Zadaci Sa Testova Iz Matematike II

ZADACI SA TESTOVA IZ MATEMATIKE
Brojni nizovi i redovi

1. NaCi r eda
1
I: ;rnr-r

Opsti clan ak datog rt>da racionalna funkcija indeksa clana, se na parcijaJne razlomke
d
1 1 ( 1 1 ) 1
= ('2k 1)(2k+1) 2 2k - '2k-t 1 ' nosno
n 1 n 1 1
Sn = L ak = 2 L (2kl 2k + 1)
1 111 1 1 1 1
2<
1
- + 3 - 5 + + - 2r1 + 1) 2 (l - 2n -i 1 ).
k=I k 1
Sn = niz konvcrgira, da.ti red i zblr mt1 1.

2. NaCi proizvod redova L,
2
1
" i L,

1 tt""l
oon n
L 2
1
" I:
= 2:: L,(;jr = I: = L

1
n=O n=O n-0 k n=O k=O n=O
( 3

ou

n
(1)") -=
=
I:(!)n -2

2 =3.
n=O n=O :1.
Ispitati konvergcnciju rcda

'\""
/._, L., n '
n=2 n 1
= \im = \im ((1 - ('-6 < 1 -
n - nu n 3 n-oo n-.1
red konvergira .
1 . .
.!.a-n.n- :fa;; = \1m
= -
1
1

Dakle. za < 1 re<I ko11verg1ra,
n n ... n-oo vn

dok za 1 divNgira. Ako jr 1 r<'<I se svodi na L, 1, taj red di vergira (opst.i rla11 t.czi 11uH) .
n = J
4. Kor isteCi Kosijcv ispitati konvcrgenciju rcda:
(cos

=

L.,..(cos -)'i , -
2
).
71
n
lim = lim (cos )n
2
= lim ((1 + cos - 1) "

n-ou n n n-00
2 2 2
- \im n 4) lim '2rt 5i n f.; - l1m "
2
( . ) _ 0 2; 2
= t4 " = (' " t = t : < 1,
1
jer =f red konvergira.
5. I spitati konvergenciju reda

L
7n;
"=2 n=l "1'
3.() 7 .... +1
)
30 7" l' 1 7 l' ill 7 < 1 d k .

=> lm = im
3
.
0
:
1
" = , im n+'1 = , - rc onverg1ra.
n i- ari n_.oo n-oo
n4 . . 1
= ( + 1 )n => lim = lim + = =
;1' n-a.oo n-oo
4
"
.
Red konvergira za 1, dok za 1 divergira. Ako 1 red se svodi na (I+l")", ta.J
1
red divergira (opsti c}an teii
(l+b
2
". 1
6. Ispitati konvergenciju reda L..J l+a)(i+a )"-(I+a" >
n=l
_

_ li __ lim (l+b
2
." J+bn

1 /
an - ".(l+a" > => q - - n-oo l+a l+a )"(l+a")(l+a" ) J1+(n+1)2
I+b

".(l+b" 1 _ f

_ l'
- v 2+2n+n2 - .
= => = "' .!. , red uporednom kriterijumu divergira.
vl+n- n
]-'- lim
< < < 1 v < < ] => q = 1+ an+l = = 1;
n-=

=

= 2 => red divergira.

1+ Hrn

< ==> q =

=
1
1= => red konvergira.
( i )"+
1
+1 (l )"+
1
+1
1 < q = lim

1 = lim (k)n+l. Jim f( n+l Ql rcd ko11vergira.
n-+oo (") +1 n-oo n-oo (") +1 0+1
1 < => q = lim ( k )n
11

= lim ( k )n+l Ql => red divergira.
n->oo (;;) 1 n-+oo O+l

7. Jspitat i konvergenciju reda {-l)n(l + arctg k
n=l
Znajuci daje arctgx,..., za an = (-1)n(1+*)-n arctg *' imamo lan l = (l l 1t)" arctg * ,...,

kako red di\rergira, to dati red rie konvergira apsolutno.

Iz lan/,..., * sledi da Jim lanl Niz {(1 + monotono rastuci niz (koji konvergira svom

supremumu te { (1 + !i )-n} monot.ono opadaj uCi niz. Funkcija arctg mo11otono rast11ca, niz
{ arctg *} monotono opadajuci. Proizvod dva pozitivna monoLono opadajuca niza ponovo monotono
opadajuci niz, te niz {lanl} monotono opadajuCi. Uslovi Lajbnicovog kriterijuma su ispunjeni te red

I: (- l)nlanl konvcrgira uslovno.
n=1

8. I spitati apsolutnu i us lovnu reda I: an, (-l)n

n=2

Kako lan 1 = :I: n Vn- l ""' L
1
1
7
3
, to dati red konvcrgira apsolutno. Oznacimo sa =
n=2 n =2 n=2
lim i :::::;

<
<:::? (n+J) 'fi+l-1 -
2
+ l)(n,yn-1)::::; n((n + l).Yn+ 1- 1)
<* (n+ - n - 1 ::::; -:i(n+ l),Yn+
n(n + 1)( - ::::; 1

Lajbnicovom kriterijumu dat1 red konvergira uslovno.

9. Ispitati konve rgenciju L (-l)n ;:l.
n=!

_ "' > _ (" _ (rt+!J.!. _ { )" l }
- 11" => - - . (n+ l)"(n+I) ni1 < => n+I <' "' tJ.
monotono opadajuCi.
Iz Stirli11gove formulc n!,...., .J2min"e-", slcdi = lim - ./2 li111
n n-nv n n
1 ". R
Jer 1n1 --.. = , za , > 1.
n
Dakle, Lajbnicovom zadati rcd konvcrgira aslovno.
10. I s pitati konvergenciju i naCi sumu reda

n=l
"( )
" = "
+ " -
1
-. Pokazacemo da su ova reda Za.-
L., n n+I) L., n(n+I) L., n(n+1 )
n=1 n=l n-1
ista, niz parrijalnih drugog reda
11 n l
Sn - l:=ak = 2: --
k 1 k=I
n 1 1 1 1
:L<k -k+l) =l-2+2
k 1
l 1 l ]
+ ... +- - --= 1- --,
n + 1 ! 1
tc lim = 1, dati red konvcrgira i mu 1. Za drugi rcd imamo
n-tOO
( )" (2 ) ()()
1 11\ I = "{-l)n(.!. + - -) = " (- 1)".! _ "{- l)n-11 _1_ = "(-1)"..!.. _ ,-. ( 1)"1 _
L., '- n+l L., L., n+I L., " L.,
n"J n 1 n-1 n=1 11=1 "' 2

-1 + 2: ( - = - 1.
"" 2 n=I
Zbir dva ko11vergentna reda konvergeutan rcd, takav i po('ctni r cd i njegova -1+1
Granicna vrednost , n cprekidnost i izvod funkcij c
11. Odrediti R. tako da funkcija

n epr<'kidna u tacki r. Naci za
Da funkcija mora blti - lini + e.
3
r):
z-n+
lim ln(:r t e
3
:r;):r = lirr1 .!. lri(x + c
3
:r) = lim (ln(:r
1
",''))' =
.r: :r 1 :r-0+
Odatlc 111 litn i
==
r --,0+
1
(

;+;r. - 1 1 - 4
. - , - .
Za f(x) - (:r + e
3
:r)J.., tj. lnf(:r) = jt'
1
)
lrr(:r+e
3
"')
:r --= ,
== + (l -t - + Jn(x + Pa:r)
+

12. Ispitati neprekidnost funkcije = (cosx).fn:<, (-1, 1), i naCi f'(x).
Za (-1, 1) cosx te funkcija svuda definisana nad tim intervalom sem mozda za
Ispitajrno da li tacka prividan prekid, odnosno da li postoji L = lim f(x) .R (neodreden izraz

1
00
), tako da mozemo uzcti da = L.
lnL = ln lim(cosx) S!h = lim ln(cos x) erh = lim = lim -c,;hsinx = - lim
COS 1:-+0 COS
L =

= 1, tj. = 1.
Za ( -1, 1) \
\n f(x) = In(cosx)arh = => lj<{: =
=> =

13. Za = (ctgx) x ln x, naci L = lim i
x-+OI
Iz lim ln = lim = lim

= - lim = sledi da se radi neodredenom izrazu

te
ln L = ln lim (ctgx):rln:r lim ln(ctgxy
10
x = lim x ln x ln(ctgx) = lim
1 -

Doblli smo neodreden izraz : , posle primene Lopitalovog pravila
lnL 1
. it11(ctgx)+lnx*(-.11,
1
,,.)
1
. ( l ( t )+ x2 Jn x ) l. lriclgx+ 1" ( 1
= 1m
1
= 1m n g . = - im 1m n
-;,i:r + cos r "'
-
1
- .......L) = - 1im (-);dr;) + 1 1 = tg x(-..,.L )
2
= 1 =
- ;"2" z._,o+ '
L =

= 1.
Za ( -1. 1) \
lnf(x) = = => = =>
1 . 2 2 ) ( )
f
l = X'i:COS COS
cos
14. Detaljno ispitati tok i nacrtati grafik funkcijc = -

Domen 'DJ = IR. F'u11kcija nije ni ni f(-x) = (2(-x)-(-x)
2
) e(-x)-l =
(- - x
2
)e-x-I =/: - :r
2
)cx- l f(x).
NuJe funkcijP.: = {::? -

= {::? = V = 2.
Znak funkcije: > {:".} 2:r -

> <::> 2).
Vertikalne asimptote nema, kao ni 110rizontalne kada - jcr lim = lim

=

Kako lim = lim = lim

=

to prava horizon-
x--oo
talna kada .- Grafik f'unkcije nema kosu asimptotu kada _..... jer
lim f(x) = lim (2 - x )ex - l

= (2 - +

2

= = :i=v"2.
4
Stacionarne tacke s u + l)e- ./2
1
) i
2( - l )e./
2
-
1
).
f'(x) < <=? U funke;ija
opada za U dok
f'(x) funkcija monoto110 raste
za U funkcija dostize loka.lni mini-
u tacki maksimum.
=
f 2).
konvcksna ako f"(x) > <=> ( 1 -
- 1-! Prevojne tackc su ( - 1 =F
(

15. Jspitati t.ok i nacr tat. i grafik fun kcije
( = 4"' - t-
1
+ i.

ftinkrijc V1 R. Kako - sccc y-ostt u ta.cki
f(:r) = -- 1)
2
;::::: 2z 1 1 = 2
Funkcija d<.>finisana nad .R, !(' 11ema vcrtikalnih asimpt-Ota. Ka ko lim = lim (2r 1)
2
-
:r-+"'
funkcija f 11ema zbog k = lim &l - lim
4
-
2
L++
1
= lim 4' lra2 =
z :r-+oo 1
Jim 2:r+
1
(2:r - 1) ni kosu asimptotu.

-: ln 4-2r+
1
2 = 2( ln 2 = 2r+
1
(2;r 1) ln 2.
=- 2 ln4 - 1112) = 2 Ln
2
2 2x(2.c+l - 1).
Kako f'(x) - 1 f'(x) -
f'(x) > to funkcija opada za raste za
> odatlE' u = lokalni mioimum =
konv<.>ksna ako f"(x) > odnosno ako

- 1 ...,. + l > - 1. Kako f"(J')
;; = - 1, tacka - 1, pr<'vojna tacka f.
16. Dctaljno ispitati t.ok i nacrtati graflk funkcije
x + l
f = 111
3
_
t
1
-1 1
"
Funktija dcfinisana > te njcn domcn V (- 1, 3). F'unkcija f ni par11()
neparna. = ln 3.
J(:r) = 1 {::;} - 1.
> 1 {::;}
2
.f_,.,
2
- 1 > 3 - V - 1 3 ?.} > l /\ :r <
3) V < 1 /\ > 3) <=> 1 < :r <
Funkcija irna dve asimptote -
1 i = jer
1
. Ln + 1
--
:r--1+
x+l
li111 ln -
3
-- = -1-00.
. ..r:
5
F\tnkcija nema ni horizo11talnu ni kosu asimptotu, jer domen funkcije intervaJ (-1, 3) , tako da argumcnt
moie da teii ka ili - sto potrebr..o za postoja.nje.
, 1 (-l)(x+ l ) 4
f(x)= =
Prvi izvod poziti\an za svako D to znaci da
f rast na 'D Ek-
strcmnil\ ne moz<' i111ati.
!"( ) - 8 'D
=
f riu. i11tervalt1 (1, /\ konkavna na
( 1, 1), jcr f"(x) > # 8 >
v
1
# F (1,3). odnos110 f"(x) < <=:> (-1, 1).
Tatka P (l, tacka grafika fu11kcijc f.
17. Ispitati tok i grafik funkcije
7
- cos
4
x - 2cos
2
x + - .
lG

1
3

Domcn funkcije 'D1 = R. l"unkcija periodicna sa periodom jer vazi f =
cos'
1
(x-t 2cos
2
(.r + = (-cosx)" 2(-cosx)
2
+ fG f(x). 'D1. Zat,ojc na
intcrvalu
f(x) cos
4
:r
cos
2
= t cos
.... - 21'
2cos
2
x+
1
7
6
= 0 <->t
2
2tl
C'os
2
x<*(f

! - i + k Z, odnosno u intervalu 1111le su * i
", 3 .
J(:r) = cos
4
- 2cos
2
+-
1
7
6
= (cos
2
- )(cos
2

l) > <:> cos
2
- l < - ! < cos < ! #
1 4 2 2
r'unkcijaje definisan11. nad JR. tc nema vcrtikalnih asimptota. I<ako ne postoji = lim f(x) , funkcija

ni l10rizontaJnu ni asimptotu.

4sinxcosx(l - cos
2
x) = 4 sin;
1
xcosx, V1.
Kako f'(x) si11x '1 cosx to su = r. i = i nul<' prvog iz\oda funkcijc na
inten-alu Odredi1110 znak prvog izvoda.
(

+
-
-
f(.r)

/
""
Iokal11i u
1
7
6
) i Iokal11<' u tacka111a D(O, -
1
9
6
) i -
1
9
6
).
6
konveksna ako f"(x) > od11osno ako

ctgx > -4vctgx < <=>

(
2
;, F11nkcija konkavna ako f" ( < odnosno za

2
;). Iz prethodnog da
su i f.
Primetimo da = (1 - cos
2

-
1
9
6
= sin
4
-
1
9
6

18. Detaljno ispitati tok i nacrtati gra.fik funkcije

Domen funkcije v
1
= JR. Funkcija periodicna sa osnovnirn periodom jer vazi f(x + 27r) =
= = D1. Zato na intcrvalu sa y-osorn
tacka
sin x - 1 =
sinx - f(x) 5
f nema vertikalnih asimptota jcr D = JR, 11ema n.i i kosih asimptota,

!'() = cosx(sinx+2) -cosx(sinx - l) =
(sin + 2)
2
(siri + 2)
2

izvod pozitivan kada cos > tj. U [
3
;, 27r), te tada funkcija ncgativan
(
" 3"" ) kad . ad . ' I d . . d k li { ,,.
3
" } . ,,.
za j1f'
2
, ona aJUCa. zvo na nu za 2 2 , = 2 Ymax = ,
Xmin - 2 Yma.x - - 2.
=
3
-sinx(sinx + 2)
2
- 2cos
2
x(sinx + 2)
(sinx + 2)
4
_ 3(-sin
2
x-2sinx -2cos
2
x) _ 3(sin
2
x - 2sinx - 2)
- (sin + 2)3 - (si11 + 2)3
Funkcija f konveksna ako f 11 ( > {::} < sin
2
- 2 sin - 2 =

(sinx -1)
2
- 3 = (sin - 1 - - 1 sinx < 1 -
(7r + arcsiri( - 1), 27r - 1)).
1 11: 37t/2 21t
Tacke + arcsin( - 1), -"'4+
1
) i P(27r - arcsin( - 1),
su prevojne tacke Radi preciznijeg crtanja primetimo - 2
da 7r + arcsin( - 1) 3.963 i - arcsin( - 1) 5.462 .
2
19. Detaljno ispitati tok i nacrtati grafik f u nkcije f(:r:) = arcctg xf_
1
.

2
a1cctg uvek definisana, ali xf _ 1 nije za

-1 = tj. domen f 11nkcije D f = JR \ { - 1, 1}.
Zbog = funkcija parna, odnosno gra.fik simetrican u odnosu na y-osu, teje dovoljno
posmatrati funkciju ;:::
Funkcija pozitivna za sve D
Na osnovu lim arcctgx lim arccLgx 7r sledi

2
lim f(x) = lim --
:t -1

lim = lim arcctg -
2
- - =
.... 1- - 1
7

, tacki = 1 funkcija ima prekid prve "rste (leva i dcs11a granicna. vrednost. postoje, ali nisu
isre). tP nemamo asimptoti... Zbog

lim f(x) = lim arcctg -
2
-- = arcctg 1 = -
4
,
1
sled1 da prava = horizontaJna funkc!je f kada _,
f
'(:r} = 1 .

_ _ 1 . -2::r =
1+(-L.!_)2 "4-2"2+1;.r 2:r-2x2+1
(""->
Kako

-

_... 1 = +

1) > to prvi izvod uvek definisan. f'(x)
f'(x) (funkcija rastc), t!' zbog pamosti u - njen minimum Ymin =
1
. /'( )
1
.
= 1m
2
4
2
2
r - I ;- 1
2,
ta11genta na krivu i levo i dcsno od t.acke zaklapa sa pozit.ivnim deJom x-osc ugao ciji kot.an-
2.

- 1
2 1-,/7 2 1+,/7
= < V.r. = >
6 6
<::} - fi >
(
11
/
7
, arcctg(-
2
._
1
../.7)) prevojna funk<ijc. Za

funkcija konvcksnn.
20. Detaljno ispitati tok i na1.:rtati gra.flk funkcijc - arcsin

l'\mkcija dcfinisana kacla jf' - 1 < :5 1 <::> -1 -

<

:5 1 +

*> 1 :5 1 - 1
2
.:5

clomen 'Dt = R. Kako !( .r) = te razmatramo za
/(.r} = 1.
lim /( = arc:sin ( -1)
z-o...:
7f' 11'
2
, prava = -
2
hor1zo11ta.lna as1mptota.
1 .
_ 1

2
-
V
1 { >
zbog v = lx = imamo da

f'(x) = {
2
-
'.t. <0
t<' zl\ .r. > prvi izvod opadajuca.
8
z
yl
'
Kako prvi izvod u = nije
defulisan, u okoLini tacke prvi izvod
menja znak, tu f11nkcija irr.a ekstrem i
to maksimum. Tacki maksimuma
grafik funkcije pod uglom gde
t ga = lim f'(x) = -1, tj. =
. 1-
=arcs1n 11L

arctg{-1) =
F\mkcija konveksna delovima) jer

f"(x) =
{

Tejlorovi polinomi i r edovi
2
21. Aproksixnirati funkciju = arsh x = ln(x +

+ 1) Maklorenovim polinomom
drugog stepena i oceniti gresku nad intervalom ( -
1
1
0
,

Kako f(x) = ln(x +

+ 1), = =

(1 +
2
.;;1+
1
) = v'x;+
1
' = 1;
f"(x) =

+ 1)- !)' - --
2
1

+ = , = f'"(x) =

+ 1)- )' =
(:z:2+t)3

+ =

razvoj u Maklorenov
- +1)
0
f(x) = + R2(x).
gdeje

= i IR2(x)I =
= * lxl
3
, za 1) i
(-
1
1
0
,
1
1
0
). Kakoje = (- /
0
, /
0
), toje tj.
IR (x)I < i2 .02 - 1! = _1_ < 0.5
2
- 6 ./(()2 + 1)5 10 6000
22. Aproksirnirati funkciju f(x) = +arctg Tejlorovim polinomom prvog stepena u tacki
= 1 i oceniti gresku aproksimacije nad intervalom (
1
9
0
,
Kako f(x) = f(l) = 1 + f'(x) = 1 + = 1-
f'(l) ;::
f"(x) =
to razvoj u Tejlorov polinom: "'

= + Ri
gdejep1(x) = /(1) +
1
'i\1)(x - l) = 1 + * + i
1
21 11 21
IR1 (x)I = 2!(x-l) =

- = 1 + - 1), za. 1), pripada duii tj. za ( 1
9
0, lx -11 < 1
1
0
- 11 < lx - xol =
Primetimo da za 1/J(f.) = imamo da (

1
9
0
, =? w'IO =

'(t:) t: (-.1... ...!..) ncparna opadaJuca ft1nkciJa Sada imamo
1+2)
4
- ( I +{ ' "' '> ' '> 10' 10 .
IR
(
)1 - ( )2 ( 11 )2 - ?73
1 - 1, ..-2\2 -
1
<1 + )2)2 10 -
9
23. funkcij u = arcctgx - i Maklorenovim polino mom treceg step ena
i oceniti gresku nad iniervaJom (-k, 4).
Ks.ko = arcctgx - = f'(x) =
f'(O) = -1; f"(x) = ciJ:2)2, =

f"'(x) =
= 2; t<
4
>(x) =
to razvoj u Makloi-enov
f(x) = +
. LJ!!l 2 L_ill 1 3 41 11
41
gdeJc
11

2
! +
3
, = + i =
4
, =
41
=

za () 1), tj . za (- 1,
Bixl
5
(1-0
2
x
2
) 1

(1-0) 1
= (l + (l + Q2)4 = 32
24. Ko1iko clanova Maklorenovog poJi noma funkcije f(x) = treba sabrati da se
vrednost sa gr eskom manjom od 10-
2
?
Mak1orenova formula za. funkciju t 't- + Rn(x), gde Rn(x) =

k=O
da odredimo koliko tlanova. treba sabrati da se sa gre5kom manjom od 10-
2
, tj. treba
da odredimo (sto manje) n iz uslova da
1
l 1 (
1
) n+I 1
Rn (-) 1 = 1 "2 < 10-
2
0 < () < 1.
2 (n+l)! '
(1)
Za () < 1

< jer g(O) = et
0
monotono rastuca funkcija. Tada
<
2 (n+l)!
Kako 2.72 < 2.89 = to /iji = i6, timc i

Posmatrajmo sve one n N za kojc
i 17 t( )'
(n + l)!
10
< 1 <=> 2 + 1 . > 85.
Tada vaziti nejedna.kost (1). Proverom ima.mo
11 = 1::::? 2
1
2! > 85 <=> -1, = 2::::? 2
2
3! > 85 <::> n - 3 :-:} 2
3
4! > 85 <=>
Da.kle, n = 3 najmanji n za koji va.Zi (1), tj. trcl>a sabrati cctil'i clana Ma.klorenovog
tako da
1 1 1 1 2 1 1 3 79
1 + - . - + - . (-) + - . (-) = - 1.64583
1! 2 2! 2 2 48 .
da 1.64872 ....
25. Razviti u Maklorenov red funkciju f(x) = sin 2xsin
i:-lL. /_,,"
= - - + = - cos = 2: - 2:

n=O n=O
(-J)"(t - 25") 2n.
L..J (2n)!
n=O
10
i............
26. Razviti u rcd u o kolini tacke funkciju = ln(l - +

2
1 3 ( 1 )" ' 1- J I " 1
Iz =
za lxl < 1 sledi f(x) = ln(l )-ln(l+x) =

- L
n=1 n=l
- (-1)n 1 - (-1)'k-1 (-l)'k-1-' (-1)3k-2 ' - (-1)1<-1
- n (L,., +L,., L- )- L k -
n=l k=1 k=l k=I k"" I
(- 1\lt ( ) k -1 ( 1)1<-1 k 1
(
" (-1 " -1 2) = 2"' '" -1
L- L- L.J L- L- - l L- 3k=2
k =l k=I k=l k= l k=J k = I
"
27. I spitati uniformnu i apsolutnu konvergenciju rcd a L: x
2
e-nx.
1=1
da dati red kon''<'rgira i a.psolutno na IO. Za r<>d konvergira jer
opsti clan t<'zi nuli.
f
11
(x)
nx, = nr - nx
2
c - nr - - V
funkcija jer su one za
za to za f"unkcije (loJrolni)
10
)
. - . . 1 { ) 1 r' 1im 2r li 2
, i-;u Jer n ...- 1111 = = m n2e" =
L-'->
Daklc, iz svcga recenog slcdi <i a za va'l.i:
lf,, ( 1 -= n ( n ( = - :,-
n
4 1
--< -
c2n2 n2,

te iz koI1vN ge11cijc broj110g reda ;&-, kri(erijumu proizilazi da funkcionalni rC"d
n=J

fn(x) konvcrgira apsolutno i t1niformno na
n=l
28. I spitati uniformnu konvergencij u reda

L- na R.
n = l
Ka.k f nk
( ) r
2
h ) 2r{I n
4
.t:
4
l /'( )
!>U CIJC n : nxI parne, 1 sa.mo za > . n ( l+nz) . " =
V .r = -!;. "" imamo da jf' tatka = :*
lok11.l11ng <lok lokal nog
2
F\111kcijc /,, N) su jcr su ncprekid11e i lim
1
... '"nr.:1 = za = .!. onc
:r-(')Q -. r "-
tj.
1
l fi'" --
!fn(.r)j 5 l ..+. - 211
2
"
fl . "
"
Jz rcda L: slf'<l i da funkcional11i r<'d ko11vcrgira u11ifor111no i apsolut.110 R.
n=- 1 r1=l
29. Razviti u stepeni r ed u okolini tackc .r

3.r
2
- + 1
- + 1)
2

Rastavlja11jem na razlo mke da = .r_:
2
t - i 7bog (
1
}"
1
, =

1)"+
1
nxn-
1
=(
2:(-l)"(n+l):rn,
n=O " 1 n=1
11

1 1
. 1 1 1 1 " ( )n " n 1 1 )
za :r < 1, 1

= -
2

= -
2
L..,
2
= - L.., , za < , 1mamo
n=O n=O
1 1
f(x) = - L
2
n+J -1 2 L (-x)n - 2 L(- l )n(n + l)xn - 2:)-
2
n+I - 2( - l)nn)xn.
n =O n=O n :=O n=O
3
30. lspit ati konver gencije i n aCi s umu reda L n ;!;2::t
1
(1 - x)n.
n=2
n
3
:;2n+ 1 2
1< k
. }" 1 1 1 .; - 1 1 n "+2n 1 . 11 1 1 d"
=

= _1 = , to 1z - < s 1
(n +I) - 1
da interval konvergencije 2).

Za odnosno = 2 dobljamo red L (- l)'t n

koj i ne konvergira mu opsti clan ne tczi
n=2
11uli.
Obeleiimo sa s(t) sumu rcda n
3
;}J2::{
1
Tada za t (- 1, U 1):
n= 2
oot
s(t) = '' (n -
1
- + -
2
-)tn = t " ntn- I -1 t '' -
1
-tn- I + i "

1
= t '' (tn)' -t t '' sn-
2
ds +
L._, 11- + 1 L.., L._, 1'-1 t L._, n-i 1 L._, L.J
n=2 n =2 n - 2 ri= 2 n =2 n =Z
t t t
t L =
!- f
1
8:_
3
ds = -tln(l -t) + - t - ln(l - t)) .
n = 2
( )
L
oo

+ .2n + 1 ( )n

-

- + 1

- + 3
1 s =
2
1 - =
2
+ nx.
n- l x - l
n= 2

31. l sp itati konvergencije i naCi s umu L (n
2
+ + 3)(

n=1

Za red L n
2
+ 4n + 3 poluprecn.ik konvergencije
n=l
1
. I I
1
. n
2
+ + 3 _ li n
2
+ 4n + 3 _
1 = 1m -- = un - m - ,
(n + 1)
2
+ 4(n + 1) 1 3

1 -1 8
to iz /t/ < 1 sJedi da interval konvergencijc ( - 1, 1).

Za t = 1 dobljamo brojni red L ( l)n(n
2
+ 4n + 3) koj i nc konvcrgiia jer mu opsti clan ne tezi
n=I
nuli.

Kako zadati red L (n
2
+ 4n +
nijc definisan za 011 konvergira za - 1 < <

n=-1
1 <::> - 1 < *3 /\ :r,:_
3
< 1 /\

- >

- 2 /\ 4 -

V

- 3 <
0/\0 >

> O)v <::> (-oo,-J2)u(J2,oo) /\ x
(- oo, - 2) U(2,oo))v(x ( ( (- 2,2) *> (-oo,-2) U (2,oo)vx
/2) <::> -2) U /2) U (2,

sa s(t) sumu reda L Tada za t-:/=
ti=I

s(t) = fr L (ri + l){n + = f:r ((n + = fr( L + l)t
11
+
3
)' = L + 1)tn)' =
n= l n=l n=l n=1
5 2
1 '' (tn+l)')' = 1 '' tn+1)')' = 1 = 1 (2t
4
- t )' = - 9t+8)
L._, L._, 1-t '
n=I n=I
12
za t = s(O) = Dakle, vaii

2:)n
2
+ 411 +
=

-

1 102
n= l - _ 4)3
Neodredeni integral
32. I zracunati:
e
2
:i: sin ( JX+I + 1)
za e
2
z , d 11 du = 2e
2
r(LX, v =
1 = sin
] 2/
+
i ponovnom parcijalnom integracijom za = e2z, dv = cos 3.rdx, du - 2e
2
:rdx, v = 5 sin sl<di
1 =

3 :3 3 3
Odatle be
2
:r (2 sin - 3 cos -
c2:r
= 13(2sin3.r
Integral na od t
dx = 6t
5
dt,
t 1 > 0, .r. = tG - ] ,
/ -= dx = Gt
5
dt - 6 __.!!!:_
( - - t
2
)t" - 1)
Rasta ... pouintcgralnu funkciju na parcijalne razlomke
Sada
r (t) = 1 = 1- + _!!_ = - D)t
3
- A)t
2
- B )t -
. {l(t - 1) t (1 t - 1 - 1)
1
->- D .-... -1 : 1,
- l, 8 - 1. D . 1.
-
/, t2
1 1 1 1 1
- + --)clt - 6(- ln ll-+ - t - + ln lt - 11)
f - ) ' t 2t
1
= - + 1) f
4
G ... + 6 1I11 11
y .rt- 1 .r !- 1
33. I zracunati:

xdx
-ifi:
13

dv = sin2xdx, du = 2xdx, v = cos2x =>

sin 2xdx = -
2
cos + cos 2xdx = -2 cos + 2 sin + 4 cos
jer parcijalnom integracijom za dv = cos 2xdx, du = dx, v = sin imamo
xcos2xdx = - sin2xdx -= isin2x+
Integral podintervalu od Uvodimo
dx = 6t
5
dt, te imamo

xdx = j -t
6
-6t
5
dt = 6
+ + t
2
t + 1
t > tj.
= 6 j (t
8
- t
1
+ t
6
- t
5
+ t
4
- t
3
+ t
2
- t + 1 - -
1
-)dt
t+ 1
t9 t8 t1 t5 t4 t2
= 9 - + 7 - 6 + 5 - 4 + 3 - 2 + t - ln(t + l))
= - + - + - + - + - 6 ln( .VXS + 1) t
3 4 7 5 2
34. Izracunati integr al (

+
)dx.

,
integral 11ad intervalom koji sadrzi sve JR za koj c cosx + 1 tj.
za JR+ \ + k No}. Tadaje
!(
1 Ln
2

)dx 1 dx ln
2
xd

d
- -+-- + - -- + --
cos
4

1)3 - cos
4

. + 1)3
xdx = = f(l + tg
2
= f(l + t
2
)dt = t +

+ = tgx + l tg
3
+
t = tgx.

= ln: = = s
2
e-
5
ds = - s
2
e-s+2 se-
8
ds =
e-
8
ds) =
- e-"(s
2
+ 2s + 2) + =

+ 2 ln x + 2) +
s = lnx, = s
2
, du = 2sds, dv = e-
8
ds,
v = - e- s.
dx = dp - p-4p3+$p2-4p+ l dp = f(p - 4 + - + = - +
- I -
2
1 2 4 1
IP/ - + 1:::-f - - 7) + 6 \n(x + 1) + x+I -
2
(x+t)2 = + 1.
35. Izracunati integral

+ + + 5)dx.
neodredeni intcgral na interva.lu -1) U ( - 1, 1) U ( 1,

6+ 2 6
6
2
1 = + v'x
2
+ + 5)dx dx + v'x
2
+ + 5dx = 11 + 12.
k

! } d 2
x"-l = + (x- l)(x1)(x2+1) = + x- l + xl + I' na , = -1,
= (L = 3,
11 = + x.:_t - +

)dx = xdx + 2 dx -
1
dx + 3

dx =

+ 2 ln lx - lj
ln lx + 11+3 arctgx +
+ 2 = sht, dx = chtdt, t = Arsh(x + 2) ,
14
-
12 = + 2)
2
+ l!h =

t + 1 ch tdt = ch
2
tdt = * j(e
2
t + 2 + e-
2
t)dt =
+ 2t -
!e-2t) -1

=

Arsh(:r+2J + 4 Arsh(x + 2) - e-
2
Arsh(:r+
2
>) + = 2)v'x2 + + 5 + ln(x + 2 +

+ + 5) + Cz.
36. Izracunati integral f( +

+ ln(x + l))dx.
Posmatramo one za koje :f: + kr. (k Z), + 1 > tj. potra2imo prirnitivnu funkciju na.d
iritervalom U + + n = U (- * + i +
iEZ iENo

sin 2
2
(-
3
- + + In(x + l))rlx = -
3
-dx + + + 1)dx.
cos cos
t = cos => sin 2:r dx = 2 sin cos :r dx = 2 - sin dx =
2
1 dt =
2
1 ( 1 +
4cos3 3-4t2
=

dt+
= ln 2tl + 4 In 2tJ)+c1 = ln =
1 ln .

1
1 2
2
12
2
du = dx, dv = +x)dx, v = +; => 12 = ln(x+ l)dx = + ';) ln
. dx = ( + ln . ;kdm = ( + ln fi f{2m.2 - ;k )dm =
(:r; +
lnx - 1)
3
- + 1)
2
+ ln(x +1)) +
37. I zracunati: _ .
Potrazimo intcgral na bilo kojem podinterYalu od { R. : 2: 1 + 2: = R(j. smenu
t = ft + Jl + 2: 1, t - ft = t
2
- 2tft + = 1 + = ( t
2
2
-;
1
)
2
. Primetimo da ova smcna
injektivria funkcija jer to monotona funkcija zbog =
::;: t::;: 1.

dx - = -'- (t2 - 1)(t2+1) dt = l. (t- 1)(t2+1) dt = l f{l - t - 1 + t - 2 - = l(t - 1 ltl -
1+t 2 2 2 n

+ !t-
2
) + - In(ft + + - .;:;: ...
...... + ?t.;:;: ...

......
1
2)
38. Izracunati: ; .
Nadimo integral na kojem podintervalu od R Kako

=

(1 !

imamo integral diferencijala xm(a +
= -l, = 6, zbog m;tl z

uvodimo smenu (1 +
= t, tj. 1 +

= t
6
, x
5
dx = t
5
clt te imamo
I =
= j(t
6

=
1
dt.
Rastavom na parcijalnc razlomke imamo
t
4
t
4
1 1 1 1 - t 1 + t
= (t-1Ht+1)(t
2
+t+1)(t2-t +1) +"
2
" , + "?
odatle inlegracijom
1 2t - 1 2t + 1 1 t 1 1 t
2
- t + ]
1 = -(arctg --a1ctg - - ) + - ln -- + - ln .
6 t + i 12 t
2
1 t + 1
Odredeni i nesvojstveni integral
15
39. Neka D Dekartovoj ravni ograniceria sa parabolama =

- + 4 i
=

+ + 1. l zracunati njenu povrsinu i duzinu ruba.
Odredimo presecne tacke parabola resavajuci sistem jednacina
=

- + 4 /\ ::::

+ + 1 <:::>

- + 4 =

+ + 1 /\ =

+ + 1
{:}

= =
Vx =

1 1 {:} (1, 5) V (3, 19).
Kako nismo sigurni deo koje parabole iznad, koje ispod, intcrvalom [1, trazenu
izracunavamo kao
3 3
= IPJ - P2I = 1 f(2x
2
- + 4)dx - f(x
2
+ + l)dxl =-

- + 4) -

+ + l))dxl =
1 1 1
3
1 f(

- + 3)dx1 = 1 ( -

+ = 1 (3; - 2 3
2
+ 3 3) - ( - 2 1
2
+ 3 1) 1 =
1
3 3 3
l = l
1
+ l
2
= +

- + 4)')
2
dx + Jl +

+ + 1)
1
)2dx = + - 1)
2
dx +
1 1 1
3 11 9

= =

+ i(tv'l+t2 + Arsht)I:
1 s
k ( l1.JI22+Arsh11 - - Arsh 3 + + Arsh 9 - lOVW - 5) .
t = v1l+"t2dt =
= Jch
2
zdz =

2
"
2
dz = -

+ 2z) = Ht/i+t2 + Arsht).

40. Neka D u Dekartovoj ravni ogranicena parabolom
i krivom
Izracunati njenu povrs inu kao i zapreminu tela koje opisuje ta dok rotira oko x-ose.
1 1 4/3
= - = .yxdx - x
2
dx = ( -

1 s
3 12'
41. Naci duzinu luka krive {((1 + sint)cost,(1 +sint)sint + i): t
w
l = Jx
2
(t) ;-fJ2(t)dt - + sin t)cost)')2 + (((1 + sint)sint + i)')2dt

= V((cos
2
t - sin t - sin
2
t)
2
+ ((cost + 2 sint cost)2dt

w
= J(cos2t - sint)
2
+ (cos t + sin 2t)2dt = ../2 + 2 sin 2t cost - 2sint cos2tdt
u
= f + 2sin(2t - t)dt = f V4 dt = 2 f Jcos2

-1f/4

Z
1
]
w/2-t / w "') n/2-t . "
atE
2
-
4
,
4
tJ. cos
2
>0,pa Jel - 2 cos(
4

= - 4 cossds =
w/4
16

42. Izracunati nesvojstveni integral 1 =
1
= arctgx, du = i.;x2dx, dv = v = => = arctgx +

= _! arctgx-+- J(l. - )dx = -l arctgx ln l.cl - -
2
1
ln11 -t .r
2
- ! arctgx + Ln
:r :r z , v 1+:r
7'
] = arci"gxdx = lini { arc\g xdx lim (!!: - ln - f - :!! + .! ln 2.

7
,
00
4 v2 vl+T 4 2
1 1
43. U zavisnosti od R ispitati konvcrgenciju nesvojstvenog integrala
I zracunati 1(4).

l(a) - x
2
dx
-1
2
Dati ir1tcgral nesvojstNcni int<>gral prve vrstc, j<>r interval 11ijc
2
Za > lim z;::_t
z-oo
l
. r" 1 . t 1 :r2 1
1m -n=-
1
= , nca ""_
1
"' z" - 2.
%
l
Za < !;i
z-oo
]
1 1 . 1 . . ;rl 2
1m
1
7- , tc 11 tom s uu1.J11

,...., -:r. .
.r-oo z
(>()
Stoga, tJporednom kriterijun111, za > vazi

x
2
dx ,...., 1 t:.
:ro-\
2 2

konvergira 3. Za <l x
2
dx, t<' tada tlivergira.
2
tc intcgral I (ac)

{

- 1- 2(xJ+l))d1 =

l l - t lnlx + 11 + =
..._ = i +
44. p ovrs inu povrsi koja nastajc obrtanjem krive = 2: oko .r - ose.

= 2::- yJl + = + = lim e-z JI + e-2rd.r.
I -ev 1
c-r Ji -t e-2xd.c -= - = Jt + (sl1 t)
2
<'11 tclt = ch
2
tdt = -

+ 2 +
r
21
)dt =
+ 2t -

u '-- tt sl1t =>

+ 1 = e- :r + + 1.
2:r +1}
2
+1 111(<:
rJc 2r+i) -
2
)+c.
_ .!!: liin
2
r + 1)
2
-1 1111(1-r + ./( '2.r + 1) -
4

= %[4-/2 1 4ln(l t -
. lim t-
+ 1 )
2
+1 + + 1) +

+ 1)-
2
). = 1 111(1 + -/2)).
17

10
1 1 ------------------
1 ""--
1 1 ""
\ "
45. I zracunati tela koja nastnje obrt anje m oko x-ose

" QQ
V = y
2
dx = e-
2
r
e-
2
r
1
+cr
2
xdx =
cos2xdx).

UzimaJttri =
dv = cos 2.xdx, du = -2e-

2
:rdx, v = !>in integracijom
e-
2
r cos2.rdx =
sin + e-
2
r sin 2xd;r, odnosno parcijal11om intcgracijom za =

dt1 $in 2xd:r, du 2e-

2
.zd:r, tJ : cos e-
2
.r 2xdx =
sin -
cos 2:r -

2
.z cos 2:rdx,
cos 2xdx = 4c-

2
l' {sin cos
\' ?( (-.lc
+ lim !e-
2
:r(sin2:r

2
= ;! lirn

+ Z! lim
<'Os2T) -i- 1) = lim

2
r(sin cos
2 2 2 11 8 8
Kako S
cos2T/ $
to
= lim S lim

1
sin 2TI S lim = i = . lim < lim
S lim
=

odnosno liin
= i
- t< odat.lc sledi i lim si11 =

r .,,.,

cos =

t
\' =
8
18
37t

09. 07. 2003.
1. NaCi intcrval konvergencije r eda
(2n , 2) n
'"' n n _
L n!
1
2. Detaljr10 ispitati i nacrtati grafi k funkcije

+ zx + 1
3. Za =/- - 2 naci
dx .
4 . NaCi jednog Jista " cetvoro lisnika" = sin4.p, kao i zapreminu tela koje nast ajc
njegovim obrtanjcm oko polare .
Resenjc:
(2" 1) "n
1. rcda ciji clan = :," korist"?ci kolicnicki
(2"-1 n2)nn 2n + n2 (n + l)! nn
li
1 nl lim ( . )
ro --= l ffi (2"+1+(n+l)2)(n+l )n+I n-oo n! (n+l)(rt+l)"
n-oo an+I n-co (n+ 1i1
n2
= lim ( ((1+2.)n)-1) = 1+0
n - oo 2+n
2
+2-!.l..+(!)' 11 2+ 0 +0+0 -
2" 2" 2
interval konvcrg1:-ncije: lx -
< ( ie, {,_ ).

2. Domcri funkcije f v
1
= R. ncparna. jer = + a.rctg +
arctg = - arctg = - Posinatrajmo funkciju za
a.rctg f(:r:) = + arctg i f(x)
. 1 . t 2" - 1 1 1-2
1m arc
2
.+
1
= 1m =

t
1- 0 1(
arc .g =- 4 t.o k = \im =
r
(1 +

l ,n= (f(:r)
r ,
k:r) grafik !'t111kcijc kosu ;r.+1,
kada. -+
!
'() _ l .+. 1 2'1n2(2x+l)-2
1
1n2(2'-1) -1 2-
1
Jn2 _ ) 2'111'> f k . _
- .

- +

- +
2
"+1 > , tJ.
1+
D 1
. . d . I
2
2< 1n2-(2
2
'+1) - 2l' 1112
2
2' (l-2
2
')2
1
l r1
2
2 . ., 2r
111111.1110 :r = n 1
2
2, = 1
2
2, f l)2 , = <> 1 =
tj. tacka. f1111kcija > f"(x) <
19
!1
3. sme1111 :r: + 2 = f, d:r - fidt. Tada za > -2 t > slcdi

dx -:\-d1 dt dt
! 2) Jt:r+2)2 14 = - t = - r(,1./412+1 = - =

+

11 1 - - 1 J:Jf
4
2
:r+S)
Ako < -2. tacla I = 4 -

4. Dom<>n date funkcije ip 211") i sin 4'f' >
< 4rp $ -:r + k Z. LJ. !fJ $ U
[
U [1r,
U [
3
{
7
4
" se "prvi list" nalazi za

= p
2
(ip)dip = si11
2
4rpdrp

.
4 r
- lJ ! (,"_ =
-1 2 -r .\ 8 't"

t
t i =
2
3
"
sin r.pll.p -
2
3
" si11
3
4.psit1 cpd;p.
i'I
-4Inls+
Da r<>sili 11111p;rl\I I = sin xd.r, lunkciju u obliku zblra
trigo11omct riJskih fu11kc1Ja \;sest r11kil1 uglova.:
. 3 . ( " 4" )
3
"" "

."_ " -
12
" t-" - e- 1 ( + 3.
Slll 41" . 5111 = 2t . 2 = -81 . 21 =
(' :3xt _ (' - 11.tt 5:r+e =
_ t'
11
"''2c-
11
" .... =
- 1
Tada I = k (/
3
::;in - fi sin 11.r - sin5.c te
1 ( 1 . 1 . 3 . . ) 7 L28J2
t - - - - - - sm llx - - + 1 = --Jr.
3 s 13 11 5 2115
20
10. 09. 2003.
1. Naci konvergencije i sumu reda

"""' (n -
L_; 2
n=4 -
2. Detaljno ispitati i nacrtati grafik funkcije
f(x) = ln
2
lxl - 4lnlxJ + 3.
3. NaCi primitivnu funkciju funkcije

_: + 2 +
cosx.
4. NaCi povrsinu D = y)l lnx < < odnos zapremina tela koja
nastaju njenim obrtanjem oko odnosno ose.
Resenje:
1. Ispitujerno konvcrgenciju reda opsti = koristeCi kriterijuni.
1 2
lim lim
lim(l-1)
3
lim l - ;;--::'I =1,pajeinterval
an+1 n_.oc n-+oo n n n-+oo n -3*
( 3
konvergencije (- 1, 1). Za = :ll zadati red postaje brojni red (l)n, koji konvergira jer
n=4
rou opsti ne tezi nuli.
Za iz konvergencije (-1, 1) imamo da suma reda jednaka
3 300
" <1-1) xn = ,...., (n+ )xn = = nxn-l+J. " _l_xn-3 =
L.J L; L.J n 3 n-3 L; 3 L._, n 3 L; n-3
n= 4 n=4 ri=4 n=4 n=4

3
::t:oo
L (xn)' + L tn-ldt+ 83 L tn-4dt = xn)' + tn-ldt+ s3 L tn 4dt = +
n=4 n=4 n=4 n=4 n=4 n=4

l Ldt 4-

-
1
- dt =

-

- -1 t- -
1
-)' + l j(- t
2
-t- 1 +-
1
-)dt -

ln(l - =

-
1-1 1-t 3 1-t

ln(l-x) =
2 3 9 G 3 1l-x1- 3
2. Domen funkcije f = JR Funkcija parna jer f(-x) = ln
2
I - x l - 4ln 1- xl + 3 -

lxl - 4 ln lxl + 3 = funkciju za Tada = ln
2
- 4 + 3.
f(x) ln = 3 V lnx = 1 <=> v =
1 < Lnx < 3 <=>

Grafik funkcije nema l10rizontalnu asimptotu, jer lim = ln - 2) + 3

Kako lim f(x) = lim lnx(lnx - 2) + 3 to prava vertikalna asiinptota.
.....
Iz k = lim = lim
1112
x-
4
lnx+
3
= lim
2
(1ri x
2
) = lim 1 = = lim (f(x) - kx) =
r
= sledi da funkcije nema asimptotu kada __...

Dalje imamo da
, 2 ln x 4 2
f = -- - - = - (lnx 2),

21

:=} (f 1).
(f f ), ott1daje
-1) tiif.ka
Kako
! - 1 - 2) 2
( = r
2
= -
2
( ln

to jr f"(.r) = r.
3
. tj. pre\ojna tacka
konkavria za .r. > j cr tada

3. J:r2 - 2:r 1 2-+

cosx)d.r - Jx22.r 'i 1
cosxdx - 11 -t / 2.
1 -= sh t::} dx = <'h tdt. t Arslt(.r - 1).
1
1
= Jj(x- l )
2
+ Idx - f)sl1
2
t+1chtdt - Jc11
2
tdt

+ 2 1
21
)dt
1 r1 ;:- k<c2A<>h(:r-t) + 4 Ar:;h{x - l) - 1)) + = - l)J.r2 -
2:r + 2) 1
u - c
2
r. = 2e
2
xch', dv cosxdx, v = sinx,
= c
2
r, dp - 2e'lzcJ:x. dq si n xdx, q = s in xdx - - cos .r.
t ( (' 2t , 2t -
2 + 4 \n(x - 1 -
7
2
=
sin - sin

d:x - e
2
:r sin - 2
sio .xdx =
sin -
cos f cos
dx) =
e
2
:r sin +
cosx - 4
cosxd.x -
sin +

cosx 412 ::} 12 =
2 cosx) .+.
4. Uzimajuci = ln dv = d3', du = d:, v = pa.rcijalnom iinamo ln xdx
xlnx - dx = x(lnx - 1) imamo
1 1
- flnxdx = - \im f lnxdx = - lim[- 1 - 1)) = 1 + lirn l + lim =
t t-0 =-1/e'l
1 - = l.
t
Odrcdimo zapremi11c Vr i V
11
koj e 11aslaju D oko odnosno ose.
Za 11 = ln
2
dv - fiu
21
; r dx. v - i111111110 ln
2
xdx - ln
2
- 2 ln xdx = ln
2
-
2.r(ln - 1) 1
1 1
i 1r = ln
2
=

xdx - Lim [2 - ln
2
+ 111 - - r.-;2 - ! 111
2
+ 2 =
t: 0 t t -0 t -0
7r[2 li111
11
1
; 2 lim ! 111 = 7r[2-

-r 2 t: == 1 = 7r[2+4

2
) = 271".

0
t-0 t:-0 t tt t:
22
26. 09. 2003.
1. Razviti funkciju

-

+ 6
f (x) =
2
+ arcctg

u Maklorenov red.
2. Detaljno ispitati funkciju
f(x) = Jn(x
2
- 1)
i nacrtati njen grafik.
3. Naci primitivnu funkciju funkcijc

-

+

-

+ - 4
+ 1)2
4. NaCi du.Zinu luka krive
= tsint 4 cost, tcost -sint, t
kao i koju opisuje njen podgraf (deo ravni izmedu tog luka i x-ose)
rotirajuci oko x - ose.
Rescnje:
1. f(x) = fi( x) + f2(x).

fi(x) = + 1 +

- = 1 + - q +
= 1 + - 2.:: + L = 1 + - 1 - -
n = O n=O

L + 1 + + L = 1 + + L -
2
1
n )xn.
n=2 n=2 n=2

= (arcctgx)' = -
1
;
10
2 =
= -E(- x
2
)n = l:(-1)nx
2
n => f2(x)-f2(0) =
n=O n =O
"
- f( L (- l )nx2n)dx = - L (- l)n x2ndx => f2(x) = - L x2n+1.
n=O n = O n=O
(- 11' "" ( "

= l+.x+ (..L - ..1...)xn+!!.+x+'""

= 1+!!.+ llx+ (.l-...l..)x"+ '"" -=..!l_x
2
1
+
1
L, 2" 3" 2 L, 2n+l 2 L, 2" 3" L.- 2n+J
n 2 n = I n =2 n = l
2.

- 1 -1) U (1, V1 = R\ [-1, l].
Funkcija parna, tc vrsimo ispitivanjc za > 1.
= {::}

- 1 = 1 {::} = \/2.
Jim Jn(x
2
- 1) tj. prava = 1 vertikalna asimptota.
..... 1+
Jim ln(x
2
- 1} :::: tj. grafik horizoutalnu

23
2 2.
/J.=l lim ln(r - I) ;-,
1
=-
r r 1
tj. funkcij(' ncma kosu

(1. = -
2
--
1
funkcija rastuca i ckstr('mne vred-
11ost i.
!
"( ) =

- l) - = _
2

i 1
- 1)2 (.r2 - 1)2 < '
f u11kcija konka\-na.

1
1

1
l\inkciju f(x)
koja f1111kcija, s.voclimo pra.vu,

r1a Tako da
f(.r)d.r -' f( 2 + + -

)dx = +

<lx - arctgx -=
" 1 1 1 d r
2
:r
2
1 ,:i d

2
trdt - + - + 7 -

2arctgx + (r=+ t>2 .r.
Ako poslednji int<'gral primenimo uzitna.juCi da .r. dv =

dx,
odakl<> d1' = dx. t: = 2.r

+ 1 )-
2
dx =

+ 1}
1
dobljamo da

"2 dx 1 1 dx 1 t . . . . . funk .. .
= / 2 r'+ 1 = -t 2 arc g + . tj. traze11a

1 3
-x-t - - --- -arct.gx
2

+ 1 2
.r +2

1 1) +
12
4. l = J
2
(t) + iP(t}dt = j(si11 t + tcost - si11 t)
2
+ (cost - tsin t - cost)2dt =
t1
i ;
Jt2 cos2 t + t2 sin
2
tdt - tdt "
8
2

t1 t i
7r y
2
(t)l:t(t)ldt - 7rlf (l cos t - sin t)
2
(t sin t+cos t)' dt l = 7rl f(t
2
cos
2
t-2t cos t t+sin
2
t)(sin t+
11
t
t (ost si11 t)dt l = ;r/ f((t
3
- f)\os
3
t - 2t
2
si11 t tcost + 2t
2
si11
3
t)dtl

-1tco::.l 2t
1
sint)dtl.

- t) - 2t
2
sin

Par< ijnlnom i111an10 t
2
sin tdt

-
-1
2
('()S t i 2 t cos tdt, J<t
3
- t) cos
. " . "
'! '! 11 :1
1 = 1(t
3
-t)si11 - f (31
2
- 1) si113tdt-2 t
2
si11 :ltdi 1-4f t\ostdt+2t
2
tcostdtl =

" .
} 1
lt( % - "
8
3
) - 3 t
2
sir1

intt>gra.cijom i t
2
sin - - t
2
1 t cos 3tdt = - i t
2
cos + t sin -
4 = -it2 cos + +
2
2
7
cos tlaljP
7i
v = -(8 + l 27r 7r
3
).
96
24
05. 10. 2003.
1. Razviti u Mak]orenov red funkciju = lr1(x
3
+

- + 2).
1
2. Detaljno ispitati i nacrtati grafik funkcije f(x) =

3 I v t sin' dx
. zracuna 1 sin
2
x+cos7

4. Ispitati ko nvergenciju nesvojstvenog integrala u zavis nosti od JR+ : dx.

Resenje:
1. f(x) = ln(x
3
+x
2
-x+2) = ln{{x+2)(x
2
- x t-1)) = ln(x+2)+ln(x
2
-x+l) = X::f/ =
( 1)"-1 ( 1)" 1 / _ 11" 1

L.: - L:-
L.:
n=l n=I n=J
00
(-1)" -
1
1 n
00
( - 1)"-
1
(-1)" n
In 2 + L.:
2
" + L.: - '--' .
n:=l n=1
2. Domen funkcije 1)
1
= JR \ { 1}. Funkcija parna, cemo 1spitivati samo za ;:::
Funkcija nema nula. Ona pozitivna na celom domenu.
1
Ka.ko lim

lim e;+-i pravc = 1 i = -1 su vertika.lne asimptote funkcijc.

1
Prava 1 horizontalna asimptota funkcije kad jer lim ez
2
-
1
= 1. Funkcija nerna

kose asimptote.
Prvi izvod fu nkcije = .i-1 ( - , . ?
\? ).
t acka sLacionarna tacka funkcije.

f'(x) -1) U (- 1, za -1) U (-1, funkcija monotono rastuca, dok
1) U (1, za 1) U (1, funkcija monotono opadajuea, 11 tacki
funkcija ima vred110st i to ma.ksimum.
Drugi izvod f unkcije
= e"2i_, ( )2 +

-1)
2
+

- 1).
-1)2 - 1)4
=

-

1

- 2 +

-

=

- 2 l(x + l)(x
2
+ 1 -

-
- 1)4 -1)4 + 1)2
25
2(1-

+ 1)2
f''(:r) -=

- 2 - <=> =

Sll taeke i
prevOJI<' tackc.
f"(:r) > <=> ( 1) U
( - 1. U ( 1) u ( 1, za
.rE (

" ,, v
funkciJa kon$'ksna.
f"(x) < za
( - funkc.ija konka,na
Prevoj ne funkcije su i
7
'( 1

l<orist ('Ci t t,g clt

- 9tn2 :r: dx - :r 1 d.r - 1 - 11 dl
in2.r i c<>.>2.r - cos'1 x - 2tgxil (2t-rl(l+t')

2 1
Ra::;ta,oin parcijalrt<' razlontk<' imamo I) = +

- -r
5
{
1
t:;
1
$. Sada
Jl
1
+ -k
f, - /
0
ln lt + + i, ln(l 1 t
2
) 1- k t ln 1 tg:r /
ln(l

"t" 1
1 . 2
4. Kako 1 - f(x)dx = 1
1
+ / 2 = f(x)dx + f(x)dx, za f (x) =

i R
1
. to se
1
kon\'Ngencija nes"ojst"enog integrala 1 svodi ispitivanjc konvergencije nesvojstvenog integrala prvc
12 i druge vrste 1
1

Kako zbog sin
2
$ 1 \'3.Zi 12 $
dx, to za > 1 integral na desnoj strani konvergira, konvergira

]
/2 .
1 1
Zna.juci da lim = lim ( )
2
= 1, imamo sin
2
,...,
1
2
"' dx =
:r-0 :r-Q 0 0 I
1
Kako
1
:"dx konvergira za - < 1, ta.da konvcrgira i / 2.

l)akle, i11lcgral I konvcrgira za : 1, - - 1
26
12. 01. 2004.

1. Ispitati apsolutnu i uniformnu konvergenciju reda I: xe-n
4
:r
2

n,.. 1
D
- 1 r I" . . afik
2. eti..UJnO 1sp1tat1 un <ClJU =
2
1 nacrtat1 gr .
-
3. Za [- 1, lJ naCi

+ 1
( +
1
+ arcsin
3
)dx.
4. povrsinu omedenu " Dekartovim Iistom"

Resenje:
1. Kako su funkcije fn(x) =

neparne, dovoljno razmatrati za 2:: Za 2::
=
f'(x) = e- n.
4
x
2

odnosno za = f ima (lok.alni) maksimum,

n21vrz) i f'(x) >
Kako red gde

= konvergentan, iz nejednakosti lfn(x)I =

lxle-n
4
:r
2
JR, Vajerstrasovom kriterijumu funkcionalni red I:

ko11vergira apsolutno
i uniformno nad celim JR.
2. Domen 'D1 = JR \ {2}.
(-1,2) (2,4)
x+l -
+ + +
-
-
-
+

+ +
-
-

+
- -
Pra.va = 2 vertika.lna a.simptota funkcije,
n=l

= <=>

- - 4 =
2-:r
<=> = 4 v = - 1, su nulc
ft1nkcije = - 1 i = 4.
+ l)(x - 4) > <=>
f( x) =
- 2.
.

- - 4
l1m
::t-+2 2 -
Kosa a.simptota f unkcije (kada --+ prava = kx + - + 1 jer
k
- 1 _ - l" :r2-3:r- 4 - - - 1
_ im - un
2
'l - un - '
:-- :r-oo 1
- 1 (/( ) - k ) - 1 :r2-3:r-42x-:r2 - 1 -1-4/:r - 1
n - - 2- :r - -
27
\
1)U(2,4).
Kako iz\od fur1kcije f jednak
f, ( = --'( _-.....;.l )-'-(
(2

4 - 10
2)2 -l - - 2)2 '
negati\-an za SV<' 'D1
1
f
tono opa<la delovi111a i ekstreinnih vrr'clno-
sti.
Drugi izvod fu11kcije
= {-G) (-2)
-3 12
2) = 2)3,
za svt' .r: 'D 1 raz1ici1 od
ta(aka.
/"(.r) > <=> :r (2 ...... za (2.
ftmkcija <lok zn. 2) fu11kcija
konkavna
3.

= i. Ta<lti. dx - <it,
_ _
LL .
1
. _ 1
2
::1 , 1 tl
11 - e'+I d.r . d.r; (L+l}l<li - - (t+l)t dt
ln tj 2 ln lt - 1
1
- = t 'r -r ln - l'1

f(l 1 (t1.;./)t)dt j(l + t.;I )dt
Smcnoin ;;... t.j. = sin m, dx =- cosmcim i Lri p1Jta parcijalnu integracij u ,
imamo
1
2
= Jarcsin
3
xdx = Jm
3
cosmdm = m
3
sinm - 3Jm
2
si11mdm = m
3
sinm - 3(-m
2
cosm +
2 mcoi;mdm) = m
3
sinm +
- G(msinm - = m
3
sinm +

cosm - 6msi11m-
cosm + - arci:;i11
3
+

- +
4. Uvodeci polarne koordinatc jed11a.cina l)ckart,ovog lista
- Primetimo da za iz =
tj. grafik si111etrica11 u odnosu pra,u = Domcn
za onc 'f za koje . > st.o tacno kada
s1n "' -

1 ros ....

- (,
111
.,:>-tco" ,,.,)2 za
1] to rast11ra f1111k<'ija. p(f) = mak
ra::.toJanjc <lo pola \1 kojcni ), tj. zn
t g1 afik petlj1J rac1111amo .
.,:>2 i 2 ;
1
1
l = cos
2
'!' ,i _

tg
2
'f. ,[-
:!
1
2 2 (1+t&3'!') cos2ip''f
'PI 0 0

1
2
-

1 IT

2 TT+i!IJ'ldt - 2 l1m

28
..
1t

4
29. 01.
1. Razviti u Maklorenov red funkciju
3. Za > - 1 naci
sin
4
+ cos
4

f = _ + 6
. 1 )dJ.
(er

+ q'(x + l)2 +
4. povrsinu omedenu P askalovim puzem
njegovu duzinu u da =
Rescnje:
1. Za R vazi:
2(aco::;ip f ? > kao
sin
4
+cos
4
= (sin
2
x+cos
2

si11
2
cos
2
= 1
4{2 sin .r cos x)
2
-..,
1-41 =
{=!1"_ ( 2"

n=O n=l
1
x 2n
2. P r irnetimo 11aj prc da = = t <' u domc11u 1) 1 IR \ {2, vazi
/(
)
- L1
- 3-z
(-3,3)

-
+ +
3 .r
+
;- -
f(.r)
- +
-
- 3.
{::} :r <. (-3, 3).
1.
-
Pr ava .r = 3 vcr tikalna a.simptot a j<'r lini

d1 = .r

2 pr
runkcik j(>r - = s.
r-2*
Horizo11talna asm1ptota (ka(Ja prava
1 \im .1/3fx =
.r-oo .1 .r-1
-
Kako i7.vod funkcije / j<..'<lnak
= l(:l -x) _ 6

011 pozitivan za S\ 'e V 1, funkcija monotono r aste (l<lo,ima i vrednosti.
29
Drugi izvod funkcije
= - = -
za sve razliCit od nule, nemarno
prevojnih
f"(x) > <=> 2) U (2, 3), te za
( - 00
1
2) U (2, 3) funkcija konveksna delovima,
dok za funkcija konkavna (f"(x)
3

3. najpre integral = cosmxdx, N. Uzimajuci da cosrnx, du =
-msin mxdx, dv = exdx, v = parcijalnom integracijom imamo J(m) = cos sin mxdx,
tc ponovnom parcijalnom integracijom = sinmx, du = mcosmxdx, dv = exdx, v = imamo
J(m) cosmx + sin - cosmxdx) cosmx sin - m
2
I(m), tj.
l(m) --
1
-
2
ex(cosmx + msin
l+m
Koristeci i vezu cos
3
= ( cos + 3 cos imamo da
11 = cos
3
xdx = tU cos + 3 cosxdx) = + 31(1))) = ( /
0
ex(cos ::>in +
+ + = + 15cosx -.-15sinx) +
Smenom -1 1 = t
6
, dx = 6t
5
dt
12 = =
= 6 dt = 6

ds = 6 J(s - 2 + = + 1 -
+ 1 - 9 + ln( 1+1) +
4. Dome11 se sastoji od onih za koje
2{acosip+b) 0, stoje uvek COS<p
-1 - da zbog parnosti kosinusa vazi
- = tj. grafik simetrican odnost1
na pravu koja sadrzi polaru. Maksimalno rastojanje
grafika do pola za cos<p = 1, tj. = i
iznosi +
'PZ r. r.
=- 4 p
2
(<p)d<p = . 2

cos
2
+ 2abcos +

.
2. Detaljno ispitati funkciju =

i nacrtati njcn grafik.
Naci
= si n
2
ros
3
2xd.r..
4. zaprominu i povrsinu psoudosfere. t.clo koje nas t.ajc obrta-
njem oko x-ose traktrise:
l + rost
= a(cost - ln . ), asin t, t (0,7r)
Stn t
Rescnje:
1. Kako za f (x) tgx, vazi f'(x) = = 1, /"(:r) = f"(O)
= = 2 J <">(:r) =-- to Maklor(' J10V ra.zvoj funkcij"e glasi

C(.)tt,(i ' ' CC'SB :r '
1
f(x) = - l'!x +

.r
3
+ R:i(x) = +
+ R
3
(x), (2)

. R ( ) _ :r
4
j (4)(0 ) .. !.. 4
cos 20::r) l l( k l 1!)

gc 3 - 4! - 24 cos5 ' . 1 , 2
to i za te f(
4
)(0x) > time i > lz tog razloga i (2)
:r"
tgx >
3. (Vx JR)(x
2
+ 21; 1 2 = + 1)
2
+ 1 'D1 JR.
./7.
= 1; > 1; = -
2
.
asimptota 11('ma jer 'D = !R. f<ada -> /1orizontalna asi mptota pra\:a = 1,
kada -+ horizont aloa asimptota. prava = - 1. jer
liin f(x)
:r
.
lim = l1n1
+ fi) 1 +
)
2:rt2
t, 2:r. + 2 - 1 J.ri+2x+2
2
1 =f z = 1.
lim
x-ou \! 1 + "?-

-
+ + 2

.+. 2.r 1 2)
3

f'(x) - = KakojE' .r. < f'(x) f ". i .r f'(x) f /. 11 ta<:ki
.r. = - ima = -JS::::: 2, 236.
2
3
1 2 ' 3 2
= +2r+2)-2)
_ llx - 5
= + + 2)f>
f"(x)

- 111; - 5 = ::::: -0, 575 ...,, -
11
-Rffi::::: - 2.l 7G, Lj. 11

i funkrija ima prevoje :=:::: - 1.45, 2.058).
31
f"(x)

- llx - 5 xz) =? f konveksna.

.r;f -z1 r
3. KoristeCi Ojlerove formule sin =- , cos =
, imamo
. 2 5 2 ... , )2 (
Slfl COS = ;2i . 2
= :4 - 2 + + + +

= _ ( + + + e4:i:i _
_ _ _
+ e-4:i:i + + +
= _ +
3
.
+
3
+ _
2
eG"''+;- G:ri + 4"; _
6
. C2r.i
2
e 2.>"1)
= - ( cos l + 3 cos 3 cos 2 cos + cos - 6 cos
Tadajc
1
1(1. 6 1. 2 3.8 1.6 1.4 32)
= -- x+-i:;1nl x+-sm x+-sm
16 16 4 8 3 4
4. Ispitajmo osobine traktrise. Ona definisana za
t (0,7r) jer tada
> Jasno da y(t) >

Kako - t) = y(t) i - t) = cost -
ln 1-.cost) = -a(cost + ln( 1 .cost . ltcost)) = -a(cost +
t sin t l +cos t
ln . l-cos
2
t ) = -a(cos t + ln = - a(cos t +
$tnt(lcost} l tcost
ln(
1
+.cos t)-
1
) = -a(cost - ln
1
+.cost ) = -x(t) tacke
t t '
- t), - t)) i (x(t), y(t)) su simetricne u odnosu
y-osu, te dovoljno posmatrati luk traktrise za t
iJi t (1,
da lim x(t) = - ln lim lim y(t)
s1n

dok lim x(t) = - ln lim lim y(t) i 1im x(t) lim y(t)
t -+O+ t->O; "'r' t-o+ t-.1't t -+7r-
od11osno osa horizontalna asimptota kada _...
t2 ,.. .,,._
V =
= f a
2
sin
2
t[ asint

t1 2 2
- intint-:-<J+cost)costJdt = lim = =
s1r1 t "
2

2
t2 i
= f y(t)Jx
2
(t) + y2(t)dt = f y(t)Jx2(t) + f;2(t)dt = lim y(t)Jx2(t) + y2(t)dt
11 f:--+0.
/
= lim sin t

cos;: + cos
2
tdt =

llm cos tclt = 47ra
2
lim sin tl i =

.
.:-0 t:--+O f: t:--+O t:
32
20. 02. 2004.
1. Ra.zviti stepenima od - f funkciju - cos
2
Kada taj razvoj tacan?
2. Detaljno ispitati i nacrtati grafik funkcije = -
3. Naci l =fe
2
xlxcosx+(x
2
-2)sinx]dx.
4. Ako - 2, naCi p ovrsinu ogranicenu krivom:

JR+ IR :

=
1
, _,.. .... ?\?}.
Resenje:
1. J(x)=l -l(1+cos2x) ="
1
_l_lcos(2(x -.!!. )+ZC)=.1-:-h- l -t lsin2(x-:!!:) =
2 2 2 4 2 2 2 4
- 4
- + sin2(x - za < 1 {::} - < irnamo

4
00
- !!: 1 1
00
(-l)n 7r
f(:r;) = _ "'(--" )n __ +- "' -))2ni 1
7r L _ 11 2 2 L + 1)! 4
n=O 4 n=O
= _ + 4n _ _
7r 4 (2n + 1)! 4 2
2. = xi - = - 1) ifXi.. Domen funkcij e f 'DJ = IR. Funkcija f nije ni parna ni ncparna.
V = - 1. f(x) (1,
Vertikalnih asimptota nema jer 'D1 = R. Horizontalne asimptote takode nema jer
lim kao ni kose zbog lim VX2 = li m (1 - l

5 :i 2 1 - 2
= - = , 'Dj

1
( = {:;> - 2 = <=> =

f'(x)
+
-
+

/
""
/
Kako f'(O) ne postoji, imamo da za ugao 1/; pod kojim grafik
u t acku (0,0), va.Zi tg'lj; = f(x) = =f=OO. }unkcija

ima lokalni maksimum t1 tacki u i lokalni minimum u
- 0, 326.
10 , 2 2(5x+l)
f"(x) = + = ifX4 , V1
9 9 9
33

l
{::> 5.r + 1 - <=> = -5
l\log11{'( ta<k< su za. - i =

k)

+ +

...-.
......, ......,
Sada \idi da tacka 0.410. prevoj11a tacka grafika .
. sc da vazi
c
2
rlx cos +

- 2) sin x /dx = e
2
rl(a.r
2
+ cos + (d.r
2
+ c.r. 1 !) sit1 1
izvod i ove j e<Jnakosti
t .!zl.r cosx +

2) sin 2e
2
.rl(rix
2
.., cosx + (d:r.
2
+ e
2
rf(2a.r. + cosx -

t si11 (2rlx + r') si 11 :t: + (rlx
2
t cosxJ /: r!
2
.c,
;r cosx +

- 2) si11.r = + d)x
2
+ + + + + + !)] cos + 1( -1 2d):r
2
+ + 2d .t..
-t -t-
t d t- = 1, + + f 2d = 1, + 2d t - 1: 2/ - 2.
ovog sistcma dobljamo
Tadajc
1
l 18 13 2
- 5' - 25' 125 d - 5' =
1
25. =-
116
125
2r 1 2 18 13 2 '> 1 116 .
(. + + -)cosx + - ...i..
5 25 125 5 25 125
4. Kriva u odnosu na jcr za 1 s ledi ( Posmntrajmo gornjti
polovitlU krive = .. r Kakojr ;i1;5v(x) i
lim 1f
1

= pO\'TSinn sc sastoji od d'-n <lcla od kojih

grafikom funkcije = i:x! t2. i kao nje11on1 asimptotom. Stoga
1
00
= 2 y(x)dx 2 Ji111 1 :r
2
dx.
0

0
1 +
t fi, t
2
, dx = 2tdt
- - t' ' . tc+'
1 - - +(IOTT2trlt - 2 J+"i'IOTTrlt.
- -- -

s = t
0
+
2
. ds,,... -t 2)t
0
+
1
jt>
l = nii =

arctgs
Dakl<'.
1'
4 <> '}' 4 IH 2
lin1 lo = -- = - .
+ 1 -t 1 + 1
31

25. 2004 .
"
1. Naci konver gencije reda L
1
kao i njegovu s 11mu za

2. lspitati koristeCi drugi izvod, i nacrtati gr afi k = sin
3. N a Ci 1

i-2x+:i
4 . NaCi d uiinu d ela Ar h ime dove at.p, t.p 211"] kao i
koju taj luk ogranicava sa polarom. zapreminu koju opis uje {(p,ip)
< at.p,t.p

1. Ka.ko Un =
1
-:
3
i 1 koristeCi kriterijum immno:
ffi" "
l' 1' -"- ."-- 1 1 !!.!
inoo1 - lln -
n-+
1
n-oo
'1 IJ d - l 1' - ]' - 1' !!..!
ru<O , , t.a - , JCr 1111 J -(n+l)S 1m t {I . - l , 1m =
n-co n "--,. + ,. r1
11
1+ lim
1

"-"'" = 1. ...- 1. Za = 1 lirn la"/ =

lim (1 + *) .--. 1, lim
=
n-co n-co
0
...
, 1 1 "'""
l11n l1m t::%n = 1
n-oo
Le opsti r<'da tezi red t.ada divcrgira. Oblnst.
kooverg<>ncije (-1, 1).
) (
1
)"+1 ( I
Ako t.a.da = = ( )"+! = Za =
lim li111 "
3
n
1
lim :: = lim

- lim <
1
,>>:++: - - tt> opfiti r<'da
n n n-(')() "
nc teii nuli. on ne konvergira. kon\ergcriciJe ( -
Za konvergcncijc uvek ( - 1. 1) trazcna jcdnaka
00 00
- n
2
)x
11
= L Jt"-
1
dt -x l:(nx")' = L t"-
1
dt-x( L

L 11
1
)'
n = 1 n= 1 n= 1 ri. 1 rt "" n 1
r
=- lo(l t)j
0
-:i:(x(l:x")')'
ln(l -x)-<
1
1
;!:p
n=l
2. f 'D1 = R F\111kcija jcr f(-x) = sin _!
7
= - sin
Posmatrajmo f za >
1111',11 N <-> =
11
1
.,n ( N.
f(:r) (Vk No) 2k7r < < (2k 1}7r *"> ..t U t 2i;) U
kCM
Pra,a - U l10rizontal11a asimptota jer lini =
r r-N
Pokaii ino cla = nijl" vcrt asipt()ta, o<i110s110 da 11 :: fu11kcija ima prl"kid vr:;tt>.
l)okaza(emo cln vred11ost liin siY1
1
ne postoji Za { -
1
: N} vr<'d11ost <'
,z nr;
si1111.71" = Za. { : 11 N} postnje tim 1 = 1. Dakle,
ri n71' r rt CQ
prilazeCi ka razlicitim raz1ii ite granic11<' vrcd110sti, sto da

postoji.
35
Dalje imamo da
1 1 1 1 1 2
f = -

cos;; cos ;- =
2
+ No <=> =
+ No.
, 1 1 _ u 2 2
f ('OS; <2 + No {:::> 4k + 3)7r' (4k +
kENn
odnosno za te fuakcija delovima. Stoga sledi da su
k No, tacke

koji iznose 1, dok su Xmin =
k No, tacke lokalnih minimuma koji

iZ11(" min = - 1.

3. Kako

+ + 3 > <=> IR i + 1 +

+ + 3 =f + 1 + + 1)
2
+ 2 > <=>
to post.oji na celom JR.
=
2

= - -1 1 -

+ + 3)dx = -

- +

+ + =

2
- + J(t2_3 + - - + (-t2+2t-3)2 dt = - + (-(l - t)2-2)2 dt - -
2 2-2t 2(J-t)2 - 2 2 - 2
J
(-m2- 2)2d 4 4 l(m2 1 1 1 21)
- -
- = - - - 4 + ;:;;: + m - m = - 2 - - 4
2
+ 4 n - ffl2' + =
+ + + 3 -

- - ln(

; + 3 - 1 -
+ t - v'x
2
+ + 3 => - t
2
-
3
dx - - t
2
+
2
t-
3
dt
- - 2-2t - 2(1-t)2 .
<{>2 27r 2 3 2 2 3
4. = p2(r.p)drp = a2v}dt.p = ; lo = .
i,? t 0
h
l = + p'
2
dr.p =

+ a2r.p2dt.p Jl + ip2dip =

+ +
0 0

3 "
v -
2
;

r.pdip =
2
11'; r.p
3
sin r.pdr.p =
( - ip
3
cos r.p-1

sin cos sin r.p) ll = (

8) .
.,,,,
r
d?1 = sin xdx, du =
v = - cos
=
dv1 = cosxdx, du1 - 2xdx, vi = sinx;

= dv2 = sin xdx, du2 = dx, v2 = -cosx:
:::}
=

sin xdx cosx + 3

cosxdx cosx +

sinx -
2fxsinxdx) = - x:-icosx + 3x
2
sinx - 6(-xcosx + Jcosxdx) =

cosx +

si11x 1 cosx - 6 si11x

36
...,
25. 04. 2004.
--1=.!2..:
1. Ispitati kor1vergenciju reda I: (nqa."' u zavisnosti od realnog parametra i naCi
n=2
njegovu sumu.
2. Detaljno ispitati i nacrtati grafik funkcije =

+

- llx
2
+ 36.
3. Naci primitivnu funkciju fun.kcija
f(x)=
2
.
1
3
; J(x)=sin
2
xcos
4
x.
smx - cosx +
4. Izracunati povrsinu koju ogranicava kriva
= -1, = 1 i
f(x) = - arcsin v'l -

sa pravama
R esenje:
1. Koristeci kolicnicki kriterijllm imamo:
1
. ({n+1)2-1)an+I
1
1
1
. n
2
- 1 1
q = 1 (-1)"
1
= =
(n2-1)a"
(- 1)"+1
Ako lal > 1 <=> q 1) red konvergira apsolutno, dok q > 1 za < lal < 1, tada red ne
konvergira apsolutno. Za 1 red apsolutno konvergira.
Ako < lal < 1, red uslovno Ile konvergira jer opsti clan reda ( -l)
1
i n2
1
_
1
( )n ne tezi nuli.
{ )n
" -1 _ " !(_1 ___ 1_)(-!)n _ !(" _l_( - l)n _ " _1_( - !)n) _ !(l " L.!i_(!)k -
L., - L., 2 n-1 n+l - 2 L., n-l L., n+J - 2 L., k
n=2 n=2 n =2 n=2 k= l

f <-
1
(
1

= ln(l + - a(ln(l + - - ))) =

1
2:
2
ln(l + + - la.

2. Domen fu11kcije V
1
= R.
Lako se vidi da = - 3)
2
;:::: i f(x) = 2 V = -3.
Funkcija nema asimptota, kao ni kosih i k = lirn = li m

+

- llx - 12 +
36
)

Dalje imamo da
1
= - + 3)
2
+ + - 2)
2
= + - + 3) = -
2
V = 2 V = - 3.
-3) (2,
1 -
-
+
+
-
-
-
+
-
+ + +
f'(x) -
+
- 1

""
/
""
/
Iz slcdi da SIJ Xmin = - 3 i imirt = 2 tackc lokalnih mi-
Ilimuma koji su jednakl dok = tacka
koji iznosi
6
1
2
;.
37

1;
1
= 2(2.r.
3
+

- llx - 6)
1
= 2(Gx
2
-t 6.r. - 11) = G(-3

od11osno za te vrednosti funkcija konkavna.
3. Iz sin cosx [- 1, JR slcdi 2 si11 G], ne moz<' istovrcmc110 = - 1
i 1, to za S\-ako R vaii 2 sin - cosx .+- 3 intcgral postoji na c<'lom R
U
1 2 . d 2dt . 2t l - t
2
d .
\'t'<J1mo smenu t - tg
2
, = arctg t, =
1
=
1
+
12
, cos 1mamo za
;r.( r,r.):
. = , _ ,2 12::2 = t'l.+211"'ldt = (21+i)2+ 1 dt = 1 = arctg
1. ,2
arctg(2 tg + 1)
Ukoliko se ieli riad celim R, 011da ona 11 prckicla r. -t 2k1.. k Z
clodefinisati da n<'prt>kicJna. Oznacimo F(x) primit1vm1 funkcij11 nad c<'liin R. Tacla =
-f 1) + ( 1 1 2kr.), k Z. (2k 1 )7r) = ( arctg(2 tg +
-(21. f 1)71'
l)+c.1;) = lim
odnosno P{{2k -t l)7r) = +ck =

1
. Znaci imamo
:i:-(2k+J)lf+
= ck + " odatlc da Ck = <'.{) + kr. , k Z i F((2k == (2k + lH
Daklc. F(x) = arctg(2tg + 1)-+- k7r. ( + 2J.:;:-.r. + i F(( 2k f = (2k +
k Z.
sin
2
xcos
4
xdx - t f(2sinxcosx)2cos
2
xdx = -
1
si11
2
2x cos
2
xdx =
1

=
3
1
2
f(l -t cos2x - cos =
3
1
2
f(l + cos2x cos4x - 4(cos6x + cos2x))dx = f(2 +
cos 2 cos4x - cosGx)dx =
11
1
1
+ s in s in - t si11 + si112x - 3 si n -
si11 6.r) +
4. Domen oni R za koje - 1 $ $ 1,
1 .r
2
tj. 'D1 = [-1, lJ. F\inkcijajc parna i nenegativ11a
jcr arcsint, t 1-1, 1].
1
-
1 1 ( )
= -----==
_ /x/JI - x'l
l
= :.r2 1).
1
. '
11n = 1 = tg - .
4
" )
= > . .1.
y'(l -
>'

1 1 7r /'1
= 2f(1-arcsin - 2( rlx- - (cos t)
2
(- sin t)dt) = arcsin(sin t) sin tdt
1r/2
7r/2 /2
2( +

38
24. 05. 2004.

1. NaCi konvergencjje i s umu reda L ch(n + l)n
n=I
2. Detaljno jspjtati i nacrtati grafik funkcije
=

(m IR,a
3. Izracunati
cos
2
.i:dx.
4. Nacj povrsinu krivom za 11 N, kao i zapreminu koja
nastaje obrtanjem jcdnog " lista"te krive oko polare.
Rcsenjc:

1. Ispitajmo stcpcnog reda I: arix", = ch(n 1 1 koristeCi KosiJev
1

" 1
:;/ e<n+l)a +' e-<n+ l)a 1 /,
li111 " . - lim - " / e-(2ri+l)a) =
n-.oo 2 n- oo ;:12
1 1
Jim -{2n+l)a)i
0 0
lim ;:12 ri -oo " =
1
' l

=

==>
n-oo
. (1)"
Za = red postaJ<' 2:: ( l )"e-"
0
ch(rt + l)a 2::
2

+ <
2
n+
1
>
0
), taj r'd tlivcrgira
ri-1 n=l
jer mu opsti cla11 nc tezi nuli. l)akl<', ko11vcrgencij<' (

).
Kako r<'d kon"crgira za lxl <
0
, tada i "e
0
xl <

1 i le-
0
xl <

=

< 1
zato clati red mo7.en10 na zblr koovergentna geometrijska rcda
]
L ch( -t 1 = ?

2::) .r )n + l:<
)'i)
nl - nl n\
1

1(c
20
+e-
20
}x-(c
0
t-l-
0
):r
2

- ) = " = ------
2} t?X
2 l -(c
0
+e-
0
).rt X

2. 'D1 - IR.
f(:r) IR.
a.:;imptota 'D 1 = R. Kada asimptota pra'l.'a =

1
--)-=
(7 f7
.r 1/L
2 -

Kako .r <... -=> / / i > m f'(x) '-.. u ta<:ki = 111
nia.ksirnum Ym(t:r = f(rn.) = 1.
1
2 2 (z - -)7 ('-'")" 2
= -"- = -"- -n- = .-"- (2(--)--1).
(72 f7
39
2("':m)
2
1 - = m ::r: 72,
tj. u
(m 72,
funkcija ima prevoje.

-1
(m - + -Ji) =>
3. lmamo da - Jt
3
Z(l-+ cos 2x)dx. Zna S(' da. vazi
m
c
3
rxcos2xdx = e
3
z[(ax + b)cos2..r d)sin2xj +
izvod levc i desnc strant" ove jednakosti

=
+ <'os2x d) sin t e:
17
la cos2x 1 si n t 2x + +
d) cos / : e
2
:r,
-t- = 1, + 2d =- - -
O\og sistema dobljamo =
= -
1
:
9
, /
3
. d = -
1
1
6
2
9
. Tada
3

13
5 2
169) cos 2:r + ( 13

Parcijalnorn du = e
3
r:dx, du d.r, v - !c
3
:r), imamo
- 1
+ 2-
12 - 1

4 . Domcn date funkcijc sa cosnl{J - +
2k7r < < Z!. + k z l.j
0
," " 1- ..!!... +
2
k:r .
2
k" 1
..,.. - 2 ' ' ..,.. 2n n ' 2n n '
k 1 ..... - 1}, S(' list"od "listova"krivc
11alaz i za ;
2
"n ,
2
'!t. +<: 2 1 ....
"f>d.p = (1{) f
2
1
" = -
4
-.

'r'2 f.,
2
; p
3
(<fJ)Sin'{JdlfJ - a
3
cos
3
ni,osinipdl{J

.
2" 3
2 !.: _'_'"-' ....
- -;
-3
8
,,,
..,..

19. 06. 2004.

1. lspitati konvergcncije i naci sumu reda
" n
2
-2004 1
LJ

2. De taljno ispitati i nacrtati grafik funkcije
f(x) = ln(Vx
2
+1-
3. Nati primitivnt1 funkciju funkcije
4. Izracunati povrsinu
vfi(x -1) .
f = + - 1
7r JSinX
D ={(x,y)I05x5-
6
,0 5y5 - -},
cosx
kao i zapreminu koju ona opisuje rotacijom oko x-ose.
R esenje:
2
1. Red definisan za f= :l smenom

= t, red L n

tn = I: tn.

Iz Jirn = lim

= 1, sledi da red konvergira za ltl < 1. Za t = 1, redo\e
an+l n-+OO n + 4
f
koji clivergiraju, jer im opsti clan nc teZi nuli. Dakle, red konvergira kada

< 1 {::} lx
2
- > 1 f= <* - 2) U (-V2, v'2) U (2, i ovoj t1azimo
re<la.
002
S(t) = L n

= L - 3)tn - 1995 L = S1(t) - 1995S2(t).
n=4
4
S1 (t) = t 4 L - = t4 L = t4( L = t4(i _: t )' = (l.:t)2 .
n=4 n=4
1
00
1
00
t n 2 1 t
00
n 2 1 t s
5
S2(t) = L = L s + ds = L S + ds = =

t 1 5 1 2
- f(s
4
+ .,- s
2
+ s + 1 + - )ds = + L + L + L + t + ln lt - 11) .
s - 1 t 5 4 2

S(t) = (l.:
4
t)2 + + + + ,Jr + -f. + fs ln(l - t)], itl < 1, t =
2. Domen funkcije f = IR, jcr

+ 1 >
Funkcija neparna jcr f(x) = - = ln[( Jx
2
+1 -
= =
x+l+x vx +1+x
- ln(R+! + = - ln
= Razmatrajmo funkciju za
>

+ 1 <

+ + 1 '*

+ 1 < + 1)
2
'*

+ 1 - < l ::? = lri(

+ 1 -
i
41

+ 1)- !
1 2
=
+ = f '-',
+ 1)3
nema vertikalnih
asimptota, kao rti kosih i horizon-
talnih jer
lirn

= - lim ln(v'x
2
+1 +

k = lim ilil

= - lim
:t
1
= lim =0.

1

3. funkciju F(x) nalazimo na podintervalu od \1, Kako =
- r.::-11 ( 1) .
.,/%- ,/:r- l - xvx - - - 1mamo
= f(x)dx = xv'X=ldx- f(x-l)ftdx gde uvodeCi stnenu t = JX=l, = t
2
+1, dx = 2tdt,
sledi da
f(x)dx = j(t
2
- l)t2tdt- - x!)dx 2 f(t
1
- t
2
)dt- '4- + 4) = - 1)
5
- - 1)3 -
2
+
i 4
4. = dx = cos xdx = 2tdt. Uvcli smo smenu v'sin = t , sin = t
2
, cos xdx =

2 d k
. 2t
2
1 1 1 1 1 . d 1
t t. l-t = -2t-1+2t+1 - i+t'' imamo

= [-! ln \t - 1\ + ! ln \t + 1\ - arctgtJl
0
2
= ln - arctg 4.
1 t . 1
v = 7rfy
2
dx = 7rf = .i! =
= "/
1
- ""(
2
1)
cos' - " -
1 4
42
09 07. 2004.
( )"
1. Ispitati konve rgenciju reda an =na+Jn , JR. Ako 4 n a Ci koliko c \anova
" 1
p otreb110 sabra ti da se s uma izracunala sa tacnoscu vecom o d 0,01.
2. De taljno is p it. a t.i i nacrtati g rafi k funkcije

arctg e:r - ln
e2z
+ 1
Parc ija lnom integr acijom naci p r imitivnu funkciju funkcije
ltsinzex
I+co":z: '
4. Izracunati povr sinu unutra5njosti Bc rnulije ve le mniskate

/

Resenje :
1 Z ] . 1" *" " 1" no 1"
1
1 . 1 1
1 1
d . >
2
= in1 =
11
2 " = , -= -;;-:-7'"" ,...., -;, tu
n n n-oo
11
--..-vra n-oo n-+vn n
sledi apsol11t110 za > 1. nc za < 1. S lim =

1 '2
lim ""+' 112 = lini
0
_
1
1
12+
1
= l.paj< lar.I =

n-oo rt n-0t> n
za S
l)akle. rcd t ime i ko11,ergira za 1. F\Jnkcija = x:.Ji opatiajt1ca za
niz {lanl} opadaj1Jci. Iz diskusije t.og tliza slcdi da on teii
_, r:c. z11aci dl\. red an kritcrijurnu
Za. 4 lan 1

1 1 1
S lan+1I = (n+ l)4 < 44 + < 100'
tac110 za > 3. Zna<-. i uzcti prva tri sablrka da se postigltt ..
2. Domen V 1 = R.
:r :r
1
t arctge
=> -111 V tJ.

Funkciju napisati i = arctgc:r - + ! ln(e
2
"' t- 1).
,

1

1

- -1+ -
- , , 2 + 1 c2r -! . 1 .
"., /,
' r;;.
'"""> (X,n
1
n, Ymm) -= + 111V2).
!"

t 1) - 2(e.z - J)t.
2
:.c: _ rz(-e
2
.z: + 1 1)
(e2z + 1)2 - (e2r + 1)2

+ + 1 > -(c.r 1 J2)(ez - 1 + ./2) > 1 + ,/2

43
er <] + < ln(l + h)-.> f .._...
- ln(l + h).
r\Jnkcija ima horizontalnu asiinptotu =
kada - jer
lim f(x ) = arctg lim

ln / Lim (1 -
- arctgoo- Ln
v
tr
2
lim f(x) = arctg lim er

= =

Proverimo da li funkcija ima kosu asimptotu
kada --
k = lim = l !arct.g -
2
1

r - -(").J r :r-

+ l})J = lim arctger 1 +

r--oo

ln(c
2
r+l} == arctgO -1+0111(0+1) -
L
1.
n- lim (f(x)-kx)- lim [arctgcz-x+
r-
lr1(e
2
.r 1) -f = arctgO + ln(O + 1)
Dakle, kosa asi111ptota kada -+

3 Parcij"al11om i11tcgracij"orn
1
tsin r clu = erdx dtt =
'IJ = er) 1mamo

'
f=J ]4'-s1n..-Cr-Jcrlcos:rjoinrdx-
l+coo.r ( J+co.r)2 r (!+cosr)
\ { d :r d 1 )
onovnom parc1Ja nom integrac1Jom , v = (lcosr)2, v = i+cosr 1mamo
I
= 1+si11r :r: _ J-e"-d __ J-e"-dx
lco.ore lcosr J-coer
4.

+
u
Dekartovim koordinatama posle prclaska polarne
koordinate, dobija

-

cos 2rp, odnosno
(1 ,/2 ('()$ 2rp.
> 11jl'11 grafik.
ZboR <ia jt> cos > U / 3
4
", U 1
7
.;'. 2r.), sto odrcduje dco rav11i
koj1111 kri,a nalaz1 Za r11 f11nkcij11 v<lzi (211' '7') i p(r. .;) t ;0.1: :\;, 'lfj,
grafik si111ct 1i(a11 i u 0(\11osu polar11u ORtJ i prav11 timc i u ocl11osll
Dakl<'. d<Noljno interval
Za tp IO, f1 opa<lajuca. Mozc se lako proveriti da 11pr. ah), ( i1,
pripadaju grafiku.
'F1
= p2(<p)d.p
;;>1
"/4

cos2<pd..p =

sin 2i.pJ/
4
=

44
07. 09. 2004.
1. Dokazati konvergenciju niza sin(sin( ... (sin ... )), ( R i naCi njegovu granier11

n
vrednost.
2. Dctaljno is pitati funkciju = l:r.
3
-
i nacrtati njen
3. lzracunati

4. Ispitati konvergenciju nesvojstvenog integrala zavisnosti od f= R:
1

xcdx.

i izracunati njegovu vrednost za i = = 1.
Resenje:
1. Za niz
vazi sina i an+l =

n N.
Prctpostavin10 da si11 et >
Imamo :;in

( 11 ; ). Dokazimo indukcijom da ( 0.11. Za = 2 smo pokazali .
Pretpostavimo <l a tatno za 11, tj. lln S 1, odakle iz si11 sl<'<Ji sin
sinan s in 1 <;; 1, odnosno an+1 IO, lJ. lc tacno za n + 1.
Pokaiimo indukcijom da niz 11<:.rastuCi . Za n = 1 = s in

S
Pretpost a\'i1110 1la

an-I Odatle znajuCi da an IO. 1] N iz s lcdi an = si11 ?
sin an - an+ 1
Dakle, nu i ogra11itc11 sa strane te ka svome i. l:t
5 an+I = sina", sledi i = lim an+I liin s in an = sin lim an = si11i S 1. i
n-no r1-oo
se i za slucaj s i11 S dokazuje da 1 =
2. l-unkcija za s"ako R. Kako
{

r., ..c(:.r
2
- 2x-1),
to su ( ( 2), - 1 2) , 1 + ./2 (2. Vidi se da
1) U (1, 2) U (2, l + => U (1 -1 f(:r)
asi111ptota i lim

f'(x) {

+4:r - 1, f"(.x) = { 4, ( .

1, ' 4,
f'(x) :r {1,
/"(1) .} = l.Ymax Xmin ....., !.Yn\in = =
- 0, 14
.r: 1) U
lini - 5, 3.
.r; 21
!
"( ) . 2 . ( 2 2 ) . .ka
:r = tJ. 3 -27 Pf<'\'OjflC\ tac .
f"(:r) u (2,
45

21-{'2
2
3. 1 dx = 1
1
1 12, gdc /1 =- f{l -t x
4
)-idx i /2
+x
4
)-t dx. Ovi intcgra\i su integrali
+ Za prvi intcrgral :;; - r/: Z, m;t
1
r/ Z,

Z. smena

= tP2, t =
4
-L 1 > 1, tj.
= t
4
, .r, [>dx = t
3
dt,
1<' 1
1
=

+ l)-lx-
5
dx = f(t
4

t
3
)dt = J:
1
dt,
zbog

+ sledi i !1 = 4U
+

di) + M<'t.g t) -=
l \n wq
1
-
1
+ l arctg lx-
4
+1) .
4 r- + lt 2 1
Oc1gledno da za nalazcnje i11tcgrala 1
2
koristimo snicnu t = 1 +
dt = 1x
3
d.J:,
1/ ! 1
12=- t dt=-
3
+c2= -\/(l+x
4
)
3
+c
2
4 4 1 3 .
4. konvergenciju nesvojstvcnog integrala druge vrste sa tackom -
Kako litn iLrcsin z lim -. t_ 1 to arcsin ,...., :r _. imamo

,....,

=
2'-0 ;r t-O son t '
1 1
Integra.I konvergira za < 1, t.c tada i

xcd:r konvergira, za ostalc

,rcdnosti divergira.
Za = i 1 posmatrani integral - 1 - 3 1 < 1. Tacla (smenom t::.. arcsin.c,
- t, dx = cos tdt)
1 tr/2 "/2
I = :r arcsi11
3
xd:r = t
3
si11 t <'OS tdt = 4 t
3
sin 2tdt.
n
Trostrukom parcijalnom - t
3
, du =
dv = sin 2tdt. = -4 cos 2t; = t

2
,
tiu = 2tdt. d1 cos 2tdl. v = 4 sin 2t) i = t, du = dt, dv - 2tdt, = -4 cos 2t dobijamo
l!i' "/2 1?.!, "/2
1 =
+ t
2
cos2tdt) = +
- tsin2tdt) = -

rr/2 l'' ?r/2 .!!..!.

t 2tdt) - ''
3
3
(
1
2tl +
1
>tdt) '
3 1
2tl ,- "
3
-Gtr
- - 4 - 2 <'OS 2 ros - = - - ii 2
5111
= 32

46
18. 09. 2004.
1. uniformnu i apsolutnu kovergenciju reda

LX2ne-n2:i;2
n..cl
2. Detaljno ispitati funkcij u = + arcctg r
2
;
1
i nacrtati njcn gra.fik.
Izracunati povrsit1u pravama = - -=- i krivom = sin
4. Naci teziste

.rJl + !/2dx yJl + y'2dx

0
0
)
+ + y'2dx

krive ach
Resenjl":
2 2 . 4 2. 2 '1
1. =
:r: , ::
n r +
:r
= 2n(l - nx
2
)x
2
n
:z ,
= <:;} = v f n su parnu, dovolj110 posmatrati > jcr u :r
funkcije fn, imaj11 minimum. Kako to
za = i1natno maksimum,
lfn(x)I - (
= < _.!_
2
,
vn n n
fUnkcijc su ogranicene jer lim = ( ;!" )n - t =
Dakle, za sYako R
:r-= - t-rio
lf,
1
(x)J < N, krit.<>rij umu konvergira apsolL1tno i 1111iforinno R.
Takodcj<' Jim Um lim fl:r) -
r
horizontalnu i nemaino, k1,2 = lirri
1
<;> = liin (1+1. n.rcctg l)
.t .loo r .r
= 1. n
1
= (f(x) - kx) = lim =r., n2 = lim (J(x)-kx) = lim arcctg:r
2
-
1
=- 0,
.r--oo " :r :r--;oo r-+oo :r
kosa a.siinptota kadn .r. + 11", kada -
!
'( ) _ 2:r:r-1J:r
2
_

_ r
2
(r
2
-2)
1 1+("",- 1)2 - - ;rJ . :r2+1
!
"( ) _ (4x
3
- 4:r)(:r-r
1
1 t) (4:r
3
-2r)(:r-2:r
2
) 2:r(:r
4
/.2;ic
2
-2) _

:r - i)2 1-1)1
f'(x) = ./2,
Xrnnx -./2 ""* !(-./?.) ./?. _.
77206.
,,/2) Xmir1 '- => ./2) = ./2 + m-cctg 2, 3695:3.
f'(x) ( U => f /, lim /'(:r) = tg ! - .
47

3. Imamo da f(x) =
Zato =} f(x) ?
111", =} f(x) :::; Izracunajmo najpre primitivnu funkciju F(x) funkcije f(x).
F(x) =
sin 2xcosxdx =
+ + sin(2x - x))dx =
sin 3xdx +
sinxdx).
Parcijalnom integracijom sinkx, dv = e
3
xd.x, du = kcoskxdx, v =
imamo

, sin kx
3
k
3
Ik = sin
- 3 cos kxe xdx,

odaklc integracijom eoskx, dv = e
3
xdx, du = -ksinkxdx, i1 = le
3
x) sledi

sin kx k ( cos kx k . k ) sin kx k eos kx k
2
[
k =
- 3
+ =
-
9
- g k,
odatle

lk =
9
+ k
2
( 3 sin kx - k cos kx).
1 1 ek
F(x) = + 1
1
) = -z( l8(3sin3x - 3 +
10
(3 sin - cosx)).
Sada imamo
e1r 2

= (F(7r) - F(O)) - (F(27r) - F(7r)) = 2F(7r) - F(O) - = - + - + - + - + -.
10 15 12 20
1
1
4. +y'2dz = /1-1 sh
2
= vch
2
= = af ehtdt = as11t1
0
=ash1.

Parcijalnom t, dt, dv = cl1 tdt, v = t)
1 1 1 1
+ yr
2
dx = eh =

t ch tdt = a
2
(t sh tl
0
- sh tdt) = a
2
(sh 1 - ch tlo) =
1 -

cl1l + 1) =

1
).
1
+ y'
2
dx = el1 .:!:dx =

ch
2
tdt = !.L f(e
2
t t- 2 + e-
2
t)dt = !L(le
21
+ 2t - !e-
2
t)I -
, 4 4 2 2 0-
",.2 (2 + sh 2}.
2
) =

1
) = (..1Q_

7' ash ' a,;h 1
48
09. 2004.
1. IzrM.unati .v65 na cetiri tacne decimale.
2. Detaljno ispitati funkcij u = i nacrtati njen graflk.
3. l zr acunati za > 1 primitivnu funkcij \J F(x) funkcije
1

( = + -, --, .

4. l zrac unati povr sinu i zapreminu obrtnog e lips oida koji n astaju obrtanjem elipse +
2
= 1, oko :c-ose.
Resenj e :
1. Koristimo razvoj
(1 +

= + Rn(x) = 1 + +
l)

+ ... Rn(x),
gde Rn(x) =

11
(i+ex)"+1 1).
Kako W5 = 4(1 + )! , uzimacemo u razvoj u (1 + da =
Nadimo n N t.ako da ukupna
- 1 ( l 1 _ ( k ) ( 1 )n+l 1 r: - 4
R- 4Rn
64
) -14 n+l
64
, , . <0._, 10 .
Zbog 1) n tako da
I
R,. (-1..)1<1( )( -1..)n+l
1
1<.!. 10-
4
<=> 6251( ! )1< 2
5
n - l.
64 n+I 64 {l+f4)n+1- l 8 n-j]
Uvrstavajuci redom = 1,2,f imamo zbog =
= (!) = Hk-ii-< !-
2
> = li, da
poslednja nejednakost tacna vec za = 2. Stoga u razvoju (1 +

uzimamo prva tri sabirka
3 1 1 1 1 2 3 7055
4(1 + - . - - - . ( - ) ) = -- :::::; 4 0207
3 64 9 64 9216 ' .
2. Funkcija definisana za svako R.
= V

( - 1) = <-:} = V - 1, = - 1) > <=> > 1.
lim f (x) = k = lim = lim - l = 1, n = lim ( - - =

.

1 . . . 1
l1m V
2
= --
3
, tJ. as1mptot.a pr ava - -
3
.

= l(x
3
-

- =

1}.
Vx(x-1}2'
1
2 1 2 -
2
2
/"( ) _ _ 2
- - (1- x)t
!
'( ) 2 !"(2) - 2 -
= = 3, 3 Xmin - 3, Ymm - - 3
f'(x) U 1) U
49
f'(.r) = =fOO,
r :r-o1-f
. f''(x) > U 1). tj. funkcija dclovi ma) Tacka
(1, prevojna

funkcija funkcije > 1 11 I2(x), gde
11 =
1
<lx = = - Idx - + ldx),
t - t
2
+ 1 => ('Xdx - 2tdt => dx = ,,2.:_)dt, s = + 1 s
2
-1 => exdx -
2sds => dx = si:
1
ds,

-t + + s "1 ln 1:
1
: 1 = + arctg + Jcz + 1 + ln 6f,

l 2(x) = dx =
dt =
6f1-
5
dt-.. 4
=
1
.:; r_; +
,- t-G _ 1 4 3 1 1
6::-;r "4-=s + -=-6 - - - - - 6(.c-J)IJ.

4. = f y
2
dx =
- )dx = 2r.b
2
f(l - )d:r

= - =
Rot1ramo gornji luk elipse = - oko ose. Tada
br
- / 2.
a2v 1- ;2
P:r
= 2r. + y12d:x = - 1....

<l.r
a'(l-5)
= -

x2dx.

;
1
'
,
1
1
1
1
\
\
'
/>
'
\

1
\
\
1
1
1
1
'
,
<ia :r i > > 1 ]. te inoiemo 11vesti t = arcsi11 ia:;-
62

/0.1/ =>

= sin t " cos t >: d.r = 7!.' tdt. jf>
.
4r.b
arC:!itlll -.-
2 2
1
.
2

. 1 - t

_ costdt - Va
2
-

cos
2
l<lt
()

( ) . 2 :/7:. 1.'1

( . . . -
= ---., t+-2 :>111 t (1 " - arcs111 -+s111 ---COS<\l ("Sill )
va--b

( . -
21rba
2
.

--- + ? l\f("SJll

va
2
-

50

t--3-

12. 10. 2004.
1. Ispitati i naci s umu reda
"

n-l n .
2. DetaJjno ispitati
f(x)=x+ l

3. NaCi integraJ sin
4

4xdx.
4. Nekaje D u Dekartovoj r avni ogranicena sa pravom g = parabolom
i kri vom = njenu povrsinu kao i zapreminu v t e la koje opisuj e ta
dok rotira oko ose.
Resenje:
1. Kako an = !!.l...2- = l + 1 ima1110 da. = -'!
11
-- = f
L == 1, re<I konvcrgira
tt '1 n-oo O.ratt ,
1 1
, +i
za lxl < 1, za ::r ( - 1, 1). Za = red konvergirajcr mu opsti <:lan ne tez1
kada n t.ezi

'' n+2
L.,
n=1 n

=--

L (l
n . 1 n
00
7
l:x +2'Lf
n=J n=l n=I
0
1 1
2 ( tn-- )dt = --+ 2 --dt = -- - 2 ln{l -
1 -t
1
2. Domen funkcij <> 'D1 = IR \ {1}.
Funkcija nije ni parna ni jer =

=f. i f(-x) i -
(
x+l -
1 -.r
+
f(x)

(-1,1)

+
+

+
-
-
f(x)=O<=>x = 1.
f(x) >
f (O) = 1.
Prava = l funk<' ije, jer - ::i:oo.

Horizo11talna asimptota funkr.ijc (knda -. prava - 1 jt'
. .
f{:r:) = J1m / - - 1.
r-J:N r 1 l
Kako prvi izvod f
-= 1(1 - - (- I )(x 1) _ 2
-
51
011 po?.itivan za SYe Df, funkcija f monotono rastc delov1ma i nema ekstremnih vrednosti.
Drugi izyod funkcije
= - 1)-
3
= - (
4
)
3
,

za svc V razlirit od 11ule,
tacaka.
f"(x) > <:::> .r. ( 1), t<' za
( 1) dok
za :r ( 1, f11nkcija

3.

COS
2
4X = e-cf'1r)
2
- k(l - 2COS4X L COS
2
4x)(J + COS8X) = k(l 2COS4X 4-
= cos8x) = 4cos4x+
cos4x cos8x+cos8x+cos
2
= /
6
(3-4 cos4x+4 cos8x 4 12x+cos4x)+
1
) =
3
1
2
( 7 - 12 cos + 8 cos - 4 cos 4- cos
fsi11
4
2xcos
2
4xdx =
3
1
2
f{7 12cos4x+8cos8x-4cos12x-l

sin +
1
1
6
1
Intcgral mozemo uraditi i koristeci Ojlerove formule sinx = cosx

4. =
1
P2-P3-f(-x+2)dx
-2

V = U1 - V-.? - t13 = f \

2
1
f
2d - f i12dx = (- "2 1 2 )11 - :r' lo - 11 - 25
2 -2 3 -2 372 -
-2
1 1
7r f
7r f( .fi)
2
dx = 7r(

+ 4)dx - f x
4
dx -
-2 -2 -2
1
f xd.t) = (
%510 :r'l l) ((%3 2 2 )11 %610 .r'll) 14111
5 -2 - - 3 - -t
-2 - 5 -2 - 2 = 10

52
29. 01. 2005.
1. Izrac unat i sin0.1 na sest d ecimala korist eCi r azvoj Maklorenov funk-
cije si n
2. Ispitati i nacrt nti g1afik funkcije
3. Izracunati ncsvojst vc ni
f(x) - 1

1
!/

l = dx.

4. Izrac unati duzinu luka logarit.ams ke spiraJe = 211"] , < < 1. >
povr s inu koj u zatvara sa kao i zapreminu koja nastaje dela krive
za r.J .
Resenje :
1. razvoj za. sin
xS 1
si11:.c = -
3
! + .
5
! + ... + (- 1)"-
1
1
,.,_ , \ , +
. )" . 1 ( )1 . 012"+1 .
gdeJe = 1 cos Za .z: = 0. 1 R2n+l 0.1 = (Zn l l)!lcos0. 10/ $ f:.in+ l )! da
se si n 0.1 izra.CunaJo 6 tai' niti de<:imala 11zimamo da apsolutna gre5ka IR2n+ 1 (0.1 )/ < 0.5 io-
6
.
ispunjeno ako
l 2n+ 1
< 0.5 10
6
{:} 2 10
5
< (2n + 1)!.

Za n =

< {:} = 2 20 < 5! {:} uzimamo prva dva sablrka 11 si11:
. 0.1
.1;:::: 0.1 - -
1
= . 99833 .

2. Doincn 'D1 = R
> => e:r > 1 -> ( > :r < => < 1 => ( >
U = prividao singular it<'t jcr liin ( ... -
1
= 1.
:r-0
Kako - lim t"'
:r-oo z 1
i - 1) =
......
asimptota kada
1) = to
Za :p(f) =- 1) + 1 rp'(x) = zbog < => ip'(.r) < .r. = .p'(.r) =
ip'(x) za ima. minimum, .p(.r) > <;1(0) za 1 Oda\dc slcdi
da
ez(x- 1)+1
( = ? > R \ { U} .

53
l;-unkrija f mo110to110 dclovima). Ako ugao pod koj im funkcija " ulazi" \1 tacku 1),
ondaje
1
tgB Jim = lim - = -.
r-0 2
Za =

- t 2) - 2 't/J'(x) = x
2
rx > 0, JR ncopadajuca funkcija.
Kako tada > w{O) - > to

!
"( )
2
:r> => = > .

lz r < => < v(O) -
er(x
2
+ 2) 2
= -'----
3
-.....;._-
r
J:.\111kcija ko11,reks11a
t Ji - ..rfi, t
2
- 1 -
2tdt =
J;idx -3tdt I = f = = 1
1
"'2 21f
1

.. 1 2 2 1>
2
12" -
1
2
( - 1)
4. = 2 p"(ip)d,p = Z CV'dip 21i}"Q'!'"" 0 - 4cfna
0
2>r
l =

+ p'
2
ci;p =

'PI 0
= -
1f
(1 = f.p
3
si11 "'(ltn =
211

sin t11d1n -
ln asi11 1n
.1 .,, .,, .,, .,, - 3 l +!>c* 111 2

) , .,, _

COS
1 a:r - cosx -r 111 cos xd.x = cosx + ln a(a:r sin Ln si11 xd.x) - -
- rosx cos:rdx =- cosx + ln aar - ln
2
1
=> l =
1
...
11
(111 asi11 - cosx) + ('.

54
}l
16. 02. 20G5.
)n
2
- n+I lirn
... +2"-
1
1. Naci limese lim (1 + .. 2n- l n-0<.> 1
n-oo
2. Is pi tati i nacrtati grafik funkcije
=
3. Naci primitivnu funkciju funkcije
! (
)
= si11:r 2cosx .
. , , .
san t 3 cos 1
4. Izr acunati povrs inu koju ogranicava kriva
= 3 r.p - 2 cos
2
r.p - 1.
R escnje:
1. (1 + 1+3+5+1 +2n )n2-nJ = lini (1 1 t (11-1n 1) )n2-n+1 = lim (1 + )n2
n-nv
2
n-oo -,. - n-oo n
((1 + :;\.)n
2
)" ,;2
1
= ( (1 +
= f ;.
n-oo n
1-1 =
n . 2 n-1 3"
2
" - ! " " l+(i) (l)"
lim ... 2 + .. +2 = lim = 2 lim 2 -1 = 2 - =
2
. 1+0-0 =
2

... +3"-
1
n - oo

n-oo 2n3"-l
201 - 0
2. Kako = = domen V1 = JR.+.
D1 =} f(x)
ncma ni hori7.ontal11c, ni vertikaLnc, ni kose asimptote, jer
'
. ( lim .z; lim lt r. 1 l / r
1111 -= er-o 1 .1, - 1im
- = t : = = 1.
f(:r:)
:r
li 1n ln
r_r

.
1
lim (x-l )l nz
lim -- = 11111 :r'I- e zO. ....::
z-oo :r :r-oo
f(x) = :t
7
ln f(x) - :r 111 .r 5((:5 l1a t f'(x) = .r (!11 .r + 1)
(xx)'(lnx + 1) t xr = 1- 1)
2
! xr-l + 1)
2
t

f' (x) > 1 > >
Funkcija f monotono op;ulajuea za

rastuca za
Za :r =::: t
1
0.37 imn 111i11imum
e-l/r 0.69.
Punkcij;i. f ko11veksnajer f''(x) =- xx((ln x 1)
2
+

2
l z .r I) => sinx.cosx sinx + da postoji celom R.
55

Uvedimo smcnu t = tgx, = arctgt, dx =

= = = = + )dt
t-2 _ + _
........_ _ + 1 - + . 2 + 3 _..... 1
- t:i3 - -.- - ' - - - -2, =
1 1
2 -2
1 =
+ t
- 4 = ln lt + 3; + ln 11 + t
2
1- arctgt
Primitivna funkcija F(x) funkcije
l 1 2 1

4
1n( l +tg
4. Priinetimo najpre da zbog parnosti - =
se sastoji od dva simetricna dela (u odnosu na polarnu osu). Kako
= -2 cos
2
+ 3 cos /, p'(ip) (arccos 1. 27rj => /,
0
odnosno = dosti.Ze maksimum za = arccos 4
Primetimo dajep(O) =
p(arccos =
- 2
1
9
6
- 1 = k= 0.125, = - - 1 =
2
-
i i
= 2

d<p = f( 3 cos - 2 cos
2
- 1)
2
d<p = ( cos - 1 - cos 2ip - 1)
2

i f
= f{3 cosip - cos 2cp - 2)
2
d<p = f[9cos
2
+ cos
2
+ 4 - 6cos<pcos2<p - 12 cosrp + 4 cos2ipjdip =

i
= [ 9
6 ( COS + COS ip) 1
- 12 COS - 4 COS 2ip + 4] dip

i
= f[9 - 15 cos +
1
i cos 2rp - 3 cos + cos 4rp]dip =

. 2 . 3 . lrr/3
= (9tp - 15 sin + :: - 3 'R + = 371' -
56
07. 05. 2005.
1. Odrediti konvergencij e i naci sumu stcpenog red a

"' ( -l)n n -r 2 n
1
n= J 71,.
2. l spitati i nacrtati gr afik funkcije
f(x) = - sinx.
3. Izr acunati

_ 1 - +

d
-

- + 2
4. I zracunati povrsinu omedenu kardioidom = a(l - cosrp) njenu d uzinu, kao i
zapreminu koja nastaje rotacijom t e krive oko polare.
R esenje :
1 . Kako = lim 1 = lim 1 ( '',.
2
1 = lim l) = to red konvergira za svako
n _,. oo

n-+oo - ,, i . n-.oo
R. Oznacimo njegovu sumu sa s(x).

s(x) = L (- l)nn;t;2xn = L (-l)nn21)! = L (- l)'i-1 (n21)1xn- l + 2 L (-l)n;hxn =
n= 1 n=J n=1 n=1

L r!J(-x)m+2(-l+ L ;h(-x)n) = -xe- x+2e-x-2.
m=O n=O
2. Domen funkcije f V = JR.
Funkcija neparna jer = - sin(- x) = + sinx = -f(x), te razmatramo
< * f(x) f(x)
Funkcija. nema vertika.lne asimptote. nema ni kose horizontalric asimptote zato sto
f(x) sh1x
k = lim - - = lim (1 - --) =

= lim - kx) = lirn - sinx) ? lim - 1) f/. IR.
.
f'(x) = 1 - cosx = 2krr, k No.
= - cosx cosx $ 1 <=> * f /* f ckst,rema.
= sin = k N
0
* prevojne taeke su k N
0
.
f"(x) U (2k + l)7r) f '-' .
kENo
57

+
1
dx

- + 2 dx .

- / 2

- + 2
Kalazeci i7.vod leve i dcsne strane ove jednakosti, dobljamo
= - + 2 + - 2) + 1 /. - + 2

- + 2 - + 2 - + 2
odnosno

- + 1 =

+ +
odakle se, koeficijenata uz odgovarajucc stepene od doblja sistem = 1,
= -4, - + = 1, cije resenje = = - = -

dx = dx = dx = ln(t + Jt2+i)

- + 2 - 1)2+1 Jt2 + 1
3
! = -
2
- v

- + 2 -
2
ln(x - 1 + v

- + 2)
4. Funkcija definisana za sve Zbog
- = njen glafik u odnosu
polarnu F\inkcija rastuca za 7r],
dok za [7r, opadajuca. (0,0),
( if, (
2
;, (7r, pripadaju grafiku, ga
sada lako nacrtati.
<2 " 1'

= p
2
(cp)d<p = 2 a
2
(cos
2
ip - 2 cos<p + l)d<p =

f ( + cos2ip) - 2 cos<p + l)d<p =
.,,,.
1 . ? ) 2 . l 1r -
2 - + - -
2
-
'P"l
l =

+ p
12
d<p = 2
- coscp)2+a2(sin1.p)2d<p
""1
7r - 1'v 1'
= Vcos
2
- 2 cosrp + 1 + si11
2
<pd<p -

= sin 1 d<p = (-2 cos =

,,.
'U= p
3
sin<pd<p =
2
;

2
.r
3
a
3

<Pl

t = 1 - cos<p "* dt = sin<pd<p "* f(l - coscp)
3
sin<pd<p = t
3
dt =

58

21. 06. 20(}5.
1. Razviti Maklor enov r ed funkcij u f{x) = a.rccosx.
2. Ispitati (bez naJa.zenja d r ugog izvoda) i nacrtat i grafik funkcije =
.
3. Koris t eCi Ojler ove smene naci integral:

dz

4. Ako naci d uzinu luka krive
= a(tsint + cost), a(tcost - sint), t
kao i zapreminu tela koje nastaje rota cijom oko x- ose ograni cene tom krivom,
x- osom i pravama = =
Resenje:
1. Za (- 1, 1) f' (x) = - = -(1 + (- x
2
)) .:;f = - f (-;{
2
) (
Kako

n = O
... ( - ! - n+l ) = ( - 1)"' 135 .. -(2n- 1) = ( - l)n(2n - 1)!! = ( - l )n 2n- l !! t.o.
n! 2"n! 2" n! 2n )!! '
!
'( ) = _ )n - 1)!! (- )n 2n = _ (2n - 1) !! 2ti
1 (2 ) 11 1 ,L_; (2 )" .
n= O n n = O n

Intcgr aleci jec]ri akost f' (t) = - I:

t
2
n u granicarna od do doblj amo
n = O

2,n-1)1f t 2n)dt = _ <r 2n- l !!t2ndt _ _ ""' 2n-l)!!
1
t .
2n)!! L- 2n)!! L- 2n) !! 2n+1

- = - f( 2:
n= O n -=O
00
(2n - 1)!! x2n+1 , lxl < 1.
ar csinx = - L (2n + 1)(2n)!!
n = ()
2. Domen funkcije 'D1 = R \ {- 1,4}, jer

- - 4 = - 1 V = 4.
F\.111 kcija nema nula. Ona pozit ivna na cclom domenu.
] __!_ 1
lim > lim e <"+
1
1<" - i!" lim
lim e<z+I)("->
,4 -
prave :i; - -1 = 4 su vcrt,ikal11c funkcije.
l
Prava 1 horizontalna funkcije kad jer e{r+l)(r-> = 1, tunkcija

kosc asiroptote.
Prvi izvod funkcjje = ....
=
f'(x) tacka

st.acionarna tacka funkcije.
f'(x) U (-1, => f /' i ( - 1, =? f / .
< 4) u (4, ( 4) => f "-,, i (4, :::} f "-,, . Iz ovoga sledi da funkcija
u ima. ckstrcmnu vrcdnost i to maksimum.
59

- 1 1.5 4
3. Integral trazimo nad iritervalom JR tako da za vazi

- + 2 = - - 1) i

- + 3 = - - 1) odnosno 1) U Neka I Ta.da Ojlerovom
smcnom

- + 3 = - - 1) = t(x - 1), - 3 = t
2
(x -1), = ::=i, dx =

dt, imamo

d

-

- + 3 = - -
t-1 t- 1 t-J
4t
1) (t2 - ] )2dt

t2
= - --dt = - (1
t
2
+ 1
4
--)dt = -t+4arctgt+c= - --+4arctg--
t
2
+ 1 - 1 - 1
4. Data kriva se naziva evolventa kruinice. Ona se dobija na taj
sto se 11it namotana na kruznicu

+

=

odmotava tako
da tacki kojoj se odvaja. od kruznice osta.je njena tangenta.
t2
t = Jx2(t) + y2(t)dt

t1
t

= Ja
2
(sint + tcost-sint)
2
+ a2(cost - tsint - cost)2dt

! ; 2
= ../t2 cos
2
t + t
2
sin
2
tdt - tdt =
11
;

t t
v = y
2
(t)jx(l)jdt = a
2
(t cos t - sin t)
2
a(t sin t + cos t)' dtl =
f (t
2
cos
2
t - 2t cos t t +
t,
i i

+ tcost - sint)dtl =

- t)ros
3
t - 2t
2
sint + t<:ost + 2t
2
sin
3
t)dtl =
-

t) cos - 2t
2
sin + 4t cos t - 2t
2
sin t)dtl.
t
2
tdt = - t
2
cos t + 2 t cos tdt. f (t
3
- t) cos 3tdt =

- t) sill -

- 1) sin 3tdt, te
3 i
v = ": 1 (t
3
-t) -
t
2
sin t cos tdt+ 2t
2
cos tjJ - 4 t cos tdtl -

3 3 i t
": 1 t ( i - "
8
) - 3 t
2
si11 + t

f t
2
si113tdt = -kt
2
cos3t + 1 =
+ - f = +
+
2
2
7
da1je v =

(8 + -
60
06. 07. 2005.

00

1. I sp1t a t1 konve1genc1JU red a "n_,_
1
, R.

2. I s pitati funkciju (bez nala2enj a drugog izvod a) f(x) = ln(arccos
i nacrtati njen
gr afik.
3. Na Ci integr al

1
4. l zra cun ati integrale !
1
= -=l....dx
(:t

i 12 = , l .
3
Resenje:
1
. lln+{I _ ]' 1

6"1 1 _ 1 ( _ 1)1. 1' l:k _ la(a-1)!
1. 1m - 1m
6
"+1+
1
- 1m -
6
< 1 <=> -6 <
71 --+00 Y-L Tt-tOO
- 1) < 6 <=>

6 >

- - 6 < <=> (-2, 3), rcd apsolutno ko11vergira
za (-2, 3), ne konvergira za -2) U (3, uslovnu konvergcnciju u
ostalim tackama"
Za -2) U U (1, - 1) tj. l'ed f = red sa
n=2
pozitivnim cla11ovirna, te se osnovu prethodnog da zakljuciti da za 2) U (3, on divergira.
" "
Za {-2, 3} red
6
,?+
1
. Zbog lim

= lim i+(\ )" = 1 taj red divergira.
n=2 n--+
2. definisanosti 'D = R \ { l}.
arccosz = 1 <=> z = cos 1 <=>

- + 1 =

1
. < 0.29 < 1,
3.41>1 )
arccosz > 1 <* z (-1.cosl) <=> U
lim = Lim ln arccos

-= ln arccos = ln = ln ;:::::: 45 horizonta.lna asimptota.

lim ln arccos

= ln arccos 1 = 1 vertikalna asimptota.
{
2
1 _ 1 . 1 .
. 1 _
:::2L_'
- arccos Ji- ( --1"'- -)2

- lx
2
-ll(l+:i:
2
) arccos

- 2
1+r -.+;2' +, (1+:i:
2
}arccos
t 1
<=>xE(-w,-l)U(l,+oo).
lxl < 1
!xl > 1 '
lim = - .!. , lirn = Za = -1 prvi izvod riije definisa11, ali on me11ja okoli11i tc
1r x-+-1-
tacke, = (- 1, ln 11'). (ln 11';:::::: 1.14)
{
4(xarccos

11

1
'
=
arccos
2
'
lxl < 1
lxl > 1
1 _ 2(1
z =
1
..... z - (l+x '
lxl < 1 => z /, lxl > 1 => z "'-:., t.e sledi
1 xE(-oo,-l )=>z =

=> xarccosz +
61
."
2 => xarccosz - 1
3 {0, 1)

=> z (0,cosl] => arccosz [1, => xarccosz

=> arccosz - 1 <

- 1
(x1, l ) => z (cos 1, 1) => arccosz 1) => arccosz - 1
=>
4 => xarccosz + 1

ln

x
3. Uvedimo oznaku ln = (x2tJ)" dx, n N. Tada ima.mo
=

dx = f( - (x22:i)3 )dx = 12 -

1
)2 +
dx).
1L = du = dx, dv = )dx, v = (:1:22;
1
)3 )dx = frdt = -
t )2
12 + - t12.
= (:n-;f2
2
dx =

-
)dx = a.rctgx -

+

dx).
du = dx, dv = (x22.:t)2dx, v -
= fidt = - xi+
1
12 = arctgx +
2
cxr+i)
= + = arctgx + 8(;;:+.1) +
3

+
1
3
=
8
arctgx + S(xZ + l)
2

4. 11 = = lim + = lim + = lim - - - 6) =
2
-i
1
.
_
1
_
1

=

__ +
2
dx = :_
2
- :
1
)dx = lim {ln(x - 2) - ln(x - 1))/; = lim ln 2
3
= ln lim r.::::i + 2 = ln 1 + ln 2 = ln 2.

62
07. 09. 2005.
1. Odrediti konve1gencije i naci s umu st ep e nog re da
i nacrt ati nje n grafik.
Naci

f(x) = _ - 3
- / dx, > 2.
- - '1
4. I zracunati povrsinu izmedu krive = (t
2
- 2) cos t + 2tsin t, {2 - t
2
) cost-1 2t sin t , t
i x-ose.
Resenje:

1. Za red I: anxn, gde
n
2
-1

,n- l )(n+1) {l + 1) 1 ! .. k k ..
, " -" = ;;: (n-
2
)!, onvergenclJe
n=2
n 1
= lim l.J!.r.i_I = lim 1 ... : 1 = lim (n+,1)!
n +n+1 -2 . n ..... oo n(n . 2) n.
lim n
3
+n
2
-n-1
n-oo fl2+2n\ = red
konvergira za svako IR. Oznacirno njegovu sumu sa s(x).
n ] n ] 1 n 2 1 n-2
1
2
s(x) = L: anx = I: cn-2)1x + I: = I: (n-2),x + 2: = I: mt +
n=2 n=2 n=2 n=2 n=2 m=O

t I: dt =
+ tetdt =
+ (t - =
+ - 1.
m:=O
2. Kako = defi nisanosti

= 1.
(-1, 1) U (3,
=

-
x +l
-

-
-
(-1,1)
-
+
+
+ + +
-
-
+
+
-
+
1
. ) i
1
l -o h t 1 k d
l ffi = 1m
1
_
2
1 _
3
1 =
1
_
2
,
0
_
3
.
0
= , or1zon na as1mptota,
" :r
lim lim f(x) = - 1 i = 3 su ' 'erLikalne
:z:.....,.-1
, _ (:r-l)'(:z:
2
-2:r-3)-(:z:-J)(:r
2
-2x-3)' _ (x
2
-2:z:-3)-(x-1)(2:r-2) _ -x2+2:r-5 _

- - - - < :r
V1, te monotono opadajuca delovima.
" _
(.c
2
-2:z: - 3
2
)' _
x
2
+2:z:-5)2(x
2
-2x-3)(2x-2)
- ( ) -
_ 2(:r.-l)(x
2
-2x+l3) _

- - (:r2 :r2-2x-3
konveksna deloviina) kada

__ ? ,..._ ..,
63 t
Prevojna Lacka (1,
YI
3. > 2 ::} t = > 1 ::} = i
2
+ 1 ::} dx = 2tdt

t 2t
2
I = 2tdt = dt.
(t2 + 1)2 - 4 (t - 1)(t + l)(t
2
+
2t
2
_ + + cJ+d _ (a+b+c)t
3
+(a-b+d)t
2
+(3a-!
- 1. 1 t+l t - (t-1 ,
= - + d = 2, - = - - d =
1 1 3
d=-
4 ' 4' ' 2
11 1 11 1 1 1 1 3 1 t
I =
4
t-Idt-
4
t+ldt.+
2
t
2
+
3
dt=
4
lnjt-li--
4
lnlt111+
2
.
i JX=I-1
1 =
4
ln v'x-=-1 +
1
+ arctg
+ > 2.
4. x(t) = 4tcost + {4 - t
2
) si11 t, t
2
sint 2: y(t) /=> y(t) 2: = 2

t2 2 1
= y(t)x(t)dt = f((t
2
- 2) cost+ 2tsint)(4tcost+ (4- t
2
) sint)dt = (4(2t -t
3
) cos
2
t + (8 + 2t
2
+
ti

2 2
t
4
) sin t cost + 2(4t - t
3
) si11
2
t)dt = (8t - 2t
3
- 2t
3
cos
2
t + (8 + 2t
2
+ t
4
) sin t cost)dt = (8t - 2t
3
-

Kako integracUoni
i .... ! 2 4
f (4 + t
2
+ !t
4
) sin 2tdt = (4 + t
2
+
cos2t)/l - cos2t)(2t + 2t
3
)dt = 4 + 8 +

+ f(t +

t
3
) cos2tdt
3
2 4 . 2 4 1!
2
2 4
= 4 +
-

+ t cos 2tdtp = 4 +
-

+ t! sin 2t/J - ! sin 2tdt = 4 +
- ;
2
-
1( 1 . 2 .
2 - 2 cos t ' tJ.

112 +

-

32
64
1. Naci
2. Detaljno ispitati funkcije
i nacrtati njihove grafike.
Naci
19. 09. 2005.
L 1
. etgx_e-tgx 2
= lffi -

f1(x) = thx, f2(x) = cthx,

- > 1.
4. I zracunati povrsinu omedenu krivom = sin ip + cos kao i njenu duzinu.
Resenje:
... 1 'f!." - tg"' 2 2
1. L = lim = lim :::;:::r.: lim
2
- cos = lim Jim

cos cos cos

1 - tg" 2 2 2 +4 . 4
l
.
_ (l' 1 )2
1
. - cos xs1n _ 1
2
!.!1 _ l
lffi 12 - lfficos2x lffi 12 - 12 - 2

2. definisanosti su 1J1i = JR i
= 1R
Funkcija sh =

neparna,
chx =
parna, su tl1x =
slix _
i h _ clix _
clix - ct - - "-1
neparne funkcije, te posmatramo za
odnosno za >
f1(x ) shx shx
shx
f2(x) chx .L;
sl1x

l
. ( ) _
_ 1
_ 1- 0 _
1m 1 - llm e+l - 1m l+e-2' - lO - 1,
"'
kada --t
l
. ( ) 1 1 lQ 1
1m 2 = im "'-1 = 1m ' = 1 = ,

kada --t
shx

chx

10

= 1 asimptota !1,
= 1 asimptota funkcije f2,
lim f
2
(x) = vertikalna asimptota funkcije fz.

(
shx)' = chx (ch x)' = shx ::::} = (tl1 x)' = (sli.r)'chx- (chx)'sli:r = ch2x-sh2x = 1 =
' 1 (chx)2 ch'x ch
2
x
1
2
( h
- 1 )' 1 i
t = - t =
SJJ
Jf te f1 rastuca. f2(x) te funkcija /
1
opadaj11ca.
jf'(x) =
shx = sl1X shx =

!1 za > i tacka pl'evojria.
65
J!l(x) = ( sl1-
2
x/ = -( 2)sh-
3
x chx shx f2'(.r) chx
..L. f
2
konveksna za >

thx
)(

1
-1
t -
1
if'i. > 1 .:.} = t
12
=> dx = 12t
11
dt
- !

- 12/ (t
t
4
- t.J
l}(t
5
+ t
4
+ t
3
+ t
2
+ i + 1)tllflf =
12
t\7 L tll
t 3 (t-1}
1
-r ,
tl4
=
12
(14-t 13
tl2 tll tlO t9 6 12 12 6 4
- + - i - - ) - = - ifi7 + -
+ + -
+ - + - +
12 11 10 9 7 13 11 5 3
4. za koj<' (-7r, 271"] kriva = = ./3 sin -t
cos tp Zbosi; -= 2( ::!{- sin 1 cos rp) = 2( cos sin
si11 i cos<p) 2 sin(cp 1 i) ? mora hiti 2kr. <p-t- i <.. (2k+ l)7r,
k Z, tj. 1 Kakojc p(i-cp) = 11jPn grafik
simetri ca11 u od110s11 na = rasLucn.
za i.p [ f;. Tackc ( i.0), 1), pripadajt1 grafikt1,
ga sa(Ja \ako skir1rat.i.

'{'1 \
p
2
(1f)d1.p = 2
cos
2
1.p +
:PI - (;
i-
= (2 - ('OS
-i
sin 2cp)dcp = -
.

(1 1-
+ ./3sin2<p)d.p
-i

2 .
l- Jp:z+p'Zt/.p-2 sin<p):lci.p

.
=2]
t sin
2
<p
;
;
,,.... 2 2d.p 2".

66
09. 2005.
1. Ispitati apsolutnu i uslovnu konvergenciju reda
Naci

L an = (-l)n( 3 -
n = l
= l

-

2

1
I = (-+-
2
- )dx.
shx ch
4. Izracunati povrsinu dela ravni ogranicene strofoidom = - 2 cos 'fi [- ;f, %
kao i zapreminu koja nas t aj e njenom rotacijom oko polare. "'
Resenje:
1. Red apsol11tno divergira uporednom kriterij11mu, jer
_
Vti)
3
_ ,..,, 1
lanl = = v.,. " - v n - ( )2+ Vri+<

- ;! '

red 2: divergira.
n=l n
Jasno da lim bn Za = 3 - q'x, imamo
n-oo

tj. funkcija f opadajuca,
f(n + 1) = =
Dakle, red Lajbnicovom kritcrijurnu konvergira uslovno.
2. Domen f f = JR.
Lako se vidi da = 1 +

-

= f(x), posmatramo

= 1.
f(x) = 1 +

-

t
2
- 2t - 2 t =

t = 1 t =

= Vl 1.65.
f(x) =

-

- 2)

- 1)
2
3) =

- 1-

- 1

- 1 -
(-Vl + 1 n JR(j = 10, +
Funkcija ne111a kao ni kosih i horizontaI11il1 jer
k
. f(x) . 1 . l ?
-- = l1m (- + - -
2

67
Dalje imamo da za
f'(x) = -

= 2x(l - x)(l + V = 1,
f'(x) 1).
Dakle, (1, tacka lokalnog maksimuma,
dok 1) tacka lokalnog minimuma.
= 2 -

= v;,
tj. tack8. prcvojna.

:.r. ),
odnosno za t( vrednosti funkcija konvcksna.
Y I

- -
1
d..:c + 1 dx ..:;.. s h dx 1 t/J - th xdx) - - dx 1 tl1 - t1li dx) =
ah

sh2

:r-1

t th tJf = + thx - ln /t/ t - ln t th - ln chx ln 1
xthx - lnchx 111

+ - ln chx ln i ) + J:tl1x
4. Data prava i tacka S na rastojanju SO
od prave I<ruz tacku S povurcna proizvolj na
pra,a q koja s<'<:<' praYu u Oko tacke
opisana kruzt1iC'a poluprecnika Ka.da. se prava
q obrce oko tack<.: S, tackc vpisuju koja.
se zove strofoida i cija. tt Dekartovim
koordinatama (ako sc da osa prava
cla tacka S pripada negativnom dcl11 x-osc):

+
+

-

odnos110 u
sin
2
cos
2
( 1

ros ip cos
2 cos '{) ).
3 ./2/2
v =
2
;

.pdcp -=
- 2 coscp)
3
sin cpd;p = -
<f
.,,\ l
12t - 8t
3
)dt = :.i"
3
n
3
- G ln ltl + 6t
2
- 2t
4
)1

= ( - 2 ln

68

1

_ +
./2/2
07. 10. 2005.
1. Koristeci Lopitalovo pravilo, naci
Naci
L = lim arcsin JSinX
V2X - .
= - lnx
2
)
l =
4. Naci povrsinu G = {(x,y)IO < < 1, 1 arcctgx}, kao i zapreminu koja nastaje
njenom rotacijom oko y-ose.
Resenje:
1. Dati izraz "", ispunjeni su uslovi Lopitalove teoreme,
.
1
.
1
. . cosx
L l
.
1
. .J1-(v':;in x)2 2v's1nx
= 1n1 =
( v'2x -
(2 -
cosx . 1 1
= lim lim (2 - = v2 1 = -.
2(1 - x)Jl - sin x-0-i sin 2 1 ../l=O ./2
2. Domen funkcije f 'D1 = IR\ Kakoje: f(-x) =
= JjXj(2- lnx
2
) =
funkcija parna, za No, tada
= vx(2-2 1n x) = 2vx(l
f(x) 1 - lr1x = 1 - ln x
Funkcijci. asimplot,a, kao kosih i horizontalnil1 jel"
1
1
. f (x)
2 1
. 1 - ln x
1
. -;;
4 1
. 1
0
k = lffi -- = r;; = 2 - = lffi r,:;: = ,

n = Jim - kx) = 2 lim vx(l - ln =

1
. f ( ) 2 1
1
-
111
2 1 - 4 1 '-
1m = 1m = 1m
3
= 1m vx
_.!x-:i-
2
= 2
1
lnx) + =
2vx
1 + lnx - 1
fi
J'(x)>Q{:}l-!
f/; /'-.,,.
69
Dakie, \XmorYmo.r) =
!) maksimuma.

" lnx-1
f == -

=
=
tj. tacka.
ln - 1
odnosno za tc vrcdnosti funkcija konveksna.
f11tegral za + 1 tj. za Tada ra<-iona.lizacijom i uvoderi sme1111
t = [ii! > 1. = dx - -{t2:_1
1
) 2 dt, ima.mo
= .,rr" d:r dx = l f(
1
1 -t /;fi )dx = !( + t fii.dx).
\);:)
2
(v:r-11)2 2 2V7% V 2 V-;-
lntegraJ = resiti i = sh
2
u, = > - 2 sh ch udu
= sh
1
;+
1
2shuchudu chu2shuchudu 2fch
2
udu = -
2
1

+ 2 1 e-
2
")du
1
,h " iJiU 4
.... h,/X-t Arsl1,/Y tr..
In
- . . / til t 1 d 21 d . 2t
2
d
tfgra . mozcmo 1 :;meuom \ =- t
2
_
1
, - t, tJ. - t =

- - -
11
_\>2 )dt = i) +
t2 ) = 1)+ th- - 1n(t-1J,..

1
2
1
>
4. integracijom, g<I<' arcctgx, llu = -

d.r, dv
1 1 1 ]
= arcctgxdx = xarcctr,xl
0
+
1
Jx2 dx - i + 1 f{ln(l +x
2
))'dx

Mi krivu arcctgx, tj . .t = ctgy
oko y-ose Stog,1
' i
= 7r
7r ctg
2
ydy
.!. "

l)dy = ('tgy y)li =

" 2
f( 1 -
sin2

" - arccra z
70
dx, v =
:!!: + lin(I +z2)1 1 = "'"t21n2
4 2 4

:r
30. 01. 2006.

1. U zavisnosti od JR, ispitati konvergenciju ieda L v'n"+n2+i -V?+I _
n=1
2. / =

3. Detaljno ispitati funkciju = - 2)elxII, i njen grafik.
4. Ako < < zapreminu koja nastaje rotacijom krive
p = asinrp + bcos<p,
oko
Resenje:
1. = = (v'n',tn2+1)
2
- (./ii'I'+i'J
2
= . _
n n n(vn"'tn2+1-t Jn5+1) v'n'-'+n'"' +1+R+1
n 1
(): > 2 => ,...., = n,!"72. Za > 2 red L divergira, te uporcdnom
n=1

divergira i L an.
n=1
t">O
2 =
2

2
,...., ) = ../2-1. Konstantan red L ( ../2-1) divergira, te divcrgira
+1 n 1 21 n n=l

i red L
n = l

2

< 2 => ,...., n
2
n = Za < 2 red L dive1gira, ako 2 1 {:} [1, 2),
n = J

za < 1, ta.kav i red L
n= I
2. m = -1, n = 5, = -! => m;tl Z => 1 +

= t
3
=> 5x
4
dx =
= - 1
f = + = ! 5x
4
dx = 3t
2
dt
5 :rS(l+:r5)! <1 w=nt
_ tdt _ 1< 1 t-1 )d
- 5 (t-1)(1
2
+1+1) - 5 3 t-1 - 12+11-1 t
-k (ln lt - ll nrctg - ln(l + t + t
2
))
3. Domen fur1kcij e 'DJ = R.
> 2 => f(x) > = 2 => f(x) < 2 => f(x)
f(
x)=(x -
2
)elxll = {
xE(-oo,-lJ
(x-2)ex-,-t,
Kako lim = i lim f(x) = grafik nema horizontalnil1 asimptota, zbog k =

lim f (:r) = lim (1 - 1)elxll nema ni kosih asimptota.
:r-J:oo :r
71
-1) => f /;
(-1.1) => f '\,;
.r => f' (x) f /;
.r 1 } Xmin = 1, Ymm = -

lim = 4, lirn = -2.

( - 1) => ,......;
(-1, ....-.;
( => .._,;
- pr evojna
4. Primcrimo najrc da < 1 arctg ( 1) =>
arctg ( t ).
Za - arctg IO, asinip + bcosip
Neka ip IO. arctg Tada p'(ip) = acosip - bsinip > % > tgip <:?
% > .,., ". funkcija rastuca. :\eka. larctg : . a.rctg
Tada ... , <-> arctgi < <-} funkcija p(ip) opadajuca. Za
= Pmaz. = sin arctg ji -t- cos a.rctg =
1 ... tg(a1ctg ) = + = . Primetimo
Ji+tg
2
(arctgi)

da -
'/)2
''
'.
'
)'
- 1 2
' ' ' 1 1 1.
''
: '/

',,
1
\ /
\ /
' /
' /
'.... /
..... ___ /
=
2
;

=
2
;

sin
3
({) +
cos 1

si n cos
2
(/) +

cos
3
sin <pd4:p)d..;= 2sin2i.p1 isir14tp) 1 -i2{12;p si1121{J si1141P)+c1:
Jsin
3
1.{Jcos..;(/'fJ Jt
3
tlt =

sin
2
.,:1:0:;
1
..pd-;; =
- sin
4
1P)d.p - - i 2tp} -
- + sin4.,:;)-+ =
- si111:p) +
cos-
1
o;psi11cpd9 = - t
3
dt - cos
4
+ c.i;
r.
2

-
8
[a
3
(G7r - 12 arctg - - 8 sin 2 arctg - 4 arctg

arctg -
4
11
.., . . 1
- 4arctgb 1- arctgb)
1

72
16. 02. 2006.
1. Aproksimirati funkciju f(x) = 2sin(x + i) Maklorenovim polinomom treceg stcpena.
= 2sinx + sin
i njen
_ sin
2
x(tg!+l)
3. (I+sinx)cosxdx.
4. Ako > povrsinu koju polarna osa i deo spirale
= ip Kolika duzina tog luka spirale?
Resenje:
1. f(x) = J2(sinx +cosx) - + 1 - = v'2 +

-

2. Domen funkcije D ! = JR. Lako se vidi dA. = 27r period t'unkcijc f . Pokazimo da to
najmanji pozitivan broj (osnovni period tunkcijc !) za koji vazi:
(Vx R) = 2sinx + sin2x = 2sin(x + + sin2(x + = f(x + (3)
2sinT +sin2T = 2sinT(l + cosT) => =
N VT = (2k2 N;
= - 2sinT +sin2T = 2sinT(-l + cosT) => = N VT = 2k411, k4 N;
= => 2 = 2cosT-sin2T = 2cosT{l -sinT) => (cosT = lt\l -sinT = l)V(cosT = - l t\1-sin T =
- 1) => = 2k
5
7r, ks N. Dakle, jednakost zadovoljena za samo ako = 2k7r, k N,
= 11ajmanji period.
Razmatracemo funkciju na intervalu
f ( = 2 sin + = 2 sin ( 1 + cos = <::> = V =
f(x) = 2sinx(l + cosx)
f
1
(x) = 2cosx + 2cos2x = 2(2cos
2
+ cosx 1).
= - 2 sin - 4sin2x = -2sinx(l + 4 cosx).
-1 1 57r
!' ( = <=> cos = 4 <=> cos = -1 v cos = 2 <=> { 3" "' 3} '
1 1 1i 511
f cosx (- 1, 2) <=> ( U (7r, 3 ), f "-,.;
511
3) U (3, f /;
11
(3,-
2
-), (Xmin,Ymin) = (3,- -
2
-).
sinx V cosx = <=> ),
4 4
Prevojne tackc su (arccos(-t), (r., (27r - arccos( -t ),
3
f
5
).
1
arccos(-4 )}.
1 1
U - arccos( -4 ), f .......,.
73
Zbog periodicnosti crtamo samo deo grafi.ka.
7t
3. Koristcei smenu t - tgx, dl =

rd:x iniamo
' ..
1 - "8n2 :r d:r . sin2 :r . 1 dx - it 'J-; . 1 d t2 dt
- :r
cos2 (2t + 1)( 1+t'i)

7
n--t \ l k t
2
+ _L 2t-1 S d
1w.:> avom na parCJa nc raz om 1mamo (:!t+lHt'i+J) = rn t +i = zt+l 1-
f =
H
2
)+tarctgt+C

!1 1 k ln(l + tg
2
.r) + -t
1 2( ) 1
2
1" 2 -2

L 12"

4. = 2 dip 2 dip = 2 - 1 r. = 4,,..
,..
Ovo integral bi11om11og djfercncijala + d 1,
11l =- --dt

t t2
J(t2 1)3 (2 1

11 1 1 l
dt- (- -)dt =
2 t-1 t 1 2
l y'l . -
2
1
ln lt+ll)-rC=-J<p-
2
+l+-
2
1n -
+ ip-
2
- i

-= + 1n< + ,,,,
2
+

Stoga
l +

+ I!! + ).
27r Ji + +
74
26. 04 . 2006.
. . d fi .... k .. d 1 1 -f 1 1 + 1 1 + t
1. Isp1tat1 onvergencIJU re V'2-1" - J2+i - 74=1 - \74+i ".,

re d a L za koji a2k-1 = a2k = Da li se moze prime nit i Lajbnicov
n=O
kriterijum na ovaj red?
2. Det aljno ispitati funkciju
= /iXI - JjXR,
i n acrtat i nje n grafik.
N
, . f k F( ) f k ) l)(x+
2
)
3. un CJJU t1n CIJ0 =
, "- , ".
4. Ako > duzinu dela krive =

za kao i povr sinu
koju ogranicava d eo te krive za rp

R esenje:
1. Posmatrajmo podniz {s2k}, niza {sn} parcija\nih suma:
1
S2k = ( .,/2 - 1
1
- - ) + ( _1 _ - 1 1
. )+(--=
1
+ ... + ( ../k + 1-1
-+1
2 2 2 2
!.___)
= (./2 - 1)(./2+1)-t (J3-l){V3-t 1) + (v'4-l)(v'4+1) + ... +
1 1 1 1
S2k = 2( l + 2 + 3 + ... + k ).
Kako 1-t + + .. . + k niz parcijalnih suma reda L t, to lim (1 + ! + + ... + =
k k-+oo
te i lim s2k = niz { sn} nc konvergira, tj. zadati red divcrgira.
k-+oo
Pokazimo da niz { nije t,j . da primcniti Lajbnicov Zaista:
1 1 1
la2k+1I = ,,-;-;:; la2kl = ::::; /a2k-1 / = fL71
k +2 - l k+1+1 vk + l-1
<=> + 1 ../k + 2 - 1 Jk t 1 - l ../kil + 1
1
<=> 2 > Vk +2 - ..Jk+i =
- k+2 + k -1 1
2. Iz lxl i lxl - 4 sledi da lxl 4, domen funkcijc V1 - 4] U [4,
Funkcija parna, te razmatramo samo za 4. No, tada = - - 4.
4 > - 4:::;. > - 4:::;.
Kako lim = lirn = 4 lim prava. asimp-
:r-oo X -tOC ::r :r;
tota.
lim = !(4) = 2.
:r--4+
75
'( ) 1 1
= 2.fi - 4 <
= - - 4)-! )'
2
1 1 1 ,
= + - t)-'1)
1 1 1
= 4( j(:r - bl)
funkcija (za :r > 1) monotono
opadajuca i konvcksna.

--
2
4

2 9 15 9
*
2 8 11
7
?

2 6 6
I } Mog11ce polinoma =

+

1 + 9
su 1, 9, da nule ne mogu poziLivnc, ni 11cparnc
te ostajc npr. llorncrovom semom provere i Tako vi<limo
da - 1

+ 1 6} =- 1-

+ 1 i da polioom ncma
clrugill
l)akl<', f11nkciju r1a ir1tervalt1 1 f JR.lx f 1 l)(:r + 2) ;:::
2JUI 1, 100).
Uvedimo srne11u t l )(x + 2) =

+ + 2, dl - + :3)d.r.:
}
?( ) _ +-l)(r+2) ,1 _ _ .j!"'l+:ix+2 (2 _ ../i d
- - - 13r-+2t 1} - (4t+i)(t+l) t.
1
1. 1 l 1 4
' 11+1 + iti - 4t _..1 (t+I) ,n + v - -=> > - sa 3
- ./f:
1
dt - &idt) =
4
$:+
1
2sds J'"
1
2sds)
=
1
,J+
1
)ds 2f(l -
=
F(:r) = arctg

+ + 2 - arctg2Vx
2
+ 1
11) . > -1.
- - J<:r+1){x+2} (:r+l)(:r+2) - ..j<z+1)(:r+2)
F(x) - 15:r+9 d.c - 1+.r3+6x+12z+8 dx - :r+I +{.r+2 dx - (:r+J )') d:r:.
UvNiimn + l)(x + 2) = 1) (t t
2
- 2tdt - -rx+1wd.r, dx = 1)
2
tdt:

t(x+l) 2
t- + + 1) tdt
2 dz
3
2 + 2 )
--
3 x+l
4. - 3:
1
=

..,, r----------
l -

+ rfl<i<p =

s in
6
+ sin
4
cos2 =
"'1 (1
--
1:ra

2 . $
15c
1
:!f c-!f -201 '"' 1

'!
'
2
'P)dtp

- !1_: [cos cos l 0
1
d
1
"
111 .! 3

- "ZIJ. 2 6 3 10 lli <12("'
- 1fi
2
SllJ !{) - 4 , 2 Stn - ip =

76
17. 06. 2006.
1. Odrediti konverge ncije reda

IR),
L.; + 2
n = l
i naci njegovu sumu za = = 1.
2. Detaljno ispitati funkciju f(x) = aictg
1
. i nacrtati njen grafik.
j:z:2- 11
Naci
I = dx.

e:r
+ 1 + 1)
2
4 . NaCi duzinu luka dela krive =

- ln od = 1 do = kao i zapreminu koja
nastaje rotacijom k1iv0Jinijskog trapeza koji obrazuje taj luk oko y-ose.
Resenje:
1. konvergencije reda jednak:
na"
2
.!.
( - 1
n+2 n.
an
= lim = (n+l)a<n+1 >
2

1
1
n-oo an+l ( (n+I).
= lim ( n(n+3) an2 - (n+1)2)P(n+ l)!
n-+oo (n + l)(n + 2) n!
= ( lim
1
+ a-Zpn-P(n + 1) = lim +
1
.
1 + 3/n t- n-oo n-oo (a-2P)n
Kako lim = lim = za q 11, lim = za q (1, to imamo
n-oo q n-+oo q n-+oo
q =
1], za q =
te sJedi daje za poluprecnik konvergencij c rcda

= tada recl konvergi ra, dok za < poluprecnik konvergencijc = i red konvergira
samo za
Oznacimo ojegovu sumu sa s(x). Za
_
00
_
00
_ 1
00
1 :r" +
2
_ 1
00
1 n+l
s(x) - L (n+2)n! - L (n+Z)(n - L (n-1)' n+2 - L (n-1) ! t dt
n=l n=l n := l 1
1 :>::
00
tn+I 1
00
t" +
2
1 .._ 2
00
t " 1 2 t 1 IX :>::
= XIfL (n- 1)!dt = = X7ft(2: rt!)dt = X7ftedt = X1(t
2
et - 2ftc
1
dt) =
n= l ' n=O n :=U

- 2(tet - et) ,x) = e"'(x

2
-;;+z)-Z, dok s(O) = f
n = I
Primetimo da s(x) neprekid11a funkcija, jer
lim s(x) = lim = ez<x2-2x+2+2x-2J = lim s(O).
:r .... Q :t
2
:t
2
1
{ xE(-oc, - l) v (l,oo)
2. D
1
- R \ {-l,l} => f(x) = ar ctgv'I = t :r1 ( .
11
)
arc g 7i""X'' - ,
Iz = f(-x), V
1
sledi da.jc f funkcija, razmatrati samo na intNvalu
(t arctgt =
77
Jim ,_, =-== lim f(x). Gra.fik funkcijc ima ho1izo11talnu asimptotu -1 i to osa
z 1+ z-J
jer lim = arctg lim

z-cio vr-J

{
-1.....- . ( -l)(x
2
- 1)-! . 2:r
. 2 '

xEfO,l)
lim f '(x) lim
:r-l+ z -1-
X ( 1, ? f'(x) f '\,.
1) ::} f'(x) > '* / /,

(1, f"(x} * f ........ ,
1) '* f"(x) ? f ........ .
3. Za t

+ 1, dt
1

dt
Jt + ift2.
:'\ovom sm<'110m s = t = s
6
, dt = 6s
5
ds sl<'di
={

1

s
2
- 1 + 1 1 s
2
6 ds = (s - 1 + - - )ds = 6( - - s-: ln 1.; + 11) -t
s+l 2
1 =3.Yez l+l) +c.
4. = i

l - t xt2dy = +
1
2 t -;;)dy

1
l(yz 1 11)1
? '> + n 1 -= --.
- - 4

ln dv. fjdy, ritJ = y
2
dy 4 11 -15-") ? y
2
ln ydy 111 r y
2
d11 = 3! lfl ; (':
3 .! . .,
z
- ln
2
y dt1 -
21
;
11
dy. dv = dy 11 :.} ln
2
ydy y ln
2
y-2 lnydy - y ln
2
y-2111riy+2y t-C;
78
06. 07. 2006.
1. Napisati Tejlorov red funkcije f(x) = u - -2.
1

3
y1alx -
3. N aCi primitivnu funkciju funkcije
+sinx
=
1
+ cosx.
4. NaCi duzinu luka zatvorenog dela strofoide

= -
> kao
povrsinu koja nastaje njegovom rotacijom oko x-ose.
Resenje:
1. Moguce racionalne poli11oma

+

+ + 5 su 1, 5 i moraju
negativne. Hornerovom semom da od
+

+ + 5). Sada imamo
- 1
1 : 1 ; 1 1

+ + +

+ + +

+ + +
=

+ + 5 = + 1 +

+ + 5 = + l)(x
2
+ + 5)
::} {:::} a = l ,b-=-- 0,c = l.
1 1 1 1 1 1
f(x) = + 1 + + + 5 = + 2 - 1 + + 2)
2
+ 1 = - 1 - (:r + 2) + 1 - + 2)2]

KoristeCi razvoj u geometrijski rcd
= L: tn, ltl < 1, imamo za lx + 21 < 1 i 1- + 2)

2
1 < 1.
n=O
za (-3, -1) da vazi razvoj u Tcjlorov red

f(x) = - :L)x 2)n + I:l- (x + = +
- L(X 2)n.
n = O n = O
2. Domcn funkcije = Rt. f(x) za sve i f(x) V

- - { -
-
Kako lim f(x) = ':;--/"'
3
1
( - = funkcija nema ni kosc, ni asiinptote.
vx
79
, 1
< < :'} =
2
.Jii =>
L<*
::::} (xma:r, Yma:r)
\im = - tgtp1 ::::} = Jim = : tgtp2 ::;;.}
r-O'
" 1 1 1 "
= -6, = = tg<p3 ::::} 6
=>
! )'

1
--:}
4.J(i
< < ::..?
_ _ l _x t a <
0
-tfi
=}

1
----"""
...

3. Prirni ti\rnt1 fu11kciju tra.zL'11o na l.>i lo kojcm intervalu ({2k - l)7r, (2k 1- l)'1r), k Z. Parcijalnom
+ sin dv = du = (1 + cosx)dx. v - i+dosrdx = =

1
dx

sin:l z r il' l s1n ::.1n r '
r '(x)

1- sin . 1 cos 1 - cos
---dx + . - . (1 + cosx)dx
1 + COSX Sll1 SID
+ .
1
/ sinx)(1 - cosx) x(l - cos:x)
= ---------- - SID = . + COSX + -= --. --
Si ll Sln Stn
4. Strofoida s simetric11a u odnosu na Uer ako s,
tada i 7.ato povrsina koja na:;taje oko
x-ose ista kao i ona rotacijom j edn<' njene gra11e
1
-
, 1 -

( 1

- ---- "* v 1 + = l + -
2..fi .J:i
1-
2
) _ _1 _ 1-
- 2V(i .fi .

l = 2 v 1 + y'
2
dx - - --dx

- 1
.,;;

311

, 1 '- .)" + ll
= + yrdx = - .r)vx
2
JaJXdx

- 1:
2
+ +

-

80
t C.
07. 09. 200 6.
1. N apisat i Maklore nov r ed funkcije = Arsh
2. De t aljno isp itati bar j ednu od funkcija area sinus hiperbolicni i area kosinus hiper-
bolicni
f
1
(x) = Arsh x = ln(x +
fz( x) = Arcrtx = ln(x - 1)

i nacrtati grafik.
Izracunati Arsh xdx.
4. l z:racunati zapre minu koj a nast aj e r otacijom oko x - osc
$ $ 3,0 Arch
Resenje:
1
1. = .-+}x2+i (1 +

= = (1 +
= (-;,;
2
)(x
2
)n

"(-l)n 211-l)!! 211
-- /.._, 2n)!!
n=O
r
(
-1/2) = = ( 1:f-l> = (- l )n1357-. . .-(2n-1)
nl 2"n'
_ {-l )n(2n-1)!! = (-l)" (2n- 1)!! = (-l)11 (2n-1)!! = (-l )n{2n-t)!!
- 2"nl (20(22)."(211) 24 ... 2n (211)11

f
'(t)dt = " (-1)" (
2
rt - l )!! t
211
dt
{2n)!! '
n=O

) )
)n(2n 1)!! 2n
- f(O = - 1

0
t dt,
- 1)!! x2n+I
f(x)-0 = 2:(- l)n 2n+l'
n=O
{2n - 1)!! 2n+I
f(x) = 2:::) - l)n + .
n=O
2. Domen funkcije /
1
'D1i = IR, jer
Funkcija neparna fi (x) = ln(x +

+ 1) = lnf(JX2.tl + $f}-x1 = ln
1
=
.
- l11(Jx2 -1 1 = - lri(( -x) +
Razmatrajmo za
+ 1 => !1 (.:r) = ln(x +
= - > 0.
+ 1
> => f {' ( = ( (

+ 1) 1 )' = ( - )(

+ l )- . 2.i; =
2

+ !1 ,.....,
prevoj na tacka.
81
Funkcija fi nema vertikalnih asimptota, kao ni kosih i jer lim /1 = k
:r-+oc
1
li /i(:r) - 1m - l"m -
- - ] -
Iz

- 1;:::: sledi (-oo,-lj U Za 1 +

-12:: 1, 'D1
2
Za $ - 1
+

- 1 >

- 1 >

.L, domen funkcije !2 jednak 'D1
2
= [1,
= 1 =? /2(1) = ln 1 > 1 =? + v'x
2
- 1 > 1 =?
f2(x) =

(1 +
2
,;}1_
1
= =

- 1)-t > 1.
lim

1 2
> 1 => = - 1)- 2 = - ! 2 ,,...._ .
2

- 1)3
:Punkcija /
2
nema vertikalnih asimptota, kao ni kosih i jer lim f2( x) = k =

1
1
. f2(:r )
1
. ln(x+,,.1%2-l}
1
.
im = im = 1m -
1
- = .

3. u = Arshx, dv = dx, du = = => = Arsh xdx = Arshx -
vx+I vx+1
t =

+ l , t
2
=

1- l,2tdt = 2xdx => l = xArshx -
= xArshx -

4. Arch
2
x,dv = dx,du = 2Archxv'x}_
1
dx,v = =? = Arch
2
xdx = x Arch
2
x -
2 Archx

dx.
= dv = dx,du = vJ_
1
dx, v =

-1 = Arch
2
- 2( Arch x -

- 1 dx) = Arch
2
- - 1 Archx +
3
V - Arch
2
xdx - Arch
2
3 - 4v'2 Arch 3 - 2 Arch
2
2 t 2./3 Arcl12 + 2).
2
82
19. 09. 2006.

1. Ispitati i uniformnu konve1genciju reda 2: (xn + x-
2
n) na intervalu 2\.

2. U zavisnosti od realnog paramet1a detaljno (bez nalazenja drugog izvoda) ispitati i
nacrtati grafik funkcije
f(x) =
3. 1 =
> 1.
4. Naci duzinu luka desne grane traktrise =

- aln od do

Resenje:
1. Neka fn(x) = n
1
... (xn + x-
2
r), n N. Tada za gn(x) = xn +
imamo = nxn- J -
= - 2) {:> = [!, 2].
Ako [
3
\12), tada < tj. 9n opadajuca funkcija.
Ako (
3
\12,2], tadajc
9n rastuca
Dakle, za funkcija fn(:i;) pozitivna i dostize maksimum jednoj od = 4
ili = 2. Kako < n( {:? n
1
" (2n +
< n
1
" (( )n + ( )-
2
n) <=> rnaksimum za =

S = +
= (,}., + 4n)
rv n
1
"4n = s = bn, n ? 5.
Red 2: bn konvergira, uporednom kriterijumu konvergira i red L tada Vajerstrasovom
kriterijumu red 'L,fn(x) konvergira apsolutno i uniformno na
2. Domen funkcije f 'D1 = R
Funkcija pozitivna na celom domenu.
lim = 1, prava 1 horizontalna asimptota kada
:r-+oo
> ==? lim = lim f(x) = < ==? lim = lim f (x) = = ==? lim f (x ) -

lim

- - ,_" -
!{ =

= < /\ v > /\
= (2a,e:ft).
(f{(x) = (2a.,e:ft).
('<fx 'DJ) = => Jf'(x) =
1
t}x Tacka = - 4 prevojna tacka.
83

-\.S
3. t = = 2t+1 dx = 12t
3
dt dt
v
1
= 1 _ 1 d:i; = l . t . 12t
3
dt dt = dt = v - 1
0
- l)(x + 2) + 2 (1 - t
4
)
2
3 3 + 2 +
1- t 1-t
84
30. 09. 2006.

1. Ispitati definiciji konvergenciju reda 1 - + fi - :ft + f,r + ... , tj. reda L: za koji
n=O
a2k = <3i)1<, a2k-1 = <-;iJk. Da li se moze primeniti Lajbnicov kriterijum n a ovaj red?
2. Ispitati i nacrtati grafik funkcije
3. = ln
=
-

4. Naci povrsinu ogranicenu krivom
ako N.
Resenje:
1. Posmati-ajmo {sn} parcijalr1ih
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
5
2k =
1
- 2 + 32 - + 34 - ". + 32k = (l + 32 + 34 + + 32k) - ( 2 + + 2s + + 22k- 1)
1 - ( )k+J 11 - ( )k 11 1 2 1
- 2 1 -
= 24 - gk+t + 3 4k'
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
S2k+i = l - 2 + 32 - + 34 - ".-+ 32k - 22k+1 = (l + 32 + 34 + ." + 32k) - ( 2 + + 2s + ". + 22k+1)
1 - ( )k+I 1 1 - ( )k+l 11 1 1 1
= 1 - .).. - 2 . 1 - = 24 - gk+l 6 . 4k.
2-
lim s2k = Jim s2k+1 = lim Sn = odnosno red konvergira i suma mu
k-oo k-oo n-oo
Pokazimo da niz {lanl} nije rierasLuCi, tj. da ne mozemo Lajbnicov Zaista:
1 1 1
la2k+1 I -=
2
k+
1
;::: la2kl = la2k-J 1 =
2
k
1 i i i 3k
# 2k+ i ;::: /\ 3k 2k # ( 2) ;::: 2 /\ i :::; ( 2) {::}
2. Dome11 'DJ = JR
Za < fu11kcija pozitivna na celom Za > grafik opadajucc = 2:.
rastucu funkciju u 2) jer za neprekidnu funkciju h(x) = 2f - vazi li111 h(x) - i
:i:-o+
ri(2) < Zbog funkcijc h. imarno da h(x) > > za f(x) za

+ ln2
f'(x) = -
1
= 0#x=-ln2, /'(x)>O#x E(- Jn2, 0).

85
."( ) ln
2
2
=---l.

lim f(x) = lim (1 - = 1 - lim

2- 1
1 - lim -t- =
t--oo
k = lim f(x) = lim (! = - 1,

_
= lirn - kx) = lim (1 - = 1-

1
. l
2 lffi r = + n .
r-..l:oo -5
Kosa asimptota + 1+ln2.
ln 2
3. I11tegral posmatramo za > <:> (-1, 1), parcijalnom integracijom sa =
d
1-xl:tx 2 d dx

.
(l-x) = v = , v =
2
, imamo.

1 +

1 + 1 -

- 1

1 + 1 l 1
1 = - ln --- - -dx = - ln - -+ dx = - ln --+ (1--(--+--))dx
2 1 - 1 - 2 1 - 1 - 2 1 - 2 1 - 1 +

1 + 1 1

- 1 1 +
=
2
in
1
_ + +
2
in Jl -xj -
2
in Jl + xl -
2
- ln
1
_ +
4. = = lim f
Smenom = t
2
, d.-r; = 2tdt

Smenom s = tn+z, ds = (n + 2)t
1
i+
1
dt imamo
2 .
l1m
n+ 2

86
ds 7r

05. 10. 2006.
1. Napisati Tejlorov red funkcije sin(x + u tacki =
2. Ispitati bez nalazenja drugog izvoda funkciju
i skicirati njen grafik.
3. Izracunati neodredeni integral
2
2
f(x)-;::;:. - + 2
2
- 12

dx
l+x+v'2x- x
2

1
4. Naci zapreminu koja nastaje rotacijom oko x-ose
G = IR215::; 6, - + 2}.

- - ,..,
Resenje:
j__U"_
1. f(x) = = = ei L ;h(x-i)n- L

2. Kako = defi-
nisanosti je Di =R\ {-3,4}.
= 1 V = 2.
f(x) -3) U (1, 2) U (4,
/(0) =

-
-
-
-
+
n=O n=O
(-3,1) (1,2) (2,4)
-
+ +
-
-
+
-
- -
+ +
+
-
+
-
lim = lim 1, l horizontalna asimptota, kada
" ,
Iim f(x) lim f(x) = - 3 i = 4 su vertikalne asimptote.

1
_

- -

+
+
+
+
+

- + 19 (7 - = (7 - 4) u (4, 7 + te za te
vrednosti opadajuca delovima.
= 7 - 1.52, 0.02,
Xmi
11
= 7 + 1.52, Ymin 0.92 .
87
4
3
..;2
2 - t 2
2 2
t
2 2
dx - 2 -
2
t dt
. .r - :r - : , J+t'' -
2 1 dt

- (l:r - -4 fi+i'2F = -4 ) -= - 41 tdt 1
- ,2i2"t3
-
1 1 IH 1 1 1 Ht 1
t AJt Ct+D
t +1
! 1 D -1 -t L, 1 D => D

i -1:, D

1 = - f/+\ dt +
11+12
1 1

11 = - t
1
.:\dt =
= -(4 Jd 4- = ln lzllj- = 4 ln2 +

1 1 1
12
dt = ! dt +
1
":g:-1 = 1t
2
+ 2t + + 2 f
1

= -! in 2 1 2 .
ti(arctg ?i = + -72<arctg - arctg-72)-
6
4. = y2dx.
x2-:r-12
5
7r r;; V2
I = - + v2(arctg-
4 2
arctg
2 _ _
- l +

-1 + I- + , ..!L
- r-r l'l - z 2r3 -23z2+:l1r 114 ... z 4z+l4 1 lz=i)2' :r-1 :rt:!'
I 2 l 1 1 ...._ 4QQ 1 720 1
- -r 49 m z.::i
1
-1'1 - 343 Zi3.
t =
+ 348 ln lx _ 4
1
_ 400 _ 1 __ 1720 = (653
-19 .r - 4 343 -19 + 3 343 r, 111
88
348 1 2 - 1 720 1
13 n n 8
06. 02. 2007.
1. NaCi stepen Maklorenovog polinoma funkcije f(x) = (1 + tako da se koristeCi taj
polinom moze izracunati \/I5 na tri tacne decimale, odnosno sa grcskom manjom od
0.5
2. Detaljno ispitati i nacrtati grafik funkcije =
1
n;x1.
3. Izracunati neodredeni integral I = .Ji:x" dx, za n = 2 i = 4.

Ispitati konvergenciju nesvojstvenog integrala .ji:x" dx.

4. NaCi povrsinu izmedu krive =
i = i =
Resenje:
1. Uz gresku Rn.(x) =
1
)xn+J

1
1-", 1) iskoristiccmo razvoj
(> k 0:( - 1) 2 n
(l+x) = L...,, k +Rn(x) = l+ l!x +
2
! + ... + +Rn(x),
k<=O
Kako \/I5 = 2(1 -
1
1
6
)t, uzimaeemo u razvoju (1 + x)t da = -
1
1
6
.
Nadimo N tako da ukupna greska
R = (n l 1) (- , . /} < 0.5.
Zbog () 1) n tako da
1
2
( t )( 1 )"+1 1 1 1
10

2
1( )1 1 (16): 1

n+l -16 (l-k)"+1- J < 2 {;::} 15"+
1
- 15 < 2
U
- ,. d - 1 2 (t) - i(t-
1
> - -
_ 1 d
re - , , .. 1marno z og
2
-
2
, - -
32
,
3
- -
128
,
poslednja nejednakost tacna vec za = 2. Stoga u razvoju (1 + uzimamo tri sabirka
. 1 1 3 1 2 8061
2(1 + - . (--) + (--). (- - )) = - 1968
4 16 32 16 4096 . .
2. Domen v
1
= R r\inkcijaje neparnajer f(-x) = = _ inJxl = - f(x).
funkciju za > Tada =

( = {'? ln = {;::} = 1, !( > {::} ( 1,
Zbog lim f(x) = lim slcdi da asimptota.

1
Grafik funkcije ima za horizontalnu asimptot.u x-osu, jer lim f(x) = lim f

89
Dalje imamo da f'(x)
.l..z- l;i: 1 1 ln%
- = r- <=> = z og
<=> f'(x) > (! i),
.::} f'(x) :r =

tj. prevojna lackaje
(4.49, 0.33), funkcija konkavna za < tada

3. U obn intcgral intcgraJ diferencijala. Zu. = 2 = t,
xdx = tdt

J
tdt
-t- = v 1 +

+
Za = 4 JI +

- t,
4
= t2 - 1, "dx - 2tdt, .r
1
=

I = Ji:xadx - :/ii;:(- 4x- &)dx = :..J..2tdt ! - trn f++C

.! ln

+
4 1+:r - 1
1
1 = J'i:z" dx -i dx 11 + 12.
1
1 1 1
.::} 11 xdx = n .::} 11 = xdx = :k;
0
v2
0
"2
< .::} 11 ,.., -f;;:dx =
:r
konvergira za - 1 < 1, tj. < 1. Dakle, 1
1
konvcrgira, ako 1).

.::} 11 ,...., xdx. divcrgira; n .::} 11 = 72 xdx, divergira 11 ,...., j;::d:x =

"'
za - 1 > 1, Lj. n > 1. Daklc, /
1
konvergira, ako (1,

Integral 11<' konvPrgira ni za j<d110 n R.
i
g +
L ,,..

90
1.
17. 02. 2007.

NaCi granicnu vrednost L = lim (-
3 2
) .
+
Odrediti IR tako da funkcija f bude neprekidna u tacki = ako
- sinx i=
'
f(x) = { .


f( = 1 - '
3. Odrediti neodredeni integral
1 = (

+ + 5 + v - x
2
+ 8)dx.
4. Izracunati povrsinu ogranicenu krivom
= sin rp cos
3

Resenje:
1. l _ }" (
L - lffi
= )im (l +
=( lim (1+ 1 )'"'l2) lim = lim (1+ 1 .. _._G _ _ "+1
-= " , -= = .. " ,
= ::::? L = e-i

1 :r-sinx _ 1 sin:r)' _ im _ 1 (1-cos:r)' _ )' _ 1
- im - 1m - 1 - 1m - 1m
6
-

2. = IR \ {1}.
.
Funkcija neparna: f(-x) =
2
=
= - f(x), tj. grafik simetrican u odnosu na

koordinatni pocetak, funkciju dovoljno ispitati za 2:
f(x) > 1 ::::? f(x) < 1 ""* f(x)
Vertikalna asirntota prava = 1, jcr lim f(x) = =fOO. Kriva neina hOJizontalnu ni kosu

asimptotu jer
k 1
. f - 11m
1

= im-- -
V 1 -
!
. -
= Jirn - kx) = f(x) = =
-
. 1 \ ? v ? - l

= (( 1 = 3 - 1)4
91
=

- 1)-1)'--=

-1)-; + (3-

- 1)-i. =

-
9
) ..
3 3 9

- 1)
7
f'(x) {::> = Kako > f'(x) < => f """ i $. < => f'(x) > ==> f /, u
tacki funkcija ima f(.J3) = - 1,375.
f"(x) V = 3, tj. tacke i (3, su prevojne t acke Kako 1) =>
f"(x) > (1, 3) => f"(x) < (3, => f"(x) > funkcija konveksna de}ovima za
1) U (3, konkavna za .r: (1, 3).

1 1 vr 3

3. =- j(J(x+2)
2
+ldx+JJ1-(x-3)
2
dx = J../sh
2
p+ l cl1pdp+JJ1-sin
2
qcosqdq =
cl12 pdp cos2 qdq = 1+<'; 2pdp + + $h22p + q + sin22q) t
da i11tegraJ d<'fiilisa11 za (2, 4] i da. uvel1 smene = 2, q arcsin(x - 3).
4. (sin.p v (sin.p cos:.p tp U
3
2
"/.
92
22. 04. 2007.
2
1. lspitati konvergenciju i naCi sumu reda I::
11

n=2
2. Detaljno ispitati i nacrtati grafik funkcije = (3 + -

3. neodredeni integral
dx.
4. Naci zapreminu koja nastaje obrtanjem oko ose pararrietarski zadate krive =
1
1
t:
2
,

t [0,1] 1).
Resenje:

1. = lim = lim = 1. Red konvergira za (- 1, 1).
n-.oo ".,_
2
= 1 => 2: n

,...., L red divergira.
n=2 n=2
2
= - 1 =? I:: n
red divergirajer mu opsti clan ne tezi nuli.

n=2
2
"' n +2n-2xn = " (n- l)(n+ 3)+1 xn = "' + + " _l_xn = + 3)xn + '\\"" _1_xn _
L, n-1 L, n-1 L, L, n 1 L, L, n-1
n=2 n=2 n=2 11=2 n=2 n=2
:roo
2: + 3)xn+
2
+ L
11
.:_
1
xn- l :... 2: + 2: t
11
-
2
dt = 2: + L: t
11
-
2
dt =
n=2 r;=2 n=2 n=2 tt= 2 r<=2
5 2 3
1
+ ..!!L = s:r -
4
:r + xln(l - x).
%' 1-:r 1-t

2. Domen funkcijc D1 = JR. Funkcija nije ni parna ni neparna, jer = (3 + -

#
Kule funkcije: (3 + - x
2
)e:r 3 + -

= - 1 V = 3.
Znak funkcije: 3 + -

(- 1, 3).
Vertikalne asimptote nema, kao ni horizontalne kada jer lim = lim =
:r-+oo
-oo. Kakoje lim f(x)= lim

= lim = lim r;
:r ...... -oo
asimptota kada Grafik nema kosu asimptotu kada :1; -> jcr
Lim f(x) = lim ( + 2 -
:r->+oo :r-+oo
f'(x) = - + + -
= -

f'(x) 5 -

=
Stacionarne tacke stt -2( + l)e-..15) i JS, 2( -
(2.236, 23.131).
< *?
U monoto110 opada za
U dok f'(x) fur1kcija
monotono raste za
U funkcija dostizc lokalni

u tacki maksimum.
f"(x) = e:r(s -
+ e:r(-2x) =

- + 5).
F\Jnkcijaje konveksna ako - 1+ Prevojne
tacke su (-11= e-
1
=Fv16(-51=
93

23. 13
3
3. t '"" dt = ezdx
I - dt - (t+l)dt
- - (t+l)
4
v't5+2t
s = v't
2
+ 2t ds = t+l)dt (t + 1)
2
= s
2
+ 1
' t +2t' '
- d& _ d& s
2
d&
- - s
2
+l -
Integral (i::>' se radi parcijalnom integrac.!jom = s, dv = du = ds, dv = -
2
(sJ+
1
),
I (
s 1 ) 1 ..,/ 2z 2
= arctg s - -
2
(s2+l) +
2
arctg s + -
+
2
arctge + + .
94
ZADACI ZA PISMENI DEO ISPI TA IZ 2
22. 06. 2007.
1. Naci * i za parametarski zadatu funkciju = sin
2
ln t, cos
3
Jn t, t
2. Neka prava racionaJna funkcija t a.kva da q(x) i ma visestruke korene. Thda vazi

dx = + dx
q(x) Q1(x) Q2(x) '
gde Q1 = N ZD(q(x), q'(x)), Q2(x) = q(x) : Q1 polinomi sa
koeficijentima kojima stepen za jedan manji od stcpena polinom a q
1
(:r) i q
2
(x), r e-
spektivno. Koris teCi metodu Ostrogr adskog izr acunati integral :

dx
] = _ 1)2.
Detaljno (bez nala.Zenja drugog izvoda) ispi tati funkcijt1

f(x) = -1
2
4. Naci izmedu krive f(x) = nje ne vertikalne asimptote i prave = 2.
'\/%"-1
Rcsenjc:
1. = sin
2
lnt => dd:; = = 2sin ln t. t. l = 2sinln lros ln t
t ( '
= cos
3
ln t => 1:11. = = cos2 ln t . (- sin ln t) . l = _ cos
2
ln t ln 1
dt t 1 '
"(t) 3
dy - --cosl11t.
d:r; = :i;(t) - 2
d
2
y = !:_(dy) = !!:_(dy). dx = cos lnt =
dx dx dt dx dt 2 t t

t cos ln t
t2
2. da. integra.ciju podinlcrvalu od { IRlx > 1} ili od { Rl:r <
1}. Kako q
1
(x) = NZD(q(x),q'(x)) = NZD((x
3
-

1)) =

-1, q
2
(x) = q(x): q1{.r) =
- 1, vazi

1 dx = aix
2
+ + +

+ + dx,
- 1)2 1

1
odakle difereciranjein leve i desne strane sledi
1
+ b1)(:r
3
- 1) -

+ + +

-1 +

1 - 1)2
1 = +

- 1) -

+

l)(a2x
2
+ +
95
koefic1Jentf ...... 1ste stepene od na le\oj i desnoj stra.ni prethodne jednakosti,
dob1jarao sistem
rc5enje
Dakle,

1 1 21 1
- 1 )2 dx = -3 - 3 - 1 dx,
1
--- --t ----
- 1 1

t + 1
1

+ + 1)-t - 1),
-1 - - r = 1,
] 1 2
-3, 3'
,,./_
1
dx = z1-Jdx -1

dx = k ln !I - l j - k

dx - d:r = k ln lx - 11-
d.f- - t Jn lx- tl- k m lx
2
+.r+11- ln

+
-t 11

ds - k ln - 11- ln

+ + 11- arctg
1 2 i
2
1)
l = -3
1
-
9
\n lx - 11 + 9 + :r ..L. 1) ..1... -
9
- arctg
3
\
3. 'D1 = R \ {1}. f(O)
f(r) 1
> 1.
:r - iz

f'(x)
f'(x) =

- <:} V =-
f'(x)

- U

=
( (1.260, 1.587).
lim = lim :.... .
.c-ov ? 1- ,\
k = lim f(r) lim --...!....: = 1.
:r-:oo Z
r1 = (f(x) - kx) =-
3
V".r"'=I =
z-00 :r-oo
3
1
:r-(v.r- 1)
,,. r Vzs:::'f(:r2+:r
=
r
] :r
2
+.r 1 t (

w
Do.klc, - :r kos1:1. <'lsi111pt.ot.a.
l im

2 2
4. t -1=>dt= 3x
2
(fx ..::::> = if;t:"jdx
1
96

1
1
1
d1 _
1
,
1
1

07. 2007.
1. Is pitati na R apsolutnu i konvergenciju r eda

L: xe-nx2
n=I
2. De taljno ispitati i nacr t ati grafik funkcij e
3. Izracunati i11tegral
4. Naci duzinu luka krive
f = cos

+

- dx

+ + 4
- l
= In --,
+ 1
Resenje:
1. Ka.ko su funkcije f n(x) = xe-n' x
2
neparne, dovoljno r azrnatrati za ;::::: Za >
fn(x) = xe-nx
2
, f'(x) = e-n:r
2
(1-
odnosno za = funkcija f ima

jer i f'(x) > n
1
J2"
Red f an,an =

= = \x\e-t1
4
:t
2
s
n = I

an. R, Vajerstrasovom kriterij umt1 da ft1nkcionalni red L xe-nx
2
konvergira apsolutno
n=l
nad celi m R.
2. 'D1 = R. 1.
= =f. f ni pa.rna 11i 11epar11a
nije periodicna. zbog funkcije
f(x) .... = + k1r, k Z.
f(x) cos:r + 2k7r, + k z.
Vcr t ikalna asimptota ne postoji jer 1) 1 - JR.
Ako t1 zmerno - tada liln f(2k7r) = 1im e
2
./31rk 1 dok za = (2k +
k-+oo k - loo
lim f{2k7r) = - lim e.J31r(
2
k+l) = funkcija oscilira i kada -+
k-+oo
Prava = hor izontalna asimptota kada --+ jer cosx = Kosa. asimttota 11('
:r--oo
postoj l.
f'(x) = cosx + sinx) = - sinx).
f'(x) - sinx tgx = * + k1r, k Z.
f' (x) = 2ev'3"'( ../.} cos - = cos - sin s in = cos( i + > <::}

97
Xmax = + 2k7r, Yma:r =
Xmin = + (2k + l)7r,

. _
min - 2
= cos x-sin sin x)-cos = = cosx-
sin sin = cos( +
f"(x) = =
f"(x) (-
5
6'" + k7r, + k1r),
funkcija konveksna.
f"(x) < # < - 3, funkcija kon-
kavna.
[ = dx - l [ 2xdx = l l
2 4 2 1

1t
2

= t 2xdx = dt => /1 -
= (At + B)Jt
2
+ t + 4

= AJt
2
-+ t + 4 + (At +
21
+
1
+
1
/Jt
2
+ t + 4
y't'! +t+4 2vti+t+4 Jt'l+t t-4
t
2
+ - 1=-A(t
2
+t+4) + (At + B)(t + 4) +
t
2
+ - 1 = 2At
2
+ B)t + + +
1!
= 1 4, -r = 3-=> = 3 - = + + >. = -1 => = -1 - 2 - = -::: .
t2 1-t + 4 = t2 + 2t 4 + + l: = (t + 4)2 + 145
. f( 15]
v
1
+'2 4
= k(2t + 9)Jt
2
+ t + 4 - !n lt + 4 +
+-41
= k(2x
2
+ + + 4 - ln(x
4
+ 4 +

+

+ 4)
4. = ln =} = e"(e"+l)-e"Je" 1) = =}
e"'+I (e"'+l)
3 3
l = + (J'(x))
2
dx =
2 2

_ 1)2 + 1- 1
-'-------'---dx - dx
_ 1)2 - _ 1
2
Smcnom
= t, 2e
2
xdx = dt dalje

/
t+ll 1/ t+l 1 / 1 1 / 2
l= t - 12t dt=2 t(t-l)dt=2 (-t)dt+-z t- l dt

1 lcs - 1
= (-- l n ltl + ln !t - 11) = -3 + ln{e
6
- 1) + 2- l n(e
4
- 1) = -1+111-
4
- .
2 -1
98
13. 09. 2007.

1. N aci konvergencije i sumu reda L
n = O n.
2. Ispitati, bez nalazenja drugog izvoda, f(x) = e-x,jXi + i skicirati njen grafik.
3. Izracunati integral

d
+ 7)
2
- + 7
sinx dx.
+ cos
4

4. Izracunati povrsinu ogranicenu sa pravama = 1, = i krivom arcsin

Rescnj e:
1
. __E.n_ }'
1
. n+ 1 n!
1. = 1m = 1m = ltn

nl
n-..oo an+ 1 n-.oo . n-.oo
00
2!!:..!. n n n 1 r1 n 1 n _ 3 :i:- l _
L n! = 3 L.J + L.J = 3 L.J n(n- l)!x + L.J - L.J (n-1)! + L.J n! = +
n=O n=O n = O n= 1 n = O n= 1 n= O
+ l)ex.
2. + 2) 2: => D1 -2] U
y=O <=>x= OVx =-2, ('dx ED1)y2:,0.

Iz lim = lim ix
2
;-
2
x = lim
2
7
2
"' = lim lim -=L.
2
= sledi da prava

= horizontalna asimptota kada -+ Kada -+ horizontalna asimptota ne postoji jer
lim f(x) Ne postoji ni kosa asimptotazbog: k = lim = lim lim
:t-t-oo :t--oo

+ +
=

- + + 1) =

- + 1) <=> =
-
1
;v15 <f. D1 V = -i;fi D1 <=> = D1.
<=>

- + 1 D1 <=> - 2] U 0 <=> (0, -
1
tv15),
=1../S - fJhi5
Xmax =
2
0.618, = "--2 0.424.
)'

-2

3. I11tegralimo 11ad koj cm podi11tcrvalu od U t =
+ 7 = t
2
, 2dx = 2tdt =>

-

d -

tdt -
1
+
2
dt
- (2.z:+7)2- ,/2x+7 - t
4
-t -
t+2 - -!L + bt+c =
=> 1 = -1 - 1
i'3-l - t-l t2+t+I (t -1)(t2+t+l) ' , .

-

- t+
1
)dt - -
1
dt - 1

dt - 1 lt - 11 - 1 t+
1
dt
- t - 1 r+m - t-1 - n <"J;<t+ !)J2+ 1
99
S
= 2 t + 1 .; _ dt _
" - 2 ' - 2 '
.r-s - . r-s
=;iF
1
xfds=ln/v'2x+7-l/ - 4J

J11(s
2
+l)+ f arctgs+C = + 7- 11 - ln(( + 7+ 4 arctg( 7+

t = cosx, dt = -sinxdx => ! = { sinx dx = - Jr(l +

s = ff, s
4
= 1 + t-
4
, s
3
ds = - t -
5
dt .
= - . (-t5) .
= - l . . s
3
ds = hd.s
t s " - 1 1 s
8
2 = _g_ + s
3
+ a+b- d a - l>+c "+(a+b+d) = ! d = _ l
1- .s" 1- s l+s l+s 1- .'1 {1+ ( 1 4' ' 2
I
__ _ 1 J<-ds 1 ds 1 ds 1
4 1 s 1- 4 - 2 1 1-
8
2 = - 4 /s
1 1
1/ -1 4 ln /s + 11 -
2
arctg s
\/1 + cos -'' + l 1
= ln - -
2
arctg v11 + cos-
4

V"l + cos-
4
- 1
4 . d d v = xdx = = 1 . dx - i;:x2 .
. arcsin v = f 1- ."2 - '7i+2x
v

d.'C = (
2 1
2
-:
2
2
dx =
dx, jer ll , te J(l -

= -(1 -

) )
v'3 2 v'3 2 2
arcsin
dx = '"2 arcsin
+ :r

dx = (

arcsin

+x-arctgx) = arcsin
1 1 1 l
- arctg 4a.rcsin1 - 1 -1 arctg 1 = - - - 1 + = f
100
24. 09. 2007.

1. Ispitati konvergencij u stepenog r e da I: a
11
xn, za koji
n=O
] 1
a2k = 4k + 1 , a2k+ 1 = - 4k + 3 .
_9:1: + 3:1: + 6
KoristeCi parcijalnu integraciju integral
1 = x2ex2- ,/2xdx.
4. N aci domen D = 27r] funkcije = odredene sa j ednom granom krive
1 1
= +
kao i povrsinu sa tom k1ivom i polupravama = ip
1
i ip = ip
2

Resenje:
1. = limsup l_!!n_I = max{ lim 1 1, li m 1 -<f.P 1} = max{ lim Iim 4k+s }
n-oo
4
n+
1
k-oo - 4 + k-+oo 4(k+ 1)+1 k-oo 4k+1 'k-oo 4ki 3
= max{l, 1} = 1.
Red konvergira za (-1, 1).

Za = 1 red L: an = L: (-l)nbn, gde =
b2k+1 =
Niz
n""O n=O
tezi nuli, jer njegov pod11iz sa parnim i i podniz sa nepar nim indeksima konvergiraju nuli. l\'iz
{bn} monotono opadajuCi, jcr b2k 2 > b2k-l > > Lajbnicovorn kritcrijumu ovaj red
konvergira. Slicno se pokazujc da i za = - 1 konvergentan red.
Dakle, konvcrgencije rcda [- 1, 1].
2. V1 = R. , f = 6;
-t
2
+ t + 6 t = t = -l:L!i"'24 t = (t = - 2 V t = 3) t = <"='? = 2 V 3:1: =
3 = 1,
+ - 3) > 0 - 3 < 0 < 1.
= - lim + - 3) =

lim = - lim + - 3) = 2)(0 - 3) = 6,

prava = 6 kada
k
- li - 1 _gx + + 6 - 1 _ gx ln 9 + ln 3 - 1 1 3 2 1 3) -
- m - im - 1m - n - n -
1
101
tj. ncma kose
= 9"' ln 9 + 3r = ln 3 . (1 - 2 . =
1 - 2 3.:i: = {::} 3r = 4 *"> = log
3
= - log3 2 - 0.63 .
> <=> 1 - 2 > # 3z < {::} < - log3 2 => /,
< <=> > - log
3
2 => "....
Xmnx = - log32, - =
- ! ; =
2
4
5
= G.25 .
= _gr ln
2
9..;.. 3z 111
2
3 = 3r 1n
2
x(l - 4 3
7
)
*> 1 - 4 3r
1
log
3
4
= - log
3
4,
> - 4 3r ,,;- :r < - log3 4 => f ._, .

625
_, 26-0 63
4. krive - i), mozemo zapisati tl = Jt.p
2
- 1, 1. tj.
D [cp1,-f'2J =
2,,. 2ir 2ir Arrh 2ir
11
= Jip2 - 1)dcp - 4 - Jip2 - 1)d<p = Jip2 - ld<p -

t - i sh tdt =
1 1 1
2r 21r h 2
sh
2
tdt = sh 2t - t)i
0
ic " = i"12A1ch2n -

102
L

03. 10. 2007.
1. Ispitati konvergencije i naCi sumu reda
2 3
2:.
n=2
2. Bez nala.Zenja drugog izvod a ispitati funkciju
i skicirati njen grafik.

3. Izracunati zapreminu koja nastaje rotacijom koju ogranicavaju cisoida:
3
=

y-osa i prava = 1, oko x -ose.
4. Naci povrsinu p(G) G koju ogranicavaju "deo" trohoide
x=at-bsin t, y=a - bcost, tE[0,7r]
gde prava = i x -os.i. Ako izracunati duzinu luka d.itog "dela"
trol10ide.
Resenje:
1. Red definisan za f. 1. Za takvo uvodimo smenu

= t, red f: :
2
4
-
2
3
tn =
n=2

n=2
"? 3
lz lim = lim < = 1, sledi da red konvergira za jtj < 1, odnosno kada lxl > /2.
...1+1 n-+oo n t}
2
Za = red ':i.+i, koji divexgira, mu opsti cJan tezi beskonacnosLi kada n tczi
n=2
beskona.Cnosti. Dakle red konvergil"a za U ( i u ovoj sumu reda.
002
S(t) = ':i;{tn = (n - 2)tn + L

= S1 (t) -1 S2(t).
n =2 n=2 n =2

S1 (t) = t3 L (n - 2)tn-3 = L (tn-2)' = L tn- 2)' = =
n=2 n= 2 n = 2
... 2 t t t 3
S (t)
- 1 = Jsn+Jds = 1 "' sn+lds = 1 J-s-ds
2 - tI L.J n+2 tI tI L.J t7 1-s
n=2 n=2 n=2
1 t 2 1 1 t
3
t
2
= -t'! f(s + s + 1 +
8
_
1
)lis = -t'!(
3
+ 2 + t + ln lt lj).

S(t) = (l_:t), - - ! - f - fI ln(l - t). jt < 1, tj.
1 1 l
2
1
2 2

- 2 ;;::
S(x) = 1_.? 1\1_2 -1) lnx2-1' lxl>v2.
103
2.
2 - > v 2 - 2), tj.

'D1 = 10, 2).
('rlx 'DJ )f(x)
Vertikalna asimptota. prava. = 2 jer lim f(x)

f'(x) = = 2),
2 /

(2-:r}

1
1 2 1
3. v = 7r y
2
dx = 7r
2
-_
8
;t
8
dx = 7r(-x
3
-

- - 81n lx - 21)1
0
= 7r(8ln2 -
1
;).

2
4. = y(t)x(t)dt = j(a-bcost)- (a-bcos t)dt = f(a
2
- 2abcos t+

= (a
2
t - 2absin t +
L1 0 0

+ sin =

+

12
l = J(x(t))
2
+ (iJ(t))
2
dt = - cost)
2
+ (asin t)
2
dt = v12a
2
-

costdt = =
t,

f 2asin = - 4a cos =

104
28. 10. 2007.
1. Ispitati i apsolutnu reda

2=
n=2
f(x) = (1 -

skicirati njen grafik.
3. Naci neodredeni integral funkcije
4. Naci duzinu luka krive
+ 1
= - rx'
> 1.
y = atsint-bcost, tE
za
Resenje:
3
22 3 1 22 3 22 2 2 22
1. = , = + ne-n (-2n = - )x
3
n - le-n ,
V = F\inkcije s11 parne, ih dovoljno posmatrati za Kako
( to za = imamo
{[
3 2 3 3 1 3 1 1
( ) z;; = (-)2 < 2
2
3n 3 2 3
Funkcije su ogranicene jer = ( lim
2

2
)n = ( lim

= (
2
.
2
yi =
:i: 4n
Dakle, za svako !R lfn(x)! < N, Vajerstrasovom kriterij11mu konvergira apsolutno

i uniformno na IR, brojni red 2 2: konvergentan.
n =2 n 'l
2. Domen funkcije 'D
1
= R. Funkcija nije ni ni neparna, jer =

=
(1 +

= f(x).
Nule funkcije: 1 - = 1.
Znak funkcije: > 1 - > < 1.
Vertikalne asimptote nema, kao ni horizontalne kada lim = lim (1 -

=

-oo.Kakoje lim f(x)= lim = lim

kada Grafik funkcije nema kosu asimptotu kada jer
lim = - l)e
2
x - l

105
=

1
(1 =
-
f'(x) = 4.
(
Kako < <::? ( !)
1
funkcija monotono
opada za dok monotono raste kada
( 4, u dostiic lokalni minimum.
= 2e
2
z - I (1 - + e
2
z-I (-2) =

ko11veksna a.ko f"(x) > 1 =} = t
12
:} dx = 12t
11
dt
= 11l
t 4 - t t l ( l - 1) t l t
t
14
t
1
:
1
t
12
t
11
t
10
t
9
6 12 12 12/77 6 r.r-7 4
12(-
14
t
13
+-
12
+-
11
vx
1
+ - vx
1
"'+x+ -

9 7 13 1 5 3
4 . .C(t) = acost - atsint + bcost, 1i(t) asint + alcost + bsinl ;:}
2
{t) + !i2(t) - a
2
cos
2
t 1
-1- b
2
cos
2
t - 2a
2
tcostsi11t -t 2abcos
2
t - 2abtsintcost-! o
2
:>in
2
t + a
2
t
2
cos
2
t +
a
2
t
2
.
( 't ; i
l _ Jx2(t) + y2(t)dt = +

+ a2t2dt = -t fJ) + t)2dt.
t,
t = ill z z = Arsh .....JLt dt = ill zdz
'
+ = -r

clt zd.z = ch
2
zdz =
1
+c
2
hzzdz = 4(z + sh 2z).
106
31. 01. 2008.
1. Naci Maklorenov polinom drugog stepena fur1kcij e f(x) = vl + i oceniti
gresku nad intervalom (- ;;,
P2(0.l).
2. Detaljno ispitati i nacrtati grafik funkcije f(x) = bl + + 2 +
3. sinxsin3xsin5xdx.

4. Ispitati konvergenciju nesvojstvenog integrala: , zatim njegovu

vrednost za
Resenje:
1. f(x) = ../1 + sin => f(O) = 1,
!
'( ) _ 1 3 _ _.... _
- 2v'i+san cos . - 2 +sin -.'" - 2'
. . 3
3
2
= 2 s1n ;;;;1 +.;"5,., = _Q 2s in3x => = _Q

2 1+s in 4 (l +sin 1+sin 4'
2sin + 2sin
2
+ l - sin
2
= sin
2
+ 2sin + 1 = (sin + 1)
2
=> f"(x) = + sin
,

11
3 9
2
3 9 800 + 120 - 9 911
pz(x) = f(O) + - f 1 + - => P2(0.l) = l + - - - = = -
1! 2! 2 8 20 800 800 soo
= _ 27 cos => f 111 = _ 27 cos .
8 v'l +sin 8 +s
R2(x) IR2(x) I = ilx
3
I
{6(;2)
3
F;int
9 1

V tn 4
3
1
= 16. . ../2 = V =2 + v2. 3-4S" < v4. 3-4S" = z4

2
- - -31. - 1
- 2 -
2
, - - ,
= -2 => D1 - 2) U 1-1, f{O) ../?..
f(x)

+ + 2 = <=> -2) U 1- 1,

+ + 2 =

2 2
<=> U -3 <=> = -3
v1x
2
+ 3x+2 :::: {::;}

v(x -2] u [- 1, < <::? - 2] U [- 1, ;::: v
u [-1, V <=>
lim ( + + 2 + = lim

= lim =

; +;
= lim = lim =
3
= :3 prava = _ ;!
- Ji- 1 2' 2
horizontalna asimptota kada --.
f

k = lim f(x) = lim ( = 2, n = (f(x) - kx) = lim

+ + 2 - ,_
V
107

7
5

2
= lim
/
3 1
L = prava = + kosa a.'>imptota ka.da --+
vz.,. :r+ +:r :z:-ioo
= -2, f(-lj = - 1. vertikalna asimptota ne postoji.
!
'( ) - 2:r+3 + 1
- 2v':z:'+3r+2
(-1, => 2:t + 3 >
f /
:r -2]-} -
f'(x) f '\.. jer
f'(x) < 2J:r2 + + 2 < - <*

4 + 2) <

+ -1 9
lim = =
z -+-1+ :r- 2
1 2v',_x,...2 - +
27
2
{
1
3
3
2
J"(.r) = _ vr + :r+
2 f 1 2)
2

1
1
= - + + 2)2 < f ..-..

3. Korist eci V<'Ze 11'sin = Htos(a-/3) cos(a 1 /3)) i si 11 = imamo
= sin 5:rsinxdx - ! sin = ! sin 3xcos 4.rdx-! sin
- 4(sjn(3x = sin 7:rdx -
J sin 9xdx + (-
f- cos +

1
4. = +

1
ov
f(x) = (t ... ;):r" 5 =* { xh:rd:r konvcrgira za + 1 > 1 te t.ada i { konvcrgira.
1 1
1im = i f(:r) ,...., }" ...;} dx konvcrgira za. [ = ---4t =
31
dt
' (f'+t3)t
1 - (At13)t
2
1(
-1 r-;+J .... 1
- - 1, -?

i +

3

tdt
1+1'.

- k
, 21+2 dt _ 1 21 - 1 dt + .11 _ ,
1
(t2
/
i) dt
2 tr.:m - 2 t'l - 1+1 2 - 2 n - + 1 2 Z
l =
lim = (arctg
2
jj
3
1
+
t'Q v
arctg
1
) -

7;i - :1
108
14. 02. 2008.

1. l spitati kovergenciju funkcionalnog reda I: x
3
e-nx.
n= l
2. Detaljno ispitati i nacrtati grafik funkcije f (x) =

3. KoristeCi smenu i parcijalnu integraciju izracunati integral
4. Izracunati povrsinu i zapreminu koja nastaje rotacijom dela - = 1,
> oko x- ose.
Rcsenje:
1. Pokazacemo da dati rcd konvergira uniformno i apsolutno na Za < red nc konvcrgira
jer mu opsti clan tezi nuli .
=
-
Ovx =
n
Oagledno = minimum fu11kcija fn, jer su one ne11egativne, za 2: Kako > za
za to za = funkcije /" imaju (lokalni) Ncprekidnt>
funkcije f"(x), su ograniccne jer lirn f"(x) = lim :.,: = lim = lim

r-oo n
\
. 6
1m - .

Dakle, iz svega reeenog slcdi da za vaii:
3 3 3 27
= $ = (-) = 33
n n

te iz konvergencije brojnog rcda N I: -;& , Vajcrstrasovom kriterijumu proizila.zi da fu11k<'ionalni rcd
n= 1

I: konvergira i na
n=l
2. Izx
3
-2x
2
-x+2=x
2
(x-2)-(x-2)=(x
2
-l)(x-2) =(x - l)(x + l) (x 2) i x
2
1 6

- 4 + - 2 = - + 3) slcdi 'D1 = R \ {2, - 3} i f(x) = ":+1 Sada imamo
f(x) - l)(x 1 1) = 1 v = - 1.
- 3) (-3,-1) (-1,1) (1,2) (2,
:r + 3 -
+ +

+
(x- l)(r t 1)
+ +
-
+
-r
- +
-
+ +
( -3, - 1} U (1, 2) U (2,
2 3 2
lim = lin1 x:r+i = s lim = lim

= 3 vertikalna asimptola;
z-2 x-2.t.
lim nema horizontalne asimptote;
z-oo
109
k - lirn ful = lim = lim = 1,
1+"
- lim - kx} = lim

1
. -3- !
= 1m --,:.:r = -
l+z
=> = - 3 kosa asimptota.
!
'( ) _
_ :r
2
+6x+I
- -

_ 16
- -
f'(x)

1 = =
<=> = - 3
+oo)n
V1
3-2J2)u( 3+2J2,2)U(2,+oo).
= -3 6 -
Xmin :: -3 + 2-/2, Yrntn = 6-+ 4-/2.
f''(x) < <=> < -3, funkcija konkaYna.
1
-3
-3
3. t arctg ( - dl =
1

, - tg t i integracijom
u1 = s i11 t, dui = cos t, dv1 = etdt, v1 = et; ti2 t, du2 = t, dv2 = c'dt, 112 = et.
/ - z dx tgl ctdt f sint c
1
dl sint

- Jcost etdt

- (cost t'
1
+
J1+tg2t
si11 t e
1
dt) = et(sil1 l - cos t) - ! .
= enrctg ( si n a.rctg - cos ar ctg +

4 . = y
2
dx
2
=
- i )dx =

= - =
Rotiramo gornj u polovinu luka hirerbolc
x-osf'. -

2
r.b
2
f - l)dx

= oko
,
1 \
1 '
1 1

1 1

"
1
lo 1
1 1

Pr -= 2'1' yJI + y'2dx = 1 1 1

dx

1 1
1
-
-

ldx.

.r =?

= ch t > =-

<'h t, dx
112 1 . -rnr.r;i
- sh tl t, z.a t 1 =
t2
:
"

1'2
.-(-2t
2va- +

t ,

( +
= 2(Arcl1 ----
+
- Arcl1
1
1 sh 2(Arcl1

- Arcl1 Ja'l
1
)] .

:-11
2
tdt t f <c
2
t - 2
21
)dt
110
23. 04. 2008.
1. Razviti Maklorenov red f(x) = ln(x
3
-

+ 4).
2. Detaljno ispitati i nacrtati gra.fik funkcije f (x) = ln(x
3
-

+ 4).
3. Izracunati neodredeni integral v'x+i dJ .
( -1
4. Izracunati povrsinu tela koje nastaje obrtanjem oko x- ose luka
= a(kt - sin(kt)), a(k - cos(kt)), t
Resenje:
-3
-4 4
-

+ 4

+ 4 = + l)(x
2
- + 4) = + l)(x - 2)
2
.

= ln(x+l) +2 ln(2-x) = z (-lr-l = z x''+2ln2+

n=1 n=I
( )"-!
2 L -Jn = 2 ln 2 + I: - )xn. Red konvergira za \xl < < 1 # lxl < 1.
n = l
2. = \ {2}.
lim f(x) = ln
X-tOO
Hm f(x) = ln liro + l){x - 2)
2

t
lim f(x) = lim ln(x + l)(x - 2)
2

'( 1 2
6
)
f = - + 4 - = + 1 - 2)
2
= + l)(x - 2)'
f'(x)=O<=>x = O,

(-1,0) (0,2) (2,
-
+ +
x+l
+ + +

- - +
!' +
- +
f'(x) (0,2), (-l,O)u(2,
-1
(Xmax1 Ymax) 1114).

2

- - 2 - _ 2)2

2
- 3
- - - 2)2 < :::} f,......,
111
3. t=Jx+2,.c=t
2
-2,dx=2tdt, s=./t=l,t=s
2
t 1,dt=2sds:
/ = 2tdt = 2(s2 + 1)2sds = 4 s2 + 1ds=4 _ 1_ )ds - 4s - arct
(t + l)vt=l (s2 + s
2
+ 2 s2 + 2 g .,/2
4. :i:=a(k-kcoskt), y = aksi11kt
:i:
2
+ i/ = a
2
k
2
(1 - 2 coskt + cos
2
kt + sin
2
kt) = 2a
2
k
2
(1 - coskt) = 4a
2
k
2
si n
2

2

- 1 f;2dt = a(k - coskt)2aksin =- 4a
2
k7r(k sin dt - coskt sin dt).
t1
..!!..
2k
s = cos ds - sin cos ktsin kidt = (2 cos
2
- 1) sin =

- s)/t = 2'f - :!/- + 1) = f ( :!/- -
2 ../2 2 1
- k7r(2 - 2
2
- -
112

(2s
2
- 1 )( - z )ds
1
23. 06. 2008.
1. Ocenit i gr esku formule chx 1 +
za [2,
2. Ispi t ati funkciju = ln
2
xt
21
nx i nacrtati nj en grafik.
3.
si11 sin cos cos 4xdx.
4. Ako > naCi t eziSte luka astroide

=
R esenje:
1. = f f'(O) + /
11
(0) + = () 1).
l 1
chx 1 +

sl1(Bx), fJ 1).
1 1
= 51x
3
llsh(Ox)I < 63
3
sh3,
i greska formule 1 +

manja. od sh 3 za [2,
2. V1 = R+.
f ( = {:} 1 n x(ln + 2) = {:} ln = V ln = - 2 {:} = 1 V =

(lnx > lnx + 2 V (lnx ln 2
U (1,
Prava vertikal11a asimptota jer
1
lim = !im - x(ln + 2)

lmx+l lnx+l 1
lim f = lim = 2 lim = 2 Jim - =
1 :i:-oo
te pt'ava = a.simptota.
1 2 - ln
2
/1'
f(x) -
2

f'(x) v'2, ev'i),
f'(x) e-v'2) U (ev'2,
v'2
(Xmax, -, _;;; ),

-./2 2 +
(xmin,Ymln) = , e-v'"i ).
2
!
"() 2(Jn x-lnx-2) -1 2
= Vx=e.

<* =
=? f -......- .
113

3. 1 - sin cos4x sin = sinx cos4xsin 2xcos = + "'t'
sin(-x))dx = f(sin
2
=
cos8x) - + )dx = k ( 1 - cos IOx- cos2.x + cos8x
cos2x-cos4x)dx = k(
sin sin8x - t sin4x+ sjn 4 sin 2x - t sin

! ( - (
0
sin lOx -1 sin - t sin + i si11 - i sin +
4. Teiiste krive ima koordinate

xJl + y'
2
dx

'
+ v
12
dx

Eksplicitni jcdnacine clat.og luka ast.roid<'

vJ1 + y'
2
dx
-== -
0
-----

+ yadx

-

imamo

- x
2
f3)
1
1
2
, tj. +
Jt + yf2d:J:

xJl + y
12
dx - a1f3x
2
1
3
dx =

+yf'ldx _ =
0 0

+ y'
2
dx
2
+ y'2dx
2

=

t-y
12
dx Jl +
5 .

114
07. 01. 2008.
1. Napisati za funkciju =

-

+

-

+ - 2 Tejlorov polinom u tacki
= 1 i) treceg, ii) petog stepena. Oceniti, za slucaja, kolika se greska pravi
kada f (
2. Detaljno ispitati funkciju f(x) = ln
i njen grafik.
Izracunati
1
= ln(x + ..Jl+X'2) d
(1
4. Ako < izracunati i blpocikloide - povrsi koja nastaje
cijom
= acos
3

3
ip, rpE

oko x-ose.
Resenje:
1. Kako f(x) =

-

t-

-
- 2, f(l) = 3; f'(x) =

-

+

- + 17,
f'(l) = f"(x) =

-

+ - 46, f"(l) = -2; f'"(x) =

- + 96, f"'(l) = 12;
= - 144,
= -24;
= 120;
to prema Tejlorovoj fo1muli, za

f(x) u okolini tacke 1,
f"(l) f'
11
(l)
= f(J) + f'(l)(x - 1) + - 1)
2
+ - 1)
3
+
odnosno
f(x) = J{l) + - 1) + -1)
2
+ -1)
3
+
-1)
4
+ - 1)
5
+ R
5
(x).
Dakle, Tejlorovi polinomi date funkcijc u okolini tacke

= 1, treceg i petog stepena, su
- 2 12
= 3 - 1) + Z!(x - 1)
2
+ -1)
3
= - 1)
3
- - 1)
2
+ 3,
-2 2 12 3 -24 4 120 5
= 3 - 1) + - 1) + - 1) + -1) + - 1)
" 2! . 3! 4! 5!
= 1)
5
- - 1)
4
+ - 1)
3
- - 1)
2
+ 3.
Greske koje nast.aju koristcci ove polinome za izracunavanje f (
R
3
(x) =
gdc = 1 < () < 1, = 1 - 1) = 1 1- (1,

odnosno
I
R I = - l)
4
1 < 1120 1 -1441 = _1_
3
4! 5 - 4!5
4
625.
Takode imamo da
IRs(x)I = 1 - 1)
6
1
Primetimo da se Tejlorov polinom moze naci
koristeci semu
=

-

+

-

+ 17 - 2 =
- 1)
5
- - 1)
4
+ - 1)
3
- - 1)
2
+ 2.
115
1
1 1
1 1
1 1
1 1
1 1
1
-6 16 -23
-5 11 -12
-4 7 -5
-3 4 -1
-2 2
-1
17 -2
5 3

2. 'DJ = R+.
::; 1 =* f(x) f(x) = 1.

Prava vertikalna asimptota jer lim f(x) =

1+..:
2

2 f(x)
lim f(x) = ln lim (
1
) lim - = lim
1 1 + X-tOO

(l+x2)2
= lim
1
te grafik nema ni horizontalne ni kose asimptote.
'
f = x(l +
= = 1,
f'(x) 1), (1,
= (1,

-

- 1
-
- + .
3. Parcijalnom integracijom imamo
l
. 1 -

= im
2

x(l + )

1
xln(x + v1!+X2) d 1 . ( 1 dx
= (1 -

= 2(1 -
1n + + - 2 (1 - + xz
Smenom = tgt (-1, 1), t (- i imamo

dx =! =! costdt = - l-lnll+V2sint l +C.

(1 - tg
2
t)Jl+tg
2
t l-2sin
2
t 2V2 l - V2sint
1
1 Ln(

2
) 1
1
1
1 + V2sin(arctgx) I
= + v + - - - n + .
2(1 -
4V'}, 1- V2sin(arctgx)
4. Zapremina tela nastalog obrtanjem oko x-osc hipocikloide jednaka
w/2
v = 2 n y
2
(ip)d(ip) = 2n

sin
6
cos
2
(- sinip)d<p =
(1 - cos
2

cos
2
sin <pd<p.
w/2
Uvedemo li smenu cos:p = t, - sin cpd<p = dt,
1

32a
3
n
v =
(t
2
- 31
4
+ 3t
6
- t
8
)dt = 105

Povrsina. tela nasta.log obrtanjem hipocikloide oko osc jednaka (t = sill dt = cos cpd<p ):
w/2 1</ 2 7r/ 2
= 47r
+ y
2
(ip)dcp = 4n .! asin
3
=
sin
4
cpcos<pd # 1

3
2. Detaljno ispitati funkciju = lr1 z5_
3
. i skic irati njen
Neka
2

l-x d:r
+ l )R+i' .
(1
i) Pokazati da integral = Jim J {l ,b) konvergira.

ii) Dokazati jednakost.i
=
1 1 1
1(-, I(a, -) f =

ili) I (a,b) (najpr c za 1, koristeCi smenu t = + Cemu jednak
J (l,
4. Ako < < povrsinu pov1s i koja nastaje rotacijom ktivc - ip +
bcos'{J, oko polare.
Resenjc:
1. :::> = xlnx =- ln x + 1 :::> r(lnx + 1).
lim r"-:r = lim :r'(ln:r+J) 1 = lim :r"(rln:r+:r)-:r = Jim :r"'(ln:r+l)(:i:lnr-t:r)+:rz(ln:r+J.! l)r 1 __
2
:r-1 ln.i- -:r+I :r-1 f - 1 z-1 -1 -
2. f(x) = ln = ln 'DJ U (
f(x)

= 1 {:}

-

+ 3 cija sc jedina real na nula nalazi u intervalu (-2, -1) (slt<li iz
izvoda funkcijc f(x) .

+
lim = =
..i:--roo :r-0
lim lim . f(x)
:r
= ;i;(;,-_
9
3
), = 3,
pri - 3 f/. 'D 1.
f'(.x) > <=> :r: (3, f /;
t.J
f /.
_ _,_.,_ .r _
- x2(:r2 3 2 ......,, 1 --
- 12 - Jil7,x2 = r $7, koji
pripadaju V Kako drug1 izvod
z11ak pri prolazku kroz :ri i

su
pre,ojne taeke J(:r).
YI
4.78
l .O'I
117
'>=>
3 i) cla (
2

4
1
,...., ;-i: = -::!,-, --. i da in.tcgral d:r kc.nvergira za > 1.
:r+ :r
1

2
tin1c i za 2, to na osnovu uporednog kriterijuma konvergira i intcgral I(l , - {

dx.
ii) Uvodeci smenu = = dx = -du imamo

1 -

1 - u
2
1 - u
2
!( dx = = c;r;-:;-du =

(u2+ 1)
1 (u
2
+ 1)vu +l

Uvodcci smenu dx = imarno
i 2 1

l -x dx - j
l ! I)JX4+1 - ,.. + l)J-!;. + 1 u2
"

1
=
(1t
2
+ l)vu
4
1- 1

Na i cinje11ice da - sledi
1 1 1 1 1 1
l(a,-)=-l(-,a)=-f(-
1
. - ) = - l (a,
laa
Na os110vu i cinjcnice da J(r, sle<li
1 1
! ( - ,

iii) Za 1 funkcija t = t(x) = + 2: 2 monotona t'(x) = 1 f: 2: (dt = t'(.x)dx =
(1 fr )d:r), te irna funkciju = 4(t + vft24). blozc1110 kori:;Liti mctodu
,_""2 dx--J :r2<*- 1> dx- - -f - - dt u d ,.

(t..1. _ 2. vo smene
(:r
2
' (x+J.,;;.
2
1-:.i-12 2
s - ,,fi22 -> s
2
= t
2
- 2 -=> sds = tdt, i s = ds = ./2.dp,

f (ft sds 1 ds ./2r1p ./2
l = (s
2
+2)s=-2 = - 2 .
../?. 1 1 ../?. 1 1
= - arctP, ../?. 4 - - arctg + - )
2
- 2) - arctg

+ -
2
)
2 2 2 2 2 2
./2 1 1 1 1
f (a,b)=T(arctg \
a
2
) - arctg

Korisle(i 1clocij<' i:t i) izracunati i za ostalo IR.
. . ../?.
J(l,oo) = - = -- - ll m
2 4 2
+ = -
2

4. ip) sin ip ( ip) )2 + )2d'{J
</)\
i - -
= f(a sin t.p C'OS rp) sin ipj(a cosip - sin ip)
1
+ sin ip + cosip)
2
<lip

= j(asiJ)!p t bcosi,o)sini,oJa2 +

.;- "
= 2rr "b'l(a t.pdip + cosipsin cpd:p)

-

118
25. 09. 2008.
1. Ako >
L
_ 1. (ax-xlna\ 1
- im ;'I
- ln
1
2. ispitati funkciju f(x) = arcsin i nacrtati njen grafik.
3. Izracunati
I = ln arcsin xdx.
4. Ako > izracunati povrsinu povrsi koja nastaje rotacijom oko y-ose dela
hiperbole
-
= 1,
Resenje:
ln ln a-Jn 111 ln Q)
1 1
1 1 1 a" - xlna _ 1
n - Im :;::.,- ln -

1 li lna(a"' -1 b"-xlnb -lnb a"' -xlri a _ 1 (l 1 1' 1 l i l' 1 )
- m - - n -- 1m - n 1m - - im =
2 a" - xlna)(b"' - xlnb) 2 a"'-xlna b"-xlnb
!(lnalna

2. 1 ::;. V1 =
(Vx V1) f(x) ?. f(x)
Jim ( = arcsin lim '= arcsin = prava = horizontalna asimptota.

= 1 . + - 1 = 1 + .
1
_ _ {
j1 - (ifj)2 (l+x)
2
11 - xl
{

2xy'x(l + x)2 >

Tacka A(l, tacka maksimuma jer funkcija 1-aste (f'(x) >
raste za svako 1), opada (f'(x) < za (1, .
.Funkcija konkavna (f"(x) < za 1), konveksna
(f"(x) za (1, Tacka i prevojna tacka.
3. ln arcsin dv = dx, du = ( arcsin + ln

)dx, v =

1
1+ ,
1

= Jn arcsin - xdx - ln
119
1)

"
- dv - dx, du ::: ;;!-:;., , v =
1
1
= a.rcsinxdx = xarcsinx - xa.rcsinx 1- -

ln:r. dv =
du = v =
! 2 = /1nx = -Vl -x
2
1nx t- -x2dx.

v11='? = f , 1 -

= t
2
, -2xdx = 2tdt ::::} .Jl=X'Idx - 4 2xdx -: - = 1 -
= t, lnlt=il = -v'l=X"2 + 4 Ln l:!Qil = + ln(J +

/n a.rcsin + -

Jnx 111(1 1 1 ln lxl

4. Rotiraino samo gornji deo desne grane hipcrbolc =
t; + 1 oko y-ose. = = /'11
2
.
v
1/2 r------
Pv = 2. + x"ldy - 411 av + 1 1 +
02
!'
2
dx
1/1 ::7
-

= 27ra

+ ldy.

: SI) t > = sh t, dx = tdt , za t 1 = Arsh
= t2 =
Ars})

2 12

12
d
2
c1tt
;

112
1
2
{2t+s h 2t)
2va +

11
h 2Ar
2 2 i +s * s .
2 +
11
120
01. lG. 2008.
1. Odrediti JR tako da funkcija f bude neprekidna za svako ako
= { :;6

2. Detaljno ispitati funkciju f(x) = -

Naci I
-
-
4. Naci povrsinu izmedu krivih = sir1 i = 1 - cos<p.
Resenje:
1. Da funkcija neprekidna tacki mora vaziti lim f(x) = f(O), sto znaci da

. t . in 1 . sinx-:t. [i m
= lim(l + sinx - l) inx- "--"--;;7 = Iim[(l + = e"-o-;;r-
x -+O
lim lim -ain:e _ ! lim
1
"' = e-s1 =
2. Vt = JR; f(O) = 2;
f(x) = V2 V = -V2),
f(x) (-./2, ./2), f(x) U (./2,
f'(x) =

- - 2), f'(x) = -
f' > {::} 1 - U (1 + prema tome u tim intervalima funkcija raste,
/ < 0 (1 - 1 sto znaci da u tom intervalu f'unkcija opada.
f"(x) = - 4), f"(l - !"(1 > tako da funkcija u = 1- = 1
ima maksimum, odnosno minimum, respektivno.
f"(x) (r: V = 4). konveksna kada f"(x) U
konkavna ako 4). Prevojne tacke su 2) i (4,

lim
2
-;
2
= lim = lim -} tj. asirnptota kada

lim
2
- ;
2
= lim
2
- :;
2
= nema i kose asimptote kada
=
yf
-2

121
3. I integral traiimo na nckom skupa - 1) U ::\eka to
bude interval 1
I =

1)-tdx +

- 1)-1dx -

-1;-!dx = I1 +I2
Integrali su tip diferencijala. xm(a + bx")Pdx, zbog = (/. Z, m;t
1
= = 2 Z,
za koristimo smenu - 1 tj.

- 1 = u
2
, xdx ==
Zbog m;tt + = - 4 - Z za I
1
uvodimo smcnu z:2
1
= t
2
(t =
odnosno za I2
zbog m;t
1
+ - 4 - 1 Z uvodimo istu smenu:
I
1
= f(x
2
- 1)-!dJ 1)-!(-4)(1-1
2
)
4111f-}+c1.
I
2
=fx
2
(:r
2
-1) ;(l.r=f(x:
1
1
)-!xdx-ft
1
(
l11 ( l t) + + Cz.
tE(0,1)4t2=1 -fi<l.
11

dx =

::\alazeCi izvod leve i desne strane ove jcdnakosti, dobljarno
1 +

-

-1
(2Ax+D)Jx2-1+ +.>. 1

ocl11osno
1 +

-

+

+ (- 8 -1
odaklc se, kocficijenata odgo,arn.Jucc stcpene od doblja sistem
28-1,
cij< rE>Senje
1
- -
3'
Kako l:rl > 1 to za > 1 smenom = t , dx
t
tdt imamo: 1 == tdt = sh tdt =
' )ch2
1
_
1

1 +

- :r
3
1
2
1 2 3
= + - -)vx
2
- 1 + - Archx
3 2 3 2
4. Kriva = si11tp za I0, 7r]. u
na polare (j<>r - = p(ip)), dok
kri,e = 1 - cos<p =

siinetricau odnosu i polaru.

1 /2 . 2
2.
2

i
cosip)
2
)dtp= /< 1 +2cos'P cos2ip)di,o

= 2
2
122

Zadaci Sa Testova Iz Matematike II

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Zadaci Sa Testova Iz Matematike II

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Zadaci Sa Testova Iz Matematike II

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ZADACI SA TESTOVA IZ MATEMATIKE

Brojni nizovi i redovi

ctgx > -4vctgx < <=>

to razvoj u Tejlorov polinom: "'

Primetimo da za 1/J(f.) = imamo da (

f'(O) = -1; f"(x) = ciJ:2)2, =

za lxl < 1 sledi f(x) = ln(l )-ln(l+x) =

nijc definisan za 011 konvergira za - 1 < <

dv = sin2xdx, du = 2xdx, v = cos2x =>

...... + ?t.;:;: ...

= -l, = 6, zbog m;tl z

+ 2z) = Ht/i+t2 + Arsht).

dv = cos 2.xdx, du = -2e-

dt1 $in 2xd:r, du 2e-

cos 2xdx = 4c-

<'Os2T) -i- 1) = lim

- t< odat.lc sledi i lim si11 =

< ( ie, {,_ ).

konkavria za .r. > j cr tada

koja f1111kcija, s.voclimo pra.vu,

dx, to za > 1 integral na desnoj strani konvergira, konvergira

odnosno za = f ima (lok.alni) maksimum,

= = 2 J <">(:r) =-- to Maklor(' J10V ra.zvoj funkcij"e glasi

cos 20::r) l l( k l 1!)

> Jasno da y(t) >

koji iznose 1, dok su Xmin =

k No, tacke lokalnih minimuma koji

d?1 = sin xdx, du =

dv1 = cosxdx, du1 - 2xdx, vi = sinx;

= ln(l + - a(ln(l + - - ))) =

odnosno P{{2k -t l)7r) = +ck =

a.:;imptota 'D 1 = R. Kada asimptota pra'l.'a =

=> -111 V tJ.

+ + 1 > -(c.r 1 J2)(ez - 1 + ./2) > 1 + ,/2

+ l})J = lim arctger 1 +

'IJ = er) 1mamo

vazi sina i an+l =

Pretpost a\'i1110 1la

dv = sin 2tdt. = -4 cos 2t; = t

- 3 cos kxe xdx,

Funkcija f monotono op;ulajuea za

6 ( COS + COS ip) 1

- 12 COS - 4 COS 2ip + 4] dip

=> z (0,cosl] => arccosz [1, => xarccosz

cos cos cos

shx = sl1X shx =

t2 ) = 1)+ th- - 1n(t-1J,..

- J(l - 2cos2ip + <:os

cos2 (2t + 1)( 1+t'i)

te sJedi daje za poluprecnik konvergencij c rcda

- 2(tet - et) ,x) = e"'(x

= L: tn, ltl < 1, imamo za lx + 21 < 1 i 1- + 2)

fz( x) = Arcrtx = ln(x - 1)

= -(4 Jd 4- = ln lzllj- = 4 ln2 +

(4.49, 0.33), funkcija konkavna za < tada

= - f(x), tj. grafik simetrican u odnosu na

red divergirajer mu opsti clan ne tezi nuli.

U funkcija dostizc lokalni

odnosno za = funkcija f ima