Professional Documents
Culture Documents
Giáo trình vẽ kĩ thuật PDF
Giáo trình vẽ kĩ thuật PDF
Bin tp bi:
i hc s phm H Ni
MC LC
1. Tiu chun kh giy trong bn v k thut
2. Tiu chun khung bn v, khung tn trong bn v k thut
3. Tiu chun v t l trong bn v k thut
4. Tiu chun v ng nt trong bn v k thut
5. Tiu chun ch vit v s trong bn v k thut
6. Cc khi nim v ghi kch thc
7. Dng ng thng song song
8. Dng ng thng vung gc
9. Chia u mt ng thng v mt ng trn
10. V dc v cn
11. V ni tip
12. V cc ng cong hnh hc
13. Hnh chiu thng gc
14. Hnh chiu trc o
15. Hnh chiu phi cnh
16. S hnh thnh ren
17. Cc khi nim chung v mi ghp bng ren
18. Cc yu t ca ren
19. Biu din cc mi ghp bng ren
20. Biu din quy c ren
21. Mt s loi ren thng gp
22. Mt s vn trong ch to v kim tra ren
23. Cc chi tit ghp trong mi ghp ren
24. Biu din n gin v v qui c cc chi tit trong mi ghp bng ren
25. Ghp bng cht
26. Ghp bng inh tn
27. Ghp bng hn
28. Ghp bng then
29. Ghp bng then hoa
30. Ti liu tham kho v k thut
Tham gia ng gp
1/188
A0
A1
A2
A3
A4
K hiu kh bn v 44
24
22
12
11
1189 x 841 594 x 841 594 x 420 297x 420 297 x 210
2/188
Khung bn v
- Khung bn v c v bng nt lin m, k cch cc mp kh giy 5mm (Hnh 1.2).
Khi cn ng thnh tp, cnh tri ca khung bn v c k cch mp tri ca kh giy
mt khong bng 25mm (Hnh1.3).
Khung tn
- Khung tn c t gc pha di, bn phi c th theo cnh di hay cnh ngn ca
bn v. (Hnh 1.2, 1.3). Kch thc c th ca khung tn nh sau: (Hnh 1.4)
3/188
4: K hiu bn v
5: H v tn ngi v
6: Ngy v
9: Tn trng, khoa, lp
4/188
5/188
6/188
7/188
Di y l v d minh ha v ng dng ca cc nt v.
K hiu vt liu
Mt s k hiu vt liu trn mt ct thng dng bn v c kh nh sau:
8/188
9/188
10/188
1.27: Ghi cn
11/188
Hnh 1.9
12/188
ng ging
- ng ging c v bng nt lin mnh hai u mt v vung gc vi on cn ghi
kch thc. ng ging c v ko di vt qu ng kch thc mt on bng 2
n 3 ln chiu rng ca nt c bn.
- Trng hp c bit cho php v xin.
Hnh 1.10
ng kch thc
- ng kch thc c v bng nt lin mnh, bn trong hai ng ging v song
song vi on cn ghi kch thc. Hai u mt ca ng kch thc c gii hn bi
2 mi tn.Trng hp khng ch c th v ng kch thc v mi tn ra ngoi
ng ging (Hnh 1.11).
13/188
Mi tn
- Mi tn c v hai u mt ca ng kch thc vi hnh dng v kch thc
nh trn (hnh 1.12). Trng hp c bit cho php thay hai mi tn i nhau bng mt
chm m (Hnh 1.13).
Ch s kch thc
- Dng kh ch 2,5 hoc 3,5 tu theo kh giy ghi ch s kch thc. Ch s kch
thc c t nh sau:
+ gia v trn ng kch thc sao cho chng khng b ct hoc b ngn cch bi bt
k mt ng no.
+ trnh cc ch s sp xp theo hng dc, nn t cc ch s so le nhau v hai pha
ca ng kch thc, khi ng kch thc c v rt ngn.
14/188
+ Hng ch s kch thc di theo hng nghing ca ng kch thc theo quy nh
xem hnh 1.14.
+ Hng ch s kch thc gc c ghi nh trn hnh 2.15.
+ Khi ghi kch thc cung trn (180 ) phi thm k hiu R trc ch s kch thc.
+ Khi ghi kch thc ng trn phi ghi k hiu (trc ch s kch thc).
Hnh 1.16
15/188
Hnh 1.17
Ghi kch thc bn knh cung trn v kch thc cu
16/188
Hnh 1.22
Ghi kch thc dy cung v cung
17/188
Hnh
18/188
19/188
20/188
Chia u mt ng thng v mt ng
trn
Chia u mt ng thng v mt ng trn
Chia u mt on thng
Hy c l thuyt v theo di on video hc cch chia u mt on thng: Gi s
ta phi chia on thng AB ra lm 5 phn bng nhau, ta lm nh sau
Qua im A (Hoc B) k ng Ax bt k (gc BAx l gc nhn).
K t A t ln Ax nm on thng bng nhau bi cc im chia 1, 2, 3, 4,5.
Dng thc v ke ni 5 vi B, sau trt ke trn thc k cc ng 44',3
3', 2 2', 1 1'.
Cc im 1', 2', 3',4',5' l cc im chia cn tm
Chia u mt ng trn
Sau y l mt s cch chia vng trn ra lm nhiu phn hy quan st on video v c
cc cch cn nh sau:
A. Chia mt vng trn ra lm 4 phn, 3 phn, 6 phn, 12 phn bng nhau
Hy quan st on video sau bit vi cc chia ng trn lm 4 phn bng nhau v
cc hnh v v cc chia ng trn lm 3, 6, 12 phn bng nhau sau:
chia ng trn thnh 4 phn
21/188
22/188
23/188
V AB vung gc vi CD
Chia ng knh CD ra lm 7 phn bng nhau bng cc im 1', 2', 3', 4' ...
Tm D, bn knh DC v cung trn ct AB ko di ti E v F.
T E v F k cc tia ti cc im 2', 4', 6'(Hoc cc im l 1', 3', 5' ta s nhn
c cc im chia).
Chia ng trn thnh 7 phn
24/188
V dc v cn
V dc v cn
dc
dc ca ng thng AB i vi ng bng AC l tang ca gc BAC.
i = BC/AC = tg
dc c k hiu bng ch "i" hoc du " (". Khi v du ( mt cnh song song vi
phng nm ngang mt cnh song song vi cnh dc, nh hng theo chiu dc (Hnh
3.9). Cch v dc nh hnh 3.10.C th ghi dc di dng phn trm, v d: ( 5%
hoc 12%...
26/188
27/188
V ni tip
V ni tip
Trn bn v k thut thng phi ni tip ng thng vi ng cong hoc ng
cong vi ng cong, yu cu cc ng ni tip phi trn (khng c im gy).
t c yu cu khi v ni tip phi tun theo nhng qui tc hnh hc nht nh.
Hai ng trn, hoc ng trn v ng thng ni tip nhau ti mt im khi ti im
chng tip xc nhau (Hnh 3.12). Di y trnh by cch v mt s trng hp
ni tip thng gp.
28/188
+ K a' //a cch a mt khong bng R; b'//b v cch b mt khong bng R.+ giao ca a'
v b' l tm O ca cung ni tip.+ K OT1 vung gc vi a v OT2 vung gc vi b; T1
v T2 l cc tip im.+ V cung T1T2 tm O, bn knh R.
Ni tip on thng vi cung trn bng mt cung trn khc
Bi ton: Cho ng trn tm O1 bn knh R1 v ng thng a. Hy ni tip ng
thng a vi cung trn tm O1 bng cung trn c bn knh R cho trc.A. Cung ni tip
tip xc ngoi vi cung cho (Quan st video sau).
+ V ng thng d//a v cch a mt on R ct ng trn tm O1 bn knh R + R1 ti
O. O l tm ca cung ni tip.+ V on thng OO1 ct ng trn tm O1 ti M v ON
(a ; M v N l cc tip im. + V cung MN tm O, bn knh R.
B. Cung ni tip tip xc trong vi cung cho
+ V ng thng d1 //d v cch d mt on bng R ct ng trn tm O1 bn knh R
R1 ti O. O l tm ca cung ni tip.+ V OO1 ct ng trn bn knh R1 ti T1, OT2
( d), T1 v T2 l hai tip im cn tm.+ V cung T1T2 tm O, bn knh R.
Ni tip hai cung trn bng mt cung trn khc
Bi ton: Cho cung trn tm O1, bn knh R1 v cung trn tm O2 bn knh R2. Hy
ni tip hai cung cho bng cung trn c bn knh R.A. Cung ni tip tip xc ngoi
vi hai cung cho (Quan st on video sau).
+ V cung trn tm O1 bn knh R + R1 ct cung trn tm O2 bn knh R + R 2 ti O. O
l tm ca cung ni tip.+ Ni OO1 c T1, OO2 c T2, T1 v T2 l cc tip im.+
V cung trn tm O, bn knh R.
B. Cung ni tip tip xc trong vi cc cung cho
+ V cung trn tm O1 bn knh R R1 ct cung trn tm O2 bn knh R R2 tiO. O
l tm cung ni tip.+ Ni OO1 c T1, OO2 c T2. T1 v T2 l cc tip im cn
tm.+ V cung trn bn knh R, tm O.
C. Cung ni tip tip xc trong vi mt ng trn v tip xc ngoi vi mt ng trn
cho
+ V cung trn tm O1 bn knh R+ R1 ct cung trn tm O2 bn knh R + R2 ti O.O
l tm cung ni tip.+ Ni OO1 c T1, OO2 c T2; T1 v T2 l cc tip im.+ V
cung T1T2 tm O bn knh R.
29/188
V cc ng cong hnh hc
V cc ng cong hnh hc
Trong k thut thng gp cc ng cong khc nhau. Sau y l cch v mt s ng
cong phng.
Cc ng cong v bng compa
A. V van
van l ng cong khp kn c to bi bn cung trn tng i mt i xng.
van c hai trc i xng vung gc vi nhau gi l trc di v trc ngn ca van. Khi
v ngi ta cho bit di ca hai trc .(Quan st on video hnh 2.22)V d: V
van bit trc di AB v trc ngn CD.Cch v nh sau:
V cung trn tm O, bn knh OA ct OC ko di ti E; cung trn tm C, bn knh CE
ct AC ti F. V trung trc ca AF ct OA ti O1, ct OD ti O3. Ly O4 i xng
vi O3, O2 i xng vi O1 qua O. Ni O3 vi O1 v O2 , ni O4 vi O1 v O2. Bn
tia ny s l gii hn cc cung trn tm O1, O2, O3, O4; to thnh van. V cc cung
trn tm O1, bn knh O1A; tm O2, bn knh O2B; tm O3 bn knh O3C; tm O4 bn
knh O4D ta c hnh van cn dng
a1_13Med_Prog
B. ng xoy c nhiu tm
ng xoy c nhiu tm l ng cong phng to bi cc cung trn c bn knh
khc nhau ni tip nhau.Khi v ngi ta cho bit khong cch gia cc tm.+ V ng
xoy c 2 tm: (Quan st on video sau)
Ly O1 lm tm, bn knh O1 O2 v cung O2 1 Ly O2 lm tm, bn knh O2 1
v cung 12 Ly O1 lm tm, bn knh O1 2 v cung 23...
+ V ng xoy c 3 tm: (Quan st on video sau)
Ly O1 lm tm, bn knh O1 O3 v cung O3. 1 Ly O2 lm tm, bn knh O2 1
v cung 12 Ly O3 lm tm, bn knh O3.2 v cung 23 Ly O1 lm tm, bn knh
O1 3 v cung 3 4
+ V ng xoy c 4 tm: (Quan st on video sau).
30/188
32/188
B. Parabn
Parabn l qu tch nhng im cch u mt im c nh v mt ng thng c nh
(hnh 2.30).V d: im M thuc parabn ta c
MF = MH
33/188
34/188
35/188
36/188
C. Hypcbn
Hypcbn l qu tch cc im c hiu khong cch ti hai im c nh F1 v F2 bng
mt hng s.
MF1 MF2 = A1A2 = 2a
F1 v F2 gi l tiu im ca Hypcbn, ng thng ni hai tiu im F1 v F2 l trc
hypcbn, hai im A1v A2 l hai nh ca hypcbn (hnh 3.33).Cch v hypcbn
Khi bit hai tiu im F1, F2 v hai nh ca n nh sau:
Trn trc Ox, ly mt im tu ngoi hai tiu im (im 2 chng hn).
Quay cung tm F1, bn knh r2 = A1 2, quay cung trn tm F2, bn knh R2 =
A2 2 v nhn c giao im S l mt im thuc hypcbn. Cc im khc
cng thc hin tng t (hnh 2.34).
Trn hnh 2.34 ta v ng trn tm O c ng knh F1 F2 v hnh ch nht c 2 cnh
qua A1, A2 xc nh hai ng tim cn ca hypcbn.
37/188
D. ng sin
ng sin l ng cong c phng trnh y = sinx.Cch v ng sin c m t trong
hnh 2.35.
V ng trn c s tm O, bn knh R.
Trn O'x ly on O'A = 2( R; Chia u ng trn c s v on thng O'A
thnh mt s phn nh nhau (12 phn chng hn) bng cc im 1, 2, 3, 4 ...v
1' , 2', 3', 4'...
Qua cc im 1, 2, 3, ...trn ng trn c s k cc ng thng song song
vi trc O'x v qua cc im 1', 2', 3'...trn trc O'x k cc ng thng song
song vi trc y. Giao im ca 11'; 22' ... l nhng im thuc ng sin cn
xc nh.
38/188
E. ng xoy c Acsimt
ng xoy c Acsimt l qu o ca mt im chuyn ng u trn mt bn knh
khi bn knh ny quay u quanh tm O.Khong dch chuyn ca im trn bn knh
khi bn knh ny quay c 3600 gi l bc xoy c a.Khi v ng xoy c acsimt
ngi ta cho bit bc xon a. Cch v c trnh by trong on video hnh 2.36.
V ng trn tm O, bn knh a.
Chia u bn knh a v ng trn thnh 1 s phn nh nhau bng cc im 1,
2 3...v 1', 2', 3' ...
V cc cung trn tm O, bn knh O 1, O 2, O 3... ct cc bn knh O1', O2',
O3' ti M1, M2, M3 ... l cc im cn xc nh.
39/188
Chia ng trn c s ra mt s phn bng nhau (12 phn chng hn) bng cc
im 1, 2, 3, ...12.
Ti cc im 1, 2, 3, v cc ng tip tuyn vi ng trn. Trn ng tip
tuyn qua im 12 ly mt on bng chu vi ng trn c s bng 2(R.
Chia on 2(R thnh 12 phn bng nhau bng im 1', 2', 3', ...,12'.
Ln lt t trn cc tip tuyn ti 1, 2, 3, ... cc on: 12 M12 = 12 12'; 1 M11
= 12 11'; 2 M10 = 12 10' .....
ta c cc im M12 , M11 , M10 ...l cc im thuc ng thn khai ca ng trn
tm O bn knh R cn xc nh.
H. ng Xiclit
ng xiclit l qu o ca mt im thuc mt ng trn, khi ng trn ln
khng trt trn mt ng thng c nh.ng trn ln gi l ng trn c s,
ng thng c nh gi l ng thng nh hng. Khi v ngi ta cho bit ng
knh ca ng trn c s v ng thng nh hng.Cch v nh sau (hnh 2.38)
V ng trn tm O, bn knh R tip xc vi ng thng nh hng ti M.
Trn ng thng nh hng ly on OA bng chu vi ng trn c s v
bng 2pR.
Chia u ng trn c s v OA thnh mt s phn nh nhau (12 phn chng
hn) bng cc im 1, 2, 3, ..., 12 v 1', 2', 3', ...,12'.
+ T cc im 1', 2', 3' ... k cc ng thng vung gc vi ng thng nh hng
xc nh cc im O1, O2, O3...+ Ly O1, O2, O3... lm tm v cc ng trn c
bn knh bng bn knh ng trn c s. Cc ng trn ny ct cc ng thng song
song vi ng thng nh hng k t cc im chia 1, 2, 3, ... ti cc im M1, M2,
M3... Cc im ny chnh l cc im thuc Xiclit.
40/188
K. ng pixiclit v ng Hypxidit
ng pixiclit v ng hypxidit l qu o ca mt im thuc mt ng trn
khi ng trn ln khng trt trn mt ng trn c nh khc.ng trn ln
gi l ng trn c s, ng trn c nh gi l ng trn nh hng.Nu hai
ng trn (c s v nh hng) tip xc ngoi khi ln ta c ng pixiclit nh hnh
2.39.Khi v ng pixiclit ngi ta cho bn knh r ca ng trn c s, bn knh R
v tm ca ng trn nh hng. Gc c tnh theo cng thc:
* Nu ng trn c s v ng trn nh hng tip xc trong vi nhau ta c ng
hypxiclit (hnh 2.40).
41/188
42/188
Hnh ct
nh ngha:
+ Hnh ct ng:
L hnh ct nhn c khi mt phng ct song song vi mt phng hnh chiu ng
(Hnh 4.12). Hnh ct ng thng c biu din ngay trn hnh chiu ng.
+ Hnh ct bng:
L hnh ct nhn c khi mt phng ct song song vi mt phng hnh chiu bng
(Hnh 4.13). Hnh ct bng thng c biu din ngay trn hnh chiu bng.
+ Hnh ct cnh:
L hnh ct nhn c khi mt phng ct song song vi mt phng hnh chiu cnh
(Hnh 4.14). Hnh ct cnh thng c biu din ngay trn hnh chiu cnh.
+ Hnh ct nghing:
L hnh ct nhn c khi mt phng ct khng song song vi cc mt phng hnh chiu
c bn (Hnh 4.15)
46/188
th hin cng trn mt hnh chiu c hnh dng bn ngoi v bn trong ca vt th,
c th dng hnh ct kt hp bng cch ghp na hnh chiu vi na hnh ct. Gii hn
gia hnh chiu v hnh ct v bng nt chm gch (Hnh 4.19).
47/188
48/188
+ Trong trng hp ghp hnh chiu vi hnh ct, khng v cc nt khut trn phn hnh
chiu, nu cc nt th hin trn phn hnh ct.
+ Nu mt b phn ca vt th l mt khi trn xoay v c ng ranh gii r rt, c
th lp hnh ct ghp ring cho b phn , ng phn cch gia na hnh chiu v na
hnh ct l trc i xng ca b phn (Hnh 4.22).
+ Khi ct dc trc cc chi tit nh trc c, trc chnh, cc cnh mng nh gn chu
lc (Hnh 4.23) bu lng,inh tn, nan hoa... (Hnh 4.24) th coi nh chng khng b ct
(khng gch mt ct); vin bi khng bao gi b ct.
Mt s lu khi v hnh ct:
* Khi no v hnh ct?
Khi nhng vt th c cu to rng bn trong, trn cc hnh chiu ca chng c
nhiu nt t th phi dng hnh ct din t nhng phn khut . Khi chn
mt phng ct trng vi mt phng i xng ca phn rng lm r c b
dyca vt th cng nh hnh dng ca phn rng bn trong.
* V hnh ct ch no?
Quan st trn cc hnh chiu, nu thy trn hnh chiu no c nhiu nt t din t
cu to bn trong ca vt th th chn hnh chiu v hnh ct. Khng nn lm
dng th hin nhiu hnh ct trn mt bn v nu chng khng a thm nhng
thng tin g mi so vi hnh ct u tin.
* Dng hnh ct loi no?
Tu theo cu to ca vt th m chn loi hnh ct thch hp. Xin gi mt s cch
chn:
Nu vt th c cu to bn trong n gin nn ct ton phn bng mt mt phng ct.
Nu vt th c nhiu phn rng cc v tr khc nhau, dng hnh ct bc.
Nu mun th hin c phn rng bn trong v hnh dng bn ngoi ca vt th, chn
hnh ct kt hp.
49/188
Khi ch mun th hin ring mt phn khut no , chn hnh ct ring phn.
* Khi no dng nt chm gch m?
Theo TCVN 8 85, nt chm gch m dng biu din phn b mt c
gia cng nhit hoc biu din phn vt th nm trc mt phng ct m theo quy
nh chng khng c th hin trn hnh ct. Nu phn vt th rt quan trng
v khng th khng th hin, dng nt chm gch m v.
* Nhng sai st thng gp khi v hnh ct:
V k hiu vt ct v ghi ch lc tha, lc thiu.Cn nh rng khng v vt ct v ghi
ch bng cp ch ci khi mt phng ct trng vi mt phng i xng ca vt th
v hnh ct c t ngay trn mt trong nhng hnh chiu c bn.
V thiu cc nt sau mt phng ct.
Mt ct
nh ngha
Mt ct l hnh phng nhn c trn mt phng ct khi tng tng dng mt phng
ny ct vt th (Hnh 4.25).
Mt phng ct c chn sao cho vung gc vi chiu di ca vt th. Mt ct dng
th hin hnh dng v cu to ca phn t b ct m trn hnh chiu cha th hin.
50/188
Phn loi mt ct
51/188
52/188
Cc qui nh v mt ct
+ Cch ghi ch v k hiu trn mt ct ni chung ging nh cch ghi ch ch v k hiu
trn hnh ct.
+ i vi mt ct chp v mt ct ri khng c trc i xng trng vi vt mt phng
ct th ch cn v nt ct, mi tn ch hng nhn m khng cn cp ch ci t tn cho
mt ct (Hnh 4.29).
53/188
54/188
55/188
56/188
57/188
58/188
V mt ct nghing.
Cch lm gm cc bc sau:
+ Phn tch vt th:
59/188
+ Ni cc im: 4, 3, 3*, 2,10 , 2', 3'', 3', 4', 40 , 4 ta c c ng bao hnh tht ca
mt ct AA phi xc nh.
60/188
Hnh trch
nh nghi
Hnh trch l hnh biu din b sung cho mt b phn no ca vt th khi cn lm r
hnh dng v kch thc ca b phn .Hnh trch c v theo t l ln hn t l hnh
biu din tng ng trn cng mt bn v.
K hiu hnh trch
Trn hnh biu din tng ng, ti phn t cn trch v ng trn bng nt lin mnh
km theo ch s La m t tn cho hnh trch. S La m c vit trn on nm ngang
ca ng dn v t vng trn gii hn phn t cn trch ca vt th (Hnh 3. 41 a).+
Pha trn hnh trch: S la m vit trn gi nm ngang. T l ca hnh trch vit di
gi nm ngang (Hnh 4.41b).+ Hnh trch c th l hnh ct hay hnh chiu m khng
ph thuc vo cch biu hin ca hnh biu din tng ng.
Hnh 3.42 l hnh trch rnh ca hai u trc trong , hnh trch l hnh ct, hnh biu
din tng ng l hnh chiu.
61/188
62/188
63/188
64/188
Hnh 3.45: cc kch thc (22, (38 v 44 xc nh ln ca trc, kch thc 110, 55,
16 xc nh ln ca . Kch thc nh v: L kch thc xc nh v tr tng i
gia cc phn t cu to nn vt th. V d: Kch thc 82 v (16 xc nh v tr tng
i gia 2 l tr v mt di 1; kch thc 58 xc nh tng i gia 3 v gi
2. Kch thc nh v ly theo ba chiu khng gian, mi chiu khng gian phi chn
mt mt no lm chun kch thc.V d (Hnh 3.46): xc nh chiu rng
ca vt th c th chn mt phng i xng ca vt th lm mt chun (chun I). xc
nh chiu dy ca vt th chn mt sau ca v gi lm mt chun (chun II).
xc nh chiu cao chn mt di ca lm mt chun (chun III). Kch thc nh
khi: L kch thc ln nht theo ba chiu khng gian ca vt th. Kch thc nh khi
cn gi l kch thc chon ch.V d: Cc kch thc 110, 58 v (38, 55 v 10 kch
thc nh khi ca vt th c biu din trn hnh 3.45.b) Phn b kch thc
kch thc ghi trn bn v c r rng, d c, trnh nhm ln cn ch mt s vn
sau: Mi kch thc ch ghi mt ln, khng ghi lp, ghi tha. Cc kch thc nh
hnh ca phn t no ghi hnh chiu th hin r nht c trng hnh dng ca phn t
. Nhng kch thc c lin quan n vic biu din mt b phn ca vt th nn
gn nhau. Mi kch thc c ghi mt v tr r rng ca bn v, nn ghi ngoi
hnh biu din v ghi tp trung mt s hnh biu din, nht l hnh biu din chnh.
c bn v v v hnh chiu th 3 t 2 hnh chiu cho
c bn v
c bn v l nghin cu cc hnh biu din cho hiu c hnh dng, kt cu
ca vt th. Trnh t c bn v c th thc hin nh sau: Phi xc nh hng chiu
cho tng hnh chiu, theo cc hng t trc, t trn (hoc t tri) hnh dung ra mt
trc, mt trn (hoc mt tri) ca vt th. Phn tch ngha cc ng nt trn tng
hnh chiu, mi quan h gia cc ng nt trn cc hnh chiu hnh dung c tng
b phn cu thnh vt th. Cui cng l tng hp nhng iu phn tch trn, hnh
dung ra hnh dng ca vt th c biu din.
Mi quan h gia cc hnh chiu
Trn hnh 3.47 biu din ba hnh chiu ca im A. Ta nhn thy: Hnh chiu ng
A1 c xc nh bi OAx v OAz - Hnh chiu bng A2 c xc nh bi OAx v
OAy Hnh chiu cnh A3 c xc nh bi OAy v OAzNh vy:
+ Hnh chiu ng v hnh chiu bng c chung kch thc song song vi trc Oz
xa cnh ca im.+ Hnh chiu bng v hnh chiu cnh c chung kch thc song song
vi trc Oy xa ca m.+ Hnh chiu ng v hnh chiu cnh c chung kch thc
song song vi trc Ox cao ca im.
T , khi bit hai hnh chiu ca vt th ta c th v c hnh chiu th ba ca n.
66/188
Hnh 3.47
V d
V hnh chiu cnh ca vt th cho nh hnh 3.48. Trnh t thc hin nh sau:a)
c bn v Qua phn tch ng nt ca hai hnh chiu ta thy vt th c th chia
thnh ba phn: (Hnh 3.49)+ Thn (1) c dng hp ch nht.Kch thc ca thn l 38 x
26 x 15, pha di thn x rnh 28 x 26 x 4; mt trn hai pha trc v sau c khot hai
rnh na tr R7, rng 5 l (10 c khoan sut t trn xung di + Hai quai (2) l
hai na mt tr bn knh ngoi R10, bn knh trong R7 rng 5.+ Hai tai (3): u ca hai
tai l cc na mt tr R8, l xuyn sut (6 b) V hnh chiu cnh. Nguyn tc chung l
v cc phn thy trc, phn khut sau, b phn ch yu trc, th yu sau. Th t thc
hin nh sau (Hnh 3.50)
67/188
68/188
V vt th c l xuyn
69/188
70/188
71/188
kch thc hai chiu nn ngi c kh hnh dung ra hnh dng ca vt th. khc
phc nhc im ngi ta dng phng php hnh chiu trc o b sung. Hnh
chiu trc o l hnh biu din ni ca vt th trn mt mt phng hnh chiu bng php
chiu song song. Hnh chiu trc o th hin ng thi c ba chiu ca vt th trn mt
hnh biu din nn d thy c hnh dng ca n. Chnh v vy, bn cnh cc hnh
chiu thng gc ngi ta thng v thm hnh chiu trc o ca vt th (Hnh 5.1)
72/188
C. H s bin dng
T s gia kch thc trn trc o vi kch thc tng ng o c trn vt th c
gi l h s bin dng.T s O'A' / OA =p l h s bin dng theo phng Ox.T s O'B'
/ 0B = q l h s bin dng theo phng Oy.T s O'C' / OC = r l h s bin dng theo
phng Oz.Nh cc h s bin dng ta c th chuyn t h to vung gc sang h
to trc o v ngc li.
D. Phn loi hnh chiu trc o
+ Cn c vo phng chiu L vung gc hoc xin gc vi mt phng hnh chiu P m
ngi ta phn thnh: Hnh chiu trc o vung gc Hnh chiu trc xin gc.+ Cn c
theo h s bin dng m phn thnh: Hnh chiu trc o u: ba h s bin dng theo
ba trc bng nhau. Hnh chiu trc o cn: hai trong ba h s bin dng bng nhautng
i mt. Hnh chiu trc o lch: ba h s bin dng theo ba trc khng bng nhau.Rt
nhiu loi hnh chiu trc o c xy dng trn c s . Song k thut thng dng
mt s loi hnh chiu trc o nh: Hnh chiu trc o vung gc u. Hnh chiu
trc o vung gc cn Hnh chiu trc o ng u(xin gc u). Hnh chiu trc
73/188
p = q = r = 0,82.
74/188
Trong hnh chiu trc o vung gc u, ng trn thuc cc mt phng song song
vi mt phng to c hnh chiu trc o l elp. Trc ln ca elp vung gc vi
trc o th ba khng cha elp. Nu ly h bin dng dng qui c p = q = r = 1 th trc
ln ca elp bng 1,22 ng knh vng trn v trc nh bng 0,7 ng knh . C th
v gn ng hnh chiu trc o ca ng trn bng van (thay th cho ng elip).
Cch v ng van nh hnh 5.5: Ly trc ln AB bng 1,22d, trc nh CD bng 0,7d
(d l ng knh ng trn cn v), quay cung trn tm O' bn knh O'C = O'D ct trc
ln AB ti O3, O4 . Quay cung trn tm O' bn knh O'A = O'B ct trc nh CD ti O1,
O2. Bn cung trn c tm Ot, O2, O3, O4 to thnh ng van. V tr cc tip im
thuc cc ng cong c xc nh nh hnh v.
75/188
Cc gc X'O'Z'= 97o10' ; Y'O'Z' = Y'O'Z' =131o 25'. C th v trc O'X' theo tg7o =
1:8 v trc O'Y' theo tg 410 7:8.
+ ng trn thuc mt phng song song vi mt phng O'X'Z' c hnh chiu trc o
l elp. di ca trc ln bng 1,06d. di trc nh bng 0,94d. (d l ng knh
ca ng trn) (Hnh 5.7). + ng trn thuc mt phng song song vi mt phng
X'O'Y' v Y'O'Z' c hnh chiu l elip. di trc ln bng 1,06d, di trc nh bng
0,35d.Hng trc ln ca elp hp vi O'X' hay O'Z' mt gc 70 tu theo elp thuc mt
phng song song vi X'O'Y' hay Y'O'Z'. Hay ni cch khc, trc ln ca elp ny vung
gc vi O'Z' hay O'X'.+ Cch v gn ng elp bng ng van:
i vi elp nm trong mt phng X'O'Z' c trc ln AB = 1,06d trc nh CD = 94d ta
ni AC. Ly O lm tm quay cung trn bn knh OA ct CD ti E. Ly O lm tm quay
cung trn bn knh OA ct CD ti E. Quay cung trn tm C, bn knh CE ct AC ti F.
Dng trung trc AF ct AB, CD ti O4,O1 ly O3, O2 i xng O4, O1 qua O. Bn tm
O1, O2, O3, O4 l bn tm cung trn ni tip to thnh ng van.Hnh 5.8- i vi
76/188
77/188
78/188
Cc gc X 'O' Z' = 90o, Y' O' X' = Y' O' Z' = 135o. (hnh 5.12)
B. H s bin dng quy c
p=q=r=1
79/188
+ ng trn thuc mt phng song song vi mt XOY hay YOZ c hnh chiu trc
o l elp . di trc ln ca elp bng 1,3d, di trc nh bng 0,54d (d l ng
knh ca ng trn). Hng trc ln ca elp hp vi trc O'X' hay O'Z' mt gc 22o
30'.(Hnh 5.13) + Cch v gn ng elp bng ng van nh hnh 5.14.
Trc ln AB =1,3d, Trc nh CD = 0,54dR = O1C = O3D = 1,42dr = O2A = O4B = 0,18
80/188
p = r = 1; q = 0,5
C. Hnh chiu trc o ca ng trn
+ ng trn thuc mt phng song song vi mt phng X'O'Z' c hnh chiu trc o l
ng trn.+ ng trn thuc mt phng song song vi mt phng Y'O'Z' hay Z'O'Y'
c hnh chiu trc o l elp. di trc elp bng 1,06 d, nghing 7o vi trc X' nu
nm trong, hoc song song vi mt phng X'O'Y'; nghing 7o vi trc Z' nu nm trong
hoc song song vi mt phng Y'O'Z'. di trc nh bng 0,35 d (d l ng knh
ng trn) (Hnh 5.16)+ Cho php v gn ng elp bng van nh hnh 5.17.
81/188
82/188
83/188
84/188
85/188
1. Trn hnh chiu trc o cc thnh mng, cc nan hoa v.v.... vn v k hiu trn mt
ct khi ct qua chng (Hnh 5.20).2. Cho php ct ring phn trn hnh chiu trc o.
Phn vt liu ca vt th b mt phng trung gian ct, quy c v bng cc chm nh
(Hnh 5.21).3. Ghi kch thc trn hnh chiu trc o. Cc ng dng c k song
song vi cc trc o O'X', O'Y', O'Z' v cc ng kch thc k song song vi on
86/188
c ghi kch thc. Cc ch s kch thc cng ghi theo chiu ca ng dng (Hnh
5.22).4. ng gch k hiu vt liu ca mt ct trn hnh chiu trc ong gch
gch c k song song vi hnh chiu trc o ca ng cho hnh vung nm trn cc
mt phng to tng ng v c cc cnh song song vi cc trc x, y, z. Hnh vung
c hai ng cho nn tng ng ta c 2 kiu gch mt ct cho mi loi hnh chiu trc
o. (Hnh 5.23a; Hnh 5.23b). 5. Cho php v ren v rng ca bnh rng theo nh quy
c trong hnh chiu vung gc (Hnh 5.24 , Hnh 5.25).6. Khi cn thit cho php dng
cc loi hnh chiu trc o khc da trn c s l thuyt v hnh chiu trc o Ngoi ra
cho php dng h trc o tri nh hnh 5.26.
87/188
88/188
89/188
90/188
Khi biu din hnh chiu trc o ca vt th ta chn mt trong cc loi hnh chiu trc
o trn. Vic chn phi tu thuc vo hnh dng cu to ca vt th v tu theo yu cu
th hin m chn loi hnh chiu trc o cho thch hp. Hnh chiu trc o vung gc
u th hin cu to ca vt th theo ba mt u r rng, cn i, hnh biu din p, d
91/188
92/188
Gn h to vung gc vo vt th
Dng hnh chiu trc o ca mt lc gic ABCDEG thuc mt phng song song vi
mt phng ZOX , ta gn mt phng ABCDEG trng vi mt phng XOZ. Tm O trng
vi im A ca hnh phng, cnh AG trng vi trc OX, cnh AB trng vi trc OZ
(Hnh 5.36a). Theo cch dng im v on thng ta c th dng d dng hnh phng
ABCDEG Trnh t dng nh sau:
+ V im A'(0, 0). + V im B'(0, a).+ V im C'(h, b).+ Qua C' k ng thng
song song vi O'X'. t C'D' = k.+ Xc nh G' trn O'X' tho mn O'G' = m+ V im
E (m, a)+ Ni E' vi D' ta c hnh phng cn dng (Hnh 5.36b).
D. Dng hnh chiu trc o vt th c dng hnh hp
94/188
Hnh 5.39 trnh by cch tm cc im thuc giao tuyn hai mt tr bng cch giii
bi ton im thuc ng sinh.
95/188
96/188
97/188
98/188
99/188
th hin hnh dng bn trong ca vt th, trn hnh chiu trc o cng thng v
hnh ct. Chn cc mt phng ct sao cho hnh chiu trc o va th hin cu to bn
trong, va gi c hnh dng bn ngoi ca vt th. Thng thng vt th c coi
nh ct i mt phn t hay mt phn tm, cc mt phng ct l mt phng i xng,
hoc cc mt phng song song vi mt phng to . C hai cch v hnh ct trn hnh
chiu trc o: V ton b hnh chiu trc o ri mi v mt ct (Hnh 5.41): Cch v
ny d xc nh mt ct hn, nhng c nhiu nt ph sau khi v phi ty xo. V mt
ct trc ri mi v cc phn cn li sau mt ct (Hnh 5.42)Cc ng gch gch trong
hnh chiu trc o c k tu theo loi hnh chiu trc o c s dng.
100/188
hnh chiu trc o c ni v p, cho php t bng trn hnh chiu trc o.
Hng tia sng c quy c l hng song song vi ng cho hnh lp phng c
cc mt song song vi mt phng to . Tu theo vt th c chiu sng nhiu hay
t m k cc ng m, mnh, tha, dy khc nhau. Cc ng t bng c k song
101/188
song vi cnh hoc ng sinh ca cc khi hnh hc c bn Hnh 5.43 gii thiu cch
t bng hnh chiu trc o.
102/188
Hy quan st on Video clip sau bit thm mt s nh ngha v hnh chiu phi
cnh
CHN VIDEO phoicanh
nh ngha cc thnh phn phi cnh
Khi chng ta nhn mt vt, t mt chng ta ta ra nhng tia gi l tia nhn trong phi
cnh, chng ta chp nhn ch dng mt mt tng trng k hiu l OE.
Nhng mt phng chnh
Bc tranh T: Bc tranh l mt mt phng gia mt nhn OE v vt phi v.Mt phng
ngang chnh H: L mt phng ngang tm mt, ta gi l mt phng H.Mt phng G: L
mt t, trn cc bnh ca mu vt hay cng trnh kin trc v phi cnh s c
t lnMt phng ng chnh V: Mt phng ny thng gc vi bc tranh T, thng gc
vi mt phng G (mt t) v ngang qua mt nhn OE.Mt phng tin u:L mt phng
song song vi bc tranh T. T l mt phng tin u gn nht.Mt phng trung trc N:
L mt phng song song vi bc tranh T (thng gc vi G),v i qua mt nhn OE
103/188
Nhng ng chnh
- ng t:
XY l ng giao ca 2 mt phng N v G.xy l ng giao ca 2 mt phng T v G.
- ng chn tri H'H:
l ng giao ca 2 mt phng H v T.
- ng thng ng chnh VV':
l ng giao ca 2 mt phng T v mt phng ng chnh V.
- Tia nhn chnh oep:
l tia nhn t mt OE thng gc vi bc tranh T.
- Khong cch chnh d:
104/188
105/188
106/188
107/188
108/188
109/188
110/188
111/188
Mt s nh ngha ca ng xon c
a. Vng xon l mt phn ca ng xon c im u v im cui l hai im k
nhau cng thuc mt ng sinh.b. Bc xon l khong cch di chuyn c ca mt
im trn mt ng sinh khi ng sinh quay c mt vng trc quay. chnh
l khong cch theo chiu trc ca im u v im cui vng xon. Bc xon k hiu
l Ph (Hnh 4.2).c. Gc xon : Gc xon c tnh theo cng thc: tg=Ph/dHng
xonTrn hnh chiu vung gc ca ng xon ln mt phng hnh chiu song song
vi trc quay, nu:
Phn thy ca ng xon theo hng i ln t tri sang phi ta c hng xon phi
(Hnh 4.3a) Phn thy ca ng xon theo hng i t phi sang tri ta c hng
xon tri (Hnh 4.3b).
112/188
Hnh 42
113/188
114/188
Cc yu t ca ren
Cc yu t ca ren
Prfin ca ren
Prfin ca ren l ng bao mt ct ren khi mt phng ct cha trc ren (chnh l ng
bao ca hnh phng chuyn ng). Prfin ca ren c th l tam gic u, tam gic cn,
vung, hnh thang hay cung trn (Hnh 4.6)
S u mi ca ren
S u mi ca ren l s ng xon c to thnh ren. S u mi ca ren k hiu l n.
(Hnh 4.7).
115/188
Bc ren
Bc ren l khong cch cng pha ca hai prfin k nhau theo chiu trc. Bc ren k
hiu l P. Nh vy ta c P=Ph/n
Cc kch thc ca ren
+ ng knh ngoi ca ren l ng knh ca mt tr bao nh ren ngoi hoc y ren
trong. ng knh ngoi ca ren cn gi l ng knh danh ngha ca ren. ng knh
ngoi ca ren k hiu l d cho ren ngoi (hoc D cho ren l).+ ng knh trong ca ren
l ng knh mt tr bao y ren ngoi hoc nh ren trong. ng knh trong ca ren
k hiu l d1 (hoc D1).+ ng knh trung bnh ca ren l ng knh mt tr tng
tng ng trc vi ren v c ng knh ct prfin ca ren ti im c b rng rnh
bng na bc ren.ng knh trung bnh ca ren k hiu l d2 (hoc D2).Hnh 4.8 biu
din cc kch thc ca trc v l ren tam gic n khp
116/188
117/188
118/188
Mi ghp vt cy
Cc kch thc ca mi ghp vt cy cng c tnh theo ng kinh ngoi ca vt
cy theo TCVN 3068 81. ai c v vng m tra trong bng 4.44 v bng 4.45 tng
t trong mi ghp bu lng. Chiu di on ren cy vo chi tit ph thuc vo vt liu
ch to chi tit b ghp chn cho thch hp. Chiu di vt cy tnh theo cng thc:
L=b+s+Hd+a+c
Sau khi tnh song phi i chiu vi bng tiu chun xc nh chnh thc L ng
tiu chun quy nh.
Ghi ch: Khng nn dng nhng ai c c kch thc trong ngoc n.
119/188
120/188
121/188
122/188
Mi ghp bng vt
Dng cho cc mi ghp chu ti trng nh. inh vt c vn trc tip vo l c renca
chi tit b ghp khng cn ai c. di ca vt c tnh theo cng thc:
L>b+l1H
Trong :
b: Chiu dy ca chi tit ghp c l trn;l1: Chiu di ca ren;H: Chiu cao ca rnh
chm trn chi tit ghp c l trn (Nu u vt c vn chm vo chi tit ghp).
123/188
Ghp bng ng ni
ni cc ng ng (dn hi, dn kh hoc cht lng...) vi nhau, ngi ta dng
phn ni (Hoc gi l u ni) tiu chun c ch to bng gang rn theo quy nh
trong TCVN 1286 85. c trng ca ng ng l "ng thng quy c": Kch
thc thc t ca ng thng qui c l ng knh lng ng o bng milimt. K
hiu ca ng ng gm c ng knh ng thng quy c: Dq v s hiu tiu chun
qui nh ng ng.V d: ng 20 TCVN 1286 - 85 Hnh 4.38: Cc loi u ni bng
gang rn
124/188
125/188
126/188
127/188
128/188
129/188
130/188
131/188
132/188
(*) Ren bc nh c cc kch thc d1, D1, d2, D2, d3 khc vi kch thc cho trong
bng ny
Ren ng
Ren ng dng trong mi ghp ng ng, prfin ca ren ng c hnh tam gic cn, gc
nh bng 550. Kch thc ren ng dng inch lm n v, k hiu bng '' (1 inch = 25,4
mm)Ren ng tr k hiu l G c quy nh trong TCVN 4681 89. Ren ng cn ngoi
c k hiu l R c qui nh trong TCVN 468189.Ren ng cn trong c k hiu l Rc.
Hnh 4.9
133/188
134/188
135/188
136/188
137/188
Bu lng
+ Bu lng gm c hai phn:
u bu lng v thn bu lng. Tu thuc vo mc ch v iu kin lm vic m u bu
lng c th c dng chm cu, nn, tr, lng tr 6 mt hay lng tr 4 mt.(hnh 4.21)
Thn bu lng c dng hnh tr to ren. Chiu di thn cng nh chiu di ren ph
thuc vo mi ghp.Cn c vo cht lng b mt ren ngi ta chia ra: bu lng tinh, bu
lng na tinh v bu lng th.
+ K hiu ca bu lng gm c: k hiu Prfin ren, ng knh ngoi d, bc ren, chiu
di ca bu lng v s hiu tiu chun ca bu lng.
V d: Bu lng M10 x 80 TCVN 1892 76.
Cn c vo ng knh ngoi ca ren, tra bng 4.43 s c cc thng s cn thit ca
bu lng, t ta c th v bu lng mt cch d dng. (Hnh 4.22). - Ch i vi bu
lng u 6 cnh v 4 cnh cc ng cong u bu lng l ng hypecbn, nhng
n gin khi v cho php thay th cc cung hypecbn bng cc cung trn.Ngoi bu lng
thng cn c bu lng c l khoan u c ren ( lp vi ai c x rnh v cht ch
(Hnh 4. 23 a), bu lng c l khoan u lng tr su cnh ( ct dy thp hnh 4. 23b)
nhm chng hin tng t lng khi bu lng lm vic trong iu kin rung ng mnh.
138/188
139/188
ai c
L chi tit vn vo bu lng hay vt cy. Theo hnh dng ai c c chia thnh ai
c 4 cnh, ai c 6 cnh, ai c c x rnh hay ai c trn. Theo cht lng b mt,
ai c c chia thnh ai c tinh, ai c na tinh v ai c th (Hnh 4. 25) K hiu
ai c gm c k hiu ren v s hiu tiu chun ca ai c.V d:ai c M12TCVN
1905 76.Cc thng s ca ai c: tra bng 4.44.Cch v ai c u 6 cnh ging cch
v u bu lng hnh 4.22.
Ghi ch: Khng nn dng nhng ai c c kch thc trong ngoc n.
140/188
141/188
142/188
143/188
Vng m
L chi tit lt gia ai c v chi tit b ghp trong mi ghp bu lng hoc vt cy khi
vn cht ai c khng lm hng b mt chi tit b ghp. Ngoi ra vng m cn c tc
dng lm cho lc p ca ai c phn b u hn.C cc loi vng m: vng m phng
(Hnh 4. 26a) vng m l xo (Hnh 4. 26b), v vng m gp (Hnh 4.26c). Vi vng
m phng ngi ta cn chia ra vng m th v vng m tinh.K hiu ca vng m
gm c ng knh ngoi ca bu lng km theo s hiu tiu chun ca vng m.V d:
Vng m 22 TCVN 2061 77Cc thng s ca vng m cn c vo ng knh
ngoi ca bu lng tra trong bng 4.45.
144/188
145/188
Cht ch
Cht ch l chi tit my tiu chun c quy nh trong TCVN 2043 77. Cht ch dng
lp vi bu lng (Hoc vt cy) c l v ai c c x rnh.K hiu ca cht ch gm
c ng knh, chiu di cht ch v s hiu tiu chun ca cht ch. Xem bng 6.46V
d: Cht ch 3 x 15 TCVN 2043 77Hnh 4.27 cho thy hnh dng v cc thng s ca
cht ch, hnh 4.28 biu din mi ghp bu lng c y cc chi tit va gii thiu
trn.
Ch : Kch thc chiu di cht ch c chn theo dy sau:
4;5;6;8;10;12;14;16;18;20;22;25;28;32;36;40;45;50;56;63;71;80;90;100;125;140;160...
146/188
147/188
Vt cy
L chi tit hnh tr, hai u u c ren, mt u dng vn vo chi tit b ghp, mt
u c vn vi ai c. Mi ghp vt cy c biu din nh trn hnh 4.30. Vt cy
c dng khi chi tit b ghp qu dy hay v mt l do no khng dng bu lng
c.C hai loi vt cy: Hnh 4.31* Kiu A: u vn vo chi tit khng c rnh thot
dao.* Kiu B: u vn vo chi tit c rnh thot dao.Chiu di l1 ca u vn vo chi
148/188
tit b ghp ph thuc vo vt liu ch to chi tit .C th:Loi I: Lp vo chi tit bng
thp, bng ng: l1 = dLoi II: Lp vo chi tit bng gang: l1 = 1,25dLoi III: Lp vo
chi tit bng nhm: l1 = 2 d K hiu ca vt cy gm c:Kiu vt cy k hiu ren
chiu di l ca vt cy v s hiu tiu chun ca vt cy.V d: Vt cy A1 M20 x 120
TCVN 3608 81, c ngha l:Vt cy kiu A, loi I c l = 120mm, l1 = d, ren h Mt, d
= 20mm.Cn c vo ng knh d, tra bng 4.67 ta c cc thng s cn thit ca vt
cy.
149/188
150/188
151/188
152/188
153/188
154/188
155/188
156/188
157/188
158/188
159/188
160/188
161/188
Ghp bng hn
Ghp bng hn
162/188
Mi hn ghp ch T: K hiu l T
Trong :
T1: Hn mt pha, khng vt mpT3: Hn hai pha, khng vt mp.T6: Hn mt pha,
vt mp mt mt cho mt chi tit ghpT9: Hn hai pha, vt mp c hai mt cho mt chi
tit ghp
163/188
Mi hn ghp chp
Trong :
C1: Hn mt pha, khng vt mp.C2: Hn hai pha, khng vt mp.
164/188
K hiu mi hn
A. Cc k hiu quy c ca mi hn
Cc k hiu quy c ca mi hn c ghi trn gi nm ngang nu l mi hn thy, ghi
di gi nm ngang nu l mi hn khut. Gi nm ngang ny c ni vi ng dn
c mi tn mt pha ch vo v tr mi hn (Hnh 4.80).
165/188
C. Du hiu ph
Cc du hiu ph c v bng nt lin mnh v c chiu cao bng chiu cao ch s
ca k hiu mi hn.Cc du hiu ph c trnh by trong bng 4.81
Mt s v d v c k hiu mi hn
* c k hiu:
166/188
167/188
Then bng
Then bng c dng khi c cu chu ti trng nh. C hai loi then bng l then bng
u trn A v then bng u vung B. Khi lp then bng hai mt bn ca then tip xc
vi rnh then l cc mt lm vic ca then. Cc kch thc ca then bng c qui nh
trong TCVN 4216.66 (Xem bng 4.53). V d v cch ghi k hiu then:+ Kiu A u
trn Then bng 20 x 12 x110 TCVN 2261 77V quy c mi ghp then bng nh trn
hnh 4.49b.
Ghi ch: Chiu di then phi c chn theo dy sau: 6; 8; 10; 12; 14; 16; 18; 20; 25;
28; 32; 36; 40; 45; 56; 63; 70; 80; 100; 110; 125; 140; 160; 180; 200; 220; 250; 280;
320
168/188
169/188
170/188
Then vt
Theo vt c dng kh c cu chu ti trng ln. Khi lp, then vt c ng cht
vo rnh ca trc v l nh mt ci nm. Mt lm vic l mt trn v mt di ca
then. C ba kiu then vt: then vt u trn (kiu A)
then vt u
vung (kiu B)
then vt c mu. Then vt c dc bng 1: 100.
Kch thc mt ct then vt v qui nh trong TCVN 4214 86 (Bng 4.54). V d k
hiu quy c ca then vt kiu B vung: Then vt B 18 x 11 x 100 TCVN 4214 86
V quy c mi ghp then vt nh trn hnh 4.51.
Ghi
ch:
Chiu
di
phi
c
chn
theo
dy
s
6;8;10;12;14;16;18;20;25;28;32;36;40;45;56;63;70;80;100;110;125;140;160;180;200;220;250;280;32
171/188
172/188
173/188
Then bn nguyt
Then bn nguyt dng khi c cu chu ti trong tng i nh.Then bn nguyt c u
im l t ng iu chnh v tr. Cng nh then bng mt lm vic ca then bn nguyt
l hai mt bn.Kch thc mt ct v rnh ca then bn nguyt c qui nh trong
TCVN 4217 86.(Bng 4.55). V quy c mi ghp then vt nh trn hnh 4.52b. V
d v cch ghi k hiu quy c then bn nguyt c chiu rng b = 6mm, chiu cao h =
10mm nh sau: Then bn nguyt 6 x 10 TCVN 4217 86
174/188
175/188
176/188
nh tm then hoa
C ba cch nh tm nh sau:a. nh tm theo ng knh ngoi D: Mi ghp c h
ng knh trong (Hnh 4.57a).b. nh tm theo ng knh trong d: Mi ghp c
h ng knh ngoi (Hnh 4.57b).c. nh tm theo mt bn b: Mi ghp c h c
ng knh ngoi v ng knh trong (Hnh 4.57c).Mt s v d ghi k hiu mi ghp
then hoa (Khng c dung sai):D6 x 23 x 26 : Trong D: nh tm theo ng knh
ngoi; Z = 6, d = 23 v D = 26.B 20 x 92 x 102:Trong b: nh tm theo mt bn; Z =
20; d = 92 v D = 102
177/188
178/188
179/188
180/188
181/188
182/188
Tham gia ng gp
Ti liu: Gio trnh v k thut
Bin tp bi: i hc s phm H Ni
URL: http://voer.edu.vn/c/e76d51a8
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Tiu chun kh giy trong bn v k thut
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/b835fa75
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Tiu chun khung bn v, khung tn trong bn v k thut
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/a40fded6
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Tiu chun v t l trong bn v k thut
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/64dbfb9a
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Tiu chun v ng nt trong bn v k thut
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/fbfa6451
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Tiu chun ch vit v s trong bn v k thut
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/5ccc1b1f
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Cc khi nim v ghi kch thc
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/7da8d520
183/188
184/188
185/188
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/da26c47f
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Mt s vn trong ch to v kim tra ren
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/1126f68d
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Cc chi tit ghp trong mi ghp ren
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/88bc214a
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Biu din n gin v v qui c cc chi tit trong mi ghp bng ren
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/d139adb2
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Ghp bng cht
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/3455a083
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Ghp bng inh tn
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/9251bb46
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Ghp bng hn
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/924478bd
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Ghp bng then
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
186/188
URL: http://www.voer.edu.vn/m/b9cc50df
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Ghp bng then hoa
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/8e414c27
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
Module: Ti liu tham kho v k thut
Cc tc gi: i hc s phm H Ni
URL: http://www.voer.edu.vn/m/0ea9396a
Giy php: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/
187/188
188/188