Toets Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 1

Naam: Klas:
Datum: Cijfer:

Lees- en schrijfvaardigheidtoets

Bron 1
Home Binnenland
ma 21 mei 2012, 13:14
Veel jongeren snel met donorregistratie
LEIDEN - Ongeveer 30.000 jongeren, die halverwege april een brief kregen over orgaandonatie,
hebben al aangegeven donor te willen worden. Rond de 10.000 jongeren koos ervoor juist geen
donor te willen zijn. Dat meldde de Nederlandse
Transplantatie Stichting (NTS) maandag.
In april kregen alle jongeren die in 1993 zijn geboren, een brief
met het verzoek om te laten weten of zij orgaandonor wilden
worden of niet. Ongeveer 20 procent heeft binnen de eerste
twee weken gereageerd. De jongeren die nog niets hebben
laten horen, krijgen deze week een herinneringsbrief.
Hoeveel jongeren in de periode vanaf 1 mei tot nu hun keuze
hebben doorgegeven, is niet bekend. We krijgen maar n keer per maand de cijfers door.
Vermoedelijk hebben dus nog wat meer mensen gereageerd, aldus een woordvoerster. Vorig jaar
kwam van een derde van de aangeschreven jongeren respons.

Bron: Telegraaf.nl. http://www.telegraaf.nl/binnenland/12177002/__Jongeren_snel_met_registratie__.html.

Bekijk tekst 1.

1 Wat is de titel van bron 1?

_________________________________________________________________________

2 Wat voor tekst is bron 1? Kruis aan:
een hoofdstuk uit een informatief boek
een krantenbericht
een reclameadvertentie
een tijdschriftartikel

3 Wat is het tekstdoel? Kruis aan:
overtuigen
amuseren
informeren
aansporen of activeren

Foto: ANP

Toets Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 2

4 Hoe noem je het vetgedrukte tekstdeel dat loopt van LEIDEN Ongeveer t/m Stichting
(NTS) maandag. (regel 4-6)?
lead-in
tussenkop
instructie
samenvatting

5 Uit hoeveel alineas bestaat de kern van de tekst? _______________________________


Lees bron 1 (nauwkeurig lezen).

6 Wat is het onderwerp van de tekst en wat is de hoofdgedachte? Onderwerp Hoofdgedachte
Donorregistratie
20% van de jongeren die dit jaar een brief over orgaandonatie
hebben ontvangen heeft binnen twee weken gereageerd

Orgaandonatie
Weinig jongeren reageren op de brief over orgaandonatie

7 Wie hebben in april een brief over orgaandonatie ontvangen?
jongeren
jongeren die zijn geboren voor 1993
jongeren die zijn geboren in 1993
jongeren die zijn geboren na 1993

8 Wat heeft 20 procent van deze jongeren na ontvangst van die brief gedaan?:
binnen 2 weken gereageerd
aangegeven donor te willen worden
niets van zich laten horen

9 Zijn de volgende beweringen juist of onjuist?

a. 40.000 personen is gelijk aan 20 procent van het totale aantal
aangeschreven jongeren

b. De jongeren die hebben aangegeven geen donor te willen worden,
ontvangen deze week een herinneringsbrief

c. Vorig jaar heeft een derde van de aangeschreven jongeren aangegeven
donor te willen worden



Stel je voor:
Hoewel jij geen brief over orgaandonatie ontvangen hebt, denk je erover om je als donor te
laten registreren. Maar eerst wil je meer weten over orgaantransplantatie en donorschap.
Van een kennis heb je daarom het volgende informatieblad gekregen (bron 2; pag. 3 en 4).


Lees deze folder (globaal/verkennend lezen).
Onjuist
Onjuist
Onjuist
Alsje
iemands
leven kan
redden,
zou je dat
dan doen?
(Uitspraak getransplanteerde!
"lk vier mijn
verjaardag
twee maal,
op mijn
geboortedag
en mijn
transplantatiedag."
Van de ongeveer 130.000 mensen die in Nederland per
jaar overlijden, er slechts een paar honderd geschikt
zijn als orgaandonor?
De kans dat je ooit een donororgaan nodig hebt, veel
groter is dan dat je na overlijden organen kunt doneren?
Ook mensen op leeftijd heel goed donor kunnen zijn?
Voor leverdonatie bijvoorbeeld, geldt geen maximumleeftijd.
Ruim drie miljoen mensen al 'Ja' hebben gezegd tegen donatie?
De gemiddelde wachttijd voor een nier ongeveer vier en
een half jaar is?
Wist je dat...
gin ik
een gesprek over
orgaandonatie?
Ik heb ja
gezegd.
En jij?
Jazeker! Het gaat bij donatie om meerdere organen en weefsels. Daarom is het ook voor iemand met
een bepaalde ziekte of iemand die medicijnen gebruikt, zinvol om 'Ja' te zeggen tegen donatie. Ais
door een ziekte of medicijngebruik een bepaald orgaan of weefsel niet geschikt is voor donatie, dan
blijven vaak nog andere organen en weefsels over die wei in aanmerking kunnen komen. Pas als ie-
mand is overleden kan een arts vaststellen of organen en weefsels geschikt zijn om te transplanteren.
Meerdere factoren zijn van invloed, lOals het moment, de plaats en de oorzaak van het overlijden.
8 feiten over orgaan- en weefseldonatie
oOok als je ziek bent kun je donor zijn
Toets - Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 3
Ais je niet geregistreerd bent, moeten je na-
bestaanden na je overlijden beslissen over
donatie. Ais je echt geen donor wilt zijn: er
is ook een keuze NEE op het formulier. Dat
maakt het duidelijker voor iedereen.
oAis je je keuze vastlegt,
hoeven je nabestaanden niet
te beslissen
~ ~ s t j dat
Je In felte
80rganen
kunt
doneren?
Hoe begin ik
een gesprek over
orgaandonatie?
Hoe be I
een gesprel< er
orgaandonatie?
Wat doeje
metjouw
organen als
je er niet
meer bent?
(Uitspraak nabestaande)
"De donatie heeft
me geholpen
bij het verwerken
van het verdriet
om het verlies van
mijn man."
"Je hebt zelf toch niks meer
aan je organen als je dood
bent."
"Dan maak ik na m'n dood
niet aileen mensen verdrietig,
maar ook een paar gelukkig."
De beste redenen
am donorte
worden:
"Hoe vaak krijg jij de kans om
iemands leven te redden?"
oHersendood is geen coma
Dat klopt! Coma en hersendood zijn twee heel verschil-
lende zaken. Coma met hersendood verwarren is echt
uitgesloten. Bij coma is nog sprake van activiteit in de
hersenen en werkt een deel van de hersenen niet of on-
voldoende. Bij hersendood is er geen enkele activiteit
meer. Dat betekent dat je echt dood bent. Dat is heel
erg, maar onomkeerbaar.
(Uitspraak geregistreerde!
"Ik neem mijn eigen
beslissingen, ook
over orgaandonatie.
Ik heb mijn keuze
daarom vastgelegd
in het Donorregister."
) Een donor is geen proefkonijn
Een donor is geen proefpersoon, dat spreekt voor zich. Organen en weefsels worden uitslui-
tend gebruikt voor transplantatie. Soms blijkt echter na uitname dat een orgaan of weefsel toch
niet geschikt is voor transplantatie. Artsen zullen dit orgaan dan willen onderzoeken voor het
verbeteren van transplantatietechnieken. Dus niet voor ander onderzoek en aileen dit uitgeno-
men orgaan of weefsel. Wil je dit niet, dan kan je hier bezwaar tegen maken met het formulier
bezwaar wetenschappelijk onderzoek. Vaak wordt dit verward met het gehele lichaam ter be-
schikking te stellen van de wetenschap. Dat kan echter aileen maar via een universiteit worden
geregeld, niet met je donorformulier.
NEOERLANDSE TRAN5PlANTATIE STICHTlNG

Toets - Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 4

Toets Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 5

10 Wat is het onderwerp van de teksten?

__________________________________________________________________________


11 De tekst bevat veel informatie. Toch is informeren niet het belangrijkste tekstdoel. Welke
tekstdoelen zijn belangrijker? Kruis 2 aan:
overtuigen
amuseren
aansporen/activeren
uitleggen
instructie geven


12 De folder bestaat uit een aantal zichtbaar (op basis van achtergrond, kleurstelling, lees-
tekens en omkadering) en inhoudelijk van elkaar te onderscheiden typen tekstfragmenten.
Hieronder vind je voorbeelden van drie soorten.
Kies bij elke groep tekstfragmenten het juiste teksttype:

A.


B.



C.






Gespreksonderwerp
Gespreksonderwerp
Gespreksonderwerp
Toets Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 6

Zoekend lezen.

13 Hieronder vind je een aantal beweringen. Bepaal aan de hand van de informatie in de
folder of een bewering juist is of onjuist.
a. Als je donor bent mag je zelf bepalen welke organen of weefsels je wilt
doneren.
b. Als je lijdt aan een ziekte zijn je organen of weefsels ongeschikt zijn voor
transplantatie.
c. Als je donor bent mag je zelf bepalen aan wie je jouw organen of weefsels
geeft.
d. Als een tachtigjarig of oudere donor overlijdt, dan kan zijn lever nog
geschikt zijn voor transplantatie.
e. Veruit de meeste van de mensen die jaarlijks overlijden zijn geschikt als
orgaandonor.
f. Als orgaandonor loop je de kans dat je lichaam na overlijden wordt
gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek.


Wat gebeurt er eigenlijk als mensen niet hun keuze hebben laten opnemen in het
donorregister?
Bekijk de infographic op pagina 7 (bron 3). Met potentile orgaandonoren wordt bedoeld:
mensen die overleden zijn in een ziekenhuis.


14 Hoeveel potentile orgaandonoren per honderd hebben geen keuze over orgaandonatie
laten registreren?
a. 44
b. 62
c. 56
d. 18

15 Welke van de onderstaande beweringen zijn juist? (meerdere antwoorden zijn juist)
A. Ook als iemand heeft laten registreren geen organen te willen doneren, kan er, in
zeer uitzonderlijke gevallen, tot orgaantransplantatie worden overgegaan.
B. Bij potentile orgaandonoren die hebben laten registreren dat ze hun organen voor
transplantatie te willen afstaan, wordt altijd overgegaan tot transplantatie van
gezonde organen en/of weefsels.
C. Bij 20+6+56=82 van de 100 potentile orgaandonoren wordt de familie geraadpleegd
over orgaandonatie).
D. Bij de helft van de potentile orgaandonoren die geen keuze omtrent donatie hebben
laten registreren, wordt overgegaan tot orgaandonatie.
E. Bij minder dan de helft van de potentile orgaandonoren wordt uiteindelijk
overgegaan tot donatie.
F. In de helft van de gevallen dat een potentile orgaandonor heeft laten vastleggen de
keuze omtrent donatie over te laten aan nabestaanden of een specifiek persoon,
wordt overgegaan tot donatie.



Onjuist
Onjuist
Onjuist
Onjuist
Onjuist
Onjuist
Bron 3
Donoren:
.. .
100 potentiele donoren
N J Ni t
9 d

-ft
N nfor rd of
vr d
O J I
59
G n don ti
41
W I don ti

In
Toets - Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 7
Toets Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 8

Stel je voor:
Je bent er nu zeker van: je wilt jezelf als orgaandonor laten registreren. Maar kan dat wel? Je
bent nog minderjarig.
Op de webpagina Donorregister kun je een registratieformulier downloaden. Bovendien vind
je daar ook nog de volgende informatie (bron 4). Lees de tekst (zoekend lezen)

Bron 4
Over donorregistratie
In het Donorregister kunt u laten vastleggen of u uw organen na uw overlijden wel of niet
beschikbaar stelt voor transplantatie. U kunt er ook voor kiezen uw nabestaanden of n
specifieke persoon te laten beslissen na uw overlijden. U kunt uw beslissing vastleggen door
het invullen en versturen van het donorformulier. Dit kan online of per post.
Het laten registreren van uw keuze in het Donorregister geeft duidelijkheid en zekerheid
voor iedereen die bij orgaan- en weefseldonatie betrokken is, zoals potentile donoren, uw
naasten, maar ook artsen en verpleegkundigen. Registratie in het Donorregister is niet
verplicht. Maar als uw keuze niet geregistreerd staat, betekent dit dat uw nabestaanden na
uw overlijden moeten beslissen of u donor bent of niet.

Voorwaarden
Wie zich inschrijft in het Donorregister moet aan twee voorwaarden voldoen: U moet
minstens twaalf jaar zijn en ingeschreven staan bij een Nederlandse gemeente. Op dit
moment staan ruim vijf miljoen keuzes in het Donorregister vastgelegd. De meeste
geregistreerden geven toestemming voor donatie, al dan niet met uitsluitingen. Als u uw
keuze heeft laten vastleggen, kunt u deze altijd wijzigen. Daarvoor moet u een nieuw
donorformulier invullen.
Minderjarig
Minderjarigen kunnen vanaf hun twaalfde hun wens in het Donorregister laten opnemen.
Ouders of voogden hoeven hiervoor gn toestemming te verlenen. Maar, als
minderjarigen instemmen met donatie en voor hun zestiende overlijden, kunnen ouders of
voogden alsnog weigeren. Ouders hebben een vetorecht en zonder hun goedkeuring
worden er geen organen of weefsels uitgenomen. Als de ouders of voogden in zon geval
niet bereikbaar zijn, wordt de geregistreerde wens van de minderjarige uitgevoerd.
Het vetorecht geldt andersom overigens niet. Ouders of voogden kunnen gn
toestemming verlenen voor donatie als de minderjarige zelf heeft laten vastleggen juist
geen donor te willen zijn. Vanaf zestien jaar heeft iemand volledige beslissingsbevoegdheid
en geldt de eigen wilsverklaring.


Toets Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 9

16 Zijn de volgende beweringen juist of onjuist:
a. Als je jonger dan zestien jaar bent, moeten je ouders of je voogd het formulier
medeondertekenen.
b. Als iemand, jonger dan zestien zich uitdrukkelijk als orgaandonor heeft laten
registreren, dan kunnen ouders of voogden na zijn overlijden toch
orgaandonatie weigeren.
c. Als iemand, jonger dan zestien uitdrukkelijk heeft laten registreren geen
organen of weefsel te willen doneren, dan kunnen ouders of voogden na zijn
overlijden toch toestemming verlenen voor orgaandonatie.


Het registratieformulier vind je op de volgende paginas (bron 5).


17 Vul het formulier juist in.

LET OP: Vul enkel die velden in, die je geacht wordt in te vullen en laat andere
velden leeg.
Wanneer naar je handtekening wordt gevraagd, typ dan je volledige naam.
Nadat je het formulier hebt ingevuld controleer dan alles goed en verbeter evt. fouten:
Heb je het formulier volledig ingevuld? Heb je niet teveel ingevuld?
Onjuist
Onjuist
Onjuist

Donorregister
Ministerie van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport
Registratie
Uwkeuze over orgaandonatie
- Metdit formulier kunt uuw keuze over orgaan- en
weefseldonatie laten registreren bij het Donorregister.
- Ukunt uwkeuze altijd wijzigen. Dat kan via
www.donorregister.nl of door een nieuw formulier in te
vullen en op te sturen.
- Uhoeft wijzigingen in uw persoonsgegevens niet aa nhet
Donorregister door te geven. Het Donorregister wordt door
uwgemeente automatisch op de hoogte gehouden van
wijzigingen.
- Het Donorregister stuurt ubinnen zes weken na ontvangst
van dit formulier een registratiebevestiging per post.
Heeft uvragen?
Telefoon: 0900-8212166 (Iokaal tarief)
E-mail: info@donorregister.nl
Internet www.donorregister.nl
,
Uw persoonlijke gegevens
>Schrijfen letter ofdjfer in een invulhokje [N
C(.I C(.I
YI'ltUl 9 7 6 ]
Voorletters Tussenvoegsel >bijv. van ofvan der
Voorletters en tussenvoegsel [ [
Achternaam > zoals op identiteitsbewijs
Achternaam [
Straat
Straat [
Huisnummer Toevoeging >zoals bof II voor etage
Huisnummeren toevoeging [ ] [
Postcode Plaats
Postcode en plaats [ [ ] [
Dag maand jaar Geslacht
Geboortedatum [ [ [
1
Oman Ovrouw
> Kruis uwkeuze over orgaandonatie aan op de achterkant van dit formulier.
Niet invullen:
In Doc-nr.
1 1 .
Prodoc-nr. Hand. contr.
1 1 .
I 1 .
I 1 .
o
'"
u..
o

Ongeldig
A,IB-nr.
Brief contr.
Stknr.
Toets - Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 10
Toets Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 12

Stel je voor (vervolg)
Nadat je jezelf als donor hebt laten registreren wil
je graag nog meer doen. Je praat er daarom over
met je vrienden en spoort hen aan om zich ook
als orgaandonor te laten registreren. Toch zou je
graag nog meer leeftijdsgenoten willen
informeren over orgaantransplantatie en hen
aansporen zich te laten registreren als donor. Je
denkt erover na hoe je in n keer je hele klas of
zelfs alle onderbouwklassen kunt voorlichten en
aansporen om zich als donor te laten registreren.
Nu heb je, tijdens het zoeken naar informatie om
je eigen keuze op te baseren, meermaals
gelezen dat het mogelijk is om een gastspreker
uit te nodigen op school. Het kost je dan ook
weinig moeite om de volgende informatie te
vinden op het internet (bron 6).

Graag zou je een gastspreker uitnodigen op jullie
school en het liefst op een dag in de schoolweek
van 9 t/m 13 juni. Mocht er in deze periode geen
gastspreker beschikbaar zijn, dan ben je bereid
de voorlichting op een ander moment te plannen.
Je wilt dan wel graag weten wanneer er wel een
gastspreker beschikbaar is.
Ook wil je weten hoe lang een voorlichting duurt,
wat de maximale groepsgrootte is en of een
gastspreker ook meerdere groepen na elkaar wil voorlichten. Bovendien zou je graag vooraf
via e-mail of telefonisch nog contact hebben met de gastspreker.

14 Schrijf een e-mail naar NTS-Donorvoorlichting (vrijwilliger@transplantatiestichting.nl).
Neem daarin de volgende onderdelen op:

jezelf voorstellen met naam, leeftijd en school (naam, schooltype en adres)
gastspreker uitnodigen
aanleiding voor het verzoek: je eigen registratie als orgaandonor
vraag wanneer een gastspreker beschikbaar is
voorstel voor een datum en tijd voor de voorlichting: in de week van 9 t/m 13 juli
duur van de voorlichting?
maximale groepsgrootte?
mogelijkheid om achtereenvolgens voorlichting te geven aan meerdere groepen?
contact met de gastspreker via e-mail of telefonisch (vergeet niet om je
telefoonnummer te vermelden)
verzoek om een spoedige reactie via e-mail

Bron 6


Toets Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 13



Toets Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 14



Toets Lees- en schrijfvaardigheid- pagina 15



Einde van de toets.




Heb je alles goed gecontroleerd en eventuele fouten
verbeterd?

Klik dan op de knop Toets verzenden hieronder. De ingevulde toets wordt dan automatisch
opgeslagen en als bijlage aan een geadresseerde e-mail toegevoegd. Je hoeft deze e-mail
enkel nog te verzenden (vraag de leraar/surveillant om te controleren of de e-mail
daadwerkelijk is verzonden). Log uit en verlaat stil het lokaal.


Gebruikte bronnen
Bron 1: Veel jongeren snel met donorregistratie. 2014. telegraaf.nl. Geraadpleegd april 4.
http://www.telegraaf.nl/binnenland/20056608/__Jongeren_snel_met_registratie__.html.
Bron 2: Nederlandse transplantatie stichting. 2014. Ben jij al donor? Nederlandse transplantatie
stichting. Geraadpleegd april 6.
www.transplantatiestichting.nl/sites/default/files/product/downloads/ben-jij-al-donor.pdf.
Bron 3: Wat gebeurt er als je je keuze niet registreert? | Nederlandse Transplantatie Stichting. 2014.
Geraadpleegd april 4. http://www.transplantatiestichting.nl/nieuws/wat-gebeurt-er-als-je-je-
keuze-niet-registreert.
Bron 4: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. 2010. Ministerie van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport. Webpagina. Donorregister | Over donorregistratie. april 13.
https://www.donorregister.nl/over_donorregistratie/.
Bron 5 Donorregister. Registratie | Uw keuze over orgaandonatie | voorbeeld. Ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
http://www.donorwise.nl/pdf/donorformulier_voorbeeld.pdf.
Bron 6: Nodig een gastspreker uit. 2012. Geraadpleegd juni 4.
http://www.transplantatiestichting.nl/wat-jij-kan-doen/organiseer-een-jaofneectie/nodig-
een-gastspreker-uit

Toets verzenden