Toka si trup qiellor i vecantw nw sistemin diellor,vlerwsohet se wshtw e vjetwr 5 miliardw vjet,e cila ka kaluar nwpwr faza tw ndryshme tw zhvillimit.Nga periudha e formimit tw kores tokwsore,oqeanit otwror dhe atmosferws fillon historia gjeologjike dhe gjeografike e Tokws.!lerwsohet se kjo histori ka filluar para "#",5 miliardw vitesh. $hkenca e cila merret me studimin e zhvillimit gjeologjik tw kores tokwsore dhe Tokws nw pwrgjithwsi,quhet gjeologjia historike.Nw fillim studimi i ndryshimeve nw zhvillimin gjeologjik tw kores tokwsore,kryesisht azohej nw pwrshkrimin dhe klasifikimin e shkwminjwve shtresorw,me tw cilwtmerret stratigrafia%greq#status# shtresw dhe graphos#pwrshkrim&. 'wr pwrcaktimin e vjetwrsisw sw shkwminjwve sedimentar rwndwsi tw madhe kanw fosilet pasi qw pwrmes tyre nw mwnyrw mw tw saktw mund tw pwrcaktohet evolucioni i kores tokwsore. (eta nw Tokw wshtw pwrcjellur me rrjedha tw pwrsosjes dhe llojllojshmwrisw gjithnjw e mw tw madhe tw florws dhe faunws.Nw azw tw gjetjes sw fosileve tw organizmave dhe imwve nw shkwminjw wshtw wrw ndarja e zhvillimit tw kores tokwsore nw intervale tw ndryshme gjeologjike.)jo ndarje ka raport relativ sepse pwrherw merret parasysh raporti i sw resw me tw vjetrwn te shtresat e vecanta.Nw kwtw mwnyre pwrpilohet e ashtuquajtura shtyllw e vjetwrsisw,nw tw cilwn nw anwn e poshtme mw tw thellw dhe mw tw vjetwr gjenden shkwminjtw mw tw vjetwr sedimentues me gjurmwt e organizmave primitivw,kurse duke u ngritur nw pjeswt e sipwrme tw shtyllws paraqiten shkwminjtw gjithnjw e mw tw rinjw. Ndarja *gjatja vjetore +azat e orogjeneza sipas $tilleut Jeta +anerozoi )riptozoi ,endi kronologjik i shkwminjwve pwrcaktohet nw azw tw vjetwrsisw relative,duke cmuar a wshtw shkwm mw i vjetwr se tjetri.'wr caktimin e vjetwrsisw relative tw formimit tw shkwminjwve qw marrin pjesw nw ndwrtimin e sipwrfaqes sw kores tokwsore perdoren metodat stratigrafike,litologjike dhe paleontologjike. -etoda stratigrafike%lat. $tratum#shtresw&.azohet nw caktimin e vjetwrsisw sw shkwminjwve nw azw tw rendit tw formimit tw shkwminjwve shtresorw.Nwse nw ndonjw prerje tw thellw nw sipwrfaqen tokwsore vwrehen shtresat,mund tw tw reja. -etoda litologjike.zatohet pwr caktimin e moshws sw shkwminjwve nw azw tw krahasimit tw vecorive tw tyre.*akonisht merret se shkwminjtw mw tw rinjw janw me ngjyrw mw tw celur,mw tw utw,shpesh tw palidhur etj,kurse ata tw moshws mw tw vjetwr janw me ngjyrw mw tw errwt,mw tw ngjeshur,mw tw fortw etj.