Luisteropdracht muziek

Keuze van muziekstuk.

Ik heb gekozen voor het muziekstuk: de 4 seizoenen van Vivaldi.
De keuze is voor mij op dit muziekstuk gevallen, omdat ik dit wel vaker heb gehoord bij mijn opa en
oma. Ik vind hier ook een duidelijke overgang in zitten van de verschillende jaargetijden. Dus dit is
voor mij een muziekstuk met een duidelijke boodschap waar wel opdrachten bij te verzinnen zijn.
Hoe luisteren kinderen hier naar?
Om hier achter te komen heb ik mijn neefje (12) naar de verschillende gedeeltes van de losse
jaargetijden laten luisteren. Ik heb deze opgezocht op YouTube en hem verschillende korte stukjes
van zomer, herfst, winter en lente laten horen.
Het grappige vond ik dat hij bij herfst en lente meteen mee begon te bewegen.
Toen ik hem vroeg waarom zei hij dat hij het begin van deze stukjes al vaker had gehoord in
tekenfilms en hij herkende de muziek dus. Hij vond het wel vrolijk en er zat dus een vorm van
herkenning in. Hij wist alleen niet meer welke tekenfilm het was.
Wat hij ook aan mij vroeg of ik 2 keer hetzelfde liedje op had gezet.
Dit komt omdat lente en herfst bijna hetzelfde beginnen. Hieruit kon ik dus de conclusie trekken dat
hij scherp had geluisterd en opgelet. Hij corrigeerde zichzelf al toen ik iets verder ging in het
muziekstuk. Oh nee dit is toch anders was zijn eigen conclusie. Dit vond ik leuk om te horen en
merken.
Op de vraag wat hij in de 4 verschillende stukjes muziekstukken kon herkennen had hij niet direct
een antwoord. Na een tijdje nadenken zei hij die laatste is wel echte lente muziek met al die hoge
tonen, net bloemetjes die omhoog komen, dus dan zal de rest wel zomer, herfst en winter zijn.
Nu gaat mijn neefje naar de brugklas, maar ik vond het antwoord van iemand van 12 wel knap.
Bovendien was het een antwoord waar ik naar zocht.
Welke opdracht koppel ik hier aan?
De opdracht die ik hieraan wil koppelen is een luister- tekenopdracht. De kinderen moeten in 4
vakjes een tekening maken van het jaargetijde wat ze denken te horen en ook van wat ze horen.
Dus bijv. een zon die opkomt of een sneeuwpop die gebouwd wordt. Dit is een opdracht voor groep
7 dus dit moet goed komen.
Hoe gaat de opdracht precies in zijn werk?
Ik vraag aan de kinderen eerst of ze weten welk seizoen het nu is en of ze de andere seizoenen op
kunnen noemen. Dit is in groep 7 dus die kennis heeft iedereen wel. Vervolgens ga ik vertellen over
Vivaldi en stel ik de vraag of de klas nog meer componisten kent. Dan vertel ik over de 4 seizoenen
van Vivaldi. Het is een muziekstuk waarin Vivaldi probeert de 4 seizoenen te verbeelden.
Iedereen krijgt een A4 papier en vouwt hier een kruis in zodat er 4 gelijke vakken ontstaan. Ik zoek
ondertussen de vier jaargetijden op, dit doe ik op YouTube. Hiervoor gebruik ik de versie die al
reeds in 4 korte stukjes is geknipt. Hierdoor kan ik ook makkelijker in volgorde variren. Ik ben
namelijk van plan om het stuk in de volgorde lente, zomer, winter en als laatste herfst te laten horen.
In ieder vakje tekenen de leerlingen iets wat ze denken te horen, gekoppeld aan 1 van de
jaargetijden. Dus eerst moeten ze nadenken over welk seizoen het is en dan wat hoor ik precies.

In verband met de tijd laat ik hooguit 5 min per seizoen horen. Zo houd ik ook de spanningsboog van
de kinderen gespannen. Dus de kinderen krijgen 5 min om te bedenken welk seizoen hoor ik en wat
hoor ik. De tip die ik ze geef is dan om eerst even te luisteren en niet meteen beginnen met tekenen.
Ze moeten ook de naam van het seizoen in het vakje schrijven.
Na de luisteropdracht bespreek ik de volgorde van de seizoenen na en vraag aan enkele leerlingen
wat ze bij de verschillende seizoenen getekend hebben. Hierna gaan de leerlingen in groepjes van 4
aan de gang. De klas is al opgedeeld in groepjes van 4 dus dit komt mooi uit.
Ze krijgen namelijk 10 minuten de tijd om te overleggen wat ze allemaal gehoord hebben bij de
verschillende seizoenen. Hierna krijgt iedere groepje een A3 die al in 4 gelijke vakken verdeeld is.
Ze krijgen als laatste de opdracht om in de A3 van ieder seizoen een groepstekening te maken.
Hierna zullen we de werkstukken van ieder groepje klassikaal gaan bekijken en met elkaar
vergelijken. Als we ze besproken hebben hangen we ze op de in de klas.
Keuze voor didactische werkvormen.
De didactische werkvormen die ik gebruik zijn dus eerst een instructie/interactie vorm. Ik vertel wat
over Vivaldi en zijn muziekstuk, maar maak ook gebruik van interactie door vragen te stellen aan de
leerlingen. Dit doe ik om de opdracht helder te krijgen en aan te sluiten bij de belevingswereld van
de kinderen, door parate kennis te checken.
Vervolgens krijgen de leerlingen te maken met de opdracht vorm. De leerlingen vouwen eerst hun
blad en luisteren vervolgens naar de muziek.
Hierna maak ik weer gebruik van de interactie vorm. Dit is een verticale interactie vorm. Ik controleer
of leerlingen de juiste seizoenen hebben gehoord en wat ze hierbij getekend hebben.
Daarna weer een snelle opdracht vorm. Hierbij leg ik de vervolg opdracht uit.
Vervolgens een horizontale interactie vorm. De leerlingen gaan in overleg wat ze getekend hebben
bij de verschillende seizoenen. Hierna besluiten ze door middel van overleg wat ze in ieder vakje
tekenen van de groepsposter. Hierna tekent iedere leerling 1 van de seizoenen. Dit is tevens een
samenwerkingsvorm of ook wel coperatief leren.
Als afsluiting gebruik ik weer een interactievorm. We bespreken kort en bondig iedere groepsposter.
Kan er gebruikt gemaakt worden van coperatief leren.
Zoals beschreven hierboven kan er dus inderdaad gebruik gemaakt worden van coperatief leren
Dit doe je door de kinderen naar elkaars seizoenen te laten kijken en samen besluiten ze wat er bij
elk seizoen op de groepsposter komt en welke leerling welk seizoen tekent. Dit betekent dus dat ze
allemaal een rol krijgen bij het maken van de groepsposter. Ze zijn dus samen verantwoordelijk voor
een gezamenlijk eindproduct, namelijk de groepsposter van de 4 seizoenen.
Zorg voor een pakkende opening.
Ik zorg voor een pakkende opening door aan te sluiten bij de belevingswereld van de kinderen door
over de seizoenen te beginnen. Vervolgens test ik de parate kennis door vragen te stellen over
overige seizoenen en componisten.

Hoe evalueer ik het werk?

Ik evalueer het werk op 2 momenten. Het eerste moment is het bespreken van de 4 seizoenen na de
luister opdracht. Als laatste moment van de les evalueer ik de groepsposter. Hierbij bekijken we met
de hele klas iedere poster en benoemen we de verschillen en overeenkomsten bij iedere poster.
Bij de laatste evaluatie kan je eventueel de muziek weer zacht opzetten. Hierbij kan je dan weer
terug koppelen van poster naar muziek.
Zorg voor feedback.
Ik vraag feedback aan Daan Chomyszyn, deze volgt dus nog.
Aanpassen van opdracht.
Dit zal ik doen na de feedback van Daan.