Professional Documents
Culture Documents
Dokument Z Rozwoju (Skrypt)
Dokument Z Rozwoju (Skrypt)
- bunt pozwala spojrze z innej strony na dotychczasowe wpywy i naciski otoczenia, nawet je
zdeprecjonowa, symbolicznie zniszczy
g) Bunt jest wczony w proces ksztatowania si tosamoci jednostki.
2. Bunt modzieczy a tosamo osobista.
- tosamo osobista pewna wzgldnie trwaa organizacja uczu, wartoci, dowiadcze, projektw
na przyszo, odnoszcych si do samego siebie. Wszystkie cechy, umiejtnoci i wartoci, ktre
powstaj w rnicowaniu ja-my i pomagaj jednostce odpowiedzie sobie na pytanie: kim jestem.
- bunt egocentryczny silna koncentracja na prawach przeywajcego bunt podmiotu, z
towarzyszeniem silnego przekonania o wasnej susznoci. Jest reakcj na sytuacje spostrzegane jako
ograniczajce i zagraajce.
W pocztkowej fazie intencjonalna destrukcja jednostka okrela si przez wyraanie tego,
czego nie chce, co budzi jej sprzeciw.
o NIE niewiadoma obrona przez wieloci sprzecznych naciskw rodowiskowych,
groca zamtem tosamociowym.
Faza separacji konflikt midzy symbioz a odrbnoci; cieranie si woli modego z wol
rodzicw.
o NIE narzdzie suce badaniu i wyznaczaniu granic midzy wasnymi potrzebami
a potrzebami rodzicw; granic tosamoci.
Bunt jako krtkoterminowa obrona przez zamtem tosamociowym. Lepiej dla bycia kim
skutkuje prowokowanie niebezpieczestwa i ryzyka, bo wtedy mody wicej czuje, wicej
wie, e jest. Wiksza intensywno wasnych przey.
Wane, e si buntujesz, nie wane przeciw czemu.
eby odpowiedzie kim si jest, trzeba wypeni pojcie ja osobistego konkretn treci.
- koncepcj siebie buduje si w oparciu o dwa procesy:
a) identyfikacja ze znaczcymi osobami przyj ich pogldy, postawy, zachowania jako swoje.
Jednostka ma szans dowiadczy wszelkich konsekwencji wynikajcych z przyjtych racji i zachowa.
b) eksperymentowanie na rolach tu jeszcze dwa mniejsze procesy:
Odkrywanie siebie odkrywanie autentycznych zdolnoci i moliwoci drzemicych w
jednostce
Kreowanie siebie zakada nieograniczon liczb ludzkich wyborw
- tosamo osobista wie si z koncepcj indywiduum niepowtarzalnego, rnego od innych i
ksztatuje si take w relacjach z innymi. Tu wysuwa si proces identyfikacji z grup odniesienia,
odwoanie si do zakresu treciowego wymiaru MY.
3. Bunt modzieczy a tosamo spoeczna.
- tosamo spoeczna drugi subsystem tosamoci.
- wiedza jednostki o tym, e naley ona do okrelonej grupy spoecznej wraz z emocjonalnym i
wartociujcym znaczeniem, jakie ma dla jednostki ta przynaleno.
- skadaj si na ni sdy i pojcia zawierajce informacje o grupach do jakich naley jednostka
- jej ksztatowanie wymaga zrnicowania w zakresie my-oni.
- w dorastaniu identyfikacja z grup jest kluczowa.
Mody moe dosta gratyfikacj: przynalenoci, bezpieczestwa, wrae, wasnej wartoci.
Grupa dostarcza wzorcw postpowania, przekazuje informacje o preferowanych
wartociach, jest rdem kar i nagrd zewntrznych.
Pozwala modemu opni moment wchodzenia w role.
- bunt egocentryczny moe aktywizowa jednostk w kierunku poszukiwania identyfikacji z grup
odniesienia.
2
- rola buntu:
Niespecyficzna przynaleno do grupy zaspokaja podstawowe potrzeby i stwarza
moliwo do kontynuowania buntu
Specyficzna pierwszy, reaktywny i sytuacyjny bunt, przeradza si u niektrych modych w
form takiego staego buntu. Ten jest ju efektem wiadomej refleksji i wyboru. Grupy
wyznajce podobne wartoci i normy cz si w grupy subkulturowe.
- wyodrbnienie MY moe mie charakter kategorialny lub atrybucyjny:
MY kategorialne odnosi si do realnie istniejcych podziaw rzeczywistoci spoecznej, np.
moja klasa, wegetarianie, punki.
MY atrybucyjne oparte na abstrakcyjnych kryteriach, tworz si w umyle, np. ludzie
poszukujcy szczcia, osoby dobrego serca. tutaj: subkultury modzieowe. Osoba
przynaleca do subkultury przejawia jednak nowy rodzaj buntu, bunt ideologiczny, w
imieniu praw innych. Obraz wiata, jaki ma mody czowiek, jest uksztatowany przez
ideologi. Ale nie jest to logicznie spjna ideologia, to po prostu utopijna, bezwarunkowa
wiara w suszno.
- bunt altruistyczny powstaje przez poczucie wizi, solidarnoci i wsplnoty losu z ludmi. Obrona
prawa ludzi do czego, generalnie bunt przeciwko zu temu wiata.
- jednostka bdzie sprzeciwia si ograniczeniom dopki nie osignie dojrzaej tosamoci.
- efektem okresu dorastania powinna by uksztatowana, dojrzaa tosamo, i osobista, i spoeczna.
- autorytety:
Autorytet zaufania poszukiwany
Autorytet wadzy odrzucony i oprotestowany. Bunt przeciwko nim zwiksza potrzeb
identyfikacji z autorytetami zaufania.
3. Kryterium III przejawy buntu.
Sposoby wyraania buntu na zewntrz.
- agresja skierowana na innych: fizyczna, pyskwki, wulgaryzmy
- nieagresywne, konstruktywne sposoby wyraania buntu: twrczo, wasny styl bycia, poszukiwanie
wsparcia, wysza empatia, wiksza potrzeba stymulacji intelektualnej.
4. Kryterium IV skutki spoeczne.
a) poziom makrospoeczny skutki wynikajce z kontestacji (kwestionowanie, podwaanie,
wyraanie sprzeciwu) spoecznej .
b) poziom mikrospoeczny zmiany w relacjach rodzinnych i wrd osb powizanych ze sob
bezporednimi zalenociami.
c) destrukcyjne skutki buntu:
- anarchizacja spoeczestwa (albo np. nihilizm czy satanizm)
- rozmycie kryteriw i zasad moralnych (te satanizm jako skrajny przykad)
- wzrost patologii w obszarze ycia spoecznego (rola spoecznoci dorosych. Jeli zrzeknie si ona
odpowiedzialnoci za los modych, mog pojawia si u nich regresywne pomysy typu: upr,
arogancja, figle czyli wyroli z tego, ale skoro doroli nie pomagaj si rozwija, to mona si cofn)
- zaburzenie lub zerwanie interakcji wychowawczej.
d) skutki konstruktywnego buntu:
- pozytywne zmiany w mikro- (bunt jako wana informacja o potrzebach nastolatka, jego
problemach rozwojowych, sygna, e moe trzeba bdzie zmodyfikowa metody wychowawcze.
Skrajnie: mwi, e w rodzinie jest patologia) i makrosystemie (NSZZ Solidarno)
- zniesienie dyskryminacji i wyzysku
e) co trzeba wiedzie:
- w buncie wane s jego stre i sposb przejawiania.
- trzeba, przy jego analizowaniu, mie znajomo wszystkich wczeniejszych dowiadcze
adolescenta one nadaj buntowi warto i znaczenie.