Professional Documents
Culture Documents
Bo Truyen Dai
Bo Truyen Dai
Chng 2: Bo truyen ai
Chng 2
BO TRUYEN AI
2.1. KHAI NIEM CHUNG
2.1.1. Nguyen ly lam viec
2
3
1
n2
n1
d1 O1
d2
O2
b) ai thang.
c) ai hnh lc.
d). ai tron.
-12-
Chng 2: Bo truyen ai
-13-
Chng 2: Bo truyen ai
a)
b)
Hnh 2.4. Cac phng phap cang ai
e ieu chnh lc cang ban au F0 , ta co the dung cac phng phap cang ai sau:
- nh ky ieu chnh lc cang: Banh ai c lap tren truc ong c ien, lc cang c ieu
chnh nh ky bang cach dung vt ay ong c ien di trt tren ranh (hnh 2.4a).
- T ong ieu chnh lc cang: Lc cang c gi khong oi nh khoi lng cua ong c
ien at tren tam lac (hnh 2.4b).
- ieu chnh lc cang theo tai trong: Lc cang t ong thay oi theo s thay oi cua tai trong.
2.2. VAT LIEU AI - KET CAU BANH AI
-14-
Chng 2: Bo truyen ai
Ft nh sau:
dFs f . dFn
f . dR
sin
vi f '
f
sin
(2.1)
f '. dR
2
Suy ra: f ' 3 f tang len 3 lan so vi bo truyen ai det.
-15-
Chng 2: Bo truyen ai
- Ket cau banh ai det: tru, tang trong, con. Thong thng, banh ai dan mat tru va banh ai
b dan tang trong. Neu van toc ln (> 40m/s) th khoet ranh e thoat khong kh.
- Banh ai tron c khoet ranh na ng tron co ban knh bang ban knh day ai.
2.3. THONG SO HNH HOC BO TRUYEN AI
2
C
2
d1
O1
O2
d 2 d1
d2
A
B
1 2.
va
V
sin
(2.2)
d 2 d1
2a
d d
be, nen
sin 2 1 .
2
2
2a
2
(2.3)
(thng 300 )
Hay:
d 2 d1
a
(rad)
(2.4)
d 2 d1
a
(rad)
(2.5)
1 1800 57.
d 2 d1
a
(o)
(2.6)
d 2 d1
a
(o)
(2.7)
2 1800 57.
-16-
Chng 2: Bo truyen ai
L AB BC CD DA
2
V cos 1
2
2!
d1
d
1 2 2
2
2
(2.9)
L 2a
L 2a. cos
(2.8)
L 2a
(d 2 d1 ) 2
(bo qua lng vo cung be bac cao), nen:
8 a2
(d 2 d1 ) 2 d1
d d d
d d
2 1 2 2 1
4a
2
2 2
2
d2 d1 (d2 d1 )
(2.10)
(2.11)
4a
oi vi ai det th L khong can chon theo tieu chuan. oi vi ai thang th L phai chon lai
theo tieu chuan ( Ltc Ltinh ) , sau o tnh lai khoang cach truc a theo chieu dai tieu chuan:
4aL 8a 2 2 d 2 d1 a (d 2 d1 )2
(2.12)
8a 2 4L 2 d2 d1 a (d2 d1 )2 0
(2.13)
(d d )
2a L d 2 d1 a 2 1 0
2
2
(2.14)
2a 2 k a 2 0
(2.15)
trong o: k L
d 2 d1
va
(d d )
2 2 1
2
k k 2 82
4
-17-
(2.16)
Chng 2: Bo truyen ai
v1
vd
n2
n1
d1 O1
d2
O2
v2
v1
v2
d1n1
(2.17)
60000
d 2 n2
(2.18)
60000
Neu ai khong trt th van toc cua mot iem thuoc banh ai v1 se bang van toc cua iem
v1 v2
d1n1 d 2 n2
Do o, t so truyen la:
n1 d 2
n2 d1
(2.19)
-18-
Chng 2: Bo truyen ai
v1 vd
v d v2
v1 v2
v2 (1 )v1
d 2 n2 (1 )d1n1
vi (0,01 0,02) la he so trt.
Do o, t so truyen la:
u
n1
d2
n2 (1 )d1
(2.20)
F2
F0
T1
O2
O1
O2
O1
F1
F0
a) T1 0
b) T1 0
(2.21)
trong o, A la tiet dien day ai va 0 la ng suat cang ban au, 0 1,8 MPa oi vi ai
det, 0 1,5 MPa oi vi ai thang.
- Khi bo truyen ai lam viec (khi tac ong moment xoan T1 len banh 1):
Tren nhanh cang :
F0
F0
Ngoai ra, tren day ai con co lc quan tnh ly tam Fv (khi v<30m/s th xem Fv 0 ). Lc
nay lam giam i tac dung co ch cua lc cang ban au, tc la lam giam lc ma sat hay lam
giam kha nang tai cua bo truyen ai.
Fv qm v 2
(2.22)
-19-
Chng 2: Bo truyen ai
F1 F0 F
F2 F0 F
F1 F2 2F0
(2.23)
d1
T T F 2 F 2
1
Ma T1 Ft
d1
(Moment xoan = Lc vong x Ban knh)
2
Nen ta co:
F1 F2 Ft
(2.24)
Ft
2
Ft
F2 F0
2
F1 F0
(2.25)
- Cong thc Euler khi khong tnh en lc quan tnh ly tam ( Fv 0 ) co dang:
F1 F2 e f
(2.26)
- T cac phng trnh (2.25) va (2.26) ta xac nh c gia tr cac lc tac dung len day ai:
-20-
Chng 2: Bo truyen ai
Ft (e f 1)
F0
2 (e f 1)
Ft e f
e f 1
F
F2 f t
e 1
F1
(2.27)
F1 Fv
e f
F2 Fv
(2.28)
sin
2
- T cac phng trnh (2.25) va (2.28) ta xac nh c gia tr cac lc tac dung len day ai:
Ft e f 1
F0
Fv
2 e f 1
Ft e f
F1 f
Fv
e 1
F
F2 f t Fv
e 1
(2.29)
Nh vay, neu tang goc om va he so ma sat f len th se tang kha nang tai cua bo truyen.
2.5.2. Lc tac dung len truc va o
) F2 cos(
-21-
(2.30)
TS. Bui Trong Hieu
Chng 2: Bo truyen ai
la goc hp bi ng tam truc va phng cua Fr . V rat nho nen ta co the lay gan ung:
Fr ( F1 F2 ) cos
2 F0 sin
Fr 2 F0 sin
(2.31)
(2.32)
Fr 3F0 sin
(2.33)
F0
A
(2.34)
1
vi t
Ft
2 t
0
A
2
F0
F1
(2.35)
Ft
: ng suat co ch (v khi t tang th moment xoan tang).
2
F
2 2
A
Ft
2 t
0
A
2
F0
(2.36)
Fv
A
(2.37)
F .E
trong o, E : modun an hoi cua vat lieu (Ethep = 210.000Mpa, Evai cao su = 200 350Mpa).
2
d
d
2
Chng 2: Bo truyen ai
(2.39)
.E
Khi tang hoac giam d th ng suat uon se tang len, lam giam tuoi tho cua ai.
- Khi day ai quay mot vong th ng suat uon sinh ra trong ai thay oi hai chu ky. ng suat
trong day ai thay oi theo thi gian. ng suat ln nhat tren nhanh cang, tai iem day ai
bat au tiep xuc vi banh ai nho (iem A):
max 1 F v
(2.40)
min 2 v
(2.41)
-23-
Chng 2: Bo truyen ai
-24-
Chng 2: Bo truyen ai
- Kha nang lam viec cua bo truyen ai c ac trng bi ng cong trt va hieu suat. Cac
ng cong nay thu c t ket qua thc nghiem oi vi cac loai va vat lieu ai khac nhau.
Truc tung la he so trt tng oi va hieu suat . Truc hoanh la tai trong, ac trng bi he
so keo :
Ft
e f 1
f
2 F0 e 1
(2.42)
- T o th ta thay, ng cong trt bieu dien moi quan he gia va , ng cong hieu
suat bieu dien moi quan he gia va :
0 0
0 max : ( ) la ng cong Trt trn tng phan (trt an hoi + trt trn).
Hieu suat giam xuong nhanh.
max
- Nh vay, bo truyen ai lam viec co li nhat khi 0 , luc nay hieu suat bo truyen la ln
nhat (oi vi ai det 0,97 0,98 , oi vi ai thang 0,92 0,97 ). Neu non tai ( 0 )
th kha nang cua bo truyen khong c dung het. Neu tai trong qua ln ( 0 ) th ai se b
mon nhanh, hieu suat giam.
2.8. CAC DANG HONG VA CH TIEU TNH
2.8.1. Cac dang hong
Bo truyen ai co cac dang hong sau:
t ai do moi: khi ai quay mot vong, ng suat keo thay oi mot chu ky, ng suat uon
trong ai thay oi theo hai chu ky. ng suat thay oi theo chu ky la nguyen nhan gay
nen hong ai do moi.
-25-
Chng 2: Bo truyen ai
Ft
0
2 F0
Ft 2F0 0
Ft
F
2 0 0
A
A
t 2 0 0
t [ t ]
(2.44)
(2.45)
-26-
(2.46)
TS. Bui Trong Hieu
Chng 2: Bo truyen ai
trong o, [ t ]0 : ng suat co ch cho phep cua bo truyen lam viec trong ieu kien th nghiem:
bo truyen nam ngang, u 1, v 10 (m/s). [ t ]0 c tra theo bang 4.7, trang 147,
tai lieu [1].
: he so hieu chnh.
b
Hnh 2.15. Kch thc tiet dien ai det
Lc vong c tnh theo cong thc: Ft
1000 P1
vi P1 la cong suat cua bo truyen, KW.
v1
(2.47)
Ft
[ t ]0 .C
b.
(2.48)
Hay
vi
Ft
.[ t ]0 .C
(2.49)
1000 P1
. v1.[ t ]0 .C
(2.50)
(2.51)
C C0 .C .Cv .Cr
trong o, C0 : he so xet en anh hng cua v tr bo truyen va phng phap cang ai (tra
bang trang 148, tai lieu [1]),
C : he so xet en anh hng cua goc om, C 1 0,003.(1800 1 ) ,
Cv : he so xet en anh hng cua van toc,
Cv 1 cv .(0,01v12 1) vi cv 0,04 khi (10m/s v1 20m/s)
Cr : he so xet en anh hng cua che o lam viec va s thay oi tai trong (tra
bang 4.8, trang 148, tai lieu [1]).
-27-
Chng 2: Bo truyen ai
at [ P0 ]
Ft
A.[ t ]0 .C
(2.53)
1000 P1
A.v1 .[ t ]0 .C
(2.54)
A.v1.[ t ]0
: cong suat co ch cho phep cua bo truyen lam viec trong ieu kien th
1000
nghiem: z 1, u 1, 1800 (m/s), chieu dai ai L0 , tai trong khong
va ap. [ P0 ] c tra theo o th hnh 4.21, trang 151, tai lieu [1].
Suy ra so ai z c tnh nh sau ( z c lam tron thanh so nguyen va z 6 ):
z
vi
P1
[ P0 ].C
(2.55)
(2.56)
Cr : he so xet en anh hng cua che o lam viec va s thay oi tai trong (tra
bang 4.8, trang 148, tai lieu [1]).
Cu : he so xet en anh hng cua t so truyen ai, (tra bang 4.9, trang 152, tai lieu [1]).
C L : he so xet en anh hng cua chieu dai ai, CL 6
L
vi L0 la chieu dai ai
L0
th nghiem, tra theo o th hnh 4.21, trang 151, tai lieu [1].
C z : he so xet en anh hng cua s phan bo khong eu tai trong gia cac day ai (tra
bang trang 152, tai lieu [1]).
2.9.2. Tnh theo tuoi tho
Bm. Thiet ke may
-28-
Chng 2: Bo truyen ai
N E 2.3600 Lh i
v
la so vong chay cua ai trong mot giay, trong mot vong chay tng ng 2 chu
L
ky ng suat uon.
trong o i
.107
Lh max
2.3600. i
(2.58)
(gi)
trong o, r : gii han moi cua ai (tra bang trang 146, tai lieu [1]).
max : ng suat ln nhat sinh ra trong ai, max 1 F1 v ,
N 0 107 : so chu ky lam viec c s,
d1 (1100 1300) 3
P1
, (mm)
n1
-29-
Chng 2: Bo truyen ai
Lmin
v
i
d2 u d1 (1 )
Chon d 2 theo tieu chuan.
5. Xac nh khoang cach truc a theo ket cau hoac chon s bo a theo d 2 :
u
a
1
1,5 d 2
2
1,2 d 2
3
d2
4
0,95 d 2
-30-
5
0,9 d 2
6
0,85 d 2
Chng 2: Bo truyen ai
6. Tnh L theo cong thc (2.11) va chon L theo tieu chuan (bang 4.3, trang 128, tai lieu [1]).
7. Kiem tra so vong chay cua ai trong mot giay i , neu khong thoa th tang a roi tnh lai L va i .
8. Tnh chnh xac khoang cach truc a theo L tieu chuan theo cong thc (2.16). Kiem nghiem
ieu kien:
-31-