Sanne Hoogstra (340715)

Datum: januari 2015

Klas: 2A

Docent: Marijn de Jong

Studiejaar: 2014/2015

Vak: Publieke Communicatie

Semester 1 periode 2

Het houdt niet op, niet vanzelf

Jaarlijks heeft Nederland met ruim een miljoen slachtoffers te maken met ernstig
of herhaald huiselijk geweld. Het gaat hierbij om partnergeweld,
kindermishandeling, en/of ouderenmishandeling in de huiselijke kring van het
slachtoffer. Als buitenstaander heb je geen zicht en grip op de werkelijke situatie.
De overheid wil zich sterk maken tegen huiselijk geweld, ze willen deze vorm van
geweld zoveel mogelijk terugdringen en waar het mogelijk is stoppen
(Vooreenveiligthuis, 2014). Alleen is de gevoerde campagne effectief voor het
veranderen van het gedrag? De centrale vraag luidt dan ook als volgt: In welke
opzichten is de campagne Een veilig thuis. Daar maak je je toch sterk voor?
effectief voor het veranderen van het gedrag van burgers?
Dit betoog zal tegen- en voorargumenten bevatten die gaan over de resultaten
van de campagne op het gebied van gedragsverandering. Dit betekent of dat ze
een gunstig effect hebben gehad op de Nederlandse burgers of niet. De
campagne is gestart in 2012 en is het vervolg op een eerder gevoerde campagne
over huiselijk geweld (Nu is het genoeg over huiselijk geweld, en Wat kan ik
doen over kindermishandeling) (Huiselijkgeweld, 2014).
Overheidscampagnes veranderen geen gedrag
Pol en Swankhuizen (2013, p. 167) stellen dat overheidscampagnes niet in staat
zijn het gedrag van de mensen te kunnen veranderen. Ze kunnen het gedrag
hooguit in de gewenste richting benvloeden. De kosten per keer dat iemands
gedrag veranderd is dankzij een campagne van de rijksoverheid erg laag, lager
dan andere beleidsmaatregelen die getroffen zouden kunnen worden. Denk aan
het geven van een cursus voor zelfbeheersing. Ze hoeven geen verdere acties te
ondernemen omdat de bevolking zelf al reageert op de campagne, het dient
slechts als hulpmiddel tot gedragsverandering.
Overheidscampagnes zijn gemaakt om burgers te informeren en beroep op hen
te kunnen doen. Via campagnes probeert de overheid kennis, houding en of

gedrag te benvloeden. Volgens communicatiedesk (2012) zijn de campagnes van

de Rijksoverheid succesvoller in het bereiken van kennisoverdracht. Het
veranderen van houding en gedrag blijkt moeilijk realiseerbaar want de
campagnes zijn niet gericht op gedragsverandering. Ze zijn succesvoller in het
behalen van kennis overdracht aangezien de campagnes voornamelijk bestaan
uit informatie over het probleem en niet over de vele mogelijkheden om het
huidige probleem van huiselijk geweld aan te pakken.
Nieuwsprogramma Editie NL meldde dat het aantal gevallen van huiselijk
geweld, ondanks de campagne, niet is afgenomen(Freelennse, 2014). Dit terwijl
men dat toch wel zou verwachten. Zoals ook bleek uit het artikel van de
communicatiedesk hebben ze niet het juiste effect. Het ongewenste effect heeft
te maken met het ontwerp van de campagnes. Ze zijn niet gemaakt met als
hoofddoel gedragsverandering. De filmpjes van de campagne Een veilig thuis,
daar maak je je toch sterk voor zijn t mooi om serieus genomen te worden en
erg stereotyperend. Dit heeft als gevolg dat de televisie- en radiocommercials
defensief als lachertje worden gezien en als lokmiddel om een valse melding te
maken van huiselijk geweld of kindermishandeling(Antibjz, 2012)
De campagne Een veilig thuis, daar maak je je toch sterk voor heeft geen
gunstig effect gehad op het veranderen van het gedrag van de burgers. De
campagne heeft niet de intentie om gedrag te veranderen het aantal gevallen
van huiselijk geweld is door de campagne ook niet gezakt. Ook worden de
verschillende reclame uitingen niet serieus genomen waardoor mensen het als
een lachertje zien.
Echter bewijst de jaarlijkse evaluatie van de publiekscampagne huiselijk
geweld het tegendeel en zien wel verandering in gedrag (Huiselijkgeweld, 2013).
Uit de evaluatie blijkt dat het Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en
het Steunpunt Huiselijk Geweld(SHG) beter bekend zijn bij de burgers. Zij zien
een stijging in de aantal meldingen van huiselijk geweld. Zes op de tien
Nederlanders ondernemen enige vorm van actie bij het vermoeden van huiselijk
geweld. Daarnaast zijn het aantal meldingen via een telefoongesprek gestegen,
in 2009 waren dit ongeveer 17.000 telefoontjes per jaar en in 2013 waren dit
ongeveer 29.000 telefoontjes. Dit is een positief resultaat omdat de burgers
blijkbaar weten wie ze kunnen bereiken als ze slachtoffer of getuige zijn van
huiselijk geweld.

Ondanks het positieve resultaat van de jaarevaluatie kan er gesteld

worden dat over het algemeen campagnes van de Rijksoverheid als negatief
worden ervaren (Significant, 2011, pp.103-105). Doordat er nog onvoldoende
bekend is over het effect van overheidscampagnes om vast te kunnen stellen of
ze effectief zijn voor gedragsverandering ontkracht dit het positieve resultaat in
de jaarevaluatie. Er zijn verschillende onderzoeken gedaan naar de effectiviteit
alleen die overkoepelen niet het gehele beeld van de campagne en is dus
daardoor niet betrouwbaar.

Conclusie
Als antwoord op de centrale vraag: In welke opzichten is de campagne Een veilig
thuis. Daar maak je je toch sterk voor? effectief voor het veranderen van het
gedrag van burgers? kan geconcludeerd worden dat de campagne geen gunstig
effect heeft gehad op het veranderen van gedrag. Overheidscampagnes hebben
als doel om te informeren over een bepaald onderwerp en niet de intentie tot
gedragsverandering. De campagnes zijn er om het gedrag in een bepaalde
richting te benvloeden. Ze zijn gericht op kennisoverdracht en niet op
gedragsverandering waardoor de burgers wel weten wat ze moeten doen maar
niet de intentie vertonen. De campagnes zijn informatief opgezet en sporen niet
aan tot actie doordat ze niet serieus worden genomen. Ook is het aantal gevallen
van huiselijk geweld na de campagne niet afgenomen. Ondanks de positieve
resultaten in de jaarevaluatie van de overheidscampagne Een veilig thuis, daar
maak je je toch sterk voor is het moeilijk te zeggen of het effectief is geweest.
Er is nog onvoldoende bekent over de effecten van overheidscampagnes, en
daarnaast overkoepelen ze maar een deel.

Literatuurlijst:
Websites:
Antibjz (2012). Landelijke campagne tegen geweld in huiselijke kring gestart.
http://www.antibjz.nl/page/articles.html/_/jeugdzorg-algemeen/landelijkecampagne-tegen-geweld-in-huiselijke-r743
geraadpleegd op 3 december 2014
De Communicatiedesk (2012). RAPPORT GEDRAGSVERANDERING VIA
CAMPAGNES SAMENGEVAT.
http://www.decommunicatiedesk.nl/artikel/-/marketing_artikel/400586/Rapport
%20+Gedragsverandering+via+campagnes+samengevat?p_p_auth=eXEr9aUt.
Geraadpleegd op 16 december 2014
Freelennse (2014). Het houd niet op, niet vanzelf. Maar hoe dan wel?.
http://freelennse.nl/2014/04/het-houdt-niet-op-niet-vanzelf/
geraadpleegd op 3 december 2014
Vooreenveiligthuis (2014). Vraag & Antwoord
http://www.vooreenveiligthuis.nl/huiselijkgeweld/vraag-en-antwoord.
Geraadpleegd op 30 november 2014
Huiselijkgeweld (2014) Publiekscampagne(s)
http://www.huiselijkgeweld.nl/beleid/landelijk/publiekscampagne
Geraadpleegd op 16 december 2014
Huiselijkgeweld (2013). Jaarevaluatie.
http://www.huiselijkgeweld.nl/beleid/landelijk/evaluatie-van-de-campagnegeweld-in-huiselijke-kring-2013
geraadpleegd op 3 december 2014
Significant (2011). Landelijk beleid huiselijk geweld. Deel 6: Conclusies
(Significant, 10-06-2011). Geraadpleegd via de website van Repository hosted by

TU Delft Library: http://repository.tudelft.nl/view/wodc/uuid%3Aff6f971b-8bf64c13-9c43-386d100a6b74/

Geraadpleegd op 17 december 2014
Boeken:
Pol, B. & Swankhuizen, C. (2013). Nieuwe aanpak in overheidscommunicatie.
Bussem: Coutinho