Satua Bali 2

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 8

Satua Bali

Betara Guru malinggih ring


Gunung Semeru
Jani

ada

kon

tutur-

tuturan satua, Ida Betara


Guru.

Ida

Betara

Guru

totonan malinggih ring Gunung


Semru,

kairing

putranidan

mapesngan

olih
I

Naga Basukih. Pesngan Idan dogn suba ngarwanang. I


Naga Basukih terang gati suba putran Ida Betara Guru
totonan maukudan Naga, marupa lelipi ged pesan sing
kto jenenga?
Nah jani sedek dina anu, kandugi enu ruput pesan I
Naga Basukih tangkil ring ajin. Baan tumbn buka
semengan I Naga Basukih Tangkil, dadi matakon Ida
Betara Guru ring putran, "Uduh nanak Bagus, dadi
tumbn buka semengan I Nanak nangkilin Aji, men apa
jenenga ada kabuatan I Nanak ring Aji, nah lautan I Nanak
mabaos!" Kto kon patakn Ida Betara guru ring putran
I Naga Basukih.
Sumber : LKS Saraswati Bahasa Bali Kelas XI, Januari 2014

Dini lantas I Naga Basukih matur ring Ajin,


"Nawegang Aji Agung titiang kadi iseng ring sameton
titiang san wentn ring jagat Bali, makadi Betara Geni
Jaya san malinggih kocap ring Bukit Lempuyang, Betara
Mahadwa kocap ring Gunung Agung, Betara Tumuwuh ring
Gunung Batukaru, Betara Manik Umang ring Gunung
Beratan, Betara Hyang Tugu ring Gunung Andakasa, cutet
ring sami sameton titiang san wentn ring tanah Bali.
Dening sampun lami pisan Aji, titiang tan pisan naanin
mapanggih sareng sameton, nika mawinan titiang nunasang
mangda suca ugi maicain titiang lunga ka tanah Bali jaga
ngrereh sameton titiang sami.'"
Bh, mara keto kon aturn I naga Basukih, dadi di
gelis Ida Betara Guru ngandika, "Uduh nanak Bagus, nah
yan dadi baan Aji sampunang ja I Nanak lunga ka Bali
buat lakar ngalih pasemetonan I Dewan. Nah apa lantas
ngawinang dadi buka Aji mialang pamargan I Nanak, mapan
gumi Balin totonan joh pesan uli dini. Buina yan lakar I
Nanak ngalih gumi Balin, pajalan ngliwat pasih. Ln tekn
totonan buat tongos sameton-sameton I Nanak malinggih
madoh-dohan, selat alas suket madurgama. Kaparna baan
Sumber : LKS Saraswati Bahasa Bali Kelas XI, Januari 2014

Aji, minab lakar sengka baan I Nanak indik jaga


mamanggih sameton. Buina yan pade I Nanak lunga, men
nyn kon ajak Aji ngawaspadain utawi nureksain dini di
Gunung Semru." Dadi keto kon pangandikan Ida Betara
Guru buka anak mialang pajalan I Naga Basukih unduk
lakar luas ka tanah Bali.
Baan iseng tekn sameton, mimbuh baan dot nawang
gumi Bali sing ya kto jenenga, dadi buin ngawawanin I
Naga Basukih matur ring Betara Guru, "Nunas lugra Aji
Agung, yning knten antuk Aji mabaos, minab Aji
ngandapang saha nandruhin kawissan titiang. I wau Aji
mamaosang jagat Balin selat pasih raris mialang pajalan
titiang ka Bali, bh lah antuk titiang ngentap pasih
wantah aclekidek. Raris malih Aji maosang genah sameton
titiang

di

Bali

medoh-dohan,

maselat

alas

suket

madurgama, amunapi s ageng gumi Balin punika Aji?


Kantun lah antuk titiang Aji. Yning Aji maicayang, punika
Aji." Dadi jeg kto kon aturn I Naga Basukih, jeg
nyampahang gumi Balin di ajeng Ida Betara Guru.
Nah mapan keto kon aturn I Naga Basukih, men Ida
Betara Guru jog kadi blengbengan kayunidan miragi atur
Sumber : LKS Saraswati Bahasa Bali Kelas XI, Januari 2014

putran. Dados jog nyampahang gumi Balin, buin sadah


lah kon baana nguluh mapan tuah amul taluh gedn gumi
Balin. Sakwala pamuput ngandika Ida Betara Guru tekn
I Naga Basukih, "Nanak Bagus Naga Basukih, Aji sing ja
buin lakar mialang pajalan I Nanak ka jagat Bali, nah
majalan

Nanak

apang

melah!"

Mara

keto

kon

pangandikan Ajin, bh ngrigik kon I Naga Basukih, jog


mnggal-nggalan nunas mapamit ring Ida Betara Guru.
Nah jani madabdan kon I Naga Basukih buat luas ka
Bali. Yan buat pajalan uli Gunung Semru lakar ngojog
Blangbangan. Di benengan majalan I Naga Basukih, asing
tomploka jog pragat dekdek remuk. Telah punyanpunyanan balbal sabilang an kentasin baan I Naga
Basukih. Sing baan gedn lipin ngranaang sing kto
jenenga? Buina telah patlangkeb kutun alas mara ningalin
I Naga Basukih.
Gelising satua tan ucap di jalan, jani suba kon neked
di Blangbangan pajalan I Naga Basukih. Mapan edot
apang nggal ja ningalin gumi Balin, dong kto ya jenenga,
jani menk kon I Naga Basukih ka duur muncuk gunung,
uli muncuk gunung totonan lantas I Naga Basukih ninjo
Sumber : LKS Saraswati Bahasa Bali Kelas XI, Januari 2014

gumi Balin. Bes gegan ningalin uli joh lantasan, terang


suba cenik tingalina gumi balin tekn I Naga Basukih.
Payu

ngrengkeng

Naga

Basukih,

kn

kon

krengkengann I Naga Basukih, "Beh bes sanget baana I


Aji melog-melog dwk, suba seken gumi Balin amul
taluh dadi mahanga lakar kweh kon dewek ngalih
sameton di gumi Bali. Dadi buka anak sing nyager I Aji
tekn kesaktian dewek."
Nah kto ja kon pakrengkengann I Naga Basukih.
Dadi

tusing

pesan

kon

ia

rungu

wiadin

ann

pakrengkengan di ati totonan kapireng olih Ida Betara


Guru. Ida anak mula maraga mawissa, maraga sakti,
sakedap dini sakedap ditu, cara angin tuara ngenah. Dadi
dugas I Naga Basukih ngrengkeng masambilan ninjo gumi
Balin uli muncuk gunung Ida Batara suba ditu. sakwala
sing tingalina tekn I Naga Basukih. Ida mula uning ngenah
ilang.
Men jani mapan akto lantasan pakrengkengann I
Naga Basukih, ditu lantas Ida Betara Guru jog nyeleg di
sampingn I Naga Basukih tumuli ngandika, "Uduh nanak
Naga Basukih nganti suba pindo pireng Aji I Nanak
Sumber : LKS Saraswati Bahasa Bali Kelas XI, Januari 2014

nyampahang gumi Balin, I Nanak ngorahang gumi Balin


totonan tuah amul taluh. Nah jani Aji ken tekn I
Nanak, yan saja gumi Balin tuah amul taluh buka
pamunyin I Nanak, nah ento ada muncuk gunung an
ngenah uli dini. Yan buat gunung ento madan Gunung
Sinunggal. Jani yan saja I Nanak sakti tur pradnyan, Aji
matakon tekn I Dewa, "Nyidaang k I Nanak nguluh
gunung totonan? Yan suba saja mrasidaang I Dewa
nguluh, nah kala ditu Aji ngugu tekn kawissan I
Dewan." Kto kon pangandikan Ida Betara Guru tekn I
Naga Basukih.
Bh payu makejengan I Naga Basukih, krana tusing
nan-nan gati dadi jog nyeleg Ajin di sampingn. Dadi
mapan akto bebaos Ida Betara Guru, dadi matur I Naga
Basukih, "Inggih Aji Agung, yan wantah Aji nitah mangda
nguluh Sinunggal, maliha yan bantas amonika pakantenan
jagat Balin, yening Aji maicayang jagat Balin jaga uluh
titiang." Kto kon aturn I Naga Basukih kaliwat bergah.
Malih Ida Betara Guru ngandika, "Cening Naga
Basukih, nah en titah Ajin an abedik malu laksanaang!"
Jani madabdaban lantas I Naga Basukih lakar nguluh
Sumber : LKS Saraswati Bahasa Bali Kelas XI, Januari 2014

Gunung Sinunggal an ada di tanah Bali uli di Gunung


Blangbangan. Ditu I Naga Basukih ngentegang saha
nuptupang bayu. Bh ngencorong paningalan I Naga
Basukih neeng Gunung Sinunggal, yan rasa-rasaang tuln
ja

buka

kedis

sikep

di

benengan

nyander

pitik

kagangsarann I Naga Basukih ngepet-ngepetang muncuk


gunung.
Nah jani disuban neked di Bali, buina suba kacaplok
Gunung Sinunggal, bh kaling k lakar nguluh, ajin bantas
mara muncukn dogn suba sing nyidaang I Naga Basukih
ngepet-ngepetang muncuk gunung. Mapan kagedan lelipi
sadah sambilanga maplengsagan mesuang bayu, dadi embid
Gunung Sinunggal an paek bena kelodn. Yan rasaang,
bh cara munyin kerug sasih kaulu munyin doosann I
Naga Basukih amah kenyeln, masih tondn nyidaang
nguluh Gunung Sinunggal.
Kacrita n jani pelanan suba telah gading bayunn I
Naga Basukih masih tondn nyidaang nguluh gunung.
Undukn I Naga Basukih buka kto kaaksi olih Ida Betara
Guru, mawanan di gelis Ida ngandika, "Nanak Naga

Sumber : LKS Saraswati Bahasa Bali Kelas XI, Januari 2014

Basukih, men knkn nyidaang apa tuara I Nanak nguluh


Gunung Sinunggal?"
Mara kto kon patakon Ida Betara Gurun, emh
kaliwat kabilbiln madukan jengah kenehn I Naga
Basukih. Sakwala buin telung kto ja lakar ngaba jengah,
lakar pragat tuara nyidaang I Naga Basukih lakar nguluh
Gunung Sinunggal. Kaling k nguluh makejang, ajin nguluh
muncukn dogn suba nandes. Dadi sambilanga masemu
kabilbil matur I Naga Basukih ring Ida Betara Guru.
"Nawegang Aji Agung, knak Aji ngampurayang indik
titiang bregah saha ngandapang jagat Balin. Mangkin
knak Aji ngennin upadarwa padwkan titiang baan
titiang bregah!" Kto kon aturn I Naga Basukih, jegan
pragat tinut tekn sapatitah Ida Betara Guru.
Nah

sasukat

Naga

Basukih

nongosin

Gunung

Sinunggal, kapah ada linuh, kapah ada blabar, buina tusing


pesan tan ada angin slaung sajeroning Bali. Nah, ada buka
jani gunung tegeh-tegeh di Bali, ento kon mawiwit uli
Gunung Mahamru an katurunang di Bali olih Ida Betara
Guru. Pragat suba satuan amonto.

Sumber : LKS Saraswati Bahasa Bali Kelas XI, Januari 2014

You might also like