121 Ligji Per Mbrojtjen e Konsumatorit

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 48

Republika e Kosovs

Republika Kosovo - Republic of Kosovo


Kuvendi - Skuptina - Assembly
___________________________________________________________________________
Ligji Nr. 04/L-121

PR MBROJTJEN E KONSUMATORIT
Kuvendi i Republiks s Kosovs;
N baz t nenit 65 (1) t Kushtetuts s Republiks s Kosovs,
Miraton

LIGJ PR MBROJTJEN E KONSUMATORIT

KREU I
DISPOZITAT E PRGJITHSHME

Neni 1
Qllimi
Me kt ligj rregullohen dhe mbrohen t drejtat themelore t konsumatorve gjat blerjes s
mallrave, shrbimeve dhe formave tjera n tregun e lir si dhe detyrimet e shitsit, prodhuesit
dhe furnizuesit.

Neni 2
Fushveprimi
1. Ky ligj sht i zbatueshm pr do konsumator i cili ka vendbanim n Republikn e
Kosovs si dhe personave tjer jorezident.
2. Ky ligj zbatohet pr rregullimin e marrdhnieve ndrmjet konsumatorve nga njra an
dhe prodhueseve, shitsve, furnizueseve, ofrueseve t shrbimeve nga ana tjetr pr ta
mbrojtur konsumatorin nga praktikat e padrejta n tregun e mallrave dhe t shrbimeve n
Republikn Kosovs.

Neni 3
Prkufizimet
1. Shprehjet e prdorura n kt ligj kan kt kuptim:
1.1. Konsumator - do person fizik i cili blen dhe prdor mallra ose shrbime pr
plotsimin e nevojave t veta, pr qllime q nuk kan lidhje me veprimtarin
tregtare;
1.2. Tregtar - do person fizik apo juridik q shet ose vepron n treg si biznes apo
ushtron e veprimtarin e tij tregtare, si nj person q vepron n emr ose pr llogari t
nj tregtari me shumic apo t nj prodhuesi;
1.3. Ofrues i shrbimeve - personi q shet mallra apo u ofron shrbime konsumatorit;
1.4. Furnizues - do prodhues, person fizik apo juridik q ofron mallra tek shitsit;
1.5. Mall refuz - malli q i sht ofruar pr shitje konsumatorit, i pa paketuar dhe
matet n prani t konsumatorit
1.6. Mall i para paketuar - malli e shitur me ambalazh i cili pa prpunim t
mtejshm i ofrohet konsumatorit t fundit;
1.7. Mall - do produkt apo shrbim q i ofrohet konsumatorit;
1.8. Etiketa - informacioni me t dhnat pr prodhuesin, adresn e tij, emrtimin e
mallit, sasin, prbrjen, cilsin, datn e prodhimit, afatin e prdorimit, mnyrn e
prdorimit, mirmbajtjen dhe rrezikshmrin.
1.9. Paketimi - paketimi i sigurt pr shndetin dhe prshtatshmrin me vllimin dhe
peshn e mallit;
1.10. Deklaracioni i mallit - t dhnat e vendosura n etiketn e mallit lidhur me
emrin tregtar shenjn mbrojtse dhe adresn e prodhuesit;
1.11. Shitja prmes Aksionit- shitja e cila realizohet pr sasi t caktuar t nj malli
n nj koh dhe vend t veant, me nj mim m t ult se mimi i ktij malli n nj
shitje t rregullt.
1.12. Praktika e padrejt tregtare ndaj konsumatorit - do veprim apo lshim t
kryer nga shitsi ose ofruesi i shrbimeve, n komunikimin zyrtar me konsumatorin,
duke prfshir reklamat dhe marketingun e mallit t lidhur drejtprdrejt me
promovimin e shitjes ose ofrimit t mallrave pr konsumatorin;
1.13. Ndikimi n sjelljen e konsumatorit - prdorimi i praktikave mashtruese q n
mas t madhe zvoglojn aftsin e konsumatorit pr t marr nj vendim t bazuar
n informacion t plot t shitsit dhe ndikon te konsumatori q t merr nj vendim t
cilin n rrethana tjera nuk do ta merrte;

1.14. Reklama e mallrave dhe shrbimeve - do reklam apo publikim n do form


brenda profesionit apo t veprimtaris s tij tregtare ose shrbyese, duke u fokusuar n
promovimin e nj malli apo shrbimi;
1.15. mimi i mallit pr njsi - mimi prfundimtar, prfshir TVSH-n dhe t
gjitha taksat e tjera, pr nj kilogram, nj litr, nj metr, nj metr katror, nj metr
kub t mallit, ose pr nj njsi t veant matese si pjes e njsive matse ligjore, t
aplikuara n Republikn e Kosovs pr tregtimin e mallrave specifike;
1.16. Ftes pr t bler - do form t komunikimit t prodhuesit, shitsit apo
ofruesit t shrbimeve me konsumatorin ku prshkruhen karakteristikat baz t mallit
dhe mimit t tij, e cila i jep konsumatorit mundsi pr t bler mallin;
1.17. Ndikim i padrejt - shfrytzimi i dominimit tek konsumatori dhe prdorimin e
presionit, duke e shtyr at q t marr nj vendim t cilin nuk do ta merrte n kushte
normale;
1.18. Zgjidhja e konflikteve jasht gjyqsorit - zgjidhja e kontratave ndrmjet
konsumatorit, tregtarit dhe ofruesit te shrbimeve q rezulton nga shkelja e zakoneve,
kodeve dhe normave t mirfillta afariste pr mallin ose shrbimet pr t cilat
konsumatori mund t ankohet n gjykatat e arbitrazhit pr zgjidhjen e tyre pr
mbrojtjen e t drejtave t tyre t garantuara me kt ligj dhe ligjet tjera ne fuqi;
1.19. Shrbime publike - shprndarja e energjis elektrike, furnizimin me energji
elektrike, furnizimin me ngrohje, furnizimin me uj, trajtimin e ujrave t zeza dhe t
kullimit, transportimin e udhtarve n transportin publik, shrbimet postare dhe t
telekomunikacionit, shrbimet shndetsore, pastrimin e hapsirave publike,
asgjsimin e mbeturinave, mirmbajtjen e varrezave.
1.20. Kredi dhns secili institucion financiar i autorizuar pr dhnien e kredive
sipas ligjit n fuqi nga Banka Qendrore e Kosovs - BQK;
1.21. Ministria MTI ministria prkatse pr tregti dhe industri.
1.22. Kontrat marrveshje e dy a m shum subjekteve q ka pr qllim t krijoj,
ndryshoj ose shuaj nj marrdhnie juridike t detyrimit.
1.23. Diskont shitje e nj malli me nj mim m t lir se mimi baz t ciln
tregtari e lejon pr nj mall te caktuar, n raste t caktuara.
1.24. Eksponate sendet unikate t rralla si jan dokumentet e vjetra, pikturat,
freskat, ikonat e armt e ndryshme, suveniret, t cilat kan vlera artistike, historike,
etnologjike dhe arkeologjike.

Neni 4
T drejtat e konsumatorit
1. Ky ligj garanton kto t drejta themelore t konsumatorve:
1.1. t drejtn pr t mbrojtur interesat ekonomike t konsumatorit;
1.2. t drejtn pr t mbrojtur nga rreziku jetn, shndetin dhe pronn;
1.3. t drejtn pr mbrojtje ligjore t konsumatorit;
1.4. t drejtn pr tu ankuar;
1.5. t drejtn pr kompensim n raste t caktuara edhe pr dmshprblim;
1.6. t drejtn pr informim dhe edukim t konsumatorit;
1.7. t drejtn pr shfrytzimin e shrbimeve publike;
1.8. t drejtn e organizimit n shoqata t konsumatorit pr t mbrojtur interesat e
tyre;
1.9. t drejtn pr t prfaqsuar interesat e tyre;
1.10. t drejtn pr t marr shrbime n gjuhn e tij n prputhje me ligjin pr
prdorimin e gjuhve zyrtare sipas ligjit n fuqi.

Neni 5
Detyrimet e shitsit
1. Shitsi prmbush detyrimet ndaj konsumatorit n prputhje me dispozitat e ktij ligji,
ligjeve dhe akteve tjera nnligjore.
2. Shitsi me krkes t konsumatorit pas konstatimit t t metave t mallit detyrohet t bj
zvendsimin e mallit ose kthimin e t hollave t paguara pr mallin ose me plqimin e
konsumatorit, t ul mimin pr t kompensuar mangsit ose t metn e mallit.
3. Shitsi pr shkak t mangsive n shrbimet e kryera, me krkesn e konsumatorit sht i
detyruar pr tia kthyer shumn e paguar pr shrbimin, t eliminoj mangsit n shrbimet
e ofruara, apo t zbret mimin sipas kontrats me konsumatorin.
4. Konsumatori sipas paragrafit 2. dhe 3. ktij neni, mund t krkoj kthimin e shums s
paguar vetm nse i kishte dhn m par shitsit nj afat t arsyeshm pr eliminimin e t
metave t mallit ose shrbimit pr prmbushjen e kontrats.
5. N rast t kontesti gjyqsor apo jo gjyqsor mangsit e mallit apo shrbimit t kryer
vrtetohen me an t dshmis s ekspertit gjyqsor ose me ndihmn e nj vlersuesi tjetr t
certifikuar. Shpenzimet e ekspertizs do ti mbuloj konsumatori ose tregtari, n varsi t
rezultatit t ekspertizs.
4

6. Nse shitsi gjat periudhs s garancionit nuk mund t riparoj mallin e dmtuar pr t
cilin ka dhn garancionin, ather detyrohet q konsumatorit t'i jap mallin e ngjashm apo
tia kthej mbrapa t hollat me dmshprblim.

Neni 6
Krkesat e siguris s prgjithshme t mallrave dhe shrbimeve
1. Prodhuesit dhe shitsit duhet t vendosin n treg mallra t sigurta, n prputhje me ligjin
pr sigurin e prgjithshme t produkteve dhe ligjin pr krkesat teknike pr produkte dhe
vlersim t konformitetit.
2. Ofruesit e shrbimeve duhet t ofrojn shrbime t sigurta, duke marr parasysh:
2.1. karakteristikat e shrbimit;
2.2. efektin e shrbimit mbi mallrat dhe shrbimet e tjera;
2.3. paraqitjen e shrbimeve, paralajmrimet ose informacionin n lidhje me
shrbimet; duhet t jen n gjuhet zyrtare sipas ligjit n fuqi;
2.4. kategorit e konsumatorve t rrezikuar, kur prdorin shrbimin, veanrisht
fmijt dhe t moshuarit si konsumatort me ndjesi t veant ndaj disa, mallrave dhe
shrbimeve ndaj t smurit;
2.5. rreziqet e mundshme q mund t shkaktoj shrbimi nse nuk prdoret si duhet.

KREU II
SHITJA E MALLRAVE DHE OFRIMI I SHRBIMEVE

Neni 7
Kushtet e shitjes s mallrave dhe ofrimit t shrbimeve
1. Ekspozimi i mallit i cili n pikn e shitjes paraqitet si eksponat, nuk konsiderohet ofert
dhe tregtari mund t refuzoj shitjen e atij malli. Ofruesi i shrbimeve mund t refuzoj
shrbimin q sht subjekt i biznesit t tij, varsisht nga rrethanat specifike t rastit.
2. Shitsi duhet t ofroj kushtet e shitjes t mallrave apo sherbimeve n mnyr t qart, t
dukshme dhe t lexueshme dhe ti paraqes n momentin e ekspozimit t tyre n hapsirn e
shitjes. Kushtet e veanta pr kategori t caktuara t konsumatorve q ofron tregtari, pr
mallin e caktuara duhet t jen t qarta, t dukshme dhe t lexueshme dhe t shfaqen n
momentin e shfaqjes s tyre n pikat e shitjes s ktyre mallrave.
3. Shitsit i ndalohet publikimi i t dhnave apo fardo informacioni personal pr
konsumatorin, ndonj pal t tret pa plqimin dhe autorizimin me shkrim t konsumatorit,
prve me vendim t gjykats kur informatat i nevojiten organeve kompetente pr hetimin e
rasteve.
5

4. Ofruesi i shrbimeve pr do riparim dhe mirmbajtje t mallrave duhet ti lshoj nj


fatur konsumatorit me prshkrim t shrbimeve dhe t materialeve t prdorura pr riparim.
Fatura duhet t nnshkruhet nga ofruesi i shrbimeve dhe konsumatori dhe nj kopje e faturs
duhet t dorzohet konsumatorit.
5. N rastet e prcaktuara n paragrafin 4. ktij neni, nse paraqitet nevoja pr riparim apo
pun shtes apo instalimin e komponentve t nevojshme, ofruesi i shrbimeve duhet t
marr plqimin me shkrim nga konsumatori, ose me an t komunikimit n largsi, nse
kostoja e shrbimit rritet .

Neni 8
Ankesat e konsumatorve ndaj shitsve ose ofruesve te shrbimeve
1. Konsumatori pr do ankes mund ti drejtohet strukturave prgjegjse pr mbrojtjen e
konsumatorit n MTI.
2. Konsumatori mund ta bj ankesn prmes qendre s thirrjeve (telefonike) apo n form
elektronike apo edhe n form t shkruar.
3. Struktura prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorit detyrohet q n afatin prej
pesmbdhjet (15) ditsh nga pranimi i ankess q ta njoftoj konsumatorin lidhur me
ankesn e tij.

Neni 9
Vendosja e mimeve t mallrave dhe shrbimeve
1. Shitsi duhet t vendos qart, dukshm dhe lexueshm mimin e shitjes me pakic dhe
shumic dhe mimin pr njsi t mallrave apo shrbimeve t ofruara.
2. mimi me pakic dhe shumic prfshin mimin prfundimtar pr do mall apo shrbim,
ose pr nj sasi t caktuar t mallra ve, duke prfshir tatimin mbi vlern e shtuar.
3. Shitsi duhet ti garantoj konsumatorit se mimi i paguar do t jet i njjt me mimin e
ekspozuar sipas paragrafit 2. t ktij neni.
4. mimi pr njsi matse do t thot mimi prfundimtar pr njsi matse, mimi pr
kilogram, litr, metr, metr katror, metr kub t mallit ose disa njsi t tjera matse duke
prfshir tatimin mbi vlern e shtuar konform paragrafit 2. t ktij neni.
5. Pr mallrat e papaketuara, refuz mimi pr njsi matse t mallit t ofruara n treg
vendoset pran mallit.
6. Pr mallrat e para-paketuara, sht e mjaftueshme vendosja e mimit neto pr njsi n
qoft se me rregullat tjera t veanta n t dhnat pr peshn neto, nuk sht prcaktuar
ndryshe.

7. mimi i shitjes me pakic dhe mimi pr njsi t para-paketuara i mallrave do t vendoset


n ose pran mallit, paketimit ose piks s shitjes si dhe n rafte. Prve mimit sipas
paragrafit 1. t ktij neni nuk lejohet kurrfar mimi tjetr, prve n rastin e shitjes me
aksion, uljes se mimit apo me rastin e falimentimit t kompanis.
8. Shitsi duhet t vendos mimin n mnyr q t mos dmtoj mallin.
9. Dispozitat e paragrafit 8. t ktij neni nuk do t zbatohen pr ankande publike dhe shitjen e
veprave t artit, veprave antike si dhe shrbimeve t rregulluara me aktet tjera n fuqi.

Neni 10
mimet n reklama
mimi me pakic i mallrave apo shrbimeve dhe mimi pr njsi i mallit q publikohen n
reklama, duhet t jet i njjt me mimin e prcaktuar konform dispozitave t nenit 9 ktij
ligji.

Neni 11
Pagesa e detyrimeve financiare
Detyrimet financiare q konsumatori paguan prmes banks, posts apo institucioneve tjera
financiare do t konsiderohet i paguar n datn kur institucioni i till t marr urdhrpagesn
e konsumatorit.

Neni 12
Fatura
1. Shitsi pr do mall t shitur ose shrbim t ofruar pr konsumatorin duhet t jap fatur e
cila duhet t jet e sakt, e pashlyeshme, e qarte, e dukshme dhe e lexueshme n letr apo
form elektronike.
2. Shitsi i mundson konsumatorit pr t kontrolluar sasin e faturuar n lidhje me mallin e
bler apo shrbimin e ofruar.
3. Shitsi duhet tu prmbahet kushteve t deklaruara dhe mimit t shitjes me pakic.
4. Faturimi nuk lejon pages plotsuese prve asaj q sht cekur n fatur.
5. mimet administrative dhe mimet e shrbimeve publike si energjia, uji dhe shrbimet e
telekomunikimit rregullohen me ligje t tjera.
6. Pr shrbime tjera si transporti i udhtarve duhet te jepet fature ose bilet individuale.

Neni 13
Etiketa
1. Shitsi i mallrave dhe/apo shrbimeve duhet t siguroj q mallrat q shet t jen t
pajisura me etiket, e cila prmban informacione pr prodhuesin dhe adresn e tij, emrtimin
e mallit, sasin, prbrjen, cilsin, datn e prodhimit, afatin dhe mnyrn e prdorimit,
mirmbajtjes si dhe rrezikshmrin nse ekziston.
2. Informacioni pr etiketim pr mallrat ushqimore rregullohet me akt nnligjor.
3. Shitsi nuk ka t drejt t heq ose t ndryshoj etiketn e mallit apo informacionet e tjera
lidhur me mallrat e dhna nga prodhuesi dhe/ose furnizuesi.
4. Nse natyra e mallit nuk e lejon vendosjen e etikets, shitsi sht i detyruar t siguroj,
sipas krkess s konsumatorit, informacionin n prputhje me paragrafin 1. t ktij neni, n
mnyr tjetr apo edhe prmes paraqitjes s dokumenteve prkatse.
5. Shitsi me rastin e vendosjes n treg t mallit detyrohet t vendos etiketn, n t gjitha
mallrat e paketuara.
6. Pr mallrat e papaketuara, refuz duhet t siguroj nj udhzues t prgatitur nga prodhuesi
pr mnyrn e prdorimit m t leht dhe m t sigurt, pastaj ti ofroj garancionin, udhzime
teknike, listn pr serviset e autorizuara, nj liste pr paralajmrim nga rreziqet e mundshme
gjat prdorimit dhe nj deklarate t konformitetit t mallrave
7. Etiketa duhet t jet e shkruar qart, dukshm dhe e lexueshme n gjuht zyrtare sipas ligjit
ne fuqi.
8. Prkthimi i t dhnave n gjuhet zyrtare sipas ligjit ne fuqi, t vendosura n etiket nga
prodhuesi, pr t br m t leht informimin e konsumatorit lidhur me sigurin e prdorimit
t mallit, n paragrafin 1. te ktij neni duhet t jet identike me origjinalin.

Neni 14
Paketimi
1. Paketimi duhet t jet i sigurt pr shndetin, forma e paketimit duhet t prshtatet me
peshn e mallit dhe nuk duhet t shkaktoj tek konsumatori huti pesha dhe madhsia e mallit
t cilat duhet t jen n prputhje me rregulloret e veanta pr prshkrimin e recetave t
udhzuesit pr paketim.
2. N rastin e mbshtjelljes se ambalazhit me letr t veant dhe dekorime t tjera, mimi i
mallrave t paketuara duhet t paraqitet n mnyr t qart, dukshm dhe lexueshm.
3. Qeset t cilat prdoren pr bartjen e mallrave t blera q kan logon e plot ose t
pjesshme, mark tregtare, slogan ose emrin e prodhuesit ose tregtari do t konsiderohen
materiale promovuese dhe nuk i llogaritet konsumatorit pr pagese.
4. Shitsi duhet ti mundsoj konsumatorit kthimin e ambalazhit t ciln e ka paguar kur e ka
bler mallin si dhe tia kthej shumn q e ka paguar pr ambalazhin.
8

Neni 15
Premtimi i fitimit
Shitsi i cili me rastin e ofrimit t mallit apo shrbimit pr Konsumatorin premton nj
shprblim, n momentin e prfundimit t lojs shprblyese konsumatori t cilit i komunikohet
se sht fitues i nj mimi, ai sht i detyruar t ja dorzoj shprblimin e premtuar konform
ligjit pr lojrat e fatit.

Neni 16
Mesazhet prmes materialeve reklamuese
1. sht e ndaluar lnja e mesazheve apo materiale reklamuese n kutit postare dhe n der,
n qoft se konsumatori e ka vendosur ndalesn e shkruar qart pr t mos i vendosur ato.
2. Shprndarja e mesazheve dhe materialeve tjera reklamuese sht prgjegjsi e tregtarit
lidhur me cilsin e mallrave dhe shrbimeve t cilat i reklamon prmes ktyre mesazheve.
3. Prcjellja e mesazheve publike reklamuese nga telefonia mobile dhe posta elektronike,
duhet t kt trupin e mesazhit pr mundsin e anulimit te abonimit.

KREU III
NJOFTIMI PR MALLIN

Neni 17
Deklaracioni i mallit
1. Deklaracioni sht i detyrueshm t vendoset n do mall dhe duhet t paraqitet me shkrim
dhe shenja lidhur me specifikat e mallit q kan t bjn me shenjn tregtare, markn
tregtare, emri i marks, shenja ose simboli n lidhje me mallin dhe t vendosen n etiket, n
paketim ose dokumentet dhe informacionet prcjellse pr mallin.
2. Deklaracioni i mallit, duhet t prmbaj kto informacione:
2.1. emrin e prodhuesit t mallit dhe emri me t cilin shitet malli;
2.2. llojin, modelin, njsin matse dhe etiketn e mallit dhe se paku nj specifike t
rndsishme q e veon at mall.
2.3. datn e prodhimit dhe afatin e skadimit;
2.4. pr mallrat vendore, emrin dhe adresn e prodhuesit dhe vendin e origjins;
2.5. pr mallin e importuara, emrin dhe adresn e importuesit dhe vendin e origjins
se prodhuesit.

3. Vendosja e informatave n deklaracion sipas paragrafit 2. t ktij neni rregullohet me akt


nnligjor.
4. Prjashtimisht dispozitat e paragrafit 2. t ktij neni nuk zbatohen pr mallrat t cilat jan
t rregulluara me dispozitat e ligjve tjera ne fuqi.
5. Emrin e prodhuesit t mallit sipas nn-paragrafit 2.1. t paragrafit 2. t ktij neni sipas t
cilit malli i cili shitet duhet ti vendoset shenja ose prshkrimi i mallit, prdorimi i sakt pr t
mundsuar njohjen e konsumatorit me mallin e krkuar i cili dallohet nga mallrat tjera t
ngjashme me t cilat ajo mund t zvendsohet.
6. Adresa e plot nga paragrafi 2. i ktij neni detyrimisht duhet t prmbaj vendin, rrugn
dhe numrin e shtpis, numrin e telefonit, faksit adresn elektronike nse ato ekzistojn.
7. Vendi i origjins referuar n nn-paragraft 2.4. dhe 2.5. t paragrafit 2. t ktij neni do t
konsiderohet vendi ku malli sht prodhuar apo vendi n t ciln mallit i sht nnshtruar nj
procesi i cili ka ndryshuar ndjeshm specifikat e atij malli

Neni 18
Njoftimi pr prmbajtsit e mallit
1. Njoftimi pr prmbajtjen e mallit duhet t vendoset n mall ose paketim. Prgjegjsin pr
t dhnat e vendosura n mall apo paketim e bart shitsi.
2. T gjitha informacionet me t dhnat pr mallin nga paragrafi 2. neni 17 i ktij ligji duhet
t jen t qarta, t dukshme, t lexueshme dhe t shkruara n gjuhn shqipe dhe nuk
prjashton mundsin e prdorimit t njkohshm t gjuhve t tjera zyrtare si dhe shenja t
kuptueshme pr konsumatorin. Pr t dhnat mbi prmbajtjen e mallit prgjegjs sht
prodhuesi, kurse pr ato t importuara prgjegjs sht importuesi.
3. T dhnat pr prmbajtn e mallit duhet t jen t qarta, t dukshme, t kuptueshme, t
lexueshme, t pashlyeshme dhe nuk duhet t mbulohet me ndonj tekst tjetr.
4. Pr t dhnat mbi prmbajtn e mallrave t pa paketuara, refuz, njoftimi duhet t vendoset
pran paketimit n t ciln malli sht vendosur ose n pikn e shitjes n qoft se malli nuk
krkon kushte t veanta t siguris nga prishja.
5. Njoftimi i mallit duhet t jet i theksuar n mnyr q t mos dmtoj mallin.

10

KREU IV
SHITJA ME AKCION, ZBRITJA E MIMEVE, SHITJA NE TREGJET E HAPURA
DHE SHITJA E MALLRAVE ME DEFEKTE

Neni 19
Shitja me aksion dhe diskont
1. Shitja prmes Aksionit mund t realizohet pr sasi t caktuar t nj malli nga nj prodhues
n nj koh dhe vend t veant, me nj mim m t ult se mimi i ktij malli n nj shitje t
rregullt.
2. N raste t shitjes sipas paragrafit 1. t ktij neni, pran mallit ose afr tij duhet t vendoset
njoftimi i qart, i dukshm dhe i lexueshm i shnuar me "Akcion" ose "shitje Akcion".
3. N raste t shitjes me diskont t nj malli me mim m t lir se mimi baz t ciln
tregtari e lejon pr nj mall t caktuar n raste t caktuara, pran mallit ose afr tij duhet t
vendoset njoftimi i qart, i dukshm dhe i lexueshm i shnuar me "shitje me diskont".

Neni 20
Zbritja e mimeve - lirimi i mallit
1. Malli q shitet me zbritje, ose zbritja sezonale duhet t jet shnuar qart, dukshm dhe
lexueshm. mimet e zbritura duhet t vendosen nn ose mbi mimet e para.
2. Prqindja e uljes s mimit t shpallur n njoftimin pr zbritjen, doher kur krkohet
strukturat prgjegjse pr mbikqyrjen e tregut duhet t argumentohet nga shitsi me
dokumentacionin prkats si:
2.1. mimi paraprak; dhe,
2.2. dshmi pr zbritjen e sakt t mimit n prqindje.
3. N mimet e mallit t shitja me zbritje apo lirim, zbatohen dispozitat e nenit 9 ktij ligji.
4. Shitja sipas paragrafit 1. ktij neni, konsiderohet shitje e mallrave me mim t zbritur n
raste aksioni, pastrim stoku ose kur tregtari ndrpren biznesin e tij, apo kur n dyqane me
pakic sht ndaluar shitja e mallrave t caktuara nga strukturat prgjegjse pr mbikqyrjen
e tregut.
5. Zbritja e sipas paragrafit 1 ktij neni konsiderohet shitja e mallrave me nj mim t zbritur
pas sezonit t fundit, shitja e mallrave t dmtuara, shitja e rastit, shitja n panaire dhe n
dyqane t specializuara, pavarsisht nga arsyet pr uljen e mimeve.

11

Neni 21
Zbritjet e mimeve para afatit t skadencs
Mallrat q jan n shitje, para prfundimit t afatit t skadencs duhet t ndahen nga mallrat
tjera dhe pran atyre mallrave duhet t vendoset njoftimi i qart, i dukshm dhe i lexueshm
mbi afatin e prdorimit t fundit, ku duhet t duket qart mbishkrimi Prdoret deri m.

Neni 22
Ndarja e mallrave q jan me zbritje
Shitsi duhet ti ndaj fizikisht mallrat t cilave u ka zbritur mimin, nga mallrat tjera t cilat
nuk jan liruar, dhe t vendos pran tyre ose n to qart, dukshm dhe lexueshm njoftimin se
bhet fjal pr lirim apo zbritje mimi.

Neni 23
Shitja e mallrave me mangsi, gabime dhe defekte
Nse shitsi shet nj mall me mangsi, gabime apo defekte, malli i till duhet t jet i ndar
fizikisht nga mallrat e tjera dhe n mnyr t qart, t dukshme dhe t lexueshme duhet
shnuar n mall dhe ta njoftoj konsumatorin lidhur me gabimin apo defektin e atij malli.

KREU V
SHRBIMET PUBLIKE Q I OFROHEN KONSUMATORIT

Neni 24
Shrbimet publike
1. Shitja e shrbimeve publike konsumatorve, duhet t llogaritet sipas harxhimeve reale kur
natyra e shrbimeve e lejon kt.
2. Shrbimi i leximit t njehsorve mats sht pa pagese, prve n rastet kur kt e krkon
konsumatori. Kur shpenzimet pr shrbimin e leximit shtes jan t rregulluara me rregullore
t veanta, ather vlejn dispozitat tjera.
3. Shrbimi i leximit t njehsorve mats behet pa pages me prjashtim nse konsumatori
krkon lexim jasht afatit t parapar me rregulloret e rregullatorit prkats.
4. Shitsi do t njoftoj konsumatorin paraprakisht me t gjitha kushtet e shrbimeve publike
dhe ato kushte ti publikoj n media elektronike dhe t shkruara.
5. N komisionin pr shqyrtimin e ankesave t konsumatorve n kuadr t operatorve
ekonomik t cilt ofrojn shrbime publike duhet prfshihen prfaqsues nga Zyra pr
mbrojtjen e konsumatorit, Shoqatat e konsumatorit dhe komuniteti.

12

6. Operatort q ofrojn shrbimet e telefonis mobile SMS-, pa konfirmimin e pals, jan pa


pages.

Neni 25
Kyja n rrjetin e shprndarjes
Ofruesi i cili ofron shrbim publik prmes rrjetit t shprndarjes duhet ti lejoj konsumatorit
qasje n rrjetin e shprndarjes dhe prdorimit t lidhjes se rrjetit dhe t ofroj shrbime n
prputhje me rregulloret e veanta, kontratat e koncesionit ose akteve tjera t qeverisjes
lokale n territorin e s cils shrbimi ofrohet, me kushte jo-diskriminuese dhe i njohur sipas
kushteve t kontrats.

Neni 26
Ndrprerja e shrbimeve
1. Nse ofruesit t shrbimeve publike, i kundrshtohet prllogaritja e shrbimit n cilndo
procedur gjyqsore, ndrsa konsumatori i paguan rregullisht t gjitha faturat e
pakontestueshme, ofruesi i shrbimit publik nuk ka t drejte tia ndrpres konsumatorit
shrbimin deri n prfundimin e procedurs gjyqsore ose jasht gjyqsore.
2. Nse ofruesi i shrbimeve publike ka ndrprer ofrimin e shrbimit prpara se operatori t
jet njoftuar nga konsumatori pr procedurn e ngritur sipas paragrafit 1. t ktij neni.
Operatori sht i detyruar t ofroj shrbime deri n vendimin e gjykats.

Neni 27
Ruajtja e cilsis s shrbimeve
Ofruesi i shrbimeve i cili ofron shrbim publike duhet t ruaj cilsin e shrbimeve publike
n pajtim me kt ligj, ligjet dhe aktet tjera nnligjore n fuqi.

Neni 28
Sigurimi i qasjes dhe cilsis s shrbimeve
1. Ofruesit e shrbimeve publike jan t detyruar t sigurojn shrbime konsumatorit, secili
brenda fushveprimit t tyre, duke marr parasysh, sigurin, furnizimin me rregull, prve n
rastin e avarive t ndikuara nga faktort natyror, cilsin e shrbimeve publike dhe q t ofroj
qasje n shrbimet publike pr t gjith konsumatort.
2. Ofruesi i shrbimeve publike detyrohet ti kompensoj dmin eventual konsumatorit n rast
t ofrimit t shrbimit jo cilsor dhe jo adekuat.

13

Neni 29
Faturimi i energjis, ujit dhe shrbimeve t telekomunikacionit
1. Faturimi i energjis dhe i ujit llogaritet n baz t konsumit real t lexuar n njehsorin e
konsumatorit.
2. Mnyra e matjes dhe e llogaritjes t energjis dhe ujit rregullohet me ligje dhe akte tjera
nnligjore.
3. Furnizuesi detyrohet q konsumatorit tia mundsoj paraprakisht njoftimin me t gjitha
kushtet e konsumit t energjis dhe ujit.
4. Furnizuesi duhet t paraqes n fatur shnimet q i mundsojn konsumatorit kontrollin e
sasis dhe vlers pr konsumin e energjis dhe ujit.
5. Furnizuesi sht i detyruar tu prmbahet standardeve t shkruara t cilsis dhe
vazhdueshmris s shrbimeve t energjis dhe ujit.
6. Faturimi i energjis dhe ujit duhet t llogaritet n baz t konsumit real dhe vlersohet
nprmjet njsoreve t kalibruar.
7. Furnizuesi i shrbimeve t telekomunikimit duhet q pr kryerjen e shrbimeve tia dorzoj
faturn konsumatorit, e cila prmban shnime t nevojshme pr llogarin e shums s
prgjithshme q e detyron konsumatorin t paguaj vlern, taksn si dhe shumn e
prgjithshme t llogaritur n Euro.
8. Shrbimet publike shndetsore, arsimore rregullohen me ligje t veanta.

KREU VI
PAGESA ME PARADHNIE

Neni 30
Pagesat me paradhnien
1. Nse nj shits me pakic i cili kushtzon blerjen e mallrave, apo ofrimin e shrbimeve me
parapagime t pjesshme ose t plota nj her ose me kste sht i detyruar q n koh ti
prmbush detyrimet ndaj konsumatorit, n t kundrtn detyrohet t paguaj nj norm interesi
pr paradhnien pr gjith periudhn nga data e pranimit t paradhnies deri n datn e
dorzimit t mallrave.
2. Dispozitat e paragrafit 1. ktij neni do t zbatohen n rastin kur shitsi nuk mund tia ofroj
mallin ose shrbimin e kontraktuar n afatin e parapar n kontrat.

14

KREU VII
KONTRATAT E LIDHURA JASHT OBJEKTIT T SHITSIT

Neni 31
Kontratat der me der
1. Shitsi jasht lokaleve t tij mund t lidh kontrata der m der me konsumatorin n
shtpin apo n vendin e tij t puns.
2. Dispozitat e ktij neni vlejn pr kontratat pr t cilat konsumatori ka pranuar ofertn pr
lidhjen e kontrats n kushte t ngjashme me ato t prcaktuara n paragrafin 1. t ktij neni.
3. Shitsi i cili lidhe nj kontrat sipas paragrafit 1. t ktij neni duhet ti legjitimohet
konsumatorit me kartn e identifikimit.

Neni 32
Njoftimi pr t drejtn e ndrprerjes s kontrats
1. Me rastin e lidhjes s kontrats nga ky kapitull i ktij ligji, shitsi sht i detyruar ta njoftoj
konsumatorin me shkrim pr t drejtn e tij pr ndrprerjen e kontrats sipas nenit 33 t ktij
ligji .
2. Njoftimi duhet t prmbaj emrin e biznesit, adresn e tij, datn e njoftimit, informacionin
e duhur pr identifikimin e kontrats, logon e palve kontraktuake, lenden e kontrats dhe
mimin e saj si dhe afatin pr ndrprerjen e kontrats., sipas paragrafit 1. t nenit 33 t ktij
ligji .
3. Njoftimi duhet t'i jepet konsumatorit jo m von se momenti i lidhjes s kontrats
4. N rast t kontestit, tregtari duhet t dshmoj se konsumatorit n kohn e duhur i ka
prcjell njoftimin sipas paragrafit 1. deri ne 3. t ktij neni.

Neni 33
Ndrprerja e kontrats
1. Konsumatori ka t drejt, pa dhn asnj arsye, n mnyr t njanshme t ndrpres
kontratn, brenda katrmbdhjet (14) ditve nga dita e pranimit te njoftimit me shkrim sipas
nenit 32 t ktij ligji.
2. Kontrata do t ndrpritet bazuar n njoftimin me shkrim pr ndrprerjen.
3. Kontrata ndrpritet kur tregtari ka marr njoftimin me shkrim pr ndrprerje .
4. Konsiderohet se kontrata sht ndrprer, n koh, nse njoftimi pr ndrprerje sht
drejtuar brenda afatit ligjor t referuar n paragrafin 1. t ktij neni.

15

Neni 34
Ndrprerja e kontrats n rast se njoftimi i t drejts pr t ndrprer at nuk sht
lshuar
Nse konsumatori nuk sht njoftuar pr t drejtn e ndrprerjes s kontrats sipas nenit 32 t
ktij ligji, e drejta e tij pr te ndrprer kontratn sipas nenit 33 t ktij ligji, nuk sht e
kufizuar n koh.

Neni 35
Pasojat e ndrprerjes s kontrats
1. N rast t ndrprerjes s kontrats, konsumatori ia kthen produktin shitsit dhe shitsi
detyrohet ti bart shpenzimet e shkaktuara.
2. Konsumatori nuk prgjigjet pr dmin t cilin e ka psuar shitsi pr shkak t ndrprerjes
s kontrats.
3. Detyrohet shitsi q me s largu brenda tridhjet (30) ditve nga dita e marrjes s njoftimit
me shkrim pr ndrprerjen e kontrats, t ja kthen konsumatorit shumn e plot q ai ka
paguar sipas kontrats, si dhe interesin e prcaktuar me nj norm reale t caktuar nga bankat
komerciale mbi depozitat n tre (3) muajt e fundit, duke filluar nga marrja e njoftimit me
shkrim pr ndrprerjen e kontrats.

KREU VIII
KONTRATAT E LIDHURA N DISTANC

Neni 36
Kontrata e lidhur n distanc
Konsumatori lidh kontrat pr mallin apo shrbimin me tregtarin, sipas nj skeme organizimi
shitjeje n largsi ose ofrim shrbimi nga tregtari, i cili, pr qllimet e kontrats, prdor
ekskluzivisht nj ose m shum mjete t komunikimit n distanc, deri n astin e lidhjes s
kontrats.

Neni 37
Mjetet e komunikimit n distanc
Mjete t komunikimit n largsi jan t gjitha mjetet t cilat pa pranin fizike t njkohshme
t t dyja palve, mund t prdoren pr lidhjen e kontrats prmes letrkmbimi, materialit t
shtypur, publiciteti n shtyp me formular porosish, katalogut, posts elektronike, tregtis
elektronike, faksit, telefoni dhe televizioni.

16

KREU IX
SHRBIMET FINANCIARE T KONSUMATORIT

Neni 38
Kontrata pr kredi konsumuese
1. Kontrata pr kredi konsumuese sht do kontrat, ku kredi dhnsi i jep ose premton ti
jap nj konsumatori nj kredi, n formn e nj pagese t shtyer apo t afatizuar, huadhnie
ose kontrata t tjera, t ngjashme financiare.
2. Kontratat pr kushtet mbi bazn e vazhdueshmris s nj shrbimi apo t furnizimit me
mallra t t njjtit lloj dhe n t njjtn sasi, ku konsumatori ka t drejtn e pagess pr
zgjatjen e ktyre kushteve nprmjet ksteve, nuk do t vlersohen si kontrata kredie.
3. Kontratat e mposhtme prjashtohen nga fusha e veprimit t Kreut IX t ktij ligji
3.1. q jan t siguruara me an t hipoteks ose nga ndonj sigurim tjetr i
krahasueshm, q prdoret zakonisht mbi pronn e paluajtshme, apo t siguruara
nprmjet nj t drejte q lidhet me pronn e paluajtshme;
3.2. qllimi i t cilave sht fitimi/marrja ose ruajtja e t drejtave t pronsis mbi
tokn ose mbi ndrtesa ekzistuese apo t projektuara;
3.3. q prfshijn nj shum totale t kredis m pak se dyqind (200) Euro ose m
shum se shtatdhjet e pesmij (75.000) Euro;
3.4. Kontratat e qiras ose lizingut ku detyrimi pr blerjen e objektit t kontrats nuk
sht prcaktuar n vet kontratn ose n ndonj kontrat t veant. Nj detyrim i
till do t prezumohet se ekziston, nse sht vendosur kshtu n mnyr t
njanshme nga kreditori;
3.5. n formn e nj mbitrheqje dhe ku kredia duhet t shlyhet brenda nj muaji;
3.6. ku kredia sht dhn pa interes dhe pa ndonj detyrim/pages tjetr dhe kontratat
e kredis, sipas kushteve t t cilave kredia duhet t shlyhet brenda tre muajve dhe
jan pr t'u paguar vetm detyrime me vler t vogl, t paprfillshme;
3.7. ku kredia sht dhn nga pundhnsi punonjsve t tij, si nj veprimtari
dytsore pa interes ose me nj norm vjetore t prqindjes s pagesave/detyrimeve m
t ult se ato q ekzistojn n treg dhe q prgjithsisht nuk jan t ofruara pr
publikun;
3.8. q jan rezultat i nj zgjidhjeje t arritur n gjykat ose prpara nj autoriteti
tjetr ligjor;
3.9. q kan t bjn me nj pages t shtyr, pa detyrime/pagesa, t nj borxhi
ekzistues;

17

3.10. pr lidhjen e t cilave konsumatorit i krkohet q t depozitoj nj send si siguri


n ruajtje t kreditorit dhe ku prgjegjsia e konsumatorit sht e kufizuar rreptsisht
me vlern e atij sendi t ln peng;
3.11. q kan t bjn me huat e dhna ndaj nj publiku t kufizuar, n baz t nj
dispozite ligjore, me qllim t interesit t prgjithshm dhe me norma interesi m t
ulta se ato q ekzistojn n treg, ose pa interes, apo n kushte t tjera q jan m t
favorshme pr konsumatorin se ato q ekzistojn n treg dhe me norma interesi jo m
t larta se ato q ekzistojn n treg.

Neni 39
Informacioni para kontraktor pr konsumatorin
1. Kredi dhnsi i paraqet konsumatorit n form t shkruar informacionin e duhur dhe
kryesor, prpara lidhjes s kontrats s kredis konsumuese, n mnyr q ai t ket njohuri
t plota pr transaksionin e lidhjes dhe ekzekutimit t kontrats, si dhe t ket mundsi t
zgjedh ofertn m t leverdishme n treg.
2. Informacioni parakontraktor prfshin:
2.1. vlern totale t kredis ose kufirin e kredis n rastet e mbitrheqjeve dhe/ose
karts s kredis.
2.2. kushtet pr shfrytzimin dhe trheqjen e kredis;
2.3. kohzgjatjen e kontrats s kredis;
2.4. normn efektive t interesit me shpjegimet prkatse pr llogaritjen e saj;
2.5. normn nominale t interesit (variabile ose fikse) dhe normn referente nse sht
e aplikueshme mbi kt norm interesi, si dhe periudhat, kushtet dhe procedurat pr
ndryshimin e saj;
2.6. shumn e kstit, numrin e ksteve dhe periodicitetin e shlyerjeve t
ksteve(pagesave), si dhe t paraqitet nj plan i amortizimit t kredis(plani i
shlyerjes) duke prfshir totalin e detyrimit(kryegj dhe interes) pr t gjith kredin;
2.7. kushtet e prdorimit dhe t shlyerjes n rastin e mbitrheqjeve ose karts s
kredis;
2.8. mnyrn e njoftimit t konsumatorit n rastin e ndryshimit t kushteve t
kontrats.
2.9. koston e mbajtjes s nj llogarie pr kryerjen e transaksioneve pr shfrytzimin e
kredis dhe t pagesave, konstot e prdorimit t nj karte apo mjeti tjetr pagese pr
shfrytzimin e kredis dhe t pagesave, si dhe kostot tjera lidhur me transaksionet e
pagesave;
2.10. do kosto shtes q sht e detyrueshme pr marrjen e kredis;
18

2.11. garancit/kolateralin dhe sigurimin e krkuar;


2.12. ekzistencn e s drejts s trheqjen nga kontrata, periudhn gjat t cils mund
t ushtrohet kjo e drejt dhe procedurat pr ushtrimin e ksaj t drejte;
2.13. t drejtn pr t shlyer kredin para afatit, si dhe kostot q rrjedhin nga kjo, duke
treguar shumn dhe metodn e llogaritjes;
2.14. kushtet e penalizimint dhe interesin ndshkues n rastin e pagesave q kryhen
pasi u kalon afati, si jan t zbatueshme n kohn kur u jepet ky informacion, si dhe
penalizimet n rast t mos respektimit t kushteve dhe/ose afatet tjera t kontrats;
2.15. detyrimin pr konsumatorin n rast kur n kontratn pr mbitrheqje
parashikohet q kredia t shlyehet n do koh me krkesn e kreditdhnsit, me nj
kst t vetm ose brenda nj afati tremujor.
2.16. kohn e vlefshmris s informacionit parakontraktor pr konsumatorin;
3. Kredi dhnsi i sugjeron konsumatorit llojin dhe shumn m t prshtatshme t kredis,
ndrmjet kredive q ofron, duke marr parasysh gjendjen financiare dhe/ose aftsin paguese
t konsumatorit, avantazhet dhe disavantazhet q e shoqrojn mallin e propozuar dhe
qllimin e kredis;
4. Kred idhnsi me krkes t konsumatorit, plotson krkesat e informacionit
parakontraktor t prcaktuar n paragrafin 2. t ktij neni, si dhe jep shpjegime shtes, me
qllim q konsumatori t jet n gjendje t merr vendimin e duhur;
5. Kredi dhnsi informon konsumatorin n rastin e mosmiratimit t kredis konsumuese t
shoqruar me arsyet prkatse;
6. Informacioni i shpalosur m lart duhet t vihet n dispozicion pr konsumatorin edhe n
rastin kur ai hap llogari rrjedhse dhe ka t drejt q t prdor shuma m t mdha se sa
gjendja e ksaj llogarie n formn e nj mbitrheqje.

Neni 40
Informacioni kontraktor pr konsumatorin
1. Kontrata mbi kredin konsumuese prfshin elementet e mposhtme:
1.1. qllimi i kredis;
1.2. t dhnat e plota pr identitetin dhe adresat e palve kontraktuale;
1.3. shumn totale t kredis dhe kushtet pr shfrytzimin e saj
1.4. afatin e maturimit t kredis

19

1.5. normn vjetore nominale t interest, kushtet q prcaktojn mnyrn e zbatimit


dhe prllogaritjes s ksaj norme, do indeks ose norm referenc t zbatueshme, si
dhe periudhat, kushtet dhe procedurat pr ndryshimin e norms s interesit, duke
prcaktuar dhe mnyrn e njoftimit t konsumatorit nse norma vjetore sht e
ndryshueshme, dhe pr do ndryshim t mundshm;
1.6. normn efektive t interesit dhe totalin e kostos s kredis pr konsumatorin, t
llogaritur n kohn kur lidhet kjo kontrat kredie:
1.6.1. t dhnat financiare dhe t gjitha supozimet e prdorura pr llogaritjen e
ksaj norme;
1.6.2. kushtet sipas t cilave mund t ndryshoj kjo norm, ose
1.6.3. n rastet kur sht objektivisht e pamundur t jepet norma efektive e
interesit, konsumatorit i jepet informacion i mjaftueshm n kontratn e
shkruar pr kostot/shpenzimet e kredis;
1.7. do shpenzim q nuk prfshihet n llogaritjen e norms efektive t interesit, por
q do t paguhet nga konsumatori n rrethana t caktuara duke treguar qllimin si dhe
shumn n rastet kur sht e njohur;
1.8. shuma e kstit, numrin dhe periodicitetin ose datat e do ksti (pagese t
konsumatorit) pr t shlyer kredin, dhe do shpenzim tjetr lidhur me dhnien dhe
prdorimin e kredis, t paraqitur n nj plan shlyerje t kredis (kryegj dhe interes);
1.9. koston e mbajtjes s nj llogarie apo t prdorimit t nj mjeti pagese pr
transaksionet e shfrytzimit t kredis dhe t shlyerjes/pagesave dhe kosto t tjera
lidhur me transaksionet e pagesave;
1.10. garancit e vendosura pr t siguruar ekzekutimin e kontrats s kredis dhe
sigurimi i jets ose i prons;
1.11. t drejtn e trheqjes nga kontrata e kredis, sipas prcaktimit t nenit 44, t
ktij ligji;
1.12. t drejtn pr shlyerjen e kredis para afatit dhe t prfitimit t nj reduktimi t
kostos totale t kredis;
1.13. kostot, penalitetet si dhe procedurat dhe metodologjin e llogaritjes s tyre, t
cilat konsumatori duhet ti paguaj n rastin e shlyerjes s pjesshme ose t plot t
kredis, para afatit t maturimit;
1.14. formn juridike t vendosjes s kolateralit, vlersimin dhe mnyrn e vnies n
ekzekutim t tij;
1.15. penalitetet lidhur me mosrespektimin e detyrimeve kontraktore t cilat nuk jan
prfshir n llogaritjen e norms efektive t interesit, por t cilat paguhen nga
konsumatori n rrethana t caktuara, si dhe prcaktimi i ktyre rrethanave. N rast se

20

dihet shuma e sakt e ktyre penaliteteve, q n momentin e lidhjes s kontrats jepen


shumat respektive dhe n rast t kundrt, jepet metoda e prllogaritjes s tyre.
2. N rastin e kredis konsumuese e cila shlyhet me kste, si pjes t kontrats ose si aneks t
saj, kredi dhnsi prfshin edhe:
2.1. planin e shlyerjes s kredis n momentin e dhnies s kredis; dhe
2.2. mnyrn e llogaritjes s norms efektive t interesit (duke prfshir n llogaritje
t gjitha pagesat e paracaktuara q konsumatori paguan n momentin e marrjes s
kredis dhe gjat gjith koh vazhdimit t saj) duke dhn nj shembull t detajuar;
3. Secili kredi dhnsi mund t prfshij n kontrat me vullnetin e tij/saj edhe informacion
tjetr shtes, prve informacionit t prcaktuar n paragrafin 1. dhe 2. t ktij neni.

Neni 41
Krkesa t prgjithshme mbi kontratat e kredis
1. Kontratat e kredis q prbjn objektin e ktij Kreu t ktij ligji bhen n t gjitha rastet
me shkrim dhe nj kopje e kontrats s nnshkruar nga palt i jepet personalisht konsumatorit
n momentin e lidhjes s kontrats.
2. N rastin e do kontrate garancie q siguron shlyerjen e detyrimit q lind nga kontrata
kryesore e kredis, kopja e kontrats s garancis dhe e kontrats s kredis i jepet edhe
garantuesit t kredis, n rast se ky i fundit sht nj person i ndryshm nga kredi marrsi.
3. Nj kontrat kredie konsumuese n do rast prcakton qart kushtet e shfrytzimit,
qllimin e prdorimit t kredis si dhe kushtet dhe afatet e shlyerjes s kredis, s bashku me
penalitetet prkatse.
4. Kontrata e kredis konsumuese duhet t prmbaj edhe nj dispozit t veant pr
periudhn q konsumatori ka t drejt t trhiqet nga kontrata sipas prcaktimeve t nenit 44
t ktij ligji.

Neni 42
Krkesa t Veanta pr Kontratat e Mbitrheqjeve dhe pr Kartelat e Kreditit
1. Nj kontrat mbitrheqje ose pr kart krediti prfshin informacionin e krkuar sipas
paragrafit 2 t nenit 40 t ktij ligji.
2. Konsumatori informohet rregullisht por jo m pak se nj her n vit pr gjendjen e
llogaris s tij, nprmjet nj dokumenti gjendja e llogaris(statement of account) q
prmban informacionin e mposhtm:
2.1. periudha s cils i prket gjendja e llogaris (data e fillimit dhe data e fundit);
2.2. gjendja n fillim t periudhs;

21

2.3. vlerat/shumat, si dhe datat prkatse kur kredia sht vn n dispozicion t


konsumatorit me prshkrimin prkats;
2.4. vlerat/shumat e pagesave dhe datat prkatse kur jan kryer pagesat nga
konsumatori, prshkrimi i veprimit/eve;
2.5. normn e fundit t interesit t rn dakord;
2.6. do shpenzim/pages pr interesat apo/dhe komisioni q sht aplikuar
prshkrimi prkats;
2.7. gjendja e llogaris n fund t periudhs.

Neni 43
E Drejta e trheqjes nga kontrata e kredis konsumuese
1. Konsumatori ka t drejtn t trhiqet nga kontrata e kredis konsumuese pa dhn ndonj
arsye pr kt qllim, brenda nj periudhe kalendarike katrmbdhjet (14) ditore. Ky afat
fillon nga dita e arritjes s kontrats, ose nga data e nnshkrimit t kontrats nga palt.
2. Prpara ushtrimit t ksaj t drejte konsumatori njofton kredi dhnsin pr synimin e tij
(brenda afatit t lartcekur prej katrmbdhjet (14) ditve pr tu trhequr nga kontrata e
kredis.
3. N qoft se kredia sht disbursuar dhe prfituar nga konsumatori dhe n qoft se ky i
fundit ushtron t drejtn pr tu trhequr nga kontrata, kredi dhnsi njofton konsumatorin pr
shumn e kredis q duhet ti rikthehet nga konsumatori. Kjo vler prbhet nga shuma e
kryegjs dhe interesit pr ditt prkatse, si dhe shpenzimet e mundshme t kredi dhnsit t
krijuara nga veprime me pal t treta pr efekt t disbursimit t ksaj
4. Shpenzimet e mundshme t kredi dhnsit t krijuara nga veprime me pal t treta pr
efekt t disbursimit t ksaj kredie, prfshihen n do rast n informacionin kontraktor,
ndrsa interesi llogaritet mbi bazn e norms s interesit t rn dakord.
5. Nse pala konsumatore prbhet nga disa persona, dhe njri prej tyre ushtron t drejtn pr
tu trhequr nga kontrata e kredis konsumatore, sipas pikave t msiprme t ktij neni,
ather dhe personat e tjer q prbjn paln konsumatore kan t drejtn t trhiqen nga kjo
kontrat.
6. Nse nj konsumator trhiqet nga kontrata e kredis, edhe personi q ka hyr n detyrime
kontraktore duke dhn garanci pr detyrimet e konsumatorit sipas ksaj kontrate, mund t
trheq gjithashtu garancin/t e vendosura prej tij pr ekzekutimin e ksaj kontrate.

22

Neni 44
T drejtat dhe detyrimet n rastet e shlyerjes/pagess s kredis para afatit t maturimit
1. Konsumatori ka t drejt t kryej n do koh, edhe para afatit t maturimit, shlyerje t
pjesshme ose t plot t detyrimeve t tij t lindura nga kontrata e kredis konsumatore. N
kt rast, kredi dhnsi duhet t bj nj reduktim t kostos totale t kredis. Ky reduktim
konsiston n uljen e interesave dhe kostove t aplikuara mbi pjesn e pashlyer t kredis, pr
periudhn e mbetur sipas kontrats s kredis.
2. N rastin e shlyerjeve t kredis para afatit, kredi dhnsi ka t drejtn pr nj kompensim
t drejt dhe objektiv, pr kosto t mundshme t lidhura direkt me shlyerjen/et e kredis para
afatit, me kusht q shlyerja para afatit ti prkoj nj periudhe pr t ciln norma e interesit
sht fikse, sipas prcaktimit n kontratn e kredis.
3. Nse periudha midis shlyerjes para afatit dhe maturimit t kredis sht mbi nje ( 1) vit,
kompensimi i prcaktuar n paragrafin 2. t ktij neni, nuk tejkalon dy (2) pr qind t shums
s kredis s paguar para afatit dhe nse kjo periudh nuk kalon nj (1) vit, kompensimi nuk
tejkalon nj (1) pr qind t shums s kredis s paguar para afatit.
4. Kompensimi pr shlyerjet e parakohshme nuk aplikohet n rastet e mposhtme:
4.1. nse shlyerja realizohet n baz t nj kontrate sigurimi, e cila ka si qllim
shlyerjen e kredis;
4.2. pr mbitrheqjet; dhe
4.3. nse shlyerja e kredis para afatit i prkon nj periudhe pr t ciln norma e
kredis nuk sht fikse.

Neni 45
Norma efektive e interesit
1. Norma efektive e interesit t kredis sht kostoja totale e kredis pr konsumatorin, e
shprehur si prqindje vjetore e shums totale t kredis.
2. Mnyra e prllogaritjes s norms efektive t interesit dhe prkufizimi i elementeve t
shfrytzuara pr llogaritjen e saj prcaktohen me aktet nnligjore t nxjerrura nga Banka
Qendrore e Republiks s Kosovs.

Neni 46
Ndrrimi i Kredi dhnsit
Nse bazuar n caktimin e krkesave t kontrats vjen deri te ndrrimi i kredi dhnsit,
konsumatori ka t drejt t ja paraqes kredi dhnsit t ri t gjitha kundrshtimet q do ti
kishte ndaj kredi dhnsit t vjetr, me prjashtim t kundrshtimeve tipike personale.

23

Neni 47
Shlyerjen e kredis me instrumente tjera t pagess
1. Nse sht rn dakord q konsumatori mund t shlyej shumn e kredis prmes mjeteve
tjera t pagesave jo me para t gatshme, kredi dhnsi duhet ti prdor kto mjete pagese
vetm pr shlyerjen e kredis.
2. Nse kredi dhnsi nuk vepron n pajtim me paragrafin 1. t ktij neni, do t jet
prgjegjs pr dmin e shkaktuar ndaj konsumatorit.

Neni 48
Ndalimi i transferimit t t drejtave t Kredi dhnsit
Kontratat mbi kredit e konsumatorit nuk detyrojn kredi dhnsin apo ndonj pal e tret t
transferoj apo n interes t tij, t kufizoj t drejtat e tyre n rast t mos prmbushjes apo
parregullsive t kontrats nga personi me t cilin ai ka lidhur kontrat q do t financohen nga
kontrata e kredis.

Neni 49
Detyrimet tjera pr kredit konsumuese
1. do publikim ose ofert tjetr e shfaqur n njsit tregtare, ku tregtari ofron produktet
dhe/ose shrbime me kredi dhe me t ciln tregohet norma e interesit ose fardo shifre q
lidhet me koston e kredis, prmban edhe deklarimin e norms efektive t interesit
2. Ekzistenca e nj kontrate kredie nuk ndikon n asnj mnyr mbi t drejtat e konsumatorit
ndaj furnizuesve t mallrave ose shrbimeve, t blera nprmjet nj kontrate t till, n rastet
kur mallrat ose shrbimet nuk jan furnizuar ose jan ndryshe, jo n prputhje me kushtet e
kontrats pr furnizimin e tyre.
3. Kur konsumatori pr blerjen e mallrave ose prfitimin e shrbimeve bhet pale n nj
kontrate kredie me nj person t ndryshm nga furnizuesi i tyre dhe ekziston nj lidhje e
ngusht tregtie ndrmjet kredi dhnsit dhe furnizuesit t mallit ose shrbimit, konsumatori
ka t drejtn t krkoj dmshprblim nga kredi dhnsi, kur mallrat ose shrbimet, objekt i
kontrats s kredis, nuk jan furnizuar ose jan ndryshe, jo n prputhje me kushtet e
kontrats pr furnizimin e tyre.

24

KREU X
KUSHTET E PADREJTA N KONTRATAT E KONSUMATORIT

Neni 50
Kushtet e kontratave t padrejta
1. Kontrata e cila nuk sht negociuar individualisht, sht e padrejt n qoft se shkakton
pabarazi n t drejtat dhe detyrimet e palve, q rrjedhin nga kontrata, n dm t
konsumatorve.
2. Kushti do t konsiderohet si i panegociuar individualisht, kur ai ka qen hartuar m par
nga tregtari dhe konsumatori nuk ka qen n gjendje t ndikoj n prmbajtjen e kushtit,
veanrisht n tekstin e kontrats standarde, t formuluar m par nga tregtari.
3. Kur tregtari argumenton se nj kusht standard ka qen i negociuar individualisht,
prgjegjsia bie mbi konsumatorin.
4. Kushti i padrejt n kontrat do t vlersohet duke marr parasysh:
4.1. natyrn e mallrave dhe shrbimeve, pr t cilat lidhet kontrata;
4.2. kohn e lidhjes s kontrats;
4.3. rrethanat aktuale t lidhjes s kontrats;
4.4. kushte t tjera t kontrats ose kontrat tjetr, nga e cila sht e varur.
5. Vlersimi i natyrs s padrejt t kushteve nuk lidhet me objektin kryesor t kontrats,
prshtatshmrin e mimeve ose pagesave t mallrave apo shrbimeve t furnizuara, nse
kto kushte jan paraqitur n nj gjuh t qart e t kuptueshme.
6. T drejtat e tregtarit jan kushte t padrejta n kontrata, kur:
6.1. prjashtojn ose kufizojn prgjegjsin ligjore t shitsit ose furnizuesit, pr
shkak t vdekjes s konsumatorit ose dmtimit personal t tij, si pasoj e nj veprimi
ose mangsie t tregtarit;
6.2. prjashtojn ose kufizojn n mnyr t paprshtatshme t drejtat ligjore t
konsumatorve kundrejt tregtarit ose pals tjetr, n rast t mos prmbushjes s
trsishme ose t pjesrishme, apo t pamjaftueshme nga tregtari t do detyrimi
kontraktual, prfshir t drejtn e zgjedhjes s kompensimit t borxhit ndaj tregtarit;
6.3. bjn kontrat detyruese pr konsumatorin, ndrsa furnizimi i shrbimit nga
tregtari sht subjekt i nj kushti, realizimi i t cilit varet vetm nga ai vet;
6.4. tregtari i cili vendos pr t mos prmbushur kontratn i lejohet t mbaj shumn e
paguar nga konsumatori, pa parashikuar marrjen e kompensimit nga konsumatori t
nj shume ekuivalente pr shkak t mos prmbushjes s kontrats nga tregtari;

25

6.5. i krkojn do konsumatori, i cili nuk arrin t prmbush detyrimin e tij, t


paguaj si kompensim nj shum t lart jo proporcionale;
6.6. autorizojn tregtarin ta anuloj kontratn n baz t vullnetit t tij, ndrsa nj
mundsi e till nuk i sht dhn konsumatorit, ose lejon tregtarin t mbaj shumn e
paguar pr shrbimet ende t pa kryera nga ai;
6.7. vazhdojn kontratn q ka afat kohor t caktuar dhe konsumatori nuk sht
shprehur ndryshe sepse i lihet afat i paarsyeshm, pr t shprehur vullnetin pr mos
vazhdimin e kontrats;
6.8. detyrojn konsumatorin t mos anuloj kushtet, me t cilat ai nuk ka mundsi
reale pr tu br i njohur, prpara prfundimit t kontrats;
6.9. i mundsojn tregtarit t ndryshoj kushtet e kontrats n mnyr t njanshme,
pa nj arsye t vlefshme, q specifikohet n kontrat;
6.10. i mundsojn tregtarit t ndryshoj, n mnyr t njanshme, pa nj arsye t
vlefshme, do karakteristik t mallit ose shrbimit t ofruar;
6.11. parashikojn q mimi i mallit t prcaktohet n kohn e shprndarjes ose
lejojn shitsin e mallit apo ofruesin e shrbimit t rris mimin, pa i dhn
konsumatorit t drejtn e ndrsjell pr t anuluar kontratn, nse mimi prfundimtar
sht shum m i lart se mimi me rastin e lidhjes s kontrats;
6.12. i japin tregtarit t drejtn pr t prcaktuar nse malli ose shrbimi i ofruar sht
n prputhje me kontratn ose i japin atij t drejtn ekskluzive pr t interpretuar do
kusht t kontrats;
6.13. kufizojn detyrimin e tregtarit pr t mbajtur angazhimet e marra nga agjenti i
tij;
6.14. detyrojn konsumatorin t prmbush t gjitha detyrimet e tij, ndrsa tregtari
nuk prmbush detyrimet e tij;
6.15. i japin tregtarit mundsin t transferoj t drejtat dhe detyrimet e tij sipas
kontrats pa plqimin konsumatorit kur kjo mund t shrbej si zvoglim i garancive
pr konsumatorin;
6.16. prjashtojn ose pengojn t drejtn e konsumatorit t ndrmarr veprime ligjore
ose t krkoj do kompensim tjetr ligjor, veanrisht duke i krkuar konsumatorit t
paraqes mosmarrveshjet ekskluzivisht n arbitrazh t pambuluar nga dispozitat
ligjore, duke kufizuar padrejtsisht t dhnat n dispozicion pr t, ose duke i
ngarkuar konsumatorit barrn e provs, e cila i bie mbi paln tjetr t kontrats.

26

Neni 51
Dispozitat e caktuara kontraktuale q mund t konsiderohet t padrejta
1. Prve prmbushjes s kushteve t prcaktuara sipas ktij ligji dispozita kontraktuale t
padrejta konsiderohen:
1.1. dispozitat pr kufizimin ose prjashtimin e prgjegjsis pr dmin e shkaktuar
nga tregtari n rast vdekje apo lndimit trupor t konsumatorit, nse dmi rezulton se
sht shkaktuar nga veprimet e tregtarit.
1.2. dispozitat pr kufizimin ose prjashtimin e t drejtave t konsumatorve nga
shitsi ose nj person i tret n rast t mos prmbushjes s plot ose t pjesshme t
kontrats.
1.3. dispozita n baz t t cils konsumatori detyrohet pr t prmbushur detyrimet
kontraktuale ndaj tregtarit, deri sa prmbushja e detyrimeve t tregtarit, kushtzohet
nga rrethanat t cilat varen kryesisht nga vullneti i tregtarit.
1.4. dispozita e cila prcakton se tregtarit i sht paguar do detyrim nga konsumatori,
por tregtari nuk e pranon se kontrata sht prmbushur n trsi;
1.5 dispozitat nga t cilat konsumatori detyrohet q t paguaj dmin pr shkak t mos
prmbushjes s kontrats e cila sht dukshm m e madhe se dmet e shkaktuara;
1.6. dispozita e cila autorizon shitsin pr prmbushjen e kontrats n baz t gjykimit
t tij, ndrkoh q e njjta e drejt nuk sht parapare pr konsumatorin;
1.7. dispozita q autorizon tregtarin n rast t shkputjes s kontrats t mbaj pagesn
pr shrbimet q ende nuk jan kryer;
1.8. dispozita e cila autorizon shitsin pr t anuluar kontratn e lidhur pr nj koh t
pacaktuar pa ln nj periudh t prshtatshme njoftimi, prve rasteve kur ekzistojn
shkaqe te arsyeshme pr shkputje;
1.9. dispozita e cila imponon detyrime t caktuara pr konsumatorin prpara lidhjes s
kontrats pr t ciln konsumatori nuk ka qen i njoftuar;
1.10. dispozita q i lejon tregtarit n mnyr t njanshme t ndryshoj kushtet e
kontrats, pa ndonj arsye t parapare n kontrats;
1.11. dispozita q i lejon tregtarit n mnyr t njanshme t ndryshoj shenjat
specifike t mallrave ose shrbimeve q jan objekt i kontrats, pa ndonj shkak t
arsyeshm;
1.12. dispozita me t ciln vrtetohet mimi i mallrave ose shrbimeve t prcaktuara
n kohn e dorzimit t mallrave ose t ofrimit t shrbimeve, q i lejon tregtarit
rritjen e mimit, duke mos i dhn t drejtn konsumatorit pr shkputjen e kontrats
n qoft se mimi i ofruar sht m i lart se mimi pr t cilin kan rn dakord n
kohn e nnshkrimit t kontrats;

27

1.13. dispozita q i jep tregtari t drejtn ekskluzive pr interpretimin e t gjitha


dispozitave te kontrats;
1.14. dispozita e cila prjashton ose kufizon prgjegjsin e tregtarit pr detyrimet e
bartura te prfaqsuesi i tij;
1.15. dispozita q e detyron konsumatorin pr t prmbushur detyrimet e tij
kontraktuale, madje edhe n rastet kur tregtari nuk i ka plotsuar detyrimet e tij
kontraktuale;
1.16. dispozita q lejon tregtarin, pa plqimin paraprak t konsumatorit ti bart t
drejtat dhe detyrimet e tij nj pale t tret;
1.17. dispozita e cila i prjashton apo kufizon t drejtn konsumatorit pr t realizuar
t drejtat n baz t kontrats prpara gjykats, dispozitat q detyrojn konsumatorin
pr t zgjidhur mosmarrveshjen prmes arbitrazhit dhe dispozita e cila pamundson
paraqitjen e provave n favor t konsumatorit;
1.18. dispozita e cila favorizon biznesin monopolizues i tregut kundrejt konsumatorit
t cilit i mohohen t drejtat e zgjedhjes dhe t drejtat tjera t garantuara me kt ligj
dhe me ligjet tjera n fuqi.

KREU XI
PRAKTIKAT E PA DREJTA TREGTARE

Neni 52
Praktikat e padrejta tregtare
1. Praktika e padrejt tregtare sht e ndaluar t shfrytzohet nga tregtari para, gjat dhe pas
transaksionit lidhur me blerjen e mallit.
2. Praktika tregtare sht e padrejt nse:
2.1. sht n kundrshtim me krkesat profesionale dhe kujdesin;
2.2. pr nj mall t veant, ndikon n sjelljen ekonomike t konsumatorit t rndomt
apo tek nj grupi t veant i konsumatorve ndaj t cilve kjo praktik sht e
fokusuar;
2.3. ndikon n sjelljen ekonomike t nj grupi t konsumatorve t cilt, pr shkak t
t metave fizike ose mendore, moshs apo mendjelehtsis jan veanrisht t
ndjeshm ndaj mallrave t veanta.
3. Dispozitat e paragrafit 2. t ktij neni nuk ndikojn n prdorimin e praktikave legjitime
n reklamimin e ekzagjeruar ose pr t br deklarata q nuk kuptohen fjal pr fjal.
4. praktika tregtare t padrejta n mnyr t veant konsiderohen:
28

4.1. praktika tregtare mashtruese;


4.2. praktika tregtare agresive.

KREU XII
PRAKTIKA TREGTARE MASHTRUESE

Neni 53
Praktika mashtruese
1. Praktika tregtare konsiderohet mashtruese n qoft se ajo prmban informata t pasakta n
lidhje me rrethanat e prmendura n paragrafin 3. t ktij neni, e cila ka mundsi t mashtroj
konsumatorin e rndomt, i cili n baz t praktikes s till merr vendim t cilin prndryshe
nuk do ta ndrmerrte.
2. Praktika tregtare sipas nn-paragrafit 4.1. t paragrafit 4. t
mashtruese, pavarsisht nga fakti se informacioni n lidhje
rrethanat e prmendura n paragrafin 4. T ktij neni sht
konsumatori i rndomt t marr nj vendim n lidhje me nj
kushte normale.

ktij neni do t konsiderohet


me nj ose m shum nga
e sakt, nse ka ndikuar te
pun q nuk do ta merrte n

3. Praktika tregtare mashtruese ekziston nse sht e rrejshme:


3.1. ekzistenca ose natyra e mallit;
3.2. shenjat themelore t mallit, vendi i origjins, adresa dhe identiteti i tregtarit,
rezultatet e pritshme nga prdorimi i atij malli ose rezultatet dhe treguesit prkats t
testeve ose kontrolleve t kryera pr at mall;
3.3. prgjegjsit e prgjithshme t tregtarit, motivet e praktikave tregtare dhe natyra e
shitjes, cilado deklarat ose simbol n lidhje me sponsorizimin direkt apo indirekt ose
aprovimin e mallit;
3.4. mimi i mallit, mnyra e llogaritjes ose prfitimet t caktuara n lidhje me
mimet;
3.5. nevoja pr mirmbajtje, pjes kmbimi, zvendsimin ose riparimin;
3.6. t drejtat e konsumatorit n baz t rregullave t prgjegjsis pr mungesa
materiale t mallit,
3.7. rreziqet ndaj t cilave konsumatori mund t jet ekspozuar.
4. Praktikat tregtare konsiderohet mashtruese nse kan shtyr konsumatorin e rndomt t
marr nj vendim n lidhje me nj veprim q nuk do ta merrte n kushte tjera, duke prfshir:
29

4.1. do form t vnies s mallit n treg, duke prfshir reklamat krahasuese, q


mundsojn identifikimin e ktij malli me ndonj mall tjetr n baz t emrit t
marks tregtare, marks apo shenjave t tjera dalluese q e dallon at nga mallrat e
konkurrenteve tjer n treg;
4.2. mosrespektimi i detyrimeve t tregtarve t cilat dalin nga rregullat e
prgjithshme t sjelljes s tregtarve duke supozuar se praktikat tregtare i detyrojn
tregtart q tu nnshtrohen ktyre rregullave dhe procedurave.

Neni 54
Mosveprimet n praktikat tregtare
mashtruese
1. Praktika tregtare konsiderohet mashtruese nse n rastin konkret nuk prmbajn
informacion t rndsishm q krkohen nga nj konsumator i rndomt pr t marr nj
vendim n lidhje me nj veprim q n t kundrtn nuk do t merrej.
2. Duke marr parasysh rrethanat e prmendura n paragrafin 1. t ktij neni mosveprim
mashtrues do t konsiderohet nse:
2.1. tregtari fsheh ose jep nj informacion t paqart, t pakuptueshm, apo t
parakohshm apo t vonuar;
2.2. tregtari nuk specifikon praktikat tregtare dhe kjo nuk sht e qart nga konteksti,
q n t dyja rastet n baz t ksaj praktike, konsumatori i rndomt ka marre ose
mund t merr nj vendim n lidhje me nj veprim q prndryshe nuk do ta merrte.
3. Kur tregtari shfrytzon mjete konkrete t komunikimit t kufizuara n koh apo hapsir
gjat vlersimit nse disa informacione t rndsishme q jan ln jasht para se t merren
parasysh kto kufizime, si dhe masa t tjera t marra nga tregtari q ti ofrohet informacioni i
plot konsumatorit.
4. N rastin e nj oferte pr t bler, n qoft se ajo nuk sht e qart, do t konsiderohet si
informacion baz mbi:
4.1. karakteristikat kryesore t mallit n at mas q mallrat dhe mjetet e komunikimit
jan prdorur drejte;
4.2. selia dhe identiteti i tregtarit, emri i kompanis apo emrin tregtar, adresa dhe
identitetin e personit n emr t t cilit ai vepron;
4.3. mimi prfundimtar i mallit, ose kur natyra e mallit nuk lejon llogaritjet e
mimit n mnyr t arsyeshme, paraprakisht mnyrn n t ciln mimi do t
llogariten edhe pr shpenzimet postare shtes dhe kostot e transportit;
4.4. marrveshja dhe kushtet e pagess, te ofruara me elementet e tjera t realizimit t
kontrats, si dhe sistemin e zgjidhjes se ankesave, nse kto element t ndryshoj
nga krkesat e kujdesit profesional;

30

4.5. ekzistenca e t drejts pr prfundimin apo anulimin e kontrats, n qoft se sht


fjala pr mallrat, apo te drejtat te cilat jan parapare me kontrata.
5. Informacionet thelbsore sipas ktij ligji, ligjeve dhe akteve tjera nnligjore, ku tregtari do
t'i siguroj konsumatorit do forme komunikimi, duke prfshir edhe reklamat dhe
marketingun e mallrave.

Neni 55
Procedurat q prfaqsojn praktikat tregtare mashtruese
1. Praktika tregtare mashtruese n do rast, konsiderohen procedurat e mposhtme:
1.1. pohimi se tregtari sht nnshkrues i disa rregullave dhe procedurave tregtare;
1.2. vendosja mbi marka tregtare, shenjat apo shenja t ngjashme t cilsis, pa
miratimin e nevojshm;
1.3. Pohimi se rregullat dhe procedurat e tregtarit q shitsi i ka ndryshuar i ka
miratuar nj organ publik apo trup tjetr;
1.4. pohimi i tregtarit qe veprimtarin, prvojn e puns ose mallin e tij e ka miratuar,
rekomanduar ose lejuar nj organ publik apo privat, saktsisht t njjtin pohim , kur
prvoja e tij apo malli nuk i plotsojn krkesat pr miratimin, rekomandimin ose
lejimin;
1.5. oferta pr blerjen e mallrave me nj mim t caktuar, pa theksuar faktin se tregtari
ka baza t arsyeshme pr t besuar se nuk do t jet n gjendje t ofrojn shprndarjen
e ktij malli ose t mallrave t ngjashme me mim t njjt n koh dhe sasi t
mallrave q jan t arsyeshme apo t mallrave t ngjashme t ofruara me mime t
ngjashme n koh dhe n sasi te arsyeshme pavarsisht nga malli reklama e mallit me
mimin e ofruar, q tregtart tjer nuk do t jet n gjendje t ofrojn kt apo nj
mall t ngjashm me mim t publikuar, n koh dhe sasi t arsyeshme duke pasur
parasysh rrethanat e msiprme;
1.6. njoftimi pr ofertn e mallrave me nj mim t caktuar, dhe pastaj refuzimi pr
ti treguar konsumatorit mallin e ofruar ose refuzimi pr t pranuar porosin pr
drges konsumatorit, prgatitjen n nj koh t arsyeshme, ose duke treguar nj
kopje t mallit me te meta, me qllim t promovimit t nj malli t ndryshm;
1.7. pohimi i pavrtet se mallrat do t jet n dispozicion vetm n periudh shum
t kufizuar, ose do t jet n dispozicion vetm n kushte t veanta n nj periudh
shum t kufizuar kohe, dhe udhzimet pr konsumatort q menjher t marrin nj
vendim pr blerje, duke ju mohuar atyre mundsin duke ju dhne koh pr t marr
nj vendim t bazuar n rrethanat relevante;
1.8. pohimi ndryshe pr t krijuar prshtypjen se nj mall mund t shitet ligjrisht,
edhe kur nuk sht rasti;

31

1.9. prfaqsimi i t drejtave t konsumatorit t garantuara me ligji, zakonisht q i


prkasin nj oferte t veant t tregtarit;
1.10. shfrytzimin e prmbajtjes editoriale n media q jan paguar pr t promovuar
mallrat q n prmbajtjen e tyre nuk sht shprehur qart me fjal apo shenja q
konsumatori mund t dij n mnyr t qart se kjo sht nj promovim;
1.11. informata e pa vrtet n lidhje me natyrn dhe shkalln e rrezikut q ata mund
t jen t ekspozuar ndaj siguris personale t konsumatorve ose antart e familjes
s tij n rast se konsumatori e blen mallin e ofruar nga tregtari;
1.12. reklamimin e nj malli t ngjashm q sht prodhuar nga nj tjetr prodhues n
mnyr q qllimisht konsumatori te konkludoj gabimisht se malli i reklamuar sht
prodhuar nga nj prodhues tjetr;
1.13. krijimin, funksionimin ose nxitjen e nj sistemi t piramidal t promovimit, ku
konsumatori pr veprime t caktuara t kompensohet, kryesisht pr shkak se ai solli
konsumatort t tjer n sistem, jo pr at se kishte bler apo konsumuar ato mallra;
1.14. njoftimin se tregtari s shpejti do t ndrpres aktivitetin e tij, ose do ta
zhvendos at n nj tjetr hapsir;
1.15. njoftimi se malli mund t mundsoj prfitime n lojrat e fatit;
1.16. njoftimi i pa vrtete se malli mund t shroi nj smundje ,ose ndale prparimin
e nj smundje;
1.17. transferimi i informacionit t pasakt n lidhje me kushtet e tregut ose prezencn
e mallrave, me qllim q t ndikojn te konsumatori qe ai te blen mallin n kushte m
pak te favorshme se kushtet normale t tregut;
1.18. qndrimin lidhur me praktikat tregtare t shpalljes se lojrave shprblyese, kur
pr shprblimet e premtuara nuk jepet shprblimi i premtuar ose ekuivalenti i tij i
arsyeshm;
1.19. etiketimi i mallrave me simbolin "gratis", "t lir", "pa pages" ose emrtime t
ngjashme, nse konsumatori duhet t paguaj pr kt mall ndonj shum tjetr q
nuk ndikon n kosto q i prgjigjet praktikave tregtare, kostoja ofrohet me marrjen e
mallit;
1.20. prfshirja n faturat materiale promovuese ose krkesat e tjera pr pagesn q
konsumatori krijon prshtypjen se ai tashm porositi mallin e reklamuar n ofertn q
ju sht br atij nga tregtari. Pohimi i pa vrtet, ose krijimi i prshtypjes se tregtari
nuk vepron n pajtim me praktikat tregtare, apo veprimtarit e tij profesionale ose
prfaqsim t rreme t tregtarit si konsumator.

32

KREU XIII
PRAKTIKAT TREGTARE AGRESIVE

Neni 56
Praktikat tregtare agresive
1. Praktik tregtare agresive konsiderohet nse n rastin konkret, duke marr parasysh t
gjitha karakteristikat dhe rrethanat e shtjes, duke prdorur ngacmimet, detyrimi, duke
prfshir edhe forcn fizike ose krcnime dhe ndikim t paligjshm, q dukshm zvoglon
ose ka mundsi pr t zvogluar lirin e zgjedhjes ose ndikon n sjelljen e konsumatorit t
rndomt pr mallin e caktuara, q kan ndikuar n marrjen e nj vendim n lidhje me nj
veprim q n kushte normale nuk do ta merrte.
2. Vendimi pr veprim sipas paragrafit 1. t ktij t neni do t zbatohet pr do vendim t
marr nga konsumatori, i cili lidhet me at si dhe n far kushtesh sht br kontrata, nse
mimi pr t do t paguhet i plot ose me kste, nse do t shfrytzohen t drejta t veanta
t caktuara n bazn e kontratave, pavarsisht nse konsumatori ka vendosur pr t vepruar,
ose mos vepruar.

Neni 57
Prdorimi i detyrimit, ngacmimit dhe ndikimi t palejuar
1. N rast t vendosjes nse jan prdorur praktikat e ngacmimit, detyrimit, duke prfshir
edhe shtrngimi ose krcnimi, apo ndikim t paligjshme, do t merren parasysh:
1.1. koha, vendi apo natyra e praktikave tregtare agresive, dhe kmbnguljen e
shprehur nga shitsi;
1.2. nse tregtari duke prdorur fjalt dhe sjelljet krcnuese ose fyese;
1.3. nse tregtari ka shfrytzuar fatkeqsin apo rrethanat e tjera n t cilat sht
gjendur konsumatori, t cilat kane qene t rndsishme sa qe kane zvogluar aftsin
e konsumatorve pr veprime t arsyeshme pr te cilat tregtari ishte i vetdijshm se
kto rrethana ndikojn n vendimet e konsumatorit n lidhje me mallin;
1.4. ekzistenca e ndonj kufizimi rnduese apo kufizimi tjetr joproporcional t
natyrs jasht kontraktuale i cili i sht imponuar konsumatorit nga tregtari n rastin
se konsumatori dshiron t shfrytzoj disa t drejta nga raportet kontraktuale me
tregtarin, prfshir t drejtn t anulimit apo t drejtn e ndrprerjes se kontrats, ose
t drejtn pr t zgjedhur nj malli tjetr ose n nj tjetr tregtar;
1.5. shfrytzimi i do krcnimi nga ana e tregtarit pr t ndrmarr veprime t cilat
me ligj nuk mund t merren.

33

Neni 58
Procedurat q prfaqsojn praktikat tregtare agresive
1. Praktika tregtare agresive konsiderohen:
1.1. krijimi i prshtypjes se konsumatori nuk mund t largohet nga hapsira e tregtarit
deri sa te arrin nj kontrat;
1.2. kryerja e vizits n shtpin e konsumatorit, duke injoruar krkesn e
konsumatorit pr tu larguar nga shtpia e tij ose pr te u mos u rikthyer , prve nse
sht e justifikuar brenda kufijve lidhur me plotsimin e nj detyrimi kontraktual;
1.3. komunikimi i vazhdueshm dhe i padshiruar me konsumatorin prmes
telefonit, fax-pajisjeve, postes elektronike ose mjete t tjera t komunikimit nga larg ,
prve nse sht e justifikuar brenda kufijve te lejuar pr prmbushjen e detyrimeve
kontraktuale;
1.4. krkesa ndaj nj konsumatori, i cili dshiron t marr policn e sigurimit, e cila
n mnyr t arsyeshme, nuk mund t konsiderohet e prshtatshme pr t vendosur
nse pretendimi ishte i vlefshm, ose dshtimi sistematik pr tiu prgjigjur
korrespondencs prkatse, pr t bindur konsumatorin te heq dore nga ushtrimi i t
drejtave t tij kontraktuale;
1.5. prfshirja n nj reklame te nxitjes s drejtprdrejt drejtuar fmijve pr t bler
mallra apo shrbime, ose pr t bindur prindrit e tyre apo persona t tjer t rritur pr
t bler kto mallra apo shrbime;
1.6. krkesa pr pagesn e menjhershme ose t afatizuar nga tregtari pr mallrat apo
shrbime, n lidhje me furnizimin ose kthimin apo ruajtjen e ktyre mallrave a
shrbimeve t cilat konsumatori nuk i ka krkuar;
1.7. informimi n form t qart i konsumatorit se veprimtaria apo mbijetesa e
tregtarit vihet n rrezik, n rast se konsumatori nuk e blen mallin ose shrbimin;
1.8. krijimi i prshtypjes s gabuar se konsumatori ka fituar, apo ai do t fitoj nj
mim apo prfitim tjetr t vlefshm nse kryen nj veprim t caktuar, kur n fakt nuk
ka asnj mim apo prfitim tjetr t vlefshm, ndrmarrja e fardo veprimi pr t
pretenduar nj mim ose fardo prfitimi tjetr t vlefshm sht objekt i pagess s
parave te konsumatorit i cili shkakton kosto.

34

KREU XIV
REKLAMA KRAHASUESE DHE MASHTRUESE

Neni 59
Reklama krahasuese
1. Reklama krahasuese sht do reklam q n mnyr t drejtprdrejt ose trthorazi
promovon nj mall ose shrbim, q drejtprdrejt ose trthorazi i referohet nj malli apo
shrbimi tjetr t ngjashm konkurrues dhe identifikon nj konkurrent tjetr n treg.
2. Reklamat krahasuese lejohen vetm nse i plotsojn kushtet e prcaktuara n paragrafin 1.
t nenit 60 t ktij ligji.

Neni 60
Kushtet pr reklamat krahasuese
1. Reklamat krahasuese lejohen kur plotsohen kushtet e mposhtme:
1.1. nse nuk jan mashtruese sipas ktij ligji;
1.2. nse krahasohen me mallrat dhe shrbimet q i plotsojn t njjtat nevoja, e
malli ose shrbimet pr t njjtin qllim;
1.3. nse jan krahasuar karakteristikat e mallit t ndryshme ose shrbimeve
materiale, t rndsishme, krahasueshme dhe t besueshme, prfshir edhe mimin;
1.4. nse nuk krijojn konfuzion n treg n lidhje me marrdhniet e reklamuesit dhe
konkurrentve te tjer pr nj mall ose shrbim konkurruese;
1.5. nse nuk e nnvlerson konkurrentin n treg, aktivitetet, malli dhe shrbimet e tij,
t cilat nuk shkaktojn konfuzion lidhur me markn tregtare ose shenjat tjera
mbrojtse t mallrave apo shrbimeve;
1.6. pr mallrat me emrtimin e origjins, krahasohet malli i s njjts origjin;
1.7. nse reklama nuk prqendrohet n shfrytzimin e padrejt t reputacionit t nj
emri tregtar apo marke tregtare, ose karakteristikave t tjera t nj konkurrenti n treg,
mallrave ose shrbimeve t saj;
1.8. nse reklama nuk prqendrohet n prdorimin e padrejt t logos, etikets se rave
origjins s mallit ose shrbimeve konkurruese;
1.9. nse reklama nuk ka t bj me nj mall ose shrbim q reklamohet si imitim i
nj malli apo shrbimi pr nj mark apo emr tregtar.
2. Nse reklamat krahasuese i referohen nj malli apo shrbimi q ofrohet prmes nj ofert
t veant, n ofert duhet t prcaktohet afati kohor brenda t cilit varet blerja e mallrave ose
shrbimeve sipas kushteve t veanta.
35

Neni 61
Reklamat Mashtruese
Reklama mashtruese sht reklama e cila me paraqitjen e saj mashtron personat t cilve iu
sht drejtuar dhe ndikon n sjelljen e tyre ekonomike apo dmton konkurrentt tjer.

Neni 62
Krkesa pr ndrprerjen ose ndalimin e reklamave krahasuese dhe mashtruese
1. Personat t cilt kan interes t arsyeshm, mund t krkojn nga Inspektorati i MTI-s apo
trupat tjera inspektuese, ndalimin e emetimit t reklamave krahasuese dhe mashtruese.
2. Me krkesn e pals, autoriteti kompetent i nga paragrafi 1. i ktij neni, prmes nj
urdhrese ndalon reklamat krahasuese dhe mashtruese, t urdhroj q pr shpenzimet e
emetuesit t reklams i bart sponzoruesi i reklams.
3. Strukturat kompetente pr mbikqyrjen e tregut krkojn nga publikuesi i reklams, brenda
shtat (7) ditve, pr t paraqitur prova pr t konfirmuar saktsin e pretendimeve faktike t
prfshira n shpallje t cilat kontestohen.
4. Nse publikuesi i reklams nuk paraqet provat e krkuara brenda afatit t prmendur n
paragrafin 3. t ktij neni apo autoriteti kompetent nga paragrafi 1. i ktij neni konsideron se
provat e paraqitura nuk jane t plota, reklama konsiderohet si mashtruese e diskutueshme dhe
e pasakt.

KREU XV
SHITBLERJA NPRMJET INTERNETIT

Neni 63
Detyrimet e shitsit
1. Para se t lidh kontrat t shitblerjes n internet me nj konsumator, furnizuesi apo shitsi
duhet t ofroj informatat n vijim:
1.1. emrin e furnizuesit dhe, nse sht e ndryshme, emri nn t cilin furnizuesi kryen
biznes;
1.2. adresn e furnizuesit t biznesit dhe, nse sht i ndryshm, adresn postare t
furnizuesit;
1.3. numrin e telefonit t furnizuesit, dhe nse sht e mundur, e-mail adresn dhe
numrin e faksit t furnizuesit;
1.4. nj prshkrim t drejt dhe t sakt t mallrave ose shrbimeve q i ofrohen
konsumatorit, duke prfshir specifikimet prkatse teknike ose t sistemit;

36

1.5. nj list t detajuar t mimit t mallrave ose shrbimeve q i ofrohen


konsumatorit dhe t shpenzimet e lidhura me shitblerjen e ktyre mallrave apo
shrbimeve t pagueshme nga konsumatori, duke prfshir taksat dhe tarifat e
drgesave;
1.6. nj prshkrim t do pagese shtes q mund t prfshihet n kontrat, si detyrimet
doganore, shuma e t cilave nuk mund t prcaktohet nga furnizuesit;
1.7. shuma e prgjithshme e kontrats, ose kur mallrat ose shrbimet jan bler pr nj
periudh t pacaktuar, shuma e pagesave periodike sipas kontrats;
1.8. valutn monetare me t ciln jan ofruar mallrat apo shrbimet
1.9. kushtet dhe formn e pagess;
1.10. korniza kohore gjat s cils mallrat dorzohen apo shrbimet fillojn t ofrohen
pas lidhjes s kontrats;
1.11. marrveshjet e drgesave nga furnizuesi, duke prfshir edhe identitetin e
drguesit, mnyra e transportit dhe vendin e dorzimit;
1.12. politikat e anulimin, kthimit, t kmbimit dhe ri-mbursimit t furnizuesi s
politikave;
1.13. fardo kufizime tjera q mund t aplikohen n kushtet e blerjes.
2. Furnizuesi apo shitsi konsiderohet t ket dhn t gjitha informatat e nevojshme nse:
2.1. informatat jan t qarta, t dukshme dhe t kuptueshm;
2.2. jan t qasshme nga ana e konsumatorit n form t shtypur.

Neni 64
Prmbajtja dhe dorzimi i kontrats s shitjes n internet
1. Nj kopje e kontrats s shitjes n internet duhet t dorzohet nga furnizuesi tek
konsumatori dhe duhet t prfshij:
1.1. informacionet e krkuara sipas nenit 63 t ktij ligji;
1.2. emrin apo identifikuesin unik t konsumatorit;
1.3. datn kur kontrata sht lidhur.
2. Nj kopje e kontrats s shitjes nprmjet internetit dorzohet nga furnizuesi tek
konsumatori, n nj nga format n vijim:
2.1. e drguar me e-mail n adresn e-mail dhn nga konsumatori pr furnizuesin pr
sigurimin e informacionit n lidhje me kontratn;
37

2.2. e drguar me faks n numrin e faksit t ofruar nga konsumatori pr furnizuesin


pr sigurimin e informacionit n lidhje me kontratn;
2.3. e drguar me post apo e dorzuar n adresn e ofruar nga konsumatori pr
furnizuesin pr sigurimin e informacionit n lidhje me kontratn;
2.4. t sigurohet q konsumatori do t marr nj kopje t kontrats n ndonj form
tjetr;

Neni 65
Shkputja e kontrats s shitblerjes n internet
1. Prve rasteve t lartprmendura pr shkputje t kontrats me kt ligj, kontratat e lidhura
pr shitblerje n internet mund t shkputen edhe pr arsyet n vijim:
1.1. n rast se furnizuesi apo shitsi nuk i dorzon mallin konsumatorit deri n
tridhjet (30) dit pas:
1.1.1. dats s specifikuar sipas kontrats me shkrim n mes t dy palve;
1.1.2. dats s ndryshuar sipas kontrats me shkrim n mes t dy palve.
1.2. n rast t transaksionit pr shrbime, nse furnizuesi apo shitsi nuk fillon ofrimin
e shrbimeve deri n tridhjet (30) dit pas:
1.2.1. dats s specifikuar sipas kontrats me shkrim n mes t dy palve;
1.2.2. dats s ndryshuar sipas kontrats me shkrim n mes t dy palve;
1.3. konsumatori ka t drejt t shkpus kontratn e shitblerjes n internet n do
koh para dorzimit t mallit apo fillimit t ofrimit t shrbimeve nse:
1.3.1. furnizuesi apo shitsi nuk arrijn t dorzoj mallin apo t filloj
ofrimin e shrbimit tridhjet (30) dit pas nnshkrimit t kontrats nga t dyja
palt.
2. Nj furnizues konsiderohet t ket dorzuar mallrat apo ka filluar ofrimin e shrbimeve
nn nj kontrat t shitjes n internet, nse:
2.1. furnizuesi sht prpjekur t dorzoj mallrat apo t filloj shrbimet, por drgesa
apo fillimi sht refuzuar nga konsumatori n kohn kur sht tentuar;
2.2. furnizuesi sht prpjekur t dorzoj mallrat apo te filloj shrbimet, por kjo nuk
sht br pr shkak se asnj person nuk ishte n dispozicion pr t pranuar dorzimin
nga ana e konsumatorit n ditn e dorzimit, pr t ciln sht dhn njoftim i
arsyeshm pr konsumatorin nga ana e furnizuesit;

38

Neni 66
Krkesa pr t kthyer mbrapsht pagesat me kredit kartel
1. Krkesa e br nga nj konsumator pr nj lshues t karts s kreditit pr t kthyer
mbrapsht urdhrin pr pages me an t kartels s kreditit duhet t prmbaj informacionin e
mposhtm:
1.1. emrin e konsumatorit;
1.2. numrin e kredit kartels s konsumatorit;
1.3. datn e skadimit t kartels s kreditit t konsumatorit;
1.4. emrin e furnizuesit;
1.5. datn n t ciln sht lidhur kontrata pr shitje n internet;
1.6. shumn t hollave q i ngarkohet kredit kartels me an t lidhjes s kontrats,
duke prfshir shitblerjen, dhe do transaksion q i ngarkohet konsumatorit;
1.7. nj prshkrim i mallrave ose shrbimeve i mjaftueshm pr identifikimin e tyre;
1.8. arsyen e anulimit t kontrats s shitjes n internet;
1.9. datn dhe metoda e njoftimit pr anulimin e kontrats s shitjes n interneti;

KREU XVI
BARTSIT E MBROJTJES S KONSUMATORIT

Neni 67
Struktura prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorit
1. Struktura prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorit themelohet me kt ligj dhe sht
kompetente pr mbrojtjen e konsumatorit.
2. MTI me akt nnligjor rregullon organizimin dhe funksionimin e strukturs prgjegjse
pr mbrojtjen e konsumatorit.

Neni 68
Programi Kosovar pr Mbrojtjen e Konsumatorit
1. Programi pr Mbrojtjen e Konsumatorit prcakton politikat pr mbrojtjen e konsumatorit
pr pes (5) vite dhe prcakton punt n kuadr t mbrojtjes s konsumatorit.
2. Programi pr Mbrojtjen e Konsumatorit hartohet nga Kshilli pr mbrojtjen e
Konsumatorit i Kosovs.
39

3. Programi pr Mbrojtjen e Konsumatorit me propozim t Ministrit t Tregtis dhe Industris


i dorzohet Qeveris pr miratim.
4. Programi pr Mbrojtjen e Konsumatorve do t miratohet nga Qeveria jo m von se
nntdhjet (90) dit pas pranimit t tij.
5. Prcaktimi i politikave pr mbrojtjen e konsumatorit, veanrisht prcjellja e zbatimit t
Programit pr Mbrojtjen e Konsumatorit bhet nga Ministria e Tregtis dhe Industris.
6. Programi pr Mbrojtjen e Konsumatorit prcakton:
6.1. parimet dhe qllimet e politikave t mbrojtjes s konsumatorit;
6.2. detyrat q kan prioritet me rastin e hartimit t politikave pr mbrojtjen e
konsumatorit;
6.3. shfrytzimin e mjeteve financiare pr realizimin e detyrave nga programi pr
mbrojtjen e konsumator.

Neni 69
Kshilli pr mbrojtjen e konsumatorit
1. Qeveria e Republiks s Kosovs me propozim t Ministrit t Tregtis dhe Industris e
emron Kshillin pr Mbrojtjen e Konsumatorit t Kosovs.
2. Kshilli pr Mbrojtjen e Konsumatorit prbhet nga shtat (7) antar, ku dy (2) jan
prfaqsues t MTI-s, dhe nga nj (1) prfaqsues nga Agjencia e Ushqimit dhe Veterins;
Oda Ekonomike e Kosovs; Aleanca Kosovare e Biznesit; Prfaqsuesi i Shoqatave t
Konsumatorit; dhe, nj (1) ekspert i pavarur i fushs s mbrojtjes s konsumatorit.
3. Kryesuesi dhe antart e Kshillit me propozim t Ministrit t MTI-se emrohen nga
Qeveria pr nj periudh pes (5) vjeare.
4. Ministri i MTI-se me propozim t kshillit i propozon Qeverise plotsimin ose
zvendsimin e kryesuesit apo ndonj antari t ri brenda mandatit.
5. Kshilli sht organ kshillues lidhur me politikat pr mbrojtjen e konsumatorit.
6. Kshilli ka Sekretarin e cila kryen punt teknike pr Kshillin.
7. Kshilli funksionon n baz t rregullores s puns, t ciln e harton Kshilli.
8. Kshilli harton dhe zbaton Programin pr Mbrojtjen e Konsumatorit dhe i raporton
Ministrit t MTI-s mbi zbatimin e Programit pr Mbrojtjen e Konsumatorit, mbshtet
ndryshimet n legjislacion dhe rregulloret ekzistuese.
9. Duke marr pjes n krijimin e politiks pr mbrojtjen e konsumatorit dhe i raporton
Qeveris s Kosovs pr rastet e shkeljeve kolektive t t drejtave t konsumatorit.
40

10. Puna e Kshillit do t jet publike.


11. Kshilli prmes Ministrit t MTI-s, do t'i dorzoj raportin vjetor t Qeveris Kosovs.
12. Qeveria e Kosovs me vendim prcakton kompensimin pr antart e Kshillit t lejuara
nga buxheti i Republiks s Kosovs.

Neni 70
Shoqatat pr mbrojtjen e konsumatorit
1. Shoqata pr mbrojtjen e Konsumatorit themelohet pr mbrojtjen e t drejtave dhe
interesave t konsumatorit. sht organizat joqeveritare e pavarur nga prodhuesit, shitsit,
furnizuesit apo ofruesit e shrbimeve.
2. Regjistrimi i Shoqatave t Konsumatorit bhet n prputhje me ligjin n fuqi.
3. Veprimtaria e shoqatave t konsumatorve rregullohet nprmjet statutit t tyre.
4. Prfaqsuesit e konsumatorve q marrin pjes n organet e administrats qendrore pr
shtjet q kan t bjn me mbrojtjen e konsumatorit caktohen nga vet shoqata.
5. Shoqata pr Mbrojtjen e Konsumatorit prezantohet n emr t antarve t saj dhe vepron
n interes t t gjith konsumatorve. Nprmjet prfaqsuesit t saj ajo jep mendime pr
aktet e propozuara q mund t ken ndikim tek konsumatori, merr pjes n mbledhje q jan
n interes pr konsumatorin, ndrmjetson n mes t organeve qendrore dhe konsumatorve
si dhe n mes t tregtarve dhe konsumatorve me qllim t mbrojtjes s interesave t
konsumatorit.
6. Shoqata pr Mbrojtjen e Konsumatorit i informon konsumatort pr t drejtat e tyre si dhe
paraqet listn e tregtarve t cilt gjat viteve t shkuara kan dmtuar konsumatorin ose
qllimisht kan shitur mallra t rrezikshme pr shndetin dhe sigurin e konsumatorit.
7. Grupet pr mbrojtjen e konsumatorit t themeluar nga ana e konsumatorit pr t promovuar
dhe mbrojtur t drejtat dhe interesat e tyre.
8. Shoqata pr Mbrojtjen e Konsumatorit mund t formojn asociacionin e shoqatave t cilat
mbrojn interesat e konsumatorit pr t arritur interesat e prbashkta n nivel kombtar dhe
ndrkombtar.

41

KREU XVII
INFORMIMI DHE EDUKIMI I KONSUMATORIT

Neni 71
Kurrikula
1. Ministria e Arsimit shkencs dhe Teknologjis detyrohet t filloj me hartimin e kurikulave
te arsimit fillor, t mesme dhe Universitare duke prfshir njohurit themelore q lidhen me
mbrojtjen e konsumatorit.
2. Ministria i propozon dhe e mbshtet Ministrin e Arsimit Shkencs dhe Teknologjis t
filloj me prgatitjen e programeve arsimore, kurikulave dhe trajnimin e mbrojtjes s
konsumatorit n kuadr t programit msimor.
3. Ministria n bashkpunim me Ministrin e Arsimit Shkencs dhe Teknologjis dhe shoqatat
e mbrojtjes s konsumatorit duhet t promovoj fuqishm t drejtat e konsumatorit n t gjitha
nivelet e institucioneve arsimore.
4. MTI do t participoj n aftsimin dhe ngritjen e kapaciteteve t shoqatave t mbrojtjes s
konsumatorit n prmbushjen e detyrimeve t prcaktuara me kt nen.

KREU XVIII
ARBITRAZHI

Neni 72
Zgjidhja e mosmarrveshjeve jasht gjyqsorit
1. N rast t mosmarrveshje n mes t konsumatorit dhe tregtarit, Zyra pr Mbrojtjen e
Konsumatorit mund t paraqes propozim pr ndrmjetsim n tribunalin e arbitrazhit.
2. Zgjidhja e kontesteve jasht gjyqsorit me ndrmjetsim konform paragrafit 1. t ktij
neni, kryhet n pajtim me Ligjin pr Arbitrazhin.

KREU XIX
MBROJTJA KOLEKTIVE E KONSUMATORIT

Neni 73
Inicimi i procedurs
1. Prfaqsues i institucionit prgjigjes pr fushn e mbrojtjes se konsumatorit ka t drejt ti
krkoj Inspektoratit t tregut apo trupave tjera inspektuese kompetente pr mbikqyrjen e

42

tregut pr inicimin e procedurave pr ndrprerjen e keqprdorimeve t cilat jan n


kundrshtim me ket ligj, ligje dhe akte tjera nnligjore.
2. Procedura e prmendur n paragrafin 1. t ktij neni, mund t iniciohet kundr tregtarit ose
grupit t tregtarve n t njjtin sektor, t cilt veprojn n kundrshtim me kt ligj, ligjet
dhe aktet t tjera n fuqi.
3. Kundr operatoreve t mjeteve t komunikimit n distanc, prfaqsuesi i institucionit
prgjegjs pr mbrojtjen e konsumatorit, ka t drejt t krkoj nga Inspektorati ose personi
tjetr kompetent fillimin e procedurs n baz t paragrafit 1. t ktij neni.
4. Dispozitat e ktij neni nuk paragjykojn autoritetin e Inspektorit ose personi tjetr
kompetent n mnyr t pavarur pr t filluar procedurn kundr personave t prmendur n
paragraft 1., 2., dhe 3. t ktij neni.

Neni 74
Personat e autorizuar pr t rekomanduar fillimin e procedurave
Procedurn pr mbrojtjen kolektive t konsumatorve sipas ktij ligji jan t autorizuar t
iniciojn organet qeveritare prgjegjse pr mbrojtjen e konsumatorit, shoqatat e
konsumatorve dhe asociacionet e biznesit.

Neni 75
Inspektimi
Mbikqyrjen dhe zbatimin e ktij ligji e bn inspektorati i MTI-s, dhe trupat tjer
inspektuese n prputhje me kompetencat e prcaktuara me kt ligj, ligjet dhe aktet tjera
nnligjore.

KREU XX
DISPOZITAT NDSHKUESE

Neni 76
1. Me gjob n shum prej treqind (300) deri ne tremij (3.000) Euro ndshkohet tregtari ose
ofruesi i shrbimeve nse:
1.1. nse nuk zbatohen dispozitat e nenit 4 t ktij ligji;
1.2. pa arsye nuk ka prmbushur detyrimet ndaj konsumatorit, ose dshton n
prmbushjen e tyre konform paragrafit 1. t nenit 5, t ktij ligji;
1.3. me krkes t konsumatorit, mallin me t meta apo defekte t cilin konsumatori e
ka bler si t rregullt, tregtari nuk e zvendson me mallin tjetr t rregullt,
konsumatorit nuk i kthehet shuma e paguar pr mallin e bler me t meta apo nuk i
zbritet mimi pr mallin me t meta, konform paragrafit 2. t nenit 5 t ktij ligji;
43

1.4. tregtari pr shkak t mangsive n shrbimet e ofruara, refuzon krkesn e


konsumatorit q tia kthej shumn e paguar konsumatorit pr kt shrbim, t ul
mimin ose ti eliminoj kto mangsi, konform paragrafit 3. t nenit 5 t ktij ligji;
1.5. tregtari gjat periudhs s garancionit nuk e riparon mallin, nuk i eviton
mangsit e tij, nuk ia kthen parat konsumatorit apo nuk e zvendson mallin me nj
tjetr t njjt konform paragrafit 6. t nenit 5 t ktij ligji;
1.6. refuzon t ofroj dhna pr sigurin e mallrave para se t lidh kontrat me
konsumatorin, pr mallin ose shrbimin q e ekspozon n vitrine dhe q sht ofruar
pr shitje konform paragrafit 1. t nenit 6 t ktij ligji;
1.7. kushtet e shitjes nuk jan t qarta, t dukshme dhe t lexueshme n zonn e
shitjes, dhe krkesat specifike pr mallin e caktuara nuk jan paraqitur n mnyr t
qart, dukshm dhe lexueshm konform paragrafit 2. t nenit 7 t ktij ligji;
1.8. nse pr riparimin dhe mirmbajtjen e mallrave ose pajisjeve tjera, tregtari nuk i
lshon fatur konsumatorit, t plotsuar me nj prshkrim t puns dhe materialeve t
prdorura konform paragrafit 4. t nenit 7 t ktij ligji;
1.9. pa plqimin paraprak me shkrim t konsumatorit ose me an t komunikimit n
distanc bn riparimin e mallit, instalon komponente shtes n mall konform
paragrafit 5 t nenit 7 t ktij ligji;
1.10. vepron n kundrshtim me dispozitat e nenit 8 t ktij ligji, lidhur me prgjigjen
ndaj ankesave t konsumatorit.
1.11. mimin i shitjes s mallrave dhe shrbimeve e vendos n kundrshtim n
kundrshtim me dispozitat e nenit 9 t ktij ligji;
1.12. mimi i shitjes i paraqitur n reklama e vendos n kundrshtim me dispozitat e
prcaktuara n nenin 10 t ktij ligji;
1.13. nese shitsi nuk i jep konsumatorit fatur t shkruar qart, lexueshm sipas
paragrafit 1. t nenit 12 t ketij ligji.
1.14. konsumatorit nuk i lejon q ta kontrolloj faturn pr mallin e bler apo
shrbimet konform paragrafit 1. dhe 2. t nenit 12 t ktij ligji;
1.15. nuk vepron n prputhje me kushtet e deklaruara t shitjes dhe me mimin e
shitjes s mallrave apo shrbimeve konform paragrafit 3. t nenit 12 t ktij ligji;
1.16. Ofruesi i shrbimeve gjobitet me gjob prej treqind (300) deri nntqind (900)
Euro nse nuk i ofron fatur ose bilet sipas paragrafit 6. t nenit 12. t ktij ligji;
1.17 mimi i vendosur n letr ambalazhi t veant nuk sht i qart, i dukshm dhe i
lexueshm apo n rast t prdorimit t paketimit shtes dhe mbshtjellsi dekorativ i
mbulon mimin konform paragrafit 2. t nenit 14 t ktij ligji;

44

1.18. qeset e prdorura pr bartjen e mallrave nga konsumatori i llogariten atij n


kundrshtim me dispozitat e paragrafit 3. t nenit 14 t ktij ligji;
1.19 nuk e ka t vendosur deklaracionin i cili sht i qart i dukshm dhe i lexueshm
konform nenit 17 t ktij ligji.
2. Me gjob prej dyqind (200) deri n njmij (1.000) Euro ndshkohet personi prgjegjs i
tregtarit ose ofruesi i shrbimeve pr shkeljet sipas paragrafit 1. t ktij neni.
3. Me gjob prej treqind (300) deri n njmij (1.000) Euro dnohet shitsi i cili nuk i ofron
mallin konsumatorit sipas paragrafit 1., 3., 4., dhe 5., t nenit 18 t ktij ligji.
4. Me gjob prej njmij (1.000) deri n tremij (3.000) dnohet shitsi nse vepron n
kundrshtim me nenet 20 dhe 22 t ktij ligji.

Neni 77
1. Me gjob prej tremij (3.000) deri n dhjetmij (10.000 ) Euro ndshkohet tregtari ose
ofruesi i shrbimeve nse:
1.1. afati i skadimit t mallit q sht n shitje mbaron shpejt, ndrsa nuk sht i
qart, i dukshme dhe i lexueshm apo ndodhet para skadencs s tij konform
paragrafit 1. t nenit 21 t ktij ligji;
1.2. malli me defekte nuk sht i ndar fizikisht nga mallrat tjera dhe nuk sht
shnuar n mnyr t qart t dukshme dhe t lexueshme se ai mall sht pr tu shitur
si mall me defekt konform nenit 23 t ktij ligji;
1.3. konsumatori, jo m von se koha e nnshkrimit t kontrats nuk merr njoftim me
shkrim pr t drejtn e tij pr t anuluar kontratn e lidhur larg nga lokalet afariste t
tregtarit paragraft 1. dhe 3. t nenit 32 t ktij ligji;
1.4. me rastin e kthimit t parave konsumatorit, shuma e kthyer nuk sht shumzuar
me interesin e caktuar q kan bankat komerciale pr norma t depozitave me afat
prej tre (3) muajsh pr t gjith periudhn, duke llogaritur nga koha e marrjes s
njoftimit me shkrim t pr ndrprerjen e kontrats konform paragrafit 3. t nenit 35 t
ktij ligji;
1.5. ngarkimi i shpenzimeve pr interesin e konsumatorit ose dnimin, n kundrshtim
me dispozitat e nenit 45 t ktij ligji.
2. Me gjob n shum prej pesqind (500) deri n njmij e pesqind (1.500) Euro
ndshkohet personi prgjegjs i i tregtarit ose ofruesit i shrbimeve pr shkeljet sipas
paragrafit 1. t ktij neni.

45

Neni 78
1. Me gjob n shum prej njmij (1.000) deri n tremij (3.000) Euro ndshkohet tregtari
ose ofruesi i shrbimeve nse:
1.1. publikon apo jep informacion pr konsumatorin pr do pal t tret pa plqimin
e konsumatorit konform paragrafit 3. t nenit 7 t ktij ligji;
1.2. konsumatori nuk e njeh konsumatorin nuk e njofton se llogaria sht paguar n
prputhje me dispozitat e nenit 11 t ktij ligji;
1.3. nuk lshon fatur pr konsumatorin apo nuk lshon fatur t sakt, t
pashlyeshme, qart t dukshme dhe t lexueshme t shtypura konform paragrafit 1. t
nenit 12 t ktij ligji;
1.4. shet mallrat q nuk jan t pajisura me etiket konform paragrafit 1. t nenit 13 t
ktij ligji;
1.5. dokumentet q shoqrojn mallin nuk jan vendosur konform nenit 17 t ktij
ligji;
1.6. shprndan mallrat paketimi i t cilave sht i dmshm pr shndetin ose nuk i
prshtatet forms dhe peshs s mallit konform paragrafit 1. t nenit 14, t ktij ligji;
1.7. nuk e jep shprblimin e premtuar n mim me rastin e ofrimit t nj malli apo
shrbimi pr konsumatorin konform nenit 15 ktij ligji;
1.8. nuk i ndan fizikisht mallrat t cilave u sht zbritur mimi nga mallrat tjera mimi
i t cilave nuk sht zbritur dhe nuk e njofton konsumatorin pr gabimin apo defektin
e atij malli konform nenit 22 t ktij ligji.
2. Me gjob prej njmij (1.000) deri n tremij (3.000) Euro ndshkohet personi prgjegjs i
tregtarit ose ofruesi i shrbimeve pr shkeljet sipas paragrafit 1. t ktij neni.

Neni 79
1. Me gjob n shum prej njmij (1.000) deri n tremij (3.000) Euro ndshkohet ofruesi i
shrbimit publik nse:
1.1. shitja e shrbimeve publike kur konsumatorit nuk i sht llogaritur n prputhje
me kushtet e prcaktuara n paragrafin 2. t nenit 24 t ktij ligji;
1.2. konsumatori nuk e njofton paraprakisht me t gjitha kushtet e shrbimeve publike
dhe nuk i publikon ato n media elektronike dhe t shkruara konform paragrafit 4. t
nenit 24 t ktij ligji;
1.3. organi vendim marrs pr t drejtat dhe detyrimet e konsumatorve t shrbimeve
publike nuk krijon organ kshillimor konform paragrafit 5. t nenit 24 t ktij ligji;

46

1.4. nuk i lejon konsumatorit qasje n rrjetin e shprndarjes dhe prdorimit t lidhjes
s rrjetit konform nenit 25 t ktij ligji;
1.5. nuk e ruan cilsin e shrbimeve publike n prputhje me rregullat profesionale
konform nenit 27 t ktij ligji.

KREU XXI
DISPOZITAT KALIMTARE DHE PRFUNDIMTARE

Neni 80
Dispozitat kalimtare
Ministria e Tregtis dhe Industris detyrohet q n afat prej gjasht (6) muaj nga dita e hyrjes
n fuqi t ktij ligji t nxjerr aktet nnligjore me qllim t zbatimit t ligjit.

Neni 81
Aktet nnligjore t aplikueshme deri n nxjerrjen e akteve t reja nnligjore
1. Me kusht q t mos jen n kundrshtim me kt ligj dhe deri n nxjerrjen e akteve t reja
nnligjore pr zbatimin e drejt dhe t plot t ktij ligji, aktet nnligjore t aplikueshme
aktualisht do t vazhdojn t mbeten n fuqi si ne vijim:
1.1. Udhzimi Administrativ Nr.2007/05 pr Etiketn dhe Deklarimin e Mallit;
1.2. Udhzimi Administrativ Nr.2009/21 pr ndryshimin dhe plotsimin e udhzimit
administrativ Nr.2007/05 pr Etiketn dhe Deklarimin e Mallit.

Neni 82
Dispozita Shfuqizuese
Me hyrjen n fuqi t ktij ligji shfuqizohet Ligji Nr. 2004/17 pr Mbrojtjen e Konsumatorve
dhe Ligji Nr.03/L-131 pr ndryshimin dhe plotsimin e ligjit Nr. 2004/17 pr Mbrojtjen e
Konsumatorve.

47

Neni 83
Hyrja n fuqi
Ky ligj hyn n fuqi pesmbdhjet (15) dit pas publikimit n Gazetn Zyrtare t Republiks
s Kosovs.

Ligji Nr. 04/L-121


19 tetor 2012
Kryetari i Kuvendit t Republiks s Kosovs,
________________________
Jakup KRASNIQI

48

You might also like