VROM 7163 / APRIL 2007

Dit is een publicatie van: Ministerie van VROM

> Rijnstraat 8 > 2515 XP Den Haag > www.vrom.nl www.vrom.nl

Wegwijzer omgevingsvergunning,
module IVO
Implementatie ICT-Voorzieningen
Ministerie van VROM > Omgevingsvergunning
staat voor ruimte, wonen, milieu en rijksgebouwen. Beleid maken, uitvoeren en handhaven.
Nederland is klein. Denk groot.
april 2007
Wegwijzer omgevingsvergunning,
module IVO
Implementatie ICT-Voorzieningen
Omgevingsvergunning (IVO)

april 2007
 Inhoudsopgave

Voorwoord 04

1. Inleiding 05

2. Leeswijzer 07

Deel 1. Informatie 09

3. De omgevingsvergunning: wat moet ik weten? 10

3.1 Waarom een omgevingsvergunning? 10
3.2 Wat is de omgevingsvergunning? 10
3.3 Welke raakvlakken zijn er tussen de omgevingsvergunning en andere ontwikkelingen? 11

4. De omgevingsvergunning: wat betekent dit voor mijn organisatie? 15

4.1 Wat ben ik verplicht vooruitlopend op de Wabo? 15
4.2 Wat ben ik verplicht op grond van de Wabo? 15
4.3 Moet ik mijn organisatie veranderen? 15
4.4 Welke gevolgen hebben andere werkprocessen voor mijn ICT-systemen? 20
4.5 Wanneer moet ik beginnen? 22
4.6 Hoe ga ik om met weerstand in mijn organisatie? 22

5. Wat doet VROM? ICT-voorzieningen van de landelijke overheid 23

5.1 Branchewijzers 23
5.2 Meldingsformulier Activiteitenbesluit (8.40 AMvB’s) 25
5.3 Het BRIKS-formulier 26
5.4 Digitaal Bouwloket 28
5.5 Landelijke Voorziening Omgevingsvergunning (LVO) 31
5.5.1 Aanvraagmodule 31
5.5.2 Dossiermodule 31
5.6 Wanneer zijn de VROM ICT-voorzieningen beschikbaar? 33

6. Praktijkvoorbeelden en achtergrondinformatie 34
6.1 Helpdesk omgevingsvergunning 34
6.2 Kennisplein omgevingsvergunning: ontmoetingsplaats met praktijkinformatie voor de professional 34
6.3 Praktijkvoorbeelden 34
6.4 Aanbevolen websites 40
6.5 Aanbevolen literatuur 40

Afkortingenlijst 45
Deel 2. Positie & ambitie 47

7.Wanneer ICT-voorzieningen implementeren? 48

7.1 Kan ik voordat de LVO beschikbaar is implementeren? 48
7.2 Wat kan ik eerder implementeren? 48

8. Implementatie ambitie omgevingsvergunning 49

8.1 Waar sta ik? 49
8.2 Waar wil ik heen? 49
8.3 Implementatie: Hoe kom ik waar ik heen wil? 52

Deel 3. Implementatie 59

9. Stappenplan: Het Digitaal Bouwloket geïmplementeerd 60

10. Stappenplan: Het BRIKS-formulier geïmplementeerd 62

11. Stappenplan: De activiteitenmelding geïmplementeerd 65

12. Stappenplan: De omgevingsvergunning geïmplementeerd 68

12.1 Wat is projectmatig werken? 68
12.2 Projectfasering 70
12.2.1 Voorbereidingsfase 70
12.2.2 Inventarisatiefase 74
12.2.3 Ontwerpfase 76
12.2.4 Realisatiefase 78
12.2.5 Afrondingsfase 79
12.3 Beheer 79

Bijlage A. Uitgangspunten WABO 81

Bijlage B. Schema reikwijdte omgevingsvergunning 83

Bijlage C. Nora voor de omgevingsvergunning 87

Bijlage D. Voorbeeld processchema’s gemeente Haarlem 89

Bijlage E. EGEM- projectfasering 95

 04

Voorwoord

Met genoegen presenteer ik u de Wegwijzer Omgevingsvergunning, module IVO (Implementatie ICT-Voorzieningen Omgevingsvergunning).
De module IVO helpt u, verantwoordelijken voor de invoering van de omgevingsvergunning bij de lokale overheden, bij het implementeren
van de ICT-Voorzieningen Omgevingsvergunning in uw lokale organisaties.

De Wegwijzer Omgevingsvergunning bestaat uit meerdere modules. Deze modules worden binnenkort in een map aangeboden.

De Wegwijzer Omgevingsvergunning is geschreven voor gemeenten en provincies, de organisaties die bevoegd gezag kunnen worden voor
het afgeven van een omgevingsvergunning. De milieudiensten en waterschappen worden gezien als adviserende organisaties.

Waarom versie 1 van de module IVO? Overheden willen nu starten met voorbereidingen voor de implementatie van de omgevingsvergun-
ning en hebben behoefte aan een concreet handboek dat stapsgewijs aangeeft welke activiteiten doorlopen kunnen worden en dat hun
helpt bij vragen als hoe te starten, wat moet ik weten, wat ontwikkelt VROM voor mij en wat moet ik zelf ontwikkelen en organiseren.
In maart 2007 beginnen de implementatieprojecten met de Implementatiekerngroep Omgevingsvergunning. Ervaringen uit deze projecten
kunnen in Versie 2 van de Wegwijzer worden opgenomen. Vanaf september 2007 worden praktijkervaringen met de Landelijke Voorziening
Omgevingsvergunning opgedaan. Op het moment dat meer informatie beschikbaar is over de wijze waarop de Landelijke Voorziening bij
de lokale overheden geïmplementeerd kan worden zal versie 3 van de Wegwijzer beschikbaar komen.

Ik wil graag de Redactieraad van de module IVO bedanken voor het meedenken, meelezen en de input die geleverd is zodat de Wegwijzer
aansluit bij de belevingswereld van gemeenten en provincies. De leden van de Redactieraad zijn: gemeente Dordrecht, gemeente
Leidschendam-Voorburg, gemeente Veghel, provincie Utrecht, milieudienst DCMR, VNG, IPO, het Waterschapshuis en EGEM.

Ik wens u veel succes met de invoering van de omgevingsvergunning!

Joke de Vroom

Programmamanager Omgevingsvergunning

1.
Inleiding
Met de invoering van de omgevingsvergunning en de mogelijkheid
tot het digitaal aanvragen daarvan komt er veel af op de bevoegde
gezagen in Nederland. Dit leidt bij hen tot allerlei vragen zoals:
• Wat komt er precies op me af?
• Hoe kan ik me voorbereiden?
• Waar moet ik beginnen?
• Hoe moet ik beginnen?
• Wanneer moet ik beginnen?
• Wat doet VROM voor mijn organisatie?
Al deze vragen hebben betrekking op de gevolgen die de omge-
vingsvergunning heeft op zowel de organisatie van een bevoegd
gezag als de ICT-voorzieningen van die bevoegde gezagen. De
wegwijzer omgevingsvergunning, module IVO is geschreven om zo
veel mogelijk vragen rond ICT weg te nemen. Voor vragen rondom
het (her)inrichten van uw organisatie in het kader van de omge-
vingsvergunning wordt de module Organisatie ontwikkeld. Na het
doorlezen van de module IVO weet u hoe de implementatie van de
ICT-voorzieningen die samenhangen met de komst van de omge-
vingsvergunning kunt aanpakken.
De komst van de omgevingsvergunning is afhankelijk van het
besluit van het nog te formeren nieuw kabinet. Als er een nieuw
kabinet is wordt de behandeling van de wet die de omgevings-
vergunning mogelijk maakt, de Wet algemene bepalingen omge-
vingsrecht (Wabo), door de Tweede Kamer in gang gezet. Het is
onbekend hoeveel tijd dit in beslag neemt.
De module IVO is naast het verstrekken van informatie over de
ICT-voorzieningen ten aanzien van de omgevingvergunning, vooral
bedoeld om praktische ondersteuning te bieden bij het in gebruik
nemen van ICT-voorzieningen die voor de implementatie van de
omgevingsvergunning beschikbaar zijn. De volgende uitgangspun-
ten zijn bij het ontwikkelen van de module IVO gehanteerd:
• De doelgroep is het bevoegd gezag dat op de hoogte is van de
komst van de omgevingsvergunning en de Wabo;
• De module is geschreven op basis van bestaande informatie en
documenten die op dit moment beschikbaar zijn en de praktijk-
ervaringen uit de VROM-pilots omgevingsvergunning;
• De beschikbare informatie wordt gestructureerd, logisch
gerangschikt en vraagsgewijs gepresenteerd;
05
5
• De module geeft stap voor stap inzicht in wat VROM doet en wat
het bevoegd gezag zelf moet doen;
• De module geeft praktische ondersteuning in de vorm van aan-
dachtspunten bij implementatie van de ICT-voorzieningen omge-
vingsvergunning;
• De module bevat basisinformatie voor de lezer en verwijst naar
beschikbare bronnen voor achterliggende en meer gedetail-
leerde informatie.
Wat kunt u verwachten van de module IVO? Deze eerste versie van
de module IVO is in een aantal opzichten nog niet volledig. Dit is
met name in de beantwoording van ICT gerelateerde vragen en de
praktische ondersteuning bij de implementatie van ICT-voorzie-
ningen. Alle op het moment van schrijven beschikbare informatie
is gebruikt bij de beantwoording van de vragen en de invulling van
de praktische ondersteuning. Er was nog onvoldoende bekend over
de informatie-uitwisseling tussen de landelijke ICT-voorzieningen
en het bevoegd gezag, bevoegde gezagen onderling en tussen het
bevoegde gezag en haar adviseurs tijdens het vergunningproces.
Deze versie van de module IVO kan dus helaas nog niet op alle
onderdelen de door gemeenten en provincies zo vurig gewenste
gedetailleerde praktische ondersteuning bieden. Op het moment
dat meer informatie beschikbaar is, zal deze informatie worden
opgenomen in een nieuwe versie van de module IVO.
In de module IVO wordt beschreven welke ICT-voorzieningen nodig
zijn om aan de minimumeisen van de Wabo te voldoen. De module
IVO reikt echter verder dan dat. Het is een document dat de keuzen
laat zien die het bevoegd gezag kan maken voor de verdere digita-
lisering van het vergunningproces. Tevens biedt het handvatten om
het vergunningproces volledig digitaal te laten verlopen. Daarbij
wordt de gebruiker de keuze gelaten om te bepalen welke ICT-
voorzieningen voor hem van belang zijn en wanneer deze worden
geïmplementeerd.
Bij het verschijnen van deze versie (1.0) is de wegwijzer zo ver uit-
gewerkt dat bevoegde gezagen die nu willen starten met voorberei-
dingen voor de implementatie van de omgevingsvergunning kunnen
beginnen. De module IVO die voor u ligt is een concrete wegwijzer
die stapsgewijs aangeeft welke activiteiten doorlopen kunnen wor-
den en die helpt bij vragen als hoe te starten, wat moet ik weten,
wat ontwikkelt VROM voor mij en wat moet ik zelf ontwikkelen en
organiseren.
 06

De module IVO is dynamisch. Zoals hiervoor reeds aangegeven

zullen in de loop van de tijd nieuwe stukken en inzichten worden
toegevoegd en zal een tweede versie verschijnen. Heeft u tips,
suggesties of ervaringen voor de volgende versie van de module
IVO, geef dit dan door aan de Helpdesk Omgevingsvergunning via
http://omgevingsvergunning.vrom.nl/helpdesk.

De module IVO behoefte niet in zijn geheel te worden gelezen. Met

behulp van de leeswijzer kunt u zelf bepalen welke onderdelen u
wilt lezen en welke u zou willen overslaan.
 07

2.
Leeswijzer

Wat
Waarom een omgevingsvergunning? > 3.1

Wat is de omgevingsvergunning? > 3.2

Wat komt er op mij af?

> Welke raakvlakken zijn er tussen de omgevingsvergunning en andere
ontwikkelingen?
> 3.3

Wat ben ik verplicht vooruitlopend op de Wabo? > 4.1

Wat ben ik verplicht op grond van de Wabo? > 4.2

Moet ik mijn organisatie veranderen? > 4.3

Wat betekent de invoering van de
omgevingsvergunning voor mijn
organisatie? > Welke gevolgen hebben andere werkprocessen voor mijn ICT-systemen?

Hoe ga ik om met weerstand binnen mijn organisatie?

>
>
4.4

4.6

Wat zijn branchewijzers? > 5.1

Wat is het meldingsformulier activiteitenbesluit (8.40 AMvB’s)? > 5.2

Wat stelt VROM beschikbaar?

> Wat is het BRIKS-formulier? > 5.3

Wat is het Digitaal Bouwloket? > 5.4

Wat is de Landelijke Voorziening Omgevingsvergunning (LVO)? > 5.5

Wanneer
Wat ben ik verplicht vooruitlopend op de Wabo? > 4.1

Wanneer moet ik wat doen?

> Wat ben ik verplicht op grond van de Wabo? > 4.2

Wanneer moet ik beginnen? > 4.5

Wanneer zijn de VROM ICT-voorzieningen beschikbaar? > 5.6

Wanneer kan ik beginnen?

> Kan ik voordat de LVO er is implementeren? > 7.1

Wanneer moet ik beginnen? > 4.5

Hoe
Is er een helpdesk omgevingsvergunning? > 6.1

Welke praktijkvoorbeelden zijn beschikbaar? > 6.2

Hoe kan ik hulp krijgen bij de
implementatie? > Op welke websites kan ik meer informatie vinden? > 6.3

Welke overige literatuur adviseren jullie te lezen? > 6.4

Waar sta ik, wat is mijn uitgangspunt? > 8.1

Waar wil ik heen, wat is mijn ambitie? > 8.2

Hoe pak ik de implementatie aan?
> Hoe kom ik van mijn uitgangspunt naar mijn ambitieniveau? > 8.3

Hoe implementeer ik stap voor stap ICT-voorzieningen? > 9-12

08
 Deel 1
Informatie

• De omgevingsvergunning: wat moet ik weten?

• De omgevingsvergunning: wat betekent dit voor mijn organisatie?

• Wat doet VROM? ICT-voorzieningen van de landelijke overheid?

• Praktijkvoorbeelden en achtergrondinformatie
 10

3.
De omgevingsvergunning:
Wat moet ik weten?

De omgevingsvergunning moet leiden tot een vermindering van
de administratieve lasten voor burgers en bedrijven. Het feit dat
de omgevingsvergunning maar liefst 25 bestaande vergunningen
vervangt draagt daar in belangrijke mate aan bij. De invoering
van de omgevingsvergunning past in het streven van VROM om de
regelgeving te moderniseren en te digitaliseren.
In dit hoofdstuk worden allereerst de achtergronden van de
omgevingsvergunning geschetst. Daarna wordt beschreven wat
de omgevingsvergunning eigenlijk is en waar die op van toepas-
sing is. Tot slot van dit hoofdstuk wordt de omgevingsvergunning
in relatie gebracht met de ontwikkelingen op het gebied van de
elektronische dienstverlening van de overheid.
3.2 Wat is de omgevingsvergunning?
De omgevingsvergunning is een vergunning die 25 bestaande ver-
gunning-, ontheffing- en andere toestemmingsstelsels vervangt.
De omgevingsvergunning is van toepassing op de sloop, bouw,
aanleg, oprichting en het gebruik van een fysiek project. Een fysiek
project wordt gekenmerkt door het plaatsgebonden karakter en
heeft invloed op de fysieke leefomgeving. Voor alle activiteiten die
onder de omgevingsvergunning vallen wordt in één keer een ver-
gunningprocedure doorlopen. Dat wil zeggen één vergunning via
één procedure, met één set indieningvereisten, gevolgd door één
rechtsbeschermingprocedure en handhaving door één instantie.
Voor een nadere toelichting op de uitgangspunten, zie bijlage A.

3.1 Waarom een omgevingsvergunning? VROM is in 2004 gestart met het project Omgevingsvergunning
in samenwerking met gemeenten, provincies, waterschappen en
Het doel van de omgevingsvergunning is dat het aanvragen van milieudiensten. Dit project onderzoekt enerzijds de mogelijkheden
vergunningen eenvoudiger, sneller en goedkoper wordt. Burgers en om binnen de huidige wetgeving (delen) van het vergunningproces
ondernemers kunnen straks terecht bij één (elektronisch) loket. Bij te versnellen en werkt daarnaast aan het mogelijk maken van één
dat loket hoeven zij doorgaans maar één vergunning aan te vragen omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning is één geïnte-
waar nu vaak nog een scala aan verschillende vergunningen is ver- greerde vergunning voor bouwen, wonen, monumenten, ruimte,
eist. natuur en milieu.
Vrijwel alle vergunningstelsels uit de VROM-wetten (locatiegebon-
Via het digitale omgevingsloket, dat bij decentrale overheden wordt den) worden opgenomen in de omgevingsvergunning. In de praktijk
gerealiseerd, kunnen burgers en ondernemers op het moment dat hebben burgers en bedrijven echter ook te maken met wetten van
de Wabo van kracht wordt gebruik maken van: andere ministeries die raakvlakken hebben met de omgevings-
• Goede informatie, die hen helpt zich te oriënteren op mogelijk vergunning. Voorbeelden hiervan zijn de monumentenvergunning
nodige vergunningen (of andere toestemmingen); (ministerie van OCW) en de Natuurbeschermingswet (ministerie
• De gelegenheid om hun vergunning 24 uur per dag vanuit huis of van LNV). Daarnaast hebben provincies, gemeenten en waterschap-
kantoor aan te vragen, via een eenvoudig en informatief elektro- pen allerlei verordeningen met verschillende toestemmingsvereis-
nisch aanvraagformulier; ten. Ook een deel van deze toestemmingen worden meegenomen.
• Statusinformatie over hun vergunningaanvraag;
• Informatie over aangevraagde en verleende vergunningen in de Een uitgebreid overzicht van welke vergunningen en ontheffingen
directe omgeving. meegaan, gedeeltelijk meegaan (‘aanhaken’) of niet meegaan,
treft u aan in bijlage B ‘Schema reikwijdte omgevingsvergunning’.
Het ministerie van VROM wil zo bereiken dat administratieve lasten Daarnaast kan het bevoegd gezag aanvullende toestemmingsstel-
voor burgers en bedrijven verminderen, de overheid haar dienstver- sels hebben die in relatie met de omgevingsvergunning moeten
lening verbetert, procedures worden verkort en voorschriften beter worden meegenomen. (Zie artikel 2.2 lid 2 van de Wabo).
worden afgestemd.
De bevoegde gezagen worden verplicht om een aanvraag voor een
omgevingsvergunning digitaal in ontvangst te kunnen nemen. Dit
wordt door VROM ondersteund door middel van het beschikbaar
stellen van ICT-voorzieningen (zie hoofdstuk 5 voor een beschrij-
ving.)

3.3 Welke raakvlakken zijn er tussen de omgevingsvergun-
ning en andere ontwikkelingen?
Het kabinet wil een moderne overheid met minder, betere en effec- seren richting burger en ondernemer. Dit sluit aan bij de ‘bestuur-
tievere regels. Het ministerie van VROM werkt aan de modernise-
ring van regels op het gebied van wonen, ruimte en milieu. VROM
wil de regelgeving in vier jaar tijd flink reduceren en verbeteren, Jorritsma) concreet is gemaakt. De ambitie is vertaald in actiepun-
zodat de regels burgers en bedrijven minder tijd en geld kosten.
Daarom schrapt VROM honderden regels en vermindert het de
administratieve lasten als gevolg van VROM-regels met ruim dertig
procent. Het project omgevingsvergunning maakt deel uit van de
modernisering van de VROM-regelgeving.
In het geval van de omgevingsvergunning hebben met name onder-
staande knelpunten er toe geleid om tot een voorstel voor een
omgevingsvergunning te komen:
• Groot aantal toestemmingen/vergunningen;
• Diverse bestuursniveaus;
• Verschillende procedures (indieningsvereisten, inspraak,
beroep);
• Coördinatiebepalingen werken niet of onvoldoende;
• Risico van tegenstrijdige voorschriften;
• Meerdere bestuursorganen belast met handhaving.
11
ICT-voorzieningen omgevingsvergunning en de e-overheid
De ICT ambitie van de omgevingsvergunning is om de elektronische
dienstverlening zo klantvriendelijk en efficiënt mogelijk te organi-
lijke agenda gemeentelijke dienstverlening 2015’ waarin de visie
van de VNGcommissie Gemeentelijke Dienstverlening (commissie
ten die tussen nu (2005) en 10 jaar gerealiseerd moeten worden:
• Binnen 10 jaar zijn gemeenten dé poort tot publieke dienst-
verlening;
• Binnen 10 jaar hebben gemeenten een gezamenlijk servicecenter
voor de publieke dienstverlening;
• Binnen 10 jaar vinden gemeenten het heel gewoon om zichzelf te
normeren over de kwaliteit van dienstverlening.
Meer informatie hierover is te vinden op http://www.vng.nl/smartsite.
dws?id=58989
Er is voor gekozen om vanuit het Rijk een aantal landelijke ICT-
voorzieningen te realiseren, waarmee gemeenten, provincies en
waterschappen de elektronische dienstverlening aan burgers en
ondernemers kunnen vormgeven. Het Rijk is verantwoordelijk voor
de ontwikkeling, realisatie en het beheer van deze voorzieningen.
Gemeenten, provincies en waterschappen hebben in het mani-
fest van 18 april 2006 “Betere dienstverlening, minder administra-
tieve lasten met de elektronische overheid” afspraken met elkaar
gemaakt om hun organisaties aan te sluiten op deze voorzieningen
en om ze toe te passen in hun dienstverlening. Het uitgangspunt
voor de omgevingsvergunning is dat aangesloten wordt bij het
tempo en de ambitie van de e-overheid en met name de ambities
en ontwikkeling van elektronische dienstverlening bij decentrale
overheden.
Relatie omgevingsvergunning en overige landelijke ICT-voorzie-
ningen
In het kader van de e-overheid komen er veel ontwikkelingen op
de overheidsorganisaties af. Om hier een beter inzicht in te krijgen
heeft EGEM alle ontwikkelingen samengevat in een metrokaart.
 12

Figuur 1 De EGEM Metrokaart


Toelichting figuur 1 (EGEM Metrokaart)
Horizontale routes
Van links naar rechts ziet u de routes die worden afgelegd om de
overheid als het ware te digitaliseren. Het betreft hier achtereen-
volgens loketten, dossiers en (ketens van) processen die (secto-
raal) worden opgepakt. Hier vindt u ook de routes die uitgerold
worden om grote brokken overheidsinformatie te digitaliseren.
Doel hiervan is de overheid transparanter, toegankelijker en beter
bereikbaar te maken.
Verticale routes
Dit zijn generieke voorzieningen en maatregelen die de reis over
de horizontale routes moeten bespoedigen.
Zo zijn er allereerst de zaken die de richting in algemene zin
bepalen: beleid, strategie, standaarden en richtlijnen. Vervolgens
komen een aantal infrastructurele voorzieningen die reeds
beschikbaar zijn (of dat op termijn worden) aan bod. Het betreft
achtereenvolgens:
• De technische infrastructuur: netwerkvoorzieningen;
• De gegevensinfrastructuur: basisregistraties;
• De infrastructuur die een probleemloze toegang tot de digitale
overheid waarborgt: identificatie en authenticatie.
Nederlandse Overheid Referentie Architectuur (NORA)
De NORA is ontwikkeld om de noodzakelijke samenhang binnen
de elektronische overheid te bevorderen. Het is een hulpmiddel
zonder een dictaat te zijn. Het helpt overheidsorganisaties rich-
ting en vulling te geven aan de eigen bedrijfsvoering.
De NORA bevat ontwerpprincipes en -modellen voor het
(her)inrichten van de (elektronische) overheidsdienstverlening,
zodat overheidsorganisaties kunnen inspelen op de wensen van
burgers en bedrijven. Daarbij wordt tevens aangegeven hoe zij
kunnen inhaken op een groeiend aantal (landelijke) basisvoorzie-
ningen. Principes kunnen zeer fundamenteel zijn (bijvoorbeeld:
we gaan uit van een dienstgerichte architectuur) tot soms vrij
gedetailleerd (bijvoorbeeld een standaard voor een XML-bericht.)
Er moeten over tal van zaken principes en modellen worden
opgesteld. In dit kader is het rapport Architectuur Electronsiche
Overheid van betekenis. De in dit rapport weergegeven architec-
tuurmatrix is gehanteerd om ordening aan te brengen in de veel-
heid van principes en modellen.
De principes van de NORA kennen een verschillende status.
13
Sommige steunen op wettelijke uitspraken, anderen zijn bedoeld
als advies. Alleen uitspraken in de eerste categorie zijn bindend;
de overige zijn ter beoordeling aan de organisaties zelf. Vandaar
de benaming referentie-architectuur. Bijlage C bevat een figuur
van de NORA. Meer informatie is te vinden op http://www.e-over-
heid.nl/atlas/referentiearchitectuur.
EGEM-i teams
De realisatie van basisvoorzieningen heeft forse consequenties
voor de overheid in zijn geheel en voor gemeenten, provincies
en waterschappen in het bijzonder. Om overheden te helpen bij
het plannen en inrichten van de benodigde veranderingsproces-
sen en ICT-operaties is een ondersteuningsorganisatie ingericht
(EGEM-i), waarbij de “i “ staat voor implementatie of invoering.
Het realiseren en bekostigen van de daadwerkelijke invoering van
of aansluiting op basisvoorzieningen zoals Basisregistraties en
DigiD blijft een verantwoordelijkheid van de gemeenten, provin-
cies en waterschappen zelf.
De ondersteuning vanuit EGEM-i omvat het beschikbaar stellen
van relevante documenten via een Kenniscentrum, een uitgebrei-
de intake en voorstel voor invoeringsaanpak door een zogenaam-
de regie-adviseur en de mogelijkheid om gecertificeerde externe
adviseurs (i-teams) in te zetten die helpen bij het opstellen van
realisatieplannen om de invoering gestalte te geven.
EGEM-i ondersteunt gemeenten bij de daadwerkelijke realisering
van de e-gemeente, echter de gemeenten blijven zelf verant-
woordelijk voor het welslagen van dit proces. Een gemeente die
gebruik maakt van de begeleiding door een externe adviseur
gaat de verplichting aan om een realisatieplan te ontwikkelen, dit
bestuurlijk vast te stellen en informatie te leveren over de voort-
gang van de invoeringsactiviteiten.
De i-teams van EGEM-i ondersteunen 12 e-overheidsprogram-
ma’s, waaronder het project Digitaal Omgevingsloket. Gemeenten
die van deze service gebruik willen maken, dienen zich bij EGEM
in te schrijven. Zie voor meer informatie http://www.egem.nl/
egem-i en www.i-teams.nl
Tevens zijn er in het kader van de e-overheid op lokaal en natio-
naal niveau vele projecten gaande. Om u daarin wegwijs te maken
heeft EGEM de routeplanner e-gemeente ontwikkeld. Deze route-
planner kunt u vinden op www.routeplannere-gemeente.nl. Deze
routeplanner biedt u op speelse wijze overzicht, inzicht én uit-
 14

zicht. Per route kunt u in het kort de volgende informatie vinden:

• Een algemene beschrijving van het project;
• De activiteiten die landelijk worden ontplooid;
• De activiteiten die gemeenten kunnen / moeten oppakken om
de route tot een succes te maken;
• De samenhangende projecten: de connecties.

In navolging van de Routeplanner e-gemeenten is nu ook een

Routeplanner e-provincie beschikbaar, zie http://www.routeplan-
nerprovincie.nl/

4.
De omgevingsvergunning:
Wat betekent dit voor
mijn organisatie?
Invoering van de omgevingsvergunning heeft allerlei organisatori-
sche gevolgen voor gemeenten en andere bevoegde gezagen. Een
aantal aanpassingen moet op grond van nieuwe wet- en regelge-
ving verplicht worden doorgevoerd. In de meeste gevallen zullen
veranderingen in werkprocessen leiden tot veranderingen in de
organisatiestructuur. Er worden nieuwe eisen gesteld aan de ICT-
voorzieningen die door de verschillende delen van de organisatie
worden gebruikt.
In de eerste twee paragrafen van dit hoofdstuk wordt ingegaan
op de verplichtingen voortkomend uit de Wabo. Daarna wordt
aandacht besteed aan de gevolgen van invoering van de omge-
vingsvergunning voor de huidige werkprocessen. De herinrichting
van procesfuncties wordt geïllustreerd met de resultaten van bij
gemeenten uitgevoerde pilots. In paragraaf 4.4. worden de begrip-
pen frontoffice, midoffice en backoffice geïntroduceerd en wordt
uitgebreid ingegaan op de gevolgen die veranderde werkproces-
sen hebben voor de ICT systemen. Tot slot van dit hoofdstuk wordt
aangeven waarom het zo belangrijk is om tijdig te beginnen met de
implementatie van de omgevingsvergunning.
4.1 Wat ben ik verplicht vooruitlopend op de Wabo?
Vooruitlopend op de inwerkingtreding van de Wabo treedt er wet-
en regelgeving in werking die in de toekomst onder de Wabo gaat
vallen. Het gaat om de invoering van het Activiteitenbesluit (8.40
AMvB’s). Deze nieuwe wet- en regelgeving brengt voor het bevoegd
gezag ICT aanpassingen met zich mee. In hoofdstuk 5.2 staat pre-
cies omschreven wat dit inhoudt.
Het bevoegd gezag moet op grond van de inwerkingtreding van het
Activiteitenbesluit tenminste een digitale activiteitenmelding kun-
nen ontvangen.
15
4.2 Wat ben ik verplicht op grond van de Wabo?
Het bevoegd gezag moet op het moment dat de Wabo in werking
treedt tenminste:
• Eén loket hebben;
• Een vergunningaanvraag digitaal kunnen ontvangen;
• Eén vergunning kunnen afgeven voor alle in de Wabo geïnte-
greerde of aangehaakte toestemmingsstelsels;
• De handhaving op een object coördineren.
Deze verplichtingen hebben invloed op alle fasen van het vergun-
ning- en handhavingsproces. In tabel 1 wordt dit per processtap
aangegeven.
4.3 Moet ik mijn organisatie veranderen?
Het is duidelijk dat de invoering van de omgevingsvergunning ver-
anderingen in werkprocessen tot gevolg heeft. Het activiteitgericht
benaderen van de werkzaamheden rondom vergunningverlening
wordt een procesgerichte benadering. De integratie van werkzaam-
heden die bij verschillende afdelingen worden uitgevoerd en de
afstemming tussen het bevoegd gezag en de klant kunnen redenen
vormen om de organisatiestructuur te veranderen. In principe is de
verandering van de organisatiestructuur voor de invoering van de
omgevingsvergunning niet noodzakelijk.
Het doorvoeren van veranderingen kan tot weerstand leiden. In bij-
lage 5 van de VROM-handreiking “De omgevingsvergunning geor-
ganiseerd” staat een aantal veranderstrategieën beschreven als
hulpmiddel bij het realiseren van een cultuuromslag.
De éénloketgedachte betekent wel dat werkprocessen goed op
elkaar afgestemd moeten zijn. Daarbij dient u niet alleen rekening
te houden met uw eigen interne werkprocessen, maar ook met de
processen van het aanvragen van advies bij andere organisaties
zoals de provincie, waterschappen, Monumentenzorg etc.
 16

Tabel 1 Consequenties van de invoering van de Wabo voor het proces van vergunning en handhaving

Fase Consequenties

Het bevoegd gezag moet in staat zijn om de vergunning (ook digitaal) te kunnen ontvangen en de burger de
Oriëntatie juiste informatie te verlenen. Wanneer het gaat om een provinciale vergunning moet de gemeente de aanvraag
Aanvraag doorsturen naar de provincie. Bij vooroverleg moet dus eveneens het een
Ontvangst en ander worden gestroomlijnd.

Dat de vergunning binnen de reguliere procedure van acht weken wordt verleend. Of bij de uitgebreide
Behandeling procedure binnen 26 weken. Dat bij termijnoverschrijding van de reguliere procedure de vergunning van
Besluit rechtswege verleend wordt.

Bevoegde gezagen moeten de handhaving onderling op elkaar afstemmen. Tussen de disciplines moeten af-
Handhaving spraken worden gemaakt over hoe de samenwerking gestalte krijgt. Ook het delen van informatie is daarbij
van belang.

Figuur 2 op de volgende pagina geeft de procedure van de omge-

vingsvergunning weer.
 17

Figuur 2 Procedures omgevingsvergunning: beslisboom lengte procedures

Aanvraag
omgevings-
vergunning

Reguliere procedure max. 8 weken

3.6
Kennisgeving Buiten
aanvraag behandeling
(4:5, lid 4 Awb: 4 wkn)
> Bezwaar > Beroep > Hoger beroep
Verlenen

Inbreng advies Weigeren

(art. 2.10, lid 1
en 2 Wabo)

Ontvangst-
bevestiging

4:5 jo 4:15 Awb

(opschortings-
termijn) verzoek
om aanvulling
aanvraag

Inbreng advies
(art. 2.10, lid 1
Ontwerpbesluit Wabo)
Buiten
behandeling
(4:5, lid 4 Awb: 4 wkn)
6 weken 4 weken
> Beroep > Hoger beroep
Verlenen

Inbreng advies Inbreng Besluit indien Weigeren

(art. 2.10, lid 2 zienswijze geen
Wabo) zienswijze
ingebracht

Uitgebreide procedure max. 6 maanden

 18

Complexiteit van aanvragen

De noodzaak tot veranderingen is ondermeer afhankelijk van de
hoeveelheid complexe aanvragen. Dit blijkt ook uit de pilot die de
gemeente Breda heeft uitgevoerd (zie kader). Bij de aard van de
aanvraag kan onderscheid worden gemaakt in enkelvoudige en
meervoudige aanvragen. Daarnaast kan onderscheid gemaakt wor-
den tussen een reguliere en een uitgebreide procedure. Met name
de uitgebreide, meervoudige vergunningen vergen een optimaal
functionerend werkproces. Het is aan te raden om een inschatting
te maken van de verdeling van uw huidige vergunningen over de
vier deelcategorieën.

Eénloketgedachte
De éénloketgedachte maakt het noodzakelijk om de huidige werk-
processen in kaart te brengen. Op basis van een quickscan van de
huidige situatie kunt u nagaan of u al dan niet grote aanpassingen
aan uw organisatie dient te doen alvorens u kunt werken volgens
de éénloketgedachte. In figuur 3 staan twee procesbeschrijvingen,
een van de huidige situatie en een van de gewenste situatie. Beide
zijn afkomstig van de pilot die door de gemeente Breda is uitge-
voerd.

Pilot Breda
De pilot in Breda bestaat uit vier onderdelen: casusbehande-
ling vergunningverlening; werkprocessen en informatisering
integrale vergunning; netwerkspel ‘Vernieuwing en sturing van
vergunningverlening’; en sub-pilot centrale intake vergunning-
aanvragen.
De resultaten in Breda laten zien dat het beperkt aantal ge-
compliceerde c.q. meervoudige aanvragen er niet om vraagt de
gehele organisatie te veranderen.

Enkele van de bevindingen (aanbevelingen) uit de pilot in Breda:

• Het selecteren van vergunningen die in aanmerking komen
voor sneltoetscriteria;
• Voorselectie vergt meer kwaliteit bij een frontoffice
• Digitalisering in combinatie met een overhead informatie-
systeem
• Herinrichten van procesfuncties

Meer informatie over de pilot in de gemeente Breda kunt u vinden

in hoofdstuk 6.3
 19

Figuur 3 Voorbeeld van de herziene procesfuncties in het kader van de omgevingsvergunning in de pilot Breda

Huidige situatie Gewenste situatie

Aanvrager Aanvrager

Omgevingsvergunning
Bouwvergunning Kapvergunning
Front-office

Milieuvergunning
Balie ‘omgevingsvergunning’ / telefonisch informatiepunt / internet
Front-office

Balie Bouwen, Balie

Wonen en Stadsbeheer/
Bedrijven / TIB Gebruiksvergunning Meldpunt
Mid-office

Gegevens- Proces- Document-

management management management
Back-office

Back-office

Geobars Menes Prevent SBA

BWT MIB PRV V&H BWT MIB PRV V&H

In bijlage D zijn als voorbeeld processchema’s opgenomen van de gemeente Haarlem.

 20

4.4 Welke gevolgen hebben andere werkprocessen voor mijn
ICT-systemen?
In het werkproces kan een aantal duidelijke functies worden
onderscheiden. Allereerst vormt het loket een eerste portaal
waar de aanvrager zijn vergunningaanvraag indient. De verschil-
lende afdelingen behandelen de aanvraag terwijl een coördinator
zorgt voor de koppeling tussen verschillende afdelingen, de spe-
cialisten en de aanvrager. Indien deze scheiding eveneens in de
organisatiestructuur wordt doorgevoerd, wordt veelal onderscheid
gemaakt tussen frontoffice, midoffice en backoffice. De ICT-voor-
zieningen die de verschillende delen van de organisatie gebruiken
moeten met elkaar kunnen communiceren om een efficiënt werk-
proces mogelijk te maken.
Frontoffice
De frontoffice gaat over de directe klantcontacten. In het werkpro-
ces vormt zij het eerste aanspreekpunt voor de aanvrager (klant).
De aanvraag wordt hier ingediend en de frontoffice functioneert
tevens als informatievoorziening voor de klant. Bij reguliere en
enkelvoudige processen verzorgt de frontoffice het contact tussen
de backoffice en de klant.
Informatie over het opzetten van een frontoffice en het dooront-
wikkelen van een frontoffice tot een klantcontactcentrum (KCC)
is te vinden op www.antwoord.nl. Hier is de door ICTU ontwik-
kelde Toolkit Antwoord© te vinden die gemeenten ondersteunt en
advies bevat over besluitvorming en implementatie van het KCC
en informatie geeft over landelijke ontwikkelingen, plannen van
aanpak en functieprofielen. Op termijn kunt u via de toolkit ook
tot gemeentelijke samenwerking komen en ervaringen delen met
bestuurders, topambtenaren en medewerkers.
Pilot Dordrecht
Bij de pilot in Dordrecht is gekeken naar de volgende onderdelen
van het integrale vergunningverlening- en handhavingproces:
• De vorming van één loket voor de behandeling van vergunning-
aanvragen;
• De samenwerking tussen en over de verschillende gemeente-
lijke taakvelden die bij de vergunningverlening zijn betrokken;
• De coördinatie tussen alle diensten die bij de handhaving zijn
betrokken.
De meervoudigheid van de aanvraag en de positionering van het
loket heeft geleid tot andere eisen aan de ICT-ondersteuning. De
pilot in Dordrecht is theoretisch van aard en niet getoetst in de
praktijk. Momenteel (sinds 2000) wordt in Dordrecht gewerkt aan
een informatiearchitectuur die bestaat uit een FrontOffice (de
website en digitale loket), meerdere backoffice systemen (voor
de specialisten) en een midoffice. In de midoffice zitten allerlei
voorzieningen die het een gemeente mogelijk maken optimale
dienstverlening aan haar klanten te verlenen en bovendien ef-
ficiënt te werken.
Meer informatie over de pilot in Dordrecht kunt u vinden in
hoofdstuk 6.3

Backoffice
De backoffice is belast met de behandeling van de aanvraag en
heeft als zodanig een adviesfunctie. Voor de behandeling van
complexe aanvragen met een uitgebreide procedure kan de back-
office direct contact hebben met de aanvrager. Voor enkelvoudige
aanvragen met een reguliere procedure is het voor de backoffice
mogelijk advies uit te brengen zonder klantcontact.
 21

Pilot Valkenswaard
Het midoffice-systeem is de centrale applicatie die de verschillende frontoffice- en backoffice-applicaties met elkaar verbindt.
Hierdoor kan men informatie met betrekking tot de klantvraag en de voortgang van de deelprocessen uitwisselen. De basisfunc-
tionaliteiten van het nieuwe midoffice-systeem zijn:
• Vastleggen basisgegevens behorende bij een zaak.
• Koppelen van één of meer objecten/subjecten aan zaak.
• Koppelen van één of meer gemeentelijke deeltoestemmingen aan een zaak.
• Vastleggen basisgegevens behorende bij een deeltoestemming.
• Registratie en voortgangsbewaking (signalering en rappellering), behandeling deeltoestemming en klantvraag.
• Vastleggen discipline-specifieke basisgegevens bij object/subject.
• Registratie van uitgebrachte adviezen.
• Registratie van ingekomen bescheiden.
• Registratie financiële gegevens (leges, dwangsom, kosten bestuursdwang e.d.).
• Registratie derden-belanghebbenden.
• Genereren documenten (correspondentie, publicaties, agenda’s).
• Toegankelijk maken van gegevens voor de buitenwereld.

Het hart van de nieuwe applicatie bestaat uit een module om een zaak te registreren. Op een eenvoudige wijze moet zowel inzicht
te krijgen zijn in actuele als gearchiveerde vragen en in deeltoestemmingen: de object- en vraagdossiers. Voorts dient de ge-
meente investeringen te doen om op de één of andere wijze een brug te slaan tussen de verschillende frontoffice- en backoffice-
applicaties. Meer informatie over de pilot in Valkenswaard kunt u vinden in hoofdstuk 6.3

Midoffice quenties, zoals aanpassingen van de gegevensinfrastructuur en

Om gegevens tussen verschillende backoffice systemen en die de applicatie-infrastructuur.
van een frontoffice uit te kunnen wisselen moeten deze gekop-
peld worden. De bestaande backoffice systemen voorzien hier Op de website van EGEM (www.egem.nl) is nadere informatie
meestal niet in. Daarom wordt tussen de frontoffice- en de over de midoffice te vinden.
backoffice applicaties een koppeling aangebracht die wordt aan-
geduid met de term midoffice. De midoffice vormt de schakel
tussen front- en backoffice. De midoffice verzorgt de informatie-
voorziening en afstemming tussen verschillende afdelingen. Het
is de databank waarmee informatie-uitwisseling tussen de bac-
koffice en de frontoffice wordt gefaciliteerd. In de databank is
een grote verzameling gegevens samengebracht die weliswaar
zijn ontleend aan de diverse backoffice- en frontoffice systemen,
maar nogmaals afzonderlijk zijn opgeslagen om de normale
bedrijfsvoering niet te verstoren. In de gewenste situatie heb-
ben de afdelingen geen afzonderlijke informatiesystemen meer;
de gegevens worden centraal opgeslagen en bedrijfsprocessen
worden centraal bewaakt.
Documenten worden digitaal beschikbaar gesteld waardoor er
sprake is van kennisdeling. Invoering van een midoffice of data-
warehousing heeft met name aanzienlijke technische conse-

4.5 Wanneer moet ik beginnen?
Veel organisaties zijn bezig met verbetering van de dienstverlening
en professionalisering van de handhaving. Deze ontwikkeling past bij
de doelstellingen van de omgevingsvergunning om de dienstverle-
ning aan burgers en bedrijfsleven te verbeteren. Burgers en bedrij-
ven zullen verwachten dat u op de invoeringsdatum in staat bent een
aanvraag voor een omgevingsvergunning op de nieuwe manier te
verlenen. Om hiervoor klaar te zijn is het belangrijk om zo spoedig
mogelijk te beginnen met de implementatie van (nieuwe) ICT-voor-
zieningen in uw organisatie.
Organisaties blijken bij de aanpak van de invoering van de omge-
vingsvergunning verder te willen gaan dan alleen de invoering. Voor
veel organisaties is het in de eerste plaats aanleiding om de gehele
dienstverlening en handhaving nader te bezien. Ook is het een
aanleiding om de regeldruk en de administratieve lasten nader te
analyseren en waar mogelijk te verminderen. Om op het moment
van invoering van de omgevingsvergunning goed voorbereid te zijn is
tijdig beginnen hard nodig!
22
4.6 Hoe ga ik om met weerstand in mijn organisatie?
Invoering van de omgevingsvergunning brengt veranderingen in
de huidige werkprocessen en in veel gevallen ook in de organisa-
tiestructuur met zich mee. Veranderingen gaan vaak gepaard met
weerstand binnen de organisatie. Hieronder wordt aan de hand van
acht stappen (van John Kotter) beschreven hoe een proces van suc-
cesvolle verandering verloopt.
1. Creëer een gevoel van urgentie. Help anderen inzien waarom ver-
andering noodzakelijk is en waarom het belangrijk is om meteen
te handelen.
2. Verzamel een leidend team. Zorg dat er een sterke groep is die
de verandering stuurt – met leiderschapsvaardigheden, geloof-
waardigheid, communicatieve vaardigheden, autoriteit, analytische
vaardigheden en urgentiebesef.
3. Ontwikkel een visie en strategie voor de verandering. Maak dui-
delijk hoe de toekomst verschilt van het verleden en hoe die toe-
komst kan worden gerealiseerd.
4. Communiceer om draagvlak en betrokkenheid te creëren. Zorg
dat zo veel mogelijk anderen de visie en strategie begrijpen en
accepteren.
5. Maak het anderen mogelijk om te handelen. Neem zo veel moge-
lijk obstakels weg, zodat degenen die de visie willen realiseren, dit
ook kunnen doen.
6. Genereer op korte termijn successen. Creëer zo snel mogelijk een
aantal zichtbare, overtuigende successen.
7. Houd het tempo hoog. Voer de druk en het tempo op na de eerste
successen. Blijf veranderingen doorvoeren totdat de visie is ge-
realiseerd.
8. Creëer een nieuwe cultuur. Houd vast aan de nieuwe veranderin-
gen en zorg dat deze resultaten opleveren, totdat ze sterk genoeg
zijn om de oude tradities te vervangen.

5.
Wat doet VROM?
ICT-voorzieningen van
de landelijke overheid
De ICT-ambitie van de omgevingsvergunning is om, op het moment
dat de Wabo in werking treedt, de elektronische dienstverlening zo
klantvriendelijk en efficiënt mogelijk richting burger en onderne-
mer georganiseerd te hebben. In overleg met IPO, VNG en UvW is
ervoor gekozen om vanuit het Rijk (VROM in samenwerking met de
ministeries van VenW, EZ, BZK en de ICTU) een aantal landelijke
ICT-voorzieningen te realiseren, waarmee gemeenten, provincies
en waterschappen de elektronische dienstverlening aan burgers en
ondernemers kunnen vormgeven. In lijn met de verklaring e-over-
heid is het Rijk verantwoordelijk voor de ontwikkeling, realisatie
en het beheer van deze voorzieningen. Gemeenten, provincies en
waterschappen hebben afspraken gemaakt over het aansluiten van
hun organisaties op deze voorzieningen en de toepassing van deze
voorzieningen in de dienstverlening. In dit hoofdstuk wordt ingegaan
op de mogelijkheden en onmogelijkheden van de ICT-voorzieningen
die door het Rijk ter beschikking worden gesteld.
Onderstaand figuur geeft de relaties weer tussen de landelijke ICT-
voorzieningen, de lokale ICT-voorzieningen en het vergunningproces.
Figuur 4 Ondersteuning vergunningproces door ICT-voorzieningen
Vergunningenproces
Orienteren Aanvragen Ontvangen
ICT-voorzieningen landelijke overheid: Voorlopers
BRIKS
Activiteiten melding
ICT-voorzieningen landelijke overheid: Omgevingsvergunning
Branche- Landelijke voorziening
wijzers omgevingsvergunning aanvraagmodule
ICT-voorzieningen Gemeente
Website
Wordt geïntegreerd in Wordt vervangen door
23
5.1 Branchewijzers
Wat is een branchewijzer?
Met behulp van een branchewijzer krijgt een ondernemer in enkele
stappen inzicht in de vergunningen en vereisten waar hij in zijn
specifieke situatie mee te maken heeft. Dat kan vanuit het per-
spectief van de ervaren ondernemer zijn, de starter of de onderne-
mer die een ander bedrijf overneemt. Welke regels gelden, hangt
af van de activiteit van de ondernemer, de omvang van de onderne-
ming en de inrichting van het bedrijfspand.
De branchewijzer vraagt een aantal basisgegevens over de betref-
fende onderneming. Vervolgens komt de branchewijzer met een
actielijst op basis van de specifieke situatie. De ondernemer
krijgt bovendien uitleg over benodigde vergunningen en vereisten.
Kortom: de branchewijzer is een instrument dat beoogt de onder-
nemer en burger aan de hand van een vraaggestuurde checklist,
sneller, makkelijker en eenduidig door het woud van regels te leiden.
Wat is het voordeel van de branchewijzers voor de overheid?
Naast het doel burgers en ondernemers te ondersteunen, is een
tweede doel overheidsinstanties een instrument te bieden om
Behandelen Besluiten Handhaven
Digitaal bouwloket
Landelijke voorziening omgevingsvergunning dossiermodule
Workflowmanagementsysteem
Eigen document afhandelingsysteem
Informatie uitwisseling tussen systemen
 24

ondernemers (vraaggestuurd) te ondersteunen. De branchewijzers Figuur 5 Bedrijvenloket

kunnen daarmee:
• Een ondersteunende rol hebben bij het interne proces van de
decentrale overheden;
• De accountmanager ondersteunen bij het intake gesprek met de
ondernemer.

Op deze manier kan het instrument een belangrijke rol spelen in

het overleg tussen ondernemers/burgers en de overheid bij het
aanvragen van vergunningen en worden afhandelingprocedures
versneld.

Wanneer zijn de branchewijzers beschikbaar?

In totaal worden 10 branchewijzers ontwikkeld. Vanaf juni
2006 is de Horecawijzer als eerste branchewijzer reeds via
het Bedrijvenloket te gebruiken (www.bedrijvenloket.nl).
Branchewijzers worden samen met de brancheorganisaties,
gemeenten en provincies ontwikkeld en worden getoetst in onder-
nemerspanels.

De volgende branchewijzers zijn momenteel in ontwikkeling:

• Kinderopvang
• Verblijfsrecreatie
• Detailhandel

Welke branchewijzers verder ontwikkeld worden, wordt medio

maart 2007 In overleg met het bedrijfsleven besloten. Alle branche-
wijzers worden bereikbaar via het bedrijvenloket. Eind 2007 zullen
er in totaal 10 branchewijzers beschikbaar zijn.
 25

5.2 Meldingsformulier Activiteitenbesluit (8.40 AMvB’s) Wanneer is het meldingsformulier beschikbaar?

Wat is het meldingsformulier?
Het meldingsformulier is een internetapplicatie waarmee het
bedrijfsleven en de bevoegde gezagen optimaal ondersteund wor-
den bij het gebruik van de gemoderniseerde algemene regels van
de 8.40 AMvB’s, ook wel Activiteitenbesluit genoemd.
Het meldingsformulier wordt vanaf 1 maart 2007 via pilots getest.
Vervolgens wordt het formulier aangepast en opnieuw getest. De
landelijke uitrol vindt plaats vanaf de tweede helft 2007, waarna
het product per 1 januari 2008 operationeel zal zijn.

Het product bestaat uit een vragenboom en een elektronisch for-

mulier. In de vragenboom bepaalt een bedrijf of:
• De inrichting wel of niet tot de doelgroep van het Activiteiten-
besluit behoort;
• De inrichting geheel onder het Activiteitenbesluit valt;
• De inrichting als geheel een milieuvergunning moet aanvragen;
• Er voor minimaal één activiteit een milieuvergunning moet wor-
den aangevraagd en enkele activiteiten onder het Activiteiten-
besluit vallen.

Via het formulier kan het bedrijf de melding bij het bevoegd gezag
indienen. In de vragenboom geeft het bedrijf aan welke activitei-
ten worden uitgevoerd. Op basis van die antwoorden wordt er een
set voorschriften en maatregelen voor het bedrijf samengesteld;
namelijk alleen díe voorschriften en maatregelen worden geselec-
teerd die voor de activiteiten in het bedrijf van toepassing zijn. Bij Figuur 6 Website meldingsformulier activiteitenbesluit
de set voorschriften en maatregelen wordt ook een checklist voor
het bedrijf op maat gemaakt. Alle drie de producten worden vervol-
gens opgeslagen en geprint.

De set voorschriften en maatregelen én de checklist worden, sa-

men met de melding, bij het bevoegd gezag ingediend. De melding
en de vereiste bijlage(n) kunnen zowel op papier als digitaal bij het
bevoegd gezag worden ingediend.
Het bevoegd gezag ontvangt bij de melding de voorschriften en
maatregelen die van toepassing zijn op het bedrijf en een check-
list. Deze producten ondersteunen het bevoegd gezag bij zijn
handhavingsactiviteiten.

Als een bedrijf een milieuvergunning moet aanvragen, kan dit

gebeuren vanuit de vragenboom; de antwoorden die daar al zijn
ingevuld worden meegenomen naar het vergunningformulier,
zodat die vragen maar één keer beantwoord hoeven te worden.
De vragenboom en het formulier worden beide geïntegreerd in
de totale vragenboom van de omgevingsvergunning.
 26

5.3 Het BRIKS-formulier Pilot Groningen

Wat is het BRIKS-formulier?
In de Wabo wordt het bevoegd gezag wettelijk verplicht een digi-
tale aanvraag in ontvangst te nemen. Hiertoe ontwikkelt VROM
één landelijk uniform indieningsformulier (zowel digitaal als op
papier). Het wordt een intelligent formulier waarbij een vragen-
boom de aanvrager helpt bij het aanmaken van een formulier op
maat. Dat houdt in dat de vragenboom ervoor zorgt dat de aan-
vrager alleen die vragen moet invullen die relevant zijn voor de
dingen die hij wil gaan doen. Het formulier bevat ook een check-
list voor de in te dienen bijlagen. De checklist is, aan de hand van
de ingevulde gegevens, ook op maat. De bijlagen kunnen elektro-
nisch worden meegezonden.
Om ervaring op te doen in de aanloop naar één aanvraagformu-
lier voor de omgevingsvergunning wordt door VROM samen met
EGEM in het project eFormulieren gewerkt aan de totstandko-
ming van een geïntegreerd elektronisch formulier van beperkte
omvang en wel voor de Bouw-, Reclame-, In- en uitrit-, Kap- en
Sloopvergunning, ook wel aangeduid als het BRIKS-formulier.
De gemeente Groningen heeft het E-loket Bouwen gereali-
seerd, waarbij een informatiearchitectuur is ingericht voor
ontvangen van aanvragen, tekeningen en bijlagensoftware
voor vergunningverlening, toezicht, handhaving en workflow-
management
Het digitale aanspreekpunt van de gemeente Groningen is
uitgeroepen tot het beste e-loket. Dat is de uitkomst van een
onderzoek naar digitale dienstverlening onder 25 Neder-
landse gemeenten uitgevoerd door Ernst & Young EDP Audit
medio 2006. Tijdens het onderzoek naar het e-loket zijn tien
digitale producten beoordeeld, variërend van het opvragen
van een afschrift uit de gemeentelijke basisadministratie tot
het maken van een afspraak. De gemeente Groningen opende
begin 2005 haar e-loket.
Meer informatie over de pilot in Groningen kunt u vinden in
hoofdstuk 6.3

Waarom wordt het BRIKS-formulier ontwikkeld?

De doelstelling van het project is het ontwikkelen, beschikbaar
stellen en in de praktijk beproeven van een geharmoniseerd,
geïntegreerd elektronisch BRIKS-formulier.
In dit traject worden tegelijkertijd vijf ’losse’ elektronische formu-
lieren ontwikkeld.
Door parallel aan de ontwikkeling van één aanvraagformulier
voor de omgevingsvergunning ook de vijf formulieren apart te
ontwikkelen en beschikbaar te stellen, krijgen gemeenten de
mogelijkheid zich tijdig voor te bereiden op het werken met
geharmoniseerde aanvragen. Bij het inwerking treden van de
Wabo en de invoering van de omgevingsvergunning is het vervol-
gens een overbrugbare stap om de integrale aanvraag te gaan
gebruiken.
Tevens worden op deze wijze belanghebbenden, vergunning-
verleners zowel als aanvragers, gekend en betrokken bij het
ontwikkelen van onderdelen van één formulier voor de omge-
vingsvergunning.
 27

Wat wordt er opgeleverd? Wanneer is het BRIKS-formulier beschikbaar?

Bij het ontwikkelen van het elektronische BRIKS-formulier wor- De demoversies van ‘losse’ RIKS-formulieren zijn per februari 2007
den de landelijk beschikbare digitale diensten maximaal ingezet. gereed. De demoversie van het Bouwformulier wordt begin maart
Op dit moment gaat het met name om DigiD. opgeleverd. De demoversie van het gecombineerde BRIKS-formu-
lier is gereed per eind maart 2007, waarna een testperiode van
Rondom het BRIKS-formulier worden de volgende producten start gaat die duurt tot augustus 2007.
opgeleverd:
• Functionele beschrijvingen van de eFormulieren (in de be-
schrijving wordt aangegeven wat de ontwerpbeslissingen zijn
geweest, wat de randvoorwaarden en wordt inzicht gegeven in
de inhoud van het formulier);
• Functionele ontwerpen / demoversies van de eFormulieren
waaruit duidelijk wordt hoe deze er uit gaan zien;
• Elektronische formulieren voor de Bouw-, Reclame-, In- en uit-
rit-, Kap- en Sloopvergunning (‘losse’) en een BRIKS-formulier;
• Procesbeschrijvingen van het proces bij de verwerking van de
aanvragen via een eFormulier;
• Digitale output van de eFormulieren (in zowel pdf als XML),
waarin ook de bijlagen digitaal verstuurd kunnen worden;
• Handreiking voor het opnemen van ‘losse’ formulieren op de
gemeentelijke website.

De ‘losse’ formulieren worden ingericht op basis van de stan-

daarden zoals deze door EGEM in het project eFormulieren en Figuur 7 BRIKS aanvraagformulier
eProcessen worden toegepast. Ook bij de doorontwikkeling wordt
aangehaakt bij eFormulieren en eProcessen, zoals bij het opstel-
len van een StUF bericht voor het elektronisch berichtenverkeer.
Dit betekent dat gemeenten worden geholpen bij het inrichten van
de procesgang rond de te verwachten regelgeving voor de omge-
vingsvergunning. Voorkomen wordt dat gemeenten meerdere
keren zelf energie moeten steken in onderdelen die grotendeels
generiek zijn. Nu kan de aandacht gericht worden op de imple-
mentatie van de generieke bouwstenen in de eigen organisatie.
Met deze bouwstenen heeft een gemeente continue aansluiting
bij landelijke regelgeving en landelijke ontwikkelingen. Met deze
producten hebben gemeenten een jaar lang de tijd om te wennen
aan de gestandaardiseerde ‘losse’ formulieren, zodat de overgang
naar een geïntegreerde aanvraag een minder grote stap is.

De ‘losse’ formulieren sluiten aan bij de vele andere standaarden

voor eFormulieren bij gemeenten. Er wordt voldaan aan open stan-
daarden en aangesloten bij het ontwikkelen van StUF XML berich-
ten.

5.4 Digitaal Bouwloket
Wat is het Digitaal Bouwloket?
Architecten en aannemers ontwerpen hun bouwprojecten door-
gaans volledig digitaal. Het Digitaal Bouwloket maakt het mogelijk
dat bouwaanvragen en tekeningen ook digitaal bij de gemeenten
ingediend kunnen worden. Het Digitaal Bouwloket omvat de intake,
de opslag en het raadplegen van bouwvergunning-aanvraagdo-
cumenten. Gemeenten kunnen zich op het landelijke Digitaal
Bouwloket laten aansluiten.
De module wordt aan de website van de eigen gemeente gekop-
peld, zodat aanvragers via de website van de eigen gemeente de
aanvraag in kunnen dienen. Dit kan door gebruik te maken van een
door VROM vastgesteld elektronisch bouwaanvraagformulier.
In het kader van de omgevingsvergunning kan het Digitaal
Bouwloket worden gezien als opstap naar het Digitale
Omgevingsloket.
Welke mogelijkheden biedt het Digitaal Bouwloket?
Het Digitaal Bouwloket biedt ondermeer de volgende diensten:
• Digitaal indienen en beoordelen van alle bijlagen en bouwteke-
ningen (gekoppeld aan vraagboom van aanvraagformulier);
• Bekijken, printen en plotten van aantal standaard documenten
(formulieren en tekeningen);
• Mogelijkheid tot snel advies/beoordeling inwinnen en geven;
• Online communicatie met aanvrager of architect;
• Verzamelen van digitale commentaren bij bijlagen en tekeningen;
• Een goed beveiligde oplossing;
• Configureerbare functionaliteit op specifieke gemeentelijke situ-
atie afstembaar;
• Gebruik van open standaarden zoals XML, zodat eenvoudig inte-
gratie en uitwisseling van gegevens tussen verschillende infor-
matiesystemen mogelijk is;
• Informatie die centraal toegankelijk is voor handhaving en bui-
tencontrole;
• Gemeenschappelijke voorziening;
• Koppeling met DigiD;
• Voorbereid zijn op koppelingen met gemeentelijke registraties en
authentieke basisregistratie.
28
Pilot Zwolle
Het doel van het project Digitaal Bouwloket is het ontwikke-
len van een gezamenlijke dienst die het mogelijk maakt dat
aanvragers van bouwvergunningen hun aanvraag voortaan
volledig digitaal kunnen indienen. Het Digitaal Bouwloket is
sinds maart 2006 operationeel.
Het digitaal bouwloket maakt het mogelijk om bouwaanvra-
gen met bijbehorende tekeningen en berekeningen digitaal in
te dienen. Alle documenten die in de loop van de procedure
ontstaan, worden digitaal aangemaakt en opgeslagen. Zo ont-
staat een volledig digitaal dossier, dat onafhankelijk van tijd en
plaats door verschillende partijen ingezien kan worden
Meer informatie over de pilot in Zwolle kunt u vinden in hoofd-
stuk 6.3
Wat zijn de voordelen voor de overheid?
Indien de aanvraag niet alleen digitaal wordt ingediend maar ook
door de overheid digitaal wordt afgehandeld, worden de volgende
voordelen verwacht:
• Effectiviteitswinst: door efficiënter en kwalitatiever afhandelen.
Bedrijfsprocessen binnen de overheid worden aanzienlijk en
effectief versneld. Effectiviteitswinst kan behaald worden door
kwaliteitsverbetering, termijnbewaking, digitale toetsing en
betere beschikbaarheid;
• Efficiëntiewinst: tijdsbesparingen zijn te verwachten bij intake,
openbaarmaking, logistieke behandeling en archivering;
• Imagoverbetering: de voordelen voor de aanvrager en de bete-
re handhavingsmogelijkheden vertalen zich in een beter imago
van de overheid.
 29

Wat zijn de voordelen voor de aanvrager?

Voor de aanvrager van een bouwvergunning worden de volgende
voordelen verwacht:
• Burgers en ondernemers kunnen te allen tijde plaatsonafhanke-
lijk een vergunning aanvragen;
• Snellere communicatie en behandeling (geen vertraging tussen
moment van verzenden en ontvangen);
• Digitaal blijft digitaal;
• Meer gemak: het online aanvraagformulier helpt de aanvrager
om een zo compleet en kansrijk mogelijke aanvraag in te die-
nen. Eventuele fouten worden voor verzending geconstateerd
en direct teruggekoppeld ter correctie;
• Lagere administratieve lasten ten aanzien van reproductie,
verzending en arbeid.

Wanneer is het Digitaal Bouwloket beschikbaar?

Het Digitaal Bouwloket wordt door de gemeenten die het Digitaal
Bouwloket hebben ontwikkeld in de praktijk beproefd. Na deze
proefperiode, augustus 2007, kunnen meerdere gemeenten aan-
sluiten op het Digitaal Bouwloket.

Figuur 8 Digitaal Bouwloket

 30

Figuur 9 Landelijke Voorziening Omgevingsvergunning in het werkproces

Orienteren Aanvragen Ontvangen Behandelen Besluiten

Landelijke voorziening Omgevingsvergunning

Branche-
wijzers Aanvraagmodule
Digitale
Vragenboom
aanvraag
Informatie
bronnen
Dossier module
Voorportaal
Ont- Digitaal
(Digitaal vangst Behandeling archief
vooroverleg)

Status
informatie
Papieren
aanvraag

Digitaal
Vooroverleg en
op papier papieren
Eigen document afhandelingssysteem archief

Workflowmanagementsysteem

5.5 Landelijke Voorziening Omgevingsvergunning (LVO)
Wat is de LVO?
In overleg met IPO, VNG en UvW is ervoor gekozen om vanuit het
Rijk (VROM i.s.m. de ministeries van VenW, EZ en BZK alsmede
de ICTU) een ICT-voorziening te realiseren, waarmee gemeen-
ten, provincies, milieudiensten, ministeries en waterschappen
de elektronische dienstverlening aan burgers en ondernemers
kunnen vormgeven. Deze ICT-voorziening is de Landelijke
Voorziening Omgevingsvergunning. De voorziening, zoals is te
zien in figuur 9, bestaat uit twee delen: een aanvraagmodule en
een dossiermodule. In het onderstaande figuur is aangegeven
binnen welk deel van het werkproces en/of vergunningproces van
uw organisatie u gebruik kunt maken van de LVO.
5.5.1 Aanvraagmodule
De aanvraagmodule bestaat uit twee delen:
1. Een vragenboom waarmee vast kan worden gesteld of iemand
vergunningplichtig is en waarvoor een vergunning (welke
onderdelen of activiteiten) moet worden aangevraagd.
2. Dynamisch samengestelde formulieren (zowel in papieren
als digitale vorm) waarmee de aanvraag/melding kan worden
ingediend.
Vragenboom
De vragenboom is het deel van de aanvraagmodule waar u als
bevoegd gezag of waar de gebruiker van de aanvraagmodule
vrijwel niets mee te maken heeft. De vragenboom vormt het deel
‘onder water’ van de website waarop de omgevingsvergunning
digitaal wordt aangevraagd.
Bij het ontwikkelen van de website wordt rekening gehouden met
gevorderde gebruikers. Daartoe wordt de mogelijkheid opgeno-
men om via een snelkeuzecode direct in het juiste samengestelde
formulier terecht te komen. Dit houdt voor u als overheid in dat
u bijvoorbeeld snel een formulier voor een omgevingsvergunning
voor bouwen en kappen kunt genereren en uit kunt printen zodat
u een klant direct aan de balie het juiste formulier mee kunt
geven.
Digitaal aanvraagformulier
Het digitale formulier kan digitaal of op papier ingevuld worden.
Het is de keuze van de aanvrager of het formulier eerst geprint
wordt en daarna wordt ingevuld of dat het volledig digitaal wordt
ingevuld en verstuurd. Op den duur zal het voor bedrijven ver-
31
plicht worden digitaal aan te leveren.
Standaard wordt de aanvraag altijd naar de gemeente gestuurd,
ongeacht wie het bevoegd gezag is. Echter indien de aanvrager
weet dat de provincie bevoegd gezag is, wordt hem de mogelijk-
heid geboden de aanvraag direct bij de provincie in te dienen.
Indien de aanvrager ervoor kiest om de aanvraag niet bij de
gemeente in te dienen, wordt de gemeente vanuit het formulier
wel op de hoogte gesteld dat de aanvraag is ingediend bij een
ander bevoegd gezag.
Er zijn onderdelen van het formulier die de gemeente uit kan
schakelen, zoals bijvoorbeeld de kapvergunning. Indien in een
gemeente geen kapvergunning wordt vereist, kan de betreffende
gemeente dit deel van het formulier uitschakelen.
5.5.2 Dossiermodule
De dossiermodule van de LVO is een hulpmiddel voor overhe-
den om digitale aanvragen in ontvangst te kunnen nemen en te
kunnen behandelen. De dossiermodule is afgestemd op het hui-
dige proces dat doorlopen wordt voor vergunningaanvragen. De
module biedt de mogelijkheid voor vooroverleg en afhandeling
van documenten. De dossiermodule biedt geen workflowmanage-
ment. Daarvoor kunt u uw bestaande systeem gebruiken of een
nieuw systeem aanschaffen.
Geen aanvullende software nodig
Indien u ervoor kiest om de dossiermodule te gaan gebruiken,
hoeft u geen software aan te schaffen om digitale dossiers te
kunnen behandelen. De dossiermodule bevat een CAD-viewer
waarmee u direct de tekeningen kunt bekijken, printen, plotten en
voorzien van commentaar. Wanneer u de dossiermodule gebruikt
hoeft u dus geen dure CAD-pakketten aan te schaffen. Het enige
wat u nodig heeft is een computer met een webbrowser, een
office pakket en een PDF reader. Van al deze software zijn gratis
pakketten te verkrijgen.
Actuele informatie voor alle betrokkenen
Op de dossiermodule kan de aanvraag/melding worden opge-
slagen, geraadpleegd en aangevuld. Iedere betrokkene bij de
aanvraag (bevoegd gezag, adviseurs, aanvragers) heeft altijd de
beschikking over de actuele documenten.
Indien tijdens de ontvankelijkheidtoets blijkt dat er onvoldoende
gegevens zijn aangeleverd, kan de aanvrager aanvullende docu-
menten toevoegen of bestaande documenten vervangen door
 32

aangepaste documenten. uw workflowsysteem staan.

Adviseurs van het bevoegde gezag kunnen opmerkingen aan de 3. U beschikt over een volledig midoffice systeem en handelt uw
ingediende stukken toevoegen. Iedere adviseur heeft een eigen aanvragen ook nu al volledig digitaal af. Dan kunt u ervoor kie-
laag in een tekening waarop de opmerkingen gemaakt kunnen zen om het volledige dossier direct vanuit de aanvraagmodule
worden. Daarnaast kunnen adviseurs aanvullende documenten te ontvangen en in uw midoffice verder af te handelen. Het
koppelen, zodat zij ook commentaar kunnen toevoegen dat zij los XML bericht wordt tezamen met de PDF versie van de vergun-
van het LVO hebben opgesteld. Ook is het op deze wijze mogelijk ningaanvraag en de bijlage(n) naar u verstuurd. Aanvullingen
om extern advies en/of testrapporten aan het systeem toe te voegen. worden via de LVO direct bij u ingediend.
Voor de aanvrager heeft de dossiermodule het voordeel dat er
(beperkte) statusinformatie over de aanvraag wordt opgenomen. Overige voordelen van de LVO
Zo kunnen burgers en ondernemers de stand van zaken op hoofd- • De vergunningverlener krijgt na het inloggen een complete
lijnen volgen. overzichtslijst van alle lopende aanvragen;
• De historie van alle verleende vergunningen kan met één druk
Indienen van de juiste stukken op de knop worden opgevraagd;
In het voorportaal is het voor de aanvrager mogelijk om eventueel • Op papier ingediende documenten kunnen worden gescand en
bijgevoegde CAD-tekeningen via de viewer te bekijken voordat de toegevoegd in de dossiermodule;
tekeningen worden ingediend. Op deze wijze kan de aanvrager er • Er kan gebruik worden gemaakt van een notificatiesysteem
zeker van zijn dat hij (ook na eventuele conversie van bestanden) tussen adviseurs en bevoegd gezag. Een signaal dat een advies
de juiste informatie indient. Bij conversie kan namelijk dataverlies gewenst is en een signaal wanneer een advies is gegeven.
optreden. De aanvrager is verantwoordelijk voor de door hem in-
gediende bestanden en met deze voorziening is het mogelijk te Wanneer is de LVO beschikbaar?
controleren of de tekening volledig en juist wordt ingediend. Een De LVO is in december 2007 gereed.
tweede functie van het voorportaal is het mogelijk maken van
vooroverleg tussen aanvrager, bevoegd gezag en adviseurs.

Voor de afhandeling van de digitale aanvraag worden vanuit de

LVO drie mogelijkheden geboden. Deze mogelijkheden zijn afge-
stemd op een drietal werkwijzen. Waarschijnlijk is één van de
werkwijzen (vrijwel) geheel van toepassing op uw situatie. Welke
optie u kiest is geheel aan u :

1. U heeft momenteel geen ICT-voorzieningen. Ook in de nabije

toekomst wilt u geen gebruik maken van een workflowsy-
steem. De meest voor de hand liggende keuze is dat u volledig
gebruik gaat maken van de dossiermodule. U ontvangt dan een
mailbericht zodat u op de hoogte bent wanneer er een vergun-
ningaanvraag is ingediend.Vervolgens behandelt u de aanvraag
geheel in de dossiermodule.
2. Op dit moment maakt u wel gebruik van een workflowsysteem,
maar u kunt nog geen digitale aanvragen afhandelen. U kunt
voor de digitale afhandeling gebruik maken van de dossiermo-
dule. U zult echter ook object en subjectgegevens direct in uw
workflowsysteem willen ontvangen. Er wordt een XML bericht
naar uw backoffice gestuurd, zodat de basisgegevens direct in
 33

5.6 Wanneer zijn de VROM ICT-voorzieningen beschikbaar?

In onderstaande figuur is het tijdspad weergegeven van de ont-

wikkeling van de volgende ICT-voorzieningen:
• Het BRIKS-formulier
• Activiteitenmelding
• De Landelijke Voorziening Omgevingsvergunning (LVO)

Figuur 10 Planning beschikbaarheid VROM ICT-voorzieningen

2007 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec
BRIKS
1 Bouw RIKS
2 Bouw van het Bouwformulier
3 Bouw geïntegreerd BRIKS-formulier
4 Praktijktesten BRIKS-formulier

Activiteitenmelding
1 Bouw formulier
2 Praktijktesten formulier
3 Implementatie en uitrollen

Landelijke Voorzieningen Omgevingsvergunning

1 Voorbereidingstraject
2 Bouw
3 Praktijktesten LVO
4 Implementatie en uitrollen
 34

6.
Praktijkvoorbeelden en
achtergrondinformatie

6.1 Helpdesk omgevingsvergunning 6.3 Praktijkvoorbeelden

Overheden met specifieke vragen over de invoering van de omge-
vingsvergunning kunnen contact opnemen met de Helpdesk
omgevingsvergunning. SenterNovem/InfoMil voert deze helpdesk
uit in opdracht van het Ministerie van VROM en in samenwerking
met de VNG. De Helpdesk omgevingsvergunning is ’s morgens
geopend voor vragen van medewerkers van overheden over bij-
voorbeeld interpretatie van het wettelijke kader, de implemen-
tatie in de organisatie, de taakverdeling tussen overheden of de
samenwerking met andere vergunningverleners. Bij complexe
vragen wordt binnen twee dagen contact met u opgenomen.
De helpdesk is bereikbaar via www.omgevingsvergunning.vrom.
nl/helpdesk of telefonisch op (070) 373 53 33 op werkdagen tus-
sen 9:00 en 12:00 uur.
6.2 Kennisplein omgevingsvergunning: ontmoetingsplaats
met praktijkinformatie voor de professional
Het Kennisplein Omgevingsvergunning ondersteunt overheids-
organisaties (gemeenten, provincies, waterschappen) bij de
invoering van de omgevingsvergunning en het delen van kennis
op thema’s van de omgevingsvergunning. Het Kennisplein richt
zich op de professional bij overheidsorganisaties die werkt aan
de invoering van de omgevingsvergunning. Het Kennisplein biedt
hiertoe voorzieningen, zoals:
• Nieuws
• Veel gestelde vragen
• Kennisbank met praktijkinformatie
• Goede voorbeelden, leidraden en instrumenten
• Interviews
Eind 2004 heeft VROM een oproep gedaan aan vergunningver-
leners en –aanvragers om pilots te starten in het kader van de
omgevingsvergunning en de hiermee opgedane kennis breed te
verspreiden. Deze ervaringen spelen een belangrijke rol bij het
ontwikkelen van de Wabo en leveren goede voorbeelden op voor
andere overheden. In een aantal pilots speelde de ICT-voorzie-
ningen een rol. Bij de ene een grotere dan bij een andere. Omdat
dit goede voorbeelden kunnen zijn voor andere overheden wordt
hierna deze pilots op hoofdlijnen beschreven. Meer informatie is
te vinden in de eindrapporten van elke pilot, die te vinden zijn op
het Kennisplein omgevingsvergunning. Het betreft de pilots:
• Gemeente Heusden
• Gemeente Hoogeveen
• Gemeente Enschede
• Gemeente Groningen
• Gemeente Moerdijk
• Gemeente Ede
• Gemeente Zwolle
• Gemeente Dordrecht
• Gemeente Breda

Zie www.omgevingsvergunning.vrom.nl

Pilot: gemeente Heusden
Onderwerp: klantgericht werken
Burger centraal: de gemeente Heusden ontleent haar bestaans-
recht aan de burgers, bedrijven en instellingen die tot de ge-
meente behoren en stelt deze centraal. In de Heusdense manier
van werken vormen zij de focus van alle werkprocessen. Deze
externe partijen zijn klant van de gemeente (afnemers van pro-
ducten) en zijn tevens burger van de gemeente (hebben indirect
invloed op en staan direct onder invloed van de beleidsvorming).
De dienstverlening is erop gericht de burgers, bedrijven en instel-
lingen snel, efficiënt en professioneel te helpen. Huidige en toe-
komstige informatie- en communicatietechnologie wordt ingezet
om de burger (zo veel mogelijk) plaats- en tijdonafhankelijk te
bedienen.
Integraal werken: de gemeente Heusden wordt één procesgeori- • De verdere vormgeving van gecoördineerd toezicht en handhaving;
enteerde organisatie, waarin afdeling- en sectoroverschrijdend
wordt samengewerkt, om snel en adequaat te reageren op de
behoeften van de externe partijen. Binnen de organisatie is veel
kennis en ervaring aanwezig. Er wordt kennis gecreëerd die gelo-
kaliseerd is op verschillende plekken in de organisatie. Om snel
en efficiënt te kunnen reageren op vragen en behoeften uit de
steeds sneller veranderende omgeving, is optimale kennisdeling
en samenwerking een vereiste. In de Heusdense manier van wer-
ken zijn daarom muren en obstakels tussen sectoren en afdelin-
gen geslecht, zowel fysiek als organisatorisch.
Locatieongebonden werken: de medewerker van de gemeente
Heusden is een mobiele medewerker die kan ‘werken waar hij
wil’. De gemeentelijke organisatie is gehuisvest op drie locaties;
gemeentehuis Drunen, gemeentehuis Vlijmen en het servicepunt
in het VVV-kantoor in Heusden. Voor de mobiele medewerker
zijn in de gemeentehuizen in Drunen en Vlijmen ontmoetings- en
werkplekken aanwezig, waar alle soorten werk optimaal kunnen
worden verricht, alleen of in samenwerking, en waar hij zowel zijn
collega’s van verschillende afdelingen ontmoet, als de burgers,
bedrijven en instellingen. Om kennisdeling en samenwerken
te bevorderen kan elke medewerker dus zowel in Vlijmen als
in Drunen zijn werkzaamheden verrichten. Het servicepunt in
Heusden zal alleen als frontoffice dienst doen.
35
Aan bovengenoemde doelen is een aantal subdoelen te koppelen:
• Kennisdeling optimaliseren
• 100% digitaal
• Procesoriëntatie
• Professionalisering
• Corporate identity
De volledige rapportage over de resultaten van deze pilot zijn te
vinden op het Kennisplein onder Pilots.
Pilot: gemeente Hoogeveen
Onderwerp: gecoördineerde handhaving
De pilot in de gemeente Hoogeveen heeft aandacht besteden aan
de volgende organisatorische aspecten:
• Het uitwerken van de mogelijkheden om handhavingstaken
uit te voeren in nauwe samenwerking met het andere hand-
havingspartners, die actief zijn op het grondgebied van de
gemeente (provincie, waterschap, politie (OM), AID, Douane,
Arbeidsinspectie);
• Het ontwikkelen van de generalistische handhaver; dat wil
zeggen de uitvoering van handhavingstaken op het gebied van
bouwen, wonen, milieu en gebruik (gebruiksvergunning, APV en
bijzondere wetten) door één handhaver;
• Het in het kader van de handhaving gebruik maken van een
piramide model, waarin met drie typen handhavers wordt
gewerkt: in de onderste laag van de piramide wordt de meeste
handhavingscapaciteit geleverd, in de middelste laag wordt met
minder capaciteit zonodig een vervolgbeoordeling uitgevoerd,
in de top van de piramide worden uiteindelijk met een beperkt
aantal deskundigen de zwaarste handhavingsproblemen
behandeld; de handhavers in de onderste laag zullen worden
omgeschoold naar een integrale handhaving (het gaat om het
omscholen van stadwachten naar handhavers).
Naast de hierboven genoemde organisatorische aspecten is er
in de pilot ook aandacht besteed aan ICT oplossingen ter onder-
steuning van de handhaving en de vergunningverlening. Daarbij is
specifiek ingezet op:
• De ontwikkeling van applicaties voor een elektronisch hulpmid-
del, een zogenaamde PDA, ter ondersteuning van de handha-
vers (generalisten) voor de mobiele handhaving;

• De ontwikkeling van een (nieuw) systeem om alle relevante
vergunningen en handhavingsacties per pand/object/perceelg-
geregistreerd te krijgen.
De volledige rapportage over de resultaten van deze pilot zijn te
vinden op het Kennisplein onder Pilots.
Pilot: gemeente Enschede
Onderwerp: integrale verbetering van dienstverlening aan bedrijven
De gemeente zet in op integrale verbetering van het vergunnin-
genmanagement door in de voorfase, aanvraagfase en de verle-
ningsfase:
• De bekendheid met en toegankelijkheid van regels voor bedrij-
ven te verhogen;
• Bedrijven op maat te bedienen (via accountmanagement en/of
digitaal loket en/of balie en/of via reguliere werkwijze) en daar-
bij onderscheid te maken naar complexiteit van bedrijven en
kennis van de regelgeving;
• Procedures te versnellen;
• De adviesfunctie van de gemeente te verbeteren;
• Procesmatig beter in te spelen op de dynamiek van bedrijven en
hen te verleiden tijdig in de vergunningsprocedure te stappen.
De gemeente Enschede heeft een vraag- en klantgericht digitaal
loket opgesteld. Het digitaal loket heeft twee belangrijke functies.
Enerzijds wordt het digitaal loket als informatiebron gebruikt,
anderzijds kan via het digitale loket verschillende vergunningen
reeds digitaal worden aangevraagd.
Het digitaal loket als informatiebron
Het digitale loket biedt informatie waarvoor ondernemers en par-
ticulieren de gemeente nodig heeft. Er wordt hierbij een strikte
scheiding gemaakt tussen particulieren en ondernemers. Door
het stellen van vragen als ‘Wanneer is het nodig?, Hoe gaat het
in zijn werk?, Waar kan ik terecht en Wat zijn de kosten’ wordt de
ondernemer/particulier op een toegankelijke wijze geïnformeerd
over het product. Om erachter te komen welke vergunning voor
een ondernemer nodig is, is onderscheid gemaakt in onderwer-
pen als parkeren en verkeer/bedrijfshuisvesting (verbouwen slo-
pen en verbeteren) e.d. daarnaast is voor de horecabranche apart
informatie opgenomen. Tevens kunnen via de alfabetische lijst
gemakkelijk bepaalde thema’s worden opgezocht.
36
Het digitaal loket voor het indienen van vergunningaanvragen
Een groot aantal vergunning (zoals bv. inrit-, kap-, reclame-, ter-
ras-, bouw-, etc) kunnen al digitaal worden ingediend. Daarbij
wordt stap voor stap gegevens gevraagd die nodig zijn voor het
aanvragen van een digitale vergunning. Het is de bedoeling dat de
omgevingsvergunning en de bijbehorende vragenlijst een aparte
plaats krijgt naast het huidige systeem om verschillende vergun-
ningen apart aan te vragen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van
DigiD. De vergunningaanvragen worden nog niet digitaal afgehan-
deld.
Mogelijkheden voor het gebruiken van de pilot als voorbeeld.
• Overzichtelijke manier van informatieverstrekking
• Digitale intake van verschillende soorten vergunningen
De volledige rapportage over de resultaten van deze pilot zijn te
vinden op het Kennisplein onder Pilots.
Pilot: gemeente Groningen
Onderwerp: elektronisch vergunningenloket
De pilot Groningen had als doel het inrichten van een elektronisch
vergunningenloket o.b.v. de nieuwe VROM-regelgeving binnen
de bestaande ICT-oplossingen van de gemeente Groningen. Het
elektronisch vergunningenloket wordt binnen een test-omgeving
ontsloten. Om dit resultaat te bereiken zijn de volgende acties
ondernomen:
• Het inrichten van het Kennis Management Systeem;
• De bouw van het digitaal aanvraagfomulier a.d.v.h. voorge-
schreven gegevensformaat, deze ontwikkeling is stop gezet in
afwachting van de landelijke e-formulieren;
• Het inrichten van het Midoffice op grond van de gewijzigde
regelgeving;
•Een grafische webinterface voor het integraal ontsluiten van
objectgeoriënteerde gegevens uit het gegevenspakhuis, de Basis
Voorziening Gegevens en Midoffice;
•Het inrichten van het workflowsysteem.
Voor wat betreft de inrichting van de informatievoorziening en de
ICT plaatst de omgevings-vergunning de gemeente Groningen
voor een grote uitdaging. Twee aspecten spelen hierbij een
cruciale rol: verbetering van de dienstverlening aan burgers en
bedrijfsleven en optimalisering van de procesgang. De visie van

Groningen is dat burgers en bedrijfsleven via internet optimaal
ondersteund moet kunnen worden in hun contacten met de over-
heid voor zowel het vergaren van informatie, het indienen van
aanvragen als het volgen van de status van aanvragen. Ongeacht
of het bevoegd gezag nu ligt bij de gemeente Groningen dan wel
bij een andere instantie. En voorts zal Groningen met behulp van
optimale ICT-middelen de gehele procesgang van begin tot eind
en over alle interne organisatieonderdelen en externe instanties
optimaal moeten kunnen volgen om binnen de daarvoor gestelde
termijnen een goed product op te leveren.
Groningen is niet van nul af aan begonnen. Ze heeft in de achter-
liggende jaren al veel geïnvesteerd in goede procesondersteu-
nende backofficesystemen en een vooruitstrevend e-loket. Deze
investeringen moeten nu gaan renderen. Echter, meer nog dan
in het verleden gaat Groningen dit doen door de samenwerking
op te zoeken met andere gemeenten en landelijke samenwer-
kingsverbanden. Alleen dan kan zij borgen dat Groningen op een
efficiënte wijze een maximaal resultaat verkrijgt, waarvan ook op
termijn de kwaliteit is geborgd. Groningen wil wel vóórop blijven
lopen in de ontwikkeling en toepassing van nieuwe ICT-middelen,
maar gaat niet zelf -meer- het wiel uitvinden. Groningen zal actief
aansluiten bij landelijke initiatieven. Actief aansluiten omdat
Groningen hierin mee wil draaien, haar kennis in wil brengen en
mee wil denken, om dan vervolgens ook de opgeleverde produc-
ten te adopteren en toe te passen. Vóórop volgen is dan ook het
motto van de gemeente Groningen.
De volledige rapportage over de resultaten van deze pilot zijn te
vinden op het Kennisplein onder Pilots.
Pilot: gemeente Moerdijk
Onderwerp: integrale vergunning
Deze pilot heeft zich gericht op geïntegreerde vergunning verlening
en de integrale handhaving hiervan. De pilot in Moerdijk toont aan
dat alle voorgekomen combinaties - ook als het gaat om de grotere
en complexe aanvragen - prima te combineren zijn. De enige reden
waarom gedurende het behandelingsproces de aanvraag weer
uiteen zou worden gehaald is als de wet zich tegen een verdere
combinatie/afwerking verzet. Het indienen van een gecombineerde
aanvraag is een heel andere zaak. In de praktijk blijkt dit voor de
aanvragers en hun adviesbureaus tot grote problemen te leiden.
37
Bij de pilot in Moerdijk zijn er geen problemen gerezen bij een
koppeling van drank- en horeca vergunningen, terrasvergunnin-
gen en exploitatievergunningen en is er dus geen aanleiding om
dit soort vergunningen uit te sluiten van de Wabo. Moerdijk gaat
zeker door met het geïntegreerd behandelen van dit soort aanvra-
gen. Voor Moerdijk is de pilot onderdeel van een reeds ingeslagen
weg om alle zaken waarbij sprake is van klantcontact integraal
uit te voeren. De omgevingsvergunning is een logische stap voor-
waarts.
De volledige rapportage over de resultaten van deze pilot zijn te
vinden op het Kennisplein onder Pilots.
Pilot: gemeente Ede
Onderwerp: digitaal aanvraag en behandeling van vergunningen
Doel van de pilot in Ede was om te onderzoeken of het mogelijk is
om aanvragen voor vergunningen digitaal in te dienen, in behande-
ling te nemen en af te handelen; om op deze wijze de dienstverle-
ning naar burgers en bedrijven te verbeteren.
Bij de pilot in Ede is in het traject van het digitaal verlenen van ver-
gunningen expliciet gekeken naar de inhoudelijke afstemming voor
het realiseren van de aanvragen bij het vooroverleg, de indiening,
behandeling en afhandeling. De twee ‘producten’ van de pilot zijn:
digitaal aanvraagformulier en pakket van eisen voor het werkpro-
ces.
Het model van een – papieren - aanvraagformulier dat als basis
bruikbaar is voor het aanvragen van alle vergunningen, toestem-
mingen, etc. voor een fysiek project is het eerste resultaat van de
pilot. Een kritische toets van de bij een aanvraag in te dienen gege-
vens en documenten op nut en noodzaak leidt tot vermindering van
de in te dienen gegevens. Het is mogelijk om met het indienen van
een digitale aanvraag voor een vergunning in de digitale frontoffice
een koppeling via de midoffice te maken naar het backofficesysteem
voor de registratie en verwerking van aanvragen. De standaarden
ontwikkeld door VROM zijn een goede basis voor het bouwen van
koppelingen tussen front-, mid-, en backoffice. Met het beoordelen
van digitale aanvragen zijn geen hoge investeringen gemoeid.
Voor het inrichten van het werkproces is door de gemeente Ede
geconcludeerd dat de eisen die aan het nieuwe werkproces worden

gesteld, goed voldoen en een goede basis vormen voor het inrichten
van het werkproces voor de omgevingsvergunning. Daarbij zal het
proces efficiënter en sneller doorlopen kunnen worden als de Wabo
van kracht is. De gemeente zal voor de inhoudelijke afstemming
van vergunningaanvragen een intakemanager aanstellen. De inta-
kemanager zorgt ervoor, dat bij de initiatiefnemer, bij de betrokken
organisatieonderdelen van de gemeente en bij andere betrokken
overheidsinstanties, eenduidigheid ontstaat over de inhoud en de
strekking van het plan en de daarvoor noodzakelijke procedures.
De intakemanager zorgt er tevens voor dat er kort na indiening van
de aanvraag een globaal beeld over de haalbaarheid van het plan
ontstaat.
De volledige rapportage over de resultaten van deze pilot zijn te
vinden op het Kennisplein onder Pilots.
Pilot: gemeente Zwolle
Onderwerp: Digitaal Bouwloket
Het doel van het project Digitaal Bouwloket is het ontwikkelen van
een gezamenlijke dienst die het mogelijk maakt dat aanvragers
van bouwvergunningen hun aanvraag voortaan volledig digitaal
kunnen indienen.
Het digitaal bouwloket maakt het mogelijk om bouwaanvragen
met bijbehorende tekeningen en berekeningen digitaal in te
dienen. Alle documenten die in de loop van de procedure ont-
staan, worden digitaal aangemaakt en opgeslagen. Zo ontstaat
een volledig digitaal dossier, dat onafhankelijk van tijd en plaats
door verschillende partijen ingezien kan worden. Ook is een
automatische bewaking van de wettelijke termijnen ingebouwd.
De digitale aanvraag levert zowel de aanvrager als de gemeente
(financiële) voordelen op, bijvoorbeeld doordat de doorlooptijd van
een aanvraag flink wordt verkort. Het vergezicht van het project
is het realiseren van de digitale indiening en behandeling van de
omgevingsvergunning. Om dit vergezicht te realiseren zal staps-
gewijs gewerkt worden aan een verbreding in de vergunning-
verlening. In deze pilot is voor het eerst met een centrale server
gewerkt waardoor iedereen het volledige digitale dossier kan
inzien. Hiermee wordt het voor gemeenten mogelijk de digitaal
ingediende bouwaanvraag op een centrale server te ontvangen,
in te zien, te archiveren en te bewerken. Op deze manier kun-
nen verschillende organisatieonderdelen als afdeling Bouw- en
Woningtoezicht en Brandweer bij dezelfde informatie.
38
De gemeente Zwolle is trekker van een kopgroep van negen
gemeenten die in samenwerking met VROM en EGEM het Digitaal
Bouwloket hebben ontwikkeld
De volledige rapportage over de resultaten van deze pilot zijn te
vinden op het Kennisplein onder Pilots.
Pilot: gemeente Dordrecht
Onderwerp: Midoffice
De meervoudigheid van de vergunningaanvraag en de positione-
ring van het loket leidt tot andere eisen aan de ICT-voorzieningen.
De pilot in Dordrecht is theoretisch van aard en niet getoetst in de
praktijk. Sinds 2000 wordt in Dordrecht gewerkt aan een informa-
tiearchitectuur die bestaat uit een FrontOffice (de website en het
digitale loket), meerdere BackOffice systemen (voor de specialis-
ten) en een MidOffice. In de MidOffice zitten allerlei voorzieningen
die het een gemeente mogelijk maken optimale dienstverlening
aan haar klanten te verlenen en bovendien efficiënt te werken.
Dordrecht maakt gebruik van het Gemeentelijk Functioneel
Ontwerp (GFO) en vertaalt dit naar een voorziening in de
MidOffice. Hierbij wordt uitgegaan van zaken (een samenhan-
gende hoeveelheid werk met een gedefinieerde aanleiding en een
gedefinieerd resultaat, waarvan kwaliteit en doorlooptijd bewaakt
moeten worden). De aanvraag van een omgevingsvergunning
kan dus een zaak zijn. Het denken in zaken en de vertaling hier-
van in een MidOffice systeem samen met de voorzieningen die
voor Vergunningen & Handhaving in algemene zin gebouwd zijn,
maken het mogelijk dat Dordrecht ook aanvragen van omgevings-
vergunningen en daarmee samenhangende zaken (handhaving,
bedenkingen, bezwaren) op een juiste manier kan afhandelen.
Voor de aanvraag van een omgevingsvergunning kan niet worden
volstaan met één zaaktype. In het kader van de vergunningverle-
ning zal er een onderscheid moeten worden gemaakt in de vier
basistypen van de omgevingsvergunning en het vooroverleg. Voor
wat betreft de handhaving moet dit nog verder worden uitgewerkt.
De volledige rapportage over de resultaten van deze pilot zijn te
vinden op het Kennisplein onder Pilots.
 39

Pilot: gemeente Breda • Herinrichten van procesfuncties (zie onderstaand).

Onderwerp: procesbeschrijving
De komst van de omgevingsvergunning veroorzaakt verandering
De pilot in Breda bestond uit 4 onderdelen: casusbehandeling op meerdere vlakken; organisatie, bedrijfsprocessen, informatie-
vergunningverlening; werkprocessen en informatisering integrale stromen en gegevenshuishouding. Om de centrale coördinatie en
vergunning; netwerkspel ‘Vernieuwing en sturing van vergunning- het gegevensmanagement te waarborgen wordt aanbevolen dat
verlening’; en sub-pilot centrale intake vergunningaanvragen. de zogenaamde midoffice-architectuur wordt ontwikkeld.
De resultaten in Breda laten zien dat het beperkt aantal gecom-
pliceerde c.q. meervoudige aanvragen er niet om vraagt de gehe- De volledige rapportage over de resultaten van deze pilot zijn te
le organisatie te mixen. Uit benchmarks en klantenonderzoeken vinden op het Kennisplein onder Pilots.
blijkt dat de kwaliteit van de producten in Breda als zeer belang-
rijk wordt ervaren. Specialismen zouden behouden moeten blijven
of zelfs verder ontwikkeld moeten worden. Breda kiest voor een
eenvoudige tussenvorm van een omgevingsvergunning om nu al
de dienstverlening aan burger en bedrijfsleven te verbeteren.

Enkele van de bevindingen (aanbevelingen) uit de pilot in Breda:

• Het selecteren van vergunningen die in aanmerking komen voor
sneltoetscriteria;
• Voorselectie vergt meer kwaliteit bij de front-office;
• Digitalisering in combinatie met een overhead informatiesysteem;

Figuur 11 Procesfuncties Vergunningen (voorsorterend op omgevingsvergunning)

Frontoffice Balie / info- meldpunt

Aanvraag Intake aanvragen / Procesbewaking “Alround”

kennis

Dwarsverbanden

Backoffice
BWT/WAM Bedrijven V&H Preventie Inhoudelijke
(milieu) (BRW) experts

Integrale vergunning Breda

Kenmerken van dit model

Besluit Besluitvorming • Eén loket (balie en infopunt)
• Centrale intake
• Procesbewaking
Bezwaar en beroep • Expertise blijft bewaard
• Praten met één mond
 40

6.4 Aanbevolen websites

Websites waar meer informatie te vinden is over ICT-voorzienin-

gen en de omgevingsvergunning zijn:
www.vrom.nl
www.omgevingsvergunning.vrom.nl
www.vng.nl
www.egem.nl
www.e-overheid.nl
www.ictu.nl
www.pragmatika.nl
www.bwtinfo.nl
www.routeplannerprovincie.nl
www.i-teams.nl
www.routeplannere-gemeente.nl.
www.antwoord.nl
www.bedrijvenloket.nl
www.ipo.nl
www.hetwaterschapshuis.nl
www.digid.nl

6.5 Aanbevolen literatuur

Naam Presentatie omgevingsvergunning

Type Presentatie

Omschrijving Een standaard-presentatie die VROM heeft gemaakt over de omgevingsvergunning. Deze presentatie omvat
zowel de aspecten van het wettelijk kader, de invoering als het ICT-traject en kan vrij gebruikt en indien
nodig aangepast en ingekort worden.

Status Definitief (aan tijdsverandering onderhevig)

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

 41

Naam Implementatiewijzer omgevingsvergunning

Type Factsheet/Brochure

Omschrijving De implementatiewijzer bevat een beknopt stappenplan bestemd voor gemeenten om aan de slag te gaan
met de voorbereiding op de omgevingsvergunning. Ook wordt erin verwezen naar door VROM uitgebrachte
handreikingen waarin achtergrondinformatie te vinden is bij de beschreven stappen
Status Definitief juni 2006

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

Naam Infoblad omgevingsvergunning

Type Factsheet
De nieuwste versie van het infoblad omgevingsvergunning: één integrale vergunning voor fysieke projecten.
Nieuw in deze versie is o.a. een overzicht van alle brochures die VROM gepubliceerd heeft en informatie over
Omschrijving
het EHBO-koffertje (Eerste Hulp bij omgevingsvergunning). Ook is achtergrondinformatie over het Digitaal
Bouwloket en de Modernisering algemene regels Wet milieubeheer te vinden.
Status Definitief juni 2006

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

Naam Handreiking De omgevingsvergunning georganiseerd

Type Handreiking
“De omgevingsvergunning georganiseerd” is een handreiking omgevingsvergunning die mede is opgesteld
naar aanleiding van de resultaten uit de pilots. Met dit document worden gemeenten geholpen bij het opstel-
Omschrijving
len van een klantprofiel, bij het inrichten van het vergunnings- en handhavingsproces, bij de inrichting van
één loket voor de aanvragers en bij het gebruik van ICT-middelen.
Status Definitief april 2006

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

Naam Samenhang VROM ICT-projecten voor gemeenten

Type Brochure
Dit informatieblad gaat in op de onderlinge samenhang tussen de verschillende ICT-projecten die VROM
aan het ontwikkelen is. Dit zijn: de Basisregistraties voor Adressen, Gebouwen, Kadaster en Topografie; de
Omschrijving
Digitale uitwisseling in Ruimtelijke Processen (DURP); de Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen
onroerende zaken (Wkpb) en het Omgevingsloket.
Status Definitief april 2006

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

 42

Naam Handreiking Vergunningenmanagement

Type Rapport
In 2005 heeft VROM verschillende landelijke workshops vergunningenmanagement georganiseerd waarin
bevoegde gezagen ervaringen konden delen over het verbeteren en versnellen van de vergunningverlening
Omschrijving
binnen de bestaande wettelijke kaders. Uit deze bijeenkomsten is een handreiking voortgekomen die hier te
bekijken is. De goede voorbeelden die horen bij deze handreiking zijn apart te downloaden.
Status Definitief

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

Naam Digitaal omgevingsloket

Type Brochure
Deze brochure bevat informatie over de verschillende ICT-deelprojecten die de indiening en behandeling van
Omschrijving
de omgevingsvergunning mogelijk maken.
Status Definitief

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

Naam Business Case gemeente Groningen

Type Analyse-instrument

Het Ministerie van VROM onderkent dat het doorvoeren van een verregaande integratie van het vergunnin-
genproces een aanzienlijke impact zal hebben op de inrichting van de bedrijfsprocessen en bedrijfsvoering
van gemeenten, provincies, milieudiensten en andere betrokkenen bij het vergunningenproces. Het effect
op de netto bestuurlijke lasten (dus zowel lasten als baten), is niet bekend. Om vast te kunnen stellen wat
Omschrijving de effecten in termen van kwantitatieve en kwalitatieve baten en lasten zijn, heeft het Ministerie van VROM
de vraag gesteld aan Capgemini Consulting Services om haar Business Case instrumentarium in te zetten.
Met dit instrumentarium kunnen de werkelijk te verwachten baten en lasten gezamenlijk in kaart worden
gebracht en tegen elkaar worden afgewogen. De eerste Business Case is bij de gemeente Groningen uitge-
voerd.

Status Definitief augustus 2006

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

 43

Naam Festival DUO, Leidraad voor lastenverlichting bij invoering van de omgevingsvergunning

Type Leidraad

De Festival DUO, Leidraad voor lastenverlichting bij invoering van de omgevingsvergunning” gaat over
(reductie van) administratieve lasten èn bestuurlijke lasten bij de introductie van de omgevingsvergunning.
Doel van de Leidraad is gemeenten, provincies, regionale samenwerkingsorganen, milieudiensten, water-
Omschrijving schappen en andere betrokken overheidsorganen een aanpak en model te bieden om zich te richten op de
omgevingsvergunning. Festival DUO is een krachtig hulpmiddel om zeker te stellen dat de administratieve
lasten van burgers en ondernemingen daadwerkelijk zullen dalen onder gelijktijdige reductie van de uitvoe-
ringskosten van de overheid – of in ieder geval te voorkomen dat die toenemen.

Status Definitief mei 2006

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

Naam Leidraad Probleemanalyse Omgevingsvergunning

Type Leidraad/analysetool

De Leidraad Probleemanalyse Omgevingsvergunning omvat een praktische handreiking om de invoering

van de omgevingsvergunning in de gemeentelijke uitvoeringsorganisatie zo goed mogelijk te laten verlo-
pen. Om dit laatste te bereiken is het noodzakelijk dat elke gemeente zich afvraagt wat de invoering van de
omgevingsvergunning in essentie voor haar betekent. Om dit zoek-proces tot een goed einde te brengen
Omschrijving biedt deze leidraad ondersteuning. Daarmee is deze leidraad dus vooral een hulpmiddel om de gemeente in
staat te stellen een eigen, specifieke probleemstelling te formuleren die vervolgens als grondslag dient om
het invoeringsproces nader vorm te geven. De leidraad is dus vooral ‘probleemgericht’ in plaats van ‘oplos-
singsgericht’. Eerst het probleem helder en volledig in beeld brengen om vervolgens te kunnen kiezen voor
oplossingen die hout snijden, is het adagium!

Status Definitief juli 2006

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

Naam FAQ-brochure Omgevingsvergunning

Type Brochure

Omschrijving In deze brochure zijn de veelgestelde vragen over de omgevingsvergunning verzameld.

Status Definitief september 2006

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

 44

Naam Omgevingsvergunning in 10 stappen

Type Rapport

Voorbeelden van werk in uitvoering. In de brochure “Omgevingsvergunning in 10 stappen, voorbeelden

van werk in uitvoering” delen tien trekkers van voorbeeldprojecten (de gemeenten Amsterdam-Centrum,
Omschrijving
Berkelland, Dordrecht, Enschede, Haarlem, Hoogeveen, Moerdijk, Valkenswaard en Zwolle en de provincie
Overijssel) hun ervaringen met u.

Status Definitief september 2006

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

Naam Gemeentelijke ICT kosten invoering omgevingsvergunning door HEC

Type Rapport
Het rapport geeft de inzicht in de gemiddelde eenmalige kosten die gemeenten moeten maken om aan te
Omschrijving
sluiten bij de Landelijke Voorziening Omgevingsvergunning.
Status Definitief september 2006

Locatie Te vinden op het Kennisplein onder VROM-publicaties (www.omgevingsvergunning.vrom.nl)

Naam Verander écht , acht stappen waarmee u gemeentelijke verandertrajecten onomkeerbaar maakt

Type Publicatie
Het boek gaat in op wat verandering vraagt van een organisatie. Het geeft antwoorden op de vragen hoe kan
Omschrijving een organisatie anders gaan kijken, denken en handelen? Hoe wordt het “ja-maar denken” écht doorbro-
ken? Wat komt er allemaal kijken bij het doorvoeren van veranderingen.

Status 1e druk september 2006

Locatie www.EGEM.nl
 45

Afkortingenlijst

BRIKS Bouw, Reclame, Inrit, Kap en Sloop

BWT Bouw- en Woningtoezicht
DBL Digitaal Bouwloket
EGEM Elektronische gemeenten
IKG Implementatie kerngroep
IPO Interprovinciaal overleg
IVO Implementatie ICT-voorzieningen omgevingsvergunning
KCC Klant Contact Centrum
LVO Landelijke Voorziening Omgevingsvergunning
UvW Unie van Waterschappen
Wabo Wet algemene bepalingen omgevingsrecht
HEC Het Expertise Centrum
46
 Deel 2
Positie & ambitie

• Wanneer ICT-voorzieningen implementeren

• Implementatie ambitie omgevingsvergunning

 48

7.
Wanneer ICT-
voorzieningen
implementeren?

7.1 Kan ik voordat de LVO beschikbaar is implementeren?

De komst van de omgevingsvergunning betekent niet alleen dat

het bevoegd gezag te maken kan krijgen met nieuwe werkpro-
cessen. De ondersteuning van de ( nieuwe ) manier van werken
door ICT-voorzieningen zal voor velen een grote verandering
gaan betekenen. Het werken met nieuwe ICT-voorzieningen
vergt aanpassingsvermogen van uw medewerkers. Samen met
de verwachte aanpassingen aan mogelijk nieuwe werkprocessen
betekent dit dat er veel grote veranderingen tegelijkertijd door-
gevoerd moeten worden in uw organisatie. De landelijke overheid
biedt u de mogelijkheid om reeds eerder dan bij de invoering van
de omgevingsvergunning te beginnen met (gedeeltelijk) digitaal te
werken.
Indien u er voor kiest om vooruitlopend op de omgevingsvergun-
ning al gedeeltelijk digitaal te gaan werken dan is de omschake-
ling bij de inwerkingtreding van de omgevingsvergunning kleiner.

7.2 Wat kan ik eerder implementeren?

De landelijke overheid biedt u drie mogelijkheden om nu reeds

digitaal te gaan werken, te weten het BRIKS-formulier, het
Digitaal Bouwloket en de Activiteitenmelding. In periode februari
- augustus 2007 zal de implementatiekerngroep (IKG) omgevings-
vergunning bovengenoemde producten in de praktijk gaan testen.
De IKG is een groep van gemeenten en provincies die met onder-
steuning van VROM de genoemde producten inde praktijk gaan
testen. Ervaring tijdens deze praktijk testen worden verwerkt in
de wegwijzer en kan tot aanpassingen van de producten leiden.
Na de testperiode worden de producten landelijk beschikbaar
gesteld.
 49

8.
Implementatie ambitie
omgevingsvergunning

In dit hoofdstuk bepaalt u welke implementatievariant uit het
derde deel van de module IVO op u van toepassing is. Daartoe
is een aantal schema’s met eenvoudig te beantwoorden vragen
opgenomen. Via enkele vraagbomen bepaalt u in paragraaf 8.1
eerst uw huidige niveau van ICT ondersteuning. Vervolgens
bepaalt u in paragraaf 8.2 uw ambitieniveau. In paragraaf 8.3
wordt tenslotte de match tussen uw huidige niveau en uw ambi-
tieniveau gemaakt. Hieruit volgt de op u van toepassing zijnde
implementatievariant.
8.1 Waar sta ik?
8.2 Waar wil ik heen?
Met behulp van onderstaand schema kunt u bepalen in welke
mate uw organisatie bij de invoering van de omgevingsvergun-
ning het proces van vergunningverlening wil laten ondersteunen
door ICT voorzieningen. Indien u de vragen beantwoordt en de
pijlen volgt komt u onderaan in het schema uit bij een bepaald
Ambitieniveau.
Met het begrip workflowsysteem wordt een softwaresysteem
bedoeld. Indien u uw workflow op papier of in een spreadsheet
(bijvoorbeeld in Excel) bijhoudt, dan antwoordt u ‘nee’.

Met behulp van onderstaand schema kunt u inzichtelijk krijgen

in welke mate uw organisatie in het huidige proces van vergun-
ningverlening ondersteund wordt door ICT-voorzieningen. Via
de beantwoording van enkele vragen komt u uit op een bepaald
basisniveau. Dit basisniveau is uw huidige niveau van ICT-
ondersteuning.

Met het begrip workflowsysteem wordt een softwaresysteem

bedoeld. Indien u uw workflow op papier of in een spreadsheet
(bijvoorbeeld in Excel) bijhoudt, dan antwoordt u ‘nee’.
 50

Figuur 12 Schema waar sta ik?

Accepteert u nu digitale aanvragen

die straks deel uit gaan maken van
de omgevingsvergunning?

Nee Ja

Heeft u een specifiek Behandelt u digitaal ingediende

softwarepakket voor het aanvragen digitaal?
monitoren van de workflow?
Niet bedoeld worden systemen
Nee Ja
in bijvoorbeeld Excel.

Nee Ja

Heeft u een specifiek Zet u papieren aanvragen

softwarepakket voor het om naar digitaal?
monitoren van de workflow?
Niet bedoeld worden systemen
Nee Ja
in bijvoorbeeld Excel.

Nee Ja

Basis Basis Basis Basis Basis Basis

niveau A niveau B niveau C niveau D niveau E niveau F
 51

Figuur 13 Schema waar wil ik heen?

Wilt u digitaal ingediende aanvragen

volledig digitaal behandelen?

Nee Ja

Wilt u gebruik maken van een Heeft u nu een softwarepakket om

specifiek softwarepakket voor digitaal ingediende aanvragen
het monitoren van de workflow? digitaal te behandelen?
Niet bedoeld worden systemen
Nee Ja
in bijvoorbeeld Excel.

Nee Ja

Wilt u gebruik maken van een Wilt u perse gebruik blijven

specifiek softwarepakket voor maken van uw huidige
het monitoren van de workflow? software pakket voor het
Niet bedoeld worden systemen behandelen van
in bijvoorbeeld Excel. vergunningaanvragen?

Nee Ja Nee Ja

Ambitie Ambitie Ambitie Ambitie Ambitie

niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 niveau 5
 52

8.3 Implementatie: Hoe kom ik waar ik heen wil?

In onderstaande figuur worden basisniveaus en ambitieniveaus

aan elkaar gekoppeld. U ziet aan de linkerzijde alle basisni-
veaus weergegeven. U selecteert het basisniveau van uw keuze
en kleurt de bijbehorende linkerkant(en) van de variant(en) in.
Vervolgens selecteert u uw ambitieniveau en kleurt de rechter-
zijde van bijbehorende variant(en) in. De variant die zowel links
als rechts is ingekleurd is uw implementatievariant.

Basis
niveau A Variant 1
Ambitie
niveau 1

Basis
Variant 2
niveau B
Ambitie
niveau 2

Basis
Variant 3
niveau C
Ambitie
niveau 3
Basis
Variant 4
niveau D

Ambitie
niveau 4
Basis
Variant 5
niveau E

Ambitie
niveau 5
Basis
Variant 6
niveau F
 53

Voorbeeld bepaling implementatievariant door gemeente X

Positie
Gemeente X accepteert digitale vergunningaanvragen die straks onder de omgevingsvergunning vallen. De behandeling
van alle vergunningen gebeurt vervolgens op papier, terwijl de voortgang wordt bijgehouden in een workflowsysteem.
De gemeente werkt op Basisniveau D.

Ambitie
Gemeente X wil naast het digitaal ontvangen van vergunningen deze ook digitaal gaan behandelen en geen gebruik
maken van het eigen dossiersysteem. De gemeente wil gaan werken volgens ambitieniveau 4.

Basis
niveau A Variant 1
Ambitie
niveau 1

Basis
niveau B Variant 2

Ambitie
niveau 2

Basis
niveau C Variant 3

Ambitie
niveau 3
Basis
niveau D Variant 4

Ambitie
niveau 4
Basis
niveau E Variant 5

Ambitie
niveau 5
Basis
Variant 6
niveau F

Als gevolg van positie en ambitie gaat gemeente X variant 4 implementeren. Dit betekent dat gemeente X LVO optie 2
(e-mail en XML-bericht) gaat gebruiken. Het LVO wordt als dossierkast gebruikt en de informatie uit de XML-berichten als
input voor het huidige workflowsysteem.
 54

Hierna volgt een korte beschrijving per implementatievariant. In Figuur Implementatie variant 1 (minimumvariant)
deel 3 van de wegwijzer kan volstaan worden met het lezen van
de gedetailleerd uitgewerkte implementatievariant van uw keuze. Huidige situatie Ambitie

Bij de verschillende implementatievarianten wordt aangegeven

Aanvraag Aanvraag
van welke optie van de LVO u gebruik gaat maken.
Optie 1: U ontvangt een mailbericht zodat u op de hoogte bent- Wel of niet digitaal LVO - aanvraagmodule
wanneer er een vergunningaanvraag is ingediend.
Vervolgens behandelt u de aanvraag geheel in de dos-
siermodule.
Optie 2: Naast een mail ontvangt u een XML bericht dat naar uw
backoffice wordt gestuurd, zodat de basisgegevens direct Behandeling Behandeling
in uw workflowsysteem staan. Niet digitaal LVO dossiermodule
Optie 3: Het XML bericht wordt tezamen met een PDF versie van optie 1 + printen
de vergunningaanvraag en de bijlage(n) naar u verstuurd.
Aanvullingen worden via de LVO direct bij u ingediend.

Meer informatie over de LVO kunt u lezen in paragraaf 5.5. Workflow Workflow
Niet digitaal Niet digitaal

Implementatie variant 1 (minimumvariant)

Mogelijk biedt u de aanvrager nu reeds de mogelijkheid een
vergunningaanvraag digitaal in te dienen. De digitaal ingediende
aanvragen print u nu, waarna u ze op papier behandelt. Deze
werkwijze wilt u in de toekomst blijven gebruiken. Uw workflow
houdt u nu niet bij, of op een eenvoudige wijze op papier, in Excel
of vergelijkbaar programma. In de nabije toekomst bent u niet van
plan om een specifiek softwarepakket voor workflowmanagement
aan te schaffen.

Als gevolg van uw ambitie zult u voor de behandeling van ver-

gunningaanvragen gebruik gaan maken van optie 1 van de LVO.
Vanuit de LVO zult u de aanvraagformulieren en bijhorende
bescheiden printen.
 55

Figuur Implementatie variant 2 Figuur Implementatie variant 3

Huidige situatie Ambitie Huidige situatie Ambitie

Aanvraag Aanvraag Aanvraag Aanvraag

Wel of niet digitaal LVO - aanvraagmodule Wel of niet digitaal LVO - aanvraagmodule

Behandeling Behandeling Behandeling Behandeling

Niet digitaal LVO dossiermodule Niet digitaal LVO dossiermodule
optie 2 + printen optie 1

Workflow Workflow Workflow Workflow

Wel of niet digitaal Digitaal Niet digitaal Niet digitaal

Implementatie variant 2 Implementatie variant 3

Mogelijk biedt u de aanvrager nu reeds de mogelijkheid een
vergunningaanvraag digitaal in te dienen. De digitaal ingediende
aanvragen print u nu, waarna u ze op papier behandelt. Deze
werkwijze wilt u in de toekomst blijven gebruiken. U heeft een
specifiek softwarepakket om de workflow van de vergunningen
goed te kunnen managen of wilt dit in de nabije toekomst gaan
aanschaffen en gebruiken.
Als gevolg van uw ambitie zult u voor de behandeling van ver-
gunningaanvragen gebruik gaan maken van optie 2 van de LVO.
Vanuit de LVO gaat u de aanvraagformulieren en bijhorende
bescheiden printen. De LVO stuurt informatie naar u door als
input voor uw workflowmanagementsysteem.
Mogelijk biedt u de aanvrager nu reeds de mogelijkheid een
vergunningaanvraag digitaal in te dienen. De digitaal ingediende
aanvragen print u nu, waarna u ze op papier behandelt. De komst
van de omgevingsvergunning wilt u aangrijpen om deze werkwijze
aan te passen. U wilt de digitaal ingediende aanvragen in de toe-
komst niet meer printen, maar digitaal behandelen. Uw workflow
houdt u nu niet bij, of op een eenvoudige wijze op papier, in Excel
of vergelijkbaar programma. In de nabije toekomst bent u niet van
plan om een specifiek softwarepakket voor workflowmanagement
aan te schaffen.
Als gevolg van uw ambitie zult u voor de behandeling van vergun-
ningaanvragen gebruik gaan maken van optie 1 van de LVO. De
LVO biedt u de mogelijkheid om de digitaal ingediende aanvragen
volledig digitaal te behandelen.
 56

Figuur Implementatie variant 4 Figuur Implementatie variant 5

Huidige situatie Ambitie Huidige situatie Ambitie

Aanvraag Aanvraag Aanvraag Aanvraag

Wel of niet digitaal LVO - aanvraagmodule Digitaal LVO - aanvraagmodule

Behandeling Behandeling Behandeling Behandeling

Niet digitaal LVO dossiermodule Volledig of gedeeltelijk LVO dossiermodule
optie 2 digitaal optie 2

Workflow Workflow Workflow Workflow

Wel of niet digitaal Digitaal Digitaal Digitaal

Implementatie variant 4 Implementatie variant 5

Mogelijk biedt u de aanvrager nu reeds de mogelijkheid een
vergunningaanvraag digitaal in te dienen. De digitaal ingediende
aanvragen print u nu, waarna u ze op papier behandelt. De komst
van de omgevingsvergunning wilt u aangrijpen om deze werkwijze
aan te passen. U wilt de digitaal ingediende aanvragen in de toe-
komst niet meer printen, maar digitaal behandelen. U heeft een
specifiek softwarepakket om de workflow van de vergunningen
goed te kunnen managen of wilt dit in de nabije toekomst gaan
aanschaffen en gebruiken.
U biedt aanvragers nu reeds de mogelijkheid vergunningaan-
vragen digitaal in te dienen. De digitaal ingediende aanvragen
behandelt u volledig digitaal in een softwarepakket dat u heeft
aangeschaft of heeft laten ontwikkelen. Mogelijk digitaliseert
u zelfs de op papier ingediende aanvragen, waarna u deze ook
digitaal behandelt. Aangezien u reeds ver gevorderd bent met het
digitaliseren van de behandeling van vergunningaanvragen heeft
u hoogstwaarschijnlijk ook een softwarepakket voor workflowma-
nagement.

Als gevolg van uw ambitie zult u voor de behandeling van vergun-
ningaanvragen gebruik gaan maken van optie 2 van de LVO. De
LVO biedt u de mogelijkheid om de digitaal ingediende aanvragen
volledig digitaal te behandelen. Tevens stuurt de LVO informatie
naar u door als input voor uw workflowmanagementsysteem.
Als gevolg van uw ambitie gebruikt u in de toekomst uw huidige
softwarepakket voor de behandeling van vergunningaanvragen
niet meer. In plaats daarvan gaat u de digitaal ingediende dos-
siers volledig in de LVO behandelen. De nog op papier ingediende
aanvragen digitaliseert u en upload u zelf in de LVO. Wel blijft u
gebruik maken van uw eigen workflowmanagementpakket. De
LVO stuurt u informatie toe die u direct in uw workflowmanage-
mentsoftware in kunt lezen.
 57

Figuur Implementatie variant 6

Huidige situatie Ambitie

Aanvraag Aanvraag
Digitaal LVO - aanvraagmodule

Behandeling Behandeling
Volledig of gedeeltelijk LVO dossiermodule
digitaal optie 3

Workflow Workflow
Digitaal Digitaal

Implementatie variant 6
U biedt aanvragers nu reeds de mogelijkheid vergunningaan-
vragen digitaal in te dienen. De digitaal ingediende aanvragen
behandelt u volledig digitaal in een softwarepakket dat u heeft
aangeschaft of heeft laten ontwikkelen. Mogelijk digitaliseert
u zelfs de op papier ingediende aanvragen, waarna u deze ook
digitaal behandelt. Aangezien u reeds ver gevorderd bent met het
digitaliseren van de behandeling van vergunningaanvragen heeft
u hoogstwaarschijnlijk ook een softwarepakket voor workflowma-
nagement.

Als gevolg van uw ambitie kiest u voor LVO optie 3. De LVO stuurt
alle informatie naar u door zodat u deze in uw eigen softwarepak-
ketten kunt verwerken. Uw werkwijze blijft onveranderd, alleen
aan de mogelijke hard of software dienen (beperkte) veranderin-
gen doorgevoerd te worden.
58
 Deel 3
Implementatie

• Stappenplan: het Digitaal Bouwloket geïmplementeerd

• Stappenplan: het BRIKS-formulier geïmplementeerd

• Stappenplan: de Activiteitenmelding geïmplementeerd

• Stappenplan: de omgevingsvergunning geïmplementeerd

Toelichting deel 3
In hoofdstuk 12 is een stappenplan voor het implementeren van
de Landelijke Voorziening Omgevingsvergunning opgenomen.

De hoofdstukken 9, 10 en 11 bevatten stappenplannen voor het

implementeren van het Digitaal Bouwloket, het BRIKS-formulier
en de Activiteitenmelding. Deze hoofdstukken zijn primair gericht
op de gemeenten die onderdeel uitmaken van de Implementatie
KernGroep (de IKG).

Voor de implementatie van de Branchewijzers kan worden vol-

staan met het plaatsen van de link www.bedrijvenloket.nl op uw
website.
 60

9.
Stappenplan:
Het Digitaal Bouw-
loket geïmplementeerd

Om te komen tot implementatie van het Digitaal Bouwloket moeten de
volgende stappen doorlopen worden:
1. Aanmelden
2. Hardware afstemmen op gewenste werkwijze
3. Links opnemen op gemeentelijke website.
4. Start gebruik
Stap 1
Indien u gebruik wilt maken van het Digitaal Bouwloket dan dient u
zich eerst aan te melden bij de Helpdesk Omgevingsvergunning via
http://omgevingsvergunning.vrom.nl/helpdesk.
Stap 2
Het Digitaal Bouwloket is een webapplicatie. Dit betekent dat voor de
werking van de applicatie een aantal eisen aan de machine van de
gebruiker (geldt voor alle applicaties: eFormulier, aanvrager, verle-
ner en beheerder). De tabel hieronder geeft richtlijnen aan voor het
systeem dat gebruik maakt van het Digitaal Bouwloket. Het ontbreken
van bijv. Mac OSX of Linux betekent niet dat het Digitaal Bouwloket
niet werkt onder deze besturingssystemen, ze zijn echter niet getest
door het ontwikkelteam.
U heeft twee mogelijkheden om te gaan werken met het DBL, als
postbus of als dossiermodule. Deze laatste betekent dat u volledig
digitaal werkt in het DBL, terwijl bij gebruik van alleen de postbus
functie u vanuit het DBL de ingediende gegevens print en op papier
afhandelt. Op het moment dat u op papier wilt gaan werken dient
u voldoende print en plotcapaciteit te hebben. U dient er dan reke-
ning mee te houden dat u ook tekeningen op groot formaat (A0)
moet kunnen afdrukken.
Indien u besluit om volledig digitaal te gaan werken, dan dienen de
beeldschermen van de PC voldoende groot te zijn zodat de tekenin-
gen vanaf scherm beoordeeld kunnen worden. Als alternatief voor
één groot 30 inch scherm kunt u bijvoorbeeld ook twee kleinere
19 inch schermen gebruiken. In het DBL kunt u alle ingediende
stukken voorzien van commentaar zodat volledig digitaal werken
mogelijk is.
Voordat een keus gemaakt wordt tussen postbus DBL of volledig
digitaal DBL moet u eerst werkafspraken maken met uw adviseurs
in het vergunningproces (brandweer, welstand etc.). Ook zij moeten
bij de keuze volledig digitaal DBL meedoen met u. Dit betekent dat
zij tekeningen digitaal gaan beoordelen, digitaal gaan voorzien van
commentaar, digitaal advies uitbrengen en digitaal accorderen.

Minimaal Aanbevolen

Besturingssysteem Windows XP/2000 Windows XP/2000

werkgeheugen Minimaal 128 MB > 512 MB

Internetbrowser Internet Explorer 6.0 Firefox 1.5 (mozilla)

Java VM Minimaal jse 1.5 (5.0) Jse 1.5 (5.0)

Internetverbinding ISDN1 Breedband (> 512 Kb/s)

1 Het toevoegen en/of openen van (grote) bijlagen kan met een ISDN verbinding problematisch zijn.
 61

Stap 3
U dient minimaal één link op uw gemeentelijke website op te
nemen. Dit is de link voor de aanvrager om de bouwvergunning
digitaal aan te kunnen vragen. Daartoe neemt u een link op naar:
www.hetdigitaalbouwloket.nl/demo.

Voor uw adviseurs kunt u ook een link opnemen op uw website

of ervoor kiezen om de directe link te verspreiden onder uw advi-
seurs. Verleners en adviseurs kunnen inloggen op www.hetdigi-
taalbouwloket/verlener.

De laatste link heeft u alleen zelf nodig en wordt bij voorkeur niet
op de website van de gemeente opgenomen. Dit is de link naar
www.hetdigitaalbouwloket.nl/beheerder, welke dient voor het
beheer van uw deel van het DBL.

Stap 4
Op het moment dat de eerste aanvraag digitaal is ingediend
ontvangt u per e-mail een notificatie dat een aanvraag is binnen-
gekomen. Het is op dit moment nog niet mogelijk om het gehele
dossier naar uw lokale computer over te halen om het lokaal af te
handelen. U print het dossier dus of behandelt het digitaal in het
DBL.
 62

10.
Stappenplan:
Het BRIKS-formulier
geïmplementeerd

Om BRIKS-formulieren te kunnen gebruiken moet u eerst aange-
sloten zijn bij de DigiD versie van eFormulieren. In het stappen-
plan wordt daarom eerst ingegaan op het aansluiten op de DigiD
versie van eFormulieren. Als dit geregeld is volgt de aansluiting
op de BRIKS-formulieren.
Stap 1
U neemt contact op met de helpdesk omgevingsvergunning en geeft
aan welke formulieren u wilt gebruiken. U kunt kiezen uit ieder van
de formulieren afzonderlijk (Bouw, Reclame, Inrit, Kap, Sloop) of het
gecombineerde BRIKS formulier. Van de helpdesk omgevingsvergun-
ning krijgt u de contactgegevens van een accountmanager die u ver-
der begeleidt door het stappenplan.
Als eFormulieren de eFormulierenmap uit stap 4 compleet heeft
ontvangen van u, zal eFormulieren de juiste documenten aanleve-
ren bij de certificaatleverancier. Deze verzendt aan u vervolgens
het benodigde certificaat. Met dit certificaat zal de gebruiker
kunnen zien, dat uw site betrouwbaar is. Dit certificaat stuurt
u versleuteld (in een zip-bestand) aan eFormulieren door. Het
wachtwoord geeft u via de telefoon aan uw accountmanager door.
Stap 7
U krijgt een test-URL van uw BRIKS-formulieren en een testac-
count. Nu kunt u uw BRIKS-formulieren bekijken, checken of de
door u opgegeven variabelen goed zijn doorgevoerd en eventuele
correcties doorgeven aan uw accountmanager.

U kunt op werkdagen tussen 9:00 en 12:00 contact opnemen met de Stap 8

helpdesk omgevingsvergunning op telefoonnummer: Als uw website geconfigureerd is naar de gestelde eisen van
070-373 53 33 eFormulieren vraagt u via de mail de DigiD-test aan bij relatiebe-
heer@digid.nl en stuurt u een cc naar eFormulieren@ictu.nl
Stap 2 en verstuurt u het aanvraagformulier aansluiting en de checklist
Indien u nog niet aangesloten bent bij de DigiD versie van eFormulie- testen naar DigiD.
ren, dan ontvangt u van het programma eFormulieren de geheimhou-
dingsverklaring voor DigiD. Hierbij verzoeken wij u deze verklaring
in te vullen en naar DigiD te versturen. U ontvangt vervolgens binnen
een paar dagen de startmap van DigiD.
Tegelijkertijd wordt er een afspraak ingepland voor een start gesprek
met de accountmanager van eFormulieren, welke zal plaatsvinden
nadat de startmap van DigiD ontvangen zal zijn.

Stap 3
In het start gesprek neemt de accountmanager eFormulieren de
(DigidD) procedure met u door en krijgt u een eFormulierenmap met
een aantal documenten.

Stap 4
U vraagt de testfaciliteit aan bij DigiD en verzamelt de benodigde
handtekeningen en informatie voor de documenten in de eFormulie-
renmap en stuurt deze terug naar het programmasecretariaat van
eFormulieren. (zie Uitwerking stap 4)

Stap 5
DigiD verstuurt de testfaciliteit aan u en neemt vervolgens met u con-
tact op om de procedure van het testen uit te leggen. Deze testfaciliteit
is bedoelt voor alle eFormulieren welke u gaat implementeren.
Stap 6
 63

Tabel bij stap 8

Document Ondertekenen Medeondertekenen

6 DigiD - Aansluitvoorwaarden DigiD versie 3.0.

7 DigiD - Bijlage D Checklist Testen versie 2.2. Certificaat beheerder

8 DigiD – Aanvraagformulier Aansluiting burger versie 1.1. Certificaat beheerder

Stap 9
DigiD test of uw website voldoet aan de eisen. Na de test zul-
len de testresultaten teruggekoppeld worden. Als alles goed is
bevonden, wordt het aansluitproces op de productieomgeving
gestart. U ontvangt vervolgens het DigiD-account en na de finale
test kunnen uw BRIKS-formulieren in productie genomen wor-
den. Dit betekent dat uw gebruiker de BRIKS-formulieren kan
gaan gebruiken.
 64

Uitwerking stap 4 Stap 4.2: Legalisatie TTP-Notaris

Stappenplan voor het verzamelen van de benodigde handtekenin-
gen en informatie voor de documenten in de map. De certificaat beheerder gaat met bovenstaande documenten
(1 t/m 5) naar TTP-Notaris en ondertekent de documenten onder
toezicht van deze notaris.
Stap 4.1: Formulieren invullen en ondertekenen
Zie onderstaande tabel.
Stap 4.3: Versturen map

U verstuurt de map met de documenten 1 t/m 5 terug naar:

ICTU, Programma eFormulieren
Postbus 84011
2508 AA Den Haag

Document Ondertekenen Medeondertekenen

Burgemeester /
1 Diginotar - Stamgegevens versie 2.0. Certificaat beheerder
gemeente secretaris

Diginotar - Volmacht Aanvraag Servercertificaten Burgemeester /

2 Certificaat beheerder
versie 1.0. gemeente secretaris

Diginotar - Aanvraag Servercertificaat versie 2.0.

3 Let op domeinnaam: eformulieren<Participant>. Certificaat beheerder

overheid.nl zelfde als die op Akkoordverklaring_
Domein_Gebruik

Diginotar - Akkoordverklaring Domein Gebruik

4 eFormulieren
versie 2.0.

5 P10 request Certificaat beheerder

 65

11.
Stappenplan:
De activiteitenmelding
geïmplementeerd

Voor het kunnen gebruiken van het activiteitenmeldingsformulier Stap 6

moet u eerst aangesloten zijn bij de DigiD versie van eFormulie-
ren. In het stappenplan wordt daarom eerst ingegaan op het aan-
sluiten op de DigiD versie van eFormulieren. Als dit geregeld is
volgt de aansluiting op het activiteitenmeldingsformulier.
Stap 1
U neemt contact op met de helpdesk omgevingsvergunning en
geeft aan dat u het activiteitenmeldingsformulier wilt gebruiken.
Van de helpdesk omgevingsvergunning krijgt u de contactgege-
vens van een accountmanager die u verder begeleidt door het
stappenplan.
U kunt op werkdagen tussen 9:00 en 12:00 contact opnemen met
de helpdesk omgevingsvergunning op telefoonnummer:
070-373 53 33
Stap 2
Indien u nog niet aangesloten bent bij de DigiD versie van eFor-
mulieren, dan ontvangt u van het programma eFormulieren de
geheimhoudingsverklaring voor DigiD. Hierbij verzoeken wij u
deze verklaring in te vullen en naar DigiD te versturen. U ontvangt
vervolgens binnen een paar dagen de startmap.
Tegelijkertijd wordt er een afspraak ingepland voor een start
gesprek, welke zal plaatsvinden nadat de startmap ontvangen zal
zijn.
Als eFormulieren de eFormulierenmap uit stap 4 compleet heeft
ontvangen van u, zal eFormulieren de juiste documenten aanleve-
ren bij de certificaatleverancier. Deze verzendt aan u vervolgens
het benodigde certificaat. Met dit certificaat zal de gebruiker
kunnen zien, dat uw site betrouwbaar is. Dit certificaat stuurt
u versleuteld (in een zip-bestand) aan eFormulieren door. Het
wachtwoord geeft u via de telefoon aan uw accountmanager door.
Stap 7
U krijgt een test-URL van uw activiteitenmeldingsformulier en
een testaccount. Nu kunt u uw activiteitenmeldingsformulier
bekijken, checken of de door u opgegeven variabelen goed zijn
doorgevoerd en eventuele correcties doorgeven aan uw account-
manager.
Stap 8
Als uw website geconfigureerd is naar de gestelde eisen van
eFormulieren vraagt u via de mail de DigiD-test aan bij relatiebe-
heer@digid.nl en stuurt een cc naar eFormulieren@ictu.nl en ver-
stuurt u het aanvraagformulier aansluiting en de checklist testen
naar DigiD.

Stap 3
In het start gesprek neemt de accountmanager de procedure met
u door en krijgt u een eFormulierenmap met een aantal docu-
menten.

Stap 4
U vraagt de testfaciliteit aan en verzamelt de benodigde handte-
keningen en informatie voor de documenten in de eFormulieren-
map en stuurt deze terug naar het programmasecretariaat. (zie
Uitwerking stap 4).

Stap 5
DigiD verstuurt de testfaciliteit aan u en neemt vervolgens met
u contact op om de procedure van het testen uit te leggen. Deze
testfaciliteit is bedoelt voor alle eFormulieren welke u gaat imple-
menteren.
 66

Tabel bij stap 8

Document Ondertekenen Medeondertekenen

6 DigiD - Aansluitvoorwaarden DigiD versie 3.0.

7 DigiD - Bijlage D Checklist Testen versie 2.2. Certificaat beheerder

8 DigiD – Aanvraagformulier Aansluiting burger versie 1.1. Certificaat beheerder

Stap 9
DigiD test of uw website voldoet aan de eisen. Na de test zul-
len de testresultaten teruggekoppeld worden. Als alles goed is
bevonden, wordt het aansluitproces op de productieomgeving
gestart. U ontvangt vervolgens het DigiD-account en na de finale
test kunnen uw activiteitenmeldingsformulier in productie geno-
men worden. Dit betekent dat uw gebruiker het activiteitenmel-
dingsformulier kan gaan gebruiken.
 67

Uitwerking stap 4 Stap 4.2: Legalisatie TTP-Notaris

Stappenplan voor het verzamelen van de benodigde handtekenin-
gen en informatie voor de documenten in de map. De certificaat beheerder gaat met bovenstaande documenten (1
t/m 5) naar TTP-Notaris en ondertekent de documenten onder
toezicht van deze notaris.
Stap 4.1: Formulieren invullen en ondertekenen
Zie onderstaande tabel.
Stap 4.3: Versturen map

U verstuurt de map met de documenten 1 t/m 5 terug naar:

ICTU, Programma eFormulieren
Postbus 84011
2508 AA Den Haag

Document Ondertekenen Medeondertekenen

Burgemeester /
1 Diginotar - Stamgegevens versie 2.0. Certificaat beheerder
gemeente secretaris

Diginotar - Volmacht Aanvraag Servercertificaten Burgemeester /

2 Certificaat beheerder
versie 1.0. gemeente secretaris

Diginotar - Aanvraag Servercertificaat versie 2.0.

3 Let op domeinnaam: eformulieren<Participant>. Certificaat beheerder

overheid.nl zelfde als die op Akkoordverklaring_
Domein_Gebruik

Diginotar - Akkoordverklaring Domein Gebruik

4 eFormulieren
versie 2.0.

5 P10 request Certificaat beheerder

 68

12.
Stappenplan:
De omgevingsvergun-
ning geïmplementeerd

U heeft gekozen voor één van de zes implementatievarianten. Hoe
pakt u de implementatie aan en waar moet u beginnen? In dit hoofd-
stuk wordt op deze vragen antwoord gegeven. Dit hoofdstuk gaat
nader in op projectmatige werken en volgt de door EGEM gehan-
teerde projectfasering. Zie bijlage E voor een figuur van deze EGEM-
projectfasering.
Per projectfase zijn voor elke van de zes implementatievarianten
specifieke aandachtspunten te benoemen. Op het moment van
schrijven van deze eerste versie van de module IVO is nog onvol-
doende bekend over de details van de LVO om dit voor alle varianten
uit te kunnen werken. In dit hoofdstuk wordt voor implementatieva-
riant 1 een en ander al zo concreet mogelijk beschreven. In een vol-
gende versie van de module IVO wordt dit voor de andere varianten
verder uitgewerkt.
12.1 Wat is projectmatig werken?
Een project kan gezien worden als:
• Een serie activiteiten, met een specifiek doel, dat gerealiseerd
moet worden volgens vooraf bepaalde specificaties;
• Met een gedefinieerde begin- en einddatum;
• Waarbij gebruik gemaakt wordt van (schaarse) middelen (geld,
mensen, apparatuur).
Kenmerkend aan projectmatig werken is dat:
• Projecten gefaseerd worden;
• Beheersing plaatsvindt op de aspecten Kwaliteit, Geld, Tijd,
Organisatie, Informatie en Risico;
• De besluitvorming gepland verloopt, gebruikmakend van basis- en
beslisdocumenten en voortgangsrapportages.
Bij faseren gaat het om het logisch opdelen van alle projectactiviteiten,
die noodzakelijk zijn om het gewenste projectresultaat te bereiken.
Het beheersen omvat alle sturende en regelende activiteiten, die erop
gericht zijn de projectactiviteiten planmatig en binnen de beschikbare
middelen te laten verlopen.
Bij de besluitvorming gaat het erom dat, vanaf het begin tot aan het
einde van een project, de juiste personen op het juiste moment over
de juiste onderwerpen beslissen. De fasering, beheersing en besluit-
vorming zijn nauw met elkaar verbonden. In de onderstaande figuur is

Figuur 14 De projectendriehoek
Beheersen van een fase

Kwaliteit
Beheersen van een fase

Geld
Beheersen van een fase

Tijd
afronding
Initiëren van een project van een
project
Organisatie
Beslissen

Informatie
Beslissen

Risico
Beslissen

Inventarisatie Ontwerp Realisatie

Voorbereidingsfase Uitvoeringsfase Afrondingsfase


dit aangegeven in de zogenaamde projectendriehoek.
Een project wordt gefaseerd in tenminste drie hoofdfases: een
voorbereidingsfase, een uitvoeringsfase en een afrondingsfase.
De uitvoeringsfase is nader onderverdeeld in een fase voor inven-
tarisatie, ontwerp en realisatie. Nadat een project is afgerond kan
het gerealiseerde in gebruik worden genomen en start het beheer
van de geïmplementeerde ICT-voorziening. Het gebruik en beheer
valt buiten het project. Het proces van faseren volgt een drietal
principes:
1. Eerst denken, dan doen;
2. Vooruit en achteruit denken;
3. Van “grof naar fijn” werken;
In elke projectfase wordt een proces doorlopen. In de voorbe-
reidingsfase worden in het proces “initiëren van een project”
activiteiten uitgevoerd om het project goed op te zetten. Per
onderscheidde fase in de uitvoeringsfase wordt de projectvoort-
gang beheerst op de beheersaspecten Kwaliteit, Geld, Tijd,
Organisatie, Informatie/Communicatie en Risico’s. Tenslotte
wordt een aantal processtappen doorlopen om tot een beheerste
Figuur 15 Proces voorbereidingsfase
Schrijven
Basisdocument Project Initiatie
Document
69
afronding van een project te komen.
Op de faseovergangen wordt de opdrachtgever voorzien van infor-
matie over de voortgang, op basis waarvan besloten wordt of de
huidige fase kan worden afgerond en een volgende kan worden
opgestart. Iedere fase wordt begonnen en afgesloten met een
beslissing. Door keuzen en beslissingen neemt de beïnvloedbaar-
heid van het eindre-sultaat in de loop van het project af. De gren-
zen worden strakker en concreter.
Elk proces moet worden benaderd met de vraag hoe uitgebreid
het betreffende proces moet zijn gezien de omvang en zwaarte
van het project.
Inventarisatie fase
Go/No Go
Go
No
Go

12.2 Projectfasering
12.2.1 Voorbereidingsfase
In deze fase wordt het proces om een project te initiëren doorlopen.
Het doel van dit proces is om helder te maken wat met het project
moet worden bereikt, waarom het project nodig is, hoe de resulta-
ten moeten worden bereikt en wie wanneer betrokken zijn bij het
project en welke verantwoordelijkheid de betrokkenen hebben.
Input voor het proces is een basisdocument dat door de
interne opdrachtgever (bijvoorbeeld B&W, projectleider
Omgevingsvergunning of Gemeenteraad) wordt opgesteld. De
projectleider gebruikt dit bij het opstellen van een Project Initiatie
Document (PID). Dit PID is de basis voor de uitvoering van het
project. Voor elke uitvoeringsfase wordt in het PID gespecifi-
ceerd hoe de beheersaspecten Kwaliteit, Geld, Tijd, Organisatie,
Informatie/communicatie en Risico’s worden beheerst. Op basis
van het PID beslist de opdrachtgever om met de uitvoering van
het project te beginnen.
Basisdocument
De interne opdrachtgever stelt een basisdocument op waarin de
volgende punten zijn vastgelegd:
• Aanleiding (zakelijke rechtvaardiging) voor het project.
• Korte beschrijving van de verschillende wijzen waarop het pro-
ject zou kunnen worden uitgevoerd
• De verwachte voordelen voor het opzetten van een project.
• De belangrijkste risico’s van het project vanuit het oogpunt van
de opdrachtgevers.
• Beschikbaar gestelde budget
• Tijdspad
• Beoogd projectleider en competenties van de projectleider
• Inschatting van de benodigde investering in geld mensen en
middelen
• Acceptatie criteria voor oplevering / afronding
Project Initiatie Document (PID)
Op basis van het basisdocument wordt door de projectleider een
uitgewerkt PID opgesteld. Het PID bevat de volgende onderdelen:
• De achtergrond waarin wordt ingegaan op de context en waar-
om er op dit moment sprake is om de aanleiding projectmatig
aan te pakken.
70
• De project definitie waarin wordt beschreven wat er met het
project bereikt moet worden. Te denken valt aan:
• Project doelen
• Methode van aanpak
• Project scope
• Project resultaten/op te leveren producten en/of gewenste
uitkomsten
• Uitsluitingen, wat dus buiten het project valt
• Tegenstrijdigheden die de projectleider in het project consta-
teert
• Aannamen en interfaces
• Interne samenhang en externe raakvlakken
• Een omschrijving van de projectorganisatie per onderscheidde
projectfase:
• Tijdelijke structuur, specifiek ingericht voor de opzet en rea-
lisatie van het project;
• Bestaat uit de stuurgroep, de projectleider en indien aange-
steld deelprojectleiders;
• Rollen, taken en verantwoordelijkheden (altijd, hoe klein het
project ook is). Zie figuur hieronder. Waarbij de instelling
van een stuurgroep sterk wordt aangeraden. De stuurgroep
bestaat uit een vertegenwoordiging van de opdrachtgever en
de gebruiker, (bewaakt de eisen en wensen en dat wat wordt
vervaardigd geschikt is voor het doel). De stuurgroep heeft
ook als doel draagvlak te creëren binnen de organisatie.
 71

Figuur 16 Matrix met taken, rollen en verantwoordelijkheden • Budget. Benodigde investeringen en de te realiseren
Rol: …….......... opbrengsten
• Zo specifiek mogelijk
Plichten Rechten
• Indicatie tussen de circa € 30.000,- (variant 1) en circa
Verantwoordelijkheden: Bevoegdheden:
€200.000,- (zie de rapportage van het HEC voor een nadere
….. …..
….. ….. onderbouwing en achtergronden)
….. …..
….. ….. • Een planning opstellen.
….. …..
….. …..
• Benodigde bronnen / middelen voor het project
• Hardware
Taken: Middelen: • Software
….. ….. • Bemensing (kennis)
….. …..
….. …..
• Kwaliteits- en acceptatiecriteria
….. …..
….. …..
….. ….. • Risico inventarisatie en analyse. Benoemen en vastleggen
van alle mogelijke risico’s (kans x impact) en het bepalen van
beheersmaatregelen.

Afhankelijk van de omvang/complexiteit van het project kan een

• Fasering van het project. Bij het faseren van het project wordt
bij voorkeur de standaard EGEM-fasering gebruikt. Zie ook
figuur 1. Per fase beschrijven hoe het project beheerst wordt
op de beheersaspecten Kwaliteit, Geld, Tijd, Organisatie,
Informatie/communicatie en Risico.
Per fase moet de link worden gelegd tussen de te onderschei-
den projectactiviteiten die voortkomen uit de gekozen aanpak
en de beheersaspecten. Beschrijving per fase op hoofdlijnen
voor het gehele project. Beschrijven op welke wijze aan de
opdrachtgever periodiek wordt gerapporteerd. Beschrijven
welke monitoring mechanismen door de projectleider worden
ingezet om het project te beheersen.
• Beschrijven hoe om te gaan met afwijkingen die tijdens het
project mogelijk zullen gaan optreden.
• Een plan van aanpak waarin wordt vastgelegd hoe en wanneer
projectactiviteiten zullen gaan plaatsvinden. Welke activiteiten
moeten worden uitgevoerd? Wanneer moeten deze activiteiten
uitgevoerd worden ? Op welke wijze kunnen of moeten de acti-
viteiten worden uitgevoerd.
projectleider besluiten een apart kwaliteitsplan en/of een apart
communicatie plan op te nemen in het PID.
Het PID wordt ter goedkeuring aan de opdrachtgever voorgelegd.
Na goedkeuring wordt gestart met de inventarisatiefase.
Aandachtspunten variant 1
Voor deze implementatievariant zijn er specifiek de volgende aan-
dachtspunten bij het ontwikkelen van basisdocument:
• Ambitieniveau van de opdrachtgever. Bij voorkeur wordt een
ambitieniveau uit paragraaf 8.2 inclusief de ingevulde figuur uit
paragraaf 8.2. gehanteerd.
• De opleverdatum van het project en opleverdata voor deelpro-
ducten. Het project dient uiterlijk gereed te zijn op het moment
dat de gemeente wettelijk gezien de omgevingsvergunning
moet kunnen ontvangen en afhandelen. Bij het bepalen van de
opleverdata voor de deelproducten kunt u terugrekenen vanaf
het moment waarop het eindproduct gereed dient te zijn. In het
tijdspad dient u tijd op te nemen voor:
• Tijd om te testen
• Tijd om ‘bugs’ op te lossen
• Tijd om een stap terug te nemen indien het eindproduct of
tussenproduct nog niet het gewenste resultaat biedt.
 72

• Het budget dient afgestemd te zijn op het ambitieniveau en het
huidig niveau:
• Vaststellen budget door beslissingsbevoegden. (Indicatie op
basis van de rapportage van het HEC is €30.000,-)
• Benodigde tijd voor het verkrijgen van budget (goedkeurig
door de raad)
• Wijze van budgetbewaking
• Beschikbaarheid projectteamleden. Zorg ervoor dat de beoog-
de leden de vereiste beschikbaarheid krijgen in overleg met de
betreffende leidinggevende.
• Zorg dat interne en externe partijen op de hoogte zijn van uw
plannen (wijze van communicatie met internen en externen).

• Overlegmomenten om zo draagvlak te creëren. Wie moeten er

betrokken worden bij welke overleggen? Niet alleen bestuur-
ders, maar juist ook degenen die met de eindproducten moe-
ten werken. Maak daarbij een voorstel voor een planning ivm
mogelijk volle agenda’s.

• Oplossingsrichting / visie die de opdrachtgever misschien al

voor ogen heeft.

• Wie welke taken, rollen, verantwoordelijken en middelen heeft.

Denk daarbij aan wie kan de projectleider waar op aanspreken
(budget, tijdspad, overlegmomenten, etc). Waar is de projectlei-
der verantwoordelijk voor en waar de opdrachtgever?

De aandachtspunten voor het PID in deze variant zijn:

• Maak een reële planning, houdt daarbij rekening voor voldoen-
de tijd voor stappen terug en externe leveranciers.

• Benodigde kennis binnen het projectteam:

• Proces van vergunningverlening
• Bestaande ICT systemen,
• Toekomstige ICT systemen,
• Aanwezige beheersing/kennis ICT-systemen bij gebruikers,
• Kennis leveranciers ICT systemen

• Zorg tijdig dat het benodigd budget akkoord is en beschikbaar

komt.

• Voer een inventarisatie van de risico’s uit. Mogelijke risico’s

zijn bijvoorbeeld voldoende veranderingsvermogen, overeen-
stemming in verwachtingen tussen afdelingen en het project,
duidelijkheid omtrent de scope van het project, het beschik-
baar zijn van voldoende gekwalificeerde, gecommitteerde en
gemandateerde medewerkers vanuit de gebruikersorganisatie,
tijdige en/of kwalitatief goede prestatie van leveranciers.
 73

Figuur 17 Proces inventarisatiefase

Schrijven inventa- Ontwerp fase

risatie rapport Go/No Go
Go

No
Go
Aanvullen inventarisatie rapport

12.2.2 Inventarisatiefase
In de inventarisatiefase wordt geïnventariseerd wat er is en wat
er nog nodig is. De resultaten worden vastgelegd in een rapport
op basis waarvan opdrachtgever beslist of verder gegaan kan
worden met de ontwerpfase.
Inventarisatierapport
In het inventarisatierapport worden bij voorkeur de hierna
genoemde 9 onderdelen opgenomen. Dit zijn per definitie geen
uitputtende lijsten en dienen afhankelijk van de locale situatie te
allen tijde te worden aangevuld.
1. Inventariseren wat er is
• Website;
• Internetaansluiting (capaciteit en beschikbaarheid);
• Computers (specificaties);
• Printers en plotters (aantal, ondersteunde papierformaten,
kleur/zwart-wit);
• Software (Office, email);
• Scanner;
2. Inventariseren wat er nodig is (op hoofdlijnen, de details wor-
den pas tijdens de ontwerpfase bepaald)
• Website met link naar de LVO aanvraagmodule of velden die
verwijzen naar de LVO aanvraagmodule. (bij deze tweede
optie lijkt het alsof de aanvrager het formulier op de website
van de gemeente invult, maar in feite wordt het formulier op
de website van de LVO ingevuld.
• Internetaansluiting. (Welke capaciteit uw internet aanslui-
ting nodig heeft, is afhankelijk van de werkwijze die u kiest.
Indien u de documenten zelf print is een snellere aansluiting
wenselijk dan wanneer u het printen van de documenten
uitbesteed. Uw internetaansluiting hoeft geen 100% beschik-
baarheid te hebben, aangezien u voor de afhandeling niet
afhankelijk bent van de LVO dossiermodule).
• Computer (voor het ontvangen van de e-mail, het eventueel
printen van de vergunningaanvragen en bescheiden en het
sturen van de getoetste vergunningaanvraag naar de LVO ter
archivering).
• Printer en/of plotter (afhankelijk van hetgeen u zelf wilt gaan
printen zult u voldoende printcapaciteit moeten hebben.
Daarbij zal minimaal één kleurenprinter vereist zijn, aange-
zien de aanvrager mogelijk met kleurcoderingen kan werken
op tekeningen. Tevens kan een plotter gewenst zijn om for-
74
maten groter dan A3 af te kunnen drukken).
• Software (e-mail software, officepakket en PDF-reader).
• Scanner (om aantekeningen op tekeningen en bescheiden in
te kunnen scannen en digitaal te kunnen archiveren).
3. Vaststellen wat kan worden aangepast
• Uitbreidbaarheid website;
• Mogelijkheid tot opwaarderen snelheid internetaansluiting
en verbeteren;
• Opwaardeer mogelijkheden computers;
• Uitbreidbaarheid printers (extra papierladen, gezien toe-
name aantal prints);
• Uitbreidbaarheid Scanner (automatische papier invoer i.v.m.
toename in te scannen documenten);
4. Vaststellen wat aanvullend nodig is (wat niet kan worden aan-
gepast, of nog niet aanwezig is, is aanvullend nodig)
5. Vaststelen wat nieuw moet worden aangeschaft (Dit is een
overzicht van uitbreidingen van bestaande middelen, alsmede
van aanvullende middelen)
6. Vaststellen wat niet meer gebruikt wordt (De lijst is van belang
in verband met het sneller afschrijven van bestaande middelen,
dan eerder begroot was)
7. Door wie kan je wat laten doen
• Zelf doen / uitbesteden;
• Kant en klaar of maatwerk.
8. Planning en budget
9. Risicoanalyse
Het inventarisatierapport wordt ter goedkeuring aan de
stuurgroep/opdrachtgever voorgelegd. Na goedkeuring wordt
gestart met de ontwerpfase.
Aandachtspunten variant 1
De aandachtspunten voor het inventarisatierapport in deze va-
riant zijn:
• Hard en software
• Kennis
• In te schakelen marktpartijen
• Beschikbaarheid updates huidige software
 75

• Beschikbaarheid leveranciers huidige software ivm maatwerk

aanpassing
• Welke kant en klare pakketten zijn verkrijgbaar
• Vastleggen op welke wijze is geïnventariseerd
• Managementsamenvatting
• Neem geen adviezen op in het inventarisatiedocument. Dit is
onderdeel van de volgende fase. Het inventarisatiedocument is
alleen inventariserend.

Figuur 18 Proces ontwerpfase

Schrijven Realisatie fase

Maken Ontwerp Go/No Go
Realisatieplan Go

No
Aanpassen Aanpassen
Go
ontwerp realisatieplan

Opstellen
aanbestedings
documenten
 76

12.2.3 Ontwerpfase delen van het plan uit te besteden, dan moeten aanbestedings-
In de ontwerpfase wordt een ontwerp gemaakt voor de ICT-archi- documenten worden opgesteld die ter goedkeuring aan de stuur-
tectuur. Daarna wordt een realisatieplan geschreven dat aan het groep/opdrachtgever worden voorgelegd. Pas na goedkeuring
ontwerp gekoppeld is. In het realisatieplan is vastgelegd via welke wordt doorgegaan met de realisatiefase.
stappen de organisatie van de huidige situatie naar de nieuwe situ-
atie komt. Aandachtspunten variant 1
De aandachtspunten voor het ontwerp in deze variant zijn:
Indien er in het realisatieplan voor wordt gekozen om bepaalde • Hardware
delen van het plan uit te besteden, dan moeten aanbestedingsdo- • Netwerkarchitectuur (standalone of citrix)
cumenten worden opgesteld. Pas na aanbesteding wordt doorge- • Serverpark
gaan met de realisatiefase. • Workstations
• Printfaciliteiten (kleur of zwartwit, bij ieder systeem of centraal)
Ontwerp • Plotfaciliteiten
Het ontwerp bestaat uit de onderdelen netwerkarchitectuur, soft- • Eigen plotters
ware, inrichting werkplekken en papieren afhandeling. Bij het • Extern
opstellen van het ontwerp dient aangesloten te worden bij ontwik- • Backup (stroomuitval, brand, etc)
kelingen binnen en buiten de organisatie, zoals bijvoorbeeld: • E-mail
• Werkprocessen • Dossiers
• Organisatiestructuur (front/back/midoffice) • Volledige workstations
• Aansluiting met de Landelijke voorziening Omgevingsvergunning • Beveiliging (inbraak, hackers)
van VROM • Vaste werkplekken of flexwerkplekken
• Aansluiting met de systemen van adviseurs • Software
• Aansluiting bij DigiD • Open source of niet
• Afhandeling aanvragen op papier • Besturingssysteem
• Officepakketten
Realisatieplan • E-mail
In het realisatieplan wordt vastgelegd via welke stappen het ont- • Omvang mailboxen
werp wordt gerealiseerd. Het realisatieplan wordt bij voorkeur • Maximale omvang bijlagen
voorzien van checklist zodat de voortgang eenvoudig gemonitord • Viewers
kan worden. Het realisatieplan zegt minimaal iets over de volgende • Backup
punten: • Beveiliging (hackers)
• Hardware • Bestaande software (conversie gegevens)
• Software • Aantallen licenties
• Externe koppelingen • Internetverbinding (bandbreedte, uptime, etc)
• Gebruik • Servicecontract
• Beheer • Website
• Opleiding • Voorlichtingsmethoden
• Planning • Beveiliging
• Verantwoordelijken • Archivering
• Handleidingen
Het ontwerp en realisatieplan worden ter goedkeuring aan de • Groeimogelijkheden hardware en software
stuurgroep/opdrachtgever voorgelegd. Na goedkeuring wordt • Hulpmiddelen ter voorkoming van RSI (men gaat meer digitaal
gestart met de realisatiefase. afhandelen, dus meer met computers werken, wat leidt tot een
Indien er in het realisatieplan voor wordt gekozen om bepaalde verhoogd risico)
• Beheer
 77

De aandachtspunten voor het realisatieplan in deze variant zijn:

• Opleidingtraject voor gebruikers

• Draagvlak
• Bekende of onbekende softwarepakketten
• Betrekken medewerkers bij kiezen opleidingsmethoden
• Planning
• Levertijden hard en software
• Installatieproblemen
• Budget
• Hoe om te gaan met bestaande gegevens
• Toekomst: hoe verder na ingebruikname
• Implementatieplan (stappenplan)

Figuur 19 Proces realisatiefase

Conversie
bestaande
gegevens

Installatie Installatie Maken externe Afronding project

Go/No Go
hardware software koppelingen Go

Aanpassen No
Aanpassen
software Go
hardware

Opleiden medewerkers

Medewerkers beter opleiden

Handleidingen schrijven

Handleidingen verbeteren en/of aanvullen


12.2.4 Realisatiefase
Tijdens de realisatiefase worden maximaal zes verschillende pro-
cessen doorlopen voordat wordt doorgegaan naar de afrondings-
fase. Aan het begin van de realisatiefase wordt begonnen met de
installatie van de nieuwe hardware. Indien er gegevens zijn die in
de nieuwe software ingelezen moeten worden, kan het noodza-
kelijk zijn deze te converteren. Dit is een optionele stap. Nadat de
nieuwe hardware is geïnstalleerd kan de nieuwe software worden
uitgerold. Vervolgens kunnen de oude gegevens in de nieuwe
software worden ingelezen. Pas nadat alle software naar behoren
functioneert kunnen de externe koppelingen met systemen van
de overheid en/of adviseurs worden gemaakt.
Installatie hardware
De tijd die nodig is voor deze fase is sterk afhankelijk van de hoe-
veelheid hardware die vervangen of nieuw geïnstalleerd dient te
worden. Tevens zal de nieuw aangeschafte hardware getest moe-
ten worden in deze fase. Het is aan te raden om pas door te gaan
met de volgende stappen op het moment dat alle hardware goed
functioneert.
Conversie bestaande gegevens
De conversie van bestaande gegevens is een optionele stap. Deze
stap gebruikt u wanneer u nu een systeem gebruikt om (digitaal)
ingediende aanvragen digitaal af te handelen en u in de toekomst
over gaat op een ander systeem. Dit andere systeem kan de
Landelijke Voorziening Omgevingsvergunning zijn of een ander
aan te schaffen eigen systeem.
Tevens kan conversie van gegevens vereist zijn indien u met
andere software gaat werken voor uw workflowmanagement. In
deze fase zult u intensief met uw softwareleverancier(s) overleg-
gen of conversie mogelijk is en zo ja, op welke wijze.
Uitrol software
Nadat alle hardware is geïnstalleerd en goed functioneert kunt u
de software gaan uitrollen. Afhankelijk van de hoeveelheid nieuwe
software die u gaat gebruiken vergt deze stap veel of weinig tijd.
Voor het gebruik van de LVO heeft u weinig tijd nodig. De LVO
werkt via een webapplicatie, die op nieuwe besturingssystemen
zonder veel aanpassingen snel zal werken.
Indien u verschillende softwarepakketten gaat uitrollen, dan is
het te adviseren een stappenplan voor de uitrol op te stellen.
78
Externe koppelingen
In deze fase worden de externe koppelingen met de LVO gemaakt.
Indien u met optie 3 van de LVO en dus met een eigen behande-
lingssysteem gaat werken, dan zult u er tevens voor moeten zorgen
dat al uw adviseurs bij de gegevens in uw eigen systeem kunnen.
Indien u zelf adviezen uit dient te brengen over aanvragen, kunt u
in deze fase nagaan of u kunt koppelen met de bevoegde gezagen
waar u advies aan uit moet brengen.
Opleidingen
Afhankelijk van de ervaring met digitale systemen zult u de vergun-
ningsverleners en/of toezichthouders opleidingen moeten geven
zodat zij met de nieuwe digitale werkwijze overweg kunnen. Daarbij
is het aan te raden om medewerkers zonder basis computerkennis
aan het begin van de ontwerpfase een cursus te laten volgens om
het basisniveau op peil te brengen. Vervolgens kunt u de opleidin-
gen voor de specifieke behandelsoftware (eigen software of LVO)
starten nadat de medewerkers daar gebruik van kunnen maken. Op
deze wijze kunnen de medewerkers direct oefenen met de syste-
men.
Handleidingen
Om nieuwe software optimaal te kunnen gebruiken zijn goede
handleidingen essentieel. Indien er vanuit de leverancier geen
goede handleidingen beschikbaar worden gesteld, dan zult u deze
zelf moeten schrijven. Aangezien zeer uitgebreide handleidingen in
de praktijk niet of nauwelijks worden gelezen en/of gebruikt is het
raadzaam om van uitgebreide handleidingen een handzame samen-
vatting maken. Bij voorkeur is deze samenvatting één A4’tje dat de
gebruiker naast zijn of haar computer kan hangen.
Aandachtspunten variant 1
Installatie hardware
• Compatibiliteit
• Ergonomie werkplek
Conversie bestaande gegevens
Dit wordt in een volgende versie van de module IVO eventueel nader
ingevuld.
Uitrol software
• Centraal of per systeem
• Licenties
 79

Externe koppelingen 12.3 Beheer

• Internet
• LVO Nadat het project is afgerond begint het gebruik en beheer van
• Koppelingen met adviseurs indien met eigen systemen wordt de opgeleverde ICT-voorzieningen. In een volgende versie van de
gewerkt module IVO wordt dit nader uitgewerkt.
• Website – LVO aanvraagmodule

Opleidingen
• Budget
• Planning
• Up to date houden van kennis
• Nieuwe medewerkers

Handleidingen
• Naslagwerk
• Beknopt
• Puntsgewijs
• Handzaam

12.2.5 Afrondingsfase
Het doel van het proces “afronden van een project” is een
beheerste afronding voordat wordt over gegaan tot gebruik en
beheer van de ICT-voorzieningen. Het proces zorgt ervoor dat
getoetst wordt dat resultaten uit het PID zijn bereikt, de eisen en
wensen van de gebruikers zijn ingevuld, de opgeleverde produc-
ten zijn geaccepteerd en dat een overdracht plaats kan vinden van
de projectresultaten aan de opdrachtgever.

De projectleider informeert de belanghebbende partijen , een en

ander conform het communicatieplan. De projectorganisatie kan
worden opgeheven en de project- en productendossiers worden
gearchiveerd. Een projecteindrapport wordt opgesteld waarin
eventueel een post-project plan is opgenomen en een evaluatie/
de leerpunten.

De opdrachtgever beslist op basis van alle door de projectleider

aangeleverde informatie dat het project is afgerond.
80
 81

Bijlagen

• Bijlage A. Uitgangspunten wabo

• BijlageB. Schema reikwijdte omgevingsvergunning

• BijlageC. Nora voor de omgevingsvergunning

• BijlageD. Voorbeeld processchema’s

• BijlageE. EGEM projectfasering


Bijlage A.
Uitgangspunten
WABO
Eén loket voor aanvraag en informatie
De vergunningaanvrager moet straks terechtkunnen bij één loket.
Hierbij is de plaats van de activiteit waarvoor een vergunning wordt
aangevraagd bepalend. Hoe de overheid het vergunningverleningpro-
ces organiseert is namelijk niet de zorg van de burger. Deze wil dui-
delijkheid hebben over waar hij of zij terechtkan, namelijk bij één en
hetzelfde loket voor alle vergunningen. Ook heeft de burger behoefte
om informatie over vergunningen en procedures makkelijk te vinden.
Branchewijzers voor de verschillende sectoren gaan met toeganke-
lijke, doelgroepgerichte informatie over vergunningen en vergunning-
aanvragen in deze behoefte voorzien.
Het loket is in principe ondergebracht bij de gemeente. De gemeente
is namelijk in de meeste gevallen het bevoegd gezag. Indien een
andere instelling het bevoegd gezag heeft, bijvoorbeeld bij een ver-
gunning met belangrijke risico’s en veiligheid, dan kan de burger ook
rechtstreeks bij dit bevoegd gezag de aanvraag indienen. In dit geval is
dat veelal de provincie. Een andere instelling met bevoegd gezag dan
de gemeente, dient hier echter te allen tijde melding van te maken
bij de betreffende gemeente. De keuze voor de gemeente is gemaakt
omdat deze in de meeste gevallen het bevoegd gezag is en omdat de
gemeente het best toegankelijk en bereikbaar is voor de aanvrager.
Bovendien gaat het bij de meeste aanvragen om lokale (op gemeente-
lijk niveau) kwesties.
Eén vergunningaanvraag
Uitgangspunt is dat als de aanvrager dat wil, hij met één vergun-
ningaanvraag kan volstaan. De aanvrager bepaalt of hij of zij de ver-
gunningaanvraag digitaal of op papier indient. Deze aanvraag wordt
mogelijk via een digitaal aanvraagformulier op internet. Dit formulier
leidt de aanvrager via een vragenboom tot een aanvraagformulier op
maat. Ook wordt vermeld welke bescheiden met de aanvraag elektro-
nisch ingediend moeten worden.
Indien gewenst, kan de aanvraag ook gefaseerd worden ingediend.
Dit kan wenselijk zijn voor een goede aansluiting op de verschillende
fases in de ontwikkeling van bijvoorbeeld bouwplannen of in het geval
van complexe aanvragen.
82
Eén procedure
Bij de aanvraag van een omgevingsvergunning wordt maar één ver-
gunningsprocedure doorlopen. Daarbij is er een keuze tussen een
reguliere procedure of een uitgebreide procedure.
Voor de reguliere procedure komen projecten in aanmerking waarbij
de toestemming een min of meer gebonden karakter heeft, omdat er
geen of maar in geringe mate sprake is van beoordelingsvrijheid door
het bevoegd gezag. Hierbij kan gedacht worden aan het bouwen van
een woning.
De uitgebreide procedure geldt voor complexe projecten, waarbij
sprake is van een (vergaande) beoordelingsvrijheid. Bijvoorbeeld het
bouwen van een bedrijf in afwijking van het bestemmingsplan. In die
gevallen bestaat er een noodzaak om de betrokken belangen af te
wegen, waarbij met het oog op de inbreng van derden/belangheb-
benden het voorgenomen besluit in ontwerp ter inzage moet worden
gelegd. De vergunning moet dan ook vaak door middel van voorschrif-
ten toegesneden worden op het project.
Naast deze twee procedures is er in de omgevingsvergunning nog
maar één procedure voor bewaar en beroep. Deze rechtsbescher-
mingsprocedure sluit aan bij de beroepsprocedures uit de Algemene
wet bestuursrecht (Awb).
Eén bevoegd gezag
Het bestuursorgaan dat de vergunning verleent, is het bevoegd
gezag. Uitgangspunt is dat er slechts één bestuursorgaan de
Omgevingsvergunning verleent. In de meeste gevallen is de gemeente
het bevoegd gezag; enerzijds omdat de gemeente veel vergunningen
verstrekt en anderzijds omdat het loket bij de gemeente is. In de
gevallen waarin bijvoorbeeld naast de gemeente op dit moment ook
de provincie bevoegd gezag is, treedt in de toekomst de provincie op
als bevoegd gezag. Daarbij kan de provincie gebruik maken van de
deskundigheid van de gemeente; de gemeente heeft slechts advies-
recht. Het Rijk is in enkele uitzonderlijke gevallen het bevoegd gezag.
Eén handhaver
Het bevoegd gezag dat de vergunning verleent, is ook belast met de
(coördinatie van de) bestuursrechtelijke handhaving. De gemeente
of provincie (of in uitzonderlijke gevallen het Rijk) is verantwoordelijk
voor het toezicht op de naleving van de voorschriften die zijn verbon-
den aan de omgevingsvergunning.
 83

Bijlage B.
Schema reikwijdte
omgevingsvergunning

Tabel 2 Toestemmingen in het aanvraagformulier voor de omgevingsvergunning

nr.
inven-
volgnr. wet vergunning bevoegd gezag
tarisa-
tie

1 1 nWro Aanlegvergunning gem

2 3 nWro Binnenplanse ontheffing gem

3 4 nWro Projectbesluit gem

4 5 nWro Tijdelijke ontheffing van het bestemmingsplan gem

5 6 nWro Ontheffing van het bestemmingsplan in bij AMvB aangegeven gevallen gem

6 6a nWro Buitenwerkingstelling van de beheersverordening voor een project gem

Ontheffing van beheersverordening in bij verordening bepaalde gevallen (bin-

7 6b nWro gem
nenplanse ontheffing)

8 6c nWro nog zonder titel (zou kunnen worden: ontheffing voor gebruikswijziging) gem

9 9 Ww Bouwvergunning gem

10 10 Bv Gebruiksvergunning gem

11 11 Bv Sloopvergunning gem

12 12a Hw Onttrekkingsvergunning gem

13 12b Hw Splitsingsvergunning gem

14 13 Wm Milieuvergunning gem/prov/EZ/Vrom

Meldingsplicht veranderingen van de inrichting of van de werking daarvan (8.19

15 14 Wm gem/prov/EZ/Vrom
Wm)

16 15 Mbw Mijnbouwmilieuvergunning EZ

17 16 Wvo Vergunning voor indirecte lozingen gem/prov/EZ/Vrom

 84

Tabel 2 vervolg Toestemmingen in het aanvraagformulier voor de omgevingsvergunning

nr.
inven-
volgnr. wet vergunning bevoegd gezag
tarisa-
tie

18 17 Mw 88 Monumentenvergunning gem/prov/OCW

19 19 Prov Opslagvergunning (roerende zaken) prov

20 20a Prov Uitwegvergunning (het maken, hebben en veranderen ervan) prov

21 22 Gem In- en uitritritvergunning gem

22 23 Gem Vergunning voor het hebben van een alarminstallatie (geluid en licht) aan een gem

23 24 Gem Kapvergunning gem

24 25 Gem Reclamevergunning gem

25 29a Wm Ontheffing van regels pmv: grondwaterbeschermingsgebieden prov

26 29b Wm Ontheffing van regels pmv: gesloten stortplaatsen prov

27 31 Wm Ontheffing verbranden afvalstoffen (10.63 lid 2 Wm) gem/prov/EZ/Vrom

28 33 Wm Melding activiteit m.b.t. nietvergunningplichtige inrichting (8.40 Wm) gem/prov/EZ/Vrom

29 36 Wgh Besluit tot vaststelling van hogere waarden prov

30 37 Nb 98 Vergunning m.b.t. handeling in een beschermd natuurgebied prov

31 38 Nb 98 Vergunning m.b.t. handelingen met gevolgen voor habitats en soorten prov

32 40 Ff Ontheffing Ff-wet LNV

Toestemmingen die worden aangehaakt

 85

Tabel 3 Toestemmingen die meerdere malen vermeld staan in het reikwijdteoverzicht en slechts eenmaal in het aan
vraagformulier voor de omgevingsvergunning komen

nr.
inven-
volgnr. wet vergunning bevoegd gezag
tarisa-
tie

1 2 Wro Sloopvergunning gem

2 18 Mw 88 Sloopvergunning in beschermd stads- en dorpsgezicht gem

3 20 Prov Monumentenvergunning prov

4 21 Gem Aanlegvergunning (aanleggen, beschadigen en veranderen van een weg) gem

5 25a Gem Monumentenvergunningonroerende zaak gem

Tabel 4 Toestemmingen die niet in het aanvraagformulier voor de omgevingsvergunning komen, maar die wel in de
beschikking worden meegenomen

nr.
inven-
volgnr. wet vergunning bevoegd gezag
tarisa-
tie

1 7 Ww Ontheffing Bouwbesluit 2003 door B&W gem

2 12 Bv Ontheffing van voorschrift bouwverordening gem

 86

Tabel 5 Toestemmingen die vooralsnog slapend zijn en nog niet onderdeel vormen van de omgevingsvergunning

nr.
inven-
volgnr. wet vergunning bevoegd gezag
tarisa-
tie

1 27 Wbb Ontheffing Wbb gem/prov

2 29 Wluvo Grondslag voor vergunning t.a.v. handelingen met een toestel of brandstof Vrom

3 30 Wm Ontheffing lozen afvalwater (10.63 lid 1 Wm) gem/prov/EZ/Vrom

4 32 Wm Ontheffing ontdoen van afvalstoffen (10.63 lid 3 Wm) gem/prov/EZ/Vrom

5 34 Wms Grondslag voor Wms-vergunning Vrom

6 35 Wgh Vergunning voor bij AMvB aangegeven toestellen gem

 87

Bijlage C.
Nora voor de
omgevingsvergunning

Figuur 20 Globaal ontwerp informatie architectuur

Globaal ontwerp informatie architectuur
voor de omgevingsvergunning

Doorsturen : provincie Toesturen : provincie , rijk, water -

of rijk bevoegd gezag schap of milieudienst adviseur
4

Website gemeente
Product - Bepalen Handmatige of
burger catalogus bevoegd gezag automatische
verwerken
Aanvraag Handmatige of
omgevings - automatische Beoordelen
vergunning verwerken aanvraag

Toetsen 6
5
bedrijf ontvankelijkheid
Verzamelen
3 Distribueren beoordelingen Eindbeoordeling
aanvraag en adviezen en beschikking

1
LVO aanvraagmod. 3b
DigiD vergunning
Voorinvullen of afwijzing
LVO dossiermodule
Basisregistraties
Invullen door
GBA BBR BAG
aanvrager
3a database
2
Aanvraag
7

Toelichting informatie architectuur

toelichting op nummering in globaal ontwerp

vooraf
via internet gaat een aanvrager (burger of ondernemer) naar de website van de gemeente, klikt in de productcatalogus op
de omgevingsvergunning en komt mbv de URL uit de productcatalogus in (de vraagboom van) het aanvraagformulier op de
eFormulieren voorziening.

informatie wordt verstrekt door DigiD na het invullen van username en password, deze informatie wordt automatisch
1
toegevoegd aan het formulier: BSN -nummer.

informatie wordt verstrekt door de diverse Basisregistraties na het invullen van de zoeksleutels, deze informatie wordt
2
automatisch toegevoegd aan het formulier: lokatie, eigenaar, uitvoerder, enz.

3 aanvraag (en bijlagen) gaat van de LVO aanvraagmodule naar het loket van de gemeente.

3a aanvraag (en bijlagen) gaat van de LVO aanvraagmodule naar de LVO dossiermodule .

bericht over de ontvangst van een aanvraag (en bijlagen) gaat van de centrale voorziening vergunningen naar het loket van
3b
de gemeente.

4 aanvraag (en bijlagen) gaat van de gemeente naar de provincie of het rijk, omdat deze bevoegd gezag zijn.

5 informatie uit de aanvraag (en bijlagen) gaat van de gemeente naar de provincie of het rijk, als deze een adviesrol hebben.

6 informatie over beoordeling van de aanvraag (en bijlagen) wordt verstrekt door de adviseurs aan de gemeente.

7 beschikking op aanvraag gaat van de gemeente naar de aanvrager.

 88

Figuur 21 Globaal ontwerp technische architectuur

Globaal ontwerp technische architectuur

voor de omgevingsvergunning Enterprise
servicebus
Printen &
verzenden AANVRAGEN VERGUNNING VERLENING

Handmatig
Verwerkend
verwerken
systeem
PDF

burger

PDF XML
in mail 4b bericht

4a
Gem -net ?

bedrijf
Nationale
1
Servicebus
2
3
DigiD 4c

LVO aanvraag -
module
LVO
dossiermodule
PDF op
beeldscherm

Toelichting technische architectuur

toelichting op nummering in globaal ontwerp

vooraf
via internet gaat een aanvrager (burger of ondernemer) naar de website van de gemeente en zoekt daar in de
productcatalogus de omgevingsvergunning op.

via de URL uit de productcatalogus komt de aanvrager bij (de vraagboom van) het aanvraagformulier op de eFormulieren
1
voorziening.

via ...... krijgt DigiD username en password aangeleverd, voert daarop authenticiteitscontrole uit, en stuurt bij positief
2 resultaat het BSN -nummer retour.

via ...... krijgen de diverse Basisregistraties zoeksleutels aan geleverd en sturen de gevraagde, uitgebreide gegevens over
3
de lokatie, eigenaar, uitvoerder, enz. retour.

4 de 4a t/m 4c zijn varianten, er moet nog een keuze gemaakt worden voor een van deze opties

4a via email krijgt de gemeente (het bevoegd gezag) de aanvraag (en bijlagen), aanvullingen en adviezen aangeleverd.

4b via ...... krijgt de gemeente (het bevoegd gezag) de aanvraag (en bijlagen) aanvullingen en adviezen aangeleverd.

via email of ...... krijgt de centrale voorziening vergunningen de aanvraag (en bijlagen) aanvullingen en adviezen
4c
aangeleverd.
 89

Bijlage D.
Voorbeeld proces-
schema’s
gemeente Haarlem

Figuur 22 Hoofdproces

Vanuit
ondernemend
werven
Intake en
vooroverleg
Vraag klant

Volledigheids
toets

Inhoudelijke
behandeling/
planoverleg

Afhandelen/
publiceren
vergunnings
aanvragen

Toezicht en
handhaving
op verleende
vergunning

Ambtelijke
constatering
handh.verzoek,
klacht
 90

Figuur 23 Intake en overleg

Desk.frontofficemedewerker

Intake Analyseren
vraag

Desk.frontofficemedewerker Desk.frontofficemedewerker

Afhandelen/ In contact
Informeren brengen met
klant Problematische vraag acc.beh/manager

Mw.frontoffice/accountman/beh

Inboeken
vraag

Mw.frontoffice/accountman/beh Medewerker Planadministratie

Plannen Rondsturen
afspraak dig.document

Mw.frontoffice/accountman/beh Beoordelaars vakdisciplines

Bespreken in Afleggen
afspraken locatiebezoek nodig? locatiebezoek
overleg

Gereed voor eerste klantoverleg

Accountmanager

Hebben
vooroverleg/
pretoets

Medewerker Planadministratie

Verzenden
brief met
afspraken

Accountmanager

Indien reactie Bespreken

klant op reactie klant
verslag
 91

Figuur 24 Volledigheidstoets

Medewerker Planadministratie Medewerker Planadministratie

Ontvankelijke Inboeken Verspreiden

aanvraag aanvraag in kopieën
Via postkamer Geobars

Beoordelaars vakdisciplines

Binnen een Volledigheids

week na toets
ontvangst

Medewerker Planadministratie Medewerker Planadministratie

Verzamelen Sturen brief

reacties naar
Indien niet volledig aanvrager

Binnen 4 weken
Indien volledig

Medewerker Planadministratie Medewerker Planadministratie

Stempelen Ontvangen
ontvankelijk stukken

Indien niet volledig

Beoordelaars vakdisciplines Beoordelaars vakdisciplines

Naar Doen 2e
planoverleg volledigheidstoets
Indien volledig

Indien onvolledig

Definitief niet volledig, einde procedure

Accountmanager

Melden aan
klant
 92

Figuur 25 Inhoudelijke behandeling/planoverleg

Medewerker Planadministratie

Aanvraag Inventariseren
adviezen (via adviesaanvragen
bolletjesformulier)

Voorzitter planoverleg

Coördineren
div.deelaspecten

Medewerker Planadministratie

Versturen
adviesaanvragen

Beoordelaars vakdisciplines

Opstellen
adviezen

Beoordelaars vakdisciplines

Binnen 1 Aanleveren
week adviezen
(tijdens.planoverleg)

Medewerker Planadministratie Voorzitter planoverleg

Inboeken.adviezen Contact
bijwerken.totaal opnemen met
lijst later dan 1 week adviseur

Medewerker Planadministratie

Doorsturen
adviezen

Beoordelaars vakdisciplines

Uitbrengen
oordeel

Beoordelaars vakdisciplines

Nemen
def.ambt.besluit

Accountmanager

Gedurende Hebben
het hele overall view
proces
 93

Figuur 26 Afhandelen / publiceren vergunningaanvragen

Beoordelaars vakdisciplines

Voorbereiden
deelaspecten

Beoordelaars vakdisciplines

Opstellen/
afstemmen
onderdelen
besluit

Jurist betreffende vakdiscipline

Indien slechts 1 aspect

Toetsen aan
wettelijk
kader

Beschikkingscoördinator

Samenvoegen
onderdelen
tot een
geheel

Beschikkingscoördinator

Aanleveren Binnen
aan gestelde
planadministratie termijn

Medewerker Planadministratie Medewerker Planadministratie

Afhandelen Opsturen
administratie besch.+
brief.aan.klant

Medewerker Planadministratie

Publiceren
beschikkingen

Medewerker Planadministratie

Muteren
diverse
bestanden

Medewerker Planadministratie

Dossier
doorsturen
naar.Toezicht

Beschikkingscoördinator

Zienswijzen Behandelen
zienswijzen

Beschikkingscoördinator

Vertegenwoordigen
gemeente
 94

Figuur 27 Toezicht en handhaving op verleende vergunning

Trekker toezicht/handhaving

Start bouw Vastleggen 1

of 2
gezamenlijke
momenten

Vaste mw. bouwen, brandveiligh.,milieu

Koppelen
vaste
medewerkers

Vaste mw. bouwen, brandveiligh.,milieu

Afschouwen Gezamenlijke
inspectie

Trekker toezicht/handhaving

Versturen
afrondende
brief

Trekker toezicht/handhaving

Overdragen
trekkerschap

Brandweer of Milieu

Bepalen
gezamenlijke
momenten

Brandweer of Milieu Brandweer of Milieu

Houden Contact
periodieke opnemen met
controles Bij bouwwerkz.heden betrokkenen

Bij overtreding

Brandweer of Milieu

Melden aan
omgevingsloket
 95

Bijlage E.
EGEM-
projectfasering

De implementatiefasen De aspectgebieden per fase

Implementatieaanpak kent in het gekozen model de fasen: voor- Per fase moet aandacht zijn voor de volgende aspectgebieden:
bereiding, inventarisatie, ontwerp, realisatie en gebruik. informatie & ICT, processen, personeel & organisatie, regelge-
ving, verandermanagement & communicatie, besturing. Op deze
De voorbereidingsfase richt zich op het verkrijgen van draagvlak aspectgebieden zullen adviezen worden gedaan bij implementa-
voor het project, het vaststellen van het budget en het inrichten tie.
van de organisatie van het programma.
In de voorbereidingsfase verwerf je draagvlak onder belangheb-
benden. Je werkt het project uit, verwerft het benodigde budget
en je richt de project organisatie in. Reeds in de voorbereidings-
fase communiceer je over de op handen zijnde verandering.
Tenslotte bewaak je de voortgang.

De inventarisatiefase richt zich op het verkrijgen van inzicht in de

bestaande situatie. Van de bestaande situatie worden de 6 aspect-
gebieden geïnventariseerd. Daarnaast bewaak je de voortgang
van het project en het stel je eventueel het project en het budget
bij. Tenslotte communiceer je over de voortgang.

De ontwerpfase richt zich op het vormgeven van de toekomstige

situatie. In de ontwerpfase geef je invulling aan de 6 toekom-
stige aspectgebieden. Vervolgens stel je op deze 6 gebieden de
verschillen vast tussen de bestaande situatie en de toekomstige
situatie, een zogenaamde fit/gap analyses. Op basis van de fit/gap
analyses ontwerp je een realisatieplan om de toekomstige situ-
atie daadwerkelijk te realiseren. Daarnaast wordt in deze fase de
voortgang van het project bewaakt en wordt over deze voortgang
gecommuniceerd.
Voorbereiding Inventarisatie Ontwerp Realisatie Gebruik

In de realisatiefase wordt het realisatieplan, zoals vormgegeven • Draagvlak,

programma,
• Inzicht in
bestaande situatie
• Ontwerp, inzicht in
fit/gap en
• Gerealiseerd
ontwerp
• Beheerd en gebruikt
ontwerp

in de ontwerpfase, ingevoerd. Na de implementatie van het rea- budget en

organisatie
realisatieplan

lisatieplan draag je het ontwerp over aan de beheerorganisatie.

Daarnaast wordt gedurende de realisatiefase het voortgang van
het project bewaakt en hierover communiceer je naar de belang-
Aspectgebieden per fase:
hebbenden. Informatie
Informatie &
& ICT
ICT

Processen

Personeel & Organisatie

De gebruikfase richt zich op het beheer van het ontwerp en de Regelgeving

borging van het gebruik. In de deze fase maak je afspraken over Verandermanagement & Communicatie

het gebruik van het ontwerp en de wijze van beheer. Gedurende

Besturing

de gebruikfase rapporteer je over het beheer en het gebruik.

 VROM 7163 / APRIL 2007
Dit is een publicatie van: Ministerie van VROM
> Rijnstraat 8 > 2515 XP Den Haag > www.vrom.nl www.vrom.nl

Wegwijzer omgevingsvergunning,
module IVO
Implementatie ICT-Voorzieningen
Ministerie van VROM > Omgevingsvergunning
staat voor ruimte, wonen, milieu en rijksgebouwen. Beleid maken, uitvoeren en handhaven.
Nederland is klein. Denk groot.
april 2007