Pozycja:

008

Kategoria: Film sensacyjny dramat

Rok produkcji (premiery): 1971

NDZNE PSY
tytu oryginau: Straw Dogs
reyseria: Sam PECKINPAH
scenariusz: David Zelag Goodman, Sam Peckinpah
na podstawie powieci Gordona Williamsa
W filmie wystpuj: Dustin Hoffman David Sumner, Susan George Amy Sumner, Peter Vaughan Tom Hedden, Del
Henney Charlie, Jim Norton Chris, Ken Hutchison Norman, Peter Arne, Colin Welland, Cherina Schaer, Donald
Webster i inni.

Filmy Sama Peckinpaha charakteryzuje przemoc, gwat i okruciestwo. O ile jednak w jego westernach (Strzay o
zmierzchu, Dzika banda) sceny silne s zrozumiae i w jaki sposb usprawiedliwiaj akcj, to w takim filmie jak
Ndzne psy, wywouj u widzw zrozumia agresj. Widz chciaby uczestniczy w scenie samosdu i wymierzania
sprawiedliwoci. Odnosi si wraenie, e reyser celowo wywouje w widzach poczucie daleko idcej irytacji, chci
rewanu i zoci. Sadyzm, gwat i obsceniczne zachowania wywouj u widza odraz i wzburzenie ale s te chtnie
ogladane.

David i Amy Sumnerowie wyjedaj z USA do prowincjonalnego miasteczka w brytyjskiej Kornwalii. David pisze
ksik i ma nadziej e na odludnej prowincji atwiej bdzie mu j skoczy. Okolica nie okazuje si jednak tak
spokojna jak si wydawao. David jest astromatematykiem o bardzo cisym umyle. Amy to pikna i wyzywajco si
ubierajca blondynka. Lubi prowokowa, kokietowa i stawia swego ma w obliczu wielu kopotliwych sytuacji.
Sprowokowani przez Amy mczyni (naprawiaj dach na farmie Davida) pod pozorem wyjazdu na polowanie,
wywo go w odludne miejsce i tam pozostawiaj. Sami natomiast wracaj na farm gdzie Charlie brutalnie gwaci
pozostawion bez opieki Amy. Nie sposb jednak zauway, e dziewczyna na pocztku mocno wystraszona i
prbujca stawia opr potem zachowuje si do dziwnie i niekoniecznie biernie. A moe tylko boi si cikiego
pobicia? Wkrtce w miasteczku dochodzi do wypadku w ktrym ginie miejscowa dziewczyna. Sprawca potrcenia
chroni si w domu Davida. Pijani mieszkacy miasteczka, a wrd nich przeladowcy Amy prbuj wtargn na
farm Davida. Gdy ginie szeryf sytuacja staje si krytyczna. Przeraona Amy gotowa jest ustpi i solidaryzuje si z
napastnikami lecz David niespodziewanie staje do walki. Mimo e jest zdecydowanym pacyfist, zdeterminowany
podejmuje nierwn walk i niczym szeryf w westernach kolejno zabija napastnikw. Dopiero w ostatniej potyczce
pomaga mu Amy. Nierwna walka przypomina finaow scen z W samo poudnie Freda Zinnemana.
Film podobno do odbiega od literackiego oryginau i dlatego krytyka mocno pitnowaa Peckinpaha za odejcie od
prawdopodobiestwa. Odzsed od pierwowzoru i nadmierne akcentowa mocne wtki i sytuacje. Reyser stosowa
niekonwencjonalne sposoby sceniczne by osign zamierzony cel, np. Dustin Hoffman i Susan George zamieszkali na
jaki czas razem a ich zachowania byy filmowane i znalazy si potem w filmie. Sam tytu filmu nawizuje podobno
do chiskiej filozofii, ktra wg Lao Tzu uwaa, e Niebo i Ziemia s nieludzkie, a ludzi traktuj jak ndzne psy. Film
by do dobrze przyjty w Polsce i by bardziej odbierany jako intencja moralna ni typowy film sensacyjny.
Dramaturgia filmu jest porwnywalna do Stracecw (Born Losers , 1967) Toma Laughlina, w ktrym podobnie
ukazano sceny gwatu i okruciestwa a potem bezwgldn rozpraw z bezwzgldnymi bandytami yjcymi w
specyficznej rodzinie.

W 2011 roku Rod Lurie nakrci remake filmu Peckinpaha o tym samym tytule. Miejsce matematyka zaj
scenarzysta z Los Angeles David Sumner ktry wraz z on Amy przeprowadza si do rodzinnego miasteczka na
poudniu Stanw, by tam w spokoju pracowa nad ksik, tym bardziej e w ich maestwie nie wiedzie si
najlepiej. Miejscowa spoeczno niechtnie przyjmuje przybyszw i ju wkrtce dochodzi do pierwszych konfliktw.
Do tego Amy zachowuje si do prowokujco i wyzywajco

Opracowanie edytorskie: Jawa48

Materiay rdowe: Literatura filmowa, opisy dystrybucyjne, materiay encyklopedyczne, drukowane i internetowe, Wikipedia, Filmweb,
Chomikuj, badania i materiay wasne.
FILMY SENSACYJNE Alicja Helman, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1974.

Indeks: 008/FS