Ang BALBAL o islang ay ang di-pamantayang paggamit ng mga salita sa isang wika ng isang partikular na grupo ng

lipunan. Tinatawag din itong salitang kanto o salitang kalye.

Halimbawa:
parak, lespu (pulis)
iskapo (takas)
atik (pera)
erpats (tatay)
jokla (bakla)
tiboli (tomboy)
epal (mapapel)
haybol (bahay)
bogchi, chibog (pagkain)
bomalabs (malabo)
Ang LALAWIGANIN ay mga salitain o dayalekto ng mga katutubo sa lalawigan o panlalawigang salita. Ang mga Cebuano,
Iloko, Batangueno at iba pa ay may temang lalawiganin sa kani-kaniyang dila. Isang matibay na indikasyon ng
lalawiganing tema ay ang punto o accent AT ang paggamit ng mga salitang hindi banyaga at hindi rin naman Tagalog.
sa antas na ito mapapansing ang mga salita ay pawang konfaynd lamang sa probinsya o rehiyong pinanggalingan nito.
may mga salitang hindi maituturing na standard sapagkat limitado pa rin ang saklaw ng pinag gagamitan nito
Halimbawa:
ditse (ate)
sangko (kuya)
pasanin (problema)
bilot (Batangas, tuta)
tubal (Batangas, labahing damit)
uragon (Bicol, maraming ibig sabihin nito)
ambot (Bisaya, ewan)
kaon (Bisaya, kain)
balay (Ilocano, bahay)
biag (Ilocano, buhay)
Sa antas ng wika sa Pilipinas, naisakategorya ang wikang PAMBANSA bilang pangatlo, kaakibat ng balbal (una),
lalawiganin (pangalawa), at ng pampanitikan (pang-apat).
Ang kasaysayan ng wikang pambansa sa Pilipinas ay lubhang makulay at kontrobersyal. Gayumpaman, sa likod ng
mayamang kasaysayan at kawalan ng matibay na pagliliwanag sa saligang batas, naitala ang Wikang Pambansa bilang
Filipino.
Ang Filipino ay hango sa humigit kumulang na 90 diyalekto sa bansa. Gayumpaman, ang Tagalog ang siyang sinasabing
nagluwal nito. Ang Tagalog, sa panahon ng mga pagtatakda ng wikang pambansa ay ang siyang napili at ang
pinakamabilis namaintindihan ng halos buong Pilipinas.

Halimbawa:
dangal
malaya
paniwala
abiso
sabaw
takdang aralin
gabi
kabayo
labada
bakasyon
Ang ikapat na uri naman ng wika ay ang PAMPANITIKAN. Ito ang pinakamayamang uri. Kadalasa'y ginagamit ang mga
salita sa ibang pang kahulugan. Mayaman ang wikang pampanitikan sa paggamit ng tayutay, idioma, eskima at ibat ibang
tono, tema at punto. Isang eksperto na rin ang nagsabi na ang Panitikan ay ang "Kapatid na babae ng Kasaysayan", ito ay
dahil sa ang wikang pampanitikan ay makasaysayan at maaring tumaliwas din sa kasaysayan dahil sa kaniyang
kakayahang lumikha ng mga tauhang piksyunal o kathang isip. Ito ay kadalasang nagaganap sa tuwing ang wikang
pampanitikan ay malayang nagagamit sa pagkatha ng dula, katha, palabas, at iba pang likhang-pampanitikan.
Halimbawa:
sanggunian
kasaysayan
kahulugan
pag-ibig
salinlahi
aklat
pahayagan
larawan
tahanan
kabiyak
________________
Nako, I was very bad with this... especially since I was monstrously ignorant of "pabalbal" (too sheltered)
For lalawiganin, try "bibingka". I am Tagalog, so as far as I'm concerned, that flavorless travesty that so many others call
"bibingka" which looks to me like a pancake-shaped puto with a slice of egg on top is NOT true bibingka. My bibingka is
the bibingka of the riddle: "Apoy sa ibabaw, apoy sa ilalim/ Sa gitna nakakain". It is a rice-cake of malagkit and gata, with
latik cooked onto the top and tutong on the bottom. THAT is bibingka.
Another lalawiganin is "lukban". Everywhere else, people keep talking about "suha". What the hell is that? I used to ask

my classmates (I grew up in the Metro Manila area, BTW). To me, it was always "lukban", but it seems most people say
"suha".
Another lalawiganin: "pospas" vs. "arroz caldo".
Pampanitikan: "tala". My lola played a trick on me once with this, when I was about 5 or 6. She pointed to the sky and
asked me what that was. "Bituin", I answered. No, she said it was "tala" and we argued for a while before she gave in and
admitted it was the same thing.

https://answers.yahoo.com/question/index?qid=20070730190321AALlm4Z
______________
Antas ng Wika

1. formal at di-formal di-formal na wika ang wikang ginagamit ng tao sa ka-edad samantalang
formal naman ang wikang gingamit ng tao sa nakatataas o nakatatanda
2. lingua franca wikang ginagamit ng karamihan sa isang bansa; sa Pilipinas ang Filipino ang
lingua franca ng mga tao
3. lalawiganin mga wikang ginagamit ng mga tao sa lalawigan gaya ng Chavacano, Tausug,
Cebuano, Ilonggo, Visaya at iba pa. Hindi talamak ang paggamit sa isang bansa ng mga wikang
lalawiganin ngunit nagsasadya ito ng implikasyon ng kultura ng isang lalawigan
4. kolokyal - ito ay ang pakikibagay ng wika sa taong gumagamit nito. Kadalasan napaiikli ang
mga salita ngunit napagkakasunduan ang pagpapaikli nito. Halimbawa: /tena/ para sa 'tara
na', /pre/ para sa 'pare'
5. balbal o pangkalye wikang ginagamit ng tao na halos likha-likha lamang at may kanyakanyang kahulugan gaya ng wika ng mga tambay at bakla halimbawa ang mga salitang
eklavush, erpat at ermat at cheverloo.
6. edukado/malalim wikang ginagamit sa panitikan, sa mga paaralan at pamantasan, sa
gobyerno, sa korte at iba pang venyung profesyunal

Ang wika ay nahahati sa ibat ibang katigorya sa antas na ginagamit ng tao batay sa kanyang
pagkatao, sa lipunang kanyang ginagalawan, lugar na tinitirhan, panahon, katayuan at okasyong
dinadaluhan.

Pormal - Ito ay antas ng wika na istandard at kinikilala/ginagamit ng nakararami.

Pambansa. Ito ay ginagamit ng karaniwang manunulat sa aklat at pambalarila

para sa paaralan at pamahalaan

Halimbawa:
Asawa, Anak, Tahanan

Pampanitikan o panretorika. Ito ay ginagamit ng mga malikhain manunulat.

Ang mga salita ay karaniwang malalim, makulay at masining.

Halimbawa:
Kahati sa buhay
Bunga ng pag-ibig
Pusod ng pagmamahalan

Impormal. Ito ay antas ng wika na karaniwan, palasak, pang araw-araw, madalas gamitin sa
pakikipag-usap at pakikipagtalastasan.

Lalawiganin. Ito ay gamitin ng mga tao sa particular na pook o lalawigan, makikilala ito sa
kakaibang tono o punto.

Halimbawa:
Papanaw ka na ? (Aalis ka na?)
Nakain ka na? (Kumain ka na?)
Buang! (Baliw!)

Kolokyal. Pang araw-araw na salita, maaring may kagaspangan nang kaunti,

maari rin itor refinado ayon sa kung sino ang nagsasalita. Ang pagpapaikli ng isa,
dalawa o higit pang titik sa salita.

Halimbawa:
Nasan, pa`no,sakin,kelan
Meron ka bang dala?

Balbal. Sa Ingles ito ay slang. Nagkakaroon ng sariling codes, mababa ang antas
na ito; ikalawa sa antas bulgar.

Halimbawa:
Chicks (dalagang bata pa)
Orange (beinte pesos)
Pinoy (Pilipino)

Karaniwang paraan ng pagbuo ng salitang balbal:

1. Paghango sa mga salitang katutubo

Halimbawa:
Gurang (matanda)
Bayot (bakla)
Barat (kuripot)

2. Panghihiram sa mga wikang banyaga

Halimbawa:
Epek (effect)
Futbol (naalis, natalsik)
Tong (wheels)

3. Pagbibigay ng kahulugan ng salitang tagalog

Halimbawa:
Buwaya (crocodiles greedy)
Bata (child girlfriend)
Durog (powdered high in addiction)
Papa (father lover)

4. Pagpapaikli
Halimbawa:
Pakialam paki
Tiyak tyak

5. Pagbabaliktad
Buong Salita
Halimbawa:
Etned bente
Kita atik

Papantig
Halimbawa:
Dehin hindi
Ngetpa Panget
Tipar Parti

6. Paggamit ng Akronim
Halimbawa:
G get, nauunawaan
US under de saya

7. Pagpapalit ng Pantig
Halimbawa:
Lagpak Palpak Bigo
Torpe Tyope torpe, naduwag

8. Paghahalo ng salita

Halimbawa:
Bow na lang ng bow
Mag-jr (joy riding)
Mag-gimik
Mag-MU

9. Paggamit ng Bilang
Halimbawa:
45 pumutok
1433 I love you too
50-50 naghihingalo

10. Pagdaragdag
Halimbawa:
Puti isputing
Kulang kulongbisi

11. Kumbinasyon
Pagbabaligtad at Pagdaragdag
Halimbawa:
Hiya Yahi Dyahi

Pagpapaikli at pag-Pilipino
Halimbawa:
Pino Pinoy
Mestiso Tiso, Tisoy

Pagpapaikli at Pagbabaligtad
Halimbawa:

Pantalon Talon Lonta

Sigarilyo Siyo Yosi

Panghihiram at Pagpapaikli
Halimbawa:
Security Sikyo
Brain Damage Brenda

Panghihiram at Pagdaragdag
Halimbawa:
Get Gets/Getsing
Cry Crayola
http://teksbok.blogspot.com/2010/08/antas-ng-wika_6470.html
________________

ANTAS NG WIKA
Ang pagkakaroon ng antas ng wika ay isa sa pang mahalagang katangian nito. Tulad ngtao, ang
wika ay nahahati rin sa ibat-ibang kategorya ayon sa kaantasan nito. Kung tutuusin,ang antas
ng wikang madalas na ginagamit ng isang tao ay mabisang palatandaan kung anonguri ng tao
tao siya at kung sa aling antas-panlipunan siya nabibilang.Mahalagang maunawaan ng lahat ng
tao ang mga antas ng wikang ito nang sa gayo ymaibabagay niya ito sa kanyang katayuan, sa
hinihingi ng panahon at pook at maging saokasyong dinadaluhan.
MGA ANTAS NG WIKA
A.

Pormal
mga salitang istandard dahil kinikilala, tinatanggap at ginagamit ng higit nanakakarami lalo
nan g nakapag-aral ng wika.1.

Pambansa mga salitang karaniwang ginagamit sa mga aklat pangwika/pambalarilasa lahat ng

mga paaralan2.

Pampanitikan mga salitang ginagamit ng mga manunulat sa kanilang mga

akdangpampanitikan, mga salitang karaniwang matatayog, malalalim, makulay at masiningB.

I
mpormal
mga salitang karaniwan, palasak at pang araw-araw na madalas natingamitin sa pakikipagusap sa mga kaibigan at kakilala1.

L
alawiganin
mga bokabularyong pandayalekto na ginagamit sa mga partikular napook o lalawigan na
kadalasay makikita rin ito sa pagkakaroon ng kakaibang tono2.

K
olokyal
mga pang araw-araw na salita na ginagamit sa pagkakataong impormal atmaaaring may
kagaspangan nang kaunti ang mga salitang ito ngunit maaari rin itongmaging repinado ayon sa
kung sino ang nagsasalita nito. Ang mga pagpapaikli ng isa,dalawa o mahigit pang salita ay
mauuri rin sa antas n ito. Halimbawa: nasan(nasaan), pa no (paano), sa kin (sa akin), sa yo
(sa iyo), kelan (kalian), meron(mayroon)3.

B
albal
tinatawag sa ingles na slang, sa mga pangkat-pangkat nagmumula ang mgaito upang ang mga
pangkat ay magkaroon ng sariling codes
PRO
SES
O
SA
P
AG
BU

O
NG SA
L
ITANG
B
A
LB
A
L
A.

Pagbabago
s
a

mga
S
alitang
K
atutubo

Hal. Gurang (Bic., Bis.) barabara (Ceb.)Bayot (Ceb.) sibat (Ceb.)Buang (Bis.) dako (Bis.)B.

Panghihiram
s
a

mga
W

ikang

B
anyaga
(maaaring mananatili o nagbabago ang orihinalna kahulugan ng
salita)Hal. Pikon (pick on, Eng.) salvage (Eng.)Dedbol (dead ball, Eng.) vacuum (Eng.)Wheels (Eng
.) tong (Chi.)Indian (Eng.) dorobo (Jap.)Chicks (Eng.) basted (busted, Eng.)Chichi (Spa.) kosa (Cos
a Nostra, Rus.)Jingle (Eng.) cats (Eng.)

C
.

Pagbibigay

ng

B
agong
K
ahulugan
s
a
S
alitang
T
agalog

Hal. Hiyas (gem -> virginity)Luto (cook -> game fixing)Taga (hack > commsion)Ube (purple yam -> P100)Durog (powdered -> drugged)Bato (stone -> shabu)Toyo (
soy sauce -> mental problem)Bata (child/young -> fiance)Yoyo (a toy -> watch)Alat (salty -> pol
ice)Lagay (put -> grease money)Bola (ball -> lie)Damo (grass -> marijuana)
D

Pagpapaikli

Hal. Muntinlupa -> Munti Amerikana -> KanaPrubinsyano -> syano Amerikano -> KanoKaputol > utol -> tol pakialam -> paWala -> wa malay -> ma
E.

Pagbabalikta
s/Me
tat
es
i
s
1
.

B
uong
S
alita

Hal. Bata -> atab kita -> atikMaganda -> adnagam bakla -> alkab
2
.

Papantig

Hal. Pulis -> lespu party -> tiparKotse -> tsikot taksi -> sitakTigas -> astig kalbo -> bokalKaliwa > wakali sin aba sila -> nosi ba lasi

F
.

Paggamit

ng
A
kronim

Hal. gg (galunggong) pg (patay-gutom)hp (hindi pansi) hd (hidden desire)ksp (kulang sa pansin) t

l (true love)
G.

Pagpapalit

ng

Pantig

Hal. daya -> joya lagpak -> palpakAsawa -> jowa torpe -> tyopeBakla -> jokla walanghiya -> wa
lanjo/walastik
H
.

Paghahalo

ng
W
ika

Hal. anong say mo ma-getBakal boy ma-takeBow na lang ng bow in-snub -> inisnabPa-effect -> p
aepek binasted

I.

Paggamit

ng

B
ilang

Hal. 14344 (I love you very much) 25 (dose of LSD)1432 (I love you too) 29 (lanseta)5254 (mahal
na mahal kita) 48 years (matagal)50-50 (nanghihingalo, patay) 123 (loko)
J
.

Pagdaragdag

Hal. puti -> isputing malay -> MalaysiaKulong -> kulongbia -> Colombia
K.

K
umbina
s
yon

1
.

Pagbabaliktad

at

Pagdaragdag

Hal. hiya -> yahi -> dyahiWala -> alaw -> alawsHindi -> dehin -> dehins
2
.

Pagpapalit

at

pagdaragdag

Hal. Pilipino -> Pino -> PinoyMestiso/a -> tiso/a -> tisoy/tisayBagito -> baget -> bagets
3
.

Pagpapaikli

at

Pagbabaliktad

Hal. pantalon -> talon -> lontaSigrilyo -> siyo -> yosi
4
.

Panghihiram

at

Pagpapaikli

Hal. dead malice -> dedmaAmerican boy -> amboySecurity -> sikyoTomar -> tomaFrom the
province -> promdiOriginal -> origBrain damage -> Brenda
5
.

Panghihiram

at

Pagdaragdag

Hal. dako -> Dakota dead -> dedoGet -> gets/getsing cry -> CrayolaIn-love -> inlab -> inlababo
https://www.scribd.com/doc/77769809/ANTAS-NG-WIKA
________________
Kayarian ng mga Salita
Ano ba ang salita?
Ang salita ay pinagsama-samang titik na mayroong kahulugan
AASLIT
SALITA
Ang mga salita ay may apat na kayarian. Ang mga salita ay maaaring payak, maylapi,
inuulit o tambalan.
1. Payak ang salita ay binubuo lamang ng salitang-ugat. Ang salitang-ugat ay batayang salita

ng iba pang pinahabang mga salita. Samakatwid, ito ang salita sa basal o likas na anyo walang
paglalapi, pag-uulit, o pagtatambal.
Mga Halimbawa:
awit
bayani
watawat
talino
halaga
yaman
pinto
sahig
pera
aklat
bintana
2. Maylapi ang salita ay binubuo ng salitang-ugat at mga panlapi. Ang mga panlapi ay mga
katagang idinaragdag sa unahan, sa gitna, o sa hulihan ng mga salitang-ugat. May ibatibang uri
ng mga panlapi.
a. Unlapi ang panlapi ay matatagpuan sa unahan ng salitang-ugat.
Mga halimbawa:
mahusay
palabiro
tag-ulan
umasa
makatao
may-ari
b. Gitlapi ang gitlapi ay matatagpuan sa gitna ng salitang-ugat. Ang mga
karaniwang gitlapi sa Filipino ay in- at -umMga halimbawa:
lumakad
pumunta
binasa
sumamba
tinalon
sinagot
c. Hulapi ang hulapi ay matatagpuan sa hulihan ng salitang-ugat. Ang mga
karaniwang hulapi sa Filipino ay an, -han, -in, at hin.
Mga halimbawa:
talaan
batuhan
sulatan
aralin
punahin
habulin

d. Kabilaan - ang kabilaan ay binubuo ng tatlong uri. Itoy maaaring:

1. Unlapi at Gitlapi
Mga Halimbawa:
isinulat
itinuro
iminungkahi
ibinigay
2. Unlapi at Hulapi
Mga Halimbawa:
nagkwentuhan
palaisdaan
kasabihan
matulungin
3. Gitlapi at Hulapi
Mga Halimbawa:
sinamahan
pinuntahan
tinandaan
hinangaan
e. Laguhan - ang panlapi ay binubuo ng tatlong magkakaibang uri: unlapi,
gitlapi, at hulapi.
Mga halimbawa:
pinagsumikapan
nagsinampalukan
3. Inuulit ang buong salita o bahagi ng salita ay inuulit. May dalawang anyo ng pag-uulit ng
mga salita.
a. Inuulit na ganap ang buong salita, payak man o maylapi ay inuulit.
Mga Halimbawa:
taun-taon
masayang-masaya
bahay-bahay
mabuting-mabuti
b. Inuulit na di-ganap bahagi lamang ng salita ang inuulit.
Mga Halimbawa:
pala-palagay
malinis-linis
susunod
4. Tambalan ang salita ay binubuo ng dalawang magkaibang salitang pinagsama upang
makabuo ng bagong salita. May dalawang uri ng tambalang salita:
a. Tambalang salitang nanatili ang kahulugan

Mga Halimbawa:
isip-bata (isip na gaya ng bata)
buhay-mayaman (buhay ng mayaman)
abot-tanaw (abot ng tanaw)
sulat-kamay (sulat ng kamay)
Ang gitling sa pagitan ng dalawang salitang pinagtambal ay kumakatawan sa
nawawalang kataga sa pagitan ng pinagtambal na salita
b. Tambalang salitang nagbibigay ng bagong kahulugan
Mga Halimbawa:
hampaslupa (taong napakahirap ng buhay)
dalagangbukid (isang uri ng isda)
talasalitaan (bokabularyo)
hanapbuhay (trabaho)
http://teksbok.blogspot.com/2010/10/kayarian-ng-mga-salita.html
__________
1. Paghango sa mga salitang katutubo
Halimbawa: Gurang (matanda)
Bayot (bakla)
Barat
(kuripot)
2. Panghihiram sa mga wikang banyaga
Halimbawa: Epek (effect)
Futbol (naalis,
natalsik)
Tong (wheels)
3. Pagbibigay ng kahulugan ng salitang tagalog
Halimbawa: Buwaya
(crocodiles greedy)
Bata (child girlfriend)
Durog (powdered high in addiction)
Papa
(father lover)
4. Pagpapaikli

Halimbawa: Pakialam p**i

Tiyak tyak
5.
Pagbabaliktad
Buong Salita
Halimbawa: Etned bente
Kita atik
Papantig

/> Halimbawa: Dehin hindi

Ngetpa Panget
Tipar Parti
6. Paggamit ng Akronim

/> Halimbawa: G get, nauunawaan

US under de saya
7. Pagpapalit ng Pantig

Halimbawa: Lagpak Palpak Bigo

Torpe Tyope torpe, naduwag
8. Paghahalo ng salita

Halimbawa: Bow na lang ng bow

Mag-jr (joy riding)
Mag-gimik
Mag-MU
http://www.senore.com/Ibat-ibang-proseso-sa-paggawa-ng-balbal-na-salita-q106678
______________
To be searched- http://www.slideshare.net/jessicavduque/antas-ng-wika-28063693

http://www.slideshare.net/xiaoxiaocamster/ang-salitang-bal-bal
https://prezi.com/se25daqg31ji/proseso-ng-pagbuo-ng-salitang-balbal/
Epekto ng wikang balbal- https://prezi.com/uwedxx_m_woe/ang-epekto-ng-mga-salitangbalbal/

______________