Professional Documents
Culture Documents
tΑ Α Ν Τ Ι Β Ι
tΑ Α Ν Τ Ι Β Ι
Α Ν Τ Ι Β Ι Ο Τ Ι Κ Α
ΓΕΝΙΚΑ (Α)
ΤΑ Β-ΛΑΚΤΑΜΙΚΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ
χαρακτηρίζονται από την παρουσία
του
Β -λακταμικού δακτυλίου στο μόριό
τους
Τέτοια είναι οι:
¾Πενικιλίνες
¾Κεφαλοσπορίνες
¾Μονοβακτάμες
¾Καρβαπενέμες
ΠΕΝΙΚΙΛΛΙΝΕΣ
¾ Βενζυλοπενικιλλίνη (πενικιλίνη G)
¾ Φαινοξυμεθυλική (πενικιλίνη V)
¾ Αντισταφυλλοκκικές (Μεθικιλλίνη,
Οξακιλλίνη, Δικλοξακιλλίνη,
Φλουκλοξακιλλίνη).
Το αντιμικροβιακό τους φάσμα είναι πολύ στενό
και αφορά κυρίως τον σταφυλόκοκκο aureus και
σε μικρότερο βαθμό τους υπόλοιπους
σταφυλόκοκκους..
ΠΕΝΙΚΙΛΛΙΝΕΣ ΕΥΡΕΟΣ
ΦΑΣΜΑΤΟΣ
ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
ΠΕΝΙΚΙΛΛΙΝΩΝ
¾ Αλλεργία
¾ Γαστρεντερικές διαταραχές
¾ Ηπατοτοξικότητα
¾ Ηλεκτρολυτικές διαταραχές
¾ Διαταραχές από το ΚΝΣ
¾ Νευροτοξικότητα
ΤΡΟΠΟΣ ΔΡΑΣΗΣ Β-ΛΑΚΤΑΜΩΝ
ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΤΩΝ Β
Β-ΛΑΚΤΑΜΑΣΩΝ
ΛΑΚΤΑΜΑΣΩΝ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΕΦΑΛΟΣΠΟΡΙΝΩΝ
ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΟ ΦΑΣΜΑ
ΚΕΦΑΛΟΣΠΟΡΙΝΩΝ
δεύτερης γενεάς
ΑΝΤΙΜIΚΡΟΒΙΑΚΟ ΦΑΣΜΑ
ΚΕΦΑΛΟΣΠΟΡΙΝΩΝ
τέταρτης γενεάς,
γενεάς,
Κεφεπίμη, που δρα σε:
Κεφεπίμη,
Gram αρνητικά
Gram θετικά (σταφυλόκοκκος aereus
ευαίσθητος στην μεθικιλλίνη, στρεπτόκοκκος
pneumoniae και στρεπτόκοκκος pyogenes)
Δεν δρα στους ανθεκτικούς στη μεθικιλλίνη
σταφυλόκοκκους
υλόκ κκ υ και
κ στο B.B Fragilis
F ilis
ΜΟΝΟΜΠΑΚΤΑΜΕΣ
Είναι: Β -λακτάμες
λακτάμες με μονοκυκλική δομή.
δομή
Κύριος αντιπρόσωπος η Αζτρεονάμη
(AZACTAM).
Φάσμα: Ψευδομονάδα , Gram αρνητικά
β
βακτηρίδια.
ίδ
Δεν δρα στα Gram θετικά βακτηρίδια, στα
αναερόβια και στο acinetobacter.
ΚΑΡΒΑΠΕΝΕΜΕΣ
Ιμιπενέμη – Σιλαστατίνη (PRIMAXIN)
Μεροπενέμη
o Ευρύ αντιμικροβιακό φάσμα
o Αντοχή στις β -λακταμάσες
o Υδρολύονται από τις δισπεπτιδάσες του
νεφρού αντιμικροβιακό φάσμα
o Gram αρνητικά βακτηρίδια (πλην P.
Maltophilia, P. Cepacia)
o Gram θετικά βακτηρίδια (πλην των MRSA)
o Αναερόβια
o Παρουσιάζουν συνεργεία με τις
αμινογλυκοσίδες κατά της P. Aeruginosa
Ενδείξεις χορήγησης
y Λοιμώξεις
μ ξ ς αναπνευστικού και
ουροποιητικού από νοσοκομειακά
μικρόβια
y Π
Πολυμικροβιακές
β έ λοιμώξεις
ώξ
y Γυναικολογικές λοιμώξεις
Κλινική χρήση
9 Νοσοκομειακή
μ ή πνευμονία
μ
9 Ουρολοιμώξεις
9 Μικροβιακή ενδοκαρδίτις
9 Ενδοκοιλιακές λοιμώξεις
9 Σηψαιμία
9 μ ξ ς σε ανοσοκατεσταλμένους
Λοιμώξεις μ ς ασθενείς
ς
9 Χειρουργική χημειοπροφύλαξη
Παρενέργειες
9 Νεφροτοξικότητα
9 Ωτοτοξικότητα
9 Νευρομυϊκή παράλυση
ΛΙΝΚΟΣΑΜΙΔΕΣ
Λινκομυκίνη – Κλινταμυκίνη
Αναστέλλουν την πρωτεϊνική σύνθεση των
μικροβίων σε επίπεδο ριβοσωμάτων.
Το αντιμικροβιακό τους φάσμα περιλαμβάνει:
y Gram θετικά αερόβια βακτήρια
y Gram θετικούς αναερόβιους μικροοργανισμούς
y Gram αρνητικά αναερόβια βακτήρια
Κλινική χρήση
y Σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις
y Στρεπτοκοκκικές
ρ ς λοιμώξεις
μ ξ ς
y Πνευμονία από εισρόφηση
y Οστεομυελίτιδα
y Αναερόβιες ενδοκοιλιακές λοιμώξεις
y Συνδυάζονται με μετρονιδαζόλη κατά του Β. Fragilis
και με ημισυνθετικές πενικιλίνες ή και με
αμινογλυκοσίδες επί μεικτών λοιμώξεων
Ανεπιθύμητες ενέργειες
Ερεθισμός του γαστρεντερικού
Ψευδομεμβρανώδης κολίτις
Αλλεργικές αντιδράσεις
Ηπατοτοξικότης
Ουδετεροπενία
ΓΛΥΚΟΠΕΠΤΙΔΙΑ
Βανκομυκίνη – τεϊκοπλανίνη
Μηχανισμός δράσης
Αναστολή της σύνθεσης του κυτταρικού
τοιχώματος
ώ
Αναστολή της σύνθεσης RNA
Επίδραση στην διαπερατότητα της κυτταρικής
μεμβράνης
Παρενέργειες
Ωτοτοξικότητα
Νεφροτοξικότητα
Εξανθήματα
Θ μβ λ βί δ
Θρομβοφλεβίτιδα
Ερυθρότητα προσώπου
Αγγειοοίδημα - υπόταση
ΣΤΡΕΠΤΟΓΡΑΜΙΝΕΣ
Quinupristin/ dalfopristin (70:30)
Βακτηριοστατικές ουσίες κατά των Gram +
βακτηριδίων.
Ο συνδυασμός τους έχει βακτηριοκτόνο και
παρατεταμένη μετα‐ αντιβιοτική δράση.
Τρόπος δράσης
ρ ς ρ ης
Αναστέλλουν την πρωτεϊνική σύνθεση των μικροβίων σε
επίπεδο ριβοσώματος.
Αντιμικροβιακό φάσμα
¾ Gram + βακτήρια (S. aereus, S. epidermidis,
Streptococcus pneumonie, Streptococcus
pyogenes)
¾ Enterococcus feacium συμπεριλαμβανομένων και των
Enterococcus feacium συμπεριλαμβανομένων και των
ανθεκτικών στην βανκομυκίνη στελεχών
¾ Gram + αναερόβια βακτήρια
¾ Listeria monocytogenes
¾ Haemophilus influenzae
H hil i fl
¾ N. meningitidis
¾ Moraxella catarrhalis
¾ Legionella pneumophi
Κλ
Κλινική χρήση
ή ή
¾ Νοσοκομειακή πνευμονία
¾ Πνευμονία κοινότητας
¾ Λοιμώξεις δέρματος και μαλακών μορίων
¾ Μικροβιαιμία
¾ Λοιμώξεις από εντερόκοκκο ανθεκτικό στην
βανκομυκίνη
ΟΞΑΖΟΛΙΔΙΝΕΣ
Linezolid
Συνθετικές αντιμικροβιακές ουσίες, που
αναστέλλουν την πρωτεϊνοσύνθεση των
βακτηριδιακών κυττάρων.
Αντιμικροβιακό φάσμα
Gram + βακτήρια
Σταφυλόκοκκοι ανθεκτικοί στην μεθικιλλίνη
S. aereus ανθεκτικός στα γλυκοπεπτίδια
Εντερόκοκκοι feacalis και feacium ανθεκτικών
στην βανκομυκίνη
Α όβ
Αναερόβιοι μικροοργανισμοίί ((clostridium
l t idi
perfingens, C. dificile, peptostreptococcus spp,
B. Fragilis)
Κλινική χρήση
Νοσοκομειακή πνευμονία
Λοιμώξεις από εντερόκοκκο ανθεκτικό στην
βανκομυκίνη
μ ξ ς δέρματος
Λοιμώξεις ρμ ς και μ
μαλακών μ
μορίων
ρ
Πνευμονία κοινότητας
ΜΕΤΡΟΝΙΔΑΖΟΛΗ
Mικροβιοκτόνο αντιβιοτικό για αναερόβιες
λοιμώξεις
¾Μηχανισμός δράσης
ς στο βακτηριακό
Είσοδος β ηρ κύτταρο
ρ μμε παθητική
η ή
διάχυση
Αναγωγή της νιτροομάδας
Αποσύνδεση των κλώνων του DNA
¾Αντιμικροβιακό φάσμα
Αναερόβια μικρόβια
Τριχομονάδες
Ιστολυτική αμοιβάδα
Κοινά χαρακτηριστικά
Λοιμώξεις ουροποιητικού
ουρο οιητικού (προστατίτις)
( ροστατίτις)
Λοιμώξεις αναπνευστικού
Εντερολοιμώξεις (σαλμονέλλα, σιγκέλλα)
Λοιμώξεις δέρματος και μαλακών μορίων
Λοιμώξεις οστών
ΝΕΩΤΕΡΕΣ ΚΙΝΟΛΟΝΕΣ
Moxifloxacin – levofloxacin
► Έχουν:
Ισχυρή μικροβιοκτόνο δράση.
Καλές φαρμακοκινητικές και φαρμακοδυναμικές
ιδιότητες.
Υψηλή συγκέντρωση στην εστία λοίμωξης.
Πα εμ όδι η της γ
Παρεμπόδιση γρήγορης
ήγ ης ανά
ανάπτυξης
τυξης αντ
αντοχής.
χής
Αντιμικροβιακό φάσμα
Μα
Μακράς
ράς δράσης
ρά ης
¾Σουλφαδιμεθοξίνη
¾Σουλφαμεταπυραζίνη
¾Σουλφαδοξίνη
Μηχανισμός δράσης
Είναι βακτηριοστατικά
Εί β ά και δρουν
δ με παρεμβολή
β λή στη
σύνθεση του φυλλικού οξέος των μικροβίων
ΣΟΥΛΦΟΝΑΜΙΔΕΣ
Αντιμικροβιακό φάσμα
Gram θετικά – αρνητικά βακτήρια
Ακτινομήκυτες, χλαμύδια
Πλασμώδια, τοξόπλασμα gondii
Κλινική χρήση
-Χορήγηση per os και τοπικά
-καλή κατανομή στους ιστούς και ΕΝΥ
-Σε ουρολοιμώξεις, συστηματικές λοιμώξεις μαζί
με τριμεθοπρίμι,
τριμεθοπρίμι τοξοπλάσμωση
τοξοπλάσμωση, ελονοσία μαζί
με πυριμεθαμίνη
-Τοπικά σε οφθαλμικές λοιμώξεις, ερπητοειδή
δερματίτιδα και εγκαύματα.
Οι δυσαπορρόφητες σουλφοναμίδες
χορηγούνται σε:
Ελκώδη κολίτιδα
Νόσο Crohn
ΤΕΤΡΑΚΥΚΛΙΝΕΣ
Διακρίνονται σε:
- βραχείας δράσης (τετρακυκλίνη, οξυτετρακ.)
- ενδιάμεσης δράσης (μεθακυκλίνη)
- μακράς δράσης (δοξυκυκλίνη, μινικυκλίνη)
Μηχανισμός δράσης
Αντιμικροβιακό φάσμα
• Gram + βακτήρια
• Στελέχη
Σ λέ σταφυλοκόκκου,
λ ό στρεπτοκόκκου
ό
ομάδας Α
• Ρυκέτσιες, χλαμύδια, μυκόπλασμα
• Campylobacter χολέρας,
χολέρας γονόκοκκος
ΤΕΤΡΑΚΥΚΛΙΝΕΣ
Κλινική χρήση
Βακτήρια,
ήρ , βρουκέλλωση,
βρ η, βλεννόρροια
β ρρ
Χολέρα, χλαμύδια, ψιττάκωση
Σπειροχαίτες, τράχωμα, ρικετσιώσεις
Παρενέργειες
y Σουλφοναμίδες (ιστοπλάσμωση)
y Ιωδιούχο κάλιο (σποροτρίχωση)
y Βενζοικό σαλικυλικό οξύ
Βενζοικό,
(δερματομυκητιάσεις)
ΠΟΛΥΕΝΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
Αμφοτερικίνη Β, νυστατίνη
Μηχανισμός δράσης
Τα πολυεν.
Τ λυ αντ. αντιδρούν
δ ύ σαν οξέα
ξέ ή βάσεις,
βά
συνδέονται με τις στερόλες της
κυτταροπλασματικής μεμβράνης με τελικό
αποτέλεσμα τον θάνατο των μυκήτων από τη
λύση
ύ αυτής.
ή
ΑΝΤΙΜYKHTIAKA ΦΑΡΜΑΚΑ
Αντιμικροβιακό φάσμα
¾ Candida,
Candida blastomyces
¾ Aspergillus, histoplasma
¾ Cryptococcus, sporothrix
Κλινική
ή χρήση
ή
Η νυστατίνη: χορηγείται τοπικά και από το
στόμα.
Παρεντερικά είναι πολύ τοξική.
Είναι αποτελεσματική στις μυκητιάσεις δέρματος
και βλεννογόνων (εντέρου, στόματος, κόλπου)
Υπερευαισθησία, νεφροτοξικότητα,
ηπατοξικότητα, καρδιακή αρρυθμία,
θρομβοφλεβίτιδα, ηλεκτρολυτικές διαταραχές.
5- ΦΘΟΡΙΟΚΥΤΟΣΙΝΗ
Μηχανισμός δράσης
Είσοδος στο κύτταρο, απαμίνωση και μετατροπή
σε παράγωγα που παραβλέπουν την σύνθεση
RNA και DNA των μυκήτων.
Αντιμικροβιακό φάσμα
Candida, Cryptococcus, Αspergillus
Κλ
Κλινική
ή χρήση
ή
Per os και iv. Διέρχεται τον αιματοεγκεφαλικό
φραγμό και το 90% αποβάλλεται αναλλοίωτη
από
ό τα νεφρά.ά
Χρειάζεται περιορισμός δοσολογίας σε ασθενείς
με νεφρική βλάβη.
Επειδή αναπτύσσει γρήγορα αντοχή χορηγείται
με αμφοτερικίνη όπου δρα συνεργικά.
Χρησιμοποιείται στις μηνιγγίτιδες από
μυκητιάσεις.
Κλινική χρήση
Σπανίως ηπατοξικότητα, γαστρεντερικές
διαταραχές, καταστολή του μυελού των οστών.
ΑΝΤΟΧΗ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ ΣΤΑ
ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ
Η βακτηριακή αντοχή στα αντιβιοτικά σχετίζεται
με:
9 Την ευρεία και συχνά αλόγιστη χρήση
τους
9 Την βαρύτητα της λοίμωξης
9 Το είδος των λοιμώξεων και την
συχνότητα αυτών
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ
Η αντοχή
χή επέρχεται
ρχ κατόπιν μεταβολής
μ β ής τηςης δομής
μής
DNA του κυττάρου – μετάλλαξη ή μεταλλαγή.
Μετάλλαξη :
o Αλλαγή δομής του χρωμοσωματικού DNA
o Απόκτηση
ό εξωχρωμοσωματικού
ξ ύ DNA
DN
(αποτέλεσμα ανταλλαγής γενετικού υλικού)
Από βιοχημική άποψη η αντοχή μπορεί να
εκφράζεται με :
o Αλλαγή του βιολογικού στόχου δράσεως των
αντιβιοτικών
ρ γ γ ενζύμων
o Παραγωγή ζ μ που υδρολύουν
ρ
τροποποιούν ή παγιδεύουν τα αντιβιοτικά
o Ελαττωμένη κυτταρική διαπερατότητα
Βαθμός αντοχής: - τύπου στρεπτομυκίνης
- τύπου πενικιλίνης
ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ
ΕΛΑΤΤΩΜΕΝΗ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗ
ΔΙΑΠΕΡΑΤΟΤΗΤΑ
Θεωρείται
ρ σαν αποφασιστικός
φ ς παράγων
ρ γ
ανάπτυξης αντοχής τα τελευταία χρόνια και
έχει σημασία μόνο για τα GRAM (-)
βακτηρίδια.
Αντοχή GRAM ((-)) βακτηριδίων σε υδρόφοβα
αντιβιοτικά:
• ερυθρομυκίνη, κλινταμυκίνη
• φουσιδικό οξύ, βανκομυκίνη
ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ
Όταν χρησιμοποιούνται τα
αντιβιοτικά
ά σε συνδυασμό
δ ό η δ
δράση
ά
τους μπορεί να είναι:
- αδιάφορη
- αθροιστική
- συνεργική
- ανταγωνιστική
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΥ ΦΑΡΜΑΚΩΝ
¾ Για επίτευξη
ξη συνεργικού
ργ αποτελέσματος
μ ς σε
λοιμώξεις που οφείλονται σε ανθεκτικά μικρόβια,
όπως σε ενδοκαρδίτιδα από εντερόκοκκο
(πενικ+αμινογλυκοσίδη), σε λοιμώξεις από
ψευδομονάδα (αντιψευδ. Πενικ
Πενικ+αμινογλυκοσίδη),
αμινογλυκοσίδη), σε
μυκητιάσεις (αμφοτερικίνη Β+5- φθόριοκυτοσίνη).