Yajurved

aj.
org
Dees3ced
epegJexoYee<eced
eerceeevevomejmJeleermJeeefcevee efveefce&leb mebmke=leee&Yee<eeYeeb meceue*dke=leced
am
mecHeeoveced
as
eevevo Jewefoke MeesOemebmLeeve

iegkegue keeBie[er efJeeefJeeeuee, nefjej
the
ary
eLecees Yeeie
ekeeMeke
eevevo DevegmevOeeve ekeeMeve kesv
iegkegue keeBie[er efJeeefJeeeuee, nefjej.
Je<e& 2008
as
the
ary
am
aj.
org
aj.
org
Dees3ced
epegJexoYee<eced
am
mecHeeoke
ees. %eeve ekeeMe Meem$eer
as
DeOe#e
the
ary
eLecees Yeeie
ekeeMeke
Je<e& 2008
ekeeMekeeevevo DevegmevOeeve ekeeMeve kesv

iegkegue keeBie[er efJeeefJeeeuee
am
nefjej.
the
ary
as
meved 2008
cetue
aj.
org
epegJexoYee<es
cegke-
Yeejle efebme& SC[ HeeqyueMeme&

efouueer.
otjYee<e-09212390469
aj.
org
Dees3ced
DeLe epegJexoYee<eejcYe efeeles
am
ees peerJes<eg oOeeefle meJe&megke=le%eeveb iegCewjerej

leb velJee efeeles HejesHeke=lees mee megyeesOeee e
$eiJesome efJeOeee Jew iegCeiegefCe%eeveeoelegJe&jced
Yee<eb keececeLees efeeeceeepegJexome Yee<eb ceee1
elegm$ewjwjJeefvemeefnlewefJe&ecemejs
MegYes Heew<es ceemes efmeleoueYeefJeeeseqvceleefleLeew~
iegjesJee&js eele eefleHeoceleerb megefJeog<eeb
eceeCewefve&ye&b MeleHeLeefvekeleeefoefYejefHe2
Dees3ced efJeeeefve osJe meefJeleo&gefjleeefveN Heje megJe~ eNb leVeNDee megJe epeg030.3
the
ary
as
F&ejsCe peerJeeveeb iegCeiegefCeefJe%eeveesHeosMeee e=iJesos meJee&ved HeoeLee&ved JeeKeeesoeveeR ceveg<ewmlesYees

eLeeeLeesHekeejenCeee efeee keLeb kee&Jee FlegHeefoMeles~ le$e eeob eelmeeOeveb eeHesef#eleb leeo$e epegJexos
ekeeMeles~ kegle? eeJeled efeeeefveb %eeveb ve YeJeefle vewJe leeJe^sb megKeb keoeefeppeeeles~ efJe%eeveme
efeeensleglJeekeeMekeejkelJeeefJeeeefveJee&kelJeeOecee&eJee&kelJewOe&ce&Heg<eeLe&ees mebeespekelJeeled~ eelkece& efJe%eeveefveefceeb
YeJeefle leelmegKepevekeb mebHeeles~ lemceevceveg<eweJf e&%eeveHegjmejcesJe kecee&vegeveb efveleb kee&Jeced~ kegle? peerJeme
eslevelJeeokece&leee mLeelegceMekeelJeeled~ vewJe keefeoelceceveeeCesevq eeeuevesve efJevee #eCeceefHe mLeelegcen&efle~
epegeYf e&e&pevleerlegkeleeeceeCeeled~ esve ceveg<ee F&ejb Oeeefce&keeved efJeog<ee Hetpeeefvle meJe&esemeeleb
efMeuHeefJeeemeeflekejCeb MegYeefJeeeiegCeoeveb eLeeeesieleee meJeexHekeejs MegYes JeJenejs efJelmeg e JeeefoJeeb kegJe&efvle
leepeg; DevelmeJe Yetefcekeeeeb ekeeefMeleb le$e Jeced~ mee Yetecf ekee elegCee JesoeveeceskewJe Jee&les
Deeqmceved epegJexos elJeeeEjMeoOeeee meefvle le$ewkewkeeqmceVeOeees cev$ee mebKeeevles
DeOeee
cev$e
Dee0
ceb0
Dee0
ceb0
Dee0
ceb0
1
31
11
83
21
61
31
22
2
34
12
117
22
34
32
16
63
13
58
23
65
33
97
37
14
31
24
40
34
58
epegJexoYee<es
43
15
65
37
16
66
48
17
99
63
18
77
40
19
95
10
34
20
90
25
47
35
22
26
26
36
24
27
45
37
21
28
46
38
28
29
60
39
13
30
22
40
17
aj.
org
as
am
elJeeeEjMeoOeeemLee meJex cev$ee SleeJevle 1975 SkeesveeEJeMeefle Meleeefve Heemeeflee meefvle

Yee<eeLe&-Deye epegJexo kes Yee<e kee DeejcYe efkeee peelee nw
pees efveieg&Ce iegCeHege mes osle megke=le efJe%eeve~
eCeleHeeue peieoerejefn keefj eCeece efleefn Oeeve1
%eeveoeefe $eiJeso kee Yee<eeYeer< efJeOeee~
Hej-GHekeej efJeeeefj keefj MeerIe megyeesOe efveOeee2
MeleHeLe yeeeCe Deeefo Hegefve efveIeCg efvekele efveneefj~
epegJexo pees efeeeHej Jeveez leeefn efJeeeefj3
Ske mene veJeMele DeefOeke efJeecemej eeQleerme~
Heew<e Megkeue lesjefme efleefLe efove DeOeerMe JeeieerMe4
the
ary
efJeece kes mebJeled 1934 Heew<e megeof 13 iegJeej kes efove epegJexo kes Yee<e yeveeves kee DeejcYe efkeee peelee
nw~ (efJeeeefve0) Fme cev$e kee DeLe& Yetefcekee ceW kej efoee nw~
F&ej ves $eiJeso ceW iegCe Deewj iegCeer kes efJe%eeve kes ekeeMe kes eje meye HeoeLe& eefme efkees nQ, Gve ceveg<eeW
kees HeoeLeeX mes efpeme-efpeme ekeej eLeeeesie GHekeej uesves kes efuees efeee kejveer eeefnes leLee Gme efeee kes pees-pees
De Jee meeOeve nQ, mees-mees epegJexo ceW ekeeefMele efkees nQ, keeeWekf e peye-leke efeee kejves kee { %eeve ve nes, leye
leke Gme %eeve mes es megKe keYeer veneR nes mekelee Deewj efJe%eeve nesves kes es nsleg nQ efke pees efeee [Deewj] ekeeMe,
DeefJeee keer efveJe=ef e, DeOece& ceW DeeJe=ef e leLee Oece& Deewj Heg<eeLe& kee mebeesie kejvee nw~ pees kece&keeb[ nw, mees efJe%eeve kee
efveefcee Deewj pees efJe%eevekeeb[ nw, mees efeee mes Heue osves Jeeuee neslee nw~ keesF& peerJe Ssmee veneR nw efke pees ceve, eeCe,
Jeeeg, Feqve Deewj Mejerj kes eueees efyevee Ske #eCe Yej Yeer jn mekes, keeeWefke peerJe DeuHe%e SkeosMeJeeea esleve nw~
Fmeefuees pees F&ej ves $eiJeso kes cev$eeW mes meye HeoeLeeX kes iegCeiegCeer kee %eeve Deewj epegJexo kes cev$eeW mes meye efeee
kejveer eefme keer nw, keeeWefke ($eked) Deewj (epeg) Fve MeyoeW kee DeLe& Yeer ener nw efke efpememes ceveg<e ueesie F&ej
mes ueskes He=efLeJeerHee&vle HeoeLeeX kes %eeve mes Oeeeqce&ke efJeeveeW kee mebie, meye efMeuHeefeee meefnle efJeeeDeeW keer efmeef,
es efJeee, es iegCe Jee efJeee kee oeve, eLeeeesie Gkele efJeee kes JeJenej mes meJeexHekeej kes Devegketue Jeeefo
eLeceesOeee
aj.
org
HeoeLeeX kee Kee& kejW, Fmeefuees Fmekee veece epegJexo nw~ Deewj Yeer Fve MeyoeW kee DeefYeeee Yetecf ekee ceW eke kej
efoee nw, Jeneb osKe uesvee eeefnes, keeeWefke Gkele Yetefcekee eejeW Jeso keer Ske ner nw
Fme epegJexo ceW meye eeueerme DeOeee nQ, Gve Ske-Ske DeOeee ceW efkeleves-efkeleves cev$e nQ, mees HetJe& mebmke=le
ceW kees yeveekes meye efueKe efoee nw Deewj eeueermeeW DeOeee kes meye efceuekes 1975 (GVeermmeew Heenej) cev$e nQ
F<es lJesleme Hejceser epeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ F<es lJesleejYe YeeieHee&vleme
mJeje[dye=nleervo~ ceOece mJej~ Dees meJe&me yeeeegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLeesecekece&efmeOeLe&ceerej eeLe&veere FlegHeefoMeles
$eiJeso kes Yee<e kejves kes Heeeled epegJexo kes cev$eYee<e kee DeejcYe efkeee peelee nw~ Fmekes eLece
DeOeee kes eLece cev$e ceW Gece-Gece keeceeW keer efmeef kes efuees ceveg<eeW kees F&ej keer eeLe&vee kejveer
DeJeMe eeefnes, Fme yeele kee ekeeMe efkeee nw
am
Dees3ced FN<es lJeesNpex lJee JeeNeJe mLe osNJees Je meefJeNlee eeHe&eleg esleceeeN
kece&CeNDeeHeeeOJeceIveeNFvee YeeNieb eNpeeJeleerjveceerNJeeDeeN#cee cee Je mlesNveF&MeleN ceeIeMemees
OegJeeDeNeqmceved ieesHeleew meele yeNere&peceeveme HeNMetved Heeefn1
as
FN<es~ lJeeN~ TNppex~ lJeeN~ JeeNeJe~ mLeN~ osNJe~ JeN~ meNefJeNlee~ e~ DeNHeNe&Nleg~ esleceeNesefleN esleceee~ kecce&Ces~
Dee~ HeeNeNOJeNced~ DeNIveeN~ Fvee~ YeeNieb~ eNpeeJeleerNefjefle~ eNpeeJeleer~ DeNveNceerNJee~ DeNeN#cee~ cee~ JeN~ mlesNve~ F&NMeNleN~
cee DeNIeMemeN FleNIeMeme~ OegJee~ Deeqmceved~ ieesHeleeNefJeefleN ieesHeleew~ meeNleN~ yeNer~ epeceeveme~ HeNMetved~ HeeNefnN1
the
ary
HeoeLe&-(F<es) DeVeefJe%eeveees eees~ F<eefceleVeveecemeg Heefleced (efveIeb02.7) F<eleerefle ieeflekece&meg Heefleced

(efveIeb02.14) Demceeelees efkeJeefHe ke=les Heob efmeOeefle (lJee) efJe%eevemJeHeb Hejcesejced (Tppex)
HejeeceesecejmeueeYeee~ `Te&me' (Mele05.1.2.8) (lJee) DevevleHejeeceevevojmeIeveced (JeeeJe)
meJe&ef eeeeeefnsleJe mHeMe&iegCee Yeewelf ekee eeCeeoe~ Jeeegefjefle Heoveecemeg Heefleced (efveIeb05.4) Devesve eeefmeeOekee
JeeeJees ie=evles~ Jee ieefleievOeveeesefjlemceeled (ke=JeeHee0 GCee01~1) DevesveeHegkeleeLeex ie=eles (mLe) meefvle~ De$e
Heg<eJeleesve eLeceHeg<eme mLeeves ceOeceHeg<e (osJe) meJex<eeb megKeveeb oelee meJe&efJeeeeesleke~ osJees oeveee
oerHeveee eesleveee egmLeevees YeJeleerefle Jee ees osJe mee osJelee (efve07.15) (Je) eg<ceekeb (meefJelee)
meJe&peieoglHeeoke mekeuewee&Jeeved peieoerej (eeHe&eleg) eke=leee mebeespeeleg (esleceee) DeefleMeesve eMemle
meesefleMeefelemlemcew e%eee (kecce&Ces) keleg eesielJesve meJeexHekeejeLee&e (DeeHeeeOJeced) DeeHeeeecens Jee~ De$e He#es
Jelee (DeIvee) JeOe&ef elegcene& nvlegcevene& ieeJe FeqveeefCe He=efLeJeeoe HeMeJee~ `DeIvee Fefle ieesveecemeg Heefleced'
(efveIeb02~11) (Fvee) Hejcewee&eesieee (Yeeieced) mesJeveereb Yeeieeveeb Oeveeveeb %eeveeveeb Jee Yeepeveced (epeeJeleer)
Yeteme epee Jee&vles eemeg lee~ De$e YetcveLex celegHed (DeveceerJee) DeceerJees JeeefOeve& efJeeles eemeg lee~ `Dece jesies'
Flemceeod yeenguekeeoewCeeefoke `F&Jeved' elee (Dee#cee) ve efJeeles e#cee jesiejepees eemeg lee~ e#e Flemceeled~
Deefe&mleg0 (GCee01~138) Devesve `ceved' elee (cee) efve<esOeeLex (Je) lee~ De$e Heg<eJelee (mlesve) eesj
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(F&Mele) F&eb meceLeex YeJeleg~ De$e uees[Lex ue*d~ yengueb voefme [Dee02.4.73] Fefle MeHees uegieYeeJe (cee) efve<esOeeLex
(DeIeMeme) eesIeb HeeHeb Mebmeefle me (OegJee) efveeuemegKensleJe (Deeqmceved) Jee&ceeves ele#es (ieesHeleew) ees ieJeeb Heefle
mJeeceer leeqmceved (meele) YeJeseg (yeer) yee De$e~ Jee voefme (Dee06~1~106) Devesve HetJe&meJeCe&oerIee&osMe
(epeceeveme) e Hejcesejb meJeexHekeejb Oece e epeefle leme efJeog<e (HeMetved) ieesenmleeoerved efee epee Jee~ eerefn&
HeMeJe (Mele01.6.3.36) epee Jew HeMeJe (Mele01.4.6.17) (Heeefn) j#e Deeb cev$e (Mele0(1.5.4.1-8)
JeeKeele1
DevJee-ns ceveg<ee Deeb meefJelee osJees YeieJeeved JeeeJemLe eevemceekeb Jees eg<ceekeb e eeCeevlekejCeseqveeefCe
meefvle leeefve esleceee kece&Ces eeHe&eleg~ Jeeefce<esVeeeeseceseew meefJeleejb osJeb lJee lJeeb leLeesppex Hejeeceesecejmeeees
Yeeieb Yepeveereb lJee lJeeb meleleceeeeece; SJeb YetlJee eteceeHeeeOJeb Jeeb eeHeeeecens~ ns Hejcesej! YeJeeved
ke=Heeemceekeefcevee Hejcewee&eees esleceee kece&Ces escee epeeJeleerjveceerJee Dee#cee iee meowJe eeHee&leg~ ns
Hejceelceved! YeJelke=Heeemceekeb ceOes keefeoIeMebme HeeHeer mlesveeesje cesMele keoeefevceeslHeeleeced~ leLee lJeceme
epeceeveme peerJeme HeMetved Heeefn meleleb j#e~ elees Je lee iee Fceeved HeMetbeeIeMebme mlesvees cesMele~ nleg meceLeex ve YeJesod
eleeseqmceved ieesHeleew He=efLeJeeefoj#eCeefcegkeme Oeeefce&keceveg<eme meceerHes yeerye&ees ieeJees OegJee meele YeJeseg1
YeeJeeLe&-ceveg<ew meowJe Oece Heg<eeLe&ceeefeleiJexoeOeevesve iegCeiegeCf eveew %eelJee meJe&HeoeLee&veeb mebeeesiesCe
Heg<eeLe&emf ees esleceeefYe efeeeefYe mebegewYe&efJeleJeced~ ele F&ejevegensCe meJex<eeb megKewee&me Je=e
f meeled~ leLee
meceked efeeee epeeee j#eCeefMe#eCes meowJe kee&Jes~ elees vewJe keefeod jesieeKees efJeIveeesje eyeue keoeefeod YeJesled
epeee meJee&eCf e megKeeefve eeHvegeg~ esveseb efJeefe$ee me=er jefelee lemcew peieoerejee meowJe OeveJeeoe Jeeee~ SJeb kegJe&lees
YeJele Hejceoeeuegjerej ke=Heee meowJe j#eefe<eleerefle cevleJeced1
HeoeLee&vJeeYee<ee-ns ceveg<e ueesiees! pees (meefJelee) meye peieled keer GlHeefe kejves Jeeuee mecHetCe& Ssee&egkele
(osJe) meye megKeeW kes osves Deewj meye efJeee kes eefme kejves Jeeuee Hejceelcee nw, mees (Je) legce nce Deewj DeHeves efce$eeW
kes pees (JeeeJe) meye efeeeDeeW kes efme kejevesnejs mHeMe& iegCeJeeues eeCe DevlekejCe Deewj Feqveeb (mLe) nQ, Gvekees
(esleceee) Delegece (kece&Ces) kejves eesie meJeexHekeejke e%eeefo keceeX kes efuees (eeHe&eleg) Deer ekeej mebegkele
kejs~ nce ueesie (F<es) DeVe Deeefo Gece-Gece HeoeLeeX Deewj efJe%eeve keer Fe Deewj (Tpex) Hejeece DeLee&led Gece jme
keer eeef kes efuees (Yeeieced) mesJee kejves eesie Oeve Deewj %eeve kes Yejs ngS (lJee) Gkele iegCeJeeues Deewj (lJee) es
Hejeeceeefo iegCeeW kes osves nejs DeeHekee meye ekeej mes Deeee kejles nQ~ ns efce$e ueesiees! legce Yeer Ssmes neskej
(DeeHeeeOJeced) GVeefle kees ee nes leLee nce Yeer neW~ ns YeieJeved peieoerej! nce ueesieeW kes (Fvee) Hejce Ssee& keer
eeef kes efuees (epeeJeleer) efpevekes yengle mevleeve nQ leLee pees (DeveceerJee) JeeefOe Deewj (Dee#cee) efpeveceW jepee#cee
Deeefo jesie veneR nQ, Jes (DeIvee) pees-pees ieew Deeefo HeMeg Jee GVeefle kejves eesie nQ, pees keYeer eEnmee kejves eesie veneR,
pees Feqveeb Jee He=eLf eJeer Deeefo ueeske nQ, Gve kees meowJe (eeHe&eleg) efveele keerepf ees~ ns peieoerej! DeeHekeer ke=Hee mes nce
ueesieeW ceW mes ogKe osves kes efuees keesF& (DeIeMebme) HeeHeer Jee (mlesve) eesj [eket (cee F&Mele) cele GlHeVe nes leLee DeeHe
Fme (epeceeveme) Hejcesej Deewj meJeexHekeej Oece& kes mesJeve kejves Jeeues ceveg<e kes (HeMetved) ieew, Iees[
s Deewj neLeer Deeefo
leLee ue#ceer Deewj epee keer (Heeefn) efvejvlej j#ee keerepf ees, efpememes Fve HeoeLeeX kes njves kees HetJeexkele keesF& og ceveg<e
eLeceesOeee
am
aj.
org
meceLe& (cee) ve nes, (Deeqmceved) Fme Oeeeqce&ke (ieesHeleew) He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX keer j#ee eenves Jeeues meppeve ceveg<e kes
meceerHe (yeer) yengle mes Gkele HeoeLe& (OegJee) efveeue megKe kes nsleg (meele) neW~ Fme cev$e keer JeeKee MeleHeLeyeeeCe ceW keer nw, Gmekee efkeevee HetJe& mebmke=le-Yee<e ceW efueKe efoee Deewj Deeies Yeer Ssmee ner efkeevee efueKee peeeiee,
efpemekees osKevee nes Jen Gme efkeeves mes osKe uesJes1
YeeJeeLe&Yee<ee-efJeeved ceveg<eeW kees meowJe Hejcesej Deewj Oece&egkele Heg<eeLe& kes Deeee mes $eiJeso kees He{ kes
iegCe Deewj iegCeer kees erke-erke peevekej meye HeoeLeeX kes meceeesie mes Heg<eeLe& keer efmeef kes efuees Delegece efeeeDeeW
mes egkele nesvee eeefnes efke efpememes Hejcesej keer ke=HeeHetJe&ke meye ceveg<eeW kees megKe Deewj Ssee& keer Je=ef nes~ meye ueesieeW
kees eeefnes efke Des-Des keeceeW mes epee keer j#ee leLee Gece-Gece iegCeeW mes Heg$eeefo keer efMe#ee meowJe kejW efke
efpememes eyeue jesie, efJeIve Deewj eesjeW kee DeYeeJe neskej epee Deewj Heg$eeefo meye megKeeW kees ee neW, ener es keece meye
megKeeW keer Keeve nw~ ns ceveg<e ueesiees! DeeDees DeHeves efceuekes efpemeves Fme mebmeej ceW Deeee&He HeoeLe& jes nQ, Gme
peieoerej kes efuees meowJe OeveJeeo osJeW~ Jener Hejce oeeueg F&ej DeHeveer ke=Hee mes Gkele keeceeW kees kejles ngS ceveg<eeW
keer meowJe j#ee kejlee nw1
Jemees HeefJe$eefceleme $eef<e me SJe~ e%ees osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
me e%e keerMees YeJeleerlegHeefoMeles
Jen e%e efkeme ekeej kee neslee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
Jemees HeNefJe$eceefmeN eewjefme He=efLeNJeefme ceeleNefjevees IeNcees&efme efJeNeOeeDeefme~

HeNjcesCeN OeecveeN nmJeN cee ecee& les eN%eHeeflee&<eealed2
Jemees~ HeNefJe$e~ DeNefmeN~ eew~ DeNefmeN~ He=efLeNJeer~ DeNefmeN~ ceeNleNefjeve~ IeNce&~ DeefmeN~ efJeNeOeeN Fefle efJeNeOee~ DeNefmeN~
HeNjcesCe~ Oeecvee~ nmJe~ cee~ e~ cee~ lesN~ eN%eHeefleNefjefle eN%eHeefle~ eN<eeaNled2
the
ary
HeoeLe&-(Jemees) Jemeg~ De$eeLee&ef YeesefJe&HeefjCeece Fefle eLecee efJeYeefkeleefJe&HeefjCeeceles~ e%ees Jew Jemeg
(Mele01.5.4.9) (HeefJe$eb) Hegveeefle esve kece&Cee leled (Deefme) YeJeefle De$e meJe&$e Heg<eJelee (eew)
efJe%eeveekeeMensleg (Deefme) YeJeefle (He=efLeJeer) efJemle=le (Deefme) YeJeefle (ceeleefjeve) ceeleefj Devleefj#es eefmeefle
Deeeefveefle Jee leme Jeeees~ eVeg#eved0 (GCe01.157) Devesveeeb Meyoes efveHeeeflele~ ceeleefjee Jeeegcee&lee&vleefj#es
eefmeefle ceeleee&eefveleerefle Jee (efve07.26) (Iece&) DeeqiveleeHeegkele MeesOeke~ Iece& Fefle e%eveecemeg Heefleced
(efveIeb03.17) (Deefme) YeJeefle (efJeeOee) efJeeb oOeeleerefle (Deefme) YeJeefle (HejcesCe) eke=megKeegesve (Oeecvee)
megKeeefve e$e oOeefle lesve~ yeenguekee[d[gOee_Oeeleesce&efveved elee (nmJe) JeOe&les~ De$e Heg<eJeleees ue[Lex ueesd e
(cee) efve<esOeeLex (e) jleg~ De$e uees[Lex ueg*d (cee) efve<esOeeLex (les) leJe (e%eHeefle) e%eme mJeeceer e%ekeee&
epeceeve~ OeelJeLee&od e%eeLe&e
q Oee YeJeefle~ efJeee%eeveOecee&vegeveJe=eveeb osJeeveeb efJeog<eecewefnkeHeejceeefLe&kemegKemebHeeoveee
melkejCeb meceked HeoeLe&iegCemebcesueefJejesOe%eevemelee efMeuHeefJeeeele#eerkejCeb efveleb efJelmeceeieceevegeveb
MegYeefJeeemegKeOecee&eof iegCeeveeb efveleb oevekejCeefceefle (e<eealed) jleg j Jee~ De$eeefHe uees[Lex ueg*d Deeb cev$e
(Mele0(1.5.4.9-11) JeeKeele2
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
DevJee-ns efJevceveg<e! lJeb ees JemeesJe&megjeb e%e HeefJe$eceefme HeefJe$ekeejkeesefmle~ eewjefme mete&jeqMcemLees
YeJeefle~ He=efLeJeefme Jeeegvee men efJemle=lees YeJeefle~ leLee ceeleefjevees Ieceexefme Jeeees MeesOekees YeJeefle~ efJeeOee Deefme
mebmeejme megKeOeejkees YeJeefle~ HejcesCe Oeecvee men bnmJe bnles JeOe&les~ leefceceb e%eb cee ecee& lepe~ leLee les leJe
e%eHeeflemleb cee e<eealed cee lepeleg2
YeeJeeLe&-ceveg<eeCeeb efJeeeefeeeYeeb meceievegef lesve e%esve HeefJe$elee ekeeMe He=efLeJeer jepeb JeeegeeCeJeod
jepeveerelf e eleeHe meJe&j#ee Deemceuueeskes Hejueeskes e HejcemegKeJe=ef HejmHejceepe&Jesve Jee&ceeveb kegefueleeleeiee
peeeles~ Dele SJe meJezce&veg<ew HejesHekeejee efJeeeHeg<eeLee&Yeeb eerlee efvelecevegeleJe Fefle2
HeoeLe&-ns efJeeeegkele ceveg<e! let pees (Jemees) e%e (HeefJe$eced) Megef kee nsleg (Deefme) nw~ (eew) pees
efJe%eeve kes ekeeMe kee nsleg Deewj mete& keer efkejCeeW ceW efmLej nesves Jeeuee (Deefme) nw~ pees (He=efLeJeer) Jeeeg kes meeLe
osMeosMeevlejeW ceW HewuevesJeeuee (Deefme) nw~ pees (ceeleefjeve) Jeeeg kees (Iece&) Meg kejvesJeeuee (Deefme) nw~ pees
(efJeeOee) mebmeej kee OeejCe kejvesJeeuee (Deefme) nw leLee pees (HejcesCe) Gece (Oeecvee) mLeeve mes (nmJe) megKe
kee ye{evesJeeuee nw~ Fme e%e kee (cee) cele (e) leeie kej leLee (les) lesje (e%eHeefle) e%e keer j#ee kejves Jeeuee
epeceeve Yeer Gmekees (cee) ve (e<eealed) leeies~ OeelJeLe& kes DeefYeeee mes e%e Meyo kee DeLe& leerve ekeej kee neslee nw
DeLee&led Ske pees Fme ueeske Deewj Hejueeske kes megKe kes efuees efJeee, %eeve Deewj Oece& kes mesJeve mes Je= DeLee&led ye[s-ye[s
efJeeved nQ, Gvekee melkeej kejvee~ otmeje Deer ekeej HeoeLeeX kes iegCeeW kes cesue Deewj efJejesOe kes %eeve mes efMeuHeefJeee
kee ele#e kejvee Deewj leermeje efvele efJeeveeW kee meceeiece DeLeJee MegYeiegCe efJeee megKe Oece& Deewj mele kee efvele oeve
kejvee nw2
YeeJeeLe&-ceveg<e ueesie DeHeveer efJeee Deewj Gece efeee mes efpeme e%e kee mesJeve kejles nQ, Gmemes HeefJe$elee kee
ekeeMe, He=efLeJeer kee jepe, JeeegHeer eeCe kes legue jepeveerefle, eleeHe, meye keer j#ee, Fme ueeske Deewj Hejueeske ceW megKe
keer Je=ef, HejmHej keesceuelee mes Jee&vee Deewj kegefuelee kee leeie Fleeefo es iegCe GlHeVe nesles nQ~ Fmeefuees meye
ceveg<eeW kees HejesHekeej leLee DeHeves megKe kes efuees efJeee Deewj Heg<eeLe& kes meeLe eerelf eHetJe&ke e%e kee Devegeve efvele
kejvee eeefnes2
Jemees HeefJe$eefceleme $eef<e me SJe~ meefJelee osJelee~ Yegefjipeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve me keerMe FlegHeefoMeles
efHej Gkele e%e kewmee megKe kejlee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Jemees HeNefJe$eceefme MeNleOeejb Jemees HeNefJe$eceefme meNneOeejced~

osNJemlJee meefJeNlee Hegveeleg Jemees HeNefJe$esCe MeNleOeejsCe megHJeeh keeceOeg#e3
Jemees~ HeNefJe$e~ DeNefmeN~ MeNleOeejefceefle MeNleOeejced~ Jemees~ HeNefJe$e~ DeNefmeN~ meNneOeejefceefle meNneOeejced~ osNJe~
lJeeN~ meNefJeNlee~ HegveeNleg~ Jemees~ HeNefJe$esCe~ MeNleOeejsCesefle MeNleOeejsCe~ megHJesefle megHJeeh~ keeced~ DeNOeg#eN3
HeoeLe&-(Jemees) Jemege&%e (HeefJe$eced) Megefkeejkeb kece& (Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e Heg<eJelee
(MeleOeejced) Meleb yengefJeOecemebKeeleb efJeeb Oejleerefle leced~ Meleefceefle yengveecemeg Heefleced (efveIeb03.1) (Jemees)
eLeceesOeee
the
ary
as
am
aj.
org
Jemege&%e (HeefJe$eced) Je=e

f efveefceeced (Deefme) Deefmle (meneOeejced) yengefJeOeb yeeeC[b Oejleerefle leb e%eced~ meneefceefle
yengveecemeg Heefleced (efveIeb03.1) (osJe) mJeebekeeMemJeHe Hejcesej (lJee) leb e%eced (meefJelee) meJex<eeb
JemetveeceeqiveHe=efLeJeeoerveeb $eeeqbMelees osJeeveeb meefJelee~ meefJelee Jew osJeeveeb emeefJelee (Mele01.1.2.17) (Hegveeleg)
HeefJe$eerkejesleg (Jemees) HetJeexkelees e%e (HeefJe$esCe) HeefJe$eefveefceesve JesoefJe%eevekece&Cee (MeleOeejsCe) yengefJeeeOeejkesCe
HejcesejsCe Jesosve Jee (megHJee) meggleee Hegveeefle HeefJe$enslegJee& lesve (keeced) keeb keeb Jeeeb (DeOeg#e) oesiOegefcemeerefle
eMve~ De$e ue[Lex ueg*d Deeb cev$e (Mele0(1.5.4.12-16) JeeKeele3
DevJee-ees JemeesJe&mege&%e MeleOeejb HeefJe$eceefme MeleOee Megefkeejkeesefmle meneOeejb HeefJe$eceefme megKeoesefmle
lJee leb meefJelee osJe Hegveeleg~ ns peieoerej! YeJeeved Jemees Jemege&%e lesveemceeefYejvegeflesve HeefJe$esCe MeleOeejsCe megHJee
e%esveemceeved Hegveeleg~ ns efJeved! efpe%eemees Jee lJeb keeb JeeeceOeg#e eHetjefelegefceefme3
YeeJeeLe&-es ceveg<ee HetJeexeb e%ecevegee HeefJe$ee YeJeefvle, leeved peieoerejes yengefJeOesve efJe%eevesve men
Jee&ceeveeved ke=lJewlesYees yengefJeOeb megKeb ooeefle, Hejvleg es efeeeJevle HejesHekeeefjCe meefvle, les megKeceeHvegJeefvle
veslejsuemee~ De$e keeceOeg#e Fefle eMveesefmle3
HeoeLe&-pees (Jemees) e%e (MeleOeejced) DemebKeele mebmeej kee OeejCe kejves Deewj (HeefJe$eced) Megef kejvesJeeuee
kece& (Deefme) nw leLee pees (Jemees) e%e (meneOeejced) Deveske ekeej kes yeeeC[ kees OeejCe kejves Deewj (HeefJe$eced)
Megef kee efveefcee megKe osvesJeeuee (Deefme) nw, (lJee) Gme e%e kees (osJe) mJeeb ekeeMemJeHe (meefJelee) Jemeg Deeefo
leWleerme osJeeW kee GlHeefe kejvesJeeuee Hejcesej (Hegveeleg) HeefJe$e kejs~ ns peieoerej! DeeHe nce ueesieeW mes mesefJele pees
(Jemees) e%e nw, Gme (HeefJe$esCe) Megef kes efveefcee Jeso kes efJe%eeve (MeleOeejsCe) yengle efJeeeDeeW kee OeejCe kejves Jeeues
Jeso Deewj (megHJee) Deer ekeej HeefJe$e kejves Jeeues e%e mes nce ueesieeW kees HeefJe$e keerepf ees~ ns efJeeved Heg<e Jee peeveves
keer Fe kejves Jeeues ceveg<e! let (keeced) Jeso keer es JeeefCeeeW ceW mes keewve-keewve JeeCeer kes DeefYeeee kees (DeOeg#e)
DeHeves ceve ceW HetCe& kejvee DeLee&led peevevee eenlee nw3
YeeJeeLe&-pees ceveg<e HetJeexkele e%e kee mesJeve kejkes HeefJe$e nesles nQ, GvneR kees peieoerej yengle-mee %eeve oskej
Deveske ekeej kes megKe oslee nw, Hejvleg pees ueesie Ssmeer efeeeDeeW kes kejves Jeeues Jee HejesHekeejer nesles nQ, Jes ner megKe kees
ee nesles nQ, Deeueme kejves Jeeues keYeer veneR~ Fme cev$e ceW (keeceOeg#e) Fve HeoeW mes JeeCeer kes efJe<ee ceW eMve nw3
mee efJeeeegefjleme $eef<e me SJe~ efJe<CegoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
De$e ef$eefJeOeme eMveme $eerCegejeCegHeefoMevles
pees HetJeexkele cev$e ceW leerve eMve kens nQ, Gvekes Gej Deieues cev$e ceW ece mes ekeeefMele efkees nQ
mee efJeNeeeg mee efJeNekecee&N mee efJeNeOeeee~

Fvme lJee YeeNie meescesNveeleveeqceN efJe<Cees nNJej#e4
mee~ efJeNeeegefjefle efJeNeDeeeg~ mee~ efJeNekeNcexefle efJeNekecee&~ mee~ efJeeOeeeeN Fefle efJeNeOeeee~ Fvme~
lJeeN~ YeeNieb~ meescesve~ Dee~ leNveNeqceN~ efJe<CeesN FefleN efJeN<Cees~ nNJeb~ j#eN4
HeoeLe&-(mee) Jeeked~ Jeeieg Jew e%e (Mele01.1.4.11) (efJeeeeg) HetCe&ceeege&meeb mee enerleJee (mee)
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
efMeuHeefJeeemebHeeefokee (efJeekecee&) efJeMJeb mebHetCe efeeekeeC[b efmeOeefle eee mee (mee) mebHetCe&efJeeeekeeefMekee
(efJeeOeeee) ee efJeeb meJe& peieefeeiegCew men oOeeefle mee~ efJeeesHeHeos `[gOee_ed' Oeelees `Demegved' elee,
yeenguekeeefCCe~ (Fvme) Hejcesejme e%eme Jee~ (lJee) leced~ De$e Heg<eJelee~ (Yeeieced) Yepeveereb
MegYeiegCeYeepeveb e%eced (meesscesve) efMeuHeefJeeee mebHeeefolesve jmesveevevosve Jee (Dee) mecevleeled (leveeqce) mebkeeseeeefce
{erkejesecf e (efJe<Cees) JesJesef JeeHveesefle ejeejb efJeeb lelmebyegew Hejcesej (nJeced) HetJeexkelee%emecyeefvOe oelegb enerlegb
eesieb Jeb efJe%eeveb Jee (j#e) Heeuee Deeb cev$e (Mele0(1.5.4.17-21) JeeKeele 4
DevJee-ns efJe<Cees JeeHekesej! YeJelee ee JeeiOeee&les mee efJeeeeg mee efJeekecee& mee efJeeOeeee Deefmle~ leee
ef$eefJeOeee ie=nerleewJeenb eefcevme [lJee leb] Yeeieb e%eb meescesveeleveefce leb nJeb e%eb lJeb meleleb j#e4
YeeJeeLe&-ef$eefJeOee JeeiYeJeefle~ ee yeeeee&eces HetCe&efJeeeHeveee HetCee&eg kejCeee e mesJeles mee eLecee~ ee
ie=neecesveskeefeeeeseesiemegKeeeHekeHeuee efJemleere&les mee efleeree ee e meJe&ceveg<ew meJe&ceveg<esYe
MejerjelcemegKeJeOe&veeesejeefoHeoeLe&efJe%eeveekeeefMekee JeeveemLemebveemeeeces KeuetHeefoMeles mee le=leeree~ ve ewveee efJevee
kemeeefHe meJe megKeb YeefJelegcen&efle~ DeveewJe ceveg<ew HetJeexkelees e%eesvegeleJe~ JeeHekesej mleesleJe eeLe&veere
GHeemeveeree YeJeefle~ Devegef leeseb e%ees peieefle j#eensleg escCee meleYeeJesve eeefLe&leesejmleeved meJe&oe j#eefle~ Hejvleg es
efeeekegMeuee Oeeefce&kee HejesHekeeefjCee pevee meefvle le F&ejb Oece e efJe%eee meceked efeeee meeOevesvewenf keb Heejef$ekeb e
megKeb eeHvegJeefvle veslejs4
HeoeLe&-ns (efJe<Cees) JeeHeke F&ej! DeeHe efpeme JeeCeer kee OeejCe kejles nQ, (mee) Jen (efJeeeeg) HetCe& Deeeg
keer osves Jeeueer (mee) Jen (efJeekecee&) efpememes efke mecHetCe& efeeekeeC[ efme neslee nw Deewj (mee) Jen (efJeeOeeee)
meye peieled kees efJeee Deewj iegCeeW mes OeejCe kejves Jeeueer nw~ HetJe& cev$e ceW pees eMve nw, Gmekes Gej ceW ener leerve ekeej
keer JeeCeer enCe kejves eesie nw, Fmeer mes ceQ (Fvme) Hejcesej kes (Yeeieced) mesJeve kejves eesie e%e kees (meescesve)
efJeee mes efme efkees jme DeLeJee Deevevo mes (Dee leveeqce) DeHeves oe ceW { kejlee ntb leLee ns Hejcesej! (nJeced)
HetJeexkele e%e mecyevOeer osves-uesves eesie Je Jee efJe%eeve keer (j#e) efvejvlej j#ee keerepf ees4
YeeJeeLe&-leerve ekeej keer JeeCeer nesleer nw DeLee&led eLece Jen pees efke yeeee& ceW HetCe& efJeee He{ves Jee HetCe&
Deeeg nesves kes efuees mesJeve keer peeleer nw~ otmejer Jen pees ie=neece ceW Deveske efeee Jee GeesieeW mes megKeeW keer osves
Jeeueer efJemleej mes eke keer peeleer Deewj leermejer Jen pees Fme mebmeej ceW meye ceveg<eeW kes Mejerj Deewj Deelcee kes
megKe keer Je=ef Jee F&ej Deeefo HeoeLeeX kes efJe%eeve kees osves Jeeueer JeeveemLe Deewj mebveeme Deeece ceW efJeeveeW mes
GHeosMe keer peeleer nw~ Fme leerve ekeej keer JeeCeer kes efJevee efkemeer kees meye megKe veneR nes mekeles, keeeWefke Fmeer mes
HetJeexkele e%e leLee JeeHeke F&ej keer mlegelf e, eeLe&vee Deewj GHeemevee kejvee eesie nw~ F&ej keer en Dee%ee nw efke pees
efveece mes efkeee ngDee e%e mebmeej ceW j#ee kee nsleg Deewj esce meleYeeJe mes eeefLe&le F&ej efJeeveeW keer meJe&oe j#ee kejlee
nw, Jener meye kee DeOe#e nw, Hejvleg pees efeee ceW kegMeue Oeeefce&ke HejesHekeejer ceveg<e nQ, Jes ner F&ej Deewj Oece& kees
peevekej cees#e Deewj meceked efeeemeeOeveeW mes Fme ueeske Deewj Hejueeske kes megKe kees ee nesles nQ4
Deives JeleHele Fleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee~ Deeeeaef$egHed vo~ OewJele mJej
eEkee leeees JeleefcelegHeefoMeles
eLeceesOeee
aj.
org
Gkele JeeCeer kee Jele keee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw~
Deives JeleHeles JeNleb eefj<eeefceN lekesebN levces jeOeleeced~

FNoceNnceve=leeled meNlecegHewefce5
Deives~ JeNleNHeNleN Fefle JeleHeles~ JeNleb~ eNefj<eeNefceN~ leled~ MeNkesNebN~ leled~ cesN~ jeNOeleeNced~ FNob~ DeNnb~ Deve=leeled~ meNleb~
GHe SNefceN5
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deives) ns meleesHeosMekesej! (JeleHeles) Jeleeveeb meleYee<eCeeoerveeb Heefle Heeuekemlelmebyegew (Jeleced)

meleYee<eCeb melekejCeb meleceeveb e (eefj<eeefce) Devegemeeefce (leled) Jelecevegelegced (Mekeseced) eLee meceLeex YeJeseced
(leled) lemeevegeveb Hetefe&e (ces) cece (jeOeleeced) mebmesOeleeced (Foced) ele#eceeeefjlegb meleb Jeleced (Denced)
Oecee&eof HeoeLe&elegeb efekeer<eg&ce&veg<e (Deve=leeled) ve efJeeles $eleb eLeeLe&ceeejCeb eeqmceved
lemceeeqvceLeeYee<eCeeefvceLeekejCeeeqvceLeeceeveeled He=LeiYetlJee (meleced) esoefJeeee ele#eeefoefYe eceeCew me=efecesCe
efJeog<eeb mesve megefJeeejsCeelceMegee Jee efveYe&ceb meJe&enf leb leJeefveb meleYeJeb meceked Hejer#e efveeereles leled~ meleb
kemceeled melmeg leeeles meleYeJeb YeJeleerefle Jee (efve03.13) (GHe) efeeeLex (Sefce) %eelegb eeHlegcevegelegb eeHveesefce
Deeb cev$e (Mele0(1.1.1.1-6) JeeKeele 5
DevJee-ns JeleHeles Deives meleOeceexHeosMekesej! Denb eefooceve=leeled He=LeiJee&ceeveb meleb Jeleceeeefj<eeefce levces
cece YeJelee mJeke=Heee jeOeleeb mebmesOeleeb eogHewefce eeHveesefce eevegelegb Mekeseb leoefHe meJe jeOeleeb mebmesOeleeced5
YeeJeeLe&-F&ejsCe meJe&ceveg<ewjvegseeseb Oece& GHeefoMeles~ ees veee He#eHeelejefnle megHejeref#ele
meleue#eCeeeqvJele meJe&enf leee Jee&ceeve SsefnkeHeejceeefLe&kemegKenslegjefmle me SJe meJe&ceveg<ew meoeejCeere~
ewlemceeefes eOece& me vewJe kesveeefHe keoeefeovegse~ SJeb efn meJez eefle%ee keeee&~ ns Hejcesej! Jeeb Jesos<eg
YeJeogHeefoefceceb meleOece&ceeeefjlegefceece~ esecemceekeefcee mee YeJelke=Heee meceked efmeOesled~ elees
JeeceLe&keececees#eHeueeefve eegb Mekevegeece~ eLee eeOece meJe&Lee lekelJeeveLe&kegkeeceyevOeogKeHeueeefve HeeHeeefve leegb
leepeefelegb e meceLee& YeJesce~ eLee YeJeeved meleJeleHeeuekelJeeod JeleHeefleJe&e&les leLewJe JeeceefHe YeJelke= Heee mJeHeg<eeLexve
eLeeMeefkele meleJeleHeeuekee YeJesce~ SJeb meowJe Oece efekeer<e&Je meefleeeJevlees YetlJee meJe&megKeesHeielee meJe&eeefCeveeb
megKekeejkeee YeJescesefle meJez meowJese<f eleJeced MeleHeLeyeeeCesme cev$eme JeeKeeeecegeb ceveg<eeCeeb
efefJeOecesJeeejCeb meleceve=leb e le$e es Jee*dceveMejerjw melecesJeeejefvle les osJee~ es ewJeeve=leceeejefvle les ceveg<ee
DeLee&omegjje#emee mevleerefle Jeseced5
HeoeLe&-ns (JeleHeles) meleYee<eCe Deeefo OeceeX kes Heeueve kejves Deewj (Deives) mele GHeosMe kejves Jeeues
Hejcesej! ceQ (Deve=leeled) pees Petb mes Deueie (meleced) JesoefJeee, ele#e Deeefo eceeCe, me=efece, efJeeveeW kee mebie, es
efJeeej leLee Deelcee keer Mege
f Deeefo ekeejeW mes pees efveYe&ce, meJe&enf le, leJe DeLee&led efmeevle kes ekeeMe kejvesnejeW mes
efme ngDee, Deer ekeej Hejer#ee efkeee ieee (Jeleced) mele yeesuevee, mele ceevevee Deewj mele kejvee nw, Gmekee
(GHewefce) Devegeve DeLee&led efveece mes enCe kejves Jee peeveves Deewj Gmekeer eeef keer Fe kejlee ntb~ (ces) cesjs (leled)
Gme meleJele kees DeeHe (jeOeleeced) Deer ekeej efme keerepf ees efpememes efke (Denced) ceQ Gkele meleJele kes efveece
10
epegJexoYee<es
am
aj.
org
kejves kees (Mekeseced) meceLe& nesTb Deewj ceQ (Foced) Fmeer ele#e meleJele kes DeeejCe kee efveece (eefj<eeefce)
kebiee5
YeeJeeLe&-Hejcesej ves meye ceveg<eeW kees efveece mes mesJeve kejves eesie Oece& kee GHeosMe efkeee nw , pees efke
veeeegkele, Hejer#ee efkeee ngDee, mele ue#eCeeW mes eefme Deewj meye kee efnlekeejer leLee Fme ueeske DeLee&led mebmeejer Deewj
Hejueeske DeLee&led cees#e megKe kee nsleg nw, ener meye kees DeeejCe kejves eesie nw Deewj Gmemes efJe pees efke DeOece&
kenelee nw, Jen efkemeer kees enCe kejves eesie keYeer veneR nes mekelee, keeeWefke meJe&$e Gmeer kee leeie kejvee nw~ Fmeer
ekeej ncekees Yeer eefle%ee kejveer eeefnes efke ns Hejcesej! nce ueesie JesoeW ceW DeeHe kes ekeeefMele efkees meleOece& kee ner
enCe kejW leLee ns Hejceelceved! DeeHe nce Hej Ssmeer ke=Hee keerefpees efke efpememes nce ueesie Gkele meleOece& kee Heeueve kej
kes DeLe&, keece Deewj cees#eHe HeueeW kees megiecelee mes ee nes mekeW~ pewmes meleJele kes Heeueves mes DeeHe JeleHeefle nQ , Jewmes
ner nce ueesie Yeer DeeHe keer ke=Hee Deewj DeHeves Heg<eeLe& mes eLeeMeefkele meleJele kes HeeuevesJeeues neW leLee Oece& kejves keer
Fe mes DeHeves melkece& kes eje meye megKeeW kees ee neskej meye eeefCeeeW kees megKe Hengbeeves Jeeues neW, Ssm eer Fe meye
ceveg<eeW kees kejveer eeefnes5
MeleHeLe-yeeeCe kes yeere Fme cev$e keer JeeKee ceW kene nw efke ceveg<eeW kee DeeejCe oes ekeej kee neslee nw ,
Ske mele Deewj otmeje Pet kee DeLee&led pees Heg<e JeeCeer ceve Deewj Mejerj mes mele kee DeeejCe kejles nQ, Jes osJe keneles
Deewj pees Pet kee DeeejCe kejves Jeeues nQ, Jes Demegj, je#eme Deeefo veeceeW kes DeefOekeejer nesles nQ~
kemlJesleme $eef<e me SJe~ epeeHeefleoxJelee~ DeeeeaHe*defkelevo~ Heece mJej
as
kesve meleceeeefjlegcemeleb leegcee%ee oeslegHeefoMeles
efkemeves mele kejves Deewj Demele es[

ves keer Dee%ee oer nw, mees Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
kemlJee egveefkeleN me lJee egveefkeleN kemcew lJee egveefkeleN lemcew lJee egveefkele~
kece&Ces JeeNb Jes<eee Jeeced6
the
ary
ke~ lJeeN~ egveNefkeleN~ me~ lJeeN~ egveNefkeleN~ kemcew~ lJeeN~ egveNefkeleN~ lemcew~ lJeeN~ egveNefkeleN~ kecce&Ces~ JeebN~ Jes<eee~
JeeNced6
HeoeLe&-(ke) kees efn megKemJeHe (lJee) efeeevegeleejb ceveg<eb Heg<eeLex (egveefkele) efveegeb kejesefle (me)
Hejcesej (lJee) efJeeeefoMegYeiegCeeveeb enCes efJeeeefLe&veb efJeebmeb Jee (egveefkele) eespeeefle~ De$e meJe&$eevleie&lees CeLe&
(kemcew) eeespeveee (lJee) lJeeb megKeefcegkeced (egveefkele) eespeeefle (lemcew) meleJeleeejCeee e%eee (lJee) Oece
eeejefelegcegeeseif eveced (egveefkele) eespeeefle (kece&Ces) HetJeexkeleee e%eee (Jeeced) kee=&keejefeleejew (Jes<eee)
meJe&MegYeiegCeefJeeeJeees (Jeeced) DeOes$eOeeHekeew Deeb cev$e (Mele0(1~1~13-22; 1.1.2.1) JeeKeele6
DevJee-ns ceveg<e! kemlJeeb egveefkele me lJeeb egveefkele kemcew lJeeb egveefkele lemcew lJeeb egveefkele me SJe Jeeb
kece&Cess efveeespeeefle~ SJeb e Jeeb Jes<eeee%eeHeeefle6
YeeJeeLe&-De$e eMveesejeYeeceerejes peerJesYe GHeefoMeefle~ keefeled kebefeleefle yetles~ kees ceeb meleefeeeeeb
eJee&eleerelf e meesmeesejb yeteeled~ F&ej Heg<eeLe&ef eeekejCeee lJeeceeefoMeleerefle~ SJeb keefeefeeLeea efJeebmeb eefle He=sled
eLeceesOeee
11
the
ary
as
am
aj.
org
kees ceoelcevevleee&efceHeleee meleb ekeeMeeleerefle~ me Gejb oeeled meJe&JeeHekees peieoerej Fefle~ kemcew eeespeveeeself e
kesveefeled He=eles~ megKeeees Hejcesejeees eslegejb yeteeled~ Hegve kemcew eeespeveeesefle ceeb efveeespeeleerefle He=eles~
meleefJeeeOece&eeejeeslegejb yeteeled~ DeeJeeb eEke kejCeeesej GHeefoMeefle~ e%eevegeveeeself e HejmHejcegejb yeteeleeced~ Hegve
me efkeceee Dee%eeHeeleerefle~ meJe&eJf eeemegKes<eg Jeees leleeejeeslegejb yeteeled~ ceveg<ewe&Yeeb eeespeveeYeeb
eJeefe&leJeced~ SkecelevleHeg<eeLe&MejerjejesieeYeeb eeJeefe&jepeeereeefkejCeced~ efleereb meJee& efJeee meceked HeeflJee
leemeeb meJe&$e eeejerkejCeb esefle~ vewJe kesveefeoefHe keoeefelHeg<eeLe lekelJeeuemes mLeeleJeefceefle6
HeoeLe&-(ke) keewve megKe mJeHe (lJee) legPekees Deer-Deer efeeeDeeW kes mesJeve kejves kes efuees
(egveefkele) Dee%ee oslee nw~ (me) mees peieoerej (lJee) legce kees efJeee Deeefoke MegYe iegCeeW kes eke kejves kes efuees
efJeeved Jee efJeeeLeea nesves kees (egveeqkele) Dee%ee oslee nw~ (kemcew) Jen efkeme-efkeme eeespeve kes efuees (lJee) cegPe Deewj
legPe kees (egveefkele) egkele kejlee nw, (lemcew) HetJeexkele meleJele kes DeeejCe He e%e kes efuees (lJee) Oece& kes eeej
kejves ceW Geesieer kees (egveefkele) Dee%ee oslee nw, (me) Jener F&ej (kece&Ces) Gkele es kece& kejves kes efuees (Jeeced)
kece& kejves Deewj kejeves JeeueeW kees efveegkele kejlee nw, (Jes<eee) MegYe iegCe Deewj efJeeeDeeW ceW Jeeef kes efuees (Jeeced)
efJeee He{ves Deewj He{eves Jeeues legce ueesieeW kees GHeosMe kejlee nw6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW eMve Deewj Gej mes F&ej peerJeeW kes efuees GHeosMe kejlee nw~ peye keesF& efkemeer mes Hets
efke cegPes mele keceeX ceW keewve eJe=e kejlee nw? Fmekee Gej Ssmee os efke epeeHeefle DeLee&led Hejcesej ner Heg<eeLe& Deewj
Deer-Deer efeeeDeeW kes kejves keer legcnejs efuees Jeso kes eje GHeosMe keer esjCee kejlee nw~ Fmeer ekeej keesF&
efJeeeLeea efkemeer efJeeved mes Hets efke cesjs Deelcee ceW Devleee&efceHe mes mele kee ekeeMe keewve kejlee nw? lees Jen Gej
osJes efke meJe&JeeHeke peieoerej~ efHej Jen Hets efke Jen ncekees efkeme-efkeme eeespeve kes efuees GHeosMe kejlee Deewj
Dee%ee oslee nw? Gmekee Gej osJes efke megKe Deewj megKemJeHe Hejcesej keer eeef leLee mele efJeee Deewj Oece& kes eeej
kes efuees~ ceQ Deewj DeeHe oesveeW kees keewve-keewve keece kejves kes efuees Jen F&ej GHeosMe kejlee nw? Fmekee HejmHej Gej
osJeW efke e%e kejves kes efuees~ efHej Jen keewve-keewve HeoeLe& keer eeef kes efuees Dee%ee oslee nw? Fmekee Gej osJeW efke meye
efJeeeDeeW keer eeef Deewj Gvekes eeej kes efuees~ ceveg<eeW kees oes eeespeveeW ceW eJe=e nesvee eeefnes DeLee&led Ske lees
Delevle Heg<eeLe& Deewj Mejerj keer Deejesielee mes eeJeeea jepeue#ceer keer eeef kejvee Deewj otmejs meye efJeeeDeeW kees
Deer ekeej He{ kes Gvekee eeej kejvee eeefnes~ efkemeer ceveg<e kees Heg<eeLe& kees es[ kes Deeueme ceW keYeer veneR
jnvee eeefnes6
elegefceleme $eef<e me SJe~ e%ees osJelee~ eepeeHelee peieleer vo~ efve<eeo mJej
meJezog&iegCeeveeb ogceveg<eeCeeb e efve<esOe kee&Je FlegHeefoMeles
meye ceveg<eeW kees Gefele nw efke og iegCe Deewj og mJeYeeJe Jeeues ceveg<eeW kee efve<esOe kejW, Fme yeele kee
GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
elegNj#eN elegeNDejeleeesN efveNj#eesN efveeNDejelee~

GNJe&hvleefj#eNcevJesefce7
12
epegJexoYee<es
aj.
org
elegNefceefleN eefleGced~ j#e~ elegeN FefleN eefleGe~ Dejelee~ efveced~ efvemleNefceefleN~ efveleced~ j#e~
efvee~ efvemleeN FefleN efvelee~ Dejelee~ GN~ DeNvleefj#eced~ DevegSNefceN7
the
ary
as
am
HeoeLe&-(elegced) eleleerleb e leogb oiOeb e leled (j#e) j#emJeYeeJees oges ceveg<e (elege) ele#eleee
Ge oiOeJeemles (Dejelee) DeefJeeceevee jeefleoe&veb es<eg les Me$eJe (efveced) efvelejeb leb mebleeHeegeb e keee&ced
(j#e) mJeeLeea ceveg<e (efvee) HetJe&Jeled (Dejelee) keHesve efJeeeoeveenCejefnlee (G) yengefJeOeb megKeb eegb
eeHeefelegb Jee~ GefJe&efle yengveecemeg Heefleced (efveIeb03~1) (Devleefj#eced) megKemeeOeveeLe&ceJekeeMeced (DevJesefce) Devegieleb
eeHveesecf e Deeb cev$e (Mele0(1~1~2~2-4) JeeKeele7
DevJee-ceee j#e elegcejelee elege j#ees efvecejeleees efvee Heg<eeLexve meowJe keeee&~ SJeb
ke=lJeevleefj#eceg yengmegKeb eevJesecf e7
YeeJeeLe&-Foceerej Dee%eeHeeefle meJezce&veg<ew mJekeereb ogmJeYeeJeb lekelJeeves<eeceefHe efJeeeOeceexHeosMesve
leepeefelJee ogmJeYeeJeeved ceveg<eebe efveJeee& yengefJeOeb %eeveb megKeb e mebHeee efJeeeOece&Heg<eeLee&eqvJelee megefKeve meJex
eeefCeve meoe mebHeeoveeree7
HeoeLe&-cegPe kees eeefnes efke Heg<eeLe& kes meeLe (j#e) og iegCe Deewj og mJeYeeJe Jeeues ceveg<e kees
(elegced) efveee kejkes efvecet&ue keb leLee (Dejelee) pees jeefle DeLee&led oeve Deeefo Oece& mes jefnle oeenerve og Me$eg
nQ, Gvekees (elege) ele#e efvecet&ue (j#e) Jee og mJeYeeJe, ogiegCe, efJeeeefJejesOeer, mJeeLeea ceveg<e Deewj (efveced)
(Dejelee) ueegkele neskes efJeee kes enCe Jee oeve mes jefnle og eeefCeeeW kees (efvee) efvejvlej mevleeHeegkele keb~
Fme ekeej kejkes (Devleefj#eced) megKe kes efme kejves Jeeues Gece mLeeve Deewj (G) DeHeej megKe kees (DevJesefce) ee
nesTb7
YeeJeeLe&-F&ej Dee%ee oslee nw efke meye ceveg<eeW kees DeHevee og mJeYeeJe es[kej efJeee Deewj Oece& kes GHeosMe
mes DeewjeW kees Yeer oglee Deeefo DeOece& kes JeJenejeW mes Deueie kejvee eeefnes leLee Gve kees yeng ekeej kee %eeve Deewj
megKe oskej meye ceveg<e Deeefo eeefCeeeW kees efJeee, Oece&, Heg<eeLe& Deewj veevee ekeej kes megKeeW mes egkele kejvee
eeefnes7
Oetjmeerleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee~ [efvee=od] Deeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe meJe&efJeeeOeejkesejes efJeeemeeOeveerYetlees YeeweflekeeseqiveeesHeefoMeles
meye efeeeDeeW kes OeejCe kejvesJeeues F&ej Deewj HeoeLe&eJf eee keer efmeef kes nsleg Yeewefleke Deeqive kee
OetjefmeN OetJe&N OetJe&vlebN OetJe&N leb eesNmceeved OetJe&efleN leb OetJe&N eb JeNeb OetJee&ce~
osNJeeveeceefmeN JeefleceN meefmveleceNb HeefelecebN pegleceb osJeNntlececed8
eLeceesOeee
13
aj.
org
Oet~ DeNefmeN~ OetJe&~ OetJe&vleb~ OetJe&~ leb~ e~ DeNmceeved~ OetJe&efle~ leb~ OetJe&N~ eb~ JeNeb~ OetJee&ce~ osNJeeveeced~ DeNefmeN~
JeefleefceNefleN Jeeflececed~ meefmveleceNefceefleN meefmvelececed~ HeefeleceNefceefleN Heefelececed~ pegleceNefceefleN peglececed~ osNJeNntleceNefceefle
osNJeNntlececed8
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Oet) meJe&oes<eveeMekeesvOekeejveeMekees Jee (Deefme) Deefmle Jee~ De$e meJe&$e Yeewelf ekeHe#es Jeleesve
eLeceHeg<ees ie=eles (OetJe&) eEnmee OetJe&efle efnveefmle Jee (OetJe&vleced) eEnmeeMeerueb eeefCeveced (OetJe&) eEnmee efnveefmle Jee (leced)
meJe&YetleeefYeesiOeejced (e) Demceodse (Demceeved) Oeeefce&keeved meJexYe megKeesHekele+&ved (OetJe&efle) efnveefmle (leced) ogb omegb
eesjb Jee (OetJe&) eEnmee efnveefmle Jee (eced) HeeefHeveced (Jeeced) efJeebme meJe&ecf e$ee (OetJee&ce) eEnmeece (osJeeveeced)
efJeog<eeb He=efLeJeeoerveeb Jee (Deefme) GlHeeokees Jee&mes ekeeMekees Jee&les Jee (Jeeflececed) Jenefle eeHeeefle eLeeeesieb
megKeeefve me Jeef meesefleMeefelemleced (meefmvelececed) DeefleMeesve Megb Megefkeejkeb e~ leLee Megefnslegb Yeeweflekeb Jee~
DeLeJee mJeJeeHlee meJe&peieodsefeleejceerejb efMeuHeefJeeenslegb JeeHeveMeerueb Yeeweflekeb Jee~ mvee Meewes~ DeLeJee <Cees Jesves~
Fleme Heced (Heefelececed) eeefle eHetjeefle meJee&efYeefJe&eeefYejevevowe peveeved mJeJeeHlee peiee cete Jemleg
efMeuHeefJeeemeeOeeeefve e e meesefleMeefelemleced (peglececed) Oeeefce&kewYe&kelepevew efMeuHeefYee ees peg<eles me peg~
DeefleMeesve pegmleced (osJentlececed) osJeweJf e&ef mleteles Meyeles meesefleMeefelemleced~ `s_ed mHeOee&eeb Meyos e' Fleme
Heced Deeb cev$e (Mele0(1~1~2~10-12) JeeKeele8
DevJee-ns Hejcesej! elemlJeb Oetjefme meJee&efYej#ekeeeefme lemceeeefceyegee osJeeveeb Jeefleceb meefmveleceb
Heefeleceb pegleceb osJentleceb lJeeb efvelecegHeemcens~ eesmceeved OetJe&efle eb e Jeeb OetJee&cemleb lJeb OetJe&~ ee meJe&esner leceefHe
OetJe&vleb meJe&enE mekeb meowJe OetJe&~ Fleske~ ns efMeuHeefJeeeb efekeer<eex! lJeb ees YeeweflekeeseqiveOet meJe&HeoeLe&sokelJeeefbmekees
(Deefme) Deefmle leb keueekeewMeuesve eeves<eg meceeespeveereb osJeeveeb Jeefleceb meefmveleceb Heefeleceb pegleceb osJentlececeeive [eb
e] Jeeb OetJee&cemlee[eece~ eesegkelee mesefJeleesmceeved OetJe&efle leb OetJe&vleceeive OetJe&~ ns Jeerj! lJeb ees ogMe$egjmceeved
OetJe&efle leceHeeiveseesCe OetJe& ee omegjefmle leceefHe OetJe&8
YeeJeeLe&-ees Oeelesej meJe peieOeeefle HeeefHevees ogeved peerJeeved lelke=leHeeHeHeueoevesve lee[eefle Oeeefce&keebe
j#eefle~ meJe&megKeeeHeke DeelceMegefkeejke HetCe&efJeeeeoelee efJeef mleesleJe eerlesyegee e mesJeveereesefmle~ me SJe
meJezce&veg<ewYe&peveere~ leLewJe eeseqive mekeueefMeuHeefJeeeefeeemeeOekelece He=efLeJeeefoHeoeLee&veeb ceOes
ekeeMekeeeHekeleceleee esesefmle~ eme eeesiesCeeiveseeeefoefJeeee Me$etCeeb Hejepeees YeJeefle me SJe
efMeefuHeefYeefJe&eeegkelee nesceeeveefeeeefmeOeLe mesJeveere8
HeoeLe&-ns Hejcesej! DeeHe (Oet) meye oes<eeW kes veeMe Deewj peieled keer j#ee kejves Jeeues (Deefme) nQ, Fme keejCe
nce ueesie Fme yege
f mes (osJeeveeced) efJeeveeW kees efJeee cees#e Deewj megKe ceW (Jeeflececed) eLeeeesie Hengbeeves
(meefmvelececed) DeefleMee kej kes Meg kejves (Heefelececed) meye efJeee Deewj Deevevo mes mebmeej kees HetCe& kejves (peglececed)
Oeeefce&ke YekelepeveeW kes mesJee kejves eesie Deewj (osJentlececed) efJeeveeW keer mlegelf e kejves eesie DeeHe keer efvele GHeemevee
kejles nQ~ (e) pees keesF& s<eer, ueer, keHeer, HeeHeer, keeceeesOeeefoegkele ceveg<e (Demceeved) Oecee&lcee Deewj meye kees
megKe mes egkele kejves Jeeues nce ueesieeW kees (OetJe&efle) ogKe oslee nw Deewj (eced) efpeme HeeHeerpeve kees (Jeeced) nce ueesie
14
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
(OetJee&ce) ogKe osles nQ, (leced) Gmekees DeeHe (OetJe&) efMe#ee keerepf ees leLee pees meyemes esn kejves Jee meyekees ogKe oslee
nw, Gmekees Yeer DeeHe meowJe (OetJe&) lee[vee keerepf ees1
ns efMeuHeefJeee kees peeveves keer Fe kejves Jeeues ceveg<e! let pees Yeewelf eke Deeqive (Oet) meye HeoeLeeX kee sove
Deewj DevOekeej kee veeMe kejves Jeeuee (Deefme) nw leLee pees keuee eueeves keer elegjeF& mes eeveeW ceW efJeeveeW kees
(Jeeflececed) megKe Hengbeeves (meefmvelececed) Megef nesves kee nsleg (Heefelececed) efMeuHeefJeee kee cegKe meeOeve (peglececed)
keejeriej ueesie efpeme kee mesJeve kejles nQ leLee pees (osJentlececed) efJeeveeW kees mlegefle kejves eesie Deeqive nw, Gme kees
(Jeeced) nce ueesie (OetJee&ce) lee[les nQ Deewj efpemekee mesJeve egefkele mes ve efkeee peee lees (Demceeved) nce ueesieeW kees
(OetJe&efle) Heer[
e kejlee nw, (leced) Gme (OetJe&vleced) Heer[e kejves Jeeues Deeqive kees (OetJe&) eeveeefokeeW ceW egkele kej leLee ns
Jeerj Heg<e! legce (e) pees og Me$eg (Demceeved) nce ueesieeW kees (OetJe&efle) ogKe oslee nw (leced) Gme kees (OetJe&) ve kej
leLee pees keesF& eesj Deeefo nw, Gmekee Yeer (OetJe&) veeMe keerefpees28
YeeJeeLe&-pees F&ej meye peieled kees OeejCe kej jne nw, Jen HeeHeer og peerJeeW kees Gve kes efkees ngS HeeHeeW kes
Devegketue oC[ oskej ogKeegkele Deewj Oecee&lcee Heg<eeW kees Gece keceeX kes Devegmeej Heue oskes Gve keer j#ee kejlee nw,
Jener meye megKeeW keer eeef, Deelcee keer Megef kejeves Deewj HetCe& efJeee kee osves Jeeuee, efJeeveeW kes mlegefle kejves eesie leLee
eerelf e Deewj F yege
f mes mesJee kejves eesie nw, otmeje keesF& veneR~ leLee en ele#e Yeewelf eke Deeqive Yeer mecHetCe&
efMeuHeefJeeeDeeW keer efeeeDeeW kees efme kejves leLee Gvekee cegKe meeOeve Deewj He=eLf eJeer Deeefo HeoeLeeX ceW DeHeves ekeeMe
DeLeJee Gvekeer eeef mes es nw, keeeWefke efpeme mes efme keer ngF& Deeivese Deeefo Gece MeeefJeee mes Me$egDeeW kee
Hejepee neslee nw, Fme mes en Yeer efJeee keer egefkeleeeW mes nesce Deewj efJeceeve Deeefo kes efme kejves kes efuees mesJee kejves
kes eesie nw8
Deglecemeerleme $eef<e me SJe~ efJe<CegoxJelee~ efvee=efl$egHed vo~ OewJele mJej~
DeLe epeceeveYeeweflekeeeqiveke=lecegHeefoMeles
the
ary
Deye epeceeve Deewj Yeewelf eke Deeqive kes kece& kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Degleceefme nefJeNOee&vebN nmJeN cee eNcee& les eN%eHeeflee&<eealed~

efJe<CegmlJee eceleeceg JeeleeNeeHenleNj#eesN evleebN Hee9
Degleced~ DeNefmeN~ nNefJeNOee&veNefceefle nefJeNOeeveced~ o=nmJe~ cee~ e~ cee~ lesN~ eN%eHeefleNefjefle eN%eHeefle~ eN<eeaNled~
efJe<Ceg~ lJeeN~ eNceNleebN~ GN~ JeeleeNe~ DeHenleNefceleHenleced~ j#e~ evleeced~ Hee9
HeoeLe&-(Degleced) kegefueleejefnleced (Deefme) Deefmle~ De$e Jelee (nefJeOee&veced) nefJe<eeb Oeeveb

efmLeleefOekejCeced (bnmJe) JeOe&emJe JeOe&eefle Jee~ De$e He#es Jelee (cee e) cee lepes~ De$e efue*Lex ueg*d (cee)
efeeeLex efve<esOeJeeeer (les) leJe (e%eHeefle) HetJeexkeleme e%eme Heefle Heeueke (e<eealed) lepeleg~ De$e uees[Lex ueg*d
(efJe<Ceg) JeeHeveMeerue mete& (lJee) leesleJeb Jeced (eceleeced) eeueeefle~ De$e ue[Lex ueesd (G) yeng~ GefJe&efle
yengveecemeg Heefleced (efveIeb03~1) (Jeeleee) Jeeees Meges megKeJe=es Jee (DeHenleced) efJeveeefMeleced (j#e)
ogie&vOeeefoogKepeeueced (evleeced) efveie=vleg (Hee) HeeefYel#esHeCeeefoefYe kece&eYf e~ Gl#esHeCeceJe#esHeCeceekegeveb
eLeceesOeee
15
the
ary
as
am
aj.
org
emeejCeb ieceveefceefle kecee&efCe (JewMes0 1~7) De$e `megHeeb meguegied' [Dee07.1.39] Fefle' efYemees uegked Deeb cev$e
(Mele0(1~1~2~12-16) JeeKeele9
DevJee-ns $eeqlJeked! lJeb eoeqivevee benf lecegleb nefJeOee&vecemeeefmle leod bnmJe, efkevleg lelkeoeefevcee ecee&
lepesejf ob les leJe e%eHeefleo=nleeb cee e<eeavcee lepeleg~ SJeb YeJevle meJex ceveg<ee HeeefYel#esHeCeeefoefYe kece&eYf ee&oiveew
nteles leefVeevleeb efveie=vleg~ eodJeb efJe<CegJee&HeveMeerue meteexHenleb j#ees eLee meeeLees Jeeleee [eceleeced]
eceeefle eeueeefle lJee lelmeJe ceveg<ee Deiveew nesceeje evleeb efveie=vleg9
YeeJeeLe&-eoe ceveg<ee HejmHejb eerlee kegefueleeb efJenee efMe#ekeefMe<ee YetlJesceeceeqiveefJeeeb efJe%eeveefeeeYeeb
%eelJeevegelf eefvle leoe cenleeR efMeuHeefJeeeb mebHeee Me$egoeefjeefveJeejCeHegjmejb meJee&eCf e megKeeefve eeHvegJevleerelf e9
HeoeLe&-ns $eeqlJeied ceveg<e! legce pees Deeqive mes ye{e ngDee (Degleced) kegefueleejefnle (nefJeOee&veced) nesce kes
eesie HeoeLeeX kee OeejCe kejvee nw, Gme kees (bnmJe) ye{eDees, efkevleg efkemeer mecee ceW (cee e) Gme kee leeie cele
kejes leLee en (les) legcneje (e%eHeefle) epeceeve Yeer Gme e%e kes Devegeve kees (cee e<eealed) ve es[s~ Fme ekeej legce
ueesie (Hee) Ske lees THej keer ese nesvee, otmeje veeres kees, leermeje ese mes DeHeves DeeW kees mebkeesevee, eewLee Gvekee
Hewueevee, HeebeJeeb euevee-efHejvee Deeefo Fve Heebe ekeej kes keceeX mes nJeve kes eesie pees Je nes Gmekees Deeqive ceW
(evleeced) nJeve kejes~ (lJee) Jen pees nJeve efkeee ngDee Je nw, Gme kees (efJe<Ceg) pees JeeHeveMeerue mete& nw, Jen
(DeHenleced) (j#e) ogie&vOeeefo oes<eeW kee veeMe kejlee ngDee (G Jeeleee) Delevle Jeeeg keer Mege
f Jee megKe keer Je=e
f
kes efuees (eceleeced) e{e oslee nw9
YeeJeeLe&-peye ceveg<e HejmHej eerelf e kes meeLe kegefuelee kees es[kej efMe#ee osves Jeeues kes efMe<e neskes efJeMes<e
%eeve Deewj efeee mes Yeewelf eke Deeqive keer efJeee kees peevekej Gme kee Devegeve kejles nQ , leYeer efMeuHeefJeee keer efmeef kes
eje meye Me$eg oeefje Deewj ogKeeW mes tkej meye megKeeW kees ee nesles nQ~ Fme ekeej efJe<Ceg DeLee&led JeeHeke Hejcesej
ves meye ceveg<eesb kes efuees Dee%ee oer nw, efpemekee Heeueve kejvee meyekees Gefele nw9
osJeme lJesleme $eef<e me SJe~ meefJelee osJelee~ Yegefjiye=nleer vo~ ceOece mJej
leme e%eHeueme enCeb kesve kegJe&vleerlegHeefoMeles
Gme e%e kes Heue kee enCe efkeme kejkes neslee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e cesb efkeee nw
osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyeNe&ngYeeb Het<Cees nmleeYeeced~

DeNiveesN peg<b ie=eceNiveer<eesceeYeebN pegb ie=eefce10
osNJeme~ lJeeN~ meefJeNleg~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ DeNefevees~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ Het<Ce~ nmleeYeeced~ DeNivees~
pegced~ ie=eefceN~ DeNiveer<eesceeYeeced~ pegced~ ie=eefceN10
HeoeLe&-(osJeme) meJe&peielekeeMekeme meJe&megKeoelegjerejme (lJee) leled~ (meefJeleg) meefJelee Jew osJeeveeb

emeefJelee~ (Mele01~1~2~17) leme meJe&peieoglHeeokeme mekeuewee&eoeleg (emeJes) meefJele=emetleseqmceved peieefle
(Deefevees) metee&evcemeesjOJeJeexJee& metee&evcemeeefJeleskes~ (efve012~1) (yeengYeeced) yeueJeeree&Yeeced~ Jeere
Jee Sleepeveme eodyeent~ (Mele05~3~3~17) (Het<Ce) Hegefkeleg& eeCeme (nmleeYeeced) enCeefJemepe&veeYeeced
16
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
(Deivees) DeeqiveefJeeemebHeeoveee (pegced) efJeeeb efekeer<eg&efYe mesefJeleb kece& (ie=eefce) mJeerkejesefce~ (Deiveer<eesceeYeeced)
Deeqivee meescee leeYeeceeqivepeueefJeeeYeeced (pegced) efJeef eerleb Heueced (ie=eefce) HetJe&Jeled Deeb cev$e
DevJee-elmeefJelegoxJeme emeJesefeveesyee&ngYeeb Het<Cees nmleeYeeceivees pegceefmle lJee leled kecee&nb ie=eefce~
SJeb e eefefjiveer<eesceeYeeb pegb eerleb ee Heueceefmle leonb ie=eefce10
YeeJeeLe&-efJeefce&veg<eweJf e&lmelee meceked Heg<eeLexvesejsCeeslHeeefoleeeecemeeb me=ew mekeueefJeeeefmees
metee&eveeqivepeueeefoHeoeLee&veeb mekeeMeeled meJex<eeb yeueJeere&Je=es e meJee& efJeee mebmesJeeeejCeeree~ eLee
peieoerejsCe mekeueHeoeLee&veeceglHeeoveOeejCeeYeeb meJeexHekeej ke=leesefmle leLewJeemceeefYejefHe efveleb eeefleleJeced10
HeoeLe&-ceQ (meefJeleg) meye peieled kes GlHeVekeee& mekeue Ssee& kes oelee leLee (osJeme) mebmeej kee ekeeMe
kejvesnejs Deewj meye megKeoeeke Hejcesej kes (emeJes) GlHeVe efkees ngS Fme mebmeej ceW (Deefevees) mete& Deewj evcee
kes (yeengYeeced) yeue Deewj Jeere& mes leLee (Het<Ce) Hegef kejves Jeeues eeCe kes (nmleeYeeced) enCe Deewj leeie mes
(Deivees) DeeqiveefJeee kes efme kejves kes efuees (pegced) efJeee He{ves Jeeues efpeme kece& keer mesJee kejles nQ, (lJee) Gmes
(ie=eefce) mJeerkeej kejlee ntb~ Fmeer ekeej (Deiveer<eesceeYeeced) Deeqive Deewj peue keer efJeee mes (pegced) efJeeveeW ves efpeme
kece& kees eene nw, Gme kes Heue kees (ie=eefce) mJeerkeej kejlee ntb10
YeeJeeLe&-efJeeved ceveg<eeW kees Gefele nw efke efJeeveeW kee meceeiece Jee Des ekeej DeHeves Heg<eeLe& mes Hejcesej
keer GlHeVe keer ngF& ele#e me=ef DeLee&led mebmeej ceW mekeue efJeee keer efmeef kes efuees mete&, ev, Deeqive Deewj peue Deeefo
HeoeLeeX kes ekeeMe mes meye kes yeue Jeere& keer Je=e
f kes DeLe& Deveske efJeeeDeeW kees He{ kes Gve kee eeej kejvee eeefnes
DeLee&led pewmes peieoerej ves meye HeoeLeeX keer GlHeefe Deewj Gve keer OeejCee mes meye kee GHekeej efkeee nw, Jewm es ner nce
ueesieeW kees Yeer efvele ee kejvee eeefnes10
Yetleee lJesefle $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee~ mJeje[d peieleer vo~ efve<eeo mJej
the
ary
e%eMeeueeefoie=neefCe keerMeeefve jeveereeveerlegHeefoMeles
Gve e%eMeeuee Deeefoke Iej kewmes yeveeves eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Yetleee lJeeN veejeleesN mJejefYeNefJeKes<ebN nvleebN ogee& He=efLeNJeecegJe&hvleefj#eNcevJesefce~

He=efLeNJeemlJeeN veeYeew meeoeeNceefoleeGNHemLesives nNJe j#e11
Yetleee~ lJeeN~ ve~ Dejelees~ mJe~ DeNefYeNefJeKes<eNefceleefYeNefJeKes<eced~ nvleeced~ ogee&~ He=efLeNJeeced~ GN~
DeNvleefj#eced~ Deveg~ SNefceN~ He=efLeNJee~ lJeeN~ veeYeew~ meeNoNeeNefceN~ Deefolee~ GNHemLeN FlegHemLes~ Deives~ nNJeced j#eN11
HeoeLe&-(Yetleee) GlHeVeeveeb eeefCeveeb megKeee (lJee) leb ke=ef<eefMeuHeeefomeeefOeveced (ve) efve<esOeeLex (Dejelees)
jeefleoe&veb ve efJeeles eeqmceved lemcew Me$eJes yengoevekejCeeLe oeefjeefJeveeMeee Jee (mJe) megKecegokeb Jee~ mJeefjefle
megKeveecemeg Heefleced (efveIeb03~6 Gokeveecemeg e 1~12) (DeefYeefJeKes<eced) DeefYele meJe&lees efJeefJeOeb HeMeseced~
De$eeefYeJeesHeHeos èef#e*d' FlemeeMeereuf e&*eeOe&Oeelegkemeb%eeceeefele `Kee_ed' DeeosMe~ èfue*eeefMe<e*d'
[Dee03.1.86] Fle*d meeJe&Oeelegkemeb%eeceeefele e ee Fleme Fed DeeosMe~ mekeejueesHeeYeeJe Fefle (nvleeced)
eLeceesOeee
17
the
ary
as
am
aj.
org
bnvleeb JeOe&evleeced~ De$eevleie&lees CeLe& (ogee&) ie=neefCe~ ogee& Fefle ie=nveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~4)
(He=efLeJeeced) efJemle=leeeeb Yetceew (G) yeng (Devleefj#eced) DeJekeeMeb megKesve efveJeemeeLe&ced (Deveg) efeeeLex (Sefce) eeHveesefce
(He=efLeJee) Megeee efJemle=leeee Yetces (lJee) leb HetJeexeb e%eced (veeYeew) ceOes (meeoeeefce) mLeeHeeeefce (Deefolee)
efJe%eeveoersJexoJeee mekeeMeeovleefj#es cesIeceC[ueme ceOes Deefoefleeezjefoeflejvleefj#eefceefle cev$eeeceeCeeled~
($e01~89~10) Deefoefleefjefle Jee*dveecemeg Heefleced (efveIeb01~11) Heoveecemeg e~ (efveIeb04~1) (GHemLes) meceerHes
(Deives) Hejcesej! (nJeced) oelegb enerlegb eesieb efeeekeewMeueb megKeb Jee (j#e) Heeuee Deeb cev$e
DevJee-Denb eb Yetleeeejeleesoeveeeeefolee GHemLes e%eb meeoeeefce [lJee] leb keoeefeVe lepeeefce~ ns
efJeebmees! YeJevle He=efLeJeeb ogee& bnvleeb JeOe&evleeced~ Denb He=efLeJee veeYeew ceOes es<eg ie=ns<eg mJejefYeefJeKes<eb emeeb
He=efLeJeecegJe&vleefj#eb eevJesefce~ ns Deives peieoerej! lJecemceekeb nJeb meJe&oe j#esleskeesvJee11
ns Deives Hejcesej! Denb Yetleeeejelees He=efLeJee veeYeew F&ejlJeesHeemelJeeYeeb mJe megKeHeb lJeeceefYeefJeKes<eced~
ekeeMeeeefce YeJelke=Heescesmceekeb ogee& ie=neoe HeoeLee&mle$emLee ceveg<eeoe eeefCevees bnvleeb efveleb JeOe&vleeced~ Denb
He=efLeJeecegJe&vleefj#eb JeeHekeceefolee GHemLes JeeHekeb lJee lJeecevJesecf e efveleb eeHveesecf e [ve meeoeeefce] ve keoeefeled lJee lJeeb
lepeeefce lJeefcececemceekeb nJeb meJe&oe j#e Fefle efleere11
Denb efMeuHeefJeepeceevees Yetleeeejelees He=efLeJee veeYeew lJee [Deives] leceeive nesceeLe efMeuHeefJeeeLe e meeoeeefce~
eleeseceeqivejefolee Devleefj#emeesHemLes ngleb nJeb Jeb [j#e] j#eefle, lemceeeb He=efLeJeeb mLeeHeefelJeesJe&vleefj#ecevJesefce~
Dele SJe lJee leb He=efLeJeeb meeoeeefce~ SJeb kegJe&Venb mJejefYeefJeKes<eced~ leLewJesces ogee& eemeeoemlelmLee ceveg<eee bnvleeb
MegYeiegCewJeOe&vleeefceefle celJee leefcececeeive keoeefeVeenb lepeeefce Fefle le=leereesvJee11
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ F&ejsCe ceveg<e Dee%eeHeles~ ns ceveg<e! Denb lJeeb meJex<eeb Yetleeveeb megKeoeveee
He=efLeJeeb j#eeeefce lJeee JesoefJeeeOecee&vegeveegesve Heg<eeLexve megvojeefCe meJe&leg&megKeegkeleeefve meJe&lees
efJeMeeueeJekeeMemeefnleeefve ie=neefCe jeefelJee megKeb eeHeCeereced~ leLee celme=ew eeJevle HeoeLee& meefvle les<eeb
meceiiegCeevJes<eCeb ke=lJeeveskeefJeee ele#eerke=le leemeeb j#eCeb eeeje meowJe mebYeeJeveere~ ceveg<esCee$ewJeb cevleJeb
meJe&$eeefYeJeeHekeb meJe&&meeef#eCeb meJe&efce$eb meJe&megKeJeOe&kecegHeeefmelegcen meJe&Meefkelecevleb Hejcesejb %eelJee meJeexHekeejes
efJeefJeOeefJeeeJe=efOeceexHemLeeveceOecee&od otjs efmLeefle efeeekeewMeuemebHeeoveb e%eefeeevegeveb e kee&Jeefceefle De$e
cenerOejsCe Yeevlee DeefYeefJeKes<eefceefle Heob `Kee ekeLeves' Fleme oMe&veeLex ie=nerleb leled OeelJeLee&osJe efJeced11
HeoeLe&-ceQ efpeme e%e kees (Yetleee) eeefCeeeW kes megKe leLee (Dejelees) oeefje Deeefo oes<eeW kes veeMe kes efuees
(Deefolee) JesoJeeCeer Jee efJe%eeveekeeMe kes (GHemLes) iegCeeW ceW (meeoeeefce) mLeeHevee kejlee ntb Deewj (lJee) Gmekees keYeer
(ve) veneR es[lee ntb~ ns efJeeved ueesiees! legce kees Gefele nw efke (He=efLeJeeced) efJemle=le Yetefce ceW (oggee&) DeHeves Iej
(bnvleeced) ye{eves eeefnes~ ceQ (He=efLeJee) (veeYeew) He=eLf eJeer kes yeere ceW efpeve ie=neW ceW (mJe) peue Deeefo megKe kes
HeoeLeeX kees (DeefYeefJeKes<eced) meye ekeej mes osKetb Deewj (GJe&vleefj#eced) Gkele He=efLeJeer ceW yengle-mee DeJekeeMe oskej megKe
mes efveJeeme kejves eesie mLeeve jekej (lJee) DeeHekees (DevJesefce) ee neslee ntb~ ns (Deives) peieoerej! DeeHe (nJeced)
nceejs osves-uesves eesie HeoeLeeX keer (j#e) meJe&oe j#ee keerepf eesen eLece He#e ngDee11
18
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Deye otmeje He#e-ns (Deives) Hejcesej! ceQ (Yetleee) mebmeejer peerJeeW kes megKe leLee (Dejelees) oefjlee kee
efJeveeMe Deewj oeve Deeefo Oece& kejves kes efuees (He=efLeJee) He=efLeJeer kes (veeYeew) yeere ceW (meyekes mJeeceer leLee GHeemeveere
peevekej) (mJe) megKemJeHe (lJee) DeeHekees (DeefYeefJeKes<eced) ekeeMe kejlee ntb leLee DeeHekeer ke=Hee mes cesjs Iej Deeefo
HeoeLe& Deewj GveceW jnves Jeeues ceveg<e Deeefo eeCeer (bnvleeced) Je=e
f kees ee neW Deewj ceQ (He=efLeJeeced) efJemle=le Yetefce ceW
(G) yengle mes (Devleefj#eced) DeJekeeMeegkele mLeeve kees efveJeeme kes efuees (Deefolee GHemLes) meJe&$e JeeHeke DeeHekes
meceerHe meoe (DevJesefce) ee neslee ntb~ keoeefeled (lJee) DeeHekee (ve meeoeeefce) leeie veneR kejlee ntb~ ns peieoerej!
DeeHe cesjs (nJeced) DeLee&led Gece HeoeLeeX keer meJe&oe (j#e) j#ee keerepf eesen otmeje He#e ngDee11
leLee leermeje Deewj Yeer kenles nQ- ceQ efMeuHeefJeee kee peeveves Jeeuee e%e kees kejlee ngDee (Yetleee) meebmeeefjke
eeefCeeeW kes megKe Deewj (Dejelees) oefjlee Deeefo oes<eeW kes efJeveeMe Jee megKe mes oeve Deeefo Oece& kejves keer Fe mes
(He=efLeJee) (veeYeew) Fme He=efLeJeer Hej efMeuHeefJeee keer efmeef kejves Jeeuee pees (Deives) Deeqive nw, Gmekees nJeve kejves Jee
efMeuHeefJeee keer efmeef kes efuees (meeoeeefce) mLeeHeve kejlee ntb, keeeWefke Gkele efMeuHeefJeee Fmeer mes efme nesleer nw,
(Deefolee) (GHemLes) leLee pees Devleefj#e ceW efmLele cesIeceC[ue ceW (nJeced) nesce eje Hengbes ngS Gece-Gece HeoeLeeX
keer (j#e) j#ee kejves Jeeuee nw, Fmeerefuees Fme Deeqive kees (He=efLeJeeced) He=efLeJeer ceW mLeeHeve kejkes (GJe&vleefj#eced) ye[s
DeJekeeMeegkele mLeeve Deewj efJeefJeOe ekeej kes megKeeW kees (DevJesecf e) ee neslee ntb DeLeJee Fmeer eeespeve kes efuees (lJee)
Fme Deeqive kees He=efLeJeer ceW mLeeHeve kejlee ntb~ Fme ekeej es keceeX kees kejlee ngDee (mJe) Deveske megKeeW kees
(DeefYeefJeKes<eced) osKetb leLee cesjs (ogee&) Iej Deewj GveceW jnves Jeeues ceveg<e (nvleeced) MegYe iegCe Deewj megKe mes
Je=e
f kees ee neW, Fmeefuees Fme Yeewelf eke Deeqive kee Yeer leeie ceQ keYeer (ve) veneR kejlee ntb en leermeje DeLe&
ngDee11
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw Deewj F&ej ves Dee%ee oer nw efke ns ceveg<e ueesiees! ceQ legcnejer j#ee
Fmeefuees kejlee ntb efke legce ueesie He=efLeJeer Hej meye eeefCeeeW kees megKe HengbeeDees leLee legce kees eesie nw efke JesoefJeee,
Oece& kes Devegeve Deewj DeHeves Heg<eeLe& eje efJeefJeOe ekeej kes megKe meoe ye{eves eeefnes~ legce meye $elegDeeW ceW megKe osves
kes eesie, yengle DeJekeeMeegkele, megvoj Iej yeveekej, meJe&oe megKe mesJeve kejes Deewj cesjer me=ef ceW efpeleves HeoeLe& nQ,
Gvemes Des-Des iegCeeW kees Keespekej DeLeJee Deveske efJeeeDeeW kees eke kejles ngS efHej Gkele iegCeeW kee mebmeej ceW
Des ekeej eeej kejles jnes efke efpememes meye eeefCeeeW kees Gece megKe ye{lee jns leLee legce kees eeefnes efke cegPekees
meye peien Jee, meye kee mee#eer, meye kee efce$e, meye megKeeW kee ye{evesneje, GHeemevee kes eesie Deewj meJe&Meef keleceeved
peevekej meye kee GHekeej, efJeefJeOe efJeee keer Je=e
f , Oece& ceW eJe=ef e, DeOece& mes efveJe=efe, efeeekegMeuelee keer efmeef Deewj
e%eefeee kes Devegeve Deeefo kejves ceW meoe eJe=e jnes11
Fme cev$e ceW cenerOej ves Yeebelf e mes (DeefYeefJeKes<eced) en Heo (Kee ekeLeves) Fme Oeeleg kee oMe&ve DeLe& ceW
ceevee nw~ en Oeeleg kes DeLe& mes ner efJe nesves kejkes DeMeg nw11
HeefJe$es mLe Fleme $eef<e me SJe~ DeHmeefJeleejew osJeles~ Yegefjieleef vo~ ieevOeej mJej
Deiveew ngleb Jeb cesIeceC[ueb eeHe keerMeb YeJeleerlegHeefoMeles
eLeceesOeee
19
aj.
org
Deeqive ceW efpeme Je kee nesce efkeee peelee nw, Jen cesIeceC[ue kees ee neskes efkeme ekeej kee neskej
keee iegCe kejlee nw, Fme yeele kee GHeosMe F&ej ves Deieues cev$e ceW efkeee nw
HeNefJe$es mLees Jew<CeNJeew meefJeNlegJe& emeNJe GlHegveeNceeqsCe HeNefJe$esCeN mete&me jefMceefYe~

osJeerjeHeesDeesiegJeesDeesHegJeeseFNceceNe eN%eb veeNleees eN%eHeefle megOeeleg eN%eHeeEle osJeNegJeced12
HeNefJe$esNFefle HeNefJe$es~ mLeN~ JewN<CeNJeew~ meNefJeNleg~ JeN~ eNmeNJe Fefle eNmeNJes~ Gled~ HegveeNefceN~ DeeqsCe~ HeNefJe$esCe~
mete&me~ jeqMceefYeNefjefle jeqMceefYe~ osJeer~ DeeNHeN~ DeNesNiegJeN FleesiegJe~ DeNesNHegJeN FleesHegJeN~ Dees~ FNceced~ DeNe~
eN%eced~ veNeNleN~ Dees~ eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ megOeelegefceefle megOeelegced~ eN%eHeefleNefceefle e%eHeefleced~ osNJeNegJeNefceefle
osJeNegJeced12
the
ary
as
am
HeoeLe&-(HeefJe$es) HeefJe$ekejCenslet eeCeeHeeveieleer (mLe) YeJele~ De$e Jelee (Jew<CeJeew) e%emesceew

Jeeefkeee&jew HeJeveHeeJekeew leew (meefJeleg) peieoglHeeokemesejme (Je) lee~ De$e Heg<eJelee (emeJes)
GlHeVeseqmceved peieefle (Gled) OeelJeLex~ Gefolesleees eeefleueesceb een (efve01~3) (Hegveeefce) HeefJe$eerkejesefce
(DeeqsCe) efjefnlew (HeefJe$esCe) MegefkejCenslegefYe (mete&me) ele#eueeskeme (jeqMceefYe) efkejCew (osJeer)
efoJeiegCeegkelee~ De$e megHeeb meguegied [Dee07.1.39] Fefle HetJe&meJeCee&osMe (DeeHe) peueeefve (DeesiegJe) Dees
mecegsvleefj#es ievleerefle lee (DeesHegJe) eLeceeb He=eLf eJeermLemeesceew<eeEOe mesefJekee (Dees) HegjmejlJes efeeemecyevOes
(Fceced) ele#eced (Dee) DeeqmceVenefve (e%eced) HetJeexkeleced (veele) eeHeele (Dees) (e%eHeefleced) e%emeevegeleejb
mJeeefceveced (megOeelegced) MeesYevee OeeleJe MejerjmLee ceve-Deeoe megJeCee&oees Jee eme leced (e%eHeefleced) e%eme
keeceefeleejced (osJeegJeced) osJeeved efJeog<ees efoJeiegCeeved Jee eewefle eeHveesefle eeHeeleerefle Jee leced Deeb cev$e
DevJee-ns efJeebmees! eLee meefJeleg Hejcesejme emeJeseqmceved mebmeejseqsCe HeefJe$esCe mete&me jeqMceefYe
HeefJe$es Megew Jew<CeJeew HeJeveHeeJekeew mLees YeJele~ eLee ewlewjesiegJeesesHegJees [Je] osJeerjeHe HeefJe$ee YeJesegmleLee Megeefve
JeeCeiveew veele eeHeele leLewJeenceesceb e%ecees veerlJeees megOeelegb e%eHeeEle osJeegJeb e%eHeeEle eeslHegveeefce12
YeeJeeLe&-De$e uegesHeceeueej~ es HeoeLee& mebeesiesve efJekeejb eeHvegJeefvle~ Deeqivevee efVee He=Leked He=Leked
HejceeCeJees YetlJee Jeeeew efJenjefvle les Mege YeJeefvle eLee e%eevegevesve Jeeegpeueeveecegeces MegefHeger peees les~ ve leLeevesve
YeefJelegcen&le lemceeod nesceefeeeMegwJee&JeeqivepeueeefoefYe efMeuHeefJeeee eeveeefve meeOeefelJee keeceveeefmeefb kegeg&
keejesege ee DeeHeesmceeled mLeeveeoglLeee mecegcevleefj#eb ieefvle lele Hegve He=efLeJeeefoHeoeLee&veeieefvle~ lee
eLecee mebKeeevles ee cesIemLeemlee efleeree Fefle MeleHeLeyeeeCes cesIeme Je=$eme mete&ueeskeme e
egeKeeefekeeeme cev$eme JeeKeeves cesIeefJeeeskelee12
HeoeLe&-ns efJeeved ueesiees! legce pewmes (meefJeleg) Hejcesej kes (emeJes) GlHeVe efkees ngme Fme mebmeej ceW
(DeeqsCe) efveoex<e Deewj (HeefJe$esCe) HeefJe$e kejves kee nsleg pees (mete&me) mete& keer (jeqMceefYe) efkejCe nQ, Gve mes
(Jew<CeJeew) e%emecyevOeer eeCe Deewj DeHeeve keer ieefle leLee (HeefJe$es) HeoeLeeX kes Yeer HeefJe$e kejves ceW nsleg (mLe) neW Deewj
pewmes Gkele mete& keer efkejCeeW mes (DeesiegJe) Deeies meceg Jee Devleefj#e ceW euevesJeeues (DeesHegJe) eLece He=efLeJeer ceW
20
epegJexoYee<es
am
aj.
org
jnves Jeeueer meesce Dees<eefOe kes mesJeve leLee (osJeer) efoJeiegCeegkele (Je) Jen (DeeHe) peue HeefJe$e neW, Jewmes (veele)
HeefJe$e HeoeLeeX kee nesce Deeqive ceW kejes, Jewmes ner ceQ Yeer (Dee) Deepe kes efove (Fceced) Fme (e%eced) HetJees&kele
efeeemecyevOeer e%e kees ee kejkes (Dees) pees eLece (megOeelegced) es ceve Deeefo Feqve Deewj megJeCe& Deeefo Oeve Jeeuee
(e%eHeefleced) e%e kee efveece mes Heeueke leLee (osJeegJeced) efJeeved Deewj es iegCeeW kees ee nesves Jee Gvekee ee kejeves
(e%eHeefleced) e%e keer Fe kejves Jeeuee ceveg<e nw, Gmekees (GlHegveeefce) HeefJe$e kejlee ntb12
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW uegesHeceeueej nw~ pees HeoeLe& mebeesie mes efJekeej kees ee nesles nQ, Jes Deeqive kes efveefcee
mes Deeflemet#ce HejceeCegHe neskej Jeeeg kes yeere jne kejles nQ Deewj keg Meg Yeer nes peeles nQ, Hejvleg pewmeer e%e kes
Devegeve mes Jeeeg Deewj Je=ef , peue keer Gece Megef Deewj Hegef nesleer nw, Jewmeer otmejs GHeee mes keYeer veneR nes mekeleer
Fmemes efJeeveeW kees eeefnes efke nesceefeee mes Meg efkees Jeeeg, Deeqive, peue Deeefo HeoeLe& Jee efMeuHeefJeee mes DeerDeer meJeejer yevee kes Deveske ekeej kes ueeYe GeJeW DeLee&led DeHeveer ceveeskeecevee efme kejkes DeewjeW keer Yeer
keeceveeefmeef kejW~ pees peue Fme He=efLeJeer mes Devleefj#e kees e{kej, Jeneb mes ueewkej, efHej He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX kees
ee nesles nQ, Jes eLece Deewj pees cesIe ceW jnves Jeeues nQ, Jes otmejs keneles nQ~ Ssmeer MeleHeLe-yeeeCe ceW cesIe kee Je=$e leLee
mete& kee Fv veece mes JeCe&ve kejkes egHe keLee kes ekeeMe mes cesIeefJeee efoKeueeF& nw12
eg<cee FvesJe=Ceerlesleme $eef<e HetJeexkele~ Fves osJelee~ efvee=ogeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej Deivees
lJesleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[dieee$eer vo~ <e[dpe mJej~ owJeee kecce&Ce Fleme
$eef<e me SJe~ e%ees osJelee~ Yegefjiegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
as
Hegvemlee keLebYetlee DeeHe FvJe=$eegb eslegHeefoMeles
Gkele peue efkeme ekeej kes nQ Jee Fv Deewj Je=$e kee eg kewmes neslee nw mees Deieues cev$e ceW kene ieee
nw
the
ary
eg<ceeFvesJe=Ceerle Je=$eNletes& eteefcevceJe=CeerOJeb Je=$eNletexN eesef#elee mLe~

DeNivees lJeNe pegbN ees#eeceNiveer<eesceeYeeb lJeeN pegbN ees#eeefce~
owJeeeN kece&Ces MegvOeOJeb osJeeNpeeewN eesMege HejepeNIvegefjNob JeNmlegvOeeefce13
eg<cee~ Fv~ DeNJe=CeerNleN~ Je=$eNlete&N Fefle Je=$eNletex~ eteced~ Fvced~ DeNJe=CeerNOJeNced~ Je=$eNleteN& Fefle Je=$eNletex~
eesef#eleeN FefleN eGef#elee~ mLeN~ DeNivees~ lJeeN~ pegced~ e~ GN#eeNefceN~ DeNiveer<eesceeYeeced~ lJeeN~ pegced~ eGN#eeNefceN owJeee~
kece&Ces~ MegvOeNOJeNced~ osNJeNeNpeeeeN Fefle osJeeNpeeew~ eled~ JeN~ DeMege~ HeNjeNpeNIvegefjefle HejepeNIveg~ FNoced~ JeN leled~
MegvOeeNefceN13
HeoeLe&-(eg<cee) lee HetJeexkelee DeeHe~ De$e Jelee~ Jee voefme meJex efJeOeees YeJeefvle [Dee01.4.9
Yee0] Fefle Meme mekeejme velJeeYeeJee (Fv) mete&ueeske (DeJe=Ceerle) Je=Ceerles~ De$e ue[Lex ue*d (Je=$eletex) Je=$eme
cesIeme leteex JeOemleeqmceved~ Je=$e Fefle cesIeveecemeg Heefleced (efveIeb01~10) `letjer ieeflelJejCeeEnmeveees' Flemceeled
kece&efCe Celed~ Je=$elete& Fefle mebeeceveecemeg Heefleced (efveIeb02~17) (eteced) efJeebmees ceveg<ee (Fvced) Jeeegced~
eLeceesOeee
21
the
ary
as
am
aj.
org
FvsCe Jeeegvee ($e0 1~14~10) FleervMeyosve Jeeeese&nCeced (DeJe=CeerOJeced) Je=Celes mJeerkegOJeced~ De$e eLeceHe#es
ue[Les& ue*d (Je=$eletex) Je=$eme letex MeerIeJesies~ (eesef#elee) eke=leee efmekelee mesefelee Jee (mLe) YeJeefvle~ De$eeefHe
Jelee (Deivees) Yeewelf ekeee Hejcesejee Jee (lJee) leb e%eced (pegced) efJeeeeerefleefeeeefYe mesefJeleced (ees#eeefce)
meseeeefce (Deiveer<eesceeYeeced) Deeqivee meescee leeYeeced (lJee) leb Je=eLe&ced (pegced) eerleb eerlee mesJeveereced (ees#eeefce)
esjeeefce (owJeee) efoefJe YeJeb efoJeb leme YeeJemlemcew (kece&Ces) He_eefJeOeue#eCeesecee$eee~
Gl#esHeCeceJe#esHeCeceekegeveb emeejCeb ieceveefceefle kecee&efCe (JewMes01~7) Fle$e HeeefJeOeb kece& ie=eles (MegvOeOJeced)
MegvOeefvle MeesOeele Jee~ De$eeefHe Jelee, DeelcevesHeob e (osJeepeeew) osJeeveeb efJeog<eeb efoJeiegCeeveeb Jee epee meefleee
lemew~ voefme efvekee&0 (Dee03~1~123) Fefle osJeepeeMeyoes efveHeeeflele (eled) emceee%esve MeesefOelelJeeled (Je)
leemeeb eg<ceekeb Jee (DeMege) ve Mege DeMege iegCee (HejepeIveg) Hejenlee efJevee YeJeseg~ De$e efue*Lex efued (Foced)
MeesOeveced (Je) leemeeb eg<ceekeb Jee (leled) lemceeoMegefveeMesve megKeeLe&lJeeled (MegvOeeefce) HeefJe$eer kejesefce Deeb cev$e
DevJee-eLeeeefceves Je=$eletex eg<ceemlee HetJeexkelee DeHe DeJe=Ceerle Je=Ceerles~ eLee lee Fvb JeeegceJe=CeerOJeb
Je=Celes leLewJe lee DeHees eteb Je=$eletex eese#f eleeJe=CeerOJeced~ eLee lee DeeHe Mege mLe YeJesegjsleoLe&cenb e%eevegelee owJeee
kece&Ces osJeepeeee Deivees pegb lJee leb e%eb ees#eeefce~ SJeceiveer<eesceeYeeb pegb lJee leb e%eb ees#eeefce~ SJeb e%eMeesefOeleemlee
DeeHe MegvOeOJeb MegvOeefvle emleemeeceMege iegCeemles HejepeIvegmleled lemceeled Jemleemeeefceob MeesOeveb MegvOeeefce
FleskeesvJee13
ns e%eevegeleejes ceveg<ee! eeefoves Je=$eletex eg<cee FvceJe=Ceerle eemceeesvsCe Je=$eletex lee eese#f elee mLe
YeJeefvle~ lemceeeteb lJee leb e%eb meoeJe=CeerOJeced~ SJeb e meJex pevee owJeee kece&Ces osJeepeeee Deivees lJee leb pegb
e%eb ees#eeefce leLee eeiveer<eesceeYeeb pegb leb e%eb ees#eeefce SJeb kegJe&vlees eteb meJee&ved HeoeLee&ved peveebe MegvOeOJeb MeesOeele~
eesMege oes<eemles meowJe HejepeIvegefve&Je=ee YeJesegmleled lemceeled keejCeeonb Jees eg<ceekeefceob MeesOeveb MegvOeeefce Fefle
efleereesvJee13
YeeJeeLe&-De$e uegesHeceeueej~ F&ejsCeeeqivemetee&JesleoLeez jefeleew eefoceew meJex<eeb HeoeLee&veeb ceOes eefJeew
peueew<eefOejmeeved
efJee,
Jeeegb
eeHe
cesIeceC[ueb
ielJeeiele
e
MegefmegKekeejkee
YeJesegmlemceevceveg<ewecemegKeueeYeeeeiveew megievOeeefoHeoeLee&veeb nescesve JeeegJe=ef peueMegefeje efoJemegKeeveeceglHeeoveee
mebeerlee efveleb e%e kejCeere~ ele meJex oes<ee vee YetlJeeeqmceved efJees meleleb Mege iegCee ekeeefMelee YeJeseg~
SleoLe&cenceerej Fob MeesOeveceeefoMeeefce eteb HejesHekeejeLee&evf e Megeefve kecee&eCf e efveleb keglesefle~ SJeb jerlewJe
JeeJeeqivepeueiegCeenCeeeespeveeYeeb efMeuHeefJeeeeveskeeefve eeveeefve ev$ekeueee jeefelJee Heg<eeLexve meowJe megefKevees
YeJelesefle13
HeoeLe&-en pewmes (Fv) mete&ueeske (Je=$eletex) cesIe kes JeOe kes efuees (eg<cee) HetJeexkele peueeW kees
(DeJe=Ceerle) mJeerkeej kejlee nw, pewmes peue (Fvced) Jeeeg kees (DeJe=CeerOJeced) mJeerkeej kejles nQ, Jewmes ner (eteced) ns
ceveg<ees! legce ueesie Gve peue, Deew<eefOe, jmeeW kees Meg kejves kes efuees (Je=$eletex) cesIe kes MeerIeJesie ceW (eesef#elee)
mebmeejer HeoeLeeX kes meeReves Jeeues peueeW kees (DeJe=CeerOJeced) mJeerkeej kejes Deewj pewmes Jes peue Meg (mLe) nesles nQ, Jewmes
22
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
legce Yeer Meg nes~ Fmeefuees ceQ e%e kee Devegeve kejves Jeeuee (owJeee) meye kees Meg kejves Jeeues (kece&Ces)
Gl#esHeCeGeuevee, DeJe#esHeCeveeres HeWkevee, Deekeg_eveefmecesvee, emeejCeHewueevee, ieceveeuevee Deeefo HeeBe
ekeej kes kece& nQ, Gve kes Deewj (osJeepeeew) efJeeved Jee es iegCeeW keer efoJe efeee kes efuees leLee (Deivees) Yeewefleke
Deeqive mes megKe kes efuees (pegced) Deer efeeeDeeW mes mesJeve kejves eesie (lJee) Gme e%e kees (ees#eeefce) kejlee ntb
leLee (Deiveer<eesceeYeeced) Deeqive Deewj meesce mes Je<ee& kes efveefcee (pegced) eerelf e osvesJeeuee Deewj eerelf e mes mesJeves eesie
(lJee) Gkele e%e kees (ees#eeefce) cesIeceC[ue ceW Hengbeelee ntb~ Fme ekeej e%e mes Meg efkees ngS peue (MegvOeOJeced)
Des ekeej Meg nesles nQ~ (eled) efpeme keejCe e%e keer Mege
f mes (Je) HetJeexkele peueeW kes DeMegef Deeefo oes<e
(HejepeIveg) efveJe=e neW, (leled) Gve peueeW keer Mege
f kees ceQ (MegvOeeefce) Des ekeej Meg kejlee ntb en Fme cev$e
kee eLece DeLe& nw113
ns e%e kejves Jeeues ceveg<ees! (eled) efpeme keejCe (Fv) mete&ueeske (Je=$eletex) cesIe kes JeOe kes efveefcee
(eg<cee) HetJees&kele peue Deewj (Fvced) HeJeve kees (DeJe=Ceerle) mJeerkeej kejlee nw leLee efpeme keejCe mete& ves (Je=$eletex)
cesIe keer MeerIelee kes efveefcee (eg<cee) HetJeexkele peueeW kees (eesef#elee) HeoeLe& meeReves Jeeues (mLe) efkees nQ, Fmemes
(eteced) legce (lJee) Gkele e%e kees meoe mJeerkeej kejkes (veele) efmeef kees ee kejes~ Fme ekeej nce meye ueesie
(owJeee) es kece& Jee (osJeepeeew) efJeeved Deewj efoJe iegCeeW keer es efeeeDeeW kes leLee (Deivees) Hejcesej keer eeef
kes efuees (pegced) eerefle kejeves Jeeues e%e kees (ees#eeefce) mesJeve kejW leLee (Deiveer<eesceeYeeced) Deeqive Deewj meesce mes
ekeeefMele nesves Jeeues (lJee) Gkele e%e kees (ees#eeefce) cesIeceC[ue ceW HengbeeJeW~ ns ceveg<ees! Fme ekeej kejles ngS legce
meye HeoeLeeX Jee meye ceveg<eeW kees (MegvOeOJeced) Meg kejes Deewj (eled) efpememes (Je) legce ueesieeW kes DeMege
f Deeefo oes<e
nQ, Jes meoe (HejepeIveg) efveJe=e nesles jnW~ Jewmes ner ceQ Jeso kee ekeeMe kejves Jeeuee legce ueesieeW kes MeesOeve DeLee&led
Megefekeej kees (MegvOeeefce) Des ekeej ye{elee ntb213
YeeJeeLe&-(Fme cev$e ceW uegesHeceeueej nw) Hejcesej ves Deeqive Deewj mete& kees Fmeefuees jee nw efke Jes meye
HeoeLeeX ceW eJesMe kej kes Gvekes jme Deewj peue kees efVe-efYeVe kej oW, efpeme mes Jes JeeegceC[ue ceW peekej efHej Jeneb mes
He=efLeJeer Hej Deekes meye kees megKe Deewj Megef kejves Jeeues neW~ Fme mes ceveg<eeW kees Gece megKe ee nesves kes efuees Deeqive
ceW megieefvOele HeoeLeeX kes nesce mes Jeeeg Deewj Je=ef peue keer Megef eje es megKe ye{eves kes efuees eerefleHetJe&ke efvele e%e
kejvee eeefnes~ efpeme mes Fme mebmeej kes meye jesie Deeefo oes<e ve neskej Gme ceW Meg iegCe ekeeefMele nesles jnW ~ Fmeer
eeespeve kes efuees ceQ F&ej legce meyeeW kees Gkele e%e kes efveefcee Megef kejves kee GHeosMe kejlee ntb efke ns ceveg<ees! legce
ueesie HejesHekeej kejves kes efuees Meg keceeX kees efvele efkeee kejes leLee Gkele jerefle mes Jeeeg, Deeqive Deewj peue kes iegCeeW
kees efMeuHeefeee ceW egkele kejkes Deveske eeve Deeefo ev$ekeuee yevee kej DeHeves Heg<eeLe& mes meowJe megKeegkele
nesDees13
Mecee&meerleme HetJeexkele $eef<e~ e%ees osJelee~ mJeje[d peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve me e%e keerMeesefmle keLeb kele&JeeslegHeefoMeles
Gkele e%e efkeme ekeej kee nw, Deewj efkeme ekeej mes kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e
ceW efkeee nw
eLeceesOeee
23
aj.
org
Mecee&NmeJeOetleN j#eesJeOetleeNDejeleNeesefoleeNmlJeieefmeN eefleN lJeeefoefleJexeg~

Deefjefme JeevemHeNlees eeJeeefme He=LegyegOveN eefleN lJeeefoleeNmlJeiJeseg14
Mece&~ DeNefmeN~ DeJeOetleNefceleJeOetleced~ j#e~ DeJeOetleeN FleJeOetlee~ Dejelee~ Deefolee~ lJeked~ DeNefmeN~ eefle~
lJeeN~ Deefoefle~ JesNeg~ Deef~ DeNefmeN~ JeeNveNmHeNle~ eeJee~ DeNefmeN~ He=LegyegOveN Fefle He=LegyegOve~ eefle~ lJeeN~ Deefolee~ lJeked~
JesNeg14
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Mece&) megKekeejkeb ie=nced~ Mece& Fefle ie=nveecemeg Heefleced (efveIeb03~4) (Deefme) YeJeefle~ De$e meJe&$e
Jelee (DeJeOetleced) otjerke=leb efJeeeefueleced (j#e) ogmJeYeeJees pevleg (DeJeOetlee) otjerYetlee (Dejelee)
oeveMeerueleejefnlee Me$eJe (Deefolee) He=efLeJee~ Deefoefleefjefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced (efveIeb01~1) (lJeked) lJeiJeled
(Deefme) YeJeefle (eefle) efeeeLex HeeeoLex~ eleerlesleme eeefleueesceb een (efve01~3) (lJee) leled leb Jee (Deefoefle)
veeMejefnlees peieoerej~ Deefoefleefjefle Heoveecemeg Heefleced (efveIeb05~5) Devesve %eevemJeHeesLeex ie=eles~ Devleefj#eb Jee
(Jeseg) peeveeleg %eeHeeleg Jee (Deef) cesIe~ Deefefjefle cesIeveecemeg Heefleced (efveIeb01~10) (Deefme) Deefmle
(JeevemHele) JevemHeleseJf e&keejes jmecee (eeJee) peueie=nerlees cesIe~ eeJesefle cesIeveecemeg Heefleced (efveIeb01~10)
(Deefme) Deefmle (He=LegyegOve) He=Leg efJemleerCe yegIvecevleefj#eb efveJeemeeLe eme me He=LegyegOvees cesIe~ yegOvecevleefj#eb yee
Deeqmceved Oe=lee DeeHe Fefle (efve010~44) (eefle) GkeleeLex (lJee) leced (Deefolee) Devleefj#eme (lJeked) lJeiJeled
mesefJeveced (Jeseg) peeveeleg %eeHeeleg Jee Deeb cev$e (Mele0(1~1~4~4-7) JeeKeele14
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceodie=nb Mecee&emf e YeJeleg lemceeod ie=neod j#eesJeOetlecejeleeesJeOetlee YeJevleg~ le
ie=nceefoleeilJeieefme He=eLf eJeemlJeiJeoefmlJeefle meJeex peve eefleJeseg~ ees JeevemHeleesef [Deefme] He=LegyegOvees eeJee
cesIeesefme Jee&les, Sleefeeceefoeflepe&ieoerejmlegYeb Jeseg ke=Heee Jesoeleg~ efJeeveHeefoleemlJeiJeled lJee leb JeJenejb
eefleJeseg14
YeeJeeLe&-F&ejsCee%eeHeles ceveg<ew Megeee meJe&leesJekeeMeegkeleeee He=efLeJee ceOes meJex<Je=leg<eg megKeoeekeb
ie=nb jeefelJee le$e megKesve mLeeleJeced~ lemceeled meJex oge ceveg<ee oes<eee efveJeejCeereemle$e meJee&eCf e meeOeveeveefHe
mLeeHeveereeefve~ le$ewJe Je=efnslege&%eesvegee megKeeefve mebHeeoveereeefve~ SJeb ke=les JeeegJe=efpeueMege
f eje peieefle cenlmegKeb
efmeOeleerelf e14
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legcneje Iej (Mece&) megKe osvesJeeuee (Deefme) nes~ Gme Iej mes (j#e) ogmJeYeeJe Jeeues
eeCeer (DeJeOetleced) Deueie kejes Deewj (Dejelee) oeve Deeefo Oece&jefnle Me$eg (DeJeOetlee) otj neW~ Gkele ie=n
(Deefolee) He=efLeJeer keer (lJeked) lJeee kes legue (Deefme) neW, (Deefoefle) %eevemJeHe F&ej ner mes Gme Iej kees
(eefleJeseg) meye ceveg<e peeveW Deewj ee neW leLee pees (JeevemHele) JevemHeefle kes efveefcee mes GlHeVe nesves (He=LegyegOve)
DeefleefJemleejegkele Devleefj#e ceW jnves leLee (eeJee) peue kee enCe kejvesJeeuee (Deef) cesIe (Deefme) nw, Gme Deewj Fme
efJeee kees (Deefoefle) peieoerej legcnejs efuees (Jeseg) ke=Hee kejkes peveeJes~ efJeeved Heg<e Yeer (Deefolee) He=efLeJeer keer
(lJeked) lJeee kes meceeve (lJee) Gkele Iej keer jevee kees (eefleJeseg) peeveW14
YeeJeeLe&-F&ej ceveg<eeW kees Dee%ee oslee nw efke legce ueesie Meg Deewj efJemleejegkele Yetefce kes yeere ceW DeLee&led
24
epegJexoYee<es
aj.
org
yengle mes DeJekeeMe ceW meye $elegDeeW ceW megKe osves eesie Iej kees yevee kes Gme ceW megKeHetJe&ke Jeeme kejes leLee GmeceW jnves
Jeeues og mJeYeeJeegkele ceveg<eeefo eeCeer Deewj oes<eeW kees efveJe=e kejes, efHej GmeceW meye HeoeLe& mLeeHeve Deewj Je<ee& kee nsleg
pees e%e nw, Gme kee Devegeve kej kes veevee ekeej kes megKe GlHeVe kejvee eeefnes, keeeWefke e%e kes kejves mes Jeeeg Deewj
Je=ef peue keer Megef eje mebmeej ceW Delevle megKe efme neslee nw14
Deivesmlevetefjleme $eef<e me SJe~ e%ees osJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej~ nefJe<ke=efoefle
eepeg<eer HeeqMvo~ He_ece mJej
Hegve me e%e keerMees YeJeleerlegHeefoMeles
Gkele e%e efkeme ekeej kee neslee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
DeNivesmleNvetjefme JeeNees efJeNmepe&veb osNJeJeerlees lJee ie=eefce ye=nod eeJeeefme JeevemHeNle meFNob
osNJesYees nNefJe Meceer<Je megMeefce Meceer<Je~ nefJe<ke=osefnN nefJe<ke=osefn15
DeNives~ leNvet~ DeNefmeN~ JeeNe~ efJeNmepe&veNefceefle efJeNmepe&veced~ osNJeJeerleeN Fefle osNJeJeerlees~ lJeeN~ ie=eefceN~
ye=nodeeNJesefle ye=nledeeJee~ DeNefmeN~ JeeNveNmHeNle~ me~ FNoced~ osNJesYe~ nNefJe~ MeNceerN<JeN~ MeNefceN<Jesefle Meefce<Je~ megMeceerefle
megMeefce~ MeNceerN<JeN~ MeNefceN<Jesefle Meefce<Je~ nefJe<ke=led~ nefJeke=efoefleN nefJeke=led~ Dee~ FNefnN~ nefJe<ke=led~ nefJeke=efoefleN
nefJeke=led~ Dee~ FNefnN15
the
ary
as
HeoeLe&-(Deives) Yeewelf ekeme (levet) MejerjJeeme mebeesiesve~ efJemle=lees e%e (Deefme) YeJeefle~ De$e meJe&$e
Heg<eJelee (Jeee) JesoJeeCee (efJemepe&veced) epeceevesve nesle=eYf ee nefJe<emleeiees ceewveb Jee (osJeJeerlees) osJeeveeb
efJeog<eeb efoJeiegCeeveeb Jee Jeerefle%ee&veb eeHeCeb epeveb Jeeef ekeeMe~ DevesYe GHeosMeveb efJeefJeOeYeesiees Jee emeeb lemew~ Jeer
ieefleJeeefepevekeevlemeveKeeoves<eg (lJee) leefceceb meceked MeesefOeleb nefJemecetnced (ie=eefce) mJeerkejesefce (ye=nodeeJee)
ye=nemeew eeJee e me (Deefme) Deefmle (JeevemHele) ees JevemHeleseJf e&keejmleb nefJemebmkeejeLe&ced (me) lJeb epeceeve
(Foced) eled ele#eb ngleb leled (osJesYe) efJeees efoJeiegCesYees Jee (nefJe) mebmke=leb megievOeeefoegeb Jeced
(Meceer<Je) ogKeefveJe=ees megKemecHeeoveeLe keg<Je~ Meceg GHeMeces Flemceeod yengueb voefme [Dee02.4.73] Fefle
Mevees uegked~ legmleg Mecece0(Dee07~3~95) Fleer[eiece~ cenerOejsCee$e MeHees uegefieleMegb JeeKeeleced~ (megMeefce)
megg ogKeb Meefcelegb Meerueb Oece& HeoeLee&veeb meeOegkejCeb Jee eme leled~ Meefcelee0 ( Dee0 3~2~141) Devesve
MeceseIf e&vegCed~ FoceefHe HeocegJecenerOejeYeeceveLewJe JeeKeeleced (Meceer<Je) HegveejCeb nefJe<eeslevlemebmkeejeesleveeLe&ced
(nefJe<ke=led) nefJe kejeself e~ Deveee JesoJeeCee mee nefJe<ke=od Jeeked (Sefn) DeOeevesvewJewelf e eeHveesefle (nefJe<ke=led) De$e
e%emecHeeoveee yeeeCe#eef$eeJewMeMeteCeeb elegefJe&Oee JesoeOeevemebmke=lee megeMf eef#elee Jeeied ie=eles Deeb cev$e
DevJee-Denb meJeex pevees eme nefJe<e mebmkeejee~ ye=nodeeJeemeefmle JeevemHelee eefoob osJesYees YeJeefle leb
osJeJeerlees ie=eefce~ ns efJeved! me lJeb osJesYees efJee megMeeEce leefJe Meceer<Je Meceer<Je~ les ceveg<ee Jesoeoerevf e
MeeeefCe Heefvle Heeeefvle e leevesJeseb Jeeied nefJe<ke=osenf nefJe<ke=osnerleen15
YeeJeeLe&-eoe ceveg<ee JesoeefoMeeeje e%eefeeeb Heueb e efJeefolJee megmebmke=lesve nefJe<ee e%eb kegJe&efvle leoe me
eLeceesOeee
25
as
am
aj.
org
megievOeeefoJenesceeje HejceeCegceees YetlJee Jeeeew Je=efpeues e efJemle=le meved meJee&ved HeoeLee&vegeceeved kegJe&ved efoJeeefve
megKeeefve mecHeeoeefle~ eewJeb meJex<eeb eeefCeveeb megKeee HetJeexeb ef$eefJeOe e%eb efveleb kejesefle leb meJex ceveg<ee nefJe<ke=osefn
nefJe<ke=osnerefle melkege&15
HeoeLe&-ceQ meye peveeW kes meefnle efpeme nefJe DeLee&led HeoeLe& kes mebmkeej kes efuees (ye=nodeeJee) ye[s-ye[s HelLej
(Deefme) nQ Deewj (JeevemHele) kee kes cetmeue Deeefo HeoeLe& (osJesYe) efJeeved Jee efoJeiegCeeW kes efuees Gme e%e kees
(osJeJeerlees) es iegCeeW kes ekeeMe Deewj es efJeeved Jee efJeefJeOe YeesieeW keer eeef kes efuees (eefleie=eefce) enCe kejlee
ntb~ ns efJeeved ceveg<e! legce (osJesYe) efJeeveeW kes megKe kes efuees (meg, Sefce) Des ekeej ogKe Meevle kejves Jeeues
(nefJe) e%e kejves eesie HeoeLe& kees (Meceer<Je) Delevle Meg kejes~ pees ceveg<e Jeso Deeefo MeeeW kees eerelf eHetJe&ke He{les
Jee He{eles nQ, GvneR kees en (nefJe<ke=led) nefJe DeLee&led nesce ceW e{eves eesie HeoeLeeX kee efJeOeeve kejves Jeeueer pees efke
e%e kees efJemleej kejves kes efuees Jeso kes He{ves mes yeeeCe, #eef$ee, JewMe Deewj MeteW keer Meg megefMeef# ele Deewj eefme
JeeCeer nw, mees ee nesleer nw15
YeeJeeLe&-peye ceveg<e Jeso Deeefo MeeeW kes eje e%eefeee Deewj Gmekee Heue peeve kes Megef Deewj Gecelee kes
meeLe e%e kees kejles nQ, leye Jen megieefvOe Deeefo HeoeLeeX kes nesce eje HejceeCeg DeLee&led Deefle met#ce neskej Jeeeg Deewj
Je=ef peue ceW efJemle=le ngDee meye HeoeLeeX kees Gece kej kes efoJe megKeeW kees GlHeVe kejlee nw~ pees ceveg<e meye eeefCeeeW
kes megKe kes DeLe& HetJeexkele leerve ekeej kes e%e kees efvele kejlee nw, Gme kees meye ceveg<e nefJe<ke=led DeLee&led en e%e kee
efJemleej kejves Jeeuee, e%e kee efJemleej kejves Jeeuee Gece ceveg<e nw, Ssmee JeejcJeej kenkej melkeej kejW15
kegkekegesmeerleme $eef<e me SJe~ JeeegoxJelee~ [mJeje[d] yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJejosJees
Je meefJelesleme $eef<e me SJe~ meefJelee osJelee~ efJeje[d ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve me e%e keerMeesmleerlegHeefoMeles
efHej Yeer en e%e kewmee nw, mees Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
the
ary
kegkekegesefmeN ceOege fpeF<eNcetpe&NceeJeoN lJeee JeNe meele meeleb pes<ce JeN<e&Je=ceefmeN eefle
lJee JeN<e&Je=b Jeseg HejeHetleN j#eN HejeHetleeN DejeleNeesHenleN j#ees JeeNegJeexN efJeefJeveeg osNJees Je meefJeNlee
efnjCeHeeefCeN eefleie=YCeeNlJeeqsCe HeeNefCevee16
kegkekeg~ DeNefmeN~ ceOegefpe FefleN ceOegefpe~ F<eced~ Tppe&ced~ Dee~ JeoN~ lJeee~ JeNeb~ mebNIeeNleced meIeeleNefceefle
mebIeeNlemeIeeleced~ pesN<ceN~ JeN<e&Je=Nefceefle JeN<e&Je=ced~ DeNefmeN~ eefle~ lJeeN~ JeN<e&Je=Nefceefle JeN<e&Je=ced~ JesNeg~ HejeHetleNefceefleN~
HejeHetleced~ j#e~ HejeHetleeN FefleN HejeHetlee~ Dejelee~ DeHenleNefceleHenleced~ j#e~ JeeNeg~ JeN~ efJe~ efJeNveNeg osNJe~
JeN~ meNefJeNlee~ efnjCeHeeefCeNefjefleN efnjCeHeeefCe~ eefle~ ie=YCeeNleg~ DeeqsCe~ HeeNefCevee16
HeoeLe&-(kegkekeg) kegkeb HejJeeoeleejb eesjb Me$egb Jee kegefle esve me e%e (Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e
Jelee (ceOegefpe) ceOegjiegCeegkelee efpee pJeeuee eegpeles eeqmceved me (F<eced) DeVeeefoHeoeLe&mecetnced
F<eefceleVeeveecemegg Heefleced (efveIeb01~7) (Tppe&ced) efJeeeefoHejeececevegecejmeb Jee (Dee) efeeeeesies (Jeo) GHeefoMe
26
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(lJeee) Hejcess ejsCe efJeog<ee JeerjCs e Jee men mele (mebIeeleb mebIeeleced) meceiIevevles pevee eeqmceved leb mebeececed~ mebIeele
Fefle mebeeceveecemeg Heefleced (efveIeb02~17) De$e JeerHmeeeeb efefkele (pes<ce) peesce~ De$e efue*Lex ueg[d~
De[dJe=eYeeJee (Je<e&Je=ced) MeeeCeeb JeOe&efeleejced (Deefme) YeJeefle (eefle) efeeeeesies (lJee) lJeeb leb e%eb Jee
(Je<e&Je=ced) Je=Js e&Oe&keb e%eced (Jeseg) peeveeleg (HejeHetleced) Hejeieleb Hetleb HeefJe$elJeb emceeled leled (j#e) ogmJeYeeJees
cetKe& (HejeHetlee) Hejeiele Hetle HeefJe$emJeYeeJees esYemles (Dejelee) HejHeoeLe&ie=nerleej Me$eJe (DeHenleced)
DeHenveles eled leled (j#e) omegmJeYeeJe (Jeeeg) eeseb Yeewelf ekees Jeeefle (Je) leeved ngleeved HejceeCegpeueeefoHeoeLee&ved
(efJe) efJeMes<eeLex (efJeveeg) Jeseeefle Jeseeleg Jee~ De$eees He#es ue[Lex uees[vleie&lees CeLe&e (osJe) ekeeMemJeHe
(meefJelee) Je=efekeeMeeje efoJeiegCeeveeb emeJensleg (efnjCeHeeefCe) efnjCeb peesefle HeeefCen&mle efkejCeJeJenejes Jee
eme me~ peesefleefn& efnjCeced (Mele04~3~1~21) (eefleie=YCeeleg) eefleie=eefle~ De$e enesYe&Mvoefme nme YelJeb
JekeleJeced (Dee08~2~32) Fefle nkeejme mLeeves Yekeej ue[Lex ueesd e (DeeqsCe) efjefnlesvewkejmesve
(HeeefCevee) efkejCemecetnvs e JeJenejsCe Deeb cev$e (Mele0(1~1~4~18-24) JeeKeele16
DevJee-eleeseb e%ees ceOegepf e kegkekegesmemleer<ecetppe e eeHeeefle lemceeled me meowJeevegse~ ns efJeved!
lJeceme ef$eefJeOeme e%emeevegeveme iegCeeveeb e Jeseeefme lemceeod DeeJeo ele#ecegHeefoMe~ elees Jeeb lJeee men mebIeeleb
mebIeeleceepes<ce meJee&ved mebeeceeved eqJepeesceefn~ meJeex ceveg<ees Je<e&Je=b lJee lJeeb leb Je<e&Je=b e%eb Jee eefleJeseg~ SJeb ke=lJee
meJezpe&vew HejeHetleb j#e HejeHetlee DejeleeesHenleb j#e meowJe keee&ced~ eLeeeb efnjCeHeeefCeJee&egjeqsCe HeeefCevee e%es
mebmeejseqivevee metes&Ce efJeeqVeeved HeoeLe&keCeeved eefleie=YCeeefle~ eLee e efnjCeHeeefCe meefJelee osJe [Je] leeved
efJeefJeveefkele He=Lekekejeself e leLewJe Hejcesejes efJeeved ceveg<eeeeqsCe HeeefCevee meJee& efJeee efJeefJeveeg~ eefleie=YCeeleg leLewJe
ke=Heee mebeerlee ewleew Jees eg<ceeveevevokejCeee eefleie=erle16
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ F&ej meJee&ved ceveg<eevee%eeHeeefle ceveg<ewe&%eevegeveb mebeeces ogMe$etCeeb efJepeees
iegCe%eeveb efJeeeJe=mesJeveb ogeveeb ceveg<eeCeeb oes<eeCeeb Jee efvejekejCeb meJe&HeoeLe&sokeeseqive meteex Jee leLee
meJe&HeoeLe&Oeejkees Jeeegeemleerefle efJe%eeveb HejcesejesHeemeveeb efJelmeceeieceb e ke=lJee meJee& efJeee eeHe meowJe meJee&Lee&
megKeesVeefle keeexelf e16
HeoeLe&-efpeme keejCe en e%e (ceOegefpe) efpeme ceW ceOegj iegCeegkele JeeCeer nes leLee (kegkekeg) eesj Jee
Me$egDeeW kee efJeveeMe kejves Jeeuee (Deefme) nw Deewj (F<eced) DeVe Deeefo HeoeLe& Jee (Tpe&ced) efJeee Deeefo yeue Deewj Gece
mes Gece jme kees oslee nw, Fmeer mes Gmekee Devegeve meoe kejvee eeefnes~ ns efJeeved ueesiees! legce Gkele iegCeeW kees osves
Jeeuee pees leerve ekeej kee e%e nw, Gmekes Devegeve Deewj iegCe kes %eelee (Deefme) nes, Dele nce ueesieeW kees Yeer Gmekes
iegCeeW kee (DeeJeo) GHeosMe kejes, efpememes (Jeeced) nce ueesie (lJeee) legcnejs meeLe (mebIeeleb mebIeeleced) efpeveceW Gece
jerefle mes Me$egDeeW kee Hejepee neslee nw DeLee&led Deefle Yeejer mebeeceeW kees JeejcJeej (Dee pes<ce) meye ekeej mes peerleW, keeeWefke
DeeHe egefJeee kes peeveves Jeeues (Deefme) nQ, Fmeer mes meye ceveg<e (Je<e&Je=ced) Me Deewj DeefJeee keer Je<ee& kees
ye{eves Jeeues (lJee) DeeHe leLee (Je<e&Je=ced) Je=ef kes ye{eves Jeeues Gkele e%e kees (eefleJeseg) peeveW~ Fme ekeej mebeece
kejkes meye ceveg<eeW kees (HejeHetleced) HeefJe$elee Deeefo iegCeeW kees es[ves Jeeues (j#e) og ceveg<e leLee (HejeHetlee) Megef
kees es[ves Jeeues Deewj (Dejelee) oeve Deeefo Oece& mes jefnle Me$egpeve leLee (j#e) [ekegDeeW kee pewmes (DeHenleced) veeMe
eLeceesOeee
27
am
aj.
org
nes mekes, Jewmee ee meoe kejvee eeefnes~ pewmes en (efnjCeHeeefCe) efpemekee peesefle neLe nw, Ssmee pees (Jeeeg) HeJeve
nw, Jen (DeeqsCe) Skejme (HeeefCevee) DeHeves ieceveeieceve JeJenej mes e%e Deewj mebmeej ceW Deeqive Deewj mete& mes Deefle
met#ce ngS HeoeLeeX kees (eefleie=YCeeleg) enCe kejlee nw~ Jee (efnjCeHeeefCe) pewmes efkejCe nQ neLe efpeme kes Jen
(efnjCeHeeefCe) efkejCe JeJenej mes (meefJelee) Je=ef Jee ekeeMe kes eje efoJe iegCeeW kes GlHeVe kejves ceW nsleg (osJe)
ekeeMecee mete&ueeske (Je) Gve HeoeLeeX kees (efJeefJeveeg) Deueie-Deueie DeLee&led HejceeCegHe kejlee nw, Jewmes ner
Hejcesej Jee efJeeved Heg<e (DeeqsCe) efvejvlej (HeeefCevee) DeHeves GHeosMeHe JeJenej mes meye efJeeeDeeW kees
(efJeefJeveeg) ekeeMe kejW, Jewmes ner ke=Hee kejkes eerelf e kes meeLe (Je) legcekees Delevle Deevevo kejves kes efuees
(eefleie=YCeeleg) enCe kejles nQ16
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw- Hejcesej meye ceveg<eeW kees Dee%ee oslee nw efke e%e kee Devegeve,
mebeece ceW Me$egDeeW kee Hejepee, Des-Des iegCeeW kee %eeve, efJeeveeW keer mesJee, og ceveg<e Jee og oes<eeW kee leeie
leLee meye HeoeLeeX kees DeHeves leeHe mes efVe-efYeVe kejves Jeeuee Deeqive Jee mete& Deewj Gvekee OeejCe kejves Jeeuee Jeeeg nw,
Ssmee %eeve Deewj F&ej keer GHeemevee leLee efJeeveeW kee meceeiece kejkes Deewj meye efJeeeDeeW kees ee neskes meye kes efuees
meye megKeeW keer GlHeVe kejves Jeeueer GVeefle meoe kejveer eeefnes16
Oe=efjmeerleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee~ yeeeer HeeqMvo~ Heece mJej
DeLeeeqiveMeyosve eEke eEke ie=eles lesve eEke eEke e YeJeleerlegHeefoMeles
as
Deye DeeqiveMeyo mes efkeme-efkeme kee enCe efkeee peelee Deewj Fmemes keee keee keee& neslee nw, Fme
efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Oe=efjNmeHeeivesDeNeqiveceeNceeo peefnN efve<eNJeeo mesNOee osJeNepe Jen~

OegJeceefme He=efLeNJeeR n yeeNJeefve lJee #e$eNJeefve mepeeleNJevegHeoOeeefceN Yeele=Jeme JeNOeee17
the
ary
Oe=ef~ DeNefme~ DeHe~ DeNivesN~ DeNeqiveced~ DeeNceeoNefceleeceDeoced~ peNefnN~ efve<eNJeeoNefceefle efve<eJeNDeoced~ mesOeN~
Dee~ osNJeNepeNefceefle~ osJeNepeced~ JeNnN~ OegJeced~ DeNefmeN~ He=efLeJeerced~ NnN~ yeNeNJeveerefle yeeNJeefve~ lJeeN~ #eN$eNJeveerefle #e$eNJeefve~
meNpeeNleNJeveerefle mepeeleNJeefve~ GHeoNOeeNefceN~ Yeele=Jeme JeNOeee17
HeoeLe&-(Oe=ef) eieuYe FJe epeceeve (Deefme) YeJeefme YeJeefle Jee~ De$e He#es Jelee (DeHe) efeeeeesies
(Deives) Hejcesej OevegJexoefJeved Jee (Deeqiveced) efJeegoeKeced (Deeceeoced) DeeceeveHekeJeeveefe leced (peefn) eEnmee
(efve<eJeeoced) eJeb HekeJeceebmeceefe lemceeefVeie&lemleced (mesOe) MeeeefCe efMe#ee (Dee) efeeeeesies (osJeepeced) osJeeved
efJeog<ees efoJeiegCeeved peeefle meleeved kejeself e esve e%esve me osJeed leced~ De$e DevesYeesefHe Mevles [Dee03.2.75]
Fefle met$esCe ke=lees yengueced [Dee0Yee0Jee03.2.113] Fefle Jeeefe&kesve e kejCes efJeed elee (Jen) eeHee eeHeeefle
Jee~ De$e meJe&$e He#es Jelee (OegJeced) efveeueb megKeced (Deefme) YeJeefle (He=efLeJeerced) efJemle=leeb YetecE e lelmLeeved eeefCevee
(bn) GeceiegCewJe&Oe&e JeOe&eefle Jee (yeeJeefve) yeeeCeb efJeebmeb Jeveefle leced~ voefme Jevemevejef#eceLeeced ( Dee0
3~2~27 ) Devesve yeeesHeHeos JeveOeeleesefjved elee~ megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Flecees uegked e (lJee) lJeeb leb
Jee (#e$eJeefve) #e$eb mebYeeefpeveb Jeveefle leced~ De$eeHecees uegked (mepeeleJeefve) peeleb peeleb Jeveefle me peeleJeefve meceeveeemeew
28
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
peeleJeefvemleced~ meceeveme vomecet&eYe=legokex<eg (Dee06~3~84) Devesve meceeveme mekeejeosMe (GHeoOeeefce) oes

Jeseeb efJeceeveeefoeeves<eg Jee Oeejeeefce (Yeele=Jeme) ef<ele Me$ees (JeOeee) veeMeee nveveee Deeb cev$e
(Mele0(1~1~5~3-8 ) JeeKeele17
DevJee-ns Deives Hejcesej! lJeb Oe=efjefme~ Delees efve<eJeeoceeceeob osJeepeceeive mesOe~ SJeb ceueee
MeeeefCe efMeef#elJee ogKeceHepeefn megKeb eeJeo~ leLee ns Hejcesej! lJeb OegJeceefme~ Dele He=efLeJeeR bn~ ns peieoerejeives!
ele F&Mees YeJeeved lemceeonb Yeele=Jeme JeOeee yeeJeefve #e$eJeefve mepeeleJeefve lJee lJeecegHeoOeeceerleskeesvJee
ns epeceeve efJeved! eleeseceeqiveOe=&efjmeefmle leLee eeceeefVe<eJeeod osJeepeb e%eceeJenefle lemceeled
lJeefcececeeceeob osJeepeceeqiveceeJen~ mesOe~ DevesYemlecesJeb efMe#ee leovegevesve oes<eeveHepeefn~ eleeseceeqive mete&HesCe
OegJeesmeefmle lemceeoeceeke<e&Cesve He=efLeJeeR bn bnefle Oejefle lemceeled [lJee] lecenb [yeeJeefve] yeeJeeEve [#e$eJeefve]
#e$eJeeEve [mepeeleJeefve] mepeeleJeeEve Yeele=Jeme JeOeeeesHeoOeeceerelf e efleere17
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ meJe&MeefkelecelesejsCe eleeseceeceeenkemJeYeeJeesiveer jefelemlelees veeeb
Yemceeefokeb oiOegb meceLeex YeJeefle~ esvesceeved HeoeLee&ved HekelJeeoefvle [me Deeceeled] esveesojmLeceVeb Heeles [me peej] esve
e ceveg<ee ce=leb osnb onefvle me eJeeled meb%eeseqiveexveeeb efoJeiegCeeeHekees efJeegoeKee jefelemleLee esve
He=efLeJeerOeejCeeke<e&CeekeeMeke meteex jefele~ ee yeeefYeJexoefJeefyee&eCew #eef$eew meceevepevceefYece&veg<ewe Jeveles
mebmesJeles~ leLee e meJex<eg peeles<eg HeoeLex<eg Jee&ceeve Hejcesejes Yeewelf ekeeseqiveJee&~ me SJe meJezHeemees Yeeweflekee
efeeeefmeOeLe mesJeveere Fefle17
HeoeLe&-ns (Deives) Hejcesej! DeeHe (Oe=ef) eieuYe DeLee&led Delevle efveYe&e (Deefme) nQ, Fme keejCe
(efve<eJeeoced) Hekes ngS Yemce Deeefo HeoeLeeX kees es[
kes (Deeceeoced) kes HeoeLe& peueeves Deewj (osJeepeced) efJeeved
Jee es iegCeeW mes efceueeHe kejeves Jeeues (Deeqiveced) Yeewefleke Jee efJeegled DeLee&led efyepegueerHe Deeqive kees DeeHe (mesOe) efme
keerefpees~ Fme ekeej nce ueesieeW kes ceue DeLee&led Gece-Gece megKe nesves kes efuees MeeeW keer efMe#ee kej kes ogKeeW
kees (DeHepeefn) otj keerefpees Deewj Deevevo kees (DeeJen) ee keerefpees leLee ns Hejcesej! DeeHe (OegJeced) efveeue megKe
osves Jeeues (Deefme) nQ, Fme mes (He=efLeJeerced) efJemle=leYetefce Jee GmeceW jnves Jeeues ceveg<eeW kees (bn) Gece iegCeeW mes
Je=e
f egkele keerefpees~ ns Deives peieoerej! efpeme keejCe DeeHe Delevle eMebmeveere nQ, Fmemes ceQ (Yeele=Jeme) og Jee
Me$egDeeW kes (JeOeee) efJeveeMe kes efuees (yeeJeefve) (#e$eJeefve) (mepeeleJeefve) yeeeCe, #eef$ee leLee eeefCecee$e kes megKe
Jee ogKe JeJenej kes osves Jeeues (lJee) DeeHe kees (GHeoOeeefce) oe ceW mLeeHeve kejlee ntb en Fme cev$e kee eLece
DeLe& ngDee
leLee ns efJeeved epeceeve! efpeme keejCe en (Deives) Yeewelf eke Deeqive (Oe=ef) Deefleleer#Ce (Deefme) nw leLee
efveke= HeoeLeeX kees es[ kej Gece HeoeLeeX mes (osJeepeced) efJeeved Jee efoJe iegCeeW kees ee kejeves Jeeues e%e kees
(DeeJen) ee kejelee nw, Fmemes legce (efve<eJeeoced) Hekes ngS Yemce Deeefo HeoeLeeX kees es[
kes (Deeceeoced) kes
HeoeLe& peueeves Deewj (osJeepeced) efJeeved Jee efoJe iegCeeW kes ee kejeves Jeeues (Deeqiveced) ele#e Jee efyepegueerHe Deeqive
kees (DeeJen) ee kejes leLee Gmekes peeveves keer Fe kejves Jeeues ueesieeW kees MeeeW keer Gece-Gece efMe#eeDeeW kes
meeLe Gmekee GHeosMe (mesOe) kejes leLee Gmekes Devegeve ceW pees oes<e neW, Gvekees (DeHepeefn) efJeveeMe kejes~ efpeme keejCe
eLeceesOeee
29
am
aj.
org
en Deeqive mete&He mes (OegJeced) efveeue (Deefme) nw, Fmeer keejCe en Deeke<e&CeMeefkele mes (He=efLeJeerced) efJemle=le Yetefce Jee
GmeceW jnves Jeeues eeefCeeeW kees (bn) { kejlee nw, Fmeer mes ceQ (lJee) Gme (yeeJeefve) (#e$eJeefve) (mepeeleJeefve)
yeeeCe, #eef$ee Jee peerJecee$e kes megKe ogKe kees Deueie-Deueie kejeves Jeeues Yeewefleke Deeqive kees (Yeele=Jeme) og Jee
Me$egDeeW kes (JeOeee) efJeveeMe kes efuees nJeve kejves keer Jesoer Jee efJeceeve Deeefo eeveeW ceW (GHeoOeeefce) mLeeHeve kejlee ntb
en otmeje DeLe& ngDee17
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ meJe&Meefkeleceeved F&ej ves en Yeewelf eke Deeqive Deece DeLee&led kes HeoeLe&
peueeves Jeeuee yeveeee nw, Fme keejCe YemceHe HeoeLeeX kes peueeves kees meceLe& veneR nw~ efpememes efke ceveg<e kes-kes
HeoeLeeX kees Hekee kej Keeles nQ [Jen Deeceeled] leLee efpeme kejkes meye eeefCeeeW kee Keeee ngDee DeVe Deeefo Je Hekelee nw
[Jen peej] Deewj efpeme kejkes ceveg<e ueesie cejs ngS Mejerj kees peueeles nQ, Jen eJeeled Deeqive kenelee nw Deewj efpememes
efoJe iegCeeW kees ee kejeves Jeeueer efJeegled yeveer nw leLee efpememes He=efLeJeer kee OeejCe Deewj Deeke<e&Ce kejves Jeeuee mete&
yevee nw Deewj efpemes JesoefJeee kes peeveves Jeeues yeeeCe Jee OevegJexo kes peeveves Jeeues #eef$ee Jee meye eeefCecee$e mesJeve kejles
nQ leLee pees meye mebmeejer HeoeLeeX ceW Jee&ceeve Hejcesej nw, Jener meye ceveg<eeW kee GHeeme osJe nw leLee pees ef eeeDeeW keer
efmeef kes efuees Yeewelf eke Deeqive nw, en Yeer eLeeeesie keee& eje mesJee kejves kes eesie nw17
Deives yeesleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee meJe&me~ HetJe&me yeeeer Geq<Ceked vo~ $e<eYe mJej~
Oe$e&cemeerefle ceOemeeea ef$egHed vo~ OewJele mJej~ efJeeeYe Flegejmeeeea HeeqMvo~ He_ece
mJej
as
HegvejeqiveMeyosveeskeleeJeLee&JegHeefoMesles
efHej Yeer Deeqive Meyo mes Deieues cev$e ceW efHej oesveeW DeLeeX kee ekeeMe efkeee nw
the
ary
DeivesN yee ie=YCeer<Je OeNCecemeNvleefj#eb n yeeNJeefve lJee #e$eNJeefve mepeeleNJevegHeoOeeefceN

Yeele=Jeme JeNOeee~ OeN$e&ceefmeN efoJe n yeeNJeefve lJee #e$eNJeefve mepeeleNJevegHeoOeeefceN Yeele=Jeme JeNOeee~
efJeeeYeNmlJeeMeeYeNGHeoOeeefceN efele mLeesOJe&NefeleesN Ye=ietCeeNceefjmeebN leHemee leHeOJeced18
Deives~ yee~ ie=YCeerN<JeN~ OeNCeced~ DeNefmeN~ DeNvleefj#eced~ nN~ yeNeNJeveerefle yeeNJeefve~ lJeeN~ #eN$eNJeveerefle #e$eNJeefve~
meNpeeNleNJeveerefle mepeeleNJeefve~ GHe~ oNOeeNefceN~ Yeele=Jeme~ JeNOeee~ OeN$e&ced~ DeNefmeN~ efoJeced~ nN~ yeNeNJeveerefle yeeNJeefve~ lJeeN~
#eN$eNJeveerefle #e$eNJeefve~ meNpeeNleNJeveerefle mepeeleNJeefve~ GHe~ oNOeeNefceN~ Yeele=Jeme~ JeNOeee~ efJeeeYe~ lJeeN~ DeeMeeYe~ GHe~
oNOeeNefceN~ efele~ mLeN~ TNOJe&NefeleN FletOJe&NefeNle~ Ye=ietCeeced~ Deefjmeeced~ leHemee~ leNHeNOJeNced18
HeoeLe&-(Deives) Hejcesej Yeeweflekees Jee (yee) Jesoced (ie=YCeer<Je) eene ie=eefle Jee~ De$e meJe&$e He#es
Jelee~ enesYe&Mvoefme (Dee05~2~32) Fefle nkeejme Yekeej (OeCeced) Oejefle meJe&ueeskeeved eeled lespee
(Deefme) Deefmle~ De$e He#es eLeceeLex ceOece (Devleefj#eced) DeekeeMemLeeved HeoeLee&ved~ DevlejelcemLece#eeb %eeveb Jee~
Devleefj#eb kemceeovleje #eevleb YeJelevlejsces Fefle Jee Mejerjs<Jevlej#eeefceefle Jee (efve02~10 ) (bn) {erkeg kejeself e
Jee (yeeJeefve) Jesob Jeveeefle leced (lJee) lJeeced (#e$eJeefve) jepeb Jeveeefle leced (mepeeleJeefve) meceevee peelee efJeee
30
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
meceeveb peeleb jepeb Jee Jeveeefle leced (GHeoOeeefce) Oeejeeefce [(Yeele=Jeme) ef<ele Me$ees (JeOeee) veeMeee nveveee]
(Oe$e&ced) Oejefle eled esve Jee~ JeeegJee&Je Oe$e elegesce~ me DeeefYeeleme=efYeefo&eqiYe mlegles leeeceen Oe$e&efceefle eeflee Jew
Oe$e&ced~ Jeeeg meJex<eeb Yetleeveeb eeflee leosJe letHecegHeoOeeefle me Jew JeeegcesJe eLececegHeoOeeefle Jeeegcegeceb JeeegvewJe
leosleeefve meJee&efCe YetleevegYeele Heefjie=eefle (Mele08~2~1~16) Devesve eceeCesve Oe$e&Meyosve Jeeegjereje ie=esles
(Deefme) Deefmle Jee (efoJeced) %eeveekeeMeb mete&ueeskeb Jee (bn) meceiJeOe&e, JeOe&eefle Jee (yeeJeefve) meJe&ceveg<eeLe
yeeCees Jesome efJeYeeefpeleejced~ yeeeC[me cete&Jeme ekeeMekeb Jee (lJee) lJeeb leb Jee (#e$eJeefve) jepeOece&ekeeMeme
efJeYeeefpeleejb jepeiegCeeveeb evlesve ekeeMeefeleejb Jee (mepeeleJeefve) meceeveeved peeleeved Jesoeved #e$eOecee&ved cetee&ved peielmLeeved
HeoeLee&ved Jee Jeveeefle ekeeMeeefle leced [(GHeoOeeefce) Oeejeeefce (Yeele=Jeme) ef<ele Me$ees (JeOeee) veeMeee nveveee
Jee] (efJeeeYe) meJee&Ye (lJee) lJeeb leb Jee (DeeMeeYe) efoiYe~ DeeMee Fefle efo*dveecemeg Heefleced (efveIeb01~6)
(GHeoOeeefce) GHeoOeeefle Jee meeceerHes Oeejeeefce lesve Heg<Ceeefce Jee (efele) esleeefvle mebpeeveefvle es les efele~ De$e Jee
Mee&kejCes KeHe&js ueesHees JekeleJe (Dee0Jee08.3.36) Fefle Jeeefe&kesve efJemepe&veereueesHe (mLe) YeJeLe YeJeefvle Jee
(TOJe&efele) TOJee&veglke=iegCeeved esleeefvle les ceveg<eeefeleeefve keHeeueeefve Jee (Ye=ietCeeced) Ye=ppeefvle ewmles<eeced
(Deefjmeeced) eeCeeveeceejeCeeb Jee~ eeCees Jee Deefje (Mele06~5~2~3) Deejs<Jeefje Deeje Devee Deevee
(efve03~17) (leHemee) Oece&eJf eeevegevesve leeHesve lespemee Jee (leHeOJeced) leHevleg leeHeele Jee Deeb cev$e
DevJee-ns Deives Hejcesej! lJeb OeCeceefme ke=Heeemceleegeb yee ie=YCeer<Je leLeemceemJevleefj#ece#eeb
efJe%eeveb bn JeOe&e~ Denb Yeele=Jeme JeOeee yeeJeefve #e$eJeefve mepeeleJeefve lJeesHeoOeeefce~ ns meJe&Oeelepe&ieoerej! lJeb
meJex<eeb ueeskeeveeb Oe$e&ceefme ke=Heeemceemeg efoJeb %eeveekeeMeb bn~ Denb Yeele=Jeme JeOeee yeeJeefve #e$eJeefve mepeeleJeefve
lJee lJeecegHeoOeeefce~ [lJee] lJeeb meJe&JeeHekeb %eelJee efJeeeYe DeeMeeYe GHeoOeeefce~ ns ceveg<ee! eteceHewJeb efJeefolJee
efele [mLe] TOJe&efele keHeeueeefve ke=lJee Ye=ietCeeceefjmeeb leHemee leHeOJeb eLee leHevleg leLee leeHeelesleske
ns efJeved [Deives] esveeeqivevee OeCeb yeeevleefj#eb ie=eles eles e [lJee] leb lJeb nesceeLe efMeuHeefJeeeefmeOeLe e
ie=YCeer<Je bn e~ leLewJeenceefHe Yeele=Jeme JeOeee leb yeeJeefve #e$eJeefve mepeeleJevegHeoOeeefce~ SJeb meeseqiveOe&=le (efnle)
meved megKecegHeoOeeefle~ SJeb ees JeeegOe&$e meJe&ueeskeOeejkeesmeefmle efoJeb e bn bnefle lecenb eLee Yeele=Jeme JeOeee
yeeJeefve #e$eJeefve mepeeleJevegHeoOeeefce~ leLewJe lJeceHesleb lemcew eeespeveeeesHebn~ ns efMeuHeefJeeeb efekeer<eex efJeved! esve
Jeeegvee He=efLeJeer eew mete&ueeskee Oeee&les eles e leb lJeb peerJeveeLe efMeuHeefJeeeew e Oeeje bn e yeeJeefve Fleeefo
HetJe&Jeled~ ns ceveg<ee! eLeenb JeeegeJf eeeefJeled lJee leceeive Jeeegb e efJeeeYe DeeMeeYe GHeoOeeefce leLewJe eteceHegHeOee~
e%eeLe efMeuHeefJeeeLecegHeefjjefele TOJe&efele keHeeueeefve keuee OeeefjleJevle mevlees Ye=ietCeeceefjmeeb leHemee leHeOJeced
leeHeele e18
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ F&ejsCesoceeefoMeles YeJevlees efJeogVelees cetKe&lJeefJeveeMeee meJe&Me$etCeeb efveJeejCesve
jepeJeOe&veee e JesoefJeeeb ie=ereg~ eesivesJe&=efnsleg meJee&Oeejkees Jeeegjeqivecee mete& F&eje mLe meefvle, leeved meJee&meg
efo#eg efJemle=leeved JeeHekeeved efJeefolJee e%eefmeefb efJeceeveeefoeevejeveb leeefve eeueefelJee ogKeeefve efveJeee& Me$etved
efJepeevleeced18
eLeceesOeee
31
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&- ns (Deives) Hejcesej! DeeHe (OeCeced) meye kes OeejCe kejves Jeeues (Deefme) nQ, Fmemes cesjer (yee)
Jeso cev$eeW mes keer ngF& mlegefle kees (ie=YCeer<Je) enCe keerepf ees leLee (Devleefj#eced) Deelcee ceW efmLele pees De#ee %eeve nw,
Gmekees (bn) ye{eFes~ ceQ (Yeele=Jeme) Me$egDeeW kes (JeOeee) efJeveeMe kes efuees (yeeJeefve) meye ceveg<eeW kes megKe kes
efveefcee Jeso kes MeeKee-MeeKeevlej eje efJeYeeie kejves Jeeues yeeeCe leLee (#e$eJeefve) jepeOece& kes ekeeMe kejvesnejs
(mepeeleJeefve) pees HejmHej meceeve #eef$eeeW kes Oece& Deewj mebmeejer cetefle&ceeved HeoeLe& nQ, Fvekee eeefCeeeW kes efuees DeueieDeueie ekeeMe kejves Jeeues (lJee) DeeHekees (GHeoOeeefce) oe kes yeere ceW OeejCe kejlee ntb~ ns meye kes OeejCe kejves
Jeeues Hejcesej! pees DeeHe (Oe$e&ced) ueeskeeW kes OeejCe kejves Jeeues [Deefme] nQ, Fmemes ke=Hee kejkes nce ueesieeW ceW (efoJeced)
Delegece %eeve kees (bn) ye{eFes Deewj ceQ (Yeele=Jeme) Me$egDeeW kes (JeOeee) efJeveeMe kes efuees (yeeJeefve) (#e$eJeefve)
(mepeeleJeefve) Gkele Jeso jepe Jee HejmHej meceeve efJeee Jee jepeeefo JeJenejeW kees eLeeeesie efJeYeeie kejves Jeeues
(lJee) DeeHekees (GHeoOeeefce) JeejbJeej DeHeves oe ceW OeejCe kejlee ntb~ leLee ceQ (lJee) DeeHekees meJe&JeeHeke peevekej
(efJeeeYe) meye (DeeMeeYe) efoMeeDeeW mes megKe nesves kes efveefcee JeejbJeej (GHeoOeeefce) DeHeves ceve ceW OeejCe kejlee ntb~
ns ceveg<ees! legce ueesie Gkele JeJenej kees Deer ekeej peevekej (efele) efJe%eeveer (TOJe&efele) Gece %eeve Jeeues
Heg<eeW keer esjCee mes keHeeueeW kees Deeqive Hej Oejkes leLee (Ye=ietCeeced) efpevemes efJeee Deeefo iegCeeW kees ee nesles nQ, Ssmes
(Deefjmeeced) eeCeeW kes (leHemee) eYeeJe mes (leHeOJeced) leHees Deewj leHeeDees en Fme cev$e kee eLece DeLe& ngDee
Deye otmeje Yeer kenles nQ ns efJeeved Oecee&lcee Heg<e! efpeme (Deives) Yeewelf eke Deeqive mes (OeCeced) meye kee
OeejCe kejves Jeeuee lespe (yee) Jeso Deewj (Devleefj#eced) DeekeeMe ceW jnves Jeeues HeoeLe& enCe Jee Je=efegkele efkees peeles
nQ, (lJee) Gmekees legce nesce Jee efMeuHeefJeee keer efmeef kes efuees (ie=YCeer<Je) enCe kejes (bn) Jee efJeeeegkele efeeeDeeW
mes ye{eDees Deewj ceQ Yeer (Yeele=Jeme) Me$egDeeW kes (JeOeee) efJeveeMe kes efuees (lJee) Gme (yeeJeefve) (#e$eJeefve)
(mepeeleJeefve) mebmeejer cetefle&ceeved HeoeLeeX kes ekeeMe kejves Jee jepeiegCeeW kes evleHe mes ekeeMe kejeves Jeeues Yeewelf eke
Deeqive kees efMeuHeefJeee Deeefo JeJenejeW ceW (GHeoOeeefce) mLeeHeve kejlee ntb~ Ssmes mLeeHeve efkeee ngDee Deeqive nceejs Deveske
megKeeW kees OeejCe kejlee nw~ Fmeer ekeej meye ueesieeW kee (Oe$e&ced) OeejCe kejves Jeeuee Jeeeg (Deefme) nw leLee (efoJeced)
ekeeMecee mete&ueeske kees (bn) { kejlee nw~ ns ceveg<ees! pewmes Gmekees ceQ (Yeele=Jeme) DeHeves Me$egDeeW kes (JeOeee)
efJeveeMe kes efuees (yeeJeefve) (#e$eJeefve) (mepeeleJeefve) Jeso jepe Jee HejmHej meceeve Gece-Gece efMeuHeefJeeeDeeW kees
eLeeeesie keeeeX ceW egkele kejves Jeeues Gme Yeewelf eke Deeqive kees (GHeoOeeefce) mLeeHeve kejlee ntb, Jewmes legce Yeer GeceGece efeeeDeeW ceW egkele kejkes efJeee kes yeue mes (bn) Gmekees ye{eDees~ ns efJeee eenves Jeeues Heg<e! pees HeJeve,
He=efLeJeer Deewj mete& Deeefo ueeskeeW kees OeejCe kej jne nw Gmes legce DeHeves peerJeve Deeefo megKe Jee efMeuHeefJeee keer efmeef
kes efuees eLeeeesie keeeeX ceW ueieekej Gmekeer efJeee mes (bn) Je=e
f kejes leLee pewmes nce DeHeves Me$egDeeW kes efJeveeMe kes
efuees (yeeJeefve) (#e$eJeefve) (mepeeleJeefve) Deeqive kes Gkele iegCeeW kes meceeve Jeeeg kees efMeuHeefJeee Deeefo JeJenejeW ceW
(GHeoOeeefce) mebegkele kejles nQ, Jewmes ner legce Yeer DeHeves Deveske ogKeeW kes efJeveeMe kes efuees Gmekees eLeeeesie keeeeX ceW
mebegkele kejes~ ns ceveg<ees! pewmes ceQ JeeegeJf eee kee peeveves Jeeuee (lJee) Gme Deeqive Jee Jeeeg kees (efJeeeYe) meye
(DeeMeeYe) efoMeeDeeW mes megKe nesves kes efuees eLeeeesie efMeuHeJeJenejeW ceW (GHeoOeeefce) OeejCe kejlee ntb, Jewmes legce Yeer
OeejCe kejes leLee efMeuHeefJeee Jee nesce kejves kes efuees (efele) (TOJe&efele) [mLe] HeoeLeeX kes Yejs ngS Hee$e Jee
32
epegJexoYee<es
aj.
org
meJeeefjeeW ceW mLeeHeve efkees ngS keueeev$eeW kees (Ye=ietCeeced) efpevemes HeoeLeeX kees Hekeeles nQ, Gve [Deefjmeeced] DeejeW kes
(leHemee) leeHe mes (leHeOJeced) Gkele HeoeLeeX kees leHeeDees 18
YeeJeeLe&- Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ F&ej kee en GHeosMe nw efke ns ceveg<ees! legce efJeeveeW keer GVeefle
leLee cetKe&Heve kee veeMe Jee meye Me$egDeeW keer efveJe=efe mes jepe ye{ves kes efuees JesoefJeee kees enCe kejes leLee Je=ef kee
nsleg Deeqive Jee meye kee OeejCe kejves Jeeuee Jeeeg, Deeqivecee mete& Deewj F&ej FvnW meye efoMeeDeeW ceW Jee peevekej
e%eefmeef Jee efJeceeve Deeefo eeveeW keer jevee Oece& kes meeLe kejes leLee Fve mes Fve kees efme kej kes ogKeeW kees otj kej
kes Me$egDeeW kees peerlees18
Mecee&meerleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee~ efvee=od yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe e%eme mJeHeceeefve eesHeefoMevles
Fme kes Devevlej F&ej ves e%e kee mJeHe Deewj Fmekes De Deieues cev$e ceW GHeosMe efkees nQ
am
MeceeN&meJeOetleN j#eesJeOetleeNDejeleNeesefoleeNmlJeieefmeN eefleN lJeeefoefleJexleg~ efOeN<eCeeefme HeJe&Nleer

eefleN lJeeefoleeNmlJeiJeseg efoNJe mkecYeNveerjefme efOeN<eCeeefme HeeJe&lesNeer eefle lJee HeJe&Nleer Jeseg 19
Mece&~ DeNefmeN~ DeJeOetleNefceleJeOetleced~ j#e~ DeJeOetleeN FleJeOetlee~ Dejelee~ Deefolee~ lJeked~ DeNefmeN~ eefle~
lJeeN~ Deefoefle~ JesNeg~ efOeN<eCee~ DeNefmeN~ HeNJe&Nleer~ eefle~ lJeeN~ Deefolee~ lJeked~ JesNeg~ efoNJe~ mkeNcYeNveer~ DeNefmeN~ efOe<eCee~
DeNefmeN~ HeeNJe&NlesNeer~ eefle~ lJeeN~ HeNJe&Nleer JesNeg19
the
ary
as
HeoeLe&-(Mece&) megKensleg (Deefme) YeJeefle~ De$e meJe&$e Jelee (DeJeOetleced) efJeveeefMeleced (j#e) ogKeb
efveJeejCeereced (DeJeOetlee) efveJeejCeeree efJeeeefuelee nlee~ DeJesefle efJeefveeneLeeae~ (efve01~3) (Dejelee)
DeoevemJeYeeJee ke=HeCee (Deefolee) Devleefj#eme (lJeked) lJeiJeled (Deefme) YeJeefle (eefle) efeeeLex (lJee) leb e%eced
(Deefoefle) e%emeevegelee epeceeve~ Deefoefleefjefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05~5) Fefle e%eme %eelee HeeuekeeLeex
ie=eles (Jeseg) peeveeleg (efOe<eCee) Jeeked JesoJeeCeer eeee~ efOe<eCesefle Jee*dveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~11) Oe=<Ceesefle meJee&
efJeee eee mee~ Oe=<esefOe&<e e meb%eeeeced~ (GCee02~82) Devesveeeb Meyo efme~ cenerOejsCe efOe<eCesob Heob efOeeb yege
f b
kece& Jee meveeself e JeeHveesleerelf e Yeevlee JeeKeeleced~ (Deefme) YeJeefle (HeJe&leer) HeJe&Ceb Heye&ng%eeveb efJeelesmeeb efeeeeeb mee
HeJe&leer~ De$e mebHeoeefolJeeled [Dee0Yee0Jee03.3.108] efkeJeHed~ Yeteqcve celegHed~ Gefielee [Dee04.1.6] Fefle *erHed
(eefle) JeerHmeeLex (lJee) leeb leeced (Deefolee) ekeeMeme (lJeked) lJeeefle mebJe=Ceesleveee mee (Jeseg) peeveeleg (efoJe)
ekeeMeJele metee&efoueeskeme (mkecYeveer) mkecYeb eefleyeb veeleerefle mee (Deefme) YeJeefle (efOe<eCee) OeejCeeJeleer eew~
efOe<eCesefle eeJeeHe=efLeJeesvee&cemeg Heefleced~ (efveIeb03~30) (Deefme) Deefmle (HeeJe&leseer) HeJe&leme cesIeme ogenf lesJe ee mee
HeeJe&leseer Je=ef~ HeJe&le Fefle cesIeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~10) HeJe&lemeseb IeveHeeq HeeJe&leer lemeeHeleb ogenf lesJe
HeeJe&leseer Je=ef ~ erYees {ked (Dee04.1.120) Devesve {ked~ (eefle) FlLebYetleeKeeves (lJee) leeceerMeerced~ (HeJe&leer)
He eMemleb eeHeCeb emeeb mee~ De$e eMebmeeLex celegHed (Jeseg) peeveeleg Deeb cev$e (1~2~1~14-17)
JeeKeele19
DevJee-ns ceveg<ee ! YeJevlees ees eb e%e Mecee&efme megKeoesefoefleveeMejefnleesefmle esve j#eesJeOetleb
eLeceesOeee
33
as
am
aj.
org
ogKecejeleeesJeOetlee efJeveee YeJeefvle eesefolee Devleefj#eme He=efLeJeee lJeiJeomeefmle, lJee leb Jeseg efJeovleg esve
efJeeeKesve e%esve HeJe&leer efoJe mkecYeveer [Deefme] HeeJe&leseer efOe<eCee[Deefme] DeefoleemlJeiJeefmleee&les lJee leb eefleJeseg
eLeeJeppeevevleg, esve melmeleeKesve HeJe&leer yee%eeveJeleer efOe<eCee [Deefme] eeHeles [lJee] leceefHe eefleJeseg
peevevleg19
YeeJeeLe&-ceveg<eweex efJe%eevesve meceked meeceeeR mebHeee e%eesvegereles, ee Je=ef yegefJeOe&keesefmle, meeseqivevee
cevemee e mebmeeefOele mete&ekeeMeb lJeiJelmesJeles19
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie pees e%e (Mece&) megKe kee osves Jeeuee (Deefme) nw Deewj (Deefoefle) veeMejefnle nw
leLee efpememes (j#e) ogKe Deewj ogmJeYeeJeegkele ceveg<e (DeJeOetleced) efJeveeMe kees ee leLee (Dejelee) oeve Deeefo
OeceeX mes jefnle Heg<e (DeJeOetlee) ve (Deefme) nesles nQ Deewj pees (Deefolee) Devleefj#e Jee He=efLeJeer kes (lJeked) lJeee
kes meceeve (Deefme) nw, (lJee) Gmes (eefle Jeseg) peevees Deewj efpeme efJeeeHe Gkele e%e mes (HeJe&leer) yengle %eeve Jeeueer
(efoJe) ekeeMeceeve metee&efo ueeskeeW keer (mkecYeveer) jeskeves Jeeueer [Deefme] nw leLee (HeeJe&leseer) cesIe keer kevee DeLee&led
He=efLeJeer kes legue (efOe<eCee) JesoJeeCeer [(Deefme)] nw, (Deefolee) He=eLf eJeer kes (lJeked) Mejerj kes legue efJemleej kees ee
nesleer nw, (lJee) Gmes (eefleJeseg) eLeeJeled peevees Deewj efpeme melmeefleHe e%e mes (HeJe&leer) Gece-Gece yee%eeve ee
kejves Jeeueer (efOe<eCee) eew DeLee&led ekeeMeHeer yege
f (Deefme) ee nesleer nw, (lJee) Gmes Yeer (eefleJeseg) peevees 19
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees DeHeves efJe%eeve mes Deer ekeej HeoeLeeX kees Fkee kejkes Gve mes e%e kee Devegeve
kejvee eeefnes pees efke Je=ef Jee yege
f kee ye{eves Jeeuee nw, Jen Deeqive Deewj ceve mes efme efkeee ngDee mete& kes ekeeMe
kees lJeee kes meceeve mesJeve kejlee nw 19
Oeevecemeerleme $eef<e me SJe~ meefJelee osJelee~ efJeje[d yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
kemcew eeespeveee me e%e kee&Je FlegHeefoMeles
efkeme eeespeve kes efuees Gkele e%e kejvee eeefnes, mees Deieues cev$e ceW ekeeMe efkeee nw
the
ary
OeeNveceefme efOevegefn osNJeeved eeNCeee lJeesoeNveee lJee JeeNveee lJee~ oerNIee&ceveg eefmeefleNceeeg<es Oeeb
osNJees Je meefJeNlee efnjCeHeeefCeN eefleie=YCeeNlJeeqsCe HeeNefCeveeN e#eg<es lJee ceNnerveebN Heeesefme 20
OeeNveced~ DeNefmeN~ efOeNvegefn~ osNJeeved~ eeNCeee~ lJeeN~ GNoeNveeeslegledDeeNveee~ lJeeN~ JeeNveeesefle efJeDeeNveee~ lJeeN~
oerNIee&ced~ Deveg~ eefmeefleefceefleN eefmeefleced~ Deeeg<es~ OeeNced~ osNJe~ JeN~ meNefJeNlee~ efnjCeHeeefCeNefjefleN efnjCeHeeefCe~ eefle~
ie=YCeeNleg~ DeeqsCe~ HeeNefCeveeN~ e#eg<es~ lJeeN~ ceNnerveeced~ Hee~ DeNefmeN20
HeoeLe&-(Oeeveced) Oeelegcen eled e%eeled Megced~ jesieveeMekesve mJeeefolecesve megKekeejkeceVeb leled~ De$e
oOeelese&led veg e~ (GCee05~48) Devesve eleleees veg[eiecee (Deefme) YeJeefle~ De$e meJe&$e Jelee (efOevegefn)
efOeveesefle eerCeeefle~ De$e ue[Lex ueesd (osJeeved) efJeog<ees peerJeeefveefveeefCe e (eeCeee) eke=ceveles peerJeles esve lemcew
peerJeveOeejCensleJes yeueee (lJee) leled (Goeveee) mHetefe&nsleJe TOJe&ceveles eseles esve lemcew GleceCeHejeecensleJes
(lJee) leled (Jeeveee) efJeefJeOeceveles JeeHeles esve lemcew meJex<eeb MegYeiegCeeveeb kece&eJf eeeeveeb e JeeefnsleJes (lJee) leled~
De$e ef$e<eg eLeceeLex ceOece (oerIee&ced) efJemle=leeced (Deveg) HeeeoLex (eefmeefleced) eke=b efmeveeself e yeOveeleveee leeced
34
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(Deeeg<es) HetCee&egJe&Oe&vesve megKeYeesieee (Oeeced) oOeeefce~ De$e voefme ueg*due*defue [Dee03.4.6] Fefle Jee&ceeves
ueg*d*[YeeJee (osJe) ekeeMeceeve ekeeMenslegJee& (Je) Demceevesleeved peielmLeeved mLetueeved HeoeLeee (meefJelee)
meJe&peieoglHeeoke mekeueweee&oelesej mete&ueeskees Jee (efnjCeHeeefCe) efnjCemeece=leme cees#eme oeveee
HeeefCeJe&Jenejes eme me~ Dece=le efnjCeced~ (Mele07~4~1~15) ee efnjCeb ekeeMeeLe peesefle HeeefCeJe&Jenejes eme
me (eefleie=YCeeleg) eefleie=eleg eefleie=eefle Jee~ De$e enes0 [Dee0Yee0Jee08.2.32] Fefle nme Ye~ He#es ue[Lex
ueesd e (DeeqsCe) efvejvlejsCe JeeHevesve ekeeMesve Jee (HeeefCevee) mlegelf emecetnvs e JeJenejsCe lespemee (e#eg<es)
ele#e%eeveee, ves$eJeJenejee e~ (lJee) leb e~ (cenerveeced) cenleerveeb Jeeeeb He=eLf eJeeveeb Jee~ cenerefle Jee*dveecemeg
Heefleced~ (efveIeb01~11) He=efLeJeerveecemeg e~ (efveIeb01~1) (Hee) DeVeb peueb e esve Megced~ Hee Flegokeveecemeg
Heefleced~ (efveIeb01~12) Deeb cev$e (Mele0(1~1~5~18-22) JeeKeele20
DevJee-eefoob e%eMeesefOeleb Oeevece(me)efmle e%e e%eMeesefOeleb Heees(me)efmle leled osJeeved efOevegenf efOeveeefle
lemceeeLeenb (lJee) leleeCeee (lJee) leogoeveee (lJee) leeeveee oerIee eefmeefleceeeg<es (Oeeced) oOeeefce, leLewJe eteb
meJex ceveg<eemlemcew eeespeveeewleefVeleb Oee (lJee) eLee Je eesmceeved efnjCeHeeefCeoxJe meefJelee peieoerejeseqsCe
HeeefCevee cenerveeb e#eg<es (lJee) elevegie=YCeeleg eke=leeevegieleb ie=eefle leLewJe Jeeb leb eefleie=YCeerce~ eLee e
efnjCeHeeefCeoxJe meefJelee mete&ueeskees cenerveeb e#eg<eseqsCe HeeefCevee Heees ie=nerlJee Oeeveb Hees<eeefle, leLewJe leb JeeceefHe
DeeqsCe HeeefCevee cenerveeb e#ege<f e eefleie=erce20
YeeJeeLe&-De$e uegesHeceeueej~ es e%esve MeesefOelee DeVepeueJeeJeeoe HeoeLee& YeJeefvle, les meJex<eeb Meges
yeueHejeeceee {ee oerIee&eg<es e meceLee& YeJeefvle, lemceeled meJezce&veg<ewjls ee%ekece& efvelecevegseced~ leLee e HejcesejsCe
ee cenleer Hetpee Jeeked ekeeefMeleemlemee ele#ekejCeeesejevegeneHes#ee mJeHeg<eeLe&lee e keeee&~ eLesej
HejesHekeeefjCeeb ve=CeecegHee&vegenb kejesefle, leLewJeemceeefYejefHe meJex<eeb eeefCeveecegHeefj efvelecevegen keee&~
eLeeecevleee&ceerej mete&ueeskee mebmeejs DeOeelceefve Jesos<eg e meleb %eeveb cete&JeeefCe vewjvleexCe ekeeMeeefle, leLewJe
meJezjmceeefYece&veg<ew meJe&s<eeb megKeeeeefKeuee efJeee ele#eerke=le efveleb ekeeMeveeree~ leeefYe He=efLeJeerjepemegKeb efveleb
keee&ecf eefle20
HeoeLe&-pees (Oeeveced) e%e mes Meg Gece mJeYeeJeJeeuee megKe kee nsleg jesie kee veeMe kejves Jeeuee leLee
eeJeue Deeefo DeVe Jee (Hee) peue (Deefme) nw, Jen (osJeeved) efJeeved Jee peerJe leLee FeqveeW kees (efOevegefn) le= kejlee
nw, Fme keejCe ns ceveg<ees! ceQ efpeme ekeej (lJee) Gmes (eeCeee) DeHeves peerJeve kes efuees Jee (lJee) Gmes (Goeveee)
mHetefle& yeue Deewj Hejeece kes efuees Jee (lJee) Gmes (Jeeveee) meye MegYe iegCe, MegYe kece& Jee efJeee kes DeeW kes Hewueeves
kes efuees leLee (oerIee&ced) yengle efoveeW leke (eefmeefleced) Delegece megKeyevOeveegkele (Deeeg<es) HetCe& Deeeg kes Yeesieves kes
efuees (Oeeced) OeejCe kejlee ntb, Jewmes legce Yeer Gkele eeespeve kes efuees Gme kees efvele OeejCe kejes~ pewmes (Je) nce ueesieeW
kees (efnjCeHeeefCe) efpeme kee cees#e osvee ner JeJenej nw, Ssmee meye peieled kee GlHeVe kejvesneje (osJe) (meefJelee)
meye Ssee& kee oelee F&ej (DeeqsCe) DeHeveer Jeeef Jee [HeeefCevee] Gece JeJenej mes (cenerveeced) JeeefCeeeW kes
[e#eg<es] ele#e %eeve kes efuees (elevegie=YCeeleg) DeHeves Devegen mes enCe kejlee nw, Jewmes ner nce Yeer Gme F&ej kees
(DeeqsCe) efvejvlej (HeeefCevee) mlegefleeeW mes enCe kejW Deewj pewmes (efnjCeHeeefCe) HeoeLeeX kee ekeeMe kejves Jeeuee
eLeceesOeee
35
am
aj.
org
(osJe) (meefJelee) mete&ueeske (cenerveeced) ueeske-ueeskeevlejeW keer He=efLeefJeeeW ceW ves$e mecyevOeer JeJenej kes efuees
(DeeqsCe) efvejvlej leerJe ekeeMe mes (Hee) peue kees (eefleie=YCeeleg) enCe kej kes DeVe Deeefo HeoeLeeX kees Heg kejlee
nw, Jewmes ner nce ueesie Yeer Gmes (DeeqsCe) efvejvlej (HeeefCevee) JeJenej mes (cenerveeced) He=efLeJeer kes (e#eg<es) HeoeLeeX
keer efieesejlee kes efuees mJeerkeej kejles nQ 20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW uegesHeceeueej nw~ pees e%e mes Meg efkees ngS DeVe, peue Deewj HeJeve Deeefo HeoeLe& nQ,
Jes meye keer Megef, yeue, Hejeece Deewj { oerIe& Deeeg kes efuees meceLe& nesles nQ~ Fmemes meye ceveg<eeW kees e%ekece& kee
Devegeve efvele kejvee eeefnes leLee Hejcesej keer ekeeefMele keer ngF& pees Jesoelegeer DeLee&led eejeW JesoeW keer JeeCeer nw, Gme
kes ele#e kejves kes efuees F&ej mes Devegen keer Fe leLee DeHevee Heg<eeLe& kejvee eeefnes Deewj efpeme ekeej HejesHekeejer
ceveg<eeW Hej F&ej ke=Hee kejlee nw, Jewmes ner nce ueesieeW kees Yeer meye eeefCeeeW Hej efvele ke=Hee kejveer eeefnes DeLeJee pewmes
Devleee&ceer F&ej Deelcee Deewj JesoeW ceW mele %eeve leLee mete&ueeske mebmeej ceW cetelf e&ceeved HeoeLeeX kee efvejvlej ekeeMe kejlee
nw, Jewmes ner nce meye ueesieeW kees HejmHej meye kes megKe kes efuees mecHetCe& efJeee ceveg<eeW kees efieesej keje kes efvele
ekeeefMele kejveer eeefnes Deewj Gvemes ncekees He=eLf eJeer kee eeJeleea jepe Deeefo Deveske Gece Gece megKeeW kees GlHeVe
efvejvlej GlHeVe kejvee eeefnes 20
osJeme lJeslemeef<e& me SJe~ e%ees osJelee meJe&me~ Deeoew meb JeHeeceerleme ieee$eer vo~ <e[dpe
mJej~ Devleme efJejedefvee=led HeeqMvo~ Heece mJej
F&ejsCe eeYe Dees<eefOeYeesVeeefokeb peeeles, lee keLeb Mege peeevle FlegHeefoMeles
as
efpeve Deew<eefOeeeW mes DeVe yevelee nw, Jes e%eeefo kejves mes kewmes Meg nesleer nwb, Fme efJe<ee kee GHeosMe
Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyee&NngYee Het<Cees nmleeYeeced~

meb JeHeeefceN meceeHeNDees<eOeerefYeN mecees<eOeeesN jmesve~
me jsJeleerNpe&ieleerefYe He=evleeN: meb ceOegceleerNce&OegceleerefYe He=evleeced 21
osNJeme~ lJeeN~ meNefJeNleg~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ DeNefevees~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ Het<Ce~ nmleeYeeced~ meced~
JeNHeeNefceN~ meced~ DeeHe~ Dees<eOeerefYe~ meced~ Dees<eOee~ jmesve~ meced~ jsJeleer~ peieleerefYe~ He=eNvleeNced~ meced~ ceOegceleerNefjefleN
ceOegceleer~ ceOegceleerefYeNefjefleN ceOegceleerefYe~ He=eNvleeNced21
HeoeLe&-(osJeme) efJeOeelegjerejme eeslekeme mete&me Jee (lJee) leb ef$eefJeOeb e%eced (meefJeleg) meJeefle
mekeuewee peveeefle leme (emeJes) GlHeeefoleseqmceved mebmeejs (Deefevees) ekeeMeYetcees~ eeJeeHe=efLeJeeefJeleskes~
(efve012~1) (yeengYeeced) lespees{lJeeYeeced (Het<Ce) Hegef keeg&Jee&ees~ Het<esefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05~6)
Devesve Hegefnslegie=&eles (nmleeYeeced) eeCeeHeeveeYeeced (meced) meceieLex (JeHeeefce) efJemleejeeefce (meced) mebcesueves~
meefceleskeerYeeJeb een~ (efve01~3) (DeeHe) peueeefve~ DeeHe Flegokeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~12) (Dees<eOeerefYe)
eJeeefoefYe~ Dees<eOee Dees<eod Oeevleerefle Jeew<elesvee Oeevleerefle Jee oes<eb Oeevleerefle Jee efve09~27~ (meced) meceieLex
36
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(Dees<eOee) eJeeoe~ Dees<eOe HeueHeekeevlee yengHeg<HeHeueesHeiee~ (cevegmce=leew Dee0 1~es0 46) (jmesve)
meejsCeexCeevevokeejkesCe (meced) eMebmeeLex (jsJeleer) jsJele DeeHe~ De$e megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle
HetJe&meJeCee&osMe (peieleerefYe) GeceeefYejes<eOeerefYe (He=evleeced) cesuevleeced~ He=evles Jee (meced) ewes (ceOegceleer)
ceOeg eMemlees jmees efJeeles eemeg lee ceOegcele DeeHe~ De$e eMebmeeLex celegHed~ megHeeb meguegied [Dee07.1.39] Fefle
HetJe&meJeCee&osMee (ceOegceleerefYe) ceOegye&ngefJeOees jmees Jee&les eemeg leeefYejes<eOeerefYe~ De$e YetceeLex celegHed (He=evleeced)
egkelee JewekeefMeuHeMeejerlee cesuevleeced Deeb cev$e (Mele0(1~1~6~1-2) JeeKeele21
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb meefJelegoxJeme Hejceelceve emeJes meefJele=ceC[ueme ekeeMes eeefeveesyee&ngYeeb
Het<Cees nmleeYeeb eefceceb e%eb mebJeHeeefce~ leLewJe lJee leb eteceefHe mebJeHele~ eLewleeqmceved emeJes ekeeMes eew <eOeerefYejeHe
Dees<eOeees jmesve~ peieleerYeer [jsJeleer] jsJelee mebHe=evles~ eLee e ceOegceleerefYe [ceOegceleer] ceOegcele mebHe=evles~
leLewJeew<eOeerefYejes<eOee Dees<eOeees jmesve peieleereYf e men jsJeleeemceeefYe mebHe=evleeced~ SJeb ceOegceleerefYe men ceOegcelees
efveleb mebHe=evleeced21
YeeJeeLe&-De$e uegesHeceeueej~ efJeefce&veg<ewjerejeslHeeefoles mete&ekeeefMeleseqmceved peieefle yengeJf eOeeveeb
mebeeeskeleJeeveeb JeeCeeb mebeeesegcenzye&ngefJeOew&Jew men mebcesuevesve ef$eefJeOees e%ees efvelecevegse~ eLee peueb
mJejmesveew<eOeerJe&Oe&eefle, lee Gecejmeeesieeod jesieveeMekelJesve megKeoeefevees YeJeefvle, eLesej keejCeeled keee eLeeJeod
jeeefle, mete& meJe peieled ekeeMe meleleb jmeb efYeJee He=efLeJeeeeke<e&elf e, Jeeege OeejefelJee Heg<Ceeefle leLewJeemceeefYejefHe
eLeeJeled mebmke=lew mebeeesefpelew&JewefJe&lmeefJeeeseVf eeflenexceefMeuHeeKewe&%ewJee&egJe=efpeueMegee meowJe keeee& Fefle21
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes ceQ (meefJeleg) mekeue Ssee& kes osves Jeeues (osJeme) Hejcesej kes (emeJes) GlHeVe
efkees ngS ele#e mebmeej ceW, mete&ueeske kes ekeeMe ceW (Deefevees) mete& Deewj Yetecf e kes lespe keer (yeengYeeced) {lee mes
(Het<Ce) Hegef kejves Jeeues Jeeeg kes (nmleeYeeced) eeCe Deewj DeHeeve mes (lJee) HetJeexkele leerve ekeej kes e%e kee
(mebJeHeeefce) efJemleej kejlee ntb, Jewmes ner legce Yeer Gmekees efJemleej mes efme kejes~ pewmes Fme GlHeVe efkees ngS mebmeej ceW
(Dees<eOeerefYe) eJeeefo Dees<eefOeeeW mes (DeeHe) peue Deewj (Dees<eOee) Dees<eOeer (jmesve) Deevevokeejke jme mes leLee
(peieleerefYe) Gece Dees<eefOeeeW mes (jsJeleer) Gece peue Deewj pewmes (ceOegceleerefYe) Delevle ceOegj jmeegkele Dees<eefOeeeW
mes (ceOegceleer) Delevle Gece jmeHe peue es meye efceue kej Je=e
f egkele nesles nQ, Jewmes nce meye ueesieeW kees Yeer
Dees<eefOeeeW mes peue Deewj Dees<eefOe, Gece peue mes leLee meye Gece Dees<eefOeeeW mes Gece jmeegkele peue leLee Delegece
ceOegj jmeegkele Dees<eefOeeeW mes eMebmeveere jmeHe peue Fve meyeeW kees eLeeeesie HejmHej (mebHe=evleeced) egekf ele mes Jeweke
Jee efMeuHeMee keer jerefle mes cesue kejvee eeefnes21
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW uegesHeceeueej nw~ efJeeved ceveg<eeW kees F&ej kes GlHeVe efkees ngS mete& mes ekeeMe kees
ee ngS Fme mebmeej ceW Deveske ekeej mes mebeegkele kejves eesie HeoeLeeX kees efceueeves kes eesie HeoeLeeX mes cesue kej kes
Gkele leerve ekeej kes e%e kee Devegeve efvele kejvee eeefnes~ pewmes peue DeHeves jme mes Dees<eefOeeeW kees ye{elee nw Deewj Jes
Gece jmeegkele peue kes mebeesie mes jesieveeMe kejves mes megKeoeeke nesleer nwb Deewj pewmes F&ej keejCe mes keee& kees eLeeJeled
jelee nw leLee mete& meye peieled kees ekeeefMele kejkes Deewj efvejvlej jme kees Yesove kejkes He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX kee
Deeke<e&Ce kejlee nw leLee Jeeeg jme kees OeejCe kejkes He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX kees Heg kejlee nw, Jewmes nce ueesieeW kees Yeer
eLeceesOeee
37
aj.
org
eLeeJeled mebmkeejegkele mebegkele efkees ngS HeoeLeeX mes efJeeveeW kee me leLee efJeee keer GVeefle mes Jee nesce efMeuHe
keee&Heer e%eeW mes Jeeeg Deewj Je<ee& peue keer Megef meoe kejveer eeefnes 21
peveelew lJeslemeef<e& HetJeexkele~ eLeleeefceefleHee&vleme e%ees osJelee~ mJejedef$egHed vo~ OewJele
mJej~ DevlemeeeqivemeefJeleejew osJeles~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
me e%e kemcew eeespeveee mebHeeoveere FlegHeefoMeles
Gkele e%e efkeme eeespeve kes efuees kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW kene nw
peveelew lJeeN mebeewceerNoceNivesefjoceNiveer<eesceeesefj<es lJee IeNceexefme efJeNeeegNeLeeGN eLemJeesN

les eN%eHeefle eLeleeceNeqivesN lJeebN cee efnmeerod oNsJemlJee meefJeNlee eHeeleg Jeef<e&NsefOeN veekes 22
am
peveelew~ lJeeN~ meced~ eewNefceN~ FNoced~ DeNives~ FNoced~ DeNiveer<eesceees~ FN<es~ lJeeN~ IeNce&~ DeNefmeN~ efJeNeeegefjefle
efJeNeDeeeg~ GNeLeeN FlegeLee~ GN~ eNLeNmJeN~ GN~ lesN~ eN%eHeefleNefjefle eN%eHeefle~ eNLeNleeNced~ DeNeqive~ lesN~ lJeeced~ cee~
efnNmeerNled~ osNJe~ lJeeN~ meNefJeNlee~ eNHeNeNleg~ Jeef<e&s~ DeefOe~ veekes22
the
ary
as
HeoeLe&-(peveelew) meJe&megKeeslHeeefokeeew jepeue#cew (lJee) leb ef$eefJeOeb e%eced (meced) meceked (eewefce)
efceeeeefce~ Deiveew eef#eHe efJeeespeeeefce Jee (Foced) mebmke=leb nefJe (Deives) Deivesce&Oes (Foced) egleb leled
(Deiveer<eesceees) Deeqivee meescee leeesce&Oes (F<es) DeVeeeee (lJee) leb Je=efMegefnslegced (Iece&) e%e~ Iece& Fefle
e%eveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~17) (Deefme) YeJeefle~ De$e Jelee (efJeeeeg) efJeeb HetCe&ceeege&mceeled me
(GeLee) yeng eLe megKeme efJemleejes emceeled me~ GefJe&efle yengveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~1) (G eLemJe) yeng
efJemleeje (G) yeng (les) legYeced (e%eHeefle) e%eme mJeeceer Heeueke (eLeleeced) efJemleejeleg (Deeqive) Yeewelf ekees
e%emecyevOeer MejerjmLees Jee (les) leJe leme Jee~ eg<ceeele#eg<Jevle Heeoced~ (Dee08~3~103) Devesve cet&veeosMe
(lJeeced) keefeoefHe MejerjeeJeb megKenslegced (cee) efve<esOeeLex (eEnmeerled) efnvemleg~ De$e uees[Lex ueg*d (osJe) meJe&ekeeMeke
Hejcesej mete&ueeskees Jee (lJee) lJeeb leb Jee (meefJelee) Devleesjkees Je=ef nslegJee& (eHeeleg) eHeeefle Heeeeefle~ De$e
ue[Lex ueesd (Jeef<e&s) DeefleMeesve Je=es Jeef<e&mleeqmceved efJeMeeues megKemJeHes (DeefOe) DeOeerlegHeefjYeeJecewee Jee een~
(efve01~3) (veekes) Dekeb ogKeb ve efJeeles eeqmceVemeew veekemleeqmceved Deeb cev$e (Mele0(1~1~2~3-14)
JeeKeele22
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb peveelew eb e%eb mebeewefce leLewJe me YeJeefjefHe mebeteleeced~ DemceeefYee&eof ob
mebmke=leb nefJejivesce&Oes eef#eHeles, leefoob efJemleerCe YetlJeeiveer<eesceeesce&Oes efmLelJes<es YeJeefle~ ees efJeeeegeLee Ieceex
e%ees(me) efmle eLeeeb ceee G eLeles leLewJe eeflepeveb lJeb [lJee] lecesleceg eLemJe~ SJeb ke=leJeles les legYeceeb
e%eHeeflejeqive meefJelee osJees peieoerMJejees megKeb eLeleeced~ les leJe lJeeb cee eEnmeerled vewJe efnveefmle~ me Keueg lJeeb
Jeef<e&sefOeveekes [lJeeb leb eHeeleg] megKeegeb kejesleg Fleske
ns ceveg<e! eLeenb ceveg<ees ees efJeeeegeLee Ieceex e%eesmeefmle, lJee leb peveelee F<es mebeewefce
leeqlmeOeLe&efceoceivesce&Oes Foceiveer<eesceeesce&Oes mebmke=leb nefJe mebJeHeeefce eef#eHeeefce leLee lJeceHeslecegeLemJe yeng
efJemleeje eleeseceeqivemles leJe lJeeb cee eEnmeerled ve eEnmeeled~ eLee e osJe meefJelee Jeef<e&sefOeveekes eb e%eb eHeesled~
38
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
leLee YeJeeveefHe lJee leb mebeewleg eHeeleg~ les leJe e%eHeeflee leceg eLeleeefceefle efleere22
YeeJeeLe&-De$e uegesHeceeueejes Jese~ ceveg<ewjJs ebYetlees e%e meowJe keee&, e HetCee efeeb
mekeueceeegjVeeefoHeoeLee&ved jesieveeMeb meJee&efCe megKeeefve e eLeeefle~ me kesveeefHe keoeefeVewJe leepe~ keg le? vewJewlesve
JeeegJe=ef peueew<eefOeMegefkeejkesCe efJevee kemeeefHe eeefCeve meceked megKeeefve efmeOevleerlele~ SJeb me peieoerej meJee&ved
elee%eeHeeefle22
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes ceQ (peveelew) meJe& megKe GlHeVe kejves Jeeueer jepeue#ceer kes efuees (lJee) Gme e%e
kees (mebeewefce) Deeqive kes yeere ceW HeoeLeeX kees es[kej egkele kejlee ntb, Jewmes ner legce ueesieeW kees Yeer Deeqive kes mebeesie mes
efme kejvee eeefnes~ pees nce ueesieeW kee (Foced) en mebmkeej efkeee ngDee nefJe (Deives) Deeqive kes yeere ceW es[e
peelee nw, (Foced) Jen efJemleej kees ee neskej (Deiveer<eesceees) Deeqive Deewj meesce kes yeere Hengbe kej (F<es) DeVe Deeefo
HeoeLeeX kes GlHeVe kejves kes efuees neslee nw Deewj pees (efJeeeeg) HetCe& Deeeg Deewj (GeLee) yengle megKe kee osves Jeeuee
(Iece&) e%e (Deefme) nw, Gmekee pewmes ceQ Deveske ekeej efJemleej kejlee ntb, Jewmes (lJee) Gmekees ns Heg<ees! legce Yeer (G
eLemJe) efJemle=le kejes~ Fme ekeej efJemleej kejves Jeeues (les) legcnejs efuees (e%eHeefle) e%e kee mJeeceer (Deeqive) e%e
mecyevOeer Deeqive (meefJelee) Devleee&ceer (osJe) peieoerej (G eLeleeced) Deveske ekeej megKe kees ye{eJes [(les lJeeb)
legcnejs Mejerj kees] (cee eEnmeerled) keYeer ve ve kejs leLee Jen Hejcesej (Jeef<e&s) DeefleMee kejkes Je=e
f kees ee ngDee
(DeefOeveekes) pees Delegece megKe nw, GmeceW (lJee) legce kees (eHeeleg) megKe mes egkele kejs en Fme cev$e kee eLece
DeLe& ngDee
Deye otmeje kenles nQ ns ceveg<ees! pewmes ceQ pees (efJeeeeg) HetCe& Deeeg leLee (GeLee) yengle megKe kee osves
Jeeuee (Iece&) e%e (Deefme) nw, (lJee) Gme e%e kees (peveelew) jepeue#ceer leLee (F<es) DeVe Deeefo HeoeLeeX kes GlHeVe
kejves kes efuees (mebeewefce) mebegkele kejlee ntb leLee Gmekeer efmeef kes efuees (Foced) en (Deives) Deeqive kes yeere ceW Deewj
(Foced) en (Deiveer<eesceees) Deeqive Deewj meesce kes yeere ceW mebmkeej efkeee ngDee nefJe [mebJeHeeefce] es[lee ntb, Jewmes legce
Yeer Gme e%e kees (G eLemJe) efJemleej kees ee kejes, efpeme keejCe en (Deeqive) Yeewefleke Deeqive (les) legcnejs
(lJeeced) Mejerj kees (cee eEnmeerled) jesieeW mes ve ve kejs Deewj pewmes (osJe) peieoerej (meefJelee) Devleee&ceer (Jeef<e&s)
DeefleMee kejkes Je=e
f kees ee ngDee, pees (DeefOeveekes) Delegece megKe nw, Gme ceW (lJee) Gme e%e kees Deeqive kes yeere
ceW HeefjHekeJe kejlee nw, Jewmes legce Yeer Gme e%e kees (eHeeleg) HeefjHekeJe kejes Deewj (les) legcnejs (e%eHeefle) e%e kee
mJeeceer Yeer Gme e%e kees (G eLeleeced) efJemleejegkele kejs 22
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW uegesHeceeueej peevevee eeefnes~ ceveg<eeW kees Fme ekeej kee e%e kejvee eeefnes efke
efpememes HetCe& ue#ceer, mekeue Deeeg, DeVe Deeefo HeoeLe&, jesieveeMe Deewj meye megKeeW kee efJemleej nes, Gmekees keYeer veneR
es[vee eeefnS, keeeWefke Gmekes efyevee Jeeeg Deewj Je=ef peue leLee Dees<eefOeeeW keer Mege
f veneR nes mekeleer Deewj Megef kes
efyevee efkemeer eeCeer kees Deer ekeej megKe veneR nes mekelee, FmeefueS F&ej ves Gkele e%e kejves keer Dee%ee meye ceveg<eeW
kees oer nw22
cee Yescexlemeef<e& me SJe~ DeeqiveoxJelee~ ye=nleer vo~ ceOece mJej
efveMeleee meJez me e%eesvegeleJe FlegHeefoMeles
eLeceesOeee
39
aj.
org
efveMebke neskej Gkele e%e meye kees kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
cee YesNceeN& mebefJekeLeeNDeleceseN&%eeslecesNe&peceeveme eNpee Yeteeled ef$eNleee lJee efNleee lJewkeNleee

lJee23
cee~ YesN~ cee~ meced~ efJeNkeLeeN~ Deleces~ eN%e~ Deleces~ epeceeveme~ eNpesefle eNpee~ YeteeNled~ ef$eNleee~ lJeeN~
efNleee~ lJeeN~ SkeNleee~ lJeeN23
the
ary
as
am
HeoeLe&-(cee) efve<esOeeLex (Yes) efyeYeerefn~ De$e uees[Lex ue*d~ yengueb voefme [Dee02.4.73] Fefle MeHees uegked
(cee) efve<esOeeLex (meced) SkeerYeeJes (efJekeLee) eue~ DeesefJepeer Yeeeueveeesejf lemceeuuees[Lex ue*d~ ueef* ceOecewkeJeeves
yengueb voefme [Dee02.4.73] Fefle efJekejCeeYeeJee (Deleces) ve leeceefle esve e%esve me~ lecegOeeleesyee&nguekeeos
elee (e%e) Fpeles eeqmceved me (Deleces) ve leeceefle e me e%ekeee& cevegd<e (epeceeveme) e%emeevegeleg
(epee) megmebleevee e%emebHeeefokee (Yeteeled) YeJesled (ef$eleee) $eeeCeeceeqivekece&nefJe<eeb YeeJeee (lJee) leced (efleee)
eesJee&egJe=efpeueMegeesYee&Jeee (lJee) leced (Skeleee) Skeme megKeme YeeJeee (lJee) lJeeced Deeb cev$e
(Mele0(1~1~2~15-18) leLee (1~2~3~1-9) JeeKeele23
DevJee-ns efJeved! lJeceleces meved epeceeveme e%emeevegeveevcee YesYe&eb cee keg~ Slemceevcee mebefJekeLee cee
efJeeue~ SJeb e%eb ke=leJelemlesleces epee Yeteeled~ Denb lJee leceeive e%eee ef$eleee [lJee] efleee [lJee] Skeleee e
megKeee mebeewefce23
YeeJeeLe&-F&ej eefleceveg<ecee%eeHeeleeMeere ooeefle, vewJe kesveeefHe ceveg<esCe e%emeleeeejefJeeeenCeme
mekeeMeeod YesleJeced, efJeeefueleJeb Jee~ kemceeod eg<ceeefYejslewjJs e megepee MeejerefjkeJeeefekeceevemeeefve efveeueeefve (e)
megKeeefve eegb Mekeeeefve YeJevlemceeefoefle23
HeoeLe&-ns efJeeved Heg<ees! legce (Deleces) eeueg neskej (epeceeveme) epeceeve kes e%e kes Devegeve mes
(cee Yes) Yee cele kejes Deewj Gmemes (cee mebefJekeLee) cele eueeeceeve nes~ Fme ekeej (e%e) e%e kejles ngS legce
kees Gece mes Gece (Deleces) iueeefvejefnle eeJeeved (epee) mevleeve (Yeteeled) ee nes Deewj ceQ (lJee) Yeewefleke Deeqive
kees Gkele iegCeegkele leLee (Skeleee) mele megKe kes efuees (efleee) Jeeeg leLee Je=ef peue keer Megef leLee (ef$eleee)
Deeqive, kece& Deewj nefJe kes nesves kes efuees (mebeewefce) efveeue kejlee ntb23
YeeJeeLe&-F&ej meye ceveg<eeW kees Dee%ee Deewj DeeMeerJee&o oslee nw efke efkemeer ceveg<e kees e%e, meleeeej Deewj
efJeee kes enCe mes [jvee Jee eueeeceeve keYeer ve nesvee eeefnes, keeeWefke ceveg<eeW kees Gkele e%e Deeefo Des-Des
keeeeX mes ner Gece-Gece mevleeve Meejerefjke, Jeeefeke Deewj ceeveme efJeefJeOe ekeej kes efveeue megKe ee nes mekeles
nQ23
osJeme lJeslemeef<e& me SJe~ eesefJeegleew osJeles~ mJeje[dyeeeer HeeqMvo~ Heece mJej
Hegve me e%e keerMeesefmle efkeceLe&eevegse FlegHeefoMeles
efHej Yeer Gkele e%e kewmee Deewj keeeW Gmekee Devegeve kejvee eeefnes, mees Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee
nw
40
epegJexoYee<es
aj.
org
osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyeeN&ngYee Het<Cees nmleeYeeced~ DeeoosOJejke=le osNJesYeNFvme

yeeNngjefmeN oef#eCe meNneYe=ef MeNlelespee JeeNegjefme efleNicelespee ef<eNlees JeNOe24
osNJeme~ lJeeN~ meNefJeNleg~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ DeNefevees~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ Het<Ce~ nmleeYeeced~ Dee~
oNosN~ DeNOJeNjke=leNefceleOJejke=leced osJN esYe~ Fvme~ yeeNng~ DeNefmeN~ oef#eCe~ meNneYe=efNefjefle meNneYe=ef~ MeNlelespeeN Fefle
MeNlelespee~ JeeNeg~ DeNefmeN~ efleNicelespeeN Fefle efleNicelespee~ efN<eNle~ JeNOe24
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJeme) meJee&vevoeome (lJee) leced (meefJeleg) esjkemesejme mete&me Jee (emeJes) esjCes
Ssee&nsleew Jee (Deefevees) metee&evcemeesjOJeJeexJee&~ DeefeveeJeOJeet&~ (Mele01~2~4~4) (yeengYeeced)
yeueJeeree&Yeeced (Het<Ce) HegefnsleesJee&ees~ Je=<ee Het<ee~ (Mele02~5~1~11) (nmleeYeeced) enCeleeienslegYeecegoeveeHeeveeYeeced (Deeoos) Deemecevleeled mJeerkejesefce (DeOJejke=leced) DeOJejb kejeself e esve meeceeermecetnvs e leced~ De$e ke=lees
yengueced [Dee0Yee0Jee03.3.113] Fefle Jeeefe&kesve kejCes efkeJeHed~ DeOJejes Jew e%ees e%eke=leced~ (Mele01~2~4~5)
(osJesYe) efJeees efoJemegKesYees Jee (Fvme) mete&me (yeeng) Jeere&JeeceefkejCemecetnmLees e%e (Deefme) YeJeefle
(oef#eCe) ee~ o#e ieefleeEnmeveeesefjlemceeled~ goef#eYeeefceveved~ (GCee02~50) Fleerveved elee~ Devesve ielesjvleie&le
eeHleLeex ie=eles (meneYe=ef) meneeefCe yentefve Ye=e Heekee emceeled me mete&me ekeeMe~ meneefceefle yengveecemeg
Heefleced~ (efveIeb03~1) (Melelespee) Meleeefve yentefve lespeebemf e eeqmceved me mete&~ Meleefceefle yengveecemeg Heefleced~
(efveIeb03~1) (Jeeeg) ieceveeieceveMeerue HeJeve (Deefme) Deefmle~ le$e meJe&$e Jelee (efleicelespee) efleiceeefve
leer#Ceeefve lespeebefme YeJeefvle emceeled me~ egefpeefeeflepeeb kege~ (GCee01~146) Devesve eflepe efveMeeves Flemceevceked
elee keglJeeosMee~ leLewJe meJe&OeelegYeesmegved~ (GCee04~189) Devesve eflepe Flemceeomegved elee (ef<ele) Me$ees
(JeOe) veeMe Deeb cev$e (Mele0(1~2~4~3-7) JeeKeele24
DevJee-Denb meefJelegoxJeme emeJesefeveesyee&ngYeeb Het<Cees nmleeYeeb osJesYeesOJejke=leb [lJee le] ceeoos ees
ceeevegef lees e%e Fvme meneYe=ef Melelespee oef#eCees yeengjefme YeJeefle~ emesvme mete&ueeskeme cesIeme Jee
efleicelespee Jeeegnlx egjefmle lesve megKeeefve ef<elees JeOee keee&24
YeeJeeLe&-F&ej Dee%eeHeeefle ceveg<ew meceked mebHeeefoleeseb e%eeseqiveveesOJe eef#eJe mete&ekf ejCemLees
Jeeegvee Oe=le meJeexHekeejer YetlJee meneeefCe megKeeefve eeHeefelJee ogKeeveeb veeMekeejer YeJeleerefle24
HeoeLe&-ceQ (meefJeleg) Devleee&ceer esjCee kejves (osJeme) meye Deevevo kes osves Jeeues Hejcesej keer (emeJes)
esjCee ceW (Deefevees) mete&, ev Deewj DeOJeeg&DeeW kes [yeengYeeced] yeue Deewj Jeere& mes leLee (Het<Ce) Hegefkeejke Jeeeg
kes (nmleeYeeced) pees efke enCe Deewj leeie kes nsleg Goeve Deewj DeHeeve nQ, Gve mes (osJesYe) efJeeved Jee efoJe megKeeW
keer eeef kes efuees (DeOJejke=leced) e%e mes megKekeejke [(lJee) Gme] kece& kees (Deeoos) Des ekeej enCe kejlee ntb
Deewj cesje efkeee ngDee pees e%e nw mees (Fvme) mete& kee (meneYe=ef) efpemeceW Deveske ekeej kes HeoeLeeX kes Heeeves
kee meeceLe& Jee (Melelespee) Deveske ekeej kee lespe leLee (oef#eCe) ee kejves Jeeuee (yeeng) efkejCemecetn (Deefme)
nw Deewj efpeme (Fvme) mete& Jee cesIeceC[ue kee (efleicelespee) leer#Ce lespe Jeeuee (Jeeeg) Jeeeg nsleg (Deefme) nw, Gme
mes nce kees Deveske ekeej kes megKe leLee (ef<ele) Me$egDeeW kee (JeOe) veeMe kejvee eeefnes24
eLeceesOeee
41
aj.
org
YeeJeeLe&-F&ej Dee%ee kejlee nw efke ceveg<eeW kees Deer ekeej efme efkeee ngDee e%e efpeme ceW Yeewefleke Deeqive
kes mebeesie mes THej kees Des-Des HeoeLe& es[
s peeles nQ, Jen mete& keer efkejCeeW ceW efmLej neslee nw leLee HeJeve Gme
kees OeejCe kejlee nw Deewj Jen meye kes GHekeej kes efuees npeejeW megKeeW kees ee kejekes ogKeeW kee efJeveeMe kejves Jeeuee
neslee nw24
He=efLeJeerleme $eef<e me SJe~ meefJelee osJelee~ efJeje[dyeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve me e%e keJe ielJee eEkekeejer YeJeleerlegHeefoMeles
efHej Gkele e%e keneB peekes keee kejves Jeeuee neslee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
am
He=efLeefJe osJeepeNvees<eOeemlesN cetuebN cee efnefme<eb JeNpeb ie ieesNeveb Je<e&leg lesN eewye&OeeNve osJe
meefJele Hejcemee He=efLeNJee: MeNlesveN HeeMewNeexhmceevsefN eb e JeNeb efN<cemleceleesN cee ceewked25
He=efLeefJe~ osNJeNeNpeNveerefle osJeepeefve~ Dees<eOee~ lesN~ cetueced~ cee~ efnNefmeN<eNced~ JeNpeced~ ieNN~ ieesNeveced~
ieesNmLeeveNefceefle ieesNmLeeveced~ Je<e&leg~ lesN~ eew~ yeNOeeNve~ osNJeN~ meNefJeNleNejf efle meefJele~ HeNjced~ Demeeced~ He=efLeNJeeced~ MeNlesve~
HeeMew~ e~ DeNmceeved~ sef~ eced~ eN~ JeNeced~ efN<ce~ leced~ Dele~ cee~ ceewNked25
the
ary
as
HeoeLe&-(He=efLeefJe) efJemle=leeee Yetces (osJeepeefve) osJee epeefvle emeeb lemee (Dees<eOee) eJeeos (les)
Demee~ De$e meJe&$e efJeYeesefJe&HeefjCeece efeeles (cetueced) Je=e
f nslegkeced (cee) efve<esOeeLex (eEnefme<eced) Geeeced~ De$e
efue*Lex ueg*d (Jepeb) Jepeefvle ieefvle eeHvegJevleeHees emceeled eeqmceved Jee leb Jepeb cesIeced~ Jepe Fefle cesIeveecemeg Heefleced~
(efveIeb01~10) (ie) ieleg~ De$e Jelee (ieeseveced) ieJeeb mete&jMceerveeb HeMetveeb Jee mLeeveced~ ieeJe Fefle
jeqMceveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~5) (Je<e&leg) mHeeLe& (les) leme~ De$e mebyevOeeLex <eer~ (eew) mete&ekeeMe
(yeOeeve) yevOee (osJe) metee&efoekeeMekesej (meefJele) jepewee&eo (Hejced) Me$egced (Demeeced) ele#eeeeced
(He=efLeJeeced) yengmegKeeoeeeced (Melesve) yengefYe (HeeMew) yevOevemeeOevew~ HeMe yevOeve Fleme Heced (e) DeOecee&lcee
omeg Me$ege (Demceeved) meJeexHekeejkeeved Oeeefce&keeved (sef) efJeOeefle (eced) ogb Me$egced (e) meceges (Jeeced)
Oeeefce&kee Metje (ef<ce) efJeOeece (leced) HetJeexkeleced (Dele) yevOeeled keoeefeled (cee) efve<esOeeLex (ceewked) ceesee~
cegue= cees#eCes Flemceeuuees[Lex ueg*e[YeeJes ues efmeed [Dee03.1.44] efmepeeosMes, yengueb voeqme [Dee07.3.97]
Fleer[YeeJe~ JeoJepe0 [Dee07.2.3] Fefle Je=e
f ~ mebeesieevleme ueesHe [Dee08.2.23] Fefle efmepuegked Deeb
cev$e (Mele0(1~2~4~16) JeeKeele25
DevJee-ns osJe meefJele Hejceelceved! les leJe ke=Heeenb osJeepeeefve osJee%eeefOekejCeeeemlesmee He=efLeefJe
Yetcescet&ueb Je=e
f nslegb cee eEnefme<eb ceee He=efLeJeeb eeseb e%eesvegereles me Jepeb cesIeb ie ieleg ielJee ieeseveb Je<e&leg
eewJe&<e&leg~ ns Jeerj! lJecemeeb eesmceeved sef eb e Jeeb ef<cemleb Hejb Me$egb Melesve HeeMewye&Oeeve yevOee~ lecemees yevOeveeled
keoeefevcee ceewked cee ceesee25
YeeJeeLe&-F&ej Dee%eeHeeefle efJeefce&veg<ew He=efLeJeeb jepeme ef$eefJeOeme e%emeew<eOeerveeb e eEnmeveb keoeefeVewJe
keee&ced~ eesiveew ngleJeme megievOeeefoiegCeefJeefMees Oetcees cessIeceC[ueb ielJee mete&JeeegYeeb efVemeekeef<e&leme
42
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Oeeefjleme peuemecetnme Mege

f kejes YetlJeemeeb He=efLeJeeb Jeeegpeueew<eefOeMegefeje cenlmegKeb mebHeeoeefle~ lemceeled me e%e
kesveeefHe keoeefeVewJe leepe~ es oge ceveg<eemleevemeeb He=efLeJeeceveskew HeeMewye&OJee ogkece&Yees efveJele& keoeefees ve
ceeseveeree~ Deve HejmHejb s<eb efJeneeeveesveme megKeesVelees meowJe eeefleleJeefceefle25
HeoeLe&-ns (osJe) metee&efo peieled kes ekeeMe kejves leLee (meefJele) jepe Deewj Ssee& kes osves Jeeues
Hejcesej! (les) DeeHekeer ke=Hee mes ceQ (osJeepeefve) efJeeveeW kes e%e kejves keer peien (les) en pees (He=efLeefJe) Yetefce nw,
Gmekes [Deewj (Dees<eOee) pees eJeeefo Dees<eefOe nQ] Gvekes (cetueced) Je=e
f kejves Jeeues cetue kees (cee efnefme<eced) veeMe ve
keB Deewj ceQ (He=efLeJeeced) Deveske ekeej megKeoeeke Yetefce ceW (e) efpeme e%e kee Devegeve kejlee ntb, Jen (Jepeced)
peueJe=ef keejke cesIe kees (ie) ee nes, Jeneb peekej (ieeseveced) mete& keer efkejCeeW kes iegCeeW mes (Je<e&leg) Je<ee&lee nw
Deewj (eew) mete& kes ekeeMe kees (Je<e&leg) Je<ee&lee nw~ ns Jeerj Heg<ees! DeeHe (Demeeced) Fme Glke= He=efLeJeer ceW (e)
pees keesF& DeOecee&lcee [eket (Demceeved) meye kes GHekeej kejves Jeeues Oecee&lcee meppeve nce ueesieeW mes (sef) efJejesOe
kejlee nw (e) Deewj (eced) efpeme og Me$eg mes (Jeeced) Oeeefce&ke Metj nce ueesie (ef<ce) efJejesOe kejW, (leced) Gme og
(Hejced) Me$eg kees (Melesve) Deveske (HeeMew) yevOeveeW mes (yeOeeve) yeeBOees Deewj Gmekees (Dele) Fme yevOeve mes keYeer (cee
ceewked) cele es[
es25
YeeJeeLe&-F&ej Dee%ee oslee nw efke efJeeved ceveg<eeW kees He=eLf eJeer kee jepe leLee Gmeer He=efLeJeer ceW leerve ekeej kes
e%e Deewj Dees<eefOeeeB Fvekee veeMe keYeer ve kejvee eeefnes~ pees e%e Deeqive ceW nJeve efkees ngS HeoeLeeX kee Oetce
cesIeceC[ue kees peekej Megef kes eje Delevle megKe GlHeVe kejves Jeeuee neslee nw, Fmemes en e%e efkemeer Heg<e kees keYeer
es[ves eesie veneR nw leLee pees og ceveg<e nQ, Gvekees Fme He=efLeJeer Hej Deveske yevOeveeW mes yeebOes Deewj Gvekees keYeer ve
es[W, efpememes efke Jes og keceeX mes efveJe=e neW Deewj meye ceveg<eeW kees eeefnes efke HejmHej F&<ee&-s<e mes Deueie neskej
Ske-otmejs keer meye ekeej megKe keer GVeefle kes efuees meoe e kejW25
DeHeejefceleme meJe&me $eef<e me SJe~ meefJelee osJelee~ HetJee&s& mJeje[dyeeeer HeeqMvo~ GejeOex
Yegefjiyeeeer HeeqMvo~ Heece mJej
Hegvejslesve e%esve eEke eEke efmeOeleerlegHeefoMeles
efHej Fme e%e mes keee keee keee& efme neslee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeHeeNj He=efLeNJew osJeNepeveeOeemeb JeNpeb ie ieesNevebN Je<e&leg lesN eewye&OeeNve osJe meefJele
Hejcemee He=efLeNJee: MeNlesveN HeeMewNeexhmceevsefN eb e JeNeb ef<cemleceleesN cee ceewked~ DejjesN efoJebN cee Hees
NHmemlesN eeb cee mkeved JeNpeb ie ieesNevebN Je<e&leg lesN eewye&OeeNve osJe meefJele Hejcemee He=efLeNJee: MeNlesveN
HeeMewNeexhmceevsefN eb e JeNeb efN<cemleceleesN cee ceewked26
DeHe~ DeNjced~ He=efLeNJew~ osNJeNepeveeNefoefle osJeNepeveeled~ JeNOeeNmeNced~ JeNpeced~ ieNN~ ieesNeveced~ ieesNmLeeveNefceefle
ieesNmLeeveced~ Je<e&leg~ lesN~ eew~ yeNOeeNve~ osNJeN~ meNefJeNleNefjefle meefJele~ HeNjced~ Demeeced~ He=efLeNJeeced~ MeNlesve~ HeeMew~ e~
DeNmceeved~ sef~ eced~ eN~ JeNeced~ efN<ce~ leced~ Dele~ cee~ ceewNked~ DejjesNFlejjes~ efoJeced~ cee~ HeNN~ NHme~ lesN~ eeced~
eLeceesOeee
43
aj.
org
cee~ mkeNved~ JeNpeced~ ieNN~ ieesNeveced~ ieesNmLeeveNefceefle ieesNmLeeveced~ Je<e&leg~ lesN~ eew~ yeNOeeNve~ osNJeN~ meNefJeNleNefjefle meefJele~
HeNjcemeeced~ He=efLeNJeeced~ MeNlesve~ HeeMew~ e~ DeNmceeved~ sef~ eced~ eN~ JeNeced~ efN<ce~ leced~ Dele~ cee~ ceewNked26
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeHe) OeelJeLex (Dejced) Demegjje#ememJeYeeJeMe$egced~ Dees&j~ (GCee04~79) Devesve $eOeeleesj

elee (He=efLeJew) He=efLeJeeced~ De$e megHeeb meguegied [Dee07.1.39] Fefle meceermLeeves elegLeea (osJeepeveeled) osJee
epeefvle eeqmceved lemceeled (JeOeemeced) nveeced (Jepeced) Jepeefvle peeveefvle pevee esve leb melmeced (ie) eeHvegenf ieleg
Jee (ieeseveced) ieewJee&Ceer efleefle eeqmceVeOeeveeOeeHeves leb JeJenejced~ ieewefjefle Jee*dveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~11)
(Je<e&leg) MeyoefJeeeee Je=ef b kejesleg (les) leJe (eew) efJeeeekeeMe~ efoJees eeslevekece&CeeceeefolejMceerveeced~
(efve013~25) (yeOeeve) yevOee (osJe) meJee&vevoeosejJeJenejnslegJee& (meefJele) meJex<eg peerJes<Jevleee&efceleee
meleesjkeJeJenejesjCeenslegJee& (Hejced) Me$egYetleced (Demeeced) DeeOeejYetleeeeced (He=efLeJeeced) yengHeoeLe&eoeeeced (Melesve)
yengefYe (HeeMew) yevOevew (e) cetKe& (Demceeved) efJeeejleeeejkeeved (sef) DeHeeerCeeefle (eced) efJeeeefJejesefOeveced
(e) HegvejLex (Jeeced) efJeebme (ef<ce) DeHeeerCeerce (leced) HetJeexeb efJeeeMe$egced (Dele) Demceeod yevOeveeogHeosMeee
(cee) efve<esOeeLex (ceewked) lepe (Dejjes) ogceveg<e (efoJeced) ekeeMeced (cee) efve<esOeeLex (He) Heleleg~ De$e uees[Lex ueg*d
(Hme) n<e&keejer jme~ `He n<e&Ceceesnveees' FlemceeoewCeeefoke `me' elee~ Devegoeeme
eog&HeOemeevelejmeeced~ (Dee06~1~59) Devesveeceeiece (les) leJe lemee He=efLeJee Jee (eeced) Deevevoced~ efoJeg
Oeeleesyee&nguekeeeseleeefueesHes ees JekeejueesHee (cee) efve<esOeeLex (mkeved) efvemmeejeleg~ De$e uees[Lex ue*d~ yengueb
voefme [Dee02.4.73] Fefle MeHees uegked (Jepeced) Jepeefvle efJeebmees eeqmceved mevceeiex leced (ie) ieleg iecee Jee
(ieeseveced) ieew He=efLeJeer efleefle eeqmceved leovleefj#eced (Je<e&leg) efmeeleg (les) leJe (eew) keeefvle~ eewJez meJex<eeb
osJeeveeceeeleveced~ (Mele014~3~2~8) (yeOeeve) yeOveeefle Jee He#es Jelee (osJe) efJepeeeoefJepeenslegJee& (meefJele)
meJeexlHeeokeJeJenejeslHeefenslegJee& (Hejced) Me$egced (Demeeced) meJe&yeerpeejesHeCeeLee&eeced (He=efLeJeeced) yengepeeegkeleeeeced
(Melesve) yengefYe (HeeMew) meeceoeceoC[Yesoeefokece&eYf e (e) veeeefJejesOeer (Demceeved) veeeeOeerMeeved (sef)
keesHeeefle (eced) DeveeekeeefjCeced (e) HegvejLex (Jeeced) meJe&efnlemebHeeefove (ef<ce) keesHeeece (leced) DeOece&efeeced
(Dele) efMe#eCeeled (cee) efve<esOes (ceewked) lepeleg Deeb cev$e (Mele0(1~2~4~17-21) JeeKeele26
DevJee-ns osJe meefJeleYe&Jelke=Heee Jeeb HejmHejb efJeeecesJesHeefoMeece~ eLeeeb meefJelee osJe mete&ueeskeesmeeb
He=efLeJeeb Melesve HeeMewye&vOevenslegeYf e efkejCewjeke<e&Cesve He=efLeJeeoerved meJee&ved HeoeLee&ved yeOveeefle~ leLewJe lJeceefHe ogeved
yeodOJee MegYeiegCeeved ekeeMee~ ns efJeebmees eLeenb [He=efLeJew] He=efLeJeeb osJeepeveeojceHeJeOeemeb leLewJe leb
eteceHeHeeIvele~ eLeenb Jepeb ieeefce leLewJe lJeceHesleb ie~ eLeenb ieeseveb Je<ee&efce leLewJe YeJeeveefHe Je<e&leg~ eLee
cece eewefJe&eeekeeMe meJee&ved eeHveeself e leLewJe les leJeeefHe eeHveesleg~ eLeenb eesmceeved sef eb e Jeeb ef<cemleb Hejcemeeb
He=efLeJeeb Melesve HeeMewefve&leb yeOveeefce keoeefeeb ve lepeeefce leLewJe ns Jeerj! leb lJeefceceb yeOeeve leb eele keoeefevcee ceewked~
eesmceeved sef eb e Jeeb ef<cemlecelees yebOeveeled keesefHe cee cegeleg SJeb e leb eefle meJe& GHeefoMevleg~ ns Dejjes! lJeb
efoJeb cee HemleLee les leJe Hmees eeb ceemkeved~ ns mevceeie&efpe%eemees! eLeenb Jepeb mevceeie ieeefce leLewJe lJeceHesleb
ie~ eLeseb eewieexeveb Je<e&efle leLewJesejes efJeeved Jee les leJe keeceeved Je<e&leg~ eLeeeb meefJelee osJe met e&ueeskeesmeeb
He=efLeJeeb Melesve HeeMewye&vOevenslegefYe efkejCewjeke<e&Cesve He=efLeJeeoerved meJee&ved HeoeLee&ved yeOveeefle leLewJe lJeceefHe e
44
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Hegveeexmceeved sef eb e Jeeb ef<cemleb Hejb Me$egcemeeb He=eLf eJeeb Melesve HeeMewye&Oeeve~ eLeenb leb sejb Me$egb Melesve
HeeMewye&odOJee ve keoeefevcegeeefce leLewJe lJeceHesveb meoe yeOeeve keoeefevcee ceewked26
YeeJeeLe&-De$e uegesHeceeueej~ F&ej Dee%eeHeeefle ns ceveg<ee! eg<ceeefYeefJe&lkeeee&vegeves efJeIvekeeefjCees oge
eeefCeve meoeHenvleJee~ melmeceeiecesve efJeeeJe=e
f efve&leb keeee&~ eLeeveskeesHeeew eseveeb neefveog&eveeb e Je=efve&
meeled leLewJeevegseced~ meoe ese melkeeee& ogemlee[veeree yevOeveereee~ HejmHejb eerlee efJeeeMejerjyeueb mebHeee efeeee
keueeev$ewjveskeeefve eeveeefve jeefelJee meJexYe megKeb oseb efvejvlejceerejmee%eeHeeueveb (kele&Jeced) me
SJeesHeemeveereesefle26
HeoeLe&-ns (osJe) meJee&vevo kes osves Jeeues peieoerej! (meefJele) meye eeefCeeeW ceW Devleee&ceer, mele ekeeMe
kejvesnejs DeeHe keer ke=Hee mes nce ueesie HejmHej GHeosMe kejW efke pewmes en meye kee ekeeMe kejves Jeeuee mete&ueeske Fme
He=efLeJeer ceW Deveske yevOeve kes nsleg efkejCeeW mes KeeRekej He=eLf eJeer Deeefo meye HeoeLeeX kees yeebOelee nw, Jewmes legce Yeer ogeW kees
yeebOekej Des-Des iegCeeW kee ekeeMe kejes Deewj pewmes ceQ (He=efLeJew) He=efLeJeer ceW (osJeepeveeled) efJeeved ueesie efpeme
mebeece mes Des-Des HeoeLe& Jee Gece-Gece efJeeveeW keer meefle kees ee nesles nQ, Gme mes (Dejced) og mJeYeeJe
Jeeues Me$egpeve kees (DeHeJeOeemeced) ceejlee ntb, Jewmes ner legce ueesie Yeer Gmekees ceejes leLee pewmes ceQ (Jepeced) Gece-Gece
iegCe peleeves Jeeues meppeveeW kes mebie kees ee neslee ntb, Jewmes legce Yeer Gmekees (ie) ee nes~ pewmes ceQ (ieeseveced)
Heve-Heeve JeJenej kees yeleeves Jeeueer cesIe keer iepe&vee kes mecelegue JesoJeeCeer kees Des -Des MeyoHeer yetboeW mes
n<ee&lee ntb, Jewmes legce Yeer (Je<e&leg) Je<ee&Dees~ pewmes cesjer efJeee keer (eew) MeesYee meye kees efieesej nw, Jewmes (les) legcnejer
Yeer efJeee megMeesefYele nes~ pewmes ceQ (e) pees cetKe& (Demceeved) efJeee kee eeej kejves Jeeues nce ueesieeW mes (sef) efJejesOe
kejlee nw (e) Deewj (eced) efpeme efJeeeefJejesOeerpeve kees (Jeeced) nce efJeeved ueesie (ef<ce) og mecePeles nQ, (leced)
Gme (Hejced) efJeee kes Me$eg kees (Demeeced) Fme meye HeoeLeeX keer OeejCe kejves Deewj efJeefJeOe megKe osves Jeeueer
(He=efLeJeeced) He=efLeJeer ceW (Melesve) yengle mes (HeeMew) yevOeveeW mes efvele yeebOelee ntb, keYeer Gmemes Gmekees veneR leeielee,
Jewmes ns Jeerj ueesiees! legce Yeer Gmekees (yeOeeve) yeebOees, keYeer Gmekees (Dele) Gme yevOeve mes (cee ceewked) cele es[
es Deewj
pees og peve nce ueesieeW mes efJejesOe kejW leLee efpeme og mes nce ueesie efJejesOe kejW, Gmekees Gme yevOeve mes keesF& ceveg<e ve
es[s~ Fme ekeej meye ueesie Gmekees GHeosMe kejles jnW efke ns (Dejjes) ogHeg<e! let (efoJeced) ekeeMe GVeefle kees (cee
He) cele ee nes leLee (les) lesje (Hme) Deevevo osves Jeeuee efJeeeHeer jme (eeced) Deevevo kees (cee mkeved) cele
ee kejs~ ns eseW kes ceeie& eenves Jeeues ceveg<ees! pewmes ceQ (Jepeced) efJeeveeW kes ee nesves eesie es ceeie& kees ee neslee
ntb, Jewmes legce Yeer (ie) Gmekees ee nes~ pewmes en (eew) mete& kee ekeeMe (ieeseveced) He=eLf eJeer kee mLeeve Devleefj#e
kees meeRelee nw, Jewmes ner F&ej Jee efJeeved Heg<e (les) legcnejer keeceveeDeeW kees (Je<e&leg) Je<ee&JeW DeLee&led ece mes Hetjer kejW~
pewmes en (osJe) JeJenej kee nsleg (meefJele) mete&ueeske (Demeeced) Fme yeerpe yeesves eesie (He=efLeJeeced) yengle
epeeegkele He=efLeJeer ceW (Melesve) Deveske (HeeMew) yevOeve kes nsleg efkejCeeW mes Deeke<e&Ce kes meeLe He=eLf eJeer Deeefo meye HeoeLeeX
kees yeebOelee nw, Jewmes legce Yeer ogeW kees yeeBOees Deewj (e) pees veeeefJejesOeer (Demceeved) veeeeOeerMe nce ueesieeW mes (sef)
keesHe kejlee nw (e) Deewj (eced) Deveeekeejer peve Hej (Jeeced) mecHetCe& efnlemecHeeove kejves Jeeues nce ueesie (ef<ce)
keesHe kejles nQ, (leced) Gme (Hejced) Me$eg kees (Demeeced) Fme (He=efLeJeeced) Gkele iegCe Jeeueer He=efLeJeer ceW (Melesve) Deveske
eLeceesOeee
45
aj.
org
(HeeMew) meece, oece, oC[ Deewj Yeso Deeefo GeesieeW mes yeeBOelee ntb Deewj pewmes ceQ Gmekees Gme oC[ mes yeeBOekej keYeer
veneR es[lee, Jewmes ner legce Yeer (yeOeeve) yeeBOees DeLee&led yevOeveHe oC[ meoe oes~ (Dele) Gmekees keYeer (cee ceewked)
cele es[
es26
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW uegesHeceeueej nw~ F&ej Dee%ee oslee nw efke ns ceveg<ees! legce ueesieeW kees efJeee kes efme
kejves Jeeues keeeeX kes efveeceeW ceW efJeIvekeejer og peerJeeW kees meoe ceejvee eeefnes Deewj meppeveeW kes meceeiece mes efJeee keer
Je=e
f efvele kejveer eeefnes~ efpeme ekeej Deveske GeesieeW mes eseW keer neefve ogeW keer Je=e
f ve nes mees efveece kejvee
eeefnes Deewj meoe es meppeveeW kee melkeej leLee ogeW kees oC[ osves kes efuees Gvekee yevOeve kejvee eeefnes~ HejmHej
eerelf e kes meeLe efJeee Deewj Mejerj kee yeue mecHeeove kejkes efeee leLee keueeev$eeW mes Deveske eeve yeveekej meye kees megKe
osvee F&ej keer Dee%ee kee Heeueve leLee F&ej keer GHeemevee kejveer eeefnes26
ieee$esCesleme $eef<e me SJe~ e%ees osJelee~ yeeeeref$egHed vo~ OewJele mJej
am
kesve me e%ees eeeesvegeleJeeslegHeefoMeles
Gkele e%e kee enCe Jee Devegeve efkememes kejvee eeefnes, mees Deieues cev$e ceW ekeeMe efkeee nw
ieeNeN$esCe lJeeN vomeeN Heefjie=eefceN $ewgYesve lJeeN vomeeN Heefjie=eefceN peeielesve lJeeN vomeeN
Heefjie=eefceN~ meg#cee eeefme efMeNJee eeefme meesNvee eeefme meg<eoe eeNmetpe&mJeleerN eeefmeN HeemJeleer
e27
as
ieeNeN$esCe~ lJeeN~ vomee~ Heefj~ ie=eefceN~ $ewgYesve~ $ewmlegYeNsvesefleN $ewmlegYesve~ lJeeN~ vomee~ Heefj~ ie=eefceN~ peeielesve~
lJeeN~ vomee~ Heefj~ ie=eefceN~ meg#cee~ eN~ Deefme~ efMeNJee~ eN~ DeNefmeN~ meesNvee~ eN~ Deefme~ meg<eoe~ megmeosefle megmeoe~ eN~
DeNefmeN~ Tpe&mJeleer~ eN~ Deefme~ HeemJeleer~ eN27
the
ary
HeoeLe&-(ieee$esCe) ieee$esJe ieee$eb lesve~ vome eleeefJeOeeves veHegbmekeeled mJeeLe& GHemebKeeveced~

(Dee0Yee0Jee04~2~55) Devesve ieee$eMeyos DeCed $ewgYeeefo<eg De_ed e (lJee) Hejceelceeveb leefceceb e%eb Jee (vomee)
DeeeokeeefjCee~ evosjeosMe ~ (GCee04~226) Devesveemegved elee~ (Heefj) meJe&lees YeeJes~ Hejerefle meJe&lees YeeJeb
een~ (efve01~3) (ie=eefce) mebHeeoeeefce ($ewgYesve) ef$egyesJe $ewgYeb lesve (lJee) lJeeb meJee&vevoceeced, leb HeoeLe&mecetnb
Jee (vomee) mJeelev$eevevoeosve (Heefj) DeefYele (ie=eefce) mebHeeoeeefce~ (peeielesve) peielesJe peeieleb lesve (lJee) lJeeb
megKemJeHeb leceeive Jee (vomee) DeleevevoekeeMesve (Heefj) mecevleeled (ie=eefce) mJeerkejesefce~ (meg#cee) MeesYevee eemeew
#ceseb He=efLeJeer e mee~ #cesefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~1) (e) mecegeeLex (Deefme) YeJeefle~ De$e meJe&$e
Heg<eJelee (efMeJee) ceueeoe (e) meceges (Deefme) YeJeefle (meesvee) megKeeoe~ meesveefceefle megKeveecemeg
Heefleced~ (efveIeb03~6) (e) meceges (Deefme) YeJeefle (meg<eoe) megg meeroefvle emeeb mee (e) meceges (Deefme) YeJeefle
(Tpe&mJeleer) DeVeJeleer~ Tefie&leVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~7) Tiye&ngefJeOeceVeb emeeb mesefle Yeteqcve celegHed~
peeslmveeleefceee0~ (Dee05~2~114) Fefle efveHeeeflele (e) meceges (Deefme) YeJeefle (HeemJeleer) Hee eMemlees jmees
efJeelesmeeb mee~ De$e eMebmeeLex celegHed~ HeemJeleer jmeJeleer~ (Mele01~2~5~11) (e) meceges Deeb cev$e
46
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
DevJee-esve e%esve eesecew HeoeLez men meg#ceeefme YeJeefle~ esve e keueeCekeeefjefYeieg&Cewce&veg<ewMeseb efMeJeeefme
YeJeefle~ esve eevegecew megKew menseb meesveeefme YeJeefle~ esve eeseceeefYe megKekeeefjkeeefYe efmLeefleieefleefYe menseb
meg<eoeefme YeJeefle~ esve eewecewe&JeeefoefYejVew mensecetpe&mJeleefme YeJeefle~ esve eewecewce&Oeg jeefojmeJeef Heueweg&eseb
He=efLeJeer HeemJeleer e peeeles~ Denb e%eefJeeeefJevceveg<ees ieee$esCe vomee lJee leb e%eb Heefjie=eefce~ Denb $ewgYesve vomee
lJee leefceceb HeoeLe&mecetnb Heefjie=eefce~ Denb peeielesve vomee lJee leefcececeeive Heefjie=eefce27
YeeJeeLe&-JesoekeeMekesejesmceeved eleefYeJeoefle eg<ceeefYeve& eevlejsCe Jesocev$eeCeeb Heveb leoLe&%eeve [cevlejsCe
e] e%eevegeveb megKeHeueb eegb meJe&MegYeiegCee{ee megKekeeefjCeesVepeueJeeJeeoe HeoeLee& Megee keleg Mekeevles~
lemceeosleme ef$eefJeOeme e%eme efmeefb eesve efve<Heee megKes mLeeleJeced~ es eemeeb Jeeegpeueew<eefOeot<ekee ogie&vOeeoees
oes<ee ogee ceveg<ee meefvle les meJe&oe efveJeejCeeree27
HeoeLe&-efpeme e%e mes Gece HeoeLeeX kes meeLe (meg#cee) en He=efLeJeer MeesYeeeceeve (Deefme) nesleer nw (e) leLee
efpememes megKekeejke iegCe (e) DeLeJee ceveg<eeW kes meeLe en (efMeJee) ceue keer osves Jeeueer (Deefme) nesleer nw (e) leLee
efpeme kej kes Gece mes Gece megKeeW kes meeLe en He=eLf eJeer (meesvee) megKe GlHeVe kejves Jeeueer (Deefme) nesleer nw (e)
Deewj efpememes Gece-Gece megKe kejves Jeeues Deewj eueves kes meeLe en (meg<eoe) megKe mes efmLeefle kejves eesie (Deefme)
nesleer nw [e] leLee efpeve Gece eJe Deeefo DeVeeW kes meeLe en (Tpe&mJeleer) DeVeJeeueer (Deefme) nesleer nw~ (e) Deewj efpeve
Gece ceOegj Deeefo jme Jeeues HeueeW kejkes en He=eLf eJeer (HeemJeleer) eMebmee kejves eesie jme Jeeueer (Deefme) nesleer nw,
(lJee) Gme e%e kees ceQ e%eefJeee kee peeveves Jeeuee ceveg<e (ieee$esCe) ieee$eer (vomee) pees efke efee kees eHegefuuele
kejves Jeeuee nw, Gmemes (Heefjie=eefce) meye ekeej mes efme kejlee ntb Deewj ceQ ($ewgYesve) ef$egYed (vomee) pees efke
mJelev$eleeHe mes Deevevo kee osves Jeeuee nw, Gmemes (lJee) HeoeLe&mecetn kees (Heefjie=eefce) meye ekeej mes Fkee kejlee
ntb leLee ceQ (peeielesve) peieleer pees efke (vomee) Delevle Deevevo kee ekeeMe kejves Jeeuee nw, Gmemes (lJee) Gme
Yeewelf eke Deeqive kees (Heefjie=eefce) Deer ekeej mJeerkeej kejlee ntb27
YeeJeeLe&-Jeso kee ekeeMe kejves Jeeuee F&ej nce ueesieeW kes eefle kenlee nw efke ns ceveg<ees! legce ueesie Jesocev$eeW
kes efJevee He{s, Gve kes DeLeeX kes efJevee peeves Deewj e%e kee Devegeve efJevee efkees megKeHe Heue kees ee veneR nes mekeles
Deewj pees meye MegYe iegCeegkele megKekeejer DeVe, peue Deewj Jeeeg Deeefo HeoeLe& nQ, Gvekees Meg veneR kej mekeles~ Fmemes en
leerve ekeej kes e%e keer efmeef eHetJe&ke mecHeeove kej kes meoe megKe ner ceW jnvee eeefnes Deewj pees Fme He= efLeJeer ceW
Jeeeg, peue leLee Dees<eefOeeeW kees ote<f ele kejves Jeeues ogie&vOe, DeHeiegCe leLee og ceveg<e nQ, Jes meJe&oe efveJeejCe kejves
eeefneW27
Hegje etjmesleme $eef<e me SJe~ e%ees osJelee~ efJeje[d yeeeer HeeqMvo~ Heece mJej
les oes<ee keLeb efveJeejCeereemle$e ceveg<ew Hegve eEke kejCeereefcelegHeefoMeles
Jes oes<e kewmes efveJeejCe kejves Deewj Jeneb ceveg<eeW kees efHej keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe
Hegje etjme efJeNme=Hees efJejeqHMeVegoeNoee He=efLeNJeeR peerNJeoevegced~
eLeceesOeee
47
aj.
org
eecewjeBeNvceefme mJeNOeeefYeNmleeceg OeerjemeesDevegefoMe epevles~

ees#eCeerNjemeeoe ef<eNlees JeNOees efme28
Hegje~ etjme~ efJeNme=HeN Fefle efJeNme=He~ efJeNjeqHMeNefVeefle efJejeqHMeved~ GNoeNoeeslegledDeeNoee~ He=efLeNJeerced~

peerNJeoevegefceefle peerNJeoevegced~ eeced~ Ssjeved~ eNvceefme~ mJeNOeeefYe~ leeced~ TBN FletB~ Oeerjeme~ DeNvegefoMeslevegefoMe~
eNpeNvlesN~ ees#eCeerNefjefle eNG#eCeer~ Dee~ meeNoNeN~ efN<eNle~ JeNOe DeNefmeN28
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Hegje) Hegjmleeled (etjme) ke=vlevleeefve eeqmceved leme egme~ ke=lesM et e~ (GCee02~11)

Devesve ke=vlelesjked elee~ et FleeosMee (efJeme=He) ees=efYeefJe&eJf eOeb elme=Heles leme~ me=efHele=oes kemegved~
(Dee03~4~17) Devesve YeeJeue#eCes me=eHf eOeelees kemegved (efJejeqHMeved) ceneiegCeefJeefMesej Jee cenwee&ecf egke ceveg<e!
efJejHMeerefle cenVeecemeg Heefleced~ (efveIeb03~3) (Goeoee) TOJe mecevleeod ie=nerlJee (He=efLeJeerced) efJemle=leepeeegkeleeced
(peerJeoevegced) ee peerJesYees peerJeveeLe Jemleg ooeefle leeced (eeced) He=efLeJeerced (Ssjeved) jepeee eeHvegJeefvle~ De$e ue[Lex
ue*d (evceefme) evueeskemeceerHe Deeeos Jee~ (mJeOeeefYe) DeVew men Jee&ceeveeced~ mJeOesleVeveecemeg Heefleced~
(efveIeb02~7) (leeced) Sleuue#eCeeced (G) efJelekex (Oeerjeme) cesOeeefJeve~ Oeerj Fefle cesOeeefJeveecemeg Heefleced~
(efveIeb03~15) (DevegefoMe) eegb MeesOeefelegcevegue#e (epevles) Hetpeeefvle meeEle kegJe&les (ees#eCeer) eke=leee
efmeeefvle eeefYe efeeeefYe Hee$ewJee& lee (Dee) mecevleeled (meeoe) mLeeHee (ef<ele) Me$ees (JeOe) nveveced (Deefme)
YeJesled~ De$eeefHe Heg<eJeleees efue*Lex ued e Deeb cev$e (Mele0(1~2~5~19-26) JeeKeele28
DevJee-ns efJejeqHMeved peieoerej! YeJeevesJe eeb mJeOeeefYeeg&keleeb peerJeoevegb He=efLeJeercegoeoee evceefme
mLeeefHeleJeeveefmle lemceeod Oeerjememleeefceceeb He=efLeJeeR eeHe YeJevlecevegefoMe efveleb epevles, eLee evcemeevevosve Jee&ceevee
Oeerjeme eeb peerJeoevegb He=eLf eJeercevegeof Me mesveeb MeeCegoeoee efJeme=He etjme ceOes Me$etved efpelJee jepecewjeved
eeHvegJeefvle~ eLee ewJeb ke=lJee Oeerjeme Hegje ees#eCeereemeeefoleJevlemleLewJe~ ns efJejeqHMeved! lJeceefHe G Fefle efJelekex leeb
eeHesejb epe ees#eCeereemeeoee eLee e ef<elees JeOeesefme YeJesled~ leLee ke=lJeevevos efveleb eJee&mJe28
YeeJeeLe&-esvesejsCeevleefj#es He=efLeJemlelmeceerHes evemlelmeceerHes He=eLf eJeesveesveb meceerHemLeeefve ve#e$eeefCe meJex<eeb
ceOes mete&ueeskee Sles<eg efJeefJeOee epeee jeefelJee mLeeefHelee meJezmle$emLewce&veg<ew me SJeesHeeefmelegb eesieesefmle~ ve
eeJevceveg<ee yeueefeeeYeeb egkelee YetlJee Me$etved efJepeevles, vewJe leeJeeflmLejb jepemegKeb eeHvegJeefvle~ vewJe egyeueeYeeb
efJevee Me$eJees efyeYeefle~ vewJe e efJeeeveeeefJeveeweJf e&vee eLeeJeled epee Heeueefelegb MeegJeefvle lemceeled
meJezepf e&leseqvewYet&lJewleled meceemeee meJex<eeb megKeb keleg&cevegue#e efveleb eeefleleJeced28
HeoeLe&-ns (efJejeqHMeved) ceneMee ceneiegCeJeeved peieoerej! DeeHeves (eeced) efpeme (mJeOeeefYe) DeVe Deeefo
HeoeLeeX mes egkele Deewj (peerJeoevegced) eeefCeeeW kees peerJeve osves Jeeues HeoeLe& leLee (He=efLeJeerced) yengle meer epeeegkele He=efLeJeer
kees (Goeoee) THej Gekej (evceefme) evueeske kes meceerHe mLeeHeve keer nw, Fme keejCe [leeced] Gme He=eLf eJeer kees
(Oeerjeme) Oeerj yege
f Jeeues Heg<e ee neskej DeeHekes (DevegefoMe) Devegketue euekej [(epevles)] e%e kee Devegeve
efvele kejles nQ~ pewmes (evceefme) Deevevo ceW Jee&ceeve neskej (Oeerjeme) yege
f ceeved Heg<e (eeced) efpeme (peerJeoevegced)
peerJeeW keer efnlekeejke (He=efLeJeerced) He=efLeJeer kes [(DevegefoMe)] Deeefele neskej mesvee Deewj MeeW kees (Goeoee) ece mes
48
epegJexoYee<es
am
aj.
org
ueskej (efJeme=He) pees efke eg kejves Jeeues Heg<eeW kes eYeeJe efoKeeves eesie Deewj (etjme) Me$egDeeW kes De efJeoerCe&
kejves Jeeues mebeece kes yeere ceW Me$egDeeW kees peerle kej jepe kees [Ssjeved] ee nesles nQ leLee pewmes Fme Gkele ekeej mes
Oeerj Heg<e (Hegje) Heefnues mecee ceW ee ngS efpeve efeeeDeeW mes (ees#eCeer, G) Deer ekeej HeoeLeeX kees meeRe kes
Gvekees [Deemeeoe] mecHeeove kejles nQ, Jewmes ner (efJejeqHMeved) ceneved Ssee& keer Fe kejves Jeeues Heg<e! let Yeer Gmekees
ee neskes F&ej kee Hetpeve leLee HeoeLe& efmeef kejves Jeeueer Gece-Gece efeeeDeeW kee mecHeeove kej~ pewmes (ef<ele)
Me$egDeeW kee (JeOe) veeMe (Deefme) nes, Jewmes keeceeW kees kejkes efvele Deevevo ceW Jele&ceeve jn28
YeeJeeLe&-efpeme F&ej ves ece mes Devleefj#e ceW He=eLf eJeer, He=efLeefJeeeW kes meceerHe evueeske, evueeskeeW kes meceerHe
He=efLeefJeeeB, Ske-otmejs kes meceerHe leejeueeske Deewj meye kes yeere ceW Deveske mete&ueeske leLee Fve meye ceW veevee ekeej keer
epee jekej mLeeHeve keer nw, Jener Hejcesej meye ceveg<eeW kees GHeemevee kejves eesie nw~ peye leke ceveg<e yeue Deewj
efeeeDeeW mes egkele neskej Me$egDeeW kees veneR peerleles, leye leke jepemegKe kees veneR ee nes mekeles, keeeWefke efyevee eg
Deewj yeue kes Me$eg peve keYeer veneR [jles leLee efJeeved ueesie efJeee, veee Deewj efJevee kes efyevee eLeeJeled epee kes Heeueve
kejves kees meceLe& veneR nes mekeles, Fme keejCe meye kees efpeleseqve neskej Gkele HeoeLeeX kee mecHeeove kejkes meye kes megKe
kes efuees Gece-Gece ee kejvee eeefnes28
elegefceleme $eef<e me SJe~ e%ees osJelee meJe&me~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve me mebeece eEke ke=lJee pesleJees e%eeevegeleJe FlegHeefoMeles
as
efHej Gkele mebeece kewmes peerlevee Deewj e%e kee Devegeve kewmes kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe
the
ary
eleg j#eN elegeNDejeleeesN efveN j#eesN efveeNDejelee~

DeefveefMeleesefme meHeNef#eeNefpeve lJee JeepesNOeeewN mecceeeqpce&~
elegN j#eN elegeNDejeleeesN efveN j#eesN efveeNDejelee~
DeefveefMeleeefme meHeNef#eeNefpeveer lJee JeepesNOeeewN mecceeeqpce&29
elegNefceefleN eefleGced~ j#e~ elegeN FefleN eefleGe~ Dejelee~ efveced~ efvemleNefceefleN efveleced~ j#e~
efvee~ efvemleeN FefleN efvelee~ Dejelee~ DeefveefMeleN FleefveefMele~ DeNefmeN~ meNHeNNef#eefoefle meHeNef#eled~ JeeNefpeveced~
lJeeN~ JeeNpesNOeeeeN Fefle JeepeFOeeew~ meced~ ceeNeqpce&N~ elegNefceefleN eefleGced~ j#e~ elegeN FefleN eefleGe~ Dejelee~
efveced~ efvemleNefceefleN efveleced~ j#e~ efvee~ efvemleeN FefleN efvelee~ Dejelee~ DeefveefMeNlesleefveefMelee~ DeNefmeN~
meNHeNNef#eefoefle meHeNef#eled~ JeeNefpeveerced~ lJeeN~ JeeNpesNOeeeeN Fefle JeepeFOeeew~ meced~ ceeNeqpce&N29
HeoeLe&-(elegced) eefleoiOeJeced (j#e) efJeIvekeejer eeCeer (elege) eefleoiOeJee (Dejelee)

meleefJejesefOeveesje (efveced) eefVelejeb leHeles leled (j#e) yevOevesve j#eefeleJeced (efvee) efvelejeb leHevles es les
(Dejelee) efJeeeefJeIvekeeefjCe (DeefveefMele) ve efJeeles efvelejeb efMelee leerJee efeee eeqmceved me mebeecees e%eHee$eb Jee
(Deefme) YeJeefle~ De$e Heg<eJelee (meHeef#eled) meHeeved Me$etved #eeefle esve me~ De$e ke=lees yengueced
eLeceesOeee
49
aj.
org
[Dee0Yee0Jee03.3.113] Fefle Jeeefe&kesve kejCekeejkes efkeJeHed~ ef#e #ees Fleme Heced~ SleogJecenerOejeYeeb ef#eCeg
the
ary
as
am
eEnmeeeeefceleme Yeevlee JeeKeeleced~ (Jeeefpeveced) DeVeJevleb JesieJevleb Jee~ Jeepe FleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~7)
(lJee) leced (JeepesOeeew) JeepesveeVesve egsve Jee FOee oerHeveeree mesvee e%eHee$eb Jee eee efeeee lemew (mebceeeqpce&)
meceked MeesOeeeefce (elegced) efveleb epeeHeeueveee leeHeveere (j#e) HejmegKeemenes ceveg<e~ (elege) ele#eb
pJeeueveeree~ (Dejelee) HejmegKeemees{ej (efveced) efvemeejCeere (j#e) etlepeejkece&Meerue (efvee)
efvemmeejCeeree (Dejelee) DevesYees ogKeeoe (DeefveefMelee) DeefleefJemleerCee& mesvee keeee& Jeseof Jee& (Deefme) Deefmle~
De$eeefHe Jelee (meHeef#eled) meHeeved #eeefle eee mee (Jeeefpeveerced) yeueJesieJeleerced (lJee) lJeeced (JeepesOeeew) Jeepesve
yengmeeOevemecetnvs e mebeecesCe mesveee e%esve Jee ekeeMeveereeew meleveerlew (mebceeeqpce&) meceked efMe#eee MeesOeeeefce Deeb
cev$e (Mele0 (1~3~1~4-11) JeeKeele29
DevJee-Denb esve [DeefveefMele] DeefveefMelesve [meHeef#eled] meHeef#elee mebeecesCe elegb j#e [Deefme] elege
Dejeleees efveb j#ees efvee Dejeleees YeJeefvle [lJee] leb Jeeefpeveb egeeefve JeepesOeeew mebceeeqpce&~ Denb eee
[meHeef#eled] meHeef#elee [DeefveefMelee] efveefMeleee mesveee elegb j#e [Deefme] elege Dejeleees efveb j#ees efvee
Dejeleees YeJeefvle [lJee] leeb JeeefpeveeR mesveeb efMe#eee JeepesOeeew mebceeeqpce& [FleskeesLe&]
Denb esve [DeefveefMele] DeefveefMelesve [meHeef#eled] meHeef#elee e%esve elegb j#e elege Dejeleees efveb j#ees
efvee Dejeleees [Deefme] YeJeefvle [lJee] leb Jeeefpeveb e%eb JeepesOeeew mebceeeqpce& [SJeb eee [meHeef#eled] meHeef#elee
[DeefveefMelee] DeefveefMeleee efeeee elegb j#e elege Dejeleees efveb j#ees efvee Dejeleees [efme] YeJeefvle [lJee] leeb
JeeefpeveeR JeepesOeeew mecceeeqpce& leLewJe YeJevleesHesleb, Sleeb mecceepe&vleg Fefle efleereesLe&29
YeeJeeLe&-F&ej Dee%eeHeeefle meJe&wce&veg<eweJf e&eeMegYeiegCeoerHlee ogMe$egevf eJeejCeee efveleb Heg<eeLe& kee&Je~
megeMf e#eee MeemelHeg<ee{emesveee eseveeb j#eCeb ogeveeb lee[veb e efveleb kee&Jeced~ eleesMegef#eeeled meJe&$e
HeefJe$elee eJeexle29
HeoeLe&-ceQ efpeme [DeefveefMele] DeefleefJemle=le [meHeef#eled] Me$egDeeW kes veeMe kejves Jeeues mebeece mes (elegb
j#e) efJeIvekeejer eeCeer Deewj efpememes (elege Dejelee) meleefJejesOeer Deer ekeej oenHe oC[ kees ee (Deefme)
nesles nQ, Jee efpeme yevOeve mes (efveb j#e) yeebOeves eesie (efvee Dejelee) efJeee kes efJeIve kejves Jeeues efvejvlej
mebleeHe kees ee nesles nQ, (lJee) Gme (Jeeefpeveced) Jesie Deeefo iegCe Jeeues mebeece kees (JeepesOeeew) pees efke DeVe Deeefo
HeoeLeeX mes yeueJeeved kejves kes eesie mesvee nw, Gmekes efuees eg kes meeOeveeW kees (mebceeeqpce&) Deer ekeej Meg kejlee
ntb, DeLee&led Gvekes oes<eeW kee efJeveeMe kejlee ntb Deewj ceQ efpeme (meHeef#eled) Me$eg kee veeMe kejves Jeeues Deewj (DeefveefMelee)
Deefle efJemleejegkele mesvee mes (elegb j#e) HejmegKe kee ve menves Jeeuee ceveg<e Jee (elege Dejelee) Gkele
DeJeiegCeJeeues Deveske ceveg<e (efveb j#e) pegDee Kesueves Deewj Hejerieceve kejves leLee (efvee Dejelee) DeewjeW kees
meye ekeej mes ogKe osves Jeeues ceveg<e Deer ekeej efvekeeues peeles nQ, (lJee) Gme (Jeeefpeveerced) yeue Deewj Jesie Deeefo
iegCeJeeueer mesvee kees (JeepesOeeew) yengle meeOeveeW mes ekeeefMele kejves kes efuees (mebceeeqpce&) Deer ekeej Gece-Gece
efMe#eeDeeW mes Meg kejlee ntb~ [en eLece DeLe& ngDee]
Deewj pees efke (DeefveefMele) ye[er efeeeDeeW mes efme nesves eesie Jee (meHeef#eled) oes<eeW Jee Me$egDeeW kes efJeveeMe
50
epegJexoYee<es
am
aj.
org
kejvesnejs (elegb j#e) efJeIvekeejer eeCeer Deewj (elege Dejelee) efpemeceW meleefJejesOeer Deer ekeej oenHe oC[
kees ee (Deefme) nesles nQ, Jee (efveb j#e) efpeme yevOeve mes yeebOeves eesie (efvee Dejelee) efJeee kes efJeIve kejves
Jeeues efvejvlej mevleeHe kees ee nesles nQ (lJee) Gme (Jeeefpeveced) e%e kees (JeepesOeeew) DeVe Deeefo HeoeLeeX kes ekeeefMele
nesves kes efuees (mebceeeqpce&) Meglee mes efme kejlee ntb [Fme ekeej efpeme (meHeef#eled) Me$egDeeW kee veeMe kejves Jeeueer
(DeefveefMelee) DeefleefJemleejegkele efeee mes (elegb j#e) efJeIvekeejer eeCeer Deewj (elege Dejelee) ogieg&Ce leLee veere
ceveg<e ve nesles nQ, (efveb j#e) keece, eesOe Deeefo je#emeer YeeJe otj nesles nQ, (efvee Dejelee) efpemeceW ogKe
leLee ogie&vOe Deeefo oes<e ve [(Deefme)] nesles nQ, (lJee) Gme (Jeeefpeveerced) meefleee kees (JeepesOeeew) DeVe Deeefo HeoeLeeX
kes ekeeefMele nesves kes efuees (mecceeeqpce&) Yeueer ekeej efme kejlee ntb~ Fmeer ekeej DeeHe Yeer Fme e%e leLee meefleee kees
HeefJe$eleeHetJe&ke efme kejes] en otmeje DeLe& ngDee29
YeeJeeLe&-F&ej Dee%ee oslee nw efke ceveg<eeW kees efJeee Deewj MegYe iegCeeW kes ekeeMe Deewj og Me$egDeeW keer efveJe=efe
kes efuees efvele Heg<eeLe& kejvee eeefnes leLee meowJe es efMe#ee Me-De Deewj melHeg<eegkele Gece mesvee mes eseW keer
j#ee leLee ogeW kee efJeveeMe kejvee eeefnes, efpemes kejkes DeMege
f Deeefo oes<eeW kes efJeveeMe nesves mes meJe&$e HeefJe$elee
Hewues29
Deefolee Fleme $eef<e me SJe~ e%ees osJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve me e%e keerMe eEke Heuees YeJeleerlegHeefoMeles
as
efHej Gkele e%e efkeme ekeej kee Deewj keewve Heue kee osvesJeeuee neslee nw mees Deieues cev$e ceW ekeeefMele
efkeee nw
DeefolewN jemveeefmeN efJe<CeesJeNx<Heesmetppex lJeeoyOesveN lJeeN e#eg<eeJeHeMeeefce~

DeNivesefpe&Neefme megntoxNJesYeesN Oeecves Oeecves ces YeJeN epeg<es epeg<es30
the
ary
Deefolew~ jemvee~ DeNefmeN~ efJe<Cees~ JesN<He~ DeNefmeN~ TNppex~ lJeeN~ DeoyOesve~ lJeeN~ e#eg<ee~ DeJe~ HeNMeeNefceN~ DeNives~
efpeNe~ DeNefmeN~ megntefjefle megnt~ osNJesYe~ Oeecves~ OeecveNFefleN Oeecves Oeecves~ cesN~ YeNJeN~ epeg<es epeg<eNFefleN epeg<es
epeg<es30
HeoeLe&-(Deefolew) He=efLeJee Devleefj#eme Jee~ De$e <eeLex elegLeea~ Deefoefleefjefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced
(efveIeb01~1) Heoveecemeg e (efveIeb04~1) Devesve ieceveeieceveJeJenejeeefnslegjJekeeMeesvleefj#eb ie=eles (jemvee)
jmenslegYetlee efeee~ jemvee meemvee mLetCee JeerCee (GCee03~15) Devesve jmeOeeleesevf e&HeeleveeVe elee (Deefme) Deefmle
Jee~ De$e meJe&$e He#es Jelee (efJe<Cees) JeeHekesejme e%eme Jee~ e%ees Jew efJe<Ceg (Mele01~1~2~13) (Jes<He)
JesJesef JeeHveesefle He=efLeJeercevleefj#eb Jee me e%eeslLees Jee<Hees %eevemecetnes Jee~ HeeveerefJeef<eYe He (GCee03~23) Devesve
efJe<es He elee (Deefme) Deefmle Jee (Gppex) DeVeee jmeee Hejeeceee e (lJee) lJeeb leb Jee (DeoyOesve) megKeegesve
(lJee) lJeeb leb Jee (e#eg<ee) efJe%eevesve ele#eeceeCesve ves$esCe (DeJe) efeeeLex~ DeJesefle efJeefveeneLeeae (efve01~3)
(HeMeeefce) mebes#es (Deives) Yeewelf ekeme (efpee) efpenerles efJepeeveeefle jmeceveee mee~ MesJeeeeefpee0
(GCee01~154) Devesveeeb efveHeeeflele~ (Deefme) Deefmle Jee (megnt) megg nteles ees ee Jee mee ke=lees yengueced
eLeceesOeee
51
aj.
org
[Dee0Yee0Jee03.3.113] Fefle kece&efCe s_ed Fleme efkeJeyevle eeesie (osJesYe) efJeees efoJeiegCesYees Jee (Oeecves
the
ary
as
am
Oeecves) oOeefle Jemletefve megKeeefve e eeqmceved lemcew eleefOekejCeeees~ Oeeceeefve $eeeefCe YeJeefvle mLeeveeefve veeceeefve
pevceeveerefle (efve09~28) De$e JeerHmeeeeb eflJeced (ces) ceeced (YeJe) YeJeefle Jee (epeg<es epeg<es) epeefvle esve lemcew
eefle epegJexocev$eced~ Deeb cev$e (Mele0(1~3~1~12-19) JeeKeele30
DevJee-ns peieoerej! emlJece [efolew De] Deefolee jemveeefme efJe<Cegjefme meJe&me Jes<Heesmeivesefpe&eefme
osJesYees Oeecves Oeecves [ces YeJeb] epeg<es epeg<es megntjefme~ SJebYetleb [lJee] lJeenceoyOesve e#eg<ee Tppex [lJee] efolew
osJesYees Oeecves Oeecves epeg<es epeg<es eeJeHeMeeefce~ me e lJecemceeefYe meJe&$e ke=Heee efJeefole Hetefpelee YeJesleske
eleeseb e%ees[efolew] Deefolee jemvee [me] efmle efJe<CeesJex<Hees[me] mleivesepf e&e [me] efmle osJesYees Oeecves
Oeecves [ces YeJe] epeg<es epeg<es megntYe&Jeefle lemceeled lecenceoyOesve [lJee] e#eg<eesppex [lJee] JeHeMeeefce leLeeefolew osJesYees
Oeecves Oeecves epeg<es epeg<es efnleeeeJeHeMeeefce30
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ meJezce&veg<ewjeb peieoerej eefleJemleg efmLele eeflecev$eb eefleHeeefole Hetpee
YeJeleerefle cev$eJeced~ leLee eeeb e%e eeflecev$esCe meceievegef le meJe&eeefCeYe eefleJemleg<eg Hejeeceyeueeees
YeJeleerefle30
HeoeLe&-ns peieoerej! pees DeeHe (Deefolew) He=efLeJeer kes (jemvee) jme Deeefo HeoeLeeX kes GlHeVe kejves Jeeues
(Deefme) nQ, (efJe<Cees) JeeHeke (Jes<He) He=efLeJeer Deeefo meye HeoeLeeX ceW eJee&ceeve Yeer (Deefme) nQ leLee (Deives)
Yeewelf eke Deeqive kes (efpee) peerYeHe (Deefme) nQ Jee (osJesYe) efJeeveeW kes efuees (Oeecves Oeecves) efpeveceW efke Jes efJeeved
megKeHe HeoeLeeX kees ee nesles nQ, pees leerveeW Oeece DeLee&led mLeeve, veece Deewj pevce nQ, Gve Oeeceesb keer eeef kes leLee
(epeg<es epeg<es) epegJexo kes cev$e-cev$e kee DeeMee ekeeefMele nesves kes efuees (metnt) pees eslee mes mlegefle kejves kes
eesie nw, Fme ekeej kes (lJee) DeeHe kees ceQ (DeoyOesve) escemegKeegkele (e#eg<ee) efJe%eeve mes (Tppex) Hejeece (Deefolew)
He=efLeJeer leLee (osJesYe) es iegCeeW Jee (Oeecves Oeecves) mLeeve, veece Deewj pevce Deeefo HeoeLeeX keer eeef leLee (epeg<es
epeg<es) epegJexo kes cev$e-cev$e kes DeeMee peeveves kes efuees [(lJee) DeeHekees] (DeJeHeMeeefce) %eeveHeer ves$eeW mes osKelee
ntb, DeeHe Yeer ke=Hee kejkes [ces] cegPekees efJeefole Deewj cesjs Hetpeve kees ee (YeJe) ntefpees en Fme cev$e kee eLece DeLe&
ngDee
Deye otmeje kenles nQ efpeme keejCe en e%e (Deefolew) Devleefj#e kes mecyevOeer (jemvee) jmeeefo HeoeLeeX keer
efeee kee keejCe (Deefme) nw, (efJe<Cees) e%emecyevOeer keeeeX kee (Jes<He) JeeHeke (Deefme) nw, (Deives) Yeewelf eke
Deeqive kee (efpee) efpeeHe (Deefme) nw, (osJesYe) leLee efoJe iegCe (Oeecves Oeecves) keerelf e&, mLeeve Deewj pevce Fvekeer
eeef Jee [ces] cesjs efuees (epeg<es epeg<es) epegJexo kes cev$e-cev$e kee DeeMee peeveves kes efuees (megnt) Deer ekeej
eMebmee kejves eesie (YeJe) neslee nw, Fme keejCe (lJee) Gme e%e kees ceQ (DeoyOesve) megKeHetJe&ke (e#eg<ee) ele#e
eceeCe kes meeLe ves$eeW mes (DeJeHeMeeefce) osKelee ntb leLee (lJee) Gmes (Deefolew) He=efLeJeer Deeefo HeoeLe& (osJesYe)
Gece-Gece iegCe [(Tpex) Hejeece] (Oeecves Oeecves) mLeeve-mLeeve leLee (epeg<es epeg<es) epegJexo kes cev$e-cev$e mes efnle
nesves kes efuees (DeJeHeMeeefce) efeee keer kegMeuelee mes osKelee ntb30
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ meye ceveg<eeW kees pewmes en peieoerej Jemleg-Jemleg ceW efmLele leLee Jeso
52
epegJexoYee<es
aj.
org
kes cev$e-cev$e ceW eefleHeeefole Deewj mesJee kejves eesie nw, Jewmes ner en e%e Jeso kes eefle cev$e mes Deer ekeej efme
eefleHeeefole efJeeveeW ves mesefJele efkeee ngDee, meye eeefCeeeW kes efuees HeoeLe&-HeoeLe& ceW Hejeece Deewj yeue kes Hengbeeves kes
eesie neslee nw30
meefJelegmlJesleme $eef<e me SJe~ e%ees osJelee meJe&me~ HetJee&x peieleer vo~ efve<eeo mJej~
lespeesmeerlemeeveggHed vo~ ieevOeej mJej
me e%e keLeb HeefJe$eerkejesleerlegHeefoMeles
Gkele e%e kewmes HeefJe$e neslee nw, mees Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
am
meNefJeNlegmlJee emeNJeGlHegveeNceeqsCe HeNefJe$esCeN mete&me jeqMceefYe~

meNefJeNlegJe& eNmeNJeGlHegveeNceeqsCe HeNefJe$esCeN mete&me jeqMceefYe~
lespeesefme MegecemeNce=leceefmeN OeeceN veeceeefme efeNeb osNJeeveeNceveeOe=b osJeNepeveceefme31
meNefJeNleg lJeeN~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ Gled~ HegveeNefceN~ DeeqsCe~ HeNefJe$esCe~ mete&me~ jeqMceefYeNefjefle jeqMceefYe~
meNefJeNleg~ JeN~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ Gled~ HegveeNefceN~ DeeqsCe~ HeNefJe$esCe~ mete&me~ jeqMceefYeNefjefle jeqMceefYe~ lespe~ DeNefmeN~
Megeced~ DeNefmeN~ DeNce=leced~ DeNefmeN~ Oeece~ veece~ DeNefmeN~ efeNeced~ osNJeeveeced~ DeveeOe=ced~ osNJeNepeveNefceefle osJeNepeveced~
DeNefmeN31
the
ary
as
HeoeLe&-(meefJeleg) Hejcesejme mete&ueeskeme Jee (lJee) lJeeb peieoerejb leb e%eb Jee (emeJes) eke=leeeslHeevles
meJex HeoeLee& eeqmceBmleeqmceved mebmeejs (Gled) Glke=eLex~ Gefolesleees eeefleueesceb een (efve01~3) (Hegveeefce)
HeefJe$eerkejesefce (DeeqsCe) ve efJeeles efb soveb eeqmceved lesve (HeefJe$esCe) Megsve (mete&me) ejeejelceve Hejcesejme
ekeeMeceeme mete&ueeskeme Jee~ mejefle peeveeefle ekeeMeeefle ejeejb peieefoefle~ jepemetemete&0 (Dee03~1~114)
Devesve efveHeeeflele (jeqMceefYe) ekeeMekewieg&Cew efkejCewJee& (meefJeleg) GkeleeLe&me (Je) eg<ceevesleeBe (emeJes) GkeleeLex
(DeeqsCe) efvejvlejsCe (HeefJe$esCe) MegefkeejkesCe (mete&me) e megJelewee ooeefle, Ssee&nls etved esjeefle me
Hejcesej eeCees Jee leme (jeqMceefYe) DevleekeeMekewieg&Cew (lespe) mJeekeeMe ekeeMenslegJee& (Deefme) Deefmle Jee~ De$e
meJe&$e He#es Jelee (Megeced) Megb MegefnslegJee& (Deefme) Deefmle Jee (Dece=leced) Dece=leelcekeb cees#emegKeb ekeeMeveb Jee
(Deefme) Deefmle Jee (Oeece) Oeerevles meJex HeoeLee& eeqmceved leled (veece) vecemkejCeerees peuenslegJee&~ veece Flegokeveecemeg
Heefleced (efveIeb01~12) (Deefme) Deefmle Jee (efeeced) eerelf ekeejkeced (osJeeveeced) efJeog<eeb efoJeiegCeeveeb Jee (DeveeOe=ced)
eVe mecevleeod Oe=<eles FleveeOe=ced (osJeepeveced) osJewe&eof peles esve Jee osJeeveeb epeveb osJeepeveb leled (Deefme) Deefmle Jee~
Deeb cev$e (Mele0(1~3~1~22-28 1~3~2~1-18) JeeKeele31
DevJee-ees e%e [meefJeleg emeJes] DeeqsCe HeefJe$esCe mete&me jeqMceefYe men meJee&ved HeoeLee&ved Hegveeefle
[lJee] lJeeb [leb e%eb] epeceeveb JeenceglHegveeefce~ lJeeb epeceeveb Jee~ SJeb e meefJeleg emeJeseqsCe HeefJe$esCe mete&me
jeqMceefYeJeex eg<ceevesleeBe HeoeLee&ved e%esveeslHegveeefce~ ns yeeved! elemJeb lespeesemf e Megecemece=leceefme Oeeceeefme veeceeefme osJeeveeb
efeecemeveeOe=ceefme osJeepeveceefme lemceeled lJeecesJeenceeeeeceerleske
eLeceesOeee
53
the
ary
as
am
aj.
org
eleeseb e%emlespees[me] efmle Megece[me]mlece=lece[me]efmle Oeeceeefmle veecee[me]efmle osJeeveeb efeeceveeOe=b

osJeepeveced [me] efmle lesveevesve e%esveenb meefJelegpe&ieoerejme emeJeseqsCe HeefJe$esCe mete&me jeqMceefYeJeex eg<ceevesleeved
meJee&ved HeoeLeeeeslHegveeefce Fefle efleere31
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ F&ejes e%eefJeeeHeueb %eeHeeefle eg<ceeefYee&LeeJeovegef lees e%e mete&me
jeqMceefYeefJe&njefle me mJekeeresve HeefJe$esCeeeqsCe iegCesve meJee&ved HeoeLee&ved HeefJe$eeefle~ me e leodeje met e&me
jeqMceefYemlespeeqmJeve Megevece=lejmeeved megKenslegkeeved emeVeleepevekeeved {eved e%ensletved HeoeLee&ved kejesefle
elemleespeveeeoveeje Jeeb MejerjHegef yegefyeueeoerved MegiegCeeBe mebHeee efveleb megKeeece Fefle31
F&ejsCeeeqmceVeOeees ceveg<eeved eefle Megkecee&vegelegb oes<eeved Me$etbe efveJeejefelegb e%eefeeeHeueb %eelegb meceked
Heg<eeLe keeg efJeee efJemleejefelegb OecexCe epee Heeueefelegb Oecee&vegeles efveYe&eleee mLeelegb meJez men efce$eleeceeeefjlegb
JesoeOeeveeOeeHeveeYeeb meJee&efJeee enerlegb eenefelegb Meges HejesHekeejee e eeeflelegcee%ee oeeefmle meseb
meJezce&veg<ewe&LeeJeovegeleJeself e
Fefle eercelHeefjJeepekeeeee& eeregleoeevevomejmJeleermJeeefcevee megefJejefeles mebmke=leee&Yee<eeefJeYetef<eles
epegJexoYee<es eLeceesOeee mebHetCe&1
HeoeLe&-pees e%e (meefJeleg) Hejcesej kes (emeJes) GlHeVe efkees mebmeej ceW (DeeqsCe) efvejvlej (HeefJe$esCe)
HeefJe$e leLee (mete&me) ekeeMecee mete& keer (jeqMceefYe) efkejCeeW kes meeLe efceue kes meye HeoeLeeX kees Meg kejlee nw
(lJee) Gme e%e Jee e%ekeee& kees ceQ (GlHegveeefce) Glke=lee kes meeLe HeefJe$e kejlee ntb~ Fmeer ekeej (meefJeleg) Hejcesej
kes (emeJes) GlHeVe efkees ngS mebmeej ceW (DeeqsCe) efvejvlej (HeefJe$esCe) Mege
f keejke (mete&me) pees efke Ssee&
nslegDeeW kes esjke eeCe kes (jeqMceefYe) DevlejeMee kes ekeeMe kejves Jeeues iegCe nQ, Gvemes (Je) legce ueesieeW kees leLee
ele#e HeoeLeeX kees e%e kejkes (GlHegveeefce) HeefJe$e kejlee ntb~ ns yeeved! efpeme keejCe DeeHe (lespeesefme) mJeebekeeMeJeeved
(Megeceefme) Mege (Dece=leceefme) veeMejefnle (Oeeceeefme) meye HeoeLeeX kee DeeOeej (veeceeefme) Jevovee kejves eesie
(osJeeveeced) efJeeveeW kes (efeeced) eereflekeejke (DeveeOe=ced) leLee efkemeer keer Yeelee ceW ve Deeves eesie Jee
(osJeepeveceefme) efJeeveeW kes Hetpee kejves eesie nQ, Fmemes ceQ (lJee) DeeHekee ner Deeee kejlee ntb en Fme cev$e kee
eLece DeLe& ngDee
efpeme keejCe en e%e (lespeesefme) ekeeMe Deewj (Megeceefme) Mege
f kee nsleg (Dece=leceefme) cees#e megKe kee osves
leLee (Oeeceeefme) meye DeVe Deeefo HeoeLeeX keer Hegef kejves Jee (veeceeefme) peue kee nsleg (osJeeveeced) es iegCeeW keer
(efeeced) eerefle kejeves leLee (DeveeOe=ced) efkemeer kees KeC[ve kejves kes eesie veneR DeLee&led Delevle Glke= Deewj
(osJeepeveced) efJeeved peveeW kees Hejcesej kee Hetpeve kejeves Jeeuee (Deefme) nw, Fme keejCe Fme e%e mes ceQ (meefJeleg)
peieoerej kes (emeJes) GlHeVe efkees ngS mebmeej ceW (DeeqsCe) efvejvlej (HeefJe$esCe) Deefle Meg e%e Jee (mete&me)
Ssee& GlHeVe kejves Jeeues Hejcesej kes iegCe DeLeJee Ssee& kes GlHeVe kejeves Jeeues mete& keer (jeqMceefYe) efJe%eeveeefo
ekeeMe Jee efkejCeeW mes (Je) legce ueesie Jee ele#e HeoeLeeX kees (GlHegveeefce) HeefJe$e kejlee ntb en otmeje DeLe&
ngDee31
54
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ Hejcesej e%e efJeee kes Heue kees peveelee nw efke pees legce ueesieeW mes
Devegeve efkeee ngDee e%e nw, Jen mete& keer efkejCeeW kes meeLe jnkej DeHeves efvejvlej Meg iegCe mes meye HeoeLeeX kees
HeefJe$e kejlee nw leLee Jen Gmekes eje meye HeoeLeeX kees mete& keer efkejCeeW mes lespeJeeved Meg Gece jme Jeeues megKekeejke
emeVelee kee nsleg { Deewj e%e kejeves Jeeues HeoeLeeX kees GlHeVe kej kes Gvekes Yeespeve, Je mes Mejerj keer Hegef, yegef
Deewj yeue Deeefo Meg iegCeeW kees mecHeeove kejkes meye peerJeeW kees megKe oslee nw31
F&ej ves Fme DeOeee ceW ceveg<eeW kees Meg kece& kes Devegeve oes<e Deewj Me$egDeeW keer efveJe=efe, e%eefeee kes Heue
kees peeveves, Deer ekeej Heg<eeLe& kejves, efJeee kes efJemleej kejves, Oece& kes Devegketue epee Heeueves, Oece& kes Devegeve ceW
efveYe&elee mes efmLej nesves, meye kes meeLe efce$elee mes Jee&ves, JesoeW mes meye efJeeeDeeW kee enCe kejves Deewj kejeves kees Megef
leLee HejesHekeej kes efuees ee kejves kees Dee%ee oer nw, mees en meye ceveg<eeW kees Devegeve kejves kes eesie nw31
Fefle eLeceesOeee1
aj.
org
Dees3ced
DeLe efleereeOeeeejcYe
F&ejsCewleled meJe&ceeesOeees efJeOeeesoeveeR efleeresOeees eeefCeveeb megKeeeeskeleeLe&me efmeefb keeg
efJeefMee efJeee ekeeMevles
ke=<Ceesmeerleme Hejceser epeeHeefle$e&ef<e~ e%ees osJelee~ efvee=lHeeqMvo~ Heece mJej
le$eeoew JeseeefojevecegHeefoMeles
am
Deye otmejs DeOeee ceW Hejcesej ves Gve efJeeeDeeW keer efmeef kejves kes efuees efJeMes<e efJeeeDeeW kee ekeeMe
efkeee nw efke pees-pees eLece DeOeee ceW eeefCeeeW kes megKe kes efuees ekeeefMele keer nQ~ Gve ceW mes Jeso
Deeefo HeoeLeeX kes yeveeves kees nmleefeeeDeeW kes meefnle efJeeeDeeW kes ekeej ekeeefMele efkees nQ, Gve ceW mes
eLece cev$e ceW e%e efme kejves kes efuees meeOeve DeLee&led Gvekeer efmeef kes efveefcee kens nQ~
ke=<CeesmeeKejseshivees lJeeN pegb ees#eeefceN Jesefojefme yeNefn&<es lJeeN pegeNb ees#eeefce yeNefn&jefme
egiYemlJeeN pegbN ees#eeNefce1
as
ke=<Ce~ DeNefmeN~ DeeNKeNjs~ DeeNKeNjsmLe FleeKejsmLe~ DeNivees~ lJeeN~ pegced~ e~ GN#eeNefceN~ Jesefo~ DeNefmeN~
yeNefn&<es~ lJeeN~ pegeced~ e~ GN#eeNefceN~ yeNefn&~ DeNefmeN~ egiYe Fefle egkedYe~ lJeeN~ pegced~ e~ GN#eeNefceN1
the
ary
HeoeLe&-(ke=<Ce) Deeqivevee efVees Jeeegveekeef<e&lees e%e (Deefme) YeJeefle~ De$e meJe&$e Jelee (DeeKejs)
mecevleeled Keveefle eb leeqmceved efleleerefle me~ Kevees[[jskeskeJekee (Dee03.3.125) Devesve Jeeefle&kesveeKej
efmeOeefle (Deivees) nJeveeLee&e (lJee) leefJe (pegced) eerlee mebMeeseOf eleced (ees#eeefce) MeesefOelesve Ie=leeefoveeeakejesefce
(Jesefo) efJevoefle megKeeveveee mee (Deefme) YeJeefle (yeefn&<es) Devleefj#eieceveee~ yeefn&efjlevleefj#eveecemeg Heefleced
(efveIeb01.3) (lJee) leeb Jeseof ced (pegeced) eerlee mebHeeefoleeced (ees#eeefce) eke=leee Ie=leeefovee efmeeeefce (yeefn&)
Megcegokeced~ yeefn&efjlegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01.12) (Deefme) YeJeefle (egiYe) eeJeeefvle ieceeefvle
nefJe&exYemlesYe~ De$e eg ieleeefJelemceeled~ efeked e (GCee02.61) Devesve efeked elee (lJee) leled (pegced)
HegeeefoiegCeegeb peueb HeJeveb Jee (ees#eeefce) MeesOeeeefce Deeb cev$e (Mele0(1.3.3.1-3) JeeKeele1
DevJee-eleeseb e%e DeeKejs ke=<Cees [efme] YeJeefle lemceeled lJee lecenceivees pegb ees#eeefce~ ele Feb
Jeseof jvleefj#emLeeefme YeJeefle, lemceeonb lJee leeefceceeb yeefn&<es pegeb ees#eeefce~ ele Fob yeefn&okecevleefj#emLeb megefkeeefj
[Deefme] YeJeefle, lemceeled lJee leeseOf eleb pegb nefJe egiYeesnb ees#eeefce1
YeeJeeLe&-F&ej GHeefoMeefle meJezce&veg<ewJexeof b jeefelJee Hee$eeefomeeceeeR ie=nerlJee meceked MeesOeefelJee leefJejiveew
nglJee ke=lees e%e Megsve Je=ef peuesve meJee& Dees<eOeer Hees<eeefle~ lesve meJex eeefCevees efveleb megKeefeleJee Fefle1
56
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-efpeme keejCe en e%e (DeeKejs) Jesoer keer jevee mes Kegos ngS mLeeve ceW efmLej neskej (ke=<Ce)
Yeewelf eke Deeqive mes efVe DeLee&led met#ceHe Deewj HeJeve kes iegCeeW mes Deeke<e&Ce kees ee (Deefme) neslee nw, Fmemes ceQ
(Deivees) Yeewelf eke Deeqive kes yeere ceW nJeve kejves kes efuees (pegced) eerefle kes meeLe Meg efkees ngS (lJee) Gme e%e
DeLee&led nesce keer meeceeer kees (ees#eeefce) Ieer Deeefo HeoeLeeX mes meeRekej Meg kejlee ntb Deewj efpeme keejCe en (Jesefo)
Jesoer Devleefj#e ceW efmLele (Deefme) nesleer nw, Fmemes ceQ (yeefn&<es) nesce efkees ngS HeoeLeeX kees Devleefj#e ceW Hengbeeves kes efuees
(pegeced) eerefle mes mecHeeove keer ngF& (lJee) Gme Jesefo kees (ees#eeefce) Des ekeej Ieer Deeefo HeoeLeeX mes meeRelee ntb
leLee efpeme keejCe en (yeefn&) peue Devleefj#e ceW efmLej neskej HeoeLeeX keer Mege
f kejeves Jeeuee (Deefme) neslee nw, Fmemes
(lJee) Gmekeer Megef kes efuees pees efke Meg efkeee ngDee (pegced) Hegef Deeefo iegCeeW kees GlHeVe kejvesneje nefJe nw, Gmekees
ceQ (egiYe) egJee Deeefo meeOeveeW mes Deeqive ceW [eueves kes efuees (ees#eeefce) Meg kejlee ntb1
YeeJeeLe&-F&ej GHeosMe kejlee nw efke meye ceveg<eeW kees Jesoer yeveekej Deewj Hee$e Deeefo nesce keer meeceeer ues kes
Gme nefJe kees Deer ekeej Meg kej leLee Deeqive ceW nesce kej kes efkeee ngDee e%e Je<ee& kes Meg peue mes meye
Dees<eefOeeeW kees Heg kejlee nw, Gme e%e kes Devegeve mes meye eeefCeeeW kees efvele megKe osvee ceveg<eeW kee Hejce Oece&
nw1
Deefolee Fleme $eef<e me SJe~ e%ees osJelee~ mJeje[dpeieleer vo~ efve<eeo mJej
SJeb ke=lees e%e eEkenslegkees YeJeleerlegHeefoMeles

Fme ekeej efkeee ngDee e%e keee efme kejves Jeeuee neslee nw, mees Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
as
DeefolewN JegvoveceefmeN efJe<Cees mlegHeeshmetCe&ceomeb lJee mle=Ceeefce mJeemeNmLeeb osNJesYeesN YegJeHeleesN

mJeeneN YegJeveHeleesN mJeene YetleeveebN HeleesN mJeene2
the
ary
Deefolew~ JegvoveNefceefle~ efJeNGvoveced~ DeNefmeN~ efJe<Cees~ mlegHe~ DeNefmeN~ TCe&ceomeNefceletCe&ceomeced~ lJeeN~

mle=CeeNefceN~ mJeeNmeNmLeeefceefle megDeeNmeNmLeeced~ osNJesYe~ YegJeHeleeN FefleN YegJeHelees~ mJeene~ YegJeveHeleeN FefleN YegJeveHelees~
mJeene~ Yetleeveeced~ Helees mJeene2
HeoeLe&-(Deefolew) He=efLeJee~ De$e èlegLe&Lex yengueb voefme' (Dee02.3.62) Fefle <eeLex elegLeea
(Jegvoveced) efJeefJeOeeveecees<eOeeoerveecegvoveb keuesoveb esve leled (Deefme) YeJeefle~ De$e meJe&$e Jelee (efJe<Cees) e%eme
(mlegHe) efMeKee~ e%ees Jew efJe<CegmlemesecesJe efMeKee mlegHe (Mele01.3.3.5) (Deefme) Deefmle (TCe&ceomeced) TCee&evf e
Oeeveeeoveeefve leg<eeefCe ceoeefle esve leb Hee<eeCeceeced (lJee) leced (mle=Ceeefce) Deeeoeeefce (mJeememLeeced) megg
Deemee eef#eeefmleefvle emeeb mee Jeseof mleeced~ De$e Ie_eLex keefJeOeeveced (Dee03.3.58) Fefle Jeeefe&kesve ke elee
(osJesYe) efJeees efoJemegKesYees Jee (YegJeHelees) YeJevleglHeevles Yetleeefve eeqmceved mebmeejs leme Heeflemlemcew
peieoerejee~ DeenJeveereeKeeivees Jee~ De$e yeenguekeeod YetOeeleesjewCeeefoke ke elee (mJeene) meleYee<eCeegkelee
Jeeked~ mJeensefle Jee*dveecemeg Heefleced (efveIeb01.11) mJeeneMeyomeeLe efvekelekeej SJeb meceees~ mJeeneke=lee
mJeenslesleled meg Deensefle Jee, mJee Jeeieensefle, Jee mJeb eensefle Jee, mJeengleb nefJepeg&nesleerefle Jee (efve08.20) eled
MeesYeveb Jeeveb melekeLeveb mJeHeoeLee&ved eefle cecelJeJeees cev$eesejCesve nJeveb esefle mJeeneMeyoeLee& efJe%esee (YegJeveHelees)
efleereesOeee
57
the
ary
as
am
aj.
org
YegJeveeveeb meJex<eeb ueeskeeveeb Heefle~ Heeueke F&ej~ HeeuevenslegYeezelf ekees Jee lemcew (mJeene) GkeleeLe& (Yetleeveeb Helees)
YetleeveglHeVeeefve eeJeefvle Jemletevf e meefvle les<eeb e Heefle mJeeceerej Ssee&nls egYeezeflekees Jee lemcew (mJeene) GkeleeLe&~ Deeb
cev$e (Mele0(1.3.3.4-20) JeeKeele2
DevJee-eleeseb efJe<Cege&%eesefolee Jegvovekeee&emf e YeJeefle, lemceeled lecencevegefleeefce~ Deme efJe<Ceese&%eme
mlegHe emlej GuetKeueeKe meeOekeesmeefmle, lemceeled lecencetCe&ceomeb mle=Ceeefce~ Jeseof oxJesYees efnleeefme YeJeefle, lemceeled
leecenb mJeememLeeb jeeeefce~ kemcew eeespeveeesle$een~ eleeseb YegJeHeefleYeg&JeveHeefleYet&leeveeb Heeflejerej emeVees YeJeefle,
Yeewelf ekees Jee~ megKemeeOekees YeJeefle, lemcew YegJeHelees mJeene efJeOesee, YegJeveHelees mJeene Jeeee, Yetleeveeb e Helees mJeene
eeespee YeJeleerlemcew eeespeveee2
YeeJeeLe&-F&ej meJe&ceveg<esYe FocegHeefoMeefle eg<ceeefYeJexeeoerefve e%emeeOeveeefve mecHeee meJe&eeefCeveeb megKeee
Hejcesejeerlees e meceked efeeee%e keee&~ meowJe melecesJe Jeeeced~ eLeenb veeesve meJe efJeeb Heeueeeefce, leLewJe
eg<ceeefYejefHe He#eHeeleb efJenee meJex<eeb Heeuevesve megKeb mecHeeoveereefceefle2
HeoeLe&-efpeme keejCe en e%e (Deefolew) He=efLeJeer kes (Jegvoveced) efJeefJeOe ekeej kes Dees<eefOe Deeefo HeoeLeeX kee
meeReves Jeeuee (Deefme) neslee nw, Fmemes ceQ Gmekee Devegeve kejlee ntb Deewj (efJe<Cees) Fme e%e keer efmeef kejeves neje
(mlegHe) efMeKeeHe (TCe&ceomeced) GuetKeue (Deefme) nw, Fmemes ceQ (lJee) Gme DeVe kes efuekes otj kejves Jeeues HelLej
Deewj GuetKeue kees (mle=Ceeefce) HeoeLeeX mes {eBHelee ntb leLee Jesoer (osJesYe) efJeeved Deewj efoJe megKeeW kes efnle kejeves kes
efuees (Deefme) nesleer nw, Fmemes Gmekees ceQ (mJeememLeeced) Ssmeer yeveelee ntb efke efpemeceW nesce efkees ngS HeoeLe& Deer
ekeej efmLej neW Deewj efpememes mebmeej kee Heefle, YegJeve DeLee&led ueeskeueeskeevlejeW kee Heefle, mebmeejer HeoeLeeX kee mJeeceer Deewj
Hejcesej emeVe neslee nw leLee Yeewefleke Deeqive megKeeW kee efme kejeves Jeeuee neslee nw, Fme keejCe (YegJeHelees mJeene),
(YegJeveHelees mJeene), (Yetleeveeb Helees mJeene) Gkele Hejcesej keer emeVelee Deewj Dee%eeHeeueve kes efuees Gme Jesoer kes
iegCeeW mes pees efke meleYee<eCe DeLee&led DeHeves HeoeLeeX kees cesjs nQ, en kenvee Jee esJeekee Deeefo Gece JeeCeeregkele Jeso
nQ, Gmekes cev$eeW kes meeLe mJeene Meyo kee Deveske ekeej GejCe kejkes e%e Deeefo es keceeX kee efJeOeeve efkeee peelee
nw, Fme eeespeve kes efuees Yeer Jesoer kees jelee ntb2
YeeJeeLe&-Hejcesej meye ceveg<eeW kes efuees GHeosMe kejlee nw efke ns ceveg<ees! legcekees Jesoer Deeefo e%e kes meeOeveeW
kee mecHeeove kejkes meye eeefCeeeW kes megKe leLee Hejcesej keer emeVelee kes efuees Deer ekeej efeeeegkele e%e kejvee
Deewj meoe mele ner yeesuevee eeefnes Deewj pewmes ceQ veee mes meye efJee kee Heeueve kejlee ntb, Jewmes ner legce ueesieeW kees Yeer
He#eHeele es[
kej meye eeefCeeeW kes Heeueve mes megKe mecHeeove kejvee eeefnes2
ievOeJe&mlJesleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee meJe&me~ Deeeme Yegefjieeea ef$egHed vo~ OewJele
mJej~ ceOeYeeieme[Yegefjied]DeeeaHeeqMvo~ Devleme HeeqMvo~ GYee$e Heece mJej
me e%eesiveeefoefYeOee&e&le FlegHeefoMeles
Gkele e%e Deeqive Deeefo HeoeLeeX mes OeejCe efkeee peelee nw mees Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
58
epegJexoYee<es
aj.
org
ieNvOeNJe&mlJee efJeNeeJemeg HeefjoOeeleg efJeeNmeeefjewN epeceeveme HeefjefOejmeNefiveefjN[F&e f[Nle~

Fvme yeeNngjefmeN oef#eCeesN efJeeNmeeefjewN epeceeveme HeefjNefOej meNeqiveefjN[F&ef[Nle~ efceN$eeJeCeew
lJeesejle HeefjOeeeb OegJesCeN Oece&CeeN efJeeNmeeefjewN epeceeveme HeefjefOejmeNeqiveefjN[F&ef[Nle3
ieNvOeNJe&~ lJeeN~ efJeNeeJemeg~ efJeNeJemegefjefle efJeNeJemeg~ Heefj~ oNOeeNleg~ efJeeme~ Deefjew~ epeceeveme~
HeNefjefOeefjefle HeefjefOe~ DeNefmeN~ DeNeqive~ FN[~ F&Nef[Nle~ Fvme~ yeeNng~ DeNefmeN~ oef#eCe~ efJeeme~ Deefjew~ epeceeveme~
HeNefjefOeefjefle HeefjefOe~ DeNefmeN~ DeNeqive~ FN[~ F&Nef[Nle~ efceN$eeJeCeew~ lJeeN~ GNeNjle~ Heefj~ OeNeeNced~ OegJesCe~ Oece&Cee~
efJeeme~ Deefjew~ epeceeveme~ HeNefjefOeefjefle HeefjefOe~ DeNefmeN~ DeNeqive~ FN[~ F&Nef[Nle3
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ievOeJe&) ees ieeb He=eLf eJeeR JeeCeeR Jee Oejefle Oeejeefle Jee me ievOeJe& mete&ueeske (lJee) leced
(efJeeeJemeg) efJeeb Jeemeeefle e me (Heefj) meJe&leesYeeJes (oOeeleg) oOeeefle Jee~ De$e ue[Lex ueesd (efJeeme) meJe&me
peiele (Deefjew) ogKeefveJeejCesve megKeee (epeceeveme) e%eevegeleg (HeefjefOe) Heefjle meJe&le meJee&efCe Jemletefve
Oeerevles esve me (Deefme) YeJeefle~ De$e eleg<eg& eeesies<eg Heg<eJelee (Deeqive) (F[) mleeslegcen&~ De$e JeCe&Jeleesve
mJeeosMe (F&ef[le) mlegle (Fvme) mete&me (yeeng) yeueb yeuekeejer Jee (Deefme) Deefmle (oef#eCe) Je=s eeHeke~
o#eOeeleesie&leLe&lJeeo$e eeHleLeex ie=eles (efJeeme) meJe&eeefCemecetnme~ (Deefjew) megKeee (epeceeveme) efMeuHeefJeeeb
efekeer<eex (HeefjefOe) efJeeeHeefjOeeveced (Deefme) YeJeefle (Deeqive) efJeegled (F[) oenekeeMeeefoiegCeeefOekeesve mleeslegcen&
(F&ef[le) DeOese<f ele~ (efce$eeJeCeew) efJeeme eeCeeHeeveew~ eeCees Jew efce$eesHeevees JeCe~ (Mele08.2.4.6) (lJee)
leced (Gejle) Gejkeeues (HeefjOeeeced) meJe&lees Oeejelees Jee~ De$e ue[Lex ueesd (OegJesCe) efveeuesve (Oece&Cee)
mJeeYeeefJekeOeejCeMekelee (efJeeme) ejeejme (Deefjew) megKensleJes (epeceeveme) meJe&ecf e$eme (HeefjefOe)
meJe&eJf eeeJeefOe (Deeqive) ele#ees Yeewefleke (F[) efJeeeeees mleeslegcen& (F&ef[le) efJeeeceerHmegeYf e
meceieOese<f eleJe~ Deeb cev$e (Mele0(1.3.4.1-5) JeeKeele3
DevJee-efJeefeexeb ievOeJeex efJeeeJemegejf [eseqivejeref[leesmeefmle, me efJeeme epeceeveme eeefjew e%eb
HeefjoOeeefle, lemceeled [lJee] efJeeeefmeeLe ceveg<ees eLeeJeled HeefjoOeeleg~ efJeog<ee ees Jeeegejf vme yeengo&e#f eCe HeefjefOeefj[
F&e[
f leeseqiveeemeefmle, me meceked eeesefpelees epeceeveme efJeemeeefjew [Deefme] YeJeefle~ eew yeeeC[mLeew
ieceveeieceveMeerueew efce$eeJeCeew eeCeeHeeveew mlemleew OegJesCe Oece&Ceesejlees efJeeme epeceevemeeefjew leb e%eb HeefjOeeeb meJe&lees
Oeejele~ ees efJeefefj[ HeefjefOejeref[leeseqiveefJe&egoefmle, meesHeerceb e%eb meJe&le HeefjoOeelesleeved ceveg<ees eLeeiegCeb
meceied oOeeleg3
YeeJeeLe&-F&ejsCe e mete&eJf eeglele#eHesCe ef$eefJeOeeseqiveefve&efce&le, me ceveg<eweJf e&eee meceieesefpele meved
yentefve keeee&efCe meeOeeleerelf e3
HeoeLe&-efJeeved ueesieeW ves efpeme (ievOeJe&) He=efLeJeer Jee JeeCeer kes OeejCe kejves Jeeues (efJeeeJemeg) efJee kees
yemeeves Jeeues [(HeefjefOe) meye Deesj mes meye JemlegDeeW kees OeejCe kejves Jeeues] (F[) mlegefle kejves eesie (Deeqive)
mete&He Deeqive keer (F&ef[le) mlegefle (Deefme) keer nw, pees (efJeeme) mebmeej kes Jee efJeMes<e kejkes (epeceeveme) e%e
kejves Jeeues efJeeved kes (Deefjew) ogKeefveJeejCe mes megKe kes efuees Fme e%e kees (HeefjoOeeleg) OeejCe kejlee nw, Fmemes
efleereesOeee
59
am
aj.
org
efJeeved [lJee] Gmekees efJeee keer efmeef kes efuees (HeefjoOeeleg) OeejCe kejs Deewj efJeeveeW mes pees Jeeeg (Fvme) mete& kee
(yeeng) yeue Deewj (oef#eCe) Je<ee& keer eeef kejeves DeLeJee (HeefjefOe) efMeuHeefJeee kee OeejCe kejeves Jeeuee leLee
(F[) oen ekeeMe Deeefo iegCeJeeuee nesves mes mlegelf e kes eesie (F&ef[le) Keespee ngDee Deewj (Deeqive) ele#e Deeqive
(Deefme) nw~ Jes Jeeeg Jee Deeqive Deer ekeej efMeuHeefJeee ceW egkele efkees ngS (epeceeveme) efMeuHeefJeee kes eenves
Jeeues Jee (efJeeme) meye eeefCeeeW kes (Deefjew) megKe kes efuees (Deefme) nesles nQ Deewj pees yeeeC[ ceW jnves Deewj ieceve
Jee Deeieceve mJeYeeJe Jeeues (efce$eeJeCeew) eeCe Deewj DeHeeve Jeeeg nQ, Jes (OegJesCe) efveeue (Oece&Cee) DeHeveer OeejCe
Meefkele mes (Gejle) HetJeexkele Jeeeg Deewj Deeqive mes Gej DeLee&led GHejevle mecee ceW (efJeeme) ejeej peieled Jee
(epeceeveme) meye mes efce$eYeeJe ceW Jee&ves Jeeues meppeve Heg<e kes (Deefjew) megKe kes nsleg (lJee) Gme HetJeexkele e%e kees
(HeefjOeeeced) meye ekeej mes OeejCe kejles nQ leLee pees efJeeveeW mes (F[) efJeee keer eeef kes efuees eMebmee kejves kes
eesie Deewj (HeefjefOe) meye efMeuHeefJeee keer efmeef keer DeJeefOe leLee (F&ef[le) efJeee keer Fe kejves JeeueeW mes eMebmee
kees ee (Deeqive) efyepegueerHe Deeqive (Deefme) nw, Jen Yeer Fme e%e kees meye ekeej mes OeejCe kejlee nw~ Fve kes iegCeeW
kees ceveg<e eLeeJeled peeve kes GHeeesie kejs3
YeeJeeLe&-F&ej ves pees mete&, efJeegled Deewj ele#e He mes leerve ekeej kee Deeqive jee nw, Jen efJeeveeW mes
efMeuHeefJeee kes eje ev$eeefokeeW ceW Deer ekeej egkele efkeee ngDee Deveske keeeeX kees efme kejves Jeeuee neslee nw3
Jeereflenes$eefceleme $eef<e me SJe~ Deeqiveos&Jelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLeeeqiveMeyosveesYeeJeeLee&JegHeefoMesles
as
Deye Deeqive Meyo mes Deieues cev$e ceW Gkele oes DeLeeX kee ekeeMe efkeee nw4
JeerNeflenes$eb lJee keJes egcevleN meefceOeerceefn~ Deives ye=nvleceOJeNjs4

JeerNeflenes$eNefceefle JeerNeflenes$eced~ lJeeN~ keNJesN~ egcevleNefceefle egcevleNced~ meced~ FNOeerNceNefnN~ Deives~ ye=nvleced~ DeNOJeNjs4
the
ary
HeoeLe&-(Jeereflenes$eced) Jeerleees efJe%eeefHelee nes$eeKee e%ee esvesejsCe~ ee Jeerlee eeefnsleJees nes$eeKee

e%eefeee YeJeefvle emceeled, leb Hejcesejb Yeeweflekeb Jee~ `Jeer ieefleJeeefepevekeevlemeveKeeoves<eg' Fleme Heced (lJee)
lJeeb leb Jee~ De$e He#es Jelee (keJes) meJe&%e eevlee%e, keeEJe eevleoMe&veb Yeeweflekeb Jee (egcevleced) eewye&ngekeeMees
efJeeles eeqmceBmleced~ De$e YetcveLex celegHed (meced) meceieLex (FOeerceefn) ekeeMeesceefn~ De$e yengueb voeqme
[Dee02.4.73] Fefle Mvecees uegked (Deives) %eevemJeHesej, eeefnslegb Yeeweflekeb Jee (ye=nvleced) meJexYees cenevleb
megKeJeOe&keceerejb ye=nleeb keeee&Ceeb meeOekeb Yeeweflekeb Jee (DeOJejs) efce$eYeeJeseEnmeveeres e%es Jee~ Deeb cev$e
(Mele0(1.3.4.6.) JeeKeele4
DevJee-ns keJes Deives peieoerej! JeeceOJejs ye=nvleb egcevleb Jeereflenes$eb lJeeb meefceOeerceefn Fleske
JeeceOJejs Jeereflenes$eb egcevleb ye=nvleb keJes keeEJe lJee leceives Yeeweflekeceeive meefceOeerceefn Fefle efleere4
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ eeJeefvle efeeemeeOeveeefve efeeee meeOeeefve e Jemletefve meefvle, leeefve
meJee&CeerejsCewJe jeefelJee efOeevles ceveg<ewmles<eeb mekeeMeeled iegCe%eeveefeeeYeeb yenJe GHekeeje mebeeee4
HeoeLe&-ns (keJes) meJe&%e leLee nj Ske HeoeLe& ceW Devegece mes efJe%eeve Jeeues (Deives) %eevemJeHe Hejcesej!
60
epegJexoYee<es
am
aj.
org
nce ueesie (DeOJejs) efce$eYeeJe kes jnves ceW (ye=nvleced) meye kes efuees ye[s mes ye[s DeHeej megKe kes ye{eves Deewj (egcevleced)
Delevle ekeeMe Jeeues Jee (Jeereflenes$eced) Deeqivenes$e Deeefo e%eeW kees efJeefole kejeves Jeeues (lJee) DeeHe kees (meefceOeerceefn)
Deer ekeej ekeeefMele kejW en Fme cev$e kee eLece DeLe& ngDee
nce ueesie (DeOJejs) DeeEnmeveere DeLee&led pees keYeer Heefjleeie kejves eesie veneR, Gme Gece e%e ceW efpemeceW efke
(Jeereflenes$eced) HeoeLeeX keer eeef kejeves kes nsleg Deeqivenes$e Deeefo efeee efme nesleer nw Deewj (egcevleced) Delevle eeC[
pJeeueeegkele (ye=nvleced) ye[s-ye[s keeeeX kees efme kejeves leLee (keJes) HeoeLeeX ceW Devegece mes efieesej nesves Jeeues
(lJee) Gme (Deives) Yeewelf eke Deeqive kees (meefceOeerceefn) Deer ekeej epJeefuele kejW en otmeje DeLe& ngDee4
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw-mebmeej ceW efpeleves efeeeDeeW kes meeOeve Jee efeeeDeeW mes efme nesves Jeeues
HeoeLe& nQ, Gve meyeeW kees F&ej ner ves jekej Deer ekeej OeejCe efkeee nw~ ceveg<eeW kees Gefele nw efke Gvekeer meneelee
mes, iegCe, %eeve Deewj Gece-Gece efeeeDeeW keer Devegketuelee mes Deveske ekeej kes GHekeej uesves eeefneW4
meefceomeerleme $eef<e me SJe~ e%ees osJelee efvee=odyeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
Hegvemleme e%eme meeOekeevegHeefoMevles
efHej Gkele e%e kes meeOeveeW kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
meNefceoefmeN mete&mlJee Hegjmleeled Heeleg kemeeefeoNefYeMemlew~ meNefJeNlegyee&Nnt mLeNTCe&ceomeb lJee

mle=Ceeefce mJeemeNmLeb osNJesYeNDee lJeeN JemeJees NeDeeefoNlee meovleg5
as
meNefceefoefle meNcedFled~ DeNefmeN~ mete&~ lJeeN~ Hegjmleeled~ HeeNleg~ kemee~ efeNled~ DeNefYeMemleeN FleNefYeMemlew~
meNefJeNleg~ yeeNntFefle yeeNnt~ mLeN~ GCe&ceomeNefceletCe&ceomeced~ lJeeN~ mle=CeeNefceN~ mJeeNmeNmLeefceefle megDeeNmeNmLeced~ osNJesYe~ Dee~
lJeeN~ JemeJe~ Ne~ DeeNefoNlee meNoNvleg5
the
ary
HeoeLe&-(meefceled) meceefieOelesveeevesve Jee mee meefceoeqiveeoerHekeb keeeefokeb, Jemevle $elegJee& (Deefme)

YeJeefle~ De$e Jelee (mete&) megJelewee&nls egYe&Jeefle meeseb mete&ueeske (lJee) leced (Hegjmleeled) HetJe&mceeefoefle
Hegjmleeled (Heeleg) j#eefle~ De$e ue[Lex ueesd (kemee) kemew meJe&mew~ De$e elegLe&Lex yengueb voefme (Dee02.3.62)
Fefle elegLe&Lex <eer (efeled) efeefolegHeceeLex (efve01.4) (DeefYeMemlew) DeeefYecegKeeew mleglees~ `Mebmeg mlegleew' Fleme
efkeleved eleeevle eeesie (meefJeleg) mete&ueeskeme (yeent) yeueJeeree&Keew (mLe) mle~ De$e Jelee (TCe&ceomeced)
TCee&evf e megKeeeoveeefve ceoeefle esve leb e%eced (lJee) leced (mle=Ceeefce) meeceeeeeoeeefce (mJeememLeced) MeesYeves
Deemes GHeJesMeves efleleerefle leced (osJesYe) efoJeiegCesYe (Dee) mecevleeled efeeeeesies (lJee) leced (JemeJe)
Deiveeoeesew (e) eeCeeHeeveJeeveesoevemeceeveveeieketce&ke=keueosJeoeOeve_peeeKee oMe eeCee SkeeoMees
peerJeesleskeeoMe e (Deeefolee) eoMee ceemee~ keleces JemeJe Fefle~ Deeqivee He=efLeJeer e Jeeegeevleefj#eb
eeefolee eewe evceee ve#e$eeefCe ewles JemeJe Sles<eg nero meJe Jemeg efnlecesles nero meJe Jeemeevles leeefoo meJe
Jeemeevles lemceemeJe Fefle keleces e Fefle oMesces Heg<es eeCee DeelcewkeeoMemles eoemceevcelee&jerjeogleecevleLe
jesoeefvle~ leeesoeefvle lemceege Fefle~ kelece Deeefolee Fefle~ eoMe ceemee mebJelmejmewle Deeefolee Sles
neromeJe&ceeooevee eefvle eeefomeJe&ceeooevee eefvle lemceeoeefolee Fefle (Mele014.6.9.4-6) (meovleg)
efleereesOeee
61
the
ary
as
am
aj.
org
DeJemLeeHeeefvle~ <eodue= Fleme mLeeves Jee voefme meJex efJeOeees YeJeefvle [Dee01.4.9 Yee0] Fefle meeroeosMeeYeeJees
ue[Lex ueesd e Deeb cev$e (Mele01.4.1.7-12) JeeKeele5
DevJee-efeled eLee keefevcele& megKeeLe efeeeefmeeefve JeeefCe jef#elJeevevoeles, leLewJe eeseb e%e
meefceoefme YeJeefle [lJee] leb mete& kemee DeefYeMemlew Hegjmleeled Heeleg Heeefle, eew meefJelegyee&nt mLe mlees ees eeYeeb efveleb
efJemleee&les [lJee] lecetCe&ceomeb mJeememLeb e%eb JemeJees e Deeefolee meovlJeJemLeeHeeefvle eeHeeefvle [lJee] leb
e%ecenceefHe megKeee osJesYe Deemle=Ceeefce5
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ F&ej meJexYe FocegHeefoMeefle-ceveg<ewJe&megeefoleeKesYees eeogHekeleg Mekeeb
leelmeJe&meeefYej#eCeee efvelecevegseced~ eesiveew JeeCeeb e#esHe efeeles, me mete Jeeegb Jee eeHveeself e leeJesJe lelHe=LeiYetleb
Jeb jef#elJee Hegve He=efLeJeeR eefle efJecegele~ esve He=efLeJeeb efoJee Dees<eOeeoe HeoeLee& peeevles, esve e eeefCeveeb efveleb
megKeb YeJeefle lemceeosleled meowJeevegseefceefle5
HeoeLe&-(efeled) pewmes keesF& ceveg<e megKe kes efuees efeee mes efme efkees HeoeLeeX keer j#ee kejkes Deevevo kees
ee neslee nw, Jewmes ner en e%e (meefceled) Jemevle $eleg kes mecee kes meceeve Deer ekeej ekeeefMele (Deefme) neslee nw
(lJee) Gmekees (mete&) Ssee& kee nsleg mete&ueeske (kemee) meye HeoeLeeX keer (DeefYeMemlew) ekelee kejves kes efuees
(Hegjmleeled) Heefnues ner mes Gvekeer (Heeleg) j#ee kejves Jeeuee neslee nw leLee pees efke (meefJeleg) mete&ueeske kes (yeent) yeue
Deewj Jeere& (mLe) nQ, efpeve mes en e%e efJemleej kees ee neslee nw (lJee) Gme (TCe&ceomeced) megKe kes efJeIveeW kes veeMe
kejves (mJeememLeced) Deewj es Devleefj#eHeer Deemeve ceW efmLele nesves Jeeues e%e kees (JemeJe) Deeqive Deeefo Dee Jemeg
DeLee&led Deeqive, He=efLeJeer, Jeeeg, Devleefj#e, mete&, ekeeMe, evcee Deewj leejeieCe es Jemeg (e) eeCe, DeHeeve, Jeeve,
Goeve, veeie, ketcce&, ke=keue, osJeoe, Oeveee Deewj peerJeelcee, es (Deeefolee) yeejn cenerves (meovleg) ee kejles
nQ~ (lJee) Gmeer (TCe&ceomeced) Delevle megKe ye{eves (mJeememLeced) Deewj Devleefj#e ceW efmLej nesves Jeeues e%e kees ceQ Yeer
megKe keer eeef Jee (osJesYe) efoJe iegCeeW kees efme kejves kes efuees (Deemle=Ceeefce) Deer ekeej meeceeer mes
Deeeefole kejkes efme kejlee ntb5
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw-F&ej meye ceveg<eeW kes efuees GHeosMe kejlee nw efke ceveg<eeW kees Jemeg,
Deewj Deeefolemeb%eke HeoeLeeX mes pees-pees keece efme nes mekeles nQ, mees-mees meye eeefCeeeW kes Heeueve kes efveefcee efvele
mesJeve kejves eesie nQ~ leLee Deeqive kes yeere efpeve-efpeve HeoeLeeX kee e#esHe DeLee&led nJeve efkeee peelee nw, mees-mees mete&
Deewj Jeeeg kees ee neslee nw~ Jes ner Gve Deueie ngS HeoeLeeX keer j#ee kejkes efHej GvnW He=efLeJeer ceW es[ osles nQ, efpememes
efke He=eLf eJeer ceW efoJe Dees<eefOe Deeefo HeoeLe& GlHeVe nesles nQ~ Gvemes peerJeeW kees efvele megKe neslee nw, Fme keejCe meye
ceveg<eeW kees Fme e%e kee Devegeve meowJe kejvee eeefnes5
Ie=leeemeerleme $eef<e me SJe~ efJe<CegoxJelee meJe&me~ <ed<eeflecee#ejHee&leb yeeeer ef$egHed vo~ Dees
efvee=led ef$egHed vo~ meJe&me OewJele mJej
me eEke eEke efeeb megKeb meeOeeleerlegHeefoMeles
efHej Gkele e%e mes keee-keee efee megKe efme neslee nw, mees Deieues cev$e ceW ekeeefMele efkeee nw
62
epegJexoYee<es
aj.
org
Ie=leeeefme pegntvee&cveeN mesob efeNesCeN Oeecvee efeNe meoNDeemeero Ie=leeemegHeNYe=VeecveeN mesob

efeNesCeN Oeecvee efeNe meoNDeemeero Ie=leeeefme OegJee veecveeN mesob efeNesCeN Oeecvee efeNe meoNDeemeero
efeNesCeN Oeecvee efeNe meoDeemeero~ OegJeeDemeoVe=lemeN eesveewN lee efJe<Cees Heeefn HeeNefn eN%eb HeeNefn
eN%eHeeEle HeeNefn ceeb e%eNveced6
Ie=leeeer~ DeNefmeN~ pegnt~ veecvee~ mee~ Foced~ efeNesCe~ Oeecvee~ efeNeced~ meo~ Dee~ meerNoN~ Ie=leeeer~ DeNefmeN~
GNHeNYe=efolegHeNYe=led~ veecvee~ mee~ FNoced~ efeNesCe~ Oeecvee~ efeNeced~ meo~ Dee~ meerNoN~ Ie=leeeer~ DeNefmeN~ OegJee~ veecvee~ mee~
FNoced~ efeNesCe~ Oeecvee~ efeNeced~ meo~ Dee~ meerNoN~ efeNesCe~ Oeecvee~ efeNeced~ meo~ Dee~ meerNoN~ OegJee~ DeNmeNoNved~ $eNleme~
eesveew~ lee~ efJeN<CeesNFefle efJe<Cees~ HeeNefn~ HeeNefn~ eN%eced~ HeeNefn~ eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ HeeNefn~ ceeced~ eN%eNveefceefle
e%eNveced6
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Ie=leeeer) Ie=leceepeceeefle eeHveesleveeeoeveefeeee mee (Deefme) YeJeefle~ De$e meJe&$e Jelee

(pegnt) pegnesefle ooeefle nefJejeoes megKeb eeveee mee~ `ng oeveeoveees' Flemceeled `ngJe gJe' (GCee02.59)
Devesve efkeJeHed eleees oerIee&osMee (veecvee) eefmesve (mee) HetJeexkelee (Foced) ele#eced (efeesCe) megKewmleHe&kesCe
keceveeresve (Oeecvee) mLeevesve (efeeced) eerCeeefle megKeeefle eeled (meo) meeroefvle eeHvegJeefvle megKeeefve eeqmceved leodie=nced
(Dee) mecevleeled (meero) meeoeefle~ De$eesYee$e ue[Lex uees[vleie&lees CeLeex Jeleee (Ie=leeeer) ee nesceefeee
Ie=lecegokeceeefle eeHeeefle mee~ Ie=leefcelegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01.12) (Deefme) Deefmle (GHeYe=led) eesHeieleb
efyeYele&veee nmleefeeee mee (veecvee) eKeelesve (mee) HetJeexkelee (Foced) Dees<eOeeefokeced (efeesCe) eereflenslegvee
(Oeecvee) mLeuesve (efeeced) eerlees megKeeleejesiesve eeled (meo) meeroefvle Iveefvle ogKeeefve esve leoew<eOemesJeveb
HeLeeejCeb e~ De$e meefoefJe&MejCeeLe& (Dee) mecevleeled (meero) eeHeeefle (Ie=leeeer) Ie=leceeegefve&efceeceeefle eeHveesleveee
megefveeceeejCeefeeee mee (Deefme) YeJeefle (OegJee) OegJeefvle eeHvegJeefvle efmLejeefCe megKeeveveee efJeeee mee~ Òeg
ieeflemLewe&ees' Fleme keeleeevle eeesie~ ke=lees yengueced [Dee03.3.113] Fefle kejCekeejkes (veecvee) eefmesve
(mee) GkeleeLee& (Foced) peerJeveced (efeesCe) eerelf ekejsCe (Oeecvee) efmLeleLexve (efeeced) Deevevokejced (meo) Jemleg
(Dee) DeefYele (meero) meeroefle ieceeefle~ De$eesYee$e ue[Lex uees[d Jeleee (efeesCe) eerelf emeeOekesve (Oeecvee) oesve
(efeeced) eerelf ekejced (meo) meeroefle peeveeefle esve leled %eeveced (Dee) meJe&le (meero) meeroefle eeHveeself e (OegJee) OegJeeefCe
efveeueeefve Jemletefve~ De$e MesMvoefme yengueced [Dee06.1.70] Fefle ueesHe (Demeoved) YeJeseg~ De$e efue*Lex ue*d~ `Jee
voefme meJex efJeOeees YeJeefvle' Fefle meeroeosMees ve~ ($eleme) Megme meleme (eesveew) e%es~ e%ees Jee $eleme eesefve
(Mele01.3.4.16) (lee) leeefve~ De$eeefHe MesueexHe (efJe<Cees) JeeHekesej (Heeefn) j#e (Heeefn) Heeuee (e%eced) HetJeexeb
ef$eefJeOeced (Heeefn) Heeuee (e%eHeefleced) e%eme Heeuekeb epeceeveced (Heeefn) j#e (ceeced) nesleejceOJeeg&cegodieeleejb yeeeCeb
Jee (e%eveced) e%eb veeefle eeHeeleerefle e%eveermleced~ De$e `DeefceHetJe&' (Dee06.1.106) Fle$e `Jee voefme'
FlevegJele&veeled HetJe&HeeosMees ve YeJeefle~ Deeb cev$e (Mele0 (1.3.1.13-16) JeeKeele6
DevJee-ee pegntvee&cvee Ie=leeeefme YeJeefle mee e%es eegkelee meleer efeesCe Oeecvee men Jee&ceeveefceob efeeb meo
efleereesOeee
63
the
ary
as
am
aj.
org
Deemeero Deemeeoeefle~ eesHeYe=Veecvee Ie=leeemeefmle, meeLe ees eegkelee meleer efeesCe Oeecvesob efeeb meo Deemeero
mecevleeled eeHeeefle~ ee OegJee veecvee Ie=leeeefme YeJeefle, mee meceked mLeeefHelee meleer efeesCe Oeecvesob ef eeb meo Deemeero
Deeieceeefle~ eLee efeeee efeesCe Oeecvee efeeb meo Deemeero mecevleeled eeHveesefle~ mee meJezefve&leb meeOee~ ns efJe<Cees!
eLesceeefve $eleme eesveew OegJee OegJeeefCe Jemletvemeoved YeJesegmleLewJewleeefve efvejvlejb Heeefn, leLee ke=Heee e%eb Heeefn~ e%eveb
e%eHeeEle Heeefn e%eveb ceeb e Heeefn6
YeeJeeLe&-ees e%e HetJeexes cev$es Jemegeefolew efmeOeefle, me JeeegpeueMegefeje meJee&efCe mLeeveeefve meJee&efCe
Jemletefve e efeeeefCe efveeuemegKemeeOekeeefve %eeveJeOe&keeefve e kejesefle, les<eeb Je=es j#eCeee e meJezce&veg<ewJee&Hekesejme
eeLe&vee meceked Heg<eeLe&e kee&Je Fefle6
HeoeLe&-pees [(veecvee)] (pegnt) nefJe Deeqive ceW [eueves kes efuees megKe keer GlHeVe kejves Jeeueer (Ie=leeeer) Ie=le
kees ee kejeves Jeeueer Deeoeve efeee (Deefme) nw (mee) Jen e%e ceW egkele keer ngF& meej enCe keer efeee nw mees
(efeesCe) megKeeW mes le= kejves Jeeuee MeesYeeeceeve (Oeecvee) mLeeve kes meeLe Jee&ceeve neskes (Foced) en (efeeced) efpeme
ceW le= kejves Jeeues (meo) Gece-Gece megKeeW kees ee nesles nQ, Gve kees (Deemeero) efme kejleer nw~ pees (veecvee)
eefmeef mes (GHeYe=le) meceerHe ee ngS HeoeLeeX kees OeejCe kejves leLee (Ie=leeeer) peue kees ee kejeves Jeeueer nmleefeee
(Deefme) nw (mee) Jen e%e ceW egkele keer ngF& (efeesCe) eerelf e kes nsleg (Oeecvee) mLeue mes (Foced) en Dees<eefOe Deeefo
HeoeLeeX kee mecetn (efeeced) pees efke DeejesieHetJe&ke megKeoeeke Deewj (meo) ogKeeW kee veeMe kejves Jeeuee nw, Gme kees
(Deemeero) Deer ekeej ee kejeleer nw leLee pees [(veecvee)] (OegJee) efmLej megKeeW Jee (Ie=leeeer) Deeeg kes efveefcee keer
osves Jeeueer efJeee (Deefme) nesleer nw (mee) Jen Deer ekeej Gece keeeeX ceW egkele keer ngF& (efeesCe) eerefle GlHeVe kejves
Jeeues [Oeecvee] efmLejlee kes efveefcee mes (Foced) Fme (efeeced) Deevevo kejeves Jeeues peerJeve Jee (meo) JemlegDeeW kees
(Deemeero) ee kejleer nw~ efpeme efeee kejkes (efeesCe) emeVelee kes kejves nejs (Oeecvee) oe mes (efeeced) emeVelee
kejves Jeeuee (meo) %eeve (Deemeero) Deer ekeej ee neslee nw, (mee) Jen efJe%eevejerelf e meye kees efvele efme kejveer
eeefnes~ ns (efJe<Cees) JeeHekesej! pewmes pees-pees ($eleme eesveew) Meg e%e ceW (OegJee) efmLej Jemleg (Demeoved) nes mekes,
Jewmes ner [lee] Gvekeer efvejvlej (Heeefn) j#ee keerepf ees leLee ke=Hee kej kes [(e%eced)] e%e keer (Heeefn) j#ee keerefpees
(e%eveced) e%e ee kejves (e%eHeefleced) e%e kees Heeueve kejves nejs epeceeve keer (Heeefn) j#ee kejes Deewj e%e kees
ekeeefMele kejves Jeeues (ceeced) cegPes (e) Yeer (Heeefn) Heeefuees6
YeeJeeLe&-pees e%e HetJeexkele cev$e cebs Jemeg, Deewj Deeefole mes efme nesves kes efuees kene nw, Jen Jeeeg Deewj
peue keer Mege
f kes eje meye mLeeve Deewj meye JemlegDeeW kees eerefle kejeves nejs Gece megKe kees ye{eves Jeeues kej oslee nw,
meye ceveg<eeW kees Gvekeer Je=ef Jee j#ee kes efuees JeeHeke F&ej keer eeLe&vee Deewj meoe Deer ekeej Heg<eeLe& kejvee
eeefnes6
Deives Jeepeefpeefoleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee~ ye=nleer vo~ ceOece mJej
Hegve me e%e keerMe FlegHeefoMeles
efHej Jen e%e kewmee nw, mees Deieues cev$e ceW ekeeefMele efkeee nw
64
epegJexoYee<es
aj.
org
Deives JeepeefpeNod Jeepe lJee meefj<evle JeepeNefpeleN mecceeeqpce&~

vecees osNJesYe mJeNOee efHeNle=Ye megeces ces Yeteemleced7
Deives~ JeeNpeNefpeNefoefle Jeepeefpeled~ Jeepeced~ lJeeN~ meNefj<evleced~ JeeNpeNefpeleNefceefle JeepeNefpeleced~ meced~ ceeNeqpce&N~ vece~
osNJesYe~ mJeNOee~ efHeNle=YeN Fefle efHeNle=Ye~ megecesNFefle megeces~ cesN~ YeteeNmleNced7
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deives) DeeqiveYeezelf eke (Jeepeefpeled) JeepeceVeb peeefle esve me~ Jeepe FleVeveecemeg Heefleced
(efveIeb02.7) De$eesYee$e ke=lees yengueced [Dee03.3.113 Yee0Jee0] Fefle kejCes efkeJeHed (Jeepeced) JesieJevleced (lJee)
leced (meefj<evleced) meJee&ved HeoeLee&vevleefj#eb ieceefe<evleced (Jeepeefpeleced) Jeepeb egb peeefle esve leced (meced) meceieLex
(ceeeqpce&) ceeef& Jee, De$e He#es Heg<eJelee (vece) Dece=leelcekeb peueced~ vece Flegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01.12)
(osJesYe) efoJemegKekeejkesYe HetJeexesYees JemJeeefoYe (mJeOee) Dece=leelcekeceVeced~ mJeOesleVeveecemeg Heefleced
(efveIeb02.7) mJeb mJekeereb megKeb oOeeleveee mee (efHele=Ye) HeeuevenslegYe $elegYe~ $eleJees Jew efHelej
(Mele02.5.2.32) (meg) MeesYevesLex (eces) eefvle yeueHejeeceew eeYeeb les (ces) cece (Yeteemleced) Yeteemleeced~ De$e
Jelee Deeb cev$e (Mele0(1.3.6.14.15) JeeKeele7
DevJee-eleeseced [ives] eqiveJee&peefpeod YetlJee meJee&ved HeoeLee&ved mebceeef&, lemceeled [lJee] lecenb Jeepeb meefj<evleb
Jeepeefpeleb mebceeeqpce&, esve e%esve eegesveeeqivevee osJesYees vece efHele=Ye mJeOee megeces YeJelemlesvewles ces cece megeces Yeteemleb
Yeteemleeced7
YeeJeeLe&-F&ej GHeefoMeefle-ceveg<ewe& HetJe&cev$eeskeleeseqive [me] e%eme cegKemeeOeve kee&Je~ kegle?
DeivesOJe&ieceveMeeruesve meJe&HeoeLe&sokelJee~ eeveem$es<eg meceked eegkele MeerIeieceveefJepeensleg meVe=legeYf eefo&Jeeved
HeoeLee&ved mecHeee Megs megKeeeHekes DeVepeues kejesleerelf e efJe%eeleJeced7
HeoeLe&-efpememes en (Deives) Deeqive (Jeepeefpeled) DeLee&led pees Glke= DeVe kees ee kejeves Jeeuee neskes meye
HeoeLeeX kees Meg kejlee nw, Fmemes ceQ (lJee) Gme (Jeepeced) Jesie Jeeues (meefj<evleced) meye HeoeLeeX kees Devleefj#e ceW
HengBeeves Deewj (Jeepeefpeleced) [Jeepe] DeLee&led eg kees peerleeves Jeeues Yeewelf eke Deeqive kees (mecceeeqpce&) Deer ekeej Meg
kejlee ntb, e%e ceW egkele efkees ngS efpeme Deeqive mes (osJesYe) megKekeejke HetJeexkele Jemeg Deeefo mes megKe kes efuees (vece)
Delevle ceOegj es peue leLee (efHele=Ye) Heeueve kes nsleg pees Jemevle Deeefo $eleg nQ, Gvemes pees Deejesie kes efuees
(mJeOee) Dece=leelceke DeVe efkees peeles nQ, Jes (megeces) yeue Jee Hejeece kes osves Jeeues Gme e%e mes (ces) cesjs efuees
(Yeteemleced) nesJeW7
YeeJeeLe&-F&ej GHeosMe kejlee nw efke eLece cev$e ceW kens ngS e%e kee cegKe meeOeve Deeqive neslee nw, keeeWefke
pewmes ele#e ceW Yeer Gmekeer ueHe osKeves ceW Deeleer nw, Jewmes Deeqive kee THej ner kees eueves peueves kee mJeYeeJe nw leLee
meye HeoeLeeX kes efVe-efYeVe kejves kee Yeer Gmekee mJeYeeJe nw Deewj eeve Jee De-MeeW ceW Deer ekeej egkele efkeee
ngDee MeerIe ieceve Jee efJepee kee nsleg neskej Jemevle Deeefo $elegDeeW mes Gece-Gece HeoeLeeX kee mecHeeove kejkes DeVe
Deewj peue kees Meg Jee megKe osves Jeeues kej oslee nw, Ssmee peevevee eeefnes7
DemkeVeceesleme $eef<e me SJe~ efJe<CegoxJelee~ efJejed HeeqMvo~ Heece mJej
efleereesOeee
65
aj.
org
Hegve me keerMees YetlJee eEke kejesleerlegHeefoMeles
efHej Yeer Gkele e%e kewmee neskej keee kejlee nw mees Deieues cev$e ceW ekeeMe efkeee nw
DemkeVeceNe osNJesYeNDeepeN mebefYeeemeNceef"Cee efJe<CeesN cee lJeeJeeefce<ebN Jemegceleerceives les

eNeecegHemLes<ebN efJe<CeesN mLeevecemeerNleFves JeerNe&ceke=CeesotOJeex OJeNjDeemLeeled8
DemkeVeced~ DeNe~ osNJesYe~ Deepeced~ meced~ efYeNeeNmeNced~ Deef*dIeCee~ efJeN<CeesNFefle efJe<Cees~ cee~ lJeeN~ DeJe~
eNefceN<eNced~ JemegceleerNefceefleN Jemegceleerced~ DeNivesN~ lesN~ eNeeced~ GHe~ mLesN<eNced~ efJe<Cees~ mLeeveced~ DeNefmeN~ FNle~ Fv~ JeerNe&ced~
DeNke=CeesNled~ TNOJe&~ DeNOJeNj~ Dee~ DeNmLeeNled8
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DemkeVeced) DeefJe#egyOeced (Dee) DeeqmceVenefve (osJesYe) efoJemegKeeveeb eees (Deepeced)

Ie=leeefokeced (meced) efeeeeesies (efYeeemeced) Oeejeseced (meced) efeeeeesies (Deef*dIeCee) iecevemeeOevesveeeqivevee (efJe<Cees)
JeeHekesej (cee) efve<esOeeLex (lJee) leb Jee (DeJe) DeJeself e efJeefveeneLeeae (efve01.3) (eefce<eced) GuuebIeeseced~ De$e
efue*Lex ueg*d (Jemegceleerced) Jemetevf e yentefve Jemletefve YeJeefvle emeeb leeced~ De$e YetcveLex celegHed~ (Deives) Hejcesej Yeewelf ekees
Jee (les) leJe leme Jee (eeeced) Deeeeced (GHe) efeeeLex (mLes<eced) GHeHelmeere~ De$e efue*eeefMe<e*d
[Dee03.1.86] Fleef* ke=les vomegYeeLee [Dee03.4.117] Fefle meeJe&OeelegkelJeeefoeeosMe Dee&OeelegkelJeeled
mekeejueesHees ve YeJeefle (efJe<Cees) e%eme (mLeeveced) efmLeleLe&ced (Deefme) YeJeefle~ De$e Jelee (Fle) mLeeveeled
(Fv) meteex JeeegJee& (Jeere&ced) Jeerjme kece& Hejeeceb Jee (Deke=Ceesled) kejesefle~ De$e ue[Lex ue*d (TOJe&)
DeekeeMemLe meved (DeOJej) e%e (Dee) mecevleeled (DemLeeled) efleefle~ De$e ue[Lex ueg*d Deeb cev$e
DevJee-Denb osJesYees eomkeVeceefJe#egyOeceepeceef*dIeCee mebefYeeemeb [efJe<Cees] Dee lJee leonb ceeJeeefce<eb
ceesuueeseced~ ns Deives peieoerej! les leJe JemegceleeR eeecencegHemLes<ecegHeHelmeere~ eeseceeqiveefJe&<Ceese&%eme
mLeevecemeefmle lemeeefHe JemegceleeR eeecegHemLeee e%eb meeOeeeefce~ e TOJeexOJejesiveew ngle mecevleeled efleefle leefcele
Fves Oe=lJee Jeere&ceke=Ceesled kejesefle8
YeeJeeLe&-F&ej GHeefoMeefle esve HetJeexesve e%esveeVepeues Megs Heg<keues YeJelemleosleme efmeOeLe ceveg<ew Heg<keuee
mebYeeje meoe esleJee~ vewJe cece JeeHekemee%eeceguuee Jeefle&leJeced~ efkevleg yengmegKeeeHekeb ceoeeeb ie=nerlJeeiveew ees
e%e efeeles, eefcev mJekeerew efkejCeweMq Jee Jeeegvee menesOJe&ceeke=<eesOJe cesIeceC[ues mLeeHeeefle, Hegvemlemceeod YeteEce
eefle efveHeeleeefle, esve Yetceew cenere peeeles, me meoevegeleJe Fefle8
HeoeLe&-ceQ (osJesYe) Gece megKeeW keer eeef kes efuees pees (DemkeVeced) efveeue megKeoeeke (Deepeced) Ie=le
Deeefo Gece-Gece HeoeLe& nQ, Gmekees (Deef*dIeCee) HeoeLe& HengBeeves Jeeues Deeqive mes (Dee) Deepe (mebefYeeemeced) OeejCe
keB Deewj (lJee) Gmekee ceQ (ceeJeeefce<eced) keYeer Guueve ve keB~ leLee ns Deives peieoerej! (les) DeeHekes
(Jemegceleerced) HeoeLe& osves Jeeues (eeeced) Deeee kees (GHemLes<eced) ee nesTB~ pees en (Deives) Deeqive (efJe<Cees) e%e
kes (mLeeveced) njves kee mLeeve (Deefme) nw, Gmekes Yeer (Jemegceleerced) Gece HeoeLe& osves Jeeues (eeeced) Deeee kees ceQ
(GHemLes<eced) ee neskej e%e kees efme kejlee ntb leLee pees (TOJe&) DeekeeMe Deewj pees (DeOJej) e%e Deeqive ceW njves
66
epegJexoYee<es
aj.
org
Jeeuee (Dee) meye ekeej mes (DemLeeled) njlee nw, Gmekees (Fv) mete& Deewj Jeeeg OeejCe kejkes (Jeere&ced) kece&
DeLeJee Hejeece kees (Deke=Ceesled) kejles nQ8
YeeJeeLe&-F&ej GHeosMe kejlee nw efke efpeme HetJeexkele e%e mes peue Deewj Jeeeg Meg neskej yengle-mee DeVe GlHeVe
kejves Jeeues nesles nQ, Gmekees efme kejves kes efuees ceveg<eeW kees yengle meer meeceeer pees[
veer eeefnes~ pewmes ceQ meJe&$e JeeHeke
ntb, cesjer Dee%ee keYeer Guueve veneR kejveer eeefnes, efkevleg pees DemebKeele megKeeW kee osves Jeeuee cesje Deeee nw, Gmekees
meoe enCe kejkes Deeqive ceW pees nJeve efkeee peelee nw leLee efpeme kees mete& DeHeveer efkejCeeW mes KeWe kej Jeeeg kes eesie
mes THej cesIeceC[ue ceW mLeeHeve kejlee nw Deewj efHej Jen Gme kees JeneB mes cesIe eje efieje oslee nw Deewj efpememes He=efLeJeer
Hej ye[e megKe GlHeVe neslee nw, Gme e%e kee Devegeve meye ceveg<eeW kees meoe kejvee eesie nw8
Deives Jesefjleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvemlesve eEke YeJeleerlegHeefoMeles
am
efHej Gme e%e mes keee ueeYe neslee nw, mees Deieues cev$e ceW ekeeefMele efkeee nw
DeivesN
Jesnex$eb
Jeso&tlehceJeleebN
lJeeb
eeJeeHe=efLeNJeerDeJeN
eqmJeNke=sJesYeNFvNDeeppesve nNefJe<ee YetlmJeeneN meb peesefle<eeN peesefle9
lJeb
eeJeeHe=efLeNJeer
as
Deives~ Jes~ nesN$eced~ Jes~ otleced~ DeJeleeced~ lJeeced~ eeJeeHe=efLeNJeerFefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ DeJe~ lJeced~
eeJeeHe=efLeNJeerFefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ eqmJeNNke=efoefle eqmJeNke=led~ osNJesYe~ Fv~ Deepesve~ nNefJe<ee~ Yetled~ mJeene~ meced~
peesefle<ee~ peesefle9
the
ary
HeoeLe&-(Deives) Hejcesej Yeewelf ekees Jee (Jes) efJeef, Jesoeefle eeHeeefle Jee~ De$eesYee$e ue[Lex ue*d~ Jeer
ieefle0 Fleme eeesiees[YeeJee (nes$eced) pegefle eeqmceved lee%ekece& (Jes) efJeef Jesoeefle eeHeeefle Jee~ (otleced)
otleme kece& leled~ otleme Yeeiekece&Ceer (Dee04.4.121) Devesve elelee (DeJeleeced) j#ele (lJeeced) leled
(eeJeeHe=efLeJeer) eewe He=efLeJeer e les, efoJees eeJee [Dee06.3.29] Devesve vs meceemes efoJe mLeeves eeJeeosMe~ (DeJe)
j#e j#eefle Jee, De$e He#es Jelee~ (lJeced) me Jee~ (eeJeeHe=efLeJeer) Demcelees veeeekeeMeHe=efLeJeerjepes~ eeJeeHe=efLeJeer
Fefle Heoveecemeg Heefleced (efveIeb05.3) Fle$e eeHleLeex ie=eles (eqmJeke=led) e MeesYeveefceb kejesefle me (osJesYe)
efJeees efoJemegKesYees Jee (Fv) Yeewelf eke meteex JeeegJee&~ FvsCe Jeeegvee ($e01.14.10) DevesvesvMeyosve
JeeegjefHe ie=eles~ (Deepesve) e%esiveew e e#eseHf elegb eesiesve Ie=leeefovee (nefJe<ee) nefJe<ee mebmke=lesve nesleJesve HeoeLexve
(Yetled) YeJeefle~ De$e ue[Lex ueg*d~ De[YeeJee (mJeene) JesoJeeCeerob kecee&n (meced) meceieLex~ (peesefle<ee) lespeeqmJevee
ueeskemecetnvs e men (peesefle) ekeeMeJeeved eglesefjmeVeeose pe (GCee02.105) Fefle egled Oeeleesefjmeved elee
Deeospe&keejeosMee Deeb cev$e (Mele0(1.4.1.4-3) JeeKeele9
DevJee-ns Hejcesej! es eeJeeHe=efLeJeer e%eceJeleeb j#elemles lJeb Jes j#e~ eLeeeceeqivenex$eb otleb e kece& eees
eeJeeHe=efLeJeer j#eefle, leLee ns YeieJeved! osJesYe eqmJeke=led lJecemceeved Jes meoe Heeuee~ eLeeeceepesve nefJe<ee peesefle<ee
men peesefle eqmJeke=efoves eeJeeHe=eLf eJees j#ekees YetJeefle, leLee lJeb efJe%eevepeesefleeoevesveemceeved meceJeself e mJeene9
YeeJeeLe&-F&ejes ceveg<esYees Jesos<etHeefoJeeveefmle~ ceveg<ewe&eoeqiveHe=efLeJeermete&JeeJeeefoYe HeoeLexYe nes$eb
efleereesOeee
67
as
am
aj.
org
otleb e kece&evf eefceeb efJeefolJeevegereles leeefokeeefj YeJeefle~ Dececev$esCe e%emeeOeveb eogeb lelHeueb veJecesve
ekeeefMeleefceefle9
HeoeLe&-ns (Deives) Hejcesej! pees (eeJeeHe=efLeJeer) ekeeMecee mete&ueeske Deewj He=eLf eJeer e%e keer (DeJeleeced)
j#ee kejles nQ, Gvekeer (lJeced) DeeHe (Jes) j#ee kejes leLee pewmes en Yeewelf eke Deeqive (nes$eced) e%e Deewj (otleced) otle
kece& kees ee neskej (eeJeeHe=efLeJeer) ekeeMecee mete&ueeske Deewj He=efLeJeer keer j#ee kejlee nw, Jewmes ns YeieJeeved!
(osJesYe) efJeeveeW kes efuees (eqmJeke=led) Gvekeer Fevegketue Des-Des keeeeX kes kejves Jeeues DeeHe nce ueesieeW keer
(DeJe) j#ee keerefpees~ pees en (Deepesve) e%e kes efveefcee Deeqive ceW es[
ves eesie Ie=le Deeefo Gece-Gece HeoeLe&
(nefJe<ee) mebmke=le DeLee&led Deer ekeej Meg efkees ngS nesce kes eesie kemletjer kesmej Deeefo HeoeLe& Jee (peesefle<ee)
ekeeMeegkele ueeskeeW kes meeLe (peesefle) ekeeMecee efkejCeeW mes (eqmJeke=led) Des-Des Jeebefle keee& efme kejeves
Jeeuee (Fv) mete&ueeske Yeer (eeJeeHe=efLeJeer) nceejs veee Jee He=eLf eJeer kes jepe keer j#ee kejves Jeeuee (DeYetled) neslee
nw, Jewmes DeeHe (peesefle) efJe%eeveHe peesefle kes oeve mes nce ueesieeW keer (DeJe) j#ee keerefpees, Fme kece& kees (mJeene)
JesoJeeCeer kenleer nw9
YeeJeeLe&-F&ej ves ceveg<eeW kes efuees JesoeW ceW GHeosMe efkeee nw efke pees-pees Deeqive, He=efLeJeer, mete& Deewj Jeeeg
Deeefo HeoeLeeX kes efveefceeeW kees peeve kes nesce Deewj otlemecyevOeer kece& kee Devegeve kejvee eesie nw, mees -mees Gvekes efuees
Jeebefle megKe kes osves Jeeues nesles nQ~ Dece cev$e mes kens ngS en meeOeve kee Heue veJeceW cev$e mes ekeeefMele efkeee
nw9
ceeeroefceleme $eef<e me SJe~ Fves osJelee~ Yegefjiyeeeer HeeqMvo~ Heece mJej
DeLe leppeveb HeuecegHeefoMeles
Deye Deieues cev$e ceW Gkele e%e mes GlHeVe nesves Jeeues Heue kee GHeosMe efkeee nw
the
ary
ceeerNoefcevFeqvNeb oOeelJeNmceeved jeees ceNIeJeeve meevleeced~ DeNmceeke mevlJeeNefMe<e meNlee ve

mevlJeeNefMe<eNGHentlee He=efLeNJeer ceeNleesHeN ceeb He=efLeNJeer ceeNlee eleeceNeqivejeiveerOeeNled mJeene10
ceefe~ FNoced~ Fv~ FNeqvNeced~ oNOeeNleg~ DeNmceeved~ jee~ ceNIeJeeNveN Fefle ceNIeJeeve~ meNeNvleeNced~ DeNmceekeced~ meNvleg~
DeeNefMe<eN FleeNefMe<e~ meNlee~ veN~ meNvleg~ DeeNefMe<eN FleeNefMe<e~ GHentleslegHentlee~ He=efLeNJeer~ ceeNlee~ GHe~ ceeced~ He=efLeNJeer~
ceeNlee~ eNleeNced~ DeNeqive~ DeeiveerOeeled~ mJeene10
HeoeLe&-(ceefe) Deelceefve (Foced) egb %eeveegeb meeOegkeeefj ele#eb leled (Fv) Hejcesej (Feqveced)
Fvmewee&eesefue&b efeefcevsCe HejcesejsCe efcevsCe HejcesejsCe me=b ekeeefMeleefcevsCe efJeeeJelee peerJ esve pegb
mebeerlee meseJf eleefcevsCe HejcesejsCe eeb meJe&megKe%eevemeeOekeced~ Feqveefcevefueefcevefcevme=efcevpegefcevoeefceefle
Jee (Dee05.2.93) Devesveeses<JeLexe<q JeeqveMeyoes efveHeeeflele (oOeeleg) efveleb Oeejeleg (Demceeved) ceveg<eeved (jee)
efJeeemegJeCe&eeJeefe&jepeeefoOeveeefve~ jee Fefle Oeveveecemeg Heefleced (efveIeb02.10) (ceIeJeeve) ceIeeefve yentefve Oeveeefve
efJeevles es<Jewee&eesies<eg les~ De$e YetcveLex celegHed~ ceIeefceefle OeveveeceOeseb cebnlesoe&vekece&Ce (efve01.7) (meevleeced)
meceJeslee eee YeJevleg (Demceekeced) HejesHekeeefjCeeb Oeeefce&keeCeeb ceeveJeeveeced (mevleg) YeJevleg (DeeefMe<e) keecevee
68
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(melee) efmee (ve) Demceekeb efJeeeJeleeb jepemesefJeveeced (mevleg) YeJevleg (DeeefMe<e) veeeseefJeefMee efeee~
Meeme FJes DeeMeeme keJeeJegHemebKeeveced (Dee06.4.4.34) Devesve Jeeefe&kesveeMeerefjefle efme (GHentlee) GHenteles
pevew jepemegKeeLe ee (He=efLeJeer) He=LegmegKeefveefceee (ceelee) ceevekejCensleg (GHe) ieleeLex (ceeced) megKeeefLe&veb Oeeefce&keced
(He=efLeJeer) He=LegmegKeoe$eer efJeee (ceelee) Oecee&Le&keececees#eefmeee ceeveoe$eer (eleeced) mHeOe&leecegHeefoMeleeced (Deeqive)
F&ej (DeeiveerOeeled) DeeqiveefjOeles eoerHeles eeqmceved lemesob MejCeceeeeCeb lemceeled~ DeiveerOe MejCes j_ed Yeb e
(Dee04.3.120) Devesve Jeeefe&kesveeefOekejCeJeeefeve eqkeyevleeod `DeiveerOed' eeefleHeefokeeo_ed elee (mJeene)
megngleceen eee mee Deeb cev$e (Mele0(1.6.3.39-44) JeeKeele10
DevJee-Fves ceeeroefceeqveb jeee oOeeleg lelke=Heee mJeHeg<eeLexve e eLee Jeeb ceIeJeevees YeJesce, leLeemceeved
jee meevleeced, SJeb eemceekeceeefMe<e melee mevlJesJeb ceeleseb He=eLf eJeer efJeeesHentlee e meleer ceecegHeeeleecegHeefoMeleeced~
leLee ceeevegefleeseceeqivejeiveerOeeefoke=lmeved veesmceekeb megKeevegHeeefle SJeb meceiIegleefcekeeefj YeJeleerefle mJeene
JesoJeeCeen10
YeeJeeLe&-es Heg<eeefLe&ve F&ejesHeemekeemle SJe MeesYeveb ceve, esevegeceeefve Oeveeefve, melee Fee eeHvegJeefvle,
veslejs~ meJe&me ceeveeeefnsleglJeeled YetefceefJees He=efLeJeerMeyosvee$e ekeeefMeles mle~ meJezjls es meoesHekee&Jes YeJele Fleerejesvesve
Jesocev$esCeen~ veJececev$esCeeiveeefoYe meeefOelesYe FmegKeeeefefolee, mewJeevesve oMecesve cev$esCe ekeeefMeleself e10
HeoeLe&-(Fv) Hejcesej (ceefe) cegPe ceW (Foced) ele#e (Feqveced) Ssee& keer eeef kes efe leLee Hejcesej
ves pees DeHeves %eeve mes osKee Jee ekeeefMele efkeee nw Deewj pees meye megKeeW kees efme kejeves Jeeues pees efJeeveeW kees efoee nw,
efpeme kees Jes Fv DeLee&led efJeeved ueesie eerefleHetJe&ke mesJeve kejles nQ, GvnW leLee (jee) efJeee megJeCe& Jee eeJeefe& jepe
Deeefo OeveeW kees (oOeeleg) efvele mLeeHeve kejW Deewj Gmekeer ke=Hee mes leLee nceejs Heg<eeLe& mes (ceIeJeeve) efpeveceW efke yengle
Oeve, jepe Deeefo HeoeLe& efJeeceeve nQ, efpeve kejkes nce ueesie HetCe& Ssee&egkele neW, Jewmes Oeve (ve) nce efJeeved Oecee&lcee
ueesieeW kees (meevleeced) ee neW leLee Fmeer ekeej (Demceekeced) nce HejesHekeej kejves Jeeues Oecee&lceeDeeW keer (DeeefMe<e)
keecevee (melee) efme (mevleg) neW Deewj Ssmes ner (ve) nceejer (DeeefMe<e) veeeHetJe&ke Feegkele pees efeee nQ, Jes
Yeer (melee) efme (mevleg) neW leLee Fmeer ekeej (ceelee) Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e keer efmeef mes ceeve kejvesnejer
efJeee Deewj (He=efLeJeer) yengle megKe osves Jeeueer Yetefce nw, (GHentlee) efpemekees jepe Deeefo megKe kes efuees ceveg<e ece mes
ee nesles nQ, Jen (ceeced) megKe keer Fe kejves Jeeues cegPekees (GHeeleeced) Deer ekeej GHeosMe kejleer nw leLee cesje
Devegeve efkeee ngDee en (Deeqive) efpeme Yeewefleke Deeqive kees efke (DeeiveerOeeled) FvOeveeefo mes epJeefuele kejles nQ, Jen
Jeebefle megKeeW kee kejves Jeeuee neskej (ve) nceejs megKeeW kee Deeieceve kejeJes, keeeWefke Ssmes ner Deer ekeej nesce kees
ee neskes eens ngS keeeeX kees efme kejvesneje neslee nw (mJeene) meye ceveg<eeW kes kejves kes efuees JesoJeeCeer Fme kece&
kees kenleer nw10
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Heg<eeLeea, HejesHekeejer, F&ej kes GHeemeke nQ, Jes ner es %eeve, Gece Oeve Deewj mele
keeceveeDeeW kees ee nesles nQ, Deewj veneR~ pees meye kees ceeve osves kes keejCe Fme cev$e ceW He=eLf eJeer Meyo mes Yetefce Deewj
efJeee kee ekeeMe efkeee nw, mees es meye ceveg<eeW kees GHekeej ceW ueeves kes eesie nQ~ F&ej ves Fme Jesocev$e mes ener
ekeeefMele efkeee nw leLee pees veJece cev$e mes Deeqive Deeefo HeoeLeeX mes Feqle megKe keer eeef kener nw, Jener yeele oMece
efleereesOeee
69
aj.
org
cev$e mes ekeeefMele keer nw10

GHentlesleme $eef<e me SJe~ eeJeeHe=efLeJeer osJeles~ yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
HegvemlecesJeeLe {eefle
efHej Yeer Deieues cev$e ceW Gkele DeLe& kees { efkeee nw
GHentleesN eewef<HeNleesHeN ceeb eewef<HeNlee eleeceNeqivejeiveerO eeNled mJeene~

osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyeeN&ngYee Het<Cees nmleeYeeced~
eefle ie=eceNivesdJeeNmesveN eeMveeefce11
am
GHentle FlegHentle~ eew~ efHeNlee~ GHe~ ceeced~ eew~ efHeNlee~ eNleeNced~ DeNeqive~ DeeiveerOeeled~ mJeene~ osNJeme~
lJeeN~ meNefJeNleg~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ DeNefevees~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ Het<Ce~ nmleeYeeced~ eefle~ ie=eefceN~ DeNives~
lJeeN~ DeeNmesve~ e~ DeNMveeNefceN11
the
ary
as
HeoeLe&-(GHentle) ke=leesHeeve (eew) ekeeMeHe (efHelee) meJe&Heeueke F&ej (GHe) efeeeLex (ceeced)
megKeYeeskeleejced (eew) ekeeMecee (efHelee) Heeuevensleg mete&ueeske (eleeced) eefle~ De$e Jeleesve ue[Lex ueesd
(Deeqive) peejmLe (DeeiveerOeeled) DeVeeMeeeled~ meeOeglJeceme HetJe&Jep%eseced (mJeene) megngleb megKekeeee&ns ej (osJeme)
n<e&kejme (lJee) lJeeb leb Jee (meefJeleg) meJe&me peiele emeefJelegjerejme (emeJes) GlHeVeseqmceved peieefle (Deefevees)
eeCeeHeeveees (yeengYeeced) Deeke<e&CeOeejCeeYeeced (Het<Ce) Hegefnslees meceeveme Jeeees (nmleeYeeced)
MeesOevemeJee&eeHeCeeYeeced (eefleie=eefce) efveleb mJeerkejesefce (Deives) Yeewelf ekeme Heeekeme (lJee) leb Ye#eb HeoeLe&ced
(Deemesve) cegKesve Deeseled eYe=efle eeked keekeuekeeoemeced (Dee01.1.9) Fefle ceneYee<es~ Demeefvle eef#eHeefvle
GojsVeeefokeb esve, leoemeb cegKeced (e) iegCewe&leke=b leoLex~ efeeeeesies~ eHejslesleme eeefleueesceb een (efve01.3)
(DeMveeefce) Yeges~ Deeb cev$e (Mele0(1.6.3.39-44) JeeKeele11
DevJee-ceee eew efHelesej GHentlees ceecegHeeleeb mJeerkejeslJesJeb ceee eew efHelee Heeuevensleg mete&ueeske
GHentle mHeef&le meved ceeb efJeeeew GHeeefle~ eeseqive mJeene megngleb YegkeleceVeceeiveerOeeled Heeefle, ees osJeme meefJeleg
emeJes Jee&ceeveesefmle, lecenb Yeesieceefeveesyee&ngYeeb Het<Cees nmleeYeeb eefleie=eefce~ ie=nerlJee e eoermeeivesce&Oes
HeeeefelJeemesve eeMveeefce11
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ ceveg<ewjelceMegeLe&cevevleefJeeeekeeMekeme Hejcesejmeeeveb efveleb keee&ced~
leLee e efJeeeefmees e#eg<eeb mebMeesOe peejeeive eoerHe, mebmke=leb efceleceVeb efveleb YeeskeleJeced~ F&ejsCe peieleglHeeefolew
HeoeLeze& meJeex Yeesie efmeOeefle, me e efJeeeOece&egesve JeJenejsCe YeeskeleJees YeespeefeleJee~
es HetJe&cev$esCe He=efLeJeeb efJeeee eeJee ceevekeeefjCe HeoeLee& Gkeleemles<eeb Yeesiees OecexCe egkelee e meJez
keee& Flevesve eefleHeeefole11
HeoeLe&-cegPemes pees (eew) ekeeMecee (efHelee) meJe&Heeueke F&ej (GHentle) eeLe&vee efkeee ngDee (ceeced) megKe
Yeesieves Jeeues cegPe kees (GHeeleeced) Deer ekeej mJeerkeej kejs, Fmeer ekeej pees (eew) ekeeMeJeeved (efHelee) meye
70
epegJexoYee<es
am
aj.
org
Gece efeeeDeeW kes Heeueves kee nsleg mete&ueeske cegPemes (GHentle) efeeeDeeW ceW eegkele efkeee ngDee (ceeced) meye megKe
Yeesieves Jeeues cegPekees efJeee kes efuees (GHeeleeced) egkele kejlee nw, leLee pees (Deeqive) peejeeqive (mJeene) Des
Yeespeve efkees ngS DeVe kees (DeeiveerOeeled) Goj ceW DeVe kes keess ceW Heee oslee nw, Gmemes ceQ (osJeme) n<e& osves
(meefJeleg) Deewj meye kes GlHeVe kejves Jeeues Hejcesej kes GlHeVe efkees ngS (emeJes) mebmeej ceW efJeeceeve Deewj (lJee) Gme
Gkele Yeesie kees (Deefevees) eeCe Deewj DeHeeve kes (yeengYeeced) Deeke<e&Ce Deewj OeejCe iegCeeW mes leLee (Het<Ce) Hegef kes
nsleg meceeve Jeeeg kes (nmleeYeeced) MeesOeve Jee Mejerj kes De-De ceW HengBeeves kes iegCe mes (eefleie=eefce) Deer ekeej
enCe kejlee ntb, enCe kejkes (Deives) epJeefuele Deeqive kes yeere ceW Hekeekej (lJee) Gme Yeespeve kejves eesie DeVe kees
(Deemesve) DeHeves cegKe mes (eeMveeefce) Yeespeve kejlee ntb11
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ ceveg<eeW kees DeHeves Deelcee keer Megef kes efuees Devevle efJeee kes ekeeMe
kejves Jeeues Hejcesej efHelee kee Deeeve DeLee&led Deer ekeej efvele mesJeve kejvee eeefnes leLee efJeee keer efmeef kes efuees
Goj keer Deeqive kees oer kej Deewj ves$eeW mes Deer ekeej osKe kes mebmkeej efkees ngS eceeCeegkele DeVe kee efvele Yeespeve
kejvee eeefnes~ meye Yeesie Fme mebmeej ceW pees efke F&ej kes GlHeVe efkees HeoeLe& nQ, Gve mes efme nesles nQ~ Jen Yeesie efJeee
Deewj Oece&egkele JeJenej mes Yeesievee eeefnes Deewj Jewmes ner DeewjeW kees Jelee&vee eeefnes~
pees HetJe&cev$e mes He=eLf eJeer ceW efJeee mes ee nesves Jee ceeve kes kejeves Jeeues HeoeLe& kens nQ, Gvekee Yeesie Oece& Jee
egekf ele kes meeLe meye ceveg<eeW kees kejvee eeefnes~ Ssmee Fme cev$e mes eefleHeeove efkeee nw11
Slevle Fleme $eef<e me SJe~ meefJelee osJelee~ Yegefjiye=nleer vo~ ceOece mJej
as
kemcew eeespeveee kesveeeb efJeeeeyevOe ekeeefMele FlegHeefoMeles
efkeme eeespeve kes efuees Deewj efkeme ves en efJeee kee eyevOe ekeeefMele efkeee nw, mees Deieues cev$e ceW
GHeosMe efkeee nw
the
ary
SNleb les osJe meefJelee&N%eb eengye&=nNmHelees yeNeCes~

lesve eN%eceJeN lesve eN%eHeeEleN lesveN ceeceJe12
SNleced~ lesN~ osNJeN~ meNefJeNleN~ eN%eced~ e~ DeeNng~ ye=nNmHelees~ yeNeCes~ lesve~ eN%eced~ DeNJeN~ lesve~ eN%eHeefleNefceefle
eN%eHeefleced~ lesve~ ceeced~ DeNJeN12
HeoeLe&-(Sleced) HetJeexkeleced (les) leJe (osJe) efoJemegKeiegCeeveeb oele (meefJele) mekeuewee&eJf eOeelepe&ieoerej
(e%eced) eb megKeee egcen&ced (eeng) eke=b yegJeefvle (ye=nmHelees) ye=nlee JesoJeeCee Heeuekeee (yeeCes)
elegJexoeOeevesve yeelJeeefOekeejb eeee (lesve) ye=nef%eeveoevesve (e%eced) HetJeexeb ef$eefJeOeced (DeJe) efveleb j#e (lesve)
Oecee&vegevesve (e%eHeefleced) e%emeevegevesve Heeuekeced (lesve) efJeeeOece&ekeeMesve (ceeced) (DeJe) j#e Deeb cev$e
DevJee-ns osJe meefJelepe&ieoerej! Jesoe efJeebmee ecesleb e%eb YeJelekeeefMeleb eengexve ye=nmHelees yeeCes
megKeeefOekeeje eeHvegJeefvle, lesvesceb e%eb e%eHeeEle ceeb eeJe meleleb j#e12
YeeJeeLe&-F&ejsCe me=eeoew iegCeJeeeseqiveJeeegjJeefjesYeelegJexoesHeosMesve meJex<eeb ceveg<eeCeeb efJeeeeeHlee
efleereesOeee
71
am
aj.
org
megKeee e%eevegeveefJeefOeHeefoesvesvewJe j#eCeefJeOeeveb e~ vewJe efJeeeMegefefeeeYeeb efJevee kemeefeled megKej#eCes

YeefJelegcen&lemlemceeled meJez HejmHejb eerlew leeesJe=&e
f j#eCes eelvele meowJe keeex~
eewkeeoMesve cev$esCe e%eHeueYeesie GkelemlelekeeMe F&ejsCewJe ke=le Fefle ieceles12
HeoeLe&-ns (osJe) efoJe megKe Jee Gece iegCe osves leLee (meefJele) meye Ssee& kee efJeOeeve kejves Jeeues
peieoerej! Jeso Deewj efJeeved DeeHe kes ekeeefMele efkees ngS (Sleced) Fme HetJeexkele e%e kees (eeng) Deer ekeej kenles
nQ efke efpememes (ye=nmHelees) ye[eW ceW ye[er pees JesoJeeCeer nw, Gmekes Heeueve kejves Jeeues (yeeCes) eejeW JesoeW kes He{ves mes
yeee keer HeoJeer kees ee ngS efJeeved kes efuees megKe Deewj es DeefOekeej ee nesles nQ~ Fme (e%eced) e%e mecyevOeer Oece&
mes (e%eHeefleced) e%e kees kejves Jee meye eeefCeeeW kees megKe osves Jeeues efJeeved Deewj Gme efJeee Jee Oece& kes ekeeMe mes
(ceeced) cesjer Yeer (DeJe) j#ee keerefpees12
YeeJeeLe&-F&ej ves me=ef kes Deeefo ceW efoJeiegCe Jeeues Deeqive, Jeeeg, jefJe Deewj Deefje $eef<eeeW kes eje eejeW
Jeso kes GHeosMe mes meye ceveg<eeW kes efuees efJeeeeeef kes meeLe e%e kes Devegeve keer efJeefOe kee GHeosMe efkeee nw, efpememes
meye keer j#ee nesleer nw, keeeWefke efJeee Deewj Megef efeee kes efyevee efkemeer kees megKe Jee megKe keer j#ee ee veneR nes
mekeleer~ Fmeefuees nce meye kees Gefele nw efke HejmHej eerelf e kes meeLe DeHeveer Je=e
f Deewj j#ee e mes kejveer eeefnes~
pees ieejnJeW cev$e mes e%e kee Heue kene nw, Gmekee ekeeMe Hejcesej ner ves efkeee nw, Ssmee Fme cev$e mes
efJeOeeve nw12
ceveespetefleefjleme $eef<e me SJe~ ye=nmHeefleoxJelee~ efJeje[d peieleer vo~ efve<eeo mJej
as
esve e%e keleg MekeemleogHeefoMeles
efpememes e%e efkeee pee mekelee nw, mees efJe<ee Deieues cev$e ceW ekeeefMele efkeee nw
cevees peteflepeg&<eleeNceepemeN ye=nNmHeefleeN&%eefceNceb leveesNlJeefjb eN%e meefceNceb oOeeleg~

efJees osNJeemeFNn ceeoevleeNcees3ceefle13
the
ary
ceve~ petefle~ peg<eNleeNced~ Deepeme~ ye=nNmHeefle~ eN%eced~ FNceced~ leNveesNleg~ Deefjced~ eN%eced~ meced~ FNceced~ oNOeeNleg~
efJees~ osNJeeme~ FNn~ ceeNoNeNvleeNced~ Dees3ced~ e~ efleNN13
HeoeLe&-(ceve) ceveveMeerueb %eevemeeOeveced (petefle) Jesiesve Jeeefkece&~ Tefleeteflepetefle0 (Dee03.3.97)

Devesve efveHeeeflele (peg<eleeced) eerlee mesJeleeced (Deepeme) e%emeeceeerced~ megHeeb meguegked0 [Dee09.1.39] Fefle
efleereemLeeves <eer (ye=nmHeefle) ye=nleeb eke=leekeeMeeoerveeb Heefle Heeuekees peieoerej~ leodye=nlees kejHeleeseesjosJeleees
megd leueesHee (Dee06.1.157) Devesve Jeeefe&kesve ye=nmHeefleMeyoes efveHeeeflele (e%eced) mebmeejeKeced (Fceced)
ele#eeele#eb megKeYeesienslegced (leveesleg) efJemleejeleg (Deefjced) efj<eles eEnmeles e me efjes ve efjesefjmleced (e%eced)
DemceeefYejvegelegcen&ced (meced) SkeerYeeJes efeeeeesies (Fceced) mece#eb efJe%eevee%eced (oOeeleg) Oeejeleg (efJees osJeeme)
meJex efJeebme~ De$e pemesjmegieeiece (Fn) Deeqmceved mebmeejs oes Jee (ceeoevleeced) <evleg (Dees3ced) F&ejJeeekees e%ees
JesoefJeee Jee Dees3ced Keb yee (epeg040.17) De$e~ DeJelesefueesHee (GCee01.142) DevesveeJeOeeleesce&ved
eleeesme efueesHee (eefle) eefleefle Jee De$eevleHe#es Jeleees ue[Lex ueesd e Deeb cev$e (Mele0(1.7.4.22)
72
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
JeeKeele13
DevJee-cece petelf ece&ve Deepeme peg<eleeb ye=nmHeeflee&efceceb e%eceefjb leveesleg meboOeeleg~ ns efJees osJeeme! Sleceefjb
e%eeb mebleve mebOeee esn ceeoevleeced~ ns DeeWkeejJeee ye=nmHeles! lJeefcen eefle ke=Heesceb e%eb efJeeeb e
eefleeHee13
YeeJeeLe&-F&ej Dee%eeHeeefle ns ceveg<ee! eg<cevceve melkecee&CesJe eeHveesleg, ceee eeseb mebmeejs e%e
keeg&cee%eeHeles lecesJeeveg<ee megefKevees YeJevleg YeeJeevleg Jee~ Deesefceefle HejcesejmewJe veece, eLee efHeleeHeg$eees efee
mecyevOemleLewJesejsCe meneWkeejme mecyevOeesefmle~ vewJe kemeefeled meefleeee efJevee eeflee YeefJelegcen&efle~ lemceeled
meJew&ce&veg<ew meJe&OeeOece efJenee Oece&keeee&CesJe mesJeveereeefve~ ele KeuJeefJeeevOekeejefveJe=ees efJeeeke& ekeeMesle~
eoMecev$esCe ees e%e ekeeefMelemlemeevegevesve meJex<eeb eefleemegKes YeJele Flevesve ekeeefMeleced13
HeoeLe&-(petefle) DeHeves Jesie mes meye peien peeves Jeeuee (ceve) efJeeejJeeved %eeve kee meeOeve cesje ceve
(Deepeme) e%e keer meeceeer kee (peg<eleeced) mesJeve kejs (ye=nmHeefle) ye[s-ye[s pees eke=efle Deewj DeekeeMe Deeefo HeoeLe&
nQ, Gvekee pees Heefle DeLee&led Heeueve kejves neje F&ej nw, Jen (Fceced) Fme eke Deewj Deeke (Deefjced) DeeEnmeveere
(e%eced) megKeeW kes YeesieHeer e%e kees (leveesleg) efJemleej kejs leLee (Fceced) Fme (Deefjced) pees es[ves eesie veneR
(e%eced) pees nceejs Devegeve kejves eesie efJe%eeve keer eeefHe e%e nw, Fme kees (meboOeeleg) Deer ekeej OeejCe kejeJes~
ns (efJees osJeeme) mekeue efJeeved ueesiees! legce Fve Heeueve kejves eesie oes e%eeW kee OeejCe Jee efJemleej kejkes (Fn)
Fme mebmeej Jee DeHeves ceve ceW (ceeoevleeced) Deeveefvole nesDees~ ns (Dees3ced) DeeWkeej kes DeLe& peieoerej! DeeHe
(ye=nmHeefle) eke=leeefo kes Heeueve kejves nejs (Fn) Fme mebmeej Jee efJeeveeW kes oe ceW (eefle) ke=Hee kejkes Fme e%e
Jee JesoefJeeeefo kees mLeeHeve keerefpees13
YeeJeeLe&-F&ej Dee%ee oslee nw efke ns ceveg<ees! legcneje ceve Des ner keeceeW ceW eJe=e nes leLee ceQves pees mebmeej
ceW e%e kejves keer Dee%ee oer nw, Gmekee Gkele ekeej mes eLeeJeled Devegeved kejkes megKeer nes leLee DeewjeW kees Yeer megKeer
kejes~ (Deesced) en Hejcesej kee veece nw, pewmes efHelee Deewj Heg$e kee efee mecyevOe nw, Jewmes ner Hejcesej kes meeLe (Deesced)
DeeWkeej kee mecyevOe nw, leLee Des keeceeW kes efyevee efkemeer keer eeflee veneR nes mekeleer, Fmeefuees meye ceveg<eeW kees
meJe&Lee DeOece& es[kej Oece& keeceeW kee ner mesJeve kejvee eesie nw, efpememes mebmeej ceW efveee kejkes DeefJeeeHeer
DevOekeej efveJe=e neskej efJeeeHeer mete& ekeeefMele nes~
yeejnJeW cev$e mes efpeme e%e kee ekeeMe efkeee Lee, Gmekes Devegeve mes meye ceveg<eeW keer eeflee Jee megKe nes les
nQ, en Fme cebs ekeeefMele efkeee nw13
S<ee les Fleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee meJe&me~ HetJeexveggHed vo~ ieevOeej mJej~ Deives
Jeepeefpeefole$e efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Deeqivevee e%es keLecegHekeejes eee FlegHeefoMeles
e%e ceW Deeqive mes kewmes GHekeej uesvee eeefnes, mees Deieues cev$e ceW ekeeMe efkeee nw
SN<ee lesDeives meNefceeeeN JeOe&mJeN ee e HeeemJe~
efleereesOeee
73
aj.
org
JeNefOe&N<eerNceefn e JeNecee e Heeefme<eerceefn~

Deives JeepeefpeNod Jeepe lJee mebme=Jee:me JeepeNefpeleN mecceeeqpce&14
SN<ee~ lesN~ DeNivesN~ meNefceefoefle meNcedFled~ leee~ JeOe&mJe~ eN~ DeeN~ eN~ HeeNeNmJeN~ JeNefOe&N<eerNceefn~ eN~ JeNeced~ Dee~ eN~
HeeNefmeN<eerNceNefnN~ Deives~ JeeNpeNefpeNefoefle Jeepeefpeled~ Jeepeced~ lJeeN~ meNme=Jee:meNefceefle meNme=Jee:meced~ JeeNpeNefpeleNefceefle
JeepeNefpeleced~ meced~ ceeNeqpce&N14
the
ary
as
am
HeoeLe&-(S<ee) eoeref nsleg (les) leJe leme Jee (Deives) Hejcesej! Yeeweflekees Jee (meefceled) meceefieOeles
oerHelesveee mee efJeee keeeefoJee& (leee) efJeeee meefceOee Jee (JeOe&mJe) JeOe&les Jee~ meJe&$eevleHe#es Jeleees ue[Lex
ueesd e~ (e) meceges (Dee) efeeeeesies (e) HegvejLex (HeeemJe) Heeeles Jee (JeefOe&<eerceefn) mHeeLe&ced (e) meceges
(Jeeced) efJeeeJevlees Oeeeqcce&kee (Dee) mecevleeled efeeeeesies (e) DevJeeees (Heeefme<eerceefn) De$e Hew*dOeelees
efmeyeglmeie&Mvoefme (Dee03.1.34) Devesve Jeeefe&kesve efmeHed elee (Deives) %eevemJeHeefJepeeeosej! Yeewelf ekees Jee~
(Jeepeefpeled) Jeepeb meJe&me Jesieb peeefle me F&ej~ Jeepeb peeefle esve Jee me Yeewefleke~ (Jeepeced) %eeveJevleb JesieJevleb Jee
(lJee) lJeeb leb Jee (meme=Jeebmeced) meJe %eeveJevleb efMeuHeefJeeeiegCeeeefcevleb Jee~ (Jeepeefpeleced) ees esve Jee Jeepeb mebeeceb
peeefle lece (meced) meceieLex (ceeeqpce&) Meges YeJeeefce MeesOeeeefce Jee Deeb cev$e (Mele0(1.8.2.3-7)
JeeKeele14
DevJee-ns Deives peieoerej! les leJe ew<ee meefceled JesoefJeeeefmle leeemceeefYe mlegle meBmlJeb JeOe&mJe eemceeved
efveleb JeOe&e~ ns YeieJeVesJeb YeJeefefoleiegCewjmceeefYe ekeeefMele mebmlJeb HeeemJe eemceeved efveleb Heeee~ ns YeieJeVeives
Jeepeefpeepeb meme=Jeebmeb lJeeb Jeeb JeefOe&<eerceefn~ ke=Heee YeJeeved eemceeveefHe Jeepeefpele meeg<ees Jeepeeved kejesleg, eLee Jeeb
YeJevleceeHeeefme<eerceefn, leLewJe YeJeebeemceeved meJez MegYeiegCewjeHeeeleeced~ Denb YeJevleceeefele mebceeeqpce& YeJeoe%eevegevesve
Meges YeJeeceerleske
ew<ee lesmeeivesJe&eOf e&kee meefceoefmle leee eeeb JeOe&les DeeHeeeles e Jeeb leb Jeepeb meme=Jeebmeb Jeepeefpeleceeive
efJeeeJe=es JeefOe&<eerceefn, DeeHeeefme<eerceefn e~ eleeseb efMeuHeefJeeeefmeweJf e&ceeveeefoefYeee&vewJee&peeved meeg<ees
Jeepeefpeleesmceeved efJepeesve JeOe&eefle, lecenb mebceepceeaelf e efleere14
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ efeeeeb eeojeLe efJe%eseced~ es ceveg<ee Hejceseje%eeHeeueves efeeekeewMeues e
JeOe&vles, les efJeeeeeb meJee&veevevoefelJee ogeved Me$etved efpelJee Mege YetlJee megKeeefvle, veslejsuemee~ ekeejelegesveseje%ee
Oecee& met#cemLetueleeeveskeefJeOeeefmle leLee efeeekeeC[s kee&Jeeefve kecee&Ceveskeeefve mevleerefle efJe%eseced~
$eeesoMecev$esCe ee JesoefJeee eefleHeeefoleeefmle, leee megKeeLe e%emebOeevecegkelecevesvewleewJeb Heg<eeLe& keee& Fefle
ekeeefMeleced14
HeoeLe&-ns (Deives) Hejcesej! (les) DeeHekeer pees (S<ee) en (meefceled) Deer ekeej HeoeLeeX kes iegCeeW keer
ekeeMe kejves Jeeueer JesoefJeee nw, (leee) Gmemes nce ueesieeW keer keer ngF& mlegefle kees ee neskej DeeHe efvele (JeOe&mJe)
nceejs %eeve ceW Je=e
f kees eeHle ntefpees, (e) Deewj Gme JesoefJeee mes nce ueesieeW keer Yeer efvele Je=e
f keerepf ees~ Fmeer ekeej
ns YeieJeved! DeeHe kes iegCeeW kees peevevesnejs nce ueesieeW mes (e) Yeer ekeeefMele neskej DeeHe (HeeemJe) nceejs DeelceeDeeW ceW
74
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Je=e
f kees ee ntefpees~ Fmeer ekeej nce kees Yeer ye{eFes~ ns YeieJeved! (Deives) efJe%eevemJeHe efJepee osves Deewj
(Jeepeefpeled) meye kes Jesie kees peerleves Jeeues Hejcesej nce ueesie (Jeepeced) pees efke %eevemJeHe (meme=Jeebmeced) DeLee&led
meyekees peeveves Jeeues (lJee) DeeHekeer (JeefOe&<eerceefn) mlegefleeeW mes Je=ef leLee eeef kejW (e) Deewj DeeHe ke=Hee kejkes nce
kees Yeer meye kes Jesie kes peerleves leLee %eeveJeeved DeLee&led meye kes ceve kes JeJenejeW kees peeveves Jeeues keerefpees Deewj pewmes nce
ueesie DeeHekeer (DeeHeeefme<eerceefn) DeefOeke-DeefOeke mlegefle kejW, Jewmes ner DeeHe Yeer nce ueesieeW kees meye Gece-Gece iegCe
Deewj megKeeW mes (DeeHeeemJe) Je=efegkele keerepf ees~ nce DeeHekes Deeee kees ee neskej leLee DeeHekeer Dee%ee kes Heeueves
mes (mebceeeqpce&) Deer ekeej Meg nesles nQ1
pees (S<ee) en (Deives) Yeewefleke Deeqive nw (les) Gmekeer (meefceled) ye{eves DeLee&led Deer ekeej eoer kejves
Jeeueer uekeef[eeW kee mecetn nw (leee) Gmemes en Deeqive (JeOe&mJe) ye{lee Deewj (DeeHeeemJe) HeefjHetCe& Yeer neslee nw~
nce ueesie (lJee) Gme (Jeepeced) Jesie Deewj (meme=Jeebmeced) efMeuHeefJeee kes iegCeeW kees osves leLee (Jeepeefpeleced) mebeece kes
efpeleeves kes meeOeve Deeqive kees efJeee keer Je=ef kes efuees (JeefOe&<eerceefn) ye{eles nQ~ (e) Deewj (DeeHeeefme<eerceefn) keueeDeeW
ceW HeefjHetCe& Yeer kejles nQ, efpememes en efMeuHeefJeee mes efme efkees ngS efJeceeve Deeefo eeveeW leLee Jesie Jeeues efMeuHeefJeee kes
iegCeeW keer eeef mes mebeece kees efpeleeves Jeeues ncekees efJepee kes meeLe ye{elee nw, Fmemes (lJee) Gme Deeqive kees nce
(mebceeeqpce&) Deer ekeej eeesie kejles nQ214
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw Deewj Ske-Ske DeLe& kes oes-oes efeeeHeo Deeoj kes efuees peeveves
eeefnes~ pees ceveg<e Hejcesej keer Dee%ee kes Heeueves Deewj efeee keer kegMeuelee ceW GVeefle kees ee nesles nQ, Jes efJeee Deewj
megKe ceW meye kees Deeveefvole kej Deewj og Me$egDeeW kees peerlekej Meg neskes megKeer nesles nQ~ pees Deeueme kejves Jeeues nQ,
Jes Ssmes keYeer veneR nes mekeles Deewj eej ekeejeW mes F&ej keer Oece&egkele Dee%ee met#ce Jee mLetuelee mes Deveske ekeej keer
Deewj efeeekeeC[ ceW kejves eesie keee& Yeer Deveske ekeej kes nQ, Ssmee mecePevee eeefnes~
pees lesjnJeW cev$e ceW JesoefJeee kener nw Gme mes megKe kes efuees e%e kee mevOeeve leLee Heg<eeLe& kejvee eeefnes
Ssmee Fme cev$e ceW eefleHeeove efkeee nw14
Deiveer<eesceeesefjefle meJe&me $eef<e me SJe~ Deiveer<eesceew osJeles~ HetJee&x yeeeer ye=nleervo~ ceOece
mJej~ Gejex Fveiveer osJeles~ Deeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe lesve eEke eEke otjerkee&JeefcelegHeefoMeles
Deye Gme e%e mes keee keee otj kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW ekeeefMele efkeee nw
DeNiveer<eesceeesNefppeefleNcevetppes<ebN Jeepeme cee emeNJesveN eesneefce~ DeNiveer<eesceewN leceHevegoleebN eeshmceeved

sefN eb e JeNeb efN<cees Jeepemewveb emeNJesveeHeesneefce~ FNveNiveesefppeefleNcevetppes<ebN Jeepeme cee emeNJesveN
eesneefce~ FNveNiveer leceHevegoleebN eeshmceeved sefN eb e JeNeb efN<cees Jeepemewveb emeNJesveeHeesneefce15
DeNiveer<eesceees~ GefppeefleNefcelegledefpeefleced~ Deveg~ Gled~ pesN<eNced~ Jeepeme~ ceeN eNmeNJesvesefle emeNJesve~ e~ TNneNefceN~
DeNiveer<eesceew~ leced~ DeHe~ vegoNleeNced~ e~ DeNmceeved~ sef~ eced~ eN~ JeNeced~ ef<ce~ Jeepeme~ SNveNced~ eNmeNJesvesefle emeNJesve~
efleereesOeee
75
aj.
org
DeHe~ TNneNefce~ FNveNivees~ GefppeefleNefcelegledefpeefleced~ Deveg~ Gled~ pesN<eNced~ Jeepeme~ cee~ eNmeNJesvesefle emeNJesve~ e~ TNneNefceN~
FNveiveerFleerveNiveer~ leced~ DeHe~ vegoNleeNced~ e~ DeNmceeved~ sef~ eced~ eN~ JeNeced~ ef<ce~ Jeepeme~ SNveNced~ eNmeNJesvesefle
emeNJesve~ DeHe~ TNneNefceN15
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deiveer<eesceees) Deeqivee meescee leees eefmeeeqiveevueeskeees~ De$e F&oives meesceJeCeees

(Dee06.3.27) Devesve osJeleevmeceemesivesjerkeejeosMe (Gefppeefleced) peeleveee mee efpeeflelke=e eemeew efpeeflee
leeceglke=b efJepeeced (Deveg) HeeeeJes (Gled) Glke=eLex (pes<eced) peeb kegee&ced~ De$e efue*Lex ueg*[YeeJees Je=eYeeJee
(Jeepeme) egme (cee) ceeb efJepesleejced (emeJesve) GlHeeovesve eke=weexCe men Jee (eesneefce) eke=ee
efJeefJeOeMeglekexCe eespeeeefce (Deiveer<eesceew) efJeeee meceked eeesefpeleew (leced) Me$egb jesieb Jee (DeHe) otjerkejCes (vegoleeced)
esjele~ De$e ue[Lex ueesd (e) Deveeekeejer (Demceeved) veeekeeefjCe (sef) Me$eteefle (eced) DeveeekeeefjCeced
(e) meceges (Jeeced) veeeeOeerMee (ef<ce) efJeOeece (Jeepeme) eeveJesieeefoegkeleme mewveme (Sveced) HetJeexeb
ogced (emeJesve) eke=leee egefJeeeesjCesve (DeHe) otjerkejCes (Tneefce) efJeefJeOelekexCe ef#eHeeefce (Fveivees) Fves
JeeegjeqiveefJe&egeees (Gefppeefleced) efJeeee meceieglke<e&ced (Devetppes<eced) Devegieleceglke<e eeHvegeeced~ Deme efmeef HetJe&Jeled
(Jeepeme) esjCeeesjCeJesieees (cee) ceeb JeeegeJf eegef eeeeced (emeJesve) Sseee&Le&ceglHeeefolesve (eesneefce)
eke=weJf e&eJf eOewmlekez megKeeefve eeHveesefce (Fveiveer) HetJeexkeleew meceked meeefOeleew (leced) s<emJeYeeJeced (DeHe) efve<esOeeLex
(vegoleeced) esjele~ De$e ue[Lex ueesd (e) DeefJeeved (Demceeved) efJeog<e (sef) Deeerleeefle (eced) ogmJeYeeJeced
(e) mecegeeLex (Jeeced) efJeebme (ef<ce) Deeerleeece (Jeepeme) efJe%eeveme (Sveced) cetKe&ced (emeJesve) GlHeeovesve
(DeHe) Jepe&ves (Tneefce) efJeefJeOeeb efMe#eeb kejesefce Deeb cev$e (Mele0(1.8.3.1-6) JeeKeele15
DevJee-Denceiveer<eesceeesefppeeflecevetppes<ecenb Jeepeme emeJesve cee ceeb eesneefce, ceee meceked
meeefOeleeJeiveer<eesceew eesmceeved sef eb e Jeeb ef<cemleceHevegole~ Dencesveb Jeepeme emeJesveeHeesneefce~
Denefceveiveesefppeeflecevetppes<ecenb Jeepeme emeJesve cee ceeb efveleb eesneefce~ DemceeefYe meceked meeefOeleeefJeveiveer
eesmceeved sef eb e Jeeb ef<cemleceHevegole~ Denb Jeepeme emeJesvewveceHeesneefce15
YeeJeeLe&-F&ej GHeefoMeefle meJezce&veg<ewejf n efJeeeegefkeleYeeceeqivepeueeescexuevesve keueekeewMeueeod JesieeefoiegCeeveeb
ekeeMesve leLee JeeegeJf eegleesefJe&eeelees meJe&oeefjeveeMesve Me$etCeeb efJepeesve megefMe#eee ceveg<eeCeeb cet{lJeb otjerke=le efJeJeb
eeHee e efJeefJeOeeefve megKeeefve eeJeeefve eeHeefeleJeeefve ewJeb meceked meJee& HeoeLe&eJf eee peieefle ekeeMeveeree~
HetJexCe cev$esCe elkeee ekeeefMeleb leovesve Heesef<eleced15
HeoeLe&-ceQ (Deiveer<eesceees) eefme Yeewelf eke Deeqive Deewj evueeske kes (Gefppeefleced) ogKe kes menves eesie
Me$egDeeW kees (Devetppes<eced) eLeeece mes peerletB Deewj (Jeepeme) eg kes (emeJesve) GlHeeove mes efJepee kejves Jeeues (cee)
DeHeves DeeHe kees (eesneefce) Deer ekeej Meg lekeeX mes egkele keB~ pees cegPe mes Deer ekeej efJeee mes efeeekegMeuelee
ceW egkele efkees ngS (Deiveer<eesceew) Gkele Deeqive Deewj evueeske nQ, Jes (e) pees efke Deveee ceW Jee&ves Jeeuee og ceveg<e
(Demceeved) veee kejves Jeeues nce ueesieeW kees (sef) Me$egYeeJe mes Jee&lee nw (eb e) Deewj efpeme Deveee kejves Jeeues mes
(Jeeced) veeeeOeerMe nce ueesie (ef<ce) efJejesOe kejles nQ, (leced) Gme Me$eg Jee jesie kees (DeHevegoleeced) otj kejles nQ
76
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
Deewj ceQ Yeer (Sveced) Fme og Me$eg kees (Jeepeme) eeve Jesieeefo iegCeeW mes egkele mesvee Jeeues mebeece keer (emeJesve) Deer
ekeej esjCee mes (DeHeesneefce) otj kejlee ntb~ ceQ (Fveivees) Jeeeg Deewj efJeegled He Deeqive keer (Gefppeefleced) efJeee mes
Deer ekeej Glke<e& kees (Devetppes<eced) Devegece mes ee nesTB Deewj ceQ (Jeepeme) %eeve keer esjCee kes eje Jesie keer
eeef kes (emeJesve) Ssee& kes DeLe& GlHeeove mes Jeeeg Deewj efyepegueer keer efJeee kes peeveves Jeeues (ceeced) DeHeves DeeHe kees
efvele (eesneefce) Deer ekeej lekeeX mes megKeeW kees ee neslee ntb Deewj cegPe mes pees Des ekeej efme efkees ngS
(Fveiveer) Jeeeg Deewj efJeegled Deeqive nQ-Jen (e) pees cetKe& ceveg<e (Demceeved) nce efJeeved ueesieeW mes (sef) Deeerefle mes
Jee&lee nw (e) Deewj (eced) efpeme cetKe& mes (Jeeced) nce efJeeved ueesie (ef<ce) Deeerefle mes Jele&les nQ (leced) Gme Jewj
kejves Jeeues cet{ kees (DeHevegoleeced) otj kejles nQ leLee ceQ Yeer (Sveced) Fmes (Jeepeme) efJe%eeve kes (emeJesve) ekeeMe mes
(DeHeesneefce) Deer-Deer efMe#ee os kej Meg kejlee ntb15
YeeJeeLe&-F&ej GHeosMe kejlee nw efke meye ceveg<eeW kees efJeee Deewj egefkeleeeW mes Deeqive Deewj peue kes cesue mes
keueeDeeW keer kegMeuelee kejkes Jesieeefo iegCeeW kes ekeeMe mes leLee Jeeeg Deewj efJeegled Deeqive keer efJeee mes meye oefjlee kes
efJeveeMe Deewj Me$egDeeW kes Hejepee mes es efMe#ee oskej De%eeve kees otj kej Deewj Gve cet{ ceveg<eeW kees efJeeved kejkes
Deveske ekeej kes megKe Fme mebmeej ceW efme kejves eesie Deewj DeewjeW kees efme kejeves kes eesie nQ~ Fme ekeej Des
ee mes meye HeoeLe&eJf eee mebmeej ceW ekeeefMele kejveer eesie nw~ HetJe& cev$e ceW pees keee& ekeeMe efkeee Gmekeer Hegef Fme
cev$e mes keer nw15
JemegYemlJesefle meJe&me $eef<e me SJe~ HetJee&x eeJeeHe=efLeJeer efce$eeJeCeew e osJelee~ efvee=oeeea Heeq
Mvo~ Heece mJej~ JevlegJee FleejYeevleHee&vlemeeeqiveoxJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele
mJej
lemceeled eEke YeJeleerlegHeefoMeles
Gkele e%e mes keee neslee nw, mees Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
the
ary
JemegYemlJee NsYemlJeeefoNlesYemlJeeN mebpeeveeLeeb eeJeeHe=efLeJeer efceN$eeJeCeew lJeeN Je=eeJeleeced ~

Jevleg JeeesNkele efjneCee ceNleebN He=<eleerie& JeNMee He=eqMveYet&lJee efoJe ieN lelees veesN Je=efNceeJen~
eN#eg<HeeDeivesefmeN e#egcex Heeefn16
JemegYeN FefleN JemegYe~ lJeeN~ NsYe~ lJeeN~ DeeNefoNlesYe~ lJeeN~ meced~ peeNveeNLeeNced~ eeNJeeNHe=efLeNJeerN Fefle
eeJeeHe=efLeJeer~ efceN$eeJeCeew~ lJeeN~ Je=ee~ DeNJeNleeNced~ Jevleg~ Jee~ DeNkeleced~ efjneCee~ ceNleeced~ He=<eleer~ ieNN~ JeNMee~
He=eqMve~ YetlJee~ efoJeced~ ieNN~ lele~ ve~ Je=efced~ Dee~ JeNnN~ eN#eg<Hee~ DeNivesN~ DeNefmeN~ e#eg~ cesN~ HeeNefnN16
HeoeLe&-(JemegYe) DeiveeefoYeesYe (lJee) leb HetJeexeb e%eced (sYe) HetJeexesYe SkeeoMeYe (lJee)
leced (DeeefolesYe) eoMeYees ceemesYe (lJee) leb efeeemecetnced (meced) meceieLex (peeveeLeeced) peeveerle,
eeogYe&tleefJeeemeeefOekes YeJele~ De$e Jeleees ue[Lex ueesd e (eeJeeHe=efLeJeer) mete&ekeeMees Yetefcee~ De$e efoJees eeJee
[Dee06.3.29] Fefle eeJeeosMe (efce$eeJeCeew) e meJe&eeCees yeefnmLees JeeegJe&CeesvlemLe Goevees Jeeege leew (lJee)
efleereesOeee
77
the
ary
as
am
aj.
org
leefceceb mebmeejced (Je=ee) MegpeueJe<e&Cesve (DeJeleeced) j#ele (Jevleg) Jeefvle eeHvegJeefvle~ De$e meJe&$e ue[Lex ueesd~
(Jee) Heef#eCe FJe ieee$eeoerevf e voebemf e (Dekeleced) ekeb Jemleg megKeb Jee (efjneCee) Dee&kee~ efjnleerlee&eflekece&meg
Heefleced (efveIeb03.14) (celeeced) Jeeetveeced (He=<eleer) He=<eefvle efmeeefvle eeefYevee&[erefYeve&oereYf eee&mlee (ie) ieefle
(JeMee) keeefceleengefle (He=eqMve) Devleefj#emLee~ He=eqMveefjefle meeOeejCe veecemeg Heefleced (efveIeb01.4) (YetlJee)
YeeJeefelJee~ De$eevleie&lees CeLe& (efoJeced) mete&ekeeMeced (ie) ieefle (lele) lemceeled (ve) Demceekeced (Je=efced)
peuemecetnced (Dee) mecevleeled efeeeeesies (Jen) Jenefle eeHeeefle (e#eg<Hee) e#ego&Me&veb j#eleerelf e me (Deives)
DeeqiveYeew&efleke (Deefme) YeJeefle~ De$e meJe&$e Heg<eJelee (e#eg) yeeeceeYevlejb efJe%eeveb, lelmeeOeveb Jee (ces) cece
(Heeefn) Heeefle j#eefle Deeb cev$e (Mele0(1.8.3.7-19) JeeKeele16
DevJee-Jeeb JemegYemlJee leb sYemlJee leceeefolesYemlJee leb efveleb eesnece~ e%esvesces eeJeeHe=efLeJeer
mebpeeveeLeeced~ efce$eeJeCeew Je=ee lJee leefceceb mebmeejb eeJeeHe=efLeJeermLeceJeleeceJele~ eLee Jee Heef#eCeeseb Jeeb mLeeveb
Jevleg Jeefvle ieefvle, leLee efjneCee Jeeb voesefYemleb e%eb efvelecevegelf eece~ e%es ke=leengelf eJe&Mee He=eqMvejvleefj#es YetlJee
celeeb mebiesve efoJeb ie ieefle mee lelees veesmceekeb Je=ef ceeJen mecevlee<e&eefle, leppeueb He=<eleervee&[erve&oerJee& ieefle
eleeseceeqivee#eg<Hee Dememlelees ces cece e#eg Heeefn Heeefle16
YeeJeeLe&-De$e uegesHeceeueej eesneefce~ DeHeesneceerefle HeoeevegJe=efee~ ceveg<ewjiveew eengefle efeeles mee
Jeeees mebiesve cesIeceC[ueb ielJee metee&keef<e&lepeueb Megb YeeJeefelJee, Hegvemlemceeled He=eLf eJeerceeieleew<eOeer Heg<Ceeefle~ mee
Jesocev$ewjsJe kee&Jee, elemlemee Heue%eeves efveleb eeslHeesle~ Deeceeqive mete&Hees YetlJee meJe ekeeMeelelees
efJeJenejme Heeueveb peeeles~ SlesYees JemJeeefoYees efJeeesHekeejsCe ogeveeb iegCeeveeb eeefCeveeb eeHeesnveb efveJeejCeb efveleb
kee&Jeced~ FocesJe meJex<eeb Hetpeveb melkejCeb eself e~
elHetJexCe cev$esCeeskeleb leovesve efJeefMeleee ekeeefMeleefceefle16
HeoeLe&-nce ueesie (JemegYe) Deeqive Deeefo Dee JemegDeeW mes (lJee) Gme e%e kees leLee (sYe) HetJeexkele
SkeeoMe eW mes (lJee) HetJeexkele e%e kees Deewj (DeeefolesYe) yeejn cenerveeW mes (lJee) Gme efeeemecetn kees efvele
Gece lekeeX mes peeveW Deewj e%e mes es (eeJeeHe=efLeJeer) mete& kee ekeeMe Deewj Yetefce (mebpeeveeLeeced) pees Gve mes
efMeuHeefJeee GlHeVe nes mekes, Gvekes efme kejves Jeeues neW Deewj (efce$eeJeCeew) pees meye peerJeeW kee yeeefnj kee eeCe Deewj
peerJeeW kes Mejerj ceW jnves Jeeuee GoeveJeeeg nw, Jes (Je=ee) Meg peue keer Je<ee& mes (lJee) pees mebmeej mete& kes ekeeMe
Deewj Yetefce ceW efmLele nw, Gmekeer (DeJeleeced) j#ee kejles nQ~ pewmes (Jee) He#eer DeHeves-DeHeves efkeeveeW kees jeles Deewj
(Jevleg) ee nesles nQ, Jewmes Gve voeW mes (efjneCee) Hetpeve kejves Jeeues nce ueesie (lJee) Gme e%e kee Devegeve kejles
nQ Deewj pees e%e ceW nJeve keer Deengefle (He=eqMve) Devleefj#e ceW efmLej Deewj (JeMee) MeesefYele (YetlJee) neskej (celeeced)
HeJeveeW kes mebie mes (efoJeced) mete& kes ekeeMe kees (ie) ee nesleer nw, Jen (lele) JeneB mes (ve) nce ueesieeW kes megKe
kes efuees (Je=efced) Je<ee& kees (DeeJen) Des ekeej Je<ee&leer nw, Gme Je<ee& kee peue (He=<eleer) vee[er Deewj veefoeeW kees
ee neslee nw~ efpeme keejCe en Deeqive (e#eg<Hee) ves$eeW keer j#ee kejves Jeeuee (Deefme) nw, Fmemes (ces) nceejs (e#eg)
ves$eeW kes yeeefnjues Yeerlejues efJe%eeve keer (Heeefn) j#ee kejlee nw16
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW uegesHeceeueej nw~ ceveg<e ueesie e%e ceW pees Deengelf e osles nQ, Jen Jeeeg kes meeLe
78
epegJexoYee<es
aj.
org
cesIeceC[ue ceW peekej mete& mes eEKees ngS peue kees Meg kejleer nw, efHej JeneB mes Jen peue He=efLeJeer ceW Deekej Dees<eefOeeeW
kees Heg kejlee nw~ Jen Gkele Deengefle Jesocev$eeW mes ner kejveer eeefnes, keeeWefke Gmekes Heue kees peeveves ceW efvele ee
GlHeVe nesJes~ pees en Deeqive mete&He neskej meye kees ekeeefMele kejlee nw, Fmeer mes meye efJeJenej keer Heeuevee nesleer
nw~ es pees Jemeg Deeefo osJe keneles nQ, Fvemes efJeee kes GHekeejHetJe&ke og iegCe Deewj og eeefCeeeW kees efvele efveJeejCe
kejvee eeefnes, ener meye kee Hetpeve DeLee&led melkeej nw~
pees HetJe& cev$e ceW kene Lee, Gmekee Fmemes efJeMes<elee kejkes ekeeMe efkeee nw16
eb HeefjefOeefceleme $eef<eoxJeue~ DeeqiveoxJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
meeseqive keerMe FlegHeefoMeles
Gkele Deeqive kewmee nw, pees Deieues cev$e ceW ekeeMe efkeee nw
am
e HeefjeEOe HeNe&OelLeeNDeives osJeHeNefCeefYeieg&eceeve~

leb leSNleceveg pees<e YejecesN<e cesJeoHeesNleeeleeDeNives efeNeb HeeLeesHeerleced17
eced~ HeefjefOeced~ Heefj~ DeOelLee~ Deives~ osNJeN~ HeNefCeefYeNefjefle HeNefCeefYe~ iegeceeve~ leced~ lesN~ SNleced~ Deveg~
pees<eced~ YeNjeNefceN~ SN<e~ cee~ Fled~ lJeled~ DeNHeN~ esNleeelew~ DeNives~ efeNeced~ HeeLe~ DeHeerleced17
the
ary
as
HeoeLe&-(eced) SleodiegCeefJeefMeced (HeefjefOeced) Heefjle meJe&lees Oeereles eeqmceBmleced (Hee&OelLee) meJe&lees oOeeefce
oOeeefle Jee~ De$e ue[Lex ue*d, He#es Jeleee (Deives) meJe&$e JeeHekesej! Yeewelf ekees Jee (osJeHeefCeefYe) osJeeveeb
efoJeiegCeJeleeceeqiveHe=efLeJeeoerveeb efJeog<eeb Jee HeCeees JeJeneje mlegleee leeefYe (iegeceeve) meceked efJeeceeCe (leced)
HeefjefOeced (les) leJe (Sleced) eLeeskeleced (Deveg) HeeeoLex~ DeeqvJeefle meeMeeHejYeeJeb een (efve01.3) (pees<eced)
peg<eles eerlee mesJeles leced (Yejeefce) Oeejeeefce (S<e) HeefjefOejnb Jee (cee) eefle<esOes (Fled) SJe (lJeled) Devleee&ecf evees
peieoerejeled lemceeoivesJee& (DeHe) otjeLex (esleeelew) esleesled~ efeleer meb%eeves Fefle Cevleme ues eLeceHeg<emewkeJeeves
eeesieeseced (Deives) peieoerejme Yeewelf ekeme Jee (efeeced) eerelf epevekeced (HeeLe) Heeefle Mejerjceelceeveb e esve
leeoVeced~ DeVes e (GCee04.204) Devesve HeelesjVesmegved elee, Leg[eiecee (DeHeerleced) DeefHe mebeesies~ DeHeerefle mebmeie
een (efve01.3) Fleb eeced Deeb cev$e (Mele0(1.8.3.22) JeeKeele17
DevJee-ns Deives peieoerej! S<e osJeHeefCeefYeieg&eceevemlJeb ecesleb pees<eb HeefjeEOe Hee&OelLee meJe&lees oOeeefme
leefceled lJeecencevegYejeefce~ Denb lJee ceeHeesleeelew keoeefeefes cee YeJeseced~ ceee leJeeives me=ew eled efeeb HeeLeesHeerleb
lemceeonb cee keoeefeleHeesleeelew~ Fleske
ns peieoerej! les leJe me=ew eeseb osJeHeefCeefYeieg&eceeve S<eeseqivee HeefjeEOe pees<eb Hee&OelLee meJe&lees oOeeefle,
leefceecencevegYejeefce, lemceeled keoeefevceeHeesleeelew ceee eomeeives efeeb HeeLeesHeerleb leonb pees<eb efvelecevegYejeceerelf e
efleere17
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ meJezce&veg<ewe& eefleJemleg<eg JeeHekelJesve Oeejkees efJeef mleesleJe mebeerlee
efvelecevegmesJeveere~ elemleoe%eeHeeuevesve efeeb megKeb eeHvegeg~ meeseceerejsCe ekeeMeoenJesieiegCeeefomeefnlees
cete&Jeevegieleesiveer jefelemlemceevceveg<ew keueekeewMeueeefo<eg eeesefpeleeoivesJe&Jeneje mebmeeOeveeree, ele megKeeefve
efleereesOeee
79
the
ary
as
am
aj.
org
efmeOeseg~ elHetJexCe cev$esCe Je=eeefomeeOekelJecegeb lemeevesve JeeHekelJeb ekeeefMeleefceefle mebieefle17

HeoeLe&-ns (Deives) meJe&$e JeeHeke F&ej! DeeHe (osJeHeefCeefYe) efoJe iegCe Jeeues efJeeveeW keer mlegelf eeeW mes
(iegeceeve) Deer ekeej DeHeves iegCeeW kes JeCe&ve kees ee nesles ngS (eced) Gve iegCeeW kes Devegketue (pees<eced) eerelf e mes
mesJeve kes eesie (HeefjefOeced) eYeglee kees (Hee&OelLee) efvejvlej OeejCe kejles nQ, (leced) Gme DeeHekees (Fled) ner (S<e)
ceQ (DevegYejeefce) DeHeves oe ceW OeejCe kejlee ntb leLee ceQ (lJeled) DeeHe mes (cee) (DeHeesleeelew) keYeer eefleketue ve nesTB
Deewj (Deives) ns peieoerej! DeeHe keer me=ef ceW pees ceQves (efeeced) eerefle ye{eves Deewj (HeeLe) Mejerj keer j#ee kejves
Jeeuee DeVe (DeHeerleced) Heeee nw, Gmemes Yeer keYeer (cee) (DeHeesleeelew) eefleketue ve nesTB1
ns peieoerej! (les) DeeHekeer me=ef ceW (S<e) en (Deives) Yeewefleke Deeqive (osJeHeefCeefYe) efoJe iegCe Jeeues
He=efLeJeeefo HeoeLeeX kes JeJenejeW mes (iegeceeve) Deer ekeej mJeerkeej efkeee ngDee (eced) efpeme (HeefjefOeced) efJeeeefo
iegCeeW mes OeejCe (pees<eced) Deewj eerefle kejves eesie kece& kees (Hee&OelLee) meye ekeej mes OeejCe kejlee nw (leefceled) Gmeer
kees ceQ (DevegYejeefce) Gmekes Heers mJeerkeej kejlee ntb Deewj Gme mes keYeer (cee) (DeHeesleeelew) eefleketue veneR neslee ntb
leLee ceQves pees (Deives) Fme Deeqive kes mecyevOe mes (efeeced) eerefle osves Deewj (HeeLe) Mejerj keer j#ee kejves Jeeuee DeVe
(DeHeerleced) enCe efkeee nw, Gmekees ceQ (pees<eced) Delevle eerefle kes meeLe efvele (DevegYejeefce) ece mes Heelee
ntb217
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ Heefnues DevJee ceW Deeqive Meyo mes peieoerej kee enCe Deewj otmejs ceW
Yeewelf eke Deeqive kee nw~ pees eefle Jemleg ceW JeeHeke nesves mes meye HeoeLeeX kee OeejCe kejves Jeeuee Deewj efJeeveeW kes mlegelf e
kejves eesie F&ej nw, Gmekeer meye ceveg<eeW kees eerefle kes meeLe efvele mesJee kejveer eeefnes~ pees ceveg<e Gmekeer Dee%ee
efvele Heeueles nQ, Jes efee megKe kees ee nesles nQ leLee pees en F&ej ves ekeeMe, oen Deewj Jesie Deeefo iegCe Jeeuee cetefle&ceeved
HeoeLeeX kees ee nesves Jeeuee Deeqive jee nw, Gme mes Yeer ceveg<eeW kees efeee keer kegMeuelee kes eje Gece-Gece JeJenej
efme kejves eeefneW, efpememes efke Gece-Gece megKe efme nesJebs~ pees HetJe& cev$e mes Je=ef Deeefo HeoeLeeX kee meeOeke kene
nw, Gmekee Fme cev$e mes JeeHekelJe ekeeMe efkeee nw17
mebeJesleme Hejceser epeeHeefle$e&ef<e~ efJeesosJee osJelee~ mJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
me e%e keLeb efkeceLe&e kee&Je FlegHeefoMeles
Jen e%e kewmes Deewj efkeme eeespeve kes efuees kejvee eeefnes, mees Deieues cev$e ceW ekeeefMele efkeee nw
meNeNJeYeeiee mLesN<ee ye=nvle emlejse HeefjOeseee osNJee~

FNceeb JeeeceNefYe efJees ie=CevleDeeNmeeeNeqmceved yeNefn&ef<e ceeoeOJeN mJeeneN Jeed18
meNeNJeYeeiee~ mLeN~ FN<ee~ ye=nvle~ eNmlejse~ HeNefjOesee~ eN~ osNJee~ FNceeced~ Jeeeced~ DeNefYe~ efJees~ ie=Cevle~
DeeNmee~ DeNeqmceved~ yeNefn&ef<e~ ceeNoNeNOJeNced~ mJeene~ Jeed18
HeoeLe&-(mebeJeYeeiee) meceked etevles es les mebeJee~ Yepevles es les Yeeiee~ mebeJee Yeeiee es<eeb les (mLe)
YeJele (F<ee) F<eles %eeeles esve leefod %eeveced~ F<e ieleeefJeleme efkeJeyevleme Heced~ ke=lees yengueced [Dee03.3.113
Yee0Jee0] Fefle kejCes efkeJeHed (ye=nvle) JeOe&ceevee JeOe&evlee (emlejse) MegYes veeeefJeeemeves efleefvle les~ lelHeg<es
80
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
ke=efle yengueced (Dee06.3.14) Fefle memee Deuegked (HeefjOesee) Heefjle meJe&lees Oeelegb OeeHeefelegcene& (e)
mecegeeLex (osJee) efJeebmees efoJee HeoeLee& Jee (Fceeced) ele#eeced (Jeeeced) Jeeefvle Jeeeeefvle meJee& efJeee eee
leeced~ meleue#eCeeb Jesoelegeerced~ Jeeefieefle Heoveecemeg Heefleced (efveIeb05.5) (DeefYe) DeYeerleeefYecegKeb een
(efve01.3) (efJeMJes) meJex (ie=Cevle) mlegJevle GHeefoMevlees Jee (Deemee) mecevleeod efJe%eee efmLelJee Jee~ (Deeqmceved)
ele#eees (yeefn&ef<e) ye=bnvles JeOe&evles esve leodyeefn&%ee&veb eeb kece&keeC[b Jee leeqmceved (ceeoeOJeced) n<e&eOJeced (mJeene)
meg DeensleeqmceVeLex (Jeed) Jenefvle megKeeefve eee efeeee mee Jeed efveHeeleeseced~ Deeb cev$e (Mele0(1.8.3.2326) JeeKeele18
DevJee-ns ye=nvle emlejse HeefjOesee osJee efJeebmees eteefceceeb JeeeceefYeie=Cevle F<ee mebeJeYeeiee mLe YeJele
mJeeneJee[emeeeeeqmceved yeefn&ef<e ceeoeOJeceveevesleuue#eCeeved ceveg<eeved ke=lJee n<e&ele ewJeceeqmceved yeefn&ef<e Fceeb
JeeeceefYeie=Ceefeg&<ceeefYeefj<ee mJeene Jee[emeee emlejse efJeesosJee meJex efJeebme meoe HeefjOesee~ leeved eeHe eeeqmceved
yeefn&ef<e ceeoeOJeced18
YeeJeeLe&-F&ej Dee%eeHeeefle es ceveg<ee Oeeefce&kee Heg<eeefLe&vees JesoefJeeeeeejs Geces JeJenejs e efveleb Jee&vles
les<eecesJe ye=nefvle megKeeefve YeJeefvle~ eew HetJe&eqmceved cev$eseqiveMeyosvesejYeeweflekeeLee&JegkeleeJevesve leees mekeeMeeoerMee
GHekeeje eeee Flegeles18
HeoeLe&-ns (ye=nvle) Je=ef kees ee nesves (emlejse) Gece veee efJeeeHeer Deemeve ceW efmLele nesves Jeeues
(HeefjOesee) meye ekeej mes OeejCeeJeleer yege
f egkele (e) Deewj (Fceeced) Fme ele#e (Jeeeced) eej JesoeW keer JeeCeer kee
GHeosMe kejves Jeeues (osJee) efJeevees! legce (F<ee) DeHeves %eeve mes (mebeJeYeeiee) Ie=leeefo HeoeLeeX kes nesce ceW es[
ves
Jeeues (mLe) nesDees leLee (mJeene) Des-Des JeeveeW mes (Jeed) ee nesves Deewj megKe ye{eves Jeeueer efeee kees ee
neskej (Deeqmceved) ele#e (yeefn&ef<e) %eeve Deewj kece&keeC[ ceW (ceeoeOJeced) Deeveefvole nesDees, Jewmes ner DeewjeW kees Yeer
Deeveefvole kejes~ Fme ekeej Gkele %eeve kees kece&keeC[ ceW Gkele JesoJeeCeer keer eMebmee kejles ngS legce ueesie DeHeves efJeeej
mes Gece %eeve kees ee nesves Jeeueer efeee kees ee neskej (ye=nvle) ye{ves Deewj (emlejse) Gece keeceeW ceW efmLele
nesves Jeeues (efJees) meye (osJee) Gece-Gece HeoeLe& (HeefjOesee) OeejCe kejes Jee DeewjeW kees OeejCe kejeDees Deewj
Gvekeer meneelee mes Gkele %eeve Jee kece&keeC[ ceW meoe (ceeoeOJeced) nef<e&le nesDees18
YeeJeeLe&-F&ej Dee%ee oslee nw efke pees Oeeefce&ke Heg<eeLeea JesoefJeee kes eeej Jee Gece JeJenej ceW Jee&ceeve nQ,
GvneR kees ye[-s ye[s megKe nesles nQ~ pees HetJe& cev$e ceW F&ej Deewj Yeewelf eke DeLe& kens nQ, Gvemes Ssmes -Ssmes GHekeej uesvee
eeefnS mees Fme cev$e ceW kene nw18
Ie=leeeer mLe Fleme $eef<e me SJe~ DeeqiveJeeet osJeles~ Yegefjked HeeqMvo~ Heece mJej
DeLeesesve e%esve eEke YeJeleerlegHeefoMeles
Deye Gkele e%e mes keee neslee nw, mees Deieues cev$e ceW ekeeefMele efkeee nw
Ie=leeeer mLeesN Oegeez Heele megcves mLe megcves cee Oeeced~

eN%e vecee leNGHe e eN%eme efMeNJes meefvlemJeN efmJesN cesN mebeflemJe19
efleereesOeee
81
aj.
org
Ie=leeeer~ mLeN~ Oegeez~ HeeNleNced~ megcves~ mLeN~ megcves~ ceeN~ OeNeNced~ e%e~ vece~ eN~ lesN~ GHe~ eN~ eN%eme~ efMeJes~
meced~ efleNNmJeN~ eqmJesN Fefle megFs~ cesN~ meced~ efleNNmJeN19
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Ie=leeeer) Ie=lecegokeceele Fefle Ie=leeeer DeeqiveJeeJeesOee&jCeeke<e&Ceefees~ De$e HetJe&meJeCee&osMe

Ie=leefcelegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01.12) (mLe) mle~ De$e meJe&$e Heg<eJelee (Oegeez) Oegjb e%emeeeb cegKeeb
Jenlemleew~ De$e Oegjes e[d{keew (Dee04.4.77) Fefle eled elee (Heeleced) j#ele (megcves) megKekeeefjkes Ges efees~
megcveefceefle megKeveecemeg Heefleced (efveIeb03.6) (mLe) YeJele (megcves) Deleglke=s megKes (cee) ceeb e%eevegeleejced
(Oeeced) Oeejele~ (e%e) Fpeles meJezpe&vew me e%e F&ejmlelmecyegew, efeeemeeOees Jee, De$eevles He#es megHeeb meguegked
[Dee07.1.39] Fefle meesueg&ked (vece) veceeYr eeJeeLex (e) meceges (les) legYeb leme Jee (GHe) meeceerHes efeeeeesies~
GHeslegHepeveb een (efve01.3) (e) HeeeoLex (e%eme) %eeveefeeeYeecevegseme (efMeJes) keueeCemeeefOekes
meJe&evf eIe=<Je0 (GCee01.153) Fleeb efme (mebeflemJe) mebefleles~ De$e ue[Lex ueesd (eqmJes) MeesYeveefceb eeYeeb les
(ces) cece (mebeflemJe) meggmeeOeves efmLejes YeJe, mebelf ees Jee Deeb cev$e (Mele0(1.8.3.27) JeeKeele19
DevJee-eeJeeqiveJeeet e%eme Oegex megcves mLees Ie=leeeer mLe meJe peieled Heeleb j#elemleew ceee meceked
eeesefpeleew megcves megKes cee ceeb Oeeb Oeejele~ e%ees vecee es eLee les leJe efMeJes GHemebeflesles ces ceceeHesles leLewJe
mebeflesleeced~ lemceeod eLeenb leme e%emeevegeves mebefles leLee lJeceHe$e mebeflemJe~ eLeenb e%ecevegee megKes mebefles
leLee lJeceefHe le$e mebeflemJe19
YeeJeeLe&-De$e uegesHeceeueej~ F&ejesefYeJeoefle ns ceveg<ee! etecesleeesjmesokeOeejkeeespe&ielHeeuevenslJees
megKekeeefjCees efeeekeeC[me efveefceeeesOJe&eflee&iieceveMeerueeesjeqiveJeeJees mekeeMeeled keeee&efCe meeefOelJee megKes<eg
mebefmLeeEle kegle, ceoe%eeHeeueveb ceeb e meleleb vecemkegle~ HetJe&cev$eesewHekeejw Hejceb megKeb YeJeleerlevesveeskeleefceefle19
HeoeLe&-pees Deeqive Deewj Jeeeg (Oegeex) e%e kes cegKe De kees ee kejeves Jeeues (e) Deewj (megcves) megKeHe
(mLe) nQ leLee (Ie=leeeer) peue kees ee kejeves Jeeueer efeeeDeeW kees kejeves nejs (mLe) nQ Deewj meye peieled kees (Heeleced)
Heeueles nQ, Jes cegPe mes Deer ekeej Gece-Gece efeee-kegMeuelee ceW egkele ngS (cee) cegPes, e%e kejeves Jeeues kees
(megcves) megKe ceW (Oeeced) mLeeHeve kejles nQ~ pewmes en (e%e) peieoerej (e) Deewj (vece) vece nesvee (les) lesjs efuees
(efMeJes) keueeCe ceW (GHemebeflemJe) meceerHe efmLele nesles nQ, Jes Jewmes ner (ces) cesjs efuees Yeer efmLele nesles nQ, Fme keejCe
pewmes ceQ (e%eme) e%e kee Devegeve kejkes (megcves) megKe ceW efmLele neslee ntb, Jewmes legce Yeer Gme ceW (mebeflemJe) efmLele
nesDees19
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW uegesHeceeueej nw~ F&ej kenlee nw efke ns ceveg<ees! jme kes HejceeCeg kejves, peieled kes
Heeueve kes efveefcee megKe kejves, efeeekeeC[ kes nsleg Deewj THej kees leLee s{s Jee metOes peeves Jeeues Deeqive Deewj Jeeeg kes
iegCeeW mes keeeeX kees efme kejes~ Fme mes legce ueesie megKeeW ceW Deer ekeej efmLej nes leLee cesjer Dee%ee Heeuees Deewj cegPe
kees ner yeej-yeej vecemkeej kejes19
DeivesoyOeeees Fleme $eef<e me SJe~ DeeqivemejmJeleew osJeles~ Yegefjiyeeeeref$egHed vo~ OewJele
mJej
82
epegJexoYee<es
aj.
org
DeLe meeseqive keerMe efkeceLe& eeLe&veereeslegHeefoMeles
Gkele Deeqive kewmee Deewj keeeW eeLe&vee kejves eesie nw, mees Deieues cev$e ceW ekeeefMele efkeee nw
DeivesoyOeeeesMeerlece HeeNefn cee efoNees HeeNefn eefmelew HeeNefn ogefj ew HeeNefn ogjeNveeDeefJeN<eb
ve efHeNlegb ke=Ceg~ meg<eoeN eesveewN mJeeneN Jee[Nivees mebJesNMeHeleesN mJeeneN mejmJelew eMeesYeNefievewN
mJeene20
Deives~ DeNoNyOeeNeesN FleoyOeDeeNees~ DeNMeerNleNceN~ DeNefMeNleNcesleefMelece~ HeeNefn~ ceeN~ efoNees~ HeeNefn~ eefmeleeN FefleN
eefmelew~ HeeNefn~ ogefjeeN FefleN ogFew~ HeeNefn~ ogjeNvee Fefle ogDeeNvew~ DeNefJeN<eced~ veN~ efHeNlegced~ ke=Ceg~ meg<eoe~
megmeosefle megmeoe~ eesveew~ mJeene~ Jeed~ DeNivees~ mebNJesNMeHeleeN Fefle mebJesNMeHelees~ mJeene~ mejmJelew~ eNMeesNYeNefieveeN Fefle
eMeYeNefievew~ mJeene20
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deives) peieoerej! Yeeweflekees Jee (DeoyOeeees) DeoyOeceeEnefmeleceeege&mceeled lelmebyegew, DeoyOeeegJee&~

(DeMeerlece) DeMvegles JeeHveesefle ejeejb e%eb meesefleMeefelemlelmebyegew~ me Jee~ Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137]
Fefle oerIe& (Heeefn) j#e Heeefle Jee (cee) ceeced (efoees) DeefleogKeeled~ efoJeg Oeelees kegYe&e (GCee01.22) Fefle
ekeejsCe kegeleees yeenguekeeod JekeejueesHee (Heeefn) j#e j#eefle Jee (eefmelew) eke=e eemeew efmeefleye&vOeveb emee
lemee~ De$e HeeceLex elegLeea (Heeefn) Heeefle Jee (ogefjew) oge Fefe&peveb emeeb lemee~ De$e HeeceLex elegLeea~
(Heeefn) Heeefle Jee~ (ogjevew) oge Deeveer Deoveefeee emeeb lemee~ De$eeefHe HeeceLex elegLeea (DeefJe<eced)
efJe<eeefooes<ejefnleced (ve) Demceekeced (efHelegced) DeVeced~ efHelegefjleVeveecemeg Heefleced (efveIeb02.7) (ke=Ceg) keg kejesefle
Jee~ De$e meJe&$e He#es ue[Lex ueesd (meg<eoe) megKesve meeroefvle emeeb lemeeced~ De$e megHeeb meguegked [Dee07.1.39] Fefle
*s mLeeve DeekeejeosMe (eesveew) egJeefvle emeeb mee eesevf eie=&nb pevceevlejb Jee lemeeced~ eesefveefjefle ie=nveecemeg Heefleced
(efveIeb03.4) (mJeene) meg Deeneveee mee (Jeed) efeeeLex~ (Deivees) Hejcesejee Yeeweflekeee Jee (mebJesMeHelees) meceked
efJeMeefvle es les He=eLf eJeeoe HeoeLee&mles<eeb Heefle Heeuekemlemcew (mJeene) megg Deengleb kejesefle emeeb mee (mejmJelew)
mejefvle peeveefvle esve leled mejes %eeveb leleMemleb efJeeles emeeb Jeeefe lemew~ mejmJeleerefle Jee*dveecemeg Heefleced
(efveIeb01.11) (eMeesYeefievew) eMeebefme meleJeeveeoerevf e kecee&eCf e Yeefpelegb Meerueb emeemlemew (mJeene) mJekeereb HeoeLe
eleen emeeb efeeeeeb mee Deeb cev$e (Mele0(1.7.3.19-20) JeeKeele20
DevJee-ns DeoyOeeeesMeerleceeives peieoerej! lJeb e%eb ogejf ew Heeefn~ ceeb efoees eceeoeod ogKeeled Heeefn,
eefmelew Heeefn, ogjevew Heeefn, veesmceekeceefJe<eb efHelebg ke=Ceg veesmceeved meg<eoeeeb eesveew mJeene Jeed meefleeeeeb e ke=Ceg,
Jeeb eMeesYeefievew mJeene mejmJelew mebJesMeHeleesivees legYeb mJeene vecee efveleb kegce& Fleske
ns peieoerej! eeseb YeJeleeoyOeeegjMeerleceeseqiveefve&efce&le me e%eb ogejf ee Heeefle~ ceeb efoees Heeefle~ eefmelee
Heeefle~ ogjevee Heeefle~ veesmceekeceefJe<eb efHelegb kejesefle, meg<eoeeeb eesveew mJeene Jeed meefleeeeeb e nslegjefmle Jeeb lemcew
mebJesMeHeleesivees mJeene, eMeesYeefievew mejmJelew mJeene kegce& Fefle efleere20
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ ceveg<ew meJe&Lee meJe&mceeod ogKeeod j#eke Gecepevceefveefceekecee&%eeHeke
efleereesOeee
83
the
ary
as
am
aj.
org
GeceYeesieeoelee peieoerejesefmle, me SJe meoe mesJeveere~ lesve mJeme=ew mete&eJf eeglele#eHesCe eeseceeqive
ekeeefMele, meesefHe meceked efJeeesHekeejs mebeesepf ele meved meJe&Lee j#eCeeseceYeesienslegYe&Jeefle~ eee keerelf e&nslegYetleee
meleue#eCeee JesoHeee Jeeeeseceeefve pevceeefve meJe&HeoeLexYe Glke=e efJeefJeOee efJeee e ekeeefMelee YeJeefle, mee meowJe
mJeerkee&Jee mJeerkeejefeleJee Jeself e~ De$e vecees e%e Fefle e Heoeb HetJe&mceevcev$eeoekeef<e&leced~ HetJe&cev$eeskeleeveeb
ceveg<ewjvegefleeveeb kece&Ceeb Heuecevesveeskeleefceefle Jeseced20
HeoeLe&-ns (DeoyOeeees) efveefJe&Ive Deeeg osves Jeeues (Deives) peieoerej! DeeHe (DeMeerlece) ejeej mebmeej ceW
JeeHeke e%e kees (ogefjew) og DeLee&led JesoefJe e%e mes (Heeefn) j#ee keerefpees (cee) cegPes (efoees) Deefle ogKe mes
(Heeefn) yeeeFes leLee (eefmelew) Yeejer-Yeejer yevOeveeW mes (Heeefn) Deueie jefKees (ogjevew) pees og Yeespeve kejvee nw,
Gme efJeHeefe mes (Heeefn) yeeeFes Deewj (ve) nceejs efuees (DeefJe<eced) efJe<e Deeefo oes<ejefnle (efHelegced) DeVeeefo HeoeLe&
(ke=Ceg) GlHeVe keerepf ees leLee (ve) nce ueesieeW kees (meg<eoe) megKe mes efmLejlee kees osves Jeeues (eesveew) Iej ceW (mJeene)
(Jeed) Jesoeskele JeekeeeW mes efme nesves Jeeueer Gece efeeeDeeW ceW efmLej (ke=Ceg) keerefpees, efpememes nce ueesie
(eMeesYeefievew) meleJeeve Deeefo Gece keceeX kee mesJeve kejves Jeeueer (mejmJelew) HeoeLeeX kes ekeeefMele kejeves ceW Gece
%eeveegkele JesoJeeCeer kes efuees (mJeene) OeveJeeo Jee (mebJesMeHelees) Deer ekeej efpeve He=efLeJeeefo ueeskeeW ceW eJesMe
kejles nQ, Gvekes Heefle DeLee&led Heeueve kejvesnejs pees (Deivees) DeeHe nQ, Gvekes efuees (mJeene) OeveJeeo Deewj (vece)
vecemkeej kejles nQ1
ns YeieJeved peieoerej! DeeHeves pees en (DeoyOeeees) efveefJe&Ive Deeeg kee efveefcee (Deives) Yeewefleke Deeqive yeveeee
nw, Jen Yeer (DeMeerlece) meJe&$e JeeHeke e%e kees (ogefjew) og e%e mes (Heeefn) j#ee kejlee nw leLee (cee) cegPes
(efoees) Deefle ogKeeW mes (Heeefn) yeeelee nw (eefmelew) ye[s-ye[s oeefje kes yevOeveeW mes (Heeefn) yeeelee nw leLee
(ogjevew) og Yeespeve kejeves Jeeueer efeeeDeeW mes (Heeefn) yeeelee nw Deewj (ve) nceejs (efHelegced) DeVe Deeefo HeoeLe&
(DeefJe<eced) efJe<e Deeefo oes<ejefnle (ke=Ceg) kej oslee nw Jen (meg<eoe) megKe mes efmLeefle osves Jeeues (eesveew) Iej DeLeJee
otmejs pevceeW ceW (mJeene) (Jeed) Jesoeskele JeekeeeW mes efme nesves Jeeueer efeeeDeeW kee nsleg nw, nce ueesie Gme
(mebJesMeHelees) He=eLf eJeeefo ueeskeeW kes Heeueves Jeeues (Deivees) Yeewefleke Deeqive kees enCe kejkes (mJeene) nesce leLee Gmekes
meeLe (eMeesYeefievew) (mejmJelew) Gkele iegCe Jeeueer JesoJeeCeer keer eeef kes efuees (mJeene) Hejceelcee kee OeveJeeo
kejles nQ20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ ceveg<eeW kees pees meJe&JeeHeke meye ekeej mes j#ee kejves, Gece pevce
osves, Gece kece& kejeves Deewj Gece efJeee Jee Gece Yeesie osves Jeeuee peieoerej nw, Gmeer kee mesJeve meoe kejvee eesie nw
leLee pees en DeHeveer me=ef ceW Hejcesej ves Yeewefleke Deeqive, ele#e mete&ueeske Deewj efyepegueer He mes ekeeefMele efkeee nw
Jen Yeer Deer ekeej efJeee mes GHekeej uesves ceW mebegkele efkeee ngDee meye ekeej mes j#ee Deewj Gece Yeesie kee nsleg neslee
nw~ efpemekeer keerelf e& kes efveefcee meleue#eCeegkele JesoJeeCeer mes Gece pevce DeLeJee meye HeoeLeeX mes Deer-Deer efJeee
ekeeefMele nesleer nQ~ Jes meye efJeeveeW kes mJeerkeej kejves eesie nQ~ Fme cev$e ceW (vece) Deewj (e%e) es oesveeW Heo HetJe&
cev$e mes efuees nQ20
Jesoesmeerleme JeeceosJe $eef<e~ epeeHeefleos&Jelee~ Yegefjiyeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
84
epegJexoYee<es
aj.
org
me peieoerej keerMeesmleerlegHeefoMeles
mees peieoerej kewmee nw~ mees Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
JesNoesefmeN esveN lJeb osJe Jeso osNJesYees JesNoesYeJeNmlesveN cee JesNoes Yetee~
osJee ieelegefJeoes ieeNlegb efJeNJee ieeNlegefcele~ cevememHeleFNceb osJe eN%e mJeene Jeeles Oee21
JesNo~ DeNefmeN~ esve~ lJeced~ osNJeN~ JesNoN~ osNJesYe~ JesNo~ DeYeJe~ lesve~ ceeced~ JesNoN~ YeteeN~ osJee~ ieeNlegefJeNoN
Fefle ieelegefJeo~ ieeNlegced~ efJeNJee~ ieeNlegced~ FNleN~ ceveme~ HeNlesN~ FNceced~ osNJeN~ eN%eced~ mJeene~ Jeeles~ OeeN21
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Jeso) Jesefe ejeejb peieled me peieoerej~ efJeoefvle esve me $eiJesoeefoJee& (Deefme) YeJeefme Jee (esve)
efJe%eevesve Jesosve Jee (lJeced) (osJe) MegYeiegCeoele (Jeso) peeveeefme Jesef e Jee (osJesYe) efJee (Jeso) Jesoefelee
(DeYeJe) YeJeefme (lesve) efJe%eeveekeeMevesve (ceeced) efJe%eeveb efpe%eemeJes (Jeso) %eeHeke (Yetee) (osJee) efJeebme
(ieelegefJeo) ieereles mletelesveee mee ieeleg mlegeflemlemee efJeoes Jekeleej~ keefceceefvepeefve0 (GCee01.73) Devesve
ieemlegleeefJememceeled leg elee (ieelegced) ieereles %eeeles esve me ieelegJexomleced~ ieelegefjefle Heoveecemeg Heefleced
(efveIeb04.1) Devesve %eeveeLeex ie=eles (efJeJee) ueyOJee (ieelegced) ieereles Meyeles emleb e%eced (Fle) eeHvegle (ceveme)
efJe%eeveme (Heles) Heeueke (Fceced) ele#ecevegef lecevegeleJeb Jee (osJe) meJe&peielekeeMeke (e%eced) efeeekeeC[peveb
mebmeejced (mJeene) megg Deengleb nefJe kejesleveee mee (Jeeles) Jeeeew (Oee) OeeHee OeeHeeefle Jee~ De$e meJe&$e He#eevlejs
Jeleesve eLece~ yengueb vomeecee*deesiesefHe [Dee06.4.75] Fle[YeeJe Deeb cev$e (Mele0(1.9.2.2128) JeeKeele21
DevJee-ns osJe peieoerej! esve lJeb Jesoesefme meJe e Jeso, esve e lJeb osJesYees JesoesYeJemlesve lJeb ceeceefHe
Jesoes Yetee~ ns ieelegefJeoes osJee YeJevlees esve Jesosve meJee& efJeee efJeoefvle, esve eteb ieelegb efJeJee ieelegefcele~ ns cevememHeles
osJe! lJeefceceb e%eb Jeeles Oee mJeene ns osJeemleefceceb cevememHeeEle HejcesejcesJe osJeb efvelecegHeemeerOJeced21
YeeJeeLe&-ns efJeebmees ceveg<ee! eteb esve meJe&Jes$ee JesoefJeee ekeeefMelee lecesJeesHeemeb efJeefolJee
efeeekeeC[cevegee meJe&efnleb mecHeeoele~ vewJe JesoefJe%eevesve le$eeskeleefJeOeeveevegketuemeevegevesve e efJevee ceveg<eeCeeb
keoeefeled megKeb mecYeJeefle, JesoefJeeee meJe&meeef#eCeceerejb osJeb meJe&lees JeeHekeb celJewJe efveleb Oece&meevegeleejes
YeJeleself e21
HeoeLe&-ns (osJe) MegYe iegCeeW kes osvesnejs peieoerej! (lJeced) DeeHe (Jeso) ejeej peieled kes peeveves Jeeues
(Deefme) nQ, meye peieled kees (Jeso) peeveles nQ leLee (esve) efpeme efJe%eeve Jee Jeso mes (osJesYe) efJeeveeW kes efuees (Jeso)
HeoeLeeX kes peeveves Jeeues (DeYeJe) nesles nQ, (lesve) Gme efJe%eeve kes ekeeMe mes DeeHe (ceeced) cesjs efuees, pees efke ceQ
efJeMes<e %eeve keer Fe kej jne ntb, (Jeso) efJe%eeve osves Jeeues (Yetee) ntefpees~ ns (ieelegefJeo) mlegelf e kes peeveves Jeeues
(osJee) efJeevees! efpeme Jeso mes ceveg<e meye efJeeeDeeW kees peeveles nQ, Gmemes legce ueesie (ieelegced) efJeMes<e %eeve kees
(efJeJee) ee neskej (ieelegced) eMebmee kejves eesie Jeso kees (Fle) ee nes~ ns (cevememHeles) efJe%eeve mes Heeueve kejves
nejs (osJe) meJe&peieled ekeeMeke Hejcesej DeeHe (Fceced) ele#e Devegeve kejves eesie (e%eced) efeeekeeC[ mes efme
nesves Jeeues e%eHe mebmeej kees (mJeene) efeee kes Devegketue (Jeeles) HeJeve kes yeere (Oee) efmLele keerefpees~ ns efJeevees!
efleereesOeee
85
aj.
org
Gme efJe%eeve mes efJeMes<e %eeve osves Jeeues Hejcesej ner keer efvele GHeemevee kejes21
YeeJeeLe&-ns efJeeved ceveg<ees! legce ueesieeW kees efpeme Jeso peeveves Jeeues Hejcesej ves JesoefJeee ekeeefMele keer nw,
Gmekeer GHeemevee kejkes Gmeer JesoefJeee kees peeve kej Deewj efeeekeeC[ kee Devegeve kejkes meye kee efnle mecHeeove
kejvee eeefnes, keeeWefke JesoeW kes efJe%eeve kes efJevee leLee GmeceW pees-pees kens ngS keece nQ, Gvekes efkees efJevee ceveg<eeW kees
keYeer megKe veneR nes mekelee~ legce ueesie JesoefJeee mes pees meye kee mee#eer F&ej osJe nw, Gme kees meye peien JeeHeke
ceevekes efvele Oece& ceW jnes21
meb yeefn&efjleme JeeceosJe $eef<e~ Fves osJelee~ efJejedef$egHe vo~ OewJele mJej
Deiveew ngleb Jecevleefj#emLeb YetlJee kesve ejleerlegHeefoMeles
e%e ceW e{e ngDee HeoeLe& Devleefj#e ceW nj kej efkemekes meeLe jnlee nw, mees Deieues cev$e ceW ekeeMe
efkeee nw
am
meb yeNefn&j*dkelee: nNefJe<ee Ie=lesveN meceeefoNlewJe&megefYeN mecceNef~

meefceves efJeNeosJesefYej*dkeleeb efoNJeb veYees ieleg eled mJeene22
meced~ yeNefn~ DeN*dkeleeNced~ nNefJe<ee~ Ie=lesve~ meced~ DeeNefoNlew~ JemegefYeNefjefleN JemegefYe~ meced~ ceNefNefjefle
ceNledefYe~ meced~ Fv~ efJeNeosJesefYeNefjefle efJeNeosJesefYe~ DeN*dkeleeNced~ efoNJeced~ veYe~ ieNNleg~ eled~ mJeene22
the
ary
as
HeoeLe&-(meced) SkeerYeeJes efeeeeesies (yeefn&) ye=nvles meJex HeoeLee& eeqmceved leovleefj#eced~

yeefn&efjlevleefj#eveecemeg Heefleced (efveIeb01.3) (De*keleeced) mebeespeeleg (nefJe<ee) neslegcen Megb mebmke=leb nefJemlesve
(Ie=lesve) megievOeeefoiegCeegesveepesve men (meced) mebeesieeLex (Deeefolew) eoMeefYecee&mew (JemegefYe) DeiveeefoefYejefYe
(meced) efceeerYeeJes (ceef) JeeegeJf eMes<ew men (meced) cesueves (Fv) mete&ueeske (efJeeosJesefYe) mJekeerew jeqMceefYe~
jMceees eme efJeesosJee (Mele03.9.2.6) (De*ddkeleeced) ekeb mebeespeeefle (efoJeced) efoefJe ekeeMes YeJeced~
egeeieHeeiegokeeleerees eled (Dee04.2.109) Fefle Mewef<ekees eled~ (veYe) peueced~ veYe Flegokeveecemeg Heefleced
(efveIeb01.12) (ieleg) ieefle (eled) eoe (mJeene) MeesYeveb nefJepeg&nesefle eee efeeee mee Deeb cev$e
DevJee-ns ceveg<e! YeJeeefveob eeoe nesleJeb Jeb nefJe<ee Ie=lesve men mebegkeleb ke=lJeeefolewJe&megefYece&ef
men megKeb mece*dkeleeced~ Deeefceves e%es mJeene elmegievOeeefo Jeegeb nefJe mece*dkeleeced,
elmebefceefeleweJf e&eosJesefYeefo&Jeb veYe mebieleg meceked ekeeefle22
YeeJeeLe&-e%es mebMeesefOeleb eefJejiveew eef#eHeles leovleefj#es Jeeegpeuemete&ekf ejCew men Jee&ceeveefcelemlelees
ielJeekeeMemLeeved meJee&ved HeoeLee&ved efoJeeved ke=lJee meleleb epee megKeeefle lemceeled meJezce&veg<ewecemeeceeee esw
meeOevewefefJeOees e%ees efvelecevegse Fefle22
HeoeLe&-ns ceveg<e! legce (eled) peye nJeve kejves eesie Je kees (nefJe<ee) nesce kejves eesie (Ie=lesve) Ieer
Deeefo megieefvOeegkele HeoeLe& mes mebegkele kejkes nJeve kejesies, leye Jen (Deeefolew) yeejn cenerveeW (JemegefYe) Deeqive Deeefo
DeeeW efveJeeme kes mLeeve Deewj (ceef) epee kes peveeW kes meeLe efceue kes megKe kees (mece*dkeleeced) Deer ekeej ekeeMe
86
epegJexoYee<es
aj.
org
kejsiee~ (Fv) mete&ueeske pees e%e ceW es[e ngDee (mJeene) Gece efeee mes megievOeeefo HeoeLe&egkele nefJe (mebieleg)
HengBeelee nw, Gmemes (meced) Deer ekeej efceefele ngS (efJeeosJesefce) DeHeveer efkejCeeW mes (efoJeced) pees Gme kes ekeeMe
ceW Fkee nesves Jeeuee (veYe) peue kees (mece*dkeleeced) Deer ekeej eke kejlee nw22
YeeJeeLe&-pees nefJe Deer ekeej Meg efkeee ngDee e%e kes efveefcee Deeqive ceW es[
e peelee nw, Jen Devleefj#e ceW
Jeeeg peue Deewj mete& keer efkejCeeW kes meeLe efceue kej FOej-GOej Hewue kej DeekeeMe cebs njves Jeeues meye HeoeLeeX kees
efoJe kejkes Deer ekeej epee kees megKeer kejlee nw~ Fmemes ceveg<eeW kees Gece meeceeer Deewj Gece-Gece meeOeveeW mes
Gkele leerve ekeej kes e%e kee efvele Devegeve kejvee eeefnes22
kemlJesleme $eef<e me SJe~ epeeHeefleoxJelee~ efvee=odye=nleer vo~ ceOece mJej
Deiveew Jeb efkeceLe eef#eHele FlegHeefoMeles
Deeqive ceW efkemeefuees HeoeLe& es[e peelee nw, mees Deieues cev$e ceW ekeeMe efkeee nw
am
kemlJeeN efJecegeefleN me lJeeN efJecegeefleN kemcew lJeeN efJecegeefleN lemcew lJeeN efJecegeefleN~
Hees<eeeN j#emeeb YeeNieesefme23
ke~ lJeeN~ efJe~ cegeNefleN~ me~ lJeeN~ efJe~ cegeNefleN~ kemcew~ lJeeN~ efJe~ cegeNefleN~ lemcew~ lJeeN~ efJe~ cegeNefleN~ Hees<eee~
j#emeeced~ YeeNie~ DeNefmeN23
the
ary
as
HeoeLe&-(ke) megKekeejer epeceeve (lJee) leced (efJe) efJeefJeOeeLex efeeeeesies~ JeHeslesleme eeefleueesceb een
(efve01.3) (cegeefle) lepeefle (me) e%e (lJee) lJeeced (efJe) efJeMes<eeLex (cegeefle) lepeefle (kemcew) eeespeveee
(lJee) lJeeb (efJe) efJeJekeleeLex (cegeefle) eef#eHeefle (lemcew) ele meJe&megKeeeefYe&Jesled lemcew (lJee) HeoeLe&mecetnced (efJe)
efJeefMeeLex (cegeefle) lepeefle (Hees<eee) Heg<eefvle eeefCevees eeqmceved JeJenejs lemcew (j#emeeced) ogeveeced (Yeeie)
Yepeveere (Deefme) YeJeefvle Deeb cev$e (Mele0(1.9.2.33-35) JeeKeele23
DevJee-kees ceveg<emlJee leb e%eb efJecegeefle keesefHe vesleLe&~ ee e%eb efJecegeefle leb me e%e Hejcesejes
efJecegeefle~ e%ekeee& kemcew eeespeveee leb HeoeLe&mecetnceiveew efJecegeefle, ele meJe&megKeeeefYe&Jesled lemcew~ Hees<eee lJee leb
efJecegeefle, efkevleg e HeoeLe& meJeexHekeejs e%es ve eegpeles me j#emeeb Yeeieesefme YeJeefle23
YeeJeeLe&-ees ceveg<e F&ejsCe Jesoeje%eeefHeleb JeJenejb lepeefle me meJex megKewneavees YetlJee ogw Heeref[le meved
meJe&oe ogKeer YeJeefle~ kesveefeled kebefeled eefle He=b ees e%eb lepeefle lemcew eEke YeJeleerefle~ me Deen, F& ejesefHe leb
lepeleerefle~ me Hegvejen F&ej kemcew eeespeveee leb lepeleerefle~ me yetles lemcew ogKecesJe meeefolemcew~ eeseje%eeb
Heeueeefle, me megKew Heese<f elegcen&efle, ee lepeefle me SJe je#emees YeJeleerelf e23
HeoeLe&-(ke) keewve megKe eenves Jeeuee e%e kee Devegelee Heg<e (lJee) Gme e%e kees (efJecegeefle) es[lee nw
DeLee&led keesF& veneR~ Deewj pees keesF& e%e kees es[lee nw (lJee) Gme kees (me) e%e kee Heeueve kejves neje Hejcesej Yeer
(efJecegeefle) es[ oslee nw~ pees e%e kee kejves Jeeuee ceveg<e HeoeLe& mecetn kees e%e ceW es[lee nw, (lJee) Gme kees
(kemcew) efkeme eeespeve kes efuees Deeqive kes yeere ceW (efJecegeefle) es[lee nw, (lemcew) efpememes meye megKe ee nes leLee
(Hees<eee) Hegef Deeefo iegCe kes efuees (lJee) Gme HeoeLe& mecetn kees (efJecegeefle) es[lee nw~ pees HeoeLe& meye kes GHekeej
efleereesOeee
87
aj.
org
kes efuees e%e kes yeere ceW veneR egkele efkeee peelee, Jen (j#emeeced) og eeefCeeeW kee (Yeeie) DebMe (Deefme) neslee
nw23
YeeJeeLe&-pees ceveg<e F&ej kes kejves-kejeves Jee Dee%ee osves kes eesie JeJenej kees es[lee nw, Jen meye megKeeW
mes nerve neskej Deewj og ceveg<eeW mes Heer[e Heelee ngDee meye ekeej ogKeer jnlee nw~ efkemeer ves efkemeer mes Hete efke pees e%e
kees es[lee nw, Gmekes efuees keee neslee nw? Jen Gej oslee nw efke F&ej Yeer Gmekees es[ oslee nw~ efHej Jen Hetlee nw
efke F&ej Gmekees efkemeefuees es[ oslee nw? Jen Gej osves Jeeuee kenlee nw efke ogKe Yeesieves kes efuees~ pees F&ej keer
Dee%ee kees Heeuelee nw, Jen megKeeW mes egkele nesves eesie nw Deewj pees efke es[lee nw, Jen je#eme nes peelee nw23
meb Jee&mesleme $eef<e me SJe~ lJee osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
lesve e%esve Jeeb eEke eEke eeHvegce FlegHeefoMeles
Gkele e%e mes nce ueesie efkeme-efkeme HeoeLe& kees ee nesles nQ, mees Deieues cev$e ceW ekeeefMele efkeee nw
am
meb Jee&meeN HeemeeN meb leNvetefYeNjievceefnN cevemeeN me efMeNJesve~

lJee mego$eesN efJeoOeeleg jeeesvegceeg& leNvJeesh eefefueced24
meced~ Jee&mee~ Heemee~ meced~ leNvetefYe~ Deievceefn~ cevemee~ meced~ efMeNJesve~ lJee~ mego$eN Fefle mego$e~ efJe~
oNOeeNleg~ jee~ Deveg~ ceeNg&~ leNvJeh~ eled~ efJeefueefceefleN efJeefueced24
the
ary
as
HeoeLe&-(meced) meceieLex (Jee&mee) Jee&vles oerHevles meJex HeoeLee& eeqmceved JesoeOeeves lesve (Heemee) Heevles
efJepeeveefvle meJee&ved HeoeLee&ved esve %eevesve lesve (meced) mevOeeveeLex (levetefYe) levJeles megKeeefve kecee&efCe e eemeg leeefYe
(Deievceefn) eeHvegce~ ieceOeeleesueg&e*f GeceyengJeeves~ cev$es IemejCeMe0 (Dee02.4.80) Devesve uesueg&ked~ cJeese
(Dee08.2.65) Devesve cekeejme vekeejeosMe~ De$e ue[Lex ueg*d (cevemee) cevevles %eeevles meJex JeJeneje
esveevlekejCesve lesve (meced) efceeerYeeJes (efMeJesve) meJe&megKeefveefceesve (lJee) lJe#eefle levetkejeself e ogKeeefve euees meJee&ved
HeoeLee&ved efveefe Jee me peieoerej (mego$e) megg megKeb ooeleerefle me (efJeoOeeleg) efJeOeeveb kejesleg (jee)
efJeeeeeJeefe&jepeefeeeoerevf e Oeveeefve (Deveg) HeeeoLex (ceeg&) MeesOeeleg (levJe) Mejerjme (eled) eeJeled (efJeefueced)
HeefjHetCe&ced~ De$e efJeeLex efJeMeyo Deeb cev$e (Mele0(1.9.3.6) JeeKeele24
DevJee-Jeeb eme ke=Heee Je&mee Heemee cevemee efMeJesve levetefYee men jee meceievceefn~ mego$emlJesej
ke=HeeemceYeb jee mebefJeoOeeleg eomceekeb levJees efJeefueb lelmecevegceeg&24
YeeJeeLe&-ceveg<ew meJe&keeceeomesejmee%eeHeeuevemecekedHeg<eeLee&Yeeb efJeeeOeeveb, efJe%eeveb, Mejerjyeueb,
ceveMegef, keueeCeefmeef, meJeexeceeereeefe meowJe keeee&~ leLee meJex JeJeneje HeoeLee&e efveleb Mege
YeeJeveeree24
HeoeLe&-nce ueesie Heg<eeLeea neskej (Jee&mee) efpeme ceW meye HeoeLe& ekeeefMele nesles nQ, Gme Jeso kee He{vee Jee
(Heemee) efpememes HeoeLeeX kees peeveles nQ, Gme %eeve (cevemee) efpememes meye JeJenej efJeeejs peeles nQ, Gme DevlekejCe
(efMeJesve) meye megKe Deewj (levetefYe) efpeve ceW efJeHegue megKe ee nesles nQ, Gve MejerjeW kes meeLe (jee) es efJeee Deewj
eeJeefe&jepe Deeefo OeveeW kees (meceievceefn) Deer ekeej ee neW mees (mego$e) Deer ekeej megKe osves Deewj (lJee)
88
epegJexoYee<es
aj.
org
ogKeeW leLee euee kes mecee meye HeoeLeeX kees met#ce kejves Jeeuee F&ej ke=Hee kejkes nceejs efuees (jee) Gkele efJeee
Deeefo HeoeLeeX kees (mebefJeoOeeleg) Deer ekeej efJeOeeve kejs Deewj nceejs (levJe) Mejerj kees (eled) efpeleveer (efJeefueced)
JeJenejeW keer efmeef kejves keer HeefjHetCe&lee nw, Gmes (mecevegceeg&) Deer ekeej efvejvlej Meg kejs24
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees meye keecevee HeefjHetCe& kejves Jeeues Hejcesej keer Dee%ee Heeueve kejkes Deewj Deer ekeej
Heg<eeLe& mes efJeee kee DeOeeve, efJe%eeve, Mejerj kee yeue, ceve keer Megef, keueeCe keer efmeef leLee Gece mes Gece
ue#ceer keer eeef meowJe kejveer eeefnes~ Fme mecHetCe& e%e keer OeejCee Jee GVeefle mes meye megKeeW kees ee nesk es DeewjeW kees
megKe ee kejevee eeefnes leLee meye JeJenej Deewj HeoeLeeX kees efvele Meg kejvee eeefnes24
efoJeerleme $eef<e me SJe~ me$eme efJe<Cegos&Jelee~ efoJeerleejYe ef<ce Flevleme efvee=oeeea~
leLeevleefj#eefceleejYe ef<ce Hee&vlemeeeea HeeqMvo~ Heece mJej~
He=efLeJeeefceleejYeevleHee&vleme peieleer voes efve<eeo mJeje
am
me e%eef<eg ueeskes<eg efJemle=le meved eEke eEke megKeb meeOeeleerlegHeefoMeles
Jen e%e leerveeW ueeske ceW efJemle=le neskej keewve-keewve megKe kee meeOeve neslee nw, mees Deieues cev$e ceW
ekeeefMele efkeee nw
as
efoNefJe efJe<CegJe&emleN peeielesveN vomeeN leleesN efveYe&keleesN eeshmceeved sefN eb e JeNeb

efN<ceeshvleefj#es efJe<CegJe&emleN $ewgYesveN vomeeN leleesN efveYe&keleesN eeshmceeved sefN eb e JeNeb efN<ce~
He=efLeNJeeb efJe<CegJe&emle ieeeN$esCeN vomeeN leleesN efveYe&keleesN eeshmceeved sefN eb e JeNeb
efN<ceeshmceeoVeeoNmew eefleNeeeNDeievceN mJeh meb peesefle<eeYetce25
the
ary
efoNefJe~ efJe<Ceg~ efJe~ DeNeNmleN~ peeielesve~ vomee~ lele~ efveYe&keleN FefleN efveYekele~ e~ DeNmceeved~ sef~ eced~
eN~ JeNeced~ efN<ce~ DeNvleefj#es~ efJe<Ceg~ efJe~ DeNeNmleN~ $ewgYesve~ $ewmlegYesNvesefleN $ewmlegY esve~ vomee~ lele~ efveYe&keleN Fefle
efveYekele~ e~ DeNmceeved~ sef~ eced~ eN~ JeNeced~ efN<ce~ He=efLeNJeeced~ efJe<Ceg~ efJe~ DeNeNmleN~ ieeNeN$esCe~ vomee~
lele~ efveYe&keleN FefleN efveYekele~ e~ DeNmceeved~ sef~ eced~ eN~ JeNeced~ efN<ce~ DeNmceeled~ DeVeeled~ DeNmew~ eNefleNeew~
eNefleNmLeeeeN Fefle eefleNmLeeew~ Deievce~ mJeNefjefleN mJeh~ meced~ peesefle<ee~ DeNYetceN25
HeoeLe&-(efoefJe) mete&ekeeMes (efJe<Ceg) ees JesJesef JeeHveeslevleefj#emLeueJeeJeeefoHeoeLee&ved me e%e~ e%ees Jew

efJe<Ceg (Mele01.1.2.13) (efJe) efJeefJeOeeLex efeeeeesies (Deemle) eceles~ De$e meJe&$e ue[Lex ue*d (peeielesve)
peielesJe peeieleb meJe&ueeskemegKekeejkeb lesve (vomee) DeeeokeejkesCe (lele) lemceeled egueeskeeled (efveYe&kele) efJeYeeieb
ee (e) efJejesOeer (Demceeved) e%eevegele+ved (ssef) efJeCeef (eced) Meeefmelegb eesieb ogb eeefCeveced (e) HegvejLex
(Jeeced) e%eefeeevegeleej (ef<ce) efJevOce (Devleefj#es) DeJekeeMes (efJe<Ceg) e%e (efJe) efJeefJeOeieceves efeeeLex
(Deemle) ieefle ($ewgYesve) ef$egyesJe $ewgYeb ef$eefJeOemegKenslegmlesve (vomee) mJevoleeeosve (lele)
lemceeovleefj#eeled (efveYe&kele) He=LeiYetle (e) ogKeeo eeCeer (Demceeved) meJeexHekeejkeeved (sef) ogKeeefle (eced)
meJee&efnlekejced (e) meceges (Jeeced) meJe&enf lekeeefjCe (ef<ce) Heer[eece (He=efLeJeeced) efJemle=leeeeb Yetceew (efJe<Ceg)
efleereesOeee
89
the
ary
as
am
aj.
org
e%e (efJe) efJeefJeOemegKemeeOeves (Deemle) efJeefJeOemegKeeeefnslegvee eceles (ieee$esCe) ieee$ecesJe ieee$eb lesve
j#eCemeeOevesve (vomee) Deevevoeosve (lele) lemceeled He=efLeJeermLeeveeled (efveYe&kele) He=LeiYetlJeevleefj#eb iele (e)
DemceepeefJejesOeer (Demceeved) veeeeOeerMeeved (sef) Jewjeeles (eced) Me$egced (e) meceges (Jeeced) jepeeOeerMee
(ef<ce) Jewjeeecens (Demceeled) ele#eeod e%eMeesefYeleeled (DeVeeled) Deegb eesieeled (Demew) ele#eb eeeew (eefleeew)
eefleefleefvle melkeejb eeHvegJeefvle emeeb lemew (Deievce) eeHvegeece (mJe) megKeced~ mJeefjefle meeOeejCeveecemeg Heefleced
(efveIeb01.4) (meced) meceieLex (peesefle<ee) efJeeeOece&ekeeMekeejkesCe mebegkelee (DeYetce) mebielee YeJesce Deeb cev$e
DevJee-DemceeefYepee&ielesve vomeevegefleeseb efJe<Cege&%ees efoefJe Je$ebmle me Hegvemlelees efveYe&kele meved vomee
meJe peieled eerCeeefle, eesmceeved sef eb e Jeeb ef<cemlecevesve efvejekegce&~ DemceeefYeeexeb e%ewgYesve vomeeiveew
eeesefpelesvleefj#es Jeemle me Hegvemlele mLeeveeefVeYe&kele meved JeeegJe=ef peueMegefeje meJe peieled megKeeefle, eesmceeved
sef eb e Jeeb ef<cemlecevesve efveJeejeece~ DemceeefYeeexeb efJe<Cege&%ees ieee$esCe vomee He=efLeJeecevegereles, me He=efLeJeeb
Je$ebmle me lelees efveYe&kele meved He=eLf eJeermLeeved HeoeLee&ved Hees<eeefle~ eesmceeved sef eb e Jeeb ef<cemlecevesve efveef<eOeece~
JeecemceeoVeeled mJejievce~ Jeecevesve e%esveemew eefleeew peesefle<ee mebegkelee meceYetce YeJesce25
YeeJeeLe&-ceveg<ewee&Jeefvle megievOeeefoiegCeegkeleeefve JeeCeiveew eef#eHevles, leeefve He=Leked-He=Leked YetlJee
mete&ekeeMes DeekeeMes Yetceew e efJele meJee&eCf e megKeeefve meeOeeefvle~ leLee e JeeJeeqivepeueHe=efLeJeeoerefve
efMeuHeefJeeeefmew keueeev$ewefJe&ceeveeefoeeves<eg eeespevles, leeefve mete&ekeeMesvleefj#es e meJee&ved eeefCeve megKesve
efJenejeefvle~ eod Jeb mete&ekf ejCeeeqiveeje efJeeqeevleefj#eb [ieefle] HegvemleosJe YegJeceeiele HegveYet&ces mekeeMeeogHeefj
ielJee, Hegvemlele DeeielesJecesJe Hegve Hegvece&veg<ewejf lLeb Heg<eeLexve oes<eogKeMe$etved meceked efveJeee& meg Keb YeeskeleJeb
YeespeefeleJeb e~ e%eMeesefOelewJee&egpeueew<eOeVewjejesieyegefMejerjyeueJeOe&veevcenlmegKeb eeHe efJeeeekeeMesve efveleb
eefleereleeced25
HeoeLe&-(peeielesve) meye ueeskeeW kes efuees megKe osves Jeeues (vomee) Deeeokeejke peieleer vo mes nceeje
Devegeve efkeee ngDee en (efJe<Ceg) Devleefj#e ceW njves Jeeues HeoeLeeX ceW JeeHeke e%e (efoefJe) mete& kes ekeeMe ceW
(Je$ebmle) peelee nw, Jen efHej (lele) JeneB mes (efveYe&kele) efJeYeeie DeLee&led HejceeCegHe neskes meye peieled kees le=
kejlee nw~ (e) pees efJejesOeer Me$eg (Demceeved) e%e kes Devegeve kejves Jeeues nce ueesieeW mes (sef) efJejesOe kejlee nw (e)
leLee (eced) oC[ oskej efMe#ee kejves eesie efpeme og eeCeer mes (Jeeced) nce ueesie e%e kes Devegeve kejves Jeeues
(ef<ce) Deeerefle kejles nQ, Gmekees Gmeer e%e mes otj kejles nQ~ nce ueesieeW ves pees en (efJe<Ceg) e%e ($ewgYesve) leerve
ekeej kes megKe kejves Deewj (vomee) mJelev$elee osves Jeeues ef$egHed vo mes Deeqive ceW Deer ekeej mebegkele efkeee nw,
Jen (Devleefj#es) DeekeeMe ceW (Je$ebmle) HengBelee nw, Jen efHej (lele) Gme Devleefj#e mes (efveYe&kele) Deueie nes kes
Jeeeg Deewj Je<ee& peue keer Megef mes meye mebmeej kees megKe HengBeelee nw (e) pees ogKe osves Jeeuee eeCeer (Demceeved) meye
kes GHekeej kejves Jeeues nce ueesieeW kees (sef) ogKe oslee nw (e) leLee (eced) meye kes Deefnle kejves Jeeues og kees
(Jeeced) nce ueesie meye kes efnle kejves Jeeues (ef<ce) Heer[e osles nQ, Gmes Gkele e%e mes efveJeejCe kejles nQ~ nce ueesieeW
mes pees (efJe<Ceg) e%e (ieee$esCe) mebmeej keer j#ee efme kejves Deewj (vomee) Deefle Deevevo kejves Jeeues ieee$eer vo
90
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
mes efvejvlej efkeee peelee nw, Jen (He=efLeJeeced) efJemleejegkele Fme He=eLf eJeer ceW (Je$ebmle) efJeefJeOe megKeeW keer eeef kes nsleg
mes efJemle=le neslee nw, (lele) Gme He=efLeJeer mes (efveYe&kele) Deueie neskej Devleefj#e ceW peekej He=efLeJeer kes HeoeLeeX keer Hegef
kejlee nw~ (e) pees Heg<e nceejs jepe kee efJejesOeer (Demceeved) nce ueesie pees efke veee kejves Jeeues nQ, Gve mes (sef)
Jewj kejlee nw (e) leLee (eced) efpeme Me$eg peve mes (Jeeced) nce ueesie veeeeOeerMe (ef<ce) Jewj kejles nQ, Gmekee Fme
Gkele e%e mes efvele efve<esOe kejles nQ~ nce ueesie (Demceeled) e%e mes MeesOee ngDee ele#e (DeVeeled) pees Yeespeve kejves eesie
DeVe nw, Gme mes (mJe) megKeHeer mJeie& kees (Deievce) ee neW leLee (Demew) Fme ele#e ee nesves Jeeueer (eefleeew)
eeflee DeLee&led efpemeceW melkeej kees ee nesles nQ, Gmekes efuees (peesefle<ee) efJeee Deewj Oece& kes ekeeMe mes mebegkele
(meceYetce) Deer ekeej neW25
YeeJeeLe&-pees-pees ceveg<e ueesie megieefvOe Deeefo HeoeLe& Deeqive ceW es[les nQ, Jes Deueie-Deueie neskej mete& kes
ekeeMe leLee Yetecf e ceW Hewuekej meye megKeeW kees efme kejles nQ leLee pees Jeeeg, Deeqive, peue Deewj He=eLf eJeer Deeefo HeoeLe&
efMeuHeefJeeeefme keueeev$eeW mes efJeceeve Deeefo eeveeW ceW egkele efkees peeles nQ, Jes meye mete&ekeeMe Jee Devleefj#e ceW megKe
mes efJenej kejles nQ~ pees HeoeLe& mete& keer efkejCe Jee Deeqive kes eje HejceeCegHe neskes Devleefj#e ceW peekej efHej He=efLeJeer
Hej Deeles nQ, efHej Yetecf e mes Devleefj#e Jee JeneB mes Yetefce kees Deeles-peeles nQ, Jes Yeer mebmeej kees megKe osles nQ~ ceveg<eeW kees
Gefele nw efke Fmeer ekeej yeej-yeej Heg<eeLe& mes oes<e, ogKe Deewj Me$egDeeW kees Deer ekeej efveJeejCe kejkes megKe
Yeesievee YegieJeevee eeefnes leLee e%e mes Meg Jeeeg, peue, Dees<eefOe Deewj DeVe keer Megef kes eje Deejesie, yege
f Deewj
Mejerj kes yeue keer Je=e
f mes Delevle megKe kees ee neskes efJeee kes ekeeMe mes efvele eeflee kees ee nes vee
eeefnes25
mJeebYetefjleme $eef<e me SJe~ F&ejes osJelee~ Geq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe mete&MeyosvesejefJeoLee&JegHeefoMesles
Deye Deieues cev$e ceW mete& Meyo mes F&ej Deewj efJeeved ceveg<e kee GHeosMe efkeee nw
the
ary
mJeNebNYetjefmeN eses jeqMceJe&eexNoeDeefmeN Jeeex ces osefn~ mete&meeNJe=leNcevJeeJelex26
mJeNebNYetefjefle mJeeNcedYet~ DeNefmeN~ es~ jeqMce~ JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~ DeNefmeN~ Jee&~ cesN~ osNefnN~ mete&me~
DeeNJe=leNefceleeNJe=leced~ Deveg~ Dee~ JeNeNx26
HeoeLe&-(mJeebYet) mJeeb YeJeleveeefomJeHe (Deefme) Deefmle Jee (es) DeefleMeesve eMemle (jeqMce)
ekeeMeke ekeeMeceees Jee (Jeeexoe) Jeeex efJeeeb oeref b Jee ooeleerefle (Deefme) YeJeefme (Jee&) efJe%eeveb ekeeMeveb Jee
(ces) ceeced (osefn) ooeefle Jee~ (mete&me) ejeejmeelcevees peieoerejme efJeog<ees peerJeme Jee `mete& Deelcee
peielemlemLeg<ee (epeg07.42) Devesvesejme enCeced~ mete& Fefle Heoveecemeg Heefleced (efveIeb05.6) Fefle ieleLexve
%eeveHelJeeoerejes JeJenejeeHekelJeeod efJeevesJee$e ie=eles (DeeJe=leced) mecevleeod Jee&vles eeqmceved
leceereje%eeHeeuevecegHeosMeekeeMeveb Jee (Deveg) HeeeoLex (Dee) DeYeLex (Jeex) mHeeLe& Deeb cev$e
DevJee-ns peieoerej! efJevJee lJeb eses jeqMce mJeebYetjefme, Jeexoe Deefme, lJeb ces Jeex osefn~ Denb mete&me
efleereesOeee
91
am
aj.
org
leJeeJe=lecee%eeHeeuevecevJeeJeex26
YeeJeeLe&-vewJe Hejcesejme efJeog<ees peerJeme Jee keewef evceeleeefHelejew keoeefeled mle eEkelJeecesJe meJe&me ceelee
efHelee eeefmle~ leLee vewlemceeled keefeogece ekeeMenslegefJe&eeeoes Jee HeoeLeexefmle~ Dele
meJezce&veg<ewjmewJee%eeeecevegJee&veereced26
HeoeLe&-ns peieoerej! DeeHe efJeved Jee (es) Delevle eMebmeveere Deewj (jeqMce) ekeeMeceeve Jee (mJeebYet)
DeHeves DeeHe nesves Jeeues (Deefme) nQ leLee (Jeees&oe) efJeee osves Jeeues (Deefme) nQ, Fmeer mes DeeHe (ces) cegPes (Jee&)
efJe%eeve Deewj ekeeMe (osefn) oerepf ees, ceQ (mete&me) pees DeeHe ejeej peieled kes Deelcee nQ, Gvekes (DeeJe=leced) efvejvlej
meppeve peve efpemeceW Jee&ceeve nesles nQ, Gme GHeosMe kees (DevJeeJelex) mJeerkeej kejkes Jee&lee ntb26
YeeJeeLe&-Hejcesej Deewj [efJeeved] peerJe kee keesF& ceelee Jee efHelee veneR nw, efkevleg ener meye kee ceelee efHelee nw
leLee efpememes ye{ kej keesF& efJe%eeveekeeMeke efJeee osves Jeeuee veneR nw~ pewmes meye ceveg<eeW kees Fme Hejcesej ner keer Dee%ee
ceW Jee&ceeve nesvee eeefnes, Jewmes ner pees efJeeved Yeer ekeeMe Jeeues HeoeLeeX ceW DeJeefOeHe Deewj JeJenejefJeee kee nsleg nw,
efpeme kes GHeosMeHe ekeeMe kees ee neskej ekeeefMele nesles nQ, Jen keeeW ve mesJevee eeefnes26
Deives ie=nHele Fleme $eef<e me SJe~ meJe&meeeqiveoxJelee~ HetJee&s& efvee=lHeeqMvo~ Heece mJej~
Gejex ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe ie=neeefceefYejmeevegevesve eEke eEke meeOeveereefcelegHeefoMeles
as
ie=nmLe ueesieeW kees Fmekes Devegeve mes keee-keee efme kejvee eeefnes, mees Deieues cev$e ceW ekeeefMele
efkeee nw
Deives ie=nHeles megie=nHeNeflemlJeeeivesNnb ie=nHeeflevee Yeteeme megie=nHeNeflemlJeb ceeeives ie=nHeeflevee

Yetee~ DeNmLetefj CeewN ieen&Heleeefve mevleg MeNle efnceeN mete&meeNJe=leNcevJeeJelex27
the
ary
Deives~ ie=nNHeNleN Fefle ie=nHeles~ megie=nNHeNefleefjefle megie=nHeNefle~ lJeee~ DeNivesN~ DeNnced~ ie=nHeefleNvesefle ie=nHeeflevee~
YeteeNmeNced~ megie=nNHeNefleefjefle megie=nHeNefle~ lJeced~ ceee~ DeNivesN~ ie=nHeefleNvesefle ie=nHeeflevee~ YeteeN~ DeNmLetefj~ veewN~
ieen&HeleeNveerefleN ieen&Heleeefve~ meNvleg~ MeNleced~ efncee~ mete&Nme~ DeeNJe=leNefceleeNJe=leced~ Deveg~ Dee~ JeNexN27
HeoeLe&-(Deives) Hejcesej Yeeweflekees Jee (ie=nHeles) ie=efvle mLeeHeeefvle HeoeLee&ved eeqmceved yeeeC[s Mejerjs
efveJeemeeLex Jee ie=ns leme e Heefle Heeueefelee lelmebyegew (megie=nHeefle) MeesYeveeveeb ie=neCeeb Heefle Heeueefelee (lJeee)
peieoerejsCeevesve efJe%eevemegie=nmLesve Jee (Deives) meJe&mJeeefceved efJeeeeeefmeeOekees Jee (Denced) ie=nmJeeceer ceveg<ees
e%eevegelee Jee (ie=nHeeflevee) meJe&mJeeefcevee ie=nHeeuekesve Jee (Yeteemeced) mHeeLe&~ (megie=nHeefle) MeesYeveeemeew ie=nme
Heeuekee me (lJeced) peieoerejeseb Oeeefce&kees Jee (ceee) melkecee&vege$ee men (Deives) peieoerej! eMemleefJee Jee
(ie=nHeeflevee) Oeeefce&kesCe Heg<eeefLe&vee ie=nHeeuekesve Jee (Yetee) YeJes (DemLetefj) efleefvle eeqmceVeeuemes lelmLetjb
leefVeefvoleb efJeeles eeqmceved lelmLetejf ve mLetefj eLee meeeLee~ De$e efvevoeLe& Fefve (veew) DeeJeeesie&=nmecyeefvOevees
erHeg<eees (ieen&Heleeefve) ie=nHeeflevee mebegkeleeefve kecee&efCe~ ie=nHeeflevee mebeges _e (Dee04.4.90) (mevleg) YeJevleg
(Meleced) MeleeoefOekeeefve Jee (efncee) nscevlele&Je~ Yeteeefme Melee<exYe Heg<ees peerJeefle (Mele01.9.3.19)
92
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(mete&me) mJeekeeMemesejme efJeeeveeeekeeMekeme efJeog<ees Jee (DeeJe=leced) mecevleeod Jee&vlesnesje$eeefCe eeqmceved leb
meceeced (Deveg) DevegieleeLex (Dee) mecevleeled (Jeex) Jee&ceevees YeJeseced Deeb cev$e (Mele0(1.9.3.18-21)
JeeKeele27
DevJee-ns ie=nHelesives peieoerej! efJevJee lJeb megie=nHeeflejefme lJeee ie=nHeeflevee menenb megie=nHeefleYet&eemeced~
ceee ie=nHeefleveesHeeefmelemlJeb cece ie=nHeefleYet&ee~ SJeb veew erHeg<eeesiee&n&HeleevemLetejf mevlJesJeb Jee&ceeveesnb Jee&ceevee e
mete&meeJe=leb Meleb efncee DevJeeJeex27
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ DeeJeeb erHeg<eew megHeg<eeefLe&veew YetlJee eesme meJex<eeb efmLeleLe&me peielees
ie=nme meleleb j#ekees peieoerejes efJeeved Jeeefmle, leceeefele Yeewelf ekeeiveeefoYe HeoeLexYe efmLejmegKemeeOekeeefve
meJee&efCe kecee&efCe mebmeeOe Meleb Je<ee&efCe peerJesJe, leLee efpelesefvelJeYeeJesve MeleeoefOekeceefHe megKesve peerJeveb Yeg_pJens
Fefle27
HeoeLe&-ns (ie=nHeles) Iej kes Heeueve kejves nejs (Deives) Hejcesej Deewj efJeeved (lJeced) DeeHe (megie=nHeefle)
yeeeC[, Mejerj Deewj efveJeemeeLe& IejeW kes Gecelee mes Heeueve kejves Jeeues nQ, Gme (ie=nHeeflevee) Gkele iegCe Jeeues (lJeee)
DeeHe kes meeLe (Denced) ceQ (megie=nHeefle) DeHeves Iej kee Gecelee mes Heeueve kejves neje (Yeteemeced) nesTB~ ns Hejcesej!
efJeeved Jee (ceee) pees ceQ es kece& kee Devegeve kejves Jeeuee (ie=nHeeflevee) Oecee&lcee Deewj Heg<eeLeea ceveg<e ntb, Gme cegPe
mes DeeHe GHeemevee kees ee ngS cesjs Iej kes Heeueve kejves nejs (Yetee) ntefpees~ Fmeer ekeej (veew) pees nce er-Heg<e
Iej kes Heefle nQ, mees nceejs (ieen&Heleeefve) DeLee&led pees ie=nHeefle kes mebeesie mes Iej kes keece efme nesles nQ, Jes (DemLetefj)
pewmes efvejeuemelee nes, Jewmes efme (mevleg) neW~ Fme ekeej DeHeves Jee&ceeve ceW Jee&les ngS nce er Jee Heg<e (mete&me)
DeeHe Deewj efJeeved kes (DeeJe=leced) Jee&ceeve DeLee&led efpeme ceW Deer ekeej jeef$e Jee efove nesles nQ, Gme ceW (Meleb efncee)
meew Je<e& Jee meew mes DeefOeke Yeer JeleX27
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ nce oesveeW erHeg<e Heg<eeLeea neskej pees Fve meye HeoeLeeX keer efmLeefle
kes eesie mebmeejHeer Iej kee efvejvlej j#ee kejves Jeeuee peieoerej Deewj efJeeved nw, Gmekee Deeee kejkes Yeewefleke Deeqive
Deeefo HeoeLeeX mes efmLej megKe kejves Jeeues meye keece efme kejles ngS meew Je<e& peerJeW leLee efpeleseqvelee mes meew Je<e& mes
DeefOeke Yeer megKeHetJe&ke peerJeve YeesieW27
Deives JeleHele Fleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe elmeleeejCesve megKeb YeJesled leogHeefoMeles
Deye pees meleeejCe mes megKe neslee nw, mees Deieues cev$e ceW ekeeefMele efkeee nw
Deives JeleHeles JeNleceeeefj<ebN leoMekebN levcesjeOeerNoceNnb eSNJeeeqmceN meeseqmce28
Deives~ JeNleNHeNleNFefle JeleHeles~ JeNleced~ DeNeeNefj<eNced~ leled~ DeNMeNkeNced~ leed~ cesN~ DeNjeNefOeN~ FNoced~ DeNnced~ e~ SNJe~
Deeqmce~ me~ DeNeqmceN28
HeoeLe&-(Deives) melemJeHesej! (JeleHeles) Jeleb efveeleb evveeeb kece& lelHeeflelmebyegew (Jeleced) meleue#eCeced
(Deeeefj<eced) eefjleJeeved (leled) HetJeexkeleced (DeMekeced) MekeleJeeved (leled) ceee eefjlegb eesieced (ces) cece (DejeefOe)
efleereesOeee
93
as
am
aj.
org
mebmeeefOeleced (Foced) ele#eceeeefjlegcenb ceveg<e (e) eeMekece&keejer (SJe) efveeeeLex (Deeqmce) Jeex (me)
leeMekece&Yeespeer (Deeqmce) YeJeeefce Deeb cev$e (Mele0(1.9.3.22-23) JeeKeele28
DevJee-ns JeleHelesives! YeJelee ke=Heee ceoLe eod JelecejeefOe, leonceMekeceeeefj<eced~ evceeejeefOe leosJeenb
Yeges, eesnb eeMekece&keee&emq ce meesnb leeMeHeueYeesieeqmce YeJeeefce28
YeeJeeLe&-ceveg<esCesob efveesleJeb ceesoeveeR eeMeb kece& efeeles leeMecesJewejJeJemLeee Heueb Yegpeles Yees#eles
e~ veefn keefeoefHe peerJe mJekece&eJf eb HeueceefOekeb vetveb Jee eegb Meeeself e~ lemceeled megKeYeesieee Oecee&CesJe kecee&eCf e
keeee&efCe, elees vewJe keoeefeod ogKeeefve megejf efle28
HeoeLe&-ns (JeleHeles) veeeegkele efveele kece& kes Heeueve kejves nejs (Deives) melemJeHe Hejcesej! DeeHeves pees
ke=Hee kejkes (ces) cesjs efuees (Jeleced) meleue#eCe Deeefo eefme efveeceeW mes egkele meleeejCe Jele kees (DejeefOe) Deer
ekeej efme efkeee nw, (leled) Gme DeHeves DeeejCe kejves eesie mele efveece kees (DeMekeced) efpeme ekeej ceQ kejves kees
meceLe& nesTB (Deeeefj<eced) DeLee&led Gmekee DeeejCe Deer ekeej kej meketB, Jewmee cegPe kees keerefpees (e) pees ceQves
Gece Jee DeOece kece& efkeee nw, (leosJeenced) Gmeer kees Yeesielee ntb, Deye Yeer pees ceQ pewmee kejves Jeeuee (Deeqmce) ntb, Jewmes
kece& kes Heue Yeesieves Jeeuee (Deeqmce) neslee ntb28
YeeJeeLe&-ceveg<e kees ener efveee kejvee eeefnes efke ceQ Deye pewmee kece& kejlee ntb, Jewmee ner Hejcesej keer
JeJemLee mes Heue Yeesielee ntb Deewj YeesietBiee~ meye eeCeer DeHeves kece& mes efJe Heue kees keYeer veneR ee nesles, Fmemes
megKe Yeesieves kes efuees Oece&egkele kece& ner kejvee eeefnes efke efpememes keYeer ogKe veneR nes28
Deivee Fleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee~ mJeje[e<eea DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe YeeweflekeeJeiveer<eesceew keerMeiegCeew Jelexles FlegHeefoMeles
Deye mebmeejer Deeqive Deewj evcee kewmes iegCe Jeeues nQ, mees Deieues cev$e ceW ekeeMe efkeee nw
the
ary
DeNivees keJeNJeenveeeN mJeeneN meesceee efHele=celesN mJeene~

DeHenleeNDemegjeN j#ee:efme JesefoN<eo29
DeNivees~ keNJeNJeenveeNesefle keJeNJeenveee~ mJeene~ meesceee~ efHeNle=celeN Fefle efHele=celes~ mJeene~ DeHenleeN
FleHenlee~ Demegje~ j#ee:efme~ JesNefoN<eo~ JesNefoNmeo Fefle JesefoN<eo29
HeoeLe&-(Deivees) Deefle meJee&ved HeoeLee&ved oiOJee osMeevlejs eeHeeefle lemcew (keJeJeenveee) kegJeefvle
Meyoeefvle meJee& efJeee es les keJee eevleoMe&vee eevlee%eee lesYees efnleeefve kecee&eCf e keJeeefve, leeefve ees Jenefle
eeHeeefle lemcew (mJeene) megg Deen emeeb mee (meesceee) megJevleweee&efCe eeHvegJeefvle eeqmceved mebmeejs lemcew (efHele=celes)
efHelej $eleJees efveleegkelee efJeevles eeqmceved lemcew~ De$e efveleeesies celegHed~ $eleJe efHelej (Mele02.4.2.24) (mJeene)
mJeb oOeeleveee mee mJeene efeee (DeHenlee) DeHeeEnefmelee~ (Demegje) DeefJeebmees ogmJeYeeJee eeefCeve (j#eebefme)
HejHeer[kee, mJeeefLe&ve (Jesefo<eo) es Jeseeb He=eLf eJeeb meeroefvle les~ eeJeleer JesefomleeJeleer He=efLeJeer (Mele01.2.5.7) Deeb
DevJee-ceveg<ew keJeJeenveeeeivees mJeene efHele=cens meesceee mJeene efJeOeee es Jeseof <eoes j#eebmemegjee les
94
epegJexoYee<es
am
aj.
org
efveleceHenlee keeee&29
YeeJeeLe&-efJeefeg&kelee mebeesepf eleeseceeqive efMeefuHeveeb keeee&efCe Jenefle, esve mebmeejmeesHekeejsCe meeceefekeb
megKeb He=efLeJeermLeeveeb ogeveeb oes<eeCeeb e efveJe=ef e meeoeb eees efveleb efJeOese Fefle29
HeoeLe&-ceveg<eeW kees Gefele nw efke (keJeJeenveee) efJeeveeW kees efnle osves, keceeX keer eeef kejeves leLee
(Deivees) meye HeoeLeeX kees DeHeves DeeHe Ske mLeeve mes otmejs mLeeve kees HengBeeves Jeeues Yeewefleke Deeqive kee enCe kejkes
megKe kes efuees (mJeene) JesoJeeCeer mes (efHele=celes) efpeme ceW Jemevle Deeefo $eleg Heeueves kes nsleg nesves mes efHelej mebegkele nesles
nQ, (meesceee) efpememes SseeeX kees ee nesles nQ, Gme meesceuelee kees ueskes (mJeene) DeHeves HeoeLeeX kees OeejCe kejves Jeeues
Oece& mes egkele efJeOeeve kejkes pees (Jesefo<eo) Fme He=efLeJeer ceW jceCe kejves Jeeues (j#eebefme) DeewjeW kees ogKeoeeer
mJeeLeeapeve leLee (Demegje) og mJeYeeJe Jeeues cetKe& nQ, Gvekees (DeHenlee) efJeve kej osvee eeefnes29
YeeJeeLe&-efJeeveeW mes egefkele kes meeLe efMeuHeefJeee ceW mebegkele efkeee ngDee en Deeqive Gvekes efuees Gece-Gece
keeeeX keer eeef kejves Jeeuee neslee nw~ ceveg<eeW kees en e efvele kejvee eeefnes efke efpememes mebmeej kes GHekeej mes meye
megKe Deewj He=efLeJeer kes ogpeve Jee oes<eeW keer efveJe=efe nes peees29
es HeeCeerleme $eef<e me SJe~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjked HeeqMvo~ Heece mJej
keeriue#eCeemlesmegje YeJevleerlegHeefoMeles
Gkele Demegj kewmes ue#eCeeW Jeeues nesles nQ mees Deieues cev$e ceW ekeeMe efkeee nw
as
es NHeeefCe eeflecegeceeveeNDemegjeN mevle mJeNOeeeN ejefvle~

HeNjeNHegjes efveNHegjesN es YejvleNeqiveeBuueesNkeeled eCegoeleNmceeled30
es~ NHeeefCe~ eNefleNcegeceeveeN Fefle eeflecegeceevee~ Demegje~ mevle~ mJeNOeee~ ejefvle~ HeNjeNHegj Fefle HejeNHegj~
efveNHegj Fefle efveNHegj~ es~ Yejefvle~ DeNeqive~ leeved~ ueesNkeeled~ e~ vegoeNefleN~ DeNmceeled30
the
ary
HeoeLe&-(es) ceveg<ee (HeeefCe) DevlemLeeefve %eeveceOes eeMeeefve %eeveeefve meefvle leeefve (eeflecegeceevee)
DeeefYecegKeb es eleerleb cegevles lepeefvle les (Demegje) Oeccee&eokee (mevle) Jee&ceevee (mJeOeee) He=efLeJee men~
mJeOes Fefle eeJeeHe=efLeJeesvee&cemeg Heefleced (efveIeb03.30) (ejefvle) Jee&vles (HejeHegj) Hejeieleeefve
mJemegKeeLee&veOece&keeee&efCe efHeHegjefle les (efveHegj) efveke=eved ogmJeYeeJeeved efHeHegjefle Hetjeefvle les~ De$eesYee$e efkeJeHed (es)
mJeeLe&meeOevelelHeje (Yejefvle) Deveeesve HejHeoeLee&ved Oejefvle (Deeqive) peieoerej~ eg<ceele#eg<Jevle Heeoced
(Dee08.3.103) Devesve cet&veeosMe (leeved) ogeved (ueeskeeled) mLeeveeomceMe&veee (eCegoeefle) otjerkejesleg
(Demceeled) ele#eeled Deeb cev$e (Mele0(2.4.2.14-18)30
DevJee-Deeqivejerejes es HeeefCe eeflecegeceevee Demegje mevle mJeOeee ejefvle, es e HegjeHegjes efveHegj
mevleesveeesve HejHeoeLee&ved Yejefvle Oejefvle, leevemceeuueeskeeled eCegoeefle otjerkejesleg30
YeeJeeLe&-es oge ceveg<ee ceveesons JeeeqiYeefce&Lee eefjlJee He=eLf eJeeceveeesveeveeved eeefCeve Heer[efelJee mJemegKeee
HejHeoeLee&ved meefevJeefvle~ F&ejmleeved ogKeegkeleeved ceveg<eslejveereMejerjOeeefjCe ke=lJee, les<eg HeeHeHeueeefve YegkelJee
Hegvece&veg<eosnOeejCes eesieeved kejesefle~ Delees ceveg<ewjerMesYees ceveg<esYe HeeHekece&Yees Jee He=Leked efmLelJee meowJe Oece& SJe
efleereesOeee
95
am
aj.
org
mesJeveere Fefle30
HeoeLe&-(es) pees og ceveg<e (HeeefCe) %eeve kes Devegketue DeHeves DevlekejCeeW ceW efJeeejs ngS YeeJeeW kees
(eeflecegeceevee) otmejs kes meeceves efHee kej efJeHejerle YeeJeeW kes ekeeMe kejves nejs (Demegje) Oece& kees {eBHeles (mevle)
nQ~ (mJeOeee) He=efLeJeer ceW peneB-leneB (ejefvle) peeles-Deeles nQ leLee pees (HejeHegj) mebmeej mes Gues DeHeves megKekeejer
keeceeW kees efvele efme kejves kes efuees e kejves (efveHegj) Deewj og mJeYeeJeeW kees HeefjHetCe& kejves Jeeues (mevle) nQ
DeLee&led pees Deveee mes DeewjeW kes HeoeLeeX kees OeejCe kejles nQ, (leeved) Gve ogeW kees (Deeqive) peieoerej (Demceeled) Fme
ele#e Deewj Deele#e ueeske mes (eCegoeefle) otj kejs30
YeeJeeLe&-pees og ceveg<e DeHeves ceve, Jeeve Deewj Mejerj mes Pets DeeejCe kejles ngS Deveee mes Deve eeefCeeeW
kees Heer[e oskej DeHeves megKe kes efuees DeewjeW kes HeoeLeeX kees enCe kej uesles nQ, F&ej Gve kees ogKeegkele kejlee nw Deewj
veere eesefveeeW ceW pevce oslee nw efke Jes DeHeves HeeHeeW kes HeueeW kees Yeesie kes efHej Yeer ceveg<e osn kes eesie nesles nQ~ Fme mes
meye ceveg<eeW kees eesie nw efke Ssmes og ceveg<e Jee HeeHeeW mes yeekej meowJe Oece& kee ner mesJeve efkeee kejW30
De$e efHelej Flemeef<e& me SJe~ efHelejes osJelee~ ye=nleer vo~ ceOece mJej
ceveg<ewOee&efce&kee %eeefvevees efJeebme keLeb melkele&Jee FlegHeefoMeles

ceveg<e ueesieeW kees Oecee&lcee, %eeveer, efJeeved Heg<eeW kee kewmee melkeej kejvee eesie nw, mees Deieues cev$e ceW
kene nw
as
De$e efHelejes ceeoeOJeb eLeeYeeNieceeJe=<eeeOJeced~

Deceerceovle efHeNlejes eLeeYeeNieceeJe=<eeefe<ele31
De$e~ efHeNleNj~ ceeNoNeNOJeNced~ eNLeeNYeeNieefceefle eLeeYeeNieced~ Dee~ Je=<eeNeNOJeNced~ Je=<eeNeNOJeNefceefle Je=<eeOJeced~

Deceerceovle~ efHeNlej~ eNLeeNYeeNieefceefle eLeeYeeNieced~ Dee~ DeNJe=<eeNefeN<eNleN31
the
ary
HeoeLe&-(De$e) Demceekeb melkeejmebeges JeJenejs mLeeves Jee (efHelej) Heeefvle Heeueeefvle meefeeefMe#eeYeeb es
les lelmebyegew (ceeoeOJeced) n<e&eOJeced (eLeeYeeieced) Yeeieceveefleece kegJe&vleerefle eLeeYeeieced (Dee) mecevleeled
(Je=<eeeOJeced) Deevevomeskeleejes Je=<ee FJeeejle~ keeg& kee*d meueesHee (Dee03.1.11) Devesve kee*d elee~
(Deceerceovle) Deevevoeleemceeved ceesoele, efJeeeb %eeHeele Jee (efHelej) efJeebmees efJeeeoevesve j#ekee (eLeeYeeieced) Yeeieb
Yeeieb eleerefle eLeeYeeieced~ De$e JeerHmeeLex eefle~ (Dee) DeeefYecegKeleee (DeJe=<eeefe<ele) efJeeeOece&efMe#eee n<e&keejkee
YeJele~ uees[Lex ueg*d Deeb cev$e (Mele0(2.4.2.19-23) JeeKeele31
DevJee-ns efHelejes! etece$e eLeeYeeieceeJe=<eeeOJeced~ ceeoeOJecemceeved eLeeYeeieceeJe=<eeefe<eleeceerceovleemceeved
n<e&ele31
YeeJeeLe&-F&ej Dee%eeHeeefle-ceeleeefHe$eeoerved efJeog<eesOeeHekeeved Oeeefce&keeved efHele+ved meceerHemLeeveeielee
dJewJeb Jeeeb mesJeveb e keee&ced-ns DemceeqlHelejes! eteb mJeeieleceeieleemceef<ees eLeeeesieeved
YeesieeveemeveeoeResceevemceeeved mJeerke=le megKeele eeoeJeMekeb eg<ceekeefceb JemlJemceeefYejeveslegb eesieb leoe%eeHeele~
SJece$eemceeefYe melke=lee mevlees YeJevle eMveesejefJeOeevesveemceeved mLetuemet#ceefJeeeOeceexHeosMesve eLeeJeod Je&evleg~
96
epegJexoYee<es
am
aj.
org
eg<ceef&lee Jeeb efveleb meefleee ke=lJeevew keejefelJee e meJes&<eeb eeefCeveeb megKeefJeeesVeleer efveleb kegee&ceself e31
HeoeLe&-ns (efHelej) Gece efJeee Jee Gece efMe#eeDeeW Deewj efJeeeoeve mes Heeueve kejves Jeeues efJeeved ueesiees!
(De$e) nceejs melkeejegkele JeJenej DeLeJee mLeeve ceW (eLeeYeeieced) eLeeeesie HeoeLeeX kes efJeYeeie kees (DeeJe=<eeeOJeced)
Deer ekeej pewmes efke Deevevo osves Jeeues yewue DeHeveer Ieeme kees ejles nQ, Jewmes HeeDees Deewj (ceeoeOJeced) Deeveefvole Yeer
nes, leLee DeeHe nce ueesieeW kes efpeme ekeej (eLeeYeeieced) eLeeeesie DeHeveer-DeHeveer yege
f kes Devegketue iegCe efJeYeeie kees
ee neW, Jewmes (DeeJe=<eeefe<ele) efJeee Deewj Oece& keer efMe#ee kejves Jeeues nes Deewj (Deceerceovle) meye kees Deevevo
oes31
YeeJeeLe&-F&ej Dee%ee oslee nw efke ceveg<e ueesie ceelee Deewj efHelee Deeefo Oeeefce&ke meppeve efJeeveeW kees meceerHe
Deees ngS osKekej Gvekeer mesJee kejW~ eeLe&veeHetJe&ke Jeekee kenW efke ns efHelejes! DeeHe ueesieeW kee Deevee nceejs Gece Yeeie
mes neslee nw, mees DeeDees Deewj pees DeHeves JeJenej ceW eLeeeesie Deewj Yeesie Deemeve Deeefo HeoeLeeX kees nce osles nQ, Gvekees
mJeerkeej kejkes megKe kees ee nes leLee pees-pees DeeHe kes efee HeoeLe& nceejs ueeves eesie neW, Gme-Gme keer Dee%ee
oerepf ees, keeeWefke melkeej kees ee neskej DeeHe eMveesej efJeOeeve mes nce ueesieeW kees mLetue Deewj met#ce efJeee Jee Oece& kes
GHeosMe mes eLeeJeled Je=e
f egkele keerefpees~ DeeHe mes Je=e
f kees ee ngS nce ueesie Des-Des keeceeW kees kejkes leLee
DeewjeW mes Des keece kejekes meye eeefCeeeW kee megKe Deewj efJeee keer GVeefle efvele kejW31
vecees Je Flemeef<e& me SJe~ efHelejes osJelee~ ceveJes Hee&vleme yeeeer ye=nleer vo~ Dees efvee=od
ye=nleer e vo~ ceOece mJej
as
DeLe keLeb efkeceLeexeb efHele=e%e efeele FlegHeefoMeles
Deye efHele=e%e efkeme ekeej mes Deewj efkeme eeespeve kes efuees efkeee peelee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe
the
ary
vecees Je efHelejesN jmeeeN vecees Je efHelej Mees<eeeN vecees Je efHelejes peerNJeeeN vecees Je efHelej
mJeNOeeewN vecees Je efHelejes IeesjN eeN vecees Je efHelejes ceNveJesN vecees Je efHelej efHelejesN vecees Jees ie=neVe
efHelejes oe meNlees Je efHelejes os<cewNle efHelejesN Jeeme32
vece~ JeN~ efHeNleNj~ jmeee~ vece~ JeN~ efHeNleNj~ Mees<eee vece~ JeN~ efHeNleNj~ peerNJeee~ vece~ JeN~ efHeNleNj~
mJeNOeeew~ vece~ JeN~ efHeNleNj~ IeesNjee~ vece~ JeN~ efHeNleNj~ ceNveJes~ vece~ JeN~ efHeNleNj~ efHeNleNj~ vece~ JeN~ ie=neved~ veN~
efHeNleNj~ oNeN~ meNle~ JeN~ efHeNleNj~ osN<ceN~ SNleled~ JeN~ efHeNleNj~ Jeeme32
HeoeLe&-(vece) veceeYr eeJes~ e%ees vecees eef%eeevesJewveeveslelkejesefle (Mele02.4.2.24) (Je) eg<ceYeced

(efHelej) efJeeevevooeekeemlelmebyegew (jmeee) jmeYetleee efJe%eeveevevoeeHeCeee (vece) DeeeaYeeJes (Je) eg<ceYeced
(efHelej) ogKeveeMekelJesve j#ekeemlelmebyegew (Mees<eee) ogKeeveeb Me$etCeeb Jee efveJeejCeee (vece) efvejefYeceeveeLex (Je)
eg<ceYeced (efHelej) Oece&peerefJekee%eeHekeemlelmecyegew (peerJeee) peerJeefle eeCeb Oeejeefle eeCeOeejCesve meceLeex YeJeefle
eeqmceVeeegef<e lemcew (vece) MeerueOeejCeeLex (Je) eg<ceYeced (efHelej) DeVeYeesieeefoefJeeeefMe#ekeemlelmecyegew (mJeOeeew)
efleereesOeee
97
the
ary
as
am
aj.
org
DeVeee He=efLeJeerjepeee veeeekeeMeee Jee~ mJeOesleVeveecemeg Heefleced (efveIeb02.7) mJeOes Fefle eeJeeHe=efLeJeesvee&cemeg
Heefleced (efveIeb03.30) (vece) vecelJeOeejCes (Je) eg<ceYeced (efHelej) HeeHeeHelkeeueefveJeejkeemlelmebyegew (Ieesjee)
nvevles megKeeefve eeqmceved leod Ieesjb leefVeJeejCeee~ nvlesjed Iegjd e (GCee05.64) Devesve Ieesj Fefle efmeeefle (vece)
eesOeleeies (Je) eg<ceYeced (efHelej) eseveeb Heeuekee og<s eg eesOekeeefjCemlelmebyegew (ceveJes) cevevlesefYeceeveb
kegJe&efvle eeqmceved me ceveg eesOees ogeejCes<eg og<s eg leeJeveee~ eefpeceefve0 (GCee03.20) Devesve ceveleseg&ed elee
(vece) melkeejb (Je) eg<ceYeced (efHelej) eerleeHeeuekeemlelmebyegew (vece) %eeveenCeeLex (Je) eg<ceYeced (ie=neved)
ie=efvle efJeeeefoHeoeLee&ved es<eg leeved (ve) DemceYecemceekeb Jee (efHelej) efJeeeoeleejmlelmebyegew (oe) leeeveb kegle
(mele) efJeeceeveevegeceeved HeoeLee&ved (Je) eg<ceYeced (efHelej) pevekeeoemlelmebyegew (os<ce) oseemce~ [goe_ed
FlemceeoeMeeefue&*egeceyengJeeves~ efue*eeefMe<e*d [Dee03.1.86] Fle*d~ vomegYeeLee [Dee03.4.117] Fefle
ceme Dee&Oeelegkemeb%eeceeefele mekeejueesHeeYeeJe~ meeJe&Oeelegkemeb%eeceeefele `Delees ese [Dee07.2.80] FleereeosMee
(Sleled) Demceeced (Je) eg<ceYeced (efHelej) mesefJelegb eesiemlelmebyegew Jemeles Deeeoevles Mejerjb esve
leeefokeced Deeb cev$e (Mele0(2.4.2.24) JeeKeele32
DevJee-ns efHelejes jmeee Jees eg<ceYeb veceesmleg~ ns efHelej Mees<eee Jees veceesmleg~ ns efHelejes peerJeee Jees veceesmleg ~
ns efHelej mJeOeeew Jees veceesmleg~ ns efHelejes Ieesjee Jees veceesmleg~ ns efHelejes ceveJes Jees veceesmleg~ ns efHelejes efJeeeew Jees
veceesmleg~ ns efHelej melkeejee Jees vecemleg~ etecemceekeb ie=neefCe efveleceeiele~ Deeiele e efMe#eeefJees efv eleb oe~ ns
efHelejes Jeeb Jees eg<ceYeb mele HeoeLee&ved efveleb os<ce~ efHelejes etecemceeefYejsleeb Jeemees Jeeefokeb mJeerkegle32
YeeJeeLe&-De$eeveskes vece Meyoe DeveskeMegYeiegCemelkeejeesleveeLee&~ eLee Jemevleeer<ceJe<ee&MejscevleefMeefMeje
<e[=leJees jmeMees<epeerJeeVeIevelJecevetlHeeokee YeJeefvle, leLewJe es efHelejesveskeefJeeesHeosMewce&veg<eeved meleleb eerCeeefvle
leevegecew HeoeLez melke=le lesYe meleleb efJeeesHeosMee eeee32
HeoeLe&-ns (efHelej) efJeee kes Deevevo kees osves Jeeues efJeeved ueesiees! (jmeee) efJe%eeveHeer Deevevo keer eeef
kes efuees (Je) legce kees nceeje (vece) vecemkeej nes~ ns (efHelej) ogKe kee efJeveeMe Deewj j#ee kejves Jeeues efJeevees!
(Mees<eee) ogKe Deewj Me$egDeeW keer efveJe=ef e kes efuees (Je) legce kees nceeje (vece) vecemkeej nes~ ns (efHelej) Oece&egkele
peereJf ekee kes efJe%eeve kejeves Jeeues efJeevees! (peerJeee) efpememes eeCe kee efmLej OeejCe neslee nw, Gme peereJf ekee kes efuees
(Je) legce kees nceeje (vece) Meerue-OeejCe efJeefole nes~ ns (efHelej) efJeee, DeVe Deeefo YeesieeW keer efMe#ee kejves nejs
efJeevees! (mJeOeeew) DeVe, He=eLf eJeer, jepe Deewj veee kes ekeeMe kes efuees (Je) legce kees nceeje (vece) veceeYr eeJe
efJeefole nes~ ns (efHelej) HeeHe Deewj DeeHelkeeue kes efveJeejke efJeeved ueesiees! (Ieesjee) ogKemecetn keer efveJe=efe kes efuees
(Je) legce kees nceeje (vece) eesOe kee es[vee efJeefole nes~ ns (efHelej) eseW kes Heeueve kejves nejs efJeevees!
(ceveJes) ogeejCe kejves Jeeues og peerJeeW ceW eesOe kejves kes efuees (Je) legce kees nceeje (vece) melkeej efJeefole nes~
ns (efHelej) %eeveer efJeevees! (Je) legce kees efJeee kes efuees (vece) nceejer efJe%eeve enCe kejves keer Fe efJeefole nes~
ns (efHelej) eerefle kes meeLe j#ee kejves Jeeues efJeevees! (Je) legcnejs melkeej nesves kes efuees nceeje (vece) melkeej
kejvee legce kees efJeefole nes~ DeeHe ueesie nceejs (ie=neved) IejeW ceW efvele DeeDees Deewj Deekes jnes~ ns (efHelej) efJeee osves
Jeeues efJeevees! (ve) nceejs efuees efMe#ee Deewj efJeee efvele (oe) osles jnes~ ns efHelee-ceelee Deeefo efJeeved Heg<ees! nce
98
epegJexoYee<es
aj.
org
ueesie (Je) legcnejs efuees pees-pees (mele) efJeeceeve HeoeLe& nQ, Jes efvele (os<ce) osJeW~ ns (efHelej) mesJee kejves eesie
efHele= ueesiees! nceejs efoes Fve (Jeeme) Jeeefo kees enCe keerepf ees32
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Deveske yeej (vece) en Heo Deveske MegYeiegCe Deewj melkeej ekeeMe kejves kes efuees Oeje
nw~ pewmes Jemevle, eer<ce, Mejod, nscevle Deewj efMeefMej es $eleg jme, Mees<e peerJe, DeVe, keefvelee Deewj eesOe kes GlHeVe
kejves Jeeues nesles nQ, Jewmes ner efHelej Yeer Deveske efJeeeDeeW kes GHeosMe mes ceveg<eeW kees efvejvlej megKe osles nQ~ Fme mes ceveg<eeW
kees eeefnes efke Gkele efHelejeW kees Gece-Gece HeoeLeeX mes mevleg kejkes Gvemes efJeee kes GHeosMe kee efvejvlej enCe
kejW32
DeeOee Fleme $eef<e me SJe~ efHelejes osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
lew eEke eEke kele&JeefcelegHeefoMeles
Gkele efHelejeW kees keee keee kejvee eeefnes, mees Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
am
DeeOee efHelejesN ieYe kegceeNjb Heg<kejepeced~ eLesNn HegN<eesmeled33
Dee~ OeNeN~ efHeNleNj~ ieYe&ced~ kegceeNjced~ Heg<kejepeNefceefleN Heg<kejepeced~ eLee~ FNn~ Heg<e~ Demeled33
the
ary
as
HeoeLe&-(Dee) mecevleeled (Oee) Oeejele (efHelej) es Heeefvle efJeeeVeeefooevesve lelmebyegew (ieYe&ced) ieYe&efceJe
(kegceejced) yeeeeefjCeced (Heg<kejepeced) efJeeeenCeeLee& eied Oeeefjlee esve leced (eLee) esve ekeejsCe (Fn) Deeqmceved
mebmeejsmcelkegues Jee (Heg<e) efJeeeHeg<eeLe&egkeleeseb ceveg<e (Demeled) YeJesled~ ues eeesieeseced33
DevJee-ns efHelejes! eteb eLeeeb yeeeejern Mejerjelceyeueb eeHe Heg<eJeJeefle, leLewJe ieYe&efceJe Heg<kejepeb
kegceejb efJeeeefLe&veceeOee Oeejele33
YeeJeeLe&-De$e uegesHeceeueej~ F&ej Dee%eeHeeefle~ efJeefefJe&og<eerefYee efJeeeefLe&ve kegceeje efJeeeefLe&ve
kegceee&e efJeeeoeveee ieYe&Jeeee&~ eLee ieYex osn ecesCe JeOe&les leLewJe megefMe#eewJe Sleee meefeeeeb JeOe&ef eleJee
Heeueveereee~ elees efJeeeeesiesve Oeeefce&kee Heg<eeLe&egkelee YetlJee meowJe megKeegkelee YeJesegejf lesleled
meowJeevegseefceefle33
HeoeLe&-ns (efHelej) efJeeeoeve mes j#ee kejves Jeeues efJeeved Heg<ees! DeeHe (eLee) pewmes en yeeeejer (Fn)
Fme mebmeej Jee nceejs kegue ceW DeHeves Mejerj Deewj Deelcee kes yeue kees ee neskes efJeee Deewj Heg<eeLe&eg kele ceveg<e
(Demeled) nes Jewmes (ieYe&ced) ieYe& kes meceeve (Heg<kejepeced) efJeee enCe kes efuees HetueeW keer ceeuee OeejCe efkees ngS
(kegceejced) yeeeejer kees (DeeOee) Deer ekeej mJeerkeej keerefpees33
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW uegesHeceeueej nw~ F&ej Dee%ee oslee nw efke efJeeved Heg<e Deewj eqeeW kees eeefnes efke
efJeeeLeea, kegceej Jee kegceejer kees efJeee osves kes efuees ieYe& kes meceeve OeejCe kejW~ pewmes ece-ece mes ieYe& kes yeere osn
yeere ye{lee nw, Jewmes DeOeeHeke ueesieeW kees eeefnes efke Deer-Deer efMe#ee mes yeeeejer, kegceej Jee kegceejer kees es
efJeee ceW Je=efegkele kejW leLee (Gvekee) Heeueve kejW~ Jes efJeee kes eesie mes Oecee&lcee Deewj Heg<eeLe&egkele neskej meoe
megKeer neW, en Devegeve meowJe kejvee eeefnes33
Tpe&efcelemeef<e& me SJe~ DeeHees osJelee~ Yegefjiegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
efleereesOeee
99
aj.
org
Sles efHelej kesve kesve HeoeLexve melkee&Jee FlegHeefoMeles
Gkele efHelej keewve-keewve HeoeLeeX mes melkeej kejves eesie nQ, mees Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
TpeN Jenvleerjce=le Ie=leb Hee keerNueeue Heefjegleced~ mJeNOee mLe leNHe&ele ces efHeNle+ved34
Tpe&ced~ Jenvleer~ DeNce=leced~ Ie=leced~ Hee~ keerNueeueced~ HeNefjegleNefceefle Heefjegleced~ mJeNOee~ mLeN~ leNHe&ele~ cesN~
efHeNle+ved34
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Tpe&ced) Fb efJeefJeOeb jmeced~ Te&me (Mele01.5.4.2) (Jenvleer) eeHeevleer mJeeefoe DeeHe

(Dece=leced) meJe&jesienjb megjmeb efceeefokeced (Ie=leced) Deepeced (Hee) ogiOeced (keerueeueced) mebgmebmke=leceVeced~ keerueeueb
FleVeveecemeg Heefleced (efveIeb02.7) (Heefjegleced) Heefjle meJe&le egleb megjmeeesiesve HeefjHekeJeb Heueeefokeced (mJeOee) es
mJecesJe oOeles les (mLe) meJex efHele=meseJf evees YeJele (leHe&ele) megKeele (ces) cece (efHele+ved) HetJeexkeleeved34
DevJee-ns Heg$eeoees! eteb ces cece efHele+vetpe Jenvleerjce=leb Ie=leb Hee keerueeueb Heefjegleb oJee leHe&elewJeb
lelmesJevesve efJeee eeHe mJeOee mLe HejmJeleeiesve meoe mJemesefJevees YeJele34
YeeJeeLe&-F&ej Dee%eeHeeefle~ ceveg<ee meJee&ved Heg$eeYe=leerved elesJeceeefoMevleg eg<ceeefYece&ce efHelejes pevekee
efJeeeeoee eerlee efveleb mesJeveeree~ eLee lewyee&ueeJemLeeeeb efJeeeeoevemecees e Jeeb eteb e HeeefueleemleLewJeemceeefYejefHe
les meJe&oe meJe&Lee melkee&Jee~ elees vewJeemceekeb ceOes keoeefeefeeveeMeke=leIveleeoes<eew YeJesleeefceefle34
F&ejsCe eeoeqmceVeOeees Jeseeefojeveb, e%eme HeueiecevemeeOekeeefve meeceeerOeejCeced, Deivesot&lelJeekeeMeveced,
Deelcesevq eeefoMeesOeveb, megKeYeesiees, JesoekeeMeveb, Heg<eeLe&meeOeveb, egs efJepeekejCeb, Me$egefveJeejCeb, s<eleeieesiveeoerveeb
eeves<eg eespeveb, He=efLeJeeefoYe GHekeejenCeced, F&ejs eerelf eefo&JeiegCeefJemlejCeb, meJe&j#eCeb, JesoMeyoeLe&JeCe&veb,
JeeJeiveeoerveeb HejmHejcesueveb, Heg<eeLe&enCeced, Geceeveeb HeoeLee&veeb mJeerkejCeb, ef$e<eg ueeskes<eg e%eengleJeme ieceveb,
Hegvemlemceeoeieceveb, mJeebYetMeyoeLe&JeCe&veb, ie=nmLeke=leb, meleeejCeced, Deiveew nescees, ogeveeb efveJeejCeb, efHele=Ceeb mesJeveb
eeseb leevceveg<ew mebeerlee mesJeveereefceefle eLeceeOeeeeLexve meneme efleereeOeeeeLe&me mebieeflejmleerefle Jeseced34
HeoeLe&-ns Heg$eeefokees! legce (ces) cesjs (efHele+ved) HetJees&kele iegCe Jeeues efHelejeW kees (Tpe&ced) Deveske ekeej kes
Gece-Gece jme (Jenvleer) megKe ee kejves Jeeues mJeeefo peue (Dece=leced) meye jesieeW kees otj kejves Jeeues Dees<eefOe
efceeefo HeoeLe& (Hee) otOe (Ie=leced) Ieer (keerueeueced) Gece-Gece jerefle mes Hekeeee ngDee DeVe leLee (Heefjegleced) jme
mes etles ngS Hekes HeueeW kees oskes (leHe&ele) le= kejes~ Fme ekeej legce Gvekes mesJeve mes efJeee kees ee neskej (mJeOee)
HejOeve kee leeie kejkes DeHeves Oeve kes mesJeve kejves Jeeues (mLe) nesDees34
YeeJeeLe&-F&ej Dee%ee oslee nw efke meye ceveg<eeW kees Heg$e Deewj veewkej Deeefo kees Dee%ee oskes kenvee eeefnes efke
legce kees nceejs efHelej DeLee&led efHelee-ceelee Deeefo Jee efJeee kes osves Jeeues eerefle mes mesJee kejves eesie nwb~ pewmes efke GvneWves
yeeueeJemLee Jee efJeeeoeve kes mecee nce Deewj legce Heeues nQ, Jewmes nce ueesieeW kees Yeer Jes meye keeue ceW melkeej kejves
eesie nwb, efpememes nce ueesieeW kes yeere ceW efJeee kee veeMe Deewj ke=leIvelee Deeefo oes<e keYeer ve ee neW34
F&ej ves Fme otmejs DeOeee ceW pees-pees Jesefo Deeefo e%e kes meeOeveeW kee yeveevee, e%e kee Heue ieceve Jee
meeOeve, meeceeer kee OeejCe, Deeqive kes otleHeve kee ekeeMe, Deelcee Deewj Feqveeefo HeoeLeeX keer Mege
f , megKeeW kee Yeesie,
100
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Jeso kee ekeeMe, Heg<eeLe& kee mevOeeve, eg ceW Me$egDeeW kee peerlevee, Me$egDeeW kee efveJeejCe, s<e kee leeie, Deeqive Deeefo
HeoeLeeX kees meJeeefjeeW ceW egkele kejvee, He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX mes GHekeej uesvee, F&ej ceW eerefle, Des-Des iegCeeW kee
efJemleej Deewj meye keer GVeefle kejvee, Jeso Meyo kes DeLe& kee JeCe&ve, Jeeeg Deewj Deeqive Deeefo kee HejmHej efceueevee,
Heg<eeLe& kee enCe, Gece-Gece HeoeLeeX kee mJeerkeej kejvee, e%e ceW nesce efkees ngS HeoeLeeX kee leerveeW ueeske ceW peevee
Deevee, mJeebYet Meyo kee JeCe&ve, ie=nmLeeW kee kece&, mele kee DeeejCe, Deeqive ceW nesce, ogeW kee efveJeejCe Deewj efpeveefpeve kee mesJeve kejvee kene nw, Gve-Gve kee mesJeve ceveg<eeW kees eerefle kes meeLe kejvee DeJeMe nw~ Fme ekeej mes
eLeceeOeee kes DeLe& kes meeLe efleereeOeee kes DeLe& keer mebieefle peeveveer eeefnS34
Fefle eercelHeefjJeepekeeeee& eeregleoeevevomejmJeleermJeeefcevee megefJejefeles mebmke=leee&Yee<eeefJeYetef<eles
epegJexoYee<es efleereesOeee mecHetCe&2
aj.
org
Dees3ced
DeLe le=leereesOeeeejcYe
DeefmceVeOeees ef$e<eefce&v$ee mevleerefle JesefoleJeced
le$e meefceOesleme eLececev$emeeefjme $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe Yeeweflekeesefive keJe keJeesHeeeskeleJe FlegHeefoMeles
Deye leermejs DeOeee kes Heefnues cev$e ceW Yeewelf eke Deefive kee efkeme-efkeme keece ceW GHeeesie kejvee
eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
meNefceOeeNeive ogJemele Ie=lewyeexOeeNleeefleefLeced~ Deeefmceved nNJee pegnesleve1
meNefceOesefle meNcedFOee~ DeNefiveced~ ogJeNmeNleN~ Ie=l ew~ yeesNOeNeNleN~ DeefleefLeced~ Dee~ DeNefmceNved~ nNJee~ pegnesleNveN1
the
ary
as
HeoeLe&-(meefceOee) meceefieOeles eoerHeles eee leee~ De$e mecHetJee&efovOes ke=lees yengueced

[Dee0Jee03.3.113] Fefle kejCes efkeJeHed~ (Deefiveced) Yeewelf ekeced (ogJemele) mesJeOJeced (Ie=lew) MeesefOelew
megievOeeefoegewIe=&leeefoefYeee&ves<eg peueJee<HeeefoefYeJee&~ Ie=leefcelegokeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.12) De$e
yengJeeveceveskemeeOeveeesleveeLe&ced~ (yeesOeele) GerHeele (DeefleefLeced) DeefJeeceevee efleefLee&me leced (Dee) mecevleeled
(Deefmceved) Deiveew (nJee) oelegceegceeoelegcene&eCf e Jemletefve~ De$e MesMvoefme yengueced [Dee06.1.68] Fefle ueesHe~
(pegnesleve) eef#eHele~ De$e ngOeeleesueexef ceOeceyengJeeves~ leveHed Fefle leveyeeosMe~ Deeb cev$e (Mele06.8.1.6)
JeeKeele1
DevJee-ns efJeebmees eteb meefceOee Ie=lewjeive yeesOeele, leceefleefLeefceJe ogJemele~ Deefmceved nJee nesleJeeefve
JeeCeepegnesleve eef#eHele1
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee ie=nmLee ceveg<ee DeemeveeVepeueJeefeeJeeveeefoefYeeceiegCeceefleeELe mesJevles, leLewJe efJeefe&%eJesoerkeueeev$eeeves<Jeeive mLeeHeefelJee eLeeeesiewejf vOeveepepeueeefoefYe eoerHe
JeeegJe=ef peueMege
f eeveesHekeejee efveleb keeee& Fefle1
HeoeLe&-ns efJeeved ueesiees! legce (meefceOee) efpeve FvOeveeW mes Des ekeej ekeeMe nes mekelee nw, Gve ueke[er Ieer
DeeefokeeW mes (Deefiveced) Yeewefleke Deefive kees (yeesOeele) GerHeve DeLee&led ekeeefMele kejes leLee pewmes (DeefleefLeced) DeefleefLe
kees DeLee&led efpemekes Deeves-peeves Jee efveJeeme kee keesF& efove efveele veneR nw, Gme mebveemeer kee mesJeve kejles nQ, Jewmes Deefive
kee (ogJemele) mesJeve kejes Deewj (Deefmceved) Fme Deefive ceW (nJee) megievOe kemletjer, kesmej Deeefo, efce, ieg[, Mekekej
Deeefo Heg Ieer, otOe Deeefo, jesie kees veeMe kejves Jeeues meesceuelee DeLee&led ieg[teer Deeefo Dees<eOeer, Fve eej-ekeej kes
meekeue kees (Deepegnesleve) Des ekeej nJeve kejes1
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes ie=nmLe ceveg<e Deemeve, DeVe, peue, Je Deewj
102
epegJexoYee<es
aj.
org
efeeJeeve Deeefo mes Gece iegCe Jeeues mebveemeer Deeefo kee mesJeve kejles nQ, Jewmes ner efJeeved ueesieeW kees e%e, Jesoer,
keueeev$e Deewj eeveeW ceW mLeeHeve kej eLeeeesie FvOeve, Ieer, peueeefo mes Deefive kees epJeefuele kejkes Jeeeg, Je<ee&peue keer
Megef Jee eeveeW keer jevee efvele kejveer eeefnS1
megmeefceeesleme megegle $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve me keerMe keLecegHeeespeveereeslegHeefoMeles
efHej Jen Yeewelf eke Deefive kewmee nw, efkeme ekeej GHeeesie kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nw
megmeefceee MeeseN fe<es Ie=leb leerNJeb pegnesleve~ DeNivees peeNleJesomes2
megmeefceeNesefle megmeefceee~ MeesNefe<es~ Ie=leced~ leerNJeced~ pegnesleNveN~ DeNivees~ peeNleJesomeN Fefle peeNleJesomes2
the
ary
as
am
HeoeLe&-(megmeefceee) megg meceefiees oermleefmceved~ De$e meJe&$e megHeeb meguegied [Dee07.1.39] Fefle
meceermLeeves elegLeea~ (Meesefe<es) MeeseOf eles oes<eefveJeejkes (Ie=leced) Deepeeefokeced (leerJeced) meJe&oes<eeCeeb efveJeejCes
leer#CemJeYeeJeced (pegnesleve) eef#eHele, efmeefjme HetJe&Jeled~ (Deivees) HeoenekeeMesoveeefoiegCemJeYeeJes (peeleJesomes)
peeles peeles GlHeVes GlHeVes HeoeLex efJeeceevemleefmceved~ peeles peeles efJeele Fefle Jee~ peeleefJeees Jee peeleOevees peeleefJeees Jee
peelee%eevees eeppeele HeMetveefJevolesefle leppeeleJesomees peeleJesomlJeefceefle~ efve07.19.2
DevJee-ns ceveg<ee! eteb megmeefceee megmeefces Meesefe<es Meesefeef<e peeleJesomes peeleJesoefme Deivees Deiveew leerJeb
Ie=leegnesleve2
YeeJeeLe&-ceveg<ewjefmceved eoersiveew MeerIeb oes<eefveJeejkeeefCe MeesefOeleeefve JeeefCe eef#eHe megKeeefve
meeOeveereeveerefle2
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! legce (megmeefceee) Des ekeej ekeeMeHe (Meesefe<es) Meg efkees ngS oes<eeW kee
efveJeejCe kejves Jee (peeleJesomes) meye HeoeLeeX ceW efJeeceeve (Deivees) He, oen, ekeeMe, sove Deeefo iegCe mJeYeeJe
Jeeues Deefive ceW (leerJeced) meye oes<eeW kes efveJeejCe kejves ceW leer#Ce mJeYeeJe Jeeues (Ie=leced) Ieer efce Deeefo HeoeLeeX kees
(pegnesleve) Des ekeej iesjes2
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Fme epJeefuele Deefive ceW peuoer oes<eeW kees otj kejves Jeeues ee Meg efkees ngS HeoeLeeX kees
iesj kej F megKeeW kees efme kejvee eeefnes2
leb lJesleme Yeejepe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
ceveg<ew me efveleb Je&veere FlegHeefoMeles
ceveg<eeW kees Gkele Deefive keer efvele Je=e

f kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
leb lJee meNefceefjefjes Ie=lesve Je&eeceefme~ ye=nesee eefJee3

leced~ lJeeN~ meNefceNefefjefle meNefceledefYe~ DeNefj~ Ie=lesve~ JeN&eeNceNefmeN~ ye=nled~ MeesNeN~ eNefJeNeN3
le=leereesOeee
103
am
aj.
org
HeoeLe&-(leced) Yeewelf ekeceefiveced (lJee) e~ De$e Jelee (meefceef) keeeefoefYe (Deefj) Deefle
eeHeeefle e meesefj~ DeejeDeveeDeevee (efve03.17) (Ie=lesve) HetJeexesve (Je&eeceefme) Je&eece~ De$e
Fovlees ceefme [Dee07.1.46] FleerkeejeosMe~ (ye=nled) cenled eLee meeled leLee (Meese) Meeseefle ekeeMeles~ De$e
Jeleesve ue[Lex ueesd~ eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe&e~ (eefJee) eesefleMeesve egJee
HeoeLee&veeceefceeerkejCes yeueJeeved me~ eefJe SJe eefJee~ De$e egJeved Meyoeefoved eleemlelees veJemetjcele&eefJesYees
eled (Dee0Jee05.4.36) Fefle Jeeefle&kesve mJeeLex elelee~ Deeb cev$e (Mele01.3.3.25-26) JeeKeele3
DevJee-Jeeb eesefjesefje eefJee eefJeeesefiveye=&nesecenod eLee meeled, leLee Meeseefle ekeeMeles lJee
leb meefceefIe=&lesve Je&eeceefme Je&eece eoerHeeece3
YeeJeeLe&-ceveg<eweex iegCewce&neved HetJeexkeleesefiveJe&e&les, me nesceefMeuHeefJeeeefmees meeOevewefjvOeveeefoefYe mesefJelJee
efveleb Je&veere Fefle3
HeoeLe&-nce ueesie pees (Deefj) HeoeLeeX kees ee kejeves Jee (eefJee) HeoeLeeX kes Yeso kejves ceW Deefle
yeueJeeved (ye=nled) ye[s lespe mes egkele Deefive (Meese) ekeeMe kejlee nw (leced) Gmekees (meefceef) keeeefo Jee (Ie=lesve)
Ieer Deeefo mes (Je&eeceefme) ye{eles nQ3
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees pees meye iegCeeW mes yeueJeeved HetJe& kene ngDee Deefive nw, Jen nesce Deewj efMeuHeefJeee keer
efmeef kes efuees ueke[er, Ieer Deeefo meeOeveeW mes mesJeve kejkes efvejvlej Je=e
f egkele kejvee eeefnes3
GHe lJesleme epeeHeefle$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
as
efHej Jen Deefive kewmee nw, mees Deieues cev$e ceW kene nw
GHe lJeeives nNefJe<celeerIe&=leeeere&vleg ne&le~ peg<emJe meNefceOeesN cece4

GHe~ lJeeN~ DeNivesN~ nNefJe<celeer~ Ie=leeeer~ eNvleg~ nNe&NleN~ peg<emJe~ meNefceOeNFefle meNcedFOe~ cece4
the
ary
HeoeLe&-(GHe) meeceerHes (lJee) leced (Deives) Deefiveced (nefJe<celeer) eMemleeefve nJeeRe<f e efJeevles eemeg lee, De$e
eMebmeeLex celegHed~ (Ie=leeeer) ee Ie=leceepeeefokeb peueb Jeeeefvle eeHeeefvle lee (evleg) eeHvegJevleg (ne&le) eeHeke
keceveerees Jee (peg<emJe) peg<eles~ De$e Jeleees ue[Lex ueesd e (meefceOe) keeeefomeeceeer (cece) kecee&vegeleg4
DevJee-ns ceveg<ee! ees ne&leeives eeHeke keceveereesefivece&ce meefceOees peg<emJe peg<eles mesJeles~ eLee leceslee
meefceOees evleg, eeHvegJevleg leLeeefmceved eteb nefJe<celeerIe=&leeeer meefceOe eefleefoveb meefevegle4
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&oeefmceVeiveew meefceOe Deengleee eef#eHevles, me Slee Hejcemet#cee ke=lJee Jeeegvee men
osMeevlejb eeHeefelJee ogie&vOeeefooes<eeCeeb efveJeejCesve meJee&ved megKeeleerelf e Jeseof leJeced4
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (ne&le) eeef kee nsleg Jee keecevee kes eesie (Deives) eefme Deefive (cece) e%e kejves
Jeeues cesjs (meefceOe) ueke[er Ieer Deeefo HeoeLeeX kees (peg<emJe) mesJeve kejlee nw, efpeme ekeej (lJee) Gme Deefive kees Ieer
Deeefo HeoeLe& (evleg) ee neW, Jewmes legce (nefJe<celeer) es nefJeegkele (Ie=leeeer) Ie=le Deeefo HeoeLeeX mes mebegkele Deengelf e
Jee kee Deeefo meeceeer eefleefove meefele kejes4
104
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<e ueesie peye Fme Deefive ceW kee, Ieer Deeefo HeoeLeeX keer Deengefle es[les nQ, leye Jen Gvekees
Deefle met#ce kej kes Jeeeg kes meeLe osMeevlej kees ee kejekes ogie&vOeeefo oes<eeW kes efveJeejCe mes meye eeefC eeeW kees megKe oslee
nw, Ssmee meye ceveg<eeW kees peevevee eeefnes4
YetYeg&Je mJeefjleme epeeHeefle$e&ef<e~ DeefiveJeeegmetee& osJelee~ owJeer ye=nleer vo~ eewefjJesleme
efvee=od ye=nleer vo~ GYee$e ceOece mJej
Hegve me efkeceLe& GHeeespeveere FlegHeefoMeles
efHej Gme Deefive kee efkemeefuees GHeeesie kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
am
YetYeg&JeN mJeheezefjJe Yetcvee He=efLeNJeerJe JeefjcCee~

lemeemles He=efLeefJe osJeepeefve He=hsefiveceVeeNoceNVeeeeNeeoOes5
Yet~ YegJe~ mJe~ eewefjJesefleN eewFJe~ Yetcvee~ He=efLeNJeerJesefle He=efLeNJeerFJe~ JeNefjcCeeN~ lemee~ lesN~ He=efLeNefJeN~
osNJeNeNpeNveerefle osJeepeefve~ He=s~ DeNefiveced~ DeNVeeNoefceleVeDeNoced~ DeNVeeeeNesleVeNDeeee~ Dee~ oNOesN5
the
ary
as
HeoeLe&-(Yet) Yetefce~ Yetefjefle Jew epeeHeefleefjceecepeveele~ (YegJe) YegJeefjlevleefj#eced (mJe) mJeefjefle

efoJecesleeJee~ FomeJe eeJeefoces ueeskee~ meJexCewJeeOeereles~ Mele02.1.4.11~ (eewefjJe) eLee mete&ekeeMeegkele
DeekeeMes (Yetcvee) efJeYegvee (He=efLeJeerJe) eLee efJemle=lee Yetefce (JeefjcCee) esiegCemecetnvs e (lemee) Je#eceeCeeee (les)
Demee ele#eeee~ De$e Jelee~ (He=efLeefJe) He=efLeJee (osJeepeefve) osJee epeefvle emeeb lemee~ De$eesYee$e
eeefleHeefokeefveoxMeeveeceLe&lev$elJeeled <eeLex eLecee efJeHeefjCeceles~ (He=s) GHeefj (Deefiveced) Yeeweflekeced (DeVeeoced) eesVeb
eJeeefokeb meJe&ceefe leced (DeVeeeee) Deegb eesieceeceVeb e leoeb eeVeeeb e lemcew (Dee) mecevleeled (oOes) mLeeHeeeefce~
Deeb cev$e (Mele02.1.4.11-28) JeeKeele5
DevJee-DenceVeeeee Yetcvee eewefjJe JeefjcCee He=eLf eJeerJe lesmee ele#eeeemlemee Deele#eeee
Devleefj#eueeskemLeeee osJeepeefve osJeepevee He=efLeefJe, He=efLeJee He=s, He=esHeefj YetYeg&Je mJeueexkeevleie&leceVeeoceefiveceeoOes,
mLeeHeeeefce5
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueejew~ ns ceveg<ee! eteceerejsCe jefeleb $ewueeskeeesHekeejkeb mJeJeeHlee mete&ekeeMemeo=Meb
eswieg&Cew He=efLeJeermeceeveb mJemJeueeskes meefVeefnleefcececeeive keee&emf eeLe eelvesveesHeeespeele5
HeoeLe&-ceQ (DeVeeeee) Ye#eCe eesie DeVe kes efuees (Yetcvee) efJeYeg DeLee&led Ssee& mes (eewefjJe) DeekeeMe ceW
mete& kes meceeve (JeefjcCee) Des-Des iegCeeW mes (He=efLeJeerJe) efJemle=le Yetefce kes legue (les) ele#e Jee (lemee)
Deele#e DeLee&led DeekeeMeegkele ueeske ceW jnves Jeeueer (osJeepeefve) osJe DeLee&led efJeeved ueesie peneB e%e kejles nQ Jee
(He=efLeJeer) Yetefce kes (He=s) He= kes THej (Yet) Yetefce (YegJe) Devleefj#e (mJe) efoJe DeLee&led ekeeMemJeHe mete&ueeske
Fvekes Devleie&le jnves leLee (DeVeeoced) eJe Deeefo meye DeVeeW kees Ye#eCe kejves Jeeues (Deefiveced) eefme Deefive kees
(DeeoOes) mLeeHeve kejlee ntB5
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW oes GHeceeueej nQ~ ns ceveg<e ueesiees! legce F&ej mes leerve ueeskeeW kes GHekeej kejves Jee
le=leereesOeee
105
aj.
org
DeHeveer Jeeef mes mete& ekeeMe kes meceeve leLee Gece-Gece iegCeeW mes He=eLf eJeer kes meceeve DeHeves-DeHeves ueeskeeW ceW efveke
jnves Jeeues jes ngS Deefive kees keee& keer efmeef kes efuees elve kes meeLe GHeeesie kejes5
Deeeefceleme meHHe&je%eer ket$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLeeefiveefveefceesve He=efLeJeerYeceCeefJe<ee GHeefoMeles
Deye Deefive kes efveefcee mes He=efLeJeer kee YeceCe neslee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW ekeeefMele efkeee
nw
Deeeb ieew He=efMvejeceerNomeoved ceeNlej Hegj~ efHeNlej e eNevlmJe6
Dee~ DeNeced~ ieew~ He=efMve~ DeNeNceerNled~ Demeoled~ ceeNlejced~ Hegj~ efHeNlejced~ eN~ eNeefVeefle eNeved~ mJeNefjefleN
mJeh6
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Dee) DeYeLex (Deeced) ele#e (ieew) ees ieefle me Yetieesue~ ieewefjefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced~
(efveIeb01.1) ieewefjefle He=efLeJee veeceOeseced~ eod otjb ielee YeJeefle~ eeemeeb Yetleeefve ieefvle (efve02.5) (He=efMve)
Devleefj#es~ De$e megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle meceskeJeeves eLecewkeJeeveced~ He=efMveefjefle meeOeejCeveecemeg
Heefleced~ (efveIeb01.4) (Deeceerled) eeceefle, De$e ue[Lex ueg*d~ (Demeoled) mJeke#eeeeb Yeceefle~ De$eeefHe ue[Lex ueg*d
(ceelejced) mJeeesefveceHe~ peueefveefceesve He=efLeJeglHees (Hegj) HetJe HetJe&ced (efHelejced) Heeuekeced (eeved) eke=leee ieved
(mJe) Deeefoleced~ mJejeefolees YeJeefle~ (efve02.14)~ Deeb cev$e (Mele02.1.4.29 efveieoJeeKeele6
DevJee-Deeb ieew He=efLeJeerieesue mJe efHelejb Hegj eevceelejceHee eeved He=efMvejvleefj#es Deeeceeroeeeceefle
mecevleeod Yeceefle6
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&mceeppeueeefiveefveefceeeslHeVeeseb Yetieesueesvleefj#es mJeke#eeeeceeke<e&Cesve j#ekeme
mete&meeefYele eefle#eCeb Yeceefle, lemceeonesje$eMegkeueke=<CeHe#elJe&eveeoerevf e keeueefJeYeeiee eceMe mecYeJevleerelf e
Jeseced6
HeoeLe&-(Deeced) en ele#e (ieew) ieesueHeer He=eLf eJeer (efHelejced) Heeueves kejves Jeeues (mJe) mete&ueeske kes
(Hegj) Deeies-Deeies Jee (ceelejced) DeHeveer eesevf eHe peueeW kes meeLe Jee&ceeve (eeved) Deer ekeej eueleer ngF&
(He=efMve) Devleefj#e DeLee&led DeekeeMe ceW (Deeeceerled) eejeW lejHe Ietceleer nw6
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees peevevee eeefnes efke efpememes en Yetieesue He=efLeJeer peue Deewj Deefive kes efveefcee mes GlHeVe
ngF& Devleefj#e Jee DeHeveer ke#ee DeLee&led eesefveHe peue kes meefnle Deeke<e&CeHeer iegCeeW mes meye keer j#ee kejves Jeeues mete&
kes eejeW lejHe #eCe-#eCe Ietceleer nw, Fmeer mes efove jeef$e, Megkeue Jee ke=<Ce He#e, $eleg Deewj Deeve Deeefo keeue-efJeYeeie
ece mes mecYeJe nesles nQ6
Devleefjleme meHe&je%eer ket$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
meesefive keLebYetle FlegHeefoMeles
Jen Deefive kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
106
epegJexoYee<es
aj.
org
DeNvleejefle jeseNveeme eeNCeeoHeeveNleer~ JeKeved ceefnN<ees efoJeced7
DeNvleefjleNvle~ eNjefleN~ jesNeNvee~ DeNmeN~ eeNCeeled~ DeNHeeNveNleerleHeDeNveNleer~ efJe~ DeNKeNved~ ceNefnN<e~ efoJeced7
as
am
HeoeLe&-(Devle) yeeeC[Mejerjeesce&Oes (ejefle) ieefle (jesevee) oeref (Deme) Deives (eeCeeled)

yeeeC[Mejerjeesce&Oe TOJe&ieceveMeerueeled (DeHeeveleer) DeHeeveceOeesieceveMeerueb efve<Heeoevleer efJeegled (efJe) efJeefJeOeeLex
(DeKeled) KeeHeeefle, De$e ue[Lex ueg*vleie&lees CeLe&e~ (ceefn<e) mJeiegCewce&neved (efoJeced) mete&ueeskeced7
DevJee-eemeeives eeCeeoHeeveleer meleer jesevee oerefefJe&egjerjyeeeC[eesjvleejefle, me ceefn<eesefiveefo&Jeb
JeKeled efJeKeeHeeefle7
YeeJeeLe&-ceeveJeweexefiveefJeegoeKee meJee&vlemLee keeefvleJe&le&les, mee eeCeeHeeveeYeeb men mebegpe meJee&ved
eeCeeHeeveeefiveekeeMeieleeoerved eseJeJenejeved eefmeerkejesleerelf e yeesOeced7
HeoeLe&-pees (Deme) Fme Deefive keer (eeCeeled) yeeeC[ Deewj Mejerj kes yeere ceW THej peeves Jeeues Jeeeg mes
(DeHeeveleer) veeres kees peeves Jeeues Jeeeg kees GlHeVe kejleer ngF& (jesevee) oeref DeLee&led ekeeMeHeer efyepegueer (Devle)
yeeeC[ Deewj Mejerj kes ceOe ceW (ejefle) eueleer nw, Jen (ceefn<e) DeHeves iegCeeW mes ye[e Deefive (efoJeced) mete&ueeske kees
(JeKeled) eke kejlee nw7
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees peevevee eeefnes efke pees efJeegled veece mes eefme meye ceveg<eeW kes DevlekejCe ceW jnves
Jeeueer pees Deefive keer keeefvle nw, Jen eeCe Deewj DeHeeve Jeeeg kes meeLe egkele neskej eeCe, DeHeeve, Deefive Deewj ekeeMe
Deeefo eseDeeW kes JeJenejeW kees eefme kejleer nw7
ef$eMeecesleme meHe&je%eer ket$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
efHej Jen Deefive kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
ef$eNMeNeceN efJejepeefleN Jeeked HeleNee Oeereles~ eefleN JemleesNjnN egefYe8

ef$eNMeled~ Oeece~ efJe~ jeNpeNefleN~ Jeeked~ HeNleNee~ OeerNeNlesN~ eefle~ Jemlees~ Den~ egefYeNefjefleN egefYe8
HeoeLe&-(ef$ebMeled) He=efLeJeeoerevf e $eeefbMelees JemJeeoerveeb osJeeveeb ceOes Heefleeefve~ Devleefj#eceeefoleceeive e

efJenee ef$ebMelmebKeekeeefve (Oeece) oOeefle es<eg leeefve Oeeceeefve~ De$e megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle Memees uegked~
(efJe) efJeMes<eeLex (jepeefle) ekeeMeeefle, De$eevleie&lees CeLe&~ (Jeeked) Geles eee mee~ Jeeefieefle Jee*dveecemeg Heefleced~
(efveIeb01.11) (Heleee) Heleefle ieleerefle Helemlemcee Deivees (Oeereles) Oeee&leeced (eefle) JeerHmeeeeced (Jemlees)
efoveb efoveced~ Jemleesefjlenvee&cemeg Heefleced~ (efveIeb01.9) (Den) efJeefveeneLex~ Den Fefle efJeefveeneLeeae~ (efve01.5)
(egefYe) ekeeMeeefoiegCeefJeMes<ew~ efoJees eeslevekece&CeeceeefolejMceerveeced~ (efve013.25)8
DevJee-ceveg<eweexefiveeg&eYf e eefleJemleesefbMeece Oeeceeefve efJejepeefle ekeeMeeefle, lemcew Heleee
HeleveHeeleveeefoiegCeekeeefMeleee eefleJemlees eefleefoveb efJeefjn JeeiOeereleeced8
YeeJeeLe&-ee JeeCeer eeCeegesve MejerjmLesve efJeegoeKesveeefivevee efveleb ekeeMeles, mee leod iegCeekeeMeee
le=leereesOeee
107
aj.
org
efJeefefve&lecegHeosJee eesleJee eself e8

HeoeLe&-ceveg<eeW kees pees Deefive (egefYe) ekeeMe Deeefo iegCeeW mes (eefleJemlees) eefleefove (ef$ebMeled) Devleefj#e,
Deeefole Deewj Deefive kees es[
kes He=efLeJeer Deeefo kees pees leerme (Oeece) mLeeve nQ, Gvekees (efJejepeefle) ekeeefMele kejlee
nw, Gme (Heleee) eueves-eueeves Deeefo iegCeeW mes ekeeMeegkele Deefive kes efuees (eefleJemlees) eefleefove efJeeveeW kees
(Den) Des ekeej (Jeeked) JeeCeer (Oeereles) DeJeMe OeejCe kejveer eeefnes8
YeeJeeLe&-pees JeeCeer eeCeegkele Mejerj ceW jnves Jeeues efyepegueerHe Deefive mes ekeeefMele nesleer nw, Gmekes iegCeeW kes
ekeeMe kes efuees efJeeveeW kees GHeosMe Jee eJeCe efvele kejvee eeefnes8
Deefiveefjleme epeeHeefle$e&ef<e~ Deefivemeteez osJeles~ He*defkeleMvo~ Heece mJej~ peesefleefjleme
eepeg<eer ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLeeefivemeteez keerMeeefJelegHeefoMeles
am
Deefive Deewj mete& kewmes nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNefivepeexefleNpeexeflejefive mJeeneN meteexN peesefleNpeexefleN mete&N mJeene~

DeNefiveJe&eexN peesefleNJe&e&N mJeeneN meteexN JeeesN& peesefleNJe&e&N mJeene~
peesefleN mete&N meteexN peesefleN mJeene9
as
DeNefive~ peesefle~ peesefle~ DeNefive~ mJeene~ mete&~ peesefle~ peesefle~ mete&~ mJeene~ DeNefive~ Jee&~
peesefle~ Jee&~ mJeene~ mete&~ Jee&~ peesefle~ Jee&~ mJeene~ peesefle~ mete&~ mete&~ peesefle~ mJeene9
the
ary
HeoeLe&-(Deefive) Hejcesej (peesefle) meJe&ekeeMeke (peesefle) ekeeMecee~ efMeuHeefJeeemeeOeveekeeMeke

(Deefive) Yeewelf eke~ Deefiveefjefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05.4) Devesveeivesie&leLe&lJesve %eevemJeHelJeeoerej
eeefnsleglJeeod YeeweflekeesLeex Jee ie=eles~ (mJeene) megg meleceen emeeb Jeeefe mee~ mJeensefle Jee*dveecemeg Heefleced~
(efveIeb01.11) (mete&) ejeejelcee~ e mejefle peeveeefle ejeejb peieled me peieoerej~ mete& Deelcee peielemlemLeg<ee~
(epeg0 7.42) Devesve meJe&meevleee&ceer HejcesejesLeex ie=eles (peesefle) meJee&lceekeeMekees Jesoeje mekeueefJeeesHeosMeke
(peesefle) He=efLeJeeefocetle&JeekeeMeke (mete&) e megJeefle mJeekeeMesve esjCeenslegYe&Jeefle me mete&ueeske~ mete& Fefle
Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05.6) Devesve %eeHekesvesejes JeJenejefmes eeefnsleglJeeled mete&ueeskees Jee ie=eles (mJeene) mJee
mJekeeree oemLee Jeeied eoen leosJe meleb Jeeeb veeve=leefceleefmceVeLex (Deefive) meJe&efJeeesHeose (Jee&) Jee&vles
oerHevlesvesve leod Jeeex efJeeeeeHeCeced (peesefle) mekeueHeoeLe&ekeeMeveced (Jee&) efJeeeJeJenejeeHekeced (mJeene)
ceveg<ew mJekeereeved HeoeLee&ved eefle cecesefle Jeeeb veeveHeoeLee&ved eleerleefmceVeLex (mete&)
mekeueefJeeeefoJeJenejeeHekelJesve Jele&ceeve eeCeeefomecetnes JeeegiegCe (Jee&) ekeeMekeb efJeeglmete&eefmeeiveeKeb lespe
(peesefle) meJe&JeJenejekeeMekeced (peesefle) meleekeeMeke (mete&) meJe&JeeHeke F&ej~ (mJeene) JesoJeeCeer
e%eefeeeceensleefmceVeLex~ mJeeneMeyoeLe efvekelekeej SJeb meceees~ mJeeneke=lee mJeenslesleled meg Deensefle Jee, mJee
Jeeieensefle Jee, mJeb eensefle Jee, mJeengleb nefJepeg&nesleerefle Jee~ (efve08.20)~ Deeb cev$e (Mele02.3.1.1-36)
108
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
JeeKeele9
DevJee-Deefivepe&ieoerej mJeene peesefle meJe&mcew ooeefle~ SJeb Yeewelf ekeesefive meJe&ekeeMekeb peesefleo&oeefle~
mete&ejeejelcee mJeene peesefle meJee&lcemeg %eeveb ooeefle~ Deeb mete&ueeskees peesefleoe&veb cetle&JeekeeMeveb e kejesefle~
meJe&eJf eeeekeeMekeesefivepe&ieoerejes ceveg<eeLe meJe&eJf eeeefOekejCeb Jeeex Jesoelegeb eeogYee&Jeeefle~ SJeb
peesefleefJe&egoeKeeseceefive MejerjyeeeC[mLees Jeeex efJeeeJe=ef nslegYe&Jeefle~ mete& mekeueefJeeeekeeMekees peieoerej
meJe&ceveg<eeLe mJeene peesefleJe&e& ekeeMekeb efJeeglmete&eefmeeiveeKeb lespe kejesefle~ SJeb peesefle mete&ueeskeesefHe Jee&
Mejerjelceyeueb ekeeMeeefle~ mete& eeCees peesefle mekeueefJeeeekeeMekeb %eeveb keejeefle~ leLeeeb peeseflece&e meteex
peieoerej mJeene~ peesefle mJeengleb nefJe mJeme=HeoeLex<eg mJeMekelee meJe&$e emeejeefle9
YeeJeeLe&-mJeeneMeyoeLeex efvekelekeejjerlee$e ie=nerle~ F&ejsCeeefivevee keejCesveeiveeefokeb peieled ekeeMeles~
le$eeefive mJeekeeMesve mJeb mJeslejb efJeeb e ekeeMeeefle~ Hejcesejes Jesoeje meJee& efJeee ekeeMeelesJeceef ivemetee&JeefHe
efMeuHeeefoefJeee ekeeMeele Fefle9
HeoeLe&-(Deefive) Hejcesej (mJeene) mele keLeve kejves Jeeueer JeeCeer kees (peesefle) pees efJe%eeve ekeeMe mes
egkele kejkes meye ceveg<eeW kes efuees efJeee kees oslee nw, Fmeer ekeej (Deefive) pees eefme Deefive (peesefle) efMeuHeefJeee
meeOeveeW kes ekeeMe kees oslee nw (mete&) pees ejeej meye peieled kee Deelcee Hejcesej (peesefle) meye kes DeelceeDeeW ceW
ekeeMe Jee %eeve leLee meye efJeeeDeeW kee GHeosMe kejlee nw efke (mJeene) ceveg<e pewmee DeHeves oe mes peevelee nes, Jewmes
ner yeesues leLee pees (mete&) DeHeves ekeeMe mes esjCee kee nsleg mete&ueeske (peesefle) cetefle&ceeved JeeW kee ekeeMe kejlee nw
(Deefive) pees meye efJeeeDeeW kee ekeeMe kejves Jeeuee Hejcesej ceveg<eeW kes efuees (Jee&) meye efJeeeDeeW kes DeefOekejCe
eejeW JesoeW kees eke kejlee nw~ leLee pees (peesefle) efyepegueerHe mes Mejerj Jee yeeeC[ ceW jnves Jeeuee Deefive (Jee&)
efJeee Deewj Je=ef kee nsleg nw (mete&) pees meye efJeeeDeeW kee ekeeMe kejves Jeeuee peieoerej meye ceveg<eeW kes efuees
(mJeene) JesoJeeCeer mes (Jee&) mekeue efJeeeDeeW kee ekeeMe Deewj (peesefle) efyepegueer, mete& eefme Deewj Deefive veece kes
lespe kee ekeeMe kejlee nw leLee pees (mete&) mete&ueeske Yeer (Jee&) Mejerj Deewj DeelceeDeeW kes yeue kee ekeeMe kejlee nw
leLee pees (mete&) eeCeJeeeg (Jee&) mekeue efJeee kes ekeeMe kejves Jeeues %eeve kees ye{elee nw Deewj (peesefle)
ekeeMemJeHe peieoerej Des ekeej mes nJeve efkees ngS HeoeLeeX kees DeHeves jes ngS HeoeLeeX ceW DeHeveer Meefkele mes meJe&$e
Hewueelee nw, Jener Hejceelcee meye ceveg<eeW kee GHeeme osJe Deewj Yeewelf eke Deefive keee&emf eef kee meeOeve nw9
YeeJeeLe&-mJeene Meyo kee DeLe& efvekelekeej keer jerefle mes Fme cev$e ceW enCe efkeee nw~ Deefive DeLee&led F&ej ves
meeceLe& kejkes keejCe mes Deefive Deeefo meye peieled kees GlHeVe kejkes ekeeefMele efkeee nw, GveceW mes Deefive DeHeves ekeeMe
mes DeeHe Jee Deewj meye HeoeLeeX kee ekeeMe kejlee nw leLee Hejcesej Jeso kes eje meye efJeeeDeeW kee ekeeMe kejlee nw~
Fmeer ekeej Deefive Deewj mete& Yeer efMeuHeefJeee kee ekeeMe kejles nQ9
mepetefjleme epeeHeefle$e&ef<e~ HetJee&&meeefiveeje&me mete&e osJeles~ HetJee&&me ieee$egeje&me
Yegefjiieee$eer e vo~ <e[dpe mJej
YeeweflekeeJeefivemeteez keme meeee Jelexle FlegHeefoMeles
le=leereesOeee
109
aj.
org
Yeewelf eke Deefive Deewj mete& es oesveeW efkeme keer meee mes Jee&ceeve nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e
ceW efkeee nw
meNpetoxNJesve meefJeN$ee meNpet je$esvJelee~ peg<eeNCeesDeNefiveJexleg mJeene~

meNpetoxNJesve meefJeN$ee meNpetN<emesvJelee~ peg<eeNCe meteex Jesleg mJeene10
meNpetefjefle meNpet~ osNJesve~ meNefJeN$ee~ meNpetefjefle meNpet~ je$ee~ FvJeNlesleervJelee~ peg<eeNCe~ DeNefive~ JesNleg~
mJeene~ meNpetefjefle meNpet~ osNJesve~ meNefJeN$ee~ meNpetefjefle meNpet~ GN<emee~ FvJeNlesleervJelee~ peg<eeNCe~ mete&~ JesNleg~
mJeene10
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mepet) e meceeveb peg<eles mesJeles me (osJesve) meJe&peieodeeslekesve (meefJe$ee) meJe&me peiele

GlHeeokesvesejsCeeslHeeefoleee (mepet) e meceeveb peg<eles eerCeeefle me (je$ee) leceesHeee (FvJelee) Fves yeer efJeegod
efJeeles emeeb leee~ De$e YetcveLex celegHed~ mleveefelvegjsJesv~ (Mele014.6.9.7) (peg<eeCe) ees peg<eles mesJeles me
(Deefive) Yeewelf eke (Jesleg) JeeHveesefle~ De$e ue[Lex ueesd (mJeene) F&ejme mJee JeeieensleefmceVeLex (mepet) GkeleeLe&
(osJesve) metee&efoekeeMekesve (meefJe$ee) meJee&vleee&efcevee peieoerejsCeeslHeeefoleee (mepet) GkeleeLe& (G<emee)
je$eJemeeveeslHeVeee efoJemenslegvee (FvJelee) mete&ekeeMemeefnleees<emee (peg<eeCe) mesJeceeve mete&ueeske (Jesleg) eeHveesefle~
De$eeefHe ue[Lex ueesd~ (mJeene) ngleeceengelf eced~ Deeb cev$e (Mele02.3.1.37-39) JeeKeele10
DevJee-DeeceefiveoxJesve meefJe$ee peieoerejsCeeslHeeefoleee me=ee men mepetpeg&<eeCe FvJelee je$ee men mJeene
peg<eeCe meved Jesleg meJee&ved HeoeLee&ved JeeHveesefle~ SJeb meteex osJesve meefJe$ee mekeuepeieoglHeeokesve Oeeefjleee me=ee men
mepetpeg&<eeCe FvJelees<emee men mJeene peg<eeCe meved ngleb Jeb Jesleg JeeHveesefle10
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eteb eeseceefivejerejsCe efveefce&le me lelmeeee mJemJeHeb Oeejeved meved jeef$emLeeved
JeJenejeved ekeeMeeefle~ SJeb e mete& G<ekeeuecesle meJee&efCe cete&JeeefCe ekeeMeefelegb Mekeveesleerefle efJepeeveerle10
HeoeLe&-(Deefive) pees Yeewefleke Deefive (osJesve) meye peieled kees %eeve osves Jee (meefJe$ee) meye peieled kees GlHeVe
kejves Jeeues F&ej kes GlHeVe efkees ngS peieled kes meeLe (mepet) legue Jele&ceeve (peg<eeCe) mesJeve kejlee ngDee
(FvJelee) yengle efyepegueer mes egkele (je$ee) DevOekeej He jeef$e kes meeLe (mJeene) JeeCeer kees mesJeve kejlee ngDee
(Jesleg) meye HeoeLeeX ceW Jee neslee nw, Fmeer ekeej (mete&) pees mete&ueeske (osJesve) meye kees ekeeMe kejves Jeeues Jee
(meefJe$ee) meye kes Devleee&ceer Hejcesej kes GlHeVe Jee OeejCe efkees ngS peieled kes meeLe (mepet) legue Jele&ceeve
(peg<eeCe) mesJeve kejlee Jee (FvJelee) mete&ekeeMe mes egkele (G<emee) efove kes ekeeMe kes nsleg eelekeeue kes meeLe
(mJeene) Deefive ceW nesce keer ngF& DeengefleeeW kees (peg<eeCe) mesJeve kejlee ngDee Jee neskej nJeve efkees ngS HeoeLeeX kees
(Jesleg) osMeevlejeW ceW HengBeelee nw, Gmeer mes meye JeJenej efme kejW10
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie pees Yeewefleke Deefive F&ej ves jee nw, Jen Fmeer keer meee mes DeHeves He kees
OeejCe kejlee ngDee oerHeke Deeefo He mes jeef$e kes JeJenejeW kees efme kejlee nw~ Fmeer ekeej pees (mete&) eelekeeue
kees ee neskej meye cetefle&ceeved JeeW kes ekeeMe kejves kees meceLe& nw, Jener keece efmeef kejves neje nw, Fmekees
peevees10
110
epegJexoYee<es
aj.
org
GHesleme ieeslece $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLesejsCe mJemJeHecegHeefoMeles
Deye Deieues cev$e ceW F&ej ves DeHeves mJeHe kee ekeeMe efkeee nw
GNHeNeNevleesDeOJeNjb cev$e JeesesceeNivees~ DeeNjsDeNmces e e=CJeNles11
GNHeNeNevleN FlegHeeNevle~ DeNOJeNjced~ cev$eced~ JeesNesNceN~ DeNivees~ DeeNjs~ DeNmcesFleNmces~ eN Me=CJeNles11
the
ary
as
am
HeoeLe&-(GHeeevle) Glke=b efve<Heeoevlees peevevle (DeOJejced) efeeeceeb e%eced (cev$eced) JesomLeb

efJe%eevenslegced (Jeesesce) Geece~ DeeceeefMeef<e efue*egeceyengJeeves eeesie~ efue*eeefMe<e*d [Dee03.1.86] Fleef*
ke=les vomegYeeLee [Dee03.4.117] Fefle meeJe&OeelegkeceeefelesmekeejueesHeew~ Jee Gced [Dee07.4.20] Fleef* Hej
Gceeiecee~ (Deivees) efJe%eevemJeHeeeevleee&efceves peieoerejee (Deejs) otj~s Deej Fefle otjveecemeg Heefleced~
(efveIeb03.26) (Demces) Demceekeced~ De$e megHeeb meguegied [Dee07.1.39] Fleece mLeeves Mes DeeosMe~ (e) mecegees
(e=CJeles) ees eLeeLe&leee e=Ceeself e lemcew~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.9-10) JeeKeele11
DevJee-DeOJejcegHeeevlees Jeecemces Demceekeceejs otjs eeled meceerHes e=CJelesivees peieoerejee cev$eb
Jeesesceeseece11
YeeJeeLe&-ceveg<ewJexocev$ewjerejme mlegeflee%eevegeves ke=lJee e F&ejesvleye&efneeefYeJeeHe meJe e=CJeved Jele&les,
lemceeod YeerlJee ve keoeefeoOece keeg&efceeefHe keeee&~ eoe ceveg<e Sleb peeveeefle leoe meceerHemLees eowveb ve peeveeefle, leoe
otjmLe Fefle Jeseced11
HeoeLe&-(DeOJejced) efeeecee e%e kees (GHeeevle) Des ekeej peeveles ngS nce ueesie (Demces) pees nce
ueesieeW kes (Deejs) otj Jee (e) efveke ceW (e=CJeles) eLeeLe& meleemele kees megveves Jeeues (Deivees) efJe%eevemJeHe
Devleee&ceer peieoerej nw, Fmeer kes efuees (cev$eced) %eeve kees ee kejeves Jeeues cev$eeW kees (Jeesesce) efvele GeejCe Jee
efJeeej kejW11
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Jesocev$eeW kes meeLe F&ej keer mlegelf e Jee e%e kes Devegeve kees kejkes pees F&ej Yeerlejyeenj meye peien Jee neskej meye JeJenejeW kees megvelee Jee peevelee ngDee Jee&ceeve nw, Fme keejCe Gmemes Yee ceevekej
DeOece& kejves keer Fe Yeer ve kejveer eeefnes~ peye ceveg<e Hejceelcee kees peevelee nw, leye meceerHemLe Deewj peye veneR
peevelee leye otjmLe nw, Ssmee efveee peevevee eeefnes11
Deefivecet&xleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLeeefiveMeyosvesejYeeweflekeeJegHeefoMesles
Deye Deieues cev$e ceW Deefive Meyo mes F&ej Deewj Yeewefleke Deefive kee ekeeMe efkeee nw
DeNefivecet&e& efoNJe keNkeglHeefle He=efLeNJeeDeNeced~ DeNHee: jslee:efme efpevJeefle12

DeNefive~ cete&~ efoNJe~ keNkegled~ Heefle~ He=efLeNJee~ DeNeced~ DeNHeeced~ jslee:efme~ efpeNvJeNefleN12
HeoeLe&-(Deefive) meJe&mJeeceerej~ ekeeMeeefoiegCeJeeved Yeeweflekees Jee (cete&) meJeexHeefj efJejepeceeve (efoJe)
le=leereesOeee
111
the
ary
as
am
aj.
org
ekeeMeJele metee&ospe&iele (kekegled) ceneved~ kekegn Fefle cenVeecemeg Heefleced~ (efveIeb03.3) kekegnMeyome mLeeves
kekegled~ He=<eesojeeeke=efleieCeevleie&lelJeeled efme (Heefle) Heeueefelee, HeeuevenslegJee& (He=efLeJee) ekeeMejefnleme
He=efLeJeeospe&iele (Deeced) efveefHeleHetJe& (DeHeeced) eeCeeveeb peueeveeb Jee~ DeeHe Fefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05.3)
Devesve eseefoJeJenejeeHekee eeCee ie=evles~ DeeHe Flegokeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.12) (jsleebefme) Jeeree&eCf e
(efpevJeefle) jeefelegb peeveeefle, eeHeeefle Jee~ efpevJeleerefle ieeflekece&meg Heefleced~ (efve02.14)~ Deeb cev$e
(Mele02.3.4.11) JeeKeele12
DevJee-ns ceveg<ee! eteb eeseb kekegvcete&eif vepe&ieoerejes efoJe He=efLeJeee Heefle Heeueke meVeHeeb jsleebemf e
efpevJeefle egb peeveeefle, lecesJe Hetpeb ceveOJeefceleske eeseceefive kekegefJees cete& He=eLf eJeee Heefle Heeuevensleg
meVeHeeb jsleebefme efpevJeefle, me megKeb eeHeeleerefle efleere12
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ ees peieoerej ekeeMeeekeeMeJeefefJeOeb peieoLee&led ekeeMeJeled metee&efokeceekeeMeJeled He=eLf eJeeefokeb e jeefelJee HeeueefelJee eeCes<eg yeueb e oOeeefle, leLee eeseceefive He=efLeJeeefopeiele
HeeuevenslegYet&lJee efJeegppeejeefoHe eeCeeveeb peueeveeb Jeeree&efCe peveeefle, me SJe megKemeeOekees YeJeleerelf e12
HeoeLe&-(Deeced) pees en keee& keejCe mes ele#e (kekegled) meye mes ye[e (cete&) meye kes THej efJejepeceeve
(Deefive) peieoerej (efoJe) ekeeMeceeve mete& Deeefo ueeske Deewj (He=efLeJee) ekeeMejefnle He=efLeJeer Deeefo ueeskeeW kee
(Heefle) Heeueve kejlee ngDee (DeHeeced) eeCeeW kes (jsleebefme) JeereeX keer (efpevJeefle) jevee kees peevelee nw, Gmeer kees Hetpe
ceevees112
(Deeced) en Deefive (kekegled) meye HeoeLeeX mes ye[e (efoJe) ekeeMeceeve HeoeLeeX kes (cete&) THej
efJejepeceeve (He=efLeJee) ekeeMe jefnle He=eLf eJeer Deeefo ueeskeeW kes (Heefle) Heeueve kee nsleg neskej (DeHeeced) peueeW kes
(jsleebefme) JeereeX kees (efpevJeefle) ee kejlee nw212
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ pees peieoerej ekeeMe Jee DeekeeMeHe oes ekeej kee peieled DeLee&led
ekeeMeJeeved mete& Deeefo Deewj ekeeMejefnle He=efLeJeer Deeefo ueeskeeW kees je kej Heeueve kejkes eeCeeW ceW yeue kees OeejCe
kejlee nw leLee pees Yeewelf eke Deefive He=efLeJeer Deeefo peieled kes Heeueve kee nsleg neskej efyepegueer peej Deeefo He mes eeCe Jee
peueeW kes JeereeX kees GlHeVe kejlee nw12
GYee Jeeefceveiveer Fleme Yejepe $eef<e~ Fveiveer osJeles~ mJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLesejYeeweflekeeJeefiveJeeet GHeefoMesles
Deieues cev$e ceW Yeewefleke Deefive Deewj Jeeeg kee GHeosMe efkeee nw
GNYee JeeefceveiveerDeengJeOeeGNYee jeOeme meNn ceeoNeOew~

GNYee oeNleejeefJeN<ee: jeerNCeecegYee Jeepeme meeNlees ngJes Jeeced13
GNYee~ JeeNced~ FNveNiveerNFleerveiveer~ DeeNngJeOeeNFleengJeOew~ GNYee~ jeOeme~ meNn~ ceeNoNeOew~ GNYee~ oeNleejew~
F<eeced~ jeerNCeeced~ GNYee~ Jeepeme~ meeNlees~ ngJes~ JeeNced13
HeoeLe&-(GYee) ew~ De$e meJe&$e megHeeb meguegied [Dee07.1.39] FleekeejeosMe~ (Jeeced) leew~ De$e Jelee
112
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(Fveiveer) Fves JeeegeJf e&egoeefoHeesefivee leew (DeengJeOew) MeyoefelegcegHeosgb eeslegb Jee~ De$e sef_elemceeled legceLex mesmes0
[Dee03.4.9] Fefle keOew elee~ (GYee) GYeew (jeOeme) jeOvegJeefvle mece*d efveJe&le&eefvle megKeeefve esYe
meeOevesYemleeefve Oeveeefve~ jeOe Fefle Oeveveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.10) (men) HejmHejced (ceeoeOew) ceesoefelegced~ De$e
ceoer n<e&iuesHeveeesefjefle efCepevleeOew elee~ (GYee) GYeew (oeleejew) megKeoevenslet (F<eeced) meJezpe&vewee&veer<evles les<eeced
(jeerCeeced) Hejceeseceeveeb eeJeefle&jepeeefoOeveeveeced (GYee) ew (Jeepeme) DelegecemeeVeme~ Jeepe FleVeveecemeg
Heefleced~ (efveIeb02.7) (meelees) mebYeesieee (ngJes) ie=eefce~ De$e ng oeveeoveeesefjlemceeod yengueb voefme
[Dee02.4.75] Fefle MeHees uegked, JeleesveelcevesHeob e~ (Jeeced) leew~ De$eeefHe HetJe&Jeod Jelee~ Deeb cev$e
DevJee-Denb eeJegYeew oeleejew megKeoevenslet Jelexles, leeefJeveiveer DeengJeOew Meyoefelegb ngJes ie=eefce jeOemees
Yeesiesve men ceeoeOew ceesoefelegcegYeew Jeeb leew ngJe F<eeb jeerCeeb Jeepeme e meelee GYeew Jeeb leew ngJes ie=eefce13
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ es ceveg<ee F&ejme=ew megg efkeueeefiveJeeegiegCeeved efJeefolJewleew mebeegpe keeee&efCe
meeOeeefvle, les meJee&efCe meeJe&YeewcejepeeefoOeveeefve eeHe efveleb ceesovles veslej Fefle13
HeoeLe&-ceQ pees (GYee) oes (oeleejew) megKe osves kes nsleg (Fveiveer) Jeeeg Deewj Deefive nQ (Jeeced) Gvekees
(DeengJeOew) iegCe peeveves kes efuees (ngJes) enCe kejlee ntB (jeOeme) Gece megKeegkele jepeeefo OeveeW kes Yeesie kes (men)
meeLe (ceeoeOew) Deevevo kes efuees (Jeeced) Gve (GYee) oesveeW kees (ngJes) enCe kejlee ntB leLee (F<eeced) meye kees F
(jeerCeeced) Delevle Gece eeJeefle& jepe Deeefo Oeve Jee (Jeepeme) Delevle Gece DeVe kes (meelees) Des ekeej
Yeesie kejves kes efuees (GYee) Gve oesveeW kees (ngJes) enCe kejlee ntB13
YeeJeeLe&-(Fme cev$e ceW ues<eeueej nw~) pees ceveg<e F&ej keer me=ef ceW Deefive Deewj Jeeeg kes iegCeeW kees peeve
kej keeeeX ceW mebeegkele kejkes DeHeves-DeHeves keeeeX kees efme kejles nQ, Jes meye Yetieesue kes jepe Deeefo OeveeW kees ee
neskej Deevevo kejles nQ, Fve mes efYeVe ceveg<e veneR13
Deeb le Fleme osJeJeeleYejleeJe=<eer~ DeefiveoxJelee~ mJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
HegvejerejYeeweflekeeJegHeefoMesles
efHej Yeer Deieues cev$e ceW F&ej Deewj Yeewefleke Deefive kee GHeosMe efkeee nw
DeNeb lesN eesefve$e&NeflJeeesN elees peeNleesDejeseLee~

leb peeNveVeiveNDeejesNneLee vees Je&ee jefeced14
DeNeced~ lesN~ eesefve~ $eNeflJee~ ele~ peeNle~ DejeseLee~ leced~ peeNveved~ DeNivesN~ Dee~ jesNnN~ DeLe~ veN~ JeN&NeN~
jefeced14
HeoeLe&-(Deeced) Jeeeg (les) leJesejme (eesefve) efveefceekeejCeced ($eeflJee) $eleg eeesme me, De$e
voefme Iemed~ (Dee05.1.106) Devesve $elegMeyoeod Iemed elee~ (ele) emceeled (peele) eeogYet&le (DejeseLee)
oerHeeefle~ De$e Jeleees ue[Lex ueg*d (leced) Deefiveced (peeveved) (Deives) peieoerejes efJeege (Dee) mecevleeled efeeeeesies
(jesn) GVeeEle iecee ieceeefle Jee (DeLe) Deevevleex~ De$e efveHeeleme e [Dee06.3.136] Fefle oerIe&~ (ve)
le=leereesOeee
113
am
aj.
org
Demceekeced (Je&e) meJeexlke=leeb mebHeeoe mebHeeoeefle Jee~ De$e Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~
(jefeced) HetJeesxeb Oeveced~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.13) JeeKeele14
DevJee-ns Deives peieoerej! les leJe me=ew e $eeflJeeesefiveJee&ees mekeeMeeppeele meVejeseLee mecevleeled
eoerHeeefle~ e metee&efoHesCe efoJeceejesn mecevleeod jesnefle, ees veesmceekeb jeEe Je&eefle, emeeivesjeb Jeeegeexefvejefmle, leb
peevebmlJeb lesve veesmceekeb jeEe meeJe&Yeewcejepeeefoefmeefb Oeveb Je&e14
YeeJeeLe&-ceveg<ewe& meJex<eg keeues<eg eLeeJeod eespeveereesefmle, ees Jeeegevf eefceesveeslHeeles, ees
Jeeveskekeee&efmeefkejlJesve meJee&ved megKeeefle, leb eLeeJeod efJeefolJee mebeegpe keeee&efCe meeOeveereeveerefle14
HeoeLe&-ns (Deives) peieoerej! (les) DeeHekeer me=ef ceW pees ($eeflJee) $eleg-$eleg ceW eeef kejeves eesie Deefive
Deewj pees Jeeeg mes (peele) eefme ngDee (DejeseLee) meye ekeej ekeeMe kejlee nw Jee pees mete& Deeefo He mes ekeeMe
Jeeues ueeskeeW keer (Deejesn) GVeefle kees meye Deesj mes ye{elee nw Deewj pees (ve) nceejs (jefeced) jepe Deeefo Oeve kees
ye{elee nw (leced) Gme Deefive kees (peeveved) peeveles ngS DeeHe Gmemes (ve) nceejs (jefeced) meye Yetieesue kes jepe Deeefo mes
efme ngS Oeve kees (Je&e) Je=e
f egkele keerepf ees14
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees pees meye keeue ceW eLeeJeled GHeeesie kejves eesie Jee pees Jeeeg kes efveefcee mes GlHeVe ngDee
leLee pees Deveske keeeeX keer efmeefHe keejCe mes meye kees megKe oslee nw, Gme Deefive kees eLeeJeled peevekej Gmekee
GHeeesie kejkes meye keeeeX keer efmeef kejveer eeefnes14
Deeefcensleme JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
Hegve meesefive keerMe FlegHeefoMeles
efHej Jen Deeqive kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNeefceNn eLeNceess Oeeefe OeeNle=efYeNnexleeN eefpeesDeOJeNjs<Jeer[e~

eceHveJeeveesN Ye=ieJees efJeegJe&ves<eg efeN$eb efJeNYJeb efJeNMesefJeMes15
the
ary
DeNeced~ Fn~ eNLeNce~ OeeNefeN~ OeeNle=efYeNefjefle OeeNle=efYe~ neslee~ eefpe~ DeNOJeNjs<eg~ F&[e~ eced~ DeHveJeeve~
Ye=ieJe~ efJeN egefjefle efJeeg~ Jeves<eg~ efeN$eced~ efJeYJehefceefle efJeNYJeNced~ efJeNMesefJeMeN Fefle efJeNMesefJeMes15
HeoeLe&-(Deeced) F&ejes Yeewelf ekees Jee (Fn) Demeeb me=ew (eLece) e%eefeeeeecegHeeme Deeefoceb meeOeveb Jee
(Oeeefe) efOeeles~ De$e Jee&ceeves ueg*d~ yengueb vomecee*deesiesefHe [Dee06.4.75] Fle[YeeJe~ (Oeele=efYe)
e%eefeeeOeejkewefJe&ef (neslee) eenke (eefpe) DeefleMeesveevevoefMeuHeefJeeees meeflensleg (DeOJejs<eg)
GHeemeveeefivenes$eeeecesOeevles<eg efMeuHeefJeeevleie&les<eg Jee e%es<eg (F&[e) GHeeefmelegceOese<f elegb Jeen& (eced) GkeleeLe&ced
(DeHveJeeve) esHveeved efJeeemevleeveeved kegJe&efvle les, DeHve Flemceeled lelkejesefle leoees [Dee0Jee03.1.26] Devesve
kejesleLex efCeed~ leleesvesYeesefHe Mevles [Dee03.2.75] Fefle JeefveHed~ DeHve FleHeleveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.2)
(Ye=ieJe) e%eefJeeeJeseej~ Ye=ieJe Fefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05.5) Devesve %eeveJeJeb ie=eles (efJeeg)
efJeoerHeeefvle, De$e ue[Lex efued~ (Jeves<eg) mebYepeveeres<eg (efe$eced) DegleiegCeced (efJeYJeced) JeeHeveMeerueced~ De$e Jee
voefme [Dee06.1.106] Flevesve HetJe&HeeosMees ve~ (efJeMesefJeMes) eefleepeeced~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.14)
114
epegJexoYee<es
am
aj.
org
JeeKeele15
DevJee-DeHveJeevees Ye=ieJees efJeebme Fn Jeves<JeOJejs<eg efJeMes efJeMes efJeYJeb efe$eb eceeive efJeegefJe&oerHeeefvle,
meeseb Oeele=eYf e eLece F&[ees neslee eefpeesefiveefjn Oeeefe efOeeles15
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ efJeebmees e%eefeeeefmeeLe&cegHeememeeOevelJeeYeecesleceeive mleglJee ie=nerlJee
Jeemeeb me=ew epeemegKeeefve efveJe&le&esegejf efle15
HeoeLe&-(DeHveJeeve) efJeee mevleeve DeLee&le efJeee He{ekej efJeeved kej osves Jeeues (Ye=ieJe) e%eefJeee kes
peeveves Jeeues efJeeved ueesie (Fn) Fme mebmeej ceW (Jeves<eg) Des ekeej mesJeve kejves eesie (DeOJejs<eg) GHeemevee Deefivenes$e
mes ueskej DeecesOeHee&vle Deewj efMeuHeefJeeecee e%eeW ceW (efJeMesefJeMes) epee-epee kes eefle (efJeYJeced) Jee mJeYeeJe Jee
(efe$eced) Deeee&iegCeJeeues (eced) efpeme F&ej Deewj Deefive kees (efJeeg) efJeMes<e kej kes ekeeefMele kejles nQ (Deeced)
Jener (Oeele=efYe) e%eefeee kes OeejCe kejves Jeeues efJeeved ueesieeW kees (F&[e) Keespe kejves eesie (eLece) e%eefeee
kee Deeefo meeOeve (neslee) e%e kee enCe kejves Jeeuee (eefpe) GHeemevee Deewj efMeuHeefJeee kee nsleg nw, Gmekee (Fn)
Fme mebmeej ceW (Oeeefe) OeejCe kejles nQ15
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ efJeeved ueesie e%e keer efmeef kes efuees cegKe kejkes GHeemeosJe Deewj
meeOeve Yeewefleke Deefive kees enCe kejkes Fme mebmeej ceW epee kes megKeeW kees efvele efme kejW15
Deme elveeefcelemeeJelmeej $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
as
efHej Jen kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNme eNlveeceveg egle Megeb ogogsDee~ Hee meneNmeece=ef<eced16

DeNme~ eNlveeced~ Deveg~ egleced~ Megeced~ ogogs~ Dee~ Hee~ meNnNeNmeeefceefle meneNmeeced~ $eef<eced16
the
ary
HeoeLe&-(Deme) Deives (elveeced) DeveeefoJee&ceeveeb HegjeCeerceveeefomJeHesCe efveleeced~ elveefceefle HegjeCeveecemeg

Heefleced~ (efveIeb03.27) (Deveg) HeeeoLex (egleced) keejCemLeeb oeref ced~ De$e egle oereefJelemceeled efkeJeHed elee~
(Megeced) Megb keee&kejb meeOeveced (ogogs) eHetjeefvle~ De$e Jele&ceeves efued~ Fjees js [Dee06.4.76] Devesvesjsepf eleme
mLeeves js DeeosMe~ (Dee) DegJeefvle JeeHvegJeefvle meJee& efJeee es les efJeebme~ De$een JeeeefJelemceeod
yeenguekesveewCeeefoke efke elee~ cenerOejsCeeeb er ueppeeeeefceleme eeesieesMeg SJe JeeKeele Fefle~ (Hee)
peueced~ Hee Flegokeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.12) (menemeeced) ee meneeCemebKeeleeefve keeee&efCe meveesefle leeced
($eef<eced) keee&efmeefeeefnslegced~ De$e FiegHeOeeled efkeled [GCee04.120] Devesve $e<eer ieleeefJelemceeeleesejf ved elee~
Deeb cev$e (Mele02.3.4.15) JeeKeele16
DevJee-Deees efJeebmeesmeeives menemeece=e<E e elveeb egleb %eelJee Megeb Heeeevegogogs eHetjeefvle16
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&LeeivesmmJeiegCemeefnleme keejCeHesCeeveeefolJesve efvelelJeb efJe%eseceefmle, leLewJeeves<eeceefHe
peielmLeeveeb keee&JeeCeeb keejCeHesCeeveeefolJeb Jeseof leJececed, SleefefolJewleeveiveeoerved HeoeLee&ved keeex<etHeke=le meJex
JeJeneje mebmeeOeveeree Fefle16
le=leereesOeee
115
aj.
org
HeoeLe&-(Dee) meye efJeeeDeeW kees Jee kejeves Jeeues efJeeved ueesie (Deme) Fme Yeewelf eke Deefive keer
(menemeeced) DemebKeele keeeeX kees osves Jee ($eef<eced) keee&efmeef kes eeef kee nsleg (elveeced) eeeerve DeveeefomJeHe mes
efvele Jee&ceeve (egleced) keejCe ceW jnves Jeeueer oeref kees peevekej (Megeced) Meg keeeeX kees efme kejves Jeeues (Hee)
peue kees (Deveg ogogs) Des ekeej HetjCe kejles nQ DeLee&led Deefive ceW nJeveeefo kejkes Je=ef mes mebmeej kees HetjCe kejles
nQ16
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees pewmes iegCemeefnle Deefive kee keejCeHe Jee DeveeefoHeve mes efveleHeve peevevee eesie nw, Jewmes
ner peieled kes Deve HeoeLeeX kee Yeer keejCeHe mes DeveeefoHeve peevevee eeefnes~ Fvekees peevekej keeeeX ceW GHeegkele kejkes
meye JeJenejeW keer efmeef kejveer eeefnes16
levetHee FlemeeJelmeej $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLewejYeeweflekeew eEke kegle FlegHeefoMeles
am
Deye F&ej Deewj Yeewelf eke Deefive keee kejles nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw~
leNvetHeeDeivesefme leNvJeb ces Heeeeegoe&DeivesNmeeegcex osefn JeeexNoeDeivesefmeN Jeeex ces osefn~

DeivesN evces leNvJeeTNveb levceNDeeHe=Ce17
leNvetHee Fefle levetHee~ DeNivesN~ DeNefmeN~ leNvJeced~ cesN~ HeeNefnN~ DeeNegoe& Fleeegoe~ DeNivesN~ DeNefmeN~ Deeeg~ cesN~ osNefnN~
JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~ DeNivesN~ DeNefmeN~ Jee&~ cesN~ osNefnN~ Deives~ eled~ cesN~ leNvJee TNveced~ leled~ cesN~ Dee~ He=CeN17
the
ary
as
HeoeLe&-(levetHee) emlevet meJe&HeoeLe&osneved Heeefle j#eefle me peieoerej, HeeuevenslegYeezeflekees Jee~ (Deives)

meJee&efYej#ekesej, j#eenslegYeezelf ekees Jee~ (Deefme) Deefmle Jee~ De$e meJe&$e He#es Jelee~ (levJeced) Mejerjced~ De$e
Jeevoefme [Dee06.1.106] FleefceHetJe& Fle$eevegJele&veeled HetJe&HeeosMees ve YeJeefle~ (ces) cece (Heeefn) Heeefle Jee
(Deeegoe&) Deeegeo (Deefme) YeJeefle Jee (Deeeg) peerJeveced (ces) ceeced (osefn) ooeefle Jee (Jeeexoe) ees Jeeex
efJe%eeveb ooeleerefle leleeefnslegJee& (Deives) meJe&eJf eeeceesej efJeeenslegJee& (Deefme) YeJeefle Jee (Jee&) efJeeeeeefb oerefb Jee
(ces) ceeced (osefn) ooeefle Jee (Deives) keeceeveeb eHetjkesej, keeceHetefle&nslegJee& (eled) eeJeemceee (ces) cece (levJee)
DevlekejCeeKeme yeeeme Mejerjme Jee (Tveced) DeHeee&ced (leled) leeJeled lemceee (ces) cece (Dee) mecevleeled (He=Ce)
Hetjeefle Jee~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.19-20) JeeKeele17
DevJee-ns Deives peieoerej! eemceeled lJeb levetHee Deefme, leled lemceevces cece levJeb Heeefn~ ns Deives! eemceeled
lJeceeegoe& Deefme, leled lemceevces ceeb HetCe&ceeegoxefn~ ns Deives! eemceeled lJeb Jeeexoe Deefme, leled lemceevces ceeb Jee&
HetCe&efJeeeb osefn~ ns Deives! ces cece levJee eeeJeotveb yege
f yeueMeewee&efokeceHeee&ceefmle leled leeJeoeHe=Ce mecevleeled
eHetjesleske17
Deeceefivee&emceeled levetHee Deefmle, leled lemceevces cece peejHesCe levJeb Heeefle~ eemceeoeceefivejeegoe&
Deeegevf e&efceeceefmle, leled lemceevces ceeceeego&oeefle~ eemceeoeceefiveJe&eexoe Deefmle, leled lemceeod Jeeex oeref b ooeefle~
Deeceefivee&eeJevces cece levJee TveceHeee&b leled leeJeled mecevleeled eHetjeleerefle efleere17
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ HejcesejsCeeefmceeieefle ele meJexYe eeefCeYe Mejerjeegevf e&efceeefJeeeekeeMe-
116
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
meJee&Hetefle&evf e&efce&lee, lemceeled meJex HeoeLee& mJemJeHeb Oeejeefvle~ leLewJeeme me=ew ekeeMeeefoiegCeJeJeeoeceefivejsles<eeb
cegKe meeOekeesmleerefle meJezJes&efoleJeced17
HeoeLe&- ns (Deives) peieoerej! (eled) efpeme keejCe DeeHe (levetHee) meye cetefle&ceeved HeoeLeeX kes MejerjeW keer j#ee
kejves Jeeues (Deefme) nQ Fmemes DeeHe (ces) cesjs (levJeced) Mejerj keer (Heeefn) j#ee keerefpees~ ns (Deives) Hejcesej! DeeHe
(Deeegoe&) meye kees Deeeg kes osves Jeeues (Deefme) nQ, Jewmes (ces) cesjs efuees (Deeeg) HetCe& Deeeg DeLee&led meew Je<e& leke
peerJeve (osefn) oerepf ees~ ns (Deives) meJe&eJf eeecee F&ej! pewmes DeeHe (Jeeexoe) meye ceveg<eeW kees efJe%eeve osves Jeeues
(Deefme) nQ, Jewmes (ces) cesjs efuees Yeer erke-erke iegCe %eeveHetJe&ke (Jee&) HetCe& efJeee kees (osefn) oerepf ees~ ns (Deives)
meye keeceeW kees HetjCe kejves Jeeues Hejcesej! (ces) cesjs (levJee) Mejerj ceW (eled) efpelevee (Tveced) yegef yeue Deewj Meewe&
Deeefo iegCe kece& nQ (leled) Glevee De (ces) cesje (DeeHe=Ce) Des ekeej HetjCe keerepf ees117
(Deives) en Yeewelf eke Deefive (eled) pewmes (levetHee) HeoeLeeX keer j#ee kee nsleg (Deefme) nw, Jewmes peejeefive He
mes (ces) cesjs (levJeced) Mejerj keer (Heeefn) j#ee kejlee nw (Deives) pewmes %eeve kee efveefcee en Deefive (Deeegoe&) meye kes
peerJeve kee nsleg (Deefme) nw Jewmes (ces) cesjs efuees Yeer (Deeeg) peerJeve kes nsleg #egOee Deeefo iegCeeW kees (osefn) oslee nw~
(Deives) en Deefive pewmes (Jeeexoe) efJe%eeveeeef kee nsleg (Deefme) nw, Jewmes (ces) cesjs efuees Yeer (Jee&) efJeeeeeef kes
efveefcee yege
f yeueeefo kees (osefn) oslee nw leLee (Deives) pees keecevee kes HetjCe kejves ceW nsleg Yeewelf eke Deefive nw, Jen (eled)
efpelevee (ces) cesjs (levJee) Mejerj ceW yege
f Deeefo meeceLe& (Tveced) kece nw (leled) Glevee iegCe (DeeHe=Ce) HetjCe kejlee
nw217
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ efpeme keejCe Hejcesej ves Fme mebmeej ceW meye eeefCeeeW kes efuees Mejerj
kes Deeegefveefcee efJeee kee ekeeMe Deewj meye DeeW keer HetCe&lee jeer nw, Fmeer mes meye HeoeLe& DeHeves-DeHeves mJeHe kees
OeejCe kejles nQ~ Fmeer ekeej Hejcesej keer me=ef ceW ekeeMe Deeefo iegCeJeeved nesves mes en Deefive Yeer meye HeoeLeeX kes Heeueve
kee cegKe meeOeve nw17
FvOeeveemlJeslemeeJelmeej $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odyeeeer He*defkeleMvo~ Heece mJej
HegvemleeJesJeesHeefoMesles
efHej Yeer Deieues cev$e ceW Hejcesej Deewj Yeewefleke Deefive kee ekeeMe efkeee nw
FvOeeveemlJee MeNle efncee egcevleN meefceOeerceefn~ JeemJevlees JeeNmke=leN menmJevle menNmke=leced~

Deives meHelveNocYeveNceoyOeemeesNDeoeYeced~ efe$eeJemees mJeNefmle les HeeNjceMeere18
FvOeevee~ lJeeN~ MeNleced~ efncee~ egcevleNefceefle egcevleced~ meced~ FOeerNceNefnN~ JeemJevle~ JeNeNmke=leced~ JeNeNmke=leNefceefle
JeeNke=leced~ menmJevle~ meNnNmke=leced~ meNnNmke=leNefceefle menNke=leced~ Deives~ meNHeNlveNocYeveNefceefle meHelveNocYeveced~
DeoyOeeme~ DeoeYeced~ efe$eeJemees~ efe$eJemeesNFefleN efe$eJemees~ mJeNefmle~ les~ HeeNjced~ DeNMeerNeN18
HeoeLe&-(FvOeevee) ekeeMeevle (lJee) lJeecevevleiegCeb peieoerejb ekeeMeeefoiegCeJevleb Yeeweflekeb Jee (Meleced)

MelemebKeekeeved mebJelmejeveefOekeb Jee (efncee) nscevleleg&egkeleeefve Je<ee&efCe~ Meleb efncee Meleb Je<ee&efCe peerJeemce
Mele02.3.4.21~ (egcevleced) eewjvevle ekeeMees efJeeles eefmceved Hejcesejs Jee eMemle ekeeMees efJeeles eefmceved Yeewelf ekes
le=leereesOeee
117
the
ary
as
am
aj.
org
leced, De$e YetcveLex eMebmeeLex e celegHed~ (meced) meceieLex (FOeerceefn) peerJesce Jee (JeemJevle) eMemleb HetCe&ceeegefJe&eles
es<eeb les, De$e eMebmeeLex celegHed~ (Jeemke=leced) ees Jee kejeself e leced (menmJevle) menveb menes efJeeles es<eeb les, De$e
YetcveLex celegHed~ (menmke=leced) e men menveb kejeself e keejeefle Jee leced (Deives) efJe%eele F&ej, keee&eeHekeesefiveJee&~
(meHelveocYeveced) e meHelveeved ocYeeleerefle leced (DeoyOeeme) ocYeenbkeejjefnlee, DevegHeeEnefmelee~ efnveefmle oYveesleerefle
JeOekece&meg Heefleced~ (efveIeb02.19) De$e Deeppemesjmegied [Dee07.1.50] Flemegieeiece~ (DeoeYeced) DeeEnmeveereced
(efe$eeJemees) efe$ecegleb Jemeg Oeveb efJeeles eemcemlelmebyegeJeerej, efe$eeefCe Jemetevf e Oeveeefve emceee me Yeewelf eke, De$e
Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (mJeefmle) eeJeb megKeced~ mJemleerefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05.5)
Devesve eeJeb megKeb ie=eles (les) leJe leme Jee (Heejced) meJe&ogKesYe He=LeiYetleced (DeMeere) eeHvegeeced18
DevJee-ns efe$eeJemees Deives peieoerejeoyOeemees JeemJevle menmJevleesoeYeb meHelveocYeveb Jeemke=leb
menmke=leb egcevleb lJeeefcevOeevee mevlees Jeeb Meleb efncee meefceOeerceefn ekeeMeesce peerJescewJeb kegJe&VenceefHe ees leJe ke=Heee
meJe&ogKesYe Heejb ielJee mJeefmle megKeceMeere eeHvegeeefceleske18
DeoyOeemees JeemJevle menmJevlemlJee leceoeYeb meHelveocYeveb Jeemke=leb menmke=leceives Deeive efveleefcevOeevee
eoerHeevlees Jeeb Meleb efncee Meleb Je<ee&efCe peerJescewJeb kegJe&VenceefHe eeseb efe$eeJemees efe$eeJemegjefivemles leme mekeeMeeod
oeefjeeefoogKesYe Heejb ielJee mJeefmle megKeceMeere eeHvegeeefceefle efleere18
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ ceveg<ew Heg<eeLexvesejesHeemeveeeiveeefoHeoeLexYe GHekeejkejCesve e
meJe&ogKeevleb ielJee Hejb megKeb eeHe MeleJe<e&Hee&vleb peerefJeleJeced, ve e kesveeHeske#eCeceHeeuemes mLeeleJeced~ eEkeleg eLee
Heg<eeLeex Jexle leLewJeevegeleJeefceefle18
HeoeLe&-ns (efe$eeJemees) Deeee&He Oeve Jeeues (Deives) Hejcesej! (DeoyOeeme) ocYe, Denej Deewj eEnmeeefo
oes<ejefnle (JeemJevle) eMebmeveere HetCe& DeJemLeeegkele (menmJevle) Delevle menve mJeYeeJemeefnle (DeoeYeced) ceeveves
eesie (meHelveocYeveced) Me$egDeeW kes veeMe kejves (Jeemke=leced) DeJemLee keer Hetefle& kejves (menmke=leced) menve kejves-kejeves
leLee (egcevleced) Devevle ekeeMe Jeeues (lJee) DeeHekee (FvOeevee) GHeosMe Deewj eJeCe kejles ngS nce ueesie (Meleced) meew
Je<e& leke Jee meew mes DeefOeke (efncee) nscevle $elegegkele (meefceOeerceefn) Des ekeej ekeeMe kejW Jee peerJeW~ Fme ekeej
kejlee ngDee ceQ Yeer pees (les) DeeHekeer ke=Hee mes meye ogKeeW mes (Heejced) Heej neskej (mJeefmle) megKe kees (DeMeere) ee
nesTB118
(DeoyOeeme) ocYe, Denej, eEnmeeefo oes<ejefnle (JeemJevle) HetCe& DeJemLeeegkele (menmJevle) Delevle
menve kejves Jeeues (lJee) Gme (DeoeYeced) GHeeesie kejves eesie (meHelveocYeveced) Deeiveseeefo Me-DeefJeee ceW nsleg
nesves mes Me$egDeeW kees efpeleeves (Jeemke=leced) DeJemLee kees ye{eves (menmke=leced) menve kee nsleg (egcevleced) Des ekeej
ekeeMeegkele (Deives) keeeeX kees ee kejeves Jeeues Yeewefleke Deefive kees (FvOeevee) epJeefuele kejles ngS nce ueesie
(Meleced) meew Je<e& Hee&vle (efncee) nscevle $elegegkele (meefceOeerceefn) peerJeW~ Fme ekeej kejlee ngDee ceQ Yeer pees en
(efe$eeJemees) Deeee&He Oeve kes eeef kee nsleg Deefive nw (les) Gmekes ekeeMe mes oeefje Deeefo ogKeeW mes (Heejced) Heej
neskej (mJeefmle) Delevle megKe kees (DeMeere) ee nesTB218
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ ceveg<eeW kees DeHeves Heg<eeLe&, F&ej keer GHeemevee leLee Deefive Deeefo
118
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLeeX mes GHekeej ueskes ogKeeW mes He=Leked neskej Gece-Gece megKeeW kees ee neskej meew Je<e& peervee eeefnes DeLee&led #eCe
Yej Yeer Deeueme ceW veneR jnvee, efkevleg pewmes Heg<eeLe& keer Je=e
f nes Jewmee Devegeve efvejvlej kejvee eeefnes18
meb lJeefcelemeeJelmeej $eef<e~ DeefiveoxJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvemleew keerMeeefJelegHeefoMeles
efHej Yeer Hejcesej Deewj Deefive kewmes nQ, mees Deieues cev$e ceW ekeeefMele efkeee nw
meb lJeceivesN mete&meN Jee&meeieLeeN mece=<eerCee: mleglesve~

meb efeNesCeN OeecveeN meceNnceeeg<eeN meb Jee&meeN meb eNpeeeN mebjeNemHees<esCe efice<eere19
meced~ lJeced~ DeNivesN~ mete&m e~ Jee&m ee~ DeNieNLeeN~ meced~ $e<eerCeeced~ mleglesve~ meced~ efeNesCe~ Oeecvee~ meced~ DeNnced~
Deeeg<ee~ meced~ Jee&mee~ meced~ eNpeesefle eNpeee~ meced~ jeNe~ Hees<esCe~ eficeN<eerNeN19
the
ary
as
am
HeoeLe&-(meced) meceeieces (lJeced) Hejcesejeseb Yeewelf ekees Jee (Deives) efJe%eevemJeHeJeJenejeeefnslegJee&

(mete&me) meJee&vleie&leme eeCeme mete&ueeskeme Jee (Jee&mee) oerHlee (DeieLee) ieefme eeHveesefle Jee~ De$e meJe&$e
He#es Jelee~ Jele&ceeves ueg*d cev$es IemejCeMe0 [Dee02.4.80] Fefle uesueg&ked e~ (meced) meleeLex ($e<eerCeeced)
JesoefJeoeb cev$e+Ceeb efJeog<eeced (mleglesve) eMebefmelesve (meced) SkeerYeeJes (efeesCe) emeVeleekeejkesCe (Oeecvee) mLeevesve
(meced) meceereerveeLex (Denced) peerJe (Deeeg<ee) peerJevesve (meced) meleLex (Jee&mee) efJeeeOeeveekeeMevesve (meced)
eweeLex (epeee) mevleevesve jepesve Jee (meced) eMemleeLex (jeemHees<esCe) jeees Oeveeveeb YeesieHegee (efice<eere) eeHvegeeced~
De$e DeeefMeef<e efueef* Jee voefme meJex efJeOeees YeJeefvle [Dee0Yee0Jee01.4.9] Fleer[eiece~ iecenvepeve0
[Dee06.4.98] FlegHeOeeueesHee~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.24) JeeKeele19
DevJee-ns Deives peieoerej! emlJeb mete&me eeCeme<eeaCeeb esve mebmleglesve mebefeesCe mebJee&mee Oeecvee meceeeg<ee
mebepeee mebjeemHees<esCe men meceieLeemlesvewJeenceefHe meJee&efCe megKeeefve mebefice<eere meceked eeHvegeeefceleske19
eesefive mete&me ele#eme meefJele=ceC[ueme<eeaCeeb mebmleglesve mebef eesCe mebJee&mee Oeecvee meceeeg<ee mebepeee
mebjeemHees<esCe meceieLee melees YetlJee jepeles, lesve mebmeeefOelesveenb meJee&efCe JeJenejmegKeeefve mebeif ce<eere meceked
eeHvegeeefceefle efleere19
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ ceveg<ee F&ejmee%eeHeeuevesve meceked Heg<eeLexveeiveeefoHeoeLee&veeb mebeeesiesCewleled
meJe megKeb eeHvegJevleerelf e19
HeoeLe&-ns (Deives) peieoerej! pees DeeHe (mete&me) meye kes Devleie&le eeCe Jee ($e<eerCeeced) Jesocev$eeW kes DeLeeX
kees osKeves Jeeues efJeeveeW keer efpeme (mebmleglesve) mlegefle kejves (mebefeesCe) emeVelee mes ceeveves (mebJee&mee) efJeeeOeeve
Deewj ekeeMe kejves (Oeecvee) mLeeve (meceeeg<ee) Gece peerJeve (mebepeee) mevleeve Jee jepe Deewj (jeemHees<esCe) Gece
OeveeW kes Yeesie Hegef kes meeLe (meceieLee) ee nesles nQ~ Gmeer kes meeLe (Denced) ceQ Yeer meye megKeeW kees (mebefice<eere) ee
nesTB119
pees (Deives) Yeewefleke Deefive HetJe& kens ngS meyeeW kes (meceieLee) mele neskej ekeeMe kees ee neslee nw, Gme
efme efkees ngS Deefive kes meeLe (Denced) ceQ JeJenej kes meye megKeeW kees (mebefice<eere) ee nesTB219
le=leereesOeee
119
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ ceveg<e ueesie F&ej keer Dee%ee kee Heeueve, DeHevee Heg<eeLe& Deewj Deefive
Deeefo HeoeLeeX kes mebeeesie mes Fve meye megKeeW kees ee nesles nQ19
DevOemLesleme ee%eJeukee $eef<e~ DeeHees osJelee~ Yegefjiedye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLe e%esve ke=leMege Dees<eOeeoe HeoeLee& GHeefoMevles
Deye Deieues cev$e ceW e%e mes Meg efkees Dees<eOeer Deeefo HeoeLeeX kee GHeosMe efkeee nw
DevOeN mLeevOees Jees Ye#eereN cen mLeN cenes Jees Ye#eerNeespe&N mLeespe Jees Ye#eere jeNemHees<e mLe
jeNemHees<e Jees Ye#eere20
DevOe~ mLeN~ DevOe~ JeN~ YeN#eerNeN~ cen~ mLeN~ cen~ JeN~ YeN#eerNeN~ TNpe&~ mLeN~ Tppe&ced~ JeN~ YeN#eerNeN~ jeNe~
Hees<e~ mLeN~ jeNe~ Hees<eced~ JeN~ YeN#eerNeN20
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DevOe) DeVeced~ DevOe FleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.7) Deosveg&ced Oeew e GCee04.206~

Devesveeosjmegved eleees vegceeiecees OekeejeosMee~ Jee Mee&kejCes KeHe&js ueesHees JekeleJe [Dee0Yee0Jee08.3.36] Fefle
efJemepe&veereueesHe~ (mLe) meefvle~ De$e meJe&$e Jelee~ (DevOe) eegb eesiees jme~ DevOe Fefle Heoveecemeg Heefleced~
(efveIeb04.2) Devesve eeJees jmees ie=eles~ (Je) meJex<eecees<eOeeefoHeoeLee&veeced (Ye#eere) mesJese (cen) cenebemf e (mLe)
meefvle (cen) ceneiegCemecetnced (Je) cenleeb HeoeLee&veeced (Ye#eere) mJeerkegee&ced (Tpe&) Hejeece (mLe) meefvle (Tpe&ced)
Hejeececed (Je) yeueJeleeb HeoeLee&veeced (Ye#eere) mesJese (jeemHees<e) ee yengiegCeYeesiesve Hege~ Yetcee Jew jeemHees<e
Mele03.1.1.12~ (mLe) meefvle (jeemHees<eced) Geceeveeb Oeveeveeb Yeesieced (Je) eeJeefe&jepeefeeeefoHeoeLee&veeced
(Ye#eere) Deeeced~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.25) JeeKeele20
DevJee-esvOe mLeevOees Jeere&Jevlees Je=#eew<eOeeoe HeoeLee& meefvle, Jemles<eeb mekeeMeeoncevOeesJeere&kejeCeVeeefve Ye#eere mJeerkegee&ced~ es cen mLe cenes cenevlees JeeJeiveeoees efJeeeoees Jee meefvle, Jemles<eeb
mekeeMeevcenebefme efeeeefmeefkejeCenb Ye#eere~ e Tppe& mLeesppeex jmeJevlees peueogiOeIe=leceOegHeueeoe meefvle, Jemles<eeb
mekeeMeeotpe jmecenb Ye#eere Yegeere~ es jeemHees<e mLe jeemHees<ees yengiegCemecetnegkelee HeoeLee& meefvle, Jemles<eeb
mekeeMeeonb jeemHees<eb yengMegYeiegCew Hees<eb Ye#eere mesJese20
YeeJeeLe&-ceveg<ewpe&ielmLeeveeb HeoeLee&veeb iegCe%eeveHegjmejb efeeekeewMeuesveesHekeejb me*die=e meJe megKeb
YeeskeleJeefceefle20
HeoeLe&-pees (DevOe) yeueJeeved Je=#e Jee Dees<eefOe Deeefo HeoeLe& (mLe) nQ (Je) Gvekes ekeeMe mes ceQ (DevOe)
Jeere& kees Heg kejves Jeeues DeVeeW kees (Ye#eere) enCe keB~ pees (cen) ye[s-ye[s Jeeeg Deefive Deeefo Jee efJeee Deeefo
HeoeLe& (mLe) nQ (Je) Gvemes ceQ (cen) ye[er-ye[er efeeeDeeW kees efmeef kejves Jeeues keceeX kee (Ye#eere) mesJeve keB~
pees (Tpe&) peue, otOe, Ieer, efce Jee Heue Deeefo jmeJeeues HeoeLe& (mLe) nQ (Je) Gvemes ceQ (Tpe&ced) Hejeeceegkele jme
kee (Ye#eere) Yeesie keB Deewj pees (jeemHees<e) Deveske iegCeegkele HeoeLe& (mLe) nQ (Je) Gve eeJeefle&jepe Deewj eer
Deeefo HeoeLeeX kes ceQ (jeemHees<eced) Gece-Gece OeveeW kes Yeesie kee (Ye#eere) mesJeve keB20
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees peieled kes HeoeLeeX kes iegCe%eeveHetJe&ke efeee keer kegMeuelee mes GHekeej kees enCe kejkes
120
epegJexoYee<es
aj.
org
meye megKeeW kee Yeesie kejvee eeefnes20

jsJeleerefjleme ee%eJeukee $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ Gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe efJeog<eeb melkeejeeesHeefoMeles
Deye efJeeveeW kes melkeej kes efuees GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
jsJeleerN jceOJeceNefmceved eesveeJeNefmceved ieesNs]efmceBuueesNkeshefmceved #ees~

FnwJe mleN ceeHeieele21
jsJeleer~ jceOJeced~ DeNefmceved~ eesveew~ DeNefmceved~ ieesNs~ ieesNmLe Fefle ieesNmLes~ DeNefmceved~ ueesNkes~ DeNefmceved~ #ees~ Fn~
SJe~ mleN~ cee~ DeHe~ ieeNleN21
the
ary
as
am
HeoeLe&-(jsJeleer) efJeeeOevemeefnlee eMemlee veerleees ieeJe FefveeefCe HeMeJe He=efLeJeerjepeeefoegkelee eemeg lee~
De$e megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle HetJe&meJeCee&osMe, eMebmeeLex celegHed e~ (jceOJeced) jceCeb kegJe&vleg~ De$e
Jelee~ (Deefmceved) ele#es (eesveew) pevceefve mLeues Jee (Deefmceved) mece#es (ieess) ieeJe HeMeJe FefveeefCe
eefmcebefmleefvle leefmceved (Deefmceved) mesJeceeves (ueeskes) mebmeejs (Deefmceved) DemceeefYe mebHeeefoles (#ees) efveJemeveeres ie=ns
(Fn) Sles<eg (SJe) DeJeOeejCeeLex (mle) meefvle~ De$e Jeleees ue[Lex ueesd e~ (cee) efve<esOes (DeHe) otjeLex (ieele)
ievleg~ De$e uees[Lex ue*d Heg<eJeleee~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.26) JeeKeele21
DevJee-ns ceveg<ee! eMemlee veerleeoees jsJeleer jsJelemlee Deefmceved eesveeJeefmceved ieessefmceved ueeskeseqmceved
#ees jceOJeb jcevleeefceleervlees YeJevle Fnwles<JesJe efveleb eJele&vleeced, efkevlJeslesYees ceeHeieele keoeefeled otjb cee
ievleg21
YeeJeeLe&-e$e efJeebmees efveJemeefvle le$e efJeeeoerveeb iegCeeveeb efveJeemeeled epee efJeeemegefMe#eeOeveJelees YetlJee efveleb
megKesve men egeles~ lemceeled meJezjsJeefcee keeee&mceekeb memeceerHeeod efJeebmees efJeog<eeb meceerHeee Jeeb keoeefeod otjs
cee YeJescesefle21
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (jsJeleer) efJeee, Oeve, Fefve, HeMeg Deewj He=eLf eJeer kes jepe Deeefo mes egkele es veerefle
(mle) nQ Jes (Deefmceved) Fme (eesveew) pevcemLeue (Deefmceved ieess) Fefve Jee HeMeg Deeefo kes jnves kes mLeeve
(DeefmceBuueeskes) mebmeej Jee (Deefmceved #ees) DeHeves jes ngS IejeW ceW (jceOJeced) jceCe kejW, Ssmeer Fe kejles ngS legce
ueesie (FnwJe) FvneR ceW eJe=e nesDees DeLee&led (ceeHeieele) Fvemes otj keYeer cele peeDees21
YeeJeeLe&-peneB efJeeved ueesie efveJeeme kejles nQ, JeneB epee efJeee, Gece efMe#ee Deewj OeveJeeueer neskej efvejvlej
megKeeW mes egkele nesleer nw~ Fmemes ceveg<eeW kees Ssmeer Fe kejveer eeefnes efke nceeje Deewj efJeeveeW kee efvele meceeiece yevee
jns DeLee&led keYeer nce ueesie efJejesOe mes He=Leked ve nesJeW21
mebefnlesleme Jeweeefce$ees ceOegvoe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ HetJee&&me Yegefjieemegjer ieee$eer~
GHelJeslevleme ieee$eer e vo~ <e[dpe mJej
DeLeeefiveMeyosve efJeeglkecee&CegHeefoMevles
le=leereesOeee
121
aj.
org
Deye Deieues cev$e ceW DeefiveMeyo mes efyepegueer kes keceeX kee GHeosMe efkeee nw
meNefnNleeefme efJeeNHet]pee& ceeefJeMe ieewHeNlesve~

GHe lJeeives efoNJesefoJesN oes<eeJemleefOe&Nee JeNeced~
veceesN YejvleNSceefme22
meNefnNlesefle mecedefnNlee~ DeNefmeN~ efJeNeNNHeerefle efJeeNHeer~ TNpee&~ ceeN~ Dee~ efJeNMeN~ ieewNHeNlesve~ GHe~ lJeeN~ DeNivesN~
efoNJesefoJeN Fefle efoNJesefoJes~ oes<eeJemleNefjefleN oes<eeJemle~ efOeNee~ JeNeced~ vece~ Yejvle~ Dee~ FceNefmeN22
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mebefnlee) meJe&HeoeLez men Jee&ceevee efJeegled, meJe&JeeHeke F&ejes Jee (Deefme) Deefmle Jee~ De$e meJe&$e
He#es Jelee~ (efJeeHeer) efJeMJeb meJe Heb emee mee~ De$e peelesjerefJe<eeeoeesHeOeeled [Dee04.1.63] Fefle *er<ed
elee~ (Tpee&) JesieHejeeceeefoiegCeegkelee (cee) ceeced (Dee) mecevleeled (efJeMe) efJeMeefle (ieewHelesve) ieJeeefceefveeCeeb
HeMetveeb Jee Heefle Heeuekemleme YeeJe kece& Jee lesve~ De$e HelevleHegjesefnleeefoYees eked [Dee05.1.128] Fefle eked
elee~ (GHe) GHeiecesLex (lJee) lJeeced (Deives) Deefive (efoJesefoJes) %eeveme ekeeMeee ekeeMeee~ efoJesefoJe
Flenvee&cemeg Heefleced~ (efveIeb01.9)~ (oes<eeJemle) oes<eeb jeef$eb Jemles mJelespemeeee efveJeejeefle meesefive~ oes<esefle
jeef$eveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.7)~ (efOeee) kece&Cee e%eee Jee~ Oeerefjefle kece&veecemeg Heefleced~ (efveIeb02.1)~
e%eeveecemeg Jee~ (efveIeb03.9.)~ (Jeeced) efeeekeeC[evegeleej (vece) DeVeced~ vece FleVeveecemeg Heefleced~
(efveIeb02.7)~ (Yejvle) Oeejevle (Dee) mecevleeled (Fceefme) eeHvegce~ De$e Fovlees ceefme [Dee07.1.46]
FleerkeejeosMe~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.27-28) JeeKeele22
DevJee-veceesVeb Yejvle mevlees Jeeb efOeee eesefiveefJe&egtHesCe meJex<eg HeoeLex<eg mebefnleespee& efJeeHeer ieewHelesve cee
ceeb efJeMe eefJeMeefle lJeeives leb oes<eeJemleejceeive efoJes efoJes eefleefovecegHewceefme22
YeeJeeLe&-ceveg<ewefjlLeb Jeseof leJeb esvesejsCe meJe&$e cete&Jes<eg efJeegtHees Jee meJe&HeekeeMeeseefoJeJenejnslegeJf eefe$eiegCeesefiveefve&efce&lemlemewJeesHeemeveb efveleb keee&efceefle22
HeoeLe&-(vece) DeVe kees (Yejvle) OeejCe kejles ngS nce ueesie (efOeee) DeHeveer yege
f Jee kece& mes pees (Deives)
Deefive efyepegueer He mes meye HeoeLeeX kes (mebefnlee) meeLe (Tpee&) Jesie Jee Hejeece Deeefo iegCeegkele (efJeeHeer) meye
HeoeLeeX ceW HeiegCeegkele (ieewHelesve) Fefve Jee HeMegDeeW kes Heeueve kejves Jeeues peerJe kes meeLe Jee&ceeve mes (cee) cegPe ceW
(DeeefJeMe) eJesMe kejlee nw (lJee) Gme (oes<eeJemle) jeef$e kees DeHeves lespe mes otj kejves Jeeues (Deives) efJeegtHe Deefive
kees (efoJesefoJes) %eeve kes ekeeMe nesves kes efuees eefleefove (GHewceefme) meceerHe ee kejles nQ22
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Ssmee peevevee eeefnes efke efpeme F&ej ves meye peien cetef e&ceeved JeeW ceW efyepegueerHe mes
HeefjHetCe& meye HeeW kee ekeeMe kejves, ese Deeefo JeJenejeW kee nsleg efJeefe$e iegCe Jeeuee Deefive jee nw, Gmeer keer
GHeemevee efvele kejveer eeefnes22
jepevleefceleme Jeweeefce$ees ceOegvoe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
HegvejerejeefiveiegCee GHeefoMevles
122
epegJexoYee<es
aj.
org
efHej F&ej Deewj Deefive kes iegCeeW kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
jepevleceOJeNjeCee ieesNHeece=lemeN oerefoefJeced~ Je&ceeveN mJes oces23
jepevleced~ DeNOJeNjeCeeced~ ieesNHeeced~ $eNleme~ oerefoefJeced~ JeOe&ceeveced~ mJes~ oces23
the
ary
as
am
HeoeLe&-(jepevleced) ekeeMeceeveced (DeOJejeCeeced) Deefivenes$eeeecesOeevleeveeb efMeuHeefJeeemeeOeeveeb Jee meJe&Lee

j#eeCeeb e%eeveeced (ieesHeeced) FefveHeeeoerveeb j#ekeced ($eleme) DeveeefomJeHeme meleme keejCeme peueme Jee~
$eleefceefle meleveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.10) Gokeveecemeg e~ (efveIeb01.12) (oerefoefJeced) JeJenejevleced~ De$e
efoJees s oerIe&eeYeememe [Dee04.55] Fefle efoJe efkeJeved eleees eflJeeYeemeoerIeez e~ (JeOe&ceeveced) neefvejefnleced
(mJes) mJekeeres (oces) oecevlegHeMeeceefvle eemcemleefmceved mJemLeeves Hejceeslke=s eegcenx Heos~ Deeb cev$e
DevJee-vecees Yejvlees Jeeb efOeeeOJejeCeeb ieesHeeb jepevlece=leme oereof eEJe mJes oces JeOe&ceeveb peieoerejcegHewceefme
efvelecegHeeHvegce Fleske23
esve HejceelceveeOJejeCeeb ieesHee jepeVe=leme oereof efJe mJes oces JeOe&ceeveesefive ekeeefMeleesefmle, leb vecees Yejvlees
Jeeb efOeeesHewceefme efvelecegHeeHvegce Fefle efleere23
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ vece, Yejvle, efOeee, GHe, Dee, Fceeefve, Flesles<eeb <eCCeeb Heoeveeb
HetJe&mceevcev$eeovegJe=ef eefJe&%esee~ HejcesejesveeefomJeHeme keejCeme mekeeMeeled meJee&efCe keeee&efCe jeeefl e Yeeweflekeesefivee
peueme eeHeCesve meJee&ved JeJenejeved meeOeeleerefle Jeseced23
HeoeLe&-(vece) DeVe mes melkeejHetJe&ke (Yejvle) OeejCe kejles ngS nce ueesie (efOeee) yegef Jee kece& mes
(DeOJejeCeeced) Deefivenes$e mes ueskej DeecesOeHee&vle e%e Jee (ieesHeeced) Fefve He=efLeJeeefo keer j#ee kejves (jepevleced)
ekeeMeceeve ($eleme) Deveeefo melemJeHe keejCe kes (oerefoefJeced) JeJenej kees kejves Jee (mJes) DeHeves (oces) cees#eHe
mLeeve ceW (JeOe&ceeveced) Je=e
f kees ee nesves Jeeues Hejceelcee kees (GHewceefme) efvele ee nesles nQ123
efpeme Hejceelcee ves (DeOJejeCeeced) efMeuHeefJeeemeeOe e%e Jee (ieesHeeced) Heeeefo keer j#ee kejves [Jeeuee,
(jepevleced) ekeeMeceeve] ($eleme) peue kes (oerefoefJeced) JeJenej kees ekeeMe kejves Jeeuee (mJes) DeHeves (oces)
MeevlemJeHe ceW (JeOe&ceeveced) Je=ef kees ee neslee ngDee Deefive ekeeefMele efkeee nw, Gmekees (vece) meefleee mes
(Yejvle) OeejCe kejles ngS nce ueesie (efOeee) yege
f Deewj kece& mes (GHewceefme) efvele ee nesles nQ223
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw Deewj vece, Yejvle, efOeee, GHe, Dee, Fceefme, Fve HeoeW keer
DevegJe=efe HetJe&cev$e mes peeveveer eeefnes~ Hejcesej Deeefo jefnle melekeejCeHe mes mecHetCe& keeeeX kees jelee Deewj Yeewefleke
Deefive peue keer eeef kes eje meye JeJenejeW kees efme kejlee nw, Ssmee ceveg<eeW kees peevevee eeefnes23
me ve Fleme Jeweeefce$ees ceOegvoe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[d ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLeeefecesCe cev$esCesej SJeesHeefoMeles
Deye Deieues cev$e ceW F&ej ner kee GHeosMe efkeee nw
me ve efHeNlesJe metveJesives metHeeeNvees YeJe~ meemJee ve mJeNmlees24
le=leereesOeee
123
aj.
org
me~ veN~ efHeNlesJesefle efHeNleeFJe~ metveJes~ Deives~ metHeeNeNve Fefle megGNHeeNeNve~ YeNJeN~ meemJe~ veN~ mJeNmlees
24
as
am
HeoeLe&-(me) peieoerej (ve) DemceYeced (efHelesJe) peveke FJe (metveJes) Deewjmeee mevleeveee~
metvegefjleHeleveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.2) (Deives) keCeecee efJe%eevemJeHe meJe&eHf ele~ (metHeeeve) megtHeieleceeveb
%eeveb eeHeCeb emceeled me (YeJe) YeJeefme~ De$e ue[Lex ueesd (meemJe) mebeespee~ Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137]
Fefle oerIe&~ (ve) Demceeved (mJemlees) megKeee~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.30) JeeKeele24
DevJee-ns Deives peieoerej! emlJeb ke=Heee metveJes efHelesJe veesmceYeb metHeeevees YeJeefme, me lJeb veesmceeved
mJemlees meleleb meemJe mebeespee24
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ns meJe&eHf elejerej! eLee ke=HeeeceeCees efJeeved efHelee mJemevleeveeved mebj#e megefMe#e
e efJeeeOece&megMeerueleeefo<eg mebeespeeefle, leLewJe YeJeevemceeved efvejvlejb jef#elJee ess<eg JeJenejs<eg mebeespeeeflJeefle24
HeoeLe&-ns (Deives) peieoerej! pees DeeHe ke=Hee kejkes pewmes (metveJes) DeHeves Heg$e kes efuees (efHelesJe) efHelee
Des-Des iegCeeW kees efmeKeueelee nw, Jewmes (ve) nceejs efuees (metHeeeve) es< %eeve kes osves Jeeues (YeJe) nQ, Jewmes
(me) mees DeeHe (ve) nce ueesieeW kees (mJemlees) megKe kes efuees efvejvlej (meemJe) mebegkele keerefpees24
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ns meye kes Heeueve kejves Jeeues Hejcesej! pewmes ke=Hee kejves Jeeuee keesF&
efJeeved ceveg<e DeHeves Heg$eeW keer j#ee kej es-es efMe#ee oskej efJeee, Oece& Des-Des mJeYeeJe Deewj mele efJeee
Deeefo iegCeeW ceW mebegkele kejlee nw, Jewmes ner DeeHe nce ueesieeW keer efvejvlej j#ee kejkes es-es JeJenejeW ceW mebegkele
keerefpees24
Deives lJeefceleme megyevOeg$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjiye=nleer vo~ ceOece mJej
the
ary
DeivesN lJeb veesNDevleceGNle $eeNlee efMeNJees YeJee JeNLe~

JemegjefiveJe&megeJeeNDee veef#e egceece jeEe oe25
Deives~ lJeced~ veN~ Devlece~ GNle~ $eeNlee~ efMeNJe~ YeNJeN~ JeNNLe~ Jemeg~ DeNefive~ JemegeJeeN FefleN JemegeJee~
De~ veNef#eN~ egceeceNefceefle egceledlececed~ jNefeced~ oeN25
HeoeLe&-(Deives) meJee&efYej#ekesej (lJeced) keCeecee (ve) DemceekecemceYeb Jee (Devlece) e

DeelceevlemLeesefveefle peerJeeefle meesefleMeefele~ me G eeCeme eeCe kesveesHeefve<eled Keb01~ceb02
DevesveelceevlemLeesvleee&ceer ie=eles (Gle) DeefHe ($eelee) j#eke (efMeJe) ceueceees ceuekeejer (YeJe) De$e
eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe&~ (JeLe) ees JeLes<eg ess<eg iegCekecce&mJeYeeJes<eg YeJe (Jemeg)
Jemeefvle meJee&efCe Yetleeefve eefmceved ees Jee meJex<eg Yetles<eg Jemeefle me (Deefive) efJe%eeveekeeMecee (JemegeJee) Jemetevf e
meJee&efCe eJeebemf e eJeCeeefve eme me (De) eseLex efveHeeleme e [Dee06.3.136] Fefle oerIe&~ (veef#e) meJe&$e
Jeeesefme~ De$e Ce#e ieleeefJelemceeuueef ceOecewkeJeeves yengueb voefme [Dee02.4.73] Fefle MeHees uegked~
124
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(egceececed) eew eMemle ekeeMees efJeeles eemcemleoefleMeefelemleced (jefeced) efJeeeeeJelee&efoOevemecetnced (oe) osefn~
De$e uees[Lex ueg*d yengueb vomeecee*d0 [Dee06.4.75] Devesvee[YeeJee~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.31)
JeeKeele25
DevJee-ns Deives! emlJeb JemegeJee Jemegjefiveve&ef#e meJe&$e Jeeesefme, me lJeb veesmceekecevleceelee JeLe
efMeJees YeJe GleeefHe veesmceYeb egceeceb jefece oe meceiosefn25
YeeJeeLe&-ceveg<ewefjlLeb JesefoleJeb Hejcesejb efJenee veesmceekeb keefeovees j#ekees veemleerefle, keglemleme
meJe&MeefkeleceJesve meJe&$eeefYeJeeHekelJeeefoefle25
HeoeLe&-ns (Deives) meye keer j#ee kejves Jeeues peieoerej! pees (lJeced) DeeHe (JemegeJee) meye kees megveves kes
efuees es keeveeW kees osves (Jemeg) meye eeCeer efpemeceW Jeeme kejles nQ Jee meye eeefCeeeW kes yeere ceW yemeves nejs Deewj
(Deefive) efJe%eeveekeeMeegkele (veef#e) meye peien Jee DeLee&led jnves Jeeues nQ, mees DeeHe (ve) nce ueesieeW kes (Devlece)
Devleee&ceer Jee peerJeve kes nsleg ($eelee) j#ee kejves Jeeues (JeLe) es iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe ceW nesves (efMeJe) leLee
ceuecee ceue kejves Jeeues (YeJe) ntefpees Deewj (Gle) Yeer (ve) nce ueesieeW kes efuees (egceececed) Gece ekeeMeeW mes
egkele (jefeced) efJeeeeeJeefle& Deeefo OeveeW kees (De oe) Des ekeej oerepf ees25
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Ssmee peevevee eeefnes efke Hejcesej kees es[kej Deewj nceejer j#ee kejves Jee meye megKeeW
kes meeOeveeW kee osves Jeeuee keesF& veneR nw, keeeWefke Jener DeHeves meeceLe& mes meye peien HeefjHetCe& nes jne nw25
levlJesleme megyevOeg$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ mJeje[dye=nleer vo~ ceOece mJej
as
leb lJee Meesefe oerefoJe megcveee vetveceercensN meefKeYe~

me vees yeesefOe egOeer nJecegN<ee CeesDeIeeeNle mecemceeled26
the
ary
leced~ lJeeN~ MeesNefeN~ oerNefoNJeN Fefle oerefoJe~ megcveee~ vetveced~ F&ceNnsN~ meefKeYeN FefleN meefKeYe~ me~ veN~
yeesNefOeN~ egefOe~ nJeced~ GNN<e~ veN~ DeNIeeNeNle FleIeele~ meNceNmceeNled26
HeoeLe&-(leced) peieoerejced (lJee) lJeeced (Meesefe) HeefJe$elece (oerefoJe) ekeeMeceeevevoeo~ De$e

efoJegOeeleesMvoefme efued [Dee03.2.105] Fefle efued~ keJemege [Dee03.2.107] Fefle efue mLeeves keJemeg~
vomegYeeLee [Dee03.4.117] Fefle efue[eosMeme keJemees meeJe&OeelegkelJeeefo[YeeJe~ legpeeoerveeb oerIeexYeememe
[Dee06.1.7] FleYeemeoerIe&~ celegJemees mecyegew voefme [Dee08.3.1] Fefle jeosMee~ (megcveee) megKeee~
megcveefceefle megKeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.9) (vetveced) efveeeeLex (F&cens) eeeecens~ F&cen Fefle ee_eekece&meg~
(efveIeb03.19) (meefKeYe) efce$esYe (me) peieoerej (ve) Demceevemceekeb Jee (yeesefOe) yeesOeeefle~ De$e ue[Lex ueg*d
yengueb voefme [Dee06.4.73] Fle[YeeJeesvleie&lees CeLe&e~ (egeOf e) e=Ceg~ De$e eeesleefmle* [Dee06.3.135]
Fefle oerIe&~ yengueb voefme [Dee02.4.73] Fefle Mveesueg&ked~ ege=Ceg0 [Dee06.4.102] Fefle nsOee&osMee~ (nJeced)
eeslegb eeJeefelegcen mlegeflemecetnb e%eced (G<e) j#e~ De$e keC[dJeeefo [Dee03.1.27] Deeke=efleieCelJeeog<eMeyoeod
le=leereesOeee
125
the
ary
as
am
aj.
org
eked, leleesves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (ve) Demceeved~ De$e~ vee OeelegmLees<egYe~
(Dee08.4.26) Fefle CekeejeosMe~ (DeIeeele) e HejmeeIeefceleIeeeefle lele~ Deeeee&eJe=efe%ee&Heeefle
YeJeleIeMeyoevoefme Hejseeeb keeefpeefle, eoeceeeIemeeefoefle keeefe eke=le F&lJeyeeOeveeLe&ceekeejb Meeefmle
(Dee03.1.8) Deefmceved met$es Yee<ekeejme JeeKeeveeMeesvesob efmeeleerefle yeesOeced~ (mecemceeled) meJe&mceeled~
meceMeyoes$e meJe&Heee&e~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.31-33) JeeKeele26
DevJee-ns Meesef e oereof Jees peieoerej! Jeeb veesmceekeb meefKeYee vetveb megcveee leb lJeeceercens, ees YeJeeved
veesmceeved yeesefOe meceefiJe%eeveb yeesOeeefle, me lJeb veesmceekeb nJeb egefOe ke=Heee e=Ceg, veesmceeved mecemceeled
meJe&mceeoIeeele HejHeer[ekejCeHeeled HeeHeeog<e meleleb He=Leked j#e26
YeeJeeLe&-meJezce&veg<ew mJeeLe mJeefce$eeLe meJe&eeCeLe e megKeeees Hejcesej eeLe&veeremleLewJeeejCeb e
keee&ced~ eeefLe&le meved peieoerejesOecee&efVeJe=efeefcegkeeved ceveg<eeved mJemeeee meJex&Ye HeeHesYees efv eJee&eefle, leLewJe
mJeefJeeejHejceHeg<eeLee&Yeeb meJexYe HeeHesYees efveJele& Oecee&ejCes meJezce&veg<ewevf e&leb eJeefle&leJeefceefle yeesOeced26
HeoeLe&-ns (Meesefe) Delevle MegmJeHe (oerefoJe) mJeeb ekeeMeceeve Deevevo kes osves Jeeues peieoerej!
nce ueesie Jee (ve) DeHeves (meefKeYe) efce$eeW kes (megcveee) megKe kes efuees (leb lJee) DeeHe mes (F&cens) eeevee kejles nQ
leLee pees DeeHe (ve) nce kees (yeesefOe) Des ekeej efJe%eeve kees osles nQ (me) mees DeeHe (ve) nceejs (nJeced) megvevesmegveeves eesie mlegeflemecetn e%e kees (egefOe) ke=Hee kejkes eJeCe keerefpees Deewj (ve) nce kees (mecemceeled) meye ekeej
(DeIeeele) HeeHeeejCeeW mes DeLee&led otmejs kees Heer[e kejves He HeeHeeW mes (G<e) Deueie jefKees26
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees DeHeves efce$e Deewj meye eeefCeeeW kes megKe kes efuees Hejcesej keer eeLe&vee kejvee Deewj
Jewmee ner DeeejCe Yeer kejvee efke efpememes eeefLe&le efkeee ngDee Hejcesej DeOece& mes Deueie nesves keer Fe kejves Jeeues
ceveg<eeW kees DeHeveer meee mes HeeHeeW mes He=Leked kej oslee nw, Jewmes ner Gve ceveg<eeW kees Yeer HeeHeeW mes yeekej Oece& kes kejves ceW
efvejvlej eJe=e nesvee eeefnes26
F[ Seefole Fleme egleyevOeg$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[dieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve me efkeceLe& eeLe&veere FlegHeefoMeles
efHej Gme keer eeLe&vee efkemeefuees kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
F[NSeefoleNSefnN keeceeNSle~ ceefe Je keeceNOejCeb Yeteeled27
F[s~ Dee~ FefnN~ Deefoles~ Dee~ FefnN~ keecee~ Dee~ FleN~ ceefe JeN~ keeNceNOejCeNefceefle keeceNOejCeced~
YeteeNled27
HeoeLe&-(F[s) F[e He=eLf eJeer~ F[sefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.1) (Dee) mecevleeled (Fefn) eeHvegeeled~
De$e meJe&$e Jelee (Deefoles) veeMejefnlee jepeveerelf e~ Deefoefleefjefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb04.1) Devesvee$e
eeHleLeex ie=eles~ (Dee) mecevleeled (Fefn) eeHvegeeled (keecee) keecevle F<evles es HeoeLee&mles (Dee) mecevleeled (Fle)
evleg eeHvegJevleg (ceefe) ceveg<es (Je) les<eeb keeceeveeb HeoeLee&veeced (keeceOejCeced) keeceeveeb OejCeb mLeeveced (Yeteeled)~ Deeb
cev$e (Mele02.3.4.34) JeeKeele27
126
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns peieoerej! YeJelke=Hees[seb He=efLeJeer ceeb jepekejCeeesenf mecevleeled eeHvegeeled~ SJeceefoefle

meJe&megKeeeefHekee veeMejefnlee jepeveereflejsefn eeHvegeeled~ SJeb ns YeieJeved! He=efLeJeerjepeveerelf eYeeb ceeb keecee HeoeLee& Sle
mecevleeled eeHvegJevleg leLee ceefe Jemles<eeb keeceeveeb HeoeLee&veeb keeceOejCeb Yeteeled27
YeeJeeLe&-ceveg<ew keeceeveeb HeoeLee&veeb keecevee meleleb keeee&, leleees peieoerejme eeLe&vee Heg<eeLe&e~ veefn
keefeoHeske#eCeceefHe keeceeved efJenee mLeelegcen&efle, lemceeoOece&JeJenejeled keeceveeb efveJele& Oecex JeJenejs eeJeleer
JeOe&ef elegb Mekeee leeJeleer efveleb Je&veereself e27
HeoeLe&-ns Hejcesej! DeeHekeer ke=Hee mes (F[s) en He=efLeJeer cegPe kees jepe kejves kes efuees (Sefn) DeJeMe ee
nes leLee (Deefoles) meye megKeeW kees ee kejves Jeeueer veeMejefnle jepeveerefle (Sefn) ee nes~ Fmeer ekeej ns ceIeJeved!
DeHeveer He=eLf eJeer Deewj jepeveerefle kes eje (keecee) F-F HeoeLe& (Sle) ee neW leLee (ceefe) cesjs yeere ceW (Je) Gve
HeoeLeeX keer (keeceOejCeced) efmLejlee (Yeteeled) eLeeJeled nes27
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Gece-Gece HeoeLeeX keer keecevee efvejvlej kejveer leLee Gvekeer eeef kes efuees Hejcesej
keer eeLe&vee Deewj meoe Heg<eeLe& kejvee eeefnes~ keesF& ceveg<e Deer Jee yegjer keecevee kes efJevee #eCeYej Yeer efmLele nesves
kees meceLe& veneR nes mekelee, Fmemes meye ceveg<eeW kees DeOece&egkele JeJenejeW keer keecevee kees es[kej Oece&egkele JeJenejeW
keer efpeleveer Fe ye{ mekes Gleveer ye{eveer eeefnes27
meesceeveefceleme eyevOeg$e&ef<e~ ye=nmHeefleoxJelee~ efJeje[d ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve me peieoerej efkeceLe& eeLe&veere FlegHeefoMeles
as
efHej Gme peieoerej keer efkemeefuees eeLe&vee kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
meesNceeveN mJejCeb ke=Cegefn yeeCemHeles~ keN#eerJevlebN eDeewefMeNpe28

meesNceeveced~ mJejCeced~ ke=CegefnN~ yeNeNCeN~ HeNlesN~ keN#eerJevleced~ e~ DeewNefMeNpe28
the
ary
HeoeLe&-(meesceeveced) megveeself e efve<Heeoelees<eefOemeejeved efJeeeefmeere esve leced (mJejCeced) meJe&eJf eeeeJekeleejced

(ke=Cegefn) mecHeeoe (yeeCemHeles) meveeleveme JesoMeeme Heeuekesej! (ke#eerJevleced) ke#es<eg efJeeeOeevekece&meg
meeOJeer veerefle ke#ee mee yeer efJeeles eme efJeeeb efpeIe=#eesmleced~ De$e YetcveLex celegHed! ke#eeee meb%eeeeb celeew
mecemeejCeb kele&Jeced (Dee0Jee06.1.37) Fefle Jeeefle&kesve mecemeejCeeosMe~ DeemeboerJeoerJee0 (Dee08.2.12)
Fefle efveHeeleveevcekeejmLeeves JekeejeosMee~ (e) efJeeved (DeewefMepe) e meJee& efJeee Jeef me GefMeked leme efJeeeHeg$e
FJe~ eemkecegevf eefjceb cev$ecesJeb meceees-`meesceeveb meesleejb ekeeMeveJevleb keg yeeCemHeles ke#eerJevleefceJe e DeewefMepe
ke#eerJeeved ke#eeJeeveewefMepe GefMepe Heg$eb GefMeiJes keeefvlekece&CeesefHe lJeeb ceveg<eke#e SJeeefYeesle meeled, leb
meesceeveb meesleejb cee ekeeMeveJevleb keg yeeCemHeles~' (efve06.10) Deeb cev$e (Mele02.3.4.35)
JeeKeele28
DevJee-ns yeeCemHeles! lJeb eesnceewefMepeesefmce leb ke#eerJevleb mJejCeb meesceeveb ceeb ke=Cegefn mecHeeoe28
YeeJeeLe&-De$e uegesHeceeueej~ Heg$ees efefJeOe Ske Deewjmees efleerees efJeeepe~ meJezce&veg<ewjerej SleoLe
le=leereesOeee
127
am
aj.
org
eeLe&veere emceeod Jeeb efJeeeekeeefMelew meJe&ef eeekegMeuew eerlee efJeeeOeeHekew Heg$eweg&kelee YeJescesefle28
HeoeLe&-ns (yeeCemHeles) meveeleve JesoMee kes Heeueve kejves Jeeues peieoerej! DeeHe (e) pees ceQ (DeewefMepe)
meye efJeeeDeeW kes ekeeMe kejves Jeeues efJeeved kes Heg$e kes legue ntB, Gme cegPe kees (ke#eerJevleced) efJeee He{ves ceW Gece
veerefleeeW mes egkele (mJejCeced) meye efJeeeDeeW kee kenves Deewj (meesceeveced) Deew<eefOeeeW kes jmeeW kee efvekeeueves leLee efJeee
keer efmeef kejves Jeeuee (ke=Cegefn) keerepf ees~ Ssmee ner JeeKeeve Fme cev$e kee efvekelekeej eemkecegefve peer ves Yeer efkeee
nw, mees HetJe& efueKes ngS mebmke=le ceW osKe uesvee28
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW uegesHeceeueej nw~ Heg$e oes ekeej kes nesles nQ, Ske lees Deewjme DeLee&led pees DeHeves Jeere&
mes GlHeVe neslee Deewj otmeje pees efJeee He{eves kes efuees efJeeved efkeee peelee nw~ nce meye ceveg<eeW kees Fmeefuees F&ej keer
eeLe&vee kejveer eeefnes efke efpememes nce ueesie efJeee mes ekeeefMele meye efeeeDeeW ceW kegMeue Deewj eerefle mes efJeee kes He{eves
Jeeues Heg$eeW mes egkele neW28
ees jsJeeefveleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ ye=nmHeefleoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
efHej Jen F&ej kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
ees jsJeeved eesDeceerJeNne JemegefJeled HegefNJe&ve~ me ve efme<eeg emlegj29
as
e~ jsJeeved~ e~ DeNceerNJeNnsleceerJeNne~ JeNmegefJeefoefle JemegefJeled~ HegefNJe&veN Fefle HegefNJe&ve~ me~ veN~

efmeN<eNefkelJeefle efme<eeg~ e~ legj29
the
ary
HeoeLe&-(e) yeeCemHeeflepe&ieoerej (jsJeeved) efJeeeOeveJeeved~ De$e jefeMeyoevcelegHed~ vomeerj

(Dee08.2.15) Fefle cekeejmLeeves JekeejeosMe~ jesce&leew mecemeejCeb yengueb JekeleJeced (Dee06.1.37) Fefle
Jeeefle&kesve ekeejmLeeves mecemeejCeeosMee~ (e) ceneved (DeceerJene) eesceeJeeveefJeeeefojesieeved nefvle me (JemegefJeled) ees
Jemetevf e meJee&efCe Jemletefve eLeeJeod Jesef e Jesoeefle Jee me (HegefJe&ve) Hegefb Mejerjelceyeueb Oeelegmeeceb e Je&eleerelf e
(me) Hejceelcee (ve) Demceeved (efme<eeg) mebeespeeleg~ <ee meceJee FlemceeHe mLeeves yengueb voefme
[Dee02.4.76] Fefle Muegye&ngueb voefme [Dee07.4.78] FleYeememeskeejeosMee~ (e) Gkelees Je#eceeCee (legj)
MeerIekeejer~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.35) JeeKeele29
DevJee-ees jsJeeveceerJene JemegefJeled HegefJe&vemlegjes yeeCemHeeflepe&ieoerejesefmle, me veesmceeved MegYewieg&Cew
kece&efYee men efme<eeg mebeespeeleg29
YeeJeeLe&-eefoob efJeeefmceved Oeveceefmle leefoob meJe peieoerejmewJe Jele&les~ ceveg<ewee&Meer eeLe&vesejme efeeles,
mJewjefHe leeMe SJe Heg<eeLe& kele&Je~ eLee vewJe jsJeeefveleerejme efJeMes<eCecegkeJee eglJee e keefelke=leke=lees YeJeefle,
eEke leefn& mJesveeefHe HejceHeg<eeLexve OeveJe=efj#eCes meleleb keeex~ eLee meesceerJeneefmle, leLewJe ceveg<ewjefHe jesiee efveleb
nvleJee~ eLee me JemegeJf eoefmle, leLewJe eLeeMeefkele HeoeLe&efJeee keeee&~ eLee me meJex<eeb Hegef Je&vemleLewJe meJex<eeb efveleb
HegefJe&&veeree~ eLee me MeerIekeejer leLewJeseefve keeee&efCe MeerIeb kele&Jeeefve~ eLee leme MegYeiegCekece&eeHleLee& eeLe&vee
efeeles, leLewJe meJee&ved ceveg<eeved Hejceeelvesve MegYeiegCekecee&ejCesve men Jee&ceeveeved efveleb mebeespeeeflJeefle29
128
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-(e) pees JesoMee kee Heeueve kejves (jsJeeved) efJeee Deeefo Devevle OeveJeeved (DeceerJene) DeefJeee
Deeefo jesieeW kees otj kejves Jee kejeves (JemegefJeled) meye JemlegDeeW kees eLeeJeled peeveves (HegefJe&ve) Hegef DeLee&led Mejerj Jee
Deelcee kes yeue kees ye{eves Deewj (legj) Des keeceeW ceW peuoer eJesMe kejves Jee kejeves Jeeuee peieoerej nw (me) Jen
(ve) nce ueesieeW kees Gece-Gece kece& Jee iegCeeW kes meeLe (efme<eeg) mebegkele kejs29
YeeJeeLe&-pees Fme mebmeej ceW Oeve nw mees meye peieoerej kee ner nw~ ceveg<e ueesie pewmeer Hejcesej keer eeLe&vee
kejW, Jewmee ner Gvekees Heg<eeLe& Yeer kejvee eeefnes~ pewmes efJeee Deeefo Oeve Jeeuee Hejcesej nw, Ssmee efJeMes<eCe F&ej kee
ken Jee megve kej keesF& ceveg<e ke=leke=le DeLee&led efJeee Deeefo Oeve Jeeuee veneR nes mekelee, efkevleg DeHeves Heg<eeLe& mes
efJeee Deeefo Oeve keer Je=e
f Jee j#ee efvejvlej kejveer eeefnes~ pewmes Hejcesej DeefJeee Deeefo jesieeW kees otj kejves Jeeuee nw,
Jewmes ceveg<eeW kees Yeer Gefele nw efke DeeHe Yeer DeefJeee Deeefo jesieeW kees efvejvlej otj kejW~ pewmes Jen JemlegDeeW kees eLeeJeled
peevelee nw, Jewmes ceveg<eeW kees Yeer Gefele nw efke DeHeves meeceLe& kes Devegmeej meye HeoeLe&eJf eeeDeeW kees eLeeJeled peeveW~ pewmes
Jen meye keer Hegef kees ye{elee nw, Jewmes ceveg<e Yeer meye kes Hegef Deeefo iegCeeW kees efvejvlej ye{eJeW~ pewmes Jen Des-Des
keeeeX kees yeveeves ceW MeerIelee kejlee nw, Jewmes ceveg<e Yeer Gece-Gece keeeeX kees lJeje mes kejW Deewj pewmes nce ueesie Gme
Hejcesej keer Gece keceeX kes efuees eeLe&vee efvejvlej kejles nQ, Jewmes Hejcesej Yeer nce meye ceveg<eeW kees Gece Heg<eeLe& mes
Gece-Gece iegCe Jee keceeX kes DeeejCe kes meeLe efvejvlej mebegkele kejs29
cee ve Fleme meOe=efleJee&efCe$e&ef<e~ yeeCemHeefleoxJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
as
efHej Yeer Gme Hejcesej keer eeLe&vee efkemeefuees kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
cee veN MemeesNDej<ees Oetefle& eCeN*d cele&me~ j#ee Cees yeeCemHeles30

cee~ veN~ Meme~ Dej<e~ Oetefle&~ eCeked~ cele&me~ j#e~ veN~ yeNeNCeN~ HeNlesN30
the
ary
HeoeLe&-(cee) efve<esOeeLex (ve) Demceekeced (Mebme) Mebmeefvle mlegJeefvle eefmceved me (Dej<e) jeefle ooeefle me
jefjJeeved, ve jefjJeevejefjJeeved leme (Oetefle&) eEnmee (eCeked) eCeMeleg~ De$e uees[Les& ueg*d~ cev$es IemejCe0
[Dee02.4.80] Fefle uesueg&ked e~ (cele&me) ceveg<eme~ cele& Fefle ceveg<eveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.3)~ (j#e)
Heeuee~ De$e eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe&~ (ve) Demceeved (yeeCemHeles) peieoerej~ <eee Heefle
Heg$e0 (Dee08.3.53) Fefle efJemepe&veereme mekeejeosMe~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.35) JeeKeele30
DevJee-ns yeeCemHeles! YeJelke=Heee veesmceekeb Mebmees cee eCeked keoeefevcee eCeMeleg~ eej<e
HejmJeeoeefevees cele&me Oetefle&efnmeeefmle lemee mekeeMeeVeesmceeved meleleb j#e30
YeeJeeLe&-ceveg<ew meoe eMebmeveereeefve kecee&efCe kele&Jeeefve veslejeefCe, kemeefeod esnes ogeveeb mee vewJe
kele&Je, Oece&me j#esejesHeemeveb e meowJe kele&Jeefceefle30
HeoeLe&-ns (yeeCemHeles) peieoerej! DeeHekeer ke=Hee mes (ve) nceejer JesoefJeee (cee, eCeked) keYeer ve cele
nes Deewj pees (Dej<e) oeve Deeefo Oece&jefnle HejOeve enCe kejves Jeeues (cele&me) ceveg<e keer (Oetefle&) eEnmee DeLee&led
le=leereesOeee
129
aj.
org
esn nw, Gme mes (ve) nce ueesieeW keer efvejvlej (j#e) j#ee keerepf ees30
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees meoe Gece-Gece keece kejvee Deewj yegjs-yegjs keece es[vee leLee efkemeer kes meeLe esn
Jee ogeW kee me Yeer ve kejvee Deewj Oece& keer j#ee Jee Hejcesej keer GHeemevee mlegelf e Deewj eeLe&vee efvejvlej kejveer
eeefnes30
ceefn $eerCeeefceleme meOe=efleJee&efCe$e&ef<e~ Deeefolees osJelee~ efJeje[d ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
efHej Yeer Gmekeer eeLe&vee efkemeefuees kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
ceefn $eerNCeeceJeesmleg eg#eb efceN$emeee&NcCe~ ogjeNOe<eN JeCeme31
ceefn~ $eerNCeeced~ DeJe~ DeNmleg~ eg#eced~ efceN$eme~ DeNe&NcCe~ ogjeNOe<e&Nefceefle ogDeeNOe<e&ced~ JeCeme31
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ceefn) cenled ($eerCeeced) $eeeCeeb mekeeMeeled~ De$e Jee voefme meJex efJeOeees YeJevleerefle
[Dee0Yee0Jee01.4.9] $ese [Dee06.3.46] Fefle $eeeosMees ve~ (DeJe) j#eCeeefokeced (Demleg) YeJeleg (eg#eced)
eewveeaefle ekeeMe ef#eeefle efveJemeefle eemcemleled (efce$eme) yeeeeYevlejmLeme eeCeme (Dee&cCe) e $eefle
efveeleeke<e&Cesve He=efLeJeeoerved me mete&ueeskemleme~ eVeg#evHet<eved0 (GCee01.159) Devesveeeb efveHeeeflele~ (ogjeOe<e&ced)
ogKesveeOeef<e&legb eesieb {ced (JeCeme) Jeeeespe&ueme Jee~ JeCe Fefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05.4) Devesve
eeefmeeOevees ie=eles~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.37) JeeKeele31
DevJee-ns yeeCemHeles! leJe ke=Heee efce$emeee&cCees JeCeme e $eerCeeb mekeeMeeVeesmceekeb eg#eb ogjeOe<e
cenoJeesmleg31
YeeJeeLe&-De$e HetJe&mceevcev$eeod `yeeCemHeles ve' Fefle HeoeevegJe=ef eefJe&%esee~ ceveg<ewmmeJexYe HeoeLexYe
mJemeeves<eeb e veeesve j#eCeb ke=lJee jepeHeeueveb keee&efceefle31
HeoeLe&-ns (yeeCemHeles) peieoerej! DeeHekeer ke=Hee mes (efce$eme) yeenj Jee Yeerlej jnves Jeeuee pees eeCeJeeeg
leLee (Dee&cCe) pees Deeke<e&Ce mes He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX kees OeejCe kejves Jeeuee mete&ueeske Deewj (JeCeme) peue
($eerCeeced) Fve leerveeW kes ekeeMe mes (ve) nce ueesieeW kes (eg#eced) efpeme ceW veerefle kee ekeeMe efveJeeme kejlee nw Jee
(ogjeOe<e&ced) Deefleke mes enCe kejves eesie { (ceefn) ye[s JesoefJeee keer (DeJe) j#ee (Demleg) nes31
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW HetJe& cev$e mes (yeeCemHeles, ve) Fve oes HeoeW keer DevegJe=efe peeveveer eeefnes~ ceveg<eeW kees
meye HeoeLeeX mes DeHeveer Jee DeewjeW keer veeeHetJe&ked j#ee kejkes eLeeJeled jepe kee Heeueve kejvee eeefnes31
veefn les<eeefceleme meOe=efleJee&efCe$e&ef<e~ Deeefolees osJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
veNefn les<eeceNcee eNve veeOJemeg JeejCes<eg~ F&Mes efjHegjIeMeme32

veNefn~ les<eeced~ DeNcee~ eNve~ ve~ DeOJeNefmJeleOJemeg~ JeeNjCes<eg~ F&Mes~ efjHeg~ DeNIeMemeN FleNOeMeme32
130
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-(veefn) efve<esOeeLex (les<eeced) HejcesejesHeemekeeveeb mete&ekeeMeefmLeleeveeb Jee (Decee) ie=n<s eg~ Decesefle
ie=nveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.4) (eve) DeefHe (ve) efve<esOeeLex (DeOJemeg) ceeiex<eg (JeejCes<eg) Jeejeefvle eweg&wmles<eg Jee
Jeejeefvle es eewjomegJeeIeeoees es<eg les<eg (F&Mes) meceLeex YeJeeefce (efjHeg) Me$eg (DeIeMebme) eesIeeefve HeeHeeefve kecee&efCe
Mebmeefle me~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.37) JeeKeele32
DevJee-e F&ejesHeemekeemles<eececee ie=n<s JeOJemeg JeejCes<eg e veeHeIeMebmees efjHegve&egef eles, ve Keueg leeved
keuesMeefelegb Mekeveeself e leb leebeenceerMes32
YeeJeeLe&-es Oecee&lceeve meJeexHekeejkee meefvle, vewJe keJeeefHe les<eeb Yeeb YeJeefle, espeeleMe$eJees vewJe les<eeb
keefeoefHe Me$egpee&eles32
HeoeLe&-pees F&ej keer GHeemevee kejves Jeeues ceveg<e nQ (les<eeced) Gvekes (Decee) ie=n (DeOJemeg) ceeie& Deewj
(JeejCes<eg) eesj, Me$eg, [eket, JeeIe Deeefo kes efveJeejCe kejves Jeeues mebeeceeW ceW (eve) Yeer (DeIeMebme) HeeHeHe keceeX
kee keLeve kejves Jeeuee (efjHeg) Me$eg (veefn) veneR efmLele neslee Deewj (ve) ve Gvekees keuesMe osves kees meceLe& nes mekelee,
Gme F&ej Deewj Gve Oeeefce&ke efJeeveeW kes ee nesves kees ceQ (F&Mes) meceLe& neslee ntB32
YeeJeeLe&-pees Oecee&lcee Jee meye kes GHekeej kejves Jeeues ceveg<e nQ, Gvekees Yee keneR veneR neslee Deewj Me$egDeeW
mes jefnle ceveg<e kee keesF& Me$eg Yeer veneR neslee32
les nerleme JeeefCe meOe=efle$e&ef<e~ Deeefolees osJelee~ efJeje[d ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Deeefoleeveeb eEke kecee&mleerlegHeefoMeles
as
DeeefoleeW kes keee-keee kece& nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
les efn Heg$eemeesNDeefolesN e peerNJemesN celee&e~ peesefleNe&Nvlepeeced33

les~ efn~ Heg$eeme~ Deefoles~ e~ peerNJemes~ celee&e~ peesefle~ eefvle~ Depeeced33
the
ary
HeoeLe&-(les) HetJeexkelee (efn) efveees (Heg$eeme) efce$eee&ceJeCee (Deefoles) DeKeefC[leeee keejCeMees

(e) eke=eLex (peerJemes) peerefJelegced (celee&e) ceveg<eee (peesefle) lespe (eefvle) ooefle (Depeeced) efvejvlejced~ Deeb
cev$e (Mele02.3.4.37) JeeKeele33
DevJee-esefoles Heg$eeme Heg$eemles efn celee&e peerJemespeeb peesefle eeefvle33
YeeJeeLe&-Sles keejCeeoglHeVee eeCeJeeJeeoees efveleb peesefle eevle meJex<eeb peerJeveee cejCeee Jee
efveefceeeefve YeJevleerelf e33
HeoeLe&-pees (Deefoles) veeMejefnle keejCeHeer Meefkele kes (Heg$eeme) yeeefnj Yeerlej jnves Jeeues eeCe, mete&ueeske,
HeJeve Deewj peue Deeefo Heg$e nQ (les) Jes (efn) ner (celee&e) ceveg<eeW kes cejves Jee (peerJemes) peerves kes efuees (Depeeced)
efvejvlej (peesefle) lespe ee ekeeMe kees (eefvle) osles nQ33
YeeJeeLe&-pees es keejCeHeer meceLe& HeoeLeeX kes GlHeVe ngS eeCe, mete&ueeske, Jeeeg Jee peue Deeefo HeoeLe& nQ, Jes
peesefle DeLee&led lespe kees osles ngS meye eeefCeeeW kes peerJeve Jee cejves kes efuees efveefcee nesles nQ33
keoe evesleme ceOegvoe $eef<e~ Fves osJelee~ HeLee ye=nleer vo~ ceOece mJej
le=leereesOeee
131
aj.
org
me Fv keerMe FlegHeefoMeles
Jen Fv kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
keNoe eNve mleNjerjefmeN vesv meeefme oeNMeg<es~

GHeesNHesVeg ceIeJeNved YeteNFVeg lesN oeve osNJeme He=eles34
keNoe~ eNve~ mleNjer~ DeNefmeN~ ve~ FvN~ meNeNefmeN~ oeNMeg<es~ GHeesNHeslegHeGHe~ Fled~ veg~ ceNIeNJeNefVeefle ceIeJeved~ Yete~
Fled~ veg~ lesN~ oeveced~ osNJeme~ He=eNlesN34
the
ary
as
am
HeoeLe&-(keoe) keefmceved keeues (eve) Deekeeb#eeeeced (mlejer) e megKew mle=Ceeleeeoeefle me~ De$e
DeefJele+0 (GCee03.158) Fefle F& elee~ (Deefme) YeJeefme (ve) efve<esOeeLex (Fv) megKeeosej (meeefme) peeveeefme
eeHeeefme Jee~ meeleerefle ieeflekece&meg Heefleced~ (efveIeb02.14) (oeMeg<es) efJeeeefooeveke$ex (GHeesHe) meeceerHes (Fled) Sefle
peeveelevesve leef%eeveced (veg) ef#eeced~ efvJeefle ef#eeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.15) (ceIeJeved) HejceOeveJeved (Yete) Hegve
(Fled) SJe (veg) ef#ees (les) leJe (oeveced) oereceeveced (osJeme) kece&Heueeoeleg (He=eles) mebyeOeles~ Deeb cev$e
DevJee-ns Fv! eoe lJeb mlejerjefme leoe oeMeg<es keoeevesVeg ve meeefme leoe ns ceIeJeved! osJeme les leJe oeveb
lemcew oeMeg<es Yete keoe evesVeg veesHeesHeHe=eles34
YeeJeeLe&-eoerej kece&Heueeoelee ve meeled, leefn& ve keefeoefHe peerJees JeJemLeee kece&Heueb
eeHvegeeefoefle34
HeoeLe&-ns (Fv) megKe osves Jeeues F&ej! pees DeeHe (mlejer) megKeeW mes Deeeove kejves Jeeues (Deefme) nQ Deewj
(oeMeg<es) efJeee Deeefo oeve kejves Jeeues ceveg<e kes efuees (keoeeve) keYeer (Fled) %eeve kees (veg) MeerIe (meeefme) ee
(ve) veneR kejles lees Gme keeue ceW ns (ceIeJeved) efJeeeefo Oeve Jeeues peieoerej! (osJeme) kece& Heue kes osves Jeeues (les)
DeeHekes (oeveced) efoes ngS (Fled) ner %eeve kees (oeMeg<es) efJeeeefo osves Jeeues kes efuees (Yete) efHej (veg) MeerIe
(GHeesHeHe=eles) ee (keoeeve) keYeer (ve) veneR neslee34
YeeJeeLe&-pees peieoerej kece& kes Heue kees osves Jeeuee veneR neslee lees keesF& Yeer eeCeer JeJemLee kes meeLe efkemeer
kece& kes Heue kees ee veneR nes mekelee34
lelmeefJelegefjleme efJeeeefce$e $eef<e~ meefJelee osJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
leme peieoerejme keerMe mlegefleeeLe&veesHeemevee keeee& FlegHeefoMeles
Gme peieoerej keer kewmeer mlegefle, eeLe&vee Deewj GHeemevee kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nw
leled meefJeNlegJe&jsCebN Yeieex osNJeme Oeerceefn~ efOeeesN ees ve eeesNoeeled35

leled~ meNefJeNleg~ JejsCeced~ Yeie&~ osNJeme~ OeerNceNefnN~ efOeNe~ e~ veN~ eN~ eesNoNeeNled35
HeoeLe&-(leled) Je#eceeCeced (meefJeleg) meJe&me peiele emeefJeleg~ meefJelee Jew osJeeveeb emeefJelee leLees nemcee
132
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Sles meefJele=emetlee SJe meJex keecee mece=Oevles (Mele02.3.4.39) (JejsCeced) Deefleesced~ De$e Je=_e SCe
(GCee03.98) Devesve Je=_edOeeleesjCs eelee~ (Yeie&) Ye=ppeefvle HeeHeeefve ogKecetueeefve esve leled~ De_eefeegefpe0
(GCee04.216) Fefle YempeOeeleesjmegved elee keJeiee&osMee~ (osJeme) ekeeMeceeme Megme meJe&megKeeoeleg
Hejcesejme (Oeerceefn) oOeerceefn~ De$e [gOee_ed Oeelees eeLe&veeeeb efue*d vomegYeeLee [Dee03.4.117]
FleeOe&OeelegkelJeeyed ve, Deelees ueesHe Fef e [Dee06.4.64] FleekeejueesHee~ (efOee) e%ee yeger~ Oeerefjefle
e%eeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.9) (e) meefJelee osJe Hejcesej (ve) Demceekeced (e) eke=eLex (eesoeeled) esjesled~
DevJee-Jeeb meefJelegoxJeme Hejcesejme ejsCeb Yeie& mJeHeceefmle leerceefn~ e meefJelee osJeesvleee&ceer
Hejcesej me veesmceekeb efOee eeesoeeled esjesled35
YeeJeeLe&-ceveg<ew mekeuepeieoglHeeokeme meJeexlke=me mekeueoes<eveeMekeme Megme HejcesejmewJeesHeemevee
efveleb keeee&~ kemcew eeespeveeesle$een me mleglees Oeeefjle eeefLe&le GHeeefmele meVemceeved meJes&Yees ogiegCekece&mJeYeeJesYe
He=Lekeke=le meJex<eg iegCekece&mJeYeeJes<eg efveleb eJele&esefolemcew~ DeecesJe eeLe&veeee cegKe efmeevle~ eeMeeR eeLe&veeb
kegee&led leeMecesJe kecee&ejsefoefle35
HeoeLe&-nce ueesie (meefJeleg) meye peieled kes GlHeVe kejves Jee (osJeme) ekeeMecee Meg Jee megKe osves Jeeues
Hejcesej kee pees (JejsCeced) Deefle es (Yeie&) HeeHeHe ogKeeW kes cetue kees ve kejves Jeeuee lespemJeHe nw (leled)
Gmekees (Oeerceefn) OeejCe kejW Deewj (e) pees Devleee&ceer meye megKeeW kee osves Jeeuee nw, Jen DeHeveer keCee kejkes (ve)
nce ueesieeW keer (efOee) yege
f eeW kees Gece-Gece iegCe, kece&, mJeYeeJeeW ceW (eeesoeeled) esjCee kejs35
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Delevle Gefele nw efke Fme meye peieled kes GlHeVe kejves Jee meye mes Gece meye oes<eeW kes
veeMe kejves leLee Delevle Meg Hejcesej ner keer mlegefle, eeLe&vee Deewj GHeemevee kejW~ efkeme eeespeve kes efuees, efpememes Jen
OeejCe Jee eeLe&vee efkeee ngDee nce ueesieeW kees Keess-Keess iegCe Deewj keceeX mes Deueie kejkes Des-Des iegCe, kece&
Deewj mJeYeeJeeW ceW eJe=e kejs, Fmeefuees~ Deewj eeLe&vee kee cegKe efmeevle ener nw efke pewmeer eeLe&vee kejveer, Jewmee ner
Heg<eeLe& mes kece& kee DeeejCe kejvee eeefnes35
Heefj le Fleme JeeceosJe $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
me peieoerej keerMe FlegHeefoMeles
Jen Hejcesej kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Heefj les ot[YeesN jLeesNmceeB2DeMveesleg efJeNele~ esveN j#eefme oeNMeg<e36
Heefj~ lesN~ ot[Ye~ ogoY& eNFefle ogoYe~ jLe~ DeNmceeved~ DeNMveesNleg~ efJeNele~ esve~ j#eefme~ oeNMeg<e36
HeoeLe&-(Heefj) meJe&le (les) leJe JeeHekesejme (ot[Ye) ogKesve oefcYelegb eEnefmelegb eesie~ De$e ocYegOeelees
Keued elee~ ogjesoeMeveeMeoYeOes<eg TlJeb JekeleJecegejHeoeose glJeced (Dee06.3.109)
Slelmet$eYee<eeskeleJeeefle&kesve vekeejueesHesve eeme efmeef~ (jLe) jeles peeveeefle esve me jLe~ jLees jbnlesie&eflekece&Ce
efmLejlesJee& meeefHejerleme, jceceeCeesemceefmleleerefle, Jee jHelesJee& jmelesJee&~ (efve09.11) (Demceeved)
le=leereesOeee
133
am
aj.
org
YeJeoe%eemesJekeeved (DeMveesleg) DeMvegleeced JeeHveesleg~ De$e Jeleesve HejmcewHeoced~ (efJeele) meJe&le (esve) %eevesve
(j#eefme) Heeueeefme (oeMeg<e) efJeeeefooevekele+&ved~ Deeb cev$e (Mele02.3.4.40-41) JeeKeele36
DevJee-ns peieoerej! lJeb esve jLesve oeMeg<ees efJeelees j#eefme, me les leJe ot[Yees jLees efJe%eeveb efJeelees
jef#elegcemceeved Hee&Mveesleg meJe&le eeHveesleg36
YeeJeeLe&-ceveg<ew meJee&efYej#ekeme Hejcesejme efJe%eeveme e eees eeLe&veeHeg<eeLeez efveleb kele&Jeew~ elees
jef#elee mevlees JeecemeefeeOecee&efooes<eebmlekelJee meefeeOecee&efoMegYeiegCeeved eeHe meoe megeKf eve meecesefle36
HeoeLe&-ns peieoerej! DeeHe (esve) efpeme %eeve mes (oeMeg<e) efJeeeefo oeve kejves Jeeues efJeeveeW kees (efJeele)
meye Deesj mes (j#eefme) j#ee kejles Deewj pees (les) DeeHekee (ot[Ye) ogKe mes Yeer veneR ve nesves eesie (jLe) meye kees
peeveves eesie efJe%eeve meye Deesj mes j#ee kejves kes efuees nw, Jen (Demceeved) DeeHekeer Dee%ee kes mesJeve kejves Jeeues nce
ueesieeW kees (Heefj) meye ekeej (DeMveesleg) eeHle nes36
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees meye keer j#ee kejves Jeeues HejcesMJej Jee efJe%eeveeW keer eeef kes efuees eeLe&vee Deewj DeHevee
Heg<eeLe& efvele kejvee eeefnes, efpememes nce ueesie DeefJeee, DeOece& Deeefo oes<eeW kees leeie kejkes Gece-Gece efJeee, Oece&
Deeefo MegYeiegCeeW kees ee neskes meoe megKeer nesJeW36
YetYeg&Jeefjleme JeeceosJe $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ yeeeegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
Hegve me peieoerej efkeceLe& eeLe&veere FlegHeefoMeles
as
efHej Gme peieoerej keer eeLe&vee efkemeefuees kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
YetYeg&JeN mJe megeNpee eNpeeefYe mee: megJeerjes JeerNjw megHees<eN Hees<ew~

vee& eNpeeb ces HeeefnN Meme HeNMetved ces HeeNeLee& efHeNlegb ces Heeefn37
the
ary
Yet~ YegJe~ mJeNefjefleN mJe~ megeNpee Fefle megeNpee~ eNpeeefYeNefjefle eNpeeefYe~ meeNced~ megJeerj Fefle megJeerj~
JeerNjw~ megHees<eN Fefle megHees<e~ Hees<ew~ vee&~ eNpeeefceefle eNpeeced~ cesN~ HeeNefnN~ Meme~ HeNMetved~ cesN~ HeeNefnN~ DeLee&~ efHeNlegced~ cesN
HeeNefnN37
HeoeLe&-(Yet) efeemJeHe eeCe (YegJe) yeueefveefcee Goeve (mJe) meJe&eseefveefceees Jeevee, lew men
(megepee) MeesYevee megefMe#eemeefeemeefnlee epee eme me (epeeefYe) DevegketueeefYe m$eewjmeefJeeemevleeveefce$eYe=lejepeHeeeefoefYe (meeced) YeJeseced (megJeerj) MeesYevee Jeerje Mejerjelceyeuemeefnlee eme me (Jeerjw) Meewe&Oewe&efJeeeMe$egefveJeejCeepeeHeeuevekegMeuew (megHees<e) ese Hees<ee Hegees eme me (Heew<ew) HegefkeejkewjeefJeeepeefvelewyeexOeegewJe&Jenejw (vee&) veerefleeges<eg ve=<eg meeOegmlelmebyegew Hejcesej! (epeeced) mevleeveeefokeeced (ces) cece (Heeefn) meleleb j#e
(Mebme) Mebefmelegb meJe&Lee mleeslegcen& (HeMetved) ieesenmleeoerved (ces) cece (Heeefn) j#ee (DeLee&) mebMeejefnle~
LeJe&efleejeflekeccee&~ (efve011.18) LeJe&efle mebMesles e me Leeex ve LeeexLee&mlelmebyegew, De$e JeCe&Jeleesve
JekeejmLeeves ekeej~ (efHelegced) DeVeced~ efHelegefjleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.7) (ces) cece (Heeefn) j#e~
De$eesYee$eevleie&lees CeLe&~ Deeb cev$e (Mele02.4.1.1-6) JeeKeele37
134
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
DevJee-ns vee&! lJeb ke=Heee ces cece epeeb Heeefn ces cece HeMetved Heeefn~ ns DeLee&! ces cece efHelegb Heeefn~ ns
Mebme! peieoerej! YeJelke=Heeenb YetYe&gJe mJe eeCeeHeeveJeevewe&gkele meved epeeefYe megepee Jeerjw megJeerj Hees<ew men e
megHees<e meeb efveleb YeJeseced37
YeeJeeLe&-ceveg<ewjerejesHeemevee%eeHeeueveceeefele megefveecew Heg<eeLexve esepeeJeerjHegeeefokeejCew epeeHeeueveb
ke=lJee efveleb megKeb mecHeeoveereced37
HeoeLe&-ns (vee&) veerefleegkele ceveg<eeW Hej ke=Hee kejves Jeeues Hejcesej! DeeHe ke=Hee kejkes (ces) cesjer (epeeced)
Heg$e Deeefo epee keer (Heeefn) j#ee keerefpees Jee (ces) cesjs (HeMetved) ieew, Iees[s, neLeer Deeefo HeMegDeeW keer (Heeefn) j#ee
keerefpees~ ns (DeLee&) mevosn jefnle peieoerej! DeeHe (ces) cesjs (efHelegced) DeVe keer (Heeefn) j#ee keerefpees~ ns (Mebme)
mlegefle kejves eesie F&ej! DeeHekeer ke=Hee mes ceQ (YetYeg&Je mJe) pees efeemJeHe eeCe, yeue kee nsleg Goeve leLee meye
ese Deeefo JeJenejeW kee nsleg Jeeve Jeeeg nw, Gvekes meeLe egkele neskes (epeeefYe) DeHeves Devegketue er, Heg$e, efJeee,
Oece&, efce$e, Ye=le, HeMeg Deeefo HeoeLeeX kes meeLe (megepee) Gece efJeee, Oece&egkele, epeemeefnle Jee (Jeerjw) Meewe&, Oewe&,
efJeee, Me$egDeeW kes efveJeejCe, epee kes Heeueve ceW kegMeueeW kes meeLe (megJeerj) Gece MetjJeerjegkele Deewj (Hees<ew)
Hegefkeejke HetCe& efJeee mes GlHeVe ngS JeJenejeW kes meeLe (megHees<e) Gece Hegef GlHeeove kejves Jeeuee (meeced) efvele
nesTB37
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees F&ej keer GHeemevee Jee Gme keer Dee%ee kes Heeueve kee Deeee ueskej Gece-Gece efveeceeW
mes Jee Gece epee, Metjlee, Hegef Deeefo keejCeeW mes epee kee Heeueve kejkes efvejvlej megKeeW kees efme kejvee
eeefnes37
Deeievceslemeemegefj$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLeeefiveMeyosvesejYeeweflekeeJeLee&JegHeefoMesles
Deye Deefive Meyo mes F&ej Deewj Yeewelf eke Deefive kee GHeosMe efkeee nw
the
ary
Deeievce efJeNeJesomeceNmceYe JemegefJeececed~

Deives mecee[NefYe egcveceNefYe menNDeeemJe38
Dee~ DeNieNvceN~ efJeNeJesomeNefceefle efJeNeJesomeced~ DeNmceYeced~ JeNmegefJeeceNefceefle JemegefJeledlececed~ Deives~ meNceeNef[efle

mecedjed~ DeNefYe~ egcveced~ DeNefYe~ men~ Dee~ eNNmJeN38
HeoeLe&-(Dee) mecevleeled (Deeievce) eeHvegeece~ De$e efue*Lex ueg*d cev$es Iemej0 [Dee02.4.80] Fefle
uesueg&ked~ cJeese (Dee08.2.65) Fefle cekeejme vekeej~ (efJeeJesomeced) ees efJeeb Jesef e me efJeeJesoe Hejcesej~
efJeeb meJe megKeb Jesoeefle eeHeeefle me YeeweflekeesefiveJee&~ De$e efJeefoYegefpeYeeb efJees~ (GCee04.238) Devesveeefme
elee~ (DemceYeced) GHeemekesYees e%eevegele=Yees Jee (JemegefJeececed) Jemetved He=efLeJeeefoueeskeeved Jesef e
meesefleMeefelemleced~ He=efLeJeeefoueeskeeved Jesoeefle mete&HesCeeefivejsleeved ekeeMe eeHeeefle me JemegeJf eled~ DeefleMeesve
JemegeJf eefoefle JemegefJeecees Jee leced (Deives) efJe%eevemJeHesej, efJe%eeHekees Yeeweflekees Jee (meceed) e meceeepeles ekeeMeles
me (DeefYe) DeeefYecegKes (egcveced) ekeeMekeejkecegeceb eMe~ egcveb eeslelese&Mees JeeVeb Jee~ (efve05.5) (DeefYe)
le=leereesOeee
135
as
am
aj.
org
DeeefYecegKes (men) Geceb yeueced~ men Fefle yeueveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.9) (Dee) mecevleeled (emJe) efJemleeje
efJemleejeefle Jee~ De$e He#es ue[Lex ueesd~ Dee*es ecenve (Dee01.3.28) DevesveelcevesHeoced~ Dee*dHetJe&kees èce'
OeelegefJe&mleejeLex~ Deeb cev$e (Mele02.4.1.7-8) JeeKeele38
DevJee-ns mecee[ives peieoerej! lJeb DemceYeb egcveb meneeYeeemJe efJemleeje~ SleoLe Jeeb JemegeJf eeceb
efJeeJesomeb lJeeceYeeievce eeHvegeecesleske138
e mecee[iveseceefivejmceYeb meneeYeeeefle meJe&lees efJemleejeefle, leb JemegefJeeceb efJeeJesomeceeive
JeeceYeeievce eeHvegeecesefle efleere238
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ ceveg<ew HejcesejYeeweflekeeiveesieg&CeefJe%eevesve leovegmeejevegevesve meJe&le keerelf e&yeues
efveleb efJemleejCeere Fefle38
HeoeLe&-ns (meceed) ekeeMemJeHe (Deives) peieoerej! DeeHe (DemceYeced) GHeemevee kejves Jeeues nce ueesieeW
kes efuees (egcveced) ekeeMemJeHe Gece eMe Jee (men) Gece yeue kees (DeYeeemJe) meye Deesj mes efJemleejegkele
kejles nes, Fmeefuees nce ueesie (JemegefJeececed) He=eLf eJeer Deeefo ueeskeeW kes peeveves Jee (efJeeJesomeced) meye megKeeW kes peeveves
Jeeues DeeHekees (DeYeeievce) meye ekeej ee nesJeW138
pees en (meceed) ekeeMe nesves Jeeuee (Deives) Yeewelf eke Deefive (DemceYeced) e%e kes Devegeve kejves Jeeues nce
ueesieeW kes efuees (egcveced) Gece-Gece eMe Jee (men) Gece-Gece yeue kees (DeYeeemJe) meye ekeej
efJemleejegkele kejlee nw, Gme (JemegefJeececed) He=efLeJeer Deeefo ueeskeeW kees mete&He mes ekeeMe kejkes ee kejeves Jee
(efJeeJesomeced) meye megKeeW kees peeveves Jeeues Deefive kees nce ueesie (DeYeeievce) meye ekeej ee nesJeW38
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ ceveg<eeW kees Hejcesej Jee Yeewefleke Deefive kes iegCeeW kees peeveves Jee Gmekes
Devegmeej Devegeve kejves mes keerefle&, eMe Deewj yeue kee efJemleej kejvee eeefnes238
Deeceefiveefjlemeemegefj$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjiye=nleer vo~ ceOece mJej
the
ary
DeLesejYeeweflekeeJeiveer GHeefoMesles
Deye Deieues cev$e ceW F&ej Deewj Yeewelf eke Deefive kee GHeosMe efkeee nw
DeNeceNefiveie&=nHeefleNiee&n&Hele eNpeeee JemegefJeece~

Deives ie=nHelesNefYe egcveceNefYe menNDeeemJe39
DeNeced~ DeNefive~ ie=nHeefleNefjefle ie=nHeefle~ ieen&HeleN FefleN ieen&Hele~ eNpeeeeN Fefle eNpeeee~ JeNmegefJeeceN Fefle
JemegefJeledlece~ Deives~ ie=nNHeNleN Fefle ie=nHeles~ DeNefYe~ egcveced~ DeNefYe~ men~ Dee~ eNNmJeN39
HeoeLe&-(Deeced) ele#ees Je#eceeCe (Deefive) F&ejes efJeeglmeteex pJeeueeceees Yeeweflekees Jee (ie=nHeefle)
ie=neCeeb mLeeveefJeMes<eeCeeb Heefle Heeuevensleg (ieen&Hele) ie=nHeeflevee mebegkele~ De$e ie=nHeeflevee mebeges _e
(Dee04.4.90) Devesve _e elee~ Fob Heob cenerOejeefoefYeJee&kejCe%eeveefJejnlJeeled, ie=nme Heefle Heeueke FleMegb
JeeKeeleced~ (epeeee) efJeeceeveeee (JemegefJeece) ees Jemetevf e JeeefCe Jesoeefle eeHeeefle meesefleMeefele (Deives)
Deeceefive (ie=nHeles) ie=neefYej#ekesej! ie=neCeeb Heeueefelee Jee (DeefYe) DeefYele (egcveced) megKeekeeMeegeb Oeveced~
136
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
egcveefceefle Oeveveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.10) (DeefYe) DeeefYecegKes (men) Gokeb yeueb Jee~ men Flegokeveecemeg
Heefleced~ (efveIeb01.12) yeueveecemeg e~ (efveIeb02.9) (Dee) mecevleeled efeeeeesies (emJe) meJe&lees osefn Deeeefle
efJemleejeefle Jee~ De$e He#es Jelee efmeefe HetJe&Jeled~ Deeb cev$e (Mele02.4.1.9-11) JeeKeele39
DevJee-ns ie=nHelesives Hejceelceved! eeseb YeJeeved ie=nHeefleiee&n&Hele epeeee JemegeJf eeceesefivejefmle, lemceeled
lJecemceoLe egcveceYeeemJe meneeYeeemJesleske
emceeod ie=nHeefle epeeee JemegefJeecees ieen&Heleeseceefivejefmle lemceeled meesefYeegcveb meneeYeeeefle
DeeefYecegKesve mecevleeled efJemleejeleerefle efleere39
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ ie=nmLewe&osejcegHeemewlemee%eeeeb Jeefe&lJeeeceefive keee&efmees mebeespeles,
leoeveskeefJeOes Oeveyeues Delevleb efJemleejeefle~ kegle? epeeee ceOesmeeives HeoeLe&eees meeOekelecelJeeefoefle39
HeoeLe&-ns (ie=nHeles) Iej kes Heeueve kejves Jeeues (Deives) Hejcesej! pees (Deeced) en (ie=nHeefle) mLeeve
efJeMes<eeW kes Heeueve nsleg (ieen&Hele) Iej kes Heeueve kejves JeeueeW kes meeLe mebegkele (epeeee JemegefJeece) epee kes efuees
meye ekeej Oeve ee kejeves Jeeues nQ, mees DeeHe efpeme keejCe (egcveced) megKe Deewj ekeeMe mes egkele Oeve kees
(DeYeeemJe) Deer ekeej oerepf ees leLee (men) Gece yeue, Hejeece (DeYeeemJe) Deer ekeej
oerepf ees139
efpeme keejCe pees (ie=nHeefle) Gece mLeeveeW kes Heeueve kee nsleg (epeeee) Heg$e, efce$e, er Deewj Ye=le Deeefo
epee kees (JemegefJeece) Jeeefo kees ee kejeves Jee (ieen&Hele) ie=neW kes Heeueve kejves JeeueeW kes meeLe mebegkele
(Deeced) en (Deives) efyepegueer mete& Jee ele#eHe mes Deefive nw, Fmemes Jen (ie=nHeles) IejeW kee Heeueve kejves Jeeuee
(Deives) Deefive nce ueesieeW kes efuees (DeefYeegcveced) meye Deesj mes Gece Gece Oeve Jee (men) Gece-Gece yeueeW kees
(DeYeeemJe) meye ekeej mes efJemleejegkele kejlee nw239
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ ie=nmLe ueesie peye F&ej keer GHeemevee Deewj Gmekeer Dee%ee ceW eJe=e
neskes keee& keer efmeef kes efuees Fme Deefive kees mebegkele kejles nQ, leye Jen Deefive Deveske ekeej kes Oeve Deewj yeueeW kees
efJemleejegkele kejlee nw, keeeWefke en epee ceW HeoeLeeX keer eeef kes efuees Delevle efmeef kejves neje nw39
Deeceefive Hegjer<e Flemeemegefj$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
HegveYeezeflekeesefive keerMe FlegHeefoMeles
efHej Yeewefleke Deefive kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNeceNefive HegjerN<ees jefeNceeved HegefNJeOe&ve~

Deives Hegjer<eeNefYe egcveceNefYe menNDeeemJe40
DeNeced~ DeNefive~ HegjerN<e~ jNefeNceeefveefle jefeNceeved~ HegefNJeOe&veN Fefle HegefNJeOe&ve~ DeNives~ HegjerN<eN~ DeNefYe~ egcveced~
DeNefYe~ men~ Dee~ eNNmJeN40
HeoeLe&-(Deeced) Je#eceeCeue#eCe (Deefive) HetJeexkelees Yeewelf eke (Hegjer<e) es He=Ceefvle eeefve kecee&efCe leeefve
Hegjer<eeefCe les<eg meeOeg (jefeceeved) eMemlee jeees Oeveeefve efJeevles eefmceved me~ De$e eMebmeeLex celegHed~ jefeefjefle Oeveveecemeg
le=leereesOeee
137
am
aj.
org
Heefleced~ (efveIeb02.10) (HegefJe&ve) Je&eleerelf e Je&ve HegsJe&&ve HegefJe&ve (Deives) meJeexeceHeoeLe&eeHekesej!

(Hegjer<e) He=Ceefvle Hetjeefvle megKeeefve ewieg&Cewmles Hegjer<eemles<eg meeOegmlelmebyegew~ (DeefYe) DeefYele (egcveced) efJe%eevemeeOekeb
Oeveced~ (DeefYe) DeeefYecegKes (men) Mejerjelceyeueced (Dee) mecevleeled efeeeeesies (emJe) efJemleeje~ Deme efmeef
HetJe&Jeled40
DevJee-ns Hegjer<eeives efJebmlJeb eeseb Hegjer<ees jefeceeved HegefJe&veesefivejefmle, lemceeoefYeegcveceefYemenes Jee
emJe efJemleeje40
YeeJeeLe&-ceveg<ew HejcesejevegenmJeHeg<eeLee&YeeceefiveefJeeeb eeHeeveskeefJeOeb Oeveb yeueb e meJe&lees
efJemleejCeereefceefle40
HeoeLe&-ns (Hegjer<e) keceeX kes HetjCe kejves ceW DeeflekegMeue (Deives) Gece mes Gece HeoeLeeX kes ee kejeves
Jeeues efJeved! DeeHe pees (Deeced) en (Hegjer<e) meye megKeeW kes HetCe& kejves ceW Delegece (jefeceeved) Gece-Gece
Oeveegkele (HegefJe&ve) Hegef kees ye{eves Jeeuee (Deefive) Yeewelf eke Deefive nw, Gme mes nce ueesieeW kes efuees (DeefYeegcveced)
Gece-Gece %eeve kees efme kejves Jeeues Oeve Jee (DeefYemen) Gece-Gece Mejerj Deewj Deelcee kes yeueeW kees
(DeeemJe) meye ekeej mes efJemleejegkele keerepf ees40
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Hejcesej keer ke=Hee Jee DeHeves Heg<eeLe& mes DeefiveefJeee kees mecHeeove kejkes Deveske ekeej
kes Oeve Deewj yeueeW kees efJemleejegkele kejvee eeefnes40
ie=ne ceslemeemegefj$e&ef<e~ JeemlegjefiveoxJelee~ Dee<eea He*defkeleMvo~ Heece mJej
as
DeLe ie=neeceevegevecegHeefoMeles
Deye Deieues cev$e ceW ie=nmLeeece kes Devegeve kee GHeosMe efkeee nw
ie=neN cee efyeYeerleN cee JesHeOJeNcetpeN efyeYeleNSceefme~

TpeN efyeYe megcevee megcesNOee ie=nevewefceN cevemeeN ceesoceeve41
the
ary
ie=ne~ cee~ efyeNYeerNleN~ cee~ JesNHeNOJeNced~ Tpe&ced~ efyeYele~ Dee~ FceNefmeN~ Tpe&ced~ efyeYeled~ JeN~ megceveeN Fefle megcevee~
megcesNOee Fefle megcesNOee~ ie=neved~ SefceN~ cevemee~ ceesoceevee41
HeoeLe&-(ie=ne) ie=efvle yeeeee&eceevevlejb ie=neeceb es ceveg<eemlelmebyegew (cee) efve<esOeeLex (efyeYeerle) Yeeb

kegle (cee) eefle<esOes (JesHeOJeced) kecHeOJeced (Tpe&ced) Hejeececed (efyeYele) Oeejevle (Dee) mecevleeled (Fceefme)
eeHvegce~ De$e Fovlees ceefme [Dee07.1.46] FleeroeosMe~ (Tpe&ced) DeveskeefJeOeb yeueced (efyeYeled) Oeejeved (Je) eg<ceeved
(megcevee) MeesYeveb cevees efJe%eeveb eme me (megcesOee) megg cesOee OeejCeeJeleer meefcekee Oeere&me me (ie=neved)
ie=neecemLeeved efJeog<e (Dee) mecevleeled (Sefce) eeHvegeeced~ De$e efue*Lex ued~ (cevemee) efJe%eevesve (ceesoceeve)
n<eexlmeenegkele Sleoeefocev$e$eeced Mele02.4.1.14 JeeKeeleced41
DevJee-ns yeeeexCe ke=leefJeee ie=neeefceCees ceveg<ee Tpe efyeYelees ie=ne eteb ie=neeceb eeHvegle, leovegeveevcee
efyeYeerle cee JesHeOJeb e~ Tpe efyeYelees Jeeb eg<ceeved ie=nevesceefme mecevleeled eeHvegce~ Jees eg<ceekeb ceOes efmLelJewJeb ie=neeces
Jee&ceeve megcevee megcesOee cevemee ceesoceeve Tpe efyeYeled meVenb megKeevesecf e efveleb eeHvegeeced41
138
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<ew HetCe&yeeeee&eceb mebmesJe egJeeJemLeeeeb mJeebJejefJeOeevesve mJeleguemJeYeeJeefJeeeHeyeueJeleeR

megHejere#f eleeb ercegee Mejerjelceyeueb mebHeee mevleeveeslHeefeb efJeOeee meJez meeOevew meeJenejs<eg mLeeleJeced~ vewJe kesveeefHe
ie=neeceevegeveeled keoeefeled YesleJeb kecHeveereb e~ kegle? meJex<eeb meeJenejeCeeceeeceeCeeb e ie=neecees cetuecemlele
S<e meceievegeleJe, vewlesve efJevee ceveg<eJe=er jepeefmeefe peeeles41
HeoeLe&-ns yeeeee&ece mes meye efJeeeDeeW kees enCe efkees ie=neeceer leLee (Tpe&ced) Meewee&efoHejeeceeW kees
(efyeYele) OeejCe efkees Deewj (ie=ne) yeeeee&ece kes Devevlej DeLee&led ie=nmLeeece kees ee nesves keer Fe kejles ngS
ceveg<ees! legce ie=nmLeeece kees eLeeJeled ee nesDees Gme ie=nmLeeece kes Devegeve mes (cee efyeYeerle) cele [jes leLee (cee
JesHeOJeced) cele kecHees leLee HejeeceeW kees OeejCe efkees ngS nce ueesie (ie=neved) ie=nmLeeece kees ee ngS legce ueesieeW kees
(Sceefme) efvele ee nesles jnW Deewj (Je) legce ueesieeW ceW efmLele neskej Fme ekeej ie=nmLeeece ceW Jee&ceeve (megcevee)
Gece %eeve (megcesOee) Gece yegef egkele (cevemee) efJe%eeve mes (ceesoceeve) n<e&, Glmeen egkele (Tpe&ced) Deveske ekeej
kes yeueeW kees (efyeYeled) OeejCe kejlee ngDee ceQ Delevle megKeeW kees (Sefce) efvejvlej ee nesTB41
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees HetCe& yeeeee&ece kees mesJeve kejkes egJeeJemLee ceW mJeebJej kes efJeOeeve keer jerelf e mes oesveeW
kes legue mJeYeeJe, efJeee, He, yege
f Deewj yeue Deeefo iegCeeW kees osKekej efJeJeen kej leLee Mejerj-Deelcee kes yeue kees
efme kej Deewj Heg$eeW kees GlHeVe kejkes meye meeOeveeW mes Des-Des JeJenejeW ceW efmLele jnvee eeefnes leLee efkemeer
ceveg<e kees ie=nemLeeece kes Devegeve mes Yee veneR kejvee eeefnes, keeeWefke meye Des JeJenej Jee meye DeeeceeW kee en
ie=nmLeeece cetue nw~ Fme ie=nmLeeece kee Devegeve Des ekeej mes kejvee eeefnes Deewj Fme ie=nmLeeece kes efJevee
ceveg<eeW keer Jee jepeeefo JeJenejeW keer efmeef keYeer veneR nesleer41
es<eeefceleme Mebeg$e&ef<e~ JeemlegHeeflejefiveoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvemles ie=neeefceCe keerMee mevleerlegHeefoMeles
efHej Jen ie=nmLeeece kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
es<eeceNesefle eNJemeNved es<eg meewceveNmees yeNng~

ie=nevegHeeecensN les vees peevevleg peeveNle42
es<eeced~ DeNOesleerleefOeNSefle~ eNJemeNefVeefle eNJemeved~ es<eg~ meewNceNveNme~ yeNng~ ie=neved~ GHe~ eeNceNnsN~ les~ veN~
peeNveNvleg~ peeNveNle42
HeoeLe&-(es<eeced) ie=nmLeeveeced~ De$e DeOeerieLe&oesMeeb kece&efCe (Dee02.3.52) Fefle kece&eCf e <eer~

(DeOesefle) mcejefle (eJemeved) eJeemeb kegJe&ved (es<eg) ie=nmLes<eg (meewceveme) MeesYeveb ceve megcevemlemeeeceevevo
megeJe, De$e lemesoced [Dee04.3.120] FleCed~ (yeng) DeefOeke (ie=neved) ie=nmLeeved (GHe) meeceerHes (eecens)
Meyoeecens (les) ie=nmLee (ve) Demceeved eJemeleesefleLeerved (peevevleg) efJeoVeg (peevele) Oeeefce&keeved efJeog<e42
DevJee-eJemeVeefleefLeex<eeceOeself e es<eg yeng meewcevemeesefmle~ leeved ie=nmLeeved JeeceefleLee GHeeecens~ es
megoes ie=nmLeemles peevelees veesmceeveefleLeerved peevevleg42
YeeJeeLe&-ie=nmLew meJezOee&ecf e&kewefJe&efjefleefLeefYe men ie=nmLew meneefleefLeefYeeelevle megeJees j#eCeerees vewJe
le=leereesOeee
139
am
aj.
org
ogw men, les<eeb mes HejmHejb mebueeHeb ke=lJee efJeeesVeefle keeee&~ es HejesHekeeefjCees efJeebmeesefleLee meefvle, les<eeb
ie=nmLewefve&leb mesJee keeee& veslejs<eeefceefle42
HeoeLe&-(eJemeved) eJeeme kejlee ngDee DeefleefLe (es<eeced) efpeve ie=nmLeeW kee (DeOesefle) mcejCe kejlee Jee
(es<eg) efpeve ie=nmLeeW ceW (yeng) DeefOeke (meewceveme) eerefleYeeJe nw, Gve (ie=neved) ie=nmLeeW kee nce DeefleefLe ueesie
(GHeeecens) efveleeefle eMebmee kejles nQ, pees eerefle jKeves Jeeues ie=nmLe ueesie nQ (les) Jes (peevele) peeveles ngS (ve)
nce Oeeefce&ke DeefleefLe ueesieeW kees (peevevleg) eLeeJeled peeveW42
YeeJeeLe&-ie=nmLeeW kees meye Oeeefce&ke DeefleefLe ueesieeW kes Jee DeefleefLe ueesieeW kees ie=nmLeeW kes meeLe Delevle eerefle
jKeveer eeefnes Deewj ogeW kes meeLe veneR~ leLee Gve efJeeveeW kes me mes HejmHej Jeeee&ueeHe kej efJeee keer GVeefle kejveer
eeefnes Deewj pees HejesHekeej kejves Jeeues efJeeved DeefleefLe ueesie nQ, Gvekeer mesJee ie=nmLeeW kees efvejvlej kejveer eeefnes DeewjeW
keer veneR42
GHentlee Fleme Mebegyee&n&mHele $eef<e~ JeemlegHeefleoxJelee~ Yegefjipeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve me keerMe mebHeeoveere FlegHeefoMeles
efHej Gme ie=nmLeeece kees kewmes efme kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
GHentleeFNn ieeJeNGHentleeDepeeNJee~ DeLeesNDeVeme keerNueeueNGHentlees ie=ns<eg ve~

#esceee JeN MeevlewN eHees efMeNJe MeNice MebNees MeNbees43
as
GHentleeN FlegHentlee~ Fn~ ieeJe~ GHentleeN FlegHentlee~ DeNpeeNJee~ DeLeesNFleLees~ DeVeme~ keerNueeue~
GHentleN FlegHentle~ ie=ns<eg~ veN~ #esceee~ JeN~ Meevlew~ eN~ HeNesN~ efMeNJeced~ MeNiceced~ MeNbeesefjefle MeNcedees~ MebNeesefjefle
MeNcedees43
the
ary
HeoeLe&-(GHentlee) meeceerHeb eeefHelee (Fn) Deefmceved ie=neeces mebmeejs Jee (ieeJe) ogiOeeoe OesveJe
(GHentlee) meeceerHeb eeefHelee (DepeeJee) DepeeeeJeee les (DeLees) Deevevleex (DeVeme) eeCeOeejCeme
efvejvlejmegKeme e nsleg~ ke=Je=0 (GCee03.10) FleveOeeleesve& elee~ OeeHe+Jemepe0 (GCee03.6) FleleOeeleesve&
elee~ (keerueeue) GeceeVeeefoHeoeLe&mecetn~ keerueeueb FleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.7) (GHentle) meceked
eeefHele (ie=ns<eg) efveJemeveeres<eg eemeeos<eg (ve) Demceekeced (#esceee) j#eCeee (Je) eg<ceekeced (Meevlew) megKeee
(eHees) eeHveesefce (efMeJeced) keueeCeced (Meiceced) megKeced (Mebees) keueeCeJele meeOeveeled kece&Ce megKeJelees Jee
(Mebees) megKeeled~ De$eesYee$e kebMebYeeb yeYeegefmlelegleeme (Dee05.2.138) Fefle Mecees egmed elee~ efMeJeb Meiceb
esefle megKeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.6.)43
DevJee-Fneefmceved mebmeejs Jees eg<ceekeb Meevlew veesmceekeb #esceee ie=n<s eg ieeJe GHentlee DepeeJee GHentlee
DeLeesVeme keerueeue GHentleesmlJesJeb kegJe&Venb ie=nmLe Mebees efMeJeb Meiceb e eHees43
YeeJeeLe&-ie=nmLewjerejesHeemevee%eeHeeueveeYeeb ieesnmleeeoerved HeMetved Ye#eYeespeueseet<eeved HeoeLeeeesHemeefele
mJes<eeceves<eeb e j#eCeb ke=lJee efJe%eeveOece&Heg<eeLezjew fnkeHeejceeefLe&kes megKes mebmesOeveeres, vewJe kesveefeoeuemes mLeeleJeced~
efkevleg es ceveg<ee Heg<eeLe&Jevlees YetlJee OecexCe eeJeefe&jepeeoervegHeepe& mebj#eesVeere megKeeefve eeHveg Jeefvle, les ese
140
epegJexoYee<es
am
aj.
org
ieCevles veslejs43
HeoeLe&-(Fn) Fme ie=nmLeeece Jee mebmeej ceW (Je) legce ueesieeW kes (Meevlew) megKe (ve) nce ueesieeW keer
(#esceee) j#ee kes (ie=ns<eg) efveJeeme kejves eesie mLeeveeW ceW pees (ieeJe) otOe osves Jeeueer ieew Deeefo HeMeg (GHentlee) meceerHe
ee efkees Jee (DepeeJee) Yes[-yekejer Deeefo HeMeg (GHentlee) meceerHe ee ngS (DeLees) Fmekes Devevlej (DeVeme)
eeCe OeejCe kejves Jeeues (keerueeue) DeVe Deeefo HeoeLeeX kee mecetn (GHentlee) Des ekeej ee ngDee nes, Fve meye
keer j#ee kejlee ngDee pees ceQ ie=nmLe ntB mees (Mebees) meye megKeeW kes meeOeveeW mes (efMeJeced) keueeCe Jee (Meiceced) Gece
megKeeW kees (eHees) ee nesTB43
YeeJeeLe&-ie=nmLeeW kees eesie nw efke F&ej keer GHeemevee Jee Gmekeer Dee%ee kes Heeueve mes ieew, neLeer, Iees[s Deeefo
HeMeg leLee Keeves-Heerves eesie mJeeog Ye#e HeoeLeeX kee meben kej DeHeveer Jee DeewjeW keer j#ee kejkes efJe%eeve, Oece&, efJeee
Deewj Heg<eeLe& mes Fme ueeske Jee Hejueeske kes megKeeW kees efme kejW, efkemeer Yeer Heg<e kees Deeueme ceW veneR jnvee eeefnes,
efkevleg meye ceveg<e Heg<eeLe& Jeeues neskej Oece& mes eeJeleea jepe Deeefo OeveeW kees meben kej Gvekeer Des ekeej j#ee
kejkes Gece Gece megKeeW kees ee neW, Fmemes DeveLee ceveg<eeW kees ve Jele&vee eeefnes, keeeWekf e DeveLee Jele&ves JeeueeW kees
megKe keYeer veneR neslee43
eIeeefmeve Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ celees osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegveie&=nmLew eEke kele&JeefcelegHeefoMeles
ie=nmLe ceveg<eeW kees keee-keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
eNIeeNefmevees nJeecens ceNlee efjMeeome~ keNjcYesCe meNpees<eme44

eNIeeNefmeveN Fefle eIeeNefmeve~ nNJeeceNnNs~ ceNle~ eN~ efjMeeome~ keNjcYesCe~ meNpees<emeN Fefle meNpees<eme44
the
ary
HeoeLe&-(eIeeefmeve) eIemlegceegb Meerueces<eeb leeved (nJeecens) Deeeecens (cele) efJeog<eesefleLeerved (e)

mecegees (efjMeeome) efjMeeved oes<eeved Me$etbeeoefvle eEnmeefvle leeved (kejcYesCe) DeefJeeeeEnmevesve~ De$e `ke= eEnmeeeeced'
Flemceeod Oeeleesyee&nguekeeoewCeeefokeesYeed elee~ (mepees<eme) meceeveeereflemesefJeve~ Deeb cev$e (Mele02.5.2.21)
JeeKeele44
DevJee-Jeeb kejcYesCe mepees<emees efjMeeome eIeeefmeveesefleLeerved cele $eeflJepee nJeecens44
YeeJeeLe&-ceveg<ewJezeeved MetjJeerjeved e%emebHeeokeeved ceveg<eeveente mesefJelJee lesYees efJeeeefMe#ee efveleb
mebeeee44
HeoeLe&-nce ueesie (kejcYesCe) DeefJeeeHeer ogKe mes Deueie neskes (mepees<eme) yejeyej eerelf e kes mesJeve kejves
(efjMeeome) oes<e Jee Me$egDeeW kees ve kejves (eIeeefmeve) Hekes ngS HeoeLees kes Yeespeve kejves Jeeues DeefleefLe ueesie Deewj
(cele) DeefleefLe (e) Deewj e%e kejves Jeeues efJeeved ueesieeW kees (nJeecens) melkeej HetJe&ke efveleeefle yegueeles jnW44
YeeJeeLe&-ie=nmLeeW kees Gefele nw efke Jewe, MetjJeerj Deewj e%e kees efme kejves Jeeues ceveg<eeW kees yegueekej
Gvekeer eLeeJeled melkeejHetJe&ke mesJee kejkes Gvemes Gece-Gece efJeee Jee efMe#eeDeeW kees efvejvlej enCe kejW44
eod eece Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ celees osJelee~ mJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
le=leereesOeee
141
aj.
org
Hegveie&=nmLeke=lecegHeefoMeles
efHej Deieues cev$e ceW ie=nmLeeW kes keceeX kee GHeosMe efkeee nw
eod eecesN eojCesN eled meNYeeeebN eefoefvNes~

eosveeke=cee JeNeefceNob leoJeepeecensN mJeene45
eled~ eeces~ eled~ DejCes~ eled~ meNYeeeeced~ eled~ FefvNes~ eled~ Sve~ eNke=ce~ JeNeced~ Foced~ leled~ DeJe~
eNpeeNceNnsN~ mJeene~45
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eled) eefmceved Je#eceeCes (eeces) Meeueemecegoees, ie=nmLew mesefJeles~ eece FlegHeue#eCeb veiejeoerveeced
(eled) eefmceved Je#eceeCes (DejCes) JeeveemLew mesefJele SkeevleosMes Jeves (eled) emeeb Je#eceeCeeeeced (meYeeeeced)
efJelmecetnMeesefYeleeeeced (eled) eefmceBM^ss (Fefves) ceveefme ees$eeoew Jee (eled) Je#eceeCeced (Sve) HeeHeced (eke=ce)
kegce&ns keefj<eecees Jee~ De$e ue[due=esjLex efued~ Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe&e~ (Jeeced) kecee&vegeleejes
ie=nmLee (Foced) ele#ecevegereceeveb keefj<eceeCeb Jee (leled) kece& (DeJe) otjerkejCes (epeecens) meecens (mJeene)
meleJeeee~ mJeensefle Jee*dveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.11)~ Deeb cev$e (Mele02.5.2.25) JeeKeele45
DevJee-Jeeb eod eeces eojCes melmeYeeeeb eefoefves ee$ewveeke=cemleoJe epeecens otjerkegce&~ ee$e le$e
mJeene meleJeeee HegCekece& eke=ce leelmeJe meecens45
YeeJeeLe&-elegjeecemLewce&veg<ewce&vemee Jeeee kece&Cee meoe meleb kecee&ee HeeHeb e lekelJee
meYeeefJeeeefMe#eeeeejsCe epeeee megKeesVeefle keeexelf e45
HeoeLe&-(Jeeced) kece& kes Devegeve kejves Jeeues nce ueesie (eled) eeces) pees ie=nmLeeW mes mesefJele eece (eled)
(DejCes) JeeveemLeeW ves efpeme Jeve keer mesJee keer nes (elmeYeeeeced) efJeeved ueesie efpeme meYee keer mesJee kejles neW Deewj
(eled) (Fefves) eesieer ueesie efpeme ceve Jee ees$eeefokeeW keer mesJee kejles neW, GmeceW efmLej nes kes pees (Sve) HeeHe Jee
DeOece& (eke=ce) keje Jee kejWies meye (DeJeepeecens) otj kejles jnW leLee pees-pees Gve-Gve Gkele mLeeveeW ceW (mJeene)
meleJeeCeer mes HegCe Jee Oecee&ejCe (eke=ce) kejvee eesie nw (leled) Gme-Gme kees (epeecens) ee nesles jnW45
YeeJeeLe&-eejeW DeeeceeW ceW jnves Jeeues ceveg<eeW kees ceve, JeeCeer Deewj keceeX mes mele keceeX kee DeeejCe kej
HeeHe Jee DeOeceeX kee leeie kejkes efJeeveeW keer meYee, efJeee leLee Gece-Gece efMe#ee kee eeej kejkes epee kes megKeeW
keer GVeefle kejveer eeefnes45
cees <et Ce Flemeeiemle $eef<e~ Fvceeleew osJeles~ YegefjkeHe*defkeleMvo~ Heece mJej
F&ejMetjJeerjmeneesve egs efJepeees YeJeleerlegHeefoMeles
F&ej Deewj MetjJeerj kes menee mes eg ceW efJepee neslee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
cees <et CeFve$e He=lmeg osNJewjefmleN efn <cee les Megef<ceVeJeNee~

ceNnefeNeme ceerN{g<ees eNJee nNefJe<celees ceNleesN JevolesN ieer46
142
epegJexoYee<es
aj.
org
ceesFefleN cees~ meg~ veN~ FvN~ De$e~ He=eflmJeefle He=ledmeg~ osNJew~ Deefmle~ efn~ mceN~ lesN~ Megef<ceNved~ DeNJeNee
FleJeNee~ ceNn~ efeNled~ eme~ ceerN{g<e~ eNJee~ nNefJe<cele~ ceNle~ Jevoles~ ieer46
the
ary
as
am
HeoeLe&-(cees) efve<esOeeLex (meg) MeesYeveeLex efveHeeleme e [Dee06.3.136] Fefle oerIe&~ (ve) Demceeved (Fv)
peieoerej megJeerj Jee (De$e) Deefmceved mebmeejs (He=lmeg) mebeeces<eg~ He=eflmJeefle mebeeceveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.17)
(osJew) efJeef Metjw (Deefmle) (efn) Keueg (mce) Jele&ceeves~ efveHeeleme e [Dee06.3.136] Fefle oerIe&~ (les) leJe
(Megef<ceved) DevevleyeueJeved HetCe&yeueJeved Jee~ Meg<ceefceefle yeueveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.9) (DeJeee) DeJeepeles
efJeefveie=eefle (cen) cenejced (efeled) GHeceeLex (eme) Je#eceeCeme (ceer{g<e) efJeeeefomeodiegCemesekeeved (eJee)
eJes<eg meeOetevf e nJeeRef<e eJeeefve~ De$e MesMvoefme [Dee06.1.70] Fefle MesueexHe~ (nefJe<cele) eMemleeefve nJeeRe<f e
efJeevles es<eg leeved (cele) $eeflJepe (Jevoles) mleewelf e leodiegCeeved ekeeMeeefle (ieer) JeeCeer~ ieerefjefle Jee*dveecemeg
Heefleced~ (efveIeb01.11)~ Deeb cev$e (Mele02.5.2.26-28) JeeKeele46
DevJee-ns Fv MetjJeerjsej! ke=Heee lJece$e He=lmeg osJeweJf e&ef meefnleeved veesmceeved meg j#e cees efnefvOe~ ns
Megeq<ceved! mce les leJe cenes ieerexleeved ceer{g<ees nefJe<celees celees Jevoles efeosles lJeeb meleleb JevovlesefYeJeeeeveoevleerJe,
eesJeee epeceeveesefmle, me lJeoe%eee eeefve eJee eJeeefve nJeeR<eiveew pegnesefle leeefve meJee&ved eeefCeve
megKeevleerefle46
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eoe ceveg<ee HejcesejceejeOe meceked meeceeer ke=lJee egs<eg Me$etved efJeefpele
eeJeefle&jepeb eeHe mecHeeue cenevleceevevob mesJevles leoe megjepeb peeele Fefle46
HeoeLe&-ns (Fv) MetjJeerj! DeeHe (De$e) Fme ueeske ceW (He=lmeg) egeW ceW (osJew) efJeeveeW kes meeLe (ve) nce
ueesieeW keer (meg) Des ekeej j#ee keerepf ees leLee (cees) cele nveve keerepf ees~ ns (Megef<ceved) HetCe& yeueegkele MetjJeerj! (efn)
efveee kejkes (efeled) pewmes (les) DeeHekeer (cen) ye[er (ieer) JesoeceeCeegkele JeeCeer (ceer{g<e) efJeee Deeefo Gece iegCeeW
kes meeReves Jee (nefJe<cele) Gece-Gece nefJe DeLee&led HeoeLe&egkele (cele) $eleg-$eleg ceW e%e kejves Jeeues efJeeveeW kes
(Jevoles) iegCeeW kee ekeeMe kejleer nw, pewmew efJeeved ueesie DeeHe kes iegCeeW kee nce ueesieeW kes DeLe& efvejvlej ekeeMe kejkes
Deeveefvole nesles nQ, Jewmes pees (DeJeee) e%e kejves Jeeuee epeceeve nw, Jen DeeHekeer Dee%ee mes efpeve (eJee) Gece-Gece
eJe Deeefo DeVeeW kees Deefive ceW nesce kejlee nw, Jes HeoeLe& meye eeefCeeeW kees megKe osves Jeeues nesles nQ46
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ peye ceveg<e ueesie Hejcesej keer DeejeOevee kej Des ekeej meye
meeceeer kees meben kejkes eg ceW Me$egDeeW kees peerlekej eeJeefe& jepe kees ee kej epee kee Des ekeej Heeueve
kejkes ye[s Deevevo kees mesJeve kejles nQ, leye Gece jepe neslee nw46
DeeefVelemeeiemle $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
kes e%eegeefokecee&efCe keleg eesiee YeJevleerlegHeefoMeles
keewve-keewve ceveg<e e%e eg Deeefo keceeX kes kejves kees eesie nesles nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nw
DeeNved kece& keceN&ke=le meNn JeeNee ceeesNYegJee~ osNJesYeN kece& ke=lJeemlebN esle meeeYegJe47
le=leereesOeee
143
aj.
org
Deeved~ kece&~ keNce&Nke=leN Fefle kece&Nke=le~ meNn~ JeeNee~ ceNeesNYegJesefle ceeNYegJee~ osNJeYe~ kece&~ ke=lJee~ Demleced~
e~ Fle~ meNeeNYegJeN Fefle meeeYegJe47
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deeved) kegJe&efvle (De$e) efue*Lex ueg*d~ cev$es Iemej0 [Dee02.4.80] Fefle uesueg&ked~ (kece&)
keleg&jerefHmeleleceb kece& (Dee01.4.49) keleg&e&oerefHmeleceYeereesieb eseceecegl#esHeCeeefokeceefmle lelkecce& (kece&ke=le) es
kecee&eCf e kegJe&efvle les (men) mes (Jeeee) JesoJeeCee, mJekeereee Jee (ceeesYegJee) ee cee megKeb YeeJeeefle leee
meleefeeceuekeeefjCee~ cee Fefle megKeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.6) De$eevleie&lees CeLe&~ efkeJeHed e
[Dee03.2.75] Fefle efkeJeHed~ (osJesYe) efJeees efoJeiegCemegKesYees Jee (kece&) efeeceeCeced (ke=lJee) Devegee
(Demleced) megKeceeb ie=nced~ Demleefceefle ie=nveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.4) (e) eke=eLex (Fle) eeHvegJeefvle~ De$e
Jeleees ue[Lex ueesd e~ (meeeYegJe) es meee HejmHejb mebieveg<eefCees YeJeefvle les~ Deeb cev$e (Mele02.5.2.29)
JeeKeele47
DevJee-es ceeesYegJee Jeeee men meeeYegJe kece&ke=le kecee&eBmle kecee&$eBmle Slelke=lJee osJesYemleb megKeceeb
ie=nb esle eeHvegJeefvle47
YeeJeeLe&-ceveg<ewefve&leb Heg<eeLex Jeefle&leJeced~ ve keoeefeoeuemes mLeeleJeced leLee JesoefJeeemebmke=leee JeeCee
men YeefJeleJeced, ve e cetKe&lJesve~ meoe HejmHejb eerlee menee kele&Je, es ewJebYetleemles efoJemegKeegeb cees#eeKeb
JeeJeneefjkeb eevevob eeHe ceesovles ve ewJeceuemee Fefle47
HeoeLe&-pees ceveg<e ueesie (ceeesYegJee) meleefee ceue kes kejeves Jeeueer (Jeeee) JesoJeeCeer Jee DeHeveer JeeCeer
kes (men) meeLe (meeeYegJe) HejmHej mebieer neskej (kece&ke=le) keceeX kees kejles ngS (kece&) DeHeves DeYeer kece& kees
(Deeved) kejles nQ, Jes (osJesYe) efJeeved Jee Gece-Gece iegCe Jee megKeeW kes efuees (kece&) kejves eesie kece& Jee
(ke=lJee) Devegeve kejkes (Demleced) HetCe&megKeegkele Iej kees (esle) ee nesles nQ47
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke meJe&Lee Deeueme kees es[kej Heg<eeLe& ner ceW efvejvlej jn kes cetKe&Heve kees
es[ kej JesoefJeee mes Meg keer ngF& JeeCeer kes meeLe meoe JeleX Deewj HejmHej eerefle kejkes Ske-otmejs kee menee kejW~
pees Fme ekeej kes ceveg<e nQ, Jes ner Des-Des megKeegkele cees#e Jee Fme ueeske kes megKeeW kees ee neskej Deeveefvole
nesles nQ, Deve DeLee&led Deeuemeer Heg<e Deevevo kees keYeer veneR ee nesles47
DeJeYe=LeslemeewCe&JeeYe $eef<e~ e%ees osJelee~ yeeeeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe e%eevegele=ke=lecegHeefoMeles
Deye Deieues cev$e ceW e%e kes Devegeve kejves Jeeues epeceeve kes keceeX kee GHeosMe efkeee nw
DeJeYe=Le efveegcHegCe efveesNjefme efveegcHegCe~

DeJe osNJewoxNJeke=lecesveeseeefme<eNceJeN celezNce&le&ke=leb HegNjeJCees osJe efjN<emHeeefn48
DeJeYe=LesleJeYe=Le~ efveNegcHegCesefle efveegcHegCe~ efveNesNefjefle efveesN~ DeNefmeN~ efveNegcHegCe Fefle efveegcHegCe~ DeJe~
osNJew~ osNJeke=leNefceefle osNJeke=leced~ Sve~ DeNeeNefmeN<eNced~ DeJe~ celez~ cele&ke=leNefceefleN cele&ke=leced~ HegjeJCeN Fefle
144
epegJexoYee<es
aj.
org
HegNjeJCe~ osNJeN~ efjN<e~ HeeNefnN48
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeJeYe=Le) efJeeeOecee&vegevesve Meg~ De$e DeJes Ye=_e (GCee02.3) Fefle keLeved elee~ (efveegcHegCe)
OewexCe MeyoefJeeeOeeHeke~ efvelejeb eesHeefle cevob cevob eueefle lelmecyegew~ De$e egHedOeeleesyee&nguekeeogCe eleees
cegceeiecee~ veerewjefmceved keJeCeefvle veerewo&Oeleerefle Jee~ DeJeYe=Le efveegcHegCesleefHe efveiecees YeJeefle~ efveegcHegCe efveeg*dkegCesefle
e~ (efve05.18)~ efveegcHegCe Fefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb04.2) Devesve ee%eevees ceveg<ees ie=eles~ (efvees) ees
efvelejeb efeveesefle me~ De$e efveHetJe&keeefe_ed Oeeleesyee&nguekeeoewCeeefokees elee~ (Deefme) YeJe, De$e uees[Lex ued~
(efveegcHegCe) GkeleeLe& (DeJe) efJeefveeneLex (osJew) eesleveelcekewce&veDeeoerevf ew (osJeke=leced) esJewefjvew ke=leb leled
(Sve) HeeHeced (Deeeefme<eced) kejesefce, De$e ue[Lex ueg*d~ (DeJe) veereieleLex (celez) cejCeOecez Mejerjw (cele&ke=leced)
Deefveleosnvs e efve<Heeefoleced (HegjeJCe) e HegefCe yentefve ogKeeefve jeefle ooeefle me HegjeJee lemceeled~ De$e Deelees
ceefvevkeJeefveyJeefveHee [Dee03.2.74] Fefle JeefveHed elee~ (osJe) peieoerej! (efj<e) eEnmekee$ees HeeHee (Heeefn)
j#e48
DevJee-ns DeJeYe=Le efveegcHegCe eLeenb efveegcHegCees efvees mevosJewejf efvewoJx eke=leb celezce&le&ke=lecesveesJeeeeefme<eb
otjlemlepeeefce leLee lJeceHeefme YeJeeJeeeefn otjlemlepe~ ns osJe! peieoerejemceeved HegjeJCees efj<ees eEnmeeue#eCeeled HeeHeeled
Heeefn otjs j#e48
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ceveg<ew HeeHeefveJe=ees Oece&eJe=ees Hejcesejes efveleb eeLe& eeefve
ceveesJeekece&eYf e HeeHeeefve meefvle lesYees otjs mLeeleJeced~ eelkeefeo%eeveeled HeeHecevegefleb leod ogKeHeueb efJe%eee efleereJeejb
ve meceeejCeereced, efkevleg meJe&oe HeefJe$ekecee&vegevecesJe JeOe&veereced48
HeoeLe&-ns (DeJeYe=Le) efJeee Oece& kes Devegeve mes Meg (efveegcHegCe) Oewe& mes MeyoefJeee kees He{eves Jeeues
efJeeved ceveg<e! pewmes ceQ (efveegcHegCe) %eeve kees ee kejeves Jee (efvees) efvejvlej efJeee kee meben kejves Jeeuee (osJew)
ekeeMemJeHe ceve Deeefo FefveeW mes (osJeke=leced) efkeee Jee (celez) cejCeOece&Jeeues (cele&ke=leced) MejerjeW mes efkees nges
(Sve) HeeHeeW kees (DeJe Deeeefme<eced) otj kej Meg neslee ntB, Jewmes let Yeer (Deefme) nes~ ns (osJe) peieoerej! DeeHe nce
ueesieeW keer (HegjeJCe) yengle ogKe osves Jee (efj<e) ceejves eesie Me$eg Jee HeeHe mes (Heeefn) j#ee keerepf ees DeLee&led otj
keerefpees48
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees Gefele nw efke HeeHe keer efveJe=ef e, Oece& keer Je=e
f
kes efuees Hejcesej keer eeLe&vee efvejvlej kejkes pees ceve, JeeCeer Jee Mejerj mes HeeHe nesles nQ, Gvemes otj jn kes pees keg
De%eeve mes HeeHe ngDee nes, Gmekes ogKeHe Heue kees peevekej, efHej otmejer Jeej Gmekees keYeer ve kejW, efkevleg meye keeue
ceW Meg keceeX kes Devegeve ner keer Je=e
f kejW48
HetCee&oJeealemeewCe&JeeYe $eef<e~ e%ees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
e%es ngleb Jeb keerMeb YeJeleerlegHeefoMeles
e%e ceW nJeve efkeee ngDee HeoeLe& kewmee neslee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
HetCee& oefJe&N Heje HeleN megHetCee&N HegveNjeHele~ JeNmvesJeN efkeNeerCeeJeneNFN<ecetpe& Meleelees49
le=leereesOeee
145
aj.
org
HetCee&~ oNefJeN&~ Heje~ HeNleN~ megHetCexefleN megHetCee&~ Hegve~ Dee~ HeNleN~ JemvesJesefle JeNmveeFJe~ efJe~ eerNCeeNJeNnwN~ F<eced~
Tpe&ced~ MeNleNeNleesNFefle Meleelees49
the
ary
as
am
HeoeLe&-(HetCee&) nesleJeJesCe HeefjHetCee& (oefJe&) HeekemeeefOekee nesleJeJeenCeeLee&~ De$e megHeeb meguegied0

[Dee07.1.39] Fefle megueesHe~ (Heje) TOJee&Lex~ Hejslesleme eeefleueesceb een~ (efve01.3) (Hele) Heleefle ieefle~
De$eesYee$e Jeleees ue[Lex ueesd e~ (megHetCee&) ee megg Hete&les mee (Hegve) HeeeoLex (Dee) mecevleeled (Hele) Heleefle
ieefle (JemvesJe) HeCeefeesJe (efJe) efJeMes<eeLex efeeeeesies (eerCeeJenw) JeJenejeesieeefve Jemletefve oeeJe ie=ereeJe Jee
(F<eced) DeYeerceVeced (Tpe&ced) Hejeececed (Meleelees) MelecemebKeelee eleJe kecee&efCe e%ee emesejme lelmecyegew~
Deeb cev$e (Mele02.5.3.15-17) JeeKeele49
DevJee-ee oefJe& nesleJeJesCe HetCee& nescemeeefOekee YetlJee HejeHele HeleletOJe Jeb ieceeefle, eengeflejekeeMeb
ielJee Je=ee HetCee& YetlJee HegvejeHeleefle mecevleeled He=efLeJeeR MeesYeveb peuejmeb ieceeefle, leee ns Meleelees leJe ke=Heee
DeeJeece=eflJeie%eHeleer JemvesJes<ecetpe e efJeeerCeeJenw49
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ evceveg<ew megievOeeefoJeceiveew nteles leotOJe ielJee JeeegJe=ef peueeefokeb MeesOeeled
Hegve He=efLeJeerceeieefle, esve eJeeoe Dees<eOe Mege megKeHejeeceeoe peeevles~ eLee JeefCeipevees Heeefokeb oJee
ie=nerlJee JeevlejeefCe eerCeerles efJeeerCeerles e, leLewJeeiveew JeeefCe oJee eef#eHe Je=efmegKeeefokeb eer Ceerles
Je=ees<eOeeefokeb ie=nerlJee HegveJe=&es efJeeerCeerlesiveew nesce efeele Fefle49
HeoeLe&-pees (oefJe&) Hekes ngS nesce kejves eesie HeoeLeeX kees enCe kejves Jeeueer (HetCee&) JeeW mes HetCe& ngF&
Deengefle (HejeHele) nesce ngS HeoeLeeX kes DebMeeW kees THej ee kejleer Jee pees Deengefle DeekeeMe ceW peekej Je=ef mes
(megHetCee&) HetCe& ngF& (HegvejeHele) efHej Des ekeej He=efLeJeer ceW Gece peuejme kees ee kejleer nw, Gmemes ns (Meleelees)
DemebKeele kece& Jee e%ee Jeeues peieoerej! DeeHe keer ke=Hee mes nce e%e kejeves Deewj kejves Jeeues efJeeved neslee Deewj
epeceeve oesveeW (F<eced) Gece-Gece DeVeeefo HeoeLe& (Tpe&ced) Hejeeceegkele JemlegDeeW kees (JemvesJe) JewMeeQ kes meceeve
(efJeeerCeeJenw) oW Jee enCe kejW49
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ peye ceveg<e ueesie megievOeeefo HeoeLe& Deefive ceW nJeve kejles nQ, leye Jes
THej peekej Jeeeg Je=ef -peue kees Meg kejles ngS He=efLeJeer kees Deeles nQ, efpememes eJe Deeefo Dees<eefOe Meg neskej megKe
Deewj Hejeece kes osves Jeeueer nesleer nQ~ pewmes keesF& JewMe ueesie Heee Deeefo kees os-ues kej Deveske ekeej kes DeVeeefo
HeoeLeeX kees Kejeroles Jee yeseles nQ, Jewmes nce meye ueesie Yeer Deefive ceW Meg JeeW kees es[kej Je<ee& Jee Deveske megKeeW kees
Kejeroles nQ, Kejerokej efHej Je=ef Deewj megKeeW kes efuees Deefive ceW nJeve kejles nQ49
osefn ce FlemeewCe&JeeYe $eef<e~ Fves osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe meJee&eceJeJenej GHeefoMeles
Deye Deieues cev$e ceW meye DeeeceeW ceW jnves Jeeues ceveg<eeW kes JeJenejeW kee GHeosMe efkeee nw
osNefn cesN ooeefce lesN efve ces OesefnN efve les oOes~
efveNnej eN njeefme ces efveNnejb efvenjeefCe lesN mJeene50
146
epegJexoYee<es
aj.
org
osNefn~ cesN~ ooeefce~ lesN~ efve~ cesN~ OesNefnN~ efve~ lesN~ oNOesN~ efveNnejefceefle efveNnejced~ eN~ njeefme~ cesN~ efveNnejefceefle
efveNnejced~ efve~ nNjeNefCeN~ lesN~ mJeene50
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osefn) (ces) ceeced (ooeefce) (les) legYeced (efve) efvelejeced (ces) cece (Oesefn) Oeeje (efve) efvelejeced
(les) leJe (oOes) Oeejes (efvenejced) cetuesve esleJeb Jemleg efvelejeb efeles leled (e) mecegees (njeefme) nj ee, Deeb
uesd eeesie~ (ces) ceeced (efvenejced) HeoeLe&cetueced (efve) efvelejeced (njeefCe) eeeefve (les) legYeced (mJeene)
meleeJeeieen~ Deeb cev$e (Mele02.5.3.19-20) JeeKeele50
DevJee-ns efce$e! lJeb eLee mJeenemeleeJeeieenslesJeb ces ceeefceob osenb e les legYeefceob ooeefce, lJeb ces cecesob
Jemleg efveOesenb les leJesob efveoOes, lJeb ces ceeb efvenejb njemenb les legYeb efvenejb efvenjeefCe efvelejeb ooeefve50
YeeJeeLe&-meJezce&veg<ewoe&veenCeefve#esHeesHeefveOeeefoJeJeneje melelJesvewJe keeee&~ leeLee kesveefeogkeleefceob Jemleg
lJeee oseb ve Jee~ eefo Jeosod ooeefce oemeeefce Jesefle leefn& leeLewJe kele&Jeced~ kesveefeogeb cecesob Jemleg lJeb mJemeceerHes j#e,
eoenefceseced, leoe oseced~ SJecenb leJesob Jemleg j#eeeefce, eoe lJeces<eefme leoe oemeeefce~ leefmceved mecees oemeeefce,
lJelmeceerHeceeieefce<eeefce Jee, lJeee eeeced, cece meceerHeceeievleJeefceleeoees JeJeneje meleJeeee keeee&~ vewlewefJe&vee
kemeefeled eefleekeee&emf eer meeleeb vewleeYeeb efJevee keefeled meleleb megKeb eegb Mekeveesleerefle50
HeoeLe&-ns efce$e! legce (mJeene) pewmes meleJeeCeer oe ceW kens Jewmes (ces) cegPe kees en Jemleg (osefn) os Jee ceQ
(les) legPe kees en Jemleg (ooeefce) osTB Jee osTBiee leLee let (ces) cesjer en Jemleg (efveOesefn) OeejCe kej ceQ (les) legcnejer
en Jemleg (efveoOes) OeejCe kejlee ntB Deewj let (ces) cegPekees (efvenejced) ceesue mes Kejeroves eesie Jemleg kees (njeefme) ues~
ceQ (les) legPekees (efvenejced) HeoeLeeX kee ceesue (efvenjeefCe) efveee kejkes osTB (mJeene) es meye JeJenej meleJeeCeer mes
kejW, DeveLee mes JeJenej efme veneR nesles nQ50
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees osvee-uesvee, HeoeLeeX kees jKevee-jKeJeevee Jee OeejCe kejvee Deeefo JeJenej
meleeefle%ee mes ner kejves eeefnes~ pewmes efkemeer ceveg<e ves kene efke en Jemleg legce ncekees osvee, ceQ en oslee leLee osTBiee,
Ssmee kens lees Jewmee ner kejvee~ leLee efkemeer ves kene efke cesjer en Jemleg legce DeHeves Heeme jKe uesDees, peye Fe keB
leye legce os osvee~ Fmeer ekeej ceQ legcnejer en Jemleg jKe ueslee ntB, peye legce Fe kejesies leye osTBiee Jee Gmeer mecee ceQ
legcnejs Heeme DeeTBiee Jee legce Deekej ues uesvee Fleeefo es meye JeJenej meleJeeCeer ner mes kejves eeefn eW Deewj Ssmes
JeJenejeW kes efJevee efkemeer ceveg<e keer eeflee Jee keeeeX keer efmeef veneR nesleer Deewj Fve oesveeW kes efJ evee keesF& ceveg<e megKeeW
kees ee nesves kees meceLe& veneR nes mekelee50
De#eefVeleme ieeslece $eef<e~ Fves osJelee~ efJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
lesve e%eeefoJeJenejsCe eEke YeJeleerlegHeefoMeles
Gme e%eeefo JeJenej mes keee-keee neslee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
De#eNVeceerceovleN eJe efeNeeDeOet<ele~

Demlees<eleN mJeYeeveJeesN efJeeeN veefJeee ceNleer eespeeN efvJev lesN njer51
De#eved~ Deceerceovle~ efn~ DeJe~ efeNee~ DeNOet<eNleN~ Demlees<ele~ mJeYeeveJeN Fefle mJeYeeveJe~ efJeee~ veefJeee~
ceNleer~ eespe~ veg~ FNvN~ lesN~ njerNFefleN njer51
147
aj.
org
le=leereesOeee
the
ary
as
am
HeoeLe&-(De#eved) Deoefvle~ De$e ue[Lex ueg*d~ cev$es Ieme0 [Dee02.4.80] Fefle uesueg&ked~ iecenvepeve0
[Dee06.4.98] FlegHeOeeueesHe~ MeeefmeJeefmeIe0 [Dee08.3.60] Fefle <elJeced~ Keefj e [Dee08.4.55] Fefle
elJe&ced~ (Deceerceovle) Deevevoeefvle, De$e ue[Lex ueg*d~ (efn) Keueg (DeJe) efJeeLex (efeee) emeVeleekeejkee
(DeOet<ele) ogeved oes<eeBe kecHeeefvle~ De$e ue[Lex ueg*d~ (Demlees<ele) mlegJeefvle~ De$e ue[Lex ueg*d~ (mJeYeeveJe)
mJekeeree Yeevegoeaef ekeeMees es<eeb les (efJeee) cesOeeefJeve (veefJeee) DeefleMeesve veJee veefJee leee (celeer) celee~ De$e
megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle HetJe&meJeCee&osMe~ (eespe) eespeeefle~ De$e efJekejCeJeleesve MeHed~ ue[Lex
uees[vleie&lees CeLeex eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe&e~ (veg) ef#eeeLex (Fv) meYeeHeles! (les) Deme (njer)
yeueHejeeceew~ Deeb cev$e (Mele02.6.1.38) JeeKeele51
DevJee-ns Fv! les leJe es mJeYeeveJeesJeefeee efJeee veefJeee celeer celee efn Keueg Hejcesejcemlees<ele
mlegJevle#eved eseVeeefokeceovleceerceovleevevoeefvle lemceeled leb Me$etved ogKeeefve e vJeOet<ele ef#eeb OeggvJeefvle, lJeceHesles<eg
mJekeereew njer yeueHejeeceew eespe mebeespee51
YeeJeeLe&-(De$eesHeceeueej~) ceveg<ew eefleefoveb veJeerveefJe%eeveefeeeJe&vesve YeefJeleJeced~ eLee
efJelmeMeeeOeevesve veJeerveeVeJeerveeb ceeEle efeeeb e peveeefvle, leLewJe meJezce&veg<ewjvegseefceefle51
HeoeLe&-ns (Fv) meYee kes mJeeceer! pees (les) DeeHekes mecyevOeer ceveg<e (mJeYeeveJe) DeHeveer ner oeref mes
ekeeMe nesves Jee (DeJe efeee) DeewjeW kees emeVe kejeves Jeeues (efJeee) efJeeved ueesie (veefJeee) Delevle veJeerve (celeer)
yege
f mes (efn) efveee kejkes Hejceelcee keer (Demlees<ele) mlegelf e Deewj (De#eved) Gece-Gece DeVeeefo HeoeLeeX kees Ye#eCe
kejles ngS (Deceerceovle) Deevevo kees ee nesles Deewj Gmeer mes Jes Me$eg Jee ogKeeW kees (vJeOet<ele) MeerIe keefcHele kejles nQ,
Jewmes ner e%e ceW (Fv) ns meYeeHeles! (les) DeeHekes menee mes Fme e%e ceW efveHegCe neW Deewj let (njer) DeHeves yeue Deewj
Hejeece kees nce ueesieeW kes meeLe (eespe) mebegkele kej51
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees Gefele nw efke eefleefove veJeerve-veJeerve %eeve Jee efeee keer
Je=e
f kejles jnW~ pewmes ceveg<e efJeeveeW kes melme Jee MeeeW kes He{ves mes veJeerve-veJeerve yege
f , veJeerve-veJeerve efeee kees
GlHeVe kejles nQ, Jewmes ner meye ceveg<eeW kees Devegeve kejvee eeefnes51
megmebMeefceleme ieeslece $eef<e~ Fves osJelee~ efJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
me Fv keerMe FlegHeefoMeles
Jen Fv kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
megmeNvMe lJee JeNeb ceIeJeved Jeefvo<eerNceefn~

e vetveb HetCe&yevOegj mleglees eeefmeN JeMeeBN2Deveg eespeeN efvJev lesN njer52
megmebNMeNefceefle megmeNbMeced~ lJeeN~ JeNeced~ ceIeJeNefVeefleN ceIeJeved~ JeNefvoN<eerNceefn~ e~ vetveced~ HetCe&yevOegj Fefle
HetCe&yevOegj~ mlegle~ eeNefmeN~ JeMeeved~ Deveg~ eespe~ veg~ FvN~ lesN~ njerNFefleN njer52
148
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(megmebMeced) e megg HeMeefle oMe&eefle Jee leced (lJee) lJeeb leb Jee (Jeeced) ceveg<ee (ceIeJeved)
Hejceeslke=Oeveegesej! OeveeeefnslegJee& (Jeefvo<eerceefn) vecesce mlegJeerceefn (e) eke=eLex (vetveced) efveeeeLex (HetCe&yevOegj)
e HetCe&eemeew yevOegje me~ HetCe&me peielees yevOegjes yevOevenslegJee& (mlegle) mleglee ueef#ele (eeefme) eeHveese<f e eeHeeefle
Jee~ De$e He#es Jelee (JeMeeved) keeceeceeveeved HeoeLee&ved (Deveg) Heeeled (eespe) eespee eg*des Jee~ De$eeefHe HetJe&Jeod
JeleeoerIe&lJes~ (veg) GHeceeLex (Fv) peieoerej mete&me Jee (les) leJeeme Jee (njer) yeueHejeeceew OeejCeeke<e&Ces Jee~
DevJee-ns ceIeJeefVev! Jeeb megmebMeb lJee lJeeb Jeefvo<eerceefn DemceeefYe mlegle HetCe&yevOegj mebmlJeb JeMeeved
keeceeved eeefme eeHeeefme les leJe njer lJeceveg eeespesleske152
Jeeb megmebMeb ceIeJeved ceIeJevleb HetCe&yevOegjb lJee leefceceb mete&ueeskeb vetveb Jeefvo<eerceefn~ mlegle ekeeefMeleiegCe meVeeb
JeMeeveglke=JeJenejmeeOekeeved keeceeved eeefme eeHeeefle~ ns efJebmlJeb eLee lesmesvme njer Deeqmceved peieefl e eg*dkele,
leLewJe efJeeeefmeefkejeCevegeeespesefle efleere252
YeeJeeLe&-De$e s<eesHeceeueejew~ ceveg<ew meJe&peieeflekeejer peieoerejes JeefvoleJees vewJeslej~ eLee meteex
cetle&JeeefCe ekeeMeeefle leLeesHeeefmele meesefHe Yekelepeveelcemeg efJe%eeveeslHeeovesve meJee&ved meleJeJenejeved ekeeMeeefle
lemceeVewJesejb efJenee kemeefeovemeesHeemeveb kele&Jeefceefle52
HeoeLe&-ns (ceIeJeved) Gece-Gece efJeeeefo Oeveegkele (Fv) Hejceelceved! (Jeeced) nce ueesie (megmebMeced)
Des ekeej JeJenejeW kes osKeves Jeeues (lJee) DeeHekeer (vetveced) efveee kejkes (Jeefvo<eerceefn) mlegefle kejW leLee nce ueesieeW
mes (mlegle) mlegefle efkees ngS DeeHe (JeMeeved) Fe efkees ngS HeoeLeeX kees (eeefme) ee kejeles nes Deewj (les) DeHeves
(njer) yeue HejeeceeW kees DeeHe (Devegeeespe) nce ueesieeW kes menee kes DeLe& egkele keerepf ees152
(Jeeced) nce ueesie (megmebMeced) Des ekeej HeoeLeeX kees efoKeeves Jee (ceIeJeved) Oeve kees ee kejeves leLee
(HetCe&yevOegj) meye peieled kes yevOeve kes nsleg (lJee) Gme mete&ueeske keer (vetveced) efveee kejkes (Jeefvo<eerceefn) mlegefle
DeLee&led Fmekes iegCe ekeeMe kejles nQ~ (mlegle) mlegelf e efkeee ngDee en nce ueesieeW kees (JeMeeved) Gece-Gece JeJenejeW
kees efmeef kejeves Jeeueer keeceveeDeeW kees (eeefme) ee kejelee nw (veg) pewmes (les) Fme mete& kes (njer) OeejCe-Deeke<e&Ce
iegCe peieled ceW egkele nesles nQ, Jewmes DeeHe nce ueesieeW kees efJeee keer efmeef kejves Jeeues iegCeeW kees (Devegeeespe) Des
ekeej ee keerefpees252
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<e Deewj GHeceeueej nQ~ ceveg<eeW kees meye peieled kes efnle kejves Jeeues peieoerej ner
keer mlegelf e kejveer Deewj efkemeer keer ve kejveer eeefnes, keeeWekf e pewmes mete&ueeske meye cetefle&ceeved JeeW kee ekeeMe kejlee nw,
Jewmes GHeemevee efkeee ngDee F&ej Yeer YekelepeveeW kes DeelceeDeeW ceW efJe%eeve kees GlHeVe kejves mes meye meleJeJenejeW kees
ekeeefMele kejlee nw~ Fmemes F&ej kees es[kej Deewj efkemeer keer GHeemevee keYeer ve kejveer eeefnes52
cevees efvJeleme yevOeg$e&ef<e~ cevees osJelee~ DeefleHeeoefvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe cevemees ue#eCecegHeefoMeles
Fmekes Deeies ceve kes ue#eCe kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
le=leereesOeee
149
aj.
org
ceveesN vJeeecens veejeMeNmesveN mleescesve~ efHeNle+Ceeb eN cevceefYe53
ceve~ veg~ Dee~ eNceNnsN~ veeNjeNMeNmesve~ mleescesve~ efHeNle+Ceeced~ eN~ cevceefYeNefjefleN cevceefYe53
as
am
HeoeLe&-(ceve) ceveveMeerueb mebkeuHeefJekeuHeelcekeced (veg) ef#eeeLex (Dee) mecevleeled efeeeeesies (ecens)

mHeOee&cens (veejeMebmesve) vejeCeeb mecevleebme eMebmeveb vejeMebme, vejeMebmesve efveJe=&emlesve (mleescesve) mlegelf eegesve
JeJenejsCe (efHele+Ceeced) Heeuekeeveece=letveeb %eeveJeleeb ceveg<eeCeeb Jee (e) mecegees (cevceefYe) cevevles peeveefvle ewmlew~
De$e meJe&OeelegYees ceefveved (GCee04.145) Fefle ceefveved elee~ Deeb cev$e (Mele02.6.1.39) JeeKeele53
DevJee-Jeeb veejeMebmesve mleescesve efHele+Ceeb e cevceefYece&vees vJeeecens53
YeeJeeLe&-ceveg<ewce&veg<epevcemeeHeueeLe efJeeeefoiegCeegeb ceve kele&Jeced~ eLele&Je mJeeved mJeeved iegCeeved ecesCe
ekeeMeeefvle, eLee e efJeebme eceMeesveeceveeb e efJeeeb mee#eeled kegJe&efvle, leLewJe melelecevegee efJeeeekeeMeew
eeJeew53
HeoeLe&-nce ueesie (veejeMebmesve) Heg<eeW kes Delevle eMebmeveere (mleescesve) mlegelf eegkele JeJenej Deewj
(efHele+Ceeced) Heeuevee kejves Jeeues $eleg Jee %eeveJeeved ceveg<eeW kes (cevceefYe) efpevemes meye iegCe peeves peeles nQ, Gve iegCeeW kes
meeLe (ceve) mebkeuHeefJekeuHeelceke efee kees (vJeeecens) meye Deesj mes nekes { kejles nQ53
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees ceveg<epevce keer meHeuelee kes efuee efJeee Deeefo iegCeeW mes egkele ceve kees kejvee eeefnes~
pewmes $eleg DeHeves-DeHeves iegCeeW kees ece-ece mes ekeeefMele kejles nQ, leLee pewmes efJeeved ueesie ece-ece mes Deveske
ekeej keer Deve-Deve efJeeeDeeW kees mee#eelkeej kejles nQ, Jewmee ner Heg<eeLe& kejkes meye ceveg<eeW kees efvejvlej efJeee Deewj
ekeeMe keer eeef kejveer eeefnes53
Dee ve SeflJeleme yevOeg$e&ef<e~ cevees osJelee~ efJeje[d ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegvemlevceve keerMeefcelegHeefoMeles
efHej Jen ceve kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
Dee veSleg ceveN HegveN elJesN o#eee peerNJemes~ peesked eN mete Mes54
Dee~ veN~ Sleg~ ceve~ HegveNefjefleN Hegve~ elJes~ o#eee~ peerNJemes~ peesked~ eN~ mete&ced~ Mes54
HeoeLe&-(Dee) mecevleeled (ve) Demceeved (Sleg) eeHveesleg (ceve) mcejCeelcekeb efeeced (Hegve) Jeejb Jeejb
pevceefve pevceefve Jee (elJes) meefeeMegYekecee&vegYetlemebmkeejmce=lees~ elegefjefle kece&veecemeg Heefleced~ (efveIeb02.1)
(o#eee) yeueeees~ o#e Fefle yeueveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.9) (peerJemes) peereJf elegced~ De$e legceLex mes0
[Dee03.4.9]~ Flemes elee (peesked) efvejvlejced (e) mecegees (mete&ced) Hejcesejb meefJele=ceC[ueb eeCeb Jee (Mes)
gced~ De$e Mes efJeKes e (Dee03.4.11) Fleeb efveHeeeflele~ Deeb cev$e (Mele02.6.1.39) JeeKeele54
DevJee-evceveefeeb peesked efvejvlejb mete Mes elJes o#eee peerJemes eeves<eeb MegYekece&Ceecevegeveeeeefmle
leVeesmceeved Hegve Hegvejemecevleeosleg eeHveesleg54
YeeJeeLe&-ceveg<ew eskecee&vegevesve efeeMege
f b ke=lJee Hegve Hegvepe&vceefve efeeeeefjsJeeHes#ee esve ceveg<epevce
150
epegJexoYee<es
aj.
org
eeHesejesHeemeveb mebjeOe efvejvlejb meceexvegmesJe Fefle54

HeoeLe&-(ceve) pees mcejCe kejves Jeeuee efee (peesked) efvejvlej (mete&ced) Hejcesej, mete&ueeske Jee eeCe kees
(Mes) osKeves Jee (elJes) Gece efJeee Jee Gece keceeX keer mce=efle Jee (peerJemes) meew Je<e& mes DeefOeke peerves (e) Deewj
Deve MegYe keceeX kes Devegeve kes efuees nw, Jen (ve) nce ueesieeW kees (Hegve) Jeej-Jeej pevce-pevce ceW (Dee) meye ekeej
mes (Sleg) ee nes54
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees [eeefnes efke] Gece keceeX kes Devegeve kes efuees efee keer Megef Jee pevce-pevce ceW
Gece efee keer eeef ner keer Fe kejW, efpememes ceveg<e pevce kees ee neskej F&ej keer GHeemevee kee meeOeve kejkes
Gece-Gece OeceeX kee mesJeve kej mekeW54
Hegveve& Fleme yevOeg$e&ef<e~ cevees osJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegvece&ve Meyosve yegefHeefoMeles
am
efHej ceve Meyo mes yege

f kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Hegveve& efHelejesN ceveesN ooeleg owJeesN peve~ peerNJeb Jeelemeesceefn55

Hegve~ veN~ efHeNleNj~ ceve~ ooeleg~ owJe~ peve~ peerNJeced~ Jeeleced~ meNesNceNefnN55
the
ary
as
HeoeLe&-(Hegve) Deefmceved pevceefve Hegvepe&vceefve Jee (ve) DemceYeced (efHelej) HeevleVemegefMe#eeefJeeeoevesve

lelmecyegew (ceve) OeejCeeJeleeR yege
f ced (ooeleg) eeleg (owJe) ees osJes<eg efJelmeg peelees efJeeved~ De$e osJeee_e_eew
(Dee04.1.85) Fefle Jeeefle&kesve eeioerJeleereevleie&les peelesLex e_ed elee~ (peve) ees efJeeeOecee&Yeeb HejesHekeejeved
peveeefle ekeeefle (peerJeced) %eevemeeOeveegkeleced (Jeeleced) Jeleeveeb meleYee<eCeeoerveeb mecetnmleled (meesceefn) meceJeseece~
DevJee-ns efHelejes pevekee efJeeeeoee YeJeef#eee owJees pevees efJeeved veesmceYeb Hegve Hegvece&veesOeejCeeJeleeR
yege
f b ooeleg, esve Jeeb peerJeb Jeeleb meesceefn meceJeseece55
YeeJeeLe&-veefn ceveg<eeCeeb efJeog<eeb ceeleeefHe$eeeeee&Ceeb e megefMe#eee efJevee ceveg<epevcemeeHeueb mecYeJeefle, ve e
ceveg<eemleee efJevee HetCe peerJeveb kece& e meceJewlegb MeegJeefvle, lemceeled meJe&oe ceeleeefHe$eeeeez mJemevleeveeefve
meceiegHeosMs esve MejerjelceyeueJeefvle kee&Jeeveerefle55
HeoeLe&-ns (efHelej) GlHeeoke Jee DeVe, efMe#ee Jee efJeee kees oskej j#ee kejves Jeeues efHelee Deeefo ueesie
DeeHekeer efMe#ee mes en (owJe) efJeeveeW kes yeere ceW GlHeVe ngDee (peve) efJeee Jee Oece& mes otmejs kes efuees GHekeejeW kees
eke kejves Jeeuee efJeeved Heg<e (ve) nce ueesieeW kes efuees (Hegve) Fme pevce Jee otmejs pevce ceW (ceve) OeejCee kejves
Jeeueer yege
f kees (ooeleg) osJes, efpememes (peerJeced) %eevemeeOeveegkele peerJeve Jee (Jeeleced) mele yeesueves Deeefo iegCe mecegoee
kees (meesceefn) Des ekeej ee kejW55
YeeJeeLe&-efJeeved ceelee-efHelee DeeeeeeX keer efMe#ee kes efJevee ceveg<eeW kee pevce meHeue veneR neslee Deewj ceveg<e
Yeer Gme efMe#ee kes efJevee HetCe& peerJeve Jee kece& kes mebegkele kejves kees meceLe& veneR nes mekeles~ Fme mes meye keeue ceW efJeeved
ceelee-efHelee Deewj DeeeeeeX kees Gefele nw efke DeHeves Heg$e Deeefo kees Des ekeej GHeosMe mes Mejerj Deewj Deelcee kes yeue
le=leereesOeee
aj.
org
Jeeues kejW55
151
Jeeefceleme yevOeg$e&ef<e~ meescees osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe meesceMeyosvesejew<eefOejmee GHeefoMevles
Deye meesceMeyo mes F&ej Deewj Dees<eefOeeeW kes jmeeW kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
JeNe meesce JeNles leJeN cevemleNvet<eg efyeYele~ eNpeeJevle meesceefn56
JeNeced~ meesNceN~ JeNles~ leJe~ ceve~ leNvet<eg~ efyeYele~ eNpeeJevleN Fefle epeeJevle~ meNesNceNefnN56
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Jeeced) ceveg<ee (meesce) megJeefle ejeejb peieled lelmecyegew peieoerej! DeLeJee metevles jmee emceeled
me meesce Dees<eefOejepe (Jeles) meleYee<eCeeefoOecee&vegeves (leJe) Deme Jee (ceve) DevlekejCemeenejeefoJe=ef eced (levet<eg)
efJemle=lemegKeMejerjs<eg (efyeYele) Oeejevle Hees<eevlee (epeeJevle) yee megmevleevejeêKee epee efJeevles es<eevles~
De$e YetcveLex celegHed~ (meesceefn) meceJeseece56
DevJee-ns meesce peieoerej! leJe meleeejCeHes Jeles Jele&ceeveemlevet<eg cevees efyeYele epeeJevle mevlees Jeeb
meJez megKew meesceefn meceJeseecesleske156
leJeeme meesceme Jeles meleeejCeefveefcees levet<eg cevees efyeYele mevle epeeJevlees YetlJee Jeeb meJez megKew
meesceefn efveleb meceJeseecesefle efleere256
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ F&ejmee%eeeeb Jele&ceevee ceveg<ee MejerjelcemegKeb efveleb eeHvegJeefvle~ SJeb
meesceeees<eefOemesefJeveesefHe lelmegKeb meceJeeefvle veslej Fefle56
HeoeLe&-ns (meesce) meye peieled kees GlHeVe kejves Jeeues peieoerej! (leJe) DeeHekees (Jeles) meleYee<eCe Deeefo
OeceeX kes Devegeve ceW Jee&ceeve neskes (levet<eg) ye[s-ye[s megKeegkele MejerjeW ceW (ceve) DevlekejCe keer Denejeefo Je=ef e
kees (efyeYele) OeejCe kejles ngS Deewj (epeeJevle) yengle Heg$e Deeefo je^ Deeefo Oeve Jeeues neskes nce ueesie (meesceefn)
meye megKeeW kees ee nesJeW156
(leJe) Fme (meesce) meesceuelee Deeefo Dees<eefOeeeW kes (Jeles) mele-mele iegCe %eeve kes mesJeve ceW (levet<eg)
megKeegkele MejerjeW ceW (ceve) efee keer Je=ef e kees (efyeYele) OeejCe kejles ngS (epeeJevle) Heg$e, jepe Deeefo OeveJeeues
neskej (Jeeced) nce ueesie (meesceefn) meye megKeeW kees ee nesJeW256
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ F&ej keer Dee%ee ceW Jele&ceeve ngS ceveg<e ueesie Mejerj Deelcee kes megKeeW
kees efvejvlej ee nesles nQ~ Fmeer ekeej egefkele mes meesce Deeefo Dees<eefOeeeW kes mesJeve mes Gve megKeeW kees ee nesles nQ, Hejvleg
Deeuemeer ceveg<e veneR56
S<e le Fleme yevOeg$e&ef<e~ es osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe ceveue#eCekeLeveevevlejb eeCeue#eCecegHeefoMeles
ceve kes ue#eCe kenves kes Devevlej eeCe kes ue#eCe kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
152
epegJexoYee<es
aj.
org
S<e les YeeNie meNn mJeeeefcyekeeeN leb peg<emJeN mJeenwN<e les YeeNieDeeNKegmles
HeNMeg57
S<e~ lesN~ NN~ YeeNie~ meNn~ mJeee~ Deefcyekeee~ leced~ peg<eNmJeN~ mJeene~ S<e~ lesN~ N~N YeeNie~ DeeNKeg~ lesN~
HeNMeg57
the
ary
as
am
HeoeLe&-(S<e) ele#e (les) leJeeme Jee () jesoeleveeekeeefjCees peveeved me mleeslee lelmecyegew~

Fefle mleesle=veecemeg Heefleced~ (efveIeb03.16)~ Flesleme $eeefbMesJeJeeKeeves eeCemeb%eslegkeleced~ jewleerefle
melees jeseceeCees Jeleerefle Jee, jesoelesJee&, eooegme lJeefceefle keekeced, eojesoerled legme lJeefceefle
neefjefJekeced (efve010.5)~ jesosefCe&uegked e (GCee02.22) Devesve Meyo efme~ (Yeeie) mesJeveere (men)
mes (mJeee) megdJemeefle eef#eHeefle eee efJeeee efeeee Jee leee~ meeJemes$e&ved (GCee02.96) Devesve mJeme=Meyo
efmeOeefle~ (Deefcyekeee) Decyeles Meyoeefle eee leee (leced) Yeeieced (peg<emJe) mesJemJe mesJeles Jee~ De$e He#es Jeleees
ue[Lex ueesd e~ (mJeene) MeesYeveb oseceeoseceen eee mee (S<e) Je#eceeCe (les) leJeeme Jee () GkeleeLe&&
(Yeeie) Yepeveere (DeeKeg) mecevleeled KeveleJeCeeefle esve YeespevemeeOevesve me~ De$e Dee*dHejees KeefleMe+Yeeb ef[e
(GCee01.33) Fefle kegeleees ef[lmeb%ee e~ (HeMeg) ees Meles YeesieHeoeLe&mecetn mece#es mLeeefHele me~ De$e
DeefpeefMekeefce (GCee01.27) FleewCeeefokemet$esCeeme efmeef~ Deeb cev$e (Mele02.6.2.9-10)
JeeKeele57
DevJee-ns mleeslemles leJew<ees Yeeieesefmle, leb lJeceefcyekeee mJeee men peg<emJe~ ns ! les leJew<eeseb
Yeeie mJeeneefmle, leb mesJemJe~ ns ! les leJew<e DeeKeg HeMegeeefmle, leb peg<emJe mesJemJesleske157
eeseb eeCemlesme me eeseb Yeeieeseceefcyekeee mJeee men peg<emJe mesJeles, lesme mew<eeseb
mJeeneYeeiemleLee emlesmeeKeg HeMegeeefmle, eceeb meleleb mesJeles leb meJex ceveg<ee mesJevleeced257
YeeJeeLe&-De$e s<eeueej~ eLee Yeelee efeeee efJeog<ee Yeefievee men JesoeefoMeyoefJeeeb HeeflJeevevob
Yegs, eLee eeeb eeCe esee MeyoefJeeee efeees peeeles, leLewJe efJeeved MeyoefJeeeb eeHe megKeer peeeles~ vewleeYeeb
efJevee keefeoefHe meleb %eeveb megKeYeesieb e eegb Mekeveesleerefle57
HeoeLe&-ns () Deveeekeejer ceveg<eeW kees ueeves Jeeues efJeved! pees (les) lesje (S<e) en (Yeeie) mesJeve
kejves eesie HeoeLe& mecetn nw, Gme kees let (Deefcyekeee) JesoJeeCeer Jee (mJeee) Gece efJeee Jee efeee kes (men) meeLe
(peg<emJe) mesJeve kej leLee ns () efJeved! pees (les) lesje (S<e) en (Yeeie) Oece& mes efme DebMe Jee (mJeene)
JesoJeeCeer nw, Gme kee mesJeve kej Deewj ns () efJeved! pees (les) lesje (S<e) en (DeeKeg) Keesoves eesie Me Jee
(HeMeg) Yeesie HeoeLe& nw (leced) Gmekees (peg<emJe) mesJeve kej157
pees (S<e) en () eeCe nw (les) efpemekee (S<e) en (Yeeie) Yeeie nw, efpemekees (Deefcyekeee) JeeCeer Jee
(mJeee) efJeeeefeee kes (men) meeLe (peg<emJe) mesJeve kejlee Jee pees (les) efpemekee (mJeene) meleJeeCeer He (Yeeie)
Yeeie nw Deewj pees Fmekes (DeeKeg) Keesoves Jeeues HeoeLe& Jee (HeMeg) oMe&veere Yeesie HeoeLe& nQ, efpemekee en (peg<emJe)
mesJeve kejlee nw, Gmekee mesJeve meye ceveg<e meoe kejW257
le=leereesOeee
153
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW s<eeueej nw~ pewmes YeeF& HetCe& efJeeeegkele DeHeveer yeefnve kes meeLe Jesoeefo MeyoefJeee
kees He{kej Deevevo kees Yeesielee nw, Jewmes efJeeved Yeer efJeee kees ee neskej megKeer neslee nw~ pewmes en eeCe es
MeyoefJeee mes efee Deevevooeeke neslee nw, Jewmes megefMeef#ele efJeeved Yeer meye kees megKe kejves Jeeuee neslee nw~ Fve oesveeW kes
efJevee keesF& Yeer ceveg<e mele%eeve Jee megKe YeesieeW kees ee nesves kees meceLe& veneR nes mekelee57
DeJe efceleme yevOeg$e&ef<e~ es osJelee~ efJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
DeLe Meyosvesej GHeefoMeles
Deye Deieues cev$e ceW Meyo mes F&ej kee GHeosMe efkeee nw
DeJe NceoerceNeJe osNJeb $ecyekeced~

eLee veesN JememeNmkejod eLee veN esemeNmkejod eLee vees JeJemeeNeeeled58
am
DeJe~ Nced~ DeNoerNceNefnN~ DeJe~ osNJeced~ $ecyekeNefceefleN ef$eDecyekeced~ eLee~ veN~ Jememe~ kejled~ eLee~ veN~
eseme~ kejled~ eLee~ veN~ JeNJeNmeeNeeeNefoefle efJeDeJemeeNeeeled58
the
ary
as
HeoeLe&-(DeJe) efJeefveeneLex (ced) ogeveeb jesoefeleejb Hejcesejced (Deoerceefn) meJee&efCe ogKeeefve #eeeesce
veeMeesce~ De$e oer*d #ee Flemceeefuue*Lex ue*d~ yengueb voefme [Dee02.4.73] Fefle Mevees uegked~ (DeJe) DeJeieceeLex
(osJeced) oeleejced ($ecyekeced) Deceefle esve %eevesve leocyeb ef$e<eg keeues<Jeskejmeb %eeveb eme leced~ De$e Deceieleeefo<Jemceeod
yeenguekesve kejCekeejkes Je eleemlele Mes<eeefYee<ee (Dee05.4.154) Fefle meceemeevle keHed elee~ (eLee) esve
ekeejsCe (ve) Demceeved (Jememe) esefleMeesve Jemeefvle les Jemeereebmemleeved~ De$e evomees JeCe&ueesHees Jee
[Dee0Yee0Jee08.2.25] FleerkeejueesHe~ (kejled) kegee&led, Deeb uesd eeesie~ [gke=_ed kejCe Fleme YJeeefoieCeevleie&leHeeflelJeeefJJekejCees$e ie=eles~ leveeefoefYe men HeeeogefJekejCeesefHe~ kekejlkejefleke=efOeke=les<Jeveefoles
(Dee08.3.50) efveleb kejesles (Dee06.4.108) SleeYeeb eYeeb %eeHekeeYeeceHegYeeieCeeeesie ke=_ed ie=eles~
(eLee) (ve) Demceeved (eseme) DeefleMeesve eMemleeved (kejled) kegee&led De$eeefHe uesd (eLee) (ve) Demceeved
(JeJemeeeeeled) efveeeJele kegee&led~ Deeb JeJeHetJee&led <eesvlekece&Ceerelf e Spevleeelees eLeceHeg<ewkeJeeves efleefHe uesd
eeesie~ Deeb cev$e (Mele02.6.2.11) JeeKeele58
DevJee-Jeeb $ecyekeb osJeb b peieoerejcegHeeme ogKeeveJeeoerceeJe#eeeesce~ me eLee veesmceeved
JememeesJe kejod, eLee veesmceeved esemeesJe kejod, eLee veesmceeved JeJemeeeeeled, leLee leb Jemeereebmeb JeJemeeeeob
HejcesejcesJe eeLe&eece58
YeeJeeLe&-venerejmeesHeemevesve efJevee keefevceveg<e meJe&ogKeevleb ieefle, e meJee&ved megKeefveJeemeeved eMemleeved
meleefveeeeved kejesefle, lemewJee%ee meJez Heeueveereself e58
HeoeLe&-nce ueesie ($ecyekeced) leerveeW keeue ceW Skejme %eeveegkele (osJeced) osves Jee (ced) ogeW kees ueeves
Jeeues peieoerej keer GHeemevee kejkes meye ogKeeW kees (DeJeeoerceefn) Des ekeej ve kejW (eLee) pewmes Hejcesej (ve)
nce ueesieeW kees (Jememe) Gece-Gece Jeeme kejves Jeeues (DeJeekejled) Des ekeej kejs (eLee) pewmes (ve) nce ueesieeW
kees (eseme) Delevle es (kejled) kejs (eLee) pewmes (ve) nce ueesieeW kees (JeJemeeeeeled) efveJeeme kejeves Jee Gece
154
epegJexoYee<es
aj.
org
iegCeegkele leLee meleHeve mes efveee osves Jeeues Hejcesej ner keer eeLe&vee kejW58
YeeJeeLe&-keesF& Yeer ceveg<e F&ej keer GHeemevee Jee eeLe&vee kes efJevee meye ogKeeW kes Devle kees veneR ee nes
mekelee, keeeWefke Jener Hejcesej meye megKeHetJe&ke efveJeeme Jee Gece-Gece mele efveeeeW kees kejelee nw~ Fmemes pewmeer
Gmekeer Dee%ee nw, Gmekee Heeueve Jewmee ner meye ceveg<eeW kees kejvee eesie nw58
Yes<epecemeerleme yevOeg$e&ef<e~ es osJelee~ mJeje[d ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
efHej Jen Hejcesej kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW kene nw
YesN<eNpeceefme Yes<eNpeb ieJeseeeN Heg<eee Yes<eNpeced~ megKeb cesN<eee cesN<ew59
YesN<eNpeced~ DeNefmeN~ YesN<eNpeced~ ieJes~ Deeee~ Heg<eee~ Yes<N eNpeced~ megKeefceefle megKeced~ cesN<eee~ cesN<ew59
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Yes<epeced) MejerjevlekejCesevf eelceveeb meJe&jesieeHenejkeceew<eOeced (Deefme) (Yes<epeced)

DeefJeeeefokeuesMeefveJeejkeced (ieJes) FefveOesvegmecetnee (Deeee) legjeeee (Heg<eee) Heg<eeYe=lees (Yes<epeced)
jesieefveJeejkeced (megKeced) megKeb kemceeled? megefnleb KesYe Keb Hegve Keveles (efve03.13) (ces<eee) DeJees (ces<ew)
leeflew~ Deeb cev$e (Mele02.6.2.11) JeeKeele59
DevJee-ns peieoerej! e MejerjjesieveeMekelJeeod Yes<epecemeelcejesieotjerkejCeeod Yes<epecemesJeb meJex<eeb
ogKeefveJeejkelJeeod Yes<epeceefme me lJeb veesmceYecemceekeb Jee ieJeseee Heg<eee ces<eee ces<ew megKeb osefn59
YeeJeeLe&-veefn HejcesejesHeemevesve efJevee Mejerjelceepeeveeb ogKeeHeveees YetlJee megKeb peeeles~ lemceeled
meJezce&veg<ewjerejew<eOemesJevesve MejerjelceepeeHeMetveeb eelvesve ogKeeefve efveJeee& megKeb peveveereefceefle59
HeoeLe&-ns peieoerej! pees DeeHe (Yes<epeced) Mejerj, DevlekejCe, Fefve Deewj ieee Deeefo HeMegDeeW kes jesieveeMe
kejves Jeeues (Deefme) nQ (Yes<epeced) DeefJeeeefo keuesMeeW kees otj kejves Jeeues (Deefme) nQ mees DeeHe (ve) nce ueesieeW kes
(ieJes) ieew Deeefo (Deeee) Iees[e Deeefo (Heg<eee) meye ceveg<e (ces<eee) ces{e Deewj (ces<ew) Yes[
Deeefo kes efuees
(megKeced) Gece-Gece megKeeW kees Deer ekeej oerepf ees59
YeeJeeLe&-Hejcesej keer GHeemevee kes efJevee efkemeer ceveg<e kee Mejerj, Deelcee Deewj epee kee ogKe otj neskej
megKe veneR nes mekelee, Fmemes Gmekeer mlegefle, eeLe&vee Deewj GHeemevee Deeefo kes kejves Deewj Deew<eefOeeeW kes mesJeve mes Mejerj,
Deelcee, Heg$e, efce$e Deewj HeMeg Deeefo kes ogKeeW kees elve mes efveJe=e kejkes megKeeW kees efme kejvee Gefele nw59
$ecyekeefceleme Jeefme $eef<e~ es osJelee~ efJeje[d yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
$ecyekeb epeecens megieNefvObe HegefNJeOe&veced~ GNJee&NNkeefceJeN yevOeveevce=leesceg&#eereN ceece=leeled~

$ecyekeb epeecens megieNefvObe HeefleNJesoveced~ GNJee&NNkeefceJeN yevOeveeefoNlees ceg#eereN ceecegle60
$ecyekeNefceefleN
ef$eDecyekeced~
eNpeeNceNnsN~
megieNefvOeefceefle
megieNefvOeced~
HegefJeOe&veNefceefle
HegefJeOe&veced~
le=leereesOeee
155
aj.
org
GNJee&NNkeefceNJeslegJee&NkecedFJe~ yevOeveeled~ ce=lees~ ceg#eerNeN~ cee~ DeNce=leeled~ $ecyekeNefceefleN ef$eDecyekeced~ eNpeeNceNnsN~

megieNefvOeefceefle megieNefvOeced~ HeNefleNJesoveNefceefle HeefleNJesoveced~ GNJee&NNkeefceNJeslegJee&NkecedFJe~ yevOeveeled~ FNle~ ceg#eerNeN~ cee~
DeNcegle60
the
ary
as
am
HeoeLe&-($ecyekeced) GkeleeLe b peieoerejced (epeecens) efveleb Hetpeesceefn (megieefvOeced) MeesYeve Meges ievOees
emceeled leced~ De$e ievOemesoglHeteflemegmegjefYeYe (Dee05.4.135) Fefle met$esCe meceemeevle FkeejeosMe~ (HegefJeOe&veced)
Hegs Mejerjelceyeueme JeOe&vemleced~ De$e veveeefolJeeuueg elee~ (GJee&keefceJe) eLeesJee&keHeueb HekeJeb
YetlJeece=leelcekeb YeJeefle (yevOeveeled) ueleemecyevOeeled (ce=lees) eeCeMejejelceefJeeesieeled (ceg#eere) cegkelees Yeteemeced (cee)
efve<esOes (Dece=leeled) cees#emegKeeled ($ecyekeced) meJee&Oe#eced (epeecens) melkegJeeaceefn (megieefvOeced) megg ievOees eefmceBmleced
(HeefleJesoveced) Heeefle j#eefle me Heefle HelesJexoveb eeHeCeb %eeveb Jee emceeled leced (GJee&keefceJe) GkeleesLe& (yevOeveeled)
GkeleesLe& (Fle) Demceejerjevcele&ueeskeeod Jee (ceg#eere) He=LeiYeteemeced (cee) efve<esOeeLex (Decegle) cees#eeKeeled
Hejueeskeeled HejpevcemegKeHeueeod Oecee&e De$een eemkees efvees-$ecyekees mleb Decyekeb epeecens megieefvOeb meggieefvObe
HegefJeOe&veb HegefkeejkeefceJeesJee&keefceJe Heueb yevOeveeoejesOeveevce=lees mekeeMeeled cegemJe ceeced (efve013.48) ~ Deeb
cev$e (Mele02.6.2.12-14) JeeKeele60
DevJee-Jeeb megieefvOeb HegefJeOe&veb $ecyekeb osJeb epeecens efveleb Hetpeesceefn~ Sleme ke=Heeenb
yevOeveeogJee&keefceJe ce=leesceg&#eere cegkelees Yeteemeced~ Dece=leevcee ceg#eerceefn cee eejefnlee Yeteemeced~ Jeeb megieefvObe
HeefleJesoveb $ecyekeb meJe&mJeeefceveb peieoerejb epeecens meleleb melkegJeeaceefn~ SleovegensCeenb yevOeveeogJee&keefceJeslees ceg#eere
He=LeiYeteemeced~ Jeececeglees cees#emegKeeled melemegKeHeueeod Oecee&od efJejkelee cee Yeteemce60
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ vewJe ceveg<ee F&ejb efJenee kemeeHeveme Hetpeveb kegeg&, leme JesoeefJeefnlelJesve
ogKeHeuelJeeled~ eLeesJee&keHeueb eoe ueleeeeb ueiveb meled mJeeb HekeJeb YetlJee meceeb eeHe ueleeyevOeveevcegkelJee megmJeeog
YeJeefle, leLewJe HetCe&ceeegYe&gkelJee Mejerjb lekelJee cegek ele eeHvegeece~ cee keoeefevcees#eeeHlevegeveeled Hejueeskeeled Hejpevcevees
Jee
efJejkelee
YeJesce~
vewJe
veeefmlekelJeceeefele
keoeefeoerejmeeveeojb
kegee&ce~
eLee
JeJeneefjkemegKeeeeVepeueeefokeceerHmeefvle, leLewJesejs Jesos<eg leogkeleOecex cegkeleew e efveleb eOeerceefn60
HeoeLe&-nce ueesie pees (megieefvOeced) Meg ievOeegkele (HegefJeOe&veced) Mejerj, Deelcee Deewj meceepe kes yeue kees
ye{eves Jeeuee ($ecyekeced) He peieoerej nw, Gmekeer (epeecens) efvejvlej mlegelf e kejW~ Fvekeer ke=Hee mes
(GJee&keefceJe) pewmes Keyet&pee Heue Heke kej (yevOeveeled) uelee kes mecyevOe mes t kej Dece=le kes legue neslee nw, Jewmes
nce ueesie Yeer (ce=lees) eeCe Jee Mejerj kes efJeeesie mes (ceg#eere) t peeJeW (Dece=leeled) Deewj cees#eHe megKe mes (cee)
eejefnle keYeer ve nesJeW leLee nce ueesie (megieefvOeced) Gece ievOeegkele (HeefleJesoveced) j#ee kejves nejs mJeeceer kees osves
Jeeues ($ecyekeced) meye kes DeOe#e peieoerej kee (epeecens) efvejvlej melkeejHetJe&ke Oeeve kejW Deewj Fmekes Devegen mes
(GJee&keefceJe) pewmes Kejyetpee Heke kej (yevOeveeled) uelee kes mecyevOe mes t kej Dece=le kes meceeve efce neslee nw, Jewmes
nce ueesie Yeer (Fle) Fme Mejerj mes (ceg#eere) t peeJeW (Decegle) cees#e Deewj Deve pevce kes megKe Deewj meleOece& kes
Heue mes (cee) He=Leked ve nesJeW60
156
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ceveg<e ueesie F&ej kees es[kej efkemeer kee Hetpeve ve kejW, keeeWekf e Jeso
mes DeefJeefnle Deewj ogKeHe Heue nesves mes Hejceelcee mes efYeVe otmejs efkemeer keer GHeemevee ve kejveer eeefnes~ pewmes Keyet&pee
Heue uelee ceW ueiee ngDee DeHeves DeeHe Heke kej mecee kes Devegmeej uelee mes t kej megvoj mJeeefo nes peelee nw, Jewmes
ner nce ueesie HetCe& Deeeg kees Yeesie kej Mejerj kees es[ kes cegefkele kees ee nesJeW~ keYeer cees#e keer eeef kes efuees Devegeve
Jee Hejueeske keer Fe mes Deueie ve nesJeW Deewj ve keYeer veeefmleke He#e kees ueskej F&ej kee Deveeoj Yeer kejW~ pewmes
JeJenej kes megKeeW kes efuees DeVe, peue Deeefo keer Fe kejles nQ, Jewmes ner nce ueesie F&ej, Jeso, JesoeskeleOece& Deewj
cegekf ele nesves kes efuees efvejvlej ee kejW60
Slee Fleme Jeefme $eef<e~ es osJelee~ YegefjieemleejHe*defkeleMvo~ Heece mJej
DeLe Meyosve MetjJeerjke=lecegHeefoMeles
Deye Deieues cev$e ceW Meyo mes MetjJeerj kes keceeX kee GHeosMe efkeee nw
am
Slees eJeNmeb lesve HeNjes cetpeJeNleesleerefn~

DeJeleleOevJeeN efHeveekeeJemeN ke=efeJeemeeNDeefnmeVe efMeNJeesleerefn61
Sleled~ lesN~ NN~ DeNJeNmeced~ lesve~ HeNj~ cetpeJeleN FefleN cetpeJele~ Deefle~ FefnN~ DeJeleleOeNvJesleJeleleOevJee~
efHeveekeeJemeN FefleN efHeveekeDeJeme~ ke=efeJeemeeN FefleN ke=efeJeemee~ Deefnmeved~ veN~ efMeNJe~ Deefle~ FNefnN61
the
ary
as
HeoeLe&-(Sleled) Geb Je#eceeCeb e (les) leJe () jesoeefle Me$etBmlelmecyegew MetjJeerj! (DeJemeced) j#eCeb
mJeeceLe Jee (lesve) j#eCeeefovee (Hej) eke= meceLe& (cetpeJele) yenJees cetpee Ieemeeoees efJeevles eefmceved lemceeled
HeJe&leeled~ cetpeJeeved HeJe&le (efve09.8)~ (Deefle) DeefleeceCes (Fefn) Guee~ De$eevleie&lees CeLe& (DeJeleleOevJee)
DeJeself e efveie=nerleb leleb efJemle=leb Oevegexve me (efHeveekeeJeme) efHeveef Me$etved esve leled efHeveekeced~ lesveeJemees efHeveekemeeJemees
j#eCeb Jee emceeled me~ efHeveekeb eefleefHeveevesve (efve03.21) (ke=efeJeemee) ke=efeece& leod {eefve Jeemeebemf e Oe=leeefve
esve me (DeeEnmeved) DeveeMeeved j#eved meved (ve) Demceeved (efMeJe) megKeeo (Deefle) DeefYeHetefpeleeLex (efve01.3)
(Fefn) eeHvegenf ~ Deeb cev$e (Mele02.6.2.16-17) JeeKeele61
DevJee-ns MetjJeerj efJeved egefJeeeefJee#eCe mesveeOe#e! DeJeleleOevJee efHeveekeeJeme ke=efeJeemee efMeJe
Hej eke=meeceLe& mebmlJeb cetpeJele HeJe&leeled Hejb Me$etveleereguuee lemceeled Heejcee~ eoslees leJeeJemeb Heeueveceefmle
lesveemceeveeEnmeVeleerenf 61
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! DepeeleMe$egefYeeg&<ceeefYeYet&lJee efveMMe$egkeb jepeb ke=lJee meJee&CeMeeefCe mecHeee ogeveeb
oC[eEnmeeYeeb eseveeb Heeuevesve YeefJeleJeced, elees ve keoeefeod oge megeKf eve ese ogefKeleee YeJesegejf efle61
HeoeLe&-ns () Me$egDeeW kees ueeves Jeeues egefJeee ceW kegMeue mesveeOe#e efJeved! (DeJeleleOevJee) eg kes
efuees efJemleejHetJe&ke Oeveg kees OeejCe kejves (efHeveekeeJeme) efHeveeke DeLee&led efpeme Me mes Me$egDeeW kes yeue kees Heerme kes
DeHeveer j#ee kejves (ke=efeJeeme) ece[s Deewj keJeeeW kes meceeve { JeeW kes OeejCe kejves (efMeJe) meye megKeeW kes osves
Deewj (Hej) Gece meeceLe& Jeeues MetjJeerj Heg<e! DeeHe (cetpeJele) cetBpe, Ieeme Deeefo egkele HeJe&le mes Hejs otmejs osMe ceW
Me$egDeeW kees (Deleerefn) ee keerepf ees (Sleled) pees en (les) DeeHekee (DeJemeced) j#eCe kejvee nw (lesve) Gmemes (ve) nce
le=leereesOeee
157
aj.
org
ueesieeW keer (DeeEnmeved) eEnmee kees es[kej j#ee kejles ngS DeeHe (Deleerefn) meye ekeej mes nce ueesieeW kee melkeej
keerefpees61
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce Me$egDeeW mes jefnle neskej jepe kees efve<kebke kejkes meye De-MeeW kee mecHeeove
kejkes ogeW kee veeMe Deewj eseW keer j#ee kejes efke efpememes og Me$eg megKeer Deewj meppeve ueesie ogKeer keoeefHe ve
nesJeW61
$eeeg<eefceleme veejeeCe $eef<e~ es osJelee~ Gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
ceveg<esCe keerMeceeegYeexegceerej eeLe&veere FlegHeefoMeles
ceveg<e kees kewmeer Deeeg Yeesieves kes efuees F&ej keer eeLe&vee kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nw
am
$eeNeg<eb peNceoives keNMeHeme $eeeg<eced~

esJes<eg $eeeg<eb leVeesDemleg $eeeg<eced62
$eeNeg<eefceefle ef$eDeeeg<eced~ peNceoivesefjefle peNceledDeives~ keNMeHeme~ $eeNeg<eefceefle ef$eDeeeg<eced~ eled~ osNJes<eg~

$eeNeg<eefceefle ef$eDeeeg<eced~ leled~ veN~ DeNmleg~ $eeNeg<eefceefle ef$eDeeeg<eced62
the
ary
as
HeoeLe&-($eeeg<eced) $eerefCe e leeveeetbe<f e e $eeeg<eced~ yeeueeewJeveJe=eJemLeemegKekejced~ Fob Heoced

DeelegjefJeelegj0 (Dee05.4.77) Fefle met$es meceemeevlelJesve efveHeeefleleced~ (peceoives) e#eg<e~ e#egJez
peceoefive$e&ef<ee&ovesve peielHeMeleLees cevegles lemceee#egpe&ceoefive$e&ef<e (Mele08.1.2.3) peceoivee epeefceleeiveees
Jee epJeefueleeiveees Jee lewjefYenglees YeJeefle (efve07.24)~ DevesveeefHe eceeCesve HeiegCeeenkeb e#egie&=eles~ (keMeHeme)
Deeefolemesejme~ epeeHeefle epee Deme=pele eome=peleekejesled leeokejesled lemceeled ketcce&~ keMeHees Jew
ketce&mlemceeoeng meJee& epee keeMeHe Fefle (Mele07.4.1.5) Devesve eceeCesvesejme keMeHemeb%ee~ SleefVeefce&leb
ef$eiegCeceeegue&YescenerleefYeeee~ ($eeeg<eced) yeeee&ie=nmLeJeeveemLeeecemegKemebHeeokeb ef$eiegCeceeeg (eled) eeMeced
eeJeled (osJes<eg) efJelmeg~ efJeemees efn osJee (Mele03.7.3.10) ($eeeg<eced) efJeeeefMe#eeHejesHekeejmeefnleb
ef$eiegCeceeeg~ (leled) leeMeb leeJeled (ve) Demceekeced~ (Demleg) YeJeleg ($eeeg<eced) HetJeexkeleb ef$eiegCeceeeg~ De$e SlesefCe&e
(GCee02.118) DevesvesCed Oeeleesefme eleees efCeJeeod Je=e
f ~ F&eles eeHeles eeoeeg~ Deeb cev$e
(Mele02.5.4.1-7) JeeKeele62
DevJee-ns peieoerej! leJe ke=Heee esJes<eg $eeeg<eb eppeceoivesm$eeeg<eb keMeHeme leJe JeJemLeeefmeb
$eeeg<eceefmle leVeesmceekecemleg62
YeeJeeLe&-De$e e#egejf efveeCeeb keMeHe F&ej e+Ceecegeceesmleerefle efJe%eseced~ $eeeg<eefceleme elegjeJe=ee
ef$eiegCeeoefOekeb elegieg&CeceHeeeg me*die=ewleleeeLe peieoerejb eeLe& mJesve Heg<eeLe&e kee&Je~ leeLee-ns peieoerej!
YeJelke=Heee eLee efJeebmees efJeeeHejesHekeejOecee&vegevesveevevoleee $eerefCe Meleeefve Je<ee&efCe eeJeeeJeoeegY eg&eles, leLewJe
eefl$eefJeOeleeHeJeefleefjeb Mejerjes vf eevlekejCeeeCemegKee{eb efJeeeefJe%eevemeefnleceeegjefmle leeb eeHe ef$eMeleJe<e
elegMeleJe<e Jeeeg megKesve Yegeercenerefle62
158
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-ns peieoerej! DeeHe (eled) pees (osJes<eg) efJeeveeW kes Jee&ceeve ceW ($eeeg<eced) yeeeejer, ie=nmLe,
JeeveemLe Deewj mebveeme DeeeceeW kee HejesHekeej mes egkele Deeeg Jee&lee pees (peceoives) e#eg Deeefo FefveeW kee
($eeeg<eced) Megef yeue Deewj Hejeeceegkele leerve iegCee Deeeg Deewj pees (keMeHeme) F&ejesejf le ($eeeg<eced) efleiegCeer
DeLee&led leerve meew Je<e& mes DeefOeke Yeer Deeeg efJeeceeve nw (leled) Gme Mejerj, Deelcee Deewj meceepe kees Deevevo osves Jeeues
($eeeg<eced) leerve meew Je<e& mes DeefOeke Deeeg kees (ve) nce ueesieeW kees ee keerepf ees62
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW e#eg meye FefveeW ceW Deewj Hejcesej meye jevee kejves nejeW ceW Gece nw, Ssmee meye
ceveg<eeW kees mecePevee eeefnes~ Deewj ($eeeg<eced) Fme HeoJeer keer eej yeej DeeJe=ef e nesves mes leerve meew Je<e& mes DeefOeke eej
meew Je<e& Hee&vle Yeer Deeeg kee enCe efkeee nw~ Fmekeer eeef kes efuees Hejcesej keer eeLe&vee kejkes Deewj DeHevee Heg<eeLe&
kejvee Gefele nw, mees eeLe&vee Fme ekeej kejveer eeefnS-ns peieoerej! DeeHekeer ke=Hee mes pewmes efJeeved ueesie efJeee, Oece&,
Deewj HejesHekeej kes Devegeve mes DeevevoHetJe&ke leerve meew Je<e& Hee&vle Deeeg kees Yeesieles nQ, Jewmes ner leerv e ekeej kes leeHe mes
jefnle Mejerj, ceve, yege
f , efee, DenejHe DevlekejCe, Fefve Deewj eeCe Deeefo kees megKe kejves Jeeues efJeee-efJe%eeve
meefnle Deeeg kees nce ueesie ee neskej leerve meew Jee eej meew Je<e& Hee&vle megKeHetJe&ke YeesieW62
efMeJees veeceemeerleme veejeeCe $eef<e~ es osJelee~ Yegefjipeieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe MeyosveesHeosMekeiegCee GHeefoMevles
Deye Deieues cev$e ceW Meyo mes GHeosMe kejves nejs iegCeeW kee GHeosMe efkeee nw
as
efMeNJees veeceeefmeN mJeefOeeflemles efHeNlee vecemlesDemleg cee cee efnmeer~

efveJee&eeNceeeg<esNVeeeee eNpeveveee jeNemHees<eee megepeeNmlJeee megJeeree&e63
the
ary
efMeNJe~ veece~ DeNefmeN~ mJeefOeefleNefjefleN mJeefOeefle~ lesN~ efHeNlee~ vece~ lesN~ DeNmleg~ cee~ ceeN~ efnNmeerN~ efve~ JeNe&NeeNefceN~
Deeeg<es~ DeNVeeeeNesleVeNDeNeee~ eNpeveveeNesefle eNpeveveee~ jeNe~ Hees<eee~ megeNpeeNmlJeeesefle megepeeNlJeee~ megJeeree&Nesefle
megJeeree&e63
HeoeLe&-(efMeJe) ceuemJeHees %eeveceees efJe%eeveeo (veece) DeeKee (Deefme) YeJeefme (mJeefOeefle)

DeefJeveeefMelJeeod Jeecee~ mJeefOeefleefjefle Jeeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.20) (les) leJe (efHelee) Heeueke (vece)
melkeejeLex (les) legYeced (Demleg) YeJeleg (cee) efve<esOeeLex (cee) ceeced (efnmeer) efnefvOe~ De$e uees[Lex ueg*d~ (efve)
efveeeeLex efveJeejCeeLex Jee~ (Jee&eeefce) (Deeeg<es) DeeegYeexieee (DeVeeeee) Deegb eesieceeeceVeb e lemcew~
eeVeceesoveeefokeb Yeespeb leemcemlemcew (epeveveee) mevleeveeslHeeoveee (jeemHees<eee) jeees efJeeemegJeCee&eof Oeveme
Hees<eee, Heg<eefvle eefmceBmlemcew (megepeemlJeee) MeesYevee mevleeveeoeeeJeefe&jepeb e epee emceeled leme YeeJemlemcew
(megJeeree&e) MeesYeveb Jeere Mejerjelcevees yeueb Hejeecees emceeled lemcew~ Deeb cev$e (Mele02.5.4.8-11)
JeeKeele63
DevJee-ns ! emlJeb mJeefOeeflejefme eme les leJe efMeJees veeceeefmle~ me lJeb cece efHeleeefme les legYeb veceesmleg~
lJeb ceeb cee cee eEnmeercee&enf vOenb lJeeceeeg<esVeeeee megepeemlJeee megJeeree&e jeemHees<eee Jee&eeefce, lJeoeeesCe meJee&efCe
ogKeeefve efveJee&eeefce63
le=leereesOeee
159
the
ary
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-veefn
keefevceveg<ees
ceueceeme
meJe&eHf eleg
Hejcesejmee%eeHeeuevesveesHeosMekemesve
efJevewefnkeHeejceeefLe&kemegKes eegb Mekeveesefle~ vewJe kesveeefHe veeefmlekelJesve KeuJeerejme efJeog<eeb eeveeoj kee&Je~ ees
veeefmlekees YetlJewlemewles<eeb eeveeojb kejesefle, ve leme meJe&$eeojes peeeles~ lemceevceveg<ewjeefmlekew meoe
YeefJeleJeefceefle63
De$e
le=leereeOeeesefivenes$eeefoe%eJeCe&veceefivemJeYeeJeeLe&eefleHeeoveb
He=eLf eJeerYeceCeue#eCeb
DeefiveMeyosvesejYeeweflekeeLe&eefleHeeoveb
Deefivenes$ecev$eekeeMeveceerejesHemLeeveceefivemJeHeceerejeeLe&veb
leogHeemeveb
lelHeueJeCe&veceerejmJeYeeJeeefleHeeoveb mete&ekf ejCeke=leJeCe&veb efveleesHeemeveb meeefJe$eercev$eeefleHeeoveceerejesHeemeveb
e%eHeueekeeMeveb YeeweflekeeiveLe&JeCe&veb ie=neecekejCeeJeMekeevegeveue#eCes Fvcelke=leb Heg<eeLe&kejCeeJeMekeb
HeeHeeefVeJee&veb e%eHetee&JeMekeb melelJesve enCeoeveJeJenejkejCeb efJelHeg<eeg&mJeYeeJeJeCe&veb elegecevlekejCeme
ue#eCeb MeyoeLe&eefleHeeoveb ef$eiegCeeeg<kejCeeJeMekeb OecexCeeegjeefoHeoeLe&mebenCeb e JeefCe&leceslesveeme le=leereeOeeeeLe&me
efleeeeOeeeeLexve men meeflejmleerelf e yeesJeced63
Fefle eercelHeefjJeepekeeeee&sCe eeregleoeevevomejmJeleermJeeefcevee megefJejefeles mebmke=leee&Yee<eeYeeb
efJeYetef<eles megeceeCeegkeles epegJexoYee<es le=leereesOeee mecHetCe&3
HeoeLe&-ns peieoerej Deewj GHeosMe kejvesnejs efJeved! pees DeeHe (mJeefOeefle) DeefJeveeMeer nesves mes Jeecee
(Deefme) nQ, efpeme (les) DeeHekee (efMeJe) megKemJeHe efJe%eeve kee osves Jeeuee (veece) veece (Deefme) nw mees DeeHe cesjs
(efHelee) Heeueves kejves Jeeues (Deefme) nQ (les) DeeHe kes efuees cesje (vece) melkeejHetJe&ke vecemkeej (Demleg) efJeefole nes
leLee DeeHe (cee) cegPes (cee) cele (efnmeer) DeuHece=leg mes egkele keerefpees Deewj ceQ DeeHe kees (Deeeg<es) Deeeg kes Yeesieves
(DeVeeeee) DeVe Deeefo kes Yeesieves (megepeemlJeee) Gece-Gece Heg$e Deeefo Jee eeJeefle& jepe Deeefo keer eeef nesves
(megJeeree&e) Gece Mejerj, Deelcee kee yeue, Hejeece nesves Deewj (jeemHees<eee) efJeee Jee megJeCe& Deeefo Oeve keer Hegef kes
efuees (Jee&eeefce) Jee&lee Deewj Jeee&lee ntB~ Fme ekeej Jee&ves mes meye ogKeeW kees g[e kes DeHeves Deelcee ceW GHeemeHe mes
efveMee kejkes Devleee&efceHe DeeHe kee Deeee kejkes meYeeW ceW Jee&lee ntB63
YeeJeeLe&-keesF& Yeer ceveg<e ceuecee meye keer Heeuevee kejves Jeeues Hejcesej keer Dee%ee Heeueve kes efJevee mebmeej
Jee Hejueeske kes megKeeW kees ee nesves kees meceLe& veneR neslee~ ve keoeefHe efkemeer ceveg<e kees veeefmleke He#e kees ueskej F&ej
kee Deveeoj kejvee eeefnes~ pees veeefmleke neskej F&ej kee Deveeoj kejlee nw, Gmekee meJe&$e Deveeoj neslee nw~ Fme mes
meye ceveg<eeW kees Deeefmleke yege
f mes F&ej keer GHeemevee kejveer eesie nw63
Fme leermejs DeOeee ceW Deefivenes$e Deeefo e%eeW kee JeCe&ve, Deefive kes mJeYeeJe Jee DeLe& kee eefleHeeove, He=efLeJeer
kes YeceCe kee ue#eCe, Deefive Meyo mes F&ej Jee Yeewefleke DeLe& kee eefleHeeove, Deefivenes$e kes cev$eeW kee ekeeMe, F& ej kee
GHemLeeve, Deefive kee mJeHekeLeve, F&ej keer eeLe&vee, GHeemevee Jee Fve oesveeW kee Heue, F&ej kes mJeYeeJe kee
eefleHeeove, mete& keer efkejCeeW kes keee& kee JeCe&ve, efvejvlej GHeemevee, ieee$eer cev$e kee eefleHeeove, e%e kes Heue kee
ekeeMe, Yeewefleke Deefive kes DeLe& kee eefleHeeove, ie=nmLeeece kes DeeJeMeke keeeeX kes Devegeve Deewj ue#eCe, Fv Deewj
HeJeveeW kes keee& kee JeCe&ve, Heg<eeLe& kee DeeJeMeke kejvee, HeeHeeW mes efveJe=e nesvee, e%e keer meceeef DeJeMe kejveer,
mele mes uesves-osves Deeefo JeJenej kejvee, efJeeved Jee $elegDeeW kes mJeYeeJe kee JeCe&ve, eej ekeej kes DevlekejCe kee
160
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
ue#eCe, Meyo kes DeLe& kee eefleHeeove, leerve meew Je<e& Deeeg kee meHeeove kejvee Deewj Oece& mes Deeeg Deeefo HeoeLeeX kes
enCe kee JeCe&ve efkeee nw~ Fmemes otmejs DeOeee kes DeLe& kes meeLe Fme leermejs DeOeee kes DeLe& keer meefle peeveveer
eeefnes63
Fefle le=leereesOeee3
aj.
org
Dees3ced
DeLe elegLeexOeeeejcYe
DeeqmceVeOeees meef$eMevcev$ee mevleerefle JesefoleJeced
le$ewoceievcessleme epeeHeefle$e&ef<e~ Deyees<eOeew osJeles~ efJeje[d yeeeer peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe peueiegCemJeYeeJeke=lecegHeefoMeles
Deye eewLes DeOeee kee eejcYe efkeee peelee nw, Fmekes eLece cev$e ceW peue kes iegCe, mJeYeeJe Deewj ke=le
kee GHeosMe efkeee nw
am
Soceievce osJeNepeveb He=efLeNJee e$e osNJeemeesNDepeg<evleN efJees~

$eNkemeeNceeYee: meNvlejvleesN epegYeea jeNemHees<esCeN meefceN<ee ceosce~
FNceeDeeHeN Meceg ces mevleg osNJeerjes<eOesN $eeemJeN mJeefOelesN cewveefnmeer1
as
Dee~ FNoced~ DeNieNvceN~ osNJeNepeveNefceefle osJeNepeveced~ He=efLeNJee~ e$e~ osNJeeme~ Depeg<evle~ efJees~
$eNkemeeNceeYeeNefcele=kedmeeNceeYeeced~ meNvlejvleN Fefle meNcedlejvle~ epegefYeN&efjefleN epegefYe~ jeNe~ Hees<esCe~ meced~ FN<ee~
ceNosNceN~ FNcee~ DeeHe~ Meced~ TBNFNlBet~ cesN~ meNvleg~ osNJeer~ Dees<eOes~ $eeemJe~ mJeefOeleN FefleN mJeefOeles~ cee~ SNveNced~
efnNmeerN1
the
ary
HeoeLe&-(Dee) mecevleeled (Foced) Je#eceeCeced (Deievce) eeHvegeece, De$e efue*Lex ueg*d (osJeepeveced) osJeeveeb
efJeog<eeb epeveb Hetpeveb lesYees oeveb e (He=efLeJee) Yetcesce&Oes (e$e) osMes (osJeeme) efJeebme (Depeg<evle) eerleJevle
mesefJeleJevle (efJees) meJex ($ekemeeceeYeeced) $eeefvle mlegJeefvle HeoeLee&ved esve me $eiJeso~ meeceeefvle meevlJeeefvle
kecee&vleb Heueb eeHvegJeefvle esve me meeceJeso, $eked e meece e leeYeeced~ De$e
DeelegjefJeelegjmegelegjerHegbmeOesvJeve[gnkemee&ce0~ (Dee05.4.77) Fefle met$esCeeeb meceemeevleesed eleesve efveHeeeflele
(mevlejvle) ogKemeevleb eeHvegJevle (epegefYe&) epegJexomLecev$eesew kece&efYe (jee) Oeveme (Hees<esCe) Hegee (meced)
meceieLex (F<ee) FefJeeeeVeeefovee Jee (ceosce) megKeesce, De$e efJekejCeJelee (Fcee) ele#ee (DeeHe) peueeefve
(Meced) megKekeeefjkee (G) efJelekex (ces) cece (mevleg) YeJevleg (osJeer) Mege jesieveeefMekee, De$e Jee voefme~
[Dee06.1.106] Fefle peme HetJe&meJeCe&lJeced (Dees<eOes) meesceeees<eefOeieCe ($eeemJe) $eeeleeled (mJeefOeles) jesieveeMeves
mJeefOeefleJe&eJeled eJee&ceeve~ mJeefOeefleefjefle Jeeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.20) (cee) efve<esOeeLex (Sveced) epeceeveb
eeefCemecetnb Jee (efnmeer) eEnmeeled, De$e efue*Lex ueg*d~ Deeb cev$e (Mele0 (3.1.1.11-12; 3.1.2.1-10)
JeeKeele1
DevJee-ns efJeved! eLee He=eLf eJee ceOes ceveg<epevce osJeepeveb eeHe e$e $ekemeeceeYeeb epegYeea jeemHees<esCe
162
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
ogKeeefve mevlejvlees efJees osJeemees Jeeb megKeeveievceepeg<evle ceosce megKeesce~ G Fefle efJelekex ces cece efJeeemegefMe#eeYeeb
mesefJelee Fcee osJe DeeHe megKekeeefjkee meefvle, leLewJe le$e lJeb lee peg<emJe, leJewlee Meb mevleg megKekeeefjkee YeJevleg~
eLeew<eOes meesceueleeeew<eefOeieCees jesiesYeeeles, leLee lJeb veeemJe, mJeefOeefleJe&emlJecesveb peerJeb cee eEnmeern&veveb cee
kegee&1
YeeJeeLe&-De$e uegesHeceeueej~ eLee ceveg<ee meeeved mejnmeeBelegjes JesoeveOeerleeveeveOeeHe efJeeeb
eoerHe, efJeebmees YetlJee megkecee&vegevesve meJee&ved eeefCeve megKeesegmleLewJewleeved melke=lewlesYees JewefokeefJeeeb eeHe,
eseeejew<eefOemesJeveeYeeb ogKeevleb ielJee, MejerjelceHegee Oeveb mecegHeefele meJezce&veg<ewjeveefvoleJeced1
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (He=efLeJee) Yetefce Hej ceveg<epevce kees ee neskes pees (Foced) en (osJeepeveced)
efJeeveeW kee epeve Hetpeve Jee Gve kes efuees oeve nw, Gme kees ee neskes (e$e) efpeme osMe ceW ($ekemeeceeYeeced) $eiJeso,
meeceJeso leLee (epegefYe&) epegJexo kes cev$eeW ceW kens kece& (jeemHees<esCe) Oeve keer Hegef (meefce<ee) Gece-Gece efJeee
Deeefo keer Fe Jee DeVe Deeefo mes ogKeeW kes (mevlejvle) Devle kees ee nesles nges (efJees) meye (osJeeme) efJeeved nce
ueesie megKeeW kees (Deievce) ee neW, (Depeg<evle) meye ekeej mes mesJeve kejW, (ceosce) megKeer jnW, (G) Deewj Yeer (ces) cesjs
megefveece, efJeee, Gece efMe#ee mes mesJeve efkees ngS (Fcee) es (osJeer) Meg (DeeHe) peue megKe osves Jeeues nesles nQ,
Jewmes JeneB let Yeer Gve kees ee nes (peg<emJe) mesJeve Deewj Deevevo kej~ Jes peue Deeefo HeoeLe& Yeer legPe kees (Meced) megKe
kejeves Jeeues (mevleg) nesJeW, pewmes (Dees<eOes) meesceuelee Deeefo Dees<eefOeieCe meye jesieeW mes j#ee kejlee nw, Jewmes let Yeer nce
ueesieeW keer ($eeemJe) j#ee kej~ (mJeefOeles) jesieveeMe kejves ceW Jee kes meceeve neskej (Sveced) Fme epeceeve Jee eeCeercee$e
kees (cee efnmeer) keYeer cele ceej1
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW uegesHeceeueej nw~ pewmes ceveg<e ueesie yeeee&HetJe&ke De Deewj GHeefve<eod meefnle eejeW
JesoeW kees He{ kej, DeewjeW kees He{e kej, efJeee kees ekeeefMele kej Deewj efJeeved neskes Gece keceeX kes Devegeve mes meye
eeefCeeeW kees megKeer kejW, Jewmes ner Fve efJeeveeW kee melkeej kej, Fvemes Jeweof ke efJeee kees ee neskej, es Deeeej leLee
Gece Deew<eefOeeeW kes mesJeve mes keeW kee efveJeejCe kejkes Mejerj Jee Deelcee keer Hegef mes Oeve kee Delevle meee kejkes
meye ceveg<eeW kees Deeveefvole nesvee eeefnes1
DeeHees Demceeefveleme epeeHeefle$e&ef<e~ DeeHees osJelee~ mJeje[dyeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
HegvemleeefYejef eEke kele&JeefcelegHeefoMeles
efHej Gve peueeW mes keee-keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeeHeesDeNmceeved ceeNlej MegvOeevleg Ie=lesve vees Ie=leNHJe Hegvevleg~

efJeeN efn efjeb eNJenefvle osNJeerefooeYeN MegefeNje HetleSefce~
oerN#eeNleNHemeesmleNvetjefmeN leeb lJee efMeNJee: MeNiceeb HeefjoOes YeNb JeCeN Heg<eved2
elegLeexOeee
163
aj.
org
DeeHe~ DeNmceeved~ ceeNlej~ MegvOeNeNvleg~ Ie=lesve~ veN~ Ie=leNHJe Fefle Ie=leHJeN~ HegveNvleg~ efJeeced~ efn~ efjeced~
eNJenNvleerefle eNJenefvle~ osNJeer~ Gled~ Fled~ DeeNYeN~ Megefe~ Dee~ Hetle~ SNefceN~ oerN#eeNleNHemees~ leNvet~ DeNefmeN~ leeced~ lJeeN~
efMeNJeeced~ MeNiceeced~ Heefj~ oNOeNs~ YeNced~ JeCe&ced~ Heg<eved2
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeeHe) peueeefve (Demceeved) ceveg<eeoerved eeefCeve (ceelej) ceele=Jeled Heeefuekee (MegvOeevleg) yeeeosMeb
HeefJe$eb kegJe&vleg (Ie=lesve) Deepesve (ve) Demceeved (Ie=leHJe) Ie=leb Hegveefvle eemlee (Hegvevleg) HeefJe$eevleg (efJeeced) meJe
peieled (efn) Keueg (efjeced) JekeleJeeCeereeJeb Jeseof leJeced~ De$e ueerjer*es mJe~ (GCee05.55) Devesveeeb efme
(eJenefvle) eke<exCe eeHvegJeefvle (osJeer) osJe (Gled) Glke=s (Fled) DeefHe (DeeYe) Dee (Megefe) HeefJe$e (Dee)
mecevleeled (Hetle) Meg (Sefce) eeHveesecf e (oer#eeleHemees) oer#ee yeeeee&efoefveecemesJeveb e leHeesOecee&vegeveb e leees
(levet) megKeefJemleejefveefceeb Mejerjced (Deefme) Deefmle~ De$e Jelee (leeced) (lJee) Sleeced (efMeJeeced) keueeCekeeefjkeeced
(Meiceeced) megKemJeHeeced (Heefj) meJe&le (oOes) Oejeefce (Yeced) Yepeveereced (JeCe&ced) mJeerkeeg&cen&ceeflemegvojced (Heg<eved)
Hegb kegJe&ved~ Deeb cev$e (Mele0 (3.1.2.1-11) JeeKeele2
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Yeb JeCe Heg<eVenb ee Ie=leHJees osJe DeeHees efJeeb efjeb eJenefvle, efJeebmees ee ceeleejes
ee Ie=leHJees Ie=lesve meefvle, eeefYeveexmceeved megKeeefvle, leeefYevees&mceeved YeJevle MegvOeevleg Hegvevleg e~ eLeencegefooeYe
Megefe HeefJe$ees YetlJee ee oer#eeleHemeesmlevetjmeefmle leeb lJeecesleeb efMeJeeb Meiceeb HeefjoOes meJe&lees Oejeefce, leLee leemleeb e
eteceefHe Oejle2
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ee meJe&megKeeeefHekee eeCeOeeefjkee ceele=Jeled HeeuevensleJe DeeHe
meefvle, leeYe meJe&le HeefJe$eleeb mecHeeewlee MeesOeefelJee ceveg<ewevf e&leb mebmesJee, ele megvojb JeCe jesiejefnleb Mejerjb e
mecHeee efveleb eesve Oece&cevegee Heg<eeLexveevevo kele&Je Fefle2
HeoeLe&&-ns ceveg<ees! pewmes (Yeced) Deefle megvoj (JeCe&ced) ee nesves eesie He kees (Heg<eved) Heg kejlee ngDee
ceQ pees (Ie=leHJe) Ie=le kees HeefJe$e kejves (osJeer) efoJeiegCeegkele (ceelej) ceelee kes meceeve Heeueve kejves Jeeues (DeeHe)
peue (efjeced) Jekele JeeCeer kees ee kejves Jee peeveves eesie (efJeeced) meye kees (eJenefvle) ee kejles nQ, efpevemes
efJeeved ueesie (Demceeved) nce ceveg<e ueesieeW kees (MegvOeevleg) yeee osMe kees HeefJe$e kejW Deewj pees (Ie=lesve) Ie=leJeled Heg
kejves eesie peue nQ, efpevemes (ve) nce ueesieeW kees megKeer kej mekeW, Gvemes (Hegvevleg) HeefJe$e kejW~ pewmes ceQ (Fled) Yeer
(Gled) Des ekeej (DeeYe) Fve peueeW mes (Megefe) HeefJe$e leLee (DeeHetle) Meg neskej (oer#eeleHemees) yeeee&
Deeefo Gece-Gece efveece mesJeve mes pees Oecee&vegeve kes efuees (levet) Mejerj (Deefme) nw, efpeme (efMeJeeced) keueeCekeejer
(Meiceeced) megKemJeHe Mejerj kees (Sefce) ee neslee Deewj (HeefjoOes) meye ekeej OeejCe kejlee ntb, Jewmes legce ueesie Yeer
Gve peue Deewj (leeced) Gme (lJee) Delegece Mejerj kees OeejCe kejes2
YeeJeeLe&&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees Gefele nw efke pees meye megKeeW kees ee kejves,
eeCeeW kees OeejCe kejeves leLee ceelee kes meceeve Heeueve kes nsleg peue nQ, Gvemes meye ekeej HeefJe$e neskes, Fvekees MeesOe kej
ceveg<eeW kees efvele mesJeve kejves eeefneW, efpememes megvoj JeCe&, jesiejefnle Mejerj kees mecHeeove kej efvejvlej ee kes meeLe
Oece& kee Devegeve kej Heg<eeLe& mes Deevevo Yeesievee eeefnes2
164
epegJexoYee<es
aj.
org
cenerveeefceleme epeeHeefle$e&ef<e~ cesIees osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvejme peuemecetnpeveme cesIeme eEke efveefceecemleerlegHeefoMeles
efHej Fme peuemecetn mes GlHeVe ngS cesIe kee keee efveefcee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
ceNnerveeNb Heeesefme JeeexNoeDeefmeN Jeeex ces osefn~

Je=$emeeefme keNveervekee#egoe&DeefmeN e#egcex osefn3
ceNnerveeced~ Hee~ DeNefmeN~ JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~ DeNefmeN~ Jee&~ cesN~ osNefnN~ Je=$eme~ DeNefmeN~ keNveerveke~ eN#egoe&
Fefle e#egoe~ DeNefmeN~ e#eg~ cesN~ osNefnN3
the
ary
as
am
HeoeLe&-(cenerveeced) He=efLeJeerveeced, cenerefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.1) (Hee) jmeefveefceeced (Deefme)

Deefmle, De$e meJe&$e Jelee (Jeeexoe) oeref b ooeleerefle (Deefme) Deefmle (Jee&) ekeeMeced (ces) ceeced (osefn) ooeefle
(Je=$eme) cesIeme (Deefme) Deefmle (keveerveke) e keveefle oerHeeleerelf e me SJe keveerveke, De$e
keveerOeeleesyee&nguekeeoewCeeefoke F&veeleemlele mJeeLex keved (e#egoe&) esvesve leoeleerefle (Deefme) Deefmle (e#eg)
ves$eJeJenejced (ces) ceeced (osefn) ooeefle~ Deeb cev$e (Mele0 (3.1.3.9-15) JeeKeele3
DevJee-ees cenerveeb Heeesmeefmle, Jeeexoe Demeefmle, ees ces ceeb Jeeexoe ooeefle, Je=$eme keveervekeesefmle,
e#egoe& Deefmle, me meteex ces ceeb e#ego&oeefle3
YeeJeeLe&-ceveg<ewve&efn mete&me ekeeMesve efJevee Je=eglHeefee#egJe&Jeneje efmeOeefle~ esveeeb meteex efveefce&lemlemcee
F&ejee keesef Mees OeveJeeoe osee Fefle Jeseced3
HeoeLe&-pees en (cenerveeced) He=efLeJeer Deeefo kes (Hee) peue jme kee efveefcee (Deefme) nw, (Jeeexoe) oeref kee
osves Jeeuee (Deefme) nw, pees (ces) cesjs efuees (Jee&) ekeeMe kees (osefn) oslee nw, pees (Je=$eme) cesIe kee (keveerveke)
ekeeMe kejves Jeeuee (Deefme) nw, Jee (e#egoe&) ves$e kes JeJenej kees efme kejves Jeeuee (Deefme) nw, Jen mete& (ces) cesjs
efuees (e#eg) ves$eeW kes JeJenej kees (osefn) oslee nw3
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees peevevee Gefele nw efke efpeme metde& kes ekeeMe kes efJevee Je<ee& keer GlHeefe Jee ves$eeW kee
JeJenej efme keYeer veneR neslee, efpemeves Fme mete&ueeske kees jee nw, Gme Hejcesej kees keesef DemebKeele OeveJeeo osles
jnW3
efelHeeflecexleme epeeHeefle$e&ef<e~ Hejceelcee osJelee~ efvee=oyeeeer He*deqkeleMvo~ Heece mJej
esve metee&efokeb peieefeleb meesmceoLe eEke eEke kegee&efolegHeefoMeles
efpemeves mete& Deeefo meye peieled kees yeveeee nw, Jen Hejceelcee nceejs efuees keee-keee kejs, Fme efJe<ee
kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
efeNlHeeflecee& Hegveeleg JeeNkeHeeflecee& Hegveeleg osNJees cee meefJeNlee HegveeNlJeeqsCe HeNefJe$esCeN mete&m e
jeqMceefYe~ leme les HeefJe$eHeles HeNefJe$eHetlemeN elkeece Hegves lekeseced4
elegLeexOeee
165
aj.
org
efeNlHeefleNefjefle efeNledHeefle~ ceeN~ HegveeNleg~ JeeNkeHeefleNefjefle JeekedHeefle~ ceeN~ HegveeNleg~ osNJe~ ceeN~ meNefJeNlee~ HegveeNleg~
DeeqsCe~ HeNefJe$esCe~ mete&me~ jeqMceefYeefjefle jeqMceefYeN~ leme~ lesN~ HeNefJeN$eNHeNleN Fefle HeNefJe$eHeles~ HeNefJe$eHetleNmesefle
HeNefJe$eHetleme~ elkeeceN FefleN eledkeece~ Hegves~ leled~ MeNkesNeNced4
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efelHeefle) esleeefle esve efJe%eevesve leme Heefle HeeueefeleeefOeelesejes YeJeeved (cee) ceeced (Hegveeleg)
HeefJe$eb kejesleg (JeekeHeefle) ees Jeeees JesoefJeeeee Heefle mJeeceer Heeueefelee (cee) ceeced (Hegveeleg) efJeebmeb ke=lJee
HeefJe$eeleg (osJe) e mJeekeeMesve meJe&me ekeeMeke (cee) ceeced (meefJelee) meJe&me peielees efoJeme emeefJeleeslHeeoke
(Hegveeleg) MeesOeeleg Megb kejesleg (DeeqsCe) DeefJeveeefMevee efJe%eevesve (HeefJe$esCe) Mege
f keejkesCe (mete&me)
meefJele=ceC[ueme eeCeme Jee (jeqMceefYe) ekeeMewie&ceveeiecevew (leme) peieoerejme (les) leJe (HeefJe$eHeles) HeefJe$eme
Heeueefele HeefJe$eHetleme e HeefJe$ew Megw mJeeYeeefJekewefJe&%eeveeefoefYeieg&Cew Hetle HeefJe$emleme (elkeece) e keecees eme
me (Hegves) HeefJe$ees YeJeeefce (leled) HeefJe$eb kece& (Mekeseced) Meegeeced~ Deeb cev$e (Mele0(3.1.3.22-23)
JeeKeele4
DevJee-ns HeefJe$eHeles Hejceelceved efelHeefleJee&keHeefle meefJelee osJees YeJeeved HeefJe$esCeeeqsCe efJe%eevesve mete&me
jeqMceefYee cee ceeb cece efeeb e Hegveeleg~ cee ceeb cece Jeeeb e Hegveeleg~ cee ceeb cece e#ege Hegveeleg~ eme HeefJe$eHetleme
ke=Heee elkeeceesnb Hegves HeefJe$ees YeJeeefce~ eme les leJeesHeemeveee HeefJe$eb kece& keeg Meegeeced, leme mesJee keleg eesiee ces
keLeb ve YeJesled4
YeeJeeLe&-ceveg<ewexve JesoefJe%ee$ee Helee HejcesejsCe efJeeeYetpeueJeeegmetee&oe Megefkeejkee HeoeLee&
ekeeefMeleemlemeesHeemevee HeefJe$ekecee&vegeveeYeeb ceveg<ew HetCe&keece HeefJe$elee e keeee&4
HeoeLe&-ns (HeefJe$eHeles) HeefJe$elee kes Heeueve kejvesnejs Hejcesej! (efelHeefle) efJe%eeve kes mJeeceer (JeekeHeefle)
JeeCeer kees efvece&ue Deewj (meefJelee) meye peieled kees GlHeVe kejves Jeeues (osJe) efoJe mJeHe DeeHe (HeefJe$esCe) Meg kejves
Jeeues (DeeqsCe) DeefJeveeMeer efJe%eeve Jee (mete&me) mete& Deewj eeCe kes (jeqMceefYe) ekeeMe Deewj ieceveeieceveeW mes (cee)
cegPe Deewj cesjs efee kees (Hegveeleg) HeefJe$e keerefpees, (cee) cegPe Deewj cesjer JeeCeer kees (Hegveeleg) HeefJe$e keerefpees, (cee) cegPe
leLee cesjs e#eg kees (Hegveeleg) HeefJe$e keerefpees, efpeme (HeefJe$eHetleme) Meg mJeeYeeefJeke efJe%eeve Deeefo iegCeeW mes HeefJe$e (les)
DeeHe keer ke=Hee mes (elkeece) efpeme Gece keeceveeegkele ceQ (Hegves) HeefJe$e neslee ntb, efpeme (les) DeeHekeer GHeemevee mes
(leled) Gme Delegece kece& kes kejves kees (Mekeseced) meceLe& nesTB, Gme DeeHekeer mesJee cegPe kees keeeW ve kejveer
eeefnes4
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Gefele nw efke efpeme Jeso kes peeveves Jee Heeueve kejves Jeeues Hejcesej ves JesoefJeee, He=efLeJeer,
peue, Jeeeg Deewj metde& Deeefo Megef kejves Jeeues HeoeLe& ekeeefMele efkees nQ, Gmekeer GHeemevee leLee HeefJe$e keceeX kes
Devegeve mes ceveg<eeW kees HetCe& keecevee Deewj HeefJe$elee kee mecHeeove DeJeMe kejvee eeefnes4
Dee Jees osJeeme Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ e%ees osJelee~ efvee=lee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
ceveg<ew keLeb Heg<eeLe& kee&Je FlegHeefoMeles
ceveg<eeW kees efkeme ekeej kee Heg<eeLe& kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
166
epegJexoYee<es
aj.
org
Dee Jees osJeemeF&cens JeeNceb eeNleOJeNjs~ Dee Jees osJeemeDeeNefMe<ees eNef%eeemees nJeecens5
Dee~ JeN~ osNJeeNmeN~ F&NceNnsN~ JeeNceced~ eNeNleerefle eeNefle~ DeNOJeNjs~ Dee~ JeN~ osNJeeNmeN~ DeeNefMe<eN FleeNefMe<e~
eNef%eeeme~ nNJeeNceNnNs5
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Dee) mecevleeled (Je) eg<ceeved (osJeeme) es oerJeefvle efJeeeefoiegCew ekeeMevles lelmecyegew (F&cens)
eeeecens, F&cen Fefle ee_eekece&meg Heefleced~ (efveIeb03.19) (Jeececed) eMemleb iegCekece&mecetnced, Jeeceefceefle
eMemeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.8) (eeefle) eke=b megKecesefle esve leeqmceved~ De$e ke=lees yengueced~ [Dee0Yee0Jee0
3.3.113] Fefle kejCekeejkes ke=led (DeOJejs) DeeEnmeveeres e%es (Dee) DeefYele (Je) eg<ceekeb mekeeMeeled (osJeeme)
efJeebme (DeeefMe<e) Fe (eef%eeeme) ee e%ecen&efvle lee (nJeecens) mJeerkegJeeaceefn, uesd eeesieeseced~ Deeb cev$e
(Mele0(3.1.3.24) JeeKeele5
DevJee-ns osJeemees! eLee Jeeb Jees eg<ceeved eleOJejs Jees eg<ceekeb Jeececescens mecevleeod eeeecens, ns eef%eeemees
osJeemees! eLeeeqmceved mebmeejs Jees eg<ceekeb mekeeMeeled eef%eee DeeefMe<e DeenJeecensefYele mJeerkegJeeaceefn, leLewJeemceoLe
YeJeef melelecevegseced5
YeeJeeLe&-ceveg<ew HejceefJee eMemlee efJeee mecHeee mJese HetCee& ke=lJewles<eeb memesJes meowJe
kee&Jes5
HeoeLe&-ns (osJeeme) efJeeeefo iegCeeW mes ekeeefMele nesves Jeeues efJeeved ueesiees! pewmes nce ueesie (Je) legce kees
(eeefle) megKeegkele (DeOJejs) eEnmee kejves Deeesie e%e kes Devegeve ceW (Je) legcnejs (Jeececed) eMebmeveere iegCemecetn keer
(Dee F&cens) Des ekeej eeevee kejles nQ~ ns (osJeeme) efJeeved ueesiees! pewmes nce ueesie Fme mebmeej ceW DeeHe ueesieeW mes
(eef%eeeme) e%e kees efme kejves eesie (DeeefMe<e) FeDeeW kees (Dee nJeecens) Des ekeej mJeerkeej kej mekeW,
Jewmes ner nce ueesieeW kes efuees DeeHe ueesie meoe ee efkeee keerepf ees5
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke Gece efJeeveeW kes eme mes Gece-Gece efJeeeDeeW kee mecHeeove kej,
DeHeveer FeDeeW kees HetCe& kejkes Fve efJeeveeW kee me Deewj mesJee meoe kejvee eeefnes5
mJeene e%eefceleme epeeHeefle$e&ef<e~ e%ees osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
eEke efkeceLe& me e%eesvegeleJe FlegHeefoMeles
efkeme-efkeme eeespeve kes efuees Fme e%e kee Devegeve kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues
cev$e cesb efkeee nw
mJeene eN%eb cevemeN mJeenesjesjvleefj#eeNled mJeeneN eeJeeHe=efLeNJeerYeeN: mJeeneN JeeleeNoejYesN

mJeene6
mJeene~ eN%eced~ ceveme~ mJeene~ GNjes~ DeNvleefj#eeled~ mJeene~ eeJeeHe=efLeNJeerYeeced~ mJeene~ Jeeleeled~ Dee~ jYesN
mJeene6
HeoeLe&-(mJeene) ele#eue#eCeee JesomLeee Jeeee (e%eced) efeeepeveced (ceveme) efJe%eeveeled (mJeene)
elegLeexOeee
167
as
am
aj.
org
megefMeef#eleee Jeeee (Gjes) yengve, De$e efueJeleesve HegBmlJeced (Devleefj#eeled) mete&He=efLeJeesce&Oes Jee&ceeveeoekeeMeeled
(mJeene) efJeeeekeeefMekeee JeeCee (eeJeeHe=efLeJeerYeeced) ekeeMeYetcees Meges (mJeene) meleefeelJeeefoiegCeefJeefMeee
Jeeee (Jeeleeled) Jeeees (Dee) mecevleeled (jYes) kegJex (mJeene) megg pegnesefle ie=eefle ooeefle eee efeeee leee~ Deeb
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb mJeene Jesoeskeleee mJeene megefMeef#eleee mJeene efJeeeekeeefMekeee mJeene
meleefeelJeeefoiegCeegkeleee Jeeee mJeene megg efeeee eesjesce&vemeesvleefj#eeod Jeeleeod eeJeeHe=efLeJeerYeeb e%eceejYes efveleb
kegJex leLee YeJevleesHeejYevleeced6
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ceveg<ewJexojerlee ees ceveesJeevekece&efYejvegeflees e%ees YeJeefle,
meesvleefj#eeefoYees JeeegMegefeje ekeeMeHe=eLf eJees HeefJe$eleeb mecHeee meJee&ved megKeeleerelf e6
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! pewmes ceQ (mJeene) Jesoeskele (mJeene) Gece efMe#ee meefnle (mJeene) efJeeeDeeW kee
ekeeMe (mJeene) mele Deewj meye peerJeeW kes keueeCe kejvesnejer JeeCeer Deewj (mJeene) Des ekeej eeesie keer ngF& Gece
efeee mes (Gjes) yengle (Devleefj#eeled) DeekeeMe Deewj (Jeeleeled) Jeeeg keer Mege
f kejkes (eeJeeHe=efLeJeerYeeced) Meg
ekeeMe Deewj YetefcemLe HeoeLe& (ceveme) efJe%eeve Deewj erke-erke efeee mes (e%eced) e%e kees HetCe& kejves kes efuees
Heg<eeLe& kee (DeejYes) efvele DeejcYe kejlee ntb, Jewmes legce ueesie Yeer kejes6
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kes eje pees Jeso keer jerefle Deewj ceve, Jeeve, kece& mes Devegeve efkeee ngDee e%e nw, Jen
DeekeeMe ceW jnves Jeeues Jeeeg Deeefo HeoeLeeX kees Meg kejkes meye kees megKe kejlee nw6
Deeketlew eYegpe Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ Deiveyye=nmHeleees osJelee~ HetJee&Oe&me He*deqkeleMvo~ Heece
mJej~ DeeHees osJeerefjlegejmee<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
efkeceLe& me e%eesvegeleJe FlegHeefoMeles
efkemeefuees Gme e%e kee Devegeve kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
Deeketlew eNegpesNiveesN mJeene cesNOeeewN cevemesNiveesN mJeene oerN#eeewN leHemesNiveesN mJeeneN mejmJelew
Het<CeshiveesN mJeene~ DeeHees osJeerye&=nleerefJe&eMecYegJeesN eeJeeHe=efLeJeerNGjesvleefj#e~ ye=nNmHelees nNefJe<ee efJeOesceN
mJeene7
DeeketleeN Fleeketlew~ eNegpeN Fefle eNegpes~ DeNivees~ mJeene~ cesNOeeew~ cevemes~ DeNivees~ mJeene~ oerN#eeew~ leHemes~
DeNivees~ mJeene~ mejmJelew~ Het<Ces~ DeNivees~ mJeene~ DeeHe~ osNJeerN~ ye=nNleerN~ efJeNeNMebNYegJeN Fefle efJeeMebYegJe~
eeJeeHe=efLeJeerNFefle eeJeeHe=efLeJeer~ GjesNFlegjes~ DeNvleNefj#eN~ ye=nNmHelees~ nNefJe<ee~ efJeNOesNceN~ mJeene7
HeoeLe&-(Deeketlew) Glmeenee (eegpes) ee Oece&ef eee eke=wie&gCewe&gveeqkele eespeeefle Jee lemew (Deivees)
DeeqiveeoerHeveee (mJeene) JesoJeeCeereeejee (cesOeeew) e%eesVelees (cevemes) efJe%eeveJe=es (Deivees) efJeegef eeenCeee
(mJeene) HejesHekeejkeeefjkeeew (oer#eeew) Oece&efveeceeejCejerlees (leHemes) eleeHeee (Deivees) keejCeHeee (mJeene)
DeOeeveeOeeHeveefJeeeew (mejmJelew) efJeeemegefMe#eemeefnleeew Jeees (Het<Ces) HegefkejCeee (Deivees) peejeeqiveMeesOeveee
168
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(mJeene) meleJeeked eJe=ees (DeeHe) eeCee peueeefve Jee (osJeer) efoJeiegCemecHeVee~ De$e Jee voefme~
[Dee06.1.106] Fefle peme HetJe&meJeCe&lJeced (ye=nleer) ceneiegCeefJeefMee (efJeeMecYegJe) ee efJeemcew Meb megKeb
YeeJeeefvle lee (eeJeeHe=efLeJeer) Yetecf eekeeMeew (Gjes) yengmegKeeefleHeeoke (Devleefj#e) Devleefj#emLees e%e (ye=nmHelees)
ye=nlee Jeeees ye=nleeceekeeMeeoerveeb e Heefle mJeeceer lemcew peieoerejee (nefJe<ee) meeceeee meleesceYeeJesve Jee (efJeOesce)
efJeOeeveb kegee&ce (mJeene) meleeb efeeeb MeesYeveeb mlegefleeegkeleeb Jeeeced~ Deeb cev$e (Mele0(3.1.4.6-15)
JeeKeele7
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeceeketlew eegpesivees mJeene, mejmJelew Het<Ces ye=nmHeleesivees mJeene, cesOeeew
cevemesivees mJeene, oer#eeew leHemesivees mJeene, ee ye=nlees efJeeMecYegJees osJe DeeHe mJeene, Jeeked eeJeeHe=efLeJeer
Gjesvleefj#emLes e mlemlee DeefHe mJeene, efeeee nefJe<ee e Mege efJeOesce, leLee eteceefHe efJeoOele7
YeeJeeLe&-veefn e%eevegevesve efJeveeslmeenes cesOee meleJeeked oer#ee leHees Oecee&vegeveb efJeee Hegefe mebYeJeefle~ ve
efkeuewlewefJe&vee keefeoefHe Hejcesejceejebg Mekeveesleerefle, lemceeled meJezce&veg<ewjsleled meJe&cevegee meJee&vevo eeJe7
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie (Deeketdlew) Glmeen (eegpes) Gece-Gece Oece&egkele efeeeDeeW (Deivees)
Deeqive kes eoerHeve (mJeene) JesoJeeCeer kes eeej (mejmJelew) efJe%eeveegkele JeeCeer (Het<Ces) Hegef kejves (ye=nmHelees) ye[sye[s DeefOeHeefleeeW kes nesves (Deivees) efyepegueer keer efJeee kes enCe (mJeene) He{ves-He{eves mes efJeee (cesOeeew) yegef keer
GVeefle (cevemes) efJe%eeve keer Je=ef (Deivees) keejCeHe (mJeene) meleJeeCeer keer eJe=ef e (oer#eeew) Oece&evf eece Deewj
DeeejCe keer jerefle (leHemes) eleeHe (Deivees) peejeeqive kes MeesOeve (mJeene) Gece mlegefleegkele JeeCeer mes (ye=nleer)
ceneiegCe-meefnle (efJeeMecYegJe) meye kes efuees megKe GlHeVe kejeves Jeeues (osJeer) efoJeiegCemecHeVe (DeeHe) eeCe Jee
peue mes (mJeene) mele Yee<eCe (eeJeeHe=efLeJeer) Yetefce Deewj ekeeMe keer Megef kes DeLe& (Gjes) yengle megKe mecHeeoke
(Devleefj#e) Devleefj#e ceW jnves Jeeues HeoeLeeX kees Meg Deewj efpeme (mJeene) Gece efeee kee JesoJeeCeer mes e%e efme
neslee nw, Gve meyeeW kees (nefJe<ee) mele Deewj esceYeeJe mes (efJeOesce) efme kejW, Jewmes legce Yeer efkeee kejes7
YeeJeeLe&-e%e kes Devegeve kes efJevee Glmeen, yege
f , meleJeeCeer, Oecee&ejCe keer jerefle, leHe, Oece& kee Devegeve
Deewj efJeee keer Hegef kee mecYeJe veneR neslee Deewj Fvekes efJevee keesF& Yeer ceveg<e Hejcesej keer DeejeOevee kejves kees meceLe&
veneR nes mekelee~ Fmemes meye ceveg<eeW kees Fme e%e kee Devegeve kejkes meye kes efuees meye ekeej Deevevo ee kejvee
eeefnes7
efJeees osJemeslemee$ese $eef<e~ F&ejes osJelee~ Dee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
ceveg<ew HejcesejeeesCe eEke eEke kee&JeefcelegHeefoMeles
ceveg<eeW kees Hejcesej kes Deeee mes keee-keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e cebs
efkeee nw
efJeees osNJeme vesNlegce&eex Jegjerle meNKeced~

efJeees jeNeF<egOeefle egcveb Je=Ceerle Heg<emesN mJeene8
efJee~ osNJeme~ veslN eg~ cee&~ JegjerNleN~ meNKeced~ efJee~ jeNes~ FN<egOeNefleN~ egcveced~ Je=CeerNleN~ Heg<emes~ mJeene8
elegLeexOeee
169
am
aj.
org
HeoeLe&-(efJee) meJeex peve (osJeme) meJe&ekeeMekeme (vesleg) meJe&veevekee&g Hejcesejme (cee&) ceveg<e,
ceee& Fefle ceveg<eveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.3) (Jegjerle) Je=Ceereeled, De$e yengueb voefme~ [Dee02.4.73] Fefle
efJekejCeme uegked (meKeced) meKegYee&Je kece& Jee (efJee) DeefKeue (jees) Oeveeees (F<egOeefle) Mejeved Oeejesled, uesd
eeesieeseced (egcveced) Oeveced (Je=Ceerle) mJeerkegee&led (Heg<emes) Heges YeJes, De$e JeleesveelcevesHeoced, uesd eeesieeseced
(mJeene) meeqleeee~ Deeb cev$e (Mele0(3.1.4.17-28) JeeKeele8
DevJee-eLee efJeees ceeex veslegoxJeme peieoerejme meKeb Jegjerle efJeees jee F<egOeefle~ me egcveb Je=Ceerle, leLee
ns ceveg<e! SlelmeJe&cevegee mJeene meeqleeee lJeceefHe Heg<emes Heges YeJes8
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ meJezce&veg<ew HejcesejcegHeeme HejmHejb efce$eleeb ke=lJee egs ogeved
efJeefpele jepeefeeb eeHe megKeefeleJeced8
HeoeLe&-pewmes (efJee) meye (cele&) ceveg<e (vesleg) meye kees ee Jee (osJeme) meye kee ekeeMe kejves Jeeues
Hejcesej kes meeLe (meKeced) efce$elee Deewj iegCekece&mecetn kees (Jegjerle) mJeerkeej Deewj (efJee) meye (jees) Oeve keer
eeef kes efuees (F<egOeefle) yeeCeeW kees OeejCe kejs, Jen (egcveced) Oeve kees (Je=Ceerle) mJeerkeej kejs, Jewmes ns ceveg<e! Fme
meye kee Devegeve kejkes (mJeene) meeqleee mes let Yeer (Heg<emes) Heg nes8
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ meye ceveg<eeW kees Hejcesej keer GHeemevee kejkes HejmHej
efce$eHeve kee mecHeeove kej, eg ceW ogeW kees peerle kes, jepeue#ceer kees ee neskej megKeer jnvee eeefnes8
$ekemeeceeesefjlemeeefjme $e<ee~ efJeeved osJelee~ Dee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
as
ceveg<ew keLeb efMeuHeefmeef kee&JeslegHeefoMeles
ceveg<eeW kees efMeuHeefJeee keer efmeef kewmes kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
the
ary
$eNkemeeNceeesN efMeuHes mLeNmles JeeNceejYesN les cee HeeleNceeme eN%emeesNe~

Mecee&efmeN Mece& ces eN vecemlesDemleg cee cee efnmeer9
$ekemeeNceeesNefjle=kedmeeNceees~ efMeNuHesNFefleN efMeNuHes~ mLeN~ lesFefleN les~ JeeNced~ Dee~ jYesN~ lesFefleN les~ ceeN~ HeeNleNced~
Dee~ DeNme~ eN%eme~ GNeN Flegled$ee~ Mecce&~ DeNefmeN~ Mecce&~ cesN~ eNN~ vece~ lesN~ DeNmleg~ cee~ ceeN~ efnNmeerN9
HeoeLe&-($ekemeeceees) $eked e meece e leeesJexoees, DeOeeveevevlejced (efMeuHes) ceevemeeefmeefeeee

efmes (mLe) YeJele (les) s (Jeeced) es (Dee) mecevleeled (jYes) DeejcYeb kegJex (les) s (cee) ceeced (Heeleced) j#ele, De$e
Jelee (Dee) DeefYele (Deme) Je#eceeCeme (e%eme) efMeuHeefJeeeefmeme e%eme (Ge) Glke=e DeOeerlee
ele#eerke=lee $eees eemcemleme (Mecce&) megKeced (Deefme) Deefmle (Mecce&) megKeced (ces) ceeced (e) ooeefle~ De$e
Jeleees ue[Lex ueesd e (vece) DeVeced~ vece FleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.7) (les) legYeced (Demleg) YeJeleg (cee)
efve<esOeeLex (cee) ceeced (efnmeer) efnefvOe, De$e uees[Lex ueg*d~ Deeb cev$e (Mele0(3.2.1.5-8) JeeKeele9
DevJee-ns efJeVence=kemeeceeesjOeeveevevlejcegeesme e%eme mecyeefvOeveer Jeeb es efMeuHes DeejYes~ es cee ceeb
Heele j#elees es eme leJe mekeeMeevceee ie=esles les legYeb cece veceesmleg, lJeb cee ceeb efMeuHeefJeeeb efMe#emJe cee
170
epegJexoYee<es
am
aj.
org
eEnmeereJf e&eeueveb Jee kegee&~ ece& megKeceefmle, lece& ces ceeb e osefn9
YeeJeeLe&-ceveg<eweJf e&og<eeb mekeeMeeod JesoeveOeerle efMeuHeefJeeeb eeHe nmleefeee mee#eelke=le efJeceeveeeveeoerevf e
keeee&efCe efve<Heee megKeesVeefle keeee&9
HeoeLe&-ns efJeved! DeeHe pees ceQ ($ekemeeceees) $eiJeso Deewj meeceJeso kes He{ves kes Heers (Ge) efpemeceW
Des ekeej $eee ele#e keer peeleer nw, (Deme) Fme (e%eme) efMeuHeefJeee mes efme ngS e%e kes mecyevOeer (Jeeced) es
(efMeuHes) ceve Jee eefme efkeee mes efme keer ngF& keejeriejer keer pees efJeeeeW (mLe) nQ, (les) Gve oesveeW kees (DeejYes)
DeejcYe kejlee ntb leLee pees (cee) cesjer (Dee) meye Deesj mes (Heeleced) j#ee kejles nQ, (les) Jes (mLe) nQ, Gvekees efJeeveeW
kes mekeeMe mes enCe kejlee nbt~ ns efJeved ceveg<e! (les) Gme lesjs efuees (ces) cesje (vece) DeVeeefo-melkeej-HetJe&ke
vecemkeej (Demleg) efJeefole nes leLee legce (cee) cegPe kees eueeeceeve cele kejes Deewj (eled) pees (Mece&) megKe (Deefme) nw,
Gme (Mece&) megKe kees (ces) cesjs efuees (e) osDees9
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke efJeeveeW kes mekeeMe mes JesoeW kees He{kej efMeuHeefJeee Jee nmleefeee kees
mee#eelkeej kej efJeceeve Deeefo eeveeW keer efmeefHe keeeeX kees efme kejkes megKeeW keer GVeefle kejW9
Tie&meerlemeeefjme $e<ee~ e%ees osJelee~ ke=Oeerlevleme efvee=oe<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej~
GêmJesleme meecveer ef$egHed vo~ OewJele mJej
me efMeuHeefJeees e%e keerMeesmleerlegHeefoMeles

Jen efMeuHeefJeee e%e kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
Tie&meeefjmetCe&ceoeNTpeN ceefe Oesefn~ meesceme veerNefJejefmeN efJe<CeesN Mecee&e fmeN Mece&

epeceeveNmesvmeN eesefvejefme megmeNmee ke=<eermke=efOe~ GêmJe JevemHeleTNOJeex cee HeeNenmeNDeeme
eN%emeesNe10
the
ary
Tke&d~ DeNefmeN~ DeeNefjefmeN~ TCe&ceoeN FletCe&ceoe~ Tpe&ced~ ceefe~ OesNefnN~ meesceme~ veerNefJe~ DeNefmeN~ efJe<Cees~
Mece&~ DeNefmeN~ Mece&~ epeceeveme~ Fvme~ eesefve~ DeNefmeN~ megmeNmee Fefle megmeNmee~ ke=<eer~ ke=efOeN~ Gled~ eNeNmJeN~
JeNveNmHeNlesN~ TNOJe&~ ceeN~ HeeNefnN~ Denme~ Dee~ DeNme~ eN%eme~ GNeN Flegled$eeN10
HeoeLe&-(Tke&d) HejeeceeVeeefoeoe efMeuHeefJeee (Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e Jelee (Deeefjefme)

eeefjerefYejiveeefoefYeefve&Je&=ee efmee mee [efMeuHeefJeee]~ TJecenerOejeYeeefceob efveIeelelJeeled mecyeesOeveevleb HeoceyegodOJee
JeeKeelecele Sleees mJej%eeveceefHe veemleLe&%eeveme leg kee keLee? (TCe&ceoe) TCe&ceeeoveb ce=odveefvle meblJes<eefvle
eee mee (Tpe&ced) HejeececeVeeefokeb Jee (ceefe) efMeefuHeefve (Oesefn) oOeeefle (meesceme) GlHeVeme HeoeLe&mecetnme
(veerefJe) ee efvelejeb Jeeefle mebJe=Ceesefle~ veew Jees eueesHe [HetJe&me e oerIe&]~ (GCee04.137) FleewCeeefokemet$esCe
Jes_ed mebJejCe FlemceeefoCed elee, me e ef[led, ef[JeeoekeejueesHe~ eueesHemleg met$esCewJe HetJe&Heome e oerIe&lJeced
(Deefme) Deefmle (efJe<Cees) efMeuHeefJeeeJeeHekeme efJeog<e mekeeMeeled eeHeced (Mece&) megKeced (Deefme) Deefmle (Mece&)
megKeced (epeceeveme) efMeuHeefeeeefJeo (Fvme) HejceweexCe egkeleme eespekeme Jee (eesefve) efveefceeced (Deefme)
elegLeexOeee
171
the
ary
as
am
aj.
org
YeJeefle (megmemee) MeesYeveeefve memeeefve Oeeveeoerevf e eeYemlee (ke=<eer) ke<e&evf le efJeefueKeefvle eeefYe efeeeefYemlee~
De$e kekejlkejefle0~ (Dee08.3.50) Fefle efJemepe&veereme melJeced (ke=efOe) keg, keeje Jee (Gled) Glke=eLex
(eemJe) mesJemJe, mesJeles Jee (JevemHeles) Jeveeveeb efJeeeekeeMekeeveeb Heefle Heeueefelee lelmecyegew, Je=#eeJeeJees Jee
(TOJe&) TOJe efmLele TOJe mLeeefHelees Jee (cee) ceeced (Heeefn) j#e, j#eefle Jee (Debnme) HeeHeeled lelHeueeod ogKeee
(Dee) mecevleeled (Deme) ele#ecevegereceeveme (e%eme) efMeuHeefJeeemeeOeme (Ge) GkeleeLe&me~ Deeb cev$e
DevJee-ns JevemHeles efJebmlJeb eeefjmetCe&ceoe Tke&d efMeuHeefJeeeefmle, eespe oOeeefle, ee meesceme veerefJejefmle,
ee efJe<Ceese&peceevemesvme eesefvejefmle~ eemeesees efJe<Ceese&%eme Mece& megKekeeefjkeeefmle, leeceeOesefn~ megmemee
ke=<eermke=efOe keg keeje JeesOJe ceecegêmJe megmemee ke=<eereebnmees ceeb Heeefn, efJeceeveeefo<eg eeves<eg ee JevemHeefleOJe
mLeeHeles leceHegêmJe10
YeeJeeLe&-ceveg<eweJf e&e efMeuHeefJeeeb mee#eelke=lewleeb eeee& meJex ceveg<ee mece=e keeee&10
HeoeLe&-ns (JevemHeles) ekeeMeveere efJeeeDeeW kee eeej kejves Jeeues efJeeved ceveg<e! let pees (Deeefjefme) Deeqive
Deeefo HeoeLeeX mes efme keer ngF& (TCe&ceoe) Deeeove kee ekeeMe kee (Tke&d) Hejeece leLee DeVeeefo kees kejves Jeeueer
efMeuHeefJeee (Deefme) nw DeLeJee pees (Tpe&ced) Hejeece Jee DeVe Deeefo kees OeejCe kejleer (Deefme) nw, pees (meesceme)
GlHeVe HeoeLe& mecetn kee (veerefJe) mebJejCe kejves keeueer (Deefme) nw, pees (efJe<Cees) efMeuHeefJeee ceW JeeHeke yege
f
(epeceeveme) efMeuHeefeee kees peeveves Jeeues (Fvme) Hejcewee&egkele ceveg<e kes (Mece&) megKe kee (eesefve) efveefcee
(Deefme) nw, pees (Deme) Fme (Ge) $eeeDeeW kes ele#e kejves Jeeues (e%eme) efMeuHeefeee-meeOe e%e keer (Mece&)
megKe kejeves Jeeueer (Deefme) nw, Gmekees (ceefe) efMeuHeefJeee kees peeveves keer Fe kejves Jeeues cegPe ceW (Dee Oesefn) Des
ekeej OeejCe kej (megmemee) Gece-Gece Oeeve GlHeVe kejves Jee (ke=<eer) Kesleer Jee Kesbeves Jeeueer efeeeDeeW kees
(ke=efOe) efme kej, (TOJe&) THej efmLele nesves Jeeues (cee) cegPe kees (GêmJe) Gece OeeveJeeueer Kesleer kee mesJeve
kejeDees Deewj (Debnme) HeeHe kee ogKeeW mes (Heeefn) j#ee kej, pees efJeceeve Deeefo eeveeW Deewj e%e ceW (JevemHeles) Je=#e keer
MeeKee TBeer mLeeHeve keer peeleer nw, Gme kees Yeer (GêmJe) GHeeesie ceW ueeDees10
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees efJeeveeW kes mekeeMe mes efMeuHeefJeee kee mee#eelkeej Deewj eeej kejkes meye ceveg<eeW kees
mece=efegkele kejvee eeefnes10
Jeleb ke=Cegleslemeeefjme $e<ee~ DeeqiveoxJelee~ HetJe&me mJeje[d yeeeeveggHed vo~ ieevOeej mJej~
es osJee Flegejmee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLeeveskeeLe&ceeive efJe%eee ke ke GHekeejes eee FlegHeefoMeles
Deye Deveske DeLe& Jeeues Deeqive kees peevekej Gmemes keee-keee GHekeej uesvee eeefnes, Fme efJe<ee kee
GHeosMe Deieues cev$e cebs efkeee nw
172
epegJexoYee<es
aj.
org
JeNleb ke=CegleeNeqiveye&eeNeqivee&N%ees JeveNmHeeflee&Nef%ee~ owJeeRN efOee ceveecens megce=[erNkeeceNefYees JeeexNOeeb

eN%eJeenme megleerNLee& veesDemeNMes~ es osNJee ceveespeelee ceveesNegpeesN o#eeleJeNmles veesNJevleg les ve Heevleg
lesYeN mJeene11
Jeleced~ ke=CegleN~ DeNeqive~ yee~ DeNeqive~ eN%e~ JeveNmHeefle~ eNef%ee~ owJeerced~ efOeeced~ ceNveeNceNnsN~ megce=[erNkeeefceefle
megce=[erNkeeced~ DeNefYees~ JeNeexNOeeefceefle Jee&NOeeced~ eN%eJeenmeNefceefle eN%eJeenmeced~ megleerNLexefle megleerNLee&~ veN~ DeNmeNled~
JeMes~ es~ osNJee~ ceveespeeleeN FefleN cevepeelee~ ceNveesNegpeN Fefle ceveNegpe~ o#eeleJeN FefleN o#eeleJe~ les~ veN~
DeNJeNvleg~ les~ veN~ HeeNvleg~ lesYe~ mJeene11
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Jeleced) efveeceHetJe&keb Oecee&vegejCeced (ke=Cegle) mJeerkegle (Deeqive) Jeeeke (yee)

meefoevevoue#eCeb esleveb Jeeeced (Deeqive) DeefYeOeeeke (e%e) DeefYeOese (JevemHeefle) Jeveeveeb Heeueefeleeeqivemeb%eke
(eef%ee) ees e%ecen&efle (owJeerced) efoJeiegCemecHeVeeced (efOeeced) e%eeb, efeeeb Jee (ceveecens) efJepeeveereece, eeesceefn~
ceveecen Fefle eeeekece&meg Heefleced~ (efveIeb03.19) (megce=[erkeeced) megg ce=[efvle megKeeefvle eee leeced~ ce=[
keerkeedkeCeew~ (GCee04.24) Devesve ce=[erkesefle efmeced (DeefYees) Fefmees~ De$e SceVeeefo<eg voefme HejHeb
Jeeeced~ (Dee0Jee06.1.94) Devesve Jeeefle&kesve HejHeeome efmeef (JeeexOeeced) ee Jeeex efJeee oereq b oOeeefle leeced
(e%eJeenmeced) ee e%eb HejcesejesHeemeveb efMeuHeefJeeeefmeb Jee Jenefle eeHeeefle leeced (megleerLee&) MeesYeveeefve leerLee&efve
JesoeOeeveOecee&ejCeoerveeeefjleeefve eee mee (ve) DemceoLe&ced (Demeled) YeJesled, uesd eeesieeseced (JeMes) ekeeMevles
eemcemleeqmceved~ De$e yeenguekeeoewCeeefokeesved elee (es) Je#eceeCee (osJee) efJeebme (ceveespeelee) es cevemee
efJe%eevesve peeevles les (ceveesegpe) es cevemee meomeef%eevesve egeefvle eespeeefvle Jee les (o#eeleJe) o#ee
Mejerjelceyeueeefve eleJe e%ee kecee&efCe Jee es<eeb les~ o#e Fefle yeueveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.9) (les) Gkelee (ve)
Demceeved (DeJevleg) efJeeemeeqleeemegefMe#eeefo<eg eJesMeevleg (les) Deee (ve) Demceeved (Heevleg) meleleb j#evleg (lesYe)
HetJeexkelesYe (mJeene) esYees efJeeeJeeked eee YeJeefle~ Deeb cev$e (Mele0(3.2.2.7-18) JeeKeele11
DevJee-Jeeb eodyeeeeqivejeqiveveecee meees e%eeseqivemeb%eesmeod, ees JevemHeeflee&e e%eeseqivevee&cekemlecegHeemeesHeke=leeefYees ee megleerLee&efmle leeb megce=[erkeeb JeeexOeeb owJeeR efOeeb ceveecens efJ epeeveereece~ es o#eeleJees ceveespeelee
ceveesegpees osJee efJeebmees JeMes Jee&ceevee meefvle, lesYe mJeene eee YeJeefle~ es veesmceoLe efOeeb ekeeMeeefvle, lesYe
HetJeexkeleecesleeb efOeeb ceveecens eeeecens, les veesmceeveJevleg, les veesmceeved meleleb Heevleg11
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&meeeqivemeb%ee leodyee efJe%eeeesHeeme mege%ee eeJee, efJeebme leee efMeuHee%eeved
mebmeeOvegJeefvle, les<eeb mecesve efJeeeb eeHe mJelev$es JeJenejs meoe mLeeleJeced~ veefn e%eee efJevee keefeled megKecesOeles,
lemceeled meJezeJf e&ef meJexYees ceveg<esYees yeeefJeeeb HeoeLe&efJeeeb yegeqb e oJewles meleleb j#ee, jef#eleeewles Hejcesejme
Oeeefce&keeCeeb efJeog<eeb e efeeeefCe kecee&efCe efveleceeejseg11
HeoeLe&-nce ueesie pees (yee) yeeHeoeJeee (Deeqive) Deeqive veece mes eefme (Demeled) nw, pees (e%e)
Deeqivemeb%eke Deewj pees (JevemHeefle) JeveeW kee Heeueve kejves Jeeuee e%e (Deeqive) Deeqive veeceke nw, Gmekeer GHeemevee kej
Jee Gmemes GHekeej ueskej (DeefYees) Fefmeef kes efuees pees (megleerLee&) efpememes Delegece ogKeeW mes leejves Jeeues
elegLeexOeee
173
am
aj.
org
JesoeOeeveeefo leerLe& ee nesles nQ, Gme (megce=[erkeeced) Gece megKeegkele (JeeexOeeced) efJeee Jee oeref kees OeejCe kejves
leLee (owJeerced) efoJeiegCemecHeVe (efOeeced) yege
f Jee efeee kees (ceveecens) peeveW, (es) pees (o#eeleJe) Mejerj, Deelcee
kes yeue, e%ee Jee kece& mes egkele (ceveespeelee) efJe%eeve mes GlHeVe ngS (ceveesegpe) meled-Demeled kes %eeve mes egkele
(osJee) efJeeved ueesie (JeMes) ekeeMeegkele kece& ceW Jee&ceeve nQ, Jee efpevemes (mJeene) efJeeeegkele JeeCeer eeHle nesleer nw,
(lesYe) Gvemes HetJeexkele e%ee keer (ceveecens) eeevee kejles nQ, (les) Jes (ve) nce ueesieeW kees (DeJevleg) efJeee, Gece
efeee, leLee efMe#ee DeeefokeeW ceW eJesMe [kejeeW] Deewj (ve) nce ueesieeW keer efvejvlej (Heevleg) j#ee kejW11
YeeJeeLe&-ceveg<eebs kees efpemekeer Deeqive meb%ee nw, Gme yee kees peeve Deewj Gmekeer GHeemevee kejkes Gece yege
f
kees ee kejvee eeefnes~ efJeeved ueesie efpeme yege
f mes e%e kees efme kejles nQ, Gmemes efMeuHeefJeeekeejke e%eeW kees efme
kejkes efJeeveeW kes me mes efJeee kees ee neskes mJelev$e JeJenej ceW meoe jnvee eeefnes, keeeWefke yegef kes efJevee keesF&
Yeer ceveg<e megKe kees veneR ye{e mekelee~ Fmemes efJeeved ceveg<eeW kees Gefele nw efke meye ceveg<eeW kes efuees yeeefJeee Deewj
HeoeLe&eJf eee Deewj yegef keer efMe#ee kejkes efvejvlej j#ee kejW Deewj Jes j#ee kees ee ngS ceveg<e Hejcesej Jee efJeeveeW kes
Gece-Gece efee keceeX kee DeeejCe efkeee kejW11
ee$ee Flemeeefjme $e<ee~ DeeHees osJelee~ yeeeeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Sleovegeeees ceveg<ew eEke eEke kee&JeefcelegHeefoMeles

Fmekee Devegeve kejkes Deeies ceveg<eeW kees keee-keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e
cebs efkeee nw
as
eeN$ee HeerNlee YeJele eteceeHeesDeNmceekeceNvleNojs megMesJee~

leeDeNmceYeceeN#ceeDeveceerNJeeDeveeiemeN mJeovleg osNJeerjce=lee$eleeNJe=Oe12
the
ary
eeN$ee HeerNlee~ YeNJeNleN~ eteced~ DeeNHeN~ DeNmceekeced~ DeNvle~ GNojs~ megMesJeeN Fefle megMesJee~ lee~ DeNmceYeced~
DeNeN#cee~ DeNveNceerNJee~ Deveeieme~ mJeovleg~ osNJeer~ DeNce=lee~ $eNleeNJe=Oe~ $eNleNJe=OeN Fle=l eNJe=Oe12
HeoeLe&-(ee$ee) ee$eb eMemleb efJe%eeveb Oeveb Jee efJeeles eemeeb lee~ De$e DeMe& DeeefoYeesed~
(Dee05.2.127) Fefle eMebmeeLexed~ ee$eefceefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb04.2) Oeveveecemeg e~ (efveIeb02.10)
(Heerlee) ke=leHeevee (YeJele) efveleb mecHeesjved (eteced) Slee (DeeHe) eeCee peueeoees Jee (Demceekeced) ceveg<eeCeeced
(Devle) ceOes (Gojs) MejerjeYevlejs (megMesJee) megg MesJeb megKe eeYemlee~ MesJeefceefle megKeveecemeg Heefleced~
(efveIeb03.6) (DemceYeced) ceveg<eeefoYe (Dee#cee) DeefJeeceevees e#cee #eejesies eeYemlee (DeveceerJee)
DeefJeeceeveesceerJee pJejeefojesiemecetnes eeYemlee (Deveeieme) ve efJeelesie HeeHeb oes<ees eemeg lee efveoex<ee (mJeovleg)
megg mesJevleeced (osJeer) efoJeiegCemecHeVee~ De$e Jee voefme~ [Dee06.1.106] Fefle peme HetJe&meJeCe&lJeced (Dece=lee)
veeMejefnlee Dece=lejmee ($eleeJe=Oe) ee $eleb meleb JeOe&eefvle lee~ Deeb cev$e (Mele0(3.2.2.19)
JeeKeele12
DevJee-ns ceveg<ee! ee DemceeefYe Heerlee Demceekecevleojs efmLelee DemceYeb ee$ee megMesJee Dee#cee
DeveceerJee Deveeieme $eleeJe=Oeesce=lee osJeeroJx e DeeHees YeJeefvle, lee YeJevle mJeovleg megmesJevleeced~ leosleovegee eteb
174
epegJexoYee<es
am
aj.
org
megefKevees YeJele12
YeeJeeLe&-ceveg<eweJf e&lmesve megefMe#eee efJeeeb eeHe meJe&Lee megHejeref#elee MeeseOf elee mebmke=lee
MejerjelceyeueJeOe&kee jesieefJesokee peueeoe HeoeLee& mesJeveeree~ veefn efJeeejesieeYeeb efJevee keefeoefHe efvejvlejb
kece& keleg Mekeveeself e, lemceeosleled meJe&oevegseced12
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees nce ves (Heerlee) efHees (Demceekeced) ceveg<eeW kes (Devle) ceOe Jee (Gojs) Mejerj kes
Yeerlej efmLele ngS (DemceYeced) ceveg<eeefokeeW kes efuees (megMesJee) Gece megKeegkele (DeveceerJee) pJejeefo jesie-mecetn
mes jefnle (Dee#cee) #ee Deeefo jesiekeejke oes<eeW mes jefnle (Deveeieme) HeeHe oes<e efveefceeeW mes He=Leked ($eleeJe=Oe)
mele kees ye{eves Jee (Dece=lee) veeMejefnle Dece=lejmeegkele (osJeer) efoJeiegCemecHeVe (DeeHe) eeCe Jee peue nQ, (lee)
Gvekees DeeHe ueesie (mJeovleg) Des ekeej mesJeve efkeee kejes~ Fmekee Devegeve kejkes (eteced) legce meye ceveg<e megKeeW
kees Yeesieves Jeeues (YeJele) efvele nesDees12
YeeJeeLe&-ceveg<eesb kees efJeeveeW kes me Jee Gece efMe#ee mes efJeee kees ee neskej Des ekeej Hejeref#ele Meg
efkees ngS, Mejerj Deewj Deelcee kes yeue kees ye{eves Deewj jesieeW kees otj kejves Jeeues peue Deeefo HeoeLeeX kee mesJeve kejvee
eeefnes, keeeWefke efJeee Jee Deejesielee kes efJevee keesF& Yeer ceveg<e efvejvlej kece& kejves kees meceLe& veneR nes mekelee~ Fmemes
Fme keee& kee meJe&oe Devegeve kejvee eeefnes12
Fevle Flemeeefjme $e<ee~ DeeHees osJelee~ Yegefjiee<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
Hegvemlee DeeHe keerMe mevleerlegHeefoMeles
as
efHej Jes peue kewmes nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
FNeb les eNef%eee leNvetjHees cegeeefceN ve eNpeeced~

DeNnesNcegeN mJeeneke=lee He=efLeNJeerceeefJeMele He=efLeNJee mecYeJe13
the
ary
FNeced~ lesN~ eNef%eee~ leNvet~ DeNHe~ cegeeNefceN~ ve~ eNpeeefceefle eNpeeced~ DeNnesNcegeN FlenNcege~ mJeeneke=leeN FefleN
mJeeneke=lee~ He=efLeNJeerced~ Dee~ efJeNMeNleN~ He=efLeNJee~ meced~ YeNJeN13
HeoeLe&-(Feced) Je#eceeCee (les) leJe (eef%eee) ee e%ecen&efle mee (levet) Mejerjced (DeHe) megmebmke=leeefve
peueeefve (cegeeefce) eef#eHeeefce (ve) efve<esOeeLex (epeeced) ee epeeeles leeced (Debnescege) ogKeceeseefe$e (mJeeneke=lee)
ee efeeee megmebmke=lee efeevles lee (He=efLeJeerced) Yetefceced (Dee) mecevleeled (efJeMele) eJesMeb kegle (He=efLeJee) Yetcee
men (meced) meceieLex (YeJe) mecHeemJe~ Deeb cev$e (Mele0(3.2.2.20-21) JeeKeele13
DevJee-ns efJeved! eLee les leJe eseb eef%eee levetjHe eeCeeved epeeb Heeueveereeb ve lepeefle, eb lJeb ve cegeefme
eLewJeenceslee F&Meb mJeMejerjb e ve cegeeefce ve Heefjlepeeefce, ns ceveg<ee! eLee eteb He=efLeJee men mebYeJeleebnescege
mJeeneke=lee DeHe He=eLf eJeeR eeefJeMele, efJe%eevesve mecevleeled eJesMeb kegleenb e mecYeJeeceeefJeMeeefce, leLee lJeceefHe mecYeJe
eeefJeMe13
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ meJezce&veg<eweJf e&eee HejmHejb HeoeLee&ved cesueefelJee meseJf elJee jesiejefnleb
Mejerjceelceeveb e HeeueefelJee megKeefeleJeced13
elegLeexOeee
175
aj.
org
HeoeLe&-ns efJeved ceveg<e! pewmes (les) lesje pees (Feced) en (eef%eee) e%e kes eesie (levet) Mejerj (DeHe)
peue, eeCe Jee (epeeced) epee keer j#ee kejlee nw, efpemekees let veneR es[lee, ceQ Yeer DeHeves Gme Mejerj kees efJevee HetCe&
Deeeg Yeesies eceeo mes yeere ceW (ve cegeeefce) veneR es[lee nBt~ ns ceveg<ees! pewmes legce (He=efLeJee) Yetefce kes meeLe
JewYeJeegkele nesles (Debnescege) ogKeeW kees g[eves Jee (mJeeneke=lee) JeeCeer mes efme efkees ngS (DeHe) peue Deewj
(He=efLeJeerced) Yetefce kees (DeeefJeMele) Des ekeej efJe%eeve mes eJesMe kejles nes, ceQ Fvemes Ssee&meefnle Deewj FveceW eefJe
neslee ntb, Jewmes let Yeer (mecYeJe) nes Deewj eJesMe kej13
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ceveg<eesb kees eeefnes efke efJeee mes HejmHej HeoeLeeX kee cesue
Deewj mesJeve kej jesiejefnle Mejerj leLee Deelcee keer j#ee kejkes megKeer jnvee eeefnes13
Deives lJeefcelemeeefjme $e<ee~ DeeqiveoxJelee~ mJeje[e<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
HegvejeqiveiegCee GHeefoMevles
am
efHej Deeqive kes iegCeeW kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeivesN lJe meg peeie=efn JeNe meg ceefvo<eerceefn~

j#ee CeesNDeeegved eNyegOes veN Hegvemke=efOe14
Deives~ lJeced~ meg~ peeNie=efnN~ JeNeced~ meg~ ceNefvoN<eerNceNefnN~ j#e~ veN~ DeeegNefVeleeegved~ eNyegOeN Fefle eNyegOes~ veN~
HegveNefjefleN Hegve~ ke=efOeN14
the
ary
as
HeoeLe&-(Deives) Deeceeqive (lJeced) e (meg) ewes (peeie=efn) peeieefe&~ De$e Jeleees ue[Lex ueesd e
(Jeeced) kecee&vegeleejes efveleb peeieefjlee (meg) MeesYeves (ceefvo<eerceefn) Meeerceefn (j#e) j#eefle~ De$e eeesleefmle*~
[Dee06.3.135] Fefle oerIe& (ve) Demceeved (Deeegved) eceeocekegJe&ved (eyegOes) peeieefjles (ve) Demceeved (Hegve)
(ke=efOe) kejesefle~ De$e Jeleees ue[Lex ueesd e~ Deeb cev$e (Mele0(3.2.2.22) JeeKeele14
DevJee-Deives lJeb eeseqive eyegOes veesmceeved megpeeie=efn megg peeiejeefle, esve Jeeb megceefvo<eerceefn,
eeseegVeesmceeved j#e j#eefle, eeglee efnveefmle, ees veesmceeved Hegve HegvejsJeb ke=efOe kejeself e, meesmceeefYee&gkelee
meceked mesJeveere14
YeeJeeLe&-ceveg<eweexeqive MeevepeeiejCepeerJevecejCenslegjefmle me egkelee mebeeeskeleJe14
HeoeLe&-(Deives) pees Deeqive (eyegOes) peieves kes mecee (megpeeie=efn) Des ekeej peieelee Jee efpememes (Jeeced)
peieled kes kecee&vegeve kejves Jeeues nce ueesie (megceefvo<eerceefn) DeevevoHetJe&ke meesles nQ, pees (Deeegved) eceeojefnle neskes
(ve) eceeojefnle nce ueesieeW keer (j#e) j#ee leLee eceeomeefnleeW kees ve kejlee Deewj pees (ve) nce ueesieeW kes meeLe
(Hegve) yeej-yeej Fmeer ekeej (ke=efOe) JeJenej kejlee nw, Gmekees egekq ele kes meeLe meye ceveg<eeW kees mesJeve kejvee
eeefnes14
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees pees Deeqive meesves, peeieves, peerves leLee cejves kee nsleg nw, Gmekee egekq ele mes mesJeve kejvee
eeefnes14
176
epegJexoYee<es
aj.
org
Hegvece&ve Flemeeefjme $e<ee~ DeeqiveoxJelee~ yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
peerJee DeeqiveJeeJeeefoefveefceesve peeiejCes Hegvepe&vceefve Jee eefmeeefve ceveDeeoerveereqveeefCe

eeHvegJevleerlegHeefoMeles
peerJe Deeqive, Jeeeg Deeefo HeoeLeeX kes efveefcee mes peieves kes mecee Jee otmejs pevce ceW eefme ceve Deeefo
FeqveeW kees ee nesls es nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
HegveNce&veN HegveNjeegce&NDeeieNved Hegve eeNCe HegvejeNlcee ceDeeieNved HegveNe#eg HegveN ees$e ceNDeeieved~
JewNeeNveNjesoyOemlevetHeeDeNeqiveve& Heeleg ogefjleeoJeNeeled15
am
Hegve~ ceve~ Hegve~ Deeeg~ cesN~ Dee~ DeNieNved~ HegveNefjefleN Hegve~ eeNCe~ Hegve~ DeeNlcee~ cesN~ Dee~ DeNieNved~ HegveNefjefleN
Hegve~ e#eg~ HegveNefjefleN Hegve~ ees$eced~ cesN~ Dee~ DeNieNved~ JewNeeNveNj~ DeoyOe~ leNvetHee Fefle levetHee~ DeNeqive~ veN HeeNleg~
ogefjleeefoefle ogFNleeled~ DeNJeNeeled15
the
ary
as
HeoeLe&-(Hegve) Meeveevevlejb peeiejCes, efleeres pevceefve Jee (ceve) efJe%eevemeeOekeced (Hegve)

Heeeppevceevevlejced (Deeeg) esve peerJeveced (ces) ceeced (Dee) mecevleeled (Deieved) eeHveeself e~ De$e meJe&$e ue[Lex ueg*d~
cev$es Ieme0~ [Dee02.4.80] Fefle uesueg&ked~ cees vees Oeelees~ [Dee08.2.64] Fefle cekeejme vekeej (Hegve)
JeejbJeejced (eeCe) MejerjeOeejke (Hegve) Heeeled ceveg<eosnOeejCeevevlejced (Deelcee) Deleefle meJe&$e JeeHveesleerefle
meJee&vleee&ceer Hejceelcee, mJemJeYeeJees Jee (ces) ceeced (Dee) DeefYele (Deieved) eeHveesefle (Hegve) Heeeled (e#eg) es
esve letHeeenkeefceeqveced (Hegve) Dees (ees$eced) e=Ceeself e Meyoeved esve leyoeenkeefceeqveced (ces) ceeced (Dee)
DeeefYecegKes (Deieved) eeHveeself e (Jeweevej) Mejerjveslee peejeeqive, meJe&me veslee Hejcesejes Jee (DeoyOe) eEnefmelegceven&
(levetHee) e Mejerjceelceeveb e j#eefle (Deeqive) DevlemLees efJe%eevemJeHees Jee (ve) Demceeved (Heeleg) Heeueeefle
Heeueeleg Jee (ogefjleeled) HeeHepeveeled eeJeeod ogKeeod ogkece&Cees Jee (DeJeeeled) HeeHeeejCeeled~ Deeb cev$e
DevJee-eme mecyevOesve ke=Heee Jee ces ceeb peeiejCes Hegvepe&vceefve Jee ceve Deeeg Hegvejeieved, ces cece eeCe
Hegvejeieved, Deelcee Hegvejeieved, ces ceeb e#eg Hegvejeieved, ees$eb Hegvejeieved~ meesoyOemlevetHee JeweevejeseqiveveexmceeveJeeeod
ogejf leeled Heeleg Heeueeefle Heeueeleg Jee15
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ eoe peerJee Meeveb cejCeb e eeHvegJeefvle, leoe eeefve keee&emf eefmeeOeveeefve ceve
DeeoerveereqveeefCe eueerveeveerJe YetlJee Hegve Hegvepee&iejCes pevceevlejs Jee eeHvegJeefvle, leeefve eme efJeegoiveeos mecyevOesve
Hejcesejme meee JeJemLeeYeeb Jee meieesuekeeefve YetlJee keee&kejCemeceLee&evf e YeJeefvle, me meceked meseJf elees peejeeqive
meJe j#elegHeeefmelees peieoerej HeeHekece&Ce mekeeMeeefVeJee& Oecex eJele& Hegve Hegvece&veg<epevceeefve eeHee ogeeejeod
ogKesYee He=Lekeke=lJeeYegoefekeb veweseefmekeb e megKeb eeHeeefle15
HeoeLe&-efpemekes mecyevOe Jee ke=Hee mes (ces) cegPe kees pees (ceve) efJe%eevemeeOeke ceve (Deeeg) Gcej (Hegve)
efHej-efHej (Deeieved) ee neslee (ces) cegPe kees (eeCe) Mejerj kee DeeOeej eeCe (Hegve) efHej (Deeieved) ee neslee
(Deelcee) meye ceW JeeHeke meye kes Yeerlej keer meye yeeleebs kees peeveves Jeeues Hejceelcee kee efJe%eeve (Deeieved) ee neslee
elegLeexOeee
177
am
aj.
org
(ces) cegPekees (e#eg) osKeves kes efuees ves$e (Hegve) efHej (Deeieved) ee nesles Deewj (ees$eced) Meyo kees enCe kejves keeues
keeve (Deeieved) ee nesles nQ, Jen (DeoyOe) eEnmee kejves Deeesie (levetHee) Mejerj Jee Deelcee keer j#ee kejves Deewj
(Jeweevej) Mejerj kees ee nesves Jeeuee (Deeqive) Deeqive Jee efJee kees ee nesves Jeeuee Hejcesej (ve) nce ueesieeW kees
(DeJeeeled) efveefvole (ogefjleeled) HeeHe mes GlHeVe ngS ogKe Jee og keceeX mes (Heeleg) Heeueve kejlee nw15
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ peye peerJe meessves Jee cejCe Deeefo JeJenej kees ee nesles nQ, leye peespees ceve Deeefo Feqve veeMe ngS kes meceeve neskej efHej peieves Jee pevceevlej ceW efpeve keee& kejves kes meeOeveesb kees ee
nesls es nQ, Jes Feqve efpeme efJeegled Deeqive Deeefo kes mecyevOe Hejcesej keer meee kee JeJemLee mes Mejerj Jeeues neskej keee&
kejves kees meceLe& nesles nQ, ceveg<eeW kees eesie nw efke (pees) Jen Des ekeej mesJeve efkeee ngDee peejeeqive meye keer j#ee
kejlee Deewj pees GHeemevee efkeee ngDee peieoerej HeeHeHe keceeX mes Deueie kej Oece& ceW eJe=e kej yeej-yeej ceveg<epevce
kees ee kejekej ogeeej Jee ogKeeW mes He=Leked kejkes Fme ueeske kee Hejueeske kes megKeeW kees ee kejelee nw15
lJeceives JeleHee Fleme Jelme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
efHej Jes kewmes nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
lJeceives JeleNHeeDeefme osNJeDee celes&N<Jee~ lJeb eN%es<Jeer[e~

jemJeselmeesNcee Yetees Yej osNJees ve meefJeNlee Jemeesoe&Nlee JemJeoeled16
as
lJeced~ DeNivesN~ JeNleNHeeN Fefle JeleNHee~ DeNefmeN~ osNJe~ Dee~ ceex<eg~ Dee~ lJeced~ eN%es<eg~ F&[e~ jemJe~ Feled~
meesNce~ Dee~ Yete~ YeNj~ osNJe~ veN~ meNefJeNlee~ Jemees~ oeNlee~ Jemeg~ DeNoeNled16
the
ary
HeoeLe&-(lJeced) me Jee (Deives) peieoerej! DeeqiveJee& (JeleHee) ees Jeleb meleb Oecee&ejCeefveeceb Heeefle j#eleerefle
(Deefme) Deefmle Jee~ De$e He#es Jelee (osJe) oelee ekeeMekees Jee (Dee) mecevleeled (ceex<eg) cejCeOecex<eg ceveg<es<eg
keeex<eg Jee (Dee) DeefYele (lJeced) me Jee (e%es<eg) melkeejs<etHeemeveeefo<Jeeqivenes$eeefo<eg efMeuHes<eg Jee (F&[e)
mleeslegceOese<f elegb Jeen& (jemJe) osefn, ooeefle Jee (Feled) eeHvegJeved (meesce) Ssee&eowee&nls egJee& (Dee) DeefYele
(Yete) DeefleMeesve yeng (Yej) Yejefle Jee (osJe) eesleke (ve) DemceYeced (meefJelee) meJe&me peiele GlHeeoke
esjkees Jee (Jemees) Oeveme (oelee) eeHeke (Jemeg) Oeveced (Deoeled) ooeefle~ Deeb cev$e (Mele0(3.2.2.24-25)
JeeKeele16
DevJee-ns meesceives! emlJeb cees&<eg JeleHee meefJelee e%es<Jeer[ees osJeesefme, me YeJeeVeesmceYeb Jemeesoe&lee meved
JemJeoeod efJe%eeveOeveb ooeefle, me Yetees JemJeejemJeseled meBmlJecesleevemceoLe&ceeYejsleske116
eesiveseceeqivece&ex<eg JeleHee meefJelee e%es<Jeer[eesOesef<eleJe meescees osJeesefmle, me veesmceYeb Jemeesoe&leseled
meved Yete meJe&keeex<JeejemJeejemeles, DeeYejeefYele megKewYe&jefle Heg<Ceeleerefle efleere216
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ meJezce&veg<ew melemJeHeme Hetpeen&me meJe&peieoglHeeokeme mekeuemegKeeoeleg
HejcesejmewJeesHeemeveeb ke=lJee megKeefeleJeced, SJeb e keee&emf ees Yeewelf ekeceeive mebeeespe meJee&efCe megKeeefve
eeJeeveerefle16
178
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-ns (meesce) Ssee& kes osves Jeeues (Deives) peieoerej! pees (lJeced) DeeHe (ceex<eg) ceveg<eeW ceW (JeleHee)
mele Oecee&ejCe keer j#ee (meefJelee) meye peieled kees GlHeVe kejves (e%es<eg) melkeej Jee GHeemevee Deeefo ceW (F&[e)
mlegefle kes eesie (ve) nce ueesieeW kes efuees (Jemees) Oeve kes (oelee) oeve kejves Jeeues (Jemeg) Oeve kees (Deoeled) osles nQ,
mees (Feled) eeHle kejles ngS DeeHe (Yete) yeejbyeej Delevle Oeve (DeejemJe) oerepf ees (DeeYej) meye megKeeW mes Hees<eCe
keerefpees116
(lJeced) pees (Deives) Deeqive (ceex<eg) cejCe Oece& Jeeues ceveg<eeW kes keeeeX ceW (JeleHee) efveeceeejCe kee Heeueve
(osJe) ekeeMe kejves (e%es<eg) Deeqivenes$eeefo e%eeW ceW (F&[e) Keespeves eesie (meesce) Ssee& kees osves (meefJelee) peieled
kees esjCee kejves (osJe) ekeeMeceeve Deeqive nw, Jen (ve) nce ueesieeW kes efuees (Jemees) Oeve kees (oelee) ee (Feled)
kejelee ngDee (Yete) Delevle (Jemeg) Oeve kees (Deoeled) oslee Deewj (DeejemJe) Oeve kees osves kee efveefcee neskes (DeeYej)
meye ekeej kes megKeeW kees OeejCe kejlee nw216
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ meye ceveg<eeW kees Gefele nw efke pewmes melemJeHe meye peieled kees
GlHeVe kejves Deewj mekeue megKeeW kes osves Jeeues peieoerej ner keer GHeemevee kees kejkes megKeer jnW~ Fmeer ekeej keee&efmeef
kes efuees Deeqive kees mebeegkele kejkes meye megKeeW kees ee kejW16
S<ee le Fleme Jelme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Deeeea ef$egHed vo~ OewJelemJej
Sleeved mesefJelJee ceveg<esCe keLeb YeefJeleJeefcelegHeefoMeles

Fvekees mesJeve kejkes ceveg<eeW kees kewmes Jee&vee eeefnes, Fme efJe<ee kees GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
SN<ee les Mege leNvetjslee&NmleeeN mecYeJeN Yeepe~ petjefme Oe=lee cevemeeN pegeN efJe<CeJes17
SN<ee~ lesN~ MegeN~ leNvet~ Sleled~ Jee&~ leee~ meced~ YeNJeN~ Yeepeced~ ieNN~ pet~ DeNefmeN~ Oe=lee~ cevemee~ pege~
efJe<CeJes17
the
ary
HeoeLe&-(S<ee) Je#eceeCee (les) leJe (Mege) Jeere&Jeved efJeved! (levet) Mejerjced (Sleled) ele#eced (Jee&)
efJe%eeveb lespees Jee (leee) levJee (meced) meceieLex (YeJe) efve<HeemJe (Yeepeced) ekeeMeced (ie) eeHvegenf (pet) %eeveer
JesieJeeved Jee (Deefme) YeJeefme (Oe=lee) efOeeles eee leee~ De$e ke=lees yengueced~ [Dee0Jee03.3.113] Fefle efHed
(cevemee) efJe%eevesve (pege) eerlee mesefJelee Jee (efJe<CeJes) Hejcesejee e%eee Jee~ Deeb cev$e (Mele0(3.2.4.9-11)
JeeKeele17
DevJee-ns Mege efJebmles leJe ee efJe<CeJes levetjefmle, ee lJeee Oe=lee pege e leee pet mebmlJeceslee& mebYeJe
meceiYeeJee, Yeepeb ie, cevemewlesve Heg<eeLe ie eeHvegenf 17
YeeJeeLe&-ceveg<ew Hejceseje%eeHeeuevesve efJe%eeveegkelesve cevemee Mejerjelceejesieb JeefOe&lJee e%ecevegee
efJe%eeveegkelesve cevemee megKeefeleJeced17
HeoeLe&-ns (Mege) Jeere& Hejeece Jeeues efJeved ceveg<e! (les) lesje pees (efJe<CeJes) Hejcesej Jee e%e kes efuees
(levet) Mejerj (Deefme) nw, lewves efpemekees (Oe=lee) OeejCe efkeee Deewj nw (leee) Gmemes let (pet) %eeveer Jee Jesie Jeeuee neskes
(Sleled) Fme (Jee&) efJe%eeve Deewj lespe kees (mecYeJe) Des ekeej mecHeVe kej Deewj Gmemes let (Yeepeced) ekeeMe kees
elegLeexOeee
179
aj.
org
(ie) ee nes Deewj (cevemee) efJe%eeve mes Heg<eeLe& kees ee nes17

YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke Hejcesej keer Dee%ee kee Heeueve kejkes efJe%eeveegkele ceve mes Mejerj Jee Deelcee
kes DeejesieHeve kees ye{e kej e%e kee Devegeve kejkes megKeer jnW17
lemeemle Fleme Jelme $eef<e~ JeeeqiJeegleew osJeles~ mJeje[e<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
les JeeeqiJeegleew keerMeeefJelegHeefoMeles
Jen JeeCeer Deewj efyepegueer kewmeer nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
lemeemles meNlemeJeme emeNJes leNvJees eNv$eceMeereN mJeene~

Megeceefme eNvcemeNce=leceefme JeweosNJeceefme18
am
lemee~ lesN~ meNlemeJemeN Fefle meNlemeJeme~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ leNvJe~ eNv$eced~ DeNMeerNeN~ mJeene~ Megeced~
DeNefmeN~ eNvced~ DeNefmeN~ DeNce=leced~ DeNefmeN~ JewNeNosNJeefceefle JeweosNJeced~ DeNefmeN18
the
ary
as
HeoeLe&-(lemee) Jeeees efJeeglees Jee (les) leJe (melemeJeme) meleb meJeb Ssee peielkeejCeb Jee eme leme
Hejceelceve (emeJes) GlHeeefoles mebmeejs (levJe) Mejerjme~ De$e pemeeefo<eg voefme Jee Jeeveced~ [Dee0Yee0Jee0
7.3.109] Fefle Jeeefle&kesvee[YeeJe (ev$eced) ev$eeefle mebkegeefle eeueeefle efveyeOveeefle Jee esve leled (DeMeere) eeHvegeeced
(mJeene) Jeeeb efJeegleb Jee (Megeced) Megced (Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e Jelee (evced) Deeeokeejkeced (Deefme)
Deefmle (Dece=leced) Dece=leelcekeJeJenejHejceeLe&megKemeeOekeced (Deefme) Deefmle (JeweosJeced) eefes<eeb osJeeveeb efJeog<eeefceob
leled (Deefme) Deefmle~ Deeb cev$e (Mele0(3.2.4.12-15) JeeKeele18
DevJee-ns peieoerej! melemeJememles leJe emeJes ee mJeene Jeeied efJeege Jee&les, lemee efJeeeb eeHe
egeceefmle evcemlece=leceefmle JeweosJeceefmle leev$ecenceMeere eeHvegeeced18
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ ceveg<ewjerejeslHeeefoleeeecemeeb me=ew efJeeee keueeev$eefmesjiveeefoYe
HeoeLexYe meceiegHekeejeved ie=nerlJee meJee&efCe megKeeefve mecHeeoveereeefve18
HeoeLe&-ns peieoerej! (melemeJeme) mele Ssee&egkele Jee peieled kes efveefcee keejCeHe (les) DeeHekes
(emeJes) GlHeVe efkees ngS mebmeej ceW DeeHekeer ke=Hee mes pees (mJeene) JeeCeer Jee efyepegueer nw, (lemee) Gve oesveeW kes
mekeeMe mes efJeee kejkes ceQ pees (Megeced) Meg (Deefme) nw, (evced) Deeeokeejke (Deefme) nw, (Dece=leced) Dece=leelceke
JeJenej Jee HejceeLe& mes megKe kees efme kejves Jeeuee (Deefme) nw Deewj (JeweJesoced) meye osJe DeLee&led efJeeveeW kees megKe
osvs es Jeeuee (Deefme) nw, (leled) Gme (ev$eced) meeseve, efJekeeMeve, eeueve, yevOeve kejves Jeeues ev$e kees (DeMeere) ee
nesTb18
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ ceveg<ees kees eeefnes efke F&ej keer GlHeVe keer ngF& Fme me=ef ceW efJ eee
mes keueeev$eeW kees efme kejkes Deeqive Deeefo HeoeLeeX mes Des ekeej HeoeLeeX kee enCe kej meye megKeeW kees ee
kejW18
efeomeerleme Jelme $eef<e~ JeeeqiJeegleew osJeles~ efvee=o yeeeer He*deqkeleMvo~ Heece mJej
180
epegJexoYee<es
aj.
org
Hegvemles keerMeeefJelegHeefoMeles
efHej Jes JeeCeer Deewj efyepegueer efkeme ekeej keer nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e cebs efkeee nw
efeoefme ceNveeefmeN OeerjefmeN oef#eCeeefme #eNef$eeeefme eNef%eeeNmeefoeflejmegYeeleMeerN<Ceea~

mee veN megeeeerN megeleeresefOe efceN$emlJee HeNefo yeOveerleeb Het<eeOJevemHeeNeqlJeveNeeOe#eee19
efeled~ DeNefmeN~ ceNvee~ DeNefmeN~ Oeer~ DeNefmeN~ oef#eCee~ DeNefmeN~ #eNef$eee~ DeNefmeN~ eNef%eee~ DeNefmeN~ Deefoefle~ DeNefmeN~
GNYeNeNleNMeerN<CeealegYeeleMeerN<Ceea~ mee~ veN megeeNeerefleN megeeeer~ megeleerNeerefleN megeleereer~ SNefOeN~ efceN$eN~ lJeeN~ HeNefo~
yeNOveerNleeNced~ Het<ee~ DeOJeve~ HeeNleg~ Fvee~ DeOe#eeNesleefOeDe#eee19
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efeled) ee efJeeeJeJenejme esleeceevee JeeeqiJeegod Jee (Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e Jelee (cevee)
%eevemeeefOekee (Deefme) Deefmle (Oeer) e%eekece&eJf eeeOeeefjkee (Deefme) Deefmle (oef#eCee) o#evles eeHvegJeefvle efJe%eeveb efJepeeb
e eee mee (Deefme) Deefmle (#eef$eee) ee #e$emeeHeleJeod Jee&les (Deefme) Deefmle (eef%eee) ee e%ecen&efle mee (Deefme)
Deefmle (Deefoefle) DeefJeveeefMeveer (Deefme) Deefmle (GYeeleMeer<Ceea) GYeele efMejesJeogecee iegCee emeeb mee~ De$e
Heecee Deuegked (mee) (ve) DemceYeced (megeeeer) MeesYeve eeked HetJe& keeuees emeeb mee (megeleereer) megg eleked
Heefece keeuees emeeb mee (SefOe) YeJeleg (efce$e) meKee (lJee) leeced (Heefo) Heeles peeveeefle eeHveeself e esve JeJenejsCe
leeqmceved~ De$e ke=lees yengueced~ [Dee0Yee0Jee03.3.113] Fefle kejCes efHed (yeOveerleeced) yeeb kegleeced (Het<ee)
Hegefkeee& (DeOJeve) ceeie&me ceOes (Heeleg) j#eleg (Fvee) Hejcewee&Jeles Hejcesejee mJeeefcevess JeJenejee Jee
(DeOe#eee) DeefOeHeefjYeeJesvJes#eCes#eeCeef#eCeer Jee eme emceeod Jee lemcew~ Deeb cev$e (Mele0(3.2.4.16-20)
JeeKeele19
DevJee-ns peieoerej! melemeJemles leJe emeJes ee Jeeied efJeege efeoefmle cevee Deefmle Oeerjefmle oef#eCeeefmle
#eef$eeeefmle eef%eeemlegYeele Meer<Cee&efoeflejefmle mee veesmceYeb megeeeer megeleeresefOe YeJeleg~ e Het<ee efce$e meJe&meKee
YetlJee ceveg<elJeee lJeeb HeeOe#eeesvee yeOveerleeced~ me YeJeeveOJevees JeJenejHejceeLe&efmeefkejme ceeie&me ceOes
veesmceeved meleleb Heeleg j#eleg19
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ les, melemeJeme, emeJes- Fefle Heo$eece$eevegJee&les~ ee yeeeeYevlejj#eCeeYeeb
meJeexecee Jeeied efJeeg Jee&les, mew<ee YetleYeefJe<ee&ceevekeeues<eg megKekeeefjCemleerefle Jeseced~ e keefeled HejcesejmeYeeOe#eeseceJeJenejefmeefeerlee%eeHeeueveee meleeb Jeeeb efJeegef eeb e {eb efveyeOveeefle, me SJe ceveg<e meJe&j#ekees
YeJeleerefle19
HeoeLe&- ns peieoerej! (melemeJeme) mele Ssee&egkele (les) DeeHekes (emeJes) GlHeVe efkees mebmeej ceW pees
(efeled) efJeee JeJenej kees efeleeves Jeeueer (Deefme) nw, pees (cevee) %eeve meeOeve kejevesnejer (Deefme) nw, pees (Oeer) e%ee
Deewj kece& kees ee kejves Jeeueer (Deefme) nw, pees (oef#eCee) efJe%eeve efJepee kees ee kejves (#eef$eee) jepee kes Hegg$e kes
meceeve Jelee&ves nejer (Deefme) nw, pees (eef%eee) e%e kees kejeves eesie (Deefme) nw, pees (GYeeleMeer<Ceea) oesveeW ekeej mes
efMej kes meceeve Gece iegCeegkele Deewj (Deefoefle) veeMejefnle JeeCeer Jee efyepegueer (Deefme) nw, (mee) Jen (ve) nce ueesieeW
kes efuees (megeeeer) HetJe&keeue Deewj (megeleereer) Heefece keeue ceW megKe osves nejer (SefOe) nes, pees (Het<ee) Hegef kejves neje
elegLeexOeee
181
am
aj.
org
(efce$e) meye kee efce$e neskej ceveg<eHeve kes efuees (lJee) Gme JeeCeer Deewj efyepegueer kees (Heefo) eeef eesie Gece
JeJenej ceW (DeOe#eee) Des ekeej JeJenej kees osKeves (Fvee) Hejcewee& Jeeues Hejceelcee, DeOe#e Deewj es
JeJenej kes efuees (yeOveerleeced) yevOeveegkele kejs, mees DeeHe (DeOJeve) JeJenej Deewj HejceeLe& keer efmeef kejves Jeeues
ceeie& kes ceOe ceW (ve) nce ueesieeW keer efvejvlej (Heeleg) j#ee keerefpees19
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw Deewj HetJe& cev$e mes (les, melemeJeme, emeJes) Fve leerve HeoeW keer
DevegJe=efe Yeer Deeleer nw~ ceveg<eeW kees pees yeee, DeeYevlej keer j#ee kejkes meye mes Gece JeeCeer Jee efyepegueer Jee&leer nw,
Jener Yetle, YeefJe<eled Deewj Jee&ceeve keeue ceW megKe keer kejeves Jeeueer nw, Ssmee peevevee eeefnes~ pees keesF& ceveg<e eerelf e mes
Hejcesej, meYeeOe#e Deewj Gece keeceeW ceW Dee%ee kes Heeueve kes efuees mele JeeCeer Deewj Gece efJeee kees enCe kejlee nw,
Jener meye keer j#ee kej mekelee nw19
Deveg lJesleme Jelme $eef<e~ JeeeqiJeegleew osJeles~ HetJee&&me meecveer peieleer vo~ efve<eeo mJej~
Geje&me Yegefjiee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
efHej Jen JeeCeer Deewj efyepegueer kewmeer nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Deveg lJee ceeNlee ceveleeNceveg efHeNleeveg YeeleeN meieNYeexveg meKeeN meetLe~

mee osefJe osNJecesNnerveeN meesce NmlJeeJee&eled mJeefmle meescemeKeeN HegveNjsefn20
as
Deveg~ lJeeN~ ceeNlee~ ceNveNleeNced~ Deveg~ efHeNlee~ Deveg~ Yeelee~ meieYeN& FefleN meieYe&~ Deveg~ meKee~ meetLeN FefleN
meetLe~ mee~ osNefJeN~ osNJeced~ De~ FNefnN~ Fvee~ meesceced~ N~ lJeeN~ Dee~ JeNe&NeNleg~ mJeNefmle~ meescemeNKesefleN
meescemeKee~ Hegve~ Dee~ FNefnN20
the
ary
HeoeLe&-(Deveg) DeveYeeJes (lJee) lJeeced (ceelee) peveveer (ceveleeced) efJe%eeHeeleg mJeerkegleeced (Deveg) HegvejLex
(efHelee) peveke (Deveg) HeeeoLex~ DeeqvJeefle meeMeeHejYeeJeced (efve01.3) (Yeelee) yevOeg (meieYe&) meceeveeemeew
ieYe& meieYe&mleeqmceved YeJe~ De$e meieYe&meetLemevegleeeved~ (Dee04.4.114) Fefle met$esCe YeJeeLex eved elee (Deveg)
Deevegketues (meKee) efce$e (meetLe) meceeveeemeew etLe mecetnmleeqmceved YeJe~ HetJe&met$esCeeme efmeef (mee) HetJeexkelee
(osefJe) osoerHeceevee (osJeced) Hejcesejb efJeeeegkeleb MegJeJenejb Jee (De) meceeerlee (Fefn) peeveerenf eeHvegefn Jee
(Fvee) Hejcewee&eees (meesceced) GeceHeoeLe&mecetnced () Hejcesej~ elegelJeeeEjMe<e&ke=leyeeeeex efJeeved Jee
(lJee) leeced (Dee) mecevleeled (Jee&eleg) eJe=eb keejeleg (mJeefmle) MeesYeveceefmle eeqmceved eeJes lelmegKeced~ mJemleerefle
Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05.5) (meescemeKee) meesce Hejcesej meesceefJeeeefJevceveg<ees Jee meKee megeme me (Hegve)
Heeeled (Dee) mecevleeled (Fefn) eeHvegenf eeHveesefle Jee~ Deeb cev$e (Mele0(3.2.4.20-21) JeeKeele20
DevJee-ns ceveg<e! eLee Hejcesejes efJeeved Jee Jee&eleg, eeb JeeCeeR efJeegleb meesceb osJeb mJeefmle megKeb emcee
Fvee Dee Jee&eleg, mee meescemeKee osefJe JeeeqiJeege osJeb efJeebmecesefle, leLewJe lJeb lemcew Hegvejsefn, Hegve Hegve mecevleeled
meceeerlee eeHvegefn~ Sleefeeb enerlegb lJee lJeeb ceeleevegceveleeb efHeleevegceveleeb meieYeex Yeeleevegceveleeb meetLe
meKeevegceveleeb lJeb e lJee leeb Hegve Hegve Heg<eeLexvewenf eeHvegefn20
182
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ceveg<ew HejmHejcesJeb Jeeqe&leJeb eLee Oeccee&lcee efJeog<eer ceelee

Oeccee&lcee efJeeved efHelee Yeelee efce$eeoee meles JeJenejs eJelexjBmleLewJe Heg$eeefoefYejHevegJeefle&leJeced~ eLee e efJeebmees
Oeeefce&kee Heg$eeoees Oecex JeJenejs eJelexjBmleLewJe cee$eeefoefYejHevegeleJeefcelesJeb meJez HejmHejb
Jeeqe&lJeeveefvoleJeced20
HeoeLe&-ns ceveg<e! pewmes () Hejcesej Jee 44 eJeeueerme Je<e& Hee&vle DeKeC[ yeeeee&ece mesJeve mes
HetCe& efJeeeegkele efJeeved (lJee) legPekees efpeme JeeCeer Jee efyepegueer leLee (meesceced) Gece HeoeLe&mecetn Deewj (mJeefmle) megKe
kees (Fvee) Hejcewee& keer eeef kes efuees (DeeJee&eleg) eJe=e kejs Deewj pees (mee) Jen (meescemeKee) efJeeeekeeMeegkele
JeeCeer Deewj (osefJe) efoJeiegCeegkele efyepegueer (osJeced) Gece Oecee&lcee efJeeved kees ee nesleer nw, Jewmess Gmekees let (Hegve)
yeej-yeej (De) Des ekeej (Fefn) ee nes Deewj Fmekees enCe kejves kes efuees (lJee) legPe kees (ceelee) GlHeVe
kejves Jeeueer peveveer (Devegceveleeced) Devegceefle DeLee&led Dee%ee osJes, Fmeer ekeej (efHelee) GlHeVe kejves Jeeuee peveke
(meieYe&) legue ieYe& ceW nesves Jeeuee (Yeelee) YeeF& Deewj (meetLe) mecetn ceW jnves Jeeuee (meKee) efce$e es meye emeVelee
HetJe&ke Dee%ee osJesb, Gmekees let (Hegvejsefn) Delevle Heg<eeLe& kejkes yeejb-yeej ee nes20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ eMve-ceveg<eeW kees HejmHej efkeme ekeej Jee&vee eeefnes?
Gej-pewmes Oecee&lcee, efJeeved, ceelee, efHelee, YeeF&, efce$e Deeefo meleJeJenej ceW eJe=e neW, Jewmes Heg$eeefo Deewj pewmes efJeeved
Oeeefce&ke Heg$eeefo Oece&egkele JeJenej ceW JeeX, Jewmes ceelee efHelee Deeefo kees Yeer Jee&vee eeefnes20
JemJeerleme Jelme $eef<e~ JeeefiJeegleew osJeles~ efJeje[e<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
as
efHej Jen JeeCeer Jee efyepegueer efkeme ekeej keer nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e cebs efkeee nw
JemJeNmeefoeflejmeeefoNleeefme Neefme eNveefme~

ye=nNmHeefledJee megcves jcCeeleg Nes JemegefYeNjeekes21
the
ary
JemJeer~ DeNefmeN~ Deefoefle~ DeNefmeN~ DeeNefoNlee~ DeNefmeN~ Ne~ DeNefmeN~ eNve~ DeNefmeN~ ye=nNmHeefle~ lJeeN~ megcves~
jcCeeNleg~ N~ JemegefYeNefjefleN JemegefYe~ Dee~ eNkesN21
HeoeLe&-(JemJeer) eeiveeefoHeoeLee&KeJemegefJeeemecyeefvOeveer JemegefYeelegefJeMeefleJe<e&ke=leyeeeez eee mee

(Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e Jelee (Deefoefle) ekeeMeJeefVelee~ Deefoefleeezefjefle ekeeMekeejkeesLeex ie=eles (Deefme)
Deefmle (Deeefolee) eeefoleJeoLe&eJf eeeekeeefMekeeelJeeeEjMeled mebJelmejHee&vleevegefleyeeeez mJeerke=lee mee
(Deefme) Deefmle (e) mee eeCeJeeegmecyeefvOeveer elegelJeeeEjMeeeveeJeefOemeseJf eleyeeeez mJeerke=lee mee (Deefme) Deefmle
(eve) Deeeoefe$eer (Deefme) (ye=nmHeefle) Hejcesejes efJeeved Jee (lJee) leeced (megcves) megKes (jcCeeleg) jceeleg~
De$eevleie&lees CeLeex efJekejCeJeleee () ogeveeb jesoefelee efJeeved (JemegefYe) Gef<elemeJe&eJf eeweJf e&ef men (Dee)
mecevleeled (ekes) keeefceleJeeved keeceeleeb Jee, De$e He#es uees[Lex efued~ Deeeke Fefle keeefvlekece&meg Heefleced~
(efveIeb02.6)~ Deeb cev$e (Mele0(3.2.1.1-2) JeeKeele21
DevJee-ns efJeved ceveg<e! eLee ee JemJemleefoeflejmeefmle ememleeefoleemeefmle evemeefmle, eeb
elegLeexOeee
183
as
am
aj.
org
ye=nmHeefle megcves jceeefle esjeefle, eeb es JemegefYe men Jee&ceeveeceeekes, eecenb keecees, leLee lJee leeb YeJeeved jcCeeleg
jceeleg21
YeeJeeLe&-De$e Mues<eJeeekeuegesHeceeueejew~ eLee es JeeeqiJeegleew eeCeHe=eLf eJeeefoefYe men Jee&ceeves
DeveskeJeJenejnslet mlees es efpeleseqveeefoOece&Hegjmmejb eLeeeesieb ke=leyeeeezce&veg<eweJf e&%eevesve efeeemeg mebeeesefpeles meleew
JeeeqiJeegleew yengmegKekeeefjkes peeesles, Sleeb lJeceefHe efveleb mesJemJe21
HeoeLe&-ns efJeved ceveg<e! pewmes pees (JemJeer) Deeqive Deeefo efJeee mecyevOeer, efpemekeer mesJee 24 eewyeerme Je<e&
Hee&vle yeeee& kejves Jeeueesb ves keer ngF& (Deefme) nw, pees (Deefoefle) ekeeMekeejke (Deefme) nw, pees (e) eeCeJeeeg
mecyevOe Jeeueer Deewj efpemekees 44 eJeeueerme Je<e& yeeee& kejvesnejs ee ngS neW, Jewmeer (Deefme) nw, pees (Deeefolee)
mete&Jeled meye efJeeeDeeW kee ekeeMe kejves Jeeueer, efpemekee enCe 48 De[leeueerme Je<e& Hee&vle yeeee&mesJeer ceveg<eebs ves
efkeee nes, Jewmeer (Deefme) nw, pees (eve) Deeeo kejves Jeeueer (Deefme) nw, efpemekees (ye=nmHeefle) meJeexece () ogeW
kees ueeves Jeeuee Hejcesej Jee efJeeved (megcves) megKe ceW (jcCeeleg) jceCeegkele kejlee Deewj efpeme (JemegefYe)
HetCe&efJeeeegkele ceveg<eeW kes meeLe Jee&ceeve ngF& JeeCeer Jee efyepegueer keer (Deeekes) efvecee&Ce Jee Fe kejlee DeLeJee
efpemekeer ceQ Fe kejlee ntb, Jewmes let Yeer (lJee) Gmekees (jcCeeleg) jceCeegkele Jee Fmekees efme kejves keer Fe
kej21
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<e Deewj JeeekeuegesHeceeueej nQ~ pewmes JeeCeer, efyepegueer Deewj eeCe He=efLeJeer Deeefo
Deewj efJeeveeW kes meeLe Jee&ceeve ngS Deveske JeJenej keer efmeef kes nsleg nQ Deewj efpevekeer mesJee efpeleseqveeefo
Oece&mesJeveHetJe&ke nesks es efJeeveeW ves keer nes, Jewmeer JeeCeer Deewj efyepegueer ceveg<eeW kees efJe%eeve HetJe&k e efeeeDeeW mes mebeeesie keer
ngF& yengle megKeeW kes kejves Jeeueer nesleer nw21
DeefoleemlJesleme Jelme $eef<e~ JeeeqiJeegleew osJeles~ yeeeer He*deqkeleMvo~ Heece mJej
the
ary
efHej Jes JeeCeer Deewj efyepegueer kewmeer nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeefoleemlJee cet&VeeefpeIeefce& osJeNepeves He=efLeNJeeF[eeemHeNoceefme Ie=leJeNled mJeene~ DeNmces

jcemJeeNmces lesN yevOegmlJes jeeesN ces jeeesN cee JeNe jeNemHees<esCeN efJeeew<ceN leeleesN jee22
Deefolee~ lJeeN~ cet
&ved~ Dee~ efpeNIeefce&N~ osNJeNepeveN Fefle osJeNepeves~ He=efLeNJee~ F[eee~ HeNoced~ DeNefmeN~
Ie=leJeNefoefle Ie=leJeled~ mJeene~ DeNmcesFleNmces~ jceNmJeN~ DeNmcesFleNmces~ lesN~ yevOeg~ lJesFefleN lJes~ jee~ cesFefleN ces~ jee~
cee~ JeNeced~ jeNe~ Hees<esCe~ efJe~ eewN<ceN~ leesle~ jee22
HeoeLe&-(Deefolee) Devleefj#eme~ Deefoeflejvleefj#eefcelemceeoeceLeex ie=eles (lJee) leeced (cet&ved) cet&efve

Jee&ceeveeced (Dee) mecevleeled (efpeIeefce&) eoerHes mebeeueeeefce Jee (osJeepeves) osJeeveeb efJeog<eeb meeflekejCe SlesYees oeves
Jee (He=efLeJee) Yetcesce&Oes (F[eee) mleeslegcevJesgcene&ee JesoJeeCee~ F[sefle Jee*dveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.11)
(Heoced) JesefoleJeb eeJeb Jee (Deefme) Deefmle (Ie=leJeled) Ie=lesve Hegefoeref keejkesve leguee (mJeene) eee efeeee meggngleb
epeefle lemee (Demces) Demceemeg (jcemJe) jceleeb jceleg Jee (Demces) Demceekeced~ De$e meJe&$e megHeeb meguegied0~
184
epegJexoYee<es
aj.
org
[Dee07.1.39] Fefle Mes DeeosMe (les) leJe (yevOeg) Yeelee (lJes) lJeefe (jee) efJeeeefomegJeCe&Oeveced (ces) ceefe
the
ary
as
am
(jee) Oeveced (cee) efve<esOeeLex (Jeeced) ceveg<ee (jee) GkeleOeveme (Hees<esCe) Heg<eefvle esve lesve (efJe) efJeieleeLex
(eew<ce) egkelee YeJesce (leesle) legJeefvle peeveefvle eeHvegJeefvle eEnmeefvle Jee esve me~ De$e `leg ieefleJe=efeEnmeemeg' Fefle
Oeeleesyee&nguekeeoewCeeefokemleved elee (jee) efJeeejepemece=e~ Deeb cev$e (Mele0(3.3.1.4-11)
JeeKeele22
DevJee-ns efJeved ceveg<e! lJeb eLee ee osJeepevesefolee He=efLeJee F[eee mJeene Ie=leJelHeocemeefmle,
eecenb Dee efpeIeefce&, lJee leeb lJeceefHe efpeIe=efn, eemces Demceemeg jceles mee eg<ceemJeefHe jcemJe jceleeced, eecenb jceeeefce
leeb YeJeeveefHe mJeeqmceved jceeleg~ eesmces Demceekeb yevOegjefmle, me les leJeeHemleg, ees jeees OevemecetnmlJeeef mle, me ces
ceeHemleg~ leeslees YeJeeved ee jeees efJeeeOevemece=er eeHveesefle, lee ces ceeefHe mevleg, ee ceefe Jee&vles, leemlJes lJeeefHe
mevlJeslee jee mece=e meefvle lee meJex<ee megKeeeeefHe mebeegkelee mevleg, eLewJeb peevevlees efveefevJevleesvegelf evlees eteb Jeeb
e jeemHees<esCe keoeefevcee efJeeew<ce keoeefeod efJeegkelee cee YeJesce, leLewJe meJex YeJevleg22
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ceveg<ewee& meleefJeeeOece&mebmke=lee Jeeied efJeeeefeeeYeeb mebeegkelee
efJeegoeefoefJeeeefmle mee meJexYe GHeefoMe mebeee, megKeogKeJeJemLeeb meceeveeb efJeefolJee meJe&cewee HejesHekeejs mebeespe
meoe megKeefeleJeced~ vewJeb keoeefeod JeJenej kee&Jees esve mJemeevemeJewee&eme keoeefeod YeJeseof efle22
HeoeLe&-ns efJeved ceveg<e! let pewmes (osJeepeves) efJeeveeW kes epeve Jee oeve ceW Fme (Deefolee) Devleefj#e
(He=efLeJee) Yetefce Deewj (F[eee) JeeCeer kees (mJeene) Des ekeej e%e kejves Jeeueer efeee kes ceOe pees (cet&ved) meye
kes THej Jee&ceeve (Ie=leJeled) Hegef kejves Jeeues Ie=le kes legue (Heoced) peeveves Jee ee nesves eesie HeoJeer (Deefme) nw Jee
efpemekees ceQ (Dee efpeIeefce&) eoer kejlee ntb, Jewmes (lJee) Gmekees eoer kej Deewj pees (Demces) nce ueesieeW cesb efJeYetefle
jceCe kejleer nw, Jen legce ueesieeW ceW Yeer (jcemJe) jceCe kejs, efpemekees ceQ jceCe kejelee ntb, Gme kees let Yeer (jcemJe)
jceCe keje, pees (Demces) nce ueesieeW kee (yevOeg) YeeF& nw, Jen (les) lesje Yeer nes, pees (jee) efJeeeefo Oevemecetn (lJes)
legPe ceW nw, Jen (ces) cegPe ceW Yeer nes, pees (leesle) peeveves ee kejves eesie (jee) efJeeeOeve cegPe ceW nw, mees legPe ceW Yeer
nes, (jee) legcnejer Deewj nceejer mece=ef nw, Jes meye kes megKe kes efuees neW~ Fme ekeej peeveles efveee kejles Jee Devegeve
kejles ngS legce (Jeeced) nce Deewj meye ueesie (jeemHees<esCe) Oeve keer Hegef mes keYeer (cee efJeeew<ce) Deueie ve
nesJeW22
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees meleefJeee, Oece& mes mebmkeej keer ngF& JeeCeer Jee
efMeuHeefJeee mes mebeeesie keer ngF& efyepegueer Deeefo efJeee kees meye ceveg<eeW kes efuees GHeosMe Jee enCe Deewj megKe-ogKe keer
JeJemLee kees Yeer legue ner peevekes meye Ssee& kees HejesHekeej ceW mebegkele kejvee eeefnes Deewj efkemeer ceveg<e kees Fme
ekeej kee JeJenej keYeer ve kejvee eeefnes efke efpememes efkemeer keer efJeee, Oeve Deeefo Ssee& keer neefve nesJes22
meceKe Fleme Jelme $eef<e~ JeeeqiJeegleew osJeles~ DeemleejHe*deqkeleMvo~ Heece mJej
Sleees keLecegHeeesie keee& FlegHeefoMeles
Fve oesveeW kee efkeme ekeej GHeeesie kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
elegLeexOeee
185
aj.
org
meceKes osNJee efOeNee meb oef#eCeeesNe#eNmee~

cee ceNDeeeg ecees<eerNceexDeNnb leJe JeerNjb efJeoseN leJe osefJe meNvefMe23
meced~ DeNKesN~ osNJee~ efOeNee~ meced~ oef#eCeee~ GNe#eNmeslege#emee~ cee~ cesN~ Deeeg~ e~ ceesN<eerN~ ceesFefleN
cees~ DeNnced~ leJe~ JeerNjced~ efJeNosNeN~ leJe~ osefJeN~ mebMeerefle meNcedefMe23
the
ary
as
am
HeoeLe&-(meced) meceieLex (DeKes) ekeLeeeefce~ De$e JeleesveelcevesHeob ue[Lex ueg*d e (osJee)

osoerHeceeveee (efOeee) e%eee kece&Cee Jee (meced) SkeerYeeJes (oef#eCeee) %eevemeeefOekeee%eeveveeefMekeee e (Ge#emee)
G yeng e#ees Jekeleb Jeeveb oMe&veb Jee emeemleee (cee) efve<esOes (ces) cece (Deeeg) peerJeveced (e) efeeeeesies (cees<eer)
ceg<Ceereeled KeC[esled~ De$e efue*Lex ueg*d (cees) efveJeejCes (Denced) meJe&ef eeb esHmeg (leJe) meJe&mego (Jeerjced) efJeeevleb
peveced (efJeose) Deveeesve efJevose~ De$e Jee voeefme meJex efJeOeees YeJeefvle~ [Dee0Yee0Jee01.4.9] Fefle vegceYeeJe~
De$eeJeweekejCesve cenerOejsCe Yeevlee efJeodue=ueeYe Fleme Jeleesve legoeefoYe Meeleesve efueef* HeefceleMegb
JeeKeeleced~ kegle? efJeodue= Oeelees mJele SJe legoeefolJeb Jee&les (leJe) lemee (osefJe) efoJeiegCeweJf e&jepeceeveeee~ De$e
DeLee&efYekelesefJe&HeefjCeece~ [Dee0Yee0Jee01.3.9] Fefle efJeYekelesefJe&HeefjCeece (mebMe) meceereerveb ioMe&veb eeqmceved
JeJenejs leeqmceved~ Deeb cev$eMele0(3.3.1.12) JeeKeele23
DevJee-ns efJevceveg<e! eLeenb oef#eCeeese#emee osJee efOeee leJe osefJe lemee efoJeiegCeweJf e&jepeceeveeee
Jeeees efJeeglees Jee mebefMe peerJeveb meceKes, mee ces ceceeegcee& ecees<eer KeC[veb ve kegee&oncesleeb meceKes eKeeleeb
kegee&ceveeesve leJe Jeerjb cees cee mebeJf eose, leLewJe lJecesleled meJe&ceeeee&veeesveeefHe cece Jeerjb e cee mebefJevomJe23
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ew MegeYeeb kece&e%eeYeeb JeeeqiJeegef eeb mebie=e peerJeveb
JeOe&ef elJee efJeeeefomeodiegCes<eg Jeerjeved mecHeee meoe megKeefeleJeced23
HeoeLe&-ns efJeved ceveg<e! pewmes (Denced) ceQ (oef#eCeee) %eevemeeOeke De%eeveveeMeke (Ge#emee) yengle eke
Jeeve Jee oMe&veegkele (osJee) osoerHeceeve (efOeee) e%ee Jee kece& mes (leJe) Gme (osefJe) meJeexlke= iegCeeW mes egkele JeeCeer
Jee efyepegueer kes (mebefMe) Des ekeej osKeves eesie JeJenej ceW peerJeve kees (meceKes) keLeve mes eke kejlee ntb Jen
(ces) cesjs (Deeeg) peerJeve kees (cee ecees<eer) veeMe ve kejs, Gmekees ceQ DeefJeee mes ve ve keb (leJe) ns meye kes efce$e!
Deveee mes DeeHekes (Jeerjced) MetjJeerj kees (cees mebefJeose) eeHle ve nesTb, Jewmes ner let Yeer HetJeexkele meye kejkes Deveee mes
cesjs MetjJeerjeW kees eeHle cele nes23
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eesie nw efke Meg kece& Jee e%ee mes JeeCeer Jee
efyepegueer keer efJeee kees enCe kej Gcej kees ye{e Deewj efJeeeefo Gece-Gece iegCeeW ceW DeHeves mevleeve Deewj JeerjeW kees
mecHeeove kejkes meoe megKeer jnW23
S<e le Fleme Jelme $eef<e~ e%ees osJelee~ HetJe&me yeeeer peieleer vo~ efve<eeo mJej Devleme
oMee#ejme eepeg<eer He*deqkeleMvo~ Heece mJej
eEke eefleHeeoveee efpe%eemegefJe&og<e He=sefolegHeefoMeles
186
epegJexoYee<es
aj.
org
efkemekes eefleHeeove kes efuees %eeve keer Fe kejvesneje efJeeveeW kees Hets, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nw
SN<e les ieeeN$ees YeeNieFefle cesN meesceee yetleeosN<e lesN $ewgYees YeeNieFefle cesN meesceee yetleeosN<e lesN
peeielees YeeNieFefle cesN meesceee yetleevoesveeNceeveeN: meeceepesefle cesN meesceee yetleeoemceeNkeesefme
MegemlesN eees efJeNefelemlJeeN efJeefevJevleg24
SN<e~ lesN~ ieeNeN$e~ YeeNie~ Fefle~ cesN~ meesceee~ yetleeNled~ SN<e~ lesN~ $ewgY e~ $ewmlegYeN Fefle $ewmlegY e~ YeeNie~ Fefle~
cesN~ meesceee~ yetleeNle~ SN<e~ lesN~ peeiele~ YeeNie~ Fefle~ cesN~ meesceee~ yetleeNled~ NvoesvN eeNceeveeNefceefle voveeNceeveeced~
meeceepeNefceefleN meecedjepeced~ ieNN~ Fefle~ cesN~ meesceee~ yetleeNled~ DeeNmceeNke~ DeNefmeN~ Mege~ lesN~ ee~ efJeNefeleN Fefle
efJeNefele~ lJeeN~ efJe~ efeNvJeNvleg24
the
ary
as
am
HeoeLe&-(S<e) ele#e (les) leJe (ieee$e) ieee$eereieeLeesme me~ meesmeeefoefjeflevome eieeLes<eg~

(Dee04.2.55) Devesve eieeLeefJe<ees elee (Yeeie) mesJeveere (Fefle) ekeejeLex (ces) ceeced (meesceee)
HeoeLe&eJf eeemecHeeokeee (yetleeled) yeJeerleg (S<e) ees efJe%eelegb eesie me (les) leJe ($ewgYe) ef$egHed eieeLeesme me
(Yeeie) DebMe (Fefle) ekeejs (ces) ceeced (meesceee) GecejmemecHeeokeee (yetleeled) yeJeerleg (S<e) eeskelegcen& (les)
leJe (peeiele) peieleer eieeLeesme me (Yeeie) mJeerkee&gcen& (Fefle) ekeejeLex (ces) ceeced (meesceee)
HeoeLe&eJf eeemJeerkeejkeee (yetleeled) GHeefoMeleg (voesveeceeveeced) eeefve vomeecegeq<Ceieeoerveeb veeceeefve les<eeced~ De$e
DevemevleeVe0~ (Dee05.4.103) Fefle met$esCe meeceemeevleed elee (meeceepeced) meceeepevles ekeeMevles les meceepees
jepeevemles<eeb YeeJe kece& Jee leled (ie) eeHvegenf eeHee Jee (Fefle) ekeejs (ces) ceeced (meesceee) Ssee&egkeleee
jepeee (yetleeled) yeJeerleg (Deemceeke) eesmceekeceecegHeoseefOeHeefle me (Deefme) Jee&mes (Mege) HeefJe$e
HeefJe$ekeejkees Jee (les) leJe (ee) enerlegb eesie (efJeefele) efJeefJeOeefJeeeMegYeiegCeOeveeefoefYeefele mebegkele (lJee) lJeeb
leb Jee (efJe) efJeefJeOeeLex (efevJevleg) JeOe&evleg~ De$eevleie&lees CeLe&~ Deeb cev$e (Mele0(3.3.2.4-8)
JeeKeele24
DevJee-ns efJebmlJeb efJeebmeb eefle keesme e%eme ieee$ees Yeeieesmleerelf e He=, me efJeeved les
leJew<eesecemleerefle ces ceeb meesceeewleb yetleeod yeJeerletHeefoMeleg~ keesme e%eme $ewgYees Yeeieesmleerefle lJeb He=, me les
leJew<eesecemleerefle mece#es KeuJesleb ces ceeb meesceee yetleeled~ keesme e%eme peeielees Yeeieesmleerefle lJeb He=, me les
leJew<eesecemleerefle eefmeewleb meesceee ces ceeb yetleeled~ eLee YeJeebMvoesveeceeveecegeq<Ceieeoerveeb vomeeb ceOes
eefleHeeefoleme e%emeesHeosMes meeceepeb ieleg, leLewJewles<eecesveb meesceee ces ceeb yetleeled~ emlJeceemceeke Megeesefme
lemceeled les leJeenb efJeefelees eeeseqmce, lJeb ceeb meJezjls ewefJe&efevegenf , Denb lJeeb efJeefeveescesJe, meesefHe meJex lJeecesleb e%eb ceeb
e efJeefevJevleg JeOe&evleg24
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ee efJee He=dJee meJee& efJeee mebie=erjved~ efJeebme
KeuJeslee mebeenevleg, HejmHejcevegeeeevegeenkeYeeJesve Jeeqe&lJee meJex Je=e
f b eeHe eeJeeqe&jepeb mesJesjefVeefle24
elegLeexOeee
187
as
am
aj.
org
HeoeLe&-ns efJeved! let keewve Fme e%e kee (ieee$e) JesomLe ieee$eer voegkele cev$eeW kes mecetneW mes eefleHeeefole
(Yeeie) mesJeves eesie Yeeie nw, (Fefle) Fme ekeej efJeeved mes Het~ pewmes Jen efJeeved (les) legPe kees Gme e%e kee en
ele#e Yeeie nw, (Fefle) Fmeer ekeej mes (meesceee) HeoeLe&efJeee mecHeeove kejves Jeeues (ces) cesjs efuees (yetleele) kens~ let
keewve Fme e%e kee ($ewgYe) ef$egHed vo mes eefleHeeefole (Yeeie) Yeeie nw, (Fefle) Fmeer ekeej efJeeved mes Het~ pewmes Jen
(les) legPekees Gme e%e kee (S<e) en Yeeie nw, (Fefle) Fmeer ekeej ele#elee mes meceeOeeve (meesceee) Gece jme kes
mecHeeove kejves Jeeues (ces) cesjs efuees (yetleeled) kens~ let keewve Fme e%e kee (peeiele) peieleer vo mes keefLele (Yeeie)
DeMeb nw, (Fefle) Fme ekeej DeeHle mes Het~ pewmes Jen (les) legPe kees Gme e%e kee (S<e) en eefme Yeeie nw, (Fefle)
Fmeer ekeej (meesceee) HeoeLe&efJeee kees mecHeeove kejves Jeeues (ces) cesjs efuees Gej (yetleeled) kens~ pewmes DeeHe
(voesveeceeveeced) Geq<Ceked Deeefo voeW kes ceOe ceW kens ngS e%e kes GHeosMe ceW (meeceepeced) Yeues ekeej jepe kees
(ie) eeHle nes (Fefle) Fmeer ekeej (meesceee) Ssee&egkele (ces) cesjs efuees meeJe&Yeewce jepe keer eeeqHle nesves kee GHeee
(yetleeled) keefnes Deewj efpeme keejCe DeeHe (Deemceekee) nce ueesieeW kees (Mege) HeefJe$e kejves Jeeues GHeosMeke (Deefme)
nQ, Jewmes ceQ (les) DeeHekes (ee) enCe kejves eesie (efJeefele) Gece-Gece Oeveeefo Je Deewj iegCeeW mes mebegkele efMe<e
ntb~ DeeHe cegPekees meye iegCeeW mes ye{eFes, Fme keejCe ceQ (lJee) DeeHekees Je=efegkele kejlee ntb Deewj meye ceveg<e (lJee)
DeeHe Jee Fme e%e leLee cegPekees (efJeefevJevleg) Je=e
f egkele kejW24
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<e ueesie efJeeveeW mes Hetkej meye efJeeeDeeW kee enCe
kejW leLee efJeeved ueesie Fve efJeeeDeeW kee eLeeJeled enCe kejeJeW~ HejmHej Devegen kejves Jee kejeves mes meye Je=e
f eeW kees
eeHle neskej efJeee Deewj eeJeeqe& Deeefo jepe kees mesJeve kejW24
DeefYe leefceleme Jelme $eef<e~ meefJelee osJelee~ HetJe&me efJejed yeeeer peieleer vo~ efve<eeo mJej
megelegefjlegejme efvee=oe<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
HegvejerejjepemeYeeepeeiegCee GHeefoMevles
the
ary
efHej Deieues cev$e ceW F&ej, jepemeYee Deewj epee kes iegCeeW kee GHeosMe efkeee nw
DeNefYe leb osNJe meefJeNleejceesNCees keNefJeelegceee&efce meNlemeJe jlveNOeeceNefYe efeNeb ceNeEle keNefJeced~
TNOJee& emeeNceefleNYee&DeefoegleNled meJeerceefveN efnjCeHeeefCejefceceerle megeleg ke=Hee mJe~ eNpeeYemlJee
eNpeemlJeevegeeCevleg eNpeemlJecevegeeefCeefn25
DeNefYe~ leced~ osNJeced~ meNefJeNleejced~ DeesCees~ keNefJeelegefceefle keNefJeelegced~ Deee&efce~ meNlemeJeNefceefle meNlemeJeced~
jlveNOeeefceefle jlveNOeeced~ DeNefYe~ efeNeced~ ceNefleced~ keNefJeced~ TNOJee&~ eme~ DeNceefle~ Yee~ Deefoegleled~ meJeerceefve~
efnjCeHeeefCeNefjefleN efnjCeHeeefCe~ DeNefceNceerNleN~ megelegefjefle megeleg~ ke=Hee~ mJeNefjefleN mJe~ eNpeeYeN Fefle eNpeeYe~ lJeeN~
eNpee Fefle eNpee~ lJeeN~ DeNvegeeCeNeqvlJelevegeeCevleg~ eNpee Fefle eNpee~ lJeced~ DeNvegeeefCeNnerlevegeeefCeefn25
HeoeLe&-(DeefYe) DeeefYecegKes (leced) peieoerejb jepemeYeemLepevemecetnb Jee (osJeced) megKeoeleejced

(meefJeleejced) osJeeveeceiveeoerveeb jmeeveeb Jee emeefJeleejced (DeesCees) eeJeeHe=efLeJees~ DeesCeesefjefle eeJeeHe=efLeJeerveecemeg
188
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Heefleced~ (efveIeb03.30) (keefJeelegced) keefJe meJe&%ee mekeueefJeeeegkelee eleg e%ee kece& eceoMe&veb Jee eme leced~
keefJe eevleoMe&vees YeJeefle keJelesJee&~ (efve012.13) (Deee&efce) Hetpeeeefce (melemeJeced) meleb meJe Ssee peiee
eeqmceved eme Jee leced (jlveOeeced) ees jlveeefve jceCeereeefve efJe%eeveeefve nerjkeeoerefve YegJeveeefve Jee oOeeleerelf e leced (DeefYe)
DeeefYecegKes (efeeced) e eerCeeefle leced (ceefleced) ees JesoeefoMeeweJf e&efe ceveles leced (keefJeced) JesoefJeeeee GHeosejb
efveefceeb Jee (TOJee&) Glke=e (eme) meefeoevevomJeHeme MegYeiegCeegkeleme Jee (Deceefle) Heced~ Deceefleefjefle
Heveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.7) (Yee) ees Yeeefle ekeeMeles me (Deefoegleled) ekeeefMeleJeeved, ekeeMeeefle Jee
(meJeerceefve) e meteles mebmeejmleeqmceved (efnjCeHeeefCe) efnjCeeefve peesleeRef<e metee&oerevf e megJeCee&oerevf e Jee HeeCeew JeJenejs
eme me~ peesefleefn& efnjCeced~ (Mele04.3.4.21) Fefle eceeCesve efnjCeMeyosve peesefle<ees enCeced (Deefceceerle)
efveefce&leJeeved efveefce&ceerles Jee (megeleg) MeesYeve eleg e%ee kece& Jee eme me (ke=Hee) keCee (mJe) megKeceeefoleb Jee~
mJejeefolees YeJeefle me Sveeefve meejeefle~ (efve05.4) (epeeYe) GlHeVeeYe me=efYe (lJee) lJeeced (epee)
ceveg<eeefome=e (lJee) lJeeced (DevegeeCevleg) DeeegYe&geleeced (epee) peielmLee (lJeced) Deeb Jee (DevegeeefCeefn)
peerJeleesvegpeerJeveb Oej Oejefle Jee~ Deeb cev$e (Mele0(3.3.2.12-19) JeeKeele25
DevJee-ns Hejceelceved meYeeOe#e epeeHeg<e! Jeenb eme meJeercevetOJee&ceefleYee& Deefoegleled ke=Hee mJe megKeb
kejesefle~ ees efnjCeHeeefCe megeleg mJejefceceerleeefoleb Jee efveefce&leJeeved~ leceesCees meefJeleejb keefJeelegb jlveOeeb efeeb ceeEle
keeEJe osJeb lJee lJeeb epeeYeesYeee&ecf e leb lJeeb epee DevegeeCevleg, ke=Heee lJeb epee DevegeeefCeefn25
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ ceveg<ew meJe&peielegefve&jekeejme JeeefHeve meJe&Meeqkelecele
meeqeoevevoeefoue#eCeme Hejcesejme epeeHeeuevelelHejme meYeeHelesOee&efce&keme JewJeeee& efveleb kee&Jee, veelees efYeVeme
kemeefeled~ efJeef epeemLeeveeb megKeeewles<eeb mlegefleeeLe&veesHeosMee efveleb keeee&~ ele meJee& epeemleoe%eevegketuee meoe
Jee&js ved~ eLee eeCes meJex<eeb peerJeeveeb eereflejefmle, leLee Hejceelceeefo<JeefHe keees&efle25
HeoeLe&-ceQ (eme) efpeme meeqeoevevoeefoue#eCeegkele Hejcesej, Oeeefce&ke meYeeHeefle Deewj epeepeve kes
(meJeerceefve) GlHeVe ngS mebmeej ceW (TOJee&) Gece (Deceefle) mJeHe (Yee) ekeeMeceeve (Deefoegleled) ekeeefMele ngDee
nw~ efpemekeer (ke=Hee) keCee (mJe) megKe kees kejleer nw, (efnjCeHeeefCe) efpemeves metee&efo peesefle JeJenej ceW Gece
iegCe keceeX kees egkele efkeee nes, (megeleg) efpeme Gece e%ee Jee kece&egkele F&ej, meYee-mJeeceer Deewj epeepeve ves (mJe)
mete& Deewj megKe kees (Deefceceerle) mLeeefHele efkeee nes (leced) Gme (DeesCees) eeJeeHe=efLeJeer Jee (meefJeleejced) Deeqive
Deeefo kees GlHeVe Deewj mebeeesie kejves leLee (keefJeelegced) meJe&%e Jee eevleoMe&ve (jlveOeeced) jceCeere jlveeW kees OeejCe
kejves (melemeJeced) mele Ssee&egkele (efeeced) eerelf ekeejke (ceefleced) Jesoeefo Mee Jee efJeeveeW kes ceeveves eesie
(keefJeced) JesoefJeee kee GHeosMe kejves leLee (osJeced) megKe osves Jeeues Hejcesej, meYeeOe#e Deewj epeepeve kee (Deee&efce)
Hetpeve kejlee nbt Jee efpeme (lJee) DeeHekees (epeeYe) GlHeVe ngF& me=ef mes Hetepf ele kejlee ntb~ Gme DeeHe keer me=ef ceW
(epee) ceveg<e Deeefo (DevegeeCevleg) Deeeg kee Yeesie kejW (lJeced) Deewj DeeHe ke=Hee kejkes (epee) epee kes THej peerJeeW
kes Devegketue (DevegeeefCeefn) Devegen keerefpees25
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ ceveg<eeW kees meye peieled kes GlHeVe kejves Jeeues efvejekej, meJe&JeeHeer,
meJe&Meeqkeleceeved, meeqeoevevoeefo ue#eCeegkele Hejcesej, Oeeefce&ke meYeeHeefle Deewj epeepeve mecetn ner kee melkeej kejvee
elegLeexOeee
189
aj.
org
eeefnes, Gvemes efYeVe Deewj efkemeer kee veneR~ efJeeved ceveg<eeW kees eesie nw efke epee-Heg<eeW kes megKe kes efuees Fme Hejcesej
keer mlegefle eeLe&veesHeemevee Deewj es meYeeHeefle leLee Oeeefce&ke epeepeve kes melkeej kee GHeosMe efvele kejW, efpememes meye
ceveg<e Gvekeer Dee%ee kes Devegketue meoe Jee&les jnW Deewj pewmes eeCe ceW meye peerJeeW keer eerefle nesleer nw, Jewmes HetJeexkele
Hejcesej Deeefo cesb Yeer Delevle esce kejW25
Mege lJesleme Jelme $eef<e~ e%ees osJelee~ Yegjiyeeeer He*deqkeleMvo~ Heece mJej
ceveg<ew eEke ke=lJee e%e meeOeveere FlegHeefoMeles
ceveg<eeW kees keee-keee meeOeve kejkes e%e kees efme kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e
ceW efkeee nw
am
Megeb lJee MegesCe eerCeeefce eNvb eNvsCeeNce=leceNce=lesve~ meNices lesN ieesjmces les eNveefCeN
leHememleNvetjefme eNpeeHelesNJe&Ce& HejcesCe HeNMegvee eeremes meneHeesN<eb Heg<eseced26
Megeced~ lJeeN~ MegesCe~ eerNCeeNefceN~ eNvced~ eNvsCe~ DeNce=leced~ DeNce=lesve~ meNices~ lesN~ iees~ DeNmces FleNmces~ lesN~
eNveefCe~ leHeme~ leNvet~ DeNefmeN~ eNpeeHelesNefjefle eNpeeHeles~ JeCe&~ HeNjcesCe~ HeNMegvee~ eerNeNmesN~ meNnNeNHeesN<eefceefle
meneHeesN<eced~ Heg<esNeNced26
the
ary
as
HeoeLe&-(Megeced) Megefkeejkeced (lJee) leb efeeeceeb e%eced (MegesCe) MegYeeJesve (eerCeeefce) ie=eefce
(evced) megJeCe&ced~ evefceefle efnjCeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.2) (evsCe) megJeCexve (Dece=leced) cees#emegKeced
(Dece=lesve) veeMejefnlesve efJe%eevesve (meices) ieleerefle icee He=efLeJeer leee men Jee&les leeqmceved e%es~ icesefle He=efLeJeerveecemeg
Heefleced~ (efveIeb01.1) (les) leJe (iees) He=efLeJee mekeeMeeled (Demces) DemceYeced (les) leJe mekeeMeeled (eveefCe)
kee_eveeoerved Oeeletved (leHeme) Oecee&vegevemeeivesmleeHememe Jee (levet) Mejerjced (Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e Jelee
(epeeHeles) epeeveeb Heefle Heeuevensleg mete&mleme (JeCe&) Jejerlegb eesie (HejcesCe) eke=sve (HeMegvee) JeJelesve
efJeeerlesve ieJeeefovee (eeremes) eereles (meneHees<eced) DemebKeeleHegefced (Heg<eseced) Heges YeJeseced~ Deeb cev$e
DevJee-Denb meices ee leHememlevetjmeefmle, e HeMegvee epeeHelesJe&Ce& eeremes eereles, leb meneHees<eb Heg<eseced~
ns efJeved! eeefve les leJe emee iees mekeeMeeeveCeglHeVeeefve meefvle, leevemces DemceYeceefHe mevleg~ Denb HejcesCe MegesCe
eb Megeb e%eb evsCe evcece=lesveece=leb e eerCeeefce, lJee leb lJeceefHe eerCeerefn26
YeeJeeLe&-cevegg<ew MejerjceveesJeeiOevesve HejcesejesHeemeveeefoue#eCeb e%eb melelecevegeeemebKeeleeleguee Hegef
eeHleJee26
HeoeLe&-pewmes (meices) He=efLeJeer kes meeLe Jee&ceeve e%e ceW (leHeme) eleeHeegkele Deeqive Jee leHemJeer DeLee&led
Oecee&lcee efJeeved kee (levet) Mejerj (Deefme) nw, Gmekees efMeuHeefJeee Jee meleesHeosMe keer efmeef kes DeLe& (HeMegvee)
efJeee efkees ngS ieew Deeefo HeMegDeeW kejkes Oeve Deeefo meeceeer mes enCe kejkes (epeeHeles) epee kes Heeuevensleg mete& kee
(JeCe&) mJeerkeej kejves eesie lespe (eeremes) ee neslee nw, Gme (meneHees<eced) DemebKeele Hegef kees eeHle neskes ceQ
(Heg<eseced) Heg nesTb~ ns efJeved ceveg<e! pees (les) DeeHekees (iees) He=efLeJeer kes jepe kes mekeeMe mes (eveefCe) megJeCe&
190
epegJexoYee<es
aj.
org
Deeefo Oeeleg eeHle nQ, Jes (Demces) nce ueesieeW kes efuees Yeer neW, pewmes ceQ (HejcesCe) Gece (MegesCe) Meg YeeJe mes
(Megeced) Megefkeejke e%e (evsCe) megJeCe& mes (evced) megJeCe& Deewj (Dece=lesve) veeMejefnle efJe%eeve mes (Dece=leced)
cees#emegKe kees (eerCeeefce) enCe kejlee nBt, Jewmes let Yeer (lJee) Gmekees enCe kej26
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke Mejerj, ceve, JeeCeer Deewj Oeve mes Hejcesej keer GHeemevee Deeefo ue#eCeegkele
e%e kee efvejvlej Devegeve kejkes DemebKeele Delegue Hegef kees eeHle kejW26
efce$ees ve Fleme Jelme $eef<e~ efJeeved osJelee~ Yegefjiyeeeer He*deqkeleMvo~ Heece mJej
ceveg<ewefJe&og<ee men efJeog<ewlewe keLeb Jeefe&leJeefceleHegefoMeles
ceveg<eeW kees efJeeved ceveg<e kes meeLe Deewj efJeeved kees meye ceveg<eeW kes mebie kewmes Jee&vee eeefnes, Fme
am
efceN$ees veNSefnN megefce$eOeNFvmeesNceeefJeMeN oef#eCecegMeVegMevle meesNve meesNveced~ mJeeveN

YeepeeejsN yecYeejsN nmleN megnmleN ke=MeeveJesNles Je meesceNeeCeeNmleeved j#eOJeNb cee Jees oYeved27
efceN$e~ veN~ Dee~ FNefnN~ megefce$eOeN FefleN megefce$eOe~ Fvme~ GNced~ Dee~ efJeNMeN~ oef#eCeced~ GNMeved~ GNMevleced~
meesNve~ meesNveced~ mJeeve~ Yeepe~ Deejs~ yecYeejs~ nmle~ megnNmlesefleN megnmle~ ke=MeeveesNFefleN ke=Meevees~ SNles~ JeN~
meesNceNeeCeeN Fefle meesceNeeCee~ leeved~ j#eNOJeNced~ cee~ JeN~ oNYeNved27
the
ary
as
HeoeLe&-(efce$e) megled meved (ve) Demceeved (Dee) Deeieceves (Fefn) eeHvegenf (megefce$eOe) e MeesYeveeefve
efce$eeefCe oOeeefle me (Fvme) meYeeeOe#eme efJeog<e (Gced) yeeeoveb mJeerkejCeb Jee (Dee) mecevleeled (efJeMe)
(oef#eCeced) Geceeb oef#eCeYeeieced (GMeved) keeceeved (GMevleced) keeceevleced (meesve) megKekeejke (meesveced)
megKeced~ meesveefceefle megKeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.6) (mJeeve) mJevelegHeefoMeefle emlelmecyegew (Yeepe) ees Yeepeles
ekeeMeles lelmecyegew (De*dIeejs) De*dIeme uemeeefj Me$egmlelmecyegew (yecYeejs) yevOeeveeb megefJeeejefvejesOekeeveeb
Me$egmlelmecyegew~ De$e JeCe&Jeleesve Oeme Ye (nmle) nmeefvle emeVee YeJeefvle emceeled lelmecyegew (megnmle) MeesYevee
nmleefeee eme lelmecyegew (ke=Meevees) ogeved ke=Meefle lelmecyegew (Sles) meJex Oeeefce&kee epeemLee Ye=lee Jee (Je)
eg<ceeved (meesceeeCee) es meesceevegeceeved HeoeLee&ved eerCeefvle les (leeved) meJee&ved (j#eOJeced) meleleb Heeueele~ De$e
JelesveelcevesHeoced (cee) efve<esOes (Je) eg<ceeved (oYeved) eEnmeseg~ De$e Jeleees efue*Lex ue*d e~ Deeb cev$e
DevJee-ns mJeeve Yeepee*dIeejs yecYeejs nmle megnmle ke=Meevees meYeeeOe#e megefce$eOees efce$e meesve GMeBmlJeb
veesmceevesenf , oef#eCecegcegMevleb meesveceeefJeMe~ ns ceveg<ee! Sle Fvme efJeog<e meesceeeCee ceveg<ee Jees eg<ceeved j#evleg,
etecesleeved j#eOJeced~ eLee leeved meJee&ved Jees eg<ceeved Me$eJees cee oYeved eEnefmeleejes ve YeJesegmleLewJe HejmHejb mebeerlee
efceefuelJeevegseced27
YeeJeeLe&-jepeepeeHeg<ew HejmHejb eerleesHekeejs Oecex JeJenejs e Jeefe&lJee Me$etved efveJeeee&efJeeevOekeejb
efJeveeMe eeJeeqe&jepeb eMeemeevevos meoe mLeeleJeced27
HeoeLe&- ns (mJeeve) GHeosMe kejves (Yeepe) ekeeMe kees eeHle nesves (De*dIeejs) ue kes Me$eg (yecYeejs)
elegLeexOeee
191
am
aj.
org
efJeeej-efJejeseOf eeeW kes Me$eg (nmle) emeVe (megnmle) Des ekeej nmleefeee kees peeveves Deewj (ke=Meevees) ogeW kees ke=Me
kejves (megefce$eOe) Gece efce$eeW kees OeejCe kejves (efce$e) meye kes efce$e (meesve) megKe keer (GMeved) keecevee kejves nejs
meYeeOe#e! DeeHe (ve) nce ueesieeW kees (Dee Fefn) Des ekeej eeHle ntefpees leLee (oef#eCeced) Gece Deegkele
(Gced) yengle Gece HeoeLeeX mes egkele Jee mJeerkeej kejves eesie (GMevleced) keecevee kejves eesie (meesveced) megKe kees
(DeeefJeMe) eJesMe keerepf ees~ ns meYeeOe#ees! (Sles) pees (Fvme) Hejcewee&egkele meYeeOe#e efJeeved kes (meesceeeCee)
meesce DeLee&led Gece HeoeLeeX kee ee kejves nejs epee Deewj Ye=le Deeefo ceveg<e (Je) legce ueesieeW keer j#ee kejW Deewj DeeHe
ueesie Yeer Gvekeer (j#eOJeced) j#ee meoe efkeee kejes~ pewmes Jes Me$eg ueesie (leeved) Gve (Je) legce ueesieeW keer eEnmee kejves ceW
meceLe& (cee oYeved) ve neW, Jewmes ner meceked eerelf e mes HejmHej efceue kes Jeeex27
YeeJeeLe&-jepe Deewj epeeHeg<eeW kees Gefele nw efke HejmHej eerefle, GHekeej Deewj Oece&egkele JeJenej ceW
eLeeJeled Jee&, Me$egDeeW kee efveJeejCe, DeefJeee Jee DeveeeHe DevOekeej kee veeMe Deewj eeJeefe& jepe Deeefo kee Heeueve
kejkes meoe Deevevo ceW jnsb27
Heefj ceeive Fleme Jelme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ HetJee&&me meecveer ye=nleer vo~ ceOece mJej~
Geje&me meecvegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
meJezce&veg<ew meJex<eg kee&Jes<eg MegYekecee&vegeves<eg Hejcesej meoe eeLe&veere FlegHeefoMeles

meye ceveg<eeW kees Gefele nw efke meye kejves eesie Gece keceeX kes DeejcYe, ceOe Deewj efme nesves Hej
Hejcesej keer eeLe&vee meoe efkeee kejsb, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
Heefj ceeivesN ogeefjleeod yeeOeNmJee ceeN megeefjles Yepe~

Goeeg<ee mJeeNeg<eesomLeeceNce=leeNB2Deveg28
the
ary
Heefj~ ceeN~ DeNivesN~ ogeefjleeNefoefleN ogeefjleeled~ yeeNOeNmJeN~ Dee~ ceeN~ megeefjleN FefleN megeefjles~ YeNpeN~ Gled~ Deeeg<ee~
mJeeNeg<esefle megDeeNeg<ee~ Gled~ DeNmLeeNced~ DeNce=leeved~ Deveg28
HeoeLe&-(Heefj) meJe&le (cee) ceeced (Deives) efJe%eevemJeHe oeeuees peieoerej! (ogeefjleeled) ogeejCeeled
(yeeOemJe) efveJee&e (Dee) mecevleeled (cee) ceeced (megeefjles) eeqmceved MeesYeveeefve eefjleeefve, Oecex JeJenejs, leeqmceved
(Yepe) mLeeHee (Gled) DeefHe (Deeeg<ee) peerJevesve (mJeeeg<ee) MeesYeveceeegpeeaJeveb eeCeOeejCeb eeqmceBmlesve men (Gled) Glke=s
(DemLeeced) efleseced (Dece=leeved) eeHlecees#eeved meosneved efJeieleosneved Jee efJeog<ees cegkeleevevoevegeceeved Yeesieeved Jee (Deveg)
Deevegketues~ Deeb cev$e (Mele0(3.3.13-14) JeeKeele28
DevJee-ns Deives peieoerej! lJeb ke=Heee esve kece&Ceenb mJeeeg<eeeg<eece=leeved eeHlecees#eeved meosneved
efJeieleosneved Jee efJeog<eesce=leelceYeesieeved JeesomLeeceglke=leee eeHegveece, lesve cee ceeb mebeespe ogeefjleeod GodyeeOemJe
He=Leked keg, He=Leked ke=lJee cee ceeb megeefjlesvJeeYepe28
YeeJeeLe&-ceveg<ewjOece&leeieee Oece&enCeee meleYeeJesve eeefLe&leeseb Hejceelcee eLewleeveOecee&od efJeeespe Oecex
mee eJee&eefle, leLewJe mJewjefHe eeJeppeerJeveb leeJelmeJe Oecee&ejCes veerlJee mebmeejcegeqkelemegKeeefve mesJeveereeefve28
HeoeLe&-ns (Deives) peieoerej! DeeHe ke=Hee kejkes efpeme kece& mes ceQ (mJeeeg<ee) GeceleeHetJe&ke eeCe OeejCe
192
epegJexoYee<es
aj.
org
kejves Jeeues (Deeeg<ee) peerJeve mes (Dece=leeved) peerJevecegkele Deewj cees#e kees eeHle ngS efJeeved Jee cees#eHeer DeevevoeW kees
(GomLeeced) Des ekeej eeHle nesTB, Gmemes (cee) cegPekees mebegkele kejkes (ogeefjleeled) ogeejCe mes (GodyeeOemJe)
He=Leked kejkes (cee) cegPekees (megeefjles) Gece-Gece Oecee&ejCeegkele JeJenej ceW (DevJeeYepe) Des ekeej mLeeHeve
keerefpees28
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke DeOece& kes es[ves Deewj Oece& kes enCe kejves kes efuees mele esce mes eeLe&vee
kejW, keeeWefke eeLe&vee efkeee ngDee Hejceelcee MeerIe DeOeceeX mes g[e kej Oece& ceW eJe=e kej oslee nw, Hejvleg meye ceveg<eeW
kees en kejvee DeJeMe nw efke peye leke peerJeve nw, leye leke Oecee&ejCe ner ceW jnkej mebmeej Jee cees#eHeer megKeeW kees
meye ekeej mes mesJeve kejW28
eefle HevLeeefceleme Jelme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve me efkeceLe eeLe&veere FlegHeefoMeles
am
efHej Gme Hejcesej keer eeLe&vee efkemeefuees kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
eefleN HevLeeceHeeefn mJeefmleNieecevesNnmeced~ esveN efJeeeN Heefj ef<ees Je=Ceeqkele efJeNvolesN JeNmeg29
eefle~ HevLeeced~ DeNHeNeNefnN~ mJeNefmleNieeefceefle mJeefmleNieeced~ DeNvesNnmeced~ esve~ efJeee~ Heefj~ ef<e~ Je=Ceeqkele~
efJeNvoles~ Jemeg29
the
ary
as
HeoeLe&-(eefle) ele#es JeerHmeeeeb e (HevLeeced) ceeie ceeie&ced (DeHeeefn) eeHvegeece (mJeefleieeced) mJeefmle megKeb
ieefle esve leced~ De$e pevemeveKeve0~ (Dee03.2.67) Devesve efJed elee (Devesnmeced) DeefJeeceeveefve Snebemf e
nveveeefve eemcemleced~ De$e veef_e nve Sn e~ (GCee04.224) Devesveeeb efme (esve) ceeiexCe (efJeee) meJee& (Heefj)
meJe&le (ef<e) ef<eefvle DeeerCeeefvle eeYe Me$egmesveeYees ogKeefeeeYees Jee lee~ De$e ke=lees yengueced~
[Dee03.3.113] Fefle nsleew eqkeJeHed (Je=Ceeqkele) Jepe&eefle, De$eevleie&lees CeLe& (efJevoles) ueYeles (Jemeg) megKekeejkeb
Oeveced~ Deeb cev$e (Mele0(3.3.3.15-16) JeeKeele29
DevJee-ns peieoerejeives! lJeovegie=nerlee Heg<eeefLe&vees YetlJee Jeeb esve efJeeved efJeee ef<e HeefjJe=Ceeqkele Jemeg
efJeovles, lecevesnmeb mJeefmleieeb HevLeeb ceeie eleHeeefn ele#eleee JeeHlee eeHvegeece29
YeeJeeLe&-ceveg<ewx<eeefoleeieee efJeeeOeveeeHlees Oece&ceeie&ekeeMeeesejeeLe&vee Oece&efJelmesJee e efveleb
keeee&29
HeoeLe&-ns peieoerej! DeeHe kes Devegen mes egkele Heg<eeLeea neskej nce ueesie (esve) efpeme ceeie& mes efJeeved
ceveg<e (efJeee) meye (ef<e) Me$eg mesvee Jee ogKe osves Jeeueer YeesieefeeeDeeW kees (HeefjJe=Ceeqkele) meye ekeej mes otj
kejlee Deewj (Jemeg) megKe kejves Jeeues Oeve kees (efJevoles) eeHle neslee nw, Gme (Devesnmeced) eEnmeejefnle (mJeefmleieeced)
megKe HetJe&ke peeves eesie (HevLeeced) ceeie& kees (eleHeeefn) ele#e eeHle nesJeW29
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Gefele nw efke s<eeefo leeie, efJeeeefo Oeve keer eeeqHle Deewj Oece&ceeie& kes ekeeMe kes efuees
F&ej keer eeLe&vee, Oece& Deewj Oeeefce&ke efJeeveeW keer mesJee efvejvlej kejW29
elegLeexOeee
193
aj.
org
DeefoleemlJeiemeerleme Jelme $eef<e~ JeCees osJelee~ HetJe&me mJeje[d eepeg<eer ef$egHed vo~
DemleYveeefolevlemee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLesejmete&JeeegiegCee GHeefoMevles
Deieues cev$e ceW F&ej, mete& Deewj Jeeeg kes iegCeeW kee GHeosMe efkeee nw
DeefoleeNmlJeieNmeefolewN meoNDeemeero~
DemleYveeNod eeb Je=<eNYeesDeNvleefj# eNceefceceerle JeefjceeCecHe=efLeNJee~
DeemeeroNefeeN YegJeveeefve meNcee[d efJeeseeefveN JeCeme JeNleeefve30
am
Deefolee~ lJeked~ DeNefmeN~ Deefolew~ meo~ Dee~ meerNoN~ DemleYveeled~ eeced~ Je=<eNYe~ DeNvleefj#eced~ Deefceceerle~
JeNefjceeCeced~ He=efLeNJee~ Dee~ DeNmeerNoNled~ efJeee~ YegJeveeefve~ meNceeef[efle meNcedjed~ efJeee~ Fled~ leeefve~ JeCeme~
JeNleeefve30
the
ary
as
HeoeLe&-(Deefolee) He=efLeJeeos (lJeked) emlJeeefle mebJe=Ceeself e me (Deefme) Deefmle Jee, De$e He#es meJe&$e
Jelee (Deefolew) He=efLeJeeefome=es (meo) mLeeHeveced (Dee) mecevleeled (meero) meeoeefle Jee, De$e Jeleeesvleie&lees
CeLe&e (DemleYveeled) mleYveeefme, mleYveeefle Oejefle Jee~ De$e ue[Lex ue*d (eeced) metee&efokeb ekeeMeb Jee (Je=<eYe) es
(Devleefj#eced) DeJekeeMeced (Deefceceerle) efveefce&ceerles, De$eeefHe ue[Lex ue*d (JeefjceeCeced) Jejme YeeJeced (He=efLeJee)
Devleefj#emeeJekeeMeme ceOes~ He=efLeJeerlevleefj#eveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.3) (Dee) meJe&le (Demeeroled) meeoeefme,
meeoeleJemLeeHeeefle Jee (efJeee) meJee&efCe (YegJeveeefve) ueeskeeved (meceed) e meceeepeles me (efJeee) DeefKeueeefve
(Fled) SJe (leeefve) Sleeefve (JeCeme) Hejcesejme, mete&me, JeeeesJee& (Jeleeefve) Meerueeefve~ Deeb cev$e
DevJee-ns peieoerej! elees Je=<eYemlJeceefoleemlJeiemeefolew meo Deemeeroemeeoeefme, eecemleYveeled mleYveeefme
JeefjceeCecevleefj#eceefceceerle efveefce&ceer<es, meceed meved He=eLf eJee Devleefj#eme ceOes efJeee YegJeveeveemeerooemeeoeefme, Demceeled
leevesleeefve efJeee meJee&efCe JeCeme les leJesosJe Jeleeefve mevleerefle JeeceHeeefn efJepeeveereecesleske
ees Je=<eYe meceed meteex JeeegeeefoleemlJeiemeefmle mebJe=Ceesleefolew meod Deemeeroemeeoeefle, eecemleYveeled
mleYveeefle, JeefjceeCecevleefj#eceJekeeMeceefceceerle efveefce&ceerles, He=efLeJee Devleefj#eme ceOes efJeee YegJeveeveemeerooemeeoeefle,
leme leevesleeefve efJeee meJee&efCe JeCeme mete&me JeeeesesosJe Jeleeefve Meerueeefve JeeceHeenerefle efleere30
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ HetJe&mceevcev$eeod `DeHeeefn' Fefle HeocevegJee&les~ HejcesejmewJew<e mJeYeeJees eefoob
meJe&ceefYeJeeHe jeefelJee OejlesJeb mete&JeeJeesjefHe ekeeMeOeejCemJeYeeJeesefmle30
HeoeLe&-ns peieoerej! efpememes (Je=<eYe) es iegCeegkele (Deefolee) He=efLeJeer kes (lJeked) Deeeove kejves
Jeeues (Deefme) nQ, (Deefolew) He=efLeJeer Deeefo me=ef kes efuees (meo) mLeeHeve kejves eesie (Deemeero) JeJemLee kees
mLeeHeve kejles Jee (eeced) mete& Deeefo kees (Demlemveeled) OeejCe kejles (JeefjceeCeced) Delevle Gece (Devleefj#eced)
Devleefj#e kees (Deefceceerle) jeles Deewj (meceed) Des ekeej ekeeMe kees eeHle ngS meye kes DeefOeHeefle DeeHe (He=efLeJee)
194
epegJexoYee<es
am
aj.
org
Devleefj#e kes yeere ceW (efJeee) meye (YegJeveeefve) ueeskeeW kees (Deemeeroled) mLeeHeve kejles nes, Fmemes (leeefve) es (efJeee)
meye (JeCeme) es<He (les) DeeHekes (Fled) ner (Jeleeefve) mele mJeYeeJe Deewj kece& nQ, Ssmee nce ueesie (DeHeeefn)
peeveles nQ130
pees (Je=<eYe) Delegece (meceed) DeHeves DeeHe ekeeMeceeve mete& Deewj Jeeeg (Deefolee) He=efLeJeer Deeefo kes
(lJeked) Deeeove kejves Jeeues (Deefme) nQ, Jee (Deefolew) He=efLeJeer Deeefo me=ef kes efuees (meo) ueeskeeW kees (Deemeero)
mLeeHeve (eeced) ekeeMe kees (DemleYveeled) OeejCe (JeefjceeCeced) es (Devleefj#eced) DeekeeMe kees (Deefceceerle) jevee Deewj
(He=efLeJee) DeekeeMe kes ceOe ceW (efJeee) meye (YegJeveeefve) ueeskeeW kees (Deemeeroled) mLeeHeve kejles nQ, (leeefve) Jes
(efJeee) meye (les) Gme (JeCeme) mete& Deewj Jeeeg kes (Fled) ner (Jeleeefve) mJeYeeJe Deewj kece& nQ, Ssmee nce ueesie
(DeHeeefn) peeveles nQ230
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej Deewj HetJe& cev$e mes `DeHeeefn' Fme Heo keer DevegJe=efe peeveveer eeefnes~
pewmee Hejcesej kee mJeYeeJe nw efke mete& Deewj Jeeeg Deeefo kees meye ekeej JeeHle neskej je kej OeejCe kejlee nw, Fmeer
ekeej mete& Deewj Jeeeg kee Yeer ekeeMe Deewj mLetue ueeskeeW kes OeejCe kee mJeYeeJe nw30
Jeveseq<Jeleme Jelme $eef<e~ JeCees osJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvemles keerMee FlegHeefoMeles
as
Jeves<eg Jehvleefj#eb leleeveN JeepeNceJe&lmeg HeeGNeqeeemeg~

Nlmeg elegb JeCees efJeN#Jeheive efoNefJe mete&ceoOeeNled meesceNceew31
Jeves<eg~ efJe~ DeNvleefj#eced~ leNleeNveN~ Jeepeced~ DeJe&NeqlmJeleJe&ledmeg~ Hee~ GNeqeeemeg~ NeqlmJeefle Nledmeg~ elegced~
JeCe~ efJeN#eg~ DeNeqiveced~ efoNefJe~ mete&ced~ DeNoNOeeNled~ meesceced~ Deew31
the
ary
HeoeLe&-(Jeves<eg) jeqMce<eg Je=#emecetn<s eg Jee~ Jeveefceefle jeqMceveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.5) (efJe) efJeMes<eeLex
(Devleefj#eced) DeekeeMeced (leleeve) efJemleeefjleJeeved efJemleejele Jee (Jeepeced) Jesieced (DeJe&lmeg) Dees<eg DeeHleJesieiegCes<eg
efJeegoeefo<eg Jee~ DeJexleeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.14) (Hee) ogiOeced (Gefeeemeg) iees<eg~ Gefeesefle ieesveecemeg
Heefleced~ (efveIeb02.11) (lmeg) oes<eg (elegced) e%eeb kece& Jee (JeCe) Hejcesej meteex JeeegJee& (efJe#eg) epeemeg
(Deeqiveced) efJeegleb eefmeceeive Jee (efoefJe) ekeeMes (mete&ced) meefJeleejced (DeoOeeled) OeeJeeved oOeeefle Jee (meesceced)
Dece=leelcekeb jmeb meesceJeueeees<eOeerieCeb Jee (Deew) cesIes Mewues Jee~ Deefefjefle cesIeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.10) Deeb
cev$e (Mele0(3.3.4.7) JeeKeele31
DevJee-ees JeCe Hejcesej meteex JeeegJee& Jeves<eg efkejCes<JejCes<eg Jeevleefj#eb efJeleleeveeJe&lmeg Jeepecegef eeemeg
Heees lmeg elegb efJe#Jeeive efoefJe mete&ceew meesceb eeoOeeled, me SJe meJezHeeme meceiegHeeespeveerees Jeeefmle31
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ eLee Hejcesej mJeefJeeeekeeMepeieeveeYeeb meJex<eg HeoeLex<eg
leelmJeYeeJeegkeleeved iegCeeved mebmLeeHe efJe%eeveeefokeb Jeeegmetee&eof keb e efJemle=Ceesefle, leLewJe Jeeegmetee&JeefHe meJexYe megKeb
efJemleejele31
elegLeexOeee
195
aj.
org
HeoeLe&-pees (JeCe) Delegece, Hejcesej mete& Jee eeCeJeeeg nQ, Jes (Jeves<eg) efkejCe Jee JeveeW kes
(Devleefj#eced) DeekeeMe kees (efJeleleeve) efJemleejegkele efkeee Jee kejlee (DeJe&lmeg) Delegece Jesieeefo iegCeegkele efJeegled
Deeefo HeoeLe& Deewj Iees[s Deeefo HeMegDeeW ceW (Jeepeced) Jesie (Gefeeemeg) ieewDeeW ceW (Hee) otOe (lmeg) oeeW ceW (elegced)
e%ee Jee kece& (efJe#eg) epee ceW (Deeqiveced) Deeqive (efoefJe) ekeeMe ceW (mete&ced) Deeefole (Deew) HeJe&le Jee cesIe ceW
(meesceced) meesceJeuueer Deeefo Dees<eOeer Deewj es jme kees (DeoOeeled) OeejCe efkeee kejles nQ, Gmeer F&ej keer GHeemevee Deewj
GvneR oesveeW kee GHeeesie kejW31
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ pewmes Hejcesej DeHeveer efJeee kee ekeeMe Deewj peieled keer jevee mes meye
HeoeLeeX ceW Gvekes mJeYeeJeegkele iegCeeW kees mLeeHeve Deewj efJe%eeve Deeefo iegCeeW kees efveele kejkes HeJeve, mete& Deeefo kees
efJemleejegkele kejlee nw, Jewmes mete& Deewj Jeeeg Yeer meye kes efuees megKeeW kee efJemleej kejles nQ31
mete&me e#egefjleme Jelme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
am
Hegvemles keerMee FlegHeefoMeles
efHej Jes kewmes nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceWb efkeee nw
mete&meN e#egjejesneNivesj#Ce keNveervekeced~ e$ewleMesefYeNjeremesN Yeepeceevees efJeHeNefelee32

mete&me~ e#eg~ Dee~ jesNnN~ DeNives~ DeN#Ce~ keNveervekeced~ e$e~ SleMesefYe~ F&emes~ Yeepeceeve~ efJeNHeNefelesefle
efJeHeNefelee32
the
ary
as
HeoeLe&-(mete&me) meefJele=ceC[ueme efJeeglees Jee (e#eg) oMe&keced (Dee) mecevleeled (jesn) oMe&eefme oMe&eefle
Jee (Deives) Yeeweflekeme (De#Ce) oMe&vemeeOekeme (keveervekeced) keveefle ekeeMeles esve leled~ De$e
keveerOeeleesyee&nguekeeoewCeeefoke F&vekeelee (e$e) eeqmceved (SleMesefYe) efJe%eeveJesoeefoefYejeiecekewieg&Cewjew~ SleMe
Fleeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.14) (F&emes) efJe%eeemes efJe%eeeles Jee (Yeepeceeve) ekeeMeceeve (efJeHeefelee)
cesOeeefJevee efJeog<ee~ efJeHeefeefoefle cesOeeefJeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.15) Deeb cev$e (Mele0(3.3.4.8)
JeeKeele32
DevJee-ns Hejcesej! e$e lJecesleMesefYeYee&peceevees efJeHeefelesemes, e$e eeCees efJeegwleMesefYeefJe&Heefelee Yeepeceevees
efJe%eeeles~ e$e lJeb me mee e mete&meeivesj#Ce keveervekeb e#egjejesn mecevleeod oMe&eefle Jee, le$e Jeeb lJeeb leb leeb
eesHeemeerceefn eg_peece Jee32
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ ceveg<ewe&Lee efJeefjerej eeCees efJeeg efJe%eeeesHeemeles mebeegpeles e, leLewJe
efJe%eeeesHeeme GHeeeskeleJe mebeeesepf eleJee e32
HeoeLe&-ns Hejcesej! (e$e) peneb DeeHe (SleMesefYe) efJe%eeve Deeefo iegCeeW mes (Yeepeceeve) ekeeMeceeve
(efJeHeefMelee) cesOeeJeer efJeeved mes (F&emes) efJe%eele nesles nes Jee peneb eeCeJeeeg Jee efyepegueer (SleMesefYe) Jesieeefo iegCe Jee
(efJeHeefMelee) efJeeved mes (Yeepeceeve) ekeeefMele neskej (F&emes) efJe%eele nesles nQ Deewj peneb DeeHe eeCe leLee efyepegueer
(mete&me) mete& Jee efyepegueer Deewj (Deives) Yeewelf eke Deeqive kes (De#Ce) osKeves kes meeOeve (keveervekeced) ekeeMe kejves
Jeeues (e#eg) ves$eeW kees (Deejesn) osKeves kes efuees kejeles Jee kejeleer nQ, JeneR nce ueesie DeeHe keer GHeemevee Deewj Gve
196
epegJexoYee<es
aj.
org
oesveeW kee GHeeesie kejW32

YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ ceveg<eeW kees Gefele nw efke pewmes efJeeved ueesie F&ej, eeCe Deewj
efyepegueer kes iegCeeW kees peeve, GHeemevee kee keee&emf eef kejles nQ, Jewmes ner Gvekees peevekej GHeemevee Deewj DeHeves eeespeveeW
kees meoe efme kejles jnb
s 32
GeeJesleefceleme Jelme $eef<e~ mete&efJeebmeew osJeles~ HetJe&me efvee=oe<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej~
mJemleerlevleme eepeg<eer peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe mete&efJeebmeew keLebYetleeJesleeYeeb efMeuHeefJeoew eEke kegee&leeefcelegHeefoMeles
Deye mete& Deewj efJeeved kewmes nQ, Deewj Gvemes efMeuHeefJeee kes peeveves Jeeues keee kejW, mees Deieues cev$e ceW
kene nw
am
GeNeJesle Oet<ee&new egpesLeeceveNetDeJeerjnCeew yeeNeesoveew~

mJeNefmle epeceeveme ie=neved ieleced33
Geew~ Dee~ FNleNced~ Oet<ee&NnewN~ OetmeNneNefJeefle Oetmenew~ egpesLeeced~ DeNveNetFleveNet~ DeJeerjnCeew~

DeJeerjnveeefJeleJeerjnveew~ yeNeNeesoveeNefJeefle yeeNeesoveew~ mJeNefmle~ epeceeveme~ ie=neved~ ieNNleNced33
the
ary
as
HeoeLe&-(Geew) jeqMcecevleew efveJeemenslet mete&Jeeet~ Gee Fefle jeqMceveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.5) ieesveecemeg
e~ (efveIeb02.11) (Dee) mecevleeled (Fleced) eeHvegle (Oet<ee&new) eew Oegjb He=eLf eJee Mejerjme %eeveeveeb Jee OeejCeb mensles
leew (egpesLeeced) egpesles egkeleew kegle (Deveet) DeJeeefHeveew (DeJeerjnCeew) Jeerjnvevejefnleew (yeeeesoveew)
DeelceeVeeeeqHleesjkeew (mJeefmle) megKeb megKesve Jee (epeceeveme) Oeeefce&keme peerJeme (ie=neved) ie=neefCe (ieleced)
ieceele~ Deeb cev$e (Mele0(3.3.4.12) JeeKeele33
DevJee-ns ceveg<ee! eLee efJeeeefMeuHes efekeer<e&t eew yeeeesoveeJeveet DeJeerjnCeeJegeew Oet<ee&new mete&efJeebmeew
ieeJeew Je=<eJeod eeveeeueveeewleb eeHveglees egpesLeeb egkeleew keglees epeceeveme ie=neved mJeefmle ieleb megKesve ieceelemleew eteb
egkelee mesJeele33
YeeJeeLe&-De$e Mues<eJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee mete&eJf eHeefeleew ecesCe meJe ekeeMe Oe=lJee meefnlJee
egkelJee eeHe megKeb eeHeelemleLewJe esve efMeuHeefJeeemecHeeokesve eeves<eg egkelee mesefJeles Deeqivepeues megKesve meJe&$eeefYeieceveb
keejele33
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes efJeee Deewj efMeuHeefeee kees eeHle nesves keer Fe kejves Jeeues (yeeeesoveew) DeVe
Deewj efJe%eeve eeeqHle kes nsleg (Deveet) DeJeeHeer (DeJeerjnCeew) JeerjeW kee j#eCe kejves (Geew) peesefleegkele Deewj efveJeeme kes
nsleg (Oet<ee&new) He=efLeJeer Deewj Oece& kes Yeej kees OeejCe kejves Jeeues efJeeved (Dee Fleced) mete& Deewj Jeeeg kees eeHle nesles Jee
(egpesLeeced) egkele kejles Deewj (epeceeveme) Oeeefce&ke epeceeve kes (ie=neved) IejeW kees (mJeefmle) megKe mes (ieleced)
ieceve kejles nQ, Jewmes legce Yeer Gvekees egekq ele mes mebegkele kej kes keeeeX kees efme efkeee kejes33
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<e Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes mete& Deewj efJeeved meye HeoeLeeX kees OeejCe
elegLeexOeee
197
aj.
org
kejvesnejs, menveegkele Deewj eeHle neskej megKeeW kees eeHle kejeles nQ, Jewmes ner eqMeuHeefJeee kes peeveves Jeeues efJeeved mes eeveeW
ceW egekq ele mes mesJeve efkees ngS Deeqive Deewj peue meJeeefjeeW kees euee kes meJe&$e megKeHetJe&ke ieceve kejeles nQ33
Yees cesmeerleme Jelme $eef<e~ epeceevees osJelee~ HetJe&me Yegefjieeeea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej~
cee lJesleme Yegefjieeeea ye=nleer vo~ ceOece mJej~ Mesvees YetlJesleme efJeje[ee&veggHed vo~
ieevOeej mJej
lesve eevesve efJeog<ee eEke eEke kee&JeefcelegHeefoMeles
Gme eeve mes efJeeved kees keee-keee kejvee eeefnes nw Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e cebs efkeee nw
am
YeNes cesefmeN eeJemJe YegJemHeleNs efJeeeveNefYe Oeeceeefve~ cee lJee HeefjHeNefjCees efJeoNved cee lJee
HeefjHeNeqvLevees efJeoNved cee lJeeN Je=keeDeIeeNeJees efJeoved~ MesNvees YetlJee HejeHeleN epeceeveme ie=neved ieN
leVeew meBmke=leced34
YeN~ cesN~ DeNefmeN~ e~ eNJeNmJeN~ YegJeN~ HeNlesN~ efJeNeeefve~ DeNefYe~ Oeeceeefve~ cee~ lJeeN~ HeNefjHeNefjCeN Fefle HeefjHeNefjCe~
efJeNoNved~ cee~ lJeeN~ HeNefjHeNeqvLeveN Fefle HeefjHeNeqvLeve~ efJeNoNved~ cee~ lJeeN~ Je=kee~ DeNIeeNeJe~ DeNIeNeJeN FleIeNeJe~ efJeNoNved~
MesNve~ YetlJee~ Heje~ HeNleN~ epeceeveme~ ie=neved~ ieNN~ leled~ veewN~ meBBNmke=leced34
the
ary
as
HeoeLe&-(Ye) megKekeejer (ces) cece (Deefme) YeJeefme (e) eke<ex (eJemJe) ie (YegJe) He=efLeJee (Heles)
mJeeefceved! (efJeeeefve) meJee&efCe (DeefYe) DeeefYecegKes (Oeeceeefve) mLeeveeefve (cee) efve<esOes (lJee) lJeeb ie=neefo<etHeefmLeleced
(HeefjHeefjCe) Heefjle meJe&leMuesve je$eew Jee HejmJeeoeefeveeesje~ voefme HeefjHeeqvLeHeefjHeefjCeew Hee&JemLeeleefj~
(Dee05.2.89) Devesvewleew Meyoew mlesveefJe<ees efveHeelesles (efJeoved) efJevovleg eeHvegJevleg~ De$e meJe&$e Jee voefme meJex
efJeOeees YeJeefvle~ [Dee0Yee0Jee01.4.9] Fefle vegceesjYeeJees uees[Lex ueg*d e (cee) efve<esOeeLex (lJee) eJeememesefJeveb lJeeced
(HeefjHeeqvLeve) Glkeesekee omeJe (efJeoved) ueYevleeced (cee) efve<esOeeLex (lJee) lJeecewee&Jevleced (Je=kee) mlesvee~ Je=ke
Fefle mlesveveecemeg Heeflece~ (efveIeb03.24) (DeIeeeJe) DeelceveesIeb HeeHeefceJe (efJeoved) ueYevleeced (Mesve) Mesve
FJe (YetdlJee) (Heje) otjeLex (Hele) ie (epeceeveme) meceb keeg eesieme Hetpeme ceveg<eme (ie=neved)
erHeKeC[osMeevlejmLeeveeefve (ie) ieceveb keg (leled) (veew) DeeJeees (mebmke=leced) efMeuHeefJeeemebmkeejegkeleb meJe&e&gkeced~
Deeb cev$e (Mele0(3.3.4.14-16) JeeKeele34
DevJee-ns YegJemHeles efJeved! lJeb ces cece Yeesefme~ eVeew leJe cece e mebmke=leb eeveceefmle lesve efJeeeefve
OeeceeveefYeeeJemJeeefYele eke=leee ie, eLee meJe&$eeefYeievleb lJeeb HeefjHeefjCees Je=kee cee efJeoved cee ueYevleeced,
leLee eelemJe~ HejosMemeseJf eveb lJeeb leLee HeefjHeefvLevees Je=kee cee efJeoved, leLeevegelf e~ eLee HejosMemesefJeveb lJeeceIeeeJe
HeeefHevees ceveg<ee cee efJeoved, leLeevegpeeveerenf ~ lJeb Mesvees YetlJee lesYe HejeHele iewleeved Jee HejeHele otjs ieceewJeb ke=lJee
epeceeveme ie=neved ie, elees ceeiex efkeefeoefHe ogKeb ve meeled34
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<eweceeefve efJeceeveeoerefve eeveeefve jeefelJee le$e efmLelJee leeefve
eLeeeesieb eeeue Mesve FJe erHeeevlejb osMeb ielJee Oeveb eeHe lemceeoeiele ogsYe eeefCeYees otjs efmLelJee meJe&oe megKeb
198
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeskeleJeced34
HeoeLe&-ns (YegJe) He=efLeJeer kes (Heles) Heeueve kejves Jeeues efJeved ceveg<e! let (ces) cesje (Ye) keueeCe kejves
Jeeuee yevOeg (Deefme) nw, mees let (veew) cesje Deewj lesje (mebmke=leced) mebmkeej efkeee ngDee eeve nw (leled) Gmemes (efJeeeefve)
meye (Oeeceeefve) mLeeveeW kees (DeefYe eeJemJe) Des ekeej pee, efpememes meye peien peeles ngS (lJee) legPe kees pewmes
(HeefjHeefjCe) ue mes jeef$e ceW otmejs kes HeoeLeeX kees enCe kejves Jeeues (Je=kee) eesj (cee efJeoved) eeHle ve neW Deewj
HejosMe kees peeves Jeeues (lJee) legPe kees pewmes (HeefjHeefvLeve) ceeie& ceW uetves Jeeues [eket (cee efJeoved) eeHle ve nesJeW, pewmes
Hejcewee&egkele (lJee) legPe kees (DeIeeeJe) HeeHe keer Fe kejves Jeeues og ceveg<e (cee efJeoved) eeHle ve neW, Jewmee
kece& meoe efkeee kej~ (Mesve) Mesve He#eer kes meceeve Jesieyeueegkele (YetlJee) neskej Gve ogeW mes (HejeHele) otj jn Deewj
Fve ogeW kees Yeer otjkej, Ssmeer efeee kej kes (epeceeveme) Oeeefce&ke epeceeve kes (ie=neved) Iej Jee osMe-osMeevlejeW kees
(ie) pee efke efpememes ceeie& ceW keg Yeer ogKe ve nes34
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<e kees eesie nw efke Gece-Gece efJeceeve Deeefo eeveeW
kees je, Gve ceW yew, Gvekees eLeeeesie euee, Mesve He#eer kes meceeve erHe Jee osMe-osMeevlej kees pee, OeveeW kees eeHle
kejkes JeneB, mes Dee Deewj og eeefCeeeW mes Deueie jn kej meye keeue ceW mJeeb megKeeW kee Yeesie kejW Deewj otmejeW kees
kejeJeW34
vecees efce$emesleme Jelme $eef<e~ meteex osJelee~ efvee=oe<eea ieee$eer vo~ efve<eeo mJej
HegvejerejmeefJeleejew keerMeeefJelegHeefoMeles
as
efHej F&ej Deewj mete& kewmes nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
vecees efceN$emeN JeCemeN e#emes ceNnes osNJeeeN le=le meHee&le~

otjsMes osNJepeeleee kesNleJes efoNJemHeg$eeeN metee&e Memele35
the
ary
vece~ efceN$eme~ JeCeme~ e#emes~ ceNn~ osJN eee~ leled~ $eNleced~ meNHeNe&NleN~ otjsMeN Fefle otjsNMes~ osNJepeeleeNesefle
osNJepeeleee~ kesNleJes~ efoNJe~ Heg$eee~ metee&e~ MeNmeNleN35
HeoeLe&-(vece) melkejCeceVeb Jee~ vece FleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.7) (efce$eme) meJe&peielmego

ekeeMeme Jee (JeCeme) esme (e#emes) meJe&go&Me&ef elegJee&~ De$e <eeLe&s elegLeea0~ [Dee0Yee0Jee02.3.62] Fefle
Jeeeqe&kesve elegLeea~ e Fefle HeMeefle kece&meg Heefleced~ (efveIeb03.11) (cen) cenmes, De$e megHeeb meguegied0~
[Dee07.1.39] Fefle *sueg&ked (osJeee) efoJeiegCeee (leled) eslevemJeHeb ekeeMemJeHeb Jee ($eleced) meleced (meHee&le)
Heefjejle~ meHee&leerefle HeefjejCekece&meg Heefleced~ (efveIeb03.5) (otjsMes) ees otjs efmLeleeved oMe&eefle lemcew
(osJepeeleee) osJewefo&Jewieg&Cew eefmeee (kesleJes) efJe%eevemJeHeee %eeHekeee Jee (efoJe) ekeeMemJeHeme (Heg$eee)
HeefJe$ekeejkeeeeeqiveHeg$eee Jee (metee&e) ejeejelceves Hejcewee&nls eJes Jee (Memele) eMebmele~ Deeb cev$e
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb eeqvce$eme JeCeme efoJe $eleb meleb mJeHeceefmle, leeteceefHe meHee&le~
eme cenes cenmes otjs Mes e#emes osJepeeleee kesleJes osJeee Heg$eee HeefJe$eke$ex metee&e Hejceelceves Jeeb vecemkegcce&mlemcew
elegLeexOeee
199
the
ary
as
am
aj.
org
eteceefHe keglesleske135
ns ceveg<ee eLee Jeeb eeqvce$eme JeCeme efoJe ekeeMemJeHeme mete&ueeskemele eLeeLe mJeHeb mesJesceefn,
leeteceefHe efJeeee meHee&le~ eLee Jeeb emcew e#emes osJepeeleee kesleJes efoJeesives Heg$eee otjs Mes cenesoJs eee metee&e
ueeskeee eeHleLe eJeexceefn, leLee eteceefHe eJee&OJeced235
YeeJeeLe&-De$e Mues<eJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eme ke=Heee ekeeMesve Jee eesjomJeeoees efveJee&vles, ele
HejcesejsCe mece meceLe& metexCe mecees ueeskee ve efJeeles, lemceeled meJezce&veg<ew me SJe eMebmeveere Fefle Jeseced35
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie pees (efce$eme) meye kes megled (JeCeme) es (efoJe) ekeeMemJeHe
Hejcesej kee ($eleced) mele mJeHe nw, (leled) Gme esleve keer mesJee kejles nQ, Jewmes legce Yeer Gme kee mesJeve meoe
(meHee&le) efkeee kejes Deewj pewmes Gme (cen) ye[s (otjsMes) otjefmLele HeoeLeeX kees efoKeeves (e#emes) meye kees osKeves
(osJepeeleee) efoJe iegCeeW mes eefme (kesleJes) efJe%eevemJeHe (osJeee) efoJeiegCeegkele (Heg$eee) HeefJe$e kejves Jeeues
(metee&e) ejeejelcee Hejcesej kees (vece) vecemkeej kejles nQ, Jewmes legce Yeer (eMebmele) Gmekeer mlegefle efkeee
kejes135
ns ceveg<ees! pees (efce$eme) ekeeMe (JeCeme) es (efoJe) ekeeMemJeHe mete&ueeske kee ($eleced) eLeeLe&
mJeHe nw, (leled) Gme ekeeMemJeHe kees legce Yeer efJeee mes (meHee&le) mesJeve efkeee kejes, pewmes nce ueesie efpeme
(e#emes) meye kes efoKeeves (osJepeeleee) efoJe iegCeeW mes eefme (kesleJes) %eeve kejeves, Deeqive kes (Heg$eee) Heg$e (otjsMes)
otj efmLele ngS HeoeLeeX kees efoKeeves (cen) ye[s (osJeee) efoJeiegCe keeues (metee&e) mete& kes efuees eJe=e
nesDees235
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<e Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ meye ceveg<eeW kees efpemekeer ke=Hee Jee ekeeMe mes
eesj [eket Deeefo DeHeves keeeeX mes efveJe=e nes peeles nQ, Gmeer keer eMebmee Deewj iegCeeW keer eefmeef kejveer Deewj Hejcesej kes
meceeve meceLe& Jee mete& kes meceeve keesF& ueeske veneR nw, Ssmee peevevee eeefnes35
JeCemesleme Jelme $eef<e~ meteex osJelee~ efJeje[dyeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
JeCemeesNecYeveceefmeN JeCeme mkecYeNmepe&veer mLeesN JeCeme$eleNmeoveefmeN JeCeme

$eleNmeoveceefmeN JeCeme$eleNmeoveNceemeero36
JeCeme~ GNecYeveced~ DeNefmeN~ JeCeme~ mkeNcYeNmepe&veerNFefle mkecYeNmepe&veer~ mLeN~ JeCeme~
$eNleNmeoNveerle=l emeoveer~ DeNefmeN~ JeCeme~ $eNleNmeoveNefcele=leNmeoveced~ DeNefmeN~ JeCeme~ $eNleNmeoveNefcele=leNmeoveced~ Dee~
meerNoN36
HeoeLe&-(JeCeme) Jeefjlegb eeHlegb eesieme esme peiele~ JeCe Fefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05.4)
(GecYeveced) Glke=b eefleyevOeveced~ De$e GomLeemlecYees HetJe&me~ (Dee08.4.61) Devesve meme HetJe&meJeCee&osMe
200
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(Deefme) Deefmle Jee (JeCeme) Jeeees~ Devesve %eeveeeeqHleieceOeeleesjLe&me enCeced (mkecYemepe&veer) ee efeee
mkecYeeveeceeOeejkeeCeeb mepe&veglHeeefokee mee (mLe) mle (JeCeme) mete&me ($elemeoveer) ee efeee $eleeveeb peueeveeb
meoveer ieceveeiecevekeeefjCeer (Deefme) Deefmle Jee (JeCeme) JejHeoeLe&mecetnme ($elemeoveced) $eleeveeb eLeeLee&veeb
HeoeLee&veeb meoveb mLeeveced (Deefme) Deefmle Jee (JeCeme) Glke=iegCemecetnme ($elemeoveced) eleeveeb meleeveeb yeesOeeveeb
mLeeveb leled (Dee) mecevleeled (meero) eeHeeefme eeHeeefle Jee~ Deeb cev$e (Mele0(3.3.4.25-29) JeeKeele36
DevJee-ns peieoerej! elemlJeb JeCemeesecYeveceefme ee JeCeme mkecYemepe&veer ee e JeCemee&meoveer
efees mLe mlemles OeeefjleJeeveefme~ eCemee&meoveceefmle lelke=Heee JeCemee&meoveceemeero mecevleeled eeHeelelemlJeeb
Jeeceeeeece Fleske136
ees JeCemeesecYeveb Oejefle, ee JeCeme mkecYemepe&veer, ee e JeCemee&meoveer efees mLe mlees
emleeesOee&jkeesefmle eCemee&meoveceefmle, leees JeCemee&meoveceemeero mecevleeled eeHeeefle me keglees
veesHeeeskeleJe236
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ veefn keefeled HejcesejsCe efJevee meJe peieefelegb Oeeg Heeueefelegb efJe%eelegb Jee
Mekeveeself e~ ve efkeue keefeled metexCe efJevee meJe Yetceeefo peieled ekeeefMelebg Oeeg Jee Mekeveeself e, lemceeled
meJezce&veg<ewjerejmeesHeemeveb mete&meesHeeesiees eLeeJeled keee& Fefle36
HeoeLe&-ns peieoerej! efpememes DeeHe (JeCeme) Gece peieled kes (GecYeveced) Des ekeej eefleyevOe kejves
Jeeues (Deefme) nQ~ pees (JeCeme) Jeeeg kes (mkecYemepe&veer) DeeOeejHeer HeoeLeeX kes GlHeVe kejves (JeCeme) mete& kes
($elemeoveer) peueeW kee ieveveeieceve kejves Jeeueer efeee (mLe) nQ, Gvekees OeejCe efkees ngS nQ~ (JeCeme) Gece
($elemeoveced) HeoeLeeX kee mLeeve (Deefme) nQ~ (JeCeme) Gece ($elemeoveced) meleHeer yeesOeeW kes mLeeve kees
(Deemeero) Des ekeej eeHle kejeles nQ~ Fmemes DeeHekee Deeee nce ueesie kejles nQ136
pees (JeCeme) peieled kee (GecYeveced) OeejCe kejves Jeeuee (Deefme) nw~ pees (JeCeme) Jeeeg kes
(mkecYemepe&veer) DeeOeejeW kees GlHeVe kejves Jee pees (JeCeme) mete& kes ($elemeoveer) peueeW kee ieceveeieceve kejeves
Jeeueer efeee (mLe) nQ, Gvekee OeejCe kejves leLee pees (JeCeme) Gece ($elemeoveced) mele HeoeLeeX kee mLeeveHe
(Deefme) nw, Jen (JeCeme) Gece ($elemeoveced) HeoeLeeX kes mLeeve kees (Deemeero) Des ekeej eeHle Deewj OeejCe
kejlee nw, Gmekee GHeeesie keeeW ve kejvee eeefnes236
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ keesF& Hejcesej kes efJevee meye peieled kes jeves Jee OeejCe, Heeueve Deewj
peeveves kees meceLe& veneR nes mekelee Deewj keesF& mete& kes efJevee Yetecf e Deeefo peieled kes ekeeMe Deewj OeejCe kejves kees Yeer
meceLe& veneR nes mekelee~ Fmemes meye ceveg<eeW kees F&ej keer GHeemevee Deewj mete& kee GHeeesie kejvee eeefnes36
ee les Oeeceeveerleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvejsleew keerMeeefJelegHeefoMeles
efHej es kewmes nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
ee lesN Oeeceeefve nNefJe<eeN epeefvleN lee lesN efJeee HeefjYetjmleg eN%eced~
elegLeexOeee
201
aj.
org
ieNeNmHeeve eNlejCe megJeerjesJeerjneN eeje meesceN ogee&ved37
ee~ lesN~ Oeeceeefve~ nNefJe<ee~ epeefvle~ lee~ lesN~ efJeee~ HeNefjYetefjefle HeefjYet~ DeNmleg~ eN%eced~ ieNeNmHeeveN Fefle
ieeNmHeeve~ eNlejCeN Fefle eNlejCe~ megJeerj Fefle megJeerj~ DeJeerjnsleJeerjne~ e~ eNj~ meesNceN~ ogee&ved37
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ee) eeefve~ De$e meJe&$e MesMvoefme0~ [Dee06.1.70] Fefle MesueexHe (les) leJe leme Jee
(Oeeceeefve) DeefOekejCeeefve JeeefCe (nefJe<ee) eeesCe oeleJesve HeoeLe&sve meeOekesve Jee (epeefvle) Hetpeeefvle meceeefvle
Jee (lee) leeefve (les) leJe leme Jee (efJeee) meJee&efCe (HeefjYet) Heefjle meJe&lees YeJeleerefle (Demleg) YeJeleg (e%eced)
egcen&ced (ieemHeeve) ieeeveeceHeleOeveie=neCeeb mHeevees JeOe&efelee~ iee FleHeleveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.2)
Oeveveecemeg~ (efveIeb02.10) ie=nveecemeg e~ (efveIeb03.4) (elejCe) elejefle ogKeeefve esve me (megJeerj) MeesYevee Jeerje
eeqmceved me (DeJeerjne) DeJeerjeved keelejeved ceveg<eeved nefvle esve me~ De$e ke=lees yengueced~ [Dee0Yee0Jee0 3.3.113]
Fefle kejCes eqkeJeHed (eej) efJepeeveerevegefle (meesce) meesceefJeeemecHeeoke efJeved (ogee&ved) ie=neefCe~ ogee& Fefle
ie=nveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.4)~ Deeb cev$e (Mele0(3.3.4.30) JeeKeele37
DevJee-ns peieoerej! eLee efJeebmees eeefve les leJe Oeeceeefve nefJe<ee epeefvle, leLee lee leeefve efJeee meJee&efCe
JeeceefHe epescewles<eeb eLee emles leJe ieemHeeve elejCe megJeerjesJeerjne HeefjYete&%eeoesefmle, leLee me
YeJelke=HeeemceYeceefHe megKekeee&mleg~ ns meesce efJeved! eLee Jeecesleb e%eceveg<ee ie=n<s eg eejsce efJepeeveereeceevegeflesce
leLee lJeceHesleb ogee&ved ie=neefCe eej, efJepeeveerevegefle37
YeeJeeLe&-De$e Mues<eJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee efJeebme F&ejs eereEle mebmeejs e%eevegeveb kegJe&efvle, leLewJe
meJezce&veg<ewjvegseced37
DeeqmceVeOeees efMeuHeefJeee, Je=ef HeefJe$eleemecHeeoveced, efJeog<eeb me, e%eevegeveced, GlmeeneefoeeHeCeced,
egkejCeced, efMeuHeefJeeemlegefle, e%eiegCeJeCe&veced, meleJeleOeejCeced, peueeiveesieg&CeJeCe&veced, Hegvepe&vcekeLeveced,
F&ejeeLe&veced, e%eevegeveced, ceeleeefHe$eeos Heg$eeefoveevegkejCeced, e%eJeeKee, efoJeOeereeHeCeced, Hejcesejee&veced,
mete&iegCeJeCe&veced, HeoeLe&eeefJeeeesHeosMe, efce$elJemecHeeoveced, Oece&ceeiex eeejkejCeced, Hejcesejmete&iegCeekeeMeveced,
eesjeefoefveJeejCeced, F&ejmetee&efoiegCeJeCe&veced, e%eHeueb eslegkelecele SleogkeleeLee&veeb le=leereeOeeeeLe&sve men meeflejmleerefle
Jeseced~ DeeceHeOeee TJecenerOejeefoefYejveLewJe) JeeKeele
HeoeLe&-ns peieoerej pewmes efJeeved ueesie (ee) efpeve (les) DeeHe kes (Oeeceeefve) mLeeveeW kees (nefJe<ee) osves-uesves
eesie JeeW mes (epeefvle) melkeejHetJe&ke enCe kejles nQ, Jewmes nce ueesie Yeer (lee) Gve (efJeee) meYeeW kees enCe kejW,
pewmes (les) DeeHe kee Jen e%e efJeeveeW kees (ieemHeeve) DeHele, Oeve Deewj IejeW kes ye{eves (elejCe) ogKeeW mes Heej
kejves (megJeerj) Gece JeerjeW kee eesie kejeves (DeJeerjne) keeej oefjleeegkele DeJeerj DeLee&led Heg<eeLe&jefnle ceveg<e Deewj
Me$egDeeW kees ceejves leLee (HeefjYet) meye ekeej mes megKe kejeves Jeeuee nw, Jewmes Jen DeeHe keer ke=Hee mes nce ueesieesb kes efuees
(Demleg) nes Jee efpemekees efJeeved ueesie (epeefvle) epeve kejles nQ, Gme (e%eced) e%e kees nce ueesie Yeer kejW~ ns (meesce)
meesceefJeee kees mecHeeove kejves Jeeues efJeved! pewmes nce ueesie Fme e%e kees kejkes IejeW ceW Deevevo kejW, peeveW, FmeceW kece&
kejW, Jewmes let Yeer Fme kees kejkes (ogee&ved) IejeW ceW (eej) megKe kee eeej kej, peeve Deewj Devegeve kej37
202
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-Fve cev$e ces Mues<e Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes efJeeved ueesie F&ej mes eerelf e, mebmeej ceW e%e
kes Devegeve kees kejles nQ, Jewmes ner meye ceveg<eesb kees kejvee Gefele nw37
Fme DeOeee ceW efMeuHeefJeee, Je=ef keer HeefJe$elee kee mecHeeove, efJeeveeW kee me, e%e kee Devegeve, Glmeen
Deeefo keer eeeqHle, eg kee kejvee, efMeuHeefJeee keer mlegefle, e%e kes iegCeeW kee JeCe&ve, meleJele kee OeejCe, Deeqive-peue
kes iegCeeW kee JeCe&ve, Hegvepe&vce kee keLeve, F&ej keer eeLe&vee, e%eevegeve, Heg$eeefokeeW eje ceelee-efHelee kee DevegkejCe, e%e
keer JeeKee, efoJe yege
f keer eeeqHle, Hejcesej kee Dee&ve, mete&iegCe JeCe&ve, HeoeLeeX kes ee-efJeee kee GHeosMe,
efce$elee kejvee, Oece&ceeie& ceW eeej kejvee, Hejcesej Jee mete& kes iegCeeW kee ekeeMe, eesj Deeefo kee efveJeejCe, F&ejmetee&efo iegCeJeCe&ve Deewj e%e kee Heue kene nw~ Fmemes Fme DeOeeeeLe& keer leermejs DeOeee kes DeLe& kes meeLe meefle
peeveveer eeefnes~ TJe Deewj cenerOej Deeefo ves Fme DeOeee kee Yeer MeyoeLe& efJe ner JeCe&ve efkeee nw
Fefle eercelHeefjJeepekeeeeexCe eeregledceneefJeog<eeb efJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe
oeevevomejmJeleermJeeefcevee efJejefeles mebmke=leee&Yee<eeYeeb efJeYetef<eles megeceeCeegkeles epegJexoYee<es
elegLeexOeee Heteqe&ceieeled4
aj.
org
Dees3ced
DeLe HeeceeOeeeejcYe
Deye eewLes DeOeee keer Hetefle& kes Heeeled HeebeJeW DeOeee kes Yee<e kee DeejbYe efkeee peelee nw
Deivesmlevetefjleme ieeslece $eef<e~ efJe<CegoxJelee~ mJeje[d yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLe efkeceLeex e%eesvegeleJe FleHeefoMeles
efkeme-efkeme eeespeve kes efuees e%e kee Devegeve kejvee eesie nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
am
DeNivesmleNvetjefmeN efJe<CeJes lJeeN meesceme leNvetjefmeN efJe<CeJesN lJeeNefleLesjeefleNLeceefmeN efJe<CeJes lJee

MesNveee lJee meesceNYe=lesN efJe<CeJes lJeeNivees lJee jeemHees<eNos efJe<CeJes lJee1
DeNives~ leNvet~ DeNefmeN~ efJe<CeJes lJeeN meesceme~ leNvet DeNefmeN~ efJe<CeJes~ lJeeN~ DeefleLes~ DeeNefleNLeced~ DeNefmeN~
efJe<CeJes~ lJeeN~ Mesveee~ lJeeN~ meesNceNYe=leN Fefle meesceNYe=les~ efJe<CeJes~ lJeeN~ DeNivees~ lJeeN~ jeNeNmHeeNs<eNo Fefle jeemHees<eNos~
efJe<CeJes~ lJeeN1
the
ary
as
HeoeLe&-(Deives) efJeegleefmeHeme (levet) MejerjJeled (Deefme) YeJeefle~ De$e meJe&$e Jelee~ (efJe<CeJes)
e%eevegeveee (lJee) leefJe~ (meesceme) peieleglHeVeme HeoeLe&mecetnme jmeme Jee (levet) efJemleejkeced (Deefme) YeJeefle
(efJe<CeJes) JeeHeveMeerueme Jeeeese Meges (lJee) leeb meeceeerced (DeefleLes) DeefJeeeceeveefleLesefJe&og<e (DeeefleLeced)
eoefleLesYee&Je melkeejeKeb kece& Jee (Deefme) Jee&les leled (efJe<CeJes) JeeefHleMeerueee efJe%eeveeeefHleue#eCeee Jee e%eee
(lJee) lee%emeeOeveced (Mesveee) MesveJeefolemlele meees ieceveee (lJee) leJeveb kece& (meesceYe=les) e meesceeved efyeYeefe&
lemcew epeceeveee (efJe<CeJes) meJe&eJf eeekece&JeeHevemJeYeeJeee (lJee) leogeceb megKeced (Deivees) HeeJekeJe&veee (lJee)
leefovOeveeefokeb Jemleg (jeemHees<eos) ees jeees efJeee Oevemecetnme Hees<eb Hegefb ooeefle lemcew (efJe<CeJes)
meJe&meodiegCeefJeeekece&JeeHlees (lJee) leecesleeb efeeeced~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 4~ 1~ 9-14) JeeKeele1
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb eefJejivesmlevetjefme YeJeefle lJee leef<CeJes mJeerkejesefce~ ee meesceme meeceeeefme
YeJeefle, lJee leeb efJe<CeJe GHeegeeefce~ eoefleLesjeefleLeceefme Jee&les lJee leef<CeJes Heefjie=eefce, eesveJeerIeieceveee
eJee&les lJee leoiveeefo<eg eef#eHeeefce~ elkece& efJe<CeJes meesceYe=les Jee&les lJee leoeoos, eoivees JejerJe=leles lJee
lelmJeerkejesefce~ eod jeemHees<eos efJe<CeJes meceLe&keceefmle lJee leled mebie=eefce, leLewJewleled meJe eteceefHe mesJeOJeced1
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewjslelHeueeeHlees ef$eefJeOees e%ees efvelecevegse Fefle1
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie pewmes ceQ pees nefJe (Deives) efyepegueer eefme He Deefive kes (levet) Mejerj kes
meceeve (Deefme) nw (lJee) Gmekees (efJe<CeJes) e%e keer efmeef kes efuees mJeerkeej kejlee ntb pees (meesceme) peieled ceW GlHeVe
204
epegJexoYee<es
am
aj.
org
ngS HeoeLe&-mecetn keer (levet) efJemleejHetJe&ke meeceeer (Deefme) nw (lJee) Gmekees (efJe<CeJes) Jeeeg keer Mege
f kes efuees
GHeeesie kejlee ntb pees (DeefleLes) mebveemeer Deeefo kee (DeeefleLeced) DeefleefLeHeve Jee Gvekeer mesJeeHe kece& (Deefme) nw
(lJee) Gmekees (efJe<CeJes) efJe%eeve e%e keer eeef kes efuees enCe kejlee ntb, pees (Mesveee) MesveHe#eer kes meceeve MeerIe
peeves kes efuees (Deefme) nw (lJee) Gme Je kees Deefive Deeefo ceW es[
lee ntb, pees (efJe<CeJes) meye efJeee kece&egkele
(meesceYe=les) meesceeW kees OeejCe kejves Jeeues epeceeve kes efuee megKe (Deefme) nw (lJee) Gmekees enCe kejlee ntb~ pees
(Deivees) Deefive ye{eves kes efuees kee Deeefo nQ (lJee) Gmekees mJeerkeej kejlee ntb~ pees (jeemHees<eos) Oeve keer Hegef osves
Jee (efJe<CeJes) Gece iegCe, kece&, efJeee keer JeeefHle kes efuees meceLe& HeoeLe& nw (lJee) Gmekees enCe kejlee ntb, Jewmes Fve
meye kee mesJeve legce Yeer efkeee kejes1
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eesb kees Gefele nw efke HetJeexkele Heue keer eeefHle kes
efuees leerve ekeej kes e%e kee Devegeve efvele kejW1
Deivespe&efve$eefceleme ieeslece $eef<e~ efJe<Cege&%ees osJelee~ HetJe&mee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej~
ieece$eslegejmeeeea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve me e%e keerMe FlegHeefoMeles
efHej Jen e%e kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e cebs efkeee nw
as
DeNivespe&Nefve$eceefmeN Je=<eCeew mLeGNJe&MemeeNegjefme HegNjJeeDeefme~ ieeNeN$esCe lJeeN vomee cevLeeefceN

$ewgYesve lJeeN vomee cevLeeefceN peeielesve lJeeN vomee cevLeeefce2
DeNives~ peNefve$eced~ DeNefmeN~ Je=<eCeew~ mLeN~ GNJe&Meer~ DeNefmeN~ DeeNeg~ DeNefmeN~ HegNjJee~ DeNefmeN~ ieeNeN$esCe~ lJeeN~
vomee~ ceNvLeeNefceN~ $ewgYesve~ lJeeN~ vomee~ ceNvLeeNefceN~ peeielesve~ lJeeN~ vomee~ ceNvLeeNefceN2
the
ary
HeoeLe&-(Deives) Deeiveseeeos efmeefkejme HeeJekeme (peefve$eced) pevekeb nefJe (Deefme) YeJeefle~ De$e
meJe&$e Jelee~ (Je=<eCeew) Je<e&efeleejew (mLe) YeJele (GJe&Meer) eeesefCe yentefve megKeeveMvegJeles mee e%eefeee~
GJe&Meerefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05~ 5) GefJe&efle yengveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~ 1) leefmceVegHeHeos DeMet*d Oeelees
mecHeoeefoYe efkeJeHed~ [Dee0Jee03.3.94] lele Mee*&djJeeevleie&vlelJeev*erved~ (Deefme) YeJeefle (Deeeg) Sefle peerJeveb
esve leled (Deefme) Jee&les (HegjJee) HegefCe yentefve MeeeCegHeefoMeefle esveeOeeveeOeeHevesve e%esve me~ HegjJee Fefle
Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05~ 4) HegjJee~ (GCee04~ 232) Deecevesve HegHeHeoeod Oeeleesjefmeeleeevlesve
efveHeeeflele~ (Deefme) YeJeefle (ieee$esCe) ieee$eer eieeLeesme lesve (lJee) leceefiveced (vomee) evovleevevoefvle esve lesve
(cevLeeefce) efJeuees[veeefoefeeee efve<Heeoeeefce ($ewgYesve) ef$egHed eieeLeesme lesve (lJee) leb meesceeees<eOeermecetnced
(vomee) megKekeejkesCe (cevLeeefce) (peeielesve) peieleer eieeLeesme lesve (lJee) leb meeceeermecetnb Me$egogKemecetnb Jee
(vomee) megKemecHeeokesve (cevLeeefce) efJeuees[e efveJeejeeefce~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 4~ 20-23) JeeKeele2
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb eoivespe&efve$eceefme YeJeefle, eew Je=<eCeew mLees YeJelees ee GJe&Meefme YeJeefle, e
HegjJee Deefme YeJeefle, lJee leb ieee$esCe vomee cevLeeefce, lJee leb $ewgYesve vomee cevLeeefce, lJee leb peeieles ve vomee
cevLeeefce leLewJe eteceHeslelmeJe&cevegeewleeefve efve<Heeoele2
HeeceesOeee
205
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ meJezce&veg<ewjJs eb jerleeskelesve e%esve HejesHekeejkejCeb mecHeeoveereced2

HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! pewmes ceQ pees (Deives) Deeivese Deeefo keer efmeef kejves nejs Deefive kes (peefve$eced)
GlHeVe kejves Jeeuee nefJe (Deefme) nw, (Je=<eCeew) pees Je<ee& kejeves Jeeues mete& Deewj Jeeeg (mLe) nQ, pees (GJe&Meer) yengle
megKeeW kes eeHle kejeves Jeeueer efeee (Deefme) nw, pees (Deeeg) peerJeve (Deefme) nw, pees (HegjJee) yengle MeeeW kes
GHeosMe kejves kee efveefcee (Deefme) nw, (lJee) Gme Deefive (ieee$esCe) ieee$eer (vomee) Deevevokeejke mJevo efeee
mes (cevLeeefce) efJeuees[ve kejlee ntb (lJee) Gme meesce Deeefo Dees<eOeermecetn ($ewgYesve) ef$egHed (vomee) vo mes (cevLeeefce)
efJeuees[ve kejlee nBt (lJee) Deewj Gme Me$eg ogKemecetn kees (peeielesve) peieleer (vomee) vo mes (cevLeeefce) lee[ve
kejkes efveJeejCe kejlee ntb, Jewmes ner legce Yeer efkeee kejes2
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ meye ceveg<eeW kees eesie nw efke Fme ekeej keer jerefle mes
eefleHeeove Jee mesJeve efkees ngS e%e mes otmejs ceveg<eeW kes efuees HejesHekeej kejW2
YeJeleb ve Fleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ Dee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
epeceevee%emecHeeokeew keerMeew YeJesleeefcelegHeefoMeles

epeceeve Deewj e%e keer efmeef kejves Jeeues efJeeved kewmes nesves eeefneW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nw
as
YeJeleb veN mecevemeewN meeslemeeJejsHemeew~

cee eN%e efnefmebN cee eN%eHeefleb peeleJesomeew efMeNJeew YeJeleceNe ve3
YeJeleced~ veN~ mecevemeeNefJeefleN mecevemeew~ meeslemeeNefJeefleN meeslemeew~ DeNjsHemeew~ cee~ eN%eced~ efnN:efmeNNced~ cee~
eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ peeNleNJesNoNmeeNefJeefle peeleJesomeew~ efMeNJeew~ YeNJeNleNced~ DeNe~ veN3
the
ary
HeoeLe&-(YeJeleced) meeleced (ve) DemceYeced (mecevemeew) meceeveb cevees efJe%eeveb eeesmleew (meeslemeew) meceeveb
eslemeb %eeveb meb%eeHeveb efJe%eeHeveb eeesmleew (DejsHemeew) DeefJeeceeveb jsHees Jekeleb eeke=leb Jeeveb eeesjOes$eOeeHekeeesmleew
(cee) efve<esOeeLex (e%eced) DeOeeveeOeeHeveeKeb kece& (efnbefmeced) efnbmeeleeced (cee) efve<esOeeLex (e%eHeefleced)
Slee%eHeeueefeleejced (peeleJesomeew) peeleb Jesoes efJeee eeesmleew (efMeJeew) ceuekeeefjCeew (YeJeleced) YeJesleced (Dee)
Deefmceved efoves (ve) DemceYeced~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 4~ 1~ 24) JeeKeele3
DevJee-eeJejsHemeew mecevemeew meeslemeew peeleJesomeeJeOes$eOeeHekeew veesmceYecegHeosejew YeJeleb meeleeced, leew
e%eb e%eHeeEle e cee eEnefmeb cee eEnmeeleeced~ SleeJee veesmceYeb efMeJeew ceuekeeefjCeew YeJeleb meeleeced3
YeeJeeLe&-ceveg<ewvezJe keoeefeled efJeeeeeejeeeOeeveceOeeHeveb e lekeleJeb ceueeejCeb e, Deme
meJeexlke=Jeeled3
HeoeLe&-pees (DejsHemeew) eeke=le ceveg<eesb kes Yee<eeHeer Jeeve mes jefnle (mecevemeew) legue efJemleejegkele
(meeslemeew) legue %eeve-%eeHeveegkele (peeleJesomeew) Jeso Deewj GHeefJeeeDeeW kees efme efkees ngS He{ves-He{eves Jeeues efJeeved
(ve) nce ueesieeW kes efuees GHeosMe kejves Jeeues (YeJeleced) nesJeW~ pees (e%eced) He{ves-He{eves He e%e Jee (e%eHeefleced)
efJeeeeo e%e kes Heeueve kejves Jeeues e%eceeve kees (cee cee eEnefmeced) ve Heeref[le kejW~ Jes (Dee) Deepe (ve) nce ueesieeW
206
epegJexoYee<es
aj.
org
kes efuees (efMeJeew) ceue kejves Jeeues (YeJeleced) nesJeW3

YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Gefele nw efke efJeeeeeej kes efuees He{vee He{evee Jee ceueeejCe kees ve es[W, keeeWefke
ener meJeexece kece& nw3
DeiveeJeefiveefjleme ieeslece $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
De$e cenerOejsCe efJejeef[leMegb JeeKeeleced
efJeegefoiveer keerMeeefJelegHeefoMeles
efJeegled Deewj efJeeved Deefive kewmes nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNiveeJeNefiveejefleN eefJeN$e<eerCeeb Heg$eesDeefYeMeefmleNHeeJee~

me ve meesNve megepee epesNn osNJesYees nNJe meoNceeegNvlmJeene4
am
DeNiveew~ DeNefive~ eNjefleN~ eefJe FefleN eefJeN~ $e<eerCeeced~ Heg$e~ DeNefYeNMeNefmleNHeeJesleefYeMeefmleNHeeJee~ me~ veN~
meesNve~ megepesefle megepee~ eNpeN~ FNn~ osNJesYe~ nNJeced~ meoced~ DeeegNefVeleeegved~ mJeene4
the
ary
as
HeoeLe&-(Deiveew) efJeegelf e (Deefive) efJeeved ceveg<e (ejefle) ieefle (eefJe) eJesMeb kegJee&Ce meved
($e<eerCeeced) JesoeLe&eJf eoeced (Heg$e) megefMeef#eleesOeeefHele (DeefYeMeefmleHeeJee) eesefYeMemlesjeefYecegKeeefbmeveeled Heeefle
j#eefle (me) efJeeved (ve) DemceYeced (meesve) megKekeejer (megepee) megg epeefvle eefmceved e%es lesve (epe) meceeleg
(Fn) peieefle (osJesYe) efJeees efoJeiegCesYees Jee (nJeced) oelegb enerlegb eesieb HeoeLe&ced (meoced) meeles efJe%eeeles
eeHeles emleced (Deeegced) DeeefJeJeemeeved (mJeene) megngleb nefJejVeced~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 4~ 1~ 25)
JeeKeele4
DevJee-eesefYeMemleHeeJeeiveew eefJeb $e<eerCeeb Heg$e meesve megepee DeefiveefJe&eveeegbejefle
eesmceYeefcen osJesYees nJeb meob mJeene megngleb nefJejVeeefokeb eeefle eeHeeefle leb Jeeb mesceefn4
YeeJeeLe&-ceveg<ewejf n eeseqive efkeue keee&keejCeYesovs e efOeeefmle, le$e keee&HesCe metee&oeJeiveew keejCeHee
efJeegled meJe&YetleJes<eg eefJee meleer Jee&les, lemeeb e efJe%eevesve eefJeMewles meceked mebeeespe keeeexHeeesie kee&Je4
HeoeLe&-pees (DeefYeMeefmleHeeJee) meye ekeej eEnmee kejves JeeueeW mes jefnle (Deiveew) efJeegled Deefive keer efJeee ceW
(eefJe) eJesMe kejves-kejeves ($e<eerCeeced) Jesoeefo MeeeW kes Meyo DeLe& Deewj mecyevOeeW kees eLeeJeled peveeves JeeueeW kee
(Heg$e) He{e ngDee (meesve) meJe&Lee megKekeejer (megepee) efJeeeDeeW kees Deer ekeej ele#e mebie kejeves neje (Deefive)
ekeeMeelcee (Deeegved) eceeo jefnle DeOeeHeke efJeeved (ejefle) pees (ve) nce ueesieeW kes efuees (Fn) Fme mebmeej ceW
(osJesYe) efJeeved Jee efoJe iegCeeW mes (nJeced) uesves-osves eesie HeoeLe& Jee (meoced) %eeve Deewj (mJeene) nJeve kejves
eesie Gece DeVeeefo kees eeHle kejlee nw (me) mees DeeHe (epe) meye efJeeeDeeW kees eeHle kejeFes4
YeeJeeLe&-ceveg<eeW keess eesie nw efke pees Deefive keee&-keejCe kes Yeso mes oes ekeej kee efveefMele DeLee&led pees
keee&He mes metee&efo Deewj keejCe He mes Deefive meye cetef e&ceeved JeeW ceW eJesMe kej jne nw, Gmekee Fme mebmeej ceW
efJeee mes mebeeesie kej keeeeX ceW GHeeesie kejvee eeefnes4
HeeceesOeee
207
aj.
org
DeeHelees lJesleme ieeslece $eef<e~ efJeegsJelee~ HetJe&mee<e&gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej~

DeveeOe=efceleeme Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
ceveg<ew efkeceLe& Hejceelcee eeLe&veere mee efJeege mJeerkeeexlegHeefoMeles
ceveg<eeW kees efkeme-efkeme eeespeve kes efuees Hejceelcee keer eeLe&vee, efyepegueer kee mJeerkeej kejvee eeefnes,
Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeeHelees lJeeN HeefjHelees ie=eefceN levetveH$es MeekeJeNjeeN MekeJeveNDeesefpeee~ DeveeOe=ceme-veeOe=<eb

osNJeeveeNceespeesveefYeMemleefYeMeefmleNHeeDeveefYeMemlesNveceemee meNlecegHeies<e efmJeNles cee Oee5
am
DeeHelee FleeHelees~ lJeeN~ HeefjHeleeN FefleN HeefjHelees~ ie=eNefceN~ levetveH$eN FefleN levetveH$es~ MeeNkeJeNjee~ MekeJeves~
Deesefpeee~ DeveeOe=ced~ DeNefmeN~ DeNveeNOe=<eced~ osNJeeveeced~ Deespe~ DeveefYeMeNmleerleveefYeMeefmle~ DeNefYeNMeNefmleNHee
FleefYeMeefmleNHee~ DeNveNefYeNMeNmlesNveefceleveefYeMemlesNveced~ Deemee~ meNleced~ GHe~ iesN<eNced~ efmJeNle Fefle megFles~ ceeN~
OeeN5
the
ary
as
HeoeLe&-(DeeHelees) mecevleeled Heefle Heeuekees eemcelemcew (lJee) Hejcesejb efJeegleb Jee (HeefjHelees) Heefjle
meJe&le Heleees eemcemlemcew (ie=eefce) mJeerkejesefce (levetveH$es) levet osneved veeefvle eeHvegJeefvle esve lemcew (MeekeJejee)
Meefkelepeveveee (MekeJeves) MeefkeleceerjmewveeeHlees (Deesefpeee) DeefleMeesveewpees efJeeles eefmceved efJeeeJeJenejs lemcew
(DeveeOe=ced) eVe Oe=<eles lespemleced (Deefme) Deefmle (DeveeOe=<eced) ve kesveeefHe Oeef<e&legb eesieced (osJeeveeced) efJeog<eeb
He=efLeJeeoerveeb ceOes Jee (Deespe) Hejeecekeeefj (DeveefYeMeefmle) eVeeefYeMemelesefYeefnbmeles leled (DeefYeMeefmleHee)
eesefYeMemlesenf meveeled Heeefle j#eefle (DeveefYeMemlesveced) eoveefYeMemlesefJeeceeveeEnmeves veeefle leled (Deemee) Jekelesve
Me$etCeeb cuesvesve keevlee %eeHevesve Jee (meleced) eLeeLe&ced (GHe) meeceerHes (ies<eced) eeHvegeeced (efmJeles) megg F&eles
eeHeles esve JeJenejsCe leefmceved~ Fob HeoceJeweekejCesve cenerOejsCe uesd uekeejme HeefceleMegb JeeKeeleced~ (cee)
ceeced (Oee) Oesefn oOeeefle Jee~ De$e ue[Lex ueg*[YeeJee~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 4~ 2~ 10-14) JeeKeele5
DevJee-Denb ns peieoerej! emlelJeceefYeMeefmleHee Deefme lemceeled lJee lJeeceeHelees HeefjHelees MeekeJejee MekeJeve
Deesefpeee levegveH$es ie=eefce, lJeb ke=Heee cee ceeb eod osJeeveeb efJeog<eeb JeeveeOe=ceveeOe=<eceveefYeMemleveefYeMemlesveceespe
meleceefmle leled Heefjeene efmJeles Oee eleesemeeb melecegHeies<eb eeHvegeeefceleske5
Denb eoveeOe=ceveeOe=<eceveefYeMemleveefYeMemlesveb osJeeveeb meleceespees Jewegleb lespeesHeeefYeMeefmleHee efJeegod ee
cee ceeb efmJeles Oee oOeeefle, lJee eeceesefpeeeeHelees HeefjHelees levetveH$es MeekeJejee MekeJeves ie=eefce elemlelmeleHeb
keejCecegHeies<eb efJepeeveereeefceefle efleere5
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ ve efn ceveg<eeCeeb HejceelceefJe%eevesve efJevee meleb megKeb ve
efJeegoeefoefkeeeefeeekeewMw euewefJe&vee meJe meebmeeefjke megKeb e YeefJelegcen&elf e, lemceeosleled meJe eelvesve kee&Jeefceefle5
HeoeLe&-ceQ ns Hejceelceved! efpeme mes DeeHe (DeefYeMeefmleHee) eEnmeeHe keceeX mes Deueie jnves Deewj jKeves Jeeues
nQ, Fmemes (lJee) DeeHekees (DeeHelees) meye ekeej mes mJeeceer nesves (HeefjHelees) meye Deesj mes j#ee (MeekeJejee) meye
208
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
meeceLe& keer eeefHle (MekeJeves) MetjJeerj-egkele mesvee (Deesefpeee) efpemeceW meJeexlke= Hejeece neslee nw, Gme efJeee kes
nesves Deewj (levetveH$es) efpeme mes Gece Mejerj neslee nw, Gmekes efuees (ie=eefce) enCe kejlee ntb~ DeeHe DeHeveer ke=Hee mes Gme
(osJeeveeced) efJeeveeW kee (DeveeOe=ced) efpeme kee DeeHeceeve keesF& veneR kej mekelee (DeveeOe=<eced) efkemeer kes DeHeceeve kejves
eesie veneR nw, (DeveefYeMeefmle) efkemeer kes eEnmee kejves eesie veneR nw (DeveefYeMemlesveced) DeeEnmeeHe Oece& keer eeefHle
kejeves neje (meleced) DeefJeveeMeer (Deespe) lespe nw, Gmekee enCe kejekes (efmJeles) Des ekeej efpeme JeJenej ceW meye
megKe eeHle nesles nQ, Gme ceW (cee) cegPekees (Oee) OeejCe kejW efke efpeme mes (meleced) mele JeJenej kees (GHeies<eced)
peevekej keb5
ceQ pees (DeveeOe=ced) ve neves (DeveeOe=<eced) ve efkemeer mes ve kejves (DeveefYeMeefmle) ve eEnmee kejves
(DeveefYeMemlesveced) Deewj eEnmeejefnle Oece& eeHle kejeves eesie (osJeeveeced) efJeeved Jee He=efLeJeer DeeefokeeW kes ceOe ceW
(meleced) keejCeHe efvele (Deespe) Hejeece mJeHe Jeeueer (DeefYeMeefmleHee) eEnmee mes j#ee kee efveefcee He efyepegueer
(Deefme) nw, pees (cee) cegPes (efmJeles) Gece eeHle nesves eesie JeJenej ceW (Oee) OeejCe kejleer nw (Deemee) menpelee mes
(Deesefpeee) Delevle lespemJeer (DeeHelees) Des ekeej Heeueve kejves eesie JeJenej (HeefjHelees) efpeme ceW meye ekeej
Heeueve kejves Jeeues nesles nQ (levetveH$es) efpeme mes Gece MejerjeW kees eeHle nesles nQ (MeekeJejee) Meefkele GlHeVe kejves Deewj
(MekeJeves) Meefkele Jeeueer Jeerjmesvee keer eeefHle kes efuees nw (lJee) Gmekees (ie=eefce) enCe kejlee ntb efke efpememes Gve mele
keejCeHe HeoeLeeX kees (GHeies<eced) peeve meketb5
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Hejcesej kes efJe%eeve kes efJevee mele megKe Deewj efyepegueer Deeefo efJeee Deewj efeeekegMeuelee
kes efJevee mebmeej kes meye megKe veneR nes mekeles, Fmeefuees en keee& Heg<eeLe& mes efme kejvee eeefnes5
Deives JeleHee Fleme ieeslece $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[d yeeeer He*deqkeleMvo~ Heece mJej
efHej Jen Hejceelcee Deewj efyepegueer kewmeer nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
Deives JeleHeeNmlJes JeleHeeN ee leJe leNvetefje mee ceefeN ees cece leNvetjs<ee mee lJeefe~
meNn veew JeleHeles JeNleeveveg ces oerN#eeb oerN#eeHeefleNce&veleeNceveg leHeNmleHemHeefle6
Deives~ JeNleNHeeN Fefle JeleHee~ lJesFefle lJes~ JeNleNHeeN Fefle JeleHee~ ee~ leJe~ leNvet~ FNeced~ mee~ ceefe~ eesFefleN
ees~ cece~ leNvet~ SN<ee~ lJeefe~ meNn~ veewN~ JeNleNHeNleN Fefle JeleHeles~ JeNleeefve~ Deveg~ cesN~ oerN#eeced~ oerN#eeHeefleNefjefleN oerN#eeHeefleN~
ceveleeced~ Deveg~ leHe~ leHemHeefleNefjefleN leHeHeefle6
HeoeLe&-(Deives) efJe%eevemJeHe Hejyeeved! efJeege (JeleHee) Jeleeefve meleYee<eCeeoerevf e Heeefle emceeod eee Jee
(lJes) lJeefe, lemeeb Jee (JeleHee) Jeleeefve megMeerueeoerefve Heeefle esve eee Jee (ee) Je#eceeCee (leJe) YeJelemlemee Jee
(levet) efJemle=lee JeeefHle (Feced) ele#ee (mee) eefleHeeefoleHetJee& (ceefe) cece ceOes (ees) ee~ De$e cenerOejsCe ee
FleMegb JeeKeeleced~ (cece) (levet) efJemle=leb Mejerjced (S<ee) ele#ee (mee) GkeleHetJee& (lJeefe) peieoerejs lemeeb Jee
(men) HejmHejced (veew) DeeJeeceeJeeesJee& (JeleHeles) Jeleeveeb JesoeefoefJeeeveeb Heeueefele Heeueveefveefceee Jee (Jeleeefve)
yeeeee&oerefve (Deveg) HeeeoLex (ces) cece (oer#eeced) JeleeosMeced (oer#eeHeefle) JeleeosMeeveecegHeosMeHeeueke, j#eCeefveefceee
HeeceesOeee
209
the
ary
as
am
aj.
org
Jee (ceveleeced) mJeerkejesleg, mJeerkeejeefle Jee (Deveg) Deevegketues (leHe) efpelesefvelJeeefoHegjmejb Oecee&vegeveced
(leHemHeefle) leHeme Heeueefelee~ Deeb cev$e (Mele0( 3~ 4~ 3~ 6) JeeKeele6
DevJee-ns (Deives) Hejceelceved! (JeleHeles) meleOecee&ejCeeefoefveeceHeeuevekeejefeleee& efJeegeVf eefceefeb Jee ees
YeJeeved mee Jeeefmle, lJes lJeefe lemeeb Jeenb JeleHee Deefmce~ eseb leJe lemee Jee levetjefmle mee ceefe Jee&les, ees ew<ee cece
levetjefmle mee lJeefe lemeeb Jee Jee&les, eeefve leJeemee Jee Jeleeefve leeefve ceefe mevleg, eeefve e ceceeseceeefve Jeleeefve meefvle
leeefve lJeefe lemeeb Jee Jee&vleeced~ ees YeJeeefveeb Jee leHemHeeflejefmle me mee Jee ces ceeb leHeesvegceveleeceveg %eeHeeleg %eeHeeefle
Jee, ees YeJeeefveeb Jee oer#eeHeefle me mee ces ceeb oer#eecevegceveleeceveg%eeHeelJeveg%eeHeeefle, JewJeb ns DeOeeHeke! lJecenb ewleew
efJeefolJee HejmHejb Oeeefce&keew efJeebmeew YeJesJe elees veeJeeJeeesefJe&eeJe=e
f meleleb YeJesled6
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ ceveg<ew HejmHejb escCeesHekeejyegee Hejcesejs efJeegefle Jee mJemeeves<eeb e
Heg<eeLexve, JeeHeJeeHekemecyevOeefJeeeb %eelJee, Oecee&vegeves meleleb eJeefe&leJeced6
HeoeLe&-efpemeefuees ns (Deives) (JeleHeles) peieoerej! DeeHe Jee efyepegueer meleOecee&eof efveeceeW kes (JeleHee)
Heeueve kejves Jeeues nQ, Fmeefuees (lJes) Gme DeeHe Jee efyepegueer ceW ceQ (JeleHee) HetJeexkele JeleeW kes Heeueve kejves Jeeueer
efeee Jeeuee neslee ntb (ee) pees (Feced) en (leJe) DeeHe Deewj Gmekeer (levet) efJemle=le JeeefHle nw (mee) Jen (ceefe)
cegPeceW (ees) pees (S<ee) en (cece) cesje (levet) Mejerj nw (mee) mees (lJeefe) DeeHe Jee GmeceW nw (Jeleeefve) pees
yeeeee&efo Jele nQ, Jes cegPe ceW neW Deewj pees (ces) cegPe ceW nQ, Jes (lJeefe) legcnejs ceW nQ, pees DeeHe Jee Jen (leHemHeefle)
efpelesevf elJeeefoHetJe&ke Oecee&vegeve kes Heeueve efveefcee nQ, mees (ces) cesjs efuees (leHe) HetJeexkele leHe kees (Devegceveleeced)
efJe%eeefHele keerepf ees Jee kejleer nw Deewj pees DeeHe Jee Jen (oer#eeHeefle) JeleesHeosMeeW kes j#ee kejves Jeeues nQ, mees (ces) cesjs
efuees (oer#eeced) JeleesHeosMe kees (Devegceveleeced) Dee%ee keerefpees Jee kejleer nQ, Fmeefuees Yeer (veew) ceQ Deewj DeeHe He{vesHe{eves nejs oesveesb eerefle kes meeLe Jee& kej efJeeved Oeeefce&ke neW efke efpememes oesveeW keer efJeeeJe=e
f meoe nesJes6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ ceveg<eeW kees HejmHej esce Jee GHekeej yege
f mes Hejceelcee Jee efyepegueer
Deeefo kee efJe%eeve kej Jee kejekes Oecee&vegeve mes Heg<eeLe& ceW efvejvlej eJe=e nesvee eeefnes6
DeMegefjleme ieeslece $eef<e~ meescees osJelee~ Deeemee<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej~
DeeHeeeslevlemee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvemles keerMeew efJeebeslegHeefoMeles
efHej Jen F&ej, efyepegueer Deewj efJeeved kewmes nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNMegjMegs osJe meesNceeHeeeleeNefceveewkeOeveNefJeos~

Dee legYeNefcevN HeeeleeNcee lJeefcevee HeeemJe~
DeeHeeeeeNmceevlmeKeervlmeNvvee cesNOeee mJeNefmle les osJe meesce megleeceMeere~
SeN jeeN es<es Yeieee$eNlece=leJeeNefoYeesN veceesN eeJeeHe=efLeNJeerYeeced7
210
epegJexoYee<es
aj.
org
DeNMegjMegefjleNMegDeMeg~ lesN~ osNJeN~ meesNceN~ Dee~ HeeNeNleeNced~ Fvee~ SNkeNOeNveNefJeoNFleskeOeveNefJeos~ Dee~

legYeced~ Fv~ Heeeleeced~ Dee~ lJeced~ Fvee~ HeeNeNmJeN~ Dee~ HeeNeNeN~ DeNmceeved~ meKeerved~ meNvvee~ cesNOeee~ mJeNefmle~ lesN~
osNJeN~ meesNceN~ megleeced~ DeNMeerNeN~ SeN FleeFe~ jee~ e~ FN<es~ Yeieee~ $eNleced~ $eNleNJeeefoYeN Fle=leJeeNefoYe~ vece~
eeJeeHe=efLeNJeerYeeced7
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DebMegjbMeg) DeJeeJeesJeeJe~ De$eeMet*dJeeHleew mebIeeles Yeespeves eslemceeod yeenguekeeoewCeeefoke

Geleees vegceeiecee~ (les) leJe lemee Jee (osJe) efoJeiegCew mecHeVesej, efJeegod efJeved Jee (meesce) mekeueHeoeLee&veeb
peveke! ekeeefMekes! Jee (Dee) mecevleeled (Heeeleeced) JeOe&eleeced~ De$eevleie&lees CeLe&~ (Fvee) Hejcewee&egkeleee
(SkeOeveefJeos) e Skesve OecexCe efJe%eevesve Jee Oeveb efJevoefle lemcew (Dee) DeefYele (legYeced) DeOeeHekeee ceeceOes$es Jee
(Fv) Hejceelcee, efJeege (Heeeleeced) (Dee) meJe&le (Fvee) ogKeefJeoejCeee (HeeemJe) JeOe&mJe, JeOe&ese (Dee)
DeefYele (Heeee) JeOe&e, JeOe&eefle Jee (Demceeved) (meKeerved) mego (mevvee) meceeveeved HeoeLee&Veeefle eee leee
(cesOeee) e%eee (mJeefmle) megKeced (les) leJe, lemee mekeeMeee (osJe) efoJeiegCeeo, eoevenslegJee& (meesce) esjke, esefjkee
Jee (megleeced) megvJeefvle eee efeeee lemeeced (DeMeere) JeeHvegeeb eeHvegeeced (Se) meJe&le FkeeefjCe (jee)
Oevemecetne (e) eke=eLex (F<es) DeVeeeseew Jee (Yeieee) Sseee&e ($eleced) eLeeLe&ced ($eleJeeefoYe) $eleb Jeefolegb
Meerueb es<eeb lesYe meleJeeefoYees efJee (vece) melkeejceVeced (eeJeeHe=efLeJeerYeeced) ekeeMeYetefceYeeced~ Deeb cev$e
(Mele0(3~ 4~ 3~ 18-21) JeeKeele7
DevJee-ns meesce osJesej efJeved! efJeege elemles leJe lemee Jee meeceLe&cebMegjbMegjceb
meescesveeHeeeleeceeHeeeefle Jesv meescees YeJeeefveeb JewkeOeveefJeo Fvee legYeb ceeb Jee HeeeleeceeHeeeefle Jee lJeefcevee
HeeemJe JeOe&emJe JeOe&esod Jeele meKeervemceeved mevvee cesOeee HeeemJeeHeeeeeHeeeesod Jee eleesnb megleeb
efoJeiegCemecHeVees YetlJese jeeesMeere ewejf <es Yeieeele&JeeefoYees efJee Sleveb oJee meleeb efJeeeb eeJeeHe=efLeJeerYeeceVeb
e eeHe meJee&efCe megKeeefve eeHvegeeced7
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ ceveg<ew HejcesejcegHeeme efJeebmecegHeeee& efJeegef eeb eeee&
MejerjelceHegefkejevees<eefOemecetneved Oevemecegoeeebe mebie=e JewekeefJeeevegmeejsCe meJee&vevoe YeeskeleJee7
HeoeLe&-ns (meesce) HeoeLe&eJf eee kees peeveves Jee (osJe) efoJeiegCemecHeVe peieoerej~ efJeved! efJeegled Jee efpememes
(les) DeeHe Jee Fme efJeegled kee meeceLe& (DebMegjbMeg) DeJeeJe-DeJeeJe, De-De kees (DeeHeeeleeced) j#ee mes ye{e
DeLeJee ye{eleer nw (Fv) pees DeeHe Jee efyepegueer (SkeOeveefJeos) DeLee&led Oece&efJe%eeve mes Oeve kees eeHle nesves Jeeues
(Fvee) Hejcewee&egkele cesjs efuees (DeeHeeeleeced) ye{eJes Jee ye{eleer nw (DeeHeeemJe) Je=e
f egkele keerefpees Jee kejleer
nw~ Jen DeeHe efyepegueer Deeefo HeoeLe& kes erke-erke DeLeeX keer eeefHle kees (mevvee) eeefHle kejeves Jeeueer (cesOeee) e%ee mes
(Demceeved) nce (meKeerved) meye kes efce$eeW kees (DeeHeeemJe) ye{eFes Jee ye{eJes, efpememes (mJeefmle) megKe meoe ye{lee
jns~ (meesce) ns HeoeLe&eJf eee kees peeveves Jeeues F&ej Jee efJeved! DeeHe keer efMe#ee Jee efyepegueer keer efJeee mes egkele neskej
ceQ (megleeced) Gece-Gece GlHeVe kejves Jeeueer efeee ceW kegMeue neskes (F<es) efmeef keer Fe Jee DeVe Deeefo (Yeieee)
Ssee& kes efuees (Se) DeYeer megKeeW kees eeHle kejeves Jeeues (jee) OevemecetneW kees (DeMeere) eeHle nesTb Deewj
HeeceesOeee
211
aj.
org
($eleJeeefoYe) meleJeeoer efJeeveeW kees en Oeve oskes mele efJeee Deewj (eeJeeHe=efLeJeerYeeced) ekeeMe Jee Yetefce mes
(vece) DeVe kees eeHle nesTb7
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke Hejcesej keer GHeemevee, efJeeved keer mesJee Deewj
efJeegled efJeee kee eeej kejkes Mejerj Deewj Deelcee kees Heg kejves Jeeueer Dees<eefOeeeW Deewj Deveske ekeej kes OeveeW kee enCe
kejkes efeefkelmee Mee kes Devegmeej meye DeevevoeW kees YeesieW7
ee le Fleme ieeslece $eef<e~ DeefiveoxJelee~ HetJe&me efJeje[e<eea ye=nleer vo~ ee le Fefle efleereme
efvee=oe<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
Hegve mee efJeegled keerMeerlegHeefoMeles
efHej Jen efyepegueer kewmeer nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
ee lesDeiveseMeNee leNvetJe&ef<e&e iejse~ GNeb JeeesNDeHeeJeOeerJesN<eb JeeesNDeHeeJeOeerNled mJeene~

ee lesDeives jpeMeNee leNvetJe&ef<e&e iejse~ GNeb JeeesNDeHeeJeOeerJesN<eb JeeesNDeHeeJeOeerNled mJeene~ ee
lesDeives nefjMeNee leNvetJe&ef<e&e iejse~ GNeb JeeesNDeHeeJeOeerJesN<eb JeeesNDeHeeJeOeerNled mJeene8
ee~ lesN~ DeNivesN~ DeNeMeesNleeMeNee~ leNvet~ Jeef<e&e~ ieNNjse~ ieNNjsmLesefle iejsmLee~ GNeced~ Jee~ DeHe~
DeNJeNOeerNled~ lJesN<eced~ Jee~ DeHe~ DeNJeNOeerNled~ mJeene~ ee~ lesN~ DeNivesN~ jpeNMeNesefle jpeMeNee~ leNvet~ Jeef<e&e~ ieNNjse~
ieNNjsmLesefle iejsmLee~ GNeced~ Jee~ DeHe~ DeNJeNOeerNled~ lJesN<eced~ Jee~ DeHe~ DeNJeNOeerNled~ mJeene8
the
ary
as
HeoeLe&-(ee) Je#eceeCee (les) Demee (Deives) efJeegle (DeeMeee) eeemmeg megJeCee&eof <eg Mesles mee~ Dee
Fefle efnjCeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~ 2) (levet) JeeHleb efJemle=leb Mejerjced (Jeef<e&e) DeefleMeesve Je=e (iejse)
iejs ienves ieYeerj DeeYevlejs efleleerelf e (Geced) etjb Yeejced (Jee) Jeeveced (DeHe) JeHeslesleme eeefleueesceced~
(efve01~ 3) (DeJeOeerled) nefvle~ De$e meJe&$e ue[Lex ueg*d~ (lJes<eced) eoerHleced (Jee) HeefjYee<eCeced (DeHe) He=LekekejCes
(DeJeOeerled) nefvle (mJeene) megngleb nefJejVeced (ee) (les) (Deives) (jpeMeee) ee jpemeg metee&efoueeskes<eg Mesles mee
(levet) JeeefHle (Jeef<e&e) (iejse) (Geced) ogmenced (Jee) HeefjYee<eCeced (DeHe) He=LekekejCes (DeJeOeerled) (lJes<eced)
ekeeefMeleced (Jee) Jeeveced (DeHe) He=LekekejCes (DeJeOeerled) nefvle (mJeene) megngleeb Jeeeced~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 4~
23-25) JeeKeele8
DevJee-ns ceveg<ee! eteb ee lesivesmee efJeeglees Jeef<e&e iejse leveteb JeeesHeeJeOeeroHenefvle lJes<eb Jee
mJeene megngleb nefJejvveb eeHeeJeOeerled~ ee lesivesmee efJeeglees Jeef<e&e iejse jpeMeee leveteb JeeesHeeJeOeerled lJes<eb
Jee mJeene megngleeb Jeeeb eeHeeJeOeerefvle leeb meceked efJeefolJeesHekegle8
YeeJeeLe&-ceveg<eweJf e&eglees ee JeeefHlece&tee&cete&JemLee Jee&les leeb egkelee meceked efJeefolJeesHemebeeespe meJee&efCe
ogKeeveHenvleJeeefve8
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! legce kees (ee) pees (les) Fme (Deives) efyepegueerHe Deefive kee (DeeMeee) megJeCee&eof
ceW meesves (Jeef<e&e) Delevle ye[e (iejse) DeeYevlej ceW jnves Jeeuee (levet) Mejerj (Geced) etj Yeej (Jee)
212
epegJexoYee<es
aj.
org
Jeeve kees (DeHeeJeOeerled) ve kejlee Deewj (lJes<eced) eoerHle (Jee) Meyo Jee (mJeene) Gecelee mes nJeve efkees ngS DeVe
kees (DeHeeJeOeerled) otj kejlee Deewj pees (les) Fme (Deives) efyepegueerHe Deefive kee (Jeef<e&e) Delevle efJemleerCe& (iejse)
DeeYevlej ceW efmLele nesves (jpeMeee) ueeskeeW ceW meesves keeuee (levet) Mejerj (Geced) etj (Jee) keLeve kees
(DeHeeJeOeerled) ve kejlee nw (lJes<eced) eoerHle (Jee) keLeve Jee (mJeene) Gece JeeCeer kees (DeHeeJeOeerled) ve kejlee nw,
Gmekees peeve kes Gmemes keee& uesvee eeefnes8
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke meye mLetue Deewj met#ce HeoeLeeX ceW jnves Jeeueer pees efyepegueer keer JeeefHle nw,
Gme kees Des ekeej peevekej GHeegkele kejkes meye ogKeeW kee veeMe kejW8
leHleeeveerleme ieeslece $eef<e~ DeefiveoxJelee~ eLeceme Yegefjiee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
veecvesnerleme efvee=odyeeeer peieleer vo~ efve<eeo mJej DeveglJesleme eepeg<eveggHed vo~
ieevOeej mJej
am
DeLe efkeceLeexiveeefovee e%eesvegeleJe FlegHeefoMeles
Deewj efkemeefuees Deefive Deeefo mes e%e kee Devegeve kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e
ceW efkeee nw
as
leNHleeeveer cesefme efJeNeeeveer cesNmeJeleevcee veeefLeNleeoJeleevcee JeefLeNleeled~ efJeNosoNefiveve&YeesN

veeceeivesDeefjDeeegveeN veecvesefnN eeshmeeb He=efLeNJeeceefmeN eesveeOe=bN veece eNef%eebN lesveN lJee oNOes
efJeNosoNefiveve&YeesN veeceeivesDeefjDeeegveeN veecvesefnN ees efNleeremeeb He=efLeNJeeceefmeN eesveeOe=bN veece eNef%eeNb
lesveN lJee oOes efJeNosoNefiveve&YeesN veeceeivesDeefjDeeegveeN veecvesefnN emle=leeremeeb He=efLeNJeeceefmeN eesveeOe=bN
veece eNef%eebN lesveN lJee oOes~ Deveg lJee osNJeJeerlees9
the
ary
leNHleeeNveerefle leHleNDeeveer~ cesN~ DeNefmeN~ efJeNeeeNveerefle efJeeNDeeveer~ cesN~ DeNefmeN~ DeJeleeled~ ceeN~ veeNefLeNleeled~
DeJeleeled~ ceeN~ JeNefLeNleeled~ efJeNosled~ DeNefive~ veYe~ veece~ Deives~ DeNefj~ Deeegvee~ veecvee~ Dee~ FNefnN~ e~ DeNmeeced~
He=efLeNJeeced~ Deefme~ eled~ lesN~ DeveeOe=ced~ veece~ eNef%eeced~ lesve~ lJeeN~ Dee~ oNOesN~ efJeNosled~ DeNefive~ vece~ veece~ Deives~
DeNefj~ Deeegvee~ veecvee~ Dee~ FNefnN~ e~ efNleeremeeced~ He=efLeNJeeced~ Deefme~ eled~ les~ DeveeOe=ced~ veece~ eefN%eeced~ lesve~
lJeeN~ Dee~ oNOesN~ efJeNosled~ DeNefive~ veYe~ veece~ Deives~ DeNefj~ Deeegvee~ veecvee~ Dee~ FNefnN~ e~ le=leeremeeced~ He=efLeNJeeced~
Deefme~ eled~ lesN~ DeveeOe=ced~ veece~ eNef%eeced~ lesve~ lJeeN~ Dee~ oNOesN~ Deveg~ lJeeN~ osNJeJeerleeN Fefle osNJeJeerlees9
HeoeLe&-(leHleeeveer) leHleeefve mLeeHeveereeefve Jemletveeveb emee efJeegle mee (ces) cece (Deefme) YeJeefle~ De$e
meJe&$e Jelee~ (efJeeeeveer) ee efJeeeveeb Yeesieeveeb eleerleeveeb HeoeLee&veeceeveer eeefHekee mee~ efJeees Yeesieeleeees~
(Dee08~ 2~ 58) Devesve efJeeMeyo eleerleeLex YeesieeLex e efveHeeeflele~ (ces) cece (Deefme) Deefmle (DeJeleeled) j#eefle~
De$e meJe&$e ue[Lex ueesd~ (cee) ceeced (veeefLeleeled) Sseee&led (DeJeleeled) j#eefle (cee) ceeced (JeefLeleeled) Yeeeled
meeueveeled (efJeosled) efJepeeveereeled (Deefive) eefme (veYe) peueb ekeeMeb Jee~ veYe Fefle peueveecemeg Heefleced~
(efveIeb01~ 12) meeOeejCeveecemeg e~ (efveIeb01~ 4) (veece) eefmeced (Deives) peejmLe (Deefj) Deeveeb jme
HeeceesOeee
213
the
ary
as
am
aj.
org
(Deeegvee) peerJevesve eeHekelJesve Jee (veecvee) eefmeee (Dee) mecevleeled (Fefn) Sefle (e) Deefive (Demeeced)
ele#eeeeced (He=efLeJeeced) Yetceew (Deefme) Jee&les (eled) eeMeced (les) Deme (DeveeOe=ced) elmecevleeVe Oe=<eles leespe
(veece) eefmeced (eef%eeced) e%eemecetnefve<Heeokeced (lesve) HetJeexkelesve (lJee) leced (Dee) DeefYele (oOes) Oejeefce
(efJeosled) eeHvegeeled (Deefive) Yeewefleke (veYe) Devleefj#emLeb peueced (veece) eefmeced (Deives) eefmeesefive (Deefj)
DeejmLe (Deeegvee) eeHekelJesve (veecvee) eefmeee (Dee) DeefYele (Fefn) eeHvegenf (e) (efleeremeeced) Demeeb
efYeVeeeeced (He=efLeJeeced) efJemle=leeeeb Yetceew (Deefme) Deefmle (eled) esve (les) (DeveeOe=ced) eieuYeiegCemeefnleced (veece)
eefmeced (eef%eeced) e%emecyevOeer (lesve) (lJee) leced (Dee) DeefYele (oOes) Oejeefce (efJeosled) eeHvegeeled (Deefive)
mete&mLe (veYe) DeJekeeMeced (veece) eefmeced (Deives) mete&He (Deefj) Deefelee (Deeegvee) (veecvee) (Dee)
(Fefn) GkeleeLex<eg (e) Deefive (le=leeremeeced) le=leereke#eeeeb Jee&ceeveeeeced (He=efLeJeeced) Yetceew (Deefme) Jee&les (eled)
esve (les) (DeveeOe=ced) eew{ced (veece) eefmeced (eef%eeced) efMeuHeefJeeee%emecyevOeer (lesve) (lJee) leced (Dee) DeefYele
(oOes) mJeerkejesefce (Deveg) Deevegketues (lJee) leced (osJeJeerlees) osJeeveeb efoJeeveeb iegCeeveeb Jee eeHlees~ Deeb cev$e
(Mele0(3~ 5~ 1~ 27-32) JeeKeele9
DevJee-ns efJeeeb efpeIe=#ees! eLeenb lesve eeeleHleeevemeefmle, efJeeeeveer efJeegomeefmle, lJee leeb Jesefe leLee
lJeceslesvewleefeeb ces cece mekeeMeeosefn eeHvegenf , eLeenb megmeseJf ele Deefive meefJelee veYees peueb ekeeMeb Jee eeved cee ceeb
JeefLeleeoJeleeVeeefLeleeeJeleeled leLee lJeee mesefJeve mebmlJeeceefHe j#esled~ eLeenb lesve eesivesefjesefivejeegvee
veecveemeeb He=efLeJeeb veece eefmeesefmle lJee leb osJeJeerlees efJepeeveeefce, leLewlesvewveb lJeceefHe ces cece mekeeMeeosenf mebpeeveerenf ,
eLeenb lesve veecvee eoveeOe=b eef%eeb veece lespe DeeoOes leLee lesve lJee leb lJeceslesvewvecemceevevJesefn, meJeex peveeevegefJeosled~
eLeenb lesve eesefivee|leeremeeb He=eLf eJeeceivesefj Deeegvee veecvee veeceeefme Jee&les, eesefive veYe megKeb eeefle lesve
lJee leb meceeespeeeefce, leLewlesve lJewveb lJecesefn meJeex peveeevegefJeosled~ eLeenb lesve eesveeOe=b eef%eeb veece lespeesmcew
lJeeoOes leLee lJeceslesve veecvee lJeecesenf meJeex peveeevegefJeosled~ eLeenb lesve eesefivejeegvee veecvee le=leer emeeb
He=efLeJeeceivesefj veeceeefme Jee&les. ees veYeesJekeeMeb eesleeefle lJee leb peeveeefce leLewveceslemcew lJecesefn meJeex peveesefHe
efJeosled9
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ e eefmemete&eJf eegtHesCe ef$eefJeOeesefive meJex<eg ueeskes<eg
yeeeeYevlejlees Jee&les, leb efJeefolJee efJe%eeHe e meJezce&veg<ew meJe&keee&emf eef mecHeeoveeree9
HeoeLe&-ns efJeee kes enCe kejves Jeeues efJeved! pewmes ceQ (eled) pees (leHleeeveer) mLeeHeveere JemlegDeeW kes mLeeve
Jeeueer efJeegled pJeeuee (Deefme) nw Jee pees (efJeeeeveer) Yeesie Jee eleerle HeoeLeeX kees eeHle kejeves Jeeueer efyepegueer (Deefme)
nw (lJee) Gmekeer efJeee kees peevelee ntb, Jewmes let Yeer Fme kees (ces) cegPe mes (Sefn) eeHle nes, pewmes en (eled) pees
(Deefive) eefme Deefive (veYe) peue Jee ekeeMe kees eeHle kejelee ngDee (cee) cegPe kees (JeefLeleeled) Yee mes
(DeJeleeled) j#ee kejlee Jee (veeefLeleeled) Ssee& mes (DeJeleeled) j#ee kejlee nw, Jewmes legPe mes mesJeve efkeee ngDee en lesjer
Yeer j#ee kejsiee~ pewmes ceQ (lesve) Gme meeOeve mes pees (Deives) peej He (Deefj) DeeW ceW jnves Jeeuee Deefive
(Deeegvee) peerJeve Jee (veecvee) eefmeef mes (Demeeced) Fme (He=efLeJeeced) He=efLeJeer ceW (veece) eefme nw (lJee) Gmekees
peevelee ntb, Jewmes let Yeer Fmekees (ces) cegPe mes (Sefn) Des ekeej peeve~ pewmes ceW (lesve) Gme %eeve mes (eled) pees
214
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
(DeveeOe=ced) veneR ve nesves eesie (eef%eeced) e%eemecetn (veece) eefme lespe nw (lJee) Gmekees (osJeJeerlees)
efoJeiegCeebs keer eeefHle kes efuees (lJee) Gme e%e kees (DeeoOes) OeejCe kejlee ntb, Jewmes let Gme mes Fme kees Gece iegCeeW keer
eeefHle kes efuees OeejCe kej Deewj Jewmes meye ceveg<e Yeer Gme mes Fme kees (efJeosle) eeHle nesJeW~ pewmes ceQ (lesve) pees
(efleeremeeced) otmejer (He=efLeJeeced) Yetefce ceW (Deives) (Deefj) DeejeW ceW jnves Jeeuee Deefive (Deeegvee) peerJeve Jee
(veecvee) eefmeef mes (veece) eefmeef nw Jee (e) pees (veYe) megKe kees oslee nw (lesve) (lJee) Gmemes Gmekees eeHle ngDee
ntb, Jewmes let Gmemes Fmekees (Sefn) peeve Deewj meye ceveg<e Yeer Gmemes Fmekees (efJeosled) eeHle neW~ pewmes ceQ (lesve) Heg<eeLe&
mes pees (DeveeOe=ced) eieuYeiegCemeefnle (eef%eeced) e%emecyevOeer (veece) eefme lespe nw (lJee) Gmes YeesieeW keer eeefHle kes
efuees (DeeoOes) OeejCe kejlee ntb leLee let Gmekes efuees OeejCe kej Deewj meye ceveg<e Yeer (efJeosled) OeejCe kejW~ pewmes ceQ
(lesve) Gme efeee keewMeue mes pees (Deefive) Deefive (Deeegvee) peerJeve Jee eefmeef mes (Deefj) DeeW kee mete&He mes
Hees<eCe kejlee ngDee (veece) eefme nw Jee pees (veYe) DeekeeMe kees ekeeefMele kejlee nw (lJee) Gmekees OeejCe kejlee ntb,
Jewmes let Gmekees OeejCe kej Jee meye ueesie Yeer (DevegefJeosled) Gme kees erke-erke peeve kes keee& efme kejW~ pewmes ceQ (lesve)
FvOeveeefo meeceeer mes pees (DeveeOe=ced) eieuYemeefnle (eef%eeced) efMeuHeefJeeemecyevOeer (veece) eefme lespe nw (lJee)
Gmekees efJeeveeW keer eeefHle kes efuees (DeeoOes) OeejCe kejlee ntb, Jewmes let Gmemes Gmekeer eeefHle kes efuees (DevJesefn) Keespe
kej Deewj meye ceveg<e Yeer efJeee mes meceeesie kejW9
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeeuegHleesHeceeueej nw~ pees eefme mete& efyepegueer He mes leerve ekeej kee Deefive meye
ueesieeW ceW yeeefnj-Yeerlej jnves Jeeuee nw, Gmekees peeve Deewj peveekej meye ceveg<eeW kees keee&efmeef kee mecHeeove kejvee
kejevee eeefnes9
efme:emeerleme ieeslece $eef<e~ JeeiosJelee~ yeeeegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe meJee&meeb efJeeeveeb cegKemeeefOekeeee Jeeees iegCee GHeefoMevles

Deye Deieues cev$e ceW meye efJeeeDeeW keer cegKe efmeef kejves Jeeueer JeeCeer kes iegCeeW kee GHeosMe efkeee nw
the
ary
efmeN:eefme meHelvemeeNner osNJesYe keuHemJe efmeN:eefme meHelvemeeNner osNJesYe MegvOemJe

efmeN:eefme meHelvemeeNner osNJesYe MegcYemJe10
efmeNner~ DeNefmeN~ meNHeNlveNmeeNner~ meNHeNlveNmenerefle meHelveNmener~ osNJesYe~ keNuHeNmJeN~ efmeNner~ DeNefmeN~ meNHeNlveNmeeNner~
meNHeNlveNmeNnerefle meHelvemeNner~ osNJesYe~ MegvOeNmJeN~ efmeNner~ DeNefmeN~ meNHeNlveNmeeNner~ meNHeNlveNmeNnerefle meHelvemeNner~ osNJesYe~
MegcYeNmJeN10
HeoeLe&-(efmebner) efnveefmle oes<eeved eee ee efmeelegeejeefle eee Jeeee mee~ efnbmes efmebn Fefle neJejef[efle
JeeKeeves ceneYee<ekeejesekf ele~ efmees meb%eeeeb nvegceew kee~ (GCee05~62) Devesve keeleees nkeejeosMees vegceeiecee~
De$e meJe&$e ieewjeeeke=efleieCevleie&lelJeev*er<ed~ (Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e Jelee~ (meHelvemeener) eee meHelveeved Me$etved
menvles mee (osJesYe) efoJeiegCesYees efJeeeb efekeer<eg&Ye MetjJeerjsYe (keuHemJe) DeOeeHeveesHeosMeeYeeb meceLe&e (efmebner)
DeefJeeeefJeveeefMekee (Deefme) Deefmle (meHelvemeener) eee meHelveeved oes<eeved menvles ce=<eefvle otjerkegJe&efvle mee (osJesYe)
Oeeefcce&kesYe (MegvOemJe) MeesOee (efmebner) ogMeerueefJeveeefMeveer (Deefme) Deefmle~ (meHelvemeener) eee meHelveeved ogeefve
HeeceesOeee
215
am
aj.
org
Meerueeefve menvles mee (osJesYe) megMeeruesYees efJee (MegcYemJe) MeesYeeegkeleeved keg~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 1~
33) JeeKeele10
DevJee-ns efJebmlJeb ee meHelvemeener eEmener Jeeieefmle leeb osJesYe keuHemJe~ ee meHelvemeener eEmener Jeeieefmle leeb
osJesYe MegvOemJe~ ee meHelvemeener eEmener Jeeieefmle leeb osJesYe MegcYemJe10
YeeJeeLe&-ef$eefJeOee Keueg Jeeied YeJeefle~ efMe#eeefJeeemebmke=lee meleYee<eCee ceOegje e, S<ee ceveg<ew meJe&oe
mJeerkeeee&10
HeoeLe&-ns efJeeved ceveg<e! let pees (meHelvemeener) efpeme mes Me$egDeeW kees menve kejles nQ, Jen (osJesYe) Gece
iegCe MetjJeerjeW kes efuees (keuHemJe) He{e Deewj GHeosMe kejkes eeHle kej (efmebner) pees oes<eeW kees ve kejves Jee MeyoeW kee
GeejCe kejves Jeeueer JeeCeer (Deefme) nw, Gmekees (osJesYe) efJeeved efoJeiegCe Jee efJeee keer Fe Jeeues ceveg<eeW kes
efuees (MegvOemJe) Meglee mes ekeeefMele kej~ pees (meHelvemeener) oes<eeW kees nveve Jee (eEmener) DeefJeee kes veeMe kejves
Jeeueer JeeCeer (Deefme) nw, Gmekees (osJesYe) Oeeefce&keeW kes efuees (MegvOemJe) Meg kej Deewj pees (meHelvemeener) og
mJeYeeJe Deewj (eEmener) og oes<eeW kees veeMe kejves Jeeueer JeeCeer (Deefme) nw, Gmekees (osJesYe) megMeerue efJeeveeW kes efuees
(MegcYemJe) MeesYeeegkele kej10
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Deefle Gefele nw efke pees Fme mebmeej ceW leerve ekeej keer JeeCeer nesleer nw DeLee&led Ske efMe#ee
efJeee mes mebmkeej keer ngF&, otmejer meleYee<eCeegkele Deewj leermejer ceOegjiegCemeefnle- Gvekees mJeerkeej kejW10
FvIees<emlJesleme ieeslece $eef<e~ JeeiosJelee~ efvee=odyeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
Hegve me mee keerMeerlegHeefoMeles
efHej Jen kewmee Deewj kewmeer nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
FNvNIeesN<emlJeeN JemegefYe Hegjmleeled Heeleg eesleemlJee Nw HeNeeled Heeleg ceveespeJeemlJee

efHeNle=efYeo&ef#eCeNle Heeleg efJeNekecee& lJeeefoNlewejle HeeeflJeNoceNnb leNHleb Jeeye&efnNOee& eN%eeefVeme=peeefce11
the
ary
FNvNIeesN<e FleervIeesN<e~ lJeeN JemegefYeNefjefleN JemegefYe~ Hegjmleeled~ HeeNleg~ eesleeN FefleN eeslee~ lJeeN~ Nw~ HeNeeled~
HeeNleg~ ceveespeJeeN FefleN cevepeJee~ lJeeN~ efHeNle=efYeNefjefle efHeNle=efYe~ oNef#eNCeNle~ HeeNleg~ efJeNekeNcexefle efJeNekecee&~ lJeeN~
DeeNefoNlew~ GNeNjle~ HeeNleg~ FNoced~ DeNnced~ leNHleced~ Jee~ yeNefnNOexefle yeefnNOee~ eN%eeled~ efve~ me=peeNefceN11
HeoeLe&-(FvIees<e) Fvme Hejcesejme JesoeKeeee efJeeglees Jee Iees<ees efJeefJeOeMeyoeLe&mecyevOees eme emee
Jee me mee Jee Jeeked~ Iees<e Fefle Jee*dveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~11) (lJee) lJeeced leeb Jeeeb Jee (JemegefYe)
DeiveeefoefYe ke=leelegefJeMeefleJe<e&yeeeezJee& men Jee&ceevee (Hegjmleeled) HetJe&mceeled (Heeleg) j#eleg (eeslee) ee
eke=efJe%eevee, eee eke=leee esleefvle mebpeeveefvle mee (lJee) lJeeced leeb Jee (w) ee eeCew ke=leelegelJeeeEjMeod
Je<e&yeeeez men Jee Jee&les me mee Jee (Heeeled) HeefeceosMeeled (Heeleg) Heeueeleg (ceveespeJee) ceveesJeppeJees Jesiees eme
emee me mee Jee (lJee) lJeeb leeb Jee (efHele=efYe) %eeefveefYe$e&legeYf eJee&~ les Jee Sle $eleJe~ (Mele02~ 1~ 3~ 2) Devesve
efHele=MeyoeleJeesefHe ie=evles~ efHelej Fefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05~5) Devesve %eeveJevlees ceveg<ee ie=evles
(oef#eCele) oef#eCeosMeeled (Heeleg) j#eleg (efJeekecee&) efJeeeefve meJee&efCe kecee&efCe emee eme Jee mee Jeeked, me efJeeved
216
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Jee (lJee) lJeeb leeb Jee (Deeefolew) mebJelmejme ceemew ke=leeeelJeeeEjMe<e&yeeeez men Jee Jee&ceevee (Gejle)
GejmeesMeeled (Heeleg) (Foced) DevlemLecegokeced Foefcelegokeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~12) (Denced) (leHleced)
OecexCeeOeveeOeeHeveecesCe Jee mebleHleced (Jee) yeeecegokeced~ Jee Flegokeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~12) (yeefnOee&) Jee
yeefnyee&es osMes Oejefle Meyoeved mee (e%eeled) DeOeeveeOeeHeveeesceue#eCeee (efve) efvelejeced (me=peeefce) mecHees
eef#eHeeefce Jee~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 2~ 4-8) JeeKeele11
DevJee-ns ceveg<ee! eLee eeslee FvIees<ees efJeekecee&nb e%eeefoocevlemLecegokeb leHleb yeefnOee& Jee&ceeveb Meerleueb
Gokeb e efveme=peeefce, leLee ee JemegeYf e men Jee&ceevesvIees<ees Jeeieefmle leeb Hegjmleeod j#eeefce leLee YeJeeveefHe Heeleg~ ee
w men Jee&ceevee eeslee Jeeieefmle leeb Heeeled Heeueeeefce leLee YeJeeveefHe Heeleg~ ee efHele=eYf e men Jee&ceevee ceveespeJee
Jeeieefmle leeb oef#eCeleesJeeefce leLee YeJeeveefHe Heeleg~ ee Deeefolew men Jee&ceevee Jeeieefmle leecegejlees j#eeefce leLee
YeJeeveefHe Heeleg11
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewJe&megeefoleefHele=efYe mesefJeleeb e%eeefOeke=leeb Jeeecegokeb e
efJeeee meefleeee men meseJf elJee Megb efvece&ueb e meleleb YeeJeveereced11
HeoeLe&-ns efJeeved ceveg<ees! pewmes (eeslee) Gece %eeveegkele (FvIees<e) Hejceelcee, JesoefJeee Deewj efyepegueer
kee Iees<e DeLee&led Meyo, DeLe& Deewj mecyevOeeW kes yeesOeJeeuee (efJeekecee&) meye kece&Jeeuee cewb (e%eeled) He{vee-He{evee Jee
nesceHe e%e mes (Foced) DeeYevlej ceW jnves Jeeues (leHleced) leHle peue (yeefnOee&) yeenj OeejCe nesves Jeeues Meerleue (Jee)
peue kees (efveme=peeefce) mecHeeove kejlee Jee efve#esHe kejlee ntb, Jewmes DeeHe Yeer keerefpees~ pees (JemegefYe) Deefive Deeefo
HeoeLe& Jee eewyeerme Je<e& yeeee& efkees ngS ceveg<eeW kes meeLe Jee&ceeve (FvIees<e) Hejcesej, peerJe Deewj efyepegueer kes
Deveske Meyo mecyevOeer JeeCeer nw, Gmekees (Hegjmleeled) HetJe&osMe mes pewmes ceQ j#ee kejlee ntb, Jewmes DeeHe Yeer (Heeleg) j#ee kejes
pees (w) eeCe Jee eJeeueerme Je<e& yeeee& efkees nges efJeeveeW kes meeLe Jee&ceeve (eeslee) Gece %eeve kejves Jeeueer
JeeCeer nw, Gmekees (Heeeled) Heefece osMe mes j#ee kejlee ntb, Jewmes DeeHe Yeer (Heeleg) j#ee kejW~ pees (efHele=efYe) %eeveer Jee
$elegDeeW kes meeLe Jee&ceeve (ceveespeJee) ceve kes meceeve JesieJeeueer JeeCeer nw, Gmekee (oef#eCele) oef#eCe osMe mes Heeueve
kejlee ntb, Jewmes DeeHe Yeer (Heeleg) j#ee kejW~ pees (Deeefolew) yeejn cenerveeW Jee De[leeueerme Je<e& yeeee& efkees ngS
efJeeveeW kes meeLe Jee&ceeve (efJeekecee&) meye kece&egkele JeeCeer nw, Gmekeer (Gejle) Gej osMe mes Heeueve kejlee ntb, Jewmes
DeeHe Yeer (Heeleg) j#ee kejW11
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eesie nw efke pees Jemeg, , Deeef ole Deewj
efHelejeW mes mesJeve keer ngF& Jee e%e kees efme kejves Jeeueer JeeCeer Jee peue kees efJeee Jee Gece efeee mess mesJeve kejkes
efvejvlej Meg leLee efvece&ue kejW11
efme:emeerleme ieeslece $eef<e~ JeeiosJelee~ Yegefjiyeeeer He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Hegve mee keerMeerlegHeefoMeles
efHej Jen kewmeer nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
HeeceesOeee
217
aj.
org
efmeNeefmeN mJeene efmeNeNmeeefoleNJeefveN mJeene efmeNeefme yeeNJeefve #e$eNJeefveN mJeene

efmeNeefme megepeeNJeveer jeemHees<eNJeefveN mJeene efmeNemeeJen osJeeved epeceeveeeN mJeene
YetlesYemlJee12
efmeNner~ DeNefmeN~ mJeene~ efmeNner~ DeNefmeN~ DeeNefoleNJeefveNefjleeefoleNJeefve~ mJeene~ efmeNner~ DeNefmeN~ yeNeNJeefveNefjefle
yeeNJeefve~ #eN$eNJeefveNefjefle #e$eNJeefve~ mJeene~ efmeNner~ DeNefmeN~ megeNpeeNJeefveNefjefle megepeeNJeefve~ jeNeNmHeesN<eNJeefveNefjefle
jeemHees<eNJeefve~ mJeene~ efmeNner~ DeNefmeN~ Dee~ JenN~ osNJeeved~ epeceeveee~ mJeene~ YetlesYe lJeeN12
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efmebner) DeefJeeenv$eer (Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e Jelee (mJeene) Jeeked (eEmener)
etjlJeeefooes<eveeefMekee (Deefme) Deefmle (DeeefoleJeefve) ee Deeefoleeved ceemeeved Jeveefle mebYepeefle mee (mJeene)
peesefleMeemebmkeejegkelee JeeCeer (eEmener) yeuesve pee[elJeefJeveeefMeveer (Deefme) Deefmle (yeeJeefve) eee yeneefJeoes
ceveg<ee yee Hejceelceeveb Jesob Jee Jeveefvle mebYepeefvle mee (#e$eJeefve) eee #e$eb jepeb OevegeJf e&ee MetjJeerjeved Heg<eeved Jee
Jeveefvle mebYepeefvle mee (mJeene) DeOeeveeOeeHevejepeJeJenejkegMeuee Jeeked (eEmener) eesjomJeveeeeueekeeefjCeer
(Deefme) Deefmle (megepeeJeefve) eee MeesYevee epee Jeveefle mebYepeefle mee (jeemHees<eJeefve) eee jeees efJeeeOevemecetnme
Hees<eb Hegef Jeveefle mebYepeefle mee (mJeene) JeJenejsCe OeveeeefHekee (eEmener) meJe&ogKeeCeeefMekee (Deefme) Deefmle (Dee)
mecevleeled (Jen) Jenefle eeHeeefle (osJeeved) efJeog<ees efoJeiegCeeve=letved Yeesieeved Jee (epeceeveee) epeefle efJeog<e Hetpeeefle
meodiegCeeved mebieles ooeefle Jee lemcew (mJeene) efoJeefJeeemecHeVee (YetlesYe) ceveg<eeefoeeefCeYe~ Deeb cev$e
(Mele0(3~ 5~ 2~ 11-13) JeeKeele12
DevJee-Denb eeefoleJeefve efmebner mJeenemeefmle, ee yeeJeefve efmebner mJeenemeefmle, ee #e$eJeefve eEmener
mJeenemeefmle, ee jeemHees<eJeefve eEmener mJeenemeefmle, ee megepeeJeefve eEmener mJeene, ee epeceeveee osJeeveeb Jen
eeHeeefle, leeb YetlesYees e%eeefVeme=peeefce12
YeeJeeLe&-De$e HetJe&mceevcev$eeled (e%eeled) (efve) (me=peeefce) Fefle Heo$eecevegJee&les~ ceveg<ewjOeeveeefovessiedue#eCeeb JesoeefoJeeCeeR eeHewleeb meJexYees ceveg<essYeesOeeHeevevoefeleJee12
HeoeLe&-ceQ pees (DeeefoleJeefve) ceemeeW kee mesJeve Deewj (efmebner) etjlJe Deeefo oes<eeW kees veeMe kejves Jeeueer
(mJeene) peeself eMee mes mebmkeejegkele JeeCeer (Deefme) nw, pees (yeeJeefve) Hejceelcee, Jeso Deewj Jeso kes peeveves Jeeues
ceveg<eeW kes mesJeve Deewj (eEmener) yeue kes pee[eHeve kees otj kejves Jeeueer (mJeene) He{ves-He{eves JeJenejegkele JeeCeer
(Deefme) nw, pees (#e$eJeefve) jepe, OevegeJf e&ee Deewj MetjJeerjeW kee mesJeve Deewj (eEmener) eesj, [eket Deveee kees veeMe
kejves Jeeueer (mJeene) jepe-JeJenej ceW kegMeue JeeCeer (Deefme) nw, pees (jeemHees<eJeefve) efJeee Oeve keer Hegef kee
mesJeve Deewj (eEmener) DeefJeee kees otj kejves Jeeueer (mJeene) JeeCeer (Deefme) nw, pees (megepeeJeefve) Gece epee kee mesJeve
Deewj (efmebner) meye ogKeeW kee veeMe Deewj (mJeene) JeJenej mes Oeve kees eeHle kejeves Jeeueer JeeCeer (Deefme) nw Deewj pees
(epeceeveee) efJeeveeW kes Hetpeve kejves Jeeues epeceeve kes efuees (mJeene) efoJe efJeee mecHeVe JeeCeer (osJeeved) efJeeved
efoJeiegCe Jee YeesieeW kees (DeeJen) eeHle kejleer nw (lJee) Gmekees (YetlesYe) meye eeefCeeeW kes efuees (e%eeled) e%e mes
(efveme=peeefce) mecHeeove kejlee ntb12
218
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW HetJe& cev$e mes (e%eeled) (efve) (me=peeefce) Fve leerveeW HeoeW keer DevegJe=efe nw~ ceveg<eeW kees
Gefele nw efke He{vee-He{evee Deeefo mes Fme ekeej ue#eCeegkele JeeCeer eeHle kej, Fmes meye ceveg<eeW kees He{e kej meoe
Deevevo ceW jnW12
OegJeesmeerleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ Yegefjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvejeb e%e keerMe FlegHeefoMeles
efHej en e%e kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
OegJeesefme
Hegjer<eceefme13
He=efLeNJeeR
OegJeNef#eomeNvleefj#eb
neegleNef#eoefmeN
efoJe
neNives
am
OegJe~ DeNefmeN~ He=efLeNJeerced~ nN~ OegJeNef#eefoefle OegJeNef#eled~ DeNefmeN~ DeNvleefj#eced~ nN~ DeNegleNef#eefoleegleNef#eled~
DeNefmeN~ efoJeced~ nN~ Deives~ Hegjer< eced~ DeNefmeN13
the
ary
as
HeoeLe&-(OegJe) efveeue (Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e Jelee (He=efLeJeerced) YetecE e lelmLeb HeoeLe&mecetnb Jee
(n) JeOe&e (OegJeef#eled) ees OegJeeefCe megKeeefve MeeeefCe Jee ef#eeefle efveJeemeeefle me (Deefme) Deefmle (Devleefj#eced)
DeekeeMemLeb HeoeLe&mecetnced (n) Je<e&e (Deegleef#eled) eesegleeVeeMejefnleeved HeoeLee&ved ef#eeefle efveJeemeeefle me
(Deefme) Deefmle (efoJeced) efJeeeefoekeeMeced (n) JeOe&e (Deives) efJeegoeos (Hegjer<eced) HeMetveeb eHetefle&kejb meeOeveced~
Hegjer<eesefme HeMeJeesefme~ (Mele06~4~2~1) (Deefme) Deefmle~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 2~ 14)
JeeKeele13
DevJee-ns efJeved! ees e%ees OegJeesmeefmle He=efLeJeeR JeOe&eefle, leb lJeb bn~ ees OegJeef#eomemlevleefj#eceekeeMemLeeved HeoeLee&ved Hees<eeefle, leb lJeb bn eesegleef#eomeefmle efoJeb ekeeMeeefle, leb lJeb bn eesives Hegjer<ecemeefmle
leb lJecevegefle13
YeeJeeLe&-ceveg<eweJf e&eeefeeeefmeb $ewueeskeemLeHeoeLe&Hees<ekeb efJeeeefeeeceeb e%ecevegee megKeefeleJeced13
HeoeLe&-ns efJeeved ceveg<ees! pees e%e (OegJe) efveMeue (He=efLeJeerced) Yetefce kees ye{elee (Deefme) nw, Gmekees legce
(nb) ye{eDees pees (OegJeef#eled) efveeue megKe Deewj MeeeW kee efveJeeme kejeves Jeeuee (Deefme) nw Jee (Devleefj#eced) DeekeeMe
ceW jnves Jeeues HeoeLeeX kees Heg kejlee nw, Gmekees legce (bbn) ye{eDees~ pees (Deegleef#eled) veeMejefnle HeoeLeeX kees efveJeeme
kejeves Jeeuee (Deefme) nw Jee (efoJeced) efJeeeefo ekeeMe kees ekeeefMele kejlee nw, Gmekees legce (bn) ye{eDees pees (Deives)
efyepegueer Deeefo Deefive Jee (Hegjer<eced) HeMegDeeW keer Hetefle& kejves Jeeuee e%e (Deefme) nw, Gmekee Devegeve legce efkeee
kejes13
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke efJeee efeee mes efme Jee ef$eueeskeer kes HeoeLeeX kees Heg kejves Jeeues,
efJeeeefeeecee e%e kee Devegeve kejkes megKeer jnW Deewj meye kees jkeKeW13
egeles ceve Fleme ieeslece $eef<e~ meefJelee osJelee~ mJeje[e<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe eesieerejiegCee GHeefoMevles~
HeeceesOeee
219
aj.
org
Deye Deieues cev$e ceW eesieer Deewj F&ej kes iegCeeW kee GHeosMe efkeee nw
egelesN ceveGNle egelesN efOeeesN efJeeeN efJeeme ye=nNlees efJeHeNefele~

efJe nes$ee oOes JeegveeNefJeoskeNNFvceNner osNJeme meefJeNleg HeefjgefleN mJeene14
egeles~ ceve~ GNle~ egeNlesN~ efOee~ efJeee~ efJeeme~ ye=nNle~ efJeNHeNefeleN Fefle efJeHeNefele~ efJe~ nes$ee~ oNOesN~
JeNegveeNefJeled~ JeNegveNefJeefoefle JeegveNefJeled~ Ske~ Fled~ ceNner~ osNJeme~ meNefJeNleg~ Heefjgefle~ HeefjmlegefleNefjefleN~ mJeene14
the
ary
as
am
HeoeLe&-(egeles) meceeoOeles (ceve) efeeced (Gle) DeefHe (egeles) efmLeje kegJe&les (efOee) yeger kecee&efCe Jee
(efJeee) cesOeeefJeve~ efJee Fefle cesOeeefJeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~15) (efJeeme) Devevlee%eekece&Cees peieoerejme~
(ye=nle) JeeHekeme Jee (efJeHeefele) DevevleefJeeme HejceefJeeme HejceefJeog<ees Jee (efJe) efJeefJeOeeLex (nes$ee) es
pegleeooefle Jee les (oOes) Oejs Je=Ceesecf e keLeeeefce Jee (JeegveeefJeled) ees Jeegveeefve eMemleeefve kecee&efCe Jesef e me~
Jeegveefceefle eMemeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~ 8) De$e Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (Ske)
Demenee (Fled) SJe (cener) cenleer (osJeme) meJe&ekeeMekeme (meefJeleg) mekeueeslHeeokeme (Heefjgefle) Heefjle
meJe&le mleteles eee mee (mJeene) meleeb Jeeeced~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 3~ 11-12) JeeKeele14
DevJee-eLee efJenes$ee efJeee meefvle les ee ye=nlees efJeeme efJeHeefele meefJelegoxJeme eme censejme cener
Heefjgelf emJeHee mJeeneefmle, leeb efJe%eeewleefmceefVeosJe cevees egele GleeefHe efOeees egeles, leLewJewleeb efJeefolJeeefmceved
JeegveeefJeoskeesnb cevees eges efOeeb e14
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ Hejcesej SJe cevees efOeee meceeOeee efJeog<eeb mesve efJeeeb
eeHeevesYe SJecesJeesHeosJced14
HeoeLe&-pewmes pees (efJenes$ee) osves-uesves Jeeues (efJeee) yege
f ceeved ceveg<e nwb, Jes efpeme (ye=nle) meye mes ye[s
(efJeeme) Devevle %eevekece&egkele (efJeHeefele) meye efJeee meefnle (meefJeleg) mekeue peieled kes GlHeeoke (osJeme) meye
kes ekeeMe kejves Jeeues censej keer (cener) ye[er (Heefjgefle) meye ekeej keer mlegefleHe (mJeene) meleJeeCeer kees peeve
Gme cebs (ceve) ceve kees (egeles) egkele kejles nQ (Gle) Deewj (efOee) yege
f eesb kees Yeer (egeles) efmLej kejles nQ, Jewmes
(JeegveeefJeled) Gece keceeX kees peeveves Jeeuee (Ske) menee jefnle ceQ Gme kees peeve GmeceW DeHevee ceve Deewj yegef kees
(efJeoOes) meoe efveeue efJeOeeve kej jKelee ntb14
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees Gefele nw efke Hejcesej ceW ner ceve, yegef kees
egkele kej efJeeveeW kes me mes efJeee kees Hee megKeer nes, Deve ceveg<eeW kees Yeer Fmeer ekeej Deeveefvole kejW14
Fob efJe<Cegefjleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ efJe<CegoxJelee~ Yegefjiee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve me peieoerej keerMe FlegHeefoMeles
efHej Jen peieoerej kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
FNob efJe<CegefJe&eeces $esNOee efveoOes HeNoced~ mecet{ceme Hee:megjs mJeene15

FNoced~ efJe<Ceg~ efJe~ eNeNcesN~ $esNOee~ efve~ oNOesN~ HeNoced mecet{NefceefleN mecedT{ced~ DeNmeN~ HeeN:megjs~ mJeene15
220
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Foced) ele#eeele#eb peieled (efJe<Ceg) ees JesJesef JeeHveesefle ejeejb peieled me peieoerej (efJe)
efJeefJeOeeLex (eeces) eevleJeeved efveef#eHleJeeved eeceefle eefce<eefle Jee~ De$e meeceevesLex efued~ ($esOee) ef$eekeejced (efve)
efvelejeced (oOes) efnleJeeved oOeeefle Oeemeefle Jee (Heoced) Heeles ieceles eeled~ De$e Ie_eLex keefJeOeeveced
[Dee0Yee0Jee03.3.58] Fefle ke elee~ (mecet{ced) meceiegelesvegceereles Meyeles eeled (Deme) ef$eefJeOeme peiele
(Heebmegjs) HeebmeJees jsCeJees jpeebemf e jcevles eefmceVevleefj#es leefmceved (mJeene) megngleb pegnesleerleLex~ Fceb cev$eb eemkecegevf ejsJeb
JeeKeeleJeeved-eefoob eEke e leefeceles efJe<CegefOee efveOees Heob $esOeeYeeJeee He=efLeJeecevleefj#es efoJeerefle MeekeHetefCe~
meceejesnCes efJe<CegHeos ieeefMejmeerleewCe&JeeYe~ mecet{ceme Heebmegjs Heeevesvleefj#es Heob ve MelesefHe JeesHeceeLex meeled,
mecet{ceme Heebmegj FJe Heob ve Meles Fefle HeebmeJe~ Heeow metele Fefle Jee, HeVee Mesjle Fefle HeebmeJe, Heeow metevle
Fefle Jee HeVee Mesjle Fefle Jee Hebmeveeree YeJevleerefle Jee~ (efve012~ 19) Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 13)
JeeKeele15
DevJee-ees efJe<Cegpe&ieoerejes eeflkeefeefoob ele#eeele#eb peieod Jee&les leled meJe efJeeeces jefeleJeeved~ $esOee
efveoOes efveoOeeleme ef$eefJeOeme peiele HejceeCJeeefoHeb mJeene megngleb mecet{ceMeb Heob Heebmegjs vleefj#es efveef nleJeeveefmle,
me meJez megmesJeveere15
YeeJeeLe&-HejcesejsCe eled eLeceb ekeeMeJeled metee&eof , efleereceekeeJeled He=efLeJeeefo eefmeb peieefeleceefmle,
e le=leereb HejceeCJeeeMeb meJe&ceslelkeejCeeJeeJew jeefelJeevleefj#es mLeeefHeleced, le$eew<eOeeefo He=efLeJeeced, Deiveeefokeb
metex, HejceeCJeeefokeceekeeMes efveefnleced, meJe&cesleled eeCeeveeb efMejefme mLeeefHeleJeeveefmle~ mee nw<ee ieeebmle$es~ eeCee Jew
ieeemleleeCeebmle$es leeod ieeebmle$es leod ieee$eer veece~ (Mele014~ 8~ 15~ 6-7) Devesve ieeMeyosve eeCeeveeb
enCeced De$e cenerOej eyegkekeefle ef$eefJeeceeJeleejb ke=lJesleeefo leoMegb meppevewyeexOeced15
HeoeLe&-(efJe<Ceg) pees meye peieled ceW JeeHeke peieoerej pees keg en peieled nw, Gmekees (efJeeeces) jelee
ngDee (Foced) Fme ele#e Deele#e peieled kees ($esOee) leerve ekeej kee OeejCe kejlee nw (Deme) Fme ekeeMeJeeved,
ekeeMejefnle Deewj DeMe leerve ekeej kes HejceeCeg Deeefo He (mJeene) Des ekeej osKeves Deewj efoKeueeves eesie peieled
kee enCe kejlee ngDee (Foced) Fme (mecet{ced) Des ekeej efJeeej kejkes keLeve kejves eesie DeMe peieled kees
(Heebmegjs) Devleefj#e cesb mLeeefHele kejlee nw, Jener meye ceveg<eeW kees Gece jerefle mes mesJeves eesie nw15
YeeJeeLe&-Hejcesej ves efpeme eLece ekeeMe Jeeues metee&eof , otmeje ekeeMejefnle He=eLf eJeer Deeefo Deewj pees leermeje
HejceeCeg Deeefo DeMe peieled nw, Gme meye kees keejCe mes jekej Devleefj#e ceW mLeeHeve efkeee nw, GveceW mes Dees<eOeer Deeefo
He=efLeJeer ceW, ekeeMe Deeefo mete&ueeske ceW Deewj HejceeCeg Deeefo DeekeeMe Deewj Fme meye peieled kees eeCeeW kes efMej ceW mLeeefHele
efkeee nw~ Fme efueKes ngS MeleHeLe kes eceeCe mes ìee' Meyo mes eeCeeW kee enCe efkeee nw, FmeceW cenerOej pees kenlee nw
efke ef$eefJeece DeLee&led JeeceveeJeleej kees OeejCe kejkes peieled kees jee nw, en Gmekee kenvee meJe&Lee efceLee nw15
FjeJeleerleme Jeefme $eef<e~ efJe<CegoxJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvejerejmete&iegCee GHeefoMevles
Deieues cev$e ceW F&ej Deewj mete& kes iegCeeW kee GHeosMe efkeee nw
HeeceesOeee
221
aj.
org
FNjeJeleer OesvegceleerN efn Yetle meteJeefNmeveerN ceveJes oMeNmee~

JemkeYveeN jesomeer efJe<CeJesNles oeNOelLe& He=efLeNJeerceNefYelees ceNetKewN mJeene16
FjeJeleerN FleerjeJeleer~ OesNvegceleerN Fefle OesNvegceleer~ efn~ Yetleced~ meteNJeNefmeveer~ megeNJeNefmeveerN Fefle megeJeNefmeveer~ ceveJes~
oNMeNmee~ efJe~ DeNmkeNYveeN~ jesomeerN FefleN jesomeer~ efJeN<CeesNFefle efJe<Cees~ SNlesFlesNles~ oeNOelLe&~ He=efLeNJeerced~ DeNefYele~ ceNetKew~
mJeene16
the
ary
as
am
HeoeLe&-(FjeJeleer) Fje eMemleeveVeeefve efJeevles emeeb mee~ De$e eMebmeeLex celegHed~ FjsleVeveecemeg Heefleced~
(efveIeb02~7) (Oesvegceleer) eMemlee yenJees OesveJees Jeee HeMeJees Jee mevlemeeb mee~ De$e eMebmeeLex YetceLex e celegHed~ (efn)
efkeue (Yetleced) GlHeVeb meJe& peieled (meteJeefmeveer) yentefve MeesYeveeefve efceefeleeveefceefeleeefve Jemletefve efJeevles emeeb mee
(ceveJes) ceveles esve %eevesve lemcew yeesOeee (oMemee) oMee FJeeejefle lemcew~ De$e yeenguekeeomegved, me e efkeled, lele
Deeeejs keee~ (efJe) efJeMes<eeLex~ (DemkeYvee) eefleyeOveeefme eefleyeOveeefle Jee~ (jesomeer) ekeeMeHe=eLf eJeerueeskemecetnew~
(efJe<Cees) meJe&JeeefHeved peieoerej! JeeHeveMeerue eeCees Jee~ (Sles) efJeebme~ (oeOeLe&) Oejefme Oejefle Jee~ oeOeefle&0~
(Dee07~4~65) Devesveeeb e*duegievlees efveHeeeflele~ (He=efLeJeerced) Yetefcecevleefj#eb Jee~ He=efLeJeerlevleefj#eveecemeg Heefleced~
(efveIeb01~3) (DeefYele) meJe&le (ceetKew) %eeveekeeMeeefoiegCew jefMceefYeJee&~ ceetKee Fefle jefMceveecemeg Heefleced~
(efveIeb01~ 5) (mJeene) JesoJeeCeer e#egejf efveb Jee~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 3~ 14) JeeKeele16
DevJee-ns efJe<Cees peieoerej! emlJeb esjeJeleer Oesvegceleer meteJeefmeveer Yetefceb mJeene efn efkeue JeeCeeR YetleceglHeVeb
mekeueb peiee ceetjKewjefYelees oeOeLe& Oejefme jesomeer JemkeYvee eefleyeOveeefme lemcew oMemeee ceveJes Jeecesles e meJe
peieefVeJesoeecees efveJesoevleerleske
ees efJe<Ceg eeCees esjeJeleer Oesvegceleer meteJeefmeveer YetefceJee&iJeeefmle leeb He=eLf eJeeR mJeene Jeeefieefveb e ceetKewjefYelees
oeOeLe& Oejefle, jesomeer JemkeYvee eefleyeOveeefle, lemcew oMemeee ceveJes eeCeee Yetleb efn efkeueeslHeVeb meJe keee
peielekeeefMelegb meceLe eeCeb meJex efJepeeveerleself e efleere16
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ eLee mete& mJeefkejCew mJekeeefvleefYe meJe Yetceeefokeb peielmebmleYeeke=<e
Oejefle, leLewJe Hejcesej eeCees Jee mJemeeceLexve meJe eeCeeefokeb peieefelJee mebOeee& JeJemLeeHeeefle16
HeoeLe&-ns (efJe<Cees) meJe&JeeHeer peieoerej! pees DeeHe efpeme (FjeJeleer) Gece DeVeegkele (Oesvegceleer) eMebmeveere
yengle JeeCeeregkele epee Jee HeMegegkele (meteJeefmeveer) yengle efceefele, Deefceefele JemlegDeeW mes meefnle Yetefce Jee JeeCeer
(He=efLeJeerced) Yetefce (efn) efveee kejkes (mJeene) JesoJeeCeer Jee (Yetleced) GlHeVe ngS meye peieled kees (ceetKew)
%eeveekeeMekeeefo iegCeeW mes (DeefYele) meye Deesj mes (oeOeLe&) OeejCe Deewj (jesomeer) ekeeMe Jee He=efLeJeerueeske kee
(JemkeYvee) meceked mlecYeve kejles nes Gve (ceveJes) efJe%eeveegkele (oMemee) obMeve DeLee&led oebleeW kes yeere cesb efmLele
efpee kes meceeve DeeejCe kejves Jeeues DeeHekes efuees (Sles) es nce ueesie meye peieled kees efveJesove kejles nQ116
pees (efJe<Cees) JeeHeveMeerue eeCe pees (FjeJeleer) Gece DeVeegkele (Oesvegceleer) HeMegmeefnle (meteJeefmeveer) yengle
efceefele, Deefceefele HeoeLe& Jeeueer Yetecf e Jee JeeCeer nw, Gme (He=efLeJeerced) Yetefce (mJeene) Jee Fefve kees (ceetKew) efkejCeeW,
DeHeves yeue Deeefo (DeefYele) meye ekeej (oeOeLe&) OeejCe kejlee Jee (jesomeer) ekeeMe-Yetecf e kees (JemkeYvee) mlecYeve
222
epegJexoYee<es
aj.
org
kejlee nw, Gme (oMemee) oMeve Deewj oeble kes meceeve DeeejCe kejves Jee (ceveJes) efJe%eeHeveegkele mete& kes efuees (efn)
efveee kejkes (Yetleced) meye peieled kees kejves kes efuees F&ej ves efoee nw, Ssmee (Sles) es meye nce ueesie peeveles
nQ216
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ pewmes mete& DeHeveer efkejCeeW mes meye Yettecf e Deeefo peieled kees ekeeMe
Deeke<e&Ce Deewj efJeYeeie kejkes OeejCe kejlee nw, Jewmes ner Hejcesej Deewj eeCe ves DeHeves meeceLe& mes meye mete& Deeefo peieled
kees OeejCe kejkes Des ekeej mLeeHeve efkeee nw16
osJeegleeefJeleme Jeefme $eef<e~ efJe<CegoxJelee~ mJeje[d yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
efHej Jes eeCe Deewj DeHeeve kewmes nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
osNJeNegleew osNJes<JeeIees<elebN eeeerN esleceOJeNjb keNuHeevleerTNOJe eN%eb veelebN cee efpejleced~ mJeb
ieesNceeJeoleb osJeer ogexNDeeegcee& efveJee&Nefob eNpeeb cee efveJee&efoNce$e jcesLeebN Je<ce&ved He=efLeNJee17
osNJeNegleeNefJeefle osJeNegleew~ osNJes<eg~ Dee~ IeesN<eNleNced~ eeeerNFefleN eeeer~ e~ FNleNced~ DeNOJeNjced~ keNuHeevleerFefle
keNuHeevleer~ TNOJe&ced~ eN%eced~ veNeNleNced~ cee~ efpeNNjleNced~ mJeced~ ieesNced~ ieesNmLeefceefle ieesNmLeced~ Dee~ JeNoNleNced~ osJN eerNFefle
osJeer~ ogexNFefle ogex~ Deeeg~ cee~ efve~ JeeNefoNNced~ eNpeeefceefle eNpeeced~ cee~ efve~ JeeNefoNNced~ De$e~ jcesNLeeNced~ Je<ce&ved~
He=efLeNJee17
the
ary
as
HeoeLe&-(osJeegleew) eLee efoJeefJeeeegleew efJeebmeew (osJes<eg) efJelmeg efoJeiegCes<eg Jee eefmeew (Dee) mecevleeled
(Iees<eleced) Iees<eb kegJe&vleew mle (eeeer) eke=ceeefle eeYeeb les jesomeer~ De$e meJe&$e megHeeb meguegied0~ [Dee07.1.39]
Fefle eLeceeefJeeveme uegked~ (e) eke=eLex (Fleced) eeHleew YeJele (DeOJejced) DeeEnmeveereced (keuHeevleer) meceLe&evleew
(TOJe&ced) Glke=iegCeced (e%eced) efJe%eeveefMeuHemeceveereced (veeleced) meceeHvegleced (cee) efve<esOes (efpejleced) kegefueew
YeJeleced (mJeced) mJekeereced (ieesced) ieJeeb mLeeveced~ De$e Ie_eLex keefJeOeeveced~ [Dee0Jee03.2.58] Fefle ke~ (Dee)
mecevleeled (Jeoleced) GHeefoMele (osJeer) efoJeiegCemecHeVes (ogex) ie=nHes (Deeeg) peerJeveb leefVeefceeb Jee (cee) efve<esOes
(efve) efvelejeced (Jeeefoced) Jeoleced (epeeced) GlHeVeeb me=efced (cee) efve<esOes (efve) efvelejeced (Jeeefoced) Jeoleced (De$e)
Deefmceved peieefle (jcesLeeced) (Je<ce&ved) megKeJe=efegkeles (He=efLeJee) Devleefj#eme ceOes~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 3~
13-20) JeeKeele17
DevJee-ns ceveg<ee! eLee eew osJes<eg osJeegleew Iees<eleb Jekeleb Meyob keglees es eeeer keuHeevletOJe e%eceslees
veelemles e jesomeer eLee cee efpejleb kegefues ve YeJesleeb leLee kegleced~ es osJeer ogex mJeb ieesb mecevleeled eeHveglemleeYeeb
kemeeHeeegcee& efveJee&eof b epeeb cee efveJee&eof b efJeveeccee kegleb He=efLeJeecevleefj#eme e ceOes Je<ce&efCe peieefle jcesLeeb
leLeevegelf ele17
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewee&Jeppeieovleefj#eme ceOes Jee&les, leeJelee meJexCe yentefve
megKeeefve mecHeeoveereeefve17
HeeceesOeee
223
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce pewmes pees (osJes<eg) efJeeved Jee efoJeiegCeeW ceW (osJeegleew) efJeeveeW mes eJeCe efkees ngS
eeCe, DeHeeve Jeeeg (Iees<eleced) Jekele Meyo kejW Deewj pees (eeeer) eeHle kejves Jee (keuHeevleer) meeceLe& Jeeueer ekeeMe
Yetefce (TOJe&ced) Gece iegCeegkele (e%eced) efJe%eeve Jee efMeuHecee e%e kees (esleced) peveeles jnW (veeleced) eeHle kejW (cee
efpejleced) kegefue ieefle Jeeues ve neW, pees (osJeer) efoJeiegCe mecHeVe (ogex) ie=nHe (mJeced) DeHeves (ieesced) efkejCe Deewj
DeJeeJeeW kes mLeeve kes (DeeJeoleced) GHeosMe efveefceeke neW (Deeeg) Deeeg kees (cee efveJee&efoced) ve ve kejW (epeeced)
GlHeVe ngF& me=ef kees (cee efveJee&efoced) ve ve kejW Deewj Jes (He=efLeJee) DeekeeMe kes ceOe (De$e) Fme (Je<ce&ved) megKe mes
mesJeveegkele peieled ceW (jcesLeeced) jceCe kejW leLee efkeee kejes17
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees efpelevee peieled Devleefj#e ceW Jee&lee nw, Gleves mes yengle-yengle Gece megKeeW kee mecHeeove
kejvee eeefnes17
efJe<Ceesveg& keefcelemeewleLees oerIe&lecee $eef<e~ efJe<CegoxJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
DeLe JeeHekesejiegCee GHeefoMevles
Deye Deieues cev$e ceW JeeHeke F&ej kes iegCeeW kee GHeosMe efkeee nw
efJe<CeessNve&g ke JeerNee&efCeN eJeesebN e HeeefLe&Jeeefve efJeceNces jpee:efme~

eesDemkeYeeeNogej meNOemLe efJeeeceeNCesNOeesieeNees efJe<CeJes lJee18
as
efJe<Cees~ veg~ keNced~ JeerNee&efCe~ e~ JeesNeNced~ e~ HeeefLe&Jeeefve~ efJeNceNceFefle efJeceNces~ jpee:efme~ e~

DemkeYeeeled~ Gejefcelegledlejced~ meNOemLeNefceefle meNOemLeced~ efJeNeNeNceeNCe Fefle efJeeeceeNCe~ $esNOee~
GNNieeNeFleg ieeNe~ efJe<CeJes~ lJee18
the
ary
HeoeLe&-(efJe<Cees) JeeHekeme Hejcesejme (veg) MeerIeced (keced) megKemJeHeced (Jeeree&efCe) Hejeeceegkeleeefve

kecee&eCf e (e) eke=eLex (Jeeseced) keLeeseced (e) DevevleHejeece (HeeefLe&Jeeefve) He=efLeJee efJekeeje Devleefj#es efJeefoleeefve
Jee~ De$e le$e efJeefole Fefle e~ (Dee05~1~43) Devesvee_ed elee~ (efJececes) efJeefJeOeleee efceceerles (jpeebefme) ueeskeeved,
ueeskee jpeebmegevles~ (efve04~19) (e) meJee&Oeej (DemkeYeeeled) eefleyeOveeefle (Gejced) DevleeJeeJeced (meOemLeced)
elmen efleefle lelkeejCeb melme*die=e (efJeeeceeCe) eLeeeesieb peieeveee keejCeHeeoeved eef#eHeved efveeespeeved ($esOee)
ef$eekeejeefCe (Gieee) ees yentveLee&ved Jesoeje ieeelegHeefoMeefle me (efJe<CeJes) JeeHeveMeerueee e%eee (lJee) lJeeced~
Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 3~ 21) JeeKeele18
DevJee-ns ceveg<ee! eteb ees efJeeeceeCe Gieeees efJe<Cegpe&ieoerej HeeefLe&Jeeefve jpeebemf e $esOee efJececes, e
GejmeOemLecemkeYeeeled eefleyeOveeefle, ees efJe<CeJes GHeemeveeefoe%eeeeeereles eme efJe<CeesJeeaee&efCe efJeebmees Jeoefvle, eb
meJex mebeevles, keb megKeHeb osJecenb eJeeseb veg MeerIeceeees18
YeeJeeLe&-meJezce&veg<ewexve HejcesejsCe He=eLf eJeermete&$emejsCegYesovs e ef$eefJeOeb peieefelJee efOe eles me
SJeesHeemeveere18
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce (e) pees (efJeeeceeCe) peieled jeves kes efuees keejCe kes DebMeeW kees egkele kejlee
ngDee (Gieee) yengle DeLeeX kees Jeso eje GHeosMe kejves Jeeuee peieoerej (HeeefLe&Jeeefve) He=efLeJeer kes efJekeej DeLee&led
224
epegJexoYee<es
aj.
org
He=efLeJeer kes iegCeeW mes GlHeVe nesves Jeeues ee Devleefj#e ceW efJeefole ($esOee) leerve ekeej kes (jpeebefme) ueeskeeW kees (efJececes)
Deveske ekeej mes jelee nw, pees (Gejced) efHeues DeJeeJeeW kes (meOemLeced) meeLe jnves Jeeues keejCe kees (DemkeYeeeled)
jeske jKelee nw (e) pees (efJe<CeJes) GHeemeveeefo e%e kes efuees Deeee efkeee peelee nw, Gme (efJe<Cees) JeeHeke Hejcesej
kes (Jeeree&efCe) Hejeeceegkele keceeX kee (eJeeseced) keLeve keb Deewj ns Hejcesej! (veg) MeerIe ner (keced) megKemJeHe
(lJee) DeeHekee Deeee kejlee ntb18
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees efpeme Hejcesej ves He=efLeJeer, mete& Deewj $emejsCeg Deeefo Yeso mes leerve ekeej kes peieled
kees jekej OeejCe efkeee nw, Gmeer keer GHeemevee kejveer eeefnes18
efoJees JeslemeewleLees oerIe&lecee $eef<e~ efJe<CegoxJelee~ efvee=oe<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
am
efoNJees Jee efJe<CeGNle Jee He=efLeNJee ceNnes Jee efJe<CeGNjesjvleefj#eeled~

GNYee efn nmleeN Jemegvee He=CemJee eeN oef#eCeeNoesle meNJeeef<CeJes lJee19
efoNJe~ JeeN~ efJeN<CeesNFefle efJe<Cees~ GNle~ JeeN~ He=efLeNJee~ ceNn~ JeeN~ efJeN<CeesNFefle efJe<Cees~ GNjes~ DeNvleefj#eeled~
GNYee~ efn~ nmlee~ Jemegvee~ He=CemJe~ Dee~ e~ eNN~ oef#eCeeled~ Dee~ GNle~ meNJeeled~ efJe<CeJes~ lJeeN19
the
ary
as
HeoeLe&-(efoJe) eefmeeled efJeeglees kee (Jee) He#eevlejs (efJe<Cees) JesJesef JeeHveesefle ejeejb peieled lelmecyegew
(Gle) DeefHe (Jee) He#eevlejs (He=efLeJee) Yetces mekeeMeeled (cen) ceneJeeled (Jee) He#eevlejs (efJe<Cees) meJee&vleeefJe!
(Gjes) yenesjvevleeved (Devleefj#eeled) DeekeeMeeled (GYee) ew (efn) Keueg (nmlee) yeueJeereez yeent Jee~ De$eesYee$e
megHeeced0~ [Dee07.1.39] FleekeejeosMe~ (Jemegvee) JesCe men (He=CemJe) eerCeerefn eerCee Jee (Dee) mecevleeled (e)
eke=eLex (e) osefn (oef#eCeeled) oef#eCeHeeee&led (Dee) DeefYele (Gle) e (meJeeled) JeeceHeeee&led (efJe<CeJes) e%eee
(lJee) lJeeced~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 3~ 22) JeeKeele19
DevJee-ns efJe<Cees! lJeb ke=Heeemceeved efoJe eefmeeiveseJf e&eglees Jee JemegveeHe=CemJe megKeeefve ee, GleeefHe
He=efLeJee mekeeMeeoglHeVesYe HeoeLexYees ceneJeeeeJekeleeogleesjesjvleefj#eee Jemegvee eeb He=CemJe~ ns efJe<Cees! lJeb
oef#eCeeogle e meJeeled megKeeefve ee, leb lJee lJeeb efJe<CeJes e%eee Jeecee&esce19
YeeJeeLe&-esve JeeHekesvesejsCe ceneJemete&Yetcevleefj#eJeeJeefivepeueeoerved HeoeLee&ved le$emLeeveveebeew<eOeeoerved
ceveg<eeoeRe jefelJee Oe=lJee meJexYe eeefCeYe megKeeefve Oeerevles lemewJeesHeemevee meJez keeexelf e19
HeoeLe&-ns (efJe<Cees) meJe&JeeHeer Hejcesej! DeeHe ke=Hee kejkes nce ueesieeW kees (efoJe) eefme Jee efyepegueer
Deefive mes (Jemegvee) Je kes meeLe (DeeHe=CemJe) megKeeW mes HetCe& keerepf ees Deewj (He=efLeJee) Yetefce mes GlHeVe ngS HeoeLe&
(Gle) Yeer (Jee) DeLeJee (cen) ceneJe DeJekele Deewj (Gle) Yeer (Gjes) yengle (Devleefj#eeled) Devleefj#e mes Je kes
meeLe megKeeW kees (efn) efveee kejkes HetCe& keerefpees (efJe<Cees) meye ceW eefJe F&ej! DeeHe (oef#eCeeled) oef#eCe (Gle) Deewj
(meJeeled) Jeece Heee& mes megKeeW kees oerefpees (lJee) Gme DeeHe kees (efJe<CeJes) eesie efJe%eeve e%e kes efuees Hetpeve kejles
nQ19
HeeceesOeee
225
aj.
org
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eesie nw efke efpeme JeeHeke Hejcesej ves ceneJe, mete&, Yetefce, Devleefj#e, Jeeeg,
peue Deeefo HeoeLe& Jee Gve ceW jnves Jeeues Dees<eOeer Deeefo Jee ceveg<eeefokeeW kees je OeejCe kej meye eeefCeeeW kes efuees
megKeeW kees OeejCe kejlee nw, Gmeer keer GHeemevee kejW19
e leef<CegefjlemeewleLees oerIe&lecee $eef<e~ efJe<CegoxJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
e leef<Ceg mleJeles JeerNexCe ce=iees ve YeerNce kegeNjes efieefje~

emeesN<eg ef$eN<eg efJeNeceCes<JeefOeef#eNeefvleN YegJeveeefveN efJeee20
am
e~ leled~ efJe<Ceg~ mleNJeNlesN~ JeerNexCe~ ce=ie~ ve~ YeerNce~ kegeNj~ efieNefje~ efieNefjmLee Fefle efieefjmLee~ eme~
GN<eg~ ef$eN<eg~ efJeNeceCesNef<Jeefle efJeNeceCes<eg~ DeNefOeNef#eNevleerleefOeef#eNeefvle~ YegJeveeefve~ efJeee20
the
ary
as
HeoeLe&-(e) eke=eLex (leled) lemceeled (efJe<Ceg) JeeHekesej (mleJeles) mleewlegHeefoMeefle~ De$e yengueb voefme~
[Dee02.4.73] Fefle MeHees euegked~ (JeerexCe) HejeecesCe (ce=ie) ees ceee&efvJeefle JeOeee peerJeeefveefle F&ejHe#es leg
ceeef& JeJemLeeHeveee peerJeeefveefle (ve) FJe (Yeerce) efyeYeefle peerJee Demceeefoefle JeeIe~ YeerceeoeeesHeeoeves~
[Dee03.4.75] Fefle efveHeeleveeled~ (kegej) e kegeflmeleb eeefCeJeOeb ejefle~ (efieefje) efiejew efleleerelf e~ efkeJeyevleeseb
eeesie~ (eme) (G<eg) yeng<eg (ef$e<eg) ef$eefJeOes<eg peielmeg (efJeeceCes<eg) efJeefJeOeeces<eg (DeefOeef#eeefvle) efveJemeefvle
(YegJeveeefve) ueeskepeeleeefve (efJeee) meJee&efCe~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 3~ 23) JeeKeele20
DevJee-emees<eg ef$e<eg efJeeceCes<eg efJeeeefve YegJeveeveefOeef#eeefvle, eeemeew efJe<CegJeeaexCe Yeerce kegejes efieefje
ce=iees ve eEmen FJe efJeejVegHeefoMeefle, leled lemceeled me vewJe keoeefHe efJemcejCeere20
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee efmebn mJeHejeecesCe eLesb efJeeceles, leLewJe peieoerej Keueg HejeecesCe
meJee&ved ueeskeeved efveeefle20
HeoeLe&-(eme) efpemekes (G<eg) Delevle (ef$e<eg) (efJeeceCes<eg) efJeefJeOe ekeej kes eceeW ceW (efJeee) meye
(YegJeveeefve) ueeske (DeefOeef#eeefvle) efveJeeme kejles nQ. Deewj Jen (efJe<Ceg) JeeHeke F&ej (JeerexCe) DeHeves Hejeece mes
(Yeerce) Yee kejves Jeeues (kegej) efveefvole eeefCeJeOe kees kejves Deewj (efieefje) HeJe&le ceW jnves Jeeues (ce=ie) eEmen kes
(ve) meceeve HeeefHeeeW kees Ieesj ogKe oslee ngDee (emleJeles) GHeosMe kejlee nw, (leled) Fmemes Gmekees keYeer ve Yetuevee
eeefnes20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes eEmen DeHeves Hejeece mes DeHeveer Fe kes meceeve Deve HeMegDeeW
kee efveece kejlee efHejlee nw Jewmes peieoerMJej DeHeves Hejeece mes meye ueeskeeW kee efveece kejlee nw20
efJe<Cees jjeefcelemeewleLees oerIe&lecee $eef<e~ efJe<CegoxJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Hegve me keLebYetle FlegHeefoMeles
226
epegJexoYee<es
aj.
org
efJe<Cees jjeceefmeN efJe<CeesN MveH$es mLeesN efJe<CeesN metjefmeN efJe<CeesOeg&JeesefmeN~

JewN<CeNJeceefmeN efJe<CeJes lJee21
efJe<Cees~ jjeced~ DeNefmeN~ efJe<Ces~ MveH$esNFefleN MveH$es~ mLeN~ efJe<Cees~ met~ DeNefmeN~ efJe<Cees~ OegJe~ DeNefmeN~
JewN<CeNJeced~ DeNefmeN~ efJe<CeJes~ lJeeN21
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efJe<Cees) JeeHekeme mekeeMeeled (jjeced) HeefjYeeef<eleb peieled (Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e Jelee~
(efJe<Cees) meJe&$eeefYeeefJeme (MveH$es) Megs FJe~ De$e <Cee Meewe Fleme JeCe&Jeleesve meme Me~ (mLe) eflele
(efJe<Cees) meJe&megKeeefYeJeeHleeled (met) e meerJeefle me (Deefme) Deefmle (efJe<Cees) meJe&peielHeeuekeeled (OegJe)
efveeue (Deefme) Deefmle (Jew<CeJeced) eod efJe<Ceese&%emesob meeOeveb meeOekeb Jee leled (Deefme) Deefmle (efJe<CeJes) e%eee
(lJee) lJeeced~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 3~ 24-25) JeeKeele21
DevJee-eefoob efJeefJeOeb peieomeefmle leef<Cees jjecemeefmle efJe<Cees mekeeMeeoglHee Jee&le Fefle eeJeled~
efJe<Cees metjmeefmle meJe peiew<CeJecemeefmle eme efJe<Ceespe&ieefle s MveH$es FJe pe[eslevemecetnew mLe Jee&les , leb
meJe&peieoglHeeokeb peieoerejb lJeeb efJe<CeJes e%eevegeveee Jeeceeeeece21
YeeJeeLe&-ceveg<ew meJe&meeme peiele Hejcesej SJe jekees Oeejkees JeeHeke FosJeesmleerefle efJe%eee
meJe&keeceefmeef mecHeeoveeree21
HeoeLe&-pees en Deveske ekeej kee peieled nw, Jen (efJe<Cees) JeeHeke Hejcesej kes mekeeMe mes (jjeced)
GlHeVe neskej ekeeefMele nw, (efJe<Cees) meJe& megKe eeHle kejves Jeeues F&ej mes (met) efJemle=le (Deefme) nw~ [(efJe<Cees)
meye peieled kes Heeueke F&ej mes GlHeVe nesvs es kes keejCe DeHeveer-DeHeveer meee ceW (OegJe) efveeue nw,] meye peieled
(Jew<CeJeced) e%e kee meeOeve (Deefme) nw Deewj (efJe<Cees) meye ceW eJesMe kejves Jeeues efpeme F&ej kes (MveH$es) pe[-esleve
kes meceeve oes ekeej kee Meg peieled nw, Gme meye peieled kes GlHeVe kejves Jeeues peieoerej! nce ueesie (lJee) DeeHe kees
(efJe<CeJes) e%e kee Devegeve kejves kes efuees Deeee kejles nQ21
YeeJeeLe&-ceveg<eeW keer Gefele nw efke Fme meye peieled kee Hejcesej ner jeves Deewj OeejCe kejves Jeeuee JeeHeke
FosJe nw, Ssmee peevekej meye keeceveeDeeW keer efmeef kejW21
osJeme lJeslemeewleLees oerIe&lecee $eef<e~ e%ees osJelee~ HetJee&&me meecveer He*deqkeleMvo~ Heece
mJej~ Deeoo Flegejme Yegefjiee<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
Hegvejeb e%e efkeceLe& kee&Je FlegHeefoMeles
efHej en e%e efkemeefuees kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw

DeeoosN veee&meerNoceNn j#emeeb eerNJeeDeefHe ke=vleeefce~
ye=nVeefme ye=nJee ye=nNleerefceveeN Jeee Jeo22
HeeceesOeee
227
aj.
org
osNJeme~ lJeeN~ meNefJeNleg~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ DeNefevees~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ Het<Ce~ nmleeYeeefceefleN
nmleeYeeced~ Deeoos~ veejer~ DeNefmeN~ FNoced~ DeNnced~ j#emeeced~ eerNJee~ DeefHe~ ke=vleeNefceN~ ye=nved~ DeNefmeN~ ye=nJeeN Fefle
ye=nledjJee~ ye=nNleerced~ Fvee~ Jeeeced~ JeNoN22
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJeme) meJe&ekeeMekemeevevoeosejme (lJee) leced (meefJeleg) mekeueme peiele GlHeeokeme

(emeJes) eLee me=ew (Deefevees) eeCeeHeeveeejsOJeeexJee& (yeengYeeced) eLee yeueJeeree&Yeeced (Het<Ce) Hegefkeeefjkeeee
He=efLeJee~ Het<eesefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~1) (nmleeYeeced) eLeevevoeoeYeeb OeejCeeke<e&CeeYeeced (Dee)
mecevleeled (oos) mJeerkejesecf e (veejer) vejeCeeefceeb efeee (Deefme) Deefmle Jee, De$e meJe&$e Jelee~ (Foced) ele#eb
Heeuekeb kece& (Denced) (j#emeeced) ogmJeYeeJeeveeced (eerJee) keCeled (DeefHe) efveees (ke=vleeefce) efVeefe (ye=nled)
JeOe&ceevees JeOe&eved (Deefme) Deefmle Jee (ye=nJee) eLee ye=nyoJeeved (ye=nleerced) cenleerced (Fvee) Hejcewee&eeHekeee
(Jeeeced) JeeCeerced (Jeo) GHeefoMe~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 4~ 4-8) JeeKeele22
DevJee-ns ceveg<e! eLeenb osJeme meefJeleg emeJesefeveese&Lee yeengYeeb Het<Cees eLee nmleeYeeb eb e%eceeoos
lJee leb lJeceefHe leLeeolmJe~ eLeenb veeeEj e%eefeeeefceob e%eevegeveb kece& eeoos leLee lJeceHeeolmJe~ eLeenb j#emeeb
eerJee ke=vleeefce leLee lJeceefHe ke=vle~ eLee eencesleovegevesve ye=nJee ye=nvYeJeeefce leLee lJeceefHe YeJe~ eLee eenefcevee
ye=nleeR Jeeeb Jeoeefce leLee ewleeb lJeceefHe Jeo22
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efJeefjerejme=ew efJeeee HeoeLee&ved megHejer#e keeex<etHeegpe
megKeeefve eeHevles, leLewJe ceveg<ewefjocevegee meJee&efCe megKeeefve eeHeCeereeefve22
HeoeLe&-ns efJeeved ceveg<e! pewmes ceQ (osJeme) meye kees ekeeMe kejves Deevevo osves Jee (meefJeleg) mekeue peieled
kees GlHeVe kejves Jeeues F&ej kes (emeJes) GlHeVe efkees ngS mebmeej ceW efpeme e%e kees (Deeoos) enCe kejlee ntb, Jewmes let
Yeer (lJee) Gmekees enCe kej~ pewmes ceQ (veejer) e%eefeee Jee (Foced) e%e kes Devegeve kee enCe kejlee ntb, Jewmes let Yeer
enCe kej~ pewmes (Denced) ceQ (j#emeeced) og mJeYeeJe Jeeues Meg$eDeeW kes (eerJee) efMejeW kees Yeer (DeefHeke=vleeefce) sove
kejlee ntb, Jewmes legce Yeer sove kejes~ pewmes ceQ Fme Devegeve mes (ye=nJee) ye[eF& Heeee ye[e neslee ntb, Jewmes let Yeer ness
Deewj pewmes ceQ (Fvee) Hejcewee& keer eeefHle kes efuees (ye=nleerced) ye[er (Jeeeced) JeeCeer kee GHeosMe kejlee ntb, Jewmes let Yeer
(Jeo) kej22
YeeJeeLe&-Fme cev$e cesb JeeekeueggHleesHeceeueej nw~ pewmes efJeeved ueesie F&ej keer me=ef ceW efJeee mes HeoeLeeX keer
Hejer#ee kejkes keeeeX ceW GHeeesie kej megKeeW kees eeHle kejles nQ, Jewmes ner meye ceveg<eeW kees Fme e%e kee Devegeve kej
meye megKeeW kees Hengbevee eeefnes22
j#eesnCeefcelemeewleLees oerIe&lecee $eef<e~ e%ees osJelee~ Deeeme eepeg<eer ye=nleer vo~ ceOece
mJej ceOeceme mJeje[dyeeeeveggHed vo~ ieevOeej mJej~ eb ces meyevOegefjlegejme
mJeje[dyeeeegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
me=sce&veg<ew keerMe GHekeejes eee FlegHeefoMeles
228
epegJexoYee<es
aj.
org
me=ef mes ceveg<eesb kees efkeme ekeej kee GHekeej enCe kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nQ
j#eesNnCe yeueieNnve Jew<CeNJeerefceNoceNnb leb yeueNiecegeflkejeefceN eb cesN efveeesN eceNceelees

efveeNKeevesNoceNNnb leb yeueNiecegeflkejeefceN eb ces meceeNvees ecemeceevees efveeNKeevesNoceNnb leb yeueNiecegeflkejeefceN eb cesN
meyevOege&cemeyevOegefve&eNKeevesNoceNnb leb yeueNiecegeflkejeefceN eb ces mepeeNlees ecemepeelees efveeNKeeveeslke=leefjeefce23
am
j#eesNnCeced~ j#eesNnveNefceefle j#enveced~ yeNueNieNnveNefceefle yeueieNnveced~ JewN<CeNJeerced~ FNoced~ DeNnced~ leced~ yeNueNieced~
Gled~ efkeNjeNefceN~ eced~ cesN~ efvee~ eced~ DeNceele~ efveNeNKeevesefle efveeNKeeve~ FNoced~ DeNnced~ leced~ yeNueNieced~ Gled~ efkeNjeNefceN~
eced~ cesN~ meNceeNve~ eced~ Demeceeve~ efveNeNKeevesefle efveeNKeeve~ FNoced~ DeNnced~ leced~ yeNueNieced~ Gled~ efkeNjeNefceN~ eced~ cesN~
meyevOegefjefleN meyevOeg~ eced~ DemeyevOegefjlemeyevOeg~ efveNeNKeevesefle efveeNKeeve~ FNoced~ DeNnced~ leced~ yeNueNieced~ Gled~
efkeNjeNefceN~ eced~ cesN~ meNpeeNle Fefle mepeeNle~ eced~ Demepeele~ efveNeNKeevesefle efveeNKeeve~ Gled~ ke=leeced~ efkeNjeNefceN23
the
ary
as
HeoeLe&-(j#eesnCeced) eLee esve Oeeefce&kesCe Heg<esCe j#eebemf e nvevles leLee (yeueienveced) eLee ees yeueeefve
ieenles leced~ De$e ieentOeeleesyee&nguekeeoewCeeefoke keeg eleees mJelJeb e (Jew<CeJeerced) efJe<CeesJee&Hekemesceeb Jeeeced
(Foced) kece& (Denced) kecee&vegelee (leced) e%eced (yeueieced) yeueb ievleced (Gled) Glke=ced (efkejeefce) efJeef#eHeeefce
(eced) e%eced (ces) cece (efvee) vesMeefvle meceeoOeles esve e%esve lelmeefnle meeOegeJf e&eved~ De$e
efveMeOeeleesyee&nguekeeoewCeeefokemle eleemlelees eled~ (eced) e%eced (Deceele) cesOeeJeer Keeveke eOeeveYe=le
(efveeKeeve) eLee efvelejeb KeeleJeeved (Foced) YetieYeefJeeeHejer#eeLe mLeeveced (Denced) YetieYe&efJeeeJesee (leced) ke=<eeeeKeb
e%eced (yeueieced) yeueeeHekeced (Gled) Glke=s (efkejeefce) (eced) DeOeeveeOeeHeveeKeced (ces) cece (meceeve) meMe
(eced) HetJeexkeleced (Demeceeve) DemeMe (efveeKeeve) eLee efvelejeb Keveefle (Foced) kece& (Denced) DeOeeHekeesOeslee Jee
(leced) (yeueieced) DeelceyeueeeHekeced (Gled) Glke=s (efkejeefce) efJe#eHeeefce (eced) HejmHejb Heeuevenslegb e%eced (ces) cece
(meyevOeg) eLee meceevee yevOeJees eme efce$eme me (eced) HetJeexkeleced (DemeyevOeg) eLee Demeceevee yevOeJees eme me
(efveeKeeve) eLee efvelejeb KeeleJeeved Keveefle Jee (Foced) kece& (Denced) meJe&megled (leced) (yeueieced) jepeyeueeeHekeced
(Gled) Glke=s (efkejeefce) eef#eHeeefce (eced) Glke<e&eeHekeced (ces) cece (mepeele) eLee menwJe peele (eced) Gkeleced
(Demepeele) eLee e men ve peele (efveeKeeve) eLee efveleb KeeleJeeved Jee (Gled) Glke=s (ke=leeced) kejesefle eee leeced
(efkejeefce) eef#eHeeefce~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 4~ 8-12) JeeKeele23
DevJee-ns efJevceveg<e! eLee keefeod yeueienveb eLee j#eesnCeb Jew<CeJeeR Jeeecevegee eb yeueieb e%eb
eLeencegelf kejeefce leLee lJeceHeslecegelf kej~ eLee kemeefevces cece efveeesceelees eb e%eefceob mLeeveeefo e efveeKeeve, leLee
leJe Ye=lees efveKeveleg~ eLeenb eb yeueieb e%ecegelf kejeefce leLee leb lJeceHegelf kej~ eLee ces cece Jee meceevees meceevee eb
e%eefceob kece& e efveeKeeve leLee leJeeefHe efveKeveleg~ eLeenb eb yeueieb e%ecegelf kejeefce leLee lJeceHeslecegeflkej~ eLee ces cece
meyevOegjmeyevOege eb e%eefceob kece& e efveeKeeve, leLee leJeeefHe ewleb efveKeveleg~ eLeenb eb yeueieb e%ecegefl kejeefce leLee
HeeceesOeee
229
the
ary
as
am
aj.
org
lJeceHeslecegelf kej~ eLee ces cece mepeeleesmepeelee eb e%eb ke=leeb efveeKeeve leLee leJeeHeslecesleeb e efveKeveleg~ eLeencesleled
meJe&cegelf kejeefce leLee lJeceHesvecegeflkej23
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewjmeeceerejme=ew Oeeefce&keefJeovegkejCeb keee
veslejs<eeefceefle23
HeoeLe&-ns efJeved ceveg<e! pewmes (Denced) ceQ (yeueienveced) yeueeW kees efye[esueves Deewj (j#eesnCeced) je#emeeW kes
nveve kejves Jeeues kece& Deewj (Jew<CeJeerced) JeeHeke F&ej keer JesoJeeCeer kee Devegeve kejkes (eced) efpeme (yeueieced) yeue
eeHle kejeves Jeeues e%e kees (Geflkejeefce) Glke=Heve mes esefjle DeLee&led Fme mebmeej ceW ekeeefMele kejlee ntb (leced) Gme e%e
kees Jewmes ner let Yeer (Foced) Fmekees ekeeefMele kej Deewj pewmes (ces) cesje (efvee) e%e ceW kegMeue (Deceele) cesOeeJeer
efJeeved ceveg<e (eced) efpeme e%e kee (Foced) YetieYe& efJeee keer Hejer#ee kes efuees mLeeve kees (efveeKeeve) efvemevosn kejlee
nw, Jewmes (leced) Gmekees lesje Yeer Ye=le Keesos~ pewmes (Denced) YetieYe&eJf eee kee peeveves Jeeuee ceQ (eced) efpeme (yeueieced)
yeue eeHle kejves Jeeues Kesleer Deeefo e%e Jee (Foced) KeveveHeer kece& kees (Geflkejeefce) Des ekeej mecHeeove kejlee ntb,
Jewmes (leced) Gme kees let Yeer kej~ pewmes (ces) cesje (meceeve) meMe Jee DemeMe ceveg<e (eced) efpeme kece& kees
(efveeKeeve) Keveve kejlee nw, Jewmes lesje Yeer Keesos~ pewmes (Denced) He{ves-He{eves Jeeuee ceQ (eced) efpeme (yeueieced)
Deelceyeue eeHle kejves Jeeues e%e Jee (Foced) Fme He{ves-He{eves Heer keee& kees (Geflkejeefce) mecHeVe kejlee ntb, Jewmes
(leced) Gmekees let Yeer kej~ pewmee (ces) cesje (meyevOeg) legue yevOeg efce$e Jee (DemeyevOeg) legue yevOeg jefnle Deefce$e
(eced) efpeme HeeueveHeer e%e Jee Fme kece& kees (efveeKeeve) efvemevosn kejlee nw, Jewmes Gmekees lesje Yeer kejs~ pewmes
(Denced) meye kee efce$e ceQ (eced) efpeme (yeueieced) jepeyeue eeHle kejves Jeeues e%e Jee (Foced) Fme keee& kees
(Geflkejeefce) mecHeVe kejlee ntb, Jewmes (leced) Gmekees let Yeer kej~ pewmes (mepeele) meeLe GlHeVe ngDee (Demepeele) meeLe
mes Deueie GlHeVe ngDee ceveg<e (eced) efpeme e%e Jee (ke=leeced) Gece efeee kees (efveeKeeve) efvemevosn kejlee nw, Jewmee
lesje Yeer Fme e%e kee Fme efeee kees efvemevosn kejs~ pewmes ceQ Fme meye kece& kees (Geflkejeefce) mecHeeove kejlee ntb, Jewmes
legce Yeer kejes23
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees F&ej keer Fme me=ef ceW efJeeveeW kee DevegkejCe
meoe kejvee Deewj cetKeeX kee DevegkejCe keYeer ve kejvee eeefnes23
mJeje[meerlemeewleLees oerIe&lecee $eef<e~ mete&efJeebmeew osJeles~ Yegefjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe mete&meYeeeOe#eiegCee GHeefoMevles
Deye Deieues cev$e ceW mete& Deewj meYeeOe#e kes iegCeeW kee GHeosMe efkeee nw
mJeNje[efme meHelveNne me$eNje[meefYeceeefleNne peveNje[efme j#eesNne meJe&Nje[meefce$eNne24
mJeNjeef[efle mJeNjed~ DeNefmeN~ meNHeNlveNnsefle meHelveNne~ meN$eNjeef[efle me$eNjed~ DeNefmeN~ DeNefYeNceeNefleNnsleefYeceeefleNne~

peNveNjeef[efle peveNjed~ DeNefmeN~ j#eesnN sefle j#eNne~ meNJe&Njeef[efle meJe&Njed~ DeNefmeN~ DeNefceN$eNnsleefce$eNne24
HeoeLe&-(mJejed) e mJeeb jepeles me (Deefme) Deefmle Jee, De$e meJe&$e He#es Jelee~ (meHelvene) e
meHelveeved Me$etved cesIeeJeeJeeved Jee nefvle me (me$ejed) e me$es<eg e%es<eg jepeles me (Deefme) Deefmle Jee (DeefYeceeeflene)
230
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
esefYeefcecele FleefYeceeleemleeved nefvle me, De$eewCeeefoke eqkeleed~ (pevejed) ees peves<eg Oeeefce&kes<eg efJelmeg jepeles me
(Deefme) Deefmle Jee (j#eesne) ees j#eebemf e ogeved nefvle me (meJe&jed) e meJe&emf ceved jepeles me (Deefme) Deefmle Jee
(Deefce$ene) ees esve Jeeefce$eeved Me$etved nefvle me~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 4~ 14~) JeeKeele24
DevJee-ns efJeved ceveg<e! elemlJeb mJeje[efme lemceeled meHelveneefme YeJeefme~ elemlJeb me$eje[efme
lemceeefYeceeeflene Jele&mes, elemlJeb peveje[efme lemcee#eesneefme YeJeefme~ elemlJeb meJe&je[efme lemceeoefce$eneefme YeJeefme~
elemlJeb meJe&je[efme lemceeoefce$eneefme YeJemeerleske124
eleeseb mete&ueeske mJeje[efmle lemceeled meHelvene YeJeefle, eleeseb me$eje[efmle lemceeoefYeceeeflene Jee&les~
eleeseb peveje[efmle lemcee#eesne peeeles~ eleeseb meJe&je[efmle lemceeoefce$ene Jee&le Fefle efleere24
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ ns efJeved! eLee mete& mJeekeeMesve eesjJeeIeeoerved Yeer<eefelJee meJee&ved megKeeefle
leLewJe lJeb Me$eteVf eJeee& epee megKee24
HeoeLe&-ns efJeeved ceveg<e! efpeme keejCe DeeHe (mJejed) DeHeves DeeHe ekeeMeceeve (Deefme) nQ, Fmemes
(meHelvene) Me$egDeeW kes ceejvesJeeues nesles nes~ efpeme keejCe legce (me$ejed) e%eeW ceW ekeeMeceeve nes, Fmemes (DeefYeceeeflene)
DeefYeceeveegkele ceveg<eeW kees ceejves Jeeues nesles nes, efpeme mes (pevejed) Oeeefce&ke efJeeveeW cesb ekeeefMele nQ, Fmemes (j#eesne)
je#eme ogeW kees ceejves Jeeues nesles nQ, efpememes DeeHe (meJe&jed) meye ces ekeeefMele nQ, Fme mes (Deefce$ene) Deefce$e DeLee&led
Me$egDeeW kes ceejves Jeeues nesles nQ124
efpeme keejCe en mete&ueeske (mJejed) DeHeves DeeHe (Deefme) ekeeefMele nw, Fmemes (meHelvene) cesIe kes DeJeeJeeW
kees keeves Jeeuee neslee nw~ efpeme keejCe en (me$ejed) e%eeW ceW ekeeefMele (Deefme) nw, Fmemes (DeefYeceeeflene)
DeefYeceevekeejke eessj Deeefo kee nveve kejves Jeeuee neslee nw~ efpeme keejCe en (pevejed) Oeeefce&ke efJeeveeW kes ceve ceW
ekeeefMele (Deefme) nw, Fmemes (j#eesne) je#eme Jee ogeW kee nveve kejves Jeeuee neslee nw~ efpeme mes en (meJe&jed) meye ceW
ekeeMeceeve (Deefme) nw, Fmemes (Deefce$ene) ogeW kees oC[ osves kee efveefcee neslee nw224
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ efJeeved ceveg<e! pewmes mete& DeHeves ekeeMe mes eesj, JeeIe Deeefo
eeefCeeeW kees Yee efoKee kej Deve eeefCeeeW kees megKeer kejlee nw, Jewmes ner let Yeer meye Me$egDeeW kees efveJeejCe kej epee kees
megKeer kej24
j#eesnCe FlemeewleLees oerIe&lecee $eef<e~ e%ees osJelee~ Deeeme yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej~
yeueienvee GHeslegejmee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
epeceeve meYeeeOe#eeoees e%eevegele+ved ceveg<eeved e%emeeceeeR eenesegefjlegHeefoMeles
epeceeve meYee Deeefo kes DeOe#e e%eevegeve kejves Jeeues ceveg<eeW kees e%e meeceeer kee enCe kejeJeW, Fme
HeeceesOeee
231
aj.
org
j#eesNnCees Jees yeueieNnveN ees#eeefce Jew<CeNJeeved j#eesNnCees Jees yeueieNnveesJeveeeefce Jew<CeNJeeved

j#eesNnCees Jees yeueieNnveesJemle=Ceeefce Jew<CeNJeeved j#eesNnCeew Jeeb yeueieNnveeNGHeoOeeefce Jew<CeNJeer j#eesN nCeew
Jeeb yeueieNnveewN Hee&tneefce Jew<CeNJeer Jew<CeNJeceefme Jew<CeNJee mLe25
j#eesNnCe~ j#eesNnveN Fefle j#eNnve~ JeN~ yeNueNieNnveN Fefle yeueieNnve~ e~ GN#eeNefceN~ JewN<CeNJeeved~ j#eesNnCe~
j#eesNnveN Fefle j#eNnve~ JeN~ yeNueNieNnveN Fefle yeueieNnve~ DeJe~ veNeeNefceN~ JewN<CeNJeeved~ j#eesNnCe~ j#eesNnveN Fefle
j#eNnve~ JeN~ yeNueNieNnveN Fefle yeueieNnve~ DeJe~ mle=CeeNefceN~ JewN<CeNJeeved~ j#eesNnCeew~ j#eesNnveeNefJeefle j#eNnveew~ JeeNced~
yeNueNieNnveeNefJeefle yeueieNnveew~ GHe~ oNOeeNefceN~ JewN<CeNJeerFefle Jew<CeNJeer~ j#eesNnCeew~ j#eesNnveeNefJeefle j#eNnveew~ JeeNced~
yeNueNieNnveeNefJeefle yeueieNnveew~ Heefj~ TNneNefceN~ Jew<CeNJeerFefle Jew<CeNJeer~ JewN<CeNJeced~ DeNefmeN~ JewN<CeNJee~ mLeN~25
the
ary
as
am
HeoeLe&-(j#eesnCe) eLee eteb es j#eebemf e ogKeeefve nLe leLee (Je) eg<ceevesleebe (yeueienve) eLee ees
yeueeefve ieenles leLee Yetleesnced (e) eke=eLex (G#eeefce) efmeeeefce (Jew<CeJeeved) efJe<Cege&%ees osJelee es<eeb leeved (j#eesnCe)
eLee eteb j#eebemf e ogeved omJeeoerved nLe leLee leeved (Je) eg<ceevesleeved Jee (yeueienve) eLee ees yeueeefve Me$egmewveeefve
ieenles leLeenced (DeJe) efJeefveeneLex (veeeefce) eeHveesecf e eeHeeeefce Jee (Jew<CeJeeved) efJe<Ceese&%emesceeved (j#eesnCe) eLee
eteb j#eebemf e Me$etved nLe leLeenb leeved (Je) eg<ceevesleeved Jeerjeved Jee (yeueienve) eLeenb yeueeefve mJemewveeefve ieens
leLee JetnefMe#eee efJeuees[ele (DeJe) efJeefveens (mle=Ceeefce) Deeeoeeefce (Jew<CeJeeved) e%eevegele+ved (j#eesnCeew) eLee
j#emeeb nvleejew epeemeYeeeOe#eew leLeenced (Jeeced) GYeew (yeueienveew) eLee egJeeb yeueeefve ieensLes leLeenced (GHe)
meeceerHes (oOeeefce) Oejeefce (Jew<CeJeer) efJe<Ceesefjeb efeee (j#eesnCeew) eLee j#emeeb Me$etCebe nvleejew YeJeLemleLeenced
(Jeeced) GYeew (yeueienveew) eLee egJeeb yeueeefve ieensLes leLeenced (Heefj) meJe&le (Tneefce) lekexCe efveefeveesefce (Jew<CeJeer)
efJe<Cees meceeefJeeeJeeHekemeseb jereflemleeced (Jew<CeJeced) efJe<Ceesejf ob efJe%eeveced (Deefme) Deefmle (Jew<CeJee)
efJe<CeesJee&Hekemesce GHeemekee (mLe) YeJele~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 5~ 4~ 18-24) JeeKeele25
DevJee-ns meYeeOe#eeoees ceveg<ee! eteb eLee j#eesnCe mLe leLee yeueienveesnb Jees eg<ceeved melke=lewleeved
ogeved egs Mem$ew ees#eeefce~ eLee j#eesnCees eteb vees ogKeeefve nLe, leLee yeueienveesnb Jees eg<ceeved megKew
mebceevewleeveJeveeeefce~ eLee j#eesnCees Jew<CeJeeved Jees eg<ceevesleebeeJemle=CeerLe, leLee yeueienveesncesJewleeveJemle=Ceeefce~ eLee
j#eesnCeew yeueienveew e%emJeeefcemecHeeokeew JeecegHeOeemleLewJeencesleevegHeoOeeefce~ eLee j#eewnCeew yeueienveew Jeeb ee Jew<CeJeer
efeeeefmle leee Heet&nlemleLewJeencesleeb Heet&neefce ew<CeJeb %eeveb eteb meJe&le TnLe, leonceefHe Hee&tneefce, eteb Jew<CeJee mLe
leLee JeeceefHe YeJesce25
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueejew~ ceveg<ew HejcesejesHeemeveeegkeleJeJenejeYeeb HetCe Mejerjelceyeueb
mecHeee e%esve epeeHeeueveb Me$etved efJeefpele meeJe&Yeewcejepeb e eMeemeveereced25
HeoeLe&-ns meYeeOe#e Deeefo ceveg<ees! pewmes legce (j#eesnCe) ogKeeW kee veeMe kejves Jeeues nes, Jewmes Me$egDeeW kes
yeue kees DemleJemle kejves neje ceQ (Jew<CeJeeved) e%e osJelee Jeeues (Je) DeeHe ueesieeW kee melkeej kej eg ceW MeeW mes
(ees#eeefce) Fve IeceC[er ceveg<eeW kees Meg keb~ pewmes DeeHe (j#eesnCe) DeOecee&lcee og omegDeeW kees ceejves Jeeues nQ,
232
epegJexoYee<es
am
aj.
org
Jewmes (yeueienve) Me$egmesvee keer Leen uesves Jeeuee ceQ (Jew<CeJeeved) e%emecyevOeer (Je) legce kees megKeeW mes ceeve kej ogeW
kees (DeJeveeeefce) otj kejlee ntb~ pewmes (yeueienve) DeHeveer mesvee kees JetneW keer efMe#ee mes efJeuees[ve kejves Jeeuee ceQ
(j#eesnCe) Me$egDeeW kees ceejves Jee (Jew<CeJeeved) e%e kes Devegeve kejves Jeeues (Je) legce kees (DeJemle=Ceeefce) megKe mes
Deeeefole kejlee ntb, Jewmes legce Yeer efkeee kejes~ pewmes (j#eesnCeew) je#emeeW kes ceejves Jee (yeueienveew) yeueeW kees
efJeuees[ve kejves Jeeues (Jeeced) e%eHeefle Jee e%e kejeves Jeeues efJeeved kee OeejCe kejles nes, Jewmes ceQ Yeer (GHeoOeeefce)
OeejCe kejlee ntb~ pewmes (j#eesnCeew) je#emeeW kes ceejves (yeueienveew) yeueeW kees efJeuees[ves Jeeues (Jeeced) epee meYeeOe#e
DeeHe (Jew<CeJeer) meye efJeeeDeeW ceW JeeHeke efJeeveeW keer efeee Jee (Jew<CeJeced) pees efJe<CegmecyevOeer %eeve nw, Fve meye kees
leke& mes peeveles nQ, Jewmes ceQ Yeer (Hee&tneefce) leke& mes Des ekeej peevetb Deewj pewmes DeeHe meye ueesie (Jew<CeJee) JeeHeke
Hejcesej keer GHeemevee kejves Jeeues (mLe) nQ, Jewmee ceQ Yeer nesTb25
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHecee Deewj GHeceeueej nQ~ ceveg<eesb kees Hejcesej keer GHeemeveeegkele
JeJenej mes Mejerj Deewj Deelcee kes yeue kees HetCe& kej kes e%e mes epee keer Heeuevee Deewj Me$egDeeW kees peerlekej meye Yetefce
kes jepe keer Heeuevee kejveer eeefnes25
osJeme lJeslemeewleLees oerIe&lecee $eef<e~ e%ees osJelee~ Deeeme efvee=oe<eea He*deqkeleMvo~ Heece
mJej~ eJeesmeerlegejme efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
efkeceLeexeb e%eesvegeleJe FlegHeefoMeles
efkemeefuees Fme e%e kees kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nQ
as
osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyee&NngYee Het<Cees nmleeYeeced~ DeeoosN veee&meerNoceNn j#emeeb

eerNJeeDeefHeke=vleeefceN~ eJeesefme eNJeeeNmceod s<ees eNJeeejeleerefo&NJes lJeeNvleefj#eee lJee He=efLeNJew lJeeN
MegvOevleeBuueesNkee efHele=<eovee efHele=<eoveceefme26
the
ary
osNJeme~ lJeeN~ meNefJeNleg~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ DeNefevees~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ Het<Ce~ nmleeYeeNefceefleN
nmleeYeeced~ Dee~ oNos~N veeefj~ DeNefmeN~ FNoced~ DeNnced~ j#emeeced~ eerNJee~ DeefHe~ ke=vleeNefceN~ eJe~ DeNefmeN~ eNJee~ DeNmceled~
s<e~ eNJee~ Dejeleer~ efoNJes~ lJeeN~ DeNvleefj#eee~ lJeeN~ He=efLeNJew~ lJeeN~ MegvOevleeced~ ueesNkee~ efHeNle=<eovee~ efHeNle=meoveeN Fefle
efHele=meovee~ efHeNle=<eoveced~ efHeNle=meoveNefceefle efHele=meoveced~ DeNefmeN26
HeoeLe&-(osJeme) meJee&vevoeome (lJee) lJeeb nesceefMeuHeeKee%ekeee&jced (meefJeleg) mekeueeslHeeokemesejme

(emeJes) eLee me=ew leLee (Deefevees) eeCeeHeeveees (yeengYeeced) eLee yeueJeeree&Yeeb leLee (Hetd<Ce) Hegefcelees Jeerjme
(nmleeYeeced) eLee eyeueYegpeoC[eYeeb leLee (Dee) mecevleeled (oos) ie=eefce (veeefj) vejeCeefceeb Meefkeleceleer er
lelmecyegew (Deefme) YeJeefle (Foced) efJeeced (Denced) meYeeOe#e (j#emeeced) ogkece&keeefjCeeb eeefCeveeced (eerJee)
efMejebefme (DeefHe) efveees (ke=vleeefce) efveefe (eJe) efceeCeeefceeCekelee& (Deefme) Jee&mes (eJee) eswieg&Cew men efceee,
oes<esYee otjerkeeje~ De$e Jee voefme~ [Dee0Yee0Jee01.4.9] Fefle Je=eYeeJe~ (Demceled) mJesYe (s<e)
F&<ee&efooes<eeved (eJee) otjerkeeje (Dejeleer) Me$etved (efoJes) meleOece&ekeeMeee (lJee) lJeeced (Devleefj#eee) DeekeeMes
HeeceesOeee
233
the
ary
as
am
aj.
org
ieceveee (lJee) lJeeced (He=efLeJew) He=efLeJeermLeHeoeLe&Heges (lJee) lJeeced (MegvOevleeced) HeefJe$eerkegJe&leeced (ueeskee) meJex
(efHele=<eovee) eLee efHele=<eg %eeefve<eg meeroefvle leLee (efHele=<eoveced) eLee efJeeeJevlees %eeefvevemmeeroefvle eemcemleeLee (Deefme)
Deefmle~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 6~ 1~ 4-14) JeeKeele26
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Denb meefJelegoxJeme emeJes eLeeefeveesyee&ngYeeb eLee Het<Cees
nmleeYeeceveskeevegHekeejeveeoos~ Fob efJeeb mebj#e j#emeeb eerJee DeefHeke=vleeefce~ eLee HeoeLee&ved eeJeeeefce leLee
lJeceHeeolmJe eJee e~ eLeenb s<eesjeleer Me$etvemceod otjerkeejeeefce leLee lJeceefHe eJee~ ns efJeved! eLeenb efoJes
lJee lJeeb lecevleefj#eee lJee lJeeb He=efLeJew lJee lJeeceeeeeefce, leLee meJex pevee Deeeevleeced~ eLee efHele=<eoveceefmle esve
efHele=<eovee ueeskee MegvOeefvle, eonb MegvOes leLesob meJex MegvOevleeced~ ns veeefj! lJeceHeslelmeJe&cesJecesJe meceeej26
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ceveg<ewe&Leeefeeb eLeevegeceb efJeoeeeb ke=lJee e%ecevegee meJex<eeb Megef
mecHeeoveeree26
HeoeLe&-ns efJeeved ceveg<e! pewmes ceQ (meefJeleg) meye peieled kes GlHeVe kejves Deewj (osJeme) meye Deevevo kes
osves Jeeues Hejcesej kes (emeJes) GlHeVe efkees ngS mebmeej ceW (Deefevees) eeCe Deewj DeHeeve kes (yeengYeeced) yeue Deewj
Jeere& leLee (Het<Ce) DeefleHeg Jeerj kes (nmleeYeeced) eyeue eleeHeegkele Yegpe Deewj oC[ mes Deveske GHekeejeW kees (Deeoos)
ueslee Jee (Foced) Fme peieled keer j#ee kej (j#emeeced) ogkece& kejves Jeeues eeefCeeeW kes (eerJee) efMejeW kee (DeefHe)
(ke=vleeefce) sove ner kejlee ntb, leLee pewmes HeoeLeeX kee Gece iegCeeW mes cesue kejlee ntb, Jewmes let Yeer GHekeej ues Deewj
(eJee) Gece iegCeeW mes HeoeLeeX kee cesue kej~ pewmes ceQ (s<e) F&<ee& Deeefo oes<e Jee (Dejeleer) Me$egDeeW kees (Demceled)
DeHeves mes otj kejelee ntb, Jewmes let Yeer (eJee) otj keje~ ns efJeved! pewmes nce ueesie (efoJes) Sseee&efo iegCe kes ekeeMe
nesves kes efuees (lJee) legPe kees (Devleefj#eee) DeekeeMe ceW jnves Jeeues HeoeLe& kees MeesOeves kes efuees (lJee) legPe kees
(He=efLeJew) He=efLeJeer kes HeoeLeeX keer Hegef nesves kes efuees (lJee) legPe kees mesJeve kejles nQ, Jewmes legce ueesie Yeer kejes~ pewmes
(efHele=<eoveced) efJeee He{s ngS %eeveer ueesieeW kee en mLeeve (Deefme) nw Deewj efpeme mes (efHele=<eovee) pewmes %eeefveeeW ceW nj
HeefJe$e nesles nQ, Jewmes ceQ Meg nesTb leLee meye ceveg<e (MegvOevleeced) DeHeveer Megef kejW Deewj ns er! let Yeer en meye Fmeer
ekeej kej26
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eesie nw efke erke-erke efeeeeceHetJe&ke
efJeeveeW kee Deeee Deewj e%e kee Devegeve kejkes meye ekeej mes DeHeveer Megef kejW26
GefJeefcelemeewleLees oerIe&lecee $eef<e~ e%ees osJelee~ yeeeer peieleer vo~ efve<eeo mJej
mesefJele meYeeOe#eesvegeflees e%ee eEke kejesleerlegHeefoMeles
Des ekeej mesJeve efkeee ngDee meYeeHeefle Deewj Devegeve efkeee ngDee e%e keee kejlee nw, Fme efJe<ee kee
GefJe mleYeeNveevleefj#eb He=CeN nmJe He=efLeNJeeb egleeNvemlJee ceeNlees efceveesleg efceN$eeJeCeew Oeg JesCeN
Oece&Cee~ yeNeNJeefve #e$eNJeefve jeemHees<eNJeefveN Hee&tneefce~ yee n #eN$eb neeg&n eNpeeb n27
234
epegJexoYee<es
aj.
org
Gled~ efoJeced~ mleNYeeNveN~ Dee~ DeNvleefj#eced~ He=CeN~ nmJe~ He=efLeNJeeced~ egleeNve~ lJeeN~ ceeNNle~ efceNveessNleg~
efceN$eeJeCeew~ OegJesCe~ Oece&Cee~ yeNeNJeveerefle yeeNJeefve~ lJeeN~ #eN$eNJeveerefle #e$eNJeefve~ jeNeNmHeesN<eNJeveerefle jeemHees<eNJeefve~ Heefj~
TNneNefceN~ yee~ nN~ #eN$eced~ nN~ Deeeg~ nN~ eNpeeefceefle eNpeeced~ nN27
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Gled) Glke=s (efoJeced) ekeeMeced (mleYeeve) (Devleefj#eced) DeekeeMeb le$emLeeeefCeJeie e~ De$e

leelmLeesHeeefOevee eeefCeveeceefHe enCeced~ (He=Ce) De$eevleYee&eJf eefCepeLe& (bnmJe) JeOe&e (He=efLeJeeced) Yetceew (egleeve) eLee
efoJeb meefeeiegCeb efJemleejeefle leLee (lJee) lJeeced (ceele) Jeeeg (efceveesleg) eef#eHeefle (efce$eeJeCeew) eLee eeCeeHeeveew
leLee~ (OegJesCe) efveeuesve (Oece&Cee) OecexCe (yeeJeefve) eLee yeeefJeeemecYeeefpeleejb leLee~ De$e meJe&$e megHeeb meguegied0
[Dee07.1.39] Fefle efJeYekelesueg&ked~ (lJee) lJeeced (#e$eJeefve) #e$eme jepeme mebmesJeefeleejb leLee (jeemHees<eJeefve)
eLee jeees Oevemecetnme Hees<eb Hegefb Jeveefvle mesJevles emceeled leLee (Heefj) meJe&le (Tneefce) efJeleke&eeefce (yee) efJeee
efJeebmeb Jee (bn) JeOe&e JeOe&eefle Jee (#e$eced) jepeb #eCeles eEnmeles veMeles HeoeLeex esve me #eled Ieeleeefomleleeeles
j#eleerefle #e$e #eef$eeeefoJeerjmleced (bn) JeOe&e (Deeeg) peerJeveced (bn) JeOe&e (epeeced) GlHeeoveereeced (bn) JeOe&e~
Deeb cev$e (Mele0(3~ 6~ 1~ 15-18) JeeKeele27
DevJee-ns HejceefJeved! eLee lJee lJeeb ceelees OegJesCe Oece&Cee efceveeself e efce$eeJeCeew efceveglemleLee lJeb
ke=HeeemceoLe efoJecegeYeeveevleefj#eb He=Ce, He=efLeJeeb egleeve meved megKeeefve bn, yee bn, #e$eb bneegn, epeeb bn,
yeeJeeEve #e$eJeeEve jeemHees<eJeeEve lJeecenb Hee&tneefce, leLee lJeeb meJex ceveg<ee Hee&tnvleg27
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eteb eLee peieoerej meleYeeJesve eeefLe&le meefeBe
mesefJele meJee&ved megKeeefle, leLewJeeeb e%ees efJeeeoerved mebJe=Oe meJee&ved ceveg<eeoerved eeefCeve megKeeleerelf e efJepeeveerle27
HeoeLe&-ns Hejce efJeved! pewmes (lJee) DeeHekees (ceele) Jeeeg (OegJesCe) efveeue (Oece&Cee) Oece& mes (efceveesleg)
eegkele kejs (efce$eeJeCeew) eeCe Deewj DeHeeve Yeer Oece& mes eegkele kejles nQ, Jewmes DeeHe ke=Hee kejkes nce ueesieeW kes efuees
(efoJeced) efJeee iegCeeW kes ekeeMe kees (GeYeeve) De%eeve mes GOee[ osDees leLee (Devleefj#eced) meye HeoeLeeX kes DeJekeeMe
kees (He=Ce) HeefjHetCe& keerefpees (He=efLeJeeced) Yetefce Hej (egleeve) meefee kes iegCeeW kee efJemleej kejles ngS DeeHe megKeeW kees
(bnmJe) ye{eFes (yee) JesoefJeee kees (bn) ye{eFes (#e$eced) jepe kees ye{eFes (Deeeg) DeJemLee kees (bn)
ye{eFes Deewj (epeeced) GlHeVe ngF& epee kees (bn) Je=e
f egkele keerepf ees~ Fmeefuees ceQ (yeeJeefve) yeeefJeee kees mesJeve
kejves Jee kejeves (#e$eJeefve) jepe kees mesJeve kejves-kejeves (jeemHees<eJeefve) Deewj Oevemecetn keer Hegef kees mesJeves Jee
mesJeve kejeves Jeeues DeeHe kees (Hee&tneefce) meye ekeej kes lekeeX mes efveee kejlee ntb, Jewmes DeeHe cegPe kees meJe&Lee
megKeoeeke ntefpees Deewj DeeHe kees meye ceveg<e lekeeX mes peeveW27
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! DeeHe ueesie pewmes peieoerej mele YeeJe mes
eeefLe&le Deewj mesJeve efkeee ngDee Delegece efJeeved meye kees megKe oslee nw, Jewmes en e%e Yeer efJeee iegCe kees ye{ekej meye
peerJeeW kees megKe oslee nw, en peevees27
OegJeemeerlemeewleLees oerIe&lecee $eef<e~ e%ees osJelee~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvemlesve eEke YeefJe<eleerlegHeefoMeles
HeeceesOeee
235
aj.
org
efHej Gme e%e mes keee neslee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
OegJeeefme OegJeesheb epeceeveesNefmceVeeNeleves eNpeee HeNMegefYeYe&teeled~

Ie=lesve eeJeeHe=efLeJeer HetexLeeNefcevme Nefojefme efJeepeNveme eNee28
OegJee~ DeNefmeN~ OegJe~ DeNeced~ epeceeve~ DeNefmceved~ DeeNeleveN FleeNeleves~ eNpeesefle eNpeee~ HeNMegefYeNefjefle
HeNMegefYe~ YeteeNled~ Ie=lesve~ eeNJeeNHe=efLeNJeerNFefle eeJeeHe=efLeJeer~ HetexNLeeNced~ Fvme~ Nefo~ DeNefmeN~ efJeNeNpeNvemesefle
efJeepeNveme~ eNee28
the
ary
as
am
HeoeLe&-(OegJee) efveeuee (Deefme) YeJeefme (OegJe) efveeue (Deeced) Je#eceeCe (epeceeve) e%ekeee&
(Deefmceved) Jee&ceeves e%es (Deeeleves) Deeeefvle Deeieefvle eeefCevees eemcemleppeieled leefmceved peieefle mLeeves e%es Jee
(epeee) jepesve mevleevemecetnvs e Jee (HeMegefYe) nmleeieJeeefoefYe (Yeteeled) (Ie=lesve) Deepeeefovee (eeJeeHe=efLeJeer)
DeekeeMeYetceer (HetexLeeced) (Fvme) Hejcewee&me (efo) ogKeeHeJeejkelJesve eeHeke eeefHekee Jee (Deefme) YeJeefme
(efJeepeveme) efJeeefmceved peieefle meJe&me pevemecetnme (eee) ogKesokeeeees Jee~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 6~ 1~
19-22) JeeKeele28
DevJee-ns e%eevegeef$e epeceeveHeeflve! eLee lJeceefmceVeeeleves peieefle mJemLeeves e%es Jee epeee HeMegefYe men
OegJeeefme ,leLeeeb epeceeveesefHe OegJeesefmle~ egJeeb Ie=lesve eeJeeHe=efLeJeer HetexLeeb HetjCes kegee&leefcevme efojefme efJeepeveme
eeeefme elmebiesve eeefCemecetn megKeerYeteeomceeled leeb leb lJeeb Jeeb eMebmeece28
YeeJeeLe&-ceveg<ewee&Yeeb e%eevegele=Yeeb epeceevelelHelveerYeeb esve e%esve e efveeuee efJeee megKeeefve e eeHe
ogKeeefve veMesegmleew meoe melkele&Jeew e%ee meoevegse28
HeoeLe&-ns e%e kejves Jeeues epeceeve keer er! pewmes let (epeee) jepe Jee DeHeves mebleeveeW Deewj (HeMegefYe)
neLeer, Iees[s, ieee Deeefo HeMegDeeW kes meefnle (Deefmceved) Fme (Deeeleves) peieled Jee DeHeves mLeeve Jee meye kes melkeej
kejeves kes eesie e%e ceW (OegJee) { mebkeuHe (Deefme) nw, Jewmes (Deeced) en (epeceeve) e%e kejves Jeeuee lesje Heefle
epeceeve Yeer (OegJe) { mebkeuHe nw~ legce oesveeW (Ie=lesve) Ie==le Deeefo megieefvOele HeoeLeeX mes (eeJeeHe=efLeJeer) DeekeeMe Deewj
Yetefce kees (HetexLeeced) HeefjHetCe& kejes~ ns e%e kejves Jeeueer er! let (Fvme) Delevle Ssee& kees Yeer DeHeves e%e mes
(efo) eeHle kejvesJeeueer (Deefme) nw~ Deye let Deewj lesje Heefle en epeceeve (efJeepeveme) mebmeej kee (eee) megKe
kejves Jeeuee (Yeteeled) nes28
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke efpeve e%e kejves Jeeues epeceeve keer Helveer Deewj epeceeve mes leLee efpeme e%e
mes { efJeee Deewj megKeeW kees Heekej ogKeeW kees es[
W Gvekee melkeej leLee Gme e%e kee Deveg eve meoe ner kejles
jnW28
Heefj lJeslemeewleLees oerIe&lecee $eef<e~ F&ejmeYeeOe#eew osJeles~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
F&ejmeYeeOe#eeYeeb eEke eEke YeefJelegb eesieefcelegHeefoMeles
236
epegJexoYee<es
aj.
org
F&ej Deewj meYeeOe#e mes keee-keee nesves kees eesie nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
Heefj lJee efieJe&CeesN efiejFNcee YeJevleg efJeNele~

Je=eegceveg Je=eesN pege YeJevleg pege29
Heefj~ lJee~ efieNJe&NCeN~ efiej~ FNcee~ YeNJeNvleg~ efJeNele~ Je=eegefceefle Je=Deeegced~ Deveg~ Je=e~ pege~
YeNJeNvleg~ pege29
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Heefj) meJe&le (lJee) lJeeced (efieJe&Ce) ieerefYe& mleeslegcen& (efiej) mlegefleJeee (Fcee) celke=lee
(YeJevleg) (efJeele) meJee&, De$e eLeceevleeled leefme~ (Je=eegced) Je= FJe Deeejvleced, keeevoefme~
[Dee03.2.170] Fleg~ (Deveg) HeeeeJes (Je=e) Je=Oevles eemlee~ (pege) eerlee mesefJelee Jee~ (YeJevleg)
(pege) peg<evles eerevles eemlee~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 6~ 1~ 24) JeeKeele29
DevJee-ns efieJe&Ce F&ej meYeeOe#e! Fcee celke=lee efJeelees efiejmlJeeb Heefj Heefjlees YeJevleg~ ve lel#eCe SJe,
efkevleg Je=eegb lJeeceveg Je=ees pegees pegee YeJevleg29
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ ns ceveg<ee! eLeeefKeuew MegYeiegCekecce&efYe men Jee&ceevees peieoerej
meYeeHeefleJee& mleeslegcenexefmle, leLewJe eg<ceeefYejefHe YeefJeleJeced29
HeoeLe&-ns (efieJe&Ce) mlegefleeeW mes mlegefle kejves eesie F&ej Jee meYeeOe#e! (Fcee) es cesjer keer ngF&
(efJeele) mecemle (efiej) mlegefleeeB (Heefj) meye ekeej mes (YeJevleg) neW Deewj Gmeer mecee keer ner ve neW, efkevleg
(Je=eegced) Je=eW kes meceeve DeeejCe kejves Jeeues DeeHekes (Deveg) Heeeled (Je=e) Delevle ye{leer ngF& Deewj (pege)
eerelf e kejves eesie (pege) Heejer neW29
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ pewmes mecHetCe& Gece iegCe, kecceeX kes meeLe Jee&ceeve peieoerej Deewj
meYeeHeefle mlegelf e kejves eesie nQ, Jewmes ner legce ueesieeW kees Yeer nesvee eeefnes29
Fvmesleme ceOegvoe $eef<e~ F&ejmeYeeOe#eew osJeles~ Deee&gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
Hegvemleew keLebYetleeefJelegHeefoMeles
FvmeN metjmeervme OegJeesefme SsNvceefme JeweosNJeceefme30

Fvme~ met~ DeNefmeN~ Fvme~ OegJe~ DeNefmeN~ SsNvced~ DeNefmeN~ JewNeNosNJeefceefle JeweosNJeced~ DeNefmeN30
HeoeLe&-(Fvme) Hejcewee&me (met) e meerJeefle men eespeeefle me (Deefme) YeJeefme~ (Fvme) metee&os
jepeme Jee (OegJe) efveeuees efveeuekeee&~ (Deefme) (Ssvced) Fvme Hejcewee&mesoceefOekejCeced~ (Deefme) (JeweosJeced)
eLee efJees<eeb osJeeveeefceocevleefj#eceefOekejCeb leLee (Deefme)~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 6~ 1~ 25-26)
JeeKeele30
DevJee-ns peieoerej Jee meYeeOe#e! eLee JeweosJecevleefj#eceefmle, leLee lJecewvb Hejcewee&meeefOekejCeceefme~
HeeceesOeee
237
aj.
org
Dele SJe meJex<eecemceoeoerveeefcevme Hejcewee&me metjefme, Fvme metee&eof ueeskeme jepeme Jee OegJeesefme30
YeeJeeLe&-De$e Mues<eesHeceeueejew~ eLee mekeueweee&efOeeveceerejesefmle, leLee meYeeOe#eeefoefYejefHe
YeefJeleJeced30
HeoeLe&-ns peieoerej Jee meYeeOe#e! pewmes (JeweosJeced) mecemle HeoeLeeX kee efveJeeme mLeeve Devleefj#e nw, Jewmes
DeeHe (Ssvce) meye kes DeeOeej nQ, Fmeer mes nce ueesieeW kees (Fvme) Hejcewee& kee (met) mebeesie kejves Jeeues (Deefme)
nQ Deewj (Fvme) mete& Deeefo ueeske Jee jepe kees (OegJe) efveeue kejves Jeeues (Deefme) nQ30
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<e Deewj GHeceeueej nQ~ mekeue Ssee& kee osves Jeeuee peieoerej nw, Jewmes
meYeeOe#eeefo ceveg<eeW kees nesvee eeefnes30
efJeYetjmeerleme ceOegvoe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvemleew keLebYetleeefJelegHeefoMeles
am
efJeNYetjefme eNJeenCeesN Jeefjefme nJeNJeenve~

eeN$eesefme eesleemlegLeesefme efJeNeJesoe31
efJeNYetefjefleN efJeNYet~ DeNefmeN~ eJeeNnCe~ eJeeNnveN Fefle eNJeenve~ Jeef~ DeNefmeN~ nNJeNJeenveN Fefle nJeNJeenve~
eeN$e~ DeNefmeN~ eesleeN FefleN eeslee~ legLe~ DeNefmeN~ efJeNeJesoeN Fefle efJeNeJesoe31
the
ary
as
HeoeLe&-(efJeYet) eLee JeeHeke DeekeeMees JewYeJeegkelees jepee Jee (Deefme) (eJeenCe) eLee Jeeegce&neveoes Jee
leLee (Jeef) Jees{e (Deefme) (nJeJeenve) eLeeefiven&Jeeefve Jenefle leLee (ee$e) %eeveJeeved~ ee$eleerefle ieeflekece&meg
Heefleced~ (efveIeb02~24) (Deefme) (eeslee) eLee eeCe eesleeefle leLee (legLe) %eeveJeOe&ke (Deefme) (efJeeJesoe)
eLee met$eelcee HeJevemleLee~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 6~ 1~ 25-26) JeeKeele31
DevJee-ns peieoerej Jee efJeved! emceeled lJeb eLeekeeMees JewYeJeegkelees jepee Jee leLee efJeYetjefme, eLee
Jeeegce&neveoes Jee leLee eJeenCeesefme, eLee JeefmleLee nJeJeenveesefme, eLee eeCemleLee eeslee ee$eesefme, eLee
met$eelcee HeJevemleLee efJeeJesoemlegLeeeefme, lemceeled melkee&Jeesmeerefle Jeeb efJepeeveerce31
YeeJeeLe&-De$e Mues<eesHeceeueejew~ ve meJezce&veg<ewjerejefJeog<ees melkeej keoeefHe lekeleJees vewleees eeHlee
efJevee kemeefeod efJeeemegKeueeYees YeefJelegcen&efle, lemceeled leew meJe&Lee Jeseew mle31
HeoeLe&-ns peieoerej Jee efJeved! efpememes DeeHe pewmes JeeHeke DeekeeMe Deewj Ssee&egkele jepee neslee nw, Jewmes
(efJeYet) JeeHeke Deewj Ssee&egkele (Deefme) nQ~ (Jeef) pewmes nesce efkees HeoeLeeX kees eesie mLeeve ceW Hengbeeves Jeeuee
Deefive nw, Jewmes (nJeJeenve) nJeve kejves kes eesie HeoeLeeX kees mecHeeove kejves Jeeues (Deefme) nQ, pewmes peerJeeW ceW eeCe
nQ, Jewmes (eeslee) esle kejves Jeeues (ee$e) efJeeved (Deefme) nQ, pewmes met$eelcee HeJeve meye ceW JeeHle nw, Jewmes
(efJeeJesoe) efJee kees peeveves (legLe) %eeve kees ye{eves Jeeues (Deefme) nQ~ Fme mes DeeHe melkeej kejves eesie nQ, Ssmee
nce ueesie peeveles nQ31
238
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<e Deewj GHeceeueej nQ~ meye ceveg<eeW kees Gefele nw efke F&ej Deewj efJeeved kee
melkeej kejvee keYeer ve es[W, keeeWefke Deve efkemeer mes efJeee Deewj megKe kee ueeYe veneR nes mekelee nw~ Fmeefuees Fve kees
peeveW31
GefMeiemeerleme ceOegvoe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ mJeje[d yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
GNefMeieefme keNefJej*dIeeefjjefmeN yecYeeefjjJeNmetjefme ogJemJee_gvOetjefme ceepee&Nueere~ meNcee[efme

ke=Meeveg Heefj<eeesefmeN HeJeceeveesN veYeesefme eNlekeJee ce=esefme nJeNmetove$eNleOeeceeefmeN
mJepeexefle32
am
GNefMeked~ DeNefmeN~ keNefJe~ De*dIeeefj~ DeNefmeN~ yecYeeefj~ DeNJeNmet~ DeNefmeN~ ogJemJeeved~ MegvOet~ DeNefmeN~
ceeNpee&Nueere~ meNceeef[efle meNcedjed~ DeNefmeN~ ke=Meeveg~ HeNefj<ee~ HeNefj<eeN Fefle Heefjmee~ DeNefmeN~ HeJeceeve~ veYe~ DeNefmeN~
eNlekeJesefle eNlekeJee~ ce=~ DeNefmeN~ nNJeNmetoveN Fefle nJeNmetove~ $eNleOeeNcesle=leOeecee~ DeNefmeN~ mJepeexefleNefjefleN
mJepeesefle32
the
ary
as
HeoeLe&-(GefMeked) keeefvleceeved (Deefme) (keefJe) eevlee%e eevleoMe&vees Jee (Deeefj) Deme

kegefueieeefcevees peerJemeeefj Me$eg (Deefme) (yecYeeefj) yevOemeeefj, De$e JeCe&Jelesve Oeme Ye~ (DeJemet)
eesJemeerJeefle leejeefolevletved mevleeveeefle esve Jee me (Deefme) (ogJemJeeved) ogJe eMemleb HeefjejCeb efJeeles eme me
(MegvOet) Meg (Deefme) (ceepee&ueere) MeesOeke~ mLeeeeflece=pesjeuepJeeue_eeueeree~ (GCee01~116) Devesve
met$esCee$e ce=pet<ed Megew Flemceeoeueereed elee~ (meceed) eLee meceeepeles leLee (Deefme) (ke=Meeveg) levetkeee&
(Heefj<ee) Heefj<eefo YeJe (Deefme) (HeJeceeve) HeefJe$ekeejke (veYe) ees veYeles nefvle HejHeoeLe&ne+&ved me~ veYele Fefle
JeOekece&meg Heefleced~ (efveIeb02~19)~ (Deefme) (elekeJee) eLee elekeefle eke<exCe n<e&leerelf e~ De$e DevesYeesefHe o=Mevles~
[Dee03.2.75] Fefle JeefveHed, leLee (ce=) ees ce<e&efle cee<e&eefle Jee (Deefme) (nJemetove) eLee nJeeefve metoles leLee
($eleOeecee) eLee meleb peueb Jee oOeeefle leLee (Deefme) (mJepeexefle) eLee mJejvleefj#eueeskemecetnb eesleles leLee32
DevJee-ns YeieJeved! elemlJecegefMeiemeeefj keefJejefme, yecYeeefjjJemetjefme, ogJemJeeved MegvOet cee&pee&ueereesefme,
HeJeceeve Heefj<eeesefme, eLee elekeJee leLeevleefj#eekeeMekee veYeesefme, eLee nJemetovemleLee ce=esefme, eLee
mJepees&elf e$e&leOeeceeefme leLee melemLeeeer Jee&mes, leLewJe leeodiegCesve eefmees YeJeeved meJezHeemeveereesmleerelf e
efJepeeveerce32
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ esve peieoerejsCe eeiiegCeb peieefVeefce&leb leeiiegCesve eefme me
meJezce&veg<ewHeemeveere32
HeoeLe&-ns peieoerej! efpeme keejCe DeeHe (GefMeked) keeefvleceeved (Deefme) nQ, (Deeefj) Keess eueve Jeeues
peerJeeW kes Me$eg Jee (keefJe) eevlee%e (Deefme) nQ, (yecYeeefj) yevOeve kes Me$eg Jee (DeJemet) leejeefo levlegDeeW kes
HeeceesOeee
239
aj.
org
efJemleej kejves Jeeues (Deefme) nQ, (ogJemJeeved) eMebmeveere mesJeeegkele mJeeb (MegvOet) Meg (Deefme) nQ, (ceepee&ueere)
meye kees MeesOeves Jeeues (meceed) Deewj Des ekeej ekeeMeceeve (Deefme) nQ, (ke=Meeveg) HeoeLeeX kees Deefle met#ce
(HeJeceeve) HeefJe$e Deewj (Heefj<ee) meYee cesb keueeCe kejves Jeeues (Deefme) nQ, pewmes (elekeJee) nef<e&le Deewj (veYe)
otmejs kes HeoeLe& nj uesves JeeueeW kees ceejves keeues (Deefme) nQ, (nJemetove) pewmes nesce kes Je kees eLeeeesie JeJenej
ceW ueeves Jeeues Deewj (ce=) megKe-ogKe kees menve kejves Deewj kejeves Jeeues (Deefme) nQ, pewmes (mJepeexefle) Devleefj#e
kees ekeeMe kejves Jeeues Deewj ($eleOeecee) meleOeece egkele (Deefme) nQ, Jewmes ner Gkele iegCeeW mes eefme DeeHe meye ceveg<eeW
kees GHeemevee kejves eesie nQ, Ssmee nce ueesie peeveless nQ32
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ efpeme Hejcesej ves mecemle iegCe Jeeues peieled kees jee nw, GvneR iegCeeW mes
eefme Gmekeer GHeemevee meye ceveg<eeW kees kejveer eeefnes32
mecegesmeerleme ceOegvoe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ yeeeer He*deqkeleMvo~ Heece mJej
am
Hegvee&Lesejes Jee&les leLee efJeefjefHe YeefJeleJeefcelegHeefoMeles
efHej pewmee F&ej nw Jewmee efJeeveeW kees Yeer nesvee DeJeMe nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
meNcegesefme efJeNeJeeeDeNpeeshmeskeHeeNoefnjefme yegOveesh JeeiemewNvceefmeN meoesNme=leme ejewN cee

ceeN mevleeHleNceOJeveeceOJeHelesN e cee eflej mJeNefmle cesNefmceved HeNefLe osJeNeeves Yeteeled33
as
meNcegg~ DeNefmeN~ efJeNeJeeeN Fefle efJeNeJeee~ DeNpe~ DeNefmeN~ SkeHeeNefoleskeHeeled~ Deefn~ DeNefmeN~ yegOve~
Jeeked~ DeNefmeN~ SsNvced~ DeNefmeN~ meNo~ DeNefmeN~ $eleme~ eNjewN~ cee~ ceeN~ meced~ leeNHleNced~ DeOJeveeced~ DeNOJeNHeNleN FleOJeHeles~ e~
ceeN~ efleNj~ mJeNefmle~ cesN~ DeNefmceved~ HeNefLe~ osNJeNeeveN Fefle osJeNeeves~ YeteeNled33
the
ary
HeoeLe&-(meceg) mecegodJeefvle Yetleeefve emceeled me (Deefme) (efJeeJeee) eLee efJeeefmceved Jeees

JeeefHlee&meeefmle leLee (Depe) e keoeefeVe peeeles (Deefme) (SkeHeeled) Skeefmceved Heeos efJeeb emeeefmle (Deefn)
mecemleefJeeemeg JeeHeveMeerue (Deefme) (yegOve) yegOvesvleefj#es YeJe~ yegOvecevleefj#eb YeJeefle~ (efve010~44) (Jeeked)
eLee Jeefkele mee (Deefme) (Ssvced) Hejcewee&mesoced (Deefme) (meo) meeroefvle eemcemleled (Deefme) ($eleme) meleme
keejCeme JeJenejme Jee (ejew) yeeeeYevlejmLes cegKes (cee) ceeced (cee) efve<esOes (meced) meceieLex (leeHleced) leHes,
De$e efue*Lex ueg*d~ (DeOJeveeced) eLee efJeeeOece&efMeuHeceeiee&Ceeced (DeOJeHeles) Oece&JeJenejceeie&Heeueefele (e) eke=eLex
(cee) ceeced (eflej) leeje (mJeefmle) megKeced (ces) cece (Deefmceved) ele#es (HeefLe) ceeiex (osJeeeves) eLee efJeog<eeb
ieceveeieceveeefOekejCes leLee (Yeteeled) YeJeleg33
DevJee-eLesej meceges efJeeJeee Deefmle, me SkeHeeopeesefmle, Deefnye&gOveesefme~ ns DeOJeHeos!
eLewvmeoesefmle eLee me $eleme ejew mebleeHeeefle, leLee cee mebleeHees~ eLee eeefmceved osJeeeves HeefLe mJeefmle Yeteeled
leLee lJeb meleleb eelemJe33
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee ke=HeeeceeCe F&ejesefmceved mebmeejs meJex<eeb peerJeeveeb efMe#eeefokece&meg eJee&les
leLee efJeefjefHe Jeefe&leJeced~ eLesejme peielkeejCeme peerJeeveeb JeeveeefolJeeppevcejeefnlesveeefJeveeefMelJeb Jee&les, leLee
240
epegJexoYee<es
am
aj.
org
mJeme yeesOeb eLee Hejcesejme ke=HeesHeemeveeme=efefJeeeHeg<eeLez menwJe Jee&ceeveeveeb ceveg<eeCeeb efJevceeie&eeefHlemle$e megKeb
e peeeles leLee veslejs<eeefceefle33
HeoeLe&-pewmes Hejcesej (meceg) meye eeefCeeeW kee ieceveeieceve kejeves nejs (efJeeJeee) peieled ceW JeeHeke
Deewj (Depe) Depevcee (Deefme) nw, (SkeHeeled) efpemekes Ske Heeo ceW efJee nw (Deefn) Jee JeeHeveMeerue (yegOve) leLee
Devleefj#e ceW nesvesJeeuee (Deefme) nw Deewj (Jeeked) JeeCeerHe (Deefme) nw, (Ssvced) Hejcewee& kee (meo) mLeeve He nw
Deewj ($eleme) mele kes (ejew) cegKeeW kees (cee mebleeHleced) mebleeHe kejeves Jeeuee veneR nw (DeOJeHeles) ns Oece&-JeJenej kes
ceeieeX kees Heeueve kejves nejs efJeevees! Jewmes legce Yeer mebleeHe ve kejes~ ns F&ej! (cee) cegPe kees (DeOJeveeced) Oece&efMeuHe kes
ceeie& mes (eeflej) Heej keerefpees Deewj (ces) cesjs (Deefmceved) Fme (osJeeeves) efJeeveeW kes peeves-Deeves eesie (HeefLe) ceeie& ceW
pewmes (mJeefmle) megKe (Yeteeled) nes, Jewmee Devegen keerefpees33
YeeJeeLe&-Fme cev$e cesb GHeceeueej nw~ F&ej, peieled kee keejCe leLee peerJe Fvekee Deveeefo nesves kes keejCe
pevce ve nesves mes DeefJeveeMeerHeve nw~ Hejcesej keer ke=Hee, GHeemevee, me=ef keer efJeee kee DeHeves Heg<eeLe& kes meeLe Jee&ceeve
ngS ceveg<eeW kees efJeeveeW kes ceeie& keer eeefHle Deewj Gme ceW megKe neslee nw Deewj Deeuemeer ceveg<eeW kees veneR neslee33
efce$emesleme ceOegvoe $eef<e~ DeefiveoxJelee mJeje[dyeeeer vo~ ceOece mJej
HegveefJe&ebme keerMee mevleerlegHeefoMeles
efHej efJeeved kewmes nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
efceN$eme ceeN e#eg<es#eOJeNceivee~ meiejeN meieje mLeN meiejsCeN veecveeN jewNsCeeveerkesve HeeNle
ceeivee efHeHe=le ceeiveees ieesHeeNele ceeN vecees Jeesmleg cee cee efnefme34
efce$eNme~ ceeN~ e#eg<ee~ F&#eNOJeNced~ Deivee~ meNieNje~ mLeN~ meiejsCe~ veecvee jewsCe~ Deveerkesve~ HeeNle~ ceeN~
DeNiveNeN~ efHeNHe=le~ ceeN~ Deivee~ ieesNHeeNele ceeN~ vece~ JeN~ DeNmleg~ cee~ ceeN~ efnNb:efmeNN34
the
ary
HeoeLe&-(efce$eme) mego (cee) ceeced (e#eg<ee) =ee (F&#eOJeced) mebes#eOJeced (Deivee) vesleejes veeefvle
eseved HeoeLee&ved (meieje) meiejesvleefj#eceJekeeMees es<eevles~ DeMe&DeeefolJeeoed~ (meieje) meiejesvleefj#eb
efJeeesHeosMeeJekeeMees es<eeb les (mLe) YeJele (meiejsCe) Devleefj#esCe men (veecvee) eefmeee (jewsCe) Me$egjesoefele+Ceeefceob
lesve (Deveerkesve) mewvesve (Heele) j#ele (cee) ceeced (Deivee) %eeveJevle (efHeHe=le) efJeeeiegCew HetCee&ved kegle (cee) ceeced
(Deivee) meYeeOe#eeoe (ieesHeeele) Heeueele (cee) ceeced (vece) vecemkeej (Je) eg<ceYeced (Demleg) YeJeleg (cee)
efve<esOes (cee) ceeced (eEnefme)34
DevJee-ns efJebeme! meieje Deiveees eteb ceeb efce$eme e#eg<es#eOJeced, eteb meieje mLe~ ns Deivee! meiejsCe
jewCs e veecveeveerkesve ceeb Heele ceeb ieesHeeele ceeb cee eEnefmewleoLe Jees eg<ceYeb veceesmleg34
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efJeeeoevesve efJeebme meJee&ved ceveg<eeved megKeeefvle, leLewleeved
keeex<eg efJeeeesHeegkelee mevleesOesleejesefHe megKeevleg34
HeoeLe&-ns (meieje) Devleefj#e DeJekeeMe egkele (Deivee) Des-Des HeoeLeeX kees eeHle kejves Jeeues
efJeeved ueesiees! legce (cee) cegPe kees (efce$eme) efce$e keer (e#eg<ee) ef mes (F&#eOJeced) osefKees~ DeeHe (meieje)
HeeceesOeee
241
aj.
org
efJeeesHeosMe DeJekeeMeegkele (mLe) ntefpees Deewj pewmes DeeHe (Deivee) mebmeeefOele efJeegled Deeefo DeefiveeeW keer j#ee kejles nQ,
Jewmes (meiejsCe) Devleefj#e kes meeLe Jee&ceeve (jewsCe) Meg$eDeeW kees jesove kejves Jeeueer (veecvee) eefme (Deveerkesve) mesvee
mes (cee) cegPes (Heele) Heeefuees (Deivee) pewmes %eeveer ueesie meye kees megKe osles nQ, Jewmes (efHeHe=le) megKeeW mes HetjCe keerepf ees
(ieesHeeele) Deewj meye Deesj mes Heeueve keerepf ees Deewj keYeer (cee) cegPe kees (cee eEnefme) ve cele keerefpees (Je) Fme mes
DeeHe kes efuees (cee) cesje (vece) vecemkeej (Demleg) nes34
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes efJeee osves mes efJeeved ueesie meye ceveg<eeW kees megKeer
kejles nQ, Jewmes Fve efJeeveeW kees keeeeX kes kejves ceW elegj Deewj efJeeeegkele neskej efJeeeLeea ueesie mes Jee mes megKeer
kejW34
peeseflejmeerleme ceOegvoe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=od yeeeer He*deqkeleMvo~ Heece mJej
F&ej keerMe FlegHeefoMeles
am
F&ej kewmee nw, en Deieues cev$e ceW kene nw
peeseflejefme efJeNeHebN efJees<eeb osNJeevee: meNefceled~

lJe meesce levetke=eesN s<eesYeesNveke=lesYeGN eNvleeefmeN JeLeN mJeene~
peg<eeNCees DeNHlegjepeme Jesleg mJeene35
as
peesefle~ DeNefmeN~ efJeNeHeNefceefle efJeNeHeced~ efJees<eeced~ osNJeeveeced~ meNefceefoefle meNcedFled~ lJeced~ meesNceN~ leNvetke=eN
Fefle levetke=ledYe~ s<eesYeN FefleN s<eYe~ DeNveke=lesYe FleNveke=lesYe~ GN~ eNvlee~ DeNefmeN~ JeLeced~ mJeene~
peg<eeNCe~ DeNHleg~ Deepeme~ JesNleg~ mJeene35
the
ary
HeoeLe&-(peesefle) meJe&ekeeMeke (Deefme) (efJeeHeced) eLee meJe Heb eemcemleLee (efJees<eeced)

DeefKeueeveeced (osJeeveeced) efJeog<eeced (meefceled) eLee meceefieOeles leLee (lJeced) (meesce) Ssee&eo (levetke=e) eLee
efJemleejkeeefjYemleLee (s<eesYe) eLee ef<eefvle lesYemleLee (Deveke=lesYe) eLeevewee&efve efeevles lesYe (G) yeng
(evlee) efveecekeee& (Deefme) (JeLeced) Jee&gcen ie=nced~ JeLeefceefle ie=nveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~4) (mJeene)
Jeeeced (peg<eeCe) eerle (DeHleg) JeeHeke (Deepeme) efJe%eeveme (Jesleg) peeveeleg (mJeene) Jeeee~ Deeb cev$e
(Mele0( 3~ 6~ 3~ 6-8) JeeKeele35
DevJee-ns meesce! eLee lJeb efJees<eeb osJeeveeb efJeeHeb peeself e meefceoefme levetke=ees s<eesYeesveke=lesYee
evleeefme, leLees JeLeb mJeenegjepeme peg<eeCe meved ceveg<e mJeene Jesleg35
YeeJeeLe&-emceeled Hejcesej meJex<eeb ueeskeeveeb efveevleeefmle, lemceeosles efveeces<eg eueefvle35
HeoeLe&-ns (meesce) Ssee& osves Jeeues peieoerej! DeeHe (efJees<eeced) meye (osJeeveeced) efJeeveeW kes (efJeeHeced)
meye Heegkele (peesefle) meye kes ekeeMe kejves Jeeues (meefceled) Des ekeeefMele (Deefme) nQ (levetke=e) MejerjeW kees
mecHeeove kejves (s<eesYe) Deewj s<e kejves Jeeues peerJeeW leLee (Deveke=lesYe) Deve ceveg<eeW kes efkees ngS og kecceeX mes
(evlee) efveece kejeves Jeeues (Deefme) nQ, Gvemes (G) yengle (JeLeced) Gece ie=n (mJeene) JeeCeer (Deg) JeeHeke
242
epegJexoYee<es
aj.
org
(Deepeme) efJe%eeve kees (peg<eeCe) mesJeve kejlee ngDee ceveg<e (mJeene) JesoJeeCeer kees (Jesleg) peeves35
YeeJeeLe&-efpememes Hejcesej meye ueeskeeW kee efveece kejves Jeeuee nw, Fmemes es efveece ceW eueles nQ35
Deives veeslemeeiemle $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvejerej efkeceLe& eeLe&veere FlegHeefoMeles
efHej F&ejeeLe&vee efkemeefuees kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e efkeee nw
DeivesN vee megHeLee jeNesDeNmceeved efJeeeefve osJe JeNegveeefve efJeNeved~

egeesNOehmceppegngjeNCecesveesN Yetefeeb lesN veceGekele efJeOesce36
Deives~ vee~ megHeLesefle megHeLee~ jeNes~ DeNmceeved~ efJeeeefve~ osNJeN~ JeNegveeefve~ efJeNeved~ egeesNefOe~ DeNmceled~ pegngjeNCeced~
Sve~ Yetefeeced~ lesN~ veceGeqkeleNefceefleN veceGeqkeleced~ efJeNOesNceN36
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deives) meJee&vesle Hejceelceved! (vee) eeHee (megHeLee) eLee megke=le MeesYevesve Oece&ceeiexCe ieefvle
leLee (jees) Hejceeercees#emegKeeees (Demceeved) DeYegoeefveesememegKemHe=neJele (efJeeeefve) meJee&efCe (osJe)
meJee&vevoeeHeke meJe&peielekeeMeke! (Jeegveeefve) eMemleeefve kecee&efCe e%eee~ Jeegveefceefle eMemeveecemeg Heefleced~
(efveIeb03~9) Jeegveb Jesles keeefvleJee& e%ee Jee~ (efve05~14) Jeegveeefve efJeeved e%eeveeefve epeeveved~ (efve08.20)
(efJeeved) e meJe Jesefe me (egeesefOe) otjerkeg~ De$e yengueb voefme~ [Dee02.4.73] Fefle MeHe ueg~ (Demceled)
Demceekeb mekeeMeeled (pegngjeCeced) kegefueced (Sve) ogKeHeueb HeeHeced (Yetefeeced) yengleceeced (les) leJe (vece Geqkeleced)
eLee veceesefYeekele efJeoOeefle leLee (efJeOesce) Jeosce~ Deeb cev$e (Mele0(3~6~3~11) JeeKeele36
DevJee-ns Deives osJe peieoerej! efJeebmlJeb eLee megke=lees jees megHeLee efJeeeefve Jeegveeefve eeHvegJeefvle,
leLeemceeVee, pegngjeCecesveesmceegeesefOe Jeeb les leJe Yetefeeb vece Gekele efJeOesce36
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee escCeesHeeefmele meved peieoerejes peerJeeved ogceeiee&od efJeeespe Oece&ceeiex
mLeeHeefelJewenf keHeejceeefLe&kemegKeeefve leelkecee&vegmeejsCe ooeefle, leLee veeeeOeerMewjefHe efJeOeseced36
HeoeLe&-ns (Deives) meye kees Des ceeie& ceW Hengbeeves (osJe) Deewj meye DeevevoeW kees osves Jeeues (efJeeved)
mecemle efJeeeefvJele peieoerej! DeeHe ke=Hee mes (jees) cees#eHe Gece Oeve kes efuees (megHeLee) pewmes Oeeefce&ke peve Gece
ceeie& mes (efJeeeefve) mecemle (Jeegveeefve) Gece kece&, efJe%eeve Jee epee kees eeHle nesles nQ, Jewmes (Demceeved) nce ueesieeW kees
(vee) eeHle keerefpees Deewj (pegngjeCeced) kegefue (Sve) ogKeHeueHeer HeeHe kees (Demceled) nce ueesieeW mes (egeesefOe) otj
keerefpees~ nce ueesie (les) DeeHe keer (Yetefeeced) Delevle (vece Gefkeleced) vecemkeejHe JeeCeer kees (efJeOesce) kenles
nQ36
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes mele esce mes GHeemevee efkeee ngDee Hejcesej peerJeeW kees og ceeieeX
mes Deueie Deewj Oece& ceeie& ceW mLeeHeve kejkes Fme ueeske kes megKeeW kees Gve kes kecee&vegmeej oslee nw, Jewmes ner veee kejves
nejs Yeer efkeee kejW36
Deeb ve Flemeeiemle $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
HeeceesOeee
243
aj.
org
Hegve MetjiegCee GHeefoMevles
efHej F&ej keer GHeemevee kejves nejs MetjJeerj kes iegCeeW kee GHeosMe efkeee nw
DeNeb veesDeNefiveJe&efjJemke=CeeslJeNeb ce=Oe HegjSleg eefYeNvoved~

DeNeb Jeepeeeeleg JeepemeeleeJeNe Me$eteeleg pe&<eeCeN mJeene37
DeNeced~ veN~ DeNefive~ JeefjJe~ ke=CeesNleg~ DeNeced~ ce=Oe~ Hegj~ SNleg~ eNefYeNvoefVeefle eefYeNvoved~ DeNeced~ Jeepeeved~
peNeNleg~ JeepemeeleeNefJeefleN Jeepemeeleew~ DeNeced~ Me$etved~ peNeNleg~ pe&<eeCe~ mJeene37
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deeced) HejcesejesHeemekees peve (ve) Demceekeb epeemLeeveeb peerJeeveeced (Deefive) mJeeb

ekeeMeceeveesefiveefjJe HeeefHeveeb oiOee (JeefjJe) Ye=Meb j#eCeced (ke=Ceesleg) kejesleg (Deeced) egkegMeue (ce=Oe) kegeflmeleeved
(Hegj) Hegjmleeled (Sleg) ieleg (eefYevoved) eLee Me$egoueb efJeoejebmleLee (Deeced) JeerjeCeeb en<e&ke (Jeepeeved) mebeeceeved
(Jeepemeeleew) eLee mebeeces leLee (Deeced) efJepeeeeHeeke (Me$etved) Dejerved (peeleg) (pe&<eeCe) DeefleMeesve
(mJeene) MeesYeveeb Jeeeb Jeove meved~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 6~ 3~ 12) JeeKeele37
DevJee-Deeceefive HejcesejesHeemekees pevees vees JeefjJe ke=Ceesleg, eLee keefeerj Jeepemeeleew ce=Oe Me$etved Hegj
Sefle, leLeeeced~ eLee e keefeerjes ce=Oe Me$etved eefYevoved Jeepeeved peeefle Hegj Sleg leLeeeb pe&<eeCe mJeene MeesYeveeb
Jeeeb Jeoved peeleg37
YeeJeeLe&-es HejsMeesHeemeveeb ve efJeoOeles vewJe les<eeb meJe&$e efJepeees peeeles~ es megefMeef#eleeved Jeerjeved melke=le mesveeb
ve j#eefvle, les<eeb meJe&$e Hejepeees YeJeefle, lemceeosleeb ceveg<ew meoevegseefceefle37
HeoeLe&-(Deeced) en Hejcesej kee GHeemeke peve (ve) nce epeemLe peerJeeW keer (JeefjJe) efvejvlej j#ee
(ke=Ceesleg) kejs~ pewmes keesF& Jeerj Heg<e DeHeveer mesvee kees ueskej mebeece ceW (ce=Oe) efveefvole og Jewejf eeW kees Heefnues ner pee
Iesjlee nw, Jewmes (Deeced) en eg kejves ceW kegMeue mesveeHeefle (Jeepemeeleew) mebeece ceW og Me$egDeeW kees (Hegj) Heefnues ner
(Sleg) pee Iesjs Deewj pewmes (Deeced) en JeerjeW kees n<e& osvesJeeuee mesveeHeefle og Me$egDeeW kees (eefYevoved) efVe-efYeVe kejlee
ngDee (Jeepeeved) mebeeceeW kees (peeleg) peerles (Deeced) en efJepee kejeves Jeeuee mesveeHeefle (pe&<eeCe) efvejvlej emeVe
neskej (mJeene) eg kes eyevOe keer es yeesefueeeW kees yeesuelee ngDee (peeleg) Deer lejn peerles37
YeeJeeLe&-pees ueesie Hejcesej keer GHeemevee veneR kejles nQ, Gvekee efJepee meJe&$e veneR neslee~ pees Deer efMe#ee
oskej MetjJeerj Heg<eeW kee melkeej kejkes mesvee veneR jKeles nQ, Gvekee meye peien menpe ceW Hejepee nes peelee nw~ Fmemes
ceveg<eeW kees eeefnes efke oes eyevOe DeLee&led Ske lees Hejcesej keer GHeemevee Deewj otmeje JeerjeW keer j#ee meoe kejles
jnW37
G efke<CeefJelemeeiemle $eef<e~ efJe<CegoxJelee~ Yegefjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
efHej Jes kewmes nQ, en GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
GN efJe<CeesN efJeecemJeesN #eeee vemke=efOe~
244
epegJexoYee<es
aj.
org
Ie=leb Ie=leeesves efHeyeN ee eN%eHeefleb eflej mJeene38
GN~ efJeN<CeesNFefle efJe<Cees~ efJe~ eNceNmJeN~ GN~ #eeee~ veN~ ke=efOeN~ Ie=leced~ Ie=leNeesNveN Fefle Ie=leeesves~ efHeNyeN~
eesefleN ee~ eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ efleNj~ mJeene38
the
ary
as
am
HeoeLe&-(G) yeng (efJe<Cees) eLee meJe&JeeHekesej meJe peieefVecee&legb leLee (efJeecemJe) ie (G) yeng
(#eeee) efveJeemeeLee&e ie=nee efJe%eeveeefoeeHlees Jee (ve) Demceeved (ke=efOe) keg (Ie=leced) Deepeced (Ie=leeesves) eLee
Ie=leeesefvejefivemleLee lelmecyegew (efHeye) (ee) eke=eLex (e%eHeefleced) eLee nes$eeoees e%eHeeEle j#evlees elevles leLee (eflej)
HueJemJe (mJeene) e%eefeeeee~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 6~ 3~ 15) JeeKeele38
DevJee-eLee efJe<CegeJf e&eceles leLees efJeecemJe ve #eeee G ke=efOe, ns Ie=leeesves! eLeeefivejepeb efHeyeefle
leLee lJeb eeefHeye, eLee e $eeflJeieeoees e%eHeeEle mebj#e ogKeb lejefvle, leLee lJeb mJeene Jeeeb Jeoved meved efJepeesve e%esve
e%eb eeeflej38
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee Hejcesejes JeeHekelJeelmeJe peieefelegb jef#elegb meceLe& meJee&ved megKeeefle,
leLeevevoefeleJeced~ eLee eeefiveefjvOeveeefve eonefle leLee Me$eJe eoiOeJee~ eLee nes$eeoees Oeeefce&keb e%eHeefleb eeHe
mJekeeee&efCe meeOvegJeefvle, leLee epeemLee Heg<ee Oecee&lceeveb meYeeHeefleb eeHe megKeeefve meeOvegJevleg38
HeoeLe&-pewmes meJe&JeeHeke Hejcesej meye peieled keer jevee kejlee ngDee peieled kes keejCe kees eeHle nes meye kees
jelee nw, Jewmes ns efJeeeefo iegCeeW ceW JeeHle nesves Jeeues Jeerj Heg<e! DeHeves efJeee kes Heue kees (G) yengle (efJe) Deer
lejn (ecemJe) Hengbe (#eeee) efveJeeme kejves eesie ie=n Deewj efJe%eeve keer eeefHle kes eesie (ve) nce ueesieeW kees
(ke=efOe) keerepf ees~ ns (Ie=leeesves) efJeeeefo megefMe#eeegkele Heg<e! pewmes Deefive Ie=le Heer kes eoerHle neslee nw, Jewmes let Yeer DeHeves
iegCeeW cesb (Ie=leced) Ie=le kees (ee efHeye) JeejbJeej Heer kes Mejerj yeueeefo mes ekeeefMele nes Deewj $eeflJepe Deeefo efJeeved ueesie
(e%eHeefleced) epeceeve keer j#ee kejles ngS Gmes e%e mes Heej kejles nQ, Jewmes let Yeer (mJeene) e%e keer efeee mes e%e kes
(eflej) Heej nes38
YeeJeeLe&-pewmes Hejcesej DeHeveer JeeHekelee mes keejCe kees eeHle nes meye peieled kes jeves Deewj Heeueves mes meye
peerJeesb kees megKe oslee nw, Jewmes Deevevo ceW nce meYeeW kees jnvee Gefele nw~ pewmes Deefive kee Deeefo FvOeve Jee Ie=le Deeefo
HeoeLeeX kees eeHle nes ekeeMeceeve neslee nw, Jewmes nce ueesieeW kees Yeer Me$egDeeW kees peerle ekeeefMele nesvee eeefnes, Deewj pewmes
neslee Deeefo efJeeved ueesie Oeeefce&ke e%e kejves Jeeues epeceeve kees Heekej DeHeves keeceeW kees efme kejles nQ, Jewmes epeemLe
ueesie Oecee&lcee meYeeHeefle kees Heekej DeHeves-DeHeves megKeeW kees efme efkeee kejW38
osJe meefJeleefjlemeeiemle $eef<e~ meescemeefJeleejew osJeles~ Deeeme meecveer ye=nleer vo~ ceOece
mJej~ SleJeefcelegejmee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
efHej Jes kewmes nQ, en Deieues cev$e ceW kene nw
HeeceesOeee
245
aj.
org
osJe meefJelejs<e lesN meesceNmle j#emJeN cee lJee oYeved~ SNleJeb osJe meesce osNJees
osNJeeB2GHeeieeFNoceNnb ceveg<eevlmeNn jeNemHees<esCeN mJeeneN efveJe&CemeN HeeMeevceges39
osJe~ meNefJeNleN~ SN<e~ lesN~ meesce~ leced~ j#eNmJeN~ cee~ lJeeN~ oNYeNved~ SNleled~ lJeced~ osNJeN~ meesNceN~ osNJe~ osNJeeved~ GHe~
DeNieeN~ FNoced~ DeNnced~ ceNveg<eeNved~ meNn~ jeNe~ Hees<esCe~ mJeene~ efve~ JeCeme~ HeeMeeled~ cegesN39
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJe) mekeueefJeeeeesleke (meefJele) Ssee&Jeved (S<e) ele#e (les) leJe (meesce) Ssee&mecetn
(leced) (j#emJe) De$e JeleesveelcevesHeoced~ (cee) efve<esOes (lJee) lJeeced (oYeved) eEnmeg, De$e efue*Lex ue*[YeeJee~
(Sleled) Slemceeled (lJeced) meYeeOe#ees jepee (osJe) megKeeo (meesce) mevceeiex esjke (osJe) efJeeeekeeMemLe (osJeeved)
efoJeeved efJeog<e (GHe) meeceerHes (Deiee) ie (Foced) lJeovegef leb Denced (ceveg<eeved) ceveveMeerueeved (men) (jee)
Oevemecegoeeme (Hees<esCe) Hegee (mJeene) meleeb Jeeeb Jeoved meved (efve) efvelejeced (JeCeme) ogKesveeeokeme
eflejmkee&g (HeeMeeled) yevOeveeled (ceges) cegkelees YeJeeefce~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 6~ 3~ 18-20) JeeKeele39
DevJee-ns osJe meefJele meYeeOe#e! eLeenb YeJelmeneesve mJekeerecewee j#eeefce leLee lJeb e S<e les
meesceesefmle leb j#emJe~ eLee ceeb Me$eJees ve eEnmeefvle, leLee lJee lJeecemcelmenees cee oYeved~ ns osJe meesce! osJemlJeb
eLewleoslemceeod osJeevegHeeieemleLeenceHegHeeieeced~ eLeenefceocevegee jeemHees<esCe men Jee&ceevees ceveg<eeved osJeebesle
JeCeme HeeMeeefVece&ges leLee lJeceefHe efvece&gemJe39
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ meJex<eeb ceveg<eeCeeefceeb eesieleeefmle eoeeHlemewee&me Heg<eeLexve
eeefHlemle#eesVeleer ke=lJee Oeeefcce&keeved ceveg<eeved mebielewlesve melke=le e Oece&cevegee efJe%eevecegVeere ogKeyevOeveevcegkelee
YeJevleg39
HeoeLe&-ns (osJe) meye efJeeeDeeW kes ekeeMe kejves Jeeues Ssee&Jeeved efJeeved meYeeOe#e! pewmes ceQ DeeHe kes
menee mes DeHeves Ssee& kees jKelee ntb, Jewmes let pees (S<e) en (les) lesje (meesce) Ssee&mecetn nw (leced) Gmekees
(j#emJe) jKe~ pewmes cegPe kees Me$egpeve ogKe veneR os mekeles nQ, Jewmes (lJeeced) legPes Yeer (cee oYeved) ve os mekeW~ ns (osJe)
megKe kes osves Deewj (meesce) meppeveeW kes ceeie& cesb eueeves nejs jepee! (lJeced) let (Sleled) Fme keejCe meYeeOe#e Deewj
(osJe) HeefjHetCe& efJeee ekeeMe ceW efmLele ngDee (osJeeved) es efJeeveeW kes (GHe) meceerHe (Deiee) pee Deewj ceQ Yeer peeTb~
pewmes ceQ (Foced) Fme DeeejCe kees kejkes (jee) Delevle Oeve keer (Hees<esCe) HegleeF& kes meeLe (ceveg<eeved) efJeeejJeeved
Heg<e Deewj (osJeeved) efJeeveeW kees eeHle neskej (JeCeme) ogKe mes eflejmkeej kejves Jeeues ogpeve keer (HeeMeeled) yevOeve
mes (ceges) ttb, Jewmes let Yeer (efve) efvejvlej t39
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ meye ceveg<eeW kees eesie nw efke efpeme DeeeHle Ssee& keer
Heg<eeLe& mes eeefHle nes, Gme keer j#ee Deewj GVeefle, Oeeefce&ke ceveg<eeW kee me Deewj Fmemes meppeveeW kee melkeej leLee Oece&
kee Devegeve kej, efJe%eeve kees ye{e kes ogKeyevOeve mes tW39
Deives JeleHee Flemeeiemle $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=od yeeeer ef$egHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvemleew keLeb JeexeeleeefcelegHeefoMeles
efHej Jes kewmes JeeX, en Deieues cev$e ceW kene nw
246
epegJexoYee<es
aj.
org
Deives JeleHeeNmlJes JeleHeeN ee leJe leNvetce&eYetosN<ee mee lJeefeN ees cece leNvetmlJeeYetefoNe mee
ceefe~ eNLeeNeNLeb veew JeleHeles JeNleeveveg ces oerN#eeb oerN#eeHeefleNjceNmleeveg leHeNmleHemHeefle40
Deives~ JeNleNHeeN Fefle JeleHee~ lesN~ JeNleNHeeN Fefle JeleHee~ ee~ leJe~ leNvet~ ceefe~ DeYetled~ SN<ee~ mee~ lJeefe~
eesFefleN ees~ cece~ levet~ lJeefe~ DeYetled~ FNeced~ mee~ ceefe~ eNLeeNeNLeefceefle eLeeeNLeced~ veew~ JeNleNHeNleN Fefle JeleHeles~
JeNleeefve~ Deveg~ cesN~ oerN#eeced~ oerN#eeHeefleNefjefle oer#eeHeefle~ Decemle~ Deveg~ leHe~ leHemHeefleNefjefleN leHeHeefle40
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deives) efJe%eeveesVele (JeleHee) eLee meleHeeuekees efJeebmleLee lelmecyegew (les) leJe (JeleHee) HetJe&Jeled
(ee) (leJe) (levet) JeeefHleefveefceeb Mejerjced (ceefe) lJelmeKes (DeYetled) YeJeleg (S<ee) mece#es Jee&ceevee (mee) (lJeefe)
ceefvce$es (ees) ee (cece) (levet) efJeeeefJemle=efle (lJeefe) ceoOeeHekes (DeYetled) YeJeefle (Feced) ieeseje (mee) (ceefe)
lJeef<es (eLeeeLeced) eLeeLe&ced (veew) DeeJeeced (JeleHeles) eLee meleeveeb j#ekemleLee lelmecyegew (Jeleeefve) efveeleeefve
meleeejCeeefve (Deveg) HeeeoLex (ces) cece (oer#eeced) JeleesHeosMeced (oer#eeHeefle) eLeeJeleeosMeHeeueke (Decebmle) ceveles
leLee Heeeeesies (leHe) eekekeuesMecegejevevob yeeee&ced (leHemHeefle) eLee yeeeee&efoHeeueke~ Deeb cev$e
(Mele0(3~ 6~ 3~ 21) JeeKeele40
DevJee-JeleHee Deives efJeebmlJeb eLee ces JeleHee DeYetled, eLee lesnb JeleHee YeJeseced~ ee leJe levet mee ceefe
YeJeleg, ew<ee lJeefe ceeflejefmle mee ceefe meeled~ ees ee cece levet mee lJeefe YeJeleg~ ns JeleHeles! eLeeeb pevees
JeleHeefleYe&Jeefle leLee lJeb eenb e veew meKeeeew YetlJee eLeeeLeb Jeleeefve meleeejCeevevegejsJe~ ns efce$e! eLee leJe
oer#eeHeeflemlegYeb oer#eececebmle leLee ces cece oer#eecevJecebmle~ eLee les leJe leHemHeeflemlJeoLe leHeesvJecebmle leLee ces ceceeefHe
leHemHeeflece&oLe leHeescebmle40
YeeJeeLe&-eLee HetJe efJelkeeefjCeesOeeHekee DeYetJeved leLeemceoeefoefYejefHe YeefJeleJeced~ eeJevceveg<ee
megKeogKeneefveueeYeJeJemLeeeeb HejmHejb mJeelceJeVe Jee&vles, ve leeJelHetCe megKeb ueYevles lemceeoslelmeJe ceveg<ew keglees
veevegseefceefle40
HeoeLe&-(JeleHee) pewmes mele kee Heeueves neje efJeeved nes Jewmes (Deives) ns efJeMes<e %eeveJeeved Heg<e! pees cesje
(JeleHee) meleefJeee iegCeeW kee Heeueves neje Deeeee& (DeYetled) ngDee Lee, Jewmes ceQ (les) lesje nesTb (ee) pees (leJe) lesjer
(levet) efJeee Deeefo iegCeeW ceW JeeHle nesves Jeeuee osn nw (mee) Jen (ceefe) lesjs efce$e cegPe ceW Yeer nes (S<ee) en (lJeefe)
cesjs efce$e cegPe ceW Yeer nes (ees) pees (cece) cesjer (levet) efJeee keer HewueeJe nw (mee) Jen (lJeefe) cesjs He{eves Jeeues legPe
ceW nes (Feced) en (ceefe) lesjs efMe<e cegPe ceW yegef nes~ (JeleHeles) ns mele DeeejCeeW kes Heeueves nejs! pewmes mele iegCe,
mele GHeosMe kee j#eke efJeeved neslee nw, Jewmes ceQ Deewj let (eLeeeLeced) eLeeegkele efce$e neskej (Jeleeefve) mele DeeejCeeW
kee Jeee&Je JeeX~ ns efce$e! pewmes (leJe) lesje (oer#eeHeefle) eLeeskele GHeosMe kee Heeueves neje lesjs efuees (oer#eeced) mele
kee GHeosMe (Decebmle) kejvee peeve jne nw, Jewmes cesje cesjs efuees (Deveg) peeves~ pewmes lesje (leHemHeefle) DeKeC[ yeeee&
kees Heeuevesneje Deeeee& lesjs efuees (leHe) Heefnues keuesMe Deewj Heers megKe osvs es nejs yeeee& kees kejvee peeve jne nw,
Jewmes cesje DeKeC[ yeeee& kee Heeueves neje cesjs efuees peeves40
YeeJeeLe&-pewmes Heefnues efJeee He{eves Jeeues DeOeeHeke ueesie ngS Jewmes nce ueesieeW kees Yeer nesvee eeefnes~ peye
HeeceesOeee
247
aj.
org
leke ceveg<e megKe-ogKe, neefve Deewj ueeYe keer JeJemLee ceW HejmHej DeHeves Deelcee kes legue otmejs kees veneR peeveles, leye
leke HetCe& megKe kees eeHle veneR nesles, Fme mes ceveg<e ueesie es JeJenej ner efkeee kejW40
G efJe<CeefJelemeeiemle $eef<e~ efJe<CegoxJelee~ Yegefjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvemleew keLeb JeexeeleeefcelegHeefoMeles
efHej Jes kewmes JeeX, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
GN efJe<CeesN efJeecemJeesN #eeee vemke=efOe~

Ie=leb Ie=leeesves efHeyeN ee eN%eHeefleb eflej mJeene41
GN~ efJeN<CeesNFefle efJe<Cees~ efJe~ eNceNmJeN~ GN~ #eeee~ veN~ ke=efOeN~ Ie=leced~ Ie=leNeesNveN Fefle Ie=leeesves~ efHeNyeN~
eesefleN ee~ eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ efleNj~ mJeene41
the
ary
as
am
HeoeLe&-(G) yeng (efJe<Cees) eLee JeeHeveMeeruees JeeegeJf e&eceles leLee lelmebyegew (efJeecemJe) Heeow efJeeew
mecHeemJe (G) efJemleerCex (#eeee) efJe%eeveesVelees (ve) Demceeved (ke=efOe) kegee& (Ie=leced) Gokeced (Ie=leeesves) eLee
peueefveefceee efJeege&les leLee lelmecyegew (efHeye) (ee) eke=efceJe (e%eHeefleced) eLeenb e%eHeefleb leLee lJeced (eflej)
ogKeb HueJemJe (mJeene) meggngleb nefJe~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 6~ 4~ 2-3) JeeKeele41
DevJee-ns efJe<Cees! lJeb G #eeee efJeecemJe veesmceeved megeKf eve ke=efOe~ ns Ie=leeesves! eLee efJeegled leLee
Ie=leb efHeye, eLeenb e%eHeeEle meblejeefce leLee mJeenevegefleved eeeflej41
YeeJeeLe&-De$e JeeeuegHleesHeceeueej~ eLee HeJeve meJee&ved megKeeved meJee&efOeeveesefmle, leLewJe efJeog<ee
mecHeeJeced41
HeoeLe&-pewmes meye HeoeLeeX ceW JeeHle nesves Jeeuee HeJeve euelee nw, Jewmes ns efJeee iegCeeW ceW JeeHle nesves Jeeues
efJeved! (G) Delevle efJemleejegkele (#eeee) efJeeesVeefle kes efuees (efJeecemJe) DeHeveer efJeee kes DeeW mes HeefjHetCe& nes
Deewj (ve) nce ueesieeW kees megKeer (ke=efOe) kej~ pewmes peue kee efveefcee efyepegueer nw, Jewmes ns HeoeLe& enCe kejves Jeeues
efJeved! efyepegueer kes meceeve (Ie=leced) peue (efHeye) Heer Deewj pewmes ceQ e%eHeefle kees ogKe mes Heej kejlee ntb, Jewmes let Yeer
(mJeene) Des ekeej nJeve Deeefo kecceeX kees mesJeve kejkes (eeeflej) ogKeeW mes Des ekeej Heej nes41
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes HeJeve meye kees megKe oslee ngDee meye kes jnves kee
mLeeve nes jne nw, Jewmes ner efJeeved kees nesvee eeefnes41
Deleveeefvelemeeiemle $eef<e~ DeefiveoxJelee~ mJeje[dyeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<ew HetJeexkelesYees efJee ceveg<ee ve mesJeveeree FlegHeefoMeles
ceveg<eeW kees Gkele JeJenejeW mes efJe ceveg<e ve mesJeves eeefnes, en GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeleNveeB2DeieebN veeveeB2GHeeieeceNJee&ked lJeeN HejsYeesefJeob HeNjesJejsYe~

leb lJee peg<eecens osJe JevemHeles osJeeNpeeew osNJeemlJee osJeeNpeeew peg<evleebN efJe<CeJes lJee~
Dees<eOesN $eeemJeN mJeefOelesN cewve efnmeer42
248
epegJexoYee<es
aj.
org
Deefle~ DeNveeved~ Deieeced~ GHe~ DeNieeNced~ DeNJee&ked~ lJeeN~ HejsYe~ DeefJeoced~ HeNj~ DeJejsYe~ leced~ lJeeN~ peg<eeNceNnsN~
osNJeN~ JeNveNmHeNlesN~ osNJeNeNpeeeeN Fefle osJeeNpeeew~ osNJee~ lJeeN~ osNJeNeNpeeee Fefle osJeeNpeeew~ peg<eNvleeNced~ efJe<CeJes~ lJeeN~
Dees<eOes~ $eeemJe~ mJeefOeles~ cee~ SNveNced~ efnNmeeNr42
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deefle) Delevles (Deveeved) HetJeexkeleefYeVeeveefJeog<e (Deieeced) eeHvegeeced (ve) efve<esOes (Deveeved)

DeefJeog<ees efJeeved efJeog<e (GHe) meeceerHes (Deieeced) eeHvegeeced (DeJee&ked) DeJej (lJee) lJeced (HejsYe) GecesYe
(DeefJeoced) ueYese (Hej) Glke= (DeJejsYe) Deveglke=sYe (leced) Deveg (lJee) lJeeced (peg<eecens) eerCeereece (osJe)
keceveere (JevemHeles) Jeveeveeb j#eke (osJeepeeew) eLee efoJeeveeb mebielees leLee (osJee) efJeebme (lJee) lJeeced
(osJeepeeew) eLeeseceiegCeoeveee leLee (peg<evleeced) mesJevleeced (efJe<CeJes) e%eee (lJee) lJeeced (Deew<eOes) eLee
meesceees<eefOeieCeeeles leLee ($eeemJe) j#e (mJeefOeles) ogKeefJesoke (cee) efve<esOes (Sveced) Dees<eefOeieCeb Hejb Heg<eb Jee
(eEnmeer) efJeveeMees~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 6~ 4~ 5-10) JeeKeele42
DevJee-ns JevemHeles osJe efJeved! eLee lJeceveeveleerleeveevegHeeieefme, leLeenceveeved veeieeceveevegHeeieeced~
emlJeb HejsYe HejesmeJejsYeesJee&ked e, leb lJeeceefJeoced, eLee osJee osJeepeeew lJee lJeeb peg<evles, leLee lJee lJeeb Jeeb
peg<eecens~ eLee Jeeb osJeepeeew lJeeb peg<eecens, leLewles meJex leb lJeeb peg<evleeced~ eLeew<eefOeieCees efJe<CeJes mebYete meJee&ved
$eeeles, leLee ns Dees<eOes! meJe&jesieefveJeejke mJeefOeles ogKeefJesoke efJeved! lJee lJeeb efJe<CeJes e%eee Jeeb peg<eecens~ ns
osJe efJeved! eLeenefceceb e%eb ve eEnmeeefce leLewveb lJeeceefHe cee eEnmeer42
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewveeaeJeJenejved veereHeg<eebe lekelJeesecee JeJeneje Gecee
Heg<eee eefleefovecesef<eleJee~ GecesYe GeceefMe#eeJejsYeesJeje e eeee e%ees e%emeeceeer e keoeefeVe eEnmeveeree,
meJez HejmHejb megKesve YeefJeleJeced42
HeoeLe&-ns (JevemHeles) meye yetef eeW kes jKeves Jeeues (osJe) efJeeved peve! pewmes let (Deveeved) efJeeveeW kes efJejesOeer
cetKe& peveeW kees es[
kes (Deveeved) cetKeeX kes efJejesOeer efJeeveeW kes meceerHe peelee nw, Jewmes ceQ Yeer efJeeveeW kes efJejesefOeeeW kees
es[ (GHe) meceerHe (Deieeced) peeTb~ pees let (HejsYe) GeceeW mes (Hej) Gece Deewj (DeJejsYe) eseW mes (DeJee&ked)
ess neW (leced) GvnW ceQ (DeefJeoced) HeeTb~ pewmes (osJee) efJeeved ueesie (osJeepeeew) Gece iegCe osves kes efuees (lJee)
legPe kees eenles nQ, Jewmes nce ueesie Yeer (lJee) legPes (peg<eecens) eenW Deewj nce ueesie (osJeepeeew) Des-Des iegCeeW
kee mebie nesves kes efuees (lJee) legPes eenles nQ, Jewmes Deewj Yeer es ueesie eenW~ pewmes Dees<eefOeeeW kee mecetn (efJe<CeJes) e%e
kes efuees efme neskej meye keer j#ee kejlee nw, Jewmes ns jesieeW kees otj kejves Deewj (mJeefOeles) ogKeeW kee efJeveeMe kejves
Jeeues efJeeved peve! nce ueesie (lJee) legPes e%e kes efuees eenles nQ~ es efJeeved peve! pewmes ceQ Fme e%e kee efJeveeMe kejvee
veneR eenlee, Jewmes let Yeer (Sveced) Fme e%e kees (cee) cele (eEnmeer) efyeiee[42
YeeJeeLe&-eneb JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke veere JeJenej Deewj veere Heg<eeW kees es[
kes Des-Des JeJenej leLee Gece efJeeveeW kees efvele eenW Deewj GeceeW mes Gece leLee vetveeW mes vetve efMe#ee kee
enCe kejW~ e%e Deewj e%e kes HeoeLeeX kee eflejmkeej keYeer ve kejW leLee meye kees eeefnes efke Ske-otmejs kes cesue mes
megKeer neW42
HeeceesOeee
249
aj.
org
eeb cee uesKeerefjlemeeiemle $eef<e~ e%ees osJelee~ yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<ewe&%eeLee& efJeee meJe&oe mebmesJeveereslegHeefoMeles
ceveg<eeW kees eesie nw efke e%e kees efme kejeves Jeeueer pees efJeee nw, Gme kee efvele mesJeve kejW, Fme
eeb cee uesKeerjvleefj#ebN cee efnmeer He=efLeNJee mecYeJe~

DeNeefn lJeeN mJeefOeefleNmleseflepeeve eefCeNveee cenNles meewYeieee~
DeleNmlJeb osJe JevemHeles MeNleJeuMeesN efJeNjesn meNneJeuMeeN efJe JeNe nsce43
am
eeced~ cee~ uesNKeerN~ DeNvleefj#eced~ cee~ efnNmeerN~ He=efLeNJee~ meced~ YeNJeN~ Deeced~ efn~ lJeeN~ mJeefOeefleNefjefleN
mJeefOeefle~ leseflepeeve~ eNefCeNveee eNefleNveeesefle eefveNveee~ ceNnNles~ meewYeieee~ Dele~ lJeced~ osNJeN~ JeNveNmHeNlesN~ MeNleJeuMeN Fefle
MeNleJeuMe~ efJe~ jesNnN~ meNneJeuMeeN Fefle meNneJeuMee~ efJe~ JeNeced~ NnsNceN43
the
ary
as
HeoeLe&-(eeced) mete&ekeeMeced (cee) efve<esOes (uesKeer) efueKes (Devleefj#eced) DeJekeeMeced (cee) efve<esOes
(eEnmeer) nvee (He=efLeJee) He=efLeJee men (meced) efeeeeesies (YeJe) (Deeced) Je#eceeCe (efn) ele (lJee) lJeeced
(mJeefOeefle) eLee JeemleLee (leseflepeeve) Ye=Meb leer#Ce (eefCeveee) eLee lJeb eCeesmleLee (cenles) efJeefMeee Hetpeleceee
(meewYeieee) megg Yeieeveeceweee&Ceeb YeJeee (Dele) keejCeeled (lJeced) (osJe) Deeveefvole (JevemHeles) Jeveeveeb j#eke
(MeleJeuMe) eLee ye*dkegjes Je=#emleLee (efJejesn) efJeefJeOeleee eeogYe&Je (meneJeuMee) eLee yengcetuee Je=#ee jesnefvle
leLee (efJe) efJeefJeOeleee (nsce) Jexceefn~ Deeb cev$e (Mele0(3~ 6~ 4~ 13-16) JeeKeele43
DevJee-ns efJeved! eLeenb eeb ve efueKeeefce leLee lJecesveeb cee uesKeer~ eLeencevleefj#eb ve eEnmeeefce leLee
lJeceslevcee eEnmeer~ eLeenb He=efLeJee men mebYeJeeefce leLewleee men lJeceefHe mebYeJe~ efn ele keejCeeled eLee leseflepeeve
mJeefOeefle Me$etved efJeefewee eeHeeefle leLee lJeceefHe eeHees~ Delees Jeeb lJee cenles meewYeieee mecYeeJeesce eLee
keefeowee eefCeveee eeHeeefle leLee Jeeb lJeeb eeHeesce~ ns osJe JevemHeles! HetJeexkelesve cenlee meewYeiesve eLee MeleJeuMees
Je=#ees efJejesnefle leLee efJejesn eLee meneJeuMee JevemHeleees efJejesnefvle, leLee JeeceefHe efJejesnsce43
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ Fn mebmeejs kesveefevceveg<esCe efJeeeekeeMeeYeeme keoeefeVewJe
leepe, mJeelev$eeJekeeMeewee&mebYeeJeveeeesiesveemebKeeleesVeeflekejCeb eself e43
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes ceQ mete& kes meeceves neskej (eeced) Gme kes ekeeMe kees efieesej veneR kejlee ntb,
Jewmes let Yeer Gmekees (cee) (uesKeer) efieesej cele kej~ pewmes cewQ (Devleefj#eced) eLeeLe& HeoeLeeX kes DeJekeeMe kees veneR
efyeiee[lee ntb, Jewmes let Yeer Gmekees (cee) (eEnmeer) cele efyeiee[~ pewmes ceQ (He=efLeJee) He=efLeJeer kes meeLe neslee ntb, Jewmes let Yeer
Gmekes meeLe (meced) (YeJe) nes (efn) efpeme keejCe pewmes (leseflepeeve) Delevle Hewvee (mJeefOeefle) Jee Me$egDeeW kee efJeveeMe
kej kes Ssee& kees oslee nw (Dele) Fme keejCe (Deeced) en (lJee) legPes (cenles) Delevle es (meewYeieee)
meewYeeieHeve kes efuees mecHeVe kejs Deewj Yeer HeoeLe& pewmes Ssee& kees (eefCeveee) eeHle kejles nQ, Jewmes legPes Ssee&
HengbeeJes~ ns (osJe) Deevevoegkele (JevemHeles) Jeveesb keer j#ee kejves Jeeues efJeved! pewmes (MeleJeuMe) mewke[eW DebkegjeW Jeeuee
250
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Hes[
Heuelee nw, Jewmes let Yeer Fme Gkele eMebmeveere meewYeeieHeve mes (efJe) (jesn) Deer lejn Heue Deewj pewmes
(meneJeuMee) npeejeW DebkegjeW Jeeuee Hes[ Heues, Jewmes nce ueesie Yeer Gkele meewYeeieHeve mes HeueW-HetueW43
YeeJeeLe&-eneb JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ Fme mebmeej ceW efkemeer ceveg<e kees efJeee kes ekeeMe kee DeYeeme,
DeHeveer mJelev$elee Deewj meye ekeej mes DeHeves keeceeW keer GVeefle kees ve es[vee eeefnes43
De$e e%eevegevemJeHemecHeeokeefJelHejceelceeeLe&vee efJeeeeeefHleefJeodJeeefHleefveHeCeceiveeefovee e%emeeOeveb
meJe&efJeeeefveefceeJeeeesJeeKeeOeeveeOeeHevee%eefJeJe=efleeesieeYeemeue#Ceb me=eglHeefejerejmete&kecee&efYeOeeveb eeCeeHeeveefeeeefveHeCeb efJeYeesjerejme JeeHlegefkelee&%eevegeveb me=sHekeejenCeb mete&meYeeOe#eiegCeeefYeuee<ees e%eevegeveefMe#eeoeveb meefJele=meYeeOe#eke=leesHeosMees e%eeled efmeefjerejmeYeeOe#eeYeeb keee&efve<Heefejsleees mJeHeke=leJeCe&veceerejJeefog<eeb Jee&ceeveb ue#eCeb esejesHeemeveb MetjJeerjiegCekeLeveceerejefJeegodiegCeJeCe&veb Hejcewee&eeefHlejekeeMeeefoevlesve efJeegodiegCeJeCe&veceerejesHeemekeiegCeekeeMeveb meJe&yevOeveeod efJecegefkele HejmHejJeCe&veekeejes ogleeiesve efJeog<eeb
mebiekejCeeJeMekelee ceveg<ewe&%eefmees efJeeemebenCeb eeskelecele HeeceeOeeeeskeleeLee&veeb elegLee&OeeeeskeleeLez meekeb
mebieeflejmleerefle JesefoleJeefceefle
Fme DeOeee ceW e%e kee Devegeve, e%e kes mJeHe kee mecHeeove, efJeeved Deewj Hejceelcee keer eeLe&vee, efJeee
Deewj efJeeved keer JeeefHle kee efveHeCe, Deefive Deeefo HeoeLeeX mes e%e keer efmeef, meye efJeee efveefcee JeeCeer kee JeeKeeve,
He{vee, He{evee, e%e kee efJeJejCe, eesieeYeeme kee ue#eCe, me=ef keer GlHeefe, F&ej Deewj mete& kes kecce& kee kenvee, eeCe
Deewj DeHeeve keer efeee kee efveHeCe, meye kes efveece kejves Jeeues Hejcesej keer JeeefHle kee kenvee, e%e kee Devegeve,
me=ef mes GHekeej uesvee, mete& Deewj meYeeOe#e kes iegCeeW kee kenvee, e%e kes Devegeve keer efMe#ee kee osvee, meefJelee Deewj
meYeeOe#e kes kece& kee GHeosMe, e%e mes efmeef, F&ej Deewj meYeeOe#e mes keeeeX keer efmeef leLee Gvekes mJeHe Deewj
keceeX kee JeCe&ve, F&ej Deewj efJeeveeW kee Jeee&Je Deewj Gvekes ue#eCe, MetjJeerjeW kes iegCeeW kee kenvee, F&MJej Deewj efJeeved
kes iegCeeW kee JeCe&ve, F&ej keer GHeemevee kejves Jeeues kes iegCeeW kee ekeeMe, meye yevOeve mes tvee, HejmHej keer eee&, ogeW
mes tves kee ekeej, Fve DeLeeX kes kenves mes HeeceeOeee ceW kens ngS DeLeeX keer mebieefle elegLee&Oeee kes DeLeeX mes peeveveer
eeefnes
Fefle eercelHeefjJeepekeeeeexCe eeregleceneefJeog<eeb efJejpeevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe
HeeceesOeee Hetefle&ceieeled5
aj.
org
Dees3ced
DeLe <eeOeeemeejcYe
DeLe osJeme lJeslemeeiemle $eef<e~ meefJelee osJelee~ He*defkeleMvo~ OewJele mJej~
eJeesmeerlemeemegjer efoJesleme e YegefjieeOeg&ef<Ceked vomeer~ $e<eYe mJej
DeLe jepeeefYe<eskeee megefMeef#eleb meYeeOe#eb efJeebmeb eleeeeee&oe eEke efkecegHeefoMesegefjlegHeefoMeles
am
Deye HeebeJeW DeOeee kes Heeeled <eeOeee (6) kee DeejcYe nw, Fme kes eLece cev$e ceW jepeeefYe<eske
kes efuees Deer efMe#eeegkele meYeeOe#e efJeeved kees Deeeeee&efo efJeeved ueesie keee-keee GHeosMe kejW,
en GHeosMe efkeee nw
osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyee&NngYee Het<Cees nmleeYeeced~ DeeoosN veee&meerNoceNn j#emeeb

eerJeeDeefHeke=vleeefce~ eJeesefme eNJeeeNmceod s<ees eNJeeejeleerefo&NJes lJeeNvleefj#eee lJee He=efLeNJew lJeeN
MegvOevleeBuueesNkee efHele=<eovee efHele=<eoveceefme1
as
oNosN~ veeefj~ DeNefmeN~ Foced~ DeNnced~ j#emeeced~ eerNJee~ DeefHe~ ke=vleeNefceN~ eJe~ DeNefmeN~ eNJee~ DeNmceled~ s<e~ eNJee~
Dejeleer~ efoNJes~ lJeeN~ DeNvleefj#eee~ lJeeN~ He=efLeNJew~ lJeeN~ MegvOevleeced~ ueesNkee~ efHeNle=<eovee~ efHeNle=meoveeN Fefle efHele=meovee~
efHeNle=<eoveced~ efHeNle=<eoveNefceefle efHeNle=meoveced~ DeNefmeN1
the
ary
HeoeLe&-(osJeme) eesleceeveme (lJee) lJeeb meYeeOe#eced (meefJeleg) meJe&eJf eeeslHeeokeme (emeJes) eLesejme=ew
(Deefevees) eeCeesoeveees (yeengYeeced) eLee yeueJeeree&Yeeced (Het<Ce) Hegefefveefceeme eeCeme (nmleeYeeced)
OeejCeeke<e&CeeYeeced (Deeoos) ie=eefce (veeefj) e%emenkeeefjefCe (Deefme) (Foced) egeKeb ke=lJee (Denced) (j#emeeced)
ogkece&keeefjCeeced (eerJee) keCeved (DeefHe) (ke=vleeefce) efveefe (eJe) mebeesieefJeYeeiekeee& (Deefme) (eJee) Jee
voefme~ (Dee0Yee0Jee01~ 4~ 9) Fefle Je=eYeeJe~ (Demceled) Demceekeb mekeeMeeled (s<e) s<ekeeved (eJee)
efJeegefn (Dejeleer) Me$etved (efoJes) efJeeeefoekeeMeee (lJee) lJeeb veeeekeeMeced (Devleefj#eee) Devlej#eeefceefle~
(efve02~10) Devleefj#eefcelevleefj#eveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~3) (lJee) meleevegeveeJekeeMeoced (He=efLeJew)
Yetefcejepeee (lJee) jepeefJemleejkeced (MegvOevleeced) (ueeskee) veeeee meceer#eCeeree (efHele=<eovee) eLee efHele=<eg
meeroefvle les~ efHelej Fefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05~5) (efHele=<eoveced) eLee efJelmLeeveced (Deefme) Deeb cev$e
(Mele0(3~ 7~ 1~ 1-2) JeeKeele1
DevJee-ns meYeeOe#e! eLee efHele=<eovee osJeme meefJeleg emeJes Deefeveesyee&ngYeeb Hetd<Cees nmleeYeeb
lJeeceeooeefle, leLeenceeoos~ eLeenb j#emeeb eerJee ke=vleeefce leLee lJeceefHe ke=vle~ ns meYeeOe#e! lJeb eJeesmemceod s<ees
252
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
eJeeejeleere&Jee leLeenb efoJes lJeevleefj#eee lJee He=efLeJew lJee lJeeb MegvOeeefce leLesces efHele=<eovee ueeskeemlJeeb MegvOevleeced~
elemlJeb efHele=<eoveefceJeeefme lemceeled efHele=Heeuekees YeJe~ ns meYeeHelesvee&efj! YeJeleeHesJecesJe keee&ced1
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es efJeeeefve<Ceelee F&ejme=ew mJeme Hejs<eeb e ogleeb efJeOete jepeb
mesJevles les megefKevees YeJeefvle1
HeoeLe&-ns meYeeOe#e! pewmes (efHele=<eovee) efHelejeW ceW jnves Jeeues efJeeved ueesie (osJeme) ekeeMecee Deewj
(meefJeleg) meye efJee kes GlHeVe kejves Jeeues peieoerej kes (emeJes) GlHeVe efkees ngS mebmeej ceW (Deefevees) eeCe Deewj
DeHeeve kes (yeengYeeced) yeue Deewj Gece Jeere& mes leLee (Het<Ce) Hegef kee efveefcee pees eeCe nw, Gme kes (nmleeYeeced)
OeejCe Deewj Deeke<e&Ce mes (lJee) legPes enCe kejles nQ, Jewmes ner ceQ (Deeoos) enCe kejlee ntb~ pewmes ceQ (j#emeeced) og
keece kejves Jeeues peerJeeW kes (eerJee) ieues (ke=vleeefce) keelee ntb, Jewmes let (DeefHe) Yeer kee~ ns meYeeOe#e! efpeme keejCe
let (eJe) mebeesie-efJeYeeie kejves Jeeuee (Deefme) nw, Fme keejCe (Demceled) cegPe mes (s<e) s<e DeLee&led Deeerefle kejves
Jeeues Jewejf eeW kees (eJee) Deueie kej Deewj (Dejeleer) pees cesjs efvejvlej Me$eg nQ, Gve kees (eJee) He=Leked kej~ pewmes ceQ
veee JeJenej mes j#ee kejves eesie peve (efoJes) efJeee Deeefo iegCeeW kes ekeeMe kejves kes efuees (lJee) veee ekeeMe
kejves Jeeues legPekees (Devleefj#eee) DeeYevlej JeJenej ceW j#ee kejves kes efuees (lJee) legPe mele Devegeve kejves kee
DeJekeeMe osves Jeeues kees leLee (He=efLeJew) Yetefce kes jepe kes efuees (lJee) legPe jepe efJemleej kejves Jeeues kees HeefJe$e
kejlee ntb, Jewmes es ueesie Yeer (lJee) DeeHe kees (MegvOevleeced) HeefJe$e kejW, pewmes let (efHele=<eoveced) efJeeveeW kes Iej kes meceeve
(Deefme) nw, efHelee kes meMe meye epee kees Heeuee kej~ ns meYeeHeefle keer veeefj er! let Yeer Ssmee ner efkeee kej1
YeeJeeLe&-Fme cev$e cesb JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees efJeee ceW DeefleefJee#eCe Heg<e F&ej keer me=ef ceW DeHeveer
Deewj DeewjeW keer oglee kees g[ekej jepe mesJeve kejles nQ, Jes megKeegkele nesles nQ1
DeesCeerefjleme Meekeue $eef<e~ meefJelee osJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej~ osJemlJesleme
mJejed He*defkeleMvo~ OewJele mJej
the
ary
Hegve meesefYeef<ekele meYeeOe#e keLeb eJeexleslegHeefoMeles
efHej Jen efleueke efkeee ngDee meYeeOe#e kewmes Jeex, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNesNCeerjefme mJeeJesNMeGVesle+CeecesNleme efJeeeNoefOe lJee mLeemeefle osNJemlJee meefJeNlee ceOJeevekeleg

megefHeHHeNueeYeNmlJeew<eOeerYe~ eeceesCeemHe=#eNDeevleefj#ebN ceOesveeee He=efLeNJeercegHejsCeener2
DeNesNCeer~ DeNesNveerefjleesNveer~ DeNefmeN~ mJeeNJesNMe Fefle megDeeJesNMe~ GNVesNle+Ceeefcelegledvesle+Ceeced~ SNleve~ efJeNeeNled~

DeefOe~ lJeeN~ mLeeNmeNefleN~ osJN e~ lJeeN~ meNefJeNlee~ ceOJee~ DeNveNkeleg~ megefHeNHHeNueeYeN Fefle megefHeHHeNueeYe~ lJeeN~ Dees<eOeerYe~
eeced~ DeesCe~ DeNmHe=#eN~ Dee~ DeNvleefj#eced~ ceOesve~ DeNeeN~ He=efLeNJeerced~ GHejsCe~ DeNnerN2
HeoeLe&-(DeesCeer) eLeeOeeHekee efMe<eeved efHelee mJemevleeveeved Jee HegjmleeosJe megeMf e#eee efJeeeb eeHeeefle,
leLee (Deefme) (mJeeJesMe) eLeeHle MeesYeveb Oece&ceeefJeMeeefle leLee veslee (Gvvesle+Ceeced) eLeesVesle+Ceeb Glke<e&eeHeefele+Ceeb jepeb
leLee (Sleme) eke=leb jepeb Heeueefelegced (efJeeeled) efJepeeveerenf (DeefOe) GHeefjYeeJes (lJee) lJeeced (mLeemeefle) (osJe)
DeefKeuejepesej (lJee) lJeeced (meefJelee) meJe&me efJeeme peefvelee (ceOJee) ceOegjiegCesve (Devekeleg) efmeeleg
<eesOeee
253
the
ary
as
am
aj.
org
(megefHeHueeYe) eLee megg HeueeYe (lJee) lJeeced (Dees<eOeerYe) eefmeeYe (eeced) efJeeeveeeekeeMeced (DeesCe)
Hegjmleeled (DemHe=#e) mHe=Me~ De$e meJe&$e ue[Lex ueg*d~ (Dee) mecevleeled (Devleefj#eced) Oece&eeejmeeJekeeMeced (ceOesve)
ceOeceeJemLeeefJeMes<esCe (Deee) efHeHe=enf (He=efLeJeerced) Yetecf ejepeced (GHejsCe) Glke=efveecesve (Dener) eeHe Je&mJe
DevJee-ns meYeeOe#e! eLeeesCeerjefmle leLee lJeceefme GVesle=Ceeb mJeeJesMe meVeslemewleb jepeb efJeeeled~ ns jepeved!
eLee les lJeeb jepeHeg<emecetn megefHeHHeueeYe Dees<eOeerYees ceOJeevekeleg, SJeb epeeHeg<emecetnesefHe lJeeb eevekeleg, lJeceesCe
eMemee eecemHe=#ees ceOecesve veevleefj#eceeee, GHejsCe He=efLeJeeR eeHewJeener~ osJe meefJelee meJe&esjkees
peieoerejmlJeeefOe mLeemeefle2
YeeJeeLe&-veefn keefeppevees jepeepeeHeg<ewjmJeerke=lees jepecen&efle, ve eeefHe je%eeveele meeceepeb keerle&vegecesCe
efJevee mewveeHeleb oC[vesle=lJeb meJe&ueeskeeefOeHeeflelJeb e2
HeoeLe&-ns meYeeOe#e! pewmes (DeesCeer) He{eves Jeeuee DeHeves efMe<eeW kees Jee efHelee DeHeves Heg$eeW kees Gve kes
HeveejcYe mes Heefnues ner Deer efMe#ee mes GvnW megMeerue efpelesefve Oeeefce&keleeegkele kejlee nw, Jewmes nce meYeer kes efuees let
(Deefme) nw, (GVesle=Ceeced) pewmes Glke<e&lee Hengbeeves JeeueeW kee jepe nes, Jewmes (mJeeJesMe) Des iegCeeW ceW eJesMe kejves
Jeeues kes meceeve neskej let (Sleme) Fme jepe kes Heeueves kees (efJeeeled) peeve~ ns jepeved! pewmes (lJee) legPes meYeemeod peve
(megefHeHHeueeYe) Des-Des HeueeW Jeeueer (Dees<eOeerYe) Deew<eefOeeeW mes (ceOJee) efve<HeVe efkees ngS ceOegj iegCeeW mes
egkele jmeeW mes (Devekeleg) meereW, Jewmes epeepeve Yeer legPes meeresb~ let Fme jepe ceW DeHeves (DeesCe) eLece eMe mes (eeced)
efJeee Deewj jepeveerefle kes ekeeMe kees (DemHe=#e) mHeMe& kej (ceOesve) ceOe DeLee&led leovevlej ye{eS ngS eMe mes
(Devleefj#eced) Oece& kes efJeeej kejves kes ceeie& kees (Deeee) Hetje kej Deewj (GHejsCe) DeHeves jepe kes efveece mes
(He=efLeJeerced) Fme Yetefce kes jepe kees eeHle neskej (Dener) { kej ye{lee pee Deewj (osJe) mecemle jepeeDeeW kee
jepee (meefJelee) meye peieled kees Devleee&ceerHeve mes esjCee osves Jeeuee peieoerej (lJee) legPe kees jepee kejkes lesjs Hej
(mLeemeefle) DeefOeelee neskej jnsiee2
YeeJeeLe&-epee Heg<eeW kes mJeerkeej efkees efJevee jepee jepe kejves kees eesie veneR neslee, leLee jepee Deeefo meYee
efpeme kees Deeoj mes ve eens, Jen cev$eer nesves kees Jee keesF& Heg<e DeHeveer keerefle& keer Gejesej {lee kes efJevee mesvee kee
F&ej, eLeeeesie veee mes oC[ kejves DeLee&led veeeeOeerMe nesves Deewj jepe kes ceC[ue keer F&ejlee kes eesie veneR nes
mekelee2
ee les Oeeceeveerleme oerIe&lecee $eef<e~ efJe<CegoxJelee~ Deeeg&ef<Ceked vo~ De$eensleme meecvegef<Ceked
vo~ $e<eYe mJej~ yeeJeefvelJesleme efvee=led eepeeHelee ye=nleer vo~ ceOece mJej
Hegvemleb keerMeb efJeefolJee JeeefCepekecce& kegJee&Cee pevee DeeeevleerocegHeefoMeles
efHej Jen JeeefCepe kece& kejves Jeeues ceveg<e Gmekees kewmee peevekej Deeee kejles nQ, en GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nw
254
epegJexoYee<es
aj.
org
ee lesN OeeceevegMceefmeN ieceOewN e$eN ieeJeesN Yetefje=eDeNeeme~ De$eenN leogieeNemeN efJe<Cees

HeNjceb HeNoceJeYeeefj Yetefj~ yeNeNJeefve lJee #e$eNJeefve jeemHees<eNJeefveN Hee&tneefce~ yee n #eN$eb neeg&n
eNpeeb n3
ee~ lesN~ Oeeceeefve~ GNMceefme~ ieceOew~ e$e~ ieeJe~ Yetefje=e FefleN Yetefje=e~ DeNeeme~ De$e~ Den~ leled~
GNNieeNemesleg ieeNeme~ efJe<Cees~ HeNjceced~ HeNoced~ DeJe~ YeeNefj~ Yetefj~ yeNeNJeveerefle yeeNJeefve~ lJeeN~ #eN$eNJeveerefle
#e$eNJeefve~ jeNeNmHeesN<eNJeveerefle jeemHees<eNJeefve~ Heefj~ TNneNefceN~ yee~ nN~ #eN$eced~ nN~ Deeeg~ nN~ eNpeeefceefle eNpeeced~
nN3
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ee) eeefve (les) leJe meYeeOe#eme (Oeeceeefve) oOeefle megKeeefve es<eg leeefve jepeeyevOemLeeveeefve
osMeosMeevlejJeeefCepeene&efCe (GMceefme) GMce keeceeecens (ieceOew) ievlegb eeHlegced (e$e) es<eg (ieeJe) jMcee~ ieeJe
Fefle jefMceveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~5) (Yetefje=e) YetjereCf e e=eefCe ekeeMee eemeg lee~ e=eCeerefle pJeuelees
veecemeg Heefleced~ (efveIeb01~17) (Deeeme) Delevle Fleeeme~ cenerOejsCee$eeeieleeefJeleme eoevleerelf e
HejmcewHeocegkeleb leomeoelcevesHeoesHeeesielJeeled (De$e) es<eg (Den) efveees (leled) leme (Gieeeme) Gye&ngiee&e
mlegeflee&me leme~ De$e iew Meyo Flemceeod Ie_eLex keefJeOeeveced~ [Dee0Yee0Jee03.3.58] Fefle kecce&efCe ke~ (efJe<Cees)
JeeHekeme Hejcesejme (Hejceced) meJe&Leeslke=ced (Heoced) Heegb eesieced (DeJe) efeeeeesies (Yeeefj) efYeeles~ De$e ue[Lex
ueg*d Ye=_ed Oeeleesef eefCe Hejs[YeeJe~ De$e yengueb vomecee*deesiesefHe~ (Dee (Dee06~4~57) Fefle met$esCee[YeeJe
(Yetefj) yeng (yeeJeefve) yeeCees Jesle+Ceeb mebefJeYekeleejb leeLee (lJee) lJeeced (#e$eJeefve) #e$eme jepeme #eef$eeeCeeb Jee
mebefJeYeepekeced (jeemHees<eJeefve) jeleer Oeveme Heess<ees {lee lemee mebefJeYeeefpeveced (Heefj) Heefjle (Tneefce) efJeefJeOeleee
leke&eeefce (yee) Hejceelceeveb Jesob Jee (bn) efmLejerkeg (#e$eced) jepeb OevegJexoefJeob #eef$eeb Jee (bn) GVee (Deeeg)
peerJeveced (bn) (epeeced) mJemevleeveeved mebj#eCeereeved peveeved (bn) yeeee&jepeOecee&Yeeb HeefjHeeuee3
De$een eemkecegefve-lee Jeeb JeemletvegMceefme ieceOew e$e ieeJees Yetefje=e Deeeme~ De$een leogieeeme Je=<Ce
Hejceb HeoceJeceeefle Yetefj~ ($e01~154~6) leeefve Jeeb Jeemletefve keeceeecens ieceveee e$e ieeJees Yetefje=e yenge=e~
Yetjerefle yengveeceOeseb eYeJeleerefle mele~ e=b eelesJee& e=CeeslesJee& MecveelesJee& MejCeeeesodieleefceefle Jee efMejmees efveie&leefceefle
Jeeeemeeseveemle$e leogieeeme efJe<Ceesce&neieles Hejceb Heob HejeOe&mLeceJeYeeefle Yetefj, Heeo Heeles~ (efve02~7) Deeb
cev$e Me0 3~ 7~ 15) JeeKeele3
DevJee-ns meYeeOe#e! ee eeefve les Oeeceeefve ieceOew ievlegb JeecegMceefme leeefve eEke Yetleeefve meefvle, e$e
es<etieeeme efJe<CeesYet&efje=e ieeJees Deeemees YeJeefvle, leogkeleveeeceeiee& ekeeMevle SJeself e eeJeled~ De$een-S<eg efn
leeme efJe<Cees Hejceb Heob efJeefYeYe&te&JeYeeefj, DelemlJeeb eLee yeeJeefve eLee #e$eJeefve eLee jeemHees<eJeefve leLee
Hee&tneefce, lJeb yee bn, #e$eb bneegn epeeb eeefHe bn3
YeeJeeLe&-veefn meYeeOe#ejef#elemLeevekeeceveee efJevee keefeoefHe megKeb eeHlegb Mekeveeself e, veefn keesefHe peve
Hejcesejceveele Oece&jepeb Yeeskelegcen&efle, vewJe keesefHe efJe%eeveb mesveeb peerJeveb epeeb eejef#elJee mecesOele Fefle3
<eesOeee
255
am
aj.
org
HeoeLe&-ns meYeeOe#e! (ee) efpeve ceW (les) lesjs (Oeeceeefve) Oeece DeLee&led efpeveceW eeCeer megKe Heeles neW, Gve
mLeeveeW kees nce (ieceOew) eeHle nesves keer (GMceefme) Fe kejles nQ, Jes mLeeve kewmes nQ efke pewmes mete& kee ekeeMe nw,
Jewmes (e$e) efpeve ceW (Gieeeme) mlegefle kejves kes eesie (efJe<Cees) meJe&JeeHeke Hejcesej keer (Yetefje=e) Delevle
ekeeefMele (ieeJe) efkejCeW ewlevekeuee (Deeeme) Hewueer nQ (De$e) (Den) FvneR ceW (leled) Gme Hejcesej kee (Hejceced)
meye ekeej Gece (Heoced) Deewj eeHle nesves eesie HejceHeo efJeeveeW ves (Yetefj) (DeJe) (Yeeefj) yengOee DeJeOeejCe efkeee
nw, Fme keejCe (lJee) legPes (yeeJeefve) Hejcesej Jee Jeso kee efJe%eeve (#e$eJeefve) jepe Deewj JeerjeW keer eenvee
(jeemHees<eJeefve) Oeve keer Hegef kes efJeYeeie kejves Jeeues DeeHe kees ceQ (Hee&tneefce) efJeefJeOe lekeeX mes mecePelee ntb efke let
(yee) Hejceelcee Deewj Jeso kees (bn) { kej DeLee&led DeHeves efee ceW efmLej kej ye{ (#e$eced) jepe Deewj OevegJexoJesee
#eef$eeeW kees (bn) GVeefle os (Deeeg) DeHeveer DeJemLee kees (bn) ye{e DeLee&led yeeee& Deewj jepeOece& mes { kej
leLee (epeeced) DeHeves mevleeve Jee j#ee kejves eesie epeepeveeW kees (bn) GVeefle os3
YeeJeeLe&-meYeeOe#e kes j#ee efkees ngS mLeeveeW keer keecevee kes efJevee keesF& Yeer Heg<e megKe veneR Hee mekelee, ve
keesF& peve HejcesMJej kee Deveeoj kejkes eeJeleea jepe Yeesieves kes eesie neslee nw, ve ner keesF& Yeer peve ef Je%eeve mesvee Deewj
peerJeve DeLee&led DeJemLee mevleeve Deewj epee keer j#ee kes efJevee Deer GVeefle kej mekelee nw3
efJe<Cees keccee&Ceerleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ efJe<CegoxJelee~ efvee=oe<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe meYeeOe#e meYeeoerved ceveg<eeved eefle eEke efkecegHeefoMesefoleen

Deye meYeeHeefle DeHeves meYeemeod Deeefo kees keee-keee GHeosMe kejs, en Deieues cev$e ceW kene nw
as
efJe<CeesN keccee&efCe HeMeleN elees JeNleeefve HemHeNMes~ FvmeN egpeN meKee4

efJe<Cees keccee&efCe~ HeNMeNleN~ eleN~ JeNleeefve~ HeNmHeNMes~ Fvme~ egpe~ meKee4
the
ary
HeoeLe&-(efJe<Cees) JeeHekeme (kecee&efCe) peiele GlHeefeefmLeeflemebleeoerevf e (HeMele) mebes#eOJeced (ele)

esve efJe%eevesve (Jeleeefve) efveelemeleYee<eCeeoerevf e (HemHeMes) yeOveeefle, De$e ue[Lex efued~ (Fvme) Hejcesejme (egpe)
egveefkele meoeeejCesefle egpe, De$eewCeeefoke keeHed~ (meKee) efce$eced Deeb cev$e (Mele0(3~7~1~17)
JeeKeele4
DevJee-ns meYepevee! eteb eLesvme egpe meKee efJe<Cees keccee&efCe HeMeVenb elees efJe%eevesve ceveefme Jeleeefve
meleYee<eCeeefoefveeceeved HemHeMes yeOveeefce, leLee lesvewJe efJe%eevesve leeefve eteb HeMele, elees jepekeccee&efC e meleevegeleejes
YeJele4
YeeJeeLe&-veefn HejcesejeefJejesOemeleeejCeeYeeb efJevee keefeoerejiegCekece&mJeYeeJeeved gcen&elf e, ve leLeeYetlesve
efJevee jepekece&efCe eLeeLe&leee mesefJelegb Mekeveesefle, vees Keueg meleeejCecevleje jepeb JeOe&ef elegb eYegYe&Jeefle4
HeoeLe&-ns meYeemeoes! pewmes (Fvme) Hejcesej kee (egpe) meoeeejegkele (meKee) efce$e (efJe<Cees) Gme
JeeHeke F&ej kes (kecee&efCe) pees mebmeej kee yeveevee Heeueve Deewj mebnej kejvee meleiegCe nQ, Gvekees osKelee ngDee ceQ
(ele) efpeme %eeve mes (Jeleeefve) DeHeves ceve ceW meleYee<eCeeefo efveeceeW kees (HemHeMes) yeebOe jne DeLee&led efveece kej jne
ntb, Jewmes Gmeer %eeve mes legce Yeer Hejcesej kes Gece iegCeeW kees (HeMele) {lee mes osKees efke efpeme mes jepeeefo keeceeW ceW
256
epegJexoYee<es
aj.
org
mele JeJenej kes kejves Jeeues nesDees4

YeeJeeLe&-Hejcesej mes eerefle Deewj meleeejCe kes efJevee keesF& Yeer ceveg<e F&ej kes iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe kees
osKeves kes eesie veneR nes mekelee, ve Jewmes ngS efJevee jepekeceeX kees eLeeLe& veee mes mesJeve kej mekelee nw, ve mele
Oecee&eej mes jefnle peve jepe ye{eves kees keYeer meceLe& nes mekelee nw4
leef<Ceesefjleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ efJe<CegoxJelee~ efvee=oe<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
leovegevesve eEke Heueefceleen
Gkele cev$e kes efJe<ee ceW pees Devegeve kene nw, Gmemes keee efme neslee nw, en Deieues cev$e ceW kene
nw
leef<Cees Hejceb HeNo meoe HeMeefvle metje~ efoNJeerJeN e#egjeleleced5
am
leled~ efJe<Cees~ HeNjceced~ HeNoced~ meoe~ HeNMNeefvleN~ metje~ efoNJeerhJesefle efoefJeFJe~ e#eg~ DeeleleNefceleeleleced5
the
ary
as
HeoeLe&-(leled) (efJe<Cees) HetJe&cev$eeefleHeeefoleme peieoglHeefeefmLeeflemebefleefJeOeeleg Hejcesejme (Hejceced)

meJee&ls ke=ced (Heoced) eeHlegcen&ced (meoe) meJe&emf ceved keeues (HeMeefvle) DeJeueeskevles (metje) JesoefJeo mleesleej~
metefjefjefle mleesle=veecemeg Heefleced~ (efveIeb03~16) (efoJeerJe) DeeefoleekeeMe FJe (e#eg) esvesve leled (Deeleleced)
JeeefHleceled Deeb cev$e (Mele0(3~ 7~ 1~ 8) JeeKeele5
DevJee-Yees meYepevee! esve HetJeexkelesve kece&Cee metje mleesleej efJe<Ceese&led Hejceb Heob efoefJe Deeleleb e#egejf Je
meoe HeMeefvle, lesvewJe leod eteceefHe meleleb HeMele5
YeeJeeLe&-De$e cev$es HetJe&cev$eeved (HeMele) Fleme HeomeevegJe=ef e efeeles~ HetCeexHeceeueejeeefmle~
efveOe&tleceuee efJeebme mJeefJeeeekeeMesve eLesejiegCeeved dJee efJeMegejCeMeeruee peeevles, leLeeefmceeefYejefHe
YeefJeleJeced5
HeoeLe&-ns meYepevees! efpeme HetJeexkele kece& mes (metje) mlegefle kejves Jeeues JesoJesee peve (efJe<Cees) mebmeej
keer GlHeefe Heeueve Deewj mebnej kejves Jeeues Hejcesej kes efpeme (Hejceced) Delevle Gece (Heoced) eeHle nesves eesie Heo
kees (efoefJe) mete& kes ekeeMe ceW (Deeleleced) JeeHle (e#eg) ves$e kes (FJe) meceeve (meoe) meye mecee cebs (HeMeefvle)
osKeles nQ (leled) Gme kees legce ueesie Yeer efvejvlej osKees5
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW HetJe& cev$e ceW (HeMele) Fme Heo kee DevegJee&ve efkeee peelee nw Deewj HetCeexHeceeueej nw~
efveOe&tle DeLee&led t iees nQ HeeHe efpeve kes Jes efJeeved ueesie DeHeveer efJeee kes ekeeMe mes pewmes F&ej kes iegCeeW kees osKe kes
mele Oecee&ejegkele nesles nQ, Jewmes nce ueesieeW kees Yeer nesvee eeefnes5
HeefjJeerefjleme oerIe&lecee $eef<e~ efJeebmees osJelee~ Dee<e&gefCeked vo~ $e<eYe mJej~ efoJe
metvegjmeerleme Yegefjkemeecveer ye=nleer vo~ ceOece mJej
HegvejsleogHeemeke meYeeOe#e keerefielegHeefoMeles
efHej en GHeemevee kejves Jeeuee meYeeOe#e efkeme ekeej kee neslee nw, en Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee
nw
<eesOeee
257
aj.
org
HeNefjJeerjefmeN Heefj lJeeN owJeerNefJe&Mees JeevleebN HejerNceb epeceeveN jeees ceveg<eeCeeced~

efoNJe metvegjmesN<e les He=efLeNJeeBuueesNkeDeejCemles HeNMeg6
HeNefjJeerefjefle HeefjJeer~ DeNefmeN~ Heefj~ lJeeN~ owJeer~ efJeMes~ JeNeNvleeNced~ Heefj~ FNceced~ epeceeveced~ jee~
ceNveg<eeCeeced~ efoNJe~ metveg~ DeNefmeN~ SN<e~ les~ He=efLeNJeeced~ ueesNke~ DeeNjCe~ lesN~ HeNMeg6
the
ary
as
am
HeoeLe&-(HeefjJeer) eLee Heefjle meJe&le meJee& efJeeeJeself e JeeHveesefle leLee (Deefme) (Heefj) meJe&le (lJee) lJeeb
meYeeOe#eced (owJeer) osJeeveeb efJeog<eeefcecee (efJeMe) epee (Jeevleeced) efJeefMeleee eeHvegJevleg peevevleg Jee (Heefj)
meJe&le (Fceced) ele#eced (epeceeveced) e%eevegeleejced (jee) Oeveeefve (ceveg<eeCeeced) (efoJe) ekeeMeceeeled metee&led
metele GlHeeles efkejCemecetn FJe (Deefme) (S<e) (les) leJe (He=efLeJeeced) (ueeskee) je^b jepemLeeveced (DeejCe)
DejCes YeJe (les) leJe (HeMeg) HeMekeeleg<Heeled efmebneefo Deeb cev$e (Mele0(3~ 7~ 1-21) JeeKeele6
DevJee-ns meYeeOe#e jepeved! lJeb HeefjJeer meJee&efJeeeJeeHekeJeoefme lJee lJeeb owJeerefJe&Me HeefjJeevleeced~ lJeb
efoJe metvegefjJeeefme, He=efLeJeeces<e les leJe ueeskeesmleg, DeejCe HeMeg eEmeneefojHeOeerveesmleg6
YeeJeeLe&-jepeceeejvleb jepeeveb epeepevee DeYeeefele kejb efJeveevleg, me jepee epeeHeeueveee eEmeneefoHeMetved
omegeYe=leere efvenle mJeepee eLeeeesieb Oecex mebmLeeHeesled6
HeoeLe&-ns meYeeOe#e jepeved! let (HeefjJeer) meye efJeeeDeeW ceW Des DeeHle nesves Jeeues kes meceeve (Deefme) nw,
(lJeeced) legPes (owJeer) efJeeveeW kes (efJeMe) mevleeve kes meceeve epee (Heefj) (Jeevleeced) meJe&JeeHle DeLee&led meye efkeeves
JeeHle ngS lesjs keee&keejer nesb (efoJe) ekeeMe kes Hege mete& mes (metveg) GlHeVe ngS efkejCe mecegoee kes legue let (Deefme)
nw, (les) lesje (He=efLeJeeced) He=efLeJeer ceW (ueeske) jepeOeeveer kee osMe nes Deewj (DeejCe) yevewues eEmeneefo og HeMeg lesjs
JeMe Yeer neW6
YeeJeeLe&-jepe kee DeeejCe kejles ngS jepee kees epee ueesie eeHle neskej DeHeves HeoeLeeX kee kej egkeeJeW Deewj
Jen jepee Gve epeeDeeW keer j#ee kejves kes efuees eEmen Deewj Metkej Jee Deve Deewj og peerJe leLee [eket, eesj GeF&ieerjs
Deewj ieeb kes Deeefo og peveeW kees oC[ mes JeMe ceW kej DeHeveer epee kees eLeeeesie Oece& ceW eJe=e kejs6
GHeeJeerefjleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ lJee osJelee~ Dee<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
Hegve me leeved eefle eEke kegee&led les e leb eefle eEke kege&gefjlegHeefoMeles
efHej Jen epeepeveeW kes eefle keee kejs Deewj Jes epeepeve Gme jepee kes eefle keee kejW, en GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nw
GNHeeNJeerjmegHe osNJeeved owJeerNefJe&MeN eeiegNefMepeesN Jeefleceeved~

osJe lJeNJe&meg jce nNJee les mJeovleeced7
GNHeeNJeerefjlegHeDeNJeer~ DeNefmeN~ GHe~ osNJeeved~ owJeer~ efJeMe~ e~ DeNieg~ GNefMepe~ JeefleceeNefveefleN Jeefleceeved~
osJe~ lJeNN~ Jemeg~ jceN~ nNJee~ lesN~ mJeNoNvleeNce7
HeoeLe&-(GHeeJeer) GHeeieleHeeueke FJe (Deefme) (osJeeved) efJeog<e (owJeer) osJemecyeefvOeveerefo&Jee (efJeMe)
258
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
epee (e) eke=eLex (Deieg) Deieceved (GefMepe) keceveereeved (Jeefleceeved) DeefleMeefelee Jeees Jees{ejmleeved (osJe)
efoJeiegCemecHeVe! (lJe) meJe&ogKeefled (Jemeg) Jemetevf e Oeveeefve~ De$e megHeeb meguegked~ (Dee (Dee07~1~39) Fefle
Memees uegked~ (jce) jcemJe, De$eelcevesHeos Jeleesve HejmcewHeoced~ (nJee) neslegceegcene&eCf e (les) leJe (mJeovleeced)
Yegeleeced Deeb cev$e Mele0 3~ 7~ 3~ 9-12) JeeKeele7
DevJee-ns osJe lJe meYeeHeles! elemlJecegHeeJeerejf Jeeefme lemceeod owJeerefJe&Mees eLee GefMepees Jeefleceeved osJeeved
GHeeeiegmleLee lJeeb eeHvegJeefvle, eLewleemlJeoeeesCee{ee YetlJee jcevles, leLee lJeceefHe leemeg jce jcemJe, YeJeevesles<eeb
HeoeLee&ved Yeg*dkeles leLewles les nJee neslegcene&efCe nJeeefve Jemeg Jemetevf e mJeovleeced7
YeeJeeLe&-eLee iegCeeeefnCe GeceiegCeb mesJevles, veeeefJee#eCeb jepeeveb epeee mesJevles, esve efceLe eerlee
HejmHejmeesVeefleYe&Jeleerefle7
HeoeLe&-ns (osJe) efoJeiegCemecHeVe! (lJe) meye ogKe kes sove kejves Jeeues meYeeOe#e! efpememes let
(GHeeJeer) MejCeeiele Heeueke meMe (Deefme) nw, Fmeer mes (owJeer) efJeeveeW mes mecyevOe jKeves Jeeueer efoJeiegCe mecHeVe
(efJeMe) epee pewmes (GefMepe) es iegCe MeeseYf ele keecevee kes eesie (Jeefleceeved) DeefleMee Oece& ceeie& ceW eueves Deewj
eueeves Jeeues (osJeeved) efJeeveeW kees (GHeeeieg) eeHle ngS Jewmes legPes Yeer eeHle nesles nQ, pewmes lesjs Deeee mes epee Oevee{e
neskes megKeer nes, Jewmes let Yeer eeHle ngS epeepeveeW mes melke=le neskej (jce) nef<e&le nes, pewmes let epee kes HeoeLeeX kees Yeesielee
nw, Jewmes epee Yeer lesjs (nJee) Yeesieves eesie Decetue (Jemeg) Oeveeefo HeoeLeeX kees (mJeovleeced) YeesieW7
YeeJeeLe&-pewmes iegCe kes enCe kejves Jeeues Gece iegCeJeeved efJeeved kee mesJeve kejles nQ, Jewmes veee kejves cesb
elegj jepee kee mesJeve epeepeve kejles nQ, Fmeer mes HejmHej keer eerefle mes meye keer GVeefle nesleer nw7
jsJeleer jceOJeefceleme oerIe&lecee $eef<e~ ye=nmHeefleoxJelee~ eepeeHeleeveggHed vo~ $e<eYe mJej~
$eleme lJesleme efvee=led eepeeHelee ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLe efHe$eeoe mJemevleeveeved keLeceOeeHekeee eoog, me e leeved keLeb ie=ereeefolegHeefoMeles
the
ary
Deye efHelee Deeefo j#ekepeve DeHeves mevleeveeW kees He{eves JeeueeW kees kewmes oW? Deewj Jen Gve kees kewmes
mJeerkeej kejW? en Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
jsJeleerN jceOJeNb ye=nmHeles OeeNjeeN Jemetefve~

$eNleme lJee osJenefJeN HeeMesve eeflecegeeefceN Oe<ee&N ceeveg<e8
jsJeleer~ jceOJeced~ ye=nmHeles~ OeeNje~ Jemetefve~ $eNleme~ lJeeN~ osNJeNnNefJeNefjefle osJenefJe~ HeeMesve~ eefle~ ceg_eeNefceN~
Oe<e&~ ceeveg<e8
HeoeLe&-(jsJeleer) jee eMemleeefve Oeveeefve efJeevles eemeg lee epee (jceOJeced) eer[OJeced (ye=nmHeles) ye=nlee
JesoJeee Heles Heele HejceefJeved! (Oeeje) De$e Deves<eeceefHe Meles~ (Dee06~3~137) Fefle oerIe&~ (Jemetefve)
($eleme) meleveeeeKee%eme (osJenefJe) eLee osJeeveeb nefJejeoelegcen eefj$eceefmle leLee (HeeMesve) yevOevesve (eefle)
(cegeeefce) (Oe<e&) Oe=<Cegenf ~ eeesleefmle*~ (Dee06~3~135) Fefle oerIe&~ efJekejCeJeleesve MeHed e (ceeveg<e)
meJe&MeeceveveMeerue Deeb cev$e (Mele0(3~ 7~ 3~ 13) JeeKeele8
<eesOeee
259
am
aj.
org
DevJee-ns jsJeleer jsJele epee! eteb efJeeemeg efMe#eemeg jceOJeced~ ns ye=nmHelees! lJece=leme Jemetevf e Oeeje~
DeLe efMe<eeeesHeefoMeefle ieg~ ns jepeved! epeepeve Jee! ceeveg<eesnb HeeMesveeefJeeeyevOevesve osJenefJee&Lee leLee lJeeb
eeflecegeeefce lJeb efJeeemegefMe#eemeg Oe<e& Oe=es YeJe8
YeeJeeLe&-efJeef megefMe#eee kegceejeCeeb kegceejerCeeb e peieoerejeled He=efLeJeerHee&vleb HeoeLee&veeb yeesOe
mecHeeoveerees elemles cetKe&lJeyevOeveb Heefjlepe meoe megefKeve megejf efle8
HeoeLe&-ns (jsJeleer) Des Oeve Jeeues mevleevees! legce efJeee Deewj Deer efMe#ee ceW (jceOJeced) jcees~ ns
(ye=nmHeles) JesoJeeCeer Heeueves Jeeues efJeved! DeeHe ($eleme) mele veee JeJenej mes eeHle (Jemetefve) Oeve DeLee&led nce
ueesieeW kes efoes Je Deeefo HeoeLees kees (Oeeje) mJeerkeej keerefpees~ (Deye DeOeeHeke kee GHeosMe efMe<e kes efuees nw) ns
jepeved epeeHeg<e Jee! (ceeveg<e) meJe&Mee kee efJeeej kejves Jeeuee ceQ (HeeMesve) DeefJeee yevOeve mes legPes (eefle cegeeefce)
gelee ntb, let efJeee Deewj Deer efMe#eeDeeW ceW Oe= nes8
YeeJeeLe&-efJeeveeW kees DeHeveer efMe#ee mes kegceej yeeeejer Deewj kegceejer yeeeeefjefCeeeW kees Hejcesej mes ues kes
He=efLeJeer Hee&vle HeoeLeeX kee yeesOe kejevee eeefnes efke efpememes Jes cetKe&HeveHeer yevOeve kees es[ kes meoe megKeer neW8
osJeme lJesleme oerIe&lecee $eef<e~ meefJelee DeeefMJeveew Het<ee e osJelee~ eepeeHelee ye=nleer vo~
ceOece mJej~ Deiveer<eesceeYeeefceleme He*defkeleMvo~ OewJele mJej
Hegve me efMe<eb efkecegHeefoMesefoleen
efHej Jen ieg efMe<e kees keee GHeosMe kejs, en Deieues cev$e ceW kene nw
as
osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyee&NngYee Het<Cees nmleeYeeced~ DeNiveer<eesceeYeebN pegbN efveegv eefpce~
DeNemlJeew<eOeerNYeesveg lJee ceeNlee ceveleeNceveg efHeNleeveg YeeleeN meieNYeexveg meKeeN meetLe~ DeNiveer<eesceeYeeb
lJeeN pegbN ees#eeefce9
the
ary
osNJeme lJeeN~ meNefJeNleg~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ DeNefevees~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ Het<Ce~ nmleeYeeced~
DeNiveer<eesceeYeeced~ pegced~ efve~ egveNefpceN~ DeNe FleNodYe~ lJeeN~ Dees<eOeerYe~ Deveg~ lJeeN~ ceeNlee~ ceNveNleeNced~ Deveg~ efHeNlee~
Deveg~ Yeelee~ meieYe&N Fefle meieYe&~ Deveg~ meKee~ meetLe Fefle meetLe~ DeNiveer<eesceeYeeced~ lJeeN~ pegced~ e~
GN#eeNefceN9
HeoeLe&-(osJeme) JesoefJeeeekeeMekeme (lJee) lJeeb efJeeeefLe&veced (meefJeleg) mekeuewee&Jele (emeJes) emeteles

efJeeefmceved emleefmceved (Deefevees) metee&evcemees (yeengYeeced) leeodiegCeeYeeced (Het<Ce) He=eLf eJee~ Het<esefle
He=efLeJeerveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~1) (nmleeYeeced ) nmle FJe Jee&ceeveeYeeb OeejCeeke<e&CeeYeeced (Deiveer<eesceeYeeced)
SleeesmlespeMeeefvleiegCeeYeeced (pegced) eerleced (efve) (egveefpce) (Dee) eLee peuesYe (Dees<eOeerYe)
jesieefveJeeefjkeeYe (Deveg) (lJee) lJeeced (ceelee) peveveer (ceveleeced) (Deveg) (efHelee) peveke (Deveg) (Yeelee) yevOeg
(meieYe&) meesoj (Deveg) (meKee) megled (meetLe) memewve (Deiveer<eesceeYeeced) HetJeexkeleeYeeced (lJee) (pegced)
eerleced (e G#eeefce) efmeeeefce Deeb cev$e (Mele0(3~ 7~ 4~ 3-5) JeeKeele9
260
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
DevJee-ns efMe<e! Denb meefJelegoxJeme emeJes Deefeveesyee&ngYeeb Het<Cees nmleeYeeb lJee lJeeceeoos~ Deiveer<eesceeYeeb
pegb lJee lJeeb es yeeee&Oecee&vegketuee DeeHe Dees<eOeee meefvle, leeYeese Dees<eOeerYees efveegveefpce~ lJeeb celmeerHes mLeelegb
ceelee peveveer Devegceveleeced, efHeleevegceveleeced, meieYees& Yeeleevegceveleeced, meKeevegceveleeced, meetLeesvegceveleeced,
Deiveer<eesceeYeeb pegb eerelf eegkeleb lJeecenb ees#eeefce leodiegCewjefYeef<eeeefce9
YeeJeeLe&-Deefmceved mebmeejs cee$eeefoefYe efHe$eeefoefYeye&vOegJeiezefce&$eJeieze mJeeHeleeoerevf e megeMf e#e lewye&eee
keejefeleJeced, elemles meodiegefCeve megejf efle9
HeoeLe&-ns efMe<e! ceQ (meefJeleg) mecemle Ssee&egkele (osJeme) JesoefJeee ekeeMe kejves Jeeues Hejcesej kes
(emeJes) GlHeVe efkees ngS Fme peieled ceW (Deefevees) mete& Deewj evcee kes (yeengYeeced) iegCeeW mes Jee (Het<Ce) He=efLeJeer
kes (nmleeYeeced) neLeeW kes meceeve OeejCe Deewj Deeke<e&Ce iegCeeW mes (lJee) legPes (Deeoos) mJeerkeej kejlee ntb leLee
(Deiveer<eesceeYeeced) Deefive Deewj meesce kes lespe Deewj Meeefvle iegCeeW mes (pegced) eerefle kejles ngS (lJee) legPe kees pees
yeeee& Oece& kes Devegketue peue Deewj Dees<eefOe nQ, Gve (Dee) peue Deewj (Dees<eOeerYe) ieesOetce Deeefo DeVeeefo
HeoeLeeX mes (efveegveefpce) efveegkele kejlee ntb, legPes cesjs meceerHe jnves kes efuees lesjer (ceelee) peveveer (Deveg) (ceveleeced)
Devegceesefole kejs (efHelee) efHelee (Deveg) Devegceesefole kejs (meieYe&) menesoj (Yeelee) YeeF& (Deveg) Devegceeseof le kejs (meKee)
efce$e (Deveg) Devegceeseof le kejs Deewj (meetLe) lesjs menJeemeer (Deveg) Devegceesefole kejW (Deiveer<eesceeYeeced) Deefive Deewj meesce
kes lespe Deewj Meeefvle iegCeeW ceW (pegced) eerefle kejles ngS (lJee) legPe kees (e G#eeefce) GvneR iegCeeW mes yeeee& kes efveece
Heeueves kes efuees DeefYeef<ekele kejlee ntb9
YeeJeeLe&-Fme mebmeej ceW ceelee-efHelee, yevOegJeie& Deewj efce$eJeieeX kees eeefnes efke DeHeves mevleeve Deeefo kees
Deer efMe#ee oskej yeeee& kejeJeW, efpememes Jes iegCeJeeved neW9
DeHeeb Hesefjleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ DeeHees osJelee~ eepeeHelee ye=nleer vo~ ceOece mJej~ mevle
Fleme efvee=oe<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
the
ary
DeLeesHeveerlesve efMe<esCe efJeeemegefMe#eeenCeeefivenes$eeefoe%eesJeMecevegeleJe Fefle iegHeefoMesled
Deye e%eesHeJeerle nesves kes Heeeled efMe<e kees DeleeJeMeke nw efke efJeee, Gece efMe#ee kee enCe Deewj
Deefivenes$eeefoke kee Devegeve kejs Ssmee GHeosMe ieg efkeee kejs, en Deieues cev$e ceW kene nw
DeNHeeb HesNjmeeHees osNJeer mJeovleg mJeeNeb efeNlmesJenNefJe~

meb les eeNCees Jeelesve ieleeN meceeefveN epe$ewN meb eN%eHeeflejeNefMe<ee10
DeNHeeced~ HesN~ DeNefmeN~ DeeHe~ osNJeer~ mJeNoNvleg~ mJeeNeced~ efeNled~ meled~ osNJeNnNefJeefjefle osJenNefJe~ meced~ lesN~
eeNCe~ Jeelesve~ ieNNleeNced~ Deeefve~ epe$ew~ e%eHeefleefjefle eN%eHeefle~ DeeNefMe<esleeNefMe<ee10
HeoeLe&-(DeHeeced) peueeveeced (Hes) j#eke (Deefme) (DeeHe) (osJeer) Mege efoJemegKeeoe (mJeovleg)
(mJeeeced) mJesve mecevleeled ie=nerleced (efeled) DeefHe (meled) (osJenefJe) osJesYees nefJeefjJe (meced) (les) leJe (eeCe)
(Jeelesve) HeJevesve men (ieleeced) (Deeefve) efMej Deeoerevf e (epe$ew) e%emeeOekewefJe&ef men (e%eHeefle) e%eme
Heeueke (DeeefMe<ee) Deeb cev$e (Mele0(3~ 7~ 4~ 6-9) JeeKeele10
<eesOeee
261
am
aj.
org
DevJee-ns efMe<e lJeceHeeb Hesjefme mebmeejmLee eeefCevemlJee%eMeesefOelee osJeerjeHeefeled mJeeeb Oecee&vegevemJeerke=leb

osJenefJeefjJe mebmJeovleg ceoeefMe<ee leJeeeefve epe$ew men ievleeced, eeCees Jeelesve mebieleeced, lJeb e%eHeefleYe&Je10
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ee e%es eemleengleemlee DeeefolecegHeeflevles, Deeefoleeke<e&CeMekelee
He=efLeJeerpeueeke<e&Cesve Je=efYe&Jeefle, leleesVeceVeeod Yetleeveerelf e HejcHejemecyevOesve e%eMeesefOelee DeHees ngleJeb e meJex peerJee
Yegeles10
HeoeLe&-ns efMe<e! let (DeHeeced) peue Deeefo HeoeLeeX kee (Hes) j#ee kejves Jeeuee (Deefme) nw, mebmeejmLe peerJe
lesjs e%e mes Meg ngS (osJeer) efoJe megKe osves Jeeues (DeeHe) peueeW kees (efeled) Deewj (mJeeeced) Oece&egkele JeJenej mes
eeHle ngS HeoeLeeX kees (osJenefJe) efJeeveeW kes Yeesieves kes meceeve (mebmJeovleg) Deer lejn mes YeesieW, (DeeefMe<ee) cesjs
DeeMeerJee&o mes (les) lesjs (Deeefve) efMej Deeefo DeJeeJe (epe$ew) e%e kejeves JeeueeW kes meeLe (meced) meceked efveegkele neW
Deewj (eeCe) eeCe (Jeelesve) HeefJe$e Jeeeg kes mebie (meleeced) Gecelee mes jceCe kejs Deewj let (e%eHeefle)
efJeeeeeejHeer e%e kee Heeueve kejves neje nes10
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees e%e ceW oer ngF& Deengefle nQ, Jes mete& kes GHeefmLele jnleer nQ
DeLee&led mete& keer Deeke<e&Ce Meefkele mes HejceeCegHe neskej meye HeoeLe& He=efLeJeer kes THej DeekeeMe ceW nQ, Gmeer He=efLeJeer kee
peue THej eEKeekej Je<ee& nesleer nw, Gme Je<ee& mes DeVe Deewj DeVe mes meye peerJeeW kees megKe neslee nw, Fme HejcHeje mecyevOe
mes e%eMeesefOele peue Deewj nesce efkees Je kees meye peerJe Yeesieles nQ10
Ie=lesveekeleeefJeleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ Jeelees osJelee~ Yegefjieee&gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
as
DeLe e%ekee&=keejefe$ees kee&JecegHeefoMeles
Deye e%e kejves Deewj kejeves JeeueeW kes kee&Je keece kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
Ie=lesveeNkeleew HeNMeBteesLeeN: jsJeefleN epeceeves efeNeb OeeDeeefJeMe~ GNjesjvleefj#eeled meNpetoxNJesveN

JeelesveeNme nNefJe<eNmlcevee epeN meceme leNvJee YeJe~ Je<eexN Je<eeaeefme eN%es eN%eHeefleb OeeN mJeene osNJesYees
osNJesYeN mJeene11
Ie=lesve~ DeNkeleew~ HeNMetved~ $eeNesNLeeNced~ jsJeefle~ epeceeves~ efeNeced~ OeeN~ Dee~ efJeNMeN~ GNjes~ DeNvleefj#eeled~ meNpetefjefle
meNpet~ osNJesve~ Jeelesve~ DeNme~ nNefJe<e~ lcevee~ eNpeN~ meced~ DeNmeN~ leNvJee~ YeNJeN~ Je<eexNFefleN Je<eex~N Je<eeaeefme~ eN%es~
eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ OeeN~ mJeene~ osNJesYe~ osNJesYe~ mJeene11
HeoeLe&-(Ie=lesve) (Dekeleew) Ie=lesveemekeleefeeew e%ekeee& e%ekeejefelee e (HeMetved) ieJeeoerved ($eeesLeeced)

j#esleeced (jsJeefle) eMemlewee&egkeles (epeceeves) e%eevegeleefj (efeeced) emeVeleemecHeeefo megKeced (Oee) Oesefn, De$e
uees[Lex ueg*d De[YeeJee~ (Dee) mecevleeled (efJeMe) (Gjes) yenes (Devleefj#eeled) (mepet) efce$eefceJe (osJesve) meJe&ielesve
(Jeelesve) Jeeegvee men (Deme) (nefJe<e) nesleJeme, kece&eCf e <eer~ (lcevee) Deelcevee (epe) mebiemJe SkeerYeJe
(meced) (Deme) (levJee) (YeJe) (Je<eex) e%ekecce&Cee meJe&megKemeseke! (Je<eeaeefme) meJe&megKeceefYeJe<e&efle (e%eHeefleced)
e%eHeeuekeced (Oee) Oesefn (mJeene) melke=levegketueeced (osJesYe) oerJeefvle ekeeMevles melkeccee&vegevesve es lesYees
262
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Oeefcce&sYees efJee (osJesYe) MegYesYees iegCesYe (mJeene) melke=levegHeeced Deeb cev$e (Mele0(3~ 8~ 1~ 516) JeeKeele11
DevJee-ns e%ekele&=keejefeleejew Ie=levesveekeleew Ie=lecevemkeew egJeeb HeMetved $eeesLeeced, lJeceskewkeew osJesve Jeelesve
mepetjesvleefj#eeled efeeb esceeslHeeokeb megKeb jsJeefle epeceeves Oee DeeefJeMe lelmJeevleJe=ef eceeHvegenf , Deme nefJe<emlcevee
Deelcevee epe, Deme levJee mecYeJewkeerYeJe ve wOeceeej~ ns Je<eex! e%ekece&Cee megKemesekeb lJeb osJesYe mJeene osJesYe
mJeene lee%eb efo#egYe Hegve HegvejeielesYees efJeeesmeke=led melke=levegHeeb Jeeecegoerjeved Je<eeaeefme e%es e%eHeeEle
Oee11
YeeJeeLe&-e%eeLe Ie=leeefoceYeerHmegefYece&veg<ew HeMeJees j#eCeeree Ie=leeefomeodJesCeeefivenes$eeefoe%eeved mecHeee
lewpe&ueJeeet mebMeesOe meJex<eeb eeefCeveeceYeerb mebmeeOeced11
HeoeLe&-ns (Ie=lesve, Dekeleew) Ie=leemekele DeLee&led Ie=le eenves Deewj e%e kes kejeves nejes! legce (HeMetved) ieew
Deeefo HeMegDeeW kees ($eeesLeeced) Heeuees, legce Ske Ske peve (osJesve) meJe&iele (Jeelesve) HeJeve mes (mepet) meceeve eerefle
kejles ngS (Gjes) efJemle=le (Devleefj#eeled) Devleefj#e mes GlHeVe ngS (efeeced) efee megKe kees (jsJeefle) Des Ssee&egkele
(epeceeves) e%e kejves Jeeues Oeveer Heg<e ceW (Oee) mLeeHeve kejes leLee (DeeefJeMe) Gme kes DeefYeeee kees eeHle nesDees Deewj
(Deme) Fme kes (nefJe<e) nesce kes eesie HeoeLe& kees (lcevee) DeeHe ner efve<Heeove efkees ngS kes meceeve (epe) Deefive ceW
nesceess DeLee&led e%e keer efkemeer efeee kee efJeHejerle YeeJe ve kejes Deewj (Deme) Fmekes (levJee) Mejerj kes meeLe (meced)
(YeJe) SkeerYeeJe jkeKees, efkevleg efJejesOe mes efOee DeeejCe cele kejes~ ns (Je<eex) e%ekece& mes meJe&megKe kes Hengbeeves
Jeeuees! (osJesYe) (mJeene) (osJesYe) (mJeene) melkece& kes Devegeve mes ekeeefMele Oeefce& %eeveer Heg<e pees efke e%e
osKeves keer Fe kejles ngS yeej-yeej e%e ceW Deeles nQ, Gve efJeeveeW kes efuees Des melkeej kejeves Jeeueer JeeefCeeeW kees
GeejCe kejles ngS e%eHeefle kees (Je<eeaeefme) meJe& megKe Je<ee&ves Jeeues e%e ceW (Oee) DeefYeegkele kejes11
YeeJeeLe&-e%e kes efuees Ie=le Deeefo HeoeLe& eenves Jeeues ceveg<e kees ieee Deeefo HeMeg jKeves eeefneW Deewj Ie=leeefo
Des-Des HeoeLeeX mes Deefivenes$e mes ueskej Gece e%eeW mes peue Deewj HeJeve keer Megef kej meye eeefCeeeW kees megKe
GlHeVe kejvee eeefnes11
ceeefnYe&tefjleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ efJeebmees osJelee~ Yegefjked eepeeHeleeveggHed vo~ ieevOeej mJej
me efJeeved keeriYeJesefolegHeefoMeles
Jen efJeeved kewmee nes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
ceeefnYe&tcee& He=oekegve&cemleDeeleeveeveNJee& esefn~

Ie=leme kegueeGHe$eNlemeN HeLeeNDeveg12
cee~ Deefn~ Yet~ cee~ He=oekeg~ vece~ lesN~ DeeNleeNveslesleeleeve~ DeNveNJee&~ e~ FNefnN~ Ie=leme~ keguee~ GHe~
$eNleme~ HeLee~ Deveg12
HeoeLe&-(cee) efve<esOes (Deefn) meHe&Jeled (Yet) YeJes, De$e efue*Lex ueg*d~ (He=oekeg) cet{JeoefYeceeveer JeeOeJee
eEnmeke (vece) DeVeced~ vece FleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~7) (les) legYeced (Deeleeve) mecevleeled megKeb leefvele
<eesOeee
263
am
aj.
org
(DeveJee&) Deenerve~ DeJexleeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~14) (e) eke=eLex (Fefn) ie (Ie=leme) Gokeme
(keguee) Ie=leOeeje (GHe) ($eleme) meleme (HeLee) JeerLeer (Deveg) Deeb cev$e (Mele0(3~ 8~ 2~ 1-3)
JeeKeele12
DevJee-ns Deeleeve! lJeb Deefncee&Yet He=oekegcee&Yetmles legYeb veceesmleg, meJe&$e lJelmegKeeeeVeeefoHeoeLe& Hegjle SJe
eJee&le Fefle YeeJe~ DeveJee& Ie=leme keguee FJele&me HeLee eesHewefn12
YeeJeeLe&-kesveeefHe ceveg<esCe Oece&ceeiex kegefueceeie&ieeefcemeHee&efoJelkegefueeejCesve ve YeefJeleJeced, efkevleg meJe&oe
mejueYeeJesvewJe YeefJeleJeced12
HeoeLe&-ns (Deeleeve) Des ekeej megKe mes efJemleej kejves Jeeues efJeeved! let (cee) cele (Deefn) meHe& kes
meceeve kegefueceeie&ieeceer Deewj (cee) cele (He=oekeg) cetKe&peve kes meceeve DeefYeceeveer Jee JeeIe kes meceeve eEnmee kejves
Jeeuee (Yet) nes (les) meye peien lesjs megKe kes efuees (vece) DeVe Deeefo HeoeLe& Henues ner eJe=e nes jns nQ Deewj (DeveJee&)
Dee Deeefo meJeejer kes efJevee efvejeee Hegg<e pewmes (Ie=leme) peue keer (keguee) ye[er OeejDeeW kees eeHle nes, Jewmes
($eleme) mele kes (HeLee) ceeieeX kees eeHle nes12
YeeJeeLe&-efkemeer ceveg<e kees kegefueieeceer meHe& Deeefo og peerJeeW kes meceeve Oece&ceeie& ceW kegefue ve nesvee
eeefnes, efkevleg meJe&oe mejue YeeJe mes ner jnvee eeefnes12
osJeerjeHe Fleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ DeeHees osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe JegefYeye&eeeefjCeerefYee iegHelve keLeb mecceeveveeree FlegHeefoMeles
as
Deye yeeeejer yeeueke Deewj yeeeeefjCeer keveeDeeW kees iegHeeflveeeW kee kewmes ceeve kejvee eeefnes, en
Deieues cev$e ceW kene nw
osJeerjeHe Mege Jees{dJeN megHeefjefJee osNJe<eg megHeefjefJee JeNeb HeefjJeNsejes Yeteemce13
the
ary
osJeer~ DeeNHeN~ Mege~ JeesN{dJeNced~ megHeefjefJeeN Fefle megHeefjefJeeN~ osNJes<eg~ megHeefjefJeeN FefleN megHeefjefJeeN~
JeNeced~ HeNefjJesNej Fefle HeefjJesNej~ YeteeNmceN13
HeoeLe&-(osJeer) meefeeekeeMeJele (DeeHe) DeeHvegJeefvle meodiegCeeved eemlee (Mege) melkeccee&vegeveHetlee

(Jees{dJeced) mJeebJejefJeJeenefJeeEOe eeHvegle~ De$e Jen eeHeCe Flemceeuueesef ceOeceyengJeeves yengueb voefme
[Dee02.4.73] Fefle MeHees uegefke ke=les meefnJenesjesoJeCe&me~ (Dee06~3~112) Flevesveewkeej (megHeefjefJee)
leelmesJeemeccegKeeb SJe~ (osJes<eg) meefeeefoefoJeiegCes<eg efJelmeg (megHeefjefJee) leLeeYetlee SJe (Jeeced) (HeefjJesej)
Heefjlees JeeHlee (Yeteemce) Deeb cev$e (Mele0(3~ 8~ 2~ 3) JeeKeele13
DevJee-ns kegceee&! eLeeHe meodiegCes<eg JeeHlee Mege osJeer efJeog<e meeflees osJes<eg meefeeefoefoJeiegCes<eg
efJelmeg mJeHeefle<eg megHeefjefJee ke=leyeeeee& mJemeceeved Jejeved mJeerke=leJele, eLee e les efJeebmemlee efJeog<eer
eeHleemleLee eteb erYeeJesveemceeved eeHveglewJeb JeeceefHe HeefjJesejes Yeteemce13
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efJeog<ees efJeog<eeb efe HeeefleJeleOecce&lelHeje YeJeefvle, leLee
yeeeeefjCe keveemleodiegCemJeYeeJee YeJesegye&eeeefjCees iegpevemJeYeeJee meg, ele megefMe#eee erHeg$eeefoj#eCeMeeruee
264
epegJexoYee<es
aj.
org
YeJesegefjefle13
HeoeLe&-ns kegceeefjees! legce pewmes (DeeHe) esiegCeeW ceW jceCe kejves Jeeueer (Mege) melkecee&vegeve mes HeefJe$e
(osJeer) efJeee ekeeMeJeleer efJeog<eer erpeve (osJes<eg) es efJeeved HeefleeeW kes efveefcee (megHeefjefJee) Deewj Gve keer mesJee
kejves kees meccegKe eJe=e neskej DeHeves meceeve HeefleeeW kees (Jees{dJeced) eeHle nesleer nQ Deewj Jes efJeeved Heeflepeve Gve efeeW
kees eeHle nesles nQ, Jewmes legce nes Deewj nce Yeer (HeefjJesej) Gme kece& keer eesielee kees (Yeteemce) HengBeW~13
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes efJeog<eer DeLee&led efJeeveeW keer er HeeefleJele Oece& ceW
lelHej jnleer nQ, Jewmes yeeeeefjCeer kevee Yeer Gvekes iegCe Deewj mJeYeeJe Jeeueer neW Deewj yeeeejer Yeer iegpeveeW keer efMe#ee
mes er Deewj Heg<e Deeefo keer j#ee kejves ceW lelHej neW13
Jeeeb le Fleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ efJeebmees osJelee~ Yegefjiee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
am
DeLe keLeb lee iegHelvees iegjJee eLeeeesieefMe#eee mJemJeevlesJeeefmeve meodiegCes<eg

ekeeMeevleerlegHeefoMeles
Deye Jes iegHelveer Deewj iegpeve eLeeeesie efMe#ee mes DeHeves-DeHeves efJeeeefLe&eeW kees Des-Des iegCeeW ceW
kewmes ekeeefMele kejles nQ, en Deieues cev$e ceW kene nw
Jeee les MegvOeeefce eeNCeb les MegvOeeefceN e#egmles MegvOeeefceN ees$e les MegvOeeefceN veeefYe les MegvOeeefceN ces{^
les MegvOeeefce HeeNegb les MegvOeeefce eNefj$eBemles MegvOeeefce14
as
Jeeeced~ lesN~ MegvOeeNefceN~ eeNCeced~ lesN~ MegvOeeNefceN~ e#eg~ lesN~ MegvOeeNefceN~ ees$eced~ lesN~ MegvOeeNefceN~ veeefYeced~ lesN~ MegvOeeNefceN~
ces{^ced~ lesN~ MegvOeeNefceN~ HeeNegced~ lesN~ MegvOeeNefceN~ eNefj$eeved~ lesN~ MegvOeeNefceN14
the
ary
HeoeLe&-(Jeeeced) Jekeleveee leeb JeeCeerced (les) leJe (MegvOeeefce) efvece&ueerkejesecf e (eeCeced) eeefCeefle esve leb
peerJevenslegced (les) (MegvOeeefce) (e#eg) esvesve leVes$eced (les) (MegvOeeefce) (ees$eced) e=Ceesefle esve leled (les) (MegvOeeefce)
(veeefYeced) veeles yeOeles eLee leeced (les) (MegvOeeefce) (ces{^ced) cesnlevesve leogHemLesevf eced (les) (MegvOeeefce) (Heeegced)
Heelevesve leb iegesefveced (les) (MegvOeeefce) (eefj$eeved) JeJenejeved (les) (MegvOeeefce) Deeb cev$e (Mele0(3~ 8~ 2~
6) JeeKeele14
DevJee-ns efMe<e! efJeefJeOeefMe#eeefYemlesnb Jeeeb MegvOeeefce, les eeCeb MegvOeeefce, les e#eg MegvOeeefce, les ees$eb
MegvOeeefce, les veeefYeb MegvOeeefce, les ces{^b MegvOeeefce, les Heeegb MegvOeeefce, les eefj$eeved MegvOeeefce14
YeeJeeLe&-iegefYeie&gHelveereYf ee JesoesHeJesoJesoeesHeeefMe#eee osnes fveevlekejCeelceceveMegefMejerjHegefeeCemevleger eoee meJex kegceeje meJee& keveee meodiegCes<eg eJee&efeleJee Fefle14
HeoeLe&-ns efMe<e! ceQ efJeefJeOe efMe#eeDeeW mes (les) lesjer (Jeeeced) efpeme mes yeesuelee nw, Gme JeeCeer kees
(MegvOeeefce) Meg DeLee&led mecee&vegketue kejlee ntb~ (les) lesjs (e#eg) efpeme mes osKelee nw, Gme ves$e kees (MegvOeeefce) Meg
kejlee ntb~ (les) lesjer (veeefYeced) efpeme mes vee[er Deeefo yeebOes peeles nQ, Gme veeefYe kees (MegvOeeefce) HeefJe$e kejlee ntb~ (les)
lesjs (ces{^ced) efpememes cet$eeslmeiee&efo efkees peeles nQ, Gme efue kees (MegvOeeefce) HeefJe$e kejlee nbt~ (les) lesjs (Heeegced) efpeme
<eesOeee
265
aj.
org
mes j#ee keer peeleer nw, Gme iegosevf e kees (MegvOeeefce) HeefJe$e kejlee ntb~ (eefj$eeved) mecemle JeJenejseb kees (MegvOeeefce)
HeefJe$e Meg DeLee&led Oece& kes Devegketue kejlee ntb, leLee iegHelveer He#e ceW meJe&$e `kejleer ntb' en eespevee kejveer
eeefnes14
YeeJeeLe&-ieg Deewj iegHeeflveeeW kees eeefnes efke Jeso Deewj leLee Jeso kes De Deewj GHeeeW keer efMe#ee mes osn,
Fefve, DevlekejCe Deewj ceve keer Megef, Mejerj keer Hegef leLee eeCe keer mevlegef oskej mecemle kegceej Deewj kegceeefjeeW
kees Des-Des iegCeeW ceW eJe=e kejeJeW14
cevemle Fleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ efJeebmees osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ Heece mJej
HegvekeleesLe& ekeejevlejsCe ekeeMeles
efHej Yeer ekeejevlej mes Deieues cev$e ceW Gkele DeLe& kee ekeeMe efkeee nw
am
cevemleNDeeHeeeleebN Jeeked leNDeeHeeeleeb eeNCemleNDeeHeeeleebN e#egmleNDeeHeeeleeN: ees$e

leNDeeHeeeleeced~ ees etjb eoeefmLelebN leeNDeeHeeeleebN efveeeeleeNb lees MegOeleg MecenesYe~ Dees<eOesN
$eeemJeN mJeefOelesN cewve efnmeer15
ceve~ lesN~ Dee~ HeeNeNleeNced~ Jeeked~ lesN~ Dee~ HeeNeNleeNced~ eeNCe~ lesN~ Dee~ HeeNeNleeNced~ e#eg~ lesN~ Dee~ HeeNeNleeNced~
ees$eced~ lesN~ Dee~ HeeNeNleeNced~ eled~ lesN~ etjced~ eled~ DeeefmLeleNefceleeefmLeleced~ leled~ lesN~ Dee~ HeeNeNleeNced~ efve~ mleeNeNleeNced~
leled~ lesN~ MegOeNleg~ Meced~ DenesYeN FlenYe~ Dees<eOes~ $eeemJe~ mJeefOeleN FefleN mJeefOeles~ cee~ SNveNced~ efnNmeerN15
the
ary
as
HeoeLe&-(ceve) mebkeuHeefJekeuHeelcekeced (les) leJe (Dee) (Heeeleeced) melkeccee&vegevesve Je&leeced (Jeeked)

(les) (Dee) (Heeeleeced) (eeCe) (les) (Dee) (Heeeleeced) (e#eg) (les) (Dee) (Heeeleeced) (ees$eced) (les) (Dee)
(Heeeleeced) (eled) (les) leJe (etjced) ogeefj$eced (eled) (DeeefmLeleced) efveefeleced (leled) (les) (Dee) (Heeeleeced)
(efve) He=LeieLex (mleeeleeced) mebnveleeced (leled) (les) (MegOeleg) (Meced) megKeced (DenesYe) keeueefJeMes<esYe (Dees<eOes)
Dees<ees efJe%eeveb Oeereles eemcemlelmebyegew~ De$e Dees<e ieleeefJelemceeod ieeflej$e efJe%eeveb ie=eles~ ($eeemJe) (mJeefOeles)
mJes<Jeelceeres<eg efOeefle Hees<eCeb emeemlelmebyegew (cee) efve<esOes (Sveced) HetJeexkeleced (eEnmeer) kegefMe#eee ueeuevesve Jee cee
efJeveeMees15
DevJee-ns efMe<e! ceoereefMe#eCesve les leJe ceve DeeHeeeleeced, les JeeieeHeeeleeced, les eeCe DeeHeeeleeced, les
e#egjeHeeeleeced, les ees$eceeHeeeleeced, les eletjb ogeefj$eb leled efveeeeleeced otjerieleg, eled les leJeeefmLeleb efveefeleb
leoeHeeeleeced, FlLeb les meJe MegOeleg, DenesYees efovesYemlegYeb Mecemleg~ DeLe mJemJeeefceefve efMe<eueeueveeHejb iegHelveer
Jeekeeced~ ns Dees<eOes! efJe%eeveJejeOeeHeke! lJecesveb efMe<eb $eeemJe, cee eEnmeer~ me e mJeHelveer eleen- ns
mJeefOelesOeeefHekes ef! lJesceveeb $eeemJe, cee eEnmeere15
YeeJeeLe&-melkeccee&vegevesve meJe&meesVeefleYe&Jelele meJezce&veg<ewieg&efMe#eee mecemlemelkeccee&vegseced~ iegjJees
iegCeenCeeewJe efMe<eeCeeb lee[veb efJeoOeefle, lelemles<eeefceoceYegoeefveesemekeeefj peeele SJesefle yeesOeced~ ocHeleer
HejmHejcesJecegHeefoMesleeced~ ns Heles! YeJeeveeb efMe<ees eLee meees efJeeved meeled leLee eeleleeced~ ns Oece&Heeflve! YeJeefle eLeseb
266
epegJexoYee<es
am
aj.
org
kevee letCe efJeog<eer YeJesled leLee efJeoOeeleg15

HeoeLe&-ns efMe<e! cesjer efMe#ee mes (les) lesje (ceve) ceve (DeeHeeeleeced) Heee&Hle iegCeegkele nes, (les) lesje
(eeCe) eeCe (DeeHeeeleeced) yeueeefo iegCeegkele nes, (les) lesjer (e#eg) ef (DeeHeeeleeced) efvece&ue nes, (les) lesjs
(ees$eced) keCe& (DeeHeeeleeced) meodiegCe JeeHle neW, (les) lesje (eled) pees (etjced) og JeJenej nw, Jen (efve)
(mleeeleeced) otj nes Deewj (eled) pees (les) lesje (DeeefmLeleced) efveee nw, Jen (DeeHeeeleeced) Hetje nes~ Fme ekeej mes
(les) lesje mecemle JeJenej (MegOeleg) Meg nes Deewj (DenesYe) eefleefove lesjs efuees (Meced) megKe nes~ ns (Dees<eOes) eJej
DeOeeHeke! DeeHe (Sveced) Fme efMe<e keer ($eeemJe) j#ee keerefpees Deewj (cee eEnmeer) JeLe& lee[vee cele keerefpees~ ns
(mJeefOeles) eMemleeOeeefHekes! let Fme kegceeefjkee efMe<ee keer ($eeemJe) j#ee kej Deewj Fme kees Deeesie lee[vee cele
os15
YeeJeeLe&-melkece& kejves mes meye keer GVeefle nesleer nw, Fme mes meye ceveg<eeW kees eeefnes efke megeMf e#ee Heekej
mecemle melkeceeX kee Devegeve kejW~ Fmeer mes DeOeeHeke peve iegCeenCe kejeves ner kes efuees efMe<eeW kees lee[vee osls es nQ,
Jen Gvekeer lee[vee Delevle megKe keer kejves Jeeueer nesleer nw~ er Deewj Heg<e Fme ekeej GHeosMe kejW efke ns meJeexece
DeOeeHeke! en DeeHekee efJeeeLeea pewmes MeerIe efJeeved nes peee, Jewmee eelve keerepf ees~ ns efees! en kevee efpeme ekeej
DeefleMeerIe efJeeeegkele nes, Jewmee keece kej15
j#emeeb Yeeie Fleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ eeJeeHe=efLeJeew osJeles~ yeeeegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe efMe<eJeiex<eg eLeeeesieesHeosMekejCeceen
as
Deye efMe<eJeieeX ceW mes eefle efMe<e kees eLeeeesie GHeosMe kejvee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
j#emeeb YeeieesefmeN efvejmleN j#eFNoceNn j#eesNefYeefleeceerNoceNn j#eesJeyeeOeFNoceNn

j#eesOeNceb lecees veeeefce~ Ie=lesve eeJeeHe=efLeJeerN eesCe&gJeeLeebN JeeeesN Jes mleesNkeeveeceNefivejepeme Jesleg mJeeneN
mJeeneke=lesTNOJe&veYemeb ceeNleb ieleced16
j#emeeNced~ YeeieN~ DeNefmeN~ efvejmleNefceefleN efveDemleced~ j#e FNoced~ DeNnced~ j#e~ DeNefYe~ efleNeNefceN~ FNoced~ DeNnced~
j#e~ DeJeyeeNOesN~ FNoced~ DeNnced~ j#e~ DeNOeNceced~ lece~ veNeeNefceN~ Ie=lesve~ eeNJeeNHe=efLeNJeerN Fefle eeJeeHe=efLeJeer~ e~ TNCe&gJeeNLeeNced~
JeeeesNFefleN Jeeees~ Jes~ mleesNkeeveeced~ DeNefive~ Deepeme~ JesNleg~ mJeene~ mJeeneke=leNFefleN mJeeneke=les~
TNOJe&veYemeNefceletOJe&veYemeced~ ceeNNleced~ ieNNleNced16
HeoeLe&-(j#emeeced) j#eefvle HejeLe&nvevesve mJeeLe&ecf eefle j#eebemf e les<eeced (Yeeie) mesJeveere (Deefme) (efvejmleced)
efveme=leced (j#e) meJe&le mJeeLe&j#eke HejeLe&nvlee (Foced) (Denced) (j#e) (DeefYe) meccegKes (efleeefce) (Foced)
(Denced) (j#e) j#eefle meJe&le mJeeLe&evf eefceeerYetleb kece& (DeJe) DeJee&ieLex (yeeOes) veeMeeeefce (Foced) (Denced) (j#e)
(DeOececed) veereb (lece) DevOekeejced (veeeefce) eeHeeeefce (Ie=lesve) peuesve (eeJeeHe=efLeJeer) YetefceekeeMeew (e) eke=eLex
(TCe&gJeeLeeced) Deeeoeleeced (Jeeeess) Jeeefle peeveeefle meteeefle meomeled HeoeLee&efveefle Jee Jeeegmlelmebyegew (Jes) efJeef,
De$e uees[Lex ue*d~ (mleeskeeveeced) mJeuHeeveeced, Mes<eefJeJe#eele kece&efCe <eer~ (Deefive) meJe&eJf eeeeeHlees efJeeved
<eesOeee
267
the
ary
as
am
aj.
org
(Deepeme) mvesnJeme (mJeeneke=les) meleJeeeecegHeieles JeJenejs (TOJe&veYemeced) TodOJe veYees peueb emceeled leced
(ceeleced) (ieleced)16
DevJee-ns ogkece&keeefjved! lJeb j#emeeb Yeeieesmelees j#ees efvejmleb YeJe, Denb Fob j#eesefYeefleeefce eflejmkejCeee
lelmeccegKecegHeefJeMeeefce, ve kesJeueceefYeefleeefce, efkevleg Denefceob j#eesogmJeYeeefJeveceJeyeeOesJee&eervees eLee meeled leLee
nefvce, elees ve Hegve meccegKees Yeteeefoefle YeeJe~ Denefceob j#eesOeceb lecees veeeefce, ogmenogKeb eeHeeeefce e~ ns Jeeees!
iegCeeenkemeomeefJeseveMeerue efMe<e! lJeb mleeskeeveeb mleeskeeved met#ceJeJenejeved Jes efJeef, lJee%eMeesefOelesve Ie=lesve
eeJeeHe=efLeJeer eesCe&gJeeLeeced Deeeoesleeced~ Deefive mecemleefJeeeHeVees efJeeBmleJeepeme mvesnJeb mJeene Jeseg peeveeleg
leLee mJeeneke=les HetJeexkeles eeJeeHe=efLeJeew TOJe&veYemeb lJee%eMeeseOf elepeuecetOJe&eeHekeb ceeleb ieleced eeHvegleced16
YeeJeeLe&-yege
f cevle meomeefJesekee efJeebme efMe<es<eg eLeeeesieefMe#eCecevegefJeoOeefle, e%ekece&Cee
peueJeeegMegee Je=ef Ye&Jeefle, Je=dewJe meJe&eeefCeYe megKeb mebHeeles16
HeoeLe&-ns ogkece& kejves Jeeues peve! let (j#emeeced) ogeW DeLee&led HejeLe& veeMe kej DeHevee DeYeer kejves JeeueeW
kee (Yeeie) Yeeie (Deefme) nw, Fme keejCe (j#e) je#eme mJeYeeJeer let (efvejmleced) efvekeue pee (Denced) ceQ (Foced) Ssmes
(j#e) mJeeLe&meeOeke kees (DeefYeefleeefce) eflejmkeej kejves kes efuees meccegKe neslee ntb Deewj kesJeue meccegKe ner veneR,
efkevleg (Denced) ceQ (Foced) Ssmes (j#e) og peve kees (DeJeyeeOes) Delevle eflejmkeej kes meeLe Heerlee ntb, efpememes Jen
efHej meeceves ve nes Deewj (Denced) ceQ (Foced) Ssmes (j#e) og peve kees (DeOececed) ogmen ogKe kees (veeeefce) Hengbeelee
ntb~ Deye es iegCeeener efMe<e kes efuees GHeosMe nw~ ns (Jeeees) iegCeeenke! meled-Demeled JeJenej keer efJeJesevee kejves
Jeeuee let (mleeskeeveeced) met#ce mes met#ce JeJenejeW kees (Jes) peeve Deewj lesjs e%eMeesefOele peue mes (eeJeeHe=efLeJeer) mete&
Deewj Yetefce (eesCeg&JeeLeeced) Des ekeej Deeeefole neW (Deefive) mecemle efJeeeegkele efJeeve lesjs Ie=le Deeefo HeoeLe& kes
(mJeene) Des nesce efkees ngS kees (Jesleg) peeves leLee (mJeeneke=les) nJeve efkees ngS mvesnJe kees eeHle HetJeexkele pees
mete& Deewj Yetefce nQ, Jes (TOJe&veYemeced) lesjs e%e mes Meg ngS peue kees THej Hengbeeves Jeeues (ceeleced) HeJeve kees
(ieleced) eeHle neW16
YeeJeeLe&-yege
f ceeved es Deewj Deefve kes efJeJeske kejves Jeeues efJeeved ueesie DeHeves efMe<eeW ceW eLeeeesie efMe#ee
efJeOeeve kejles nQ~ e%ekece& mes peue Deewj HeJeve keer Megef, Gmekeer Megef mes Je<ee& Deewj Gmemes meye eeefCeeeW kees megKe
GlHeVe neslee nw16
FoceeHe Fleme oerIe&lecee $eef<e~ DeeHees osJelee~ efvee=odyeeeeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Megsve peuesve efkeb YeeJeveereefcelegHeefoMeles
Deye efveoex<e peue mes keee mebYeeJevee kejveer eeefnes, en Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
FNoceeHeN eJenleeJeNeb eN ceue eN eled~ eeeefYeogesneve=leNb ee MesNHesDeYeerNCeced~

DeeHees ceeN lemceeNosvemeN HeJeceevee cegeleg17
FNoced~ DeeNHeN~ e~ JeNnNleN~ DeNJeNeced~ eN ceueced~ eN~ eled~ eled~ eN~ DeNefYeNogesnsleefYeogesn~ Deve=l eced~ eled~ eN~
MesNHes~ DeYeerNCeced~ DeeHe~ ceeN~ lemceeled~ Sveme~ HeJeceeve~ eN~ cegeNleg17
268
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Foced) Je#eceeCeced (DeeHe) DeeHvegJevleerleeHe (e) (Jenle) De$e ue[Lex ueesd (DeJeeced) eEveeced
(e) efJekeeefjmecegees (ceueced) DeMege
f kejced (eled) (e) eke=efleefJeenCes (eled) (e) ueeskeefJeegmeceges
(DeefYeogesn) eLeeefYegeefle leLee (Deve=leced) Demeleced (eled) (e) He<eJee meceges (MesHes) DeeegMeeefce
(DeYeerCeced) efveYe&eced (DeeHe) (cee) ceeced (lemceeled) (Sveme) Oece&eJf eeejCeeled (HeJeceeve) HeefJe$eerkejes
JeJenej (e) MegesHeosMemecegees (cegeleg) He=Leked kejesleg17
DevJee-DeeHe meJe&eJf eeeJeeefHevees efJeHeefelees eteb eLeeHe Mege
f kejemleLee cece eoJeeb efveveb kece& e ceueb
DeefJeeeHeb leefoob eJenle DeHeveele e~ Hegve eonceve=leb keb e ogesn e eled DeYeerCeb efvejHejeefOeveb Heg<eb MesHes lemceeled
HetJeexkeleeosveme cee ceeb He=Leked j#eleg, eLee HeJeceevees ceeefueveevceeb meees otjerkejesefle, leLeeveeveefHe cegeleg He=Leked
kejesleg17
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej GHeceeueeje~ efJeeved peueefceJe meebmeeefjkeHeoeLee&veeb MeesOekees YetlJee
Oece kecee&ejsled~ ceveg<ewjerejeeLe&veee ogeeejeled He=Leked YetlJee efvece&ues<eg efJeeeefoenCekece&meg meoe
eJeefle&leJeefceefle17
HeoeLe&-Yees (DeeHe) meJe&eJf eeeJeeHeke efJeeved ueesiees! DeeHe pewmes (DeeHe) peue Megef kejles nQ, Jewmes cesje
(eled) pees (DeJeeced) DekeLeveere efvevekece& (e) Deewj efJekeej leLee (eled) pees (ceueced) DeefJeeeHeer ceue nw, (Foced)
Fme kees (eJenle) yeneFes DeLee&led otj keerefpees~ (e) Deewj (eled) pees ceQ (Deve=leced) Petb-cetb efkemeer mes (ogesn) esn
kejlee nesTb (e) Deewj (eled) pees (DeYeerCeced) efveYe&e efvejHejeOeer Hegg<e kees (MesHes) Gueenves oslee ntb (lemceeled) Gme
Gkele (Sveme) HeeHe mes (cee) cegPes Deueie jkeKees (e) Deewj pewmes (HeJeceeve) HeefJe$e JeJenej (cee) cegPemes HeeHe mes
Deueie jKelee nw, Jewmes (e) Deve ceveg<eeW kees Yeer jkeKes17
YeeJeeLe&-pewmes peue meebmeeefjke HeoeLeeX kee Megef kee efveoeve nw, Jewmes efJeeved ueesie megOeej kee efveoeve nQ, Fme
mes Jes Des keeceeW kees kejsb~ ceveg<eeW kees eeefnes efke F&ej keer GHeemevee Deewj efJeeveeW kes mebie mes ogeejCeeW kees es[
meoe Oece& ceW eJe=e jnW17
meb le Fleme oerIe&lecee $eef<e~ DeefiveoxJelee~ eepeeHeleeveggHed vo~ ieevOeej mJej~ js[meerleme
owJeerHe*defkeleMvo~ Heece mJej
DeLe jCes eese keeriYeJesefolegHeefoMeles
Deye jCe ceW eg kejves Jeeuee efMe<e kewmee nes, en Deieues cev$e ceW kene nw
meb lesN ceveesN cevemeeN meb eeNCe eeNCesve ieleeced~ js[meNefivedJee eerCeeNlJeeHemlJeeN meceefjCeNved
Jeeleme lJee Oeepew Het<Cees jeeTN<ceCees JeefLe<eNled eeglebN s<e18
meced~ les~ ceve~ cevemee~ meced~ eeNCe~ eeNCesve~ ieNNleeNced~ jsd~ DeNefmeN~ DeNefive~ lJeeN~ eerNCeeNleg~ DeeHe~ lJeeN~
meced~ DeNefjCeNved~ Jeeleme~ lJeeN~ Oeepew~ Het<Ce~ j:ew~ TN<ceCe~ JeNefLeN<eNled~ eegl eNefceefleN eegleNced~ s<e18
HeoeLe&-(meced) (les) leJe (ceve) DevlekejCeced (cevemee) efJe%eevesve (meced) (eeCe) (eeCesve) yeuesve
(ieleeced) (jsd) Me$egenE meke, De$e efj<eleseEnmeeLee&led kee&ejf efJeed~ (Deefive) egpeveeesOeeefive (lJee) lJeeced
<eesOeee
269
as
am
aj.
org
(eerCeeleg) HeefjHeeleg (lJee) lJeeced (DeeHe) peueeefve (meced) (DeefjCeved) eeHvegJevleg~ efjCeeleerefle ieeflekecce&meg Heefleced~
(efveIeb02~14) (Jeeleme) Jeeees (Oeepew) ielew~ De$e ieleLee&od Oepe Oeelees F_ed JeHeeefoYe~ (Dee03~3~108
Yee0Jee0) Fleer_ed elee~ (Het<Ce) Hees<ekejmeeefoleme (jbew) ielew (T<ceCe) DeeleHeeled (JeefLe<eled) JeLeles
(eegleced) SlelmebKeekeced (s<e) sef esve me Deeb cev$e (Mele0(3~ 8~ 3~ 9-31) JeeKeele18
DevJee-ns ees mebeeces les cevees cevemee eeCe eeCesve e mebieleeced~ ns Jeerj! lJeb js[efme lJee lJeeceefivee&gpeveeesOeeefive eerCeeleg, lJeb eegleb Me$egmewveb eeHe leppeveeot<ceCees s<ees cee JeefLe<eled, lJeeb Jeeleme Oeepew Jeeleme
ieefleefYee&gkece&efCe ielew ee Het<Cees jbew mete&me ieefleefjJe egYetecf e<eg ielew eLeeLe&leee egkecce&efCe eJe=lew DeeHe
meceefjCeved18
YeeJeeLe&-ceveg<ew mebeeces ceve meceeOeee mJeyeueJe&keeVeHeeveMeeefoHeoeLee&ved mebHeee Me$etved efvenle mebeecees
efJepesleJe Fefle18
HeoeLe&-ns egMeerue MetjJeerj! mebeece ceW (les) lesje (ceve) ceve (cevemee) efJeeeyeue Deewj (eeCe) eeCe
(eeCesve) eeCe kes meeLe (meced) (ieleeced) mebiele nes~ ns Jeerj! let (jsd) Me$egDeeW kees ceejves Jeeuee (Deefme) nw, (lJee)
legPes (Deefive) eg mes GlHeVe ngS eesOe kee Deefive (eerCeeleg) Des HeeeJes let (eegleced) kejes[eW ekeej kes Me$egDeeW
keer mesvee kees eeHle neslee nw, legPe kees leppeve (T<ceCe) iejceer kee (s<e) s<e cele (JeefLe<eled) Delevle Heer[eegkele
kejs, efpememes (Jeeleme) HeJeve keer (Oeepew) ieefle kes legue ieefle kes efuees Jee (Hetd<Ce) Hegefkeejke mete& kes (jbew) Jesie
kes legue Jesie kes efuees DeLee&led eLeeLe&lee mes eg kejves ceW eJe=efe nesves kes efuees (DeeHe) Des-Des peue (meced)
(DeefjCeved) Des ekeej eeHle neW18
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke DeHeves yeue kes ye{eves Jeeues DeVe, peue Deewj Me-De Deeefo HeoeLeeX kees
Fkee kejkes Me$egDeeW kees ceej kej mebeece peerleW18
Ie=leb Ie=leHeeJeeve Fleme oerIe&lecee $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ yeeeeveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
Hegvemle$e eEke YeefJelegcen&leerlegHeefoMeles
efHej egkece& ceW keee nesvee eeefnes, en Deieues cev$e ceW kene nw
Ie=leb Ie=leHeeJeeve efHeyeleN Jemee JemeeHeeJeeve efHeyeleeNvleefj#eme nNefJejefmeN mJeene~

efoMe eNefoMeDeeNefoMees efJeNefoMeGNefMees efoNiYe mJeene19
Ie=leced~ Ie=leNHeeNJeeNveN Fefle Ie=leHeeJeeve~ efHeNyeNleN~ Jemeeced~ JeNmeeNHeeNJeeNveN Fefle JemeeHeeJeeve~ efHeNyeNleN~ DeNvleefj#eme~
nNefJe~ DeNefmeN~ mJeene~ efoMe~ eNefoMeN Fefle eNefoMe~ DeeNefoMeN FleeNefoMe~ efJeNefoMeN Fefle efJeNefoMe~ GNefMeNFlegled
efoMe~ efoNiYe Fefle efokedYe~ mJeene19
HeoeLe&-(Ie=leced) Gokeced Ie=leefcelegokeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~12) (Ie=leHeeJeeve) GokeHee Jeerje

(efHeyele) (Jemeeced) Jeerjjmeveerefleced (JemeeHeeJeeve) Jemeeb efveJeemeb Heeefvle les (efHeyele) (Devleefj#eme) DeekeeMeme (nefJe)
Deeoerele Fefle (Deefme) (mJeene) egevegketueeb MeesYeveeb Jeeeced (efoMe) HetJee&ee (eefoMe) DeYevlejefoMe (DeeefoMe)
DeeefYecegKeefoMe (efJeefoMe) efJeefoMe (GefMe) ee GefMevles lee (efoiYe) HetJe&eefleHeeefoleeYe meJee&Ye
270
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
(mJeene) leemLeeveevegketueeb MeesYeveeb Jeeeced Deeb cev$e (Mele0(3~ 8~ 3~ 32-36) JeeKeele19

DevJee-ns Ie=leHeeJeevees Jeerje! eteb Ie=leb efHeyele~ ns JemeeHeeJeevees! eteb Jemeeb efHeyele~ ns mesveeOe#e!
eeJetneefomesveejeke! lJeb eefleJeerjcevleefj#eme nefJejmeerelf e mJeene MeesYeveee Jeeee meJee&ved Jeerjeved ee efoMe, eefoMe,
DeeefoMees, efJeefoMe, GefMee meefvle leeYe meJee&Yees efoiYees meJee& mesvee efJeYepe Me$etved efJepeeOJeced19
YeeJeeLe&-mesveeOe#eeCeecegefeleceefmle mJemesveemLeeved Jeerjeved Mejerjyeueegkeleeved egefJeeemegefMeef#eleeved mebHeee egs
meJee&meg efo#eg eLeeeesieeved mJemesveeYeeieeved mebmLeeHe meJe&le Me$etveeJe=le efJeefpele e veeesve epeeb Heeueesegejf efle19
HeoeLe&-ns (Ie=leHeeJeeve) peue kes Heerves Jeeues JeerjHeg<ees! legce (Ie=leced) Dece=leelceke peue kees (efHeyele) efHeDees~
ns (JemeeHeeJeeve) veerefle kes Heeueves Jeeues Jeerjes! legce (Jemeeced) pees Jeerj jme keer JeeCeer DeLee&led Me$egDeeW kees mlecYeve kejves
Jeeueer nw, Gmekees (efHeyele) efHeDees~ ns mesveeOe#e eeJetneefo mesveejeke! eleske Jeerj kees let efpememes (Devleefj#eme)
DeekeeMe keer (nefJe) keeJe DeLee&led eg ceW yengleeW kes yeere Me$egDeeW kees Iesjvee (Deefme) nw, Gme (mJeene) MeesYeve
JeeCeer mes pees (efoMe) HetJe&, Heefece, Gej, oef#eCe (eefoMe) Deeiveseer, vew$e&efle, JeeeJeer Deewj SsMeeveer GHeefoMee
(DeeefoMe) Deeceves, meeceves, cegneves keer efoMee (efJeefoMe) Heers keer efoMee Deewj (GefMe) efpeme Deesj Me$eg ueef#ele nes Jes
efoMee nQ, Gve meye (efoiYe) efoMeeDeeW mes eLeeeesie JeerjeW kees yeeb kes Me$egDeeW kees peerlees19
YeeJeeLe&-mesveeOe#eeW kees Gefele nw efke DeHeveer-DeHeveer mesvee kes JeerjeW kees Delevle Heg kej eg kes mecee
eeJetn, MesveJetn leLee MekeJetn Deeefo jeveeefo eg keceeX mes meye efoMeeDeesb ceW DeHeveer mesveeDeeW kes YeeieeW kees
mLeeHeve kej, meye ekeej mes Me$egDeeW kees Iesj-Ieej peerlekej veee mes epeeHeeueve kejW19
Ssv eeCe Fleme oerIe&lecee $eef<e~ lJee osJelee~ yeeeeveggHed vo~ OewJele mJej
Hegvemle$eeveesveb keLeb JeexjefVelegHeefoMeles
efHej mebeece ceW Jeerj Heg<e DeeHeme ceW kewmes JeleX, en GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
SsNv eeNCeesDesDes efveoerOeowNvGoeNveesDesDes efveOeerle~

osJe lJeNYe&tefj lesN memecesleg meue#ceeN eef<egHeNb YeJeeefle~
osNJeN$ee evleNceJemesN meKeeNeesveg lJee ceeNlee efHeNlejes ceovleg20
SNsv~ eeNCe~ DesDe Fles Des~ efve~ oerNOeNled~ SsvN ~ GNoeNve FlegledDeeNve~ DesDe FlesDes~
efveOeerleN FefleN efveOeerle~ osJe~ lJeNN~ Yetefj~ lesN~ memeNefceefleN mecedmeced~ SNleg~ meueN#cesefleN meue#ce~ eled~ efJe<egHeNefceefleN
efJeN<egHeced~ YeJeeefle~ osNJeN$esefle osJeN$ee~ evleced~ DeJemes~ meKeee~ Deveg~ lJeeN~ ceeNleeN~ efHeNlej~ ceNovN leg20
HeoeLe&-(Ssv) Fves peerJees osJeleeme me Ssv (eeCe) MejerjmLees JeeegefJeMes<e (Des Des) eLee eleb
ekeeMeles (efve) efvelejeced (oerOeled) egs Me$etved JeefelJee mJeeb ekeeMesle (Ssv) efJeegsJeleeke (Goeve) e TOJe&ceefveefle
(Des Des) eLee eleced (efveOeerle) efveefnle FJe (osJe) efoJeefJeeemecHeVe mesveeOe#e! (lJe) Me$egyeuese!
(Yetefj) yeng (les) leJe (meced meced) SkeerYeeJes~ De$e emecegHeeso HeeoHetjCes~ (Dee08~1~6) Fefle meefceleme eflJeced~
(Sleg) eeHveesleg (meue#ce) meceeveb ue#ce eme leled~ De$e Deves<eeceefHe Meles~ (Dee06~3~137) Fefle oerIe&~
<eesOeee
271
the
ary
as
am
aj.
org
(efJe<egHeced) JeeHekeb efJeefJeOeHeb Jee (YeJeeefle) YeJeleg~ (osJe$ee) osJeb osJeefceefle osJe$ee (evleced) ievleced (DeJemes)
j#eCeee (meKeee) mego mevle (Deveg) (lJee) lJeeced (ceelee) peveveer (efHelej) j#ekee pevekee (ceovleg) n<e&vleg
DevJee-ns lJeoxJe mesveeHeles! YeieJeved Des Des Ssv eeCe FJeeJemes mebeeces efveoerOeled ee Des Des
Goeve FJe mebeeces efveOeerlees YeJeefle~ eled les leJe efJe<egHeb meue#ce YeJeeefle lelmebeeces Yetefj eLee meeled leLee mebmecesleg~
meKeeees ceelee efHeleje osJe$ee Oece egb JeJenejb Jee evleb lJee lJeecevegceovleg20
YeeJeeLe&-mesveeHeefle meJe&ecf e$eesss eeCe Goeve FJe mebeeces efJeejved mesveemLeJeerjeved epeemLeHeg<eebe
n<e&efelJee Me$etved efJepeeerle20
HeoeLe&-ns (lJe) Me$egyeueefJeoejke (osJe) efoJeefJeeemecHeVe mesveeHeefle! DeeHe (DeJemes) j#ee Deeefo kes efuees
(Des Des) pewmes De-De cesb (Ssv) Fv DeLee&led peerJe efpeme kee osJelee nw, Jen meye Mejerj ceW njves Jeeuee
eeCeJeeeg meye JeeegDeeW kees eflejmkeej kejlee ngDee DeeHe ner ekeeefMele neslee nw, Jewmes DeeHe mebeece ceW meye Me$egDeeW kee
eflejmkeej kejles ngS (efveoerOeled) ekeeefMele ntepf ees DeLeJee (Des Des) pewmes De-De ceW (Goeve) DeVe Deeefo
HeoeLeeX kees TOJe& Henbgeeves Jeeuee GoeveJeeeg eJe=e nw, Jewmes DeHeves efJeYeJe mes meye JeerjeW kees GVeefle osles ngS mebeece ceW
(efveOeerle) efvejvlej mLeeefHele efkees ngS kes meceeve ekeeefMele ntepf ees (eled) pees (les) DeeHe kee (efJe<egHeced) efJeefJeOe He
(meue#ce) HejmHej eg kee ue#eCe (YeJeeefle) nes, Jen (mebeeces) mebeece ceW (Yetefj) efJemleej mes (mebmeced) (Sleg) eJe=e
nes~ ns mesveeOe#e! lesjer j#ee kes efuees meye MetjJeerj Heg<e (meKeee) efce$e nes kes JeleX, (ceelee) ceelee (efHelej) efHelee,
eeee, leeT, Ye=le Deewj MegYeefevleke (osJe$ee) osJeeW DeLee&led efJeeveeW, Oece&egkele eg Deewj JeJenej kees (evleced) eeHle
nesles ngS (lJee) lesje (Devegceovleg) Devegceesove kejW20
YeeJeeLe&-meye eeefCeeeW kee efce$eYeeJe Jee&ves Jeeuee mesveeHeefle pewmes eleske De cesb eeCe Deewj Goeve eJee&ceeve
nQ, Jewmes mebeece ceW efJeejlee ngDee mesvee Deewj jepeHeg<eeW kees nef<e&le kejkes Me$egDeeW kees peerles20
mecegb iesleeosoeaIe&lecee $eef<e~ mesveeHeefleoxJelee~ eepeg<e Gef<CepeMvoebefme~ $e<eYe mJej
DeLe je^kecee&vegelegcene&e efMe<eee ieg eEke efkecegHeefoMesefoleen
Deye jepekece& kejves eesie efMe<e kees ieg keee-keee GHeosMe kejs, en Deieues cev$e ceW kene nw
meNcegb ieN mJeeneNvleefj#eb ieN mJeene osNJe meefJeNleej ieN mJeene efceN$eeJeCeew ieN
mJeenenesjeN$es ieN mJeeneN voe:efme ieN mJeeneN eeJeeHe=efLeNJeer ieN mJeeneN eN%eb ieN mJeeneN meesce
ieN mJeene efoNJeb veYees ieN mJeeneNefiveb JeweeveNjb ieN mJeeneN cevees cesN neefo& eN efoJe les Oetcees
ieleg mJehpeexefle He=efLeNJeeR YemceNveeHe=CeN mJeene21
meNcegced~ ieNN~ mJeene~ DeNvleefj#eced~ ieNN~ mJeene~ osNJeced~ meNefJeNleejce~ ieNN~ mJeene~ efceN$eeJeCeew~ ieNN~
mJeene~ DeNnesNjeN$esFlenesjeN$es~ ieNN~ mJeene~ voeefme~ ieNN~ mJeene~ eeJeeHe=efLeNJeerFefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ ieNN~ mJeene~
272
epegJexoYee<es
aj.
org
eN%eced~ ieNN~ mJeene~ meesceced~ ieNN~ mJeene~ efoNJeced~ veYe~ ieNN~ mJeene~ DeNefiveced~ JewNeeNveNjced~ ieNN~ mJeene~ ceve~
cesN~ neefo&~ eNN~ efoJeced~ lesN~ Oetce~ ieNNleg~ mJe~ peesefle~ He=efLeNJeerced~ Yemcevee~ Dee~ He=CeN~ mJeene21
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mecegced) mecegodJeefvle peueeefve eefmceved lecegoefOeced (ie) (mJeene) ye=nVeewkeejeveeefoefJeeeefmesve

eevesve (Devleefj#eced) DeekeeMeced (ie) (mJeene) KeieesueekeeefMekeee efJeeee mecHeeefolesve efJeceevesve (osJeced) eesleceeveb
(meefJeleejced) meJe&me emeefJeleejb Hejcesejced (ie) peeveerefn (mJeene) JesoJeeee melmemebmke=leee Jee (efce$eeJeCeew)
eeCeesoeveew (ie) eeCeeeeceeYeemesve efJeef (mJeene) eesieegkelee Jeeee (Denesje$es) Dene jeef$eeenesje$es~
nscevleefMeefMejeJenesje$es e voeefme~ (Dee02~4~28) Devesve veHegbmekelJeced~ (ie) keeueefJeeee peeveerefn eeefn Jee
(mJeene) peesefleyeexOeegkelee Jeeee (voebefme) $eiepegmeeceeLeJee&Ceelegjes Jesoeved (ie) HeveHeeveHegjmmejsCe
eJeCeceveveefveefoOeemevemee#eelkeejsCe efJepeeveerefn (mJeene) JesoeeefoefJe%eevemeefnleee Jeeee (eeJeeHe=efLeJeer) eewe He=efLeJeer
e leew Yetefcemeteez leleeJeYeerosMeosMeevlejeefJeefle eeJeled (ie) peeveerenf (mJeene) Yetecf eeeveekeeMeeevejeveYetieesueYetieYe&KeieesueefJeeee (e%eced) Deefivenes$eefMeuHejepeJeJenejeefokeced (ie) (meesceced) Dees<eefOemecetnced (ie) peeveerefn
(mJeene) JewekeMeeyeesOeen&ee Jeeee (efoJeced) JeJene&Jeb Megced (veYe) peueced (ie) eeHvegenf (mJeene)
leodiegCeefJe%eeHeefe$ee Jeeee (Deefiveced) efJeegleced (Jeweevejced) meJe&$e ekeeMeceeveced (ie) peeveerenf (mJeene)
leodyeesOeegkelee JeeCee (ceve) efeeced (ces) cece (neefo&) oemeeefleMeesve efeeced (e) efveOesefn (efoJeced) mete&ced
(les) leJe (Oetce) ev$epJeueveJee<He (mJe) megKeced, Devleefj#eced, DeJekeeMeced (peesefle) pJeeueeced (He=efLeJeerced) Yemcevee
(Dee) mecevleeled (He=Ce) eespee (mJeene) e%eevegeveev$ejeveefJeeee Deeb cev$e (Mele0(3~ 8~ 4~ 11-18 leLee
8~ 5~ 1-5) JeeKeele21
DevJee-ns jepekecee&vegeveen& efJebmlJeb mJeene mecegb ie~ mJeenevleefj#eb ie~ mJeene osJeb meefJeleejb
ie~ mJeene efce$eeJeCeew ie~ mJeenenesje$es ie~ mJeene e%eb ie~ mJeene meesceb ie~ mJeene efoJeb veYees
ie~ mJeeneefiveb Jeweevejb e ie~ ces cece ceveesneefo& e~ les leJe Oetcees efoJeb peesefle mJeie&leg~ lJeb mJeene
Yemcevee He=efLeJeerceeHe=Ce21
YeeJeeLe&-Oecee&efojepeJeeHeejkejCeJe=efeceYeerHmegeYf epe&vewYe&tefceeeveevleefj#eeeveekeeMeeevewefJe&efJeOeev$ekeeuejevewe
meJee& meeceeer mebHeee Jemebee keee&21
HeoeLe&-ns Oecee&efo jepekece& kejves eesie efMe<e! let (mJeene) ye[s-ye[s Deelejer veeJe DeLee&led OetDeeBke<e
Deeefo yeveeves keer efJeee mes veewkeeefo eeve Hej yew (mecegced) meceg kees (ie) pee~ (mJeene) KeieesueekeeMe kejves
Jeeueer efJeee mes efme efkees ngS efJeceeveeefo eeveeW mes (Devleefj#eced) DeekeeMe kees (ie) pee~ (mJeene) JesoJeeCeer mes
(osJeced) ekeeMeceeve (meefJeleejced) meye kees GlHeVe kejves Jeeues Hejcesej kees (ie) peeve~ (mJeene) Jeso Deewj meppeveeW
kes me mes Meg mebmkeej kees eeHle ngF& JeeCeer mes (efce$eeJeCeew) eeCe Deewj Goeve kees (ie) peeve~ (mJeene)
peesefle<eefJeee mes (Denesje$es) efove Deewj jeef$e Jee Gve kes iegCeeW kees (ie) peeve~ (mJeene) Jesoe efJe%eevemeefnle JeeCeer
mes (voebefme) $eiepeg meece Deewj DeLeJe& Fve eejeW Jesoes kees (ie) Des ekeej mes peeve~ (mJeene) Yetefceeeve,
DeekeeMe ceeie& efJeceeve Deewj Yetieesue Jee YetieYe& Deeefo eeve yeveeves keer efJeee mes (eeJeeHe=efLeJeer) Yetefce Deewj mete&ekeeMemLe
DeYeer osMe-osMeevlejeW kees (ie) peeve Deewj eeHle nes~ (mJeene) mebmke=le JeeCeer mes (e%eced) Deefivenes$e, keejeriejer Deewj
<eesOeee
273
am
aj.
org
jepeveerefle Deeefo e%e kees (ie) eeHle nes~ (mJeene) Jeweke efJeee mes (meesceced) Dees<eefOemecetn DeLee&led meesceueleeefo kees
(ie) peeve~ (mJeene) peue kes iegCe Deewj DeJeiegCeeW kees yeesOe kejeves Jeeueer efJeee mes (efoJeced) JeJenej ceW ueeves
eesie HeefJe$e (veYe) peue kees (ie) peeve Deewj (mJeene) efyepegueer Deeiveseeeefo leejyejkeer leLee eefme meye
keueeev$eeW kees ekeeefMele kejves Jeeueer efJeee mes (Deefiveced) efJeegled He Deefive kees (ie) Deer ekeej peeve Deewj (ces)
cesjs (ceve) ceve kees (neefo&) eerefleegkele (e) meleOece& ceW efmLele kej DeLee&led cesjs GHeosMe kes Devegketue Jelee&Je Jee&
Deewj (les) lesjs (Oetce) keueeDeeW Deewj e%e kes Deefive kee OetbDeeb (efoJeced) mete&ekeeMe kees leLee (peesefle) Gme keer ueHe
(mJe) Devleefj#e kees (ieleg) eeHle nes Deewj let ev$ekeuee Deefive ceW (mJeene) kee Deeefo HeoeLeeX kees Yemce kej Gme
(Yemcevee) Yemce mes (He=efLeJeerced) He=eLf eJeer kees (DeeHe=Ce) {ebHe os21
YeeJeeLe&-Oece&, DeLe&, keece, cees#e, jepe Deewj JeeHeej eenves Jeeues Heg<e Yetecf eeeve, Devleefj#eeeve Deewj
DeekeeMeceeie& ceW peeves-Deeves kes efJeceeve Deeefo jLe Jee veevee ekeej kes keueeev$eeW kees yeveekej leLee meye meeceeer kees
pees[ kej Oeve Deewj jepe kee GHeepe&ve kejW21
ceeHe Fleme oerIe&lecee $eef<e~ JeCees osJelee~ yeeeer mJeje[gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej~ megefceef$eee
ve Fleme efJeje[d ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe JeeefCepeeLe jepeeyevOeceen
Deye JeeHeej kejves kes efuees jepeeyevOe Deieues cev$e ceW kene nw
as
ceeHees ceew<eOeerefn&meerNOee&cvees Oeecvees jepeNBmlelees JeCe vees cege~ eoeNngjIveeFefleN JeNCesefleN

MeHeecensN lelees JeCe vees cege~ megefceNef$eNee veNDeeHeNDees<eOee mevleg ogefce&ef$eNeemlemcew mevleg eeshmceeved
sefN eb e JeNeb efN<ce22
the
ary
cee~ DeNHe~ cee~ Dees<eOeer~ efnNmeerN~ OeecveesOeecveN Fefle OeecveOeecve~ jeNpeNved~ lele~ JeNNCe~ veN~ cegeN~ eled~
DeeNng~ DeNIvee~ Fefle~ JeCe~ Fefle~ MeHeecens~ lele~ JeNNCeN~ veN~ cegeN~ megefceNef$eNee Fefle megefceNef$eNee~ veN~ DeeHe~
Dees<eOee~ meNvleg~ ogefce&Nef$eNee Fefle ogefceef$eNee~ lemcew~ meNvleg~ e~ Demceeved~ sef~ eced~ eN~ JeNeced~ efN<ce22
HeoeLe&-(cee) efve<essOes (DeHe) peueeefve (cee) efve<esOes (Dees<eOeer) eJeeoerved (eEnmeer) (Oeecvees Oeecve) mLeeveeled
mLeeveeled (jepeved) meYeeHeles! (lele) lemceeled (JeCe) eMemle (ve) Demceeved (cege) (eled) (Deeng) (DeIvee)
nvlegceeesiee ieeJemlee~ DeIvee Fefle ieesveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~11) (Fefle) Devesve ekeejsCe (JeCe) veeekeeefjved!
(Fefle) ekeejevlejs (MeHeecens) (megefceef$eee) megefce$eeCeerJe (ve) DemceYeced (DeeHe) (Dees<eOee) (mevleg)
(ogefce&ef$eee) ogecf e&$eeCeerJe (lemcew) ef<eles (mevleg) (e) Deefce$e (Demceeved) (sef) (eced) (e) (Jeeced) (ef<ce)
DevJee-ns jepeved! Dees<eOeere cee eEnmeer~ ve kesJeueefceocesJe kegee&, efkevleg lelees Oeecvees Oeecveesmceeved cee
cege~ ns JeCe! DeIvee Fefle eJevle Deeng Jeeb eslLeb MeHeecens lelemlJeb cee cege JeeceefHe ve cegeece~ ns JeCe! ve
DemceYeceeHe Dees<eOee megefceef$eeemmegefce$eJeled mevleg, eesmceeved sef eb Jeeb ef<cemlemcew ogefce&ef$eee Me$egJeled
274
epegJexoYee<es
am
aj.
org
mevleg22
YeeJeeLe&-jepeHeg<ee epeeYeesveerlee Oeveb ve ie=ereg~ jepej#eCeee eefle%eeb kege&gjveeeb Jeeb ve keefj<eece
Fefle ogeved meleleb oC[esegejf efle22
HeoeLe&-ns (jepeved) meYeeHeefle! DeeHe eleske mLeeveeW ceW (DeHe) peue Deewj (Dees<eOeer) DeVe-Heeve HeoeLe& leLee
efkejeves Deeefo JeefCepe HeoeLeeX kees (cee) cele (eEnmeer) ve kejes DeLee&led eleske peien nce ueesieeW kees meye F HeoeLe&
efceueles jnW, ve kesJeue ener kejes, efkevleg (lele) Gme (Oeecve Oeecve) mLeeve-mLeeve mes (ve) nce ueesieeW kees (cee) cele
(cege) leeiees~ ns (JeCe) veee kejves Jeeues meYeeHeefle! efkees ngS veee ceW (DeIvee) ve ceejves eesie ieew Deeefo
HeMegDeeW keer MeHeLe nw (Fefle) Fme ekeej pees DeeHe kenles nQ Deewj nce ueesie Yeer (MeHeecens) MeHeLe kejles nQ Deewj DeeHe Yeer
Gme eefle%ee kees cele esef[es Deewj nce ueesie Yeer ve es[iW es~ ns JeCe! DeeHekes jepe ceW (ve) nce ueesieeW kees (DeeHe)
peue Deewj Dees<eefOeeeb (megefceef$eee) esefce$e kes legue (mevleg) neW leLee (e) pees (Demceeved) nce ueesieeW mes (sef) Jewj
jKelee nw (e) Deewj (Jeeced) nce ueesie (eced) efpememes (ef<ce) Jewj kejles nQ, (lemcew) Gme kes efuees Jes Dees<eefOeeeb
(ogefce&ef$eee) ogKe osves osves Jeeues Me$eg kes legue (mevleg) neW22
YeeJeeLe&-jepee Deewj jepeeDeeW kes keeceoej ueesie Deveerelf e mes epeepeveebs kee Oeve ve uesJeW, efkevleg jepe-Heeueve kes
efuees jepeHeg<e eefle%ee kejW efke nce ueesie Deveee ve kejWies DeLee&led nce meJe&oe legcnejer j#ee Deewj [eket, eesj, uecHeueJee[, keHeer, kegceeieea, Deveeeer Deewj kegkeefce&eeW kees efvejvlej oC[ osJeWies22
nefJe<celeerefjleme oerIe&lecee $eef<e~ Deye%emetee& osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
as
Hegvejveesveb efceefuelJee jepeepes kesve eEke eEke kegee&leeefceleen
efHej HejmHej efceue kej jepee Deewj epee efkememes keee-keee kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
the
ary
nNefJe<celeerefjceeDeeHees nNefJe<ceeNB2DeeefJeJeemeefle~
nNefJe<ceeved osNJeesDeOJeNjes nNefJe<ceBe2Demleg mete&23
nNefJe<celeer~ FNcee~ DeeHe~ nNefJe<ceeved~ Dee~ efJeNJeeNmeNefleN~ nNefJe<ceeved~ osNJe~ DeNOJeNj~ nNefJe<ceeved~ DeNmleg~
mete&23
HeoeLe&-(nefJe<celeer) eMemleeefve nJeeRe<f e efJeevles eemeg lee (Fcee) ele#ee (DeeHe) peueeefve (nefJe<ceeved)
eMemleeefve nJeeRe<f e efJeevles eme Jeeees me, oerIee&oef meceeveHeeos~ (Dee08~3~9) Fefle ~ Deeleesef efveleced~
(Dee08~3~3) Fefle meevegveeefmekelJeced~ (Dee) mecevleeled (efJeJeemeefle) mesJeles~ efJeJeemeleerefle HeefjejCekece&meg Heefleced~
(efveIeb03~5) (nefJe<ceeved) (osJe) megKeefelee~ (DeOJej) e%e (nefJe<ceeved) (Demleg) (mete&) Deeb cev$e
DevJee-ns efJeebme! eLescee DeeHees nefJe<celeern&efJe<cele megjeb Jeeegn&efJe<ceevesJeeefJeJeemeefle meJee&ved Heefjejefle,
osJeesOJejes nefJe<ceeved meeled, meteex nefJe<ceeved Demleg YeJesled, leLee YeJevlees e%esvewleeved Megeved kegJe&vleg23
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ esve Jeeegpeuemebeesiesveeveskeeefve megKeeefve meeOevles, eweJf e&efJeOeosMe-
<eesOeee
275
am
aj.
org
osMeevlejiecevesve JemlegeeHeCeb YeJeefle~ lewjsleled kece& efeeeefJee#eCe SJe keeg Mekeveesefle, ees efJeefJeOeefeeeekeeMekeesefmle,
me e%ees Je=eeefomegKekejes YeJeefle23
HeoeLe&-ns efJeeved ueesiees! legce Gve keeceeW kees efkeee kejes efke efpevemes (Fcee) es (DeeHe) peue (nefJe<celeer)
Des-Des oeve Deewj Deeoeve efeee Megef Deewj megKe osves Jeeues neW DeLee&led efpeve mes veevee ekeej kee GHekeej efoee
efueee peee (nefJe<ceeved) HeJeve GHekeej DevegHekeej kees (Dee) Des ekeej (efJeJeemeefle) eeHle neslee nw (osJe) megKe kee
osves Jeeuee (DeOJej) e%e Yeer (nefJe<ceeved) Hejceevevoeo (mete&) leLee mete&ueeske Yeer (nefJe<ceeved) megievOeeefoegkele neskes
(Demleg) nes23
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efpeme Jeeeg peue kes mebeesie mes Deveske megKe efmeef efkees
peeles nQ, efpevemes osMe-osMeevlejeW ceW peeves mes Gece JemlegDeeW kee Hengbeevee neslee nw, Gve Deefive peue Deeefo HeoeLeeX mes
Gkele keece kees efeeeDeeW ceW elegj Hegg<e ner kej mekelee nw Deewj pees veevee ekeej keer keejeriejer Deeefo Deveske efeeeDeeW
kee ekeeMe kejves Jeeuee nw, Jener e%e Je<ee& Deeefo Gece-Gece megKe kee kejves Jeeuee neslee nw23
DeivesJe& Fleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ Deeeea ef$egHed vo~ OewJele mJej~ Decetexleme ef$eHeeod ieee$eer
vo~ <e[dpe mJej
DeLe iegHelvees yeeee&cevegJeefle&veer kevee eEke efkecegHeefoMesegefjleen

Deye iegHelveer yeeee& kes Devegketue pees keveepeve nQ, Gve kees keee-keee GHeosMe kejW, en Deieues
cev$e ceW kene nw
as
DeNivesJeexHeVeie=nmeN meoefme meeoeeceerveNiveesYee&ieNOeseer mLe efceN$eeJeCeeesYee&ieNOeseer mLeN efJees<eeb

osNJeevee YeeieNOeseer mLe~ DeNcetee&GHeN metexN eeefYeNJee&N mete& meNn~ lee vees efnvJevlJeOJeNjced24
the
ary
DeNives~ Je~ DeHeVeie=nNmesleHeVeie=nme~ meoefme~ meeNoNeeNefceN~ FNveNivees~ YeeNieNOeseerNefjefle YeeieNOeseer~ mLeN~

efceN$eeJeCeees~ YeeNieNOeseerNefjefle YeeieNOeseer~ efJees<eeced~ osNJeeveeced~ YeeNieNOeseerNefjefle YeeieNOeseer~ mLeN~ DeNcet~ ee~ GHe~
metex~ eeefYe~ JeeN~ mete&~ meNn~ lee~ ve~ efnNvJeNvleg~ DeNOJeNjced24
HeoeLe&-(Deives) efJeeeefoiegCeekeeefMeleme meYepeveme (Je) eg<ceeved eg<ceekeb Jee (DeHeVeie=nme)

DeeeHleie=nme kegceejyeeeeefjCe (meoefme) meeroefvle yege
f efJe<eee eefmceefVeefle meo DeOeeveeOeeHeveefveefceee meYee~ le$e
(meeoeeefce) mLeeHeeeefce (Fveivees) mete&efJeegleesie&gCeeveeced (YeeieOeseer) efJeYeeieefJe%eeveegkelee~ veeceHeYeeiesYe
mJeeLex Oese elee~ (Dee (Dee05~4~36 Yee0 Jee0) kesJeueceeceke0~ (Dee04~1~30) Fleeefovee *erHed~
(mLe) YeJeLe (efce$eeJeCeees) eeCeesoeveees (efJees<eeced) meJex<eeced (osJeeveeced) efJeog<eeb He=efLeJeeoerveeb Jee (YeeieOeseer)
(mLe) (Decet) ele#ee (ee) (GHe) (metex) meefJele=ueeskes (eeefYe) (Jee) He#eevlejs (mete&) mete&ueeske (men) (lee)
(ve) Demceekeced (efnvJevleg) eerCevleg (DeOJejced) ie=neeceefeeeefmeefkejb e%eced24
DevJee-ns yeeeeefjCe! eteb ee Decet mJeebJejefJeJeenb ke=leJele meefvle, eteb FveiveesYee&ieOeseer mLe,
efce$eeJeCeeesYee&ieOeseer mLe, efJees<eeb osJeeveeb YeeieOeseer mLe, lee Jees eg<ceeved DeHeVeie=nmeeives meomenb meeoeeefce, ee
GHemetex mete&iegCes<eg efleefvle Jee eeefYe men meteex Jee&les, lee veesmceekeceOJejb efJeJeenb ke=lJee efnvJevleg24
276
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-yeeee&Oece&cevegJeefe&veerveeb keveeveeceefJeJeeefnlew mJelegueiegCekece&mJeYeeJew Heg<ew menwJe

efJeJeenkejCeeesieleemleerefle nsleesie&gHelvees yeeeeefjCe keveemleeMecessJeesHeefoMevleg KeuJeeHelkeeues ke=leefJeJeeneesevf e&eesiees
YeefJelegcen&efle veeveLesefle24
HeoeLe&-ns yeeeeefjCeer keveeDees! (Decet) Jes (ee) pees mJeebJej efJeJeen mes HeefleeeW kees mJeerkeej efkees ngS
nQ, Gve kes meceeve pees (Fveivees) mete& Deewj efyepegueer kes iegCeeW kees (YeeieOeseer) Deueie-Deueie peeveves Jeeueer (mLe) nQ,
(efce$eeJeCeees) eeCe Deewj Goeve kes iegCeeW kees (YeeieOeseer) Deueie-Deueie peeveves Jeeueer (mLe) nQ, (efJees<eeced)
efJeeved Deewj He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX kes (YeeieOeseer) mesJeves Jeeueer (mLe) nQ, Gve (Je) legce meYeeW kees (DeHeVeie=nme)
efpemekees ie=nke=le veneR eeHle ngDee nw, Gme yeeee& Oecee&vegeve kejves Jeeues Deewj (Deives) meye efJeeeefo iegCeeW mes
ekeeefMele Gece yeeeejer keer (meoefme) meYee cebs ceQ (meeoeeefce) mLeeefHele kejleer ntb Deewj pees (ee) (GHe) (metex)
mete&ueeske iegCeeW ceW (GHe) GHeefmLele nesleer nQ (Jee) DeLeJee (eeefYe) efpevekes (men) meeLe (mete&) mete&ueeske Jee&ceeve
DeLee&led pees mete& kes iegCeeW ceW Deefle elegj nQ (lee) Jes meye (ve) nceejs (DeOJejced) Iej kes keece-keepe kees efJeJeen
kejkes (efnvJevleg) ye{eJeW24
YeeJeeLe&-yeeee& Oece& kees Heeueve kejves Jeeueer keveeDeeW kees DeefJeJeeefnle yeeeejer Deewj DeHeves legue iegCe,
kece&, mJeYeeJeegkele Heg<eeW kes meeLe efJeJeen kejves keer eesielee nw, Fme nsleg mes iegpeveeW keer efeeb yeeeeefjCeer keveeDeeW
kees Jewmee ner GHeosMe kejW efke efpememes Jes DeHeves emevvelee kes legue Heg<eeW kes meeLe efJeJeen kejkes meoe megKeer jnW Deewj
efpemekee Heefle Jee efpemekeer er cej peee Deewj mevleeve keer Fe nes, Jes oesveeW efveeesie kejW, Deve JeefYeeejefo kece&
keYeer ve kejW24
os lJesleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ meescees osJelee~ Dee<eea efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvemlee eEke efkecegHeefoMesegefjleen
efHej mes keee-keee GHeosMe kejW, en Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
Nos lJeeN cevemes lJeeN efoNJes lJeeN metee&e lJee~

TNOJe&efceNceceOJeNjb efoNefJe osNJes<eg nes$ee e25
Nos~ lJeeN~ cevemes~ lJeeN~ efoNJes~ lJeeN~ metee&e~ lJeeN~ TNOJe&ced~ FNceced~ DeNOJeNjced~ efoNefJe~ osNJes<eg~ nes$ee~
eNN25
HeoeLe&-(os) lmegKeee (lJee) lJeeced (cevemes) meomevceveveee (lJee) lJeeced (efoJes) meJe&megKeeesleveeled (lJee)
lJeeced (metee&e) mete&iegCeee (lJee) lJeeced (TOJe&ced) Glke=ced (Fceced) ele#eced (DeOJejced) DeefJeveejb e%eced (efoefJe)
MegYeiegCeekeeMes (osJes<eg) efJelmeg (nes$ee) nJevekecee&vege$e (e) GHeie=erenf Deeb cev$e (Mele0(3.9.3.4-5)
JeeKeele25
DevJee-ns yeeeeefjefCe keves! lJeb eLee Jeeb meJee& osJes<eg mJeHeefle<eg meceerHeJeefe&vees nes$ee nJevekecee&vege$e
mcemleLee YeJe, eLee Jeeb os lJee cevemes lJee efoJes lJee metee&e lJeevegMeemcemleLee efoJeerceceOJejcetOJe e25
YeeJeeLe&-eLee HeefleJelee mJeHeefle<eg leefleeceeejvlewefivenes$eeefokece&meg efvejlee megmleLee efJeJeenevevlejb
<eesOeee
277
am
aj.
org
yeeeeefjCeerefYeye&eeeefjefYejefHe HejmHejcevegJeefe&leJeefceefle25
HeoeLe&-ns yeeeeefjCeer kevee! let pewmes nce meye (osJes<eg) DeHeves megKe osves Jeeues HeefleeeW kes efveke jnves Deewj
(nes$ee) Deefivenes$e Deeefo kece& kee Devegeve kejves Jeeueer nQ, Jewmeer nes Deewj pewmes nce (os) meewne& megKe kes efuees
(lJee) legPes Jee (cevemes) Yeuee-yegje efJeeejves kes efuees (lJee) legPes Jee (efoJes) meye megKeeW kes ekeeMe kejves kes efuees
(lJee) legPes Jee (metee&e) mete& kes meMe iegCeeW kes efuees (lJee) legPes efMe#ee kejleer nQ, Jewmes let Yeer (efoefJe) mecemle
megKeeW kes ekeeMe kejves kes efveefcee (Fceced) Fme (DeOJejced) efvejvlej megKe osves Jeeues ie=neeceHeer e%e kees (TOJe&ced)
GVeefle (e) efoee kej25
YeeJeeLe&-pewmes DeHeves HeefleeeW keer mesJee kejleer ngF& Gvekes meceerHe jnves Jeeueer HeefleJelee iegHeeflveeeb
Deefivenes$eeefo keceeX ceW efmLej yegef jKeleer nQ, Jewmes efJeJeen kes Devevlej yeeeeefjCeer keveeDeeW Deewj yeeeeefjeeW kees
HejmHej Jele&vee eeefnes25
meesce jepeefVeleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej~ e=CeeseflJemee<eea ef$egHed vo~
OewJele mJej
DeLe iegpeve #eef$eeb efMe<eb epeepeveebe elegHeefoMeefle

Deye iegpeve #eef$ee, efMe<e Deewj epeepeve kees GHeosMe kejlee nw, en Deieues cev$e cebs kene nw
as
meesce jepeNved efJeeeNmlJeb eNpeeGNHeeJejesnN efJeMJeeNmlJeeb eNpeeGNHeeJejesnvleg~

e=CeeslJeNefive meNefceOeeN nJe ces e=CJevlJeeHees efOeN<eCeee osNJeer~
eeslee eeJeeCees efJeNog<eesN ve eN%e e=Ceesleg osNJe meefJeNlee nJe cesN mJeene26
the
ary
meesce~ jeNpeNved~ efJeee~ lJeced~ epeeN Fefle eNpee~ GNHeeJejesNnsleggHeNDeJejesn~ efJeee~ lJeeced~ eNpee Fefle eNpee~
GHeeJejesnNefvlJeleggHeNDeJejesnvleg~ e=Ceesleg~ DeNefive~ meNefceOesefle meNcedFOee~ nJeced~ cesN~ e=CJevleg~ DeeHe~ efOeN<eCee~ eN~ osNJeer~
eesle~ eeNJeeNCeN~ efJeNog<e~ ve~ eN%eced~ e=Ceesleg~ osNJe~ meNefJeNlee~ nJeced~ cesN~ mJeene26
HeoeLe&-(meesce) eMemlewee&egkele (jepeved) meJeexlke=iegCew ekeeMeceeve! (efJeee) meJee& (lJeced) (epee)

Heeueveeree (GHeeJejesn) GHeJele&mJe (efJeee) meJee& (lJeeced) efHelejceHeleeveerJe megKeee (epee) epeveveeree
(GHeeJejesnvleg) mecegHeeeevleg (e=Ceesleg) (Deefive) HeeJeke (meefceOee) meefceOesJe (nJeced) Dee&veced (ces) cece (e=CJevleg)
(DeeHe) MegYeiegCekece&JeeHlee (efOe<eCee) Oe=e Jeeees eemeeb lee~ efOe<eCeesefle Jee*dveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~11)
(e) He#eevlejs (osJeer) efJeog<e (eesle) e=Cegle~ De$e leme mLeeves leHleveHleveLeveee~ (Dee07~1~45) Devesve
leyeeosMe~ eeesleefmle*~ (Dee06~3~135) Fefle oerIe&~ yengueb voefme~ (Dee02~4~73) Fefle MvegueesHee~
(eeJeeCe) meomeefJesekee efJeebme~ eeJeeCe Fefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05~3) (efJeog<e) (ve) FJe (e%eced)
(e=Ceesleg) (osJe) efJeeeekeeefMele (meefJelee) Ssee&Jeeved (nJeced) (ces) cece (mJeene) mlegefleegkelee JeeieLee leLee
DevJee-ns meescejepeved! lJeb efHelesJe efJeee epee GHeeJeJejesn, lJeeb efJeee epee DeHeleeveerJeesHeeJejesnvleg~
278
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeJeeved meefceOeeefiveefjJe ces cece epeepeveme nJeb e=Ceesleg, ee DeeHees efOe<eCee osJeer osJe Helvee ceelejefceJe erveeeb
e=CJevleg~ ns eeJeeCe mleeJekee efJeebme meYeemeo! eteb cece nJeb eesle osJe meefJelee YeJeeved efJeog<ees e%eb ve FJe ces cece
nJeb mJeene e=Ceesleg26
YeeJeeLe&-jepee epeee HejmHejevegcelee meJee&ved jepeJeJenejved Heeueesegefjefle26
HeoeLe&-ns (meesce) es Ssee&egkele (jepeved) mecemle Glke= iegCeeW mes ekeeMeceeve meYeeOe#e! (lJeced) let
efHelee kes legue (efJeee) mecemle (epee) epeepeveeW kee (GHeeJejesn) meceerHeJeleea neskej j#ee kej Deewj (lJeeced) legPes
(efJeee) mecemle (epee) epeepeve Heg$e kes meceeve (GHeeJejesnvleg) Deeefele neW~ ns meYeeOe#e! DeeHe pewmes (meefceOee)
eoerHle kejves Jeeues HeoeLe& mes (Deefive) meJe& iegCe Jeeuee Deefive ekeeefMele neslee nw, Jewmes (ces) cesjer (nJeced) eieuYeJeeCeer
kees (e=Ceesleg) megve kes veee mes ekeeefMele ntefpees (e) Deewj (DeeHe) meye iegCeeW ceW JeeHle (efOe<eCee) efJeee yege
f egkele
(osJeer) Geceesece iegCeeW mes ekeeMeceeve lesjer Helveer Yeer ceeleeDeeW kes meceeve erpeveeW kes veee kees (e=CJevleg) megveW~ ns
(eeJeeCe) meled-Demeled kes kejves Jeeues efJeeved meYeemeoes! legce nce ueesieeW kes DeefYeeee kees nceejs kenves mes (eesle)
megvees leLee (osJe) efJeee mes ekeeefMele (meefJelee) Ssee&Jeeved meYeeHeefle (efJeog<e) efJeeveeW kes (e%eced) e%e kes (ve)
meceeve (ces) nceejss epee ueesieeW kes (nJeced) efveJesove kees (mJeene) mlegefleHe JeeCeer pewmes nes Jewmes (e=Ceesleg) megves26
YeeJeeLe&-jepee Deewj epeepeve HejmHej mecceefle mes mecemle jepeJeJenejeW keer Heeuevee kejW26
osJeerjeHe Fleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ DeeHees osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvejsles keLeb JelexjefVelegHeefoMeles
as
efHej jepee Deewj epee kewmes Jeee&Je kees JeleX, en Deieues cev$e ceW kene nw
osJeerjeHeesDeHeeb veHeeNees JeTNefce&n&efJeN<eFefvNeeJeeved ceNefovlece~

leb osNJesYees osJeN$ee oe MegeNHesYeesN es<ee YeeNie mLeN mJeene27
the
ary
osJeer~ DeeNHe~ DeNHeeNced~ veHeeNled~ e~ JeN~ TNeqcce&~ nNefJeN<eN~ FNefvNeeJeeved~ FNefvNeJeeNefveleerefveNJeeved~ ceNefovleceN
Fefle ceNefovedlece~ leced~ osNJesYe~ osNJeN$esefle osJeN$ee~ oNeN~ MegeNHesYe Fefle MegeNHesYe~ es<eeced~ YeeNie~ mLe~
mJeene27
HeoeLe&-(osJeer) efoJee (DeeHe) Deee epee (DeHeeb veHeeled) DeefJeveej (e) (Je) eg<ceekeced (Tefce&)
peuelej FJe (nefJe<e) nefJeYeex efnle (FefveeJeeved) eMemleeveerefveeefCe eefmceved me (ceefovlece) ceoeleerefle ceoer
meesefleMeefele~ veeod Ieme~ (Dee08~2~17) Fefle `ceefoved' MeyoeVeg[eiece~ (leced) (osJesYe) efJee (osJe$ee)
efoJeeved iegCeeved (oe) (MegeHesYe) Megeb Jeere j#eefvle lesYe (es<eeced) (Yeeie) (mLe) (mJeene) Deeb cev$e
DevJee-ns DeeHees osJeeroJx e epee! eteb jepeYekelee mLe YeJele, MegeHesYees osJesYees es<eeb Jees eg<ceekeceHeeb
veHeeotefce&efjJesevf eeJeeved ceefovlecees nefJe<ees Yeesieesefmle, leb mJeene meeee ie=erle~ leLee jepeeoe meYee pevee osJe$ee
efoJeeved Yeesieeved eg<ceYeb eooefle leLewlesYees eteceefHe oe27
<eesOeee
279
am
aj.
org
YeeJeeLe&-epeepeveeveeefceocegefeleceglke=iegCeb meYeeHeeEle celJee jepeHeeueveee kejb oJee veeeb

eeHvegegejf efle27
HeoeLe&-ns (DeeHe) es iegCeeW ceW Jee (osJeer) MegYekeceeX mes ekeeMeceeve epeeueesiees! legce jepemesJeer (mLe)
nes, (MegeHesYe) Mejerj Deewj Deelcee kes Hejeece kes j#eke (osJesYe) efoJeiegCeegkele efJeeveeW kes efuees (es<eeced) efpeve
(Je) legcneje yeueer He efJeeveeW kee (e) pees (DeHeeb veHeeled) peueeW kes veeMejefnle mJeeYeeefJeke (Tefce&) peuelejbie kes
meMe epeej#eke (FefveeJeeved) efpeme ceW eMebmeveere Fefveeb nesleer nQ Deewj (ceefovlece) Deevevo osves Jeeuee (nefJe<e)
Yeesie kes eesie HeoeLeeX mes efve<HeVe (Yeeie) Yeeie nQ, Jes legce meye (leced) Gmekees (mJeene) Deeoj kes meeLe enCe kejes,
pewmes jepeeefo meYepeve (osJe$ee) efoJe Yeesie osles nQ, Jewmes legce Yeer Fmekees Deevevo (oe) osDees27
YeeJeeLe&-epeepeveeW kees en Gefele nw efke DeeHeme ceW mecceefle kej efkemeer Glke= iegCeegkele meYeeHeefle kees jepee
ceeve kej jepe-Heeueve kes efuees kej oskej veee kees eeHle neW27
keeef<e&jmeerleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ epee osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLeeOeeHekees peve eeflepeveb eEke efkecegHeefoMesefolegeles

Deye DeOeeHeke peve eleske peve kees keee-keee GHeosMe kejs, en Deieues cev$e ceW kene nw
keeef<e&jefme mecegmeN lJee ef#eleeNGVeeeefce~ meceeHeesDeNefjiceleN mecees<eOeerefYeNjes<eOeer28
as
keeef<e&~ DeNefmeN~ meNcegme~ lJee~ Deef#elew~ Gled~ veNeeNefceN~ meced~ DeeHe~ DeNefefjleNledefYe~ DeNiceNleN~ meced~
Dees<eOeerefYe~ Dees<eOeer28
the
ary
HeoeLe&-(keeef<e&) ke<e&elf e nuesve Yetecf eefceefle, F_ed JeHeeefoYe~ (Dee0Yee0Jee03~3~108) Fleer_ed~ (Deefme)
(mecegme) Devleefj#eme~ meceg Flevleefj#eveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~ 3) (lJee) lJeeced (Deef#elew) (Gled) Glke=s
(veeeefce) (meced) (DeeHe) peueeefve (Deef) peuewjsJe (Deicele) eeHvegle, uees[Lex ueg*d~ (meced) (Dees<eOeerefYe)
meesceeefoefYe (Dees<eOeer) Deeb cev$e (Mele0(3~ 9~ 3~ 26-31) JeeKeele28
DevJee-ns JewMepeve! lJeb keeef<e&jefme lJeeb mecegmeeef#elew mecegVeeeefce, meJex eteb e%eMeesefOeleeefYejefjsJeeHe
Dees<eOeereYf ejes<eOeer meceicele28
YeeJeeLe&-#es$eeefoYetefce<eg veeveew<eOeees peeevle, Dees<eOeereYf ejefivenes$eeoees e%ee, e%ewjvleefj#eb peueHejceeCegeYf e
HetCe YeJeleerelf e nsleesefJe&ebmees efveye&gefpeveeved #es$eeefo<eg veeefvle, keglemles efJeeeceYeefmelegb meceLee& SJe ve YeJevleerelf e28
HeoeLe&-ns JewMepeve! let (keeef<e&) nue peesleves eesie (Deefme) nw (lJee) legPes (mecegme) Devleefj#e kes
(Deef#elew) HeefjHetCe& nesves kes efuees (meced Gled veeeefce) Des ekeej Glke<e& oslee ntb, legce meye ueesie (Deef)
e%eMeesefOele peueeW mes (DeeHe) peue Deewj (Dees<eOeerefYe) Dees<eefOeeeW mes (Dees<eOeer) Dees<eefOeeeW kees (meced Deicele) eeHle
nesDees28
YeeJeeLe&-#es$e Deeefo mLeeveeW ceW Deveske Dees<eefOeeeb GlHeVe nesleer nQ, Dees<eefOeeeW mes Deefivenes$e Deeefo e%e, e%eeW
mes Meg ngS pees peue kes HejceeCeg Tbes nesles nQ, Gve mes DeekeeMe Yeje jnlee nw~ Fme keejCe efJeeved ueesie efveye&ge
f peveeW
kees Kesleer yeejer ner kes keeceeW ceW jKeles nQ, keeesefke Jes efJeee kee DeYeeme kejves kees meceLe& ner veneR nesles nQ27
280
epegJexoYee<es
aj.
org
eceive Fleme ceOegvoe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjiee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe me efJeebmeb efkeceenslegHeefoMeles
Deye Jen DeOeeHeke kees keee kenlee nw, en Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
eceives He=lmeg cele&NceJeeN Jeepes<eg eb pegvee~ me evleeN MeeleerNefj<eN mJeene29
eced~ DeNivesN~ He=eflmJeefle He=ledmeg~ cele&ced~ DeJee~ Jeepes<eg~ eced~ pegvee~ me~ evlee~ Meeleer~ F<e~
mJeene29
as
am
HeoeLe&-(eced) (Deives) meJe&iegCeJej! (He=lmeg) mebeeces<eg~ He=eflmJeefle mebeeceveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~17)

(cele&ced) ceveg<eced (DeJee) j#es (Jeepes<eg) DeVeefveefcee#es$eeefo<eg (eced) (pegvee) iecees (me) (evlee) (Meeleer)
DeefJeveeje (F<e) F<evles eemlee epee (mJeene) Glmeeefnkeee Jeeee Deeb cev$e (Mele0(3~ 9~ 3~ 31-32)
JeeKeele29
DevJee-ns Deives lJeb! He=lmeg eb cele&ceJee eb e Jeepes<eg pegvee me Meeleerefj<ees evlee meeled29
YeeJeeLe&-iegefMe#eee meJe&me megKeb Je&le SJe29
HeoeLe&-ns (Deives) meye keYeer efJeJeske kes kejves keeues DeeHe! (He=lmeg) mebeeceeW ceW (eced) efpeme ceveg<e keer
(DeJee) j#ee kejles Deewj (Jeepes<eg) DeVe Deeefo HeoeLeeX keer efmeef kejves kes efveefcee (eced) efpemekees (pegvee) efveegkele
kejles nes (me) Jen (Meeleer) efvejvlej DeveeefoHe (F<e) DeHeveer epeeDeeW kee (evlee) efveJee&n kejves neje neslee nw
DeLee&led Gve kes efveeceeW kees Hengbeelee nw29
YeeJeeLe&-iegpeveeW keer efMe#ee mes meye kee megKe ye{lee ner nw29
osJeme lJesleme ceOegvoe $eef<e~ meefJelee osJelee~ mJeje[e<eea He*defkeleMvo~ Heece mJej
DeLe meYeeHeefle kejOeveeob epeeHeg<eb keLeb mJeerkegee&efolegHeefoMeles
the
ary
Deye meYeeHeefle kej-Oeve osves Jeeues epeepeveeW kees kewmes mJeerkeej kejs, en Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyeeN&ngYee Het<Cees nmleeYeeced~

DeeoosN jeJeeefme ieYeerNjefceNceceOJeNjb ke=Oeervee meg<etlececed~
GNeNcesve HeNefJeveespe&mJevleNb ceOegcevlebN HeemJevleb efveeeNYee mLe osJeNeglemleNHe&ele ceeN30
oNosN~ jeJee~ DeNefmeN~ ieNYeerNjced~ FNceced~ DeNOJeNjced~ ke=efOeN~ Fvee~ meg<etlececed~ megmetleceeNefceefle megmetlececed~ GNeNcesveslegl edleNcesve~
HeNefJevee~ Tppe&mJevleced~ ceOegcevleNefceefleN ceOegcevleced~ HeemJevleced~ efveeeNYee Fefle efveeeNYee mLeN~ osNJeNegleN Fefle osJeNegle~
leNHe&ele~ ceeN30
HeoeLe&-(osJeme) meJe&megKeeoeleg (lJee) lJeeb kejOeveoeleejced (meefJeleg) mekeuewee&me emeefJelegpe&ieoerejme

(emeJes) emetles peieefle (Deefevees) metee&evcemees (yeengYeeced) yeueJeeree&Yeeced (Het<Ce) meesceeees<eefOeieCeme
<eesOeee
281
the
ary
as
am
aj.
org
(nmleeYeeced) jesieveeMekeOeelegmeecekeejkeeYeeb iegCeeYeeced (Deeoos) ie=eefce (jeJee) oelee (Deefme) (ieYeerjced)

DeieeOeiegCeced (Fceced) ele#eced (DeOJejced) efve<keewefueced (ke=efOe) keg (Fvee) Hejcewee&Jeles ceeced (meg<etlececed) megg
metles leced (Gecesve) eMemlesvesJe (HeefJevee) Jeeee~ HeefJeefjefle Jee*dveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~11) (Tpe&mJevleced)
GeceHejeecemecyeefOeveced (ceOegcevleced) eMemleceOJeeefoHeoeLe&egkeleced (HeemJevleced) yengogiOeeefocevleced (efveeeYee) efvelejeb
enerlegb eesiee (mLe) YeJeLe (osJeegle) ee osJeeved e=CJeefvle lee (leHe&ele) eerCeerle (cee) ceeced Deeb cev$e Mele 3~
9~ 4~ 3-6) JeeKeele30
DevJee-ns epeepeve! Denb osJeme meefJeleg emeJesefeveesyee&ngYeeb Het<Cees nmleeYeeb lJeeceeoos, lJeefcevee
ceecegecesve HeefJevee Jeemesceb ieYeerjb meg<etlececetpe&mJevleb keejoeeceOJejb ke=efOe~ ns osJeegle epee eteb efveeeYee ceee efvelejeb
enerlegb eesiee mLe, cee ceecevesve leHHe&ele30
YeeJeeLe&-epeepeveeb eesieleeefmle jepeeveceeiele lemcew meJex<eeb mJekeereHeoeLee&veeb eLeeeesiecebMeYeeieer
YeJeleerefle30
HeoeLe&-meye megKe osves (meefJeleg) Deewj mecemle Ssee& kes GlHeVe kejves Jeeues peieoerej kes (emeJes) GlHeVe
efkees ngS mebmeej ceW (Deefevees) mete& Deewj evcee kes (yeengYeeced) yeue Deewj Hejeece iegCeeW mes (Het<Ce) Hegef kejves
Jeeues meesce Deeefo Dees<eefOeieCe kes (nmleeYeeced) jesieveeMe kejves Deewj OeelegDeeW keer mecelee jKeves Jeeues iegCeeW mes (lJee)
legPe kej-Oeve osves Jeeues kees (Deeoos) mJeerkeej kejlee ntb~ let (Fvee) Hejcewee& Jeeues cesjs efuees (Gecesve) Gece
DeLee&led meYelee keer (HeefJevee) JeeCeer mes (Fceced) Fme (ieYeerjced) Delevle mecePeves eesie (meg<etlececed) meye HeoeLeeX mes
GlHeVe ngS (Tpe&mJevleced) jepe kees yeefue kejves Jeeues (ceOegcevleced) mecemle ceOeg Deeefo es HeoeLe&egkele (HeemJevleced)
ogiOe Deeefo meefnle kej-Oeve kees (DeOJejced) efve<keHe (ke=efOe) kej os, (osJeegle) es jepe-iegCeeW kees megveves Jeeues
legce cesjs (efveeeYe) efvejvlej mJeerkeej kejves kes eesie (mLe) nes (cee) cegPes Fme kej kes osves mes (leHHe&ele) le=Hle
kejes30
YeeJeeLe&-epeepeveeW keer eesielee nw efke meYeeOe#e kees eeHle neskej Gme kes efuees DeHeves mecemle HeoeLeeX mes
eLeeeesie Yeeie oW, efpeme keejCe jepee, epeeHeeueve kes efuees mebmeej ceW GlHeVe ngDee nw, Fmeer mes jepe kejves Jeeuee en
jepee mebmeej kes HeoeLeeX kee DebMe uesves Jeeuee neslee nw30
cevees ce Fleme ceOegvoe $eef<e~ epeemeYejepeevees osJelee~ Gef<CepeMvoebefme~ $e<eYe mJej
DeLe jepee meYepeveeved meYee jepeevee efkeceggHeefoMesefoleen
Deye jepee DeHeves meYeemeoeW Deewj meYee jepee kees keee GHeosMe kejs, en Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee
nw
cevees ces leHe&eleN Jeee ces leHe&ele eeNCeb ces leHe&eleN e#egcex leHe&eleN ees$e ces leHe&eleeNlceeve ces
leHe&ele eNpeeb ces leHe&ele HeNMetved ces leHe&ele ieNCeevces leHe&ele ieNCee cesN cee efJele=<eved31
282
epegJexoYee<es
aj.
org
ceve~ cesN~ leNHe&NeNleN~ Jeeeced~ cesN~ leNHe&NeNleN~ eeNCeced~ cesN~ leNHe&NeNleN~ e#eg~ cesN~ leNHe&NeNleN~ ees$eced~ cesN~ leNHe&NeNleN~
DeeNlceeveced~ cesN~ leNHe&NeNleN~ eNpeeefceefle eNpeeced~ cesN~ leNHe&NeNleN~ HeNMetved~ cesN~ leNHe&NeNleN~ ieNCeeved~ cesN~ leNHe&NeNleN~ ieNCee~ cesN~ cee~ efJe~
le=<eNved31
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ceve) DevlekejCeced (ces) (leHHe&ele) (Jeeeced) (ces) (leHHe&ele) (eeCeced) (ces) (leHHe&ele)
(e#eg) (ces) (leHHe&ele) (ees$eced) (ces) (leHHe&ele) (Deelceeveced) (ces) (leHHe&ele) (epeeced) mevleeveeefokeeced (ces)
(leHHe&ele) (HeMetved) ieesnmleeeoerved (ces) (leHHe&ele) (ieCeeved) Heefjeejkeeoerved (ces) (leHHe&ele) (ieCee) (ces) cece
(cee) efve<esOeeLex (efJe) efJeeLex (le=<eved) le=ef<elee YeJevleg~ De$e uees[Lex ueg*d Deeb cev$e (Mele0(3~ 9~ 4~ 7-8)
JeeKeele31
DevJee-ns meYeepevee epeepevee Jee! eteb mJeiegCewcex cece cevemleHHe&ele, ces Jeeeb leHHe&ele, ces eeCeb leHHe&ele,
ces e#egmleHHe&ele, ces ees$eb leHHe&ele, ces ceceelceeveb leHHe&ele, ces epeeb leHHe&ele, ces HeMetbmleHHe&ele, ces ieCeebmleHle&ele, elees
ces ieCee cee efJele=<eved le=ef<elee cee YeJevleg31
YeeJeeLe&-meYeeOeervecesJe jepeeyevOees YeefJelegcen&efle, ele meJex epeepevee jepemesJekee jepepevee epeemesefJevees
YetlJee mJes<eg kecce&meg eJe=eeveesveceefYeceesoesegejf efle31
HeoeLe&-ns meYepevees Deewj epeepevees! legce DeHeves iegCeeW mes (ces) cesjs (ceve) ceve kees (leHHe&ele) le=Hle kejes,
(ces) cesjer (Jeeeced) JeeCeer keer (leHHe&ele) le=Hle kejes, (ces) cesjs (eeCeced) eeCe kees (leHHe&ele) le=Hle kejes, (ces) cesjs
(e#eg) ves$eeW kees (leHHe&ele) le=Hle kejes, (ces) cesjs (ees$eced) keeveeW kees (leHHe&ele) le=Hle kejes, (ces) cesjs (Deelceeveced)
Deelcee kees (leHHe&ele) le=Hle kejes, (ces) cesjer (epeeced) mevleeveeefo epee kees (leHHe&ele) le=Hle kejes, (ces) cesjs (HeMetved) ieew,
neLeer, Iee[
s s Deeefo HeMegDeeW kees (leHHe&ele) le=Hle kejes, (ces) cesjs (ieCeeved) mesJekeeW kees (leHHe&ele) le=Hle kejes, efpememes
(ces) cesjs (ieCee) jepe Jee epee kecee&eOf ekeejer Jee mesJekepeve keeceeW cebs (cee) cele (efJele=<eved) Goeme neW31
YeeJeeLe&-jepe kee eyevOe meYeeOeerve ner nesves kes eesie nw, efpememes epeepeve jepemesJeke Deewj jepeHeg<e epee
keer mesJee kejves nejs DeHeves-DeHeves keeceeW ceW eJe=e neskes meye ekeej Ske-otmejs kees Deeveefvole kejles jnW31
Fvee lJesleme ceOegvoe $eef<e~ meYeeHeleer jepee osJelee~ HeeHeeppeesefle<celeer peieleer vo~ efve<eeo
mJej
jepeJeJenej meYeeOeerve SJe leefn& kemcew eeespeveee epeeHeg<ew meYeeHeeflemmJeerkeee& FlegHeefoMeles

pees jepe JeJenej meYee kes ner DeeOeerve nes lees efkemeefuees epeepeveebs kees meYeeHeefle kee mJeerkeej kejvee
eeefnes, en Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
Fvee lJeeN Jemegceles NJeleNFvee lJeeefoNleJeleNFvee lJeeefYeceeefleNIves~

MesNveee lJee meesceNYe=lesNivees lJee jeemHees<eNos32
<eesOeee
283
aj.
org
Fvee~ lJeeN~ JemegceleN FefleN Jemegceles~ NJeleN Fefle NJeles~ Fvee~ lJeeN~ DeeNefoNleJeleN FleeefoleJeles~
Fvee~ lJeeN~ DeNefYeNceeNefleNIve FleefYeceeefleNIves~ MesNveee~ lJeeN~ meesNceNYe=leN Fefle meesceNYe=les~ DeNivees~ lJeeN~ jeNeNmHeesN<eNo Fefle
jeemHees<eNos32
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fvee) Hejceweee&e (lJee) lJeeced (Jemegceles) yenJees JemeJeelegeJf eMeefleJe<e&yeeee&mecHeVee efJeebmees

efJeevles e$e lemcew kecce&Ces (Jeles) eMemlee ke=leelegelJeeeEjMe<e&yeeeee& efJeebmees Jeerje Me$egjesoefeleejes e
YeJeefvle e$e lemcew (Fvee) HejceefJeeeekeeMesveefJeeeefJeoejkeee (lJee) lJeeced (DeefYeceeefleIves) esveeefYeceeveegkelee Me$eJees
nvevles lemcew (Mesveee) MesveJeled eJee&ceeveee (lJee) lJeeced (meesceYe=les) e meescecewee&mecetnb efyeYeeeaelf e lemcew
(Deivees) efJeegoeeee (lJee) lJeeced (jee) Oeveme (Hees<eos) Hegefeoee~ megHeeb meguegied [Dee07.1.39] *s mLeeves Mes
FleeosMe Deeb cev$e (Mele0(3~ 9~ 4~ 9-10) JeeKeele32
DevJee-ns meYeeHeles! Jemegceles Jeeb Jele Fvee lJee DeeefoleJele Fvee lJee DeefYeceeefleIve Fvee lJee
meesceYe=les Mesveee lJee jeemHees<eosivees lJee lJeeb Je=Cegce32
YeeJeeLe&-e Fveefveueeceekee&efiveJeCeevefJeesMeeveeb iegCewe&gkelees efJeefleees efJeeeeeejer meJexYe megKeb
oeeled, me SJe meJez jepee cevleJe Fefle32
HeoeLe&-ns meYeeHeles! (Jemegceles) efpeme kece& ceW eewyeerme Je<e& yeeee& mesJeve kej Des-Des efJeeved nesles
nQ, (Jeles) efpeme ceW eJeeueerme Je<e& leke yeeee& mesJeve kejles nQ, Gme (Fvee) Hejcewee&egkele Heg<e kes efuees
(lJee) DeeHe kees enCe kejles nQ~ (DeeefoleJeles) efpemeceW De[leeueerme Je<e& leke yeeee& mesJeve kej mete&meMe Hejce
efJeeved nesles nQ, Gme (Fvee) Gece iegCe Heeves kes efuees (lJee) DeeHe kes (DeefYeceeefleIves) efpeme kece& ceW ye[s-ye[s
DeefYeceeveer Me$egpeve ceejs peeeW, Gme (Fvee) Hejceeslke= Me$egefJeoejke keece kes efuees (lJee) DeeHe (meesceYe=les) Gece
Ssee& OeejCe kejves nejs (Mesveee) egeefo keeceeW ceW MesveHe#eer kes legue ueHe-YeHe ceejves Jeeues (lJee) DeeHe
(jeemHees<eos) Oeve keer {lee osves kes efuees Deewj (Deivees) efJeegled Deeefo HeoeLeeX kes iegCe ekeeMe kejeves kes efuees (lJee)
DeeHekees nce mJeerkeej kejles nQ32
YeeJeeLe&-pees Fv, Deefive, ece, mete&, JeCe Deewj Oevee{e kes iegCeeW mes egkele, efJeeveeW kee efee, efJeee kee
eeej kejves Jeeuee meyekees megKe osJes, Gmeer kees jepee ceevevee eeefnes32
ee Fleme ceOegvoe $eef<e~ meescees osJelee~ Yegjiee<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
F&Me meYeeHeefle epeeew eEke eeHeefelegb MekeveesleerlegHeefoMeles
Ssmee meYeeHeefle epee kees keee ueeYe Hengbee mekelee nw, en Deieues cev$e ceW kene nw
ees meesce efoNefJe peesefleNe&lHe=efLeNJeeb eogjeJeNvleefj#es~

lesveeNmcew epeceeveeeesN jeNes ke=OeefOe oeN$es Jeese33
eled~ lesN~ meesNceN~ efoNefJe~ peesefle~ eled~ He=efLeNJeeced~ eled~ GNjew~ DeNvleefj#es~ lesve~ DeNmcew~ epeceeveee~ GN~ jeNes~
ke=efOeN~ DeefOe~ oe$eNs~ JeesNeN33
284
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-(eled) (les) leJe (meesce) mekeuewee&esjke! (efoefJe) metex (peesefle) peesefleefjJe (eled) (He=efLeJeeced)
(eled) (Gjew) efJemle=les (Devleefj#es) Devlejeue DeekeeMes (lesve) (Demcew) (epeceeveee) HejesHekeejeLe&e%eevege$es (G) yeng
(jees) Oeveee (ke=efOe) keg (DeefOe) DeefOekeeLex (oe$es) (Jeese) Gee, De$e efue*Lex ueg*d~ vome cee*deesiesefHe~
(Dee06~4~75) Fle[YeeJe Deeb cev$e (Mele0(3~ 9~ 4~ 12-15 JeeKeele33
DevJee-ns meesce meYeeHeles! les leJe eled efoefJe eled He=efLeJeeb eogjeJevleefj#es peesefleefjJe jepekecee&efmle, lesve lJeb
oe$esmcew epeceeveeeeske=efOe jeesefOeJeesee33
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ meYeeHeeflemmJejepeeslke<exCe efJeeeefoMegYeiegCekece&meg meJee&eveeved
megefMe#e efvejeuemeeved mebHeeoesled, elemles Heg<eeLe&cevegJeefle&vees YetlJee OeveeefoHeoeLee&ved meleleb Je&esegejf efle33
HeoeLe&-ns (meesce) mecemle Ssee& kes efveefcee esjCee kejves nejs meYeeHeefle! (les) lesje (eled) pees (efoefJe)
mete&ueeske ceW (He=efLeJeeced) He=efLeJeer ceW Deewj (eled) pees (Gjew) efJemle=le (Devleefj#es) DeekeeMe ceW (peesefle) pewmes peeself e
nes, Jewmee jepekece& nw (lesve) Gmemes let (Demcew) Fme HejesHekeej kes DeLe& (epeceeveee) e%e kejles ngS epeceeve kes efuees
(G) (ke=efOe) Delevle GHekeej kej leLee (jees) Oeve ye{ves kes efuees (DeefOe, Jeese) DeefOeke-DeefOeke jepe-eyevOe
kej33
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ meYeeHeefle jepee DeHeves jepe kes Glke<e& mes meye peveeW kees
efvejeueme kejlee jns, efpememes Jes Heg<eeLeea neskej Oeveeefo HeoeLeeX kees efvejvlej ye{eJeW33
ee$ee mLe Fleme ceOegvoe $eef<e~ e%ees osJelee~ mJeje[e<eea HeLee ye=nleervo~ ceOece mJej
as
DeLeeskeleeveeb meYeeHeleeefoefJeog<eeb Helve keerMekecee&vege$ees YeJeefvlJelegHeefoMeles

Deye Gkele meYeeOe#eeefokeeW keer er kewmes kecce& kejves Jeeueer neW, en Deieues cev$e ceW kene nw
MJeeN$ee mLe Je=$eNlegjesN jeOeesietee&DeNce=lemeN Helveer~

lee osJeeroxJeN$esceb eN%eb veeNleesHentleeN meesceme efHeyele34
the
ary
eeN$ee~ mLeN~ Je=$eNlegj Fefle Je=$eNlegj~ jeOeesietee& Fefle jeOeietee&~ DeNce=leme~ Helveer~ lee~ osNJeerN~ osNJeN$esefle
osJeN$ee~ FNceced~ eN%eced~ veNeNleN~ GHentleeN FlegHentlee~ meesceme~ efHeNyeNleN34
HeoeLe&-(ee$ee) ee$eb MeerIeb kece&efJe%eeveb Jee&les eemeeb lee~ DeMee&efolJeeoed~ ee$eefceefle ef#eeveecemeg Heefleced~
(efveIeb05~3) (mLe) (Je=$elegj) Je=$eb cesIeb letJe&efle eemlee efJeegle FJe (jeOeesietee&) OeveJeef&ve SJe (Dece=leme)
DeeflemJeeefome (Helveer) Helve (lee) (osJeer) osoerHeceevee (osJe$ee) osJes<eg Heefle<eg (Fceced) ie=nmecyeefvOeveced
(e%eced) mebievleJeced (veele) (GHentlee) meeceerHeceentlee (meesceme) meesceeees<eefOeefve<Heeefoleme meejced~ De$e kece&eCf e
<eer Deeb cev$e (Mele0(3~ 9~ 4~ 16-17) JeeKeele34
DevJee-ns osJeeroJx e Helve efees eteb Je=$elegj FJe jeOeesietee& SJe melees e%emenkeeefjCe ee$ee mLe lee
osJe$esceb e%eb veele, GHentlee FJeece=leme meescemeeeflemJeeefob meesceeees<eefOejmeb efHeyele34
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efJeog<ees efJeefle mJeOece&JeJenejsCe mJeHeleerved emeeoeefvle,
leLewJe Heg<ee mJee ermmeleleb emeeoesegejf lLeb HejmHejevegceesosve ie=neeceOece&ceuebkegJe&vleg34
<eesOeee
285
aj.
org
HeoeLe&-ns (osJeer) efJeeeegkele efees! legce (Je=$elegj) efyepegueer kes meMe, cesIe keer Je<ee& kes legue,
megKeoeeke keer ieefle legue eueves (jeOeesietee&) Oeve kee Geesie kejves (Helve) Deewj e%e ceW menee osves Jeeueer (mLe)
nes (osJe$ee) leLee Des-Des iegCeeW mes ekeeefMele efJeeved Heefleees ceW eerelf e mes efmLele nes, (Fceced) Fme e%e kees (veele)
efmeef kees eeHle efkeee keerefpees Deewj (GHentlee) yegueeF& ngF& HeefleeeW kes meeLe (Dece=leme) Deefle mJeeo-egkele meesce Deeefo
Dees<eefOeeeW kes jme kees (efHeyele) HeerDees34
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes efJeeveeW keer Helveer erpeve mJeOece& JeJenej mes DeHeves
HeefleeeW kees emeVe kejleer nQ, Gmeer ekeej Heg<e Gve DeHeveer efeeW kees efvejvlej emeVe kejW, Ssms es HejmHej Devegceeso mes
ie=neeceOece& kees HetCe& kejW34
cee Yescexleme ceOegvoe $eef<e~ eeJeeHe=efLeJeew osJeles~ Yegefjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve erHeg<eew HejmHejb keLeb JeexeeleeefcelegHeefoMeles
am
efHej er Heg<e HejmHej kewmee Jeee&Je JeeX, en GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
cee YesNcee& mebefJekeLeeNTpe OelmJeN efOe<eCes JeerN[dJeer meNleer Jeer[esLeeNcetpe oOeeLeeced~

HeeNHcee nNlees ve meesce35
cee~ YesN~ cee~ meced~ efJeNkeLeeN~ Tpe&ced~ OeNlmJeN~ efOe<eCesNFefle efOe<eCes~ Jeer[dJeerFefle JeerN[dJeer~ meNleerFefle meNleer~
JeerN[NesNLeeNced~ Tpe&ced~ oNOeeNLeeNced~ HeeNHcee~ nNle~ ve~ meesce35
the
ary
as
HeoeLe&-(cee) (Yes) cee efyeYeeree, efue[Lex ueg*d~ (cee) (meced) (efJekeLee) Yeeb kecHeveb e kegee&
(Tppe&ced) mJeMejerjelceyeueb Hejeeceb Jee (OelmJe) (efOe<eCes) eeJeeHe=efLeJeeefJeJe (Jeer[dJeer) yeueJeleer~ Jeer[dJeerefle
yeueveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~9) (meleer) meodiegCeegkele (Jeer[esLeeced) {yeueew YeJesleeced (Tppe&ced) mevleeveeefoYeesefHe
yeueb Hejeeceb e (oOeeLeeced) (HeeHcee) DeHejeOe (nle) ve (ve) FJe (meesce) Deeb cev$e (Mele0(2~ 9~ 4~
18) JeeKeele35
DevJee-ns ef! lJeb Jeer[dJeer meleer Heleg mekeeMeevcee Yescee& mebeJf ekeLee Tppe OelmJe~ ns Heg<e! lJeceHesJeb
YeJes, egJeeb efOe<eCes FJeesppe oOeeLeeb Jeer[esLeeced~ SJecevegJeefle&veese&gJeees HeeHcee nlees YeJeleg, meescees ve ev FJeeeoMeevleeefoiegCeJe=vo ekeeefMelees YeJeleg35
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ FlLeb erHeg<eew JeJenejcevegJeexeeleeced, ele HejmHejb Yeeesis eew
veMesleeceelcevees {eslmeen eerelf eie&=neeceJeJenejefmeefjwee e Jexle, oes<eogKeeefve efveJee& ev FJe
HejmHejceeeokeeefjCeew YeJesleeced35
HeoeLe&-ns er! let (efJe[dJeer) Mejerjelceyeueegkele nesleer ngF& Heefle mes (cee, Yes) cele [j (cee mebefJekeLee)
cele kebHe Deewj (Tppe&ced) osn Deewj Deelcee kes yeue Deewj Hejeece kees (OelmJe) OeejCe kej~ ns Heg<e! let Yeer Jewmes ner
DeHeveer er mes Jele&~ legce oesveeW er-Heg<e (efOe<eCes) mete& Deewj Yetefce kes meceeve HejesHekeej Deewj Hejeece kees OeejCe
kejes, efpememes (Jeer[esLeeced) { yeue Jeeues nes, Ssmee Jelee&Je Jee&les ngS legce oesveeW kee (HeeHcee) DeHejeOe (nle) ve nes
Deewj (meesce) ev kes legue Deevevo Meevleeefo iegCe ye{e kej Ske-otmejs kee Deevevo ye{eles jnes35
286
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ er-Heg<e Ssmes JeJenej ceW JeeX efke efpememes Gvekee
HejmHej Yee, Gssie ve neskej Deelcee keer {lee, Glmeen Deewj ie=neece JeJenej keer efmeef mes Ssee& ye{s Deewj oes<e
leLee ogKe kees es[ evcee kes legue Deeeefole neW35
eeieHeeefieleme ceOegvoe $eef<e~ meescees osJelee~ Gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLewleeesjHeleeefve eEke eEke kege&gmleew keLeb Heeueesegefjleen
Deye Gvekes Heg$e keee-keee kejW Deewj Jes Heg$eeW kees kewmes HeeueW, en Deieues cev$e ceW kene nw
eeieHeeNiegoieOeNjekemeNJe&lemlJeeN efoMeNDeeOeeJevleg~ DecyeN efve<Hej meceNjerefJe&oeced36
eeked~ DeHeeked~ Goked~ DeNOeNjeked~ meNJe&le~ lJeeN~ efoMe~ Dee~ OeeNJeNvleg~ Decye~ efve~ HeNj~ meced~ DeNjer~
efJeNoeNced36
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eeked) HetJe&mee (DeHeeked) Heefeceeee (Goked) Gejmee (DeOejeked) oef#eCemee (meJe&le)

DeveeYe (lJee) lJeeced (efoMe) (Dee) mecevleeled (OeeJevleg) (Decye) Deceefle esceYeeJesve eeHveesefle lelmebyegew,
De$eesCeeefoye&ved elee~ (efve) efvelejeced (Hej) Heeuee (meced) (Dejer) megKeeeefHekee epee (efJeoeced) efJeoleeced, efJeo
%eeve Flemceeuueesef eLeceyengJeeves ueesHemle DeelcevesHeos<eg~ (Dee07~1~41) Devesve lekeejueesHes meJeCe&oerIex efJeoeefceefle
Heced Deeb cev$e Deeb cev$e (Mele0(j3~ 9~ 4~ 20-23) JeeKeele36
DevJee-ns Decye! lJeb ee Dejer megKeeeefHekee epeemles eeieHeeiegoieOejeked meJe&lees efoMemlJeeceeOeeJevleg, leemlJeb
efve<Hej efvelejeb j#e, lee DeefHe lJee lJeeb mebefJeoeb peevevleg36
YeeJeeLe&-ceeleeefHe$eeseexieleeefmle mJeeHeleeefve efJeeeefomeodiegCes<eg efveeespe efvejvlejb j#eCeereeefve, DeHeleeveeb
eesieleeefmle meJe&le efHe$ees mesJeveb kege&gefjefle36
HeoeLe&-ns (Decye) esce mes eeHle nesves Jeeueer ceelee! pees lesjer (Dejer) mevleeveeefo epee (eeked) HetJe& (DeHeeked)
Heefece (Goked) Gej (DeOejeked) oef#eCe Deewj Yeer (meJe&le) meye (efoMe) efoMeeDeeW mes (lJee) legPes (Dee) (OeeJevleg)
Oeee-Oeee eeHle neW, GvnW (efve) efvejvlej (Hej) Heej kej Deewj Jes Yeer legPes (meced) Des YeeJe mes peeveW36
YeeJeeLe&-ceelee Deewj efHelee kees eesie nw efke DeHeves mevleeveeW kees efJeeeefo Des-Des iegCeeW ces eJe=e kejekej
Des ekeej Gve kes Mejerj keer j#ee kejW DeLee&led efpememes Jes veerjesie Mejerj Deewj Glmeen kes meeLe iegC e meerKeW Deewj Gve
Heg$eeW kees eesie nw efke ceelee-efHelee keer meye ekeej mes mesJee kejW36
lJece Fleme ieeslece $eef<e~ Fves osJelee~ Yegefjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe epeepevee ke=leb meYeeHeefleb keLeb eMebmesegefjlegHeefoMeles
Deye epeepeve efkees ngS meYeeHeefle keer eMebmee kewmes kejsb, en Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
lJeceN eMeefme<ees osNJe MeefJeN cele&ced~

ve lJeoNvees ceIeJeVeefmle ceef[&NlesvN yeJeerefce lesN Jee37
<eesOeee
287
aj.
org
lJeced~ DeN~ eN~ MeNefmeN<eN~ osNJe~ MeNefJeNN~ cele&ced~ ve~ lJeled~ DeNve~ ceNIeNJeNefVeefle ceIeJeved~ DeNefmleN~ ceNef[&Nlee~
Fv~ yeNJeerefceN~ lesN~ Jee37
the
ary
as
am
HeoeLe&-(lJeced) (De) mecyeesOeves (e) (Mebefme<e) eMebme, ues[dceOecewkeJeeveeeesie~ (osJe) Me$etved

efJeefpeieer<eg (MeefJe) yeng MeJees yeueb efJeeles eme me MeJemJeeved meesefleMeefelemlelmecyegew, De$e MeJe Meyoeod YetcveLex
celegHed lele Fved~ efJevceleesueg&ked~ (Dee05~3~65) Fefle celegHees uegked~ s~ (Dee06~4~155) Devesve efueesHe~
(cele&ced) epeemLeb ceveg<eced (ve) efve<esOes (lJeced) (Deve) (ceIeJeved) F&MJej FJe mece= (Deefmle) (ceef[&lee) megKeefelee
(Fv) Hejceweee&efvJele (yeJeerefce) (les) legYeced (Jee) eekeeefleHeeefolejepeOecee&vegHeb Jee Deeb cev$e (Mele0(3~
9~ 4~ 24) JeeKeele37
DevJee-ns De MeefJe ceIeJeefVev meYeeHeles! lJeb cele eMebefme<ees ve lJeovees ceef[&lee osJeesmleleesnb les legYeb
Jeees yeJeerefce37
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee He#eHeeleefJejn meJe&megoerejmleovegketue meYeeHeleer jepeOeccee&vegJeeea jepee
eMebmeveereb eMebmeeved, efveveb efveoved, oC[en oC[eved, jef#eleJeb j#eved meJex<eeceYeerb mecHeeoesled37
De$eeOeees jepeeefYe<eskeHegjmejb efMe#ee, jepeke=leced, epeeee jepeeee, meYeeOe#eeefoke=leced, efJe<Cees
HejceHeoeefoJeCe&veced, meYeeOe#esCe leogHeemeveced, HejmHejb jepemeYeeke=leced, iegCee efMe<emJeerkeejmleef#eekejCeced,
e%eevegeveced, ngleJeHeueced, efJeuue#eCeced, ceveg<eke=leced, ceveg<eeCeeb HejmHejb Jele&veced, ogoes<eefveJe=efeHeueced,
F&ejeled eEke eEke eeLe&veereced, jCes eesodOe=JeCe&veced, egke=leced, egsveesveJee&ceeveekeejes eesodOe=Ceecevegceesoveced,
jepeeyevOekejCeced, le$e meeOemeeOeveced, jepekece&kejCeced, eleerejesHeosMees jepekecee&vegeveced, jepeepeeke=leced,
epeejepemeYeees HejmHejevegJele&veced, epeee meYeeHeleglke<e&kejCeced, epeepeveb eefle meYeeHeefleesjCeced, epeee
mJeerkele&Jeced, meYeeHelesue&#eCeced, epeejepemeYeees HejmHejb eefle%eekejCeced, meYeeHeeflemJeerkejCeeeespeveced, epeemegKeee
meYeeHeles kele&Jekecee&vegeveced, meYeeHeleeoerveeb HelveerefYe eEke eEke kece& kele&Jeced, erHegbmeees HejmHejcevegJee&ceeveced,
efHelejew eefle mevleeveke=leced, meYeeHeefleb eefle epeepeveesHeosMeJeCe&veb eemleerlele HeeceeOeeeeskeleeLez meneme
<eeOeeemeeLee&veeb mebieeflejmleerefle Jeseced
HeoeLe&-ns (De) (MeefJe) Delevle yeueegkele (ceIeJeved) cenejepe kes meceeve (Fv) $eef-efmeef osvesnejs
meYeeHeles! (lJeced) DeeHe (cele&ced) epeemLe ceveg<e kees (eMebefme<e) eMebmeeegkele keerefpees~ DeeHe (osJe) osJe DeLee&led
Me$egDeeW kees Des ekeej peerleves Jeeues nQ (ve) veneR (lJeove) legcemes Deve (ceef[&lee) megKe osves Jeeuee nw, Ssmee ceQ (les)
DeeHe kees (Jee) HetJeexkele jepeeyevOe kes Devegketue Jeeve (yeJeerefce) kenlee ntb37
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes F&ej meJe&megled, He#eHeelejefnle nw, Jewmes meYeeHeefle
jepeOeccee&vegJeeea jepee neskej eMebmeveere keer eMebmee, efvevoveere keer efvevoe, og kees oC[, es keer j#ee kejkes meye kee
DeYeer efme kejs37
Fme DeOeee cesb jepe kes DeefYe<eskeHetJe&ke efMe#ee, jepe kee ke=le, epee kees jepee kee Deeee,
meYeeOe#eeefokeeW kee keece, efJe<Ceg kee HejceHeo JeCe&ve, meYeeOe#e kees F&ejesHeemevee kejveer, jepee-epee kee DeeHeme ceW
288
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
ke=le, ieg kees efMe<e kee mJeerkeej Deewj Gme efMe<e kees efMe#ee kejvee, e%e kee Devegeve, nesce efkees Je kes Heue kee
JeCe&ve, efJeeveeW kes ue#eCe, ceveg<eke=le, ceveg<eeW kee HejmHej Jee&ceeve, og oes<e efveJe=efe Heue, F&MJej mes keee-keee
eeLe&vee kejveer eeefnes, jCe ceW eese kee JeCe&ve, egke=le efveHeCe, eg ceW HejmHej Jeee&Je kee ekeej, JeerjeW kees
Glmeen osvee, jepeeyevOe kee keejCe Deewj meeOe-meeOeve, jepee kes eefle F&ejesHeosMe, jepekece& kee Devegeve, jepee Deewj
epee kee ke=le, jepee Deewj epee keer meYeeDeeW kee HejmHej Jelee&Je, epee mes meYeeHeefle kee Glke<e& kejvee, epeepeve kes
eefle meYeeHeefle keer esjCee, epee kees mJeerkeej kejves kes eesie meYeeHeefle kee ue#eCe, epee Deewj jepemeYee keer HejmHej
eefle%ee kejveer, meYeeHeefle kes mJeerkeej kejves kee eeespeve, epee megKe kes efuees meYeeHeefle kes kee&Je keeceeW kee Devegeve,
meYeeHeleeefokeeW keer HeeflveeeW kees keee kejvee eeefnes, er-Heg<eeW kee HejmHej Jeee&Je, ceelee-efHelee kes eefle mevleeveeW kee
keece Deewj meYeeHeefle kes eefle epeepeveeW kee GHeosMe JeCe&ve nw, Fmemes Heece DeOeee ceW kens ngS DeLeeX kes meeLe Fme s
DeOeee kes DeLeeX keer mebieefle nw, Ssmee peevevee eeefnes~
Fefle eercelHeefjJeepekeeeeexCe eeregleceneefJeog<eeb efJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe
<eesOeee Hetefle&ceieeled6
aj.
org
Dees3ced
DeLe meHleceeOeeemeejcYe
Deye mece DeOeee kee eejcYe efkeee peelee nw
JeeemHelee Fleme ieeslece $eef<e~ eeCees osJelee~ Yegefjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
leme eLececev$es me=efefveefceees yeeeeYevlejJeJenej GHeefoMeles
Fme meHlece DeOeee kes eLece cev$e ceW me=ef kes efveefcee yeenj Deewj Yeerlej kes JeJenej kee GHeosMe nw
am
JeeNemHelees HeJemJeN Je=<CeesDeNMegYeebN ieYeefmleHetle~

osNJees osNJesYe HeJemJeN es<ee YeeNieesefme1
JeeNe~ Helees~ HeNJeNmJeN~ Je=<Ce~ DeNMegYeeNefceleNMegYeeced~ ieYeefmleHetleN FefleN ieYeefmleHetleN~ osNJe~ osNJesYe~
HeNJeNmJeN~ es<eeced~ YeeNie~ Deefme1
the
ary
as
HeoeLe&-(Jeee) JeeCee (Helees) Heeuekesejee (HeJemJe) HeefJe$ees YeJe (Je=<Ce) Jeere&Jele (DebMegYeeced)
yeengYeeefceJe (ieYeefmleHetle) ieYeefmleefYe efkejCew Hetle FJe~ ieYemlee Fefle jefMceveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~5) (osJe)
efJeeved (osJesYe) efJee (HeJemJe) Meges YeJe (es<eeced) efJeog<eeced (Yeeie) Yepeveere (Deefme) Deeb cev$e
(Mele0(4~ 1~ 1~ 8-11) JeeKeele1
DevJee-ns ceveg<e! lJeb JeeemHelees HeJemJe, Je=<CeebsMegYeeefceJe yeeeYevlejJeJenejee ieYeefmleHetle FJe osJees
YetlJee es<eeb efJeog<eeb Yeeieesefme, lesYees osJesYe HeJemJe1
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ meJex<eeb peerJeeveeb eesieleeefmle JesoHeefleb meleleb Hetleb Hejcesejb efJe%eee
efJeog<eeb mecesve efJeeeefoiegCes<eg megmveelee meleJeeievegeleej megejf efle1
HeoeLe&-ns ceveg<e let (Jeee) JeeCeer kes (Helees) Heeueve nejs F&ej kes efuees (HeJemJe) HeefJe$e nes, (Je=<Ce)
yeueJeeved Heg<e kes (DebMegYeeced) YegpeeDeesb kes meceeve yeenj-Yeerlej Jee JeJenej nesves kes efuees pewmes (ieYeefmleHetle) mete&
keer efkejCeeW mes HeoeLe& HeefJe$e pewmes nessles nQ, Jewmes MeeeW mes (osJe) efoJe-iegCe egkele efJeeved neskej (es<eeced) efpeve
efJeeveeW keer (Yeeie) mesJeve kejves kes eesie nw, Gve (osJesYe) osJeeW kes efuees (HeJemJe) HeefJe$e nes
s 1
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ meye peerJeeW kees eesie nw efke JesoeW keer j#ee kejves Jeeues
efvele HeefJe$e Hejceelcee kees peeve Deewj efJeeveeW kes mebie mes efJeeeefo Gece iegCeeW ceW efve<Ceele neskej meleJeeCeer kees yeesueves
Jeeues neW1
ceOegceleerefjleme ieeslece $eef<e~ meescees osJelee~ efvee=oe<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
ceveg<ee HejmHejb keLeb JeJenjsegefjleen
290
epegJexoYee<es
aj.
org
ceveg<e ueesie HejmHej JeJenej ceW kewmes JeeX, en Deieues cev$e ceW kene nw
ceOegceleerve&NF<emke=efOeN ees meesNceeoeYeNb veeceN peeie=e fJeN lemcew les meesceN meesceeeN mJeeneN
mJeenesNJe&hvleefj#eNcevJesefce2
ceOegceleerNefjefleN ceOegceleer~ veN~ F<e~ ke=efOeN~ eled~ lesN~ meesNceN~ DeoeYeced~ veece~ peeie=efJe~ lemcew~ lesN~ meesNceN~
meesceee~ mJeene~ mJeene~ GN~ DeNvleefj#eced~ Deveg~ SNefceN2
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ceOegceleer) ceOegjiegCeJeleer (ve) DemceYeced (F<e) DeVeeefve (ke=efOe) keg (eled) emceeled (les) leJe
(meesce) Ssee&gkele efJeved! (DeoeYeced) DeeEnmeveereced (veece) meb%ee (peeie=efJe) peeiekeb eefmeced (lemcew) (les)
legYeced (meesce) MegYekece&meg esjke! (meesceee) Ssee&me eeHlees (mJeene) meleeb efeeeced (mJeene) meleeb Jeeeced
(G) efJemleerCe&ced (Devleefj#eced) DeJekeeMeced (Deveg) (Sefce) Devegieeefce Deeb cev$e (Mele0(4~ 1~ 1~ 12-21)
JeeKeele2
DevJee- ns meesce Ssee&egkele efJebmlJeb veesmceYeb ceOegceleerefj<emke=efOe, leLee ns meesce! Denb eemceeled les
leJeeoeYeb peeie=efJe veeceeefmle, lemcew meesceee les legYeb e mJeene, meleeb efeeeb mJeene, meleeb JeeCeercegJe&vleefj#eb
eevJesecf e2
YeeJeeLe&-ceveg<ee eLee mJemegKeeeeVepeueeefoHeoeLee&ved mecHeeoesegmleLeevesYeesefHe osee, eLee keefeled mJeme
eMebmeeb kegee&led leLeeveme mJeeceefHe kegee&led, eLee efJeebme meodiegCeJevle meefvle, leLee lesefHe YeJesegejf efle2
HeoeLe&-ns (meesce) Ssee&egkele efJeved! DeeHe (ve) nce ueesieeW kes efuees (ceOegceleer) ceOegjeefoiegCemeefnle
(F<e) DeVe Deeefo HeoeLeeX kees (ke=efOe) keerepf ees leLee ns (meesce) MegYekeceeX ceW esjCee kejves Jeeues efJeved! ceQ (eled)
efpememes (les) DeeHekee (DeoeYeced) DeeEnmeveere DeLee&led j#ee kejves kes eesie (peeie=efJe) eefme (veece) veece nw, (lemcew)
Gme (meesceee) Ssee& keer eeeqHle Deewj (les) DeeHekes efuees DeLee&led DeeHekeer Dee%ee Jee&ves kes efuees (mJeene) meleOecce&egkele efeee (mJeene) mele JeeCeer Deewj (G) (Devleefj#eced) DeJekeeMe kees (Deveg, Sefce) eeHle neslee ntb2
YeeJeeLe&-ceveg<e pewmes DeHeves megKe kes efuees DeVe peueeefo HeoeLeeX kees mecHeeove kejW, Jewmes ner DeewjeW kes efuees
Yeer efoee kejW~ pewmes keesF& ceveg<e DeHeveer eMebmee kejs, Jewmes ner DeewjeW keer DeeHe Yeer efkeee kejW~ pewmes efJeeved ueesie Des
iegCe Jeeues nesles nQ, Jewmes DeeHe Yeer neW2
mJee*dke=le Fleme ieeslece $eef<e~ efJeebmees osJelee~ efJejed yeeeer peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvejelceke=leceen
efHej Deieues cev$e ceW Deelceefeee kee efveHeCe efkeee nw
mJee*dke=leesefmeN efJeesYeFeqvNesYees efoNJesYeN HeeefLe&JesYeesN cevemlJeeg mJeene lJee megYeJeN

metee&e osNJesYemlJee cejerefeNHesYeesN osJee:MeesN emcewN lJes[sN lelmeNlecegHeefjeglee YeNsve nNleeshmeew Hed eeNCeee
lJee JeeNveee lJee3
meceesOeee
291
aj.
org
mJee*dke=leN FefleN mJeecedke=le~ DeNefmeN~ efJeesYe~ FNeqvNesYe~ efoNJesYe~ HeeefLe&JesYe~ ceve~ lJeeN~ DeNg~ mJeene~
lJeeN~ megYeNJesefle megYeJe~ metee&e~ osNJesYe~ lJeeN~ ceNjerNefeNHesYeN Fefle cejerefeNHesYe~ osJe~ DeN:MeesNFle:MeesN~ emcew~
lJeeN~ F&[s~ leled~ meNleced~ GNHeNefjegleslegHeefjeglee~ YeNsve~ nNle~ DeNmeew~ Hed~ eeNCeee~ lJeeN~ JeeNveeesefle efJeDeeNveee~
lJeeN3
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mJee*dke=le) mJeebke=le FJe (Deefme) (efJeMJesYe) mecemlesYe (FeqvesYe) ees$eeefoYe

(efoJesYe) efoefJe YeJesYe (HeeefLe&JesYe) He=efLeJeeb efJeefolesYe (ceve) Megb efJe%eeveced (lJee) lJeeced (Deg) JeeHveesleg
(mJeene) Jesoeskelee Jeeked (lJee) lJeeced (megYeJe) YeJeleerefle YeJe, MeesYeveeemeew YeJee megYeJemlelmebyegew (metee&e)
meefJe$es (osJesYe) MeesOekesYees JeeJeeefoYe (lJee) lJeeced (cejerefeHesYe) efkejCejef#ele=Ye FJe (osJe) efoJeelceved
(DebMees) mete&Jeled ekeeMeceeve (emcew) (lJee) lJeeced (F&[s) mleewecf e (leled) (meleced) (GHeefjeglee) GHeefj eJeles emlesve
(Yesve) ceo&vesve (nle) ve (Demeew) Me$eg (Hed) efJeMeerCe& (eeCeee) peerJevensleJes (lJee) (Jeeveee) efJeefJeOeceeveeefle
emcee FJe (lJee) lJeeced Deeb cev$e (Mele0(4~ 1~ 1~ 22-28) JeeKeele3
DevJee-ns DebMees osJe efoJeelceved! emlJeb efoJesYees efJeesYe FeqvesYe HeeefLe&JesYees cejerefeHesYees
osJesYemmJee*dke==leesemf e, leb lJeeb ceve mJeene eeg~ ns megYeJe! emcew metee&e ejeejelceves HejcesMJejee lJeecenceer[s,
lelmeleb HejsMeb ie=neCeesHeefjeglesJe esve lJeee Ye*diesveemeew Me$eg He[d{lemleb lJee lJeeb eeCeees[s Jeeveee lJee lJeeceer[s3
YeeJeeLe&-mJeebYeteYf epeeaJewoxneeCeseqveevlekejCeeefve efvece&ueerke=le Oece&JeeHeejs<eg eJee& HejcesejesHeemeves e
mebmLeee, Heg<eeLexve ogeved nlJee eseved jef#elJeeveefvoleJeefceefle3
HeoeLe&-ns (DebMees) mete& kes legue ekeeMeceeve! pees let (efoJesYe) efoJe (efJeesYe) mecemle (HeeefLe&Je)
He=efLeJeer Hej eefme (FeqvesYe) FeqveeW Deewj (cejerefeHesYe) efkejCeeW kes meceeve HeefJe$e kejves Jeeues (osJesYe) efJeeveeW
Deewj Jeeeg Deeefo HeoeLeeX kes efuees (mJee*dke=le) mJeebefme (Deefme) nw, Gme (lJee) legPe kees (ceve) efJe%eeve Deewj
(mJeene) Jeso JeeCeer (Deg) eeHle neW~ ns (megYeJe) es iegCeJeeved! (emcew) efpeme (metee&e) meJe&esjke ejeejelcee
Hejcesej kes efuees (lJee) lesjer (F&[s) eMebmee kejlee ntb, let Yeer (leled) Gme eMebmee kes eesie (meleced) mele Hejceelcee kees
eerelf e mes enCe kej (GHeefjeglee) meyemes Gece Glke<e& Heeves nejs letves (Yesve) ceo&ve mes (Demeew) en De%eeveHe Me$eg
(Hed) Pe (nle) ceeje Gme (lJee) legPes (eeCeee) peerJeve kes efuees eMebefmele kejlee Deewj (Jeeveee) efJeefJeOe ekeej kes
megKe eeHle kejves kes efuees (lJee) legPes eMebmee oslee ntb3
YeeJeeLe&-peerJe DeeHe ner mJeebefme DeveeefoHe nw, Fvemes Fvekees eeefnes efke osn, eeCe, FeqveeW Deewj
DevlekejCe kees efvece&ue Oecce&egkele JeJenejeW ceW eJe=e neskej, Hejcesej keer GHeemevee ceW efmLej neW leLee Heg<eeLe& mes ogeW
kees Pe-He ceej Deewj YeueeW keer j#ee kejkes Deeveefvole jnW3
GHeeeceie=nerle Fleme ieeslece $eef<e~ ceIeJee osJelee~ Dee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
HegvejelceveeYevlejs keLeb eeefleleJeefceleen
efHej ceve mes Deelcee kes yeere ceW kewmes eelve kejs, en GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
GNHeNeeNceie=nerleesmeNvlee& ceIeJeved HeeNefn meesceced~ GNN<e jeeNS<ees epemJe4
292
epegJexoYee<es
aj.
org
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ DeNvle~ eNN~ ceNIeNJeNefVeefle ceIeJeved~ HeeNefnN~ meesceced~ GNN<e~ jee~
Dee~ F<e~ eNpeNmJeN4
as
am
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) GHeeewe&cewie&=nerle FJe (Deefme) (Devle) DeeYevlejmLeeved eeCeeoerved (e)

efveie=neCe (ceIeJeved) HejceHetepf ele OeefvemeMe! (Heeefn) j#e (meesceced) eesieefmecewee&ced (G<e) yengvee
eesieeYeemesveeefJeeeefokeuesMeevevleb vee~ De$eesHeHeoeled <eesvlekecce&Ceerlemceeled eqkeJeHed, lelees veeceOeeleglJeeled eqkeJeHed,
ceOecewkeJeeveeeesie~ (jee) $eefefmeefOeveeefve (Dee) mecevleeled (F<e) Feefmeer (epemJe) Deeb cev$e
DevJee-ns eesieefpe%eemees! emlJecegHeeeceie=nerle FJeeefme lemceeovlee&~ ns ceIeJeved! meesceb Heeefn
keuesMeeveg<e elees jee F<e DeeepemJe4
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eesieeefLe&vee eceeefoefYeeexieewef eeeoerefVeOeeefJeeeefooes<eeved efveJeee&
mebecesveef&emf eees efve<Heeevleeced4
HeoeLe&-ns eesie eenvesJeeues! efpememes let (GHeeeceie=nerle) eesie ceW eJesMe kejves Jeeues efveeceeW mes enCe efkees
ngS kes meceeve (Deefme) nw, Fme keejCe (Devle) Yeerlejues pees eeCeeefo, HeJeve, ceve Deewj Feqveeb nQ, Fvekees (e)
efveece ceW jKe~ ns (ceIeJeved) HejceHetepf ele Oeveer kes meceeve! let (meesceced) eesieefJeeeefme Ssee& kees (Heeefn) j#ee kej
Deewj pees DeefJeeeefo keuesMe nQ, Gvekees (G<e) Delevle eesieefJeee kes yeue mes ve kej, efpememes (jee) $eef Deewj
(F<e) FeefmeefeeW kees (DeeepemJe) Des ekeej eeHle nes4
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ eesie efpe%eemeg Heg<e kees eeefnes efke ece, efveece Deeefo
eesie kes DeeW mess efee Deeefo DevlekejCe keer Je=ef eeeW kees jeske Deewj DeefJeeeefo oes<eeW kee efveJeejCe kejkes mebece mes
$eef efmeefeeW kees efme kejW4
Devlemle Fleme ieeslece $eef<e~ F&ejes osJelee~ Dee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
the
ary
DeLesej eeLecekeefuHekeee eesefieves efJe%eeveceen
Deye F&ej, pees eesie ceW eLece ner eJe=e neslee nw, Gmekes efuees efJe%eeve kee GHeosMe Deieues cev$e mes
kejlee nw
DeNvlemlesN eeJeeHe=efLeNJeer oOeeceNvleo&OeecegJe&hvleefj#eced~

meNpetoxNJesefYeNjJejw Hejweevleee&Nces ceIeJeved ceeoemJe5
DeNvleefjleNvle~ lesN~ eeJeeHe=efLeNJeerFefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ oNOeeNefceN~ DeNvle~ oNOeeNefceN~ GN~ DeNvleefj#eced~ meNpetefjefle
meNpet~ osNJesefYe~ DeJejw~ Hejw~ eN~ DeNvleNee&ce FlevleeeNces~ ceNIeNJeefVeefle ceIeJeved~ ceeNoNeNmJeN5
HeoeLe&-(Devle) DeekeeMeeYevlej FJe (les) leJe (eeJeeHe=efLeJeer) Yetefcemetee&efJeJe (oOeeefce) mLeeHeeeefce

(Devle) MejerjeYevlejs (oOeeefce) mLeeHeeeefce (G) yeng (Devleefj#eced) DevlejeueceJekeeMeced (mepet) efce$e FJe
(osJesefYe) efJeef (DeJejw) efveke=w (Hejw) Gecewee&JeJenejw (e) meceges (Devleee&ces) eceeveeceeb eece
meceesOeee
293
am
aj.
org
Devleeemeew eecee leeqmceved (ceIeJeved) Hejceeslke=Oeefvelegue (ceeoemJe) n<e&emJe Deeb cev$e (Mele0(4~ 1~ 2~
16) JeeKeele5
DevJee-ns ceIeJeved eeseif eved! Denb les leJeevleee&JeeHe=efLeJeer FJe efJe%eeveeefoHeoeLee&ved oOeeefce, GJe&vleefj#ecevleo&Oeeefce, mepetmlJeb osJeseYf e eeHlewjJejw Hejwe menevleee&ces Jee&ceeve meVeveeved ceeoemJe5
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ F&ej GHeefoMeefle yeeeC[s eeMee eeJevle HeoeLee& meefvle,
leeMeemleeJevlees cece %eeves Jele&vles, eesieefJeeeefojefnlemleeved gb ve Mekeveeself e, venerejesHeemeveee efJevee keefeeesieer
YeefJelegcen&efle5
HeoeLe&-ns (ceIeJeved) eesieer! ceQ Hejcesej (les) lesjs (Devle) oeekeeMe ceW (eeJeeHe=efLeJeer) mete&-Yetefce kes
meceeve efJe%eeveeefo HeoeLeeX kees (oOeeefce) mLeeefHele kejlee ntb leLee (G) efJemle=le (Devleefj#eced) DeJekeeMe kees (Devle)
Mejerj kes Yeerlej (oOeeefce) Oejlee nbt (mepet) efce$e kes meceeve let (ossJesefYe) efJeeveeW mes efJeee kees eeHle nes kes (DeJejw)
(Hejw) (e) Lees[
s Jee yengle eesie JeJenejeW mes (Devleee&ces) Yeerlejues efveeceeW ceW Jee&ceeve neskej Deve meye kees
(ceeoemJe) emeVe efkeee kej5
YeeJeeLe&-Fme cev$e cebs JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ F&ej kee en GHeosMe nw efke yeeeC[ ceW efpeme ekeej kes
efpeleves HeoeLe nQ, Gmeer ekeej kes Gleves ner cesjs %eeve ceW Jee&ceeve nQ~ eesieefJeee kees veneR peeveves Jeeuee Gvekees veneR osKe
mekelee Deewj cesjer GHeemevee kes efJevee keesF& eesieer veneR nes mekelee nw5
mJee*dke=leesmeerleme ieeslece $eef<e~ eesieer osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
Hegvejerejes eesieefpe%eemegb eleen
efHej F&ej eesieefJeee eenves Jeeues kes eefle GHeosMe kejlee nw
mJee*dke=leesefmeN efJeesYeFeqvNesYees efoNJesYeN HeeefLe&JesYeesN cevemlJeeg mJeene lJee megYeJeN

metee&e osNJesYemlJee cejerefeNHesYeGoeNveee lJee6
the
ary
mJee*dke=leN FefleN mJeecedke=le~ DeNefmeN~ efJeesYe~ FNeqvNesYe~ efoNJesYe~ HeeefLe&JesYe~ ceve~ lJeeN~ DeNg~ mJeene~
lJeeN~ megYeNJesefle megYeJe~ metee&e~ osNJesYe~ lJeeN~ ceNjerNefeNHesYeN Fefle cejerefeNHesYe~ GNoeNveeeslegledDeeNveee~ lJeeN6
HeoeLe&-(mJee*dke=le) mJeebefmeesveeefomJeHe (Deefme) (efJeesYe) DeefKeuesYe (FeqvesYe)

keee&meeOekelecesYe (efoJesYe) efvece&uesYe (HeeefLe&JesYe) He=efLeJeeb efJeefolesYe (ceve) eesieceveveced (lJee) lJeeb
eesieceYeerHmegced (Deg) eeHveesleg (mJeene) meleJeeveHee efeee (lJee) lJeeced (megYeJe) megdJewee& (metee&e) mete&mesJe
eesieekeeMeee (osJesYe) eMemleiegCeHeoeLexYe (lJee) lJeeced (cejerefeHesYe) jeqMceYe~ cejerefeHee Fefle jeqMceveecemeg
Heefleced~ (efveIeb01~4) (Goeveee) Glke=ee peerJeveyeuemeeOeveeewJe (lJee) lJeeced Deeb cev$e (Mele0(4~ 1~ 2~
21-24) JeeKeele6
DevJee-ns megYeJe eeseEiemlJeb mJee*dke=leesmenb efoJesYees efJeesYees osJesYees cejerefeHesYee lJee lJeeb mJeerkejesefc e,
HeeefLe&JesYemlJee lJeeb mJeerkejesecf e, elemlJee lJeeb ceve mJeene melee{e efeee eeg6
YeeJeeLe&-eeJevceveg<e eseeejer ve YeJeefle leeJeoerejesefHe leb ve mJeerkejeself e, eeJeoeb ve mJeerkejesefle leeJeled
294
epegJexoYee<es
am
aj.
org
lemeelceyeueb HetCe ve YeJeefle, eeJeefoob ve peeeles leeJeVeelevleb megKeb YeJeleerelf e6

HeoeLe&-ns (megYeJe) MeesYeve Ssee& egkele eesieer! let (mJee*dke=le) Deveeefo keeue mes mJeebefme (Deefme) nw ceQ
(efoJesYe) Meg (efJeesYe) mecemle (osJesYe) eMemle iegCe Deewj eMebmeveere HeoeLeeX mes egkele efJeeveeW Deewj
(cejerefeHesYe) eesie kes ekeeMe mes egkele JeJenejeW mes (lJee) legPekees mJeerkeej kejlee ntb, (HeeefLe&JesYe) He=efLeJeer Hej
eefme HeoeLeeX kes efuees Yeer (lJee) legPe kees mJeerkeej kejlee nbtb, (metee&e) mete& kes meceeve eesie ekeeMe kejves kes efuees
Jee (Goeveee) Glke= peerJeve Deewj yeue kes DeLe& (lJee) legPes enCe kejlee ntb, efpememes (lJee) legPe eesie eenves Jeeues kees
(ceve) eesie meceeefOeegkele ceve Deewj (mJeene) meleevegeve kejves keer efeee (Deg) eeHle nes6
YeeJeeLe&-ceveg<e peye leke eseeej kejves Jeeuee veneR neslee, leye leke F&ej Yeer Gmekees mJeerkeej veneR kejlee,
peye leke Gmekees F&ej mJeerkeej veneR kejlee nw, leye leke Gmekee Hetje-Hetje Deelceyeue veneR nes mekelee Deewj peye leke
Deelceyeue veneR ye{lee, leye leke Gmekees Delevle megKe Yeer veneR neslee6
Dee Jeeees Yet<esleme Jeefme $eef<e~ JeeegoxJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegveeexefieke=leceen
efHej eesieer kee ke=le Deieues cev$e ceW kene nw
Dee Jeeees Yet<e MegefeHeeNGHe ve meNne les efveNeglees efJeeJeej~

GHees lesNDevOeesN ceeceeeefceN eme osJe oefOeN<es HetJe&NHese JeeNeJes lJee7
as
Dee~ JeeNeesNFefle Jeeees~ Yet<eN~ MegefeNHeeN Fefle MegefeHee~ GHe veN~ meNneced~ lesN~ efveNegleN Fefle efveNegle~
efJeNeNJeeNjsefle efJeeJeej~ GHeesNFlegHees~ lesN~ DevOe~ ceeced~ DeNeeNefceN~ eme~ osNJeN~ oNefOeN<es~ HetJe&HeseNefceefle HetJe&Heseced~ JeeNeJes~
lJeeN7
the
ary
HeoeLe&-(Dee) mecevleeled (Jeeees) Jeeegejf Je Jee&ceeve (Yet<e) Deuebkeg (MegefeHee) Megefe HeefJe$eleeb Heeueeleerefle
MegefeHee HeefJe$eHeeueke (GHe) (ve) Demceeved (meneced) (les) leJe (efveegle) efveegpevles es leeved efveefeleeved
MeceeefoiegCeeved, De$e kecce&efCe eqkeJeHed~ (efJeekeej) efJeeeved meJee&veevevoeved Je=Ceeself e lelmecyegew (GHees) meceerHeced (les)
(DevOe) DeVeced (ceeced) le=eHq leeoced (Deeeefce) eeHveesefce (eme) (osJe) eesiesveelceeekeeefMele (oefOe<es) Oejefme
(HetJe&Heseced) HetJez Heelegb eesieefceJe (JeeeJes) (lJee) lJeeced Deeb cev$e (Mele0(4~ 1~ 3~ 18) JeeKeele7
DevJee-ns MegefeHee Jeeees lJeb meneb efveegle DeeYet<e, ns efJeeJeej! les leJe mekeeMeevceecevOe GHees Deeeefce~ ns
osJe! eme les leJe HetJe&Heseceefmle, ee lJeb oefOe<es, leeeJes lJee lJeecenb mJeerkejesefce7
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ees eesieer eeCe FJe meJee&veuejeself e, F&ej FJe meodiegCes<eg
JeeHveesleVepeues FJe meJee&ved megKeeefle, me SJe eesies eYeJeefle7
HeoeLe&-ns (MegefeHee) Delevle Meglee kees Heeueves Deewj (Jeeees) HeJeve kes legue eesieefeeeDeeW ceW eJe=e nesves
Jeeues eesieer! let (meneced) npeejeW (efveegle) efveefele Meceeefoke iegCeeW kees (DeeYet<e) meye ekeej megYetef<ele kej~ ns
(efJeeJeej) mecemle iegCeeW kes mJeerkeej kejves Jeeues! pees (les) lesje (ceeced) Deer le=eqHle osves Jeeuee (DevOe) DeVe nw,
meceesOeee
295
aj.
org
Gmekees (GHees) lesjs meceerHe (Deeeefce) Hengbeelee ntb~ ns (osJe) eesieyeue mes Deelcee kees ekeeMe kejves Jeeues! (eme) efpeme
lesje (HetJe&Heseced) es eeseif eeeW keer j#ee kejves kes eesie eesieyeue nw, efpemekees let (oefOe<es) OeejCe kej jne nw, (JeeeJes)
Gme eesie kes peeveves kes efuees (lJee) legPes mJeerkeej kejlee ntb7
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees eesieer eeCe kes legue meye kees Yetef<ele kejlee, F&ej kes
legue Des-Des iegCeeW ceW JeeHle neslee nw Deewj DeVe Jee peue kes meMe megKe oslee nw, Jener eesie ceW meceLe& neslee
nw7
FvJeeet Fleme ceOegvoe $eef<e~ FvJeeet osJeles~ FvJeeet Flemee<eea ieee$eer vo~
GHeeeceie=nerle Flemee<eea mJeje[d ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve me eesieer keerMees YeJeleerlegeles
efHej Jen eesieer kewmee neslee nw, en Deieues cev$e ceW kene nw
am
FvJeeetFNces megleeGHeN eeesefYeNjeieleced~ FvoJees JeecegMeefvleN efn~

GNHeNeeNceie=nerleesefme JeeNeJeFvJeeNegYee lJewN<e lesN eesefve meNpees<eesYeeb lJee8
FvJeeet FNleervJeeet~ FNces~ meglee~ GHeN eeesefYeNefjefleN eeefYe~ DeeieleNced~ FvoJe~ JeeNced~ GNMeefvle~ efn~
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ JeeNeJes~ FNvJeeNegYeeNefceleervJeeNegYeeced~ lJeeN~ SN<e~ les~ eesefve~
meNpees<eesYeeefceefle meNpees<eYeeced~ lJeeN8
the
ary
as
HeoeLe&-(FvJeeet) eeCemete&meMeew eesiemeesHeos^dYeeefmeveew (Fces) mece#ee (meglee) efve<HeVee HeoeLee&

(GHe) meceerHes (eeesefYe) keceveerewue&#eCew (Deeieleced) Deeieleced~ iecue= ieleeefJelemceeod~ yengueb voefme~
(Dee02~4~73) Fefle MeHees uegefke meefle efMelJeeYeeJeemeeYeeJe~ DevegoeeesHeosMe0~ (Dee06~4~37) Fleeefovee
ceueesHee~ (FvoJe) megKekeejkee peueeefoHeoeLee&~ Fvogefjlegokeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~12) (Jeeced) egJeeced
(GMeefvle) keeceevles (efn) meeMes (GHeeeceie=nerle) eesieme eceefveeeceew men mJeerke=le (Deefme) (JeeeJes) JeeegJeod
ieleeefoefmees ee Jeeefle eeHeeefle eesieyeuesve JeJenejeefveefle JeeegeexieefJee#eCemlemcew leeMemecHeVeee (FvJeeegYeeced)
efJeegleeCeeYeeefceJe eesieeke<e&Ceefve<ke<e&CeeYeeced (lJee) lJeeced (S<e) eesie (les) leJe (eesefve) ie=nced~ eesefveefjefle
ie=nveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~4) (mepees<eesYeeced) eew pees<emee mesJevesve men Jee&ceeveew leeYeeced (lJee) lJeeced Deeb
cev$e (Mele0(4~ 1~ 3~ 18) JeeKeele8
DevJee-ns FvJeeet efn ele Fces meglee FvoJees JeecegMeefvle, lemceeod egJeeceslew eeesefYe HeoeLez
menwJeesHeeielecegHeeieleced~ Yees eesieceYeerHmees! lJecevesveeOeeHekesve JeeeJes GHeeeceie=nerleesefme~ ns YeieJeved! eesieeOeeHeke!
S<e eesiemles leJe eesevf e meJe&ogKeefveJeejkeb ie=nefceJeeefmle~ FvJeeegYeeb pegb lJee lJeeb leLee eesieceYeerHmees
mepees<eesYeecegkeleiegCeeYeeb pegb lJee lJeeb eenb JeeqMce8
YeeJeeLe&-le SJe pevee eesieveeqmmeee YeefJelebg MekevegJeefvle, es eesieefJeeeYeemeb ke=lJesejceejYe YetefceHee&vleeved
HeoeLee&ved mee#eelkeleg eelevles, eceeefomeeOeveeeqvJeleee eesies jcevles, es ewleeved mesJevles lesHeslelmeJe eeHvegJeefvle veslejs8
HeoeLe&-ns (FvJeeet) eeCe Deewj mete& kes meceeve eesieMee kes He{ves-He{eves Jeeuees! (efn) efpememes (Fces) es
296
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(meglee) GlHeVe ngS (FvoJe) megKekeejke peueeefo HeoeLe& (Jeeced) legce oesveeW kees (GMeefvle) eeHle nesles nQ, Fmemes legce
(eeesefYe) Fve ceveesnj HeoeLeeX kes meeLe ner (Deeieleced) DeeDees~ ns eesie eenves Jeeues! let Fme eesie He{eves Jeeues
DeOeeHeke mes (JeeeJes) HeJeve kes legue eesieefmeef kees Heeves kes efuees DeLeJee eesieyeue mes ejeej kes %eeve keer eeeqHle kes
efuees (GHeeeceie=nerle) eesie kes ece, efveeceeW kes meeLe mJeerkeej efkeee ieee (Deefme) nw~ ns YeieJeved eesieeOeeHeke!
(S<e) en eesie (les) legcneje (eesefve) meye ogKeeW kes efveJeejCe kejves Jeeues Iej kes meceeve nw Deewj (FvJeeegYeeced)
efyepegueer Deewj eeCeJeeeg kes meceeve eesieJe=e
f Deewj meceeefOe e{eves Deewj Gleejves keer MeeqkeleeeW mes (pegced) emeVe ngS
(lJee) DeeHekees Deewj ns eesie eenves Jeeues! (mepees<eesYeeced) mesJeve efkees ngS Gkele iegCeeW mes emeVe ngS (lJee) legPes ceQ
DeHeves megKe kes efuees eenlee ntB8
YeeJeeLe&-Jes ner ueesie HetCe& eesieer Deewj efme nes mekeles nQ pees efke eesieefJeeeYeeme kejkes F& ej mes uesks es
He=efLeJeer Hee&vle HeoeLeeX kees mee#eeled kejves kee elve efkeee kejles Deewj ece, efveece Deeefo meeOeveeW mes egkele eesie ceW jce
jns nQ Deewj pees Fve efmeeW kee mesJeve kejles nQ, Jes Yeer Fme eesieefmeef kees eeHle nesles nQ, Deve veneR8
Deeb Jeeefceleme ie=lmeceo $eef<e~ efce$eeJeCeew osJeles~ Dee<eea ieee$eer vo~
GHeeeceie=nerleesmeerlemeemegjer ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
HegvejOeeHekeefMe<eke=leceen
efHej DeOeeHeke Deewj efMe<e kee kecce& Deieues cev$e ceW kene nw
as
DeNeb Jee efce$eeJeCee megle meesce$eleeJe=Oee~ cecesefoNn egleN nJeced~

GNHeNeeNceie=nerleesefme efceN$eeJeCeeYeeb lJee9
DeNeced~ Jeeced~ efceN$eeNJeNNCeeN~ megle~ meesce~ $eNleeNJe=Oesle=leJe=Oee~ cece~ Fled~ FNn~ egleNced~ nJeced~ GNHeNeeNceie=nerleN
FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ efceN$eeJeCeeYeeced~ lJeeN9
the
ary
HeoeLe&-(Deeced) (Jeeced) egJeees (efce$eeJeCee) eeCeesoeveeefJeJe Jee&ceeveew (megle) efve<Heeefole (meesce)

eesiewee&Je=vo ($eleeJe=Oee) eew $eleb efJe%eeveb Je&elemleew (cece) eesieefJeeeefeeme (Fled) FJe (Fn) Deeqmceved
eesieefJeeeeenkes JeJenejs (egleced) e=Cegleced (nJeced) mlegeflemecetnced (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (efce$eeJeCeeYeeced)
(lJee) lJeeced Deeb cev$e (Mele0(4~ 1~ 4~ 7) JeeKeele9
DevJee-Yees efce$eeJeCee $eleeJe=OeeOeeHekeeOesleejew! egJeeesjeb meesce megleesemf le, egJeeefcen cece nJeb egleced~ ns
epeceeve! elemlJecegHeeeceie=nerle FosJeemeleesnb efce$eeJeCeeYeeb men Jee&ceeveb lJee lJeeb ie=eefce9
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<eeCeecegef elecesleefeeb ie=nerlJeesHeosMeb eglJee eceefveeceeved Oe=lJee
eesieeYeemesve men Jeefle&leJeced9
HeoeLe&-ns (efce$eeJeCee) eeCe Deewj Goeve kes meceeve Jee&ceeve ($eleeJe=Oee) meleefJe%eeveJe&ke eesieefJeee kes
He{ves Jeeuees! (Jeeced) legcneje (Deeced) en (meesce) eesie kee Ssee& (megle) efme efkeee ngDee nw, Gmemes legce (Fn)
eneB (cece) eesieefJeee mes emeVe nesves Jeeues cesjer (nJeced) mlegefle kees (egleced) megvees, ns epeceeve! efpememes let
(GHeeeceie=nerle) Des efveeceeW kes meeLe mJeerkeej efkeee ngDee (Fled) ner (Deefme) nw, Fmemes ceQ (efce$eeJeCeeYeeced)
meceesOeee
297
aj.
org
eeCe Deewj Goeve kes meeLe Jee&ceeve (lJee) legPekees enCe kejlee ntb9
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees Gefele nw efke Fme eesieefJeee kee enCe, es
Heg<eeW kee GHeosMe megve Deewj eceefveeceeW kees OeejCe kejkes eesieeYeeme kes meeLe DeHevee Jeee&Je jkeKeW9
jeee Jeeefceleme ef$emeomeg$e&ef<e~ efce$eeJeCeew osJeles~ yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
Hegvejsleees ke=leceen
efHej Yeer eesie He{ves-He{eves Jeeuees kes ke=le kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
jeNee JeNe memeNJee:mees ceosce nNJesve osNJee eJemesveN ieeJe~

leeb OesNvegb efce$eeJeCee egJeb vees efJeNeene OeeNceveHemHegjvleercesN<e lesN eesefve$e&leeNegYee lJee10
am
jeNee~ JeNeced~ meNmeNJee:meN Fefle memeNJee:me~ ceNosNceN~ nNJesve~ osNJee~ eJemesve~ ieeJe~ leeced~ OesNvegced~
efceN$eeNJeNNCeeN~ egJeced~ veN~ efJeNeene~ OeNeNced~ DeveHemHegjvleerNefceleveHemHegjvleerced~ SN<e~ lesN~ eesefve~ $eNleeNegYeeced~
$eNleNegYeeefcele=l eegYeeced~ lJeeN10
the
ary
as
HeoeLe&-(jeee) Oevesve men (Jeeced) Heg<eeefLe&ve (memeJeebme) mebefJeYekelee (ceosce) <esce (nJesve)
ie=nerleJesve (osJee) efJeebme (eJemesve) DeYeersve le=Ceyegmeeefovee (ieeJe) ieJeeoe HeMeJe (leeced) (Oesvegced) Oeeefle
efHeyeleevevojmeceveee leeced~ Oesvegefjefle Jee*dveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~11) (efce$eeJeCee) eeCeJeled meKeeeeJegeceew peveew
(egJeced) egJeeced (ve) DemceYeced (efJeeene) meJee&efCe efoveeefve (Oeeced) (DeveHemHegjvleerced) efJe%eeHeefe$eerecf eJe
eesieefJeeepeveeb Jeeeced (S<e) (les) (eesefve) ($eleeegYeeced) Deelceve $eleefceeeefceJe (lJee) lJeeced Deeb cev$e
DevJee-memeJeebmees osJee Jeeb eJemesve ieeJe FJe nJesve jeee ceosce~ ns efce$eeJeCee! egJeb egJebe veesmceYeb
efJeeene efJeeeveneveveHemHegjvleeR leeb Oesvegb Oeeced~ ns epeceeve! emew<e les efJeeeyeesOees eesefvejefmle, Dele $eleeegYeeb
meefnleb lJee lJeeb Jeeceeooercens10
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ ceveg<ew Heg<eeLexve efJelmebiesve e HejesHekeejefve<Heeoefe$eeR
keeceogIeeb JesoJeeeb eeHeevevoefeleJeefceefle10
HeoeLe&-(ns memeJeebme) Yeues-yegjs kes Deueie-Deueie kejves Jeeues (osJee) efJeevees! DeeHe Deewj (Jeeced) nce
ueesie (eJemesve) le=Ce, Ieeme, Yetmee mes (ieeJe) ieew Deeefo HeMegDeeW kes meceeve (nJesve) enCe kejves kes eesie (jeee) Oeve
mess (ceosce) nef<e&le neW Deewj ns (efce$eeJeCee) eeCe kes meceeve Gece pevees! (egJeced) legce oesveeW (ve) nceejs efuees
(efJeeene) meye efoveeW ceW (DeveHemHegjvleerced) erke-erke %eeve osves Jeeueer (Oesvegced) JeeCeer kees (Oeeced) OeejCe keerepf ees~ ns
epeceeve! efpememes (les) lesje (S<e) en efJeeeyeesOe (eesefve) Iej nw, Fmemes ($eleeegYeeced) mele JeJenej eenves JeeueeW
kes meefnle (lJee) legPe kees nce ueesie mJeerkeej kejles nQ10
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ ceveg<eesb kees eeefnes efke DeHeves Heg<eeLe& Deewj
efJeeveeW kes mebie mes HejesHekeej keer efmeef Deewj keecevee kees HetCe& kejves Jeeueer JesoJeeCeer kees eeHle neskej Deevevo ceW
298
epegJexoYee<es
aj.
org
jnsb10
ee Jeeb keMesleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ Deefeveew osJeles~ yeeeer Geq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
HegvejHesleees kee&JecegHeefoMeles
efHej Yeer Fve eesieefJeee He{ves-He{eves JeeueeW kes kejves eesie keece kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
ee JeebN keMeeN ceOegceNleefevee metve=leeJeleer~ leee eN%eb efceefceef#eleced~

GNHeNeeNceie=nerleesmeNefeYee lJewN<e lesN eesefveNcee&OJeerYeeb lJee11
ee~ JeeNced~ keMee~ ceOegceleerefleN ceOegceleer~ Deefevee~ metve=leeJeNleerefle metve=leeJeleer~ leee~ eN%eced~ efceNefceN#eNleNced~
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ DeNefeYeeNefceNleNefeYeeced~ lJeeN~ SN<e~ lesN~ eesefve~ ceeOJeerYeeced~ lJeeN11
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ee) (Jeeced) egJeees (keMee) JeeCeer~ keMesefle Jee*dveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~11) (ceOegceleer)
eMemleceeOege&iegCeegkelesJe~ (Deefevee) mete&evJeled ekeeMeceeveew (metve=leeJeleer) G<ee FJe (leee) (e%eced) eesieced
(efceefce#eleced) meskelegefceleced (GHeeeceie=nerle) GHeefveecew mJeerke=le (Deefme) (DeefeYeeced) eeCeeHeeveeYeeced (lJee)
lJeeced (S<e) (les) leJe (eesefve) ie=nced (ceeOJeerYeeced) megveerefleeesiejerefleYeeced (lJee) lJeeced Deeb cev$e (Mele0(4~
1~ 5~ 17 leLee 4~ 1~ 6~ 1-7) JeeKeele11
DevJee-ns Deefeveew eesieeOes$eOeeHekeew! ee Jeeb ceOegceleer metve=leeJeleer keMeeefmle, leee e%eb efceefce#eleced~ ns
eesieceYeerHmees! lJecegHeeeceie=nerleesefme, eEke e les leJew<e eesiees eesefvejmleleesefeYeeb men Jee&c eeveb lJeeced~ ns
eesieeOeeHeke! ceeOJeerYeeb men Jee&ceeveb e lJeeb JeecegHeeeeece11
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eesefievees ceOegjJeeeeOesle+ved eefle eesiecegHeefoMesegjelcemeJe&mJeb eesiecesJe cevesjefVelejs
peveemleeMeb eesefieveb meJe&$eeeesegefjefle11
HeoeLe&-ns (Deefevee) mete& Deewj ev kes legue ekeeefMele eesie kes He{ves-He{eves Jeeuees! (ee) pees (Jeeced)
legcnejer (ceOegceleer) eMebmeveere ceOegjiegCeegkele (metve=leeJeleer) eYeele mecee ceW ece-ece mes eoerHle nesves Jeeueer G<ee kes
meceeve (keMee) JeeCeer nw, (leee) Gmemes (e%eced) F&ej mes mebie kejeves nejs eesieHeer e%e kees (efceefce#eleced) efme
kejvee eenes~ ns eesie He{ves Jeeues! let (GHeeeceie=nerle) ece-efveeceeefokeeW mes mJeerkeej efkeee ieee (Deefme) nw, (les)
lesje (S<e) en eesie (eesefve) Iej kes meceeve megKeoeeke nw, Fmemes (DeefeYeeced) eeCe Deewj DeHeeve kes eesieesef ele
efveeceeW kes meeLe Jee&ceeve (lJee) legPe Deewj ns eesieeOeeHeke! (ceeOJeerYeeced) ceeOege& efuees pees es veerefle Deewj eesiejerelf e
nQ, Gvekes meeLe Jee&ceeve (lJee) DeeHe kee nce ueesie Deeee kejles nQ DeLee&led meceerHemLe nesles nQ11
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ eesieer ueesie ceOegj Heejer JeeCeer mes eesie meerKeves JeeueeW kees GHeosMe kejW
Deewj DeHevee meJe&mJe eesie ner kees peeveW leLee Deve ceveg<e Jewmes eesieer kee meoe Deeee efkeee kejW11
leb elveLesleme Jelmeej keeMeHe $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efvee=oe<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej~
GHeeeceie=nerle Fleme He*deqkeleMvo~ Heece mJej
meceesOeee
299
aj.
org
HegveeexefieiegCee GHeefoMevles
efHej Yeer Deieues cev$e ceW eesieer kes iegCeeW kee GHeosMe efkeee nw
leb eNlveLee HetJe&Lee efJeNeLesNceLee pesNleeefleb yeefn&N<eo mJeNefJe&oced~

eNleerNeerNveb Je=peve oesnmesN OegefveceeNMegb peevleNceveg eemeg JeOe&mes~
GNHeNeeNceie=nerleesefmeN MeC[ee lJewN<e lesN eesefveJeeaNjlee HeeNeHece=N~
MeC[es osNJeemlJee MegeNHee eCeeNvlJeveeOe=eefme12
am
leced~ eNlveLesefle eNlveLee~ HetJe&Lesefle HetJe&Lee~ efJeNeLesefle efJeeLee~ FNceLesleerNceLee~ pesNleeefleNefceefle pesNleeefleced~
yeNefn&N<eoced~ yeNefn&NmeoNefceefle yeefn&Nmeoced~ mJeNefJe&oNefceefle mJeNefJeoced~ eNleerNeerNveced~ Je=peveced~ oesNnNmesN~ Oegefveced~ DeeNMegced~
peevleced~ Deveg~ eemeg~ Je&mesN~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ MeC[ee~ lJeeN~ SN<e~ lesN~ eesefve~ JeerNjleeced~
HeeNefnN~ DeHece=N FleHece=~ MeC[~ osNJee~ lJeeN~ MegeNHee Fefle MegeNHee~ e~ veNeNvleg~ DeveeOe=e DeNefmeN12
the
ary
as
HeoeLe&-(leced) eesieced (elveLee) eekeleveeveeb eesefieveeefceJe (HetJe&Lee) HetJe&<s eeb eesefieveeefceJe (efJeeLee) meJex<eeefceJe
(FceLee) FoeveervleveeveeefceJe (pesleeefleced) eMemleb pesced (yeefn&<eoced) ees yeefn&jvleefj#es meeroefle leced (mJeefJe&oced) mJe
megKeb Jesoeefle leced (eleereerveced) DeefJeeeefooes<esYe eefleketueced (Je=peveced) eesieyeueced (oesnmes) eefHeHeef<e& (Oegefveced)
FeqvekecHekeced (DeeMegced) MeerIeb efmeeoced (peevleced) Glke<e&eeHekeced (Deveg) efeeeeesies (eemeg) kegMeueemeg (Je&mes)
Meceeefo<eg mJeelceevecegVeeefme (GHeeeceie=nerle) GHeeecee Meeweeoees efveecee ie=nerlee esve me (Deefme) Jee&mes (MeC[ee)
(lJee) lJeeced (S<e) eesieegkele mJeYeeJe (les) eesieefJeeeOeeHekeme leJe (eesefve) megKensleg (Jeerjleeced) Jeerjme
YeeJeced (Heeefn) j#e (DeHece=) DeHece=peles otjeref eelesefJeeeefokeuesMewe& me Meg (MeC[) MeceeeqvJele (osJee)
osoerHeceevee eesefieve (lJee) lJeeced (MegeHee) Megeb eesieJeere eesieyeueb Jee Heeefvle les (e) (veevleg) (DeveeOe=e)
mecevleeef<e&legcevene& (Deefme) Demleg Deeb cev$e (Mele0(4~ 1~ 6~ 9-1512
DevJee-ns eesefieved lJecegHeeeceie=nerleesefme les leJew<e eesiemJeYeeJees eesefve megKenslegjefmle~ esve eesiesve
lJeceHece= MeC[esefme, eemeg eesieefeeemeg lJeb Je&mes, efJeeLee elveLee HetJe&LesceLee pesleeeEle yeefn&<eob mJeefJe&ob
eleereerveceeMegb peevleb OegevE e Je=peveb oesnmes e, leb eesieyeueb MegeHee osJeemlJeeb eCeevleg, lemcew MeC[ee legYeceme
eesiemeeveeOe=e Jeerjleemleg lJeefceceeb Jeerjleeb Heeefn, leoveg lJeeefceeb Jeerjlee Heeleg12
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ns eesefieved! lJeb eLee MeceeefoiegCeemekele Heg<ees eesieyeuesve efJeeeyeuecegVeslegb
Mekeveeself e, mee eeefJeeeOJeevleewIeefJeOJebefmeveer eesieefJeee Heg<eeveYesle eLeeLe megKeeefle, leLee lJeeceefHe megKeeleg12
HeoeLe&-ns eesefieved! DeeHe (GHeeeceie=nerle) eesie kes DeeW DeLee&led Meewe Deeefo efveeceeW kes enCe kejves Jeeues
(Deefme) nQ, (les) DeeHekee (S<e) en eesieegkele mJeYeeJe (eesefve) megKe kee nsleg nw~ efpeme eesie mes DeeHe (DeHece=)
DeefJeeeefo oes<eeW mes Deueie ngS (MeC[) Meceeefo iegCeegkele (Deefme) nQ, (eemeg) efpeve eesieefeeeDeeW ceW DeeHe (Je&mes)
Je=e
f kees eeHle nesles nQ Deewj (efJeeLee) mecemle (elveLee) eeeerve cenef<e& (HetJe&Lee) HetJe&keeue kes eesieer Deewj (FceLee)
Jee&ceeve eesefieeeW kes meceeve (pesleeefleced) Delevle eMebmeveere (yeefn&<eoced) oeekeeMe ceW efmLej (mJeefJe&oced) megKe
300
epegJexoYee<es
am
aj.
org
ueeYe kejves (eleereerveced) DeefJeeeefo oes<eeW mes eefleketue nesves (DeeMegced) MeerIe efmeef osves (peevleced) Glke<e& Hengbeeves
Deewj (Oegefveced) FeqveeW kees kebHeeves Jeeues (Je=peveced) eesieyeue kees (oesnmes) HeefjHetCe& kejles nQ, (leced) Gme eesieyeue kees
(MegeHee) pees efke eesieyeue mes j#ee kejves nejs (osJee) eesieyeue kes ekeeMe mes ekeeefMele eesieer ueesie nQ, Jes (lJee)
DeeHe kees (eCeevleg) Des ekeej HengbeeJeW~ Gme eesieyeue kees eeHle ngS (MeC[ee) MeceoceeefoiegCeegkele DeeHe kes efuees
Gmeer eesie keer (DeveeOe=e) { Jeerjlee (Deefme) nes, DeeHe Gme (Jeerjleeced) Jeerjlee keer (Heeefn) j#ee keerepf ees (Deveg) Jen
j#ee kees eeHle ngF& Jeerjlee (lJee) DeeHe kees Heeues12
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ns eesieefJeee keer Fe kejves Jeeues! pewmes Meceoceeefo iegCeegkele Heg<e
eesieyeue mes efJeeeyeue keer GVeefle kej mekelee nw, Jener DeefJeeeHeer DevOekeej kee efJeOJebme kejves Jeeueer eesieefJeee
meppeveeW kees eeHle neskej pewmes eLeesef ele megKe osleer nw, Jewmes DeeHe kees os12
megJeerj Fleme Jelmeej keeMeHe $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej~
Megemesleme eepeeHelee ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Gkeleeesiecevegelee eesieer keeried YeJeleerlegHeefoMeles

Gkele eesie kee Devegeve kejves Jeeuee eesieer kewmee neslee nw, en GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
megJeerjes JeerNjeved epeNveeNved Hejer eNefYe jeNemHees<esCeN epeceeveced~

meNeNiceeNvees efoNJee He=efLeNJee Mege MegeMeesefe<eeN efvejmleN MeC[ MegemeeefOeNeveceefme13
as
megJeerj Fefle megJeerj~ JeerNjeved~ eNpeNveeNefVeefle epeNveeved~ Heefj~ FNefnN~ DeNefYe~ jeNe~ Hees<esCe~ epeceeveced~
meNeNiceeNve Fefle mecedpeiceeNve~ efoNJee~ He=efLeNJee~ Mege~ MegeMeesefeN<esefle MegeMeesefe<ee~ efvejmleN FefleN efveDemle~
MeC[~ Megeme~ DeNefOeNeveced~ DeNefOeNmLeeveNefceleefOeNmLeeveced~ DeNefmeN13
the
ary
HeoeLe&-(megJeerj) MeesYeveeemeew Jeerj FJe (Jeerjeved) Glke=iegCeeved (epeveeved) efve<HeeoeVesJe (Heefj) meJe&le
(Fefn) eeHvegenf (DeefYe) DeeefYecegKes (jee) Oeveme (Hees<esCe) Hegee (epeceeveced) oeleejced (meeiceeve) mebieleJeeved
(efoJee) metexCe (He=efLeJee) Yetcee men (Mege) Jeere&Jeeved (MegeMeesefe<ee) Megeme MeesOekeme mete&me Meesef eoeaHeveb
lesvewJe (efvejmle) efvemeeefjleesvOekeej FJe (MeC[) Meceeefomeefnle (Megeme) MeesOekeme eesieme (DeefOeeveced)
DeefOeefleefvle eeqmceefVeefle leled (Deefme) Deeb cev$e (Mele0(4~ 2~ 1~ 16) JeeKeele13
DevJee-ns eesefieved! megJeerjmlJeb Jeerjeved epeveeved Hejerefn SJeb epeceeveceefYe jeemHees<esCe meeiceevees efoJee
He=efLeJee men Mege MegeMeesef e<ee efvejmle SJe efJe<eeJeemeveejefnle MeC[mlJeb MegemeeefOeeveceefme13
YeeJeeLe&-MeceoceeefoiegCeeefOeevees eesieeYeemeefvejlees eesieer mJeeesieefJeeeeeejsCe efpe%eemetveelceyeueb Je&eved
meJe&Lee mete& FJe ekeeMeceevees YeJeefle13
HeoeLe&-ns eesefieved! (megJeerj) es Jeerj kes meceeve eesieyeue kees eeHle ngS DeeHe (Jeerjeved) Des-Des
iegCeegkele Heg<eeW kees (epeveeved) eefme kejles ngS (Hejerefn) meye peien YeceCe keerefpees~ Fmeer ekeej (epeceeveced) Oeve
Deeefo HeoeLeeX kees osves Jeeues Gece Heg<eeW kes (DeefYe) mevcegKe (jee) Oeve keer (Hees<esCe) Hegef mes (meeiceeve) mebiele
ntefpees Deewj DeeHe (efoJee) mete& Deewj (He=efLeJee) He=efLeJeer kes iegCeeW kes meeLe (Mege) Deefle yeueJeeved (MegeMeesefe<ee)
meceesOeee
301
aj.
org
meye kees MeesOeves Jeeues mete& keer oereHq le mes (efvejmle) DevOekeej kes meceeve He=Leked ngS ner eesieyeue kes ekeeMe mes
efJe<eeJeemevee mes ts ngS (MeC[) Meceoceeefo iegCeegkele (Megeme) Delevle eesieyeue kes (DeefOeeveced) DeeOeej
(Deefme) nQ13
YeeJeeLe&-Meceoceeefo iegCeeW kee DeeOeej eesieeYeeme ceW lelHej eesieerpeve DeHeveer eesieefJeee kes eeej mes
eesieefJeee eenves JeeueeW kee Deelceyeue ye{elee ngDee meye peien mete& kes meceeve ekeeefMele neslee nw13
DeeqVeme le Fleme Jelmeej keeMeHe $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ mJeje[d peieleer vo~ efve<eeo
mJej
DeLe efMe<eeeeOeeHekeke=leceen
Deye efMe<e kes efuees He{eves keer egeqkele Deieues cev$e ceW kener nw
am
DeeqVeme les osJe meesce megJeere&me jeNemHees<eme oefoNleej meece~

mee eLeNcee meBmke=efleefJe&NeJeejeN me eLeNcees JeCees efceN$eesDeNeqive14
DeeqVeme~ lesN~ osNJeN~ meeNsceN~ megJeere&Nmesefle megJeere&me~ jeNe~ Hees<eme~ oNefoNleej~ meeNceN~ mee~ eNLeNcee~
mebmke=efle~ efJeNeJeeNjsefle efJeNeJeeje~ me~ eNLeNce~ JeCe~ efceN$e~ DeNeqive14
the
ary
as
HeoeLe&-(DeeqVeme) DeKeefC[leme (les) legYeb leJe Jee (osJe) eesieefpe%eemees (meesce) eMemleiegCe efMe<e!
(megJeere&me) MeesYeveeefve Jeere&eCf e HejeeceeefCe emceeled lemesJe (jee) meJe&eJf eeepeefveleme yeesOeOeveme (Hees<eme) Hegs
(oefoleej) (meece) (mee) (eLecee) Deeefocee (mebmke=efle) efJeeemeg efMe#eepeefvelee veerefle (efJeeJeeje) meJezjJs e mJeerkeleg
eesiee (me) (eLece) (JeCe) es (efce$e) meKee (Deeqive) HeeJeke FJe osoerHeceeve Deeb cev$e (Mele0(4~
2~ 1~ 22-27) JeeKeele14
DevJee-ns osJe meesce! JeeceOeeHekeemles legYeb megJeere&mesJeeeqVeme jeemHees<eme oefoleej meece, ee
eLecee efJeeJeeje mebmke=eflejefmle, mee legYeb megKeoe YeJeleg~ eesmceekeb ceOes JeCeeseqiveefjJeeOeeHekeesefmle, me eLecemles
efce$ees YeJeleg14
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eesieefJeeemecHeVecevemeeb eeseif eveeb eesieleeefmle efpe%eemegYees efveleb eesieefJeeeb eoee
les meggMejerjelceyeuee mecHeeoveeree14
HeoeLe&-ns (osJe) eesieefJeee eenves Jeeues (meesce) eMebmeveere iegCeegkele efMe<e! nce DeOeeHeke ueesie (les) lesjs
efuees (megJeere&me) efpeme HeoeLe& mes Meg Hejeece ye{s Gmekes meceeve (DeeqVeme) DeKeC[ (jee) eesieefJeee mes
GlHeVe ngS Oeve keer (Hees<eme) {Hege<q kes (oefoleej) osves Jeeues (meece) neW~ pees en (eLecee) Heefnueer (efJeeJeeje)
meye ner megKeeW kes mJeerkeej kejeves eesie (mebmke=efle) efJeeemegefMe#eepeefvele veerefle nw, (mee) Jen lesjs efuees Fme peieled ceW
megKeoeeke nes Deewj nce ueesieeW ceW pees (JeCe) es< (Deeqive) Deeqive kes meceeve meye efJeeeDeeW mes ekeeefMele
DeOeeHeke nw (me) Jen (eLece) meye mes eLece lesje (efce$e) efce$e nes14
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ eesieefJeee ceW mecHeVe Megefele egkele eesefieeeW kees eesie nw efke
efpe%eemegDeeW kes efuees efvele eesieefJeee kee oeve oskej GvnW Meejerefjke Deewj Deelceyeue mes egkele efkeee kejW14
302
epegJexoYee<es
aj.
org
me eLece Fleme Jelmeej keeMeHe $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efvee=odyeeeeveggHed vo~ ieevOeej
mJej
DeLe mJeeefcemesJekeke=leceen
Deye mJeeceer Deewj mesJeke kes kecce& kees Deieues cev$e ceW kene nw
me eLeNcees ye=nNmHeefleefeefkeNlJeeBmlemceeNFvee megleceepegnesleN mJeene~

le=cHevleg nes$eeN ceOJeesN ee eqmJeeN ee megeerleeN megngleeN elmJeeneee[Niveerled15
me~ eNLeNce~ ye=nNmHeefle~ efeNefkeNlJeeved~ lemcew~ Fvee~ megleced~ Dee~ pegnesNleN~ mJeene~ le=cHevleg~ nes$ee~ ceOJe~
ee~ eqmJeeN FefleN megFe~ ee~ megeerleeN FefleN megeerlee~ megngleeN Fefle megnglee~ eled~ mJeene~ Deeed~ DeNiveerled15
the
ary
as
am
HeoeLe&-(me) (eLece) Deeefoce (ye=nmHeefle) ye=nlee efJeeeegkeleeee Jeee Heeueke (efeefkelJeeved)

efJe%eeveJeeved (lemcew) (Fvee) Sseee&e (megleced) efve<Heeefoleb JeJenejced (Deepegnesle) Deeoe (mJeene) meleeb Jeeeced
(le=cHevleg) eerCevleg (nes$ee) mJeerkele&gcene& (ceOJe) ceeOegee&eof iegCeesHeslee (ee) (eqmJee) MeesYeveeveereefve eeYemlee
(ee) (megeerlee) megemeVee (megnglee) meg<g ngleeefve eesieeoeveHeeefCe keccee&eCf e eeefYeeexefieveerefYe ereYf emlee (eled)
ee (mJeene) MeesYeveee Jeeee (Deeed) Deee#eerled (Deiveerled) mebesef<ele Deeb cev$e (Mele0(4~ 2~ 1~ 27-28)
JeeKeele15
DevJee-ns efMe<ee! eteb eLee me HetJeexkelees efce$e eLeceefeefkelJeeved ye=nmHeeflee&mcew eelesle, lemcew Fvee
mJeene megleceepegnesle~ leLee eee nes$ee ee ceOJe eqmJee ee megntlee megeerlee eqeesiveerled keefeod eesieer e mJeeneeed
leLee YeJevlemle=cHevleg15
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee eesefievees efJeebmees eesefievees efJeog<ee Hejcewee&eeHlees
eelevles, eLee e mesJeke mJeeefcemesJeveceeejefle, leLewJeevew leeled kecce&efCe eJe=e mJeeYeerefmeef mecHeeoveeree15
HeoeLe&-ns efMe<ees! legce ueesie pewmes Jen HetJe& cev$e mes eefleHeeefole (eLece) Deeefo efce$e (efeefkelJeeved)
efJe%eeveJeeved (ye=nmHeefle) meye efJeeeegkele JeeCeer kee Heeueves Jeeuee efpeme Ssee& kes efuees eelve kejlee nw, Jewmes (lemcew)
Gme (Fvee) Ssee& kes efuees (mJeene) mele JeeCeer Deewj (megleced) efve<Heeefole es< JeJenej kee (Deepegnesle) Des
ekeej enCe kejes Deewj pewmes (eled) pees (nes$ee) eesie mJeerkeej kejves kes eesie Jee (ee) pees (ceOJe)
ceeOegee&efoiegCeegkele (eqmJe<e) efpevemes efke Des-Des F keece yeveles nQ (ee) Jee pees Ssmeer nQ efke (megnglee)
efpevemes Des ekeej nJeve Deeefo kecce& efme nesles nQ (megeerlee) Deewj Des ekeej emeVe jnleer nQ, Jes efJeeved erpeve
Jee (Deiveerled) keesF& Deer esjCee kees eeHle ngDee efJeeved eesieer (mJeene) meleJeeCeer mes (Deeed) meYeeW kees melke=le
kejlee Deewj le=Hle jnlee nw~ DeeHe ueesie Gve eqeeW Deewj Gme eesieer kes meceeve (le=cHevleg) le=Hle ntefpees15
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes eesieer efJeeved Deewj eesefieveer efJeeveeW keer erpeve
Hejcewee& kes efuees elve kejW Deewj pewmes mesJeke DeHeves mJeeceer kee mesJeve kejlee nw, Jewmes Deve Heg<eeW kees Yeer Gefele nw
efke Gve-Gve keeceeW ceW eJe=le neskej DeHeveer DeYeer efmeef kees HengBes15
meceesOeee
303
aj.
org
Deeb Jesve Fleme Jelmeej keeMeHe $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ Deeeme efvee=oe<eea ef$egHed vo~
OewJele mJej~ GHeeece Fleme meecveer ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe meYeeOe#esCe je%ee eEke kee&JeefcelegHeefoMeles
Deye meYeeOe#e jepee kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw~
DeNeb JesNveeesoeNled He=efMveieYee&N peeseflepe&jeet jpemees efJeNceeves~ FNceceNHee: meces mete&meN efMeMegb ve
efJeee ceNefleYeer efjnefvle~ GNHeNeeNceie=nerleesefmeN cekee&e lJee16
DeNeced~ JesNve~ eesNoNeNled~ He=efMveieYee&N FefleN He=efMveieYee&~ peeseflepe&jeegefjefleN peeseflepejeeg~ jpeme~ efJeNceeveN
Fefle efJeNceeves~ FNcece~ DeNHeeced~ meNce Fefle mecedieNces~ mete&me~ efMeMegced~ ve~ efJeee~ ceNefleefYeNefjefle ceNefleefYe~ efjnNefvleN~
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ cekee&e~ lJeeN16
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deeced) (Jesve) keceveereev (eesoeled) esjeefle, De$e ue[Lex ue*[YeeJee~ (He=efMveieYee&)

He=eqMvejvleefj#eb ieYeex es<eeb les He=eqMveieYee& (peeseflepe&jeeg) peesefle<eeb pejeegefjJeeeoke (jpeme) ueeskemecetnme
(efJeceeves) efJeieleb ceeveb HeefjceeCeb emeevleefj#eme leeqmceved (Fceced) ele#eced (DeHeeced) peueeveeced (meces) me*deece FJe~
mece Fefle me*deeceveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~17) (mete&me) ceele&C[me (efMeMegced) Meemeveereb kegceejb yeeuekeced
(ve) FJe (efJeee) cesOeeefJeve (ceefleefYe) yege
f efYe (efjnefvle) melkegJe&efvle~ efjnvleerlee&eflekecce&meg Heefleced~
(efveIeb03~14) (GHeeeceie=nerle) jepeewe&gkele (cekee&e) ce=legevf eefceeee JeeeJes (lJee) lJeeced Fceb cev$eb
efvekelekeej SJeb meceees-Jesvees Jesveles keeefvlekecce&Cemlemew<ee YeJeefle~ (efve010~38) Deeb Jesveeesoeled He=efMveieYee&
eeJeCe&ieYee& DeeHe Fefle Jee peeseflepe&jeegpeexeflejme pejeegmLeeveereb YeJeefle, pejeeg pejee ieYe&mLe pejee etele Fefle
Jee~ FceceHeeb e meceves mete&me e efMeMegefceJe efJeee ceefleYeer efjnefvle efuenefvle mlegJeefvle Je&eefvle Hetpeevleerefle Jee~
efMeMeg Mebmeveerees YeJeefle, efMeMeerlesJee& meeod,oevekecce&CeefejueyOees ieYeex YeJeefle~ (efve010~39)~ Deeb cev$e
(Mele0(4~ 2~ 1~ 10-11) JeeKeele16
DevJee-ns efMeuHeefJeefOeefJeefved! lJecegHeeeceie=nerleesmeleesnb jpemees ceOes He=eqMveieYee& ueeskee FJe
peeseflepe&jeegejf Jeeeb Jesveeesoeeefoceb evceHeeb mete&me meces efMeMegb efJeee ceefleYeer efjnefvle vesJe cekee&e ogeveeb eMeceveee
esJeJenejmLeeHeveee e efJeceeves lJee lJeeb ie=eefce16
YeeJeeLe&-meYeeOe#esCe metee&evcemeesie&gCeeefveJe esiegCeeved ekeeMeefelJee ogeMecevesve esJeJenejsCe meppevee
DeeeoefeleJee16
HeoeLe&-ns efMeuHeefJeefOe kes peeveves Jeeues meYeeOe#e efJeved! DeeHe (GHeeeceie=nerle) mesvee Deeefo jepe kes DeeW
mes egkele (Deefme) nQ, Fmemes ceQ (jpeme) ueeskeeW kes ceOe (He=eqMveieYee&) efpeveceW DeJekeeMe DeefOeke nw, Gve ueesieeW kes
(peeseflepe&jeeg) leejeieCeeW kees {ebHeves Jeeues kes meceeve (Deeced) en (Jesve) Deefle ceveesnj evcee (eesoeled)
eLeeeesie DeHeves-DeHeves ceeie& ceW DeefYeegkele kejlee nw, (Fceced) Fme evcee kees (DeHeeced) peueeW Deewj (mete&me) mete&
kes (meces) mecyevOeer Deeke<e&Ceeefo efJe<eeeW ceW (efMeMegced) efMe#ee kes eesie yeeueke kees (ceefleefYe) efJeeved ueesie DeHeveer
yege
f eeW mes (efjnefvle) melkeej kej kes (ve) meceeve Deeoj kes meeLe enCe kej jns nQ Deewj ceQ (cekee&e) ogeW kees Meevle
304
epegJexoYee<es
aj.
org
kejves Deewj es JeJenejeW kes mLeeHeve kejves kes efuees (efJeceeves) Devevle Devleefj#e ceW (lJee) legPes efJeefJeOe ekeej kes eeve
yeveeves kes efuees mJeerkeej kejlee ntb16
YeeJeeLe&-meYeeOe#e kees eeefnes efke mete& Deewj evcee kes meceeve es iegCeeW kees ekeeefMele Deewj og
JeJenejeW kees Meevle kejkes es JeJenej mes meppeve Heg<eeW kees Deeeo osJeW16
cevees ve eseq<Jeleme Jelmeej keeMeHe $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ mJeje[d yeeeer ef$egHed vo~ OewJele
mJej
HegvemlecesJe efJe<eeceen
efHej Yeer Gmeer efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
ceveesN ve es<eg nJeves<eg efleNiceb efJeHeN Meee JevegLees Jevlee~ Dee e Meee&efYemlegefJeve=cCees
DeNmeeeerCeerleeNefoMebN ieYemleeJesN<e lesN eesefve eNpee HeeNeHece=esN cekeex osNJeemlJee ceeqvLeNHee
eCeeNvlJeveeOe=eefme17
ceve~ ve~ es<eg~ nJeves<eg~ efleNiceced~ efJeHe~ Meee~ JeNvegLe~ Jevlee~ Dee~ e~ Meee&efYe~ legefJeNve=cCe Fefle
legefJeve=cCe~ DeNmeN~ DeeerCeerle~ DeeNefoMeNefceleeNefoMeced~ ieYemleew~ SN<e~ lesN~ eesefve~ eNpee Fefle eNpee~ HeeNefnN~ DeHece=N
FleHece=~ ceke&~ osNJee~ lJeeN~ ceNefvLeNHee Fefle ceeqvLeNHee~ e~ veNeNvleg~ DeveeOe=e~ DeNefmeN17
the
ary
as
HeoeLe&-(ceve) efJe%eeveced (ve) FJe (es<eg) (nJeves<eg) OeccexCewJeeoeves<eg (efleiceced) JeeJeled leerJeced~ efleiceefceefle
Jeeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~20) (efJeHe) efJeefJeOeb Heeleerefle efJeHees cesOeeJeer~ efJeHe Fefle cesOeeefJeveecemeg Heefleced~
(efveIeb03~15) (Meee) e%eee~ Meeerefle e%eeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~9) (JevegLe) keeceesLes~ Jeveesleerefle
keeefvlekecce&meg Heefleced~ (efveIeb02~6) (Jevlee) ievleejew~ De$e megHeeb meguegied [Dee07.1.39] FleekeejosMe
(Dee07~1~139) (Dee) (e) (Meee&efYe) ieefleefYe (legefJeve=cCe) legJeerevf e yentefve Oeveeefve eme me~ legJeerefle
yengveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~5) (Deme) (DeeerCeerle) eerCeeefle Heeefle (DeeefoMeced) efoMeceefYeJeeHesJe (ieYemleew)
De*dieguee efveoxMes~ ieYemlee Fle*diegefueveecemeg Heefleced~ (efveIeb02.5) (S<e) jepeOecce& (les) leJe (eesefve) ie=nced
(epee) mebj#eCeeree (Heeefn) (DeHece=) otjerke=le (ceke&) cejCeogKeoes ogve&e (osJee) efJeebme (lJee) lJeeced
(ceeqvLeHee) es cevLeefvle Me$etved leeved Jeerjeved Heeefvle les (e) (veevleg) eerCeevleg (DeveeOe=e) DeOe<e&Ceeree (Deefme) uees[Lex
ued Deeb cev$e (Mele0(4~ 1~ 6~ 12-15) JeeKeele17
DevJee-ns efMeequHeeeefJee#eCe meYeeHeles efJeVes<e jepeOece&mles leJe eesefvejefmle, lJeb eLee emlegefJeve=cCe
epeeHeefleefJe&He epeepeveewleew ew egJeeb es<eg nJeves<eg Meee&efYeefmleiceb cevees ve Jevleew Meee men DeeJeveg Le, FlLeb eleske
epeepeveesme ieYemleeJeeefoMeb eLee meeled leLee Me$etveeeerCeerle, ceke&eeHece=es YeJeleg~ epee Heeefn ceeqvLeHee osJeemlJee lJeeb
eCeevleg, ns epes! eleesveeOe=e efveYe&ee mJelev$ee lJeceefme, leb jepeeveb meleleb j#e17
YeeJeeLe&-epeeHeg<ee jepekecce&efCe eb jepeeveceeeesegmme les<eeb veeesve j#eeb kegee&led~ les e leb veeeeOeerMeb
eefle mJeeefYeeeeb eJeoseg~ jepemesJekeee veeekecce&CewJe epeeHeg<eeved j#esegefjefle17
meceesOeee
305
am
aj.
org
HeoeLe&-ns efMeuHeefJeee ceW elegj meYeeHeles! (S<e) en jepeOece& (les) lesje (eesefve) megKeHetJe&ke efmLejlee kee
mLeeve nw~ pewmes let (e) pees (legefJeve=cCe) Delevle Oeveegkele epee kee Heeueves Jeeuee Jee (efJeHe) yegefceeved epeepeve es
legce oesveeW (es<eg) efpeve nJeveeefo kecceeX ceW (Meee&efYe) JesieeW mes (efleiceced) Jee kes legue Deefle{ (ceve) ceve kes (ve)
meceeve Jesie mes (Jevlee) eueles ngS (Meee) yege
f kes meeLe (DeeJevegLe) HejmHej keecevee kejles nes, Jewmes eleske
epeeHeg<e (Deme) Fme epeeHeefle kes (ieYemleew) Debiegueer-efveoxMe mes (DeeefoMeced) meye efoMeeDeeW ceW lespe pewmes nes, Jewmes
Meg$eDeeW kees (Dee, DeeerCeerle) Des ekeej ogKe efoee kejs (ceke&) cejCe kes legue ogKe osves Deewj keg{bie eeueeueve
jKeves Jeeuee Me$eg (DeHece=<) otj nes Deewj let (epee) epee kee (Heeefn) Heeueve kej (ceefvLeHee) Me$egDeeW kese cebLeves
Jeeues JeerjeW kes j#eke (osJee) efJeeved ueesie (lJee) legPes (e, veevleg) emeVe kejW~ ns epeepevees! legce efpememes (DeveeOe=<e)
eieuce efveYe&e Deewj mJeeOeerve (Deefme) nes, Gme jepee keer j#ee efkeee kejes17
YeeJeeLe&-epeeHeg<e jepekece& ceW efpeme jepee kee Deeee kejW, Jen Gve keer j#ee kejs Deewj epeepeve Gme
veeeeOeerMe kes eefle DeHeves DeefYeeee kees Mebkee-meceeOeeve kes meeLe kensb, jepee kes veewkej-eekej Yeer veeekecce& ner mes
epeepeveeW keer j#ee kejW17
megepee Fleme Jelmeej keeMeHe $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceeqvLeveesefOeeveefceleme eepeeHelee ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
veeeeOeerMesve epee eefle keLeb Jeefe&leJeefcelegHeefoMeles

veeeeOeerMe kees epeepeveeW kes eefle kewmes Jee&vee eeefnes, en Deieues cev$e ceW kene nw
as
megeNpee eNpee epeNveeNved HejereNefYe jeNemHees<esCeN epeceeveced~

meNeNiceeNvees efoNJee He=efLeNJee ceNvLeer ceNeqvLeMeesefe<eeN efvejmleesN cekeex ceNeqvLeveesefOeNeveceefme18
the
ary
megeNpee Fefle megeNpee~ eNpee Fefle eNpee~ eNpeNveeefVeefle epeNveeved~ Heefj~ FNefnN~ DeNefYe~ jeNe~ Hees<esCe~
epeceeveced~ meNeNiceeNve Fefle mecedpeiceeNve~ efoNJee~ He=efLeNJee~ ceNvLeer~ ceNeqvLeMeesefeN<esefle ceNeqvLeMeesefe<ee~ efvejmleN Fefle
efveDemle~ ceke&~ ceNeqvLeve~ DeNefOeNeveced~ DeNefOeNmLeeveNefceleefOeNmLeeveced~ DeNefmeN18
HeoeLe&-(megepee) MeesYevee epee eme me megepee me eLee meeled leLee (epee) epee SJe (epeveeved)
Hejcesej FJe ekeeved (Heefj) meJe&le (Fefn) peeveerenf (DeefYe) DeeefYecegKes (jee) Oevemecetnme (Hees<esCe) Hegee
(epeceeveced) megKeeoced (meeiceeve) OeerjleeefoMegYeiegCes<Jeemekele (efoJee) metexCe (He=efLeJee) Yetcee (cevLeer) ceeqvLelegb
Meerueceme veeeeOeerMeme me (ceeqvLeMeesefe<ee) mete&oerHlesJe (efvejmle) efvelejeb eef#eHle FJe (ceke&) ce=legevf eefcee
KeuJeveeekeejer (ceeqvLeve) veeekeeefjCe (DeefOeeveced) DeeOeej FJe (Deefme) Deeb cev$e (Mele0(4~ 2~ 1~ 1720) JeeKeele18
DevJee-Yees veeeOeerMe! megepeemlJeb epee epeveeved jeemHees<esCe men epeceeveceefYeHejerefn meJe&Lee leme
OeveJe=efefce, cevLeer lJeb efoJee He=efLeJee meeiceevees YeJe leodiegCeer YeJeself e YeeJe~ elemlJeb ceeqvLeveesefOeevecemelemles
ceeqvLeMeesefe<ee cekeexs efvejmlees YeJeleg18
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ veeeeOeerMees epeceeveme Hegjesefnle FJe epee meleleb Heeueesled18
306
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-Yees veeeeOeerMe! (megepee) Gece epeeegkele DeeHe (epee) epeepeveeW kees (epeveeved) eke kejles
ngS (jee) Oeve keer (Hees<esCe) {lee kes meeLe (epeceeveced) e%eeefo Des keceeX kes kejves Jeeues Heg<e kees (DeefYe)
(Heefj) (Fefn) meJe&Lee Oeve keer Je=e
f mes egkele keerefpees (cevLeer) Jeeo-efJeJeeo kes cevLeve kejves Deewj (efoJee) mete& Jee
(He=efLeJee) He=efLeJeer kes legue (meeiceeve) Oeerjleeefo iegCeeW ceW Jele&ves Jeeues DeeHe (ceefvLeve) meomeefJeseve kejves eesie
iegCeeW kes (DeefOeeveced) DeeOeej kes meceeve (Deefme) nes, Fme keejCe legcnejer (ceefvLeMeesefe<ee) mete& keer oereHq le kes meceeve
veeeoereHq le mes (ceke&) ce=leg osves Jeeuee Deveeeer (efvejmle) efveJe=e nesJes18
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ veeeeOeerMe jepee kees eeefnes efke Oecce& mes e%e kejves Jeeues melHeg<e
Hegjesefnle kes meceeve epee kee efvejvlej Heeueve kejs18
es osJeeme Fleme Jelmeej keeMeHe $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ OewJele
mJej
am
DeLe jepemeYepeveke=leceen
Deye jepee Deewj meYeemeoeW kes keece Deieues cev$e ceW kens nQ
es osJeemees efoNJeskeeoMeN mLe He=efLeNJeeceOeskeeoMeN mLe~

DeNHmegef#elees ceefnNvewkeeoMeN mLe les osJeemees eN%eefceNceb peg<eOJeced19
as
es~ osJeeNmeN~ efoNefJe~ SkeeoMe~ mLe~ He=efLeNJeeced~ DeefOe~ SkeeoMe~ mLe~ DeHmegef#eleN FleHmegef#ele~ ceNefnNvee~
SkeeoMe~ mLe~ les~ osNJeeNmeN~ eN%eced~ FNceced~ peg<eNOJeNced19
the
ary
HeoeLe&-(es) (osJeeme) efoJeiegCeegkelee (efoefJe) efJeegelf e (SkeeoMe) eeCeeHeeveesoeveJeevemeceeveveeieketcce&ke=keueosJeoeOeveeepeerJee (mLe) meefvle, De$e Heg<eJelee~ (He=efLeJeeced) Yetceew (DeefOe) GHeefjYeeJes (SkeeoMe)
He=efLeJeHlespeesJeeJeekeeMeeefoleevve#e$een*dkeejceneJeeke=lee (mLe) meefvle (DeHmegef#ele) eeCes<eg #eeefvle efveJemeefvle
les (ceefnvee) ceefncvee (SkeeoMe) ees$elJekede#etjmeveeIeeCeJeekeHeeefCeHeeoHeeetHemLeceveebefme (mLe) meefvle (les) (osJeeme)
jepemeYeemeoes efJeebme (e%eced) jepeepeemecyeJeJenejced (Fceced) ele#eced (peg<eOJeced) mesJeOJeced Deeb cev$e
DevJee-es ceefnvee mJeceefncvee efoJeskeeoMe osJeeme mLe meefvle, He=efLeJeeceOeskeeoMe mLe meefvle,
DeHmegef#eleewkeeoMe mLe meefvle, les eLee mJemJekecce&meg Jee&vles, lee&ceevee ns osJeemees jepemeYeeee meYepevee! eteefceceb
e%eb peg<eOJeced19
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee mJekecce&eCf e eJee&ceevee Fcesvleefj#eeefo<eg HeoeLee& meefvle, leLee
meYeepevewmmJeveeekecce&eCf e eJeefle&leJeefceefle19
HeoeLe&-(es) pees (ceefnvee) DeHeveer ceefncee mes (efoefJe) efJeegled kes mJeHe ceW (SkeeoMe) ieejn DeLee&led
eeCe, DeHeeve, Goeve, Jeeve, meceeve, veeie, ketcce&, ke=keue, osJeole, Oeveee Deewj peerJeelcee (osJeeme) efoJeiegCeegkele
osJe (mLe) nQ, (He=efLeJeeced) Yetecf e kes (DeefOe) THej (SkeeoMe) ieejn DeLee&led He=efLeJeer, peue, Deeqive, HeJeve, DeekeeMe,
Deeefole, evcee, ve#e$e, Denbkeej ceneJe Deewj eke=efle (mLe) nQ leLee (DeHmegef#ele) eeCeeW ceW njves Jeeues
meceesOeee
307
aj.
org
(SkeeoMe) ieejn ees$e, lJeked, e#eg, efpee, veeefmekee, JeeCeer, neLe, HeebJe, iegoe, efue Deewj ceve (mLe) nQ, (les) Jes
pewmes DeHeves-DeHeves keeceeW ceW Jee&ceeve nQ, Jewmes ns (osJeeme) jepemeYee kes meYeemeoes! DeeHe ueesie eLeeeesie DeHeves-DeHeves
keeceeW ceW Jee&ceeve neskej (Fceced) Fme (e%eced) jepe Deewj epee mecyevOeer JeJenej kee (peg<eOJeced) mesJeve efkeee
kejW19
YeeJeeLe&-Fme cev$e cebs JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes DeHeves-DeHeves keeceeW ceW eJe=e ngS Devleefj#eeefokeeW ceW
meye HeoeLe& nQ, Jewmes jepemeYeemeoeW kees eeefnes efke DeHeves-DeHeves veeeceeie& ceW eJe=e jnW19
GHeeeceie=nerleesmeerleme Jelmeej keeMeHe $eef<e~ e%ees osJelee~ efvee=oe<eea peieleer vo~ efve<eeo
mJej
DeLe je%eeb efJeog<eeb eesHeosMeekeejceen
Deye jepee Deewj efJeeveeW kes GHeosMe keer jerefle Deieues cev$e ceW kener nw
am
GNHeNeeNceie=nerleesmeeeeNCeesefmeN mJeeeeCe~ HeeNefn eN%eb HeeNefn eN%eHeeflebN efJe<Ceg mlJeeefceeqvNesCe

Heeleg efJe<Cegb lJeb HeeeNefYe meJeveeefve Heeefn20
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ DeeNeNeNCe~ DeNefmeN~ mJeeeeCeN FefleN megDeeeeCe~ HeeNefn~ eN%eced~
HeeNefn~ eN%eced~ HeeNefn~ eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ efJe<Ceg~ lJeeced~ FNeqvNesCe~ HeeNleg~ efJe<Cegced~ lJeced~ HeeNefnN~ DeNefYe~ meJeveeefve~
HeeNefnN20
the
ary
as
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) efJeveeeefojepeiegCewe&gkele (Deefme) (DeeeeCe) mecevleeoeeefCe efJe%eeveegkeleeefve

eMemleeefve keccee&Ceeles me~ MekevOJeeefo<eg HejHeb Jeeeced~ [Dee0Jee06.1.91] Fefle HejHeced~ (Deefme)
(mJeeeeCe) MeesYeveeemeeJeeeeCee leled (Heeefn) (e%eced) jepeepeeHeeuekeced (Heeefn) (e%eHeefleced) mebieleme veeeme
Heeuekeced (efJe<Ceg) mekeueMegYeiegCekecce&JeeHeer efJeeved (lJeeced) (FefvesCe) cevemee Oevesve Jee~ Feqveefceefle Oeveveecemeg
Heefleced~ (efveIeb02~10) (Heeleg) (efJe<Cegced) efJeebmeced (lJeced) veeeeOeerMe (Heeefn) (DeefYe) (meJeveeefve) Sseee&efCe
(Heeefn) Deeb cev$e (Mele0(4~ 2~ 2~ 9-19) JeeKeele20
DevJee-ns meYeeHeles jepeved GHeosMeke Jee! elemlJecegHeeeceie=nerleesmelees e%ecHeeefn, mJeeeeCe FJeeeeCeesefme,
lemceeod e%eHeefleb Heeefn~ Deeb efJe<Cegejf eqvesCe lJeeb Heeleg lJecesveb efJe<CegcHeeefn meJeveeveefYeHeeefn20
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ je%ees efJeog<eeb e eesieleeefmle les meleleb jepeesVeeEle kege&gve&efn
jepeesVelee efJevee efJeebmees mJeemLesve efJeeeeeejefelegcegHeosb e MekevegJeefvle, ve Keueg efJeog<eeb mebieesHeosMeeYeeb efJevee jepeb
jef#elegcen&efle, ve Keueg jepeepeeseceefJeog<eeb HejmHejb eereflecevlejweeexVeeflejweeexVelee efJeveevevoe meleleb peeeles20
HeoeLe&-ns meYeeHeles jepeved Jee GHeosMe kejves Jeeues! efpeme keejCe DeeHe (GHeeeceie=nerle) efJevee Deeefo
jepeiegCeeW Jee Jesoeefo MeeyeesOe mes egkele (Deefme) nQ, Fmemes (e%eced) jepee Deewj epee keer Heeuevee kejeves nejs e%e kees
(Heeefn) Heeuees Deewj (mJeeeeCe) pewmes Gece efJe%eeveegkele kecceeX kees HengBeeves Jeeues nesles nQ, Jewmes (DeeeeCe) Gece
efJeeejegkele kecceeX kees eeHle nesves Jeeues ntefpees, Fmemes (e%eHeefleced) eLeeJeled veee keer j#ee kejves Jeeues kees (Heeefn)
Heeuees~ en (efJe<Ceg) pees mecemle Des iegCe Deewj kecceeX kees erke-erke peeveves Jeeuee efJeeved nw, Jen (FeqvesCe) ceve
308
epegJexoYee<es
aj.
org
Deewj Oeve mes (lJeeced) legPes (Heeleg) Heeues Deewj legce Gme (efJe<Cegced) efJeeved keer (Heeefn) j#ee kejes (meJeveeefve) Ssee&
osves Jeeues keeceeW keer (DeefYe) meye ekeej mes (Heeefn) j#ee kejes20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ jepee Deewj efJeeveeW kees eesie nw efke Jes efvejvlej jepe keer
GVeefle efkeee kejW, keeeWefke jepe keer GVeefle kes efJevee efJeeved ueesie meeJeOeeveer mes efJeee kee eeej Deewj GHeosMe Yeer veneR
kej mekeles Deewj ve efJeeveebs kes mebie Deewj GHeosMe kes efJevee keesF& jepe keer j#ee kejves kes eesie neslee nw leLee jepee,
epee Deewj Gece efJeeveeW keer HejmHej eerelf e kes efJevee Ssee& keer GVeefle Deewj Ssee& kes efJevee Deevevo Yeer efvejvlej veneR
nes mekelee20
meesce HeJele Fleme Jelmeej keeMeHe $eef<e~ meescees osJelee~ mJejed yeeeer ef$egHed vo~ OewJele
mJej~ S<e le Fleme eepeg<eer peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe jepeke=leceen~
am
Deye jepee kee kecce& Deieues cev$e ceW kene nw
meesce HeJeleNs meesce HeJelesNmcew yeeCesNmceww #eN$eeeeNmcew megvJeNles epeceeveee HeJeleFN<eTNpex

HeJelesNeDees<eOeerYe HeJelesN eeJeeHe=efLeNJeeYeeb HeJeles megYetleee HeJelesN efJeesYemlJee osNJesYeSN<e lesN
eesefveNefJe&esYemlJee osNsJesYe21
as
meesce~ HeNJeNlesN~ meesce~ HeNJeNlesN~ DeNmcew~ yeeCes~ DeNmcew~ #eN$eee~ DeNmcew~ megvJeNles~ epeceeveee~ HeNJeNlesN~ FN<es~ TNppex~
HeNJeNlesN~ DeNeFleNledYe~ Dees<eOeerYe~ HeNJeNlesN~ eeJeeHe=efLeNJeerYeeced~ HeNJeNlesN~ megYetleeesefle megYetleee~ HeNJeNlesN~ efJeesYe~
lJeeN~ osNJesYe~ SN<e~ lesN~ eesefve~ efJeesYe~ lJeeN~ osNJesYe21
the
ary
HeoeLe&-(meesce) meesceiegCemecHeVees jepee (HeJeles) efJepeeveereeled, uesdeeesie (meesce) jepemeYeeee meYeemeled

epeepevees Jee (HeJeles) Hetlees YeJesled (Demcew) ele#eee (yeeCes) Hejcesejee Jesoee Jee (Demcew) (#e$eee) jepeee
#eef$eeee Jee (Demcew) (megvJeles) meJe&eJf eeeefmeevleb efve<Heeoeles (epeceeveee) mebieceeveee (HeJeles) (F<es) DeVeee
(Tppex) Hejeeceee (HeJeles) (Dee) peuesYe eeCesYees Jee (Dees<eOeerYe) meesceeefoYe (HeJeles)
(eeJeeHe=efLeJeerYeeced) mete&YetefceYeeced (HeJeles) (megYetleee) megg meleee JeJenejee (HeJeles) (efJeesYe) mecemlesYe
(lJee) lJeeced (osJesYe) efoJesYees iegCesYe (S<e) jepeOecce&iegCeenCeced (les) leJe (eesefve) Jemeefle (efJeesYe)
DeefKeuesYe (lJee) lJeeced (osJesYe) efJee Deeb cev$e (Mele0(4~ 2~ 2~ 12-16 leLee yee0 3~ 1-9)
JeeKeele21
DevJee-ns efJeebme! eLeeeb meesceesmcew yeeCes HeJelesmcew #e$eee HeJelesmcew megvJeles epeceeveee HeJele F<e
Tppex HeJelese Dees<eOeerYe HeJeles eeJeeHe=efLeJeerYeeb HeJeles megYetleee HeJeles, leled meesce meYepeve epeepeveesHeslemcew
meJe&mcew HeJeleeced~ ns jepeved! eme les leJew<e eesefvejefmle, leb lJeeb efJeesYees osJesYees Jeeb mJeerkegcce&mleLee efJeesYees
iegCesYee lJee lJeeceerkegce&ns21
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee evueeske meJe&mcew peieles efnlekeejer Jee&les, eLee e jepee
meceesOeee
309
the
ary
as
am
aj.
org
meYepeveepeepeveeYeeb men leogHekeejee Oeccee&vegketueb JeJenejceeejefle, leLewJe meYepeveepeepeveew je%ee men Jeexleeced~ e
GeceJeJenejiegCekeccee&vegelee YeJeefle, me SJe jepee meYepevee veeeeOeerMees YeefJelegcen&efle~ ees Oeccee&lcee peve me SJe
epeeeeceeees iegCeveereesmlesJecesles $ee HejmHejb eerlee Heg<eeLexve efJeeeefoiegCesYe He=efLeJeeefoHeoeLexY eeeefKeueb eeHlegb
MekevegJeefvle21
HeoeLe&-ns efJeeved ueesiees! pewmes en (meesce) meesceiegCe mecHeVe jepee (Demcew) Fme (yeeCes) Hejcesej Jee
Jeso kees peeveves kes efuees (HeJeles) HeefJe$e neslee nw, (Demcew) Fme (#e$eee) #eef$ee Oece& kes efuees (HeJeles) %eeveJeeved neslee
nw, (Demcew) Fme (megvJeles) mecemle efJeee kes efmeevle kees efve<Heeove (epeceeveee) Deewj Gece mebie kejves nejs efJeeved kes
efuees (HeJeles) efvece&ue neslee nw, (F<es) DeVe kes iegCe Deewj (Tppex) Hejeece kes efuees (HeJeles) Meg neslee nw, (Dee)
peue Deewj eeCe Jee (Dees<eOeerYe) meesce Deeefo Dees<eefOeeeW kees (HeJeles) peevelee nw, (eeJeeHe=efLeJeeYeerced) mete& Deewj
He=efLeJeer kes efuees (HeJeles) Meg neslee nw, (megYetleee) Des JeJenej kes efuees (HeJeles) yegjs keeceeW mes yeelee nw, Jewmes
(meesce) meYeepeve Jee epeepeve meyekees eLeeskele peeves-ceeves Deewj DeeHe Yeer Jewmee HeefJe$e jns~ ns jepeved meYepeve Jee
epeepeve! efpeme (les) DeeHe kee (S<e) en jepeOecce& (eesefve) Iej nw, Gme (lJee) DeeHe kees (efJeMJesYe) mecemle
(osJesYe) efJeeveeW kes efuees leLee (lJee) DeeHe kees (efJeesYe) mecHetCe& efoJeiegCeeW kes efuees nce ueesie mJeerkeej kejles
nQ21
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Fvueeske meye peieled kes efuees efnlekeejer neslee nw Deewj
pewmes jepee meYee kes peve Deewj epeepeveeW kes meeLe Gvekes GHekeej kes efuees Oecce& kes Devegketue JeJenej kee DeeejCe
kejlee nw, Jewmes ner meYe Heg<e Deewj epeepeve jepee kes meeLe JeeX~ pees Gece JeJenej, iegCe Deewj kece& kee Devegeve
kejves Jeeuee neslee nw, Jener jepee Deewj meYee-Heg<e veeekeejer nes mekelee nw leLee pees Oecee&lcee peve nw, Jener epee ceW
DeeieCe mecePee peelee nw~ Fme ekeej es leerveeW HejmHej eerelf e kes meeLe Heg<eeLe& mes efJeee Deeefo iegCe Deewj He=eLf eJeer Deeefo
HeoeLeeX mes DeefKeue megKe kees eeHle nes mekeles nQ21
GHeeeceie=nerleesmeerleme Jelmeej keeMeHe $eef<e~ efJeMJesosJee osJelee~ yeeeer ef$egHed vo~ OewJele
mJej
keerMeb peveb mesveeHeeEle kegee&efolegHeefoMeles
Deye kewmes ceveg<e kees mesveeHeefle kejs, en Deieues cev$e ceW kene nw
GNHeNeeNceie=nerleesNmeervee lJee ye=nlesN JeemJeleGkeLeeNJeb ie=eefce~ eeFv ye=neNmlemcew lJeeN

efJe<CeJes lJewN<e lesN eesefveNkeLesYemlJee osNJesYemlJee osJeeNJeb eN%emeeeg<es ie=eefce22
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ ye=nleN Fefle ye=nledJeles~ JeemJeles~

GNkeLeeJeefcelegkeLeDeNJeced~ ie=eNefceN~ eled~ lesN~ FNvN~ ye=nled~ Jee~ lemcew~ lJeeN~ efJe<CeJes~ lJeeN~ SN<e~ lesN~ eesefve~
GNkeLesYe~ lJeeN~ osNJesYe~ lJeeN~ osNJeeNJeefceefle osJeDeNJeced~ eN%eme~ Deeeg<es~ ie=eNefceN22
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) megefveecewjOeerleefJee (Deefme) (Fvee) Hejcewee&Jeles (lJee) lJeeced (ye=nles)

eMemleeefve ye=nefvle keccee&efCe eme lemcew (JeemJeles) yeng peerJeveb efJeeles eme lemcew (GkeLeeJeced) eMebmeene&efCe mlees$eeefCe
310
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
MeefJeMes<eeefCe Jee leme leefceJe mesveeHeefleced (ie=eefce) (eled) (les) leJe (Fv) (ye=nled) (Jee) peerJeveced (lemcew) (lJee)
lJeeced (efJe<CeJes) Hejcesejee e%eee Jee (lJee) lJeeced (S<e) (les) leJe (eesefve) efmLeleLe mLeeveefJeMes<e (GkeLesYe)
eMebmeveeresYees JesoeskelesYe kecce&Ye (lJee) lJeeced (osJesYe) efJeees efoJeiegCesYees Jee (lJee) lJeeced (osJeeJeced)
Gkeleeveeb osJeeveeb Heeuekeced (e%eme) jepeHeeueveeos (Deeeg<es) peerJeveee (ie=eefce) Deeb cev$e (Mele0(4~ 2~ 3~
10-11) JeeKeele22
DevJee-Oecee&Le&keececees#eeefvegjnb ns Fv mesveeHeles! lJecegHeeeceie=nerleesmelees ye=nles JeemJele
FveeeskeLeeJeb lJee lJeeb ie=eefce~ eled les ye=nled Jeemlemcew leled Heeueveee efJe<CeJes lJee lJeeb ie=eefce~ S<e mesveeefOekeejmles
eesefvejefmle, GkeLesYemlJee lJeeb osJesYees osJeeJeb lJee lJeeb e%emeeeg<es Je&veeeeefHe ie=eefce22
YeeJeeLe&-meJe&Jesee efJeeved jepeJeJenejs mewveJeerjeCeeb Heeueveee megefMeef#eleb MeeHejceeJeerCeb
e%ekeccee&vegeleejb JeerjHeg<eb mesveeHeeflelJesefYeegeereeled~ meYeeHeeflemesveeHeleer HejmHejevegcelee jepeb e%eb e
Je&esleeefceefle22
HeoeLe&-ns (Fv) mesveeHeles! let (GHeeeceie=nerle) Des efveeceeW mes efJeee kees He{ves Jeeuee (Deefme) nw, Fme
nsleg mes (ye=nles) efpemekes Des ye[s-ye[s kecce& nQ (JeemJeles) Deewj efpemekeer oerIe& Deeeg nw, Gme (Fvee)
Hejcewee&Jeeues meYeeHeefle kes efuees (GkeLeeJeced) eMebmeveere mlees$e Jee efJeMes<e MeefJeee Jeeues (lJee) lesje (ie=eefce)
enCe pewmes ceQ kejlee ntb, Jewmes (eled) pees (les) lesje (ye=nled) Delevle (Jee) peerJeve nw, (lemcew) Gmekes Heeueve kejves kes
DeLe& Deewj (efJe<CeJes) F&ej%eeve Jee Jeso%eeve kes efuees (lJee) legPes (ie=eefce) mJeerkeej kejlee ntb Deewj (S<e) en mesvee
kee DeefOekeej (les) lesje (eesefve) efmLele nesves kes efuees mLeeve nw~ ns mesveeHeles! (GkeLesYe) eMebmee eesie Jesoeskele keceeX
kes efuees (lJee) legPes (osJesYe) Deewj efJeeveeW kee efoJe iegCeeW kes efuees (osJeeJeced) Gvekes Heeueve kejves Jeeues (lJee) legPe
kees (e%eme) jepeHeeueveeefo JeJenej kes (Deeeg<es) ye{eves kes efuees (ie=eefce) enCe kejlee ntb22
YeeJeeLe&-meye efJeeeDeeW kes peeveves Jeeues efJeeved kees eesie nw efke jepeJeJenej ceW mesvee kes Jeerj Heg<eeW keer
j#ee kejves kes efuees Deer efMe#eeegkele, Me Deewj De efJeee ceW Hejce eJeerCe, e%e kes Devegeve kejves Jeeues Jeerj Heg<e
kees mesveeHeefle kes keece ceW egkele kejW Deewj meYeeHeefle leLee mesveeHeefle kees eeefnes efke HejmHej mecceefl e kej kes jepe Deewj
e%e kees ye{eJeW22
efce$eeJeCeeYeeb lJesleme Jelmeej keeMeHe $eef<e~ efJeessosJee osJelee~ efce$eeJeCeeYeeefcelemeeveggHed,
FveeqiveYeeefceleme eepeeHeleeveggHed, FveJeCeeYeeefceleme mJejed meecveveggHed voebefme~ ieevOeej
mJej~ Fveye=nmHeefleYeeefceleme Yegefjieeeea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej FveefJe<CegYeeefceleme
Yegefjked meecveveggHed vo~ ieevOeej mJeje
meJe&efJeeeeJeerCeb meYeeHeeEle kegee&efolegHeefoMeles
meye efJeeeDeeW ceW eJeerCe Heg<e kees meYee kee DeefOekeejer kejs, en Deieues cev$e ceW kene nw
efceN$eeJeCeeYeeb lJee osJeeNJeb eN%emeeeg<es ie=eNceervee lJee osJeeNJeb eN%emeeeg<es

ie=eNceerveNeqiveYee lJee osJeeNJeb eN%emeeeg<es ie=eNceerveNJeCeeYeeb lJee osJeeNJeb eN%emeeeg<es
meceesOeee
311
aj.
org
ie=eNceerveNye=nNmHeefleYeeb lJee osJeeNJeb eN%emeeeg<es ie=eNceerveNefJe<CegYeeb lJee osJeeNJeb eN%emeeeg<es

ie=eefce23
efceN$eeJeCeeYeeced~ lJeeN~ osNJeeNJeefceefle osJeDeNJeced~ eN%eme~ Deeeg<es~ ie=eNefceN~ Fvee~ lJeeN~ osNJeeNJeefceefle
osJeDeNJeced~ eN%eme~ Deeeg<es~ ie=eNefceN~ FNveNeqiveYeeNefceleerveNeqiveYeeced~ lJeeN~ osNJeeNJeefceefle osJeDeNJeced~ eN%eme~ Deeeg<es~
ie=eNefceN~ FveNJeCeeYeeced~ lJeeN~ osNJeeNJeefceefle osJeDeNJeced~ eN%eme~ Deeeg<es~ ie=eNefceN~ FveNye=nmN HeefleYeeNefceleerveye=nNmHeefleYeeced~ lJeeN~ osNJeeNJeefceefle osJeDeNJeced~ eN%eme~ Deeeg<es~ ie=eNefceN~ FveNefJe<CegYeeNefceleerveNefJe<CegYeeNefceleerveNefJe<CegYeeced~ lJeeN~ osNJeeNJeefceefle osJeDeNJeced~ eN%eme~ Deeeg<es~ ie=eNecf eN23
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efce$eeJeCeeYeeced) meKeglke=eYeeced (lJee) meYeeHeefleb HetCe&efJeecegHeosMekeb Jee (osJeeJeced) ees

osJeeveJeefle me osJeeJeermleced~ DeefJele+mle=leefv$eYe F&~ (GCee03~158) Fefle j#eCeeeLee&oJeOeeleesjer elee~ (e%eme)
Deeqivenes$eeos jepeHeeueveevleme (Deeeg<es) GVelew (ie==eefce) (Fvee) Hejcewee&Jeles (lJee) lJeeced (osJeeJeced)
efJe#ekeced (e%eme) melmebieeflekejCeme (Deeeg<es) (ie=eefce) (FveeqiveYeeced) efJeegleefmeeYeeb JeefYeeced (lJee)
lJeeced (osJeeJeced) efoJeefJeeeyeesOekeced (e%eme) efMeuHeefJeeekeee&emf eefkejme (Deeeg<es) (ie=eefce) Je=Ceesefce
(FveJeCeeYeeced) efJeegppeueeYeeced (lJee) lJeeced (osJeeJeced) SleefJeefJeeeJeeHekeced (e%eme)
efeeekeewMeuemebieleme (Deeeg<es) (ie=eefce) (Fveye=nmHeefleYeeced) jepeeveteeveeYeeb efJeeeced (lJee) lJeeced (osJeeJeced)
eMemleeesieefJeeeeeHekeced (e%eme) eesieefJeeeeeHekeme efJe%eeveme (Deeeg<es) (ie=eefce) Deerkejesefce (FveefJe<CegYeeced)
F&ejJeso%eeveeYeeced (lJee) lJeeced (osJeeJeced) yeeefJeoeb leHe&keced (e%eme) %eeveceeme (Deeeg<es) Je=es (ie=eefce)
DevJee-ns meYeeHeles! Oecee&Le&keececees#eeefvegjnb e%emeeeg<es efce$eeJeCeeYeeb osJeeJeb lJeeb ie=eefce~ ns
mesveeHeles efJeved! e%emeeeg<e Fvee osJeeJeb lJee ie=eefce~ ns MeeefJeeeefJeod e%emeeeg<e FveeqiveYeeb osJeeJeb lJee
lJeeb ie=eefce~ ns efMeefuHeved! e%emeeeg<e FveJeCeeYeeb osJeeJeb lJee lJeeb ie=eefce leLee e%emeeeg<e Fveye=nmHeefleYeeb
osJeeJeb lJee lJeeb ie=eefce~ ns efJeved! e%emeeeg<e FveefJe<CegYeeb osJeeJeb lJee lJeeb ie=eefce23
YeeJeeLe&-epeepevew mekeueMeeeeejee meJe&eJf eeekegMeueesefleMeefeleyeeeee&efokeccee&vegelee meYeeOe#e
kee&Je, meesefHe eerlee mekeueMeeb eeejesled23
HeoeLe&-ns meYeeHeles! Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e keer Fe kejves Jeeuee ceQ (e%eme) Deeqivenes$e mes ueskej
jepe Heeueve Hee&vle e%e keer (Deeeg<es) GVeefle nesves kes efuees (efce$eeJeCeeYeeced) efce$e Deewj Gece efJeeeegkele Heg<eeW
kes DeLe& (osJeeJeced) efJeeveeW keer j#ee kejves Jeeues (lJee) legPekees (ie=eefce) mJeerkeej kejlee ntb~ ns mesveeHeles efJeved!
(e%eme) melmebieefle kejves keer (Deeeg<es) GVeefle kes efuees (Fvee) Hejcewee&Jeeved Heg<e kes DeLe& (osJeeJeced) efJeeveeW
keer j#ee kejves Jeeuee (lJee) legPe kees (ie=eefce) enCe kejlee ntb~ ns MeeefJeee kes peeveves Jeeues eJeerCe! (e%eme)
efMeuHeefJeee kes keeceeW keer efmeef keer (Deeeg<es) eeefHle kes efuees (FveeqiveYeeced) efyepegueer Deewj eefme Deeie kes iegCe
ekeeMe nesves kes DeLe& (osJeeJeced) efoJe efJeee yeesOe keer j#ee kejves Jeeues (lJee) legPekees (ie=eefce) enCe kejlee ntb~ ns
efMeefuHeved! (e%eme) efeee-elegjeF& kee (Deeeg<es) %eeve nesves kes (FveJeCeeYeeced) efyepegueer Deewj peue kes iegCe ekeeMe
312
epegJexoYee<es
aj.
org
nesves kes DeLe& (osJeeJeced) Gve keer efJeee peeveves Jeeues (lJee) legPe kees (ie=eefce) enCe kejlee ntb~ ns DeOeeHeke!
(e%eme) He{ves-He{eves keer (Deeeg<es) GVeefle kes efuees (Fveye=nmHeefleYeeced) jepee Deewj MeJeseeDeeW kes DeLe&
(osJeeJeced) eMebefmele eesieefJeee kes peeveves Deewj eeHle kejeves Jeeues (lJee) legPekees (ie=eefce) enCe kejlee ntb~ ns efJeved!
(e%eme) efJe%eeve keer (Deeeg<es) ye{leer kes efuees (FveefJe<CegYeeced) F&ej Deewj JesoMee kes peeveves kes DeLe& (osJeeJeced)
yee%eeveer kees le=Hle kejves Jeeues (lJee) legPekees (ie=eefce) enCe kejlee ntb23
YeeJeeLe&-epeepeveeW kees Gefele nw efke mekeue Mee kee eeej nesves kes efuees meye efJeeeDeeW cesb kegMeue Deewj
Delevle yeeee& kes Devegeve kejves Jeeues Heg<e kees meYeeHeefle kejW Deewj en Jen meYeeHeefle Yeer Hejce eeref le kes meeLe
mekeue Mee kee eeej kejlee kejelee jns23
cete&veefceleme Yejepe $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ Dee<eea ef$egdHed vo~ OewJele mJej
DeLe efJelke=leceen
am
Fmekes Devevlej efJeeveeW kee kecce& Deieues cev$e ceW kene nw
cete&ve efoNJeesDejeEle He=efLeNJee JeweeveNjce=leDee peeNleceNeqiveced~

keNefJe meNceepeNceefleefLebN peveeveeceeNmeVee Hee$e peveevle ossNJee24
cete&veced~ efoNJe~ DeNjefleced~ He=efLeNJee~ JewNeeNveNjced~ $eNles~ Dee~ peeNleced~ DeNeqiveced~ keNefJeced~ meNceepeNefceefle
meNcedjepeced~ DeefleefLeced~ peveeveeced~ DeeNmeved~ Dee~ Hee$eced~ peNveNeNvleN~ osNJee24
the
ary
as
HeoeLe&-(cete&veced) efMejesJee&ceeveced (efoJe) eesleceeveme mete&me (Dejefleced) $eefle eeHveesefle leced

(He=efLeJee) (Jeweevejced) ees efJeeeved vejeveevevoeved veeefle leced~ Jeweevej kemceeefeeVejeVeeefle efJee Sveb veje
veevleerefle JeeefHe Jee efJeeevej SJe meeled~ (efve07~21)~ ($eles) meles, $eleefceefle meleveecemeg Heefleced~
(efveIeb03~10) (Dee) mecevleeled (peeleced) eefmeced (Deeqiveced) MegYeiegCew ekeeMeceeveced (keefJeced) eevleoMe&veced
(meceepeced) eeJeefe&veefceJe (DeefleefLeced) DeefleefLeJelHetpeced (peveeveeced) melHeg<eeCeeced (Deemeved) cegKes, De$eeme Meyome
HeVeesceeme0 (Dee06~1~63) DevesveemeVeeosMe~ megHeeb meguegked0 (Dee07~1~39) Fefle meHleceskeJeeveme uegked~
(Dee) mecevleeled (Hee$eced) Heeefle j#eefle mecemleb efMeuHeJeJenejb emleced (peveevle) GlHeeoevleg, De$e uees[Lex
ue*[YeeJee~ (osJee) OevegJexoefJeoes efJeebme Deeb cev$e (Mele0(4~2~4~24 leLee yee0 5~ 1)
JeeKeele24
DevJee-eLee osJee OevegeJf e&oes efJeebmees OevegJexoefMe#eee efoJees cete&veb He=efLeJee Dejeflece=ceepeeleb Jeweevejb
peveeveeceefleefLeceemeved Hee$eb keefJeceeqiveb meceepeefceJeepeveevle leLee meJezjvegseced24
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee melHeg<ee OevegJexo%ee HejesHekeeefjCees efJeebmees OevegJexoeskeleefeeeefYe eeves<eg
MeeefJeeeeeb eeveskeOeeeive eoerHe Me$etved eqJepeevles, leLewJeevewjefHe meJezpe&vewjeejCeereced24
HeoeLe&-pewmes (osJee) OevegJexo kes peeveves Jeeues efJeved ueesie Gme OevegJexo keer efMe#ee mes (efoJe) ekeeMeceeve
mete& kes (cete&veced) efMej kes meceeve (He=efLeJee) He=efLeJeer kes iegCeeW kees (Dejefleced) eeHle nesves Jeeues ($eles) mele ceeie& ceW
(Deepeeleced) mele JeJenej ceW Des ekeej eefme (Jeweevejced) mecemle ceveg<eeW kees Deevevo Hengbeeves Deewj (peveeveeced)
meceesOeee
313
aj.
org
melHeg<eeW kes (DeefleefLeced) DeefleefLe kes meceeve melkeej kejves eesie Deewj (Deemeved) DeHeves Meg e%eHe cegKe ceW (Hee$eced)
mecemle efMeuHe-JeJenej keer j#ee kejves (keefJeced) Deewj Deveske ekeej mes eoerHle nesves Jeeues (Deeqiveced) MegYeiegCe
ekeeefMele Deeqive kees (meceepeced) Skeee jepe kejves Jeeues kes meceeve (Dee) Des ekeej mes (peveevle) ekeeefMele
kejles nQ, Jewmes meye ceveg<eeW kees kejvee eesie nw24
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes melHeg<e OevegJexo kes peeveves Jeeues HejesHekeejer efJeeved ueesie
OevegJexo ceW kener ngF& efeeeDeeW mes eeveeW Deewj Mee efJeee ceW Deveske ekeej mes Deeqive kees eoerHle kej Me$egDeeW kees
peerlee kejles nQ, Jewmes ner Deve meye ceveg<eeW kees Yeer DeHevee DeeejCe kejvee eesie nw24
GHeeeceie=nerle Fleme Yejepe $eef<e~ Jeweevejes osJelees~ eepeg<eveggHed vo~ ieevOeej mJej~
OegJeesmeerleme OegJeefceleme e efJeje[e<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLesejiegCee GHeefoMevles
am
Deye Deieues cev$e ceW F&ej kes iegCeeW kee GHeosMe efkeee nw
GNHeNeeNceie=nerleesefme OegJeesefme OegJeef#eefleOe&gJeeCee OegJeleNceesegleeveeceegleNef#eeceSN<e lesN

eesefveJezeeveNjee lJee~ OegJeb OegJesCeN cevemee JeeNee meesceNceJeveeeefce~ DeLee veNFvNFefMeesmeHeNlvee
mecevemeNmkejled25
as
GNHeNeeNceie=nerle FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ OegJe~ DeNefmeN~ OegJeef#eefleNefjefle OegJeef#eefle~ OegJeeCeeced~ OegJeleceN Fefle
OegJelece~ Deegleeveeced~ DeNegleNef#eeceN FleegleNef#eledlece~ SN<e~ lesN~ eesefve~ JewNeeNveNjee~ lJeeN~ OegJeced~ OegJesCe~ cevemee~
JeeNee~ meesceced~ DeJe~ veNeeNefceN~ DeLe~ veN~ Fv~ Fled~ efJeMe~ DeNmeNHeNlvee~ mecevemeN Fefle meceveme~ kejled25
the
ary
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) eceeveeb mecetnes eececed, GHeieleb e leeeceb eesHeeececegHeeecesve ie=nerle GHeeeceie=nerle

Hejcesej (Deefme) (OegJe) efmLej (Deefme) (OegJeef#eefle) OegJee ef#eleees Yetceees eeqmceved (OegJeeCeeced) DeekeeMeeoerveeb ceOes
(OegJelece) DeefleMeesve OegJees OegJelece (Deegleeveeced) keejCepeerJeeveeced (Deegleef#eece) Deegleb #eeefle efveJeemeeefle
meesefleMeefele (S<e) meleceeie&ekeeMe (les) leJe (eesefve) mLeeveefceJe (Jeweevejee) efJees<eeb vejeCeeb veeekeee
meleekeeMekeee (lJee) lJeeced (OegJeced) efveeeced (OegJesCe) efve<kecHesCe (cevemee) DevlekejCesve (Jeeee) JeeCee (meesceced)
mekeuepeiele emeefJeleejced (DeJe) (veeeefce) mJeerkejesefce (DeLe) Devevlejced (ve) Demceekeced (Fv)
meJe&ogKeefJeoejke (Fled) SJe (efJeMe) epee (DemeHelvee) DepeeleMe$eJe (meceveme) meceeveb ceve mJeevleb eemeeb lee
(kejled) kejesleg~ uesdeeesieeseced Deeb cev$e (Mele0(4~ 2~ 4~ 24) JeeKeele25
DevJee-ns Hejcessej! lJecegHeeeceie=nerleesefme OegJeesefme OegJeef#eefleOeg&JeeCeeb OegJelecemleLee
eeegleeveeceegleef#eeceesefme~ S<e les eesefvejefmle~ Demcew Jeweevejee jepeekeeMekeee OegJesCe cevemee OegJ eee Jeeee e
meesceb lJeeb OegJeceJeveeeefce~ DeLesves YeJeeved vees efJeMeesmeHelvee meceveme FosJe kejled kejesleg25
YeeJeeLe&-eesefveleeveeb efvelees OegJeeCeeceefHe OegJe Hejcesejmleme meJe&peielesjkemesejme eeHlee
eesieeYeemeevegevesve ewJe efJe%eeveb peeeles veeveLee25
314
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-ns Hejcesej! DeeHe (GHeeeceie=nerle) MeeeeHle efveeceeW mes mJeerkeej efkees peeles (Deefme) nQ, Ssms es ner
(OegJe) efmLej (Deefme) nQ efke (OegJeef#eefle) efpeve DeeHe ceW Yetefce efmLej nes jner nw Deewj (OegJeeCeeced) efmLej DeekeeMe
Deeefo HeoeLeeX ceW (OegJelecee) Delevle efmLej (Deefme) nQ leLee (Deegleeveeced) peieled kee DeefJeveeMeer keejCe Deewj Deveeefo
efme peerJeeW ceW (Deegleef#eece) DeefleMee kejkes DeefJeveeMeerHeve yemeeves Jeeues nQ~ (S<e) en mele kes ceeie& kee ekeeMe
(les) DeeHe kes (eesefve) efveJeeme-mLeeve kes meceeve nw~ (Jeweevejee) mecemle ceveg<eeW kees mele ceeie& ceW eeHle kejeves Jeeues
Jee Fme jepeekeeMe kes efuees (OegJesCe) { (cevemee) ceve Deewj (Jeeee) JeeCeer mes (meesceced) mecemle peieled kes GlHeVe
kejeves Jeeues (lJee) DeeHe kees (OegJeced) efveeeHetJe&ke pewmes nes Jewmes (DeJeveeeefce) mJeerkeej kejlee ntb~ (DeLe) Fmekes
Devevlej (Fv) meye ogKe kes efJeveeMe kejves Jeeues DeeHe (ve) nceejs (efJeMe) epeepeveeW kees (DemeHelvee) Me$egDeeW mes
jefnle Deewj (meceveme) Ske ceve DeLee&led Ske otmejs kes eenves Jeeues (Fled) ner (kejled) keerepf ees25
YeeJeeLe&-pees efvele HeoeLeeX ceW efvele Deewj efmLejeW ceW Yeer efmLej Hejcesej nw, Gme mecemle peieled kes GlHeVe
kejves Jeeues Hejcesej keer eeeqHle Deewj eesieeYeeme kes Devegeve mes ner erke-erke %eeve nes mekelee nw, DeveLee
veneR25
emle Fleme osJeeJee $eef<e~ e%ees osJelee~ mJeje[d yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLesejes e%eevegeleejcegHeefoMeefle
Deye F&ej e%e kes Devegeve kejves Jeeues kees GHeosMe kejlee nw
as
emles NHme mkevoefleN emlesDeNMegee&Jeeglees efOeN<eCeeesNHemLeeled~ DeNOJeNeexJee&N Heefj JeeN e

HeefNJe$eeNeb les pegnesefceN cevemeeN Je<edke=leN mJeene osNJeeveecegleceCeceefme26
e~ lesN~ NHme~ mkevoefle~ e~ lesN~ DeNMeg~ eeJeegleN FefleN eeJeegle~ efOeN<eCeees~ GNHemLeeNefolegHemLeeled~
DeNOJeNeex~ JeeN~ Heefj~ JeeN~ e~ HeNefJe$eeled~ leced~ lesN~ pegnesNefceN~ cevemee~ Je<edke=leNefceefleN Je<edke=leced~ mJeene~ osNJeeveeced~
GNleceCeefcelegledeceCeced~ DeNefmeN26
the
ary
HeoeLe&-(e) epeceeve (les) leJe (Hme) e%eHeoeLe&mecetn~ De$e Jee Mee&kejCes KeHe&js ueesHe Fefle
efJemepe&veereueesHe~ (Dee0Yee0Jee08~3~36)~ (mkevoefle) Deveeved eefle ieefle (e) (les) leJe (DebMeg)
mebefJeYeeie, De$eeceOeelees elee Mekeejeiecee~ (eeJeegle) eeJCees cesIeeegle~ eeJesefle cesIeveecemeg Heefleced~
(efveIeb01~10) (efOe<eCeees) eeJeeHe=efLeJees~ efOe<eCes Fefle eeJeeHe=efLeJeerveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~30) (GHemLeeled)
meceerHemLeeled (DeOJeeex) (Jee) nes$eeoerveeb mecegees (Heefj) meJe&le (Jee) MegiegCeeveeb mecegees (e)
MegHeoeLe&mecetn (HeefJe$eeled) efvece&ueeled (leced) (les) legYeced (pegnesefce) ooeefce (cevemee) megeJf eeejsCe (Je<edke=leced)
mebkeefuHeleefceJe (mJeene) meleJeeee (osJeeveeced) DeeHleeveeb efJeog<eeced (GleceCeced) TOJe&eceCe lespe FJe (Deefme) Deeb
DevJee-ns e%eHeles! Hme mkevoefle Jeeegvee men meJe&$e ieefle, ee les eeJeeegleeWMegefOe&<eCeees
HeefJe$eeogHemLeeled ees Jee DeOJeeex mekeeMeeled Heefjlees Jee ekeeMeles, emceeled lecenb les mJeene cevemee Je<edke=leb pegnesefce,
lelHeueoevesve legYeb eeeefce, elemlJeb e%eevegelee osJeeveecegleceCeefceJeeefme26
meceesOeee
315
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ nes$eeoees efJeebmeesleerJe {ee meeceeee e%ecevegereceeveeved megjefYeegkeleeved

HeoeLee&veiveew eef#eHeefvle, les peueJeeet mebMeesOe cesIesve men He=eLf eJeeR eeHe meJee&ved jesieeefVeJee& meJee&ved eeefCeve Deevevoeefvle~
Dele meJezce&veg<ewjeb e%e meoe mesJe26
HeoeLe&-ns e%eHeles! (e) pees (les) lesje (Hme) e%e kes HeoeLeeX kee mecetn (mkevoefle) HeJeve kes meeLe meye
peien ceW eeHle neslee nw Deewj (e) pees (les) lesjs e%e mes egkele (eeJeegle) cesIeceC[ue mes te ngDee (DebMeg) e%e kes
HeoeLeeX kee efJeYeeie (efOe<eCeees) ekeeMe Deewj Yetefce kes (HeefJe$eeled) HeefJe$e (GHemLeeled) ieeso kes meceeve mLeeve mes (Jee)
DeLeJee (e) pees (DeOJeeex) e%e kejves JeeueeW mes (Jee) DeLeJee (Heefj) meye mes ekeeefMele neslee nw, Fmemes (leced) Gme
e%e kees ceQ (les) lesjs efuees (mJeene) meleJeeCeer Deewj (cevemee) ceve mes (Je<edke=leced) efkees ngS mebkeuHe kes meceeve
(pegnesefce) oslee ntb DeLee&led Gmekes Heueoeeke nesves mes lesjs efuees Gme HeoeLe& kees Hengbeelee ntb, efpemeefuees e%e kee
Deveg<eve kejves neje let (osJeeveeced) efJeeveeW kes efuees (GleceCeced) Tbeer esCeer kees eeHle kejves Jeeues Ssee& kes meceeve
(Deefme) nw, Fmemes legPe kees megKe eeHle neslee nw26
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ neslee Deeefo efJeeved ueesie Delevle { meeceeer mes e%e kejles ngS
efpeve megieefvOe Deeefo HeoeLeeX kees Deeqive cesb es[les nQ, Jes HeJeve Deewj peueeefo HeoeLeeX kees HeefJe$e kej Gmekes meeLe He=efLeJeer
Hej Dee meye ekeej kes jesieeW kees efveJe=e kejkes meye eeefCeeeW kees Deevevo osles nQ~ Fme keejCe meye ceveg<eeW kees Fme e%e
kee meoe mesJeve kejvee eeefnes26
eeCeeesleme osJeeJee $eef<e~ e%eHeefleoxJelee~ eeCeeesleme eemege&vegHed,
Goeveeeslemeemege&geq<Ceked, Jeees ce Fleme meecveer ieee$eer, eleto#eeYeeefcelemeemegjer ieee$eer,
ees$eee ceslemeemege&veggHed, e#egYee&efceleme eemege&geq<Ceked voebefme~ DeveggYees ieevOeej, ieee$ee
<e[dpe, Geq<Cepe $e<eYee mJeje
HegvejOeeveeOeeHeveeKee%ekee&gefJe&<eeevlejceen
the
ary
efHej Heve-Heeve e%e kes kejves Jeeues kee efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eeNCeee ces JeeexNoe Jee&mes HeJemJe JeeNveee ces JeeexNoe Jee&mes HeJemJeessoeNveee ces JeeexNoe
Jee&mes HeJemJe JeeNes ces JeeexNoe Jee&mes HeJemJeN eleto#eeYeeb ces JeeexNoe Jee&mes HeJemJeN ees$eee ces
JeeexNoe Jee&mes HeJemJeN e#egYee ces JeeexNomeewN Jee&mes HeJesLeeced27
eeNCeee~ cesN~ JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~ Jee&mes~ HeNJeNmJeN~ JeeNveeesefle efJeDeeNveee~ cesN~ JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~
Jee&mes~ HeNJeNmJeN~ GNoeNveeeslegledDeeNveee~ cesN~ JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~ Jee&mes~ HeNJeNmJeN~ JeeNes~ cesN~ JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~
Jee&mes~ HeNJeNmJeN~ eleto#eeYeeced~ cesN~ JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~ Jee&mes~ HeNJeNmJeN~ ees$eee~ cesN~ JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~
Jee&mes~ HeNJeNmJeN~ e#egYee&NefceefleN e#egYeeced~ cesN~ JeNeexNomeeNefJeefle Jee&Nomeew~ Jee&mes~ HeNJesNLeeNced27
HeoeLe&-(eeCeee) eeCeefle peerJeeleerelf e eeCees oemLees Jeeegmlemcew (ces) cece (Jeeexoe) eLeeeesieb ooeefle,
lelmebyegew (Jee&mes) efJeeeekeeMeee (HeJemJe) HeefJe$eleee eeHvegenf (Jeeveee) meJe&MejerjieleJeeeJes (ces) cece (Jeeexoe)
316
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
oereHq leeoes peejeeqiveefjJe (Jee&mes) DeVeee~ Jee& FleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~7) (HeJemJe) (Goeveee) (ces) cece
(Jeeexoe) Jeeex efJeeeyeueb ooeleerelf e (Jee&mes) Hejeeceee (HeJemJe) (Jeees) JeeCew (ces) cece (Jeeexoe)
meleJekele=lJeeo (Jee&mes) eeieuYeee (HeJemJe) eJee&mJe (eleto#eeYeeced) e%eeyeueeYeeced (ces) cece (Jeeexoe)
efJe%eeveeo (Jeexmes) MeyoeLe&mecyevOeefJe%eeveee (HeJemJe) GHeefoMe (ees$eee) Meyo%eeveee (ces) cece (Jeeexoe)
lep%eeveo (Jee&mes) DeOeeveoerHlew (HeJemJe) eeHekees YeJe (e#egYee&ced) (ces) cece (Jeeexomeew)
metee&evcemeeefJeJeeefleLeOeeHekeew (Jee&mes) MegefmeevleekeeMeee (HeJesLeeced) eeHvegleced Deeb cev$e (Mele0(4~ 5~
6~ 2) JeeKeele27
DevJee- ns Jeeexoe DeOeslejOeeHeke! lJeb cece eeCeee Jee&mes HeJemJe, ns Jeeexoe! cece Jeeveee Jee&mes
HeJemJe, ns Jeeexoe! ces ceceesoveee Jee&mes HeJemJe, ns Jeeexoe ces cece Jeees Jee&mes HeJemJe, ns Jeeexomeew egJeeb ces cece
e#egYee Jee&mes HeJesLeeced27
YeeJeeLe&-ees ceveg<ees efJeeeJe=es HeveHeeveHeb e%eb kece& kejesefle, me meJe&Hegefmevlegef kejes YeJelele SJeb
meJezjvegeleJeced27
HeoeLe&-ns (Jeeexoe) eLeeeesie efJeee He{ves-He{eves He e%ekece& kejves Jeeues! DeeHe (ces) cesjs (eeCeee)
oemLe peerJeve kes nsleg eeCeJeeeg Deewj (Jee&mes) JesoefJeee kes ekeeMe kes efuees (HeJemJe) HeefJe$elee mes JeleX~ ns
(Jeeexoe) %eeveoereHq le kes osves Jeeues peejeeqive kes meceeve DeeHe (ces) cesjs (Jeeveee) meye Mejerj ceW jnves Jeeues HeJeve
Deewj (Jee&mes) DeVe Deeefo HeoeLeeX kes efuees (HeJemJe) HeefJe$elee mes eeHle nesJeW~ ns (Jeeexoe) efJeeeyeue osves Jeeues! DeeHe
(ces) (Goeveee) eeme mes THej kees Deeves Jeeues Goeve-meb%eke HeJeve Deewj (Jee&mes) Hejeece kes efuees (HeJemJe) %eeve
oerepf ees~ ns (Jeeexoe) mele yeesueves kee GHeosMe kejves Jeeues DeeHe (ces) cesjer (Jeees) JeeCeer Deewj (Jee&mes) eieuYelee kes
efuees (HeJemJe) eJe=e ntefpees~ (Jeeexoe) efJe%eeve osves Jeeues DeeHe (ces) cesjs (eleto#eeYeeced) yege
f Deewj Deelceyeue keer
GVeefle Deewj (Jee&mes) Des yeesOe kes efuees (HeJemJe) efMe#ee keerepf ees~ ns (Jeeexoe) Meyo%eeve kes osves Jeeues e%eHeefle!
DeeHe (ces) cesjs (ees$eee) Meyo enCe kejves Jeeues keCexevq e kes efuees (Jee&mes) MeyoeW kes DeLe& Deewj mecyevOe kee
(HeJemJe) GHeosMe kejW~ ns (Jeeexomeew) mete& Deewj evcee kes meceeve DeefleefLe Deewj He{eves Jeeues DeeHe oesveeW (ces) cesjs
(e#egYee&ced) ves$eeW kes efuees (Jee&mes) Meg efmeevle kes ekeeMe kees (HeJesLeeced) eeHle ntefpees27
YeeJeeLe&-pees efJeee keer Je=e
f kes efuees Heve-Heeve He e%ekecce& kejves Jeeuee ceveg<e nw, Jen DeHeves e%e kes
Deveg<eve mes meye keer Hegef leLee mevlees<e kejves Jeeuee neslee nw, Fmemes Ssmee eelve meye ceveg<eeW kees kejvee Gefele
nw27
Deelceve Fleme osJeeJee $eef<e~ e%eHeefleoxJelee~ yeeeer ye=nleervo~ ceOece mJej
HegvemleosJeen
efHej Yeer Gkele efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeeNlceves ces JeeexNoe Jee&mes HeJeNmJeewpemes ces JeeexNoe Jee&m es HeJeNmJeeeg<es ces JeeexNoe Jee&mes
HeJemJeN efJeeeYees ces eNpeeYees JeeexNomeewN Jee&mes HeJesLeeced28
meceesOeee
317
aj.
org
DeeNlceves~ cesN~ JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~ Jee&mes~ HeNJeNmJeN~ Deespemes~ cesN~ JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~ Jee&mes~ HeNJeNmJeN~
Deeeg<es~ cesN~ JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~ Jee&mes~ HeNJeNmJeN~ efJeeeYe~ cesN~ eNpeeYeN Fefle eNpeeYe~ JeNeexNomeeNefJeefle
Jee&Nomeew~ Jee&mes~ HeNJesNLeeNced28
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deelceves) FeefoiegCemeceJesleee mJemJeHeee (ces) cece (Jeeexoe) eesieyeeefJeeeeo! (Jee&mes)

efvepeelceekeeMeee (HeJemJe) eeHee (Deespemes) Deelceyeueee~ Deespe Fefle yeueveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~9) (ces) cece
(Jeeexoe) efJeeeeo! (Jee&mes) eesieyeueekeeMeee (HeJemJe) efJe%eeHee (Deeeg<es) peerJeveee (ces) (Jeeexoe) Jeeex yeueb
ooeefle lelmecyegew (Jee&mes) jesieeHenejkeeeew<eOeee (HeJemJe) iecee (efJeeeYe) mecemleeYe (ces) cece (epeeYe)
HeeueveereeYe (Jeeexomeew) veeeekeeMekeew meJee&efOeeleejew meYeeHeefleveeeeOeerMeeefJeJe eesiee{eesieefpe%eemet (Jee&mes)
meodiegCeekeeMeee (HeJesLeeced) eeHeesLeeced Deeb cev$e (Mele0(4~ 5~ 6~ 3) JeeKeele28
DevJee-ns Jeeexoe efJebmlJeb ces ceceelceves Jee&mes HeJemJe~ ns Jeeexoe! ce Deespemes Jee&mes HeJemJe~ ns Jeeexoe!
ces ceceeeg<es Jee&mes HeJemJe~ ns Jeeexomeew egJeeb ces cece efJeeeYe epeeYees Jee&mes HeJesLeeced28
YeeJeeLe&-vewJe eesiesve efJevee keefeoefHe HetCe&efJeees YeJeefle, ve e HetCe&ee efJeeee efJevee mJeelceHejceelceveesyeexOe
keLebef eppeeeles, veeefHe lesve efJevee melHeg<eJeled epee Heeueefelegb keefeoefHe Mekeveeself e, lemceeod eesieefJeefOejeb meJe&pevew
mebmesJe28
HeoeLe&-ns (Jeeexoe) eesie Deewj yeeefJeee osves Jeeues efJeved! DeeHe (ces) cesjs (Deelceves) Feefo iegCeegkele
esleve kes efuees (Jee&mes) DeHeves Deelcee kes ekeeMe kees (HeJemJe) eeHle keerefpees~ ns (Jeeexoe) Gkele efJeee osvs es Jeeues
efJeved! DeeHe (ces) cesjs (Deespemes) Deelceyeue nesves kes efuees (Jee&mes) eesieyeue kees (HeJemJe) peveeFes~ ns (Jeeexoe)
yeue osves Jeeues! (ces) cesjs (Deeeg<es) peerJeve kes efuees (Jee&mes) jesie g[eves Jeeues Deew<eOe kees (HeJemJe) eeHle keerefpees~ ns
(Jeeexomeew) eesieefJeee kes He{ves-He{eves Jeeuees! legce oesveeW (ces) cesjer (efJeeeYe) mecemle (epeeYe) epeeDeeW kes efuees
(Jee&mes) meodiegCe ekeeMe kejves kees (HeJesLeeced) eeHle kejeee kejes28
YeeJeeLe&-eesieefJeee kes efJevee keesF& Yeer ceveg<e HetCe& efJeeeJeeved veneR nes mekelee Deewj ve HetCe&efJeee kes efJevee
DeHeves mJeHe Deewj Hejceelcee kee %eeve keYeer neslee nw Deewj ve Fmekes efJevee keesF& veeeeOeerMe melHeg<eeW kes meceeve epee
keer j#ee kej mekelee nw, Fmeefuees meye ceveg<eeW kees Gefele nw efke Fme eesieefJeee kee mesJeve efvejvlej efkeee kejW28
keesmeerleme osJeeJee $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ Deeeea He*deqkeleMvo~ YetYe&gJe mJeefjleme
Yegefjkemeecveer He*deqkeleMvo~ Heece mJej
meYeeHeleer jepee epeemesveemeYepeveeved eefle eEke eEke Jeosefoleen
meYeeHeefle jepee epee, mesvee Deewj meYepeveeW kees keee-keee kens, ener Deieues cev$e ceW kene nw
keesefme keleNceesefmeN kemeeefmeN kees veeceeefme~

eme lesN veeceecevceefnN eb lJeeN meescesNveeleerle=Heece~
YetYe&gJeN mJe megeNpee eNpeeefYe mee: megJeerjes JeerNjw megHees<eN Hees<ew29
318
epegJexoYee<es
aj.
org
ke~ DeNefmeN~ keNleNce~ DeNefmeN~ keme~ DeNefmeN~ ke~ veece~ DeNefmeN~ eme~ lesN~ veece~ Decevceefn~ eced~ lJeeN~ meescesve~
Deleerle=Heece~ YetefjefleN Yet~ YegJeNefjefle YegJe~ mJeNefjefleN mJe~ megeNpee Fefle megeNpee~ eNpeeefYeNefjefle eNpeeefYe~ meeNced~ megJeerj
Fefle megJeerj~ JeerNjw~ megHees<eN Fefle megHees<e~ Hees<ew29
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ke) (Deefme) (kelece) yentveeb ceOes ke (Deefme) (keme) (Deefme) (ke) (veece) Keeefle
(Deefme) (eme) (les) leJe (veece) (Decevceefn) efJepeeveerceefn, De$e efue[Lex ue*d~ yengueb voefme~ (Dee04~4~73)
Fefle efJekejCeuegked~ (eced) (lJee) lJeeced (meescesve) SseexCe (Deleerle=Heece) leHHe&eece (Yet) Yetces (YegJe) Devleefj#eme
(mJe) Deeefoleueeskeme (megepee) megg epeemeefnle (epeeefYe) DevegketueeefYe HeeueveereeefYe men (meeced) YeJeseced
(megJeerj) eMemleJeerjegkele (Jeerjw) Mejerjelceyeueegkelewe&gkegMeuew men (megHees<e) eMemleHegef (Hees<ew) HegefefYe
DevJee-meYemesveemLeepeepevee Jeeb lJeb keesefme, keleceesefme, kemeeefme, kees veeceeefme efkeVeecvee eefmeesefme,
eme les leJe veece Jeececevceefn, eb lJee lJeeb meescesveeleerle=Heecesefle He=ecees yetefn~ leeved eefle meYeeHeeflejen
YetYe&gJemJeuueexkemegKeefceJeelcemegKeceYeerHmegjnb eg<ceeefYe epeeefYe megepee Jeerjw megJeerj Heew<ew megHees<ee meeefceefle
eeflepeeves29
YeeJeeLe&-meYeeHeleer jepee meleveeeefeeJeJenejsCe meYemewveepeepeveeveefYej#e Je&esled~ eyeuelejJeerjeved
mesveemeg mecHeeoesod, ele Glke=megKeJe&kesve jepesve YetceeefomegKeb eeHvegeeefoefle29
HeoeLe&-meYee, mesvee Deewj epee ceW jnves Jeeues nce ueesie Hetles nQ efke let (ke) keewve (Deefme) nw, (kelece)
yengleeW kes yeere keewve-mee (Deefme) nw, (keme) efkemekee (Deefme) nw, (ke) keee (veece) lesje veece (Deefme) nw, (eme)
efpeme (les) lesjer (veece) meb%ee kees (Decevceefn) peeveW Deewj (eced) efpeme (lJee) legPe kees (meescesve) Oeve Deeefo HeoeLeeX mes
(Deleerle=Heece) le=Hle kejW~ en ken Gvemes meYeeHeefle kenlee nw efke (Yet) Yetefce (YegJe) Devleefj#e Deewj (mJe)
Deeefoleueeske kes megKe kes meMe DeelcemegKe keer keecevee kejves Jeeuee ceQ legce (epeeefYe) epeeueesieeW kes meeLe (megepee)
es epee Jeeuee (Jeerjw) legce JeerjeW mes (megJeerj) es< Jeerjegkele (Hees<ew) Hegefkeejke HeoeLeeX mes (megHees<e) Dee Heg
(meeced) nesTb DeLee&led legce meye ueesieeW mes He=Leked ve lees mJelev$e cesje keesF& veece Deewj ve keesF& efJeMes<e mecyevOeer nw29
YeeJeeLe&-meYeeHeefle jepee kees eesie nw efke mele veeeegkele efee JeJenej mes meYee mesvee Deewj epee kes peveeW
keer j#ee kejkes Gve meYeeW kees GVeefle osJes Deewj Deefle eyeue JeerjeW kees mesvee ceW jkeKes, efpememes efke yengle megKe ye{eves
Jeeues jepe mes Yetefce Deeefo ueeskeeW kes megKe kees eeHle nesJes29
GHeeeceie=nerleesmeerleme osJeeJee $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ Deeeme meecveer ieee$eer,
efleeremeemege&veggHed, le=leereelegLe&Heeceeveeb meecveer ieee$eer, <emeemege&veggHed, meHleceeceeesee&peg<eer
He*deqkele, veJeceme meecveer ieee$eer, oMecemeemege&veggHed, SkeeoMeme meecveer ieee$eer,
eoMemeemege&veggHed, $eeesoMemeemege&geq<Ceked voebefme~ De$e ieee$ee <e[dpe, DeveggYees ieevOeej,
He*dkeles Heece, Geq<Cepe $e<eYee mJeje
HegveefJe&<eeevlejsCe leosJeen
meceesOeee
319
aj.
org
efHej Yeer efJe<eeevlej mes Jener GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
GNHeNeeNceie=nerleesefmeN ceOeJes lJeesHeeeNceie=nerleesefmeN ceeOeJeee lJeesHeeeNceie=nerleesefme Meg eee

lJeesHeeeNceie=nerleesefmeN Megees lJeesHeeeNceie=nerleesefmeN veYemes lJeesHeeeNceie=nerleesefme veYeNmeee
lJeesHeeeNceie=nerleesmeerN<es lJeesHeeeNceie=nerleesmetpex lJeesHeeeNceie=nerleesefmeN menmes lJeesHeeeNceie=nerleesefme
menNmeee lJeesHeeeNceie=nerleesefmeN leHemes lJeesHeeeNceie=nerleesefme leHeNmeee lJeesHeeeNceie=nerleesmenmemHeNlees
lJee30
am
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ ceOeJes~ lJeeN~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ ceeOeJeee~

lJeeN~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Megeee~ lJeeN~ GNHeNeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Megees~ lJeeN~ GNHeNeeNceie=nerleN
FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ veYemes~ lJeeN~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ veNYeNmeee~ lJeeN~ GNHeeNeeNceie=nerleN
FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ FN<es~ lJeeN~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ TNppex~ lJeeN~ GNHeNeeNceie=nerleN
FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ menmes~ lJeeN~ GNHeNeeNceie=nerle FleggHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ meNnNmeee~ lJeeN~ GNHeNeeNceie=nerleN
FleggHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ leHemes~ lJeeN~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ leNHeNmeee~ lJeeN~ GNHeNeeNceie=nerleN
FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ DeNnNmeNmHeNlees~ DeNnNmeNHeNleeN FlenmeHeNlees~ lJeeN30
the
ary
as
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) megefveecewmmJeerke=le (Deefme) (ceOeJes) ew$eceemeee (lJee) lJeeced (GHeeeceie=nerle)

(Deefme) (ceeOeJeee) JewMeeKeceemeee (lJee) lJeeced (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (Megeee) pesee (lJee) lJeeced
(GHeeeceie=nerle) (Deefme) (Megees) Dee<ee{ee (lJee) lJeeced (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (veYemes) eeJeCeee (lJee)
(lJeeced) (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (veYemeee) Yeeee (lJee) (lJeeced) (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (F<es) Deeefeveee
(lJee) lJeeced (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (Tppex) keeeqe&keee (lJee) lJeeced (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (menmes)
ceeie&Meer<ee&e (lJee) lJeeced (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (menmeee) Heew<eee (lJee) lJeeced (GHeeeceie=nerle) (Deefme)
(leHemes) ceeIeee (lJee) lJeeced (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (leHemeee) Heeuiegveee (lJee) lJeeced (GHeeeceie=nerle)
(Deefme) (DebnmemHelees) meJex<eeb Jesieme Heeuekeee (lJee) lJeeced Deeb cev$e (Mele0(4~ 3~ 1~ 14-23)
JeeKeele30
DevJee-ns jepeved! elemlJecegHeeeceie=nerleesefme lemceeled lJee lJeeb ceOeJes Jeeb mJeerkegcce&~ meYeeHeeflejen-ns
epeemeYeemesveepevee! elees eg<ceekeb eleske GHeeeceie=nerleesefmle, lemceeoskewkeb lJee lJeeb ceOeJesnb mJeerkejesefce~ FlLeb meJe&$e
eespevee keeee&30
YeeJeeLe&-meYeeHeeflee&Leekeeueb esb jepeb eeHeeHleJeJenejsCe epeepevesYe meJe megKeb oeeled, les e
jepee%eevegketueJeJenejs JelexjefVeefle30
HeoeLe&-ns jepeved! efpeme mes DeeHe (GHeeeceie=nerle) Des-Des jepe eyevOe kes efveeceeW mes mJeerkeej efkees
ngS (Deefme) nQ, Fmemes (lJee) DeeHekees (ceOeJes) ew$e ceeme keer meYee kes efuees DeLee&led ew$e ceeme eefme megKe kejeves
Jeeues JeJenej keer j#ee kes efuees nce ueesie mJeerkeej kejles nQ~ meYeeHeefle kenlee nw efke ns meYeemeoes leLee epee Jee
320
epegJexoYee<es
aj.
org
mesveepevees! legceceW mes Ske-Ske (GHeeeceie=nerle) Des-Des efveeceeW mes mJeerkeej efkeee ngDee (Deefme) nw, Fmeefuees
legce kees ew$e ceeme kes megKe kes efuees mJeerkeej kejlee ntb~ Fmeer ekeej yeejneW cenerveeW kes eLeeskele megKe kes efuees jepee,
jepemeYeemeod, epeepeve Deewj mesveepeve HejmHej Ske-otmejs kees mJeerkeej kejles jnW30
YeeJeeLe&-meYeeOe#e jepee kees eeefnes efke eLeesef ele mecee kees eeHle neskej es jepe JeJenej mes epeepeveeW
kes efuees meye megKe oslee jns Deewj epeepeve Yeer jepee keer Dee%ee kes Devegketue JeJenejeW ceW Jeee& kejW30
Fveiveerleme efJeeeefce$e $eef<e~ Fveiveer osJeles~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe jepeJeJenejsCe efveegkeles kecce&efCe eJee&ceeveew jepeepeeHeg<eew eefle keefeled melkeejsCeen
Deye jepe JeJenej mes efveele jepekecce& ceW eJe=e ngS jepee Deewj epee kes Heg<eeW kes eefle keesF& melkeej
mes kenlee nw, en Deieues cev$e ceW kene nw
am
FveiveerNDeeiele megleb ieerNefYe&ve&YeesN JejsCeced~ DeNme Heeleb efOeNesef<eNlee~

GNHeNeeNceie=nerleesmeerveNeqiveYee lJewN<e lesN eesefveefjveNeqiveYee lJee31
FveiveerNFleerveiveer~ Dee~ ieNleNced~ megleced~ ieerNefYe&efjefle ieerNefYe~ veYe~ JejsCeced~ DeNme~ HeeNleNced~ efOeNee~ FNef<eNlee~
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ FNveNeqiveYeeNefceleerveNeqiveYeeced~ lJeeN~ SN<e~ lesN~ eesefve~
FNveNeqiveYeeNefceleerveNeqiveYeeced~ lJeeN31
the
ary
as
HeoeLe&-(Fveiveer) metee&iveer FJe ekeeMeceeveew meYeeHeeflemeYeemeoew (Deeieleced) Deeieleced (megleced) megvegleced~

De$e yengueb voefme~ (Dee02~4~73) Fefle efJekejCeme uegked~ (ieerefYe&) megefMeef#eleeefYeJee&eqiYe (veYe) megKeced~ veYe
Fefle meeOeejCeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~4) (JejsCeced) (Deme) veYeme, kecce&eCf e <eer~ (Heeleced) j#eleced (efOeee)
e%eee kecce&Cee Jee (Fef<elee) esef<eleew eeefLe&leew Jee (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (FveeqiveYeeced) (lJee) lJeeced (S<e)
jepeveee (les) leJe (eesefve) ie=nced (FveeqiveYeeced) (lJee) lJeeced Deeb cev$e (Mele0(4~ 3~ 1~ 24)
JeeKeele31
DevJee-ns jepeepeepeveew! egJeeefceveiveer FJeeieleb ieerefYe&jmceYeb JejsCe veYe megleb efOeese<f elee egJeeceme
veYeme Heeleb j#eleced~ leeJeenleg-ns epeepeve! lJecegHeeeceie=nerleesefme lJee lJeeefceveeqiveYeeb mJeerke=leb Jeeb ceveecens S<e
les eesefvejmlelemlJeeefceveeqiveYeeb esleeecens31
YeeJeeLe&-veeskeekeer Hegceeved eLeeskelejepekecce&keeg Mekeveesefle, Dele epeepeveeved melke=le jepekecce&efCe
efveeespeesled, les e eLeeskeleJeJenejsCe leb jepeeveb melkege&gefjefle31
HeoeLe&-ns (Fveiveer) mete& Deewj Deeqive kes legue ekeeMeceeve meYeeHeefle Deewj meYeemeo! legce oesveeW (Deeieleced)
DeeDees efceuekej (ieerefYe&) Deer efMe#eeegkele JeeefCeeeW mes nceejs efuees (JejsCeced) es (veYe) megKe kees (megleced)
GlHeVe kejes leLee (Fef<elee) He{ees ngS Jee nceejer eeLe&vee kees eeHle ngS legce (efOeee) DeHeveer yege
f Jee jepeMeemeve kece&
mes (Deme) Fme megKe keer (Heeleced) j#ee kejes~ Jes jepee Deewj meYeemeod kenles nQ efke ns epeepeve! let (GHeeeceie=nerle)
epee kes Oecce& Deewj efveeceeW mes mJeerkeej efkeee ngDee (Deefme) nw, (lJee) legPe kees (FveeqiveYeeced) Gkele ceneMeeeW kes
efuees nce ueesie kewmee ner ceeveles nQ, (S<e) en jepeveerefle (les) lesje (eesefve) Iej nw (FveeqiveYeeced) Gkele ceneMeeeW
meceesOeee
321
aj.
org
kes efuees (lJee) legPe kees nce efeleeles nQ DeLee&led jepeMeemeve kees ekeeefMele kejles nQ31
YeeJeeLe&-Dekesuee Heg<e eLeeskele jepeMeemeve kece& veneR kej mekelee, Fme keejCe Deewj es Heg<eeW kee melkeej
kejkes jepe keeeeX ceW egkele kejs, Jes Yeer eLeeeesie JeJenej ceW Fme jepee kee melkeej kejW31
Dee Iee es Deeqiveefceleme ef$eMeeske $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ Deeemee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe
mJej~ GHeslemeeeg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLeeskeleceLe ekeejevlesjsCeen
Deye Gkele efJe<ee kees ekeejevlej mes Deieues cev$e ceW kene nw
Dee IeeNDeNeqiveefcevOeNles mle=Ceefvle yeNefn&jeveg<eked~ es<eeNefcevesN egJeeN meKee~

GNHeNeeNceie=nerleesmeiveerNveYee lJewN<e lesN eesefvejiveerNveYee lJee32
am
Dee~ IeN~ es~ DeNeqiveced~ FNvOeNles~ mle=Ceeefvle~ yeNefn&~ DeeNveg<eked~ es<eeced~ Fv~ egJee~ meKee~ GNHeeNeeNceie=nerleN
FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ DeNiveerNveYeeced~ lJeeN~ SN<e~ lesN~ eesefve~ DeNiveerNveYeeced~ lJeeN32
the
ary
as
HeoeLe&-(Dee) mecevleeled (Ie) SJe, De$e $eefe legvegIe0~ (Dee06~3~133) Fefle oerIe&~ (es) JesoHeejiee
efJeebme (Deeqiveced) efJeegoeefomJeHeced (FvOeles) eoerHeeefvle (mle=Ceefvle) ev$ewMeoeefvle (yeefn&) Devleefj#eced
(Deeveg<eked) Devegketueleee (es<eeced) efJeog<eeced (Fv) mekeuewee&Jeeved meYeeHeefle eleskeeHeg (egJee) leCeeJemLe
(meKee) megled (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (DeiveerveYeeced) mekeuejepekecce&efJeeejefJee#eCeeYeeceiveerviegCeegkeleeYeeced (lJee) lJeeced (S<e) (les) (eesefve) (DeiveerveYeeced) (lJee) lJeeced32
DevJee-es JesoHeejiee efJeebmemmeYeemeoeseqiveb IesvOeles~ es<eeceeveg<eiyeefn&jemle=Ceefvle, egJesv meYeeHeefle
meKeeefmle, emlJeceiveerveYeecegHeeeceie=nerleesefme, eme les leJew<e les eesefvejefmle, leb lJeeb eeHlee JeeceiveerveYeeb
lJeecegHeefoMeece32
YeeJeeLe&-jepeOeccex meJe&kecce&Ce meYeeOeervelJeeod efJeeejmeYeemeg eJe=es<eg jepeJeieeaepeves<eg ew $eees yenJees Jee
meYeemeo mJeefJeeejsCe eceLe efve<Heeoesegmleovegketuee SJe jepeepeepevee Jeexjved32
HeoeLe&-(es) JesoefJeeemecHeVe efJeeved meYeemeod (Deeqiveced) efJeegled Deeefo (Ie) ner kees (FvOeles) ekeeefMele
kejles Deewj (Deeveg<eked) Devegece DeLee&led e%e kes eLeeskele ece mes (yeefn&) Devleefj#e kee (Dee) (mle=Ceefvle) Deeeove
kejles nQ leLee (es<eeced) efpevekee (egJee) meJee& Heg<, meJee& megvoj, meJe&eJf eee efJee#eCe leCe DeJemLee Deewj (Fv)
mekeuewee&egkele meYeeHeefle (meKee) efce$e nw, (DeiveerveYeeced) Gve Deeqive Deewj mete& kes meceeve ekeeMeceeve meYeemeoeW
mes (GHeeeceie=nerle) epeeOecce& mes egkele let enCe efkeee ieee (Deefme) nw~ efpeme (les) lesje (S<e) veeeegkele eqmeevle
(eesefve) Iej kes meMe nw, Gme (lJee) legPe kees eeHle ngS nce ueesie (DeiveerveYeeced) Gkele ceneHeoeLeeX kes efuees
(lJee) legPe kees GHeosMe kejles nQ32
YeeJeeLe&-jepeOecce& ceW meye keece meYee kes DeeOeerve nesves mes efJeeej-meYeeDeeW ceW eJe=e jepeceeieea peveeW ceW mes
oes, leerve Jee yengle meYeemeod efceuekej DeHeves efJeeej mes efpeme DeLe& kees efme kejW, Gmeer kes Devegketue jepeHeg<e Deewj
epeepeve DeHevee Jelee&Je jkeKeW32
322
epegJexoYee<es
aj.
org
Deesceeme Fleme ceOegvoe $eef<e~ efJeMJesosJee osJelee~ Deeemee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
GHeeece Flemeeeea ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeOeeHekeeOesle+Ceeb HejmHejb kee&JecegHeefoMeles
He{ves Deewj He{eves JeeueeW kee HejmHej keJenej Deieues cev$e ceW kene nw
Deesceemee<e&CeerOe=leesN efJees osJeemeNDeeiele~ oeNee:mees oeNMeg<e megleced~

GNHeNeeNceie=nerleesefmeN efJeesYemlJee osNJesYeSN<e lesN eesefveNefJe&esYemlJee osNJesYe33
Deesceeme~ eN<e&NCeerNOe=leN~ eN<e&NefCeNOe=leN Fefle e<e&efCeOe=le~ efJees~ osNJeeNmeN~ Dee~ ieNleN~ oeNee:me~ oeNMeg<e~
megleced~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ efJeesYe~ lJeeN~ osNJesYe~ SN<e~ lesN~ eesefve~ efJeesYe~ lJeeN~
osNJesYe33
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deesceeme) DeJeefvle meodiegCew j#eefvle les (e<e&CeerOe=le) e<e&Ceees ceveg<eemleeved Oejefvle Hees<eeefvle les~
Deves<eeceefHe Meles~ (Dee06~3~137) Fefle oerIe&~ (efJeMJes) meJex (osJeeme) efJeebme (Dee) (iele) (oeeebme)
Glke=%eeveb oeJevle~ oeeeved meeeved0~ (Dee06~1~12) Fefle efveHeeleveced~ (oeMeg<e) oeveMeeruemeesecepeveme
(megleced) meJeefle melkecee&vegevesvewee eeHveesefle leb yeeuekeced (GHeeeceie=nerle) DeOeeHeveefveecew mJeerke=le (Deefme)
(efJeesYe) DeefKeuesYe (lJee) lJeeced (osJesYe) efJee (les) leJe (S<e) efJeeeefMe#eemeben (les) leJe (eesefve)
keejCeced (efJeesYe) DeefKeuesYe (osJesYe) efJee (lJee) lJeeced Deeb cev$e (Mele0(4~ 3~ 1~ 27)
JeeKeele33
DevJee-ns e<e&CeerOe=le Deesceemees efJeMJes osJeemees eteb oeeebmees oeMeg<e megleceeiele~ ns oeMeg<e
megleeOeslemlJecegHeeeceie=nerleesefme~ DelemlJee efJeesYees osJesYemlelmesJeveeee%eeHeeeefce, elemle S<e eesefvejefmle~ DelemlJee
efJeesYe osJesYe efMe#eeeefce33
YeeJeeLe&-meJex<eeb efJeog<eerCeeb e eesieleeefmle meJexYees yeeuekesYe keveeYeeenefve&Meb efJeeeoeveb je%eeb Oeefveveeb e
HeoeLez mJepeerefJekeeb e kege&g~ les jepeevees Oeefvevee efJeeemegeMf e#eeYeeb eJeerCee YetlJee mJemeeOeeHekesYees efJeees
efJeog<eerYee OeveeefoHeoeLee&ved oJee les<eeb mesJeveb kege&g~ ceeleeefHelejeJeJeeef<e&kegceejeved kegceejeRe
efJeeeyeeee&mesJeveefMe#eekejCeee efJeees efJeog<eerYee meceHHe&esleeced~ lesOesleejes efJeeeenCes eslees
efveleceefYeoegmleLeeOeeHekeebe efJeeemegefMe#eeoeves efveleb eelesjved33
HeoeLe&-ns (e<e&CeerOe=le) ceveg<eeW keer Hegef -meblegef kejves Deewj (Deesceeme) Gece-Gece iegCeeW mes j#ee kejves
nejs (efJees) mecemle (osJeeme) efJeevees! legce (oeeebme) Glke= %eeve kees osles ngS (oeMeg<e) oeve kejves Jeeues Gece
peve kee (megleced) pees Des keeceeW kes kejves mes Ssee& kees eeHle nessves Jeeuee nw, Gmekes (Dee, iele) mevcegKe DeeDees~ ns
Gkele oeveMeerue Heg<e kes He{ves Jeeues yeeueke! let (GHeeeceie=nerle) He{eves kes efveeceeW mes enCe efkeee ngDee (Deefme) nw,
Fmeefuees (lJee) legPes (efJeesYe) mecemle (osJesYe) efJeeveeW kes efuees DeLee&led Gvekeer mesJee kejves kees Dee%ee oslee ntb,
efpemeefuees (les) lesje (S<e) en efJeee Deewj Deer-Deer efMe#ee kee meben nesvee (eesefve) keejCe nw, Fmeefuees (lJee)
legPes (efJeMJesYe) mecemle (osJesYe) efJeeveeW mes efJeee Deewj Deer-Deer efMe#ee efoueelee ntb33
meceesOeee
323
aj.
org
YeeJeeLe&-meye efJeeved Deewj efJeog<eer eqeeW keer eesielee nw efke mecemle yeeueke Deewj keveeDeeW kes efuees efvejvlej
efJeeeoeve kejW, jepee Deewj Oeveer Deeefo ueesieeW kes Oeve Deeefo HeoeLeeX mes DeHeveer peereJf ekee kejW Deewj Jes jepee Deeefo Oeveer
peve Yeer efJeee Deewj Deer efMe#ee mes eJeerCe neskej DeHeves He{eves Jeeues efJeeved Jee efJeog<eer eqeeW kees Oeve Deeefo DesDes HeoeLeeX kees oskej Gvekeer mesJee kejW~ ceelee Deewj efHelee Dee-Dee Je<e& kes Heg$e Jee Dee-Dee Je<e& keer keveeDeeW
kees efJeeeYeeme, yeeee& mesJeve Deewj Deer efMe#ee efkees peeves kes efuees efJeeved Deewj efJeog<eer eq eeW kees meeQHe oW~ Jes
Yeer efJeee enCe kejves ceW efvele ceve ueieeJeW Deewj He{eves Jeeues Yeer efJeee Deewj Deer efMe#ee osves ceW efvele eelve
kejW33
efJeesosJeeme Deeiele Fleme ie=lmeceo $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ Deeemee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe
mJej~ GHeeece Fleme efvee=oe<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe elenceOeeHeveefJe<eeceen
am
Deye eefleefove He{eves keer eesielee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
efJees osJeemeNDeeiele Me=Ceglee ceFNce nJeced~ Sob yeNefn&efve&<eerole~

GNHeNeeNceie=nerleesefmeN efJeesYemlJee osNJesYeSN<e lesN eesefveNefJe&esYemlJee osNJesYe34
efJees~ osNJeeNmeN~ Dee~ ieNleN~ Me=Cegle~ cesN~ FNceced~ nJeced~ Dee~ FNoced~ yeNefn&~ efve~ meerNoNleN~ GNHeNeeNceie=nerle
FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ efJeesYe~ lJeeN~ osNJesYe~ SN<e~ lesN~ eesefve~ efJeesYe~ lJee~ osNJesYe34
the
ary
as
HeoeLe&-(efJees) meJex (osJeeme) efJeebme (Dee) (iele) Deeiele (e=Cegle) De$e mebefnleeeeced~
(Dee06~3~114) Fefle oerIe&~ (ces) cece efJeeeefLe&ve (Fceced) Je#eceeCeced (nJeced) mlegefleJeeoced (Dee) mecevleeled
(Foced) DemceeefYeo&eced (yeefn&) Gececeemeveced (efve) efvelejeced (meerole) DeeOJeced (GHeeeceie=nerle) (Deefme)
(efJeesYe) mecemlesYe (lJee) lJeeced (osJesYe) DeOeeHekesYe (S<e) mekeueefJeeemeben (les) leJe (eesefve) ie=nced
(efJeesYe) (lJee) lJeeced (osJesYe) Deeb cev$e (Mele0(4~ 2~ 5~ 26) JeeKeele34
DevJee-ns HetJe&cev$eeefleHeeefoleiegCekecce&mJeYeeJee efJees osJeemees etecemceekeb efvekeceeiele DemceeefYeo&eefceob
yeefn&jemeveceeefve<eerole, ces cecesceb nJeb e=Cegle~ ie=nmLee mJeHeg$eeoerved elesJeb yetege&lemlJecegHeeeceie=nerleesefme lemceeled lJee
lJebe efJeesYees osJesYees eesce, les leJew<e eesefvejefmle, lJee lJeeb efJeesYees osJesYeesefOekeeb efJeeeb oeHeesce34
YeeJeeLe&-Skes efJeebmeesvJenb efJeeeefLe&ve HeeesegjHejs efJeHeefelees efJeebme eefleceemeceOesle+Ceeb Hejer#eCeb e
kege&g~ lelke=lJeeOeeHekee eleerleleerJeyegerved Heefjeceb kegJe&leesOesle+veefleecesCe Heeesegejf efle34
HeoeLe&-ns HetJe&cev$eeefleHeeefole iegCekecce&mJeYeeJeJeeues (efJeess osJeeme) mecemle efJeeved ueesiees! DeeHe nceejs
meceerHe (Deeiele) DeeFes Deewj nce ueesieeW kes efoes ngS (Foced) Fme (yeefn&) Deemeve Hej (Dee efve<eerole) eLeeJekeeMe
megKeHetJe&ke yewef es (ces) cesjer (nJeced) Fme mlegefleegkele JeeCeer kees (e=Cegle) megefvees~ ie=nmLe DeHeves Heg$eeefokeeW kes eefle kens
efke ns Heg$e! efpeme keejCe let (GHeeeceie=nerle) efJeeveeW kee enCe efkeee ngDee (Deefme) nw, Fmemes nce (lJee) legPes
(efJeesYe) mecemle (osJesYe) Des-Des efJeee He{eves Jeeues efJeeveeW kees meeQHeW, efpemeefuees (S<e) en mecemle
efJeee kee meben (les) lesje (eesefve) Iej kes legue nw, Fmeefuees (lJee) legPes (efJeesYe) (osJesYe) mecemle Gkele
324
epegJexoYee<es
aj.
org
ceneMeeeW mes efJeee efoueevee eenles nQ34

YeeJeeLe&-efJeeved ueesieeW kees Gefele nw efke eefleefove efJeeeefLe&eeW kees He{eJeW Deewj Hejce efJeeved HeefC[le ueesie Gve
keer Hejer#ee Yeer eleske cenerves ceW efkeee kejW~ Gme Hejer#ee mes pees leer#Ceyegefegkele Heefjece kejves Jeeues eleerle neW, Gvekees
Delevle Heefjece mes He{eee kejW34
Fv Fleme efJeeeefce$e $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ efvee=oe<eeaef$egHed vo~ OewJele mJej~ GHeeece
Flemee<e&geq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe jepeeOeeHeveeefoJeJenejj#eCeb keLeb kegee&efolegHeefoMeles
Deye jepee He{ves Deeefo JeJenej keer j#ee kees efkeme ekeej mes kejs, en Deieues cev$e ceW kene nw
am
Fv celJeFNn HeeefnN meescebN eLee Meeee&NlesDeefHeye megleme~

leJeN eCeerleerN leJe Metj Mece&NVeeefJeJeemeefvle keNJee megeN%ee~
GNHeNeeNceie=nerleessNmeervee lJee ceNlJeleSN<e lesN eesefveNefjvee lJee ceNlJeles35
Fv~ ceNNlJeN~ FNn~ HeeNefnN~ meesceced~ eLee~ MeeNee&Nles~ DeefHeye~ megleme~ leJe~ eCeerleer~ eveerleerefleN eveerleer~
leJe~ Metj~ Mecce&ved~ Dee~ efJeNJeeNmeNefvleN~ keNJee~ megeN%ee Fefle megeN%ee~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~
lJeeN~ ceNlJeles~ SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~ ceNlJeles35
the
ary
as
HeoeLe&-(Fv) meJe&eJf eIveefJeoejke mekeuewee&egkele meceed! (celJe) cele eMemlee Oecce&mecyee epee
eme lelmecyegew (Fn) Deeqmceved mebmeejs (Heeefn) j#e (meesceced) mekeueiegCewee&keueeCekecee&OeeveeOeeHeveeKeb e%eced
(eLee) (Meeee&les) Meee&efYej*diegeuf eefYeefveJe&=eeefve keccee&efCe Meee&efCe leeveleefle JeeHveesefve me Meeee&lemleeqmceved~ Meee&
Fle*diegefueveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~5) (DeefHeye) (megleme) (leJe) (eCeerleer) eke=eb veerefleced~ De$e megHeeb meguegked~
(Dee07~1~39) Fefle HetJe&meJeCee&osMe~ (leJe) (Metj) Oecce&efJejesefOeeEnmeke (Mecce&ved) veeeie=n~s De$e megHeeb meguegied0
[Dee07.1.39] Fefle *sueg&ked~ ve ef*mecyegees~ (Dee08~2~8) Fefle veueesHeeYeeJe~ (Dee) (efJeJeemeefvle)
Heefjejefvle~ efJeJeemeleerefle HeefjejCekecce&meg Heefleced~ (efveIeb03~5) (keJee) cesOeeefJeve~ keefJeefjefle cesOeeefJeveecemeg
Heefleced~ (efveIeb03~15) (mege%ee) MeesYeveesOeeveeOeeHeveeKees e%ees es<eeb le FJe (GHeeeceie=nerle) (Deefme)
(Fvee) Hejceweee&e (lJee) lJeeced (celJeles) epeemecyevOeee, De$e mecyevOes celegHed, Pee [Dee08.2.10] Fefle
ceme JelJeced~ (S<e) (les) (eesefve) (lJee) (celJeles) Deeb cev$e (Mele0(4~ 3~ 3~ 13) JeeKeele35
DevJee-ns celJe Fv! lJeefcen eLee Meeee&les meglemeeefHeyemleLee meesceb Heeefn~ ns Metj! leJe Mecce&ved veeeie=ns
mege%ee FJe keJeemleJe eCeerelf eceeefJeJeemeefvle, emlJecegHeeeceie=nerleesefme lemceeled lJeeefcevee celJeles Jeeb mesJesceefn, les
leJew<e efJeeeeeejes eesefvejmlelemlJeeefcevee celJeles ceveecens35
YeeJeeLe&-meJex<eeb efJeog<eecegef eleceefmle veeejepemeYee%eeb veesuuesjved, leLewles jepemeYeemeYepevee DeefHe efJeoe%eeb
veesuuesjved~ e meJeexlke=mleb meYeeHeeEle kege&g, me meYeeHeefleeceveerlee meJe&jepeeyevOeb kegee&led35
HeoeLe&-ns (Fv) meye efJeIveeW kes otj kejves Jeeues meye mecHeefe mes egkele lespemJeer (celJe) eMebmeveere
meceesOeee
325
am
aj.
org
Oecce&egkele epee Heeuevesnejs meYeeHeefle jepeved! DeeHe (Fn) Fme mebmeej ceW (eLee) pewmes (Meeee&les) DeHeves neLe HewjeW kes
Heefjece mes efve<HeVe efkees ngS JeJenej ceW (megleme) DeYeeme efkees ngS efJeee jme kees (DeefHeye) Heer egkes nes, Jewmes
(meesceced) mecemle Des iegCe, Ssee& Deewj megKe kejves Jeeues HeveHeeve-Heer e%e kees (Heeefn) Heeuees~ ns (Metj)
Oecce&eJf ejeseOf eeeW kees oC[ osvs es Jeeues! (leJe) legcnejs) (Mecce&ved) jepe Iej ceW (mege%ee) Des He{ves-He{eves Jeeues
efJeeveeW kes meceeve (keJee) yege
f ceeved ueesie (leJe) legcnejer (eCeerleer) Gece veerelf e kee (DeeefJeJeemeefvle) mesJeve kejles
nQ~ ns Metj! efpeme keejCe legce (GHeeeceie=nerle) epeeHeeueveeefo efveeceeW mes mJeerkeej efkees ngS (Deefme) nes, Fmemes (lJee)
(Fvee) Hejcewee& Deewj (celJeles) epee-mecyevOe kes efuees nce ueesie eenles nQ efke pees (les) (S<e) en efJeee kee
eeej (eesefve) Iej kes meceeve nw~ Fmemes (lJee) legce kees (Fvee) Hejcewee& Deewj (celJeles) epeeHeeueve mecyevOe kes
efuees ceeveles nQ35
YeeJeeLe&-meye efJeeveeW kees Gefele nw efke pewmes veeeOeerMeeW keer veeeegkele meYee mes pees Dee%ee nes, Gme kees
keYeer Guueve ve kejW, Jewmes Jes jepemeYee kes meYeemeod Yeer Jeso%e efJeeveeW keer Dee%ee kee Guueve ve kejW, pees meye
iegCeeW mes Gece nes, Gmeer kees meYeeHeefle kejW Deewj Jen meYeeHeefle Yeer Gece veerefle mes mecemle jepe kes eyevOeeW kees
eueeJes35
celJevleefceleme efJeeeefce$e $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej~
GHeeecesleme efleereYeeiemee<eea, le=leereme meecvegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
Hegve jepeepeeke=leceen
as
efHej Yeer jepee Deewj epee kees keee kejvee eeefnes, en GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
ceNlJevleb Je=<eNYeb JeeJe=OeeNvecekeJeeeEj efoNJe MeeNmeefcevced~

efJeNeeNmeenNceJemesN vetleveeeesNe menesNoeefceNn le ngJesce~
GNHeNeeNceie=nerleesNmeervee lJee ceNlJeleSN<e lesN eesefveNefjvee lJee ceNlJeles~
GNHeNeeNceie=nerleesefme ceNleebN lJeewpemes36
ceNlJevleced~ Je=<eNYeced~ JeeNJe=OeeNveced~ JeeNJe=OeeNveefceefle JeJe=OeeNveced~ DekeJeeefjefcelekeJeDeefjced~ efoNJeced~ MeeNmeced~

Fvced~ efJeNeeNmeenced~ efJeNeNmenNefceefle efJeMJeNmenced~ DeJemes~ vetleveee~ GNeced~ meNnesNoeefceefle menNoeced~ FNn~ leced~ ngJesNceN~
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ ceNlJeles~ SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~ ceNlJeles~
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ ceNleeced lJeeN~ Deespemes36
HeoeLe&-(celJevleced) eMemleepeeegkeleced (Je=<eYeced) meJeexececed (JeeJe=Oeeveced) DeefleMeesve MegYeiegCekece&meg

Je&ceeveced (DekeJeeefjced) keewefle Oecce&cegHeefoMeleerefle keJees ve keJeeskeJeesOeccee&lcee lemeeefj Me$egmleced (efoJeced) Megced
(Meemeced) Meeefmeleejced (Fvced) Ssee&Jevleced (efJeeemeenced) efJeeeved meJee&ved menles leced~ De$e efJeeHetJee&led menOeelees
voefme men~ (Dee03~2~63) Fefle eqCJe~ Deves<eeceefHe Meles~ (Dee06~3~137) Fefle oerIe&e~ (DeJemes)
j#eCeeeee (vetleveee) veJeerveee (Geced) eeC[Hejeececed (menesoeced) e menes yeueb ooeefle leced (Fn) Demeeb
326
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
epeeeeced (leced) (ngJesce) mJeerkegJeeaceefn (GHeeeceie=nerle) meJe&evf eeceesHeefveecemeeceeermeefnle (Deefme) (Fvee)

Hejceweee&e (lJee) lJeeced (celJeles) eMebemf eleepeeegkeleee (S<e) (les) (eesefve) (Fvee) (lJee) (celJeles)
(GHeeeceie=nerle) (Deefme) (celeeced) (lJee) lJeeced (Deespemes) yeueee Deeb cev$e (Mele0(4~ 3~ 3~ 14)
JeeKeele36
DevJee-keJeees Jeeb vetleveeeeJemes celJevleb Je=<eYeb JeeJe=OeevecekeJeeeEj efoJeb efJeeemeencegeb menesoeb Meemeb leb
HetJeexkeleefcevb ngJesce~ ns cegKemeYeemeod! elemlJecegHeeeceie=nerleesefme lemceeled lJee lJeeb celJele Fvee elemles leJew<e
eesevf ejmlelemlJee celJele Fvee elemlJecegHeeeceie=nerleesefme lemceevceleeceespemes yeueee e lJee lJeeb ngJesce36
YeeJeeLe&-De$e HetJe&mceevcev$eeled (keJee) FleslelHeocevegJele&les~ epeepeveeveeb eesieleeefmle, e meJeexece
mekeueiegCeegkelees efJeHeefetjJeerjes YeJesled leb meYeeee cegKekece&efCe mebmLeeHeeseg, me meYeeeeb efveegkele meleveeeOece&egkelejepekece&Cee epeeyeueb Je&esled36
HeoeLe&-(keJee) HetJeexkele nce efJeeved ueesie (vetleveee) veJeerve-veJeerve (DeJemes) j#ee Deeefo iegCeeW kes efuees
(celJevleced) eMebmeveere epeeegkele (Je=<eYeced) meye mes Gece (JeeJe=Oeeveced) Delevle MegYeiegCe Deewj keceeX ceW GVeefle kees
eeHle (DekeJeeefjced) mecemle Oece&efJejesOeer ogeW kee efveJeejCe kejves Jeeues (efoJeced) Meg (efJeeemeenced) meJe& menveMeerue
(Geced) eeC[ Hejeeceegkele (menesoeced) meneelee (Meemeced) Deewj meye kees efMe#ee osvs es Jeeues (leced) Gme HetJeexkele
(Fvced) Hejcewee&egkele meYeeHeefle kees efvecveefueefKele ekeej mes (ngJesce) mJeerkeej kejW~ ns cegKe meYeemeod jepeved! let
efpeme keejCe (GHeeeceie=nerle) mecemle ye[s-ye[s Deewj ess-ess efveeceeW keer meeceeer mes meefnle (Deefme) nw, Fmemes
(lJee) legPe kees (celJeles) eMebmeveere epeeegkele (Fvee) Hejcewee&Jeeved meYeeHeefle nesves kes efuees mJeerkeej kejles nQ,
(S<e) en meYee ceW veee kejves kee keece (les) lesje (eesefve) Iej kes legue nw, Fmemes (lJee) legPes (celJeles) Gece
epee mes egkele (Fvee) Delevle Ssee& kes Heeueve Deewj Je=e
f nesves kes efuees mJeerkeej kejles nQ Deewj efpeme keejCe let
(GHeeeceie=nerle) Gkele meye efveece Deewj GHeefveeceeW mes mebegkele (Deefme) nw, Fmemes (celeeced) epeepeveebs kee (Deespemes)
yeue ye{eves kes efuees (lJee) legPes enCe kejles nQ36
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW efHeues cev$e mes (keJee) Fme Heo keer DevegJe=efe Deeleer nw~ epeepeveeW kees eesie nw efke
pees meJeexece, mecemle efJeeeDeeW ceW efveHegCe, mekeue MegYeiegCeegkele efJeeved MetjJeerj nes, Gmekees meYee kes cegKe keece cesb
mLeeHeve kejW Deewj Jen meYee kes meye keeceeW ceW mLeeefHele efkeee ngDee meYeeHeefle mele, veeeegkele Oecce& keee& mes epee kes
Glmeen keer GVeefle kejs36
mepees<esleme efJeeeefce$e $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ Deeeme efvee=oe<eea ef$egHed, GHeeecesleme eepeeHelee
ef$egHed vomeer~ OewJele mJej
DeLe mesveeHeefleke=leceen
Deye mesveeHeefle kee keece Deieues cev$e ceW kene nw
meNpees<eeFvN meieCees ceNefN meesce efHeye Je=$eNne Metj efJeNeved~

peNefn Me$etB2jHeN ce=Oees vegoNmJeeLeeYeeb ke=Cegefn efJeNelees ve~
meceesOeee
327
aj.
org
GNHeNeeNceie=nerleesNmeervee lJee ceNlJeleSN<e lesN eesefveNefjvee lJee ceNlJeles37
meNpees<eeN FNefle meNpees<ee~ FNvN~ meieCe FefleN meieCe~ ceNefNefjefle ceNledefYe~ meesceced~ efHeNyeN~ Je=$eNnsefle
Je=$eNne~ Metj~ efJeNeved~ peNefn~ Me$etved~ DeHe~ ce=Oe~ vegoNmJeN~ DeLe~ DeNYeeced~ ke=CegefnN~ efJeNele~ veN~ GNHeNeeNceie=nerleN
FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ ceNlJeles~ SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~ ceNlJeles37
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mepeess<ee) meceeveb pees<e eerelf ee&me (Fv) meJe&megKeOeejke mesveeHeles! (meieCe) ieCesve
mJepevemesveeHeefjkejsCe meefnle (ceef) JeeegeYf eefjJe (meesceced) mekeueHeoeLe&jmeced (efHeye) (Je=$ene) ees Je=$eb cesIeb nefvle
me Je=$ene mete&mleled (Metj) Me$egeJf eveeMeke efveYe&e (efJeeved) mekeueefJeeeJesee (peefn) efJeveeMee (Me$etved)
meleveeeefJejesOes eJee&ceeveeved (DeHe) otjerkejCes (ce=Oe) ce=&evf le Gvoefvle HejmegKew mJeceveebemf e es<eg leeved me*deeceeved
(vegomJe) esje (DeLe) Devevlejced (DeYeeced) (ke=Cegefn) (efJeele) meJe&le (ve) DemceYeced (GHeeeceie=nerle) mesveemeg
efveecemJeerke=le (Deefme) (Fvee) Hejcewee&eeHekeee egee (lJee) lJeeced (celJeles) eMemleeefve ceoeefCe efJeevles
eemcemlemcew (S<e) mesveeke=leJeJenej (les) (eesefve) (Fvee) (lJee) (celJeles)37
DevJee-ns Fv mesveeHeles Metj! elemlJecegHeeeceie=nerleesmelees celJele Fvee lJee lJeecegHeefoMeeefce~
efkeefceleHes#eeeeceen les leJew<e eesefvejmlelemlJeeb celJele Fvee eeleceeveceerkejesecf e, mepees<ee meieCemlJeb ceefJe&=$ene
FJe meesceb efHeye, leb HeerlJee efJeeved meved Me$eteefn, DeLe ce=OeesHevegomJe veesmceYeb efJeeleesYeeb ke=Cegefn37
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee peerJe escCee mJeme eqce$eme Jee Mejerjme j#eCeb kejeself e, leLee jepee epeeb
Heeueesled~ eLee Jee meteex JeeegeJf eegeeb mebnle cesIeeefVenle peuesve meJe&mcew megKeb ooeefle, leLee jepee egmeeOeveeefve
mecHeee Me$eteVf enle epeeew megKeb oeeled, Oeccee&lceYeesYeeb ogsYees Yeeb e oeeled37
HeoeLe&-F&ej kenlee nw efke (Fv) meye megKeeW kes OeejCe kejves nejs (Metj) Me$egDeeW kes veeMe kejves ceW efveYe&e!
efpememes let (GHeeeceie=nerle) mesvee kes Des-Des efveeceeW mes mJeerkeej efkeee ngDee (Deefme) nw, Fmemes (celJeles)
efpemeceW eMebmeveere Jeeeg keer DeefJeee nw, Gme (Fvee) Hejcewee& Hengbeeves keeues eg kes efuees (lJee) legPe kees
GHeosMe kejlee ntb efke (les) lesje (S<e) en mesveeefOekeej (eesefve) F megKeoeeke nw, Fmemes (celJeles) (Fvee) Gkele
eg kes efuees elve kejles ngS legPe kees ceQ Deerkej kejlee ntb Deewj (mepees<ee) meyemes meceeve eerefle kejves Jeeuee
(meieCe) DeHeves efce$epeveeW kes meefnle let (ceef) pewmes HeJeve kes meeLe (Je=$ene) cesIe kes peue kees efVe-efYeVe kejves
Jeeuee mete& (meesceced) mecemle HeoeLeeX kes jme kees KeeRelee nw, Jewmes meye HeoeLees kes jme kees (efHeye) mesJeve kej Deewj
Fmemes (efJeeved) %eeveegkele ngDee let (Me$etved) meleveee kes efJejesOe ceW eJe=e ngS ogpeveeW kee (peefn) efJeveeMe kej~
(DeLe) Fmekes Devevlej (ce=Oe) peneb ogpeve otmejs kes ogKe mes DeHeves ceve kees emeVe kejles nQ, Gve me*deeceesb kees
(DeHevegomJe) otj kej Deewj (ve) nce ueesieeW kees (efJeele) meye peien mes (DeYeeced) Yeejefnle (ke=Cegefn) kej37
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes peerJe esce kes meeLe DeHeves efce$e Jee Mejerj keer j#ee kejlee nw ,
Jewmes ner jepee epee keer Heeuevee kejs Deewj pewmes mete& Jeeeg Deewj efyepegueer kes meeLe ces Ie kee Yesove kej peue mes meye kees
megKe oslee nw, Jewmes jepee kees eeefnes efke eg keer meeceeer pees[ Deewj Me$egDeeW kees ceej kej epee kees megKe Oeccee&lceeDeeW
keer efveYe&elee Deewj ogeW kees Yee ossJes37
328
epegJexoYee<es
aj.
org
celJeeefveleme efJeeeefce$e $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ GHeeecesleme eepeeHelee

ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe meYeeOe#eeeesHeosMe efeeles
Deye meYeeOe#e kes efuees Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
ceNlJeeB2Fv Je=<eNYees jCeeeN efHeyeeN meesceceveg<JeNOeb ceoee~

DeeefmeemJe peNjsN ceOJeTNeqcce lJe jepeeefmeN eefleHeled megleeveeced~
GNHeNeeNceie=nerleesNmeervee lJee ceNlJeleSN<e lesN eesefveNefjvee lJee ceNlJeles38
am
ceNlJeeved~ FNvN~ Je=<eNYe~ jCeee~ efHeye~ meesceced~ DeNveg<JeNOeced~ DeNvegmJeNOeefcelevegmJeNOeced~ ceoee~ Dee~ efmeNemJeN~
peNjs~ ceOJe~ TNeqcce&ced~ lJeced~ jepee~ DeNefmeN~ eefleHeNefoefleN eefleHeled~ megleeveeced~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~
Fvee~ lJeeN~ ceNlJeles~ SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~ ceNlJeles38
the
ary
as
HeoeLe&-(celJeeved) eMemlee cele epee mesvee Jee efJeevles eme me (Fv) Me$egepf eled (Je=<eYe)
Mejerjelceyeuewee&egkele (jCeee) me*deeceee~ jCe Fefle me*deeceveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~17) (efHeye) De$e
eeesleefmle*~ (Dee06~3~135) Fefle oerIe&~ (meesceced) meesceeees<eefOemecetnced (Deveg<JeOeced) meJex<eg
HekeJeeVes<Jevegketueced, De$e efJeYekeleLexJeeerYeeJe meceeme~ (ceoee) n<ee&e (DeeefmeemJe) (pejs) Gojs (ceOJe)
ceOegjme (Teqcce&ced) uenjerced (lJeced) meYeemesveeHeefle (jepee) ekeeMeceeve (Deefme) (eefleHeled) Heeles efJeeee&les
eesLe&eJf e<ee me Heleb Heleb eleerefle eefleHeled (megleeveeced) megmebmkeejsCe efve<HeeefoleeveeceVeeveeced (GHeeeceie=nerle) jepeefveecew
mJeerke=le (Deefme) (Fvee) Hejcewee&eeHekeee jCeee (lJee) celJeles eMemleeefve ceoeefCe efJeevles e$e lemcew (S<e)
(les) (eesefve) (Fvee) jepeweee&e (lJee) (celJeles) epeeHeeuevemecyeee38
DevJee-ns Fv! elemlJecegHeeeceie=nerleesefme lemceeod Jeeb lJee lJeeb celJele Fvee efveeespeeecees elemles
leJew<e eesefvejefmle, lemceeled lJee lJeeb eefleHeepee eleskekecce&eCf e ekeeMeceevees celJeeved Je=<eYeesmlelees jCeeeeveg<JeOeb
ceoee meesceb efHeye, megleeveeceVeeveeb ceOJe Teqcce pej DeeefmeemJe38
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ meYeemesveeHeleeefoceveg<ee Geceeseceeved HeoeLee&ved YegkelJee Mejerjelceyeueb mecHeee
Me$etved efJeefpele veeeJeJemLeee meJee&ved Heeueesegejf efle38
HeoeLe&-ns (Fv) Me$egDeeW kes peerleves Jeeues meYeeHeles! efpeme keejCe DeeHe (GHeeeceie=nerle) jepeefveeceeW mes
mJeerkeej efkees ngS (Deefme) nes, Fmeefuees nce ueesie legce kees (celJeles) efpemeceW Des-Des DeeW Deewj MeeW kee
keece nw, Gme (Fvee) Hejcewee& kees eeHle kejves Jeeues eg kes efuees egkele kejles nQ, efpememes (les) DeeHekee (S<e)
en eg Hejcewee& kee (eesefve) keejCe nw, Fmeefuees (lJee) legce kees (celJeles) (Fvee) Gme eg kes efuees kenles nQ
efke DeeHe (eefleHeled) eleske ye[s-ye[s efJeeej kess keeceeW ceW (jepee) ekeeMeceeve (celJeeved) eMebmeveere epeeegkele Deewj
(Je=<eYe) Delevle es nes, Fmemes (jCeee) eg Deewj (ceoee) Deevevo kes efuees (Deveg<JeOeced) eleske Yeespeve ceW
(meesceced) meesceueleeefo Heg kejves Jeeueer Dees<eefOeeeW kes jme kees (efHeye) HeerDees (megleeveeced) Gece mebmkeejes mes yeveees ngS
DeVeeW kes (ceOJe) ceOegj jme keer (Teqcce&ced) uenjer kees DeHeves (pejs) Goj ceW (DeeefmeemJe) Des ekeej mLeeHeve
meceesOeee
329
aj.
org
kejes38
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ meYee Deewj mesveeHeefle Deeefo ceveg<eeW kees eeefnes efke Gece mes Gece
HeoeLeeX kes Yeespeve mes Mejerj Deewj Deelcee kees Heg Deewj Me$egDeeW kees peerle kej veee keer JeJemLee mes meye epee kee
Heeueve efkeee kejW38
ceneefveleme Yejepe $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ Deeeme Yegefjked He*deqkeleMvo~ Heece mJej~
GHeeecesleme meecveer ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLesej mJeiegCeeveen
Deye F&ej DeHeves iegCeeW kee GHeosMe Deieues cev$e ceW kejlee nw
am
ceNneB2Fves ve=Jeoe e<e&efCeNeeGNle efNyene&DeefceNve menesefYe~

DeNmceNeiJeeJe=Oes JeerNee&eesN He=Leg megke=le keNle&=efYeYet&led~
GNHeNeeNceie=nerleesefme censNvee lJewN<e lesN eesefvece&nsNvee lJee39
ceNneved~ Fv~ ve=Jeefoefle ve=Jeled~ Dee~ eN<e&NefCeNee Fefle e<e&efCeNee~ GNle~ efNyene&N Fefle efNyene&~ DeNefceNve~
menesefYeNefjefleN menefYe~ DeNmceNeked~ JeeNJe=OesN~ JeNJe=OeN Fefle JeJe=Oes~ JeerNee&e~ GN~ He=Leg~ megke=leN FefleN megke=le~
keNle&=efYeNefjefle keNle=&efYe~ Yetled~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ ceNnsNveesefle ceneFNvee~ lJeeN~ SN<e~ lesN~ eesefve~
ceNnsNveesefle ceneFNvee~ lJeeN39
the
ary
as
HeoeLe&-(ceneved) meJeexlke= Hetpelecee (Fv) Deleglke=weez (ve=Jeled) veeeMeeruewce&veg<ewmlegue (Dee)

(e<e&efCeee) e<e&efCeee ceveg<eeved eeefle megKew eHetjeefle me (Gle) DeefHe (efyene&) s yen&meer
JeeJeneefjkeHeejceeefLe&keJe=efkejs efJe%eeves eme me~ efyene& Fefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb04~3) (Deefceve)
DevegHeceeslegueHejeece~ Deefceveesefcelecee$ees ceneved YeJeleefcelees Jee~ (efve06~16) (menesefYe) yeuew (Demceeked)
Demceeveeefle meJe&%eleee peeveeefle (JeeJe=Oes) Je&les Je&eefle Jee (Jeeree&e) Hejeeceee (G) yeng (He=Leg) efJemleerCe&
(megke=le) MeesYeveb ke=leb efeeles esve me (kee&=efYe) megkecce&keeefjefYepeeaJew men (Yetled) YeJeefle, De$ee[YeeJe~
(GHeeeceie=nerle) eesieeYeemesve mJeerkeeg eesie (Deefme) (censvee) Devegeceeeweee&e (lJee) (S<e) (les) (eesefve)
(censvee) (lJee) lJeeced Deeb cev$e (Mele0(4~ 3~ 3~ 18) JeeKeele39
DevJee-ns YeieJeved peieoerej! elemlJecegHeeeceie=nerleesefme lemceevcensvee lJee JeecegHeemcens, GleeefHe elemles
leJew<e eesefvejefmle, lemceeled lJeeb censvee Jeeb mesJeecens~ ees ceneved ve=Jeoee<e&eCf eee efyene&mcee*d Deefceve G He=Leg
kele&=efYe men megke=le Fves Yetled~ lecesJeeefele meJeex peve menesefYe men Jeeree&e JeeJe=Oes39
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ F&ejceveeefele keefeoefHe Heg<e epee Heeueefelegb ve Mekeveeself e~ eLesej Meeeleb
veeeceeefele meJee&ved eeefCeve megKeeefle, leLewJe jepeeefHe meJee&ved leHe&esled39
HeoeLe&-ns YeieJeved peieoerej! efpeme keejCe DeeHe (GHeeeceie=nerle) eesieeYeeme mes enCe kejves kes eesie
(Deefme) nQ, Fmemes (censvee) Delevle Gece Ssee& kes efuees nce ueesie (lJee) DeeHekeer GHeemevee kejles nQ (Gle) Deewj
330
epegJexoYee<es
am
aj.
org
efpememes (les) DeeHekeer (S<e) en GHeemevee nceejs efuees (eesefve) keueeCe kee keejCe nw, Fmemes (lJee) legce kees
(censvee) Hejcewee& Heeves kes efuees nce mesJeve kejles nQ, pees (ceneved) meJeexece Delevle Hetpe (ve=Jeled) ceveg<eeW kes
legue (Dee) Des ekeej (e<e&efCeee) meye ceveg<eeW kees megKeeW mes HeefjHetCe& kejves (efyene&) JeJenej Deewj HejceeLe& kes
%eeve kees ye{eves Jeeues oes ekeej kes %eeve mes mebegkele (Demceeked) nce meye eeefCeeeW kees DeHeveer meJe&%elee mes peeveves
Jeeues (Deefceve) Delegue Hejeeceegkele (G) yengle (He=Leg) efJemleejegkele (kee=&efYe) Des kecce& kejves Jeeues peerJeeW ves
(megke=le) Des kecce& kejves Jeeues kes meceeve enCe efkees ngS Deewj (Fv) Delevle Glke= Ssee& Jeeues DeeHe nQ,
GvneR kee Deeee efkees ngS mecemle nce ueesie (menesefYe) Des-Des yeueeW kes meeLe (Jeeree&e) Hejce Gece yeue
keer eeeqHle kes efuees (JeeJe=Oes) { Glmeenegkele nesles nQ39
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ F&ej kee Deeee ve kejkes keesF& Yeer ceveg<e epee keer j#ee veneR kej
mekelee~ pewmes F&ej meveeleve veee kee Deeee kejkes meye peerJeeW kees megKe oslee nw, Jewmes ner jepee kees Yeer eeefnes efke
epee kees DeHeveer veee JeJemLee mes megKe osJes39
ceneefvev Fleme Jelme $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ Dee<eea ieee$eer vo~ GHeeecesleme efJeje[e<eea
ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
HegvejerejiegCee GHeefoMevles
efHej Yeer F&ej kes iegCeeW kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
ceNneB2FvesN eDeespemee HeNpe&vees Je=efNceeB2FJe~ mleescewJe&Nlmeme JeeJe=Oes~

GNHeNeeNceie=nerleesefme censNvee lJewN<e lesN eesefvece&nsNvee lJee40
ceNneved~ Fv~ e~ Deespemee~ HeNpe&ve~ Je=efNceeB2FJe~ Je=efNceeefveNJesefle Je=efNceevedFJe~ mleescew~ JeNlmeme~ JeeNJe=OesN~
JeNJe=Oe Fefle JeJe=Oes~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ ceNnsNveesefle ceneFNvee~ lJeeN~ SN<e~ lesN~ eesefve~ ceNnsNveesefle
ceneFNvee~ lJeeN40
the
ary
HeoeLe&-(ceneved) ceneiegCekece&mJeYeeJe (Fv) DeefKeuewee& (e) (Deespemee) Devevleyeuesve (Hepe&ve)

cesIe (Je=efceeefveJe) yeees Je=ees efJeevles eemcemleled (mleescew) mlegefleefYe (Jelmeme) ees Jeoefle leme (JeeJe=Oes)
Delevleb Je&les (GHeeeceie=nerle) eceefveeceeefoefYeeexieew mee#eeled mJeerke=le (Deefme) (censvee) eesiepeee cenweee&e
(lJee) lJeeced (S<e) (les) leJe (eesefve) efveefceeced (censvee) cees#eeeHekeee cenweee&e (lJee) lJeeced40
DevJee-ns Deveeefoefme ceneeesefieved meJe&JeeefHeVeerej! elelJeb eesefieefYeHeeeceie=nerleesefme lemceeled lJee lJeeb
censveeesHeeeecens, elemles leJew<e eesiees eesefvejmlelemlJee lJeeb censvee Jeeb Oeeesce~ ees ceneved Je=ef ceeved Hepe&ve FJe
Jelmeme mleescewjespemesv megKeJe<e&kees YeJeefle, leb efJeefolJee eesieer JeeJe=Oeslevleb Je&les40
YeeJeeLe&-eLee cesIees Je=ef mecees mJepeuemecetnvs e meJee&ved HeoeLee&ved leHe&eved meved Je&eefle, leLewJeejes
eesieejeOevelelHejb eesefieveceefYeJe&eefle40
HeoeLe&-ns Deveeefoefme eesefieved meJe&JeeHeer F&ej! pees DeeHe eesefieeeW kes (GHeeeceie=nerle) eceefveeceeefo eesie
kes De*dieeW mes mJeerkeej efkees ngS (Deefme) nQ, Fme keejCe nce ueesie (lJee) DeeHe kes (censvee) eesie mes eke nesves
meceesOeee
331
aj.
org
Jeeues Des Ssee& kes efuees Deeee kejles nQ, (les) DeeHekee (S<e) en eesie nceejs keueeCe kee (eesefve) efveefcee
nw, Fmeefuees (lJee) DeeHekee (censvee) cees#e kejeves Jeeues Ssee& kes efuees Oeeve kejles nQ, (e) pees (ceneved) ye[sye[s iegCe, kecce& Deewj mJeYeeJe Jeeuee (Je=efceeved) Je<e&ves Jeeues (Hepe&ve FJe) cesIe kes legue (Jelmeme) mlegeflekeee& keer
(mleescew) mlegefleeeW mes (Deespemee) Devevle yeue kes meeLe ekeeefMele neslee nw, Gme F&ej kees peevekej eesieer (JeeJe=Oes)
Delevle GVeefle kees eeHle neslee nw40
YeeJeeLe&-pewmes cesIe Je<ee& mecee ceW DeHeves peue kes mecetn mes meye HeoeLeeX kees le=Hle kejlee ngDee GVeefle oslee nw,
Jewmes F&ej Yeer eesieeYeeme kejves Jeeues eesieer Heg<e kes eesie kees Delevle ye{elee nw40
Gogleefceleme emkeCJe $eef<e~ meteex osJelee~ Yegefjiee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe mete&evlesvesejme iegCee GHeefoMevles
Fmekes Heers mete& keer GHecee mes F&ej kes iegCeeW kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
Gog leb peeNleJesomeb osNJeb Jenefvle kesNleJe~ Mes efJeeeeN mete&N mJeene41
Gled~ TBNFlBet~ leced~ peeNleJesomeNefceefle peeNleJesomeced~ osNJeced~ JeNnNefvleN~ kesNleJe~ Mes~ efJeeee~ mete&ced~
mJeene41
the
ary
as
HeoeLe&-(Gled) efeeeeesies (G) efJelekex (leced) Decegced (peeleJesomeced) peeleeefve Yetleeefve meJee&efCe Jeso, peeleeved
cetef e&cele HeoeLee&ved efJevole Fefle Jee leced~ Fceb Heob eemkecegevf ejsJeb efveJe&eqkele-`peeleJesoe kemceeppeeleeefve Jeso peeleeefve
Jewveb efJeogpee&les peeles efJeele Fefle Jee peeleefJeees Jee peelee%eevees eeppeele HeMetveefJevolesefle leppeeleJesomees
peeleJesomlJeefceefle~ (efve07.19) (osJeced) efoJeiegCemecHeVeced (Jenefvle) eeHeeefvle (kesleJe) e%eeveeefve, keslegefjefle
e%eeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.9) (Mes) gced, Mes efJeKes e~ (Dee03.4.11) (efJeeee) meJee&Lee&e (mete&ced)
e efeeles efJe%eeHeles Jee efJeeweJf e&efe leced (mJeene) meleee Jeeee Fceb cev$eb eemkecegevf ejsJeb Jeees-`Gnefvle leb
peeleJesomeb jMcee kesleJe meJex<eeb Yetleeveeb oMe&veee mete&efceefle keceveceeefoleeosJeceJe#eled~ (efve012.15) Deeb
cev$e (Mele0(4~6~2~2) JeeKeele41
DevJee-eLee efkejCee efJeeee Mes peeleJesomeb leb mete osJecegnvleerJe efJeog<e kesleJe mJeeneveeved
ceveg<eeved Hejb yee eeHeeefvle41
YeeJeeLe&-eLee eeefCeYe efkejCee mete ekeeMeeefvle, leLee ceveg<eme e%eeveeveerejb eeHeeefvle41
HeoeLe&-pewmes efkejCe (efJeeee) mecemle peieled kes eeespeve kes (Mes) osKeves peeveves kes efuees (peeleJesomeced)
pees GlHeVe ngS meye HeoeLeeX kees peevelee Jee cetelf e&ceeved HeoeLeeX kees ee neslee nw, (leced) Gme (mete&ced) (osJeced)
efoJeiegCemecHeVe mete& kees (G) leke& kes meeLe (Gled) (Jenefvle) ee kejeles nQ, Jewmes efJeeved kes (kesleJe) eke= %eeve
Deewj (mJeene) mele JeeCeer ee GHeosMe ceveg<e kees Hejyee keer eeef keje oslee nw41
YeeJeeLe&-pewmes eeefCeeeW kes efuees mete& keer efkejCe Gmekees ekeeefMele kejleer nw, Jewmes ceveg<e keer Deveske
efJeeeegkele yege
f eeB F&ej kee ekeeMe keje osleer nQ41
efe$eb osJeeveeefceleme keglme $eef<e~ meteex osJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
332
epegJexoYee<es
aj.
org
HegveefjlLecessJesejme iegCee GHeefoMevles
efHej Yeer Jewmes ner F&ej kes iegCeeW kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
efeN$eb osNJeeveeNcegoieeNoveerkeNb e#egefce&N$emeN JeCemeeNives~

DeeeeN eeJeeHe=efLeNJeerDeNvleefj#eN mete&DeeNlcee peielemleNmLeg<eeN mJeene42
efe$eNced~ osNJeeveeced~ Gled~ DeNieeNled~ Deveerkeced~ e#eg~ efceN$eme~ JeCeme~ DeNives~ Dee~ DeNeeN~ eeJeeHe=efLeNJeerFefleN
eeJeeHe=efLeNJeer~ DeNvleefj#eced~ mete&~ DeeNlcee~ peiele~ leNmLeg<e~ eN~ mJeene42
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efe$eced) Degleced (osJeeveeced) e#egjeoerveeefceJe efJeog<eeced (Gled) Godieceves (Deieeled) eeHveesefle

(Deveerkeced) yeueJeejb mewveefceJe eefmeced~ Deefveefle peerJeeefle meJee&ved eeefCeve me~ Deefveef<eYeeb efkee~
(GCee04~17) Devesve F&keved elee~ (e#eg) oMe&keced (efce$eme) meKeg eeCeme Jee (JeCeme) esmeesoeveme Jee
(Deives) efJeegle (Dee) mecevleeled (Deee) e eeefle efHeHeeqe&, De$e ue[Lex ueg*d~ (eeJeeHe=efLeJeer) YetefceefJeeleew
(Devleefj#eced) meJee&vleie&lecevevleceekeeMeced (mete&) mJeebekeeMe (Deelcee) Deleefle meJe&$e JeeHveesefle (peiele) peceme
(lemLeg<e) mLeeJejme (e) peerJeeveeb mecegees (mJeene) meleee efeeee Fceb cev$eb eemkecegefvejsJeb meceee<seeeveereb osJeeveecegoieceoveerkeb Keeveb efce$eme JeCemeeiveseeHetHegjod eeJeeHe=efLeJeew eevleefj#eb e cenJesve lesve mete&
Deelcee peceme e mLeeJejme e~ (efve012~16)~ Deeb cev$e (Mele0(4~ 3~ 4~ 10) JeeKeele42
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYe mete& mJeene osJeeveeb efce$eme JeCemeeivesef e$eceveerkeb e#egoieeled
peielemlemLeg<eeelcee meved eeJeeHe=efLeJeer Devleefj#eceeee FJe ees peieoerejesefmle, me SJe melelecegHeemeveere42
YeeJeeLe&-ele Hejcesej DeekeeMe FJe meJe&$e JeeHle, meefJelesJe mJeecekeeMe, eeCe FJe
meJee&vleee&cemlele meJexYees peerJesYe meleemeleefJe%eeHekeesefmle~ eme Hejcesejme %eeerHmee YeJesled, me eesieceYeme
mJeelcevesJe leb gb Mekeveesefle, veeve$esefle42
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees Deefle Gefele nw efke pees (mete&) meefJelee (mJeene) mele efeee mes (osJeeveeced)
ves$e Deeefo kes meceeve efJeeveeW (efce$eme) efce$e Jee eeCe (JeCeme) es Heg<e Jee Goeve Deewj (Deives) Deeqive kes
(efe$eced) Degle (Deveerkeced) yeueJeej mesvee kes legue eefme (e#eg) eYeeJe kes efoKeueeves Jeeues iegCeeW kees (Gled)
(Deieeled) Des ekeej eeHle neslee Deewj (peiele) pe*diece eeCeer Deewj (lemLeg<e) mLeeJej mebmeejer HeoeLeeX kee (Deelcee)
Deelcee kes legue neskej (eeJeeHe=efLeJeer) DeekeeMe leLee Yetefce Deewj (Devleefj#eced) Devleefj#e kees (Dee) meye ekeej mes
(Deee) JeeHle nesves kes meceeve Hejceelcee nw, Gmeer keer GHeemevee efvejvlej efkeee kejes42
YeeJeeLe&-efpeme keejCe Hejcesej DeekeeMe kes meceeve meye peien JeeHle, mete& kes legue mJeeb ekeeMeceeve Deewj
met$eelcee Jeeeg kes meMe meye kee Devleee&ceer nw, Fmemes meye peerJeeW kes efuees mele Deewj Demele kees yeesOe kejeves Jeeuee
nw~ efpeme efkemeer Heg<e kees Hejcesej kees peeveves keer Fe nes, Jen eesieeYeeme kejkes DeHeves Deelcee ceW Gmes osKe mekelee
nw, Deve$e veneR42
Deives veeslemeeefjme $eef<e~ Devleee&ceer peieoerejes osJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLewleoerejeeLe&veeceen
meceesOeee
333
aj.
org
Deye F&ej keer eeLe&vee Deieues cev$e ceW kener nw
DeivesN vee megHeLee jeNesDeNmceeved eqJeeeefve osJe JeNegveeefve efJeNeved~

egeesNOehmceppegngjeNCecesveesN Yetefeeb lesN veceGekele efJeOesceN mJeene43
Deives~ vee~ megHeLesefle megHeLee~ jeNes~ DeNmceeved~ efJeeeefve~ osNJeN~ JeNegveeefve~ efJeNeved~ egeesNefOe~ DeNmceled~ pegngjeNCeced~
Sve~ Yetefeeced~ lesN~ veceGeqkeleNefceefleN veceGeqkeleced~ efJeNOesNced~ mJeene43
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deives) meJex<eeb ekeeMeke! (vee) eeHee (megHeLee) eesieceeiexCe (jees) eesieefmees (Demceeved)
eesefieve (efJeeeefve) DeefKeueeefve (osJe) eesieeo! (Jeegveeefve) eesieefJe%eeveeefve (efJeeved) ees Jesef e meJe eesieb me (egeesefOe)
efJeeespee (Demceled) Demceekeb eesieevegele+Ceeb mekeeMeeled (pegngjeCeced) DemceovlekejCeme keewefueced (Sve)
og<ke=leelcekeceHejeOeced (Yetefeeced) Yetemeerced (les) leJe eesieesHeosg Hejceiegjes (veceGeqkeleced) veeefleHegjmejeb mlegefleced
(efJeOesce) kegee&ce (mJeene) meleee mJekeereee Jeeee JesoJeeee Jee Deeb cev$e (Mele0(4~3~4~12)
JeeKeele43
DevJee-ns Deives! lJeb jees Demceeved efJeeeefve Jeegveeefve vee~ elees Jeeb mJeene les Yetef eeb veceGekele efJeOesce~ ns
osJe! efJebmlJeb ke=Heee pegngjeCecesveeemceegeeseOf e43
YeeJeeLe&-ve keefeoefHe Heg<e Hejceelceve meleesceYekelee efJevee eesieefmeeqb eeHveesefle, eeslLecYetlees eesieyeuesve
Hejcesejb mcejefle, lemcew me oeeueg MeerIeb eesieefmeeqb ooeefle43
HeoeLe&-ns (Deives) meye kes DevlekejCe cesb ekeeMe kejves Jeeues Hejcesej! DeeHe (megHeLee) meleefJeee
Oecce&eesieegkele ceeie& mes (jees) eesie keer efmeef kes efuees (Demceeved) nce ueesieeW kees (efJeeeefve) mecemle (Jeegveeefve) eesie
kes efJeeveeW kees (vee) HengbeeFes efpememes nce ueesie (mJeene) DeHeveer meleJeeCeer Jee JesoJeeCeer mes (les) DeeHe keer
(Yetefeeced) yengle (veceGeqkeleced) vecemkeejHetJe&ke mlegefle kees (efJeOesce) kejW~ ns (osJe) eesieefJeee kees osvesJeeues F&ej!
(efJeeved) mecemle eesie kes iegCe Deewj efeeeDeeW kees peeveves Jeeues DeeHe ke=Hee kejkes (pegngjeCeced) nce ueesieeW kes
DevlekejCe kes kegefueleeHe (Sve) og kecceeX kees (Demceled) eesieevegeve kejves Jeeues nce ueesieeW mes (egeesefOe) otj
kej oerepf ees43
YeeJeeLe&-keesF& Yeer Heg<e Hejceelcee keer esceYeeqkele kes efJevee eesieefmeef kees eeHle veneR neslee Deewj pees esceYeeqkeleegkele neskej eesieyeue mes Hejcesej kee mcejCe kejlee nw, Gmekees Jen oeeueg Hejceelcee MeerIe eesieefmeef oslee
nw43
Deeefcelemeeefjme $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe me*deeces yeeesHeemekew MetjJeerjw keLeb eesJeefcelegefoMeles
Deye me*deece ceW Hejcesej kes GHeemeke MetjJeerjeW kees efkeme ekeej eg kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee
DeNeb veesDeNeqiveJe&efjJemke=CeeslJeNeb ce=Oe HegjSleg eefYeNvoved~
334
epegJexoYee<es
aj.
org
DeNeb Jeepeeeeleg JeepemeeleeJeNe Me$eteeleg pe&<eeCeN mJeene44
DeNeced~ veN~ DeeqiveN~ JeefjNJe~ ke=CeesNleg~ DeNeced~ ce=Oe~ Hegj~ SNleg~ eNefYeNvoefVeefle eefYeNvoved~ DeNeced~ Jeepeeved~
peNeNleg~ JeepemeeleeNefJeefleN Jeepemeeleew~ DeNeced~ Me$etved~ peNeNleg~ pe&<eeCe~ mJeene44.
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deeced) meJee&efYej#eke (ve) Demceekeced (Deeqive) JeweefJeeeekeeMeke meJe&jesieefveJeejke mewe

(JeefjJe) megKekeejkeb mesJeveced (ke=Ceesleg) kejesleg (Deeced) cegKeeese (ce=Oe) me*deeceeled (Hegj) Hegjmleeled (Sleg)
ieleg (eefYevoved) efJeoejeved (Deeced) Jekele=lJesveesHeosgb kegMeuees eese (Jeepeeved) JesieeefoiegCeegkeleeved mJemesveemLeeved
Jeerjeved (peeleg) Glke<e&leg (Jeepemeeleew) Jeepeeveeb me*deeceeCeeb mebefJeYeeies (Deeced) meJeexlke= (Me$etved) Oece&Meelekeeved
(peeleg) mJeeslke<ee&e eflejmkejesleg (pe&<eeCe) Ye=Meceeeefole (mJeene) JewekeegefJeeee efMeef#eleee Jeeee~ mJeensefle
Jee*dveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~11)~ Deeb cev$e (Mele0(4~ 3~ 4~ 13) JeeKeele44
DevJee-Deeceeqive mJeene Jeepemeeleew vees JeefjJemke=Ceesleg~ Deeb eefYevoved ce=Oe Hegj Sleg~ Deeb Jeepeeeeleg~
Deeb pe&<eeCe meved Me$etved peeleg44
YeeJeeLe&-eoe egkece&eCf e elJeejes Jeerje DeJeMecesJe YeJesegmles<Jeskees JewekeefeeekegMeue meJe&j#eke, efleerees
efn Meewee&efoiegCeeosve JeeKeevesve n<e&efelee, le=leere Me$etCeeb eflejmkeee&, elegLe& Me$egefJeIeelegke meeled, leoe meJee&
egefeee eMemlee YeJesled44
HeoeLe&-(Deeced) en eLece (Deeqive) Jeweke efJeee kee ekeeMe kejves Jeeuee Jewe (mJeene) Jeweke Deewj eg
keer efMe#eeegkele JeeCeer mes (Jeepemeeleew) eg cebs (ve) nce ueesieeW kees (JeefjJe) megKekeejke mesJeve (ke=Ceesleg) kejs,
(Deeced) en otmeje eg kejves Jeeuee cegKe Jeerj (eefYevoved) Me$egDeeW kees efJeoerCe& kejlee ngDee (ce=Oe) me*deece kes
(Hegj) Deeies (Sleg) eues, (Deeced) en leermeje Jeerj jmekeejke GHeosMe kejves Jeeuee eese (Jeepeeved) Delevle
JesieeefoiegCeegkele JeerjeW kees (peeleg) Glmeenegkele kejlee jns, (Deeced) en eewLee Jeerj (pe&<eeCe) efvejvlej
Deevevoegkele neskej (Me$etved) Oecce&eJf ejesOeer Me$egpeveeW kees (peeleg) peerles44
YeeJeeLe&-peye egkece& ceW eej Jeerj DeJeMe neW GveceW mes Ske lees JewekeMee keer efeeeDeeW ceW elegj meye
keer j#ee kejvesneje Jewe, otmeje meye JeerjeW kees n<e& osves Jeeuee GHeosMeke, leermeje Me$egDeeW kee DeHeceeve kejvesneje Deewj
eewLee Me$egDeeW kee efJeveeMe kejves Jeeuee nes, leye mecemle eg keer efeee eMebmeveere nesleer nw44
HesCeslemeeefjme $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ efvee=ppeieleervo~ efve<eeo mJej
DeLe meYee$eesCe jepeb MeemeveereefcelegHeefoMeles
Deye leerve meYeeDeeW mes jepe keer efMe#ee kejveer eeefnes Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
NHesCe Jees NHeceNYeeiee legLees Jees efJeNeJesoeN efJeYepeleg~

$eNleme HeNLee esle eNvoef#eCeeN efJe mJeN HeMeN Jehvleefj#eNb elemJe meoNmew45
HesCe~ JeN~ NHeced~ DeNefYe~ Dee~ DeNieeNced~ legLe~ JeN~ efJeNeJesoeN Fefle efJeNeJesoe~ efJe~ YeNpeNleg~ $eNleme~ HeNLee~
e~ FNleN~ eNvoef#eCeeN Fefle eNvoef#eCee~ efJe~ mJeNefjefleN mJe~ HeMe~ efJe~ DeNvleefj#eced~ elemJe~ meNoNmew45
meceesOeee
335
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(HesCe) e#egeeesCe efeesCe (Je) eg<ceekeced (Heced) mJeHeced (DeefYe) meccegKes (Dee) mecevleeled
(Deieeced) (legLe) %eeveJe=, De$e leg ieefleJe=efeEnmeeeqmJelemceeoewCeeefokemLeked elee~ (Je) eg<ceeved (efJeeJesoe) e
Hejlceelcee efJeeb meJe Jesef e lee&ceeve (efJe) (Yepeleg) efJeYeeieb kejesleg ($eleme) meleme (HeLee) ceeiexCe (e) (Fle)
eeHvegle (evoef#eCee) evb megJeCe oef#eCee oeveb es<ee les~ evefceefle efnjCeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~2) (efJe)
(mJe) GHeleHeVeeefole FJe~ mJejeefolees YeJeefle~ (efve02~14) (HeMe) ee#Je (efJe) efJeefJeOeeLex (Devleefj#eced)
#eejefnlecevleee&efcemJeeYeeefJekeb yeeefJe%eeveb Jee~ Devleefj#eced kemceeovleje #eevleb YeJelevlejssces Fefle Jee
Mejerjs<Jevlej#eeefceefle Jee~ (efve02~10) (elemJe) eelveb keg (meomew) meoefme YeJew meYewpe&vew men Deeb
cev$e (Mele0(4~ 3~ 4~ 14-18) JeeKeele45
DevJee-ns mesvee epeepevee! eLeenb HesCe Jees eg<ceekeb HeceYeeieeced, leLee efJeeJesoe Jees eg<ceeved efJeYepeleg~
legLemlJeb mJeefjJee&me HeLeevleefj#eb efJeHeMe, meYeeeeb meomew mene&me HeLee eelemJe~ evoef#eCee etece=leme Oece
ceeie Jeerle45
YeeJeeLe&-meYeeHeleer jepee mJeelcepeeefveJe epeemesveemeYeHeg<eeved eerCeesled, leLee He#eHeelejefnle Hejcesej FJe
meleleb veeeb kegee&led~ Oeeefce&keeCeeb meYeeveeb peveeveeb eflee meYee YeJeseg~ leemJeskee jepemeYee-eee jepekeeee&efCe
efve<Heesjved, meJex efJeIvee efveJelexjbe~ efleeree efJeeemeYee-eee efJeeeeeej meeoefJeee veMesled~ le=leeree Oece&meYee-eee
OeceexVeeflejOece&neefvee meleleb YeJesled, meJex mJeelceeveb Hejceelceeveb meceer#eeveeeceeiee&led He=LeiYetlJee Oece mesefJelJee meceeb
Heee&ueese meleemeleefveCe&es eelesjved45
HeoeLe&-ns mesvee Deewj epeepevees! pewmes ceQ (HesCe) DeHeves efieesej Deekeej mes (Je) legcnejs (Heced)
mJeHe kees (DeefYe) (Dee) (Deieeced) eeHle neslee ntb, Jewmes (efJeeJesoe) meye kees peeveves Jeeues Hejceelcee kes meceeve
meYeeHeefle (Je) legce ueesieeW kees (efJe) (Yepeleg) He=Leked-He=Leked DeHeves-DeHeves DeefOekeej ceW efveele kejs~ ns meYeeHeles!
(legLe) meye mes DeefOeke %eeve Jeeues eefleefle DeeHe (mJe) eleeHe kees eeHle ngS mete& kes meceeve ($eleme) mele kes
(HeLee) ceeie& mes (Devleefj#eced) DeefJeveeMeer jepeveerefle kee yeeefJe%eeve kees (efJe) Deveske ekeej mes (HeMe) osKees Deewj meYee
kes yeere ceW (meomew) meYeemeoeW kes meeLe mele ceeie& mes (e) (elemJe) efJeMes<e-efJeMes<e elve kejes leLee ns
(evoef#eCee) megJeCe& kes oeve kejves Jeeues jepeHeg<ees! legce ueesie Oecce& kees (Jeerle) efJeMes<elee mes eeHle nesDees45
YeeJeeLe&-meYeeHeefle jepee kees eeefnes efke epee, mesvee kes Heg<eeW kees DeHeves Heg$eeW kes legue emeVe jkeKes Deewj
Hejcesej kes legue He#eHeele es[ kej veee kejs~ Oeeeqcce&ke meYepeveeW keer leerve meYee nesveer eeefneW GveceW mes Ske
jepemeYee efpeme kes DeeOeerve jepe kes meye keee& eueW Deewj meye GHeJe efveJe=e jnW~ otmejer efJeeemeYee efpememes efJeee kee
eeej DeveskeefJeefOe efkeee peeJes Deewj DeefJeee kee veeMe neslee jns Deewj leermejer Oecce&meYee efpememes Oecce& keer GVeefle Deewj
DeOecce& keer neefve efvejvlej keer peee~ meye ueesieeW kees Gefele nw efke DeHeves Deelcee Deewj Hejceelcee kees osKekej Deveee
ceeie& mes Deueie neW, Oecce& kee mesJeve Deewj meYeemeoeW kes meeLe meceeevegketue Deveske ekeej mes efJeeej kejkes mele Deewj
Demele kes efveCe&e kejves ceW eelve efkeee kejW45
yeeeCeefcelemeeefjme $eef<e~ efJeebmees osJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe oef#eCee kemcew keLeb e oeleJeslegHeefoMeles
336
epegJexoYee<es
aj.
org
Deye oef#eCee efkeme kees Deewj efkeme ekeej osveer eeefnes Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW kene nw
yeeNeNCeceeN efJeoseb efHele=cevle Hewle=ceNlece=ef<ecee<exNe megOeelegoef#eCeced~

DeNmceelee osJeN$ee iele eoeNleejceeefJeMele46
yeeNeNCeced~ DeNe~ efJeNosNeNced~ efHeNle=cevleNefceefle efHele=cevleced~ HewNle=ceNleefceefle Hewle=ceNleced~ $eef<eced~ DeeN<exNeced~

megOeelegoef#eCeNefceefle megOeelegoef#eCeced~ DeNmceeleeN FleNmceledjelee~ osNJeN$esefle osJeN$ee~ ieNNleN~ eNoeNleejecf eefle eoeNleejced~
Dee~ efJeNMeNleN46
the
ary
as
am
HeoeLe&-(yeeeCeced) Jesos ejefJeoced (Dee) (efJeoseced) De$e evomees JeCe&ueesHees Jee

[Dee0Yee0Jee08.2.25] Fefle veueesHe~ (efHele=cevleced) eMemlee efHelejes j#ekee meleemeleesHeosMekee efJeevles eme
leefceJe (Hewle=celeced) efHele=celeeb YeeJeb eeced ($eef<eced) JesoeLe&efJe%eeHekeced (Dee<execed) $e<eerCeeefceob eesiepeb efJe%eeveb eeHleced
(megOeelegoef#eCeced) MeesYevee OeeleJees oef#eCee eme oelegmleced (Demceelee) esmceYeb jeefvle MegYeeved iegCeeved ooefle les
(osJe$ee) osJes<eg HeefJe$eiegCekece&mJeYeeJes<eg Jee&ceevee (iele) eeHvegle (eoeleejced) eke=leee oeveMeerueced (Dee)
mecevleeled (efJeMele) Deeb cev$e (Mele0(4~ 3~ 19-24) JeeKeele46
DevJee-ns epeemeYeemesveepevee! eLeencee yeeeCeb efHele=cevleb Hewle=celece=ef<ecee<exeb megOeelegoef#eCeb eoeleejb e
efJeoseced, leLeemceelee mevlees eteb osJe$ee iele, MegYeeved iegCeeveeefJeMele46
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ Glmeeefnlesve Heg<esCe efkeceeHlegceMekeeceefmle, kees veece Keueg eelvesve
efJeog<e mesefJelJee<e eesieefJe%eeveb meeefOelegVe Mekevegeeled~ veefn keefeoefHe efJeeved meodiegCemJeYeeJeenCeeod efJejpesle, veefn
oele+ved keeHHe&Ceb keoeefeoeefJeMelJelees ewo&e#f eCeeeeb eMemlee HeoeLee& eoerevles, les<eeceleguee keerefle& keglees ve
peeesle46
HeoeLe&-ns epee meYee Deewj mesvee kes ceveg<ees! pewmes ceQ (Dee) Deepe (yeeeCeced) Jeso Deewj F&ej kees peeveves
Jeeuee (efHele=cevleced) eMebmeveere efHele= DeLee&led meleemele kes efJeJeske mes efpemekes meJe&Lee j#eke nQ, Gme (Hewle=celeced)
efHele=YeeJe kees eeHle ($eef<eced) JesoeLe& efJe%eeve kejeves Jeeuee $eef<e (Dee<es&eced) pees $eef<epeveeW kes Fme eesie mes GlHeVe ngS
efJe%eeve kees eeHle (megOeelegoef#eCeced) efpemekes Deer-Deer Hegefkeejke oef#eCeeHe Oeeleg nQ, Gme (eoeleejced) Des
oeveMeerue Heg<e kees (efJeoseced) eeHle nesTb, Jewmes legce ueesie (Demceelee) nceejs efuees Des iegCeeW kes osves Jeeues neskej
(osJe$ee) Meg iegCe, kece&, mJeYeeJeegkele efJeeveeW kes (Deeiele) meceerHe DeeDees Deewj MegYe iegCeeW ceW (DeeefJeMele) eJesMe
kejes46
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ Glmeener Heg<e kees keee veneR eeHle nes mekelee, keewve Ssmee
Heg<e nw efke pees eelve kes meeLe efJeeveeW kee mesJeve kej $eef<e ueesieeW kes ekeeefMele efkees ngS eesieefJe%eeve kees ve efme
kej mekes~ keesF& Yeer efJeeved Des iegCe, kecce& Deewj mJeYeeJe mes efJeHejerle veneR nes mekelee Deewj oeleepeveeW kees ke=HeCelee
keYeer veneR Deeleer nw~ Fmemes pees osves Jeeues oef#eCee ceW eMebmeveere HeoeLe& megHee$e, Oeeefce&ke, meJeexHekeejke efJeeveeW kees osles
nwb, Gvekeer Deeue keerelf e& keeeW kej ve nes46
meceesOeee
337
aj.
org
Deivees lJeslemeeefjme $eef<e~ JeCees osJelee~ Deeeme Yegefjked eepeeHelee, ee lJesleme mJejed
eepeeHelee, ye=nmHeles lJesleme efvee=oeeea, eceee lJesleme efJeje[eeea peieleMvoebefme~ efve<eeo
mJej
DeLe kemcew eeespeveee oeveb eefleenCeb e mesefJeleJeefcelegHeefoMeles
Deye efkeme eeespeve kes efuees oeve Deewj eefleen kee mesJeve kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe
am
DeNivees lJeeN ceebN JeCees ooeleg meesce=leNJeceMeerNeeegoe&N$eSefOeN ceeesN cee eefleenerN$es Nee
lJeeN ceebN JeCees ooeleg meesce=leNJeceMeere eeNCees oeN$eSefOeN JeeesN cee eefleenerN$es ye=nNmHelees lJeeN ceebN
JeCees ooeleg meesce=leNJeceMeereN lJeioeN$eSefOeN ceeesN cee eefleenerN$es eNceee lJeeN ceebN JeCees ooeleg
meesce=leNJeceMeereN nees oeN$eSefOeN JeeesN cee eefleenerN$es47
as
DeNivees~ lJeeN~ ceeced~ JeCe~ oNoeNleg~ me~ DeNce=leNlJeefcelece=leNlJeced~ DeNMeerNeN~ Deeeg~ oeN$es~ SNefOeN~ cee~
ceeced~ eNefleNeNnerN$e Fefle eefleenerN$es~ Nee~ lJeeN~ ceeced~ JeCe~ oNoeNleg~ me~ DeNce=leNlJeefcelece=leNlJeced~ DeNMeerNeN~ eeNCe~
oeN$es~ SNefOeN~ Jee~ ceeced~ eNefleNeNnerN$e Fefle eefleenerN$es~ ye=nNmHelees~ lJeeN~ ceeced~ JeCe~ oNoeNleg~ me~
DeNce=leNlJeefcelece=leNlJeced~ DeNMeerNeN~ lJeked~ oeN$es~ SNefOeN~ cee~ ceeced~ eNefleNeNnerN$e Fefle eefleenerN$es~ eNceee~ lJeeN~ ceeced~
JeCe~ oNoeNleg~ me~ DeNce=leNlJeefcelece=leNlJeced~ DeNMeerNeN~ ne~ oeN$es~ SNefOeN~ Jee~ ceeced~ eNefleNeNnerN$e Fefle
eefleenerN$es47
the
ary
HeoeLe&-(Deivees) elegefJeMeefleJe<e&Hee&vlecyeeee mebmesJeeeqiveJeled lespeeqmJeYeJeee (lJee) Jemegmeb%ekeceOeeHekeced (ceeced) (JeCe) Jej meJeexece eMemleefJeeesveteevees efJeeveOeeHeke (ooeleg) (me) efJeeeLeea
(Dece=lelJeced) efeeeefmeb efveleb efJe%eeveced (DeMeere) eeHvegeeced (Deeeg) DeefOekeb peerJeveced (oe$es) efJeeeoeveMeerueee
JeCeee (SefOe) JeOe&ef elee YeJe (cee) megKeced~ cee Fefle megKeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~6) (ceeced) efJeeeefLe&ves
(eefleener$es) eefleenke$ex mJemleg (ee) elegelJeeeEjMe<e&Hee&vlecyeeee megmesJe iegCeOeejCeee (lJee)
eKeceOeeHekeced (ceeced) efJeeeppe&velelHejee (JeCe) JejiegCeeo (ooeleg) (me) (Dece=lelJeced) (DeMeere)
(eeCe) eesieefmeyeueegkele (oe$es) (SefOe) JeOe&e (Jee) DeJemLee$ees megKeYeesieb peerJeveced (ceeced)
efJeeeenCeeJe=eee (eefleener$es) DeOeeHekeeoeieleeee efJeeeee mebJes$es (ye=nmHelees) DeelJeeeEjMe<e&Hee&vleb yeeee
mesefJelJee ye=nlee JesoefJeeeJeee Heeuekeee (lJee) HetCe&eJf eeeOeeHeefeleejced (ceeced) HetCe&efJeeeceYeerHmeJes (JeCe)
(ooeleg) (me) (Dece=lelJeced) (DeMeere) (lJeked) mHeMexeqvemegKeced (oe$es) (SefOe) (cee) megKeefJeMes<eced (ceeced)
(eefleener$es) (eceee) ie=neecepeveefJe<eemesJeveeogHejleee eceefveeceeefoegkeleee (lJee) meJe&oes<ejefnlecegHeosMekeced
(ceeced) meleemeleeesefve&eekejCeMeerueee (JeCe) meleesHeoseHle (ooeleg) (me) (Dece=lelJeced) (DeMeere) (ne)
%eeveJe&veced, efn ieefle Je=eesefjlemceeoewCeeefokeesmegved elee~ (oe$es) (SefOe) (Jee) efejpeerJevemegKeced (ceeced)
meJe&Je=e
f b efekeer<e&Jes (eefleener$es) Deeb cev$e (Mele0(4~ 3~ 4~ 28-31) JeeKeele47
338
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
DevJee-ns Jemegmeb%ekeeOeeHeke! emcee Deivees ceeb lJee JeCees ooeleg, meesnb eoce=lelJeceMeere eeHvegeeb
leemcew oe$es JeCeeeeegef ejpeerJevecesefOe, eefleener$es ceeb efMe<eee cee megKeb e~ ns meb%ekeeOeeHeke! emcew ee
ceeb lJee JeCees ooeleg, meesnb eoce=lelJeceMeere leemcew oe$es JeCeee eeCelJecesefOe, eefleener$es ceeb
keeesJemLee$eemegKeb e~ nss DeeefoleeveeceOeeHeke! emcew ye=nmHelees ceeb lJee JeCees ooeleg, meesnb eoce=lelJeceMeere
leemcew oe$es JeCeee lJeefieeqvemegKeb lJeceseOf e, eefleener$es ceeb megKeb e~ emcew efpelesevq eeceee ceeb lJee JeCees ooeleg
meesnb eoce=lelJeceMeere leemcew oe$es JeCeee nees %eeveJe&veb lJeceseOf e, eefleener$es ceeb keeesJemLee$eemegKeb e47
YeeJeeLe&-meJex<eeb peveeveeb eesieceefmle e meJeexlke=esveteevees efJeeved YeJesled leme mekeeMeeefolejeveOeeHekeeved
Hejer#e mJemJekevee Heg$eeved leelmeMeeoOeeHekeeled Heeeseg~ DeOesleeje mJemJeyegeqb vetveeefOekeeb %eelJee
mJemJemeMeeveOeeHekeeved eerlee mesJeceeveemlesYees vewjvleexCe efJeeeenCeb kege&g47
HeoeLe&-ns Jemegmeb%eke He{eves Jeeues! efpeme (Deivees) eewyeerme Je<e& leke yeeee& kee mesJeve kejkes Deeqive kes
meceeve lespemJeer nesves Jeeues (ceeced) cesjs efuees (lJee) legPe DeOeeHeke kees (JeCe) meJeexece efJeeved (ooeleg) osJes,
(me) Jen ceQ (Dece=lelJeced) DeHeves Meg kecceeX mes efme efkees iees mele Deevevo kees (DeMeere) eeHle nesTb, Gme (oe$es)
oeveMeerue efJeeved kee (Deeeg) yengle keeueHee&vle peerJeve (SefOe) ye{eFes Deewj (eefleener$es) efJeeeenCe kejves Jeeues
(ceeced) cegPe efJeeeLeea kes efuees (cee) megKe ye{eFes~ ns ogeW kees ueeves Jeeues DeOeeHeke! efpeme (ee) eJeeueerme
Je<e& Hee&vle yeeeee&ece kee mesJeve kejkes kes iegCe OeejCe kejves keer Fe Jeeues (ceeced) cesjs efuees (lJee)
veeceke He{eves Jeeues DeeHekees (JeCe) Delegece iegCeegkele (ooeleg) osJes, (me) Jen ceQ (Dece=lelJeced) cegeqkele kes meeOeveeW
kees (DeMeere) eeHle nesTb, Gme (oe$es) efJeee osves Jeeues efJeeved kes efuees (eeCe) eesieefJeee kee yeue (SefOe) eeHle
kejeFes Deewj (eefleener$es) efJeeeenCe kejves Jeeues (ceeced) cesjs efuees (Jee) leerveeW DeJemLee kee megKe eeHle keerepf ees~
ns mete& kes meceeve lespemJeer DeOeeHeke! efpeme (ye=nmHelees) De[leeueerme Je<e& Hee&vle yeeee& mesJeve keer Fe kejves
Jeeues (ceeced) cesjs efuees (lJee) HetCe&efJeee He{eves Jeeues DeeHe kees (JeCe) HetCe&efJeee mes Mejerj Deewj Deelcee kes
yeueegkele efJeeved (ooeleg) osJes, (me) Jen ceQ (Dece=lelJeced) efJeee kes Deevevo kee (DeMeere) Yeesie keb, Gme (oe$es)
HetCe& efJeee osves Jeeues ceneefJeeved kes DeLe& (lJeked) mejoer-iejceer kes mHeMe& kee megKe (SefOe) ye{eFes Deewj (eefleener$es)
HetCe& efJeee kes enCe kejves Jeeues (ceeced) cegPe efMe<e kes efuees (cee) HetCe& efJeee kee megKe GVele keerepf ees~ ns ie=neece
mes nesves Jeeues efJe<ee megKe mes efJecegKe efJejkele meleesHeosMe kejvesnejs DeeHle efJeved! efpeme (eceee) ie=neece kes megKe kes
Devegjeie mes nesves Jeeues (ceeced) cesjs efuees (lJee) meJe&oes<ejefnle GHeosMe kejves Jeeues DeeHe keess (JeCe) mekeue
MegYeiegCeegkele efJeeved (ooeleg) osJes, (me) Jen ceQ (Dece=lelJeced) cegeqkele kes megKe kees (DeMeere) eeHle nesTb~ Gme (oe$es)
yeeefJeee osves Jeeues ceneefJeeved kes efuees (ne) yee%eeve keer Je=ef (SefOe) keerepf ees Deewj (eefleener$es) cees#eefJeee kes
enCe kejves Jeeues (ceeced) cesjs efuees (Jee) leerveeW DeJemLee kes megKe kees eeHle keerefpees47
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eesie nw efke pees meye mes Gece iegCe Jeeuee, meye efJeeeDeeW ceW meye mes ye{kej
efJeeved nes, Gmekes Deeee mes Deve DeOeeHeke efJeeveeW keer Hejer#ee kejkes DeHeveer-DeHeveer kevee Deewj Heg$eeW kees Gve-Gve
kes He{eves eesie efJeeveeW mes He{JeeJeW Deewj He{ves JeeueeW kees Yeer eeefnes efke DeHeveer -DeHeveer DeefOeke/vetve yege
f kees peeve
kes DeHeves-DeHeves Devegketue DeOeeHekeeW keer eerefleHetJe&ke mesJee kejles ngS Gvemes efvejvlej efJeee kee enCe kejW47
meceesOeee
339
aj.
org
keesoeefolemeeefjme $eef<e~ Deelcee osJelee~ Dee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLesejes peerJeevegHeefoMeefle
Deye Deieues cev$e ceW F&ej peerJeeW kees GHeosMe kejlee nw
keesoeNled kemceeDeoeNled keeceesoeNled keeceeeeoeled~

keecees oeNlee keece eefleenerNlee keecewNlees48
ke~ DeNoeNled~ kemcew~ DeNoeNled~ keece~ DeNoeNled~ keeceee~ DeNoeNled~ keece~ oeNlee~ keece~ eNefleNeNnerNlesefle
eefleenerNlee~ keece~ Sleled~ lesN48
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ke) (Deoeled) kecce&Heueeefve ooeefle (kemcew) (Deoeled) (keece) keeceles e Hejcesej (Deoeled)
ooeefle (keeceee) keeceeceeveee peerJeee (Deoeled) ooeefle (keece) e keeceles meJezeexefieefYe me Hejcesej (oelee)
meJe&HeoeLe&eoeeke (keece) peerJe (eefleenerlee) (keece) keeceeles Demeew lelmecyegew (Sleled) Dee%eeHeveced (les)
lJeoLe&ced Deeb cev$e (Mele0(4~ 3~ 4~ 32) JeeKeele48
DevJee-keesoeled, kemcee Deoeled, keeceesoeled, keeceeeoeled, keecees oelee, keece eefleenerlee~ ns keece peerJe!
les lJeoLe&cesleled meJe ceee%eHleefceefle lJeb efveefevegefn48
YeeJeeLe&-Deeqmceeieefle kece&keee&jes peerJee Heueeoelesejesmleerefle efJe%eseced~ veefn keeceveee efJevee kesveefeled
e#eg<ees efveces<eesvces<eveleg Mekeeles, lelmeJezce&veg<eweJf e&eejsCe Oece&mewJe keecevee keeee&, veslejme esleereje%eeefmle~ De$een
ceveg-keeceelcelee ve eMemlee ve ewJesnemlekeecelee~ keecees efn JesoeefOeiece kecce&eesiee Jeweof ke Dekeeceme efeee
keeefeod Meles vesn keefn&efeled~ eeef kegles efkeefeled leeled keeceme esefleced48
DeeqmceVeOeees yeeeeYevlejJeJenejes ceveg<eeCeeb HejmHejb Jee&veceelcekeccee&lceefve ceveme eJee&veced,
eLecekeuHeee eesefieve F&ejesHeosMees efpe%eemegb eefle e, eesefieke=leb leuue#eCeceOeeHekeefMe<ekecce&, eesieefJeeeYeeefmeveeb
ke=leced, eesiesveevlekejCeMeesOeveced, eesieeYeeefmeue#eCeced, efMe<eeOeeHekeJeJenej, mJeeefcemesJekeke=leced, veeeeOeerMesve
epeej#eCeekeejes, jepemeYepeveke=leced, jepeesHeosMekejCeced, jepeefYe keee&ced, Hejer#e mesveeHeeflekejCeced, HetCe&efJeeme
meYeeHeeflelJeeefOekeejes, efJelke=leceerejesHeemekeesHeosMees, e%eevegelegeJf e&<ee, epeeoerved eefle meYeeHelesJe&e&veced,
jepeepeepevemelkeejesOeeHekeeOesle+Ceeb HejmHejb eJe=efe, eefleefoveb HeveefJe<eees, efJeeeJe=e
f kejCeced, je%e kee&Jeb kecce&,
mesveeHeefleke=leced, meYeeOe#eefeesejiegCeJeCe&veced, leleeLe&vee MetjJeerjwe&geveg<eveced, mesveemLeHeg<eke=leced,
yeeee&mesJeveekeej, F&ejme peerJeeved elegHeosMeeeskeleesle SleoOeeeeLe&meeskele<eeOeeeeLexve men meeflejmleerelf e
yeesOeced
HeoeLe&-(ke) keewve kecce&-Heue kees (Deoeled) oslee Deewj (kemcew) efkemekes efuees (Deoeled) oslee nw~ Fve oes
eMveeW kes Gej (keece) efpemekeer keecevee meye kejles nQ, Jen HejcesMJej (Deoeled) oslee Deewj (keeceee) keecevee kejves
Jeeues peerJe kees (Deoeled) oslee nw~ Deye efJeJeske kejles nQ efke (keece) efpemekeer eesieerpeve keecevee kejles nQ, Jen Hejcesej
(oelee) osves Jeeuee nw, (keece) keecevee kejves Jeeuee peerJe (eefleenerlee) uesvesJeeuee nw~ ns (keece) keecevee kejves Jeeues
peerJe! (les) lesjs efuees ceQves JesoeW kes eje (Sleled) en mecemle Dee%ee keer nw, Ssmee let efveee kejkes peeve48
340
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme mebmeej ceW kecce& kejves Jeeues peerJe Deewj Heue osves Jeeuee F&ej nw~ eneb en peevevee eeefnes efke
keecevee kes efJevee keesF& DeebKe kee Heueke Yeer veneR efnuee mekelee~ Fme keejCe peerJe keecevee kejs, Hejvleg Oecce& mecyevOeer
keecevee kejs, DeOecce& keer veneR~ en efveee kej peevevee eeefnes efke pees Fme efJe<ee ceW cevegpeer ves kene nw, Jen
Jesoevegketue nw, pewmes- `Fme mebmeej ceW Deefle keecevee eMebmeveere veneR Deewj keecevee kes efJevee keesF& keee& efme veneR nes
mekelee, Fmeefuees Oecce& keer keecevee kejveer Deewj DeOecce& keer veneR, keeeWefke JesoeW kee He{vee-He{evee Deewj Jesoeskele Oece&
kee DeeejCe kejvee Deeefo keecevee Fe kes efJevee keYeer efme veneR nes mekeleer1 Fme mebmeej ceW leerveeW keeue ceW
Fe kes efJevee keesF& efeee veneR osKe He[leer, pees-pees keg efkeee peelee nw, mees-mees meye Fe ner kee JeeHeej nw,
Fmeefuees es Jesoeskele keeceeW keer Fer kejveer, Flej og keeceeW keer veneR48
Fme DeOeee ceW yeenj Yeerlej kee JeJenej, ceveg<eeW kee HejmHej Jelee&Je, Deelcee kee kecce&, Deelcee ceW ceve keer
eJe=ef e, eLece efme eesieer kes efuees F&MJej kee GHeosMe, %eeve eenves Jeeues kees eesieeYeeme kejvee, eesie kee ue#eCe,
He{ves-He{eves JeeueeW keer jerelf e, eesieefJeee kes DeYeeme kejves JeeueeW kee Jeee&Je, eesieefJeee mes DevlekejCe keer Megef,
eesieYeemeer kee ue#eCe, ieg-efMe<e kee HejmHej JeJenej, mJeeceer-mesJeke kee Jelee&Je, veeeeOeerMe kees epee kes j#ee
kejves keer jerefle, jepeHeg<e Deewj meYeemeoeW kee kecce&, jepee kee GHeosMe, jepeeDeesb kee kee&Je, Hejer#ee kejkes mesveeHeefle
kee kejvee, HetCe& efJeeved kees meYeeHeefle kee DeefOekeej osvee, efJeeveeW kee kee&Je kecce&, F&ej kes GHeemeke kees GHeosMe,
e%e kes Devegeve kejves Jeeues kee efJe<ee, epeepeve Deeefo kes meeLe meYeeHeefle kee Jeee&Je, jepee Deewj epee kes peveeW kee
melkeej, iegg efMe<e keer HejmHej eJe=efe, efvele He{ves kee efJe<ee, efJeee keer Je=e
f kejvee, jepee kees kee&Je, mesveeHeefle
kee kecce&, meYeeOe#e keer efeee, F&ej kes iegCeeW kee JeCe&ve, Gmekeer eeLe&vee, MetjJeerjeW kees eg kee Devegeve, mesvee ceW
jnves Jeeues Heg<eeW kee kee&Je, yeeee& mesJeve keer jerefle Deewj F&ej kee peerJeeW kes eefle GHeosMe, Fme JeCe&ve kes nesves mes
meHlece DeOeee kes DeLe& keer <eeOeee kes DeLe& kes meeLe mebieefle peeveveer eeefnes
meHleceesOeee Hetefe&ceieeled7
aj.
org
Dees3ced
DeLeeceeOeeemeejcYe
Deye DeeJeW DeOeee kee DeejcYe efkeee peelee nw
GHeeece Flemeeefjme $eef<e~ ye=nmHeeflemmeescees osJelee~ Deeeea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
leme eLececev$esCe ie=nmLeOecee&e yeeeeefjCee keveee kegceejes yeeeejer mJeerkejCeere FlegHeefoMeles

Gmekes eLece cev$e ceW ie=nmLe Oece& kes efuees yeeeeefjCeer kevee kees kegceej yeeeejer kee enCe kejvee
eeefnes, en Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
am
GNHeNeeNceie=nerleesmeeefoNlesYemlJee~ efJe<CeGieeewN<e lesN meesceNmle j#emJeN cee lJee oYeved1
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ DeeNefoNlesYe~ lJeeN~ efJe<CeesNFefleN efJe<CeesN~ GNNieeNeslegieee~ SN<e~

lesN~ meesce~ leced~ j#eNmJeN~ cee~ lJeeN~ oNYeNved1
the
ary
as
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) MeeefveeceesHeefveecee ie=nerlee esve me (Deefme) (DeeefolesYe) ke=leeelJeeeEjMeod

Je<e&yeeeexYe HegbYe (lJee) lJeeb meseJf eleeelJeeeEjMe<e&yeeee&ced (efJe<Cees) meJe&MegYeefJeeeiegCekece&mJeYeeJeJeeHleeHle!
(Gieee) GefCe yentefve MeeeefCe ieeeefle Heefle lelmecyegew (S<e) ele#ees ie=neece (les) leJe (meessce)
ce=ogiegCeJe&ke (leced) (j#emJe) (cee) efve<essOes (lJee) lJeeced (oYeved) oYveJevleg eEnmevleg, De$e es[Lex ueg*[YeeJee~
Deeb cev$e (Mele0 4~ 3~ 5~ 6-8) JeeKeele1
DevJee-ns kegceejyeeeeefjved! mesefJeleelegeJf eMeefleJe<e&yeeeee& yeeeeefjCenceeefolesYe lJeeceerkejesefce,
lJecegHeeeceie=nerleesefme~ ns efJe<Cees! les leJew<e meesceesefmle, leb lJeb j#e~ ns Gieee! lJeeb keeceyeeCee cee oYeved cee
eEnmevleg1
YeeJeeLe&-meJee&meeb mesefJeleyeeeee&Ceeb egJeleerveeb keveeveeefceoceJeMeceerefHmeleJeced~ lee mJemJemeMeHeiegCekece&mJeYeeJeefJeeeved yeueeefOekeeved mJeeYeereved eeved Heleerved mJeebJejefJeefOeveesjerke=le Heefjejseg~ SJeb yeeeeefjefYejefHe
mJelegueegJele erlJesveerkee&Jee~ SJeb eYeeb meveelevees ie=nmLeOece& Heeueveere~ HejmHejcelevleb
efJe<eeYeesieueesuegHeleeJeere&#eee keoeefeVe efJeOesee, efkevleg meoe&gieeefceveew mevleew oMe mevleeveeveglHeee leeved
megefMe#ewee&cegVeere eerlee jcesleeced~ eLee FlejslejefmceVeemeVelee efJeeesieJeefYeeejeoees oes<ee ve YeJeseg, leLeevegee
HejmHejb meJe&Lee meJe&oe j#ee keeee&1
HeoeLe&-ns kegceej yeeeeefjved! eewyeerme Je<e& Hee&vle yeeee& mesJeves Jeeueer ceQ (DeeefolesYe) efpevneWves
De[leeueerme Je<e& leke yeeee& mesJeve efkeee nw, Gve meppeveeW keer meYee ceW (lJee) De[leeueerme Je<e& yeeee& mesJeve kejves
Jeeues DeeHe kees mJeerkeej kejleer ntb, DeeHe (GHeeeceie=nerle) Mee kes efveece Deewj GHeefveeceeW kees enCe kejves Jeeues
(Deefme) nes~ ns (efJe<Cees) mecemle es efJeee, iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe Jeeues espeve! (les) DeeHekee (S<e) en
342
epegJexoYee<es
am
aj.
org
ie=nmLeeece (meesce) meesceuelee Deeefo kes legue Ssee& kee ye{eves Jeeuee nw, (leced) Gmekeer (j#emJe) j#ee kejW~ ns
(Gieee) yengle MeeeW kees He{ves Jeeues! (lJee) DeeHe kees keece kes yeeCe pewmes (cee oYeved) ogKe osves Jeeues ve nessJeW,
Jewmee meeOeve keerefpees1
YeeJeeLe&-meye yeeeee&ece mesJeve keer ngF& egJeleer keveeDeeW keer Ssmeer Deekeeb#ee DeJeMe jKeveer eeefnes efke
DeHeves meMe He, iegCe, kece&, mJeYeeJe Deewj efJeee Jeeuee, DeHeves mes DeefOeke yeueegkele, DeHeveer Fe kes eesie,
DevlekejCe mes efpeme Hej efJeMes<e eerelf e nes, Ssmes Heefle kees mJeebJej efJeefOe mes mJeerkeej kejkes Gmekeer mesJee efkeee kejW~
Ssmes ner kegceej yeeeejer ueesieeW kees Yeer eeefnes efke DeHeves-DeHeves meceeve egJeleer efeeW kee HeeefCeenCe kejW~ Fme ekeej
oesveeW er-Heg<eeW kees meveeleve ie=nmLeeW kes Oece& kee Heeueve kejvee eeefnes Deewj HejmHej Delevle efJe<ee keer ueesuegHelee
leLee Jeere& kee efJeveeMe keYeer ve kejW, efkevleg meoe $eleieeceer neW~ oMe mevleeveeW kees GlHeVe kejW, GvnW Deer efMe#ee oskej,
DeHeves Ssee& keer Je=e
f kej eerelf eHetJe&ke jceCe kejW, pewmes DeeHeme ceW Ske mes otmejs kee efJeeesie, Deeerefle Deewj JeefYeeej
Deeefo oes<e ve neW, Jewmee Jeee&Je Jele& kej DeeHeme ceW Ske otmejs keer j#ee meye ekeej meye keeue ceW efkeee kejW1
keoe eve Flemeeefjme $eef<e~ ie=nHeeflece&IeJee osJelee~ Yegefjked He*deqkeleMvo~ Heece mJej
HegvemlecesJeen
efHej Yeer ie=nmLeeW kes Oece& kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
keNoe eNve mleNjerjefmeN vesv meeefme oeNMeg<es~

GHeesNHesVeg ceIeJeNved YeteNFVeg lesN oeve osNJeme He=eleDeeefoNlesYemlJee2
keNoe~ eNve~ mleNjer~ DeNefmeN~ ve~ FNvN~ meNeNefmeN~ oeNMeg<es~ GHeesNHeslegHeGHe~ Fled~ veg~ ceNIeNJeNefVeefle ceIeJeved~ Yete~
Fled~ veg~ lesN~ oeveced~ osNJeme~ He=eNlesN~ DeeNefoNlesYe~ lJeeN2
the
ary
HeoeLe&-(keoe) keefmceved keeues (eve) DeefHe (mlejer) mJeYeeJeeeoke mebkegefele (Deefme) YeJeefme (ve)
efve<esOes (Fv) Hejcewee&Heles! (meeefme) eeHveesef<e~ meeleerefle ieeflekece&meg Heefleced~ (efveIeb02~14) (oeMeg<es)
oeveMeerueee (GHeesHe) meeceerHes~ GHee&OeOeme meeceerHes~ (Dee08~1~7) Fefle eflJeced~ (Fled) SJe (veg) ef#eeced~
efvJeefle ef#eeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~15) (ceIeJeved) eMebefmeleOeveegkele (Yete) DeefOekeced (Fled) SJe (veg) MeerIeced
(les) leJe (oeveced) (osJeme) efJeog<e (He=eles) mecyeOeles (DeeefolesYe) ceemesYe (lJee) lJeeb megKeoeleejced~ Deeb
cev$e (Mele0 4~ 3~ 5~ 10-11) JeeKeele2
DevJee-ns Fv Hejcewee&egkele Heles! elemlJeb keoeeve mlejervee&efme, lemceeod oeMeg<e FVegHeesHe meeefme~ ns
ceIeJeved! osJeme les leJe eod oeveefceVeg Yete He=eles, Deleesnb erlJesveeefolesYe meoe megKeeeHekeb lJee lJeeceeees2
YeeJeeLe&-efJeJeenkeeceveee egJelee efee euekeHeeejCejefnle meleYeeJeekeeMeke SkeerJelees
efpelesevf e Geesieer Oeeefce&kees oelee efJeeved YeJesled, lecegHeece efvejvlejceeveefvoleJeced2
HeoeLe&-ns (Fv) Hejcewee& mes egkele Heefle! efpeme keejCe DeeHe (keoe) keYeer (eve) Yeer (mlejer) DeHeves
mJeYeeJe kees efHeeves Jeeues (ve) veneR (Deefme) nQ, Fme keejCe (oeMeg<es) oeve osves Jeeues Heg<e kes efuees (GHeesHe) meceerHe
(meeefme) eeHle nesles nQ~ ns (ceIeJeved) eMebemf ele Oeveegkele Yelee&! (osJeme) efJeeved (les) DeeHe kee pees (oeveced) oeve
DeceesOeee
343
aj.
org
DeLee&led Deer efMe#ee Jee Oeve Deeefo HeoeLeeX kee osvee nw, (Fled) Jener (veg) MeerIe (Yete) DeefOeke kejkes cegPe kees
(He=eles) eeHle nesJes, Fmeer mes ceQ erYeeJe mes (DeeefolesYe) eefle cenerves megKe osves Jeeues DeeHekee Deeee kejleer
ntb2
YeeJeeLe&-efJeJeen keer keecevee kejves Jeeueer egJeleer er kees eeefnes efke pees ue-keHeeefo DeeejCeeW mes jefnle
ekeeMe kejves Deewj Ske ner er kees eenves Jeeuee, efpelesefve, meye ekeej kee Geesieer, Oeeefce&ke Deewj efJeeved Heg<e nes,
Gmekes meeLe efJeJeen kejkes Deevevo ceW jns2
keoe eve eegmeerlemeeefjme $eef<e~ Deeefolees ie=nHeefleoxJelee~ efvee=oe<eea He*deqkeleMvo~ Heece
mJej
Hegveie&=nmLeOece&ceen
efHej Yeer ie=nmLe kee Oece& Deieues cev$e ceW kene nw
am
keNoe eNve eegmegYes efveHeeefmeN pevceveer~

legjereeefoleN meJeveb leFeqvNeceelemLeeJeNce=le efoNJeeefoNlesYemlJee3
keNoe~ eNve~ e~ egNefmeN~ GNYesFlegYes~ efve~ HeeNefmeN~ pevceefveNFefleN pevceveerN~ legjere~ DeeNefoNleN~ meJeveced~ lesN~
FNeqvNeced~ Dee~ leNmLeewN~ DeNce=leced~ efoeN fJe~ DeeNefoNlesYe~ lJeeN3
the
ary
as
HeoeLe&-(keoe) (eve) (e) (egefme) Delevleb eceeeefme (GYes) s (efve) efvelejeced (Heeefme) (pevceveer)
Jee&ceeveb eeHmeceeveb e (legjere) elegLe&Jeved~ De$e DeMe& DeeefolJeeoed~ (Deeefole) efJeeee mete& FJe ekeeMeceeve!
(meJeveced) meJeefle emetelesvesve leled (les) leJe (Fefveced) ceve Deeefokeee&meeOekeced (Dee) (lemLeew) (Dece=leced)
cejCeOecce&jefnleced (efoefJe) eesleveelcekes JeJenejs (DeeefolesYe) mebJelmejsYe (lJee) lJeeb {sevf eced~ Deeb cev$e
(Mele0 4~ 3~ 5~ 12) JeeKeele3
DevJee-De$e vesleOeenee&ced~ ns Heles! lJeb eefo keoeeve ve eegefme, leefn& mJekeeres GYes pevceveer efveHeeefme~
ns Deeefole! eefo les leJe meJeveefceefveceelemLeew, leefn& efoJece=leb eeHvegee~ ns legjere! DeeefolesYemlJee
lJeecencegHees3
YeeJeeLe&-e eceeoer efJeJeeefnleeb efeb lekelJee Hejefeb mesJeles, me Fneceg$e e ogYe&iees YeJeefle~ ee mebeceer
mJeermesJeer lekeleHejerke me GYee$e Hejceb megKeb keLeb ve Yegeerle, Dele meJee&meeb erCeeb eesieleeefmle efpelesefveeved
Heleerved mesJesjefVeefle3
HeoeLe&-Fme cev$e ceW vekeej kee DeOeenej Deekeeb#ee kes nesves mes neslee nw~ ns Heles! DeeHe pees (keoe) keYeer
(eve) Yeer (e) (egefme) eceeo veneR kejles nes lees DeHeves (GYes) oesveeW (pevceveer) Jee&ceeve Deewj Hejpevce kees efvejvlej
(Heeefme) Heeueles nes~ ns (Deeefole) efJeee iegCeeW ceW mete& kes legue ekeeMeceeve! pees (les) DeeHekes (meJeveced) GlHeefe
Oece&egkele keee& efme kejves nejs (Fefveced) ceve Deeefo Fefve kes (Dee) (lemLeew) JeMe ceW jnW lees DeeHe (efoefJe)
ekeeefMele JeJenejeW ceW (Dece=leced) DeefJeveeMeer megKe kees eeHle nes peeJeW~ ns (legjere) elegLee&ece kes HetCe& kejves Jeeues!
(DeeefolesYe) eefle ceeme kes megKe kes efuees (lJee) {sefve DeeHe kees ceQ er mJeerkeej kejleer ntb3
344
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-pees eceeoer Heg<e efJeJeeefnle er kees e[

s kej Hejer kee mesJeve kejlee nw, Jen Fme ueeske Deewj
Hejueeske ceW ogYee&ieer neslee nw Deewj pees mebeceer DeHeveer ner er kee eenves Jeeuee otmejs keer er kees veneR eenlee, Jen oesveeW
ueeske ceW Hejce megKe kees keeeW ve Yeesies? Fme mes meye efeeW kees eesie nw efke efpelesefve Heefle kee mesJeve kejW, Deve kee
veneR3
e%ees osJeeveeefceleme keglme $eef<e~ Deeefolees ie=nHeefleoxJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegveie&=neeceefJe<eeceen
efHej Yeer ie=neece kee efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eN%ees osNJeeveebN elesefle megcveceeefoleemeesN YeJelee ce=[Nevle~

Dee JeesNJee&eer megceNefleJe&Je=leeoNnesefMeNee JeefjJeesNefJeeNjemeoeefoNlesYemlJee4
am
eN%e~ osNJeeveeced~ eefle~ SNefleN~ megcveced~ Deeefoleeme~ YeJele~ ce=[Nevle~ Dee~ JeN~ DeNJee&eer~ megceNefleefjefle
megceNefle~ JeNJe=leeNled~ DeN:nes~ efeNled~ ee~ JeNefjJeesNefJeeNjsefle JeefjJeesNefJeledleje~ Demeled~ DeeNefoNlesYe~ lJeeN4
the
ary
as
HeoeLe&-(e%e) erHeg<eeYeeb meceveere (osJeeveeced) efJeog<eeced (eefle) eleerleced (Sefle) eeHeeefle (megcveced)
megKeced~ megcveefceefle megKeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~6) (Deeefoleeme) DeeefoleJeefeeefoMegYeiegCew ekeeMeceevee
(YeJele) (ce=[evle) meJee&ved megKeevle (Dee) (Je) eg<ceekeced (DeJee&eer) megeMf e#eeefJeeeYeemeeled Heeeod efJe%eeveceeefle
eeHveesleveee mee (megceefle) MeesYevee eemeew ceefle (JeJe=leeled) Jee&leeced~ De$e yengueb voefme~ (Dee02~4~76) Fefle
MeHe MuegJe&leesve HejmcewHeoe~ (Debnes) megKeeeHekeme ie=neecemeevegeveme (efeled) DeefHe (ee) (JeefjJeesefJeeje)
JeefjJe meleb JeJenejb Jesleveee meeefleMeefelee (Demeled) YeJesled, uesd eeesieeseced~ (DeeefolesYe) meJexYees ceemesYe
(lJee) lJeeced Deeb cev$e (Mele0 4~ 3~ 5~ 15) JeeKeele4
DevJee-ns Deeefoleeme! eteb osJeeveeb Jees eg<ceekeb ees ie=neeceeKees e%e megcveb eleself e, eebnesJee&eer
JeefjJeesefJeeje megceeflejeJeJe=leeled~ ee lJeeefolesYe eeeseceefJeeeefMe#eemeled, leee efeod egkelee Jee Jeeb meoe ce=[evlees
YeJele4
YeeJeeLe&-efJeJeenb ke=lJee erHeg<eeYeeceeHleeveeb efJeog<eeb meeesve esve kece&Cee efJeeemegeMf e#eeyege
f Oeveb meewneo
HejesHekeeje Je&ls e, leeovegseefceefle4
HeoeLe&-ns (Deeefoleeme) mete&ueeskeeW kes meceeve efJeee Deeefo MegYe iegCeeW mes ekeeMeceeve! DeeHe pees
(osJeeveeced) efJeeved (Je) DeeHe ueesieeW kee en (e%e) erHeg<eeW kes Jee&ves eesie ie=neece JeJenej (megcveced) megKe kees
(eefle) (Sefle) efveee kejkes eeHle kejlee nw Deewj (ee) pees (Debnes) ie=neece kes megKe kees efme kejves Jeeueer
(DeJee&eer) Deer efMe#ee Deewj efJeeeYeeme kes Heers efJe%eeveeeefHle kee nsleg (JeefjJeesefJeeje) meleJeJenej kee efvejvlej
efJe%eeve osves Jeeueer DeeHe ueesieeW keer (megceefle) es yege
f , es ceeie& ceW (Dee) efvejvlej (JeJe=leeled) eJe=e nesJes, pees
(DeeefolesYe) DeeHle efJeeveeW mes Gece efJeee Deewj efMe#ee pees (lJee) legPe kees (Demeled) eeHle nes, (efeled) Gme yege
f mes
ner egkele nce oesveeW er-Heg<e kees (ce=[evle) meoe megKe osles (YeJele) jefnes4
YeeJeeLe&-efJeJeen kejkes erHeg<eeW kees eeefnes efke efpeme-efpeme keece mes efJeee, Deer efMe#ee, yegef, Oeve,
DeceesOeee
345
aj.
org
megeJe Deewj HejesHekeej ye{s, Gme kece& kee mesJeve DeJeMe efkeee kejW4
efJeJemJeefVeleme keglme $eef<e~ ie=nHeleees osJelee~ Deeeme eepeeHeleeveggHed vo~ ieevOeej mJej~
eefolegejme efvee=oe<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
HegvejefHe ie=nmLeOecce&ceen
efHej Yeer ie=nmLe kee Oece& Deieues cev$e ceW kene nw
efJeJemJeVeeefolewN<e les meesceHeerNLemleeqmceved celmJe~

eomcew vejesN Jeemes oOeeleveN eoeMeerNoe& ocHeleer JeeNceceMvegle~
Hegceeved Heg$ees peeeles efJeNvolesN JemJeOee efJeNeenejHeSOeles ie=ns5
am
efJeJemJeved~ DeeNefoNleN~ SN<e~ lesN~ meesNceNHeerNLe Fefle meesceHeerNLe~ leeqmceved~ ceNlmJeN~ eled~ DeNmcewN~ veNj~ Jeemes~
oNOeeNleNveN~ eled~ DeeNMeerNoxleeMeerNoe~ ocHeleerN FefleN ocedHeleer~ JeeNceced~ DeMvegle~ Hegceeved~ Heg$e~ peeNeNlesN~ efJeNvoles~ Jemeg~ DeOe~
efJeNeene~ DeNjHe~ SNOeNlesN~ ie=ns5
the
ary
as
HeoeLe&-(efJeJemJeved) efJeefJeOes mLeeves Jemeefle leled mecyegew (Deeefole) DeefJeveeefMemJeHe efJeved! (S<e)
ie=neece (les) leJe (meesceHeerLe) meesce Heereles eefmceved me (leefmceved) ie=neeces (celmJe) Deeveefvolees YeJe (eled)
meleced~ eled Fefle meleveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~10) (Demcew) (vej) es veeefvle leled mecyegew (Jeemes)
ie=neeceJeeiJeJenejee (oOeeleve) Oejle~ megHeeb meguegked~ (Dee07~1~39) Fefle megHees uegked~ (eled) eefmceved (DeeMeeroe&)
DeeMeerejf eb ooeefle me (ocHeleer) peeeeHeleer (Jeececed) eMemeb ie=neeceb Oece&ced~ Jeece Fefle eMemeveecemeg Heefleced~
(efveIeb03~8) (DeMvegle) JeeHvegle (Hegceeved) (Heg$e) HegVeecvees Je=eJemLeepeveogKeeled $eeeles me~ De$een cevegHegVeecvees vejkeeod emceeled $eeeles efHelejb megle~ lemceeled Heg$e Fefle eeskele mJeecesJe mJeebYegJee~ (ceveg09~138)~
(peeeles) GlHeeles (efJevoles) ueYeles (Jemeg) Oeveced (DeOe) DeOeslevevlejs~ De$e He=<eesojeefolJeeled Leme Oe~ efveHeeleme e~
(Dee06~3~1~136) oerIe&~ (efJeeene) yentefve e leeveneefve e, De$e MesMvoefme yengueced Fefle uegked~ efJeeefceefle
yengveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~1) (DejHe) efve<HeeHe (SOeles) Je&les (ie=ns)~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 3~ 5~ 1624 leLee 4~ 4~ 4~ 1-5) JeeKeele5
DevJee-ns efJeJemJeVeeefole! ie=enf Ves<e les leJe meesceHeerLees ie=neeceesefmle, leefmceBmlJeb efJeMJeene celmJe nef<e&lees
YeJe~ ns vejes ie=neecemLee etecemcew Jeemes eOeeleve, eled eefmceved ie=ns ocHeleer JeececeMveglemleefmceved DeeMeeroe& DejHe
Hegceeved Heg$ees peeeles, Jemeg efJevoles, DeOewOeles e5
YeeJeeLe&-erHegbmeew megescCee HejmHejHejer#eeHetJe&keb mJeebJejesenb efJeOeee, meleeejCesve mevleeveeveglHeee cenowee
ueyOJee megKeefVelecegVeeresleeced5
HeoeLe&-ns (efJeJemJeved) efJeefJeOe ekeej kes mLeeveeW ceW yemeves Jeeues (Deeefole) DeefJeveeMeermJeHe efJeved ie=nmLe!
(S<e) en pees (les) DeeHekee (meesceHeerLe) efpemeceW meesce uelee Deeefo Dees<eefOeeeW kes jme Heerves ceW DeeJeW, Ssmee ie=neece nw
(leefmceved) Gme ceW DeeHe (efJeeene) meye efove (celmJe) Deeveefvole jnes~ ns (vej) ie=neece kejves Jeeues ie=nmLees! DeeHe
346
epegJexoYee<es
aj.
org
ueesie (Demcew) Fme (Jeemes) ie=neece kes Jeeied JeJenej kes efuees (eled) mele ner kee (oOeeleve) OeejCe kejes~ (eled)
efpeme (ie=ns) ie=neece ceW (ocHeleer) erHeg<e (Jeececed) eMebmeveere ie=neece kes Oece& kees (DeMvegle) eeHle nesles nQ, Gme
ceW (DeeMeeroe&) keecevee osves Jeeuee (DejHe) efve<HeeHe Oecee&lcee (Hegceeved) Heg<eeLeea (Heg$e) Je=eJemLee kes ogKeeW mes j#ee
kejves Jeeuee Heg$e (peeeles) GlHeVe neslee nw, Jen Gece (Jemeg) Oeve kees (efJevoles) eeHle neslee nw, (DeOe) Fme kes Devevlej
Jen keggcye Deewj efJeee Oeve kes Ssee& mes (SOeles) ye{lee nw5
YeeJeeLe&-erHeg<eeW kees eeefnes efke Deer eerelf e mes HejmHej Hejer#eeHetJe&ke mJeebJej efJeJeen Deewj mele
DeeejCeebs mes mevleeveeW kees GlHeVe kej yengle Ssee& kees eeHle neskes efvele GVeefle HeeJeW5
Jeececeesleme Yejepe $eef<e~ ie=nHeleees osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvee ie=neeefceCeeb keLeb eeefleleJeefcelegHeefoMeles
am
efHej Yeer ie=nmLeeW kees efkeme ekeej eelve kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
JeeNceceNe meefJeleJee&Nceceg ees efoNJesefoJes JeeNceceNmceYe meeJeer~

JeeNcemeN efn #eeme osJeN Yetjsjee efOeNee JeeceNYeepe meece6
JeeNceced~ DeNe~ meNefJeNleN~ JeeNceced~ TBNFlBet~ e~ efoNJesefoJeN Fefle efoNJesefoJes~ JeeNceced~ DeNmceYeced~ meeNJeer~
JeeNceme~ efn~ #eeme~ osNJeN~ Yetjs~ DeNee~ efOeNee~ JeeceYeepeN Fefle JeeceNYeepe~ meeNceN6
the
ary
as
HeoeLe&-(Jeececed) eMemeb megKeced (Dee) DeefmceVenefve (meefJele) meJe&mewee&me emeefJelejerej! (Jeececed)

(G) efJelekex (e) Hejefmceved efoves (efoJesefoJes) eefleefoveced (Jeececed) (DemceYeced) (meeJeer) meJe, De$e uees[Lex
ueg*[YeeJee~ (Jeeceme) Deleglke=me (efn) Keueg (#eeme) ie=nme (osJe) megKeeo! (Yetjs) yengHeoeLee&efvJeleme
(Deee) Deveee~ evomees JeCe&ueesHees Jee~ (Dee0Yee0Jee08~2~25) Fefle veesHe~ (efOeee) esyegee (JeeceYeepe)
eMemekecce&meseJf eve (meece) YeJesce~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 1~ 6) JeeKeele6
DevJee-ns osJe meefJele Hegj<eeLexve yewee&peveke lJecemceYecee Jeececeg ees Jeeceb Jee efoJeseof Jes Jeeceb meeJeer
meJe~ esve Jeeceee efOeee YetjsJee&ceme #eeme ie=neeceme ceOes JeeceYeepees efn meece6
YeeJeeLe&-ie=nmLewpe&vewjerejevegensCe HejceHeg<eeLexve eMemleefOeee ceeefuekee mevlees ie=neeefceCees YetlJewJe
eelesjved, eleef<eg keeues<eg eJe=megKee meg6
HeoeLe&-ns (osJe) megKe osves (meefJele) Deewj mecemle Ssee& kes GlHeVe kejves Jeeues cegKepeve! DeeHe
(DemceYeced) nce ueesieeW kes efuees (Dee) Deepe (Jeececed) Deefle eMebmeveere megKe (G) Deewj Deepe ner keee efkevleg (e)
Deieues efove (Jeececed) Gkele megKe leLee (efoJesefoJes) efove-efove (Jeececed) Gme megKe kees (meeJeer) GlHeVe keerefpees,
efpememes nce ueesie DeeHe keer ke=Hee mes GlHeVe ngF& (Deee) Fme (efOeee) es yege
f mes (Yetjs) Deveske HeoeLeeX mes egkele
(Jeeceme) Delevle megvoj (#eeme) ie=neece kes yeere ceW (JeeceYeepe) eMebmeveere kece& kejves Jeeues (efn) ner (meece)
nesJeW6
YeeJeeLe&-ie=nmLepeveeW kees eeefnes efke F&ej kes Devegen mes eMebmeveere yege
q egkele ceuekeejer ie=neeceer neskej
DeceesOeee
347
aj.
org
Fme ekeej kee ee kejW efke efpememes leerveeW DeLee&led Yetle, YeefJe<eled Deewj Jele&ceeve keeue ceW Delevle megKeer neW6
GHeeeceie=nerleesmeerleme Yejepe $eef<e~ meefJelee ie=nHeefleoxJelee~ efJeje[d yeeeeveggHed vo~ ieevOeej
mJej
Hegvee ie=nmLeOece&cegHeefoMeles
efHej Yeer ie=neece kee Oece& Deieues cev$e ceW kene nw
GNHeNeeNceie=nerleesefme meeefJeN$eesefme eveesNOeeeveesNOeeDeefmeN eveesN ceefe Oesefn~

efpevJe eN%eb efpevJe eN%eHeeflebN Yeieee osNJeee lJee meefJeN$es7
GNHeNeeNceie=nerleN FleggHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ meNeefJeN$e~ DeNefmeN~ eNveesNOee Fefle eveNOee~ eNveesNOee Fefle eveNOee~
DeNefmeN~ eve~ ceefe~ OesNefnN~ efpevJe~ eN%eced~ efpevJe~ eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ Yeieee~ osNJeee~ lJeeN~ meNefJeN$es7
the
ary
as
am
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) GHeeecesve efJeJeenefveecesve ie=nerle (Deefme) (meeefJe$e) meefJelee

mekeuepeieoglHeeoke Hejcesejes osJelee eme me (Deefme) (eveesOee) eveebmeVeeefve oOeeleerefle~ eve FleVeveecemeg
Heefleced~ (efve06~16) (eveesOee) DeYeemesveeefOekeeLeex eee, meJexYeesefOekeeVeJeeved ieceles~ DeYeemes YeteebmeceLe
ceveles~ (efve010~42) (Deefme) (eve) (ceefe) DeVeenCeefveefceeeeeb efJeJeeefnleeeeb efeeced (Oesefn) Oej (efpevJe)
eeHvegenf peeveerefn Jee~ efpevJeleerefle ieeflekece&meg Heefleced~ (efveIeb02~14) (e%eced) Oecce&{w Heg<ew mevleJeced (efpevJe)
eerCeerefn (e%eHeefleced) ie=neeceme Heeuekeb Heg<eHeeefuekeeb efeb Jee (Yeieee) Oeveeeee mesJeveereeeweee&e~ Yeie Fefle
Oeveveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~10) (osJeee) efoJeee keceveereee (lJee) lJeeced (meefJe$es) mevleeveeslHeeokeee~ Deeb
cev$e (Mele0 4~ 4~ 1~ 6) JeeKeele7
DevJee-ns Heg<e! lJeee eLeenb efveeceesHeefveecew me*die=nerleeefmce, leLee ceee lJecegHeeeceie=nerleesefme, lJeb
[eveesOee] eveesOee Deefme meeefJe$eeeefme, leLeenceefmce lJeb ceefe evees Oesefn~ DenceefHe lJeefe oOeeced~ lJeb e%eb efpevJe
DenceefHe efpevJeseced~ meefJe$es Yeieee osJeee e%eHelveeR ceeb efpevJe, Slemcew e%eHeeEle lJeecenceefHe efpevJeseced7
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeJeeefnleerHegg<eew eeHlevegketueJeJenejsCe HejmHejcewee
eeHvegeeleeced, eerlee mevleeveeslHeefeb eeejsleeced7
HeoeLe&-ns Heg<e! legPe mes pewmes ceQ efveece Deewj GHeefveeceeW mes enCe kejer ieF& ntb, Jewmes ceQves DeeHe kees
(GHeeeceie=nerle) efJeJeen efveece mes enCe efkeee (Deefme) nw, pewmes DeeHe (eveesOee eveesOee) DeVe-DeVe kes OeejCe
kejves Jeeues (Deefme) nQ Deewj (meeefJe$e) meefJelee mecemle mevleeveeefo megKe GlHeVe kejves Jeeues Hejcesej kees DeHevee FosJe
ceeveves Jeeues (Deefme) nQ, Jewmes ceQ Yeer ntB~ pewmes DeeHe (ceefe) cessjs efveefcee (eve) DeVe kees (Oesefn) Oeefjes, Jewmes ceQ Yeer
DeeHekes efveefcee OeejCe keb~ pewmes DeeHe (e%eced) { Heg<eeW kes mesJeve eesie Oece& JeJenej kees (efpevJe) eeHle neW, Jewmes
ceQ Yeer eeHle nesTb Deewj pewmes (meefJe$es) mevleeveeW keer GlHeefle kes nsleg (Yeieee) Oeveeefo mesJeveere (osJeee) efoJe Ssee& kes
efuees (e%eHeefleced) ie=neece kees Heeuevesnejs DeeHe kees ceQ emeVe jkeKetb, Jewmes DeeHe Yeer (efpevJe) le=Hle keerefpees7
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ efJeJeeefnle er-Heg<eeW kees eesie nw efke ueeYe kes Devegketue
JeJenej mes HejmHej Ssee& HeeJeW Deewj eerelf e kes meeLe mevleeveeslHeefe kee DeeejCe kejW7
348
epegJexoYee<es
aj.
org
GHeeeceie=nerleesmeerleme Yejepe $eef<e~ efJeesosJee ie=nHeleees osJelee~ Deeeme eepeeHelee ieee$eer

vo~ <e[dpe mJej~ megMeccexleme efvee=oe<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
HegvejefHe ie=efnkee&JecegHeefoMeles
efHej Yeer ie=nmLe kees mesJeves eesie Oecce& kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
GNHeNeeNceie=nerleesefme megMecee&e fme megeefleeNvees ye=nog#eeeN vece~

efJeesYemlJee osNJesYeSN<e lesN eesefveNefJe&esYemlJee osNJesYe8
GNHeNeeNceie=nerNle FleggHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ megMeccexefle megMeccee&~ DeNefmeN~ megeNefleNeNve~ megeNefleNmLeeNve Fefle

megeeflemLeeNve~ ye=nog#eeNesefle ye=nledG#eee~ vece~ efJeesYe~ lJeeN~ osNJesYe~ SN<e~ lesN~ eesefve~ efJeesYe~ lJeeN~
osNJesYe8
the
ary
as
am
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) (Deefme) (megMeccee&) MeesYeveeefve ie=neefCe eme me~ Meccexefle ie=nveecemeg Heefleced~
(efveIeb03~4) (Deefme) (megeefleeve) megg eefleeveb eeflee eme me (ye=nog#eee) ye=nere&ceg#eefle efmeeefle lemcew~
ye=nefoefle cenVeecemeg Heefleced~ (efveIeb03~3) (vece) DeVeced~ vece FleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~7) (efJeesYe)
DeefKeuesYe (lJee) lJeeced (osJesYe) keceveereefoJemegKesYe (S<e) (les) (eesefve) ie=nced (efJeMJesYe) mecemlesYe
(lJee) lJeeced (osJesYe) efJee~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 1~ 14-18 leLee 4~ 4~ 2~ 1-11)
JeeKeele8
DevJee-ns Heles! Denb emlJecegHeeeceie=nerleesefme, megeefleeve megMecee&efme, lemcew ye=nog#eee legYeb veceesmleg,
megmebmke=leb eceVecegefelemecees ooeefce, eLeenb eme les leJew<e eesevf e eemeeoesefmle, leb lJee efJeesYees osJesYe mesJes, leLee
lJeb efJeesYees osJesYees ceeb efveege8
YeeJeeLe&-eme ie=neececeYeerHmeespe&veme meJe&leg&megKemecHeeokeb ie=nb meeled, mJeeb e Jeere&Jeeved, lecesJe er
HeeflelJesve ie=ereeled~ lemcew eLeesef elemecees megKeb oeeled, mJeee lemew efoJemegKeceeoeeled, leew ew efJeog<eeb
mesJeveceeejsleeced8
HeoeLe&-ns Heles! pewmes ceQves DeeHe kees (GHeeeceie=nerle) efveece-GHeefveeceeW mes enCe efkeee (Deefme) nw Deewj
(megeefleeve) Deer eeflee Deewj (megMecee&) Des Iej Jeeues (Deefme) nes, Gve (ye=nog#eee) Delevle Jeere& osves Jeeues
DeeHe kees (vece) Des ekeej mebmkeej efkeee ngDee, efee kees emeVe kejves Jeeuee DeVe Gefele mecee Hej osleer ntb, efpeme
DeeHe kee (S<e) en (eesefve) megKeoeeke cenue nw, (lJee) Gme DeeHe kees (efJeesYe) meye (osJesYe) efoJe megKeeW kes
efuees mesJeve kejleer ntb Deewj (lJee) DeeHe kees (efJeesYe) mecemle (osJesYe) efJeeveeW kes efuees efveegkele kejleer ntb, Jewmes
DeeHe cegPe kees keerepf ees8
YeeJeeLe&-efpeme ie=neece Yeesieves keer Fe jKeves Jeeues Heg<e kee meye $elegDeeW ceW megKe osves Jeeuee Iej nes Deewj
DeeHe Jeere&Jeeved nes, Gmeer kees er HeefleYeeJe mes mJeerkeej kejs Deewj Gme kes efuees eLeesef ele mecee Hej megKe osJs es leLee
DeeHe Gme Heefle mes Gefele mecee ceW efoJe megKe Yeesies Deewj Jes er-Heg<e oesveeW efJeeveeW kee melme efkeee kejW8
DeceesOeee
349
aj.
org
GHeeeceie=nerleesmeerleme Yejepe $eef<e~ ie=nHeleees efJeesosJee osJelee~ Deeeme eepeeHelee ieee$eer,

ye=nmHeeflemeglemesefle ceOecemee<eg&eq<Ceked, Denefcelegejme mJeje[e<eea He*deqkeleMe voebefme~ ecesCe
<e[dpe<e&YeHeecee mJeje
Hegveiee&n&mLeOecce&ceen
efHej ie=nmLe kee Oecce& Deieues cev$e ceW kene nw
GNHeNeeNceie=nerleesefmeN ye=nNmHeeflemegleme osJe meesce leNFvoesefjeqvNeeJeleN HelveerJeleesN

eneB2$eOeemeced~ DeNnb HeNjmleeoNnceNJemleeod eoNvleefj#ebN leog ces efHeNleeYetled~ DeNn mete&cegYeNelees ooMee&Nnb
osNJeevee Hejceb iegneN eled9
am
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ ye=nNmHeeflemegleNmesefleN ye=nNmHeeflemegleme~ osNJeN~ meesNceN~ lesN~ Fvoes~

FNeqvNeeJele~ FNeqvNeJeleN FleereqvNeJele~ HelveerJeleN FefleN HelveerJele~ eneved~ $eNOeeNmeNced~ DeNnced~ HeNjmleeled~ DeNnced~
DeNJemleeled~ eled~ DeNvleefj#eced~ leled~ TBNFlBet~ cesN~ efHeNlee~ DeNYetled~ DeNnced~ mete&ced~ GNYeNele~ oNoNMe&N~ DeNnced~ osNJeeveeced~
HeNjceced~ iegne~ eled9
the
ary
as
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) (Deefme) (ye=nmHeeflemegleme) ye=nlee JesoJeeCee Heles Heeuekeme Heg$eme (osJe)

keceveerelece (meesce) Ssee&mecHeVe (les) leJe (Fvoes) meesceiegCemecHeVeme (FefveeJele) yengOeveegkeleme~ Fefveefceefle
Oeveveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~10) (HelveerJele) eMemlee e%emecyeefvOeveer peeee eme (eneved) ie=evles mJeeref eevles
efJeJeenkeeues efveeleefMe#eeefJe<eee es leeved ($eOeemeced) Jeef&<eere (Denced) (Hejmleeled) Gejmceeled (Denced) (DeJemleeled)
DeJee&eerveeled meceeeled (eled) (Devleefj#eced) Devlejb #eecevlekejCes #eejefnleb efJe%eeveced (leled) (G) efJelekex (ces) cece
(efHelee) Heeuekees peveke (DeYetled) YeJeefle~ Jee&ceeves ued GkeleHetJee&HejYeeJele (Denced) (mete&ced) ejeejelceeveceerejced
(GYeele) (ooMe&) Jeeved Jeleer eeefmce (Denced) (osJeeveeced) efJeog<eeced (Hejceced) Delegececed (iegne) iegevles
mebefJeevles mekeuee efJeee eee yegee lemeeced~ De$e megHeeb meguegked~ (Dee07~1~39) Fefle *sueg&ked (eled)~ Deeb cev$e
(Mele0 4~ 4~ 2~ 12-14) JeeKeele9
DevJee-ns meesce osJe! emlJecceee kegceeeexHeeeceie=nerleesefme, lemesvoesejf efveeJele HelveerJelees
ye=nmHeeflemegleme les leJe ie=neved eeHeencHejmleeoJemleeOeemeb esJeeveeb iegneefmLelecevleefj#eb efJe%eevecevJesecf e, leJeceefHe
eeHvegenf , ees ces cece efHelee HeeuekeesOeeHekees Jee efJeeveYetled lelmekeeMeeled HetCeex efJeeeb eeHeenb eb Hejceb met e&cegYeelees
ooMe& leb lJeceefHe HeMe9
YeeJeeLe&-erHeg<eew HejmHejb efJeJeeneled HedtJe meceked Hejer#eeb ke=lJee legueiegCekecce&mJeYeeJeHeyeueejesieHeg<eeLe&eJf eeeegkeleew mJeebJejefJeOeevesve efJeJeenb efJeOeeeslLeb eelesleeced, elees Oeccee&Le&keececees#eeCeeb Je=e
f eeHvegeeleeced~ eme
ceeleeefHelejew efJeebmeew ve meeleeced, leeesjHeleeveHelegeceeefve YeefJelebg ve MekevegJeefvle~ Dele HetCe&efJeeemegeMf e#eew YetlJewJe
ie=neececeejYesleeced9
HeoeLe&-ns (meesce) Ssee&mecHeVe (osJe) Deefle ceveesnj Heles! efpeme DeeHe kees ceQ kegceejer ves (GHeeeceie=nerle)
350
epegJexoYee<es
am
aj.
org
efJeJeen efveeceeW mes mJeerkeej efkeee (Deefme) nw, Gve (Fvoes) meesceiegCemecHeVe (FefveeJele) yengle Oeve Jeeues Deewj
(HelveerJele) e%e mecee ceW eMebmeveere er enCe kejves Jeeues (ye=nmHeeflemegleme) Deewj ye[er JesoJeeCeer kes Heeueves Jeeues kes
Heg$e (les) DeeHekes ie=n Deewj mecyeefvOeeeW kees eeHle neskes ceQ (Hejmleeled) Deeies Deewj (DeJemleeled) Heers kes mecee ceW
($eOeemeced) megKeeW mes ye{leer peeTb (eled) efpeme (osJeeveeced) efJeeveeW keer (iegne) yege
f ceW efmLele (Devleefj#eced) mele
efJe%eeve kees ceQ (Sefce) eeHle nesleer ntb, Gmeer kees let Yeer eeHle nes Deewj pees (ces) cesje (efHelee) Heeueve kejves neje (DeYetled)
nw, (Denced) ceQ efpeme (mete&ced) ej-Deej kes Deelcee He Hejcesej kees (GYeele) Gmekes Deieues-efHeues Gve efMe#eeefJe<eeeW mes efpeme (ooMe&) osKetb, Gmeer kees let Yeer osKe9
YeeJeeLe&-er Deewj Heg<e efJeJeen mes Heefnues HejmHej Ske-otmejs keer Hejer#ee kejkes DeHeves meceeve iegCe, kecce&,
mJeYeeJe, He, yeue, Deejesie, Heg<eeLe& Deewj efJeeeegkele neskej mJeebJej efJeefOe mes efJeJeen kejkes Ssmee elve kejW efke
efpememes Oecce&, DeLe&, keece Deewj cees#e keer efmeef kees eeHle neW~ efpemekes ceelee Deewj efHelee efJeeved ve neW , mevleeve Yeer
Gece veneR nes mekeles, Fmemes Deer Deewj HetCe& efJeee kees enCe kej kes ner ie=neece kes DeeejCe kejW , Fme kes HetJe&
veneR9
Deivee3F HelveerJeefVeleme Yejepe $eef<e~ ie=nHeleees osJelee~ efJeje[d yeener ye=nleer vo~ ceOece
mJej
Helveer mJeHeg<eme keLeb eMebmeeb eeLe&veee kegee&efolegHeefoMeles
as
er DeHeves Hegg<e keer efkeme ekeej mes eMebmee Deewj eeLe&vee kejs, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
Deivee3F HelveerJevlmeNpetoxNJesveN lJeê meesce efHeyeN mJeene~

eNpeeHeefleNJe&=<eeefme jsleesNOee jsleesN ceefe Oesefn eNpeeHelesmleNs Je=<Cees jsleesNOemees jsleesNOeeceMeere10
the
ary
Deivee2F~ HelveerJeNefVeefleN HelveerJeved~ meNpetefjefle meNpet~ osNJesve~ lJeê~ meesceced~ efHeNyeN~ mJeene~ eNpeeHeefleNefjefle
eNpeeHeefle~ Je=<ee~ DeNefmeN~ jsNleesNOee Fefle jsleOe~ jsle~ ceefe~ OesNefnN~ eNpeeHelesNefjefle eNpeeHeles~ lesN~ Je=<Ce~ jsNleesNOemeN Fefle
jsleNOeme~ jsNleesNOeeefceefle jsNleOeeced~ DeNMeerNeN10
HeoeLe&-(Deive3F) meJe&megKeeeHeke! (HelveerJeved) eMemlee e%emecyeefvOeveer Helveer eme lelmecyegew (mepet) e

meceeveb peg<eles me (osJesve) efoJemegKeeosve (lJeê) meJe&ogKeefJesokesve iegCesve (meesceced) meesceced meesceJeuueeefoefve<HeVeceeeokeceemeJeefJeMes<eced (efHeye) (mJeene) meleJeeefiJeefMeee efeeee (epeeHeefle) mevleeveeefoHeeueke (Je=<ee)
Jeere&meseke (Deefme) (jsleesOee) jslees Jeere oOeeleerefle (jsle) Jeere&ced (ceefe) efJeJeeefnleeeeb efeeced (Oesefn) Oej
(epeeHeles) mevleeveeefoj#ekeme (les) leJe (Je=<Ce) Jeere&Jele (jsleesOeme) HejeeceOeejkeme (jsleesOeeced)
Jeere&Oeejkeefceefle HejeeceJevleb Heg$eced (DeMeere) eeHvegeeced~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 2~ 15-18)
JeeKeele10
DevJee-ns Deives mJeeefceved! ceee mepetmlJeb osJesve lJeê mJeene meesceb efHeye~ ns HelveerJeved! lJeb Je=<ee jsleesOee
epeeHeeflejefme, ceefe jslees Oesefn~ ns mJeeefceved! Denb Je=<Cees jsleesOeme epeeHelesmles leJe mekeeMeeod jsleesOeeb Heg$eceMeere10
DeceesOeee
351
am
aj.
org
YeeJeeLe&-Fn peieeefle ceveg<epevce eeHe erHeg<eew yeeeeexeceefJeeemeodiegCeHejeeefceCeew YetlJee efJeJeenb

kegee&leeced, efJeJeenceee&oewJe mevleeveeslHeefejefleeer[epevemegKemecYeesieb eeHe efveleb ecegosleeced~ efJevee efJeJeensve Heg<e
efeced, er Heg<eb Jee cevemeeefHe vessod, ele erHeg<emecyevOesvewJe ceveg<eJe=efYe&Jeefle, lemceeod ie=neeceb
kegee&leeced10
HeoeLe&-ns (Deives) mecemle megKe Hengbeeves Jeeues mJeeefceved! (mepet) meceeve eerefle kejves Jeeues DeeHe cesjs
(osJesve) efoJe megKe osves Jeeues (lJeê) mecemle ogKe efJeveeMe kejves Jeeues iegCe kes meeLe (mJeene) meleJeeCeeregkele efeee
mes (meesceced) meesceJeuueer Deeefo Deew<eefOeeebs kes efJeMes<e DeemeJe kees (efHeye) HeerDees~ ns (HelveerJeved) eMebmeveere e%emecyeefOeveer
er kees enCe kejves (Je=<ee) Jeere& meeReves (jsleesOee) Jeere& OeejCe kejves (epeeHeefle) Deewj mevleeveeefo kes Heeueves
Jeeues! pees DeeHe (Deefme) nQ, Jen (ceefe) cegPe efJeJeeefnle er ceW (jsle) Jeere& kees (Oesefn) OeejCe keerefpees~ ns mJeeefceved!
ceQ (Je=<Ce) Jeere& meereves (jsleesOeme) Hejeece OeejCe kejves (epeeHeles) mevleeve Deeefo keer j#ee kejves Jeeues (les)
DeeHekes mebie mes (jsleesOeeced) Jeere&Jeeved Deefle Hejeeceegkele Heg$e kees (DeMeere) eeHle nesTb10
YeeJeeLe&-Fme mebmeej ceW ceveg<epevce kees Heekej er Deewj Heg<e yeeee&, Gece efJeee, Des iegCe Deewj
Hejeeceegkele neskej efJeJeen kejW~ efJeJeen keer ceee&oe ner mes mevleeveeW keer GlHeefe Deewj jefleeer[e mes GlHeVe ngS megKe
kees eeHle neskej efvele Deevevo ceW jnW~ efJevee efJeJeen kes er-Heg<e Jee Heg<e-er kes meceeiece keer Fe ceve mes Yeer ve
kejW~ efpememes ceveg<eMeefkele keer ye{leer nesJes, Fmemes ie=neece kee DeejcYe er-Heg<e kejW10
GHeeeceie=nerleesmeerleme Yejepe $eef<e~ ie=nHeleees osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
as
Hegveiee&n&mLeOecce&ceen
efHej ie=nmLeeW kee Oece& Deieues cev$e ceW kene nw
GNHeNeeNceie=nerleesefmeN nefjjefme neefjeespeNvees nefjYeeb lJee~

neexOee&Nvee mLe meNnmeesceeNFvee11
the
ary
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ nefj~ DeNefmeN~ neNefjeesNpeNve Fefle neefjeespeNve~ nefjYeeNefceefleN

nefjYeeced~ lJeeN~ neex~ OeeNvee~ mLeN~ meNnmeescee Fefle meNnmeescee~ Fvee11
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) GHeeeceee ie=neeceee ie=nerle (Deefme) (nefj) njles Jenles eLeeeesieb

ie=neeceJeJenejeved (Deefme) (neefjeespeve) njerved eespeeefle e meejefLe me nefjeespeve~ nefjeespeve SJe
neefjeespevemleled (nefjYeeced) megefMeef#eleeYeeb legjeYeeced (lJee) lJeeced (neex) Deeees (Oeevee) Oeejkee, De$e
oOeelesjewCeeefokees ve elee~ (mLe) YeJele (menmeescee) meescesve esiegCemecetnvs e men Jee&ceevee FJe (Fvee)
Hejcewee&eeHlees~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 3~ 1-10) JeeKeele11
DevJee-ns Heles! lJecegHeeeceie=nerleesefme neefjeespeve FJe nefjjefme, Delees nefjYeeb egkeles mevoves efJejepeceeveb
lJee lJeecenb mesJes, eteb ie=neeefceCe mevle Fvee menmeescee mevlees nees&Oee&vee mLe11
YeeJeeLe&-yeeee&mebmke=lee efJeJeenefceJees egJelee kevee egJeeveeeveesveme OeveesVeefleb Hejer#e efJeJeenb
kegee&leeced, vees esveeYeeJes ogKeesVeefleYe&Jesled~ SJecegHeece HejmHejceeeoevle mevle eefleefovecewee&cegVeeseg11
352
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns Heles! DeeHe (GHeeeceie=nerle) ie=neece kes efuees enCe efkees ngS (Deefme) nQ, (neefjeespeve) Iees[eW
kees pees[ves Jeeues meejefLe kes meceeve (nefj) eLeeeesie ie=neece kes JeJenej kees eueeves Jeeues (Deefme) nQ, Fme keejCe
(nefjYeeced) Deer efMe#ee kees HeeS ngS Iees[s mes egkele jLe ceW efJejepeceeve (lJee) DeeHe keer ceQ mesJee keb~ legce ueesie
ie=neece kejves Jeeues (Fvee) Hejcewee& keer eeefHle kes efuees (menmeescee) Gece iegCeegkele neskej (neex) Jesieeefo
iegCe Jeeues Iees[eW kees (Oeevee) mLeeveeefokeeW ceW mLeeHeve kejves Jeeues (mLe) nesDees11
YeeJeeLe&-yeeee& mes Meg Mejerj meodiegCe meefee egkele neskej efJeJeen keer Fe kejves Jeeues kevee Deewj
Heg<e egJeemLee kees Hengbe Deewj HejmHej Ske-otmejs kes Oeve keer GVeefle kees Des ekeej osKe kej efJeJeen kejW, veneR lees
Oeve kes DeYeeJe ceW ogKe keer GVeefle nesleer nw~ Fmeefuees Gkele iegCeeW mes efJeJeen kej Deeveefvole ngS eefleefove Ssee& keer
GVeefle kejW11
emle Fleme Yejepe $eef<e~ ie=nHeleees osJelee~ Dee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej~
am
DeLe ie=nmLeeveeb efce$eleeceen
Deye ie=nmLeeW keer efce$elee Deieues cev$e ceW kener nw
emlesDeeNmeefveYe&N#ees ees ieesNmeefveNmleme leFNepeg<e mleglemleesceme MeNmleeskeLeNmeesHentleNmeesHentlees

Ye#eeeefce12
as
e~ lesN~ DeNeNmeefveNefjleeNmeefve~ YeN#e~ e~ ieesNmeefveNefjefle ieesNmeefve~ leme~ lesN~ FNepeg<eN FleerNepeg<e~

mleglemleesceNmesefle mleglemleesceme~ MeNmleeskeLeNmesefle MeNmleGkeLeNme~ GHentleNmeslegHentleme~ GHentleN FlegHentle~
YeN#eNeeNefceN12
the
ary
HeoeLe&-(e) (les) leJe (Deemeefve) DeeeveeceiveeefoHeoeLee&veeb Jee meefveoe&lee (Ye#e) mesJeveere (e)
(ieesmeefve) mebmke=leJeeees YetcesefJe&eeekeeMeeos meefveoe&lee (leme) (les) leJe (Fepeg<e) Feefve epete<E e eme
(mleglemleesceme) mlegle mleesce meeceJesoieeveefJeMes<ees esve me (MemleeskeLeme) Memleeefve eMebemf eleeefve GkeLeeefve
$ekemetkeleeefve esve eme (GHentleme) melkeejsCeenteesHeefmLeleme (GHentle) mecceeefvele GHeefmLele (Ye#eeeefce) uesd
eeesieeseced~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 3~ 11-13) JeeKeele12
DevJee-ns efee JeerjHeles! emlJeb ceeesHentleesemeefveieexmeefvejefme, leme MemleeskeLemesepeg<e
mleglemleescemeesHentleme leJe ees Ye#eesefmle, lecegHentlee melenb Ye#eeeefce~ ns efees meKes! ee lJeceemeefveieexmeefvejefme,
lemee Memlees keLeeee Fepeg<e mleglemleesceeee GHentleeeemles leJe ees Ye#eesefmle, lecegHentleesnb Ye#eeeefce12
YeeJeeLe&-meoglmeenJe&kes<eg keeex<eg ie=neececeeejvle efe mJemeefKeerpeveeved ie=neeceefceCe Heg<ee Jee
mJesefce$eyevOegpeveeoerveente eLeeeesieb melkeejsCe Yeespeveeefovee emeeoesegjveesvecegHeosMeb MeeeLe efJeeeJeeefiJeueemeb e
kegeg&12
HeoeLe&-ns efeeJeerj Heg<e efce$e! pees DeeHe (GHentle) cegPe mes melkeej kees eeHle neskej (Deemeefve) Deefive
Deeefo HeoeLe& Jee Iees[eW Deewj (ieesmeefve) mebmke=le JeeCeer, Yetecf e Deewj efJeee ekeeMe Deeefo Des HeoeLeeX kes osves Jeeues
(Deefme) nQ, Gve (MemleeskeLeme) eMebefmele $eiJeso kes metkeleegkele (Fepeg<e) F megKekej epegJexo kes Yeeieegkele Jee
DeceesOeee
353
am
aj.
org
(mleglemleesceme) meeceJeso kes ieeve kes eMebmee kejvesnejs (les) DeeHe kee (e) pees (Ye#e) eenvee mes Yeespeve kejves eesie
HeoeLe& nw, Gme kees DeeHe mes melke=le ngF& ceQ (Ye#eeeefce) Yeespeve keb leLee ns efee meefKe! pees let Deefive Deeefo HeoeLe& Jee
Iees[eW kes osves Deewj mebmke=le JeeCeer, Yetefce, efJeee, ekeeMe Deeefo Des-Des HeoeLe& osves Jeeueer nw, Gme eMebmeveere
$ekemetkele epegJexo Yeeie mes mlegefle efkees ngS meeceieeve kejves Jeeueer lesje pees en Yeespeve kejves eesie HeoeLe& nw, Gme kees
Des ceeve mes yegueeee ngDee ceQ Yeespeve kejlee ntb12
YeeJeeLe&-Des Glmeen ye{eves Jeeues keeceeW ceW ie=neece kee DeeejCe kejves Jeeueer er DeHeveer mensefueeeW Jee
Heg<e ie=neeceer Heg<e DeHeves Fefce$e Deewj yevOegpeve Deeefo kees yeguee kej Yeespeve Deeefo HeoeLeeX mes eLeeeesie melkeej
kejkes emeVe kejW Deewj HejmHej Yeer meoe emeVe jnW Deewj GHeosMe, MeeeLe&, efJeee, JeeefiJeueeme kees kejW12
osJeke=lemesleme Yejepe $eef<e~ ie=nHeleees efJeesosJee osJelee~ ceveg<eke=lemesleme meecvegeq<Ceked,
efHele=ke=lemeslemeelceke=lemesleme e efvee=led meecvegeq<Ceked, Sveme Fleme eepeeHeleeseq<Ceked,
eeenefceleme efvee=oe<e&geq<Ceked e voebefme~ $e<eYe mJej
HetJeexkeleefJe<eeb ekeejevlejsCeen
Deieues cev$e ceW HetJeexkele efJe<ee ekeejevlej mes kene nw
as
osNJeke=leNmewvemeesJeNepeveceefme ceveg<eke=leNmewvemeesJeNepeveceefme efHeNle=ke=leNmewvemeesJeNepevecemeeNlceke=leNmewvemeesJeNepeveceNmesvemeSvemeesJeNepeveceefme~ eeeNncesvees efJeNeBeNkeej eeeefJeN eBmlemeN

meJe&NmewvemeesJeNepeveceefme13
the
ary
osNJeke=leNmesefle osNJeke=leme~ Sveme~ DeNJeNepeveNefceleJeNepeveced~ DeNefmeN~ ceNveg<eNke=leNmesefle ceNveg<eke=leme~

Sveme~ DeNJeNepeveNefceleJeNepeveced~ DeNefmeN~ efHeNle=ke=leNmesefle efHeNle=ke=leme~ Sveme~ DeNJeNepeveNefceleJeNepeveced~ DeNefmeN~
DeeNlceke=leNmesleeNlceke=leme~ Sveme~ DeNJeNepeveNefceleJeNepeveced~ DeNefmeN~ Sveme SvemeN FlesvemeSveme~
DeNJeNepeveNefceleJeNepeveced~ DeNefmeN~ eled~ eN~ DeNnced~ Sve~ efJeNeved~ eNkeej~ eled~ eN~ DeefJeeved~ leme~ meJe&me~ Sveme~
DeNJeNepeveNefceleJeNepeveced~ DeNefmeN13
HeoeLe&-(osJeke=leme) oeveMeerueke=leme (Sveme) HeeHeme (DeJeepeveced) He=LekekejCeced (Deefme)

(ceveg<eke=leme) meeOeejCepevesveeeefjleme (Sveme) DeHejeOeme (DeJeepeveced) otjerkejCeced (Deefme) (efHele=ke=leme)
pevekeke=leme (Sveme) efJejesOeeejCeme (DeJeepeveced) HeefjnjCeced (Deefme) (Deelceke=leme) mJeeceeeefjleme (Sveme)
HeeHeme (DeJeepeveced) (Deefme) (Sveme) (Sveme) DeOecce&meeOecce&me (DeJeepeveced) HeefjnjCeced (Deefme) (eled)
Deleerles keeues (e) Jee&ceeves (Denced) (Sve) DeOeccee&ejCeced (efJeeved) peeveved meved (ekeej) ke=leJeeved, kejesecf e,
keefj<eeefce Jee, De$e voefme ueg*defue*defue~ (Dee03~4~6) Fefle keeuemeeceeves efued~ (eled) (e) DeefJeeemecegees
(DeefJeeved) Depeeveved meved (leme) (meJe&me) (Sveme) ogeejCeme (DeJeepeveced) otjerkejCeced (Deefme)~ Deeb cev$e
DevJee-ns meJeexHekeeefjved meKes! lJeb osJeke=lemewvemeesJeepeveceefme, ceveg<eke=lemewvemeesJeepeveceefme,
354
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
efHele=ke=lemewvemeesJeepeceefme, Deelceke=lemewvemeesJeepeveceefme~ Sveme SvemeesJeepeveceefme, efJeevenb eewve HeeHeb

ekeej ke=leJeeve, kejesefce, keefj<eeefce, DeefJeevenb eewve ke=leJeeved kejesefce, keefj<eeefce Jee leme meJe&mewvemeesJeepeveb
eeefme13
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee efJeeved ie=neeceer Heg<ees oeveeefoemekeleHeg<eeCeeceHejeOeotjerkejCes eelesle~
peeveVepeeveved Jeelceke=leceHejeOeb mJeeb lepesoveke=lecevemceeefVeJeejesled~ leLeevegee meJex eLeeskeleb megKeb
eeHvegegejf efle13
HeoeLe&-ns meye kes GHekeej kejves Jeeues efce$e! DeeHe (osJeke=leme) oeve osves Jeeues kes (Sveme) DeHejeOe kes
(DeJeepeveced) efJeveeMe kejves Jeeues (Deefme) nes, (ceveg<eke=leme) meeOeejCe ceveg<eeW kes efkees ngS (Sveme) DeHejeOe kes
(DeJeepeveced) efJeveeMe kejves Jeeues (Deefme) nes, (efHele=ke=leme) efHelee kes efkees ngS (Sveme) efJejesOe DeeejCe kes
(DeJeepeveced) Des ekeej njves Jeeues (Deefme) nes, (Deelceke=leme) DeHeves efkees ngS (Sveme) HeeHe kes (DeJeepeveced)
otj kejves Jeeues (Deefme) nes, (Sveme) (Sveme) DeOecce&-DeOecce& kes (DeJeepeveced) veeMe kejvesnejs (Deefme) nes,
(efJeeved) peevelee ngDee cewb (eled) pees (e) keg Yeer (Sve) DeOeccee&ejCe (ekeej) efkeee, kejlee ntb Jee keb
(DeefJeeved) Devepeeve cewb (eled) pees (e) keg Yeer efkeee, kejlee ntb Jee keb (leme) Gme (meJe&me) meye (Sveme) og
DeeejCe kes (DeJeepeveced) otj kejves Jeeues DeeHe (Deefme) nQ13
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes efJeeved ie=nmLe Heg<e oeve Deeefo Des keece kes kejves Jeeues
peveeW kes DeHejeOe otj kejves ceW Dee eelve kejW~ peeves Jee efJevee peeves DeHeves kee&Je DeLee&led efpeme kees eenlee nes, Gme
DeHejeOe kees DeeHe es[W leLee DeewjeW kes efkees ngS DeHejeOe kees DeewjeWs mes g[eJeW, Jewmes kece& kejkes meye ueesie eLeeskele
mecemle megKeeW kees eeHle neW13
meb Jee&mesleme Yejepe $eef<e~ ie=nHeleees osJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
HegvemleosJeen
the
ary
efHej Yeer efce$eke=le kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
meb Jee&meeN HeemeeN meb leNvetefYeNjievceefnN cevemeeN meefMeNJesve~

lJee mego$eesN efJe oOeeleg jeeesvegcee&g leNvJeesh eefefueced14
meced~ Jee&mee Heemee~ meced~ leNvetefYe~ Deievceefn~ cevemee~ meced~ efMeNJesve~ lJee~ mego$eN Fefle mego$e~ efJe~
oNOeeNleg~ jee~ Deveg~ ceeN&g~ leNvJe~ eled~ efJeefueNefceefleN efJeefueced14
HeoeLe&-(meced) efeeeeesies (Jee&mee) DeOeeveeOeeHeveekeeMesve (Heemee) peuesveeVesve Jee~ Hee Flegokeveecemeg

Heefleced~ (efveIeb01~12) DeVeveecemeg e~ (efveIeb02~9) (meced) (levetefYe) Mejerjw (Deievceefn) eeHvegeece, De$e
iecue=Oeeleesefue&*dLex ueg*d~ cev$es Iemej0~ (Dee02~4~80) Fleeefovee uesueg&ked~ cJeese~ (Dee08~2~65) Fefle ceme
ve~ (cevemee) efJe%eeveJeleevlekejCesve (meced) (efMeJesve) keueeCekeejkesCe (lJee) meJe&JeJenejeCeeb levegkeee& (mego$e)
megoeve (efJe) (oOeeleg) kejesleg (jee) Oeveeefve (Deveg) (ceeg&) Hegve Hegve MegvOeleg (levJe) Mejerjme (eled) (efJeefueced)
efJeMes<esCe vetvececed~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 4~ 14-15) JeeKeele14
DeceesOeee
355
am
aj.
org
DevJee-ns DeOeeHeke! lJee mego$ees efJeeved YeJeeved mebeMf eJesve cevemee mebJee&mee Heemee eled levJees
efJeefuecevegcee& jeees efJeoOeeleg leled leeefve e Jeeb levetefYe meceievceefn14
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<eeCeeb eesieleeefmle Heg<eeLexve efJeeeb mecHeee efJeefOeJeoVeesokeb
mebmesJe MejerjeCeejesieerke=le cevees Oecces& efveJesMe meoe megKeesVs eefleb ke=lJee ee keeefevvetveleeefmle leeb mecHetjevleg, eLee
keefeled megled meKeg megKeee Jeexle, leLee lelmegKeee mJeeceefHe Jeexle14
HeoeLe&-ns meye efJeeeDeeW kes He{eves (lJee) meye JeJenejeW kes efJemleejkeejke (mego$e) Delegece oeve kes
osves Jeeues efJeved! DeeHe (mebefMeJesve) erke-erke keueeCekeejke (cevemee) efJe%eeveegkele DevlekejCe (mebJee&mee) Des
DeOeeve-DeOeeHeve kes ekeeMe (Heemee) peue Deewj DeVe mes (eled) efpeme (levJe) Mejerj keer (efJeefueced) efJeMes<e
vetvelee kees (Devegcee&g) Devegketue Megef mes HetCe& Deewj (jee) Gece OeveeW kees (efJeoOeeleg) efJeOeeve kejes~ Gme osn Deewj
MejerjeW kees nce ueesie (levetefYe) yeeee& Jeleeefo megefveeceeW mes yeueegkele MejerjeW mes (meceievceefn) meceked eeHle
neW14
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke Heg<eeLe& mes efJeee kee mecHeeove,
efJeefOeHetJe&ke DeVe Deewj peue kee mesJeve, MejerjeW kees veerjesie Deewj ceve kees Oece& ceW efveJesMe kejkes meoe megKe keer GVeefle kejW
Deewj pees keg vetvelee nes, Gme kees HeefjHetCe& kejW, leLee pewmes keesF& efce$e legcnejs megKe kes efuees Jeee&Je Jeex, Jewmes Gmekes
megKe kes efuees DeeHe Yeer Jeees&14
meefcevslemeeef$e$e&ef<e~ ie=nHeefleoxJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
Hegveefce&$eke=leceen
efHej efce$e kee ke=le Deieues cev$e ceW kene nw
meefcev CeesN cevemee vesef<eN ieesefYeN me metefjefYece&IeJeNvlme mJeNmlee~

meb yeeCee osNJeke=lebN eoefmleN meb osNJeevee: megceNleew eNef%eeeveeN: mJeene15
the
ary
meced~ FNvN~ veN~ cevemee~ vesNef<eN~ ieesefYe~ meced~ metefjefYeNefjefle metefjefYe~ ceNIeNJeNefVeefle ceIeJeved~ meced~ mJeNmlee~
meced~ yeeCee~ osNJeke=leNefceefle osNJeke=leced~ eled~ Deefmle~ meced~ osNJeeveeced~ megceNleeefJeefle megceNleew~ eNef%eeeveeced~ mJeene15
HeoeLe&-(meced) (Fv) Hejcewee&egkele ie=nHeles! (ve) Demceeved (cevemee) efJe%eevemeefnlesveevlekejCesve (vesef<e)

eeHveese<f e~ De$e yengueb voefme~ (Dee02~4~73) Fefle MeyeYeeJe~ (ieesefYe) OesvegefYe meggJeeiegkelewJe&JenejwJee& (meced)
(metjefYe) cesOeeefJeefYeefJe&efefjJe (ceIeJeved) HejceHetefpeleOeveegkele! (meced) (mJemlee) megKesve (meced) (yeeCee) ye=nlee
Jeso%eevesve Oevesve Jee, yeesefle Oeveveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~10)~ (osJeke=leced) Fefveke=leb kecce& (eled) (Deefmle)
(osJeeveeced) DeeHleeveeb efJeHeefeleeced (megceleew) MeesYeveeeeb yegeefJeJe (eef%eeeveeced) e%eme HeeEle efJeOeelegcene&Ceeced (mJeene)
meleee Jeeee~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 4~ 7) JeeKeele15
DevJee-ns ceIeJeefVev efJeeeefoHejcewee&egkele meceOeeHekeesHeosMeke! elemlJeb mebcevemee mevceeie ieesefYe
mebmJemlee Heg<eeLe metjefYe men yeeCee efJeeeb eef%eeeveeb osJeeveeb mJeene megceleew osJeke=leb e%eke=leb veesmceeved meVesef<e,
lemceeod YeJeevemceeefYe melkee&Jeesefme15
356
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ie=nmLewefJe&ebmeesle Hetpeveeree elemles yeeuekeeved mJeefMe#eee megiegCeegkeleeved jepeepeepeveebewee&meefnleeved mecHeeoeefvle15

HeoeLe&-ns (ceIeJeved) Hetpe Oeveegkele (Fv) meleefJeeeefo Ssee& meefnle (meced) meceked He{eves Deewj GHeosMe
kejvesnejs! DeeHe efpememes (meced) (cevemee) Gece DevlekejCe mes (meced) Des ceeie& (ieesefYe) ieesDeeW Jee (meced)
(mJemlee) Des-Des Jeeveegkele megKeHe JeJenejeW mes (metefjefYe) efJeeveeW kes meeLe (yeeCee) Jeso kes efJe%eeve Jee
Oeve mes efJeee Deewj (eled) pees (eef%eeeveeced) e%e kes Heeueve kejves Jeeues kees kejves eesie (osJeeveeced) efJeeveeW keer
(mJeene) mele JeeCeeregkele (megceleew) es yege
f ceW (osJeke=leced) efJeeveeW kes efkees kecce& nQ, Gmekees (mJeene) mele
JeeCeer mes (ve) nce ueesieeW kees (mebvesef<e) meceked ekeej mes eeHle kejles nes, Fmeer mes DeeHe nceejs Hetpe nes15
YeeJeeLe&-ie=nmLe peveeW kes eje efJeeved ueesie Fmeefuees melkeej kejves eesie nQ efke Jes yeeuekees kees DeHeveer
efMe#ee mes iegCeJeeved Deewj jepee leLee epee kes peveeW kees Ssee&egkele kejles nQ15
meb Jee&mee Flemeeef$e$e&ef<e~ ie=nHeefleoxJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
HegvemleosJeen
efHej Yeer Gkele efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
meb Jee&meeN HeemeeN meb leNvetefYeNjievceefnN cevemeeN meefMeNJesve~

lJee mego$eesN efJeoOeeleg jeeesvegceeg& leNvJeesh eefefueced16
as
meced~ Jee&mee~ Heemee~ meced~ leNvetefYe~ Deievceefn~ cevemee~ meced~ efMeNJesve~ lJee~ mego$eN Fefle mego$e~ efJe~
oNOeeNleg~ jee~ Deveg~ ceeNg&~ leNvJe~ eled~ efJeefueNefceefleN efJeefueced16
the
ary
HeoeLe&-(meced) SkeerYeeJes (Jee&mee) lespemee (Heemee) je$ee, Hee Fefle jeef$eveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.7)
(meced) (levetefYe) yeueefJeefMeMejerjew fJe&ef~ (Deievceefn) eeHvegeece (cevemee) cevevesve (meced) (efMeJesve) megKeeosve
(lJee) DeefJeeeefJesoke (mego$e) megg %eevekeee& (efJeoOeeleg) (jee) efJeeeefoOeveeefve (Deveg) (ceeg&) (levJe)
Mejerjme (eled) (efJeefueced) jesceeefoceueuesMeced~ Deeb cev$e (Mele04~ 4~ 4~ 8) JeeKeele16
DevJee-ns Deee efJeebme! eg<ceekeb megceleew eJe=ee Jeeb ees eg<ceekeb ceOes es mego$emlJee efJeevemceYeb
mebJee&mee Heemee mebeMf eJesve cevemee eeved jeees efJeoOeeleg eled levJees efJeefuecevegceeg& lewmleebmleeievceefn16
YeeJeeLe&-ceveg<ewjnefve&Meceemesve Oeccee&Le&keececees#ee meceked meeOeveeree16
HeoeLe&-ns Dee Delegece efJeevees! DeeHe ueesieeW keer megceefle ceW eJe=e ngS nce ueesie pees DeeHe ueesieeW kes ceOe
(mego$e) efJeee kes oeve mes efJe%eeve kees osves Deewj (lJee) DeefJeeeefo oes<eeW kee ve kejves Jeeuee efJeeved nce kees
(mebJe&mee) Gece efove Deewj (Heemee) jeef$e mes (mebefMeJesve) Deefle keueeCekeejke (cevemee) efJe%eeve mes (eled) efpeme
(levJe) Mejerj mes neefvekeejke kecce& kees (Devegceeg&) otj kejs Deewj (jee) Hegefkeejke JeeW kees (efJeoOeeleg) ee
kejeJeW, Gme Deewj Gve HeoeLeeX kees (meceievceefn) ee neW16
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke efove jele Gece meppeveeW kes mebie mes Oeccee&Le&, keece Deewj cees#e keer efmeef
kejles jnW16
DeceesOeee
357
aj.
org
Oeelee jeefleefjlemeeef$e$e&ef<e~ efJeMJesosJee ie=nHeleees osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegveiee&n&mLekecce& Deen
efHej ie=nmLeeW kee kecce& kee GHeosMe Deieues cev$e ceW kene nw
OeeNlee jeNefle meefJeNlesob peg<evleeb eNpeeHeefleefve&efOeNHee osNJeesDeNeqive~

lJeeN efJe<Ceg eNpeee mejjeNCee epeceeveeeN efJeCeb oOeeleN mJeene17
OeeNlee~ jeNefle~ meNefJeNlee~ Foced~ peg<eNvleeNced~ eNpeeHeefleNefjefle eNpeeHeefle~ efveNefOeNHee Fefle efveefOeNHee~ osNJe~ DeNeqive~
lJee~ efJe<Ceg~ eNpeesefle eNpeee~ meNjjeNCee Fefle mecedjjeNCee~ epeceeveee~ efJeCeced~ oNOeeNleN~ mJeene17
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Oeelee) ie=neeceOeee& (jeefle) meJexYe megKeoeeke (meefJelee) mekeueweeexlHeeoke (Foced)

ie=nke=leced (peg<evleeced) eerlee mesJevleeced (epeeHeefle) mevleeveeefoHeeueke (efveefOeHee) efJeeeJe=e
f j#ekee (osJe)
oes<eefJepeslee (Deefive) DeefJeeevOekeejoenke (lJee) megKeefJemleejke (efJe<Ceg) meJe&MegYeiegCekecce&meg JeeHle (epeee)
mJemevleeveeefovee (mebjjeCe) meceioeleej mevle (epeceeveee) e%eevege$es (efJeCeced) Jeefvle Yetleeefve eefmceved
leveced~ efJeCeefceefle Oeveveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~9) (oOeele) Oejle (mJeene) meleee efeeee~ Deeb cev$e
DevJee-ns ie=nmLee! YeJevlees Oeelee jeefle meefJelee epeeHeefleefve&efOeHee osJeesefivemlJee efJe<Cegejf Jewleled mJeYeeJee
YetlJee epeee men mebjjeCeemmevle mJeensob peg<evleeb yeueJevlees YetlJee epeceeveee mJeene efJeCeb oOeele17
YeeJeeLe&-ie=nmLew meleleb eLeesef elemecees ie=neeces efmLelJee meodiegCekecce&OeejCeceweeexVeeflej#eCes epeeHeeueveced,
megHee$esYees oeveced, ogefKeveeb ogKesoveced, Me$egeJf epee, MejerjelceyeueJeeefHlee Oeeee&17
HeoeLe&-ns ie=nmLees! legce (Oeelee) ie=neece Oecce& OeejCe kejves (jeefle) meye kes efuees megKe osvs es (meefJelee)
mecemle Ssee& kes GlHeVe kejves (epeeHeefle) mevleeveeefo kes Heeueves (efveefOeHee) efJeee Deeefo $eef DeLee&led Oeve mece=e
f
kes j#ee kejves (osJe) oes<eeWs kes peerleves (Deefive) DeefJeee He DevOekeej kes oen kejves (lJee) megKe kes ye{eves Deewj
(efJe<Ceg) mecemle Gece-Gece MegYe iegCe kecceeX ceW JeeHle nesves JeeueeW kes meMe nes kes (epeee) DeHeves mevleeveeefo kes
meeLe (mebjjeCee) Gece oeveMeerue nesles ngS (mJeene) mele efeee mes (Foced) Fme ie=nkeee& kees (peg<evleeced) eerelf e kes
meeLe mesJeve kejes Deewj yeueJeeved ie=neeceer neskej (epeceeveee) e%e kee Devegeve kejves Jeeues kes efuees efpeme yeue mes
Gece-Gece yeueer Heg<e ye{les peeeW, Gme (efJeCeced) Oeve kees (oOeele) OeejCe kejes17
YeeJeeLe&-ie=nmLeeW kees Gefele nw efke eLeeeesie jerefle mes efvejvlej ie=neece ceW jn kes Des iegCe keceeX kee
OeejCe, Ssee& keer GVeefle leLee j#ee, epeeHeeueve, eesie Heg<eeW kees oeve, ogefKeees kee ogKe g[evee, Me$egDeeW kees peerleves
Deewj Mejerjelceyeue ceW eJe=ef e Deeefo iegCe OeejCe kejW17
megiee Je Flemeeef$e$e&ef<e~ ie=nHeleees osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegveie&=nke=leceen
efHej ie=nkece& kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
358
epegJexoYee<es
aj.
org
megiee Jees osJeeN meoveeDekece&N eDeepeNiceso meJeveb peg<eeNCee~

YejceeCeeN Jenceevee nNJeer:<eNmces Oee JemeJeesN JemetefveN mJeene18
megiesefle megiee~ JeN~ osNJeeN~ meovee~ DeNkeNce&N~ es~ DeeNpeNicesleepeNice~ FNoced~ meJeveced~ peg<eeNCee~ YejceeCee~
Jenceevee~ nNJeeref<e~ DeNmcesFleNmces~ OeNeN~ JeNmeNJeN~ Jemetefve~ mJeene18
the
ary
as
am
HeoeLe&-(megiee) megg ievlegb eeHlegb eesieeefve, De$e MesMvoefme yengueced~ (Dee06~1~ 70) Fefle uegked (Je)
eg<ceekeced (osJee) JeJenjceeCee (meovee) meeroefvle ieefvle Heg<eeLexve es<eg leeefve ie=neefCe (Dekecce&) Dekee<ce&,
kegee&ce, De$e [gke=_ed Oeeleesueg&e*f cev$es Ieme0~ (Dee02~4~80) Fleeefovee uesueg&ked (es) (Deepeice) eeHvegJevleg
(Foced) ele#eced (meJeveced) Ssee&ced (peg<eeCee) mesJeceevee (YejceeCee) OejceeCee (Jenceevee) eeHvegJevle (nJeeRef<e)
oelegceeoelegcene&eCf e (Demces) DemceYeced~ De$e Yeme mLeeves megHeeb meguegked~ (Dee07~1~39) Fefle Mes FleeosMe (Oee)
Oejle (JemeJe) es Jemeefvle meodiegCekece&meg les (Jemetefve) Oeveeefve, JeefmJeefle Oeveveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~10) (mJeene)
esefeeee~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 4~ 10) JeeKeele18
eemkecegefvej$een-megiee Jees osJee meovecekecce& e Deepeiceg meJeveefceob peg<eeCee peef#eJeebme HeefHeJeebmee
efJeesmces Oee JemeJees Jemetefve mJeeieceveeefve Jees osJee megHeLeevekecce& e Deeiele meJeveeveerceeefve peg<eeCee
KeeefoleJevle HeerleJevlee meJexmceemeg Oee JemeJees Jemetefve~ (efve012~42 18
DevJee-ns JemeJees osJee! es Jeeb mJeensob meJeveb peg<eeCee YejceeCee Jenceevee Jees eg<ceYeb eeefve megKemeovee
nJeeRe<f e Jemetevf e Dekeccee&peice lesYeesmces leeefve eteceefHe Oee18
YeeJeeLe&-eLee efHele=Heefleeetefce&$emJeeefceve HeoeLez Heg$eHeg$eerermeefKeYe=leeveeb Heeueveb kegJe&vle megKeb ooefle,
leLewJe Heg$eeoeesHesles<eeb mesJeveb kege&g18
HeoeLe&-ns (JemeJe) es iegCeeW ceW jceCe kejves Jeeues (osJee) JeJenejer pevees! (es) pees (mJeene) Gece
efeee mes (Foced) Fme (meJeveced) Ssee& kee (peg<eeCee) mesJeve (YejceeCee) OeejCe kejves (Jenceevee) DeewjeW mes eeHle
nesles ngS nce ueesie legcnejs efuees (megiee) Deer ekeej eeHle nesves eesie (meovee) efpevekes efveefcee Heg<eeLe& efkeee peelee
nw, Gve (nJeeRef<e) osves-uesves eesie (Jemetefve) OeveeW kees (Dekece&) eke kej jns Deewj (Deepeice) eeHle ngS nQ, (Demces)
nceejs efuees Gve (Jemetefve) OeveeW kees DeeHe (Oee) Oejes18
YeeJeeLe&-pewmes efHelee, Heefle, eMegj, meemet, efce$e Deewj mJeeceer, Heg$e, kevee, er, mveg<ee, meKee Deewj Ye=leeW kee
Heeueve kejles ngS megKe osles nQ, Jewmes Heg$eeefo Yeer Fvekeer mesJee kejvee Gefele mecePeW18
eeB2DeeJen Flemeeef$e$e&ef<e~ efJeesosJee ie=nHeleees osJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegveie&=nke=leceen
efHej Yeer Iej kee keece Deieues cev$e ceW kene nw
eeB2DeeJenGMeNlees osJe osNJeeBmleeved esjeN mJesDeives meNOemLes~

peNef#eNJee:me HeefHeNJee:meeN efJeesmeg IeNce& mJeNjeefleNleeveg mJeene19
DeceesOeee
359
aj.
org
eeved~ Dee~ DeJen~ GNMeNle~ osNJeN~ osNJeeved~ leeved~ e~ F&NjeN~ mJes~ DeNivesN~ meNOemLeN Fefle meNOemLes~ peNef#eNJee:meN
Fefle peef#eNJee:me~ HeNefHeNJee:meN Fefle HeefHeNJee:me~ eN~ efJees~ Demegced~ IeNcce&ced~ mJe~ Dee~ efleNNleN~ Deveg~
mJeene19
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eeved) Je#eceeCeeved (Dee) (DeJen) eeHvegee (GMele) efJeeeefomeodiegCeeved keeceeceeveeved (osJe)

efoJeMeerueegkeleeOeeHeke! (osJeeved) efJeog<e (leeved) (e) (F&je) efveeespee (mJes) mJekeeres (Deives) efJe%eevee{e efJeved~
(meOemLes) menmLeeves (peef#eJeebme) DeVeb peiOeJevle (HeefHeJeebme) HeerleJevle (e) DevemegKemesJevemecegees (efJees)
meJex (Demegced) e%eeced~ Demegefjefle e%eeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~9) Demeefle oes<eevevesve meesmeg e%ee leeced (Iecce&ced)
Devveb e%eb Jee~ Iecce& FleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~9) e%eveecemeg e~ (efveIeb03~17) (mJe) megKeced (Dee)
meJe&le (eflele) (Deveg) (mJeene) meleee Jeeee~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 4~ 19) JeeKeele19
DevJee-ns osJeeives! lJeb mJes meOemLes eevegMelees osJeeveeJenmleeved Oecces& esje~ ns ie=nmLee! peef#eJeebme
HeefHeJeebmees efJees eteb mJeene Iecce&cemegb mJeeevJeeefleled19
YeeJeeLe&-FneOeeHekesveesHeosê es pevee efJeeeb efMe#eeb eeefHelee meleOecce&kece&eeefjCees YeJesegmles megKeYeeefpeve
megvexlejs19
HeoeLe&-ns (osJe) efoJe mJeYeeJe Jeeues DeOeeHeke! let (mJes) DeHeves (meOemLes) meeLe yewves kes mLeeve ceW
(eeved) efpeve (GMele) efJeee Deeefo Des-Des iegCeeW keer keecevee kejles ngS (osJeeved) efJeeveeW kees (Dee) (DeJen)
eeHle nes (leeved) Gve kees Oecce& ceW (e) (F&je) efveegkele kej~ ns ie=nmLe! (peef#eJeebme) DeVe Keeles Deewj (HeefHeJeebme)
Heeveer Heerles ngS (efJees) meye legce ueesie (mJeene) mele JeeCeer mes (Iece&ced) DeVe Deewj e%e leLee (Demegced) es yege
f Jee
(mJe) Delevle megKe kees (Deveg) (Dee) (eflele) eeHle neskej megKeer jnes19
YeeJeeLe&-Fme mebmeej ceW GHeosMe kejves Jeeues DeOeeHeke mes efJeee Deewj esiegCe kees eeHle pees yeeueke mele
Oecce& kecce& Jee&ves Jeeues neW, Jes megKeYeeieer neW Deewj veneR19
Jeeefcelemeeef$e$e&ef<e~ ie=nHeleees osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe JeJeneefjCes ie=nmLeeeesHeefoMeefle
Deye JeJenej kejves Jeeues ie=nmLe kes efuees GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw~
JeNe efn lJee eeNefle eN%esDeNeqmceVeivesN nesleejceJe=CeercenerNn~

$eOeieeeN$eOeiegleeMeefcee epeeNveved eN%ecegHeeeefn efJeNevlmJeene20
JeNeced~ efn~ lJeeN~ eNeNleerefle eeNefle~ eN%es~ DeNeqmceved~ Deives~ nesleejced~ DeJe=Ceerceefn~ FNn~ $eOeked~ DeNeeN~
$eOeked~ GNle~ DeNMeNefceNeN~ eNpeeNveefVeefle epeeNveved~ eN%eced~ GHe~ eeNefnN~ efJeNeved~ mJeene20
HeoeLe&-(Jeeced) ie=neecemLee (efn) ele (lJee) efJeebmeced (eeefle) eeleles pevewe&mleefmceved, ke=lees
yengueced~ (Dee0Jee03~3~113) Fefle kecce&efCe efkeJeHed (e%es) mecei%eeleJes (Deefmceved) (Deives) efJe%eeHeked efJeved!
(nesleejced) e%eefve<Heeokeced (DeJe=Ceerceefn) mJeerkegJeeaceefn, De$e efue*dLex ue*d (Fn) Deefmceved mebmeejs ($eOeked)
360
epegJexoYee<es
am
aj.
org
mece=efJe&kes (Deee) epes memJe, De$e efue*Lex ue*d ($eOeked) mece=efe&Lee meeled leLee (Gle) DeefHe
(DeMeefcee) MeceeefoiegCeeved ie=neCe (epeeveved) (e%eced) (GHe) (eeefn) GHeieleb eeHvegenf (efJeeved) Jesef e
e%eefJeeeefeeeced (mJeene) Meeeskelee efeeee~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 4~ 12) JeeKeele20
DevJee-ns Deives! Jeeefcen eeefle e%es lJe nesleejceJe=Ceerceefn, efJeeved epeeveBmlJecemceeveee $eOeied e%eb
mJeenesHeeeefn, GleeHegHeeeefn $eOeieMeefcee20
YeeJeeLe&-meJex<eeb JeJenjleeb eesieleeefmle ees ceveg<ees e$e kecce&eCf e efJee#eCe me leefmceVesJe
keeexefYeeeespe20
HeoeLe&-ns (Deives) %eeve osves Jeeues (Jeeced) nce ueesie (Fn) (eeefle) Fme eelvemeeOe (e%es) ie=neeceHe
e%e ceW (lJee) legPe kees (nesleejced) efme kejves Jeeuee (DeJe=Ceerceefn) enCe kejW (efJeeved) meye efJeeeegkele (epeeveved)
efeeeDeeW kees peeveves Jeeues DeeHe ($eOeked) mece=efkeejke (e%eced) ie=neeceHe e%e kees (mJeene) Meeeskele efeee mes
(GHe) (eeefn) meceerHe eeHle nes (Gle) Deewj kesJeue eeHle ner veneR, efkevleg (Deee) Gme mes oeve, melme, es iegCe
JeeueeW kee mesJeve kej (efn) efveee kejkes (Deefmceved) Fme ($eOeked) Deer $eef-efmeef kes ye{eves Jeeues ie=neece kes
efveefcee ceW (DeMeefcee) Meevleeefo iegCeeW kees enCe kejkes megKeer nes20
YeeJeeLe&-meye JeJenej kejves JeeueeW kees eeefnes efke pees ceveg<e efpeme keece ceW elegj nes, Gme kees Gmeer keece
ceW eJe=e kejW20
osJee ieeeqlJelemeeef$e$e&ef<e~ ie=nHeleees osJelee~ mJeje[e<e&geq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
as
Hegveie&=nmLekecce&efJeefOeceen
efHej Yeer ie=nmLeeW kee kece& Deieues cev$e ceW kene nw
osJee ieelegefJeoes ieeNlegb efJeNJee ieeNlegefcele~

ceNvememHeleFNceb osJe eN%e mJeeneN Jeeles Oee21
the
ary
osJee~ ieeNlegefJeNoN Fefle ieelegefJeo~ ieeNlegced~ efJeNJee~ ieeNlegced~ FNleN~ ceveme~ HeNlesN~ FNceced~ osNJeN~ eN%eced~ mJeene~
Jeeles~ OeeN21
HeoeLe&-(osJee) meleemelemleeJekee ie=nmLee (ieelegefJeo) mJeiegCekece&mJeYeeJesve ieelegb He=LJeeR efJeovle,

ieelegefjefle He=LJeerveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~1) (ieelegced) YetieYe&efJeeeefvJeleb Yetieesueced (efJeJee) efJe%eee (ieelegced)
He=efLeJeerjepeeefoefve<HeVecegHekeejced (Fle) eeHvegle (cevememHeles) efveie=nerlecevee (Fceced) eeHleced (osJe) efoJeefJeeeJeglHeVe
(e%eced) meJe&megKeeJenb ie=neececed (mJeene) Oece&ee efeeee (Jeeles) efJe%eeleJes JeJenejs~ Jeele Fefle Heoveecemeg
Heefleced~ (efveIeb05~4) (Oee) Oesefn~ De$ee[YeeJe~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 4~ 13) JeeKeele21
DevJee-ns ieelegefJeoes osJee! eteb ieelegb efJeJee ieelegefcele~ ns cevememHeles osJe! eefleie=nmLemlJeb mJeensce e%eb
Jeeles Oee21
YeeJeeLe&-ie=nmLeeveeb eesieleemleefleeesve YetieYee&efoefJeee mebeeHe efpelesevf ee HejesHekeeefjCees YetlJee
meccexCe ie=neeceJeJenejevegVeere meJee&ved eeefCeve megKeeseg21
DeceesOeee
361
aj.
org
HeoeLe&-ns (ieelegefJeo) DeHeves iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe mes He=efLeJeer kes Deeves-peeves kees peeveves (osJee) leLee
mele Deewj Demele kes Delevle eMebmee kes meeLe eeej kejves Jeeues efJeeved ueesiees! legce (ieelegced) YetieYe&efJeeeegkele
Yetieesue kees (efJeJee) peeve kej (ieelegced) He=efLeJeer jepe Deeefo Gece keeceeW kes GHekeej kees (Fle) ee ntefpees~ ns
(cevememHeles) FefveeW kes jeskevesnejs (osJe) es efJeeeyeesOemecHeVe efJeevees! legceceW mes eleske efJeeved ie=nmLe (mJeene)
Oece& ye{eves Jeeueer efeee mes (Fceced) Fme ie=neece He (e%eced) meye megKe Hengbeeves Jeeues e%e kees (Jeeles) efJeMes<e
peeveves eesie JeJenejeW ceW (Oee) OeejCe kejes21
YeeJeeLe&-ie=nmLeeW kees eeefnes efke Delevle ee kes meeLe YetieYe&-efJeeeDeeW kees peeve, FefveeW kees peerle,
HejesHekeejer neskej Deewj Gece Oecce& mes ie=neece kes JeJenejeW kees GVeefle oskej meye eeCeercee$e kees megKeer kejW21
e%e e%eefcelemeeef$e$e&ef<e~ ie=nHeleees osJelee~ efJeje[ee&geq<Ceked vo~ $e<eYe mJej~ S<e Fleme
efJeje[eeea ye=nleer vo~ ceOece mJej
am
Hegveie&=nmLesYees efJeMes<eesHeosMeceen
efHej ie=nmLeeW kes efuees efJeMes<e GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
e%e eNN%eb ie eN%eHeefleb ieN mJeeb eesefve ieN mJeene~

SN<e les eN%ees e%eHeles meNnmetkeleJeekeN meJe&Jeerjmleb peg<emJeN mJeene22
as
e%e~ eN%eced~ ieNN~ eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ ieNN~ mJeeced~ eesefveced~ ieNN~ mJeene~ SN<e~ lesN~ eN%e~ eN%eNHeNleN
Fefle e%eHeles~ meNnmetkeleJeekeN Fefle meNnmetkeleJeeke~ meJe&Jeerj FefleN meJe&Jeerj~ leced~ peg<eNmJeN~ mJeene22
the
ary
HeoeLe&-(e%e) ees epeefle meles me e%ees ie=nmLemlelmecyegew, De$eewCeeefokees veelee (e%eced)

efJelmelkeejeKeb ie=neeceOecce&ced (ie) eeHvegenf (e%eHeefleced) mebieceeveeb ie=neeefceCeeb Heeuekeb jepeeveced (ie)
(mJeeced) mJekeereeced (eesefveced) eke=efleb mJeelcemJeYeeJeced (ie) (mJeene) meleee efeeee (S<e) efJeeceeve (les) leJe
(e%e) mecHetpeveere epeej#eCeefveefceees efJeeeeeejeLeex ie=neece (e%eHeles) jepeOeccee&eif venes$eeefoHeeueke
(menmetkeleJeeke) $eiepegjeefoue#eCew metewJee&kew men Jee&ceeve (meJe&Jeerj) MejerjelceyeuemegYetef<elee meJex Jeerje
emceeled (leced) (peg<emJe) mesJemJe (mJeene) meleveeeekeeefMekeee Jeeee~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 4~ 14)
JeeKeele22
DevJee-ns e%e! lJeb mJeene, e%eb ie, e%eHeefleb ie, mJeeb eesefveb ie, e%eHeles les e S<e
menmetkeleJeekele meJe&Jeerjes e%eesefmle, leb lJeb mJeene peg<emJe22
YeeJeeLe&-epeepevees ie=nmLe Heg<e eesve ie=nkeccee&efCe eLeeJeled kegee&led, jepeYekelee jepeeeesCe
mecce&JeJenejsCe e ie=neeceb HeefjHeeueesled, jepee e meefee eeejsCe meJee&ved Hees<eesled22
HeoeLe&-ns (e%e) melkecceeX mes mebiele nesves Jeeues ie=neeceer! let (mJeene) mele-mele efeee mes (e%eced)
efJeeveeW kes melkeejHetJe&ke ie=neece kees (ie) ee nes, (e%eHeefleced) mebie kejves eesie ie=neece kes Heeueves Jeeues kees
(ie) ee nes, (mJeeced) DeHeves (eesefveced) Iej Deewj mJeYeeJe kees (ie) ee nes, (e%eHeles) ie=neece Oecce&Heeueke let
(les) lesje pees (S<e) en (menmetkeleJeeke) $eied, epeg, meece Deewj DeLeJe&Jeso kes metkele Deewj DevegJeekeeW mes keefLele
362
epegJexoYee<es
aj.
org
(meJe&Jeerj) efpememes Deelcee Deewj Mejerj kes HetCe&yeueegkele mecemle Jeerj ee nesles nQ (e%e) eMebmeveere epee keer j#ee kes
efveefcee efJeeeeeejHe e%e nw, (leced) Gmekee let (mJeene) meleefJeee, veee ekeeMe kejves Jeeueer JesoJeeCeer mes
(peg<emJe) eerelf e mes mesJeve kej22
YeeJeeLe&-epeepeve ie=nmLe Heg<e ye[s-ye[s eeW mes Iej kes keeeeX kees Gece jerefle mes kejW~ jepeYeefkele,
jepemeneelee Deewj Gece Oecce& mes ie=neece kees meye ekeej mes HeeueW Deewj jepee Yeer es efJeee kes eeej mes meye kees
mevleg kejs22
ceeefnYet&efjlemeeef$e$e&ef<e~ ie=nHeleees osJelee~ Deeeme eepeg<egeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej~
Tefceleme MegveMesHe $eef<e~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej~ vece Flemeemegjer ieee$eer
vo~ <e[dpe mJej
DeLe jepeesHeosMeceen
am
Deye Deieues cev$e ceW jepee kes efuees GHeosMe efkeee nw
ceeefnYe&tcee& He=oekeg~ GN efn jepeeN JeCeMeNkeej metee&eN HevLeeNcevJesleNJeeG~

DeNHeosN HeeoeN eefleOeeleJeskeNleeHeJeNkelee oeeNefJeOeefeled~
veceesN JeCeeeeNefYeefleesN JeCemeN HeeMe23
as
cee~ Deefn~ Yet~ cee~ He=oekeg~ GNced~ efn~ jepee~ JeCe~ eNkeej~ metee&e~ HevLeeced~ DevJesleNJee FlegvegSleNJew~
TBFlBet~ DeNHeos~ Heeoe~ eefleOeeleJeN FefleN eefleOeeleJes~ DeNkeN~ GNle~ DeHekeNesleHeJekelee~ NoNeeNefJeOe~ NoN eNefJeOeN Fefle
oeNefJeOe~ efeNled~ vece~ JeCeee~ DeNefYeefle~ DeNefYeefmLeleN FleNefYeefmLele~ JeCeme~ HeeMe23
the
ary
HeoeLe&-(cee) efve<esOes (Deefn) meHHe&Jeled eges efJe<eOej (Yet) YeJes (cee) (He=oekeg) kegeflmeleJeeked (Gced)
yengiegCeeefvJeleb veeeced (efn) Keueg (jepee) eMemleiegCemJeYeeJew ekeeMeceeve (JeCe) Jej (ekeej) kegee&, De$e
efue*dLex efued (metee&e) ejeejelcesejekeeMeee (HevLeeced) veeeceeie&ced (DevJesleJew) DevegecesCe ievlegced (G) efJelekex
(DeHeos) eewjeefoefve<Heeefoleseefmes JeJenejs (Heeoe) ejCeew, De$eekeejeosMe (eefleOeeleJes) eefleOeeg&ced (Deke) keg
(Gle) DeefHe (DeHeJekelee) efceLeeJeeoer (oeeefJeOe) ees oeceeefJeOeefle me (efeled) FJe (vece) Jeeced (JeCeee)
eMemleweee&e (DeefYeefle) DeefYele efmLele peepJeueceeve (JeCeme) JeerjiegCeesHesleme (HeeMe) yevOeveced~ Deeb cev$e
(Mele0 4~ 4~ 5~ 3-11) JeeKeele23
DevJee-ns jepeved meYesej! lJeb JeCeeeesb veeeb kegJe&VevJesleJew DeHeos Heeoe eefleOeeleJeske met ee&e HevLeeb
ekeej, GleeHeJekelee oeeefJeOeefeefoJe cee He=oekegcee&efnYet&e&Lee JeCeme leJeeefYeeflees vece HeeMee ekeeMesle, leLee meleleb
eelemJe23
YeeJeeLe&-epeeHeg<eeCeeb eesieleeefmle ees efn efJeeved efpelesevf ees Oeeefcce&ke efHelee Heg$eeefveJe epeeHeeueves lelHej
meJexYe megKekeejer YeJesled, leb meYeeHeeEle kegJeeajved~ jepee Jee epeeHeg<e keoeefHe ogkecce&keejer ve YeJesled, keLebefeod eefo
meeled leefn& epee eLeeHejeOeb jepeeveb oC[esled, jepee e epeeHeg<eb keoeHeHejeefOeveb oC[sve efJevee ve lepesled, DeveHejeefOeveb
DeceesOeee
363
as
am
aj.
org
e Je=Lee ve Heer[esled~ SJeb meJex veeeeejCelelHeje YetlJee eelesjved, eleesefOekee efce$eesoemeerveMe$eJees ve meg~
HegveefJe&eeOecce&ceeiee&ved Megeved eeee& meJex HejceelceYeefkeleHejeeCee YetlJee meoe megefKeve meg23
HeoeLe&-ns jepeved meYeeHeles! let (JeCeee) Gece Ssee& kes Jeemles (Gced) yengle iegCeeW mes egkele veee kees
(Deke) kej (metee&e) ejeej kes Deelcee peieoerej kes efJe%eeve nesves (metee&e) Deewj epeeieCeeW kees eLeeeesie Oecce&
ekeeMe ceW eueves kes efuees (HevLeeced) veeeceeie& kees (ekeej) ekeeefMele kej (Gle) Deewj keYeer (DeHeJekelee) Petb yeesueves
Jeeuee (oeeefJeOe) Oecee&lceeDeeW kes ceve kees mevleeHe osves Jeeues kes (efeled) meMe (He=oekeg) Keess Jeeve kenves Jeeuee
(cee) cele nes Deewj (Deefn) meHHe& kes meceeve eesOeHeer efJe<e kee OeejCe kejves Jeeuee (cee) cele (Yet) nes Deewj pewmes
(JeCeme) Jeerj iegCe Jeeues lesje (DeefYeefle) Deefle ekeeefMele (vece) JeeHe oC[ Deewj (HeeMe) yevOeve kejves keer
meeceeer ekeeMeceeve jns, Jewmes ee kees meoe efkeee kej23
YeeJeeLe&-epeepeveeW kees eeefnes efke pees efJeeved FefveeW kee peerleves Jeeuee, Oecee&lcee Deewj efHelee pewmes DeHeves
Heg$eeW kees Jewmes epee keer Heeuevee kejves ceW Deefle efee ueieeJes Deewj meye kes efuees megKe kejves Jeeuee melHeg<e nes, Gmeer kees
meYeeHeefle kejW Deewj jepee Jee epeepeve keYeer DeOece& kes keeceeW kees ve kejW, pees efkemeer ekeej keesF& kejs lees DeHejeOe kes
Devegketue epee jepee kees Deewj jepee epee kees oC[ osJes, efkevleg keYeer DeHejeOeer kees oC[ efoes efJevee ve es[s Deewj
efvejHejeOeer kees efve<eeespeve Heer[
e ve osJes~ Fme ekeej meye keesF& veeeceeie& mes Oecee&ejCe kejles ngS DeHeves-DeHeves eleske
keeceebs kes efevleve ceW jnW, efpememes DeefOeke efce$e, Lees[
s eerefle jKeves Jeeues Deewj Me$eg ve neW Deewj efJeee leLee Oece& kes ceeieeX
kee eeej kejles ngS meye ueesie F&ej keer Yeefkele ceW HejeeCe nes kes meoe megKeer jnW23
Deivesjveerkeefcelemeeef$e$e&ef<e~ ie=nHeefleoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLeesYees<eeb ie=nmLeeveecegHeosMeceen
Deye jepee Deewj epeepeve ie=nmLeeW kes efuees GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
DeNivesjveerkeceNHeDeeefJeJesMeeNHeeb veHeeled eefleNj#eVemege&ced~

ocesoces meNefceOeb e#eivesN eefle les efpeNe Ie=lecegjCeNled mJeene24
DeNives~ Deveerkeced~ DeNHe~ Dee~ efJeNJesNMeN~ DeNHeeced~ veHeeled~ eNefleNj#eNefVeefle eefleNj#eved~ DeNmege&ced~ ocesoceN FefleN
ocesoces~ meNefceOeNefceefle meNcedFOeced~ eNef#eN~ DeNivesN~ eefle~ lesN~ efpeNe~ Ie=leced~ Gled~ eNjCeNled~ mJeene24
HeoeLe&-(Deives) HeeJekeme (Deveerkeced) mewveefceJe pJeeueemecetnced (DeHe) peueeefve (Dee) (efJeJesMe)

(DeHeeced) DeeHvegJeefvle eeefYemleemeecegokeeveeced (veHeeled) veeOeHeleveMeerue (eefle) (j#eved) Heeueeved (Demege&ced) Demegjs<eg
cesIes<eg eeCeeer[emeeOeves<eg YeJeb Jeced (ocesoces) oeceefvle pevee eefmceved leefmceved ie=ns ie=ns~ oce Fefle ie=nveecemeg
Heefleced~ (efveIeb03~4) JeerHmeee eflJeced (meefceOeced) meefceOeles ekeeMeelesLe&leJeceveee efeeee leeced (eef#e) epeefme
memes~ De$e yengueb voefme~ (Dee02~4~73) Fefle MeHees uegked (Deives) efJe%eeveegkele! (eefle) (les) leJe (efpee)
jmesefveced (Ie=leced) Deepeced (Gled) (ejCeled) ejCeefceJeeejsled~ Jee voefme~ (Dee0Yee0Jee01~4~9) Fle$eeuueesHe
F&lJeeYeeJee (mJeene) meleee efeeee~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 5~ 12) JeeKeele24
DevJee-ns ie=nmLe! lJeceivesjveerkeceHeeeefJeJesMeeHeeb ve HeelJecemege eeflej#eved ocesoces meefceOeb eef#e, les efpee
364
epegJexoYee<es
am
aj.
org
Ie=lecegle mJeenesjCeled24
YeeJeeLe&-Deefivepeues meJex<eeb meebmeeefjkeHeoeLee&veeb nslet mle~ Delees ie=nmLees efJeMes<eleesveeesie&gCeeved %eelJee ie=nmLees
meJee&efCe keeee&efCe meleJeJenejsCe kegee&led24
HeoeLe&-ns ie=nmLe! let (Deives) Deefive keer (Deveerkeced) ueHeHeer mesvee kes eYeeJe Deewj (DeHe) peueeW kees
(Dee) (efJeJesMe) Deer ekeej mecePe (DeHeeced) Gece JeJenej efmeef kejeves Jeeues iegCeeW kees peeve kej (veHeeled)
DeefJeveeMeermJeHe! let (Demege&ced) cesIe Deewj eeCe Deeefo Deesleve HeoeLeeX mes GlHeVe ngS megJeCe& Deeefo Oeve kees
(eeflej#eved) ele#e j#ee kejlee ngDee (ocesoces) Iej-Iej ceW (meefceOeced) efpeme efeee mes erke-erke eeespeve efvekeues
Gmekees (eef#e) eeej kej Deewj (les) lesjer (efpee) peerYe (Ie=leced) Ieer kee mJeeo uesJes~ (mJeene) meleJeJenej mes (Gled)
(ejCeled) osn Deeefo meeOevemecetn meye keece efkeee kejs24
YeeJeeLe&-Deefive Deewj peue mebmeej kes meye JeJenejeW kes keejCe nQ, Fmemes ie=nmLepeve efJeMes<e kej Deefive Deewj
peue kes iegCeeW kees peeveW Deewj ie=nmLe kes meye keece mele JeJenej mes kejW24
mecegs le Flemeeef$e$e&ef<e~ ie=nHeefleoxJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Hegveie&=nmLeesHeosMeceen
efHej ie=nmLeeW kes efuees GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
meNcegs lesN oeceNHmJehvle meb lJee efJeMeNvlJees<eOeerNleeHe~

eN%eme lJee e%eHeles metkeleeskeleew veceesJeeNkes efJeOesceN eled mJeene25
meNcegs~ lesN~ oeced~ DeNeqHmJeleNHedmeg~ DeNvleefjleNvle~ meced~ lJeeN~ efJeNMeNvleg~ Dees<eOeer~ GNle~ DeeHe~ eN%eme~ lJeeN~
eN%eNHeNleN Fefle e%eHeles~ metkeleeskeleNeefJeefle metkeleGkeleew~ veNceesNJeeNke Fefle veceJeeNkes~ efJeNOesNceN~ eled~ mJeene25
the
ary
HeoeLe&-(mecegs) meceied JeerYetles JeJenejs (les) leJe (oeced) (DeHmeg) eeCes<eg (Devle) DevlekejCeced
(meced) (lJee) (efJeMevleg) (Dees<eOeer) eJeeee (Gle) DeefHe (DeeHe) peueeefve (e%eme) ie=neeceevegketueme JeJenejme
(lJee) lJeeced (e%eHeles) ie=neeceme j#eke! (metkeleeskeleew) metkeleeveeb JesomLeeveeb eeceeCemeesefkelee&emf ceved ie=neeces
(veceesJeekes) JesomLeme vece FleVeme melkeejme e Jeekee Jeeveeefve eefmceved (efJeOesce) efve<Heeoesce (eled) ele
(mJeene) esceeslHeeoefe$ee Jeeee~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 5~ 13-20) JeeKeele25
DevJee-ns e%eHeles! eLee Jeeb mJeene e%eme metkeleeskeleew veceesJeekes mecegsHmeg e les leJe
oeceHmJevleesvlekejCeb efJeOesce, leLee lesve efJeefolee Dees<eOeermlJee meceeefJeMevleg~ GleeHeeHemleJe megKekeeefjkee
mevleg25
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ DeOeeHekeesHeosMekee ie=nmLeeved meleeb efJeeeb eenefelJee eemeeOes
ie=nke=leevegeves meJee&ved egeereg~ eleewles Mejerjelceyeueb Je&esjved25
HeoeLe&-ns (e%eHeles) pewmes ie=neece Oecce& kes Heeuevesnejs! nce ueesie (mJeene) esceemHeoJeeCeer mes (e%eme)
ie=neeceevegketue JeJenej kes (metkeleeskeleew) Gme eyevOe efke efpeme ceW Jeso kes JeeveeW kes eceeCe mes Deer-Deer yeeleW nQ
Deewj (veceesJeekes) Jeso eceeCeefme Devve Deewj melkeejeefo HeoeLeeX kes JeeoevegJeeo He (mecegs) Dee& JeJenej Deewj
DeceesOeee
365
aj.
org
(DeHmeg) meye eceeCeeW ceW (les) lesjs (eled) efpeme (oeced) oe kees mevlegef ceW (efJeOesce) efveele kejW, Jewmes Gmemes peeveer
ngF& (Dees<eOeer) eJe, iesntb, evee, meesceueleeefo megKe osves Jeeues HeoeLe& (Dee) (efJeMevleg) eeHle neW, (Gle) Deewj ve kesJeue
es ner efkevleg (DeeHe) Des peue Yeer legPe kees megKe kejves Jeeues neW25
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ He{eves Deewj GHeosMe kejves Jeeues meppeve Heg<e ie=nmLeeW kees
meleefJeee kees enCe kejekej Des elveeW mes efme nesvs es eesie Iej kes keeceeW ceW meye kees egkele kejW, efpememes ie=neece
eenves Deewj kejves Jeeues Heg<e Mejerj Deewj DeHeves Deelcee kee yeue ye{eJeW25
osJeerjeHe Flemeeef$e$e&ef<e~ ie=nHeleees osJelee~ mJeje[e<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLe efJeJeeefnleerYe kee&JecegHeefoMeles
Deye efJeJeeefnle eqeeW kees kejves eesie GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee peelee nw
am
osJeerjeHeSN<e JeesN ieYe&Nmle megeerleN megYe=leb efyeYe=le~

osJe meescewN<e les ueesNkemleeqmceN_eN Je#JeN Heefj e Je#Je26
osJeer~ DeeNHeN~ SN<e~ JeN~ ieYe&~ leced~ megeerleNefceefleN megeerleced~ megYe=leNefceefleN megYe=leced~ efyeNYe=leN~ osJe meesNceN~
SN<e~ lesN~ ueesNke~ leeqmceved~ Meced~ eN~ Je#Je~ Heefj~ eN~ JeN#JeN26
the
ary
as
HeoeLe&-(osJeer) osoerHeceevee efJeog<e (DeeHe) meJee& MegYeiegCekecce&eJf eeeJeeefHeve (S<e) (Je)

eg<ceekeced (ieYe&) (leced) (megeerleced) megg eerefleefveyeced (megYe=leced) megg Oeeefjleced (efyeYe=le) Oejle, Heg<ele (osJe)
efoJeiegCew keceveere! (meesce) Sseee&{e ie=nmLepeve! (S<e) ele#e (les) leJe (ueeske) ueeskeveere
Heg$eHeleeefomecyevOemegKekejes ie=neece (leefmceved) (Meced) keueeCekeejkeb %eeveced (e) efMe#eeced (Je#Je) eeHee (Heefj)
(e) Devegkelemecegees (Je#Je) Jesn~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 5~ 21) JeeKeele26
DevJee-ns DeeHees osJeeroJx e! eteb Jees eg<ceekeb e S<ees ieYeex ueeskemleb megeerleb megYe=leb eLee meeled leLee
efyeYe=le~ ns osJe! meesce e S<e les leJe ueeskeesefmle, leefmceved Meb eeef#eeb Je#Je eeod j#eCeb HeefjJe#Je26
YeeJeeLe&-efJeog<eer er eLeeskeleefJeJeenefJeefOevee efJeebmeb HeeEle eeHe, levceveesjeveHegjmejb ieYe&ceeoOeerle, me e
Heefle erj#eCes levceveesjeves e efveleceglmensle26
HeoeLe&-ns (DeeHe) mecemle MegYe iegCe, kecce& Deewj efJeeeLeea ceW JeeHle nesves Jeeueer (osJeer) Deefle MeesYeeegkele
erpevees! legce meye (e) pees (S<e) en (Je) legcneje (ieYe&) ieYe& (ueeske) Heg$e Deeefo kes meeLe megKeoeeke nw,
(leced) Gmekees (megeerleced) es eerelf e kes meeLe (megYe=leced) pewmes Gece j#ee mes OeejCe efkeee peee Jewmes (efyeYe=le) OeejCe
Deewj Gme keer j#ee kejes~ ns (osJe) efoJe iegCeeW mes ceveesnj (meesce) Ssee&egkele! let pees (S<e) en (les) legcneje
(ueeske) osKeves eesie Heg$e, er, Ye=leeefo megKekeejke ie=neece nw, (leefmceved) Fme kes efveefcee (Meced) megKe (e) Deewj
efMe#ee (Je#Je) Hengbee (e) leLee Fmekeer j#ee (HeefjJe#Je) meye ekeej kej26
YeeJeeLe&-He{er ngF& er eLeeskele efJeJeen keer efJeefOe mes efJeeved Heefle kees eeHle neskej Gme kees Deeveefvole kej
HejmHej emeVelee kes Devegketue ieYe& kees OeejCe kejs~ Jen Heefle Yeer er keer j#ee Deewj Gmekeer emeVelee kejves kees efvele
Glmeener nes26
366
epegJexoYee<es
aj.
org
DeJeYe=Leslemeeef$e$e&ef<e~ ocHeleer osJeles~ Yegefjked eepeeHeleeveggHed vo~ ieevOeej mJej~ DeJe

osJewefjleme mJeje[e<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
Hegveie&=nmLeOeccex erefJe<eeceen
efHej ie=nmLe Oecce& ceW er kee efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeJeYe=Le efveegcHegCe efveesNjefme efveegcHegCe~ DeJe osNJewoxNJeke=leNcesveeseeefme<eNceJeN celezNce&le&ke=leb

HegNjeJCees osJe efj<emHeeefn~ osNJeevee: meNefceoefme27
DeJeYe=LesleJeYe=Le~ efveNegcHegCesefle efveegcHegCe~ efveNesNefjefle efveesN~ DeNefmeN~ efveNegcHegCe Fefle efveegcHegCe~ DeJe~
osNJew~ osNJeke=leNefceefle osNJeke=leced~ Sve~ DeNeeNefmeN<eNced~ DeJe~ celez~ cele&ke=leNefceefleN cele&ke=leced~ HegNjeJCeN Fefle HegNjeJCe~
osNJeN~ efj<e~ HeeNefnN~ osNJeeveeced~ meNefceefoefle meNcedFled~ DeNefmeN27
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeJeYe=Le) ees efve<eskesCe ieYe efyeYeefe& lelmecyegew (efveegcHegCe) efvelejeb cevoieeefceved! (efvees) ees
OeccexCe JeeefCe efveleb efeveesefle (efveegcHegCe) efveleb keceveere (DeJe) DeJee&ieLex (osJew) efJeef (osJeke=leced)
keeefceefYejvegefleced (Sve) ogeejCeced (Deeeefme<eced) eeHleJeleer (DeJe) efve<esOes (celez) ce=legOeccez (cele&ke=leced)
meeOeejCeceveg<eeeefjleced (HegjeJCe) HegjJees yenJees jeJCeesHejeOee oeveMeeruee eefmceved lemceeled (osJe) efJeefpeiee<ees!
(efj<e) Oecce&me eEnmeveeled (Heeefn) j#e (osJeeveeced) efJeog<eeb ceOes (meefceled) meceioerHle (Deefme)~ Deeb cev$e (Mele0
4~ 4~ 1~ 22-23 leLee 4~ 5~ 1~ 1-16 leLee 4~ 5~ 2~ 1-3) JeeKeele27
DevJee-ns DeJeYe=Le efveegcHegCe Heles! lJeb efveegcHegCees efveesjefme osJeeveeb meefceoefme~ ns osJe! osJewce&lez men
Jee&ceevemlJeb esJeke=lecesveesHejeOecenceeeefme<eb lemceeled HegjeJCees efj<ees ceeb Heeefn otjs j#e27
YeeJeeLe&-er mJeHeefleb efveleb eeLe&esod eLeenb mesJeb emeVeefeeb lJeecevegefoveefceeefce, leLee lJeceefHe ceeefce,
mJeyeuesve j#e e~ eleesnb kemeefeod ogeejCeMeerueeppeveeod ogeefjleb keLebef eVe eeHvegeeced, YeJeebe veeHvegeeled27
HeoeLe&-ns (DeJeYe=Le) ieYe& kes OeejCe kejves kes Heeeled Gmekeer j#ee kejves (efveegcHegCe) Deewj cevo-cevo eueves
Jeeues Heefle! DeeHe (efveegcHegCe) efvele ceve njves Deewj (efvees) Oecce& kes meeLe efvele Je kee mebee kejves Jeeues
(Deefme) nQ leLee (osJeeveeced) efJeeveeW kes yeere ceW (meefceled) Des ekeej lespemJeer (Deefme) nwb~ ns (osJe) meye mes DeHeveer
pee eenves Jeeues! (osJew) efJeeved Deewj (celew&) meeOeejCe ceveg<eeW kes meeLe Jee&ceeve DeeHe, pees ceQ (osJeke=leced) keeceer
Heg<eeW Jee (ce=le&ke=leced) meeOeejCe ceveg<eeW kes efkees ngS (Sve) DeHejeOe kees (Deeeefme<eced) eeHle nesvee eentb, Gme
(HegjeJCe) yengle mes DeHejeOe kejves JeeueeW kes (efj<e) Oecce& g[eves Jeeues keece mes cegPes (Heeefn) otj jKe27
YeeJeeLe&-er DeHeves Heefle mes efvele eeLe&vee kejs efke pewmes ceQ mesJee kes eesie Deeveefvole efee DeeHe kees eefleefove
eenleer ntb, Jewmes DeeHe Yeer cegPes eenes Deewj DeHeves Heg<eeLe& Yej cesjer j#ee kejes, efpememes ceQ ogeejCe kejves Jeeues ceveg<e
kes efkees ngS DeHejeOe keer Yeeefieveer efkemeer ekeej ve nesTb27
SpeeqlJelemeeef$e$e&ef<e~ ocHeleer osJeles~ SJeeeefcelemeeefHe meecveemege&geq<Ceked vo~ $e<eYe mJej~
eLeeeefceleme eepeeHeleeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeceesOeee
367
aj.
org
DeLe ieen&mLeOeccex ieYe&JeJemLeeceen
Deye ie=nmLe Oecce& ceW ieYe& keer JeJemLee Deieues cev$e ceW kener nw
Speleg oMeceemeesN ieYeex peNjeegCee meNn~ eLeeNeb JeeNegjspeefleN eLee mecegSpeefle~

SNJeeeb oMeceemeesNDeeppeNjeegCee meNn28
Speleg~ oMeceemeN FefleN oMeceeme~ ieYe&~ peNjeegCee~ meNn~ eLee~ DeNeced~ JeeNeg~ Speefle~ eLee~ meNceg~
Speefle~ SNJe~ DeNeced~ oMeceemeN FefleN oMeceeme~ Deeled~ peNjeegCee~ meNn28
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Speleg) eueleg (oMeceeme) oMemeg ceemes<eg YeJe (ieYe&) efeeles efmeeles ie=eles Jee me ieYe&, ieYeex
ie=Yesie&=CeeleLex, efiejleveLee&efveefle Jee~ eoe efn eriegCeeved ie=eefle iegCeeeemee ie=evles [DeLe ieYeex YeJeefle]~
(efve010~23) (pejeegCee) DeeJejCesve (men) (eLee) (Deeced) (Jeeeg) (Speefle) kecHeles (eLee) (meceg)
GoefOe (Speefle) Je&les (SJe) DeJeOeejCeeLex (Deeced) Jee&ceeve (oMeceeme) (Deeled) ebmeleesOe eJeleg, uees[Lex
ue*d (pejeegCee) (men)~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 5~ 2~ 4-9) JeeKeele28
DevJee-ns ocHeleer! eLeeeb Jeeegjps eefle, eLee meceg Speefle, leLee pejeegCee men oMeeceemees ieYe& Speleg,
ecesCe Je&ceeveeseb pejeegCee men oMeceeme SJeeeled ebmeleeced28
YeeJeeLe&-yeeeexCe MejerjHegef cevemevlegef efJeeeJe=e
f mecHeVeew ke=leefJeJeenew ocHeleer elvesve ieYe&j#eCeb
kegee&leeced, ele me oMeceemees oMeceemeeled HetJe ve mKeuesled~ ees efn oMeceemeeotOJe peeeles, me eeeMees yeueyegefegkelees
YeJeefle, lemceeled HetJe&ceglHeeles veeeb leeiYeJeefle28
HeoeLe&-ns er-Heg<e! pewmes (Jeeeg) HeJeve (Speefle) kecHelee nw, Jee pewmes (meceg) meceg (Speefle) DeHeveer
uenjer mes Guelee nw, Jewmes legcneje (Deeced) en (oMeceeme) HetCe& oMe cenerves kee ieYe& (Speleg) ece-ece mes ye{s
Deewj Ssmes ye{elee ngDee (Deeced) en (oMeceeme) oMe cenerves ceW HeefjHetCe& neskej ner (Deeled) GlHeVe nesJes28
YeeJeeLe&-yeeee&Oecce& mes Mejerj keer Hegef, ceve keer mevlegef Deewj efJeee keer Je=e
f kees eeHle neskej Deewj
efJeJeen efkees ngS pees er-Heg<e neW, Jes elve kes meeLe ieYe& kees jkeKeW efke efpememes Jen oMe cenerves kes Heefnues efiej ve
peees, keeeWefke pees ieYe& oMe cenerves mes DeefOeke efoveeW kee neslee nw, Jen eee yeue Deewj yege
f Jeeuee neslee nw Deewj pees
Fmemes Heefnues neslee nw, Jen Jewmee veneR neslee nw28
emee Flemeeef$e$e&ef<e~ ocHeleer osJeles~ Yegefjieee&veggHed vo~ ieevOeej mJej
HegvejefHe ieen&mLeOeccex ieYe&JeJemLeeceen
efHej Yeer ie=nmLe Oecce& ceW ieYe& keer JeJemLee Deieues cev$e ceW kener nw
emew les eNef%eeesN ieYeexN emewN eesefveefn&jCeeer~

DeeveleeN emeN leb ceeN$ee mecepeerieceN mJeene29
emew~ lesN~ eNef%ee~ ieYe&~ emew~ eesefve~ efnjCeeer~ Deeefve~ Delee~ eme~ leced~ ceeN$ee~ meced~ DeNpeerNieNceNced~
mJeene29
368
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(emew) megue#eCeeee efee, <eeLex elegLeea (les) leJe (eef%ee) ees e%ecen&efle (ieYe&) (emew)
megYeeieeee (eesefve) pevcemLeeveced (efnjCeeer) jesiejefnlee Mege (Deeefve) Deefleeefve Jeekeeefve Jee~ Desefle
ef#eeveece, DeeflecesJeeefeleb YeJeefle~ (efve05~17) (Delee) Dekegefueeefve mejueeefve MeesYeveeefve, MesMvoefme yengueced~
(Dee06~1~70) Fefle uegked (eme) (leced) (cee$ee) ieYe&ceeveke$ee& lJeee men meceeiece (meced) (Depeeriececed)
meceked eeHvegeeced (mJeene) Oecce&egkelee efeeee~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 5~ 2~ 10-11) JeeKeele29
DevJee-ns efJeJeeefnles megYeies! Denb Heefle emew emeemles leJe efnjCeeer eesefvejefmle, emew emeemleJe eef%eees
ieYeexefmle, lemeeb lJeefe eme ieYe&meelee kegefueeveeefve megmleccee$ee ieYe&ceeveke$ee& lJeee men mJeene mecepeerieceb
meceked eeHvegeeced29
YeeJeeLe&-Heg<esCe ie=neeces efpelesefvelee Jeere&MegegVeefleyeeee&lee mecHeeoveeree, efeeHesJeced, Deve
ieYe&OeejCeb ieYee&MeeeesveejesiekejCeb le#eCeb e keee&ced, HejmHejceeeosve mevleeveeslHeeoves ke=les
eMemleHeiegCekece&mJeYeeJeeveHeleeefve peeevle Fefle Jeseced29
HeoeLe&-ns efJeJeeefnle meewYeeieJeleer er! ceQ lesje mJeeceer (emew) efpeme (les) lesje (efnjCeeer) jesiejefnle Meg
ieYee&Mee nw Deewj (emew) efpeme lesje (eef%ee) e%e kes eesie (ieYe&) ieYe& nw, (eme) efpeme ieYe& kes (Delee) megvoj
meerOes (Deeefve) De nQ, (leced) Gme kees (cee$ee) ieYe& keer keecevee kejves Jeeueer lesjs meeLe meceeiece kejkes (mJeene)
Oecce&egkele efeee mes (meced) (Depeeriececed) Des ekeej eeHle nesTb29
YeeJeeLe&-Heg<e kees eeefnes efke ie=neece kes yeere FefveeW kee peerlevee, Jeere& keer ye{leer, Megef mes Gme keer
GVeefle kejW, er Yeer Ssmee ner kejs, Deewj Heg<e mes ieYe& kees eeHle neskes Gmekeer efmLeefle Deewj eesefve Deeefo keer Deejesielee
leLee j#ee kejs Deewj pees er-Heg<e HejmHej Deevevo mes mevleeve kees GlHeVe kejW lees eMebmeveere He, iegCe, kece&, mJeYeeJe
Deewj yeue Jeeues mevleeve GlHeVe neW, Ssmee meye ueesie efveefMele peeveW29
Hegomce Flemeeef$e$e&ef<e~ ocHeleer osJeles~ Dee<eea peieleer vo~ ceOece mJej
the
ary
Hegveie&Ye&JeJemLeeceen
efHej Yeer ieYe& keer JeJemLee Deieues cev$e ceW kener nQ
HegNoNmcees efJe<egHeNFvogjvlece&efnNceeveceeveeN Oeerj~

SkeHeoeR efNHeoer ef$eNHeoeRN eleg<HeoerceNeHeoeRN YegJeNveeveg eLevleeN: mJeene30
HegNoNmce Fefle HegoNmce~ efJe<egHeN FefleN efJe<egHe~ Fvog~ DeNvle~ ceNefnNceeveced~ DeeNveNeN~ Oeerj~
SkeHeoerNefceleskeHeoerced~ efNHeoerNefceefle efNHeoerced~ ef$eNHeoerNefceefleN ef$eNHeoerced~ eleg<Heoerced~ elegHeoerNefceefleN elegHeoerced~
DeNeHeoerNefceleNeHeoerced~ YegJevee~ Deveg~ eNLeNvleeNced~ mJeene30
HeoeLe&-(Hegomce) Hegye&ngo&mce GHe#eees ogKeeveeb emceeled me (efJe<egHe) efJe<etefCe JeeHleeefve HeeefCe esve
me (Fvog) Hejcewee&keejer (Devle) DeeYevlejs (ceefnceeveced) Hetpeb yeeee&epf elesefvelJeeefoMegYekecce&mebmkeejpeveced
(Deevee) Deeesle keeceesle, De$e efue*Lex efued (Oeerj) meJe&JeJenejOeeveMeerue (SkeHeoerced) Skeceesefceefle Heob
eeHleJeb emeeb leeced (efHeoerced) s DeYegoes efveesemes megKes Heos emeeb leeced (ef$eHeoerced) $eerefCe Jee*dceveMejerjmLeeefve
DeceesOeee
369
the
ary
as
am
aj.
org
megKeeefve emeemleeced (eleg<Heoerced) elJeeefj Oeccee&Le&keececees#ee Heoeefve emeemleeced (DeeHeoerced) Deew

yeeeCe#eef$eeJewMeMeteelJeejes JeCee& yeeee&ie=nmLeJeeveemLemebveemeeelJeej Deeecee Heoeefve eeHleJeeefve emeemleeced
(YegJevee) YeJeefvle Yetleeefve es<eg leeefve ie=neefCe~ MesMvoefme yengueced~ (Dee06~1~70) Fefle uegked (Deveg) (eLevleeced)
eKeevleg (mJeene) meleeb mekeueefJeeeegkeleeb Jeeeced~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 5~ 2~ 12-16) JeeKeele30
DevJee-Hegomcees efJe<egHe FvogOeeajes ie=nmLees OecexCe efJeJeeefnleeee efee Devlece&efnceeveceevee~ ns
ie=nmLee! eteb me=egVeeEle efJeOeee eeceskeHeoeR efHeoeR ef$eHeoeR eleg<HeoerceeHeoeR mJeene mecemleefJeeeefvJeleeb Jeeeb efJeefolJee
YegJeveeefve eLevleeb leee meJee&ved ceveg<eevevegeLevleeced30
YeeJeeLe&-ocHeefleYeeb meJee& ie=neeceefJeeeceefYeJeeHe leovegmeejsCe mevleeveeveglHeee ceveg<eJe=efb efJeOeee
yeeeexCeeefKeueefJeee meJee&ved eenefelJee megKeeefve eeHeevegceesols eeced30
HeoeLe&-(Hegomce) efpemekes iegCeeW mes yengle ogKeeW kee veeMe neslee nw (efJe<egHe) efpemeves pevceece mes
Deveske He-Heevlej efJeee-efJe<eeeW ceW eJesMe efkeee nw (Fvog) pees Hejcewee& kees efme kejves Jeeuee (Oeerj) mecemle
JeJenejes ceW Oeeve osves neje Heg<e nw, Jen ie=nmLeOecce& mes efJeJeener ngF& DeHeveer er kes (Devle) Yeerlej (ceefnceeveced)
eMebmeveere yeeee& Deewj efpelesevf elee Deeefo MegYe keceeX mes mebmkeej eeHle nesves eesie ieYe& kees (Deevee) keecevee kejs,
ie=nmLe ueesie Ssmes me=ef keer GlHeefe kee efJeOeeve kejkes efpeme (SkeHeoerced) efpeme ceW Ske en `Deesced' Heo (efHeoerced)
efpeme ceW oes DeLee&led mebmeej megKe Deewj cees#emegKe (ef$eHeoerced) efpememes JeeCeer, ceve Deewj Mejerj leerveeW kes Deevevo
(eleg<Heoerced) efpememes eejeW Oecce&, DeLe&, keece Deewj cees#e (DeeHeoerced) Deewj efpememes DeeeW DeLee&led yeeeCe, #eef$ee,
JewMe Deewj Met es eejeW JeCe& leLee yeeee&, ie=nmLe, JeeveemLe Deewj mebveeme es eejeW Deeece eeHle nesles nQ, Gme
(mJeene) mecemle efJeeeegkele JeeCeer kees peeve kej meye ie=nmLe peve (YegJevee efpeveceW eeCeercee$e efveJeeme efkeee kejles nQ,
Gve IejeW keer (eLevleeced) eMebmee kejW Deewj Gmemes meye ceveg<eeW kees (Deveg) Devegketuelee mes ye{eJeW30
YeeJeeLe&-efJeJeen efkees ngS er-Heg<eeW kees eeefnes efke ie=neece keer efJeee kees meye ekeej peevekej Gmekes
Devegmeej mevleeveeW kees GlHeVe kej ceveg<eeW kees ye{e Deewj Gve kees yeeee& efveece mes mecemle De-GHee meefnle efJeee
kee enCe keje kes Gece-Gece megKeeW kees eeHle neskes Deeveefvole kejW30
celees emesleme ieeslece $eef<e~ ocHeleer osJeles~ Dee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
HegvejefHe ieen&mLeOece&efJe<eeceen
Deieues cev$e ceW Yeer ie=nmLeOecce& kee efJe<ee kene nw
celeesN emeN efn #ees HeeNLee efoNJees efJecenme~ me megieesNHeeleceesN peve31
cele~ eme~ efn~ #ees~ HeeNLe~ efoNJe~ efJeNceNnNmeN Fefle efJecenme~ me~ megieesNHeeleceN Fefle megieesNHeelece~
peve31
HeoeLe&- (cele) efnjCeeefve HeeCe=elf Jepees efJeebmee~ ceefoefle efnjCeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~2)
Heveecemeg Heefleced~ (efveIeb0 3~ 7) $eeflJe*dveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~1) Heoveecemeg e~ (efveIeb05~5) (eme)
ie=nmLeme (efn) Keueg (#ees) ie=ns (HeeLe) eeHvegle~ eeesleefmle*~ (Dee06~3~135) Fefle oerIe& (efoJe) efoJee
370
epegJexoYee<es
am
aj.
org
iegCee mJeYeeJee efeee Jee (efJecenme) efJeefJeOeleee Hetpeveeree (me) (megieesHeelece) MeesYeveOeccexCe ieeb He=efLeJeeR Jeeeb
Jee Heeefle meesefleMeefele (peve) eefme~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 5~ 2~ 17) JeeKeele31
DevJee-ns ke=leefJeJeene efJecenme $eeflJepees celees ie=nmLee! eteb eme ie=nmLeme #ees ie=ns efnjCeeefve
megHeeefCe efoJe HeeLe me efn megieesHeelecees peve meoe mesJe31
YeeJeeLe&-veefn kesveefeled ceveg<esCe efkeue yeeee&megefMe#eeefJeeeMejerjelceyeueejesieHeg<eeLezee&meppevemeeuemeleeieeceefveecemesJevemegmeneeweJf e&vee ie=neecees Oeleg Mekee~ veeslesve efJevee Oecee&Le&keececees#eefm eefYe&efJelegb eesiee,
lemceeoeb meJez eelvesve meseJf eleJe31
HeoeLe&-ns (efJecenme) efJeefJeOe ekeej mes eMebmee kejves eesie (cele) efJeeved ie=nmLe ueesiees! legce (eme)
efpeme ie=nmLe kes (#ees) Iej ceW megJeCe& Gece He (efoJe) efoJe iegCe mJeYeeJe Jee eleske keeceeW kes kejves keer jerefle kees
(HeeLe) eeHle neW, (me) (efn) Jen (megieesHeelece) Des ekeej JeeCeer Deewj He=eLf eJeer keer Heeuevee kejves Jeeuee (peve)
ceveg<e mesJee kes eesie nw31
YeeJeeLe&-Fme yeele kee efveee nw efke yeeee&, Gece efMe#ee, efJeee, Mejerj Deewj Deelcee kee yeue, Deejesie,
Heg<eeLe&, Ssee&, meppeveeW kee mebie, Deeueme kee leeie, ece-efveece Deewj Gece menee kes efJevee efkemeer ceveg<e mes
ie=neece Oeeje pee veneR mekelee~ [Fmekes efJevee Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e keer efmeef veneR nes mekeleer, Fmeefuees Fme kee
Heeueve meye kees ye[s elve mes kejvee eeefnes]31
cener eewefjleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ ocHeleer osJeles~ Dee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
as
Hegveiee&n&mLekecceexHeosMeceen
efHej ie=nmLeeW kes keceeX kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
ceNner eew He=efLeNJeer e veFNceb eN%eb efceefce#eleeced~ efHeNHe=leeb veesN YejerceefYe32

ceNner~ eew~ He=efLeNJeer~ eN~ veN~ FNceced~ eN%eced~ efceNefceN#eNleeNced~ efHeNHe=leeced~ veN~ YejerceefYeNefjefleN YejerceefYe32
the
ary
HeoeLe&-(cener) cenleer Hetdpee (eew) efoJee Heg<eeke=efle (He=efLeJeer) efJemle=leMeeruee #eceeOeejCeeefoMeefkeleceleer

(e) (ve) Demceekeced (Fceced) Jee&ceeveced (e%eced) efJelHetpeb ie=neececed (efceefce#eleeced) megKew meskelegefceleeced
(efHeHe=leeced) efHeHete& (ve) Demceekeced (YejerceefYe) OeejCeHees<eCeeefoiegCeegkelewJe&JenejwJee& HeoeLez men~ Deeb cev$e
DevJee-ns ocHeleer! YeJevleew cener eew ceneved ekeeMeceeve Heefle cener He=efLeJeer er e lJeb YejerceefYeveexmceekeb
eeoves<eeefceceb e%eb efceefce#eleeb efHeHe=leee32
YeeJeeLe&-eLee meteex peueeeeke=<e Jeef<e&lJee Heeefle, He=eLf eJeeefoHeoeLee&ved ekeeMeeefle, leoecHeefle meodiegCeeved
HeoeLee&ved me*die=e leevesve j#esled, efJeeeefoiegCeved ekeeMeesled~ eLeseb He=eLf eJeer meJee&ved eeefCeveess Oe=lJee Heeueeefle, leLeseb er
ieYee&oerved Oe=lJee Heeueesled SJeb meefnleew YetlJee mJeeLe mebmeeOe ceveesJeekekecce&efYejveeved meJee&ved eeefCeve meleleb
megKeesleeced32
HeoeLe&-ns er-Heg<e! legce oesveeW (cener) Deefle eMebmeveere (eew) efoJe Heg<e keer Deeke=efleegkele Heefle Deewj
DeceesOeee
371
am
aj.
org
Deefle eMebmeveere (He=efLeJeer) ye{s ngS Meerue Deewj #ecee OeejCe kejves Deeefo keer meeceLe& Jeeueer let (YejerceefYe) Oeerjlee
Deewj meye kees mevleg kejves Jeeues iegCeeW mes egkele JeJenejeW Jee HeoeLeeX mes (ve) nceeje (e) DeewjeW kee Yeer (Fceced) Fme
(e%eced) efJeeveeW kes eMebmee kejves eesie ie=neece kees (efceefce#eleeced) megKeeW mes DeefYeef<ekele Deewj (efHeHe=leeced) HeefjHetCe&
kejvee eenes32
YeeJeeLe&-pewmes mete&ueeske peueeefo HeoeLeeX kees KeeRe Deewj Je<ee& kej j#ee Deewj He=eLf eJeer Deeefo HeoeLeeX kee
ekeeMe kejlee nw, Jewmes en Heefle es iegCe Deewj HeoeLeeX kee meben kejkes osves mes j#ee Deewj efJeee Deeefo iegCeeW kees
ekeeefMele kejlee nw leLee efpeme ekeej en He=efLeJeer meye eeefCeeeW kees OeejCe kej Gve keer j#ee kejleer nw , Jewmes er ieYe&
Deeefo JeJenejeW kees OeejCe kej meye keer Heeuevee kejleer nw~ Fme ekeej er Deewj Heg<e Fkes neskej mJeeLe& kees efme
kej ceve, Jeeve Deewj kece& mes meye eeefCeeeW kees Yeer megKe osJeW32
Deeflesleme ieeslece $eef<e~ ie=nHeleees osJelee~ Dee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej~ GHeeecesleme
Dee<e&geq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe ekeejevlejsCe ie=nmLeOecce&ceen
Deye ekeejevlej mes ie=nmLe kee Oecce& Deieues cev$e ceW kene nw
Deeefle Je=$enNved jLe egkelee lesN yeeCeeN njer~ DeNJee&NeerveN meg lesN ceveesN eeJee ke=Ceesleg JeNivegvee~
GNHeNeeNceie=nerleesNmeervee lJee <ees[NefMeveSN<e lesN eesefveNefjvee lJee <ees[NefMeves33
as
Dee~ efleNN~ Je=$eNnNefVeefle Je=$enved~ jLeced~ egkelee~ lesN~ yeeCee~ njerNFefleN njer~ DeNJee&Neerveced~ meg~ lesN~ ceve~ eeJee~
ke=CeesNleg~ JeNivegvee~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ <eesN[NefMeves~ SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~
<eesN[NefMeves33
the
ary
HeoeLe&-(Dee) (efle) (Je=$enved) Je=$eeved Me$etved nefvle lelmecyegew (jLeced) jceCeereb efJeeeekeeMeb eeveb Jee
(egkelee) egkeleew (les) leJe (yeeCee) peuesve Oevesve Jee (njer) njCeMeerueew OeejCeeke<e&CeiegCeeefJeJeeeew (DeJee&eerveced)
DeOeesieeefce (meg) (les) leJe (ceve) DevlekejCeced (eeJee) cesIe, eeJe Fefle cesIeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~10)
(ke=Ceesleg) (Jeivegvee) JeeCee, Jeivegefjefle Jee*dveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~11) (GHeeeceie=nerle) GHeeecee meeceeer
ie=nerlee esve me (Deefme) (Fvee) Hejceweee&e (lJee) lJeeced (<ees[efMeves) eMemlee <ees[Me keuee efJeevles eemcemlemcew
(S<e) ie=neece (les) leJe (eesefve) ie=nced (Fvee) Ssee&eoee ie=nee (lJee) lJeeced (<ees[efMeves)~ Deeb cev$e
(Mele0 4~ 5~ 4~ 1-9) JeeKeele33
DevJee-ns Je=$enved! eeJesJe megKeJeef<e&lee ie=nmLe! les leJe e$e jLes yeeCee men njer egkelee egkeleew mJeerefeesles
leb lJeceeefleeefmceved ie=neeces les leJe evceveesJee&eerveceveglke=ieefle peeeles leod Jeivegvee JesoJeeee YeJeeved Meevleb ke=Ceesleg ,
elemlJecegHeeeceie=nerleesmele <ees[efMeve Fvee lJee lJeecegHeefoMeeefce~ ns ie=neececeYeerHmees! S<e les eesefvejef mle~ Demcew
<ees[efMeve Fvee lJee lJeeb efveegvepceerefle33
YeeJeeLe&-ie=neeceeOeervee SJe meJe& Deeeceemles JesoeskelemeodJeJenejsCe mesefJelee mevleesYegoeefveesememegKemecHeees YeJevlesJeele Hejcewee&eeHlees ie=neece SJe mesJe Fefle33
372
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-ns (Je=$enved) Me$egDeeW kees ceejves Jeeues ie=neeceer! let (eeJee) cesIe kes legue megKe yejmeeves Jeeuee nw,
(les) lesjs efpeme jceCeere efJeee ekeeMecee ie=neece Jee jLe ceW (yeeCee) peue Jee Oeve mes (njer) OeejCe Deewj Deeke<e&Ce
DeLee&led KeeReves kes meceeve Iees[s (egkelee) egkele efkees peeles nQ, Gme ie=neece kejves keer (Deeefle) eefle%ee kej, Fme
ie=neece ceW (les) lesje pees (ceve) ceve (DeJee&eerveced) cevoHeve kees Hengbelee nw, Gmekees (Jeivegvee) JesoJeeCeer mes Meevle
Yeueerekeej kej, efpememes let (GHeeeceie=nerle) ie=neece kejves keer meeceeer enCe efkees ngS (Deefme) nw, Fme keejCe
(<ees[efMeves) meesuen keueeDeeW mes HeefjHetCe& (Fvee) Hejcewee& kes efuees (lJee) legPe kees GHeosMe kejlee ntb, efke pees
(S<e) en (les) lesje (eesefve) Iej nw, Fme (<ees[efMeves) meesuen keueeDeeW mes HeefjHetCe& (Fvee) Hejcewee& osvs es Jeeues
ie=neece kejves kes efuees (lJee) legPe kees Dee%ee oslee ntB33
YeeJeeLe&-ie=neece kes DeeOeerve meye Deeece nQ Deewj Jesoeskele es JeJenej mes efpeme ie=neece keer mesJee keer
peee, Gmemes Fme ueeske Deewj Hejueeske kee megKe nesves mes Hejcewee& Heeves kes efuees ie=neece ner mesJevee Gefele nw33
eg#Jee nerleme ceOegvoe $eef<e~ ie=nHeefleoxJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej~
GHeeecesleme HetJe&Jevo mJeje
DeLe jepeefJe<ees eefleHeeefoleekeejsCe ie=nmLeOecce&ceen

Deye jepeefJe<ee ceW Gkele ekeej mes ie=neece kee Oece& Deieues cev$e ceW kene nw
as
eg#Jee efn kesNefMeveeN njerN Je=<eCee ke#eNee~ DeLee veFv meesceHee efieNjecegHeegefle ej~
eg#Je~ efn~ kesNefMevee~ njerNFefleN njer~ Je=<eCee~ keN#eNesefle ke#eNee~ DeLe~ veN~ FNvN~ meesNceHeeN Fefle meesceHee~
efieNjeced~ GHeegefleNefcelegHeegefleced~ eNj~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ <ees[N NefMeves~ SN<e~ lesN~
eesefve~ Fvee~ lJeeN~ <eesN[NefMeves34
the
ary
HeoeLe&-(eg#Je) (efn) Keueg (kesefMevee) eMemlee kesMee efJeevles eeesmleew, De$e meJe&$e megHeeb meguegked~
(Dee07~1~39) Fefle efJeYekelesjekeej (njer) eeveme njCeMeerueew (Je=<eCee) Je=<eJeodyeefueew (ke#eee) ke#eb eele
efHeHetle& (DeLe) Deevevleex (ve) Demceekeced (Fv) Me$egefJeoejke mesveeOe#e! (meesceHee) Ssee&j#eke! (efiejeced)
Jeeeced (GHeegefleced) GHeieleeb eteceeCeeced (ej) efJepeeveerenf ~ De$e ej Fleme ieleLe&lJeeled eeHleLeex ie=eles
(GHeeeceie=nerle) Fleeefo HetJe&Jeled~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 5~ 3~ 10-11) JeeKeele34
DevJee-ns meesceHee Fv! lJeb kesefMevee Je=<eCee ke#eee njer jLess eg#Je~ DeLeslevevlejb veesmceekeb efiejecegHeegefleb
efn ej! GHeeeceslemeevJeeesefHe HetJe&Jeled34
YeeJeeLe&-Deefmcevcev$es jLeefceefle Heome mecyevOe~ epeemeYeemesveepevee meYeeOe#eb yeteg~ Megefevee lJeee
veeeefmLelees elJeeefj mesveeeefve megefMeef#eleeefve Hegeefve j#eCeereeefve, Hegvejmceekeb eeLe&veevegketuesve jepewee&j#eeefHe
keeexelf e34
HeoeLe&-ns (meesceHee) Ssee& keer j#ee kejves Deewj (Fv) Me$egDeeW kee efJeveeMe kejves Jeeues! legce (kesefMevee)
efpevekes Des-Des yeeue nQ, Gve (Je=<eCee) yewue kes meceeve yeueJeeved (ke#eee) DeYeer osMe leke Henbgeeves Jeeues
DeceesOeee
373
am
aj.
org
(njer) eeve kes eueevesnejs Iees[eW kees (jLes) jLe ceW (eg#Je) pees[es (DeLe) Fmekes Devevlej (ve) nce ueesieeW keer
(efiejeced) efJeveeHe$eeW kees (GHeegefleced) eeLe&vee kees (efn) efee oskej (ej) peevees~ DeeHe (GHeeceeie=nerle) ie=neece keer
meeceeer kees enCe efkees ngS (Deefme) nQ, Fme keejCe (<ees[efMeves) meesuen keueeDeeW mes HeefjHetdCe& (Fvee) Hejcewee& kes
efuees (lJee) legPe kees GHeosMe kejlee ntb efke pees (S<e) en (les) lesje (eesefve) Iej nw, Fme (<ees[efMeves) meesuen
keueeDeeW mes HeefjHetCe& (Fvee) Hejcewee& osves Jeeues ie=neece kes efuees (lJee) legPes Dee%ee oslee ntb34
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW efHeues cev$e mes `jLeced' en Heo DeLe& mes Deelee nw~ epee, mesvee Deewj meYee kes ceveg<e
meYeeOe#e mes Ssmes kenW efke DeeHekees Me$egDeeW kes efJeveeMe Deewj jepe Yej cebs veee jKeves kes efuees Iees[s Deeefo mesvee kes
DeeW keer Deer efMe#ee oskej Deeveefvole Deewj yeue Jeeues jKeves eeefneW, efHej nce ueesieeW kes efJeveeHe$eeW kees megvekej
jepe Deewj Ssee& keer Yeer j#ee kejveer eeefnes34
Fvefceefoleme ieeslece $eef<e~ ie=nHeefleoxJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej~ GHeeecesleme
meJe HetJe&Jeled
efHej Yeer Gkele efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kenenw
FvNefcejer JenNleeseefleOe=MeJemeced~ $e<eerCeeb e mlegleerHe eN%eb eN ceeveg<eeCeeced~

as
Fvced~ Fled~ njerNFefleN njer~ JeNnNleN~ DeeefleOe=MeJemeNefceefleN DeeefleOe=MeJemeced~ $e<eerCeeced~ eN~ mlegleer~ GHe~
eN%eced~ eN~ ceeveg<eeCeeced~ GHeeecesleejYe HetJe&Jeled35
the
ary
HeoeLe&-(Fvced) Hejcewee&Je&keb mesveej#ekeced (Fled) SJe (njer) efMeef#eleeJeeew (Jenle)

(DeeefleOe=MeJemeced) Oe=b eieuYeb MeJees yeueb esve leb eleerefle ($e<eerCeeced) cev$eeLe&+Ceeb efJeog<eeced (e) JeerjeCeeced
(mlegleer) iegCemleJeveeefve (GHe) (e%eced) meceveereb JeJenejced (e) (ceeveg<eeCeeced) (GHeeecesefle) HetJe&Jeled~ Deeb cev$e
(Mele0 4~ 4~ 5~ 1 JeeKeele35
DevJee-ns meesceHeemlJeb <ees[efMeve Fvee eew njer DeeefleOe=MeJemeefcev JenlemleeYeece=<eerCeeb eeod JeerjeCeeb
mlegleercee&veg<eeCeeb e%eb eeled HeeuevecegHeej, eme les leJew<e eesevf ejefmle, emlJecegHeeeceie=nerleesefme, leb lJeeb <ees[efMeve Fvee
pevee GHeeeevleg JeeceefHe lJeeceeeesce35
YeeJeeLe&-De$e HetJe&mceevcev$eeled Fv meesceHeeejsefle Heo$eecevegJee&les~ je%ees jepemeYeemeYeeveeb epeemLeeveeb e
peveeveeefceob eesieceefmle eMebmeveereefJeog<eeb mekeeMeeod efJeeesHeosMeb eeHeeves<eecegHekeejeefokeb e meleleb kege&g35
HeoeLe&-ns (meesceHee) Ssee& keer j#ee Deewj (Fv) Me$egDeeW kee efJeveeMe kejves Jeeues meYeeOe#e! DeeHe pees
(njer) njCekeejke yeue Deewj Deeke<e&CeHe Iees[eW mes (DeeefleOe=MeJemeced) efpemeves DeHevee Dee yeue ye{e jkeKee nw,
Gme (Fvced) Hejcewee& ye{eves Deewj mesvee jKeves Jeeues mesvee mecetn kees (Jenle) yeneles nQ, Gvemes egkele neskej
($e<eerCeeced) Jesocev$e peeveves Jeeues efJeeveeW Deewj (e) JeerjeW kes (mlegleer) iegCeeW kes %eeve Deewj (ceeveg<eeCeeced) meeOeejCe
ceveg<eeW kes (e%eced) mece kejves eesie JeJenej Deewj (e) Gve keer Heeuevee kejes Deewj (GHe) meceerHe eeHle nes, efpeme
374
epegJexoYee<es
aj.
org
(les) lesje (S<e) en (eesefve) efveefcee jepeOecce& nw, pees let (GHeeeceie=nerle) meye meeceeer mes meegbkele nw, Gme (lJee)
legPe kees (<ees[efMeves) <ees[Me keueeegkele (Fvee) Gece SsMJee& kes efuees epee, mesveepeve Deeee uesJeW Deewj nce Yeer
uesJeW35
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW efHeues cev$e mes (Fv) (meesceHee) (ej) Fve leerve HeoeW keer eespevee nesleer nw~ jepee
jepekecce& ceW efJeeej kejves Jeeues peve epeepeveeW kees en eesie nw efke eMebm ee kejves eesie efJeeveeW mes efJeee Deewj
GHeosMe Heekej DeewjeW kee GHekeej meoe efkeee kejW35
emceeVesleme efJeJemJeeved $eef<e~ Hejcesejes osJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe ie=neeceefceees pevesYe Hejcesej SJeesHeeme FlegHeefoMeles
Deye ie=neece keer Fe kejves JeeueeW kees F&ej ner keer GHeemevee kejveer eeefnes, en GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nw
am
emceeNVe peeNle HejesDeNveesDeefmleN eDeeefJeNJesMeN YegJeveeefveN efJeee~

eNpeeHeefle eNpeee mejjeNCeerefCeN peesleer:ef<e meeleNs me <ees[NMeer36
emceeled~ ve~ peeNle~ Hej~ DeNve~ Deefmle~ e~ DeeNefJeNJesMesleeefJeNJesMe~ YegJeveeefve~ efJeee~ eNpeeHeefleNefjefle
eNpeeHeefle~ eNpeesefle eNpeee~ meN:jjeNCe Fefle mecedjjeNCe~ $eerefCe~ peesefle:ef<e~ meNeNlesN~ me~ <eesN[NMeer36
the
ary
as
HeoeLe&-(emceeled) Hejceelceve (ve) efve<esOes (peele) eefme (Hej) Gece (Deve) efYeVe (Deefmle) (e)
(DeeefJeJesMe) (YegJeveeefve) mLeeveeefve (efJeee) meJee&eCf e, De$e Mesueg&ked (epeeHeefle) efJeemeeOe#e (epeee) meJexCe
mebmeejsCe (mebjjeCe) meceioele=Meerue, De$e JeleesveelcevesHeoced~ yengueb voefme~ (Dee02~4~76) Fefle MeHe mLeeves
Mueg ($eerefCe) (peesleeRef<e) mete&eJf eegoiveeKeeefve (meeles) meJex<eg meceJewelf e (me) (<ees[Meer) eMemlee <ees[Me keuee
efJeevles eefmceved me~ Fe eeCe ee He=efLeJeeHeesefiveJee&egjekeeMeefceefveeefCe ceveesVeb Jeere&vleHees cev$ee ueeskees veece
ewlee keuee eMveesHeefve<eefo eefleHeeefolee~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~ 5~ 6 JeeKeele36
DevJee-emceeled Hejesvees ve peele eEkee ees efJeee YegJeveeveeefJeJesMe, me epeeHeefle epeee mebjjeCe <ees[Meer
$eerefCe peesleeRef<e meeles36
YeeJeeLe&-ie=neeceefceefce&veg<ewe& meJe&$eeefYeJeeefHe meJex<eeb ueeskeeveeb ee Oelee& oelee veeekeejer meveeleve
meefeoevevoes efveleMegyegcegkelemJeYeeJe met#ceeled met#cees cenlees ceneved meJe&Meefkeleceeved Hejceelceeefmle, emceeled
keefeoefHe HeoeLe& Gece mecees Jee veeefmle, me SJeesHeeme36
HeoeLe&-(emceeled) efpeme Hejcesej mes (Hej) Gece (Deve) Deewj otmeje (ve) veneR (peele) ngDee Deewj
(e) pees Hejceelcee (efJeee) mecemle (YegJeveeefve) ueeskeeW kees (DeeefJeJesMe) JeeHle nes jne nw, (me) Jen (epeee) meye
mebmeej mes (mebjjeCe) Gece oelee neslee ngDee (<ees[Meer) Fe, eeCe, ee, He=efLeJeer, peue, Deefive, Jeeeg, DeekeeMe,
oMeeW Fefve, ceve, DeVe, Jeere&, leHe, cev$e, ueeske Deewj veece Fve meesuen keueeDeeW kes mJeeceer (epeeHeefle) mebmeej cee$e
kes mJeeceer Hejcesej ($eerefCe) leerve (peesleeRef<e) peesefle DeLee&led mete&, efyepegueer Deewj Deefive kees (meeles) meye HeoeLeeX ceW
mLeeefHele kejlee nw36
DeceesOeee
375
aj.
org
YeeJeeLe&-ie=neece keer Fe kejves Jeeues Heg<eeW kees eeefnes efke pees meJe&$e JeeHle, meye ueeskeeW kee jeves Deewj
OeejCe kejves Jeeuee, oelee, veeekeejer, meveeleve DeLee&led meoe Ssmee ner yevee jnlee nw, meled, DeefJeveeMeer, ewleve Deewj
Deevevocee, efvele-Meg-yeg-cegkelemJeYeeJe Deewj meye HeoeLeeX mes Deueie jnves Jeeuee, ess mes ese, ye[s mes ye[e,
meJe&Meefkeleceeved Hejceelcee efpeme mes keesF& Yeer HeoeLe& Gece Jee efpemekes meceeve veneR nw, Gmekeer GHeemevee kejW36
Fvesleme efJeJemJeeve=ef<e~ mecee[dceeC[efuekeew jepeeveew osJeles~ meecveer ef$egHed vo~ leeesjnefceleme
efJeje[eeea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe ie=nmLeesHeeesefiejepeefJe<eeceen
DeLe ie=neece kes GHeeesieer jepeefJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
Fve meNcee[d JeCeeN jepeeN leew les YeN#eb eelegjeSNleced~

leeesjnceveg YeN#eb Ye#eeeefceN JeeiosNJeer peg<eeNCee meesceme le=Heleg meNn eeNCesveN mJeene37
Fv~ eN~ meNceeef[efle meNcedjed~ JeCe~ eN~ jepee~ leew~ lesN~ YeN#eced~ eNeNleg~ Dees~ SNleced~ leees~ DeNnced~
Deveg~ YeN#eced~ YeN#eNeeNefceN~ Jeeked~ osNJeer~ peg<eeNCee~ meesceme~ le=HeNleg~ meNn~ eeNCesve~ mJeene37
the
ary
as
HeoeLe&-(Fv) Hejcewee&egkele (e) meeHeeesjepeemeefnle (meceed) meceied jepeles me eeJeleea

(JeCe) es (e) ceeC[efueke eefleceeC[efuekee (jepee) veeeeefoiegCew ekeeMeceeve (leew) (les) leJe epeepeveme
(Ye#eced) Yepeveb mesJeveced (eeleg) kegee&leeced, De$e efue*Lex efued (Dees) (Sleced) (leees) j#ekeees je%ees (Denced)
(Deveg) Heeeled (Ye#eced) mesJeveced (Ye#eeeefce) Heeueeeefce (Jeeked) JeeCeer (osJeer) efoJee (peg<eeCee) emeVee mesJeceevee meleer
(meesceme) efJeewee&me (le=Heleg) eerCeeleg (men) (eeCesve) yeuesve (mJeene) meleee Jeeee~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 4~
5~ 8 JeeKeele37
DevJee-ns epeepeve! e Fve mecee[d JeCee jepeeefmle, leeJees les leJe Ye#eb eeleg~ Denvleeesjsleb
Ye#ecevegYe#eeeefce, ee meesceme eeHlees peg<eeCee osJeer Jeeieefmle, leee mJeene eeCesve men meJeex pevemle=Heleg37
YeeJeeLe&-epeeeeb ew memeYeew jepeeveew YeefJelegb eesieew, SkeeeJeleea efleerees ceeC[efuekeewleew
esveeeefJeveeeefoYeeb epee mebj#e HegvemleeYe kejb me*die=ereeleeced~ meJe&efmceved JeJenejs efJeeeJe=e
q b meleJeeveb
eeejsleeced~ le SJeb Oeccee&Le&keecew epee mevlees<e mJeeb mevlegew meeleedced~ DeeHelkeeues jepee epeeb epee e jepeeveb
mebj#e HejmHejceevevosleeced37
HeoeLe&-ns epeepeve! pees (Fv) Hejcewee&egkele (e) jepe kes De-GHeemeefnle (meceed) meye peien
Skeee jepe kejves Jeeuee jepee (JeCe) Deefle Gece (e) Deewj (jepee) veeeeefo iegCeeW mes ekeeMeceeve ceeC[efueke
mesveeHeefle nQ, (leew) Jes oesveeW (Dees) eLece (les) lesje (Ye#eced) mesJeve DeLee&led veevee ekeej mes j#ee kejW Deewj (Denced) ceQ
(leees) Gvekee (Sleced) Fme (Ye#eced) efmLele HeoeLe& kee (Deveg) Heers (Ye#eeeefce) mesJeve kejkes kejeTb~ Ssmes kejles ngS
nce legce meye kees (meesceme) efJeeeHeer Ssee& kes yeere (peg<eeCee) eerelf e kejeves Jeeueer (osJeer) meye efJeeeDeeW keer
ekeeMeke (Jeeked) JesoJeeCeer nw, Gmemes (mJeene) meye ceveg<e (le=Heleg) mevleg jnW37
YeeJeeLe&-epee kes yeere DeHeveer DeHeveer meYeeDeeW meefnle jepee nesves kes eesie oes nesles nQ~ Ske eeJeleea DeLee&led
376
epegJexoYee<es
aj.
org
Ske ee jepe kejves Jeeuee Deewj otmeje ceeC[efueke efke pees ceC[ue-ceC[ue kee F&ej nes~ es oesveeW ekeej kes jepeepeve
Gece-Gece veee, vecelee, megMeeruelee Deewj Jeerjleeefo iegCeeW mes epee keer j#ee Des ekeej kejW~ efHej Gve epeepeveeW mes
eLeeeesie jepekej uesJeW Deewj meye JeJenejeW ceW efJeee keer Je=e
f ~ meleJeeve kee DeeejCe kejW~ Fme ekeej Oecce&, DeLe&
Deewj keeceveeDeeW mes epeepeveeW kees mevlees<e oskej DeeHe mevlees<e HeeJeW~ DeeHelkeeue ceW jepee epee keer leLee epee jepee keer
j#ee kej HejmHej Deeveefvole neW37
Deives HeJemJesleme JewKeeveme $eef<e~ jepeeoees ie=nHeleees osJelee~ Yegefjked ef$eHeeod ieee$eer vo~
<e[dpe mJej~ GHeeecesleme mJeje[ee&veggHed vo~ Deives Jee&eqmJeefVeleme Yegefjieee&veggHed vo~
ieevOeej mJej
Hegve ekeejevlejsCe leosJeen
efHej Yeer ekeejevlej mes HetJeexkele efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
DeivesN HeJemJeN mJeHeeDeNmces Jee& megJeere&ced~ oOeNefeb ceefeN Hees<eced~

GNHeNeeNceie=nerleesmeNivees lJeeN Jee&meSN<e lesN eesefvejivees lJeeN Jee&mes~
Deives Jee&eqmJeNved Jee&mJeeNBmlJeb osNJes<JeefmeN Jee&mJeeveNnb ceveg<es<eg Yeteemeced38
as
Deives~ HeJemJe~ mJeHeeN Fefle megDeHee~ DeNmcesFleNmces~ Jee& megJeere&Nefceefle megJeere&ced~ oOeled~ jefeced~ ceefe~
Hees<eced~ GNHeNeeNceie=nerleN FleggHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ DeNivees~ lJeeN~ Jee&mes~ SN<e~ lesN~ eesefve~ DeNivees~ lJeeN~ Jee&mes~ Deives~
JeNe&NeqmJeNved~ Jee&mJeeved~ lJeced~ osNJes<eg~ Deefme~ Jee&mJeeved~ DeNnced~ ceNveg<es<eg~ YeteeNmeNced38
the
ary
HeoeLe&-(Deives) efJe%eeveeefoiegCeekeeMeke meYeeHeles jepeved! (HeJemJe) MegvOe (mJeHee) MeesYeveeveHeebefme keccee&efCe

eme leved! (Demces) DemceYeced (Jee&) JesoeOeeveced (megJeere&ced) megg Jeere yeueb emceeled (oOeled) Oejved meved
(jefeced) Oeveced (ceefe) Heeueveeres peves (Hees<eced) Hegefced (GHeeeceie=nerle) jepeJeJenejee mJeerke=le (Deefme) (Deivees)
efJe%eeveceeee veeeJeJenejee (lJee) lJeeced (Jee&mes) lespemes (S<e) (les) leJe (eesefve) jepeYetecf eefve&Jemeefle (Deivees)
efJe%eeveceeee Hejcesejee (lJee) lJeeced (Jee&mes) mJeekeeMeee JesoeJee&keee (Deives) lepeescee (Jee&efmJeved yeng
JeeexOeeveb efJeeles eefmceved (Jee&mJeeved) meJe&efJeeeOeeveegkele (lJeced) (osJes<eg) efJeex<eg (Deefme) YeJeefme
(Jee&mJeeved) eMemleefJeeeOeeve (Denced) epeemeYeemesveepeve (ceveg<es<eg) ceveefmJe<eg~ ceveg<ee kemceevcelJee kecee&efCe
meerJeefvle, cevemeceevesve ee, cevemeefle Hegvece&vemJeerYeeJes ceveesjHeleb ceveg<ees Jee~ (efve03~7) (Yeteemeced)~ Deeb
DevJee-ns mJeHee Jee&efmJeVeives lJecemces megJeere Jeeex ceefe jeEe Hees<eb e oOeled meved HeJemJe~
lJecegHeeeceie=nerleesefme lJeeb Jee&mes Deivees Jeeb mJeerkegcce&~ les leJe S<e eesefvemlJee Jee&mesivees mecesjeece~ ns
meYeeHeles! eLee lJeb osJes<eg Jee&mJeeveefme leLeencceveg<es<eg Jee&mJeeved Yeteemeced38
YeeJeeLe&-jepeeefomeYepeveeveeefceocegefeleceefmle ceveg<es<eg meJee& meefee meodiegCeebe Je&esege&lemmeJex
esiegCekece&eeejs<etecee Yeteemegefjefle38
DeceesOeee
377
am
aj.
org
HeoeLe&-ns (mJeHee) Gece-Gece keece leLee (Jee&efmJeved) megvoj ekeej mes JesoeOeeve kejves Jeeues (Deives)
meYeeHeefle! DeeHe (Demces) nce ueesieeW kes efuees (megJeere&ced) Gece Hejeece (Jee&) Jeso kee He{vee leLee (ceefe) efvejvlej
j#ee kejves eesie Demceoeefo peve ceW (jefeced) Oeve Deewj (Hees<eced) Hegef kees (oOeled) OeejCe kejles ngS (HeJemJe) HeefJe$e
ntefpeS~ (GHeeeceie=nerle) jepe-JeJenej kes efuees nce ves mJeerkeej efkees ngS (Deefme) DeeHe nQ, (lJee) legPekees
(Jee&mes) Gece lespe, yeue, Hejeece kes efuees (Deivees) Jee efJe%eeveegkele Hejcesej keer eeefHle kes efuees nce mJeerkeej
kejles nQ~ (les) legcnejer (S<e) en (eesefve) jepeYetecf e efveJeememLeeve nw, (lJee) legPe kees (Jee&mes) nce ueesie DeHeves
efJeee ekeeMe meye ekeej megKe kes efuees yeej-yeej eleske keeceeW ceW eeLe&vee kejles nQ~ ns lespeOeejer meYeeHeles jepeved! pewmes
(lJeced) DeeHe (osJes<eg) Gece-Gece efJeeveeW ceW (Jee&mJeeved) eMebmeveere efJeeeOeeve kejves Jeeues (Deefme) nQ, Jewmes
(Denced) ceQ (ceveg<es<eg) efJeeejMeerue Heg<eeW ceW DeeHe kes meMe (Yeteemeced) nesTb38
YeeJeeLe&-jepee Deeefo meYe peveeW kees Gefele nw efke meye ceveg<eeW cebs Gece-Gece efJeee Deewj Des-Des
iegCeeW kees ye{eles jnW, efpememes mecemle ueesie es iegCe Deewj kecce& eeej kejves ceW Gece nesJeW38
GefeefVeleme JewKeeveme $eef<e~ jepeeoees ie=nmLee osJelee~ GefeefVelemeesHeslesleme ee<eea ieee$eer
vo~ <e[dpe mJej~ Fvslemeeeg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
HegvemleosJeen
as
GNefeNVeespemee meNn HeerNlJeer efMeesDeJesHee~ meesceefcev eNcet megleced~

GNHeNeeNceie=nerleessNmeerveeN lJeewpemeSN<e lesN eesefveNefjveeN lJeewpemes~
FvewefpeNewefpeNmlJeb osNJes<JemeesefpeNesnb ceveg<es<eg Ye=eemeced39
the
ary
GNefeNefVelegledefleved~ Deespemee~ meNn~ HeerNlJeer~ efMeesNFefleN efMees~ DeNJesNHeNeN~ meesceced~ FNvN~ eNcetFefle eNcet~
megleced~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ Deespemes~ SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~ Deespemes~ Fv~
DeesNefpeNN~ Deesefpe~ lJeced~ osNJes<eg~ Deefme~ Deesefpe~ DeNnced~ ceNveg<esN<eg~ YeteeNmeNced39
HeoeLe&-(Gefeved) meodiegCekece&mJeYeeJes<etOJe&efvleved (Deespemee) eMemleMejerjelcemeYeemesveeyeuesve (men)

(HeerlJeer) HeerlJee~ mveelJeeoee~ (Dee07~1~49) FleerkeejeosMe (efMees) nvegeYe=leeefve, efMees FlegHeue#eCeceves<eee
efMees nvegveeefmekes~ (efve06~17) (DeJesHee) JesHee, De$e uees[Lex ue*d (meesceced) Ssee meesceJeuueeefojmeb Jee (Fv)
Sseee&e Jeved, Sseex jceceeCe Jee~ FvoJes Jeleerefle Jesvoew jcele Fefle Jee~ (efve010~8) (ecet) mesveee, De$e megHeeb
meguegke0~ (Dee07~1~39) Fefle le=leerewkeJeeveme uegked (megleced) mecHeeefoleced (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (Fvee)
Sseee&e (lJee) (Deespemes) Hejeeceee (S<e) (les) (eesefve) Ssee&keejCeced (Fvee) Hejcewee&eoee jepeee
(lJee) (Deespemes) DevevleHejeeceee (Fv) ogKeefJeoejke efJeved! (Deesefpe) DeefleMeesveewpeefmJeved (Deesefpe)
DeefleHejeeceer (lJeced) (osJes<eg) efJeefpeieer<eceeCes<eg jepemeg (Deefme) (Deesefpe) DeefleMeesve Hejeeceer (Denced) (ceveg<es<eg)
(Yeteemeced)~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 5~ 4~ 10) JeeKeele39
378
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
DevJee-ns Fv meYeeHeles! lJeb ecet megleb meesceb HeerlJeer Deespemee menesefeved meved egeefokecce&meg efMees
DeJesHee~ DemceeefYemlJecegHeeeceie=nerleesefme, les leJew<e eesevf ejmlelemlJeeb mJemLeleesveeewpemes Heefjejece~ Deespeme Fvee
Hejcesejee lJee eCeesoeece~ ns Deesefpesv! eLee lJeb osJes<Jeesefpeesefme, leLeencceveg<es<Jeesefpees Yeteemeced39
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeCeeb eesieceefmle YeespeveeeoveeefoHeefjkejwMMejerjyeuecegVeesegJe&eYf eeejeefooes<es<eg keLebef eVe
eJeexjved, HejcesejesHeemeveb e eLeeskeleJeJenejsCe kege&gefjefle39
HeoeLe&-ns (Fv) Ssee& jKeves Jeeues Jee Ssee& ceW jceves Jeeues meYeeHeles! DeeHe (ecet) mesvee kes meeLe (megleced)
GlHeeove efkees ngS (meesceced) meesce kees (HeerlJeer) Heerkes (Deespemee) Mejerj, Deelcee, jepemeYee Deewj mesvee kes yeue kes
(men) meeLe (Gefeved) Des iegCe, kece& Deewj mJeYeeJeeW ceW GVeefle kees eeHle nesles ngS (efMees) egeefo keceeX mes [e{er
Deewj veeefmekee Deeefo De*dieeW kees (DeJesHee) kecHeeDees DeLee&led eLeeeesie keeceeW ceW DeeW keer ese kejes~ nce ueesieeW ves
DeeHe (GHeeeceie=nerle) jepe kes efveece GHeefveeceeW mes enCe efkees (Deefme) nQ, (les) DeeHekee (S<e) en jepe kece&
(eesefve) Ssee& kee keejCe nw, Fmemes (lJee) DeeHe kees meeJeOeevelee mes (Fvee) Hejcewee& osves Jeeues peieoerej keer
eeefHle kes efuees mesJeve kejles nQ, (Deespemes) Delevle Hejeece Deewj (Fvee) Me$egDeeW kes efJeoejCe kes efuees (lJee) DeeHe
kees esjCee kejles nQ~ ns (Deesefpe) Delevle lespeOeejer pewmes (lJeced) DeeHe (osJes<eg) Me$egDeeW kees peerleves keer Fe kejves
JeeueeW ceW (Deesefpe) Delevle Hejeece Jeeues (Deefme) nQ, Jewmes ner ceQ Yeer (ceveg<es<eg) meeOeejCe ceveg<eeW ceW (Yeteemeced)
nesTb39
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees en eesie nw efke Yeespeve, Je Deewj Keeves-Heerves kes HeoeLeeX mes Mejerj kes yeue kees
GVeefle osJeW, efkevleg JeefYeeejeefo oes<eeW ceW keYeer ve eJe=e nesJeW Deewj eLeeskele JeJenejeW ceW Hejcesej keer GHeemevee Yeer
kejW39
Deeefceleme emkeCJe $eef<e~ ie=nHeleees jepeeoees osJelee~ Deeefceleme metexleme ee<eea
ieee$eer vo~ GHeeeceie=nerleesmeerleme mJeje[e<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
the
ary
efHej Yeer ekeejevlej mes HetJeexkele efJe<ee ner Deieues cev$e ceW kene nw
Deeceme kesNleJeesN efJe jMceeesN peveeBN2Deveg~ Yeepevlees DeNiveees eLee~

GNHeNeeNceie=nerleesefmeN metee&e lJee YeeNpeeewN<e lesN eesefveN metee&e lJee YeeNpeee~
mete& YeeefpeN YeeefpeNmlJeb osNJes<JeefmeN YeeefpeesNnb ceveg<es<eg Yeteemeced40
Deeced~ DeNmeN~ kesNleJe~ efJe~ jMcee~ peveeved~ Deveg~ Yeepevle~ DeNivee~ eNLeeN~ GNHeNeeNceie=nerleN
FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ metee&e~ lJeeN~ YeeNpeee~ SN<e~ lesN~ eesefve~ metee&e~ lJeeN~ YeeNpeee~ mete&~ YeeNefpeNN~ Yeeefpe~
lJeced~ osNJes<eg~ DeNefmeN~ Yeeefpe~ DeNnced~ ceNveg<es<eg~ YeteeNmeced40
HeoeLe&-(Deeced) HeMeseced, De$e efue*Lex ueg*d~ GecewkeJeeveeeesiees yengb voefme [Dee07.1.8] Fefle
[eiece~ $eMeesef* iegCe~ (Dee07~4~16) Fefle eeHleew iegCeeYeeJee (Deme) peiele (kesleJe) %eeHekee (efJe)
DeceesOeee
379
the
ary
as
am
aj.
org
efJeMes<esCe (jMcee) efkejCee (peveeved) ceveg<eeoerved eeefCeve (Deveg) (Yeepevle) ekeeMeceevee (Deivee)
mete&eJf eegleefmeee (eLee) (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (metee&e) mete& FJe efJeeeefomeodiegCew ekeeMeceeveee (lJee)
(Yeepeee) peerJeveeefoekeeMeee (S<e) (les) (eesefve) ejeejelceves peieoerejee (lJee) (Yeepeee) meJe&$e ekeeMeceeveee
(mete&) mete&mesJe veeeefJeeemeg ekeeMeceeve (Yeeefpe) DeefleMeesve megMeesefYele (Yeeefpe) (lJeced) (osJes<eg)
DeefKeueefJeeemeg ekeeMeceeves<eg efJelmeg (Deefme) (Yeeefpe) (Denced) (ceveg<es<eg) efJeeeveeeeejCes ekeeMeceeves<eg ceeveJes<eg
(Yeteemeced)~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 5~ 4~ 11-12) JeeKeele40
DevJee-eLeeme peiele HeoeLee&ved Yeepevlees jMcee kesleJeesiveemmeefvle, leLewJe peveevevJenceeced~
lJecegHeeeceie=nerleesefme eme les leJew<e eesefvejefmle, leb lJeeb Yeepeee metee&e eeesoeeefce~ leb lJeeb Yeepeee metee&e Hejceelceves
efveeespeeeefce~ ns Yeeefpe! mete& eLeeb lJeb osJes<eg Yeeefpeesefme, leLeencceveg<es<eg Yeteemeced40
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLesn mete&ekf ejCee meJe&$e eme=lee ekeeMevles, leLee jepeepeemeYeepeveeMMegYeiegCekece&mJeYeeJes<eg ekeeMeceeveemmevleg~ keglees veefn ceveg<eMejerjb eeHe kemeefeoglmeenHeg<eeLe&melHeg<emeeesieeYeemeeeefjleme
peveme Oeccee&Le&keececees#eefmeef MejerjelcemeceepeesVeeflee ogue&Yeeefmle, lemceeled meJezjeuemeb lekelJee efveleb
eeefleleJeced40
HeoeLe&-pewmes (Deme) Fme peieled kes HeoeLeeX ceW (Yeepevle) ekeeMe kees eeHle ngF& (jMcee) keeefvle
(kesleJe) Jee Gve HeoeLeeX kees peveeves Jeeues (Deivee) mete&, efJeegled Deewj eefme Deefive nQ, Jewmes ner (peveeved) ceveg<eeW
kees (Deveg) Ske Devegketuelee kes meeLe (Deeced) ceQ efoKeueeTb~ ns meYeeHeles! DeeHe (GHeeeceie=nerle) jepe kes efveece
Deewj GHeefveeceeW mes mJeerkeej efkees ngS (Deefme) nQ, efpeve (les) DeeHekee (S<e) en jepekecce& (eesefve) Ssee& kee
keejCe nw, Gve (lJee) DeeHekees (Yeepeee) efpeueeves Jeeues (metee&e) eeCe kes efuees efeleelee ntb leLee GvneR DeeHekees
(Yeepeee) meJe&$e ekeeefMele (metee&e) ejeejelcee peieoerej kes efuees Yeer efeleelee ntb~ ns (Yeeefpe) Deefle Hejeece mes
ekeeMeceeve (mete&) mete& kes meceeve mele efJeee Deewj iegCeeW mes ekeeMeceeve pewmes (lJeced) DeeHe (osJes<eg) mecemle efJeeeDeeW
mes egkele efJeeveeW ceW ekeeMeceeve (Yeeefpe) Delevle ekeeefMele nQ, Jewmes ceQ Yeer (ceveg<es<eg) meeOejCe ceveg<eeW ceW
(Yeteemeced) ekeeMeceeve nesTb40
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes Fme mebmeej cebs mete& keer efkejCe meye peien Hewue kes ekeeMe
kejleer nQ, Jewmes jepee, epee Deewj meYeemeod peve MegYe iegCe, kecce& Deewj mJeYeeJeeW ceW ekeeMeceeve neW, keeeWefke Ssmee nw efke
ceveg<e Mejerj Heekej efkemeer Glmeen Heg<eeLe& melHeg<eeW kee me Deewj eesieeYeeme kee DeeejCe kejles ngS ceveg<e kees
Oecce&, DeLe&, keece Deewj cees#e keer efmeef leLee Mejerj, Deelcee Deewj meceepe keer GVeefle kejvee ogue&Ye veneR nw~ Fmemes meye
ceveg<eeW kees eeefnes efke Deeueme kees es[ kes efvele eelve efkeee kejW40
Gog leefceleme emkeCJe $eef<e~ meteex osJelee~ HetJe&me efvee=oe<eea~ GHeeecesleme mJeje[e<eea ieee$eer
e vo~ <e[dpe mJej
DeLesejHe#es ie=nmLekeccee&n
Deye F&ejHe#e cebs ie=nmLe kes kece& kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
380
epegJexoYee<es
aj.
org
Gog leb peeNleJesomeb osNJeb Jenefvle kesNleJe~ Mes efJeeeeN mete&ced~

GNHeNeeNceie=nerleesefmeN metee&e lJee YeeNpeeewN<e lesN eesefveN metee&e lJee YeeNpeee41
Gled~ TBNFlBet~ leced~ peeNleJesomeNefceefle peeNleJesomeced~ osNJeced~ JeNnNefvleN~ kesNleJe~ Mes~ efJeeee~ mete&ced~
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ metee&e~ lJeeN~ YeeNpeee~ SN<e~ lesN~ eesefve~ metee&e~ lJeeN~ YeeNpeee41
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Gled) (G) efJelekex (leced) Decegced (peeleJesomeced) ees peeleeved Jesef e efJevoles Jee, peelee Jesomees Jesoe
HeoeLee& Jee emceeled leced (osJeced) MegmJeHeced (Jenefvle) eeHeeefvle (kesleJe) efkejCee FJe ekeeMeceevee efJeebme (Mes)
gced (efJeeee) meJe&peieogHekeejee (mete&ced) ejeejelceeveceerejced (GHeeeceie=nerle) GHeielewee&cewe&cew mJeerke=le
(Deefme) (metee&e) eeCeee meefJe$es Jee (lJee) lJeeced (Yeepeee) ekeeMekeee (S<e) keee&keejCemelee eovegceereles
(les) leJe (eesefve) Demeceb eceeCeced (metee&e) %eevemete&me eeHlees (lJee) lJeeced (Yeepeee)~ Deeb cev$e (Mele0 4~
3~ 4~ 9) JeeKeele41
DevJee-eb peeleJesomeb osJeb mete peieoerejb efJeeee Mes kesleJees efJeebme Gnvleg leb peieoerejb Jeeb
eeHvegeece~ ns peieoerej! emlJecemceeefYeYee&peee metee&eesHeeeceie=nerleesefme, leb lJee lJeeb meJex ie=vleg, eme les leJew<e
eesefvejeefmle, leb lJeeb Yeepeee metee&e keejCeb efJepeeveerce41
YeeJeeLe&-eLee JesoefJeoes efJeebmees JesoevegketueceeiexCe Hejcesejb efJe%eee esefJe%eevesve leogHeemeveb kegJe&efvle, leLewJe
me F&ej meJezHeemeveere~ ve leeMesve %eevesve efJevesejesHeemevee YeefJelegb Mekeee, keglees efJe%eevecesJe
HejcesejesHeemeveeJeefOeefjefle41
HeoeLe&-(peeleJesomeced) pees GlHeVe ngS HeoeLeeX kees peevelee Jee eeHle kejelee Jee Jeso Deewj mebmeej kes HeoeLe&
efpememes GlHeVe ngS nQ (osJeced) MegmJeHe peieoerej efpemekees (efJeeee) mebmeej kes GHekeej kes efuees (Mes) %eevee#eg
mes osKeves kees (kesleJe) efkejCeeW kes legue meJe& DebMeeW ceW ekeeMeceeve efJeeved (Gled) (Jenefvle) DeHeves Glke<e& mes
JeeoevegJeeo kej JeeKeeve kejles nQ (G) leke&-efJeleke& kes meeLe (leced) Gme peieoerej kees nce ueesie eeHle neW~ ns
peieoerej! pees DeeHe nce ueesieeW ves (Yeepeee) ekeeMeceeve DeLee&led Delevle Glmeen Deewj Heg<eeLe&egkele (metee&e) eeCe
kes efuees (GHeeeceie=nerle) ece-efveeceeefo eesieeYeeme GHeemevee Deeefo meeOeveeW mes mJeerkeej efkees ngS (Deefme) nQ, Gve
(lJee) DeeHekees Gkele keecevee kes efuees mecemle peve mJeerkeej kejW Deewj ns F&ej! efpeve (les) DeeHekee (S<e) en keee&
Deewj keejCe keer JeeefHle mes Ske Devegceeve nesvee (eesefve) DevegHece eceeCe nw, Gve (lJee) DeeHekees (Yeepeee) ekeeMeceeve
(metee&e) %eeveHeer mete& kes Heeves kes efuees Ske keejCe peeveles nQ41
YeeJeeLe&-pewmes Jeso kes Jesee efJeeved ueesie Jesoevegketue ceeie& mes Hejcesej kees peevekej Gece %eeve mes Gmekee
mesJeve kejles nQ, Jewmes ner Jen peieoerej meye kees GHeemeveere DeLee&led mesJeve kejves kes eesie nw~ Jewmes %eeve kes efJevee F&ej
keer GHeemevee keYeer veneR nes mekeleer, keeeWefke efJe%eeve ner Gmekeer DeJeefOe nw41
DeeefpeIesleme kegmegefJevog$e&ef<e~ Helveer osJelee~ mJeje[d yeeeegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe ie=nmLekecce&efCe HelvegHeosMeefJe<eeceen
Deye ie=nmLe kes kecce& cebs er kes GHeosMe efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeceesOeee
381
aj.
org
DeeefpeIe keNueMe ceNee lJee efJeMeNefvlJevoJe~

HegveNpee& efveJee&mJeN mee ve meNne Oeg#JeesNOeejeN HeemJeleerN HegveNcee&efJeMeleeod jefe42
Dee~ efpeNIeN~ keNueMeced~ ceNefnN~ Dee~ lJeeN~ efJeNMeNvleg~ FvoJe~ Hegve~ TNpee&~ efve~ JeNe&NmJeN~ mee~ veN~ meNneced~ Oeg#JeN~
GNOeeNjslegOeeje~ HeemJeleer~ Hegve~ ceeN~ Dee~ efJeNMeNleeNled~ jefe42
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Dee) (efpeIe) (keueMeced) vetleveb Ieced (ceefn) ceneiegCeefJeefMes Heeflve (Dee) (lJee) (efJeMevleg)
(FvoJe) meesceeees<eefOejmee (Hegve) (Tpee&) HejeecesCe (efve) (Jee&mJe) (mee) (ve) Demceeved (meneced) DemebKeced
(Oeg#Je) eHetef& (GOeeje) GJeea Oeeje efJeeemegeMf e#eeOeejCee emee mee (HeemJeleer) eMemleeefve HeeebmeVeevegokeeefve Jee
emeeb mee (Hegve) (cee) ceeced (Dee) efJeMeleeced (jefe) Oeveced Deeb cev$e (Mele04~5~8~6-9) JeeKeele42
DevJee-ns ceefn Heeflve! ee lJecegOeeje HeemJeleefme, mee ie=nmLeMegYekece&meg keueMeceeefpeIe, HegvemlJee lJeeb
meneefcevoJe DeeefJeMevleg, Hegvepee& veesmceeved Oeg#Je, Hegveccee& ceeb jefejeefJeMeleeled, elemlJeb ogKeeefVeJee&mJe42
YeeJeeLe&-efJeog<eerCeeb erCeeb eesieleeefmle, eeMeeved megHejeref#eleeved HeoeLee&ved mJeeb Yegeerjved, leeMeevesJe Heles
oeg, elees yege
f yeueefJeeeJe=e
f meeled, OeveeefoHeoeLee&veecegVeefleb e kege&g42
HeoeLe&-ns (ceefn) eMebmeveere iegCeJeeueer er! pees let (GOeeje) efJeee Deewj Deer Deer efMe#eeDeeWb kees
Delevle OeejCe kejes (HeemJeleer) eMebefmele DeVe Deewj peue jKeves Jeeueer nw, Jen ie=neece kes MegYe keeceeW ceW (keueMeced)
veJeerve Ie kee (DeeefpeIe) DeeIeeCe kej DeLee&led Gmekees peue mes HetCe& kej Gme keer Gece megievOe kees eeHle nes (Hegve)
efHej (lJee) legPes (meneced) DemebKeele (FvoJe) meesce Deeefo Dees<eefOeeeW kes jme (DeeefJeMevleg) eeHle neW, efpememes let
ogKe mes (efveJele&mJe) otj jns DeLee&led keYeer legPe kees ogKe ve eeHle nes~ let (Tpee&) Hejeece mes (ve) nce kees (Oeg#Je)
HeefjHetCe& kej (Hegve) Heers (cee) cegPes (jefe) Oeve (DeeefJeMeleeled) eeHle nes42
YeeJeeLe&-efJeeved efeeW kees eesie nw efke Deer Hejer#ee efkees ngS HeoeLe& kees pewmes DeeHe Keeebs, Jewmes ner
DeHeves Heefle kees Yeer efKeueeJeW efke efpememes yege
f yeue Deewj efJeee keer Je=ef nes Deewj Oeveeefo HeoeLeeX kees Yeer ye{eleer
jnW42
F[s jvle Fleme kegmegefJevog$e&ef<e~ Helveer osJelee~ Dee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
efHej Yeer ekeejevlej mes Gmeer efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
F[sN jvlesN nJeNs keeceNs evsN peeslesefolesN mejmJeefleN ceefnN efJeegefle~

SNlee lesDeIvesN veeceeefve osNJesYees cee megke=le yetleeled43
F[s~ jvles~ nJes~ keeces~ evs~ peesles~ Deefoles~ mejmJeefle~ ceefn~ efJeegleerefleN efJeegefle~ SNlee~ lesN~ DeNIvesN~
veeceeefve~ osNJesYe~ ceeN~ megke=leNefceefleN megke=leced~ yetleeNled43
HeoeLe&-(F[s) mleeslegcenx (jvles) jceCeeres (nJes) mJeerkele&gcenx (keeces) keceveeres (evs) Deeeokeejkes
(peesles) megMeeruesve eesleceeves (Deefoles) DeelcemJeHesCeeefJeveeefMeefve (mejmJeefle) eMebmle mejes efJe%eeveb efJeeles
382
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
emeemlelmecyegew (ceefn) Hetpeleces (efJeegefle) efJeefJeOee eglee eJeCeeefve leefle (Slee) Sleeefve (les) leJe (DeIves)
nvlegb eflejmkele&gceeesies (veeceeefve) ieewefCekee DeeKee (osJesYe) efoJeiegCesYees efoJeiegCeegkeleHeefleYe (cee) ceeced
(megke=leced) megg kee&Jeb kece& (yetleeled) yetefn~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 5~ 8~ 10) JeeKeele43
DevJee-ns DeIvesefoles peesles F[s nJes keeces jvles evs efJeegelf e ceefn mejmJeefle Heeflve! le Slee veeceeefve
meefvle, lJeb osJesYees cee megke=leb yetleeled43
YeeJeeLe&-ee efJee efMe#eeb eeHleJeleer efJeog<eer er mee eLeeskeleee efMe#eee efMe#esled~ elemmeJee& DeOecce&ceeiex
ve eJeexjved, HejmHejb efJeeeJe=e
f b mJeleveeeved keveee efMeef#elee kege&g43
HeoeLe&-ns (DeIves) lee[vee ve osves eesie (Deefoles) Deelcee mes efJeveeMe kees eeHle ve nesves Jeeueer (peesles) es
Meerue mes ekeeMeceeve (F[s) eMebmeveere iegCeegkele (nJes) mJeerkeej kejves eesie (keeces) ceveesnj mJeHe (jvles) jceCe
kejves eesie (evs) Delevle Deevevo osves Jeeueer (efJeegefle) Deveske Deer yeeleW Deewj Jeso peeveves Jeeueer (ceefn) Delevle
eMebmee kejves eesie (mejmJeefle) eMebefmele efJe%eeve Jeeueer Helveer! Gkele iegCe ekeeMe kejves Jeeues (les) lesjs (Slee) es
(veeceeefve) veece nQ, let (osJesYe) Gece iegCeeW kes efuees (cee) cegPe kees (megke=leced) Gece GHeosMe (yeleeled) efkeee
kej43
YeeJeeLe&-pees efJeeveeW mes efMe#ee HeeF& ngF& er nes, Jen DeHeves-DeHeves Heefle Deewj Deve meye efeeW kees
eLeeeesie Gece kecce& efmeKeueeJeW, efpememes efkemeer lejn Jes DeOecce& keer Deesj ve ef[ieW~ Jes oesveeW er-Heg<e efJeee keer
Je=e
f Deewj yeeuekeeW leLee keveeDeeW kees efMe#ee efkeee kejW43
efJe ve Fleme Meeme $eef<e~ Fves osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej~ GHeeecesleme
efJeje[e<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
eEmeneJeueeskeveeesve ie=nmLeOeccex jepeHe#es eEkeefeoen
the
ary
Deye efmebn pewmes Heers ueew kej osKelee nw, Fme ekeej ie=nmLe kecce& kes efveefcee jepeHe#e ceW keg GHeosMe
efJe veFvN ce=Oees peefn veerNee e He=leveNle~ eesDeNmceeB2DeefYeNoemeNleOejb ieceeeN lece~

GNHeNeeNceie=nerleesNmeervee lJee efJeNce=OeSN<e lesN eesefveNefjvee lJee efJeNce=Oes44
efJe~ veN~ FNvN~ ce=Oe~ peNefnN~ veerNee~ eNN~ He=leNveNle~ e~ DeNmceeved~ DeNefYeNoemeNleerleefYeNoemeefle~ DeOejced~
ieNceNeN~ lece~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ efJeNce=OeN Fefle efJeNce=Oes~ SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~ efJeNce=OeN
Fefle efJeNce=Oes44
HeoeLe&-(efJe) efJeMes<esCe (ve) Demceekeced (Fv) mesveeOe#e! (ce=Oe) Me$etved (peefn) (veeree) ogkeeefjCe
(e) efveie=erenf (He=levele) Deelceve mesveeefcele (e) (Demceeved) (DeefYeoemeefle) meJe&le GHe#eeefle~ omeg GHe#ees,
De$e JeCe&Jeleesveekeejme mLeeve Deekeej~ (DeOejced) DeOeesieefleced (iecee) De$e mebefnleeeeced~ (Dee06~3~114) Fefle
oerIe& (lece) DevOekeejced (GHeeeceie=nerle) mesveeefomeeceeerme*die=nerle (Deefme) (Fvee) Ssee&eoee (lJee) (efJece=Oes)
DeceesOeee
383
as
am
aj.
org
efJeefMee ce=Oe Me$eJees eemcemlemcew mebeeceee (S<e) (les) (eesefve) (Fvee) Hejceevevoeees (lJee) lJeeced (efJece=Oes)
efJeiele$eJes~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 5~ 6~ 4) JeeKeele44
DevJee-ns Fv mesveeHeles! lJeb veesmceekeb efJece=Oees peefn, He=levelees veeree veereeved e~ e
Me$egjmceeveefYeoemeefle leb lecemmete& FJeeOejb iecee~ eme les leJew<e eesefvejefmle, me lJecemceeefYeHeeeceie=nerleesefme, Dele
SJesvee efJece=Oes lJeeb mJeerkegcceex efJece=Oe Fvee lJee efveeespeeecee44
YeeJeeLe&-ees ogkecce&MeerueHeg<eesveskeOee yeuecegVeere meJee&ved Heer[efelegecf eefle, leb jepee meJe&Lee oC[seled~
eefo me eyeuelejesHeeefOeMeerueleeb ve lepesled, leefn& jeêosveb otjb ieceesod efJeveeMeese44
HeoeLe&-ns (Fv) mesveeHeles! let (ve) nceejs (He=levele) nce mes eg kejves kes efuees mesvee keer Fe
kejvesnejs Me$egDeeW kees (peefn) ceej Deewj Gve (veeree) veereeW kees (e) JeMe ceW uee Deewj pees Me$egpeve (Demceeved) nce
ueesieeW kees (DeefYeoemeefle) meye ekeej ogKe osJes Gme (efJece=Oe) og kees (lece) pewmes DevOekeej kees mete& ve kejlee
nw, Jewmes (DeOejced) DeOeesieefle kees (iecee) ee keje, efpeme (les) lesje (S<e) Gkele kecce& kejvee (eesefve) jepe kee
keejCe nw, Fmemes let nce ueesieeW mes (GHeeeceie=nerle) mesvee Deeefo meeceeer mes enCe efkeee ngDee (Deefme) nw, Fmeer mes
(lJee) legPe kees (efJece=Oes) efpeme ceW ye[s-ye[s eg kejves Jeeues Me$egpeve nQ, (Fvee) Ssee& osves Jeeues Gme eg kes
efuees mJeerkeej kejles nQ (lJee) legPe kees (efJece=Oes) efpeme kes Me$egg ve nes iees nQ, Gme (Fvee) jepe kes efuees esjCee osles
nQ DeLee&led DeOecce& mes DeHevee Jeee&Je ve Jeex44
YeeJeeLe&-pees Keess keece kejves Jeeuee Heg<e Deveske ekeej mes DeHeves yeue kees GVeefle oskej meye kees ogKe osvee
eens, Gme kees jepee meye ekeej mes oC[ os~ eefo efHej Yeer Jen DeHeveer Delevle KeeseFeeW kees ve es[s lees Gmekees ceej
[eues DeLeJee veiej mes Fmekees otj efvekeeue yevo jkeKes44
JeeemHeefleefceleme Meeme $eef<e~ F&ejmeYesMeew jepeeveew osJeles~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ GHeeecesleme
mJeje[e<e&veggHed vo~ Deeeme OewJele~ Hejme ieevOeej mJeje
the
ary
DeLe ie=nmLekecce&efCe jepeefJe<eeceerejefJe<eeb een
Deye ie=nmLe kece& ceW jepee Deewj F&ej kee efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
JeeNemHeefle efJeNekecee&Cecetlees ceveesNpegJeNb JeepesDeNee ngJesce~

me veesN efJeeeefveN nJeveeefve pees<eod efJeNeMecYetjJemes meeNOegkeccee&~
GNHeNeeNceie=nerleesNmeervee lJee efJeNekece&CeSN<e lesN eesefveNefjvee lJee efJeNekece&Ces45
JeeNe~ Heefleced~ efJeNekeccee&CeNefceefle efJeNekeccee&Ceced~ TNlees~ ceNveesNpegJeNefceefle ceveNpegJeced~ Jeepes~ DeNe~ ngJesNceN~
me~ veN~ efJeeeefve~ nJeveeefve~ peesN<eNled~ efJeNeMecYetefjefle efJeNeMecYet~ DeJemes~ meeNOegkeNccexefle meeNOegkeccee&~ GNHeNeeNceie=nerleN
FleggHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ efJeNekecce&CeN Fefle efJeNekecce&Ces~ SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~ efJeNekecce&CeN
Fefle efJeNekecce&Ces45
HeoeLe&-(Jeee) osJeJeeCee (Heefleced) mJeeefceveb Heeuekeb Jee (efJeekeccee&Ceced) efJeeeefve meJee&efCe Oeccee&efCe
384
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
keccee&eCf e eme leced (Tlees) j#eCeee (ceveespegJeced) ceveesieefleced (Jeepes) efJe%eeves egs Jee (Dee) DeefmceVenefve~ efveHeeleme
e~ (Dee06~3~136) Fefle oerIe& (ngJesce) Deeesce (me) (ve) Demceekeced (efJeeeefve) DeefKeueeefve (nJeveeefve)
eeLe&veeJeeioeeefve (pees<eled) peg<esle, De$e Jeleesve HejmcewHeoced (efJeeMecYet) efJeeb meJe& megKeb YeeJeeefle (DeJemes) eerlees
(meeOegkeccee&) meeOetevf e eseefve keccee&eCf e eme (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (Fvee) Sseee&e (lJee) lJeeced
(efJeekecce&Ces) DeefKeuekecce&CeeslHeeoveee (S<e) (les) (eesefve) (Fvee) efMeuHeefJeeweee&e (lJee) lJeeced
(efJeekecce&Ces) meeOeveee~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 6~ 4~ 5~) JeeKeele45
DevJee-Jeecee Jeee Tlees eb JeeemHeeEle efJeekeccee&Ceb ceveespegJeb ngJesce~ e meeOegkeccee& efJeeMecYet
meYeeHeefleveexJemes efJeeeefve nJeveeefve pees<eled~ eme les leJew<e eesefvejefmle, emlJecegHeeeceie=nerleesmelemlJeeb efJeekecce&Ce
Fvee ngJesce, efJeekecce&Ce Fvee lJee mesJesceefn eslegHeeefMueesvJeeeLe&45
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ e Hejcesejes veeeeOeerMees Jeemceovegef leeefve keccee&eCf e efJeefolJee
leovegmeejsCeemceeved efveeefle~ e kemeeHekeueeCeceOecce&keb kece& e ve kejesefle, eme meneesve ceveg<ees
eesiecees#eJeJenejefJeee eeHe Oecce&Meeruees peeesle, me SJeemceeefYe HejceeLe&JeJenejefmees mesJeveereesefmle45
HeoeLe&-nce (Dee) Deye (Jeepes) efJe%eeve Jee eg kes efveefcee efpeve (Jeee) JesoJeeCeer kes (Heefleced) mJeeceer
Jee j#ee kejves Jeeues (efJeekeccee&Ceced) efpeve kes meye Oecce&egkele kecce& nQ, pees (ceveespegJeced) ceve eenleer ieefle kee peeveves
Jeeuee nw, Gme Hejcesej Jee meYeeHeefle kees (ngJesce) eenles nQ mees DeeHe (meeOegkeccee&) Des-Des kecce& kejves Jeeues
(efJeeMecYet) mecemle megKe kees GlHeVe kejeves Jeeues peieoerej Jee meYeeHeefle (ve) nceejs (DeJemes) esce ye{eves kes efuees
(efJeeeefve) (nJeveeefve) efoes ngS meye eeLe&veeJeeveeW kees (pees<eled) esce mes ceeveW efpeve (les) DeeHekee (S<e) en Gkele
kecce& (eesefve) Ske esceYeeJe kee keejCe nw, Jes DeeHe (GHeeeceie=nerle) eceefveeceeW mes enCe efkees (Deefme) nQ, Fmemes
(efJeekecce&Ces) mecemle keeceeW kes GlHeVe kejves leLee (Fvee) Ssee& kes efuees (lJee) DeeHe keer eeLe&vee leLee
(efJeekecce&Ces) mecemle keece keer efmeef kes efuees (Fvee) efMeuHeefeee kegMeuelee mes Gece Ssee& Jeeues (lJee) DeeHe
kee mesJeve kejles nQ45
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ pees Hejcesej Jee veeeOeerMe meYeeHeefle nceejs efkees ngS keeceeW kees
peebe kej Gve kes Devegmeej nce kees eLeeeesie efveeceeW ceW jKelee nw, pees efkemeer kees ogKe osves Jeeues ue-keHe keece
kees veneR kejlee, efpeme Hejcesej Jee meYeeHeefle kes menee mes ceveg<e cees#e Deewj JeJenejefmeef kees Heekej Oecce&Meerue neslee
nw, Jener F&ej HejceeLe&emf eef Jee meYeeHeefle JeJenejefmeef kes efveefcee nce ueesieebs kees mesJeves eesie nw45
efJeekecce&efVeleme Meeme $eef<e~ efJeekecexves osJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej~
GHeeecesleme efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe jepeOece&cegHeefoMeefle
Deye Deieues cev$e ceW jepeOece& kee GHeosMe efkeee nw
efJeekece&ved nNefJe<eeN JeOe&vesve $eeNleejefcevceke=CeesjJeNOeced~

lemcewN efJeMeN mecevecevle HetJeeajecegees efJeNnJeesN eLeemeled~
DeceesOeee
385
aj.
org
GNHeNeeNceie=nerleesNmeervee lJee efJeeNkece&CeSN<e lesN eesefveNefjvee lJee efJeNekece&Ces46
efJeekece&NefVeefleN efJeekece&ved~ nNefJe<ee~ Je&vesve~ $eeNleejced~ Fvced~ DeNke=CeesN~ DeNJeNOeced~ lemcew~ efJeMe~ meced~
DeNveNceNvleN~ HetJeea~ DeNeced~ GNe~ efJeNnJeN Fefle efJeNnJe~ eLee~ Demeled~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~
lJeeN~ efJeNekece&CeN Fefle efJeNekece&Ces~ SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~ efJeNekece&CeN Fefle efJeNekece&Ces46
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efJeekecce&ved) DeefKeuemeeOegkece&egkele! (nefJe<ee) DeeoeleJesve (Je&vesve) Je=e

f efveefceesve veeesve men
($eeleejced) jef#eleejced (Fvced) Hejcewee&eoced (Deke=Cees) kegee& (DeJeOeced) nvlegceve&nced (lemcew) (efJeMe) epee
(meced) (Devecevle) vecevles, ue*Lex ueg*d (HetJeea) eekelevewOee&efce&kew eeefMe#ee, De$e HetJe&meJeCee&osMe (Deeced)
meYeeefOeke=le (Ge) ogoueves lespemJeer (efJenJe) efJeefJeOeeefve nJeeefve meeOeveeefve eme (eLee) (Demeled) YeJesled
(GHeeeceie=nerle) Fleeefo HetJe&Jeled~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 6~ 4~ 6) JeeKeele46
DevJee-ns efJeekecce&mlJeb Je&vesve nefJe<ee eceJeOeefcevb $eeleejceke=Ceesmlemcew HetJeeaefJe&Me mecevecevle
eLeeecegees efJenJeesmeled leLee efJeOesefn~ GHeeeceslemeevJee HetJe&Jeod eespeveere46
YeeJeeLe&-Deefmceved mebmeejs kesefeoefHe meJe&peieef#eleejceerejb meYeeOe#eb e vewJe eflejmkege&g, efkevleg leovegceleew
Jeexjved~ ve epeeefJejesOeve keefeod jepeeefHe mece=Oveesefle, ve ewleeesjeeesCe efJevee epee Oeccee&Le&keececees#emeeOekeeefve kecce&eCf e
keleg MekevegJeefvle, lemceeosleew epeejepeeveeJeerejceeefele HejmHejesHekeejee OeccexCe Jeexeeleeced46
HeoeLe&-ns (efJeekecce&ved) mecemle Des keece kejves Jeeues peve! DeeHe (Je&vesve) Je=e
f kes efveefcee (nefJe<ee)
enCe kejves eesie efJe%eeve mes (DeJeOeced) efpeme yegjs Jemeve Deewj DeOecce& mes jefnle (Fvced) Hejce Ssee& osves leLee
($eeleejced) mecemle epeepeveeW keer j#ee kejves Jeeues meYeeHeefle kees (Deke=Cees) keerefpees efke (lemcew) Gmes (HetJeea) eeeerve
Oeeefcce&ke peveeW ves efpeve epeeDeeW kees efMe#ee oer ngF& nw, Jes (efJeMe) epeepeve (mecevecevle) Des ekeej ceeveW, pewmes
(Deeced) en meYeeHeefle (Ge) ogeW kees oC[ osves kees Des ekeej ecelkeejer Deewj (efJenJe) Deveske ekeej kes
jepemeeOeve HeoeLe& DeLee&led Me Deeefo jKeves Jeeuee (Demeled) nes, Jewmes epee Yeer Fme kes meeLe Jelex, Ssmeer egekf ele
keerefpees~ (GHeeeceie=nerle) eneb mes ueskej cev$e kee HetJeexkele ner DeLe& peevevee eeefnes46
YeeJeeLe&-Fme mebmeej ceW ceveg<e meye peieled keer j#ee kejvesJeeues F&ej leLee meYeeOe#e kees ve Yetues, efkevleg
Gvekeer Devegceefle ceW meye keesF& DeHevee-DeHevee Jeee&Je jkeKeW~ epee kes efJejesOe mes keesF& jepee Yeer Deer $eef kees veneR
Hengbelee Deewj F&ej Jee jepee kes efJevee epeepeve Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e kes efme kejvesJeeues keece Yeer veneR kej
mekeles, Fmemes epeepeve Deewj jepee F&ej kee Deeee kej Ske-otmejs kes GHekeej ceW Oecce& kes meeLe DeHevee Jeee&Je
jkeKeW46
GHeeeceie=nerleesmeerleme Meeme $eef<e~ efJeekeccexves osJelee~ efJeje[d yeeeer ye=nleer vo~ ceOece
mJej
efHej Yeer ekeejevlej mes Gmeer efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
386
epegJexoYee<es
aj.
org
GNHeNeeNceie=nerleesNmeNivees lJee ieeeN$evomeb ie=eNceervee lJee ef$eNgHvomeb ie==eefceN efJeesYemlJee

osNJesYeesN peievomeb ie==eceveggsefYeieNj47
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ DeNivees~ lJeeN~ ieeNeN$evomeNefceefle ieeeN$evomeced~ ie==eNefceN~ Fvee~

lJeeN~ ef$eNgHvomeced~ ef$eNmlegHvomeNefceefle ef$eNmlegHedvomeced~ ie==eNeefceNN~ efJeesYe~ lJeeN~ osNJesYe~ peievomeNefceefleN
peieledvomeced~ ie==eeNefceN~ DeNveggHed~ DeNvegmlegefyelevegmlegHed~ lesN~ DeNefYeNieNj~ FleefYeieNj47
the
ary
as
am
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) meeesHeemeeOevew mJeerke=le (Deivees) DeiveeefoHeoeLe&eJf e%eeveee (lJee) lJeeced

(ieee$evomeced) ieee$eervoesLe&eJf e%eeHekeced (ie==eefce) Je=Ceesefce (Fvee) Hejcewee&eees (lJee) lJeeced
(ef$egHedvomeced) ef$egHedvoesLe&yeesOeefeleejced (ie==eefce) (efJeesYe) DeefKeuesYe (lJee) lJeeced (osJesYe)
efoJeiegCekecce&mJeYeeJesYe (peievomeced) peievoesJeiecekeced (ie==eefce) (DeveggHed) DevegesYeles mleYveele%eeveb e
(les) leJe (DeefYeiej) DeefYeielemlJe~ Deeb cev$e (Mele0 11~ 5~ 9~ 7) JeeKeele47
DevJee-ns efJeekecce&Venb eme les leJeeveggyeefYeiejesefmle, leb ieee$evomeb lJeeivees ie==eefce, ef$egHvomeb
lJesvee ie==eefce, peievomeb lJee efJeesYees osJesYees ie==eefce~ SleoLe&cemceeefYemlJecegHeeeceie=nerleesefme47
YeeJeeLe&-De$e cev$es HetJe&mceevcev$eeod efJeekecce&eVf eefle HeocevegJee&les~ ceveg<ewjiveeefoefJeeemeeOeveefeeeefJe%eeHekeeveeb ieee$eeefovoesevf Jeleeveece=iJesoeoerveeb yeesOeeeeOeeHeke mebmesJeveereesefmle, veeslesve efJevee kemeefeod
efJeeeeeefYe&efJelegb Mekeee47
HeoeLe&-ns (efJeekecce&ved) Des Des kecce& kejves Jeeues peve! ceQ pees (les) DeeHe kee (DeveggHed) De%eeve kee
g[eves Jeeuee (DeefYeiej) meye ekeej mes efJeKeele eMebmeeJeekee nw, Gve Deefive Deeefo HeoeLeeX kes iegCe kenves Jeeues
ieee$eer voegkele Jesocev$eeW kes DeLe& kees peeveves Jeeues (lJee) DeeHe kees (Deivees) Deefive Deeefo HeoeLeeX kes iegCe peeveves kes
efuees (ie=eefce) mJeerkeej kejlee ntb, Jee (ef$egHedvomeced) Hejce Ssee& osves Jeeues ef$egHed voegkele Jesocev$eeW kee DeLe&
kejevesnejs (lJee) DeeHekees (Fvee) Hejce Ssee& keer eeef kes efuees (ie=eefce) mJeerkeej kejlee ntb, (peievomeced)
mecemle peieled kes efoJe-efoJe iegCe, kecce& Deewj mJeYeeJe kes yeesOeke Jesocev$eeW kee DeLe&eJf e%eeve kejeves Jeeues (lJee) DeeHe
kees (efJeesYe) mecemle (osJesYe) Des-Des iegCe, kecce& Deewj mJeYeeJeeW kes efuees (ie=eefce) mJeerkeej kejlee ntb,
(GHeeeceie=nerle) Gkele meye keece kes efuees nce ueesieeW ves DeeHe kees meye ekeej mJeerkeej kej jkeKee (Deefme) nw47
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW efHeues cev$e mes (efJeekecce&ved) Fme Heo keer DevegJe=efe Deeleer nw~ ceveg<eeW kees eeefnes
efke Deefive Deeefo HeoeLe&efJeee meeOeve kejeves Jeeueer efeeeDeeW kee Gece yeesOe kejeves Jeeues ieee$eer Deeefo voegkele
$eiJesoeefo JesoeW kes yeesOe nesves kes efuees Gece He{eves Jeeues kee mesJeve kejW, keeeWefke Gece He{eves Jeeues kes efJevee efkemeer
kees efJeee veneR eeHle nes mekeleer47
JesMeerveeb lJesleme osJee $e<ee~ epeeHeleees osJelee~ Deemegjer ef$egHed, kegketveveeveeefceleme eepeg<eer
peieleer, Yevoveeveeefceleme ceefovleceeveeefceleme ceOegvleceeveeefceleme e eepeg<eer peieleer, Megeb lJesleme
meecveer ye=nleer voebefme~ les<eg ef$egYees OewJele, peielee efve<eeo, ye=nlee ceOecee mJeje
DeLe ieen&mLekecce&efCe Heer HeeflecegHeefoMeefle
DeceesOeee
387
aj.
org
Deye ieen&mLe kecce& ceW Heer DeHeves Heefle kees GHeosMe osleer nw, en Deieues cev$e ceW kene nw
JesMeerveeb lJeeN HelceNVeeOetveesefce~ kegketveveeveeb lJeeN HelceNVeeOetveesefce~

YeNvoveeveeb lJeeN HelceNVeeOetveesefce ceNefovleceeveeb lJeeN HelceNVeeOetveesefce ceNOegvleceeveeb lJeeN HelceNVeeOet veesefce
Megeb lJee MegeDeeOetveesNcees NHes mete&me jefMce<eg48
JesMeerveeced~ lJee~ Helceved~ Dee~ OetveesNefceN~ kegketveveeveeced~ lJeeN~ Helceved~ Dee~ OetveesNefceN~ YeNvoveeveeced~ lJeeN~ Helceved~ Dee~
OetveesNefceN~ ceNefovleceeveeNefceefle ceNefovedleceeveeced~ lJeeN~ Helceved~ Dee~ OetveeseN fceN~ ceNOegvleceeveeNefceefle ceNOegvedleceeveeced~ lJeeN~ Helceved~
Dee~ OetveesNefceN~ Megeced~ lJeeN~ Meges~ Dee~ OetveesNefceN~ De~ NHes~ mete&me~ jefMce<eg48
the
ary
as
am
HeoeLe&-(JesMeerveeced) efoJeeveeceHeeefceJe efvece&ueefJeeemegMeerueJeeeveeced, Slee Jew owJeerjeHemleeeMewJe owJeerjeHees

eeescee ceeveg<emleeefYejsJeeefmceVesleogYeeerYeer jmeb oOeeefle~ (Mele011~5~9~ 8) (lJee) lJeeced (Helceved) Oecee&led HeleveMeerue
(Dee) (Oetveesefce) mecevleeled kecHeeeefce, De$eevleie&lees efCeed (kegketveveeveeced) Ye=Meb MeyoefJeeee veceeCeeced, keg*d Meyos
Flemceeod eef* iegCeeYeeJesYemlele kegketHeHeoeVece OeeleesjewCeeefokees veked eleee lele <eeryengJeeveced (lJee) (Helceved)
(Dee) (Oetveesefce) (Yevoveeveeced) keueeCeejCeeveeced (lJee) (Helceved) (Dee) (Oetveesefce) (ceefovleceeveeced)
DeefleMeefeleeveefvoleeveeb HejerCeeb meceerHes (lJee) (Helceved) eeueesle (Dee) (Oetveesefce) (ceOegvleceeveeced) DeefleMeesve
ceeOege&iegCeesHesleeveeced, Jee voeefme meJex efJe<eees YeJeefvle~ (Dee0Yee0Jee01~4~9) Fefle veg[eiece (lJee) (Helceved)
(Dee) (Oetveesefce) (Megeced) Megb Jeere&Jevleced (lJee) (Meges) (Dee) (Oetveesefce) (De) efoveme (Hes) (mete&me)
(jefMce<eg)~ Deeb cev$e (Mele0 11~ 5~ 9~ 8-9) JeeKeele45
DevJee-ns Helceved! JesMeerveeceHeeefceJe Jee&ceeveeveeb Helveerveeb ceOes JeefYeeejsCe Jele&ceeveb lJeenceeOetveesefce~ ns
Helceved! kegketveveeveeb meceerHes ceewKexCe Jele&ceeveb lJeenceeOetveesecf e~ ns Helceved! Yevoveeveeb meefVeOeeJeOece&eeefjlJesve eJe=eb
lJeenceeOetveesefce~ ns Helceved! ceefovleceeveeb meveer[s ogKeoeefelJesve ejvleb lJeenceeOetveesefce~ ns Helceved! ceOegv leceeveeb meceee&ob
kegeeefjCeb lJeenceeOetveesefce~ ns HelceVees Hes mete&me jefMce<eg e ie=ns meefleceYeerHmegb Megeb lJee Meges DeeOetveesefce48
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee mete&me jMceerved eeHe peielHeoeLee& Mege peeevles, leLewJe
ogjeeejer megeMf e#eeb oC[b e eeHe HeefJe$ees YeJeefle, ie=nmLewjlevleoges JeefYeeejJeJenej meowJe efveJe&leveere, kegleesme
MejerjelceyeueveeMekelJesve Oecee&Le&keececees#eeCeeb eefleyevOekelJeeled48
HeoeLe&-ns (Helceved) Oecce& ceW ve efee osves Jeeues Heles! (JesMeerveeced) peueeW kes meceeve efvece&ue efJeee Deewj
megMeeruelee ceW Jee pees HejeF& Heefeeb nQ, GveceW JeefYeeej mes Jee&ceeve (lJee) legce kees ceQ Jeneb mes (DeeOetveesefce) Des
ekeej ef[ieeleer ntb~ ns (Helceved) DeOecce& ceW efee osves Jeeues Heles! (kegketveveeveeced) efvejvlej MeyoefJeee mes veYeerYeeJe kees
ee nes jner ngF& DeewjeW keer HeefeeW kes meceerHe cetKe&Heve mes peeves Jeeues (lJee) legPe kees ceQ (Dee) (Oetveesefce) Jeneb mes Des
ekeej g[eleer ntb~ ns (Helceved) kegeeue ceW efee osves Jeeues Heles! (Yevoveeveeced) keueeCe kee DeeejCe kejleer ngF& Hej
HeefeeW kes meceerHe DeOece& mes peeves Jeeues (lJee) legPe kees Jeneb mes ceQ (Dee) Des ekeej (Oetveesefce) He=Leked kejleer ntb~ ns
(Helceved) eeue efee Jeeues Heles! (ceefovleceeveeced) Delevle Deeveefvole HejHeefeeW kes meceerHe Gvekees ogKe osles ngS
(lJee) legce kees ceQ Jeneb mes (Dee) Jeej-Jeej (Oetveesefce) kebHeeleer ntb~ ns (Helceved) keesjefee Heles! (ceOegvleceeveeced)
388
epegJexoYee<es
aj.
org
DeefleMee kejkes ceerer-ceerer yeesueves Jeeueer HejHeefeeW kes efveke kegeeue mes peeles ngS (lJee) legce kees ceQ (Dee) Des
ekeej (Oetveesefce) neleer nbt~ ns (Helceved) DeefJeee ceW jceCe kejves Jeeues! (De) efove kes (Hes) He ceW DeLee&led
(mete&me) mete& keer Hewueer ngF& efkejCeeW kes mecee ceW Iej ceW meefle keer een kejles ngS (Megeced) Meg Jeere& Jeeues (lJee)
legce kees (Meges) Jeere& kes nsleg (Dee) Yeues ekeej (Oetveesefce) g[eleer ntb48
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes mete& keer efkejCeeW kees ee neskej mebmeej kes HeoeLe&
Meg nesles nQ, Jewmes ner ogjeeejer Heg<e Deer efMe#ee Deewj efeeW kes mele GHeosMe mes oC[ kees Heekej HeefJe$e nesles nQ~
ie=nmLeeW kees eeefnes efke Delevle ogKe osvs es Deewj kegue kees Ye kejves Jeeues JeefYeeej kecce& mes meoe otj jnW, ke eeWekf e
Fmemes Mejerj Deewj Deelcee kes yeue kee veeMe nesves mes Oecce&, DeLe&, keece Deewj cees#e keer efmeef veneR nesleer48
kekegYeefceleme osJee $e<ee~ efJeesosJee epeeHeleees osJelee~ efJejed eepeeHelee peieleer vo~ efve<eeo
mJej~ ees meescesleme efvee=oe<e&geq<Ceked vo~ OewJele mJej
am
DeLe ie=nmLeeved jepeHe#es HegveHeefoMeefle
Deye efHej ie=nmLeeW kees jepeHe#e ceW GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
keNkegYe NHeb Je=<eNYeme jeseles ye=nge Megeme HegjesNiee meesceN meesceme HegjesNiee~
ees meesNceeoeYebN veeceN peeie=efJeN lemcew lJee ie=eefceN lemcew les meesceN meesceeeN mJeene49
as
keNkegYeced~ NHeced~ Je=<eNYeme~ jesNeNles~N ye=nled~ Mege~ Megeme~ HegjesNiee Fefle Hegjiee~ meesce~ meesceme~ HegjesNiee
Fefle Hegjiee~ eled~ lesN~ meesNceN~ DeoeYeced~ veece~ peeie=efJe~ lemcew~ lJeeN~ ie=eNefceN~ lemcew~ lesN~ meesce~ meesceee~
mJeene49
the
ary
HeoeLe&-(kekegYeced) efoiJegced (Heced) (Je=<eYeme) megKeeefYeJe<e&keme meYeeHeles (jeseles) ekeeMeles

(ye=nled) (Mege) Meg (Megeme) Megme Oecce&me (Hegjesiee) Hegjmeje (meesce) meesceiegCemecHeVe (meesceme)
Ssee&Ceegkeleme ie=neeceme (Hegjesiee) Hegjesieeefceve (eled) eme (les) leJe (meesce) eewee& efJeved! (DeoeYeced)
DeeEnmeveereced (veece) Keeefle (peeie=efJe) peeiekeced (lemcew) (lJee) lJeeced (ie=eefce) (lemcew) (les) legYeced (meesce)
melkecce&meg esjke! (meesceee) MegYekecce&meg eJe=eee (mJeene) melee Jeeked Deeb cev$e (Mele011~5~9~10-11)
JeeKeele49
DevJee-ns meesce! eeme Je=<eYeme ye=nlkekegYeb Heb jeseles, me lJeb Megeme Hegjesiee Mege Hegjesiee meescees
YeJe~ ees leJeeoeYeVeece peeie=Jeefmle lemcew veecves lJee ie==eefce~ ns meesce! lemcew meesceee les legYeb mJeenemleg49
YeeJeeLe&-meYeeepeepevewe&me HegCee eMebmee meewvoe&iegCeegkeleb Heb efJeeeveeees efJevee Meewe lespe
He#ejeefnleb megeeslmeen Deejesieb yeueb Hejeecees Oewe efpelesefvelee JesoeefoMeem$es ee epeeHeeueveefeelJeb e Jele&es, me
SJe meYeeefOeHeleer jepee cevleJe49
HeoeLe&-ns (meesce) Ssee& kees ee ngS efJeved! DeeHe (eled) efpeme (Je=<eYeme) meye megKeeW kes Je<ee&vesJeeues
DeeHe kee (kekegYeced) efoMeeDeeW kes meceeve Meg (ye=nled) ye[e (Heced) megvoj mJeHe (jeseles) ekeeMeceeve neslee nw, mees
DeeHe (Megeme) Meg Oecce& kes (Hegjesiee) Deeieeceer Jee (meesceme) Delevle Ssee& kes (Hegjesiee) Deesievlee (Mege)
DeceesOeee
389
aj.
org
Meg (meesce) meesceiegCemecHeVe Ssee&egkele ntefpees, efpememes DeeHekee (DeoeYeced) eMebmee kejves eesie (veece) veece
(peeie=efJe) peeie jne nw, (lemcew) Gmeer kes efuees (lJee) DeeHekees (ie=eefce) enCe kejlee ntb Deewj ns (meesce) Gece keeceeW
ceW esjke! (lemcew) Gve (meesceee) es keeceeW ceW eJe=e ngS (les) DeeHe kes efuees (mJeene) mele JeeCeer ee nes49
YeeJeeLe&-meYeepeve Deewj epeepeveeW kees eeefnes efke efpemekeer HegCe eMebmee, megvojHe, efJeee, veee, efJevee,
Metjlee, lespe, DeHe#eHeele, efce$elee, meye keeceeW ceW Glmeen, Deejesie, yeue, Hejeece, Oeerjpe, efpelesefvelee, Jesoeefo MeeeW
ceW ee Deewj epeeHeeueve ceW eerefle nes, Gmeer kees meYee kee DeefOeHeefle jepee ceeveW49
GefMeked lJeefceleme osJee $e<ee~ epeeHeleees osJelee~ Yegefjiee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve ekeejevlejsCe jepeefJe<eeceen
efHej ekeejevlej mes jepeefJe<ee kees Deieues cev$e cebs kene nw
am
GNefMeked lJeb osJe meesceeNives efeNeb HeeLeesHeerefn JeNMeer lJeb osJe meesNcesvme efeNeb
HeeLeesHeereNmcelmeKeeN lJeb osJe meesceN efJees<eeb osNJeevee efeNeb HeeLeesHeerefn50
GNefMeked~ lJeced~ osNJeN~ meesNceN~ DeNives~ efeNeced~ HeeLe~ DeefHe~ FNefnN~ JeNMeer~ lJeced~ osNJe~ meesNceN~ Fvme~ efeNeced~
HeeLe~ DeefHe~ FNefnN~ DeNmcelmeNKesleNmceledmeKee~ lJeced~ osNJeN~ meesNceN~ efJees<eeced~ osNJeeveeced~ efeNeced~ HeeLe~ DeefHe~
FNefnN50
the
ary
as
HeoeLe&-(GefMeked) keeceeceeve (lJeced) (osJe) efoJeiegCemecHeVe (meesce) mekeueweee&{e (Deives) meefog<e

(efeeced) eereflepevekeced (HeeLe) j#eCeereceeejCeced, HeeLe Fefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb04~3) (DeefHe) efveeeeLex
(Fefn) eeHvegenf peeveerefn Jee (JeMeer) efpelesevf e (lJeced) (osJe) oele (meesce) SseeexVeleew esjke (Fvme)
Hejcewee&egkeleme Oeeefcce&keme je%e (efeeced) megKewmleHHe&keced (HeeLe) %eeleJeb kecce& (DeefHe) (Fefn) (DemcelmeKee)
Jeeb meKeeees eme me (lJeced) (osJe) efJeeemeg eesleceeve (meesce) efJeewee&meefnle (efJees<eeced) meJex<eeced (osJeeveeced)
Oeeefcce&keeCeeceeeveeb efJeog<eeced (efeeced) keceveereced (HeeLe) efJe%eeveeejCeced (DeefHe) (Fefn)~ Deeb cev$e (Mele0 11~
5~ 9~ 12) JeeKeele50
DevJee-ns osJe meesce jepeved! lJecegeMf eiYeJeVeives efeecHeeLeesHeerefn~ ns osJe meesce! lJeb JeMeer YetlJesvme
efeecHeeLeesHeerefn~ ns osJe meesce! lJecemcelmeKee efJees<eeb osJeeveeb efeeb HeeLeesHeerefn50
YeeJeeLe&-je%ees jepeHeg<eeCeeb meYeeveeb eesef eleceefmle Heg<eeLexve mebecesve efce$eleee Oeeeqcce&keeCeeb JesoHeejieeveeb
ceeiex iesegve&enf melHeg<emeevegkejCeeYeeb efJevee keefeefeeb Oecce meeJe&peefvekeefeeeleecewee e eegb Mekeveesefle50
HeoeLe&-ns (osJe) efoJeiegCemecHeVe (meesce) mecemle Ssee&egkele jepeved! DeeHe (GefMeked) Deefle ceveesnj nesks es
(Deives) Gece efJeeved kes (efeeced) esce GlHeVe kejeves Jeeues (HeeLe) j#eeeesie JeJenej kees (DeefHe) efveee mes (Fefn)
ee kejes Deewj peevees~ ns (osJe) oeveMeerue (meesce) nj Ske ekeej mes Ssee& keer GVeefle kejeves Jeeues! DeeHe (JeMeer)
efpelesevf e neskej (Fvme) Hejcewee& Jeeues Oeeefcce&ke peve kes (efeeced) esce GlHeVe kejeves Jeeues (HeeLe) peeveves eesie
kece& kees (DeefHe) efveee mes (Fefn) peevees~ ns (osJe) mecemle efJeeeDeeW ceW ekeeMeceeve (meesce) Ssee&egkele! DeeHe
(DemcelmeKee) nce ueesie efpevekes efce$e nQ, Ssmes DeeHe neskej (efJees<eeced) mecemle (osJeeveeced) efJeeveeW kes esce GlHeVe
390
epegJexoYee<es
aj.
org
kejevesnejs (HeeLe) efJe%eeve kes DeeejCe kees (DeefHe) efveee mes (Fefn) ee nes leLee peevees50
YeeJeeLe&-jepee, jepeHeg<e, meYeemeod leLee Deve meye meppeveeW kees Gefele nw efke Heg<eeLe& Des-Des efveece
Deewj efce$eYeeJe mes Oeeefcce&ke Jeso kes Heejievlee efJeeveeW kes ceeie& kees eueW, keeeWefke Gvekes legue DeeejCe efkees efJevee keesF&
efJeee, Oecce&, meye mes Ske eerelf eYeeJe Deewj Ssee& kees veneR Hee mekelee nw50
Fn jefleefjleme osJee $e<ee~ epeeHeleees ie=nmLee osJelee~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe ieen&mLeefJe<ees efJeMes<eceen
Deye ieen&mLe Oecce& ceW efJeMes<e GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
FNn jefleefjn jceOJeefceNn Oe=efleefjn mJeOe=efleN mJeene~

GNHeNme=peved OeNCe ceeN$es OeNCees ceeNlejbN Oeeved~ jeNemHees<eceNmceemeg oerOejled mJeene51
am
FNn~ jefle~ FNn~ jceNOJeNced~ FNn~ Oe=efle~ FNn~ mJeOe=efleNefjefleN mJeOe=efle~ mJeene~ GNHeNme=peefVelegHeme=peved~ OeNCeced~
ceeN$es~ OeNCe~ ceeNlejced~ Oeeved~ jeNe~ Hees<eced~ DeNmceemeg~ oerNOeNjled~ mJeene51
the
ary
as
HeoeLe&-(Fn) Deefmceved ie=neeces (jefle) jceCeced (Fn) (jceOJeced) (Fn) (Oe=efle) meJex<eeb JeJenejeCeeb
OeejCee (Fn) (mJeOe=efle) mJes<eeb HeoeLee&veeb OeejCeeced (mJeene) melee Jeeked efeee Jee (GHeme=peved) meceerHeb eeHeeefVeJe
(OeCeced) Oee&Jeb Heg$eced (cee$es) ceeveke$ex (OeCe) Oeee& (ceelejced) ceeveeoeced (Oeeved) lemee Hee efHeyeved
(jee) Oeveme (Hees<eced) Hegefced (Demceemeg) (oerOejled) Oeeje, De$e uees[Lexx ueg*[YeeJee (mJeene) meleee Jeeee~
Deeb cev$e (Mele0 4~ 6~ 9~ 8-9) JeeKeele51
DevJee-ns ie=nmLee! eg<ceekeefcen jefleefjn Oe=efleefjn mJeOe=elf e mJeene eemleg, eteefcen jceOJeced~ ns
ie=enf BmlJeceHeleme cee$eseb OeCeb ieYe&cegHeme=peved mJeie=ns jcemJe, me OeCees ceelejb OeeefVeJeemceemeg jeemHees<eb mJeene
oerOejled51
YeeJeeLe&-eeJeod jepeeoe meYee epeepeveee meles Oewex, melesveesHeeefppe&les<eg HeoeLex<eg, Oeccex JeJenejs e ve
Jee&vles, leeJeled epeemegKeb jepemegKeb e eegb ve MekevegJeefvle~ eeJeod jepeHeg<ee epeeHeg<eee efHele=Heg$eJeled HejmHejb
eerlegHekeejb ve kegJe&efvle, leeJeled megKeb 51
HeoeLe&-ns ie=nmLees! legce ueesieeW keer (Fn) Fme ie=neece ceW (jefle) eerefle (Fn) FmeceW (Oe=efle) meye
JeJenejeW keer OeejCee (Fn) Fmeer ceW (mJeOe=efle) DeHeves HeoeLeeX keer OeejCee (mJeene) leLee legcnejer mele JeeCeer Deewj
mele efeee nes legce (Fn) Fme ie=neece ceW (jceOJeced) jceCe kejes~ ns ie=neecemLe Heg<e! let mevleeveeW keer ceelee, pees efke
lesjer efJeJeeefnle er nw, Gme (cee$es) Heg$e kee ceeve kejves Jeeueer kes efuees (OeCeced) meye ekeej mes OeejCe-Hees<eCe kejeves
eesie ieYe& kees (GHeme=peved) GlHeVe kej Deewj Jen (OeCe) Gkele iegCe Jeeuee Heg$e (ceelejced) Gme DeHeveer ceelee kee
(Oeeved) otOe HeerJes, Jewmes (Demceemeg) nce ueesieeW kes efveefcee (jee) Oeve keer (Hees<eced) mece=e
f kees (mJeene) meleYeeJe
mes (oerOejled) GlHeVe keerefpees51
YeeJeeLe&-peye leke jepee Deeefo meYepeve Jee epeepeve mele Oewe& Jee mele mes pees[
s ngS HeoeLe& Jee mele
JeJenej ceW DeHevee Jeee&Je ve jkeKeW, leye leke epee Deewj jepe kes megKe veneR Hee mekeles Deewj peye leke jepeHeg<e leLee
DeceesOeee
391
aj.
org
epeeHeg<e efHelee Deewj Heg$e kes legue HejmHej eerelf e Deewj GHekeej veneR kejles, leye leke efvejvlej megKe Yeer ee veneR nes
mekelee51
me$emesleme osJee $e<ee~ epeeHeefleoxJelee~ Yegefjiee<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
HegvejefHe ie=nmLeefJe<ees efJeMes<eceen
efHej Yeer ie=nmLeeW kes efJe<ee ceW efJeMes<e GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nQ
meN$emeN$eefjmeievceN peeseflejce=leeDeYetce~
efoJe He=efLeNJeeDeOeeneNceeefJeoece osNJeevlmJeNpeexefle52
meN$eme~ $eef~ DeNefmeN~ Deievce~ peesefle~ DeNce=lee~ DeNYetceN~ efoJeced~ He=efLeNJee~ DeefOe~ Dee~ DeNNneNceN~
DeefJeoece~ osNJeeved~ mJe~ peesefle52
the
ary
as
am
HeoeLe&-(me$eme) meleme jepeJeJenejHeme e%eme ($eef) meceied Je=e

f (Deefme) (Deievce)
eeHvegeece (peesefle) efJe%eeveekeeMeced (Dece=lee) eeecees#ee (DeYetce) YeJesce, De$eesYee$e efue*Lex ueg*d (efoJeced)
metee&eof ced (He=efLeJee) Yetceeose peiele (DeefOe) GHee&glke=YeeJes (Dee) mecevleeled (Denece) eeogYe&Jesce, De$e
efJekejCeJelee (DeefJeoece) efJevosceefn (osJeeved) efJeog<ees efoJeeve Yeesieeved Jee (mJe) megKeced (peesefle)
efJe%eeveefJe<eeced Deeb cev$e (Mele0 4~ 6~ 9~ 11-12) JeeKeele52
DevJee-ns efJeBmlJeb me$eme $eefjefme, lJelmesve Jeeb peeself ejievce, Dece=lee DeYetce, efoJe He=efLeJee
DeOeenece, osJee_peesefle mJeeefJeoece52
YeeJeeLe&-eeJeled meJex<eeb j#ekees Oeeefce&kees jepeees efJeeBe ve YeJesled, leeJeled keefeefVeefJe&Iveb efJeeecees#eevegeveb
ke=lJee lelmegKeb eegVeen&efle, ve e cees#emegKeeoefOekelejb efkeefeled megKeceefmle52
HeoeLe&-ns efJeved! DeeHe (me$eme) ee ngS jepeepeeJeJenejHe e%e kes ($eef) mece=e
f He (Deefme) nQ,
DeeHe kes mebie mes nce ueesie (peesefle) efJe%eeve kes ekeeMe kees (Deievce) ee nesJeW Deewj (Dece=lee) cees#e Heeves kes eesie
(DeYetce) neW, (efoJeced) metee&eof (He=efLeJee) He=efLeJeer Deeefo ueeskeeW kes (DeefOe) yeere (Denece) HetCe& Je=e
f kees HenBgeW
(osJeeved) efJeeveeW efoJe-efoJe YeesieeW (peesefle) efJe%eeveefJe<ee Deewj (mJe) Delevle megKe kees (DeefJeoece) ee
nesJeW52
YeeJeeLe&-peye leke meye keer j#ee kejves Jeeuee Oeeefcce&ke jepee Jee Dee efJeeved ve nes, leye leke efJeee Deewj
cees#e kes meeOeveeW kees efveefJe&Ivelee mes Heeves kes eesie keesF& Yeer ceveg<e veneR nes mekelee Deewj ve cees#emegKe mes DeefOeke keesF&
megKe nw52
egJeefceleme osJee $e<ee~ ie=nHeleees osJelee~ HetJe&mee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej~ otjs
eslemeemege&geq<Ceked vo~ $e<eYe mJej~ Demceekeefceleme eepeeHelee ye=nleer vo~ ceOece mJej~
YetdYe&gJeefjleme efJejed eepeeHelee He*deqkeleMvo~ Heece mJej
392
epegJexoYee<es
aj.
org
efHej Gmeer efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
egJeb leefceveHeJe&lee HegjesNegOeeN ees ve He=leNveeoHeN levleNefcelebN JeesCeN levleNefceleced~ ot js eNeee

vlmeNod ienvebN eefoNve#eled~ DeNmceekeN Me$etved Heefj Metj efJeNelees oNcee& o<eea efJeNele~ YetYegJe&N mJe
megeNpee eNpeeefYe meece megJeerje JeerNjw megHees<eeN Hees<ew53
egJeced~ leced~ FNveNHeJe&NleeN~ HegjesNegOesefle HegjegOee~ e~ veN~ He=leNveeled DeHe~ levleNefceefleN lecedleced~ Fled~ nNleNced~
JeesCe~ levleNefceefleN lecedleced~ Fled~ nNleNced~ otjs~ eNeee~ NvlmeNled~ ienveced~ eled~ Fve#eled~ DeNmceekeced~ Me$etved~ Heefj~ Metj~
efJeNele~ oNccee&~ oN<eeaNN~ efJeNele~ YetefjefleN Yet~ YegJeNefjefleN YegJe~ mJeefjefleN mJe~ megeNpee Fefle megeNpee~ eNpeeefYe~ meeNceN~
megJeerjeN Fefle megJeerje~ JeerNjw~ megHees<eeN Fefle megHees<ee~ Hees<ew53
the
ary
as
am
HeoeLe&-(egJeced) egJeeced (leced) (FveHeJe&lee) mete&cesIemeMeew mesveeHeeflemesveepeveew, De$e megHeeb meguegked~

(Dee07~139) Fleekeej (HegjesegOee) HetJe egOesles leew (e) (ve) Demceekeced (He=leveeled) He=leveeb mesveeefcesled
(DeHe) (levleced) Me$egced (Fled) SJe (nleced) nveeleeced (JeesCe) MeeefJeeeyeuesve (levleced) (Fled) SJe (nleced)
efJeveMeleced (otjs) (eeee) Deeeoee (vlmeled) Tpexled (ienveced) keefveb mewveced (eled) (Fve#eled) JeeHvegeeled,
Fve#eefoefle Jeeefkece&meg Heefleced~ (efveIeb02~18) (Demceekeced) (Me$etved) (Heefj) meJe&le (Metj) e=Ceeefle Me$etved
lelmecyegew (efJeele) meJe&le (occee&) Me$egefJeoejefelee (o<eea) efJeoeje (efJeele) (Yet) Yetceew (YegJe) Devleefj#eced
(mJe) megKes (megepee) eMemlemevleevee (epeeefYe) (meece) (megJeerje) yengesJeerjegkelee (Jeerjw) Geceyeueegkelew
Heg<ew (megHees<ee) DevegeceHege (Hees<ew) HegefefYe~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 5~ 11~ 14) JeeKeele53
DevJee-ns HegjesegOesveHeJe&lee egJeb ees ees ve eleveeled levleb JeesCeoHenleced~ leodienveb Me$egouecemceekeb
mewveefceve#eled~ e vlmeled levleb eeeeevevoeesleb otjs eeHeeleced~ ns Metj meYeeHeles occee&! lJecemceekeb Me$etved efJeele
Heefj o<eea, elees Jeeb epeeefYe megepee Jeerjw megJeerje Hees<ewmmegHees<ee efJeele meece53
YeeJeeLe&-eeJeled meYeeHeeflemesveeHeleer eieuYeew mevleew meJe&keeex<eg Hegjmmejew ve meeleeced, leeJeled mesveeJeerje n<e&lees
egs ve eJele&vles, veeslesve kece&Cee efJevee keoeefeod efJepeees peeeles, eeJeopeeleMe$eJe meYeeHeleeoees ve peeesjVe leeJeled
epee Heeueefelegb MekevegJeefvle, ve e megepee mevle megefKeve meg53
HeoeLe&-ns (HegjesegOee) egmecee ceW Deeies ue[ves Jeeues (FveHeJe&lee) mete& Deewj cesIe kes meceeve mesveeHeefle
Deewj mesveepeve! (egJeced) legce oesveeW (e) pees (ve) nceejer (He=leveeled) mesvee mes ue[vee eens (levleced) (Fled) Gmeer-Gmeer
kees (JeesCe) Me Deewj DeefJeee kes yeue mes (nleced) ceejes Deewj (eled) pees (Demceekeced) nceejs Me$egDeeW keer (ienveced)
ogppe&e mesvee nceejer mesvee kees (Fve#eled) Jee nes Deewj (eled) pees-pees (vlmeled) yeue kees ye{eJes, (levleced) Gme-Gme
kees (eeee) Deevevo ye{eves kes efuees (Fleced) DeJeMe ceejes Deewj (otjs) otj Hengbee oes~ ns (Metj) Me$egDeeW kees megKe
mes yeeeves Jeeues meYeeHeles! DeeHe nceejs (Me$etved) Me$egDeeW kees (efJeele) meye ekeej mes (Heefjo<eea) efJeoerCe& kej oerepf ees
efpememes nce ueesie (Yet) Fme Yetueeske (YegJe) Devleefj#e Deewj (mJe) megKekeejke DeLee&led oMe&veere Delevle megKeHe
ueeske ceW (epeeefYe) DeHeves mevleeveeW mes (megepee) eMebefmele mevleeveeW Jeeues (Jeerjw) JeerjeW mes (megJeerje) yengle Des-
DeceesOeee
393
aj.
org
Des JeerjeW Jeeues Deewj (Hees<ew) HegefeeW mes (megHees<ee) Deer-Deer Hegef Jeeues (efJeele) meye Deesj mes (meece)
nesJes53
YeeJeeLe&-peye leke meYeeHeefle Deewj mesveeHeefle eieuYe ngS meye keeceeW ceW Deeieeceer ve neW, leye leke mesveeJeerj
Deevevo mes eg ceW eJe=e veneR nes mekeles Deewj Fme keece kes efJevee keYeer efJepee veneR neslee leLee peye leke Me$egDeebs kees
efvecce&tue kejvesnejs meYeeHeefle Deeefo veneR nesles, leye leke epee kee Heeueve veneR kej mekeles Deewj ve epeepeve megKeer nes
mekeles nQ53
Hejceserleme Jeefme $eef<e~ Hejceser epeeHeefleoxJelee~ efvee=od yeeeegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
Hegveiee&n&mLekeccee&n
efHej Yeer ie=nmLe kee kecce& Deieues cev$e ceW kene nQ
am
HeNjcesNheefYeOeerle epeeHeefleJee&Nefe JeeleeeeNcevOeesNDesle~

meefJeNlee meNveeb efJeNekecee& oerN#eeee Het<ee meesceNeeCeeced54
HeNjcesNer~ HeNjceNsmLeerefle HejcesNmLeer~ DeNefYeOeerleN FleNefYeOeerle~ eNpeeHeefleNefjefle eNpeeHeefle~ JeeNefe~ JeeleeeeNefceefle

efJeDeeleeeeced~ DevOe~ DesleN FleFle~ meNefJeNlee~ meNveeced~ efJeNekeNccexefle efJeNekeccee&~ oerN#eeeeced~ Het<ee~
meesNceNeeCeeNefceefle meesceNeeCeeced54
the
ary
as
HeoeLe&-(Hejceser) Hejces eke=s mJeHes efleleerelf e (DeefYeOeerle) efveefele (epeeHeefle) epeeee mJeeceer
(Jeeefe) JesoJeeCeeced (Jeeleeeeced) GHeefoeeeb meleeced (DevOe) Deeles eeovOeesVeced~ Deosveg&ced Oeew e~
(GCee04~206) DevesveeoOeeleesjmegefve vegced Oee~ DevOe FleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~7) GHeue#eCeb eeves<eeb
HeoeLee&veeced (Desle) Deb efvece&ueb mJeHeefcele ee (meefJelee) peieoglHeeoke (meveeced) meleb veereles eee
lemeeced (efJeekeccee&) meJeexecekeccee& meYeeHeefle (oer#eeeeced) efveeceOeejCeejcYes (Het<ee) Hees<ekees Jewe (meesceeeCeeced)
meesceeees<eOeerveeb enCes~ Deeb cev$e (Mele0 12~ 6~ 1~ 1-8) JeeKeele54
DevJee-ns ie=nmLee! eg<ceeefYee&eof Jeeleeeeb Jeeefe Hejceser epeeHeeflejslees efJeekecee& oer#eeebe
meesceeeCeeb Het<ee meveeb eeefYeOeerleesvOeMe eeced, leefn& meleleb megefKeve meg54
YeeJeeLe&-eoerejes JesoefJeeeee mJeme peerJeeveeb peieleMe iegCekece&mJeYeeJeeved ve ekeeMeesled, leefn& kemeeefHe
ceveg<eme efJeewles<eeb efJe%eeveb e ve meeled, SleeYeeb efJevee kegle meleleb megKeb e54
HeoeLe&-ns ie=nmLees! legce ve eefo (Jeeleeeeced) Gefjle GHeef keer ngF& (Jeeefe) JesoJeeCeer ceW (Hejceser)
HejceevomJeHe ceW efmLele (epeeHeefle) mecemle epee kes mJeeceer kees (Desle) Des ekeej ee (efJeekecee&) meye
efJeee Deewj kecceeX kees peeveves Jeeues meJe&Lee es meYeeHeefle kees (oer#eeeeced) meYee kes efveeceeW kes OeejCe ceW
(meesceeeCeeced) Ssee& enCe kejves ceW (Het<ee) meye kees Heg kejvesnejs Gece Jewe kees Deewj (meveeced) efpememes meveeleve
mele ee nes, GmeceW (meefJelee) meye peieled kee GlHeeoke (DeefYeOeerle) megefJeeej mes OeejCe efkeee (DevOe) Gece
megmebmke=le DeVe kee mesJeve efkeee lees meoe megKeer neW54
394
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-pees F&ej JesoefJeee mes DeHeves meebmeeefjke peerJeeW Deewj peieled kes iegCe kecce& mJeYeeJeeW kees ekeeefMele ve
kejlee lees efkemeer ceveg<e kees efJeee Deewj Fve kee %eeve ve neslee Deewj efJeee Jee Gkele HeoeLeeX kes %eeve kes efJevee efvejvlej
megKe keeeWkej nes mekelee nw54
Fvesleme Jeefme $eef<e~ Fveoees osJelee~ Dee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Hegveiee&n&mLeefJe<eeceen
Fve ceNlee eNeeeesNHeeseqlLeNleesmegj HeNCeceevees efceN$e eerNlees efJe<Ceg efMeefHeefJeNTNjeJeemeVeesN

efJe<Cegve&NjefvOe<e55
am
Fv~ eN~ ceNle~ eN~ eNeee~ GNHeeseqlLeleN FlegHeNGeflLele~ Demegj~ HeNCeceeve~ efceN$e~ eerNle~ efJe<Ceg~
efMeNefHeNefJeN Fefle efMeefHeefJeN~ TNjew~ DeemeVeN FleemeVe~ efJe<Ceg~ veNjefvOe<e55
the
ary
as
HeoeLe&-(Fv) efJeegled (e) He=efLeJeeoe (cele) JeeeJe (e) peueeefokeced (eeee) JeJenejefmees
(GHeeseflLele) meceerHes ekeeefMele FJe (Demegj) cesIe, Demegj Fefle cesIeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~10) (HeCeceeve)
mleteceeve (efce$e) megled (eerle) JeJele (efJe<Ceg) Jeees Oeveee (efMeefHeefJe) efMeefHe<eg HeoeLex<eg eefJe (Tjew)
Deeeoves (DeemeVe) meJex<eeb efveke (efJe<Ceg) efnjCeieYe& (vejefvOe<e) vejeved efoOesef Meyoeefle~ Deeb cev$e (Mele0
12~ 3~ 1~ 9-13) JeeKeele55
DevJee-ns ceveg<ee! eteb efJeeex eeeesves celeesmegj HeCeceevees efce$e efMeefHeefJees efJe<Cegve&jefvOe<ees
efJe<CegewJeemeVe GHeeself Lele eerleesefmle, leb efJepeeveerle55
YeeJeeLe&-ceveg<ew HejyeeekeeefMeleeveeceiveeoerveeb HeoeLee&veeb mekeeMeeled efeeekeewMeuesveesHeeesieb ie=nerlJee
ieen&mLeJeJenejemmeeOeveeree55
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie pees efJeeveeW ves (eeee) JeJenejefmeef kes efuees (Fv) efyepegueer (cele)
HeJeve (Demegj) cesIe (HeCeceeve) mlegefle kes eesie (efce$e) meKee (efMeefHeefJe) mecemle HeoeLeeX ceW eefJe (efJe<Ceg)
meJe&MejerjJee Oeveee Jeeeg Deewj Fve ceW mes Ske-Ske HeoeLe& (vejefvOe<e) ceveg<eeefo kes DeelceeDeeW ceW mee#eer (efJe<Ceg)
efnjCeieYe& F&ej (Tjew) {beHeves Deeefo efeeeDeeW cebs (DeemeVe) meefVeke Jee (GHeeseflLele) meceerHemLe ekeeMe kes meceeve
Deewj pees (eerle) JeJenej ceW Jelee& ngDee HeoeLe& nw, Fve meye kees peevees55
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke F&ej mes ekeeefMele Deefive Deeefo HeoeLeeX kees efeee kegMeuelee mes GHeeesie
ueskej ieen&mLe JeJenejeW kees efme kejW55
eeseceeCe Fleme Jeefme $eef<e~ efJeesosJee ie=nmLee osJelee~ Dee<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
HegvemleosJeen
efHej Gkele efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeceesOeee
JeCeDeeNmeNveeceemeVeesNeqivejeiveerOeNFves
nefJeNe&vesLeJeex-
aj.
org
eesNeceeCeN meesceNDeeieleesN
HeeJeefNeceeCe56
395
eesNeceeCe~ eesNeceeveN Fefle eGNeceeve~ meesce~ DeeieleN Fleeiele~ JeCe~ DeeNmeNveeefceleemeNveeced~

DeemeVeN FleemeVe~ DeNeqive~ DeeiveerOes~ Fv~ nNefJeNe&veN Fefle nefJeNOeeves~ DeLeJee&~ GNHeeNJeNefNeceeCeN
FleggHeDeJeefNeceeCe56
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eeseceeCe) eke=lekexCeevegef le~ eeseceeCe Fefle Heob cenerOejsCe Yeevlee HetJe&efmceved cev$es Heefleced~
(meesce) Ssee&mecetn (Deeiele) mecevleeled ee meneekeejer Heg<e FJe (JeCe) peuemecetn (Deemeveeced)
eeveemeveefJeMes<es (DeemeVe) meceerHemLe (Deefive) (DeeiveerOes) eoerHevemeeOeve FvOeveeoew (Fv) efJeegled (nefJee&ves)
nefJe<eeb enerlebg eesieeveeb HeoeLee&veeb OeejCes (DeLeJee&) DeeEnmeveere (GHeeJeefeceeCe) efeeekeewMeuesveesHeegpeceeve~ Deeb
DevJee-ns ie=nmLee! eg<ceeefYejmeeceerejme me=eJeemeveeceeiele FJe eeseceeCe meescees JeCe
DeeiveerOesefiveHeeJeefeceeCeesLeJee& nefJee&ve Fv melelecegHeeespeveere56
YeeJeeLe&-veefn lekexCe efJevee keeefeod efJeee kemeefeod YeJeefle, veefn efJeeee efJevee keefeled HeoeLexYe GHeYeesieb
enerlegb Mekeveesefle56
HeoeLe&-ns ie=nmLees! legce kees Fme F&ej keer me=ef ceW (Deemeveeced) yewves keer Ske Deer eewkeer Deeefo mLeeve
Hej (Deeiele) Deeee ngDee Heg<e pewmes efJejepeceeve nes, Jewmes (eeseceeCe) leke&-efJeleke& kes meeLe JeeoevegJeeo mes peevee
ngDee (meesce) Ssee& kee mecetn (JeCe) meneekeejer Heg<e kes meceeve peue kee mecetn (DeeiveerOes) yengle FvOeveeW ceW
(Deefive) Deefive (GHeeJeefeceeCe) efeee keer kegMeuelee mes egkele efkees ngS (DeLeJee&) eMebmee kejves eesie kes meceeve
HeoeLe& Deewj (nefJee&ves) enCe kejves eesie HeoeLeeX ceW (Fv) efyepegueer efvejvlej egkele kejveer eeefnes56
YeeJeeLe&-leke& kes efJevee keesF& Yeer efJeee efkemeer ceveg<e kees veneR nesleer Deewj efJeee kes efJevee HeoeLeeX mes GHeeesie
Yeer keesF& veneR ues mekelee56
efJees osJee Fleme Jeefme $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efvee=od yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLe ieen&mLekecce&efCe efJelHe#es eEkeefeoen
Deye ie=nmLe kecce& ceW keg efJeeveeW kee He#e Deieues cev$e ceW kene nw
efJees osNJeeDeNMeg<eg vegHleesN efJe<CegjeeerleNHeeDeeHeeNeceevees eNce meteceeveesN efJe<Ceg

meeqcYeNeceeCees JeeNeg Heteceeve Mege Hetle~ Mege #eerjeerce&NvLeer mekelegeer57
efJees~ osNJee~ DeNMeg<eg~ vegN Fefle efveG~ efJe<Ceg~ DeeNeerNleNHee FleeeerleNHee~ DeeNHeeNeceeveN
FleeHeeNeceeve~ eNce~ meteceeve~ efJe<Ceg~ meNeqcYeNeceeCe Fefle mecedefYeNeceeCe~ JeeNeg~ Heteceeve~ Mege~ HetleN~
Mege~ #eerNjeerefjefle #eerjeer~ ceNvLeer~ meNkelegeerefjefle mekelegeer57
HeoeLe&-(efJees) meJex (osJee) efJeebme (DebMeg<eg) efJeYekeles<eg meebmeeefjkes<eg HeoeLex<eg (veg) efveleb mLeeefHelees
396
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
JeJenej (efJe<Ceg) JeeefHekee efJeegled (DeeeerleHee) mecevleeled eerleeved keceveereeved HeoeLee&ved Heeefle j#eefle
(DeeHeeeceeve) Je= FJe (ece) eefle meeseb mete& (meteceeve) GlHeeceeve (efJe<Ceg) JeeHeke
(meefcYeeceeCe) meceked Heesef<ele (Jeeeg) eeCe (Heteceeve) HeefJe$eerke=le (Mege) Jeere&mecetn (Hetle) Meg
(Mege) DeeMegkeee& (#eerjeer) e #eerjeoerevf e e=Ceeefle (cevLeer) ceLveeleerefle (mekelegeer) e mekeletefve meceJesleeefve
JeeefCe eeefle~ Deeb cev$e (Mele0 12~ 6~ 1~ 19-26) JeeKeele57
DevJee-ns efJees osJee! eg<ceeefYejbMeg<eg veg DeeeerleHee efJe<CegjeHeeeceevees ece, meteceevees efJe<Ceg,
mebefYeeceeCees Jeeeg, Heteceeve Mege, Hetle Megees cevLeer mesJeceeve meved #eerjeer mekelegeere peeeles57
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&gefkeleefJeeeYeeb meseJf elee efJeegoeoe HeoeLee& MejerjelcemeceepemegKeeoe peeevles57
HeoeLe&-ns (efJeesosJee) mecemle efJeevees! legcneje pees (DebMeg<eg) Deueie-Deueie mebmeej kes HeoeLeeX ceW (vegHle)
efvele mLeeefHele efkeee ngDee JeJenej (DeeeerleHee) Deer eerefle kes meeLe (efJe<Ceg) Jee nesves Jeeueer efyepegueer
(DeeHeeeceeve) Deefle ye{s ngS kes meceeve (ece) mete& (meteceeve) GlHeVe nesvesneje (efJe<Ceg) JeeHeke DeJekele
(meefcYeeceeCe) Des ekeej Hegef efkeee ngDee (Jeeeg) eeCe (Heteceeve) HeefJe$e efkeee ngDee (Mege) Hejeece kee
mecetn (Hetle) Meg (Mege) MeerIe ese kejves neje Deewj (cevLeer) efJeuees[ves Jeeuee es meye eleske mesJeve efkees ngS
(#eerjeer) ogiOeeefo HeoeLeeX kees Hekeeves Deewj (mekelegeer) ee ngS HeoeLeeX kee Deeee kejves Jeeues nesles nQ57
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees egekf ele Deewj efJeee mes mesJeve efkees ngS meye me=efmLe HeoeLe&, Mejerj, Deelcee Deewj
meeceeefpeke megKe kejeves Jeeues nesles nQ57
efJees osJeesesleme Jeefme $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efvee=oe<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve ekeejevlejsCe efJeef<eeceen
efHej ekeejevlej mes efJeef<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
efJees osNJeeeceNmes<etVeerNleesmegnexceeNeeselees Nes nteceeveesN JeeleesNYeeJe=lees ve=e#eeN eefleKeelees

YeN#ees Ye#eceeCe efHeNlejes veejeMeNmee58
efJees~ osNJee~ eNceNmes<eg GVeerleN Flegledveerle~ Demeg~ nesceee~ GeleN Flegledele~ N~ nteceeve~ Jeele~
DeYeeJe=leN FleefYeNDeeJe=le~ ve=e#eeN Fefle ve=e#ee~ eefleKeeleN FefleN eefleKeele~ YeN#e~ YeN#eceeCe~ efHeNlej~
veeNjeNMeNmee58
HeoeLe&-(efJeMJes) meJex (osJee) efJeebme (ecemes<eg) cesIes<eg~ eceme Fefle cesIeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~10)
(GVeerle) TOJe veerle megievOeeefoHeoeLe& (Demeg) eeCe (nesceee) oeveeeeoeveee Jee (Gele) eesve esefjle ()
peerJe (nteceeve) mJeerke=le (Jeele) yeeees Jeeeg (DeYeeJe=le) DeeefYecegKesveeerke=le (ve=e#ee) ve+ved ceveg<eeved e
Fefle (eefleKeele) Keeleb Keeleb eleerelf e (Ye#ee) Yeespemecetn (Ye#eceeCe) Yegpeceeve (efHelej) %eeefveve
(veejeMebmee) veejeveeMebmeefvle vejeMebmeeveeefcece GHeosMekee~ Deeb cev$e (Mele0 12~ 3~ 1~ 27-33)
JeeKeele58
DeceesOeee
397
am
aj.
org
DevJee-ewnexceee e%eefJeOeevesve ecemes<eg megievOeeefoVeerleesmegelees es nteceevees ve=e#ee eefleKeelees

JeeleesYeeJe=lemleeseOf elees Ye#eceeCees Ye#e ke=lemles efJees osJee veejeMebmee efHeleje Jesee58
YeeJeeLe&-es efJeebme HejesHekeejyegee efJeeeb efJemleee& megieefvOeHegefceOegjlee jesieveeMekeiegCeegkeleeveeb JeeCeeb
eLeeJevcesueveb ke=lJeeiveew nglJee JeeegJe=efpeueew<eOeer meseJf elJee Mejerjejesieb peveeefvle, le Fn Hetpelecee meefvle58
HeoeLe&-efpeve efJeeveeW ves e%e-efJeOeeve mes (ecemes<eg) cesIeeW ceW megieefvOele Deeefo JemlegDeeW kees (GVeerle) TBee
Hengbeeee (Demeg) DeHevee eeCe (Gele) Des e mes ueieeee () peerJe kees HeefJe$e kej (nteceeve) mJeerkeej
efkeee, (ve=e#ee) ceveg<eeW kees osKeves Jeeues kee (eefleKeele) efpevneWves JeeoevegJeeo efkeee (Jeele) yeenj kes Jeeeg
DeLee&led cewoeve kes keefve Jeeeg kes men Jeeeg Meg efkees Heue (Ye#eceeCe) keg Yeespeve kejves eesie HeoeLe& (Ye#e)
KeeFes (veejeMebmee) eMebmeekej ceveg<eeW kes GHeosMeke (efJeesosJee) meye efJeeved (efHelej) Gve meye kes GHekeejkeeW kees
%eeveer mecePeves eeefneW58
YeeJeeLe&-pees efJeeved ueesie HejesHekeej yege
f mes efJeee kee efJemleej, kejves, megieefvOe Hegef ceOegjlee Deewj
jesieveeMeke iegCeegkele HeoeLeeX kee eLeeeesie cesue Deefive, kes yeere ceW Gve kee nesce kej Meg Jeeeg Je<ee& kee peue Jee
Dees<s eefOeeeW kee mesJeve kej kes Mejerj kees Deejesie kejles nQ Jes Fme mebmeej ceW Delevle eMebmee kes eesie nesles nQ58
meVe Fleme Jeefme $eef<e~ efJeMJesosJee osJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej~ ee Helesles
Fleme efJeje[e<eea ieee$eer vo <e[dpe mJej
DeLe ieen&mLekecce&efCe e%eeefoJeJenejceen
as
Deye ie=nmLe kes kecce& ceW e%eeefo JeJenej kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
meNVe efmevOegjJeYe=Leeeesele mecegesYeJeefNeceeCe meefueNue eHuegleesN eeesNjespemee mkeefYeNlee

jpee:efme JeerNexefYeJeeaNjleceeN MeefJee~ ee HeleslesNDeeleerleeN menesefYeNefJe&<CetDeieNved JeCee HetJe&ntleew59
the
ary
meNVe~ efmevOeg~ DeNJeNYe=LeeesleJeYe=Leee~ GeleN Flegledele~ meNceg~ DeNYeNJeNefNeceeCeN FleefYeDeJeefNeceeCe~

meNefueNue~ eHuegleN FefleN eHuegle~ eees~ Deespemee~ mkeNefYeNlee~ jpee:efme~ JeerNexefYe~ JeerNjleNcesefle JeerNjlecee~ MeefJee~ ee~
HeleslesNFefleN Helesles~ DeeleerNlesleeefleFlee~ menesefYeNefjefleN menefYe~ efJe<CetFefleN efJe<Cet~ DeNieNved~ JeCee~ HetJe&ntleeNefJeefle
HetJe&ntleew59
HeoeLe&-(meVe) DeJemLeeefHele~ meVe Fefle Heob cenerOejsCe Yeevlee HetJe&me cev$emeevles mJeerke=leced (efmevOeg)
veoer~ efmevOeJe Fefle veoerveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~13) (DeJeYe=Leee) HeefJe$eerkejCeee e%eevlemveeveee Jee (Gele)
Glke=leee ele (meceg) Devleefj#eced~ meceg Flevleefj#eveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~3) (DeYeJeefeceeCe)
Yegpeceeve (meefueue) Megb peueb efJeeles eefmceved me~ DeMe&DeeefolJeeoed~ meefueueefcelegokeveecemeg Heefleced~
(efveIeb01~12) (eHuegle) eke=iegCew ee (eees) nesle=epeceeveees eMebemf elee iegCee meefvle (Deespemee) yeuesve
(mkeefYelee) mleefcYeleeefve Oe=leeefve (jpeebefme) ueeskee (JeerexefYe) (Jeerjlecee) DeefleMeesve Jeerjew~ De$e meJe&$eekeejeosMe
(MeefJee) DeefleMeesve efveleyeuemeeOekeew (ee) eew (Helesles) esw eeHesles (Deeleerlee) DeeleerleiegCeew (menesefYe)
yeueeefoefYe (efJe<Cet) JeeefMeerueew (Deieved) ievleg eeHvegJevleg, De$e ieceOeeleessueex[Lex ueg*d ~ cev$es IemejCeMe0~
398
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(Dee02~4~80) Fefle uesue&gievegveeefmekeueesHee (JeCee) esew (HetJe&ntleew) HetJez efMewefJe&efjentleew~ Deeb cev$e
(Mele0 12~ 6~ 1~ 34-36) JeeKeele59
DevJee-ewjJeYe=LeeeeYeJeefeceeCe meefueue Gele efmevOeg meVe meceg eHuegle efeeles, eeesjespemee
jpeebemf e mkeefYelee mkeefYeleeefve, ee JeerexefYeJeeajlecee MeefJee menesefYejeleerlee efJe<Cet JeCee HetJe&ntleew Helesles leeJeiebmles
megefKevees YeJeefvle59
YeeJeeLe&-ceveg<eeCeeb e%eeefoJeJenejsCe efJevee ieen&mLekecce&efCe megKeb ve peeeles59
HeoeLe&-efpevnesveW (DeJeYe=Leee) e%eevle mveeve Deewj DeHeves Deelcee kes HeefJe$e kejves kes efuees
(DeYeJeefeceeCe) Yeesieves eesie (meefueue) efpemeceW Gece peue nw, Jen JeJenej (Gele) efveece mes mecHeeove efkeee
(efmevOeg) veefoeeb (meVe) efvecee&Ce keeR (meceg) meceg (eHuegle) DeHeves GeceeW iegCeeW mes Heeee nw, Jes efJeeved ueesie
(eees) efpeve kes (Deespemee) yeue mes (jpeebefme) ueeske-ueeskeevlej (mkeefYelee) efmLele nQ, (ee) pees (JeerexefYe) Deewj
HejeeceeW mes (Jeerjlecee) Delevle Jeerj (MeefJee) efvele yeue mecHeeove kejves Jeeues (menesefYe) yeueeW mes (Deeleerlee)
cetKeeX kees peeveves Deeesie (efJe<Cet) Jee nesvesnejs (JeCee) Deeflees mJeerkeej kejves eesie (HetJe&ntleew) efpeme kee
melkeej HetJe& Gece efJeeveeW ves efkeee nes, pees (Helesles) es meppeveeW kees ee nesles nQ, Gve e%ekecce&, Ye#e HeoeLe& Deewj
efJeeveeW kees (Deieved) ee nesles nQ, Jes meoe megKeer jnles nQ59
YeeJeeLe&-e%e Deeefo JeJenejeW kes efJevee ie=neece ceW megKe veneR neslee59
osJeeefveleme Jeefme $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ mJeje[d yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
HegvemleosJeen
efHej Yeer e%e efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeeved efoJeceieved eN%emlelees ceeN efJeCeceg ceveg<eeveNvleefj#eceieved eN%emlelees ceeN efJeCeceg efHeNle+ved
He=efLeNJeerceieved eN%emlelees ceeN efJeCeceg eb keb e ueesNkeceieved eN%emlelees ces YeNceYetled60
the
ary
osNJeeved~ efoJeced~ DeNieNved~ eN%e~ lele~ ceeN~ efJeCeced~ DeNg~ ceNveg<eeved~ DeNvleefj#eced~ DeNieNved~ eN%e~ lele~ ceeN~
efJeCeced~ DeNg~ efHeNle+ved~ He=efLeNJeerced~ DeNieNved~ eN%e~ lele~ ceeN~ efJeCeced~ DeNg~ eced~ keced~ eN~ ueesNkeced~ DeNieNved~ eN%e~
lele~ cesN~ YeNced~ DeNYetled
HeoeLe&-(osJeeved) efoJeYeesieeved (efoJeced) efJeeeekeeMeced (Deieved) eeHvegJeefvle, De$e efue*Lex ueg*d (e%e)
HetJeexkelemmeJez meceveere (lele) lemceeled (cee) ceeced (efJeCeced) efJeeeefokeced (Deg) eeHveesleg (ceveg<eeved)
(Devleefj#eced) cesIeceC[ueced (Deieved) (e%e) (lele) (cee) (efJeCeced) Oeveeefokeced (Deg) (efHele+ved) $eletved
(He=efLeJeerced) (Deieved) (e%e) (lele) (cee) (efJeCeced) elegle megKekejced (Deg) (eced) (keced) (e) (ueeskeced)
(Deieved) ievleg (e%e) (lele) (ces) cece (Yeced) Yepeveereb keueeCeced (DeYetled) YeJeleg~ Deeb cev$e (Mele0 4~ 5~
7~ 8) JeeKeele60
DevJee-efJeebmees ees e%ees efoJeb osJeeved eeHeeefle leceieBmlelees cee efJeCeceg, ees e%eesvleefj#eb ceveg<eeveeHveesefle
DeceesOeee
399
am
aj.
org
leceieBmlelees cee efJeCeceg, ees e%e He=efLeJeeR efHele+ved eeHeeefle leceieBmlelees cee efJeCeceg, ees e%ees eb keb e
ueeskeceieBmlelees ces YeceYetled60
YeeJeeLe&-emceeod e%eeled meJee&eCf e megKeeefve peeevles lemeevegeveb meJezce&veg<ew keglees ve keee&ecf eefle60
HeoeLe&-pees (e%e) HetJeexkele meye kes kejves eesie e%e (efoJeced) efJeee kes ekeeMe Deewj (osJeeved) efoJe YeesieeW
kees eeHle kejlee nw, efpemekees efJeeved ueesie (Deieved) eeHle neW, (lele) Gmemes (cee) cegPe kees (efJeCeced) efJeeeefo iegCe
(Deg) eeHle neW, pees (e%e) e%e (Devleefj#eced) cesIeceC[ue Deewj (ceveg<eeved) ceveg<eeW kees eeHle neslee nw, efpemekees Ye
ceveg<e (Deieved) eeHle nesles nQ, (lele) Gme mes (cee) cegPe kees (efJeCeced) Oeveeefo HeoeLe& (Deg) eeHle neW, pees (e%e)
e%e (He=efLeJeerced) He=efLeJeer Deewj (efHele+ved) Jemevle Deeefo $elegDeeW kees eeHle neslee nw, efpeme kees DeeHle ueesie (Deieved) eeHle
nesles nQ, (lele) Gmemes (cee) cegPe kees (efJeCeced) eleske $eleg kee megKe (Deg) eeHle nes, pees (e%e) (keced) efkemeer
(e) (ueeskeced) ueeske kees eeHle neslee nw, (eced) efpeme kees Oecee&lcee ueesie (Deieved) eeHle nesles nQ, (lele) Gmemes (ces)
cesje (Yeced) keueeCe (DeYetled) nes60
YeeJeeLe&-efpeme e%e mes meye megKe nesles nQ, Gmekee Devegeve meye ceveg<eeW kees keeeW ve kejvee eeefnes60
elegeqbMeefoleme Jeefme $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ yeeeegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
Deme peiele GlHeeew keefle keejCeeefve mevleerleen

Fme peieled keer GlHeefe ceW efkeleves keejCe nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
elegefMeNled levleJeesN es efJeleeqlveNjs e FNceb eN%e: mJeNOeeeN oovles~

les<ee efNVe mecJesNleOeeefceN mJeene IeNceexDeHesleg osNJeeved61
elegeqMeNefoefleN elegef$eMeled~ levleJe~ es~ efJeNleNeqlveNj Fefle efJeleeqlveNjs~ es~ FNceced~ eN%eced~ mJeNOeee~ oovles~
les<eeced~ efNVeced~ meced~ TBNFlBet~ SNleled~ oNOeeNefceN~ mJeene~ IeNce&~ DeefHe~ SNleg~ osNJeeved61
the
ary
HeoeLe&-(elegeqbMeled) Deew JemeJe SkeeoMe e eoMeeefolee Fv epeeHeefle eke=efleesefle (levleJe)

met$eJeled meceJeslegb Meeruee (es) (efJeleeflvejs) (es) (Fceced) (e%eced) meewKepevekeced (mJeOeee) DeVeeefovee (oovles)
(les<eeced) (efVeced) wOeerke=leced (meced) (G) efJelekex (Sleled) (oOeeefce) (mJeene) meleee efeeee Jeeee Jee (Iecce&)
e%e, Iecce& Fefle e%eveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~17) (DeefHe) efveees (Sleg) (osJeeved) efJeog<e~ Deeb cev$e (Mele0
12~ 6~ 1~ 37) JeeKeele61
DevJee-es eleg
q bMeled levleJees e%eb efJeleeflvejs, es e mJeOeesceb oovles, les<eeb efVeb eod wOeerke=leb leosleled mJeene
mevoOeeefce G Fefle efJelekex Ieccees& osJeeveHesleg61
YeeJeeLe&-Deme ele#eme peieleelegeqbMeled leJeeefve keejCeeefve meefvle, les<eeb iegCeoes<eeved es peeveefvle, leevesJe
megKecesefle61
HeoeLe&-(es) pees (elegeqbMeled) DeeeW Jemeg, ieejn , yeejn Deeefole, Fv, epeeHeefle Deewj eke=efle
(levleJe) metle kes meceeve (e%eced) megKe GlHeVe kejvesnejs e%e kees (efJeleeflvejs) efJemleej kejles nQ, DeLeJee (es) pees
(mJeOeee) DeVe Deeefo Gece HeoeLeeX mes (Fceced) Fme e%e kees (oovles) osles nQ (les<eeced) Gvekee pees (efVeced) Deueie
400
epegJexoYee<es
aj.
org
efkeee ngDee e%e (Sleled) Gme kees (mJeene) mele efeee Jee mele JeeCeer mes (meced) (oOeeefce) Fkede kejlee ntb (G)
Deewj Jener (Iecce&) e%e (osJeeved) efJeeveeW kees (DeefHe) efveee mes (Sleg) eeHle nes61
YeeJeeLe&-Fme ele#e ejeej peieled kes eeQleerme leJe keejCe nQ, Gvekes iegCe Deewj oes<eeW kees pees peeveles nQ ,
GvneR kees megKe efceuelee nw61
e%emesleme Jeefme $eef<e~ e%ees osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvee&%eefJe<eeceen
efHej e%e kee efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eN%emeN oesnesN efJelele HegN$ee meesDeNOee efoJeceNvJeeleleeve~

me e%e Oeg#JeN ceefn ces eNpeeee: jeNemHees<ebN efJeeNceeegjMeereN mJeene62
am
eN%eme~ oesn~ efJeleleN FefleN efJelele~ HegN$esefle HegN$ee~ me~ DeNNOee~ efoJeced~ DeNvJeeleleeNveslevegDeeleleeve~ me~
eN%e~ Oeg#JeN~ ceefn~ cesN~ eNpeeeeNefceefle eNpeeeeced~ jeNe~ Hees<eced~ efJeeced~ Deeeg~ DeNMeerNeN~ mJeene62
the
ary
as
HeoeLe&-(e%eme) (oesn) eHetCe& meeceeermecetn (efJelele) efJemleerCe& (Heg$ee) Heg<eg HeoeLex<eg (me)
(DeOee) efoefiYejekeej (efoJeced) mete&ekeeMeced (DevJeeleleeve) Deeee efJemleejeefle (me) mete&ekeeMe (e%e)
e meceles lelmecyegew (Oeg#Je) (ceefn) cenevleb cene (ces) cece (epeeeeced) (jee) Oeveeos (Hees<eced) Hegefced
(efJeeced) meJe&ced (Deeeg) peerJeveced (DeMeere) eeHvegeece (mJeene) meleJeeiegkeleee efeeee62
DevJee-ns e%emecHeeoke efJeved! ees e%eme Heg$ee efJeleleesOee oesnesefmle, leb efoJecevJeeleleeve, me lJeb leb
e%eb Oeg#Je, ees ces cece epeeeeb efJeeb ceefn jeemHees<eceeegeevJeeleveesefle lecenb mJeeneceMeere62
YeeJeeLe&-ceveg<ew meoe e%eejcYeHeteea ke=lJee epeeYees cenlmegKeb eeHeCeereefceefle62
HeoeLe&-ns (e%e) meefle kejves eesie efJeved! DeeHe pees (e%eme) e%e kee (Heg$ee) yengle HeoeLeeX ceW
(efJelele) efJemle=le (DeOee) DeeeW efoMeeDeeW mes Dee ekeej kee (oesn) HeefjHetCe& meeceeermecetn nw (me) Jen (efoJeced)
mete& kes ekeeMe kees (DevJeeleleeve) {eBHekej efHej Hewueves oslee nw, (me) Jen DeeHe mete& kes ekeeMe ceW e%e kejves Jeeues
ie=nmLe let Gme e%e kees (Oeg#Je) HeefjHetCe& kej, pees (ces) cesjer (epeeeeced) epee ceW (efJeeced) meye (ceefn) ceneved (jee)
Oeveeefo HeoeLeeX keer (Hees<eced) mece=e
f kees Jee (Deeeg) peerJeve kees Jeej-Jeej efJemleejlee nw, Gme kees ceQ (mJeene)
meleegkele efeee mes (DeMeere) eeHle nesTB62
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke meoe e%e kee DeejcYe Deewj meceeefHle kejW Deewj mebmeej kes peerJeeW kees Delevle
megKe HengbeeJeW62
Dee HeJemJesleme keMeHe $eef<e~ e%ees osJelee~ mJeje[e<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
ceveg<ew eEkeJeod e%e mesJeveere Fleen
ceveg<e efkeme kes legue e%e kee mesJeve kejW, en Deieues cev$e ceW kene nw
Dee HeJemJeN efnjCeJeNoeJeJeled meesce JeerNjJeled~
JeepeNb ieescevleNceeYejN mJeene63
401
aj.
org
DeceesOeee
Dee~ HeNJeNmJeN~ efnjCeJeNefoefleN efnjCeJeled~ DeeJeNefoleeJeled~ meesNceN~ JeerNjJeNefoefle JeerNjJeled~ Jeepeced~

ieescevleNefceefleN ieescevleced~ Dee~ YeNj~ mJeene63
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Dee) mecevleeled (HeJemJe) HeefJe$eerkeg (efnjCeJeled) efnjCeeefovee legueced (DeeJeled) DeeeefoefYe

meceeveced (meesce) Ssee&ecf egke ie=nmLe! (JeerjJeled) eMemleJeerjmeMeced (Jeepeced) DeVeeefoHeoeLe&ceeb e%eced,
De$eeMe&DeeefolJeeoed (ieescevleced) eMemlesefveeefomecyevOeced (Dee) (Yej) Oej (mJeene) meleee Jeeee meleefeeee
Jee63
DevJee-ns meesce! lJeb mJeene efnjCeJeoeJeod JeerjJeod ieescevleceVeb JeepeceeYej, lesve peieoeHeJemJe63
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ceveg<ew Heg<eeLexve megJeCee&efoOeveceemeeeeeeoees j#eCeereemleovevlejb Jeerjee, keglees
eeJeosleeb meeceeeR veeYejefvle, leeJeodie=neeceejyOeJees e%eceHeueb keeg ve MekevegJeefvle63
DeefmceVeOeees ie=nmLeOece&mesJeveee yeeeeefjCee keveee kegceejyeeeeefjmJeerkejCeb ie=neeceOece&JeCe&veb
jepeepeemeYeeHeleeefoke=lecegkelecele SleoOeeeeskeleeLe&me HetJee&OeeeeskeleLexve men meeflejmleerelf e yeesJeced63
HeoeLe&-ns meesce Ssee& eenves Jeeues ie=nmLe! let (mJeene) mele JeeCeer Jee mele efeee mes (efnjCeJeled)
megJeCe& Deeefo HeoeLeeX kes legue (DeeJeled) Dee Deeefo Gece HeMegDeeW kes meceeve (JeerjJeled) eMebefmele JeerjeW kes legue
(ieescevleced) Gece FefveeW mes mecyevOe jKeves Jeeues (Jeepeced) DeVeeefocee e%e kee (DeeYej) Deeee jKe Deewj Gmemes
mebmeej kees (Dee) Des ekeej (HeJemJe) HeefJe$e kej63
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke DeHeves Heg<eeLe& mes megJeCe& Deeefo Oeve kees Fkee kej, Iees[
s Deeefo Gece
HeMegDeeW kees jkeKeW, leovevlej JeerjeW kees jkeKeW, keeeWefke peye leke Fme meeceeer kees veneR jKeles, leye leke ie=neeceHeer e%e
HeefjHetCe& veneR kej mekeles, Fmeefuees meoe Heg<eeLe& mes ie=neece keer GVeefle kejles jnW63
Fme DeOeee mes ie=nmLe Oece& mesJeve kes efuees yeeeeefjCeer kevee kees kegceej yeeeejer kee mJeerkeej, ie=nmLe
Oece& kee JeCe&ve, jepee-epee Deewj meYeeHeefle Deeefo kee kee&Je kene nw, Fmeefuees Fme DeOeeeeskele DeLe& kes meeLe HetJe&
DeOeee ceW kens DeLe& keer meefle peeveveer eeefnes
oeevevomejmJeleermJeeefcevee efJejefeles mebmke=leee&Yee<eeYeeb efJeYetef<eles megeceeCeegkeles
epegJexoYee<esceesOeee Heteqe&ceieeled8
aj.
org
Dees3ced
DeLe veJeceeOeeeejcYe
osJe meefJeleefjleme Fveye=nmHeleer $e<eer~ meefJelee osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeefeeJeeea keLeb keLecegHeosJe FlegHeefoMeles
efJeeved ueesie eeJeleea jepee kees kewmee-kewmee GHeosMe kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
osJe meefJeleN emegJe eN%eb emegJe eN%eHeefle Yeieee~

efoNJees ievOeNJe& kesleNHet kesle ve Hegveeleg JeeNemHeefleNJee&pe ve mJeoleg mJeene1
osJe~ meNefJeNleNefjefle meefJele~ e~ megJeN~ eN%eced~ e~ megJeN~ eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ Yeieee~ efoNJe~ ieNvOeNJe&~
kesNleNHetefjefle kesleNHet~ kesleced~ veN~ HegveeNleg~ JeeNe~ Heefle~ Jeepeced~ veN~ mJeNoNleg~ mJeene1
the
ary
as
HeoeLe&-(osJe) efoJeiegCemecHeVe (meefJele) mekeuewee&mebegkele meceed! (e) (megJe) F&<Je& (e%eced) meJex<eeb
megKepevekeb jepeOece&ced (e) (megJe) (e%eHeefleced) jepeOece&Heeuekeced (Yeieee) meceeweee&e (efoJe) ekeeMeceeves<eg
#e$eiegCes<eg YeJe (ievOeJe&) ieeb He=eLf eJeeR Oejleerelf e, He=<eesojeefovee ieesMeyome iecYeeJe (kesleHet) e kesleb e%eeb Hegveeefle
HeefJe$eerkejesefle me (kesleced) e%eeced~ kesleefceefle e%eeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~9) (ve) Demceekeb epeejepeHeg<eeCeeced
(Hegveeleg) MegvOeleg (JeeemHeefle) DeOeeveeOeeHeveesHeosMewJee&Cee Heeueke (Jeepeced) DeVeced (ve) Demceekeced (mJeoleg)
DeeYegvekeleg mJeene) JesoJeeee~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 1~ 16) JeeKeele1
DevJee-ns osJe meefJelemlJeb Yeieee mJeene e%eb emegJe, e%eHeeEle emegJe, elees efoJees ievOeJe& kesleHetJee&emHeefle
mJeene ve kesleb Hegveeleg, ve mJeene Jeepeb mJeoleg1
YeeJeeLe&-veeesve epeeHeeueveb efJeeeeoevekejCecesJe je%eeb e%eesefmle1
HeoeLe&-ns (osJe) efoJeiegCeegkele (meefJele) mecHetCe& Ssee& Jeeues jepeved! DeeHe (Yeieee) meye Ssee& keer
eeeqHle kes efuees (mJeene) JesoJeeCeer mes (e%eced) meye kees megKe osves Jeeues jepeOece& kee (e) (megJe) eeej Deewj
(e%eHeefleced) jepeOece& kes j#eke Heg<e kees (e) (megJe) esjCee keerefpees, efpememes (efoJe) ekeeMeceeve efoJe iegCeeW ceW
efmLele (ievOeJe&) He=efLeJeer kees OeejCe Deewj (kesleHet) yege
f kees Meg kejves Jeeuee (JeeemHeefle) He{ves-He{eves Deewj
GHeosMe mes efJeee kee j#eke meYeeHeefle jepeHeg<e nw, Jen (ve) nceejer (kesleced) yege
f kees (Hegveeleg) Meg kejs Deewj nceejs
(Jeepeced) DeVe kees mele JeeCeer mes (mJeoleg) Des ekeej Yeesies1
YeeJeeLe&-veee mes epee kee Heeueve Deewj efJeee kee oeve kejvee ner jepeHeg<eeW kee e%e kejvee nw1
OegJemeob lJesleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ Fves osJelee~ OegJemeoefceefle HetJe&mee<eea He*deqkeleMvo~ Heece
mJej~ DeHmegmeoefceleme efJeke=efleMvo~ ceOece mJej
veJeceesOeee
403
aj.
org
ceveg<ee keerMeb jepeeveb mJeerkege&gefjleen
efHej ceveg<e ueesie efkeme ekeej kes Heg<e kees jepeeefOekeej ceW mJeerkeej kejW, Fme efJe<ee kees Deieues
cev$e ceW kene nw
OegJeNmeo lJee ve=<eo ceveNmeocegHeeeNceie=nerleesNmeervee lJeeN peg ie=ecesN<e lesN eesefveNefjvee lJeeN
peglececed~ DeNHmeg<eo lJee Ie=leNmeo JeesceNmeocegHeeeNceie=nerleesNmeervee lJeeN peg ie=ecesN<e lesN eesefveNefjvee
lJeeN peglececed~ He=efLeNefJeNmeo lJeevleefj#eNmeo efoefJeNmeo osJeNmeo veekeNmeocegHeeeNceie=nerleesNmeervee lJeeN
peg ie=ecesN<e lesN eesefveNefjvee lJeeN peglececed2
am
OegJeNmeoNefceefle OegJeNmeoced~ lJeeN~ ve=<eoced~ ve=meoNefceefle ve=meoced~ ceNveNmeoefceefle cevemeoced~ GNHeNeeNceie=nerle

FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ pegced~ ie=eNefceN~ SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~ pegleceNefceefleN peglececed~
DeNHmeg<eoced~ DeNHmegmeoNefceleHmegmeoced~ lJeeN~ Ie=leNmeoNefceefle Ie=leNmeoced~ JeesNceNmeoNefceefle JeesceNmeoced~ GNHeNeeNceie=nerleN
FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ pegced~ ie=eNefceN~ SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~ pegleceNefceefleN peglececed~
He=efLeNefJeNmeoNefceefle He=efLeefJemeoced~ lJeeN~ DeNvleNefj#eNmeoefNcelevleefj#eNmeoced~ efoNefJeNmeoNefceefle efoefJeNmeoced~ osNJemeoNefceefle
osJeNmeoced~ veeNkeNmeoNefceefle veekeNmeoced~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ pegced~ ie=eNefceN~ SN<e~ lesN~
eesefve~ Fvee~ lJeeN~ pegleceNefceefleN peglececed2
the
ary
as
HeoeLe&-(OegJemeoced) OegJes<eg efJeeeefJeveeeesieOecex<eg meerovleced (lJee) lJeeced (ve=meoced) veeekes<eg meerovleced

(cevemeoced) ceveefme efJe%eeves eflevleced (GHeeeceie=nerle) GHeielewe&ceeveeefcecekew mesJekew Heg<ew mJeerke=le (Deefme) YeJeefme
(Fvee) Hejcewee&egkeleee peieoerejee (lJee) lJeeced (pegced) peg<eceeCeced (ie=eefce) mJeerkejesefce (S<e) (les) leJe
(eesefve) keejCeced (Fvee) jepeweee&e (lJee) (peglececed) DeefleMeesve peg<eceeCeced (DeHmegmeoced) peues<eg ievleced
(lJee) (Ie=lemeoced) Deepeb eeHvegJevleced (Jeescemeoced) efJeceevewJees&ecq ve ievleced (GHeeeceie=nerle) GHeeecew
epeejepepevew mJeerke=le (Deefme) (Fvee) Ssee&OeejCeee (lJee) (pegced) eerleced (ie=eefce) (S<e) (les) (eesefve)
(Fvee) ogMe$egeJf eoejCeee (peglececed) (He=efLeefJemeoced) He=efLeJeeb ievleced~ De$e *eeHees me_%eevomeesye&ngueced~
(Dee06~3~63) Fefle HetJe&Heome mJe (lJee) (Devleefj#emeoced) DeJekeeMes iecekeced (efoefJemeoced) veeeekeeMes
JeJeefmLeleced (osJemeoced) osJes<eg Oeeefce&kes<eg efJelmJeJeefmLeleced (veekemeoced) DeefJeeceeveb keb megKeb eeqmceved
leokecesleVeeefmle eeqmceved Hejcesejs Oecex Jee le$emLeced (GHeeeceie=nerle) meeOeveesHemeeOevew mebegkele (Deefme) (Fvee)
efJeeeeesiecees#eweee&e (lJee) (pegced) (ie=eefce) (S<e) (les) (eesefve) efveJemeefle (Fvee) meJezee&megKeeeHlees
(lJee) (peglececed)~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 2~ 3-6) JeeKeele2
DevJee-ns mecee[nefcevee emlJecegHeeeceie=nerleesefme leb OegJemeob ve=<eob ceve meob pegb lJee ie=eefce~ emew<e
les eesefvejefmle leb pegleceb lJesvee ie=eefce~ ns jepeVenefcevee emlJecegHeeeceie=nerleesefme leceHmegmeob Ie=lemeob Jeescemeob
pegb lJee ie=eefce~ ns meJe&j#eke meYeeOe#e! emew<e les eesefvejefmle leb pegleceb lJesvee ie=eefce~ ns meeJe&Yeewce
jepeVenefcevee emlJecegHeeeceie=nerleesefme He=efLeefJemeocevleefj#emeob efoefJemeob osJemeob veekemeob pegb lJee ie=eefce~ ns
404
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
meJe&megKeeo epeeHeles! emew<e les eesefvejefmle leb pegleceb lJesvee ie=eefce2

YeeJeeLe&-ns jepeepeepevee! eLee meJe&JeeHekesve Hejcesejee meJezeee&e peieefVecee&e meJexYe megKeb oereles,
leLee eteceHeeejle, elees Oecee&Le&keececees#eHeueeveeb eeeqHle megiecee meeled2
HeoeLe&-ns eeJeefle& jepeved! ceQ (Fvee) Hejcewee&egkele Hejceelcee kes efuees pees DeeHe (GHeeeceie=nerle)
eesieefJeee kes eefme De ece kes mesJeves Jeeues Heg<eeW mes mJeerkeej efkees (Deefme) nes~ Gme (OegJemeoced) efveeue efJeee
efJevee Deewj eesieOeceeX ceW efmLele (ve=<eoced) veeeke Heg<eeW ceW DeJeefmLele (cevemeoced) efJe%eeve ceW efmLej (pegced)
eerelf eegkele (lJee) DeeHekees (ie=eefce) mJeerkeej kejlee ntb~ efpeme (les) DeeHe kee (S<e) en (eesefve) megKeefveefcee nw,
Gme (peglececed) Delevle mesJeveere (lJee) DeeHekee (ie=eefce) OeejCe kejlee ntb~ ns jepeved! ceQ (Fvee) Ssee& OeejCe
kes efuees pees DeeHe (GHeeeceie=nerle) epee Deewj jepeHeg<eeW ves mJeerkeej efkees (Deefme) nes~ Gme (DeHmegmeoced) peueeW kes
yeere eueles ngS (Ie=lemeoced) Ieer Deeefo HeoeLeeX kees eeHle ngS Deewj (Jeescemeoced) efJeceeveeefo eeveeW mes DeekeeMe ceW eueles
ngS (pegced) meye kes efee (lJee) DeeHekee (ie=eefce) enCe kejlee ntb~ ns meye keer j#ee kejvesnejs meYeeOe#e jepeved!
efpeme (les) DeeHe kee (S<e) en (eesefve) megKeoeeke Iej nw, Gme (peglececed) Deefle emeVe (lJee) DeeHekees (Fvee)
og Me$egDeeW kes ceejves kes efuees (ie=eefce) mJeerkeej kejlee ntb~ ns meye Yetefce ceW eefme jepeved! ceQ (Fvee) efJeee eesie
Deewj cees#eHe Ssee& keer eeeqHle kes efuees pees DeeHe (GHeeeceie=nerle) meeOeve-GHemeeOeeveeW mes egkele (Deefme) nes, Gme
(He=efLeefJemeoced) He=efLeJeer ceW YeceCe kejles ngS (Devleefj#emeoced) DeekeeMe ceW eueves Jeeues (efoefJemeoced) veee kes ekeeMe
ceW efveegkele (osJemeoced) Oecee&lcee Deewj efJeeveeW kes ceOe ceW DeJeefmLele (veekemeoced) meye ogKeeW mes jefnle Hejcesej Deewj
Oecce& ceW efmLej (pegced) mesJeveere (lJee) DeeHekees (ie=eefce) mJeerkeej kejlee ntb~ ns meye megKe osves Deewj epeeHeeueve
kejvesnejs jepeHeg<e! efpeme (les) lesje (S<e) en (eesefve) jnves kee mLeeve nw, Gme (peglececed) Delevle efee (lJee)
DeeHekees (Fvee) mecee megKe osves kes efuees (ie=eefce) enCe kejlee ntb2
YeeJeeLe&-ns jepeepeepevees! pewmes meJe&JeeHeke Hejcesej mecHetCe& Ssee& Yeesieves kes efuees peieled je kes meye kes
efuees megKe oslee, Jewmee ner DeeejCe legce ueesie Yeer kejes efke efpeme mes Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e HeueeW keer eeeqHle megiece
nesJes2
DeHeeefceleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ Fves osJelee~ efvee=od DeefleMekeJejer vo~ Heece mJej
Hegve epeepevew keLebYetlees pevees jepee ceeveveere FlegHeefoMeles
efHej epeepeveebs kees kewmee Heg<e jepee ceevevee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNHee: jmeNcegemeN metexN mevle meNceeefnleced~ DeNHee: jmemeN ees jmeNmleb Jees
ie=ecegeNcecegHeeeNceie=nerleesNmeervee lJeeN peg ie=ecesN<e lesN eesefveNefjvee lJeeN peglececed3
DeNHeeced~ jmeced~ GemeNefcelegledJeemeced~ metes&~ mevleced~ meNceeefnleNefceefle meNcedDeeefnleced~ DeNHeeced~ jmeme~ e~
jme~ leced~ JeN~ ie=eNefceN~ GNeNceefcelegledleNceced~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ pegced~ ie=eNefceN~
SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJee~ pegleceNefceefleN peglececed3
HeoeLe&-(DeHeeced) peueeveeced (jmeced) meejced (Gemeced) Glke=b Jeees peerJeveb emceeled leced (metex)
veJeceesOeee
405
as
am
aj.
org
meefJele=ekeeMes (mevleced) Jee&ceeveced (meceeefnleced) meceked meJe&lees Oe=leced (DeHeeced) peueeveeced (jmeme) meejme (e)
(jme) Jeere Oeeleg (leced) (Je) eg<ceYeced (ie=eefce) (Gececed) eseebmeced (GHeeeceie=nerle) meeOeveesHemeeOevew
mJeerke=le (Deefme) (Fvee) Hejcesejee (lJee) (pegced) eerlee Jee&ceeveced (ie=eefce) mJeerkejesefce (S<e) (les) leJe
(eesefve) ie=nced (Fvee) Hejceweee&e (lJee) (peglececed)~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 2~ 7) JeeKeele3
DevJee-ns jepeVenefcevee Je metex mevleb meceeefnlecegemeceHeeb jmeb ie=eefce~ eesHeeb jmeme jmemlecegeceb Jees
ie=eefce, emew<e les eesefvejefmle leefcevee pegleceb lJee ie=eefce3
YeeJeeLe&-jepee mJeYe=leepeepeveeved MejerjelceyeueJeOe&veee yeeeeeez<eOeefJeeeeesieeYeememesJeves efveegeerle, ele
meJex jesiejefnlee mevle Heg<eeefLe&ve meg3
HeoeLe&-ns jepeved! ceQ (Fvee) Ssee&eeeqHle kes efuees (Je) legcnejs efuees (metes&) mete& kes ekeeMe ceW
(mevleced) Jee&ceeve (meceeefnleced) meJe& ekeej eejeW Deesj OeejCe efkees (Gemeced) Glke= peerJeve kes nsleg (DeHeeced) peueeW
kes (jmeced) meej kee enCe kejlee ntb, (e) pees (DeHeeced) peueeW kes (jmeme) meej kee (jme) Jeere& Oeeleg nw, (leced)
Gme (Gececed) keueeCekeejke jme kee legcnejs efuees (ie=eefce) mJeerkeej kejlee ntb, pees DeeHe (GHeeeceie=nerle) meeOeve
leLee GHemeeOeveeW mes mJeerkeej efkees iees (Deefme) nes, Gme (Fvee) Hejcesej keer eeeqHle kes efuees (pegced) eerelf eHetJe&ke
Jee&vesJeeues DeeHe kee (ie=eefce) enCe kejlee ntb, efpeme (les) DeeHe kee (S<e) en (eesefve) Iej nw, Gme (peglececed)
Delevle mesJeveere (lJee) DeeHe kees (Fvee) Hejce megKe nesves kes efuees (ie=eefce) enCe kejlee nbt3
YeeJeeLe&-jepee kees eeefnes efke DeHeves veewkej epeeHeg<eeW kees Mejerj Deewj Deelcee kes yeue ye{eves kes efuees
yeeee&, Dees<eefOe, efJeee Deewj eesieeYeeme kes mesJeve ceW efveegkele kejs, efpememes meye ceveg<e jesiejefnle neskej Heg<eeLeea
nesJeW3
ene Fleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ jepeOece&jepeeoees osJelee~ Yegefjkeke=efleMvo~ efve<eeo mJej
ceveg<ewjeHleb efJeebmeb megHejer#e mevleJe FlegHeefoMeles
the
ary
ceveg<eeW kees eeefnes efke DeeHle efJeeved keer Des ekeej Hejer#ee kej kes me kejW, en efJe<ee Deieues
cev$e ceW kene nw
eneTpee&ngleeesN JevleesN efJeeee ceNefleced~ les<eebN efJeefMeefeeeCeeb JeesNnefce<eNcetpe& N

meceeYecegHeeeNceie=nerleesNmeervee lJeeN peg ie=ecesN<e lesN eesefveNefjvee lJeeN peglececed~ meNcHe=eew mLeN meb
cee YeNsCe He=*dkeleb efJeNHe=eew mLeesN efJe cee HeeNHcevee He=*dkeleced4
ene~ TNpee&NngleNeN Fletpee&Deenglee~ Jevle~ efJeeee~ ceNefleced~ les<eeced~ efJeefMeefeeeCeeNefceefleN efJeefMeefeeeCeeced~
JeN~ DeNnced~ F<eced~ Tpe&ced~ meced~ DeNeNYeNced~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ pegced~ ie=eNefceN~
SN<e~ lesN~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~ pegleceNefceefleN peglececed~ meNcHe=eeNefJeefle meNcedHe=eew~ mLeN~ meced~ ceeN~ YeNsCe~ He=*dkeleNced~
efJeNHe=eeNefJeefle efJeNHe=eew~ mLeN~ efJe~ ceeN~ HeeNHcevee~ He=*dkeleNced4
HeoeLe&-(ene) enerleejes ie=neeefceCe (Tpee&nglee) Tpee& yeueeeCevekeeefjkee Deengleees enCeeefve oeveeefve
406
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Jee es<eeb les (Jevle) JesoefJeeemeg JeeHvegJevle (efJeeee) cesOeeefJeves (ceefleced) yege
f ced (les<eeced) (efJeefMeefeeeCeeced)
efJeefJeOes Oeccex kece&eCf e nvegveeefmekes es<eeced~ efMees nvegveeefmekes Jee~ (efve06~17) (Je) eg<ceYeced (Denced) ie=nmLees
jepee (F<eced) DeVeced (Tpe&ced) Hejeececed (meced) (DeeYeced) ie=nerleJeeveefme (GHeeeceie=nerle)
jepeie=neecemeeceeermeefnle (Deefme) (Fvee) Heg<eeLex JeCeee (lJee) (pegced) mesJeceeveced (ie=eefce) (S<e) (les)
(eesefve) megKeefveefceeced (Fvee) Me$egeJf eoejkeee yeueee (lJee) (peglececed) DeefleMeesve emeVeced (mecHe=eew)
jepeie=neeceJeJenejeCeeb meceked He=*dkeleejew jepeepeepeveew (mLe) YeJeleced (meced) (cee) ceeced (YesCe) Yepeveeresve
megKeeosveweexCe (He=*dkeleced) mHeMe kegleced (efJeHe=eew) efJeielemecHekeez (mLe) meeleced (efJe) (cee) ceeced (HeeHHevee)
DeOecee&lcevee pevesve (He=*dkeleced)~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 2~ 8) JeeKeele4
DevJee-ns epeejepeHeg<e! eLeenb efJeeee ceefleb Jevle Tpee&ngleees ene meefvle, eLee les<eeb efJeefMeefeeeCeeb
ceefleefce<ecetpe e meceeYeced, leLee lJeceefHe ie=neCe~ ns efJeved! eLee lJecegHeeeceie=nerleesefme, leLeenceefHe YeJeseced,
eLeenefcevee pegb lJee ie=eefce, leLee lJeceefHe ceeb ie=neCe~ emew<e les eesefvejefmle leefcevee pegleceb lJeenb eLee ie=eefce,
leLee lJeceefHe ceeb ie=neCe~ eLee me lJeb e Oecex JeJenejs mecHe=eew mLemleLee YesCe cee ceeb mecHe=*dkeleced~ eLee egJeeb
HeeHcevee efJeHe=eew mLemleLeevesve cee ceeceefHe efJeHe=*dkeleced4
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es jepeepeepevee ie=nmLee cesOeeefJeves mevleeveee efJeeeefLe&ves Jee
efJeeee%eeb peveeefvle, ogeeejeled He=Leked mLeeeHeefvle, keueeCekeejkeb kecee&eejeefvle, Demelmeb efJenee melmeb
mesJeeefvle, le SJeeYegoeefveesemes ueYevles, veelees efJeHejerlee4
HeoeLe&-ns jepeHeg<e! pewmes (Denced) ceQ ie=nmLepeve (efJeeee) yegefceeved Heg<e kes megKe kes efuees (ceefleced)
yege
f kees oslee ntb, Jewmes let Yeer efkeee kej (Jevle) pees meye efJeeeDeeW ceW JeeHle (Tpee&nglee) yeue Deewj peerJeve ye{ves
kes efuees oeve osves Deewj (ene) enCe kejvesnejs ie=nmLe ueesie nQ, pewmes (les<eeced) Gve (efJeefMeefeeeCeeced) Deveske ekeej
kes Oece&egkele keceeX ceW cegKe Deewj veeefmekee JeeueeW kes (ceefleced) yegef (F<eced) DeVe Deeefo Deewj (Tpe&ced) Hejeece kees
(meceeYeced) enCe kej egkee ntb, Jewmes legce Yeer enCe kejes~ ns efJeeved ceveg<e! pewmes let (GHeeeceie=nerle) jepe Deewj
ie=neece keer meeceeer kes meefnle Jee&ceeve (Deefme) nw, Jewmes ceQ Yeer nesTb~ pewmes ceQ (Fvee) Gece Ssee& kes efuees
(pegced) emeVe (lJee) DeeHe kees (ie==eefce) enCe kejlee nbt, Jewmes let Yeer cegPes enCe kej, efpeme (les) lesje (S<e) en
(eesefve) Iej nw, Gme (Fvee) HeMegDeeW kees ve kejves kes efuees (peglececed) Delevle emeVe (lJee) legPes ceQ pewmes Jen
Deewj legce oesveeW egkele kecce& ceW (mecHe=eew) mebegkele (mLe) nes, Jewmes (YesCe) mesJeves eesie megKeoeeke Ssee& mes (cee)
cegPe kees (mebHe=*dkeleced) mebegkele kejes, pewmes legce (HeeHcevee) DeOeceea Heg<e mes (efJeHe=eew) He=Leked (mLe) nes, Fmemes (cee)
cegPe kees Yeer (efJeHe=*dkeleced) He=Leked kejes4
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees jepee Deewj Deewj epee cebs ie=nmLe ueesie yege
f ceeved mevleeve
Jee efJeeeLeea kes efuees efJeee nesves keer yege
f osles, og DeeejCeesb mes He=Leked jKeles, keueeCekeejke keceeX kees mesJeve kejeles
Deewj ogme g[ekes melme kejeles nQ, Jes ner Fme ueeske Deewj Hejueeske kes megKe kees eeHle nesles nQ, Fvemes efJeHejerle
veneR4
Fvmesleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ YegefjieefMvo~ ceOece mJej
veJeceesOeee
407
aj.
org
DeLe efkeceLe& mesveeHeeflej$e eeLe&veere Fleen
Deye efkemeefuees mesveeHeefle keer eeLe&vee eneb kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
FvmeN Jeeesefme JeepeNmeemlJeeeNeb Jeepe mesled~

JeepemeN veg emeNJes ceeNlej ceNnerceefoeflebN veeceN Jeemee kejecens~
emeeefceNob efJeeNb YegJeveceeefJeNJesMeN lemee vees osNJe meefJeNlee Oece& meeefJe<eled5
Fvme~ Jee~ DeNefmeN~ JeeNpeNmee Fefle JeepeNmee~ lJeee~ DeNeced~ Jeepeced~ mesNled~ Jeepeme~ veg~ eNmeNJe Fefle
emeNJes~ ceeNlejced~ ceNnerced~ Deefoefleced~ veece~ Jeemee~ keNjeNceNnsN~ emeeced~ FNoced~ efJeeced~ YegJeveced~ DeeNefJeNJesMeleeefJeNJesMe~
lemeeced~ veN~ osJN e~ meNefJeNlee~ Oece&~ meeNefJeN<eNled5
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fvme) Hejcewee&egkeleme je%e Heg<e (Jee) Jee FJe Me$egsoke (Deefme) YeJeefme
(Jeepemee) ees Jeepeeved me*deeceeved efJeYepeefle me (lJeee) j#ekesCe mesveeHeeflevee men (Deeced) peve (Jeepeced) me*deececed
(mesled) efmevegeeled, De$e efme_ed yevOeve Flemceeuueef* efJekejCeuegie[YeeJee (Jeepeme) me*deeceme (veg) ef#eeced (emeJes)
Sseex (ceelejced) ceeveeoeced (cenerced) He=efLeJeerced (Deefoefleced) DeKeefC[leeced (veece) eefmeew (Jeemee)
JesoeskeleveeeesHeosMekeJeevesve (kejecens) kegee&ce, De$e uesef Jeleesve MeHed DeLeJee YJeeefoce&vleJe (emeeced)
He=efLeJeeced (Foced) eleeeuecyeveced (efJeeced) meJe&ced (YegJeveced) peieled (DeeefJeJesMe) DeeefJeceefmle (lemeeced) (ve)
Demceekeced (osJe) meJe&ekeeMeke (meefJelee) mekeuepeieoglHeeoke (Oece&) OeejCeced (meeefJe<eled) meJesled~ De$e efmeyyengueb
efCeo0~ (Dee0Yee0Jee03~1~34) Fefle efmeefHe Je=e
f ~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 4~ 3-4) JeeKeele5
DevJee-ns Jeerj! emeeb lJeefcevme Jeepemee Jeeesefme, lesve lJeee meneeb Jeepeb mesod, e$esob efJeeb
YegJeveceeefJeJesceMe e$e osJe meefJelee vees Oece& meeefJe<eled, lemeeb veece Jeepeme emeJes ceelejceefoeEle ceneR Jeemee veg
kejecens5
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eseb YetefceYet&leeveeb meewYeeiepeveveer ceele=Jeled
HeeefuekeeOeejYetlee eefmeeefmle, leeb efJeeeveeeOece&eesiesve jepeee eteb mesJeOJeced5
HeoeLe&-ns Jeerj Heg<e (emeeced) efpemeceW (lJeced) DeeHe (Fvme) Hejce Ssee&egkele jepee kes (Jeepemee)
me*deeceeW kee efJeYeeie kejves Jeeues (Jee) Jee kes meceeve Me$egDeeW kees keeves Jeeues (Deefme) nes, Gme (lJeee) j#eke
DeeHe kes meeLe (Deeced) en Heg<e (Jeepeced) me*deece kee (mesled) eyevOe kejs, peneb (Foced) ele#e Jee&ceeve (efJeeced)
meye (YegJeveced) peieled (DeeefJeJesMe) eefJe nw Deewj peneb (osJe) meye kee ekeeMeke (meefJelee) meye peieled kee GlHeeoke
Hejceelcee (ve) nceeje (Oecce&) OeejCe (meeefJe<eled) kejs, (lemeeced) GmeceW (veece) eefme (Jeepeme) me*deece kes
(emeJes) Ssee& ceW (ceelejced) ceeve osvesnejer (Deefoefleced) DeKeefC[le (cenerced) He=efLeJeer kees (Jeemee) Jesoeskele veee kes
GHeosMeHe keeve mes nce ueesie (veg) MeerIe (kejecens) enCe kejW5
YeeJeeLe&-Fme cev$e cesb JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pees en Yetefce eeefCeeeW kes efuees meewYeeie kes
408
epegJexoYee<es
aj.
org
GlHeVe, ceelee kes meceeve j#ee Deewj meye kees OeejCe kejvesnejer eefme nw, Gmekee efJeee, veee Deewj Oecce& kes eesie mes
jepe kes efuees legce ueesie mesJeve kejes5
DeHmJevleefjleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ Deees osJelee~ Yegefjipeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve erHeg<ew keLeb YeefJeleJeefceleen
efHej er-Heg<eeW kees kewmee nesvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNHmJehvlejce=leceNHmeg Yes<eNpeceNHeecegle eMeefmleN<JeeeN YeJele JeeNefpeve~

osJeerjeHeesN ees JeTNefce& eletefle& keNkegvceeved JeepeNmeemlesveeNeb Jeepe mesled6
am
DeNeqHmJeleNHedmeg~ DeNvle~ DeNce=leced~ DeNeqHmJeleNHedmeg~ YesN<eNpeced~ DeNHeeced~ GNle~ eMeefmleNef<JeefleN eMeefmle<eg~ Deee~
YeJele~ JeeNefpeve~ osJeer~ DeeNNHeN~ e~ JeN~ TNefce&~ eletefe&efjefleN eleteqe&~ keNkegvceeNefveefle keNkegledceeved~ JeeNpeNmee Fefle
JeepeNmee~ lesve~ DeNeced~ Jeepeced~ mesNled6
the
ary
as
HeoeLe&-(DeHmeg) eeCes<eg (Devle) ceOes (Dece=leced) cejCeOece&jefnleb keejCeceuHece=legevf eJeejkeb Jee (DeHmeg)
peues<eg (Yes<epeced) jesieveeMekeceew<eOeced (DeHeeced) Gkeleeveeced (Gle) DeefHe (eMeefmle<eg) iegCeeveeb eMebmeemeg (Deee)
JesieJevle (YeJele) (Jeeefpeve) Jeepe eMemle Hejeecees yeueb Jee es<eeb les (osJeer) efoJeiegCee (DeeHe) Devleefj#es
JeeeqHleMeeruee (e) (Je) eg<ceekeced (Tefce&) Deeeokemlej (eletefe&) eke=e letCe&ieeflee&me me (kekegvceeved)
eMemlee kekegle ueewuee iegCee efJeevles eeqmceved~ De$e kekeOeeleesjewCeefoke Gefle~ (GCee01~94) (Jeepemee) Jeepeeved
me*deeceeved meveefvle mebYepeefvle esve me (lesve) (Deeced) mesveeHeefle (Jeepeced) me*deececeVeb e (mesled) mebyeOveereeled~ Deeb
DevJee-ns osJeerjeHees osJee efJeebmee eteb ees Je mecegme kekegvceeved Jeepemee eletelf e&efce&efjJe
Hejeeceesefmle, eoHmJevlejce=leceHmeg Yes<epeb eeefmle, esveeeb Jeepeb mesled, lesveeHeeb eMeefmle<eg Jeeefpeveesee FJe YeJele6
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eqe meeiej FJe iecYeerje peueefceJe MeevlemJeYeeJee JeerjemeJee
meoew<eOemesefJevees peueeefoHeoeLee&efYe%ee megjsJeb es Heg<ee JeeegpeueJesle=efYe men meceegeles, leemles eejesiee mevlees
efJepeefevee meg6
HeoeLe&-ns (osJeer) efoJeiegCe Jeeueer (DeeHe) Devleefj#e ceW JeeHeke er-Heg<e ueesiees~ legce (e) pees (Je)
legcneje (mecegme) meeiej kes (kekegvceeved) eMemle eeue iegCeeW mes egkele (Jeepemee) me*deeceeW kes mesJeves kes ngsleg
(eletefe&) DeefleMeerIe eueves Jeeuee meceg kes (Tefce&) Deeeove kejvesnejs lejeW kes meceeve Hejeece Deewj pees (DeHmeg)
eeCe kes (Devle) ceOe ceW (Dece=leced) cejCeOece&jefnle keejCe Deewj pees (DeHmeg) peueeW kes ceOe DeuHece=leg mes g[eves
Jeeuee (Yes<epeced) jesieefveJeejke Dees<eOe kes meceeve iegCe nw, efpememes (Deeced) en mesveeHeefle (Jeepeced) me*deece Deewj DeVe
kee eyevOe kejs (lesve) Gmemes (DeHeeced) Gkele eeCeeW Deewj peueeW keer (eMeefmle<eg) iegCe eMebmeeDeeW cesb (Jeeefpeve) eMebefmele
yeue Deewj Hejeece Jeeues (Deee) kegueerve Iees[eW kes meceeve JesieJeeues (YeJele) ntefpees6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ eqeeW kees eeefnes efke meceg kes meceeve iecYeerj, peue kes
meceeve MeevlemJeYeeJe, JeerjHeg$eeW kees GlHeVe kejves, efvele Dees<eefOeeeW kees mesJeves Deewj peueeefo HeoeLeeX kees erke-erke
veJeceesOeee
409
aj.
org
peeveves Jeeueer nesJeW~ Fmeer ekeej pees Heg<e Jeeeg Deewj peue kes iegCeeW kes Jesee Heg<eeW mes mebegkele nesles nQ, Jes jesiejefnle
neskej efJepeekeejer nesles nQ6
Jeelees Jesleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ mesveeHeefleoxJelee~ Yegefjiegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
ceveg<ee keLeb eEke ke=lJee JesieJevlees YeJesegefjleen
ceveg<e ueesie efkeme ekeej keee kejkes Jesie Jeeues neW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Jeelees JeeN cevees Jee ievOeNJee& meNHleefJeMeefle~

lesDeeseceegeBNmlesDeeqmceved peNJeceeoOeg7
Jeele~ JeeN~ ceve~ JeeN~ ieNvOeNJee&~ meNHleefJeMeefleNefjefle meNHleefJeMeefle~ les~ Dees~ Deeced~ DeNegeNved~ les~ DeNeqmceNved~
peNJeced~ Dee~ DeNoNOeg7
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Jeele) Jeeeg (Jee) FJe (ceve) mJeevleced (Jee) FJe (ievOeJee&) es JeeeJe FeqveeefCe e Oejefvle les
(meHleeEJeMeefle) SlelmebKeekee (les) (Dees) (Deeced) JeeHekelJeJesieeefoiegCemecetnced (Deegeved) egeefvle (les)
(Deeqmceved) peieefle (peJeced) Jesieced (Dee) (DeoOeg)~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 4~ 8) JeeKeele7
DevJee-es efJeebmees Jeelees Jee cevees Jee eLee meHleeEJeMeefleie&vOeJee& Deeqmceved peieleeseceegeBmles Keueg
peJeceeoOeg7
YeeJeeLe&-eeveske meceefJee&eg; eeCeeHeeveJeeveesoevemeceeveveeieketce&ke=keueosJeoeOeve_peee oMe; eoMeb
cevemlelmeneefjleeefve ees$eeoerefve oMesevq eeefCe Hee met#ceYetleeefve e efceefuelJee meHleeEJeMeefle, HetJe&ceerejsCeeeqmceved peieefle
JesieJeefvle efveefce&leeefve, e Sleeefve eLeeiegCekece&mJeYeeJeb efJe%eee eLeeeesieb keeex<eg mebeegpe mJeereYf ejsJe meekeb jcevles,
lesefKeuecewee peveefelJee jepeb kee&gcen&efvle7
HeoeLe&-pees efJeeved ueesie (Jeele) Jeeeg kes (Jee) meceeve (ceve) ceve kes (Jee) mecelegue Deewj pewmes
(meHleeEJeMeefle) meeeF&me (ievOeJee&) Jeeeg, Feqve Deewj YetleeW kes OeejCe kejvesnejs (Deeqmceved) Fme peieled ceW (Dees)
Heefnues (Deeced) JeeHekelee Deewj Jesieeefo iegCeeW kees (Deegeved) mebegkele kejles nQ, (les) Jes ner (peJeced) Gece Jesie kees
(DeeoOeg) OeejCe kejles nQ7
YeeJeeLe&-pees Ske meceef Jeeeg; eeCe, DeHeeve, Jeeve, Goeve, meceeve, veeie, ketce&, ke=keue, osJeoe Deewj
Oeveee oMe; yeejnJeeb ceve leLee Fme kes meeLe ees$e Deeefo oMe Feqve Deewj Heebe met#ceYetle es meye 27 meeeF&me HeoeLe&
F&ej ves Fme peieled cesb Heefnues jes nQ, pees Heg<e Fvekes iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe kees erke-erke peeve Deewj eLeeeesie
keeeeX ceW mebegkele kejkes DeHeveer-DeHeveer ner er kes meeLe eer[e kejles nQ, Jes mecHetCe& Ssee& kees mebefele kej jepe kes
eesie nesles nQ7
Jeelejbnsleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ epeeHeefleo&sJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
leb jepeeveb efJeebme eEkeefkecegHeefoMesegefjleen
Gme jepee kees efJeeved ueesie keee-keee GHeosMe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
410
epegJexoYee<es
aj.
org
Jeelejne YeJe Jeeefpeved egpeceeveNFvmesJeN oef#eCe efeNewefOe~

eg_pevleg lJee ceNlees efJeNeJesomeNDee lesN lJee HeNlmeg peNJeb oOeeleg8
JeelejneN Fefle Jeelejne~ YeNJeN~ Jeeefpeved~ egpeceeve~ FvmesNJesleervmeFJe~ oef#eCe~ efeNee~ SNefOeN~
egevleg~ lJeeN~ ceNle~ efJeNeJesomeN Fefle efJeNeJesome~ Dee~ lesN~ lJee~ HeNeqlmJeefle HeNledmeg~ peNJeced~ oNOeeNleg8
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Jeelejbne) JeeegJebnes Jesiees eme me (YeJe) (Jeeefpeved) MeeeskeleefeeekegMeueleeyeesOeegkele

(egpeceeve) meceeefnle meved (FvmesJe) eLee Hejcewee&egkeleee je%e (oef#eCe) o#e eMemleb yeueb ieefleefJe&eles eme
leme (efeee) MeesYeeegkelee jepeue#cee osoerHeceeveee je%ee Jee (SefOe) Je=es YeJe (egevleg) esjleeced (lJee) lJeeced
(cele) efJeebmees ceveg<ee (efJeeJesome) mekeueefJeeeJeseej (Dee) (les) leJe (lJee) JesieeefoiegCeefJeeeefJeled (Helmeg)
Heeos<eg (peJeced) Jesieced (oOeeleg)~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 4~ 9) JeeKeele8
DevJee-ns Jeeefpeved! eb lJee efJeeJesomees celees jepeefMeuHekeeex<eg egevleg, lJee les leJe Helmeg peJeceeoOeeleg,
me lJeb Jeelejbne YeJe, egpeceevemlJeb oef#eCe FvmesJe efeee menwefOe8
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ns jepeerHeg<ee! eteb efvejefYeceeefvevees efvece&lmeje YetlJee efJelmesve jepeOece
HeeueefelJee efJeceeveeefoeeves<eg efmLelJeeYeerosMes<eg ielJeeiele efpeleseqvee mevle epee meleleb emeee eercevlees YeJele8
HeoeLe&-ns (Jeeefpeved) Meeeskele efeeekegMeuelee kes eMemle yeesOe mes egkele jepeved! efpeme (lJee) DeeHe kees
(efJeeJesome) mecemle efJeeeDeeW kes peevevesnejs (cele) efJeeved ueesie jepe Deewj efMeuHeefJeeeDeeW kes keeeeX cebs (egevleg)
egkele Deewj (lJee) Jesieeefo iegCeefJeee kee peevevesneje ceveg<e (les) DeeHekes (Helmeg) HeieeW ceW (peJeced) Jesie kees (DeeoOeeleg)
Des ekeej OeejCe kejs~ Jen DeeHe (Jeelejbne) Jeeeg kes meceeve Jesie Jeeues (YeJe) ntefpees Deewj (egpeceeve) meeJeOeeve
neskes (oef#eCe) eMebefmele Oece& mes eueves kes yeue mes egkele neskes (FvmesJe) Hejce Ssee& Jeeues jepee kes meceeve
(efeee) MeesYeeegkele jepe mecHeefe Jee jeCeer kes meefnle (SefOe) Je=e
f kees ee ntefpees8
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ jepemecyevOeer er-Heg<ees! DeeHe ueesie DeefYeceevejefnle Deewj efvece&lmej
DeLee&led otmejeW keer GVeefle osKekej emeVe nesves Jeeues neskej efJeeveeW kes meeLe efceue kes jepeOece& keer j#ee efkeee kejes leLee
efJeceeveeefo eeveeW ceW yew kes DeHeves DeYeer osMeeW ceW pee efpelesevq e nes Deewj epee kees efvejvlej emeVe kej kes eerceeved ngDee
keerefpees8
peJe Fleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ Jeerjes osJelee~ Oe=efleMvo~ $e<eYe mJej
Hegve me jepee keerMees YeJesefoleen
efHej Jen jepee kewmee nesJes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
peNJees emles JeeefpeNefVeefnleesN iegneN e MesNves HejereesNDeejeN Jeeles~

lesve vees JeeefpeNved yeueJeeNved yeuesv e JeepeNefpeN YeJeN meceves e HeejefeN<Ceg~
Jeeefpevees JeepeefpeleeNs Jeepe meefj<evleesN ye=nNmHelesYee&NieceJeefpeIele9
veJeceesOeee
411
aj.
org
peNJe~ e~ lesN~ JeeNefpeNved~ efveefnleN Fefle efveefnle~ iegne~ e~ MesNves~ Hejere~ Deejled~ eN~ Jeeles~ lesve~ veN~
JeeNefpeNved~ yeueJeeNefveefleN yeueJeeved~ yeuesve~ JeeNpeNefpeefoefle JeepeNefpeled~ eN~ YeJe~ meceves~ eN~ HeeNjefeN<Ceg~ Jeeefpeve~ JeeNpeNefpeNle
Fefle Jeepeefpele~ Jeepeced~ meNefj<evle~ ye=nNmHeles~ YeeNieced~ DeJe~ efpeNIeNleN9
the
ary
as
am
HeoeLe&-(peJe) Jesie (e) (les) leJe (Jeeefpeved) eMemleMeeeesieeYeemeke=lemeefnle (efveefnle) efmLele

(iegne) iegneeeb yegew (e) Jesie (Mesves) Heef#eCeerJe (Hejere) meJe&lees oe (Deejled) ejefle (e) (Jeeles) JeeeeefJeJe
(lesve) (ve) Demceekeced (Jeeefpeved) JesieJeved (yeueJeeved) yengyeueegkele (yeuesve) mewvesve HejeecesCe Jee (Jeepeefpeled)
me*deeceb efJepeeceeve (e) (YeJe) (meceves) me*deeces (e) (Heejefe<Ceg) ogKeeled Heejefelee (Jeeefpeve)
eMemleJesieegkelee (Jeepeefpele) me*deeceb peevle (Jeepeced) yeesOeceVeeefokeb Jee (meefj<evle) eeHmevle (ye=nmHeles)
cenleeb JeerjeCeeb Heeueefeleg mesveeOe#eme (Yeeieced) mesJeveced (DeJe) DeOeesLex (efpeIele) megievOeeved yeesOeeved Jee ie=nerle
DevJee-ns Jeeefpeved mesveeOe#e jepeved! les leJe peJees iegne efveefnlees e Mesves FJe Hejerees Jeeles FJeeej, lesve vees
yeuesve yeueJeeved YeJe~ ns Jeeefpeved! lesve e meceves Heejefe<CegJee&peefpe YeJe~ ns Jeeefpevees eesej! eteb ye=nmHeles mesJeveb
eeHe Jeepeb meefj<evle mevlees YeJele, megievOeeveJeefpeIele9
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ jepee HetCe Mejerjelceyeueb mebeeHe MesveJeeegJe$egefJepees eMemJeer
YetlJee mJeeceeleeved mesveemLeeved meJee&ved Ye=leebe megeMf eef#eleeved yeuemegKeegkeleeved Oeeefce&keeved meleleb j#esle meJex jepeepeepevee
Me$etved efJeefpele HejmHejb eerCevleg9
HeoeLe&-ns (Jeeefpeved) es MeeyeesOe Deewj eesieeYeeme mes egkele mesvee Jee meYee kes mJeeceer jepeved! (les) DeeHe
kee (e) pees (peJe) Jesie (iegne) yege
f ceW (efveefnle) efmLele nw, (e) pees (Mesves) He#eer ceW pewmee (Hejere) meye
Deewj efoee ngDee (e) Deewj pewmes (Jeeles) Jeeeg ceW (Deejled) efJeejlee nw, (lesve) Gmemes (ve) nce ueesieeW kes (yeuesve)
mesvee Jee Hejeece mes (yeueJeeved) yengle yeue mes egkele (YeJe) ntefpees~ ns (Jeeefpeved) Jesieegkele jepeHeg<e! Gmeer yeue mes
(meceves) me*deece ceW (Heejefe<Ceg) ogKe kes Heej kejves Deewj (Jeepeefpeled) me*deece kes peerleves Jeeues ntefpees~ ns
(Jeeefpeve) eMebefmele Jesie mes egkele eese ueesiees! legce (ye=nmHeles) ye[esb keer j#ee kejvesnejs meYeeOe#e keer (Yeeieced)
mesJee kees ee nes kes (Jeepeced) yeesOe Jee DeVeeefo HeoeLeeX kees (meefj<evle) ee nesles ngS (Jeepeefpele) me*deece kes
peerlevesnejs nesDees Deewj megieefvOeegkele HeoeLeeX kee (DeJeefpeIele) mesJeve kejes9
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ jepee kees eeefnes efke Mejerj Deewj Deelcee kes HetCe& yeue kees
Hee Deewj Me$egDeeW kes peerleves ceW Mesve He#eer Deewj Jeeeg kes legue MeerIekeejer nes kes , DeHeves meye meYeemeod mesvee kes Heg<e
Deewj meye veewkejebs kees Des efMeef#ele yeue leLee megKe kees egkele kej, Oecee&lceeDeeW keer efvejvlej j#ee kejs Deewj meye jepee
epee kes Hegg<eeW kees eeefnes efke Fme ekeej kes neW Deewj Me$egDeeW kees peerle kes HejmHej emeVe jnW9
osJemeenefceleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ Fveye=nmHeleer osJeles~ efJeje[glke=efleMvo~ <e[dpe mJej
ceveg<ewefJe&og<eecesJeevegkejCeb keee ve cet{eveeefcelegHeefoMeles
412
epegJexoYee<es
aj.
org
ceveg<e ueesieeW kees Gefele nw efke efJeeveeW kee DevegkejCe kejW, cet{ eW kee veneR, en efJe<ee Deieues cev$e ceW
kene nw
osNJemeeNn meefJeNleg meNJes meNlemeJemeesN ye=nmHeleseNceb veeke nseced~ osNJemeeNn meefJeNleg meNJes
meNlemeJemeNFvmeeseNceb veekenseced~ osNJemeeNn meefJeNleg meNJes meNleemeJemeesN ye=nNmHeleseNceb
veekecenced~ osNJemeeNn meefJeNleg meNJes meNleemeJemeNFvmeeseNceb veekecenced10
osNJeme~ DeNnced~ meNefJeNleg~ meNJes~ meNlemeJemeN Fefle meNlemeJeme~ ye=nNmHeles~ GNeNceefcelegledleNceced~ veekeced~
NnsNeNced~ osNJeme~ DeNnced~ meNefJeNleg~ meNJes~ meNlemeJemeN Fefle meNlemeJeme~ Fvme~ GNeNceefcelegl edleNceced~ veekeced~ NnsN eNced~
osNJeme~ DeNnced~ meNefJeNleg~ meNJes~ meNleemeJemeN Fefle meNleemeJeme~ ye=nNmHeles~ GNeNceefcelegl edleNceced~ veekeced~ DeNNnNced~
osNJeme~ DeNnced~ meNefJeNleg~ meNJes~ meNleemeJemeN Fefle meNleemeJeme~ Fvme~ GNeNceefcelegledleNceced~ veekeced~ DeNNnNced10
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJeme) meJe&le ekeeMeceeveme (Denced) meYeeOe#ees jepee (meefJeleg) mekeuepeielemeefJeleg

Hejcesejme (meJes) emetles peieefle (melemeJeme) meleb meJe Ssee peiele keejCeb keee e eme leme (ye=nmHeles)
ye=nleeb eke=leeoerveeb Heeuekeme (Gececed) meJe&Leeslke=ced (veekeced) DeefJeeeceeveogKeb meJe&megKeegkeleb lelmJeHeb cees#eHeoced
(nseced) (osJeme) meJe&megKeeoeleg (Denced) HejesHekeejer (meefJeleg) mekeuewee&emeefJeleg (meJes) Sseex (melemeJeme)
meleveeeegkeleme (Fvme) Hejcewee&meefnleme meceepe (Gececed) eMemleced (veekeced) DeefJeeeceeveogKeb Yeesieced
(nseced) (osJeme) DeefKeueefJeeeMegYeiegCekecce&mJeYeeJeeeslekeme (Denced) efJeeeceYeerHmeg (meefJeleg)
meceeefJeeeyeesOeemeefJeleg (meJes) efJeeeeeejweex (meleemeJeme) meleesefJeveeMeer emeJe ekees yeesOees emceeled leme
(ye=nmHeles) ye=nlee JesoJeeCee Heeuekeme (Gececed) (veekeced) meJe&ogKeeCeeMekeceevevoced (Denced) Dee{eseqmce
(osJeme) OevegJexoeefoegefJeee eeHekeme (Denced) eese (meefJeleg) Me$egefJepeeemeefJeleg (meJes) esjCes (meleemeJeme)
meleeveeb veeeefJepeeeoerveeb emeJees emceeled leme (Fvme) ogMe$egefJeoejkeme (Gececed) efJepeeeKeced (veekeced)
meJe&megKeeoced (Denced) Dee{eseqmce~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 5~ 2-5) JeeKeele10
DevJee-ns epeejepepevee! eLeenb melemeJemees osJeme ye=nmHeles meefJelegpe&ieoerejme meJe Geceb veekeb
nseced~ ns jepeeceeleHeg<ee! eLeenb meleJemees osJeme meefJelegefjvme meceepe meJe Geceb veekeb nseced~ ns
DeOesleeOeeHekee efJeeeefeee pevee! eLeenb meleemeJeme meefJelegoxJeme ye=nmHeleseceb veekecenced~ ns
efJepeeeefYekeebef#eCees eesejes Jeerje~ eLeenb meleemeJemees osJeme meefJelegejf vme meJe Geceb veekecenb leLee
eteceHeejesnle10
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ jepeepeepevew HejmHejefJejesOesvesejeeJeeqe&jepemeceeefJeee mecYepe
meJee&Cegeceeefve megKeeefve eeJeeefve eeHeefeleJeeefve e10
HeoeLe&-ns jepee Deewj epee kes Heg<ees! pewmes (Denced) ceQ meYeeOe#e jepee (melemeJeme) efpemekee Ssee&
Deewj peieled kee keejCe mele nw, Gme (osJeme) meye Deesj mes ekeeMeceeve (ye=nmHeles) ye[s eke=leeefo HeoeLeeX kes j#eke
(meefJeleg) meye peieled kees GlHeVe kejvesnejs peieoerej kes (meJes) GlHeVe efkees peieled ceW (Gececed) meye mes Gece
veJeceesOeee
413
am
aj.
org
(veekeced) meye ogKeebs mes jefnle meeqeoevevo mJeHe kees (nseced) Dee{ nesTb~ ns jepee kes meYeemeod ueesiees! pewmes
(Denced) ceQ HejesHekeejer Heg<e (melemeJeme) mele veee mes egkele (osJeme) meye megKe osves (meefJeleg) mecHetCe& Ssee&
kes GlHeVe kejvesnejs (Fvme) Hejce Ssee& kes meefnle eeJeleea jepee kes (meJes) Ssee& ceW (Gececed) eMebmee kes eesie
(veekeced) ogKejefnle Yeesie kees eeHle nes kes (nseced) Dee{ nesTb~ ns He{ves-He{evesnejs efJeeeefee ueesiees! pewmes
(Denced) ceQ efJeee eenvesneje peve (meleemeJeme) efpememes DeefJeveeMeer eke yeesOe nes, Gme (osJeme) mecHetCe& efJeee
Deewj MegYe iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe kes ekeeMe mes egkele (meefJeleg) mecee efJeeeyeesOe kes GlHeVekeee& (ye=nmHeles) Gece
JesoJeeCeer keer j#ee kejvesnejs Jeso, JesoeesHeeeW kes HeejoMeea kes (meJes) GlHeVe efkees efJe%eeve ceW (Gececed) meye mes Gece
(veekeced) meye ogKeebs mes jefnle Deevevo kees (Denced) Dee{ ngDee ntb~ ns efJepeeefee ueesiees! pewmes (Denced) ceQ eese
ceveg<e (meleemeJeme) efpememes mele, veee, efJevee Deewj efJepeeeefo GlHeVe neW, Gme (osJeme) OevegJexo egefJeee kes
ekeeMeke (meefJeleg) Me$egDeeW kes efJepee ceW esjke (Fvme) og Me$egDeeW kees efJeoerCe& kejvesnejs Heg<e keer (meJes) esjCee ceW
(Gececed) efJepeeveeceke Gece (veekeced) meye megKe osvesnejs me*deece kees (Denced) Dee{ ngDee ntb, Jewmes DeeHe Yeer meye
ueesie Dee{ ntefpees10
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ meye jepee Deewj epee kes Heg<eeW kees eeefnes efke HejmHej
efJejesOe kees es[, F&ej eeJeleea jepe Deewj mecee efJeeeDeeW kee mesJeve kejkes, meye Gece megKeeW kees eeHle neW Deewj
otmejeW kees eeHle kejeJeW10
ye=nmHele Fleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ Fveye=nmHeleer osJeles~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
as
DeLeesHeos=efJeefOeceen
Deye GHeosMe kejves Deewj megveves JeeueeW kee efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
ye=nmHelesN Jeepe peeN ye=nNmHeleesN Jeee JeoleN ye=nNmHeeEleN Jeepe peeHeele~

FvN Jeepe peNesveeN Jeee JeoNlesvbN Jeepe peeHeele11
the
ary
ye=nmHeles~ Jeepeced~ peNeN~ ye=nNmHelees~ Jeeeced~ JeNoNleN~ ye=nNmHeefleced~ Jeepeced~ peeNHeNeNleN~ Fv~ Jeepeced~ peNeN~ Fvee~
Jeeeced~ JeNoNleN~ Fvced~ Jeepeced~ peeNHeNeNleN11
HeoeLe&-(ye=nmHeles) mekeueefJeeeeeejkeesHeosMeke! (Jeepeced) efJe%eeveb me*deeceb Jee (pee) (ye=nmHelees)

DeOeeveeOeeHeveeYeeb efJeeeeeejj#ekeee (Jeeeced) JesomegefMe#eepeefveleeb JeeCeerced (Jeole) DeOeeHeeleesHeefoMele Jee
(ye=nmHeefleced) meceepeceveteeveceOeeHekeb Jee (Jeepeced) efJeeeyeesOeb egb Jee (peeHeele) Glke<exCe yeesOeele (Fv)
efJeewee&ekeeMeke Me$egeJf eoejke Jee (Jeepeced) Hejcewee Me$egeJf epeeeKeb egb Jee (pee) Glke<e& (Fvee)
Hejcewee&eeHekeee (Jeeeced) jepeOece&eeeefjCeeR JeeCeerced (Jeole) (Fvced) (Jeepeced) (peeHeele) Glke=leeb eeHeele~ Deeb
DevJee-ns ye=nmHeles meJe&efJeeeOeeHekeesHeosMeke Jee! lJeb Jeepeb pee~ ns efJeebme! etecemcew ye=nmHelees Jeeeb
Jeolesceb ye=nmHeefleb Jeepeb peeHeele~ ns Fv! lJeb Jeepeb pee~ ns egefJeeekegMeuee efJebeme! etecemcee Fvee Jeeeb
Jeolesceefcevb Jeepeb peeHeele11
414
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ jepee leLee eelesle eLee JesoefJeeeeeej Me$egeJf epeee megiece meeled~
GHeosMekee eesejMeslLeb eelesjved, elees jepes JesoeefoMeeeOeeveeOeeHeveeJe=ef e mJejepee efJepeeeue*dke=lees YeJesod,
esve Oece&Je=e
f jOece&neefvee megeflesled11
HeoeLe&-ns (ye=nmHeles) mecHetCe& efJeeeDeeW kee eeej Deewj GHeosMe kejvesnejs jepeHeg<e! DeeHe (Jeepeced) efJe%eeve
Jee me*deece kees (pee) peerlees~ ns efJeevees! legce ueesie Fme (ye=nmHelees) jepeHeg<e kes efuees (Jeeeced) Jesoeskele megefMe#ee
mes eefme JeeCeer kees (Jeole) He{eDees Deewj GHeosMe kejes Fme (ye=nmHeefleced) jepee Jee meJeexece DeOeeHeke kees (Jeepeced)
efJeeeyeesOe Je eg kees (peeHeele) ye{eDees Deewj efpeleeDees~ ns (Fv) efJeee kes Ssee& kee ekeeMe Jee Me$egDeeW kees
efJeoerCe& kejvesnejs jepeHeg<e! DeeHe (Jeepeced) Hejce Ssee& Jee Me$egDeeW kes efJepeeHeer eg kees (pee) peerlees~ ns
egefJeee ceW kegMeue efJeevees! legce ueesie Fme (Fvee) Hejce Ssee& kees eeHle kejves Jeeues jepeHeg<e kes efuees (Jeepeced)
jepeOece& kee eeej kejvesnejer JeeCeer kees (Jeole) kenes, Fme (Fvced) jepeHeg<e kees (Jeepeced) me*deece kees (peeHeele)
efpeleeDees11
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ jepee kees Ssmee eelve kejvee eeefnes efke efpeme mes JesoefJeee kee
eeej Deewj Me$egDeeW kee efJepee megiece nes Deewj GHeosMeke leLee eese ueesie Ssmee eelve kejW efke efpeme jepe ceW
JesoeefoMee He{ves-He{eves keer eJe=ef e Deewj DeHevee jepee efJepeeHeer DeeYet<eCeeW mes megMeeseYf ele nesJes efke efpememes DeOece& kee
veeMe Deewj Oece& keer Je=e
f Des ekeej mes efmLej nesJes11
S<ee Je Fleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ Fveye=nmHeleer osJeles~ mJeje[efleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
as
DeLe ceveg<ew meJe&oe meJe&Lee meleb JekeleJeb eesleJeb esleen
ceveg<eeW kees Deefle Gefele nw efke meye mecee ceW meye ekeej mes mele ner yeesueW, en GHeosMe Deieues cev$e
ceW efkeee nw
the
ary
SN<ee JeN mee meNlee mebNJeeieYetod eeeN ye=nNmHeefleNb JeepeNcepeerpeHeNleepeerpeHeleN ye=nNmHeefleNb JeepebN
JevemHeleeesN efJecegeOeced~ SN<ee JeN meNlee meNbJeeieYetod eesvNb JeepeNcepeerpeHeNleepeerpeHeNlesvbN JeepebN
JevemHeleeesN efJecegeOJeced12
SN<ee~ JeN~ mee~ meNlee~ mebNJeeefieefle meNcedJeeked~ DeNYetled~ eee~ ye=nmN Heefleced~ Jeepeced~ DepeerpeHele~ DepeerpeHele~
ye=nNmHeefleced~ Jeepeced~ JevemHelee~ efJe~ cegeNOJeNced~ SN<ee~ JeN~ mee~ meNlee~ mebJeeefieefle meNcedJeeked~ DeNYetled~ eee~ Fvced~
Jeepeced~ DepeerpeHele~ DepeerpeHele~ Fvced~ Jeepeced~ JevemHelee~ efJe~ cegeNOJeNced12
HeoeLe&-(S<ee) Gkelee Je#eceeCee e (Je) eg<ceekeced (mee) (melee) eLeeLeexkelee (mebJeeked) jepeveerelf eefvee
meceiJeeCeer (DeYetled) YeJeleg (eee) (ye=nmHeefleced) JesoMeeHeeuekeced (Jeepeced) JesoMeeyeesOeced (DepeerpeHele)
Glke<e&ele (DepeerpeHele) (ye=nmHeefleced) ye=nlees jepeme Heeuekeced (Jeepeced) me*deececed (JevemHelee) Jeveme
efkejCemecetnmesJe veeeme Heeuekee~ Jeveefceefle jeqMceveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~5) (efJe) (cegeOJeced) cegkelee YeJele,
efJekejCeJeleesve Meved (S<ee) HetJee&HejeefleHeeefolee (Je) eg<ceekeced (mee) (melee) meleYee<eCeegkelee (mebJeeked)
veJeceesOeee
415
the
ary
as
am
aj.
org
efJeveeHeg<eeLe&ees meceked ekeeefMeveer JeeCeer (DeYetled) YeJesled (eee) (DepeerpeHele) peeHeele (DepeerpeHele) meceked
eeHeele (Fvced) Hejcewee&Jeles Heg<eee (Jeepeced) egced (Fvced) Hejcewee&egkelecegeceeereeHekecegeesieced (Jeepeced)
Jesieegkeleced (JevemHelee) Jeveeveeb peueeveeb Heeuekee (efJe) (cegeOJeced)~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 5~ 11-12)
JeeKeele12
DevJee-ns JevemHelee! eteb eee ye=nmHeeEle JeepecepeerpeHele ye=nmHeeflecepeerpeHele mew<ee Je mebJeeked
meleeYetled~ ns JevemHelee! eteb eesvb JeepecepeerpeHelesvcepeerpeHele mew<ee Je mebJeeked meleeYetled12
YeeJeeLe&-vewJe keoeefeoefHe jepee jepeeceeleYe=lee epeepeveee mJekeereeb eefle%eeb Jeeeb eemeleeb kegeg&~
eeJeleeR yetegmleeJeleeR leLeecesJe kege&g~ eme JeeCeer meJe&oe meleeefmle, me SJe mecee[d YeefJelegcen&elf e, eeJeosJeb ve YeJeefle
leeJeod jepeepeepevee efJeeefmelee megKemeeslke<e&keee YeefJelegb veen&efvle12
HeoeLe&-ns (JevemHelee) efkejCeeW kes meceeve veee kes Heeuevesnejs jepeHeg<ees! legce ueesie (eee) efpeme mes
(ye=nmHeefleced) JesoMee kes Heeuevesnejs efJeeved kees (Jeepeced) JesoMee kes yeesOe kees (DepeerpeHele) ye{eDees (ye=nmHeefleced)
ye[s jepe kes j#eke jepeHeg<e kes (Jeepeced) me*deece kees (DepepeerHele) efpeleeDees (mee) Jen (S<ee) HetJe& kener Jee Deeies
efpeme kees kenWies (Je) legce ueesieeW keer (mebJeeked) jepeveerefle ceW efmLele Deer JeeCeer (melee) melemJeHe (DeYetled) nesJes~
ns (JevemHelee) mete& keer efkejCeeW kes meceeve veee kes ekeeMe mes epee keer j#ee kejvesnejs jepeHeg<ees! legce ueesie (eee)
efpememes (Fvced) Hejce Ssee& eeHle kejevesnejs mesveeHeefle kees (Jeepeced) eg kees (DepeerpeHele) efpeleeDees (Fvced) Hejce
Ssee&egkele Heg<e kees (Jeepeced) Delegece ue#ceer kees eeHle kejvesnejs Geesie kees (DepepeerHele) Des ekeej eeHle
kejeJeW, (mee) Jen (S<ee) Deeies-Heers efpemekee eefleHeeove efkeee nw (Je) legce ueesieeW keer (mebJeeked) efJevee Deewj
Heg<eeLe& kee Des ekeej ekeeMe kejves Jeeueer JeeCeer (melee) meoe meleYee<eCeeefo ue#eCeeW mes egkele (DeYetled)
nesJes12
YeeJeeLe&-jepee, Gme kes veewkej Deewj epeeHeg<eeW kees Gefele nw efke DeHeveer eefle%ee Deewj JeeCeer kees Demele nesves
keYeer ve oW, efpelevee kenW Glevee erke-erke kejW~ efpemekeer JeeCeer meye keeue ceW mele nesleer nw, Jener Heg<e jepeefOekeej
kes eesie neslee nw, peye leke Ssmee veneR neslee, leye leke Gve jepee Deewj epee kes Heg<eeW kee efJeeeme Deewj Jes megKeeW kees
veneR ye{e mekeles12
osJemeenefceleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
jepeHeg<ewOee&efce&kepeveeveecevegkejCeb kee&Jeb veslejs<eeefceleen
jepeHeg<eeW kees eeefnes efke Oeccee&lcee jepeHeg<eeW kee DevegkejCe kejW, Deve leg yege
f eeW kee veneR, en
efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
osNJemeeNn meefJeNleg meNJes meNleemeJemeesN ye=nNmHelesJee&peNefpeleesN Jeepe pes<eced~

Jeeefpevees JeepeNefpeNleesOJeve mkeYvegJevleesN eespeveeN efceceeveeN keee iele13
osNJeme~ DeNnced~ meNefJeNleg~ meNJes~ meNleemeJeN Fefle meNleemeJe~ ye=nNmHeles~ JeeNpeNefpeleN Fefle JeepeNefpele~ Jeepeced~
pesN<eNced~ Jeeefpeve~ JeeNpeNefpeleN Fefle JeepeNefpele~ DeOJeve~ mkeNYvegJevle~ eespevee~ efceceevee~ keeeced~ ieNNleN13
416
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(osJeme) meJe&ekeeMeme peieoerejme (Denced) Mejerjelceyeueegkele mesveeHeefle (meefJeleg)

mekeuewee&me (meJes) GlHeeefoleseqmceVeweex (meleemeJeme) meleeefve emeJeebefme peielmLeeefve keejCeHesCe efveleeefve
eme leme (ye=nmHeles) JesoJeeCee Heeuekeme (Jeepeefpele) me*deeceb efJepeeceeveme (Jeepeced) me*deececed (pes<eced)
peeseced, ues[gecewkeJeeves eeesie (Jeeefpeve) efJe%eeveJesieegkelee (Jeepeefpele) me*deeceb peslegb Meeruee (DeOJeve)
Me$eescee&iee&ved (mkeYvegJevle) eeflecYeveb kegJe&vle (eespevee) eespeveeefve yentved eesMeeved (efceceevee) Me$etved e#esHeceeCee
(keeeced) efoMeced (iele)~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 5~ 15-17) JeeKeele13
DevJee-ns Jeerje! eLeenb meleemeJeme meefJelegoxJeme Jeepeefpelees ye=nmHeles meJes Jeepeb pes<eced, leLee
eteceefHe peele~ ns Jeeefpevees Jeepeefpelees pevee! eLee eteb eespevee efceceevee DeOJeve mkeYvegJevle keeeb iele, leLee
JeeceefHe iesce13
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eesej mesveeOe#emeneeHeeueveeYeecesJe Me$etved peslegb MekevegJeefvle~
Me$etCeeb ceeiee&ved eefleyebg e eYeJeefvle, emeeb efoefMe Me$eJees efJekegJe&les, le$e leeved JeMeb veeseg13
HeoeLe&-ns Jeerj Heg<ees! pewmes (Denced) ceQ Mejerj Deewj Deelcee kes yeue mes HetCe& mesveeHeefle (meleemeJeme) efpeme
kes yeveees peieled ceW keejCeHe mes HeoeLe& efvele nQ, Gme (meefJeleg) meye Ssee& kes osves (osJeme) meye kes ekeeMeke
(Jeepeefpele) efJe%eeve Deeefo mes Glke= (ye=nmHeles) Gece JesoJeeCeer kes Heeuevesnejs peieoerej kes (meJes) GlHeVe efkees Fme
Ssee& ceW (Jeepeced) me*deece kees (pes<eced) peerletb, Jewmes legce ueesie Yeer peerlees~ ns (Jeeefpeve) efJe%eeveHeer Jesie mes egkele
(Jeepeefpele) me*deece kees peerlevesnejs! (eespevee) yengle keesMeeW mes Me$egDeeW kees (efceceevee) Keos[
Deewj (DeOJeve)
Me$egDeeW kes ceeieeX kees jeskeles ngS legce ueesie pewmes (keeeced) efoMeeDeeW ceW (iele) eueles nes, Jewmes nce ueesie Yeer
euesb13
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ eese ueesie mesveeOe#e kes menee Deewj j#ee mes ner Me$egDeeW
kees peerle Deewj Gvekes ceeieeX kees jeske mekeles nQ Deewj Fve DeOe#eeefo jepeHeg<eeW kees eeefnes efke efpeme efoMee ceW Me$eg ueesie
GHeeefOe kejles neW, JeneR peekes Gve kees JeMe ceW kejW13
S<e mesleme oefOeeeJee $eef<e~ ye=nmHeefleoxJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
eoe mesveemesvesMeew megefMeef#eleew HejmHejb eerefleegkeleew meeleeb leowJe efJepeeueeYe meeefoleen
peye mesvee Deewj mesveeHeefle Des efMeef#ele neskej HejmHej eerefle kejves Jeeues nesJeW, leYeer efJepee eeHle nesJes,
en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
SN<e me JeeNpe ef#eHeNeECe legjCeefle eerNJeeee yeNesDeefHekeN#eDeeNmeefve~

eleg oefOeNeeDeveg meNmeefve<eoled HeNLeece*dkeeN:mevJeeNHeveerH eCeNled mJeene14
SN<e~ me~ JeeNpeer~ ef#eNHeNefCeced~ legjCeNefleN~ eerNJeeeeced~ yeN~ DeNefHeNkeN#e FleefHekeN#es~ DeeNmeefve~ elegced~ oNefOeNee
Fefle oefOeNee~ Deveg~ meNmeefve<eoled~ meNmeefvemeoNefoefle meNcedmeefvemeole~ HeNLeeced~ Dee:efme~ Deveg~
DeeNHeveerHeCeNefoleeNHeveerHeCeled~ mJeene14
HeoeLe&-(S<e) Jeerj (me) Demeew~ De$e meMvoefme yengueced~ (Dee06~1~133) Fefle meesueexHe (Jeepeer)
veJeceesOeee
417
as
am
aj.
org
JesieJeeved (ef#eHeefCeced) otjs ef#eHeefvle Me$etved eee leeb mesveeced (legjCeefle) lJejeefle (eerJeeeeced) keCs (ye) (DeefHeke#es)
efveefeleHeeee&JeeJes (Deemeefve) Deemes (elegced) kece& (oefOeee) ees oOeerved Oeejkeeved eeceefle me oefOeee Dee~ oefOeee
Fleeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~14) (Deveg) (mebmeefve<eodled) DeefleMeesve eeJeved~ De$e mevot Oeeleese&*duegked
Mele=eleesYeememe efveked efveHeeleles (HeLeeced) ceeiee&Ceeced (De*dkeebefme) ue#eCeeefve (Deveg) (DeeHeveerHeCeled) DeefleMeesve
ieved (mJeene) meleee Jeeee~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 5~ 19) JeeKeele14
DevJee-eLew<e meesmeew Jeepeemeefve eerJeeeeb ye elegb mebmeefve<eooefHeke#es HeLeece*dkeebmevJeeHeveerHeCeod
oefOeee ef#eHeeECe ieefle, leLee mesvesMe mJeene mJemesveeb Hejeeceesled14
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ mesveeHeeflejef#elee Jeerje DeeJeeJevle mee Me$etved nvlegb MekevegJeefvle,
mesveeHeefle megkece&keeefjefYe mebefMeef#elewJeeajw menwJe egeceeve meved eMebemf elees efJepeeles, veeveLee14
HeoeLe&-pewmes (me) Jen (S<e) Deewj en (Jeepeer) Jesieegkele (Deemeefve) cegKe Deewj (eerJeeeeced) keC ceW
(ye) yebOee (elegced) kece& DeLee&led ieefle kees (mebmeefve<eoled) DeleerJe Hewueelee ngDee (HeLeeced) ceeieeX kes (De*dkeebefme)
efeeW kees (Deveg) meceerHe (DeeHeveerHeCeled) Des ekeej euelee ngDee (oefOeee) OeejCe kejvesnejebs kee eueevesneje
Iees[e (ef#eHeefCeced) mesvee kees peelee nw, Jewmes ner (DeefHeke#es) FOej-GOej kes erke-erke DeJeeJeeW ceW mesveeHeefle DeHeveer
mesvee kees (mJeene) mele JeeCeer mes (legjCeefle) Jesieegkele kejlee nw14
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ mesveeHeefle mes j#ee kees eeHle ngS JeerjHeg<e Iees[eW kes meceeve
oew[les ngS MeerIe Me$eggDeeW kees ceej mekeles nQ~ pees mesveeHeefle Gece kecce& kejvesnejs Des efMeef#ele Jeerj Heg<eeW kes meeLe ner
eg kejlee ngDee, eMebefmele neslee ngDee efJepee kees eeHle neslee nw, DeveLee Hejepee ner neslee nw14
Glesleme oefOeeeJee $eef<e~ ye=nmHeefleoxJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
mesveeHeleeoe keLeb HejeecesjefVelegHeefoMeles
mesveeHeefle Deeefo jepeHegj<e kewmee Hejeece kejW, Fme efJe<ee kee Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
GNle mceemeN JelemlegjCeNle HeNCe ve JesjsvegJeeefle eieNefOe&ve~

MesNvemesJeN OepeleesDemeb Heefj oefOeNeeJCe meNnespee& leefj$eleN mJeene15
GNle~ mceN~ DeNmeN~ Jele~ legjCeNle~ HeNCe&ced~ ve~ Jes~ Deveg~ JeeNefleN~ eNieNefOe&veN Fefle eieNefOe&ve~ MesNvemesNJesefle
MesNvemeFJe~ Oepele~ DeNmeced~ Heefj~ oNefOeNeeJCeN Fefle oefOeNeeJCe~ meNn~ TNpee&~ leefj$ele mJeene15
HeoeLe&-(Gle) DeefHe (mce) SJe (Deme) (Jele) JeerYetleme (legjCele) MeerIeb iele (HeCe&ced) He$eb He#ees
Jee (ve) FJe (Jes) Heef#eCe (Deveg) (Jeeefle) ieefle (eieeqOe&ve) eke<exCeeefYekee*def#eCe (MesvemesJe) (Oepele)
iele (Demeced) ue#eCeeeqvJeleb ceeie&ced (Heefj) (oefOeeeJCe) Deeme (men) (Tpee&) HejeecesCe (leefj$ele)
DeefleMesve mebHueJele (mJeene) meleee efeeee Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 5~ 20) JeeKeele15
DevJee-ns jepeepevee! e Tpee& mJeeneme JelemlegjCelees Jes HeCe veesle eieefOe&vees Oepele MesvemesJe
leefj$elees oefOeeeJCe FJeemeb Hee&vegJeeefle mce me SJe Me$egb peslegb Mekeveeself e15
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ es Jeerje! veeruekeCHeef#eJeesveJeoeJee Hejeecevles, les<eeb
418
epegJexoYee<es
aj.
org
Me$eJe meJe&lees efveueerevles15

HeoeLe&-ns jepeHeg<ees! pees (Tpee&) Hejeece Deewj (mJeene) meleefeee kes (men) meeLe (Deme) Fme
(Jele) jmeeo Je=#e kee Heee Deewj (legjCele) MeerIe G[ves Jeeues (Jes) He#eer kes (HeCe&ced) HebKeeW kes (ve) meceeve (Gle)
Deewj (eieefOe&ve) Delevle Fe kejves (Oepele) eenles ngS (MesvemesJe) yeepe He#eer kes meceeve leLee (leefj$ele) Deefle
MeerIe eueles ngS (oefOeeeJCe) Iees[s kes meMe (Demeced) Des ue#eCeegkele ceeie& ceW (Heefj) (Deveg) (Jeeefle) meye
ekeej Devegketue euelee nw, (mce) Jener Heg<e Me$egDeeW kees peerle mekelee nw15
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees Jeerj Heg<e veeruekeC MesveHe#eer Deewj Iees[s
kes meceeve Hejeeceer nesles nQ, Gvekes Me$eg ueesie meye Deesj mes efJeueerve nes peeles nQ15
MeVe Fleme Jeefme $eef<e~ ye=nmHeefleoxJelee~ Yegefjked He*deqkeleMvo~ Heece mJej
kes epeeHeeueves Me$egefJeveeMeves e Meeqkelecevlees YeJevleerleen
am
keewve Heg<e epee kes Heeueves Deewj Me$egDeeW kes efJeveeMe kejves ceW meceLe& nesles nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW
kene nw
MeVees YeJevleg JeeNefpeveesN nJes<eg osNJeleelee efceNleJe mJeNkee&~

peNcYeeNvleesefnbN Je=keN j#ee:efmeN mevesceNmceegeJeNVeceerJee16
as
Meced~ veN~ YeNJeNvleg~ JeeNefpeve~ nJes< eg~ osNJeleeNlesefle osJN eleelee~ efceNleJeN Fefle efceNleJe~ mJeNkee& Fefle megDeNkee&~
peNcYeevle~ Deefnced~ Je=keced~ j#ee:efme~ mevesefce~ DeNmceled~ egeNJeNved~ DeceerJee16
the
ary
HeoeLe&-(Meced) megKeced (ve) Demceekeced (YeJevleg) (Jeeefpeve) eMemleegefJeeeefJeo megefMeef#eleemlegje

(nJes<eg) me*deeces<eg (osJeleelee) osJeeveeb efJeog<eeb kece&meg~ De$e osJeeeeefleued~ (Dee04~4~142) megHeeb meguegked0~
(Dee07~1~39) Fefle [eosMee (efceleJe) es Heefjefceleb Jeefvle ieefvle les (mJekee&) MeesYeveeskeexVeb melkeejes Jee
es<eevles~ Deke& FleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~7) (pecYeevle) iee$eeefCe efJeveceevle (Deefnced) cesIeefceJe
esceevecegVeleced (Je=keced) eesjced (j#eebefme) eEnmekeeved ometved (mevesefce) meveeleveced~ mevesceerefle HegjeCeveecemeg Heeflecedd~
(efveIeb03~17) (Demceled) (egeJeved) egJevleg He=Leked kegJe&vleg~ De$e uesef MeHe Mueg (DeceerJee) es jesieJee&ceevee
Me$eJemleeved~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 5~ 22) JeeKeele16
DevJee-es efceleJe mJekee& DeeEn Je=keb j#eebemf e e pecYeevlees Jeeefpevees Jeerje vees osJeleelee nJes<eg mevesefce
MecYeJevleg, lesmceoceerJee FJe Jee&ceeveevejerved egeJeved16
YeeJeeLe&-es ese epeeHeeueves JeeefOeJe$etCeeb efJeveeMekee veeekeeefjCees jepepevee meefvle, le SJe meJex<eeb
megKeb keleg MekevegJeefvle16
HeoeLe&-pees (efceleJe) efveece mes eueves (mJekee&) efpeve kee DeVe Jee melkeej megvoj nes, Jes eese ueesie
(Deefnced) cesIe kes meceeve ese kejles Deewj ye{s ngS (Je=keced) eesj Deewj (j#eebefme) otmejeW kees keuesMe osvesnejs [ekegDeeW kes
(pecYeevle) neLe-HeebJe lees[les ngS (Jeeefpeve) es egefJeee kes peeveves Jeeues Jeerj Heg<e (ve) nce (osJeleelee)
efJeeved ueesieeW kes keceeX leLee (nJes<eg) me*deeceeW ceW (mevesefce) meveeleve (Meced) megKe kees (YeJevleg) eeHle nesJeW (Demceled)
veJeceesOeee
419
aj.
org
nceejs efuees (DeceerJee) jesieeW kes meceeve Jee&ceeve Me$egDeeW kees (egeJeved) He=Leked kejW16
YeeJeeLe&-es epeeHeg<eeW kes Heeueves ceW lelHej Deewj jesieeW kes meceeve Me$egDeeW kes veeMe kejvesnejs jepeHeg<e ner
meye kees megKe os mekeles nQ, Deve veneR16
les ve Fleme veeYeevesefo $eef<e~ ye=nmHeefleoxJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
epeepevee mJej#eeLe&cesJe kejb oegmleoLe&cesJe jepepevee ie=vleg veeveLesleen
epeepeve DeHeveer j#ee kes efuees kej osJeW Deewj Fmeefuees jepeHeg<e enCe kejW, DeveLee veneR, en efJe<ee
les veesNDeJe&vlees nJeveNegleesN nJebN efJees e=CJevleg JeeNefpevees efceNleJe~

meNnNeNmee cesNOemeelee meefveN<eJees ceNnes es Oeve meefceNLes<eg peefYeNjs17
am
les~ veN~ DeJe&vle~ nNJeNveNegleN Fefle nJeveNegle~ nJeced~ efJees Me=CJeNvleg~ JeeNefpeve~ efceleJeN Fefle efceNleJe~
meNnNeNmee Fefle meNneNmee~ cesNOemeeNlesefle cesNOemeelee~ meNefveN<eJe~ meNn~ es~ Oeveced~ meNefceNLesef<Jeefle mecedFNLes<eg~
peNefYeNjs17
the
ary
as
HeoeLe&-(les) (ve) Demceekeced (DeJe&vle) peevevle (nJeveegle) es nJeveeefve eeeeefCe MeeeefCe e=CJeefvle les
(nJeced) DeOeeveeOeeHevepeveb yeesOeMeyomecetnceefLe&eleefLe&veeb efJeJeeob e (efJees) meJex efJeebme (e=CJevleg) (Jeeefpeve)
eMemlee%ee (efceleJe) es efceleb Meeeefceleb efJe<eeb Jeefvle les (menemee) es meneb efJeeeefJe<eeeved meveefvle les
(cesOemeelee) cesOeeveeb meceeveeb meeefleoe&veb es<eg, De$e meHleceeryengJeeveme megHeeb meguegked~ (Dee07~1~39) Fefle [eosMe
(meefve<eJe) Deelceve meeEve mebefJeYeeieefceJe~ meefveMeyoeled keeefe ueeuemeeeeb megked lele G (cen) cenled (es)
(Oeveced) efeeced (meefceLes<eg) me*deeces<eg~ meefceLe Fefle me*deeceveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~17) (peefYejs) Yejseg~
De$eeYeememe JeCe&Jeleesve yeme pe~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 1~ 5~ 23) JeeKeele17
DevJee-esJe&vlees nJeveeglees Jeeefpevees efceleJe menemee meefve<eJees jepepevee cesOemeelee meefceLes<eg vees cenes
Oeveb peefYejs, les efJeMJesmceekeb nJeb e=CJevleg17
YeeJeeLe&-es Fces jepeHeg<ee Demceekeb mekeeMeeled kejb ie=efvle, lesmceeved meleleb j#evleg, veesesvcee ie=vleg,
JeeceefHe lesYe kejb vewJe oeece~ Dele epeej#eeeCeeewJe kejoeveb og<keefce&efYe men eesgb e veeveoLe&ecf eefle
efveee17
HeoeLe&-(es) pees (DeJe&vle) %eeveJeeved (nJeveegle) enCe kejves eesie MeeeW kees megveves (Jeeefpeve) eMebefmele
yege
f ceeved (efceleJe) Meeegkele efJe<ee kees eeHle nesves (menemee) DemebKe efJeee kes efJe<eeeW kees mesJeves Deewj
(meefve<eJe) DeHeves Deelcee keer megvoj Yeeqkele kejvesnejs jepeHeg<e (cesOemeelee) meceeieceeW kes oeve mes egkele (meefceLes<eg)
me*deeceeW ceW (ve) nceejs ye[s (Oeveced) Ssee& kees (peefYejs) OeejCe kejW, Jes (efJees) meye efJeeved ueesie nceeje (nJeced)
He{ves-He{eves mes nesves Jeeues eesie yeesOe MeyoeW Deewj Jeeoer-eefleJeeefoeebs kes efJeJeeo kees (e=CJevleg) megveW17
YeeJeeLe&-pees Jes jepeHeg<e nce ueesieeW mes kej uesles nQ, Jes nceejer efvejvlej j#ee kejW, veneR lees ve ueW, nce Yeer
420
epegJexoYee<es
aj.
org
Gve kees kej ve osJeW~ Fme keejCe epee keer j#ee Deewj ogeW kes meeLe eg kejves kess efuees ner kej osvee eeefnes, Deve
efkemeer eeespeve kes efuees veneR, en efveefMele nw17
JeepesJeepe Fleme Jeefme $eef<e~ ye=nmHeefleoxJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ efve<eeo mJej
DeLewles HejmHejeqmceved keLeb Jele&sjefVelegHeefoMeles
Deye es jepee Deewj epee kes Heg<e DeeHeme ceW kewmes JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
JeepesJeepesJele Jeeefpevees veesN Oeves<eg efJeeeDece=lee$ele%ee~

DeNme ceOJe efHeyele ceeNoeOJeb le=Hlee eele HeNefLeefYeoxJeNeevew18
JeepesJeepeN FefleN JeepesJeepes~ DeNJeNleN~ JeeNefpeNve~ veN~ Oeves<eg~ efJeNeeN~ DeNce=leeN~ $eNleN%eeN Fle=le%ee~ DeNme~
ceOJe~ efHeNyeNleN~ ceeNoeOJeced~ le=Hlee~ eeNleN~ HeNefLeefYeNefjefle HeNefLeefYe~ osNJeNeevewNefjefle osJeNeevew18
the
ary
as
am
HeoeLe&-(JeepesJeepes) me*deeces me*deeces (DeJele) Heeueele (Jeeefpeve) JesieJevle (ve) Demceeved (Oeves<eg)
(efJeee) efJeeemegefMe#eepeelee%ee (Dece=lee) mJemJeHesCe veeMejefnlee eeHlepeerJevcegeqkelemegKee ($ele%ee) es $eleb meleb
peeveefvle les (Deme) ele#eme (ceOJe) ceOegvees ceOegjme jmeme, De$e kece&eCf e <eer (efHeyele) (ceeoeOJeced) <ele
(le=Hlee) eereCf elee (eele) iele (HeefLeefYe) ceeiez (osJeeevew) osJee efJeebmees eeefvle ewOe&cez~ Deeb cev$e
DevJee-ns $ele%ee Dece=lee Jeeefpevees efJeee! eteb JeepesJeepes veesJele~ Deme ceOJe efHeyeleemceekeb Oevewmle=Hlee
mevlees ceeoeOJeced~ osJeeevew HeefLeefYe meleleb eele18
YeeJeeLe&-jepeHeg<ew Jesoeoerevf e MeeeCeOeerle megefMe#eee eLeeLe yeesOeb eeHe Oeeeqcce&keeCeeb efJeog<eeb ceeiexCe
meoe ievleJeced, veslejs<eeced~ MejerjelceyeueHeeuevesvewJe meleleceeveefvoleJeced, epeepevee mJeOevewjsleeved meleleb leHe&evleg18
HeoeLe&-ns ($ele%ee) meleefJeee kes peevevesnejs (Dece=lee) DeHeves-DeHeves mJeHe mes veeMejefnle peerles ner
cegekq elemegKe kees eeHle (Jeeefpeve) Jesieegkele (efJeee) efJeee Deewj Deer efMe#ee mes yege
f kees eeHle ngS efJeeved
jepeHeg<ees! legce ueesie (JeepesJeepes) me*deece-me*deece kes yeere (ve) nceejer (DeJele) j#ee kejes (Deme) Fme (ceOJe)
ceOegj jme kees (efHeyele) HeerDees~ nceejs OeveeW mes (le=Hlee) le=Hle nesskes (ceeoeOJeced) Deeveefvole nesDees Deewj (osJeeevew)
efpeveceW efJeeved ueesie eueles nQ, Gve (HeefLeefYe) ceeieeX mes meoe (eele) euees18
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees eeefnes efke Jesoeefo MeeeW kees He{ Deewj megvoj efMe#ee mes erke-erke yeesOe kees eeHle
neskej, Oecee&lcee efJeeveeW kes ceeie& mes meoe eueW, Deve ceeie& mes veneR~ leLee Mejerj Deewj Deelcee kee yeue ye{eves kes efuees
Jeweke Mee mes Hejer#ee efkees Deewj Des ekeej Hekeees ngS DeVe Deeefo mes egkele jmeeW kee mesJeve kej epee keer j#ee mes
ner Deevevo kees eeHle nesJeW Deewj epeeHeg<eeW kees efvejvlej emeVe jkeKeW18
Dee cee Jeepemesleme Jeefme $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ efvee=odOe=efleMvo~ $e<eYe mJej
ceveg<ewOe&cee&ejCesve eEke efkecesJeefceleen
veJeceesOeee
421
aj.
org
ceveg<eeW kees Oecee&ejCe mes efkeme-efkeme HeoeLe& keer Fe kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nw
Dee ceeN Jeepeme emeNJees peieceeNosces eeJeeHe=efLeNJeer efJeNeHes~

Dee cee ievleeb efHeNleje ceeNlejeN ee ceeN meesceesDece=leNJesve ieceeled~
Jeeefpevees JeepeefpeleesN Jeepe meme=Jee:meesN ye=nNmHelesYee&NieceJeefpeIele efvece=peeNvee19
Dee~ ceeN~ Jeepeme~ eNmeNJe Fefle emeNJe~ peNieNceeNled~ Dee~ FNcesFleerNces~ eeJeeHe=efLeNJeerFefleN eeJeeHe=efLeNJeer~
efJeNeHesNFefle efJeNeHes~ Dee~ ceeN~ ieNvleeNced~ efHeNlejeceeNleje~ eN~ Dee~ ceeN~ meesce~ DeNce=leNlJesveslece=lelJesve~ ieNceeNled~
Jeeefpeve~ JeeNpeNefpeleN Fefle Jeepeefpele~ Jeepeced~ meNme=Jee:meN Fefle meme=Jee:me~ ye=nNmHeles~ YeeNieced~ DeJe~ efpeNIeNleN~
efveNce=peeNvee Fefle efvece=peeNvee19
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Dee) (cee) ceeced (Jeepeme) JesoeefoMeeeLe&emetle%eeveyeesOeme (emeJe) eke=wee&mecetn

(peieceeled) Ye=Meb eeHvegeeled (Dee) (Fces) (eeJeeHe=efLeJeer) ekeeMeYetceer jepeeLex (efJeeHeced) efJeeeefve meJee&efCe HeeefCe
eeesmles (Dee) (cee) ceeced (ievleeced) eeHvegle, De$e efJekejCeuegked (efHelejeceeleje) efHelee e ceelee e les, De$e
efHelejeceeleje e voefme~ (Dee06~3~33) Fefle HetJe&Heomeeve*d, GejHeomeekeejeosMee efveHeeleles (e)
megmenee (Dee) (cee) ceeced (meesce) meesceJeuueeees<eefOeieCe (Dece=lelJesve) meJe&jesieefveJeejkelJesve men (ieceeled)
eeHvegeeled (Jeeefpeve) eMemleyeefueve (Jeepeefpele) efJeefpeleme*deece (Jeepeced) me*deececed (meme=Jeebme) eeHleJevle
(ye=nmHeles) ye=nlee mesveeee mJeeefceve (Yeeieced) Yepeveereced (DeJe) (efpeIele) (efvece=peeve) efvelejeb MegvOevle~ Deeb
DevJee-ns HetJeexkelee efJeebme! es<eeb YeJeleeb meneesve Jeepeme emeJees cee peieceeled mecevleeled eeHvegeeefoces
efJeeHes eeJeeHe=eLf eJeer eece=lelJesve meescees ieceeled~ efHelejeceeleje eeievleeced les Jeeefpevees Jeepeefpelees Jeepeb meme=Jeebmees
efvece=peevee mevlees eteb ye=nHemlesYee&ieceJeefpeIele19
YeeJeeLe&-es ceveg<ee efJelmesve efJeeemegefMe#es eeHe Oece&ceeejeqvle, leeefveneceg$e Hejcewee&meeOekeb jepeced,
efJeebmeew ceeleeefHelejew, jesiejeefnleb e eeHveesefle~ es efJeog<eeb mesJeveb kegJe&efvle, les Mejerjelceyeueb eeHlee mevle meJee&efCe
megKeeefve eeHvegJeefvle, veelees efJeeejCee SlelmeJe&ceeHlegb MekevegJeefvle19
HeoeLe&-ns HetJee&skele efJeeved ueesiees! efpeve DeeHe ueesieessb kes menee mes (Jeepeme) Jesoeefo MeeeW kes DeLeeX kes
yeesOeeW kee (emeJe) megvoj Ssee& (cee) cegPe kees (peieceeled) MeerIe eeHle nesJes (Fces) es (efJeeHes) meye He efJe<eeeW
kes mecyevOeer (eeJeeHe=efLeJeer) ekeeMe Deewj Yetefce kee jepe (e) Deewj (Dece=lelJesve) meye jesieeW keer efveJe=ef ekeejke iegCe kes
meeLe (meesce) meesceJeuueer Deeefo Dees<eefOe efJe%eeve cegPekees eeHle nes Deewj (efHelejeceeleje) efJeeeegkele efHelee-ceelee cegPekees
(Deeievleeced) eeHle nesJeW, Jes DeeHe (Jeeefpeve) eMebefmele yeueJeeved (Jeepeefpele) me*deece kes peerleves Jeeues (Jeepeced)
me*deece kees ee nesles ngS (efvece=peevee) efvejvlej Meg ngS legce ueesie (ye=nmHeles) ye[er mesvee kes mJeeceer kes (Yeeieced)
mesJeves eesie Yeeie kees (DeJeefpeIele) efvejvlej eeHle nesDees19
422
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-peess ceveg<e efJeeved kes meeLe efJeee Deewj Gece efMe#ee kees eeHle nes kes Oece& kee DeeejCe kejles nQ,
Gve kees Fme ueeske Deewj Hejueeske ceW Hejcewee& kee meeOeke jepe, efJeeved ceelee-efHelee Deewj veerjesielee eeHle nesleer nw~ pees
Heg<e efJeeveeW kee mesJeve kejles nQ, Jes Mejerj Deewj Deelcee keer Megef kees eeHle ngS meye megKeeW kees Yeesieles nQ~ Fmemes
efJe euevesnejs veneR19
DeeHee Fleme Jeefme $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ Yegefjkeke=efleMvo~ efve<eeo mJej
efJeeemegefMeef#eleee Jeeee ceveg<eeCeeb eEke eEke eeHveesleerleen
efJeee Deewj Deer efMe#ee mes egkele JeeCeer mes ceveg<eeW kees keee-keee eeHle neslee nw, en efJe<ee Deieues
cev$e ceW kene nw
am
DeeNHeesN mJeene mJeeNHeesN mJeeNneefHeNpeeeN mJeeneN eleJesN mJeeneN JemeJesN mJeeNnenNHe&leesN mJeenes
cegiOeeeN mJeene cegiOeee JewveefMeNveeeN mJeene efJeveNefMeveDeevleeeNveeeN mJeenevevleee YeewJeNveeeN
mJeeneN YegJevemeN HeleesN mJeeneefOeHeleesN mJeene20
DeeNHees~ mJeene~ mJeeNHeeN Fefle megDeeNHees~ mJeene~ DeNefHeNpeeesleefHeNpeee~ mJeene~ eleJes~ mJeene~ JemeJes~
mJeene~ DeNnNHe&lees~ DeNnNHeleeN FlenNHelees~ mJeene~ Des~ cegiOeee~ mJeene~ cegiOeee~ JewNveNefMeNveee~ mJeene~ efJeNveNefMeveN
Fefle efJeveNefMeves~ DeeNvleeNeNveeesleevleDeeeNveee~ mJeene~ Deevleee~ YeewNJeNveee~ mJeene~ YegJeveme~ Helees~ mJeene~
DeefOeHeleeN FleefOeHelees~ mJeene20
the
ary
as
HeoeLe&-(DeeHees) mekeueefJeeeJeeHlees (mJeene) melee efeee (mJeeHees) megKeeveeb megg eeHlees (mJeene)
Oecee& efeee (DeefHepeee) efveeesve peeeceeveee (mJeene) Heg<eeLe&egkelee efeee (eleJes) e%eeew (mJeene)
DeOeeveeOeeHeveeJeefe&kee efeee (JemeJes) efJeeeefveJeemeee (mJeene) meleeb JeeCeerced (DenHe&lees) Heg<eeLexve
ieefCeleefJeeee efoJemeHeeuekeee (mJeene) keeueefJe%eeefHekee keeCeer (Des) efoveee (cegiOeee) eeHleceesnefveefceeee (mJeene)
efJe%eeveegkelee Jeeked (cegiOeee) cetKee&e (JewvebefMeveee) efJeveeMeMeerues<eg kece&meg YeJeee (mJeene) esleefe$eeR JeeCeerced
(efJevebefMeves) efJevegb Meerueee (Deevleeeveee) Devleb veereceeveb eeHeCeb eme lemcew (mJeene) vekece&evf eJeeefjkee JeeCeer
(Deevleee) Devles YeJeee (YeewJeveee) YegJeves<eg eYeJeee (mJeene) HeoeLe&eJf e%eeefHekee Jeeked (YegJeveme) mebmeejme (Helees)
mJeeefceve F&ejee (mJeene) eesieefJeeepeefvelee e%ee (DeefOeHelees) meJee&efOeele+CeecegHeefj Jee&ceeveee (mJeene)
meJe&JeJenejefJe%eeefHekee Jeeked~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 2~ 1~ 2) JeeKeele20
DevJee-ns efJeebme! eteb eLee ceeceeHees mJeene mJeeHees mJeeneefHepeee mJeene eleJes mJeene JemeJes
mJeenenHe&lees mJeene cegiOeeees mJeene cegiOeee JewvebefMeveee mJeene~ Deevleeeveee efJevebefMeves mJeenevleee YeewJeveee
mJeene YegJeveme Helees mJeeneefOeHelees e mJeene eeHvegeeled leLee eeleOJeced20
YeeJeeLe&-ceveg<ew mekeueefJeeeeeHleeefoeeespeveee efJeeemegefMe#eeegkelee JeeCeer eeHleJee, ele meJee&efCe
megKeeefve eeHvegeg20
HeoeLe&-ns efJeevees! legce ueesie pewmes cegPekees (DeeHees) mecHetCe& efJeee keer eeeqHle kes efuees (mJeene) mele
veJeceesOeee
423
am
aj.
org
efeee (mJeeHees) megKeeW keer Deer eeeqHle kes Jeemles (mJeene) Oece&egkele efeee (eleJes) yege
f ye{eves kes efuees (mJeene)
He{eves keer eJe=ef e kejevesnejer efeee (DeefHepeee) efveee kejkes eke nesves kes efuees (mJeene) Heg<eeLe& efeee (JemeJes)
efJeeeefveJeeme kes efuees (mJeene) mele JeeCeer (DenHe&lees) Heg<eeLe&HetJe&ke ieefCeleefJeee mes efove Heeueves kes efuees (mJeene)
keeueieefle kees peevevesnejer JeeCeer (cegiOeee) ceesneeeqHle kes efveefcee (Des) efove nesves kes efuees (mJeene) efJe%eeveegkele
JeeCeer (JewvebefMeveee) vemJeYeeJeegkele keceeX ceW jnvesnejs (cegiOeee) cetKe& kes efuees (mJeene) efeleeves Jeeues JeeCeer
(Deevleeeveee) veere eeeqHle Jeeues (efJevebefMeves) vemJeYeeJeegkele Heg<e kes efuees (mJeene) ve-Ye keceeX kee efveJeejCe
kejvesnejer JeeCeer (Deevleee) DeOeesieefle ceW nesves Jeeues (YeewJeveee) ueesieeW kes yeere meceLe& Heg<e kes efuees (mJeene)
HeoeLeeX keer peevevesnejer JeeCeer (YegJeveme Helees) mebmeej kes mJeeceer F&ej kes efuees (mJeene) eesieefJeee kees eke
kejvesnejer yege
f Deewj (DeefOeHelees) meye DeefOeeleeDeeW kes THej jnves Jeeues Heg<e kes efuees (mJeene) meye JeJenejeW kees
peveevesnejer JeeCeer (ieceeled) eeHle nesJes, Jewmee eelve Deeueme es[ kes efkeee kejes20
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke meye efJeeeDeeW keer eeeqHle Deeefo eeespeveeW kes efuees efJeee Deewj Deer efMe#ee
mes egkele JeeCeer kees eeHle nesJeW efke efpememes meye megKe meoe efceueles jnsb20
Deeege&%esvesleme Jeefme $eef<e~ e%ees osJelee~ DeleefMvo~ ieevOeej mJej
DeLe ceveg<eeved eleerej DeenslegHeefoMeles
Hegve ceveg<eeW kes eefle F&ej GHeosMe kejlee nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
Deeege&N%esve keuHeleeb eeNCees eN%esve keuHeleeNb e#ege&N%esve keuHeleeN: ees$e eN%esve keuHeleeb He=b
eN%esve keuHeleeb eN%ees eN%esve keuHeleeced~ eNpeeHeles eNpeeDeYetceN mJeoxJeeDeievceeNce=leeDeYetce21
the
ary
Deeeg~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ eeNCe~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ e#eg~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ ees$eced~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~
He=ced~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ eN%e~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ eNpeeHelesNefjefle eNpeeHeles~ eNpee Fefle eNpee~ DeNYetceN~ mJe~ osNJeeN~
DeNieNvceN~ DeNce=lee~ DeNYetceN21
HeoeLe&-(Deeeg) peerJeveced (e%esve) OecexCeseje%eeHeeuevesve (keuHeleeced) meceLe&leeced (eeCe)

peerJevenslegye&uekeejer (e%esve) OecexCe efJeeeYeemesve (keuHeleeced) (e#eg) esvesve leled (e%esve) efMeeeefjlesve
ele#eefJe<eesCe (keuHeleeced) (ees$eced) e=Ceesefle esve leled (e%esve) MeyoeceeCeeYeemesve (keuHeleeced) (He=ced) eVeced
(e%esve) mebJeeoeKesve (keuHeleeced) (e%e) epeOeeleesjLe& (e%esve) yeeeee&eeejCesve (keuHeleeced) (epeeHeles)
efJeecYejme peieoerejmesJe Oeeefce&keme je%e (epee) leoOeerveHeeuevee (DeYetce) YeJesce (mJe) megKeced (osJee)
efJeebme (Deievce) eeHvegeece (Dece=lee) eeHlecees#emegKee (DeYetce) YeJesce~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 2~ 1~ 4)
JeeKeele21
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceekeceeeg meleleb e%esve keuHeleeced, eeCees e%esve keuHeleeced, e#ege&%esve keuHeleeced,
ees$eb e%esve keuHeleeced, He=b e%esve keuHeleeced, eLee Jeeb epeeHeles epee DeYetce, osJee mevleesce=lee DeYetce mJejievcesefle,
leLee eteb efveefevegle21
YeeJeeLe&-F&ej meJee&ved ceveg<eeefveocee%eeHeeefle eteb celmeo=Meme meleiegCekecce&mJeYeeJemewJe epee YeJeleslejme
424
epegJexoYee<es
am
aj.
org
#egeMeeme e keoeefeled epeeYeeJeb cee mJeerkegle~ eLee ceeb veeeeOeerMeb celJee ceoe%eeeeb Jeefe&lJee meJe mJeb OecexCe
meneefjleb ke=lJeeYegoefekeefveMesemes megKes efveleb eeHvegle, leLee ees efn OecexCe veeesve eg<ceeved efvejvlejb Heeueesled leb e
meYesMeb jepeeveb ceveOJeced21
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legcnejer (Deeeg) DeJemLee (e%esve) F&ej keer Dee%ee Heeueve mes efvejvlej (keuHeleeced)
meceLe& nesJes (eeCe) peerJeve kee nsleg yeuekeejer eeCe (e%esve) Oece&egkele efJeeeYeeme mes (keuHeleeced) meceLe& nesJes
(e#eg) ves$e (e%esve) ele#e kes efJe<ee efMeeeej mes (keuHeleeced) meceLe& nes (ees$eced) keeve (e%esve) JesoeYeeme mes
(keuHeleeced) meceLe& nes Deewj (He=ced) Hetvee (e%esve) mebJeeo mes (keuHeleeced) meceLe& nes, (e%e) epe Oeeleg kee DeLe&
(e%esve) yeeeee&efo kes DeeejCe mes (keuHeleeced) meceefLe&le nes, pewmes nce ueesie (epeeHeles) meye kes Heeuevesnejs F&ej kes
meceeve Oecee&lcee jepee kes (epee) Heeueves eesie mevleeveeW kes meMe (DeYetce) nesJeW leLee (osJee) efJeeved ngS (Dece=lee)
peerJeve-cejCe mes ts (DeYetce) neW (mJe) cees#emegKe kees (Deievce) Des ekeej eeHle nesJeW21
YeeJeeLe&-ceQ F&ej meye ceveg<eeW kees Dee%ee oslee ntb efke legce ueesie cesjs legue Oece&egkele iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe
Jeeues Heg<e ner keer epee nesDees, Deve efkemeer cetKe&, #egeMee Heg<e keer epee nesvee mJeerkeej keYeer cele kejes~ pewmes cegPe
kees veeeOeerMe ceeve cesjer Dee%ee ceW Jele& Deewj DeHevee meye keg Oece& kes meeLe mebegkele kejkes Fme ueeske Deewj Hejueeske kes
megKe kees efvele eeHle nesles jnes, Jewmes pees Heg<e Oece&egkele veee mes legcneje efvejvlej Heeueve kejs , Gmeer kees meYeeHeefle
jepee ceevees21
Demces Fleme Jeefme $eef<e~ efoMees osJelee~ efvee=oleefMvo~ ieevOeej mJej
as
F&eje%eelees ceveg<ewefjn keLeb Jeefe&leJeefcelegHeefoMeles
F&ej keer Dee%ee kes Devegketue ceveg<eeW kees mebmeej ceW kewmes Jele&vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW
kene nw
the
ary
DeNmces JeesDeefmlJeeqvNeceNmces ve=cCecegle elegjmces Jeee&:efme mevleg Je~

vecees ceeN$es He=efLeNJew vecees ceeN$es He=efLeNJeeFNeb lesN je[eNvleeefmeN ecevees OegJeesefme OeNCe~
ke=<ew lJeeN #esceee lJee jew lJeeN Hees<eee lJee22
DeNmcesFleNmces~ Je~ DeNmleg~ FNeqvNeced~ DeNmcesFleNmces~ ve=cCeced~ GNle~ eleg~ DeNmcesFleNmces~ Jeee&:efme~ meNvleg~
JeN~ vece~ ceeN$es~ He=efLeNJew~ vece~ ceeN$es~ He=efLeNJew~ FNeced~ lesN~ jed~ eNvlee~ DeNefmeN~ eceve~ OegJe~ DeNefmeN~ OeNCe~ ke=<ew~
lJeeN~ #esceee~ lJeeN~ jew~ lJeeN~ Hees<eee~ lJeeN22
HeoeLe&-(Demces) DemceekecemceYeb Jee (Je) eg<ceekeb eg<ceYeb Jee (Demleg) YeJeleg (Feqveced) ceve Deeoerevf e
(Demces) (ve=cCeced) Oeveced (Gle) DeefHe (eleg) e%ee kece& Jee (Demces) (Jeeeefme) ekeeMeceeveeOeeveeefve~ Jee&
FleVeveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~7) (mevleg) (Je) eg<ceekeb eg<ceYeb Jee (vece) DeVeeefokeced (cee$es) ceeveefveefceeeew
(He=efLeJew) efJemle=leeew Yetcees (vece) peueeefokeced (cee$es) (He=efLeJew) (Feced) (les) leJe (jed) jepeceevee (evlee)
efveevlee (Deefme) (eceve) GHeevlee (OegJe) efveeue (Deefme) (OeCe) Oeee& (ke=<ew) ke=<eefvle efJeefueKeefvle Yetefceb eee
veJeceesOeee
425
the
ary
as
am
aj.
org
lemew (lJee) lJeeced (#esceee) j#eCeee (lJee) (jew) efeew (lJee) (Hees<eee) Heges (lJee) Deeb cev$e (Mele0(5~ 2~
1~ 15-25) JeeKeele22
DevJee-ns ceveg<eenceerej ke=<ew lJee #esceee lJee jew lJee Hees<eee lJee efveegeeefce, emlJeb OegJees evleeefme
OeCees eceveesefme eme les leJeseb je[efmle~ Demew cee$es He=eLf eJew veceesmew cee$es He=efLeJew vecees efJeOesefn ~ meJez eteb eomces
Feqveb leesmleg, eomces ve=cCeb leesmleg, GleeefHe eesmces eleg me Jeesmleg~ eevemceekeb Jeeeemf e leeefve Je mevleg~
eoslelmeJe Jeesmleg leomceekeceefmlJelesJeb HejmHejb eteb meceeejle22
YeeJeeLe&-ceveg<eeved eleerejmescee%eeefmle YeJevle meowJe melkece&meg eelevleeced, Deeuemeb cee kegJe&leeced,
He=efLeJee mekeeMeeoVeeoerveglHeee mebj#ewlelmeJe HejmHejcegHekeejee eLee meeled leLee leefleb efJeoOeleeced22
HeoeLe&-ns ceveg<e! ceQ F&ej (ke=<ew) Kesleer kes efuees (lJee) legPes (#esceee) j#ee kes efuees (lJee) legPes (jew)
mecHeefe kes efuees (lJee) legPes Deewj (Hees<eee) Hegef kes efuees (lJee) legPe kees efveegkele kejlee ntb~ pees let (OegJe) {
(evlee) efveeceeW mes euevesneje (Deefme) nw, (OeCe) OeejCe kejves Jeeuee (eceve) Geesieer (Deefme) nw, efpeme (les) lesjer
(Feced) en (jed) MeesYeeegkele nw, Fme (cee$es) ceeve keer nsleg (He=efLeJew) He=efLeJeeregkele Yetefce mes (vece) DeVeeefo HeoeLe&
ee neW, Fme (cee$es) ceeve osves nejer (He=efLeJew) He=efLeJeer kees DeLee&led YetieYe&efJeee kees peevekes Fmemes (vece) DeVe peueeefo
HeoeLe& eeHle kej legce meye ueesie HejmHej Ssmes kenes Deewj Jeleex efke pees (Demces) nceejs (Feqveced) ceve Deeefo Feqve nQ,
Jes (Je) legcnejs efuees neW, pees (Demces) nceeje (ve=cCeced) Oeve nw, Jen (Je) legcnejs efuees nes (Gle) Deewj pees (Demces)
nceejs (eleg) yege
f Jee kece& nQ, Jes (Je) legcnejs efnle kes efuees neW, pees nceejs (Jeeeefme) He{e-He{eee Deewj DeVe nQ,
Jes (Je) legcnejs efuees (mevleg) neW, pees en meye legcneje nw, Jen nceeje Yeer nes, Ssmee DeeejCe DeeHeme ceW kejes22
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kes eefle F&ej keer en Dee%ee nw efke legce ueesie meowJe Heg<eeLe& ceW eJe=e jnes Deewj Deeueme
cele kejes Deewj pees He=eLf eJeer mes DeVe Deeefo GlHeVe neW, Gvekeer j#ee kejkes en meye efpeme ekeej HejmHej GHekeej kes efuees
nes, Jewmee elve kejes~ keYeer efJejesOe cele kejes, keesF& DeHevee keee& efme kejs, Gmekee legce Yeer efkeee kejes22
Jeepemesleme Jeefme $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ mJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvemlewj$e keLeb YeefJeleJeefceleen
efHej Gve kees Fme efJe<ee ceW kewmee nesvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
JeepemesNceb emeNJe meg<egJesesN meesceN jepeeveNcees<eOeer<JeNHmeg~

leeDeNmceYebN ceOegceleerYe&Jevleg JeNe jeN^s peeie=eece HegjesefnleeN mJeene23
Jeepeme~ FNceced~ eNmeNJe Fefle emeNJe~ meg<egJes~ megmegJeN Fefle megmegJes~ Dees~ meesceced~ jepeeveced~ Dees<eOeer<eg~
DeNeqHmJeleNHedmeg~ lee~ DeNmceYeced~ ceOegceleerNefjefleN ceOegceleer~ YeNJeNvleg~ JeNeced~ jeN^s~ peeNie=eeNceN~ HegjesefnleeN Fefle Hegjefnlee~
mJeene23
HeoeLe&-(Jeepeme) yeesOeme mekeeMeeled (Fceced) (emeJe) Ssee&egkele (meg<egJes) emegJe GlHeeoes (Dees)
HetJe&ced (meesceced) meesceefceJe meJe&ogKeeCeeMekeb (jepeeveced) efJeeeveeeefJeveew ekeeMeceeveb mJeeefceveced (Dees<eOeer<eg)
He=efLeJeermLeemeg eJeeefo<eg (DeHmeg) peues<eg Jee&ceevee (lee) (DemceYeced) (ceOegceleer) eMemlee ceOeJees ceOegjeoees iegCee
426
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
efJeevles eemeg lee (YeJevleg) (Jeeced) Deceeleeoees Ye=lee (je^s) jepes (peeie=eece) meeslevee Deveuemee mevlees Jeexceefn
(Hegjesefnlee) meJex<eeb efnlekeeefjCe (mJeene) meleee efeeee men Deeb cev$e (Mele0(5~ 2~ 2~ 5)
JeeKeele23
DevJee-ns ceveg<ee! eLeencees emeJe meved Jeepemesceb meesceb jepeeveb meg<egJes, eLee le#eCesve ee
Dees<eOeer<JeHmJees<eOee meefvle, lee DemceYeb ceOegceleerYe&Jevleg~ eLee mJeene Hegjesefnlee Jeeb je^s meleleb leLee eteceefHe
Jee&OJeced23
YeeJeeLe&-efMee ceveg<ee meJe&eJf eeeeelegee&jesiemeefnleb meesceeefoiegCeeue*dke=leb jepeeveb mebmLeeHe le#ekees Jewe
SJeb eJeexle, eLeeme Mejerjs yegeJeelceefve e jesieeJesMees ve meeled~ FlLecesJe jepeJeweew meJee&veceeleeoerved Ye=leevejesieeved
mecHeeoesleeced~ ele Sles jepemLemeppeveHeeueves oglee[ves meoe eelesjved, jepee epee e efHelee Heg$eJeled meoe
Jeexeeleeced23
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! pewmes ceQ (Dees) eLece (emeJe) Sssee&egkele neskej (Jeepeme) JewekeMee
yeesOemecyevOeer (Fceced) Fme (meesceced) evcee kes meceeve meye ogKeeW kes veeMe kejvesnejss (jepeeveced) efJeee veee Deewj
efJeveeeW mes ekeeMeceeve jepee kees (meg<egJes) Ssee&egkele kejlee ntb, pewmes Gmekeer j#ee ceW (Dees<eOeer<eg) He=efLeJeer Hej GlHeVe
nesves Jeeueer eJe Deeefo Dees<eefOeeeW Deewj (DeHmeg) peueeW kes yeere ceW Jee&ceeve Dees<eOeer nQ, (lee) Jes (DemceYeced) nceejs
efuees (ceOegceleer) eMemle ceOegj JeeCeer Jeeueer (YeJevleg) neW, pewmes (mJeene) mele efeee kes meeLe (Hegjesefnlee) meye kes
efnlekeejer nce ueesie (je^s) jepe ceW efvejvlej (peeie=eece) Deeueme es[ kes peeieles jnW, Jewmes legce Yeer Jelee& kejes23
YeeJeeLe&-efMe ceveg<eeW keer eesie nw efke meye efJeeeDeeW kees elegjeF&, jesiejefnle Deewj megvoj iegCeeW ceW
MeesYeeeceeve Heg<e kees jepeefOekeej oskej, Gmekeer j#ee kejves Jeeuee Jewe Ssms ee eelve kejs efke efpememes Fmekes Mejerj
yege
f Deewj Deelcee ceW jesie kee DeeJesMe ve nes~ Fmeer ekeej jepee Deewj Jewe oesveeW meye cev$eer Deeefo Ye=leeW Deewj epeepeveeW
kees jesiejefnle kejW~ efpememes es jepe kes meppeveeW kes Heeueves Deewj ogeW kes lee[ves ceW eelve kejles jnW, jepee Deewj epee kes
Heg<e HejmHej efHelee Heg$e kes meceeve meoe JeeX23
Jeepemesceeefceleme Jeefme $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
jepee efkeceeefele kesve eEke kegee&efolegHeefoMeles
jepee efkemekee Deeee ueskej efkemekes meeLe keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
JeepemesNceeb emeNJe efMeefeesN efoJeefceNcee eN efJeeeN YegJeveeefve meNceed~

Deefolmevleb oeHeeefle epeeNvevlme vees jefe meJe&Jeerjb efveeleg mJeene24
Jeepeme~ FNceeced~ eNmeNJe Fefle emeNJe~ efMeNefeNesN~ efoJeced~ FNcee~ eN~ efJeee~ YegJeveeefve~ meNceeef[efle meNcedjed~
Deefolmevleced~ oeNHeNeNefleN~ eNpeeNveefVeefle epeeNveved~ me~ veN~ jefeced~ meJe&JeerjefceefleN meJe&Jeerjced~ efve~ eNNleg~ mJeene24
HeoeLe&-(Jeepeme) jepeme (Fceeced) Yetecf eced (emeJe) emetlee (efMeefees) meceeees (efoJeced) osoerHeceeveeb
jepeveerefleced (Fcee) Fceeefve (e) (efJeee) meJee&efCe (YegJeveeefve) ie=neefCe (meceed) ees jepeOecex meceeepeles me
(Deefolmevleced) jepekejb oelegceefvevleced (oeHeeefle) (epeeveved) e%eeJeeved meved (me) (ve) Demceekeb epeemLeeveeced
veJeceesOeee
427
as
am
aj.
org
(jefeced) Oeveced (meJe&Jeerjced) meJex Jeerje emceeeled (efve) efvelejeced (eleg) ie=eleg (mJeene) Oece&ee Jeeee~ Deeb cev$e
(Mele0 (5~ 2~ 2~ 6) JeeKeele24
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeepeme ceOes emeJe mecee[nefceceeb efoJeefcecee efJeee YegJeveeefve e efMeefees, leLee
eteceHesvecesleeefve eeeele~ e mJeene epeeveVeefolmevleb oeHeeefle, me ve meJe&Jeerjb jefeb efveeleg24
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! ees cetueme jepeme ceOes meveeleveeR jepeveerefleb efJeefolJee jepeb mebjef#elebg Mekevegeeled,
lecesJe eeJeefle&veb jepeeveb kegle~ e kejmeeoeleg kejb oeHeesled, meesceelees YeefJelegcenxle~ e Me$etved efveenerlegb
Mekevegeeled, leb mesveeHeeEle kegle~ ees efJeeved Oeeefce&kees YeJesled leb veeeeOeerMeb keesMeeOe#eb Jee kegle24
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! pewmes (Jeepeme) jepe kes ceOe ceW (emeJe) GlHeVe ngS (meceed) Des ekeej
jepeOece& ceW eJee&ceeve ceQ (Fceeced) Fme Yetefce kees (efoJeced) ekeeefMele Deewj (Fcee) Fve (efJeee) meye Deewj (YegJeveeefve)
IejeW kees (efMeefees) Des ekeej Deeee kejlee ntb, Jewmes legce Yeer Fme kees Des ekeej MeesefYele kejes Deewj pees (mJeene)
Oecce&egkele meleJeeCeer mes (epeeveved) peevelee ngDee (Deefolmevleced) jepekej osves keer Fe ve kejves Jeeues mes (oeHeeefle)
efoueelee nw, (me) mees (ve) nceejs (meJe&Jeerjced) meye JeerjeW kees eeHle kejevesnejs (jefeced) Oeve kees (efveeleg) enCe
kejs24
YeeJeeLe&-ns ceveg<e ueesiees! cetue jepe kes yeere meveeleve jepeveerelf e kees peeve kej, peess jepe keer j#ee kejves
kees meceLe& nes, Gmeer kees eeJeeea jepee kejes Deewj pees kej osves JeeueeW mes kej efoueeJes, Jen cev$eer nesves kees eesie nesJes~
pees Me$egDeeW kees yeebOeves ceW meceLe& nes, Gmes mesveeHeefle efveegkele kejes Deewj pees efJeeved Oeeefce&ke nes, Gmes veeeeOeerMe Jee
kees<eeOe#e kejes24
Jeepeme eqvJeleme Jeefme $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ mJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvee jepee keerMees YeJesefoleen
efHej jepee kewmee nes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
JeepemeN veg emeNJe DeeyeYetJesNcee eN efJeeeN YegJeveeefve meNJe&le~

mevesefceN jepeeN Heefjeeefle efJeNeved eNpeeb Hegef JeNOe&eceeveesDeNmces mJeene25
Jeepeme~ veg~ eNmeNJe Fefle emeNJe~ Dee~ yeNYetJeN~ FNcee~ eN~ efJeee~ YegJeveeefve~ meNJe&le~ mevesefce~ jepee~ Heefj~
eeNefleN~ efJeNeved~ eNpeeefceefle eNpeeced~ Hegefced~ JeNOe&eceeve~ DeNmcesFleNmces~ mJeene25
HeoeLe&-(Jeepeme) JesoeefoMeeeslHeVeyeesOeme (veg) MeerIeced (emeJe) e emetles me (Dee) mecevleeled (yeYetJe)

YeJesled (Fcee) Fceeefve (e) (efJeee) meJee&efCe (YegJeveeefve) ceeC[efuekejepeefveJeememLeeveeefve (meJe&le) (mevesefce) meveelevesve
vesecf evee OecexCe men Jee&ceeveb jepeceC[ueced (jepee) JesoeskelejepeiegCew ekeeMeceeve (Heefj) (eeefle) eeHveesefle (efJeeved)
mekeueefJeeeefJeled (epeeced) Heeueveereeced (Hegefced) Hees<eCeced (JeOe&eceeve) (Demces) Demceekeced (mJeene) meleee veerlee~
DevJee-ees Jeepeme mJeene emeJees efJeeveeyeYetJescee efJeee YegJeveeefve mevesefce e epeeb Hegef b veg JeOe&eceeve
Heefjeeefle, mees Demces jepee YeJeleg25
428
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-F&ejesefYeJeoefle- ns ceveg<ee! eteb eMebefmeleiegCekece&mJeYeeJees jepeb jef#elegb meceLeex YeJesled leb

meYeeOe#eb ke=lJeeHleveerlee meeceepeb keglesefle25
HeoeLe&-pees (Jeepeme) Jesoeefo MeeeW mes GlHeVe yeesOe kees (mJeene) meleveerelf e mes (emeJe) eeHle neskej
(efJeeved) mecHetCe& efJeee kees peeveves Jeeuee Heg<e (Dee) Des ekeej (yeYetJe) nesJes (e) Deewj (Fcee) Fve (efJeee) meye
(YegJeveeefve) ceeC[efueke jepeefveJeeme mLeeveeW Deewj (mevesefce) meveeleve efveece Oece&meefnle Jee&ceeve (epeeced) Heeueves eesie
epeeDeeW kees (Hegefced) Hees<eCe (veg) MeerIe (JeOe&eceeve) ye{elee ngDee (Heefj) meye Deesj mes (eeefle) ee neslee nw, Jen
(Demces) nce ueesieeW kee jepee nesJes25
YeeJeeLe&-F&ej meye kees GHeosMe kejlee nw efke ns ceveg<e ueesiees! legce pees eMebefmele iegCe, kece&, mJeYeeJe Jeeuee,
jepe keer j#ee ceW meceLe& nes, Gmekees meYeeOe#e kejkes DeeHleveerefle mes eeJeeea jepe kejes25
meesceefceleme leeHeme $eef<e~ meesceeiveeefoleefJe<Cegmete&ye=nmHeleees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej
mJej
Hegve keerMeb jepeeveb mJeerkege&gefjlegHeefoMeles

efHej kewmes jepee kees mJeerkeej kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
meesceN jepeeveNceJemesNeqiveceNvJeejYeecens~
DeeNefoNleeved eqJe<Ceg mete yeNeeCe eN ye=nNmHeefleN mJeene26
as
meesceced~ jepeeveced~ DeJemes~ DeNeqiveced~ DeNvJeejYeecenN FlevegDeejYeecens~ DeeNefoNleeved~ efJe<Cegced~ mete&ced~ yeNeeCeced~
eN~ ye=nNmHeefleced~ mJeene26
the
ary
HeoeLe&-(meesceced) meesceiegCemecHeVeced (jepeeveced) Oecee&ejCesve ekeeMeceeveced (DeJemes) j#eCeeeee (Deeqiveced)

DeeqiveefceJe Me$egoenkeced (DevJeejYeecens) (Deeefoleeved) efJeeepe&veee ke=leeelJeeeEjMe<e&yeeeee&ved efJeog<e
(efJe<Cegced) JeeHekeb Hejcesejced (mete&ced) metefj<eg efJelmeg YeJeced (yeeeCeced) DeOeerlemeeesHeeelegJexoced (e)
(ye=nmHeefleced) ye=nleeceeeveeb Heeuekeced (mJeene) meleee JeeCee26
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb mJeeneJemes men Jee&ceeveb efJe<Cegb mete yeeeCeb ye=nmHeefleceeive meesceb
jepeeveceeefoleeBeevJeejYeecens leLee eteceHeejYeOJeced26
YeeJeeLe&-F&eje%eeefmle meJex ceveg<ee j#eCeeeee yeeeee&eof vee efJeeeHeejieeved efJeog<emlevceOe Geceb
metee&efoiegCemecHeVeb jepeeveb e mJeerke=le meleeb veerelE e JeOe&eefvlJeefle26
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! pewmes nce ueesie (mJeene) meleJeeCeer mes (DeJemes) j#ee Deeefo kes DeLe& (efJe<Cegced)
JeeHeke Hejcesej (mete&ced) efJeeveeW ceW mete&Jeod efJeeved (yeeeCeced) meeesHee eej JesoeW kees He{ves Jeeues
(ye=nmHeefleced) ye[eW kes j#eke (Deeqiveced) Deeqive kes meceeve Me$egDeeW kees peueeves Jeeues (meesceced) Meevle iegCemecHeVe
(jepeeveced) Oecee&ejCe mes ekeeMeceeve jepee Deewj (Deeefoleeved) efJeee kes efuees efpemeves De[leeueerme Je<e& leke yeeee&
jnkej HetCe& efJeee He{, mete&Jeled ekeeMeceeve efJeeveeW kes me mes efJeee He{ kes ie=neece kee (DevJeejYeecens) DeejcYe
kejW, Jewmes legce Yeer efkeee kejes26
veJeceesOeee
429
aj.
org
YeeJeeLe&-F&ej keer Dee%ee nw efke meye ceveg<e j#ee Deeefo kes efuees yeeee& Jeleeefo mes efJeee kes Heejievlee
efJeeveeW kes yeere, efpemeves De[leeueerme Je<e& yeeee& Jele efkeee nes, Ssmes jepee kees mJeerkeej kejkes meer veerefle kees
ye{eJebs26
Dee&ceCeefceleme leeHeme $eef<e~ Dee&ceeefocev$eeskelee osJelee~ mJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvee jepee keeved keeqmceved esjesefoleen
efHej jepee efkevekees efkemeceW esjCee kejs, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNe&NceCebN ye=nNmHeefleNefcevbN oeveee eesoe~

JeeebN efJe<Ceg mejmJeleer: meefJeNleej e JeeNefpeveN mJeene27
am
DeNe&NceCeced~ ye=nNmHeefleced~ Fvced~ oeveee~ eesNoNeN~ Jeeeced~ efJe<Cegced~ mejmJeleerced~ meNefJeNleejced~ eN~ JeeNefpeveced~
mJeene27
the
ary
as
HeoeLe&-(Dee&ceCeced) He#eHeelejeefnlesve veeekeee&jced (ye=nmHeefleced) mekeueefJeeeOeeHekeced (Fvced)

Hejcewee&egkeleced (oeveee) (eesoe) esje (Jeeeced) JesoJeeCeerced (efJe<Cegced) meJee&efOeeleejced (mejmJeleerced) yengefJeOeb
mejes JesoeefoMeeefJe%eeveb efJeeles emeemleeb efJe%eeveegkeleeceOeeefHekeeb eqeced (meefJeleejced) JesoefJeeweeexlHeeokeced (e)
(Jeeefpeveced) eMemleyeueJesieeefoegkeleb MetjJeerjced (mJeene) meleee veerlee~ Deeb cev$e (Mele0(5~2~2~9)
JeeKeele27
DevJee-ns jepeBmlJeb mJeene oeveeeee&ceCeb ye=nmHeefleefcevb Jeeeb efJe<Cegb meefJeleejb Jeeefpeveb mejmJeleeR e
melkece&meg meoe eesoe27
YeeJeeLe&-F&ejesefYeJeoefle jepee mJeeb Oeeefce&kees efJeeved YetlJee meJee&vveeeeOeerMeeved ceveg<eeved efJeeeOece&JeOe&veee
meleleb esjesod elees efJeeeOece&Je=eeefJeeeOeceez efveJe=eew meeleeced27
HeoeLe&-ns jepeved! DeeHe (mJeene) meleveerelf e mes (oeveee) efJeeeefo oeve kes efuees (Dee&ceCeced) He#eHeelejefnle
veee kejves (ye=nmHeefleced) meye efJeeeDeeW kees He{eves (Fvced) ye[s Ssee&egkele (Jeeeced) JesoJeeCeer (efJe<Cegced) meye kes
DeefOeelee (meefJeleejced) JesoefJeee leLee meye Ssee& GlHeVe kejves (Jeeefpeveced) Des yeue Jesie mes egkele MetjJeerj Deewj
(mejmJeleerced) yengle ekeej Jesoeefo Mee efJe%eeveegkele He{eves Jeeueer efJeog<eer er kees Des keceeX ceW (eesoe) meoe
esjCee efkeee keerefpees27
YeeJeeLe&-F&ej meye mes kenlee nw efke jepee DeeHe Oecee&lcee efJeeved neskej meye veee kes kejves Jeeues ceveg<eeW
kees efJeee Oecce& ye{eves kes efuees efvejvlej esjCee kejs, efpememes efJeee Oece& keer ye{leer mes DeefJeee Deewj DeOece& otj
neW27
Deive Fleme leeHeme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve me jepee eEke eEke kegee&efoleen
efHej Jen jepee keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
430
epegJexoYee<es
aj.
org
DeivesNDee JeosNn veN eefle ve megcevee YeJe~

e vees e meneefpeNled lJe efn OeveNoeDeefmeN mJeene28
Deives~ De~ JeNNoN~ FNn~ veN~ eefle~ veN~ megceveeN Fefle megcevee~ YeNJeN~ e~ veN~ eNN~ meNnNeNefpeNefoefle
meneefpeled~ lJeced~ efn~ OeNveNoeN Fefle OeveNoe~ DeefmeN~ mJeene28
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deives) efJeved (De) meceked, efveHeeleme e~ (Dee06~3~136) Fefle oerIe& (Jeo) melecegHeefoMe
(Fn) Deeqmceved mecees (ve) Demceeved (eefle) (ve) Demceeved (megcevee) megeJe (YeJe) (e) (ve) DemceYeced
(e) osefn (meneefpeled) Demenee meved meneb ees+ved peslegb Meerue (lJeced) (efn) ele (Oeveoe) Ssee&oelee
(Deefme) (mJeene) meleee JeeCee~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 2~ 2~ 10) JeeKeele28
DevJee-ns Deives! lJeefcen mJeene vees Jeo, veesmceeved eefle megcevee YeJe~ lJeb efn meneefpeod Oeveoe Deefme,
lemceeVe megKeb ee28
YeeJeeLe&-F&ej Deen jepee epeemesveepeveeved eefle meoe meleb efeeb e oeeod ie=eree, Mejerjelceyeueb JeefOe&lJee
efveleb Me$etved efpelJee OecexCe epee Heeueeseof efle28
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! DeeHe (Fn) Fme mecee cebs (mJeene) mele JeeCeer mes (ve) nce kees (De)
Des ekeej (Jeo) mele GHeosMe keerepf ees (ve) nceejs THej (megcevee) efce$eYeeJeegkele (YeJe) ntefpees (efn) efpememes
DeeHe (meneefpeled) efJevee menee npeej kees peerleves (Oeveoe) Ssee& osves Jeeues (Deefme) nb,w Fmemes (ve) nceejs efuees
(ee) oerepf ees28
YeeJeeLe&-F&ej GHeosMe kejlee nw efke jepee, epee Deewj mesveepeve ceveg<eeW mes meoe mele efee Jeeve kens,
Gvekees Oeve os, Gvemes Oeve ues~ Mejerj Deelcee kee yeue ye{e Deewj efvele Me$egDeeW kees peerlekej Oece& mes epee kees
Heeues28
e ve Fleme leeHeme $eef<e~ Dee&ceeefocev$eeskelee osJelee~ Yegefjiee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
jepee cee$eeoee epee eEke efkecegHeefoMesegefjleen
epee Deewj mevleeveeW mes jepee Deewj ceelee Deeefo kewmes JeleX, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
e vees elJee&Ncee e Het<ee ye=nNmHeefle~ e JeeiosNJeer ooeleg veN mJeene29

e~ veN~ eNNleg~ DeNe&Ncee~ e~ Het<ee~ e~ ye=nNmHeefle~ e~ Jeeked~ osNJeer~ oNoeNleg~ veN~ mJeene29
HeoeLe&-(e) (ve) DemceYeced (eleg) ooeleg (Dee&cee) veeeeOeerMe (e) (Het<ee) Hees<eke (e)
(ye=nmHeefle) efJeeved (e) (Jeeked) efJeeemegefMeef#eleJeeCeeregkelee (osJeer) osoerHeceeveeOeeefHekee ceelee (ooeleg) (ve)
DemceYeced (mJeene) meleefJeeeegkeleeb JeeCeerced~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 2~ 2~ 11) JeeKeele29
DevJee-eLeee&cee veesmceYeb megeMf e#eeb eeleg, eLee Het<ee Hegeqb eooeleg, eLee ye=nmHeefle mJeene eeHe&eleg,
leLee JeeiosJeer ceeleemceYeb efJeeeb ooeleg29
veJeceesOeee
431
aj.
org
YeeJeeLe&-De$een peieoerej~ jepeeoe meJex Heg<ee cee$eeefoeqee meJe&oe epee Heg$eeoerved eefle
melegceHeosMeb kege&gefJe&eeb megeMf e#eeb e meleleb eenesege&le epee meoeveefvolee meg29
HeoeLe&-pewmes (Dee&cee) veeeeOeerMe (ve) nceejs efuees Gece efMe#ee (eeleg) osJes, pewmes (Het<ee) Hees<eCe
kejves Jeeuee Mejerj Deewj Deelcee keer Hegef keer efMe#ee (e) Des ekeej osJes, pewmes (ye=nmHeefle) efJeeved (e) (mJeene)
Delegece efJeee osJes, pewmes (Jeeked) Gece efJeee megeMf e#ee meefnle JeeCeeregkele (osJeer) ekeeMeceeve He{eves Jeeueer ceelee
nceejs efuees meleefJeeeegkele JeeCeer kee (eooeleg) GHeosMe meoe efkeee kejs29
YeeJeeLe&-eneb peieoerej GHeosMe kejlee nw efke jepee Deeefo meye Heg<e Deewj ceelee Deeefo er meoe epee Deewj
Heg$eeefokeeW kees mele-mele GHeosMe kej efJeee Deewj Deer efMe#ee kees efvejvlej enCe kejeJeW, efpememes epee Deewj Heg$eHeg$eer Deeefo meoe Deevevo ceW jnW29
osJemesleme leeHeme $eef<e~ mecee[d osJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
am
Hegve keJe keerMeb jepeeveb kege&gefjlegHeefoMeles
efHej keneb kewmes kees jepee kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw

mejmJelew JeeNees eNvlege&Neqv$ees oOeeefceN ye=nNmHelesdJeeN meeceepesveeNefYeef<eeecemeew30
as
osNJeme~ lJeeN~ meNefJeNleg~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ DeNefevees~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ Het<Ce~ nmleeYeeced~
mejmJelew~ JeeNe~ eNvleg~ eNeqv$ees~ oNOeeNefceN~ ye=nNmHeles~ lJeeN~ meeceepesNvesefleN meecedjepesve~ DeNefYe~ efmeNeeNefceN~ DeNmeewN30
the
ary
HeoeLe&-(osJeme) ekeeMeceeveme (lJee) lJeeced (meefJeleg) mekeuepeielemeefJelegjerejme (emeJes) peieoglHeeos

(Deefevees) metee&evcemeesye&ueeke<e&CeeYeeefceJe (yeengYeeced) YegpeeYeeced (Het<Ce) Hees<ekeme JeeeesOee&jCeHees<eCeeYeeefceJe
(nmleeYeeced) kejeYeeced (mejmJelew) efJe%eevemegefMe#eeegkeleeee, De$e <eeLex elegLeea (Jeee) JesoJeeCee (evleg)
efveevleg (eefv$ees) efMeuHeefJeeeefmeeveeb ev$eeCeecenx eesies efve<Heeoves (oOeeefce) Oejeefce (ye=nmHeles) HejceefJeog<e (lJee)
(meeceepesve) meceepees YeeJesve (DeefYe) DeeefYecegKes (efmeeeefce) megievOesve jmesve ceeefp&ce (Demeew) Deoes veecee~ Deeb cev$e
(Mele0(5~ 2~ 2~ 12-15) JeeKeele30
DevJee-ns DeefKeueMegYeiegCekece&mJeYeeJeegkele efJeved! DemeeJenb meefJelegoxJeme peieoerejme emeJes mejmJelew
Jeeeesefeveesyee&ntYeeb Het<Cees nmleeYeeb lJee oOeeefce, evlegye&=nmHelese&efv$ees meeceepesve lJeeefYeef<eeeefce30
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ceveg<ewjerejefeeb yeueJeere&Hegef egkeleb eieuYeb meleJeeefoveb efpelesevq eb
Oeeefce&keb epeeHeeueve#eceb efJeebmeb megHejer#e meYeeee DeefOeele=lJesveeefYeef<ee jepeOece& GVese30
HeoeLe&-ns meye Des iegCe kecce& mJeYeeJeegkele eqJeved! (Demeew) en ceQ (meefJeleg) meye peieled kes GlHeVe
kejves Jeeues F&ej (osJeme) ekeeMeceeve peieoerej kes (emeJes) GlHeVe efkees mebmeej ceW (mejmJelew) Des ekeej
efMeuHeefJeeeegkele (Jeee) JesoJeeCeer kes ceOe (Deefevees) mete&-evcee kes yeue Deewj Deeke<e&Ce kes meceeve
(yeengYeeced) YegpeeDeeW mes (Het<Ce) Jeeeg kes meceeve OeejCe-Hees<eCe iegCeegkele (nmleeYeeced) neLeeW mes (lJee) legce kees
(oOeeefce) OeejCe kejlee ntb Deewj (ye=nmHeles) ye[s efJeeved kes (eefv$ees) keejeriejer efJeee mes efme efkees jepe ceW
432
epegJexoYee<es
aj.
org
(meeceepesve) eeJeleea jepee kes iegCe mes meefnle (lJee) legPe kees (DeefYe) meye Deesj mes (efmeeeefce) megieefvOele jmeeW mes
ceepe&ve kejlee ntb30
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke F&ej ceW esceer, yeue, Hejeece, Hegefegkele, elegj, meleJeeoer, efpeleseqve,
Oecee&lcee, epeeHeeueve ceW meceLe& efJeeved kees Des ekeej Hejer#ee kej meYee kee mJeeceer kejves kes efuees DeefYe<eske kejkes
jepeOece& keer GVeefle Des ekeej efvele efkeee kejW30
Deeqivejskesleme leeHeme $eef<e~ Deiveeoees cev$eeskelee osJelee~ mJeje[efleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
jepee epee epeee jepeeveb meleleb Je&esegefjleen
jepee epeeDeeW kees Deewj epee jepee kees efvejvlej ye{eee kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
am
DeNeqivejskee#ejCes eeNCecegopeeNled lecegppes<eceNefeveewN e#ejsCe efNHeoes ceveg<eehvegopeeleebN leevegppes<ebN

efJe<Cegm$e#ejsCeN $eeruBueesNkeevegopeeNled leevegppes<ebN meesceNelegj#ejsCeN eleg<Heo HeNMetvegopeeNled
leevegppes<eced31
as
DeNeqive~ Skee#ejsCesleskeDe#ejsCe~ eeNCeced~ Gled~ DeNpeNeNled~ leced~ Gled~ pes<N eNced~ DeNefeveew~ e#ejsCesefleN
efDe#ejsCe~ efNHeo FefleN efNHeo~ ceNveg<eeved~ Gled~ DeNpeNeNleeNced~ leeved~ Gled~ pesN<eNced~ efJe<Ceg~ $e#ejsCesefleN ef$eDe#ejsCe~
$eerved~ ueesNkeeved~ Gled~ DeNpeNeNled~ leeved~ Gled~ pesN<eNced~ meesce~ elegj#ejsCesefleN elegDe#ejsCe~ eleg<Heo~ elegHeo FefleN
elegHeo~ HeNMetved~ Gled~ DeNpeNeNled~ leeved~ Gled~ pes<N eNced31
the
ary
HeoeLe&-(Deeqive) DeeqiveefjJe Jee&ceevees jepee (Skee#ejsCe) Deesefcelevesve efJe%eeHekesve owJee ieee$ee vomee
(eeCeced) MejerjmLeb Jeeegecf eJe epeepeveced (Gled) Glke=ee veerlee (Depeeled) peesoglke<exled (leced) (Gled) (pes<eced)
peeseceglke<execed (Deefeveew) metee&evcemeeefJeJe jepejepeHeg<eew (e#ejsCe) owJee Geq<Cene (efHeo) (ceveg<eeved)
ceveveMeerueeved (Gled) (Depeeleeced) (leeved) (Gled) (pes<eced) (efJe<Ceg) Hejcesej FJe veeekeejer ($e#ejsCe) owJeeveggYee
($eerved) pevcemLeeveveeceJeeeeved (ueeskeeved) oMe&veereeved (Gled) (Depeeled) (leeved) (Gled) (pes<eced) (meesce) Ssee&ecf eg
(elegj#ejsCe) owJee ye=nlee (eleg<Heo) (HeMetved) nefjCeeoerveejCeeved (Gled) (Depeeled) (leeved) (Gled) (pes<eced)~ Deeb
DevJee-ns jepeVeeqiveYe&Jeeved eLee Skee#ejsCe eeCeefceJe eb epeepevecegopeeled, leLee lecenceHegppes<eced~ ns
jepepeveeJeefeveew! YeJevleew eLee e#ejsCe eeved efHeoes ceveg<eevegopeeleeced, leLee leevenceHegppes<eced~ ns meJe&eOeeveHeg<e!
efJe<CegYe&Jeeved eLee $e#ejsCe eeved $eeRuueeskeevegopeeled leLee leevenceHegppes<eced~ ns veeeeOeerMe! meescees YeJeeved eLee
elegj#ejsCe eeBeleg<Heo HeMetvegopeeled, leLee leevenceHegppes<eced31
YeeJeeLe&-eefo jepee meJee&ved epeepeveevegVeesled leefn& epeeHeg<eemleb keLeb veesVeesegveexesVe31
HeoeLe&-ns jepeved! (Deeqive) Deeqive kes meceeve Jee&ceeve DeeHe pewmes (Skee#ejsCe) efeleevesnejer Ske De#ej keer
owJeer ieee$eer vo mes (eeCeced) Mejerj ceW efmLele Jeeeg kes meceeve epeepeveeW kees (Gled) (Depeeled) Gece kejs Jewmes (Gled)
veJeceesOeee
433
am
aj.
org
Gece veerefle mes (leced) Gmekees ceQ Yeer (Gled) (pes<eced) Gece keb~ ns jepeepeepevees! (Deefeveew) mete& Deewj evcee kes
meceeve DeeHe pewmes (e#ejsCe) oes De#ej keer owJeer Geq<Ceked vo mes efpeve (efHeo) oes Hewj Jeeues (ceveg<eeved) ceveveMeerue
ceveg<eeW kees (Gppeeleeced) Gece kejes, Jewmes (leeved) Gve kees cebw Yeer (Gppes<eced) Gece keb~ ns meJe&eOeeve Heg<e!
(efJe<Ceg) Hejcesej kes meceeve veeekeejer DeeHe pewmes ($e#ejsCe) leerve De#ej keer owJeer DevegHed vo mes efpeve ($eerved)
pevce, mLeeve Deewj veeceJeeeer (ueeskeeved) osKeves eesie ueeskeeW kees (Gopeeled) Gece kejles nes, Jewmes (leeved) Gvekees ceQ Yeer
(Gppes<eced) Gece keb~ ns (meesce) Ssee& keer Fe kejves Jeeues veeeeOeerMe! DeeHe pewmes (elegj#ejsCe) eej De#ej kes
owJeer ye=nleer vo mes (eleg<Heo) eewHeees (HeMetved) efnjCeeefo HeMegDeeW kees (Gopeeled) Gece kejles nes, Jewmes (leeved)
Gvekees ceQ Yeer (Gppes<eced) Gece keb31
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees jepee meye epeeDeeW kees Des ekeej ye{eJes lees Gmekees
Yeer epeepeve keees ve ye{eJesb Deewj pees Ssmee ve kejs lees Gmekees epee Yeer keYeer ve ye{eJes31
Het<esdleme leeHeme $eef<e~ Het<eeoees cev$eeskelee osJelee~ ke=efleMvo~ efve<eeo mJej
Hegvee jepeepeepevee eEkeJeled eEke kege&gefjleen

efHej jepee Deewj epeepeve efkevekes evleeW mes keee-keee kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
Het<ee Heee#ejsCeN HeeN efoMeNGopeeNled leeGppes<e meefJeNlee <e[#ejsCeN <e[d $eNletvegopeeNled

leevegppes<eb ceNle meNe#ejsCe meN eeNceeved HeNMetvegopeeBNmleevegppes<ebN ye=nNmHeefleje#ejsCe ieeeN$eercegopeeNled
leecegppes<eced32
the
ary
Het<ee~ Heee#ejsCesefleN HeeDe#ejsCe~ Hee~ efoMe~ Gled~ DeNpeNeNled~ lee~ Gled~ pesN<eNced~ meNefJeNlee~ <e[#ejsCesefleN
<edDe#ejsCe~ <ed~ $eNletved~ Gled~ DeNpeNeNled~ leeved~ Gled~ pesN<eNced~ ceNle~ meNe#ejsCesefle meNDe#ejsCe~ meN~ eeNceeved~ HeNMetved~
Gled~ DeNpeNeNved~ leeved~ Gled~ pesN<eNced~ ye=nNmHeefle~ DeNe#ejsCesleNDe#ejsCe~ ieeNeN$eerced~ Gled~ DeNpeNeNled~ leeced~ Gled~
pesN<eNced32
HeoeLe&-(Het<ee) ev FJe meJe&me Hees<eke (Heee#ejssCe) owJee He*dkelee (Hee) elee Heee&mLee Skee DeOe
TOJe&mLee (efoMe) (Gled) (Depeeled) (lee) (pes<eced) (meefJelee) mete& FJe (<e[#ejsCe) owJee ef$egYee (<ed) ($eletved)
Jemevleeoerved (Gled) (Depeeled) (leeved) (Gled) (pes<eced) (cele) JeeeJe FJe (mee#ejsCe) owJee peielee (me)
ieeseceefn<eesêpeeefJeieo&Yeeved (eeceeved) eeces YeJeeved (HeMetved) ieJeeoerved (Gled) (Depeeved) (leeved) (Gled) (pes<eced)
(ye=nmHeefle) Deveteevees efJeeefveJe (Dee#ejsCe) eepeg<eeveggDee (ieee$eerced) eee ieeevleb $eeeles leeb veerefleced (Gled)
(Depeeled) (leeced) (Gled) (pes<eced)32
DevJee-ns jepeved! Het<ee YeJeeved eLee Heee#ejsCe ee Hee efoMe Gopeeled, leLeenceefHe lee Gppes<eced~ ns
jepeved! meefJelee YeJeeved eLee <e[#ejsCe eeved <e[d$eletvegopeeled, leLee leevenceHegppes<eced~ ns meYee pevee! celees YeJevlees
eLee mee#ejsCe eeved eeceeved me HeMetvegopeeled, leLee leevenceHegppes<eced~ ns efJeved meYeeOe#e! ye=nmHeefleYe&Jeeved
eLeee#ejsCe eeb ieee$eercegopeeled leecenceHegppes<eced32
434
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej! ees jepee meJe&me Hees<eke, mecemleefo#eg keerefle&jwee&Jeeved, megmeYe,

HeMegHeeuekees, JesoefJeod YeJesled, leb meJex jepeepeemesveepevee Glke<e&eseg32
HeoeLe&-ns jepeved! (Het<ee) evcee kes meceeve meyekees Heg kejves Jeeues DeeHe pewmes (Heee#ejsCe) Heebe ekeej
keer owJeer He*deqkele mes (Hee) HetJee&efo eej Deewj Ske THej veeres keer (efoMe) efoMeeDeeW kees (Gopeeled) Gece keerelf e& mes
Yejles nes, Jewmes (lee) Gvekees ceQ Yeer (Gppes<eced) es keerefle& mes Yej osTb~ ns jepeved! (meefJelee) mete& kes meceeve DeeHe
pewmes (<e[#ejsCe) De#ejeW keer owJeer ef$egHed mes efpeve (<ed) ($eletved) Jemevleeefo $elegDeeW kees (Goepeled) Meg kejles
nes, Jewmes (leeved) Gvekees ceQ Yeer (Gppes<eced) Meg keb~ ns meYeepevees! (cele) Jeeeg kes meceeve DeeHe pewmes (mee#ejsCe)
meele De#ejeW keer owJeer peieleer mes (me) ieee, Iees[e YeQme, Tb, yekejer, Yes[
Deewj ieOee Fve meele (eeceeved) ieebJe kes
(HeMetved) HeMegDeeW kees (Gopeeved) ye{eles nes, Jewmes (leeved) Gvekees ceQ Yeer ye{eTb~ ns meYesMe! (ye=nmHeefle) mecemle
efJeeeDeeW kes peeveves Jeeues efJeeved kes meceeve DeeHe pewmes (Dee#ejsCe) Dee De#ejeW keer eepeg<eer DeveggHed mes efpeme
(ieee$eerced) ieeve kejves Jeeues keer j#ee kejves Jeeueer efJeeved er keer (Gopeeled) eeflee kejles nes, Jewmes (leeced) Gmekeer ceQ
Yeer (Gppes<eced) eeflee keb32
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees jepee meye kee Hees<eke, efpemekeer meye efoMeeDeeW ceW keerefle&,
Ssee&egkele, meYee kes keeceeW ceW elegj, HeMegDeeW kee j#eke Deewj JesoeW kee %eelee nes, Gmeer kees jepee Deewj mesvee kes meye
ceveg<e DeHevee DeefOeelee yeveekej GVeefle osJeW32
efce$e Fleme leeHeme $eef<e~ efce$eeoees cev$eeskelee osJelee~ ke=efleMvo~ efve<eeo mJej
as
je%e meleeeejevegkejCeb epeee epeeee je%ee keee&efceleen
jepee kes meleeeej kes Devegmeej epee Deewj epee kes Devegmeej jepee kejs, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW
kene nw
the
ary
efceN$ees veJee#ejsCe ef$eNJe=leN mleesceNcegopeeNled lecegppes<ebN JeCeesN oMee#ejsCe efJeNjepeNcegopeeNled

leecegppes<eNefcevNSkeeoMee#ejsCe ef$eNgYeNcegopeeNled leecegppes<ebN efJees osNJee eoMee#ejsCeN
peieleerNcegopeeBNmleecegppes<eced33
efceN$e~ veJee#ejsCesefleN veJeDe#ejsCe~ ef$eNJe=leNefceefleN ef$eNJe=leced~ mleesceced~ Gled~ DeNpeNeNled~ leced~ Gled~ pesN<eNced~ JeCe~
oMee#ejsCesefleN oMeDe#ejsCe~ efJeNjepeNefceefleN efJeNjepeced~ Gled~ DeNpeNeNled~ leeced~ Gled~ pesN<eNced~ Fv~
SkeeoMee#ejsCesleskeeoMeDe#ejsCe~ ef$eNgYeced~ ef$eNmlegYeNefceefle ef$eNmlegYeced~ Gled~ DeNpeNeNled~ leeced~ Gled~ pesN<eNced~ efJees~ osNJee~
eoMee#ejsCesefleN eoMeDe#ejsCe~ peieleerced~ Gled~ DeNpeNeNved~ leeced~ Gled~ pesN<eNced33
HeoeLe&-(efce$e) meJe&me megled (veJee#ejsCe) eepeg<ee ye=nlee (ef$eJe=leced) keceexHeemevee%eeveegkeleced (mleesceced)

mleeslegb eesieced (Gled) (Depeeled) (leced) (Gled) (pes<eced) (JeCe) es (oMee#ejsCe) eepeg<ee He*dkelee (efJejepeced)
efJejedvoesJeeeced (Gled) (Depeeled) (leeced) (Gled) (pes<eced) (Fv) Hejcewee&Jeeved (SkeeoMee#ejsCe) Deemegee&
He*dkelee (ef$egYeced) ef$egHvoesJeeeced (Gled) (Depeeved) (leeced) (Gled) (pes<eced) (efJees) meJex (osJee) efJeebme
veJeceesOeee
435
the
ary
as
am
aj.
org
(eoMee#ejsCe) meecvee ieee$ee (peieleerced) SlevoesefYeefnleeb veerefleced (Gled) (Depeeved) (leeced) (Gled)
(pes<eced)33
DevJee-ns jepeved! efce$ees YeJeeved eLee veJee#ejsCe vomee eb ef$eJe=leb mleescecegopeeled, leLee lecenceHegppes<eced~
ns eMebmeveere meYesMe! JeCees YeJeeved eLee oMee#ejsCe vomee eeb efJejepecegopeeled, leLeenceHegppes<eced~ ns
Hejcewee&eosves YeJeeved eLewkeeoMee#ejsCe eeb ef$egYecegopeeled leLee leecenceHegppes<eced~ ns meYeepevee efJees osJee! YeJevlees
eLee eoMee#ejsCe eeb peieleercegopeeBmleecenceHegppes<eced33
YeeJeeLe&-jepepevee meJex<eg eeefCe<eg cew$eeR efJeOeee megefMe#eeeslke=eved efJeog<e mecHeeoesege&lemles Ssee&Yeeefievees
YetlJee jepeYekelee YeJeseg33
HeoeLe&-ns jepeved! (efce$e) meye kes efnlekeejer DeeHe pewmes (veJee#ejsCe) veJe De#ej keer eepeg<eer ye=nleer mes efpeme
(ef$eJe=leced) kecce&, GHeemevee Deewj %eeve kes (mleesceced) mlegefle kes eesie kees (Gopeeled) Gecelee mes peeveles nes, Jewmes (leced)
Gmekees ceQ Yeer (Gppes<eced) Des ekeej peevetb~ ns eMebmee kes eesie meYesMe! (JeCe) meye ekeej mes es DeeHe
(oMee#ejsCe) oMe De#ejeW keer eepeg<eer He*deqkele mes efpeme (efJejepeced) efJejed vo mes eefleHeeefole DeLe& kees (Gopeeled)
ee ngS nes, Jewmes (leeced) Gmekees ceQ Yeer (Gppes<eced) ee nesTb (Fv) Hejce Ssee& osves Jeeues DeeHe pewmes
(SkeeoMee#ejsCe) ieejn De#ejeW keer Deemegjer He*deqkele mes efpeme (ef$egYeced) ef$egHed voJeeeer kees (Gopeeled) Des
ekeej peeveles nes, Jewmes (leeced) Gmekees ceQ Yeer (Gppes<eced) Des ekeej peevetb~ ns meYe pevees (efJeMJes) meye (osJee)
efJeevees! DeeHe pewmes (eoMee#ejsCe) yeejn De#ejeW keer meecveer ieee$eer mes efpeme (peieleerced) peieleer mes kener ngF& veerefle kee
(Gopeeved) eeej kejles nes, Jewmes (leeced) Gmekees ceQ Yeer (Gppes<eced) eeej keb33
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees eeefnes efke meye eeefCeeeW ceW efce$elee mes Des ekeej efMe#ee kej Fve epeepeveeW kees
Gece iegCeegkele efJeeved kejW, efpememes es Ssee& kes Yeeieer neskej jepeYekele neW33
JemeJe Fleme leeHeme $eef<e~ JemJeeoees cev$eeskelee osJelee~ JemeJe Fleme efvee=ppeieleer vo~
efve<eeo mJej~ Deeefolee Fleme efvee=od Oe=efleMvo~ $e<eYe mJej
HegvejefHe jepeepeeOece&ke=leceen
efHej Yeer jepee Deewj epee kes Oecce& keee& kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
JemeJeNeesoMee#ejsCe $eeesoNMe mleesceNcegopeeBNmlecegppes<e Neelego&Mee#ejsCe elego&NMe

mleesceNcegopeeBNmlecegppes<eceeefoNlee HeeoMee#ejsCe HeeoNMe mleesceNcegopeeBNmleecegppes<eNceefoefleN <ees[Mee#ejsCe
<eess[NMemleesceNcegopeeNled lecegppes<eb eNpeeHeefle meNoMee#ejssCe meoNMe mleesceNcegopeeNled lecegppes<eced34
JemeJe~ $eeesoMee#ejsCesefleN $eeesoMeDe#ejsCe~ $eNeesNoNMeefceefle $eeoNMeced~ mleesceced~ Gled~ DeNpeNeNved~ leced~ Gled~
pesN<eNced~ Ne~ elego&Mee#ejsCesefleN elego&MeDe#ejsCe~ eNlego&NMeefceefle elegoNMeced~ mleesceced~ Gled~ DeNpeNeNved~ leced~ Gled~ pesN<eNced~
DeeNefoNlee~ HeeoMee#ejsCesefleN HeeoMeDe#ejsCe~ HeNeNoNMeefceefleN HeeoNMeced~ mleesceced~ Gled~ DeNpeNeNved~ leced~ Gled~ pesN<eNced~
Deefoefle~ <ees[Mee#ejsCesefleN <ees[MeDe#ejsCe~ <eesN[NMeced~ mleesceced~ Gled~ DeNpeNeled~ leced~ Gled~ pes<N eNced~ eNpeeHeefleNefjefle
436
epegJexoYee<es
aj.
org
eNpeeHeefle~ meNoMee#ejsCesefle meNoMeDe#ejsCe~ meNNoNMeNefceefle meoNMeced~ mleesceced~ Gled~ DeNpeNeNled~ leced~ Gled~
pesN<eNced34
the
ary
as
am
HeoeLe&-(JemeJe) ke=leelegefJeMeefleJe<e&yeeeexCe ie=nerleefJeee ($eeesoMee#ejsCe) Deemegee&veggYee

($eeesoMeced) oMeeeCepeerJeceneJeeveeb mebKeeHetjkeceJekeleb keejCeced (mleesceced) mleeslegb eesieced (Gled) (Depeeved) (leced)
(Gled) (pes<eced) (e) ke=lesve elegelJeeeEjMe<e&yeeees&CeeOeerleefJeee (elego&Mee#ejsCe) meecvege<q Cene (elego&Meced)
oMesevq eceveesyegefefeeeveeb mebKeeHetjkecenejced (mleesceced) mleJeveereced (Gled) (Depeeved) (leced) (Gled) (pes<eced)
(Deeefolee) meceeeefjlesveeelJeeefjbMe<e&HeefjefceleyeeeexCe ie=nerlemecemleefJeee (HeeoMee#ejsCe) Deemegee& ieee$ee
(HeeoMeced) elJeejes JesoeelJeej GHeJesoe <e[eefve e efceefuelJee ele&goMeefJeeemleemeeb mebKeeHetjkeb efeeekeewMeueced
(mleesceced) mleeslegcen&ced (Gled) (Depeeved) (leced) (Gled) (pes<eced) (Deefoefle) DeefJeeeceevee efoeflevee&Mees emee mee
jepeHelveer (<ees[Mee#ejsCe) meecveeveggYee (<ees[Meced) eceeCeeefoHeoeLe&mecetnced (mleesceced) eMebmeveereced (Gled) (Depeeled)
(leced) (Gled) (pes<eced) (epeeHeefle) epeeee Heeueke (meoMee#ejsCe) efvee=oeee& ieee$ee (meoMeced) elJeejes
JeCee&elJeej Deeecee eJeCeceveveefveoOeemeveeefve e kecee&eCf e~ DeueyOeme efueHmee, ueyOeme eelvesve j#eCeced, jef#eleme
Je=e
f , Je=me mevceeiex meJeexHekeejkes melkece&eCf e JeekejCecesJe elegefJe&Oe Heg<eeLe&, cees#eevegeveb eself e meoMeced
(mleesceced) DeefleeMebmeveereced (Gled) Glke=jerlee (Depeeled) Glke<exled (leced) (Gled) (pes<eced) Glke=jerlee cev$eeseb
Mele0 (5~ 2~ 2~ 17) JeeKeele34
DevJee-ns jepeeoe meYee JemeJees pevee! YeJevlees eLee $eeesoMee#ejsCe eb $eeesoMeb
mleescecegopeebmleLeenceHegppes<eced~ ns yeueJeere&Jevle Heg<eeefLe&vees e! YeJevlees eLee elego&Mee#ejsCe eb elego&Meb
mleescecegopeebmleLee lecenceHegppes<eced~ ns HetCe&eJf eeee MejerjelceeefKeueyeuee Deeefolee! YeJevlees eLee HeeoMee#ejsCe eb
HeeoMeb mleescecegopeeBmleLee lecenceHegppes<eced~ ns meYeeOe#eme je%e Helveefoles DeKeefC[leweee& YeJeleer eLee
<ees[Mee#ejsCe eb <ees[Meb mleescecegopeeled, leLee lecenceHegppes<eced~ ns meJee&efYej#eke meppeve vejsMe epeeHeefleYe&Jeeved eLee
meoMee#ejsCe eb meoMeb mleescecegopeeled leLee lecenceHegppes<eced34
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! SlewelegeYf e&ce&v$ewee&Jeeved jepeepeeOeceex efJeefnlemlecevegee eteb megefKevees YeJele34
HeoeLe&-ns jepeeefo meYepevees! (JemeJe) eewyeerme Je<e& leke yeeee& mes efJeee He{ves Jeeues efJeevees! DeeHe
ueesie pewmes ($eeesoMee#ejsCe) lesjn De#ejeW keer Deemegjer DeveggHed JesomLe vo mes efpeme ($eeesoMeced) oMe eeCe, peerJe,
ceneJe Deewj DeJekele keejCeHe (mleesceced) eMebmee kes eesie HeoeLe& mecetn kees (Gopeeved) eslee mes peeveW, Jewmes
(leced) Gmekees ceQ Yeer (Gppes<eced) Gecelee mes peevetb~ ns yeue, Hejeece Deewj Heg<eeLe&egkele (e) eJeeueerme Je<e& Hee&vle
yeeee& mes efJeee He{vesnejs efJeevees! pewmes DeeHe (elego&Mee#ejsCe) eewon De#ejeW keer meecveer Geq<Ceked vo mes
(elego&Meced) oMe Feqve, ceve, yegef, efee Deewj DenbkeejHe (mleesceced) eMebmee kes eesie HeoeLe&eJf eee kees (Gopeeved)
eMebefmele kejW, Jewmes ceQ Yeer (leced) Gmekees (Gppes<eced) eMebefmele keb~ ns (Deeefolee) De[leeueerme Je<e& yeeee& mes
mecemle efJeeeDeeW kees enCe kejvesnejs HetCe& efJeee mes Mejerj Deewj Deelcee kes mecemle yeue mes egkele mete& kes meceeve
ekeeMeceeve efJeevees! DeeHe ueesie pewmes (HeeoMee#ejsCe) Hevn De#ejeW keer Deemegjer ieee$eer mes (HeeoMeced) eej Jeso,
eej GHeJeso DeLee&led DeeegJexo, OevegJexo, ieevOeJe&Jeso (ieeveefJeee) leLee DeLe&Jeso (efMeuHeMee) De (efMe#ee,
veJeceesOeee
437
am
aj.
org
keuHe, JeekejCe, efvekele, vo Deewj peesefle<e) efceue kes eewon, Gvekee mebKeeHetjke HevnJeeb efeeekegMeueleeHe
(mleesceced) mlegefle kes eesie kees (Gopeeved) Des ekeej mes peeveW, Jewmes ceQ Yeer (leced) Gmekees (Gppes<eced) Des ekeej
mes peevetb~ ns (Deefoefle) DeelceeHe mes veeMejefnle meYeeOe#e jepee keer efJeog<eer er DeKeefC[le Ssee&egkele! DeeHe pewmes
(<ees[Mee#ejsCe) meesuen De#ej keer meecveer DeveggHed mes (<ees[Meced) eceeCe, ecese, mebMee, eeespeve, evle, efmeevle,
DeJeeJe, leke&, efveCe&e, Jeeo, peuHe, efJeleC[e, nslJeeYeeme, ue, peeefle Deewj efveenmLeeve Fve meesuen HeoeLeeX keer
JeeKeeegkele (mleesceced) eMebmee kes eesie kees (Gopeeled) Gecelee mes peeveW, Jewmes ceQ Yeer (leced) Gmekees (Gppes<eced)
Gecelee mes peevetb~ ns vejsMe! (epeeHeefle) epee kes j#eke DeeHe pewmes (meoMee#ejsCe) me$en De#ejeW keer efvee=oe<eea vo
mes (meoMeced) eej JeCe&, eej Deeece, megvevee, efJeeejvee, Oeeve kejvee, Deee keer Fe, ee kee j#eCe, jef#ele kee
ye{evee, ye{s ngS kees Des ceeie& meyekes GHekeej ceW Kee& kejvee, en eej ekeej kee Heg<eeLe& Deewj cees#e kes
DevegeveHe (mleesceced) Des ekeej eMebmeveere kees Gecelee mes peeveW, Jewmes ceQ Yeer Gmekees (Gppes<eced) Gecelee mes
peevetb34
YeeJeeLe&-ns ceveg<e ueesiees! Fve eej cev$eeW mes efpelevee jepee Deewj epee kee Oece& kene, Gmekee Devegeve kej
legce megKeer nessDees34
S<e le Fmme JeCe $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efJeje[glke=efleMvo~ <e[dpe mJej
keeripeve meeceepeb mesefJelegb eesiees peeele Fleen

kewmee ceveg<e eeJeeer& jepe mesJeves kees eesie neslee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
as
SN<e les efve$e&les YeeNiemleb peg<emJeN mJeeneNeqiveves$esYees osNJesYe HegjmeeN mJeene eNceves$esYees
osNsJesYees oef#eCeeNmeeN mJeene efJeNeosJeves$esYees osNJesYe HeeeNlmeeN mJeene efceN$eeJeCeves$esYees Jee
ceNVes$esYees Jee osNJesYeGejeNmeeN mJeeneN meesceves$esYees osNJesYeGHeefjmeeesN ogJemJeeN
mJeene35
SN<e~ les efveN$e&Nle Fefle efve$eless~ YeeNie~ leced~ peg<eNmJeN~ mJeene~ DeNeqiveves$esYeN FleNeqiveves$esYe~ osNJesYe~
HegjmeeN Fefle HegjmeledYe~ mJeene~ eNceves$esYeN Fefle eNceves$esYe~ osNJesYe~ oNef#eNCeeNmeeN Fefle oef#eCeeNmeledYe~
mJeene~ efJeNeosJeves$esYeN Fefle efJeNeosJeves$esYe~ osNJesYe~ HeNeelmeeN Fefle HeeeNlmeledYe~ mJeene~ efceN$eeJeCeves$esYeN
Fefle efceN$eeJeCeves$esYe~ JeeN~ ceNVes$esYeN Fefle ceNledves$esYe~ JeeN~ osNJesYe~ GNeNjeNmeeN FlegejeNmeledYe~ mJeene~
meesceves$esYeN Fefle meesceves$esYe~ osNJesYe~ GNHeNefjmeeN FleggHeefjmeledYe~ ogJemJeeN Fefle ogJemJeledYe~ mJeene35
HeoeLe&-(S<e) HetdJee&HejeefleHeeefole (les) leJe (efve$e&les) efvelejece=leb meleceeejCeb eeqmceved lelmecyegew (Yeeie)
Yepeveere, mesefJelegb eesie (leced) (peg<emJe) mesJemJe (mJeene) meleeb Jeeeced (Deeqiveves$esYe) Deives ekeeMe FJe ves$eb
veeveb es<eeb lesYe (osJesYe) Oeeefce&kesYees efJee (Hegjmee) es Hegj HetJe meYeeeeb je^s Jee meeroefvle lesYe
(mJeene) Oecee efeeeced (eceves$esYe) eceme Jeeeesvex$eb veeveefceJe veerefleex<eeb lesYe (osJesYe) efJeHeefee
(oef#eCeemee) efJees<eeb osJeeveeb efJeog<eeb ves$eb veerefleefjJe veerefleex<eeb lesYe (mJeene) oeveefeeeced (efJeeosJeves$esYe)
438
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
meJe&eJf eeguee ves$ee veerefleex<eeb lesYe (osJesYe) efoJemegKeeosYe (Heeelmee) es Heeeled meeroefvle lesYe (mJeene)
Glmeenkeeefjkeeb Jeeeced (efce$eeJeCeves$esYe) eeCeeHeeveleguesYe (Jee) He#eevlejs (ceVes$esYe) celeece=elq Jepeeb
epeemLeeveeb meppeveeveeb Jee ves$eefceJe veeekelJeb es<eeb lesYe (Jee) (osJesYe) efoJeveeeekeeMekesYe (Gejemee) e
Gejmeeb efoefMe meeroefvle lesYe (mJeene) oewlekegMeueleeced (meesceves$esYe) meesceme evmewee&Jeleer ves$eb veeveefceJe
veerefleex<eeb lesYe (osJesYe) mekeueefJeeeeeejkesYe (GHeefjmee) meJeexHeefj efJejepeceevesYe (ogJemJee)
efJeeeefJeveeOecexejeved mesJeceevesYe (mJeene) DeeJeeCeerced~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 2~ 3~ 3-10; 5~ 2~ 4~ 1-5)
JeeKeele35
DevJee-ns efve$e&les jepeBmles leJe e S<e Yeeiees Yepeveerees veeeesefmle, leceeqiveves$esYees osJesYe mJeene
Hegjmeees osJs esYe mJeene~ eceves$esYees oef#eCeemeees osJesYe mJeene~ efJeeosJeves$esYe Heeelmeees osJesYe
mJeene~ efce$eeJeCeves$esYees Jee ceVes$esYees Jeesejemeees osJesYe mJeene~ meesceves$esYe GHeefjmeees ogJemJeees
osJesYe mJeene e eeHe lJeb OecexCe jepeb meoe peg<emJe35
YeeJeeLe&-ns jepeved meYeeOe#e! eoe YeJeeved meJe&lees efJejsYe HeefjJe=le eeefMe#e ke=lemeYees jef#elemesve
megmenee meved meveeleee Jesoeskelee jepeOece&veerlee epee Heeueesled, leowJesneceg$e megKecesJe eeHvegeeled~ SleodefJeesled leefn&
les kegle megKeefceefle, veefn cetKe&menee megKecesOeles, ve Keueg efJeogHeosMeevegieeceer keoeefeled megKeb peneefle, Demceeepee
meowJe efJeeeOecee&meneesve jepeb j#esled~ eme meYeeeeb jepes Jee HetCe&efJeee Oeefce&kee Jee&vles, efceLeeJeeefovees
JeefYeeeefjCeesefpeleseqvee He<eJeeeesveeeeeeje mlesvee omeJee ve meefvle, mJeeceHesJeb Yetleesefmle, me SJe
eeJeefe&jepeb keeg&cen&efle, veelees efJees peve Fefle yeesOeced35
HeoeLe&-ns (efve$e&les) meowJe meleeejCeegkele jepeved! (les) DeeHe kee pees (S<e) en (Yeeie) mesJeves eesie nw,
Gmekees (Deeqiveves$esYe) Deeqive kes ekeeMe kes meceeve veerefleegkele (osJesYe) efJeeveeW mes (mJeene) mele JeeCeer
(Hegjmee) pees eLece meYee Jee jepe ceW efmLele nes, Gve (osJesYe) veeeeOeerMe efJeeveeW mes (mJeene) Oece&egkele efeee
(eceves$esYe) efpevekeer Jeeeg kes meceeve meJe&$e ieefle (oef#eCeemee) pees oef#eCe efoMee ceW jepeeyevOe kes efuees efmLele
nesb, Gve (osJesYe) efJeeveeW mes (mJeene) oeveefeee (efJeesosJeves$esYe) meye efJeeveeW kes legue veerefle kes %eeveer
(Heeelmee) pees Heefece efoMee ceW jepekece&eejer neW, Gve (osJesYe) efoJe megKe osvesnejs efJeeveeW mes (mJeene)
Glmeenkeejke JeeCeer (efce$eeJeCeves$esYe) eeCe Deewj DeHeeve kes meceeve Jee (ceVes$esYe) $eeqlJeked e%e kes keee& (Jee)
melHeg<e kes meceeve veeekeejke (Jee) Jee (Gejemee) pees Gej efoMee ceW veeeOeerMe neW, Gve (osJesYe) efJeeveeW mes
(mJeene) otlekece& keer kegMeue efeee (meesceves$esYe) evcee kes meceeve Ssee&egkele neskej meye kees Deevevooeeke
(GHeefjmee) efJeee, efJevee, Oece& Deewj F&ej keer mesJee kejvesnejs (osJesYe) efJeeveeW mes (mJeene) Dee Hegg<eeW keer
JeeCeer kees eeHle nes kes let meoe Oece& kee (peg<emJe) mesJeve efkeee kej35
YeeJeeLe&-ns jepeved meYeeOe#e! peye DeeHe meye Deesj mes Gece efJeeveeW mes egkele neskej meye ekeej keer efMe#ee
kees ee meYee kee kejvesneje mesvee kee j#eke Gece menee mes meefnle neskej meveeleve Jesoeskele jepeOece&veerefle mes epee kee
Heeueve kej Fme ueeske Deewj Hejueeske ceW megKe ner kees ee nesJes, pees kece& mes efJe jnsiee lees legPe kees meg Ke Yeer ve
nesiee~ keesF& Yeer ceveg<e cetKeeX kes menee mes megKe keer Je=e
f veneR kej mekelee Deewj ve keYeer efJeeveeW kes Devegmeej eueves
veJeceesOeee
439
aj.
org
Jeeuee ceveg<e megKe kees es[ oslee nw~ Fmemes jepee meJe&oe efJeee, Oece& Deewj Dee efJeeveeW kes menee mes jepe keer j#ee
efkeee kejs~ efpemekeer meYee Jee jepe ceW HetCe& efJeeeegkele Oeeefce&ke ceveg<e meYeemeod Jee kece&eejer nesles nQ Deewj efpemekes
meYee Jee jepe ceW efceLeeJeeoer, JeefYeeejer, Deefpeleseqve, keesj JeeveeW kes yeesueves Jeeues, Deveekeejer, eesj Deewj [eket
Deeefo veneR nesles Deewj DeeHe Yeer Fmeer ekeej kee Oeeefce&ke nes lees Jener Heg<e eeJeeea jepe kejves kes eesie neslee nw,
Fmemes efJe veneR35
es osJee Fleme JeCe $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efJeke=efleMvo~ ceOece mJej
ceveg<ee meJe&$e YeceCeb efJeOeee efJeee ie=eregefjlegHeefoMeles
ceveg<e ueesie meJe&$e Ietce-Ieece kej efJeee enCe kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
es osNJeeDeNeqiveves$ee HegjmeoNmlesYeN mJeeneN es osNJee eNceves$ee oef#eCeeNmeoNmlesYeN mJeeneN es

osNJee efJeNeosJeves$ee HeeeNlmeoNmlesYeN mJeeneN es osNJee efceN$eeJeCeves$ee Jee ceNVes$ee JeesejeNmeoNmlesYeN
mJeeneN es osNJee meesceves$eeGHeefjmeoeNs ogJemJevleNmlesYeN mJeene36
as
es~ osNJee~ Deeqiveves$eeN Fleeqiveves$ee~ HegjmeoN Fefle Hegjmeo~ lesYe~ mJeene~ es~ osNJee~ eNceves$eeN Fefle
eNceves$ee~ oNef#eNCeeNmeoN Fefle oef#eCeeNmeo~ lesYe~ mJeene~ es~ osNJee~ efJeNeosJeves$eeN Fefle efJeNeosJeves$ee~ HeNeelmeoN
Fefle HeeeNledmeo~ lesYe~ mJeene~ es~ osNJee~ efceN$eeJeCeves$eeN Fefle efceN$eeJeCeves$ee~ JeeN~ ceNVes$eeN Fefle ceNledves$ee~
JeeN~ GNeNjeNmeoN FleggejeNmeo~ lesYe~ mJeene~ es~ osNJee~ meesceves$eeN Fefle meesceves$ee~ GNHeNefjmeoN FlegHeefjmeo~
ogJemJevle~ lesYe~ mJeene36
the
ary
HeoeLe&-(es) (osJee) efJeebme (Deeqiveves$ee) Deiveew efJeegoeoew ves$eb veeveb efJe%eeveb es<eeb les (Hegjmeo) es
meYeeeeb je^s Jee Hegj HetJe&meeb efoefMe meeroefvle (lesYe) (mJeene) meleeb Jeeeced (es) (osJee) eesefievees veeeeOeerMee
(eceves$ee) eces<JeeEnmeeefo<eg eesiees<eg veerefle<eg Jee ves$eb eeHeCeb es<eeb les (oef#eCeemeo) es oef#eCemeeb efoMeJeeflevles
(lesYe) (mJeene) meleeb efeeeced (es) (osJee) meJe&eJf eeeefJeo (efJeeosJeves$ee) efJees<eg osJes<eg ves$eb e%eeveb es<eeb les
(Heeelmeo) es Heefeceeeeb efoefMe meeroefvle (lesYe) (mJeene) DeevJeeref#ekeeR efJeeeb (es) (osJee) meJexYe megKeoeleej
(efce$eeJeCeves$ee) eeCeesoeveJelmeJee&ved Oecce veevle (Jee) (ceVes$ee) ceefle yeeeC[mLes Jeeeew ves$eb veeveb es<eeb les
(Jee) DeOe TOJe&mLee (Gejemeo) es eMveesejeefCe meceeoOeevee Gejmeeb efoefMe meeroefvle (lesYe) (mJeene)
meJeexHekeeefjCeeR efJeeeced (es) (osJee) DeeegJexoefJeo (meesceves$ee) meesceueleeefo<Jees<eOeer<eg ves$eb veeveb es<eeb les
(GHeefjmeo) es GHeefj Glke= Deemeves JeJenejs Jee meeroefvle les (ogJemJevle) ogJees yengefJeeeOece&HeefjejCeb efJeeles es<eg
(lesYe) (mJeene) Oeceez<eefOeefJeeeced~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 2~ 4~ 6) JeeKeele36
DevJee-ns meYeeOe#ejepeBmlJeb eseqiveves$ee Hegjmeoes osJee meefvle, lesYe mJeene peg<emJe~ es eceves$ee
oef#eCeemeoes osJee meefvle, lesYe mJeene peg<emJe~ es Heeelmeoes efJeeosJeves$ee osJee meefvle, lesYe mJeene peg<emJe~ es
Gejemeoes JeeOe TOJe&mLee efce$eeJeCeves$ee Jee ceVes$ee osJee meefvle, lesYe mJeene peg<emJe~ es GHeefjmeoes ogJemJevle
meesceves$ee osJee meefvle, lesYe mJeene peg<emJe36
440
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ns jepeeoees ceveg<ee! eteb eoe Oeeefce&kee megMeeruee efJeebmees YetlJee meJe&eof kemLeeveeb
meJe&eJf eeeefJeoeceeeveeb efJeog<eeb Hejer#eemelkejeLe meJee& efJeee eeHvegeele, leowles YeJelmeceerHeceeiele eg<ceeefYe men mele
Oecee&Le&keececees#eeCeeb efmeeqb kege&g~ es osMeosMeevlejb erHeerHeevlejb efJeeeefJeveemegeMf e#eeefeeekeewMeueeefve ie=efvle le SJe
meJex<eeb megmegKewjueee&j meg36
HeoeLe&-ns meYeeOe#e jepeved! DeeHe (es) pees (Deeqiveves$ee) efyepegueer Deeefo HeoeLeeX kes meceeve peeveves Jeeues
(Hegjmeo) pees meYee Jee osMe Jee HetJe& keer efoMee ceW efmLele (osJee) efJeeved nQ, (lesYe) Gvemes (mJeene) meleJeeCeer
(es) pees (eceves$ee) Deefnbmeeefo eesiee jerefleeeW ceW efveHegCe (oef#eCeemeo) oef#eCe efoMee ceW efmLele (osJee) eesieer Deewj
veeeeOeerMe nQ, (lesYe) Gvemes (mJeene) meleefeee (es) pees (Heeelmeo) Heefece efoMee ceW (efJeeosJeves$ee) meye
He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX kes %eelee (osJee) meye efJeee peeveves Jeeues efJeeved nQ, (lesYe) Gvemes (mJeene) oC[veerefle (es)
pees (Gejemeo) eMveesejeW kee meceeOeeve kejves Jeeues Gej efoMee ceW (Jee) veeres-THej efmLele (efce$eeJeCeves$ee)
eeCe-Goeve kes meceeve meye OeceeX kes yeleeves Jeeues (Jee) DeLeJee (ceVes$ee) yeeeC[ kes Jeeeg cebs ves$eefJe%eeve Deewj
(osJee) meye kees megKe osves Jeeues efJeeved nQ, (lesYe) Gvemes (mJeene) meyekeer GHekeejke efJeee kees mesJeve kejes~ Deewj
(es) pees (GHeefjmeo) TBes Deemeve Jee JeJenej ceW efmLele (ogJemJevle) yengle ekeej mes Oece& kes mesJeve mes egkele
(meesceves$ee) meesce Deeefo Deew<eefOeeeW kes peeveves leLee (osJee) DeeegJexo kees peevevesnejs nQ, (lesYe) Gvemes (mJeene)
Dece=leHeer Deew<eOeerefJeee kee mesJeve keerepf ees36
YeeJeeLe&-ns jepee Deeefo ceveg<ees! legce ueesie peye Oeeefce&ke megMeerue efJeeved neskej meye efoMeeDeeW ceW efmLele meye
efJeeeDeeW kes peeveves Jeeues Dee efJeeveeW keer Hejer#ee Deewj melkeej kes efuees meye efJeeeDeeW kees ee neWies, leye en legcnejs
meceerHe Deekes legcnejs meeLe me kejkes Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e kees efmeef kejeJeW~ pees osMe-osMeevlej leLee erHeerHeevlej ceW efJeee, vecelee, Deer efMe#ee, keece keer elegjeF& kees enCe kejles nQ, Jes ner meye kees Des megKe kejeves
Jeeues nesles nQ36
Deives menmJesleme osJeeJele $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
HegvejefHe jepeeefoefYe keLeb Jeefle&leJeefcelegHeefoMeles
efHej Yeer jepee Deeefo efkeme ekeej keeX, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeivesN menmJeN He=leveeDeNefYeceeleerNjHeeme~ ogjmlejVejeleerNJe&eex Oee eN%eJeenefme37
Deives~ menmJe~ He=levee~ DeNefYeceeleerNefjleNefYeceeleer~ DeHe~ DeNmeN~ ogj~ og<lej Fefle oglej~ lejved~ Dejeleer~
Jee&~ OeeN~ eN%eJeenNmeerefle eN%eJeenefme37
HeoeLe&-(Deives) mekeueefJeeeefJeod efJeved jepeved! (menmJe) #ecemJe (He=levee) yeuemegeMf e#eeeqvJelee

Jeerjceveg<emesvee (DeefYeceeleer) DeefYeceeven<e&egkelee (DeHe) otjs (Deme) eef#eHe (ogj) ogKesve leefjlegb mebHueefJelegb
eesie (lejved) Me$egyeueb mebHueJeved (Dejeleer) DeoeveMeerueeved Me$etved (Jee&) efJeeeyeueveeeoerHeveced (Oee) Oesefn
(e%eJeenefme) e%eeved meleeved jepeOecee&oerved Jenefvle eeqmceved jepes leeqmceved~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 2~ 4~ 16)
JeeKeele37
veJeceesOeee
441
aj.
org
DevJee-ns Deives! ogjmlejBmlJeb e%eJeenmeefYeceeleer He=levee menmJeejeleerjHeeme Jeeex Oee37

YeeJeeLe&-jepeeoe meYeemesveeoe mJekeeresve {sve efJeeemegefMe#eeegkelesve Oe=lesve mewvesve meefnlee mJeecepeee
mevle Me$etved efJepeeceevee He=efLeJeeb keerefle emeejeseg37
HeoeLe&-ns (Deives) meye efJeee peeveves Jeeues efJeeved jepeved! (ogj) ogKe mes lejves eesie (lejved) Me$eg mesvee
kees Des ekeej lejles ngS DeeHe (e%eJeenefme) efpemeceW jepeOece&egkele jepe ceW (DeefYeceeleer) DeefYeceeve Deevevoegkele
(He=levee) yeue Deewj Deer efMe#eeegkele Jeerjmesvee kees (menmJe) menes (Dejeleer) ogKe osves Jeeues Me$egDeeW kees
(DeHeeme) otj efvekeeefuees Deewj (Jee&) efJeee yeue Deewj veee kees (Oee) OeejCe keerepf ees37
YeeJeeLe&-jepeeefo meYee mesvee kes mJeeceer ueesie DeHeveer { efJeee Deewj Deer efMe#ee mes egkele mesvee kes meefnle
DeeHe Depee Deewj Me$egDeeW kees peerleles ngS Yetefce Hej Gece e%e kee efJemleej kejW37
osJeme lJesleme osJeJeele $eef<e~ j#eesIvees osJelee~ Yegefjiedyeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
am
epeepevee Fn keerMeb meYeeOeerMeb jepeeveb mJeerkege&gefjleen
epeepeve jepe ceW kewmes meYeeOeerMe kees mJeerkeej kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyee&NngYee Het<Cees nmleeYeeced~ GNHeeN:MeesJeeaNexCe pegnesefce nNle

j#eN mJeeneN j#emeeb lJee JeNOeeeeJeefOe<ceN j#eesJeefOe<ceeNcegceNmeew nNle38
as
GNHeeN:MeesefjleggHeDeNMees~ JeerNexCe~ pegnesNefceN~ nNleced~ j#e~ mJeene~ j#emeeced~ lJeeN~ JeNOeee~ DeJeefOe<ce~ j#e~ DeJeefOe<ce~
DeNcegced~ DeNmeew~ nNle38
the
ary
HeoeLe&-(osJeme) ekeeefMeleveeeme (lJee) lJeeced (meefJeleg) SseeexlHeeokeme mesvesMeme (emeJes) Sseex

(Deefevees) metee&evcemeesefjJe meYeemesveeHelees (yeengYeeced) (Het<Ce) Hegefkele&gJezeme (nmleeYeeced) (GHeebMees) GHe
meceerHesefveefle leme, De$eeve Oeelees Megieeiecee (JeerexCe) meeceLexve (pegnesefce) ie=eefce (nleced) efJeveced (j#e)
je#emeced~ j#ees jef#eleJecemceeod jnefme #eCeesleerefle Jee je$eew ve#ele Fefle Jee~ (efve04~18) (mJeene) meleee efeeee
(j#emeeced) ogeveeced (lJee) lJeeced (JeOeee) efJeveeMeee (DeJeefOe<ce) nveece (j#e) ogeeejced (DeJeefOe<ce) lee[es
(Decegced) Hejes#eced (Demeew) otjmLe (nle) efJeve~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 2~ 4~ 17-20) JeeKeele38
DevJee-ns jepeVenb mJeene meefJelegoxJeme emeJe GHeebMeesJeeaexCeeefeveesyee&ngYeeb Het<Cees nmleeYeeb j#emeeb JeOeee
lJee pegnesefce, eLee lJeee j#ees nleced, leLee JeeceHeJeefOe<ce~ eLeemeew nle meeled, leLee JeecesleceJeefOe<ce38
YeeJeeLe&-epeemLepevee mJej#eCeee ogefveJeejCeee efJeeeOece&eJe=ees e megMeerueb jepeeveb mJeerkege&g38
HeoeLe&-ns jepeved! ceQ (mJeene) mele efeee mes (meefJeleg) Ssee& kes GlHeVe kejves Jeeues (osJeme) ekeeefMele
veeeegkele (emeJes) Ssee& ceW (GHeebMees) meceerHemLe mesvee kes (JeerexCe) meeceLe& mes (Deefevees) mete&-evcee kes
meceeve mesveeHeefle kes (yeengYeeced) YegpeeDeeW mes (Het<Ce) Hegefkeejke Jewe kes (nmleeYeeced) neLeeW mes (j#emeeced) je#emeeW
kes (JeOeee) veeMe kes DeLe& (lJee) DeeHekees (pegnesefce) enCe kejlee ntb, pewmes letves (j#emeeced) og kees (nleced) ve efkeee,
442
epegJexoYee<es
aj.
org
Jewsmes nce ueesie Yeer ogeW kees (DeJeefOe<ce) ceejW, pewmes (Demeew) Jen og (nle) ve nes peee, Jewmes nce ueesie Fve meye kees
(DeJeefOe<ce) ve kejW38
YeeJeeLe&-epeepeveeW kees eeefnes efke DeHeves yeeeJe Deewj ogeW kes efveJeejCeeLe& efJeee Deewj Oece& keer eJe=ef e kes
efuees Des mJeYeeJe, efJeee Deewj Oece& kes eeej kejvesnejs, Jeerj, efpeleseqve, meleJeeoer, meYee kes mJeeceer jepee kees
mJeerkeej kejW38
meefJelee lJesleme osJeJeele $eef<e~ j#eesIvees osJelee~ Deeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
meYewce&veg<ew jepee keJe keJe esjefeleJe Fleen
meYe ceveg<e jepee kees efkeme-efkeme efJe<ee ceW esjCee kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
am
meNefJeNlee lJee meNJeevee: megJeleeceNeqiveie&=nHeleerveeN: meesceesN JeveNmHeleerveeced~

ye=nNmHeefleJee&NeFvesN peweee N HeNMegYees efce$eN meNlees JeCeesN Oece&Heleerveeced39
meNefJeNlee~ lJeeN~ meNJeeveeced~ megJeNleeNced~ DeNeqive~ ie=nHeleerveeNefceefle ie=nHeleerveeced~ meesce~ JeveNmHeleerveeced~ ye=nNmHeefle~
JeeNes~ Fv~ peweee~ N~ HeNMegYeN Fefle HeMegYe~ efceN$eN~ meNle~ JeCe~ Oece&HeleerveeNefceefleN Oece&Heleerveeced39
the
ary
as
HeoeLe&-(meefJelee) Ssee&me emeefJelee (lJee) lJeeced (meJeeveeced) Ssee&Ceeced (megJeleeced) eslee&ced, De$e
JeleesveelcevesHeoced (Deeqive) ekeeMeegkele (ie=nHeleerveeced) ie=neeceHeeuekeeveeced (meesce) meesceiegCemecHeVees
JewekeefJe<ee Dees<s eOeerjepe (JevemHeleerveeced) efHeHHeueeoerveeced (ye=nmHeefle) HetCe&efJee Dee (Jeees)
JesoeLe&megefMe#eeegkeleJeeCeereJf e%eeveee (Fv) Hejcewee&eesiee{es Je= (peweee) DeefleMeesve Je=me YeeJeee ()
Me$etCeeb jesoefelee MetjJeerj (HeMegYe) ieJeeoerveeced (efce$e) meJe&me megled (mele) melHeg<es<eg YeJe (JeCe)
Oeccee&ejCesve es (Oecce&Heleerveeced) Oecce&me jef#ele+Ceeced~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 3~ 3~ 10) JeeKeele39
DevJee-ns meYesMe jepeved! emlJeb meJeeveeb meefJelesJe ie=nHeleerveeceeqiveefjJe JevemHeleerveeb meesce FJe Oece&Heleerveeb
melees JeCees efce$e FJe Jeees ye=nmHeefleefjJe peweeesv FJe HeMegYees FJeeefme, leb lJee GHeose epeeHeeueves
megJeleeced39
YeeJeeLe&-ns jepeBmlJeb es lJeeceOecee&eVf eJee& Oecee&vegeves esjegegmles<eecesJe meb meoe keg veslejs<eeced39
HeoeLe&-ns meYeeHeles jepeved! pees let (meJeeveeced) Ssee& kes (meefJelee) mete& kes meceeve esjke (ie=nHeleerveeced)
ie=nmLeeW kes GHekeejke (Deeqive) HeeJeke kes meMe (JevemHeleerveeced) HeerHeue Deeefo Je=#eeW ceW (meesce) meesceJeuueer kes
meo=Me (Oecce&Heleerveeced) Oece& kes HeeuevesnejeW kes ceOe ceW (mele) meppeveeW ceW meppeve (JeCe) MegYeiegCe keceeX ceW es
(efce$e) meKee kes legue (Jeees) JesoJeeCeer kes efuees (ye=nmHeefle) ceneefJeeved kes meMe (peweee) eslee kes efuees
(Fv) Hejcewee& mes egkele kes legue (HeMegYe) ieew Deeefo HeMegDeeW kes efuees () Meg Jeeeg kes meMe nw, Gme (lJee)
legPekees Oecee&lcee, meleJeeoer efJeeved Oece& mes epee keer j#ee ceW (megJeleeced) esjCee kejsb39
YeeJeeLe&-ns jepeved! pees DeeHekees DeOece& mes ueewekej Oece& kes Devegeve ceW esjCee kejW, GvneR kee me meoe
kejes, DeewjeW kee veneR39
veJeceesOeee
443
aj.
org
Fceb osJee Fleme osJeJeele $eef<e~ epeceevees osJelee~ mJeje[d yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
kemcew kemcew eeespeveee keLebYetlees jepee mJeerkeee& Fleen
efkeme-efkeme eeespeve kes efuees kewmes jepee kee mJeerkeej kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
FNceb osJeeDemeNHelve megJeOJeb cenNles #eN$eee cenNles peweee cenNles peevejepeeNesvmeseqvNeee~

FNceceNceg<e Heg$eceNceg<ew Heg$eceNmew efJeNMeSN<e JeesceerN jepeeN meesceesNmceeke yeeeNCeeveeN: jepee40
FNceced~ osNJeeN~ DeNmeNHeNlveced~ megJeNOJeNced~ ceNnNles~ #eN$eee~ ceNnNles~ peweee~ ceNnNles~ peevejepeeNesefleN peevejepeee~
Fvme~ FNeqvNeee~ FNceced~ DeNceg<e~ Heg$eced~ DeNceg<ew~ Heg$eced~ DeNmew~ efJeNMes~ SN<e~ JeN~ DeNceerNFleceer~ jepee~ meesce~
DeNmceekeced~ yeeNeNCeeveeced~ jepee40
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fceced) mece#es Jee&ceeveced (osJee) Oeeefce&kee efJeebme (DemeHelveced) DepeeleMe$egced (megJeOJeced)

efve<Heeoele (cenles) ceneiegCeefJeefMeee (#e$eee) #eef$eeeCeeb Heeueveee (cenles) (peweee) peslJeee (cenles)
(peevejepeee) peveeveeb jepemeg YeJeee (Fvme) Hejcewee&egkeleme Heg<eme (Feqveee) Oeveee (Fceced) (Deceg<e)
(Heg$eced) eefleefleme Oeeefce&keme efJeog<e mevleeveced (Deceg<ew) Deceg<ee Oeeefce&keeee efJeog<ee (Heg$eced) HeefJe$eceHeleced
(Demew) Jee&ceeveeee (efJeMes) epeeee (S<e) meJez mJeerke=le (Je) eg<ceekeb #eef$eeeoerveeced (Deceer) Hejes#es Jee&ceevee
(jepee) veeeekeeMeke (meesce) meesce FJe epeemeg Jee&ceevee (Demceekeced) (yeeeCeeveeced) yeeCe Hejcesejme
Jesoelegeme Jee mesJekeeveeced (jepee)~ Deeb cev$e (Mele0(5~ 3~ 3~ 11 JeeKeele40
DevJee-ns epeemLee osJee! eteb le S<e meescees Jeesmceekeb e yeeeCeeveeb jepee esceer Hejes#es Jee&vles les<eee
jepeeefmle, leefcecececeg<e Heg$ececeg<ew Heg$ecemew efJeMe FcecesJe cenles #e$eee cenles peweee cenles
peevejepeeesvmesevq eeeemeHelveb megJeOJeced40
YeeJeeLe&-ns jepeepeepevee! ees efJeeeb ceeleeefHele=Yeeb megefMeef#ele kegueervees ceneiegCekece&mJeYeeJees
efpelesevq elJeeefoiegCeegkele mesefJeleeelJeeeEjMe<e&yeeee&eJf eeemegefMe#e HetCe&Mejerjelceyeue epeeHeeueveefeees efJeeveefmle,
leb meYeeOe#eb jepeeveb ke=lJee meeceepeb mesJeOJeced40
DeeqmceVeOeees jepeOece&JeCe&veeosleoLe&me HetdJee&OeeeeLexve men meeflejmleerefle peevevleg
HeoeLe&-ns epeemLe (osJee) efJeeved ueesiees! legce pees (S<e) en (meesce) evcee kes meceeve epee ceW
efeeHe (Je) legce #eef$eeeefo Deewj nce yeeeCeeefo Deewj pees (Deceer) Hejes#e ceW Jee&ceeve nQ, Gve meye kee jepee nw, Gme
(Fceced) Fme (Deceg<e) Gme Gece Heg<e kee (Heg$eced) Heg$e (Deceg<ew) Gme efJeeeefo iegCeeW mes es Oecee&lcee efJeeved er kes
Heg$e kees (Demew) Fme (efJeMes) epee kes efuees Fmeer Heg<e kees (cenles) ye[s (peweee) eMebmee kes eesie (cenles) ye[s
(peevejepeee) Oeeefce&ke peveeW kes jepe kejves (Fvme) Hejcewee&egkele (Feqveee) Oeve kes Jeemles (DemeHelveced) Me$eg
jefnle (megJeOJeced) keerepf ees40
YeeJeeLe&-ns jepee Deewj epee kes ceveg<ees! legce pees efJeeved ceelee Deewj efHelee mes Des ekeej megeMf eef#ele,
444
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
kegueerve, ye[s Gece-Gece iegCe, kece& Deewj mJeYeeJeegkele efpeleseqveeefo iegCeegkele, 48 De[leeueerme Je<e&Hee&vle yeeee&
mes HetCe& efJeee mes megMeerue, Mejerj Deewj Deelcee kes HetCe& yeueegkele, Oece& mes epee kee Heeueke, esceer, efJeeved nes, Gmekees
meYeeHeefle jepee ceeve kej eeJeefe&jepe kee mesJeve kejes40
Fme DeOeee ceW jepeOece& kes JeCe&ve mes Fme DeLe& keer HetJe& DeOeee kes DeLe& kes meeLe meefle peeveveer eeefnes
veJeceesOeee Hetefle&ceieeled9
aj.
org
Dees3ced
DeLe oMeceesOeeeejcYe
DeHees osJee Fleme JeCe $eef<e~ DeeHees osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe ceveg<ewefJe&og<eecevegkejCesve HeoeLexYe GHeeesiees eee Fleen
Fmekes Heeeled Fme oMeJeW DeOeee kes eLece cev$e ceW ceveg<e ueesie efJeeveeW kes Devegketue eueW, Fme efJe<ee
am
DeNHees osNJee ceOegceleerjie=YCeNVepe&m Jeleer jepeNmJehefeleevee~

eeefYeefce&N$eeJeCeeJeNYeef<eeNved eeefYeNefjvNceveeNVelejeleer1
DeNHe~ osNJee~ ceOegceleerNefjefleN ceOegceleer~ DeNie=YCeNved~ Tpe&mJeleer~ jepeNmJeh Fefle jepeNmJe~ efeleevee~ eeefYe~
efceN$eeJeCeew~ DeNefYe~ Deefmeeved~ eeefYe~ Fvced~ Deveeved~ Deefle~ Dejeleer1
the
ary
as
HeoeLe&-(DeHe) peueeefve eeCeeved Jee (osJee) efJeebme (ceOegceleer) eMemleceOegjeefoiegCeegkelee (Deie=YCeved)

ie=erle (Tpe&mJeleer) yeueHejeeceeoe (jepemJe) jepepeefvekee (efeleevee) meb%eekeeefjCe, De$e
efJekejCeuegiJeleesveelcevesHeob e (eeefYe) (efce$eeJeCeew) eeCeesoeveew (DeefYe) (Deefmeeved) efmeeefvle (eeefYe)
efeeeefYe (Fvced) efJeegleced (Deveeved) eeHvegJeefvle (Deefle) (Dejeleer) Me$etved Deeb cev$e (Mele0 5~ 3~ 4~ 2-3)
JeeKeele1
DevJee-ns ceveg<ee! eteb efJeHeefelees osJee eeefYeefce&$eeJeCeeJeYeefmeeved, eeefYeefjvcejeleereeveeved,
leeefYece&Oegceleerpe&mJeleerefeleevee jepemJeesHeesie=YCeved ie=erle1
YeeJeeLe&-ceveg<eweJf e&lmeneesveeHe megHejer#eesHeegpevleeced~ Me$etefVeJele& epeee men eeCeJeefleelJes
Jeeqe&leJeceeYe GHekeejes vese1
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (osJee) elegj efJeeved ueesie (eeefYe) efpeve efeeeDeeW mes (efce$eeJeCeew) eeCe
leLee Goeve kees (DeYeefmeeved) meye ekeej meeReles Deewj efpeve efeeeDeeW mes (Fvced) efyepegueer kees ee Deewj (Dejeleer)
Me$egDeeW kees (Deveeved) peerleles nQ, Gve efeeeDeeW mes (ceOegceleer) eMebmeveere ceOegjeefo iegCeegkele (Tpe&mJeleer) yeue
Hejeece ye{eves (efeleevee) eslevelee osves Deewj (jepemJe) %eeve-ekeeMe-egkele jepe kees ee kejevesnejs (DeHe) peue
Jee eeCeeW kees (Deie=YCeved) enCe kejes1
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke efJeeveeW kes menee mes peue Jee eeCeeW keer Hejer#ee kejkes Gvemes GHeeesie
uesJeW~ Me$egDeeW kees efveJe=e kejkes epee kes meeLe eeCeeW kes meceeve eerelf e mes JeeX Deewj Fve peue leLee eeCeeW mes GHekeej
uesJeW1
446
epegJexoYee<es
aj.
org
Je=<Ce Tefce&efjleme JeCe $eef<e~ Je=<ee osJelee~ mJeje[d yeeeer He*deqkeleMvo~ Heece mJej
DeLe efJeebme keerMeb jepeeveb eefle eEke eEke eeesjefVeleen
Deye efJeeved ueesie kewmes jepee mes keee-keee ceeieW, en GHeosMe Deieues cev$e ceW kene nw
Je=<CeTNefce&jefme jeôe jeN^b ces osefnN mJeene Je=<CeTefce&jefme jeôe jeN^ceNceg<cew osefn
Je=<emesNveesefme jeôe jeN^b ces osefnN mJeene Je=<emesNveesefme jeôe jeN^ceNceg<cew osefn2
Je=<Ce~ TNefce&~ DeNefmeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ osNefnN~ mJeene~ Je=<Ce~ TNefce&~ DeNefmeN~ jeNôe Fefle
jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~ osNefnN~ Je=<eNmesNve Fefle Je=<emesNve~ DeNefmeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ osNefnN~ mJeene~
Je=<eNmesNve Fefle Je=<emesNve~ DeNefmeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~ osNefnN2
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Je=<Ce) megKeJe<e&keme efJe%eeveme (Tefce&) eeHeke~ Deexe~ (GCee04~44) Fefle $eOeeleesefce&

(Deefme) (jeôe) je^b ooeleerelf e (je^ced) jepeced (ces) ceeced (osefn) (mJeene) meleee veerlee (Je=<Ce)
megKeJe<e&keme jepeme (Teqce&) %eelee (Deefme) (jeôe) jepeeoe (je^ced) veeeekeeefMeleced (Deceg<cew)
jepeHeeuekeee (osefn) (Je=<emesve) Je=<ee yeueegkelee mesvee eme me (Deefme) (jeôe) je%eeb kece&eoe (je^ced) jepeced
(ces) ele#eee ceeced (osefn) (mJeene) megg Jeeee (Je=<emesve) Hegmesve (Deefme) (jeôe) (je^ced) (Deceg<cew)
Hejes#eee peveee (osefn) Deeb cev$e (Mele0 5~ 3~ 4~ 5-6) JeeKeele2
DevJee-ns jepeved! elemlJeb Je=<Ce Tceea jeôe Deefme, lemceevces mJeene je^b osefn~ Je=<Ce Tceea jeôe Deefme,
Deceg<cew je^b osenf ~ jeôe Je=<emesveesefme, mJeene je^b osefn~ jeôe Je=<emesveesefme lJececeg<cew je^b osefn2
YeeJeeLe&-ees ceveg<ees ogeved efpelJee ele#eeved eseved melke=le jepeeefOekeejb jepeefeeb ooeefle, me eeJeeea
YeefJelegb eesiees peeeles2
HeoeLe&-ns jepeved! efpeme keejCe DeeHe (Je=<Ce) megKe kes Je<ee&keejke %eeve kes ee kejeves (jeôe) jepe kes
osvesnejs (Deefme) nQ, Fmemes (ces) cegPes (mJeene) meleveerelf e mes (je^ced) jepe kees (osefn) oerefpees~ (Je=<Ce) megKe keer
Je=ef kejves Jeeues jepe kes (Tefce&) peeveves Deewj (jeôe) jepe eoeve kejvesnejs (Deefme) nQ, (Deceg<cew) Gme jepe keer
j#ee kejves Jeeues kees (je^ced) veee mes ekeeefMele jepe kees (osefn) oerepf ees~ (jeôe) jepeeDeeW kes keceeX kes osvesnejs
(Je=<emesve) yeueJeeved mesvee mes egkele (Deefme) nQ, (ces) ele#e Jee&ceeve cesjs efuees (mJeene) megvoj JeeCeer mes (je^ced)
jepe kees (osefn) oerepf ees leLee (jeôe) ele#e jepe kees osves Jeeues (Je=<emesve) Deeveefvole Hegmesvee mes egkele (Deefme)
nQ, Fmemes DeeHe (Deceg<cew) Gme Hejes#e Heg<e kes efuees (je^ced) jepe kees (osefn) oerepf ees2
YeeJeeLe&-pees jepeHeg<e og eeefCeeesb kees peerle ele#e Deewj Deele#e es Heg<eeW kee melkeej kejkes DeefOekeej
Deewj MeesYee kees oslee nw, Gmekes efuees eeJeeea jepe kee DeefOekeej nesvee eesie nw2
DeLexle Fleme JeCe $eef<e~ DeHeeb HeefleoxJelee~ HetJe&meeefYeke=efleMvo~ $e<eYe mJej~ osnerleme
efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvee jepeeceelemesveeepeepevee HejmHejb keLeb JeexjefVelegHeefoMeles
oMeceesOeee
447
aj.
org
jepee, cev$eer, mesvee Deewj epee kes Heg<e DeeHeme ceW efkeme ekeej JeeX, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nw
DeNLexle mLe jeôe jeN^b ces oeN mJeeneNLexle mLe jeôe jeN^ceNceg<cew oNeewpemJeleer mLe jeôe jeN^b
ces oeN mJeenewpemJeleer mLe jeôe jeN^ceNceg<cew oNeeHe HeefjJeeNefnCeer mLe jeôe jeNb^ ces oeN mJeeneHe
HeefjJeeNefnCeer mLe jeôe jeN^ceNceg<cew oeeNHeeb Heeflejefme jeôe jeN^b ces osefnN mJeeneNHeeb Heeflejefme jeôe
jeN^ceNceg<cew oseNHeeb ieYeexefme jeôe jeN^b ces osefnN mJeeneNHeeb ieYeexefme je^ôe jeN^ceNceg<cew osefn3
am
DeNLexleN FleLe&NFle~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNeN~ mJeene~ DeNLexleN FleLe&NFle~ mLeN~ jeNôe
Fefle jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~ oNeN~ DeespemJeleer~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNeN~ mJeene~ DeespemJeleer~
mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~ oNeN~ DeeHe~ HeNefjJeeNefnCeer~ HeNefjJeeNefnveerNefjefle HeefjJeeNefnveer~ mLeN~ jeNôe
Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNeN~ mJeene~ DeeHe~ HeNefjJeeNefnCeer~ HeNefjJeeNefnveerNefjefle HeefjJeeNefnveer~ mLeN~ jeNôe Fefle
jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~ oNeN~ DeNHeeced~ Heefle~ DeNefmeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ osNefnN~ mJeene~ DeNHeeced~
Heefle~ DeNefmeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~ osNefnN~ DeNHeeced~ ieYe&~ DeNefmeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~
osNefnN~ mJeene~ DeNHeeced~ ieYe&~ DeNefmeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~ osNefnN3
the
ary
as
HeoeLe&-(DeLexle) esLe eefvle (mLe) YeJele (jeôe) jepeeoe meYeemeo (je^ced) jepeced (ces) ceeced
(oe) (mJeene) meleee Jeeee (DeLexle) (mLe) (jeôe) (je^ced) (Deceg<cew) (oe) (DeespemJeleer)
efJeeeyeueHejeeceegkelee jepeeqe (mLe) (jeôe) (je^ced) (ces) ceeced (oe) (mJeene) veeeegkelee veerlee
(DeespemJeleer) efpeleseqvee (mLe) (jeôe) (je^ced) (Deceg<cew) (oe) (DeeHe) peueeeCeJeled efeee (HeefjJeeefnCeer)
mJemeMeeved Heleerved Heefj Jees{gb Meeruee (mLe) (jeôe) (je^ced) (ces) (oe) (mJeene) efJeveeegkelee JeeCee (DeeHe)
(HeefjJeeefnCeer) (mLe) (jeôe) (je^ced) (Deceg<cew) (oe) (DeHeeced) HetJeexkeleeveeced (Heefle) Heeueke (Deefme)
(jeôe) (je^ced) (ces) (osefn) (mJeene) efeeee Jeeee (DeHeeced) eeCeeveeced (Heefle) j#eke (Deefme) (jeôe)
(je^ced) (Deceg<cew) (osefn) (DeHeeced) (ieYe&) Devleefn&le (Deefme) (jeôe) (je^ced) (ces) (osefn) (mJeene)
egekq elecelee Jeeee (DeHeeced) (ieYe&) mleeslegb eesie (Deefme) (jeôe) (je^ced) (Deceg<cew) (osenf ) Deeb cev$e
(Mele0 5~ 3~ 4~ 7-11) JeeKeele3
DevJee-ns ceveg<ee! es eteceLexlemmevle mJeene jeôe mLe les ces je^b oe~ es eteceLexle mevlees jeôe
mLe lesceg<cew je^b oe ee eteb mJeenewpemJeleer melees jeôe mLe lee ces je^b oe~ ee DeespemJeleer jeôe mLe lee
Deceg<cew je^b oe~ ee eteb mJeene HeefjJeeefnCeer jeôe mLe lee ces je^b oe~ ee eteb HeefjJeeefnCeerjeHees jeôe mLe lee
Deceg<cew je^b oe~ emlJeb DeHeeb Heeflejefme meesceg<cew je^b osefn~ emlJeb mJeene jeôe DeHeeb ieYeexefme, me lJeb ces je^b osefn~
emlJeb jeôe DeHeeb ieYeexefme meesceg<cew je^b osefn3
YeeJeeLe&-es Heg<ee jepeevees ee jepeeqee megmlee mJeeslke<ee&Le Hejeslke<e&menveb meJee&ved ceveg<eeved
efJeeemegefMe#eeegkeleebe ke=lJee jepeYeeefievees jepemesJevee meg~ ve KeuJeer<e&ee Hejs<eeb neefvekejCeeled
448
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
mJejepeYebMeceekeejeseg3
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees legce ueesie (DeLe&sle) es HeoeLeeX kees ee nesles ngS (mJeene) meleveerelf e mes
(jeôe) jepe mesJevesnejs meYeemeod (mLe) nes, Jes DeeHe ueesie (ces) cegPes (je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees, pees legce
ueesie (DeLexle) HeoeLeeX kees peeveles ngS (jeôe) jepe osves Jeeues (mLe) nes, Jes legce ueesie (Deceg<cew) jepe kes j#eke
Gme Heg<e kees (je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees, pees legce ueesie (mJeene) meleveerelf e kes meeLe (DeespemJeleer) efJeee
yeue Deewj Hejeece mes egkele ngF& jeveer ueesie DeeHe (jeôe) jepe osves nejer (mLe) nQ, Jes (ces) cegPes (je^ced) jepe kees
(oe) oerefpees~ pees DeeHe ueesie (DeespemJeleer) efpeleseqve (jeôe) jepe keer osves Jeeueer (mLe) nQ, Jes DeeHe ueesie
(Deceg<cew) efJeee, yeue Deewj Hejeece mes egkele Heg<e kees (je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees~ pees legce ueesie (mJeene)
meleveerelf e mes (HeefjJeeefnCeer) DeHeves legue HeefleeeW kess meeLe efJeJeen kejvesnejer (DeeHe) peue leLee eeCe kes meceeve
Heejer (jeôe) jepe osvesnejer (mLe) nQ, Jes DeeHe ueesie (ces) cegPes (je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees~ pees legce ueesie
(HeefjJeeefnCeer) DeHeves Devegketue HeefleeeW kes meeLe emeVe nesves Jeeueer (DeeHe) Deelcee kes meceeve efee (jeôe) jepe
osves Jeeueer (mLe) nQ, Jes DeeHe (Deceg<cew) Gme yeeeejer Jeerj Heg<e kees (je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees~ ns meYeeOe#e!
pees DeeHe (jeôe) jepe osvesnejs (DeHeeced) peueeMeeeW kes (Heefle) j#eke (Deefme) nQ, mees (ces) cegPes (mJeene)
meleveerefle kes meeLe (je^ced) jepe kees (osefn) oerepf eS, ns meYeeHeefle! pees DeeHe (mJeene) mele JeeveeW mes (jeôe)
jepe osves Jeeues (DeHeeced) eeCeeW kes (Heefle) j#eke (Deefme) nQ, Jes (Deceg<cew) Gme eeefCeeeW kes Hees<eke Heg<e kees
(je^ced) jepe kees (osefn) oerepf ees~ ns Jeerj Heg<e jepeved! pees DeeHe (mJeene) meleveerelf e kes meeLe (jeôe) jepe osves
Jeeues (DeHeeced) mesveeDeeW kes yeere (ieYe&) ieYe& kes meceeve jef#ele (Deefme) nQ, mees DeeHe (ces) efJeeejMeerue cegPes (je^ced)
jepe kees (osefn) oerefpees~ ns jepeved! pees DeeHe (jeôe) jepe osvesnejs (DeHeeced) epeeDeeW kes efJe<ee (ieYe&) mlegefle kes
eesie (Deefme) nQ, mees DeeHe (Deceg<cew) Gme eMebemf ele Heg<e kees (je^ced) jepe kees (osefn) oerefpees3
YeeJeeLe&-pees jepe kes DeefOekeejer Heg<e Deewj Gvekeer eqeeb neW, Gvekees eeefnes efke DeHeveer GVeefle kes efuees
otmejeW keer GVeefle kees men kes meye ceveg<eeW kees jepe kes eesie kej Deewj DeeHe Yeer eeJeeea jepe kee Yeesie efkeee kejW,
Ssmee ve nes efke F&<ee& mes otmejeW keer neefve kejkes DeHeves jepe kee Ye kejW3
mete&lJeeme Fleme JeCe $eef<e~ metee&oees cev$eeskelee osJelee~ HetJe&me peieleer vo~ efve<eeo
mJej~ mete&Jee&me Fefle efleereme mJejed HeeqMvo~ Heece mJej~ Jepeef#ele Fefle le=leereme
MeefJee Fefle elegLe&me e mJejed yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej~ peveYe=le Fefle Heecemeeeea
HeeqMvo~ Heece mJej~ efJeeYe=le Fefle <eme ceOegceleerefjefle meceme Yegefjked ef$egHed vo~
OewJele mJej
ceveg<ee keerMee YetlJee kemcew eEke eEke eoegefjleen
ceveg<eeW kees kewmee nes kes efkeme-efkeme kes efuees keee-keee osvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW
kene nw
oMeceesOeee
449
am
aj.
org
mete&lJeeme mLe jeôe jeN^b ces oeN mJeeneN mete&lJeeme mLe jeôe jeN^ceNceg<cew oeN mete&Jee&me
mLe jeôe jeN^b ces oeN mJeeneN mete&Jee&me mLe jeôe jeN^ceNceg<cew oeN ceevoe mLe jeôe jeN^b ces oeN
mJeeneN ceevoe mLe jeôe jeN^ceNceg<cew oe JepeNef#ele mLe jeôe jeN^b ces oeN mJeene JepeNef#ele mLe
jeôe jeN^ceNceg<cew oeN JeeMee mLe jeôe jeN^b ces oeN mJeeneN JeeMee mLe jeôe jeN^ceNceg<cew oeN
MeefJee mLe jeôe jeN^b ces oeN mJeene MeefJee mLe jeôe jeN^ceNceg<cew oeN MekeJejer mLe jeôe jeNb^
ces oeN mJeene MekeJejer mLe jeôe jeN^ceNceg<cew oeN peveNYe=le mLe jeôe jeN^b ces oeN mJeeneN peveNYe=le
mLe jeôe jeN^ceNceg<cew oe efJeeNYe=le mLe jeôe jeN^b ces oeN mJeene efJeeNYe=le mLe jeôe jeN^ceNceg<cew
oNeeHe mJeNjepe mLe jeôe je^ceNceg<cew oe~ ceOegceleercN e&OegceleerefYe He=evleebN ceefn #eN$eb #eNef$eeee
JevJeeNveeDeveeOe=e meerole meNnewpemeesN ceefn #eN$eb #eNef$eeeeN oOeleer4
the
ary
as
mete&lJeemeN FefleN mete&lJeeme~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNeN~ mJeene~ mete&lJeemeN FefleN
mete&lJeNeme~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~ oNeN~ metde&Jee&meN FefleN mete&Jee&me~ mLeN~ jeNôe Fefle
jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNeN~ mJeene~ metde&Jee&meN FefleN mete&Jee&me~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~ oNeN~
ceevoe~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNeN~ mJeene~ ceevoe~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~
oNeN~ JeNpeNef#eleN Fefle JeNpeNef#ele~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNe~ mJeene~ JeNpeNef#eleN Fefle JepeNef#ele~ mLeN~
jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~ oNeN~ JeeMee~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNeN~ mJeene~ JeeMee~
mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~ oNeN~ MeefJee~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNeN~ mJeene~
MeefJee~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNeN~ mJeene~ MekeJejer~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~
oNeN~ mJeene~ MekeJejer~ mLeN~ jeôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ DeNcegg<cew~ oNeN~ peNveNYe=leN Fefle peveNYe=le~ mLeN~ jeNôe Fefle
jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNeN~ mJeene~ peNveNYe=leN Fefle peveNYe=le~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNeN~ mJeene~
efJeNMJeNYe=leN Fefle efJeeNYe=le~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ cesN~ oNNeN~ mJeene~ efJeNMJeNYe=leN Fefle efJeMJeNYe=le~ mLeN~
jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~ DeNceg<cew~ oNeN~ DeeHe~ mJeNjepeN Fefle mJeNjepe~ mLeN~ jeNôe Fefle jeôe~ jeN^ced~
DeNceg<cew~ oNeN~ ceOegceleerNefjefleN ceOegceleer~ ceOegceleerefYeNefjefleN ceOegceleerefYe~ He=eNvleeNced~ ceefn~ #eN$eced~ #eNef$eeee~ JeNvJeeNvee~
DeveeOe=e~ meerNoNleN~ meNnewpemeN Fefle meNNnDeespeme~ ceefn~ #eN$eced~ #eNef$eeee~ oOeleer4
HeoeLe&-(mete&lJeeme) mete&me lJee mebJeej FJe lJeees es<eeb les (mLe) YeJeLe (jeôe) (je^ced) (ces)
(oe) (mJeene) (mete&lJeeme) (mLe) (jeôe) (je^ced) (Deceg<cew) (oe) (mete&Jee&me) mete&me ekeeMe FJe Jeeex
efJeeeOeeveb es<eeb les (mLe) (jeôe) (je^ced) (ces) (oe) (mJeene) (mete&Jee&me) (mLe) (jeôe) (je^ced)
(Deceg<cew) (oe) (ceevoe) es peveeved cevoevleevevoeefvle le SJe ceevoe (mLe) (jeôe) (je^ced) (ces) (oe)
(mJeene) (ceevoe) (mLe) (jeôe) (je^ced) (Deceg<cew) (oe) (Jepeef#ele) Jepeeved ieJeeefoefmLeleLee&ved osMeeved
450
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
ef#eeefvle efveJeemeeefvle les (mLe) (jeôe) (je^ced) (ces) (oe) (mJeene) (Jepeef#ele) (mLe) (jeôe) (je^ced)
(Deceg<cew) (oe) (JeeMee) e GMeefvle keeceevles les (mLe) (jeôe) (je^ced) (ces) (oe) (mJeene) (JeeMee) (mLe)
(jeôe) (je^ced) (Deceg<cew) (oe) (MeefJee) DeefleMeesve yeueJevle (mLe) (jeôe) (je^ced) (ces) (oe)
(mJeene) (MeefJee) (mLe) (jeôe) (je^ced) (Deceg<cew) (oe) (MekeJejer) Meeqkelecele (mLe) (jeôe)
(je^ced) (ces) (oe) (mJeene) (MekeJejer) (mLe) (jeôe) (je^ced) (Deceg<cew) (oe) (peveYe=le) es peveeved
efyeYeelf e les (mLe) (jeôe) (je^ced) (ces) (oe) (mJeene) (peveYe=le) (mLe) (jeôe) (je^ced) (Deceg<cew) (oe)
(efJeeYe=le) es efJeMJeb efyeYeefle les (mLe) (jeôe) (je^ced) (ces) (oe) (mJeene) (efJeeYe=le) (mLe) (jeôe)
(je^ced) (Deceg<cew) (oe) (DeeHe) mekeueefJeeeOece&JeeefHeve (mJejepe) es mJeb jepevles les (mLe) (jeôe) (je^ced)
(Deceg<cew) (oe) (ceOegceleer) ceOegjeefoiegCeegkelee Dees<eOee (ceOegceleerefYe) ceOegjeefoiegCeegkeleeefYeJe&mevleeefoefYe$e&legeYf e
(He=evleeced) HeefjHeevleeced (ceefn) cenlHetpeb (#e$eced) #eef$eeeCeeb jepeced (#eef$eeee) #e$eme Heg$eee (JevJeevee)
eeeceevee (DeveeOe=e) Me$egeYf ejOeef<e&lee (meerole) (menewpeme) Deespemee yeuesve men Jee&ceevee (ceefn) (#e$eced)
(#eef$eeee) (oOeleer) OejceeCee Deeb cev$e (Mele0 5~ 3~ 4~ 12-18) JeeKeele4
DevJee-ns jepeHeg<ee! elees eteb mete&lJeeme mevle mJeene jeôe mLe lemceevces je^b oe~ ele
mete&lJeeme mevlees eteb jeôe mLe lemceeoceg<cew je^b oe~ elees eteb mete&Jee&me mevle mJeene jeôe mLe lemceevces
je^b oe~ elees eteb mete&Jee&mees jeôe mLe lemceeoceg<cew je^b oe~ elees eteb Jepeef#ele mevle mJeene jeôe mLe
lemceevces je^b oe~ elees eteb Jepeef#ele mevlees jeôe mLe lemceeoceg<cew je^b oe~ elees eteb JeeMee mevle mJeene jeôe
mLe lemceevces je^b oe~ elees eteb JeeMee mevlees jeôe mLe lemceeoceg<cew je^b oe~ elees eteb MeefJee mevle mJeene
jeôe mLe lemceevces je^b oe~ elees eteb MeefJee jeôe mLe lemceeoceg<cew je^b oe~ elees eteb MekeJejer mevle mJeene
jeôe mLe lemceevces je^b oe~ elees eteb MekeJejer jeôe mLe lemceeoceg<cew je^b oe~ elees eteb peveYe=le mevle mJeene
jeôe mLe lemceevces je^b oe~ elees eteb peveYe=lees jeôe mLe lemceeoceg<cew je^b oe~ elees eteb efJeeYe=le mevle mJeene
jeôe mLe lemceevces je^b oe~ elees eteb efJeeYe=lees jeôe mLe lemceeoceg<cew je^b oe~ elees eteceeHe mJejepe mevlees
jeôe mLe lemceevces je^b oe~ elees eteceeHe mJejepe mLe lemceeoceg<cew je^b oe~ ns meppevee eqe! eg<ceeefYe
#eef$eeee ceefn #e$eb JevJeevee menewpeme #eef$eeee ceefn #e$eb oOeleerjveeOe=e ceOegceleerce&OegceleerefYe megKeeefve He=evleeced~ ns
meppevee Heg<ee! eteceerMeer eqe meerole eeHvegle4
YeeJeeLe&-ns erHeg<ee! ns ceveg<ee mete&JevveeeekeeMekee mete& FJe efJeee oerHekee meJex<eeceevevoeoe
ieJeeefoHeMegj#ekee MegYeiegCew keceveeree yeueJevle mJemeMeeqe efJeecYeje mJeeOeervee meefvle, lesvesYees jepeb oelebgb
mesefJelegb e MekevegJeefvle, veslej Fefle eteb efJepeeveerle4
HeoeLe&-ns jepeHeg<ees! legce ueesie (mete&lJeeme) mete& kes meceeve DeHeves veee ekeeMe mes meye lespe kees
{ebkeves Jeeues nesles ngS (mJeene) mele veee kes meeLe (jeôe) jepe osvesnejs (mLe) nes, Fmeefuees (ces) cegPes (je^ced)
jepe kees (oe) oerefpees~ ns ceveg<ees! efpeme keejCe (mete&lJeeme) mete&ekeeMe kes meceeve efJeee He{ves Jeeues nesles ngS
legce ueesie (jeôe) jepe osvesnejs (mLe) nes, Fmeefuees (Deceg<cew) Gme efJeee ceW mete&Jeled ekeeMeceeve Heg<e kes efuees
(je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees~ ns efJeved ceveg<ees! (mete&Jee&me) mete& kes meceeve lespeOeejer nesles ngS legce ueesie
oMeceesOeee
451
the
ary
as
am
aj.
org
(mJeene) mele JeeCeer mes (jeôe) jepeoelee (mLe) nes, Fme keejCe (ces) lespemJeer cegPes (je^ced) jepe kees (oe)
oerepf ees, efpeme keejCe (mete&Jee&me) mete& kes meceeve ekeeMeceeve nesles ngS DeeHe ueesie (jeôe) jepe osvesnejs (mLe)
nes, Fmeefuees (Deceg<cew) Gme ekeeMeceeve Heg<e kes efuees (je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees~ efpeme keejCe (ceevoe)
ceveg<eeW kees Deevevo osvesnejs nesles ngS DeeHe ueesie (mJeene) mele JeeveeW kes meeLe (jeôe) jepe osves Jeeues (mLe) nes,
Fmeefuees (ces) Deevevo osvesnejs cegPes (je^ced) jepe kees (oe) oerefpees, efpemeefuees DeeHe ueesie (ceevoe) eeefCeeeW kees
megKe osves Jeeues neskes (jeôe) jepeoelee (mLe) nes, Fmeefuees (Deceg<cew) Gme megKeoelee peve kees (je^ced) jepe kees
(oe) oerepf ees~ efpeme keejCe DeeHe ueesie (Jepeef#ele) ieew Deeefo HeMegDeeW kes mLeeveeW kees yemeeles ngS (mJeene) mele
efeeeDeeW kes meefnle (jeôe) jepeoelee (mLe) nQ, Fmeefuees (ces) HeMegj#eke cegPes (je^ced) jepe kees (oe) oerefpees~
efpeme keejCe DeeHe ueesie (Jepeef#ele) mLeeve Deeefo mes HeMegDeeW kes j#eke nesles ngS (jeôe) jepe osvesnejs (mLe) nQ,
Fmemes (Deceg<cew) Gme ieew Deeefo HeMegDeeW kes j#eke Heg<e kes efuees jepe kees (oe) oerefpees~ efpemeefuees DeeHe ueesie
(JeeMee) keecevee kejles ngS (mJeene) meleveerefle mes (jeôe) jepeoelee (mLe) nQ, Fmeefuees (ces) Feegkele cegPes
(je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees~ efpeme keejCe DeeHe ueesie (JeeMee) Feegkele nesles nS (jeôe) jepe osves Jeeues
(mLe) nQ, Fmeefuees (Deceg<cew) Gme Feegkele Heg<e kes efuees (je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees~ efpeme keejCe DeeHe
ueesie (MeefJee) Delevle yeue Jeeues nesles ngS (mJeene) mele Heg<eeLe& mes (jeôe) jepeoelee (mLe) nQ, Fme keejCe
(ces) yeueJeeved cegPes (je^ced) jepe kees (oe) oerefpees~ efpeme keejCe DeeHe ueesie (MeefJee) Deefle Hejeeceer (jeôe)
jepeoelee (mLe) nQ, Fme keejCe (Deceg<cew) Gme Deefle Hejeeceer peve kes efuees (je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees~ ns
jeCeer ueesiees! efpemeefuees DeeHe (MekeJejer) meeceLe& Jeeueer nesleer ngF& (mJeene) mele Heg<eeLe& mes (jeôe) jepe osves
nejer (mLe) nQ, Fmeefuees (ces) meeceLe&Jeeved cegPes (je^ced) jepe kees (oe) oerefpees~ efpeme keejCe DeeHe (MekeJejer)
meeceLe&egkele (jeôe) jepe osves Jeeueer (mLe) nQ, Fme keejCe (Deceg<cew) Gme meeceLe&egkele Heg<e kes efuees (je^ced)
jepe kees (oe) oerepf ees~ efpemeefuees DeeHe ueesie (peveYe=le) es ceveg<eeW kee Hees<eCe kejves nejer nesleer ngF& (mJeene)
mele keceeX kes meeLe (jeôe) jepe osves Jeeueer (mLe) nQ, Fmeefuees (ces) es iegCeegkele cegPes (je^ced) jepe kees (oe)
oerepf ees~ efpemeefuees DeeHe (peveYe=le) meppeveeW kees OeejCe kejvesnejs (jeôe) jepeoelee (mLe) nQ, Fmeefuees (Deceg<cew)
Gme meleefee Heg<e kes efuees (je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees~ ns meYeeOe#eeefo jepeHeg<ees! efpemeefuees DeeHe ueesie
(efJeeYe=le) meye mebmeej kee Hees<eCe kejves Jeeues nesles ngS (mJeene) mele JeeCeer kes meeLe (jeôe) jepe osvesnejs
(mLe) nQ, Fmeefuees (ces) meye kes Hees<eke cegPes (je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees~ efpemeefuees DeeHe ueesie (efJeeYe=le)
efJee kees OeejCe kejvesnejs (jeôe) jepeoelee (mLe) nQ, Fmeefuees (Deceg<cew) Gme OeejCe kejvesnejs ceveg<e kes efuees
(je^ced) jepe kees (oe) oerepf ees~ efpeme keejCe DeeHe ueesie (DeeHe) meye efJeee Deewj Oece& efJe<ee ceW Jeeef Jeeues nesles
ngS (mJeene) mele efeee mes (jeôe) jepe osvesnejs (mLe) nQ, Fme keejCe (ces) MegYe iegCeeW ceW Jee cegPes (je^ced)
jepe kees (oe) oerefpees~ efpemeefuees DeeHe ueesie (DeeHe) meye efJeee Deewj Oece& ceeie& kees peevevesnejs (mJejepe) DeeHe mes
DeeHe ner ekeeMeceeve (jeôe) jepeoelee (mLe) nQ, Fmeefuees (Deceg<cew) Gme Oece&%e Heg<e kes efuees (je^ced) jepe kees
(oe) oerepf ees~ ns meppeve er ueesiees! DeeHe kees eeefnes efke (#eef$eeee) jepeHetleeW kes efuees (ceefn) ye[s Hetpee kes eesie
(#e$eced) #eef$eeeW kes jepe kees (JevJeevee) eenleer ngF& (menewpeme) yeue-Hejeece kes meefnle Jee&ceeve (#eef$eeee)
452
epegJexoYee<es
aj.
org
jepeHetleeW kes efuees (ceefn) ye[s (#e$eced) jepe kees (oOeleer) OeejCe kejleer ngF& (DeveeOe=e) Me$egDeeW kes JeMe ceW ve Deeves
Jeeueer (ceOegceleer) ceOegj Deeefo jme Jeeueer Dees<eOeer (ceOegceleerefYe) ceOegjeefo iegCeegkele Jemevle Deeefo $elegDeeW mes megKeeW
kees (He=evleeced) efme efkeee kejW~ ns meppeve Heg<ees! legce ueesie Fme ekeej keer eqeeW kees (meerole) ee nesDees4
YeeJeeLe&-ns er Heg<ees! pees mete& kes meceeve veee Deewj efJeee kee ekeeMe kej meye kees Deevevo osves, ieew
Deeefo HeMegDeeW keer j#ee kejves, MegYe iegCeeW mes MeesYeeeceeve, yeueJeeved, DeHeves legue eqeeW mes efJeJeen Deewj mebmeej kee
Hees<eCe kejves Jeeues mJeeOeerve nQ, Jes ner DeewjeW kes efuees jepe osves Deewj DeeHe mesJeve kejves ceW meceLe& nesles nQ , Deve
veneR4
meescemesleme JeCe $eef<e~ Deiveeoees cev$eeskelee osJelee~ mJeje[dOe=efleMvo~ $e<eYe mJej
jepevewjeje%eecesJeevegkejCeb keee veslejs<eeb #egeMeeuegyOeeveeeeefpeleseqveeCeeefceefle GHeefoMeles
am
jepee ueesieeW kees eeefnes efke meleJeeoer Oecee&lcee jepeeDeeW kes meceeve DeHeves meye keece kejW Deewj
#egeMee, ueesYeer, Deveeeer leLee uecHeer kes legue keoeefHe ve neW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
meescemeN eqlJeef<ejefmeN leJesJe cesN eqlJeef<eYetee&led~ DeNiveesN mJeeneN meesceeeN mJeene meefJeN$es mJeeneN
mejmJelewN mJeene Het<Cess mJeeneN ye=nNmHeleesN mJeensveeN mJeeneN Iees<eeeN mJeeneN MueeskeeeN mJeene:MeeeN
mJeeneN YeieeeN mJeenee&NcCes mJeene5
as
meesceme~ eqlJeef<e~ DeNefmeN~ leJesNJesefle leJeFJe~ cesN~ eqlJeef<e~ YeteeNled~ DeNivees~ mJeene~ meesceee~ mJeene~ meNefJeN$es~
mJeene~ mejmJelew~ mJeene~ Het<Ces~ mJeene~ ye=nNmHelees~ mJeene~ Fvee~ mJeene~ Iees<eee~ mJeene~ ueeskeee~ mJeene~
DeMeee~ mJeene~ Yeieee~ mJeene~ DeNe&NcCes mJeene5
the
ary
HeoeLe&-(meesceme) Ssee&me (eqlJeef<e) peesefle (Deefme) (leJesJe) eLee YeJelemleLee (ces) cece (eqlJeef<e)
efJe%eeveekeeMe (Yeteeled) (Deivees) efJeegoeoes (mJeene) meleJeekedefeeeejCeegkelee efJeee (meesceee) Deew<eOeefJe%eeveee
(mJeene) JewekeHeg<eeLe&efJeee (meefJe$es) mete&eJf e%eeveee (mJeene) peeself eefJe&ee (mejmJelew) JesoeLe&meg#eeefJe%eeefHekeeew Jeees
(mJeene) JeekejCeeeefJeee (Het<Ces) eeCeHeMegHeeueveee (mJeene) eesieJeJenejefJeee (ye=nmHelees) ye=nleeb eke=leeoerveeb
Helegjerejme efJe%eeveee (mJeene) yeeefJeee (Fvee) FeqveeefOeelegpeeaJeme yeesOeee (mJeene) efJeJeskeefJeee (Iees<eee)
meefleeYee<eCeeefoegkeleeew
JeeCew
(mJeene)
leLeesHeosMes
Jekele=lJeefJeee
(ueeskeee)
leJemeelemelkeeJeieeHeevoesevf ecee&CeeefoefJe%eeveee (mJeene) leJekeeJeMeeeefoefJeee (DebMeee) HejceeCJeJeieceee
(mJeene) met#ceHeoeLe&eJf eee (Yeieee) Sseee&e (mJeene) Heg<eeLe&eJf eee (Dee&cCes) veeeeOeerMelJeee (mJeene)
jepeveerefleefJeee Deeb cev$e (Mele0 5~ 3~ 5~ 3-9) JeeKeele5
DevJee-ns jepeved! eLee lJeb meesceme eqlJeef<ejefme leLeenceefHe YeJeseced~ elemleJesJe ces eqlJeef<eYet&eeod eLee
YeJeleeivees mJeene meesceee mJeene meefJe$es mJeene mejmJelew mJeene Het<Ces mJeene ye=nmHelees mJeensvee mJeene Iees<eee
mJeene ueeskeee mJeenebMeee mJeene Yeieee mJeenee&cCes e mJeene ie=eles leLee ceeeefHe ie=eles5
oMeceesOeee
453
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<ewejf oceeMebemf eleJeb eLeeeveeb je%eeb MegYeiegCemJeYeeJee meefvle, leLewJe vees Yeteemegefjefle5
HeoeLe&-ns jepeved! pewmes DeeHe (meesceme) Ssee& kes (eqlJeef<e) ekeeMe kejvesnejs (Deefme) nQ, Jewmee ceQ Yeer
nesTb, efpememes (leJesJe) DeeHe kes meceeve (ces) cesje (eflJeef<e) efJeeeDeeW kee ekeeMe nesJes, pewmes DeeHe ves (Deivees) efyepegueer
Deeefo kes efuees (mJeene) mele JeeCeer Deewj efeeeejCeegkele efJeee (meesceee) Dees<eefOe peeveves kes efuees (mJeene) Jeweke
keer Heg<eeLe&egkele efJeee (meefJe$es) mete& kees mecePeves kes efuees (mJeene) Yetieesue efJeee (mejmJelew) JesoeW kee DeLe& Deewj
Deer efMe#ee peeveves Jeeueer JeeCeer kes efuees (mJeene) JeekejCeeefo JesoeW kes DeeW kee %eeve (Het<Ces) eeCe leLee HeMegDeeW
keer j#ee kes efuees (mJeene) eesie Deewj JeekejCe keer efJeee (ye=nmHelees) ye[s eke=efle Deeefo kes Heefle F&ej kees peeveves kes
efuees (mJeene) yeeefJeee (Fvee) FeqveeW kes mJeeceer peerJeelcee kes yeesOe kes efuees (mJeene) efJeeejefJeee (Iees<eee)
mele Deewj efeeYee<eCe mes egkele JeeCeer kes efuees (mJeene) mele GHeosMe Deewj JeeKeeve osves keer efJeee (Mueeskeee)
leJe%eeve kee meeOeke Mee, es keeJe, iee Deewj Hee Deeefo vo jevee kes efuees (mJeene) leJe Deewj keeJeMee
Deeefo keer efJeee (DebMeee) HejceeCegDeeW kes mecePeves kes efuees (mJeene) met#ce HeoeLeeX kee %eeve (Yeieee) Ssee& kes efuees
(mJeene) Heg<eeLe&%eeve (Dee&cCes) veeeeOeerMe nesves kes efuees (mJeene) jepeveerefle efJeee kees enCe kejles nQ, Jewmes cegPes
Yeer kejvee DeJeMe nw5
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Ssmeer Fe kejveer eeefnes efke pewmes meleJeeoer Oecee&lcee jepee ueesieeW kes iegCe, kece&,
mJeYeeJe nesles nQ, Jewmes ner nce ueesieeW kes Yeer nesJeW5
HeefJe$es mLe Fleme JeCe $eef<e~ DeeHees osJelee~ mJeje[d yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
as
eLee kegceeje yeeeexCe efJeee ie=eregmleLewJe kegceeeexefHe Hesegefjleen

pewmes kegceej Heg<e yeeee& mes efJeee enCe kejW, Jewmes kevee Yeer He{,s Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues
cev$e ceW efkeee nw
the
ary
HeNefJe$es mLees Jew<CeNJeew meefJeleg&Je emeNJeGlHegveeNceeqsCe HeNefJe$esCeN mete&me jefMceefYe~

DeefveYe=ceefme JeeNees yevOegmleHeesNpee meesceme oeN$eceefmeN mJeene jepeNmJe6
HeNefJe$esNFefle HeNefJe$es~ mLeN~ JewN<CeNJeew~ meNefJeNleg~ JeN~ eNNmeNJe Fefle emeNJes~ Gled~ HegveeNefceN~ DeeqsCe~ HeNefJe$esCe~
mete&me~ jefMceefYeNefjefle jefMceefYe~ DeefveYe=NefceleefveYe=ced~ DeNefmeN~ JeeNe~ yevOeg~ leNHeesNpee Fefle leHeNpee~ meesceme~
oeN$eced~ DeNefmeN~ mJeene~ jeNpeNmJe Fefle jepeNmJe6
HeoeLe&-(HeefJe$es) MegeejCes (mLe) meeleeced (Jew<CeJeew) mekeueefJeee megefMe#eeMegYeiegCemJeYeeJeJeeefHeveew

(meefJeleg) mekeuepeielemeefJelegjerejme (Je) eg<ceeved yeeeeefjCeerefJe&eeefLe&veer kegceeefjkee (emeJes) emetleseqmceved peieefle
(Gled) Glke=leee (Hegveeefce) HeefJe$eerkejesefce (DeeqsCe) DeefJeeqVesve efvejvlejsCe (HeefJe$esCe)
efJeeemegefMe#eeefpeleseqvelJeyeeeee&efoefYe HeefJe$eerkeejkesCe JeJenejsCe (mete&me) Deke&me (jeqMceefYe) efkejCewefjJe
(DeefveYe=ced) efveleb Ye=b HeeHejefnleceeeefjleJeeved (Deefme) (Jeee) JesoJeeCee (yevOeg) Yeelee (leHeespee)
yeeeee&efoleHemee peele (meesceme) Dees<eefOeieCeme (oe$eced) oeefle jesieeved esve leeved (Deefme) (mJeene) meleefeeee
(jepemJe) jepeJeerjemeefJekee Deeb cev$e (Mele0 5~ 3~ 5~ 16-18) JeeKeele6
454
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
DevJee-ns meYesMe jepeved! elemlJeb Jeeees efveYe=b yevOegjefme meesceme oe$eb leHeespee Deefme~ leJee%eee meefJeleg
emeJes Jew<CeJeew HeefJe$es mLe~ ns DeOeeHekeHeefjeeefjkee DeOes$ee eqe! eLeenb meefJeleg emeJes mete&me
jeqMceefYeefjJeeeqsCe HeefJe$esCe Je GlHegveeefce leLee eteb mJeene jepemJees YeJele6
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ns jepeeoees jepeHeg<ee! eteceefmceved peieefle eLee kegceejeOeeHeves
meppevee efveegpevles, leLee HeefJe$eefJeeeHejer#eekeeefjkee eqe keveeveeceOeeHeves efveeg*diOJeced~ ele Sle Fceee
efJeeemegeMf e#ee eeHe egJele mele mJemeMew efeewJe&jw Heg<ew men mJeebJejb efJeJeenb ke=lJee JeerjHeg<eeved
peveeseg6
HeoeLe&-ns meYeeHeefle jepeHeg<e! efpeme efuees DeeHe (Jeee) JesoJeeCeer kes (DeefveYe=ced) Ye=leejefnle DeeejCe
kes efuees (yevOeg) YeeF& (Deefme) nQ, (meesceme) Dees<eefOeeeW kes keeves Jeeues (leHeespee) yeeeee&efo leHe mes eefme
(Deefme) nQ, DeeHe keer Dee%ee mes (meefJeleg) meye peieled kees GlHeVe kejvesnejs F&ej kes (emeJes) GlHeVe ngS peieled ceW
(Jew<CeJeew) meye efJeee, Deer efMe#ee, MegYe iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe ceW JeeHeveMeerue Deewj (HeefJe$es) Meg DeeejCeJeeueer
(mLe) legce oesveeW nes~ ns He{eves, Hejer#ee kejves Deewj He{vesnejer er ueesiees! ceQ (meefJeleg) F&ej kes (emeJes) GlHeVe efkees
Fme peieled ceW (mete&me) mete& keer (jeqMceefYe) efkejCeeW kes meceeve (DeeqsCe) sojefnle (HeefJe$esCe) efJeee, Deer
efMe#ee, Oece&%eeve, efpeleseqvelee Deewj yeeee& Deeefo kejkes HeefJe$e efkees ngS mes (Je) legce ueesieeW kees (GlHegveeefce) Des
ekeej HeefJe$e kejlee ntb, legce ueesie (mJeene) mele efeee mes (jepemJe) jepeeDeeW ceW JeerjeW kees GlHeVe kejves Jeeueer
nes6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ns jepee Deeefo Heg<ees! legce ueesie Fme peieled ceW keveeDeeW
kees He{eves kes efuees MegefJeee keer Hejer#ee kejves Jeeueer er ueesieeW kees efveegkele kejes, efpememes es kevee ueesie efJeee Deewj
efMe#ee kees ee neskes peJeeve ngF& efee Jej Heg<eeW kes meeLe mJeebJej efJeJeen kejkes Jeerj Heg<eeW kees GlHeVe kejW6
meOeceeo Fleme JeCe $eef<e~ JeCees osJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
je%eeefceoceeJeMekeb elmeJe&mee epeeee mJekegueme eeHeleeefve yeeeexCe efJeeemegefMe#eeeqvJeleeefve

keeee&Ceerleen
jepeeDeeW kees en DeJeMe eeefnes efke meye epee Deewj DeHeves kegue kes yeeuekeesb kees yeeee& kes meeLe
efJeee Deewj megefMe#eeegkele kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meNOeNceeoes egeqcveveerNjeHeSNleeDeveeOe=eDeHeNmeesh Jemeevee~

HeNmleemeg eesN JeCe meNOemLeceHee: efMeMegcee&Nle=leceemJeNvle7
meNOeNceeoN Fefle meOeNceeo~ egeqcveveer~ DeeHe~ SNlee~ DeveeOe=e~ DeNHeNmeh~ Jemeevee~ HeNmleemeg~ eNesN~
JeCe~ meNOemLeNefceefle meNOemLeced~ DeNHeeced~ efMeMeg~ ceeNle=leceeNeqmJeefle ceeNle=leceemeg~ DeNvleefjleNvle7
HeoeLe&-(meOeceeo) ee men ceeeefvle <eefvle lee (egeqcveveer) eMemleb egcveb Oeveb eMees Jee efJeeles eemeeb
lee (DeeHe) peueeveerJe Meevlee (Slee) eeefefJeeemegefMe#ee (DeveeOe=e) Oeef<e&legceeesiee (DeHeme) DeHemeg kecce&meg
meeOJe, De$e megHeeb meguegked [Dee07.139] Fefle peme mLeeves meg (Jemeevee) JeeYet<eCewjeeefolee (Hemleemeg)
oMeceesOeee
455
am
aj.
org
ie=nMeeueemeg (ees) kegee&led (JeCe) Jejes jepee (meOemLeced) menmLeeveced (DeHeeced) JeeefJeeeveeb erCeeced (efMeMeg)
yeeueke (ceele=leceemeg) DeefleMeesve MeeeskeleefMe#eee ceeveke$eea<eg Oee$eer<eg (Devle) meceerHes Deeb cev$e (Mele0 5~ 3~
5~ 19) JeeKeele7
DevJee-ees JeCees jepee YeJesled me Slee meOeceeoes egecq veveerjveeOe=e DeeHees Jemeevee HemleemJeHeme eqees
efJeog<ees YeJesegmleemeeceHeeb e efMeMegmleb ceele=leceemJevle meOemLeb meceerHemLeb efMe#eeLe j#esled7
YeeJeeLe&-je%ee eesve mJejepes meJee& eqees efJeog<e keeee&mleemeeb mekeeMeeppeelee yeeuekee
efJeeeegkeleOee$eOeervee keeee&, elees ve kemeeHeHeleb efJeeemegefMe#eenerveb er efveye&uee e meeled7
HeoeLe&-pees (JeCe) es jepee nes Jen (Slee) efJeee Deewj Deer efMe#ee kees ee ngF (meOeceeo) Ske
meeLe emeVe nesves Jeeueer (egeqcveveer) eMebmeveere Oeve keerefle& mes egkele (DeveeOe=e) pees efkemeer mes ve oyeW (DeeHe) peue kes
meceeve Meeefvleegkele (Jemeevee) Je Deewj DeeYet<eCeeW mes {Heer ngF (Hemleemeg) IejeW kes (DeHeme) keeceeW ceW elegj efJeeved
er nesJeW, Gve (DeHeeced) efJeeeDeeW ceW Jee eqeeW kee pees (efMeMeg) yeeueke nes, Gmekees (ceele=leceemeg) Deefle ceeve
kejvesnejer OeeefeeeW kes (Devle) meceerHe (meOemLeced) Ske meceerHe kes mLeeve ceW efMe#ee kes efuees jkeKes7
YeeJeeLe&-jepee kees eeefnes efke DeHeves jepe ceW ee kes meeLe meye eqeeW kee efJeeved Deewj Gvemes GlHeVe ngS
yeeuekeeW kees efJeeeegkele OeeFeeW kes DeOeerve kejs efke efpememes efkemeer kes yeeueke efJeee Deewj Deer efMe#ee kes efJevee ve jnW
Deewj er Yeer efveye&ue ve nes7
#e$emesleme JeCe $eef<e~ epeceevees osJelee~ ke=efleMvo~ efve<eeo mJej
as
meJee& epee meJe&Lee eesieb meYesMeb jepeeveb meleleb meJe&lees j#esegefjleen

meye epeeHeg<eeW kees eesie nw efke meye ekeej mes eesie meYeeHeefle jepee keer efvejvlej meye Deesj mes j#ee
kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
#eN$emeesuyeceefme #eN$eme peNjeJeefme #eN$emeN eesefvejefme #eN$emeN veeefYejmeervmeN Jee$e&Iveceefme

efceN$emeeefmeN JeCemeeefmeN lJeeeNeb Je=$eb JeOesled~ Jeeefme Npeeefme #egceeefme~ HeeNlewvebN eee HeeNlewvebN eNlee
HeeNlewve efleNe&e efoNiYe Heele8
#eN$eme~ Guyeced~ DeNefmeN~ #eN$eme~ peNjeeg~ DeNefmeN~ #eN$eme~ eesefve~ DeNefmeN~ #eN$eme~ veeefYe~ DeNefmeN~ Fvme~
Jee$e&IveNefceefle Jee$e&Iveced~ DeNefmeN~ efceN$eme~ DeNefmeN~ JeCeme~ DeNefmeN~ lJeee~ DeNeced~ Je=$eced~ JeNOesNled~ Jee~ DeNefmeN~ Npee~
DeNefmeN~ #egcee~ DeNefmeN~ HeeNle~ SNveNced~ eeeced~ HeeNle~ SNveNced~ eNleeced~ HeeNle~ SNveNced~ efleNe&eced~ efoNiYe Fefle efoNkedYe
HeeNleN8
HeoeLe&-(#e$eme) jepekegueme (Guyeced) yeueced (Deefme) (#e$eme) #eef$eeme (pejeeg) Je=eJemLeeeeHekeced

(Deefme) (#e$eme) jepeveme (eesefve) efveefceeced (Deefme) (#e$eme) jepeme (veeefYe) yevOeveced (Deefme) (Fvme)
mete&me (Jee$e&Iveced) cesIeefJeveeMekeced (Deefme) (efce$eme) mego (Deefme) (JeCeme) esme (Deefme) (lJeee) je%ee
(Deeced) Jeerj (Je=$eced) cesIeefceJe veeeeJejkeb Me$egced (JeOesled) nveeled (Jee) e Me$etved Ceeefle, De$e DevesYeesefHe
456
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Mevles~ (Dee03~2~75) Fefle keJeefveHed (Deefme) (pee) Me$etCeeb jesiekeejke, De$eewCeeefoke keefveved (Deefme) (#egcee)
meleesHeosMeke, De$eewCeeefokees ceefveved efke (Deefme) (Heele) j#ele (Sveced) jepeeveced (eeeced) eekedeyevOeme keee&jced
(Heele) (Sveced) mesveeOe#eced (eleeced) Heeeled eqmLeleced (Heele) (Sveced) Heee&mLeb Jeerjced (eflee&eced) eflejeerveced
(efoiYe) meJee&Ye DeeMeeYe (Heele) Deeb cev$e (Mele0 5~ 3~ 5~ 20-30) JeeKeele8
DevJee-ns jepeved! emlJeb #e$emeesuyeceefme #e$eme pejeJeefme #e$eme eesefvejefme #e$eme veeefYejmeervme
Jee$e&Iveceefme efce$eme efce$eesefme JeCeme Jejesefme Jeeefme peeefme #egceeefme, emlJeee men Je=$eb JeOesled, lecesveb eeeb meJex
eteb efoiYe Heele, lecesveb eleeb Heele lecesveb eflee&_eb Heele8
YeeJeeLe&-elHeg$eerHeg$es<eg ervejs<eg e efJeeeJeOe&veb kecee&efmle, leosJe jepeJeOe&keb Me$egeJf eveeMekeb Oecee&eof eJee&keb e
YeJeefle~ DevesvewJe meJex<eg keeues<eg meJee&meg efo#eg j#eCeb YeJeefle8
HeoeLe&-ns jepeved! pees DeeHe (#e$eme) DeHeves jepekegue ceW (Guyeced) yeueJeeved (Deefme) nQ, (#e$eme) #eef$ee
Heg<e kees (pejeeg) Je=eJemLee osvesnejs (Deefme) nQ, (#e$eme) jepe kes (eesefve) efveefcee (Deefme) nQ, (#e$eme) jepe
kes (veeefYe) eyevOekeee& (Deefme) nQ, (Fvme) mete& kes (Jee$e&Iveced) cesIe kee veeMe kejvesnejs kes meceeve kece&keee&
(Deefme) nQ, (efce$eme) efce$e kes efce$e (Deefme) nQ, (JeCeme) es Heg<eeW kes meeLe es (Deefme) nQ, (Jee) Me$egDeeW kes
efJeoejCe kejves Jeeues (Deefme) nQ, (pee) Me$egDeeW kees jesieelegj kejvesnejs (Deefme) nQ Deewj (#egcee) mele kee GHeosMe
kejvesnejs (Deefme) nQ, pees (Deeced) en Jeerj Heg<e (lJeee) DeeHe jepee kes meeLe (Je=$eced) cesIe kes meceeve veee kes
efHeeves Jeeues Me$eg kees (JeOesled) ceejs (Sveced) Fme (eeeced) eLece eyevOe kejves Jeeues (Sveced) jepeHeg<e keer legce ueesie
(efoiYe) meye efoMeeDeeW mes (Heele) j#ee kejes, (eleeced) Heers Ke[s ngS mesveeHeefle keer (Heele) j#ee kejes, Fme
(eflee&_eced) eflejs Ke[s ngS (Sveced) jepeHeg<e keer (Heele) j#ee kejes8
YeeJeeLe&-pees kevee Deewj Heg$eeW ceW er Deewj Heg<eeW ces efJeee ye{eves Jeeuee kece& nw, Jener jepe kee ye{eves,
Me$egDeeW kee efJeveeMe Deewj Oece& Deeefo keer eJe=efe kejeves Jeeuee neslee nw~ Fmeer kece& mes meye keeueeW Deewj meye efoMeeDeeW ceW
j#ee nesleer nw8
DeeefJece&ee& Fleme JeCe $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ YegefjieefMvo~ ceOece mJej
ceveg<ew megMeerueleeeefJeoeoeesJeMeb eeJee Fleen
ceveg<eeW kees eeefnes efke DeHevee mJeYeeJe Dee kejkes Dee efJeeved Deeefo kees DeJeMe ee nesJeW, Fme
DeeNefJece&ee&NDeeefJeeesDeNeqiveie&=nHeefleNjeefJeeNFves
Je=eJeeNDeeefJeeew
efceN$eeJeCeew
Oe=leJeleeNJeeefJee Het<ee efJeNeJeso eNDeeefJeesN eeJeeHe=efLeNJeer efJeNeMecYegJeeNJeeefJeNeeefoefleNMecee&9
DeeefNJe~ ceNee&N~ DeeefJeeN FleeefJee~ DeNeqive~ ie=nHeefleNefjefle ie=nHeefle~ DeeefJeeN FleeefJee~ Fv~
Je==eJeeN Fefle Je=eJee~ DeeefJeeeNefJeleeefJeeew~ efceN$eeJeCeew~ Oe=leJeleeNefJeefle Oe=leJeleew~ DeeefJeeN FleeefJee~ Het<ee~
efJeNeJesoeN Fefle efJeNeJesoe~ DeeefJeesN FleeefJees~ eeJeeHe=efLeNJeerFefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ efJeNeMecYegJeeNefJeefle efJeNeMecYegJeew~
DeeefJeNesleeefJeee~ Deefoefle~ GNMeNccexlegMeccee&9
oMeceesOeee
457
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(DeeefJe) eekees (ceee&) ceee& Fefle ceveg<eveecemeg Heefleced~ (efveIeb02~3) (DeeefJee)

eeHetCe&Yeesiees ueyOeeleerlees Jee~ efJeees Yeesieeleeees~ (Dee0 8~ 2~ 58) Devesveeeb efveHeeeflele (Deeqive) HeeJeke FJe
efJeeved (ie=nHeefle) ie=neCeeb Heeueke (DeeefJee) (Fv) Me$egeJf eoejke mesveeOeerMe (Je=eJee) Je=b eJe
meJe&MeeeJeCeb eme me (DeeefJeeew) (efce$eeJeCeew) megjew (Oe=leJeleew) Oe=leeefve Jeleeefve meleeoerevf e eeYeeb leew
(DeeefJee) (Het<ee) Hees<ekees Jewe (efJeeJesoe) efJeeb meJe&ceew<eOeb efJeefoleb esve me (DeeefJees) (eeJeeHe=efLeJeer) efJeetceer
(efJeeMecYegJeew) efJeemcew Meb megKeb YeeJegkes (DeeefJeee) (Deefoefle) efJeog<eer ceelee (GMeccee&) GefCe yentefve megKeeefve
emee mee Deeb cev$e (Mele0 5~ 3~ 5~ 31-37) JeeKeele9
DevJee-ns ceee& eg<ceeefYee&efo ie=nHeeflejeqivejeefJejeefJeees Je=eJee Fv DeeefJejeefJeees Oe=leJeleew
efce$eeJeCeeJeeefJejeefJeeew efJeeJesoe Het<eeefJejeefJeees efJeMJeMecYegJeew eeJeeHe=efLeJeer DeeefJejeefJees GMeccee&eof efleeeefJejeefJeee meeled leefn& meJee&efCe megKeeefve eeHevles9
YeeJeeLe&-eeJevceveg<ee meefog<e meleeR efJeog<eeR ceelejb meleHeoeLe&eJf e%eeveb e veeHvegJeefvle, leeJelmegKeJe=e
q b
ogKeefveJe=efeb e keleg ve MekevegJeefvle9
HeoeLe&-ns (ceee&) ceveg<ees! legce ueesie pees (ie=nHeefle) IejeW kes Heeueve kejvesnejs (Deeqive) eefme Deeqive
kes meceeve efJeeved Heg<e kees (DeeefJe) ekelee mes (DeeefJee) ee Jee efveee kejkes peevee (Je=eJee) eslee mes meye
MeeeW kees megves ngS (Fv) Me$egDeeW kes ceejvesnejs mesveeHeefle kees (DeeefJe) ekelee mes (DeeefJee) ee nes Jee peevee
(Oe=leJeleew) mele Deeefo JeleeW kees OeejCe kejvesnejs (efce$eeJeCeew) efce$e Deewj es peveeW kees (DeeefJe) ekelee mes
(DeeefJeeew) ee Jee peevee (efJeeJesoe) meye Dees<eefOeeeW kees peevevesnejs (Het<ee) Hees<eCekeee& Jewe kees (DeeefJe) eefmeef
mes (DeeefJee) ee ngS (efJeeMecYegJeew) meye kes efuees megKe osvesnejs (eeJeeHe=efLeJeer) efyepegueer Deewj Yetecf e kees (DeeefJe)
ekelee mes (DeeefJees) peeves (GMeccee&) yengle megKe osves Jeeueer (Deefoefle) efJeeved ceelee kees eefme (DeeefJeee) ee
ngS lees legce kees meye megKe ee nes peeJeW9
YeeJeeLe&-peye leke ceveg<e ueesie es efJeeveeW, Gece efJeog<eer ceelee Deewj eefme HeoeLeeX kes efJe%eeve kees ee
veneR nesles, leye leke megKe keer eeef Deewj ogKeeW keer efveJe=efe kejves kees meceLe& veneR nesles9
DeJese Fleme JeCe $eef<e~ epeceevees osJelee~ efJeje[e<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Hegvece&veg<ew eEke ke=lJee eEke eEke eeJeefcelegHeefoMeles
efHej ceveg<e keee kejkes efkeme-efkeme kees ee neW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeJese ovoNMetkeeN eeeerNceejesn ieeeN$eer lJeeJeleg jLevleNj meece ef$eNJe=led mleescees JemeNvle$eNlegye&eN
efJeCeced10
DeJeseN FleJeFe~ oNvoNMetkee~ eeeerced~ Dee~ jesNnN~ ieeNeN$eer~ lJeeN~ DeNJeNleg~ jLeNvleNjefceefle jLecedleNjced~ meece~
ef$eNJe=efoefle ef$eNJe=led~ mleesce~ JeNmeNvle~ $eNleg~ yee~ efJeCeced10
HeoeLe&-(DeJese) efJeme mevleej (ovoMetkee) HejmcewogKeeoeveee obMeveMeeruee (eeeerced) HetJee&

efoMeced (Dee) (jesn) eefmees YeJe (ieee$eer) Heefleb ieee$eervo (lJee) lJeeced (DeJeleg) eeHveesleg (jLevlejced) jLewmlejefvle
458
epegJexoYee<es
am
aj.
org
esve leled (meece) meeceJeso (ef$eJe=led) ef$eefYece&veesJeekeMejerjyeueeveeb yeesOekeejke (mleesce) mleteceeve (Jemevle) ($eleg)
(yee) Jesoes peieoerejes yeeefJelkegueb Jee (efJeCeced) efJeeeJeced Deeb cev$e (Mele0 5~ 4~ 1~ 1-3)
JeeKeele10
DevJee-ns jepeved! emlJeb esJese ovoMetkee meefvle, leeved efpelJee eeeeR efoMeceejesn, leb lJee ieee$eer jLevlejb
meece ef$eJe=ledd mleesced $elegJe&mevlees yee efJeCeb eeJeleg10
YeeJeeLe&-es ceveg<ee efJeeemeg eeogYe&Jeefvle les Me$etved efJeefpelewee eeHvegJeefvle10
HeoeLe&-ns jepeved! pees DeeHe (DeJese) efJejesOeer kee me kejves Jeeues (ovoMetkee) otmejeW kees ogKe osves kes
efuees kee Keeves Jeeues nQ, Gvekees peerle kes (eeeerced) HetdJe& efoMee cesb (Deejesn) eefme neW, Gme (lJee) DeeHe kees
(ieee$eer) He{e ngDee ieee$eer vo (jLevlejced) jLeeW mes efpemekes Heej neW, Ssmee Jeve (meece) meeceJeso (ef$eJe=led) leerve ceve,
JeeCeer Deewj Mejerj kes yeueeW kee yeesOe kejeves Jeeuee (mleesce) mlegefle kes eesie (Jemevle) Jemevle ($eleg) $eleg (yee)
Jeso, F&ej Deewj yee%eeveer yeeeCekegueHe (efJeCeced) Oeve (DeJeleg) ee nesJes10
YeeJeeLe&-pees ceveg<e efJeeeDeeW ceW eefme nesles nQ, Jes Me$egDeeW kees peerle kes Ssee& kees ee nes mekeles
nQ10
oef#eCeeefceleme JeCe $eef<e~ epeceevees osJelee~ Deeeea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Hegve me meYesMe eEke ke=lJee eEke kegee&efoleen

efHej Jen meYeeHeefle jepee keee kejkes keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
oef#eCeeNceejesn ef$eNgHed lJeeJeleg ye=nlmeece HeeoNMe mleescees eerN<ce$eNleg #eN$eb efJeCeced11

oef#eCeeced~ Dee~ jesNnN~ ef$eNgHed~ ef$eNmlegefyeefle ef$eNmlegHed~ lJeeN~ DeNJeNleg~ ye=nled~ meece~ HeN_eNoNMe Fefle HeeoNMe~
mleesce~ eerN<ce~ $eNleg~ #eN$eced~ efJeCecedd11
the
ary
HeoeLe&-(oef#eCeeced) efoMeced (Dee) (jesn) (ef$egHed) SlevoesefYeefnleb efJe%eeveced (lJee) lJeeced (DeJeleg)
eeHveesleg (ye=nled) cenled (meece) meeceJesoYeeie (HeeoMe) eeCesevq eYetleeveeb HeeoMeeveeb Hetjke (mleesce) mleeslegb eesie
(eer<ce) ($eleg) (#e$eced) #eef$eeOece&j#ekeb kegueced (efJeCeced) jepeesJeb Jeced Deeb cev$e (Mele0 5~ 4~ 1~
4) JeeKeele11
DevJee-ns efJeved jepeved! eb lJee ef$egHed voes ye=nlmeece HeeoMe mleescees eer<ce $eleg #e$eb efJeCeeeJeleg, me
lJeb oef#eCeeb efoMeceejesn Me$etved efJepeemJe11
YeeJeeLe&-ees jepee eeefJee #eef$eekegueb JeOe&esled, me SJe Me$egeYf e keoeefHe ve eflejeqmeesle11
HeoeLe&-ns efJeeved jepeved! efpeme (lJee) DeeHe kees (ef$egHed) Fme veece kes vo mes efme efJe%eeve (ye=nled) ye[e
(meece) meeceJeso kee Yeeie (HeeoMe) Heebe eeCe DeLee&led eeCe, DeHeeve, Jeeve, Goeve, meceeve; Heebe Fefve DeLee&led
ees$e, lJeee, ves$e, jmevee Deewj IeeCe; Heebe Yetle DeLee&led peue, Yetefce, Deeqive, Jeeeg Deewj DeekeeMe, Fve Hevn keer Heteqe&
kejvesneje (mleesce) mlegefle kes eesie (eer<ce) ($egleg) eer<ce $eleg (#e$eced) #eef$eeeW kes Oece& kee j#eke #eef$eekegueHe
Deewj (efJeCeced) jepe mes eke ngDee Oeve (DeJeleg) ee nes~ Jen DeeHe (oef#eCeeced) oef#eCe efoMee ceW (Deejesn) eefme
oMeceesOeee
459
aj.
org
ntefpees Deewj Me$egDeeW kees peerelf ees11

YeeJeeLe&-pees jepee efJeee kees ee ngDee #eef$eekegue kees ye{eJes, Gme kee eflejmkeej Me$egpeve keYeer ve kej
mekeW11
eleereerefceleme JeCe $eef<e~ epeceevees osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
jepeHeg<ewefve&leb JewMekegueb Je&veereefceleen
jepeHeg<eeW kees eeefnes efke JewMe kegue kees efvele ye{eJeW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eNleereerNceejesnN peieleer lJeeJeleg JewNHe meece meoNMe mleescees JeN<ee&$eNlegefJe&[d efJeCeced12
eNleereerced~ Dee~ jesNnN~ peieleer~ lJeeN~ DeNJeNleg~ JewNNHeced~ meece~ meNHleNoNMe Fefle meoNMe~ mleesce~ JeN<ee&~ $eNleg~
efJed~ efJeCeced12
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eleereerced) Heefeceeb efoMeced (Dee) (jesn) (peieleer) SlevoesefYeefnleceLe&ced (lJee) lJeeced (DeJeleg)
(JewHeced) efJeefJeOeeefve HeeefCe eeqmceved leled (meece) meeceJesoebMe (meoMe) Hee kecexeqveeefCe Hee efJe<eee Hee
ceneYetleeefve keee keejCeb esefle meoMeeveeb Hetjke (mleesce) mlegeflemecetn (Je<ee&) ($eleg) (efJed) JeefCeipeve
(efJeCeced) Jeced Deeb cev$e (Mele0 5~ 4~ 1~ 5) JeeKeele12
DevJee-ns jepeved! eb lJee peieleer JewHeb meece meoMe mleesce $elegJe&<ee& efJeCeb efJed eeJeleg, me lJeb eleereeR
efoMeceejesn Oeveb e ueYemJe12
YeeJeeLe&-es jepeHeg<ee jepeveerlee JewMeevegVeesegmles efeeceeHvegeg12
HeoeLe&-ns jepeHeg<e! efpeme (lJee) DeeHe kees (peieleer) peieleer vo ceW kene ngDee DeLe& (JewHeced) efJeefJeOe
ekeej kes HeeW Jeeuee (meece) meeceJeso kee DebMe (meoMe) Heebe kece& Feqve; Heebe Meyo, mHeMe&, He, jme, ievOe
efJe<ee; Heebe ceneYetle DeLee&led met#ce Yetle, keee& Deewj keejCe Fve me$en kee HetjCe kejves Jeeuee (mleesce) mlegefleeeW kee
mecetn (Je<ee&) Je<ee& ($eleg) $eleg (efJeCeced) Je Deewj (efJed) JewMepeve (DeJeleg) ee neW~ mees DeeHe (eleereerced)
Heefece efoMee kees (Deejesn) Dee{ Deewj Oeve kees ee ntefpees12
YeeJeeLe&-pees jepeHeg<e jepeveerefle kes meeLe JewMeeW keer GVeefle kejW, Jes ner ue#ceer kees ee nesJeW12
Goereerefceleme JeCe $eef<e~ epeceevees osJelee~ Deeeea HeeqMvo~ Heece mJej
Hegvee jepeeefovejw eEke ueyOeJeefceleen
efHej jepee Deeefo Heg<eeW kees keee ee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
GoereerNceejesneveggHed lJeeJeleg JewjeNpe meecewkeefJeNMe mleesce MeNjleg HeuebN efJeCeced13
Goeeerced~ Dee~ jesNnN~ DeNveggHed~ DeNvegmlegefyelevegmlegHed~ lJeeN~ DeNJeNleg~ JewNjeNpeced~ meece~ SNkeNefJeNMe FleskeefJeNMe~
mleesce~ MeNjled~ $eNleg~ Heueced~ efJeCeced13
HeoeLe&-(Goereerced) Gejeced (Dee) (jesn) (DeveggHed) eee HeeflJee Hegve meJee& efJeee DevesYe mlegJeefvle mee
(lJee) (DeJeleg) (Jewjepeced) eefefJeOewjLez jepeles leosJe (meece) (SkeeEJeMe) <ees[Me keueeelJeej Heg<eeLee&JeeJee
460
epegJexoYee<es
am
aj.
org
keee& eself e les<eeceskeeeEJeMeles HetjCe (mleesce) mlegefleefJe<ee (Mejled) ($eleg) (Heueced) mesJeeHeueob Metkegueced
(efJeCeced) Deeb cev$e (Mele0 5~ 4~ 1~ 6) JeeKeele13
DevJee-ns meYeeHeles! lJecegoereeR efoMeceejesn~ eleesveggHed Jewjepeb meecewkeeEJeMemleesce $eleg Mejod efJeCeb Heueb
e lJeeJeleg13
YeeJeeLe&-es pevee Deeuemeb efJenee meJe&oe Heg<eeLe&cesJeevegelf evles les meteved eeHe HeueJevlees peeevles13
HeoeLe&-ns meYeeHeefle jepee! DeeHe (Goereerced) Gej keer efoMee ceW (Deejesn) eefmeef kees ee ntefpees, efpememes
(DeveggHed) efpemekees He{ kes meye efJeeeDeeW mes otmejeW keer mlegefle kejW, Jen vo (Jewjepeced) Deveske ekeej kes DeLeeX mes
MeesYeeeceeve (meece) meeceJeso kee Yeeie (SkeeEJeMe) meesuen keuee, eej Heg<eeLe& kes DeJeeJe Deewj Ske keee& Fve
Ferme kees HetjCe kejvesneje (mleesce) mlegefle kee efJe<ee (Mejled) Mejod ($eleg) $eleg (efJeCeced) Ssee& Deewj (Heueced)
HeueHe mesJeekeejke Metkegue (lJee) DeeHekees (DeJeleg) ee nesJes13
YeeJeeLe&-pees Heg<e Deeueme kees es[ meye mecee ceW Heg<eeLe& kee Devegeve kejles nQ, Jes Des HeueeW kees
Yeesieles nQ13
TOJee&efceleme JeCe $eef<e~ epeceevees osJelee~ Yegefjppeieleer vo~ efve<eeo mJej
ceveg<ewlke=efJeeeeveskes HeoeLee& efJe%eeleJee Fleen

ceveg<eeW kees eeefnes efke eyeue efJeee mes Deveske HeoeLeeX kees peeveW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
TNOJee&ceejesn HeNeqmlJeeJeleg MeekeJejjwJeNles meeceveer ef$eCeJe$eeeqNMeew mleesceew nscevleefMeefMeNjeJe=let

JeeexN efJeCebN elemleNb vecegesN efMej14
the
ary
TNOJee&ced~ Dee~ jeNsNnN~ HeNeq~ lJeeN~ DeNJeNleg~ MeeNkeJeNjjwJelesFefle MeekeJejjwNJeles~ meeceveerNFefle meeceveer~
ef$eNCeNJeN$eNeNeqMeew~ ef$eNveNJeN$eNeNeqNMeeefJeefle ef$eveJe$eeeqNMeew~ mleesceew~ nsNceNvleNefMeNefMeNjew~ $eNletFle=let~ Jee&~ efJeCeced~
elemleNefceefleN eefleDemleced~ veceges~ efMej14
HeoeLe&-(TOJee&ced) efoMeced (Dee) (jesn) (Heeq) (lJee) (DeJeleg) (MeekeJejjwJeles) MeekeJejb e jwJeleb e les
(meeceveer) (ef$eCeJe$eeeqbMeew) es $eee keeuee veJeeefJeeee $eee ef$ebMe JemJeeoe HeoeLee& JeeKeelee eeYeeb
leees HetjCeew leew (mleesceew) mlegelf eefJeMes<eew (nscevleefMeefMejew) ($elet) (Jee&) efJeeeOeeveced (efJeCeced) Jeced
(elemleced) eefleef#eced (veceges) ve cegeefle HejHeoeLee&ved ogeeejeved Jee e mlesvemleme (efMej) Geceeced Deeb
cev$e (Mele0 5~ 4~ 1~ 7) JeeKeele14
DevJee-ns jepeved! eetOJee& efoMeceejesn leefn& lJee He*deqkele MeekeJejjwJeles meeceveer ef$eCeJe$eeeqbMeew mleesceew
nscevleefMeefMejeJe=let Jeeex efJeCeb eeJeleg, veceges efMeje elemleb meeled14
YeeJeeLe&-es ceveg<ee DevJe=leg eesieenejefJenejmmevlees efJeeeeesieeYeememelmeeved ejefvle, les meJex<Je=leg<eg
megKeb Yegeles, ve ewYees keefeewj Heer[eb oelegb Mekeveesefle14
HeoeLe&-ns jepeved! DeeHe pees (TOJee&ced) THej keer efoMee ceW (Deejesn) eefme nesJeW lees (lJee) DeeHekees
oMeceesOeee
461
aj.
org
(He*deqkele) Heeq veece kee He{e ngDee vo (MeekeJejjwJeles) MekeJejer Deewj jsJeleer vo mes egkele (meeceveer) meeceJeso kes
HetJe& Gej oes DeJeeJe (ef$eCeJe$eeeqbMeew) leerve keeue, veJe DeeW keer efJeee Deewj leQleerme Jemeg Deeefo HeoeLe& efpeve oesveeW
mes JeeKeeve efkees iees nQ, Gvekes HetCe& kejves Jeeues (mleesceew) mlees$eeW kes oes Yeso (nscevleefMeefMejew) nscevle Deewj efMeefMej
($elet) $eleg (Jee&) yeeee& kes meeLe efJeee kee He{vee Deewj (efJeCeced) Ssee& (DeJeleg) le= kejs Deewj (veceges)
og eesj kee (efMej) cemleke (elemleced) ve-Ye nesJes14
YeeJeeLe&-pees meye $elegDeeW cesb mecee kes Devegmeej Deenej-efJenej egkele neskes efJeee eesieeYeeme Deewj melmeeW
kee Des ekeej mesJeve kejles nQ, Jes meye $elegDeeW ceW megKe Yeesieles nQ Deewj Fvekees keesF& eesj Deeefo Yeer Heer[
e veneR os
mekelee14
meescesleme JeCe $eef<e~ Hejceelcee osJelee~ efJeje[eeea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
jepeepeepevewjerejJeod Jeefe&lJee HejmHejs<eeb j#eCeb efJeOeseefceleen
am
jepee Deewj epeeHeg<eeW kees Gefele nw efke F&ej kes meceeve veeeeOeerMe neskej DeeHeme ceW Ske-otmejs keer
j#ee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meescemeN eqlJeef<ejefmeN leJesJe cesN eqlJeef<eYet&eeled~ ce=lees HeeNeespeesefmeN menesmeNce=leceefme15

meesceme~ eqlJeef<e~ DeNefmeN~ leJesNJesefleN leJeFJe~ cesN~ eqlJeef<e~ YeteeNled~ ce=lees~ HeeNefnN~ Deespe~ DeNefmeN~ menN~
DeNefmeN~ DeNce=leced~ DeNefmeN15
the
ary
as
HeoeLe&-(meesceme) Ssee&me (eqlJeef<e) oeref (Deefme) (leJesJe) (ces) (eqlJeef<e) (Yeteeled) (ce=lees)
cejCeeled (Heeefn) (Deespe) Hejeeceegkele (Deefme) (men) yeueJeeved (Deefme) (Dece=leced) cejCeOece&jefnleced (Deefme)
Deeb cev$e Mele0 5~ 4~ 1~ 11-14) JeeKeele15
DevJee-ns Hejcee! eLee lJeb meesceme eflJeef<ejmeespeesefme menesmece=leceefme, leLeenb YeJeseced~ leJesJe ces
eqlJeef<ejespe menesce=leb e Yeteeled, lJeb ce=leescee& Heeefn15
YeeJeeLe&-ns Heg<ee! eLeee mJesb epeeYeesHeerseg, eLee epee jepeHeg<eeved j#esegmleLee epeepeveeved
meleleb j#evleg15
HeoeLe&-ns Hejce Dee efJeved! pewmes DeeHe (meesceme) Ssee& kee (eqlJeef<e) ekeeMe kejvesnejs (Deefme) nQ,
(Deespe) Hejeeceegkele (Deefme) nQ, (men) yeueJeeved (Deefme) nQ (Dece=leced) pevce-cejCeeefo Oece& mes jefnle (Deefme) nQ,
Jewmee ceQ Yeer nesTb~ (leJesJe) DeeHekes meceeve (ces) cesje (eqlJeef<e) efJeee ekeeMe mes Yeeieesoe (Yeteeled) nes~ DeeHe cegPe
kees (ce=lees) ce=leg mes (Heeefn) yeeeFes15
YeeJeeLe&-ns Heg<ees! pewmes Oeeefce&ke efJeeved DeHeves kees pees F nw, Gmeer kees epee kes efuees Yeer Fe kejW~ pewmes
epee kes peve jepeHeg<eeW keer j#ee kejW, Jewmes jepeHeg<e Yeer epeepeveeW keer efvejvlej j#ee kejW15
efnjCeHeeefJeleme JeCe $eef<e~ efce$eeJeCeew osJeles~ mJeje[e<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe efJeefefve&<keHeleee%ee melecegHeefoMe efJeebmees cesOeeefJeve mebHeeoveeree Fleen
462
epegJexoYee<es
aj.
org
Deye efJeeveeW kees eeefnes efke DeeHe efve<keHe nes Deewj De%eeveer Heg<eeW kes efuees mele kee GHeosMe kejkes
Gvekees yege
f ceeved efJeeved yeveeJeW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
efnjCeHeeGN<emees efJejesNkeGNYeeefJeveNGefoLeN mete&e~

Deejesnleb JeCe efce$eN ieeN lelee#eeLeeNceefoeEleN efoefle e efceN$eesefmeN JeCeesefme16
efnjCeHeeNefJeefle efnjCeHeew~ GN<eme~ efJeNjesNke Fefle efJejesNkes~ GNYeew~ FNvewN~ Gled~ FNLeN~ mete&~ eN~ Dee~
jesNnNleNced~ JeNNCeN~ efceN$eN~ iee&ced~ lele~ eN#eeNLeeNced~ Deefoefleced efoefleced~ eN~ efceN$e~ DeNefmeN~ JeCe~ DeNefmeN16
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efnjCeHeew) peeseflemJeHeew (G<eme) eYeeleeved (efJejeskes) efJeefJeOeleee efekejs JeJenejs (GYeew)

(Fvew) Hejcewee&keejkeew (Gled) (FLe) eeHvegLe (mete&) (e) ev FJe (Dee) (jesnleced) (JeCe) Me$egsoke
Glke=mesveeHeles (efce$e) meJe&me megled (iele&ced) GHeosMekeie=nced~ iee& Fefle ie=nveecemeg Heefleced~ (efveIeb03~4) (lele)
leovevlejced (e#eeLeeced) GHeefoMesleeced (Deefoefleced) DeefJeveeefMeveb HeoeLe&ced (efoefleced) veeMeJevleced (e) (efce$e) megKeeo
(Deefme) (JeCe) meJeexece (Deefme) Deeb cev$e (Mele0 5~ 4~ 1~ 15-17) JeeKeele16
DevJee-ns GHeosMeke efce$e! elemlJeb efce$eesefme~ ns JeCe! elemlJeb JeCeesefme lelemleew egJeeb iee&ceejesnleced~
DeefoeEle efoeEle e e#eeLeeced~ ns efnjCeHeeJegYeeefJevew eLee efJejeskes mete&evees<emees efJeYeelemleLee egJeecegeof Lees efJeee
eYeeleced16
YeeJeeLe&-e$e osMes mete&evJeogHeosMekee JeeKeevew meJee& efJeee ekeeMeeefvle, le$e meleemeleHeoeLe&yeesOesve
meefnlelJeeled keefeoHeefJeeee ve efJecegeefle, e$esob ve YeJeefle le$eevOeHejcHejeemlee pevee elenceJeveeEle
eeHvegJeefvle16
HeoeLe&-ns GHeosMe kejvesnejs (efce$e) meye kes megod! efpemeefuees DeeHe (efce$e) megKe osves Jeeues (Deefme) nQ
leLee ns (JeCe) Me$egDeeW kees ceejvesnejs yeueJeeved mesveeHeefle! efpemeefuees DeeHe (JeCe) meyemes Gece (Deefme) nQ,
Fmeefuees DeeHe oesveeW (iee&ced) GHeosMe kejves Jeeues kes Iej Hej (Deejesnleced) peeDees (Deefoefleced) DeefJeveeMeer (e) Deewj
(efoefleced) veeMeJeeved HeoeLeeX kee (e#eeLeeced) GHeosMe kejes~ ns (efnjCeHeew) ekeeMemJeHe (GYeew) oesveeW (Fvew)
Hejcewee& kejvesnejs pewmes (efJejeskes) efJeefJeOe ekeej keer efe kejevesnejs JeJenej ceW (mete&) mete& (e) Deewj evcee
(G<eme) eele Deewj efveMee keeue kes DeJeeJeeW kees ekeeefMele kejles nQ, Jewmes legce oesveeW peve (GefoLe) efJeeeDeeW kee
GHeosMe kejes16
YeeJeeLe&-efpeme osMe ceW mete&-evcee kes meceeve GHeosMe kejvesnejs JeeKeeveeW mes meye efJeeeDeeW kee ekeeMe
kejles nQ, Jeneb meleemele HeoeLeeX kes yeesOe mes meefnle neskes keesF& Yeer efJeeenerve neskej Yece ceW veneR He[lee~ peneb en
yeele veneR nesleer, Jeneb DevOeHejcHeje ceW Hebmes ngS ceveg<e efvele ner keuesMe Heeles nQ16
meescemesleme JeCe $eef<e~ #e$eHeefleoxJelee~ Dee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
SleleJe=ees keero=Mees jepeeefYe<eseveere Fleen
HetJeexkele keeeeX keer eJe=ef e kes efuees kewmes Heg<e kees jepeeefOekeej osvee eeefnes, en efJe<ee Deieues
cev$e ceW kene nw
oMeceesOeee
463
aj.
org
meesceme lJee egcvesveeNefYeef<eeeceNivesYee&pemeeN mete&meN Jee&NmesvmeseqvNesCe~

#eN$eeCee #eN$eHeeflejsOeefle efoNetved Heeefn17
meesceme~ lJeeN~ egcvesve~ DeNefYe~ efmeNeeNefceN~ DeNives~ Yeepemee~ mete&me~ Jee&mee~ Fvme~ FNeqvNesCe~ #eN$eeCeeced~
#eN$eHeefleNefjefle #eN$eHeefle~ SNefOeN~ Deefle~ efoNetved~ HeeNefnN17
the
ary
as
am
HeoeLe&-(meesceme) evmesJe (lJee) (egcvesve) eMeekeeMesve (DeefYe) DeeefYecegKes (efmeeeefce) DeefOekejesecf e

(Deives) Deeqiveleguesve (Yeepemee) lespemee (mete&me) meefJelegefjJe (Jee&mee) DeOeevesve (Fvme) efJeegle FJe (FefvesCe)
ceveDeeefovee (#e$eeCeeced) #e$ekegueesleeveeced (#e$eHeefle) (SefOe) YeJe (Deefle) (efoetved) efJeeeOece&ekeeMekeeved JeJenejeved
(Heeefn) meleleb j#e Deeb cev$e (Mele0 5.4.2.2) JeeKeele17
DevJee-ns eMemleiegCekece&mJeYeeJeegkele jepeved! eLeenb eb lJee lJeeb meescemesJe egcvesveeivesefjJe Yeepemee
mete&mesJe Jee&mesvmesJesevq esCe lJeeefYeef<eeeefce, leLee me lJeb #e$eeCeeb #e$eHeeflejleseOf e efoetved Heeefn17
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ceveg<ee e meesceeefoiegCeegkelees efJeeved efpeleseqvees pevees YeJesled leb
jepelJes mJeerkegJe&vleg~ me e jepeb eeHeeefleeJe= meved efJeeeOece&ekeeMekeeved jepeepeepeveeved meleleceefleJe&esled17
HeoeLe&-ns eMebefmele iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe Jeeues jepee! pewmes ceQ efpeme legPe kees (meesceme) evcee kes
meceeve (egcvesve) eMeHe ekeeMe mes (Deives) Deeqive kes meceeve (Yeepemee) lespe mes (mete&me) mete& kes meceeve
(Jee&mee) He{ves mes Deewj (Fvme) efyepegueer kes meceeve (FeqvesCe) ceve Deeefo FeqveeW kes meefnle (lJee) DeeHekees
(DeefYeef<eeeefce) jepeeefOekeejer kejlee ntb, Jewmes Jes DeeHe (#e$eeCeeced) #eef$ee kegue ceW pees Gece neW, Gvekes yeere
(#e$eHeefle) jepe kes Heeuevesnejs (DelesefOe) Deefle lelHej ntefpees Deewj (efoetved) efJeee leLee Oece& kee ekeeMe kejvesnejs
JeJenejeW keer (Heeefn) efvejvlej j#ee keerepf ees17
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke pees Meeefvle Deeefo iegCeegkele
efpelesevq e efJeeved Heg<e nQ, Gmekees jepe kee DeefOekeej osJeW Deewj Gme jepee kees eeefnes efke jepeeefOekeej kees ee nes
Deeflees neslee ngDee efJeee Deewj Oece& Deeefo kes ekeeMe kejvesnejs epeeHeg<eeW kees efvejvlej ye{eJes17
Fceb osJee Fleme osJeJeele $eef<e~ epeceevees osJelee~ mJejed yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
meleesHeosMekewefJe&efyee&ueeJemLeeceejYe megefMe#eee meJex jepekeveekegceeje eseeeje mebHeeoveeree

Fleen
mele kes GHeosMeke efJeeveeW kees eeefnes efke yeeueeJemLee mes ueskes Deer efMe#ee mes jepeeDeeW keer kevee
Deewj Heg$eeW kees es Deeeejegkele kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
FNceb osJeeDemeHeN megJeOJeb cenNles #eN$eee cenNles peweee cenNles peevejepeeNesvmeseqvNeee~

FNceceNceg<e Heg$eceNceg<ew Heg$eceNmew efJeNMeSN<e JeesceerN jepeeN meesceesNmceeke yeeeNCeeveeN: jepee18
464
epegJexoYee<es
aj.
org
FNceced~ osNJeeN~ DeNmeNHeNced~ megJeNOJeNced~ ceNnNles~ #eN$eee~ ceNnNles~ peweee~ ceNnNles~ peevejepeeNesefleN peevejepeee~
Fvme~ FNeqvNeee~ FNceced~ DeNceg<e~ Heg$eced~ DeNceg<ew~ Heg$eced~ DeNmew~ efJeNMes~ SN<e~ JeN~ DeNceerNFleceer~ jepee~ meesce~
DeNmceekeced~ yeeNeNCeeveeced~ jepee18
the
ary
as
am
HeoeLe&- (Fceced) (osJee) JesoMeeefJeo mesveeHelee (DemeHeced) DepeeleMe$egced (megJeOJeced) esOJe&ced (cenles)
melkee&Jeee (#e$eee) #eef$eekegueee (cenles) (peweee) efJeeeOece&Je=eveeb YeeJeee (cenles) (peevejepeee) peveeveeb
je%eeb ceeC[efuekeeveecegHeefj eYeJeee (Fvme) Ssee&egkeleme Oeefvekeme (Feqveee) OeveJeOe&veee (Fceced) (Deceg<e)
meodiegCemecHeVeme jepeHetleme (Heg$eced) leveeced (Deceg<ew) eMebmeveereeee jepeHeg$ee, De$e <eeLex elegLeea (Heg$eced)
HeefJe$eiegCekece&mJeYeeJewcee&leeefHele=Heeuekeced (Demew) Jee&ceeveeee megefMeef#eleJeeee (efJeMes) epeeee (S<e) (Je)
eg<ceekeb Heeueveee (Deceer) Oeeefce&kee jepeHeg<ee (jepee) meJe&$eefJeeeOece&megeMf e#eeekeeMeke (meesce) MegYeiegCew eefme
(Demceekeced) (yeeeCeeveeced) yeeJesoYekeleeveeced (jepee) JesosejesHeemeveee ekeeMeceeveDeeb cev$e (Mele05.3.3.12
leLee 5.4.2.3) JeeKeele18
DevJee-ns osJee! eteb e S<e GHeosMeke mesvesMees Jee Jeesmceekeb e yeeeCeeveeb jepeeefmle~ esceer
jepeHeg<ee meefvle, les<eeb meescees jepeeefmle leefcecececeg<e Heg$ececeg<ew Heg$ecemew efJeMes cenles #e$eee cenles peweee cenles
peevejepeeesvmesevq eeeemeHeb megJeOJeced18
YeeJeeLe&-eegHeosMekee jepeHeg<eee meJe&meesVeeEle efekeer<es&egmleefn& epeejepepevee jepeHeg<eesVeefleb keglees ve
kee&gefceseg~ eefo jepeepeepevee Jesoseje%eeb efJenee mJesee eJees&jved leex<eecevegVeefle keglees ve YeJesled18
HeoeLe&-ns (osJee) Jeso MeeeW kees peevevesnejs mesveeHeefle ueesiees! DeeHe pees (S<e) en GHeosMeke Jee mesveeHeefle
(Je) legcneje Deewj (Demceekeced) nceeje (yeeeCeeveeced) F&ej Deewj Jeso kes mesJeke yeeeCeeW kee (jepee) Jeso Deewj F&ej
keer GHeemevee mes ekeeMeceeve DeefOeelee nw, pees (Deceer) Jes Oecee&lcee jepeHeg<e nQ, Gvekee (meesce) MegYe iegCeeW mes eefme
(jepee) meJe&$e efJeee, Oece& Deewj Deer efMe#ee kee kejvesneje nw, Gme (Fceced) Fme (Deceg<e) esiegCeeW mes egkele jepeHetle
kes (Heg$eced) Heg$e kees (Deceg<ew) eMebmee kejves eesie jepekevee kes (Heg$eced) HeefJe$e iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe mes ceeleeefHelee keer j#ee kejves Jeeues Heg$e Deewj (Demew) Deer efMe#ee kejves eesie Fme Jee&ceeve (efJeMes) epee kes efuees leLee
(cenles) melkeej kejves eesie (#e$eee) #eef$ee kegue kes efuees (cenles) ye[s (peweee) efJeee Deewj Oece& efJe<ee ceW es
Heg<eeW kes nesves kes efuees (cenles) es (peevejepeee) ceeC[efueke jepeeDeeW kes THej yeueJeeved meceLe& nesves kes efuees
(Fvme) meye SseeeX mes egkele Oevee{e kes (Feqveee) Oeve ye{eves kes efuees (DemeHeced) efpemekee keesF& Me$eg ve nes,
Ssmes Heg$e kees (megJeOJeced) GlHeVe kejes18
YeeJeeLe&-pees GHeosMeke Deewj jepeHeg<e meye epee keer GVeefle efkeee eenW lees epee kes ceveg<e jepee Deewj
jepeHeg<eeW keer GVeefle kejves keer Fe keeeW ve kejW~ pees jepeHeg<e Deewj epeeHeg<e Jeso Deewj F&ej keer Dee%ee kees es[
kes DeHeveer Fe kes Devegketue eJe=e nesJeW, lees Fvekeer GVeefle kee efJeveeMe keeesb ve nes18
eHeJe&lemesleme osJeJeele $eef<e~ efJeje[d yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvej$e jepeepeepevew keerMeeefve eeveeefve jeveereeveerleen
oMeceesOeee
465
aj.
org
efHej Fme peieled ceW jepee Deewj epeepeveeW kees efkeme ekeej kes eeve yeveeves eeefnes, en efJe<ee Deieues
cev$e ceW kene nw
e HeJe&leme Je=<eNYeme He=eVeeJeejefvle mJeNefmeeFeeNvee~

leeDeeJeJe=$eVeOeNjeiegokeleeNDeefn yegOvehceveg jereceeCee~
efJe<CeesefJe&NeceCeceefmeN efJe<CeesNefJe&eevleceefmeN efJe<Cees eeNvleceefmeN19
e~ HeJe&leme~ Je=<eNYeme~ He=eled~ veeJe~ eNjefvleN~ mJeNefmeeN Fefle mJeNefmee~ FeeNvee~ lee~ Dee~ DeNJeNJe=$eNved~
DeNOeNjeked~ GokeleeN FlegledDekelee~ Deefnced~ yegOveced~ Deveg~ jereceeCee~ efJe<Cees~ efJeNeceCeNefceefle efJeNeceCeced~ DeNefmeN~
efJe<Cees~ efJeeevleNefceefleN efJeeevleced~ DeNefmeN~ efJe<Cees~ eeNvleced~ DeNefmeN19
the
ary
as
am
HeoeLe&-(e) (HeJe&leme) cesIeme~ HeJe&le Fefle cesIeveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.10) (Je=<eYeme) Je<e&keme
(He=eled) GHeefjYeeieeled (veeJe) meeiejesHeefj veeJe FJe efJeceeveeefve (ejefvle) (mJeefmee) ee mJewpe&vewpe&uesve efmeevles lee
(Feevee) iev$e (lee) (Dee) (DeJeJe=$eved) DeJee&eervees Je=$e FJeeejved, De$eeeejs megyevleeled efkeJeHed (DeOejeked)
cesIeeoOemleeled (Gokelee) HegveOJe ievle (Deefnced) cesIeced (yegOveced) yegOvesvleefj#es YeJeced (Deveg) Heeeled
(jereceeCee) eeuevesve ievle (efJe<Cees) JeeHekemesejme (efJeeceCeced) efJeecelesemcemleled (Deefme) (efJe<Cees)
JeeHekeme Jeeees (efJeeevleced) efJeefJeOeleee eevleced (Deefme) (efJe<Cees) JeeHekeme efJeegmlegve (eevleced)
eceeefOekejCeced (Deefme) Deeb cev$e (Mele0 5.4.2.5.6) JeeKeele19
DevJee-ns jepeefMeefuHeved! eefo lJeee ee mJeefmee Feevee Gokelee DeeEn yegOvecevegjereceeCee veeJees Je=<eYeme
eHeJe&leme He=eled eejefvle eeefYemlJeb efJe<CeesefJe&eevleceefme, efJe<CeesefJe&eceCeceefme, efJe<Cees eevleceefme, ee
DeOejeieeJeJe=$ebmleemlJeb meeOvegefn19
YeeJeeLe&-eLee cesIees Jeef<e&lJee Yetefceleueb eeHeekeeMeceeHveesefle, leppeueb veoerie&lJeevlele mecegb eeHveesefle, lelHe=s
veeJees ieefvle~ ee DeHmJevlejLee&od eemeecegHee&Oees peueb YeJeefle, leled meJez efMeefuHeefYeefJe&ceeveeefve veeJee eeveeefve
jeefelJee Yetefcepeueevleefj#eceeiexCeeYeers osMes ieceveeieceves eLess keeex~ eeJeosleeefve ve meeOvegJeefvle, leeJeod erHeerHeevlejb
ievlegb keefeoefHe ve Mekeveesefle, eLee Heef#eCe Fob Mejerjceeb mebIeeleb ieceeefvle, leLewJe efJee#eCew efMeefuHeefYejsleoekeeMeb
eeveweJf e&eceCeereced19
HeoeLe&-ns jepee kes keejeriej Heg<e! pees let (mJeefmee) efpevekees DeHeves ueesie peue mes meeReles nQ, (Feevee)
eueles ngS (Gokelee) efHej-efHej THej kees peeJeW (Deefnced, yegOveced) Devleefj#e ceW jnves Jeeues cesIe kes
(DevegjereceeCee) Heers-Heers eueeves mes eueles ngS (veeJe) meceg kes THej veewkeeDeeW kes meceeve eueles ngS efJeceeve
(Je=<eYeme) Je<ee& kejvesnejs (HeJe&leme) cesIe kes (He=eled) THej kes Yeeie mes (eejefvle) eueles nQ, efpevemes let (efJe<Cees)
JeeHeke F&ej kes Fme peieled ceW (efJeeceCeced) Hejeece meefnle (Deefme) nw, (efJe<Cees) JeeHeke Jeeeg kes yeere
(efJeeevleced) Deveske ekeej eueves neje (Deefme) nw Deewj (efJe<Cees) JeeHeke efyepegueer kes yeere (eevleced) eueves kee
DeeOeej (Deefme) nw, pees (DeOejeked) cesIe mes veeres (DeeJeJe=$eved) cesIe kes meceeve efJeejles nQ, Gve efJeceeveeefo eeveeW kees let
efme kej19
466
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-pewmes cesIe ke<e& kes Yetefce kes leues kees ee neskes Hegve DeekeeMe kees ee neslee nw~ Jen peue veefoeeW ceW
peekes Heers meceg kees ee neslee nw~ pees peue kes Yeerlej DeLee&led efpevekes THej-veeres peue neslee nw, Jewmes ner meye
keejeriej ueesieeW kees eeefnes efke efJeceeveeefo eeveeW Deewj veewkeeDeeW kees yevee kes Yetecf e peue Deewj DeekeeMe ceeie& mes DeYeer
osMeeW ceW eLes peevee-Deevee kejW~ peye leke Ssmes eeve veneR yeveeles, leye leke erHe-erHeevlejeW ceW keesF& Yeer veneR pee
mekelee~ pewmes He#eer DeHeves MejerjHe mebIeele kees DeekeeMe ceW G[e ues eueles nQ, Jewmes elegj keejeriej ueesieeW kees eeefnes
efke Fme DeHeves Mejerj Deeefo kees eeveeW kes eje DeekeeMe ceW efHejeJeW19
epeeHele Fleme osJeJeele $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ mJeje[efleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
ceveg<ewjerejesHeemevee%eeHeeuevesve meJee& keecevee eeJee Fleen
ceveg<eeW kees eeefnes efke F&ej keer GHeemevee Deewj Gmekeer Dee%ee Heeueves mes meye keeceveeDeeW kees ee neW,
en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
epeeHeleNs ve lJeoNsleeveNvees efJeee NHeeefCeN Heefj lee yeYetJe~ elkeeceemles

pegngcemleVeesDemlJeNeceNceg<e efHeNleemeeJeNme efHeNlee JeNe meeceN Heleees jeerNCee: mJeene~ N eesN
efeefJeN HejbN veeceN leeqmceved nglecemecesNceefmeN mJeene20
as
epeeHeleN FefleN epeeHeles~ ve~ lJeled~ SNleeefve~ DeNve~ efJeee~ NHeeefCe~ Heefj~ lee~ yeNYetJeN~ elkeeceeN FefleN
eledkeecee~ lesN~ pegngce~ leled~ veN~ DeNmleg~ DeNeced~ DeNceg<e~ efHeNlee~ DeNmeew~ DeNme~ efHeNlee~ JeNeced~ meeNceN~ Helee~
jeerNCeeced~ mJeene~ ~ eled~ lesN~ efeefJe~ Hejced~ veece~ leeqmceved~ ngleced~ DeNefmeN~ DeNcesNefceleceeFNced~ DeNefmeN~
mJeene20
the
ary
HeoeLe&-(epeeHeles) epeeee mJeeefceVeerej! (ve) efve<essOes (lJeled) leJe mekeeMeeled (Sleeefve) peerJeeke=leeoerevf e
Jemletefve (Deve) efYeVe HeoeLe& (efJeee) meJee&efCe (HeeefCe) FeHeeefoiegCeefJeefMeeefve (Heefj) (lee) leeefve (yeYetJe)
Deefmle (elkeecee) eme eme keece keecevee es<eeb les (les) leJe (pegngce) ie=erce (leled) (ve) DemceYeced (Demleg)
YeJeleg (Deeced) (Deceg<e) ele#eme peveme (efHelee) Heeueke (Demeew) me (Deme) ele#eJee&ceeveme (efHelee) j#eke
(Jeeced) (meece) YeJesce (Helee) mJeeefceve Heeuekee (jeerCeeced) efJeeeeeJeeqe&jepeeslHeVeefeeeced (mJeene) meleee
efeeee () ogeveeb jesoefele (eled) (les) leJe (efeefJe) ke=Ceeself e efnveefmle esve leled, vekeejmLeeves JeCe&Jeleesveskeej
(Hejced) eke=ced (veece) (leeqmceved) (ngleced) mJeerke=leced (Deefme) (Decesced) Deceeeeb ie=ns Fced (Deefme) (mJeene)
meleee Jeeee Deeb cev$e (Mele0 5.4.2.8.10) JeeKeele20
DevJee-ns epeeHeles! eevesleeefve efJeee HeeefCe meefvle, leeefve lJeovees ve HeefjyeYetJe~ les leJe mekeeMeeod
elkeecee mevlees Jeeb pegngcemleled leJe ke=Heee veesmleg, eLee lJececeg<e Hejes#eme peiele efHeleemeew YeJeeveme mece#eme
efJeeme efHeleeefme, leLee Jeeb mJeene jeerCeeb Helee meece~ ns ! les leJe eled efeefJe Hejb veeceeefmle eeqmcebmlJeb
nglecemecesceefme leb Jeeb mJeene pegngce20
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ns ceveg<ee! e meJe&eqmceved peieefle Jee meJee&ved eefle ceeleeefHele=Jeod
oMeceesOeee
467
am
aj.
org
Jee&ceevees ogoC[ke GHeeefmelegefceesefmle, leb peieoerejcesJeesHeeOJeced~ SJecevegevesve eg<ceekeb meJex keecee DeJeMeb
meslmeefvle20
HeoeLe&-ns (epeeHeles) epee kes mJeeceer F&ej! pees (Sleeefve) peerJe, eke=efle Deeefo Jemleg (efJeMJee) meye
(HeeefCe) Fe, He Deeefo iegCeeW mes egkele nQ (lee) Gvekes THej DeeHe mes (Deve) otmeje keesF& (ve) veneR
(HeefjyeYetJe) peeve mekelee (les) DeeHe kes mesJeve mes (elkeecee) efpeme-efpeme HeoeLe& keer keecevee keeues nesles ngS (Jeeced)
nce ueesie (pegngce) DeeHekee mesJeve kejles nQ, Jen-Jen HeoeLe& DeeHekeer ke=Hee mes (ve) nce ueesieeW kes efuees (Demleg) ee
nesJes~ pewmes DeeHe (Deceg<e) Gme Hejes#e peieled kes (efHelee) j#ee kejvesnejs nQ, (Demeew) mees DeeHe Fme ele#e peieled kes
j#eke nQ, Jewmes nce ueesie (mJeene) mele JeeCeer mes (jeerCeeced) efJeee Deewj eeJeefe& jepe Deeefo mes GlHeVe ngF& ue#ceer
kes (Helee) j#ee kejves Jeeues (meece) neW~ ns () ogeW kees ueevesnejs Hejcesej! (les) DeeHe kee pees (efeefJe) ogKeeW
mes g[eves kee nsleg (Hejced) Gece (veece) veece nw, (leeqmceved) GmeceW DeeHe (ngleced) mJeerkeej efkees (Deefme) nQ,
(Decesced) Iej ceW F (Deefme) nQ, Gve DeeHe kees nce ueesie (mJeene) mele JeeCeer mes enCe kejles nQ20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pees meye peieled ceW JeeHle, meye kes efuees ceeleeefHelee kes meceeve Jee&ceeve, ogeW kees oC[ osvesneje, GHeemevee kejves kees F nw, Gmeer peieoerej keer GHeemevee kejes~ Fme
ekeej kes Devegeve mes legcnejer meye keecevee DeJeMe efme nes peeeWieer20
Fvmesleme osJeJeele $eef<e~ #e$eHeefleoxJelee~ Yegefjiyeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
HegveefJe&ef eEke kee&Jeefceleen
as
efHej efJeeved Heg<eeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
FvmeN Jeeesefme efceN$eeJeCeeesmlJee eMeeNes eNefMe<ee egveeqpce~ DeJeLeeew lJee mJeNOeeewN

lJeeefjesN Depe&gvees ceNlee emeNJesve peNeeHeeceN cevemeeN meefceeqvNesCe21
the
ary
Fvme~ Jee~ DeNefmeN~ efceN$eeJeCeees~ lJeeN~ eNMeeNesefjefle eMeeNes~ eNefMe<esefle eNefMe<ee~ egveNeqpceN~
DeJeLeee~ lJeeN~ mJeNOeeew~ lJeeN~ Deefj~ Depe&gve~ ceNleeced~ eNmeNJesvesefle emeNJesve~ peNeN~ DeeHeece~ cevemee~ meced~
FNeqvNesCe21
HeoeLe&-(Fvme) Hejcewee&me (Jee) efJe%eeHeke (Deefme) (efce$eeJeCeees) meYeemesvesMeees (lJee) lJeeced

(eMeees) meJe&me ekeeMeveke$eex (eefMe<ee) eMeemevesve (egveeqpce) meceeoOes (DeJeLeeew) DeefJeeeceeveHeer[eew efeeeew
(lJee) (mJeOeeew) mJeJemlegOeejCeue#eCeeew jepeveerlew (lJee) (Deefj) DeeEnefmele (Depe&gve) eMemleb Heb efJeelesme
me~ DeMe&DeeefolJeeoed~ Depe&gveefceefle Heveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.7) (celeeced) $eeqlJepeeced (emeJesve) esjCesve
(pee) Glke<e& (DeeHeece) DeeHvegeece (cevemee) ceveveMeeruesve (meced) (FeqvesCe) FvsCe peerJesve pegsve eerlesve Jee Deeb
cev$e (Mele0 5.4.3.4-10) JeeKeele21
DevJee-ns jepeved! emlJeceefjespe&gve Fvme Jeeesefme, eb lJeeJeLeeew eMeeesefce&$eeJeCeees eefMe<eenb
egveeqpce~ celeeb emeJesve mJeOeeew eb lJee egveeqpce~ cevemeseqvesCe eb lJee Jeeb meceeHeece, me lJeb pee ogeved
efpelJeeslke<e&21
468
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-efJeer jepee epeeHeg<eee Oecee&Le meoe eMeemeveeree~ ele Sles Heer[eb jepeveerefleefJeb kece&
veeejseg~ meJe&le eeyeuee Me$etved peeseg, esve keoeHewee&me neefveve& meeled21
HeoeLe&-ns jepeved! pees DeeHe (Deefj) efkemeer kes ceejves ceW ve Deeves Jeeues (Depe&gve) eMebmee kes eesie He mes
egkele (Fvme) Hejce Ssee& Jeeues kee (Jee) Me$egDeeW kes efuees Jee kes meceeve (Deefme) nQ, efpeme (lJee) DeeHekees
(DeJeLeeew) Heer[e ve nesves kes efuees (eMeees) meye kees efMe#ee osves Jeeues (efce$eeJeCeees) meYee Deewj mesvee kes
mJeeceer keer (eefMe<ee) efMe#ee mes ceQ (egveeqpce) meceeefnle kejlee ntb (celeeced) $eeqlJepe ueesieeW kes (emeJesve) kejves mes
(mJeOeeew) DeHeveer eerpe kees OeejCe kejvee He jepeveerefle kes efuees efpeme (lJee) DeeHekee eesieeYeeme mes efevleve kejlee
ntb, (cevemee) efJeeejMeerue ceve (FeqvesCe) peerJe mes mesJeve keer ngF& Feqve mes efpeme (lJee) DeeHekees nce ueesie
(meceeHeece) meceked ee nesles nQ, mees DeeHe (pee) ogeW kees peerle kes efveefevle Glke= ntefpees21
YeeJeeLe&-efJeeveeW kees eeefnes efke jepee Deewj epeeHeg<eeW kees Oece& Deewj DeLe& keer efmeef kes efuees meoe efMe#ee
osJeW, efpememes es efkemeer kees Heer[e osves He jepeveerefle mes efJe kece& ve kejW~ meye ekeej yeueJeeved neskes Me$egDeeW kees peerleW
, efpememes keYeer Oeve-mecHeefe keer neefve ve nesJes21
cee le Fleme osJeJeele $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
epeepevew jepeemes keLeb Jeefe&leJeefceleen
epeeHeg<eeW kees jepee kes meeLe kewmes Jele&vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
cee leFv les JeNeb legje<eeN[egkeleemeesDeyeNeleeN efJeomeece~

efleeN jLeNceefOeN eb JeenNmlee jMceerved osJe ecemeNs mJeeeved22
cee~ lesN~ FNvN~ les~ JeNeced~ legjeN<eeNd~ Deegkeleeme~ DeNyeNelee~ efJe~ oNmeeNceN~ efle~ jLeced~ DeefOe~ eced~ JeNeNnNmlesNefle
Jeenmle~ Dee~ jMceerved~ osNJeN~ eNceNmesN~ mJeeeNefveefle megDeeeved22
the
ary
HeoeLe&-(cee) efve<esOes (les) leJe (Fv) meYesMe jepeved! (les) leJe (Jeeced) jepeepeepevee (legje<eed) legjeved
lJeefjleeved Me$etved menles (Deegkeleeme) DeOece&keeefjCe (Deyeelee) Jesosejefveejefnlelee (efJe) (omeece) GHe#eesce (efle)
De$e eeesleefmle*~ (Dee06.3.135) Fefle oerIe& (jLeced) (DeefOe) (eced) (Jeenmle) Jeelegueeefve MeeefCe
nmleeese&me lelmecyegew (Dee) (jMceerved) DeeefveeceeLee& jppet (osJe) (ecemes) efveeefme (mJeeeved) MeesYeveee
leseee leeved Deeb cev$e (Mele05.4.3.14) JeeKeele22
DevJee-ns osJesv jepeved! Jeenmle Jeeb les leJe mecyevOesegkeleemees cee YeJeece, les leJeeyeelee ceemleg,
efJeomeece emlegje<eed lJeb eeved jMceerved mJeeeved ecemes eb jLeceefOeefle, leeBmleb e JeeceHeefOeeflesce22
YeeJeeLe&-jepeepeepevee je%ee meneeesieb JeJenejb keoeefeVe kege&g, jepee ewlew meneveeeb ve kegee&led~
Jesoseje%eevegevee mevle meJex meceeveeeveemeveJeJeneje meg~ ve keoeefeoeuemes eceeos Jesosejefvevoecees veeefmlekelJes Jee
Jee&jx ved22
HeoeLe&-ns (osJe) ekeeMeceeve (Fv) meYeeHeefle jepeved! (Jeenmle) efpemekes neLeeW ceW Jee kes meceeve Me
nes, Gme DeeHe kes meeLe (Jeeced) nce jepeepeeHeg<e (les) DeeHe kes mecyevOe ceW (Deegkeleeme) DeOece&keejer (cee) ve
oMeceesOeee
469
aj.
org
nesJeW, (les) DeeHe keer (Deyeelee) Jeso leLee F&ej ceW efveejefnlelee (cee) ve nes Deewj ve (efJeomeece) ve kejW~ pees
(legje<eed) MeerIekeejer Me$egDeeW kees menvesnejs DeeHe efpeve (jMceerved) Iees[s kes ueieece keer jmmeer Deewj (mJeeeved) megvoj
Iees[eW kees (ecemes) efveece mes jKeles nQ Deewj efpeme (jLeced) jLe kes THej (DeefOeefle) yew,W Gve Iees[eW Deewj Gme jLe kes
nce ueesie Yeer DeefOeelee nesJeW22
YeeJeeLe&-jepee Deewj epee kes Heg<eeW kees eesie nw efke jepee kes meeLe Deeesie JeJenej keYeer ve kejW leLee
jepee Yeer Fve epeepeveeW kes meeLe Deveee ve kejs~ Jeso Deewj F&ej keer Dee%ee kee mesJeve kejles ngS meye ueesie Ske meJeejer
Ske efyeewves Hej yewsb Deewj Skemee JeJenej kejves Jeeues nesJeW Deewj keYeer Deeueme eceeo mes F&ej Deewj JesoeW keer efvevoe
Jee veeefmlekelee ceW ve HebmeW22
Deivee Fleme osJeJeele $eef<e~ Deiveeoees cev$eeskelee osJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe ceeleeHeleeefve HejmHejb keerMeb mebJeosegefjleen
am
Deye ceelee Deewj Heg$e DeeHeme ceW kewwmes mecJeeo kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNivees ie=nHeleesN mJeeneN meesceeeN JeveNmHeleesN mJeene ceNleeNceespemesN mJeensvmeseqvNeeeN mJeene~

He=efLeefJe ceeleNcee& cee efnmeerNceexDeNnb lJeeced23
DeNivees~ ie=nHeleeN Fefle ie=nHelees~ mJeene~ meesceee~ JeveNmHelees~ mJeene~ ceNleeced~ Deespemes~ mJeene~ Fvme~
FNeqvNeee~ mJeene~ He=efLeefJe~ ceeNleN~ cee~ ceeN~ efnNmeerN~ ceesFefleN cees~ DeNnced~ lJeeced23
the
ary
as
HeoeLe&-(Deivees) Oece&eJf e%eevee{eee (ie=nHelees) ie=neecemJeeefceves (mJeene) meleeb veerelf eced (meesceee)
meesceueleeeeeew<eefOeieCeee (JevemHelees) Jeveeveeb HeeuekeeeeelLeeYe=lees (mJeene) JewekeMeeyeesOepeefveleeb efeeeced
(celeeced) eeCeeveece=elq Jepeeb Jee (Deespemes) yeueee (mJeene) eesieMeeefvleoeb Jeeeced (Fvme) peerJeme (Feqveee)
ves$eeeee DevlekejCeee Jee (mJeene) megefMe#eeegkeleeb JeeecegHeefoefced (He=efLeefJe) YetefceJelHe=LegMegYeue#eCes (ceele)
ceevekeef$e& peveefve (cee) efve<esOes (cee) ceeced (eEnmeer) kegefMe#eee cee eEnmee (cees) (Denced) (lJeeced) Deeb cev$e
(Mele0 5.4.3.15-21) JeeKeele23
DevJee-ns epeepevee! eLee jepepevee Jeeb ie=nHeleesivees mJeene meesceee JevemHelees mJeene celeeceespemes
mJeensvmesevq eee mJeene ejsce leLee eteceHeeejle~ ns He=eLf eefJe ceele! lJeb cee cee eEnmeermlJeecenb e cees
eEnmeeced23
YeeJeeLe&-jepeeefojepepevew epeeefnleee epeepevewjsles<eeb megKeee meJe&meesVelees e HejmHejb Jeeqe&leJeced~ ceelee
kegefMe#eeeefJeeeoevessve mJemevleeveeved veyegerved keoeefeVe kegee&led, mevleeveee ceelegjefeeb veeejseg23
HeoeLe&-ns epee kes ceveg<ees! pewmes jepee Deewj jepeHeg<e nce ueesie (ie=nHelees) ie=neece kes mJeeceer (Deivees)
Oece& Deewj efJe%eeve mes egkele Heg<e kes efuees (mJeene) meleveerefle (meesceee) meesceuelee Deeefo Dees<eefOe Deewj (JevemHelees)
JeveeW keer j#ee kejvesnejs HeerHeue Deeefo kes efuees (mJeene) Jeweke Mee kes yeesOe mes GlHeVe ngF& efeee (celeeced) eeCeeW
Jee $eeqlJepe ueesieeW kes (Deespemes) yeue kes efuees (mJeene) eesieeYeeme Deewj Meeefvle keer osves nejer JeeCeer Deewj (Fvme)
peerJe kes (Feqveee) ceve Feqve kes efuees (mJeene) Deer efMe#ee mes egkele GHeosMe kee DeeejCe kejles nQ, Jewmes ner
470
epegJexoYee<es
aj.
org
legce ueesie Yeer kejes~ ns (He=efLeefJe) Yetefce kes meceeve yengle mes MegYe ue#eCeeW mes egkele (ceele) ceeve kejves nejer peveveer! let
(cee) cegPe kees (cee) cele (eEnmeer) yegjer efMe#ee mes ogKe os Deewj (lJeeced) legPe kees (Denced) ceQ Yeer (cees) ve ogKe
osTb23
YeeJeeLe&-jepee Deeefo jepeHeg<eeW kees epee kes efnle, epeeHeg<eeW kees jepeHeg<eeW kes megKe Deewj meye keer GVeefle
kes efuees HejmHej Jee&vee eeefnes~ ceelee kees eesie nw efke yegjer efMe#ee Deewj cetKe&lee He DeefJeee oskej mevleeveeW keer yegef
ve ve kejs Deewj mevleeveeW kees Gefele nw efke DeHeveer ceelee kes meeLe keYeer s<e ve kejW23
nbme Fleme JeeceosJe $eef<e~ meteex osJelee~ Yegefjiee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
ceveg<ewjerejesHeemevesve veeemegefMe#es keeex Fleen
ceveg<e ueesie F&ej keer GHeemeveeHetJe&ke meyekes efuees veee Deewj Deer efMe#ee kejW, en efJe<ee Deieues
cev$e ceW kene nw
am
nNme MegefeN<eod Jemegjvleefj#eNmeeslee JesefoN<eoefleefLeo&gjesCeNmeled~

ve=<ejmeleNmeod JeesceNmeoNypee ieesNpee$eleNpeeDeefNpee$eNleb ye=nled24
as
nNme~ MegefeN<eled~ MegefeNmeefoefle MegefeNmeled~ Jemeg~ DeNvleNefj#eNmeefolevleefj#eNmeled~ neslee~ JesNefoN<eled~ JesNefoNmeefoefle

JesNefoNmeled~ DeefleefLe~ ogjesNCeNmeefoefle ogjesCeNmeled~ ve=<eled~ ve=meefoefle ve=meled~ JeNjmeefoefle Jejmeled~ $eNleNmeefole=leNmeled~
JeesNceNmeefoefle JeesceNmeled~ DeNypee FleNHedpee~ ieesNpee Fefle ieesNpee~ $eNleNpee Fle=leNpee~ DeNefNpee FleefNpee~ $eNleced~
ye=nled24
the
ary
HeoeLe&-(nbme) e mebnefvle meJee&ved HeoeLee&ved me peieoerej (Megefe<eled) e Megefe<eg HeefJe$es<eg HeoeLex<eg meeroefle
me (Jemeg) Jemlee Jeemeefelee Jee (Devleefj#emeled) eesvleefj#esJekeeMes meeroefle (neslee) oelee enerleeee Jee (Jesefo<eled)
Jeseeb He=efLeJeeb meeroefle (DeefleefLe) DeefJeeceevee efleefLee&me levceeve (ogjesCemeled) ees ogjesCes ie=ns meeroefle me~ ogjesCe
Fefle ie=nveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.4) (ve=<eled) ees ve=<eg meeroefle me (Jejmeled) ees Jejs<eteces<eg HeoeLex<eg meeroefle me
($elemeled) e $eles<eg meles<eg eke=leeefo<eg meeroefle me (Jeescemeled) ees Jeesceefve meeroefle me (Deypee) eesHees peveeefle
(ieespee) ees iee He=eLf eJeeoerved peveeefle ($elepee) e meleefJeeeceeb Jesob peveeefle (Deefpee) ees cesIeHeJe&leJe=#eeoerved
peveeefle me ($eleced) melemJeHeced (ye=nled) cenod yee Deeb cev$e (Mele0 5.4.3.22) JeeKeele24
DevJee-ns ceveg<ee! YeJevlees e Hejcesejes nbme Megef e<eod Jemegjvleefj#emeeslee Jeseof <eoefleefLeo&gjesCemeVe=<eod
Jejmelemeod Jeescemeoypee ieespee $elepee Deefpee $eleb ye=noefmle lecesJeesHeemeerjved24
YeeJeeLe&-ceveg<ew meJe&JeeHekeb HeefJe$ekejb yeewJeesHeemeceefmle~ ve KeuJeslemeesHeemevesve efJevee efkeefeoefHe HetCe
Oecee&Le&keececees#epeb megKeb YeefJelegb Mekeeced24
HeoeLe&-ns ceveg<ees! DeeHe ueesieeW kees eeefnes efke pees Hejcesej (nbme) meye HeoeLeeX kees mLetue kejlee
(Megefe<eled) HeefJe$e HeoeLeeX ceW efmLele (Jemeg) efveJeeme kejlee Deewj kejelee (Devleefj#emeled) DeJekeeMe ceW jnlee (neslee)
meye HeoeLe& oslee enCe kejlee Deewj euee kejlee (Jesefo<eled) He=eLf eJeer ceW JeeHeke (DeefleefLe) DeYeeiele kes meceeve
oMeceesOeee
471
aj.
org
melkeej kejves eesie (ogjesCemeled) Iej ceW efmLele (ve=<eled) ceveg<eeW kes Yeerlej jnlee (Jejmeled) Gece HeoeLeeX ceW Jemelee
($elemeled) meleeke=efle Deeefo veece Jeeues keejCe ceW efmLele (Jeescemeled) Heesue ceW jnlee (Deypee) peueeW kees eefme
kejlee (ieespee) He=efLeJeer Deeefo leJeeW kees GlHeVe kejlee ($elepee) meleefJeeeDeeW kes Hegmleke JesoeW kees eefme kejlee
(Deefpee) cesIe, HeJe&le Deewj Je=#e Deeefo kees jelee ($eleced) meleemJeHe Deewj (ye=nled) meye mes ye[e Devevle nw, Gmeer
keer GHeemevee kejes24
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Gefele nw efke meJe&$e JeeHeke Deewj HeoeLeeX keer Mege
f kejvesnejs yee Hejceelcee ner keer
GHeemevee kejsb, keeeWekf e Gme keer GHeemevee kes efyevee efkemeer kees Oecce&, DeLe&, keece, cees#e mes nesves Jeeuee HetCe& megKe keYeer
veneR nes mekelee24
Feefoleme JeeceosJe $eef<e~ meteex osJelee~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
ceveg<ew efkeceLe& yeeesHeemeveereefcelegHeefoMeles
am
ceveg<e F&ej keer GHeemevee keeeW kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
FeoNmeeegjmeeegce&efe OesefnN eg*d*efmeN JeeexefmeN JeeexN ceefe OesNetie&NmetpeN ceefe Oesefn~

Fvme Jeeb Jeere&Nke=lees yeeNntDeYegHeeJenjeefce25
as
Feled~ DeNefmeN~ Deeeg~ DeNefmeN~ Deeeg~ ceefe~ OesNefnN~ eg*d~ DeNefmeN~ Jee&~ DeNefmeN~ Jee&~ ceefe~ OesNefnN~ Tke&d~ DeNefmeN~
Tpe&ced~ ceefe~ OesNefnN~ Fvme~ Jeeced~ JeerNe&Nke=leN Fefle Jeere&Nke=le~ yeeNnt Fefle yeeNnt~ DeNYegHeeJenjeNceerleefYe
GNHeeJenjeefce25
the
ary
HeoeLe&-(Feled) SleeJelHeefjceeCeced (Deefme) (Deeeg) peerJeveced (Deefme) (Deeeg) (ceefe) peerJeelceefve (Oesefn)
(eg*d) meceeOeelee (Deefme) (Jee&) mJeekeeMeced (Deefme) (Jee&) (ceefe) (Oesefn) (Tke&d) yeueJeeved (Deefme) (Tpe&ced)
(ceefe) (Oesefn) (Fvme) Hejcewee&me (Jeeced) egJeees jepeepeepeveees (Jeere&ke=le) ees Jeere kejeself e leme (yeent)
yeeOeles eeYeeb yeueJeeree&Yeeb leew (DeYegHeeJenjeefce) DeefYele meeceerHesJee&ked mLeeHeeeefce Deeb cev$e
(Mele05.4.3.25-27) JeeKeele25
DevJee-ns yeeved! lJeceeegjmeereoeegce&ef e Oesefn~ lJeb eg*d*efme Jeeexefme eesiepeb Jeeex ceefe Oesefn~
lJecetie&metpe ceefe Oesefn~ ns jepeepeepeveew! Jeere&ke=le FvmesejmeeeesCe Jeeb egJeeesyee&nt yeueJeerex
DenceYegHeeJenjeefce25
YeeJeeLe&-e DeelcemLeb yeeesHeemeles les MeesYeveb peerJeveeefokeceMvegJeles~ veefn kesveefeoerejmeeeecevleje HetdCeex
yeueHejeeceew ueYesles25
HeoeLe&-ns Hejcesej! DeeHe (Feled) Flevee (Deeeg) peerJeve (ceefe) cegPe ceW (Oesefn) Oeefjes, efpememes DeeHe
(eg*d) meye kees meceeefOe kejeves Jeeues (Deefme) nQ, (Jee&) mJeeb ekeeMemJeHe (Deefme) nQ, Fme keejCe (Jee&)
eesieeYeeme mes eke ngS lespe kees (ceefe) cegPe ceW (Oesefn) Oeefjes~ DeeHe (Tke&d) Delevle yeueJeeved (Deefme) nQ, Fmeefuees
(Tpe&ced) yeue Hejeece kees (ceefe) cesjs ceW (Oesefn) OeejCe keerefpees~ ns jepe Deewj epee kes Heg<ees! (Jeere&ke=le) yeueHejeece kees ye{evesnejs (Fvme) Ssee& Deewj Hejceelcee kes Deeee mes (Jeeced) legce jepeepeeDeeW kes (yeent) yeue Deewj
472
epegJexoYee<es
aj.
org
Hejeece kees (DeYegHeeJenjeefce) meye ekeej legcnejs meceerHe ceW mLeeHeve kejlee ntb25
YeeJeeLe&-pees ceveg<e DeHeves oe ceW F&ej keer GHeemevee kejles nQ, Jes megvoj peerJeve Deeefo kes megKeeW keess Yeesieles
nQ Deewj keesF& Yeer Heg<e F&ej kes Deeee kes efJevee HetCe& yeue Deewj Hejeece kees ee veneR nes mekelee25
meesveemeerleme JeeceosJe $eef<e~ Deemevoer jepeHeer osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
erCeeb veeees efJeeemegefMe#es e erefYejsJe keeex vejeCeeb vejwesleen
eqeeW kee veee, efJeee Deewj Gvekees efMe#ee er ueesie ner kejW Deewj Heg<eeW kes efuees Heg<e, Fme efJe<ee
kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
meesNveeefme meg<eoeefme #eN$emeN eesefvejefme~

meesNveeceemeero meg<eoeNceemeero #eN$emeN eesefveNceemeero26
am
meesNvee~ DeNefmeN~ meg<eoe~ megmeosefle megmeoe~ DeNefmeN~ #eN$eme~ eesefve~ DeNefmeN~ meesNveeced~ Dee~ meerNoN~ meg<eoeced~
megmeoeNefceefle megmeoeced~ Dee~ meerNoN~ #eN$eme~ eesefveced~ Dee~ meerNoN26
the
ary
as
HeoeLe&-(meesvee) megKeHee (meg<eoe) ee MeesYeves JeJenejs meeroefle mee (Deefme) (#e$eme) jepeveeeme
(eesefve) ie=ns veeeke$eea (Deefme) (meesveeced) megKekeeefjkeeced (Dee) (meero) (meg<eoeced) MegYemegKeoe$eerced (Dee) (meero)
(#e$eme) #eef$eekegueme (eesefveced) (Dee) (meero) Deeb cev$e (Mele0 5.4.4.2-4) JeeKeele26
DevJee-ns jeef%e! elemlJeb meesveeefme meg<eoeefme #e$eme eeseEve jepeveerelf eceemeero26
YeeJeeLe&-jepeHeer meJee&meeb erCeeb veeemegeMf e#es e meowJe kegee&led~ vewleemeecesles Heg<ew keejefeleJes~ kegle?
Heg<eeCeeb meceerHes eqees ueefppelee Yeerleee YetlJee eLeeJeod JekelegceOeslegb e ve MekevegJevlele26
HeoeLe&-ns jeCeer! efpemeefuees DeeHe (meesvee) megKeHe (Deefme) nQ, (meg<eoe) megvoj JeJenej kejves Jeeueer
(Deefme) nQ, (#e$eme) jepe kes veee kes (eesefve) kejves Jeeueer (Deefme) nQ, Fmeefuees DeeHe (meesveeced) megKekeejke
Deer efMe#ee ceW (Deemeero) lelHej ntefpees, (meg<eoeced) Des megKe osvesnejer efJeee kees (Deemeero) Des ekeej ee
keerefpees leLee kejeFes Deewj (#e$eme) #eef$ee kegue keer (eesefveced) jepeveerefle kees (Deemeero) meye eqeeW kees
peveeFes26
YeeJeeLe&-jepeeDeeW keer eqeeW kees eeefnes efke meye eqeeW kes efuees veee Deewj Deer efMe#ee osJeW Deewj eqeeW
kee veeeeefo Heg<e ve kejW, keeeWefke Heg<eeW kes meeceves er ueefppele Deewj Yeeegkele neskej eLeeJeled yeesue Jee He{ ner veneR
mekeleer26
efve<emeeosleme MegveMesHe $eef<e~ JeCees osJelee~ efHeHeerefuekeceOee eefleeieee$eer vo~ <e[dpe
mJej
jepeJeod jepeHeeesefHe jepeOece&ceeejsegefjleen
jepee kes meceeve jeCeer Yeer jepeOece& kee DeeejCe kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
efve<emeeo Oe=leJeleesN JeCe HeNmleehmJee~ meeceepeee megeleg27
oMeceesOeee
473
aj.
org
efveN~ meNmeeNoN~ Oe=leJeleN Fefle Oe=leJele~ JeCe~ HeNjleemeg~ Dee~ meeceepeeNesefle meecedjepeee~ megelegefjefle
megeleg27
as
am
HeoeLe&-(efve) efveleced (memeeo) meeroleg (Oe=leJele) Oe=leeefve meleeejCeyeeeee&oerevf e Jeleeefve esve me

(JeCe) Heg<eesece (Hemleemeg) veeeie=n<s eg (Dee) mecevleeled (meeceepeee) meceepeeb YeeJeee kece&Ces Jee (megeleg)
MeesYevee eleg e%ee efeee Jee eme me Deeb cev$e (Mele0 5.4.4.5) JeeKeele27
DevJee-ns jeef%e! eLee leJe Oe=leJele megelegJe&Ce Heefle meeceepeee HemleemJee efve<emeeo leLee le$e lJeceefHe
veeeb keg27
YeeJeeLe&-eLee meceed meeceepeb Heeefuelegb veeeemeves efmLelJee Heg<eeCeeb meleb veeeb kegee&led leLee jepeHelveer
erCeeb efveleb veeeb kegee&led~ Dele efkeceeieleb eeMees veerefleefJeeeOece&egkele mJeeceer Heg<eeCeeb veeeb kegee&led leeMesJe
leeqlee YeefJeleJeefceefle27
HeoeLe&-ns jeCeer! pewmes DeeHekee (Oe=leJele) mele kee DeeejCe Deewj yeeee& Deeefo JeleeW kee OeejCe
kejvesneje (megeleg) megvoj yege
f Jee efeee mes egkele (JeCe) GeceHeefle (meeceepeee) eeJeeea jepe nesves Deewj
Gmekes keece kejves kes efuees (Hemleemeg) veeeIejeW ceW (Dee) efvejvlej (efve) efvele ner (memeeo) yew kes veee kejs, Jewmes
let Yeer veeekeeefjCeer nes27
YeeJeeLe&-pewmes eeJeeea jepee eeJeeea jepe keer j#ee kes efuees veee keer ieer Hej yew kes Heg<eeW kee
erke-erke veee kejs, Jewmes ner efveleeefle jeCeer eqeeW kee veee kejs~ Fmemes keee Deeee efke pewmee veerefle, efJeee Deewj
Oece& mes egkele Heefle nes, Jewmeer ner er kees Yeer nesvee eeefnes27
DeefYeYetefjleme MegveMesHe $eef<e~ epeceevees osJelee~ Oe=efleMvo~ $e<eYe mJej
Hegve me jepee keerMees YetlJee kemcew eEke kegee&efolegHeefoMeles
efHej Jen jepee kewmee neskes efkemekes efuees keee kejs, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
DeNefYeNYetjmesNleemlesN HeeN efoMe keuHevleebN yeeNBmlJeb yeNeeefme meefJeNleeefme meNleemeJeesN JeCeesefme

meNleewpeeNFvesefmeN efJeMeewpee Nesefme megMesJe~ yengkeej esemkej YetemkeNjsvmeN JeeesefmeN lesve ces
jOe28
DeNefYeNYetefjleefYeNYet~ DeNefmeN~ SNlee~ les~ HeeN~ efoNMe~ keNuHeNvleeNced~ yeeved~ lJeced~ yeNee~ DeNefmeN~ meNefJeNlee~ DeNefmeN~
meNleemeJeN Fefle meNleemeJe~ JeCe~ DeNefmeN~ meNleewpeeN Fefle meNleDeespee~ Fv~ DeNefmeN~ efJeMeewpee~ N~ DeNefmeN~
megMesJeN Fefle megMesJe~ yengkeeNjsefleN yengkeej~ esemkej~ esekeNjsefleN esekej~ Yetemkej~ YetekeNjsefleN Yetekej~
Fvme~ Jee~ DeNefmeN~ lesve~ cesN~ jOeN28
HeoeLe&-(DeefYeYet) ogeveeb eflejmkeee& (Deefme) (Slee) (les) leJe (Hee) HetJee&oeeleeesOe TOJee& ewkee
(efoMe) (keuHevleeced) megKeegkelee YeJevleg (yeeved) eeyeeefJee (lJeced) (yeee) elegJexoeefKeuejepeepeemegKeefveefceeeveeb
HeoeLee&veeb efvecee&lee (Deefme) (meefJelee) SseeexlHeeoke (Deefme) (meleemeJe) melesve kece&Cee emeJe Ssee eme me
474
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(JeCe) JejmJeYeeJe (Deefme) (meleewpee) meleceespees yeueb eme me (Fv) megKeeveeb Oeelee (Deefme) (efJeMeewpee)
efJeMee epeee menewpe Hejeecees eme me () Me$etCeeb ogeveeb jesoefelee (Deefme) (megMesJe) MeesYeveb MesJeb megKeb eme
me, MesJeefceefle megKeveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.6) (yengkeej) yentveeb megKeeveeb kee& (esemkej) keueeCekee&
(Yetemkej) HegveHegvejvegele (Fvme) Ssee&me (Jee) eeHeke (Deefme) (lesve) (ces) ceeced (jOe) mebjeOvegenf Deeb
cev$e (Mele0 5.4.4.6-21) JeeKeele28
DevJee- ns yengkeej esemkej Yetemkej yeeved! eLee eme les leJewlee He_e efoMe keuHesjved, leLee cece
YeJelHelvee keuHevleeced~ eLee lJeceefYeYetjefme meefJeleeefme meleemeJees JeCeesefme meleewpee Fvesefme efJeMeewpee megMesJees
esmeervme Jeeesefme, leLeenceefHe YeJeseced, eLee esve legYece=e
f efmeer kegee&ced, leLee lJeb lesve ces jOe28
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee Heg<e meJe&eof kemegkeerefle&JexoefJeod eJeerCe melekeejer meJe&me
megKeeoes Oeeefce&kees pevees YeJesled leLee leled Heer meeled, les jepeOecex mJeerke=leemceeod yengmegKeb yengefeeb e
eeHvegJevleg28
HeoeLe&-ns (yengkeej) yengle megKeeW (esemkej) keueeCe Deewj (Yetemkej) yeej-yeej Devegeve kejves Jeeues
(yeeved) DeelceefJeee kees ee ngS pewmes efpeme (les) DeeHekes (Slee) es (Hee) HetJe& Deeefo eej Deewj THej veeres Ske
Heebe (efoMe) efoMee meeceLe&egkele neW, Jewmes cesjs efuees DeeHekeer Heer keer keerefle& mes Yeer (keuHevleeced) megKeegkele nesJs eW~
pewmes DeeHe (DeefYeYet) ogeW kee eflejmkeej kejves Jeeues (Deefme) nQ, (meefJelee) Ssee& kes GlHeVe kejvesnejs (Deefme) nQ,
(meleemeJe) mele kece& kes meeLe Ssee& nw efpemekee Ssmes (JeCe) Gece mJeYeeJe Jeeues (Deefme) nQ (meleewpee) mele
yeue mes egkele (Fv) megKeeW kes OeejCe kejvesnejs (Deefme) nQ (efJeMeewpee) epeeDeeW keer yeere Hejeece Jeeues (megMesJe)
megvoj megKeegkele () Me$eg Deewj ogeW kees ueeves Jeeues (Deefme) nQ, (Fvme) Ssee& kes (Jee) ee kejvesnejs
(Deefme) nQ, Jewmes ceQ Yeer nesTb, pewmes ceQ DeeHe kes Jeemles $eef-efmeef keb, Jewmes (lesve) Gmemes (ces) cesjs efuees (jOe)
keee& kejves kee meeceLe& keerefpees28
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eeefnes efke pewmee Heg<e meye efoMeeDeeWb ceW keerefle&egkele, JesoeW kees peeveves, OevegJexo
Deewj DeLe&Jeso keer efJeee ceW eJeerCe, mele kejves Deewj meye kees megKe osves Jeeuee, Oecee&lcee Heg<e nesJes, Gmekeer er Yeer
Jewmes ner nesJes~ Gvekees jepeOece& ceW mLeeHeve kejkes yengle megKe Deewj yengle meer MeesYee kees ee nesb28
Deeqiveefjleme MegveMesHe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ mJeje[e<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvee jepeepeepevee eEkeJeled eEkekege&gefjleen
efHej jepee Deewj epee kes peve efkeme kes meceeve keee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNeqive He=LegOe&ce&CeNmHeeflepe&g<eeNCeesDeNeqive He=LegOe&ce&CeNmHeefleNjepeme Jesleg mJeeneN~

mJeeneke=leeN mete&me jefMceefYee&leOJe mepeeNleevee ceOeNceseee29
DeNeqive~ He=Leg~ Oece&Ce~ Heefle~ peg<eeNCe~ DeNeqive~ He=Leg~ Oece&Ce~ Heefle~ Deepeme~ JesNleg~ mJeene~ mJeeneke=leeN
FefleN mJeeneke=lee~ mete&me~ jefMceefYeNefjefle jefMceefYe~ eNleNOJeNced~ meNpeeNleeveeNefceefle mepeeNleeveeced~ ceNOeNceseee~
ceNOecesmLeeNesefle ceOeNcesmLeee29
oMeceesOeee
475
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Deeqive) mete& FJe (He=Leg) efJemleerCe&Heg<eeLe& (Oece&Ce) Oece&me (Heefle) Heeueefelee (peg<eeCe)
mesJeceeve (Deeqive) efJeegeof Je (He=Leg) ceneved (Oece&Ce) veeeme (Heefle) j#eke (Deepeme) Ie=leeosn&efJe<e (Jesleg)
JeeHveesleg (mJeene) meleee efeeee (mJeeneke=lee) ee mJeene meleeb efeeeb kegJe&efvle lee (mete&me) (jeqMceefYe)
(eleOJeced) (mepeeleeveeced) peelew men Jee&ceeveeveeced (ceOeceseee) ceOes He#eHeelejefnles YeJes veees efleefle leme
YeeJeee Deeb cev$e (Mele0 5.4.4.22-23) JeeKeele29
DevJee-ns jepeved jeef%e Jee! eLee He=LegOe&ce&CemHeeflepe&g<eeCeeseqive mepeeleeveeb ceOeceseee mJeenepeme
Jeself e~ mete&me jeqMceefYe men nefJe emeee& megKeeefle, leLee Oece&CemHeefle He=Legpe&g<eeCeeseqiveYe&Jeeved je^b Jesleg, leLee e ns
mJeeneke=lee meYeemeeqlees eteceefHe eeleOJeced29
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ns jepeepeepevee! eteb eLee mete&eefmeefJeegoeqiveJeod Jeeqe&lJee
He#eHeeleb efJenee meceevepevcemeg ceOemLee mevlees veeeb kegle~ eLeeeceeqive meefJele=ekeeMes Jeeeew e megievOeb Jeb eeHe
Jeeegpeueew<eefOeMege
f eje meJee&ved eeefCeve megKeeefle leLee veeeegkelew kece&eYf e meneefjlee YetlJee meJee& epee
megKeele29
HeoeLe&-ns jepeved Jee jepeHeef! pewmes (He=Leg) ceneHeg<eeLe&egkele Oece& kee (Heefle) j#eke (peg<eeCe) mesJeke
(Deeqive) efyepegueer kes meceeve JeeHeke (mepeeleeveeced) GlHeVe HeoeLeeX kes j#eke kes meeLe Jee&ceeve HeoeLeeX kes
(ceOeceseee) ceOe ceW efmLele neskes (mJeene) mele efeee mes (Deepeme) Ie=le Deeefo nesce kes HeoeLeeX kees ee kejlee
ngDee (mete&me) mete& keer (jefMceefYe) efkejCeeW kes meeLe nesce efkees HeoeLeeX kees Hewuee kes megKe oslee nw, Jewmes (Oece&Ce)
veee kes (Heefle) j#eke (He=Leg) ye[s (peg<eeCe) mesJee kejves Jeeuee (Deeqive) lespemJeer DeeHe jepe kees (Jesleg) ee
ntefpees~ Jewmes ner ns (mJeeneke=lee) mele keece kejves Jeeues meYeemeod Heg<eeW Jee er ueesiees! legce Yeer (eleOJeced) ee
efkeee kejes29
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns jepe Deewj epee kes Heg<ees leLee jeCeer Jee jeCeer kes
meYeemeoes! legce ueesie mete& Deewj eefme efJeegled Deeqive kes meceeve Jee&, He#eHeele es[, Ske pevce ceW ceOemLe nes kes
veee kejes~ Jewmes en Deeqive mete& kes ekeeMe ceW Deewj Jeeeg ceWb megieefvOeegkele JeeW kees ee keje, Jeeeg peue Deewj
Dees<eefOeeeW keer Megef eje meye eeefCeeeW kees megKe oslee nw, Jewmes ner veeeegkele keceeX kes meeLe DeeejCe kejves Jeeues neskes
meye epeeDeeW kees megKeegkele kejes29
meefJe$esleme MegveMesHe $eef<e~ meefJe$eeefocev$eeskelee osJelee~ Yegefjiedyeeeer ef$egHed vo~ OewJele
mJej
keeriiegCew men je%ee je%ee Jee YeefJeleJeefcelegHeefoMeles
jepee Jee jeCeer kees kewmes iegCeeW mes egkele nesvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
meNefJeN$ee emeefJeN$ee mejmJelee JeeNee lJeê NHew Het<Cee HeNMegefYeNefjvsCeeNmces ye=nNmHeefleveeN yeeCeeN
JeCesNveewpemeeNeqiveveeN lespemeeN meescesveN je%eeN efJe<Cegvee oMeNcee osNJeleeeN emetle emeHee&efce30
476
epegJexoYee<es
aj.
org
meNefJeN$ee~ eNmeNefJeN$esefle emeefJeN$ee~ mejmJelee~ JeeNee~ lJeê~ NHew~ Het<Cee~ HeNMegefYeNefjefle HeNMegefYe~ FvsCe~
DeNmcesFleNmces~ ye=nNmHeeflevee~ yeeCee~ JeCesve~ Deespemee~ DeNeqivevee~ lespemee~ meescesve~ je%ee~ efJe<Cegvee~ oNMeNcee~ osNJeleee~
emetleN FefleN emetl e~ e~ meNHee&NefceN30
the
ary
as
am
HeoeLe&-(meefJe$ee) esjkesve Jeeegvee (emeefJe$ee) mekeueeseslHeeokesvesJe MegYekece&Cee (mejmJelee)

eMemleefJe%eeveefeeeegkelee (Jeeee) JesoJeeCesJe meleYee<eCesve (lJeê) sokesve eleeefHevee metexCesJe veeesve (Hew)
megKemJeHew (Het<Cee) He=eLf eJee~ Het<esefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced~ (efveIeb01.1) (HeMegefYe) ieJeeefoefYeefjJe epeeee
Heeuevesve (FvsCe) efJeegefoJeweexCe (Demces) DemceeefYe (ye=nmHeeflevee) ye=nleeb Heeuekesve elegJexoefJeoe efJeog<esJe
efJeeemegefMe#eeeeejsCe (yeeCee) JesoeLe&%eevesve %eeHevesvesJeesHeosMekesve (JeCesve) JejsCe peuemecetnsvesJe Meevlee (Deespemee)
yeuesve (Deeqivevee) HeeJekesve (lespemee) leer#Cesve peesefle<esJe Me$egoenkelJesve (meescesve) evsCe ekeeMeceevesvesJeeeokelJesve
(je%ee) ekeeMeceevesve (efJe<Cegvee) JeeHekesve HejcesejsCesJe MegYeiegCekece&mJeYeeJesve (oMecee) oMeeveeb Hetefjkeee (osJeleee)
osoerHeceeveee men (emetle) esefjle (e) eiele (meHee&efce) eueeefce Deeb cev$e (Mele0 5.4.5.2)
JeeKeele30
DevJee-ns jepeepeepevee eLeenb emeefJe$ee meefJe$ee mejmJelee Jeeee lJeê Hew Het<Cee HeMegefYeefjvsCeemces
yeeCee ye=nmHeefleveewpemee JeCesve lespemeeeqivevee je%ee meescesve oMecee osJeleee efJe<Cegvee e men emetle meved emeHee&efce
leLee eteceefHe emeHe&OJeced30
YeeJeeLe&-ees peve metee&efoiegCeegkele efHele=JelepeeHeeueke meeled, me jepee YeefJelegb eesie~ eewJeb Heg$eJeod
Jee&ceevees YeJesled me epee YeefJelegcen&efle30
HeoeLe&-ns epee Deewj jepeHeg<ees! pewmes ceQ (emeefJe$ee) esjCee kejves Jeeues Jeeeg (meefJe$ee) mecHetCe& ese GlHeVe
kejevesnejs kes meceeve MegYe kece& (mejmJelee) eMebemf ele efJe%eeve Deewj efeee mes egkele (Jeeee) JesoJeeCeer kes meceeve
meleYee<eCe (lJeê) soke Deewj eleeHeegkele mete& kes meceeve veee (Hew) megKeHeeW (Hetd<Cee) He=efLeJeer (HeMegefYe) ieew
Deeefo HeMegDeeW kes meceeve epee kes Heeueve (FvsCe) efyepegueer (Demces) nce (ye=nmHeeflevee) ye[eW kes j#eke eej JesoeW kes
peevevesnejs efJeeved kes meceeve efJeee Deewj megvoj efMe#ee kes eeej (Deespemee) yeue (JeCesve) peue kes mecegoee (lespemee)
leer#Ce peesefle kes meceeve Me$egDeeW kes eueeves (Deeqivevee) Deeqive (je%ee) ekeeMeceeve Deevevo kes nesves (meescesve) evcee
(oMecee) oMemebKee kees HetCe& kejves Jeeueer (osJeleee) ekeeMeceeve Deewj (efJe<Cegvee) JeeHeke F&ej kes meceeve MegYe iegCe,
kece& Deewj mJeYeeJe mes (emetle) esjCee efkeee ngDee ceQ (emeHee&efce) Des ekeej euelee ntb, Jewmes legce ueesie Yeer
euees30
YeeJeeLe&-pees ceveg<e metee&efo iegCeeW mes egkele efHelee kes meceeve j#ee kejvesneje nes, Jen jepee nesves kes eesie nw,
Deewj pees Heg$e kes meceeve Jeee&Je kejs, Jen epee nesves eesie nw30
DeefeYeeefceleme MegveMesHe $eef<e~ #e$eHeefleoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ee keerMee YetlJee eEke kege&gefjlegHeefoMeles
efHej ceveg<e kewmes nes keee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
oMeceesOeee
477
aj.
org
DeNefeYee HeemJeN mejmJelew HeeNmJesvee meg$eecCes HeemJe~

JeeNegHetle HeNefJe$esCe eNle*dkemeesceesN Deefleegle~ FvmeN egpeN meKee31
DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ HeNeNmJeN~ mejmJelew~ HeNeNmJeN~ Fvee~ meg$eecCeN Fefle meg$eecCes~ HeNeNmJeN~ JeeNeg~
Hetle~ HeNefJe$esCe~ eNle*d~ meesce~ DeefleegleN Fleefleegle~ Fvme~ egpe~ meKee31
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeefeYeeced) metee&evceesYeeefceJeeOeeHekeesHeosMekeeYeeced (HeemJe) HeefjHekeJees YeJe (mejmJelew)

megefMeef#eleeew Jeees (HeemJe) (Fvee) Hejceweee&e (meg$eecCes) megg j#ekeee (HeemJe) (Jeeeg) Jeeegejf Je (Hetle)
(HeefJe$esCe) Megsve Oecee&ejCesve efveoex<e (ele*d) eleeleerelf e Hetepf ele (meesce) Ssee&Jeeved meesceiegCemecHeVees Jee
(Deefleegle) Delevle%eeveJeeved (Fvme) Hejcesejme (egpe) egkele (meKee) efce$e Deeb cev$e (Mele0
5.5.4.20-22) JeeKeele31
DevJee-ns jepeepeepeve! lJeceefeYeeb HeemJe mejmJelew HeemJe meg$eecCe Fvee HeemJe~ HeefJe$esCe
Jeeegejf Je Hetle ele*d meesceesefleegle Fvme egpe meKee YeJe31
YeeJeeLe&-ceveg<ee DeeeesjOeeHekeesHeosMekeees mekeeMeeled megefMe#eeb eeHe MegwOe&cee&ejCew mJeelceeveb
HeefJe$eerke=le, eesieewjerejcegHeemeweee&e eele HejmHejb meKeeees YeJevleg31
HeoeLe&-ns jepee leLee epeeHeg<ees! legce (DeefeYeeced) mete& evcee kes meceeve DeOeeHeke Deewj GHeosMeke
(HeemJe) Meg yege
f Jeeues nes (mejmJelew) Deer efMe#eeegkele JeeCeer kes efuees (HeemJe) Gele nes, (meg$eecCes)
Deer j#ee kejvesnejs (Fvee) Hejcewee& kes efuees (HeemJe) { Heg<eeLe& kejes, (HeefJe$esCe) Meg Oece& kes DeeejCe mes
(Jeeeg) Jeeeg kes meceeve (Hetle) efveoex<e (ele*d) Hetpee kees ee (meesce) Des iegCeeW mes egkele Ssee&Jeeues
(Deefleegle) Delevle %eeveJeeved (Fvme) HejcesMJej kes (egpe) eesieeYeemeegkele (meKee) efce$e nes31
YeeJeeLe&-ceveg<e kees eeefnes efke meleJeeoer Oecee&lcee Dee DeOeeHeke Deewj GHeosMeke mes Deer efMe#ee kees
ee nes, Meg Oece& kes DeeejCe mes DeHeves Deelcee kees HeefJe$e eesie kes DeeW mes F&ej keer GHeemevee Deewj mecHeefe nesves kes
efuees ee kejkes DeeHeme ceW efce$eYeeJe mes JeeX31
kegefJeosleme MegveMesHe $eef<e~ #e$eHeefleoxJelee~ efvee=odyeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
jepeeefomeYew epeeew eEkeJeled eke eEke kee&Jeefceleen
jepee Deeefo meYee kes Heg<e efkeme kes legue keee-keee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
kegefJeoN eJecevleesN eJe efeNeLeeN oevlevegHetJe efJeNete~

FNnsnw<eeb ke=CegefnN YeespeveeefveN es yeNefn&<eesN veceGeqkelebN epeefvle~
GNHeNeeNceie=nerleesmeNefeYee lJeeN mejmJelewN lJesvee lJee meg$eecCes32
kegefJeled~ DeN~ eJecevleN FefleN eJecevle~ eJeced~ efeNled~ eLee~ oeefvle~ DeNvegHetJe&efcelevegHetdJe&ced~ efJeNetesefle
efJeNete~ FNnsnsleerNnFn~ SN<eeNced~ ke=CegefnN~ Yeespeveeefve~ es~ yeNefn&<e~ veceGeqkeleNefceefleN veceGeqkeleced~ epeevf le~ GNHeNeeNceie=nerle
FlegHeeeceNie=nerleN~ DeNefmeN~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ lJeeN~ mejmJelew~ lJeeN~ Fvee~ lJeeN~ meg$eecCeN Fefle meg$eecCes32
478
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(kegefJeled) yewee&, kegefJeefoefle yengveecemeg Heefleced~ (efveIeb03.1) (De) eesefle peeveeefle

lelmecyegew (eJecevle) yenJees eJee efJeevles es<eeb les ke=<eerJeuee (eJeced) (efeled) DeefHe (eLee) (oeefvle) uegveefvle
(DevegHetJe&ced) eceMe (efJeete) yegmeeefokeb He=Lekeke=le (Fnsn) DeeqmceVeeqmceved JeJenejs (S<eeced) ke=<eerJeueeveeced (ke=Cegefn)
keg (Yeespeveeefve) (es) (yeefn&<e) Je=e (veceGeqkeleced) vecemeesVemeesek ele Jeeveced (epeefvle) mevles
(GHeeeceie=nerle) yeeee&evf eecew mJeerke=le (Deefme) (DeefeYeeced) JeeefJeeeYeeb efMe#ekeeYeeced (lJee) lJeeced
(mejmJelew) efJeeeegkeleJeees (lJee) (Fvee) Geceweee&e (lJee) (meg$eecCes) megg $eeCeee Deeb cev$e
DevJee-ns De jepeved! e kegefJeled lJeceefeYeecegHeeeceie=nerleesefme leb mejmJelew lJesvee lJee meg$eecCes lJee
Jeeb mJeerkegce&~ es yeefn&<ees veceGekele epeefvle, lesYe melkeejsCe Yeespeveeoerefve osefn~ eLee eJecevle Fnsn eJecevegHetJe
oeefvle yegmeeefod eJeb efJeete j#eefvle, leLew<eeb meleemeles efJeefJee j#eCeb ke=Cegefn32
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee ke=<eerJeuee HeefjecesCe He=efLeJee mekeeMeeoveskeeefve HeueeoerveglHeee mebj#e
Yegeles, efvemmeejb lepeefvle, eLee efJeefnleb Yeeieb je%es ooefle, leLewJe jepeeefoefYepe&vewjefleecesCewleeved mebj#e veeesvewee&ceglHeee
megHee$esYees oJeevevoes YeeskeleJe32
HeoeLe&-ns (De) %eeveJeeved jepeved! pees (kegefJeled) yengle Ssee& Jeeues DeeHe (DeefeYeeced) efkeee kees ee ngS
efMe#eke ueesieeW kes efuees (GHeeeceie=nerle) yeeee& kes efveeceeW mes mJeerkeej efkees (Deefme) nQ, Gve (mejmJelew)
efJeeeegkele JeeCeer kes efuees (lJee) DeeHekees (Fvee) Gece Ssee& kes efuees (lJee) DeeHe kees Deewj (meg$eecCes) Deer
j#ee kes efuees (lJee) DeeHekees nce ueesie mJeerkeej kejles nQ~ (es) pees (yeefn&<e) Je=Heg<e (veceGeqkeleced) DeVe kes kenves
kees (epeefvle) mele kejles nQ, Gve kes efuees melkeej kes meeLe Yeespeve Deeefo oerepf ees~ pewmes (eJecevle) yengle peew Deeefo
Oeeve mes egkele Kesleer kejvesnejs ueesie (Fnsn) Fme-Fme JeJenej ceW (eJeced) eJeeefo DeVe kees (DevegHetJe&ced) ece mes
(oeefvle) uegveles nQ, Yegme mes (efeled) Yeer (eJeced) peJeeW kees (efJeete) He=Leked kejkes j#ee kejles nQ, Jewmes mele-Demele kees
erke-erke efJeeej kes Fve keer j#ee keerepf ees32
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes Kesleer kejves Jeeues ueesie Heefjece kes meeLe He=eLf eJeer mes Deveske
HeueeW kees GlHeVe Deewj j#ee kejkes Yeesieles Deewj Demeej kees HeWkeles nQ, Deewj pewmes erke-erke jepe kee Yeeie jepee kees
osles nQ, Jewmes ner jepee Deeefo Heg<eeW kees eeefnes efke Delevle Heefjece mes Fvekeer j#ee, veee kes DeeejCe mes Ssee& kees
GlHeVe kej Deewj megHee$eeW kes efuees osls es ngS Deevevo kees YeesieW32
egJeefceleme MegveMesHe $eef<e~ Deefeveew osJeles~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
egJeefceleme MegveMesHe $eef<e~ Deefeveew osJeles~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
meYeemesvesMeeYeeb eelees JeefCeipevee mebj#ee Fleen
meYee Deewj mesveeHeefle ee mes JewMeeW keer j#ee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
egJe megjececeefeveeN vecegeeJeemegjs meee~

efJeNefHeNHeeNvee MegYemHeleerNFvbN kece&mJeeJeleced33
oMeceesOeee
479
aj.
org
egJeced~ megjececed~ DeNefeNveeN~ vecegeew~ DeeNmegjs~ meee~ efJeNefHeNHeeNvesefle efJeefHeNHeeNvee~ MegYeN~ HeNleerNFefle Heleer~ Fvced~
kece&NeqmJeefleN kece&meg~ DeeNJeNleNced33
as
am
HeoeLe&-(egJeced) egJeeced (megjececed) megg jcevles eeqmceved leced (Deefevee) mete&evcemeeefJeJe meYeemesvesMeew
(vecegeew) ve cegeefle mJekeereb kece& emleeqmceved (Deemegjs) Demegjme cesIemeeeb JeJenejmleeqmceved~ Demegj Fefle cesIeveecemeg
Heefleced~ (efveIeb01.10) (meee) melemeceJesleew (efJeefHeHeevee) efJeefJeOeb jepeb j#eceeCeew (MegYe) keueeCekejme
JeJenejme (Heleer) Heeueefeleejew (Fvced) Hejcewee&Jevleb Oeefvekeced (kece&meg) ke=<eeefoefeeemeg eJee&ceeveced (DeeJeleced)
j#eleced Deeb cev$e (Mele0 5.5.4.25) JeeKeele33
DevJee-ns meee efJeefHeHeevee MegYemHeleer Deefevee egJeb vecegeeJeemegjs kece&meg Jee&ceeveb megjeceefcevb
meleleceeJeleced33
YeeJeeLe&-ogYs e eseveeb j#eCeeewJe jepeYeeJe eJee&les~ veefn jepej#eCesve efJevee kemeefeled kece&eeefjCe
kece&efCe efveefJe&Ivesve eJe=ef eYe&efJelegb eesieeefmle, ve e Keueg epeepeveevegketuecevleje jepeHeg<eeCeeb megefmLejlee peeeles,
lemceeod JeveeEmenJeled HejmHejb meneesve meJex jepeepeepevee meoe megefKeve meg33
HeoeLe&-ns (meee) efceues ngS (efJeefHeveevee) efJeefJeOe jepe kes j#eke (MegYe) keueeCekeejke JeJenej kes
(Heleer) Heeueve kejvesnejs (Deefevee) mete&-evcee kes meceeve meYeeHeefle Deewj mesveeHeefle (egJeced) legce oesveeW (vecegeew) pees
DeHeves og kece& kees ve es[s (Deemegjs) cesIe kes JeJenej ceW (kece&meg) Kesleer Deeefo keceeX cesb Jee&ceeve (megjececed) Deer
lejn efpeme ceW jceCe kejW, Ssms es (Fvced) Hejcewee& Jeeues Oeveer keer efvejvlej (DeeJeleced) j#ee kejes33
YeeJeeLe&-ogeW mes eseW keer j#ee kes efuees ner jepee neslee nw~ jepe keer j#ee kes efJevee efkemeer eseJeeved vej keer
keee& ceW efveefJe&Ive eJe=ef e keYeer veneR nes mekeleer Deewj ve epeepeveeW kes Devegketue ngS efJevee jepeHeg<eeW keer efmLejlee nesleer
nw~ Fmeefuees Jeve kes efmebneW kes meceeve HejmHej meneeer neskes meye jepe Deewj epee kes ceveg<e meoe Deevevo ceW jnb
s 33
Heg$eefceJesleme MegveMesHe $eef<e~ Deefeveew osJeles~ Yegefjked He*deqkeleMvo~ Heece mJej
the
ary
jepeepes efHeleeHeg$eJeod Jeexeeleeefceleen
jepee Deewj epee kees efHelee Heg$e kes meceeve Jee&vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Heg$eefceJe efHeNlejeJeNefeveesNYesvNeJeLeg keeJewo&NmeveeefYe~

elmegjeceNb JeefHeyeN Meeere fYeN mejmJeleer lJee ceIeJeVeefYe<Ceked34
Heg$eefceNJesefle Heg$ecedFJe~ efHeNlejew~ DeNefevee~ GNYee~ Fv~ DeeNJeLeg~ keeJew~ oNmeveeefYe~ eled~ megjececed~ efJe~
DeefHeye~ MeeerefYe~ mejmJeleer~ lJeeN ceNIeNJeNefVeefle ceIeJeved~ DeNefYeN<CeNked34
HeoeLe&-(Heg$eefceJe) eLeeHeleeefve (efHelejew) peveveerpevekeew (Deefevee) meYeemesvesMeew (GYee) ew (Fv)

meJe&meYesMe jepeved! (DeeJeLeg) meJe jepeb j#esLeeced (keeJew) keefJeefYe HejceefJeefOee&efce&kewefve&efce&lew (obmeveeefYe)
kece&efYe (eled) e (megjececed) MeesYeve Deejecees esve jmesve leced (JeefHeye) efJeefJeOeleee efHeye (MeeerefYe) e%eeefYe
(mejmJeleer) efJeeemegefMeef#elee JeeefieJe Heer (lJee) lJeeced (ceIeJeved) HetefpeleOeveJeved (DeefYe<Ceked) GHemesJeleeced~ efYe<Ceped
480
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
GHemesJeeeeefceefle keC[dJeeefoOeeleesue&ef* efJekejCeJeleesve ekees uegked~ Develed keee mHeced Deeb cev$e
DevJee-ns ceIeJeefVev eled Jeb MeeerefYe megjeceb JeefHeyemleb lJee mejmJeleefYe<Ceked~ ns Deefevee jepee%eeefHeleeJegYeew mesveeHeefleveeeOeerMeew egJeeb keeJewomeveeefYe efHelejew Heg$eefceJe meJe jepeceeJeLeg34
YeeJeeLe&-meJe&MegYeiegCeegkelees jepeOece&ceeefele Oeeefce&keesOeeHekees egJee meved eeb mJeMeeR efJeog<eeR megue#eCeeb
HeueeJeCeeefoiegCew megMeesefYeleeb eqecegnsled~ ee meleleb Helevegketuee YeJesled, mJeeb e leovegketue meeled~
meeceeleYe=leerke epeemJeejerlee efHele=Jeod Jeexle, epeee Heg$eJeled~ SJeb HejmHejb escCee meneeefolee meJex
megejf efle34
De$e jepeepeeOeceexkelelJeeosleoLe&me HetJee&OeeeeLexve men meeflejmleerefle yeesOeced
HeoeLe&-ns (ceIeJeved) efJeMes<e Oeve kes nesves mes melkeej kes eesie (Fv) meye meYeeDeeW kes ceeefueke jepeved!
(eled) pees DeeHe (MeeerefYe) DeHeveer yege
f eeW kes yeue mes (megjececed) Dee Deejece osvesnejs jme kees (JeefHeye) efJeefJeOe
ekeej mes HeerJeW, Gme DeeHe kee (mejmJeleer) efJeee mes Deer efMe#ee kees ee ngF&, JeeCeer kes meceeve er (DeefYe<Ceked)
mesJeve kejs (Deefevee) jepee mes Dee%ee kees ee ngS (GYee) legce oesveeW mesveeHeefle Deewj veeeeOeerMe (keeJew) Hejce efJeeved
Oecee&lcee ueesieeW kes efuees (obmeveeefYe) keceeX mes (efHelejew) pewmes ceelee-efHelee (Heg$eefceJe) DeHeves mevleeve keer j#ee kejles nQ,
Jewmes meye jepe keer (DeeJeLeg) j#ee kejes34
YeeJeeLe&-meye Des-Des iegCeeW mes egkele jepeOece& kee mesJevesneje Oecee&lcee, DeOeeHeke Deewj HetCe& egJee
DeJemLee kees ee ngDee Heg<e, DeHeves oe kees Heejer, DeHeves eesie, Des ue#eCeeW mes egkele, He Deewj ueeJeCe Deeefo
iegCeeW mes MeesYeeeceeve, efJeog<eer er kes meeLe efJeJeen kejs, pees efke efvejvlej Heefle kes Devegketue nes, Deewj Heefle Yeer Gmekes
mecceefle kee nes~ jepee DeHeves cev$eer, veewkej Deewj er kes meefnle epeeDeeW ceW melHeg<eeW keer jerefle Hej efHelee kes meceeve Deewj
epeeHeg<e Heg$e kes meceeve jepee kes meeLe JeeX~ Fme ekeej DeeHeme ceW eerelf e kes meeLe efceue kes Deeveefvole nesJeW34
Fme DeOeee ceW jepee epee kes Oece& kee JeCe&ve nesves mes Fme DeOeee ceW kens DeLe& keer HetJe& DeOeee kes meeLe
meefle peeveveer eeefness
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb eercelHejceefJeog<eeb efJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<essCe
oeevevomejmJeleermJeeefcevee efveefce&les mebmke=leYee<eee&Yee<eeYeeb efJeYetef<eles megeceeCeegkeles epegJexoYee<es
oMeceesOeee mecHetCe&10
aj.
org
Dees3ced
DeLewkeeoMeeOeeeejcYe
Dees3ced efJeeeefve osJe meefJeleo&gefjleeefveN Heje megJe~ eNb leVeNDee megJeepeg030.3

egeeve Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe eesieeYeemeYetieYe&efJeeesHeosMeceen
Deye ieejnJeW DeOeee kee DeejcYe efkeee peelee nw~ Fmekes eLece cev$e ceW eesieeYeeme Deewj YetieYe&efJeee
am
egeeNve eLeNceb cevemleNJeee meefJeNlee efOee~

DeNivespeexefleefve&Neee He=efLeNJeeDeOeeYejled1
egeeNve~ eNLeNceced~ ceve~ leNJeee~ meNefJeNlee~ efOee~ DeNives~ peesefle~ efveNeeesefle efveNeee~ He=efLeNJee~ DeefOe~
Dee~ DeNYeNjled1
the
ary
as
HeoeLe&-(egeeve) eesieeYeemeb YetieYe&efJeeeb e kegJee&Ce (eLececed) Deeoew (ceve) ceveveeeflcekeevlekejCeJe=eer

(leJeee) les<eeb Hejcesejeoerveeb HeoeLee&veeb YeeJeee (meefJelee) Ssee&efceg (efOee) OeejCeeeflcekee DevlekejCeJe=eer
(Deives) He=efLeJeeefomLeeee efJeegle (peesefle) ekeeMeced (efveeee) efveefele (He=efLeJee) Yetces (DeefOe) GHeefj (Dee)
mecevleeled (DeYejled) Oejsled~ [Deeb cev$e Mele06.3.1.13 JeeKeele]1
DevJee-e meefJelee ceveg<emleJeee eLeceb cevees efOeee egeeveesivespeexefleefve&eee He=efLeJee DeOeeYejled, me
HeoeLe&eJf eeeefJe peeesle1
YeeJeeLe&-ees pevees eesieb YetieYe&eJf eeeb e efekeer<exled me eceeefoefYe efeeekeewMeueweevlekejCeb HeefJe$eerke=le
leJeeveeb efJe%eeveee e%eeb mecepewleeefve iegCekece&mJeYeeJelees efJeefolJeesHeegeerle~ Hegvee&led ekeeMeceeveeveeb metee&oerveeb ekeeMekeb
yeeeefmle, leef%eee mJeelceefve efveefele meJee&efCe mJeHejeeespeveeefve meeOvegeeled1
HeoeLe&-pees (meefJelee) Ssee& kees eenves Jeeuee ceveg<e (leJeee) Gve Hejcesej Deeefo HeoeLeeX kes %eeve nesves kes
efuees (eLececed) Heefnues (ceve) efJeeejmJeHe DevlekejCe keer Je=ef eeeW kees Deewj (efOee) OeejCee He DevlekejCe keer
Je=ef eeeW kees (egeeve) eesieeYeeme Deewj YetieYe&eJf eee ceW egkele kejlee ngDee (Deives) He=efLeJeer Deeefo ceW jnves Jeeueer
efyepegueer kes (peesefle) ekeeMe kees (efveeee) efveee kejkes (He=efLeJee) Yetefce kes (DeefOe) THej (DeeYejled) Des
ekeej OeejCe kejs, Jen eesieer Deewj YetieYe&-efJeee kee peeveves Jeeuee nesJes1
YeeJeeLe&-pees Heg<e eesieeYeeme Deewj YetieYe&eJf eee efkeee eens, Jen ece Deeefo eesie kes De Deewj efeeekeewMeueeW mes DeHeves oe kees Meg kejkes leJeeW kees peeveves kes efuees yege
f kees eeHle kejkes Deewj Fve kees iegCe, kece& leLee
mJeYeeJe mes peeve kes GHeeesie uesJess~ efHej pees ekeeMeceeve metee&efo HeoeLe& nQ, Gve kee Yeer ekeeMeke F&ej nw, Gme kees
peeve Deewj DeHeves Deelcee cesb efveee kejkes DeHeves Deewj otmejeW kes meye eeespeveeW kees efme kejs1
482
epegJexoYee<es
aj.
org
egkelesvesleme epeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ Me*dkegceleer ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
efHej Yeer Gkele efJe<ee ner Deieues cev$e ceW kene nw
egkelesveN cevemee JeNeb osNJeme meefJeNleg meNJes~

mJeNiee&eN Mekelee2
egkelesve~ cevemee~ JeNeced~ osNJeme~ meNefJeNleg~ meNJes~ mJeNiee&esefle mJeNieeeN~ Mekelee2
the
ary
as
am
HeoeLe&-(egkelesve) ke=leeesieeYeemesve (cevemee) efJe%eevesve (Jeeced) eeseif eve (osJeme) meJe&eeslekeme (meefJeleg)
DeefKeuepeieoglHeeokeme peieoerejme (meJes) peieoeKesefmceVeweex (mJeiee&e) mJe megKeb ieefle esve leeJeee
(Mekelee) meeceLexve~ [Deeb cev$e Mele06.3.1.14 JeeKeele]2
DevJee- ns eesieb leJeefJeeeb e efpe%eemeJees ceveg<ee! eLee Jeeb egkelesve cevemee Mekeleee e osJeme meefJeleg
meJes mJeiee&e peeseflejeYejsce leLee eteceHeeYejle2
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo ceveg<ee Hejcesejme me=ew meceeefnlee mevlees eesieb leJeefJeeeb e
eLeeMeefkele mesJesjBmles<eg ekeeefMeleelceve mevlees eesieb HeoeLe&efJe%eeveb eeYemesegmleefn& efmeer keLeb ve eeHvegeg2
HeoeLe&-ns eesie Deewj leJeefJeee kees peeveves keer Fe kejvesnejs ceveg<ees! pewmes (Jeeced) nce eesieer ueesie
(egkelesve) eesieeYeeme efkees (cevemee) efJe%eeve Deewj (Mekelee) meeceLe& mes (osJeme) meye kees efeleeves leLee (meefJeleg)
mecee mebmeej kees GlHeVe kejves nejs F&ej kes (meJes) peieled He Fme Ssee& cebs (mJeiee&e) megKe eeefHle kes efuees ekeeMe
kees DeefOekeeF& mes OeejCe kejW, Jewmes legce ueesie Yeer ekeeMe kees OeejCe kejes2
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e Hejcesej keer Fme me=ef ceW meceeefnle ngS
eesieeYeeme Deesj leJeefJeee kees eLeeMeefkele mesJeve kejW, GveceW megvoj Deelce%eeve kes ekeeMe mes egkele ngS eesie Deewj
HeoeLe&eJf eee kee DeYeeme kejW, lees DeJeMe efmeefeeW kees eeHle nes peeJeW2
egkelJeeesleme epeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
efHej Yeer Gkele efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
egkelJeee meefJeNlee osNJeevlmJee&Nlees efOeNee efoJeced~

ye=nppeesefle keefj<eNle meefJeNlee emegJeeefleN leeved3
egkelJeee~ meNefJeNlee~ osNJeeved~ mJe~ eNle~ efOeNee~ efoJeced~ ye=nled~ peesefle~ keNefjN<eNle~ meNefJeNlee~ e~ megJeeNefleN~
leeved3
HeoeLe&-(egkelJeee) egkeleb ke=lJee (meefJelee) eesieHeoeLe&%eeveme emeefJelee (osJeeved) efoJeeved iegCeeved (mJe)
megKeme (ele) eeHekeeved (efOeee) e%eee (efoJeced) efJeeeekeeMeced (ye=nled) cenled (peesefle) efJe%eeveced (keefj<ele) es
keefj<eefvle leeved (meefJelee) ejske (e) (megJeeefle) GlHeeoesled (leeved)~ [Deeb cev$e Mele06.3.1.15
SkeoMeesOeee
483
am
aj.
org
JeeKeele]3
DevJee-eeved meefJelee Hejceelceefve cevees egkelJeee efOeeeb efoJeb mJee&lees ye=nppeesefle keefj<elees osJeeved emegJeeefle
leeveveesefHe meefJelee emegJesled3
YeeJeeLe&-es eesieHeoeLe&efJees DeYemeefvle, lesefJeeeefokeuesMeeveeb efveJeejkeeved Megeved iegCeeved peefvelegb MekevegJeefvle~
e GHeosMekeeeesieb leJe%eeveb e eeHewJeceYemesled meesHesleeved eeHvegeeled3
HeoeLe&-efpeve kees (meefJelee) eesie kes HeoeLeeX kes %eeve kee kejvesneje peve Hejceelcee ceW ceve kees (egkelJeee)
egkele kejkes (efOeee) yege
f mes (efoJeced) efJeee kes ekeeMe kees (mJe) megKe kees (ele) eeHle kejeves Jeeues (ye=nled) ye[s
(peesefle) efJe%eeve kees (keefj<ele) pees kejWies Gve (osJeeved) efoJe iegCeeW kees (emegJeeefle) GlHeVe kejs (leeved) Gvekees
Deve Yeer (meefJelee) GlHeeoke peve GlHeVe kejs3
YeeJeeLe&-pees Heg<e eesie Deewj HeoeLe&efJeee kee DeYeeme kejles nQ, Jes DeefJeee Deeefo keuesMeeW kees neves Jeeues
Meg iegCeeW kees eke kej mekeles nQ~ pees GHeosMeke Heg<e mes eesie Deewj leJe%eeve kees eeHle nes kes Ssmee DeYeeme kejs,
Jen Yeer Fve iegCeeW kees eeHle nesJes3
eg_pele Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
eesieeYeemeb ke=lJee ceveg<ee eEke kegeg&efjleen

eesieeYeeme kejkes ceveg<e keee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
eg_pelesN ceveGNle eg_pelesN efOeeesN efJeeeN efJeeme ye=nNlees efJeHeNefele~

efJe nes$ee oOes JeegveeNefJeoskeNFvceNner osNJeme meefJeNleg Heefjgefle4
eg_peles~ ceve~ GNle~ eg_peNles~ efOee~ efJeee~ efJeeme~ ye=nlN e~ efJeNHeNefeleN Fefle efJeHeNefele~ efJe~ nes$ee~ oNOesN~
JeNegveeNefJeled~ JeNegveeNefJeefoefle JeegveNefJeled~ Ske~ Fled~ ceNner~ osNJeme~ meNefJeNleg~ Heefjgefle~ HeefjmlegefleNefjefleN Heefjmlegefle4
the
ary
HeoeLe&-(egeles) Hejceelceefve leJeefJe%eeves Jee meceeoOeles (ceve) efeeced (Gle) DeefHe (egeles) (efOee)
yeger (efJeee) cesOeeefJeve (efJeeme) meJe&MeeeqJeoes cesOeeefJeve (ye=nle) cenlees iegCeeved eeHleme (efJeHeefele)
DeefKeueefJeeeegkelemeeHlemesJe Jee&ceeveme (efJe) (nes$ee) oelegb enerlegb Meeruee (oOes) (JeegveeefJeled) ees Jeegveeefve
e%eeveeefve Jesef e me~ De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (Ske) Demenee (Fled) SJe (cener) cenleer
(osJeme) meJe&ekeeMekeme (meefJeleg) meJe&me peiele emeefJelegjerejme (Heefjgefle) Heefjle meJe&le mlegJeefvle eee mee~
[Deeb cev$e Mele06.3.1.16 JeeKeele]4
DevJee-es nes$ee efJeee eme ye=nlees efJeHeefele FJe Jele&ceeveme efJeeme mekeeMeeled eeHleefJeee mevlees ee
meefJelegoxJeme peieoerejme cener Heefjgeflejefmle le$e eLee cevees egele Gle efOeees egeles leLee JeegveeefJeoske Fonb
efJeoOes4
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es egkeleenejefJeneje Skeevles osMes Hejceelceeveb egeles, les leJeefJe%eeveb
eeHe efveleb megKeb eeefvle4
484
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-pees (nes$ee) oeve osves-uesves kes mJeYeeJe Jeeues (efJeee) yege

f ceeved Heg<e efpeme (ye=nle) ye[s
(efJeHeefele) mecHetCe& efJeeeDeeW mes egkele DeeHle Heg<e kes meceeve Jee&ceeve (efJeeme) meye MeeeW kes peevevesnejs yege
f ceeved
Heg<e mes efJeeeDeeW kees eeHle ngS efJeeveeW mes efJe%eeveegkele peve (meefJeleg) meye peieled kees GlHeVe Deewj (osJeme) meye kes
ekeeMeke peieoerej keer (cener) ye[er (Heefjgefle) meye ekeej keer mlegefle nw, Gme leJe%eeve kes efJe<ee ceW pewmes (ceve)
DeHeves efee kees (eg_peles) meceeOeeve kejles (Gle) Deewj (efOee) DeHeveer yege
f eeW kees (egeles) egkele kejles nQ, Jewmes ner
(JeegveeefJeled) eke=%eeve Jeeuee (Ske) Deve kes menee keer DeHes#ee mes jefnle (Fled) ner ceQ (efJeoOes) efJeOeeve kejlee
ntb4
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees efveece mes Deenej-efJenej kejves nejs efpelesevf e Heg<e
Skeevle osMe ceW Hejceelcee kes meeLe DeHeves Deelcee kees egkele kejles nQ, Jes leJe%eeve kees eeHle neskej efvele ner megKe
Yeesieles nQ4
egpes Jeeefceleme epeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ YegefjkeHe*defkeleMvo~ Heece mJej
ceveg<ee HejyeeeeefHleb keLeb kegeg&efjlegHeefoMeles

ceveg<e ueesie F&ej keer eeefHle kewmes kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
egpes JeeNb yee HetJe veceesefYeNefJe& MueeskeSleg HeNLesJe metjs~

Me=CJevleg efJeesDeNce=leme Heg$eeDee es Oeeceeefve efoNJeeefve leNmLeg5
as
egpes~ JeeNced~ yee~ HetJe&ced~ veceesefYeNefjefleN veceefYe~ efJe~ ueeske~ SNleg~ HeNLesJesefle HeNLeeFJe~ metjs~ e=CJevleg~
efJees~ DeNce=leme~ Heg$ee~ Dee~ es~ Oeeceeefve~ efoNJeeefve~ leNmLeg5
the
ary
HeoeLe&-(egpes) Deelceefve meceeoOes (Jeeced) egJeeeseexieevege$egHeosMekeees mekeeMee^leJevleew (yee) ye=nod

JeeHekeced (HetJe&ced) HetJezeexefieefYe ele#eerke=leced (veceesefYe) melkeejw (efJe) efJeefJeOesLex (Mueeske) meleJeekedmebegkele
(Sleg) eeHveesleg (HeLesJe) eLee HeefLe meeOJeer ieefle (metjs) efJeog<e (e=CJevleg) (efJeMJes) meJex (Dece=leme) DeefJeveeefMevees
peieoerejme (Heg$ee) megmevleevee Dee%eeHeeuekee FJe (Dee) (es) (Oeeceeefve) mLeeveeefve (efoJeeefve) efoefJe megKeekeeMes
YeJeeefve (lemLeg) DeeefmLeleJevle~ [Deeb cev$e Mele06.3.1.17 JeeKeele]5
DevJee-ns eesieefpe%eemeJees pevee! YeJevlees eLee ueeskeesnb veceeseYf ee&lHetJe yee egpes, leeb metjs HeLesJe
Jesleg~ eLee efJeMJes Heg$ee eeHlecees#ee efJeebmeesce=leme eesiesve efoJeeefve OeeceeveelemLegmlesYe Sleeb eesieefJeeeb
e=CJevleg5
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eesieb efpe%eemegefYejeHlee eesiee{e efJeebme mevleJee~ lelmesve eesieefJeefOeb
efJe%eee yeeeYemeveereced~ eLee efJelekeeefMelees Oece&ceeie& meJee&ved megKesve eeHveesefle, leLewJe ke=leeesieeYeemeeveeb
meeeesieefJeefOe menpeleee eeHveesefle, veefn keefeoslelmeceke=lJee yeeeYeemesve efJeveelcee HeefJe$ees YetlJee meJe
megKeceMvegles~ lemceeod eesieefJeefOevee menwJe meJex Hejb yeeesHeemeleeced5
HeoeLe&-ns eesieMee kes %eeve keer Fe kejves Jeeues ceveg<ees! DeeHe ueesie pewmes (Mueeske) mele JeeCeer mes
mebegkele ceQ (veceesefYe) melkeejeW mes efpeme (HetJe&ced) HetJe& kes eeseif eeeW ves ele#e efkees (yee) meye mes ye[s JeeHeke F&ej
SkeoMeesOeee
485
am
aj.
org
kees (egpes) DeHeves Deelcee ceW egkele kejlee ntB, Jen F&ej (Jeeced) legce eesie kes Devegeve Deewj GHeosMe kejves nejs oesveeW kees
(metjs) efJeeved kee (HeLesJe) Gece ieefle kes DeLe& ceeie& eeHle neslee nw, Jewmes (Jesleg) efJeefJeOe ekeej mes eeHle nesJes~ pewmes
(efJeMJes) meye (Heg$ee) Des mevleeveeW kes legue Dee%eekeejer cees#e kees eeHle ngS efJeeved ueesie (Dece=leme) DeefJeveeMeer
F&ej kes eesie mes (efoJeeefve) megKe kes ekeeMe ceW nesves Jeeues (Oeeceeefve) mLeeveeW kees (DeelemLeg) Des ekeej eeHle nesles
nQ, Jewmes ceQ Yeer Gvekees eeHle nesTb5
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ eesieeYeeme kes %eeve kees eenves Jeeues ceveg<eeW kees eeefnes efke eesie ceW
kegMeue efJeeveeW kee me kejW~ Gve kes me mes eesie keer efJeefOe kees peeve kes yee%eeve kee DeYeeme kejW~ pewmes efJeeved kee
ekeeefMele efkeee ngDee Oece& ceeie& meye kees megKe mes eeHle neslee nw, Jewmes ner eesieYeeefmeeeW kes me mes eesieefJeefOe menpe ceW
eeHle nesleer nw~ keesF& Yeer peerJeelcee Fme me Deewj yee%eeve kes DeYeeme kes efJevee HeefJe$e neskej meye megKeeW kees eeHle
veneR nes mekelee, Fmeerefuees Gme eesieefJeefOe kes meeLe ner meye ceveg<e Hejyee keer GHeemevee kejW5
eme eeeCeefceleme epeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
ceveg<ee kemeesHeemeveb kegeg&efjleen
ceveg<e efkeme keer GHeemevee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eme eNeeCeNcevJeNveFeNegoxNJee osNJeme ceefnNceeveNceespemee~

e HeeefLe&Jeeefve efJeceNces meSleMeesN jpee:efme osNJe meefJeNlee ceefnlJeNvee6
as
eme~ eNeeCeced~ eNeeveNefceefle eNeeveced~ Deveg~ DeNves~ Fled~ eNeg~ osNJee~ osNJeme~ ceNefnNceeveced~ Deespemee~ e~
HeeefLe&Jeeefve~ efJeNceNce Fefle efJeceNces~ me~ SleMe~ jpee:efme~ osJN e~ meNefJeNlee~ ceNefnNlJeNvesefle ceefnlJeNvee6
the
ary
HeoeLe&-(eme) Hejcesejme (eeeCeced) eeeefvle meJee&efCe megKeeefve esve leleke=b eeeCeced (Deveg) Heeeled
(Deves) peerJeeoe (Fled) SJe (eeg) eeHvegeg (osJee) efJeebme (osJeme) meJe&megKeeoeleg (ceefnceeveced)
mlegefleefJe<eeced (Deespemee) HejeecesCe (e) Hejcesej (HeeefLe&Jeeefve) He=efLeJeeb efJeefoleeefve (efJececes)
efJeceeveeeveJeefVeefce&ceerles (me) (SleMe) meJe peieefole mJeJeeHlee eeHle~ FCemleMevleMemegveew (GCee03~147)
(jpeebefme) meJee&ved ueeskeeved (osJe) efoJemJeHe (meefJelee) meJe&me peielees efvecee&lee (ceefnlJevee) mJeceefncvee~ De$e
yeenguekeeoewCeeefoke FlJeefve elee~ [Deeb cev$e Mele06.3.1.18 JeeKeele]6
DevJee-ns eesefieve! eg<ceeefYee&me osJeme ceefnceeveb eeeCecevJeves osJee eeg~ e SleMe meefJelee osJees
YeieJeeved ceefnlJeveewpemee HeeefLe&Jeeefve jpeebemf e efJececes, me FosJe melelecegHeemees cevleJe6
YeeJeeLe&-es efJeebme meJe&me peieleesvleefj#esvevleyeuesve Oeee&jb efvecee&leejb megKeeob Megb meJe&Meeqkelecevleb
meJee&vleee&efceCeceerejcegHeemeles, le SJe megKeeefvle veslejs6
HeoeLe&-ns eesieerHeg<ees! legce kees eeefnes efke (eme) efpeme (osJeme) meye megKe osves nejs F&ej kes
(ceefnceeveced) mlegefle efJe<ee kees (eeeCeced) efke efpeme mes meye megKe eeHle nesJes Gme kes (Deveg) Heers (Deves) peerJeeefo
Deewj (osJee) efJeeved ueesie (eeg) eeHle nesJeW (e) pees (SleMe) meye peieled ceW DeHeveer JeeefHle mes eeHle ngDee
(meefJelee) meye peieled kee jeves neje (osJe) MegmJeHe YeieJeeved (ceefnlJevee) DeHeveer ceefncee Deewj (Deespemee)
486
epegJexoYee<es
aj.
org
Hejeece mes (HeeefLe&Jeeefve) He=efLeJeer Hej eefme (jpeebefme) meye ueeskeeW kees (efJececes) efJeceeve Deeefo eeveeW kes meceeve jelee
nw (me) Jen (Fled) ner efvejvlej GHeemeveere ceevevee eeefnes6
YeeJeeLe&-pees efJeeved ueesie meye peiele kes yeere Heesue ceW DeHeves Devevle yeue mes OeejCe kejves, jeves Deewj megKe
osves nejs meJe&Meefkeleceeved meye kes oeeW ceW JeeHeke F&ej keer GHeemevee kejles nQ, Jes ner megKe Heeles nQ, Deve veneR6
osJemeefJeleefjleme epeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe efkeceLe Hejcesej GHeeme eeLe&veereeemleerleen
Deye efkemeefuees Hejcesej keer GHeemevee Deewj eeLe&vee kejveer eeefnes en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
osJe meefJeleN emegJe eN%eb emegJe eN%eHeeflebN Yeieee~

efoNJees ievOeNJe& kesleNHet kesleVe Hegveeleg JeeNemHeefleNJee&e ve mJeoleg7
am
osJe~ meNefJeNleNefjefle meefJele~ e~ megJeN~ eN%eced~ e~ megJeN~ eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ Yeieee~ efoNJe~ ieNvOeNJe&~
kesNleNHetefjefle kesleNHet~ kesleced~ veN~ HegveeNleg~ JeeNe~ Heefle~ Jeeeced~ veN~ mJeNoNleg7
the
ary
as
HeoeLe&-(osJe) efoJeefJe%eeveeo (meefJele) meJe&emf eeglHeeoke (e) (megJe) GlHeeoe (e%eced) megKeeveeb
mecekeb JeJenejced (e) (megJe) (e%eHeefleced) Sleme e%eme Heeuekeced (Yeieee) DeefKeueweee&e (efoJe) efoefJe
MegiegCekece&meg meeOeg (ievOeJe&) ees ieeb He=efLeJeeR Oejefle me (kesleHet) e keslesve efJe%eevesve Hegveeefle (kesleced) efJe%eeveced
(ve) Demceekeced (Hegveeleg) HeefJe$eerkejesleg (Jeee) meleefJeeeefvJeleeee JesoJeeCee (Heefle) eeejsCe j#eke (Jeeeced)
JeeCeerced (ve) Demceekeced (mJeoleg) mJeoleeb mJeeefoeb kejesleg, De$e Jeleesve HejmcewHeoced~ [Deeb cev$e
Mele06.3.1.19 JeeKeele]7
DevJee-ns osJe meleeesieefJeeeesHeemeveere meefJeleYe&ieJeved! lJeb vees Yeieee e%eb emegJe, e%eHeefleb emegJe~ ievOeJeex
efoJe kesleHetYe&JeeVeesmceekeb kesleb Hegveeleg, JeeemHeefleYe&JeeVees Jeeeb mJeoleg7
YeeJeeLe&-es mekeueweeexHeHeVeb Megb yeeesHeemeles eesieeeHlees eeLe&evles, lesefKeuewee Megelceeveb keeg eesieb
e eeHlegb MekevegJeefvle~ es peieoerejJeeiJeled mJeJeeeb MegvOeefvle, les meleJeee mevle meJe&ef eeeHeueeveeHvegJeefvle7
HeoeLe&-ns (osJe) mele eesieefJeee mes GHeemevee kes eesie Meg %eeve osves (meefJele) Deewj meye efmeefeesb kees
GlHeVe kejves nejs Hejcesej! DeeHe (ve) nceejs (Yeieee) mecHetCe& Ssee& kes efuees (e%eced) megKeeW kees eeHle kejeves nejs
JeJenej kees (emegJe) GlHeVe keerefpees leLee (e%eHeefleced) Fme megKeoeeke JeJenej kes j#eke peve kees (emegJe) GlHeVe
keerefpees (ievOeJe&) He=efLeJeer kees Oejves (efoJe) Meg iegCe, kece& Deewj mJeYeeJeeW ceW Gece Deewj (kesleHet) efJe%eeve mes
HeefJe$e kejves nejs DeeHe (ve) nceejs (kesleced) efJe%eeve kees (Hegveeleg) HeefJe$e keerefpees Deewj (JeeemHeefle) mele efJeeeDeeW
mes egkele JesoJeeCeer kes eeej mes j#ee kejves Jeeues DeeHe (ve) nceejer (Jeeeced) JeeCeer kees (mJeoleg) mJeeefo DeLee&led
keesceue ceOegj keerefpees7
YeeJeeLe&-pees Heg<e mecHetCe& Ssee& mes egkele Meg, efvece&ue yee keer GHeemevee Deewj eesieefJeee keer eeefHle kes
efuees eeLe&vee kejles nQ, Jes meye Ssee& kees eeHle DeHeves Deelcee kees Meg Deewj eesieefJeee kees efme kej mekeles nQ~ pees
F&ej keer JeeCeer kes legue DeHeveer JeeCeer kees Meg kejles nQ, Jes meleJeeoer nes kes meye efeeeDeeW kes HeueeW kees eeHle nesles
SkeoMeesOeee
aj.
org
nQ7
487
Fceb ve Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ Yegefjked MekeJejer vo~ OewJele mJej
FNceb vees osJe meefJelee&N%eb eCee osJeeNJe meefKeNefJeo me$eeNefpele OeveNefpele mJeNefpe&leced~
$eNee mleesceN meceOe&e ieeeN$esCe jLevleNjb ye=nod ieeeN$eJee&efveN mJeene8
FNceced~ veN~ osNJeN~ meNefJeNleN~ eN%eced~ e~ veNeN~ osNJeeNJeefceefle osJeDeNJeced~ meNefKeNefJeoNefceefle meefKeNefJeoced~
meN$eeNefpeleNefceefle me$eeNefpeleced~ OeNveNefpeleNefceefle OeveNefpeleced~ mJeNefpe&leNefceefle mJeNefpeleced~ $eNee~ mleesceced~ meced~ DeNOe&NeN~
ieeNeN$esCe~ jNLeNvleNjefceefle jLecedleNjced~ ye=nled~ ieeNeN$eJee&Nveerefle ieeeN$eJee&efve~ mJeene8
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fceced) Gkeleb Je#eceeCeb e (ve) Demceekeced (osJe) melekeeceveeeo (meefJele) Devleee&efceHesCe

esjke (e%eced) efJeeeOece&meceefeleejced (e) (vee) eeHee (osJeeJeced) osJeeved efoJeeved efJeog<ees iegCeeved JeeJeefvle esve me
osJeeJeermleced, De$eewCeeefoke F&elee~ (meefKeefJeoced) meKeerved megoes efJeoefvle esve leced (me$eeefpeleced) me$ee meleb
peeleglke<e&elf e esve leced (Oeveefpeleced) Oeveb peeleglke<e&efle esve leced (mJeefpe&leced) mJe megKeb peeleglke<e&elf e esve leced
($eee) $eiJesosve (mleesceced) mleteles emleced (meced) (DeOe&e) JeOe&e (ieee$esCe) ieee$eereYe=eflevomewJe (jLevlejced) jLew
jceCeerewee&vewmlejefvle esve leled (ieee$eJee&efve) ieee$eme Jee&efvecee&ieex Jee&veb eefmceved leled (ye=nled) cenled (mJeene)
meleefeeee Jeeee Jee~ [Deeb cev$e Mele06.3.1.20 JeeKeele]8
DevJee-ns osJe meefJelepe&ieoerMe! lJeb ve Fceb osJeeJeb meefKeefJeob me$eeefpeleb Oeveefpeleb mJeefpe&lece=ee mleesceb e%eb
mJeene eCee ieee$esCe ieee$eJee&evf e ye=nLevlejb e meceOe&e8
YeeJeeLe&-es pevee F&<ee&s<eeefooes<eeved efJeneesej FJe meJez men megod YeeJeceeejefvle, les mebJeefOe&legb
MekevegJeefvle8
HeoeLe&-ns (osJe) mele keeceveeDeeW kees HetCe& kejves Deewj (meefJele) Devleee&efceHe mes esjCee kejves nejs
peieoerej! DeeHe (ve) nceejs (Fceced) Heers kens Deewj Deeies efpemekees kenWies Gme (osJeeJeced) efoJe efJeeved Jee efoJe
iegCeeW keer efpeme mes j#ee nes (meefKeefJeoced) efce$eeW kees efpeme mes eeHle neW (me$eeefpeleced) mele kees efpememes peerleW
(Oeveefpeleced) Oeve keer efpememes GVeefle nesJes (mJeefpe&leced) megKe kees efpeme mes ye{eJeW Deewj ($eee) $eiJeso mes efpeme keer
(mleesceced) mlegelf e nes Gme (e%eced) efJeee Deewj Oece& kee mebeesie kejeves nejs e%e kees (mJeene) mele efeee kes meeLe
(eCee) eeHle keerepf ees (ieee$esCe) ieee$eer Deeefo vo mes (ieee$eJee&efve) ieee$eer Deeefo voeW keer ieeveefJeee (ye=nled)
ye[s (jLevlejced) Des eeveeW mes efpeme kes Heej neW, Gme ceeie& kees (meceOe&e) Des ekeej ye{eFes8
YeeJeeLe&-pees ceveg<e F&<ee& s<e Deeefo oes<eeW kees es[ F&ej kes meceeve meye peerJeeW kes meeLe efce$eYeeJe jKeles nQ,
Jes mebHeled kees eeHle nesles nQ8
osJemesleme epeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ YegefjieefleMekeJejer vo~ Heece mJej
488
epegJexoYee<es
aj.
org
ceveg<ee YetefceleJeeefoYees efJeegleb mJeerkegeg&efjleen
ceveg<e Yetecf e Deeefo leJeeW mes efyepegueer kee enCe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyeeN&ngYee Het<Cees nmleeYeeced~ Deeoos ieeeN$esCeN

vomeeefjmJeled He=efLeNJee meNOemLeeoNefiveb HegjerN<eceefjmJeoeYej $ewgYesveN vomeeefjmJeled9
osNJeme~ lJeeN~ meNefJeNleg~ eNmeNJeh Fefle emeNJesh~ DeNefevees~ yeeNngYeeced~ Het<Ce~ nmleeYeeced~ Dee~ oNosN~ ieeNeN$esCe~
vomee~ DeNefjmJeled~ He=efLeNJee~ meNOemLeeNefoefle meNOemLeeled~ DeNefiveced~ HegjerN<eced~ DeNefjmJeled~ Dee~ YeNj~ $ewgYesve~
$ewmlegYesNvesefleN $ewmlegYesve~ vomee~ DeNefjmJeled9
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJeme) metee&eof peiele eoerHekeme (lJee) lJeeced (meefJeleg) meJex<eecewee&JeJemLeeb eefle esjkeme
(emeJes) efve<HeVeweex (Deefevees) eeCeesoeveees (yeengYeeced) yeueeke<e&CeeYeeced (Het<Ce) Hegefke$ee& (nmleeYeeced)
OeejCeeke<e&CeeYeeced (Dee) (oos) mJeerkejesefce (ieee$esCe) ieee$eerefveefce&lesveeLexve (vomee) (DeefjmJeled)
DeefjeseYf ejejwmlegueced (He=efLeJee) (meOemLeeled) menmLeeveeled leueeled (Deefiveced) efJeegoeefomJeHeced (Hegjer<eced) Hegjer<e
Gokes meeOegced~ De$e He+OeeleesjewCeeefoke F&<eved efke~ Hegjer<eefcelegokeveecemeg Heefleced (efveIe01~12) (DeefjmJeled)
DeefjeseYf e eeCewmlegueced (Dee) (Yej) Oej ($ewgYesve) ef$egYee efveefce&lesveeLexve (vomee) mJevosve (DeefjmJeled)
DeefjeseYf ejwmlegueced~ [Deeb cev$e Mele06.3.1.38 JeeKeele]9
DevJee-ns efJeved! Denb eb lJee osJeme meefJeleg emeJesDeefeveesyee&ngYeeb Het<Cees nmleeYeeceefjmJeoeoos, me
lJeb ieee$esCe vomee He=eLf eJee meOemLeeoefjmJeled $ewgYesve vomeeefjmJeled Hegjer<eceefiveceeYej9
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ceveg<ewjerejme=efiegCeefJeob efJeebmeb mebmesJe He=eLf eJeeefomLeesefive mJeerkeee&9
HeoeLe&-ns efJeved Heg<e! ceQ efpeme (lJee) DeeHe kees (osJeme) mete& Deeefo meye peieled kes ekeeMe kejves Deewj
(meefJeleg) meyekees Ssee&JeJemLee kes eefle esefjle kejves Jeeues kes (emeJes) efve<HeVe Ssee& ceW (Deefevees) eeCe Deewj
Goeve kes (yeengYeeced) yeue Deewj Deeke<e&Ce mes leLee (Het<Ce) Hegefkeejke efyepegueer kes (nmleeYeeced) OeejCe Deewj
Deeke<e&Ce (DeefjmJeled) DebieejeW kes meceeve (Deeoos) enCe kejlee ntB mees DeeHe (ieee$esCe) ieee$eer cev$e mes efvekeues
(vomee) Deevevooeeke DeLe& kes meeLe (He=efLeJee) He=efLeJeer kes (meOemLeeled) Ske mLeeve mes (DeefjmJeled) eeCeeW kes
legue Deewj ($ewgYesve) ef$egHed cev$e mes efvekeues (vomee) mJelev$e DeLe& kes meeLe (DeefjmJeled) efeeW kes meMe
(Hegjer<eced) peue kees GlHeVe kejves nejs (Deefiveced) efyepegueer Deeefo leerve ekeej kes Deefive kees (DeeYej) OeejCe
keerefpees9
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke F&ej keer me=ef kes iegCeeW kees peeveves nejs
efJeeved keer Des ekeej mesJee kejkes He=eLf eJeer Deeefo HeoeLeeX ceW jnves Jeeues Deefive kees mJeerkeej kejW9
DeefYejmeerleme epeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
ceveg<ew keLeb Yetceeos megJeCee&oerefve eeHleJeeveerleen
SkeoMeesOeee
489
aj.
org
ceveg<e ueesie Yetefce Deeefo mes megJeCe& Deeefo HeoeLeeX kees kewmes eeHle nesJeW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene
nw
DeefYejefmeN veee&efmeN lJeee JeNeceNefive MekesceN Keefveleg meNOemLeN Dee~

peeielesveN vomeeefjmJeled10
DeefYe~ DeNefmeN~ veejer~ DeNefmeN~ lJeee~ JeNeced~ DeNefiveced~ MeNkesNceN~ Keefvelegced~ meNOemLeN Fefle meNOemLes~ Dee~ peeielesve~
vomee~ DeNefjmJeled10
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeefYe) Deeesceeb KevevemeeOeveced (Deefme) Deefmle (veejer) vejme erJe meeOemeeefOekee (Deefme)
Deefmle (lJeee) lJeee men (Jeeced) (Deefiveced) efJeegoeefoced (Mekesce) Mekevegeece (Keefvelegced) (meOemLes) meceevemLeeves
(Dee) (peeielesve) peielee efJeefnlesve meeOevesve (vomee) (DeefjmJeled) eeCewmlegueced~ [Deeb cev$e Mele06.3.1.39
JeeKeele]10
DevJee-ns efMeefuHeved! lJeee men meOemLes Jee&ceevee Jeeb eeefYejefme veee&emf e eeb ie=nerlJee peeielesve
vomeeefjmJeoefiveb KeefvelegceeMekesce Mekevegeece leeb lJeb efveefce&ceer<Je10
YeeJeeLe&-ceveg<ew megmeeOevew He=efLeJeeR KeefvelJeeefivevee mebeespe megJeCee&oerevf e efvecee&leJeeefve, Hejvleg HetJe
YetieYe&leJeefJeeeb eeHewJeb keeg Mekeeefceefle Jeseof leJeced10
HeoeLe&-ns keejeriej Heg<e! pees (lJeee) lesjs meeLe (meOemLes) Ske mLeeve ceW Jee&ceeve (Jeeced) nce ueesie pees
(DeefYe) Yetefce Keesoves Deewj (veejer) efJeJeeefnle Gece er kes meceeve keeeeX kees efme kejves nejer ueesns Deeefo keer kemeer
(Deefme) nw, efpememes keejeriej ueesie YetieYe&efJeee kees peeve mekeW, Gme kees enCe kejkes (peeielesve) peieleer cev$e mes efJeOeeve
efkees (vomee) megKeoeeke mJelev$e meeOeve mes (DeefjmJeled) eeCeeW kes legue (Deefiveced) efJeegle Deeefo Deefive kees
(Keefvelegced) Keesoves kes efuees (DeeMekesce) meye ekeej meceLe nesb, Gme kees let yevee10
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Gefele nw efke Des Keesoves kes meeOeveeW mes He=efLeJeer kees Keeso Deewj Deefive kes meeLe
mebegkele kejkes megJeCe& Deeefo HeoeLeeX kees yeveeJeW, Hejvleg Heefnues YetieYe& keer leJeefJeee kees eeHle neskes Ssmee kej mekeles nQ,
Ssmee efveefele peevevee eeefnes10
nmle Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ Yegefjked He*defkeleMvo~ Heece mJej
Hegve me SJe efJe<ee Geles
efHej Yeer Jener Gkele efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
nmleDeeNOeee meefJeNlee efyeYeNoefYe efnjCeeerced~

DeNivespeexefleefveN&eee He=efLeNJeeDeOeeYejoeveggYesveN vomeeefjmJeled11
nmles~ DeNOeeesleeNOeee~ meNefJeNlee~ efyeYeled~ DeefYeced~ efnNjCeeerced~ DeNives~ peesefle~ efveNeeesefle efveNeee~
He=efLeNJee~ DeefOe~ Dee~ DeNYeNjled~ DeeveggYesve~ DeevegmlegYesNvesleevegmlegYesve~ vomee~ DeNefjmJeled11
HeoeLe&-(nmles) kejs (DeeOeee) (meefJelee) Ssee&Jeeved (efyeYeled) Oejved (DeefYeced) KevevemeeOekeb Meced
490
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(efnjCeeerced) lespeesceeeerced (Deives) efJeegoeos (peesefle) eesleceeveced (efveeee) (He=efLeJee) (DeefOe) (Dee)
(DeYejled) Oejsled (DeeveggYesve) DeveggefyJeefnleeLe&egkelesve (vomee) (DeefjmJeled) Deefjmee eeCesve legueme~ [Deeb
cev$e Mele06.3.1.41 JeeKeele]11
DevJee-meefJelee Ssee&emeeOeke efMeuHeeveggYesve vomee efnjCeeerceefYeb nmles DeeOeee efyeYeled
meVeefjmJeoivespeexefleefve&eee He=eLf eJee DeOeeYejled11
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&Leeeefme Hee<eCes e efJeege&les, leLewJe meJe&$e HeoeLex<eg eefJeeefmle, leefeeb efJe%eee
keeex<etHeegpe YetceeJeeiveseeoerveeefCe efJeceeveeoerefve eeveeefve Jee meeOeveereeefve11
HeoeLe&-(meefJelee) Ssee& kee GlHeVe kejves neje keejeriej ceveg<e (DeeveggYesve) DeveggHed vo ceW kens ngS
(vomee) mJelev$e DeLe& kes eesie mes (efnjCeeerced) lespeescee Meg Oeeleg mes yeves (DeefYeced) Keesoves kes Me kees (nmles)
neLe ceW (DeeOeee) (efyeYeled) efuees ngS (DeefjmJeled) eeCe kes legue (Deives) efJeegled Deeefo Deefive kes (peesefle) lespe
kees (efveeee) efveee kejkes (He=efLeJee) He=efLeJeer kes (DeefOe) THej (DeeYejled) Des ekeej OeejCe kejs11
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke pewmes ueesns Deewj HelLejeW ceW efyepegueer jnleer nw, Jewmes ner meye HeoeLeeX ceW eJesMe
kej jner nw~ Gme keer efJeee kees erke-erke peeve Deewj keeeeX ceW GHeegkele kejkes Fme He=efLeJeer Hej Deeivese Deeefo De
Deewj efJeceeve Deeefo eeveeW kees efme kejW11
elete&efceleme veeYeevesefo $eef<e~ Jeepeer osJelee~ DeemleejHe*defkeleMvo~ Heece mJej
as
efHej Yeer Jener efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
elete JeeefpeNVeeJeN JeefjeNceveg mebNJeleced~

efoNefJe lesN pevce HejceceNvleefj#esN leJeN veeefYe He=efLeNJeeceefOeN eesefveNefjled12
the
ary
elete&NefceefleN elete&ced~ JeeNefpeNved~ Dee~ NJeN~ Jeefjeced~ Deveg~ mebNJeleNefceefle meNcedJeleced~ efoNefJe~ lesN~ pevce~ HeNjceced~
DeNvleefj#es~ leJe~ veeefYe~ He=efLeNJeeced~ DeefOe~ eesefve~ Fled12
HeoeLe&-(elete&ced) DeefleletCe&ced (Jeeefpeved) eMemle%eeveegkele efJeved (Dee) (Je) Deeie (Jeefjeced)

DeefleMeesve Jejeb ieefleced (Deveg) (mebJeleced) meceefiJeYekeleeced (efoefJe) mete&ekeeMes (les) leJe (pevce) eeogYee&Je (Hejceced)
(Devleefj#es) DeJekeeMes (leJe) (veeefYe) (He=efLeJeeced) (DeefOe) GHeefj (eesefve) efveefceeb eeespeveced (Fled) SJe~ [Deeb
DevJee-ns Jeeefpeved! eme les leJe efMeuHeefJeeee efoefJe Hejceb pevce leJeevleefj#es veeefYe He=efLeJeeb eesefvejefmle,
me lJeb efJeceeveeveefOeee Jeefjeb mebJeleb ieefleb elete&efceovJeeJe12
YeeJeeLe&-eoe ceveg<ee efJeeenmleefeeeesce&Oes Hejceeelvesve eeogYet&lJee efJeceeveeoerefve eeveeefve efJeOeee ieleevegieleb
MeerIeb kegJe&efvle, leoe les<eeb eer megueYee YeJeefle12
HeoeLe&-ns (Jeeefpeved) eMebefmele %eeve mes egkele efJeved! efpeme (les) DeeHe kee efMeuHeefJeee mes (efoefJe) mete& kes
SkeoMeesOeee
491
aj.
org
ekeeMe ceW (Hejceced) Gece (pevce) eefmeef (leJe) DeeHe kee (Devleefj#es) DeekeeMe ceW (veeefYe) yevOeve Deewj
(He=efLeJeeced) Fme He=efLeJeer ceW (eesefve) efveefcee eeespeve nw mees DeeHe efJeceeveeefo eeveeW kes DeefOeelee neskej (Jeefjeced)
Delevle Gece (mebJeleced) Des ekeej efJeYeeie keer ngF& ieefle kees (elete&ced) DeefleMeerIe (Fled) ner (Deveg) Heeeled (Dee)
(Je) Des ekeej eefuees12
YeeJeeLe&-peye ceveg<e ueesie efJeee Deewj efeee kes yeere ceW Hejce eelve kes meeLe eefme nes Deewj efJeceeve Deeefo
eeveeW kees je kes MeerIe peevee-Deevee kejles nQ, leye Gve kees Oeve keer eeefHle megiece nesleer nw12
eg_peeLeeefceleme kegefe$e&ef<e~ Jeepeer osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegvece&veg<ew eEke keJe eespeveereefceleen
efHej ceveg<eeW kees keee keneb pees[

vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
eg_peeLeeN: jemeYeb egJeceNefmceved eeces Je=<eCJemet~

DeNeqiveb YejvlecemceNegced13
eg_peeLeeced~ jemeYeced~ egJeced~ DeNefmceved~ eeces~ Je=<eNCJeNmet Fefle Je=<eCedJemet~ DeNefiveced~ Yejvleced~
DeNmceNegefcelemceNegced13
the
ary
as
HeoeLe&-(eg_peeLeeced) (jemeYeced) peueeiveesJexieiegCeeKeceeced (egJeced) egJeeb efMeefuHelelmJeeefceveew (Deefmceved)

(eeces) eeefvle esve eevesve leefmceved (Je=<eCJemet) Je<e&keew Jemevleew e (Deefiveced) eefmeb efJeegleb Jee (Yejvleced) Oejvleced
(Demceegced) Demceeved eeHeefeleejced~ De$eemceogHeHeoeeeOeeleesjewCeeefoke keg, evomees JeCe&ueesHees Jeself e
(cene08.2.25) oueesHe~ [Deeb cev$e Mele06.3.2.3 JeeKeele]13
DevJee-ns Je=<eCJemet mete&Jeeet FJe efMeefuHeveew! egJeceefmceved eeces jemeYecemceegb Yejvleceefiveb egeeLeeced13
YeeJeeLe&-ewce&veg<ewe&emf ceved eeves ev$ekeueepeueeefiveeeesiee efeevles, les megKesve osMeevlejb ievlegb
MekevegJeefvle13
HeoeLe&-ns (Je=<eCJemet) mete& Deewj Jeeeg kes meceeve megKe Je<ee&ves Jee megKe ceW yemeves nejs keejeriej leLee Gmekes
mJeeceer ueesiees! (egJeced) legce oesveeW (Deefmceved) Fme (eeces) eeve ceW (jemeYeced) peue Deewj Deefive kes JesieiegCeHe Dee
leLee (Demceegced) nce kees ues eueves leLee (Yejvleced) OeejCe kejves nejs (Deefiveced) eefme Jee efyepegueer He Deefive kees
(egeeLeeced) egkele kejes13
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Fme efJeceeve Deeefo eeve ceW ev$e, keuee, peue Deewj Deefive kes eeesie kejles nQ, Jes megKe mes
otmejs osMeeW ceW peeves kees meceLe& nesles nQ13
eesieseesie Fleme MegveMesHe $eef<e~ #e$eHeefleoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
epeepevee keerMeb jepeeveceerkegeg&efjleen
epeepeve kewmes Heg<e kees jepee ceeveW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eesieseesies leNJemlejbN JeepesJeepes nJeecens~
492
epegJexoYee<es
aj.
org
meKeeeNFvcetlees14
eesieseesieN Fefle eesieseesies~ leNJemlejefceefle leNJelejced~ JeepesJeepeN FefleN JeepesJeepes~ nNJeeNceNnsN~ meKeee~ Fvced~
TNlees14
as
am
HeoeLe&-(eesieseesies) egeles eefmceved eefmceved (leJemlejced) Delevleb yeueegkeleced~ leJe Fefle yeueveecemeg
Heefleced (efveIeb02~9) lelemlejHed (JeepesJeepes) me*deeces me*deeces (nJeecens) Deeeecens (meKeee) HejmHejb mego
mevle (Fvced) Hejcewee&egkeleb jepeeveced (Tlees) j#eCeeeee14
DevJee-ns meKeee! eLee Jeecetlees eesieseesies JeepesJeepes leJemlejefcevb nJeecens, leLee
eteceHesleceeele14
YeeJeeLe&-es HejmHejb efce$ee YetlJeeveesveme j#eeLe yeefueb Oeeefce&keb jepeeveb mJeerkegJe&efvle, les efveefJe&Ivee mevle
megKecesOevles14
HeoeLe&-ns (meKeee) HejmHej efce$elee jKeves nejs ueesiees! pewmes nce ueesie (Tlees) j#ee Deeefo kes efuees
(eesieseesies) efpeme-efpeme ceW egkele nesles nQ, Gme-Gme leLee (JeepesJeepes) me*deece-me*ddeece kes yeere (leJemlejced)
Delevle yeueJeeved (Fvced) Hejcewee&egkele Heg<e kees jepee (nJeecens) ceeveles nQ, Jewmes ner legce ueesie Yeer ceevees14
YeeJeeLe&-pees ceveg<e HejmHej efce$e nes kes Ske otmejs keer j#ee kes efuees Delevle yeueJeeved Oecee&lcee Heg<e kees
jepee ceeveles nQ, Jes meye efJeIveeW mes Deueie nes kes megKe keer GVeefle kej mekeles nQ14
eletJe&efVeleme MegveMesHe $eef<e~ ieCeHeefleos&Jelee~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvee jepee efkeb ke=lJee efkeb eeHvegeeefoleen
efHej jepee keee kejkes efkeme kees eeHle nes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
eNletJe&NVeseJeNeeceNVeMemleer NmeN ieeCeHeleb ceeesNYetjsefn~

GNJe&hvleefj#ebN Jeerefn mJeNefmleieJetefleNjYeeeefve ke=CJeved Het<Cee meNegpee meNn15
eNletJe&NefVeefle eNletJe&ved~ Dee~ FNefnN~ DeNJeNeeceNefVeleJeNeeceved~ DeMemleer~ Nme~ ieeCeHeleNefceefleN ieeCeHeleced~

ceNeesNYetefjefle ceeNYet~ Dee~ FNefnN~ GN~ DeNvleefj#eced~ efJe~ FNefnN~ mJeNefmleieJetefleNefjefle mJeNefmleieJetefle~ DeYeeeefve~ ke=CJeved~
Het<Cee~ meNegpesefle meNegpee~ meNn15
HeoeLe&-(eletJe&ved) eEnmeved (Dee) (Fefn) Deeie (DeJeeeceved) osMeosMeevlejeveguueeved (DeMemleer)

DeeMemlee Me$egmesvee (me) Me$egjesokeme mJemesveeHeles (ieeCeHeleced) ieCeeveeb mesveemecetneveeb HeeflelJeced (ceeesYet)
cee megKeb YeeJeeved (Dee) (Fefn) (G) (Devleefj#eced) DeekeeMeced (efJe) (Fefn) efJeefJeOeleee ie (mJeefmleieJetefle)
mJeefmle megKesve men ieJetelf ecee&ieex eme me (DeYeeeefve) mJejepes mesveeeeb eeefJeeceeveb Yeeb es<eg leeefve (ke=CJeved)
mecHeeoeved (Het<Cee) Hegsve mJekeeresve mewvesve (meegpee) elmeceeveb egveefkele lesve meefnle (men) meekeced~ [Deeb cev$e
Mele06.3.2.7-8 JeeKeele]15
DevJee-ns jepeved! mJeefmleieJetelf emlJeb Het<Cee meegpee meneMemleer eletJe&Vesefn Me$egosMeeveJeeeceVesenf ceeesYetmlJeb
493
SkeoMeesOeee
am
aj.
org
me ieeCeHelecesenf ~ DeYeeeefve ke=CJeved meVevleefj#eceg Jeerefn15

YeeJeeLe&-jepee meowJe mJemesveeb megefMeef#eleeb eb Hegeb j#esled~ eoeefjefYe men eesgefcesled leoe
mJejepecevegHeJeb mebj#e egkeleee yeuesve e Me$etved eEnmesled Jee eseved HeeueefelJee meJe&$e melkeerelf e emeejesled15
HeoeLe&-ns jepeved! (mJeefmleieJetefle) megKe kes meeLe efpeme kee ceeie& nw, Ssmes DeeHe (meegpee) Ske meeLe egkele
kejves Jeeueer (Het<Cee) yeue Hegef mes egkele DeHeveer mesvee kes (men) meeLe (DeMemleer) efveefvole Me$egDeeW keer mesveeDeeW kees
(eletJe&ved) ceejles ngS (Sefn) eeHle ntefpees~ Me$egDeeW kes osMeeW kee (DeJeeeceved) Guueve kejles ngS (Sefn) DeeFes
(ceeesYet) megKe kees GlHeVe kejles DeeHe (me) Me$egDeeW kees ueeves nejs DeHeves mesveeHeefle kes (ieeCeHeleced) mesveemecetn
kes mJeeceerHeve kees (Sefn) eeHle ntepf ees Deewj (DeYeeeefve) DeHeves jepe ceW meye eeefCeeeW kees Yeejefnle (ke=CJeved) kejles
ngS (Devleefj#eced) (G) HeefjHetCe& DeekeeMe kees (Jeerefn) efJeefJeOe ekeej mes eeHle ntefpees15
YeeJeeLe&-jepee kees Deefle Gefele nw efke DeHeveer mesvee kees meowJe Deer efMe#ee, n<e&, Glmeen Deewj Hees<eCe mes
egkele jkeKes~ peye Me$egDeeW kes meeLe eg efkeee eens, leye DeHeves jepe kees GHeJejefnle kej egefkele leLee yeue mes
Me$egDeeW kees ceejs Deewj meppeveeW keer j#ee kejkes meJe&$e megvoj keerelf e& HewueeJes15
He=efLeJee Fleme MegveMesHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ YegefjkeHe*defkeleMvo~ Heece mJej
ceveg<ew kemceeod efJeegled mJeerkeeexleen
ceveg<e efkeme HeoeLe& mes efyepegueer kee enCe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
HegjerN<eceefjmJeoeYejeNeqiveb
as
He=efLeNJee
meNOemLeeoNeqiveb
HegjerN<eceefjmJeefj<eece16
HegjerN<eceefjmJeosceesNeqiveb
He=efLeNJee~ meNOemLeeNefoefle meNOemLeeled~ DeNefiveced~ HegjerN<eced~ DeNefjmJeled~ Dee~ YeNj~ DeNefiveced~ HegjerN<eced~
DeNefjmJeled~ De~ FNceN~ DeNefiveced~ HegjerN<eced~ DeNefjmJeled~ YeNefj<N eeNceN16
the
ary
HeoeLe&-(He=efLeJee) Yetcesjvleefj#eme Jee (meOemLeeled) menmLeeveeled (Deefiveced) YetefcemLeb efJeegleb Jee (Hegjer<eced)
e megKeb He=Ceeefle me Hegjer<emle$e meeOegced (DeefjmJeled) Deefjmee metexCe legueced (Dee) (Yej) Oej (Deefiveced) Devleefj#es
JeeJeeefomLeced (Hegjer<eced) (DeefjmJeled) (De) Gecejerlee (Fce) eeHvegce (Deefiveced) (Hegjer<eced) (DeefjmJeled)
(Yeefj<eece) Oeefj<eece~ [Deeb cev$e Mele06.3.2.9; 6.3.3.5 JeeKeele]16
DevJee-ns efJeved! eLee Jeeb He=efLeJee meOemLeeoefjmJeled Hegjer<eceefivecesce~ eLee eeefjmJeled
Hegjer<eceefiveb Yeefj<eecemleLee lJeceHeefjmJeled Hegjer<eceefiveceeYej16
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ ceveg<eweJf e&og<eecesJeevegkejCeb kee&Jeced, veeefJeog<eeced~
meJe&oeslmeensveeiveeefoHeoeLe&eJf eeeb ie=nerlJee megKeb Je&veereced16
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes nce ueesie (He=efLeJee) Yetefce Deewj Devleefj#e kes (meOemLeeled) Ske mLeeve mes
(DeefjmJeled) eeCeeW kes meceeve (Hegjer<eced) Dee megKe osves nejs (Deefiveced) YetefceceC[ue keer efyepegueer kees (De)
Gece jerefle mes (Fce) eeHle nesles Deewj pewmes (DeefjmJeled) eeCeeW kes meceeve (Hegjer<eced) Gece megKeoeeke (Deefiveced)
Devleefj#emLe efyepegueer kees (Yeefj<eece) OeejCe kejW, Jewmes DeeHe Yeer (DeefjmJeled) mete& kes meceeve (Hegjer<eced) Gece
494
epegJexoYee<es
aj.
org
megKe osvesJeeues (Deefiveced) He=efLeJeer Hej Jee&ceeve Deefive kees (DeeYej) Des ekeej OeejCe keerepf ees16
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ ceveg<eeW kees eeefnes efke efJeeveeW kes meceeve
keece kejW, cetKe&Jeled veneR Deewj meye keeue ceW Glmeen kes meeLe Deefive Deeefo keer HeoeLe&eJf eee kee enCe kejkes megKe
ye{eles jnW16
DevJeefiveefjleme HegjesOee $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeebme efkebJeeflkeb kegeg&efjlegHeefoMeles
efJeeved ueesie efkeme kes meceeve keee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DevJeNefiveN<emeeNceeceKeNovJeneefve eLeNcees peeNleJesoe~

Deveg mete&me HegN$ee e jMceerveveg eeJeeHe=efLeNJeerDeelelevLe17
am
Deveg~ DeNefive~ GN<emeeced~ Deeced~ DeNKeNled~ Deveg~ Deneefve~ eNLeNce~ peeNleJesoeN Fefle peeNleJesoe~ Deveg~ mete&me~
HegN$esefle HegN$ee~ eN~ jMceerved~ Deveg~ eeJeeHe=efLeNJeerFefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ Dee~ leNleNvLeN17
the
ary
as
HeoeLe&-(Deveg) (Deefive) HeeJeke (G<emeeced) (Deeced) HetJe&ced (DeKeled) eKeelees YeJeefle (Deveg) (Deneefve)
efoveeefve (eLece) (peeleJesoe) ees peeles<eg efJeeles me mete& (Deveg) (mete&me) (Heg$ee) yentved (e) (jMceerved) (Deveg)
(eeJeeHe=efLeJeer) (Dee) (lelevLe) leveesefle~ [Deeb cev$e Mele06.3.3.6 JeeKeele]17
DevJee-ns efJeved! lJeb eLee eLecees peeleJesoe Deefive<emeeceecenevevJeKeled mete&meeeb Heg$ee
jMceervevJeelelevLe~ eeJeeHe=efLeJeer e leLee efJeeeJeJenejevevJeelevegenf 17
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee keejCekeeee&Kees efJeegoefivejvegHetJe meefJe$eg<eesefoveeefve ke=lJee
He=efLeJeeoerevf e ekeeMeeefle, leLee efJeef megefMe#eeb ke=lJee yeeee&eJf eeeOecee&vegevemegMeerueeefve meJe&$e eeee& meJex
%eeveevevoeYeeb ekeeMeveeree17
HeoeLe&-ns efJeved! DeeHe pewmes (eLece) (peeleJesoe) GlHeVe ngS HeoeLeeX ceW Heefnues ner efJeeceeve mete&ueeske
Deewj (Deefive) Deefive (G<emeeced) G<ekeeue mes (Deeced) Heefnues ner (Deneefve) efoveeW kees (DevJeKeled) eefme kejlee nw
(mete&me) mete& kes (Deeced) Heefnues (Heg$ee) yengle (jMceerved) efkejCeeW kees (DevJeelelevLe) Hewueelee (eeJeeHe=efLeJeer e)
leLee mete& Deewj He=efLeJeer ueeske kees eefme kejlee nw, Jewmes efJeee kes JeJenejeW keer eJe=ef e keerefpees17
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes keejCe He efJeegled Deewj keee&He eefme Deefive
ece mes mete&, G<ekeeue Deewj efoveeW kees GlHeVe kejkes He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX kees ekeeefMele kejles nQ, Jewmes ner efJeeveeW
kees eeefnes efke megvoj efMe#ee os yeeee& efJeee Oecce& kes Devegeve Deewj Des mJeYeeJe Deeefo kee meJe&$e eeej kejkes
meye ceveg<eeW kees %eeve Deewj Deevevo mes ekeeMeegkele kejW17
Deeielesleme ceeesYet$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe meYesMe eEkeJeled eEke kegee&efoleen
Deye meYeeHeefle jepee efkemekes meceeve keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
SkeoMeesOeee
495
aj.
org
DeeNiele JeeNpeOJeeveN meJee&N ce=OeesN efJeOetvegles~

DeNefive meNOemLes cenNefle e#eg<eeN efveefekeer<eles18
DeeNielesleeNiele~ JeeNpeer~ DeOJeeveced~ meJee&~ ce=Oe~ efJe~ OetveglesN~ DeNefiveced~ meNOemLeN Fefle meNOemLes~ ceNnNefle~
e#eg<ee~ efve~ efeNkeerN<eNlesN18
as
am
HeoeLe&-(Deeiele) (Jeepeer) JesieJeevee (DeOJeeveced) ceeie&ced (meJee&) (ce=Oe) me*deeceeved (efJe) (Oetvegles)
kecHeeefle (Deefiveced) (meOemLes) menmLeeves (cenefle) efJeMeeues (e#eg<ee) ves$esCe (efve) (efekeer<eles) eslegecf eefle~ [Deeb
DevJee-ns efJeved jepeved! YeJeeved eLee JeepeeesOJeeveceeiele meJee& ce=Oees efJeOetvegles, eLee ie=nmLee#eg<ee
cenefle meOemLesefivbe efveefekeer<eles leLee meJee&ved me*deeceeved efJeOetveesleg~ ie=ns ie=ns efJeeeefveeeb e kejesleg18
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ie=nmLee DeeJeod ielJeeiele Me$etved efpelJeeiveseeeefoefJeeeb mebHeee
yeueeyeueb Heee&ueese jeies<eeoerved MeefcelJeeOeeefce&keeved Me$etved peeseg18
HeoeLe&-ns jepeved! DeeHe pewmes (Jeepeer) JesieJeeved Iees[
e (DeOJeeveced) DeHeves ceeie& kees (Deeiele) eeHle nes kes
(meJee&) meye (ce=Oe) me*deeceeW kees (efJeOetvegles) kebHeelee nw Deewj pewmes ie=nmLe Heg<e (e#eg<ee) ves$eeW mes (cenefle) megvoj
(meOemLes) Ske mLeeve ceW (Deefiveced) Deefive kee (efveefekeer<eles) eeve efkeee eenlee nw, Jewmes meye me*deeceeW kees kebHeeFes
Deewj Iej-Iej ceW efJeee kee eeej keerefpees18
YeeJeeLe&-Fme cev$e cesb JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ie=nmLeeW kees eeefnes efke Iees[eW kes meceeve peevee-Deevee
kej, Me$egDeeW kees peerle, Deeiveseeefo DeeqJeee kees efme kej, DeHeves yeueeyeue kees efJeeej Deewj jeie-s<e Deeefo oes<eeW
keer Meeefvle kejkes DeOeceea Me$egDeeW kees peerleW18
Deeecesleme ceeesYet$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
ceveg<epevce eeHe efJeee DeOeerleele efkeb kee&Jeefceleen
ceveg<e pevce Hee Deewj efJeee He{ kes Heeeled keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeeNece Jeeefpeved He=efLeNJeerceNefiveefce Nee lJeced~

Yetcee Je=lJeee vees yetefnN eleN KevesceN leb JeNeced19
DeeNecesleeNece~ JeeNefpeNved~ He=efLeNJeerced~ DeNefiveced~ FNN~ Nee~ lJeced~ Yetcee~ Je=lJeee~ veN~ yetefn~ ele~
Kevesce~ leced~ JeNeced19
HeoeLe&-(Deeece) (Jeeefpeved) eMemleefJe%eeveJeved (He=efLeJeerced) Yetefcejepeced (Deefiveced) DeefiveefJeeeced (F)

(ee) eerlee (lJeced) (Yetcee) ef#elesce&Oes (Je=lJeee) mJeerke=le~ De$e kelJees eked [Dee07.1.47] Fefle eieeiece~
(ve) Demceeved (yetefn) YetieYee&efiveefJeeecegHeefoMe (ele) (Kevesce) (leced) Yetieesueced (Jeeced)19
DevJee-ns Jeeefpeved efJeved meYesMe jepemlJeb ee Me$etveeece He=eLf eJeerceefivbe es, Yetcee vees Je=lJeee yetefn,
elees Jeeb leb Kevesce19
496
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<ewYet&ieYee&eiq veefJeeee HeeefLe&Jeeved HeoeLee&ved megHejer#e megJeCee&oerevf e jlveeveglmeensve eeHleJeeefve~ es

Keefveleejes Ye=lee meefvle leeved eefle leefeesHeosJee19
HeoeLe&-ns (Jeeefpeved) eMebefmele %eeve Jeeues meYeeHeefle efJeeved jepee! (lJeced) DeeHe (ee) eerefle mes Me$egDeeW kees
(Deeece) Heeoeeevle kej (He=efLeJeerced) Yetefce kes jepe Deewj (Deefiveced) [Deeqive] efJeee keer (F) Fe keerepf ees Deewj
(Yetcee) He=efLeJeer kes yeere (ve) nce ueesieeW kees (Je=lJeee) mJeerkeej kejkes nceejs efuees (yetefn) YetieYe& Deewj DeefiveefJeee
kee GHeosMe keerefpees (ele) efpeme mes (Jeeced) nce ueesie (leced) Gme efJeee ceW (Kevesce) eefJe nesJeW19
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes keer YetieYe& Deewj Deefive efJeee mes He=efLeJeer kes HeoeLeeX kees Des ekeej Hejer#ee
kejkes megJeCe& Deeefo jlveeW kees Glmeen kes meeLe eeHle nesJeW Deewj pees He=efLeJeer kees Keesoves Jeeues veewkej-eekej nQ, Gve kees
Fme efJeee kee GHeosMe kejW19
eewmle Fleme ceeesYet$e&ef<e~ #e$eHeefleos&Jelee~ efvee=oe<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
am
ceveg<ee efkeb meeOvegegefjleen
ceveg<e keee kejkes keee efme kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eewmles He=b He=efLeNJeer meNOemLeceeNlceevleefj#e meceges eesefve~

efJeNKeeeN e#eg<eeN lJeceNefYe efle He=leveNle20
as
eew~ lesN~ He=ced~ He=efLeNJeer~ meNOemLeNefceefle meNOemLeced~ DeeNlcee~ DeNvleefj#eced~ meNceg~ eesefve~ efJeNKeeesefle
efJeNKeee~ e#eg<ee~ lJeced~ DeNefYe~ efleNN~ He=leNveNle20
the
ary
HeoeLe&-(eew) ekeeMe FJe efJevee (les) leJe (He=ced) DeJee&iJeJenej (He=efLeJeer) YetefceefjJe (meOemLeced)
menmLeeveced (Deelcee) mJemJeHeced (Devleefj#eced) DeekeeMeFJee#eees#eesYe (meceg) meeiej FJe (eesefve) efveefceeced
(efJeKeee) eefmeerke=le (e#eg<ee) ueesevesve (lJeced) (DeefYe) DeeefYecegKes (efle) (He=levele) Deelceve He=leveeefcelees
peveme~ [Deeb cev$e Mele06.3.3.12 JeeKeele]20
DevJee-ns efJeved jepeved! eme les leJe eew He=b He=efLeJeer meOemLecevleefj#eceelcee meceges eesefvejefmle, me lJeb
e#eg<ee efJeKeee He=leveleesefYeefle20
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ees veeeHeLeevegieeceer, {eslmeenmLeeveelcee, eme eeespeveeefve
efJeJeskemeeOeeefve meefvle, leme Jeerjmesvee peeeles, me OegJeb efJepeeb keeg Mekevegeeled20
HeoeLe&-ns efJeved jepeved! efpeme (les) DeeHe kee (eew) ekeeMe kes legue efJevee (He=ced) FOej kee JeJenej
(He=efLeJeer) Yetefce kes meceeve (meOemLeced) meeLe efmLeefle (Devleefj#eced) DeekeeMe kes meceeve DeefJeveeMeer Oewe&egkele (Deelcee)
DeHevee mJeHe Deewj (meceg) meceg kes legue (eesefve) efveefcee nw mees (lJeced) DeeHe (e#eg<ee) efJeeej kes meeLe
(efJeKeee) DeHevee Ssee& eefme kejkes (He=levele) DeHeveer mesvee kees ue[eves keer Fe kejles ngS ceveg<e kes (DeefYe)
mevcegKe (efle) efmLele ntefpees20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees Heg<e veee ceeie& kes Devegmeej Glmeen, mLeeve Deewj
Deelcee efpemekes { nesb; efJeeej mes efme kejves eesie efpemekes eeespeve neW, Gmekeer mesvee Jeerj nesleer nw, Jen efveee
SkeoMeesOeee
497
aj.
org
efJepee kejves kees meceLe& nesJes20

Gleecesleme ceeesYet$e&ef<e~ efJeCeesoe osJelee~ Dee<eea He*defkeleMvo~ He_ece mJej
ceveg<ewefjn HejceHeg<eeLexvewee peefveleJeefceleen
ceveg<eeW kees eesie nw efke Fme mebmeej ceW Hejce Heg<eeLe& mes Ssee& GlHeVe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW
kene nw
Gleece cenNles meewYeieeeeNmceeoeNmLeeveeod efJeCeesNoe Jeeefpeved~

JeNe meece megceNleew He=efLeNJeeDeNefivbe KevevleGNHemLesDemee21
Gled~ eeNceN~ ceNnlN es~ meewYeieee~ DeNmceeled~ DeeNmLeeveeNefoleeNmLeeveeled~ NefJeNCeesNoe Fefle efJeCeNoe~ JeeNefpeNved~
JeNeced~ meeNceN~ megceNleeefJeefle megceNleew~ He=efLeNJee~ DeNefiveced~ Kevevle~ GNHemLeN FlegHemLes~ DeNmeeN21
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Gled) (eece) (cenles) (meewYeieee) MeewYeveweee&e (Demceeled) (DeemLeeveeled) efveJeememLeeveme

mekeeMeeled (efJeCeesoe) Oeveeo (Jeeefpeved) eeHlewee (Jeeced) (meece) (megceleew) MeesYevee%eeeeced (He=efLeJee) Yetces
(Deefiveced) (Kevevle) (GHemLes) meeceerHes (Demee)~ [Deeb cev$e Mele06.3.3.13 JeeKeele]21
DevJee-ns Jeeefpeved efJeved! eLee efJeCeesoe Demee He=efLeJee DemceeoemLeeveeogHemLesefiveb Kevevlees Jeeb cenles
meewYeieee megceleew eJe=ee meece leLee lJecegleece21
YeeJeeLe&-ceveg<ee Fnwee&eeHlees melelecegef esjved~ HejmHejb meccelee He=eLf eJeeos mekeeMeeod jlveeefve
eeHvegeg21
HeoeLe&-ns (Jeeefpeved) Ssee& kees eeHle ngS efJeved! pewmes (efJeCeesoe) Oeveoelee (Demee) Fme (He=efLeJee)
Yetefce kes (Demceeled) Fme (DeemLeeveeled) efveJeeme kes mLeeve mes (GHemLes) meceerHe ceW (Deefiveced) Deefive efJeee kee (Kevevle)
Keespe kejles ngS (Jeeced) nce ueesie (cenles) ye[s (meewYeieee) megvoj Ssee& kes efuees (megceleew) Deer yege
f ceW eJe=e
(meece) nesJeW, Jewmes DeeHe (Gleece) GVeefle kees eeHle ntefpees21
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Gefele nw efke mebmeej ceW Ssee& Heeves kes efuees efvejvlej Gele jnW Deewj DeeHeme ceW efnueefceue kes He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX mes jlveeW kees eeHle nesJeW21
Goeceerefoleme ceeesYet$e&ef<e~ efJeCeesoe osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<ee Fn eEkeJeod YetlJee eEke eeHvegegefjleen
ceveg<e Fme mebmeej ceW efkeme kes meceeve nes kes efkeme kees eeHle neW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Goeceerod efJeCeesNoe JeeNpeJee&keN megueesNke megke=leb He=efLeNJeeced~

lele Kevesce megeleerkeceNefive mJeesN neCeeNDeefOeN veekecegeNceced22
Gled~ DeNeNceerNled~ NefJeNCeesNoe Fefle efJeCeNoe~ JeeNpeer~ DeJee&~ DekeNefjleke~ meg~ ueesNkeced~ megke=leNefceefleN
megke=leced~ He=efLeNJeeced~ lele~ KeNvesNceN~ megeleerkeNefceefle megeleerkeced~ DeNefiveced~ mJe Fefle mJe~ neCee~ DeefOe~ veekeced~
GNeNceefcelegledleNceced22
498
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Gled) (Deeceerled) Geceleee eceCeb kegee&led (efJeCeesoe) Oeveoelee (Jeepeer) JesieJeeved (DeJee&) Dee
FJe (Deke) kegee&led (meg) (ueeskeced) Jeced (megke=leced) Oecee&eejsCe eeHeced (He=efLeJeeced) (lele) (Kevesce)
(megeleerkeced) MeesYevee eleereflee&me leced (Deefiveced) JeeHekeb efJeegoeKeced (mJe) megKeced (neCee) eeogYe&Jevle
(DeefOe) (veekeced) DeefJeeceeveogKeced (Gececed) Deefleesced~ [Deeb cev$e Mele06.3.3.14 JeeKeele]22
DevJee-ns YetieYe&efJeeeefJeefved! efJeCeesoe YeJeeved eLee JeepeJee& leLee He=eLf eJeeceOegoeceerled, megueeskeb
megke=lecegeceb veekeceke efmeb kegee&led~ lele mJees neCee JeeceHemeeb megeleerkeceefiveb Kevesce22
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! meJex Jeeb efceefuelJee eLee He=eLf eJeeceees efJeeceles leLee
Heg<eeefLe&vees YetlJee He=efLeJeeefoefJeeeb eeHe ogKeevegleece meJeexeceb megKeb eeHvegeece22
HeoeLe&-ns YetieYe& efJeee kes peeveves nejs efJeved! (efJeCeesoe) Oeveoelee DeeHe pewmes (Jeepeer) yeue Jeeuee
(DeJee&) Iees[e THej kees Guelee nw, Jewmes (He=efLeJeeced) He=efLeJeer kes yeere (DeefOe) (Goeceerled) meye mes DeefOeke GVeefle
kees eeHle ntefpees (megke=leced) Oecee&ejCe mes eeHle nesves eesie (megueeskeced) Dee osKeves eesie (Gececed) Deefle es
(veekeced) meye ogKeesb mes jefnle megKe kees (Deke) efme keerepf ees (lele) Fmekes Heeeled (mJe) megKeHetJe&ke (neCee)
eke nesles ngS nce ueesie Yeer Fme He=efLeJeer Hej (megeleerkeced) megvoj eleerefle kee efJe<ee (Deefiveced) JeeHeke efyepegueer He
Deefive kee (Kevesce) Keespe kejW22
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes He=efLeJeer Hej Iees[s Deer-Deer eeue
eueles nQ, Jewmes nce legce meye efceue kej Heg<eeLeea nes He=eLf eJeer Deeefo keer HeoeLe&eJf eee kees eeHle nes Deewj ogKeeW kees otj
kejkes meye mes Gece megKe kees eeHle neW22
DeelJesleme ie=lmeceo $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej~
ceveg<ee JeeefHeveb Jeeegb kesve peeveeregefjleen
ceveg<e JeeHeke Jeeeg kees efkeme meeOeve mes peevesb, en efJe<ee Deieues cev$e cebs kene nw
the
ary
Dee lJee efpeIeefce&N cevemee Ie=lesve eefleef#eNevlebN YegJeveeefveN efJeee~

He=Legb eflejee Jeemee ye=nvleNb JeefeNceVew jYeNmeb Meeveced23
Dee~ lJeeN~ efpeNIeNefceN&~ cevemee~ Ie=lesve~ eNefleNef#eNevleNefceefle eefleef#eNevleced~ YegJeveeefve~ efJeee~ He=Legced~ efleNjee~ Jeemee~
ye=nvleced~ Jeefeced~ DeVew~ jYeNmeced~ Meeveced23
HeoeLe&-(Dee) (lJee) lJeeced (efpeIeefce&) (cevemee) (Ie=lesve) Deepesve (eefleef#eevleced) ele#eb efveJemevleced
(YegJeveeefve) YeJeefvle es<eg leeefve Jemletefve (efJeee) meJee&eCf e (He=Legced) efJemleerCe&ced (eflejee) esve eflejeseefle lesve (Jeemee)
peerJevesve (ye=nvleced) cenevleced (Jeefeced) DeefleMeseve efJeefeleejb e#esHleejced (DeVew) eJeeefoefYe (jYemeced) JesieJevleced
(Meeveced) mebes#eCeereced~ [Deeb cev$e Mele06.3.3.19 JeeKeele]23
DevJee-ns efpe%eemees! eLeenb cevemee Ie=lesve men efJeee YegJeveeefve eefleef#eevleb eflejee Jeemee He=Legb ye=nvleceVew
men jYemeb Jeefeb Meeveb JeeegceeefpeIeefce& leLee lJee lJeeceHesveb Oeejeeefce23
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ee Deefiveeje megievOeeoerevf e JeeefCe Jeeeew eef#eHe lesve
SkeoMeesOeee
499
aj.
org
egkelemegievOesveejesieerke=le oerIe peerJeveb eeHvegJevleg23

HeoeLe&-ns %eeve eenves Jeeues Heg<e! pewmes ceW (cevemee) ceve leLee (Ie=lesve) Ieer kes meeLe (efJeee) meye
(YegJeveeefve) ueeskemLe JemlegDeeW ceW (eefleef#eevleced) ele#e efveJeeme Deewj efveeekeejke (eflejee) eflejs eueves He
(Jeemee) peerJeve mes (He=Legced) efJemleejegkele (ye=nvleced) ye[s (DeVew) peew Deeefo DeVeeW kes meeLe (jYemeced) yeue Jeeues
(Jeefeced) DeefleMee kejkes HeWkeves Jeeues (Meeveced) osKeves eesie Jeeeg kes iegCeeW kees (DeeefpeIeefce&) Des ekeej
ekeeefMele kejlee ntb, Jewmes (lJee) DeeHe kees Yeer Fme Jeeeg kes iegCeeW kees OeejCe kejelee ntb23
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<e Deefive kes eje megieefvOe Deeefo JeeW kees Jeeeg ceW
HengBee Gme megievOe mes jesieeW kees otj kej DeefOeke DeJemLee kees eeHle nesJeW23
Dee efJeele Fleme ie=lmeceo $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Dee<eea He*defkeleMvo~ He_ece mJej
Hegve keerMeew JeeJeiveer mle Fleen
am
efHej Jeeeg Deewj Deefive kewmes iegCe Jeeues nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Dee efJeNele eNle_e efpeIece&j#emeeN cevemeeN leppeg<esle~

cee&eer mHe=nNeCeexDeNefivevee&efYeNce=Mes leNvJeeh peYeg&jeCe24
Dee~ efJeNele~ eNleeced~ efpeNIeNefceN&~ DeNj#emee~ cevemee~ leled~ peg<esNleN~ cee&eerefjefleN cee&eer~ mHe=nNeCeN& Fefle
mHe=nNeledJeCe&~ DeNefive~ ve~ DeNefYeNce=MeN FleefYeNce=Mes~ leNvJeeh~ peYeg&jeCe24
the
ary
as
HeoeLe&-(Dee) (efJeele) meJe&le (eleeced) eleieeleerefle MejerjmLeb Jeeegced (efpeIeefce&) (Dej#emee) j#eesJeod
ogleejefnlesve (cevemee) efeesve (leled) lespe (peg<esle) (cee&eer) ceee&Ceeb ceveg<eeCeeb eerefjJe (mHe=neCe&) e
mHe=neefJe&Ce&les mJeerefeeles me FJe (Deefive) MejerjmLee efJeegled (ve) FJe (DeefYece=Mes) DeeefYecegKesve ce=Meefvle menvles
esve lemcew (levJee) MejerjCs e (peYeg&jeCe) Ye=Meb iee$eeefCe efJeveeceeled~ De$e pe=YeerIeeleesjewCeeefoke Gjeveved elee~ [Deeb
DevJee-ceveg<ees ve eLee efJeeleesefiveJee&egeeefYece=Mesefmle eLee levJee peYeg&jeCe mHe=neCeex cee&eerjnb eb
eleecej#emee cevemeeefpeIeefce& leLee leppeg<esle24
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ ns ceveg<ee! eteb ue#ceereeHekewjiveeefoHeoeLezefJe&efolew keeex<eg
mebegkelew eercevlees YeJele24
HeoeLe&-ns ceveg<e! (ve) pewmes (efJeele) meye Deesj mes (Deefive) efyepegueer Deewj eeCe Jeeeg Mejerj ceW JeeHeke
neskes (DeefYece=Mes) menves Jeeues kes efuees efnlekeejer nQ, pewmes (levJee) Mejerj mes (peYeg&jeCe) MeerIe neLe-HeebJe Deeefo DeeW
kees eueelee ngDee (mHe=neCe&) Fe JeeueeW ves mJeerkeej efkees ngS kes meceeve (cee&eer) ceveg<eeW keer MeesYee kes legue
Jeeeg kes meceeve Jesie Jeeuee neskes ceQ efpeme (eleeced) Mejerj kes Jeeeg kees efvejvlej eueeves Jeeueer efJeegled kees (Dej#emee)
je#emeeW keer oglee mes jefnle (cevemee) efee mes (DeeefpeIeefce&) ekeeefMele kejlee ntB, Jewmes (leled) Gme lespe kees (peg<esle)
mesJeve kej24
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ ns ceveg<ees! legce ueesie ue#ceer eeHle kejevesnejs
500
epegJexoYee<es
aj.
org
Deefive Deeefo HeoeLeeX kees peeve Deewj Gvekees keeeeX ceW mebegkele kejkes OeveJeeved nesDees24
Heefj JeepeHeefleefjleme meesceke $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej~
Hegveie=&nmLe keerMees YeJesefoleen
efHej ie=nmLe kewmee nesJes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
HeefjN JeepeHeefle keNefJejefiven&NJeeveeceerled~

oOeNod jlveeefve oeNMeg<es25
Heefj~ JeepeHeefleNefjefleN JeepeHeefle~ keNefJe~ DeNefive~ nNJeeefve~ DeNeNceerNled~ oOeled~ jlveeefve~ oeNMeg<es25
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Heefj) meJe&le (JeepeHeefle) DeVeeefoj#ekees ie=nmLe FJe (keefJe) eevleoMe&ve (Deefive)

ekeeMeceeve (nJeeefve) neslegb enerlegb eesieeefve Jemletefve (Deeceerled) eeceefle (oOeled) Oejved (jlveeefve) megJeCee&oerevf e
(oeMeg<es) oelegb eesieee efJeog<es25
DevJee-ns efJeved! ees JeepeHeefle keefJeoe&lee ie=nmLees oeMeg<es jlveeefve oOeefoJeeefiven&Jeeefve Hee&eceerled leb lJeb
peeveerefn25
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeeveefivevee He=efLeJeermLeHeoeLexYees Oeveb eeHe megceeiex melHee$esYees
oJee efJeeeeeejsCe meJee&ved megKeesled25
HeoeLe&-ns efJeved! pees (JeepeHeefle) DeVe Deeefo keer j#ee kejves nejs ie=nmLeeW kes meceeve (keefJe) yengoMeea
oelee ie=nmLe Heg<e (oeMeg<es) oeve osves eesie efJeeved kes efuees (jlveeefve) megJeCe& Deeefo Gece HeoeLe& (oOeled) OeejCe
kejles ngS kes meceeve (Deefive) ekeeMeceeve Heg<e (nJeeefve) osves eesie JemlegDeesb kees (Heefj) meye Deesj mes (Deeceerled)
eeHle neslee nw, Gme kees let peeve25
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efJeeved Heg<e kees eeefnes efke DeefiveefJeee kes menee mes
He=efLeJeer kes HeoeLeeX mes Oeve kees eeHle nes Des ceeie& ceW Kee& kej Deewj Oecee&lceeDeeW kees oeve os kes efJeee kes eeej mes
meye kees megKe HengbeeJes25
Heefj lJesleme Heeeg$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
keerMe mesveeHeefle keee& Fleen
kewmee mesveeHeefle kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Heefj lJeeivesN Hegj JeNeb efJee menme Oeerceefn~

Oe=<eCe efoNJesefoJes nNvleej Ye*diegjeJeleeced26
Heefj~ lJeeN~ DeNivesN~ Hegjced~ JeNeced~ efJeeced~ meNnmN eN~ OeerNceNefnN~ Ie=<eCeN&efceefle Oe=<eledJeCe&ced~ efoNJesefoJeN Fefle
efoNJesefoJes~ nNvleejced~ YeN*diegjeJeleeced~ YeN*diegjJeleeNefceefle Ye*diegjJeleeced26
HeoeLe&-(Heefj) (lJee) lJeeced (Deives) efJeeee ekeeMeceeve (Hegjced) esve meJee&ved efHeHeefe& leled (Jeeced) (efJeeced)
efJeebmeced (menme) e Deelceve menes yeueefceefle lelmecyegew (Oeerceefn) Oejsce~ De$e [gOee_ed Oeeleesefue&*
SkeoMeesOeee
501
am
aj.
org
DeeOe&OeelegkelJeeyeYeeJe~ (Oe=<eCe&ced) Oe=<eleieuYees {es JeCeex eme leced (efoJesefoJes) eefleefoveced (nvleejced)
(Ye*diegjeJeleeced) kegeflmelee Ye*diegje enlee eke=leees efJeevles es<eeb les<eeced~ [Deeb cev$e Mele06.3.3.25
JeeKeele]26
DevJee-ns menmeeives! eLee Jeeb efoJeseof Jes Ye*diegjeJeleeb HegjceefiveefceJe nvleejb Oe=<eCe efJeeb lJee HeefjOeerceefn
leLee lJecemceeved Oej26
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ jepeepeepevewvee&esve epeej#ekeesefiveJe$egnvlee meJe&oe megKeeo
mesvesMees efJeOese26
HeoeLe&-ns (menme) DeHeves yeue kees eenves Jeeues (Deives) DeefiveJeled efJeee mes ekeeMeceeve efJeeved Heg<e! pewmes
(Jeeced) nce ueesie (efoJesefoJes) eefleefove (Ye*diegjeJeleeced) Keess mJeYeeJe JeeueeW kes (Hegjced) veiej kees Deefive kes meceeve
(nvleejced) ceejves (Oe=<eCe&ced) { megvoj JeCe& mes egkele (efJeeced) efJeeved (lJee) DeeHekees (Heefj) meye ekeej mes
(Oeerceefn) OeejCe kejW, Jewmes let nce kees OeejCe kej26
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ jepee Deewj epee kes Heg<eeW kees eeefnes efke veee mes epee
keer j#ee kejves, Deefive kes meceeve Me$egDeeW kees ceejves Deewj meye keeue ceW megKe osves nejs Heg<e kees mesveeHeefle kejW26
lJeceive Fleme ie=lmeceo $eef<e~ DeefiveoxJelee~ He*defkeleMvo~ Heece mJej
Hegve meYesMe keerMees YeJesefoleen
efHej meYeeOe#e kewmee nesvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
lJeceivesN egefYeNmlJeceeMegMeg#eefCeNmlJeceNemlJeceMceveNmHeefj~
lJeb JevesYeNmlJecees<eOeerYeNmlJeb ve=Ceeb ve=Heles peeemesN Megefe27
the
ary
lJeced~ DeNivesN~ egefYeNefjefleN egefYe~ lJeced~ DeeNMegMeg#eefCe~ lJeced~ DeNodYe FleNledYe~ lJeced~ DeMceve~ Heefj~
lJeced~ JevesYe~ lJeced~ Dees<eOeerYe~ lJeced~ ve=Ceeced~ ve=HeNleN Fefle ve=Heles~ peeNeNmesN~ Megefe27
HeoeLe&-(lJeced) (Deives) DeefiveJeled ekeeMeceeve veeeeOeerMe jepeved! (egefYe) efovewefjJe ekeeMeceevewvee&eeefoiegCew (lJeced) (DeeMegMeg#eefCe) MeerIeb MeerIeb ogeved ef#eCeesefle efnvemleerJe (lJeced) (Dee) JeeegYees peuesYees Jee
(lJeced) (DeMceve) cesIeeled Hee<eeCeee~ DeMcesefle cesIeveecemeg Heefleced (efveIeCg 1~10) (Heefj) meJe&leesYeeJes (lJeced)
(JevesYe) peuesYees jefMceYees Jee (lJeced) (Dees<eOeerYe) meesceueleeefoYe (lJeced) (ve=Ceeced) ceveg<eeCeeced (ve=Heles)
ve=Ceeb Heeueke (peeemes) eeogYe&Jeefme (Megefe) HeefJe$e27
Fceb cev$eb eemkecegefvejsJeb Jeees-lJeceives egefYejnesefYemlJeceeMegMeg#eefCejeMeg Fefle e Meg Fefle e ef#eeveeceveer
YeJele #eefCeej #eCeeslesjeMeg Megee #eCeesleerefle Jee meveesleerefle Iee Megked Meeseles He_eceLex Jee eLecee leLeeefn
Jeekeemebeesie
Dee
Fleekeej
GHemeie&
Hegjmleeefekeeref<e&lesvegej
DeeMegMeeseefe<egefjefle
Megefe
MeeselespJe&ueeflekece&CeeseceHeerlej MegefejslemceeosJe efveef<<ekelecemceeled HeeHekeefceefle vewkelee efve0 6~ 1
DevJee-ns ve=Heles Deives meYeeOe#e jepeved! emlJeb egeYf e mete& FJe lJeceeMegMeg#eefCemlJeceemlJeceMcevemlJeb
JevesYemlJecees<eOeerYemlJeb ve=Ceeb ceOes Megefe Heefjpeeemes lemceeled lJeeceeefele JeeceHesJecYetlee YeJesce27
502
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ees jepee meYe epeepevees Jee meJexYe HeoeLexYees iegCeenCeefJeeeefeeekeewMeueeYeecegHekeejeved enerlegb

Mekeveeself e, Oecee&ejCesve HeefJe$e MeerIekeejer e YeJeefle, me meJee&eCf e megKeeefve eeHveeself e veslejesueme27
HeoeLe&-ns (ve=Heles) ceveg<eeW kes Heeueves nejs (Deives) Deefive kes meceeve ekeeMeceeve veeeeOeerMe jepeved! (lJeced)
DeeHe (egefYe) efoveeW kes meceeve ekeeMeceeve veee Deeefo iegCeeW mes mete& kes meceeve (lJeced) DeeHe (DeeMegMeg#eefCe) MeerIe
ogeW kees ceejves nejs (lJeced) DeeHe (Dee) Jeeeg Jee peueeW mes (lJeced) DeeHe (DeMceve) cesIe Jee Hee<eeCeeefo mes (lJeced)
DeeHe (JevesYe) peue Jee efkejCeeW mes (lJeced) DeeHe (Dees<eOeerYe) meesceuelee Deeefo Dees<eefOeeeW mes (lJeced) DeeHe
(ve=Ceeced) ceveg<eeW kes yeere (Megefe) HeefJe$e (Heefj) meye ekeej (peeemes) eefme nesles nes, Fme keejCe DeeHe kee
Deeee ueskes nce ueesie Yeer Ssmes ner nesJeW27
YeeJeeLe&-pees jepee, meYeemeod Jee epee kee Heg<e meye HeoeLeeX mes iegCe enCe Deewj efJeee leLee efeee keer
kegMeuelee mes GHekeej ues mekelee nw Deewj Oece& kes DeeejCe mes HeefJe$e leLee MeerIekeejer neslee nw, Jener meye megKeeW kees eeHle
nes mekelee nw, Deve Deeuemeer Heg<e veneR27
osJeme lJesleme ie=lmeceo $eef<e~ DeefiveoxJelee~ eke=efleMvo~ OewJele mJej
ceveg<ee eEke ke=lJee kemceeod efJeegleb ie=eregefjleen

ceveg<e keee kejkes efkeme HeoeLe& mes efyepegueer kee enCe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
osNJeme lJee meefJeNleg emeJeshefeveesyeeN&ngYee Het<Cees nmleeYeeced~

He=efLeNJee meNOemLeeoNefivbe HegjerN<eceefjmJeled Keveeefce~
peesefle<cevleb lJeeives megeleerkeNcepeesCe YeeNvegveeN oereleced~
efMeNJeb eNpeeYeesefnmevleb He=efLeNJee meNOemLeeoNefivbe HegjerN<eceefjmJeled Keveece28
the
ary
osNJeme~ lJeeN~ meNefJeNleg~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ DeNefevees~ yeeNngYeeced~ Het<Ce~ nmleeYeeced~ He=efLeNJee~
meNOemLeeNefoefle meNOemLeeled~ DeNefiveced~ HegjerN<eced~ DeNefjmJeled~ KeNveeNefceN~ peesefle<cevleced~ lJee~ DeNivesN~ megeleerkeNefceefle
megeleerkeced~ DepeesCe~ YeeNvegvee~ oereleced~ efMeNJeced~ eNpeeYeN Fefle eNpeeYe~ Deefnmevleced~ He=efLeNJee~ meNOemLeeNefoefle
meNOemLeeled~ DeNefiveced~ HegjerN<eced~ DeNefjmJeled~ KeNveeNceN28
HeoeLe&-(osJeme) ekeeMeceeveme (lJee) lJeeced (meefJeleg) meJe&meeslHeeokemesejme (emeJes) emetlesefmceved

mebmeejs (Deefevees) eeJeeHe=efLeJeesjeke<e&CeOeejCeeYeeefceJe (yeengYeeced) (Het<Ce) eeCeme yeueHejeeceeYeeefceJe
(nmleeYeeced) (He=efLeJee) (meOemLeeled) menmLeeveeled (Deefiveced) efJeegleced (Hegjer<eced) megKew Hetjkes<eg YeJeced
(DeefjmJeled) JeeegJee&ceeveced (Keveeefce) efve<Heeoeeefce (peesefle<cevleced) yentefve peesleeRef<e efJeevles eefmbcemleced (lJee)
lJeeced (Deives) YetieYee&eof efJeeeefJeefved (megeleerkeced) megg eefleeefvle megKeeefve emceeeced (DepeesCe) efvejvlejsCe (Yeevegvee)
oerHlee (oereleced) osoerHeceeveced (efMeJeced) ceueceeced (epeeYe) emetleeYe (DeeEnmevleced) Delee[evleced
(He=efLeJee) Devleefj#eeled (meOemLeeled) menmLeeveeled (Deefiveced) JeeegmLeb efJeegleced (Hegjer<eced) Heeuekes<eg meeOeves<eg meeOegced
(DeefjmJeled) met$eelceJeeegJee&ceeveced (Keveece) efJeefueKeece~ [Deeb cev$e Mele06.3.4.1-2 JeeKeele]28
SkeoMeesOeee
503
as
am
aj.
org
DevJee-ns Deives efMeuHeefJeeeefJeefved! eLeenb meefJelegoxJeme emeJesefeveesyee&ngYeeb Het<Cees nmleeYeeb lJee

Hegjmke=le He=efLeJee meOemLeeled Hegjer<eb peesefle<cevlecepeesCe Yeevegvee oereleb Hegjer<eceefiveceefjmJeled Keveeefce eLee lJee
lJeeceeefelee Jeeb He=eLf eJee meOemLeeoefjmJeoeEnmevleb Hegjer<eb epeeYe efMeJeceefivbe KeveecemleLee meJe& Deeejvleg28
YeeJeeLe&-es jepeepeepevee meJe&$e efmLeleb efJeegod Heceefivbe meJexYe HeoeLexYe meeOeveesHemeeOevew eefmeerke=le
keeex<eg eegeles, les Mejcewee ueYevles~ veefn efkeefeoefHe epeeleb Jemleg efJeegodJeeHlee efJevee Jee&le Fefle
efJepeevevleg28
HeoeLe&-ns (Deives) YetieYe& leLee efMeuHeefJeee kes peeveves nejs efJeeved! pewmes ceQ (meefJeleg) meye peieled kes GlHeVe
kejves nejs (osJeme) ekeeMeceeve F&ej kes (emeJes) GlHeVe efkees mebmeej ceW (Deefevees) DeekeeMe Deewj He=efLeJeer kes
(yeengYeeced) Deeke<e&Ce leLee OeejCe He yeengDeeW kes meceeve Deewj (Het<Ce) eeCe kes (nmleeYeeced) yeue Deewj Hejeece
kes legue (lJee) DeeHe kees Deeies kejkes (He=efLeJee) Yetefce kes (meOemLeeled) Ske mLeeve mes (Hegjer<eced) HetCe& megKe osvesnejs
(peesefle<cevleced) yengle peesefle keeues (DepeesCe) efvejvlej (Yeevegvee) oereHf le mes (oereleced) Delevle ekeeMeceeve
(Hegjer<eced) megvoj j#ee kejves (Deefiveced) Jeeeg ceW jnves Jeeueer efyepegueer kees (DeefjmJeled) Jeeeg kes meceeve (Keveeefce)
efme kejlee ntb Deewj pewmes (lJee) DeeHe kee Deeee ueskes nce ueesie (He=efLeJee) Devleefj#e kes (meOemLeeled) Ske eosMe mes
(DeefjmJeled) met$eelcee Jeeeg kes meceeve Jee&ceeve (DeeEnmevleced) pees efke lee[vee ve kejs Ssmes (Hegjer<eced) Heeuevesnejs
HeoeLeeX ceW Gece (epeeYe) epee kes efuees (efMeJeced) ceuekeejke (Deefiveced) Deefive kees (Keveece) eke kejles nw,
Jewmes meye ueesie efkeee kejW28
YeeJeeLe&-pees jepe Deewj epee kes Heg<e meJe&$e jnves Jeeues efyepegueer Heer Deefive kees meye HeoeLeeX mes meeOeve
leLee GHemeeOeveeW kes eje eefme kejkes keeeeX ceW eegkele kejles nQ, Jes keueeCekeejke Ssee& kees eeHle nesles nQ~ keesF&
Yeer GlHeVe ngDee HeoeLe& efyepegueer keer JeeefHle kes efyevee Keeueer veneR jnlee, Ssmee legce meye ueesie peevees28
DeHeeb He=efceleme ie=lmeceo $eef<e~ DeefiveoxJelee~ mJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
the
ary
Hegvece&veg<ee keerMeb efJeegleb ie=eregefjleen
efHej ceveg<e kewmeer efyepegueer kee enCe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNHeeb He=ceefmeN eesefvejives mecegceNefYeleN efHevJeceeveced~

JeOe&ceevees ceNneB2Dee eN Heg<kejs efoNJees cee$eee JeefjNcCee eLemJe29
DeNHeeced~ He=ced~ DeNefmeN~ eesefve~ DeNives~ meNcegced~ DeNefYele~ efHevJeceeveced~ JeOe&ceeve~ ceNneved~ Dee~ eN~ Heg<kejs~
efoNJe~ cee$eee~ JeNefjNcCee~ eNLeNmJeN29
HeoeLe&-(DeHeeced) peueeveeced (He=ced) DeeOeej (Deefme) (eesefve) mebeesieefJeYeeieefJeled (Deives)

meJe&leesefYeJeeHleme efJeegtHeme mekeeMeeled eeuevleced (mecegced) meceietOJe JevleeHees emceeled meeiejeled leced
(DeefYele) meJe&le (efHevJeceeveced) efmeevleced (JeOe&ceeve) ees efJeeee efeeekeewMeuesve efveleb JeOe&les (ceneved) Hetpe (Dee)
(e) meJe&cete&Jemecegees (Heg<kejs) Devleefj#es Jee&ceeveeee~ Heg<kejefcelevleefj#eveecemeg Heefleced (efveIeb01~3)
(efoJe) oerHles (cee$eee) efJeYeeiesve (JeefjcCee) Gjesye&nesYee&Jesve (eLemJe) efJemle=lemegKees YeJe~ [Deeb cev$e
504
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns efJeved! eleesiveseexevf ece&neved JeOe&ceevemlJeceefme lemceeoefYele efHevJeceeveceHeeb He=b Heg<kejs efoJees
cee$eee JeOe&ceeveb mecegb lelmLeeved HeoeLeee efJeefolJee JeefjcCeeeLemJe29
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eteb eLee cetex<eg He=efLeJeeefo<eg HeoeLex<eg efJeege&les, leLeeHmJeefHe celJee leecegHeke=le
efJemle=leeefve megKeeefve mebHeeoele29
HeoeLe&-ns efJeved! efpeme keejCe (Deives) meJe&$e DeefYeJeeHle efyepegueer He Deefive kes (eesefve) mebeesieefJeeesieeW kes peeveves (ceneved) Hetpeveere (JeOe&ceeve) efJeee leLee efeee keer kegMeuelee mes efvele ye{ves Jeeues DeeHe (Deefme)
nQ~ Fmeefuees (DeefYele) meye Deesj mes (efHevJeceeveced) peue Je<ee&les ngS (DeHeeced) peueeW kes (He=ced) DeeOeejYetle (Heg<kejs)
Devleefj#e ceW Jee&ceeve (efoJe) oereHf le kes (cee$eee) efJeYeeie mes ye{s ngS (mecegced) Des ekeej efpeme ceW THej kees
peue Gles nQ, Gme meceg (e) Deewj Jeneb kes meye HeoeLeeX kees peeve kes (JeefjcCee) yenglJe kes meeLe (DeeeLemJe) Des
ekeej megKeeW kees efJemleej kejves Jeeues ntefpees29
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie He=eLf eJeer Deeefo mLetue HeoeLeeX ceW efyepegueer efpeme ekeej Jee&ceeve nw, Jewmes ner
peueeW ceW Yeer nw, Ssmee mecePe Deewj Gmemes GHekeej ues kes ye[s-ye[s efJemleejegkele megKeeW kees efme kejes29
Mece& esleme ie=lmeceo $eef<e~ ocHeleer osJeles~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe erHeg<eeYeeb ie=ns efmLelJee efkeb meeOeveereefceleen

Deye er Deewj Heg<e Iej ceW jn kes keee-keee efme kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
Mece& eN mLees Jece& eN mLeesefs yenguesGNYes~

JeemJeleerN mebJemeeLeeb Ye=leceNefivbe HegjerN<eced30
the
ary
Mecce&~ eN~ mLeN~ Jecce&~ eN~ mLeN~ DeefsNFleefs~ yeNnguesFefle yengues~ GNYesFlegY es~ JeemJeleerNFefle
JeemJeleer~ meced~ JeNmeeNLeeNced~ Ye=leced~ DeNefiveced~ HegjerN<eced30
HeoeLe&-(Mecce&) ie=nced (e) lelmeeceeerced (mLe) YeJele (Jecce&) meJe&lees j#eCeced (e) lelmeneeeved (mLe)
(Deefs) Deoes<es (yengues) yentveLee&ved ueeefvle eeYeeb les (GYes) s (JeemJeleer) megKeJeeefHleegkeles (meced) (JemeeLeeced)
Deeeoeleced (Ye=leced) Oe=leced (Deefiveced) (Hegjer<eced) Heeueves<eg meeOegced~ [Deeb cev$e Mele06.3.4.10
JeeKeele]30
DevJee-ns erHeg<eew! egJeeb Mecce& e eeHleew mLe Jecce& eesYes yengues JeemJeleer Deefs efJeegovleefj#e FJe
mLe~ le$e ie=ns Hegjer<eceeqiveb ie=nerlJee mebJemeeLeeced30
YeeJeeLe&-ie=nmLewye&eeexCe melkejCeesHekejCeefeeekegMeueeb efJeeeb me*die=e yengejeefCe meJe&eg&megKeeoeefve
meJe&leeseYf ej#eeefvJeleeveiveeefomeeOeveesHesleeefve ie=neefCe efvecee&e le$e megKesve JeefmeleJeced30
HeoeLe&-ns erHeg<ees! legce oesveesb (Mece&) ie=neece (e) Deewj Gme keer meeceeer kees eeHle ngS (mLe) nes
(Jecce&) meye Deesj mes j#ee (e) Deewj Gme kes meneekeejer HeoeLeeX kees (GYes) oes (yengues) yengle DeLeeX kees enCe kejves
SkeoMeesOeee
505
aj.
org
nejs (JeemJeleer) megKe keer JeeefHle mes egkele (Deefs) efveoes&<e efyepegueer Deewj Devleefj#e kes meceeve efpeme Iej ceW Oece&,
DeLe& kes keee& (mLe) nQ, Gme Iej ceW (Ye=leced) Hees<eCe kejves nejs (Hegjer<eced) j#ee kejves ceW Gece (Deefiveced) Deefive
kees enCe kejkes (mebJemeeLeeced) Des ekeej Deeeove kejkes Jemees30
YeeJeeLe&-ie=nmLe ueesieesb kees eeefnes efke yeeee& kes meeLe melkeej Deewj GHekeejHetJe&ke efeee keer kegMeuelee
Deewj efJeee kee enCe kej yengle ejeW mes egkele, meye $elegDeeW cebs megKeoeeke, meye Deesj keer j#ee Deewj Deefive Deeefo
meeOeveeW mes egkele IejeW kees yevee kes Gve ceW megKeHetJe&ke efveJeeme kejW30
mebJemeeLeeefceleme ie=lmeceo $eef<e~ peeeeHeleer osJeles~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
am
mebJemeeLee:mJeNefJe&oe meNceereerN GjmeeN lcevee~

DeNefiveceNvleYe&efjN<evleerN peesefle<cevleNcepeeNefceled31
meced~ JeNmeeNLeeNced~ mJeNefJe&osefle mJeNefJeoe~ meNceereerNFefle meNceereer~ Gjmee~ lcevee~ DeNefiveced~ DeNvle~
YeNefjN<evleerNFefle YeefjN<evleer~ peesefle<cevleced~ Depeeced~ Fled31
the
ary
as
HeoeLe&-(meced) meceked (JemeeLeeced) Deeeoeleced (mJeefJe&oe) eew megKeb efJevolemleew (meceereer) eew
meceieelees efJepeeveerlemleew (Gjmee) DevlekejCesve (lcevee) Deelcevee (Deefiveced) efJeegleced (Devle) meJex<eeb ceOes
Jee&ceeveced (Yeefj<evleer) meJee&ved Heeueevleew (peesefle<cevleced) eMemlepeesefleeg&keleced (Depeeced) efvejvlejced (Fled) SJe~
DevJee-ns erHeg<eew! egJeeb eefo meceereer Yeefj<evleer mJeefJe&oe mevleew peesefle<cevlecevlejefiveefceled
lceveesjmeepeeb mebJemeeLeeb leefn& efeeceMvegJeeleeced31
YeeJeeLe&-es ceveg<ee efJeegleceglHeee mJeerkeeg MekevegJeefvle, ve e les JeJenejs oefje YeJeefvle31
HeoeLe&-ns erHeg<ees! legce oesveeW pees (meceereer) Des ekeej HeoeLeeX kees peeveves (Yeefj<evleer) Deewj meye kee
Heeueve kejves nejs (mJeefJe&oe) megKe kees eeHle nesles ngS (peesefle<cevleced) Des ekeeMe mes egkele (Devle) meye HeoeLeeX
kes yeere Jee&ceeve (Deefiveced) efyepegueer kees (Fled) ner (lcevee) (Gjmee) DeHeves DevlekejCe mes (Depeeced) efvejvlej
(mebJemeeLeeced) Deer lejn Deeeove kejes lees ue#ceer Yeesie mekees31
YeeJeeLe&-pees ie=nmLe ceveg<e efyepegueer kees GlHeVe kejkes enCe kej mekeles nQ, Jes JeJenej ceW oefj keYeer veneR
nesles31
Hegjer<e Fleme Yeejepe $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeeved efJeegleb keLeceglHeeoesefoleen
efJeeved Heg<e efyepegueer kees kewmes GlHeVe kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
HegjerN<eesefme efJeNeYejeNDeLeJee& lJee eLeNcees efvejcevLeoives~
506
lJeeceivesN Heg<kejeNoOeLeJee&N efvejcevLele

cetOveex efJeeme JeeNIele32
aj.
org
epegJexoYee<es
HegjerN<e~ DeNefmeN~ efJeNeYejeN Fefle efJeNeYeje~ DeLeJee&~ lJeeN~ eNLeNce~ efve~ DeNceNvLeNled~ DeNivesN~ lJeeced~ DeNivesN~
Heg<kejeled~ DeefOe~ DeLeJee&~ efve~ DeNceNvLeNleN~ cetOve&~ efJeeme~ JeeNIele32
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Hegjer<e) Hegjer<es<eg HeMeg<eg meeOeg (Deefme) (efJeeYeje) ees efJeMJeb efyeYeefe& me (DeLeJee&) DeeEnmekees
efJeeved (lJee) lJeeced (eLece) Deee (efve) efvelejeced (DecevLeled) (Deives) mebHeeefoleefeeekeewMeue (lJeeced) (Deives)
efJeved! (Heg<kejeled) Devleefj#eeled (DeefOe) (DeLeJee&) eEnmeeefooes<ejefnle (efve) (DecevLele) (cetOve&) cetOexJe Jee&ceeveme
(efJeeme) meceeme mebmeejme (JeeIele) cesOeeJeer JeeIele Fefle cesOeeefJeveecemeg Heefleced (efveIeb03~15)[Deeb cev$e
DevJee-ns Deives efJeved! ees JeeIelees YeJeeved Hegjer<eesefme, leb lJeeLeJee& eLecees efJeeYeje efJeeme cetOveex
Jee&ceeveeled Heg<kejeoOeefivbe efvejcevLeled, me Ssee&ceeHveesefle32
YeeJeeLe&-esefmceved peieefle efJeebmees YeJesegmles megeJf eeejHeg<eeLee&YeeceiveeefoefJeeeb eefmeerke=le meJexYe
efMe#esjved32
HeoeLe&-ns (Deives) efeee keer kegMeuelee kees efme kejves nejs efJeved! pees (JeeIele) MeeeqJeled DeeHe
(Hegjer<e) HeMegDeeW kees megKe osves nejs (Deefme) nQ Gme (lJee) DeeHekees (DeLeJee&) j#eke (eLece) Gece (efJeeYeje)
meye kee Hees<eke efJeeved (efJeeme) meye mebmeej kes (cetOve&) THej Jee&ceeve (Heg<kejeled) Devleefj#e mes (DeefOe) meceerHe
Deefive kees (efvejcevLeled) efvele cevLeve kejkes enCe kejlee nw, Jen Ssee& kees eeHle neslee nw32
YeeJeeLe&-pees Fme peieled ceW efJeeved Heg<e nesJeW Jes DeHeves Des efJeeej Deewj Heg<eeLe& mes Deefive Deeefo keer
HeoeLe&eJf eee kees eefme kejkes meye ceveg<eeW kees efMe#ee kejW32
leceg lJesleme Yeejepe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
leceg lJee oNOe*d*=ef<e Heg$eF&OeNsDeLeJe&Ce~

Je=$eNnCe HegjvoNjced33
leced~ TN FleBt~ lJeeN~ oNOe*d~ $eef<e~ Heg$e~ F&NOesN~ DeLeJe&Ce~ Je=$eNnCeced~ Je=$eNnveNefceefle Je=$eNnveced~ HegjvoNjefceefle
HegjcedoNjced33
HeoeLe&-(leced) (G) efJelekex (lJee) lJeeced (oOe*d) ees oOeerved megKeOeejkeeveiveeefoHeoeLee&veeefle me ($eef<e)
JesoeLe&eJf eled (Heg$e) HeefJe$e efMe<e (F&Oes) eoerHeesled~ De$e ueesHemle DeelcevesHeos<eg [Dee07.1.41] Fefle lekeejueesHe~
(DeLeJe&Ce) DeeEnmekeme efJeog<e (Je=$enCeced) eLee meteex Je=$eb nefvle leLee Me$egnvleejced (Hegjvojced) e Me$etCeeb HegjeefCe
Ceeefle leced~ [Deeb cev$e Mele06.4.2.3 JeeKeele]33
SkeoMeesOeee
507
am
aj.
org
DevJee-ns jepeved! eLeeLeJeCe& Heg$ees oOe*d*=ef<e mekeueefJeeeefJeod Je=$enCeb HegjvojceerOes, leLee leb lJee meJex
efJeebmees efJeeeefJeveeeYeeb Je&evleg33
YeeJeeLe&-es eee meeesHeeeved JesoeveOeerle efJeebmees efJeog<ee YeJesegmles leee jepeHeg$eeoerved jepekeveeoeRe
efJeog<ees efJeog<eeRe mebHeee leeefYeOe&cexCe jepeepeeJeJenejeved keejeseg33
HeoeLe&-ns jepeved! pewmes (DeLeJe&Ce) j#eke efJeeved kee (Heg$e) HeefJe$e efMe<e (oOe*d) megKeoeeke Deefive
Deeefo HeoeLeeX kees eeHle ngDee ($eef<e) JesoeLe& peeveves neje (G) leke&-efJeleke& kes meeLe mecHetCe& efJeeeDeeW kee Jesee efpeme
(Je=$enCeced) mete& kes meceeve Me$egDeeW kees ceejves Deewj (Hegjvojced) Me$egDeeW kes veiejeW kees ve kejves Jeeues DeeHe kees (F&Oes)
lespemJeer kejlee nw, Jewmes (leced, lJee) Gve DeeHekees meye efJeeved ueesie efJeee Deewj efJevee mes GVeefleegkele kejW33
YeeJeeLe&-pees Heg<e kee er meeesHee meeLe&ke JesoeW kees He{ kes efJeeved Jee efJeog<eer nesJeW, Jes jepeHeg$e Deewj
jepekeveeDeeW kees efJeeved Deewj efJeog<eer kejkes Gve mes Oecee&vegketue jepe leLee epee kee JeJenej kejJeeJeW33
leceg lJesleme Yeejepe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
leceg lJee HeeNLees Je=<eeN meceerOes omegnvlececed~

OeNveN_peNe jCesjCes34
as
leced~ TN FleBt~ lJeeN~ HeeNLe~ Je=<ee~ meced~ F&NOesN~ oNmegnvleceNefceefle omegnvedlececed~ OeNveN_peNeefceefle OevecedpeNeced~
jCesjCeN FefleN jCesjCes34
the
ary
HeoeLe&-(leced) HetJeexkeleb HeoeLe&efJeeeefJeoced (G) (lJee) lJeeced (HeeLe) HeeLemmeg peueeVeeefoHeoeLex<eg meeOeg
(Je=<ee) Jeere&Jeeved (meced) (F&Oes) jepeOece&eMf e#eee eoerHeleeced (omegnvlececed) DeefleMeesve ometveeb nvleejced (Oeveeeced)
e Me$egYees Oeveb peeefle leced (jCesjCes) egsegs~ [Deeb cev$e Mele06.4.2.4 JeeKeele]34
DevJee-ns Jeerj! emlJeb HeeLees Je=<ee jCesjCes efJeeved Meewee&efoiegCeegkeleesefme, leb Oeveeeceg omegnvleceb lJee
lJeeb Jeerjmesveee meceerOes34
YeeJeeLe&-jepeeoees jepeHeg<ee DeeHlesYees efJeees efJeveeb egefJeeeb eeHe epeej#eeew eesjeved nlJee Me$etved
efJeefpele Hejcewee&cegVeeseg34
HeoeLe&-ns Jeerj Heg<e! pees DeeHe (HeeLe) DeVe peue Deeefo HeoeLeeX keer efmeef ceW kegMeue (Je=<ee) Hejeeceer
(jCesjCes) eleske eg ceW Metjlee Deeefo egkele efJeeved nQ (leced) HetJeexkele HeoeLe&eJf eee peeveves (Oeveeeced) Me$egDeeW mes Oeve
peerleves (G) Deewj (omegnvlececed) DeefleMee kejkes [ekegDeeW kees ceejves Jeeues (lJee) DeeHe kees JeerjeW keer mesvee jepeOecce&
keer efMe#ee mes (meceerOes) eoerHle kejs34
YeeJeeLe&-jepee Deeefo jepeHeg<eeW kees eeefnes efke DeeHle Oecee&lcee efJeeveesb mes efJevee Deewj egefJeee kees eeHle
nes epee keer j#ee kes efuees eesjeW kees ceej Me$egDeeW kees peerle kej Hejce Ssee& keer GVeefle kejsb34
508
epegJexoYee<es
aj.
org
meerosleme osJeeJees osJeJeeleeJe=<eer~ neslee osJelee~ efvee=efl$egHed vo~ OewJele mJej
HegveefJe&og<e efkeb ke=lecemleerleen
efHej efJeeved kee keee keece nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meero nesleN mJeG ueesNkes efeefkeNlJeevlmeeNoee eN%e megke=lemeN eesveew~

osNJeeNJeeroxNJeeved nNefJe<ee epeeNmeives ye=nepeceevesN Jeees Oee35
meero~ nesNleNefjefle nesle~ mJes~ TNB FlBet~ ueesNkes~ efeNefkeNlJeeved~ meeNoe~ eN%eced~ megke=lemesefle megke=leme~ eesveew~
osNJeeNJeerefjefle osJeDeNJeer~ osNJeeved~ nNefJe<ee~ eNpeeNefmeN~ Deives~ ye=nled~ epeceeves~ Jee~ OeeN35
the
ary
as
am
HeoeLe&-(meero) DeJeefmLelees YeJe (nesle) oelee&nerle (mJes) megKes (G) (ueeskes) ueeskeveeres (efeefkelJeeved)
efJe%eeveegkele (meeoe) iecee~ De$e Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (e%eced) Oece
jepeepeeJeJenejced (megke=leme) megke=leme Oeeefce&keme (eesveew) keejCes (osJeeJeer) osJew jef#ele efMeef#elee (osJeeved)
efJeog<ees efoJeiegCeeved Jee (nefJe<ee) oeveenCeeesiesve veeesve (epeeefme) eepees (Deives) efJeved (ye=nled) cenled
(epeceeves) jepeeoew peves efejeerefJeveced (Jee) oerIe peerJeveced (Oee) Oesefn~ [Deeb cev$e Mele06.4.2.6
JeeKeele]35
DevJee-ns Deives! nesleefeefkelJeeBmlJeb mJes ueeskes meero~ megke=leme eesveew e%eb meeoe~ osJeeJeer meBmlJeb nefJe<ee
osJeeved epeeefme epeceeves JeeesOee35
YeeJeeLe&-efJeefjefmceved peieefle s kece&Ceer meleleb keeex~ Deeeb yeeee&epf elesefvelJeeefoefMe#eee
Mejerjejesieyeueeefoegkeleb efejeerJevecegejb efJeeeefeeekeewMeueenCesveelceyeueb e mebmeeOeced, ele meJex ceveg<ee
Mejerjelceyeueegkelee mevle meJe&oevevoseg35
HeoeLe&-ns (Deives) lespemJeer efJeved! (nesle) oeve osves Jeeues (efeefkelJeeved) efJe%eeve mes egkele DeeHe (ueeskes)
osKeves eesie (mJes) megKe ceW (meero) efmLele ntefpees (megke=leme) Des kejves eesie kece& kejves nejs Oeccee&lcee kes
(eesveew) keejCe ceW (e%eced) Oece&egkele jepe Deewj epee kes JeJenej kees (meeoe) eeHle kejeFes (osJeeJeer) efJeeveeW mes
jef#ele Deewj efMeef#ele nesles ngS DeeHe (nefJe<ee) osves-uesves eesie veee mes (osJeeved) efJeeveeW ee efoJe iegCeeW kees (epeeefme)
melkeej mesJee mebeesie keerefpees (epeceeves) jepee Deeefo ceveg<eeW ceW ye[er (Jee) Gcej kees (Oee) OeejCe keerepf ees35
YeeJeeLe&-efJeeved ueesieeW kees eeefnes efke Fme peieled ceW oes kece& efvejvlej kejW~ eLece yeeee& Deewj
efpelesevf elee Deeefo keer efMe#ee mes Mejerj kees jesiejefnle, yeue mes egkele Deewj HetCe& DeJemLeeJeeuee kejW~ otmejs efJeee Deewj
efeee keer kegMeuelee kes enCe mes Deelcee kee yeue Des ekeej meeOeW efke efpeme mes meye ceveg<e Mejerj Deewj Deelcee kes
yeue mes egkele ngS meye keeue ceW Deevevo YeesieW35
efve neslesleme ie=lmeceo $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<eke=leceen
efHej ceveg<eeW kee kee&Je Deieues cev$e ceW kene nw
SkeoMeesOeee
509
aj.
org
efve neslee nesle=<eovesN efJeoevemlJesN<ees oerefoNJeeB2Demeoled mego#e~

DeoyOeJeleeceefleNJe&efme menecYeNj MegefeefpeesDeNefive36
efve~ neslee~ nesNle=<eoves~ nesNle=meoveN Fefle nesle=meoves~ efJeoeve~ lJesN<e~ oerNefoNJeeefveefle oerefoNJeeved~ DeNmeNoNled~ mego#eN
Fefle mego#e~ DeoyOeJeleeceefleNefjleoyOeJeleeceefle~ Jeefme~ meNnNeNcYeNj Fefle menecedYeNj~ MegefeefpeN FefleN
Megefeefpe~ DeNefive36
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efve) efvelejeced (neslee) MegYeiegCeenerlee (nesle=<eoves) oele+Ceeb efJeog<eeb mLeeves (efJeoeve) efJeefJeefo<eg meved
(lJes<e) MegYeiegCewoeaHeceeve (oerefoJeeved) Oece JeJenejb efekeer<eg& (Demeoled) meerosled (mego#e) megg o#ees yeueb eme
me (DeoyOeJeleeceefle) DeoyOewjeEnmeveerewJe&lewOe&cee&ejCew eke=e ceeflecexOee eme me (Jeefme) DeefleMeseve Jeefmelee
(menecYej) menecemebKeb MegYeiegCemecetnb efyeYeefe& me (Megefeefpe) Megefe HeefJe$ee meleYee<eCesve efpee Jeeied eme
me (Deefive) HeeJeke FJe Jee&ceeve~ [Deeb cev$e Mele06.4.2.7 JeeKeele]36
DevJee-eefo vejes ceveg<epevce eeHe nesle=<eoves oerefoJeeved lJes<ees efJeoeve Megefeefpe
mego#eesoyOeJeleeceefleJe&efme menecYejes neslee meleleb vemeoled, leefn& meceeb megKeb eeHvegeeled36
YeeJeeLe&-eoe ceeleeefHelej mJeHeg$eeved keveee megeMf e#e HegveefJe&og<ees efJeog<ee meceerHes efejb
mebmLeeHeeOeeHeesegmleoe lee mete& FJe kegueosMeeserHekee meg36
HeoeLe&-pees peve ceveg<epevce kees Heekes (nesle=<eoves) oeveMeerue efJeeveeW kes mLeeve ceW (oerefoJeeved) Oece&egkele
JeJenej kee eenves (lJes<e) MegYeiegCeeW mes ekeeMeceeve (efJeoeve) %eeve ye{eves keer Fe jKeves (Megefeefpe)
meleYee<eCe mes HeefJe$e JeeCeeregkele (mego#e) Des yeue Jeeuee (DeoyOeJeleeceefle) j#ee kejves eesie Oecee&ejCeHeer
JeleeW mes Gece yege
f egkele (Jeefme) Delevle Jemeves (menecYej) DemebKe MegYeiegCeeW kees OeejCe kejves Jeeuee (neslee)
MegYeiegCeeW kee eenke Heg<e efvejvlej (vemeoled) efmLele nesJes lees Jen mecHetCe& megKe kees eeHle nes peeJes36
YeeJeeLe&-peye ceelee-efHelee DeHeves Heg$e leLee keveeDeeW kees Deer efMe#ee oskes Heers efJeeved Deewj efJeog<eer kes
meceerHe yengle keeue leke efmLeefleHetJe&ke He{JeeJeW, leye Jes kevee Deewj Heg$e mete& kes meceeve DeHeves kegue Deewj osMe kes
ekeeMeke neW36
meb meeromJesleme emkeCJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oe<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLesneOeeHeke keerMe meeefoleen
Fme Heve-Heeve efJe<ee ceW DeOeeHeke kewmee nesJes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
memeeromJe ceNneB2DeefmeN MeesemJe osJeNJeerlece~

efJe OetceceivesDeN<eb efceesOe me=pe eMemle oMe&Nleced37
meced~ meerNoNmJeN~ ceNneved~ DeNefmeN~ MeesemJe~ osNJeNJeerleceN Fefle osJeNJeerlece~ efJe~ Oetceced~ DeNivesN~ DeNN<eced~ efceNesNOeN~
me=pe~ eNMeNmlesefle eMemle~ oNMe&Nleced37
HeoeLe&-(meced) (meeromJe) DeOeeHeves DeemJe (ceneved) ceneiegCeefJeefMe (Deefme) (MeesemJe) HeefJe$ees YeJe
510
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(osJeJeerlece) osJeweJf e&ef keceveerelece (efJe Oetceced) efJeieleceueced (Deives) efJeece (De<eced) MeesYevemJeHeced~
De<eefceefle Heveecemeg Heefleced (efveIeb03~7) (efceesOe) efceveeself e eef#eHeefle ogeved lelmecyegew~ De$e
yeenguekeeoewCeeefoke SOe elee efke~ (me=pe) efve<HeemJe (eMemle) ueeIe (oMe&leced) Jeced~ [Deeb cev$e
DevJee-ns eMemle efceesOeeives! osJeJeerlecemlJeb efJeOetceb oMe&lece<eb me=pe MeesemJe e, elemlJeb ceneved
efJeeveefme, lemceeoOeeHeves mebmeeromJe37
YeeJeeLe&-ees ceveg<ees efJeog<eeb efeelece megHeiegCeueeJeCemebHeVe HeefJe$eesHeefelees ceneveeHlees efJeeved YeJesled, me
SJe MeeeCeOeeHeefelegb Mekeveesefle37
HeoeLe&-ns (eMemle) eMebmee kes eesie (efceesOe) ogeW kees He=Leked kejves Jeeues (Deives) lespemJeer efJeved!
(osJeJeerlece) efJeeveeW kees Delevle F DeeHe (efJeOetceced) efvece&ue (oMe&leced) osKeves eesie (De<eced) megvoj He kees
(me=pe) efme keerefpees leLee (MeesemJe) HeefJe$e ntefpees~ efpeme keejCe DeeHe (ceneved) ye[s-ye[s iegCeeW mes egkele efJeeved
(Deefme) nQ, FmeefueS He{eves keer ieer Hej (mebmeeromJe) Des ekeej efmLele ntefpees37
YeeJeeLe&-pees ceveg<e efJeeveeW kee Delevle efee, Des He, iegCe Deewj ueeJeCe mes egkele, HeefJe$e, ye[e
Oecee&lcee, DeeHle efJeeved nesJes, Jener MeeeW kes He{eves kees meceLe& neslee nw37
DeHees osJeerefjleme efmevOegerHe $eef<e~ DeeHees osJelee~ ve*dkegmeeefjCeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLe peueeefoHeoeLe&MeesOevesve epeemeg eEke peeele Fleen
as
Deeies peue Deeefo HeoeLeeX kes MeesOeves mes epee ceW keee neslee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNHees osNJeerHeme=peN ceOegceleerjeN#ceee eNpeeYe~

leemeeceeNmLeeveeNogefppenleeNcees<eOee megefHeHHeNuee38
the
ary
DeNHe~ osNJeer~ GHe~ me=peN~ ceOegceleerNefjefleN ceOegceleer~ DeNeN#ceee~ eNpeeYeN Fefle eNpeeYe~ leemeeced~
DeeNmLeeveeNefoleeNmLeeveeled~ Gled~ efpeNnNleeNced~ Dees<eOee~ megefHeNHHeNuee Fefle megefHeHHeNuee38
HeoeLe&-(DeHe) peueeefve (osJeer) efoJeeefve HeefJe$eeefCe (GHe) (me=pe) efve<Heeoe (ceOegceleer) eMemlee ceOeJees
ceOegjeoees iegCee efJeevles eemeg lee (Dee#ceee) e#ceeefojesieefveJeejCeee (epeeYe) HeeueveereeYe (leemeeced) DeHeeced
(DeemLeeveeled) DeemLeeee (Gled) (efpenleeced) eeHvegJevleg (Dees<eOee) meesceeoe (megefHeHHeuee) MeesYeveeefve efHeHHeueeefve
Heueeefve eemeeb lee~ [Deeb cev$e Mele06.4.3.1 JeeKeele]38
DevJee-ns mewe! lJeb ceOegceleeroxJeerjHe GHeme=pe elemleemeeceemLeeveeled megefHeHHeuee Dees<eOee
epeeYeese#ceeeesefppenleeced38
YeeJeeLe&-je%ee efefJeOee Jewee mebj#eCeeree~ Skes megievOeeefonescesve JeeegJe=ees<eOeer Mege mebHeeoeseg~ DeHejs
mevlees efYe<epees efJeebmees efveoeveeefoeje meJee&ved eeefCeveesjesieeved meleleb j#eeseg~ vewlelkece&Cee efJevee meceefmegKeb keoeefeled
mebHeeles38
SkeoMeesOeee
511
aj.
org
HeoeLe&-ns es Jewe Heg<e! DeeHe (ceOegceleer) eMebefmele ceOegj Deeefo iegCeegkele (osJeer) HeefJe$e (DeHe) peueeW
kees (GHeme=pe) GlHeVe keerefpees efpeme mes (leemeeced) Gve peueeW kes (DeemLeeveeled) Deeee mes (megefHeHHeuee) megvoj HeueeW
Jeeueer (Dees<eOee) meesceuelee Deeefo Dees<eefOeeeW kees (epeeYe) j#ee kejves eesie eeefCeeeW kes (Dee#ceee) e#cee Deeefo
jesieeW keer efveJe=efe kes efuees (Gefppenleeced) eeHle ntefpees38
YeeJeeLe&-jepee kees eeefnes efke oes ekeej kes Jewe jkeKes~ Ske lees megievOe Deeefo HeoeLeeX kes nesce mes Jeeeg Je<ee&
peue Deewj Dees<eefOeeeW kees Meg kejW~ otmejs es efJeeved Jewe neskej efveoeve Deeefo kes eje meye eeefCeeeW kees jesiejefnle
jkeKesb~ Fme kece& kes efJevee mebmeej ceW meeJe&peefveke megKe veneR nes mekelee38
meb le Fleme efmevOegerHe $eef<e~ JeeegoxJelee~ efJejed vo~ OewJele mJej
DeLe erHeg<eees kee&Jekecee&n
Deye er-Heg<e kee kee&Jekece& Deieues cev$e ceW kene nw
am
meb les JeeNegcee&leNefjee oOeeleteeNveeeeN oebN eefkemleced~

ees osNJeeveebN ejefme eeNCeLesveN kemcew osJeN Je<e[mleg legYeced39
meced~ lesN~ JeeNeg~ ceeNleNefjee~ oNOeeNleg~ GNeeNveeee~ oeced~ eled~ efJekemleNefceefleN efJekemleced~ e~ osNJeeveeced~
ejefme~ eeNCeLesve~ kemcew~ osNJeN~ Je<ed~ DeNmleg~ legYeced39
the
ary
as
HeoeLe&-(meced) (les) leJe (Jeeeg) HeJeve (ceeleefjee) ees ceelee&vleefj#es eefmeefle me (oOeeleg) Oejleg Heg<Ceeleg
Jee (Geeveeee) Glke=mleeve MegYeue#eCeefJemleejes emee je%eemlemee (oeced) DevlekejCeced (eled) (efJekemleced)
efJeefJeOeleee kemeles efMe<eles eled leled (e) efJeeved (osJeeveeced) Oeeefce&keeCeeb efJeog<eeced (ejefme) ieefme eeHveesef<e
(eeCeLesve) esve eeCeefvle megKeeefvle lesve (kemcew) megKemJeHeee (osJe) efoJemegKeeo (Je<ed) efeeekeewMeueced (Demleg)
(legYeced)~ [Deeb cev$e Mele06.4.3.4 JeeKeele]39
DevJee-ns Heeflve! Geeveeeemles eefkemleb oeb lee%eMeesefOelees ceeleefjee Jeeeg meboOeeleg~ ns osJe Heles
mJeeefceved! emlJeb eeCeLesve osJeeveeb eefkemleb oeb ejefme, lemcew kemcew legYeb ceees Je<e[mleg39
YeeJeeLe&-HetCe&egJee Heg<ees yeeeeefjCee men efJeJeenb kegee&led lemee Deefeeb keoeefeVeeejsled~ ee er kevee
yeeeeefjCee menesHeeceb kegee&led lemeeefveb cevemeeefHe ve efevleesled~ SJeb ecegeof leew mevleew HejmHejb mebeerlee ie=nke=leeefve
mebmeeOeesleeced39
HeoeLe&-ns Heeflve jeCeer! (Geeveeee) ye[s MegYeue#eCeeW kes efJemleej mes egkele (les) DeeHe kee (eled) pees
(efkekemleced) Deveske ekeej mes efMe#ee kees eeHle ngDee (oeced) DevlekejCe nes Gme kees e%e mes Meg ngDee (ceeleefjee)
DeekeeMe ceW eueves Jeeuee (Jeeeg) HeJeve (meboOeeleg) Des ekeej Heg kejs~ ns (osJe) Des megKe osves nejs Heefle
mJeeceer! (e) pees efJeeved DeeHe (eeCeLesve) megKe kes nsleg eeCeJeeeg mes (osJeeveeced) Oecee&lcee efJeeveeW kee efpeme Deveske
ekeej mes efMeef#ele oe kees (ejefme) eeHle nesles nes, Gme (kemcew) megKemJeHe (legYeced) DeeHekes efuees cegPe mes
(Je<ed) efeee keer kegMeuelee (Demleg) eeHle nesJes39
YeeJeeLe&-HetCe& peJeeve Heg<e efpeme yeeeeefjCeer kegceejer kevee kes meeLe efJeJeen kejs, Gme kes meeLe efJe
512
epegJexoYee<es
aj.
org
DeeejCe keYeer ve kejs~ pees kevee HetCe& egJeleer er efpeme kegceej yeeeejer kes meeLe efJeJeen kejs, Gme kee Deefve keYeer
ceve mes Yeer ve efJeeejs~ Fme ekeej oesveeW HejmHej emeVe ngS eerefle kes meeLe Iej kes keee& mebYeeueW39
megpeele Fleme efmevOegerHe $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
efHej Yeer Gkele efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW kene nw
megpeeleesN peesefle<ee meNn Mece&N JeLeNceemeoNled mJe~

JeemeesDeives efJeNeHeN mebJeemJe efJeYeeJemees40
megpeeleN FefleN megpeele~ peesefle<ee~ meNn~ Mecce&~ JeLeced~ Dee~ DeNmeNoNled~ mJeefjefleN mJe~ Jeeme~ DeNivesN~
efJeNeHeNefceefle efJeNeHeced~ meced~ JeNeNmJeN~ efJeNYeeNJeNmeesN Fefle efJeYeeJemees40
the
ary
as
am
HeoeLe&-(megpeele) megg eefme (peesefle<ee) efJeeeekeeMesve (men) (Mece&) ie=nced (JeLeced) Jejced (Dee)
(Demeoled) meero (mJe) megKeced (Jeeme) Jeced (Deives) DeefiveefjJe ekeeMeceeve (efJeeHeced) efJeefJeOemJeHeced (meced)
(JeemJe) OejmJe (efJeYeeJemees) efJeefJeOeee Yeee oerHlee meefnleb Jemeg Oeveb eme lelmecyegew~ [Deeb cev$e
DevJee-ns efJeYeeJemeesives! peeself e<ee men megpeelemlJeb mJeJe&Leb Mecee&meoled meero efJeeHeb Jeemees
mebJeemJe40
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeJeeefnleew erHeg<eew eLee meteex YeemJejleee meJe ekeeMeles, leLee
megJeeueejwppJeueew YetlJee ie=neoerevf e Jemletefve meoe HeefJe$eeefCe j#esleeced40
HeoeLe&-ns (efJeYeeJemees) ekeeMemeefnle Oeve mes egkele (Deives) Deefive kes legue lespemJeer! (peesefle<ee) efJeeeekeeMe kes (men) meeLe (megpeele) Des eefme DeeHe (mJe) megKeoeeke (JeLeced) es (Mecce&) Iej kees
(Deemeoled) Des ekeej eeHle ntefpees (efJeeHeced) Deveske efe$e-efJeefe$eHeer (Jeeme) Je kees (mebJeemJe) OeejCe
keerefpees40
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efJeJeeefnle er Heg<eeW kees eeefnes efke pewmes mete& DeHeves
ekeeMe mes meye peieled kees ekeeefMele kejlee nw, Jewmes ner DeHeves megvoj Je Deewj DeeYet<CeeW mes MeesYeeeceeve neskes Iej
Deeefo JemlegDeeW kees meoe HeefJe$e jkeKeW40
Gog eflesleme efJeecevee $eef<e~ DeefiveoxJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
HegveefJe&lke=leceen
efHej Yeer efJeeveeW kee ke=le Deieues cev$e ceW kene nw
Gog efle mJeOJeNjeJee vees osNJee efOeNee~

NMes e YeeNmee ye=nNlee megMegkeJeefveNjeives eeefn megMeNefmleefYe41
SkeoMeesOeee
513
aj.
org
Gled~ TBN FlBet~ efleNN~ mJeNOJeNjsefle megDeOJej~ DeJe~ veN~ osNJee~ efOeNee~ Mes~ eN~ YeeNmee~ ye=nlN ee~ megMegkeJeefveNefjefle
megMegkeJeefve~ Dee~ DeNivesN~ eeNefnN~ megMeNefmleefYeNefjefle megMeNefmleefYe41
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Gled) (G) (efle) (mJeOJej) MeesYevee DeOJeje DeeEnmeveeree ceeveveeree JeJeneje eme lelmecyegew
(DeJe) j#e~ De$e eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe&~ (ve) Demceeved (osJee) MegefJeeeefMe#eeHeVeee
(efOeee) e%eee efeeee Jee (Mes) gced (e) (Yeemee) ekeeMesve (ye=nlee) cenlee (megMegkeJeefve) megg Megeeb HeefJe$eeCeeb
Jeefve mebYekelee (Dee) (Deives) efJeved (eeefn) eeHvegenf (megMeefmleefYe) MeesYevew eMebefmelewieg&Cew~ [Deeb cev$e
DevJee-ns mJeOJej meppeve efJeved ie=nmLe! lJeb melelecegef e meJe&oe eelemJe osJee efOeee veesJe~ ns Deives
DeefiveJelekeeMeceeve! megMegkeJeefvemlJeceg Mes ye=nlee Yeemee mete& FJe megMeefmleefYe meJee& efJeeeeeefn~ DemceeBe
eeHee41
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeef MegefJeeee%eeoevesve meJex meleleb mebj#ee~ veefn
megefMe#eecevleje ceveg<eeCeeb megKeeeeveled efkebefejCeceefmle, lemceeoeuemekeHeeoerevf e kegkecee&efCe efJenee efJeeeeeejee
meoe eeefleleJeced41
HeoeLe&-ns (mJeOJej) Des ceeveveere JeJenej kejves Jeeues meppeve efJeved ie=nmLe! DeeHe efvejvlej (Gefe)
Heg<eeLe& mes GVeefle kees eeHle nes kes Deve ceveg<eeW kees eeHle meoe efkeee keerefpees (osJee) Meg efJeee Deewj efMe#ee mes
egkele (efOeee) yegef Jee efeee mes (ve) nce ueesieeW keer (DeJe) j#ee keerefpees~ ns (Deives) Deefive kes meceeve
ekeeMeceeve! (megMegkeJeefve) Des HeefJe$e HeoeLeeX kes efJeYeeie kejves nejs DeeHe (G) leke& kes meeLe (Mes) osKeves kees
(ye=nlee) ye[s (Yeemee) ekeeMeHe mete& kes legue (megMeefmleefYe) megvoj eMebefmele iegCeeW kes meeLe meye efJeeeDeeW kees
(Dee, eeefn) eeHle ntefpees (e) Deewj nceejs efuees Yeer meye efJeeeDeeW kees eeHle keerepf ees41
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efJeeved ueesieeW kees eeefnes efke Meg efJeee Deewj yege
f kes
oeve mes meye ceveg<eeW keer efvejvlej j#ee kejW, keeeWefke Deer efMe#ee kes efJevee ceveg<eeW kes megKe kes efuees Deewj keesF& Yeer
Deeee veneR nw~ Fmeefuees meye kees Gefele nw efke Deeueme Deewj keHe Deeefo kegkeceeX kees es[ kes efJeee kes eeej kes
efuees meoe eelve efkeee kejW41
TOJe& Fleme keCJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ GHeefjeod ye=nleer vo~ ceOece mJej
HegveefJe&lke=leceen
TNOJe&TN <eg CeTNleesN eflee osNJees ve meefJeNlee~

TNOJeex JeepemeN meefveleeN eoNef_peefYeJeeN&IeefefJeN&eecens42
TNOJe&~ TN FlBet~ meg~ veN~ TNlees~ efle~ osJN e~ ve~ meNefJeNlee~ TNOJe&~ Jeepeme~ meefvelee~ eled~
DeNefeefYeNefjleNefeefYe~ JeeNIeefNefjefle JeeNIeledefYe~ efJeNeecensN Fefle efJeNeecens42
514
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-(TOJe&) GHeefjmLe (G) (meg) (ve) Demceekeced (Tlees) j#eCeeeee (efle) eeesleefmle*
[Dee06.3.135] Fefle oerIe&~ (osJe) eesleke (ve) FJe (meefJelee) Yeemkej (TOJe&) Glke= (Jeepeme) efJe%eeveme
(meefvelee) mebYeepeke (eled) e (Deef_peefYe) Jeefkelekeejkew efkejCew (JeeIeef) egefJeeekegMeuewcexOeeefJeefYe
(efJeeecens) efJeMes<esCe mHee&cens~ [Deeb cev$e Mele06.4.3.10 JeeKeele]42
DevJee-ns efJeVeOeeHeke! lJecetOJe& meefJelee osJees ve ve Tlees megefle megefmLejes YeJe~
eemlJeceef_peefYeJee&Ieef men Jeepeme meefvelee YeJe leceg Jeeb efJeeecens42
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ DeOeeHekeesHeosMekee pevee eLee meefJelee YetefceeveefoYe GHeefjmLe
meved mJepeesefle<ee meJe mebj#e ekeeMeeefle, leLeeslke=iegCewefJe&eeveeeb ekeeMe meJee& epee meoe megMeesYeeseg42
HeoeLe&-ns DeOeeHeke efJeeved! DeeHe (TOJe&) THej DeekeeMe ceW jnves Jeeues (osJe) ekeeMeke (meefJelee)
mete& kes (ve) meceeve (ve) nceejer (Tlees) j#ee Deeefo kes efuees (megefle) Des ekeej efmLele ntepf ees (eled) pees DeeHe
(Deef_peefYe) eke kejves nejs efkejCeeW kes meMe (JeeIeef) egefJeee ceW kegMeue yege
f ceeveeW kes meeLe (Jeepeme)
efJe%eeve kes (meefvelee) mesJevesnejs ntefpees (G) Gmeer kees nce ueesie (efJeeecens) efJeMes<e kejkes yegueeles nQ42
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ DeOeeHeke Deewj GHeosMeke efJeeved kees eeefnes efke pewmes
mete&, Yetefce Deewj evcee Deeefo ueeskeeW mes THej efmLele neskes, DeHeveer efkejCeeW mes meye peieled keer j#ee kes efuees ekeeMe
kejlee nw, Jewmes Gece iegCeeW mes efJeee Deewj veee kee ekeeMe kejkes meye epeeDeeW kees meoe megMeesefYele kejW42
me peele Fleme ef$ele $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
DeLe pevekeeHeleJeJenejceen
Deye efHelee-Heg$e kee JeJenej Deieues cev$e ceW kene nw
me peeNlees ieYeexDeefmeN jesomeesNjivesN eeNefJe&Ye=leNDees<eOeer<eg~

efeN$e efMeMeg HeefjN lecee:meNkeletved e ceeNle=YeesNDeefOeN keefveeood iee43
the
ary
me~ peeNle~ ieYe&~ DeNefmeN~ jesomees~ Deives~ ee~ efJeYe=leN FefleN efJeYe=le~ Dees<eOeer<eg~ efeN$e~ efMeMeg~ Heefj~
lecee:efme~ DeNkeletved~ e~ ceeNle=Ye Fefle ceeNle=Ye~ DeefOe~ keefveeoled~ ieeN43
HeoeLe&-(me) (peele) eefme (ieYe&) ees ieere&les mJeerefeeles me (Deefme) (jesomees) eeJeeHe=efLeJees
(Deives) efJeved (ee) megvoj (efJeYe=le) efJeMes<esCe Oe=le Heese<f elees Jee (Dees<eOeer<eg) meesceeefo<eg (efe$e) Degle
(efMeMeg) yeeueke (Heefj) (leceebefme) je$eer (Dekeletved) DevOekeejeved (e) (ceele=Ye) ceeveke$eeaYe (DeefOe)
(keefveeoled) ieved (iee) ieefle~ De$ee[YeeJe~ [Deeb cev$e Mele06.4.4.2 JeeKeele]43
DevJee-ns Deives! emlJeb eLee jesomeespee&leeejes<eOeer<eg efJeYe=leefe$ees ieYeexkeex ceele=Yemleceebmekeletved
Hee&eOf ekeefveeoled meved iee ieefle leLeeYetle efMeMegiee& efJeee eeHvegefn43
YeeJeeLe&-eLee yeeeee&efomegefveecewpe&efvele Heg$ees efJeee DeOeerle efHelejew megKeeefle, leLewJe pevekeew epee
megKeesleeced43
SkeoMeesOeee
515
aj.
org
HeoeLe&-ns (Deives) efJeeved! pees DeeHe pewmes (jesomees) DeekeeMe Deewj He=eLf eJeer ceW (peele) eefme (ee)
megvoj (Dees<eOeer<eg) meesceueleeefo Dees<eefOeeeW ceW (efJeYe=le) efJeMes<e kejkes OeejCe Jee Hees<eCe efkeee (efe$e) Deeee&He
(ieYe&) mJeerkeej kejves eesie mete& (ceele=Ye) ceeve kejves nejer ceelee DeLee&led efkejCeeW mes (leceebefme) jeef$eeeW leLee
(Dekeletved) DevOesjeW kees (Hee&efOekeefveeoled) meye Deesj mes DeefOeke kejkes euelee ngDee (iee) eueelee nw, Jewmes ner
(efMeMeg) yeeueke (iee) efJeee kees eeHle nesJes43
YeeJeeLe&-pewmes yeeee& Deeefo Des efveeceeW mes GlHeVe efkeee Heg$e efJeee He{ kes ceelee-efHelee kees megKe oslee
nw, Jewmes ner ceelee-efHelee kees eeefnes efke epee kees megKe osJeW43
efmLejes YeJesleme ef$ele $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe efHelejew mJeeHeleeefve keLeb efMe#eseeleeefcelegHeefoMeles
Deye ceelee-efHelee DeHeves mevleeveeW kees efkeme ekeej efMe#ee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
efmLeNjes YeJe JeerN[dJeDeeNMegYe&J e JeeNpeJe&ved~

He=LegYe&Je meg<eoNmlJeceNives Hegjer<eNJeenCe44
efmLeNj~ YeNJeN~ JeerN[dJe Fefle JeerN[gDe~ DeeNMeg~ YeNJeN~ JeeNpeer~ DeNJe&Nved~ He=Leg~ YeNJeN~ meg<eo~ megmeoN Fefle
megmeo~ lJeced~ DeNives~ HegjerN<eNJeenCe~ HegjerN<eNJeenveN Fefle Hegjer<eNJeenve44
the
ary
as
HeoeLe&-(efmLej) efveeue (YeJe) (Jeer[dJe) Jeer[tefve {eefve yeefueeveeefve eme me (DeeMeg)

MeerIekeejer (YeJe) (Jeepeer) eeHleveerefle (DeJe&ved) efJe%eeveegkele (He=Leg) efJemle=lemegKe (YeJe) (meg<eo) e MeesYeves<eg
JeJenejs<eg meeroefle me (lJeced) (Deives) HeeJekeme (Hegjer<eJeenCe) e Hegjer<eeefCe Heeueveeoerefve kecee&eCf e Jeeneefle
eeHeeefle me~ [Deeb cev$e Mele06.4.4.3 JeeKeele]44
DevJee-ns DeJe&ved Heg$e! lJeb efJeeeenCeee efmLejes YeJe, Jeepeer Jeer[dJe DeeMegYe&Je~ lJeceives meg<eo
Hegjer<eJeenCe He=LegYe&Je44
YeeJeeLe&-ns megmevleevee! eg<ceeefYeye&eeexCe Mejerjyeueb efJeeemegefMe#eeYeeceelceyeueb HetCe {b ke=lJee efmLejleee
j#ee efJeOesee~ Deeiveseeeefovee Me$egefJeveeMeMeself e ceeleeefHelej mJemevleeveeved megefMe#eseg44
HeoeLe&-ns (DeJe&ved) efJe%eeveegkele Heg$e! let efJeeeenCe kes efuees (efmLej) { (YeJe) nes (Jeepeer) veerelf e kees
eeHle neskes (Jeer[dJe) { Deefle yeueJeeved DeJeeJeeW mes egkele (DeeMeg) MeerIe kece& kejves Jeeuee (YeJe) nes (lJeced) let
(Deives) DeefivemebyevOeer (meg<eo) megvoj JeJenejeW ceW efmLele Deewj (Hegjer<eJeenCe) Heeueve Deeefo MegYe keceeX kees eeHle
kejeves Jeeuee (He=Leg) megKe kee efJemleej kejves neje (YeJe) nes44
YeeJeeLe&-ns Des mevleevees! legce kees eeefnes efke yeeee& mesJeve mes Mejerj kee yeue Deewj efJeee leLee Deer
efMe#ee mes Deelcee kee yeue HetCe& { kej efmLejlee mes j#ee kejes Deewj Deeivese Deeefo DeeqJeee mes Me$egDeeW kee efJeveeMe
kejes~ Fme ekeej ceelee-efHelee DeHeves mevleeveeW kees efMe#ee kejW44
efMeJe Fleme efe$e $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJejed HeLee ye=nleer vo~ ceOece mJej
516
epegJexoYee<es
aj.
org
Hegvemlew epeemeg keLeb Jeefe&leJeefceleen
efHej Gve kees epee ceW kewmes Jee&vee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
efMeNJees YeJe eNpeeYeesN ceeveg<eerYeNmlJeceefj~

cee eeJeeHe=efLeNJeerDeNefYe MeeseerNcee&vleefj#ebN cee JeveNmHeleerved45
efMeNJe~ YeNJeN~ eNpeeYeN Fefle eNpeeYe~ ceeveg< eerYe~ lJeced~ DeNefj~ cee~ eeJeeHe=efLeNJeerFefleN eeJeeHe=efLeNJeer~
DeNefYe~ MeesNeerN~ cee~ DeNvleefj#eced~ cee~ JeveNmHeleerved45
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efMeJe) keueeCekejes ceuecee (YeJe) (epeeYe) eefmeeYe (ceeveg<eerYe) ceveg<eeefoYe

(lJeced) (Deefj) eeCe FJe efee (cee) efve<esOes (eeJeeHe=efLeJeer) efJeegodYetceer (DeefYe) DeeYevlejs (Meeseer) Meeskeb
kegee& (cee) (Devleefj#eced) DeJekeeMeced (cee) (JevemHeleerved) Jeeoerved~ [Deeb cev$e Mele06.4.4.4
JeeKeele]45
DevJee-ns Deefj! lJeb ceeveg<eerYe epeeYe efMeJees YeJe, eeJeeHe=efLeJeer ceeefYeMeeseerjvleefj#eb
ceeefYeMeeseerJe&vemHeleerved ceeefYeMeeseer45
YeeJeeLe&-mevleevew epee eefle ceueeejCesve YetlJee He=efLeJeeoerveeb ceOes efveMMeeskew mLeeleJeced~ efkevlJes<eeb j#eeb
efJeOeeeesHekeejeeeslmeenleee eeefleleJeced45
HeoeLe&-ns (Deefj) eeCeeW kes meceeve efee megmevleeve! (lJeced) let (ceeveg<eerYe) ceveg<e Deeefo (epeeYe)
eefme epeeDeeW kes efuees (efMeJe) keueeCekeejer ceuecee (YeJe) nes (eeJeeHe=efLeJeer) efyepegueer Deewj Yetefce kes efJe<ee ceW
(cee) cele (DeefYeMeeseer) Deefle Meese kej (Devleefj#eced) DeJekeeMe kes efJe<ee ceW (cee) cele Meese kej Deewj
(JevemHeleerved) Je Deeefo JevemHeefleeeW kee (cee) Meese cele kej45
YeeJeeLe&-megmevleeveeW kees eeefnes efke epee kes eefle ceueeeejer nes kes He=eLf eJeer Deeefo HeoeLeeX kes efJe<ee ceW
Meeskejefnle nesJeW, efkevleg Fve meye HeoeLeeX keer j#ee efJeOeeve kej GHekeej kes efuees Glmeen kes meeLe eelve kejW45
ewleg Jeepeerleme ef$ele $eef<e~ DeefiveoxJelee~ yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
Hegve me SJe efJe<ee GHeefoMeles
efHej Yeer Gkele efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
ewleg JeeNpeer keefveeoNVeeveoNemeYeN HelJee~ YejVeNefiveb HegjerN<ebh cee HeeNeeeg<e Hegje~

Je=<eeNefivbe Je=<eCebN YejVeNHeeb ieYe& mecegefeced~ DeiveNDeeeeefn JeerNlees46
e~ SNleg~ JeeNpeer~ keefveeoled~ veeveoled~ jemeYe~ HelJee~ Yejved~ DeNefiveced~ HegjerN<ehced~ cee~ HeeNefoN~ Deeeg<e~ Hegje~
Je=<ee~ DeNefiveced~ Je=<eCeced~ Yejved~ DeNHeeced~ ieYe&ced~ meNcegefeced~ Deives~ Dee~ eeNefnN~ JeerNlees46
HeoeLe&-(e) (Sleg) ieleg (Jeepeer) Dee (keefveeoled) ieved (veeveoled) Ye=Meb Meyob kegJe&ved (jemeYe)
oelegb eesie (HelJee) Heleefle ieleerefle (Yejved) Oejved (Deefiveced) efJeegleced (Hegjer<eced) Hegjer<es<eg Heeueves<eg meeOegced (cee)
(Heeefo) ie (Deeeg<e) efveeleJe<ee&ppeerJeveeled (Hegje) HetJe&ced (Je=<ee) yeefue (Deefiveced) metee&Keced (Je=<eCeced)
SkeoMeesOeee
517
am
aj.
org
Je<e&efeleejced (Yejved) (DeHeeced) peueeveeced (ieYe&ced) (mecegefeced) mecegs YeJeced (Deives) efJeved (Dee) (eeefn) eeHvegenf
(Jeerlees) efJeefJeOemegKeeveeb JeeHlees~ [Deeb cev$e Mele06.4.4.7 JeeKeele]46
DevJee-ns Deives megmevleeve! YeJeeved keefveeoVeeveoemeYe HelJee JeepeerJeeeg<e Hegje cee ewleg~ Hegjer<eceefiveb
Yejvcee Heeefo~ Flemlelees ceeie Je=<eeHeeb ieYe mecegef eb Je=<eCeceefivbe Yejved meved Jeerlee Deeeeefn46
YeeJeeLe&-ceveg<ee efJe<eeueesuegHeleeleeiesve yeeeexCe HetCe&peerJeveb Oe=lJeeiveeefoHeoeLe&efJe%eeveeod Oece
JeJenejcegVeeseg46
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved Gece mevleeve! let (keefveeoled) eueles Deewj (veeveoled) MeerIe Meyo kejles nggS
(jemeYe) osves eesie (HelJee) eueves Jee (Jeepeer) Iees[e kes meceeve (Deeeg<e) efveele Je<eeX keer DeJemLee mes (Hegje)
Heefnues (cee) ve (ewleg) cejs (Hegjer<eced) j#ee kes nsleg HeoeLeeX ceW Gece (Deefiveced) efyepegueer (Yejved) OeejCe kejlee ngDee
(cee Heeefo) FOej-GOej cele Yeeie pewmes (Je=<ee) Deefle yeueJeeved (DeHeeced) peueeW kes (mecegefeced) meceg ceW ngS (ieYe&ced)
mJeerkeej kejves eesie (Je=<eCeced) Je<ee& kejves nejs (Deefiveced) mete& kees (Yejved) OeejCe kejlee ngDee (Jeerlees) megKeeW keer
JeeefHle kes efuees (Deeeeefn) Des ekeej eeHle nes46
YeeJeeLe&-jepee Deeefo ceveg<eeW kees eesie nw efke DeHeves mevleeveeW kees efJe<eeeW keer ueesuegHelee mes g[e kes
yeeee& kes meeLe HetCe& DeJemLee kees OeejCe kej Deefive Deeefo HeoeLeeX kes efJe%eeve mes Oecce&egkele JeJenej keer GVeefle
kejeJeW46
$eleefceleme ef$ele $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[d yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
ceveg<ew eEke efkeceeejCeereb eEke efkeb e lekeleJeefceleen
ceveg<eeW kees keee-keee DeeejCe kejvee Deewj keee-keee es[vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW
kene nw~
the
ary
$eNle meNlece=le meNleceNefivbe HegjerN<eceefjmJejece~

Dees<eOeeN eefleceesoOJeceNefivecesNle efMeNJeceeNevleceNYe$e eg<cee~
JemeNved efJeMJeeNDeefvejeNDeceerJee efveN<eeroVeesNDeHe ogce&NeEle peefn47
$eNleced~ meNleced~ $eNleced~ meNleced~ DeNefiveced~ HegjerN<eced~ DeNefjmJeled~ YeNjeNceN~ Dees<eOee~ eefle~ ceesNoNOJeNced~
DeNefiveced~ SNleced~ efMeNJeced~ DeeNevleNefceleeNevleced~ DeNefYe~ De$e~ eg<cee~ JemeNefVeefle efJeNDemeved~ efJeee~ Deefveje~
DeceerJee~ efveN<eeroved~ efveNmeeroNefVeefle efveNmeeroved~ veN~ DeHe~ ogceN&efleefceefle ogceNefleced~ peNefnN47
HeoeLe&-($eleced) eLeeLe&ced (meleced) DeefJeveejced ($eleced) DeJeefYeeeefj (meleced) melmeg Heg<es<eg meeOeg meleb
ceeveb Yee<eCeb kece& e (Deefiveced) efJeegleced (Hegjer<eced) HeeuevemeeOeves<eg YeJeced (DeefjmJeled) JeeegJeled (Yejece) Oejece
(Dees<eOee) eJeeoe (eefle) (ceesoOJeced) megKeele (Deefiveced) (Sleced) HetJeexkeleced (efMeJeced) ceuekeeefjCeced
(Deeevleced) eeHvegJevleced (DeefYe) DeeefYecegKes (De$e) (eg<cee) eg<ceeved~ De$e Jeevoefme [Dee0Jee01.4.9] Fefle
Memees veeosMeeYeeJe~ (Jemeved) efJeefJeOeleee eef#eHeved (efJeee) meJee& (Deefveje) efvelejeb oelegceeesiee (DeceerJee)
518
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
jesieHeer[e (efve<eeroved) DeJeefmLele meved (ve) Demceekeced (DeHe) otjerkejCes (ogce&efleced) ogeb ceefleced (peefn) veeMee~
DevJee-ns mevleevee! eLee Jeece=leb melece=leb meleb Hegjer<eceefiveceefjmJeod Yejece~ Sleceeevleb efMeJeceeqiveb
Ye=lJee eteceHeefYeceesoOJeced~ ee Dees<eOeees eg<cee eefle eeHvegJeefvle lee Jeeb Yejece~ ns Jewe! lJeb efJeee Deefveje DeceerJee
JemeVe$e efve<eeroVees ogce&efleceHepeefn otjerkegefJe&lesveb eeLe&ele47
YeeJeeLe&-ceveg<ee $eleb meleb Hejb meleb keejCeb yeeeHejce=leb meleceJekeleb peerJeeKeb meleYee<eCeeefokeb
eke=eflepeceivees<eefOemecetnb e efJeeee Mejerjme pJejeefojesieeveelceveesefJeeeoeRe efvejme ceeokeJeleeiesve megceefleb mebHeee
megKeb eeHe efveleb ceesovleeb cee keoeefeosleefHejerleeejCesve megKeb efnlJee ogKemeeiejs Helevleg47
HeoeLe&-ns megmevleevees! pewmes nce ueesie ($eleced) eLeeLe& (meleced) veeMejefnle ($eleced) DeJeefYeeejer (meleced)
melHeg<eeW ceW es leLee mele ceevevee yeesuevee Deewj kejvee (Hegjer<eced) j#ee kes meeOeveeW ceW Gece (Deefiveced) efyepegueer kees
(DeefjmJeled) Jeeeg kes legue (Yejece) OeejCe kejles nQ (Sleced) Fme HetJeexkele (Deeevleced) eeHle ngS (efMeJeced)
ceuekeejer (Deefiveced) efyepegueer kees eeHle nes kes legce ueesie Yeer (DeefYeceesoOJeced) Deeveefvole jnes pees (Dees<eOee) peew
Deeefo Dees<eefOe (eg<cee) legcnejs (eefle) efuees eeHle nesJeW Gve kees nce ueesie OeejCe kejles nQ, Jewmes legce Yeer kejes~ ns
Jewe! DeeHe (efJeee) meye (Deefveje) pees efvejvlej osves eesie veneR (DeceerJee) Ssmeer jesieeW keer Heer[
e (Jemeved) Deveske
ekeej mes Deueie kejles Deewj (De$e) Fme DeeegJexoefJeee cesb (efve<eeroved) efmLele nes kes (ve) nce ueesieeW keer (ogce&efleced)
og yege
f kees (DeHepeefn) meye ekeej otj keerepf ees, meye Fme ekeej Fme Jewe keer eeLe&vee kejes47
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesieeW kees Gefele nw efke eLeeLe& DeefJeveeMeer HejkeejCe yee, otmeje keejCe eLeeLe&
DeefJeveeMeer DeJekele peerJe, meleYee<eCeeefo leLee eke=efle mes GlHeVe ngS Deefive Deewj Dees<eefOe Deeefo HeoeLeeX kes OeejCe mes
Mejerj kes pJej Deeefo jesieeW Deewj Deelcee kes DeefJeee Deeefo oes<eeW kees g[e kes cee Deeefo JeeW kes leeie mes Deer yege
f
kej Deewj megKe kees eeHle nes kes efvele Deevevo ceW jnes Deewj keYeer Fmemes efJeHejerle DeeejCe kej megKe kees es[
kes
ogKemeeiej ceW cele efiejes47
Dees<eOee Fleme ef$ele $eef<e~ DeefiveoxJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
eqeesefHe efkeb efkeceeejsegefjleen
efeeW kees keee-keee DeeejCe kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Dees<eOeeN eefleie=YCeerleN Heg<HeJeleer megefHeHHeNuee~

DeNeb JeesN ieYe&$eNeflJee eNlve meNOemLeNceemeoled48
Dees<eOee~ eefle~ ie=YCeerNleN~ Heg<HeJeleerNefjefleN Heg<HeJeleer~ megefHeNHHeNuee Fefle megefHeHHeNuee~ DeNeced~ JeN~ ieYe&~
$eNeflJee~ eNlveced~ meNOemLeNefceefle meNOemLeced~ Dee~ DeNmeNoNled48
HeoeLe&-(Dees<eOee) meesceeoe (eefle) (ie=YCeerle) ie=erle (Heg<HeJeleer) eseefve Heg<HeeefCe eemeeb lee
(megefHeHHeuee) MeesYeveHeuee (Deeced) (Je) eg<ceekeced (ieYe&) eemeeb lee ($eeqlJee) $eleg eeesme (eced)
Hegjeleveced (meOemLeced) menmLeeveced (Dee) (Demeoled) eeHvegeeled~ [Deeb cev$e Mele06.4.4.17 JeeKeele]48
SkeoMeesOeee
519
am
aj.
org
DevJee-ns efe! eteb ee Dees<eOee meefvle, eeYeesece=elf Jeees ieYeex Je elveb meOemLeb ieYee&Meeceemeoled,
lee Heg<HeJeleer megefHeHHeuee Dees<eOeer eefle ie=YCeerle48
YeeJeeLe&-ceeleeefHele=Yeeb keveeYees JeekejCeeefokeceOeeHe JewekeMeeceHeOeeHeveereced~ ele Fcee
Deejesiekeeefjkee ieYe&mebHeeefoveerjes<eOeerefJe&%eee megmevleeveeveglHeee meleleb eceesojs ved48
HeoeLe&-ns efees! legce ueesie pees (Dees<eOee) meesceuelee Deeefo Dees<eefOe nQ efpeve mes (Deeced) en ($eeflJee)
erke $eleg keeue kees eeHle ngDee (ieYe&) ieYe& (Je) legcnejs (elveced) eeeerve (meOemLeced) efveele mLeeve ieYee&Mee kees
(Dee Demeoled) eeHle nesJes Gve (Heg<HeJeleer) es Heg<HeeW Jeeueer (megefHeHHeuee) megvoj HeueeW mes egkele Dees<eefOeeeW kees
(eefleie=YCeerle) efveee kejkes enCe kejes48
YeeJeeLe&-ceelee-efHelee kees eeefnes efke DeHeveer keveeDeeW kees JeekejCe Deeefo Mee He{e kes Jeweke Mee
He{eJeW, efpememes es kevee ueesie jesieeW kee veeMe Deewj ieYe& kee mLeeHeve kejves Jeeueer Dees<eefOeeeW kees peeve Deewj Des
mevleeveeW kees GlHeVe kejkes efvejvlej Deevevo YeesieW48
efJe Heepemeslemeeslkeerue $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeJeenmecees erHeg<eew eEke efkeb eeflepeeveereeleeefcelegHeefoMeles

efJeJeen kes mecee er Deewj Heg<e keee-keee eefle%ee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
efJe Heepemee He=LegveeN MeesMegeeveesN yeeOemJe efN<ees jN#emeesNDeceerJ ee~

megMece&Cees ye=nNle Mece&efCe meeceNivesjn megnJemeN eCeerleew49
efJe~ Heepemee~ He=Legvee~ MeesMegeeve~ yeeOemJe~ efN<e~ jN#eme~ DeceerJee~ megMecce&CeN Fefle megMece&Ce~ ye=nNle~
Mece&efCe~ meeNced~ DeNives~ DeNnced~ megnJeNmesefle megnJeme~ eCeerleew~ eveerleeNefJeefleN eveerleew49
the
ary
HeoeLe&-(efJe) efJeefJeOesve (Heepemee) yeuesve~ Heelesye&ues pegd e (GCee04~203) Flemegved~ Heepe Fefle
yeueveecemeg Heefleced (efveIeb02~9) (He=Legvee) efJemleerCeexve (MeesMegeeve) Ye=Meb Megef e meved (yeeOemJe) (ef<e) Me$egYetlee
JeefYeeeefjCeerJe=&<eueer (j#eme) oge (DeceerJee) jesie FJe eeefCeveeb Heer[kee (megMece&Ce) megMeesefYeleie=nme (ye=nle)
cenle (Mece&efCe) megKekeejkes ie=ns (meeced) Jeexe (Deives) DeefiveJesoerHeceeveme (Denced) Helveer (megnJeme) MeesYevees
nJees enCeb oeveb Jee eme (eCeerleew) eke=eeeb Oecee&eeb veerleew~ [Deeb cev$e Mele06.4.4.21 JeeKeele]49
DevJee-ns Heles! eefo lJeb He=Legvee efJeHeepemee yeuesve men MeesMegeeve meoe JeexLee, DeceerJee j#emees ef<ees
yeeOemJe, leefn& ye=nle megMece&Ce megnJemeeivesmles Mece&efCe eCeerleew eenb Helveer meeced49
YeeJeeLe&-efJeJeenmecees Heg<esCe efee e JeefYeeejleeieme eefle%eeb ke=lJee JeefYeeeefjCeerveeb erCeeb uecHeeveeb
Heg<eeCeeb e meJe&Lee meb lekelJee HejmHejceHeefleefJe<eeemeefkeleb efJenee $elegieeefceveew YetlJeeveesveb eerlee
Jeere&JevleHeleeveglHeeoesleeced~ veefn JeefYeeejsCe legueb efee Heg<eme eeefeeceveeeg<ecekeerefle&kejb kece& efJeeles,
lemceeosleled meJe&Lee lekelJee Oecee&eeefjCeew YetlJee oerIee&eg<eew meeleeced49
HeoeLe&-ns Heles! pees DeeHe (He=Legvee) efJemle=le (efJe) efJeefJeOe ekeej kes (Heepemee) yeue kes meeLe (MeesMegeeve)
MeerIe Meglee mes meoe JeeX Deewj (DeceerJee) jesieeW kes meceeve eeefCeeeW keer Heer[e osves nejer (j#eme) og (ef<e)
520
epegJexoYee<es
aj.
org
Me$egHe JeefYeeeefjCeer efeeW kees (yeeOemJe) lee[vee osJeW lees (ye=nle) ye[s (megMece&Ce) Des MeesYeeeceeve
(megnJeme) megvoj uesvee-osvee JeJenej efpeme ceW nes Ssmes (Deives) Deefive kes legue ekeeMeceeve DeeHekes (Mece&efCe)
megKekeejke Iej ceW Deewj (eCeerleew) Gece Oece&egkele veerefle ceW (Denced) DeeHe keer er ceQ (meeced) nesTB49
YeeJeeLe&-efJeJeen mecee ceW er-Heg<e kees eeefnes efke JeefYeeej es[ves keer eefle%ee kej JeefYeeeefjCeer er
Deewj uecHe Heg<eeW kee me meJe&Lee es[ DeeHeme ceW Yeer Deefle efJe<eeemeefkele kees es[ Deewj $elegieeceer neskes HejmHej
eerelf e kes meeLe Hejeece Jeeues mevleeveeW kees GlHeVe kejW, keeeWefke er Jee Heg<e kes efuees Deefee, Deeeg kee veeMeke, efvevoe
kes eesie kece& JeefYeeej kes meceeve otmeje keesF& Yeer veneR nw, Fmeefuees Fme JeefYeeej kece& kees meye ekeej es[ Deewj
Oecee&ejCe kejves Jeeues nes kes HetCe& DeJemLee kes megKe kees YeesieW49
DeeHees efnsleme efmevOegerHe $eef<e~ DeeHees osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe ke=leefJeJeene erHeg<ee Deveesveb keLeb JeexjefVeleen
am
Deye efJeJeen efkees er Deewj Heg<e DeeHeme ceW kewmes JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeeHeesN efn e ceeesNYegJeNmlee veTNpex oOeeleve~

ceNns jCeeeN e#emes50
DeeHe~ efn~ mLe~ ceNeesNYegJeN Fefle ceeNYegJe~ lee~ veN~ TNpex~ oNOeeNleNveN~ ceNns~ jCeee~ e#emes50
the
ary
as
HeoeLe&-(DeeHe) DeeHe FJe MegYeiegCeJeeefHekee (efn) Keueg (mLe) YeJele~ De$e Deves<eeceefHe Meles
[Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (ceeesYegJe) megKeb YeeJegkee (lee) (ve) Demceekeced (Tpex) yeueegkeleee (oOeeleve)
Oejle (cens) cenles (jCeee) me*deeceee (e#emes) Keelegb eesieee50
DevJee-ns peueJee&ceevee DeeHe FJe ee efe! eteb ceeesYegJe mLe lee Tpex cens jCeee e#emes vees efn
oOeeleve50
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efe mJeHeleerved eerCeesegmleLewJe Helee mJeme efe meoe
megKeevleg~ Sles egkece&CeefHe He=Le*d ve JemesegjLee&led menwJe meoe Jeexjved50
HeoeLe&-ns (DeeHe) peueeW kes meceeve MegYe iegCeeW ceW JeeHle nesves Jeeueer es efees! pees legce ueesie (ceeesYegJe)
megKe Yeesieves Jeeueer (mLe) nes (lee) Jes legce (Tpex) yeueegkele Hejeece Deewj (cens) ye[s-ye[s (e#emes) kenves eesie
(jCeee) me*deece kes efuees (ve) nce ueesieeW kees (efn) efveee kejkes (oOeeleve) OeejCe kejes50
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes efeeb DeHeves HeefleeeW kees le=Hle jkeKeW, Jewmes Heefle Yeer
DeHeveer-DeHeveer efeeW kees meoe megKe osJeW~ es oesveeW egkece& cesb Yeer He=Leked-He=Leked ve yemeW DeLee&led Fkes ner meoe Jeee&Je
jkeKeW50
ees Je Fleme efmevOegerHe $eef<e~ DeeHees osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
SkeoMeesOeee
521
aj.
org
ees Je efMeNJeleceesN jmeNmleme YeepeelesNn ve~

GNMeNleerefjJe ceeNlej51
e~ JeN~ efMeNJeleceN Fefle efMeNJelece~ jme~ leme~ YeeNpeNeNleN~ FNn~ veN~ GNMeNleerefjNJeslegMeNleerFJe~
ceeNlej51
as
am
HeoeLe&-(e) (Je) eg<ceekeced (efMeJelece) DeefleMeesve megKekeejer (jme) Deevevo (leme) (Yeepeele)
mesJeele (Fn) Deefmceved ie=neeces (ve) Demceekecemceeved Jee (GMeleerefjJe) eLee keeceeceevee (ceelej) peveve51
DevJee-ns efe! Jees ve Fn e efMeJelecees jmeesefmle leme ceelej Heg$eevegMeleerefjJe Yeepeele51
YeeJeeLe&-ereYf ecee&leeefHelejew Heg$eeefveJe mJeb mJeb Heefleb mJee mJee Helveer eerlee mesJeleeced~ SJecesJe mJeeb mJeeb efeb
Heeflee~ eLee peueeefve le=<eelegjeved eeefCevemle=Heefvle, leLewJe megMeerueleeevevosve le=Hlee mevleg51
HeoeLe&-ns efees! (Je) legcneje Deewj (ve) nceeje (Fn) Fme ie=neece ceW (e) pees (efMeJelece) Delevle
megKekeejer (jme) kee&Je Deevevo nw (leme) Gme kee (ceelej) (GMeleerefjJe) pewmes keeceeceeve ceelee DeHeves Heg$eeW kees
mesJeve kejleer nw, Jewmes (Yeepeele) mesJeve kejes51
YeeJeeLe&-efeeW kees eeefnes efke pewmes ceelee-efHelee DeHeves Heg$eeW kee mesJeve kejles nQ, Jewmes DeHeves-DeHeves HeefleeeW
keer eerefleHetJe&ke mesJee kejW, Ssmes ner DeHeveer-DeHeveer efeeW keer Heefle Yeer mesJee kejW~ pewmes Heemes eeefCeeeW kees peue le=Hle
kejlee nw, Jewmes Des mJeYeeJe kes Deevevo mes er-Heg<e Yeer HejmHej emeVe jnW51
lemcee Fleme efmevOegerHe $eef<e~ DeeHees osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
efHej Gkele efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW eqkeee nw
the
ary
lemceeNDej ieceece JeesN emeN #eeeeN efpevJeLe~

DeeHees peNveeLee e ve52
lemcew~ Dejced~ ieNceeNceN~ JeN~ eme~ #eeee~ efpevJeLe~ DeeHe~ peNveeLe~ eN~ veN52
HeoeLe&-(lemcew) Je#eceeCeee (Dejced) Deueced~ De$e keefHeuekeeefolJeeuuelJeced~ (ieceece) iesce (Je)

eg<ceeved (eme) peveme (#eeee) efveJeemeeLee&e ie=nee (efpevJeLe) eerCeele (DeeHe) peueeveerJe (peveeLe) GlHeeoele~
De$e Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (e) megKeeoerveeb meceges (ve) Demceekeced52
DevJee-ns DeeHe! peueJee&ceevee ee eteb ve #eeee efpevJeLe e lee Jees eg<ceeved Jeecejb ieceece eme
eefle%eeleme Oece&JeJenejme Heeefuekee YeJele lemewJe JeeceefHe YeJesce52
YeeJeeLe&-Heg<ees emee efe Heeflee&me ee er Helveer YeJesled me mee e HejmHejmeeefveb keoeefHe ve kegee&led~
SJeb megKemevleevewjuebke=leew YetlJee OecexCe ie=nke=leeefve kegee&leeced52
HeoeLe&-ns (DeeHe) peueeW kes meceeve Meevle mJeYeeJe mes Jee&ceeve efees! legce ueesie (ve) nce ueesieeW kes
(#eeee) efveJeememLeeve kes efuees (efpevJeLe) le=Hle (e) Deewj (peveeLe) Des mevleeve GlHeVe kejes Gve (Je) legce
522
epegJexoYee<es
aj.
org
ueesieeW kees nce ueesie (Dejced) meeceLe& kes meeLe (ieceece) eeHle nesJeW~ (eme) efpeme Oece&egkele JeJenej keer eefle%ee
kejes, Gmekee Heeueve kejves Jeeueer nesDees Deewj Gmeer kee Heeueve kejves Jeeues nce ueesie Yeer nesJeW52
YeeJeeLe&-efpeme Heg<e keer pees er Jee efpeme er kee pees Heg<e nes, Jes DeeHeme ceW efkemeer kee Deefve-efevleve
keoeefHe ve kejW~ Ssmes ner megKe Deewj mevleeveeW mes MeesYeeeceeve nes kes Oecce& mes Iej kes keee& kejW52
efce$e Fleme efmevOegerHe $eef<e~ efce$ees osJelee~ GHeefjeod ye=nleer vo~ ceOece mJej
efceN$e meNme=pe He=efLeNJeeR Yetefce eN peesefle<ee meNn~

megpeeleb peeNleJesomeceeN#ceee lJeeN meme=peeefce eNpeeYe53
am
efceN$e~ meNme=pesefle meNcedme=pe~ He=efLeNJeerced~ Yetefceced~ eN~ peesefle<ee~ meNn~ megpeeleNefceefleN megpeeleced~
peeNleJesomeNefceefle peeNleJesomeced~ DeNeN#ceee~ lJeeN~ meced~ me=peeNefceN~ eNpeeYeN Fefle eNpeeYe53
the
ary
as
HeoeLe&-(efce$e) meJex<eeb megled meved (mebme=pe) mebmeieea YetlJee (He=efLeJeerced) Devleefj#eced (Yetefceced) ef#eefleced (e)
(peesefle<ee) efJeeeveeemegeMf e#eeekeeMesve (men) (megpeeleced) megg eefmeced (peeleJesomeced) GlHeVeb JesoefJe%eeveced
(Dee#ceee) Deejesieee (lJee) lJeeced (meced) (me=peeefce) efve<Heeoeeefce (epeeYe) HeeueveereeYe~ [Deeb cev$e
DevJee-ns Heles! emlJeb efce$e epeeYeese#ceee peesefle<ee men He=eLf eJeeR Yetecf eb e mebme=pe ceeb megKeeefme~ leb
megpeeleb peeleJesomeb lJeenceHesleoLe mebme=peeefce53
YeeJeeLe&-erHeg<eeYeeb meodiegCeefJeoemee^s eeejb ke=lJee Mejerjelceveesjejesieb mebHeee megepee
GlHeeoveeree53
HeoeLe&-ns Heles! pees DeeHe (efce$e) meye kes efce$e neskes (epeeYe) Heeueves eesie epeeDeeW kees (Dee#ceee)
Deejesie kes efuees (peesefle<ee) efJeee Deewj veee keer Deer efMe#ee kes ekeeMe kes (men) meeLe (He=efLeJeerced) Devleefj#e
(e) Deewj (Yeteqceced) He=efLeJeer kes meeLe (mebme=pe) mecyevOe kejkes cegPe kees megKe osles nes~ Gme (megpeeleced) Des ekeej
eefme (peeleJesomeced) JesoeW kes peeveves nejs (lJee) DeeHekees ceQ (mebme=peeefce) eefme kejleer ntb53
YeeJeeLe&-er-Heg<eeW kees eeefnes efke es, iegCeJeeved, efJeeveeW kes me mes Meg Deeeej kee enCe kej Mejerj
Deewj Deelcee kes Deejesie kees eeHle nes kes Des-Des mevleeveeW kees GlHeVe kejW53
e Fleme efmevOegerHe $eef<e~ e osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Ne meNme=pe He=efLeNJeeR ye=nppeesefleN meceerefOejs~

les<ee YeeNvegjpeeNFgees osNJes<eg jeseles54
SkeoMeesOeee
523
aj.
org
Ne~ meNme=pesefle meNcedme=pe~ He=efLeNJeerced~ ye=nled~ peesefle~ meced~ F&NefOeNj~ les<eeced~ YeeNveg~ Depee~ Fled~ Mege~
osNJes<eg~ jesNeNlesN54
as
am
HeoeLe&-(e) eLee eeCeHee JeeeJe (mebme=pe) mete&ceglHeee (He=efLeJeerced) Yetefceced (ye=nled) cenled
(peesefle) ekeeMeced (meced) (F&efOejs) oerHeeefvle (les<eeced) Jeeetveeb mekeeMeeoglHeee (Yeeveg) mete& (Depee) yengjpeeb
ekeeMees efvejvlej efJeeles eefmceved me, De$e DeMe&DeeefolJeeoed~ (Fled) FJe (Mege) YeemJej (osJes<eg) efoJes<eg
He=efLeJeeefo<eg (jeseles) ekeeMeles~ [Deeb cev$e Mele06.5.1.7 JeeKeele]54
DevJee-ns erHeg<ee! eLee e mete mebme=pe He=efLeJeeR ye=nppeeself e meceerefOejs les<eeb mekeeMeeoglHeVe Megees
Yeevegos&Jes<Jepeees jesele FefoJe efJeeeveeeeke&ceglHeee epeepeveeved ekeeMeeles, lesYe epeemeg efoJeeefve megKeeefve
eeejele54
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee Jeeeg mete&me mete& ekeeMeme ekeeMeee#eg<eJeJenejme e keejCeceefmle,
leLewJe erHeg<ee HejmHejme megKeme meeOeveesHemeeOevekeeefjCees YetlJee megKeeefve meeOeeseg54
HeoeLe&-ns erHeg<ees! pewmes (e) eeCeJeeeg kes DeJeeJeHe meceeveeefo Jeeeg (mebme=pe) mete& kees GlHeVe
kejkes (He=efLeJeerced) Yetefce kees (ye=nled) ye[s (peesefle) ekeeMe kes meeLe (meceerefOejs) ekeeefMele kejles nQ (les<eeced) Gve mes
GlHeVe ngDee (Mege) keeefvleceeved (Yeeveg) mete& (osJes<eg) efoJe He=efLeJeer Deeefo ceW (Depee) efvejvlej (jeseles) ekeeMe
kejlee nw, (Fled) Jewmes ner efJeeeHeer veee mete& kees GlHeVe kej kes epeeHeg<eeW kees ekeeefMele Deewj Gve mes epeeDeeW ceW
efoJe megKe kee eeej kejes54
YeeJeeLe&-Fme cev$e cesb GHeceeueej nw~ pewmes Jeeeg mete& kee, mete& ekeeMe kee, ekeeMe ves$eeW mes osKeves kes
JeJenej kee keejCe nw, Jewmes ner er-Heg<e DeeHeme kes megKe kes meeOeve-GHemeeOeve kejves Jeeues neskes megKeeW kees efme
kejW54
mebme=eefceleme efmevOegerHe $eef<e~ efmeveerJeeueer osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
erefYe efkebYetlee mesefJekee j#eCeeree Fleen
efeeW kees kewmeer oemeer jKeveer eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meme=ebN JemegYeer NwOeeajw kece&NCeebh ce=oced~

nmleeYeeb ce=eR ke=lJee efmeveerJeeNueer ke=Ceesleg leeced55
meme=eNefceefleN mecedme=eced~ JemegefYeNefjefleN JemegefYe~ Nw~ Oeerjw~ keNceN&Ceehced~ ce=oced~ nmleeYeeced~ ce=erced~
ke=lJee~ efmeNveerNJeNeueer~ ke=CeesNleg~ leeced55
HeoeLe&-(mebme=eced) meceked megeMf e#eee efve<Heeefoleeced (JemegefYe) ke=lesve elegeJf eMeefleJe<e&yeeeexCe eeHleefJeew
(w) mesefJelesve elegelJeeeEjMe<e&yeeeexCe efJeeeyeueegkelew (Oeerjw) megmebecew (kece&Ceeced) ee kece&efYe meHebeles
leeced~ De$e kece&Jes<eeeled (Dee05~1~100) Fefle kece&Meyoeled mebHeeefoveLex eled~ (ce=oced) keesceueeerced
(nmleeYeeced) (ce=erced) ce=ogiegCemJeYeeJeeced (ke=lJee) (efmeveerJeeueer) ee efmeveer esceyee kevee Jeueeefle mee (ke=Ceesleg)
524
epegJexoYee<es
am
aj.
org
kejesleg (leeced)~ [Deeb cev$e Mele06.5.1.9 JeeKeele]55

DevJee-ns Heles! YeJeeved efMeuHeer nmleeYeeb kece&Ceeb ce=oefceJe OeerjwJe&megYeer wee& efMe#eee mebme=eb ce=eR ke=Ceesleg,
ee efmeveerJeeueer Jee&les leeb efeb ke=lJee megKeeleg55
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee kegueeueeefoefYe efMeefuHeefYepe&uesve ce=ef ekeeb keesceueeb ke=lJee
lelmebYetleeved Ieeoerved jeefelJee megKekeeee&efCe meeOvegJeefvle, leLewJe efJeefcee&leeefHele=eYf e efMeef#elee ee kevee
yeeeeefjCeer efJeJeenee me*die=e ie=nke=leeefve meeOvegJevleg55
HeoeLe&-ns Heles! DeeHe pewmes keejeriej ceveg<e (nmleeYeeced) neLeeW mes (kece&Ceeced) efeee mes efme keer ngF&
(ce=oced) ceer kees eesie kejlee nw, Jewmes (Oeerjw) Dee mebece jKeves (JemegefYe) pees eewyeerme Je<e& yeeee& kes mesJeve
mes efJeee kees eeHle ngS (w) Deewj efpevneWves eJeeueerme Je<e& yeeee& kes mesJeve mes efJeee yeue kees HetCe& efkeee nes,
GvneR mes (mebme=eced) Deer efMe#ee kees eeHle ngF& nes, Gme yeeeeefjCeer egJeleer kees (ce=erced) keesceue iegCe Jeeueer
(ke=Ceesleg) keerepf ees Deewj pees er (efmeveerJeeueer) esceye keveeDeeW kees yeueJeeved kejves Jeeueer nw (leeced) Gmekees DeHeveer
er (ke=lJee) kejkes megKeer keerefpees55
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes kegcnej Deeefo keejeriej ueesie peue mes ceer kees keesceue
kej Gmemes Ie[s Deeefo HeoeLe& yevee kes megKe kes keece efme kejles nQ, Jewmes ner efJeeved ceelee-efHelee mes efMe#ee kees eeHle
ngF& oe kees efee yeeeeefjCeer keveeDeeW kees Heg<e ueesie efJeJeen kes efuees enCe kej kes meye keece efme kejW55
efmeveerJeeueerleme efmevOegerHe $eef<e~ DeefoefleoxJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
as
HegvemleosJeen
efHej Yeer HetJeexkele efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
efmeNveerNJeeNueer megkeHeNoe& megkegjerNje mJeewHeNMee~

mee legYeceefoles ceNeesKeeb oOeeleg nmleees56
the
ary
efmeNveerNJeeNueer~ megkeNHeNoxefle megkeHeNoe&~ megkegjerNjsefle megkegjerNje~ mJeewNHeNMesefle megDeewHeNMee~ mee~ legYeced~ DeNefoNlesN~
ceNefnN~ Dee~ GNKeeced~ oNOeeNleg~ nmleees56
HeoeLe&-(efmeveerJeeueer)
esceemHeoe{ee
(megkeHeoe&)
megkesMeer
(megkegjerje)
MeesYeveeefve
kegjerjeCeuebke=leeveeYet<eCeeefve emee mee~ ke=_e Ge (GCee0 4~ 33) Fefle F&jved elee~ (mJeewHeMee) GHe meceerHes
Meefle levetkejeself e eee Heekeefeeee meesHeMee lemee Fob kece& DeewHeMeb leesYeveb efJeeles emee mee (mee) (legYeced)
(Deefoles) DeKeefC[leevevos (ceefn) Hetpes (Dee) (GKeeced) metHeeefomeeOeveeR mLeeueerced (oOeeleg) (nmleees)~ [Deeb cev$e
DevJee-ns ceeefoles! ee efmeveerJeeueer megkeHeoe& megkegjerje mJeewHeMee emew legYeb nmleeesKeeb oOeeleg mee, lJeee
mebmesJee56
YeeJeeLe&-meleereYf e ereYf e megeMf eef#eleeelegje Heefjeeefjkee j#eCeeree~ ele meJee& HeekeeefomesJee eLeekeeueb
meg56
SkeoMeesOeee
525
aj.
org
HeoeLe&-ns (ceefn) melkeej kes eesie (Deefoles) DeKeefC[le Deevevo Yeesieves Jeeueer er! pees (efmeveerJeeueer) esce
mes egkele (megkeHeoe&) Des kesMeeW Jeeueer (megkegjerje) megvoj es keceeX kees mesJeves nejer Deewj (mJeewHeMee) Des mJeeefo
Yeespeve kes HeoeLe& yeveeves Jeeueer efpeme (legYeced) lesjs (nmleees) neLeeW ceW (GKeeced) oeue Deeefo jebOeves keer yeueesF& kees
(oOeeleg) OeejCe kejs (mee) Gme kee let mesJeve kej56
YeeJeeLe&-es efeesb kees Gefele nw efke Deer efMeef#ele elegj oeefmeeeW kees jkeKeW efke efpememes meye Heeke Deeefo
keer mesJee erke-erke mecee Hej nesleer jns56
GKeeefceleme efmevOegerHe $eef<e~ DeefoefleoxJelee~ Yegefjiye=nleer vo~ ceOece mJej
am
GNKeeb ke=Ceesleg Mekelee yeeNngYeeNceefoefleefOe&Nee~

ceeNlee Heg$eb eLeesNHemLesN meeefivbe efyeYeeg& ieYe&NDee~
ceNKemeN efMejesefme57
GNKeeced~ ke=CeesNleg~ Mekelee~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ Deefoefle~ efOeNee~ ceeNlee~ Heg$eced~ eLee~ GNHemLeN FlegHemLes~
mee~ DeNefiveced~ efyeNYeNeg&~ ieYex~ Dee~ ceNKeme~ efMej~ DeNefmeN57
the
ary
as
HeoeLe&-(GKeeced) HeekemLeeueerced (ke=Ceesleg) (Mekelee) HeekeefJeeemeeceLexve (yeengYeeced) (Deefoefle) peveveer

(efOeee) e%eee kece&Cee Jee (ceelee) (Heg$eced) (eLee) (GHemLes) mJees (mee) Helveer (Deefiveced) DeefiveefceJe Jee&ceeveb
Jeere&ced (efyeYeeg&) (ieYex) keg#eew (Dee) (ceKeme) e%eme (efMej) GeceeJee&ceeve (Deefme)~ [Deeb cev$e
DevJee-ns ie=nmLe! elemlJeb ceKeme efMejesefme, lemceeJeeved efOeee Mekelee yeengYeecegKeeb ke=Ceesleg~
eeefoeflemles er Jee&les, mee ieYex eLee ceeleesHemLes Heg$eb Oejefle, leLeeefiveceeefyeYeeg&57
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ kegceejew keveeJejew yeeeexCe efJeeemegeMf e#es HetCex ke=lJee
yeueyegefHejeeceegkelemevleeveeslHeeoveee efJeJeenb ke=lJee JewekeMeejerlee cenew<eefOepeb Heekeb efJeOeee efJeefOeJeodieYee&Oeeveb
ke=lJeesejHeLeb efJeoOeeleeced~ HejmHejb megeee Jeefe&lJeeHeleme ieYee&Oeeveeefokecee&eCf e kegee&leeced57
HeoeLe&-ns ie=nmLe Heg<e! efpeme keejCe let (ceKeme) e%e kes (efMej) Gecee kes meceeve (Deefme) nw Fme
keejCe DeeHe (efOeee) yege
f Jee kece& mes leLee (Mekelee) HeekeefJeee kes meeceLe& Deewj (yeengYeeced) oesveeW yeengDeeW mes
(GKeeced) Hekeeves keer yeueesF& kees (ke=Ceesleg) efme kej pees (Deefoefle) peveveer DeeHekeer er nw (mee) Jen (ieYex)
DeHeveer keesKe ceW (eLee) pewmes (ceelee) ceelee (GHemLes) DeHeveer ieeso ceW (Heg$eced) Heg$e kees megKeHetJe&ke yeweJes, Jewmes
(Deefiveced) Deefive kes meceeve lespemJeer Jeere& kees (DeeefyeYeeg&) OeejCe kejs57
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ kegceej erHeg<eeW kees eesie nw efke yeeee& kes meeLe efJeee Deewj
Deer efMe#ee kees HetCe& kej, yeue-yege
f Deewj Hejeeceegkele mevleeve GlHeVe nesves kes efuees JewekeMee keer jerefle mes
526
epegJexoYee<es
aj.
org
ye[er-ye[er Dees<eefOeeeW mes Heeke yevee kes Deewj efJeefOeHetJe&ke ieYee&Oeeve kejkes Heers HeLe mes jnW Deewj DeeHeme ceW efce$elee kes
meeLe Jee& kes Heg$eeW kes ieYee&Oeeveeefo kecce& efkeee kejW57
JemeJemlJesleme efmevOegerHe $eef<e~ JemegeefoleefJeMJesosJee osJelee~ HetJee&me mJejedmebke=efleMvo~
GejeOe&meeefYeke=efleMvo~ HetJee&Oe&me ieevOeej mJej~ GejeOe&me $e<eYe mJej
Hegveo&cHeleer efke*dke=lJee efke*dkegee&leeefcelegHeefoMeles~
efHej er-Heg<e keee kejkes keee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
JemeJemlJee ke=CJevleg ieeeN$esCeN vomeeefjmJeod OegJeeefme He=efLeNJeefme OeeNjeeN ceefe eNpee:

jeNemHees<e ieewHeNle megJeere& mepeeNleeved epeceeveee NemlJee ke=CJevleg $ewgYesveN vomeeefjmJeod
OegJeemeNvleefj#eceefme OeeNjeeN ceefe eNpee: jeNemHees<e ieewHeNle megJeere&
mepeeNleeved
epeceeveeeeefoNleemlJee ke=CJevleg peeielesveN vomeeefjmJeod OegJeeefmeN eewjefme OeeNjeeN ceefe eNpee:
jeNemHees<e ieewHeNle megJeere& mepeeNleeved epeceeveee efJees lJee osNJee JeweeveNje ke=CJeNvlJeeveggYesveN
vomeeefjmJeod OegJeeefmeN efoMeesefme OeeNjeeN ceefe eNpee: jeNemHees<e ieewHeNle megJeere& mepeeNleeved
epeceeveee58
the
ary
as
JemeJe~ lJeeN~ ke=CJeNvleg~ ieeNeN$esCe~ vomee~ DeNefjmJeled~ OegJee~ DeNefmeN~ He=efLeNJeer~ DeNefmeN~ OeeNje~ ceefe~
eNpeeefceefle eNpeeced~ jeNe~ Hees<eced~ ieewNHeNleced~ megJeere&Nefceefle megJeere&ced~ meNpeeNleeefveefle mepeeNleeved~ epeceeveee~ Ne~
lJeeN~ ke=CJeNvleg~ $ewgYesve~ $ewmlegYesvN esefleN $ewmlegYesve~ vomee~ DeNefjmJeled~ OegJee~ DeNefmeN~ DeNvleefj#eced~ DeNefmeN~ OeeNje~ ceefe~
eNpeeefceefle eNpeeced~ jeNe~ Hees<eced~ ieewNHeNleced~ megJeere&Nefceefle megJeere&ced~ meNpeeNleeefveefle mepeeNleeved~ epeceeveee~
DeeNefoNlee~ lJeeN~ ke=CJeNvleg~ peeielesve~ vomee~ DeNefjmJeled~ OegJee~ DeNefmeN~ eew~ DeNefmeN~ OeeNje~ ceefe~ eNpeeefceefle eNpeeced~
jeNe~ Hees<eced~ ieewNHeNleced~ megJeere&Nefceefle megJeere&ced~ meNpeeNleeefveefle mepeeNleeved~ epeceeveee~ efJees~ lJeeN~ osJN ee~ JewNMJeeNveNje~
ke=CJeNvleg~ DeeveggYesve~ DeevegmlegYesNvesleevegmlegYesve~ vomee~ DeNefjmJeled~ OegJee~ DeNefmeN~ efoMe~ DeNefmeN~ OeeNje~ ceefe~
eNpeeefceefle eNpeeced~ jeNe~ Hees<eced~ ieewNHeNleced~ megJeere&Nefceefle megJeere&ced~ meNpeeNleeefveefle mepeeNleeved~ epeceeveee58
HeoeLe&-(JemeJe) Jemegmeb%ekee efJeebme (lJee) lJeeced (ke=CJevleg) (ieee$esCe) JesoefJeefnlesve (vomee)

(DeefjmJeled) OeveeeeeCeJeled (OegJee) efveeuee (Deefme) (He=efLeJeer) He=LegmegKekeeefjCeer (Deefme) (Oeeje) mLeeHee De$e
Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (ceefe) lJeleerleeeeb Helveeced (epeeced) megmevleeveced (jee) Oeveme
(Hees<eced) Hegefced (ieewHeleced) ieesOexvees He=efLeJee Jeeees Jee Heeflemleme YeeJeced (megJeere&ced) MeesYeveb e leere e leled
(mepeeleeved) meceeveeled eeogYee&JeeoglHeVeeved (epeceeveee) efJeeemeceefe$e Deeeeee&e (e) meb%ekee efJeebme
(lJee) (ke=CJevleg) ($ewgYesve) (vomee) (DeefjmJeled) DeekeeMeJeled (OegJee) De#egyOee (Deefme) (Devleefj#eced)
De#eeesceegkelee (Deefme) (Oeeje) (ceefe) (epeeced) meleyeueOece&egkeleeced (jee) jepeefee (Hees<eced) (ieewHeleced)
DeOeeHekelJeced (megJeere&ced) megg Hejeececed (mepeeleeved) (epeceeveee) meeesHeeJesoeOeeHekeee (Deeefolee)
SkeoMeesOeee
527
the
ary
as
am
aj.
org
HetCe&efJeeeyeueeeHlee efJeHeefele (lJee) (ke=CJevleg) (peeielesve) (vomee) (DeefjmJeled) (OegJee) efve<kecHee (Deefme)
(eew) mete& FJe Jee&ceeve (Deefme) (Oeeje) (ceefe) (epeeced) megepeeleeced (jee) eeJeefe&jepeue#cee (Hees<eced)
(ieewHeleced) mekeueefJeeeefOemJeeefcelJeced (megJeere&ced) (mepeeleeved) (epeceeveee) efeeekeewMeuemeefnleeveeb meJee&meeb efJeeeveeb
eJeke$es (efJeMJes) meJex (lJee) (osJee) GHeosMekee efJeebme (Jeweeveje) es efJeMJes<eg veeekes<eg jepevles (ke=CJevleg)
(DeeveggYesve) (vomee) (DeefjmJeled) met$eelceeeCeJeled (OegJee) megefmLeje (Deefme) (efoMe) meJee&meg efo#eg JeeHlekeerefe&
(Deefme) (Oeeje) (ceefe) (epeeced) (jee) meceewee&me (Hees<eced) (ieewHeleced) Jeekeeelege&ced (megJeere&ced)
(mepeeleeved) (epeceeveee) meleesHeosMekeee~ [Deeb cev$e Mele06.5.2.3 JeeKeele]58
DevJee-ns yeeeeefjefCe kegceeefjkes! ee lJeceefjmJeod OegJeeefme He=efLeJeefme leeb lJee ieee$esCe vomee JemeJees
cece efeb ke=CJevleg~ ns kegceej yeeeeefjved! emlJeefjmJeod OegJeesefme YetefceJeled #eceeJeeveefme eb lJee JemeJees ieee$esCe
vomee cece Heefleb ke=CJevleg me lJeb ceefe epeeb jeemHees<eb ieewHeleb megJeere e Oeeje~ DeeJeeb mepeeleeved mebl eeveeved meJee&ved
epeceeveee efJeeeenCeeLe meceHe&esJe~ ns ef! ee lJeceefjmJeod OegJeesmevleefj#eceefme leeb lJee ewgYesve vomee cece
HelveeR ke=CJevleg~ ns Jeerj! emlJeefjmJeod OegJeesmevleefj#eceefme eb lJee ewgYesve vomee cece mJeeefceveb ke=CJevleg~ me
lJeb ceefe epeeb jeemHees<eb ieewHeleb megJeere e Oeeje~ DeeJeeb mepeeleeved megefMe#e JesoefMe#eeOeeveee epeceeveee eoeeJe~
ns efJeogef<e! ee lJeceefjmJeod OegJeeefme eewjefme leeb lJeeefolee peeielesve vomee cece Yeeee ke=CJevleg~ ns efJeved!
emlJeceefjmJeod OegJeesefme eewjefme eb lJeeefolee peeielesve vomee ceceeefOeeleej ke=CJevleg~ me lJeb ceefe epeeb jeemHees<eb
ieewHeleb megJeere e Oeeje~ DeeJeeb mepeeleeved pevcele metHeefoMe meJe&eJf eeeenCeeLe epeceeveee meceHHe&esJe~ ns megYeies! ee
lJeceefjmJeod OegJeeefme efoMeesefme leeb lJee Jeweeveje efJeMJes osJee DeeveggYesve vomee ceoOeerveeb ke=CJevleg~ ns Heg<e!
emlJeceefjmJeod OegJeesefme efoMeesefme eb lJee Jeweeveje efJeMJesosJee ceoOeerveb ke=CJevleg, me lJeb ceefe epeeb jeemHees<eb
ieewHeleb megJeere e Oeeje~ DeeJeeb metHeosMeeLe mepeeleeved epeceeveee meceHHe&esJe58
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eoe erHeg<eew HejmHejb Hejer#eeb ke=lJeeveesveb {eerleew meeleeced~ leoe JesoefJeefOevee
e%eb elele Jesoeskeleefveeceeved mJeerke=le efJeJeenb efJeOeee OecexCe mebleeveeveglHeee eeJeoJeeef<e&kee Heg$ee Heg$ee
YeJesegmleeJevceeleeefHelejew leeved megefMe#eesleecele TOJe yeeee eenefelJee efJeeeOeeveee mJeie=neoefleotjs DeeHleeveeb
efJeog<eeb efJeog<eerCeeb e HeeMeeueemeg es<eesleeced~ De$e eeJelees Oeveme Jee keeg eesieesefmle, leeJevleb kegee&leeced, veefn
mebleeveeveeb efJeeeoevecevleje keefeogHekeejes Oece&eeefmle~ lemceeosleled meleleb meceeejsleeced58
HeoeLe&-ns yeeeeefjCeer kegceejer er! pees let (DeefjmJeled) Oeveee eeCeJeeeg kes mecelegue (OegJee) efveeue
(Deefme) nw Deewj (He=efLeJeefme) efJemle=le megKe kejves nejer nw Gme (lJee) legPe kees (ieee$esCe) Jeso ceW efJeOeeve efkees
(vomee) ieee$eer Deeefo voeW mes (JemeJe) eewyeerme Je<e& yeeee& jKeves Jeeues efJeeved ueesie cesjer er (ke=CJevleg)
kejW~ ns kegceej yeeeejer Heg<e! pees let (DeefjmJeled) eeCeJeeeg kes meceeve efveeue nw Deewj (He=efLeJeer) He=efLeJeer kes meceeve
#eceeegkele (Deefme) nw efpeme (lJee) legPe kees (JemeJe) Gkele Jemegmeb%eke efJeeved ueesie (ieee$esCe) Jeso ceW eefleHeeove
efkees (vomee) ieee$eer Deeefo voeW mes cesje Heefle (ke=CJevleg) kejsb~ mees let (ceefe) DeHeveer efee Helveer cegPe ceW (epeeced)
megvoj mevleeveeW (jee) Oeve keer (Hees<eced) Hegef (ieewHeleced) ieew, He=efLeJeer Jee JeeCeer kes mJeeceerHeve Deewj (megJeere&ced)
megvoj Hejeece kees (Oeeje) mLeeHeve kej~ ceQ let oesveeW (mepeeleeved) Ske ieYee&Mee mes GlHeVe ngS meye mevleeveeW kees
528
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(epeceeveee) efJeee osves nejs Deeeee& kees efJeee enCe kes efuees meceHe&Ce kejW~ ns ef! pees let (DeefjmJeled) DeekeeMe
kes meceeve (OegJee) efveeue (Deefme) nw Deewj (Devleefj#eced) DeefJeveeMeer esceegkele (Deefme) nw Gme (lJee) legPekees (e)
meb%eke eJeeueerme Je<e& yeeee& mesJeves nejs efJeeved ueesie ($ewgYesve) Jeso ceW kens ngS (vomee) ef$egHed vo mes cesjer
er (ke=CJevleg) kejW~ ns Jeerj Heg<e! pees let DeekeeMe kes meceeve efveeue nw Deewj { esce mes egkele nw, efpeme legPe kees
eJeeueerme Je<e& yeeee& kejves nejs efJeeved ueesie Jeso ceW eefleHeeove efkees ef$egHed vo mes cesje mJeeceer kejW~ Jen let
(ceefe) DeHeveer efee Helveer cegPe ceW (epeeced) yeue leLee mele Oece& mes egkele mevleeveeW (jee) jepeue#ceer keer (Hees<eced)
Hegef (ieewHeleced) He{eves kes DeefOeele=lJe Deewj (megJeere&ced) Des Hejeece kees (Oeeje) OeejCe kej ceQ let oesveeW
(mepeeleeved) Ske Goj mes GlHeVe ngS meye mevleeveeW kees Deer efMe#ee oskej JesoefJeee keer efMe#ee nesves kes efuees
(epeceeveee) De-GHeeeW kes meefnle Jeso He{eves nejs DeOeeHeke kees osJeW~ ns efJeog<eer er! pees let (DeefjmJeled)
DeekeeMe kes meceeve (OegJee) Deeue (Deefme) nw (eew) mete& kes meMe ekeeMeceeve (Deefme) nw Gme (lJee) legPe kees
(Deeefolee) De[leeueerme Je<e& yeeee& kejkes HetCe& efJeee Deewj yeue keer eeefHle mes DeeHle meleJeeoer Oecee&lcee efJeeved
ueesie (peeielesve) Jeso ceW kens (vomee) peieleer vo mes cesjer Helveer (ke=CJevleg) kejW~ ns efJeeved Heg<e! pees let DeekeeMe
kes legue { Deewj mete& kes legue lespemJeer nw, Gme legPe kees De[leeueerme Je<e& yeeee& mesJeves Jeeues HetCe& efJeee mes egkele
Oecee&lcee efJeeved ueesie Jesoeskele peieleer vo mes cesje Heefle kejW~ Jen let (ceefe) DeHeveer efee Yeeee& cegPe ceW (epeeced)
MegYe iegCeeW mes egkele mevleeveeW (jee) eeJeefe&-jepeue#ceer kees (Hees<eced) Hegef (ieewHeleced) mebHetCe& efJeee kes mJeeceerHeve
Deewj (megJeere&ced) megvoj Hejeece kees (Oeeje) OeejCe kej~ ceQ let oesveeW (mepeeleeved) DeHeves mevleeveeW kees pevce mes GHeosMe
kejkes meye efJeee enCe kejves kes efuees (epeceeveee) efeee-keewMeue kes meefnle meye efJeeeDeeW kes He{eves nejs Deeeee&
kees meceHe&Ce kejW~ ns megvoj Ssee&egkele Heeflve! pees let (DeefjmJeled) met$eelcee eeCeJeeeg kes meceeve (OegJee) efveeue
(Deefme) nw Deewj (efoMe) meye efoMeeDeeW ceW keerefle&Jeeueer (Deefme) nw, Gme legPe kees (Jeweeveje) meye ceveg<eeW ceW
MeesYeeeceeve (efJeMJes) meye (osJee) GHeosMeke efJeeved ueesie (DeeveggYesve) Jeso ceW kens (vomee) DeveggHed vo mes cesjs
DeeOeerve (ke=CJevleg) kejW~ ns Heg<e! pees let met$eelcee Jeeeg kes meMe efmLele nw (efoMe) meye efoMeeDeeW ceW keerefle&Jeeuee
(Deefme) nw, efpeme (lJee) legPe kees meye epee ceW MeesYeeeceeve meye efJeeved ueesie cesjs DeeOeerve kejW~ mees DeeHe (ceefe) cegPe
ceW (epeeced) MegYeue#eCeegkele mevleeveeW (jee) meye Ssee& keer (Hees<eced) Hegef (ieewHeleced) JeeCeer keer elegjeF& Deewj
(megJeere&ced) megvoj Hejeece kees (Oeeje) OeejCe kej~ ceQ let oesveeW peves Dee GHeosMe nesves kes efuees (mepeeleeved) DeHeves
mevleeveeW kees (epeceeveee) mele kes GHeosMeke DeOeeHeke kes meceerHe meceHe&Ce kejW58
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ peye er-Heg<e Ske-otmejs keer Hejer#ee kejkes DeeHeme ceW { eerelf e
Jeeues nesJeW, leye Jesoeskele jerefle mes e%e kee efJemleej Deewj Jesoeskele efveeceevegmeej efJeJeen kejkes Oece& mes mevleeveeW kees
GlHeVe kejW~ peye leke kevee Deewj Heg$e Dee Je<e& kes neW, leye leke ceelee-efHelee Gvekees Deer efMe#ee osJeW~ Fme kes Heers
yeeee& OeejCe keje kes efJeee He{ves kes efuees DeHeves Iej mes yengle otj DeeHle efJeeved Heg<eeW Deewj DeeHle efJeog<eer efeeW
keer HeeMeeueeDeeW ceW Yespe osJeW~ Jeneb HeeMeeuee ceW efpeleves Oeve kee Kee& kejvee Gefele nes Glevee kejW, keeeWefke mevleeveeW
kees efJeeeoeve kes efJevee keesF& GHekeej Jee Oece& veneR yeve mekelee~ Fmeefuees Fme kee efvejvlej Devegeve efkeee kejW58
Deefolee Fleme efmevOegerHe $eef<e~ Deefoefleos&Jelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
SkeoMeesOeee
529
aj.
org
DeefolewN jemveeNmeefoeflesN efyeue ie=YCeeleg~

ke=lJeeeN mee ceNnercegKeeb ce=vceeeRN eesefveceNivees~
Heg$esYeN eeeNoefoefle eNHeeeNefveefle59
Deefolew~ jemvee~ DeNefmeN~ Deefoefle~ lesN~ efyeueced~ ie=YCeeNleg~ ke=lJeee~ mee~ ceNnerced~ GNKeeced~ ce=vceeerNefceefle
ce=ledceeerced~ eesefveced~ DeNivees~ Heg$esYe~ e~ DeNeNNled~ Deefoefle~ eNHeeeved~ Fefle59
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deefolew) efoJes efJeeeekeeMeee (jemvee) oe$eer (Deefme) (Deefoefle) Heg$e Heg$eer e (les) leJe
mekeeMeeled (efyeueced) YejCeb OeejCeced~ efyeueb Yejb YeJeefle efyeYeles& (efve02~17) (ie=YCeeleg) ie=eleg (ke=lJeee) (mee)
(cenerced) cenleerced (GKeeced) HeekemLeeueerced (ce=vceeerced) ce=efkeejeced (eesefveced) efceefeleeced (Deivees) DeefivemecyevOes
mLeeHeveee (Heg$esYe) mevleevesYe (e) (Deeled) oeeled (Deefoefle) ceelee (eHeeeved) eHeevleg HeefjHeeeevleg (Fefle)
Devesve ekeejsCe~ [Deeb cev$e Mele06.5.2.13,20,21 JeeKeele]59
DevJee-ns DeOeeefHekes efJeogef<e! elemlJeceefolew jemveeefme, lemceeled les leJe mekeeMeeod yeueb yeeee&OeejCeb
ke=lJeeeeefoefleefJe&ee ie=YCeeleg meeefoefleYe&Jeleer ce=vceeeR eesevf eb cenercegKeeceivees Heg$esYee eeeled~ efJeeemegefMe#eeYeeb
egkelee YetlJeesKeeefceefle eHeeeveVeeefoHeekeb kegJe&vleg59
YeeJeeLe&-kegceeje Heg<eMeeueeb kegceee&e erMeeueeb ielJee yeeee efJeOeee megMeerueleee efJeee HeekeefJeefOeb e
ie=ereg~ DeenejefJenejeveefHe megefveecesve mesJeeseg~ ve keoeefeef<eekeLeeb e=Cegeg~ ceeceebmeeuemeeefleefveeb
efJeneeeOeeHekemesJeevegketueleeYeeb Jeefe&lJee megJeleeefve Oejseg59
HeoeLe&-ns He{eves nejer efJeog<eer er! efpeme keejCe let (Deefolew) efJeeeekeeMe kes efuees (jemvee) oeveMeerue
(Deefme) nw Fmeefuees (les) legPe mes (efyeueced) yeeee& kees OeejCe (ke=lJeee) kejkes (Deefoefle) Heg$e Deewj kevee efJeee
kees (ie=YCeeleg) enCe kejW mees (mee) let (Deefoefle) ceelee (ce=vceeerced) ceer keer (eesefveced) efceueer Deewj He=Leked (cenerced)
ye[er (GKeeced) Hekeeves keer yeueesF& kees (Deivees) Deefive kes efveke (Heg$esYe) Heg$eeW kees (eeeled) osJes~ efJeee Deewj
Deer efMe#ee mes egkele neskej yeueesF& ceW (Fefle) Fme ekeej (eHeeeved) DeVeeefo HeoeLeeX kees HekeeDees59
YeeJeeLe&-ue[kes Heg<eeW keer Deewj ue[efkeeeb efeeW keer HeeMeeuee ceW pee yeeee& keer efJeefOeHetJe&ke megMeeruelee
mes efJeee Deewj Yeespeve yeveeves keer efeee meerKeW Deewj Deenej-efJenej Yeer Des efveece mes mesJebs~ keYeer efJe<ee keer keLee ve
megveW~ cee, ceebme, Deeueme Deewj Delevle efvee kees leeie kes He{eves Jeeues keer mesJee Deewj Gme kes Devegketue Jee& kes
Des efveeceeW kees OeejCe kejW59
JemeJemlJesleme efmevOegerHe $eef<e~ JemJeeoees cev$eeskelee osJelee~ mJejed mebke=efleMvo~ ieevOeej
mJej
HegveefJe&ebmeesOesle+vegHeosMeeved ceveg<eeved keLeb MeesOeesegefjleen
530
epegJexoYee<es
aj.
org
efHej efJeeved ueesie He{ves nejs Deewj GHeosMe kes eesie ceveg<eeW kees kewmes Meg kejW, en efJe<ee Deieues
cev$e ceW kene nw
JemeJemlJee OetHeevleg ieeeN$esCeN vomeeefjmJeod NemlJee OetHeevleg $ewgYesveN

vomeeefjmJeoeefoNleemlJee OetHeevleg peeielesveN vomeeefjmJeod efJees lJee osNJee JeweeveNje
OetHeeNvlJeeveggYesveN vomeeefjmJeefovmlJee OetHeeleg JeCemlJee OetHeeleg efJe<CegmlJee OetHeeleg60
JemeJe~ lJeeN~ OetHeNeNvleg~ ieeNeN$esCe~ vomee~ DeNefjmJeled~ Ne~ lJeeN~ OetHeNeNvleg~ $ewgYesve~ $ewmlegYesvesefleN $ewmlegYesve~
vomee~ DeNefjmJeled~ DeeNefoNlee~ lJeeN~ OetHeNeNvleg~ peeielesve~ vomee~ DeNefjmJeled~ efJees~ lJeeN~ osJN ee~ JewNMJeeNveNje~
OetHeNeNvleg~ DeeveggYesve~ DeevegmlegYesNvesleevegmlegYesve~ vomee~ DeNefjmJeled~ Fv~ lJeeN~ OetHeNeNleg~ JeCe~ lJeeN~ OetHeNeNleg~
efJe<Ceg~ lJeeN~ OetHeNeNleg60
the
ary
as
am
HeoeLe&-(JemeJe) Deeefocee efJeebme (lJee) lJeeced (OetHeevleg) megievOeeVeeefoefYe mebmkegJe&vleg (ieee$esCe)

JesomLesve (vomee) (DeefjmJeled) eeCewmlegueced (e) ceOecee efJeHeefele (lJee) (OetHeevleg) efJeeemegefMe#eeYeeb
mebmkegJe&vleg ($ewgYesve) (vomee) (DeefjmJeled) efJe%eeveJeled (Deeefolee) Gecee efJeebmeesOeeHekee (lJee) (OetHeevleg)
meleJeJenejenCesve mebmkegJe&vleg (peeielesve) (vomee) (DeefjmJeled) yeeeC[mLeMegJeeegJeled (efJeMJes) meJes& (lJee)
(osJee) meleesHeosMekee efJeebme (Jeweeveje) meJex<eg ceveg<ese<f Jeces meleOece&efJeeeekeeMekee (OetHeevleg) meleesHeosMesve
mebmkegJe&vleg (DeeveggYesve) (vomee) (DeefjmJeled) efJeegled (Fv) Hejcewee&Jeeved jepee (lJee) (OetHeeleg) jepeefJeeee
mebmkejesleg (JeCe) Jejes veeeeOeerMe (lJee) (OetHeeleg) jepeveerlee mebmkejesleg (efJe<Ceg) mekeueefJeeeeesieeJeeHeer
eesefiejepe (lJee) (OetHeeleg) eesieefJeeew mebmkejesleg~ [Deeb cev$e Mele06.5.3.10 JeeKeele]60
DevJee-ns yeeeeefjved yeeeeefjefCe Jee! es JemeJees ieee$esCe vomee lJeeefjmJeod OetHeevleg~ ewgYesve
vomee lJeeefjmJeod OetHeevleg~ Deeefolee peeielesve vomee lJeeefjmJeod OetHeevleg~ Jeweeveje efJeMJesosJee DeeveggYesve
vomee lJeeefjmJeod OetHeevleg~ FvmlJee OetHeeleg~ JeCemlJee OetHeeleg~ efJe<CegmlJee OetHeelJesleebmlJeb meleleb
mesJemJe60
YeeJeeLe&-meJexOeeHekee DeefKeuee DeOeeefHekeee meJee&efYe meefleeeefYeye&eeeefjCees yeeeeefjCeere
efJeeemegefMe#eeYeeb egkelee mee mebHeeoeseg~ ele Sles ke=leHetCe&yeeeee& ie=neeceeoerved eLeekeeueceeejseg60
HeoeLe&-ns yeeeeefjved Jee yeeeeefjefCe! pees (JemeJe) eLece efJeeved ueesie (ieee$esCe) Jeso kes (vomee)
ieee$eer vo mes (lJee) legPe kees (DeefjmJeled) eeCeeW kes legue megieefvOele HeoeLeeX kes meceeve (OetHeevleg) mebmkeejegkele
kejW (e) ceOece efJeeved ueesie ($ewgYesve) Jesoeskele (vomee) ef$egHed vo mes (DeefjmJeled) efJe%eeve kes meceeve
(lJee) lesje (OetHeevleg) efJeee Deewj Deer efMe#ee mes mebmkeej kejW (Deeefolee) meJees&ece DeOeeHeke efJeeved ueesie
(peeielesve) (vomee) Jesoeskele peieleer vo mes (DeefjmJeled) yeeeC[ kes Meg Jeeeg kes meMe (lJee) lesje (OetHeevleg)
Oece&egkele JeJenej kes enCe mes mebmkeej kejW (Jeweeveje) meye ceveg<eeW ceW mele, Oece& Deewj efJeee kes ekeeMe kejves
Jeeues (efJeMJes) meye (osJee) meleesHeose efJeeved ueesie (DeeveggYesve) Jesoeskele DeveggHed (vomee) vo mes (DeefjmJeled)
SkeoMeesOeee
531
aj.
org
efyepegueer kes meceeve (lJee) lesje (OetHeevleg) meleesHeosMe mes mebmkeej kejW (Fv) Hejce Ssee&egkele jepee (lJee) lesje
(OetHeeleg) jepeveerefle efJeee mes mebmkeej kejs (JeCe) es veeeeOeerMe (lJee) legPe kees (OetHeeleg) veeeefeee mes mebegkele
kejs Deewj (efJe<Ceg) meye efJeee Deewj eesieeesb kee Jesee eesieerpeve (lJee) legPe kees (OetHeeleg) eesieefJeee mes mebmkeejegkele
kejs, let Fve meye keer mesJee efkeee kej60
YeeJeeLe&-meye DeOeeHeke er Deewj Heg<eeW kees eeefnes efke meye es efeeeDeeW mes keveeDeeW Deewj Heg$eeW kees
efJeee Deewj efMe#ee mes egkele MeerIe kejW~ efpememes es HetCe& yeeee& ner kej kes ie=neece Deeefo kee eLeeskele keeue ceW
DeeejCe kejW60
Deefoeflesleme efmevOegerHe $eef<e~ Deefoleeoees efueeskelee osJelee~ Yegefjkeke=efleMvo~ efve<eeo
mJej~ GKes Je$eerlegejme efvee=led eke=efleMvo~ OewJele mJej
efJeog<e efe kevee megefMe#e Oeeefce&keerefJe&og<eer ke=lJewefnkeHeejueewefkekemegKes eeHeesegefjleen
am
efJeeved efeeB keveeDeeW kees Gece efMe#ee mes Oecee&lcee efJeeeegkele kejkes Fme ueeske Deewj Hejueeske kes
megKeeW kees eeHle kejeJeW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
Deefoeflee osNJeer efJeNeosJeeJeleer He=efLeNJee meNOemLesDeefjmJeled KevelJeJe osNJeevee lJeeN

HelveeroxNJeerefJe&NeosJeeJeleer He=efLeNJee meNOemLesDeefjmJeod oOeletKes efOeN<eCeemlJee osNJeerefJe&NeosJeeJeleer
He=efLeNJee
meNOemLesDeefjmJeoNYeervOeleecegKesN
Je$eere
osNJeerefJe&NeosJeeJeleer
He=efLeNJee
meNOemLesDeefjmJe^HeevletKesN iveemlJee osNJeerefJe&NeosJeeJeleer He=efLeNJee meNOemLesDeefjmJeled HeevletKesN
peveeNmlJeeefVeHe$ee osNJeerefJe&NeosJeeJeleer He=efLeNJee meNOemLesDeefjmJeled HeevletKes61
the
ary
Deefoefle~ lJeeN~ osNJeer~ efJeNeosJeeJeleer~ efJeNeosJeJeNleerefle efJeNeosJeJeleer~ He=efLeNJee~ meNOemLeN Fefle meNOemLes~
DeNefjmJeled~ KeNveNleg~ DeNJeNN~ osNJeeveeced~ lJeeN~ Helveer~ osNJeer~ efJeNeosJeeJeleer~ efJeNeosJeJeleerNefjefle efJeNeosJeJeleer~
He=efLeNJee~ meNOemLeN Fefle meNOemLes~ DeNefjmJeled~ oNOeNleg~ GNKesN~ efOeN<eCee~ lJeeN~ osNJeer~ efJeNeosJeeJeleer~ efJeNeosJeJeleerNefjefle
efJeNeosJeJeleer~ He=efLeNJee~ meNOemLeN Fefle meNOemLes~ DeNefjmJeled~ DeNefYe~ FNvOeNleeNced~ GNKesN~ Je$eer~ lJeeN~ osNJeer~
efJeNeosJeeJeleer~ efJeNeosJeJeleerNefjefle efJeNeosJeJeleer~ He=efLeNJee~ meNOemLeN Fefle meNOemLes~ DeNefjmJeled~ eNHeNeNvleg~ GNKesN~
ivee~ lJeeN~ osNJeer~ efJeNeosJeeJeleer~ efJeNeosJeJeleerNefjefle efJeNeosJeJeleer~ He=efLeNJee~ meNOemLeN Fefle meNOemLes~ DeNefjmJele~
HeNeNvleg~ GNKesN~ pevee~ lJeeN~ DeefVeHe$eeN FleeefVeHe$ee~ osNJeer~ efJeNeosJeeJeleer~ efJeNeosJeJeleerNefjefle
efJeNeosJeJeleer~ He=efLeNJee~ meNOemLeN Fefle meNOemLes~ DeNefjmJeled~ HeNeNvleg~ GNKesN61
HeoeLe&-(Deefoefle) DeOeeefHekee (lJee) lJeeced (osJeer) efJeog<eer (efJeeosJeeJeleer) efJeMJes<eg osJes<eg efJelmeg YeJeb
efJe%eeveb eMemleb efJeeles emeeb mee~ De$e meesceeMJesefveefJeMJeosJeme celeew (Dee06~3~131) Fefle oerIe&lJeced~
(He=efLeJee) Yetces (meOemLes) menmLeeves (DeefjmJeled) DeefiveJeled (Keveleg) Yetefceb KeefvelJee ketHepeueJeefeeegkeleeefVe<Heeoeleg (DeJe) DeHeefjYeeef<eleeefveefvole (osJeeveeced) efJeog<eeced (lJee) (Helveer) er (osJeer) efJeog<eer
532
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(efJeeosJeeJeleer) (He=efLeJee) (meOemLes) (DeefjmJeled) eeCeJeled (oOeleg) (GKes) %eeveegkeles (efOe<eCee)

eMebefmeleJeeiegkelee efOee (lJee) (osJeer) efJeeeegkelee (efJeeosJeeJeleer) (He=efLeJee) (meOemLes) (DeefjmJeled)
(DeefYe) DeeefYecegKes (FvOeleeced) eoerHeevleg (GKes) efJe%eeveefcegkes (Je$eer) Jeje (lJee) (osJeer) keceveeree
(efJeeosJeeJeleer) (He=efLeJee) (meOemLes) (DeefjmJeled) DeeefoleJeled (eHeevleg) Heeeevleg (GKes) DeVeeOeeje mLeeueerJe
efJeeeOeejs (ivee) JesoJeee~ ivee Fefle Jee*dveecemeg (efveIeb01~11) (lJee) (osJeer) efoJeefJeeemecHeVee
(efJeeosJeeJeleer) (He=efLeJee) Devleefj#eme (meOemLes) (DeefjmJeled) efJeegled (Heevleg) HeefjHekeJeeb kegJe&vleg (GKes)
%eeveegkeles (pevee) MegYeiegCew eefmee (lJee) (DeefVeHe$ee) DeKeefC[leeefve He$eeefCe JeeefCe eeveeefve Jee eemeeb lee
(osJeer) efoJeiegCeeoe (efJeeosJeeJeleer) (He=efLeJee) (meOemLes) (DeefjmJeled) Dees<eefOejmeJeled (Heevleg) (GKes)
efpe%eemees~ [Deeb cev$e Mele06.5.4.3-8 JeeKeele]61
DevJee-ns DeJe efMeMees! efJeeosJeeJeleefoefleoxJeer He=eLf eJee meOemLes lJeeefjmJeled Keveleg~ ns GKes keves!
osJeeveeb HelveereJf e&eosJeeJeleeroJx eer He=eLf eJee meOemLes lJeeefjmJeod oOeleg~ ns GKes! efJeeosJeeJeleerefOe&<eCee osJeer He=efLeJee
meOemLes lJeeefjmJeoYeervOeleeced~ ns GKes! efJeeosJeeJeleerJe&$eeroJx eer He=efLeJee meOemLes lJeeefjmJe^Heevleg~ ns GKes!
efJeeosJeeJeleeroJx eerivee& He=efLeJee meOemLes lJeeefjmJeled Heevleg~ ns GKes! efJeeosJeeJeleerjefVeHe$ee peveees osJeer
He=efLeJee meOemLes lJeeefjmJeled Heevleg~ ns GKes! lJecesleeYe meJee&Yees yeeeexCe efJeeeb ie=neCe61
YeeJeeLe&-ceeleeefHe$eeeeee&efleefLeefYee&Lee elegje Heeekee mLeeueeefo<JeVeeoerevf e mebmke=leeseceeefve mebHeeevles,
leLewJe yeeueeJemLeeceejYe efJeJeeneled HetJe kegceeje kegceee&eelegecee YeeJeevleg61
HeoeLe&-ns (DeJe) yegjeF& Deewj efvevoejefnle yeeueke (efJeeosJeeJeleer) mecHetCe& efJeeveeW ceW eMemle %eeveJeeueer
(Deefoefle) DeKeC[ efJeee He{eves nejer (osJeer) efJeog<eer er (He=efLeJee) Yetefce kes (meOemLes) Ske MegYemLeeve ceW (lJee)
legPe kees (DeefjmJeled) Deefive kes meceeve (Keveleg) pewmes Yetefce kees Keeso kes ketHe peue efve<HeVe kejles nQ, Jewmes efJeeeegkele
kejs~ ns (GKes) %eeveegkele kegceejer! (osJeeveeced) efJeeveeW keer (Helveer) er pees (efJeeosJeeJeleer) mecHetCe& efJeeveeW ceW
DeefOeke efJeeeegkele (osJeer) efJeog<eer (He=efLeJee) He=efLeJeer kes (meOemLes) Ske mLeeve ceW (DeefjmJeled) eeCe kes meMe
(lJee) legPe kees (oOeleg) OeejCe kejW~ ns (GKes) efJe%eeve keer Fe kejves Jeeueer! (efJeeosJeeJeleer) meye efJeeveeW ceW
Gece (efOe<eCee) eMebemf ele JeeCeeregkele yegefceleer (osJeer) efJeeeegkele er ueesie (He=efLeJee) He=eLf eJeer kes (meOemLes) Ske
mLeeve ceW (lJee) legPe kees (DeeqjmJeled) eeCe kes legue (DeYeervOeleeced) eoerHle kejW~ ns (GKes) DeVe Deeefo Hekeeves keer
yeueesF& kes meceeve efJeee kees OeejCe kejves nejer keves! (efJeeosJeeJeleer) Gece efJeog<eer (Je$eer) efJeee-enCe kes
efuees mJeerkeej kejves eesie (osJeer) HeJeleer er ueesie (He=efLeJee) Yetefce kes (meOemLes) Ske Meg mLeeve ceW (lJee)
legPe kees (DeefjmJeled) mete& kes legue (eHeevleg) Meg lespeefmJeveer kejW~ ns (GKes) %eeve eenves nejer kegceejer!
(efJeeosJeeJeleer) yengle efJeeeJeeveeW ceW Gece (osJeer) Meg efJeee mes egkele (ivee) JesoJeeCeer kees peeveves Jeeueer er
ueesie (He=efLeJee) Yetefce kes Ske (meOemLes) Gece mLeeve ceW (lJee) legPe kees (DeefjmJeled) efyepegueer kes legue (Heevleg)
{ yeueOeeefjCeer kejW~ ns (GKes) %eeve keer Fe jKeves Jeeueer kegceejer! (efJeeosJeeJeleer) Gece efkeee He{er
(DeefVeHe$ee) DeKeefC[le veJeerve Meg JeeW kees Oeejves Jee eeveeW ceW eueves Jeeueer (pevee) MegYeiegCeeW mes eefme
(osJeer) efoJe iegCeeW keer osves nejer er ueesie (He=efLeJee) He=efLeJeer kes (meOemLes) Gece eosMe cesb (lJee) legPe kees
SkeoMeesOeee
533
aj.
org
(DeefjmJeled) Dees<eefOeeeW kes jme kes meceeve (Heevleg) mebmkeejegkele kejW~ ns kegceejer keves! let Fve HetJeexkele meye efeeW
mes yeeee& kes meeLe efJeee enCe kej61
YeeJeeLe&-ceelee-efHelee Deeeee& Deewj DeefleefLe DeLee&led YeceCeMeerue efJejkele Heg<eeW kees eeefnes efke pewmes jmeesFes
yeueesF& Deeefo Hee$eeW ceW DeVe kee mebmkeej kej kes DeVe kees Gece efme kejles nQ, Jewmes ner yeeueeJemLee mes ueskes efJeJeen
mes Heefnues Heefnues ue[keeW Deewj ue[efkeeeW kees Gece efJeee Deewj efMe#ee mes mecHeVe kejW61
efce$emesleme efJeeeefce$e $eef<e~ efce$ees osJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
ee eme er YeJesled mee lemewee meleleb j#esefoleen
pees efpeme Heg<e keer er nesJes Jen Gmekes Ssee& keer efvejvlej j#ee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene
nw
am
efceN$eme e<e&CeerNOe=leesJees osNJeme meeveNefme~

egcveb efeN$eeJemlececed62
efceN$eme~ eN<eN&CeerNOe=leN Fefle e<e&efCeNOe=le~ DeJe~ osNJeme~ meeNveNefme~ egcveced~ efeN$eeJemleceNefceefle

efeN$eeJelececed62
the
ary
as
HeoeLe&-(efce$eme) mego (e<e&CeerOe=le) megeMf e#eee ceveg<eeCeeb Oeeg& (DeJe) j#e (osJeme) keceveereme
Heleg (meeveefme) mebYekeleJeb HegjeCeced (egcveced) Oeveced (efe$eeJemlececed) efe$eeCeeee&Yetleeefve eJeebmeVeeoerevf e emceeled
leced~ [Deeb cev$e Mele06.5.4.10 JeeKeele]62
DevJee-ns ef! lJeb e<e&CeerOe=lees efce$eme osJeme Helegefe$eeJemleceb meeveefme egcveceJe62
YeeJeeLe&-ie=nke=lekegMeueee efee meJee&Cevleie=n&ke=leeefve mJeeOeerveeefve jef#elJee eLeeJeogVeseeefve62
HeoeLe&-ns er! let (e<e&CeerOe=le) Deer efMe#ee mes ceveg<eeW kee OeejCe kejves nejs (efce$eme) efce$e (osJeme)
keceveere DeHeves Heefle kes (efe$eeJemlececed) Deeee&He DeVeeefo HeoeLe& efpememes neW, Ssmes (meeveefme) mesJeve eesie eeeerve
(egcveced) Oeve keer (DeJe) j#ee kej62
YeeJeeLe&-Iej kes keece kejves ceW kegMeue er kees eeefnes efke Iej kes Yeerlej kes meye keece DeHeves DeeOeerve jKe
kes erke ye{eee kejs62
osJemlJesleme efJeeeefce$e $eef<e~ meefJelee osJelee~ Yegefjiedye=nleer vo~ ceOece mJej
osNJemlJee meefJeNleesHeleg megHeeNefCe mJe*diegefj megyeeNngNle Mekelee~

DeJeLeceevee He=efLeNJeeceeMeeN efoMeNDeeHe=Ce63
osNJe~ lJeeN~ meNefJeNlee~ Gled~ JeNHeNleg~ megHeeNefCeefjefle megHeeNefCe~ mJe*diegefjefjefle megDe*diegefj~ megyeeNngefjefle megyeeNng~
GNle~ Mekelee~ DeJeLeceevee~ He=efLeNJeeced~ DeeMee~ efoMe~ Dee~ He=CeN63
534
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(osJe) efoJeiegCekece&mJeYeeJe Heefle (lJee) lJeeced (meefJelee) mete& FJewee&eo (Gled) Glke=ee
(JeHeleg) yeerpeJeled mebleveesleg (megHeeefCe) eMemlenmle (mJe*diegefj) MeesYevee De*diegueees eme me~
keefHeuekeeefolJeeuuelJeced~ (megyeeng) MeesYeveYegpe (Gle) DeefHe (Mekelee) meeceLexve men Jee&ceevees Jee&ceevee Jee
(DeJeLeceevee) DeYeerleeeefuelee meleer (He=efLeJeeced) He=eLf eJeermLeeeeced (DeeMee) Fe (efoMe) keee (Dee) (He=Ce)
efHeHete
f &~ [Deeb cev$e Mele06.5.4.11 JeeKeele]63
DevJee-ns ef! megyeeng megHeeefCe mJe*diegefj meefJelesJe osJe Heefle Mekelee He=efLeJeeb lJeesHeletle
MekeleeJeLeceevee meleer lJeb Heleg mesJevesve mJekeeree DeeMee eMemee efoMee DeeHe=Ce63
YeeJeeLe&-erHeg<eew HejmHejb eerleew eew megHejeref#eleew mJesee mJeebJejb efJeJeenb ke=lJeeefleefJe<eeemeekele efJenee
$elegieeefceveew mevleew meeceLe&neefveb keoeefeVe kegee&leeced~ veefn efpelesefveees erHeg<eeesjesieeeogYee&Jees yeueneefvee peeeles~
lemceeosleovegeflesleeced63
HeoeLe&- ns ef! (megyeeng) Des efpemekes Yegpee (megHeeefCe) megvoj neLe Deewj (mJe*diegefj) MeesYeeegkele
efpemekeer Debiegueer nes Ssmee (meefJelee) mete& kes meceeve Ssee&oelee (osJe) Des iegCe, kece& Deewj mJeYeeJeeW mes egkele Heefle
(Mekelee) DeHeves meeceLe& mes (He=efLeJeeced) He=efLeJeer Hej efmLele (lJee) legPe kees (GHeleg) Je=ef kes meeLe ieYe&Jeleer kejs~
(Gle) Deewj let Yeer DeHeves meeceLe& mes (DeJeLeceevee) efveYe&e ngF& Heefle kes mesJeve mes DeHeveer (DeeMee) Fe Deewj keerefle&
mes meye (efoMe) efoMeeDeeW kees (DeeHe=Ce) HetjCe kej63
YeeJeeLe&-erHeg<eeW kees eeefnes efke DeeHeme ceW emeVe Ske-otmejs kees oe mes eenves Jeeues HejmHej Hejer#ee
kej DeHeveer-DeHeveer Fe mes mJeebJej efJeJeen kej Delevle efJe<eeemeefkele kees leeie, $elegkeeue ceW ieceve kejvesJeeues
neskej, DeHeves meeceLe& keer neefve keYeer ve kejW~ keeeWefke Fmeermes efpelesevf e er-Heg<eeW kes Mejerj ceW keesF& jesie eie Deewj
yeue keer neefve Yeer veneR nesleer~ Fmeefuees Fme kee Devegeve DeJeMe kejvee eeefnes63
GlLeeesleme efJeeeefce$e $eef<e~ efce$ees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
Hegve mee keerMeerlegHeefoMeles
efHej Jen kewmeer nesJes en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
GNlLeee ye=nNleer YeNJeesog efle OegJee lJeced~

efce$ewNleeb leGNKeeb Heefj ooeNceefYeleeSN<ee cee Yesefo64
GNlLeee~ ye=nlN eer~ YeNJeN~ Gled~ TBN FlBet~ efleNN~ OegJee~ lJeced~ efce$e~ SNleeced~ lesN~ GNKeeced~ Heefj~ oNoeNefceN~ DeefYelew~
SN<ee~ cee~ YesNefoN64
HeoeLe&-(GlLeee) Deeuemeb efJenee (ye=nleer) ceneHeg<eeLe&egkelee (YeJe) (Gled) (G) (efle) (OegJee)
ceuekeeex<eg ke=leefveeee (lJeced) (efce$e) megod (Sleeced) (les) legYeced (GKeeced) eeHleJeeb keveeced (Heefj) meJe&le
(ooeefce) (DeefYelew) Yeejeefnleee (S<ee) ele#eeeHlee Helveer (cee) efve<esOes (Yesefo) efYeeleeced~ [Deeb cev$e
DevJee-ns efJeogef<e keves! lJeb OegJee ye=nleer YeJe, efJeJeeneeesef e, GlLeeewleb Heefleb mJeerkeg~ ns efce$e! le
SkeoMeesOeee
535
am
aj.
org
SleecegKeeceefYelew Heefjooeefce, G lJeew<ee cee Yesefo64

YeeJeeLe&-kevee Jeje mJeefeeb Heg<eb mJekeevleeb keveeb e mJeeb Hejer#e mJeerkeeg&ecf esled~ eoe
eesefJe&JeenkejCes efveee meeled, leowJe ceeleeefHe$eeeeee&oe SleeeseJf e&Jeenb kegeg&jls eew HejmHejb YesoYeeJeb JeefYeeejb e
keoeefeVe kegee&leeced~ efkebb leg mJeerJele Hegceeved mJeHeefleJelee er e meleew meeleeced64
HeoeLe&-ns efJeogef<e keves! (lJeced) let (OegJee) ceue keeeeW ceW efveefele yege
f Jeeueer Deewj (ye=nleer) ye[s
Heg<eeLe& mes egkele (YeJe) nes~ efJeJeen kejves kes efuees (Gefe) Gele nes (GlLeee) Deeueme es[ kes Gkej Fme Heefle
kee mJeerkeej kej~ ns (efce$e) efce$e (les) lesjs efuees (Sleeced) Fme (GKeeced) eeHle nesves eesie kevee kees (DeefYelew)
Yeejefnle nesves kes efuees (Heefjooeefce) meye ekeej oslee ntB (G) Fmeefuees let (S<ee) Fme ele#e eeHle ngF& er kees (cee
Yesefo) efYeVe cele kej64
YeeJeeLe&-kevee Deewj Jej kees eeefnes efke DeHeveer-DeHeveer emeVelee mes kevee Heg<e keer Deewj Heg<e kevee keer
DeeHe ner Hejer#ee kej kes enCe kejves keer Fe kejW~ peye oesveeW kee efJeJeen kejves ceW efveee nesJes, leYeer ceelee-efHelee
Deewj Deeeee& Deeefo Fve oesveeW kee efJeJeen kejW Deewj es oesveeW DeeHeme ceW Yeso Jee JeefYeeej keYeer ve kejW, efkevleg DeHeveer
er kes efveece ceW Heg<e Deewj HeefleJelee er neskej efceue kes eueW64
JemeJemlJesleme efJeeeefce$e $eef<e~ JemJeeoees efueeskelee osJelee~ YegefjiOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
Hegvemleew erHeg<eew eefle efJeebme efkeb kegeg&efjleen

efHej Gve er-Heg<eeW kes eefle efJeeved ueesie keee kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW kene nw
as
JemeJeNmlJee=vovleg
ieeeN$esCeN
vomeeefjmJeod
NemlJee=vovleg
$ewgYesveN
vomeeefjmJeoeefoNleemlJee=vovleg peeielesveN vomeeefjmJeod efJees lJee osNJee
JeweeveNjeDee=voNvlJeeveggYesveN vomeeefjmJeled65
the
ary
JemeJe~ lJeeN~ Dee~ =voNvleg~ ieeNeN$esCe~ vomee~ DeNefjmJeled~ Ne~ lJeeN~ Dee~ =voNvleg~ $ewgYesve~ $ewmlegYesNvesefleN
$ewmlegYesve~ vomee~ DeNefjmJeled~ DeeNefoNlee~ lJee~ Dee~ =voNvleg~ peeielesve~ vomee~ DeNefjmJeled~ efJees~ lJeeN~ osNJee~
JewNMJeeNveNje~ Dee~ =voNvleg~ DeeveggYesve~ DeevegmlegYesNvesleevegmlegYesve~ vomee~ DeNefjmJeled65
HeoeLe&-(JemeJe) Deeefocee efJeebme (lJee) lJeeb Hegceebmeb efeb e (Dee) mecevleeled (=vovleg) eoerHevleeced
(ieee$esCe) ieeeefvle meefee esve lesve JesomLeefJeYekelesve mlees$esCe (vomee) (DeefjmJeled) DeefiveJeled (e) ceOecee
efJeebme (lJee) (Dee) (=vovleg) ($ewgYesve) $eerefCe keceexHeemevee%eeveeefve mleesYevles efmLejerkegJe&efvle esve (vomee)
(DeefjmJeled) eeCeJeled (Deeefolee) Gecee efJeHeefele (lJee) (Dee) (=vovleg) (peeielesve) peieefeeekeeMekesve
(vomee) (DeefjmJeled) mete&Jeled (efJeMJes) meJex (lJee) (osJee) meogHeosMeeoeleej (Jeweeveje) meJex<eg vejs<eg jepevle
(Dee) (=vovleg) (DeeveggYesve) efJeeeb ie=nerlJee Heeeod ogKeeefve mleYvegJeefvle esve lesve (vomee) (DeefjmJeled)
mecemleew<eefOejmeJeled~ [Deeb cev$e Mele06.5.4.17 JeeKeele]65
DevJee-ns ef Heg<e Jee! JemeJees ieee$esCe vomee eeb eb lJeeefjmJeoe=vovleg~ ewgYesve vomee
536
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
lJeeefjmJeoe=vovleg~ Deeefolee peeielesve vomee lJeeefjmJeoe=vovleg~ Jeweeveje efJeMJes osJee DeeveggYesve vomee
lJeeefjmJeoe=vovleg65
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ns erHeg<eew! egJeeb es eee efJeebme efJeog<ee MejerjelceyeuekeejesHeosMesve
megMeesYeesegmles<eecesJe mesJeemeew meleleb kegee&leeced, veslejs<eeb #egeCeeced65
HeoeLe&-ns ef Jee Heg<e! (JemeJe) eLece efJeeved ueesie (ieee$esCe) es efJeeeDeeW kee efpememes ieeve efkeee
peeJes, Gme Jeso kes efJeYeeieHe mlees$e (vomee) ieee$eer vo mes efpeme (lJee) legPe kees (DeefjmJeled) Deefive kes legue
(Dee=vovleg) ekeeMeceeve kejW~ (e) ceOece efJeeved ueesie ($ewgYesve) kece&, GHeemevee Deewj %eeve efpeme mes efmLej neW,
Gme (vomee) Jeso kes mlees$e Yeeie mes (DeefjmJeled) eeCe kes meceeve (lJee) legPe kees (Dee=vovleg) epJeefuele kejW~
(Deeefolee) Gece efJeeved ueesie (peeielesve) peieled keer efJeee ekeeMe kejves nejs (vomee) Jeso kes mlees$eYeeie mes (lJee)
legPe kees (DeefjmJeled) mete& kes meMe lespeOeejer (Dee=vovleg) Meg kejW~ (Jeweeveje) mecHetCe& ceveg<eeW ceW MeesYeeeceeve
(osJee) mele GHeosMe osves nejs (efJeMJes) meye efJeeved ueesie (DeeveggYesve) efJeee enCe kes Heeeled efpeme mes ogKeeW kees
g[eJeW Gme (vomee) JesoYeeie mes (lJee) legPe kees (DeefjmJeled) mecemle Dees<eefOeeeW kes jme kes meceeve (Dee=vovleg)
Meg mecHeeefole kejW65
YeeJeeLe&-Fme cev$e cebs GHeceeueej nw~ ns erHeg<ees! legce oesveeW kees eeefnes efke pees efJeeved Heg<e Deewj
efJeog<eer er ueesie legce kees Mejerj Deewj Deelcee kee yeue kejeves nejs GHeosMe mes megMeesefYele kejbs, Gvekeer mesJee Deewj melme
efvejvlej kejes Deewj Deve leg yegef Jeeues Heg<eeW Jee efeeW kee me keYeer cele kejes65
Deeketefleefceleme efJeeeefce$e $eef<e~ Deiveeoees cev$eeskelee osJelee~ efJeje[dyeeeer ef$egHed vo~ OewJele
mJej
Hegvemles erHeg<ee efkeb kegeg&efjleen
efHej Jes er-Heg<e keee kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
DeeketefleceNefivbe eNegpeN mJeeneN cevees cesNOeeceNefivbe eNegpeN mJeene efeNeb efJe%eeleceNefivbe eNegpeN
mJeene JeeNees efJeOe=efleceNefivbe eNegpeN mJeene eNpeeHeleesN ceveJesN mJeeneNivees JeweeveNjeeN mJeene66
Deeketefleefceleeketefleced~ DeNefiveced~ eNegpeNefceefle eNegpeced~ mJeene~ ceve~ cesNOeeced~ DeNefiveced~ eNegpeNefceefle eNegpeced~
mJeene~ efeNeced~ efJe%eeleNefceefleN efJe%eeleced~ DeNefiveced~ eNegpeNefceefle eNegpeced~ mJeene~ JeeNe~ efJeOe=efleNefceefleN efJeOe=efleced~
DeNefiveced~ eNegpeNefceefle eNegpeced~ mJeene~ eNpeeHeleeN Fefle eNpeeHelees~ ceveJes~ mJeene~ DeNivees~ JewNMJeeNveNjee~ mJeene66
HeoeLe&-(Deeketefleced) Glmeenkeeefjkeeb efeeeced (Deefiveced) eefmeb HeeJekeced (eegpeced) e meJee&ved egveefkele leced
(mJeene) meleee efeeee (ceve) FemeeOeveced (cesOeeced) e%eeced (Deefiveced) efJeegleced (eegpeced) (mJeene) meleee
Jeeee (efeeced) esleefle esve leled (efJe%eeleced) (Deefiveced) DeefiveefceJe YeemJejced (eegpeced) JeJenejs<eg eegkeleced (mJeene)
melesve JeJenejsCe (Jeee) JeeCee (efJeOe=efleced) efJeefJeOeb OeejCeced (Deefiveced) eesieeYeemepeefveleeb efJeegleced (eegpeced)
mebeegkeleced (mJeene) efeeeeesiejerlee (epeeHelees) epeemJeeefceves (ceveJes) ceveveMeerueee (mJeene) meleeb JeeCeerced
(Deivees) efJe%eevemJeHeee (Jeweevejee) efJeMJes<eg vejs<eg jepeceeveee peieoerejee (mJeene) Oecee& efeeeced~ [Deeb cev$e
SkeoMeesOeee
537
as
am
aj.
org
DevJee-ns erHeg<ee! YeJevlees JesomLewiee&e$eeefoefYeMvoeseYf e mJeene Deeketefleb eegpeceefivbe mJeene cevees cesOeeb
eegpeceefivbe mJeene efeeb efJe%eeleb eegpeceefivbe mJeene Jeeees efJeOe=efleb eegpeceefivbe ceveJes epeeHelees mJeeneivees Jeweevejee
mJeene e eeHee melelecee=vovleg66
YeeJeeLe&-De$ee=voefvlJeefle Heob HetJe&cev$eeovegJee&les~ ceveg<ee Heg<eeLexve JesoeefoMeeeCeOeerleeslmeeneoervegVeere JeJenejHejceeLe&ef eeeeeesiesCeeYegoefekeefveesemes meceeHvegJevleg66
HeoeLe&-ns er-Heg<ees! legce ueesie Jeso kes ieee$eer Deeefo cev$eeW mes (mJeene) meleefeee mes (Deeketefleced)
Glmeen osves Jeeueer efeee kes (eegpeced) esjCee kejves nejs (Deefiveced) eefme Deefive kees (mJeene) meleJeeCeer mes (ceve)
Fe kes meeOeve kees (cesOeeced) yege
f Deewj (eegpeced) mecyevOe kejves nejer (Deefiveced) efyepegueer kees (mJeene) mele
JeJenejeW mes (efJe%eeleced) peeves ngS efJe<ee kes (eegpeced) JeJenejeW ceW eeesie efkees (Deefiveced) Deefive kes meceeve
ekeeefMele (efeeced) efee kees (mJeene) eesieefeee keer jerelf e mes (Jeee) JeeefCeeeW keer (efJeOe=efleced) efJeefJeOe ekeej keer
OeejCee kees (eegpeced) mebeeesie efkees ngS (Deefiveced) eesieeYeeme mes GlHeVe keer ngF& efyepegueer kees (epeeHelees) epee kes
mJeeceer (ceveJes) ceveveMeerue Heg<e kes efuees (mJeene) meleJeeCeer kees Deewj (Deivees) efJe%eevemJeHe (Jeweevejee) meye
ceveg<eeW kes yeere ekeeMeceeve peieoerej kes efuees (mJeene) Oece&egkele efeee kees egkele keje kes efvejvlej (Dee=vovleg)
Des ekeej Meg kejes66
YeeJeeLe&-eneb HetJe& cev$e mes (Dee=vovleg) Fme Heo keer DevegJe=efe Deeleer nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke Heg<eeLe& mes
Jesoeefo MeeeW kees He{ Deewj Glmeen Deeefo kees ye{e kej JeJenej HejceeLe& keer efeeeDeeW kes mecyevOe mes Fme ueeske Deewj
Hejueeske kes megKeeW kees eeHle neW66
efJeees osJemeslemee$ese $eef<e~ meefJelee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegveie=&nmLew efkeb keee&efceleen
the
ary
efHej ie=nmLeeW kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
efJeees osNJeme vesNlegce&lees& Jegjerle meNKeced~

efJee~ osNJeme~ veslN eg~ cee&~ JegjerNleN~ meNKeced~ efJeMJe~ jeNes~ FN<egOeNefleN~ egcveced~ Je=CeerNleN~ Heg<emes~
mJeene67
HeoeLe&-(efJee) meJe& (osJeme) meJe&peielekeeMekeme Hejcesejme (vesleg) meJe&veeekeme (cee&) ceveg<e

(Jegjerle) mJeerkegee&led (meKeced) meKegYee&Jeb kece& Jee (efJee) DeefKeue (jees) efeew (F<egOeefle) Mejeoerefve MeeefCe
Oejsled~ uesdeeesieeseced (egcveced) ekeeMeegkeleb eMeesVeb Jee~ egcveb eeslelese&MeesVeb Jee~ (efve05~5) (Je=Ceerle)
mJeerkegee&led (Heg<emes) Heges YeJes (mJeene) meleeb Jeeeced~ [Deeb cev$e Mele06.6.1.21 JeeKeele]67
DevJee-eLee efJeebmleLee efJeees ceeex veslegos&Jeme meKeb Jegjerle, efJeees ceveg<ees jee F<egOeefle~ mJeene egcveb
Je=Ceerle eLee ewlesve lJeb Heg<emes, leLee JeeceefHe YeJesce67
538
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ie=nmLewce&veg<ew HejcesejsCe men cew$eeR ke=lJee melesve JeJenejsCe efeeb
eeHe eMemJeerefve kecee&efCe efveleb keeee&efCe67
HeoeLe&-pewmes efJeeved ueesie enCe kejles nQ (efJee) meye (cee&) ceveg<e (vesleg) meye kes veeeke (osJeme)
meye peieled kes ekeeMeke Hejcesej kes (meKeced) efce$elee kees (Jegjerle) mJeerkeej kejW (efJee) meye ceveg<e (jees) MeesYee
Jee ue#ceer kes efkees (F<egOeefle) yeeCeeefo DeeegOeeW kees OeejCe kejbs (mJeene) meleJeeCeer Deewj (egcveced) ekeeMeegkele eMe
Jee DeVe kees (Je=Ceerle) enCe kejW Deewj pewmes Fmemes let (Heg<emes) Heg neslee nw, Jewmes nce ueesie Yeer nesJeW67
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ie=nmLe ceveg<eeW kees eeefnes efke Hejcesej kes meeLe efce$elee
kej mele JeJenej mes Oeve kees eeHle nes kes keerefle& kejeves nejs keceeX kees efvele efkeee kejW67
cee efmJeleme Dee$ese $eef<e~ Decyee osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegvecee&leeefHelejew eefle Heg$eeoe eEke efkeb yetegefjleen
am
efHej ceelee-efHelee kes eefle Heg$eeefo keee-keee kenW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
cee meg efYelLeeN cee meg efjN<eescye Oe=<Ceg JeerNjemJeN meg~

DeNefiveesNob keefj<eLe68
cee~ meg~ efYeNlLeeN~ cee~ meg~ efjN<eN~ Decye~ Oe=<Ceg~ JeerNjemJe~ meg~ DeNefive~ eN~ FNoced~ keNefjN<eNLeN68
the
ary
as
HeoeLe&-(cee) (meg) (efYelLee) Yesob kegee& (cee) (meg) (efj<e) eEnmee (Decye) ceele (Oe=<Ceg) oe{e&ced
(JeerjemJe) DeejyOeme kecce&Ce meceeefHleceeej (meg) (Deefive) HeeJeke FJe (e) (Foced) (keefj<eLe) keefj<eceeCeb
meeOeefe<eLe~ [Deeb cev$e Mele06.6.2.5 JeeKeele]68
DevJee-ns Decye! lJecemceeved efJeeelees cee meg efYelLee cee megejf <ees Oe=<Ceg megJeerjemJe ewJeb kegJe&vleew egJeeb
ceeleeHeg$eeJeefiveefjJesob keefj<eLe68
YeeJeeLe&-ceelee megmevleeveeved megefMe#esle ele Fces HejmHejb eerlee YeJesegJeeajee elkee&Jeb lelkegeg&jkee&Jeb e
veeejseg68
HeoeLe&-ns (Decye) ceelee! let nce kees efJeee mes (cee) cele (megefYelLee) g[eJes Deewj (cee) cele (megefj<e)
ogKe os (Oe=<Ceg) {lee mes (megJeerjemJe) megvoj DeejcYe efkees kecce& keer meceeefHle kej~ Ssmes kejles ngS legce ceelee Deewj
Heg$e oesveeW (Deefive) Deefive kes meceeve (e) (Foced) kejves eesie Fme meye kecce& kees (keefj<eLe) DeeejCe
kejes68
YeeJeeLe&-ceelee kees eeefnes efke DeHeves mevleeveeW kees Deer efMe#ee osJes, efpememes es HejmHej eerefleegkele Deewj Jeerj
nesJeW Deewj pees kejves eesie nw Jener kejW, ve kejves eesie keYeer ve kejW68
nmJeslemee$ese $eef<e~ Decyee osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve Heefle mJeHelveeR eefle efkeb efkeb Jeosefoleen
efHej Heefle DeHeveer er mes keee-keee kens, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
SkeoMeesOeee
539
aj.
org
nmJe osefJe He=efLeefJe mJeNmleeDeemegjer ceeNee mJeNOeee ke=leeefme~

peg osNJesYeFNocemleg nNJeceefjeN lJecegefoefn eN%esDeNefmceved69
nmJe~ osNefJeN~ He=efLeNefJeN~ mJeNmlees~ DeeNmegjer~ ceeNee~ mJeNOeee~ ke=lee~ DeNefmeN~ pegced~ osNJesYe~ FNoced~ DeNmleg~
nNJeced~ Deefje~ lJeced~ Gled~ FNefnN~ eN%es~ DeNefmceved69
the
ary
as
am
HeoeLe&-(bnmJe) Je&mJe (osefJe) efJeeeegkeles (He=efLeefJe) YetefceefjJe He=LegefJees (mJemlees) megKeee (Deemegjer)
esmeg<eg eeCes<eg jcevles les<eeb mJee (ceeee) e%ee (mJeOeee) GokesveeVesve Jee (ke=lee) efve<Heeefolee (Deefme) (pegced)
mesefJeleced (osJesYe) efJeees efoJesYees iegCesYees Jee (Foced) (Demleg) (nJeced) oelegb eesieb efJe%eeveced (Deefje)
DeeEnefmelee (lJeced) (Gled) (Fefn) eeHvegenf (e%es) mevleJes ie=neeces (Deefmceved) Jee&ceeves~ [Deeb cev$e Mele06.6.2.6
JeeKeele]69
DevJee-ns He=efLeefJe osefJe Heeflve! lJeee mJemlees eemegjer ceeeeefmle, mee ke=leeefme, leee lJeb ceeb Heefleb
bnmJeeefje meleefmceved e%e Gefoefn~ eled lJeesob pegb nJeb ke=leceefmle leod osJesYeesmleg69
YeeJeeLe&-ee er Heefleb eeHe ie=ns Jee&les, leee megyegee megKeee eelvees efJeOese~ megmebmke=leb
meJe&ceVeeefoeereflekejb mebHeeoveereced~ ve keoeefeled kemeefeefbmee JewjyegefJee& keJeefeled keeee&69
HeoeLe&-ns (He=efLeefJe) Yetefce kes meceeve efJeee kes efJemleej kees eeHle ngF& (osefJe) efJeee mes egkele Heeflve! let ves
(mJemlees) megKe kes efuees (mJeOeee) DeVe Jee peue mes pees (Deemegjer) eeCeHees<eke Heg<eeW keer (ceeee) yege
f nw, Gme kees
(ke=lee) efme keer (Deefme) nw~ Gme mes (lJeced) let cegPe Heefle kees (bnmJe) GVeefle os (Deefje) eEnmeejefnle ngF&
(Deefmceved) Fme (e%es) me kejves eesie ie=neece ceW (Gefoefn) ekeeMe kees eeHle nes~ pees let ves (pegced) mesJeve efkeee
(Foced) en (nJeced) osves-uesves eesie HeoeLe& nw, Jen (osJesYe) efJeeveeW kee Gece iegCe nesves kes efuees (Demleg)
nesJes69
YeeJeeLe&-pees er Heefle kees eeHle nes kes Iej ceW Jee&leer nw, Jen Deer yege
f mes megKe kes efuees eelve kejs~
meye DeVe Deeefo Keeves-Heerves kes HeoeLe& efekeejke yeveJeeJes Jee yeveeJes Deewj efkemeer kees ogKe Jee efkemeer kes meeLe Jewjyegef
keYeer ve kejs69
dJeVe Fleme meesceengefle$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[dieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve mee mJeYeee&jb eefle keLeb keLeb mebJeoslesleen
efHej Jen er DeHeves Heefle mes kewmes-kewmes kens, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
dJeVe meNefHe&jemegefle eNlvees nesleeN JejsCe~

menmemHeg$eesDegle70
dJeVe FefleN gDeVe~ meNefHe&jemegefleNefjefle meNefHe&Deemegefle~ eNlve~ neslee~ JejsCe~ menme~ Heg$e~
Degle70
HeoeLe&-(dJeVe) Jees Je=#eeoe Dees<eOeeesVeeefve Jee eme me (meefHe&jemegefle) meefHe&<ees Ie=leeosjemegefle meJeveb
540
epegJexoYee<es
am
aj.
org
eme me (elve) Hegjeleve (neslee) oelee enerlee (JejsCe) mJeerkeeg&cen& (menme) yeueJele (Heg$e) DeHeleced
(Degle) Deeee&iegCekece&mJeYeeJe~ [Deeb cev$e Mele06.6.2.14 JeeKeele]70
DevJee-ns Heles! dJeVe meefHe&jemegefle elvees neslee JejsCe menmemHeg$eesgle lJeb mJemleesefmceved e%e Gefoefn
Gefolees YeJe70
YeeJeeLe&-De$e mJemlees Deefmceved e%e Gefonerelf e Heoelegeb HetJe&leesvegJee&les~ keveee eme efHelee ke=leyeeeeex
yeueJeeved YeJesod, e Heg<eeLexve yentveVeeoervepe&ef elegb Mekevegeeled, HeefJe$emJeYeeJe Heg<ees YeJesled, lesve meekeb efJeJeenb ke=lJee
meleleb megKeb YeeskeleJeced70
HeoeLe&-ns Heles! (dJeVe) Je=#eeefo Dees<eefOe ner efpeve kes DeVe nQ Ssmes (meefHe&jemegefle) Ie=le Deeefo HeoeLeeX kees
MeesOeves Jeeues (elve) meveeleve (neslee) osves-uesves nejs (JejsCe) mJeerkeej kejves eesie (menme) yeueJeeved kes (Heg$e)
Heg$e (Degle) Deeee& iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe mes egkele DeeHe megKe nesves kes efuees Fme ie=neece kes yeere MeesYeeeceeve
ntefpees70
YeeJeeLe&-eneb HetJe& cev$e mes (mJemlees) (Deefmceved) (e%es) (Gefoefn) Fve eej HeoeW keer DevegJe=ef e Deeleer nw~
kevee kees Gefele nw efke efpeme kee efHelee yeeee& mes yeueJeeved nes Deewj pees Heg<eeLe& mes yengle DeVeeefo HeoeLeeX kees Fkee
kej mekes, Gme Meg mJeYeeJe mes egkele Heg<e kes meeLe efJeJeen kejkes efvejvlej megKe Yeesies70
Hejmee Fleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[dieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve Heefle mJeHelveeR eefle eEke efkecegHeefoMesefoleen
as
efHej Heefle DeHeveer er kees keee-keee GHeosMe kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
HejmeeNDeefOe mebNJeleesJejeB2DeNYeelej~
e$eeNnceefmceN leeB2DeJe71
the
ary
Hejmee~ DeefOe~ mebNJeleN Fefle meNcedJele~ DeJejeved~ DeNefYe~ Dee~ leNj~ e$e~ DeNnced~ Deefmce~ leeved~ DeNJeN71
HeoeLe&-(Hejmee) eke=eee keveeee (DeefOe) (mebJele) mebefJeYekeleeved (DeJejeved)

veereeveveglke=iegCemJeYeeJeeved (DeefYe) (Dee) (lej) HueJe (e$e) (Denced) (Deefmce) (leeved) (DeJe)~ [Deeb cev$e
DevJee-ns keves! emee HejmeemleJeenceefOeelee YeefJelegefceeefce, mee lJeb mebJeleesJejeveYeelej, e$e
keguesnceefmce leeveJe71
YeeJeeLe&-keveee mJemee Glke=mleguees Jee Jej mJeerkeee&, ve veere~ eme HeeefCeenCeb kegee&led, leme
mecyeefvOevees efce$eeefCe e meJe&oe mevlees<eCeereeefve71
HeoeLe&-ns keves! efpeme (Hejmee) Gece kevee lesje ceQ (DeefOe) mJeeceer ngDee eenlee nbt mees let (mebJele)
mebefJeYeeie kees eeHle ngS (DeJejeved) veere mJeYeeJeeW kees (DeYeelej) Guueve Deewj (e$e) efpeme kegue ceW (Denced) ceQ
(Deefmce) ntb (leeved) Gve Gece ceveg<eeW keer (DeJe) j#ee kej71
SkeoMeesOeee
541
aj.
org
YeeJeeLe&-kevee kees eeefnes efke DeHeves mes DeefOeke yeue Deewj efJeee Jeeues Jee yejeyej kes Heefle kees mJeerkeej
kejs, efkevleg ess Jee vetve efJeee Jeeues kees veneR~ efpeme kes meeLe efJeJeen kejs Gmekes mecyevOeer Deewj efce$eeW kees meye keeue
ceW emeVe jkeKes71
Hejcemee Fleme JeeefCe$e&ef<e~ Deefiveos&Jelee~ Yegefjiegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
Hegve mee mJemJeeefceveb eefle efkeb efkeceeefoMesefoleen
efHej Jen er DeHeves mJeeceer mes keee-keee kens, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
HeNjcemee HejeNJelees jesNefnoeFNneieefn~

HegjerN<e HegefeNeesivesN lJeb lejeN ce=Oe72
am
HeNjcemee~ HeNjeNJeleN Fefle HejeNJele~ jesNefnoMJeN Fefle jesNefnledDeMJe~ FNn~ Dee~ ieNefnN~ HegjerN<e~ HegNefeNe Fefle
HegefeNe~ Deives~ lJeced~ leNj~ ce=Oe72
the
ary
as
HeoeLe&-(Hejcemee) DevegeceiegCeHeMeerueeee (HejeJele) otjosMeeled (jesefnoe) jesenf leesiveeoeesee

Jeenveeefve eme me (Fn) (Dee) (ieefn) Deeie (Hegjer<e) Hegjer<es<eg Heeueves<eg meeOeg (Hegefee) HegCeeb yentveeb
peveeveeb ceOes efee eerle (Deives) DeefiveekeeMeJeef%eeveegkele (lJeced) (lej) Guue~ De$e eeesleefmle*
[Dee06.3.135] Fefle oerIe&~ (ce=Oe) HejHeoeLe&eYf ekeebef#eCe Me$etved~ [Deeb cev$e Mele06.6.3.4 JeeKeele]72
DevJee-ns Deives HeeJeke FJe lespeefmJeved mJeeefceved! jesefnoe Hegjer<e HegefeemlJeefcen HejeJelees osMeeled
Hejcemee keveeee keeref e& eglJeeieefn leee eeHleee men ce=Iemlej72
YeeJeeLe&-ceveg<ew mJemee keveeee Heg$eme Jee meceerHeosMes efJeJeen keoeefeVewJe keee&~ eeJeodotjs efJeJeen
efeeles leeJeosJeeefOekeb megKeb peeeles, efvekes keuen SJe72
HeoeLe&-ns (Deives) HeeJeke kes meceeve lespeefmJeved efJe%eeveegkele Heles! (jesefnoe) Deefive Deeefo HeoeLeeX mes egkele
JeenveeW mes egkele (Hegjer<e) Heeueves ceW es (Hegefee) yengle ceveg<eeW keer eerelf e jKeves Jeeues (lJeced) DeeHe (Fn) Fme
ie=neece ceW (HejeJele) otj osMe mes (Hejcemee) Deefle Gece iegCe, He Deewj mJeYeeJe Jeeueer kevee keer keerefle& megve kes
(Deeieefn) DeeFes Deewj Gme kes meeLe (ce=Oe) otmejeW kes HeoeLeeX keer Deekeeb#ee kejves nejs Me$egDeeW kee (lej) eflejmkeej
keerefpees72
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke DeHeveer kevee Jee Heg$e kee meceerHe osMe ceW efJeJeen keYeer ve kejW~ efpelevee ner
otj efJeJeen efkeee peeJes, Glevee ner DeefOeke megKe nesJes, efveke kejves ceW keuen ner neslee nw72
eoives Fleme peceoefive$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve erHeg<eew eefle mecyeefvOeve eEke eEke eeflepeeveerjefVeleen
efHej erHeg<eeW kes eefle mecyevOeer ueesie keee-keee eefle%ee kejW Deewj kejeJeW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW
kene nw
eoivesN keeefveN keeefve efeNoe lesN oeefCe oNOceefme~
542
epegJexoYee<es
aj.
org
meJeN leomleg les Ie=leb leppeg<emJe eefJee73
eled~ DeNivesN~ keeefve~ keeefve~ efeNled~ Dee~ lesN~ oeefCe~ oNOceefme~ meJe&ced~ leled~ DeNmleg~ lesN~ Ie=leced~ leled~ peg<eNmJeN~
eNefJeNeN73
as
am
HeoeLe&-(eled) (Deives) DeefiveefjJe Jele&ceeve (keeefve) (keeefve) (efeled) DeefHe (Dee) (les) legYeb leJe Jee
(oeefCe) kees (oOceefme) Oejece (meJe&ced) (leled) (Demleg) (les) leJe (Ie=leced) Deepeced (leled) (peg<emJe) (eefJee)
DeefleMeesve egJee eefJe me SJe eefJee lelmecyegew~ [Deeb cev$e Mele06.6.3.5 JeeKeele]73
DevJee-ns eefJeeeives efJeeved Heles ef Jee! eLee keeefve keeefveefemletefve les meefvle, leeb oeCeeoOceefme~
eomceekeb JemlJeefmle lelmeJe lesmleg eomceekeb Ie=leb leJeb peg<emJe~ ees JemlJeefmle lelmeJe&cemceekecemleg, ees Ie=leeefokeb
JemlJeefmle leeb ie=erce73
YeeJeeLe&-yeeeeee&efoefYece&veg<ew mJekeeree meJex HeoeLeex meJee&Lee& efveOeeleJee~ ve keoeefeoer<e&ee HejmHejb
YeseJeced, ele meJex<eeb meJee&eCf e megKeeefve JeOexjved, efJeIveee veesef esjVesJeb erHeg<eeJeefHe HejmHejb Jeexeeleeced73
HeoeLe&-ns (eefJee) Delevle egJeeJemLee kees eeHle ngS (Deives) Deefive kes meceeve lespemJeer efJeeved Heg<e Jee
er! DeeHe pewmes (keeefve keeefveefeled) keesF&-keesF& Yeer Jemleg (les) lesjer nQ, Jes nce ueesie (oeefCe) kee kes Hee$e ceW (Dee
oOceefme) OeejCe kejW (eled) pees keg nceejer eerpe nw (leled) mees (meJe&ced) meye (les) lesjer (Demleg) nesJes, pees nceeje
(Ie=leced) Ie=leeefo Gece HeoeLe& nw, (leled) Gme kees let (peg<emJe) mesJeve kej~ pees keg lesje HeoeLe& nw, mees meye nceeje nes,
pees lesje Ie=leeefo HeoeLe& nw, Gmekees nce enCe kejW73
YeeJeeLe&-yeeeejer Deeefo ceveg<e DeHeves meye HeoeLe& meye kes GHekeej kes efuees jkeKeW, efkevleg F&<ee& mes DeeHeme
ceW keYeer Yeso ve kejW, efpeme mes meye kes efuees meye megKeeW keer Je=e
f nesJes Deewj efJeIve ve Gb~s Fmeer ekeej er-Heg<e Yeer
HejmHej JeeX73
eoeerleme peceoefive$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
eoegHeNefpeefkeeN eNceesDeefleNmeHe&efle~
meJeN leomleg les Ie=leb leppeg<emJe eefJee74
eled~ Deefe~ GNHeNefpeefkeslegHeNefpeefkee~ eled~ JeNce~ DeNefleNmeHe&NleerleefleNmeHe&efle~ meJe&ced~ leled~ DeNmleg~ lesN~ Ie=leced~
leled~ peg<eNmJeN~ eNefJeNeN74
HeoeLe&-(eled) (Deefe) Yeg*dkeles (GHeefpeefkee) GHeieleevegketuee efpee emee Helvee mee (eled) (Jece)
Godieefueleesoeve (DeeflemeHe&efle) DeefleMeesve ieefle (meJe&ced) (leled) (Demleg) (les) (Ie=leced) (leled) (peg<emJe)
(eefJee)~ [Deeb cev$e Mele06.6.3.6 JeeKeele]74
DevJee-ns eefJee! lJecegHeefpeefkee e eoefe Jecees eoeflemeHe&efle lelmeJe lesmleg, ees Ie=leceefmle leJeb
SkeoMeesOeee
543
am
aj.
org
peg<emJe74
YeeJeeLe&-eleefle Heefle eJee&les er Jee leovegketueew ocHeleer meeleeced~ eeflee mJeb lelHeg<eme elHeg<eme
leeflee YeJeleg, vee$e keLebefeod s<ees efJeOese, eEkeleg HejmHejb efceefuelJeevevob Yegeereeleeced74
HeoeLe&-ns (eefJee) Delevle egJeeJemLee kees eeHle ngS Heles! DeeHe Deewj (GHeefpeefkee) efpemekeer efpee
Fefve Devegketue DeLee&led JeMe ceW nes Ssmeer er (eled) pees (Deefle) Yeespeve kejs (eled) pees (Jece) cegKe mes yeenj
efvekeeuee eeCeJeeeg (DeeflemeHe&efle) Delevle euelee nw (leled) Jen (meJe&ced) meye (les) lesje (Demleg) nesJes~ pees lesje
(Ie=leced) Ieer Deeefo Gece HeoeLe& nw (leled) Gme kees (peg<emJe) mesJeve efkeee kej74
YeeJeeLe&-efpeme Heg<e mes Heg<e kee er kee JeJenej efme neslee nes, Gme kes Devegketue er-Heg<e oesveeW JeeX~
pees er kee HeoeLe& nw, Jen Heg<e kee Deewj pees Heg<e kee nw, Jen er kee Yeer nesJes~ Fme efJe<ee ceW keYeer s<e veneR kejvee
eeefnes, efkevleg DeeHeme ceW efceuekej Deevevo YeesieW74
Denjnefjleme veeYeevesefo $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegveie=n&mLee HejmHejb keLeb JeexjefVeleen
efHej ie=nmLe ueesie DeeHeme ceW kewmes JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DenjnNjeeeJebN YejvleeseeesJeN efleles IeeNmecemcew~

jeNemHees<esCeN meefceN<ee ceoNvleesivesN cee lesN eefleJesMee efj<eece75
as
DenjnNefjlenDen~ DeeeeJeNefceleeeeJeced~ Yejvle~ DeeeesNJesleeeeFJe~ efleles~ IeeNmeced~ DeNmcewN~ jeNe~

Hees<esCe~ meced~ FN<ee~ ceovle~ Deives~ cee~ lesN~ eefleJesMeeN FefleN eefleJesMee~ efjN<eeNceN75
the
ary
HeoeLe&-(Denjn) eefleefoveced (DeeeeJeced) eegJeleveeeb eefmceved me eeeJees ve efJeeles eeeJees eefmceved

ie=neeces leced (Yejvle) Oejvle (DeeeesJe) eLeeeee (efleles) Jee&ceeveee (Ieemeced) Ye#eced (Demcew) ie=neeceee
(jee) Oeveme (Hees<esCe) Hegee (meced) (F<ee) DeVeeefovee (ceovle) n<e&vle (Deives) efJeved (cee) (les) leJe
(eefleJesMee) eleerlee JesMee Oece&eJesMee es<eeb les (efj<eece) eEnmeece~ De$e efue*Lex ueg*d~ [Deeb cev$e Mele06.6.3.8
JeeKeele]75
DevJee-ns Deives! DenjnefmleleseeesJeemcee DeeeeJeb Ieemeb Yejvlees jeemHees<esCes<ee mebceovle eefleJesMee
mevlees Jeeb le Ssee cee efj<eece75
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ie=nmLee eLee DeeeefoHeMetveeb YeespeveeLe eJeogiOeeefokeceeHeeuekee efveleb
mebefevJeefvle, leLewee mecegVeere megKeeseg~ Oeveceosve kesveefeled mens<ee keoeefeVe kegeg&, Hejmeeslke<e eglJee e e
meoe <eseg75
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved Heg<e! (Denjn) efveleeefle (efleles) Jee&ceeve (DeeeesJe) pewmes Iees[s kes efuees
Ieeme Deeefo Keeves kee HeoeLe& Deeies Oejles nQ, Jewmess (Demcew) Fme ie=nmLe Heg<e kes efuees (DeeeeJeced) Deveee mes He=Leked
ie=neece kes eesie (Ieemeced) Yeesieves eesie HeoeLeeX kees (Yejvle) OeejCe kejles ngS (jee) Oeve keer (Hees<esCe) Hegef
leLee (F<ee) DeVeeefo mes (mebceovle) meceked Deevevo kees eeHle ngS (eefleJesMee) Oecce&eJf e<eeke eJesMe kes efveefele nce
544
epegJexoYee<es
aj.
org
ueesie (les) lesjs Ssee& kees (cee efj<eece) keYeer ve ve kejW75

YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ie=nmLe ceveg<eeW kees eeefnes efke pewmes Iees[
s Deeefo HeMegDeeW kes Keeves kes
efuees peew, otOe Deeefo HeoeLeeX kees HeMegDeeW kes Heeueke efvele Fkes kejles nQ, Jewmes DeHeves Ssee& kees ye{ekes megKe osJeW
Deewj Oeve kes Denej mes efkemeer kes meeLe F&<ee& keYeer ve kejsb, efkevleg otmejeW keer Je=ef megve Jee osKe kes meoe Deevevo
ceeveW75
veeYesleme veeYeevesefo $eef<e~ DeefiveoxJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvejsles HejmHejb keLeb mebJeosjefVeleen
efHej es ceveg<e ueesie DeeHeme ceW kewmes mebJeeo kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
veeYee He=efLeNJee meefceOeeNvesDeNiveew jeNemHees<eee ye=nNles nJeecens~

FNjcceNob ye=nogkeLebN epe$ebN pesleejceNefivbe He=leveemeg meemeNefnced76
veeYee~ He=efLeNJee~ meNefceNOeeNve Fefle mecedFOeeNves~ DeNiveew~ jeNe~ Hees<eee~ ye=nNles~ nNJeeNceNnsN~ FNjcceNoefceleerjcedceNoced~
ye=nogkeLeNefceefle ye=nledGkeLeced~ epe$eced~ pesleejced~ DeNefiveced~ He=leveemeg~ meeNmeNefnced~ meeNmeNefnefceefle memeNefnced76
the
ary
as
HeoeLe&-(veeYee) veeYeew ceOes (He=efLeJee) (meefceOeeves) meceked eoerHles (Deiveew) Jeew (jee) efee
(Hees<eee) Hees<eCekejee (ye=nles) cenles (nJeecens) mHee&cens (Fjcceoced) e FjeeVesve ceeeefle <eefle leced~
GecHeMesjcceoHeeefCevOeceee (Dee03~2~37) Fefle KeMed eleeevlees efveHeeeflele~ (ye=nogkeLeced) ye=nvcenogkeLeb
eMebmeveb eme leced (epe$eced) mevleJeced (pesleejced) peeMeerueced (Deefiveced) efJeege&ceeveced (He=leveemeg) mesveemeg
(meemeefnced) DeefleMeesve mees{ejced~ [Deeb cev$e Mele06.6.3.9 JeeKeele]76
DevJee-ns ie=enf Cees! eLee Jeeb ye=nles jeemHees<eee He=efLeJee veeYee meefceOeevesiveew He=leveemeg meemeefnefcejcceob
ye=nogkeLeb epe$eceefiveefceJe pesleejb mesveeHeefleb nJeecens leLee eteceHeeele76
YeeJeeLe&-Yetefcejepeb kegJe&efpe&vew MeeeefCe mebefele HetCe&yegefefJeeeMejerjelceyeuemeefnleb Heg<eb mesveeHeefleb
efJeOeee efveYe&eleee eJele&vleeced76
HeoeLe&-ns ie=ner ueesiees! pewmes nce ueesie (ye=nles) ye[s (jee) ue#ceer kes (Hees<eee) Heg kejves nejs Heg<e kes
efuees (He=efLeJee) He=eLf eJeer kes (veeYee) yeere (meefceOeeves) Des ekeej epJeefuele ngS (Deiveew) Deefive ceW Deewj
(He=leveemeg) mesveeDeeW ceW (meemeefnced) Delevle menveMeerue (Fjcceoced) DeVe mes Deeveefvole nesves Jeeues (ye=nogkeLeced) ye[er
eMebmee mes egkele (epe$eced) me*deece kejves eesie (Deefiveced) efyepegueer kes meceeve MeerIelee kejves nejs (pesleejced)
efJepeeMeerue mesveeHeefle Heg<e kees (nJeecens) yegueeles nQ, Jewmes legce ueesie Yeer Fmekees yegueeDees76
YeeJeeLe&-He=efLeJeer kee jepe kejles ngS ceveg<eeW kees eeefnes efke Deeivese Deeefo DeeW Deewj leueJeej Deeefo
MeeW kee meee kej Deewj HetCe& yege
f leLee Mejerjyeue mes egkele Heg<e kees mesveeHeefle kej kes efveYe&elee kes meeLe
JeleX76
ee mesvee Fleme veeYeevesefo $eef<e~ DeefiveoxJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
SkeoMeesOeee
545
aj.
org
Hegve Hegvejsles eesjeoerved eelvesve efveJee&esegefjleen
jepeHeg<eeW kees eesie nw efke DeHeves eelve mes eesj Deeefo ogeW kee Jeej-Jeej efveJeejCe kejW, en efJe<ee
ee mesveeDeNYeerlJejerjeJeeNefOeveerNieCeeGNle~
es mlesNvee es eN lemkejeNmleeBmlesDeNivesefHeoOeeceeNmes77
ee~ mesvee~ DeNYeerlJejerNefjleefYeNFlJejer~ DeeNJeeNefOeveerNefjleeJeeNefOeveer~ GieCee~ GNle~ es~ mlesNvee~ es~ eN~
lemkeje~ leeved~ lesN~ DeNivesN~ DeefHe~ oNOeeNefceN~ DeeNmes77
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ee) (mesvee) (DeYeerlJejer) DeeefYecegKeb jepeefJejesOeb kegJe&leer (DeeJeeefOeveer) mecevleeod

yengjesieegkeleemleeef[legb Meeruee Jee (GieCee) GeleeegOemecetne~ He=<eesojeefolJeeoYeerefmeef (Gle) DeefHe (es) (mlesvee)
megjb olJee HejHeoeLee&HeneefjCe (es) (e) omeJe (lemkeje) etleeefokeeHeesve HejHeoeLee&Henee&j (leeved) (les)
Deme, De$e Jelee~ (Deives) HeeJekeme (DeefHe) (oOeeefce) eef#eHeeefce (Deemes) epJeefueles pJeeueemecetns iveew~ [Deeb
DevJee-ns mesveemeYeeHeles! eLeenb ee DeYeerlJejerjeJeeefOeveerieCee mesvee meefvle, lee Gle es mlesvee es
lemkejee meefvle, leeBmlesmeeives HeeJekemeemesefHeoOeeefce, leLee lJecesleeveern Oesefn77
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ Oeeefce&kew jepeHeg<ewee& Devetketuee mesvee epeee meefvle, lee meleleb
mebHetpee, ee efJejeseOf evees es e omJeeoeeesje ogJeeeesve=leJeeefovees JeefYeeeefjCees ceveg<ee YeJeseg, leeveefiveoeneod
Gspevekejwo&C[wYe=&Meb lee[efelJee JeMeb vesee77
HeoeLe&-ns mesvee Deewj meYee kes mJeeceer! pewmes ceQ (ee) pees (DeYeerlJejer) meccegKe neskes eg kejves nejer
(DeeJeeefOeveer) yengle jesieeW mes egkele Jee lee[vee osves nejer (GieCe) MeeW kees ueskes efJejesOe ceW Gele ngF& (mesvee)
mesvee nQ Gve (Gle) Deewj (es) pees (mlesvee) megj ueiee kes otmejeW kes HeoeLeeX kees njves Jeeues (e) Deewj (es) pees
(lemkeje) etle Deeefo keHe mes otmejeW kes HeoeLe& uesves nejs nQ (leeved) Gvekees (les) Fme (Deives) Deefive kes (Deemes)
peueleer ngF& ueHe ceW (DeefHeoOeeefce) iesjlee ntb, Jewmes let Yeer Fve kees Fme ceW Oeje kej77
YeeJeeLe&-Fme cev$e cesb JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ Oecee&lcee jepeHeg<eeW kees eeefnes efke pees DeHeves Devegketue
mesvee Deewj epee neW Gvekee efvejvlej melkeej kejW Deewj pees mesvee leLee epee efJejesOeer neW leLee [eket, eesj, Keess Jeeve
yeesueves nejs, efceLeeJeeoer, JeefYeeejer ceveg<e nesJeW, Gve kees Deefive mes peueeves Deeefo Yeebkej oC[eW mes MeerIe lee[vee
oskej JeMe ceW kejW77
obêYeeefceleme veeYeevesefo $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjiegef<Cekevo~ $e<eYe mJej
Hegvemleeved keLeb lee[esegefjleen
efHej Gve ogeW kees efkeme efkeme ekeej lee[vee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
oêYeeb ceNefuecuetecYewNmlemkejeB2GNle~
546
epegJexoYee<es
aj.
org
nvegYeeN: mlesNveeved YeieJeNmleeBmlJeb KeeoN megKeeefoleeved78
oêYeeced~ ceNefuecuetved~ pecYew~ lemkejeved~ GNle~ nvegY eeNefceefleN nvegYeeced~ mlesNveeved~ YeNieNJeN Fefle YeieJe~
leeved~ lJeced~ KeeNoN~ megKeeefoleeNefveefleN megKeeefoleeved78
as
am
HeoeLe&-(obêYeeced) leer#CeeeeYeeb ovleeYeeced (ceefuecuetved) ceefueveeeejeved efmebneoerved (pecYew) pecYes<eg

cegKes<eg YeJewepf e&eefoefYe (lemkejeved) eesj FJe Jee&ceeveeved (Gle) DeefHe (nvegYeeced) DeescetueeYeeced (mlesveeved)
HejHeoeLee&Henle+&ved (YeieJe) Ssee&mebHeVe jepeved (leeved) (lJeced) (Keeo) efJeveeMee (megKeeefoleeved) Deveeesve HejHeoeLee&veeb
Yeeskele+ved~ [Deeb cev$e Mele06.6.3.10 JeeKeele]78
DevJee-ns YeieJe meYeemesvesMe! eLee lJeb pecYewo&êYeeb eeved ceefuecuetved lemkejeved nvegYeeb megKeeefoleeved
mlesveeved Keeo efJeveeMeesmleeved Jeecegle efJeveeMeesce78
YeeJeeLe&-jepeHeg<ewex ieJeeefoeEnmekee HeMeJe Heg<eee es e mlesveemles efJeefJeOesve yevOevesve lee[vesve veeMevesve Jee
JeMeb vesee78
HeoeLe&-ns (YeieJe) Ssee& Jeeues meYee mesvee kes mJeeceer! pewmes (lJeced) DeeHe (pecYew) cegKe kes peerYe Deeefo
DeJeeJeeW Deewj (obêYeeced) leer#Ce oebleeW mes efpeve (ceefuecuetved) ceefueve DeeejCe Jeeues efmebn Deeefo kees Deewj (nvegYeeced)
cemet[es mes (lemkejeved) eesjeW kes meceeve Jee&ceeve (megKeeefoleeved) Deveee mes otmejeW kes HeoeLeeX kees Yeesieves Deewj
(mlesveeved) jele ceW Yeerefle Deeefo Hees[
-lees[ kes Hejeee ceeue ceejves nejs ceveg<eeW kees (Keeo) pe[ mes ve kejW, Jewmes
(leeved) Gve kees nce ueesie (Gle) Yeer ve kejW78
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees eeefnes efke pees ieew Deeefo ye[s GHekeej kes HeMegDeeW kees ceejves Jeeues efmebn Deeefo Jee
ceveg<e neW, Gve leLee pees eesj Deeefo ceveg<e nQ, Gve kees Deveske ekeej kes yevOeveeW mes yeebOe lee[vee os ve kej JeMe ceW
ueeJeW78
es pevesef<Jeleme veeYeevesefo $eef<e~ mesveeHeefleoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
Hegvejsles keeBmkeeved efveJee&esegefjleen
efHej es jepeHeg<e efkeme-efkeme kee efveJeejCe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
es peves<eg ceNefuecueJe mlesNveemeNmlemkejeN Jeves~

es ke#es<JeIeeNeJeNmleeBmles oOeeefceN pecYeees79
es~ peves<eg~ ceNefuecueJe~ mlesNveeme~ lemkeje~ Jeves~ es~ ke#es<eg~ DeNIeeNeJe~ DeNIeNeJeN FleIeNeJe~ leeved~ lesN~
oNOeeNefceN~ pecYeees79
HeoeLe&-(es) (peves<eg) ceveg<es<eg (ceefuecueJe) es ceefuevee mevlees cueeseefvle ieefvle les (mlesveeme)
iegHleeeesje (lemkeje) eefmee (Jeves) DejCes (es) (ke#es<eg) meecevles<eg (DeIeeeJe) DeelceveesIesve HeeHesveeegefjJe
(leeved) (les) leJe (oOeeefce) (pecYeees) yevOeves cegKeceOes eemeefceJe~ [Deeb cev$e Mele06.6.3.10
JeeKeele]79
SkeoMeesOeee
547
am
aj.
org
DevJee-ns meYesMe! mesveeHeeflejnb es peves<eg ceefuecueJe mlesveemees es Jeves lemkeje es ke#es<JeIeeeJe meefvle,
leeBmles pecYeeesee&meefceJe oOeeefce79
YeeJeeLe&-mesveeHeleeefojepeHeg<eeCeeefceocesJe kee&Jeceefmle eod eeceejCemLee eefmee Deeefmeeeesje
HeeHeeeejee Heg<ee meefvle, les<eeb jepeeOeervelJeb kegeg&efjefle79
HeoeLe&-ns meYeeHeles! ceQ mesveeOe#e (es) pees (peves<eg) ceveg<eeW ceW (ceefuecueJe) ceefueve mJeYeeJe mes Deelespeeles (mlesveeme) iegHle eesj pees (Jeves) Jeve ceW (lemkeje) eefme eesj uegsjs Deewj (es) pees (ke#es<eg) kejer Deeefo ceW
(DeIeeeJe) HeeHe kejles ngS peerJeve keer Fe kejves Jeeues nQ (leeved) Gve kees (les) DeeHe kes (pecYeees) Hewueees cegKe
cesb eeme kes meceeve (oOeeefce) Oejlee ntb79
YeeJeeLe&-mesveeHeefle Deeefo jepeHeg<eeW kee ener cegKe kee&Je nw efke pees eece Deewj JeveeW ceW eefme eesj leLee
uegsjs Deeefo HeeHeer Heg<e nQ, Gve kees jepee kes DeeOeerve kejW79
ees DemceYeefceleme veeYeevesefo $eef<e~ DeOeeHekeesHeosMekeew osJeles~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
eesDeNmceYecejeleerNeeee veesN s<elesN peve~

efvevoeNeesDeNmceeved efOeHmeeeN meJeN leb YemceNmee keg80
as
e~ DeNmceYeced~ DeNjeNleerNeeled~ DeNjeNefleNeeefolejeefleNeeled~ e~ eN~ veN~ s<eles~ peve~ efvevoeled~ e~ DeNmceeved~

efOeHmeeled~ eN~ meJe&ced~ leced~ YeNmceNmee~ kegN80
the
ary
HeoeLe&-(e) ceveg<e (DemceYeced) Oeeefce&kesYe (Dejeleereeled) Me$eglJeceeejsled (e) (e) (ve) Demceeved
(s<eles) Deeerleeefle~ De$e yengueb voefme [Dee02.4.73] Fefle MeHees uegieYeeJe~ (peve) (efvevoeled) efvevosled (e)
(Demceeved) (efOeHmeeled) oefcYelegefcesled (e) (meJe&ced) (leced) (Yemcemee) ke=lmvecYemcesefle Yemcemee, De$e evomees
JeCe&ueesHe Fefle leueesHe~ (keg) mebHeeoe~ [Deeb cev$e Mele06.6.3.10 JeeKeele]80
DevJee-ns meYeemesvesMe! lJeb ees peveesmceYecejeleereeod, ees vees s<eles efvevoe eesmceeved efOeHmeeues, leb
meJe Yemcemee keg80
YeeJeeLe&-DeOeeHekeesHeosMekejepeHeg<eeCeeefceob eesieceefmle eoOeeHevesve efMe#eeesHeosMesve oC[sve e efJejesOeme
meleleb efJeveeMekejCeefceefle80
HeoeLe&-ns meYee Deewj mesvee kes mJeeefceved! DeeHe (e) pees (peve) ceveg<e (DemceYeced) nce Oecee&lceeDeeW kes
efuees (Dejeleereeled) Me$eglee kejs (e) pees (ve) nceejs meeLe (s<eles) oglee kejs (e) Deewj nceejer (efvevoeled) efvevoe
kejs (e) pees (Demceeved) nce kees (efOeHmeeled) ocYe efoKeeJes (e) Deewj nceejs meeLe ue kejs (leced) Gme (meJe&ced)
meye kees (Yemcemee) peuee kes mecHetCe& Yemce (keg) keerefpees80
YeeJeeLe&-DeOeeHeke, GHeosMeke Deewj jepeHeg<eeW kees eeefnes efke He{eves, efMe#ee, GHeosMe Deewj oC[ mes efvejvlej
548
epegJexoYee<es
aj.
org
efJejesOe kee efJeveeMe kejW80

mebefMeleefceleme veeYeevesefo $eef<e~ Hegjesefnleepeceeveew osJeles~ efvee=oe<eea He*defkeleMvo~ He_ece
mJej
DeLe Hegjesefnlees epeceeveeefoYe eEke efkeefcesled kegee&esleen
Deye Hegjesefnle epeceeve Deeefo mes efkeme-efkeme HeoeLe& keer Fe kejs Deewj keee-keee kejs
meefMeleb cesN yeeN meefMeleb JeerNeh yeueced~

meefMeleb #eN$eb efpeN<Ceg emeeNnceefmce Hegjesefnle81
meefMeleNefceefleN mecedefMeleced~ cesN~ yee~ meefMeleNefceefleN mecedefMeleced~ JeerNe&hced~ yeueced~ meefMeleNefceefleN mecedefMeleced~
#eN$eced~ efpeN<Ceg~ eme~ DeNnced~ Deefmce~ HegjesefnleN Fefle Hegjefnle81
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mebefMeleced) eMebmeveereced (ces) cece epeceeveme (yee) JesoefJe%eeveced (mebefMeleced) (Jeere&ced)

Hejeece (yeueced) (mebefMeleced) (#e$eced) #eef$eekegueced (efpe<Ceg) peeMeerueced (eme) peveme (Denced) (Deefmce)
(Hegjesefnle) eb epeceeve Hegj HetJe oOeeefle me~ Hegjesefnle Hegj Sveb oOeefle (efve02~12)~ [Deeb cev$e
DevJee-Denb eme Hegjesenf leesefmce leme ces cece leme e mebefMeleb yee ces leme e mebefMeleb Jeere mebefMeleb yeueb
meb Meleb efpe<Ceg #e$eb eemleg81
YeeJeeLe&-ees eme Hegjesefnlees epeceevee YeJesled leeJeveesveme eee efJeeee eesieyeuesve Oecee&ejCesve
eelceesVeefleye&eeexCe efpelesevf elJesveejesiesCe e Mejerjme yeueb JeOexle, leosJe kece& meleleb kegee&leeced81
HeoeLe&-(Denced) ceQ (eme) efpeme epeceeve Heg<e kee (Hegjesefnle) eLece OeejCe kejves neje (Deefmce) ntb,
Gmekee Deewj (ces) cesje (mebefMeleced) eMebmee kes eesie (yee) Jeso kee efJe%eeve Deewj Gme epeceeve kee (mebefMeleced) eMebmee
kes eesie (Jeere&ced) Hejeece eMebemf ele (yeueced) yeue (mebefMeleced) Deewj eMebmee kes eesie (efpe<Ceg) pee kee mJeYeeJe
Jeeuee (#e$eced) #eef$eekegue nesJes81
YeeJeeLe&-pees efpemekee Hegjesenf le Deewj pees efpeme kee epeceeve nesJes, oesveeW DeeHeme ceW efpeme efJeee, eesieyeue Deewj
Oecee&ejCe mes Deelcee keer GVeefle Deewj yeeee&, efpelesefvelee leLee Deejesielee mes Mejerj kee yeue ye{s, Jener kece&
efvejvlej efkeee kejW81
Gos<eeefceleme veeYeevesefo $eef<e~ meYeeHeeflee&peceevees osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvee&peceeve Hegjesefnleb eefle keLeb Jeexlesleen
efHej epeceeve Hegjesenf le kes meeLe kewmes Jeex, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Gos<eeb yeeNntDeeflejcegeexNDeLeesN yeueced~

ef#eNCeesefceN yeeCeeNefce$eeNvegVeeeefceN mJeeB2DeNnced82
SkeoMeesOeee
549
aj.
org
Gled~ SN<eeNced~ yeeNntFefle yeeNnt~ DeNefleNjced~ Gled~ Jee&~ DeLeesNFleLees~ yeueced~ ef#eNCeesefce~ yeeCee~ DeNefce$eeved~ Gled~
veNeeNefceN~ mJeeved~ DeNnced82
as
am
HeoeLe&-(Gled) (S<eeced) HetJeexkeleeveeb eesjeoerveeb og<kece&keeefjCeeced (yeent) yeueJeeres& (Deeflejced)

mevlejseceguue*dIeseced (Gled) (Jee&) lespe (DeLees) Deevevleex (yeueced) meeceLe&ced (ef#eCeesefce) efnveefmce (yeeCee)
JesosejefJe%eeveeoevesve (Deefce$eeved) Me$etved (Gled) (veeeefce) TOJe yeOveeefce (mJeeved) mJekeereeved (Denced)~ [Deeb cev$e
DevJee-Denb epeceeve Hegjesefnlees Jee yeeCew<eeb yeent Goeflejced~ Jeeex yeueceefce$eebeesefl#eCeesceLees mJeeved megoes
Jeeex yeueb eesVeeeefce eeHeeeefce82
YeeJeeLe&-jepeeefoefYee&peceevew Hegjesenf leeefoefYee HeeefHeveeb meJe&mJe#eees Oecee&lceveeb meJe&mJeJe=efe meJe&Lee
keeee&82
HeoeLe&-(Denced) ceQ epeceeve Jee Hegjesefnle (yeeCee) Jeso Deewj F&ej kes %eeve osves mes (S<eeced) Fve HetJeexkele
eesj Deeefo ogeW kes (yeent) yeue Deewj Hejeece kees (Goeflejced) Des ekeej Guueve keb (Jee&) lespe leLee
(yeueced) meeceLe& kees Deewj (Deefce$eeved) Me$egDeeW kees (Gefl#eCeesefce) ceejlee ntb (DeLees) Fme kes Heeeled (mJeeved) DeHeves
efce$eeW kes lespe Deewj meeceLe& kees (GVeeeefce) Je=e
f kes meeLe eeHle keb82
YeeJeeLe&-jepee Deeefo epeceeve leLee HegjesefnleeW kees eeefnes efke HeeefHeeeW kes meye HeoeLeeX kee veeMe Deewj
Oecee&lceeDeeW kes meye HeoeLeeX keer Je=e
f meowJe meye ekeej mes efkeee kejW82
DeVeHele Fleme veeYeevesefo $eef<e~ epeceeveHegjesefnleew osJeles~ GHeefjeod ye=nleer vo~ ceOece
mJej
DeLe ceveg<ew keLeb keLeb Jeefe&leJeefcelegHeefoMeles
the
ary
Deye ceveg<eeW kees Fme mebmeej ceW kewmes-kewmes Jee&vee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
DeVeHeNlesVeme vees oseveceerNJeme Megef<ceCe~

ee oeNleej leeefj<eNTpe vees Oesefn efNHeosN eleg<Heos83
DeVeHeleN FleVeHeles~ DeVeme~ veN~ osNefnN~ DeNveNceerNJeme~ Megef<ceCe~ eNesefleN ee~ oeNleejced~ leeNefjN<eN~ Tpe&ced~ veN~
OesNefnN~ efNHeoN Fefle efNHeos~ eleg<Heos~ elegHeoN FefleN elegHeos83
HeoeLe&-(DeVeHeles) DeVeeveeb Heeueke (DeVeme) (ve) DemceYeced (osefn) (DeveceerJeme) jesiejefnleme

megKekejme (Megef<ceCe) yeng Meg<ceb yeueb YeJeefle emceeled leme (ee) Deefleeke=leee (oeleejced) (leeefj<e) meblej
(Tpe&ced) Hejeececed (ve) Demceekeced (Oesefn) (efHeos) ew Heeoew eme ceveg<eeosmlemcew (eleg<Heos) elJeej Heeoe eme
ieJeeosmlemcew~ [Deeb cev$e Mele06.6.4.7 JeeKeele]83
DevJee-ns DeVeHeles epeceeve Hegjesenf le Jee! lJeb veesveceerJeme Megef<ceCeesVeme eeosefn~ DemeeVeme oeleejb
550
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
leeefj<e~ veesmceekeb efHeos eleg<Heos Tpe Oesefn83

YeeJeeLe&-ceveg<ew meowJeejesieyeuekeejkeceVeb mJewYeexkeleJecevesYe eoeleJeb e~ ceveg<eeCeeb HeMetveeb e megKeyeues
mebJeOe&veeres, ele F&ejme=efeceevegketueeejCesve meJex<eeb megKeesVeefle meoe JeOexle83
De$e ie=nmLejepeHegjesefnlemeYeemesveeOeerMeepeepevekee&Jekecee&efoJeCe&veeosleoOeeeeskeleeLe&me HetJee&OeeeeskeleeLexve
men meeflejmleerleJeievleJeced
HeoeLe&-ns (DeVeHeles) Dees<eefOe DeVeeW kes Heeueve kejves nejs epeceeve Jee Hegjesenf le! DeeHe (ve) nceejs efuees
(DeveceerJeme) jesieeW kes veeMe mes megKe kees ye{eves (Megef<ceCe) yengle yeuekeejer (DeVeme) DeVe kees (eeosefn) Deefleeke<e&
kes meeLe oerefpees Deewj Fme DeVe kes (oeleejced) osves nejs kees (leeefj<e) le=Hle kej leLee (ve) nceejs (efHeos) oes Heie
Jeeues ceveg<eeefo leLee (eleg<Heos) eej HeieJeeues ieew Deeefo HeMegDeeW kes efuees (Tpe&ced) Hejeece kees (Oesefn) OeejCe
kej83
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke meowJe yeuekeejer Deejesie DeVe DeeHe mesJeW, Deewj otmejeW kees osJeW~ ceveg<e leLee
HeMegDeeW kes megKe Deewj yeue ye{eJeW, efpememes F&ej keer me=ef kes eceevegketue DeeejCe mes meye kes megKeeW keer meoe GVeefle
nesJes83
Fme DeOeee ceW ie=nmLe jepee kes Hegjesefnle meYee Deewj mesvee kes DeOe#e Deewj epee kes ceveg<eeW kees kejves eesie
kece& Deeefo kes JeCe&ve mes Fme DeOeee ceW kens DeLe& keer HetJe& DeOeee kes DeLe& kes meeLe meefle peeveveer eeefnes
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb eercelHejceefJeog<eeb efJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe
oeevevomejmJeleermJeeefcevee efveefce&les mebmke=leYee<eee&Yee<eeYeeb efJeYetef<eles
megeceeCeegkeles epegJexoYee<e SkeeoMeesOeee mecHetCe&11
aj.
org
Dees3ced
DeLe eoMeeOeeeejcYe
Meeve Fleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ YegefjkeHe*deqkeleMvo~ Heece mJej
le$eeoew efJeodiegCeeveen
Deye yeejnJeW DeOeee kee DeejcYe efkeee peelee nw, Gme kes eLece cev$e ceW efJeeveeW kes iegCeeW kee GHeosMe
efkeee nw
am
MeeNvees NkeceGNJee& Jeeewod ogce&<e&Nceeeg efeNes eeNve~

DeNeqivejce=leesDeYeJeNod Jeeese fYeNe&osvebN eewjpeveeled megjslee1
MeeNve~ Nkece~ GNJee&~ efJe~ DeNeewNled~ ogce&<e&Nefceefle ogce<e&ced~ Deeeg~ efeNes~ NeeNve~ DeNeqive~ DeNce=le~
DeNYeNJeNled~ JeeesefYeNefjefleN JeeefYe~ eled~ SNveNced~ eew~ Depeveeled~ megjsleeN Fefle megjslee1
the
ary
as
HeoeLe&-(Meeve) oMe&ke (kece) oeref ceeved (GJee&) cenlee He=efLeJee men (efJe) (Deeewled) eesleeefle
(ogce&<e&ced) ogKesve ceef<e&legb mees{gb Meerueced (Deeeg) DeVeced~ DeeegefjleVeveecemeg Heefleced (efveIeb02.7) (efees) MeesYeeew
(eeve) jeseke (Deeqive) keejCeeKe HeeJeke (Dece=le) veeMejefnle (DeYeJeled) YeJeefle (JeeesefYe) eeJeppeerJevew
(eled) eced (Sveced) (eew) efJe%eeveeefoefYe ekeeMeceeve (Depeveeled) peveeefle (megjslee) MeesYeveeefve jsleebemf e Jeeree&efCe
eme me~ [Deeb cev$e Mele06.7.2.1-2 JeeKeele]1
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Meevees eewjeqive mete& GJee& men meJee&ved cetlee&ved HeoeLee&ved Jeeewled, leLee e efees
eevees kecees peveesYeJeod ee megjslee Dece=lees ogce&<eceeegjpeveeod JeeesefYe men eosveb efJeebmecepeveeled leb eteb meleleb
mesJeOJeced1
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLeeeqmceved peieefle metee&oe meJex HeoeLee& mJeevlew Hejcesejb
efveeeeeefvle, leLee ceveg<ee DeefHe YeJeseg1
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Meeve) efoKeueeves neje (eew) mJeeb ekeeMemJeHe (Deeqive) mete&He Deeqive
(GJee&) Deefle mLetue Yetefce kes meeLe meye cetef e&ceeved HeoeLeeX kees (Jeeewled) efJeefJeOe ekeej mes ekeeefMele kejlee nw, Jewmes pees
(efees) meewYeeieue#ceer kes DeLe& (eeve) efekeee& (kece) megMeesefYele peve (DeYeJeled) neslee Deewj (eled) pees
(megjslee) Gece Jeere&egkele (Dece=le) veeMejefnle (ogce&<e&ced) Me$egDeeW kes ogKe mes efveJeejCe kes eesie (Deeeg) peerJeve kees
(Depeveeled) eke kejlee nw, (JeeesefYe) DeJemLeeDeeW kes meeLe (Sveced) Fme efJeeved Hegg<e kees eke kejlee nes, Gmekees
legce meoe efvejvlej mesJeve kejes1
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes Fme peieled ceW mete& Deeefo meye HeoeLe& DeHeves-DeHeves
evle mes Hejcesej kees efveee kejeles nQ, Jewmes ner ceveg<eeW kees nesvee eeefnes1
552
epegJexoYee<es
aj.
org
vekelees<eemesleme keglme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
vekeleesN<eemeeN mecevemeeN efJeHes OeeNHeeslesN efMeMegceske meceerNeer~

eeJeeN#eecee NkeceesDeNvleefJe&Yeeefle osNJeeDeNeqiveb Oeejeved efJeCeesNoe2
vekeleesN<eemee~ vekeleesN<emesefleN vekeleesN<emee~ meceveNmesefleN mecevemee~ efJeHesN FefleN efJeHes~ OeeNHeeslesNFefle OeeNHeesles~
efMeMegced~ Skeced~ meNceerNeer Fefle mecedF&Neer~ eeJeeN#eecee~ Nkece~ DeNvle~ efJe~ YeeNefleN~ osNJee~ DeNeqiveced~ OeeNjeNved~ NefJeNCeesNoe
Fefle efJeCeNoe2
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vekelees<eemee) vekeleb jeef$eb ees<ee efoveb e les (mecevemee) meceeveb cevees efJe%eeveb eeesmles (efJeHes)
leceekeeMeeYeeb efJeHes (OeeHeesles) Heeeele (efMeMegced) yeeuekeced (Skeced) Demeneeced (meceereer) es meceieele
meJee&ved eeHveglemles (eeJee#eecee) ekeeMeYetceer, De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe& (kece) efekej
(Devle) DeeYevlejs (efJe) (Yeeefle) ekeeMeles (osJee) efoJee eeCee (Deeqiveced) efJeegleced (Oeejeved) Oeejeseg
(efJeCeesoe) es efJeCeb yeueb ooefle les~ efJeCeesoe kemceeveb efJeCecegeles eosveoefYeJeefvle yeueb Jee efJeCeb
eosvesveeefYeJeefvle, leme oelee efJeCeesoe efve0 8.1)~ [Deeb cev$e Mele06.7.2.3 JeeKeele]2
DevJee-ns ceveg<ee! eceeive efJeCeesoe osJee Oeejeved, ees kece meVevleefJe&Yeeefle e mecevemee efJeHes
meceereer eeJee#eecee vekelees<eemee eLewkeb efMeMegb s ceelejew OeeHeesles, leLee Jee&ceeveb leb efJepeevevleg2
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee peveveer Oee$eer e yeeuekeb HeeueelemleLeenesje$eew meJee&ved Heeueele~
ee efJeegtHesCeeefYeJeeHleesefmle, meeseqive metee&os keejCecemleerefle meJex efveefevJevleg2
HeoeLe&-ns ceveg<ees! efpeme (Deeqiveced) efyepegueer kees (efJeCeesoe) yeueoelee (osJee) efoJe eeCe (Oeejeved)
OeejCe kejW, pees (kece) efekeejke neskes (Devle) DevlekejCe ceW (efJeYeeefle) ekeeefMele neslee nw, pees (mecevemee)
Ske efJeeej mes efJeefole (efJeHes) DevOekeej Deewj ekeeMe mes efJe Heegkele (meceereer) meye ekeej meye kees ee nesves
Jeeueer (eeJee#eecee) ekeeMe Deewj Yetefce leLee (vekelees<eemee) jeef$e Deewj efove pewmes (Skeced) Ske (efMeMegced) yeeueke kees
oes ceeleeSB (OeeHeesles) otOe efHeueeleer nQ, Jewmes Gmekees legce ueesie peevees2
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes peveveer ceelee Deewj Oeeeer yeeueke kees otOe efHeueeleer nQ,
Jewmes ner efove Deewj jeef$e meye keer j#ee kejles nQ, Deewj pees efyepegueer kes He mes meJe&$e JeeHeke nw, Jen Deeqive mete& Deeefo
kee keejCe nw, Fme yeele kee legce meye efveee kejes2
efJeeeHeeCeerleme MeeJeee $eef<e~ meefJelee osJelee~ efJeje[d peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLeees Hejceelceve ke=lecegHeefoMeles
Deye Deieues cev$e ceW Hejcesej kes ke=le kee GHeosMe efkeee nw
efJeee NHeeefCeN eeflecegeles keNefJe eemeeJeerod YeNb efNHeosN eleg<Heos~
eoMeesOeee
553
aj.
org
efJe veekeceKeled meefJeNlee JejsCeesveg eNeeCeceg<emeesN efJejepeefle3
efJeee~ NHeeefCe~ eefle~ cegeNlesN~ keNefJe~ e~ DeNmeeNJeerNled~ YeNced~ efNHeoN Fefle efNHeos~ eleg<Heos~ elegHeoN Fefle
elegHeos~ efJe~ veekeced~ DeNKeNled~ meNefJeNlee~ JejsCe~ Deveg~ eNeeCeced~ eNeeveNefceefle eNeeveced~ GN<eme~ efJe~ jeNpeNefleN3
as
am
HeoeLe&-(efJeee) meJee&efCe (HeeefCe) (eefle) (ceg_eles) (keefJe) eevleoMe&ve eevlee%e meJe&%ees Jee (e)
(DemeeJeerled) GlHeeoeefle (Yeced) peveveereb megKeced (efHeos) ceveg<eeeee (eleg<Heos) ieJeeeee (efJe) (veekeced)
meJe&ogKejefnleced (DeKeled) ekeeMeeefle (meefJelee) mekeuepeieled emeefJelee peieoerej meteex Jee (JejsCe)
mJeerkee&gcen& (Deveg) (eeeCeced) eke=b eeHeCeced (G<eme) eYeeleme (efJe) (jepeefle) ekeeMeles3
DevJee-ns ceveg<ee! ees JejsCe keefJe meefJelees<eme eeeCecevegefJejepeefle efJeee HeeefCe eefleceg_eles~ efHeos
eleg<Heos veekeb JeKeled Yeb eemeeJeerled leceero=MeceglHeeokeb mete Hejcesejb efJepeeveerle3
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ esve peieoerejsCe mekeueHeekeeMeke eeefCeveeb megKensleg ekeeMeceeve meteex
jefelemlemewJe Yeeqkeleb meJex ceveg<ee kegJe&efvlJeefle3
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (JejsCe) enCe kejves eesie (keefJe) efpemekeer ef Deewj yege
f meJe&$e nw Jee meJe&%e
(meefJelee) meye mebmeej kee GlHeeoke peieoerej Jee mete& (G<eme) eelekeeue kee mecee (eeeCeced) ee kejves kees
(DevegefJejepeefle) ekeeefMele neslee nw (efJeee) meye (HeeefCe) HeoeLeeX kes mJeHe (eeflecegeles) eefme kejlee nw Deewj
(efHeos) ceveg<eeefo oes Heie Jeeues (eleg<Heos) leLee ieew Deeefo eej Heie Jeeues eeefCeeeW kes efuees (veekeced) meye ogKeeW mes
He=Leked (Yeced) mesJeves eesie megKe kees (JeKeled) ekeeefMele kejlee Deewj (eemeeJeerled) GlHeVe kejlee nw, Ssmes Gme
mete&ueeske kees GlHeVe kejves Jeeues F&ej kees legce ueesie peevees3
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ efpeme Hejcesej ves mecHetCe& HeJeeved JeeW kee ekeeMeke, eeefCeeeW kes
megKe kee nsleg, ekeeMeceeve mete&ueeske jee nw, Gmeer keer Yeeqkele meye ceveg<e kejW3
megHeCeexmeerleme MeeJeee $eef<e~ ielceeved osJelee~ YegefjiOe=efleMvo~ $e<eYe mJej
the
ary
HegveefJe&odiegCee GHeefoMevles
efHej efJeevees kes iegCeeW kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
megHeNCeexefme ieNlceBeeqNJe=esN efMejes ieeeN$eb e#egye&=nLevleNjs HeN#eew~

mleesceDeeNlcee voeN:meeefveN epet:ef<eN veece~
meece les leNvetJee&ceosNJeb e%eeeNef%eebN HegbN efOe<Cee MeNHee~
megHeNCeexefme ieNlceeNved efoJe ieN mJe Hele4
megHeNCe& Fefle megHeNCe&~ DeNefmeN~ ieNlceeved~ ef$eNJe=efoefle ef$eNJe=led~ lesN~ efMej~ ieeNeN$eced~ e#eg~ ye=nNNLeNvleNjs Fefle
ye=nledjLevleNjs~ HeN#eew~ mleesce~ DeeNlcee~ voe:efme~ Deeefve~ epet:ef<e~ veece~ meece~ lesN~ leNvet~ JeeNceNosNJeefceefle
554
epegJexoYee<es
aj.
org
JeeceosNJeced~ eN%eeNeNef%eeNefceefle e%eeeNef%eeced~ Hegced~ efOe<Cee~ MeNHee~ megHeNCe& Fefle megHeNCe&~ DeNefmeN~ ieNlceeved~
efoJeced~ ieNN~ mJeefjefleN mJe~ HeNleN14
the
ary
as
am
HeoeLe&-(megHeCe&) MeesYeveeefve HeCee&efve ue#eCeeefve eme me (Deefme) (ielceeved) iegJee&lcee (ef$eJe=led) $eerefCe
keceexHeemevee%eeveeefve Jee&vles eeqmceved leled (les) leJe (efMej) e=Ceeefle efnveefmle ogKeeefve esve leled (ieee$eced) ieee$ee
efJeefnleb efJe%eeveced (e#eg) ves$eefceJe (ye=nLevlejs) ye=ner jLewmlejefvle ogKeeefve eeYeeb meeceYeeb les (He#eew) Heeee&efJeJe
(mleessce) mleeslegcen& $eiJeso (Deelcee) mJeHeced (voebefme) Geq<Ceieeoerevf e (Deeefve) ees$eeoerefve (epetbef<e) epeg
eglee (veece) DeeKee (meece) le=leerees Jeso (les) leJe (levet) Mejerjced (JeeceosJeced) JeeceosJesve b efJe%eeleb efJe%eeefHeleb
Jee (e%eeeef%eeced) e%ee mevleJee JeJeneje Dee%eemlekeleJeee leeved eon&efle leled (Hegced)
HegefceJeevleesJeeJe (efOe<Cee) efoefOe<eefle Meyoeefvle ewmles efOe<eCee KegjesHeefjYeeieemles<eg meeOeJe (MeHee) Kegje
(megHeCe&) MeesYeveHeleveMeerue (Deefme) Deefmle (ielceeved) iele eMemlee Meyoe efJeevles eme me (efoJeced) efoJeb
efJe%eeveced (ie) eeHvegenf (mJe) megKeced (Hele) ie=neCe~ [Deeb cev$e Mele06.7.2.6 JeeKeele]4
DevJee-ns efJeved! elemles leJe ef$eJe=led efMejes ieee$eb e#egye&=nLevlejs He#eew mleesce Deelcee voebmeeefve
epetbef<e veece e%eeeef%eeb JeeceosJeb meece les leveteeefmle lemceeled lJe ielceeved megHeCeexefme, eme efOe<eeee MeHee oerIe
Hegceefmle, leod ees ielceeved megHeCeexmeefmle, me FJe lJeb efoJeb ie mJe Hele4
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee megvojMeeKeeHe$eHeg<HeHeuecetuee Je=#ee MeesYevles, leLee
JesoeefoMeeeOesleejesOeeHekee megjesevles~ eLee HeMeJe HegeeJeeJew mJekeeee&efCe meeOvegJeefvle, eLee e He#eer
He#eeYeeceekeeMeceeiexCe ielJeeiele e ceesoles leLee ceveg<ee efJeeemegeMf e#ee eeHe Heg<eeLexve megKeeveeHvegJevleg4
HeoeLe&-ns efJeved! efpememes (les) DeeHekee (ef$eJe=led) leerve kecce&, GHeemevee Deewj %eeveeW mes egkele (efMej) ogKeeW
kee efpememes veeMe nes (ieee$eced) ieee$eer vo mes kens efJe%eeveHe DeLe& (e#eg) ves$e (ye=nLevlejs) ye[s-ye[s jLeeW kes
menee mes ogKeeW kees g[eves Jeeues (He#eew) FOej-GOej kes DeJeeJe (mleesce) mlegefle kes eesie $eiJeso (Deelcee) DeHevee
mJeHe (voebefme) Geq<Ceked Deeefo vo (Deeefve) keeve Deeefo (epetbef<e) epegJexo kes cev$e (veece) veece (e%eeeef%eeced)
enCe kejves Deewj es[ves eesie JeJenejeW kes eesie (JeeceosJeced) JeeceosJe $eef<e ves peeves Jee He{ees (meece) leermejs
meeceJeso (les) DeeHekee (levet) Mejerj nw, Fmemes DeeHe (ielceeved) cenelcee (megHeCe&) megvoj mecHetCe& ue#eCeeW mes egkele
(Deefme) nQ, efpememes (efOe<Cee) Meyo kejves kes nslegDeeW ceW meeOeg (MeHee) Kegj leLee (Hegced) ye[er Hetb kes meceeve
Devle kee DeJeeJe nw, Gmekes meceeve pees (ielceeved) eMebemf ele MeyoesejCe mes egkele (megHeCe&) megvoj G[ves Jeeues
(Deefme) nQ, Gme He#eer kes meceeve DeeHe (efoJeced) megvoj efJe%eeve kees (ie) ee ntefpees Deewj (mJe) megKe kees (Hele)
enCe keerefpees4
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes megvoj, MeeKee, He$e, Heg<He, Heue Deewj cetueeW mes egkele
Je=#e MeesefYele nesles nQ, Jewmes ner Jesoeefo MeeeW kes He{ves Deewj He{eves nejs meg MeesefYele nesles nQ~ pewmes HeMeg Hetb Deeefo
DeJeeJeeW mes DeHeves keece kejles Deewj pewmes He#eer HebKeeW mes DeekeeMe ceeie& mes peeles -Deeles Deeveefvole nesles nQ, Jewmes ceveg<e
efJeee Deewj Deer efMe#ee kees ee nes Heg<eeLe& kes meeLe megKeeW kees ee neW4
eoMeesOeee
555
aj.
org
efJe<Cees ece Fleme MeeJeee $eef<e~ efJe<CegoxJelee~ Yegefjieglke=efleMvo~ <e[dpe mJej
Hegvee jepeOece&ceen
efHej Yeer Deieues cev$e ceW jepeOece& kee GHeosMe efkeee nw
efJe<CeesN eceesefme meHelveNne ieeeN$eb voNDeejesn He=efLeNJeerceveg efJeecemJeN efJe<CeesN

eceesmeefYeceeefleNne $ewgYeNb voNDeejesneNvleefj#eNceveg efJeecemJeN efJe<CeesN eceesmejeleereNlees nNvlee peeielebN
voNDeejesnN efoJeNceveg efJeecemJeN efJe<CeesN eceesefme Me$eteNlees nNvleeveggYeNb voNDeejesnN efoMeesveg
efJeecemJe5
am
efJe<Cees~ ece~ DeNefmeN~ meNHeNlveNnsefle meHelveNne~ ieeNeN$eced~ vo~ Dee~ jesNnN~ He=efLeNJeerced~ Deveg~ efJe~ eNceNmJeN~
efJe<Cees~ ece~ DeNefmeN~ DeNefYeNceeNefleNnsleefYeceeefleNne~ $ewgYeced~ $ewmlegYeNefceefleN $ewmlegYeced~ vo~ Dee~ jesNnN~ DeNvleefj#eced~
Deveg~ efJe~ eNceNmJeN~ efJe<Cees~ ece~ DeNefmeN~ DeNjeNleerNeNle~ DeNjeNefleNeNle FlejeefleeNle~ nNvlee~ peeieleced~ vo~ Dee~ jesNnN~
efoJeced~ Deveg~ efJe~ eNceNmJeN~ efJe<Cees~ ece~ DeNefmeN~ MeN$eteNle~ MeN$egeNle Fefle Me$egeNle~ nNvlee~ DeeveggYeced~
DeevegmlegYeNefceleeveg mlegYeced~ vo~ Dee~ jesNnN~ efoMe~ Deveg~ efJe~ eNceNmJeN5
the
ary
as
HeoeLe&-(efJe<Cees) JeeHekeme peieoerejme (ece) JeJenej (Deefme) (meHelvene) e meHelveevejerved nefvle

me (ieee$eced) ieee$eerefve<HeVeceLe&ced (vo) mJeced (Dee) (jesn) Dee{es YeJe (He=efLeJeerced) He=efLeJeeefokeced (Deveg)
(efJe) (ecemJe) JeJenj (efJe<Cees) JeeHekeme keejCeme (ece) DeJemLeevlejced (Deefme) (DeefYeceeeflene)
eesefYeceeleerveefYeceeveegkeleeved nefvle ($ewgYeced) ef$eefYe megKew mecyeced (vo) yeueeoced (Dee) (jesn) (Devleefj#eced)
DeekeeMeced (Deveg) (efJe) (ecemJe) (efJe<Cees) Jeegb Meerueme efJeegtHeeives (ece) (Deefme) (Dejeleerele)
efJeeeefooeveb kee&gceefvele (nvlee) veeMeke (peeieleced) peieppeeveeefle esve leled (vo) me=efefJeeeyeuekejced (Dee)
(jesn) (efoJeced) metee&eeqiveced (Deveg) (efJe) (ecemJe) (efJe<Cees) efnjCeieYe&me Jeeees (ece) (Deefme) (Me$etele)
Deelceve Me$egceeejle (nvlee) (DeeveggYeced) Devegketueleee mleesYeles megKeb yeOveeefle esve leled (vo) Deevevokejced (Dee)
(jesn) (efoMe) HetJee&oerved (Deveg) (efJe) (ecemJe) eelemJe~ [Deeb cev$e Mele06.7.2.13-16 JeeKeele]5
DevJee-ns efJeved! elemlJeb efJe<Cees ece meHelveneefme, lemceeod ieee$eb vo Deejesn He=eLf eJeercevegefJeecemJe~
elemlJeb efJe<Cees eceesefYeceeefleneefme, lemceeled lJeb $ewgYeb vo Deejesnevleefj#ecevegefJeecemJe~ elemlJeb efJe<Cees
eceesjeleerelees nvleeefme, lemceeppeeieleb vo Deejesn efoJecevegefJeecemJe~ emlJeb efJe<Cees ece Me$etelees nvleeefme, me
lJeceeveggYeb vo Deejesn, efoMeesvegeJf eecemJe5
YeeJeeLe&-ceveg<ewJexoefJeeee YetieYee&eof efJeee efveefele HejeecesCeesVeere jesiee Me$eJee efvenvleJee5
HeoeLe&-ns efJeved Hegg<e! efpememes DeeHe (efJe<Cees) JeeHeke peieoerej kes (ece) JeJenej mes MeesOeke Deewj
(meHelvene) Me$egDeeW kes ceejvesnejs (Deefme) nes, Fmemes (ieee$eced) ieee$eer cev$e mes efvekeues (vo) Meg DeLe& Hej
(Deejesn) Dee{ ntefpees (He=efLeJeerced) He=efLeJeeefo HeoeLeeX mes (DevegefJeecemJe) DeHeves Devegketue JeJenej meeefOees leLee
efpeme keejCe DeeHe (efJe<Cees) JeeHeke keejCe kes (ece) keee&He (DeefYeceeeflene) DeefYeceeefveeeW kees ceejvesnejs
556
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(Deefme) nQ, Fmemes DeeHe ($ewgYeced) leerve ekeej kes megKeeW mes mebegkele (vo) yeueoeeke JesoeLe& kees (Deejesn) enCe
Deewj (Devleefj#eced) DeekeeMe kees (DevegefJeecemJe) DevegketueJeJenej ceW egkele keerefpees efpememes DeeHe (efJe<Cees)
JeeHeveMeerue efyepegueer He Deeqive kes (ece) peevevesnejs (Dejeleerele) efJeee Deeefo oeve kes efJejesOeer Heg<e kes (nvlee)
veeMe kejvesnejs (Deefme) nQ, Fmemes DeeHe (peeieleced) peieled kees peeveves kee nsleg (vo) me=efefJeee kees yeueegkele
kejvesnejs efJe%eeve kees (Deejesn) eeHle ntefpees Deewj (efoJeced) mete& Deeefo Deeqive kees (DevegefJeecemJe) Devegece mes
GHeegkele keerepf ees, pees DeeHe (efJe<Cees) efnjCeieYe& Jeeeg kes (ece) %eeHeke leLee (Me$etele) DeHeves kees Me$eg kee
DeeejCe kejves Jeeues Heg<eeW kes (nvlee) ceejves Jeeues (Deefme) nQ, mees DeeHe (DeeveggYeced) Devegketuelee kes meeLe megKe
mecyevOe kes nsleg (vo) Deevevokeejke JesoYeeie kees (Deejesn) GHeegkele keerefpees Deewj (efoMe) HetJe& Deeefo efoMeeDeeW kes
(DevegefJeecemJe) Devegketue eelve keerefpees5
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke JesoefJeee mes YetieYe& efJeeeDeeW kee efveee leLee Hejeece mes Gvekeer GVeefle
kejkes jesie Deewj Me$egDeeW kee veeMe kejW5
Deevoefoleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
DeevooNeqive mleNveeefVeJeN eew #eeceeN jsefjnod JeerNOe meceNeved~

meNees pe%eeNvees efJe nerefceNesDeKeNoe jesomeer YeeNvegvee YeeleNvle6
Deevoled~ DeNeqive~ mleNveeefVeNJesefle mleNveevedFJe~ eew~ #eecee~ jsefjnled~ JeerNOe~ meceNeefVeefle mecedDeNeved~
meNe~ peN%eeNve~ efJe~ efn~ F&Nced~ FN~ DeKeled~ Dee~ jesomeerFefleN jesomeer~ YeeNvegvee~ YeeNefleN~ DeNvleefjleNvle6
the
ary
HeoeLe&-(Deevoled) eeHveeself e (Deeqive) efJeegled (mleveeefVeJe) eLee efoJeb Meyob kegJe&ved (eew) mete&ekeeMe
(#eecee) He=efLeJeer~ #ecesefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced (efveIeb01.1) De$e Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137]
FlegHeOeeoerIe& (jsefjnled) Ye=Meb Heueeefve oeoeefle (JeerOe) Je=#eeved (meceeved) meceked ekeeMeeved (mee) meceevesef
(pe%eeve) eeogYe&tle meved (efJe) (efn) Keueg (F&ced) meJe&le (F) eoer (DeKeled) ekeeMeeefle (Dee) (jesomeer)
eeJeeHe=efLeJeew (Yeevegvee) mJeoerHlee (Yeeefle) ekeeMeles (Devle) ceOes Jee&ceeve meved~ [Deeb cev$e Mele06.7.3.1-2
JeeKeele]6
DevJee-ns ceveg<ee! e meYesMe meees pe%eevees eewjeqive mleveeefVeJeejerveeevood, eLee #eecee JeerOemleLee
epeeYe megKeeefve jsefjnled, eLee meefJeles meceeved jesomeer JeKeod YeevegveevlejeYeeefle, leLee e MegYeiegCekece&mJeYeeJew
ekeeMeles, leb efn jepekece&meg eeg*dOJeced6
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegesHeceeueejew~ ns ceveg<ee! eLee mete& meJe&ueeskeceOemLe meJee&ved
ekeeMeeke<e&efle, eLee He=eLf eJeer yengHeueoe Jee&les, leLeeYetle Heg<e jepekeeex<eg meceiegHeeeskeleJe6
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees meYeeHeefle (mee) Ske efove ceW (pe%eeve) eefme ngDee (eew) mete&ekeeMe He
(Deeqive) efJeegled Deeqive kes meceeve (mleveeefVeJe) Meyo kejlee ngDee Me$egDeeW kees (Deevoled) ee neslee nw, pewmes (#eecee)
eoMeesOeee
557
aj.
org
He=efLeJeer (JeerOe) Je=#eeW kees Heue-HetueeW mes egkele kejleer nw, Jewmes epeeDeeW kes efuees megKeeW kees (jsefjnled) Des-yegjs
keceeX kee MeerIe Heue oslee nw, pewmes mete& (F) eoer Deewj (meceeved) meceked HeoeLeeX kees ekeeefMele kejlee ngDee
(jesomeer) DeekeeMe Deewj He=efLeJeer kees (JeKeled) eefme kejlee Deewj (Yeevegvee) DeHeveer oeref kes meeLe (Devle) meye
ueeskeeW kes yeere (DeeYeeefle) ekeeefMele neslee nw, Jewmes pees meYeeHeefle MegYe iegCe-keceeX mes ekeeefMele nes, Gmekees legce ueesie
jepekeeeeX ceW mebegkele kejes6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ ns ceveg<ees! pewmes mete& meye ueeskeeW kes yeere ceW
efmLele ngDee meyekees ekeeefMele Deewj Deeke<e&Ce kejlee nw, Deewj pewmes He=efLeJeer yengle HeueeW kees osleer nw, Jewmes ner ceveg<e kees
jepe kes keeeeX ceW Des ekeej mes GHeegkele kejes6
Deive Fleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
HegveefJe&odiegCeevegHeefoMeefle
am
efHej efJeeveebs kes iegCeeW kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeivesYeeJeefe&VeNefYe ceeN efveJee&NmJeeeg<eeN Jee&mee eNpeeeN Oevesve~

meNvee cesNOeee jee Hees<esCe7
Deives~ DeNYeeNJeNefe&NefVeleefYeDeeJeefe&ved~ DeNefYe~ ceeN~ efve~ JeNe&NmJeN~ Deeeg<ee~ Jee&mee~ eNpeesefle eNpeee~ Oevesve~
meNvee~ cesNOeee~ jee~ Hees<esCe7
the
ary
as
HeoeLe&-(Deives) efJeved! (DeYeeJeefe&ved) DeeefYecegKesve Jeefe&legb Meerueceme lelmecyegew (DeefYe) (cee) ceeced
(efve) efvelejeced (Jee&mJe) (Deeeg<ee) efejeerJevesve (Jee&mee) DeVeeOeeveeefovee (epeee) mevleevesve (Oevesve) (mevee)
meJee&meeb efJeeeveeb mebefJeYeeieke$ee& (cesOeee) e%eee (jee) efJeeeefeee (Hees<esCe) Hegee~ [Deeb cev$e Mele06.7.3.6
JeeKeele]7
DevJee-ns DeYeeJeefe&Veives Heg<eeefLe&ved efJeved! lJeceeeg<ee Jee&mee epeee Oevesve mevee cesOeee jee Hees<esCe e
meneefYeefveJee&mJe cee ceeb ewlew mebeespee7
YeeJeeLe&-ceveg<ewYe&tieYee&efoefJeeee efJevewee eeHlegb vewJe Mekeesle, ve e%eee efJevee efJeee YeefJelegb Mekeee7
HeoeLe&-ns (DeYeeJeefe&ved) mevcegKe neskes Jele&ves Jeeues (Deives) lespemJeer Heg<eeLeea efJeeved Heg<e! DeeHe
(Deeeg<ee) ye[s peerJeve (Jee&mee) DeVe leLee He{ves Deeefo (epeee) mevleeveeW (Oevesve) Oeve (mevee) meye efJeeeDeeW kee
efJeYeeie kejvesnejer (cesOeee) yege
f (jee) efJeee keer MeesYee Deewj (Hees<esCe) Hegef kes meeLe (DeefYeefveJee&mJe) efvejvlej
Jee&ceeve ntepf ees Deewj (cee) ceggPekees Yeer Fve Gkele HeoeLeeX mes mebegkele keerepf ees7
YeeJeeLe&-ceveg<e ueesie YetieYee&eof efJeee kes efJevee Ssee& kees ee veneR kej mekeles Deewj yege
f kes efJevee efJeee
Yeer veneR nes mekeleer7
Deives Deefj Fleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
HegveefJe&eeYeemeceen
558
epegJexoYee<es
aj.
org
efHej efJeeeYeeme kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeivesDeefj MeNleb les mevlJeeNJe=le menNe leGHeeNJe=le~

DeOeeN Hees<emeN Hees<esCeN Hegveveex veNceeke=efOeN Hegveveex jefeceeke=efOe8
Deives~ DeNefj~ MeNleced~ lesN~ meNvleg~ DeeNJe=leN FleeNJe=le~ meNneced~ lesN~ GNHeeNJe=leN FleggHeDeeNJe=le~ DeOe~ Hees<eme~
Hees<esCe~ Hegve~ veN~ veNced~ Dee~ ke=efOeN~ Hegve~ veN~ jefeced~ Dee~ ke=efOeN8
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deives) HeoeLe&eJf eeeefJeled (Deefj) efJeeejmeegkele (Meleced) (les) leJe (mevleg) (DeeJe=le)
DeeJe=ef eHee efeee (meneced) (les) (GHeeJe=le) es Yeesiee GHeeJee&vles (DeOe) DeLe efveHeeleme e [Dee06.3.136]
Fefle oerIe& (Hees<eme) Hees<ekeme peveme (Hees<esCe) Heeuevesve (Hegve) (ve) DemceYeced (veced) Deb efJe%eeveced (Dee)
mecevleeled (ke=efOe) kegg (Hegve) (ve) DemceYeced (jefeced) eMemleeb efeeced (Dee) (ke=efOe) kegg~ [Deeb cev$e
DevJee-ns Deivesefjes efJeved! eme Heg<eeefLe&vemles leJeeivesejf Je MeleceeJe=le meneb les leJeesHeeJe=le mevleg,
DeOe lJeceslew Hees<eme Hees<esCe veceefHe ve Hegvejeke=efOe vees jeEe Hegvejeke=efOe8
YeeJeeLe&-ceveg<eweJf e&eemeg MeleMe DeeJe=eer ke=lJee efMeuHeefJeeemeg menecegHeeJe=eere iegeiege efJeee ekeeMe
meJex<eeb eermegKeb peveveereced8
HeoeLe&-ns (Deives) HeoeLe&eJf eee kes peevevesnejs (Deefj) efJeee kes jefmeke efJeved Heg<e! efpeme Heg<eeLeea (les)
DeeHekeer Deeqive kes meceeve (Meleced) mewke[eW (DeeJe=le) DeeJe=ef eHe efeee Deewj (meneced) npeejn (les) DeeHekes
(GHeeJe=le) DeeJe=ef eHe megKeeW kes Yeesie (mevleg) nesJeW, (DeOe) Fmekes Heeeled DeeHe Fvemes (Hees<eme) Hees<eke ceveg<e keer
(Hees<esCe) j#ee mes (veced) Hejes#e Yeer efJe%eeve kees (ve) nceejs efuees (Hegve) efHej Yeer (Deeke=efOe) Des ekeej keerepf ees
leLee efyeie[er ngF& (jefeced) eMebemf ele MeesYee kees (Hegve) efHej Yeer (ve) nceejs DeLe& (Deeke=efOe) Des ekeej
keerefpees8
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke efJeeeDeeW ceW mewke[eW DeeJe=ef e Deewj efMeuHe efJeeeDeeW ceW npeejn ekeej keer
eJe=ef e Deewj eefme Deeefme efJeeeDeeW kee ekeeMe kejkes meye eeefCeeeW kes efuees ue#ceer Deewj megKe GlHeVe kejW8
Hegvepexleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
HegvejOeeHekeke=leceen
efHej He{evesnejs kee kee&Je Deieues cev$e ceW kene nw
HegveNpee& efveJee&mJeN HegvejiveFN<eeeg<ee~ Hegveve& HeeNenme9
Hegve~ TNpee&~ efve~ JeNe&NmJeN~ Hegve~ DeNivesN~ FN<ee~ Deeeg<ee~ Hegve~ veN~ HeeNefnN~ Denme9
HeoeLe&-(Hegve) (Tpee&) Hejeeceegkeleeefve kecee&eCf e (efve) (Jee&mJe) (Hegve) (Deives) efJeved! (F<ee) Fee
(Deeeg<ee) DeVesve (Hegve) (ve) Demceeved (Heeefn) j#e (Debnme) HeeHeeled~ [Deeb cev$e Mele06.7.3.6
JeeKeele]9
eoMeesOeee
559
aj.
org
DevJee-ns Deives! lJeb veesmceevebnme Hegveefve&Jee&mJe, Hegvejmceeved Heeefn, Hegveefj<eeeg<eespee& eeHee9

YeeJeeLe&-efJeebme meJee&vegHeosMeeved ceveg<eeved HeeHeeled meleleb efveJele& Mejerjelceyeueegkeleeved mecHeeoevleg, mJeeb
e HeeHeeefVeJe=ee HejceHeg<eeefLe&ve meg9
HeoeLe&-ns (Deives) Deeqive kes meceeve lespemJeer DeOeeHeke efJeeved peve! DeeHe (ve) nce ueesieeW kees (Debnme)
HeeHeeW mes (Hegve) yeej-yeej (efveJee&mJe) yeeeFes, (Hegve) efHej nce ueesieeW keer (Heeefn) j#ee keerefpees, Deewj (Hegve) efHej
(F<ee) Fe leLee (Deeeg<ee) DeVe mes (Tpee&) Hejeeceegkele keceeX kees ee keerepf ees9
YeeJeeLe&-efJeeved ueesieeW kees eeefnes efke meye GHeosMe kes eesie ceveg<eeW kees HeeHeeW mes efvejvlej ne kes Mejerj
Deewj Deelcee kes yeue mes egkele kejW Deewj DeeHe Yeer HeeHeeW mes yee kes Hejce Heg<eeLeea nesJeW9
men jesleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
am
meNn jee efveJee&NmJeeivesN efHevJemJeN Oeejee~ efJeNeHmvee efJeNeleNmHeefj10

meNn~ jee~ efve~ JeNe&NmJeN~ Deives~ efHevJemJeN~ Oeejee~ efJeNeHmvesefle efJeNeHmvee~ efJeNele~ Heefj~10
the
ary
as
HeoeLe&-(men) (jee) Oevesve (efve) (Jee&mJe) (Deives) efJeved (efHevJemJe) mesJemJe (Oeejee) Oejefle mekeuee
efJeee eee mee Jeeked leee~ Oeejsefle Jee*dveecemeg Heefleced (efveIeb01.11) (efJeeHmvee) efJeeb meJe Yeesieb Jemleg Hmeeeles
Ye#eles eee (efJeele) meJe&le (Heefj)~ [Deeb cev$e Mele06.7.3.6 JeeKeele]10
DevJee-ns Deives efJeved! lJeb ogeod JeJenejeefVeJele&mJe, efJeeHmvee Oeejee jee e men efJeele Heefj
efHevJemJe meJe&oe megKeeefve mesJemJe10
YeeJeeLe&-ve Keueg efJeebme keoeefeoHeOecce&ceeejseg, ve eeveevegHeefoMeseg~ SJeb mekeueMeeefJeeee
efJejepeceevee mevle eMebefmelee meg10
HeoeLe&-ns (Deives) lespemJeer efJeved Heg<e! DeeHe og JeJenejeW mes (efveJee&mJe) He=Leked ntefpees (efJeeHmvee)
meye Yeesieves eesie HeoeLeeX keer YegieJeeves nejer (Oeejee) mecHetCe& efJeeeDeeW kes OeejCe kejves kee nsleg JeeCeer leLee (jee)
Oeve kes (men) meeLe (efJeele) meye Deesj mes (Heefj) meye ekeej (efHevJemJe) megKeeW kee mesJeve keerepf ees10
YeeJeeLe&-efJeeved Heg<eeW kees eeefnes efke keYeer DeOecce& kee DeeejCe ve kejW Deewj otmejeW kees Jewmee GHeosMe Yeer
ve kejW~ Fme ekeej meye Mee Deewj efJeeeDeeW mes efJejepeceeve ngS eMebmee kes eesie nesJeW10
Dee lJesleme OegJe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvee jepeepeekeccee&n
efHej jepee Deewj epee kes keceeX kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Dee lJeene<e&ceNvlejYetOeg&JeefmleNeefJeeeeefue~
efJeMemlJeeN meJee& Jee_vleg cee lJeeN^ceefOeYeMeled11
560
epegJexoYee<es
aj.
org
Dee~ lJeeN~ DeNneN<e&Nced~ DeNvle~ DeNYet~ OegJe~ efleNN~ DeefJeeeeefueNefjleefJeeeeefue~ efJeMe~ lJeeN~ meJee&~
JeeN_Nvleg~ cee~ lJeled~ jeN^ced~ DeefOe~ YeNMeNled11
as
am
HeoeLe&-(Dee) (lJee) lJeeb jepeeveced (Dene<e&ced) njseced (Devle) meYeeceOes (DeYet) YeJes (OegJe) veeesve
jepeHeeueves efveefele (efle) efmLejes YeJe (DeefJeeeeefue) meJe&Lee efveeue (efJeMe) epee (lJee) lJeeced (meJee&)
DeefKeuee (Jee_vleg) DeefYeue<evleg (cee) ve (lJeled) (je^ced) jepeced (DeefOe) (YeMeled) veb meeled~ [Deeb cev$e
DevJee-ns MegYeiegCeue#eCe meYesMe jepeved! lJee jepeHeeueveeeencevlejene<e&ced~ lJecevlejYet,
DeefJeeeeefueOe&gJe- efmle~ meJee& efJeMemlJee Jee_vleg, leJe mekeeMeeod je^b ceeefOeYeMeled11
YeeJeeLe&-Gecee epeepevee meJeexeceb Heg<eb meYeeOe#eb jepeeveb ke=lJeevetHeefoMevleg~ lJeb efpelesevq e meved
meJe&oe Oecee&lcee Heg<eeLeea YeJes~ ve leJeeveeeejeod je^b keoeefeVeb YeJesod ele meJee& epeemlJeovegketuee meg11
HeoeLe&-ns MegYe iegCe Deewj ue#eCeeW mes egkele meYeeHeefle jepeved! (lJee) DeeHekees jepe keer j#ee kes efuees ceQ
(Devle) meYee kes yeere (Deene<e&ced) Des ekeej enCe keb~ DeeHe meYee ceW (DeYet) efJejepeceeve ntefpees
(DeefJeeeeefue) meJe&Lee efveeue (OegJe) veee mes jepeHeeueve ceW efveefele yegef neskej (efle) efmLej ntefpees (meJee&)
mecHetCe& (efJeMe) epee (lJee) DeeHekeer (Jee_vleg) eenvee kejW, (lJeled) DeeHekes Heeueves mes (je^ced) jepe (ceeefOeYeMeled)
ve-Ye ve nesJes11
YeeJeeLe&-Gece epeepeveeW kees eeefnes efke meye mes Gece Heg<e kees meYeeOe#e jepee ceeve kes Gmekees GHeosMe
kejW efke DeeHe efpeleseqve ngS meye keeue ceW Oeeefce&ke Heg<eeLeea ntefpees~ DeeHekes yegjs DeeejCeeW mes jepe keYeer ve ve nessJes,
efpememes meye epeeHeg<e DeeHe kes Devegketue JeeX11
Gogeceefceleme MegveMesHe $eef<e~ JeCees osJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
GogeNceb JeCeN HeeMeceNmceoJeeOeNceb efJe ceOeNce eLeee~

DeLee JeNeceeefole JeNles leJeeveeiemeesNDeefolees meece12
Gled~ GNeNceefcelegledleNceced~ JeNNCeN~ HeeMeced~ DeNmceled~ DeJe~ DeNOeNceced~ efJe~ ceNOeNceced~ eNLeeNeN~ eNLeNesefle eLee~
DeLe~ JeNeced~ DeeNefoNleN~ JeNles~ leJe~ Deveeieme~ Deefolees~ meeNceN12
HeoeLe&-(Gled) (Gececed) (JeCe) Me$etCeeb yevOeke (HeeMeced) yevOeveced (Demceled) Demceekeb mekeeMeeled (DeJe)
(DeOececed) efveke=ced (efJe) (ceOececed) ceOemLeced (eLeee) efJeceesee (DeLe) Heeeled~ De$e efveHeeleme e
[Dee06.3.136] Fefle oerIe& (Jeeced) epeemLee (Deeefole) DeefJeveeefMemJeHe mete& FJe meleveeeekeeMeke (Jeles)
meleveeeHeeueveefveeces (leJe) (Deveeieme) DeveHejeefOeve (Deefolees) He=eLf eJeerjepeee~ Deefoefleefjefle He=efLeJeerveecemeg
Heefleced (efveIeb01.1) (meece) YeJesce~ [Deeb cev$e Mele06.7.3.8 JeeKeele]12
eoMeesOeee
561
am
aj.
org
DevJee-ns JeCeeefole! lJecemceoOeceb ceOececegeceb HeeMecegoJeefJeeLeeeeLe Jeeceefolees leJe Jelesveeieme

meece12
YeeJeeLe&-eLesejme iegCekece&mJeYeeJeevegketuee Oeeefce&kee pevee meleeejCes Jee&ceevee mevle HeeHeyevOeevcegkelJee
megefKevees YeJeefvle leLewJeeseceb jepeeveb eeHe epeepevee Deeveefvolee peeevles12
HeoeLe&-ns (JeCe) Me$egDeeW kees yeebOeves (Deeefole) mJeHe mes DeefJeveeMeer mete& kes meceeve mele veee kes
ekeeMeke meYeeHeefle efJeeved! DeeHe (Demceled) ncemes (DeOececed) efveke= (ceOececed) ceOemLe Deewj (Gececed) Gece
(HeeMeced) yevOeve kees (GoJeefJeeLeee) efJeefJeOe ekeej mes g[eFes~ (DeLe) Fmekes Heeeled (Jeeced) nce epee kes Heg<e
(Deefolees) He=efLeJeer kes DeKeefC[le jepe kes efuees (leJe) DeeHekes (Jeles) mele-veee kes HeeueveHe efveece ceW
(Deveeieme) DeHejeOejefnle (meece) nesJeW12
YeeJeeLe&-pewmes F&ej kes iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe kes Devegketue mele DeeejCeeW ceW Jee&ceeve ngS Oecee&lcee
ceveg<e HeeHe kes yevOeveeW mes t kes megKeer nesles nQ, Jewmes ner Gece jepee kees ee neskes epee kes Heg<e Deeveefvole nesles
nQ12
Dees ye=nefVeleme ef$ele $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
as
Dees ye=nVeg<emeecetOJeexDemLeeefVepe&ieNvJeeved lecemeesN peesefleN<eeieeled~

DeNeqiveYee&NvegveeN MeleeN mJeDee peeNlees efJeeeN meeeveee13
Dees~ ye=nved~ GN<emeeced~ TNOJe&~ DeNmLeeNled~ efveNpe&NieNvJeeefveefle efvepeieNvJeeved~ leceme~ peesefle<ee~ Dee~ DeNieeNled~
DeNeqive~ YeeNvegvee~ Melee~ mJe Fefle megDe~ Dee~ peeNle~ efJeee~ meeeefve~ DeNeeN13
the
ary
HeoeLe&-(Dees) eLecele (ye=nved) cenled (G<emeeced) eYeeleeveeced (TOJe&) GHeee&keeMemLe (DemLeeled) efleefle
(efvepe&ievJeeved) efveie&le meved (leceme) DevOekeejeled (peesefle<ee) ekeeMesve (Dee) (Deieeled) eeHveesefle (Deeqive) HeeJeke
(Yeevegvee) oerHlee (Melee) megHesCe (mJe) MeesYeveeveeefve eme me (Dee) (peele) efve<HeVe (efJeee) (meeeefve)
meekeejeefCe mLeeveeefve (Deee) JeeHveesefle13
DevJee-ns jepeved! emlJecees eLee mete& mJe Deepeelees ye=nVeg<emeecetOJeexmLeeod Melee Yeevegvee peesefle<ee
lecemees efvepe&ievJeeved meVeeieeod efJeee meeeveeemleled epeeeeb YeJe13
YeeJeeLe&-e mete&Jeled meodiegCewce&neved melHeg<eeCeeb efMe#eeeslke=es ogJe&mevesYe He=LeiJee&ceeve
meleveeeekeeefMele megvoje eefme meJez melkeeg eesiees efJeefoleJeseof leJees otlew meJe&peveoeeMeeefJegYeveeesve
epee JeeHveesefle, me SJe jepee YeefJelegb eesie13
HeoeLe&-ns jepeved! pees DeeHe (Dees) Heefnues mes pewmes mete& (mJe) megvoj DeJeeJeeW mes egkele (Deepeele)
eke ngDee (ye=nved) ye[e (G<emeeced) eYeeleeW kes (TOJe&) THej DeekeeMe ceW (DemLeeled) efmLej neslee Deewj (Melee)
megvoj (Yeevegvee) oeref leLee (peesefle<ee) ekeeMe mes (leceme) DevOekeej kees (efvepe&ievJeeved) efvejvlej He=Leked kejlee ngDee
562
epegJexoYee<es
aj.
org
(Deeieeled) meye ueeske-ueeskeevlejeW kees ee neslee nw, (efJeee) meye (meeeefve) mLetue mLeeveeW kees (Deee) ee neslee nw,
Gmekes meceeve epee kes yeere DeeHe ntefpees13
YeeJeeLe&-pees mete& kes meceeve es iegCeeW mes ekeeefMele, melHeg<eeW keer efMe#ee mes Glke=, yegjs JemeveeW mes
Deueie, mele-veee mes ekeeefMele, megvoj DeJeeJe Jeeuee, meJe&$e eefme, meyekes melkeej Deewj peeveves eesie JeJenejeW
kee %eelee, Deewj otleeW kes eje meye ceveg<eeW kes DeeMee kees peeveves Jeeuee, Meg, veee mes epeeDeeW ceW eJesM e kejlee nw,
Jener Heg<e jepee nesves kes eesie neslee nw13
nbme Fleme ef$ele $eef<e~ peerJesejew osJeles~ Yegefjied peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLeelceue#eCeeveen
Deye Deieues cev$e ceW Hejceelcee Deewj peerJe kes ue#eCe kens nQ
am
nNme MegefeN<eod Jemegjvleefj#eNmeeslee JesefoN<eoefleefLeo&gjesCeNmeled~

ve=<eod JejmeleNmeod JeesceNmeoNypee ieesNpee$eleNpeeDeefNpee$eNleb ye=nled14
nNme~ MegefeN<eled~ MegefeNmeefoefle MegefeNmeled~ Jemeg~ DeNvleNefj#eNmeefolevleefj#eNmeled~ neslee~ JesNefoN<eled~ JesNeof Nmeefoefle
JesefoNmeled~ DeefleefLe~ ogjesNCeNmeefoefle ogjesCeNmeled~ ve=<eled~ ve=meefoefle ve=meled~ JeNjmeefoefle Jejmeled~ $eNleNmeefole=leNmeled~
JeesNceNmeefoefle JeesceNmeled~ DeNypee FleNHedpee~ ieesNpee Fefle ieesNpee~ $eNleNpee Fle=leNpee~ DeNefNpee FleefNpee~ $eNleced~
ye=nled14
the
ary
as
HeoeLe&-(nbme) ogkece&nvlee (Megefe<eled) Megefe<eg HeefJe$es<s eg JeJenejs<eg Jee&ceeve (Jemeg) meppeves<eg efveJemlee
les<eeb efveJeemeefelee Jee (Devleefj#emeled) ees Oecee&JekeeMes meeroefle (neslee) meleme enerlee eenefelee Jee (Jesefo<eled) ees Jeseeb
peieleeb e%eMeeueeeeb Jee meeroefle (DeefleefLe) DeefJeeceevee efleefLee&me me jepej#eCeee eLeemeceeb YeceCekeee&
(ogjesCemeled) ees ogjesCees meJe&eg&megKeeeHekes ie=ns meeroefle me (ve=<eled) ees veeekes<eg meeroefle me (Jejmeled) e Geces<eg
efJelmeg meeroefle ($elemeled) e $eles meles mebefmLele (Jeescemeled) ees JeesceJeod JeeHekes Hejcesejs meeroefle (Deypee)
eesHe eeCeeved peveeefle (ieespee) ees ieeJe FeqveeefCe HeMetved Jee peveeefle ($elepee) e $eleb meleb %eeveb peveeefle me
(Deefpee) eeserved cesIeeved peveeefle ($eleced) meleced (ye=nled) cenled~ [Deeb cev$e Mele06.7.3.10
JeeKeele]14
DevJee-ns epeepevee! eteb ees nbme Megefe<eod Jemegjvleefj#emeeslee Jeseof <eoefleefLeog&jesCemeVe=<eod Jejmelemeod
Jeescemeoypee ieespee $elepee Deefpee $eleb ye=nod yee peerJeeeefmle, emleew peeveereeled leb meYeeOeerMeb jepeeveb ke=lJee
meleleceevevole14
YeeJeeLe&-e F&ejJelepee Heeueefelegb megKeefelegb Mekevegeeled me SJe jepee YeefJelegb eesie meeVe nerMesve je%ee
efJevee epee megefKevees YeefJelegcen&efvle14
HeoeLe&-ns epee kes Heg<ees! legce ueesie pees (nbme) og keceeX kee veeMeke (Megefe<eled) HeefJe$e JeJenejeW ceW
Jee&ceeve (Jemeg) meppeveeW ceW yemeves Jee Gvekees yemeeves Jeeuee (Devleefj#emeled) Oece& kes DeJekeeMe ceW efmLele (neslee) mele
eoMeesOeee
563
aj.
org
kee enCe kejves Deewj kejeves Jeeuee (Jesefo<eled) meye He=efLeJeer Jee e%e kes mLeeve ceW efmLele (DeefleefLe) Hetpeveere Jee jepe
keer j#ee kes efuees eLeesefele mecee ceW YeceCe kejves Jeeuee (ogjesCemeled) $elegDeeW ceW megKeoeeke DeekeeMe ceW Jee Jee Iej
ceW jnves Jeeuee (ve=<eled) mesvee Deeefo kes veeekeeW kee DeefOeelee (Jejmeled) Gece efJeeveeW keer Dee%ee ceW efmLele ($elemeled)
meleeejCeeW ceW Dee{ (Jeescemeled) DeekeeMe kes meceeve meJe&JeeHeke F&ej ceW efmLele (Deypee) eeCeeW kees eke
kejvesneje (ieespee) Feqve Jee HeMegDeeW kees eefme kejvesneje ($elepee) mele efJe%eeve kees GlHeVe kejves neje
(Deefpee) cesIeeW kees Je<ee&ves Jeeuee efJeeved ($eleced) melemJeHe (ye=nled) Devevle yee Deewj peerJe kees peeves, Gme Heg<e
kees meYee kee mJeeceer jepee yevee kes efvejvlej Deevevo ceW jnes14
YeeJeeLe&-pees Heg<e F&ej kes meceeve epeeDeeW kees Heeueves Deewj megKe osves ceW meceLe& nes, Jener jepee nesves kes
eesie neslee nw, Deewj Ssmes jepee kes efyevee epeeDeeW kees megKe Yeer veneR nes mekelee14
meero lJeefceleme ef$ele $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
Hegvecee&le=ke=leceen
ceelee kee kecce& Deieues cev$e ceW kene nw
meeroN lJeb ceeNlegjmeeGNHemLesN efJeeeveives JeNegveeefve efJeNeved~

cewveebN leHemeeN ceeefe&<eeNefYeMeeWeerjvlejmee: MegepeesefleNefJe&Yeeefn15
as
meero~ lJeced~ ceeNleg~ DeNmee~ GNHemLesN FlegHemLes~ efJeeeefve~ DeNivesN~ JeNegveeefve~ efJeNeved~ cee~ SNveeNced~ leHemee~ cee~
DeNefe&<ee~ DeNefYe~ MeesNeerN~ DeNvle~ DeNmeeNced~ MegepeesefleNefjefle Megepeesefle~ efJe~ YeeNefnN15
the
ary
HeoeLe&-(meero) efle (lJeced) (ceeleg) pevevee (Demee) ele#eeee YetcesefjJe (GHemLes) meceerHes (efJeeeefve)
meJee&efCe (Deives) efJeeeceYeerHmees (Jeegveeefve) e%eeveeefve (efJeeved) ees Jesef e me (cee) (Sveeced) (leHemee) mevleeHesve (cee)
(Deefe&<ee) lespemee (DeefYe) (Meeseer) Meeskeegkeleeb kegee& (Devle) DeeYevlejs (Demeeced) ceeleefj (Megepeesefle) Megeb
MegeejCeb peesefle ekeeMees eme me (efJe) (Yeeefn) ekeeMee~ [Deeb cev$e Mele06.7.3.15 JeeKeele]15
DevJee-ns Deives! lJecemeeb ceeleefj meleeb efJeYeeefn ekeeefMelees YeJeemee YetcesefjJe Megepeeself eefJe&eved
ceelegHemLes meero~ Demee mekeeMeeod efJeeeefve Jeegveeefve eeHvegefn~ Sveecevlecee& leHemeeefe&<ee ceeefYeMeeseer efkevlJesleeq#eeb
eeHe efJeYeeefn15
YeeJeeLe&-ees efJeog<ee cee$ee efJeeemegefMe#eeb eeefHelees ceele=mesJekees peveveerJeled epee Heeueesled, me jepeweexCe
ekeeMesle15
HeoeLe&-ns (Deives) efJeee kees eenves Jeeues Heg<e! (lJeced) DeeHe (Demeeced) Fme ceelee kes efJeeceeve nesves Hej
(efJeYeeefn) ekeeefMele nes (Megepeesefle) Meg DeeejCeeW kes ekeeMe mes egkele (efJeeved) efJeeeJeeved DeeHe (Demee) Fme
ele#e He=efLeJeer kes meceeve DeeOeej He (ceeleg) Fme ceelee keer (GHemLes) ieeso ceW (meero) efmLele ntefpees~ Fme ceelee mes
(efJeeeefve) meye ekeej keer (Jeegveeefve) yege
f eeW kees ee ntefpees~ (Sveeced) Fme ceelee kees (Devle) DevlekejCe ceW (cee)
cele (leHemee) mevleeHe mes leLee (Deefe&<ee) lespe mes (cee) cele (DeefYeMeeseer) Meeskeegkele keerepf ees, efkevleg Fme ceelee mes
efMe#ee kees ee neskes ekeeefMele ntefpees15
564
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-pees efJeeved ceelee kes eje efJeee Deewj Deer efMe#ee mes egkele efkeee ngDee, ceelee kee mesJeke, pewmes
ceelee Heg$eeW kees Heeueleer nw, Jewmes epeeDeeW kee Heeueve kejs, Jen Heg<e jepe kes Ssee& mes ekeeefMele nesJes15
Devlejive Fleme ef$ele $eef<e~ Deeqiveo&sJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvee jepekeccee&n
efHej jepee keee kejs, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNvlejives Nee lJecegKeeeeN meovesN mJes~

lemeeNmlJe njmeeN leHeN_peeleJeso efMeNJees YeJe16
DeNvle~ DeNivesN~ Nee~ lJeced~ GNKeeee~ meoves~ mJes~ lemee~ lJeced~ njmee~ leHeved~ peeleJesoN Fefle peeleJeso~
efMeNJe~ YeNJeN16
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Devle) ceOes (Deives) efJeved (ee) eerlee (lJeced) (GKeeee) eeeee epeeee (meoves)
DeOeevemLeeves (mJes) mJekeeres (lemee) (lJeced) (njmee) pJeuevesve~ nj Fefle pJeuelees veecemeg Heefleced
(efveIeb01.17) (leHeved) Me$etved mevleeHeeved (peeleJeso) peelee efJeefolee Jesoe eme lelmecyegew (efMeJe) ceuekeejer
(YeJe)~ [Deeb cev$e Mele06.7.3.15 JeeKeele]16
DevJee-ns peeleJesoesives! emlJeb emee GKeeee DeOeeseqiveefjJe mJes meoves leHeved meVevlee ee JelexLeemlemee
njmee mevleHeBmlJeb efMeJees YeJe16
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee meYeeOe#ees jepee veeeemeves efmLelJee Hejceee
jepeHeeueveke=leeefve kegee&led, leLee epee jepeeveb megKeevleer meleer ogeved mebleeHeesled16
HeoeLe&-ns (peeleJeso) JesoeW kes %eelee (Deives) lespemJeer efJeved! (lJeced) DeeHe efpeme (GKeeee) ee ngF& epee
kes veeres mes Deeqive kes meceeve (mJes) DeHeves (meoves) He{ves kes mLeeve ceW (leHeved) Me$egDeeW kees mebleeHe kejeles ngS (Devle)
ceOe ceW (ee) eerefle mes Jeeex, (lemee) Gme epee kes (njmee) epJeefuele lespe mes (lJeced) DeeHe Me$egDeeW kee efveJeejCe
kejles ngS (efMeJe) ceuekeejer (YeJe) ntefpees16
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes meYeeOe#e jepee kees eeefnes efke veee kejves keer ieer
Hej yew kes Delevle eerefle kes meeLe jepe kes Heeueve He keeeeX kees kejs, Jewmes epeeDeeW kees eeefnes efke jepee kees megKe
osleer ngF& ogeW kees lee[vee kejW16
efMeJees YetlJesleme ef$ele $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
efMeNJees YetlJee ceeceivesNDeLees meero efMeNJemlJeced~

efMeNJee ke=lJee efoMeN meJee&N mJeb eesefveefceNnemeo17
eoMeesOeee
565
aj.
org
efMeNJe~ YetdlJee~ ceeced~ DeNivesN~ DeLeesNFleLees~ meerNoN~ efMeNJe~ lJeced~ efMeNJee~ ke=lJee~ efoMe~ meJee&~ mJeced~
eesefveced~ FNn~ Dee~ DeNmeNoN17
as
am
HeoeLe&-(efMeJe) mJeeb ceueeeejer (YetlJee) (ceeced) epeepeveee (Deives) Me$egeJf eoejke (DeLees) (meero)
(efMeJe) ceuekeejer (lJeced) (efMeJee) ceueeeefjCeer (ke=lJee) (efoMe) ee efoMevle GHeefoMevles efoefiYe
meneefjleemlee epee (meJee&) (mJeced) (eesefveced) jepeOecee&meveced (Fn) Deeqmceved peieefle (Dee) (Demeo) DeemJe~
DevJee-ns Deives! lJeb ceeb efMeJe YetlJesn efMeJe meved meJee& efoMe efMeJee ke=lJee mJeb eesefveceemeoesLees
jepeOecex meero17
YeeJeeLe&-jepee mJeeb Oeeefce&kees YetlJee epeepeveeveefHe Oeeefce&keeved mecHeee veeeemeveceefOeee meleleb veeeb
kegee&led17
HeoeLe&-ns (Deives) Deeqive kes meceeve Me$egDeeW kees peueeves Jeeues efJeved Heg<e! (lJeced) DeeHe (ceeced) nce
epeepeveeW kes efuees (efMeJe) ceueeejCe kejvesnejs (YetlJee) neskej (Fn) Fme mebmeej ceW (efMeJe) ceuekeejer ngS
(meJee&) meye (efoMe) efoMeeDeeW ceW jnves nejer epeeDeeW kees (efMeJee) ceueeejCe mes egkele (ke=lJee) kejkes (mJeced)
DeHeves (eesefveced) jepeOece& kes Deemeve Hej (Deemeo) yewef es Deewj (DeLees) Fmekes Heeeled jepeOece& ceW (meero) efmLej
ntefpees17
YeeJeeLe&-jepee kees eeefnes efke DeeHe Oecee&lcee neskes epee kes ceveg<eeW kees Oeeefce&ke kej Deewj veee keer ieer
Hej yew kes efvejvlej veee efkeee kejs17
efoJemHejerleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvee jepeefJe<eeceen
efHej jepeOece& kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
efoNJemHeefj eLeNceb pe%esDeNeqivejmceod efNleerebN Heefj peeNleJesoe~

le=leereceNHmeg ve=ceCeeNDepeeNefcevOeeveSveb pejles mJeeNOeer18
efoNJe~ Heefj~ eNLeNceced~ peN%esN~ DeNeqive~ DeNmceled~ efNleereced~ Heefj~ peeNleJesoeN Fefle peeNleJesoe~ le=leereced~
DeNeqHmJeleNHedmeg~ ve=ceCee~ ve=ceveeN Fefle ve=cevee~ Depeeced~ FvOeeve~ SNveNced~ peNjlesN~ mJeeNOeerefjefle megDeeNOeer18
HeoeLe&-(efoJe) efJeegle (Heefj) GHeefj (eLececed) (pe%es) peeeles (Deeqive) (Demceled) Demceekeb mekeeMeeled
(efleereced) (Heefj) (peeleJesoe) peelee%eeve (le=leereced) (DeHmeg) eeCes<eg peues<eg Jee (ve=ceCee) ve=<eg veeekes<eg cevees eme
me (Depeeced) efvejvlejced (FvOeeve) eoerHeeved (Sveced) (pejles) mleewelf e (mJeeOeer) MeesYeveeOeeveegkelee epee18
DevJee-ns meYesMe! eeseqiveefjJe lJeb efoJemHeefj pe%es, lecesveb eLeceb ees peeleJesoemlJecemceppe%es, lecesveb efleereb
ees ve=ceCeemlJeceHmeg pe%es, lecesveb le=leerecepeeefcevOeevees efJeeved Heefjpejles, me lJeb mJeeOeer epee mlegefn18
YeeJeeLe&-ceveg<ewjeoew yeeeexCe efJeeemegefMe#ee efleeresve ie=neecesCewee le=leeresve JeeveemLesve leHeejCeb
566
epegJexoYee<es
am
aj.
org
elegLexve mebveemeeecesCe efveleb JesoefJeee Oecex ekeeMeveb e kee&Jeced18

HeoeLe&-ns meYeeHeefle jepeved! pees (Deeqive) Deeqive kes meceeve DeeHe (Demceled) nce ueesieeW mes (efoJe) efyepegueer
kes (Heefj) THej (pe%es) eke nesles nQ, Gve (Sveced) DeeHekees (eLececed) Heefnues pees (peeleJesoe) yegefceeveeW ceW eefme
GlHeVe ngS Gme DeeHekees (efleereced) otmejs pees (ve=ceCee) ceveg<eeW ceW efJeeejMeerue DeeHe (le=leereced) leermejs (DeHmeg) eeCe
Jee peue efeeeDeeW ceW efJeefole ngS Gme DeeHekees (Depeeced) efvejvlej (FvOeeve) ekeeefMele kejlee ngDee efJeeved
(Heefjpejles) meye ekeej mlegefle kejlee nw, mees DeeHe (mJeeOeer) megvoj Oeeve mes egkele epeeDeeW kees ekeeefMele
keerefpees18
YeeJeeLe&-ceveg<eesb kees eeefnes efke eLece yeeeee&ece kes meefnle efJeee leLee efMe#ee kee enCe, otmejs
ie=neece mes Oeve kee me_ee, leermejs JeeveemLe Deeece mes leHe kee DeeejCe Deewj eewLes mebveeme ueskej JesoefJeee Deewj
Oece& kee efvele ekeeMe kejW18
efJeee le Fleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeNee lesDeives $esNOee $eNeeefCe efJeNee lesN OeeceN efJeYe=lee HegN$ee~

efJeNee lesN veece Hejceb iegneN eefNee leceglmebN eleDeepeNievLe19
as
efJeNe~ lesN~ DeNivesN~ $esNOee~ $eNeeefCe~ efJeNe~ lesN~ Oeece~ efJeYe=lesefleN efJeYe= lee~ HegN$esefle HegN$ee~ efJeNe~ lesN~ veece~
HeNjceced~ iegne~ eled~ efJeNe~ leced~ Glmeced~ ele~ DeeNpeNievLesleepeNievLe19
the
ary
HeoeLe&-(efJee) peeveereece, De$e eleme=<eg efeeemeg mebefnleeeeb eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe&~
efJeoes uees Jee [Dee03.4.83] Fefle Ceueeoe DeeosMee~ (les) leJe (Deives) efJeved! ($esOee) ef$eefYe ekeejw ($eeeefCe)
$eerefCe (efJee) (les) leJe (Oeece) Oeeceeefve (efJeYe=lee) efJeMes<esCe Oeleg eesieeefve (Heg$ee) HegefCe yentefve (efJee) (les)
(veece) (Hejceced) (iegne) iegneeeb efmLeleb iegced (eled) (efJee) (leced) (Glmeced) ketHe FJeeeakejced~ Glme Fefle ketHeveecemeg
Heefleced (efveIeb03.23) (ele) emceeled (DeepeievLe) Deeies~ [Deeb cev$e Mele06.7.4.4 JeeKeele]19
DevJee-ns Deives! les leJe eeefve $esOee $eeeefCe kecee&efCe meefvle, leeefve Jeeb efJee~ ns mLeevesMe! les eeefve efJeYe=lee
Heg$ee Oeece Oeeceeefve meefvle, leeefve Jeeb efJee~ ns efJeved! les leJe eod iegne Hejceb veeceeefmle, leeb efJee~
elemlJeceepeievLe, leb lJeeceglmeefceJe efJee efJepeeveerce19
YeeJeeLe&-epeemLewpe&vew je%ee e jepeveereflekecee&efCe, mLeeveeefve, meJex<eeb veeceeefve e efJe%eseeefve~ eLee ke=<eerJeuee
ketHeeppeueceglke=<e #es$eeoerevf e leHe&eefvle, leLewJe epeemLewOe&veeefoYeer jepee leHe&Ceerees je%ee epeee leHHe&Ceeree19
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved Heg<e! (les) DeeHekes pees ($esOee) leerve ekeej mes ($eeeefCe) leerve kece& nQ, Gvekees nce
ueesie (efJee) peeveW~ ns mLeeveeW kes mJeeceer! (les) DeeHekes pees (efJeYe=lee) efJeMes<e kejkes OeejCe kejves kes eesie (Heg$ee)
yengle (Oeece) veece, pevce Deewj mLeeve He nQ, Gvekees nce ueesie (efJee) peeveW~ ns efJeved Heg<e! (les) DeeHekee (eled)
pees (iegne) yege
f ceW efmLele ieg (Hejceced) es (veece) veece nw, Gmekees nce ueesie (efJee) peeveW (ele) efpeme keejCe
eoMeesOeee
567
aj.
org
DeeHe (DeepeievLe) Des ekeej ee nesJeW (leced) Gme (Glmeced) ketHe kes legue lej kejvesnejs DeeHekees (efJee) nce ueesie
peeveW19
YeeJeeLe&-epee kes Heg<e Deewj jepee kees eesie nw efke jepeveerefle kes keeceeW, meye mLeeveeW Deewj meye HeoeLeeX kes
veeceeW kees peeveW~ pewmes ke=<eke kegSb mes peue efvekeeue Kesle Deeefo kees le= kejles nQ, Jewmes ner Oeveeefo HeoeLeeX mes epee jepee
kees Deewj jepee epeeDeeW kees le= kejs19
meceg Fleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvee jepeepeemecyevOeceen
efHej Yeer jepee Deewj epee kes mecyevOe kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
meNcegs lJee ve=ceCeeDeNHmJehvleve&=e#eeF&Oes efoNJees DeiveNTOeved~

le=leeres lJeeN jpeefme leefmLeNJee:meceNHeecegHemLes ceefnN<eeDeJeOe&ved20
meNcegs~ lJeeN~ ve=ceCee~ ve=ceveeN Fefle ve=cevee~ DeNeqHmJeleNHedmeg~ DeNvle~ ve=e#eeN Fefle ve=e#ee~ F&NOesN~ efoNJe~
DeNivesN~ TOeved~ le=leeres~ lJeeN~ jpeefme~ leNefmLeNJee:meNefceefle leefmLeNJee:meced~ DeNHeeced~ GNHemLeN FlegHemLes~ ceNefnN<ee~
DeNJeNOe&Nved20
the
ary
as
HeoeLe&-(mecegs) Devleefj#es (lJee) lJeeced (ve=ceCee) veeekes<eg cevees eme me (DeHmeg) DeVes<eg peues<eg Jee
(Devle) ceOes (ve=e#ee) ve=<eg ceveg<es<eg e#ees oMe&veb eme me (F&Oes) eoerHees (efoJe) mete&ekeeMeme (Deives) efJeeved
(TOeved) TOeefve G<eefme~ TOe Fleg<emees veecemeg Heefleced (efveIeb01.8) (le=leeres) $eeeCeeb Hetjkes (lJee) lJeeced (jpeefme)
ueeskes (leefmLeJeebmeced) eflevleced (DeHeeced) peueeveeced (GHemLes) meceerHes (ceefn<ee) cenevlees efJeebme~ ceefn<e Fefle
cenVeecemeg Heefleced (efveIeb03.3) (DeJeOe&ved) JeOexjved~ [Deeb cev$e Mele06.7.4.5 JeeKeele]20
DevJee-ns Deives! ve=ceCee Denb eb lJee mecegseqiveefceJesOes ve=e#ee DenceHmJevlejerOes efoJe TOeVeerOes, le=leeres
jpeefme leefmLeJeebmeb mete&efceJe eb lJee lJeeceHeecegHemLes ceefn<ee DeJeOe&ved, me lJecemceeved meleleb JeOe&e20
YeeJeeLe&-epeemeg Jee&ceevee meJex eOeeveHeg<ee jepeJeie efveleb Je&eseg, jepeHeg<ee epeeHeg<eebe20
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved Heg<e! (ve=ceCee) veeeke Heg<eeW kees efJeeejves keeuee ceQ efpeme (lJee) DeeHekees
(mecegs) DeekeeMe cesb Deeqive kes meceeve (F&Oes) eoer kejlee ntb (ve=e#ee) yengle ceveg<eeW kee osKeves Jeeuee ceQ (DeHmeg)
DeVe Jee peueeW kes (Devle) yeere ekeeefMele kejlee ntb (efoJe) mete& kes ekeeMe kes (TOeved) eelekeeue ceW ekeeefMele
kejlee ntb (le=leeres) leermejs (jpeefme) ueeske ceW (leefmLeJeebmeced) efmLele ngS mete& kes legue efpeme (lJee) DeeHe kees (DeHeeced)
peueeW kes (GHemLes) meceerHe (ceefn<ee) cenelcee efJeeved ueesie (DeJeOe&ved) GVeefle kees ee kejW, mees DeeHe nce ueesieeW keer
efvejvlej GVeefle keerefpees20
YeeJeeLe&-epee kes yeere Jee&ceeve meye es Heg<e jepeHeg<eeW kees Deewj jepeHeg<e epeeHeg<eeW kees efvele ye{eles
jnW20
568
epegJexoYee<es
aj.
org
DeLe ceveg<ee keerMee YeJesegefjlegHeefoMeles
Deye ceveg<eeW kees kewmee nesvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeevooNeqive mleNveeefVeJeN eew #eeceeN jsefjnod JeerNOe meceNeved~

meNees pe%eeNvees efJe nerefceNesDeKeNoe jesomeer YeeNvegvee YeeleNvle21
Deevoled~ DeNeqive~ mleNveeefVeNJesefle mleNveevedFJe~ eew~ #eecee~ jsefjnled~ JeerNOe~ meNceNeefVeefle mecedDeNeved~
meNe~ peN%eeNve~ efJe~ efn~ F&Nced~ FN~ DeKeled~ Dee~ jesomeerN FefleN jesomeer~ YeeNvegvee~ YeeNefleN~ DeNvleefjleNvle21
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deevoled) ieceeefle (Deeqive) efJeegled (mleveeefVeJe) eLee Meyoeved (eew) mete& (#eecee)
He=eLf eJeerced~ De$e Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137] FlegHeOeeoerIe&, megHeeced0 [Dee07.1.39] Fefle efJeYeeqkeleueesHe
(jsefjnled) lee[eefle (JeerOe) Dees<eOeer~ JeerOe Deess<eOeees YeJeefvle efJejesnCeeled (efve06.3) (mece_peved) ekeeved
(mee) MeerIeced (pe%eeve) peeeceeve (efJe) (efn) eefmeew (F&ced) meJe&le (F) eoerHeceeve (DeKeled) Keeefle
(Dee) (jesomeer) ekeeMeYetceer (Yeevegvee) efkejCemecetnsve (Yeeefle) jepeefle (Devle) ceOes21
DevJee-ns ceveg<ee! eteb eLee eew metees&eqivemleveeefVeJe JeerOe meceeved meved meees eevoled~ #eecee
jsejf noeb pe%eeve F meved Yeevegvee jesomeer F JeKeled~ yeeeC[meevleje Yeeleerelf e leLee YeJele21
YeeJeeLe&-F&ejsCe eoLe& mete& GlHeeefole, me efJeegefoJe meJee&ved ueeskeeveeke=<e, mebekeeMeew<eOeeefoJe=e
f nsleg
meved meJe&Yetieesueeveeb ceOes eLee efJejepeles, leLee jepeeefoefYeYe&eJf eleJeced21
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (eew) mete&ueeske (Deeqive) efJeegled Deeqive (mleveeefVeJe) Meyo kejles ngS kes meceeve
(JeerOe) Dees<eefOeeeW kees (meceeved) eke kejlee ngDee (mee) MeerIe (efn) ner (Deevoled) HeoeLeeX kees FOej-GOej
eueelee (#eecee) He=efLeJeer kees (jsefjnled) kebHeelee Deewj en (pe%eeve) eefme ngDee (F) ekeeMeceeve neskej (Yeevegvee)
efkejCeeW kes meeLe (jesomeer) ekeeMe Deewj He=eLf eJeer kees (F&ced) meye Deesj mes (JeKeled) efJeKeele kejlee nw Deewj yeeeC[
kes (Devle) yeere (DeeYeeefle) Des ekeej MeesYeeeceeve neslee nw, Jewmes legce ueesie Yeer nesDees21
YeeJeeLe&-F&ej ves efpemeefuees mete&ueeske kees GlHeVe efkeee nw, Fmeefuees Jen efyepegueer kes meceeve meye ueeskeeW kee
Deeke<e&Ce kej Deewj meceked ekeeMe oskej Dees<eefOe Deeefo HeoeLeeX kees ye{eves kee nsleg Deewj meye YetieesueeW kes yeere pewmes
MeesYeeeceeve neslee nw, Jewmes jepee Deeefo Heg<eeW kees Yeer nesvee eeefnes21
eerCeeefceleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
De$e jepekece&efCe keeripeveesefYe<eseveere Fleen
Fve jepekeeeex ceW kewmes Hegg<e kees jepee yeveeJeW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eerNCeecegoeNjes OeNCees jeerNCeeb ceveerN<eeCeebN eeHe&CeN meesceieesHee~

Jemeg metveg menmeesDeNHmeg jepeeN efJeYeeNleeGN<emeeefceOeeNve22
eerNCeeced~ GNoeNj FlegledDeeNj~ OeNCe~ jeerNCeeced~ ceNveerN<eeCeeced~ eeHe&CeN Fefle eNDeHe&Ce~ meesceieesHeeN FefleN
meesceieesHee~ Jemeg~ megveg~ menme~ DeNeqHmJeleNHedmeg~ jepee~ efJe~ YeeNefleN~ Dees~ GN<emeeced~ FNOeeNve22
eoMeesOeee
569
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(eerCeeced) ue#ceerCeeb ceOes (Goej) e Glke=b Hejer#e $eefle ooeefle (OeCe) Oeee&OeejYetle
(jeerCeeced) Oeveeveeced (ceveer<eeCeeced) e%eeveeced~ eeefYece&veles peeveefvle lee ceveer<ee e%eemleemeeced (eeHe&Ce) eeHeke
(meesceieesHee) meesceeveecees<eOeerveeceweee&Ceeb Jee j#eke (Jemeg) ke=leyeeee& (metveg) megle (menme) yeueJele efHeleg
(DeHmeg) eeCes<eg (jepee) ekeeMeceeve (efJe) (Yeeefle) eoerHeles (Dees) meccegKes (G<emeeced) eYeeleeveeced (FOeeve)
eoerHeceeve22
DevJee-ns ceveg<ee! eteb ees peve G<emeecee FOeeve mete& FJe eerCeecegoejes jeerCeeb OeCees ceveer<eeCeeb eeHe&Ce
meesceieesHee menme metvegJe&meg meVeHmeg jepee efJeYeeefle, leb meJee&Oe#eb kegle22
YeeJeeLe&-ceveg<ewe& megHee$esYees oelee Oeveme JeLe&Jeemeekeee&, meJex<eeb efJeeeyege
f eo, ke=leyeeee&me
efpelesevq eme leveees eesieeevegevesve ekeeMeceeve, mete&Jeled MegYeiegCekece&mJeYeeJeeveeb ceOes osoerHeceevees, efHele=Jeled
epeeHeeuekees peveesefmle, me jepekejCeeeeefYe<eseveere22
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesieeW kees eeefnes efke pees Hegg<e (G<emeeced) eYeele mecee kes (Dees) DeejcYe ceW
(FOeeve) eoerHeceeve mete& kes meceeve (eerCeeced) meye Gece ueef#ceeeW kes ceOe (Goej) Hejere#f ele HeoeLeeX kee osves
(jeerCeeced) OeveeW kee (OeCe) OeejCe kejves (ceveer<eeCeeced) yege
f eeW kee (eeHe&Ce) ee kejeves Deewj (meesceieesHee)
Dees<eefOeeeW Jee SseeeX keer j#ee kejves (menme) yeeee& efkees efpeleseqve yeueJeeved efHelee kee (metveg) Heg$e (Jemeg)
yeeeee&ece kejlee ngDee, (DeHmeg) eeCeeW ceW (jepee) ekeeMeegkele neskej (efJeYeeefle) MegYe iegCeeW kee ekeeMe kejlee nes,
Gmekees meye kee DeOe#e kejes22
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees Gefele nw efke pees megHee$eeW kees oeve osves, Oeve kee JeLe& Kee& ve kejves, meye kees
efJeee-yege
f osves, efpemeves yeeeee&ece mesJeve efkeee nes, DeHeves Feqve efpemekes JeMe ceW neW, Gmekee Heg$e eesie kes ece
Deeefo Dee DeeW kes mesJeve mes ekeeMeceeve, mete& kes meceeve Des iegCe-kecce& Deewj mJeYeeJeeW mes megMeeseYf ele, Deewj efHelee
kes meceeve Des ekeej epeeDeeW kee Heeueve kejvesneje Heg<e nes, Gmekees jepe kejves kes efuees mLeeefHele kejWs22
efJeemesleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=od Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeeme kesNlegYe&gJevemeN ieYe&NDee jesomeerDeHe=CeeNppeeeceeve~

JeerN[gb efeNoefceefYeveled HejeNe_peveeN eoNeqiveceepevleN Hee23
efJeeme~ kesNleg~ YegJeveme~ ieYe&~ Dee~ jesomeerFefleN jesomeer~ DeNHe=CeeNled~ peeeceeve~ JeerN[gced~ efeNled~ Deefced~
DeNefYeNveNled~ HeNjeNeefVeefle HejeNeved~ pevee~ eled~ DeNeqiveced~ Deepevle~ Hee23
HeoeLe&-(efJeeme) (kesleg) (YegJeveme) YeJeefvle Yetleeefve eemcemleme ueeskecee$eme (ieYe&) DevlemLe (Dee)
(jesomeer) ekeeMeYetceer (DeHe=Ceeled) eHetee&led (peeeceeve) GlHeeceeve (Jeer[gced) {yeueced (efeled) FJe (Deefced) cesIeced
(DeefYeveled) efYeveeled (Hejeeved) Hejsle meved (pevee) (eled) e (Deeqiveced) efJeegleced (Deepevle) meceeefvle (Hee)
eeCee23
570
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eees efJeeved efJeeme YegJeveme keslegie&Yeex peeeceeve Hejeeved jesomeer DeeHe=Ceeod
Jeer[gceefceefYeveled, Hee pevee Deeqiveceepevle efeefoJe efJeeeefoMegYeiegCeeved ekeeMeesled, leb veeeeOeerMeb ceveOJeced23
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee YegJeveme ceOes mete& Deeke<e&Cesve meJe&me Oeee& cesIeme Yesee eeCesYees peele
FJe efJeeved meJe&eJf eeee%eeHekees jepeOeee& Me$etsoke megKeeveeb peveefelee ieYe&me ceelesJe epeeHeeuekees efJeeved YeJesled, leb
jepeeefOekeeefjCeb kegee&led23
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (eled) pees efJeeved (efJeeme) meye (YegJeveme) ueeskeeW kee (kesleg) efHelee kes
meceeve j#eke ekeeMevesneje (ieYe&) Gve kes ceOe ceW jnves (peeeceeve) GlHeVe nesves Jeeuee (Hejeeved) Me$egDeeW kees ee
neslee ngDee (jesomeer) ekeeMe Deewj He=efLeJeer kees (DeeHe=Ceeled) HetjCe keee& nes, (Jeer[gced) Delevle yeueJeeved (Deefced) cesIe
kees (DeefYeveled) efVe-efYeVe kejs, (Hee) Heebe (pevee) eeCe (Deeqiveced) efyepegueer kees (Deepevle) mebegkele kejles nQ,
(efeled) Fmeer ekeej pees efJeee Deeefo MegYe iegCeeW kee ekeeMe kejs, Gmekees veeeeOeerMe jepee ceevees23
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes yeeeC[ kes yeere mete&ueeske DeHeveer Deeke<e&Ce Meeqkele mes meye kees
OeejCe kejlee Deewj cesIe kees keeves Jeeuee leLee eeCeeW mes eefme ngS kes meceeve meye efJeeeDeeW kees peleeves Deewj pewmes
ceelee ieYe& keer j#ee kejs, Jewmes epee kee Heeuevesneje efJeeved Heg<e nes, Gmekees jepeeefOekeej osvee eeefnes23
GefMeefieleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ew eEke kee&Jeefceleen
efHej ceveg<eeW kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
GNefMeked HeeJeNkees Dejefle megcesNOee celex<JeNeqivejce=leesN efve Oeeefe~

Feefe& OetceceN<eb YeefjYeNoggesCe MeesNefe<eeN eeefceve#eved24
the
ary
GNefMeked~ HeeNJeNke~ DeNjefle~ megcesNOee Fefle megcesNOee~ celex<eg~ DeNeqive~ DeNce=le~ efve~ OeeNefeN~ Feefe&~ Oetceced~
DeNN<eced~ YeefjYeled~ Gled~ MegesCe~ MeesNefe<ee~ eeced~ Fve#eved24
HeoeLe&-(GefMeked) keeceeceeve (HeeJeke) HeefJe$ekeee& (Dejefle) %eelee (megcesOee) MeesYevee%e (celex<eg)

(Deeqive) keejCeeKe (Dece=le) DeefJeveeMeer (efve) (Oeeefe) efveOeereles (Feefe&) eeHveesefle (Oetceced) (De<eced) Heced
(YeefjYeled) Delevleb Oejved Heg<eved (Gled) (MegesCe) DeeMegkejsCe (Meesefe<ee) oerHlee (eeced) mete&ced (Fve#eved) JeeHvegJeved~
Fve#eleerefle Jeeefkece&meg Heefleced (efveIeb02.18)24
DevJee-ns ceveg<ee! eteceerejsCe celex<eg e GefMeked HeeJekeesjefle megcesOeece=leeseqiveefve&Oeeefe, e MegesCe
Meesefe<ee eeefceve#eved Oetcece<eb YeefjYeogefoeefe& leceerejcegHeeOJecegHekegle Jee24
YeeJeeLe&-ceveg<ewjerejme=eveeb HeoeLee&veeb keejCekeee&Hegjmmejb efJe%eeveb ke=lJee e%eesVesee24
HeoeLe&-ns cevegg<ees! legce ueesie F&ej ves (celes&<eg) ceveg<eeW ceW pees (GefMeked) ceeveves eesie (HeeJeke) HeefJe$e
kejvesneje (Dejefle) %eeve Jeeuee (megcesOee) Deer yegef mes egkele (Dece=le) cejCeOece&jefnle (Deeqive) DeekeejHe
%eeve kee ekeeMe (efveOeeefe) mLeeefHele efkeee nw, pees (MegesCe) MeerIekeejer (Meesefe<ee) ekeeMe mes (eeced) mete&ueeske kees
(Fve#eved) Jee neslee ngDee (Oetceced) OegSb (De<eced) He kees (YeefjYeled) Delevle OeejCe Jee Heg kejlee ngDee
eoMeesOeee
571
aj.
org
(Gefoeefle&) ee neslee nw, Gmeer F&ej keer GHeemevee kejes Jee Gme Deeqive mes GHekeej uesDs ees24
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke keee&-keejCe kes Devegmeej F&ej kes jes ngS meye HeoeLeeX kees erke-erke
peeve kes DeHeveer yege
f ye{eJeW24
Meeve Fleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ YegefjkeHe*deqkeleMvo~ Heece mJej
Hegveve&jw eEke eEke Jeseefceleen
efHej ceveg<eeW kees keee-keee peevevee eeefnes en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
o=MeeNvees NkeceGNJee& Jeeewod ogce&<e&Nceeeg efeNes eeNve~

DeNeqivejce=leesDeYeJeNod Jeeese fYeNe&osvebN eewjpeveeled megjslee25
am
MeeNve~ Nkece~ GNJee&~ efJe~ DeNeewNled~ ogce&<e&Nefceefle ogce<e&ced~ Deeeg~ efeNes~ NeeNve~ DeNeqive~ DeNce=le~
DeNYeNJeNled~ JeeesefYeNefjefleN JeeefYe~ eled~ SNveNced~ eew~ Depeveeled~ megjsleeN Fefle megjslee25
the
ary
as
HeoeLe&-(Meeve) oMe&ke (kece) (GJee&) He=efLeJee men (efJe) (Deeewled) ekeeMeeefle (ogce&<e&ced) ogie&lees
ce<e& meseveb emceeeled (Deeeg) peerJeveced (efees) MeesYeeew (eeve) eoerHeke (Deeqive) lespe (Dece=le) veeMejefnle
(DeYeJeled) (JeeesefYe) JeeHekewieg&Cew (eled) emceeled (Sveced) (eew) mJeekeeMe (Depeveeled) peveeefle (megjslee)
MeesYeveeefve jsleebemf e Jeeree&efCe eme me25
DevJee-ns ceveg<ee! eteb eees Meevees kece efees eeveesce=lees ogce&<e&ceeeg kegJe&Vece=leeseqiveJee& men
Jeeewod, JeeesefYe meneYeJeled, leod eew megjslee peieoerejes eosvecepeveeled, leb leled leeb e efJepeeveerle25
YeeJeeLe&-es ceveg<ee peieleejceveeefoceerejceveeefopeielkeejCeb iegCekece&mJeYeeJew men efJe%eeeesHeemele GHeegeles
e les oerIee&eg<e eercevlees peeevles25
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (eled) efpeme keejCe (Meeve) efoKeeves neje (kece) efe kee nsleg (efees)
MeesYee kee (eeve) ekeeMeke (ogce&<e&ced) meye ogKeeW mes jefnle (Deeeg) peerJeve kejlee ngDee (Dece=le) veeMejefnle
(Deeqive) lespemJeHe (GJee&) He=eLf eJeer kes meeLe (Jeeewled) ekeeefMele neslee nw, (keeesefYe) JeeHeke iegCeeW kes meeLe
(DeYeJeled) GlHeVe neslee Deewj pees (eew) ekeeMeke (megjslee) megvoj Hejeece Jeeuee peieoerej (eled) efpeme kes efuees
(Sveced) Fme Deeqive kees (Depeveeled) GlHeVe kejlee nw, Gme F&ej, Deeeg Deewj efJeegled He Deeqive kees peevees25
YeeJeeLe&-pees ceveg<e iegCe-kece& Deewj mJeYeeJeeW kes meefnle peieled jeves Jeeues Deveeefo F&ej Deewj peieled kes
keejCe kees erke-erke peeve kes GHeemevee kejles Deewj GHeeesie uesles nQ, Jes efejbpeerJe neskej ue#ceer kees ee nesles
nQ25
emle Fleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
HegveefJe&ef keerMe Heeeke mJeerkeee& Fleen
efHej efJeeved ueesie kewmes jmeesFee kees mJeerkeej kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
emlesDeNe ke=CeJeod YeMeesesHetHeb osJe Ie=leJevleceives~
572
epegJexoYee<es
aj.
org
e leb vee eleNjb JemeesNDeeNefYe megcveb osNJeYekeleb eefJe26
e~ lesN~ DeNe~ ke=CeJeled~ YeNNMeesNeN Fefle YeMeeses~ DeNHetHeced~ osNJeN~ Ie=leJevleNefceefle Ie=leJevleced~ DeNivesN~ e~ leced~
veNeN~ eNleNjefceefle eleNjced~ Jeme~ De~ DeNefYe~ megcveced~ osNJeYekeleNefceefle osNJeYekeleced~ eNefJeNN26
as
am
HeoeLe&-(e) (les) (Dee) (ke=CeJeled) kegee&led (YeMeeses) Yee Yepeveeree Meesef eoeaefe&me lelmecyegew
(DeHetHeced) (osJe) efoJeYeesieeo (Ie=leJevleced) yeng Ie=leb efJeeles eeqmceved leced (Deives) efJeved (e) (leced) (vee) eeHvegenf
(elejced) Heekeme mebleejkeced (Jeme) DeefleMeefeleb Jemeg leled (De) (DeefYe) (megcveced) megKemJeHeced (osJeYekeleced)
osJeweJf e&ef mesefJeleced (eefJe) DeefleMeesve egJeved26
DevJee-ns YeMeeses eefJe osJeeives! emles leJe Ie=leJevleceefYemegcveb Jemees osJeYekeleceHetHece ke=CeJeled leb
elejb Heekekeee&jb lJecee eCee26
YeeJeeLe&-ceveg<eweJf e&lmegeMf eef#eleeslegeceeveeb Jeeveeveeb megmJeeefoeveeceVeeveeb efekejeCeeb efvecee&lee Heekekeee&
mebeee26
HeoeLe&-ns (YeMeeses) mesJeves eesie oeref mes egkele (eefJe) leCe DeJemLee Jeeues (osJe) efoJe Yeesieesb kes
oelee (Deives) efJeved Heg<e! (e) pees (les) DeeHekee (Ie=leJevleced) yengle Ie=le Deeefo HeoeLeeX mes mebegkele (DeefYe) meye
ekeej mes (megcveced) megKeHe (osJeYekeleced) efJeeveeW kes mesJeves eesie (DeHetHeced) Yeespeve kes eesie HeoeLeeX Jeeuee (Jeme)
Delevle Yeesie (De) Des-Dess HeoeLeeX kees (ke=CeJeled) yeveeJes, (leced) Gme (elejced) Heeke yeveeves nejs Heg<e kees
DeeHe (Dee) Deepe (eCee) ee ntefpees26
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke efJeeveeW mes Deer efMe#ee kees ee ngS Deefle Gece Je_peve Deewj Me<kegueer
Deeefo leLee Meeke Deeefo mJeeo mes egkele efekeejke HeoeLeeX kees yeveeves Jeeues Heeeke Heg<e kee enCe kejW26
Dee leefceleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
Dee leb Yepe meeweJeNmes<JeiveGNkeLeGkeLeNDeeYepe MeNmeceeves~

efeNe metex efeNeesDeNivee YeJeeNlegppeeNlesve efYeNveoNogppeefvelJew27
Dee~ leced~ YeNpeN~ meewNeNJeNmes<eg~ DeNivesN~ GNkeLeGkeLeN FlegkeLesGkeLes~ Dee~ YeNpeN~ MeNmeceeves~ efeNe~ metex~ efeNe~
DeNivee~ YeNJeeNefleN~ Gled~ peeNlesve~ efYeNveoled~ Gled~ peefvelJewwNefjefleN peefvelJew27
HeoeLe&-(Dee) (leced) (Yepe) mesJemJe (meeweJemes<eg) MeesYeveeefve e eJeebefme e leeefve megeJeebemf e les<eg megeJemmeg
YeJeemles<eg (Deives) efJeved (GkeLeGkeLes) Jekelegb eesies eesies JeJenejs (Dee) (Yepe) (Memeceeves) mleteceeves (efee)
keevle (metex) metefj<eg mleesle=<eg YeJes (efee) mesJeveere (Deivee) Deiveew (YeJeeefle) YeJesled (Gled) (peelesve) (efYeveoled)
efYeveeled (Gled) (peefvelJew) peefve<eceeCew27
DevJee-ns Deives efJeved! lJeb e meeweJemes<eg Jee&ceevemleceeYepe, e Memeceeve GkeLeGkeLes efee
eoMeesOeee
573
am
aj.
org
metexDeivee e efeees, peelesve peefvelJew menesJeelege

f veoled, leb lJeceeYepe27
YeeJeeLe&-ceveg<ewe& HeekekejCes meeOeg, meJe&me efeeesVeJeeveeveeb Yesoke Heeekees YeJesled, me
mJeerkee&Je27
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved Heg<e! DeeHe pees (meeweJemes<eg) megvoj Oeve JeeueeW ceW Jee&ceeve nes, (leced) Gmekees
(DeeYepe) mesJeve keerefpees, pees (Memeceeves) mlegelf e kes eesie (GkeLeGkeLes) Delevle kenves eesie JeJenej ceW (efee)
eerelf e jkeKes (metex) mlegelf ekeejke Heg<eeW ceW ngS JeJenej (Deivee) Deewj DeeqiveefJeee ceW (efee) mesJeves eesie (peelesve)
GlHeVe ngS Deewj (peefvelJew) GlHeVe nesves JeeueeW kes meeLe (GJeeefle) GlHeVe nesJes Deewj Me$egDeeW kees (Gefveoled)
GeqVe-efYeVe kejs, (leced) Gmekees DeeHe (DeeYepe) mesJeve keerepf ees27
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke pees Heeke kejves ceW meeOeg, meye kee efnlekeejer, DeVe Deewj Je_peveeW kees Des
ekeej yeveeJes, Gmekees DeJeMe enCe kejW27
lJeeceive Fleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ewefJe&ee keLeb Je&veeree Fleen
efHej ceveg<e ueesie efJeee kees efkeme ekeej ye{eJeW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
lJeeceiveNs epeceeveeNDeveg etved efJeeeN Jemeg oefOejs Jeeee&efCe~

lJeee meNn efJeCeefceNceevee JeNpeb ieescevlecegefMepeesN efJeJeJeg28
as
lJeeced~ DeNivesN~ epeceevee~ Deveg~ etved~ efJeee~ Jemeg~ oNefOeNjs~ Jeeee&efCe~ lJeee~ meNn~ efJeCeced~ FNceevee~
JeNpeced~ ieescevleNefceefleN ieescevleced~ GNefMepe~ efJe~ JeNJeg28
the
ary
HeoeLe&-(lJeeced) (Deives) efJeved (epeceevee) mevleej (Deveg) (etved) efoveeefve (efJeee) meJee&eCf e (Jemeg)
Jemetevf e JeeefCe (oefOejs) Oejseg (Jeeee&efCe) mJeerkee&gcene&efCe (lJeee) (men) meekeced (efJeCeced) Oeveced (Fceevee)
Jeleesvee$eelcevesHeoced (Jepeced) cesIeced (ieescevleced) eMemlee ieeJe efkejCee eemcemleced (GefMepe) cesOeeefJeve~
GefMeefieefle cesOeeefJeveecemeg Heefleced (efveIeb03.15) (efJe) (JeJeg) Je=Cegeg28
DevJee-ns Deives efJeved! evlJeeceeefeleesefMepees epeceeveemlJeee men eevevegetved efJeee Jeeee&eCf e Jemeg oefOejs,
efJeCeefceceevee ieescevleb Jepeb efJeJeJeg, leLeeYetlee JeeceefHe YeJesce28
YeeJeeLe&-ceveg<ew eeleceeveeveeb efJeog<eeb meeled Heg<eeLexve eefleefoveb efJeeemegKes Je&veeres28
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved Heg<e! efpeme (lJeeced) DeeHekee Deeee ueskej (GefMepe) yegefceeved (epeceevee)
meeflekeejke ueesie (lJeee) DeeHe kes (men) meeLe (efJeee) meye (Jeeee&efCe) enCe kejves eesie (Devegetved) efoveeW ceW
(Jemeg) JeeW kees (oefOejs) OeejCe kejW, (efJeCeced) Oeve keer (Fceevee) Fe kejles ngS (ieesceveced) megvoj efkejCeeW
kes He mes egkele (Jepeced) cesIe Jee ieesmLeeve kees (efJeJeJeg) efJeefJeOe ekeej mes enCe kejW, Jewmes nce ueesie Yeer
nesJeW28
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke eelveMeerue efJeeveeW kes me mes Heg<eeLe& kes meeLe efJeee Deewj megKe kees
574
epegJexoYee<es
aj.
org
efveleeefle ye{eles peeJeW28

DemleeJeerleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvemlelmesve eEke YeJeleerleen
efHej Gve efJeeveeW kes me mes keee neslee nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DemleeJeNeqiveve&Nje megMesJees JeweeveNj$eef<eefYeN meesceieesHee~

DeNsN<es eeJeeHe=efLeNJeer ngJesceN osJee OeNe jefeceNmces megJeerjced29
DemleeefJe~ DeNeqive~ veNjeced~ megMesJeN Fefle megMesJe~ JewNeeNveNj~ $eef<eefYeNefjle=ef<eefYe~ meesceieesHeeN FefleN
meesceieesHee~ DeNsN<esFlesN<es~ eeJeeHe=efLeNJeerFefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ ngJesNceN~ osJee~ OeNe~ jefNeced~ DeNmcesFleNmces~ megJeerjefceefle
megJeerjced29
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DemleeefJe) mleteles (Deeqive) Hejcesej (vejeced) veeekeeveeb efJeog<eeced~ (megMesJe) megg megKe~
MesJeefceefle megKeveecemeg Heefleced (efveIeb03.6) (Jeweevej) efJees meJex veje eeqmceved me SJe ($eef<eefYe)
JesoefJeefefJe&ef (meesceieesHee) Ssee&Heeuekee (Des<es) sgcevenx eerefleefJe<ees (eeJeeHe=efLeJeer) jepeveerefleYetjepes
(ngJesce) mJeerkegee&ce (osJee) Me$etved efJeefpeieer<eceeCee (Oee) Oejle (jefeced) jepeefeeced (Demces) DemceYeced (megJeerjced)
MeesYevee Jeerje emceeled leced29
DevJee-ns osJee! eweg&<ceeefYe$e&ef<eefYeeex vejeb megMesJees JeweevejeseqivejmleeefJe, es etecemces megJeerjb jeEe Oee,
leoeefelee meesceieesHee Jeeces<es eeJeeHe=efLeJeer ngJesce29
YeeJeeLe&-es meefoevevomJeHesejmesJekee Oeeefce&kee efJeebme meefvle, les HejesHekeejkelJeeoee YeJeefvle,
venerMeeveeb mecevleje megefmLejs efJeeejepes keeg MekevegJeefvle29
HeoeLe&-ns (osJee) Me$egDeeW kees peerleves keer Fe Jeeues efJeevees! efpeve legce ($eef<eefYe) $eef<e ueesieeW ves
(vejeced) veeeke efJeeveeW ceW (megMesJe) megvoj megKeegkele (Jeweevej) meye ceveg<eeW kes DeeOeej (Deeqive) Hejcesej keer
(DemleeefJe) mlegefle keer nw, pees legce ueesie (Demces) nceejs efuees (megJeerjced) efpememes megvoj Jeerj Heg<e neW, Gme (jefeced)
jepeue#ceer kees (Oee) OeejCe kejes, Gmekes Deeefele (meesceieesHee) Ssee& kes j#eke nce ueesie (Des<es) s<e kejves kes
Deeesie eerefle kes efJe<ee ceW (eeJeeHe=efLeJeer) ekeeMeHe jepeveerefle Deewj He=eLf eJeer kes jepe kee (ngJesce) enCe kejW29
YeeJeeLe&-pees meefoevevomJeHe F&ej kes mesJeke, Oecee&lcee, efJeeved ueesie nQ, Jes HejesHekeejer nesves mes Dee
eLeeLe&Jekelee nesles nQ, Ssmes Heg<eeW kes melme kes efJevee efmLej efJeee Deewj jepe kees keesF& Yeer veneR kej mekelee29
meefceOeeeqiveefceleme efJeHee#e $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegvece&veg<eeCeeb kes mesJeveeree mevleerleen
efHej ceveg<e efkeve kee mesJeve kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meNefceOeeNeqiveb ogJemele Ie=lewyeexOeeNleeefleefLeced~ Deeeqmceved nNJee pegnesleve30

meNefceOesefle meNcedFOee~ DeNeqiveced~ ogJeNmeNleN~ Ie=l ew~ yeesNOeNeNleN~ DeefleefLeced~ Dee~ DeNeqmceNved~ nNJee~ pegnesNleNveN30
eoMeesOeee
575
am
aj.
org
HeoeLe&-(meefceOee) meceieeqivemebmke=lesveeVeeefovee (Deeqiveced) GHeosMekeb efJeebmeced (ogJemele) mesJeOJeced (Ie=lew)

Ie=leeefoefYe (yeesOeele) esleele (DeefleefLeced) DeefveeleefleefLecegHeosMekeced (Dee) (Deeqmceved) (nJee) oelegcene&efCe (pegnesleve)
oe~ [Deeb cev$e Mele06.8.1.6 JeeKeele]30
DevJee-ns ie=nmLee! eteb meefceOeeeqiveefceJeeVeeefoveesHeosMekeb ogJemele, Ie=lewjefleefLeb yeesOeele, Deeqmceved nJee
Deepegnesleve30
YeeJeeLe&-ceveg<ew melHeg<eeCeecesJe mesJee keeee&, melHee$esYe SJe oeveb e oseced~ eLeeiveew Ie=leeefokeb nglJee
mebmeejesHekeejb peveeefvle, leLewJe efJelmeteceeefve oeveeefve mebmLeeHewlewpe&ieefle efJeeemegefMe#es JeOe&veeres30
HeoeLe&-ns ie=nmLees! legce ueesie pewmes (meefceOee) Des ekeej FvOeveeW mes (Deeqiveced) Deeqive kees ekeeefMele kejles
nQ, Jewmes GHeosMe kejves Jeeues efJeeved Heg<e keer (ogJemele) mesJee kejes Deewj pewmes megmebmke=le DeVe leLee (Ie=lew) Ieer Deeefo
HeoeLeeX mes Deeqive ceW nesce kejkes peieogHekeej kejles nQ, Jewmes (DeefleefLeced) efpemekes Deeves-peeves kes mecee kee efveece ve nes,
Gme GHeosMeke Heg<e kees (yeesOeele) mJeeiele Glmeeneefo mes ewleve kejes Deewj (Deeqmceved) Fme peieled ceW (nJee) osves
eesie HeoeLeeX kees (Deepegnesleve) Des ekeej efoee kejes30
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke melHeg<eeW ner keer mesJee Deewj megHee$eeW ner kees oeve efoee kejW, pewmes Deeqive ceW
Ieer Deeefo HeoeLeeX kee nJeve kejkes mebmeej kee GHekeej kejles nQ, Jewmes ner efJeeveeW ceW Gece HeoeLeeX kee oeve kejkes peieled
ceW efJeee Deewj Deer efMe#ee kees ye{e kes efJee kees megKeer kejW30
Gog lJesleme leeHeme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
as
efJeeved mJelegueeveveeved efJeog<e kegee&led
efJeeved Heg<e kees eeefnes efke DeHeves legue Deve ceveg<eeW kees efJeeved kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW
kene nw
the
ary
Gog lJeeN efJees osNJeeDeivesN Yejvleg efeefeefYe~

me vees YeJe efMeNJemlJe megeleerkees efJeNYeeJemeg31
Gled~ TBNFlBet~ lJeeN~ efJees~ osNJee~ Deives~ Yejvleg~ efeefeefYeNefjefleN efeefeefYe~ me~ veN~ YeNJeN~ efMeNJe~ lJeced~
megeleerkeN Fefle megeleerke~ efJeNYeeJemegefjefle efJeNYeeJemeg31
HeoeLe&- (Gled) (G) (lJee) (efJees) meJex (osJee) efJeebme (Deives) efJeved (Yejvleg) Heg<Cevleg (efeefeefYe)
meceied efJe%eevewmmen (me) (ve) DemceYeced (YeJe) (efMeJe) ceueesHeose (lJeced) (megeleerke) MeesYeveeefve eleerkeeefve
ue#eCeeefve eme me (efJeYeeJemeg) esve efJeefJeOee Yee efJeeeoeref Jee&meles31
DevJee-ns Deives efJeved! eb lJee efJees osJeeefeefeefYeoggYejvleg, me efJeYeeJemeg megeleerkemlJeb ve efMeJees
YeJe31
YeeJeeLe&-ees eLee efJeees efJeeeb meefeveesefle, leLewJeeveeved efJeeemeefeleeved mecHeeoesled31
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! efpeme (lJee) DeeHekees (efJees) meye (osJee) efJeeved ueesie (efeefeefYe) Des
576
epegJexoYee<es
aj.
org
efJe%eeveeW kes meeLe Deeqive kes meceeve (GogYejvleg) Heg kejW (me) pees (efJeYeeJemeg) efpememes efJeefJeOe ekeej keer MeesYee Jee
efJeee ekeeefMele neW, (megeleerke) megvoj ue#eCeeW mes egkele (lJeced) DeeHe (ve) nce ueesieeW kes efuees (efMeJe) ceuecee
JeeveeW kes GHeosMeke (YeJe) ntefpees31
YeeJeeLe&-pees ceveg<e pewmes efJeeveeW mes efJeee kee meee kejlee nw, Jen Jewmes otmejeW kes efuees efJeee kee eeej
kejs31
esoive Fleme leeHeme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvee jepee eEke ke=lJee eEke eeHvegeeefoleen
efHej jepee keee kejkes efkeme kees ee nesJes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
esoivesN peesefle<ceeved eeefn efMeNJesefYejefe&efYeNced~

ye=nefYee&NvegefYeNYee&meNved cee efnmeermleNvJee eNpee32
e~ Fled~ DeNivesN~ peesefle<ceeved~ eeNefnN~ efMeNJesefYe~ DeNefe&efYeNefjleNefe&efYe~ lJeced~ ye=nefNefjefle ye=nledefYe~

YeeNvegefYeNefjefle YeeNvegefYe~ Yeemeved~ cee~ efnNmeerN~ leNvJee~ eNpee Fefle eNpee32
the
ary
as
HeoeLe&-(e) (Fled) (Deives) efJeeeekeeMeke (peesefle<ceeved) yentevf e peesleeRe<f e efJe%eeveeefve efJeevles eme me
(eeefn) eeHvegenf (efMeJesefYe) ceuekeejkew (Deefe&efYe) Hetefpelew (lJeced) (ye=nef) cenef (YeevegefYe)
efJeeeekeeMekewie&gCew (Yeemeved) ekeeMeke meved (cee) (eEnmeer) efnbmee (levJee) MejerjsCe (epee) Heeueveeree~ [Deeb
DevJee-ns Deives efJeved! lJeb eLee peesefle<ceeved mete& efMeJeseYf ejefe&efYeye&=nefYee&vegeYf eefjosJe Yeemeved Jee&les leLee
eeeefn, levJee epee cee eEnmeer32
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ns mejepeHeg<e jepeved! lJeb MejerjCs eeveHejeefOeve kemeeefHe eeefCevees
efnbmeeceke=lJee efJeeeveeeekeeMesve epee Heeueeved peerJeVeYegoeb ce=lJee cegekq elemegKeb eeHvegee32
HeoeLe&-ns (Deives) efJeee ekeeMe kejvesnejs efJeved! (lJeced) let pewmes (peesefle<ceeved) mete&peesefleeeW mes egkele
(efMeJesefYe) ceuekeejer (Deefe&efYe) melkeej kes meeOeve (ye=nef) ye[s-ye[s (YeevegefYe) ekeeMeiegCeeW mes (Fled) ner
(Yeemeved) ekeeMeceeve nw, Jewmes (eeeefn) megKeeW kees ee ntefpees Deewj (levJee) Mejerj mes (epee) Heeueves eesie eeefCeeeW
kees (cee) cele (eEnmeer) ceeefjes32
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ns mesveeHeefle Deeefo jepeHeg<eeW kes meefnle jepeved! DeeHe DeHeves
Mejerj mes efkemeer DeveHejeOeer eeCeer kees ve ceej kes, efJeee Deewj veee kes ekeeMe mes epeeDeeW kee Heeueve kejkes, peerJeles ngS
mebmeej kes megKe kees Deewj Mejerj tves kes Heeeled cegekq ele kes megKe kees ee ntefpees32
jepeeyevOe keLeb keee& FlegHeefoMeles
jepe kee eyevOe kewmes kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eoMeesOeee
577
aj.
org
DeevooNeqive mleNveeefVeJe eew #eeceeN jsefjnod JeerNOe meceNeved~

meeesN pe%eeNvees efJe nerefceNesDeKeNoe jesomeer YeeNvegvee YeeleNvle33
Deevoled~ DeNeqive~ mleNveeefVeNJesefle mleNveevedFJe~ eew~ #eecee~ jsefjnled~ JeerNOe~ meNceNeefVeefle mecedDeNeved~
meNe peN%eeNve~ efJe~ efn~ F&Nced~ FN~ DeKeled~ Dee~ jesomeerFefleN jesomeer~ YeeNvegvee~ YeeefNleN~ DeNvleefjleNvle33
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deevoled) efJepeeveeefle (Deeqive) Me$egoenkees efJeeved (mleveeefVeJe) efJeegod iepe&eved (eew)

efJeeeveeeekeeMeke (#eecee) Yetefceced (jsefjnled) Ye=Meb egOemJe (JeerOe) JevemLeeved Je=#eeved (meceeved) meceked j#eved
(mee) letCe&ced (pe%eeve) jepeveerlee eeogYe&tle (efJe) (efn) Keueg (F&ced) meJe&le (F) MegYeue#eCew ekeeefMele
(DeKeled) Oecee&vegHeosMeeved ekeLees (Dee) (jesomeer) DeeqiveYetceer (Yeevegvee) Heg<eeLe&ekeeMessve (Yeeefle) (Devle)
jepeOecce&ceOes efmLele~ [Deeb cev$e Mele06.8.1.11 JeeKeele]33
DevJee-ns epeepevee! eg<ceeefYee&Lee eewjeqive mleveeefVeJeeevood, JeerOe meceeved #eecee jsjefnled pe%eeve
F meees JeKeled Yeevegvee efn jesomeer DevlejeYeeefle, leLee me jepee YeefJelegb eesieesmleerefle Jeseced33
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegesHeceeueejew~ veefn JeveJe=#ej#eCesve Je=ef yeengueceejesieb leef[odJeJenejJeod
otjmeceeeejenCesve Me$egeJf eveeMevesve jepes efJeeeveeeekeeMesve e efJevee megjepeb e peeeles33
HeoeLe&-ns epee kes ueesiees! legce ueesieeW kees eeefnes efke pewmes (eew) mete& ekeeMekeee& nw, Jewmes efJeee Deewj
veee kee ekeeMe kejves Deewj (Deeqive) HeeJeke kes legue Me$egDeeW kee ve kejvesneje efJeeved (mleveeefVeJe) efyepegueer kes
meceeve (Deevoled) iepe&lee Deewj (JeerOe) Jeve kes Je=#eeW keer (meceeved) Des ekeej j#ee kejlee ngDee (#eecee) He=efLeJeer
Hej (jsefjnled) eg kejs (pe%eeve) jepeveerefle mes eefme ngDee, (F) MegYe ue#eCeeW mes ekeeefMele (mee) MeerIe
(JeKeled) Oece&egkele GHeosMe kejs leLee (Yeevegvee) Heg<eeLe& kes ekeeMe mes (efn) ner (jesomeer) Deeqive Deewj Yetefce kees
(Devle) jepeOece& ceW efmLej kejlee ngDee (DeeYeeefle) Des ekeej ekeeMe kejlee nw, Jen Heg<e jepee nesves kes eesie nw,
Ssmee efveefele peevees33
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegesHeceeueej nw~ Jeve kes Je=#eeW keer j#ee kes efJevee yengle Je<ee&
Deewj jesieeW keer vetvelee veneR nesleer, Deewj efyepegueer kes legue otj kes meceeeejeW Me$egDeeW kees ceejvess Deewj efJeee leLee veee kes
ekeeMe kes efJevee Dee efmLej jepe ner veneR nes mekelee33
eeeeefceleme Jeefme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve keerMeb peveb jepeJeJenejs efveegeerjefVeleen
efHej kewmes Heg<e kees jepeJeJenej ceW efveegkele kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eeeNeceNeqiveYe&jleme e=CJesN efJe elmeteexN ve jeseles ye=ne~

DeNefYe e Hetb He=leveemeg leNmLeew oerNoeeN owNJeesNDeefleefLe efMeNJees ve34
eesefleN ee~ DeNeced~ DeNeqive~ YeNjleme~ Me=CJesN~ efJe~ eled~ mete&~ ve~ jeseles~ ye=nled~ Yee~ DeNefYe~ e~ Hetced~
He=leveemeg~ leNmLeew~ oerNoee~ owJe~ DeefleefLe~ efMeNJe~ veN34
578
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(ee) Deefleeke<exCe (Deeced) (Deeqive) mesvesMe (Yejleme) HeeefueleJeme jepeme (e=CJes) (efJe)
(eled) e (mete&) meefJelee (ve) FJe (jeseles) ekeeMeles (ye=ne) ceneekeeMe (DeefYe) (e) (Hetced) HetCe&yeueb
mesveeOe#eced~ HetjJe Fefle ceveg<eveecemeg Heefleced (efveIeb02.3) (He=leveemeg) mesveemeg (lemLeew) eflesled (oeroee) Oece
ekeeMeesled (owJe) osJes<eg efJelmeg eerle (DeefleefLe) efveleb YeceCekeee& efJeeved (efMeJe) ceueeo (ve) Demceeved~
DevJee-ns jepeepeepevee! eteb eeeseceeqive meteex ve ye=ne ee jeseles, ees ve He=leveemeg HetceefYe lemLeew,
owJeesefleefLe efMeJees efJeee oeroee, ecenb Yejleme j#ekeb e=CJes leb mesveeHeeEle kegle34
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ceveg<ew eme HegCekeerex Heg<eme Me$eg<eg efJepeees efJeeeeeeje eteles, me
kegueerve mesveeee eesOeefeleeefOekee&Je34
HeoeLe&-ns jepee Deewj epee kes Heg<ees! legce ueesieeW kees eeefnes efke (eled) pees (Deeced) en (Deeqive)
mesveeHeefle (mete&) mete& kes (ve) meceeve (ye=ne) Delevle ekeeMe mes egkele (ee) Deefleeke<e& kes meeLe (jeseles)
ekeeefMele neslee nw, (e) pees (ve) nceejer (He=leveemeg) mesveeDeeW ceW (Hetced) HetCe& yeueegkele mesveeOe#e kes efveke
(DeefYelemLeew) meye ekeej efmLele nesJes (owJe) efJeeveeW kee efee (DeefleefLe) efvele YeceCe kejvesneje DeefleefLe (efMeJe)
ceuelee efJeeved Heg<e (oeroee) efJeee Deewj Oece& kees ekeeefMele kejs, efpemekees ceQ (Yejleme) mesJeves eesie jepe kee
j#eke (e=CJes) megvelee nBt, Gmekees mesvee kee DeefOeHeefle kejes34
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke efpeme HegCe keeref e& Heg<e kee Me$egDeeW ceW
efJepee Deewj efJeeeeeej megvee peeJes, Gme kegueerve Heg<e kees mesvee kees eg kejeves neje DeefOekeejer kejW34
DeeHe Fleme Jeefme $eef<e~ DeeHees osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe meJezce&veg<ew mJeebJejes efJeJeen keee& Fleen
Deye meye ceveg<eeW kees mJeebJej efJeJeen kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
DeeHees osJeerN eefleie=YCeerleN YemcewNleled meesNves ke=CegOJe megjYeeG ueesNkes~

lemcew vecevleeNb pevee megHelveercee&NlesJe Heg$eb efyeYe=leeNHmJesveled35
DeeHe~ osNJeerN~ eefle~ ie=YCeerNleN~ Yemce~ SNleled~ meesNves~ ke=CegOJeNced~ megjYeew~ TBN FlBet~ ueesNkes~ lemcew~ veNceNvleeNced~
pevee~ megHelveerNefjefle megHelveer~ ceeNlesJesefle ceeNleeFJe~ Heg$eced~ efyeNYe=leN~ DeNeqHmJeleNHedmeg~ SNveNled35
HeoeLe&-(DeeHe) HeefJe$epeueeveerJe mekeueMegYeiegCeJeeefHekee kevee (osJeer) efoJeHemegMeeruee (eefle)

(ie=YCeerle) mJeerkegJeeale (Yemce) eoerHekeb lespe (Sleled) (meessves) megmegKekeeefjkes (ke=CegOJeced) (megjYeew) Ssee&ekeeMekes,
De$e <egj Ssee&oerHleesejf lemceeod yeenguekeeoewCeeefokeesefYeed elee (G) (ueeskes) Jes (lemcew) (vecevleeced) vecee
mevleg (pevee) efJeeemegefMe#eee eeogYe&tlee (megHelveer) MeesYeveee lee Helvee lee (ceelesJe) (Heg$eced) (efyeYe=le) Oejle
(DeHmeg) eeCes<eg (Sveled) DeHeleced~ [Deeb cev$e Mele06.8.2.3 JeeKeele]35
DevJee-ns efJeebmees ceveg<ee! ee DeeHees osJeer megjYeew ueeskes Heleerved megefKeve kegJe&efvle, lee eefleie=YCeerlewlee
megefKeveer ke=CegOJeced~ eosleod Yemceeefmle, lemcew ee megHelveerpe&veees veceefvle, lee eefle YeJevleesefHe vecevleecegYees efceefuelJee
eoMeesOeee
579
am
aj.
org
Heg$eb ceelesJeeHmJesveod efyeYe=le35

YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ceveg<ew HejmHejb emeVeleee mJeebJejb efJeJeenb efJeOeee OecexCe mevleeveeveglHeeewleeved
eqJeog<e ke=lJee ie=neecewee&cegVeseced35
HeoeLe&-ns efJeeved ceveg<ees! pees (DeeHe) HeefJe$e peueeW kes legue mecHetCe& MegYeiegCe Deewj efJeeeDeeW ceW Jee
yege
f (osJeer) megvoj He Deewj mJeYeeJe Jeeueer kevee (megjYeew) Ssee& kes ekeeMe mes egkele (ueeskes) osKeves eesie
ueeskeesb ceW DeHeves HeefleeeW kees emeVe kejW, Gve kees (eefle ie=YCeerle) mJeerkeej kejes leLee Gve kees megKeegkele (ke=CegOJeced)
kejes, pees (Sleled) en (Yemce) ekeeMeke lespe nw (lemcew) Gme kes efuees pees (megHelveer) megvoj (pevee) efJeee Deewj
Deer efMe#ee mes eefme ngF& er veceleer nQ, Gvekes eefle DeeHe ueesie Yeer (vecevleeced) vece ntefpees (G) Deewj legce erHeg<e oesveeW efceue kes (Heg$eced) Heg$e kees (ceelesJe) ceelee kes legue (DeHmeg) eeCeeW ceW (Sveled) Fme Heg$e kees (efyeYe=le) OeejCe
kejes35
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke HejmHej emeVelee kes meeLe mJeebJej efJeJeen,
Oece& kes Devegmeej Heg$eeW kees GlHeVe Deewj Gve kees efJeeved kejkes ie=neece kes Ssee& keer GVeefle kejW35
DeHmJeive Fleme efJeHe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe peerJee keLeb keLeb Hegvepe&vce eeHvegJevleerleen

Deye peerJe efkeme efkeme ekeej Hegvepe&vce kees ee nesles nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
DeNHmJeivesN meefOeNJeN meew<eOeerNjveg Oemes~ ieYexN meeeemesN Hegve36

DeNeqHmJeleNHedmeg~ DeNivesN~ meefOe~ leJe~ me~ Dees<eOeer~ Deveg~ NOeNmesN~ ieYex~ meved~ peeNeNmesN~ HegveNefjefleN Hegve26
the
ary
HeoeLe&-(DeHmeg) peues<eg (Deives) DeeqiveJee&ceeve efJeved (meefOe) mees{e, De$e JeCe&Jeleesve nme Oe, Fe
elee (leJe) (me) meesefe ueesHes eslHeeoHetjCeced [Dee06.1.134] Fefle meefvOe (Dees<eOeer) meesceeoerved (Deveg)
(Oemes) (ieYex) keg#eew (meved) (peeemes) (Hegve)~ [Deeb cev$e Mele06.8.2.4 JeeKeele]36
DevJee-ns Deives DeeqiveefjJe peerJe! meefOee&mlJeceHmeg ieYex Dees<eOeerjvegOemes, me lJeb ieYex efmLele meved
Hegvepee&emes~ FceeJesJe eceevegeceew leJe mle Fefle peeveerefn36
YeeJeeLe&-es peerJee Mejerjb lepeefvle, les JeeeeJees<eOeeefo<eg e YeevlJee, ieYe eeHe eLeemeceeb meMejerje YetlJee
Hegvepee&evles36
HeoeLe&-ns (Deives) Deeqive kes legue efJeeved peerJe! pees let (meefOe) menveMeerue (DeHmeg) peueeW ceW (Dees<eOeer)
meesceuelee Deeefo Dees<eefOeeeW kees (DevegOemes) ee neslee nw, (me) mees (ieYex) ieYe& ceW (meved) efmLele neskej (Hegve)
efHej-efHej (peeemes) pevce ueslee nw, es ner oesveeW ekeej Deeves-peeves DeLee&led pevce-cejCe (leJe) lesjs nQ, Ssmee
peeve36
YeeJeeLe&-pees peerJe Mejerj kees es[les nQ, Jes Jeeeg Deewj Dees<eefOe Deeefo HeoeLeeX mes YeceCe kejles-kejles ieYee&Mee
kees ee neskes efveele mecee Hej Mejerj OeejCe kejkes eke nesles nQ36
ieYeex Demeerleme efJeHe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
580
epegJexoYee<es
aj.
org
HegvepeeaJeme keJe keJe ieefleYe&Jeleerleen
efHej peerJe keneb-keneb peelee nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
ieYeexDeNmees<eOeerveeNb ieYeexN JeveNmHeleerveeced~

ieYeexN efJeeme YetlemeeivesN ieYeexDeNHeeceefme37
ieYe&~ DeNefmeN~ Dees<eOeerveeced~ ieYe&~ JeveNmHeleerveeced~ ieYe&~ efJeeme~ Yetleme~ Deives~ ieYe&~ DeNHeeced~
DeNefmeN37
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ieYe&) eesveLee&ved efiejefle efJeveeMeeefle me~ ieYeex ie=Yesie&=CeeleLex efiejleveLee&efveefle eoe efn er
iegCeeved ie=eefle iegCeeMeemee ie=evlesLe ieYeex YeJeefle (efve010.23) (Deefme) (Dees<eOeerveeced) meesceeJeeoerveeced
(ieYe&) (JevemHeleerveeced) DeelLeeoerveeced (ieYe&) (efJeeme) meJe&me (Yetleme) GlHeVeme (Deives) osnevlejeeHeke peerJe
(ieYe&) (DeHeeced) eeCeeveeb peueeveeb Jee (Deefme)~ [Deeb cev$e Mele06.8.2.4 JeeKeele]37
DevJee-ns Deives! DeeqiveleguepeerJe elemlJeceeqiveefjJeew<eOeerveeb ieYeex JevemHeleerveeb ieYe&, efJeeme Yetleme
ieYeexHeeb ieYe&eeefme, lemceeled lJecepeesefme37
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ns ceveg<ee! es efJeegJeled meJee&vleie&lee peerJee pevceJevle meefvle, leeved
peeveeqvlJeefle37
HeoeLe&-ns (Deives) otmejs Mejerj kees ee nesves Jeeues peerJe! efpememes let Deeqive kes meceeve pees (Dees<eOeerveeced)
meesceuelee Deeefo Jee eJeeefo Dees<eefOeeeW kes (ieYe&) oes<eeW kes ceOe (ieYe&) ieYe& (JevemHeleerveeced) HeerHeue Deeefo
JevemHeefleeeW kes yeere (ieYe&) MeesOeke (efJeeme) meye (Yetleme) GlHeVe ngS mebmeej kes ceOe (ieYe&) enCe kejvesneje
Deewj pees (DeHeeced) eeCe Jee peueeW kee (ieYe&) ieYe&He Yeerlej jnvesneje (Deefme) nw, Fmeefuees let Depe DeLee&led mJeeb
pevcejefnle (Deefme) nw37
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! legce ueesieesb kees eeefnes efke pees efyepegueer kes
meceeve meye kes Devleie&le peerJe pevce uesves Jeeues nQ, Gvekees peevees37
emeesleme efJeHe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
cejCeevles Mejerjme kee ieefle keeexleen
cejCe mecee ceW Mejerj kee keee nesvee eeefnes,s en efJe<ees Deieues cev$e ceW kene nw
eNmeeN YemceveeN eesefveceNHee He=efLeNJeerceives~

meNme=pe ceeNle=efYeNb peesefle<ceeNved HegveNjemeo38
eNmeesefle eNmee~ Yemcevee~ eesefveced~ DeNHe~ eN~ He=efLeNJeerced~ DeNivesN~ meNbme=pesefle meNcedme=pe~ ceeNle=efYeNefjefle
ceeNle=efYe~ lJeced~ peesefle<ceeved~ Hegve~ Dee~ DeNmeNoN38
HeoeLe&-(emee) eiele (Yemcevee) oiOesve (eesefveced) osnOeejCekeejCeced (DeHe) (e) Deiveeefokeced

(He=efLeJeerced) (Deives) ekeeMeceeve (mebme=pe) mebmeieeaYetlJee (ceele=efYe) (lJeced) (peesefle<ceeved) eMemleekeeMeegkele (Hegve)
eoMeesOeee
581
am
aj.
org
Heeeled (Dee) (Demeo) eeHveesef<e~ [Deeb cev$e Mele06.8.2.6 JeeKeele]38

DevJee-ns Deives mete& FJe peesefle<ceeved! lJeb Yemcevee He=eLf eJeeR eeHee eesefveb emee ceele=efYe men mebme=pe
Hegvejemeo38
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ns peerJee! YeJevlees eoe Mejerjb lepele, leowlemceerYetleb meled
He=efLeJeeefovee men mebegveefkele, eteceelceeveeecyeeMejerj<esg ieYee&Meeb eefJeMe Hegve meMejerje mevlees efJeeceevee YeJele38
HeoeLe&-ns (Deives) ekeeMeceeve Heg<e mete& kes meceeve (peesefle<ceeved) eMebefmele ekeeMe mes egkele peerJe! (lJeced)
let (Yemcevee) Mejerj oen kes Heers (He=efLeJeerced) He=efLeJeer (e) Deeqive Deeefo Deewj (DeHe) peueeW kes yeere (eesefveced) osn
OeejCe kes keejCe kees (emee) ee nes Deewj (ceele=efYe) ceeleeDeeW kes Goj ceW Jeeme kejkes (Hegve) efHej (Deemeo)
Mejerj kees ee neslee nw38
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ns peerJees! legce ueesie peye Mejerj kees es[es, leye en Mejerj
jeKe He neskej He=efLeJeer Deeefo Heebe YetleeW kes meeLe efceue peelee nw~ legce DeLee&led Deelcee ceelee kes Mejerj ceW ieYee&Mee ceW
Henbge, efHej Mejerj OeejCe efkees ngS efJeeceeve nesles nes38
Hegvejemeesleme efJeHe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe ceeleeefHe$eHeleeefve HejmHejb keLeb JeexjefVeleen

Deye ceelee-efHelee Deewj Heg$e DeeHeme ceW kewmes JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
HegvejeNmeeN meoveceNHee He=efLeNJeerceives~

Mes<es ceeNlege&LeesNHemLesNvlejmee: efMeNJelece39
Hegve~ DeeNmeesleeNmee~ meoveced~ DeNHe~ eN~ He=efLeNJeerced~ DeNivesN~ Mes<es~ ceeNleg~ eLee~ GNHemLeN FlegHemLes~ DeNvle~
DeNmeeNced~ efMeNJeleceN Fefle efMeNJelece39
the
ary
HeoeLe&-(Hegve) (Deemee) Deeiele (meoveced) ieYe&mLeeveced (DeHe) (e) Yeespeveeefokeced (He=efLeJeerced)

Yetefceleueced (Deives) FeefoiegCeekeeefMele (Mes<es) mJeefHeef<e (ceeleg) pevevee (eLee) (GHemLes) Glmes (Devle)
DeeYevlejs (Demeeced) ceeleefj (efMeJelece) DeefleMeesve ceuekeejer~ [Deeb cev$e Mele06.8.2.6 JeeKeele]39
DevJee-ns Deives! elemlJeceHe He=efLeJeeR e meoveb Hegvejemeeemeecevle efMeJelece meved eLee yeeuees ceeleggHemLes
Mes<s es lemceeomeeb efMeJelecees YeJe39
YeeJeeLe&-Heg$ewe&Lee ceelej mJeeHeleeefve megKeeefvle, leLewJeevegketueee mesJeee mJeceelej meleleceevevoefeleJee~ ve
keoeefevceeleeefHele=Yeeb efJejesOe meceeejCeere, ve e ceeleeefHele=YeeceslesOece&kegefMe#eeegkelee keoeefeled keeee&39
HeoeLe&-ns (Deives)! Fe Deeefo iegCeeW mes ekeeefMele peve! efpeme keejCe let (DeHe) peueeW (e) Deewj
(He=efLeJeerced) Yetefceleue kes (meoveced) mLeeve kees (Hegve) efHej-efHej (Deemee) ee neskes (Demeeced) Fme ceelee kes
(Devle) ieYee&Mee ceW (efMeJelece) ceuekeejer neskes (eLee) pewmes (ceeleg) ceelee keer (GHemLes) ieeso ceW (Mes<es) meeslee nw,
Jewmes ner ceelee keer mesJee ceW ceuekeejer nes39
582
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Heg$eeW kees eeefnes efke pewmes ceelee DeHeves Heg$eeW kees megKe osleer nw, Jewmes ner Devegketue mesJee mes DeHeveer
ceeleeDeeW kees efvejvlej Deeveefvole kejW Deewj ceelee-efHelee kes meeLe efJejesOe keYeer ve kejW Deewj ceelee-efHelee kees Yeer eeefnes
efke DeHeves Heg$eeW kees DeOece& Deewj kegefMe#ee mes egkele keYeer ve kejW39
Hegvepexleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve Heg$ewpe&vekepeveveerYeeb HejmHejb Jee&ceeveb eesieb keee&efceleen
efHej Heg$eeW kees ceelee-efHelee kes efJe<ee ceW HejmHej eesie Jeee&Je kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e
ceW kene nw
HegveNpee& efveJee&mJeN HegvejiveFN<eeegg<ee~ Hegveve& HeeNenme40
Hegve~ TNpee&~ efve~ JeNe&NmJeN~ Hegve~ DeNivesN~ FN<ee~ Deeeg<ee~ Hegve~ veN~ HeeNefnN~ Denme40
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Hegve) (Tpee&) HejeecesCe (efve) (Jee&mJe) (Hegve) (Deives) (F<ee) DeVesve (Deeeg<ee) peerJevesve
(Hegve) (ve) DemceYeced (Heeefn) (Debnme) HeeHeeejCeeled~ [Deeb cev$e Mele06.8.2.6 JeeKeele]40
DevJee-ns Deives ceele efHelee! lJeefce<eeeg<ee men vees JeOe&e Hegvejbnme Heeefn~ ns Heg$e! lJecetpee& men
efveJee&mJe~ Hegveveexmceevebnme Heeefn40
YeeJeeLe&-eLee efJeebmees ceeleeefHelej megmevleeveeved efJeeee megefMe#eee ogeeejeled He=Leied j#esegmleLeeHeleeveHesleeved HeeHeeejCeeled meleleb He=Leied j#eseg~ vewJeb efJevee meJex Oece&eeefjCees YeefJelegb MekevegJeefvle40
HeoeLe&-ns (Deives) lespeeqmJeved ceelee-efHelee! DeeHe (F<eeeg<ee) DeVe Deewj peerJeve kes meeLe (ve) nce ueesieeW kees
ye{eFes (Hegve) yeej-yeej (Debnme) og DeeejCeeW mes (Heeefn) j#ee keerefpees~ ns Heg$e! let (Tpee&) Hejeece kes meeLe
HeeHeesb mes (efveJee&mJe) Deueie ntefpees Deewj (Hegve) efHej nce ueesieeW kees Yeer HeeHeeW mes He=Leked jefKees40
YeeJeeLe&-pewmes efJeeved ceelee-efHelee DeHeves mevleeveeW kees efJeee Deewj Deer efMe#ee mes ogeeejeW mes He=Leked
jkeKeW, Jewmes ner mevleeveeW kees Yeer eeefnes efke Fve ceelee-efHeleeDeeW kees yegjs JeJenej mes efvejvlej yeeeJeW, keeeWefke Fme ekeej
efkees efJevee meye ceveg<e Oecee&lcee veneR nes mekeles40
men jesleme Jelmeeer$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
efJeef keLeb Jeefle&leJeefceleen
efJeeveeW kees kewmes Jee&vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meNn jee efveJee&NmJeeivesN efHevJemJeN Oeejee~ efJeNeHmvee efJeNeleNmHeefj41

meNNn~ jee~ efve~ JeNe&NmJeN~ Deives~ efHevJemJe~ Oeejee~ efJeNeHmvesefle efJeNeHmvee~ efJeNele~ Heefj41
HeoeLe&-(men) (jee) eereeefHekeee (efve) (Jee&mJe) (Deives) efJeved (efHevJemJe) mesJemJe (Oeejee)
megmebmke=leee Jeeee (efJeeHmvee) efJeeeved meJee&ved Yeesieeved eee Hmeeefle leee (efJeele) meJe&me peiele (Heefj) ceOes~
DevJee-ns Deives! lJeb efJeeHmvee jee Oeejee men efJeelemHeefj efveJee&mJeemceeved efHevJemJe e41
eoMeesOeee
583
aj.
org
YeeJeeLe&-efJeefce&veg<ewjeqmceved peieefle megyegee Heg<eeLexve eercevlees YetlJeevesefHe OeveJevle

mecHeeoveeree41
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved Heg<e! DeeHe (efJeeHmvee) meye HeoeLeeX kes Yeesieves kee meeOeve (jee) ue#ceer kees
ee kejeves Jeeueer (Oeejee) Deer mebmke=le JeeCeer kes (men) meeLe (efJeelemHeefj) meye mebmeej kes yeere (efve) efvejvlej
(Jee&mJe) Jee&ceeve ntefpees Deewj nce ueesieeW kee (efHevJemJe) mesJeve keerepf ees41
YeeJeeLe&-efJeeved ceveg<eeW kees eeefnes efke Fme peieled ceW Deer yegef Deewj Heg<eeLe& kes meeLe eerceeved neskej
Deve ceveg<eeW kees Yeer OeveJeeved kejbs41
yeesOee ce Fleme oerIe&lecee $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<ee HejmHejceOeeveeOeeHeveb keLeb kege&gefjleen
ceveg<e ueesie DeeHeme ceW kewmes He{W Deewj He{eJeW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
yeesOee cesDeNme Jeemees eefJeN ceefnmeN eYe=leme mJeOeeJe~

Heereefle lJeesNDeveg lJees ie=Ceeefle JeNvoes leNvJeb JevosDeives42
yeesOe~ cesN~ DeNme~ Jeeme~ eNefJeNN~ ceefnme~ eYe=leNmesefleN eYe=leme~ mJeNOeeNJeN Fefle mJeOeeJe~ Heereefle~ lJeN~
Deveg~ lJeN~ ie=CeeNefleN~ JeNvoe~ lesN~ leNvJeced~ JeNvosN~ DeNivesN42
the
ary
as
HeoeLe&-(yeesOe) DeJeie~ De$e eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe& (ces) cece (Deme)
Jee&ceeveme (Jeeme) (eefJe) DeefleMeesve egJeved (cebefnme) DeefleMeesve Yeeef<elegb eesieme cenle (eYe=leme) eke<exCe
Oeejkeme Hees<ekeme Jee (mJeOeeJe) eMemlee mJeOee yentveVeeefve efJeevles eme me (Heereefle) efvevosled, De$eeveskeeLee& DeefHe
OeeleJees YeJevleerefle efvevoeLe& (lJe) keefeled efvevoke (Deveg) Heeeled (lJe) keefeled (ie=Ceeefle) mlegeeled (Jevoe)
DeefYeJeeoveMeerue (les) leJe (levJeced) Mejerjced (Jevos) mlegJes (Deives) eesle~ [Deeb cev$e Mele06.8.2.9
JeeKeele]42
DevJee-ns eefJe mJeOeeJeesives! lJeb ces cece eYe=leme cebenf meeme JeemeesefYeeeeb yeesOe~ eefo lJees eb lJeeb
Heereefle efvevosled lJeesvegie=Ceeefle mlegeeled eme les leJe levJeb Jevoejnb Jevos42
YeeJeeLe&-eoe keefeled kebefeoOeeHeesogHeefoMesod Jee leoeOeslee eeslee e Oeeveb oJeeOeereerle e=Cegee, eoe
meleemeleeesefve&Ce&e meeled, leoe meleb ie=ereeomeleb lepesod, SJeb ke=les meefle keefeefVeveeled keefeled mlegeeled, lee&eHf e
keoeefeled meleb ve lepesove=leb e ve YepesefoocesJe ceveg<emeemeeOeejCees iegCe42
HeoeLe&-ns (eefJe) Delevle peJeeve (mJeOeeJe) eMebefmele yengle DeVeeW Jeeues (Deives) GHeosMe kes eesie eeslee
peve! let (ces) cesjs (eYe=leme) Des ekeej mes OeejCe Jee Hees<eCe kejves Jeeues (cebefnme) Delevle kenves eesie (Deme)
Fme (Jeeme) Jeeve kes DeefYeeee kees (yeesOe) peeve, pees (lJe) en efvevoke Heg<e (Heereefle) efvevoe kejs, (lJe) keesF&
(Deveg) Hejes#e ceW (ie=Ceeefle) mlegelf e kejs, Gme (les) DeeHe kes (levJeced) Mejerj kees (Jevoe) DeefYeJeeoveMeerue ceQ (Jevos)
mlegefle kejlee ntB42
YeeJeeLe&-peye keesF& efkemeer kees He{eJes Jee GHeosMe kejs, leye He{ves Jeeuee Oeeve oskej He{s Jee megves~ peye mele
584
epegJexoYee<es
aj.
org
Jee efceLee kee efveee nes peeJes, leye mele kee enCe Deewj Demele kee leeie kej osJes~ Ssmes kejves ceW keesF& efvevoe Deewj
mlegefle kejs lees Yeer mele kees keYeer ve es[
s Deewj efceLee kee enCe keYeer ve kejs~ ener ceveg<eeW kes efuees efJeMes<e iegCe
nw42
me yeesOeerleme meesceengefle$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ Deeeea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
ceveg<ee eEke ke=lJee eEke eeHveggegefjleen
ceveg<e ueesie keee kejkes efkeme kees eeHle neW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
me yeesefOe metefjce&NIeJeeN JemegHelesN JemegoeJeved~

egeesNOehmceod s<ee:efme efJeNekece&CesN mJeene43
am
me~ yeessNefOeN~ metefj~ ceNIeJesefle ceNIeJee~ JemeggHeleN FefleN JemegHeles~ JemegoeJeNefVeefleN JemegoeJeved~ egeesNefOe~ DeNmceled~
s<ee:efme~ efJeNekece&CeN Fefle efJeNekece&Ces~ mJeene43
the
ary
as
HeoeLe&-(me) eeslee Jekelee e (yeesefOe) yegOesle (metefj) cesOeeJeer (ceIeJee) HetefpeleefJeeeegkele (JemegHeles)
Jemetveeb Oeveeveeb Heeueke (JemegoeJeved) Jemetefve Oeveeefve megHee$esYees ooeefle lelmecyegew (egeesefOe) efJeeespee (Demceled)
Demceekeb mekeeMeeled (s<eebefme) s<eegkeleeefve kecee&efCe (efJeekece&Ces) DeefKeueMegYekecee&vegeveee (mJeene) meleeb JeeCeerced~
DevJee-ns JemegHeles JemegoeJeved! ees ceIeJee metefjYe&Jeeved meleb yeesefOe, me efJeekece&Ces mJeene
meleJeeCeercegHeefoMeved mebmlJecemceod s<eebefme efJeegeesefOe meleleb otjerkegg43
YeeJeeLe&-es ceveg<ee! yeeeexCe efpeleseqvee YetlJee s<eb efJenee OecexCeesHeefoMe eglJee e eelevles, le SJe
Oeeefce&kee efJeebmeesefKeueb meleemeleb %eelegcegHeosgb een&efvle, veslejs neefYeceeveegkelee #egeMeee43
HeoeLe&-ns (JemegHeles) Oeveesb kes Heeueke (JemegoeJeved) megHeg$eeW kes efuees Oeve osves Jeeues pees (ceIeJee) eMebemf ele
efJeee mes egkele (metefj) yege
f ceeved DeeHe mele kees (yeesefOe) peeveW, (me) mees DeeHe (efJeekecce&Ces) mecHetCe& MegYe keceeX kes
Devegeve kes efuees (mJeene) mele JeeCeer kee GHeosMe kejles ngS DeeHe (Demceled) ncemes (s<eebefme) s<eegkele keceeX mes
(egeesefOe) He=Leked keerepf ees43
YeeJeeLe&-pees ceveg<e yeeee& kes meeLe efpelesevq e nes, s<e kees es[, Oecee&vegmeej GHeosMe kej Deewj megve kes
eelve kejles nQ, Jes ner Oecee&lcee efJeeved ueesie mecHetCe& mele-Demele kes peeveves Deewj GHeosMe kejves kes eesie nesles nQ,
Deewj Deve n DeefYeceeve egkele #eg Heg<e veneR43
HegvemlJesleme meesceengefle$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
keerMee ceveg<ee melemeuHee YeJevleerlegHeefoMeles
kewmes ceveg<eeW kes mebkeuHe efme nesles nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
HegvemlJeeefoNlee Ne JemeJeN meefcevOeleebN Hegveye&NeeCees JemegveerLe eN%ew~

Ie=lesveN lJeb leNvJeb JeOe&emJe meNlee mevleg epeceevemeN keecee44
eoMeesOeee
585
aj.
org
HegveNefjefleN Hegve~ lJeeN~ DeeNefoNlee~ Ne~ JemeJe~ meced~ FNvOeNleeNced~ Hegve~ yeNeeCe~ JeNmegveerNLesefle JemegveerLe~
eN%ew~ Ie=lesve~ lJeced~ leNvJeced~ JeNOe&NeNmJeN~ meNlee~ meNvleg~ epeceeveme~ keecee44
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Hegve) DeOeeveeOeeHeveeYeeb Heeeled (lJee) lJeeced (Deeefolee) HetCe&efJeeeyeueegkelee (e)

ceOemLee (JemeJe) eLeces e efJeebme (meced) (FvOeleeced) ekeeMeevleg (Hegve) (yeeeCee) elegJexoeOeevesve yeee
Fefle meb%eeb eee (JemegveerLe) JesoeefoMeeyeesOeeKeb megJeCee&efoOeveb ve e ees veeefle lelmecyegew (e%ew)
DeOeeveeOeeHeveeefo-efeeeceew (Ie=lesve) megmebmke=lesveepeeefovee peuesve Jee (lJeced) DeOeeHeke eeslee Jee (levJeced)
Mejerjced (JeOe&emJe) (melee) melmeg Oecex<eg meeOeJe (mevleg) YeJevleg (epeceeveme) egb mevlegb efJeog<e Hetepf elegb e Meerueb
eme leme (keecee) DeefYeuee<ee~ [Deeb cev$e Mele06.6.4.12 JeeKeele]44
DevJee-ns JemegveerLe lJeb e%ewIe=&lesve e levJeb Mejerjb efveleb JeOe&emJe, HegvemlJee lJeeceeefolee e JemeJees
yeeeCee meefcevOeleeced~ SJecevegeveeod epeceeveme keecee melee mevleg44
YeeJeeLe&-es eelvesve meJee& efJeee DeOeerleeOeeHe e Hegve Hegve melmeb kegJe&efvle, kegHeLeefJe<eeleeiesve
Mejerjelceveesjejesieb JeOe&ef elJee efveleb Heg<eeLe&cevegefleefvle, les<eecesJe mebkeuHee melee YeJeefvle, veslejs<eeced44
HeoeLe&-ns (JemegveerLe) Jesoeefo MeeeW kes yeesOeHe Deewj megJeCee&efo Oeve ee kejeves Jeeues (lJeced) DeeHe
(e%ew) He{ves-He{eves Deeefo efeeeHe e%eeW Deewj (Ie=lesve) Des mebmkeej efkees ngS Ieer Deeefo Jee peue mes (levJeced)
Mejerj kees efvele (JeOe&emJe) ye{eFes~ (Hegve) He{ves-He{eves kes Heers (lJee) DeeHe kees (Deeefolee) HetCe& efJeee kes yeue
mes egkele (e) ceOemLe efJeeved Deewj (JemeJe) eLece efJeeved ueesie (yeeeCe) eej JessoeW kees He{ kes yeee keer
HeoJeer kees ee ngS efJeeved (meefcevOeleeced) meceked ekeeefMele kejW~ Fme ekeej kes Devegeve mes (epeceeveme) e%e,
melme Deewj efJeeveeW kee melkeej kejves Jeeues Heg<e keer (keecee) keecevee (melee) mele (mevleg) nesJeW44
YeeJeeLe&-pees ceveg<e eelve kes meeLe meye efJeeeDeeW kees He{ kes Deewj He{e kes yeejbyeej melme kejles nQ,
kegHeLe Deewj efJe<ee kes leeie mes Mejerj leLee Deelcee kes Deejesie ye{e kes efvele Heg<eeLe& kee Devegeve kejles nQ, Gvner kes
mebkeuHe mele nesles nQ, otmejeW kes veneR44
DeHeslesleme meesceengefle$e&ef<e~ efHelejes osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe pevepevekee eEke eEke kecee&ejsegefjleen
mevleeve Deewj efHelee-ceelee HejmHej efkeve-efkeve keceeX kee DeeejCe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene
nw
DeHesleN JeerleN efJe e meHe&NleeleesN es$eN mLe HegjeNCee es eN vetlevee~

DeoeeNceesJeNmeeve He=efLeNJeeDeeefVeNceb efHeNlejes ueesNkecemcew45
DeHe~ FNleN~ efJe~ FNleN~ efJe~ eN~ meNHe&NleN~ Dele~ es~ De$e~ mLe~ HegjeNCee~ es~ eN~ vetlevee~ Deoeled~ eNce~
DeNJeNmeeveNefceleJeNmeeveced~ He=efLeNJee~ Deeved~ FNceced~ efHeNlej~ ueesNkeced~ DeNmcewN45
HeoeLe&-(DeHe) (Fle) lepele (efJe) (Fle) efJeefJeOeleee eeHvegle (efJe) (e) (meHe&le) iele (Dele)
586
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
keejCeeled (es) (De$e) Deeqmceved mecees (mLe) YeJeLe (HegjeCee) eeieOeerleefJeee (es) (e) (vetlevee)
mebeefleie=nerleefJeee (Deoeled) oeeled (ece) GHejle Hejer#eke (DeJemeeveced) DeJekeeMeceefOekeejb Jee (He=efLeJee)
Yetcesce&Oes Jee&ceevee (Deeved) kegJe&vleg (Fceced) ele#eced (efHelej) pevekee DeOeeHekee GHeosMekee Hejer#ekee Jee
(ueeskeced) Dee<e oMe&veced (Demcew) melemebkeuHeee~ [Deeb cev$e Mele07.1.1.1 JeeKeele]45
DevJee-ns efJeebme es$e He=efLeJee ceOes HegjeCee es e vetlevee efHelej mLe, lesmcew Fceb ueeskeceeved~ eeved
eg<ceeved eceesJemeeveceoeled, les eteceleesOecee&oHesle Oecce Jeerlee$ewJe e efJemeHe&le45
YeeJeeLe&-DeecesJe ceeleeefHe$eeeeee&Ceeb Hejcees Oeceexefmle elmevleevesYees efJeeemegefMe#eeeeefkeejCeb
esOecee&vcegkelee OecexCe egkelee HejesHekeejefeee Je=e egJeevee efJeebme meefvle, les meleleb meleesHeosMesveeefJeeeb efveJele& efJeeeb
peveefelJee ke=leke=lee YeJevleg45
HeoeLe&-ns efJeeved ueesiees! pees (es) pees (De$e) Fme mecee (He=efLeJee) Yetefce kes yeere Jee&ceeve (HegjeCee)
eLece efJeee He{ egkes (e) Deewj (es) pees (vetlevee) Jee&ceeve mecee ceW efJeeeYeeme kejves nejs (efHelej) efHeleeHe{eves,
GHeosMe kejves Deewj Hejer#ee kejves Jeeues (mLe) nesJeW, Jes (Demcew) Fme melemebkeuHeer ceveg<e kes efuees (Fceced) Fme
(ueeskeced) Jeweof ke %eeve efme ueeske kees (Deeved) efme kejW~ efpeve legce ueesieeW kees (ece) ee ngDee Hejer#eke Heg<e
(DeJemeeveced) DeJekeeMe Jee DeefOekeej kees (Deoeled) osJes, Jes legce ueesie (Dele) Fme DeOece& mes (DeHesle) He=Leked jnes Deewj
Oecce& kees (Jeerle) efJeMes<e kej ee nesDees (De$e) Deewj Fmeer ceW (efJemeHe&le) efJeMes<elee mes ieceve kejes45
YeeJeeLe&-ceelee-efHelee Deewj Deeeee& kee ener Hejce Oece& nw-pees mevleeveeW kes efuees efJeee Deewj Deer efMe#ee
kees ee kejevee~ pees DeOece& mes He=Leked Deewj Oecce& mes egkele HejesHekeej ceW eerefle jKeves Jeeues Je= Deewj peJeeve efJeeved
ueesie nQ, Jes efvejvlej mele GHeosMe mes DeefJeee kee efveJeejCe Deewj efJeee keer eJe=ef e kejkes ke=leke=le nesJeW45
meb%eeveefceleme meesceengefle$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeOes$eOeeHekee eEke ke=lJee megefKeve megefjleen
the
ary
He{ves-He{eves Jeeues keee kejkes megKeer neW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
mebN%eeveceefme keeceNOejCeNb ceefe les keeceNOejCeb Yeteeled~

DeNivesYe&mceemeNives Hegjer<eceefmeN efele mLe HeefjefeleTOJe&Nefele eeOJeced46
meNb%eeveNefceefle meNced%eeveced~ DeNefmeN~ keeNceNOejCeNefceefle keeceNOejCeced~ ceefe~ lesN~ keeNceNOejCeNefceefle keeceNOejCeced~

YeteeNled~ DeNives~ Yemce~ DeNefmeN~ DeNives~ Hegjer<eced~ DeNefmeN~ efele~ mLeN~ HeNefjefeleN Fefle Heefjefele~ TNOJe&NefeleN FletOJe&Nefele~
eNeNOJeNced46
HeoeLe&-(meb%eeveced) meceeqiJe%eeveced (Deefme) (keeceOejCeced) mebkeuHeeveeceeOejCeced (ceefe) (les) leJe

(keeceOejCeced) (Yeteeled) (Deives) HeeJekeme (Yemce) oiOeoes<e (Deefme) (Deives) efJeegle (Hegjer<eced) HetCe yeueced
(Deefme) (efele) meefelee (mLe) YeJele (Heefjefele) Heefjle meJe&le me_esleej (TOJe&efele) TOJe meefevJevle
(eeOJeced) mesJeOJeced~ [Deeb cev$e Mele07.1.1.8-14 JeeKeele]46
eoMeesOeee
587
as
am
aj.
org
DevJee-ns efJeved! lJeb elmeb%eeb eeesefme, eled lJeceivesYe&mceemeeivese&lHegjer<eceeesefme levceeb eeHee~ eme les
leJe elkeeceOejCeceefmle lelkeeceOejCeb ceefe Yeteeod, eLee eteb efJeeeefoMegYeiegCewef ele Heefjefele TOJe&efele mLe Heg<eeLe
eeeeOJeced, leLee JeeceefHe YeJesce46
YeeJeeLe&-efpe%eemeJe meoe efJeog<eeb mekeeMeeefee eeLe& He=segee&Jeod eg<ceemeg HeoeLe&eJf e%eeveceefmle, leeJeled
meJe&cemceemeg Oee~ eeJeleern&mleefeee YeJevlees peeveefvle, leeJeleerjmceeved efMe#ele, eLee Jeeb YeJeoeefelee YeJesce, leLewJe
YeJevleesHemceekeceeeee mevleg46
HeoeLe&-ns efJeved! DeeHe efpeme (meb%eeveced) Hetjs efJe%eeve kees eeHle (Deefme) ngS nes, pees DeeHe (Deives) Deeqive
mes ngF& (Yemce) jeKe kes meceeve oes<eeW kes Yemcekeee& (Deefme) nes, (Deives) efyepegueer kes efpeme (Hegjer<eced) HetCe& yeue kees
ee ngS (Deefme) nes, Gme efJe%eeve, Yemce Deewj yeue kees cesjs efuees Yeer oerepf ees~ efpeme (les) DeeHe kee pees (keeceOejCeced)
meuHeeW kee DeeOeej DevlekejCe nw, Jen (keeceOejCeced) keecevee kee DeeOeej (ceefe) cegPe ceW (Yeteeled) nesJs es~ pewmes legce
ueesie efJeee Deeefo MegYeiegCeeW mes (efele) Fkes ngS (Heefjefele) meye HeoeLeeX kees meye Deesj mes Fkes kejves nejs
(TOJe&efele) Glke= iegCeeW kes mebeekeee& Heg<eeLe& kees DeeHe (eeOJeced) mesJeve kejes, Jewmes nce ueesie Yeer kejW46
YeeJeeLe&-efpe%eemeg ceveg<eeW kees eeefnes efke meowJe efJeeveeW mes efJeee keer Fe kej eMve efkeee kejW efke
efpelevee legce ueesieeW ceW HeoeLeeX kee efJe%eeve nw, Glevee meye legce ueesie nce ueesieeW ceW OeejCe kejes Deewj efpelevee nmleefeee
DeeHe peeveles nQ, Gleveer meye nce ueesieeW kees efmeKeeFes, pewmes nce ueesie DeeHekes Deeefele nQ, Jewmes ner DeeHe Yeer nceejs
Deeee ntefpees46
Deeb me Fleme efJeeeefce$e $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<eweceeejCeevegkejCeb keee&efceleen
ceveg<eeW kees Gece DeeejCeeW kes Devegmeej Jee&vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
DeNemeesDeNeqivee&eqmceNvlmeesceNefcev megleb oNOes peNjs JeeJeMeeNve~

meNnNeqeeNb JeepeNcelebN ve meef memeNJeevlmevlmletemes peeleJeso47
DeNeced~ me~ DeNeqive~ eeqmceved~ meesceced~ Fv~ megleced~ oNOesN~ peNjs~ JeeNJeNMeeNve~ meNnNeqeeced~ Jeepeced~ Deleced~
ve~ meefced~ meNmeNJeeefveefle memeNJeeved~ meved~ mleteNmesN~ peeNleNJesNoN Fefle peeleJeso47
HeoeLe&-(Deeced) (me) (Deeqive) (eeqmceved) (meesceced) meJeez<eOeeefojmeced (Fv) mete& (megleced) efve<HeVeced
(oOes) Oejs (pejs) Gojs~ pejcegojb YeJeefle peiOeceeqmceved efOeeles Oeereles Jee (efve04.7) (JeeJeMeeve) Ye=Meb
keeceeceeve (meneqeeced) meneeeced Yeeee&ced (Jeepeced) DeVeeefokeced (Deleced) Deeflelegb Jeegb eesieced (ve) FJe
(meefced) Deeced (memeJeeved) ooled (meved) (mletemes) eMememes (peeleJeso) GlHeVeefJe%eeve~ [Deeb cev$e
DevJee-ns peeleJeso! eLee memeJeevmeBmlJeb mletemeseceeqiveefjve eeqmceved meesceb oOeeefle, eb megleb pejsnb
oOes, meesnb JeeJeMeeve meved meneqeb oOes~ lJeee men Jeepeceleb ve meefb oOes, leeMemlJeb YeJe47
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegesHeceeueejew~ eLee efJeeglmeteez meJee&ved jmeeved ie=nerlJee peiemeelees eLee Helee
588
epegJexoYee<es
am
aj.
org
men er eqee men Heefleeevevob Yeg*dkeles, leLeencesleOes~ eLee meodiegCewe&gkelemlJeb mletemes, leLeenceefHe eMebemf elees
YeJeseced47
HeoeLe&-ns (peeleJeso) efJe%eeve kees eeHle ngS efJeved! pewmes (memeJeeved) oeve osles (meved) ngS DeeHe (mletemes)
eMebmee kes eesie nes, (Deeced) en (Deeqive) Deeqive Deewj (Fv) mete& (eeqmceved) efpemeceW (meesceced) meye Dees<eefOeeeW
kes jme kees OeejCe kejlee nw, efpeme (megleced) efme ngS HeoeLe& kees (pejs) Hes ceW ceQ (oOes) OeejCe kejlee ntb, (me)
Jen ceQ (JeeJeMeeve) MeerIe keecevee kejlee ngDee (meneqeeced) meeLe Jee&ceeve DeHeveer er kees OeejCe kejlee ntb, DeeHe kes
meeLe (Jeepeced) DeVe Deeefo HeoeLeeX kees (Deleced) Jee nesves eesie kes (ve) meceeve (meefced) Iees[
s kees (oOes) OeejCe
kejlee ntb, Jewmee ner let Yeer nes47
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej Deewj GHeceeueej nQ~ pewmes efyepegueer Deewj mete&, meye jmeeW kee
enCe kej peieled kees jmeegkele kejles nQ Jee pewmes Heefle kes meeLe er Deewj er kes meeLe Heefle Deevevo Yeesieles nQ, Jewmes ceQ
Fme meye kees OeejCe kejlee ntb~ pewmes es iegCeeW mes egkele DeeHe eMebmee kes eesie nes, JewmeW ceQ Yeer eMebmee kes eesie
nesTb47
Deives ele Fleme efJeeeefce$e $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
DeOeeHekewefve&<keHelJesve meJex efJeeeefLe&ve Heeveeree Fleen

DeOeeHeke ueesieeW kees efve<keHelee mes meye efJeeeLeeapeve He{eves eeefneW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene
nw
as
DeivesN ees efoNefJe Jee& He=efLeNJeeb eoes<eOeer<JeNHmJee epe$e~

esveeNvleefj#ecegJee&leNlevLe lJesN<e me YeeNvegjCe&NJees ve=e#ee48
the
ary
Deives~ eled~ lesN~ efoNefJe~ Jee&~ He=efLeNJeeced~ eled~ Deess<eOeer<eg~ DeNeqHmJeleNHedmeg~ Dee~ eNpeN$eN~ esve~ DeNvleefj#eced~ GN~
DeeNleNlevLesleeleNlevLe~ lJesN<e~ me~ YeeNveg~ DeNCe&NJe~ ve=e#eeN Fefle ve=e#ee48
HeoeLe&-(Deives) efJeved (eled) eme (les) leJe (efoefJe) eesleveelcekes efJeegoeoew (Jee&) efJe%eeveekeeMe
(He=efLeJeeced) Yetceew (eled) (Dees<eOeer<eg) eJeeefo<eg (DeHmeg) eeCes<eg peues<eg Jee (Dee) (epe$e) mevlegb eesie (esve)
(Devleefj#eced) DeekeeMeced (G) yeng (Dee lelevLe) mecevleeeveg efn (lJes<e) ekeeMe (me) (Yeeveg) eYeekej (DeCe&Je)
DeCeeefme yentvegokeeefve efJeevles eeqmceved me~ DeCe&mees ueesHee (Dee0Jee05.2.109) Fefle celJeLex Je meueesHee
(ve=e#ee) ve+ved e#eles me48
DevJee-ns epe$eeives! eeme les leJeeivesejf Je efoefJe Jee& eled He=efLeJeecees<eOeer<JeHmeg Jeeexefmle, esve ve=e#ee
YeevegjCe&JemlJes<ees esveevleefj#ecegJee&lelevLe, leLee me lJeb leomceemeg Oesenf 48
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eeqmceved peieefle eme me=efHeoeLe&efJe%eeveb eeMeb meeled leeMeb
meeesveeved eenesled~ eefo ve eenesled leefn& leVeb meovew eegceMekeeb meeled48
HeoeLe&-ns (epe$e) mece kejves eesie (Deives) efJeved (eled) efpeme (les) DeeHe kee Deeqive kes meceeve (efoefJe)
eesleveMeerue Deelcee ceW (Jee&) efJe%eeve kee ekeeMe (eled) pees (He=efLeJeeced) He=efLeJeer (Dees<eOeer<eg) eJeeefo Dees<eefOeeeW Deewj
eoMeesOeee
589
aj.
org
(DeHmeg) eeCeeW kee peueeW ceW (Jee&) lespe nw, (esve) efpememes (ve=e#ee) ceveg<eeW kees efoKeeves Jeeuee (Yeeveg) mete&
(DeCe&Je) yengle peueeW kees Je<ee&ves neje (lJes<e) ekeeMe nw, (esve) efpememes (Devleefj#eced) DeekeeMe kees (G) yengle
(Dee lelevLe) efJemleejegkele kejles nes, (me) mees DeeHe Jen meye nce ueesieeW ceW OeejCe keerefpees48
YeeJeeLe&-eneb JeeekeuegesHeceeueej nw~ Fme peieled ceW efpeme kees me=ef kes HeoeLeeX kee efJe%eeve pewmee nesJes,
Jewmee ner MeerIe otmejeW kees yeleeJeW~ pees keoeefeled otmejeW kees ve yeleeJes, lees Jen ve ngDee efkemeer kees ee veneR nes
mekes48
Deives efoJe Fleme efJeeeefce$e $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
am
Deives efoNJeesDeCe&Ncee efpeieeNmee osNJeeB2Tefe<esN efOe<CeeN es~

ee jeseNves HeNjmleeNled mete&meN eeeeNJemleeogHeNeflevleNDeeHe49
Deives~ efoNJe~ DeCe&ced~ De~ efpeNieeNefmeN~ De~ osNJeeved~ TNefeN<esN~ efOe<Cee~ es~ ee~ jesNeNves~ HeNjmleeled~
mete&me~ ee~ eN~ DeNJemleeled~ GNHeNeflevleN FlegHeNeflevles~ DeeHe49
the
ary
as
HeoeLe&-(Deives) efJeved (efoJe) ekeeMeeled (DeCe&ced) efJe%eeveced (De) (efpeieeefme) mleewef<e (De) (osJeeved)
efoJeiegCeeved efJeog<ees efJeeeefLe&vees Jee (Tefe<es) Jeeqkele (efOe<Cee) es efoefOe<eefvle yegJeefvle les efOe<eeCemles<eg meeOeJe, De$e
efOe<ed Oeeleesyee&nguekeeoewCeeefoke keefveved lelees eled (es) (ee) (jeseves) ekeeMes (Hejmleeled) Heje (mete&me) (ee)
(e) (DeJemleeled) DeOemLee (GHeeflevles) (DeeHe) eeCee peueeefve Jee~ [Deeb cev$e Mele07.1.1.24
JeeKeele]49
DevJee-ns Deives! emlJeb efoJeesCe ee DeeHe mete&me jeseves Hejmleeod eeeeJemleeogHeeflevles, lee De
efpeieeefme~ es efOe<Cee meefvle, leeved osJeeved eleCe&ceesef e<es, me lJecemceekecegHeose YeJe49
YeeJeeLe&-es megefJeeejsCe efJeegle mete&ekf ejCes<etHee&OemLeeveeb peueeveeb Jeeetveeb e yeesOeb eLee eeHvegJeefvle,
lesveeved eefle meceiegHeefoMevleg49
HeoeLe&-ns (Deives) efJeeved! pees DeeHe (efoJe) ekeeMe mes (DeCe&ced) efJe%eeve kees (ee) pees (DeeHe) eeCe Jee
peue (mete&me) mete& kes (jeseves) ekeeMe ceW (Hejmleeled) Hej nw (e) Deewj (ee) pees (DeJemleeled) veeres (GHeeflevles
meceerHe ceW efmLele nQ, Gvekees (De) meceked (efpeieeefme) mlegefle kejles nes, (es) pees (efOe<Cee) yeesueves Jeeues nQ, Gve
(osJeeved) efoJeiegCe efJeeeefLe&eeW Jee efJeeveeW kes eefle efJe%eeve kees (De) Des ekeej (Tefe<es) kenles nes, mees DeeHe
nceejs efuees GHeosMe keerefpees49
YeeJeeLe&-pees Des efJeeej mes efyepegueer Deewj mete& kes efkejCeeW ceW THej-veeres jnves Jeeues peueeW Deewj JeeegDeeW
kes yeesOe kees ee nesles nQ, Jes otmejebs kees Yeer efvejvlej GHeosMe kejW49
Hegjer<eeme Fleme efJeeeefce$e $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Deeeea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
590
epegJexoYee<es
aj.
org
ceveg<ewx<eeefokeb efJeneeeveefvoleJeefcelegHeefoMeles
ceveg<eeW kees s<eeefoke es[ kes Deevevo ceW jnvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
HegjerN<eemeesDeNivee eeJeNCesefYe meNpees<eme~

peg<evlee eN%eceNgnesveceerNJeeF<ees ceNner50
HegjerN<eeme~ DeNivee~ eeNJeNCesefYe~ eNJeNCesefYeNefjefle eJeNCesefYe~ meNpees<emeN Fefle meNpeess<eme~ peg<evleeced~ eN%eced~
DeNgn~ DeNveNceerNJee~ F<e~ ceNner50
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Hegjer<eeme) HetCee&meg iegCeefeeemeg YeJee (Deivee) Jee FJe Jee&ceevee efJeebme (eeJeCesefYe)
efJe%eevew, De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe&lJeced (mepees<eme) meceevemesJeeeerlee (peg<evleeced) mesJevleeced
(e%eced) efJeeeefJe%eeveoeveenCeeKeced (Degn) esnjefnlee (DeveceerJee) Dejesiee (F<e) Fe (cener) cenleer~
DevJee-meJex ceveg<ee eeJeCesefYe men Jee&ceevee DeveceerJee Degn mepees<eme Hegjer<eemeesivee FJe mevlees e%eb
cenerefj<ees peg<evleeced50
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee efJeegoefJee meleer meceevemeeee meJee&ved HeoeLee&ved mesJeles, leLewJe
jesieesneefooes<ew jefnlee HejmHejb eerelf ecevlees YetlJee efJe%eeveJe=efkejb e%eb elele ceneefvle megKeeefve meleleb Yegeerjved50
HeoeLe&-meye ceveg<eeW kees eeefnes efke (eeJeCesefYe) efJe%eeveeW kes meeLe Jee&ceeve ngS (DeveceerJee) jesiejefnle
(Degn) esn mes He=Leked (mepees<eme) Ske ekeej keer mesJee Deewj eerefle Jeeues (Hegjer<eeme) HetCe& iegCeefeeeDeeW ceW efveHegCe
(Deivee) Deeqive kes meceeve Jele&ceeve lespemJeer efJeeved ueesie (e%eced) efJeeeefJe%eeve oeve Deewj enCeHe e%e Deewj
(cener) ye[er-ye[er (F<e) FeDeeW kees (peg<evleeced) mesJeve kejW50
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes efyepegueer Devegketue ngF& meceeve YeeJe mes meye HeoeLeeX kee
mesJeve kejleer nw, Jewmes ner jesieesneefo oes<eebs mes jefnle DeeHeme ceW eerefle Jeeues neskes efJeeved ueesie efJe%eeve ye{eves Jeeues e%e
kees efJemle=le kejkes ye[s-ye[s megKeeW kees efvejvlej YeesieW50
F[eceive Fleme efJeeeefce$e $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
ceveg<ewie&Yee&OeeveeefomebmkeejwjHeleeefve mebmkele&Jeeveerleen
ceveg<e ieYee&Oeeveeefo mebmkeejes mes yeeuekeesb kee mebmkeej kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
F[eceives HegNomemeNefveb iees MeeeNce nJeceeveee meeOe~

meeVe metvegmleveees efJeNpeeJeeivesN mee les megceNefleYe&tlJeNmces51
F[eced~ DeNivesN~ HegNomeNefceefle HegNomeced~ meNefveced~ iees~ MeNeNeNceefceefle MeeledleNceced~ nJeceeveee~ meeNOeN~
meeled~ veN~ megveg~ levee~ efJeNpeeJesefle efJeNpeeJee~ Deives~ mee~ lesN~ megceNefleefjefle megceNefle~ Yetleg~ DeNmcesFleNmces51
eoMeesOeee
591
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(F[eced) mleeslegcene Jeeeced (Deives) efJeeved (Hegobmeced) HegefCe yentefve obmeeefve kecee&efCe YeJeefvle
emceeled (meefveced) mebefJeYeeieced (iees) Jeee (Meeececed) DeefleMeefeleceveeefoHeb JesoyeesOeced (nJeceeveee) efJeeeb
mHe&ceeveee (meeOe) meeOvegenf , De$e Jeleesve MeHed (meeled) YeJesled (ve) Demceekeced (metveg) GlHeVe (levee) Heg$e
(efJepeeJee) efJeefJeOewee&peveke (Deives) DeOeeHeke (mee) (les) leJe (megceefle) MeesYevee e%ee (Yetleg) YeJeleg, De$e MeHees
uegked~ YetmegJeesefmleef* [Dee07.3.88] Fefle iegCeeYeeJe (Demces) Demceekeced~ [Deeb cev$e Mele07.1.1.27
JeeKeele]51
DevJee-ns Deives! les mee megceeflejmces Yetleg eee les veess mceekeb e ees efJepeeJee metvegmlevee meeled~ leee lJeb
lemcew nJeceeveees[eb iees Meeeceb Hegobmeb meefveb meeOeeives Jeeb e meeOvegeece51
YeeJeeLe&-ceeleeefHele=YeeceeeeexCe e meeJeOeeveleee ieYee&Oeeveeefomebmkeejjerlee megmevleeveeveglHeee
JesosejefJeeeegkelee OeerlHeeee~ venerMeesvees OeceexHelemegKeefveefOeJe&e&le Fefle efveesleJeced51
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! (les) DeeHekeer (mee) Jen (megceefle) megvoj yege
f (Demces) nce ueesieeW kes efuees
(Yetleg) nesJes, efpememes DeeHekee (ve) Deewj nceeje pees (efJepeeJee) efJeefJeOe ekeej kes SseeeX kee GlHeeoke (metveg) GlHeVe
nesves Jeeuee (levee) Heg$e (meeled) nesJes, Gme yegef mes Gme (nJeceeveee) efJeee enCe kejles ngS kes efuees (F[eced)
mlegefle kes eesie JeeCeer kees (ieew) JeeCeer kes mecyevOe (Meeececed) Deveeefo He Delevle Jeso%eeve kees Deewj (Hegobmeced)
yengle kece& efpememes efme nesb, Ssmes (meefveced) $eiJesoeefo JesoefJeYeeie kees (meeOe) efme keerepf ees Deewj (Deives) ns
DeOeeHeke! nce ueesie Yeer efme kejW51
YeeJeeLe&-ceelee-efHelee Deewj Deeeee& kees eeefnes efke meeJeOeeveer mes ieYee&Oeeve Deeefo mebmkeejeW keer jerelf e kes
Devegketue Des mevleeve GlHeVe kejkes Gve ceW Jeso, F&ej Deewj efJeeeegkele yege
f GlHeVe kejW, keeeWefke Ssmee DeveOece&
DeHelemegKe kee efnlekeejer keesF& veneR nw, Ssmee efveee jKevee eeefnes51
Deeb le Fleme efJeeeefce$e $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
DeLe pevepevekeeveeb kee&Jeb kecee&n
Deye ceelee-efHelee Deewj Heg$eeefokeebs kees HemHej keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNeb lesN eesefve$eN&eqlJeeesN elees peeNleesDejeseLee~

leb peeNveVeiveNDee jesNneLee vees JeOe&ee jefeced52
DeNeced~ lesN~ eesefve~ $eNeqlJee~ ele~ peeNle~ DejeseLee~ leced~ peeNveved~ DeNivesN~ Dee~ jesNnN~ DeLe~ veN~ JeNOe&NeN~
jefeced52
HeoeLe&-(Deeced) (les) leJe (eesefve) ogKeefJeeespeke megKemebeespekees JeJenej ($eeqlJee) $elegmeceeesme

ee, De$e voefme Iemed [Dee05.1.106] Fefle Iemed elee (ele) emceeled (peele) eeogYe&tle meved (DejeseLee)
eoerHesLee (leced) (peeveved) (Deives) DeeqiveefjJe mJeelceved (Dee) (jesn) Dee{es YeJe (DeLe) Devevlejced, De$e
efveHeeleme e [Dee06.3.136] Fefle mebefnleeeeb oerIe& (ve) DemceYeced (JeOe&e) De$e Deves<eeceefHe0
[Dee063.137] Fefle mebefnleeeeb oerIe&lJeced (jefeced) eMebmleeb efeeced~ [Deeb cev$e Mele07.1.1.28
592
epegJexoYee<es
am
aj.
org
JeeKeele]52
DevJee-ns Deives! lJeb emles leJe $eeqlJeeeseb eesefvejefmle, elees peelemlJecejeseLee~ leb peeveBmlJeceejesneLe vees
jefeb JeOe&e52
YeeJeeLe&-ns ceeleeefHe$eeeeee&! eteb Heg$eeved Heg$eere OecexCe yeeeexCe mesefJelesve meefee peveefelJeesHeefoMele~
ns mevleevee! eteb meefeee meoeeejsCeemceeved megmesJeee Oevesve e meleleb megKeelesefle52
HeoeLe&-ns (Deives) Deeqive kes meceeve Meg DevlekejCe Jeeues efJeved Heg<e! pees (les) DeeHekee ($eeqlJee)
$elegkeeue ceW ee ngDee (Deeced) en ele#e (eesefve) ogKeebs kee veeMeke Deewj megKeoeeke JeJenej nw, (ele) efpememes
(peele) GlHeVe ngS DeeHe (DejeseLee) ekeeefMele nesJeW, (leced) Gmekees (peeveved) peeveles ngS DeeHe (Deejesn) MegYeiegCeeW
Hej Dee{ ntepf ees, (DeLe) Fme kes Heeeled (ve) nce ueesieeW kes efuees (jefeced) eMebefmele ue#ceer kees (JeOe&e)
ye{eFes52
YeeJeeLe&-ns ceelee-efHelee Deewj Deeeee&! legce ueesie Heg$e Deewj keveeDeeW kees Oecee&vegketue mesJeve efkees yeeee&
mes esefJeee kees eefme kej GHeosMe kejes~ ns mevleevees! legce ueesie meleefJeee Deewj meoeeej kes meeLe nce kees Deer
mesJee Deewj Oeve mes efvejvlej megKeegkele kejes52
efeomeerleme efJeeeefce$e $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ mJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
keveeefYe eEke ke=lJee eEke keee&efceleen
keveeDeeW kees keee kejkes keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
efeoefmeN leee osNJeleeeefjmJeod OegJee meero~

HeefjefeoefmeN leee osNJeleeeefjmJeod OegJee meero53
the
ary
efeled~ DeNefmeN~ leee~ osNJeleee~ DeNefjmJeled~ OegJee~ meerNoN~ HeNefjefeefoefle Heefjefeled~ DeNefmeN~ leee~ osNJeleee~
DeNefjmJeled~ OegJee~ meerNoN53
HeoeLe&-(efeled) meb%ee (Deefme) (leee) (osJeleee) efoJeiegCeeeefHekeee (DeefjmJeled) eeCeJeled (OegJee)

efveeuee (meero) YeJe (Heefjefeled) efJeeeHeefjeeb eee (Deefme) (leee) Oecee&vegeveegkeleee efeeee (osJeleee)
efoJemegKeeoee (DeefjmJeled) efnjCeieYe&Jeled (OegJee) efve<kecHee (meero) DeJeeflemJe~ [Deeb cev$e Mele07.1.1.30
JeeKeele]53
DevJee-ns keves! ee efeoefme mee lJeb leee osJeleee meneefjmJeled OegJee meero~ ns yeeeeefjefCe! lJeb
Heefjefeoefme mee leee osJeleee meneefjmJeod OegJee meero53
YeeJeeLe&-meJezcee&leeefHe$eeefoefYejOeeefHekeeefYeefJe&og<eerefYee kevee mecyeesOeveeree~ Yees kevee! eteb eefo
HetCe&vs eeKeeqC[lesve yeeeexCeeefKeuee efJeee megefMe#ee eeHe egJeleees YetlJee mJemeMewJe&jw mJeebJejefJeJeenb ke=lJee
ie=neeceb kegee&led, leefn& meJee&efCe megKeeefve ueYesOJeb megmevleeveee peeesjved53
HeoeLe&-ns keves! pees let (efeled) efeleeF& (Deefme) ngF& (leee) Gme (osJeleee) efoJeiegCe ee kejeves nejer
eoMeesOeee
593
aj.
org
efJeeved er kes meeLe (DeefjmJeled) eeCeeW kes legue (OegJee) efveeue (meero) efmLej nes~ ns yeeeeefjefCe! pees let
(Heefjefeled) efJeefJeOe efJeee kees ee ngF& (Deefme) nw, mees let (leee) Gme (osJeleee) Oecee&vegeve mes egkele efoJemegKeoeeke
efeee kes meeLe (DeefjmJeled) F&ej kes meceeve (OegJee) Deeue (meero) DeJeefmLele nes53
YeeJeeLe&-meye ceelee-efHelee Deewj He{evesnejer efJeog<eer eqeeW kees eeefnes efke keveeDeeW kees meceked yege
f celeer
kejW~ ns kevee ueesiees! legce pees HetCe& DeKeefC[le yeeee& mes mecHetCe& efkeee Deewj Deer efMe#ee kees ee eg Jeleer neskej,
DeHeves legue JejeW kes meeLe mJeebJej efJeJeen kejkes, ie=neece kee mesJeve kejes, lees meye megKeer kees ee nes Deewj mevleeve
Yeer Des nesJeW53
ueeskeb He=Cesleme efJeeeefce$e $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
am
ueesNkeb He=Ce efNb He=CeeLees meero OegJee lJeced~

FNveNiveer lJeeN ye=nNmHeeflejeqmceved eesveeJemeer<eoved54
ueesNkeced~ He=CeN~ efNced~ He=CeN~ DeLeesNFleLees~ meerNoN~ OegJee~ lJeced~ FNveNiveerFleerveNiveer~ lJeeN~ ye=nmN Heefle~
DeNeqmceved~ eesveew~ DeNmeerN<eNoNved~ DeNmeerN<eNoNefVelemeermeoved54
the
ary
as
HeoeLe&-(ueeskeced) mebesef#eleJeced (He=Ce) leHe&e (efced) efveefe eeled (He=Ce) efHeHete

f & (DeLees) (meero)
(OegJee) {efveeee (lJeced) (Fveiveer) ceeleeefHelejew (lJee) lJeeced (ye=nmHeefle) ye=nlee JesoJeee HeeefuekeeOeeefHekee
(Deeqmceved) efJeeeyeesOes (eesveew) yevOesoks es cees#eeeHekes (Demeer<eoved) eeHeevleg~ [Deeb cev$e Mele08.7.2.6
JeeKeele]54
DevJee-ns keves! eeb lJee eesveeefJeeqmceefVeveiveer ye=nmHeefleeemeer<eoved, leeqmceved lJeb OegJee meeroeLees efb He=Ce
ueeskeb He=Ce54
YeeJeeLe&-ceeleeefHe$eeeeezjerMeer Oecee& efJeeeefMe#ee efeesle, eeb mJeerke=le meJee& kevee efveefevlee YetlJee,
meJee&efCe ogJe&meveeefve lekelJee meceeJee&veevevlejb mJeebJejb efJeJeenb ke=lJee megHeg<eeLexveevevoeseg54
HeoeLe&-ns keves! efpeme (lJee) legPe kees (eesveew) yevOe kes soke cees#eeeeqHle kes nsleg (Deeqmceved) Fme efJeee kes
yeesOe ceW (Fveiveer) ceelee-efHelee leLee (ye=nmHeefle) ye[er-ye[er JesoJeeefCeeeW keer j#ee kejves Jeeueer DeOeeefHekee er
(Demeer<eoved) eeHle kejeJeW, GmeceW (lJeced) let (OegJee) { efveee kes meeLe (meero) efmLele nes, (DeLees) Fmekes Devevlej
(efced) ef kees (He=Ce) HetCe& kej Deewj (ueeskeced) osKeves eesie eeefCeeeW kees (He=Ce) le=Hle kej54
YeeJeeLe&-ceelee-efHelee Deewj DeeeeeeX kees eeefnes efke Fme ekeej keer Oecce&egkele efJeee Deewj efMe#ee kejW efke
efpemekees enCe kej kevee ueesie efevleejefnle neW~ meye yegjs JemeveeW kees leeie Deewj meceeJele&ve mebmkeej kes Heeeled
mJeebJej efJeJeen kejkes Heg<eeLe& kes meeLe Deevevo ceW jnW54
lee Demesleme efeecesOee $eef<e~ DeeHees osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
594
epegJexoYee<es
aj.
org
efHej Yeer Gmeer efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
leeDemeN metooesnmeN meesce eerCeefvleN He=Mvee~

pevceved osNJeeveebN efJeMeeqN<Jee jeseNves efoNJe55
lee~ DeNmeN~ metooesnmeN FefleN metooesnme~ meesceced~ eerNCeNefvleN~ He=Mvee~ pevceved~ osNJeeveeced~ efJeMe~ ef$eN<eg~ Dee~
jessNeNves~ efoNJe55
the
ary
as
am
HeoeLe&-(lee) yeeeeefjCeer (Deme) ie=neeceme (metooesnme) metoe megg Heeekee oesnmees ieJeeefooesiOeeje
eemeeb lee (meesceced) meescejmeeeqvJeleb Heekeced (eerCeefvle) HeefjHekeJeb kegJe&efvle (He=Mvee) megmHeMee&mlevJee, De$e
mHe=MeOeeleesefve& elee meueesHee (pevceved) pevceefve eeogYee&Jes (osJeeveeced) efoJeeveeb efJeog<eeb Heleerveeced (efJeMe) epee
(ef$e<eg) YetleYeefJe<ee&ceeves<eg keeueeJeeJes<eg (Dee) (jeseves) efekejs JeJenejs (efoJe) efoJeme~ [Deeb cev$e
DevJee-ee osJeeveeb metooesnme He=Mvee Helvees pevceved efleeres efJeeepevceefve efJeog<ees YetlJee efoJeesme meesceb
eerCeefvle, lee Deejeseves ef$e<eg megKeoe YeJeefvle, efJeMee eeHvegJeefvle55
YeeJeeLe&-eoe megefMeef#eleeveeb efJeog<eeb etveeb mJemeMee HeiegCemecHeVee eqees YeJesegmleoe ie=neeces meJe&oe
megKeb megmevleeveee peeesjved~ veesJeb efJevee Jee&ceevesYegoees cejCeevevlejb efveesemeb e eeHlegb Mekeeced55
HeoeLe&-pees (osJeeveeced) efoJe efJeeved HeefleeeW keer (metooesnme) megvoj jmeesFee Deewj ieew Deeefo kes ognves
Jeeues mesJekeeW Jeeueer (He=Mvee) keesceue Mejerj met#ce Deegkele er, otmejs (pevceved) efJeeeHe pevce ceW efJeog<eer neskes
(efoJe) efoJe (Deme) Fme ie=neece kes (meesceced) Gece Dees<eefOeeeW kes jme mes egkele Yeespeve (eerCeefvle) Hekeeleer nQ,
(lee) Jes yeeeeefjCeer (Deejeseves) Des efekeejke JeJenej ceW (ef$e<eg) leerveeW DeLee&led iele, Deeieeceer Deewj Jee&ceeve
keeueefJeYeeieeW ceW megKe osves Jeeueer nesleer leLee (efJeMe) Gece mevleeveeW kees Yeer eeHle nesleer nQ55
YeeJeeLe&-peye Deer efMe#ee kees eeHle ngS egJee efJeeveeW keer DeHeves meMe He Deewj iegCe mes egkele er nesJeW,
lees ie=neece ceW meJe&oe megKe Deewj Des mevleeve GlHeVe nesJeW~ Fme ekeej efkees efJevee mebmeej kee megKe Deewj Mejerj tves
kes Heeeled cees#e keYeer eeHle veneR nes mekelee55
Fvb efJeesleme meglepesle=ceOegvoe $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
kegceejkegceeefjefYeefjlLeb kele&Jeefceleen
kegceej Deewj kegceeefjeeW kees Fme ekeej kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
FvbN efJeeeDeJeerJe=OevlmecegJeemebN efiej~

jLeerlece jLeerveebN JeepeeveeN: melHeeflebN Heefleced56
Fvced~ efJeee~ DeNJeerNJe=OeNved~ meNcegJeemeNefceefle mecegJeemeced~ efiej~ jLeerlececed~ jNefLeleceNefceefle jefLelececed~

jLeerveeced~ jefLeveeNefceefle jefLeveeced~ Jeepeeveeced~ melHeefleNefceefleN meledHeefleced~ Heefleced56
eoMeesOeee
595
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Fvced) Hejcewee&ced (efJeee) DeefKeuee (DeJeerJe=Oeved) JeOe&eseg (mecegJeemeced) mecegme Jeemees

Jeee FJe eemcemleced (efiej) JesoefJeeemebmke=lee Jeee (jLeerlececed) DeefleMeesve eMemlejLeegkeleced (jLeerveeced)
eMemleeveeb JeerjeCeeced, De$e vomeerJeefveHeew [Dee0Jee05.3.109] Fleerkeej (Jeepeeveeced) mebeeceeCeeb ceOes (melHeefleced)
mele F&ejme Jesome Oece&me peveme Jee Heeuekeced (Heefleced) DeefKeuewee&mJeeefceveced ~ [Deeb cev$e Mele08.7.3.7
JeeKeele]56
DevJee-ns erHeg<ee! eteb eLee efJeee efiej mecegJeemeb Jeepeeveeb jLeerveeb ceOes jLeerleceb melHeeEle
HeefleceJeerJe=OeBmleLee meJee&ved JeOe&ele56
YeeJeeLe&-es kegceeje eee kegceeeex oerIexCe yeeeexCe meeesHeeeved JesoeveOeerle mJeemeVeleee mJeebJejb
efJeJeenb ke=lJeweee&e eelesjved~ OecexCe JeJenejsCeeJeefYeeejleee megmevleeveeveglHeee HejesHekeejs eJeexjBmle Fneceg$e
megKeceMvegJeerjved, ve eslejsefJeebme56
HeoeLe&-ns erHeg<ees! pewmes (efJeee) meye (efiej) JesoefJeee mes mebmkeej keer ngF& JeeCeer (mecegJeemeced)
meceg keer Jeeef efpemeceW nes Gve (Jeepeeveeced) mebeeceeW Deewj (jLeerveeced) eMebefmele jLeeW Jeeues Jeerj Hegg<eeW ceW (jLeerlececed)
Delevle eMebefmele jLe Jeeues (melHeefleced) mele, F&ej, Jeso, Oece& Jee es Heg<eeW kes j#eke (Heefleced) meye Ssee& kes
mJeeceer kees (DeJeerJe=Oeved) ye{eJeW Deewj (Fvced) Hejce Ssee& kees ye{eJeW, Jewmes meye eeefCeeeW kees ye{eDees56
YeeJeeLe&-pees kegceej Deewj kegceejer oerIe& yeeee& mesJeve mes meeesHee JesoeW kees He{ Deewj DeHeveer-DeHeveer
emeVelee mes mJeebJej efJeJeen kejkes Ssee& kes efuees ee kejW, Oece&egkele JeJenej mes JeefYeeej kees es [ kes megvoj
mevleeveeW kees GlHeVe kejkes HejesHekeej kejves ceW ee kejW, Jes Fme mebmeej Deewj Hejueeske ceW megKe YeesieW, Deewj Fvemes efJe
peveeW kees megKe veneR nes mekelee56
meefceleefceleme ceOegvoe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe efJeJeenb ke=lJee keLeb Jeefe&Jeefceleen
the
ary
Heeeled efJeJeen kejkes kewmes JeeX, Fme efJe<ee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
meefceleN mebkeuHesLeeN: mebefeeew jesefeN<Cet megceveNmeceeveew~

F<eNcetpe&ceNefYe mebNJemeeveew57
meced~ FNleNced~ meced~ keNuHesNLeeNced~ mebefeeeNefJeefleN mecedefeeew~ jesNefeN<CetFefle jesefeN<Cet~ megceNveNmeceeveeefJeefle

megceveNmeceeveew~ F<eced~ Tpe&ced~ DeNefYe~ mebNJemeeveeNefJeefle meNcedJemeeveew57
HeoeLe&-(meced) SkeerYeeJeced (Fleced) eeHvegleced (meced) meceeveeefYeeees (keuHesLeeced) meceLe&eleeced (mebefeeew)

HejmHejb meceked eerefleegkeleew (jesefe<Cet) efJe<eeemeeqkeleefJejnlJesve osoerHeceeveew (megcevemeceeveew) megcevemeew meKeeeew
efJeebmeeefJeJeeejvleew (F<eced) Feced (Tpe&ced) Hejeececed (DeefYe) DeeefYecegKes (mebJemeeveew) meceked
megJeeuebkeejwjeeefoleew~ [Deeb cev$e Mele07.1.1.38 JeeKeele]57
DevJee-ns efJeJeeefnleew erHeg<e! egJeeb mebefeeew jesef e<Cet megcevemeceeveew mebJemeeveew mevleeefJe<eb meefcelecetpe&ceefY e
mebkeuHesLeeced57
596
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-eefo erHeg<eew meJe&Lee efJejesOeb efJeneeeveesveme efeeeejCes jleew, efJeeeefJeeejegkeleew megJeeuebke=leew

YetlJee eelesleeced, leoe ie=ns keueeCeceejesieb JeOexleeced~ eefo e efJese<f eCeew YeJesleeced, leoe ogKemeeiejs mebceiveew
YeJesleeced57
HeoeLe&-ns efJeJeeefnle erHeg<ees! legce (mebefeeew) DeeHeme ceW meceked eerefle keeues (jesefe<Cet) efJe<eeemeeqkele mes
He=Leked ekeeMeceeve (megcevemeceeveew) efce$e efJeeved Heg<eeW kes meceeve Jee&ceeve (mebJemeeveew) megvoj Je Deewj DeeYet<eCeeW mes
egkele ngS (F<eced) Fe mes (meefceleced) Fkeds eeHle nesDees Deewj (Tpe&ced) Hejeece kees (DeefYe) mevcegKe
(mebkeuHesLeeced) Ske DeefYeeee ceW meceefHe&le kejes57
YeeJeeLe&-pees erHeg<e meJe&Lee efJejesOe kees es[
kes Ske-otmejs keer eerelf e ceW lelHej, efJeee kes efJeeej mes egkele
leLee Des-Des Je Deewj DeeYet<eCe OeejCe kejves Jeeuee neskes eelve kejW, lees Iej ceW keueeCe Deewj Deejesie ye{s,
Deewj pees HejmHej efJejesOeer neW, lees ogKemeeiej ceW DeJeMe [tyeW57
meb Jeeefceleme ceOegvoe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ YegefjiegHeefjeod ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeOeeHekeesHeosMekee eeJelmeeceLe leeJeod JesoeOeeHeveesHeosMeew kege&gefjleen

DeOeeHeke Deewj GHeosMeke ueesieeW kees eeefnes efke efpelevee meeceLe& nes Glevee ner JesoeW kees He{eJeW Deewj
GHeosMe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
meb JeebN cevee:efmeN meb JeNlee meceg efeNeeveekejced~

Deives Hegjer<eeefOeNHee YeJeN lJeb veN F<eNcetpeN epeceeveee Oesefn58
meced~ JeeNced~ cevee:efme~ meced~ JeNlee~ meced~ TBN FlBet~ efeNeeefve~ Dee~ DeNkeNjced~ Deives~ HegjerN<eN~ DeNefOeNHee
FleefOeNHee~ YeNJeN~ lJeced~ veN~ F<eced~ Tpe&ced~ epeceeveee~ OesNefnN58
the
ary
HeoeLe&-(meced) Skeeqmceved Oecex (Jeeced) egJeees (ceveebefme) mebkeuHeefJekeuHeeee DevlekejCeJe=ee (meced)

(Jelee) meleYee<eCeeoerevf e (meced) (G) mecegees (efeeeefve) meb%eHleeefve Oecee&eCf e kecee&efCe (Dee) mecevleeled (Dekejced)
kegee&ced (Deives) GHeosMekeeeee& (Hegjer<e) Hegjer<es<eg Heeuekes<eg JeJenejs<eg YeJemlelmecyegew (DeefOeHee) DeefOeke Heeueke
(YeJe) (lJeced) (ve) Demceekeced (F<eced) DeVeeefokeced (Tpe&ced) Mejerjelceyeueced (epeceeveee) Oeces&Ce mevlegb Meerueee
(Oesefn)~ [Deeb cev$e Mele07.1.1.38 JeeKeele]58
DevJee-ns erHeg<eew! eLeenceeeeeex Jeeb mebceveebefme mebJelee meefeeeveekejced, leLee egJeeb cece
efeeceeejsleced~ ns Hegjer<eeives! lJeb veesefOeHee YeJe, epeceeveees<ecetpe e Oesefn58
YeeJeeLe&-GHeosMekee eeJekeevleeJeled meJex<eecewkeOece&cewkekece&ceskeefveeb leguemegKeogKes eLee meeled leLee
efMe#eeseg~ meJex erHeg<ee DeeHleefJeebmecesJeesHeosejceOeeHekeb mesJesjved, me ewles<eecewee&HejeeceJe=efb kegee&led~
vewkeOecee&efoefYeefJe&veelcemeg meewneo peeeles, vewlesve efJevee meleleb megKeb e58
HeoeLe&-ns erHeg<ees! pewmes ceQ Deeeee& (Jeeced) legce oesveeW kes (mebceveebefme) Ske Oecce& ceW leLee mebkeuHeefJekeuHe Deeefo DevlekejCe keer Je=ef eeeW kees (mebJelee) meleYee<eCeeefo (G) Deewjw (meced, efeeeefve) meceked peeves ngS
keceeX ceW (Dee) Des ekeej (Dekejced) keb, Jewmes legce oesveeW cesjer eerelf e kes Devegketue efJeeejes~ ns (Hegjer<e) j#ee kes
eoMeesOeee
597
aj.
org
eesie JeJenejeW ceW ngS (Deives) GHeosMeke Deeeee& Jee jepeved! (lJeced) DeeHe (ve) nceejs (DeefOeHee) DeefOeke j#ee
kejvesnejs (YeJe) ntefpees (epeceeveee) Oecee&vegketue melme kes mJeYeeJe Jeeues Heg<e Jee Ssmeer er kes efuees (F<eced) DeVe
Deeefo Gece HeoeLe& Deewj (Tpe&ced) Mejerj leLee Deelcee kes yeue kees (Oesefn) OeejCe keerepf ees58
YeeJeeLe&-GHeosMeke ceveg<eeW kees eeefnes efke efpelevee meeceLe& nes Glevee meye ceveg<eeW kee Ske Oecce&, Ske
kecce&, Ske ekeej keer efeleJe=efe Deewj yejeyej megKe ogKe, pewmes nes, Jewmes ner efMe#ee kejW~ meye er-Heg<eeW kees eesie nw
efke DeeHle efJeeved ner kees GHeosMeke Deewj DeOeeHeke ceeve kes mesJeve kejW Deewj GHeosMeke Jee DeOeeHeke Fvekes Ssee&
Deewj Hejeece kees ye{eJeW~ meye ceveg<eeW kes Ske Oece& Deeefo kes efJevee DeelceeDeeW ceW efce$elee veneR nesleer Deewj efce$elee kes
efJevee efvejvlej megKe Yeer veneR nes mekelee58
Deives lJeefceleme ceOegvoe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
kesOeeHeveesHeosMeee efveeespeveeree Fleen
am
efkevekees He{eves Deewj GHeosMe kes efuees efveegkele kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
DeivesN lJeb HegjerN<ees jefeNceeved HegefNceeB2Deefme~

efMeNJee ke=lJee efoMeN meJee&N mJeb eesefveefceNnemeo59
as
DeivesN~ lJeced~ HegjerN<e~ jefeNceeefveefle jefeNceeved~ HegefNceeefveefle HegefNceeved~ DeNefmeN~ efMeNJee~ ke=lJee~ efoMe~
meJee&~ lJeced~ eesefveced~ FNn~ Dee~ DeNmeNoN51
the
ary
HeoeLe&-ns (Deives) GHeosMeke efJeved! (lJeced) (Hegjer<e) SskeceleHeeueves<eg YeJe (jefeceeved)

efJeeeefJe%eeveOeveegkele (Hegefceeved) eMemleMejerjelceyeuemeefnle (Deefme) (efMeJee) keueeCeesHeosMeegkelee (ke=lJee)
(efoMe) GHeosJee epee (meJee&) meceee (mJeced) mJekeereced (eesefveced) megKemeeOekeb ogKeefJesokecegHeosMeced
(Fn) Deeqmceved mebmeejs (Dee) (Demeo) DeemJe~ [Deeb cev$e Mele07.1.1.38 JeeKeele]59
DevJee-ns Deives! elemlJeefcen Hegjer<ees jefeceeved Hegefceeveefme, lemceeled meJee& efoMe efMeJee ke=lJee mJeb
eesefveceemeo59
YeeJeeLe&-jepeepeepevewex$e efpeleseqvee Oeeefce&kee HejesHekeejefeee efJeebmees YeJesegmles epeemeg OeceexHeosMeee
efveeespeveeree~ GHeosMekeee eelvesve meJee&ved efMe#eewkeOece&egkeleeved meleleceefJejesefOeve megefKeve mecHeeoeseg59
HeoeLe&-ns (Deives) GHeosMeke efJeved! efpememes (lJeced) DeeHe (Fn) Fme mebmeej ceW (Hegjer<e) Ske cele kes
Heeueves ceW lelHej (jefeceeved) efJeee efJe%eeve Deewj Oeve mes egkele Deewj (Hegefceeved) eMebemf ele Mejerj Deewj Deelcee kes yeue mes
meefnle (Deefme) nQ, Fmeefuees (meJee&) meye (efoMe) GHeosMe kes eesie epee (efMeJee) keueeCeHeer GHeosMe mes egkele
(ke=lJee) kejkes (mJeced) DeHeves (eesefveced) megKeoeeke ogKeveeMeke GHeosMe kes Iej kees (Deemeo) eeHle ntefpees59
YeeJeeLe&-jepee Deewj epeepeveeW kees eeefnes efke pees efpeleseqve Oecee&lcee HejesHekeej ceW eerelf e jKeves Jeeues efJeeved
nesJeW, Gvekees epee ceW OeceexHeosMe kes efuees efveegkele kejW Deewj GHeosMekeeW kees eeefnes efke eelve kes meeLe meyekees Deer
efMe#ee mes SkeOece& ceW efvejvlej efJejesOe kees g[e kes megKeer kejW59
598
epegJexoYee<es
aj.
org
YeJeleVe Fleme ceOegvoe $eef<e~ ocHeleer osJeles~ Dee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Hegve meJezefJe&eeeoeveeeeHlee efJeebme eeLe&veeree Fleen
efHej meye kees eeefnes efke efJeee osves efuees DeeHle efJeeveeW keer eeLe&vee kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe
YeJeleVeN mecevemeewN meeslemeeJejsHemeew~

cee eN%e efnefmeNb cee eN%eHeefleb peeleJesomeew efMeNJeew YeJeleceNe ve60
YeJeleced~ veN~ mecevemeeNefJeefleN mecevemeew~ meeslemeeNefJeefleN meeslemeew~ DeNjsHemeew~ cee~ eN%eced~ efnNefmeNNced~ cee~
eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ peeNleNJesNoNmeeNefJeefle peeleJesomeew~ efMeNJeew~ YeNJeNleNced~ DeNe~ veN60
the
ary
as
am
HeoeLe&-(YeJeleced) (ve) DemceYeced (mecevemeew) meceeveefJeeejew (meeslemeew) meceevemeb%eeveew (DejsHemeew)

DeveHejeefOeveew (cee) (e%eced) mevleJeb Oece&ced (efnbefmeced) eEnmeeleced (cee) (e%eHeefleced) GHeosMs esve Oece&j#ekeced
(peeleJesomeew) GlHeVeeefKeueefJe%eeveew (efMeJeew) ceuekeeefjCeew (YeJeleced) (Dee) (ve) DemceYeced~ [Deeb cev$e
DevJee-ns efJeJeeefnleew erHeg<eew! egJeeb ve mecevemeew meeslemeeJejsHemeew YeJeleced~ e%eb cee eEnefmeb e%eHeeEle cee
eEnefmeced~ Dee vees peeleJesomeew efMeJeew YeJeleced60
YeeJeeLe&-erHeg<epevew meleesHeosMeeeeOeeHeveee HetCe&efJeee eieuYee efve<keHee DeeHlee efveleb eeLe&veeree,
efJeebmemleg meJexYe SJecegHeefoMesege&le meJe&s Oecee&eeefjCe meg60
HeoeLe&-ns efJeJeen efkees ngS erHeg<ees! legce oesveeW (ve) nce ueesieeW kes efuees (mecevemeew) Ske mes efJeeej
Deewj (meeslemeew) Ske mes yeesOe Jeeues (DejsHemeew) DeHejeOejefnle (YeJeleced) ntepf ees~ (e%eced) eeHle nesves eesie Oece& kees
(cee) cele (efnbefmeced) efyeiee[es Deewj (e%eHeefleced) GHeosMe mes Oece& kes j#eke Heg<e kees (cee) cele ceejes~ (Dee) Deepe
(ve) nceejs efuees (peeleJesomeew) mecHetCe& efJe%eeve kees eeHle ngS (efMeJeew) ceuekeejer (YeJeleced) ntefpees60
YeeJeeLe&-erHeg<epeveebs kees eeefnes efke mele GHeosMe Deewj He{eves kes efuees meye efJeeeDeeW mes egkele, eieuYe,
efve<keHe, Oecee&lcee, meleefee Heg<eeW keer efvele eeLe&vee Deewj Gve keer mesJee kejW~ Deewj efJeeved ueesie meye kes efuees Ssmee
GHeosMe kejW efke efpememes meye Oecee&ejCe kejves Jeeues nes peeJeW60
ceelesJesleme ceOegvoe $eef<e~ Helveer osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceelee eEkeJeled mevleeveeved Heeueeleerleen
ceelee efkeme kes legue mevleeveeW kees Heeueleer nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
ceeNlesJe Heg$eb He=efLeNJeer HegjerN<eceNeqive: mJes eesveeJeYeeNKee~

leeb efJeewoxNJew$e&NlegefYe mebefJeoeNve eNpeeHeefleefJe&Nekeccee&N efJe cegeleg61
eoMeesOeee
599
aj.
org
ceeNlesJesefle ceeNleeFJe~ Heg$eced~ He=efLeNJeer~ HegjerN<eced~ DeNeqiveced~ mJes~ eewveew~ DeNYeeN~ GNKee~ leeced~ efJeew~ osNJewN~
$eNlegefYeNefjle=legefYe~ meNbefJeNoeNve Fefle mecedefJeoeNve~ eNpeeHeefleNefjefle eNpeeHeefle~ efJeNekeNcce&sefle efJeNekecee&~ efJe~
ceg_eNleg61
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ceelesJe) (Heg$eced) (He=efLeJeer) YetefceJee&ceevee efJeog<eer er (Hegjer<eced) Hegefkejs<eg iegCes<eg YeJeced

(Deeqiveced) efJeegleefceJe megekeeMeced (mJes) mJekeeres (eesveew) ieYee&Mees (DeYee) Heg<Ceeefle Oejefle Jee (GKee) %eelegcene&
(leeced) (efJeew) meJez (osJew) efoJewieg&Cew men ($elegefYe) Jemevleeew (mebefJeoeve) mecei%eeHeeved (epeeHeefle)
Hejcesej (efJeekeccee&) DeefKeueeseceefee (efJe) efJeeLex (cegeleg)~ [Deeb cev$e Mele07.1.1.43
JeeKeele]61
DevJee-eesKee He=efLeJeerJee&cevee er eesveew Hegjer<eceeive Heg$eb ceelesJeeYee Oejefle, leeb mebefJeoevees efJeekecee&
epeeHeefleefJe&ewoxJew$e&legeYf e men melele ogKeeod efJecegeleg He=Leied j#eleg61
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee peveveer mevleeveeveglHeee Heeueeefle, leLewJe He=efLeJeer keejCemLeeb efJeegleb ekee
j#eefle~ Hejcesejes eeLeeleLesve He=efLeJeeefoiegCeeved peeveeefle eefleefveelemeceece=lJeeoerved He=eLf eJeeoeRe Oe=lJee
mJemJeefveeleHeefjOeew eeueefelJee eueemecees efYeveefe, leLewJe efJeefe&Leeyegesleeved efJeefolJee keee&emf ees
eeefleleJeced61
HeoeLe&-pees (GKee) peeveves eesie (He=efLeJeer) Yetefce kes meceeve Jee&ceeve efJeog<eer er (mJes) DeHeves (eewveew)
ieYee&Mee ceW (Hegjer<eced) Hegef keejke iegCeeW ceW ngS (Deeqiveced) efyepegueer kes legue Des ekeeMe mes egkele ieYe&He (Heg$eced)
Heg$e kees (ceelesJe) ceelee kes meceeve (DeYee) Heg Jee OeejCe kejleer nw, (leeced) Gmekees (mebefJeoeve) meceked yeesOe kejlee
ngDee (efJeMJekecee&) meye Gece kece& kejves Jeeuee (epeeHeefle) Hejcesej (efJeew) meye (osJew) efoJe iegCeeW Deewj
($elegefYe) Jemevle Deeefo $elegDeeW kes meeLe efvejvlej ogKe mes (efJe, cegeleg) g[eJes61
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes ceelee mevleeveeW kees GlHeVe kej Heeueleer nw, Jewmes ner He=efLeJeer
keejCeHe efyepegueer kees eefme kejkes j#ee kejleer nw~ pewmes Hejcesej erke-erke He=efLeJeer Deeefo kes iegCeeW kees peevelee
Deewj efveele mecee Hej $eleg Deeefo Deewj He=eLf eJeer Deeefo kees OeejCe kej DeHeveer-DeHeveer efveele HeefjefOe ceW euee kes euee
mecee ceW meye kees efYeVe kejlee nw, Jewmes ner efJeeveeW kees eeefnes efke DeHeveer yege
f kes Devegmeej Fve meye HeoeLeeX kees pevee
kes keee&emf eef kes efuee eelve kejW61
DemegvJevleefceleme ceOegvoe $eef<e~ efve$e&efleoxJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
eqe keerMeeved Heleerved vessegefjleen
er ueesie kewmes HeefleeeW keer Fe ve kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DemegvJevleNceepeceeveefce mlesNvemesNleeceeqvJeefnN lemkejme~

DeNveceNmceefoN mee leFNlee vecees osefJe efve$e&lesN legYecemleg62
600
epegJexoYee<es
aj.
org
DemegvJevleced~ Deepeceeveced~ FNN~ mlesNveme~ FNleeced~ Deveg~ FNefnN~ lemkejme~ DeNveced~ DeNmceled~ FNN~ mee~ lesN~
FNlee~ vece~ osNefJeN~ efveN$e&NleN Fefle efve$eles~ legYeced~ DeNmleg62
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DemegvJevleced) DeefYe<eJeeefoefeeevegevejefnleced (Deepeceeveced) Deoeleejced (F) (mlesveme)

Deeefmeeesjme (Fleeced) Slegcene efeeeced (Deveg) (Fefn) ie (lemkejme) eefmeeesjme (Deveced) efYeVeced
(Demceled) (F) (mee) (les) leJe (Flee) Slegcene& efeee (vece) DeVeced (osefJe) efJeogef<e (efve$e&les) efveles meleeeejs
He=efLeJeerJee&ceeves (legYeced) (Demleg) YeJeleg~ [Deeb cev$e Mele07.2.1.9 JeeKeele]62
DevJee-ns efve$e&les osefJe! lJecemcelmlesveme lemkejme mecyeefvOeveb efJeneeeveefceemegvJevleceepeceeveb ces~
eeefceleeceefvJeefn meslee lesmleg, vecee lemew legYecemleg62
YeeJeeLe&-ns eqe! eteceHeg<eeefLe&ve mlesvemecyeefvOeve Heg<eeved Heleerved cesle, Deeveerleerved ie=erle~ eLee
He=efLeJeveskeeseceHeueeoevesve peveeved jeeefle, leLee YeJele~ SJebYetleeYees eg<ceYeb Jeeb vece kegce&~ eLee JeeceuemesYe
mlesvesYee He=Leied Jeexceefn, leLee eteceefHe Jee&OJeced62
HeoeLe&-ns (efve$e&les) He=eLf eJeer kes legue Jee&ceeve (osefJe) efJeog<eer er! let (Demceled) nce mes efYeVe (mlesveme)
Deeefme eesj Deewj (lemkejme) eefme eesj kes mecyevOeer kees es[ kes (Deveced) efYeVe kees (F) Fe kej Deewj
(DemegvJevleced) DeefYe<eJe Deeefo efeeeDeeW kes Devegeve mes jefnle (Deepeceeveced) oeveOece& mes jefnle Hegg<e keer (F)
Fe cele kej Deewj let efpeme (Fleeced) ee nesves eesie efeee kees (DeefvJeefn) {tb{s (mee) Jen (Flee) efeee (les) lesjer
nes leLee Gme (legYeced) lesjs efuees (vece) DeVe Jee melkeej (Demleg) nesJes62
YeeJeeLe&-ns eqees! legce ueesieeW kees eeefnes efke Heg<eeLe&jefnle eesjeW kes mecyevOeer Heg<eeW kees DeHeves Heefle kejves
keer Fe ve kejes, Dee Heg<eeW keer veerefle kes legue veerefle Jeeues Heg<eeW kees enCe kejes~ pew mes He=efLeJeer Deveske Gece HeueeW
kes oeve mes ceveg<eeW kees mebegkele kejleer nw, Jewmeer nesDees~ Ssmes iegCeeW Jeeueer legce kees nce ueesie vecemkeej kejles nQ~ pewmes
nce ueesie Deeuemeer Deewj eesjeW kes meeLe ve JeeX, Jewmes legce ueesie Yeer cele Jeeex62
vece meg le Fleme ceOegvoe $eef<e~ efve$e&efleoxJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Hegvejslee keLeb YeJesegefjleen
efHej es er kewmeer neW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
veceN meg les efve$e&les efleicelespeeseNmceeNb efJee=lee yeNvOecesNleced~

eNcesveN lJeb eNcee meefJeoeNveeseNces veekesNDeefOe jesnewveced63
vece~ meg~ lesN~ efveN$e&NleN Fefle efve$eles~ efleNiceNlesNpeN Fefle efleicelespe~ DeNeNmceeced~ efJe~ e=leN~ yeNvOeced~ SNleced~
eNcesve~ lJeced~ eNcee~ mebNefJeNoeNvesefle mecedefJeoeNvee~ GNeNce FlegledleNces~ veekes~ DeefOe~ jesNnNeN~ SNveNced63
HeoeLe&-(vece) DeVeeefokeced (meg) (les) leJe (efve$e&les) efvelejece=leb meleb emeeb lelmecyegew (efleicelespe)
leerJeeefCe lespeebemf e emceeled leled (Deemceeced) megJeCee&eof eke=leced~ Dee Fefle efnjCeveecemeg Heefleced (efveIeb01.2) (efJe)
(e=le) efJecege~ eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe& (yevOeced) yeOveeefle esve leced (Sleced) (ecesve)
eoMeesOeee
601
as
am
aj.
org
veeeeOeerMesve (lJeced) ecee veeeke$ee& (mebefJeoevee) mecekedke=leeefle%ee (Geces) (veekes) Deevevos YeeskeleJes meefle
(DeefOe) (jesne) (Sveced)~ [Deeb cev$e Mele07.2.1.10 JeeKeele]63
DevJee-ns efve$e&les! emeemles efleicelespeesemceeb veceesefmle, mee lJecesleb yevOeb megefJee=le~ ecesve ecee men e
mebefJeoevee melesveb Heeflecegeces veekesefOejesne63
YeeJeeLe&-ns eqe! eteb eLeseb He=efLeJeer lespe megJeCee&VeeefomecyevOeeefmle leLee YeJele~ eLee eg<ceekeb Heleees
veeeeOeerMee YetlJee meeHejeOeeveHejeefOeveeb meleveeesve efJeJeseveb ke=lJee meeHejeOeeved oC[eefvle, efvejHejeefOeve melkegJe&efvle,
eg<ceevevegeceeveevevoeved eooefle, leLee eteceefHe YeJele63
HeoeLe&-ns (efve$e&les) efvejvlej mele DeeejCeeW mes egkele er! efpeme (les) lesjs (efleicelespe) leerJe lespeeW Jeeues
(Deemceeced) megJeCee&eof Deewj (vece) DeVeeefo HeoeLe& nQ mees (lJeced) let (Sleced) Fme (yevOeced) yeebOeves kes nsleg De%eeve kee
(megefJee=le) Des ekeej sove kej (ecesve) veeeeOeerMe leLee (ecee) veee kejves nejer er kes meeLe (mebefJeoevee)
meceked yegefegkele neskej (Sveced) Fme DeHeves Heefle kees (Geces) Gece (veekes) Deevevo Yeesieves ceW (DeefOejesne) Dee{
kej63
YeeJeeLe&-ns eqees! legce kees eeefnes efke pewmes en He=efLeJeer Deeqive leLee megJeCe& DeVeeefo HeoeLeeX mes mecyevOe
jKeleer nw, Jewmes legce Yeer nesDees~ pewmes legcnejs Heefle veeeOeerMe neskej DeHejeOeer Deewj DeHejeOejefnle ceveg<eeW kee meleveee mes efJeeej kejkes DeHejeefOeeeW kees oC[ osles Deewj DeHejeOejefnleeW kee melkeej kejles nQ, legce ueesieeW kes efuees
Delevle Deevevo osles nQ, Jewmes legce ueesie Yeer nesDees63
emeemle Fleme ceOegvoe $eef<e~ efve$e&efleoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
kemcew eeespeveee ocHeleer YeJesleeefcelegHeefoMeles
efkeme eeespeve kes efuees er Heg<e mebegkele nesJeW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
emeemles IeesjDeeNmeegnescesN<eeb yeNvOeeveeceJeNmepe&veee~

eeb lJeeN peveesN YetefceNefjefle eNcevolesN efve$e&efleb lJeeNnb Heefj Jeso efJeNele64
emee~ lesN~ IeesNjs~ DeeNmeved~ pegnesefce~ SN<eeced~ yeNvOeeveeced~ DeNJeNmepe&veeNesleJeNmepe&veee~ eeced~ lJeeN~ peve~ Yetefce~
Fefle~ eNcevoleN Fefle eNcevoles~ efve$e&efleNefceefleN efve$eefleced~ lJeeN~ DeNnced~ Heefj~ JesNoN~ efJeNele64
HeoeLe&-(emee) megJeleeee eqee (les) leJe (Ieessjs) Yeeevekes (Deemeved) Deemes cegKes (pegnesefce) ooeefce
(S<eeced) Jee&ceeveeveeced (yevOeeveeced) ogKekeejkelJesve efvejesOekeeveeced (DeJemepe&veee) leeieee (eeced) (lJee) lJeeced
(peve) (Yetefce) (Fefle) FJe (ecevoles) Deevevoeefle (efve$e&efleced) YetefceefceJe (lJee) (Denced) (Heefj) meJe&le (Jeso)
peeveereeced (efJeele) meJe&le~ [Deeb cev$e Mele07.2.1.11 JeeKeele]64
DevJee-ns Ieesjs Heeqlve! emeemle DeemeVes<eeb yevOeeveeceJemepe&veeeece=leelcekeceVeeefokeb pegnesefce, ees pevees
Yetefceefjefle eeb lJee ecevoles, leecenb efJeelees efve$e&efleefceJe lJee Heefj Jeso, mee lJeefcelLeb ceeb efJeef64
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee Helee mJeevevoee eqees ie=efvle, leLewJe lemcew eqeesefHe
Heleerved ie=ereg~ De$e ie=neeces HeefleJelee er erJele Heeflee megKeefveefOeefjJe YeJeefle~ #es$eYetlee er yeerpeHe Hegceeved,
602
epegJexoYee<es
am
aj.
org
eesleees Megeesye&ueJelees meceeiecesveesecee efJeefJeOee epee peeesjBmleefn& meJe&oe Yeb YeJeleerefle Jeseced64
HeoeLe&-ns (Ieesjs) ogeW kees Yee kejves nejer er! (emee) efpeme megvoj efveece egkele (les) lesjs (Deemeved)
cegKe ceW (S<eeced) Fve (yevOeeveeced) ogKe osles ngS jeskeves JeeueeW kes (DeJemepe&veee) leeie kes efuees Dece=leHe DeVeeefo
HeoeLeeX kees (pegnesefce) oslee ntb, pees (peve) ceveg<e (Yetefceefjefle) He=efLeJeer kes meceeve (eeced) efpeme (lJee) legPe kees
(ecevoles) Deeveefvole kejlee nw, Gme legPe kees (Denced) ceQ (efJeele) meye Deesj mes (efve$e&efleced) He=efLeJeer kes meceeve (lJee)
(Heefj) meye ekeej mes (Jeso) peevetb, mees let Yeer Fme ekeej cegPe kees peeve64
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes Heefle DeHeves Deevevo kes efuees eqeeW kee
enCe kejles nQ, Jewmes ner er Yeer HeefleeeW kee enCe kejW~ Fme ie=neece ceW HeefleJelee er Deewj erJele Heefle megKe kee
keesMe neslee nw~ KesleHe er Deewj yeerpeHe Heg<e nw, pees Fve Meg yeueJeeved oesveeW kes meceeiece mes Gece efJeefJeOe ekeej
kes mevleeve neW, lees meJe&oe keueeCe ner ye{lee jnlee nw, Ssmee peevevee eeefnes64
eb les osJeerleme ceOegvoe $eef<e~ epeceevees osJelee~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
efJeJeenmecees keerMeer eefle%ee kege&gefjleen

efJeJeen mecee ceW kewmeer kewmeer eefle%ee kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
eb les osNJeer efve$e&eflejeyeNyevOeN HeeMe eerNJeemJeefJee=leced~

leb lesN efJe<eeNceeeg<eesN ve ceOeeNoLewNleb efHeNlegceefN emetle~
veceesN YetlewN esob eNkeej65
eced~ lesN~ osNJeer~ efve$e&efleNefjefleN efve$eefle~ DeeNyeNyevOesleeyeNyevOe~ HeeMeced~ eerNJeemeg~ DeNefJeNe=leefceleefJee=leced~

leced~ lesN~ efJe~ meeNefceN~ Deeeg<e~ ve~ ceOeeled~ DeLe~ SNleced~ efHeNlegced~ DeNefN~ emetleN FefleN emetl e~ vece~ Yetlew~ ee~ FNoced~
eNkeej65
the
ary
HeoeLe&-(eced) (les) leJe (osJeer) efoJee er (efve$e&efle) He=efLeJeerJe (DeeyeyevOe) mecevleeod yeOveeefce (HeeMeced)
Oece yevOeveced (eerJeemeg) keCs<eg (DeefJee=leced) Deceeseveereced (leced) (les) leJe (efJe) (meeefce) eefJeMeeefce (Deeeg<e)
peerJeveme (ve) FJe (ceOeeled) (DeLe) Deevevleex (Sleced) (efHelegced) DeVeeefokeced (Deef) Yeg*d#Je (emetle) GlHeVe meved
(vece) melkeejs (Yetlew) Ssee&keeefjkeeew (ee) (Foced) ele#eb efveeceveced (ekeej) kegee&led~ [Deeb cev$e Mele0
7.2.1.15 JeeKeele]65
DevJee-ns Heles! efve$e&elf eefjJeenb les leJe eb eerJeemJeefJee=leb HeeMeceeyeyevOe, leb les leJeeHenb efJe<eeefce~
Deeeg<eesVeme ve efJe<eeefce~ DeLeeJeeesce&Oeeled keefeoefHe efveeceeled He=Le*d ve iesled~ eLeencesleb efHelegceefe, leLee emetle
meBmlJecesveceef~ ns eq! ee osJeer lJeefceob HeefleJeleeOecexCe megmebmke=leb ekeej, lemew Yetlew veceesnb kejesefce65
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ efJeJeenmecees eeveJeefYeeejeKeeoerved efveeceeved kegeg&mlesYeesveLee
keoeefeVeeejseg~ kegle? eoe HeeefCeb ie=efvle leoe Heg<eme eeJelmJeb leeJelmeJe eqee, eeJeled eqeemleeJeoefKeueb
Heg<emewJe YeJeefle~ eefo Heg<ees efJeJeeefnleeb efJeneeeveeriees YeJesled, er e HejHeg<eieeefceveer meeled leeJegYeew mlesveJeled
eoMeesOeee
603
am
aj.
org
HeeHeelceeveew meeleeced~ Dele eqee Devegceeflecevleje Heg<e Heg<ee%eee e efJevee er efkeefeoefHe kece& ve kegee&led, FocesJe
erHeg<eees eerelf ekejb kece& eoJeefYeejCeefceefle65
HeoeLe&-er kens efke ns Heles! (efve$e&efle) He=eLf eJeer kes meceeve ceQ (les) lesjs (eerJeemeg) keCeW ceW (DeefJee=leced)
ve es[ves eesie (eced) efpeme (HeeMeced) Oece&egkele yevOeve kees (DeeyeyevOe) Des ekeej yeebOeleer ntb, (leced) Gmekees (les)
lesjs efuees Yeer eJesMe kejleer ntb (Deeeg<e) DeJemLee kes meeOeve DeVe kes (ve) meceeve (efJe, meeefce) eefJe nesleer ntb~
(DeLe) Fmekes Heeeled (ceOeeled) ceQ let oesveeW ceW mes keesF& Yeer efveece mes efJe ve eues~ pewmes ceQ (Sleced) Fme (efHelegced)
DeVeeefo HeoeLe& kees Yeesieleer ntb, Jewmes (emetle) GlHeVe ngDee let Fme DeVeeefo kees (Deef) Yeesie~ ns er! (ee) pees (osJeer)
efoJe iegCe Jeeueer let (Foced) Fme HeefleJeleHe Oece& mes mebmkeej efkees ngS ele#e efveece kees (ekeej) kejs, Gme (Yetlew)
Ssee& kejves nejer lesjs efuees (vece) DeVeeefo HeoeLe& kees oslee ntb65
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ efJeJeen mecee ceW efpeve JeefYeeej kes leeie Deeefo efveeceeW kees
[mJeerkeej] kejW, Gvemes efJe keYeer ve eueW, keeeWekf e Heg<e peye efJeJeenmecee ceW er kee neLe enCe kejlee nw, leYeer
Heg<e kee efpelevee HeoeLe& nw, Jen meye er kee Deewj efpelevee er kee nw, Jen meye Heg<e kee mecePee peelee nw~ pees Heg<e
DeHeveer efJeJeeefnle er kees es[ Deve er kes efveke peeJes Jee er otmejs Heg<e keer Fe kejs, lees Jes oesveeW eesj kes
meceeve HeeHeer nesles nQ, Fmeefuees er keer mecceefle kes efJevee Heg<e Deewj Heg<e keer Dee%ee kes efJevee er keg Yeer keece ve
kejs, ener er-Heg<eeW ceW HejmHej eerefle ye{eves Jeeuee keece nw efke pees JeefYeeej kees meye mecee ceW leeie oW65
efveJesMeve Fleme efJeeeJemeg$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
keerMee erHeg<ee ie=neeceb keleg eesiee mevleerleen
kewmes er Heg<e ie=neece kejves kes eesie nesles nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
efveNJesMeve meNceveesN JemetveeNb efJeee NHeeefYeesN Meeere fYe~

osNJeFJe meefJeNlee meNleOeNcexvesN ve lemLeew meceNjs HeLeerNveeced66
the
ary
efveNJesMeveN Fefle efveNJesMeve~ meNceveN Fefle meNcedieceve~ Jemetveeced~ efJeee~ NHee~ DeNefYe~ eNsN~ MeeerefYe~ osNJe
FNJesefle osNJeFJe~ meNefJeNlee~ meNleOeNcexefle meNleOecee&~ Fv~ ve~ leNmLeewN~ meNceNj Fefle mecedDeNjs~ HeNLeerNveeced66
HeoeLe&-(efveJesMeve) e eqeeb efveefJeMeles (meceve) meceiievlee (Jemetveeced) He=efLeJeeoerveeb HeoeLee&veeced

(efJeee) meJee&efCe (Hee) HeeefCe (DeefYe) (es) HeMeefle (MeeerefYe) e%eeefYe kecce&efYeJee& (osJe FJe) eLesej
(meefJelee) mekeuepeiele emeefJelee (meleOecee&) melees Oeceex eme me (Fv) mete& (ve) FJe (lemLeew) eflesled (mecejs)
mebeeces~ mecej Fefle mebeeceveecemeg Heefleced (efveIeb02.17) (HeLeerveeced) ieleeced~ [Deeb cev$e Mele07.2.1.20
JeeKeele]66
DevJee-e meleOecee& meefJelee osJe FJe efveJesMeve meceve MeeerefYeJe&metveeb efJeee HeeefYees~ Fves ve
mecejs HeLeerveeb meccegKes lemLeew, me SJe ie=neeceee eesiees peeeles66
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueejew~ eLesejsCe ceveg<eesHekeejee keejCeeled keeee&Kee Deveskes HeoeLee& jefelee
GHeegpevles, eLee meteex cesIesve men egee Jee&les, leLee ceveg<ew me=efeceefJe%eevesve megefeeee e YetceeefoHeoeLexYeesveskes
604
epegJexoYee<es
aj.
org
JeJeneje mebmeeOeveeree66
HeoeLe&-pees (meleOecee&) meleOece& mes egkele (meefJelee) meye peieled kes jeves Jeeues (osJe FJe) F&ej kes meceeve
(efveJesMeve) er kee meeLeer (meceve) MeerIeieefle mes egkele (MeeerefYe) yege
f Jee keceeX mes (Jemetveeced) He=efLeJeer Deeefo
HeoeLeeX kes (efJeee) meye (Hee) HeeW kees (DeefYees) osKelee nw, (Fv) mete& kes (ve) meceeve (mecejs) eg ceW
(HeLeerveeced) eueles ngS ceveg<eeW kes meccegKe (lemLeew) efmLele nesJes, Jener ie=neece kes eesie neslee nw66
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW oes GHeceeueej nQ~ ceveg<eeW kees eesie nw efke pewmes F&ej ves meye kes GHekeej kes efuees
keejCe mes keee&He Deveske HeoeLe& je kes GHeegkele kejs nQ; pewmes mete& cesIe kes meeLe eg kejkes peieled kee GHekeej
kejlee nw, Jewmes jeveeece kes efJe%eeve Deewj megvoj efeee mes He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX mes Deveske JeJenej ef me kej epee
kees megKe osJeW66
meerje Fleme efJeeeJemeg$e&ef<e~ ke=<eerJeuee keJeees Jee osJelee~ ieee$eervo~ <e[dpe mJej
am
DeLe ke=ef<eeesieefJeee Deen
Deye Kesleer Deewj eesie kejves keer efJeee Deieues cev$e ceW kener nw
meerje egeefvle keNJeees egiee efJelevJelesN He=Leked~ Oeerje osNJes<eg megcveNee67

meerje~ egeNefvleN~ keNJee~ egiee~ efJe~ leNvJeNlesN~ He=Leked~ Oeerje~ osNJes<eg~ megcveNesefle megcveNee67
the
ary
as
HeoeLe&-(meerje) meerjeefCe nueeefve (egeefvle) egevleg (keJee) cesOeeefJeve~ keefJeefjefle cesOeeefJeveecemeg

Heefleced (efveIeb03.15) (egiee) egieeefve (efJe) (levJeles) efJemle=Ceefvle (He=Leked) (Oeerje) OeeveJevle (osJes<eg) efJelmeg
(megcveee) megcvesve megKesve, De$e le=leerewkeJeevemeeeepeeosMe [Dee*eepeeejecegHemeeeveced~ (Dee0Jee07.1.39)]~
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Oeerje keJee meerje egiee e egeefvle, megcveee osJes<eg He=Leied efJelevJeles, leLee
meJezjls eovegseced67
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewejf n efJeeq#eee ke=ef<ekeceexVeseced, eLee eesefievees vee[er<eg
Hejcesejb meceeefOeeesiesveesHekegJe&efvle, leLewJe ke=ef<ekece&eje megKeesHeeesie kee&Je67
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Oeerje) OeeveMeerue (keJee) yege
f ceeved ueesie (meerje) nueeW Deewj (egiee) pegDee
Deeefo kees (egeefvle) egkele kejles Deewj (megcveee) megKe kes meeLe (osJes<eg) efJeeveeW ceW (He=Leked) Deueie (efJelevJeles)
efJemleejegkele kejles, Jewmes meye ueesie Fme Kesleer kece& kee mesJeve kejW67
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke efJeeveeW keer efMe#ee mes ke=ef<ekece&
keer GVeefle kejW~ pewmes eesieer veeef[
ees ceW Hejcesej kees meceeefOeeesie mes eeHle nesles nQ, Jewmes ner ke=ef<ekece& eje megKeeW kees
eeHle nesJeW67
egvekelesleme efJeeeJemeg$e&ef<e~ ke=<eerJeuee keJeees Jee osJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele
mJej
eoMeesOeee
605
aj.
org
egvekeleN meerjeN efJe egiee levegOJeb ke=les eesveew JeHelesNn yeerpeced~

efieNje e egef meYejeN DemeVeesN vesoereNFlme=Ce HeNkeJeceseeled68
egvekele~ meerje~ efJe~ egiee~ leNvegOJeNced~ ke=les~ eesveew~ JeNHeNleN~ FNn~ yeerpeced~ efieNje~ eN~ egef~ meYejeN FefleN
meYeje~ Demeled~ veN~ vesoere~ Fled~ me=Ce~ HeNkeJeced~ Dee~ FNeeNled68
the
ary
as
am
HeoeLe&-(egvekele) eg*diOJeced (meerje) nueeoerevf e ke=<egHekejCeeefve vee[erJee& (efJe) efJeefJeOeeLex (egiee) egieeefve
(levegOJeced) efJemle=Ceerle (ke=les) nueeefoefYe keef<e&les eesieewevf e&<HeeefolesvlekejCes Jee (eesveew) #es$es (JeHele) (Fn) Demeeb
Yetceew yegew Jee (yeerpeced) eJeeefokeb efmeefcetueb Jee (efieje) ke=ef<eeesiekeceexHeegkeleee megefMeef#eleee Jeeee (e)
mJemegeJf eeejsCe (egef) MeerIeced~ egerefle ef#eeveeceeMeg Deerefle (efve06.12) (meYeje) meceeveOeejCeeHees<eCee
(Demeled) Demleg (ve) Demceeved (vesoere) DeefleMeesveeefvlekeced (Fled) SJe (me=Ce) ee #es$eeesieeved ielee eJeeefopeelee
(HekeJeced) (Dee) (Feeled) eeHvegeeled~ [Deeb cev$e Mele07.2.2.5 JeeKeele]68
DevJee-ns ceveg<ee! eteefcen meeOeveeefve efJelevegOJeb meerje egiee egvekele~ ke=les eesveew yeerpeb JeHele, efieje e
meYeje egefYe&Jele, ee me=Ce meefvle leeYees eVesoereesmeled HekeJeb YeJesled leefoosJe ve Seeled68
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eteb efJee ke=<eerJeuesYee ke=ef<eeesiekece&eMf e#eeb eeHeeveskeeefve meeOeveeefve mecHeee
ke=eE<e eesieb e keggle~ lemceeod eod eled HekeJeb meeled, leeod ie=nerlJeesHeYeg*diOJeb Yeespeele Jee68
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (Fn) Fme He=efLeJeer Jee yege
f ceW meeOeveeW kees (efJelevegOJeced) efJeefJeOe ekeej mes
efJemleejegkele kejes (meerje) Kesleer kes meeOeve nue Deeefo Jee veeef[eeb Deewj (egiee) pegDeeDeeW kees (egvekele) egkele kejes
(ke=les) nue Deeefo mes peesles Jee eesie kes DeeW mes Meg efkees DevlekejCe (eesveew) Kesle ceW (yeerpeced) eJe Deeefo Jee
efmeef kes cetue kees (JeHele) yeesee kejes~ (efieje) Kesleer efJe<eeke keceeX keer GHeeesieer megefMeef#ele JeeCeer (e) Deewj Des
efJeeej mes (meYeje) Ske ekeej kes OeejCe Deewj Hees<eCe ceW egkele (egef) MeerIe ntepf ees, pees (me=Ce) KesleeW ceW GlHeVe
ngS eJe Deeefo DeVe peeefle kes HeoeLe& nQ, GveceW pees (vesoere) Delevle meceerHe (HekeJeced) Hekee ngDee (Demeled) nesJes, Jen
(Fled) ner (ve) nce ueesieeW kees (Dee) (Feeled) eeHle nesJes68
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesieeW kees Gefele nw efke efJeeveeW mes eesieeYeeme Deewj Kesleer kejves nejeW mes ke=ef<ekece&
keer efMe#ee kees eeHle nes Deewj Deveske meeOeveeW kees yevee kes Kesleer Deewj eesieeYeeme kejes~ Fmemes pees DeVeeefo Hekee nes,
Gme-Gme kee enCe kej Yeespeve kejes Deewj otmejeW kees kejeDees68
Megveefceleme kegceejneefjle $eef<e~ ke=<eerJeuee osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Megve meg HeeueeN efJe ke=<evleg Yetefce Megveb keerNveeMeeDeNefYe evleg JeeNnw~
Megveemeerje nNefJe<eeN leesMeceevee megefHeHHeNueeDees<eOeer kee&veeNmces69
606
epegJexoYee<es
aj.
org
Megveced~ meg~ Heeuee~ efJe~ ke=<eNvleg~ Yetefceced~ Megveced~ keerNveeMee~ DeNefYe~ eNvleg~ JeeNnw~ Megveemeerje~ nNefJe<ee~
leesMeceevee~ megefHeNHHeNuee Fefle megefHeNHHeNuee~ Dees<eOeer~ keNe&NveN~ DeNmcesFleNmces69
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Megveced) megKeced~ Megveefceefle megKeveecemeg Heefleced (efveIeb03.6) (meg) (Heeuee) Heueefvle

efJemleerCee Yetefceb kegJe&efvle ewmles (efJe) (ke=<evleg) efJeefueKevleg (Yetefceced) (Megveced) megKeced (keerveeMee) es ecesCe
eqkeueMeefvle les ke=<eerJeuee, De$e eqkeueMesjereesHeOeeee keved ueesHee uees veeced e (GCee05.56) Fefle eqkeueMeOeelees
keefve elees uees ueesHe GHeOeeee F&lJeb Oeeleesvee&ceeiecee (DeefYe) (evleg) eeHvegJevleg (Jeenw) Jenefvle ewmlewJe&=<eYeeefoJeenvew
(Megveemeerje) eLee Jeeegmeteex~ Megveemeerjew Megvees Jeeeg mejlevleefj#es meerj Deeefole mejCeeled (efve09.40)
(nefJe<ee) mebmke=lesve Ie=leeefovee mebmke=leew (leesMeceevee) mevlegefkejew, De$e JeCe&Jeleesve Me, efJekejCeelcevesHeoJeleeew e
(megefHeHHeuee) MeesYeveeefve efHeHHeueeefve Heueeefve eemeg lee (Dees<eOeer) eJeeoerved (kee&ve) kegJe&vleg (Demces) DemceYeced~
DevJee-es keerveeMeemles Heeuee Jeenw men Jee&ceevewn&ueeefoefYeYe&teEce efJeke=<evleg, MegveceefYeevleg~ nefJe<ee leesMeceevee
MegveemeerjsJeemces megeqHeHHeuee Dees<eOeer kee&ve~ leeefYe meg Megveb e69
YeeJeeLe&-es elegje ke=ef<ekeeje ieesJe=<eYeeoerved mebj#e efJeeejsCe ke=ef<eb kegJe&efvle, leslevleb megKeb ueYevles~ vee$e
#es$escesOeb eEkeefeled e#esHeced~ efkevleg yeerpeeveefHe megievOeeefoegkeleeefve ke=lJewJe JeHevleg, eleesVeeveejesiekejeefCe YetlJee
yeueyeger JeOe&eseg69
HeoeLe&-pees (keerveeMee) Heefjece mes keuesMeYeeskelee Kesleer kejves nejs nQ, Jes (Heeuee) efpevemes He=efLeJeer kees
peesleW, Gve HeeueeW mes (Jeenw) yewue Deeefo kes meeLe Jee&ceeve nue Deeefo mes (Yetefceced) He=efLeJeer kees (efJeke=<evleg) peesleW Deewj
(Megveced) megKe kees (DeefYeevleg) eeHle nesJeW~ (nefJe<ee) Meg efkees Ieer Deeefo mes Meg (leesMeceevee) mevlees<ekeejke
(Megveemeerje) Jeeeg Deewj mete& kes meceeve Kesleer kes meeOeve (Demces) nceejs efuees (megefHeHHeuee) megvoj HeueeW mes egkele
(Deess<eOeer) peew Deeefo (kee&ve) kejW Deewj Gve Dees<eefOeeeW mes (meg) megvoj (Megveced) megKe YeesieW69
YeeJeeLe&-pees elegj Kesleer kejves nejs ieew Deewj yewue Deeefo keer j#ee kejkes efJeeej kes meeLe Kesleer kejles nQ, Jes
Delevle megKe kees eeHle nesles nQ~ Fve KesleeW cesb efJee Deeefo ceueerve HeoeLe& veneR [eueves eeefnes, efkevleg yeerpe Yeer megieefvOe
Deeefo mes egkele kejkes ner yeesJeW efke efpememes DeVe Yeer jesiejefnle GlHeVe neskej ceveg<eeefo kes yeue Deewj yege
f kees
ye{eJeW69
Ie=lesvesleme kegceejneefjle $eef<e~ ke=<eerJeuee osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Ie=lesveN meerleeN ceOegveeN mecepeleebN efJeewoxNJewjvegcelee ceNef~

Tpe&mJeleerN HeemeeN efHevJeceeveeNmceevlmeerlesN HeemeeNYee JeJe=lmJe70
eoMeesOeee
607
aj.
org
Ie=lesve~ meerlee~ ceOegvee~ meced~ DeNpeNleeNced~ efJeew~ osNJew~ DevegceNleslevegcelee~ ceNefNefjefle ceNledefYe~ Tpe&mJeleer~
Heemee~ efHevJeceevee~ DeNmceeved~ meerNlesN~ Heemee~ DeNefYe~ Dee~ JeNJe=lmJeN70
as
am
HeoeLe&-(Ie=lesve) Deepesve (meerlee) meeeeefvle #es$emLeueeseved #eeefvle eee mee keeHeefkee (ceOegvee) #eewCs e
Meke&jeefovee Jee (meced) SkeerYeeJes (Depeleeced) mebegpeleeced (efJeew) meJez (osJew) DeVeeefob keeceeceevewefJeef
(Devegcelee) Deveg%eeefHelee (ceef) ceveg<ew (Tpe&mJeleer) Tpe& HejeecemecyevOees efJeeles emee mee (Heemee) peuesve
ogiOesve Jee (efHevJeceevee) efmekelee meseJf elee (Demceeved) (meerles) meerlee (Heemee) peuesve (DeefYe) (Dee) (JeJe=lmJe) Jeefe&lee
YeJeleg~ [Deeb cev$e Mele07.2.2.10 JeeKeele]70
DevJee-efJeewoxJewce&efe&g<ceeefYejvegcelee Heemeespe&mJeleer efHevJeceevee meerlee Ie=lesve ceOegvee mecepeleeced~ mee meerles
meerleemceeved Ie=leeefovee mebees#eleerefle HeemeeYeeJeJe=lmJe DeYeeJee&leeced70
YeeJeeLe&-meJex efJeebme ke=<eerJeuee efJeeeeveg%eelee Ie=leceOegpeueeefovee megmebmke=leecevegceleeb #es$eYetefceceVemegmeeefOekeeb
kegJe&vleg, eLee megievOeeefoegkeleeefve yeerpeeefve ke=lJee JeHeefvle, leLewJe leeceefHe megievOesve mebmke=leeb kegJe&vleg70
HeoeLe&-(efJeew) meye (osJew) DeVeeefo HeoeLeeX keer Fe kejves Jeeues efJeeved (ceef) ceveg<eeW keer
(Devegcelee) Dee%ee mes eeHle ngDee (Heemee) peue Jee ogiOe mes (Tpe&mJeleer) Hejeece mecyevOeer (efHevJeceevee) meeRee Jee
mesJeve efkeee ngDee (meerlee) Hesuee (Ie=lesve) Ieer leLee (ceOegvee) menle Jee Mekekej Deeefo mes (mecepeleeced) mebegkele kejes~
(meerles) Hesuee (Demceeved) nce ueesieeW kees Ieer Deeefo HeoeLeeX mes mebegkele kejsiee, Fme nsleg mes (Heemee) peue mes
(DeYeeJeJe=lmJe) yeej-yeej Jeee&Dees70
YeeJeeLe&-meye efJeeveeW kees eeefnes efke efkemeeve ueesie efJeee kes Devegketue Ieer, ceere Deewj peue Deeefo mes
mebmkeej kej mJeerkeej keer ngF& Kesle keer He=efLeJeer kees DeVe kees efme kejves Jeeueer kejW~ pewmes yeerpe megieefvOe Deeefo egkele
kejkes yeesles nQ, Jewmes He=efLeJeer kees Yeer mebmkeejegkele kejW70
ueeueefceleme kegceejneefjle $eef<e~ ke=<eerJeuee osJelee~ efJejed He*deqkeleMvo~ Heece mJej
the
ary
ueeueNb HeJeerjJeled megMesJe meesceNefHelme~

leogHeefleN ieeceeEJe eHeNJe eN HeerJejeR eNmLeeJeod jLeNJeenCeced71
ueeueced~ HeJeerjJeled~ megMesJeNefceeflemegMesJeced~ meesNceNefHelmeNefJe&efle meesceNefHelme~ leled~ Gled~ JeNHeNefleN~ ieeced~ DeefJeced~
eNHeNJe&efceefle eHeNJe&ced~ eN~ HeerJejerced~ eNmLeeJeNefoefle eNmLeeJeled~ jLeNJeenveced~ jLeNJeenveNefceefle jLeNJeenveced71
HeoeLe&-(ueeueced) meerjeHeeeod Yeeies oe{ee&e mebeespeb keeced (HeJeerjJeled) eMemle HeJeerj Heeuees efJeeles
eeqmceved leled (megMesJeced) megg megKekejced (meesceefHelme) es meesceeJeeees<eOeer Heeueeefvle leeved lmejeefle kegefueb ieceeefle
(leled) (Gled) (JeHeefle) (ieeced) He=efLeJeerced (DeefJeced) j#eCeeefonslegced (eHeJe&ced) eHeefJe&legb ieceefelegb eesieced (e)
(HeerJejerced) eee Heeeeefvle leeb mLetueeced (emLeeJeled) eMemleb emLeeveb emeeefmle leled (jLeJeenveced) jLeb Jenefle esve leled~
608
aj.
org
epegJexoYee<es
am
DevJee-ns ke=<eerJeuee! eteb meesceefHelme HeJeerjJeled megMesJeb ueeueb eHeJe emLeeJeod jLeJeenveb eeefmle,
esveeeEJe HeerJejeR ieecegHeefle leeteb meeOvegle71
YeeJeeLe&-ke=<eerJeuew mLetuece=lmveeceVeeeglHeeovesve jef#ekeeb megHejer#e nueeefomeeOevew mebke=<e meceerke=le
megmebmke=leeefve yeerpeeefve mecegHeeseceeefve OeeveeveglHeee YeeskeleJeeefve71
HeoeLe&-ns efkemeevees! legce ueesie pees (meesceefHelme) peew Deeefo Dees<eefOeeeW kes j#ekeeW kees s{e eueeJes
(HeJeerjJeled) eMebefmele Heeue mes egkele (megMesJeced) megvoj megKeoeeke (ueeueced) Heeues kes Heers pees {lee kes efuees
kee ueieeee peelee nw, Jen (e) Deewj (eHeJe&ced) eueeves eesie (emLeeJeled) eMebemf ele emLeeve Jeeuee (jLeJeenveced) jLe
kes eueves kee meeOeve nw, efpememes (DeefJeced) j#ee Deeefo kes nsleg (HeerJejerced) meye HeoeLeeX kees Yegieeves kee nsleg mLetue
(ieeced) He=efLeJeer kees (GHeefle) GKee[les nQ (leled) Gmekees legce Yeer efme kejes71
YeeJeeLe&-efkemeeve ueesieeW kees Gefele nw efke ceeser ceer DeVe Deeefo keer GlHeefe mes j#ee kejves nejer He=efLeJeer keer
Des ekeej Hejer#ee kejkes nue Deeefo meeOeveeW mes peesle, Skemeej kej, megvoj mebmkeej efkees yeerpe [yees] kes Gece Oeeve
GlHeVe kejkes YeesieW71
keeceefceleme kegceejneefjle $eef<e~ efce$eeoees efueeskelee osJelee~ Deeeea He*deqkeleMvo~ Heece
mJej
Heeefekee er eelvesve megmebmke=leeveVeeefve Jeeveeefve kegee&efoleen
as
Hekeevesnejer er Des elve mes megvoj DeVe Deewj Jeeveesb kees yeveeJes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene
nw
the
ary
keece keeceogIes Oeg#Je efceN$eeeN JeCeee e~

FveeeNefeYee Het<Ces eNpeeYeNDeess<eOeerYe72
keececed~ keeNceNogIeN Fefle keeceogIes~ Oeg#JeN~ efceN$eee~ JeCeee~ eN~ Fvee~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ Het<Ces~
eNpeeYeN Fefle eNpeeYe~ Dees<eOeerYe72
HeoeLe&-(keececed) Feced (keeceogIes) FeHetefjkes (Oeg#Je) efHeHetefOe& (efce$eee) megos (JeCeee) Geceee
efJeog<es (e) DeefleLees (Fvee) Hejcewee&egkeleee (DeefeYeeced) eeCeeHeeveeYeeced (Het<Ces) Hegefkejee (epeeYe)
mJemevleevesYe (Dees<eOeerYe) meesceeJeeefoYe~ [Deeb cev$e Mele07.2.2.12 JeeKeele]72
DevJee-ns keeceogIes Heeefekes lJeb YetefceefjJe megmebmke=lewjVewefce&$eee JeCeee esveeeefeYeeb Het<Ces epeeYe
Dees<s eOeerYe keeceb Oeg#Je72
YeeJeeLe&-ee er Jee Heg<e Heekeb kegee&led leeb leb e HeekeefJeeeb megefMe#e eeveVeeefve efvecee&e mebYeespe meJee&ved
jesieeved otjerkegee&led72
HeoeLe&-ns (keeceogIes) Fe kees HetCe& kejves nejer jmeseFee er! let He=efLeJeer kes meceeve megvoj mebmkeej efkees
eoMeesOeee
609
aj.
org
DeVeeW mes (efce$eee) efce$e (JeCeee) Gece efJeeved (e) DeefleefLe DeYeeiele (Fvee) Hejce Ssee& mes egkele
(DeefeYeeced) eeCe-DeHeeve (Het<Ces) Hegefkeejke peve (epeeYe) mevleeveeW Deewj (Dees<eOeerYe) meesceuelee Deeefo
Dees<s eefOeeeW mes (keececed) Fe kees (Oeg#Je) HetCe& kej72
YeeJeeLe&-pees er kee Heg<e Yeespeve yeveeJes, Gmekees eeefnes efke Hekeeves keer efJeee meerKe, efee HeoeLe& Hekee
Deewj Gvekee Yeespeve keje kes meye kees jesiejefnle jkeKeW72
efJecegeOJeefceleme kegceejneefjle $eef<e~ DeIvee osJelee~ Yegefjiee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
ceveg<ewie&JeeefoHeMegJe=eqb ke=lJee HeeesIe=leeoerefve Je&efelJeeveefvoleJeefceleen
ceveg<eeW kees ieew Deeefo HeMegDeeWb kees ye{e, Gve mes otOe Ieer Deeefo keer Je=e
f kej Deevevo ceW jnvee eeefnes,
Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
efJecegeOJeceIvee osJeeeveeNDeievceN lecememHeeNjceNme~ peeseflejeHeece73
am
efJe~ cegeNOJeNced~ DeNIveeN~ osNJeNeeNveeN Fefle osJeeevee~ Deievce~ leceme~ HeeNjced~ DeNme~ peesefle~
DeeNHeeNceN73
the
ary
as
HeoeLe&-(efJe) (cegeOJeced) lepele (DeIvee) nvlegceeesiee iee (osJeeevee) eeefYeoxJeeved efoJeeved Yeesieeved
eeHvegJeefvle lee (Deievce) iesce (leceme) je$es (Heejced) (Deme) mete&me (peesefle) ekeeMeced (DeeHeece)
JeeHvegeece~ [Deeb cev$e Mele07.2.2.21 JeeKeele]73
DevJee-ns ceveg<ee! eLee eteb DeIvee osJeeevee eeHe megmebmke=leeveVeeefve YegkelJee jesiesYees efJecegeOJeced,
leLee JeeceefHe efJecegesceefn~ eLee eteb leceme Heejb eeHvegle, leLee JeeceHeievce~ eLee eteceme peesefleJee&Hvegle, leLee
JeeceHeeHeece73
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ee ieJeeoerved HeMetved keoeefeVe nvegve& Ieeleesege~ eLee
meteexoeeod jeef$eefve&Jee&les, leLee JewekeMeejerleee HeLeeveVeeefve mebmesJe jesiesYees efveJee&vleeced73
HeoeLe&- ns ceveg<ees! pewmes legce ueesie (DeIvee) j#ee kes eesie (osJeeevee) efoJe YeesieeW keer eeeqHle keer nsleg
ieewDeeW kees eeHle nes, megvoj mebmkeej efkees DeVeeW kee Yeespeve kejkes jesieeW mes (efJecegeOJeced) He=Leked jnles nes, Jewmes nce
ueesie Yeer yeeW~ pewmes legce ueesie (leceme) jeef$e kes (Heejced) Heej kees eeHle nesles nes, Jewmes nce Yeer (Deievce) eeHle nesJeW~
pewmes legce ueesie (Deme) Fme mete& kes (peesefle) ekeeMe kees JeeHle nesles nes, Jewmes nce Yeer (efJe) (DeeHeece) JeeHle
nesJeW73
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke ieew Deeefo HeMegDeeW kees Yeer ve ceejW
Deewj ve cejJeeJeW leLee ve efkemeer kees ceejves oW~ pewmes mete& kes Goe mes jeef$e efveJe=e nesleer nw, Jewmes Jew ekeMee keer jerefle
mes HeLe DeVeeefo HeoeLeeX kee mesJeve kej jesieeW mes yeeW73
mepetjyo Fleme kegceejneefjle $eef<e~ Deefeveew osJeles~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
ceveg<ew keLeb ke=lJee megKeefeleJeefceleen
ceveg<eeW kees efkeme ekeej HejmHej megKeer nesvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
610
epegJexoYee<es
aj.
org
meNpetjyoesNDeeJeesefYe meNpetN<eeDeCeerefYe~ meNpees<emeeJeNefeveeN omeesefYe meNpet metjSleMesve

meNpetJezeeveNjF[ee Ie=lesveN mJeene74
meNpetefjefle meNpet~ Deyo~ DeeJeesefYeNefjleeJeefYe~ meNpetefjefle meNpet~ GN<ee~ DeCeerefYe~ meNpees<emeeNefJeefle

meNpees<emeew~ DeNefevee~ omeessefYeNefjefleN omeefYe~ meNpetefjefle meNpet~ metj~ SleMesve~ meNpetefjefle meNpet~ JewNeeNveNj~
F[ee~ Ie=lesve~ mJeene74
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mepet) mebegkele (Deyo) mebJelmej (DeeJeesefYe) efceefeleeefceefelewjVew #eCeeefoefYe keeueeJeeJew

(mepet) men Jee&ceevee (G<ee) eYeele (DeCeerefYe) jkeleeYeeefYe (mepees<emeew) meceevemesJeveew (Deefevee)
eeCeeHeeveeefJeJe ocHeleer (obmeesefYe) kece&eYf e (mepet) meefnle (metj) mete& (SleMesve) DeesvesJe JeeeqHleMeeruesve JesieJelee
efkejCeefveefceesve Jeeegvee~ SleMe Fleeveecemeg Heefleced (efveIeb01.14) (mepet) mebegkele (Jeweevej) efJeegoeqive
(F[ee) DeVeeefoefveefceeHeee He=efLeJee (Ie=lesve) peuesve (mJeene) melesve JeeefieeqvesCe~ [Deeb cev$e Mele07.2.3.8
JeeKeele]74
DevJee-ns ceveg<ee! Jeeb meJex erHeg<ee eLeeeJeesefYe mepetjyoesCeerefYe mepet<ee obmeeseYf e
mepees<emeeJeefevesJe SleMesvesJe mepet metj F[ee Ie=lesve mJeene mepetJezeeveje Jele&les, leLewJe eerlee Jees&ceefn74
YeeJeeLe&-ceveg<es<eg eeJeled HejmHejb meewneo leeJeosJe megKeced~ eeJeod oewneo leeJeosJe ogKeb e peeeles, lemceeled
meJez erHeg<e HejesHekeejefeeee menwJe meoe Jeefe&leJeced74
HeoeLe&-ns ceveg<ees! nce meye ueesie er-Heg<e pewmes (DeeJeesefYe) Skejme #eCeeefo keeue kes DeJeeJeeW mes
(mepet) mebegkele (Deyo) Je<e& (DeCeerefYe) ueeue keeefvleeeW kes (mepet) meeLe Jee&ceeve (G<ee) eYeele mecee
(obmeesefYe) keceeX mes (mepees<emeew) Skemee Jeee&Je Jeeues (Deefevee) eeCe Deewj DeHeeve kes meceeve er-Heg<e Jee (SleMesve)
eueles Iees[s kes meceeve JeeeqHleMeerue JesieJeeues efkejCeefveefcee HeJeve kes (mepet) meeLe Jee&ceeve (metj) mete& (F[ee)
DeVe Deeefo kee efveefceeHe He=efLeJeer Jee (Ie=lesve) peue mes (mJeene) mele JeeCeer kes (mepet) meeLe (Jeweevej)
efyepegueerHe Deeqive Jee&ceeve nw, Jewmes ner eerefle mes JeeX74
YeeJeeLe&-ceveg<eeW ceW efpeleveer HejmHej efce$elee nes Glevee ner megKe Deewj efpelevee efJejesOe Glevee ner ogKe neslee
nw~ Gme mes meye ueesie erHeg<e HejmHej GHekeej kejves kes meeLe ner meoe JeeX74
ee Dees<eOeerefjleme efYe<eie=ef<e~ Jewees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
ceveg<ewjJeMeceew<eOemesJeveb ke=lJeejesiewJe&efle&leJeefceleen
ceveg<eeW kees DeJeMe Dees<eefOe mesJeve kej jesieesb mes yeevee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
ee Dees<eOeerN HetJee& peeNlee osNJesYeeqegieb Hegje~

cevewN veg yeNYetCeeceNn MeNleb Oeeceeefve meNHle e75
ee~ Dees<eOeer~ HetJee&~ peeNlee~ osNJesYe~ ef$eNegieefceefle ef$eegieced~ Hegje~ cevew~ veg~ yeNYetCeeced~ DeNnced~ MeNleced~
Oeeceeefve~ meNHle~ eN75
eoMeesOeee
611
am
aj.
org
HeoeLe&-(ee) (Dees<eOeer) meesceeee (HetJee&) (peelee) eefmee (osJesYe) He=efLeJeeefoYe (ef$eegieced)

Je<e&$eeced (Hegje) (cevew) cevew, De$e efJekejCeJeleesve MeHed (veg) MeerIeced (yeYetCeeced) YejCeeveeb OeejkeeCeeb jesefieCeeced
(Denced) (Meleced) Deveskeeefve (Oeeceeefve) cece&mLeeveeefve (meHle) (e)75
DevJee-Denb ee Dees<eOeeroJx esYeeqegieb Hegje HetJee& peelee, ee yeYetCeeb Meleb meHle e Oeeceeefve cecee&efCe
JeeHvegJeefvle, lee veg cevew MeerIeb peeveereeced75
YeeJeeLe&-ceveg<ewee& He=efLeJeeceHmeg eew<eOeees peeevles, ieleef$eJe<ee& YeJesegmlee me*die=e eLeeJewekeeMeeefJeefOe
mebmesJee, lee Yegkelee mele meJee&eCf e cecee&CeefYeJeeHe jesieeefVeJeee& MejerjmegKeeefve meees peveeefvle75
HeoeLe&-(Denced) ceQ (ee) pees (Dees<eOeer) meesceuelee Deeefo Dees<s eOeer (osJesYe) He=efLeJeer Deeefo mes (ef$eegieced)
leerve Je<e& (Hegje) Heefnues (HetJee&) HetCe& megKe oeve ceW Gece (peelee) eefme ngF&, pees (yeYetCeeced) OeejCe kejves nejs
jesefieeebs kes (Meleced) meew (e) Deewj (meHle) meele (Oeeceeefve) pevce Jee veeef[eeW kes ceceeX ceW JeeHle nesleer nQ, Gve kees (veg)
MeerIe (cevew) peevebt75
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke pees He=efLeJeer Deewj peue ceW Deess<eOeer GlHeVe nesleer nQ, Gve leerve Je<e& kes Heers
erke-erke Hekeer ngF& kees enCe kej JewekeMee kes Devegketue efJeOeeve mes mesJeve kejW~ mesJeve keer ngF& Jes Dees<eOeer Mejerj
kes meye DebMeeW ceW JeeHle nes kes Mejerj kes jesieeW kees g[e megKeeW kees MeerIe kejleer nQ75
Meleb Je Fleme efYe<eie=ef<e~ Jewees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
ceveg<ee eEke ke=lJee eEke meeOeesegefjleen
as
ceveg<e keee kejkes efkeme kees efme kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
MeNleb JeesDecyeN Oeeceeefve meNnecegle JeesN n~

DeOee MeleelJees eteefceNceb cesDeieNob ke=le76
the
ary
MeNleced~ JeN~ DeNcyeN~ Oeeceeefve~ meNneced~ GNle~ JeN~ n~ DeOe~ MeNleNeNlJeN Fefle MeleelJe~ eteced~ FNceced~ cesN~
DeNieNoNced~ ke=leN76
HeoeLe&-(Meleced) (Je) eg<ceekeced (Decye) ceele (Oeeceeefve) cece&mLeeveeefve (meneced) DemebKee (Gle) DeefHe
(Je) eg<ceekeced (n) vee[e*dkegje (DeOee) DeLe, De$e efveHeeleme e [Dee06.3.136] Fefle oerIe& (MeleelJe)
Meleb eleJe e%ee efeee Jee es<eeb lelmecyevew (eteced) (Fceced) osnced (ces) cece (Deieoced) jesiejefnleced (ke=le) kegle,
De$e efJekejCeuegkedd~ [Deeb cev$e Mele07.2.4.27 JeeKeele]76
DevJee-ns MeleelJe! eteb eemeeb Melecegle meneb n meefvle, leeefYecex cecesceb osnceieob ke=le~ DeOe mJeeb Jees
osneveieoeved kegle~ eeefve JeesmebKeeefve Oeeceeefve leeefve eeHvegle~ ns Decye! lJeceHesJeceeej76
YeeJeeLe&-ceveg<eeCeeefceoceeefoceb kee&Jeb keccee&emf le eoes<eefOemesJeveb HeLeeejCeb megefveeceJeJenjCeb e ke=lJee
MejerjejesiemecHeeoveced~ veeslesve efJevee Oecee&Le&keececees#eeCeecevegeveb keeg keefeoefHe Mekeveeself e76
HeoeLe&-ns (MeleelJe) mewke[eW ekeej keer yege
f Jee efeeeDeebs mes egkele ceveg<ees! (eteced) legce ueesie efpeve kes
612
epegJexoYee<es
aj.
org
(Meleced) mewke[eW (Gle) Jee (meneced) npeejneW (n) veeef[eeW kes Debkegj nQ, Gve Dees<eefOeeeW mes (ces) cesjs (Fceced) Fme
Mejerj kees (Deieoced) veerjesie (ke=le) kejes~ (DeOee) Fmekes Heeeled (Je) DeeHe DeHeves MejerjeW kees Yeer jesiejefnle kejes, pees
(Je) legcnejs DemebKe (Oeeceeefve) cecce& mLeeve nQ, Gvekees eeHle nesDees~ ns (Decye) ceelee! let Yeer Ssmee ner DeeejCe
kej76
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke meyemes Heefnues Dees<s eefOeeeW kee mesJeve, HeLe kee DeeejCe Deewj efveeceHetJe&ke
JeJenej kejkes Mejerj kees jesiejefnle kejbs, keeeWefke Fmekes efJevee Oecce&, DeLe&, keece Deewj cees#eeW kee Devegeve kejves kees
keesF& Yeer meceLe& veneR nes mekelee76
Dees<eOeerefjleme efYe<eie=ef<e~ Jewees osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
keerMe Dees<eOee mesJee Fleen
kewmeer Dees<eefOeeeW kee mesJeve kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
Dees<eOeerN eefleceesoOJebN Heg<HeJeleer eNmetJejer~

DeeeFJe meNefpelJejerJeeaNOe HeejefeN<CJe77
Dees<eOeer~ eefle~ ceesNoNOJeNced~ Heg<HeJeleerNefjefleN Heg<HeJeleer~ eNmetJejerNefjefle eNmetJejer~ DeeeFNJesleeeFJe~

meNefpelJejerNefjefle meNefpelJejer~ JeerNOe~ HeeNjefeN<CJe77
the
ary
as
HeoeLe&-(Dees<eOeer) meesceeoerved (eefle) (ceesoOJeced) Deevevoele (Heg<HeJeleer) eMemleeefve Heg<HeeefCe eemeeb lee
(emetJejer) megKeemeeefJekee (Deee FJe) eLee legje (meefpelJejer) Mejerjw men mebegkelee jesieeved peslegb Meeruee
(JeerOe) meesceeoerved (Heejefe<CJe) jesiepeogKesYe Heejb veslegb meceLee&77
DevJee-ns ceveg<ee eteceee FJe meefpelJejerJeeaOe Heejefe<CeJe Heg<HeJeleer emetJejerjes<eOeer mebmesJe
eefleceesoOJeced77
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLeeee{e Jeerje Me$etved efpelJee efJepeeb eeHeevevoefvle, leLee
meoew<eOemesefJeve HeLekeeefjCees efpelesevq ee pevee DeejesieceJeeHe efveleb ceesovles77
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (Deee FJe) Iees[
eW kes meceeve (meefpelJejer) MejerjeW kes meeLe mebegkele jesieeW kees
peerleves Jeeueer (JeerOe) meesceuelee Deeefo (Heejefe<CJe) ogKeeW mes Heej kejves kes eesie (Heg<HeJeleer) eMebemf ele Heg<HeeW mes
egkele (emetJejer) megKe osves nejer (Dees<eOeer) Dees<eefOeeeW kees eeHle neskej (eefleceesoOJeced) efvele Deevevo Yeesiees77
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes Iees[eW Hej e{s Jeerj Heg<e Me$egDeeW kees peerle, efJepee kees eeHle
nes kes Deevevo kejles nQ, Jewmes es Dees<eefOeeeW kes mesJeve Deewj HeLeenej kejves nejs efpeleseqve ceveg<e jesieeW mes t
Deejesie kees eeHle nes kes efvele Deevevo Yeesieles nQ77
Dees<eOeerefjleerleme efYe<eie=ef<e~ efeefkelmegoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve efHe$eHeleeefve HejmHejb keLeb JeexjefVeleen
efHej efHelee Deewj Heg$e DeeHeme ceW kewmes JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eoMeesOeee
613
aj.
org
Dees<eOeerNefjefle ceelejmlees osJeerNHe yegJes~

meNveseNceebN ieeb JeemeDeeNlceevebN leJe Het<e78
Dees<eOeer~ Fefle~ ceeNleNj~ leled~ JeN~ osNJeerN~ GHe~ yegJesN~ meNveseced~ Deeced~ ieeced~ Jeeme~ DeeNlceeveced~ leJe~ HetN<eN~
HegN<esefle Heg<e78
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Dees<eOeer) (Fefle) FJe (ceelej) peveve (leled) kece& (Je) eg<ceeved (osJeer) efoJee efJeog<eer (GHe)
meceerHemLe meved (yegJes) GHeefoMeseced (meveseced) mebYepeseced (Deeced) legjeefokeced (ieeced) OesvJeeefokeb He=efLeJeeefokeb Jee
(Jeeme) Jeeefokeb efvekesleveb Jee (Deelceeveced) peerJeced (leJe) (Het<e) eelveMeerue78
DevJee-ns Dees<eOeerefjefle osJeercee&lejesnb leveees JemlelHelLeb Jee GHeyegJes~ ns Heg<e! megmevleeveenb ceelee
leJeeeb ieeb Jeeme Deelceeveb e meleleb meveseced78
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee eJeeoe Dees<eOee mesefJelee MejerjeefCe Heg<eefvle, leLewJe pevevees
efJeeemegefMe#eesHeosMesveeHeleeefve megHees<eeseg~ evceelegjwee leeeesHeleme eoHelemewlevceelegjefmle, SJeb meJex megeerlee
Jeefe&lJee HejmHejme megKeeefve meleleb JeOe&eseg78
HeoeLe&- ns (Dees<eOeer) Dees<eefOeeeW kes (Fefle) meceeve megKeoeeke (osJeer) megvoj efJeog<eer er (ceelej)
ceelee! ceQ Heg$e (Je) legce kees (leled) es HeLeHe kecce& (GHeyegJes) meceerHeefmLele neskej GHeosMe keb~ ns (Het<e)
Heg<eeLeea es mevleeve! ceQ ceelee (leJe) lesjs (Deeced) Iees[s Deeefo (ieeced) ieew Deeefo Jee He=efLeJeer Deeefo (Jeeme) Je
Deeefo Jee Iej Deewj (Deelceeveced) peerJe kees efvejvlej (meveseced) mesJeve keb78
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes peew Deeefo Dees<eOeer mesJeve keer ngF& MejerjeW kees Heg kejleer nQ, Jewmes
ner ceelee efJeee, Deer efMe#ee Deewj GHeosMe mes mevleeveeW kees Heg kejW~ pees ceelee kee Oeve nw, Jen Yeeie mevleeve kee Deewj
pees mevleeve kee nw, Jen ceelee kee Ssmes meye HejmHej eerefle mes Jee& kej efvejvlej megKe kees ye{eJeW78
DeelLe Fleme efYe<eie=ef<e~ Jewees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
ceveg<ee elenb keerMeb efJeeejb kege&gefjleen
ceveg<e ueesie efvele kewmee efJeeej kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNeNlLes Jees efveN<eoveb HeNCex Jees JemeNefle<ke=lee~

ieesNYeepeNFled efkeueemeLeN eled meNveJeLeN Het<eced79
DeNeNlLes~ JeN~ efveN<eoveced~ efveNmeoveNefceefle efveNmeoveced~ HeNCex~ JeN~ JeNmeNefle~ ke=lee~ ieesNYeepeN Fefle ieesNYeepe~ Fled~
efkeue~ DeNmeNLeN~ eled~ meNveJeLe~ Het<eced~ Heg<eNefceefleN Heg<eced79
HeoeLe&-(DeelLes) e mLeelee ve mLeelee Jee Jee&les leeMes osns (Je) eg<ceekeb peerJeeveeced (efve<eoveced) efveJeeme
(HeCex) eefueles He$es (Je) eg<ceekeced (Jemeefle) efveJeeme (ke=lee) (ieesYeepe) es ieeb He=efLeJeeR Yepevles les (Fled) Fn
(efkeue) Keueg (DemeLe) YeJele (eled) ele (meveJeLe) Dees<eefOeoevesve mesJeOJeced, De$e efJekejCeeced (Het<eced) DeVeeefovee
HetCe osnced79
614
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! Dees<eOee FJe eeselLes efve<eoveb Je HeCex Jemeefle ke=leeefmle, lemceeod ieesYeepe efkeue
Het<eb meveJeLe megeKf eve FomeLe79
YeeJeeLe&-ceveg<ewjJs eb YeeJeveerecemceekeb MejerjeCeefveleeefve, efmLeefleeeueeefmle, lemceejerjcejesefieveb mebj#e
Oecee&Le&keececees#eeCeecevegeveb mee ke=lJeeefvelew meeOevewefve&leb cees#emegKeb Keueg ueyOeJeced~ eLeew<eefOele=Ceeoerefve
He$eHeg<HeHeuecetuemkevOeMeeKeeefoefYe MeesYevles, leLewJe veerjesieeefCe MeesYeeveeefve YeJeefvle79
HeoeLe&-ns ceveg<ees! Dees<eefOeeeW kes meceeve (eled) efpeme keejCe (Je) legcneje (DeelLes) keue jns Jee ve jns,
Ssmes Mejerj ceW (efve<eoveced) efveJeeme nw; Deewj (Je) legcneje (HeCe&s) keceue kes Hees Hej peue kes meceeve eueeeceeve mebmeej
ceW F&ej ves (Jemeefle) efveJeeme (ke=lee) efkeee nw, Fmemes (ieesYeepe) He=efLeJeer kees mesJeve kejles ngS (efkeue) ner (Hetg<eced)
DeVe Deeefo mes HetCe& osn Jeeues Heg<e kees (meveJeLe) Dees<eefOe oskej mesJeve kejes Deewj megKe kees eeHle nesles ngS (Fled) Fme
mebmeej ceW (DemeLe) jnes79
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Ssmee efJeeejvee eeefnes efke nceejs Mejerj Deefvele Deewj efmLeefle eueeeceeve nw, Fmemes
Mejerj kees jesieeW mes yeee kej Oecce&, DeLe&, keece leLee cees#e kee Devegeve MeerIe kejkes Deefvele meeOeveeW mes efvele cees#e kes
megKe kees eeHle nesJeW~ pewmes Dees<eefOe Deewj le=Ce Deeefo Heue, Hetue, Hees, mkevOe Deewj MeeKee Deeefo mes MeesefY ele nesles nQ,
Jewmes ner jesiejefnle MejerjeW mes MeesYeeeceeve neW79
e$eew<eOeerefjleme efYe<eie=ef<e~ Dees<eOeees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve Hegve mewemesJeveb keee&efceleen
as
yeej-yeej es JeweeW kee mesJeve kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
e$eew<eOeer meNceiceleN jepeeveN meefceleeefJeJe~

efJeeN meGeles efYeN<eied j#eesNneceerJeNeeleve80
the
ary
e$e~ Dees<eOeer~ meNceiceNlesefle meNcedDeiceled~ jepeeve~ meefceleeefJeNJesefleN meefceleewFJe~ efJee~ me~ GNeNlesN~ efYeN<eked~
j#eesNnsefle j#eNne~ DeNceerNJeNeeleveN FleceerJeNeeleve80
HeoeLe&-(e$e) es<eg mLeues<eg (Dees<eOeer) meesceeee (meceicele) eeHvegle (jepeeve) #e$eOece&egkelee Jeerje
(meefceleeefJeJe) eLee mebeecess leLee (efJee) cesOeeJeer (me) (Geles) GHeefoMesle, uesdeeesieeseced (efYe<eked) ees
efYe<epeefle efeefkelmeefle me, De$e efYe<eped Oeelees efkeJeHed (j#eesne) ees ogeveeb jesieeCeeb nvlee (DeceerJeeeleve) eesceerJeeved
jesieeved Meeleeefle me, De$e JeCe&Jeleesve Meme e80
DevJee-ns ceveg<ee! eteb e$eew<w eOeer meefvle lee jepeeve meefceleeefJeJe meceicele, ees j#eesneceerJeeelevees efJeees
efYe<eiYeJesled me eg<ceeved elegele Gesle, leodiegCeeved ekeeMeesled, leemleb e meoe mesJeOJeced80
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee mesveeHeeflemegeMf eef#elee je%ees JeerjHeg<ee Hejceeelvesve osMeevlejb ielJee Me$etved
eqJeefpele jepeb eeHvegJeefvle, leLee mewemegefMeef#elee etecees<eefOeefJeeeb eeHvegle~ eeqmceved Megs osMe Dees<eOee meefvle, lee
efJe%eeeesHeeg*diOJecevesYeeesHeefoMele80
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (e$e) efpeve mLeueeW ceW (Deess<eOeer) meesceuelee Deeefo Dees<eOeer nesleer neW, Gve kees
eoMeesOeee
615
aj.
org
pewmes (jepeeve) jepeOece& mes egkele JeerjHeg<e (meefceleeefJeJe) eg ceW Me$egDeeW kees eeHle nesles nQ, Jewmes (meceicele) eeHle
neW, pees (j#eesne) og jesieeW kee veeMeke (DeceerJeeeleve) jesieeW kees efveJe=e kejves Jeeuee (efJee) yege
f ceeved (efYe<eked)
Jewe nes, (me) Jen legcnejs eefle (Geles) Dees<eefOeeeW kes iegCeeW kee GHeosMe kejs Deewj Dees<eefOeeeW kee leLee Gme Jewe kee
mesJeve kejes80
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes mesveeHeefle mes efMe#ee kees eeHle ngS jepee kes Jeerj Heg<e
Delevle Heg<eeLe& mes osMeevlej ceW pee Me$egDeeW kees peerle kes jepe kees eeHle nesles nQ, Jewmes es Jewe mes efM e#ee kees eeHle
ngS legce ueesie Dees<eefOeeeW keer efJeee kees eeHle nesDees~ efpeme Meg osMe ceW Dees<eefOe neW, Jeneb Gve kees peeve kes GHeeesie ceW
ueeDees Deewj otmejeW kes efuees Yeer yeleeDees80
DeeeJeleerefceleme efYe<eie=ef<e~ Jewees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
ceveg<ew meoe Heg<eeLe& GVese Fleen
am
ceveg<eeW kees efvele Heg<eeLe& ye{evee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNeeNJeNleer: meesceeJeNleercetpe&evleerNcegoespemeced~
DeeefJeeqlmeN meJee&NDees<eOeerjmceeDeefjleelees81
DeNeeNJeNleerced~ DeNeeNJeNleerefceleeJeNleerced~ meesNceeNJeNleerced~ meesNceNJeNleerefceefle meesceJeNleerced~

GoespemeNefcelegledDeespemeced~ Dee~ DeNefJeNeqlmeN~ meJee&~ Dees<eOeer~ DeNmcew~ DeNefjNleeleeN FleefjNleelees81
TNpe&evleerced~
the
ary
as
HeoeLe&-(DeeeJeleerced) eMemleMegYeiegCeegkeleeced, De$eesYee$e celeew oerIe& (meesceeJeleerced) yengjmemeefnleeced

(Tpe&evleerced) yeueb eeHeevleerced (Goespemeced) Glke=b Hejeececed (Dee) (DeefJeeqlme) peeveereeced (meJee&) DeefKeuee
(Dees<eOeer) meesceeJeeee (Demcew) (Deefjleelees) efjeveeb eEnmekeeveeb jesieeCeeceYeeJeee81
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenceefjleeleeseeJeleeR meesceeJeleercegoespemecetpe&evleeR cenew<eOeerceeefJeeqlme, meJee&
Dees<eOeerjmcew eteceefHe eeleOJeced81
YeeJeeLe&-De$e
JeeekeuegHleesHeceeueej~
ceveg<eeCeeceeefoceefceob
kecee&efmle
eesieeCeeb
efveoeveefeefkelmeew<eOeHeLemesJevecees<eOeerveeb iegCe%eeveb eLeeJeogHeeespeveb e elees jesieefveJe=lee efvejvlejb Hegg<eeLeexVeefle
meeefoefle81
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes ceQ (Deefjleelees) ogKeoeeke jesieeW kes g[eves kes efuees (DeeeJeleerced) eMebefmele
MegYeiegCeeW mes egkele (meesceeJeleerced) yengle jme mes meefnle (Goespemeced) Deefle Hejeece ye{eves nejer (Tpe&evleerced) yeue osleer
ngF& es Dees<eOeereeW kees (Dee) meye ekeej (DeefJeeqlme) peevetb efke efpememes (meJee&) meye (Dees<eOeer) Dees<eOeer (Demcew) Fme
cesjs efuees megKe osJeW, Fmeefuees legce ueesie Yeer eelve kejes81
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke jesieeW kee efveoeve, efeefkelmee,
Dees<eefOe Deewj HeLe kes mesJeve mes efveJeejCe kejW leLee Dees<eefOeeeW kes iegCeeW kee eLeeJeled GHeeesie uesJeW efke efpememes jesieeW keer
efveJe=efe neskej Heg<eeLe& keer Je=e
f nesJes81
616
epegJexoYee<es
aj.
org
Gg<cee Fleme efYe<eie=ef<e~ Dees<eOeees osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
efkeefVeefceee Dees<eOee mevleerleen
Dees<eefOeeeW kee keee efveefcee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Gg<ceeN Dees<eOeerveebN ieeJees ieesN eefoJesjles~

Oeve meefveN<evleerveeceeNlceeveNb leJe Het<e82
Gled~ Meg<cee~ Dees<eOeerveeced~ ieeJe~ ieesNeefoJe~ ieesNmLeeefoNJesefle ieesNmLeeledFJe~ F&NjlesN~ Oeveced~ meNefveN<evleerveeced~
DeeNlceeveced~ leJe~ Het<N eN~ HegN<esefle Heg<e82
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Gled) (Meg<cee) eMemleyeuekeeefjCe~ Meg<cesefle yeueveecemeg Heefleced (efveIeb02.9)

DeMe&DeeefolJeeoed (Dees<eOeerveeced) meesceeJeeoerveeced (ieeJe) OesveJe efkejCee Jee (ieeseefoJe) eLee mJemLeeveeled leLee
(F&jles) Jelmeeved eeHvegJeefvle (Oeveced) eefveesefle JeOe&eefle leled~ Oeveb kemceeefveesleerefle mele (efve03.9)
(meefve<evleerveeced) mebYepevleerveeced (Deelceeveced) MejerjeefOeeleejced (leJe) (Het<e) Hegefj osns Meeeve osnOeejke Jee82
DevJee-ns Het<e! ee Oeveb meefve<evleerveecees<eOeerveeb Meg<cee ieeJees ieeseefoJe leJeelceevecegoerjles, leemlJeb
mesJemJe82
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLee mecHeeefuelee ieeJees ogiOeeefoefYe mJeJelmeeved ceveg<eeoeRe
mecHeess<e yeueeefvle, leLewJeew<eOeees eg<ceekeceelceMejerjs mecHees<e Hejeeceeefvle~ eefo keefeoVeeefokeceew<eOeb ve Yegeerle, leefn&
eceMees yeueefJe%eeveemeb eeHvegeeled, lemceeoslee SleefVeefceee mevleerefle Jeseced82
HeoeLe&-ns (Het<e) Heg<e-Mejerj ceW meesves Jeeues Jee osnOeejer! (Oeveced) Ssee& ye{eves Jeeues kees
(meefve<evleerveeced) mesJeve kejleer ngF& (Dees<eOeerveeced) meesceuelee Jee peew Deeefo Dees<eefOeeeW kes mecyevOe mes pewmes (Meg<cee)
eMebefmele yeue kejves nejer (ieeJe) ieew Jee efkejCe (ieeseefoJe) DeHeves mLeeve mes ye[eW Jee He=eLf eJeer kees eeHle nesleer nQ,
Jewmes Dees<eefOeeeW kee leJe (leJe) lesjs (Deelceeveced) Deelcee kees (Goerjles) eeHle neslee nw, Gve meye keer let mesJee
kej82
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes j#ee keer ngF& ieew DeHeves otOe Deeefo mes DeHeves yeeeW
Deewj ceveg<e Deeefo kees Heg kejkes yeueJeeved kejleer nw, Jewmes ner Dees<eefOeeeB legcnejs Deelcee Deewj Mejerj kees Heg kej
Hejeeceer kejleer nQ~ pees keesF& ve KeeJes lees ece mes yeue Deewj yegef keer neefve nes peeJes~ Fmeefuees Dees<eOeer ner yeue yege
f
kee efveefcee nw82
F<ke=efleefjleme efYe<eie=ef<e~ Jewee osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
megmesefJelee Dees<eOee eEke kegJe&vleerleen
Des ekeej mesJeve keer ngF& Dees<eOeer keee kejleer nQ~ en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
F<ke=efleNvee&ce Jees ceeNleeLees ete mLeN efve<ke=leer~

meerNje HeleNef$eCeer mLeveN eoeNceeefleN efve<ke=Le83
eoMeesOeee
617
aj.
org
F<ke=efle~ veece~ JeN~ ceeNlee~ DeLeesNFleLees~ eteced~ mLeN~ efve<ke=leer~ efve<ke=leerNefjefleN efveke=leer~ meerNje~
HeNleNef$eCeer~ mLeNveN~ eled~ DeeNceeefle~ efve~ ke=LeN83
as
am
HeoeLe&-(F<ke=efle) efve<ke$eer& (veece) eefmeced (Je) eg<ceekeced (ceelee) peveveerJe (DeLees) (eteced) (mLe)
YeJele (efve<ke=leer) elegHekeejeved (meerje) veoer~ meerje Fefle veoerveecemeg Heefleced (efveIeb01.13) (Heleef$eCeer)
Heeflelegb ievlegb Meeruee (mLeve) YeJele (eled) ee efeee (Deeceeefle) jesieeefle (efve) efvelejeced (ke=Le) kegle, De$e
efJekejCeme uegked83
DevJee-ns ceveg<ee! eteb ee Je F<ke=eflecee&lesJeew<eefOevee&ce Jee&les, lemee mesJekee FJeew<eOeer mesefJeleej mLe~
Heleef$eCeer meerje vee FJe efve<ke=leer mecHeeoevle mLeveeLees eoeceeefle leeefVe<ke=Le83
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLee ceeleeefHelejew eg<ceeved mesJevles, leLee eteceHesleeved
mesJeOJeced~ eelkece& jesieeefJe<kejb YeJeefle leeled lepele~ SJeb megmesefJelee Dees<eOee eeefCevees ceele=Jeled Hees<eeefvle83
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (eteced) legce ueesie pees (Je) legcnejer (F<ke=efle) keee&emf eef kejves nejer (ceelee) ceelee
kes meceeve Dees<eOeer (veece) eefme nw, Gmekeer mesJee kes legue mesJeve keer ngF& Dees<eefOeeeW kees peeveves Jeeues (mLe) nesDees
(Heleef$eCeer) eueves Jeeueer (meerje) veefoeeW kes meceeve (efve<ke=leer) elegHekeejeW kees efme kejves Jeeues (mLeve) nesDees~
(DeLees) Fmekes Devevlej (eled) pees efeee Jee Dees<eOeer DeLeJee Jewe (Deeceeefle) jesie ye{eJes, Gmekees (efve<ke=Le)
es[es83
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes ceelee-efHelee legcnejer mesJee kejles nQ, Jewmes
legce Yeer Gvekeer mesJee kejes~ pees-pees keece jesiekeejer nes, Gme-Gme kees es[es~ Fme ekeej mesJeve keer ngF& Dees<eOeer ceelee
kes meceeve eeefCeeeW kees Heg kejleer nw83
Deefle efJeee Fleme efYe<eie=ef<e~ Jewee osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
keLeb jesiee efveJee&vle Fleen
the
ary
kewmes jesie efveJe=e nessles nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeefleN efJeee Heefje mlesNveFJe JeNpeceeceg~

Dees<eOeerN eeegeJege&elke e leNvJeesh jHe84
Deefle~ efJeee~ HeNefje~ HeNefjmLee Fefle HeefjmLee~ mlesNveFNJesefle mlesNveFJe~ JeNpeced~ DeNeNceg~ Dees<eOeer~ e~
DeNegeNJeg~ eled~ efkeced~ eN~ leNvJe~ jHe84
HeoeLe&-(Deefle) (efJeee) meJee& (Heefje) meJe&le efmLelee (mlesve FJe) eLee eesjes efYeeeefokeb leLee
(Jepeced) ieesmLeeveced (Deeceg) eeceefvle (Dees<eOeer) meesceeJeeee (e) (DeegeJeg) eeJeeefvle veeMeeefvle (eled)
(efkeced) (e) (levJe) (jHe) HeeHeHeueefceJe jesieeKeb ogKeced84
DevJee-ns ceveg<ee! eteb ee Heefje efJeee Dees<eOeerJe&peb mlesve FJeeleeceg, eled eEke e levJees jHemlelmeJe
eeegeJegmlee egkeleesHeegeerOJeced84
618
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee eesjes ieesmJeeefcevee Oeef<e&le meved DeeYeerjIees<eceguuee Heueeeles, leLewJe

meoew<eOewmleeef[lee jesiee veMeefvle84
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie pees (Heefje) meye Deesj mes efmLele (efJeee) meye (Dees<eOeer) meesceuelee Deewj
peew Deeefo Dees<eOeer (Jepeced) pewmes ieesMeeuee kees (mlesve FJe) efYeefe Hees[
kes eesj peeJes, Jewmes He=efLeJeer Hees[
kes
(Deleeceg) efvekeueleer nQ, (eled) pees (efkee) keg (levJe) Mejerj kee (jHe) HeeHeeW kes Heue kes meceeve jesieHe ogKe
nw, Gme meye kees (eeegeJeg) ve kejleer nQ, Gve Dees<eefOeeeW kees egekq ele mes mesJeve kejes84
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes ieewDeeW kes mJeeceer mes Oecekeeee ngDee eesj efYeefe kees Heebo kes
Yeeielee nw, Jewmes ner ess Dees<eefOeeeW mes lee[vee efkees jesie ve nes kes Yeeie peeles nQ84
eefocee Fleme efYe<eie=ef<e~ Jewees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
am
eefoNcee JeeNpeeVeNncees<eOeerNn&mleDeeoNOes~
DeeNlcee e#ceme veMeefle Hegje peerJeNie=Yees eLee85
eled~ FNcee~ JeeNpeeved~ DeNnced~ Dees<eOeer~ nmles~ DeeNoNOe FleeoNOes~ DeeNlcee~ e#ceme~ veNMeNefleN~ Hegje~ peerNJeNie=YeN
Fefle peerJeNie=Ye~ eNLeeN85
the
ary
as
HeoeLe&-(eled) ee (Fcee) (Jeepeeved) eeHeeved (Denced) (Dees<eOeer) (nmles) (DeeoOes) (Deelcee)

leJecetueced (e#ceme) #eeme jepejesieme (veMeefle) (Hegje) HetJe&ced (peerJeie=Ye) ees peerJeb ie=eefle leme JeeOes (eLee)
esve ekeejsCe85
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Hegje JeepeeVenb Dees<eOeern&mle DeeoOes eeYees peerJeie=Yees e#cemeelcee veMeefle, lee
meegkeleesHeegeleeced85
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ew megnmleefeeeew<eOeer mebmeeOe eLeeececegHeeespe
e#ceeefojesieeefVeJeee& efveleceevevoee eeefleleJeced85
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (eLee) efpeme ekeej (Hegje) HetJe& (Jeepeeved) eeHle kejlee ngDee (Denced) ceQ (eled) pees
(Fcee) Fve (Dees<eOeer) Dees<eefOeeeW kees (nmles) neLe ceW (DeeoOes) OeejCe kejlee ntb, efpevemes (peerJeie=Ye) peerJe kes
eenke JeeefOe Deewj (e#ceme) #eejepejesie kee (Deelcee) cetueleJe (veMeefle) ve nes peelee nw, Gve Dees<eefOeeeW kees
es egekq eleeeW mes GHeeesie ceW ueeDees85
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke megvoj nmleefeee mes Dees<eefOeeeW
kees efme kej erke-erke ece mes GHeeesie ceW uee Deewj #ee Deeefo ye[s jesieeW kees efveJe=e kejkes Deevevo kes efuees eelve
kejW85
emeew<eOeerefjleme efYe<eie=ef<e~ Jewees osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
eoMeesOeee
619
aj.
org
eLeeeesieb mesefJeleceew<eOeb jesieeved keLeb ve veeMeesefoleen
erke-erke mesJeve keer ngF& Dees<eOeer jesieeW kees kewmes ve ve kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
emeew<eOeer eNmeHe&NLeeceb He<He~

leleesN e#ceNb efJeyeeOeOJeGNees ceOeceNMeerefjJe86
eme~ Dees<eOeer~ eNmeHe&NLesefle eNmeHe&Le~ DeceefcelecedDeced~ He<He~ HeHeNefjefleN HeHe~ lele~

e#ceced~ efJe~ yeeNOeNOJesN~ GNe~ ceNOeNceNMeerefjJesefle ceOeceNMeerFJe86
as
am
HeoeLe&-(eme) (Dees<eOeer) (emeHe&Le) (Dececed) eleJeeJeced (He<He) cece&cece& (lele) (e#ceced)

(efJe) (yeeOe<Jes) (Ge) (ceOeceMeerefjJe) ees ceOeceeefve cecee&efCe e=CeeleerJe86
DevJee-ns ceveg<ee! eteb emeeceb He<He eefle Jee&ceeveb Gees e#ceb ceOeceMeerejf Je efJeyeeOeOJes~ lele
Dees<eOeer emeHe&Le efJepeeveerle leeved Jeeb mesJesceefn86
YeeJeeLe&-eefo MeeevegmeejsCeew<eOeeefve mesJesjBmlee&eoeod jesieeved efvemeeee&jeseif evees YeJeefvle86
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (eme) efpemekes (Dececed) meye DeJeeJeeW Deewj (He<He) cece&-cece& kes
eefle Jee&ceeve nw, Gmekes Gme (Ge) leerJe (e#ceced) #ee jesie kees (ceOeceMeerefjJe) yeere kes cece&mLeeveeW kees keeles ngS
kes meceeve (efJeyeeOeOJes) efJeMes<e kej efveJe=e kej (lele) Gmekes Heeeled (Dees<eOeer) Dees<eefOeeeW kees (emeHe&Le) eeHle
nesDs ees86
YeeJeeLe&-pees ceveg<e ueesie Mee kes Devegmeej Dees<eefOeeeW kee mesJeve kejbs, lees meye DeJeeJeeW mes jesieeW kees
efvekeeue kes megKeer jnles nQ86
meekeefceleme efYe<eie=ef<e~ Jewees osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
keLeb keLeb jesiee efvenvleJee Fleen
the
ary
kewmes-kewmes jesieeW kees ve kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
meeNkeb e#ceN eHeleN ee<esCe efkeefkeoerNefJevee~

meeNkeb JeelemeN Oeepee meeNkeb veMe efveNnekeee87
meeNkeced~ eN#ceN~ e~ HeNleN~ ee<esCe~ efkeNefkeNoerNefJevee~ meeNkeced~ Jeeleme~ Oeepee~ meeNkeced~ veNMeN~ efveNnekeNesefle
efveNnekeee87
HeoeLe&-(meekeced) men (e#ce) jepejesie (e) (Hele) eHeelee (ee<esCe) Ye#eCesve (efkeefkeoerefJevee) eEke eEke
%eeveb oerJeefle ooeefle emlesve, èfke %eeves' FlemceeoewCeeefokes mevJeefle [ew ke=les efkeefkemleogHeHeoeod efoJegOeeleesjewCeeefoke
efkeyee&nguekeeod oerIe&e (meekeced) (Jeeleme) Jeeees (Oeepee) ielee (meekeced) (veMe) veMesled, De$e Jelee
(efvenekeee) efvelejeb nelegb eesieee Heer[ee87
DevJee-ns efeefkelmeke efJeved! efkeefkeoerefJevee ee<esCe meekeb e#ce eHele, eLee leme Jeeleme Oeepee meekeceeb
veMe, efvenekeee meekeb otjerYeJesled, leoLe eelemJe87
620
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<ewjew<eOemesJeveeeCeeeeceJeeeecew jesieeved efvenle megKesve Jeefe&Jeced87

HeoeLe&-ns Jewe efJeved Heg<e! (efkeefkeoerefJevee) %eeve ye{eves nejs (ee<esCe) Deenej mes (meekeced) Dees<eefOeegkele
HeoeLeeX kes meeLe (e#ce) jepejesie (eHele) n peelee nw, pewmes Gme (Jeeleme) Jeeeg keer (Oeepee) ieefle kes (meekeced)
meeLe (veMe) ve nes Deewj (efvenekeee) efvejvlej es[ves eesie Heer[e kes (meekeced) meeLe otj nes, Jewmee eelve
kej87
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke Dees<eefOeeeW kee mesJeve eesieeYeeme Deewj Jeeeece kes mesJeve mes jesieeW kees ve
kej megKe mes JeeX87
Devee Je Fleme efYe<eie=ef<e~ Jewee osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
egkelee mebcesefuelee Dees<eOeees jesieveeefMekee peeevle Fleen
egekq ele mes efceueeF& ngF& Dees<eefOeeeb jesieeW kees ve kejleer nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
DeNvee JeesDeNveeceJelJeNveevemeeNGHeeJele~
lee meJee& mebefJeoeNveeFNob cesN eeJeleeN Jee88
DeNvee~ JeN~ DeNveeced~ DeNJeNleg~ DeNvee~ DeNvemee~ GHe~ DeNJeNleN~ lee~ meJee&~ meNbefJeNoeNvee Fefle mecedefJeNoeNvee~
FNoced~ cesN~ e~ DeNJeNleN~ Jee88
the
ary
as
HeoeLe&-(Devee) efYeVee (Je) eg<ceeved (Deveeced) (DeJeleg) j#eleg (Devee) (Devemee) (GHe) (DeJele)
(lee) (meJee&) (mebefJeoevee) HejmHejb mebJeeob kegJee&Cee (Foced) (ces) cece (e) (DeJele) De$e Deves<eeceefHe0
[Dee06.3.137] Fefle oerIe& (Jee)88
DevJee-ns eqe! mebefJeoevee eteefceob ces Jee eeJele, leemmeJee& Dees<eOeerjvee Devemee FJeesHeeJele~
eLeeveeveeb j#eefle, leLee JeesOeeefHekeeJeleg88
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee meodJe=ee eqeesvee Devemee j#eCeb kegJe&efvle,
leLewJeevegketuesve mebecf eefuelee Dees<eOee meJexYees jesiesYees j#eefvle~ ns eqe! etecees<eefOeefJeeeew HejmHejb
mebJeoOJeced88
HeoeLe&-ns eqees! (mebefJeoevee) DeeHeme ceW mebJeeo kejleer ngF& legce ueesie (ces) cesjs (Foced) Fme (Jee)
Jeeve kees (eeJele) Heeueve kejes, (lee) Gve (meJee&) meye Dees<eefOeeeW keer (Devee) otmejer (Devemee) otmejer keer j#ee
kes meceeve (GHeeJele) meceerHe mes j#ee kejes~ pewmes (Devee) Ske (Deveeced) otmejer keer j#ee kejleer nw, Jewmes (Je) legce
ueesieeW kees He{eves nejer er (DeJeleg) legcnejer j#ee kejs88
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes es efveece Jeeueer er Ske-otmejs keer j#ee kejleer nQ,
Jewmes ner Devegketuelee mes efceueeF& ngF& Dees<eOeer meye jesieeW mes j#ee kejleer nQ~ ns eqees! legce ueesie Dees<eefO eefJeee kes efuees
HejmHej mebJeeo kejes88
ee Fleme efYe<eie=ef<e~ Jewee osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
eoMeesOeee
621
aj.
org
jesieefveJeejCeeLee& SJeew<eOee F&ejsCe efveefce&lee Fleen
jesieeW kes efveJe=e nesves kes efuees ner Dees<eOeer F&ej ve jeer nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
ee HeNefueveerNee&DeHeNueeDeHeg<Hee eee Hegef<HeCeer~

ye=nNmHeefleemetleeNmlee vees cegeNvlJenme89
ee~ HeNefueveer~ ee~ DeNHeNuee DeNHeg<Hee~ ee~ eN~ Hegef<HeCeer~ ye=nNmHeefleemetleeN FefleN ye=nNmHeefleemetlee~ lee~
veN~ cegeNvleg~ Denme89
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ee) (Heefueveer) yengHeuee (ee) (DeHeuee) DeefJeeceeveHeuee (DeHeg<Hee) Heg<Hejefnlee (ee)

(e) (Hegef<HeCeer) yengHeg<Hee (ye=nmHeefleemetlee) ye=nleeb HeeflevesejsCeeslHeeefolee (lee) (ve) Demceeved (cegevleg)
ceeseevleg (Debnme) jesiepeveogKeeled89
DevJee-ns ceveg<ee! ee Heefueveeree& DeHeuee ee DeHeg<Hee eee Hege<f HeCeerye&=nmHeefleemetlee Dees<eOeees veeWnmees
eLee cegevleg, lee eg<ceeveefHe ceeseevleg89
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewee& F&ejsCe meJex<eeb eeefCeveeb peerJeveee jesieefveJeejCeee eew<eOeees
efveefce&lee, leeYees JewekeMeeeskeleesHeeesiesve meJee&ved jesieeved nlJee HeeHeeeejeod otjs efmLelJee Oecex efveleb eJeefe&leJeced89
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (ee) pees (Heefueveer) yengle HeueeW mes egkele (ee) pees (DeHeuee) HeueeW mes jefnle
(ee) pees (DeHeg<Hee) HetueeW mes jefnle (e) Deewj pees (Hegef<HeCeer) yengle HetueeW Jeeueer (ye=nmHeefleemetlee) JesoJeeCeer kes
mJeeceer F&ej kes eje GlHeVe keer ngF& Deew<eefOeeeb (ve) ncekees (Debnme) ogKeoeeer jesie mes pewmes (cegevleg) g[eJeW
(lee) Jes legce ueesieeW kes Yeer Jewmes jesieeW mes g[eJeW89
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke pees F&ej ves meye eeefCeeeW keer
DeefOeke DeJemLee Deewj jesieeW keer efveJe=ef e kes efuees Dees<eOeer jeer nQ, Gvemes JewekeMee ceW kener ngF& jerelf eeeW mes meye jesieeW
kees efveJe=e kej Deewj HeeHeeW mes Deueie jn kej Oece& ceW efvele eJe=e jnW89
cegevleg cesleme efYe<eie=ef<e~ Jewee osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
eEke efkeceew<eOeb kemceeled kemceevcegeleerleen
keewve-keewve Dees<eefOe efkeme-efkeme mes g[eleer nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
cegevleg cee MeHeNLeehoLees JeNCeeogle~

DeLees eNcemeN He[dJeerMeeled meJe&mceeod osJeefkeequJeN<eeled90
cegevleg~ ceeN~ MeNHeNLeehled~ DeLeesNFleLees~ JeNNCeeled~ GNle~ DeLeesNFleLees~ eNceme~ He[dJeerMeeled~ meJe&mceeled~
osNJeNefkeNequJeN<eeefoefle osJeefkeNequJeN<eeled90
HeoeLe&-(cegevleg) He=LekekegJe&vleg (cee) ceeced (MeHeLeeled) MeHeLes YeJeeled kece&Ce (DeLees) (JeCeeled) JeCes<eg
Jejs<eg YeJeeoHejeOeeled (Gle) DeefHe (DeLees) (eceme) veeeeOeerMeme ( He[dJeerMeeled) veeeefJejesOeeejCeled (meJe&mceeled)
(osJeefkeequJe<eeled) osJes<eg efJelmJeHejeOekejCeeled90
622
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns efJeebme! YeJevlees eLeew<eOeees jesieeled He=Leied j#eefvle, leLee MeHeLeeoLees JeCeeoLees eceme
He[dJeerMeeogle meJe&mceeod osJeefkeequJe<eevcee cegevleg He=Leied j#evleg, leLee eg<ceeveefHe jesiesYees cegevleg90
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ew eceeokeeeez<eOeb efJeneeeveod YeeskeleJeced, ve
keoeefeHeLe keee&, eseHejeOeevveeeefJejesOeeled HeeHeeejCeeod efJeoer<ee&efJe<eeeled He=Leied YetlJeevegketuesve
Jeefe&leJeefceefle90
HeoeLe&-ns efJeeved ueesiees! DeeHe pewmes Jes cenew<eefOe jesieeW mes He=Leked kejleer nQ, (MeHeLeeled) MeHeLemecyevOeer kece&
(DeLees) Deewj (JeCeeled) eseW ceW ngS DeHejeOe mes, (DeLees) Fmekes Heeeled (eceme) veeeeOeerMe kes (He[dJeerMeeled)
veee kes efJe DeeejCe mes, (Gle) Deewj (meJe&mceeled) meye (osJeefkeequJe<eeled) efJeeveeW kes efJe<ee ceW DeHejeOe mes (cee)
cegPekees (cegevleg) He=Leked jkeKeW, Jewmes legce ueesieeW kees Yeer He=Leked jkeKeW90
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke eceeokeejke HeoeLeeX kees es[ kes
Deve HeoeLees kee Yeespeve kejsb Deewj keYeer meewievo, eseW kee DeHejeOe, veee mes efJejesOe Deewj cetKeeX kes meceeve F&<ee& ve
kejbs90
DeJeHevleerefjleme JeCe $eef<e~ Jewee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeOeeHekee meJexYe Geceew<eefOeefJe%eeveb keejesegefjleen

DeOeeHeke ueesie meye kees Gece Dees<eefOe peveeJeW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
DeNJeNHelevleerjJeoved efoNJeDees<eOeeNmHeefj~
eb peerNJeceNMveJeecenwN ve me efj<eeefleN Het<e91
DeNJeNHelevleerNefjleJeNHelevleer~ DeNJeNoNved~ efoNJe~ Dees<eOee~ Heefj~ eced~ peerNJeced~ DeNMveJeecenw~ ve~ me~ efj<eeNefleN~
Het<e~ Het< eN FefleN Heg< e91
the
ary
HeoeLe&-(DeJeHelevleer) DeOe Deeievleer (DeJeoved) GHeefoMevleg (efoJe) ekeeMeeled (Dees<eOee) meesceeee

(Heefj) meJe&le (eced) (peerJeced) eeCeOeejkeced (DeMveJeecenw) eeHvegeece (ve) efve<esOes (me) (efj<eeefle) jesiewenf efmelees
YeJesled (Het<e) Hegceeved91
DevJee-Jeeb ee efoJeesJeHelevleerjes<eOee meefvle, ee efJeebme Hee&Jeoved, eeYees eb peerJeceMveJeecenw, ee
mebmesJe me Het<ees ve efj<eefle, keoeefeod jesiewefnefmelees ve YeJesled91
YeeJeeLe&-efJeebmeesefKeuesYees ceveg<esYees efoJeew<eOeerveeb efJeeeb eoeg, eleesueb peerJeveb meJex eeHvegeg~ Slee
Dees<eOeer kesveeefHe keoeefeVewJe efJeveeMeveeree91
HeoeLe&-nce ueesie pees (efoJe) ekeeMe mes (DeJeHelevleer) veeres kees Deeleer ngF& (Dees<eOee) meesceuelee Deeefo
Dees<eefOe nQ, efpevekee efJeeved ueesie (Hee&Jeoved) meye Deesj mes GHeosMe kejles nQ, efpevemes (eced) efpeme (peerJeced) eeCeOeejCe
kees (DeMveJeecenw) eeHle nesJeW, (me) Jen (Het<e) Heg<e (ve) keYeer ve (efj<eeefle) jesieeW mes ve nesJes91
YeeJeeLe&-efJeeved ueesie meye ceveg<eeW kes efuees efoJe Dees<eefOeefJeee kees osJeW, efpememes meye ueesie Hetjer DeJemLee
eoMeesOeee
623
aj.
org
kees eeHle nesJeW~ Fve Dees<eefOeeeW kees keesF& Yeer keYeer ve ve kejs91
ee Deess<eOeerefjleme JeCe $eef<e~ Jewee osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
erefYejJeMecees<eefOeefJeee eeee Fleen
er ueesie DeJeMe Dees<eefOeefJeee enCe kejsb, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eeDees<eOeerN meesceje%eerye&Ner MeNleefJee#eCee~

leemeeceefmeN lJecegeNceejb keeceeeN Me Nos92
ee~ Dees<eOeer~ meesceje%eerNefjefleN meesceje%eer~ yeNer~ MeNleefJee#eCeeN Fefle MeNleefJee#eCee~ leemeeced~ DeNefmeN~
lJeced~ GNeNceslegledleNcee~ Dejced~ keeceee~ Meced~ os12
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ee) (Dees<eOeer) (meesceje%eer) meescees jepee eemeeb lee (yeer) (MeleefJee#eCee) MelecemebKee
efJee#eCee iegCee eemeg lee (leemeeced) (Deefme) (lJeced) (Gecee) (Dejced) Deueced (keeceee) Feefmees (Meced)
keueeCekeeefjCeer (os) oeee92
DevJee-ns eq! elemlJeb ee MeleefJee#eCee yeer meesceje%eerjes<eOeer meefvle, leemeecegecee efJeog<eefme,
lemceeb osjb keeceee YeefJelegcen&efme92
YeeJeeLe&-ereYf ejJeMecees<eefOeefJeee eeee vewleecevleje HetCe keecemegKeb ueyOegb Mekeeced, jesieeefVeJee&efelegb
e92
HeoeLe&-ns eq! efpememes (lJeced) let (ee) pees (MeleefJee#eCee) DemebKeele MegYeiegCeeW mes egkele (yeer)
yengle (meesceje%eer) meesce efpeveceW jepee DeLee&led meJeexece (Dees<eOeer) Dees<eefOe nQ, (leemeeced) Gve kes efJe<ee ceW (Gecee)
Gece efJeog<eer (Deefme) nw, Fmemes (Meced) keueeCekeeefjCeer (os) oe kes efuees (Dejced) meceLe& (keeceee) Feefmeef
kes efuees eesie nesleer nw, nceejs efuees Gve kee GHeosMe kej92
YeeJeeLe&-eqeeW kees eeefnes efke Dees<eefOeefJeee kee enCe DeJeMe kejW, keeeWefke Fmekes efJevee HetCe& keecevee megKe
eeeqHle Deewj jesieeW keer efveJe=efe keYeer veneR nes mekeleer92
ee Fleme JeCe $eef<e~ Dees<eOeees osJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
keLeb mevleeveeslHeefe keeexleen
kewmes mevleeveeW kees GlHeVe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eeDees<eOeerN meesceje%eerNefJe&eflee He=efLeNJeerceveg~

ye=nNmHeefleemetleeDeNmew meboe JeerNe&ced93
ee~ Dees<eOeer~ meesceje%eerNefjefleN meesceje%eer~ efJeeflee~ efJeefmLeleeN Fefle efJeefmLelee~ He=efLeNJeerced~ Deveg~
ye=nNmHeefleemetleeN Fefle ye=nNmHeefleemetlee~ DeNmew~ meced~ oNeN~ JeerNe&ced13
HeoeLe&-(ee) (Dees<eOeer) Dees<eOe (meesceje%eer) meesceecegKee (efJeeflee) efJeMes<esCe efmLelee (He=efLeJeerced)

(Deveg) (ye=nmHeefleemetlee) ye=nle keejCeme Heeuekemesejme efvecee&CeeoglHeVee (Demew) Helvew (meced) (oe)
624
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(Jeere&ced)93
DevJee-ns efJeJeeefnleHeg<e! ee meesceje%eerye=&nmHeefleemetlee Dees<eOeer He=efLeJeerceveg efJeeflee meefvle, leeYeesmew
Jeere osefn~ ns efJebeme! etecesleemeeb efJe%eeveb meJexYe meboe93
YeeJeeLe&-erHeg<eeYeeb cenew<eOeer mebmesJe megefveecesve ieYee&OeevecevegOeseced~ Dees<eefOeefJe%eeveb efJee
mebeeeced93
HeoeLe&-ns efJeJeeefnle Heg<e! (ee) pees (meesceje%eer) meesce efpeveceW Gece nw, Jes (ye=nmHeefleemetlee) ye[s
keejCe kes j#eke F&ej keer jevee mes GlHeVe ngF& (Dees<eOeer) Dees<eefOeeeB (He=efLeJeerced) (Deveg) Yetefce kes THej (efJeeflee)
efJeMes<ekej efmLele nQ, Gvemes (Demew) Fme er kes efuees (Jeere&ced) yeerpe kee oeve os~ ns efJeevees! DeeHe Fve Dees<eefOeeeW
kee efJe%eeve meye ceveg<eeW kes efuees (meboe) Des ekeej efoee keerepf ees93
YeeJeeLe&-erHeg<eeW kees Gefele nw efke ye[er-ye[er Dees<eefOeeeW kee mesJeve kejkes megvoj efveeceeW kes meeLe ieYe&
OeejCe kejW Deewj Dees<eefOeeeW kee efJe%eeve efJeeveeW mes meerKeW93
eeesoefceleme JeCe $eef<e~ efYe<epees osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
MegsYees osMesYe Dees<eOee mebeeee Fleen

Meg osMeeW mes Dees<eefOeeeW kee enCe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
eeesNocegH eMe=CJeefvleN eee otjb Hejeielee~

meJee& mebNiele JeerOeesNmew meboe JeerNe&ced94
ee~ eN~ FNoced~ GNHeNMe=CJevleerlegHeMe=CJeefvle~ ee~ eN~ otjced~ HejeieleeN FefleN Hejeielee~ meJee&~ meNbielesefle
mecediele~ JeerNNOeN~ DeNmew~ meced~ oNeN~ JeerNe&ced94
the
ary
HeoeLe&-(ee) (e) efJeefolee (Foced) (GHee=CJeefvle) (ee) (e) meceerHemLee (otjced) (Hejeielee)
(meJee&) (mebiele) SkeerYetlJee (JeerOe) Je=#eeYe=lee (Demew) epeeew (meced) (oe) (Jeere&ced) Hejeececed94
DevJee-ns efJeebme! YeJevlees eeeesHee=CJeefvle, eee otjb Hejeieleemlee meJee& JeerOe melesob Jeere
emeeOvegJeefvle, leemeeb efJe%eevecemew keveeew meboe94
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! ee Dees<eOeees otjmeceerHemLee jesieeHeneefjCees yeuekeeefjCe etevles, lee GHeegpeejesefieCees
YeJele94
HeoeLe&-ns efJeevees! DeeHe ueesie (ee) pees (e) efJeefole ngF& Deewj efpevekees (GHee=CJeefvle) megveles nQ, (ee)
pees (e) meceerHe neW, Deewj pees (otjced) otj osMe ceW (Hejeielee) eeHle nes mekeleer nQ, Gve (meJee&) meye (JeerOe) Je=#e
Deeefo Dees<eefOeeeW kees (mebiele) efveke eeHle kej (Foced) Fme (Jeere&ced) Mejerj kes Hejeece kees Jewe ceveg<e ueesie pewmes
efme kejles nQ, Jewmes Gve Dees<eefOeeeW kee efJe%eeve (Demew) Fme kevee kees (meboe) meceked ekeej mes oerefpees94
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie, pees Dees<eefOeeeb otj Jee meceerHe ceW jesieeW kees njves Deewj yeue kejves nejer megv eer
peeleer nQ, Gvekees GHekeej ceW uee kes jesiejefnle nesDees94
eoMeesOeee
625
aj.
org
cee Je Fleme JeCe $eef<e~ Jewee osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
kesveeHees<eOeees vewJe emeveeree Fleen
keesF& Yeer ceveg<e Dees<eefOeeeW keer neefve ve kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
cee Jees efj<eled KeefveNlee emcew eeNnb Keveeefce Je~

efNHeeeleg<HeeoNmceeNke meJe&cemlJeveelegjced95
cee~ JeN~ efj<eNled~ KeNefveNlee~ emcew~ eN~ DeNnced~ Keveeefce~ JeN~ efNHeeefoefle efNHeeled~ eleg<Heeled~ elegHeeNefoefleN
elegHeeled~ DeNmceekeced~ meJe&ced~ DeNmleg~ DeNveeNlegjced95
the
ary
as
am
HeoeLe&-(cee) (Je) eg<ceeved (efj<eled) eEnmeeled (Keefvelee) (emcew) eeespeveee (e) (Denced) (Keveeefce)
GlHeeeeefce (Je) eg<ceekeced (efHeeled) ceveg<eeefo (eleg<Heeled) ieJeeefo (Demceekeced) (meJe&ced) (Demleg) YeJeleg
(Deveelegjced) jesieelegjleejefnleced95
DevJee-ns ceveg<ee! Denb emcew eecees<s eOeeR Keveeefce mee Keefvelee meleer Jees eg<ceeved cee efj<eled~ elees Jeesmceekeb
e meJe efHeeleg<Heeoveelegjcemleg95
YeeJeeLe&-e Dees<eOeer Kevesled me lee efveyeeapee ve kegee&led~ eeJeled eeespeveb leeJeoeoee elenb jesieeved
efveJeejesoes<eefOemevleeEle e JeOe&esled, esve meJex eeefCevees jesiekeceeeHe megeKf eve meg95
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (Denced) ceQ (emcew) efpeme eeespeve kes efuees Dees<eOeer kees (Keveeefce) GHee[lee Jee Keesolee
ntb, Jen (Keefvelee) Keesoer ngF& (Je) legce kees (cee) ve (efj<eled) ogKe osJes, efpememes (Je) legcnejs (e) Deewj
(Demceekeced) nceejs (efHeeled) oes Heie Jeeues ceveg<e Deeefo leLee (eleg<Heeled) ieew Deeefo (meJe&ced) meye epee Gme Dees<eefOe
mes (Deveelegjced) jesieeW kes ogKeeW mes jefnle (Demleg) nesJeW95
YeeJeeLe&-pees Heg<e efpeve Dees<eefOeeeW kees Keesos, Jen Gvekeer pe[ ve cess~ efpelevee eeespeve nes Gleveer ueskej
efvele jesieeW kees nelee jns, Dees<eefOeeeW keer HejcHeje kees ye{elee jns efke efpememes meye eeCeer jesieeW kes ogKeeW mes yee kes
megKeer nesJeW95
Dees<eOee Fleme JeCe $eef<e~ Jewee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
eEke ke=lJeew<eefOeefJe%eeveb Je&slesleen
keee kejves mes Dees<eefOeeeW kee efJe%eeve ye{s, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Dees<eOeeN meceJeovleN meescesve meNn je%ee~

emcew ke=Ceesefle yeeeNCemle jepeved Heejeeceefme96
Dees<eOee~ meced~ DeNJeNoNvleN~ meescesve~ meNn~ je%ee~ emcew~ ke=Ceesefle~ yeeNeNCe~ leced~ jeNpeNved~ HeeNjeeNceNefmeN16
HeoeLe&-(Dees<eOee) meesceeee (meced) (DeJeovle) HejmHejb mebJeeob kege&g (meescesve) (men) (je%ee) eOeevesve
(emcew) jesefieCes (ke=Ceesefle) (yeeeCe) JesoesHeJesoefJeled (leced) (jepeved) ekeeMeceeve (Heejeeceefme) jesiemecegeled Heejb
ieceesce96
626
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! ee meescesve je%ee men Jee&ceevee Dees<eOee meefvle, leef%eeveeLe YeJevle meceJeovle~ ns
jepeved! Jeeb Jewee yeeeCees emcew Dees<eOeer ke=Ceesefle, leb jesefieCeb jesieeled Heejeeceefme96
YeeJeeLe&-Jewee HejmHejb eMveesejwjes<eOeereJf e%eeveb meceked ke=lJee jesiesYees jesefieCe Heejb veerlJee meleleb megKeeseg ,
eewles<eeb efJeece meeled, me meJee&veeegJexoceOeeHeesled96
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! pees (meescesve) (je%ee) meJeexece meesceuelee kes (men) meeLe Jee&ceeve (Dees<eOee)
Dees<eefOe nQ, Gvekes efJe%eeve kes efuees DeeHe ueesie (meceJeovle) DeeHeme ceW mebJeeo kejes~ ns Jewe (jepeved) jepeHegg<e! nce
ueesie (yeeeCe) JesoeW Deewj GHeJesoeW kee Jesee Heg<e~ (emcew) efpeme jesieer kes efuees Fve Dees<eefOeeeW kee enCe (ke=Ceesefle)
kejlee nw, (leced) Gme jesieer kees jesiemeeiej mes Gve Dees<eefOeeeW mes (Heejeeceefme) Heej HengBeeles nQ96
YeeJeeLe&-Jewe ueesieeW kees eesie nw efke DeeHeme ceW eMveesejHetJe&ke efvejvlej Dees<eefOeeeW kes erke-erke %eeve mes
jesieeW mes jesieer Heg<eeW kees Heej kej efvejvlej megKeer kejW~ Deewj pees Fve ceW Gece efJeeved nes, Jen meye ceveg<eeW kees
JewekeMee He{eJes96
veeMeefe$eerleme JeCe $eef<e~ efYe<eiJeje osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
jesieHeefjceeCee Deess<eOee mevleerleen
efpeleves jesie nQ Gleveer Dees<eefOe nQ, Gve kee mesJeve kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
veeNMeNefeN$eer yeNueemeNmeeMe&meGHeNefeleeceefme~
DeLees MeNlemeN e#ceeCeeb HeekeeNjesjefmeN veeMeveer97
veeNMeNefeN$eer~ yeueememe~ DeMe&me~ GNHeNefeleeNefcelegHeNefeleeced~ DeNefmeN~ DeLeesFleLees~ MeNleme~ e#ceeCeeced~

HeeNkeeNjesefjefle HeekeDeNjes~ DeNefmeN~ veeMeveer97
the
ary
HeoeLe&-(veeMeefe$eer) (yeueememe) DeeefJeYe&tlekeHeme (DeMe&me) cetuesevq eJeeOes (GHeefeleeced) Deves<eeb

JeOe&ceeveeveeb jesieeCeeced (Deefme) Deefmle (DeLees) (Meleme) Deveskes<eeced (e#ceeCeeced) cenejesieeCeeced (Heekeejes)
cegKeeefoHeekemeejesce&ce&eqo Metueme e (Deefme) Deefmle, De$eesYee$e Jelee (veeMeveer) efveJeejefelegb Meeruee97
DevJee-ns Jewee! ee yeueememeeMe&me GHeefeleeb veeMeefe$eefme, DeLees Meleme e#ceeCeeb Heekeejesvee&Meveefme,
leecees<eefOeb eteb efJepeeveerle97
YeeJeeLe&-ceveg<ewjJs eb efJe%eseb eeJevlees jesiee meefvle, leeJele SJe leefVeJeeefjkee Dees<eOeeesefHe Jee&vles~ Sleemeeb
efJe%eevesve jefnlee eeefCevees jesiew Heevles~ eefo jesieeCeecees<eOeerpee&veeregmleefn& les<eeb efveJeejCeeled meleleb megefKeve
megejf efle97
HeoeLe&-ns Jewe ueesiees! pees (yeueememe) eJe= ngS keHe keer (DeMe&me) iegoseqve keer JeeefOe Jee
(GHeefeleeced) Deve ye{s ngS jesieeW keer (veeMeefe$eer) veeMe kejves nejer (Deefme) Dees<eefOe nw, (DeLees) Deewj pees (Meleme)
DemebKeele (e#ceeCeeced) jepejesieeW DeLee&led Yeievojeefo Deewj (Heekeejes) cegKejesieeW Deewj ceceeX kee sove kejvesnejs Metue
keer (veeMeveer) efveJeejCe kejves nejer (Deefme) nw, Gme Dees<eefOe kees legce ueesie peevees97
eoMeesOeee
627
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Ssmee peevevee eeefnes efke efpeleves jesie nQ, Gleveer ner Gvekeer veeMe kejvesnejer Dees<eefOe Yeer
nQ~ Fve Dees<eefOeeeW kees veneR peevevesnejs Heg<e jesieeW mes Heeref[le nesles nQ~ pees jesieeW keer Dees<eefOe peeveW, lees Gve jesieeW keer
efveJe=efe kejkes efvejvlej megKeer nesJeW97
lJeeb ievOeJee& Fleme JeCe $eef<e~ Jewee osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
ke ke Dees<eeEOe KeveleerlegHeefoMeles
keewve-keewve Dees<eefOe kee Keveve kejlee nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
lJeeb ievOeNJee&DeKeveBNmlJeeefcevNmlJeeb ye=nNmHeefle~

lJeecees<eOesN meesceesN jepee efJeNeved e#ceeocegele98
am
lJeeced~ ieNvOeNJee&~ DeNKeNveNved~ lJeeced~ Fv~ lJeeced~ ye=nNmHeefle~ lJeeced~ DeesN<eNOesN~ meesce~ jepee~ efJeNeved~ e#ceeled~
DeNcegeNleN98
the
ary
as
HeoeLe&-(lJeeced) leeced (ievOeJee&) ieeveefJeeekegMeuee (DeKeveved) Keveefvle (lJeeced) leeced (Fv)

Hejcewee&egkele (lJeeced) leeced (ye=nmHeefle) JesoefJeled (lJeeced) leeced (Dees<eOes) Dees<eefOeced (meesce) meesceiegCemecHeVe
(jepee) ekeeMeceevees jepeve (efJeeved) meleMeeefJeled (e#ceeled) #eeeefojesieeled (Decegele) cegesle98
DevJee-ns ceveg<ee! eee mesefJeleee jesieer e#ceeocegele, eecees<eOes Dees<eefOeb etecegHeeg*diOJeced, lJeeb leeb
ievOeJee& DeKeveBmlJeeb leeefcevmlJeeb leeb ye=nmHeeflemlJeeb leeb meescees efJeeved jepee e lJeeb leeb Kevesled98
YeeJeeLe&-ee keeefeoes<eOeees cetuesve keeefeeKeeefovee keeefeled Heg<HesCe keeefeled He$esCe keeefeled Heuesve
keeefeled meJee&w jesieeved ceeseeefvle, leemeeb mesJeveb ceveg<ewe&LeeJeled keee&ced98
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie efpeme Dees<eOeer mes jesieer (e#ceeled) #eejesie mes (Decegele) t peee Deewj efpeme
(Dees<eOes) Dees<eefOe kees GHeegkele kejes (lJeeced) Gmekees (ievOeJee&) ieeveefJeee ceW kegMeue Heg<e (DeKeveved) enCe kejW,
(lJeeced) Gmekees (Fv) Hejce Ssee& mes egkele ceveg<e, (lJeeced) Gmekees (ye=nmHeefle) Jeso%e peve Deewj (lJeeced) Gmekees
(meesce) megvoj iegCeeW mes egkele (efJeeved) meye MeeeW kee Jesee (jepee) ekeeMeceeve jepee (lJeeced) Gme Dees<eefOe kees
Keesos98
YeeJeeLe&-pees keesF& Dees<eefOe pe[eW mes, keesF& MeeKee Deeefo mes, keesF& Heg<HeeW, keesF& HeeeW, keesF& HeueeW Deewj keesF&
meye DeJeeJeeW kejkes jesieeW kees yeeeleer nQ~ Gve Dees<eefOeeeW kee mesJeve ceveg<eeW kees eLeeJeled kejvee eeefnes98
menmJesleme JeCe $eef<e~ Dees<eefOeoxJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
ceveg<ew eEke ke=lJee eEke keee&efceleen
ceveg<eeW kees keee kejkes keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
menmJe cesNDejeleerN menmJe He=leveeeNle~

menmJeN meJe HeeNHceeveN menceeveemees<eOes99
628
epegJexoYee<es
aj.
org
menmJe~ cesN~ Dejeleer~ menmJe~ He=leNveeNeNle Fefle He=leveeeNle~ menmJe~ meJe&ced~ HeeNHceeveced~ menceevee~ DeNefmeN~
DeesN<eNOesN99
as
am
HeoeLe&-(menmJe) yeueer YeJe (ces) cece (Dejeleer) Me$etved (menmJe) (He=leveeele) Deelceve He=leveeb
mesveeefcele (menmJe) (meJe&ced) (HeeHceeveced) jesieeefokeced (menceevee) yeueefveefceee (Deefme) (Dees<eOes) Dees<eefOeJeod
Jee&ceeves99
DevJee-ns Dees<eOes Deew<eefOeJee&ceeves eq! eLeew<eefOe menceeveeefme ces cece jesieeved menles, leLejeleer menmJe,
mJeme He=leveeele menmJe, meJe HeeHceeveb menmJe99
YeeJeeLe&-ceveg<ewjes<eefOemesJevesve yeueb JeOe&ef elJee epeeee mJeme e Me$etved HeeHeelcevees peveeBe JeMeb veerlJee meJex
eeefCeve megKeefeleJee99
HeoeLe&-(Dees<eOes) Dees<eOeer kes meMe Dees<eefOeefJeee keer peeveves nejer er! pewmes Dees<eOeer (menceevee) yeue kee
efveefcee (Deefme) nw, (ces) cesjs jesieeW kee efveJeejCe kejkes yeue ye{eleer nw, Jewmes (Dejeleer) Me$egDeeW kees (menmJe) menve
kej~ DeHeves (He=leveeele) mesveeeg keer Fe kejles ngDeeW kees (menmJe) menve kej Deewj (meJe&ced) meye (HeeHceeveced)
jesieeefo kees (menmJe) menve kej99
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke Dees<eefOeeeW kes mesJeve mes yeue ye{e Deewj epee kes leLee DeHeves Me$egDeeW Deewj
HeeHeer peveeW kees JeMe ceW kejkes meye eeefCeeeW kees megKeer kejW99
oerIee&egmle Fleme JeCe $eef<e~ Jewee osJelee~ efJeje[dye=nleer vo~ ceOece mJej
ceveg<ee keLeb YetlJee mJeefYeVeeved keLeb kege&gefjleen
ceveg<e kewmes nes kes otmejeW kees kewmes kejbs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
oerNIee&egmlesDees<eOes KeefveNlee emcew e lJeeN KeveeceNnced~

DeLeesN lJeb oerNIee&egYe&tlJee MeNleJeuMeeN efJejesnleeled100
oerNIee&egefjefle oerNIe&Deeeg~ lesN~ DeesN<eNOesN~ KeNefveNlee~ emcew~ eN~ lJeeN~ Keveeefce~ DeNnced~ DeLeesNFleLees~ lJeced~
oerNIee&egefjefle oerNIe&Deeeg~ YetlJee~ MeNleJeNuMesefle MeNleJeuMee~ efJe~ jessNnNleeNled100
HeoeLe&-(oerIee&eg) efejceeeg (les) lemee (Dees<eOes) Dees<eefOeJee&ceeve efJeved (Keefvelee) mesJeke (emcew)
(e) (lJee) leeced (Keveeefce) (Denced) (DeLees) (lJeced) (oerIee&eg) (YetlJee) (MeleJeuMee) MelecemebKeelee JeuMee
De*dkegje emee mee (efJe) (jesnleeled)100
DevJee-ns Dees<eOes Dees<eOe FJe ceveg<e! eme les leJe eecees<eOeeR Keefveleenb emcew e Keveeefce, leee lJeb
oerIee&egYe&Je, oerIee&e&gYe&tlJeeLees lJeb ee MeleJeuMeew<eOeer Jee&les, lJee leeb meseJf elJeeLe megKeer YeJe, leLee efJejesnleeled100
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! etecees<eefOemesJevesve oerIee&eg<eess YeJele~ Oecee&eeefjCee YetlJee meJee&vees<eefOemesJevesvesMeeved
kegle100
HeoeLe&-ns (Dees<eOes) Dees<eefOe kes legue Dees<eefOeeeW kes iegCe-oes<e peevevesnejs Heg<e! efpememes (les) lesjer efpeme
eoMeesOeee
629
aj.
org
Dees<eefOe kee (Keefvelee) mesJeve kejves neje (Denced) ceQ (emcew) efpeme eeespeve kes efuees (e) Deewj efpeme Heg<e kes efuees
(Keveeefce) Keesotb, Gmemes let (oerIee&eg) DeefOeke DeJemLee Jeeuee nes, (DeLees) Deewj (oerIee&eg) ye[er DeJemLee Jeeuee
(YetlJee) neskej (lJeced) let pees (MeleJeuMee) yengle De*dkegjeW mes egkele Dees<eefOe nw, (lJee) Gmekees mesJeve kejkes megKeer nes
Deewj (efJe, jesnleeled) eefme nes100
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie Dees<eefOeeeW kes mesJeve mes DeefOeke DeJemLee Jeeues nesDees Deewj Oece& kee DeeejCe
kejves nejs meye ceveg<eebs kees Dees<eefOeeeW kes mesJeve mes oerIe& DeJemLee Jeeues kejes100
lJecegeceemeerleme JeCe $eef<e~ efYe<epees osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvemmeew<eefOe keerMeerleen
efHej Jen Dees<eefOe efkeme ekeej keer nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
lJecegeNceemees<eOesN leJe Je=#eeGHemlee~

GHeefmlejmleg meeshmceekebN eessDeNmceeB2 DeefYeNoemeefle101
lJeced~ GNeNceslegeNcee~ DeNefmeN~ DeesN<eNOesN~ leJe~ Je=#ee~ GHemlee~ GHeefmle~ DeNmleg~ me~ DeNmceekeced~ e~ DeNmceeved~
DeNefYeNoemeNleerleefYeNoemeefle101
the
ary
as
HeoeLe&-(lJeced) (Gecee) (Deefme) Deefmle, De$e Jelee (Dees<eOes) Dees<eOeer (leJe) emee (Je=#ee) Jeeoe
(GHemlee) es GHe meceerHes mleeeefvle mebIveefvle les~ De$eesHeHetJee&led mlew mebIeele FlemceeoewCeeefoke efkeJeHed mebemeejCeb e
(GHeefmle) mebnefle (Demleg) (me) (Demceekeced) (e) (Demceeved) (DeefYeoemeefle) DeYeerb megKeb ooeefle101
DevJee-ns Jewepeve! eesmceeved DeefYeoemeefle me lJecemceekecegHeefmlejmleg, eeseceew<eOes Dees<s eefOejefme Deefmle leJe
eme Je=#ee GHemleemlesveew<eefOeveemceYeb megKeb osenf 101
YeeJeeLe&-ceveg<ewve& keoeefeod efJejeseOf evees Jewemeew<eOeb eeeced, ve efJejeseOf eefce$eme e~ efkevleg ees
JewekeMeeeLe&eJf eoeespeeleMe$eg meJeexHekeejer meJex<eeb megod Jee&les, lemceeoew<eOeefJeee mebeeee101
HeoeLe&-ns Jewepeve! (e) pees (Demceeved) ncekees (DeefYeoemeefle) DeYeer megKe oslee nw, (me) Jen (lJeced)
let (Demceekeced) nceeje (GHeefmle) mebieer (Demleg) nes, pees (Gecee) Gece (Dees<eOes) Dees<eefOe (Deefme) nw, (leJe) efpemekes
(Je=#ee) Je Deeefo Je=#e (GHemlee) meceerHe Fkes nesvesJeeues nQ, Gme Dees<eefOe mes nceejs efuees megKe os101
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke efJejesOeer Jewe keer Deewj efJejesOeer efce$e keer Dees<eefOe keYeer ve enCe kejW , efkevleg
pees JewekeMee%e, efpemekee keesF& Me$eg ve nes, Oecee&lcee, meye kee efce$e, meJeexHekeejer nw, Gmemes Dees<eefOeefJeee enCe
kejW101
cee cesleme efnjCeieYe& $eef<e~ kees osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe efkeceLe& F&ej eeLe&veere Fleen
Deye efkemeefuees F&ej keer eeLe&vee kejveer eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
cee cee efnmeerppeefveNlee e He=efLeNJee ees JeeN efoJe meNleOecee&N Jeeved~
630
epegJexoYee<es
aj.
org
eeeNHeeNve eLeNcees peNpeeveN kemcew osNJeee nNefJe<ee efJeOesce102
cee~ ceeN~ efnNmeerNled~ peNefveNlee~ e~ He=efLeNJee~ e~ JeeN~ efoJeced~ meNleOeNcexefle meNleOecee&~ efJe~ Deeved~ e~ eN~
DeNHe~ eNve~ eNLeNce~ peNpeeve~ kemcew~ osNJeee~ nNefJe<ee~ efJeNOesNceN102
the
ary
as
am
HeoeLe&-(cee) efve<esOes (cee) ceeced (eEnmeerled) jewiewefnmeeled (peefvelee) GlHeeoke (e) peieoerej (He=efLeJee)
Yetces (e) (Jee) (efoJeced) metee&eof keb peieled (meleOecee&) melees Oeceex eme me (efJe) (Deeved) Jeeesefmle (e)
(e) Deeqiveb mete&ced (DeHe) peueeefve Jeeetved (eve) eveefoueeskeeved, De$e Meme mLeeves pemed (eLece) pevceeos
He=Leieeefoce (pepeeve) peveeefle (kemcew) megKemJeHeee megKekeejkeee~ ke Fefle Heoveecemeg Heefleced (efveIeb05.4)
`Jeevoefme meJex efJeOee' Fefle meJe&veecekeee&ced (osJeee) efoJemegKeeoee efJe%eevemJeHeee (nefJe<ee) GHeeosesve
Yeeqkeleeesiesve (efJeOesce) Heefjejsce~ [Deeb cev$e Mele07.3.1.2 JeeKeele]102
DevJee-e meleOecee& peieoerej He=efLeJee peefvelee, ees Jee efoJeceHee Jeeved, evee pepeeve, emcew kemcew
osJeee nefJe<ee Jeeb efJeOesce, me peieoerejes cee cee eEnmeerled102
YeeJeeLe&-ceveg<ew meleOece&eees Dees<eOeeefoefJe%eeveee e Hejcesej eeLe&veere102
HeoeLe&-(e) pees (meleOecee&) meleOece& Jeeuee peieoerej (He=efLeJee) He=efLeJeer kee (peefvelee) GlHeVe kejves
Jeeuee (Jee) DeLeJee (e) pees (efoJeced) mete& Deeefo peieled kees (e) Deewj He=eLf eJeer leLee (DeHe) peue Deewj Jeeeg kees
(Jeeved) GlHeVe kejkes Jee neslee nw Deewj pees (eve) evcee Deeefo ueeskeeW kees (pepeeve) GlHeVe kejlee nw~ efpeme
(kemcew) megKemJeHe megKe kejves nejs (osJeee) efoJe megKeeW kes oelee efJe%eevemJeHe F&ej kee (nefJe<ee) enCe kejves
eesie Yeeqkeleeesie mes nce ueesie (efJeOesce) mesJeve kejW, Jen peieoerej (cee) cegPekees (cee) veneR (eEnmeerled) kegmebie mes
leeef[
le nesves osJes102
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke meleOece& keer eeef Deewj Dees<eefOe Deeefo kes efJe%eeve kes efuees Hejcesej keer
eeLe&vee kejW102
DeYeeJee&mJesleme efnjCeieYe& $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=ogeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
YetmLeHeoeLe&efJe%eeveb keLeb kee&Jeefceleen
He=efLeJeer kes HeoeLeeX kee efJe%eeve kewmes kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNYeeJee&mJe He=efLeefJe eN%essveN Heemee meNn~

JeNHeeb lesDeNeqiveefjef<eNleesDejesnled103
DeNefYe~ Dee~ JeNe&NmJeN~ He=efLeNefJeN~ eN%esve~ Heemee~ meNn~ JeNHeeced~ lesN~ DeNeqive~ FNef<eNle~ DeNjesNnNled103
HeoeLe&-(DeefYe) (Dee) (Jee&mJe) Jee&les Jee (He=efLeefJe) Yetefce (e%esve) mecevesve (Heemee) peuesve (men)
(JeHeeced) JeHeveced (les) leJe (Deeqive) (Fef<ele) esefjle (Dejesnled) jesnefle~ [Deeb cev$e Mele07.3.1.21
JeeKeele]103
DevJee-ns ceveg<e! lJeb ee He=efLeefJe Yetefcee&%esve Heemee men Jee&les, leeceYeeJee&mJeeefYecegKesveeJee&les~ eee les
eoMeesOeee
631
aj.
org
JeHeeefceef<eleeseqivejjesnled me iegCekece&mJeYeeJele meJezJexeof leJe103

YeeJeeLe&-ee Yetefce meJe&meeOeeje jlveekeje peerJeveeoe efJeegegkeleeefmle, lemee efJe%eeveb YetieYe&efJeeele
meJezce&veg<ew keee&ced103
HeoeLe&-ns ceveg<e! let pees (He=efLeefJe) Yetefce (e%esve) mece kes eesie (Heemee) peue kes (men) meeLe Jee&leer
nw, Gmekees (DeYeeJee&mJe) meye Deesj mes MeerIe Jelee&Je keerefpees~ pees (les) DeeHe kes (JeHeeced) yeesves kees (Fef<ele) esjCee
efkeee (Deeqive) Deeqive (Dejesnled) GlHeVe kejlee nw, Jen Deeqive iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe kes meeLe meye kees peevevee
eeefnes103
YeeJeeLe&-pees He=efLeJeer meye kee DeeOeej, Gece jlveeefo HeoeLeeX keer oelee, peerJeve kee nsleg, efyepegueer mes egkele nw,
Gme kee efJe%eeve YetieYe&efJeee mes meye ceveg<eeW kees kejvee eeefnes103
Deives ee Fleme efnjCeieYe& $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjied ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
am
efkeceLee&eqiveefJeeevJes<eCeeree Fleen
efkemeefuees DeeqiveefJeee keer Keespe kejveer eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeivesN ees Megeb eeNvb elHetleb e eNef%eeced~ lesNJesYees Yejeceefme104

Deives~ eled~ lesN~ Megeced~ eled~ eNvced~ eled~ Hetleced~ eled~ eN~ eNef%eeced~ leled~ osNJesYe~ YeNjeNceNefmeN104
the
ary
as
HeoeLe&-(Deives) efJeved (eled) (les) legYeced (Megeced) DeeMegkejced (eled) (evced) efnjCeJeoevevoeoced
(eled) (Hetleced) HeefJe$eced (eled) (e) (eef%eeced) e%eevegeveen mJeHeced (leled) (osJesYe) iegCesYe (Yejeceefme) Yejsce~
DevJee-ns Deives efJeved! elHeeJekeme Megeb evb elHetleb e eef%eeb mJeHeceefmle, lees osJesYee Jeeb
Yejeceefme104
YeeJeeLe&-ceveg<eweof &JeiegCekecce&emf ees efJeegoeosjiveseJf e&ee mebes#eCeeree104
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved Heg<e! (eled) pees Deeqive kee (Megeced) MeerIekeejer, (eled) pees (evced) megJeCe& kes
meceeve Deevevo osves neje, (eled) pees (Hetleced) HeefJe$e, (e) Deewj (eled) pees (eef%eeced) e%eevegeve kes eesie mJeHe nw,
(leled) Jen (les) DeeHe kes Deewj (osJesYe) efoJeiegCe nesves kes efuees (Yejeceefme) nce ueesie OeejCe kejW104
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke es iegCe Deewj keceeX keer efmeef kes efuees efyepegueer Deeefo DeeqiveefJeee kees
efJeeejW104
F<ecetpe&efceleme efnjCeieYe& $eef<e~ efJeeved osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe egkeleenejefJenejew kege&gefjleen
Deye erke-erke Deenej-efJenej kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
F<eNcetpe&ceNnefceNleDeeoce=lemeN eesefve ceefnN<emeN Oeejeced~

Dee ceeN iees<eg efJeMeNlJee leNveg<eg peneefce mesNefoceefvejeNceceerJeeced105
632
epegJexoYee<es
aj.
org
F<eced~ Tpe&ced~ DeNnced~ FNle~ Deeoced~ $eNleme~ eesefveced~ ceNefnN<eme~ Oeejeced~ Dee~ ceeN~ iees<eg~ efJeNMeNleg~ Dee~ leNvet<eg~
peneefce~ mesNefoced~ Deefvejeced DeceerJeeced105
as
am
HeoeLe&-(F<eced) DeVeced (Tpe&ced) Hejeececed (Denced) (Fle) Demceeled HetJeexkeleeled efJeeglmJeHeeled (Deeoced)
Deegb eesieced ($eleme) meleme (eesefveced) keejCeced (ceefn<eme) cenle (Oeejeced) Oeeefjkeeb Jeeeced (Dee) (cee) ceeced
(iees<eg) Feqves<eg (efJeMeleg) eefJeMeleg (Dee) (levet<eg) Mejerjs<eg (peneefce) (mesefoced) eEnmeeced~ meefoceefve0
(Dee0Jee03.2.171) Fefle Jeeefe&kesveeme efmeef (Deefvejeced) DeefJeeceevee FjeVeYegeqkelee&meeb leeced (DeceerJeeced)
jesieeslHeVeeb Heer[eced~ [Deeb cev$e Mele07.3.1.23 JeeKeele]105
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenefcele Deeoefce<ecetpe ceefn<emee&me eeseEve Oeejeb eeHvegeeced, eLeseefce[tke&d cee
ceeceeefJeMeleg, esve cece iees<eg levet<eg eefJeeb mesefoceefvejececeerJeeb peneefce lepeeefce, leLee eteceefHe kegle105
YeeJeeLe&-ceveg<ee Deivese&geeefoegkeleb mJeHeb lesve jesieeved nveg~ FeqveeefCe MejerjeefCe e mJemLeevejesieeefCe
ke=lJee keee&keejCe%eeefHekeeb efJeeeJeeeb eeHvegJevleg, egkeleenejefJenejew e kege&g105
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Denced) ceQ (Fle) Fme HetJeexkele efJeeglmJeHe mes (Deeoced) Yeesieves eesie (F<eced)
DeVe (Tpe&ced) Hejeece (ceefn<eme) ye[s ($eleme) mele kes (eesefveced) keejCe (Oeejeced) OeejCe kejves Jeeueer JeeCeer kees
ee nesTb, pewmes DeVe Deewj Hejeece (cee) cegPe kees (DeeefJeMeleg) ee nes, efpememes cesjs (iees<eg) FeqveeW Deewj (levet<eg)
Mejerj ceW eefJe ngF& (mesefoced) ogKe kee nsleg (Deefvejeced) efpemeceW DeVe kee Yeespeve Yeer ve kej mekeW, Ssmeer (DeceerJeeced)
jesieeW mes GlHeVe ngF& Heer[e kees (Dee, peneefce) es[lee ntb, Jewmes legce ueesie Yeer kejes105
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke Deeqive kee pees Jeere& Deeefo mes egkele mJeHe nw, Gmekees eoer kejves mes
jesieeW kee veeMe kejW~ Feqve Deewj Mejerj kees mJemLe jesiejefnle kejkes keee&-keejCe keer peevevesnejer efJeeeegkele JeeCeer kees
ee nesJeW Deewj egekq ele mes Deenej-efJenej Yeer kejW105
Deives lJesleme HeeJekeeeqive$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=led He*deqkeleMvo~ Heece mJej
the
ary
ceveg<ew keLeb YeefJeleJeefceleen
ceveg<eeW kees kewmee nesvee eeefnes, en efJe<ees Deieues cev$e ceW kene nw
DeivesN leJeN eJeesN JeeesN ceefn YeepevlesDeNe&ees efJeYeeJemees~

ye=neveesN MeJemeeN JeepecegkeLebh oOeeefme oeNMeg<es keJes106
Deives~ leJe~ eJe~ Jee~ ceefn~ YeeNpeNvlesN~ DeNe&e~ efJeNYeeNJeNmeesN Fefle efJeYeeJemees~ ye=neveesN FefleN ye=nledYeevees~
MeJemee~ Jeepeced~ GNkeLehced~ oOeeefme~ oeNMeg<es~ keNJesN106
HeoeLe&-(Deives) HeeJeke FJe Jee&ceeve efJeved (leJe) (eJe) eJeCeced (Jee) peerJeveced (ceefn) Hetpeb cenled
(Yeepevles) (Dee&e) oere (efJeYeeJemees) ees efJeefJeOeeeeb Yeeeeb Jemeefle lelmecyegew (ye=nevees) DeeqiveJeod ye=nvlees
cenevlees YeeveJees efJeeeekeeMee eme lelmecyegew (MeJemee) yeuesve (Jeepeced) efJe%eeveced (GkeLeced) Jekelegb eesieced
(oOeeefme) (oeMeg<es) oelegb eesieee efJeeeefLe&ves (keJes) efJeeevlee%e~ [Deeb cev$e Mele07.3.1.29 JeeKeele]106
eoMeesOeee
633
am
aj.
org
DevJee-ns ye=nevees efJeYeeJemees keJesives efJeved! elemlJeb MeJemee oeMeg<e GkeLeb Jeepeb oOeeefme, lemceeled
leJeeivesejf Je ceefn eJees Jeeese&ee Yeepevles106
YeeJeeLe&-es ceveg<ee DeeqiveJeod iegeCf eve DeeJeled melkeere&e ekeeMevles, les HejesHekeejeeevesYees
efJeeeefJeveeOecee&ved melelecegHeefoMeseg106
HeoeLe&-ns (ye=nevees) Deeqive kes meceeve Delevle efJeeeekeeMe mes egkele (efJeYeeJemees) efJeefJeOe ekeej keer
keeefvle ceW Jemeves nejs (keJes) Delevle yege
f ceeved (Deives) Deeqive kes meceeve Jee&ceeve efJeeved Heg<e! efpememes DeeHe
(MeJemee) yeue kes meeLe (oeMeg<es) oeve kes eesie efJeeeLeea kes efuees (GkeLeced) kenves eesie (Jeepeced) efJe%eeve kees
(oOeeefme) OeejCe kejles nes, FmeceW (leJe) DeeHe kee Deeqive kes meceeve (ceefn) Deefle Hetpeves eesie (eJe) megveves eesie
Meyo (Jee) eewJeve Deewj (Dee&e) oeref (Yeepevles) ekeeefMele nesleer nQ106
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Deeqive kes meceeve iegCeer Deewj DeeeW kes legue es keeref e&eeW mes ekeeefMele nesles nQ, Jes
HejesHekeej kes efuees otmejeW kees efJeee, efJevee Deewj Oece& kee efvejvlej GHeosMe kejW106
HeeJekeJeexleme HeeJekeeeqive$e&ef<e~ efJeeved osJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
pevekepeveveew mevleeveeved eefle eEke eEke kegee&leeefceleen

ceelee-efHelee mevleeveeW kes eefle keee-keee kejbs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
HeeNJeNkeJeee& MegeJeee&NDevetveJeee&NGefoeef<e& YeeNvegvee~

Heg$ees ceeNleje efJeNejVegHeeJeefme He=Ceef#eN jesomeerGNYes107
HeeNJeNkeJeee&N Fefle HeeJeNkeJeee&~ MegeJeee&N Fefle MegeJeee&~ DevetveJeee&N FlevetveJeee&~ Gled~ FNeNef<e&N~ YeeNvegvee~
Heg$e~ ceeNleje~ efJeNejefVeefle efJeNejved~ GHe~ DeNJeNefmeN~ He=Ceef#e~ jesomeerN FefleN jesomeer~ GNYes FlegYes107
the
ary
HeoeLe&-(HeeJekeJeee&) HeefJe$eerkeeefjkeeee efJeeglees Jeeex oerefefjJe JeeexOeeveb eme me (MegeJeee&)

Megeme mete&me ekeeMe FJe Jeeex veeeeejCeb eme me (DevetveJeee&) ve efJeeles Tveb vetveb JeeexOeeveb eme me
(Gled) Feef<e&) eeHveesef<e (Yeevegvee) Oece&ekeeMesve (Heg$e) (ceeleje) ceeleeefHelejew (efJeejved) (GHe) (DeJeefme) j#eefme
(He=Ceef#e) mecyeOveeefme (jesomeer) eeJeeHe=efLeJeew (GYes)~ [Deeb cev$e Mele07.3.1.30 JeeKeele]107
DevJee-ns peve! emlJeb eLee Heg$ees yeeeee&efo<eg efJeejved meved efJeeeceeHveesefle, eLee mete&efJeegleew Yeevegvee
HeeJekeJeee& MegeJeee& DevetveJeee& veeeb kejesefle, eLee GYes jesomeer mecyeOveerlemleLee efJeeecegefoeef<e& jepeb He=Ceef#e,
ceelejesHeeJeefme, lemceeod Oeeefce&keesefme107
YeeJeeLe&-ceeleeefHele+Ceeefceocelegef eleceefmle elmevleeveeveglHeee yeeueeJemLeeeeb mJeeb megefMe#e, yeeee
keejefelJeeeee&kegues efJeeeenCeee meces<e efJeeeeesiekejCeced~ DeHeleeveeb esob mecegefeleb Jee&les eef eemegefMe#eeegkelee
YetlJee Heg<eeLexvewee&cegVeere efvejefYeceevecelmejee eerlee ceeleeefHele+Ceeb cevemee Jeeee kece&Cee eLeeJeled Heefjeee&vegeveb
kee&Jeefceefle107
HeoeLe&-ns ceveg<e! pewmes (Heg$e) Heg$e yeeeee&efo DeeeceeW ceW (efJeejved) efJeejlee ngDee efJeee kees ee neslee
Deewj (Yeevegvee) ekeeMe mes (HeeJekeJeee&, MegeJeee&) efyepegueer Deewj mete& kes ekeeMe kes meceeve veee kejves Deewj
634
epegJexoYee<es
aj.
org
(DevetveJeee&) HetCe& efJeeeYeeme kejves neje Deewj pewmes (GYes) oesveeW (jesomeer) DeekeeMe Deewj He=efLeJeer HejmHej mecyevOe
kejles nQ, Jewmes (Gled, Feef<e&) efJeee kees ee neslee jepe kee (He=Ceef#e) mecyevOe kejlee Deewj (ceeleje) ceelee-efHelee keer
(GHeeJeefme) j#ee kejlee nw, Fmemes let Oecee&lcee nw107
YeeJeeLe&-ceeleeefHeleeDeeW kees en Deefle Gefele nw efke mevleeveeW kees GlHeVe kej yeeueeJemLee ceW DeeHe efMe#ee os,
yeeee& keje, Deeeee& kes kegue ceW Yespe kes efJeeeegkele kejW~ mevleeveeW kees eeefnes efke efJeee Deewj Deer efMe#ee mes
egkele nes Deewj Heg<eeLe& mes Ssee& kees ye{e kes DeefYeceeve Deewj celmejleejefnle eerefle mes ceelee-efHelee keer ceve, JeeCeer Deewj
kecce& mes eLeeJeled mesJee kejW107
Tpeex veHeeefoleme HeeJekeeeqive$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=led He*deqkeleMvo~ Heece mJej
ceeleeefHele=mevleevee keerMee YeJesegefjleen
ceelee-efHelee Deewj Heg$e kewmes neW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
Tpeex veHeeppeeleJeso megMeNefmleefYeNce&vomJe OeerNefleefYeefn&Nle~

lJesF<eN meboOegYe&tefjJeHe&meefeN$eesleees JeeNcepeelee108
Tpe&~ veNHeeNled~ peeNleNJesNoN Fefle peeleJeso~ megMeNefmleefYeNefjefle megMeNefmleefYe~ cevomJe~ OeerNefleefYeNefjefle OeerNefleefYe~
efnNle~ lJesFefleN lJes~ F<e~ meced~ oNOeg~ YetefjJeHe&meN Fefle YetefjJeHe&me~ efeN$eesleeN Fefle efeN$eTlee~ JeeNcepeeleeN Fefle
JeeNcepeelee108
the
ary
as
HeoeLe&-(Tpe&) Hejeeceme (veHeeled) ve efJeeles Heelees Oecee&led Heleveb eme me (peeleJeso) peelee%eeve
peeleefJee (megMeefmleefYe) MeesYeveeefYe eMebmeeefYe efeeeefYe men (cevomJe) Deevevo (OeerefleefYe) mJee*diegueerefYe, Oeerlee
Fle*diegefueveecemeg Heefleced (efveIeb02.5) (efnle) meJe&me efnleb oOeved (lJes) lJeefe (F<e) DeVeeoerevf e (meced) (oOeg)
oOeleg (YetefjJeHe&me) yentefve eMebmeveereeefve JeHeeefme HeeefCe eemeg lee~ JeHe& Fefle Heveecemeg Heefleced (efveIeb03.7)
(efe$eeslee) efe$ee Deeee&Jeod j#eCeeee efeee eemeg lee (Jeecepeelee) Jeeces<eg eMemes<eg kece&meg Jee peelee eefmee,
Jeece Fefle eMemeveecemeg Heefleced (efveIeb03.8)~ [Deeb cev$e Mele07.3.1.31 JeeKeele]108
DevJee-ns peeleJesomlevee! eeqmceBmlJes lJeefe YetefjJeHe&meefe$eesleees Jeecepeelee cee$eeoeesOeeefHekee F<e
meboOeg, me megMeefmleefYeOeeaefleefYejentlemlJeced Tppeex veHeeefle meoe cevomJe108
YeeJeeLe&-es<eeb kegceejeCeeb kegceejerCeeb ceelejes efJeeeefeee efJeog<e meefvle, le SJe meleleb megKeceeHvegJeefvle~ eemeeb
ceele+Ceeb es<eeb efHele+Ceeb eeHeleeefve efJeeemegefMe#eeyeeeez Mejerjelceyeueegkeleeefve Oecee&eejereCf e meefvle, le SJe meoe
megefKeve meg108
HeoeLe&-ns (peeleJeso) yege
f Deewj Oeve mes egkele Heg$e! efpeme (lJes) legPe ceW (YetefjJeHe&me) yengle eMebmee kes
eesie HeeW mes egkele (efe$eeslee) Deeee& kes legue j#ee Deeefo kecce& kejves Jeeueer (Jeecepeelee) eMebmee kes eesie kegueeW
Jee keceeX ceW eefme efJeeeefee DeOeeefHekee ceelee Deeefo efJeog<eer eqeeb (F<e) DeVeeW kees (meboOeg) OejW, Yeespeve kejeJeW,
mees let (megMeefmleefYe) Gece eMebmeeegkele efeeeDeeW kes meeLe (OeerefleefYe) De*diegefueeeW mes yegueeee ngDee (Tpe&)
(veHeeled) Oece& kes Devegketue Hejeeceegkele meye kes (efnle) efnle kees OeejCe meoe efkees nggS (cevomJe) Deevevo ceW
eoMeesOeee
635
aj.
org
jn108
YeeJeeLe&-efpeve kegceej Deewj kegceeefjeeW keer ceelee efJeeeefee efJeog<eer neW, Jes ner efvejvlej megKe kees ee nesles nQ,
Deewj efpeve ceelee-efHeleeDeeW kes mevleeve efJeee, Deer efMe#ee Deewj yeeee& mesJeve mes Mejerj Deewj Deelcee kes yeue mes
egkele Oece& kee DeeejCe kejves Jeeues nQ, Jes ner meoe megKeer neb
s 108
FjpeefVeleme Heekeeeqive$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
ceveg<e keerMees YeJesefoleen
ceveg<e kewmee nes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
FNjpeVeives eLeemJe peNvlegefYejmces jeeesDecele&~

me oMe&NlemeN JeHeg<eesN efJe jepeefme He=Ceef#e meeveNeEme elegced109
am
FNjpeved~ DeNivesN~ eNLeNeNmJeN~ peNvlegefYeNefjefle peNvlegefYe~ DeNmcesFleNmces~ jee~ DeNceNle&N~ me~ oNMe&Nleme~ JeHeg<e~
efJe~ jeNpeNefmeN~ He=Ceef#e~ meeNveNefmeced~ elegced109
the
ary
as
HeoeLe&-(Fjpeved) Ssee kegJe&ved, Fjpeleerefle Ssee&kece&meg Heefleced (efveIeb02.21) (Deives) DeeqiveJeled

eeHeg<eeLe& (eLeemJe) efJemleeje (pevlegefYe) ceveg<eeefoefYe (Demces) DemceYeced (jee) efee (Decele&)
veeMeeeke=leceveg<emJeYeeJejefnle (me) (oMe&leme) gb eesieme (JeHeg<e) Heme, JeHegefjefle Heveecemeg Heefleced
(efveIeb03.7) (efJe) (jepeefme) (He=Ceef#e) mecyeOveeefme (meeveefmeced) meveeleveerced (elegced) e%eeced~ [Deeb cev$e
DevJee-ns Decelee&ives! e FjpebmlJeb oMe&leme JeHeg<e meeveeEme elegb He=Ceef#e, le$ewJe efJejepeefme, meesmces
pevlegYeer jee eLeemJe109
YeeJeeLe&-ees ceveg<esYe meveeleveeR JesoefJeeeb ooeefle, megHeeeejs efJejepeles, me SJewee ueyOJeevesYe
eeHeefelegb Mekeveeself e109
HeoeLe&-ns (Decele&) veeMe Deewj mebmeejer ceveg<eeW kes mJeYeeJe mes jefnle (Deives) Deeqive kes meceeve Heg<eeLeea! pees
(Fjpeved) Ssee& kee meee kejles ngS DeeHe (oMe&leme) osKeves eesie (JeHeg<e) He kee (meeveefmeced) meveeleve
(elegced) yege
f kee (He=Ceef#e) mecyevOe kejles nes Deewj Gmeer yege
f ceW efJeMes<e kejkes (efJejepeefme) MeesefYele nesles nes, (me)
mees DeeHe (Demces) nce ueesieeW kes efuees (pevlegefYe) ceveg<eeefo eeefCeeeW mes (jee) Oeveebs kee (eLeemJe) efJemleej
keerefpees109
YeeJeeLe&-pees Heg<e ceveg<eeW kes efuees meveeleve JesoefJeee kees oslee Deewj megvoj Deeeej ceW efJejepeceeve neslee nw,
Jener Ssee& kees ee nes kes otmejeW kes efuees ee keje mekelee nw109
F<keee&jefceleme HeeJekeeeqive$e&ef<e~ efJeeved osJelee~ Dee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
ke HejesHekeejer peeele Fleen
keewve Heg<e HejesHekeejer neslee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
636
epegJexoYee<es
aj.
org
FN<keNee&jceOJeNjmeN eeslemeNb #eevleN jeOemees ceNn~

jeNeEle JeeNceme megYeiee ceNnerefce<eNb oOeeefme meeveNefme jefeced110
FN<keNee&jced~ DeNOJeNjme~ eeslemeNefceefleN eeslemeced~ #eevleced~ jeOeme~ ceNn~ jeNefleced~ JeeNceme~ megYeieeNefceefle
megYeieeced~ ceNnerced~ F<eced~ oOeeefme~ meeNveNefmeced~ jefeced110
the
ary
as
am
HeoeLe&-(F<keee&jced) efve<keee&jb mebmeeOekeced, De$e èvomees JeCe&ueesHe' Fefle veueesHe (DeOJejme)

DeeEnmeveereme JeefOe&legb eesieme e%eme (eeslemeced) eke=lee%eced, eslee Fefle e%eeveecemeg Heefleced (efveIeb03.9)
(#eevleced) efveJemevleced (jeOeme) Oeveme (cen) cenle (jeefleced) oeleejced (Jeeceme) eMememe (megYeieeced)
megdJewee&eoeced (cenerced) He=efLeJeerced (F<eced) DeVeeefokeced (oOeeefme) (meeveefmeced) HegjeCeced (jefeced) Oeveced~ [Deeb cev$e
DevJee-ns efJeved! emlJeOJejmes<keee&jb eeslemeb Jeeceme cenes jeOemees jeeEle #eevleb megYeieeb cenerefce<eb meeveeEme
jeEe e oOeeefme, lemceeomceeefYe Hetpeesefme110
YeeJeeLe&-ceveg<ees eLee mJeeLe megKeefcesled leLee HejeLe e, me SJee Hetpees YeJesled110
HeoeLe&-ns efJeeved Heg<e! pees DeeHe (DeOJejme) ye{eves eesie e%e kes (F<keee&jced) efme kejves Jeeues
(eeslemeced) Gece yege
f ceeved (Jeeceme) eMebefmele (cen) ye[s (jeOeme) Oeve kes (jeefleced) osves Deewj (#eevleced)
efveJeeme kejves Jeeues Heg<e Deewj (megYeieeced) megvoj Ssee& keer osves nejer (cenerced) He=efLeJeer leLee (F<eced) DeVe Deeefo kees
Deewj (meeveefmeced) eeeerve (jefeced) Oeve kees (oOeeefme) OeejCe kejles nes, Fmemes nce ueesieeW kees melkeej kejves eesie
nes110
YeeJeeLe&-pees ceveg<e pewmes DeHeves efuees megKe keer Fe kejs, Jewmes ner otmejeW kes efuees Yeer kejs, Jener Dee
melkeej kes eesie nesJes110
$eleeJeeveefceleme HeeJekeeeqive$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ mJeje[e<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
ceveg<ew kes<eecevegkejCeb keee&efceleen
ceveg<eeW kees efkevekee DevegkejCe kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
$eNleeJeeveb ceefnN<eb efJeNeoMe&leceNeqive megcveee oefOejs Hegjes pevee~

eglkeCe& meNeLemleceb lJee efieNje owJebN ceeveg<ee egiee111
$eNleeJeeveced~ $eNleJeeveefcele=leJeeveced~ ceNefnN<eced~ efJeNeoMe&leNefceefle efJeNeoMe&leced~ DeNeqiveced~ megcveee~ oNefOeNjs~ Hegj~

pevee~ eglkeCe&NefceefleN egledkeCe&ced~ meNeLemleceNefceefle meNeLelececed~ lJeeN~ efieNje~ owJeced~ ceeveg<ee~ egiee111
HeoeLe&-($eleeJeeveced) $eleb yeng meleb efJeeles eeqmceBmleced, De$e vomeerJeefveHeew [Dee0Jee05.2.109] Fefle
Jeeefle&kesve JeefveHed (ceefn<eced) cenevleced (efJeeoMe&leced) meJe&eJf eeeyeesOeme ejced (Deeqiveced) efJeebmeced (megcveee) megKeee
(oefOejs) efnleJevle (Hegj) Hegjmleeled (pevee) efJeeeefJe%eevesve eeogYe&tlee ceveg<ee (eglkeCe&ced) egleew eJeCemeeOekeew keCeez
eme yengegleme leced (meeLemlececed) eLemee efJemlejsCe men Jee&ceeve meeLeemleceefleMeefeleced (lJee) lJeeced (efieje) Jeeee
eoMeesOeee
637
am
aj.
org
(owJeced) osJes<eg efJelmeg kegMeueced (ceeveg<ee) ceveg<eeCeeefceceeefve (egiee) egieeefve Je<ee&efCe~ [Deeb cev$e Mele07.3.1.34
JeeKeele]111
DevJee-ns ceveg<e! eLee pevee efieje megcveee owJeb eglkeCe efJeeoMe&leb meeLemlecece=leeJeeveb ceefn<eceeive
efJeebmeb ceeveg<ee egiee e Hegjes oefOejs, leLewJebYetleb efJeebmecesleeefve e lJeb Oesnerelf e lJee efMe#eeeefce111
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ es melHeg<ee Deleerleemles<eecesJeevegkejCeb ceveg<ee kege&gvexlejs<eeceOeeefce&keeCeeced111
HeoeLe&-ns ceveg<e! pewmes (pevee) efJeee Deewj efJe%eeve mes eefme ceveg<e (efieje) JeeCeer mes (megcveee) megKe kes
efuees (owJeced) efJeeveeW ceW kegMeue (eglkeCe&ced) yengegle (efJeeoMe&leced) meye osKeves nejs (meeLemlececed) DelevleefJeee kes
efJemleej kes meeLe Jee&ceeve ($eleeJeeveced) yengle meleeejCe mes egkele (ceefn<eced) ye[s (Deeqiveced) efJeeved kees (ceeveg<ee)
ceveg<eeW kes (egiee) Je<e& Jee meleegie Deeefo (Hegj) eLece (oefOejs) OeejCe kejles nQ, Jewmes efJeeved kees Deewj Fve Je<eeX kee
let Yeer OeejCe kej, en (lJee) legPes efmeKeelee ntb111
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees melHeg<e nes egkes neW, GvneR kee DevegkejCe ceveg<e ueesie
kejW, Deve DeOeefce&eeW kee veneR111
DeeHeeemJesleme ieeslece $eef<e~ meescees osJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
jepepevee eEke ke=lJee keerMee YeJesegefjleen

jepeHeg<e keee kejkes kewmes neW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
DeeHeeemJeN mecesleg les efJeNele meesceN Je=<Ceced~ YeJeeN Jeepeme meLes112

Dee~ HeeNeNmJeN~ meced~ SNleg~ lesN~ efJeNele~ meesNceN~ Je=<Ceced~ YeJe~ Jeepeme~ meNLe Fefle mecedieNLes112
the
ary
HeoeLe&-(Dee) (HeeemJe) JeOe&mJe (meced) (Sleg) meleeced (les) legYeced (efJeele) meJe&le (meesce) ev
FJe Jee&ceeve (Je=<Ceced) Je=<Cees Jeere&Jele kece& (YeJe) eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe& (Jeepeme)
efJe%eeveJesieegkeleme mJeeefceve Dee%eee (meLes) mebeeces~ [Deeb cev$e Mele07.3.1.46 JeeKeele]112
DevJee-ns meesce! leeMeme efJeog<e meeled les Je=<Ceb efJeele mecesleg, lesve lJeceeHeeemJe, Jeepeme Jesee meved
meLes efJepeeer YeJe112
YeeJeeLe&-jepeHegg<ewevf eleb Jeere JeOe&efelJee efJepeesve YeefJeleJeced112
HeoeLe&-ns (meesce) evcee kes meceeve keeefvleegkele jepeHeg<e! pewmes meesce iegCeegkele efJeeved kes me mes (les)
lesjs efuees (Je=<Ceced) Jeere& Hejeece Jeeues Heg<e kes kece& kees (efJeele) meye Deesj mes (mecesleg) mele nes, Gmemes DeeHe
(DeeHeeemJe) yeef{ es, (Jeepeme) efJe%eeve Deewj Jesie mes mebeece kes peevevesnejs mJeeceer keer Dee%ee mes (meLes) eg ceW
efJepee kejves Jeeues (YeJe) ntefpees112
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees efvele Hejeece ye{e kes Me$egDeeW mes efJepee kees ee nesvee eeefnes112
meb le Fleme ieeslece $eef<e~ meescees osJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Mejerjelceyeueegkelee efkeceeHvegJevleerleen
638
epegJexoYee<es
aj.
org
Mejerj Deewj Deelcee kes yeue mes egkele Heg<e efkeme kees ee nesles nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meb lesN Heee:efme meceg evleg JeepeeN meb Je=<CeeveefYeceeefleN<een~

DeeNHeeeceeveesDeNce=leee meesce efoNefJe eJee:megeNceeefve efOe<Je113
meced~ lesN~ Heee:efme~ meced~ TB FlBet~ eNvleg~ Jeepee~ meced~ Je=<Ceeefve~ DeNefYeNceeNefleN<een~ DeNefYeNceeNefleNmenN
FleefYeceeefleNmen~ DeeNHeeeceeveN FleeNHeeeceeve~ DeNce=leee~ meesNceN~ efoNefJe~ eJee:efme~ GNeNceeveerlegledleNceeefve~
efOeN<JeN113
the
ary
as
am
HeoeLe&-(meced) (les) legYeced (Heeebefme) peueeefve ogiOeeefve Jee (meced) (G) (evleg) eeHvegJevleg (Jeepee)
OevegJexoyeesOepee Jesiee (meced) (Je=<Ceeefve) Jeeree&efCe (DeefYeceeefle<een) esefYeceeleerveefYeceeveegkeleeved Me$etved menvles
efveJeejeefvle (DeeHeeeceeve) mecevleeod JeOe&ceeve (Dece=leee) cees#emegKeee (meesce) Ssee&egkele (efoefJe) eesleveelcekes
Hejcesejs (eJeebefme) DeVeeefve eJeCeeefve Jee (Geceeefve) (efOe<Je) OelmJe~ [Deeb cev$e Mele07.3.1.46
JeeKeele]113
DevJee-ns meesce! emcew les Heeebefme mebevlJeefYeceeefle<eenes Jeepee mebevleg, Je=<Ceeefve mebevleg, me
DeeHeeeceevemlJeb efoJece=leeeeseceeefve eJeebefme efOe<Je113
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Mejerjelceyeueb efveleb JeOe&eefvle, les eesieeYeemesve Hejceelceefve cees#eevevob ueYevles113
HeoeLe&-ns (meesce) Meeefvleegkele Hegg<e! efpeme (les) legcnejs efuees (Heeebefme) peue Jee ogiOe (mebevleg) ee nesJeW,
(DeefYeceeefle<een) DeefYeceeveegkele Me$egDeeW kees menves Jeeues (Jeepee) OevegJexo kes efJe%eeve (meced) ee nesJs eW (G) Deewj
(Je=<Ceeefve) Hejeece (meced) ee nesJeW, mees (DeeHeeeceeve) Des ekeej ye{les ngS DeeHe (efoefJe) ekeeMemJeHe
F&ej ceW (Dece=leee) cees#e kes efuees (Geceeefve, eJeebefme) Gece eJeCeeW kees (efOe<Je) OeejCe keerefpees113
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Mejerj Deewj Deelcee kes yeue kees efvele ye{eles nQ, Jes eesieeYeeme mes Hejcesej ceW cees#e kes
Deevevo kees ee nesles nQ113
DeeHeeemJesleme ieeslece $eef<e~ meescees osJelee~ Dee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
kees$e Je&le Fleen
mebmeej ceW keewve Je=e

f kees ee neslee nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeeHeeemJe ceefovleceN meesceN efJeesefYejMegefYe~

YeJee ve meNeLemleceN meKee Je=Oes114
Dee~ HeeNeNmJeN~ ceNefoNvleNcesefle ceefovedlece~ meesce~ efJeesefYe~ DeNMegefYeNefjleNMegefYe~ YeJe~ veN~ meNeLemleceN Fefle
meNeLelece~ meKee~ Je=OesN114
HeoeLe&-(Dee) (HeeemJe) (ceefovlece) DeefleMeesve ceefolegb nef<e&legb Meerue (meesce) Ssee&egkele (efJeesefYe)
meJez (DebMegefYe) efkejCew (YeJe) eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe& (ve) Demceekeced (meeLemlece)
DeefleMeesve efJemle=lemegKekeejke (meKee) efce$e (Je=Oes) JeOe&veee114
eoMeesOeee
639
aj.
org
DevJee-ns ceefovlece meesce! lJecebMegefYe efkejCew mete& FJe efJeeseYf e meeOevewjeHeeemJe, meeLemlece meKee
meved vees Je=Oes YeJe114
YeeJeeLe&-Fn meJe&enf lekeejer meJe&lees JeOe&les ves<e&ke114
HeoeLe&-ns (ceefovlece) Delevle Deevevoer (meesce) Ssee& Jeeues Heg<e! DeeHe (DebMegefYe) efkejCeeW mes mete& kes
meceeve (efJeesefYe) meye meeOeveeW mes (DeeHeeemJe) Je=e
f kees ee ntefpees, (meeLemlece) Delevle efJemleejegkele megKe
kejves nejs (meKee) efce$e ngS (ve) nceejs (Je=Oes) ye{eves kes efuees (YeJe) lelHej ntefpees114
YeeJeeLe&-Fme mebmeej ceW meye kee efnle kejvesneje Heg<e meye ekeej mes Je=e
f kees ee neslee nw, F&<ee& kejves
Jeeuee veneR114
Dee le Fleme Jelmeej $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
ceveg<ee eEke eEke JeMeerke=leevevob eeHvegJeefvlJeleen
am
ceveg<e ueesie efkeme-efkeme kees JeMe ceW kejkes Deevevo kees ee nesJesb, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene
nw
Dee les JeNlmees cevees eceled Hejceeefled meNOemLeeled~ DeivesN lJeeeceee efieNje115
Dee~ lesN~ JeNlme~ ceve~ eNceNled~ HeNjceeled~ efeNled~ meNOemLeeNefoefle meNOemLeeled~ Deives~ lJeeeceNesefleN lJeecedkeeceee~
efieNje115
the
ary
as
HeoeLe&-(Dee) (les) leJe (Jelme) (ceve) efeeced (eceled) GHejcesled (Hejceeled) Glke=eled (efeled) DeefHe
(meOemLeeled) meceevemLeeveeled (Deives) efJeved (lJeeeceee) eee lJeeb keeceeles leee, De$e efleerewkeJeevemeeuegked
(efieje)~ [Deeb cev$e Mele07.3.2.8 JeeKeele]115
DevJee-ns Deives meesce! efJeBmlJeeeceee efieje eme les ceve Hejceeled meOemLeeefod Jelmees ieesejf Jeeeceled, me
lJeb cegekq eleb keLeVeeHvegee115
YeeJeeLe&-ceveg<ew meowJe ceve mJeJeMeb efJeOeseb JeeCeer e115
HeoeLe&-ns (Deives) Deeqive kes meceeve lespemJeer efJeeved Heg<e! (lJeeeceee) legPekees keecevee kejves kes nsleg
(efieje) JeeCeer mes efpeme (les) lesje (ceve) efee pewmes (Hejceeled) Des (meOemLeeled) Ske mes mLeeve mes (efeled) Yeer
(Jelme) ye[e ieew kees ee nesJes, Jewmes (Dee, eceled) efmLej neslee nw, mees let cegeqkele kees keeeW ve ee nesJes115
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke ceve Deewj JeeCeer kees meowJe DeHeves JeMe ceW jkeKeW115
legYeb lee Fleme efJeHe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe jepee eEke kegee&efoleen
Deye jepee keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
legYeNb leeDeefjmleceN efJeee megef#eNleeN He=Leked~ DeivesN keeceee esefcejs116
640
epegJexoYee<es
aj.
org
legYeced~ lee~ DeNefjmleNcesleefjlece~ efJeee~ megef#eNleeN Fefle megef#eNlee~ He=Leked~ Deives~ keeceee~
esNefceNjs116
am
HeoeLe&-(legYeced) (lee) (Deefjmlece) DeefleMeesve meejeeefnved (efJeee) DeefKeuee (megef#elee)

esceveg<ee epee (He=Leked) (Deives) ekeeMeceeve jepeved! (keeceee) Feefmees (esefcejs) eeHvegJevleg~ [Deeb cev$e
DevJee-ns Deefjmleceeives jepeved! ee efJeee megef#elee epee He=Leked keeceee legYeb esecf ejs, leemlJeb meleleb
j#e116
YeeJeeLe&-e$e epee Oeeefce&keb jepeeveb eeHe mJeeb mJeeceefYeuee<eeb eeHvegJeefvle, le$e jepee keLeb ve Jexle116
HeoeLe&-ns (Deefjmlece) DeefleMee kejkes meej kes eenke (Deives) ekeeMeceeve jepeved! pees (efJeee) meye
(megef#elee) es ceveg<eeW Jeeueer epee (He=Leked) Deueie (keeceee) Fe keer efmeef kes efuees (legYeced) legcnejs efuees
(esefcejs) ee nesJeW, (lee) Gve epeeDeeW keer DeeHe efvejvlej j#ee keerefpees116
YeeJeeLe&-peneb epee kes ueesie Oecee&lcee jepee kees ee nes kes DeHeveer DeHeveer Fe Hetjer kejles nQ , Jeneb jepee
keer Je=e
f keeeW ve nesJes?116
Deeqiveefjleme epeeHeefle$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegvece&veg<ee keerMee YetlJee eEke kege&gefjleen
as
efHej ceveg<e ueesie kewmes neskej keee keee kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNeqive efeNes<eg Oeecemeg keecees YetlemeN YeJeme~ meNcee[skeesN efJejepeefle117

DeNeqive~ efeNes<eg~ OeeceNeqmJeefleN Oeecemeg~ keece~ Yetleme~ YeJeme~ meNceeef[efle meNcedjed~ Ske~ efJe~
jeNpeNefleN117
the
ary
HeoeLe&-(Deeqive) HeeJeke FJe Jee&ceeve (efees<eg) Fs<eg (Oeecemeg) pevcemLeeveveecemeg (keece) e keeceles me
(Yetleme) Deleerleme (YeJeme) Deeieeefcemeceeme (meceed) meceked ekeeMeke (Ske) Deefleere Hejcesej (efJe)
(jepeefle)~ [Deeb cev$e Mele07.3.2.8 JeeKeele]117
DevJee-ees ceveg<e mecee[ske keeceeseqive meYesMe Hejcesej FJe Yetleme YeJeme efees<eg Oeecemeg efJejepeefle,
me SJe jepeeefYe<eseveere117
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ es ceveg<ee Hejceelcevees iegCekece&mJeYeeJeevegketueeved
mJeiegCekece&mJeYeeJeeved kegJe&efvle, le SJe meeceepeb Yeeskelegcen&vleerelf e117
De$e erHeg<ejepeepeeke=<eOeeveeOeeHeveeefokece&JeCe&veeosleoLe&me HetJee&OeeeeLexve men meeflejmleerefle
yeesOeced
HeoeLe&-pees ceveg<e (meceed) meceked ekeeMeke (Ske) Ske ner Demenee Hejcesej kes meMe (keece)
mJeerkeej kes eesie (Deeqive) Deeqive kes meceeve Jee&ceeve meYeeHeefle (Yetleme) nes egkes Deewj (YeJeme) Deeves Jeeues mecee
eoMeesOeee
641
the
ary
as
am
aj.
org
kes (efeess<eg) F (Oeecemeg) pevce, mLeeve Deewj veeceeW ceW (efJejepeefle) ekeeefMele nesJes, Jener jepe kee DeefOekeejer nesves
eesie nw117
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees ceveg<e Hejceelcee kes iegCe, kece& Deewj mJeYeeJeeW kes
Devegketue DeHeves iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe kejles nQ, Jes ner eeJeleea jepe Yeesieves kes eesie nesles nQ117
Fme DeOeee ceW er, Heg<e, jepee, epee, Kesleer Deewj Heve, Heeve Deeefo kece& kee JeCe&ve nw, Fmemes Fme
DeOeee kes DeLe& keer HetJe& DeOeee kes DeLe& kes meeLe meefle mecePeveer eeefnes
oeevevomejmJeleermJeeefcevee efveefce&les mebmke=leee&Yee<eeYeeb efJeYetef<eles megeceeCeegkeles epegJexoYee<es
eoMeesOeee mecHetCe&12
aj.
org
Dees3ced
DeLe $eeesoMeeOeeeejcYe
le$e ceefe ie=eceerleeeme Jelmeej $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Deeeea He*defMvo~ He_ece mJej
ceveg<ewjeefoceeJemLeeeeb eEke eEke keee&efceleen
Deye lesjnJesb DeOeee kee HeejcYe nw, Gmekes HeLece cev$e ceW ceveg<eeW kees Heefnueer DeJemLee ceW keee-keee
kejvee eeefnes, en efJe<ee kene nw
am
ceefe ie=eNcees DeNefive jeNemHees<eee megHepeeNmlJeee megJeeree&e~

ceeceg osNJelee meevleeced1
ceefe~ ie=eNefceN~ Dees~ DeNefiveced~ jeNe~ Hees<eee~ megHeNpeeNmlJeeesefle megHepeeNlJeee~ megJeeree&Nesefle megJeeree&e~
ceeced~ GN FletB~ osJN elee~ meNeNvleeNced1
the
ary
as
HeoeLe&-(ceefe) Deelceefve (ie=eefce) (Dees) (Deefiveced) HejceefJeebmeced (jee) efJe%eeveeefoOeveme (Hees<eee)

Heges (megHepeemlJeee) MeesYeveee lee Hepee megHepeemleemeeb YeeJeee (megJeeree&e) DeejesiesCe megg Hejeeceee (ceeced) (G)
(osJelee) efoJee efJeebmees iegCee Jee (meevleeced) meceJeevleg~ [Deeb cev$e Mele07.4.1.2 JeeKeele]1
DevJee-ns kegceeje kegceee&e! eLeencees ceefe jeemHees<eee megHepeemlJeee megJeeree&eeefivbe ie=eefce, esve
ceeceg osJelee meevleeced, leLee eteceefHe kegle1
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<eeCeeefceob mecegefeleceefmle yeeee&kegceejeJemLeeeeb
JesoeeOeevesve HeoeLe&eJf eeeb, yeekece&, yeeesHeemeveeb, yee%eeveb mJeerkegeg&exve efoJeeved iegCeeveeHleeved efJeog<ee
eeHeeseceeerHepeeHejeeceeved eeHvegegejf efle1
HeoeLe&-ns kegceej Jee kegceeefjees! pewmes ceQ (Dees) Heefnues (ceefe) cegPe ceW (jee) efJe%eeve Deeefo Oeve keer
(Hees<eee) Hegef (megHepeemlJeee) megvoj Hepee nesves kes efuees Deewj (megJeeree&e) jesiejefnle megvoj Hejeece nesves kes DeLe&
(Deefiveced) Gece efJeeved kees (ie=eefce) ienCe kejlee ntB, efpememes (ceeced) cegPe kees (G) ner (osJelee) Gece efJeeved Jee
Gece iegCe (meevleeced) efceueW, Jewmes legce ueesie Yeer kejes1
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees en Gefele nw efke yeeee&eg kegceejeJemLee
ceW Jesoeefo MeeeW kes He{ves mes HeoeLe&eJf eee, Gecekece& Deewj F&ej keer GHeemevee leLee yee%eeve kees mJeerkeej kejW, efpememes
es iegCe Deewj DeeHle efJeeveeW kees HeeHle neskes Gece Oeve, mevleeveesb Deewj Hejeece kees HeeHle nesJeW1
DeHeeb He=efceleme Jelmeej $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe HejcesejesHeemeveeefJe<eeceen
$eeesoMeesOeee
643
aj.
org
Deye Hejcesej keer GHeemevee kee efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNHeeb He=ceefmeN eesefvejives mecegoceNefYeleN efHevJeceeveced~

JeOe&ceevees ceNneB2Dee eN Heg<kejs efoNJees cee$eee JeefjNcCee HeLemJe2
DeNHeeced~ He=ced~ DeNefmeN~ eesefve~ DeNives~ meNcegced~ DeNefYele~ efHevJeceeveced~ JeOe&ceeve~ ceNneved~ Dee~ eN~ Heg<kejs~
efoNJe~ cee$eee~ JeNefjcCee~ HeNLeNmJeN2
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeHeeced) JeeHekeeveeb eeCeeveeb peueeveeb Jee (He=ced) DeefOekejCeced (Deefme) (eesefve) keejCeced (Deives)
efJeegoeos (mecegced) Devleefj#eefceJe meeiejced (DeefYele) meJe&le (efHevJeceeveced) efmeeceeveced (JeOe&ceeve) meJe&Leeslke=
(ceneved) meJexYees Jejereeved meJez Hetpee (Dee) (e) (Heg<kejs) Devleefj#es~ Heg<kejefcelevleefj#eveecemeg Heefleced
(efveIeb01~3) (efoJe) eesleceeveme (cee$eee) eee meJe efceceerles (JeefjcCee) DeefleMeesveesye&ngmlesve JeeHekelJesve
(HeLemJe) eKeelees YeJe~ [Deeb cev$e Mele07.4.9.1 JeeKeele]2
DevJee-ns efJeved! emlJeceefYeleesHeeb He=b mecegb efHevJeceeveceiveseexevf eefo&Jees cee$eee Heg<kejs JeOe&ceevees ceneBeeefme
meesmceemeg JeefjcCeeeLemJe2
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&led meefoevevomJeHeceefKeueme peielees efvecee&le= meJe&$eeefYeJeeHleb meJexYees Jejb meJe&Meefceod
yeewJeesHeeme mekeueefJeee eeHevles, leled keLeb ve mesefJeleJeb meeled2
HeoeLe&-ns efJeeved Heg<e! pees let (DeefYele) meye Deesj mes (DeHeeced) meJe&$e JeeHeke Hejcesej DeekeeMe efoMee
efyepegueer Deewj HeeCeeW Jee peueeW kes (He=ced) DeefOekejCe (mecegoced) DeekeeMe kes meceeve meeiej (efHevJeceeveced) meeReles ngS
mecego kees (Deives) efyepegueer Deeefo Deefive kes (eesefve) keejCe (efoJe) HekeeefMele HeoeLeeX kee (cee$eee) efvecee&Ce
kejvesnejer yege
f mes (Heg<kejs) oeHe Devleefj#e ceW (JeOe&ceeve) GVeefle kees HeeHle ngS (e) Deewj (ceneved) meye es Jee
meye kes Hetpe (Deefme) nes, mees DeeHe nceejs efuees (JeefjcCee) JeeHekeMeef mes (Dee, HeLemJe) Heefme ntepf ees2
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees efpeme meled, efeled Deewj DeevevomJeHe, meye peieled kee jeves neje, meJe&$e JeeHeke, meye
mes Gece Deewj meJe&Meefceeved yee keer GHeemevee mes mecHetCe& efJeeeefo Devevle iegCe HeeHle nesles nQ, Gmekee mesJ eve keeeW ve
kejvee eeefnes2
yee pe%eeveefceleme Jelmeej $eef<e~ Deeefolees osJelee~ efvee=efl$egHed vo~ OewJele mJej
eEke mJeHeb yee pevewHeemeefceleen
ceveg<eeW kees efkeme mJeHe Jeeuee yee GHeemevee kes eesie nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
yee pe%eeNveb HeLeNceb HegjmleeNef meerceNle megees JesNveDeeJe~

me yegOvee GHeNcee Deme efJeNe meNleeN eesefveNcemeleeN efJe Je3
yee~ peN%eeNveced~ eNLeNceced~ Hegjmleeled~ efJe~ meerNceNle~ megeN Fefle mege~ JesNve~ DeeNJeNefjleeJe~ me~ yegOvee~
GNHeNcee FlegHeNcee~ DeNmeN~ efJeNe~ efJeNmLee Fefle efJeNmLee~ meNle~ eN~ eesefveced~ Demele~ eN~ efJe~ JeNefjefle Je3
HeoeLe&-(yee) meJexYees ye=nled (pe%eeveced) meJe&me pevekeb efJe%eele= (eLececed) efJemle=leb efJemleejefele= (Hegjmleeled)
644
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
me=eeoew (efJe) (meercele) meerceelees ceee&oele (mege) megekeeMeceeve megg efeefJe<eee (Jesve) keceveere~
Jesveleerefle keeefvlekeccee& (efveIeb02~6) (DeeJe) DeeJe=Ceeself e mJeJeeHleeeoeefle (me) (yegOvee) yegOves
peuemecyesvleefj#es YeJee mete&evHe=efLeJeerleejkeeoees ueeskee (GHecee) GHeefceceles eeefYemlee (Deme) peieoerejme
(efJee) ee efJeefJeOes<eg mLeeves<eg efleefvle lee (mele) efJeeceeveme Jeme (e) DeJeme (eesefveced) mLeeveceekeeMeced
(Demele) DeefJeeceevemeeo=MemeeJeme keejCeme (e) ceneJeeos (efJeJe) efJeJe=Ceesefle~ De$e cev$es Ieme0
[Dee02.4.80] Fefle uesueg&ie[YeeJee3
De$een eemkecegefve-efJemeercele megees Jesve DeeJeefjefle e JeJe=Ceesled meJe&le Deeefole mege DeeefolejMcee
megjeseveeoefHe Jee meerceslesleoveLe&kecegHeyevOeceeooerle Heeceerkecee&Ceb meercve meercele meerceelees ceee&oele meercee ceee&oe
efJe<eerJeefle osMeeefJeefle~ efve01~ 7~ [Deeb cev$e Mele07.4.1.14 JeeKeele]3
DevJee-elHegjmleeppe%eeveb eLeceb yee e megees Jesvees emeeme yegOvee efJee GHecee meefvle, me meJe&YeeJe
me efJemeercele meleeemelee eeseEve efJeJemlelmeJezHeemeveereced3
YeeJeeLe&-eme yeeCees efJe%eeveee eefmeeeefmeueeskee o=evlee meefvle, lelmeJe&$eeefYeJeeHleb melmeJe&ceeJe=Ceeself e,
meJe efJekeemeeefle, megefveecesve mJemJeke#eeeeb efJeeeueeefle, leosJeevleee&efce yee meJezce&veg<ewHeemeced, veelees He=LeiJemleg
Yepeveereced3
HeoeLe&-pees (Hegjmleeled) me=ef keer Deeefo ceW (pe%eeveced) meye kee GlHeeoke Deewj %eelee (HeLececed) efJemleejegkele
Deewj efJemleejkelee& (yee) meye mes ye[e pees (mege) megvoj HekeeMeeg Deewj megvoj efe kee efJe<ee (Jesve) ienCe kes
eesie efpeme (Deme) Fme kes (yegOvee) peue mecyevOeer DeekeeMe ceW Jele&ceeve mete&, evocee, He=efLeJeer Deewj ve#e$e Deeefo
(efJee) efJeefJeOe mLeueeW ceW efmLele (GHecee) F&ej %eeve kes evle ueeske nQ, Gve meye kees (me) Jen (DeeJe) DeHeveer
JeeefHle mes Deeeove kejlee nw, Jen F&ej (efJemeercele) ceee&oe mes (mele) efJeeceeve osKeves eesie (e) Deewj
(Demele) DeJe (e) Deewj keejCe kes (eesefveced) DeekeeMeHe mLeeve kees (efJeJe) ienCe kejlee nw, Gmeer yee keer
GHeemevee meye ueesieeW kees efvele DeJeMe kejveer eeefnes3
YeeJeeLe&-efpeme yee kes peeveves kes efuees Heefme Deewj DeHeefme meye ueeske evle nQ, pees meJe&$e JeeHle ngDee
meye kee DeeJejCe Deewj meYeer kees HekeeMe kejlee nw Deewj megvoj efveece kes meeLe DeHeveer-DeHeveer ke#ee ceW meye ueeskeeW kees
jKelee nw, Jener Devleee&ceer Hejceelcee meye ceveg<eeW kes efvejvlej GHeemevee kes eesie nw, Fmemes Deve keesF& HeoeLe& mesJeves
eesie veneR3
efnjCeieYe& Fleme efnjCeieYe& $eef<e~ HepeeHeefleoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvemleled keerMeefceleen
efnjCeNieNYe& meceJee&Nleeies Yetleme peeNle HeefleNjske Deemeerled~

me oeOeej He=efLeNJeeR eeceglesceeb kemcew osNJeee nNefJe<ee efJeOesce4
$eeesoMeesOeee
645
aj.
org
efnNjCeNieNYe& Fefle efnjCeieNYe&~ meced~ DeNJeNeN&leN~ Dees~ Yetleme~ peeNle~ Heefle~ Ske~ DeeNmeerNled~ me~ oeNOeeNj~
He=efLeNJeerced~ eeced~ GNle~ FNceeced~ kemcew~ osNJeee~ nNefJe<ee~ efJeNOesNceN4
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efnjCeieYe&) efnjCeeefve metee&oerevf e lespeebemf e ieYex ceOes eme me~ peesefleJew& efnjCeced
Mele0[6.7.2.1]~ efnjCeb kemceeod efOeele Deeececeeveefceefle Jee, efeles peveeppeveefceefle Jee, efnlejceCeb YeJeleerefle Jee,
ne&lesJee& meeled esHmeekece&Ce efve02~10 (meced) (DeJee&le) (Dees) me=s eeked (Yetleme) GlHeVeme (peele)
peveke (Heefle) Heeueke (Ske) Demeneeesefleere (Deemeerled) (me) (oeOeej) Oe=leJeeved (He=efLeJeerced) ekeeMejefnleb
Yetieesueeefokeced (eeced) ekeeMeceeb metee&eof keced (Gle) (Fceeced) Jee&ceeveeb me=efced (kemcew) megKemJeHeee epeeHelees
(osJeee) ekeeMeceeveee (nefJe<ee) Deelceeefomeeceeee (efJeOesce) Heefjejsce~ efJeOescesefle HeefjejCekecee&0 efveIeb03~5
efvekeej SJeceen-efnjCeieYeex efnjCeceees ieYeex efnjCceees ieYeexmesefle Jee, ieYeex ie=Yesie=&CeeleLex efiejleveLee&efveefle
Jee, eoe efn m$eer iegCeeved ie=eefle iegCeeMeemee ie=evlesLe ieYeex YeJeefle~ meceYeJeoes Yetleme peele Heeflejskees yeYetJe,
me Oeejeefle He=efLeJeeR efoJeb e kemcew osJeee nefJe<ee efJeOescesefle JeeKeeleb efJeOeefleoe&vekecee& efve010~23~ [Deeb cev$e
DevJee-ns cevegg<ee! eLee Jeeb eesme Yetleme peele Heeflejskees efnjCeieYeexes meceJee&leemeerled me Fceeb me=efb
jeefelJeesleeefHe He=eLf eJeeR eeb oeOeej lemcew kemcew megKemJeHeee osJeee Hejcesejee nefJe<ee efJeOesce leLee, eteceHesveb
mesJeOJeced4
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! etecemee Jeeee me=s eeked Hejcesej SJe peeieke Deemeerled~ peerJee cete
f &lee
FJeemeved~ keejCeb eekeeMeJeled megemf Lejb eemeerled~ esve meJee& me=er jefelee, Oe=lee eueemecees efYeeles, lecesJeesHeemeb
ceveOJeced4
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie pees Fme (Yetleme) GlHeVe ngS mebmeej kee (peele) jeves Deewj (Heefle)
Heeueve kejves neje (Ske) menee keer DeHes#ee mes jefnle (efnjCeieYe&) metee&eof lespeescee HeoeLeesXx kee DeeOeej (Deie)s
peieled jeves kes Heefnues (meceJee&le) Jee&ceeve (Deemeerled) Lee (me) Jen (Fceeced) Fme mebmeej kees je kes (Gle) Deewj
(He=efLeJeerced) HekeeMejefnle Deewj (eeced) HekeeMemeefnle metee&eof ueeskeeW kees (oeOeej) OeejCe kejlee ngDee, Gme (kemcew)
megKeHe Hepee Heeueves Jeeues (osJeee) HekeeMeceeve Hejceelcee keer (nefJe<ee) Deelceeefo meeceieer mes (efJeOesce) mesJee ceW lelHej
nesb, Jewmes legce ueesie Yeer Fme Hejceelcee kee mesJeve kejes4
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce kees eesie nw efke Fme Heefme me=ef kes jeves mes HeLece Hejcesej ner efJeeceeve Lee,
peerJe iee{ efveoe meg<egefHle ceW ueerve Deewj peieled kee keejCe Delevle met#ceeJemLee ceW DeekeeMe kes meceeve Skejme efmLej Lee,
efpemeves meye peieled kees je kes OeejCe efkeee Deewj pees Devle mecee ceW Heuee kejlee nw, Gmeer Hejceelcee kees GHeemevee kes
eesie ceevees4
oHme Fleme efnjCeieYe& $eef<e~ F&ejes osJelee~ efvee=efl$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve me keerMe Fleen
efHej Jen kewmee nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
646
epegJexoYee<es
aj.
org
oNHmeemkevo He=efLeNJeerceveg eeefceNceb eN eesefveNceveg eeN HetJe&~

meNceeNveb eesefveNceveg meNbejvleb oNHmeb pegnNesceveg meNHle nes$ee5
NHme~ eNmkeNvoN~ He=efLeNJeerced~ Deveg~ eeced~ FNceced~ eN~ eesefveced~ Deveg~ e~ eN~ HetJe&~ meNceeNveced~ eesefveced~ Deveg~
mebNejvleNefceefle meNcedejvleced~ NHmeced~ pegnesNefce~ Deveg~ meNHle~ nes$ee5
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Hme) n<e& Glmeen~ De$e He efJeceesnven<e&Ceeesefjlele DeewCeeefoke me efke (emkevo) eeHveesefle

(He=efLeJeerced) Yetefceced (Deveg) (eeced) ekeeMeced (Fceced) (e) (eesefveced) keejCeced (Deveg) (e) (e) (HetJe&) HetCe&
(meceeveced) (eesefveced) mLeeveced (Deveg) (mebejvleced) (Hmeced) Deevevoced (pegnesefce) ie=eefce (Deveg) (meHle) Hee eeCee
ceve Deelcee esefle (nes$ee) Deeoeleej~ [Deeb cev$e Mele07.4.1.20 JeeKeele]5
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb eme meHle nes$eevegenerleejes e Fceeb He=eLf eJeeR eeb eesefveb eeveg e HetJeex Hmeesveg
emkevo, leme eesefveceveg mebejvleb meceeveb Hmeb meJe&$eeefYeJeeHleceevevocevegpegnesecf e leLewveceeoe5
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eteb eme peieoerejme meevevob mJeHeb meJe&$eesHeueYeles, leleeHlees
eesieceYemele5
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes ceQ efpeme kes (meHle) Heebe HeeCe, ceve Deewj Deelcee es meele (nes$ee) DevegienCe
kejvesnejs (e) pees (Fceced) Fme (He=efLeJeerced) He=efLeJeer (eeced) HekeeMe (e) Deewj (eesefveced) keejCe kes Devegketue pees
(HetJe&) mecHetCe& mJeHe (oHme) Deevevo Deewj Glmeen kees (Deveg) Devegketuelee mes (emkevo) HeeHle neslee nw, Gme
(eesefveced) mLeeve kes (Deveg) Devegmeej (mebejvleced) mebeejer (meceeveced) Ske Hekeej kes (oHmeced) meJe&$e DeefYeJeeHle
Deevevo kees ceQ (Devegpegnesefce) Devegketue ienCe kejlee ntB, Jewmes legce ueesie Yeer ienCe kejes5
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce kees eeefnes efke efpeme peieoerej kes Deevevo Deewj mJeHe kee meJe&$e ueeYe neslee nw ,
Gmekeer HeeefHle kes efuees eesieeYeeme kejes5
veceesefmlJeleme efnjCeieYe& $eef<eoxJelee e~ Yegefjiegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
ceveg<ewj$e keLeb Jeefe&leJeefceleen
ceveg<eeW kees mebmeej ceW kewmes Jee&vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
veceesmleg meNHexYeesN es kes e He=efLeNJeerceveg~

es DeNvleefj#esN es efoNefJe lesYe meNHexYeNes vece6
vece~ DeNmleg~ meNHexYe~ es~ kes~ eN~ He=efLeNJeerced~ Deveg~ es~ DeNvleefj#es~ es~ efoNefJe~ lesYe~ meNHes&Ye~ vece6
HeoeLe&-(vece) DeVeced~ vece FleVeveecemeg Heefleced efveIeb02~ 7 (Demleg) (meHexYe) es meHe&efvle ieefvle
les ueeskeemlesYe~ Fces Jew ueeskee meHee&mles nevesve meJexCe meHe&efvle Mele07~3~1~25 (es) (kes) (e) (He=efLeJeerced)
Yetefceced (Deveg) (es) (Devleefj#es) DeekeeMes (es) (efoefJe) metee&eof ueeskes (lesYe) (meHexYe) HeeefCeYe (vece) DeVeced~
DevJee-es kes ee$e meHee& meefvle lesYe meHexYees veceesmleg~ esvleefj#es es efoefJe es e He=eLf eJeercevegmeHe&efvle
$eeesoMeesOeee
647
am
aj.
org
lesYe meHexYees veceesmleg6

YeeJeeLe&-eeJevle Fces ueeskee Mevles es e ve Mevles, les meJex mJemJeke#eeeeceerejsCe efveelee mevle DeekeeMes
Yeceefvle~ les<eg meJex<eg ueeskes<eg es eeefCeveeueefvle leoLe&ceVeceHeerejsCe jefeleced, ele Sles<eeb peerJeveb YeJeleerefle eteb
efJepeeveerle6
HeoeLe&-pees (kes) keesF& Fme peieled ceW ueeske-ueeskeevlej Deewj HeeCeer nQ (lesYe) Gve (meHexYe) ueeskeeW kes
peerJeeW kes efuees (vece) DeVe (Demleg) nes~ (es) pees (Devleefj#es) DeekeeMe ceW (es) pees (efoefJe) HekeeMeceeve mete& Deeefo
ueeskeeW ceW (e) Deewj (es) pees (He=efLeJeerced) Yetefce kes (Deveg) THej eueles nQ, Gve (meHexYe) HeeefCeeeW kes efuees (vece)
DeVe HeeHle nesJes6
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! efpeleves ueeske oerKe He[les nQ, Deewj pees veneR oerKe He[les nQ, Jes meye DeHeveer-DeHeveer ke#ee
ceW efveece mes efmLej ngS DeekeeMe ceeie& ceW Ietceles nQ, Gve meyeeW ceW pees HeeCeer eueles nQ, Gve kes efuees DeVe Yeer F&ej ves
jee nw efke efpememes Fve meye kee peerJeve neslee nw, Fme yeele kees legce ueesie peevees6
ee F<eJe Fleme efnjCeieYe& $eef<e~ me SJe osJelee e~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvemlew keLeb YeefJeleJeefcelegHeefoMeles
efHej ceveg<eeW kees kewmee nesvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
eeF<eJees eelegOeeveeveeNb es JeeN JeveNmHeleerNB1jveg~
as
es JeeJeNs<eg MesjlesN lesYe meNHexYeNes vece7
ee~ F<eJe~ eeNlegOeeveeveeNefceefle eelegOeeveeveeced~ es~ JeeN~ JeveNmHeleerved~ Deveg~ es~ JeeN~ DeNJeNs<eg~ Mesjl es~ lesYe~
meNHexYe~ vece7
the
ary
HeoeLe&-(ee) (F<eJe) ielee (eelegOeeveeveeced) es eeefvle HejHeoeLee&ved oOeefle les<eeced (es) (Jee)
(JevemHeleerved) Jeeoerved (Deveg) (es) (Jee) (DeJes<eg) DeHeefjYeeef<eles<eg ceeies&<eg (Mesjles) (lesYe) (meHexYe) (vece)
Jeeced~ [Deeb cev$e Mele07.4.1.29 JeeKeele]7
DevJee-ns ceveg<ee! eteb ee eelegOeeveeveeefce<eJees es Jee JevemHeleervevegJee&vles, es JeeJes<eg Mesjles, lesYe
meHexYees vece eef#eHele7
YeeJeeLe&-ceveg<ee es ceeiex<eg Jeves<etlkeesekee efoJemes Skeevles mJeHeefvle, leeved ometVeeieebe Meew<eOeeefovee
efveJeejevleg7
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (ee) pees (eelegOeeveeveeced) Hejees HeoeLeesxX kees HeeHle nes kes OeejCe kejves Jeeues
peveeW keer (F<eJe) ieefle nQ (Jee) DeLeJee (es) pees (JevemHeleerved) Je Deeefo JevemHeefleeeW kes (Deveg) Deeefele jnles nQ Deewj
(es) pees (Jee) DeLeJee (DeJes<eg) iegHleceeieeX ceW (Mesjles) meesles nQ, (lesYe) Gve (meHexYe) e_eue og HeeefCeeeW kes
efuees (vece) Jepe eueeDees7
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke pees ceeieeX Deewj JeveeW ceW Gekekes og HeeCeer Skeevle ceW efove kes mecee meesles
648
epegJexoYee<es
aj.
org
nQ, Gve [ekegDeeW Deewj meHeesxX kees Me, Dees<eefOe Deeefo mes efveJeejCe kejW7
es Jeeceerleme efnjCeieYe& $eef<e~ meteex osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvece&veg<ew keCkee keLeb yeeOeveeree Fleen
efHej ceveg<eeW kees kebke Deewj og HeeCeer kewmes neves eeefnesb, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
es JeeNceer jeseNves efoNJees es JeeN mete&me jefMce<eg~

es<eeceNHmeg meomke=leb lesYe meNHexYeNes vece8
es~ JeeN~ DeNceerFleNceer~ jesNeNves~ efoNJe~ es~ JeeN~ mete&me~ jefMce<eg~ es<eeced~ DeNefHmJeleNHmeg~ meo~ ke=leced~
lesYe~ meNHexYe~ vece8
as
am
HeoeLe&- (es) (Jee) (Deceer) (jeseves) oerHleew (efoJe) efJeegle (es) (Jee) (mete&me) (jefMce<eg) (es<eeced)
(DeHmeg) (meo) meoveced (ke=leced) efve<HeVeced (lesYe) (meHexYe) ogeeefCeYe (vece) Jeeced8
DevJee-ns ceveg<ee! esceer efoJees jeseves es Jee mete&me jefMce<eg es<eeb JeeHmeg meomke=leceefmle, lesYe meHexYees
vecees oe8
YeeJeeLe&-ceveg<ewex peues<Jevleefj#es meHee& efveJemeefvle, les JeeenejsCe efveJee&veeree8
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (es) pees (Deceer) Jes Hejes#e ceW jnves Jeeues (efoJe) efyepegueer kes (jeseves) HekeeMe ceW (Jee)
DeLeJee (es) pees (mete&me) mete& keer (jefMce<eg) efkejCeeW ceW (Jee) DeLeJee (es<eeced) efpevekee (DeHmeg) peueeW ceW (meo)
mLeeve (ke=leced) yevee nw, (lesYe) Gve (meHexYe) og HeeefCeeeW kees (vece) Jepe mes ceejes8
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke pees peueeW ceW, DeekeeMe ceW, pees og HeeCeer Jee meHe& jnles nQ, Gve kees MeeW mes
efveJe=e kejW8
ke=Ceg<Jesleme JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjked He*defMvo~ He_ece mJej
the
ary
jepeHeg<ew keLeb Me$eJees yevOeveeree Fleen
jepeHeg<eeW kees Me$eg kewmes yeebOeves eeefnesb, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
ke=Ceg<Je HeepeN HeefmeeEleN ve He=LJeeR eeNefn jepesNJeeceJeeNB2 FYseve~

le=<Jeerceveg Heefmeefleb otCeNeveesmleeefmeN efJeOe j#emeNmleefHew9
ke=Ceg<Je~ Heepe~ eefmeefleNefceefleN eefmeefleced~ ve~ He=LJeerced~ eeNefn~ jepesNJesefleN jepee FJe~ DeceJeeNefveleceJeeved~
FYesve~ le=<Jeerced~ Deveg~ eefmeefleNefceefleN eefmeefleced~ tCeeNve~ Demlee~ DeNefmeN~ efJeOe~ jN#eme~ leefHew9
HeoeLe&-(ke=Ceg<Je) keg<Je (Heepe) yeueced~ Heelesye&ues peged e (GCee04~210) Flemegved (eefmeefleced)

peeueced~ eefmeefle emeeveeled levlegJee& peeueb Jee (efve06~12) (ve) FJe (He=LJeerced) Yetefceced (eeefn) eeHvegenf (jepesJe)
(DeceJeeved) yenJe meefeJee efJeevles eme leled (FYesve) nefmlevee (le=<Jeerced) ef#eeieefleced~ le=ef<Jeefle ef#eeveecemeg Heefleced
(efveIeb02~15) lelees Jeeslees iegCeJeeveeled [Dee04.1.44] Fefle *er<ed (Deveg) (eefmeefleced) yevOeveb peeueced (tCeeve)
efnbmeved (Demlee) e#esHlee (Deefme) (efJeOe) lee[e (j#eme) Me$etved (leefHew) DeefleMeesve mebleeHekejw Mem$ew~ Deeb
$eeesoMeesOeee
649
am
aj.
org
cev$e efve06~12 JeeKeele~ [Deeb cev$e Mele07.4.1.33 JeeKeele]9

DevJee-ns mesveeHeles! lJeb Heepe ke=Ceg<Je eefmeefleb ve He=LJeeR eeefn~ elemJecemleeefme lemceeefoYesveeceJeeved jepesJe
leefHew eefmeefleb mebmeeOe j#emee tCeevemle=<JeercevegefJeOe9
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ jepeJelmesveeHeefle HetCe yeueb mebHeeeeveskew HeeMew Me$etved yeOJee MejeefoefYeefJe&OJee
keejeie=ns mebmLeeHe eseved Heeueesled9
HeoeLe&-ns mesveeHeles! DeeHe (Heepe) yeue kees (ke=Ceg<Je) keerefpees (Heefmeefleced) peeue kes (ve) meceeve (He=LJeerced)
Yetefce kees (eeefn) HeeHle ntefpees, efpememes DeeHe (Demlee) HeWkeves Jeeues (Deefme) nQ, Fmemes (FYesve) neLeer kes meeLe
(DeceJeeved) yengle otleesb Jeeues (jepesJe) jepee kes meceeve (leefHew) Delevle ogKeoeeer MeeW mes (Heefmeefleced) HeeBmeer kees
efme kej (j#eme) Me$egDeeW kees (otCeeve) ceejles ngS (le=<Jeerced) MeerIe (Deveg) mevcegKe neskej (efJeOe) lee[vee
keerefpees9
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ mesveeHeefle kees eeefnes efke jepee kes meceeve HetCe& yeue mes eg nes
Deveske Heebemf eeeW mes Me$egDeeW kees yeebOe Gvekees yeeCe Deeefo MeeW mes lee[vee os Deewj yevoerie=n ceW yevo kej kes es Heg<eeW
kees Heeues9
leJe Yeceeme Fleme JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjked He*defMvo~ He_ece mJej
Hegve me eEke kegee&efolegHeefoMeles
efHej Jen mesveeHeefle keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
leJe YeNceeme DeeMegee HeleNvleveg mHe=Me Oe=<eNlee MeesMegeeve~

leHet:<eives pege HeleNevemeefvoleesN efJeme=peN efJe<Jeiegukee10
the
ary
leJe~ YeNceeme~ DeeNMegesleeMegee~ HeNleNefvleN~ Deveg~ mHe=MeN~ Oe=<eNlee~ MeesMegeeve~ leHet:ef<e~ DeNivesN~ pege~ HeNleNeved~
DemeefvoleN Flemecedefole~ efJe~ me=peN~ efJe<Jeked~ GNukee10
HeoeLe&-(leJe) (Yeceeme) YeceCeMeeruee Jeerje (DeeMegee) MeerIeiecevee~ De$e peme mLeeves eeosMe (Heleefvle)
MesveJe$egoues mebejefvle (Deveg) (mHe=Me) Devegielees YeJe (Oe=<elee) {sve mewvesve (MeesMegeeve) Ye=Meb HeefJe$eeejCe
(leHetbef<e) leeHee (Deives) DeefiveefjJe Jee&ceeve (pege) DeepenJevemeeOeveee (Heleeved) Deeeved~ Helee Fleeveecemeg
Heefleced (efveIeb01~14) (Demeefvole) DeKeefC[le (efJe) (me=pe) efve<Heeoe (efJe<Jeked) meJe&le (Gukee)
efJeeglHeelee10
DevJee-ns mesveeHelesives! MeesMegeevemlJeb es leJe Yeceemees eLee efJe<JeieeMegeesukeemleLee Me$eg<eg Heleefvle, leeved
Oe=<eleevegmHe=Me~ DemeefvoleesKeefC[le meved pegeivesmleHetb<eerJe Me$etCeecegHeefj meJe&lees efJeeglees efJeme=pe Heleeved
megefMeef#eleeveeeved keg10
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ jepemesveeHeeflemesveeYe=lew HejmHejb eerlee yeueb mebJeOe& Jeerjeved n<e&ef elJee
mebeesOeeiveeem$ew MeleIveeefoefYee Me$etCeecegHeefj efJeegodJe=ef keeee&, ele meees efJepee meeled10
650
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns (Deives) Deefive kes meceeve lespemJeer mesveeHeles! (MeesMegeeve) Delevle HeefJe$e DeeejCe kejves nejs
DeeHe pees (leJe) DeeHe kes (Yeceeme) YeceCeMeerue Jeerj Heg<e pewmes (efJe<Jeked) meye Deesj mes (DeeMegee) MeerIe euevesnejer
(Gukee) efyepegueer keer ieefleeeb Jewmes (Heleefvle) MesveHe#eer kes meceeve Me$egDeeW kes oue ceW leLee Me$egDeeW cesb efiejles nQ, Gvekees
(Oe=<elee) { mesvee mes (Deveg) Devegketue (mHe=Me) HeeHle ntefpees Deewj (Demeefvole) DeKeefC[le ngS (pege) Ieer kes nJeve
kee meeOeve ueHe Deefive kes (leHetbef<e) lespe kes meceeve Me$egDeeW kes THej meye Deesj mes efyepegueer kees (efJeme=pe) esef[es Deewj
(Heleeved) Iees[eW kees megvoj efMe#eeeg keerepf ees10
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ mesveeHeefle Deewj mesvee kes Ye=leeW kees eeefnes efke DeeHeme ceW
Heerefle kes meeLe yeue ye{e Jeerj Heg<eeW kees n<e& oW Deewj meceked eg keje kes Deefive Deeefo DeeW Deewj YegMegC[er Deeefo
Meesb mes Me$egDeeW kes THej efyepegueer keer Je=ef kejW, efpeme mes MeerIe efJepee nes10
Heefle mHeMe Fleme JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=efl$egHed vo~ OewJele mJej
am
Hegve me keerMees YeJesefolegHeefoMeles
efHej Jen kewmee nes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
HeefleN mHeMeesN efJeme=peN letefCe&leceesN YeJee HeeNegefJe&NMees DeNmee DeoyOe~

ees vees otjs DeNIeMemeesN ees DevleivesN ceeefkesN JeefLeNjeoOe<eealed11
as
eefle~ mHeMe~ efJe~ me=peN~ letefCe&leceN FefleN letefCe&lece~ YeJe~ HeeNeg~ efJeNMe~ DeNmee~ DeoyOe~ e~ veN~ otjs~
DeNIeMemeN FleNIeMeme~ e~ Deefvle~ Deives~ ceeefke~ lesN~ JeefLe~ Dee~ oNOeN<eeaNled11
the
ary
HeoeLe&-(eefle) (mHeMe) yeeOeveeefve (efJe) (me=pe) (letefCe&lece) DeefleMeesve lJeefjlee (YeJe) eeesleefmle*
[Dee06.3.135] Fefle oerIe&~ (Heeeg) j#eke (efJeMe) epeeee (Demee) Jee&ceeveeee (DeoyOe) Deefnbmeke
(e) (ve) Demceekeced (otjs) efJeeke=s (DeIeMebme) eesIeb HeeHeb keleg Mebmeefle me mlesve (e) (Deefvle) efvekes (Deives)
DeefiveJe$egoenke (ceeefke) efve<esOes~ De$e ceefke Oeeleesyee&nguekeeefo_ed vegceYeeJee (les) leJe (JeefLe) JeLeke Me$eg
(Dee) (oOe<eealed) Oe<exled~ De$e Jeevoefme [Dee0Jee06.1.8] Fefle efJe&eveced11
DevJee- ns Deives! les leJe veesmceekeb e ees JeefLejIeMebmees otjs eesvleefmle, eLee meesmceeved
ceeefkejeoOe<eealed, leb eefle lJeb letefCe&lece meved mHeMees efJeme=pe Demee efJeMe HeeegjoyOees YeJe11
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es efvekeotjmLee epeeYees ogKeeoe omeJe meefvle, leeved jepeeoe
meeceoeceoC[Yesow meees JeMeb veerlJee oeeveeeeYeeb Oeeefce&keer epee meleleb Heeueeseg11
HeoeLe&-ns (Deives) Deefive kes meceeve Me$egDeeW kes peueeves Jeeues Heg<e! (les) DeeHekee Deewj (ve) nceeje (e)
pees (JeefLe) JeLee osves neje (DeIeMebme) HeeHe kejves ceW HeJe=e eesj Me$egpeve (otjs) otj leLee (e) pees (Deefvle) efveke
nw, pewmes Jen nce ueesieeW kees (ceeefke) veneR (Dee, oOe<eealed) ogKe osJes, Gme Me$eg kes (Heefle) Heelf e DeeHe (letefCe&lece)
MeerIe oC[oelee neskes (mHeMe) yevOeveeW kees (efJeme=pe) jefees Deewj (Demee) Fme Jee&ceeve (efJeMe) Hepee kes (Heeeg)
j#eke (DeoyOe) efnbmeejefnle (YeJe) ntefpees11
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees meceerHe Jee otj jnves Jeeues HepeeDeeW kes ogKeoeeer [eket
$eeesoMeesOeee
651
aj.
org
nQ, Gvekees jepee Deeefo Heg<e meece, oece, oC[ Deewj Yeso mes MeerIe JeMe ceW ueekes oee Deewj veee mes Oece&eg He peeDeeW
keer efvejvlej j#ee kejW11
Goive Fleme JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjiee<eea He*defMvo~ He_ece mJej
Hegve me eEke kegee&efoleen
efHej Jen keee kejs, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Goives efleN Heleeleveg<JeN vehefce$eeB2 Dees<eleeled efleicensles~

ees veeNs Dejeefle meefceOeeve eN$es veeNree leb Oe#eleNmeb ve Meg<keced12
Gled~ DeNivesN~ efleNN~ eefle~ Dee~ leNveg<JeN~ efve~ DeNefce$eeved~ DeesN<eNleeNled~ efleNiceNnsNleN Fefle efleicensles~ e~ veN~ Dejeefleced~
meNefceNOeeNvesefle mecedFOeeve~ eN$es~ veerNee~ leced~ OeNef#eN~ DeNleNmeced~ ve~ Meg<keced12
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Gled) (Deives) meYeeOe#e (efle) (eefle) (Dee) (leveg<Je) (efve) (Deefce$eeved) Oece&s=ved Me$etved
(Dees<eleeled) on (efleicensles) efleicemleerJees nsefleJeees oC[es eme me~ nsefleefjefle Jeeveecemeg Heefleced (efveIeb02~20)
(e) (ve) Demceekeced (Dejeefleced) Me$egced (meefceOeeve) meceked lespeefmJeved (e$es) kejesefle (veeree) veiYetleb ke=lJee
(leced) (Oeef#e) on~ De$e efJekejCeuegked (Delemeced) keeced (ve) FJe (Meg<keced) Devee&ced12
DevJee- ns Deives! lJeb jepeOece& Gefe, Oeeefce&keeved eleeleveg<Je~ ns efleicenslesefce$eeved vees<eleeled~ ns
meefceOeeve! ees veesjeefleb e$es, leb veeree Meg<kecelemeb ve Oeef#e12
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ jepeeoe meYee Oecex efJevees meceeefnlee YetlJee peueefceJe efce$eeved Meerleeseg~
DeefiveefjJe Me$etved onseg~ e Goemeerve efmLelJeemceekeb Me$etveglHeeoesled leb {b yevOeb yeOJee efve<keCkeb jepeb
kegeg&12
HeoeLe&-ns (Deives) lespeOeejer meYee kes mJeeceer! DeeHe jepeOece& kes yeere (Gefe) GVeefle kees HeeHle ntefpees~
Oecee&lcee Heg<eeW kes (Heefle) efuees (Deeleveg<Je) megKeeW kee efJemleej keerefpees~ ns (efleicensles) leerJe oC[ osves Jeeues
jepeHeg<e! (Deefce$eeved) Oece& kes s<eer Me$egDeeW kees (vees<eleeled) efvejvlej peueeFes~ ns (meefceOeeve) meceked lespeOeejer peve!
(e) pees (ve) nceejs (Dejeefleced) Me$eg kees Glmeener (e$es) kejlee nw, (leced) Gmekees (veeree) veereer oMee ceW kejkes
(Meg<keced) metKess (Delemeced) kee kes (ve) meceeve (Oeef#e) peueeFes12
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ jepee Deeefo meYepeveeW kees eeefnes efke Oece& Deewj efJevee ceW meceeefnle
neskes peue kes meceeve efce$eeW kees Meerleue kejW, Deefive kes meceeve Me$egDeeW kees peueeJeW~ pees Goemeerve neskej nceejs Me$egDeeW
kees ye{eJes, Gmekees { yevOeveeW mes yeebOe kes efve<keCke jepe kejW12
TOJeex YeJesleme JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oe<e&eflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve me keerMees YeJesefoleen
efHej Jen jepee efkeme Hekeej kee nes, Fme kee efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
TNOJees& YeJeN HeefleefJeNOeeOeNmceoeNefJe<ke=Ceg<JeN owJeeveives~
652
epegJexoYee<es
aj.
org
DeJe efmLeNje levegefn eelegpetvee peeNefcecepeeefcebN Hece=CeerefnN Me$etved~

DeNivesdJeeN lespemee meeoeeefce13
TNOJe&~ YeNJeN~ eefle~ efJeNOeN~ DeefOe~ DeNmceled~ DeeNefJe~ ke=Ceg<JeN~ owJeeefve~ DeNivesN~ DeJe~ efmLeNje~ leNvegefnN~
eeNlegpetveeNefceefle eelegpetveeced~ peeNefceced~ Depeeefceced~ e~ ce=CeerNefnN~ Me$etved~ DeNives~ lJeeN~ lespemee~ meeNoNeeNefceN13
the
ary
as
am
HeoeLe&-(TOJe&) Glke= (YeJe) (eefle) (efJeOe) lee[e (DeefOe) (Demceled) (DeeefJe) eekees (ke=Ceg<Je)
(owJeeefve) osJeweJf e&efefve&Je=eeefve Jemletefve (Deives) (DeJe) (efmLeje) efveeueeefve (levegefn) efJemle=Cegefn (eelegpetveeced) es
eeefvle es e peJevles les<eeced (peeefceced) Yeespeveegced (Depeeeqceced) Yeespevejefnleb mLeeveced~ De$e pecegOeeleesJe&HeeefoYe Fleer_ed
(e) (ce=Ceerefn) efnefvOe (Me$etved) Dejerved (Deives) HeeJekeme (lJee) lJeeced (lespemee) ekeeMesve men (meeoeeefce)
mLeeHeeeefce~ [Deeb cev$e Mele07.4.1.41 JeeKeele]13
DevJee-ns Deives efJeved jepeved! elemlJecetOJeex YeJe, Me$etved eefle efJeOeemceled efmLeje owJeeveeefJe<ke=Ceg<Je,
megKeeefve levegenf , eelegpetveeb peeefcecepeeefceceJelevegefn efJeveeMee, Me$etved ece=Ceerefn~ lemceeonb lJeeivesmlespemeeefOemeeoeeefce13
YeeJeeLe&-ceveg<ee jepewee eeHeeseceiegCekece&mJeYeeJee YeJeseg, epeeYees oefjsYee meleleb megKeb oeg~ Oecex
efmLeje mevlees ogeOecee&eeefjCees ceveg<eeved meleleb efMe#eeseg, meJeexlke=b meYeeHeefleb e cevesjved13
HeoeLe&-ns (Deives) lespeefmJeved efJeeved Heg<e! efpemeefuees DeeHe (TOJe&) Gece (YeJe) ntefpees, Oece& kes (Heefle)
Devegketue neskes (efJeOe) og Me$egDeeW kees lee[vee oerepf ees, (Demceled) nceejs (efmLeje) efveMeue (owJeeefve) efJeeveeW kes jes
HeoeLeeX kees (DeeefJe) Heke (ke=Ceg<Je) keerefpees, megKeesb kees (levegefn) efJemleeefjes, (eelegpetveeced) HejHeoeLeesXx kees HeeHle nesves
Deewj Jesie Jeeues Me$egpeveeW kes (peeefceced) Yeespeve kes Deewj (Depeeefceced) Deve JeJenej kes mLeeve kees (DeJe) Des Hekeej
efJemleejHetJe&ke ve keerefpees Deewj (Me$etved) Me$egDeeW keess (Hece=Ceerefn) yeue kes meeLe ceeefjes, Fefmeefuees ceQ (lJee) DeeHekees
(Deives) Deefive kes (lespemee) HekeeMe kes (DeefOe) meccegKe (meeoeeefce) mLeeHeve kejlee ntb13
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke jepe kes Ssee& kees Heekes Gece iegCe, kece& Deewj mJeYeeJeeW mes eg nesJeW,
HepeeDeeW Deewj Deewj oefjeW kees efvejvlej megKe osJeW~ og DeOecee&eejer ceveg<eeW kees efvejvlej efMe#ee kejsb Deew j meyemes Gece
Heg<e kees meYeeHeefle ceevesb13
Deefivecet&xleme JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej~
efHej Jen jepeHeg<e kewmee nes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNefivecet&e& efoNJe keNkeglHeefle He=efLeNJee DeNeced~

DeNHee: jslee:efme efpevJeefle~ FvomeN lJeewpemee meeoeeefce14
DeNefive~ cete&~ efoNJe~ keNkegled~ Heefle~ He=efLeNJee~ DeNeced~ DeNHeeced~ jslee:efme~ efpeNvJeNefleN~ Fvme~ lJeeN~
Deespemee~ meeNoNeeNefceN14
$eeesoMeesOeee
653
am
aj.
org
HeoeLe&-(Deefive) mete& (cete&) meJex<eeb efMej FJe (efoJe) ekeeMeegmeekeeMeme ceOes (kekegled) ceneved~
kekegn Fefle cenvveecemeg Heefleced (efveIeb03~3)DemeevleueesHees JeCe&Jeleesve nme o (Heefle) Heeueke (He=efLeJee)
Yetces (Deeced) (DeHeeced) peueeveeced (jsleebefme) Jeeree&efCe (efpevJeefle) eerCeeefle leHe&eefle (Fvme) mete&me (lJee) lJeeced
(Deespemee) HejeecesCe (meeoeeefce)~ [Deeb cev$e Mele07.4.1.41 JeeKeele]14
DevJee-ns jepeved! eLeeeceefiveefo&Je He=efLeJee cete& kekeglHeeflejHeeb jsleebemf e efpevJeefle, leLee lJeb YeJe~ Denb
lJee lJeeefcevmeewpemee men jepeee meeoeeefce14
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ees ceveg<e mete&Jeod iegCekece&mJeYeeJees veeesve epeeHeeuevelelHejes
Oeeefce&kees efJeeved YeJesled leb jepelJesve meJex ceveg<ee mJeerkegeg&14
HeoeLe&-ns jepeved! pewmes (Deeced) en (Deefive) mete& (efoJe) HekeeMeeg DeekeeMe kes yeere Deewj
(He=efLeJee) Yetefce kee (cete&) meye HeeefCeeeW kes efMej kes meceeve Gece (kekegled) meye mes ye[e (Heefle) meye HeoeLeeX kee
j#eke (DeHeeced) peueeW kes (jsleebefme) meejeW mes HeeefCeeeW kees (efpevJeefle) le=Hle kejlee nw, Jewmes DeeHe Yeer ntefpees~ ceQ (lJee)
DeeHe kees (Fvome) mete& kes (Deespemee) Hejeece kes meeLe jepe kes efuees (meeoeeefce) mLeeHeve kejlee ntB14
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e mete& kes meceeve iegCe, kecce& Deewj mJeYeeJe
Jeeuee, veee mes Hepee kes Heeueve ceW lelHej, Oecee&lcee, efJeeved nes, Gmekees jepeeefOekeejer meye ueesie ceeveW14
YegJees e%emesleme ef$eefMeje $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
efHej Jen kewmee nes Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
YegJees eN%emeN jpemee vesNlee e$ee efveNegefN meemes efMeNJeeefYe~

efoefNJe cete&ve oefOe<es mJeN<ee efpeNeceives eke=<es nJeNJeenced15
the
ary
YegJe~ eN%eme~ jpeme~ eN~ vesNlee~ e$e~ efveNegefNefjefle efveNegledefYe~ meemes~ efMeNJeeefYe~ efoNefJe~ cete&veced~
oNefOeN<esN~ mJeN<ee&ced~ mJeNmeeefceefle mJeNmeeced~ efpeNeced~ DeNivesN~ eNke=<esN~ nNJeNJeenNefceefle nJeNJeenced15
HeoeLe&-(YegJe) He=efLeJee (e%eme) jepeOece&me (jpeme) ueeskemewee&me Jee (e) Heeeoerveeced (veslee)
veevekeee& (e$e) jepes~ De$e efveHeeleme e [Dee06.3.136] Fefle oerIe& (efveegef) JeeeesJexieeefoiegCew men (meemes)
meceJewe<f e (efMeJeeefYe) keueeCekeeefjkeeefYeveer&efleefYe (efoefJe) veeeekeeMes (cete&veced) efMej (oefOe<es) Oejefme (mJe<ee&ced)
mJe megKeeefve meveefvle Yepeefvle eee leeced (efpeeced) peesnJeerefle eee leeb Jeeeced (Deives) efJeved (eke=<es) kejese<f e
(nJeJeenced) nJeeefve nesleg oelegcene&efCe e%eeveeefve eee leeced~ [Deeb cev$e Mele07.4.1.42 JeeKeele]15
DevJee-ns Deives efJeved! eLeeefiveefve&egef men Jeeet jpemees veslee meved efoefJe cete&veb Oejefle, leLee e$e
efMeJeeefYe men YegJees e%eme meemes jepeb oefOe<es, nJeJeenb mJe<ee efpeeeke=<es, le$e meJee&eCf e megKeeefve Je&v le Fefle
efJepeeveerenf 15
YeeJeeLe&-eefmceved jepes jepeeoe meJex Oeeefce&kee ceueeeefjCees OecexCe epee Heeueesegmle$e efJeeemegefMe#eepeeefve
megKeeefve keglees ve Jexjved15
654
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns (Deives) efJeeved Heg<e! (e$e) efpeme jepe ceW DeeHe pewmes (efveegef) Jesie Deeefo iegCeeW kes meeLe Jeeeg
(jpeme) ueeskeeW Jee Ssee& kee (veslee) eueeves neje (efoefJe) veee kes HekeeMe ceW (cete&veced) efMej kees OeejCe kejlee
nw, Jewmes (e$e) peneb (efMeJeeefYe) keueeCekeejke veerelf eeeW kes meeLe (YegJe) DeHeveer He=efLeJeer kes (e%eme) jepeOecce& kes
Heeueve kejvesnejs neskes (meemes) mebegkele neslee, Des Heg<eeW mes jepe kees (oefOe<es) OeejCe Deewj (nJeJeenced) osves
eesie efJeeveeW keer HeeefHle kee nsleg (mJe<ee&ced) megKeeW kee mesJeve kejevesnejer (efpeeced) Des efJe<eeeW keer ieenke JeeCeer kees
(eke=<es) kejles nes, JeneB meye megKe ye{les nQ, en efveefMele peeefvees15
YeeJeeLe&-efpeme jepe ceW jepee Deeefo meye jepeHeg<e cebieueeejCe kejvesnejs Oecee&lcee neskes Oecee&vegketue HepeeDeeW
kee Heeueve kejW, Jeneb efJeee Deewj Deer efMe#ee mes nesves Jeeues megKe keeeW ve ye{
W 15
OegJeemeerleme ef$eefMeje $eef<e~ DeefiveoxJelee~ mJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej~
Hegve mee keerMeer YeJesefoleen
am
efHej Jen jepeHelveer kewmeer nesJes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
OegJeeefme OeNCeemle=lee efJeNekece&Cee~

cee lJee mecego GOeerNvcee megHeNCeexDeJeLeceevee He=efLeNJeeR n16
OegJee~ DeNefmeN~ OeNCee~ Deemle=lesleemle=lee~ efJeNekeceN&Cesefle efJeNekece&Cee~ cee~ lJeeN~ meNceg~ Gled~ JeNOeerNled~ cee~
megHeNCe& Fefle megHeNCe&~ DeJeLeceevee~ He=efLeNJeerced~ nN16
the
ary
as
HeoeLe&-(OegJee) efve<kecHee (Deefme) (OeCee) efJeeeOece&Oe$eea (Deemle=lee) JeeueejMegYeiegCew

meceieeeefolee (efJeekece&Cee) efJeeeefve meceeeefCe Oece&kecee&efCe eme Helegmlesve (cee) (lJee) lJeeced (meceg)
mecegodJeefvle keecegkee eefmceved JeJenejs me (Gled) (JeOeerled) nveeled (cee) (megHeCe&) MeesYeveeefve HeCee&evf e
Heeefueleeveeefve eme me (DeJeLeceevee) Heer[eceeeHlee (He=efLeJeerced) mJejepeYetefceced (n) JeOe&e~ [Deeb cev$e
DevJee-ns jepeHeeflve! elees efJeekece&Cee Helee men Jee&ceeveemle=lee OeCee OegJeeefme, meeJeLeceevee meleer
lJeb He=efLeJeercegod=bn lJee meceges ceeJeOeerled, megHeCe&e cee JeOeerled16
YeeJeeLe&-eeMeeR jepeveerelf eefJeeeb jepeeOeerleJeeved YeJesled, leeMeercesJe je%eeHeOeerleJeleer meeled~ meowJeesYeew
HeefleJeleeerJeleew YetlJee veeesve Heeueveb kegee&leeced~ JeefYeeejkeeceJeLeejefnleew YetlJee OecexCe mevleeveeveglHeee erveeeb
er Heg<eveeeb Heg<ee kegee&led~16
HeoeLe&-ns jepee keer er! efpeme keejCe (efJeekece&Cee) meye Oece&egkele keece kejves Jeeues DeHeves Heefle kes meeLe
Jee&leer ngF& (Deemle=lee) Je, DeeYet<eCe Deewj es iegCeeW mes {Heer ngF& (OeCee) efJeee Deewj Oece& keer OeejCee kejvesnejer
(OegJee) efveMeue (Deefme) nw, mees let (DeJeLeceevee) Heer[e mes jefnle ngF& (He=efLeJeerced) DeHeveer jepeYetecf e kees (Godbn)
Des Hekeej ye{e (lJee) legPe kees (mecego) peej ueesieeW kee JeJenej (cee) cele (JeOeerled) meleeJes Deewj (megHeCe&)
megvoj j#ee efkees DeJeeJeeW mes egkele lesje Heefle (cee) veneR ceejs16
YeeJeeLe&-pewmeer jepeveerelf e efJeee kees jepee He{e nes, Jewmeer ner Gmekeer jeCeer Yeer He{er nesveer eeefnes~ meowJe oesveeW
$eeesoMeesOeee
655
aj.
org
HejmHej HeefleJelee, erJele nes kes veee mes Heeueve kejW~ JeefYeeej Deewj keece keer JeLee mes jefnle neskej Oecee&vegketue
Heg$eeW kees GlHeVe kejkes efeeW kee er jeCeer Deewj Heg<eeW kee Heg<e jepee veee kejs16
HepeeHeefledJesleme ef$eefMeje $eef<e~ HepeeHeefleoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve Heeflemleeb keLeb Jee&esefoleen
efHej jepee DeHeveer jeCeer kees kewmes Jeee&Jes, en Deieues cev$e ceW kene nw
HeNpeeHeefledJee meeoelJeNHeeb He=s mecegomesceved~

JeemJeleeRN HeLemJeleeRN HeLemJe He=efLeNJeefme17
eNpeeHeefleNefjefle eNpeeHeefle~ lJeeN~ meeNoNeNleg~ DeNHeeced~ He=s~ meNcegme~ Sceved~ JeemJeleerced~ eLemJeleerced~ eLemJe
He=efLeNJeer~ DeNefmeN17
the
ary
as
am
HeoeLe&-(epeeHeefle) epeeee mJeeceer (lJee) lJeeced (meeoeleg) mLeeHeeleg (DeHeeced) peueeveeced (He=s) GHeefj
(mecegme) meeiejme (Sceved) eeHleJes mLeeves~ De$e meHlecee uegked~ De$e SceVeeefo<eg voefme HejHeced
[Dee0Jee06.1.91] Fefle Jeeefe&kesve HejHeced~ (JeemJeleerced) yeng Jeees Jeeveb efJeeeieceveb melkejCeb Jee efJeeles
emeemleeced (eLemJeleerced) eLe eKeelee keerefe&eJf e&eles emeemleeced (eLemJe) eKeelee YeJe (He=efLeJeer) YetefceefjJe
megKeeoe (Deefme)~ [Deeb cev$e Mele07.4.2.6 JeeKeele]17
DevJee-ns efJeogef<e epeeHeeefuekes jeef%e! eLee epeeHeefle mecegmeeHeecesceved He=s veewkesJe JeemJeleeR eLemJeleeR
lJee lJeeb meeoeleg, elemlJeb He=efLeJeefme, lemceeled erveeekejCes eLemJe, leLee les HeefleYe&Jesled17
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ jepeHeg<eeoe mJeeb eefmceved jepekece&efCe eJeexjBmleefmceved mJeeb mJeeb
efeb mLeeHeeseg~ e Heg<e Heg<eeCeeb veeeeefOekeejs eflesled leme er erCeeb veeeemeves efmLelee YeJesled17
HeoeLe&-ns efJeogef<e ef! pewmes (HepeeHeefle) Hepee kee mJeeceer (mecegome) mecego kes (DeHeeced) peueeW kes (Sceved)
HeeHle nesves eesie mLeeve kes (He=s) THej veewkee kes meceeve (JeemJeleerced) yengle efJeee keer HeeefHle Deewj melkeej mes egkele
(HeLemJeleerced) HeMebefmele keerefe& Jeeueer (lJee) legPe kees (meeoeleg) mLeeHeve kejs, efpeme keejCe let (He=efLeJeer) Yetecf e kes
meceeve megKe osves Jeeueer (Deefme) nw, Fmeefuees efeeW kes veee kejves ceW (HeLemJe) Heefme nes, Jewmes lesje Heefle Heg<eeW kee
veee kejs17
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ jepeHeg<e Deeefo kees eeefnes efke DeeHe efpeme-efpeme
jepekeee& ceW HeJe=e neW, Gme-Gme keee& ceW DeHeveer-DeHeveer efeeW kees Yeer mLeeHeve kejW, pees-pees jepeHeg<e efpeve-efpeve
Heg<eeW kee veee kejs, Gme-Gmekeer er efeeW kee veee efkeee kejW17
Yetjmeerleme ef$eefMeje $eef<e~ DeefiveoxJelee~ HemleejHe*defMvo~ He_ece mJej
efHej Jen jeCeer kewmeer nes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
YetjefmeN Yetefcejmeefoeflejefme efJeNeOeeeeN efJeemeN YegJeveme OeN$eer&~
656
epegJexoYee<es
aj.
org
He=efLeNJeeR e He=efLeNJeeR n He=efLeNJeeR cee efnmeer18
Yet~ DeNefmeN~ Yetefce~ DeNefmeN~ Deefoefle~ DeNefmeN~ efJeNeOeeeeN Fefle efJeNeOeeee~ efJeeme~ YegJeveme~ OeN$eea~
He=efLeNJeerced~ eNN~ He=efLeNJeerced~ nN~ He=efLeNJeerced~ cee~ efnNmeerN18
as
am
HeoeLe&-(Yet) YeJeleerefle Yet (Deefme) (Yetefce) He=efLeJeerJeled (Deefme) (Deefoefle)

DeKeefC[lewee&cevleefj#eefceJee#egyOee (Deefme) (efJeeOeeee) ee efJeeb meJe ie=eefle ie=neeceer jepeJeJenejb oOeeefle mee
(efJeeme) meJe&me (YegJeveme) YeJeefvle Yetleeefve eefmceved jepes leme (Oe$eea) Oeeefjkee (He=efLeJeerced) (e) efveie=neCe
(He=efLeJeerced) (bn) JeOe&e (He=efLeJeerced) (cee) (efnbmeer) efnbmee~ [Deeb cev$e Mele07.4.2.7 JeeKeele]18
DevJee-ns jepeHeeflve! elemlJeb Yetejf Jeeefme, lemceeled He=eLf eJeeR e~ elemlJeb efJeeOeeee efJeeme YegJeveme Oe$eea
YetefceefjJeeefme, lemceeled He=efLeJeeR bn~ elemlJeceefoefleefjJeeefme, lemceeled He=eLf eJeeR cee efnbmeer18
YeeJeeLe&-ee jepekegueefe He=efLeJeeefoJeod Oewee&efoiegCeege meefvle, lee SJe jepeb keeg&cen&efvle18
HeoeLe&-ns jeCeer! efpememes let (Yet) Yetefce kes meceeve (Deefme) nw, Fme keejCe (He=efLeJeerced) He=efLeJeer kees (e)
efvejvlej ienCe kej~ efpemeefuees let (efJeeOeeee) meye ie=neece kes Deewj jepemecyevOeer JeJenejeW Deewj (efJeeme) meye
(YegJeveme) jepe kees (Oe$eea) OeejCe kejvesnejer (Yetefce) He=efLeJeer kes meceeve (Deefme) nw, Fmeefuees (He=efLeJeerced) He=efLeJeer
kees (bn) ye{e Deewj efpeme keejCe let (Deefoefle) DeKeC[ Ssee& Jeeues DeekeeMe kes meceeve #eesYejefnle (Deefme) nw,
Fmeefuees (He=efLeJeerced) Yetefce kees (cee) cele (efnbmeer) efyeiee[18
YeeJeeLe&-pees jepekegue keer er He=efLeJeer Deeefo kes meceeve Oeerjpe Deeefo iegCeeW mes egkele nes lees Jes ner jepe kejves
kes eesie nesleer nQ18
efJeemcee Fleme ef$eefMeje $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvemleew HejmHejb keLeb Jeexeeleeefceleen
efHej Jes er-Heg<e DeeHeme ceW kewmes JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
efJeemcew HeeNCeeeeHeeNveee JeeNveeeesoeNveee HeefleNeew eNefj$eee~

DeNefivedJeeNefYeHeeleg ceNee mJeNmlee Nefo&<eNe MevlecesveN leee osNJeleeeefjmJeod OegJee meero19
efJeemcew~ eeNCeee~ DeNHeeNveeesleHeDeeNveee~ JeeNveeesefle efJeDeeNveee~ GNoeNveeeslegl edDeeNveee~ eNefleNeew~

eNefleNmLeeeeN Fefle eefleNmLeeew~ eNejf $eee~ DeNefive~ lJeeN~ DeNefYe~ HeeNleg~ ceNee~ mJeNmlee~ Nefo&<ee~ MevlecesNvesefleN Mecedlecesve~
leee~ osNJeleee~ DeNefjmJeled~ OegJee~ meerNoN19
HeoeLe&-(efJeemcew) mebHetCee&e (eeCeee) peerJevensleJes (DeHeeveee) ogKeefveJeejCeee (Jeeveee)

efJeefJeOeeseceJeJenejee (Goeveee) Glke=ee yeueee (eefleeew) melke=lees (eefj$eee) Oecee&ejCeee (Deefive)
efJe%eeveJeeved Heefle (lJee) lJeeced (DeefYe) DeeefYecegKeleee (Heeleg) j#eleg (ceee) cenlee (mJemlee) eeHekemegKeefeeee
(efo&<ee) eoerHlesve (Mevlecesve) DelevlemegKeHesCe kece&Cee (leee) (osJeleee) efJeJeeefnleHeefleHeee megKeeoee
(DeefjmJeled) keejCeJeled (OegJee) efveeuemJeHee (meero) DeJeefmLelee YeJe~ [Deeb cev$e Mele07.4.2.8
$eeesoMeesOeee
657
as
am
aj.
org
JeeKeele]19
DevJee-ns ef! eesefivemles Heeflece&ee mJemlee Mevlecesve efo&<ee efJeemcew eeCeeeeHeeveee Jeeveeeesoeveee
eefleeew eefj$eee eeb lJeeefYeHeeleg, mee lJeb leee osJeleee meneefjmJeod OegJee meero19
YeeJeeLe&-Heg<ee mJemJeerCeeb melkeejmegKeeYeeceJeefYeeejsCe e efeeeejCeb Heeueveeefokeb e meleleb kegeg&,
efeesHesJecesJe~ ve mJeefeb efJeneeeveeb Heg<e, mJeHeg<eb efJeneeeveb er e mebiesled~ SJeb HejmHejme
efeeeejCeeJegYeew meoe Jeexeeleeced19
HeoeLe&-ns ef! pees (Deefive) efJe%eeveeg lesje Heefle (ceee) ye[er (mJemlee) megKe HeeHle kejevesnejer efeee
Deewj (efo&<ee) HekeeMeegkele (Mevlecesve) DelevlemegKeoeeke kece& kes meeLe (efJeemcew) mecHetCe& (HeeCeee) peerJeve kes nsleg
HeeCe (DeHeeveee) ogKeeW keer efveJe=ef e (Jeeveee) Deveske Hekeej kes Gece JeJenejeW keer efmeef (Goeveee) Gece yeue
(Heefleeew) melkeej Deewj (eefj$eee) Oece& kee DeeejCe kejves kes efuees efpeme (lJee) lesjer (DeefYeHeeleg) mevcegKe neskej
j#ee kejs, mees let (leee) Gme (osJeleee) efoJemJeHe Heefle kes meeLe (DeefjmJeled) pewmes keee&-keejCe kee mecyevOe nw,
Jewmes (OegJee) efveMeue nes kes (meero) Heefleeegkele nes19
YeeJeeLe&-Heg<eeW kees eesie nw efke DeHeveer-DeHeveer efeeW kes melkeej mes megKe Deewj JeefYeeej mes jefnle neskes
HeerefleHetJe&ke DeeejCe Deewj Gvekeer j#ee Deeefo efvejvlej kejW, Deewj Fmeer Hekeej er ueesie Yeer jnW~ DeHeveer er kees es[
Deve er keer Fe ve Heg<e Deewj ve DeHeves Heefle kees es[ otmejs Heg<e kee mebie er kejs~ Ssmes ner DeeHeme ceW
HeerefleHetJe&ke ner oesveeW meoe JeeX19
keeC[elkeeC[eefolemeeefive$e&ef<e~ Helveer osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
efHej Jen er kewmeer nes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
keeC[elkeeC[elHeNjesnvleerN He<eHe<eNmHeefj~
SNJee vees otJexN Heleveg meNnesCe MeNlesve e 20
keeC[elkeeC[eNefoefleN keeC[eledkeeC[eled~ eNjesnNvleerefle eNjesnvleer~ He<eHe<eN FefleN He<eHe<e~ Heefj~ SNJe~

veN~ otJexN~ eN~ leNveg~ meNnesCe~ MeNlesve~ eN20
HeoeLe&-(keeC[elkeeC[eled) evLese&vLes (ejesnvleer) eke=leee Je&ceevee (He<eHe<e) cece&Cees cece&Ce

(Heefj) meJe&le (SJee) efveHeeleme e [Dee06.3.136] Fefle oerIe& (ve) Demceeved (otJex) otJee&Jee&ceeves (e) (leveg)
efJemle=Cegefn (menesCe) DemebKeelesve (Melesve) Deveskew (e)~ [Deeb cev$e Mele07.4.2.14 JeeKeele]20
DevJee-ns efm$e! lJeb eLee menesCe Melesve e keeC[elkeeC[eled He<eHe<emHeefj ejesnvleer otJex otJeez<eOeer
Jee&les, leLewJe veesmceeved Heg$eHeew$eweee&efoefYe eleveg20
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee otJeez<eOeer jesieeCeeefMekee megKeJeef&kee megefJemleerCee& efejb mLee$eer
meleer JeOe&les, leLee meleer efJeog<eer er kegueb MeleOee meneOee JeOe&esled, leLee Heg<eesefHe eelesle20
658
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns ef! let pewmes (menesCe) DemebKeele (e) Deewj (Melesve) yengle Hekeej kes meeLe (keeC[elkeeC[eled)
meye DeJeeJeeW Deewj (He<eHe<e) ieeb-ieeb mes (Heefj) meye Deesj mes (Hejesnvleer) Delevle ye{leer ngF& (otJex) otJee& Ieeme
nesleer nw, Jewmes (SJe) ner (ve) nce kees Heg$e-Heew$e Deewj Ssee& mes (Heleveg) efJemle=le kej20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes otJee& Dees<eefOe jesieeW kee veeMe Deewj megKeeW kees
ye{evesnejer megvoj efJemleejeg nesleer ngF& ye{leer nw~ Jewmes ner efJeog<eer er kees eeefnes efke yengle Hekeej mes DeHeves kegue
kees ye{eJes20
ee Melesveslemeeefive$e&ef<e~ Helveer osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
efHej Jen kewmeer nes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
ee MeNlesve HeleNveesef<e meNnesCe efJeNjesnefme~

lemeemles osJeerkes efJeNOesce nNefJe<ee JeNeced21
ee~ MeNlesve~ eNleNvees<eerefle eleNveesef<e~ meNnesCe~ efJeNjesnNmeerefle efJeNjesnefme~ lemee~ lesN~ osNefJeN~ FNNkesN~ efJeNOesce~
nNefJe<ee~ JeNeced21
the
ary
as
HeoeLe&-(ee) (Melesve) DemebKeelesve (eleveesef<e) (menesCe) DemebKeelesve (efJejesnefme) efJeefJeOeleee JeOe&mes

(lemee) (les) leJe (osefJe) osoerHeceeves (Fkes) FkesJe MegYewieg&Cew megMeesefYeles (efJeOesce) Heefjejsce (nefJe<ee) neslegcenxCe
(Jeeced)~ [Deeb cev$e Mele07.4.2.15 JeeKeele]21
DevJee-ns Fkes FkeeJeod {ebies oseJf e ef! eLeskee Melesve eleveesefle menesCe efJejesenf le, leLee ee
lJecemceeved Melesve eleveesef<e menesCe e efJejesnefme, lemeemles leJe nefJe<ee Jeeb efJeOesce lJeeb Heefjejsce21
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee MeleMe meneeCeerkee ie=nekeeje YetlJee meJee&ved megKeeefvle,
leLewJe ee meeOJe efe Heg$eHeew$eYe=leeefoefYe meJee&veevevoesegmlee Heg<ee meleleb melkegeg&~ veefn melHeg<eermeceeiecesve efJevee MegYeiegCee{eeveHeleeefve peeesjved~ SJebYetlew mevleevewefJe&vee ceeleeefHele+Ceeb kegle megKeb peeesle21
HeoeLe&-ns (Fkes) F kes meceeve { DeJeeJeeW mes egkele, MegYe iegCeeW mes MeesYeeeceeve (osefJe) HekeeMeegkele
er pewmes F mewke[eW mebKee mes cekeeve Deeefo kee efJemleej Deewj npeejn mes yengle ye{e osleer nw, Jewmes (ee) pees let nce
ueesieeW kees (Melesve) mewke[eW Heg$e-Heew$eeefo mecHeefe mes (Heleveesef<e) efJemleejeg kejleer Deewj (menesCe) npeejn Hekeej kes
HeoeLeesxX mes (efJejesnefme) efJeefJeOe Hekeej ye{eleer nw, (lemee) Gme (les) lesjer (nefJe<ee) osves eesie HeoeLeeX mes (Jeeced) nce
ueesie (efJeOesce) mesJee kejW21
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes mewke[eW Hekeej mes npeejn F Iej He yeve kes meye
HeeefCeeeW kees megKe osleer nQ, Jewmes pees es er ueesie Heg$e-Heew$e Ssee& Deewj Ye=le Deeefo mes meye kees Deevevo osJeW, Gvekee
Heg<e ueesie efvejvlej melkeej kejW, keeeWefke es Heg<e Deewj efeeW kes mebie kes efyevee MegYe iegCeeW mes egk ele mevleeve keYeer
veneR nes mekeles Deewj Ssmes mevleeveeW kes efyevee ceelee efHelee kees megKe keye efceue mekelee nw21
$eeesoMeesOeee
659
aj.
org
eemle Flemesvoeiveer $e<eer~ DeefiveoxJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve mee keerMeer YeJesefolegHeefoMeles
efHej Jen er kewmeer nesJes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eemles DeivesN metexN eesN efoJeceeleNvJeefvle jefMceefYe~

leeefYeveex DeNe meJee&Yeer Nes peveee vemke=efOe22
ee~ lesN~ DeNivesN~ metex~ e~ efoJeced~ DeeNleNvJevleerleeleNvJeefvle~ jefMceefYeNefjefle jefMceefYe~ leeefYe~ veN~ DeNe~
meJee&efYe~ Nes~ peveee~ veN~ ke=efOeN22
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ee) (les) leJe (Deives) DeefiveefjJe Jee&ceeves (metex) Dekex (e) oerHlee (efoJeced) ekeeMeced
(DeelevJeefvle) mecevleeod efJemle=CJeefvle (jefMceefYe) efkejCew (leeefYe) efeefYe (ve) Demceeved (Dee) (meJee&efYe)
(es) efekeejkeee (peveee) eefmeee (ve) Demceeved (ke=efOe) keg~ De$e efJekejCeuegked~ [Deeb cev$e
DevJee-ns Deives efJeog<eOeeefHekes ef! eemles ee meefvle, leeefYe meJee&efYeveex eLee e metex
jefMceefYeefo&JeceelevJeefvle, leLee lJeceeleveg~ Dee es peveee ve eerleeved ke=efOe22
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee yeeeC[s mete&me oerHlee meJee&efCe Jemletefve ekeeMe jeseeefvle,
leLewJe efJeog<e meeOJe HeefleJelee efe meJee&efCe ie=nkecee&efCe ekeeMeeefvle~ e$e erHeg<eew HejmHejb eeref lecevleew
meeleeced, le$e meJe keueeCecesJe22
HeoeLe&-ns (Deives) Deefive kes meceeve lespeOeeefjCeer He{evesnejer efJeog<eer er! (ee) pees (les) lesjer efe nQ,
(leeefYe) Gve (meJee&efYe) meye efeeeW mes egkele (ve) nce kees pewmes (e) oereHf leeeb (metex) mete& ceW (jefMceefYe)
efkejCeeW mes (efoJeced) HekeeMe kees (DeelevJeefvle) Des Hekeej efJemleejegkele kejleer nQ, Jewmes let Yeer Des Hekeej efJemle=le
megKeegkele kej Deewj (Dee) Deepe (es) efe kejevesnejs (peveee) Heefme ceveg<e kes efuees (ve) nce ueesieeW kees
Heerefleeg (ke=efOe) kej22
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes yeeeC[ ceW mete& keer oerefHle meye JemlegDeeW kees
HekeeefMele kej efeeg kejleer nQ, Jewmes ner efJeog<eer es HeefleJelee efeeb Iej kes meye keeeeX kee HekeeMe kejleer nQ~ efpeme
kegue ceW er Deewj Heg<e DeeHeme ceW Heerefleegkele neW, JeneB meye efJe<eeeW ceW keueeCe ner neslee nw22
ee Jees osJee Flemesvoeiveer $e<eer~ ye=nmHeefleoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe erHeg<ew keLeb efJe%eeveb mebHeeeefceleen
Deye er-Heg<eeW kees efJe%eeve keer efmeef kewmes kejveer eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
ee Jees osJeeN metexN eesN iees<Jees<eg ee e~

FvoeiveeNr leeefYeN meJee&YeerN e vees Oee ye=nmHeles23
660
epegJexoYee<es
aj.
org
ee~ JeN~ osNJeeN~ metex~ e~ iees<eg~ Dees<eg~ ee~ e~ FveiveerNFleerveiveer~ leeefYe~ meJee&efYe~ eced~
veN~ OeNeN~ ye=nNmHeNlesN23
as
am
HeoeLe&-(ee) (Je) eg<ceekeced (osJee) efJeebme (metex) meefJeleefj (e) ee (iees<eg) Oesveg<eg (Dees<eg)
ieJeeefo<eg (ee) (e) eerlee (Fveiveer) efJeeglmete&JeoOeeHekeesHeosMekeew (leeefYe) (meJee&efYe) (eced) keeceveeced
(ve) Demceekeb ceOes (Oee) (ye=nmHeles) ye=nleeb efJeog<eeb Heeueke~ [Deeb cev$e Mele07.4.2.21 JeeKeele]23
DevJee-ns osJee! eteb ee Je metex ees ee iees<Jees<eg eMesJe e meefvle, leeefYe meJee&Yeer efiYeveex
eefceveiveer FJe Oee~ ns ye=nmHeles Hejer#eke! YeJeevemceekeb Hejer#eeb keg23
YeeJeeLe&-eeJevceveg<eeCeeb efJelme F&ejsme me=ew e efe Hejer#ee e ve peeeles, leeJeef%eeveb ve
Je&les23
HeoeLe&-ns (osJee) efJeevees! legce meye ueesie (ee) pees (Je) legcnejer (metex) mete& ceW (e) efe Deewj
(ee) pees (iees<eg) ieewDeeW Deewj (Dees<eg) Iees[
eW Deeefo ceW (e) HeerefleeeW kes meceeve Heerefle nw, (leeefYe) Gve (meJee&efYe)
meye efeeeW mes (ve) nceejs yeere (eced) keecevee kees (Fvoeiveer) efyepegueer Deewj mete&Jeled DeOeeHeke Deewj GHeosMeke
pewmes OeejCe kejs, Jewmes (Oee) OeejCe kejes~ ns (ye=nmHeles) He#eHeele es[ kes Hejer#ee kejevesnejs HetCe&efJeee egkele DeeHe
(ve) nceejer Hejer#ee keerefpees23
YeeJeeLe&-peye leke ceveg<e ueesieeW keer efJeeveeW kes mebie F&ej Gme keer jevee ceW efe Deewj Hejer#ee veneR nesleer ,
leye leke efJe%eeve keYeer veneR ye{ mekelee23
efJeje[dpeesefleefjlemesvoeiveer $e<eer~ HepeeHeefleoxJelee~ efvee=odOe=efleMvo~ $e<eYe mJej
ocHeleer Deveesveb keLeb Jelexeeleeefceleen
er-Heg<e DeeHeme ceW kewmeer JeesxX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
efJeNje[d peeseflejOeejeled mJeNje[d peeseflejOeejeled~

HeNpeeHeefledJee meeoeleg He=s He=efLeNJee peesefle<celeerced~
efJeemcew HeeNCeeeeHeeNveee JeeNveeeN efJeebN peeseflee&~
DeNefivesefOeHeefleNmleee osNJeleeeefjmJeod OegJee meero24
efJeNjeef[efle efJeNjed~ peesefle~ DeNOeeNjeNled~ mJeNjeef[efle mJeNjed~ peesefle~ DeNOeeNjeNled~ eNpeeHeefleNefjefleN eNpeeHeefle~
lJeeN~ meeNoNeNleg~ He=s~ He=efLeNJee~ peesefle<celeerced~ efJeemcew~ eeNCeee~ DeNHeeNveeesleHeDeeNveee~ JeeNveeesefle efJeDeeNveee~
efJeeced~ peesefle~ eNN~ DeNefive~ lesN~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ leee~ osNJeleee~ DeNefjmJeled~ OegJee~ meerNoN24
HeoeLe&-(efJejed) ee efJeefJeOeemeg jepeles (peesefle) efJeeeekeeMeced (DeOeejeled) Oeejesled (mJejed) meJex<eg

Oecee&ejCes<eg mJeeb jepeles (peesefle) efJeegoeefoekeeMeced (DeOeejeled) (epeeHeefle) epeeee Heeueke (lJee) lJeeced
(meeoeleg) mebmLeeHeeleg (He=s) leues (He=efLeJee) Yetces (peesefle<celeerced) eMemleb peesefleefJe&eeefJe%eeveb efJeeles emeemleeced
(efJeemcew) DeefKeueee (eeCeee) eeefCeefle megKeb esve lemcew (DeHeeveee) DeHeeefveefle ogKeb esve lemcew (Jeeveee) Jeeefveefle
$eeesoMeesOeee
661
the
ary
as
am
aj.
org
meJee&ved MegYeiegCekece&mJeYeeJeeved esve lemcew (efJeeced) meceeced (peesefle) efJe%eeveced (e) ie=neCe (Deefive) efJe%eeveJeeved
(les) leJe (DeefOeHeefle) mJeeceer (leee) (osJeleee) efoJeee (DeefjmJeled) met$eelceJeled (OegJee) efve<kecHee (meero) efmLeje
YeJe~ [Deeb cev$e Mele07.4.2.23 JeeKeele]24
DevJee-ee efJejed er peeseflejOeejeled, e mJejed Heg<ees peeseflejOeejeled, mee me eeefKeueb megKeb
eeHvegeeled~ ns ef! eesefivemlesefOeHeeflejefmle, leee osJeleee men lJeceefjmJeod OegJee meero~ ns Heg<e!
eeefivemleJeeefOeHelveefmle, leee osJeleee men lJeceefjmJeod OegJe meero~ ns ef! e epeeHeefle He=efLeJee He= s efJeemcew
eeCeeeeHeeveee Jeeveee peesefle<celeeR efJeegleefceJe lJee meeoeleg, mee lJeb efJeeb peeseflee&wlemcee Sveb Heefleb lJeb
meeoe24
YeeJeeLe&-es erHeg<ee melmebieefJeeeYeemeeYeeb efJeegoeefoHeoeLe&efJeeeb Je&evles le Fn megefKevees YeJeefvle~ Heefle
efeb meoe melkegee&led, er Heeflee kegee&led~ SJeb HejmHejb eerlee menwJe megKeb Yegeeleeced24
HeoeLe&-pees (efJejed) Deveske Hekeej keer efJeeeDeeW ceW HekeeMeceeve er (peesefle) efJeee keer GVeefle kees
(DeOeejeled) OeejCe kejs-kejeJes, pees (mJejed) meye Oecce&eg JeJenejesb ceW Megeeejer Heg<e (peesefle) efyepegueer Deeefo
kes HekeeMe kees (DeOeejeled) OeejCe kejs-kejeJes, Jes oesveeW er-Heg<e mecHetCe& megKeeW kees HeeHle nesJeW~ ns ef! pees
(Deefive) Deefive kes meceeve lespemJeer efJe%eeveeg (les) lesje (DeefOeHeefle) mJeeceer nw, (leee) Gme (osJeleee) megvoj
osJemJeHe Heefle kes meeLe let (DeefjmJeled) met$eelcee Jeeeg kes meceeve (OegJee) {lee mes (meero) efmLej nes~ ns Heg<e! pees
Deefive kes meceeve lespeOeeefjCeer lesjer j#ee kees kejvesnejer er nw, Gme osJeer kes meeLe let HeeCeeW kes meceeve HeerefleHetJe&ke
efveMee kejkes efmLele nes~ ns ef! (HepeeHeefle) Hepee kee j#eke lesje Heefle (He=efLeJee) Yetefce kes (He=s) THej
(efJeemcew) meye (HeeCeee) megKe keer ese kes nsleg (DeHeeveee) ogKe neves kes meeOeve (Jeeveee) meye megvoj iegCe,
kecce& Deewj mJeYeeJeeW kes Heeej kes nsleg HeeCeefJeee kes efuees efpeme (peesefle<celeerced) HeMebemf ele efJeee kes %eeve mes eg
(lJee) legPe kees (meeoeleg) Gece DeefOekeej Hej mLeeefHele kejs, mees let (efJeeced) meceie (peesefle) efJe%eeve kees (e)
ienCe kej Deewj Fme efJe%eeve keer HeeefHle kes efuees DeHeves Heefle kees efmLej kej24
YeeJeeLe&-pees er-Heg<e melmebie Deewj efJeee kes DeYeeme mes efJeegled Deeefo HeoeLe&eJf eee Deewj Heerefle kees efvele
ye{eles nQ, Jes Fme mebmeej ceW megKe Yeesieles nQ~ Heefle er kee Deewj er Heefle kee meoe melkeej kejs, Fme Hekeej DeeHeme ceW
HeerefleHetJe&ke efceue kes ner megKe YeesieW24
ceOegMeslemesvoeiveer $e<eer~ $eleJees osJelee~ HetJe&me Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej es
Deivee Flegejme Yegefjiyeener ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLe Jemevleeg&JeCe&veceen
Deye Deieues cev$e ceW Jemevle $eleg kee JeCe&ve efkeee nw
ceOegMeN ceeOeJeMeN JeemeefvlekeeJe=let DeNivesjvle MuesN<eesefmeN keuHesleNeb eeJeeHe=efLeNJeer

keuHevleeNceeHeN Dees<eOeeN keuHevleeceNiveeN He=LeN*d ceceN peweeeN meJelee~ es DeNiveeN mecevemeesvleNje
662
epegJexoYee<es
aj.
org
eeJeeHe=efLeNJeer FNces~ JeemeefvlekeeJe=let DeefYeNkeuHeceeveeN FvoefceJe osNJee DeefYeNmbeefJeMevleg leee

osNJeleeeefjmJeod OegJes meeroleced25
ceOeg~ eN~ ceeOeJe~ eN~ Jeemeefvlekeew~ $eNletFle=let~ DeNives~ DeNvleNMuesN<e FlevleMuesN<e~ DeNefmeN~ keuHesleeced~
eeJeeHe=efLeNJeerFefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ keuHevleeced~ DeeHe~ Dees<eOee~ keuHevleeced~ DeNivee~ He=Leked~ cece~ peweee~ meJelee
FefleN meJelee~ es~ DeNivee~ mecevemeN FefleN meceveme~ DeNvleNje~ eeJeeHe=efLeNJeerFefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ FNcesFleerNces~
Jeemeefvlekeew~
$eNletFle=let~
DeNefYeNkeuHeceeveeN
FleefYeNkeuHeceevee~
FvefceNJesleervcedFJe~
osNJee~
DeNefYeNmebefJeMeNefvlJeleefYeNmebefJeMevleg~ leee~ osNJeleee~ DeNefjmJeled~ OegJesFefle OegJes~ meerNoNleNced25
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ceOeg) ceOegjmegievOeegMew$e (e) (ceeOeJe) ceOegjeefoHeueefveefceees JewMeeKe (e) (Jeemeefvlekeew)

Jemevles YeJeew ($elet) meJee&ved eeHekeew (Deives) G<CelJeefveefceeme (DevleMues<e) DeeYevlejs mecyevOe (Deefme) YeJeefle~
De$e Jelee~ (keuHesleeced) meceLe&ele (eeJeeHe=efLeJeer) mete&Yetceer (keuHevleeced) meceLe&evleg (DeeHe) peueeefve
(Dees<eOee) eJeeoe meesceeoee (keuHevleeced) (Deivee) HeeJekee (He=Leked) (cece) (peweee) pess ceeefme YeJeee
JeJenejee cece Je=lJeee Jee (meJelee) Jelew melewJe&Jenejw men Jee&ceevee (es) (Deivee) HeeJeke FJe keeueefJeoes
efJeebme (meceveme) meceeveefJe%eevee (Devleje) ceOes (eeJeeHe=efLeJeer) ekeeMeevleefj#es (Fces) ele#es (Jeemeefvlekeew)
($elet) (DeefYekeuHeceevee) DeeefYecegKesve meceLe&evle (FvefceJe) eLee Hejcewee&ced (osJee) (DeefYemebefJeMevleg) (leee)
(osJeleee) HejceHetpeee HejcesejeKeee (DeefjmJeled) eeCeJeled (OegJes) efveefeles {s (meeroleced) YeJesleeced~ De$e
Heg<eJelee~ [Deeb cev$e Mele07.4.2.29 JeeKeele]25
DevJee-eLee cece peweee eeJeiveslHeeceeveew eeesjvleMues<eesefme YeJeefle, leew ceOege ceeOeJee Jeemeefvlekeew
megKeeelet& keuHesleeced, eeYeeb eeJeeHe=efLeJeer eeHe keuHevleeced, He=Leiees<eOee keuHevleeceiveee~ ns meJelee mecevemees
osJee! JeemeefvlekeeJe=let es$eevlejeiveee meefvle, leebeeefYekeuHeceevee mevlees YeJevle FvefceJeeefYemebefJeMevleg~ eLesces
eeJeeHe=efLeJeer leee osJeleee meneefjmJeod OegJes Jeexles, leee egJeeb erHeg<eew efveeueew meeroleced25
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eteb eefmceved Jemevleleez Mues<ceeslHeeles, eefmceved leerJeekeeMe He=efLeJeer Meg<kee DeeHees
ceOemLee Dees<eOeees vetleveHeg<HeHe$eeefvJelee DeefivepJeeuee FJe YeJeefvle, leb egee mesefJelJee Heg<eeLes&ve meJee&efCe
megKeeveeHvegle~ eLee efJeebme HejceeelvesveevJe=legmegKeeewee&cegVeeefvle, leLewJe eeleOJeced25
HeoeLe&-pewmes (cece) cesjs (peweee) pes cenerves ceW ngS JeJenej Jee cesjer eslee kes efuees pees (Deives)
iejceer kes efveefcee Deefive mes GlHeVe nesves Jeeues efpeve kes (DevleMues<e) Yeerlej yengle Hekeej kes Jeeeg kee mecyevOe (Deefme)
neslee nw, Jes (ceOeg) ceOegj megievOeeg ew$e (e) Deewj (ceeOeJe) ceOegj Deeefo iegCe kee efveefcee JewMeeKe (e) Fve kes
mecyevOeer HeoeLe&egkele (Jeemeefvlekeew) Jemevle cenerveeW ceW ngS ($elet) meye kees megKeHeeefHle kes meeOeve $eleg megKe kes efuees
(keuHesleeced) meceLe& nesJeW, efpeve ew$e Deewj JewMeeKe cenerveeW kes Deeee mes (eeJeeHe=efLeJeer) mete& Deewj Yetecf e (DeeHe) peue
Yeer Yeesie ceW (keuHevleeced) Deevevooeeke neW, (He=Leked) efYeVe-efYeVe (Dees<eOee) peew Deeefo Jee meesceuelee Deeefo Dees<eefOe
Deewj (Deivee) efyepegueer Deeefo Deefive Yeer (keuHevleeced) keee&meeOeke neW~ ns (meJelee) efvejvlej Jee&ceeve
meleYee<eCeeefo JeleeW mes eg (meceveme) meceeve efJe%eeve Jeeues (osJee) efJeeved (es) pees ueesie (Jeemeefvlekeew) ($elet)
$eeesoMeesOeee
663
aj.
org
Jemevle $eleg ceW ngS ew$e JewMeeKe Deewj (es) pees (Devleje) yeere ceW ngS (Deivee) Deefive nQ, Gvekees (DeefYekeuHevee)
mevcegKe neskej keee& ceW ege kejles ngS DeeHe ueesie (FvoefceJe) pewmes Gece Ssee& HeeHle neW, Jewmes (DeefYemebefJeMevleg)
meye Deesj mes HeJesMe kejes, pewmes (Fces) es (eeJeeHe=efLeJeer) HekeeMe Deewj Yetefce (leee) Gme (osJeleee) HejceHetpe Hejcesej
He osJelee kes meeceLe& kes meeLe (DeefjmJeled) HeeCe kes meceeve (OegJes) {lee mes Jee&les nQ, Jewmes legce oesveeW er-Heg<e
meoe mebeg (meeroleced) efmLej jnes25
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce kees eeefnes efke efpeme Jemevle $eleg ceW Heue-Hetue GlHeVe neslee nw Deewj efpemeceW leerJe
HekeeMe, Keer He=efLeJeer, peue ceOece, Dees<eefOeeeb, Heue Deewj HetueeW mes eg Deewj Deefive keer pJeeuee kes meceeve nesleer nQ,
Gmekees ege
f HetJe&ke mesJeve kej Heg<eeLe& mes meye megKeeW kees HeeHle nesDees, pewmes efJeeved ueesie Delevle Heelve kes meeLe meye
$elegDeeW ceW megKe kes efuees mecHeefe kees ye{eles nQ, Jewmee legce Yeer Heelve kejes25
De<ee{emeerleme meefJelee $eef<e~ #e$eHeefleoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
am
efHej Jen kewmeer nes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
De<ee{eefmeN menceeveeN menNmJeejeleerN menmJe He=leveeeNle~

meNneJeeree&efmeN mee cee efpevJe26
as
De<ee{e~ DeNefmeN~ menceevee~ menmJe~ Dejeleer~ menmJe~ He=leNveeNeNle Fefle He=leveeeNle~ meNneJeerNexefle
meNneJeeree&~ DeNefmeN~ mee~ ceeN~ efpeNvJeN26
the
ary
HeoeLe&-(De<ee{e) Me$egeYf ejmeeceevee (Deefme) (menceevee) Heleeoerved mees{gcene& (menmJe) (Dejeleer) Me$etved
(menmJe) (He=leveeele) Deelceve He=leveeb mesveeefcele (meneJeeree&) DemebKeeleHejeecee (Deefme) (mee) (cee) ceeced
(efpevJe) eerCeerenf ~ [Deeb cev$e Mele07.4.2.39 JeeKeele]26
DevJee-ns Heeflve! ee lJece<ee{eefme mee lJeb menceevee meleer Heefleb ceeb menmJe~ ee lJeb meneJeeree&efme mee lJeb
He=leveeeleesjeleer menmJe, eLeenb lJeeb eerCeeefce Heefleb leLee cee e efpevJe26
YeeJeeLe&-ee ke=leoerIe&yeeee&yeefuee efpelesefvee Jemevleee=legke=leefJeue#eCee HeleHejeOe#eceekeeefjCeer
Me$egefveJeeefjkeeseceHejeecee er efveleb mJemJeeefceveb eerCeeefle, leeb HeeflejefHe efveleceevevoesled26
HeoeLe&-ns Helveer! pees let (De<ee{e) Me$eg kes Demenves eesie (Deefme) nw, let (menceevee) Heefle Deeefo kee menve
kejleer ngF& DeHeves Heefle kes GHeosMe kees (menmJe) menve kej, pees let (meneJeeree&) DemebKeele Hekeej kes HejeeceeW mes
egkele (Deefme) nw, (mee) mees let (He=leveeele) DeHeves DeeHe mesvee mes eg keer Fe kejles ngS (Dejeleer) Me$egDeeW kees
(menmJe) menve kej Deewj pewmes ceQ legPe kees HemeVe jKelee ntb, Jewmes (cee) cegPe Heefle kees (efpevJe) le=Hle efkeee kej26
YeeJeeLe&-pees yengle keeue leke yeeeee&ece mes mesJeve keer ngF&, Delevle yeueJeeved efpelesefvoe Jemevle Deeefo
$elegDeeW kes He=Leked-He=Leked keece peeveves, Heefle kes DeHejeOe kees #ecee Deewj Me$egDeeW kee efveJeejCe kejves Jeeueer, Gece
Hejeece mes eg er DeHeves mJeeceer Heefle kees le=Hle kejleer nw, Gmeer kees Heefle Yeer efvele Deeveefvole kejs26
664
epegJexoYee<es
aj.
org
ceOegJeelee Fleme ieeslece $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe Jemevleleezie&gCeevlejeveen
Deeies kes cev$e ceW Jemevle $eleg kes Deve iegCeeW kee JeCe&ve efkeee nw
ceOeg Jeelee $eleeeNles ceOeg #ejefvleN efmevOeJe~

ceeOJeerve& meNvlJees<eOeer27
ceOeg~ Jeelee~ $eNleeNeNles~ $eNleNeNle Fle=leeNles~ ceOeg~ #eNjefvleN~ efmevOeJe~ ceeOJeer~ veN~ meNvleg~ Dees<eOeer27
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ceOeg) ceOegjb eLee meeled leLee (Jeelee) JeeeJe ($eleeeles) $elecegokeefceJeeejefvle~ De$e
JeeveJeleesve yengJeevemLeeve SkeJeeveced~ $eleefcelegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01~12) ve vomeHeg$eme
[Dee07.4.35] FleerlJeeYeeJe~ Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe& (ceOeg) (#ejefvle) Je<e&efvle (efmevOeJe)
vee mecege Jee~ efmevOeJe Fefle veoerveecemeg Heefleced (efveIeb01~13) (ceeOJeer) ceeOJees ceOegjiegCeege~ De$e
$elJeeJeemlJee0 [Dee06.4.175] Fefle ceOegMeyoeoefCe eCeeosMeefveHeele (ve) DemceYeced (mevleg) (Dees<eOeer)
Dees<eOee~ [Deeb cev$e Mele07.5.1.4 JeeKeele]27
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeelee Jemevles vees ceOeg $eleeeles efmevOeJees ceOeg #ejefvle Dees<eOeerveex ceeOJeer mevleg,
leLee Jeecevegeflesce27
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eoe Jemevle Deeieefle, leoe Heg<HeeefomegievOeege JeeJeeoe
HeoeLee& YeJeefvle, leefmceved YeceCeb HeLeb Jee&le Fefle Jeseced27
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes Jemevle $eleg ceW (ve) nce ueesieeW kes efuees (Jeele) Jeeeg (ceOeg) ceOegjlee kes meeLe
($eleeeles) peue kes meceeve eueles nQ, (efmevOeJe) veefoeeb Jee mecego (ceOeg) keesceueleeHetJe&ke (#ejefvle) Je<e&les nQ Deewj
(Dees<eOeer) Dees<eefOeeeb (ceeOJeer) ceOegj jme kes iegCeeW mes egkele (mevleg) nesJeW, Jewmee Heelve nce efkeee kejW27
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ peye Jemevle $eleg Deelee nw, leye Heg<He Deeefo kes megievOeeW mes
eg Jeeeg Deeefo HeoeLe& nesles nQ, Gme $eleg ceW Ietcevee-[esuevee HeLe neslee nw, Ssmee efveefMele peevevee eeefnes27
ceOegveefceleme ieeslece $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
ceOeg vekeleceglees<emeNes ceOegceNled HeeefLe&JeN jpe~
ceOeg eewjmleg ve efHeNlee28

ceOeg~ veced~ GNle~ GN<eme~ ceOegceNefoefleN ceOegceled~ HeeefLe&Jeced~ jpe~ ceOeg~ eew~ DeNmleg~ veN~ efHeNlee28
HeoeLe&-(ceOeg) (veced) jeef$e (Gle) DeefHe (G<eme) eeleceg&Keeefve efoveeefve (ceOegceled) ceOegjiegCeegced
(HeeefLe&Jeced) He=efLeJee efJekeej (jpe) eCegkeeefojsCeg (ceOeg) (eew) ekeeMe (Demleg) (ve) DemceYeced (efHelee)
Heeueke28
$eeesoMeesOeee
665
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jemevles veeb ceOetleeHeg<emees ceOeg HeeefLe&Jeb jpees ceOegceod eewce&Oeg efHelee veesmleg, leLee
eteceHesleb egkelee mesJeOJeced28
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eeHles Jemevles Heef#eCeesefHe ceOegjb mJeveefvle, nef<e&lee eeefCevee
peeevles28
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes Jemevle $eleg ceW (veced) jeef$e (ceOeg) keesceuelee mes eg (Gle) Deewj (G<eme)
Heelekeeue mes ueskej efove ceOegj (HeeefLe&Jeced) He=eLf eJeer kee (jpe) eCegke Jee $emejsCeg Deeefo (ceOegceled) ceOegj iegCeeW mes
egkele Deewj (eew) HekeeMe Yeer (ceOeg) ceOegjleeegkele (efHelee) j#ee kejvesneje (ve) nceejs efuees (Demleg) nesJes, Jewmes
egekf ele mes Gme Jemevle $eleg kee mesJeve legce Yeer efkeee kejes28
YeeJeeLe&-Fme cev$e cebs JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ peye Jemevle $eleg Deelee nw, leye He#eer Yeer keesceue ceOegjceOegj Meyo yeesueles Deewj Deve meye HeeCeer Deeveefvole nesles nwQ28
ceOegceeefveleme ieeslece $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe Jemevles pevew efkeceeejCeereefceleen
Deye Jemevle $eleg ceW ceveg<eeW kees kewmee DeeejCe kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
as
ceOegceeVeeNs JeveNmHeefleNce&OegceeB2 Demleg mete&~

ceeOJeeNriee&Jees YeJevleg ve29
ceOegceeNefveefleN ceOegceeved~ veN~ JeveNmHeefle~ ceOegceeNefveefleN ceOegceeved~ DeNmleg~ mete&~ ceeOJeer~ ieeJe~ YeNJeNvleg~
veN29
the
ary
HeoeLe&-(ceOegceeved) eMemlee ceOeJees iegCee efJeevles eefmceved me (ve) DemceYeced (JevemHeefle) DeelLeeefo
(ceOegceeved) eMemlees ceOeg eleeHees efJeeles eme me (Demleg) YeJeleg (mete&) meefJelee (ceeOJeer) ceOegje iegCee efJeevles
eemeg lee (ieeJe) OesveJe FJe efkejCee (YeJevleg) (ve) DemceYeced29
DevJee-ns efJeebme! eee Jemevles vees JevemHeeflece&Oegceeved mete&e ceOegceevemleg~ vees ieeJees ceeOJeerYe&Jevleg
leLeesHeefoMele29
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eteb Jemevlece=legb eeHe eeied Jenescesve JevemHeleeoees ceOegjeefoiegCee meg, leeMeb
e%eceeejleslLeb Jeemeefvlekeb megKeb meJex eteb eeHvegle29
HeoeLe&-ns efJeeved ueesiees! pewmes Jemevle $eleg ceW (ve) nceejs efuees (JevemHeefle) HeerHeue Deeefo JevemHeefle
(ceOegceeved) HeMebefmele keesceue iegCeeW Jeeues Deewj (mete&) mete& Yeer (ceOegceeved) HeMebemf ele keesceueleeeg (Demleg) nesJes Deewj
(ve) nceejs efuees (ieeJe) ieewDeeW kes meceeve (ceeOJeer) keesceue iegCeeW Jeeueer efkejCeeW (YeJevleg) neW, Jewmee ner GHeosMe
kejes29
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie Jemevle $eleg kees HeeHle neskej efpeme Hekeej kes HeoeLeesXx kes nesce mes JevemHeefle
666
epegJexoYee<es
aj.
org
Deeefo keesceue iegCeeg neW, Ssmes e%e kee Devegeve kejes Deewj Fme Hekeej Jemevle $eleg kes megKe kees meye peves legce ueesie
HeeHle nesDees29
DeHeeefceleme ieeslece $eef<e~ HepeeHeefleoxJelee~ Dee<eea He*defMvo~ He_ece mJej
DeNHeeb iecYevlmeeroN cee lJeeN meteexNefYeleeHmeerNvceeefiveJezeeveNj~

DeefVeHe$ee HeNpee DevegJeer#eNmJeeveg lJee efoNJee Je=ef meeleeced30
DeNHeeced~ iecYeved~ meerNoN~ cee~ lJeeN~ mete&~ DeNefYe~ leeNHmeerNled~ cee~ DeNefive~ JewNeeNveNj~ DeefVeHe$eeN
FleefVeHe$ee~ eNpee Fefle eNpee~ DeNvegJeer#eNmJeslevegJeer#emJe~ Deveg~ lJeeN~ efoNJee~ Je=ef~ meNeNleeNced30
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeHeeced) peueeveeced (iecYeved) iecYeefve Oeejkes cesIes~ De$e ieceOeeleesjewCeeefokees yeenguekeeod Yeefveved
elee meHlecee uegked e (meero) DeemmJe (cee) (lJee) lJeeced (mete&) ceele&C[ (DeefYe) (leeHmeerled) leHesled (cee)
(Deefive) (Jeweevej) efJees<eg vejs<eg jepeceeve (DeefVeHe$ee) DeefVeeefve He$eeefCe eemeeb lee (epee) (DevegJeer#emJe)
Deevegketuesve efJeMes<ele mebes#emJe (Deveg) (lJee) lJeeced (efoJee) MegiegCemecHeVee (Je=ef) (meeleeced) meceJewleg~ [Deeb
DevJee-ns ceveg<e! lJeb JemevlesHeeb iecYeefVeJe meero ele mete&mlJee ceeefYeleeHmeerled~ JeweevejesefivemlJee
ceeefYeleeHmeeroefVeHe$ee epee Deveg lJee efoJee Je=ef meeleeced, leLee lJecevegJeer#emJe30
YeeJeeLe&-Jemevleeer<ceeesce&Oes ceveg<ee peueeMeemLeb Meerleueb mLeeveb mebmesJevleeced, esve leeHeeefYeleHlee ve meg,
esve e%esve Heg<keuee Je=ef meeled epeevevoe leb mesJeOJeced30
HeoeLe&-ns ceveg<e! let Jemevle $eleg ceW (DeHeeced) peueeW kes (iecYeved) DeeOeejkeee& cesIe ceW (meero) efmLej nes,
efpememes (mete&) mete& (lJee) legPe kees (cee) ve (DeefYeleeHmeerled) leHeeJes (Jeweevej) meye ceveg<eeW cesb HekeeMeceeve
(Deefive) Deefive efyepegueer (lJee) legPe kees (cee) ve (DeefYeleeHmeerled) leHle kejs (DeefVeHe$ee) megvoj HetCe& DeJeeJeeW
Jeeueer (Hepee) Hepee (Deveg lJee) lesjs Devegketue Deewj (efoJee) Meg iegCeeW mes egkele (Je=ef) Je<ee& (meeleeced) HeeHle
nesJes, Jewmes (DevegJeer#emJe) Devegketuelee mes efJeMes<e kejkes efJeeej kej30
YeeJeeLe&-ceveg<e Jemevle Deewj ieer<ce $eleg kes peueeMeemLe Meerleue mLeeve kee mesJeve kejW, efpememes ieceea mes
ogefKele ve neW Deewj efpeme e%e mes Je<ee& Yeer erke-erke nes Deewj Hepee Deeveefvole nes, Gmekee mesJeve kejes30
$eervlmecegoeefveleme ieeslece $eef<e~ JeCees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe pevewmle$e megKeeees efkeceeejCeereefceleen
Deye ceveg<eesb kees Gme Jemevle ceW megKeHeeefHle kes efuees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW
kene nw
$eervlmecegoevlmeceme=Heled mJeNiee&veNHeeb HeefleJe=&<eNYe Fkeeveeced~
$eeesoMeesOeee
667
aj.
org
Hegjer<eNb Jemeeve megke=leme ueesNkes le$e ieN e$eN HetJexN Hejslee31
$eerved~ meNcegeved~ meced~ DeNme=HeNled~ mJeNiee&efveefle mJeNieeved~ DeNHeeced~ Heefle~ Je=<eNYe~ Fkeeveeced~ Hegjer<eced~ Jemeeve~
megke=lemesefle megke=leme~ ueesNkes~ le$e~ ieNN~ e$e~ HetJexN~ HejsleeN Fefle HejeFlee31
the
ary
as
am
HeoeLe&-($eerved) DeOeesceOeesOJe&mLeeved (mecegeved) mecegodJeefvle HeoeLee& es<eg leeved YetleYeefJe<ee&ceeveeved meceeeved

(meced) (Deme=Heled) meHe&elf e (mJeiee&ved) mJe megKeb ieefvle eeHvegJeefvle esYemleeved (DeHeeced) eeCeeveeced (Heefle) j#eke
(Je=<eYe) Je<e&ke eses Jee (Fkeeveeced) Fpevles mebiecevles keecee ew HeoeLezmles<eeced (Hegjer<eced) HetCe&megKekejcegokeced
(Jemeeve) Jeemeeved (megke=leme) megg ke=lees Oeceex esve leme (ueeskes) Jes mLeeves (le$e) (ie) (e$e) Oecex ceeiex
(HetJex) eevee pevee (Hejslee) megKeb eeHlee31
DevJee-ns efJebmlJeb! eLeeHeebHeefleJe=&<eYe Hegjer<eb Jemeeve meefVekeeveeb $eerved mecegebuueeskeeved mJeiee&ved
meceme=Heled~ mebmeHe&efle leLee meHe&~ e$e megke=leme ueeskes ceeiex HetJex Hejsleemle$e lJeceefHe ie31
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesceeueej~ ceveg<ewOee&efce&keeCeeb ceeiexCe ieef MeejerefjkeJeeefekeceevemeeefve
ef$eefJeOeeefve megKeeefve eeHleJeeefve~ e$e keecee Deueb megmle$e eeefleleJeced~ eLee Jemevleeoe $eleJe ecesCe Jeefe&lJee
mJeeefve mJeeefve efueeveefYeHeevles, leLelJe&vegketueeved JeJenejeved ke=lJeevevoefeleJeced31
HeoeLe&-ns efJeeved Heg<e! pewmes (DeHeeced) HeeCeeW kee (Heefle) j#eke (Je=<eYe) Je<ee& kee nsleg (Hegjer<eced) HetCe&
megKekeejke peue kees (Jemeeve) OeejCee kejlee ngDee mete& (Fkeeveeced) keeceveeDeeW keer HeeefHle kes nsleg HeoeLeesXx kes
DeeOeejHe ($eerved) THej, veeres Deewj ceOe ceW jnves Jeeues leerve Hekeej kes (mecegoeved) meye HeoeLeeX kes mLeeve Yetle,
YeefJe<eled Deewj Jee&ceeve (mJeiee&ved) megKe HeeHle kejevesnejs ueeskeeW kees (meceme=Heled) HeeHle neslee nw, Jewmes DeeHe Yeer HeeHle
ntefpees~ (e$e) efpeme Oece&egkele Jemevle kes ceeie& ceW (megke=leme) megvoj Oece& kejvesnejs Heg<e kes (ueeskes) osKeves eesie
mLeeve Jee ceeie& ceW (HetJex) Heeeerve ueesie (Hejslee) megKe kees HeeHle ngS (le$e) Gmeer Jemevle kes mesJeveHe ceeie& ceW DeeHe
Yeer (ie) eefuees31
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke Oecee&lceeDeeW kes ceeie& mes eueles ngS
Meejerejf ke, Jeeefeke Deewj ceeveefmeke leerveeW Hekeej kes megKeeW kees HeeHle nesJeW Deewj efpemeceW keecevee Hetjer nes, Jewmee Heelve
kejW~ pewmes Jemevle Deeefo $eleg DeHeves ece mes Jee&les ngS DeHeves-DeHeves efe HeeHle kejles nQ, Jewmes $elegDeeW kes Devegketue
JeJenej kej kes Deevevo kees HeeHle nesJeW31
cener eewefjleme ieeslece $eef<e~ eeJeeHe=efLeJeew osJeles~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
ceeleeefHele=Yeeb mJemevleevee keLeb efMe#ee Fleen
ceelee efHelee DeHeves mevleeveeW kees kewmeer efMe#ee kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
ceNner eew He=efLeNJeer e ve FNceb eN%eb efceefce#eleeced~

efHeNHe=leeb veesN YejerceefYe32
ceNner~ eew~ He=efLeNJeer~ eN~ veN~ FNceced~ eN%eced~ efceNefceN#eNleeNced~ efHeNHe=leeced~ veN~ YejerceefYeNefjefleN YejerceefYe32
668
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-(cener) cenleer (eew) mete& (He=efLeJeer) Yetefce (e) (ve) Demceekeced (Fceced) (e%eced) mevleJeb
ie=neeceJeJenejced (efceefce#eleeced) meskelegefcesleeced (efHeHe=leeced) Heeueeleced (ve) Demceeved (YejerceefYe) OeejCeHees<eCeeew
kece&efYe32
DevJee-ns ceeleeefHelejew! eLee cener eew He=efLeJeer e meJe& efmeele HeeueelemleLee egJeeb ve Fceb e%eb efceefce#eleeb
YejerceefYeve& efHeHe=leeced32
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee Jemevleeez Yetefcemeteez meJex<eeb OeejCeb ekeeMeb Heeuevee
keglemleLee ceeleeefHelej mJemevleevesYees Jemevleeefo<Je=leg<JeVeb efJeeeoeveb megefMe#eeb e ke=lJee HetCee&ved efJeog<e Heg<eeefLe&ve
mebHeeoeseg32
HeoeLe&-ns ceelee-efHelee! pewmes (cener) ye[e (eew) mete&ueeske (e) Deewj (He=efLeJeer) Yetefce meye mebmeej kees
meeReles Deewj Heeueve kejles nQ, Jewmes legce oesveeW (ve) nceejs (Fceced) Fme (e%eced) mesJeves eesie efJeeeienCeHe JeJenej
kees (efceefce#eleeced) meseve DeLee&led HetCe& nesves keer Fe kejes Deewj (YejerceefYe) OeejCe-Hees<eCe Deeefo keceeX mes (ve)
nceeje (efHeHe=leeced) Heeueve kejes32
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Jemevle $eleg ceW He=eLf eJeer Deewj mete& meye mebmeej kee
OeejCe, HekeeMe Deewj Heeueve kejles nQ, Jewmes ceelee-efHelee kees eeefnes efke DeHeves mevleeveeW kes efuees Jemevleeefo $elegDeeW ceW
DeVe, efJeeeoeve Deewj Deer efMe#ee kejkes HetCe& efJeeved Heg<eeLeea kejW32
efJe<Cees kecee&Ceerleme ieeslece $eef<e~ efJe<CegoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
as
efJeefolejwpe&vewjeejCeereefceleen
efJeeveeW kes legue Deve ceveg<eeW kees DeeejCe kejvee eeefnes, Fmeer efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
the
ary
efJe<CeesN kecee&efCe HeMeleN elees JeNleeefve HemHeNMes~

FvomeN egpeN meKee33
efJe<Cees~ kecee&efCe~ HeNMeNleN~ ele~ JeNleeefve~ HeNmHeNMes~ Fvme~ egpe~ meKee33
HeoeLe&-(efJe<Cees) JeeHekesejme (kecee&efCe) peielme=ef HeeueveeueekejCeveeeeoerevf e (HeMele) mebes#eOJeced

(ele) (Jeleeefve) efveeleeefve meleYee<eCeeoerevf e (HemHeMes) mHe=Meefle (Fvme) Hejcewee&efcegkeme peerJeme (egpe)
GHeegevevoeo (meKee) efce$e FJe Jee&ceeve~ [Deeb cev$e Mele07.5.1.25 JeeKeele]33
DevJee-ns ceveg<ee! e Fvme peerJeme egpe meKeeefmle, eleeseb efJe<Cees kecee&efCe Jeleeefve e HemHeMes,
lemceeoslemewleeefve eteceefHe HeMele33
YeeJeeLe&-eLee Hejcesejme megogHeemekees Oeeefce&kees efJeeveme iegCekece&mJeYeeJeeceevegmeejeefCe me=efeceeefCe
kegee&ppeeveereeled, leLewJeslejs ceveg<ee kegeg&pee&veerege33
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Fvome) Hejcewee& keer Fe kejvesnejs peerJe kee (egpe) GHeemevee kejves eesie
$eeesoMeesOeee
669
aj.
org
(meKee) efce$e kes meceeve Jee&ceeve nw, (ele) efpemekes HeleeHe mes en peerJe (efJe<Cees) JeeHeke F&ej kes (kecee&efCe)
peieled keer jevee, Heeueve, Heuee kejves Deewj veee Deeefo keceeX Deewj (Jeleeefve) meleYee<eCeeefo efveeceeW kees (HemHeMes)
mHeMe& kejlee nw, Fmeefuees Fme Hejceelcee kes Fve keceeX Deewj JeleeW kees legce ueesie Yeer (HeMele) osKees, OeejCe kejes33
YeeJeeLe&-pewmes Hejcesej kee efce$e, GHeemeke, Oecee&lcee, efJeeved Heg<e Hejceelcee kes iegCe, kece& Deewj mJeYeeJeeW kes
Devegmeej me=ef kes eceeW kes Devegketue DeeejCe kejs Deewj peeves, Jewmes ner Deve ceveg<e kejW Deewj peeveW33
OegJeemeerleme ieeslece $eef<e~ peeleJesoe osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeled erefYejHegHeosJeefceleen
efJeeved Heg<eeW kes meceeve efJeog<eer efeeb Yeer GHeosMe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
OegJeeefme OeNCesNlees pe%es HeNLeNcecesNYees eesefveYeNes DeefOe peeNleJeso e~

me ieeeN$ee ef$eNgYeeveggYee e osNJesYees nNJeb Jenleg HepeeNveved34
OegJee~ DeNefmeN~ OeNCee~ FNle~ peN%esN~ eNLeNceced~ SNYe~ eesefveYeN FefleN eesefveYe~ DeefOe~ peeNleJesoeN Fefle
peeNleJesoe~ me~ ieeNeN$ee~ ef$eNgYee~ ef$eNmlegYesefle ef$eNmlegYee~ DeNveggYee~ DeNvegmlegYeslevegmlegYee~ eN~ osNJesYe~ nNJeced~ JeNnNleg~
eNpeeNveefVeefle epeeNveved34
the
ary
as
HeoeLe&-(OegJee) efmLeje (Deefme) (OeCee) Oe$eea (Fle) kece&Ce (pe%es) eeogYe&Jeefle (eLececed) Deeefoceb keee&ced
(SYe) (eesefveYe) keejCesYe (DeefOe) (peeleJesoe) ees peeles<eg efJeeles me (me) (ieee$ee) ieee$eerefve<Heeefoleee
efJeeee (ef$egYee) (DeveggYee) (e) (osJesYe) efoJeiegCesYees efJeees Jee (nJeced) neslegceeoelegcen efJe%eeveced (Jenleg)
eeHveesleg (epeeveved) eke=leee peeveved~ [Deeb cev$e Mele07.5.1.30 JeeKeele]34
DevJee-ns efm$e! eLee lJeb OeCee OegJeeefme, eLewYees eesefveYe me peeleJesoe eLececeefOepe%es
leLesleesefOepeeemJe~ eLee me leJe Heefleiee&e$ee ef$egYeeveggYee e epeeveved osJesYees nJeb Jenleg, leLewleee epeevevleer
yeeeeefjCeer kevee YeJevleerYe erYees efJe%eeveb eeHveesleg34
YeeJeeLe&-ceveg<ee peieoerejme=efeceefveefceeeefve efJeefolJee efJeebmees YetlJee eLee Heg<esYe MeeesHeosMeeved
kegJe&efvle, leLewJe efeesHesleeefve efJeefolJee erYees JesoeLe&evf e<ke<eexHeosMeeved kegJe&vleg34
HeoeLe&-ns ef! pewmes let (OeCee) MegYeiegCeeW kee OeejCe kejvesnejer (OegJee) efmLej (Deefme) nw, pewmes (SYe)
Fve (eesefveYe) keejCeeW mes (me) Jen (peeleJesoe) Heefme HeoeLeeX cesb efJeeceeve Jeeeg (HeLececed) Heefnues (DeefOepe%es)
DeefOekelee mes Heke neslee nw, Jewmes (Fle) Fme kece& kes Devegeve mes meJeexHeefj Heefme ntefpees~ pewmes lesje Heefle (ieee$ee)
ieee$eer (ef$egYee) ef$egHed (e) Deewj (DeveggYee) DeveggHed cev$e mes efme ngF& efJeee mes (Hepeeveved) yege
f ceeved neskej
(osJesYe) Des iegCeeW Jee efJeeveeW mes (nJeced) osves-uesves eesie efJe%eeve (Jenleg) HeeHle nesJes, Jewmes Fme efJeee mes
yege
f celeer nes kes DeeHe er ueesieeW mes yeeeeeefjCeer kevee efJe%eeve kees HeeHle nesJeW34
YeeJeeLe&-ceveg<e peieled ceW F&ej keer me=ef kes keeceeW kes efveefceeeW kees peeve efJeeved neskej pewmes Heg<eeW kees
MeeeW kee GHeosMe kejles nQ, Jewmes ner efeeW kees Yeer eeefnes efke Fve me=efece kes efveefceeeW kees peeve kes efeeW kees
670
epegJexoYee<es
aj.
org
JesoeLe&meejesHeosMeeW kees kejW34

F<es jee Fleme ieeslece $eef<e~ peeleJesoe osJelee~ efvee=odye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLe peeeeHeleer Genb ke=lJee keLeb Jelexeeleeefceleen
Deye er-Heg<e efJeJeen kejkes kewmes JeeX, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
FN<es jeNes jcemJeN menmes egcve TNpex DeHeleee~

meNcee[efme mJeNje[efme meejmJeNleew lJeeslmeNew HeeJeleeced35
FN<es~ jeNes~ jceNmJeN~ menmes~ egcves~ TNpex~ DeHeleee~ meNceeef[efle meNcedjed~ DeNefmeN~ mJeNjeef[efle mJeNjed~ DeNefmeN~
meeNjmJeNleew~ lJeeN~ Glmeew~ e~ DeNJeNleeNced 35
the
ary
as
am
HeoeLe&-(F<es) efJe%eeveee (jees) efees (jcemJe) eer[mJe (menmes) yeueee (egcves) eMemesVeee Jee~ egcveb
eeslelese&Mees JeeVeb Jee~ (efve05~5) (Tpex) Hejeeceee (DeHeleee) mevleeveee (meceed) e meceied jepeles me
(Deefme) (mJejed) ee mJeeb jepeles mee (Deefme) (meejmJeleew) mejmJeleeb JesoJeeefe kegMeueeJegHeosMekeesHeosêew (lJee)
lJeeced (Glmeew) ketHeesokeefceJeeeaYetleew (e) (DeJeleeced) j#eCeeefokeb kegleeced~ [Deeb cev$e Mele07.5.1.31
JeeKeele]35
DevJee-ns Heg<e! emlJeb mecee[efme, ns ef ee lJeb mJeje[efme, me lJeb es<es jees menmes egcves TpexHeleee
jcemJe~ GlmeeefJeJe meejmJeleew mevleeJesleeefve eeJeleeefceefle lJee lJeeb Heg<eb efeb eesHeefoMeeefce35
YeeJeeLe&-ke=leefJeJeenew erHeg<eew HejmHejb eerlee efJeebmeew mevleew Jemevles Heg<eeLexve eercevleew meodiegCeew HejmHejme
j#eeb kegJe&vleew OecexCeeHeleeveglHeeeeefmceved mebmeejs efveleb eer[sleeced35
HeoeLe&-ns Heg<e! pees let (meceed) efJeeeefo MegYeiegCeeW mes mJeeb HekeeMeceeve (Deefme) nw, ns ef! pees let
(mJejed) DeHeves DeeHe efJe%eeve meleeeej mes MeesYeeeceeve (Deefme) nw, mees legce oesveeW (F<es) efJe%eeve (jees) Oeve (menmes)
yeue (egcves) eMe Deewj DeVe (Tpex) Hejeece Deewj (DeHeleee) mevleeveeW keer HeeefHle kes efuees (jcemJe) elve kejes leLee
(Glmeew) ketHeesoke kes meceeve keesceuelee kees HeeHle neskej (meejmJeleew) JesoJeeCeer kes GHeosMe ceW kegMeue neskes legce oesveeW
er-Heg<e Fve mJeMejerj Deewj DeVeeefo HeoeLeeX keer (HeeJeleeced) j#ee Deeefo kejes, en (lJee) legce kees GHeosMe oslee
ntB35
YeeJeeLe&-efJeJeen kejkes er-Heg<e oesveeW DeeHeme ceW Heerefle kes meeLe efJeeved neskej Heg<eeLe& mes OeveJeeved es
iegCeeW mes eg neskes Ske-otmejs keer j#ee kejles ngS Oeccee&vegketuelee mes Jee& kes mevleeveeW kees GlHeVe kej Fme mebmeej ceW
efvele eer[e kejW35
Deives eg#Jesleme Yejepe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe Me$egefJepee keLeb kee&Je Fleen
Deye Me$egDeeW kees kewmes peerlevee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Deives eg#Jee efn es leJeeeemees osJe meNeOeJe~
$eeesoMeesOeee
aj.
org
DejbN Jenefvle ceNveJes36
671
Deives~ eg#Je~ efn~ es ~ leJe~ Deeeme~ osNJeN~ meeNOeJe~ Dejced~ Jenefvle~ ceNveJes36
am
HeoeLe&-(Deives) efJeved (eg#Je) De$e eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe&, efJekejCeme uegked e~
(efn) Keueg (es) (leJe) (Deeeme) megefMeef#eleemlegje (osJe) efoJeefJeeeeg (meeOeJe) DeYeerb meeOvegJevle (Dejced)
Deueced (Jenefvle) jLeeoerevf e eeveeefve eeHeeefvle (ceveJes) Me$etCeecegHeefj eesOeee~ [Deeb cev$e Mele07.5.1.33
JeeKeele]36
DevJee-ns osJeeives! ess leJe meeOeJeeseemees ceveJesjb Jenefvle, leeved efn lJeb eg#Je36
YeeJeeLe&-jepeceveg<ewJe&mevles eLececeeeved megefMe#e meejLeeRe jLes<eg efveeespe Me$egefJepeeee ievleJeced36
HeoeLe&-ns (osJe) esefJeee Jeeues (Deives) lespemJeer efJeeved! (es) pees (leJe) DeeHekes (meeOeJe) DeYeer meeOeves
Jeeues (Deeeme) efMeef#ele Iees[s (ceveJes) Me$egDeeW kes THej eesOe kes efuees (Dejced) meeceLe& kes meeLe (Jenefvle) jLe
Deeefo eeveeW kees Hengbeeles nQ, Gvekees (efn) efveMee kej kes (eg#Je) mebegkele keerefpees36
YeeJeeLe&-jepeeefo ceveg<eeW kees eeefnes efke Jemevle $eleg ceW Heefnues Iees[esb kees efMe#ee oW Deewj jefLeeeW kees jLeeW Hej
efveeg kej kes Me$egDeeW kes peerleves kes efuees ee$ee kejW36
eg#Jee nerleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe jepeHeg<eke=leceen
as
Deye jepeHeg<eeW kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eg#Jee efn osJeNntleceNeB2 DeeBe2 Deives jLeerefjJe~

efve neslee HetJe& meo37
the
ary
eg#Je~ efn~ osNJeNntleceeNefveefle osJeNntleceeved~ Deeeved~ DeNivesN~ jLeerefjNJesefle jLeerFJe~ efve~ neslee~ HetJe&~
meNoN37
HeoeLe&-(eg#Je) De$eeefHe [eeesleefmle* (Dee06.3.135) Fefle] oerIe&~ (efn) efkeue (osJentleceeved)

osJeweJf e&ef mHeef&leeved (Deeeved) (Deives) (jLeerefjJe) eLee Me$egefYe men yengjLeeefomesveeJeeved eese egOeefle leLee
(efve) efvelejeced (neslee) oelee (HetJe&) HetJezefJe&ef ke=leefMe#e (meo) meero~ De$e ueg*e[YeeJe~ [Deeb cev$e
DevJee-ns Deives! HetJeex neslee lJeb osJentleceeveeeved jLeerefjJe eg#Je efn veeeemeves efve<eo37
YeeJeeLe&-mesveeHeleeefojepeHeg<ewce&nejefLeJeoeeoerefve mesveeeefve keeex<eg mebeespeveereeefve, meYeeHeleeoees
veeeemeves efmLelJee Oece veeeceeejvleg37
HeoeLe&-ns (Deives) efJeeved Heg<e! (HetJe&) HetJe& efJeeveeW mes efMe#ee kees HeeHle (neslee) oeveMeerue DeeHe
(osJentleceeved) efJeeveeW mes mHee& Jee efMe#ee efkees (Deeeved) Iees[esb kees (jLeerefjJe) Me$egDeeW kes meeLe yengle jLeeefo mesvee
Debieegkele eese kes meceeve (eg#Je) egkele keerepf ees (efn) efveMee kej kes veeeemeve Hej (efve<eo) efvejvlej efmLele
672
epegJexoYee<es
aj.
org
ntefpees37
YeeJeeLe&-mesveeHeefle Deeefo jepeHeg<eeW kees eeefnes efke ye[s mesvee kes Deeg jLe Jeeues kes meceeve Iees[s Deeefo
mesvee kes DeJeeJeeW kees keeeeX ceW mebeg kejW Deewj meYeeHeefle Deeefo kees eeefnes efke veeeemeve Hej yew kej Oece&eg veee
efkeee kejW37
meceked eJevleerleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<ew eEke YetlJee Jeeied Oeeexleen
ceveg<eeW kees kewmes neskes JeeCeer OeejCe kejveer eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meNceked eJeefvle meNefjleNes ve Oesvee DeNvle&Noe cevemee Heteceevee~

Ie=lemeN Oeeje DeNefYeeekeMeerefce efnjCeees JesleNmees ceOes DeNives38
am
meNceked~ eNJeNefvleN~ meNefjle~ ve~ Oesvee~ DeNvle~ Noe~ cevemee~ Heteceevee~ Ie=leme~ Oeeje~ DeNefYe~ eeNkeNMeerNefceN~
efnNjCee~ JesNleNme~ ceOes~ DeNives38
the
ary
as
HeoeLe&-(meceked) (eJeefvle) ieefvle (meefjle) vee~ meefjle Fefle veoerveecemeg Heefleced (efveIeb01~16)
(ve) FJe (Oesvee) Jeee~ Oesvee Fefle Jee*dveecemeg Heefleced (efveIeb01~11) (Devle) DeeYevlejs (oe) oesve
(cevemee) efJe%eeveJelee efeesve (Heteceevee) HeefJe$ee (Ie=leme) Gokeme (Oeeje) (DeefYe) DeeefYecegKes (eekeMeerefce)
Ye=Meb eeHveesecf e (efnjCee) eMemJeer (Jesleme) JesieJele~ De$e JeerOeeleesyee&nguekeeoewCeeefokemleefme elee (ceOes)
(Deives) efJeegle~ [Deeb cev$e Mele07.5.2.11 JeeKeele]38
DevJee-ns ceveg<ee! eLeeivesce&Oes efnjCee FJe Jee&ceeveesnb ee Ie=leme Jeslemees Oeeje meefjlees veevle&oe
cevemee Heteceevee Oesvee meceked eJeefvle, lee DeefYeeekeMeerefce, leLee eteceHeslee eeHvegle38
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ceveg<ewe&Lee meceb efJe<eceb euevle Mege melees vee mecegb eeHeb efmLejlJeb
eeHvegJeefvle, leLewJe efJeeemegefMe#eeOecez HeefJe$eerYetlee JeeCees efveeuee eeHleJee eeHeefeleJeee38
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Deives) efyepegueer kes (ceOes) yeere ceW Jee&ceeve (efnjCee) lespees Yeeie kes meceeve
lespemJeer keerelf e& eenves Deewj efJeee keer Fe jKeves Jeeuee ceQ pees (Ie=leme) peue keer (Jesleme) Jesie Jeeueer (Oeeje)
HeJeenHe (meefjle) veefoeeW kes (ve) meceeve (Devle) Yeerlej (oe) DevlekejCe kes (cevemee) efJe%eeveHe Jeeues efee
mes (Heteceevee) HeefJe$e ngF& (Oesvee) JeeCeer (meceked) Des Hekeej (eJeefvle) eueleer nQ, Gve kees (DeefYeeekeMeerefce)
mevcegKe neskej meye kes efuees MeerIe HekeeefMele kejlee ntB, Jewmes legce ueesie Yeer Fve JeeefCeeeW kees HeeHle nesDees38
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eesie nw efke pewmes DeefOeke Jee kece eueleer Meg ngF&
veefoeeb mecego kees HeeHle neskej efmLej nesleer nQ, Jewmes ner efJeee, efMe#ee Deewj Oece& mes HeefJe$e ngF& efveMeue JeeCeer kees HeeHle
neskej DeveeW kees HeeHle kejeJeW38
$ees lJesleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odye=nleer vo~ ceOece mJej
efJee FlejwjefHe efJe%eeveb eeHeefceleen
$eeesoMeesOeee
673
aj.
org
efJeeveeW mes Deve ceveg<eeW kees Yeer %eeve uesvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
$eNes lJee Nes lJee YeeNmes lJeeN peesefle<es lJee~

DeYetefoNob efJeemeN YegJevemeN JeeefpeveceNivesJezeeveNjme e39
$eNes~ lJeeN~ Nes~ lJeeN~ YeeNmes~ lJeeN~ peesefle<es~ lJeeN~ DeYetl ed~ FNoced~ efJeeme~ YegJeveme~ Jeeefpeveced~ DeNives~
JewNeeNveNjme~ eN39
the
ary
as
am
HeoeLe&-($ees) mleglees (lJee) lJeeced (es) eerlees (lJee) (Yeemes) efJe%eeveee (lJee) (peesefle<es)
veeeekeeMeee (lJee) (DeYetled) YeJesled (Foced) (efJeeme) meceeme (YegJeveme) meJee&efOekeejme peiele (Jeeefpeveced)
Jeeefpeveeb efJe%eeveJeleeefceoceJeeJeYetleb efJe%eeveced (Deives) efJeegoeKeme (Jeweevejme) DeefKeues<eg vejs<eg jepeceeveme (e)~
DevJee-ns efJeved! eme leJe efJeeme YegJeveme Jeweevejmeeivese Jeeefpeveefceob efJe%eeveceYetled peeleced, lece=es
lJee es lJee Yeemes lJee peesefle<es lJee Jeeceeeesce39
YeeJeeLe&-eme ceveg<eme meJex<eeb peielHeoeLee&veeb eLeeLeex yeesOe meeled, lecesJe mesefJelJee HeoeLe&eJf e%eeveb
meJezce&veg<ew eeHleJeced39
HeoeLe&-ns efJeeved Heg<e! efpeme legPe kees (efJeeme) mecemle (YegJeveme) mebmeej kes meye HeoeLeeX (e) Deewj
(Jeweevejme) mecHetCe& ceveg<eeW ceW MeesYeeeceeve (Deives) efyepegueerHe (Jeeefpeveced) %eeveer ueesieeW kee DeJeeJeHe (Foced)
en efJe%eeve (DeYetled) Heefme ngDee nw, Gme ($ees) mlegefle kes efuees (lJee) legPe kees (es) Heerefle kes Jeemles (lJee) legPe
kees (Yeemes) efJe%eeve keer HeeefHle kes DeLe& (lJee) legPekees Deewj (peesefle<es) veee kes HekeeMe kes efuees Yeer (lJee) legPe kees
nce ueesie Deeee kejles nQ39
YeeJeeLe&-efpeme ceveg<e kees peieled kes HeoeLeeX kee eLeeLe& yeesOe nesJes, Gmeer kes mesJeve mes meye ceveg<e
HeoeLe&eJf eee kees HeeHle nesJeW39
Deefivepeexefle<esleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=ogef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
efHej Yeer G efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNefivepeexefle<eeN peesefle<ceeved Nkecees Jee&meeN Jee&mJeeved~

meNnNeNoe Deefme meNneee lJee40
DeNefive~ peesefle<ee~ peesefle<ceeved~ Nkece~ Jee&mee~ Jee&mJeeved~ meNnNeNoe Fefle meneNoe~ DeNefmeN~ meNneee~
lJeeN40
HeoeLe&-(Deefive) HeeJeke (peesefle<ee) oerHlee (peesefle<ceeved) eMemleekeeMeeg (kece) megJeCe&efceJe

(Jee&mee) efJeeeoerHlee (Jee&mJeeved) efJeeeefJe%eeveJeeved (meneoe) menecemebKeb megKeb ooeleerefle (Deefme) (meneee)
DelegueefJe%eeveee (lJee) lJeeced~ [Deeb cev$e Mele07.5.2.12 JeeKeele]40
674
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns efJeved! emlJeb peeself e<ee peesefle<eceeveefiveefjJe Jee&mee Jee&mJeeved kece FJe meneoe Deefme, leb lJee
meneee Jeeb melkegee&ce40
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<eweexefivemete&Jeod efJeeee ekeeMeceevees efJeeved YeJesled,
lemceeoOeerle Heg<keuee efJeee mJeerkeeee&40
HeoeLe&-ns efJeeved Heg<e! pees DeeHe (peesefle<ee) efJeee kes HekeeMe mes (Deefive) Deefive kes legue (peesefle<ceeved)
HeMebefmele HekeeMeeg (Jee&mee) DeHeves lespe mes (Jee&mJeeved) %eeve osves Jeeues Deewj (kece) pewmes megJeCe& megKe osJes, Jewmes
(meneoe) DemebKe megKe kes osves Jeeues (Deefme) nQ, Gve (lJee) DeeHekee (meneee) Delegue efJe%eeve keer HeeefHle kes efuees
nce ueesie melkeej kejW40
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesceeueej nw~ ceveg<eeW kees eesie nw efke pees Deefive Deewj mete& kes meceeve
efJeee mes HekeeMeceeve efJeeved Heg<e neW, Gvemes efJeee He{ kes HetCe& efJeee kes ieenke nesJeW40
Deeefoleb ieYe&efceleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvemles eEke kegeg&efjleen
efHej Jes efJeeved er-Heg<e keee kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeeNefoNleb ieYeN HeemeeN mece*defOe meNneme HeefleNceeb efJeNeHeced~

HeefjJe=*defOeN njmeeN ceeefYe cemLee MeNleeeg<eb ke=Cegefn eerNeceeve41
as
DeeNefoNleced~ ieYe&ced~ Heemee~ meced~ DeN*defOeN~ meNneme~ eNefleNceeefceefle eefleNceeced~ efJeNeHeNefceefle efJeNeHeced~
Heefj~ Je=*defOeN~ njmee~ cee~ DeNefYe~ ceNmLeeN~ MeNleeeg<eNefceefle MeNleDeeeg<eced~ ke=CegefnN~ eerNeceeve41
the
ary
HeoeLe&-(Deeefoleced) mete&ced (ieYe&ced) mlegefleefJe<eeced (Heemee) peuesvesJe (meced) (De*defOe) MeesOee (meneme)
DemebKeHeoeLe&mecetnme (eefleceeced) eleerevles meJex HeoeLee& eee leeced (efJeeHeced) meJe&HeJeled HeoeLe&oMe&keced (Heefj)
meJe&le (Je=*defOe) Jepe&e (njmee) pJeefuelesve lespemee~ nj Fefle pJeuelees veecemeg Heefleced (efveIeb01~17) (cee)
(DeefYe) (cebmLee) cevesLee (Meleeeg<eced) MeleJe<e&HeefjefcelepeerJeveced (ke=Cegefn) (eereceeve) Je=Oeceeve~ [Deeb cev$e
DevJee-ns efJebmlJeb eLee efJeeglHeemee meneme eefleceeb efJeeHeb ieYe&ceeefoleb Oejefle, leLeevlekejCeb
mece*defOe, njmee jesieeved HeefjJe=*defOe, eereceeve meved Meleeeg<eb leveeb ke=Cegenf , keoeefevceeefYecebmLee41
YeeJeeLe&-ns erHeg<ee! eteb megievOeeefonescesve mete&ekeeMeb peueb Jeeege MeesOeefelJee Dejesiee YetlJee
Meleeeg<emleveeeved kegle~ eLee efJeegeVf eefce&lesve metexCe HeJeleeb HeoeLee&veeb oMe&veb HeefjceeCeb e YeJeefle, leLee
efJeeeJevleHeleeefve YeJeefvle, lemceeled keoeefeoefYeceeefvevees YetlJee eceeosve efJeeeee Deeeg<ee efJeveeMeb cee kegle41
HeoeLe&-ns efJeeved Heg<e! DeeHe pewmes efyepegueer (Heemee) peue mes (meneme) DemebKe HeoeLeeX keer (Heefleceeced)
HeefjceeCe kejvesnejs mete& kes meceeve efveMee kejvesnejer yege
f Deewj (efJeeHeced) meye HeefJe<ee kees efoKeevesnejs (ieYe&ced)
mlegefle kes eesie (Deeefoleced) mete& kees OeejCe kejleer nw, Jewmes DevlekejCe kees (mece*defOe) Des Hekeej MeesefOees~
(njmee) HepJeefuele lespe mes jesieeW kees (Heefj) meye Deesj mes (Je=*deqOe) neFes Deewj (eereceeve) Je=e
f kees HeeHle nes kes
$eeesoMeesOeee
675
aj.
org
(Meleeeg<eced) meew Je<e& keer DeJemLee Jeeues mevleeve kees (ke=Cegefn) keerefpees Deewj keYeer (cee) cele (DeefYecebmLee) DeefYeceeve
keerefpees41
YeeJeeLe&-ns er-Heg<ees! legce ueesie megieefvOele HeoeLeeX kes nesce mes mete& kes HekeeMe, peue Deewj Jeeeg kees Meg
kej Deewj jesiejefnle neskej meew Je<e& peerves Jeeues mebleeveeW kees GlHeVe kejes~ pewmes efJeegled Deefive mes yeveees ngS mete& mes He
Jeeues HeoeLeeX kee oMe&ve Deewj HeefjceeCe neslee nw, Jewmes efJeee Jeeues mevleeve megKe efoKeevesnejs nesles nQ, Fmemes keYeer
DeefYeceeveer neskes efJe<eeemeef mes efJeee Deewj Deeeg kee efJeveeMe cele efkeee kejes41
Jeeleme petefleefceleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=efl$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvemlesve eEke keee&efceleen
efHej efJeeved Heg<e kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
Jeeleme peteEle JeCemeN veeefYeNcee pe%eeNve meefjNjmeN ceOes~

efMeMeg veNoerveeN: nefjNceefoyegOveNceivesN cee efnmeer Hejces Jeesceved42
Jeeleme~ petefleced~ JeCeme~ veeefYeced~ Deeced~ peN%eeNveced~ meNefjjme~ ceOes~ efMeMegced~ veNoerveeced~ nefjced~
DeefyegOveNefceleefyegOveced~ Deives~ cee~ efnNmeerN~ HeNjces~ JeesceNefVeefleN efJeDeesceved42
the
ary
as
HeoeLe&-(Jeeleme) Jeeees (petefleced) Jesieced (JeCeme) peuemecetnme (veeefYeced) yevOeveced (Deeced) JeeHlegb
Meerueced (pe%eeveced) eeogYet&leced (meefjjme) meefueuemeesokeme~ meefueueefcelegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01~12)
keefHeuekeeefolJeeod jsHe (ceOes) (efMeMegced) yeeuekeced (veoerveeced) (nefjced) njceeCeced (DeefyegOveced) cesIeekeeMeced (Deives)
HeeJekeJee&ceeve (cee) (eEnmeer) (Hejces) eke=s (Jeesceved) Jeesefcve JeeHles DeekeeMes~ [Deeb cev$e Mele07.5.2.18
JeeKeele]42
DevJee-ns Deives efJemlJeb Hejces Jeesceved Jeeleme ceOes petefleceeb meefjjme JeCeme veeeEYe veoerveeb pe%eeveb
efMeMegb yeeueefceJe Jee&ceeveb nefjceefyegOveb cee efnbmeer42
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ew eceeosveeJekeeMes Jee&ceeveb JeeegJesieb Je=efeyevOeb cesIecenlJee
peerJeveb JeOe&veereced42
HeoeLe&-ns (Deives) lespeefmJeved efJeved! DeeHe (Hejces Jeesceved) meJe&JeeHle Gece DeekeeMe ceW (Jeeleme) Jeeeg kes
(ceOes) ceOe ceW (peteqleced) JesieHe (Deeced) Dee kees (meefjjme) peuecee (JeCeme) Gece mecego kes (veeefYeced)
yevOeve kees Deewj (veoerveeced) veefoeeW kes HeYeeJe mes (pe%eeveced) Heke ngS (efMeMegced) yeeueke kes legue Jee&ceeve (nefjced)
veerue JeCe&eg (DeefoyegOveced) met#ce cesIe kees (cee) cele (efnbmeer) ve keerepf ees42
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke Heceeo kees es[ kes DeekeeMe ceW
Jee&ceeve Jeeeg kes Jesie Deewj Je<ee& kes HeyevOeHe cesIe kee efJeveeMe ve kejkes DeHeveer-DeHeveer DeJemLee kees ye{eJeW42
Depeeefceleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=efl$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvejeb eEke kegee&efoleen
676
epegJexoYee<es
aj.
org
efHej Jen efJeeved keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DepeeNefcevogceN<eb YegjCegceNefiveceer[s HetJe&efeefebN veceesefYe~

me HeJe&efYe$e&legMe keuHeceeveesN ieeb cee efnmeerNjefoefleb efJeNjepeced43
Depeeced~ Fvogced~ DeNN<eced~ YegjCegced~ DeNefiveced~ F&N[sN~ HetJe&efeefeNefceefle HetJe&efeefeced~ veceesefYeNefjefleN veceefYe~
me~ HeJe&efYeNefjefleN HeJe&efYe~ $eNlegMe Fle=legMe~ keuHeceeve~ ieeced~ cee~ efnNmeerN~ Deefoefleced~ efJeNjepeNefceefle
efJeNjepeced43
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Depeeced) efvejvlejced (Fvogced) peueced [Fvog Fefle peueveecemeg Heefleced efveIeb01.12] (De<eced)
Deeced [De<eefceefle Deeveecemeg Heefleced efveIeb01.14] (YegjCegced) Hees<ekeced~ De$e YegjCeOeeleeseg& elee (Deefiveced)
efJeegleced (F&[s) DeOeefvJeeefce (HetJe&efeefeced) HetJee& efeefleeeveb eme leced (veceesefYe) DeVew (me) (HeJe&efYe) HetCez
meeOeveew ($elegMe) yentve=letved (keuHeceeve) meceLe& meved (ieeced) He=efLeJeerced (cee) (efnbmeer) efnbmee (Deefoefleced)
DeKeefC[leeced (efJejepeced) efJeefJeOew HeoeLez jepeceeveeced~ [Deeb cev$e Mele07.5.2.19 JeeKeele]43
DevJee-ns efJeved! eLeenb HeJe&eYf eve&ceesefYe men Jee&ceeveefcevogce<eb YegjCegb HetJe&efeefeceefivecepeeceer[s,
lece=legMe keuHeceeve meVeefoefleb efJejepeb ieeb ve veeMeeeefce, leLewJe me lJeceslecesveeb e cee efnbmeer43
YeeJeeLe&-ceveg<ew$e&lJevegketueleee efeeeeefivepe&ueceVeb e mebmesJe jepeYetefce meowJe j#eCeeree, ele meJee&efCe
megKeeefve meg43
HeoeLe&-ns efJeeved Heg<e! pewmes ceQ (HeJe&efYe) HetCe& meeOeveeg (veceesefYe) DeVeeW kes meeLe Jee&ceeve (Fvogced)
peueHe (De<eced) Iees[s kes meMe (YegjCegced) Hees<eCe kejves Jeeueer (HetJe&efeefeced) HeLece efveefce&le (Deefiveced) efyepegueer kees
(Depeeced) efvejvlej (F&[s) DeefOekelee mes Keespelee ntB, Gmekees ($elegMe) Heefle $eleg ceW (keuHeceeve) meceLe& neskes kejlee
ngDee (Deefoefleced) DeKeefC[le (efJejepeced) efJeefJeOe Hekeej kes HeoeLeeX mes MeesYeeeceeve (ieeced) He=efLeJeer kees ve veneR kejlee
ntB, Jewmes ner (me) mees DeeHe Fme Deefive Deewj Fme He=efLeJeer kees (cee) cele (efnbmeer) ve keerepf ees43
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke $elegDeeW kes Devegketue efeee mes Deefive, peue Deewj DeVe kee mesJeve kejkes
jepe Deewj He=efLeJeer keer meowJe j#ee kejW, efpememes meye megKe HeeHle nesJeW43
Je$eerefceleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=efl$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvemlesve eEke ve keee&efceleen
efHej Gme efJeeved kees keee veneR kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Je$eeRN lJegJe&CemeN veeefYeNceefJe pe%eeNvee: jpemeN Hejmceeled~

ceNner: meenNeercemegjme ceeNeeceivesN cee efnmeer Hejces Jeesceved44
Je$eerced~ lJeg~ JeCeme~ veeefYeced~ DeefJeced~ peN%eeNveeced~ jpeme~ Hejmceeled~ ceNnerced~ meeNnNeerced~ Demegjme~
ceeNeeced~ Deives~ cee~ efnNmeerN~ HeNjces~ JeesceefVeefleN efJeDeesceved44
HeoeLe&-(Je$eerced) Jejefe$eerced (lJeg) sokeme mete&me (JeCeme) peueme (veeefYeced) yeefvOekeeced
$eeesoMeesOeee
677
as
am
aj.
org
(DeefJeced) j#eCeeefoefveefceeeced (pe%eeveeced) epeeleeced (jpeme) ueeskeeled (Hejmceeled) eseled (cenerced) cenleeR Yetecf eced
(meeneerced) DemebKeeleeb yengHeueeoeced (Demegjme) cesIeme (ceeeeced) e%eeefHekeeb efJeegleced (Deives) efJeved (cee)
(efnbmeer) efnbmee (Hejces) meJeexlke=s (Jeesceved) DeekeeMeJeod JeeHles yeeefCe~ [Deeb cev$e Mele07.5.2.20
JeeKeele]44
DevJee-ns Deives! lJeb lJegJe&$eeR JeCeme veeefYeb Hejmceeod jpemees pe%eeveecemegjme ceeeeb meeneerceefJeb Hejces
Jeesceved Jee&ceeveeb ceneR cee efnbmeer44
YeeJeeLe&-meJezce&veg<ewexeb He=efLeJeer Hejmceeled keejCeeppeelee, metee&&ke<e&CemecyeefvOeveer, peueeOeeje, cesIeefveefceee,
yengYetieesueekeeje, DemebKemegKeeoe HejcesejsCe efveefce&leeefmle, leeb iegCekece&mJeYeeJelees efJe%eee megKeee
mecegHeeesJee44
HeoeLe&-ns (Deives) efJeeved Heg<e! DeeHe (lJeg) sovekeee& mete& kes (Je$eerced) ienCe kejves eesie
(JeCeme) peue keer (veeefYeced) jeskevesnejer (Hejmceeled) es (jpeme) ueeske mes (pe%eeveeced) GlHeVe ngF& (Demegjme)
cesIe keer (ceeeeced) peleeves Jeeueer efyepegueer kees Deewj (meeneerced) DemebKe Yetieesueeg yengle Heue osvesnejer (DeefJeced)
j#ee Deeefo kee efveefcee (Hejces) meye mes Gece (Jeesceved) DeekeeMe kes meceeve JeeHle peieoerej ceW Jee&ceeve (cenerced)
efJemleejeg He=efLeJeer kees (cee) cele (efnbmeer) ve keerepf ees44
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eeefnes efke pees en He=efLeJeer Gece keejCe mes GlHeVe ngF&, mete& efpemekee
Deeke<e&Cekeee&, peue kee DeeOeej, cesIe kee efveefcee, DemebKe megKe osvesnejer Hejcesej ves jeer nw; Gmekees iegCe, kece& Deewj
mJeYeeJe mes peeve kes megKe kes efuees GHeeg kejW44
ees Deefiveefjleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvejvesve eEke keee&efceleen
efHej Fme efJeeved kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
ees DeNefivejivesjOepeeeleN Meeskeeled He=efLeNJee GNle Jee efoNJemHeefj~

esve HeNpee efJeNekecee& peNpeeveN leceivesN ns[N Heefj les Je=Cekeleg45
e~ DeNefive~ DeNives~ DeefOe~ Depeeele~ Meeskeeled~ He=efLeNJee~ GNle~ JeeN~ efoNJe~ Heefj~ esve~ eNpee Fefle eNpee~
efJeNekeNcexefle efJeNekecee&~ peNpeeve~ leced~ DeNivesN~ ns[~ Heefj~ lesN~ Je=CeNkeleg45
HeoeLe&-(e) (Deefive) ee#eg<e (Deives) efJeegoeKeeled (DeefOe) (Depeeele) peeeles (Meeskeeled) Mees<ekeeled
(He=efLeJee) (Gle) (Jee) (efoJe) metee&led (Heefj) meJe&le (esve) (epee) (efJeekecee&) efJeeeefve kecee&efCe eme me
(pepeeve) peveeefle (leced) (Deives) efJeved (ns[) Deveeoj (Heefj) (les) leJe (Je=Cekeleg) efVees YeJeleg~ [Deeb cev$e
DevJee-ns Deives efJeved! e He=efLeJee Meeskeeogle Jee efoJeesivesjefivejOepeeele, esve efJeekecee& epee
Heefjpepeeve, leb les ns[ HeefjJe=Cekeleg45
YeeJeeLe&-ns efJeebme! eteb eesefive He=eLf eJeeR efYeJeeslHeeles ee metee&os, lemceeod efJeIvekeeefjCeesives meJee&ved
678
epegJexoYee<es
aj.
org
eeefCeve He=Leied j#ele~ esveeefivevesej meJee&ved j#eefle leefeeb efJepeeveerle45

HeoeLe&-ns (Deives) efJeeved peve! (e) pees (He=efLeJee) He=efLeJeer kes (Meeskeeled) megKeevesnejs Deefive (Gle) (Jee)
DeLeJee (efoJe) mete& mes (Deives) efyepegueerHe Deefive mes (Deefive) Hele#e Deefive (DeOepeeele) GlHeVe neslee nw,
(esve) efpeme mes (efJeekeccee&) meye keceeX kee DeeOeej F&ej (Hepee) HepeeDeeW kees (Heefj) meye Deesj mes (pepeeve) jelee
nw, (leced) Gme Deefive kees (les) lesje (ns[) eesOe (HeefjJe=Cekeleg) meye Hekeej mes sove kejs45
YeeJeeLe&-ns efJeevees! legce ueesie pees Deefive He=eLf eJeer kees Hees[ kes Deewj pees mete& kes HekeeMe mes efyepegueer
efvekeueleer nw, Gme efJeIvekeejer Deefive mes meye HeeefCeeeW kees jef#ele jkeKees Deewj efpeme Deefive mes F&ej meye keer j#ee kejlee
nw, Gme Deefive keer efJeee peevees45
efe$eb osJeeveeefceleme efJeHe $eef<e~ meteex osJelee~ efvee=efl$egHed vo~ OewJele mJej
am
DeLesej keerMeesmleerleen
Deye F&ej kewmee nw, en en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
efeN$eb osNJeeveeNcegoieeNoveerkebN e#egefce&N$emeN JeCemeeNives~

Dee HeeN eeJeeHe=efLeNJeer DeNvleefj# eN mete& DeeNlcee peielemleNmLeg<ee46
as
efeN$eced~ osNJeeveeced~ Gled~ DeNieeNled~ Deveerkeced~ e#eg~ efceN$eme~ JeCeme~ DeNives~ Dee~ DeNeeN~ eeJeeHe=efLeNJeerFefleN
eeJeeHe=efLeNJeer~ DeNvleefj#eced~ mete&~ DeeNlcee~ peiele~ leNmLeg<e~ eN46
the
ary
HeoeLe&-(efe$eced) Degleced (osJeeveeced) He=efLeJeeoerveeb ceOes (Gled) (Deieeled) Gefoleesefmle (Deveerkeced) mesvesJe
efkejCemecetnced (e#eg) oMe&keced (efce$eme) eeCeme (JeCeme) Goeveme (Deives) eefmeme (Dee) (Deee)
JeeHveesefle (eeJeeHe=efLeJeer) ekeeMeeekeeMes peieleer (Devleefj#eced) DeekeeMeced (mete&) meefJelee (Deelcee) meJe&meevleee&ceer
(peiele) peceme (lemLeg<e) mLeeJejme (e)~ [Deeb cev$e Mele07.5.2.27 JeeKeele]46
DevJee-ns ceveg<ee! YeJevlees eod yee osJeeveeb efe$eceveerkeb efce$eme JeCemeeivese#eg mete& FJeesoieeled,
peielemlemLeg<eeelcee meod eeJeeHe=efLeJeer Devleefj#eb eeee, leppeieefVecee&le= Heele= mebnle= JeeHekeb melelecegHeemeerjved46
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ve KeefuJeob efve<kele=&keceveefOeele=keceveerejb peieoefmle~ eod yee
meJee&vleee&efce meJex<eeb peerJeeveeb HeeHeHegCeHeueoeveJeJemLeeHekecevevle%eeveekeeMeb Jee&les, leosJeesHeeme
Oecee&Le&keececees#eHeueeefve ceveg<ewjeHleJeeefve46
HeoeLe&-ns ceveg<ees! DeeHe ueesie pees peieoerej (osJeeveeced) He=efLeJeer Deeefo efoJe HeoeLeeX kes yeere (efe$eced)
DeeMee&He (Deveerkeced) mesvee kes meceeve efkejCeeW mes egkele (efce$eme) HeeCe (JeCeme) Goeve Deewj (Deives) Heefme
Deefive kes (e#eg) efoKeeves Jeeues (mete&) mete& kes meceeve (Goieeled) Goe kees HeeHle nes jne nw, Gme kes meceeve
(peiele) esleve (e) Deewj (lemLeg<e) pe[ peieled kee (Deelcee) Devleee&ceer nes kes (eeJeeHe=efLeJeer) HekeeMeDeHekeeMeHe peieled Deewj (Devleefj#eced) DeekeeMe kees (Dee) Des Hekeej (DeHee) JeeHle nes jne nw, Gmeer peieled kes
jeves, Heeueve kejves Deewj mebnej-Heuee kejvesnejs JeeHeke yee keer efvejvlej GHeemevee efkeee kejes46
$eeesoMeesOeee
679
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ en peieled Ssmee veneR efke efpemekee keee&, DeefOeelee Jee
F&ej keesF& ve nesJes~ pees F&ej meye kee Devleee&ceer, meye peerJeeW kes HeeHe-HegCeeW kes HeueeW keer JeJemLee kejves neje Deewj
Devevle %eeve kee HekeeMe kejves neje nw, Gmeer keer GHeemevee mes Oecce&, DeLe&, keece Deewj cees#e kes HeueeW kees meye ceveg<e
HeeHle nesJeW46
Fceb cesleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[d yeeeer He*defMvo~ He_ece mJej
Hegvece&veg<esCe eEke keee&efceleen
am
FNceb cee efnmeeref&NHeeo HeNMeg meneeN#ees cesOeee eerNeceeve~

ceNegb HeNMegb cesOeceives peg<emJeN lesve efevJeeNvemleNvJeesh efve<eero~
ceNegb lesN Megie=leg eb efN<cemleb lesN Megie=leg47
FNceced~ cee~ efnNmeerN~ efNHeeoNefceefle efNHeeoced~ HeNMegced~ meNnNeeN#e Fefle meneDeN#e~ cesOeee~ eerNeceeve~ ceNegced~
HeNMegced~ cesOeced~ DeNives~ peg<eNmJeN~ lesve~ efeNvJeeNve~ leNvJe~ efve~ meerNoN~ ceNegced~ lesN~ Megked~ $eNNleg~ eced~ efN<ce~ leced~ lesN~
Megked~ $eNNleg47
the
ary
as
HeoeLe&-(Fceced) (cee) (efnbmeer) efnbmee (efHeeoced) ceveg<eeefokeced (HeMegced) eleg<Heeob ieJeeefokeced

(menee#e) DemebKeoMe&ve (cesOeee) megKemebieceee (eereceeve) JeOe&ceeve (ceegced) peeueced (HeMegced) eefmeced
(cesOeced) HeefJe$ekeejkeced (Deives) HeeJeke FJe ceveg<epevceeeHle (peg<emJe) eerCeerefn (lesve) (efevJeeve) JeOe&ceeve (levJe)
Mejerjme ceOes Heg meved (efve) efvelejeced (meero) efle (ceegced) Memeeefoefnbmekeb HeMegced (les) leJe (Megked) Meeske, YeeJes
efHed~ ($eleg) eeHveesleg (eced) Me$egced (ef<ce) Deeerleeece (leced) (les) leJe mekeeMeeled (Megked) Meeske ($eleg)~
DevJee-ns Deives! HeeJeke FJe ceveg<e cesOeee eereceeve menee#emlJeefceceb efHeeob cesOeb ceegb HeMegb e cee
efnbmeer, leb HeMegb peg<emJe~ lesve efevJeeve meved levJees ceOes efve<eero~ Feb les Meg*d ceegce=leg~ les leJe eb Me$egb Jeeb ef<cemleb
Megie=leg47
YeeJeeLe&-kesveeefHe ceveg<esCeesHekeejkee HeMeJe keoeefeVe efnbmeveeree, efkevlJesleeved mebHeeuewlesYe GHekeejb mebie=e
meJes& ceveg<ee DeevevoefeleJee~ ewpee&uewenf mekew HeMegMemeceveg<eeCeeb neefve meeled, les leg jepeHeg<ewn&vleJee
efveenerleJeee47
HeoeLe&-ns (Deives) Deefive kes meceeve ceveg<e kes pevce kees HeeHle ngS (cesOeee) megKe keer HeeefHle kes efuees
(eereceeve) ye{s ngS (menee#e) npeejn Hekeej keer ef Jeeues jepeved! let (Fceced) Fme (efHeeoced) oes Heie Jeeues
ceveg<eeefo Deewj (cesOeced) HeefJe$ekeejke HeueHeo (ceegced) pebieueer (HeMegced) ieJeeefo HeMeg peerJe kees (cee) cele (efnbmeer)
ceeje kej, Gme (HeMegced) HeMeg keer (peg<emJe) mesJee kej, (lesve) Gme HeMeg mes (efevJeeve) ye{lee ngDee let (levJe) Mejerj
ceW (efve<eero) efvejvlej efmLej nes, en (les) lesjs mes (Megked) Meeske (ceegced) MemeeefoveeMeke pebieueer HeMeg kees ($eleg)
680
epegJexoYee<es
aj.
org
HeeHle nesJes (les) lesjs (eced) efpeme Me$eg mes nce ueesie (ef<ce) s<e kejW, (leced) Gmekees (Megked) Meeske ($eleg) HeeHle
nesJes47
YeeJeeLe&-keesF& Yeer ceveg<e meye kes GHekeej kejvesnejs HeMegDeeW kees keYeer ve ceejs, efkevleg Fvekeer Des Hekeej
j#ee kej Deewj Fve mes GHekeej ues kes meye ceveg<eeW kees Deevevo osJes~ efpeve pebieueer HeMegDeeW mes ieece kes HeMeg, Kesleer Deewj
ceveg<eeW keer neefve nes, Gvekees jepeHeg<e ceejW Deewj yevOeve kejW47
Fceb cesleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odyeeeer He*defMvo~ He_ece mJej
Hegvejeb ceveg<e eEke kegee&efoleen
efHej en ceveg<e keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
FNceb cee efnmeerNjskeMeHeb HeNMegb keefveeNob JeeNefpevebN Jeeefpeves<eg~

ieewNjceejCeceveg les efoMeeefceN lesve efevJeeNvemleNvJeesh efve<eero~
ieewNjb lesN Megie=leg eb efN<cemleb lesN Megie=leg48
FNceced~ cee~ efnNmeerN~ SkeMeHeNefceleskeMeHeced~ HeNMegced~ keNefveNeNoced~ JeeNefpeveced~ Jeeefpeves<eg~ ieewNjced~ DeeNjCeced~
Deveg~ lesN~ efoNMeeNefceN~ lesve~ efeNvJeeNve~ leNvJe~ efve~ meerNoN~ ieewNjced~ lesN~ Megked~ $eNNleg~ eced~ efN<ce~ leced~ lesN~ Megked~
$eNNleg47
the
ary
as
HeoeLe&-(Fceced) (cee) (efnbmeer) efnbmee (SkeMeHeced) SkeKegjceeeefokeced (HeMegced) Jeced (keefveeoced)

Ye=Mebb efJeHeueb eeHleJeLeced (Jeeefpeveced) JesieJevleced (Jeeefpeves<eg) Jeeefpeveeveeb mebeeceeCeeceJeeJes<eg kece&meg keee&efmeefkejced
(ieewjced) ieewjJeCe&ced (DeejCeced) DejCes YeJeced (Deveg) (les) legYeced (efoMeeefce) GHeefoMeeefce (lesve) (efevJeeve)
Je&ceeve (levJe) Mejerjme ceOes (efve) (meero) (ieewjced) (les) Fleeefo HetJe&Jeled~ [Deeb cev$e Mele07.5.2.33
JeeKeele]48
DevJee-ns ceveg<e! lJeb Jeeefpevese<f JececeskeMeHeb keefveeob Jeeefpeveb HeMegb cee efnbmeer~ F&ejesnb les legYeb eceejCeb
ieewjb HeMegceveg efoMeeefce, lesve efevJeeve meBmlevJees ceOes efve<eero~ les leJe mekeeMeeod ieewjb Megie=leg eb Jeeb ef<cemleb les
Megie=leg48
YeeJeeLe&-ceveg<ewjskeMeHee Deeeoe HeMeJe keoeefeVees efnbmee, ve eesHekeejkee DeejCee~ es<eeb nvevesve
peielees neveer j#eCesveesHekeeje YeJeefle, les meowJe Heeueveeree efnbeee nvleJee48
HeoeLe&-ns jepeved! let (Jeeefpeves<eg) mebieece kes keeceeW ceW (Fceced) Fme (SkeMeHeced) Ske Kegjeg (keefveeoced)
MeerIe efJekeue JeLee kees HeeHle ngS (Jeeefpeveced) JesieJeeues (HeMegced) osKeves eesie Iees[s Deeefo HeMeg kees (cee) (efnbmeer)
cele ceej~ ceQ F&ej (les) lesjs efuees (eced) efpeme (DeejCeced) peueer (ieewjced) ieewjHeMeg keer (efoMeeefce) efMe#ee kejlee ntB,
(lesve) Gmekes j#eCe mes (efevJeeve) Je=e
f kees HeeHle ngDee (levJe) Mejerj ceW (efve<eero) efvejvlej efmLej nes, (les) lesjs mes
(ieewjced) esle JeCe& Jeeues HeMeg kes Heefle (Megked) Meeske ($eleg) HeeHle nesJes Deewj (eced) efpeme Me$eg kees nce ueesie
(ef<ce) s<e kejbs, (leced) Gmekees (les) legPe mes (Megked) Meeske ($eleg) HeeHle nesJes48
$eeesoMeesOeee
681
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Gefele nw efke Ske Kegj Jeeues Iees[

s Deeefo HeMegDeeW Deewj GHekeejke Jeve kes HeMegDeeW kees Yeer
keYeer ve ceejW~ efpevekes ceejves mes peieled keer neefve Deewj ve ceejves mes meye kee GHekeej neslee nw, Gvekee meowJe HeeueveHees<eCe kejW Deewj pees neefvekeejke HeMeg neW, Gve kees ceejW48
Fce meeneefceleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ke=efleMvo~ efve<eeo mJej
Hegvece&veg<ew kes HeMeJees vees eEnmeveeree eEnmeveereeesleen
efHej ceveg<eeW kees keewve HeMeg ve ceejves Deewj keewve ceejves eeefneW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
FNce meenNe MeNleOeejceglme JeNeceeve meefjNjmeN ceOes~

Ie=leb ogneveeNceefoeflebN peveeNeeivesN cee efnmeer Hejces Jeesceved~
ieNJeNeceejCeceveg les efoMeeefceN lesve efevJeeNvemleNvJeesh efve<eero~
ieNJeNeb lesN Megie=leg eb efN<cemleb lesN Megie=leg49
FNceced~ meeNnNeced~ MeNleOeejefceefle MeNleOeejced~ Glmeced~ JeNeceeveNefceefle efJeDeNeceeveced~ meNefjjme~ ceOes~ Ie=leced~
ogneveeced~ DeNefoefleced~ peveee~ Deives~ cee~ efnNmeerN~ HeNjces~ JeesceNefVeefleN efJeDeesceved~ ieNJeNeced~ DeeNjCeced~ Deveg~ lesN~
efoNMeeNefceN~ lesve~ efeNvJeeNve~ leNvJe~ efve~ meerNoN~ ieNJeNeced~ lesN~ Megked~ $eNNleg~ eced~ efN<ce~ leced~ lesN~ Megked~ $eNNleg49
the
ary
as
HeoeLe&-(Fceced) (meeneced) menemeemebKeeleeveeb megKeeveeceeb meeOekemleced (MeleOeejced) MelecemebKeelee

ogiOeOeeje emceeled leced (Glmeced) ketHeefceJe Heeuekeb ieJeeefokeced (Jeeceeveced) efJeefJeOeekeejsCe Heeueveereced (meefjjme)
Devleefj#eme (ceOes) (Ie=leced) Deepeced (ogneveeced) eHetjevleerced (Deefoefleced) DeKeC[veereeb ieeced (peveee) ceveg<eeeee
eeefCeves (Deives) efJeJeskeeeHleesHekeejekeeMeke jepeved (cee) (efnbmeer) (Hejces) eke=s (Jeesceved) Jeesefcve JeeHlesvleefj#es
Jee&ceeveeced (ieJeeced) ieesmeMeced (DeejCeced) (Deveg) (les) (efoMeeefce) (lesve) (efevJeeve) Heg meved (levJe) (efve)
(meero) (ieJeeced) (les) (Megked) Meeske ($eleg) (eced) (ef<ce) (leced) (les) (Megked) ($eleg)~ [Deeb cev$e
DevJee-ns Deives! lJeb peveeesceb meeneb MeleOeejb JeeceeveceglmeefceJe Jeere&mesekeb Je=<eYeb Ie=leb ogneveeceefoefleb
Oesvegb e cee efnbmeer, me les legYeceHejceejCeb ieJeecevegefoMeeefce lesve Hejces Jeesceved meefjjme ceOes efevJeeve mebmlevJees
efve<eero~ leb ieJeeb les Megie=leg evles Me$egb Jeeb ef<cemleceefle Megie=leg Meeske eeHveesleg49
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ jepeceveg<ee esYees Je=<eeefoYe ke=<eeefoefve kecee&eCf e YeJeefvle, eeYees
ieJeeefoYees ogiOeeefoHeoeLee& peeevles, ew meJex<eeb j#eCeb YeJeefle les keoeefeVewJe efnbmeveeree~ e Sleeved efnbmegmlesYees
jepeeefoveeesMee DeefleoC[b oeg, es e peeuee ieJeeeoees epeeneefveb kegeg&mles nvleJee49
HeoeLe&-ns (Deives) oee kees HeeHle ngS HejesHekeejke jepeved! let (peveee) ceveg<eeefo HeeCeer kes efuees (Fceced)
Fme (meeneced) DemebKe megKeeW kee meeOeve (MeleOeejced) DemebKe otOe keer OeejeDeeW kes efveefcee (Jeeceeveced) Deveske
Hekeej mes Heeueve kes eesie (Glmeced) kegS kes meceeve j#ee kejvesnejs Jeere&meseke yewue Deewj (Ie=leced) Ieer kees (ogneveeced)
HetCe& kejleer ngF& (Deefoefleced) veneR ceejves eesie ieew kees (cee efnbmeer) cele ceej Deewj (les) lesjs jepe ceW efpeme (DeejCeced)
682
epegJexoYee<es
am
aj.
org
Jeve ceW jnves Jeeues (ieJeeced) ieew kes meceeve veerueieee mes Kesleer keer neefve nesleer nes lees Gme kees (DevegefoMeeefce) GHeosMe
kejlee ntB, (lesve) Gmekes ceejves mes megjef#ele DeVe mes (Hejces) Glke= (Jeesceved) meJe&$e JeeHeke Hejceelcee Deewj (meefjjme)
efJemle=le JeeHeke DeekeeMe kes (ceOes) ceOe ceW (efevJeeve) Je=e
f kees HeeHle ngDee let (levJe) Mejerj ceOe ceW (efve<eero)
efveJeeme kej (les) lesje (Megked) Meeske (leced) Gme (ieJeeced) jesPe kees ($eleg) HeeHle nesJes Deewj (eced) efpeme (les) lesjs
Me$eg kee (ef<ce) nce ueesie s<e kejW, Gme kees Yeer (Megked) Meeske ($eleg) HeeHle nesJes49
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns jepeHeg<ees! legce ueesieeW kees eeefnes efke efpeve yewue Deeefo
HeMegDeeW kes HeYeeJe mes Kesleer Deeefo keece; efpeve ieew Deeefo mes otOe, Ieer Deeefo Gece HeoeLe& nesles nQ efke efpeve kes otOe Deeefo
mes meye Hepee keer j#ee nesleer nw, Gvekees keYeer cele ceejes Deewj pees peve Fve GHekeejke HeMegDeeW kees ceejW, Gvekees jepeeefo
veeeeOeerMe Delevle oC[ osJebs Deewj pees peue ceW jnves Jeeues veerueieee Deeefo Hepee keer neefve kejW , Jes ceejves eesie
nQ49
FcecetCee&egefceleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ke=efleMvo~ efve<eeo mJej
Hegve kes HeMeJees ve efnbmee eEnmeeesleen
efHej efkeve HeMegDeeW kees ve ceejvee Deewj efkeve kees ceejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
FNcecetCeeN&egb JeCemeN veeefYebN lJee HeMetveeb efNHeoebN eleg<Heoeced~

lJeg HeNpeevee HeLeNceb peNefve$eNceivesN cee efnmeer Hejces Jeesceved~
G^ceejCeceveg les efoMeeefceN lesve efevJeeNvemleNvJeesh efve<eero~
G^ lesN Megie=leg eb efN<cemleb lesN Megie=leg50
the
ary
FNceced~ TNCee&Negced~ JeCeme~ veeefYeced~ lJeeced~ HeNMetveeced~ efNHeoeNefceefle efNHeoeced~ eleg<Heoeced~ elegHeoeNefceefleN
elegHeoeced~ lJeg~ eNpeeveeNefceefle eNpeeveeced~ eNLeNceced~ peNefve$eced~ Deives~ cee~ efnNmeerN~ HeNjces~ JeesceNefVeefleN efJeDeesceved~
G^ced~ DeeNjCeced~ Deveg~ lesN~ efoNMeeNefceN~ lesve~ efeNvJeeNve~ leNvJe~ efve~ meerNoN~ G^ced~ lesN~ Megked~ $eNNleg~ eced~ efN<ce~ leced~
lesN~ Megked~ $eNNleg50
HeoeLe&-(Fceced) (TCee&egced) DeefJeced (JeCeme) Jejme eeHleJeme megKeme (veeefYeced) efveyevOeveced

(lJeeced) (HeMetveeced) (efHeoeced) (eleg<Heoeced) (lJeg) megKeekeeMekeme (epeeveeced) (eLececed) Deeefoceced (peefve$eced)
GlHeefeefveefceeced (Deives) (cee) (efnbmeer) efnbmee (Hejces) (Jeesceved) (G^ced) (DeejCeced) DejCes YeJeced (Deveg) (les)
(efoMeeefce) (lesve) (efevJeeve) (levJe) (efve) (meero) (G^ced) Fleeefo HetJe&Jeled~ [Deeb cev$e Mele07.5.2.35
JeeKeele]50
DevJee-ns Deives! eeHleefJee jepebmlJeefceceb JeCeme veeefYeb efHeoeb eleg<Heoeb HeMetveeb lJeeb lJeg epeeveeb eLeceb
peefve$eb Hejces Jeesceved Jee&ceevecetCee&egb cee efnbmeer~ les eb OeeveefnbmekeceejCeceg^b nvlegcevegefoMeeefce, lesve efevJeeve meBmlevJees
ceOes efve<eero~ les MegieejCeceg^ce=leg eb les sejb Jeeb ef<cemleb Megie=leg50
YeeJeeLe&-ns jepeved! es<eeceJeeoerveeb ueesceeefve lJeieefHe ceveg<eeCeeb megKeee eYeJeefle, e Gê Yeejb Jenvlees
$eeesoMeesOeee
683
am
aj.
org
ceveg<eeved megKeeefvle, leeved es nvlegefcesegmles peielHeer[kee efJe%esee meceied oC[veereee, es eejCee Gê
neefvekejemlesefHe oC[veeree50
HeoeLe&-ns (Deives) efJeee kees HeeHle ngS jepeved! let (JeCeme) HeeHle nesves eesie es megKe kes (veeefYeced)
mebeesie kejvesnejs (Fceced) Fme (efHeoeced) oes HeieJeeues ceveg<e, He#eer Deeefo (eleg<Heoeced) eej HeieJeeues (HeMetveeced) ieee
Deeefo HeMegDeeW keer (lJeeced) ece[s mes {ebkeves Jeeues Deewj (lJeg) megKeHekeeMeke F&ej keer (Hepeeveeced) HepeeDeeW kes
(HeLececed) Deeefo (peefve$eced) GlHeefe kes efveefcee (Hejces) Gece (Jeesceved) DeekeeMe ceW Jee&ceeve (TCee&egced) Yes[ Deeefo
kees (cee efnbmeer) cele ceej (les) lesjs efuees ceQ F&ej (eced) efpeme (DeejCeced) yevewues (G^ced) efnbmeke Tb kees
(DevegefoMeeefce) yeleueelee ntb, (lesve) Gmemes megjef#ele DeVeeefo mes (efevJeeve) ye{lee ngDee (levJe) Mejerj ceW (efve<eero)
efveJeeme kej (les) lesje (Megked) Meeske Gme pebieueer Tb kees ($eleg) HeeHle nes Deewj efpeme s<eerpeve mes nce ueesie
(ef<ce) DeHeeer lf e kejW (leced) Gmekees (les) lesje (Megked) Meeske ($eleg) HeeHle nesJes50
YeeJeeLe&-ns jepeved! efpeve Yes[
Deeefo kes jesce Deewj lJeee ceveg<eeW kes megKe kes efuees nesleer nQ Deewj pees Tb
Yeej Geles ngS ceveg<eeW kees megKe osles nQ, Gvekees pees ogpeve ceeje eenW, Gvekees mebmeej kes ogKeoeeer mecePees Deewj
Gvekees Des Hekeej oC[ osvee eeefnes Deewj pees pebieueer Tb neefvekeejke neW, GvnW Yeer oC[ osvee eeefnes50
Depe Fleme efJeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjkeke=efleMvo~ efve<eeo mJej
Hegvece&veg<ew kes HeMeJees ve nvleJee kes e nvleJee Fleen
as
efHej ceveg<eeW kees keewve mes HeMeg ve ceejves Deewj keewve mes ceejves eeefneW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene
nw
the
ary
DeNpees eNivesjpeefveN MeeskeeNled mees DeHeMeppeefveNleejceies~

lesve osNJee osNJeleeNceieceeeNBmlesveN jesnceeeNVegHeN cesOeeme~
MeNjYeceejCeceveg les efoMeeefceN lesve efevJeeNvemleNvJeesh efve<eero~
MeNNjYeb lesN Megie=leg eb efN<cemleb lesN Megie=leg51
DeNpe~ efn~ DeNives~ Depeefve~ Meeskeeled~ me~ DeNHeNMeNled~ peNefveNleejced~ Dees~ lesve~ osNJee~ osNJeleeced~ Deeced~
DeeNeNved~ lesve~ jesnced~ DeeNeNved~ GHe~ cesOeeme~ MeNjYeced~ DeeNjCeced~ Deveg~ lesN~ efoNMeeNefceN~ lesve~ efeNvJeeNve~ leNvJe~ efve~ meerNoN~
MeNjYeced~ lesN~ Megked~ $eNNleg~ eced~ efN<ce~ leced~ lesN~ Megked~ $eNNleg51
HeoeLe&-(Depe) eie (efn) Keueg (Deives) HeeJekeeled (Depeefve) peeeles (Meeskeeled) (me) (DeHeMeled)
HeMeefle (peefveleejced) GlHeeokeced (Dees) (lesve) (osJee) efJeeme (osJeleeced) efoJeiegCeleeced (Deeced) Geceb megKeced
(Deeeved) eefvle eeHvegJeefvle (lesve) (jesnced) eeogYee&Jeced (Deeeved) eeHvegJevleg (GHe) (cesOeeme) HeefJe$ee mevle
(MejYeced) Meuekeced (DeejCeced) pebieueeslHeVeced (Deveg) (les) (efoMeeefce) (lesve) (efevJeeve) Dees HetJe&Jeled~ [Deeb cev$e
DevJee-ns jepebmlJeb ees epeespeefve meeses peefveleejceHeMeled, esve cesOeemees osJee Deeb osJeleeb megKecegHeeeved,
684
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
esve jesncegHeeeved, lesveeseceiegCeleeceeb megKeb lesve Je=e

f b e eeHvegefn~ eceejCeb MejYeb lesvegefoMeeefce lesve efevJeeve mebmlevJees
efve<eero~ leb MejYeb les Megie=leg, eb les leJeeefjb Jeeb ef<cemleb Meeskeeoives Megie=leg51
YeeJeeLe&-jepepevewjpeeoervenlJee mebj#ewles GHekeejee mebeespeveeree~ es MegYeHeMegHeef#eefnbmekee YeJesegmles Ye=Meb
lee[veeree~ eefo Meuekeer neefvekeeefjkee meeled, leefn& mee epeeHeeueveee nvleJee51
HeoeLe&-ns jepeved! let pees (efn) efveefMele (Depe) yekeje (Depeefve) GlHeVe neslee nw, (me) Jen (Deies)
HeLece (peefveleejced) GlHeeoke kees (DeHeMeled) osKelee nw, efpememes (cesOeeme) HeefJe$e ngS (osJee) efJeeved (Deieced)
Gece megKe Deewj (osJeleeced) efoJeiegCeeW kes (GHeeeved) GHeee kees HeeHle nesles nQ Deewj efpememes (jesnced) Je=e
f egkele Heemf eef
kees (Deeeved) HeeHle nesJeW, (lesve) Gmemes Gece iegCeeW, Gece megKe leLee (lesve) Gmemes Je=ef kees HeeHle nes~ pees
(DeejCeced) yevewueer (MejYeced) Mesner (les) lesjer Hepee kees neefve osves Jeeueer nw, Gmekees (DevegefoMeeefce) yeleueelee ntb, (lesve)
Gmemes yeeeS ngS HeoeLe& mes (efevJeeve) ye{lee ngDee (levJe) Mejerj ceW (efve<eero) efveJeeme kej Deewj (leced) Gme
(MejYeced) Meuekeer kees (les) lesje (Megked) Meeske ($eleg) HeeHle nes Deewj (les) lesjs (eced) efpeme Me$eg mes nce ueesie
(ef<ce) s<e kejW, Gmekees (Meeskeeled) MeeskeHe (Deives) Deefive mes (Megked) Meeske DeLee&led Meeske mes ye{kej Meeske
Delevle Meeske ($eleg) HeeHle nesJes51
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Gefele nw efke yekejs Deewj ceesj Deeefo es HeMeg Heef#eeeW kees ve ceejW Deewj Fvekeer j#ee kej
kes GHekeej kes efuees mebeg kejW Deewj pees Des HeMegDeeW Deewj Heef#eeeW kes ceejves Jeeues neW, Gvekees MeerIe lee[vee osJeW~
neb, pees Kesleer kees Gpee[ves nejs Meener Deeefo HeMeg nQ, Gve kees Hepee keer j#ee kes efuees ceejW51
lJeb eefJeslemeesMevee $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve keerMee j#ee eEnmeveereeesleen
efHej kewmes HeMegDeesb keer j#ee kejvee Deewj nvevee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
lJeb eefJe oeNMeg<eesN ve+B Heeefn e=CegOeer efiej~

j#ee leesNkecegle lcevee52
lJeced~ eNefJeNN~ oeNMeg<e~ ve+ved~ HeeNefnN~ e=CegefOe~ efiej~ j#e~ leesNkeced~ GNle~ lcevee52
HeoeLe&-(lJeced) (eefJe) DeefleMeesve egJeved (oeMeg<e) megKeoele+ved (ve+ved) Oece&vesle+ved ceveg<eeved~ De$e ve=ved Hes
[Dee08.3.10] Fefle jeosMe HetJe&meevegveeefmekelJeb e (Heeefn) (e=CegefOe) De$e nsOee&osMe `Deves<eeceefHe0
[Dee06.3.137] Fefle oerIe& (efiej) melee Jeee (j#e) De$e eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe&
(leeskeced) DeHeleced (Gle) DeefHe (lcevee) Deelcevee~ [Deeb cev$e Mele07.5.2.39 JeeKeele]52
DevJee-ns eefJe! lJeb mebjef#elewjslew HeMegefYeoe&Meg<ees ve+ved Heeefn~ Fcee efiej e=CegefOe, lcevee ceveg<eeCeecegle HeMetveeb
leeskeb j#e52
YeeJeeLe&-es ceveg<ee ceveg<eeefoj#ekeeved HeMetved JeOe&evles, keCeeceeevegHeosMeeved e=CJeefvle eeJeeefvle, le Deelcepebb
megKeb ueYevles52
HeoeLe&-ns (eefJe) Delevle egJee! (lJeced) let j#ee efkees ngS Fve HeMegDeeW mes (oeMeg<e) megKeoelee (ve+ved)
$eeesoMeesOeee
685
aj.
org
Oece&j#eke ceveg<eeW keer (Heeefn) j#ee kej, Fve (efiej) mele JeeefCeeeW kees (e=CegefOe) megve Deewj (lcevee) DeHeves Deelcee mes
ceveg<e (Gled) Deewj HeMegDeeW kes (leeskeced) yeeeW keer (j#e) j#ee kej52
YeeJeeLe&-pees ceveg<e ceveg<eeefo HeeefCeeeW kes j#eke HeMegDeeW kees ye{eles nQ Deewj ke=Heecee GHeosMeeW kees megveles megveeles nQ, Jes Deevlee& megKe kees HeeHle nesles nQ52
DeHeeb lJesceefVelemeesMevee $eef<e~ DeeHees osJelee~ HetJe&me yeeeer He*defMvo~ He_ece mJej~ meefjjs
lJesefle ceOeme yeeeer peieleer vo~ efve<eeo mJej~ ieee$esCeslegejme efvee=odyeeeer He*defMvo~
He_ece mJej
DeLeeOesle=peveeOeeHekee efkecegHeefoMesegefjleen
Deye He{ves JeeueeW kees He{eves Jeeues keee GHeosMe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
am
DeNHeeb lJescevlmeeoeeceNHeeb lJeesevmeeoeeceNHeeb lJeeN YemcevlmeeoeeceNHeeb lJeeN peesefleef<e

meeoeeceNHeeb lJeeeves meeoeeceCe&NJes lJeeN meoves meeoeeefce mecegos lJeeN meoves meeoeeefce~ meefjNjs lJeeN
meoves meeoeeceNHeeb lJeeN #ees meeoeeceNHeeb lJeeN meefOeef<e meeoeeceNHeeb lJeeN meoves meeoeeceNHeeb lJee
meNOemLes meeoeeceNHeeb lJeeN eesveew meeoeeceNHeeb lJeeN Hegjer<es meeoeeceNHeeb lJeeN HeeLeefme meeoeeefce~
ieeeN$esCe lJeeN vomee meeoeeefceN $ewgYesve lJeeN vomee meeoeeefceN peeielesve lJeeN vomee
meeoeeNceeveg gYesve lJeeN vomee meeoeeefceN Hee*dsve lJeeN vomee meeoeeefce53
the
ary
DeNHeeced~ lNJee~ Sceved meeNoNeeNefceN~ DeNHeeced lJeeN Deeseved~ meeNoNeeNefceN~ DeNHeeced~ lJeeN~ Yemceved~ meeNoNeeNefceN~ DeNHeeced~
lJeeN~ peesefleef<e~ meeNoNeeNefceN~ DeNHeeced~ lJeeN~ Deeves~ meeNoNeeNefceN~ DeNCeN&Jes~ lJeeN~ meoves~ meeNoNeeNefceN~ meNcegs~ lJeeN~ meoves~
meeNoNeeNefceN~ meNefjNjs~ lJeeN~ meoves~ meeNoNeeNefceN~ DeNHeeced~ lJeeN~ #ees~ meeNoNeeNefceN~ DeNHeeced~ lJeeN~ meefOeef<e~ meeNoNeeNefceN~ DeNHeeced~
lJeeN~ meoves~ meeNoNeeNefce~ DeNHeeced~ lJeeN~ meNOemLeN Fefle meNOemLes~ meeNoNeeNefceN~ DeNHeeced~ lJeeN~ eesveew~ meeNoNeeNefceN~ DeNHeeced~ lJeeN~
Hegjer<es~ meeNoNeeNefceN~ DeNHeeced~ lJeeN~ HeeLeefme~ meeNoNeeNefceN~ ieeNeN$esCe~ lJeeN~ vomee~ meeNoNeeNefceN~ $ewgYesve~ $ewmlegY esNvesefleN
$ewmlegYesve~ lJeeN~ vomee~ meeNoNeeNefceN~ peeielesve~ lJeeN~ vomee~ meeNoNeeNefceN~ DeeveggYesve~ DeevegmlegYesNvesleevegmlegYesve~ lJeeN~
vomee~ meeNoNeeNefceN~ Hee*dsve~ lJeeN~ vomee~ meeNoNeeNefceN53
HeoeLe&-(DeHeeced) eeCeeveeb j#eCes (lJee) lJeeced (Sceved) Sefle ieefle leefmceved Jeeeew (meeoeeefce) mLeeHeeeefce
(DeHeeced) peueeveeced (lJee) (Deeseved) Dees<eefOe<eg (meeoeeefce) (DeHeeced) eeHleeveeb keeeoerveeced (lJee) (Yemceved)
YemceveYe~s De$e meJe&$e meHleceeruegked (meeoeeefce) (DeHeeced) JeeHvegJeleeb efJeegoeoerveeced (lJee) (peesefleef<e) efJeegelf e
(meeoeeefce) (DeHeeced) Devleefj#eme (lJee) (Deeves) Yetceew (meeoeeefce) (DeCe&Jes) eeCes (lJee) (meoves) mLeeleJes
(meeoeeefce) (mecegs) ceveefme (lJee) (meoves) ievleJes (meeoeeefce) (meefjjs) Jeeefe (lJee) (meoves) eeHleJes
(meeoeeefce) (DeHeeced) eeHleJeeveeb HeoeLee&veeced (lJee) (#ees) e#ege<f e (meeoeeefce) (DeHeeced) (lJee) (meefOeef<e)
meceeveeved Meyoeved e=Ceesefle esve leefmceved ees$es (meeoeeefce) (DeHeeced) (lJee) (meoves) efoefJe (meeoeeefce) (DeHeeced)
686
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(lJee) (meOemLes) Devleefj#es (meeoeeefce) (DeHeeced) (lJee) (eesveew) mecegs (meeoeeefce) (DeHeeced) (lJee) (Hegjer<es)
efmekeleemeg (meeoeeefce) (DeHeeced) (lJee) (HeeLeefme) DeVes (meeoeeefce) (ieee$esCe) ieee$eerefveefce&lesve (lJee) (vomee)
mJesveeLexve (meeoeeefce) ($ewgYesve) ef$egHedeeskelesve (lJee) (vomee) (meeoeeefce) (peeielesve) peielegkelesve (lJee)
(vomee) (meeoeeefce) (DeeveggYesve) DeveggHedkeefLelesve (lJee) (vomee) (meeoeeefce) (Hee*dkelesve) He*de
f ekeeefMelesve
(lJee) (vomee) (meeoeeefce) mebmLeeHeeeefce~ [Deeb cev$e Mele07.5.2.46-61 JeeKeele]53
DevJee-ns ceveg<e! eLee efMe#ekeesnceHeecescebmlJee meeoeeceHeeceesebmlJee meeoeeceHeeb YemcebmlJee
meeoeeceHeeb peesefleef<e lJee meeoeeceHeeceeves lJee meeoeeceCe&Jes meoves lJee meeoeeefce, mecegs meoves lJee meeoeeefce,
meefjjs meoves lJee meeoeeceHeeb #ees lJee meeoeeceHeeb meefOeef<e lJee meeoeeceHeeb meoves lJee meeoeeceHeeb meOemLes lJee
meeoeeceHeeb eesveew lJee meeoeeceHeeb Hegjer<es lJee meeoeeceHeeb HeeLeefme lJee meeoeeefce, ieee$esCe vomee lJee meeoeeefce,
$ewgYesve vomee lJee meeoeeefce, peeielesve vomee lJee meeoeeceeveggYesve vomee lJee meeoeeefce, Hee*dsve vomee lJee
meeoeeefce, leLewJe Jele&mJe53
YeeJeeLe&-efJeef meJee&ved Heg<eeved efee JesoeveOeeHe peielmLeeveeb JeeJeeefoHeoeLee&veeb efJeeemeg efveHegCeerke=le
lesYe eeespevemeeOeves eJele&veeree53
HeoeLe&-ns ceveg<e! pewmes efMe#ee kejves Jeeuee ceQ (DeHeeced) HeeCeeW keer j#ee kes efveefcee (Sceved) ieceveMeerue Jeeeg
ceW (lJee) legPe kees (meeoeeefce) mLeeefHele kejlee ntb, (DeHeeced) peueeW keer (Deeseved) Deeo&leeegkele Dees<eefOeeeW ceW (lJee)
legPe kees (meeoeeefce) mLeeHevee kejlee ntb, (DeHeeced) HeeHle ngS keeeW keer (Yemceved) jeKe ceW (lJee) legPe kees (meeoeeefce)
mebegkele kejlee ntb, (DeHeeced) JeeHle ngS efyepegueer Deeefo Deefive kes (peesefleef<e) HekeeMe ceW (lJee) legPe kees (meeoeeefce)
efveegkele kejlee ntb, (DeHeeced) DeJekeeMe Jeeues (Deeves) mLeeve ceW (lJee) legPe kees (meeoeeefce) yewelee ntb, (meoves)
efmLeefle kes eesie (DeCe&Jes) HeeCeefJeee ceW (lJee) legPe kees (meeoeeefce) mebegkele kejlee ntb, (meoves) ieceveMeerue (mecegos)
ceve kes efJe<ee ceW (lJee) legPe kees (meeoeeefce) mecye kejlee ntb, (meoves) HeeHle nesves eesie (meefjjs) JeeCeer kes efJe<ee
ceW (lJee) legPe kees (meeoeeefce) mebegkele kejlee ntb, (DeHeeced) HeeHle nesves eesie HeoeLees kes mecyevOeer (#ees) Iej ceW
(lJee) legPe kees (meeoeeefce) mLeeefHele kejlee ntb, (DeHeeced) Deveske Hekeej kes JeeHle MeyoeW kes mecyevOeer (meefOeef<e) Gme
HeoeLe& ceW efke efpememes Deveske MeyoeW kees meceeve en peerJe megvelee nw DeLee&led keeve kes efJe<ee ceW (lJee) legPe kees
(meeoeeefce) efmLele kejlee ntB, (DeHeeced) peueeW kes (meoves) Devleefj#eHe mLeeve ceW (lJee) legPe kees (meeoeeefce)
mLeeefHele kejlee ntb, (DeHeeced) peueeW kes (meOemLes) leguemLeeve ceW (lJee) legPe kees (meeoeeefce) mLeeefHele kejlee ntb,
(DeHeeced) peueeW kes (eesveew) meceg ceW (lJee) legPe kees (meeoeeefce) efveegkele kejlee ntb, (DeHeeced) peueeW keer (Hegjer<es) jsleer
ceW (lJee) legPe kees (meeoeeefce) efveegkele kejlee ntb, (DeHeeced) peueeW kes (HeeLeefme) DeVe ceW (lJee) legPe kees (meeoeeefce)
esjCee kejlee ntb, (ieee$esCe) ieee$eer vo mes efvekeues (vomee) mJelev$e DeLe& kes meeLe (lJee) legPekees (meeoeeefce)
efveegkele kejlee ntb, ($ewgYesve) ef$egHed cev$e mes efJeefnle (vomee) Meg DeLe& kes meeLe (lJee) legPe kees (meeoeeefce)
efveegkele kejlee ntb, (peeielesve) peieleer vo ceW kens (vomee) Deevevoeeke DeLe& kes meeLe (lJee) legPe kees (meeoeeefce)
efveegkele kejlee ntb, (DeeveggYesve) DeveggHed cev$e ceW kens (vomee) Meg DeLe& kes meeLe (lJee) legPe kees (meeoeeefce)
Hejs Cee kejlee ntb Deewj (Hee*dkelesve) Hebefkele cev$e mes HekeeefMele ngS (vomee) efvece&ue DeLe& kes meeLe (lJee) legPe kees
$eeesoMeesOeee
687
aj.
org
(meeoeeefce) Hees jf le kejlee ntB, Jewmes ner let Jee&ceeve jn53

YeeJeeLe&-efJeeveeW kees eeefnes efke meye Heg<eesb kees Deewj meye efm$eeeW kees Jeso He{e Deewj peieled kes Jeeeg Deeefo
HeoeLeeX keer efJeee ceW efveHegCe kejkes Gve kees Gve HeoeLeeX mes Heeespeve meeOeves ceW HeJe=e kejW53
Deeb Hegj FlemeesMevee $eef<e~ HeeCee osJelee~ mJeje[d yeeeer peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe ceveg<ew me=s mekeeMeeled kes ke GHekeeje eeee Fleen
Deye ceveg<eeW kees me=ef mes keewve-keewve GHekeej uesves eeefnesb, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNeb Hegjes YegJeNmleme HeeNCees YeewJeeNevees JemeNvle HeeCeeeNvees ieeeN$eer JeemeNvleer ieeeN$ew ieeeN$eb
ieeeN$eeogHeeN:MegHeeN:Meesefm$eNJe=led ef$eNJe=lees jLevleNjb JeefmeN $eef<e HeNpeeHeefleie=nerleeeN lJeee HeeCeb
ie=eefce HeNpeeYe54
am
DeNeced~ Hegj~ YegJe~ leme~ eeNCe~ YeewNJeeNeNve Fefle YeewJeDeeNeNve~ JeNmeNvleN~ eeNCeeNeNve Fefle eeCeDeeNeNve~
ieeNeN$eer~ JeeNmeNvleer~ ieeNeN$ew~ ieeNeN$eced~ ieeNeN$eeled~ GNHeeN:MegefjlegHeDeNMeg~ GNHeeN:MeesefjlegHeDeNMees~ ef$eNJe=efoefle ef$eNJe=led~
ef$eNJe=leN Fefle ef$eNJe=le~ jLeNvleNjefceefle jLecedleNjced~ Jeefme~ $eef<e~ eNpeeHeefleie=nerleNesefle eNpeeHeefleie=nerleee~ lJeee~ eeNCeced~
ie=eNefceN~ eNpeeYeN Fefle eNpeeYe54
the
ary
as
HeoeLe&-(Deeced) Deefive (Hegj) HetJe&ced (YegJe) ees YeJeefle me (leme) (eeCe) esve eeefCeefle me
(YeewJeeeve) YegJesve melee HesCe keejCesve efveJe=&e (Jemevle) e megievOeeefoefYeJee&meeefle (eeCeeeve) eeCee efveJe=&ee
emceeled (ieee$eer) ee ieeevleb $eeeles mee (Jeemevleer) Jemevleme JeeKee$eer (ieee$ew) ieee$ee~ De$e <eeLex elegLeea
(ieee$eced) ieee$esJe vo (ieee$eeled) (GHeebMeg) GHeie=nerlee (GHeebMees) (ef$eJe=led) eefeqYe keceexHeemevee%eevewJe&e&les
me (ef$eJe=le) (jLevlejced) eLew jceCeerewmleejeefle leled (Jeefme) DeefleMeesve Jeemeefelee ($eef<e) eeHekees efJeeved
(epeeHeefleie=nerleee) epeeHeefleie=&nerlees eee efee leee (lJeee) (eeCeced) yeueegeb peerJeveced (ie=eefce) (epeeYe)~
[Deeb cev$e Mele08.1.1.4-6 JeeKeele]54
DevJee-ns ef! eLeeeb Hegjes YegJeesefivemleme YeewJeeeve eeCe eeCeeevees Jemevlees Jeemevleer ieee$eer ieee$ew
ieee$eb ieee$eeogHeebMegHeebMeese
f Je=led ef$eJe=lees jLevlejb Jeefme $eef<ee epeeHeefleie=nerleee lJeee men epeeYe eeCeb ie=eefce
leLee lJeee meekecenb epeeYees yeueb ie=eefce54
YeeJeeLe&-erHeg<ee DeiveeefoHeoeLee&veecegHeeesieb ke=lJee HejmHejb eerleeefleefJe<eeemeefeb efJenee meJe&mceeppeielees
yeueb mebie=e epee GlHeeee54
HeoeLe&-ns efm$e! pewmes (Deeced) en (Hegjes YegJe) HeLece nesves Jeeuee Deefive nw, (leme) Gmekee (YeewJeeeve)
efme keejCe mes jee ngDee (HeeCe) peerJeve kee nsleg HeeCe (HeeCeeeve) HeeCeeW keer jevee kee nsleg (Jemevle) megieefvOe
Deeefo ceW yemeeves neje Jemevle $eleg (Jeemevleer) Jemevle $eleg kee efpeme ceW JeeKeeve nes, Jen (ieee$eer) ieeles ngS kee
j#eke ieee$eercev$eeLe& F&ej (ieee$ew) ieee$eer cev$e kee (ieee$eced) ieee$eer vo (ieee$eeled) ieee$eer mes (GHeebMeg)
meceerHe mes ienCe efkeee peee (GHeebMees) Gme peHe mes (ef$eJe=led) kece&, GHeemevee Deewj %eeve kes meefnle Jee&ceeve Heue
688
epegJexoYee<es
aj.
org
(ef$eJe=le) Gme leerve Hekeej kes Heue mes (jLevlejced) jceCeere HeoeLeesxX mes leejves neje megKe Deewj (Jeefme) DeefleMee
kejkes efveJeeme kee nsleg ($eef<e) megKe HeeHle kejeves neje efJeeved (HepeeHeefleie=nerleee) DeHeves mevleeveeW kes j#eke Heefle kees
ienCe kejves Jeeueer (lJeee) lesjs meeLe (HepeeYe) mevleeveeslHeefe kes efuees (eeCeced) yeueege peerJeve kee enCe kejles nQ,
Jewmes lesjs meeLe ceQ mevleeve nesves kes efuees yeue kee (ie=eefce) ienCe kejlee ntb54
YeeJeeLe&-ns m$eer-Heg<ees! legce kees eesie nw efke Deefive Deeefo HeoeLeeX kees GHeeesie ceW uee kes HejmHej Heeer fle kes
meeLe Deefle efJe<eemesJee kees es[ Deewj meye mebmeej mes yeue kee ienCe kejkes mevleeveeW kees GlHeVe kejes54
Deeb oef#eCeslemeesMevee $eef<e~ HepeeHeefleoxJelee~ efvee=oefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
DeLe ceveg<eweea<ce $eleew keLeb Jeefe&leJeefceleen
Deye ceveg<eeW kees iee<r ce $eleg ceW kewmes Jee&vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
DeNeb oef#eNCee efJeNJekecee&N lemeN cevees Jewekece&NCeb ieerN<cees ceeveNmeefm$eNgyed iew<ceer ef$eNgYe mJeeNj
mJeeNjeovleee&Nceesvleee&Nceeled HeeoNMe HeeoNMeeod ye=nod YeNjepeN $eef<e HeNpeeHeefleie=nerleeeN lJeeeN cevees
ie=eefce HeNpeeYe55
as
DeNeced~ oNef#eNCee~ efJeNekeNcexefle efJeNekecee&~ leme~ ceve~ JewNeNkeNce&CN eefceefle JewekeNceN&Ceced~ eerN<ce~ ceeNveNme~
ef$eNgHed~ ef$eNmlegefyeefle ef$eNmlegHed~ ew<ceer~ ef$eNgYe~ ef$eNmlegYeN Fefle ef$eNmlegYe~ mJeeNjced~ mJeeNjeled~ DeNvleNee&Nce FlevleeeNce~
DeNvleNee&NceeefolevleeeNceeled~ HeN_eNoNMe Fefle HeN_eNoNMe~ HeN_eNoNMeeefoefle HeeoNMeeled~ ye=nled~ YeNjepeN Fefle YeNjledJeepe~
$eef<e~ eNpeeHeefleie=nerleNesefle eNpeeHeefleie=nerleee~ lJeee~ ceve~ ie=eNefceN~ eNpeeYeN Fefle eNpeeYe55
the
ary
HeoeLe&-(Deeced) Jeeeg (oef#eCee) oef#eCele (efJeekecee&) efJeeeveefKeueeefve kecee&efCe emceeled me (leme)

Jeeees (ceve) ceveveMeerueb esjkeb kece& (Jewekece&Ceced) emceeod efJeeeefve kecee&efCe efveJe=ee&efve YeJeefvle leled (eer<ce) ees
jmeeved emeles me (ceeveme) ceveme T<cesJe Jee&ceeve (ef$egHed) vo (ew<ceer) eer<celeg&JeeKee$eer $eked (ef$egYe)
vome (mJeejced) leeHeeppeeleb lespe (mJeejeled) (Devleee&ce) Devlece&Oes eecee enje eefmceved mecees me
(Devleee&ceeled) (HeeoMe) HeeoMeeveeb efleLeerveeb Hetjke mleesce (HeeoMeeled) (ye=nled) ceneved (Yejepe) JeepeesVeb
efJe%eeveb Jee efyeYeefe& esve ees$esCe leled ($eef<e) efJe%eeHeke (epeeHeefleie=nerleee) (lJeee) (ceve) ceveveelcekeefJe%eeveegkeleb
efeeced (ie=eefce) (epeeYe)~ [Deeb cev$e Mele08.1.1.7-9 JeeKeele]55
DevJee-ns ef! eLee oef#eCeeeb efJeekecee& JeeegefjJeeefmle, leme Jewekece&Ceb cevees ceevemees eer<cees ew<ceer ef$egHed
ef$egYe mJeejb mJeejeovleee&ceesvleee&ceeled HeeoMe HeeoMeeod ye=njepe $eef<e epeeHeefleie=nerleee efJeeee men jepee
epeeYees cevees ie=eefle, leLee lJeee meekecenb efJeemceeod efJe%eeveb ie=eefce55
YeeJeeLe&-erHeg<ew eeCeme cevees efveevle= cevemee eeCees efveevlesefle efJeefolJee eeCeeeeceevceveMege
f
mebHeeoeefjefKeueeee me=s HeoeLe&eJf e%eeveb mJeerkeee&ced55
HeoeLe&-ns efm$e! pewmes (oef#eCee) oef#eCe efoMee mes (Deeced) en (efJeekecee&) meye keceeX kee efveefcee Jeeeg kes
meceeve efJeeved euelee nw, (leme) Gme Jeeeg kes eesie mes (Jewekece&Ceced) efpememes meye kece& efme nesles nwQ, Jen (ceve)
$eeesoMeesOeee
689
am
aj.
org
efJeeejmJeHe Hejs ke ceve (ceeveme) ceve keer ieceea mes GlHeVe kes legue (ieer<ce) jmeeW kee veeMeke iee<r ce $eleg (iew<ceer)
iee<r ce $eleg kes JeeKeeve Jeeuee (ef$egHed) ef$egHed vo (ef$egYe) ef$egHed vo kes (mJeejced) leeHe mes ngDee lespe
(mJeejeled) Deewj lespe mes (Devleee&ce) ceOee kes Henj ceW efJeMes<e efove Deewj (Devleee&ceeled) ceOee kes efJeMes<e efove mes
(He_eoMe) Hevon efleefLeeeW keer Hetjke mlegefle kes eesie HetCe&ceemeer (He_eoMeeled) Gme HetCe&ceemeer mes (ye=nled) ye[e
(Yejepe) DeVe Jee efJe%eeve keer Hegef Deewj OeejCe kee efveefcee ($eef<e) Meyo%eeve HeeHle kejeves neje keeve
(HepeeHeefleie=nerleee) HepeeHeeueke Heefle jepee ves ienCe keer efJeee mes veee kee ienCe kejlee nw, Jewmes ceQ (lJeee) lesjs meeLe
(HepeeYe) HepeeDeeW kes efuees (ceve) efJeeejmJeHe efJe%eeveeg efee kee ienCe kejlee nw, Jewmes ceQ (lJeee) lesjs meeLe
efJe%eeve kee (ie=eefce) ienCe kejlee ntB55
YeeJeeLe&-m$eer Heg<eeW kees eeefnes efke HeeCe kee ceve Deewj ceve kee HeeCe efveeceve kejves Jeeuee nw, Ssmee peeve kes
HeeCeeeece mes Deelcee kees Meg kejles ngS Heg<eeW mes mecHetCe& me=ef kes HeoeLeeX kee efJe%eeve mJeerkeej kejW55
Deeb HeMeeefolemeesMevee $eef<e~ HepeeHeefleos&Jelee~ efvee=odOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
DeLe erHeg<eew efceLe keLeceeejsleeefceleen
Deye m$eer Heg<e DeeHeme ceW kewmee DeeejCe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
DeNeb HeNeeod efJeNeJeeeNmlemeN e#egJewN&eJeeNmeb JeN<ee&Mee#eg<eesh peieleer JeeN<eea peieleeN

$ekemeceNce=kemeceege Megeeled meHleoNMe meHleoNMeeod Jew
NHeb peNceoefiveN$e&ef<e HeNpeeHeefleie=nerleeeN lJeeeN
e#egie=&eefce HeNpeeYe56
the
ary
DeNeced~ HeNeeled~ efJeNeJeeeN Fefle efJeNeJeee~ leme~ e#eg~ JewNeNJeNeNmeefceefle JeweJeNeNmeced~ JeN<ee&~
eeN#eg<e~ peieleer~ JeeN<eea~ peielee~ $ekemeceNefcele=kedmececed~ $ekemeceeNefole=kedmeceeled~ Mege~ Megeeled~ meNHleNoNMe Fefle
meHleoNMe~ meNHleNoNMeeefoefle meHleoNMeeled~ JewNNHeced~ peNceoefiveNefjefle peNceledDeefive~ $eef<e~ eNpeeHeefleie=nerleNesefle
eNpeeHeefleie=nerleee~ lJeee~ e#eg~ ie=eNefceN~ eNpeeYeN Fefle eNpeeYe56
HeoeLe&-(Deeced) Deeefole (Heeeled) Heefeceeeeb efoefMe Jee&ceeve (efJeeJeee) efJeeb Jeeefle

ekeeMesveeefYeJeeHe ekeeefle me (leme) mete&me (e#eg) veeveced (JeweJeemeced) ekeeMekeced (Je<ee&) eemeg cesIee
Je<e&efvle lee (ee#eg<e) e#eg<e Fcee oMe&veeree (peieleer) peieodielee (Jee<eea) Je<ee&Ceeb JeeKee$eer (peielee)
($ekemececed) $ee meveefvle mebYepeefvle esve leod $ekemececed ($ekemeceeled) (Mege) Hejeece (Megeeled) Jeeree&led
(meHleoMe) meHleoMeeveeb Hetjke (meHleoMeeled) (JewHeced) efJeefJeOeeefve HeeefCe emceeled lemesoced (peceoefive)
epJeefueleeefiveve&eveced ($eef<e) HeeeHeke (epeeHeefleie=nerleee) (lJeee) (e#eg) (ie=eefce) (epeeYe)56
DevJee-ns Jejeveves! eLeeeceeefole FJe efJeeved efJeeJeee meved Heeeoeefolemleme JeweJeemeb
e#egee#eg<ees Je<ee& Jee<eea peieleer peielee $ekemecece=kemeceege Megeeled meHleoMe meHleoMeeod JewHeb eLee e
peceoefive$e&e<f e epeeHeefleie=nerleee men epeeYee#egie=&eefle leLeenb lJeee meekeb mebmeejeod yeueb ie=eefce56
YeeJeeLe&-ocHeefleYeeb meeceJesoeOeevesve metee&eof eefmeb peieoLe&lees efJe%eee meJe&mee me=s megoMe&veeefj$es
690
epegJexoYee<es
am
aj.
org
mebeees56
HeoeLe&-ns Gece cegKeJeeueer m$eer! pewmes (Deeced) en mete& kes meceeve efJeeved (efJeeJeee) meye mebmeej kees
eejeW Deesj kes HekeeMe mes JeeHeke neskej Heke kejlee (HeMeeled) HeefMece efoMee ceW Jee&ceeve (leme) Gme mete& kee
(JeweJeemeced) HekeeMeke efkejCeHe (e#eg) ves$e (ee#eg<e) ves$e mes osKeves eesie (Je<ee&) efpeme mecee cesIe Je<e&les nQ,
Jen Je<ee& $eleg (Jee<eea) Je<ee& $eleg kes JeeKeeve Jeeuee (peieleer) mebmeej ceW Heemf e peieleer vo (peielee) peieleer vo
mes ($ekemececed) $eeeDeeW kes mesJeve kee nsleg efJe%eeve ($ekemeceeled) Gme efJe%eeve mes (Mege) Hejeece (Megeeled) Hejeece
mes (meHleoMe) me$en leJeeW kee Hetjke efJe%eeve (meHleoMeeled) Gme efJe%eeve mes (JewHeced) Deveske HeeW kee nsleg peieled kee
%eeve Deewj pewmes (peceoefive) HekeeMemJeHe ($eef<e) He kee HeeHle kejeves neje ves$e (HepeeHeefleie=nerleee) mevleevej#eke
Heefle ves ienCe keer ngF& efJeeeegkele m$eer kes meeLe (HepeeYe) HepeeDeeW kes efuees lesjs meeLe (e#eg) efJeeeHeer ves$eeW kee
enCe kejlee nw, Jewmes ceQ lesjs meeLe mebmeej mes yeue kees (ie=eefce) ienCe kejlee ntB56
YeeJeeLe&-m$eer-Heg<eeW kees eeefnes efke meeceJeso kes He{ves mes mete& Deeefo Heefme peieled kees mJeYeeJe mes peeve kes
meye me=ef kes iegCeeW kes evle mes Dee osKeW Deewj eefj$e ienCe kejW56
FocegejeefolemeesMevee $eef<e~ HepeeHeefleoxJelee~ mJeje[dyeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe Mejleew keLeb Jeefe&leJeefceleen
Deye Mejod $eleg ceW kewmes JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
FNocegeNjeled mJeNmlemeN ees$e meewNJe MeNjêw$egveggHed MeejeveggYe SsN[cewN[eved ceNvLeer ceNefvLeve

SkeefJeNMe SkeefJeNMeeod JewjeNpeb efJeNeeefce$eN $eef<e HeNpeeHeefleie=nerleeeN lJeeeN ees$e ie= eefce
HeNpeeYe57
the
ary
FNoced~ GNeNjeled~ mJeNefjefleN mJe~ leme~ ees$eced~ meewNJeced~ MeNjled~ eewN$eer~ DeNveggHed~ DeNvegmlegefyelevegmlegHed~ MeeNjoer~
DeNveggYe~ DeNvegmlegYeN FlevegmlegYe~ Ss[N ced~ Ss[N eled~ ceNvLeer~ ceNeqvLeve~ SNkeNefJeNMe FleskeefJeNMe~
SNkeNefJeNMeeefoleskeefJeNMeeled~ JewNjeNpeced~ efJeNeeefce$e~ $eef<e~ eNpeeHeefleie=nerleNesefle eNpeeHeefleie=nerleee~ lJeee~ ees$eced~
ie=ndCeeNefceN~ eNpeeYeN Fefle eNpeeYe57
HeoeLe&-(Foced) (Gejeled) meJexYe Gejced (mJe) megKemebHeeokeefoied Heced (leme) (ees$eced) keCe&ced
(meewJeced) mJe megKemesob meeOeveced (Mejled) e=Ceeefle esve mee (eew$eer) ees$emeseb mecyeefvOeveer (DeveggHed) (Meejoer)
Mejoes JeeKee$eer (DeveggYe) (Ss[ced) F[eee Jeeees JeeKeele= meece (Ss[eled) (cevLeer) HeoeLee&veeb cevLevemeeOeve
(ceefvLeve) (SkeefJebMe) SkeefJebMelesefJe&eeveeb Hetjke (SkeefJebMeeled) (Jewjepeced) efJeefJeOeeveeb HeoeLee&veeefceob ekeeMekeced
(efJeeeefce$e) efJeeb efce$eb esve YeJeefle me ($eef<e) MeyoeeHeke (epeeHeefleie=nerleee) (lJeee) (ees$eced) e=Ceeself e esve
leled (ie=eefce) (epeeYe) epeeleeYees efJeegoeefoYe~ [Deeb cev$e Mele08.1.2.4-6 JeeKeele]57
DevJee-ns megYeies! eLesocegejeled mJemleme meewJeb eew$eer MejejeveggyeveggYe Ss[cew[evcevLeer ceefvLeve
SkeefJebMe SkeefJebMeewjepeb meece eeHlees efJeeeefce$e $eef<ee epeeYe ees$eb ie=eefce leLee epeeHeefleie=nerleee lJeee menenb
$eeesoMeesOeee
691
am
aj.
org
epeeYe ees$eb ie=eefce57

YeeJeeLe&-yeeeexCeeOeerleefJeeew ke=leefJeJeenew erHeg<eew yengegleew YeJesleeced~ veeeHleeveeb mekeeMee^JeCesve efJevee
HeefleeefHe efJeee HeueJeleer peeeles~ lemceeled meoe eglJee meleb Oejsleecemeleb lepesleeced57
HeoeLe&-ns meewYeeieJeleer! pewmes (Foced) en (Gejeled) meye mes Gej Yeeie ceW (mJe) megKeeW kee meeOeve
efoMeeHe nw, (leme) Gmekes (meewJeced) megKe kee meeOeve (ees$eced) keeve (eew$eer) keeve keer mecyevOeer (Mejled) Mejleg
(Meejoer) Mejod $eleg kes JeeKeeve Jeeuee (DeveggHed) Heye DeLe& Jeeuee DeveggHed vo (DeveggYe) Gmemes (Ss[ced) JeeCeer
kes JeeKeeve mes eg cev$e (Ss[eled) Gme cev$e mes (cevLeer) HeoeLeeX kes ceLeves kee meeOeve (ceefvLeve) Gme meeOeve mes
(SkeefJebMe) Fkekeerme efJeeeDeeW kee HetCe& kejves neje efmeevle (SkeefJebMeeod) Gme efmeevle mes (Jewjepeced) efJeefJeOe
HeoeLeesxX kes HekeeMeke meeceJeso kes %eeve kees HeeHle ngDee (efJeeeefce$e) meye mes efce$elee kee nsleg ($eef<e) Meyo %eeve
kejeves neje keeve Deewj (HepeeYe) GlHeVe ngF& efyepegueer Deeefo kes efuees (ees$eced) megveves kes meeOeve kees ienCe kejles nQ,
Jewmes (HepeeHeefleie=nerleee) HepeeHeeueke Heefle ves ienCe keer (lJeee) lesjs meeLe ceW Heemf e ngF& efyepegueer Deeefo mes (ees$eced)
megveves kes meeOeve keeve kees (ie=eefce) ienCe kejlee ntb57
YeeJeeLe&-m$eer Heg<eeW kees eeefnes efke yeeee& kes meeLe efJeee He{ Deewj efJeJeen kejkes yengegle nesJeW Deewj
meleJee DeeHle peveeW mes megvess efyevee He{er ngF& Yeer efJeee Heueoeeke veneR nesleer, Fmeefuees meowJe meppeveeW kee GHeosMe
megve kes mele kee OeejCe Deewj efceLee kees es[ osJeW57
FecegHejerlemeesMevee $eef<e~ HepeeHeefleoxJelee~ efJeje[eke=efleMvo~ He_ece mJej
as
DeLe nscevles keLeb Jeefe&leJeefceleen
Deye nscevle $eleg ceW efkeme Hekeej JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
FNecegHeefj ceNeflemlemewN Jee*dceeNlee nsceNvlees JeeNe HeN*defnzceNvleer HeN*dkelew efveNOeveJeefVeNOeveJele

DeeieeNCe DeeieeNCeeled ef$eCeJe$eeefm$eNMeew ef$eCeJe$eeefm$eNMeeYee: MeekeJejjwJeNles efJeNekece&N $eef<e
HeNpeeHeefleie=nerleeeN lJeNee Jeee ie=eefce HeNpeeYe58
FNeced~ GNHeefj~ ceNefle~ lemew~ Jeeked~ ceeNleeN~ nsNceNvle~ JeeNe~ HeN*def~ nwNceNvleer~ HeN*dkelew~ efveNOeveJeNefoefle
efveNOeveJeled~ efveNOeveJeleN Fefle efveNOeveJele~ DeeNeNeNCe~ DeeNeNeNCeeled~ ef$eNCeNJeN$eNeNefNMeew~ ef$eNveNJeN$eNeNefNMeeefJeefle~
ef$eveJe$eeefNMeew~ ef$eNCeNJeN$eNeNefNMeeYeeced~ ef$eNveNJeN$eNeNefNMeeYeeNefceefle ef$eveJe$eeefNMeeYeeced~ MeeNkeJeNjjwJeNles Fefle
MeekeJejjwJeNles~ efJeNekeNccexefle efJeNekecee&~ $eef<e~ eNpeeHeefleie=nerleNesefle eNpeeHeefleie=nerleee~ lJeee~ Jeeeced~ ie=eNefceN~
eNpeeYeN Fefle eNpeeYe58
HeoeLe&-(Feced) (GHeefj) meJeexHeefj efJejepeceevee (ceefle) e%ee (lemew) lemee~ De$e <eeLex elegLeea~ (Jeeked)
Jeef eee mee (ceelee) celesYee&Je kece& Jee (nscevle) nvleg<Celeeb esve me~ De$e nvlesefn& cegd e (GCee03~127)
(Jeee) Jeeees YeeJe kece& Jee (He*def) vo (nwcevleer) nscvees JeeKee$eer (He*deew) He*dee (efveOeveJeled)
efveOeveb eMemleb ce=legJeeKeeveb efJeeles eefmbcemleled meece (efveOeveJele) (DeeeeCe) Deefle eeHveesefle esve lemeeeced
692
epegJexoYee<es
aj.
org
(DeeeeCeeled) (ef$eCeJe$eeeqbMeew) ef$eveJeb e $eeeqbMeb e les meecveer (ef$eCeJe$eeeqbMeeYeeced) (MeekeJejjwJeles)

MeefOeveeefleHeeokes (efJeekecee&) efJeeeefve kecee&efCe eme me ($eef<e) JesoeLe&Jesee (epeeHeefleie=nerleee) (lJeee) (Jeeeced)
efJeeemegefMe#eeefvJeleeb JeeCeerced (ie=eefce) (epeeYe)58
De$e ueeskevlee Fvefceefle eoMeeOeeemLeeveeb $eeeCeeb cev$eeCeeb eleerkeeefve met$eJeeKeeveb dJee kesveefeodOe= leeefve
MeleHeLesJeeKeelelJeeo$e ve ie=evles58
DevJee-ns efJeogef<e Heeflve! e FecegHeefj ceeflemlemew ceelee JeeiJeeees nscevlees nwcevleer He*def He*deew
efveOeveJeefVeOeveJele DeeeeCe DeeeeCeeled ef$eCeJeeeqbMeew ef$eCeJe$eeeqbMeeYeeb MeekeJejjwJeles efJeefolJee efJeekece&ef<e&Je&le&les, leLeenb
epeeHeefleie=nerleee lJeee menenb epeeYees Jeeeb ie=eefce58
am
YeeJeeLe&-HeefleHelveerYeeb efJeog<eeb Jeeeb eglJee e%ee Je&veeree leee nscevleleg&ke=leb meeceeefve e efJeefolJee cenef <e&Jeod Jeefle&lJee
efJeeemegefMe#eemebmke=leeb Jeeeb mJeerke=le epeeYeesHeslee meoesHeosJesefle58
De$esejpeeeeHeefleJeJenejme eefleHeeoveeosleoLe&me HetJee&OeeeeLexve men meeflejmleerefle JesefoleJeced
oeevevomejmJeleermJeeefcevee efJejefeles mebmke=leYee<eee&Yee<eeYeeb efJeYetef<eles megeceeCeegkeles epegJexoYee<es
$eeesoMeesOeee Hetefe&ceeemeerled13
the
ary
as
HeoeLe&-ns efJeog<eer m$eer! pees (Feced) en (GHeefj) meye mes THej efJejepeceeve (ceefle) yegef nw, (lemew) Gme (ceelee)
yegef kee nesvee Jee kece& (Jeeked) JeeCeer Deewj (Jeee) Gme kee nesvee Jee kece& (nscevle) ieceea kee veeMeke nscevle $eleg (nwcevleer)
nscevle $eleg kes JeeKeeve Jeeuee (Heef*d) Hebef vo (He*dkelew) Gme He*defe vo kee (efveOeveJeled) ce=leg kee HeMebefmele
JeeKeeve Jeeuee meeceJeso kee Yeeie (efveOeveJele) Gmemes (DeeieeCe) HeeefHle kee meeOeve %eeve kee Heue (DeeieeCeeled) Gmemes
(ef$eCeJe$eeeqbMeew) yeejn Deewj lesleerme meeceJeso kes mlees$e (ef$eCeJe$eeefmb$eMeeYeeced) Gve mlees$eeW mes (MeekeJejjwJeles) Meefkele Deewj
Oeve kes meeOeke HeoeLeesXx kees peeve kes (efJeekecee&) meye megkeceeX kes mesJeves Jeeuee ($eef<e) JesoeLe& kee Jekelee Heg<e Jee&lee nw, Jewmes
ceQ (HepeeHeefleie=nerleee) HepeeHeeueke Heefle ves ienCe keer (lJeee) lesjs meeLe (HepeeYe) HepeeDeeW kes efuees (Jeeeced) efJeee Deewj
Deer efMe#ee mes egkele JeeCeer kees (ie=eefce) ienCe kejlee ntb58
YeeJeeLe&-m$eer Heg<eeW kees eeefnes efke efJeeveeW keer efMe#eeHe JeeCeer kees megve kes DeHeveer yegef ye{eJeW, Gme yegef mes
nscevle $eleg ceW kee&Je kece& Deewj meeceJeso kes mlees$eeW kees peeve cenelcee $eef<e ueesieeW kes meceeve Jeee&Je kej efJeee Deewj Deer
efMe#ee mes Meg keer JeeCeer kees mJeerkeej kejkes DeHeves mevleeveeW kes efuees Yeer Fve JeeefCeeeW kee GHeosMe meowJe efkeee kejW58
Fme DeOeee ceW F&ej, m$eer-Heg<e Deewj JeJenej kee JeCe&ve kejves mes Fme DeOeee ceW kens DeLe& keer HetJe& DeOeee kes
DeLe& kes meeLe mebieefle peevees
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&KCeeb eercelHejceefJeog<eeb efJejpeevevomJeeefceveeb efMe<esCe
oeevevomejmJeleermJeeefcevee efJejefeles mebmke=leYee<eee&Yee<eeYeeb efJeYetef<eles megeceeCeegkKeles epegJexoYee<es
$eeesoMeesOeee mecHetCe&13
aj.
org
Dees3ced
epegJexoYee<eced
am
mecHeeoveced
as

the
ary
efleerees Yeeie
ekeeMeke
Je<e& 2008
as
the
ary
am
aj.
org
aj.
org
Dees3ced
DeLe elego&MeeOeeeejcYe
Deesb efJeeeefve osJe meefJeleo&gefjleeefveN Heje megJe~ eNb leVeN Dee megJe epeg030.3
OegJeef#eefleefjlemeesMevee $eef<e~ DeefMJeveew osJeles~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLeeefoces cev$es erYe GHeosMeceen
Deye eewonJeW DeOeee kee DeejcYe nw, Fme kes Heefnues cev$e ceW efm$eeeW kes efuees GHeosMe efkeee nw
OegJeef#eefleOeg&JeeesefveOeg&Jeeefme OegJeb eesefveNceemeero meeOegee~

GKeme kesNlegb HeLeNceb peg<eeNCee DeNefeveeOJeNet& meeoeleeefceNn lJee1
am
OegJeef#eefleNefjefle OegJeef#eefle~ OegJeeesefveNefjefle OegJeeesefve~ OegJee~ DeNefmeN~ OegJeced~ eesefveced~ Dee~ meerNoN~ meeNOegesefle
meeOegee~ GKeme~ kesNlegced~ HeNLeNceced~ peg<eeNCee~ DeNefevee~ DeNOJeNet&FleOJeNet&~ meeNoNeNleeNced~ FNn~ lJeeN1
the
ary
as
HeoeLe&-(OegJeef#eefle) OegJee efveeuee ef#eefleefve&Jemeeflepe&veHeoes emee mee (OegJeeesefve) OegJee eesefveie=&nb

emee mee (OegJee) efveeueOecee& (Deefme) (OegJeced) (eesefveced) ie=nced (Dee) (meero) (meeOegee) meeOegvee OecexCe men
(GKeme) GKeeeeb mLeeueeb YeJeme Heekemecetnme (keslegced) He%eeced (HeLececed) efJemleerCe&ced (peg<eeCee) Heerlee
mesJeceevee (Deefevee) JeeHlemekeueefJeeeJeOeeHekeesHeosMekeew (DeOJeet&) DeelceveesOJejceefnbmeveereb ie=neeceeefokeb
e%eefcet (meeoeleeced) DeJemLeeHeeleced (Fn) ie=neeces (lJee) lJeeced~ [Deeb cev$e Mele08.2.1.4
JeeKeele]1
DevJee-ns ef! ee lJeb meeOegeesKeme HeLeceb keslegb peg<eeCee OegJeef#eefleOeg&JeeesefveOeg&Jeeefme, mee lJeb OegJeb
eesefveceemeero~ lJee lJeeefceneOJeet& Deefevee meeoeleeced1
YeeJeeLe&-kegceejerCeeb yeeeee&JemLeeeeceOeeefHekeesHeosefMekes efJeog<eew ie=neeceOece&efMe#eeb ke=lJewlee
meeOJeer mecHeeoesleeced1
HeoeLe&-ns efm$e! pees let (meeOegee) es Oece& kes meeLe (GKeme) yeueesF& ceW Hekeees DeVe keer mecyevOeer
Deewj (HeLececed) efJemleejegkele (keslegced) yegef kees (peg<eeCee) Heerefle mes mesJeve kejleer ngF& (OegJeef#eefle) efveMeue
Jeeme kejves Deewj (OegJeeesefve) efveMeue Iej ceW jnves Jeeueer (OegJee) {Oecce& mes egkele (Deefme) nw, mees let
(OegJeced) efveMeue (eesefveced) Iej ceW (Deemeero) efmLej nes (lJee) legPekees (Fn) Fme ie=neece ceW (DeOJeet&) DeHeves
efuees j#eCeere ie=neece Deeefo e%e kes eenves nejs (DeefMJevee) meye efJeeeDeeW ceW JeeHeke DeOeeHeke Deewj
GHeosMeke (meeoeleeced) Des Hekeej mLeeefHele kejW1
694
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-efJeog<eer He{eves Deewj GHeosMe kejves nejer efm$eeeW kees eesie nw efke kegceejer keveeDeeW kees
yeeee& DeJemLee ceW ie=neece Deewj Oecce&efMe#ee os kes Fvekees es kejW1
kegueeefeveerlemeesMevee $eef<e~ DeefMJeveew osJeles~ efvee=odyeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
efHej HetJeex efJe<ee kee Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
kegueeNefeveer Ie=leJeleerN HegjefvOe meeNsves meeroN meoves He=efLeNJee~ DeNefYe lJee Noe JemeJees ie=CeefvlJeNcee
yee HeerefHeefnN meewYeieeeeNefMJeveeOJeNet& meeoeleeefceNn lJee2
kegueeNefeveer~ Ie=leJeNleerefle Ie=leJeleer~ HegjefvOeNefjefleN HegjcedefOe~ meesNves~ meerNoN~ meoves~ He=efLeNJee~ DeNefYe~ lJeeN~ Ne~
JemeJe~ ie=CeNvleg~ FNcee~ yee~ HeerNefHeNefnN~ meewYeieee~ DeNefevee~ DeNOJeNet&FleOJeNet&~ meeNoNeNleeNced~ FNn~ lJeeN2
the
ary
as
am
HeoeLe&-(kegueeefeveer) kegueb eosefle lelkegueeeb lelHeMemleb efJeeles emee mee (Ie=leJeleer) Ie=leb
yentokeceefmle emee mee (HegjefvOe) ee HegefCe yentefve megKeeefve oOeeefle mee (meesves) megKekeeefjkes (meero)
(meoves) ie=ns (He=efLeJee) Yetces (DeefYe) (lJee) lJeeced (e) ceOee efJeebme (JemeJe) Deeefocee efJeHeefele
(ie=Cevleg) HeMebmevleg (Fcee) Fceeefve (yee) efJeeeOeveced (HeerefHeefn) HeeHvegefn~ De$e efHe ieleeefJelemceeHe Mueg,
legpeeefolJeeoYeemeoerIe&e (meewYeieee) MeesYeveweee&Ceeb YeeJeee (Deefevee) (DeOJeet&) (meeoeleeced) (Fn) (lJee)
lJeeced2
DevJee-ns meesves! eeb lJee lJeeb JemeJees eMescee yeeoele+ved enerle+veefYeie=Cevleg mee lJeb meewYeieeewleeefve
HeereHf eefn~ Ie=leJeleer HegjefvOe kegueeefeveer meleer He=efLeJee meoves meero~ DeOJeet& Deefevee lJesn meeoeleeced2
YeeJeeLe&-efe meeesHeeeiecewee&megKeYeesieee mJemeMeeved HeleervegHeece efJeeemegJeCee&efoOeveb HeeHe
meJe&eg&megKemeeOekes<eg ie=ns<eg efveJemevleg~ efJeog<eeb meb MeeeYeemeb e meleleb kegeg&2
HeoeLe&-ns (meesves) megKe kejves nejer! efpeme (lJee) legPe kees (JemeJe) HeLece keesef kes efJeeved Deewj
(oe) ceOe ke#ee kes efJeeved (Fcee) Fve (yee) efJeeeOeveeW kes osves Jeeues ie=nmLeeW keer (DeefYe) DeefYecegKe
neskej (ie=Cevleg) HeMebmee kejW, mees let (meewYeieee) megvoj mebHeefe nesves kes efuees Fve efJeeeOeve kees (HeerefHeefn)
Des Hekeej HeeHle nes, (Ie=leJeleer) yengle peue Deewj (HegjefvOe) yengle megKe OeejCe kejvesJeeueer (kegueeefeveer)
HeMebefmele kegue keer HeeefHle mes eg ngF& (He=efLeJee) DeHeveer Yetefce kes (meoves) Iej ceW (meero) efmLele nes,
(DeOJeet&) DeHeves efuees j#eCeere ie=neece Deeefo e%e eenves Jeeues (DeefMJevee) meye efJeeeDeeW ceW JeeHeke Deewj
GHeosMeke Heg<e (lJee) legPekees (Fn) Fme ie=neece ceW (meeoeleeced) mLeeefHele kejW2
elego&MeesOeee
695
aj.
org
YeeJeeLe&-efm$eeeW kees eesie nw efke meeesHee HetCe& efJeee Deewj Oeve SsMJee& kee megKe Yeesieves kes efuees
DeHeves meo=Me HeefleeeW mes efJeJeen kejkes efJeee Deewj megJeCe& Deeefo Oeve kees Heekes meye $elegDeeW ceW megKe os ves nejs
IejeW ceW efveJeeme kejsb leLee efJeeveeW kee mebie Deewj Meem$eeW kee DeYeeme efvejvlej efkeee kejW2
mJewo&#ewefjlemeesMevee $eef<e~ DeefMJeveew osJeles~ efJeje[d yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
efHej Yeer HetJeex efJe<ee kees ner Deieues cev$e ceW kene nw
mJewo&#ewNo&#eefHelesNn meero osNJeevee:megcves ye=nNles jCeee~

efHeNlesJewefOe metveJeNDee megMesJee mJeeJesNMee leNvJeeh mebefJeMemJeeNefMJeveeOJeNet& meeoeleeefceNn lJee3
am
mJew~ o#ew~ o#eefHeNlesefleN o#eefHelee~ FNn~ meerNoN~ osNJeeveeced~ megcves~ ye=nNles~ jCeee~ efHeNlesJesefle efHeNleeFJe~ SNefOeN~
metveJes~ Dee~ megMesJesefle megMesJee~ mJeeNJesNMesefle megDeeJesNMee~ levJeeh~ meced~ efJeNMeNmJeN~ DeNefevee~ DeNOJeNet&FleOJeNet&~
meeNoNeNleeNced~ FNNn~ lJeeN3
the
ary
as
HeoeLe&-(mJew) mJekeerew (o#ew) yeuewelegjwYe=&lewJee& (o#eefHelee) o#eme yeueme elegjeCeeb Ye=leeveeb Jee
efHelee Heeueke (Fn) Deefmceved ueeskes (meero) (osJeeveeced) Oeeefce&keeCeeb efJeog<eeb ceOes (megcves) megKes (ye=nles) cenles
(jCeee) mebeeceee (efHelesJe) (SefOe) YeJe (metveJes) DeHeleee (Dee) (megMesJee) megg megKee (mJeeJesMee) megg
mecevleeod JesMees emee mee (levJee) MejerjsCe (meced) SkeerYeeJes (efJeMemJe) (Deefevee) (DeOJeet&) (meeoeleeced)
(Fn) (lJee) lJeeced~ [Deeb cev$e Mele08.1.2.6 JeeKeele]3
DevJee-ns efm$e! lJeb eLee mJewo&#ew men Jele&ceevees osJeeveeb ye=nles jCeee megcves o#eefHelee efJepeesve JeOe&les
leLesnwefOe~ megcve Deemeero, efHelesJe metveJes megMesJee mJeeJesMee meleer levJee mebefJeMemJe~ DeOJeet& Deefevee lJesn
meeoeleeced3
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ efees egsefHe HeefleefYe men efleseg, mJekeereYe=leHeg$eHeeeoerved efHelej
FJe Heeueeseg~ meowJeelegecewJe&Yet<eCew MejerjeefCe mebme=pe Jelexjved~ efJeebmeMewJeceslee meoesHeefoMeseg
efeesHesleebe3
HeoeLe&-ns efm$e! let pewmes (mJew) DeHeves (o#ew) yeueeW Deewj elegj Ye=leeW kes meeLe Jele&lee ngDee
(osJeeveeced) Oeccee&lcee efJeeveeW kes ceOe ceW Jee&ceeve (ye=nles) ye[s (jCeee) mebieece kes efuees (megcves) megKe kes
efJe<ee (o#eefHelee) yeueeW Jee elegj Ye=leeW kee Heeueve kejves neje neskes efJepee mes ye{lee nw, Jewmes (Fn) Fme
ueeske kes ceOe cesb (SefOe) ye{leer jn~ (megcves) megKe ceW (Deemeero) efmLej nes Deewj (efHelesJe) pewmes efHelee (metveJes)
DeHeves Heg$e kes efuees megvoj megKe oslee nw, Jewmes (megMesJee) megvoj megKe mes egkele (mJeeJesMee) Deer Heerefle mes
megvoj, Meg Mejerj, Jem$e, Deuebkeej kees OeejCe kejleer ngF& DeHeves Heefle kes meeLe HeJesMe kejves nejer neskes (levJee)
696
epegJexoYee<es
aj.
org
Mejerj kes meeLe (mebefJeMemJe) HeJesMe kej Deewj (DeOJeet&) ie=neeceeefo e%e keer DeHeves efuees Fe kejves Jeeues
(DeefMJevee) He{eves Deewj GHeosMe kejves nejs peve (lJee) legPe kees (Fn) Fme ie=neece ceW (meeoeleeced) efmLele
kejW3
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ efm$eeeW kees eeefnes efke eg ceW Yeer DeHeves HeefleeeW kes meeLe
efmLele jnW~ DeHeves veewkej, Heg$e Deewj HeMeg Deeefo keer efHelee kes meceeve j#ee kejW Deewj efvele ner Jem$e Deewj
DeeYet<eCeeW mes DeHeves MejerjeW kees mebegkele kejkes JeeX~ efJeeved ueesie Yeer Fve keess meoe GHeosMe kejW Deewj m$eer Yeer
Fve efJeeveeW kes efuees meoe GHeosMe kejsb3
He=efLeJee Hegjer<eefcelemeesMevee $eef<e~ DeefMJeveew osJeles~ Yegefjiyeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
am
He=efLeNJee Hegjer<eceNmeHmeeNs veeceN leeb lJeeN efJeMJesDeNefYeie=Cevleg osNJee~

mleesceHe=e Ie=leJeleerNn meero HeNpeeJeoNmces oefJeNCeeepemJeeNefMJeveeOJeNet& meeoeleeefceNn lJee4
as
He=efLeNJee~ Hegjer<eced~ DeNefmeN~ DeHme~ veece~ leeced~ lJeeN~ efJees~ DeNefYe~ ie=CeNvleg~ osNJee~ mleesceHe=sefleN mleesceHe=e~
Ie=leJeNleerefle Ie=leJeleer~ FNn~ meerNoN~ HeNpeeJeNefoefle HepeeJeled~ DeNmcesFleNmces~ efJeCee~ Dee~ eNpeNmJeN~ DeNefevee~ DeNOJeNet&
FleOJeNet&~ meeNoNeNleeNced~ FNn~ lJeeN4
the
ary
HeoeLe&-(He=efLeJee) (Hegjer<eced) Heeueveced (Deefme) (DeHme) Heced (veece) DeeKeeced (leeced) (lJee)
lJeeced (efJeMJes) meJex (DeefYe) (ie=Cevleg) Dee&vleg melkegJe&vleg~ ie=Ceeleerlee&eflekecee&0 (efveIeb03~14) (osJee)
efJeebme (mleesceHe=e) mleesceeveeb He=b %eerHmee emee mee (Ie=leJeleer) HeMemleeveepeeoerevf e efJeevles emee mee (Fn)
ie=neeces (meero) Jele&mJe (HepeeJeled) HeMemlee Hepee YeJeefvle emceeled leled (Demces) DemceYeced (efJeCee) Oeveeefve~
De$e megHeeb meguegked [De07.1.39] FleekeejeosMe (Dee) mecevleeled (epemJe) osenf (Deefevee) (DeOJeet&)
(meeoeleeced) (Fn) meles JeJenejs (lJee) lJeeced~ [Deeb cev$e Mele08.2.1.7 JeeKeele]4
DevJee-ns efm$e! ee mleesceHe=e lJeefcen He=efLeJee Hegjer<eceHmees veece e Ie=leJeleefme, leeb lJee efJeMJes
osJee DeefYeie=CeefvlJen meero~ lJeeOJeet& Deefevesnemeeoeleeb mee lJecemces HepeeJeod efJeCee epemJe4
YeeJeeLe&-ee efees ie=neeceefJeeeefeeekeewMeueeeseJf e&og<e megmlee SJe meJexYe megKeeefve
oelegcen&efvle4
HeoeLe&-ns efm$e! pees (mleesceHe=e) mlegefleeeW kees peeveves keer Feegkele let (Fn) Fme ie=neece ceW
(He=efLeJee) He=efLeJeer keer (Hegjer<eced) j#ee (DeHme) megvojHe Deewj (veece) veece Deewj (Ie=leJeleer) yengle Ieer
Deeefo HeMebefmele HeoeLeeX mes egkele (Deefme) nw, (leeced) Gme (lJee) legPekees (efJeMJes) meye (osJee) efJeeved ueesie
elego&MeesOeee
697
aj.
org
(DeefYeie=Cevleg) melkeej kejW, (Fn) Fmeer ie=neece ceW (meero) Jee&ceeve jn Deewj efpeme (lJee) legPe kees (DeOJeet&)
DeHeves efuees j#eCeere ie=neeceeefo e%e eenves Jeeues (DeefMJevee) JeeHeke yegef ye{eves Deewj GHeosMe kejves nejs
(Fn) Fme ie=neece ceW (meeoeleeced) efmLele kejW mees let (Demces) nceejs efuees (HepeeJeled) HeMebefmele mevleeve nesves
kee meeOeve (oefJeCee) Oeve (epemJe) os4
YeeJeeLe&-pees m$eer ie=neece keer efJeee Deewj efeee-keewMeue ceW efJeog<eer neW, Jes ner meye HeeefCeeeW kees
megKe os mekeleer nQ4
DeeefoleemlJeslemeesMevee $eef<e~ DeefMJeveew osJeles~ mJeje[d yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
efHej Yeer HetJeex efJe<ee ner Deieues cev$e ceW kene nw
am
DeefoleemlJee He=s meeoeeceNvleefj#eme OeN$eea efJeNcYeveeR efoNMeeceefOeHelveeNR YegJeveeveeced~

TNefce&&NHmeesDeNHeeceefme efJeNMJekecee& leN$eef<ejefeveeOJeNet& meeoeleeefceNn lJee5
Deefolee~ lJeeN~ He=s~ meeNoNeeNefce~ DeNvleefj#eme~ OeN$eeaced~ efJeNcYeveerced~ efoNMeeced~ DeefOeHelveerNefceleefOeHelveerced~

YegJeveeveeced~ TNefce&~ NHme~ DeNHeeced~ DeNefmeN~ efJeNMJekeNcexefle efJeNMJekecee&~ lesN~ $eef<e~ DeNefMJevee~ DeNOJeNet&FleOJeNet&~
meeNoNeNleeNced~ FNn~ lJeeN5
the
ary
as
HeoeLe&-(Deefolee) Yetces (lJee) lJeeced (He=s) GHeefj (meeoeeefce) mLeeHeeeefce (Devleefj#eme)

Devlej#eeefJe%eeveme (Oe$eeaced) (efJecYeveerced) (efoMeeced) HetJee&oerveeced (DeefOeHelveerced) DeefOeele=lJesve Heeefuekeeced
(YegJeveeveeced) YeJeefvle Yetleeefve es<eg les<eeb ie=neCeeced (Tefce&) lej FJe (Hme) n<e& (DeHeeced) peueeveeced
(Deefme) (efJeekecee&) MegYeeefKeuekecee& (les) leJe ($eef<e) efJe%eeHeke Heefle (Deefevee) (DeOJeet&) (meeoeleeced)
(Fn) (lJee) lJeeced~ [Deeb cev$e Mele08.1.1.10 JeeKeele]5
DevJee-ns efm$e! emles efJeekece&ef<e& Heeflejncevleefj#eme Oe$eeA efoMeeb efJecYeveeR YegJeeveeveeceefOeHelveeR
metee&efceJe lJeeefolee He=s meeoeeefce~ eesHeecetefce&efjJe les Hme Deevevomlesve egeefme leeb lJesneOJeet& Deef evee
meeoeleeced5
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ee efees#eemegKekeeefjCe Heefmeefokekeere&ees
efJelHelee meoeveefvolee meefvle, lee SJe ie=neeceOece&HeeueveesVelees HeYeJeefvle~ ceOegMeself e [epeg013.25]
cev$eceejYewlevcev$eHee&vleb Jemevleeg&iegCeJeeKeeveb HeeOeevesve ke=leefceefle %eseced5
HeoeLe&-ns efm$e! pees (les) lesje (efJeMJekecee&) meye MegYe keceeX mes egkele ($eef<e) efJe%eeveoelee Heefle ceQ
(Devleefj#eme) DevlekejCe kes veeMejefnle efJe%eeve kees (Oe$eeaced) OeejCe kejves (efoMeeced) HetJee&efo efoMeeDeeW keer
(efJecYeveerced) DeeOeej Deewj (YegJeveeveeced) mevleeveeslHeefe kes efveefcee IejeW keer (DeefOeHelveerced) DeefOeelee nesves mes
698
epegJexoYee<es
aj.
org
Heeueve kejves Jeeueer (lJee) legPe kees mete& keer efkejCe kes meceeve (Deefolee) He=efLeJeer kes (He=s) Heer Hej
(meeoeeefce) Iej keer DeefOekeeefjCeer mLeeefHele kejlee ntB, pees let (DeHeeced) peueeW keer (Tefce&) lejbie kes meMe
(oHme) Deevevoeg (Deefme) nw, Gme (lJee) legPe kees (Fn) Fn ie=neece ceW (DeOJeet&) j#ee kes efveefcee e%e
kees kejves Jeeues (DeefMJevee) efJeee ceW JeeHleyegef DeOeeHeke Deewj GHeosMeke Heg<e (meeoeleeced) mLeeefHele
kejW5
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees efm$eeeB DeefJeveeMeer megKe osvesnejer meye efoMeeDeeW
ceW eefme keerelf e& Jeeueer efJeeved HeefleeeW mes eg meoe Deeveefvole nQ, Jes ner ie=neece kee Oece& Heeueves Deewj Gme keer
GVeefle kes efuees meceLe& nesleer nQ, lesjnJeW DeOeee ceW pees (ceOegMe0cev$e 25) kene nw, Jeneb mes eneb leke
Jemevle $eleg kes iegCeeW keer HeOeevelee mes JeeKeeve efkeee nw, Ssmee peevevee eeefnes5
am
MegeMeslemeesMevee $eef<e~ ieer<celeg&oxJelee~ efvee=oglke=efleMvo~ <e[dpe mJej~
DeLe eer<cele&gJeCe&veceen
efHej Yeer iee<r ce $eleg kee JeeKeeve Deieues cev$e ceW kene nw
as
MegeMeN MegefeMeN iew<ceeJe=let DeNivesjvleMues<eesefmeN keuHesleebN eeJeeHe=efLeNJeer keuHevleeNceeHeN

Dees<eOeeN keuHevleeceNiveeN He=LeN*d ceceN peweeeN meJelee~ esDeNiveeN mecevemeesvleNje
eeJeeHe=efLeNJeerFNces~ iew<ceeJe=let DeefYeNkeuHeceeveeNFvoefceJe osNJeeDeefYeNmebefJeMevleg leee osNJeleeeefjmJeod
OegJes meeroleced6
the
ary
Mege~ eN~ Megefe~ eN~ ew<ceew~ $eNlet~ DeNives~ DeNvleNMuesN<e FlevleMuesN<e~ DeNefmeN~ keuHesleeced~ eeJeeHe=efLeNJeer
FefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ keuHevleeced~ DeeHe~ Dees<eOee~ keuHevleeced~ DeNivee~ He=Leked~ cece~ peweee~ meJeleeN FefleN
meJelee~ es~ DeNivee~ mecevemeN FefleN meceveme~ DeNvleNje~ eeJeeHe=efLeNJeer FefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ FNcesFleerNces~ ew<ceew~
$eNletFle=let~ DeNefYeNkeuHeceeveeN FleefYeNkeuHeceevee~ FvefceNJesleervcedFJe~ osNJee~ DeNefYeNmebefJeMeNefvlJeleefYeNmebefJeMevleg~ leee~
osNJeleee~ DeNefjmJeled~ OegJes Fefle OegJes~ meerNoNleNced6
HeoeLe&-(Mege) e DeeMeg HeebmegJe<ee&leerJeleeHeeYeecevleefj#eb ceefueveb kejeself e me pes (e) (Megefe)

HeefJe$ekeejke Dee<ee{ (e) (ew<ceew) eer<ces YeJeew ($elet) eeJe=lemleew (Deives) HeeJekeme (DevleMues<e)
ceOe Deeefueveced (Deefme) Deefmle (keuHesleeced) meceLe&esleeced (eeJeeHe=efLeJeer) HekeeMeevleefj#es (keuHevleeced)
(DeeHe) peueeefve (Dees<eOee) eJemeesceeee (keuHevleeced) (Deivee) HeeJekee (He=Leked) (cece) (peweee)
DeefleMeesve HeMememe YeeJeee (meJelee) melewefve&ecew men Jele&ceevee (es) (Deivee) (meceveme) cevemee men
Jele&ceevee (Devleje) ceOes (eeJeeHe=efLeJeer) (Fces) (ew<ceew) ($elet) (DeefYekeuHeceevee) DeeefYecegKesve
elego&MeesOeee
699
the
ary
as
am
aj.
org
meceLe&evle (FvefceJe) eLee efJeegleced (osJee) efJeebme (DeefYemebefJeMevleg) DeefYele meceked HeefJeMevleg (leee)
(osJeleee) efoJeiegCeee (DeefjmJeled) Deeveeb jme keejCeb leled (OegJes) efveeues (meeroleced) efJepeeveerleced6
DevJee-ns erHeg<eew! eLee cece peweee eew Megee Megefee ew<ceeJe=let eeesjivesjvleMues<eesmeefmle
eeYeeb eeJeeHe=efLeJeer keuHesleeceeHe keuHevleecees<eOeeesiveee es He=Leked keuHevleeb eLee meceveme meJelee
Deiveeesvleje keuHevles lewez<ceeJe=let DeefYekeuHeceevee osJee YeJevle FvefceJe leeveiveerveefYemebefJeMevleg leLee leee
osJeleee men egJeeefceces eeJeeHe=efLeJeer OegJes Sleew eeefjmJeled meeroleced6
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ Jemevleeg&JeeKeeveevevlejb eer<ceeg&Jee&Keeeles~ ns ceveg<ee! eteb es
He=efLeJeeefomLee Mejerjelceceevemeeeeiveees Jee&vles, eweJf e&vee eer<ceeg&mebYeJees ve peeeles, leeb efJe%eeeesHeegpe meJexYe
megKeb Heele6
HeoeLe&-ns m$eer-Heg<ees! pewmes (cece) cesjs (peweee) HeMebmee kes eesie nesves kes efuees pees (Mege)
MeerIe Oetueer keer Je<ee& Deewj leerJe leeHe mes DeekeeMe kees ceueerve kejves neje pes (e) Deewj (Megefe) HeefJe$elee kee
nsleg Dee<ee{ (e) es oesveesb efceue kes Heleske (iew<ceew) ieer<ce ($elet) $eleg keneles nQ~ efpeme (Deives) Deefive kes
(DevleMues<e) ceOe ceW keHe kes jesie kee efveJeejCe (Deefme) neslee nw, efpememess ieer<ce $eleg kes cenerveeW mes
(eeJeeHe=efLeJeer) HekeeMe Deewj Devleefj#e (keuHesleeced) meceLe& nesJeW, (DeeHe) peue (keuHevleeced) meceLe& neW,
(Dees<eOee) eJe Jee meesceuelee Deeefo Dees<eefOeeeb Deewj (Deivee) efyepegueer Deeefo Deefive (He=Leked) Deueie-Deueie
(keuHevleeced) meceLe& nesJeW~ pewmes (meceveme) efJeeejMeerue (meJelee) meleeejCeHe efveeceeW mes eg (Deivee)
Deefive kes legue lespemJeer kees (Devleje) (iew<ceew) ($elet) (DeefYekeuHeceevee) mevcegKe neskej meceLe& kejles ngS
(osJee) efJeeved ueesie (FvoefceJe) efyepegueer kes meceeve Gve DeefiveeeW keer efJeee ceW (DeefYemebefJeMevleg) meye Deesj mes
Des Hekeej HeJesMe kejW, Jewmes (leee) Gme (osJeleee) HejcesMJej osJelee kes meeLe legce oesveeW (Fces) Fve
(eeJeeHe=efLeJeer) HekeeMe Deewj He=efLeJeer kees (OegJes) efveMeue mJeHe mes Fve kee Yeer (DeefjmJeled) DeJeeJeeW kes
keejCeHe jme kes meceeve (meeroleced) efJeMes<e kej kes %eeve kej HeJee&ceeve jnes6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ Jemevle $eleg kes JeeKeeve kes Heers ieer<ce $eleg keer JeeKee
kejles nQ~ ns ceveg<ees! legce ueesie pees He=efLeJeer Deeefo He_eYetleeW kes MejerjmecyevOeer Jee ceeveme Deefive nQ efk e efpeve kes
efJevee ieer<ce $eleg veneR nes mekelee, Gve kees peeve Deewj GHeeesie ceW uee kes meye HeeefCeeeW kees megKe efoee
kejes6
mepet$e&legefYeefjleme efJeMJesosJee $e<ee~ JemJeeoees cev$eese osJelee~ mepet$e&legefYejleme [eLeceme]
Yegefjkeeke=efleMvo~ OewJele mJej mepet$e&legefYeefjefle efleereme mJejedHe*defMvo~
mepet$e&legefYeefjefle le=leereme efvee=oeke=efleMvo~ He_ece mJejMe
700
epegJexoYee<es
aj.
org
efHej Jener efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meNpet$eN&legefYe meNpetefJe&NOeeefYe meNpetoxNJew meNpetoxNJewJe&eesveeNOewjivees lJee JewJeeveNjeeeNefJeveeOJeNet&

meeoeleeefceNn lJee meNpet$eN&legefYe meNpetefJe&NOeeefYe meNpetJe&megefYe meNpetoxNJewJe&eesveeNOewjivees lJee
JewMJeeveNjeeeNefMJeveeOJeNet& meeoeleeefceNn lJee meNpet$eN&legefYe meNpetefJe&NOeeefYe meNpet Now
meNpetoxNJewJe&eesveeNOewjivees lJee JewMJeeveNjeeeNefMJeveeOJeNet& meeoeleeefceNn lJee meNpet$eN&legefYe meNpetefJe&NOeeefYe
meNpetjeefoNlew meNpetoxNJewJe&eesveeNOewjivees lJee JewMJeeveNjeeeNefMJeveeOJeNet& meeoeleeefceNn lJee meNpet$eN&legefYe
meNpetefJe&NOeeefYe meNpetefJe&NMJewos&NJew meNpetos&NJewJe&eesveeNOewjivees lJee JewMJeeveNjeeeNefMJeveeOJeNet& meeoeleeefceNn
lJee7
the
ary
as
am
meNpetefjefle meNpet~ $eNlegefYeNefjle=legefYe~ meNpetefjefle meNpet~ efJeNOeeefYeNefjefle efJeNOeeefYe~ meNpetefjefle meNpet~ osNJew~
meNpetefjefle meNpet~ osNJew~ JeNeesNveeNOewefjefle JeeveeNOew~ DeNivees~ lJeeN~ JeNMw JeeNveNjee~ DeNefevee~ DeNOJeNet&FleOJeNet&~ meeNoNeNleeNced~
FNn~ lJeeN~ meNpetefjefle meNpet~ $eNlegefYeNefjle=legefYe~ meNpetefjefle meNpet~ efJeNOeeefYeNefjefle efJeNOeeefYe~ meNpetefjefle meNpet~
JemegefYeNefjefleN JemegefYe~ meNpetefjefle meNpet~ osNJew~ JeNeesNveeNOewefjefle JeeveeNOew~ DeNivees~ lJeeN~ JewNMJeeNveNjee~ DeNefevee~
DeNOJeNet&FleOJeNet& meeNoNeNleeNced~ FNn~ lJeeN~ meNpetefjefle meNpet~ $eNlegefYeNefjle=legefYe~ meNpetefjefle meNpet~ efJeNOeeefYeNefjefle
efJeNOeeefYe~ meNpetefjefle meNpet~ Nw~ meNpetefjefle meNpet~ osNJew~ JeNeesNveeNOewefjefle JeeveeNOew~ DeNivees~ lJeeN~ JewNMJeeNveNjee~
DeNefevee~ DeNOJeNet&FleOJeNet&~ meeNoNeNleeNced~ FNn~ lJeeN~ meNpetefjefle meNpet~ $eNlegefYeNefjle=legefYe~ meNpetefjefle meNpet~
efJeNOeeefYeNefjefle efJeNOeeefYe~ meNpetefjefle meNpet~ DeeNefoNlew~ meNpetefjefle meNpet~ osNJew~ JeNeesNveeNOewefjefle JeeveeNOew~ DeNivees~
lJeeN~ JewNMJeeNveNjee~ DeNefMJevee~ DeNOJeNet&FleOJeNet&~ meeNoNeNleeNced~ FNn~ lJeeN~ meNpetefjefle meNpet~ $eNlegefYeNefjle=legefYe~ meNpetefjefle
meNpet~ efJeNOeeefYeNefjefle efJeNOeeefYe~ meNpetefjefle meNpet~ efJeMJew~ osNJew~ meNpetefjefle meNpet~ osNJew~ JeNeesNveeNOewefjefle
JeeveeNOew~ DeNivees~ lJeeN~ JewNMJeeNveNjee~ DeNefMJevee~ DeNOJeNet&FleOJeNet&~ meeNoNeNleeNced~ FNn~ lJeeN7
HeoeLe&-(mepet) e meceeveb HeerCeeefle mesJeles Jee ($elegefYe) JemevleeefoefYee men (mepet) (efJeOeeefYe)
Deef (mepet) (osJew) efoJewieg&Cew (mepet) (osJew) efoJemegKeHeow (JeeesveeOew) Jeeebefme peerJeveeoerefve
ieee$eeefovoebefme Jee veeefvle ew HeeCewmlew (Deivees) HeeJekeee (lJee) lJeeced (Jeweevejee) DeefKeueeveeb
HeoeLee&veeb veeveee HeeHeCeee (Deefevee) (DeOJeet&) (meeoeleeced) (Fn) (lJee) lJeeb efeb Heg<eb Jee (mepet)
($elegefYe) (mepet) (efJeOeeefYe) (mepet) (JemegefYe) DeiveeefoefYejefYe (mepet) (osJew) efoJew (JeeesveeOew)
Jeeebefme efJe%eeveeefve veeefvle eweJf e&ef (Deivees) efJe%eeveee (lJee) (Jeweevejee) efJeeme meJe&me peielees
veeekeee (Deefevee) (DeOJeet&) (meeoeleeced) (Fn) (lJee) (mepet) ($elegefYe) (mepet) (efJeOeeefYe)
efJeefJeOeeefve
Jemletefve
oOeefle
eeefYe
HeeCeeseefYemleeefYe
(mepet)
(w)
HeeCeeHeeveJeeveesoevemeceeveveeieketce&ke=keueosJeoeOeveeepeerJew (mepet) (osJew) efJeef (JeeesveeOew)
elego&MeesOeee
701
the
ary
as
am
aj.
org
JesoeefoMeem$eHe%eeHeveHeyevOekew (Deivees) MeeefJe%eeveee (lJee) (Jeweevejee) efJeMJes<eeb vejeCeeefceob megKemeeOekeb

lemcew (Deefevee) (DeOJeet&) (meeoeleeced) (Fn) (lJee) (mepet) ($elegefYe) meneefjlew megKew (mepet)
(efJeOeeefYe) efJeefJeOeeefYe meleefeeeOeeefjkeeefYe efeeeefYe (mepet) (Deeefolew) mebJelmejme eoMeceemew
(mepet) (osJew) HetCe&efJeew (JeeesveeOew) HetCe&efJeeeefJe%eeveHeeejHeyevOekew (Deivees) HetCee&e efJe%eeveee (lJee)
(Jeweevejee) efJeMJes<eeb vejeCeeefceob HetCe&megKemeeOeveb lemcew (Deefevee) (DeOJeet&) (meeoeleeced) (Fn) (lJee)
(mepet) ($elegefYe) meJez keeueeJeeJew (mepet) (efJeOeeefYe) mecemleeefYe megKeJeeefHekeeefYe (mepet) (efJeMJew)
mecemlew (osJew) HejesHekeejee meleemeleefJe%eeHeefele=efYe (mepet) (osJew) (JeeesveeOew) es Jee keeceeceeveb
peerJeveb veeefvle lew (Deivees) megefMe#eeHekeeMeee (lJee) (Jeweevejee) efJeMJes<eeb vejeCeeefceob efnleb lemcew (Deefevee)
(DeOJeet&) (meeoeleeced) (Fn) (lJee)~ [Deeb cev$e Mele08.2.2.8 JeeKeele]7
DevJee-ns ef Heg<e Jee eb lJee lJeeefceneOJeet& Deefevee Jeweevejeeeivees meeoeleeb Jeeb e eb lJee
meeoesce me lJece=legefYe men mepetefJe&OeeefYe men mepetoxJewmmen mepetJe&eesveeOewo&sJew men mepete YeJe~ ns
Heg<eeLe&egkeles efm$e Jee Heg<e! eb lJee lJeeefcen JeweevejeeeiveesOJeet& Deefevee meeoeleeb eb lJee Jeeb e meeoesce
me lJece=legefYe men mepetefJe&OeeefYe men mepetJe&megefYe men mepetJe&eesveeOewo&sJew men e mepetYe&Je~ ns efJeeeOeeeveee
HeJe=es yeeeeefjefCe Jee yeeeeefjved! eb lJesn JeweevejeeeiveesOJeet& Deefevee meeoeleeb eb lJee Jeeb e meeoesce me
lJece=legefYe men mepetefJe&OeeefYe men mepet w men mepetJe&eesveeOewoJx ew men e mepetYe&Je~ ns HetCe&efJees efm$e Heg<e
Jee eb lJesn JeweevejeeeiveesOJeet& Deefevee meeoeleeb eb lJee Jeeb e meeoesce me lJece=legefYe men mepetefJe&OeeefYe
men mepetjeefolew men mepetJe&eesveeOewoJx ew men e mepetYe&Je~ ns meleeLeexHeosefMekes efm$e Heg<e Jee eb lJesn
JeweevejeeeiveesOJeet& Deefevee meeoeleeb eb lJee Jeeb e meeoesce me lJece=legefYe men mepetefJe&OeeefYe men
mepetefJe&MJewoxJew men mepetJe&eesveeOewoJx ew men e mepetYe&Je7
YeeJeeLe&-Deefmceved peieefle ceveg<epevce HeeHe efees efJeog<e Heg<ee efJeebmee YetlJee es<eg
yeeee&efJeeemegefMe#eeenCeeefo<eg MegYes<eg kece&meg mJeeb HeJe=ee YetlJee eeveveeved HeJee&esegmles$e HeJeefe&lJee
HejcesejceejYe He=efLeJeerHee&vleeveeb HeoeLee&veeb eLeeLexve efJe%eevesveesHeeesieb mebie=e meJex<Je=leg<eg mJeeb
megKeevlJeveebe7
HeoeLe&-ns efm$e Jee Heg<e! efpeme (lJee) legPe kees (Fn) Fme peieled ceW (DeOJeet&) j#ee kejves nejs
(DeefMJevee) meye efJeeeDeeW ceW JeeHeke He{eves Deewj GHeosMe kejves Jeeues Heg<e Deewj m$eer (JewMJeevejee) mecHetCe&
HeoeLeeX keer HeeefHle kes efveefcee (Deivees) Deefive efJeee kes efuees (meeoeleeced) efveegkele kejW Deewj nce ueesie Yeer
efpeme (lJee) legPe kees mLeeefHele kejW mees let ($elegefYe) Jemevle Deewj Je<ee& Deeefo $elegDeeW kes meeLe (mepet) Ske
meer le=efHle Jee mesJee mes egkele (efJeOeeefYe) peueeW kes meeLe (mepet) Heerefleegkele (osJew) Des iegCeeW kes meeLe
(mepet) HeerefleJeeueer Jee Heerelf e Jeeuee Deewj (JeeesveeOew) peerJeve Deeefo Jee ieee$eer Deeefo voeW kes meeLe mecyevOe
702
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
kes nsleg (osJew) efoJe megKe osves nejs HeeCeeW kes meeLe (mepet) meceeve mesJeve mes egkele nes~ ns Heg<eeLe&eg efm$e
Jee Heg<e! efpeme (lJee) legPe kees (Fn) Fme ie=neece ceW (JewMJeevejee) meye peieled kes veeeke (Deivees)
efJe%eeveoelee F&MJej keer HeeefHle kes efuees (DeOJeet&) j#eke (DeefMJevee) meye efJeeeDeeW ceW JeeHle DeOeeHeke Deewj
GHeosMeke (meeoeleeced) mLeeefHele kejW Deewj efpeme (lJee) legPekees nce ueesie efveele kejW mees let ($elegefYe) $elegDeeW
kes meeLe (mepet) Heg<eeLeea (efJeOeeefYe) efJeefJeOe Hekeej kes HeoeLeeX kes OeejCe kes nsleg HeeCeeW keer eseDeeW kes meeLe
(mepet) meceeve mesJeve Jeeues (JemegefYe) Deefive Deeefo Dee HeoeLeeW& kes meeLe (mepet) Heerefleegkele Deewj
(JeeesveeOew) efJe%eeve kee mecyevOe kejeves nejs (osJew) megvoj efJeeveeW kes meeLe (mepet) meceeve Heerefle Jeeues neW~
ns efJeee He{ves kes efuees HeJe=e ngS yeeeeefjCeer Jee yeeeejer! efpeme (lJee) legPe kees (Fn) Fme yeeeee&ece
ceW (JewMJeevejee) meye ceveg<eeW kes megKe kes meeOeve (Deivees) Meem$eeW kes efJe%eeve kes efuees (DeOJeet&) Heeueves nejs
(DeefMJevee) HetCe& efJeeeegkele DeOeeHeke Deewj GHeosMeke ueesie (meeoeleeced) efveegkele kejW Deewj efpeme (lJee) legPe
kees nce ueesie mLeeefHele kejW mees let ($elegefYe) $elegDeeW kes meeLe (mepet) Devegketue mesJeve Jeeues (efJeOeeefYe)
efJeefJeOe Hekeej kes HeoeLeeX kes OeejCe kes efveefcee HeeCe keer eseDeeW mes (mepet) meceeve Heerelf e Jeeues (ow) HeeCe,
DeHeeve, Jeeve Goeve, meceeve, veeie, ketce&, ke=keue, osJeoe, Oeve_pee Deewj peerJeelcee Fve ieejneW kes (mepet)
Devegmeej mesJee kejves nejs Deewj (JeeesveeOew) Jesoeefo Meem$eeW kes peveeves kee HeyevOe kejvesnejs (osJew) efJeeveeW kes
meeLe (mepet) yejeyej Heerelf e Jeeues neW~ ns HetCe&efJeee Jeeues m$eer Jee Heg<e! efpeme (lJee) legPe kees (Fn) Fme
mebmeej ceW (JewMJeevejee) meye ceveg<eeW kes efuees HetCe& megKe kes meeLe (Deivees) HetCe& efJe%eeve kes efuees (DeOJeet&)
j#eke (DeefMJevee) MeerIe %eeveoelee ueesie (meeoeleeced) efveele kejW Deewj efpeme (lJee) legPe kees nce efveegkele kejW
mees let ($elegefYe) $elegDeeW kes meeLe (mepet) Devegketue DeeejCe Jeeues (efJeOeeefYe) efJeefJeOe ekeej keer
meleefeeeDeeW kes meeLe (mepet) meceeve Heerefle Jeeues (Deeefolew) Je<e& kes yeejn cenerveeW kes meeLe (mepet)
Devegketue DeenejefJenejegkele Deewj (JeeesveeOew) HetCe& efJeee kes efJe%eeve Deewj Heeej kes HeyevOe kejves nejs (osJew)
HetCe& efJeeeegkele efJeeveeW kes (mepet) Devegketue Heerelf e Jeeues neW~ ns mele DeLeeW& kee GHeosMe kejves nejer m$eer Jee
Heg<e! efpeme (lJee) legPe kees (Fn) Fme peieled ceW (JewMJeevejee) meye ceveg<eeW kes efnlekeejer (Deivees) Des
efMe#ee kes HekeeMe kes efuees (DeOJeet&) yeeefJeee kes j#eke (DeefMJevee) MeerIe He{eves Deewj GHeosMe kejvesnejs ueesie
(meeoeleeced) efmLele kejW Deewj efpeme (lJee) legPe kees nce ueesie efveele kejW mees let ($elegefYe) keeue #eCe Deeefo
meye DeJeeJeeW kes meeLe (mepet) Devegketue mesJeer (efJeOeeefYe) megKeeW ceW JeeHeke meye efeeeDeeW kes (mepet)
Devegmeej neskej (efJeMJew) meye (osJew) meleesHeosMeke HeefleeeW kes meeLe (mepet) meceeve Heerefle Jeeues Deewj
(JeeesveeOew) keeceeceeve peerJeve kee mecyevOe kejevesnejs (osJew) HejesHekeej kes efuees mele Demele kes peveeves
Jeeues peveeW kes meeLe (mepet) meceeve Heerefle Jeeues neW7
elego&MeesOeee
703
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme mebmeej ceW ceveg<e kee pevce Heekes m$eer leLee Heg<e efJeeved neskej efpeve yeeee&-mesJeve,
efJeee Deewj Deer efMe#ee kes ienCe Deeefo MegYe-iegCe, keceeX ceW DeeHe HeJe=e neskej efpeve Deve ueesieeW kees HeJe=e
kejW, Jes Gve ceW HeJe=e neskej HejcesMJej mes ueskes He=efLeJeerHee&vle HeoeLees kes eLeeLe& efJe%eeve mes GHeeesie ienCe
kejkes meye $elegDeeW ceW DeeHe megKeer jnW Deewj DeveeW kees megKeer kejW7
HeeCecce Fleme efJeMJeosJe $eef<e~ ocHeleer osJeles~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
HeNeCecces HeeeHeeNvecces Heeefn JeeNvecces HeeefnN e#egce&GNJee& efJeYeeefnN ees$ecces Mueeskee~

DeNHe efHeNvJeew<eOeerefpe&vJe efNHeeoJeN eleg<Heeled Heeefn efoNJees Je=efNcesje8
am
HeeNCeced~ cesN~ HeeNefnN~ DeNHeeNveefceleHeDeeNveced~ cesN~ HeeNefnN~ JeeNveefceefle efJeDeeNveced~ cesN~ HeeNefnN~ e#eg~ cesN~ GNJee&~ efJe~
YeeNefnN~ ees$eced~ cesN~ MueesNkeNeN~ DeNHe~ efHeNvJeN~ Dees<eOeer~ efpeNvJeN~ efNHeeefoefle efNHeeled~ DeNJeN~ eleg<Heeled~ elegHeeNefoefleN
elegHeeled~ HeeNefnN~ efoNJe~ Je=efced~ Dee~ F&NjeN8
the
ary
as
HeoeLe&-(HeeCeced) veeYesOJe&ieeefceveced (ces) cece (Heeefn) j#e (DeHeeveced) ees veeYesjJee&iieefle leced
(ces) cece (Heeefn) (Jeeveced) ees efJeefJeOes<eg MejerjmebefOe<Jeefveefle leced (ces) (Heeefn) (e#eg) ves$eced (ces) (GJee&)
yengHeeeseceHeueHeoee He=efLeJee men~ GJeer&efle He=efLeJeervee0 (efveIeb01~1) (efJe) (Yeeefn) (ees$eced) (ces)
(eskee) MeeeJeCeee mecyevOee (DeHe) HeeCeeved (efHevJe) Heg<Ceerefn efme_e (Dees<eOeer) meesceeJeeoerved
(efpevJe) HeeHvegefn~ efpevJeleerefle ieeflekeccee&0 (efveIeb02~14) (efHeeled) ceveg<eeoerved (DeJe) j#e (eleg<Heeled)
ieJeeoerved (Heeefn) (efoJe) mete&HekeeMeeled (Je=efced) (Dee) (F&je) Hesje~ [Deeb cev$e Mele08.2.3.3
JeeKeele]8
DevJee-ns Heles efm$e Heg<e Jee! lJecegJee& men ces HeeCeb Heeefn, cesHeeveb Heeefn, ces Jeeveb Heeefn, ces
e#egefJe&Yeeefn, ces ees$eb eskeeeHe efHevJeew<eOeerepf e&vJe efHeeoJe eleg<Heeled Heeefn~ eLee meteex efoJees Je=efb kejesefle
leLee ie=nke=lecesje8
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ erHeg<eew mJeebJejb efJeJeenb efJeOeeeeefleHecs Cee HejmHejb
HeeCeefHeeeejCeb MeeeJeCecees<eOeeefomesJeveb ke=lJee e%eeod Je=efb e keejesleeced8
HeoeLe&-ns Heles Jee efm$e! let (GJee&) yengle Hekeej keer Gece efeee mes (ces) cesjs (HeeCeced) veeefYe mes
THej kees eueves Jeeues HeeCeJeeeg keer (Heeefn) j#ee kej (ces) cesjs (DeHeeveced) veeefYe kes veeres iegesefvoe ceeie& mes
efvekeueves Jeeues DeHeeve Jeeeg keer (Heeefn) j#ee kej (ces) cesjs (Jeeveced) efJeefJeOe Hekeej keer Mejerj keer mebefOeeeW ceW
jnves Jeeues Jeeve Jeeeg keer (Heeefn) j#ee kej (ces) cesjs (e#eg) ves$eeW kees (efJeYeeefn) HekeeefMele kej (ces) cesjs
704
epegJexoYee<es
aj.
org
(ees$eced) keeveeW kees (Mueeskee) Meem$eeW kes eJeCe mes mebeg kej (DeHe) HeeCeesb kees (efHevJe) Heg kej
(Dees<eOeer) meesceuelee Jee eJe Deeefo Dees<eefOeeeW kees (efpevJe) HeeHle nes (efHeeled) ceveg<eeefo oes HeieJeeues HeeefCeeeW
keer (DeJe) j#ee kej (eleg<Heeled) eej Heie Jeeues ieew Deeefo keer (Heeefn) j#ee kej Deewj pewmes mete& (efoJe)
DeHeves HekeeMe mes (Je=efced) Je<ee& kejlee nw, Jewmes Iej kes keeeeX kees (Sje) Des Hekeej HeeHle kej8
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ m$eer-Heg<eeW kees eeefnes efke mJeebJej efJeJeen kejkes
Deefle Hesce kes meeLe DeeHeme ceW HeeCe kes meceeve efHeeeejCe, Meem$eeW kee megvevee, Dees<eefOe Deeefo kee mesJeve Deewj
e%e kes Devegeve mes Je<ee& kejeJeW8
cetOee& Jee Fleme efJeMJesosJee $e<ee~ HepeeHeleeoees osJelee~ HetJe&me efvee=odyeeeer He*defMvo~
Heece mJej~ Heg<e Flegejme MekeJejer vo~ OewJele mJej
am
as
cetOee& Jee HeNpeeHeefleNMvo #eN$eb JeeeNs ceevobN voes efJeNcYees JeeesefOeHeefleNMvoes efJeNMJekeceeN&
Jee HejcesNer voes yeNmlees Jeees efJeyeNueb voesN Je=ef<CeNJe&ees efJeMeeNueb voN Heg<eesN JeemleNvob voes
JeeNIees JeeesveeOe=Nb vo efmeNnes JeeMNefoMvo HeNJee[d Jeees ye=nNleer vo GN#ee Jee keNkegHed
vo $e<eNYees Jee meNleesye=nNleer vo9
the
ary
cetOee&~ Jee~ HeNpeeHeefleNefjefle HeNpeeHeefle~ vo~ #eN$eced~ Jee~ ceevoced~ vo~ efJeNNcYe~ Jee~
DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ vo~ efJeNMJekeNccexefle efJeNMJekeccee&~ Jee~ HeNjcesNer~ HeNjcesNmLeerefle HejcesNmLeer~ vo~ yeNmle~
Jee~ efJeNyeNueefceefle efJeyeNueced~ vo~ Je=eq<Ce~ Jee~ efJeNMeeNueefceefle efJeMeeNueced~ vo~ Heg<e~ Jee~ leNvced~ vo~
JeeNIe~ Jee~ DeveeOe=ced~ vo~ efmeNn~ Jee~ Nefo~ vo~ HeNNJeeef[efle HeNJeed~ Jee~ ye=nNleer~ vo~ GN#ee~
Jee~ keNkegHed~ vo~ $eN<eNYe~ Jee~ meNleesye=nNleerefle meNleye=nleer~ vo9
HeoeLe&-(cetOee&) cetOee&Jeogeceb yeeeCekegueced (Jee) keceveereced (HepeeHeefle) HepeeHeeueke (vo)

efJeeeOece&Meceeefokece& (#e$eced) #eef$eekegueced (Jee) veeeefJeveeHejeeceJeeHleced (ceevoced) evceeb megKeb
ooeefle leled (vo) yeueegced (efJecYe) efJeMees JewMeme efJecYees j#eCeb esve (Jee) Hepeveke (DeefOeHeefle)
DeefOeelee (vo) mJeeOeerve (efJeekecee&) DeefKeueesecekece&kelee& jepee (Jee) keefcelee (Hejceser) meJex<eeb
mJeeceer (vo) mJeeOeerve (Jemle) JeJenejwjeeefolees eg (Jee) efJeefJeOeJeJenejJeeHeer (efJeyeueced)
efJeefJeOeb yeueb emceeled (vo) (Je=ef<Ce) megKemeseke (Jee) megKeHeeHekeced (efJeMeeueced) efJemleerCe&ced (vo)
mJeeveced (Heg<e) Heg<eeLe&eg (Jee) keceveereb kecce& (levced) keggcyeOeejCeced~ De$e leef$e keggcyeOeejCe
Flemceeoed, JeCe&Jeleesve leme o (vo) yeueced (JeeIe) ees efJeefJeOeeved mecevleeefIeefle (Jee) keceveereced
elego&MeesOeee
705
the
ary
as
am
aj.
org
(DeveeOe=ced) Oeee&ced (vo) yeueced (efmebn) ees efnveefmle Heeeoerved me (Jee) Hejeececed (efo)
DeHeJeejCeced (vo) HeoerHeveced (HeJeed) e Hesve He=sve Jenlegêefo~ JeCe&Jeleesve $ekeejmee$eekeejeosMe
(Jee) yeueJeeved (ye=nleer) cenJeced (vo) Hejeececed (G#ee) mesekees Je=<eYe (Jee) yeefue (kekegHed)
efoMe (vo) Deevevoced ($e<eYe) ieefleceeved HeMeg (Jee) yeefue (meleesye=nleer) (vo) mJeelev$eced~ [Deeb
cev$e Mele08.2.4.1-8 JeeKeele]9
DevJee-ns ef Heg<e Jee! cetOee& HepeeHeefleefjJe lJeb Jeees ceevob vo #e$ecesje, efJecYeesefOeHeefleefjJe
lJeb JeeMvo Sje, efJeekecee& HejceserJe lJeb JeeMvo Sje, Jemle FJe lJeb Jeees efJeyeueb vo Sje,
Je=ef<CeefjJe lJeb efJeMeeueb JeeMvo Sje~ Heg<e FJe lJeb Jeemlevb vo Sje, JeeIe FJe lJeb JeeesveeOe= vo
Sje, efmebn FJe lJeb JeeMefoMvo Sje, HeJeeef[Je lJeb ye=nleer JeeMvo Sje, G#esJe lJeb Jee kekegHvo
Sje, $e<eYe FJe lJeb Jee meleesye=nleer vo Sje Hesje9
YeeJeeLe&-De$e
Mues<eJeeekeuegHleesHeceeueejew~
Sjeself e
HetJe&mceevcev$eeovegJee&les~
erHeg<ewyee&eCeeefoJeCee&ved mJevoeved mebHeee Jesoeoerved Heeeee&uemeeefokeb lekelJee Me$etefVeJeee& cenod yeueb
meoe Je&veereced9
HeoeLe&-ns efm$e Jee Heg<e! (cetOee&) efMej kes legue Gece yeeeCe kee kegue (HepeeHeefle) Hepee kes j#eke
jepee kes meceeve let (Jee) keecevee kes eesie (ceevoced) megKeoeeke (vo) yeueegkele (#e$eced) #eef$ee kegue
kees HejsCee kej (efJecYe) JewMeeW keer j#ee kee nsleg (DeefOeHeefle) DeefOeelee Heg<e ve=He kes meceeve let (Jee)
veee efJevee kees HeeHle ngS (vo) mJeeOeerve Heg<e kees HesjCee kej (efJeMJekeccee&) meye Gece kece& kejves nejs
(Hejceser) meye kes mJeeceer jepee kes meceeve let (Jee) eenves eesie (vo) mJelev$elee kees (Sje) ye{eFes
(Jemle) JeJenejeW mes egkele Heg<e kes meceeve let (Jee) Deveske Hekeej kes JeJenejesb ceW JeeHeer (efJeyeueced)
efJeefJeOe yeue kes nsleg (vo) Deevevo kees ye{e (Je=ef<Ce) megKe kes meseves Jeeues kes meMe let (efJeMeeueced)
efJemleejegkele (Jee) megKeoeeke (vo) mJelev$elee kees ye{e (Heg<e) Heg<eeLe&egkele peve kes legue let
(Jee) eenves eesie (levoced) kegggcye kes OeejCeHe kecce& Deewj (vo) yeue kees ye{e (JeeIe) pees efJeefJeOe
Hekeej kes HeoeLeeX kees Des Hekeej metbIelee nw, Gme pevleg kes legue jepee let (Jee) eenves eesie (DeveeOe=ced)
o={ (vo) yeue kees ye{e (efmen) HeMeg Deeefo kees ceejves nejs efmebn kes meceeve Hejeeceer jepee let (Jee)
Hejeece kes meeLe (efo) efvejesOe Deewj (vo) HekeeMe kees ye{e (HeJeed) Heer mes yeesPe Geves Jeeues Tb
Deeefo kes meMe JewMe let (ye=nleer) ye[s (Jee) yeueegkele (vo) Hejeece kees HejsCee kej (G#ee) meeReves nejs
yewue kes legue Meto let (Jee) Deefle yeue kee nsleg (kekegHed) efoMeeDeeW Deewj (vo) Deevevo kees ye{e ($e<eYe)
MeerIeievlee HeMeg kes legue Ye=le let (Jee) yeue kes meeLe (meleesye=nleer) Gece ye[er (vo) mJelev$elee keer
HesjCee kej9
706
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<e Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ Deewj HetJe& cev$e mes Sje Heo keer DevegJe=efe
Deeleer nw~ m$eer-Heg<eeW kees eeefnes efke yeeeCe Deeefo JeCeeX kees mJelev$e kej Jesoeefo Meem$eeW kee Heeej,
Deeuemeeefo leeie Deewj Me$egDeeW kee efveJeejCe kejkes ye[s yeue kees meoe ye{eee kejW9
Deve[dJeeefveleme efJeMJeosJe $eef<e~ efJeebmees osJelee~ efvee=oefMvo~ ceOece mJej
DeNveN[dJeeved Jee HeN*defeMvoes OesNvegJe&eesN peieleerN voNm$eefJeNJe&eefm$eNgHed voes efoleNJee[d Jeees

efJeNjed voN HeeeefJeNJe&ees ieeeN$eer voefJeNlmees JeeGNef<Ceked vomlege&NJee[d JeeesveggHed
vo10
am
DeNveN[dJeeved~ Jee~ HeNeq~ vo~ OesNveg~ Jee~ peieleer~ vo~ $eefJeNefjefle ef$eNDeefJe~ Jee~ ef$eNgHed~
ef$eNmlegefyeefle ef$eNmlegHed~ vo~ efoNleNJeeef[efle efoleNJeed~ Jee~ efJeNjeef[efle efJeNjed~ vo~ HeeeefJeNefjefleN HeeDeefJe~
Jee~ ieeNeN$eer~ vo~ ef$eNJeNlme Fefle ef$eJeNlme~ Jee~ GNef<Ceked~ vo~ legeN&Jeeef[efle legeN&Jeed~ Jee~ DeNveggHed~
DeNvegmlegefyelevegmlegHed~ vo10
the
ary
as
HeoeLe&-(Deve[dJeeved) Je=<eYe (Jee) yeueced (Heeq) (vo) (Oesveg) ogiOeHeoe (Jee) keeceveeced
(peieleer) peieogHekeejkeced (vo) Deeeoveced ($eefJe) $eeesJeeoees emceeeced (Jee) Hepeveveced (ef$egHed)
$eereCf e keceexHeemevee%eeveeefve mlegJeefvle eee mee (vo) (efoleJeed) efoefleefYe KeC[vewefve&Je=&eeved eJeeoerved Jenefle
(Jee) eeHeCeced (efJejed) (vo) Deevevokejced (He_eeefJe) He_esevf eeCeJeefvle esve me (Jee) efJe%eeveced
(ieee$eer) (vo) (ef$eJelme) $ee keceexHeemevee%eeveeefve Jelmee FJe eme me (Jee) Hejeececed (Gef<Ceked)
eod ogKeeefve onefle leced (vo) (lege&Jeed) legee&ved elegjes Jesoeved Jenefle esve me (Jee) (DeveggHed) Devegmleewelf e
eee mee (vo) megKemeeOekeced~ De$e HetJe&Jeled cev$e$eeHeleerkeeefve ueeskevlee Fvefceefle efueefKeleeefve efveJeeefjleeefve~
[Deeb cev$e Mele08.2.4.9-15 JeeKeele]10
DevJee-ns efm$e Heg<e Jee! Deve[dJeeefveJe lJeb HeeqMvoes Jee Sje, OesvegefjJe lJeb peieleer voes Jee
Sje, $eefJeefjJe lJeb ef$egHed voes Jee Sje, efoleJeeef[Je lJeb efJejed voes Jee Sje, HeeeefJeefjJe lJeb ieee$eer
voes Jee Sje, ef$eJelme FJe lJecegef<Ceked voes Jee Sje, lege&Jeeef[Je lJeceveggHed voes Jee Sje10
YeeJeeLe&-De$e Mues<eJeeekeuegHleesHeceeueejew~ SjeHeoevegJe=efee~ eLeeve[gneoerveeb j#eCesve ke=<eerJeuee
DeVeeoerveglHeee meJee&ved megKeeefvle, leLewJe efJeebme erHeg<ee efJeeeb Heeee& meJee&veevevoeefvle10
HeoeLe&-ns efm$e Jee Heg<e! (Deve[dJeeved) ieew Deewj yewue kes meceeve yeueJeeved nes kes let (Heeq) Heke
(vo) mJelev$e (Jee) yeue keer HesjCee kej (Oesveg) otOe osves nejer ieew kes meceeve let (peieleer) peieled kes
elego&MeesOeee
707
am
aj.
org
GHekeejke (vo) Deevevo keer (Jee) keecevee kees ye{e ($eefJe) leerve Yes[
, yekejer Deewj ieew kes DeOe#e kes
legue Je=efeg neskes let (ef$egHed) kecce&, GHeemevee Deewj %eeve keer mlegefle kes nsleg (vo) mJelev$e (Jee)
GlHeefe kees ye{e (efoleJee[d) He=efLeJeer Keesoves mes GlHeVe ngS peew Deeefo kees HeeHle kejeves nejer efeee kes legue let
(efJejed) efJeefJeOe HekeeMeegkele (vo) Deevevokeejke (Jee) HeeefHle kees ye{e (HeeeefJe) Hee FefvoeeW keer
j#ee kes nsleg Dees<eefOe kes meceeve let (ieee$eer) ieee$eer (vo) cev$e kes (Jee) efJe%eeve kees ye{e (ef$eJelme)
kece&, GHeemevee Deewj %eeve kees eenves nejs kes legue let (Gef<Ceked) ogKeesb kes veeMeke (vo) mJelev$e (Jee)
Hejeece kees ye{e Deewj (lege&Jeed) eejeW JesoeW keer HeeefHle kejeves nejs Heg<e kes meceeve let (DeveggHed) Devegketue
mlegefle kee efveefcee (vo) megKemeeOeke (Jee) Fe kees Heefleefove ye{eee kej10
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<e Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes Kesleer kejves nejs ueesie yewue Deeef o
meeOeveeW keer j#ee mes DeVeeefo HeoeLeeX kees GlHeVe kejkes meye kees megKe osles nQ, Jewmes ner efJeeved ueesie efJeee kee
Heeej kejkes meye HeeefCeeeW kees Deevevo osles nQ10
Fvoeiveer Fleme efJeMJesosJee $e<ee~ Fvoeiveer osJeles~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
as
FvoeiveeNr DeJeLeceeveeNefcekeeb nleb egJeced~

He=sveN eeJeeHe=efLeNJeer DeNvleefj#eb eN efJeyeeOemes11
FveiveerN Fleerveiveer~ DeJeLeceeveeced~ Fkeeced~ nNleNced~ egJeced~ He=sve~ eeJeeHe=efLeNJeer FefleN eeJeeHe=efLeNJeer~
DeNvleefj#eced~ eN~ efJe~ yeeNOeNmesN11
the
ary
HeoeLe&-(Fveiveer) Fves efJeegeiveer mete&MesJe (DeJeLeceeveeced) DeHeere[

f leeceeefueleeced (Fkeeced)
Fb kece& emeemleeced (bnleced) JeOexleeced (egJeced) egJeeced (He=sve) (eeJeeHe=efLeJeer) HekeeMeYetceer (Devleefj#eced)
DeekeeMeced (e) (efJe) (yeeOemes)~ [Deeb cev$e Mele08.3.1.8 JeeKeele]11
DevJee-ns Fveiveer FJe Jee&ceeveew m$eerHeg<eew! egJeb egJeeceJeLeceeveeb He%eeb HeeHeskeeefceJe ie=neeceb
bnleced~ eLee eeJeeHe=efLeJeer He=sveevleefj#eb yeeOesles, leLee ogKeeefve Me$etbe yeeIesLeeced~ ns Heg<e! eLee lJeceslemee
mJeHelvee Heer[eb efJeyeeOemes leLee eseceefHe leJe Heer[eb yeeOeleeced11
YeeJeeLe&-De$e Mues<eJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee efJeeglmetee&JeHees Jeef<e&lJeew<eOeeoerved JeOe&elemleLewJe
erHeg<eew
keggcyeb
JeOe&esleeced~
eLee
HekeeMe
He=efLeJeer
DeekeeMeceeeoelemleLewJe
ie=neeceJeJenejceue*dkegee&leeced11
708
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns (Fvoeiveer) efyepegueer Deewj mete& kes meceeve Jee&ceeve m$eer-Heg<ees! (egJeced) legce oesveeW
(DeJeLeceeveeced) peceer ngF& yegef kees HeeHle neskes (Fkeeced) F kes meceeve ie=neece kees (bnleced) { kejes~
pewmes (eeJeeHe=efLeJeer) HekeeMe Deewj Yetefce (He=sve) Heer mes (Devleefj#eced) DeekeeMe kees yeebOeles nQ, Jewmes legce ogKe
(e) Deewj Me$egDeeW kees yeebOee kejes~ ns Heg<e! pewmes let Fme DeHeveer m$eer keer Heer[
e kees (efJeyeeOemes) efJeMes<e kejkes
nelee nw, Jewmes en m$eer Yeer lesjer mekeue Heer[
e kees nje kejs11
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<e Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes efyepegueer Deewj mete& peue Je<ee& kes
Dees<eefOe Deeefo HeoeLeeX kees ye{eles nQ, Jewmes ner m$eer-Heg<e keggcye kees ye{eJeW, pewmes HekeeMe Deewj He=efLeJeer DeekeeMe
kee DeeJejCe kejles nQ, Jewmes ie=neece kes JeJenejeW kees HetCe& kejW11
efJeekecexleme efJeekece&ef<e&~ JeeegoxJelee~ YegefjeqiJeke=efleMvo~ ceOece mJej~
am
efHej Jener efJe<ee Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
efJeNMJekecee& lJee meeoelJeNvleefj#eme He=s JeemJeleerRN HeLemJeleerceNvleefj#eb eNevleefj#eb

neNvleefj#ebN cee efnmeer~ efJeemcew HeNeCeeeeHeeNveee JeeNveeeesoeNveee HeefleNeew eNefj$eee~
JeeNegdJeeNefYeHeeleg ceNee mJeNmlee Nefo&<eeN MevlecesveN leee osNJeleeeefjmJeod OegJee meero12
as
efJeNekeNcexefle efJeNekecee&~ lJeeN~ meeNoNeNleg~ DeNvleefj#eme~ He=s~ JeemJeleerNefceefleN JeeJeleerced~ HeLemJeleerced~

DeNvleefj#eced~ eNN~ DeNvleefj#eced~ nN~ DeNvleefj#eced~ cee~ efnNmeerN~ efJeemcew~ HeeNCeee~ DeNHeeNveee~ JeeNveee~ GNoeNveee~
HeefleNeew~ eNefj$eee~ JeeNeg~ lJeeN~ DeNefYe~ HeeNleg~ ceNee~ mJeNmlee~ Nefo&<ee~ Mevlecesve~ leee~ osNJeleee~ DeNefjmJeled~ OegJee~
meerNoN12
the
ary
HeoeLe&-(efJeekecee&) DeefKeueMegYeefeeekegMeue (lJee) lJeeced (meeoeleg) mebmLeeHeeleg (Devleefj#eme)

DeekeeMeme (He=s) Yeeies (JeemJeleerced) HeMemleb Jeees efJe%eeveb melkejCeb efJeeles emeemleeced (HeLemJeleerced)
GeceefJemleerCe&efJeeeegeced (Devleefj#eced) peueced~ Devleefj#eefcelegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01~12) (e)
(Devleefj#eced) HeMemleb MeeseOf elecegokeced (bn) (Devleefj#eced) ceOegjeefoiegCeegkeleb jesieveeMekecegokeced (cee) (efnbmeer)
efnbmee (efJeemcew) meceeee (HeeCeee) (DeHeeveee) (Jeeveee) (Goeveee) (Heefleeew) (eefj$eee)
MegYekecee&eejee (Jeeeg) HeeCe FJe (lJee) (DeefYe) (Heeleg) (ceee) cenlee (mJemlee ) megKeefeeee (efo&<ee)
HekeeMesve (Mevlecesve) DeefleMeesve megKekeejkesCe (leee) (osJeleee) efoJemegKeHeoeveefeeee men (DeefjmJeled)
met$eelceJeeegJeled (OegJee) efveeue%eeveege (meero) efmLeje YeJe~ [Deeb cev$e Mele08.3.1.9-10
JeeKeele]12
elego&MeesOeee
709
the
ary
as
am
aj.
org
DevJee-ns ef! efJeekecee& Heefleee JeemJeleeR HeLemJeleercevleefj#eme He=s lJee meeoeleg~ mee lJeb
efJeemcew HeeCeeeeHeeveee Jeeveeeesoeveee Heefleeew eefj$eeeevleefj#eb eevleefj#eb bnevleefj#eb cee efnbmeer~ ees
Jeeeg HeeCe FJe efHeemleJe mJeeceer ceee mJemlee efo&<ee Mevlecesve lJee lJeeceefYeHeeleg, mee lJeb leee HeleeKeee
osJeleee meneefjmJeod OegJee meero12
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee Heg<e efeb melkece&meg efveeespeesled leLee m$eefHe mJeHeefleb
e Hesjesled, ele meleleceevevoes Jexle12
HeoeLe&-ns efm$e! (efJeMJekecee&) mecHetCe& MegYe kece& kejves ceW kegMeue Heefle efpeme (JeemJeleerced) HeMebefmele
efJe%eeve Jee melkeej mes egkele (HeLemJeleerced) Gece efJemle=le efJeee Jeeueer (Devleefj#eme) HekeeMe kes (He=s) Ske
Yeeie ceW (lJee) legPe kees (meeoeleg) mLeeefHele kejs mees let (efJeMJemcew) meye (HeeCeee) HeeCe (DeHeeveee) DeHeeve
(Jeeveee) Jeeve Deewj (Goeveee) GoeveHe Mejerj kes Jeeeg leLee (Heefleeew) Heeflee (eefj$eee) Deewj MegYe
kecees kes DeeejCe kes efuees (Devleefj#eced) peueeefo kees (e) efoee kej (Devleefj#eced) HeMebefmele Meg efkees
peue mes egkele DeVe Deewj Oeveeefo kees (bn) ye{e Deewj (Devleefj#eced) ceOegjlee Deeefo iegCeegkele jesieveeMeke
DeekeeMemLe meye HeoeLeeX kees (cee efnbmeer) ve cele kej, efpeme (lJee) legPe kees (Jeeeg) HeeCe kes legue efHee
Heefle (ceee) ye[er (mJemlee) megKe He efeee (efo&<ee) HekeeMe Deewj (Mevlecesve) Deefle megKeoeeke efJe%eeve mes
legPe kees (DeefYeHeeleg) meye Deesj mes j#ee kejs mees let (leee) Gme (osJeleee) efoJe megKe osves Jeeueer efeee kes
meeLe Jee&ceeve HeefleHe osJelee kes meeLe (DeefjmJeled) JeeHeke Jeeeg kes meceeve (OegJee) efveMeue %eeve mes egkele
(meero) efmLej nes12
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<e Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes Heg<e m$eer kees Des keceeX ceW
efveegkele kejs, Jewmes m$eer Yeer DeHeves Heefle kees Des keceeX ceW Hejs Cee kejs, efpeme mes efvejvlej Deevevo ye{s12
je%emeerleme efJeMJeosJe $eef<e~ efoMees osJelee~ efJejed He*defMvo~ Heece mJej
je%eefmeN HeeeeNr efoefiJeNje[efmeN oef#eCeeN efoked meNcee[efme HeNleereeNr efoked

mJeNje[NmegoereeNr efoieefOeHelveefme ye=nNleer efoked13
je%eer~ DeNefmeN~ Heeeer~ efoked~ efJeNjeef[efle efJeNjed~ DeNefmeN~ oef#eCee~ efoked~ meNceeef[efle meNcedjed~ DeNefmeN~ HeNleereer~
efoked~ mJeNjeef[efle mJeNjed~ DeNefmeN~ Goereer~ efoked~ DeefOeHeNlveerleefOeHelveer~ DeNefmeN~ ye=nNleer~ efoked13
HeoeLe&-(je%eer) jepeceevee (Deefme) (Heeeer) HetJee& (efoked) efoefieJe (efJejed)

efJeefJeOeefJeveeefJeeeHekeeMeege (Deefme) (oef#eCee) (efoked) efoefieJe (meceed) meceked megKes Yetieesues jepeceevee
710
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
(Deefme) (Heleereer) Heefecee (efoked) (mJejed) ee mJeeb jepeles mee (Deefme) (Goereer) Geje (efoked)
(DeefOeHelveer) ie=nsefOeke=lee er (Deefme) (ye=nleer) cenleer (efoked) DeOe TOJee&~ [Deeb cev$e Mele08.3.1.14
JeeKeele]13
DevJee-ns efm$e! ee lJeb Heeeer efoefieJe je%eefme, oef#eCee efoefieJe efJeje[efme, Heleereer efoefieJe
mecee[megoereer efoefieJe mJeje[efme, ye=nleer efoefieJeeefOeHelveefme, mee lJeb meJee&ved Heleeoerved HeerCeerenf 13
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efoMe meJe&leesefYeJeeHlee efJe%eeefHekee De#egyOee meefvle,
leLewJe er MegYeiegCekece&mJeYeeJew meefnlee meeled13
HeoeLe&-ns efm$e! pees let (Heeeer) HetJe& (efoked) efoMee kes legue (je%eer) HekeeMeceeve (Deefme) nw,
(oef#eCee) oef#eCe (efoked) efoMee kes meceeve (efJejed) Deveske Hekeej kee efJevee Deewj efJeee kes HekeeMe mes egkele
(Deefme) nw, (Heleereer) HeefMece (efoked) efoMee kes meMe (meceed) eeJeleea jepee kes meMe Des megKeegkele
He=efLeJeer Hej HekeeMeceeve (Deefme) nw, (Goereer) Gej (efoked) efoMee kes legue (mJejed) mJeeb HekeeMeceeve
(Deefme) nw, (ye=nleer) ye[er (efoked) THej-veeres keer efoMee kes legue (DeefOeHelveer) Iej ceW DeefOekeej kees HeeHle
ngF& (Deefme) nw, mees let meye Heefle Deeefo kees le=Hle kej13
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes efoMee meye Deesj mes DeefYeJeeHle yeesOe kejves
nejer e_eueleejefnle nQ, Jewmes ner m$eer MegYe iegCe, kece& Deewj mJeYeeJeeW mes egkele nesJes13
efJeMJekecexleme efJeMJesosJee $e<ee~ JeeegoxJelee~ mJeje[d yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
efHej Yeer G efJe<ee ner Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
efJeNekecee& lJee meeoelJeNvleefj#eme He=s peesefle<celeerced~

efJeMJemcew HeNeCeeeeHeeNveee JeeNveeeN efJeMJebN peeseflee&~
JeeNegsefOeHeefleNmleee osNJeleeeefjmJeod OegJee meero14
efJeNekeNcexefle efJeNekecee&~ lJeeN~ meeNoNeNleg~ DeNvleefj#eme~ He=s~ peesefle<celeerNefceefleN peesefleceleerced~ efJeemcew~

HeeNCeee~ DeNHeeNveee~ JeeNveee~ efJeeced~ peesefle~ eNN~ JeeNeg~ lesN~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ leee~ osNJeleee~ DeNefjmJeled~
OegJee~ meerNoN14
HeoeLe&-(efJeekecee&) mekeuesefee (lJee) lJeeced (meeoeleg) (Devleefj#eme) peueme (He=s)

GHeefjYeeies (peesefle<celeerced) yeng peeself eefJe&eles emeemleeced (efJeemcew) meJe&mcew (HeeCeee) (DeHeeveee)
(Jeeveee) (efJeeced) mebHetCe&ced (peesefle) efJe%eeveced (e) ie=neCe (Jeeeg) HeeCe FJe efHee (les) leJe
elego&MeesOeee
711
as
am
aj.
org
(DeefOeHeefle) (leee) (osJeleee) (DeefjmJeled) mete&Jeled (OegJee) {e (meero)~ [Deeb cev$e Mele08.3.2.2-4
JeeKeele]14
DevJee-ns efm$e! ee peesefle<celeeR lJee efJeemcew HeeCeeeeHeeveee Jeeveeeevleefj#eme He=s efJeekecee&
meeoeleg, mee lJeb efJeMJeb peeseflee&~ ees JeeegefjJe lesefOeHeeflejefmle leee osJeleee men OegJeebefiejmJeled
meero14
YeeJeeLe&-er yeeeexCe mJeeb efJeog<eer YetlJee MejerjelceyeueJe&veee mJeeHelesYees efJe%eeveb meleleb
Heoeeefoefle eer<ceeg&JeeKeeveb ke=leced14
HeoeLe&-ns efm$e! efpeme (peesefle<celeerced) yengle efJe%eeve Jeeueer (lJee) legPe kees (efJeMJemcew) meye
(HeeCeee) HeeCe (DeHeeveee) DeHeeve Deewj (Jeeveee) Jeeve keer Hegef kes efuees (Devleefj#eme) peue kes (He=s)
THejues Yeeie ceW (efJeMJekecee&) meye MegYe keceeX kee eenves neje Heefle (meeoeleg) mLeeefHele kejs mees let (efJeeced)
mecHetCe& (peesefle) efJe%eeve kees (e) ienCe kej, pees (Jeeeg) HeeCe kes meceeve efHee (les) lesje (DeefOeHeefle)
mJeeceer nw, (leee) Gme (osJeleee) osJemJeHe Heefle kes meeLe (OegJee) { (DeefjmJeled) mete& kes meceeve
(meero) efmLej nes 14
YeeJeeLe&-m$eer kees Gefele nw efke yeeeee&ece kes meeLe DeeHe efJeeved nes kes Mejerj , Deelcee kee yeue
ye{eves kes efuees DeHeves mevleeveeW kees efvejvlej efJe%eeve osJes~ eneb leke ieer<ce $eleg kee JeeKeeve Hetje ngDee14
veYeMesleme efJeMJeosJe $eef<e~ $eleJees osJelee~ mJeje[glke=efleMvo~ <e[dpe mJej
DeLe Je<e&e&gJee&Keeeles
Deye Je<ee& $eleg kee JeeKeeve Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
veYee veYeNmeeN Jeeef<e&keeJe=let DeNivesjvleMues<eesefmeN keuHesleebN eeJeeHe=efLeNJeer keuHevleeNceeHeN

Dees<eOeeN keuHevleeceNiveeN He=LeN*d ceceN peweeeN meJelee~ esDeNiveeN mecevemeesvleNje eeJeeHe=efLeNJ eer
FNces~ Jeeef<e&keeJe=let DeefYeNkeuHeceeveeN FvoefceJe osNJee DeefYeNmebefJeMevleg leee osNJeleeeefjmJeod OegJes
meeroleced15
veYe~ eN~ veNYeNme~ eN~ Jeeef<e&keew~ $eNletFle=let~ DeNives~ DeNvleNMuesN<e FlevleMuesN<e~ DeNefmeN~ keuHesleeced~
eeJeeHe=efLeNJeer FefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ keuHevleeced~ DeeHe~ Dees<eOee~ keuHevleeced~ DeNivee~ He=Leked~ cece~ peweee~ meJeleeN
FefleN meJelee~ es~ DeNivee~ mecevemeN FefleN meceveme~ DeNvleNje~ eeJeeHe=efLeNJeer FefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ FNcesFNleerNces~ Jeeef<e&keew~
$eNletFle=let~ DeNefYeNkeuHeceeveeN FleefYekeuHeceevee~ FvefceNJesleervcedFJe~ osNJee~ DeNefYeNmebefJeMeNefvlJeleefYeNmebefJeMevleg~ leee~
osNJeleee~ DeNefjmJeled~ OegJesFefle OegJes~ meerNoNleNced15
712
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(veYe) veeefvle Ievee eefmceved me eeJeCees ceeme (e) (veYeme) veYemmeg YeJees YeeHeo (e)
(Jeeef<e&keew) Je<ee&meg YeJeew ($elet) Je<e&eg&mecyeefvOeveew (Deives) T<ceCe (DevleMues<e) ceOes mHeMeex eme (Deefme)
Deefmle (keuHesleeced) (eeJeeHe=efLeJeer) (keuHevleeced) (DeeHe) (Dees<eOee) (keuHevleeced) (Deivee) (He=Leked)
(cece) (peweee) HeMemeYeeJeee (meJelee) meceeveeefve Jeleeefve efveecee es<eevles (es) (Deivee) (meceveme)
meceeveb cevees %eeveb esYemles (Devleje) ceOes (eeJeeHe=efLeJeer) (Fces) (Jeeef<e&keew) Je<ee&meg YeJeew ($elet) Je=efHeeHekeew
(DeefYekeuHeceevee) DeefYele megKeee meceLe&evle (FvefceJe) eLee efJeegleced (osJee) efJeebme (DeefYemebefJeMevleg)
DeeefYecegKesve meceked HeefJeMevleg (leee) (osJeleee) (DeefjmJeled) (OegJes) (meeroleced)~ [Deeb cev$e
DevJee-ns erHeg<eew! egJeeb eew veYee veYemee Jeeef<e&keeJe=let cece peweee keuHesleeb,
eeesjivesjvleMues<eesmeefmle eeYeeb men eeJeeHe=efLeJeer keuHesleeb, leeYeeb egJeeb keuHesleeb, eLeeHe Dees<eOeee
keuHevleeceivee He=Leked keuHevles, leLee meJelee mecevemeesivee keuHevleeced~ e Fces eeJeeHe=efLeJeer keuHesles, leew
Jeeef<e&keeJe=let DeefYekeuHeceevee osJee FvefceJe leee osJeleee meneefYemebefJeMevleg, leeesjvlejeefjmJeod OegJes
meeroleced15
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ ceveg<ewefJe&<ee&meg meeceeer mebeeee elees Je<e&leez meJee&efCe
megKeeefve YeJeseg15
HeoeLe&-ns m$eer-Heg<ees! legce oesveeW pees (veYe) HeyeefvOele cesIeeW Jeeuee eeJeCe (e) Deewj (veYeme)
Je<ee& kee ceOeYeeieer YeeoHeo (e) es oesveeW (Jeeef<e&keew) Je<ee& ($elet) $eleg kes cenerves (cece) cesjs (peweee)
HeMebefmele nesves kes efuees nQ, efpeveceW (Deives) G<Ce leLee (DevleMues<e) efpeve kes ceOe ceW Meerle kee mHeMe&
(Deefme) neslee nw, efpeve kes meeLe (eeJeeHe=efLeJeer) DeekeeMe Deewj Yetefce meceLe& nesles nQ, Gve kes Yeesie ceW legce oesveeW
(keuHesleeced) meceLe& nes, pewmes $eleg eesie mes (DeeHe) peue Deewj (Dees<eOee) Dees<eefOe Jee (Deivee) Deefive
(He=Leked) peue mes Deueie meceLe& nesles nQ, Jewmes (meJelee) Ske Hekeej kes es efveece (meceveme) Ske Hekeej kee
%eeve osves nejs (Deivee) lespemJeer ueesie (keuHevleeced) meceLe& nesJeW, (es) pees (Fces) (eeJeeHe=efLeJeer) DeekeeMe
Deewj Yetefce Je<ee& $eleg kes iegCeeW ceW meceLe& nesles nQ, Gve kees (Jeeef<e&keew) ($elet) Je<ee&$elegHe (DeefYekeuHeceevee)
meye Deesj mes megKe kes efuees meceLe& kejles ngS (osJee) efJeeved ueesie (FvoefceJe) efyepegueer kes meceeve HekeeMe Deewj
yeue kees (leee) Gme (osJeleee) efoJe Je<ee& $eleg kes meeLe (DeefYemebefJeMevleg) mevcegKe neskej Des Hekeej
efmLele nesJeW (Devleje) Gve oesveeW cenerveeW ceW HeJesMe kejkes (DeefjmJeled) HeeCe kes meceeve HejmHej Hesceegkele
(OegJes) efveMeue (meeroleced) jnes15
YeeJeeLe&-Fve cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesceeueej nQ~ meye ceveg<eeW kees eeefnes efke efJeeveeW kes
meceeve Je<ee& $eleg ceW Jen meeceieer ienCe kejW, efpeme mes meye megKe nesJeW15
elego&MeesOeee
713
aj.
org
F<eMesleme efJeMJesosJee $e<ee~ $eleJees osJelee~ Glke=efleMvo~ <e[dpe mJej
DeLe MejlegJee&Keeeles
Deye Mejod $eleg kee JeeKeeve Deieues cev$e cesb efkeee nw
FN<eMeeNspe&Me MeejoeJe=let DeNivesjvleMues<eesefmeN keuHesleebN eeJeeHe=efLeNJeer keuHevleeNceeHeN

Dees<eOeeN keuHevleeceNiveeN He=LeN*d ceceN peweeeN meJelee~ es DeNiveeN mecevemeesvleNje eeJeeHe=efLeNJeer
FNces~ MeeNjoeJe=let DeefYeNkeuHeceeveeN FvoefceJe osNJee DeefYeNmebefJeMevleg leee osNJeleeeefjmJeod OegJes
meeroleced16
am
FN<e~ eN~ TNpe&~ e~ MeeNjoew~ $eNletFle=let~ DeNives~ DeNvleNMuesN<e FlevleMuesN<e~ DeNefmeN~ keuHesleeced~
FefleN meJelee~ es~ DeNivee~ mecevemeN FefleN meceveme~ DeNvleNje~ eeJeeHe=efLeNJeer FefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ FNcesFleerNces~ MeeNjoew~
$eNletFle=let~ DeNefYeNkeuHeceeveeN FleefYeNkeuHeceevee~ FvefceNJesleervcedFJe~ osNJee~ DeNefYeNmebefJeMeNefvlJeleefYeNmebefJeMevleg~ leee~
osNJeleee~ DeNefjmJeled~ OegJesFefle OegJes~ meerNoNleNced16
the
ary
as
HeoeLe&-(F<e) F<elesmeeJeeefevees ceeme (e) (Tpe&) Tpe&efvle meJex HeoeLeex eefmceved me keeefe&ke
(e) (Meejoew) Mejefo YeJeew ($elet) yeueHeoew (Deives) (DevleMues<e) ceOemHeMe& (Deefme) Deefmle (keuHesleeced)
(eeJeeHe=efLeJeer) (keuHevleeced) (DeeHe) (Dees<eOee) (keuHevleeced) (Deivee) yeefnmLee (He=Leked) (cece)
(peweee) HeMemlemegKeYeeJeee (meJelee) meefveecee (es) (Deivee) MejerjmLee (meceveme) cevemee men
Jee&ceevee (Devleje) ceOes (eeJeeHe=efLeJeer) (Fces) (Meejoew) ($elet) (DeefYekeuHeceevee) (FvefceJe) (osJee)
(DeefYemebefJeMevleg) (leee) (osJeleee) men (DeefjmJeled) DeekeeMeJeled (OegJes) efveeuemegKes (meeroleced) meerole~
De$e Heg<eJelee~ [Deeb cev$e Mele08.3.2.6 JeeKeele]16
DevJee-ns ceveg<ee~ eeefJe<eeespe&e MeejoeJe=let eLee cece peweee YeJelees
eeesjivesjvleMues<eesmeefmle~ lees eeJeeHe=efLeJeer keuHesleeceeHe Dees<eOeee keuHevleeced~ meJelee Deivee He=Leked
keuHevleeced~ esvleje mecevemeesivee Fces eeJeeHe=efLeJeer keuHesleeced~ MeejoeJe=let FvefceJeeef Ye keuHeceevee osJee
DeefYemebefJeMevleg, leLee leee osJeleee men OegJes meeroleb iele16
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ns ceveg<ee! es MejegHeege HeoeLee& meefvle leeved eLeeeesieb mebmke=le
mesJeOJeced16
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (F<e) eenves eesie keJeej cenervee (e) Deewj (Tpe&) meye HeoeLeeX kes
yeueJeeved nesves kee nsleg keeefe&ke (e) es oesveeW (Meejoew) Mejod ($elet) $eleg kes cenerves (cece) cesjs (peweee)
HeMebefmele megKe nesves kes efuees nesles nQ~ efpeve kes (DevleMues<e) ceOe ceW efkeefeled MeerlemHeMe& (Deefme) neslee nw, Jes
714
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(eeJeeHe=efLeJeer) DeekeeMe Deewj He=efLeJeer kees (keuHesleeced) meceLe& kejW, (DeeHe) peue Deewj (Dees<eOee) Deew<eefOeeeb
(keuHevleeced) meceLe& nesJeW, (meJelee) meye keeeeX kes efveece kejves nejs (Deivee) Mejerj kes Deefive (He=Leked)
Deueie (keuHevleeced) meceLe& neW (es) pees (Devleje) yeere ceW (meceveme) ceve kes mecyevOeer (Deivee) yeenj kes
Yeer Deefive (Fces) Fve (eeJeeHe=efLeJeer) DeekeeMe Yetefce kees (keuHesleeced) meceLe& kejW, (Meejoew) Mejod ($elet) $eleg
kes oesveeW cenerveeW ceW (FvoefceJe) HejcewMJee& kes legue (DeefYekeuHeceevee) meye Deesj mes Deevevo keer Fe kejles
ngS (osJee) efJeeved ueesie (DeefYemebefJeMevleg) HeJesMe kejW (leee) Gme (osJeleee) efoJe Mejod $eleg He osJelee kes
efveece kes meeLe (OegJes) efveMeue megKe Jeeues (meeroleced) HeeHle nesles nQ, Jewmes legce ueesieeW kees (peweee) HeMebefmele
megKe nesves kes efuees Yeer nesves eesie nQ16
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pees Mejod $eleg ceW GHeeesieer HeoeLe& nQ , Gve kees
eLeeeesie Meg kejkes mesJeve kejes16
Deeegce& Fleme efJeMJeosJe $eef<e~ $eleJees osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ OewJele mJej
efHej Yeer HetJeex efJe<ee Deieues cev$e cesb kene nw
as
Deeegcex Heeefn HeNeCeb ces HeeeHeeNveb ces Heeefn JeeNveb ces HeeefnN e#egcex HeeefnN ees$e ces HeeefnN Jeee ces
efHevJeN cevees ces efpevJeeNlceeve ces HeeefnN peeseflecex e17
Deeeg~ cesN~ HeeNefnN~ HeeNCeced~ cesN~ HeeNefnN~ DeNHeeNveefceleHedDeeNveced~ cesN~ HeeNefnN~ JeeNveefceefle efJeDeeNveced~ cesN~ HeeNefnN~
e#eg~ cesN~ HeeNefnN~ ees$eced~ cesN~ HeeNefnN~ Jeeeced~ cesN~ efHeNvJeN~ ceve~ cesN~ efpeNvJeN~ DeeNlceeveced~ cesN~ HeeNefNnN~ peesefle~ cesN~
eNN17
the
ary
HeoeLe&-(Deeeg) peerJeveced (ces) cece (Heeefn) (HeeCeced) (ces) (Heeefn) (DeHeeveced) (ces) (Heeefn)
(Jeeveced) (ces) (Heeefn) (e#eg) oMe&veced (ces) (Heeefn) (ees$eced) eJeCeced (ces) (Heeefn) (Jeeeced) JeeCeerced
(ces) (efHevJe) megefMe#eee efmebe (ceve) (ces) (efpevJe) HeerCeerenf (Deelceeveced) esleveced (ces) (Heeefn) (peesefle)
efJe%eeveced (ces) ceeced (e) osenf ~ [Deeb cev$e Mele08.3.2.14 JeeKeele]17
DevJee-ns ef Heg<e Jee! lJeb MejleeJeeegcex Heeefn, HeeCeb ces HeeeHeeveb ces Heeefn, Jeeveb ces Heeefn, e#egcex
Heeefn, ees$eb ces Heeefn, Jeeeb ces efHevJe, cevees ces efpevJeelceeveb ces Heeefn, peeself ecex e17
YeeJeeLe&-er Heg<eme Heg<e efeee eLeeegjeoerveeb Je=ef meeled leLewJe efveleceeejsleeced17
HeoeLe&-ns m$eer Jee Heg<e! let Mejod $eleg ceW (ces) cesjer (Deeeg) DeJemLee keer (Heeefn) j#ee kej (ces)
cesjs (HeeCeced) HeeCe keer (Heeefn) j#ee kej (ces) cesjs (DeHeeveced) DeHeeve Jeeeg keer (Heeefn) j#ee kej (ces) cesjs
(Jeeveced) Jeeve keer (Heeefn) j#ee kej (ces) cesjs (e#eg) ves$eeW keer (Heeefn) j#ee kej (ces) cesjs (ees$eced) keeveeW
elego&MeesOeee
715
aj.
org
keer (Heeefn) j#ee kej (ces) cesjer (Jeeeced) JeeCeer kees (efHevJe) Deer efMe#ee mes egkele kej (ces) cesjs (ceve) ceve
kees (efpevJe) le=Hle kej (ces) cesjs (Deelceeveced) esleve Deelcee keer (Heeefn) j#ee kej Deewj (ces) cesjs efuees
(peesefle) efJe%eeve kee (e) oeve kej17
YeeJeeLe&-m$eer Heg<e keer Deewj Heg<e m$eer keer pewmes DeJemLee Deeefo keer Je=ef nesJes, Jewmes HejmHej efvele
DeeejCe kejW17
ceevo Fleme efJeMJeosJe $eef<e~ voebefme osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
erHeg<ew keLeb efJe%eeveb Je&veereefceleen
m$eer-Heg<eeW kees kewmes efJe%eeve ye{evee eeefnes? Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
cee vo HeNcee vo HeefleNcee voes DeeerNJeeNMvo HeNeqMvo GNef<Ceked voes ye=nNleer

voesveggHed voes efJeNjed voes ieeeN$eer voefm$eNgHed voNes peieleeNr vo18
cee~ vo~ HeNcesefle HeNcee~ vo~ HeNefleNcesefle HeefleNcee~ vo~ DeNeerNJee~ vo~ HeN*def~ vo~ GNef<Ceked~
vo~ ye=nlN eer~ vo~ DeNveggHed~ DeNvegmlegefyelevegmlegHed~ vo~ efJeNjeef[efle efJeNjed~ vo~ ieeNeN$eer~ vo~ ef$eNgHed~
ef$eNmlegefyeefle ef$eNmlegHed~ vo~ peieleer~ vo18
the
ary
as
HeoeLe&-(cee) eee ceereles mee (vo) Deevevokejer (Hecee) eee Heceereles mee He%ee (vo) yeueced
(Heeflecee) Heefleceereles eee efeeee mee (vo) (DeeerJee) eomeefle keeceeles e leoeerJeeesVeeefokeced
(vo) yeuekeeefj (He*def) HeeeJeeJees eesie (vo) HekeeMe (Gef<Ceked) mvesnveced (vo) (ye=nleer) cenleer
Heke=leer (vo) (DeveggHed) megKeeveecevegcYeveced (vo) (efJejed) efJeefJeOeefJeeeHekeeMeveced (vo) (ieee$eer)
ee ieeevleb $eeeles mee (vo) (ef$egHed) eee $eereCf e megKeeefve mleesYeefle mee (vo) (peieleer) ieefle meJe
peieemeeb mee (vo)~ [Deeb cev$e Mele08.3.3.15 JeeKeele]18
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYecee& vo Hecee vo Heeflecee voeseerJeeMvo He*defMvo
Gef<Ceked voes ye=nleer voesveggHed voes efJejed voes ieee$eer voefegHed voes peieleer vo mJeerke=le
efJe%eee e megKeefeleJeced18
YeeJeeLe&-es ceveg<ee HeceeefoefYe meeOeeefve Oecee&efCe kecee&efCe meeOvegJeefvle les megKeeue*dke=lee
YeJeefvle18
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (cee) HeefjceeCe kee nsleg (vo) Deevevokeejke (Hecee) HeceeCe kee nsleg
yegef (vo) yeue (Heeflecee) efpememes Heleerelf e efveMee keer efeee nsleg (vo) mJelev$elee (DemeerJee) yeue
Deewj keeefvlekeejke DeVeeefo HeoeLe& (vo) yeuekeejer efJe%eeve (Heef*dkele) Heebe DeJeeJeeW mes egkele eesie (vo)
HekeeMe (Gef<Ceked) mvesn (vo) HekeeMe (ye=nleer) ye[er Heke=efle (vo) Deeee (DeveggHed) megKeeW kee
716
epegJexoYee<es
aj.
org
Deeuecyeve (vo) Yeesie (efJejed) efJeefJeOe Hekeej keer efJeeeDeeW kee HekeeMe (vo) efJe%eeve (ieee$eer) ieeves
Jeeues kee j#eke F&MJej (vo) Gme kee yeesOe (ef$egHed) leerve megKeeW kee Deeee (vo) Deevevo Deewj (peieleer)
efpeme ceW meye peieled euelee nw, Gme (vo) Hejeece kees ienCe kej Deewj peeve kes meye kees megKeegkele
kejes18
YeeJeeLe&-pees ceveg<e efveMee kes nsleg Deevevo Deeefo mes meeOe, Oece&egkele keceeX kees efme kejles nQ, Jes
megKeeW mes MeesYeeeceeve nesles nQ18
He=efLeJeer vo Fleme efJeMJeosJe $eef<e~ He=efLeJeeoees osJelee~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
efHej Jener Gkele efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
He=efLeNJeer voNesvleefj#ebN voNes eewMvoN meceeNMvoNes ve#e$eeefCeN voesN Jeeked voNes ceveNMvo
ke=ef<eMvoesN efnjCebN voesN ieewMvoNespeevoesMJeNMvo19
He=efLeNJeer~ vo~ DeNvleefj#eced~ vo~ eew~ vo~ mecee~ vo~ ve#e$eeefCe~ vo~ Jeeked~ vo~ ceve~
vo~ ke=ef<e~ vo~ efnjCeced~ vo~ ieew~ vo~ DeNpee~ vo~ Dee~ vo19
the
ary
as
HeoeLe&-(He=efLeJeer) Yetefce (vo) mJevoe (Devleefj#eced) DeekeeMeced (vo) (eew) HekeeMe

(vo) (mecee) Je<ee&efCe (vo) (ve#e$eeefCe) (vo) (Jeeked) (vo) (ceve) (vo) (ke=ef<e)
YetefceefJeuesKeveced (vo) (efnjCeced) megJeCe&ced (vo) (ieew) (vo) (Depee) (vo) (Dee) (vo)~
DevJee-ns erHeg<ee! eteb eLee He=efLeJeer voesvleefj#eb voes eewMvo meceeMvoes ve#e$eeefCe
voes Jeeked voes ceveMvo ke=ef<eMvoes efnjCeb voes ieewMvoespeevoeseMvoesefmle, leLee
efJeeeefJeveeOecee&ejCes<eg mJeeOeerveleee Jee&OJeced19
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ erHeg<ew mJeefJeeeefeeeYeeb mJeelev$esCe
He=efLeJeeefoHeoeLee&veeb iegCeeoerved efJe%eee ke=<eeefokece&efYe megJeCee&eEo HeeHe ieJeeoerved mebj#ewee&cegVeseced19
HeoeLe&-ns m$eer-Heg<ees! legce ueesie pewmes (He=efLeJeer) Yetefce (vo) mJelev$e (Devleefj#eced) DeekeeMe
(vo) Deevevo (eew) HekeeMe (vo) efJe%eeve (mecee) Je<e& (vo) yegef (ve#e$eeefCe) leejs ueeske (vo)
mJelev$e (Jeeked) JeeCeer (vo) mele (ceve) ceve (vo) efve<keHe (ke=ef<e) peeslevee (vo) GlHeefe
(efnjCeced) megJeCe& (vo) megKeoeeer (ieew) ieew (vo) Deevevo-nsleg (Depee) yekejer (vo) megKe kee nsleg
Deewj (DeMJe) Iees[s Deeefo (vo) mJeeOeerve nQ, Jewmes efJeee, efJevee Deewj Oece& kes DeeejCe efJe<ee ceW
mJeeOeervelee mes Jeeex19
elego&MeesOeee
717
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ m$eer-Heg<eeW kees eeefnes efke Meg efJeee, efeee
Deewj mJelev$elee mes He=efLeJeer Deeefo HeoeLees kes iegCe, kece& Deewj mJeYeeJeeW kees peeve; Kesleer Deeefo keceeX mes megJeCe&
Deeefo jlveeW kees HeeHle neW Deewj ieew Deeefo HeMegDeeW keer j#ee kejkes SsMJee& ye{eJeW19
DeefiveoxJelesleme efJeMJeosJe $eef<e~ Deiveeoees osJelee~ Yegefjied yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeNefiveosN&JeleeN Jeelees osNJeleeN meteex osNJelee eNvocee osNJeleeN JemeJees osNJelee Noe osNJeleeefoNlee
osNJelee ceNlees osNJeleeN efJeJes osNJee osNJeleeN ye=nNmHeefleoxNJelesvoes osNJeleeN JeCees osNJelee20
am
DeNefive~ osNJelee~ Jeele~ osNJelee~ mete&~ osNJelee~ eNvcee~ osNJelee~ JemeJe~ osNJelee~ Ne~ osNJelee~ DeeNefoNlee~
osNJelee~ ceNle~ osNJelee~ efJees~ osNJee~ osNJelee~ ye=nNmHeefle~ osNJelee~ Fv~ osNJelee~ JeCe~ osNJelee20
the
ary
as
HeoeLe&-(Deefive) Heke HeeJeke (osJelee) osJe SJe efoJeiegCelJeeled (Jeele) HeJeve (osJelee)
(mete&) meefJelee (osJelee) (evcee) Fvog (osJelee) (JemeJe) Jemegmeb%ekee Heefmeeiveeoeesew (osJelee)
(e) HeeCeeoe SkeeoMe (osJelee) (Deeefolee) eoMe ceemee Jemegeefomeb%ekee efJeebmee (osJelee) (cele)
yeeeC[mLee Heefmee ceveg<ee efJeebme $eeflJepe~ cele Fle=eflJe*dveece0 (efveIeb03~18) (osJelee) (efJeMJes)
meJex (osJee) efoJeiegCeege ceveg<ee HeoeLee&e (osJelee) (ye=nmHeefle) ye=nlees Jeeveme yeeeC[me Jee
Heeueke (osJelee) (Fv) efJeeglHejcewee Jee (osJelee) (JeCe) peueb JejiegCee{eesLeex Jee (osJelee)~ [Deeb
DevJee-ns m$eerHeg<ee! eg<ceeefYejefiveoxJelee Jeelees osJelee meteex osJelee evcee osJelee JemeJees osJelee
e osJeleeefolee osJelee celees osJelee efJeMJes osJee osJelee ye=nmHeefleoxJelesves osJelee JeCees osJelee
meceefiJe%esee20
YeeJeeLe&-es efoJee HeoeLee& efJeebmee meefvle les efoJeiegCekece&mJeYeeJelJeeod osJeleeme_%eeb ueYevles~ ee e
osJeleeveeb osJeleelJeevceneosJe meJe&me Oeee& ee Heelee JeJemLeeHeke Heueeeke meJe&Meefceevepees efmle, leceefHe
Hejceelceeveb mekeueeefOeeleejb meJex ceveg<ee peeveereg20
HeoeLe&-ns m$eer-Heg<ees! legce ueesieeW kees eesie nw efke (Deefive) Heefme Deefive (osJelee) efoJe iegCe
Jeeuee (Jeele) HeJeve (osJelee) MegiegCeegkele (mete&) mete& (osJelee) Des iegCeeW Jeeuee (evocee) evocee
(osJelee) Meg iegCeeg (JemeJe) Heefme Dee Deefive Deeefo Jee HeLece ke#ee kes efJeeved (osJelee) efoJeiegCe
Jeeues (oe) HeeCe Deeefo 11 ieejn Jee ceOece ke#ee kes efJeeved (osJelee) Meg iegCeeW Jeeues (Deeefolee)
yeejn cenerves Jee Gece ke#ee kes efJeeved ueesie (osJelee) Meg (cele) cevevekeee& efJeeved $eeflJeied ueesie
718
epegJexoYee<es
aj.
org
(osJelee) efoJe iegCe Jeeues (efJeMJes) meye (osJelee) Des iegCeeW Jeeues efJeeved ceveg<e Jee efoJe HeoeLe& (osJelee)
osJemeb%ee Jeeues nQ (ye=nmHeefle) ye[s Jeeve Jee yeeeC[ kee j#eke Hejceelcee (osJelee) (Fvo) efyepegueer Jee
Gece Oeve (osJelee) efoJe iegCeegkele Deewj (JeCe) peue Jee es iegCeeW Jeeuee HeoeLe& (osJelee) Des iegCeeW
Jeeuee nw, Fve kees legce efveMee peevees20
YeeJeeLe&-Fme mebmeej ceW pees Des iegCeeW Jeeues HeoeLe& nQ, Jes efoJe iegCe kece& Deewj mJeYeeJe Jeeues nesves
mes osJelee keneles nQ Deewj pees osJeleeDeeW kee osJelee nesves mes ceneosJe meye kee Oeejke, jeke, j#eke meye keer
JeJemLee Deewj Heuee kejves neje, meJe&Meefceeved, oeeueg, veeekeejer, GlHeefe Oece& mes jefnle nw, Gme meye kes
DeefOeelee Hejceelcee kees meye ceveg<e peeveW20
cete&meerleme efJeMJeosJe $eef<e~ efJeog<eer osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
am
eEkeekeeefjkeee efJeog<ee YeefJeleJeefceleen
efJeog<eer m$eer kewmeer nes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
cete&efmeN je[d OegJeeefme OeNCee OeN$e&efmeN OejCeer~

Deeeg<es lJeeN Jee&mes lJee ke=<ew lJeeN #esceee lJee21
as
cete&~ DeNefmeN~ jed~ OegJee~ DeNefmeN~ OeNCee~ OeN$eea~ DeNefmeN~ OejCeer~ Deeeg<es~ lJeeN~ Jee&mes~ lJeeN~ ke=<ew~ lJeeN~
#esceee~ lJeeN21
the
ary
HeoeLe&-(cete&) Glke=e (Deefme) (jed) jepeceevee (OegJee) {e mJeke#eeeeb ievleefHe efveeuee

(Deefme) (OeCee) Heggefke$eea (Oe$eea) Oeeefjkee (Deefme) Deefmle (OejCeer) DeeOeejYetlee (Deeeg<es) peerJeveee (lJee)
lJeeced (Jee&mes) DeVeee (lJee) lJeeced (ke=<ew) ke=ef<ekece&Ces (lJee) lJeeced (#esceee) j#eeew (lJee) lJeeced~ [Deeb
DevJee-ns efm$e! ee lJeb mete&Jevcete&efme, jeef[Je OegJeeefme, OeCee OejCeerJe Oe$e&efme, leeceeeg<es lJee
Jee&mes lJee ke=<ew lJee #esceee lJee lJeecenb Heefjie=eefce21
YeeJeeLe&-eLeeseceesve efmLelesve efMejmee meJex<eeb peerJeveb, jepesve ue#ceer, ke=<ee DeVeeefokeb, efveJeemesve
j#eCeb peeeles, meseb meJex<eeceeOeejYetlee ceele=Jevceeveke$eea YetefceJee&les, leLee meleer efJeog<eer er YeJesefoefle21
HeoeLe&-ns efm$e! pees let mete& kes legue (cete&) Gece (Deefme) nw, (jed) HekeeMeceeve efveMeue kes
meceeve (OegJee) efveMeue Meg (Deefme) nw, (OeCee) Hegef kejves nejer (OejCeer) DeeOeej He He=efLeJeer kes legue
(Oe$eea) OeejCe kejves nejer (Deefme) nw, Gme (lJee) legPes (Deeeg<es) peerJeve kes efuees, Gme (lJee) legPes (Jee&mes)
DeVe kes efuees, Gme (lJee) legPes (ke=<ew) Kesleer nesves kes efuees Deewj Gme (lJee) legPe kees (#esceee) j#ee nesves kes
efuees ceQ meye Deesj mes ienCe kejlee ntb21
elego&MeesOeee
719
aj.
org
YeeJeeLe&-pewmes efmLele Geceebie efMej mes meye kee peerJeve, jepe mes ue#ceer, Kesleer mes DeVe Deeefo HeoeLe&
Deewj efveJeeme mes j#ee nesleer nw, mees en meye kee DeeOeejYetle ceelee kes legue ceeve kejves nejer He=efLeJeer nw , Jewmes
ner efJeeved m$eer kees nesvee eeefnes21
ev$eerleme efJeMJeosJe $eef<e~ efJeog<eer osJelee~ efvee=ogef<Cekedvo~ $e<eYe mJej
Hegve Heer keerMeer meeefoleen
efHej m$eer kewmeer nesJes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
ev$eerN je[d eNv$eefmeN eceveer OegJeeefmeN Oeefj$eer~

FN<es lJeeNspex lJee jew lJeeN Hees<eee lJee22
am
ev$eer~ jed~ eNv$eer~ DeNefmeN~ eceveer~ OegJee~ DeNefmeN~ Oeefj$eer~ FN<es~ lJeeN~ TNppex~ lJeeN~ jew~ lJeeN~ Hees<eee~
lJeeN22
the
ary
as
HeoeLe&-(ev$eer) ev$eJeled efmLelee (jed) HekeeMeceevee (ev$eer) ev$eefveefceee (Deefme) (eceveer)

Deeke<e&Cesve efveevlegb Meeruee DeekeeMeJeod {e (OegJee) (Deefme) (Oeefj$eer) meJex<eeb Oeeefjkee (F<es) Feefmees
(lJee) lJeeced (Tpex) HejeeceHeeHlees (lJee) lJeeced (jew) ue#cew (lJee) lJeeced (Hees<eee) (lJee) lJeeced~ [Deeb
DevJee-ns efm$e! ee lJeb ev$eer jed ev$eer YetefceefjJeeefme, eceveer OegJee Oeefj$eefme, lJes<es lJeespex lJee
jew lJee Hees<eee eenb mJeerkejesefce22
YeeJeeLe&-ee er YetefceJeled #eceeefvJeleevleefj#eJeo#eesYee ev$eJeeflesefvee YeJeefle mee
kegueoereHf ekeeefmle22
HeoeLe&-ns efm$e! pees let (ev$eer) ev$e kes legue efmLele (jed) HekeeMeegkele (ev$eer) ev$e kee efveefcee
He=efLeJeer kes meceeve (Deefme) nw, (eceveer) Deeke<e&Ce Meef mes efveeceve kejves nejer (OegJee) DeekeeMe-meMe {
efveMeue (Oeefj$eer) meye MegYeiegCeeW kee OeejCe kejves Jeeueer (Deefme) nw, (lJee) legPe kees (F<es) Fe efmeef kes
efuees (lJee) legPe kees (Tpex) Hejeece keer HeeefHle kes efuees (lJee) legPe kees (jew) ue#ceer kes efuees Deewj (lJee)
legPe kees (Hees<eee) Hegef nesves kes efuees ceQ ienCe kejlee ntb22
YeeJeeLe&-pees m$eer He=efLeJeer kes meceeve #eceeeg, DeekeeMe kes meceeve efveMeue Deewj ev$ekeuee kes legue
efpelesefvoe nesleer nw, Jen kegue kee HekeeMe kejves Jeeueer nw22
DeeMegefm$eJe=efoleme efJeMJeosJe $eef<e~ e%ees osJelee~ HetJe&me Yegefjiyeeeer He*defMvo~ Heece mJej~
ieYee& Flegejme Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe mebJelmej keerMeesmleerleen
720
epegJexoYee<es
aj.
org
Deye mebJelmej kewmee nw, en efJe<ee Deieves cev$e ceW kene nw
DeeNMegefNJe=Nevle HeeoNMees Jeescee meHleoNMees OeNCe SkeefJeNMe Heletefe&jeoNMemleHees

veJeoNMeesYeerJeNe& meefJeNMees Jeeex eefJeNMe meNcYejCeeesefJeNMees eesefveelegefJe&NMees ieYee&
HeeefJeNMe DeespeefCeNJe elegjskeef$eNMe Hee fleNe $eeefNMees yeNOveme efJeNHe elegefNMees veeke
<edef$eNMees efJeJeNlees&eelJeeefjMees OeN$e elegesNce23
am
DeeNMeg~ ef$eNJe=efoefle ef$eNJe=led~ YeeNvle~ HeN_eNoNMe Fefle HeeoNMe~ JeesNcesefleN efJeDeescee~ meNHleNoNMe Fefle
meHleoNMe~ OeNCe~ SNkeNefJeNMe FleskeefJeNMe~ Heletefe&NefjefleN Heletefe&~ DeNeNoNMe FleeoNMe~ leHe~ veNJeNoNMe Fefle
veJeoNMe~ DeNYeerNJeNe&~ DeNYeerNJeNe& FleefYeJeNe&~ meNefJeNMe Fefle meefJeNMe~ Jee&~ eNefJeNMe~ meNcYejCeN Fefle
meNcedYejCe~ $eNeesNefJeNMe Fefle $eeefJebNMe~ eesefve~ eNlegefJe&NMe Fefle elegefJebNMe~ ieYee&~ HeN_eNefJeNMe Fefle
HeeefJeNMe~ Deespe~ ef$eNCeNJe~ ef$eNveNJeN Fefle ef$eveNJe~ eleg~ SNkeNef$eNMe Fleskeef$eNMe~ HeNefleNe~ HeNefleNmLesefle HeefleNmLee~
$eNeNefNMe Fefle $eeef$eNMe~ yeNOveme~ efJeNHeced~ eNlegefNMe Fefle elegef$eNMe~ veeke~ <eNdef$eNMe Fefle <edef$eNMe~
efJeNJeNe& Fefle efJeJeNe&~ DeNeNeNlJeeNefjMe FleeeNlJeeNefjMe~ OeN$e&ced~ eNlegesce~ eNlegmleesNce Fefle elegmleeNsce23
the
ary
as
HeoeLe&-(DeeMeg) (ef$eJe=led) Meerles ees<Cees eesce&Oes e Jee&les me (Yeevle) HekeeMe (HeeoMe)

HeeoMeeveeb HetjCe HeeoMeefJeOe (Jeescee) JeesceJeod efJemle=le (meHleoMe) meHleoMeefJeOe (OeCe)
OeejCeiegCe (SkeefJebMe) SkeefJebMeefleOee (Heletefe&) MeerIeieefle (DeeoMe) DeeoMeOee (leHe) mebleeHees iegCe
(veJeoMe) veJeoMeOee (DeYeerJee&) e DeeefYecegKes Jee&les me (meefJebMe) efJebMelee men Jee&ceeve (Jee&)
oerefHle (eefJebMe) eefJebMeefleOee (mecYejCe) meceied Oeejke ($eeesefJebMe) $eeeseJf ebMeefleOee (eesefve) mebeespekees
efJeeespekees iegCe (elegefJeMe) elegefJeMeefleOee (ieYee&) ieYe&OeejCeMee (HeeefJebMe) HeeefJebMeefleOee (Deespe)
Hejeece (ef$eCeJe) meHleefJebMeefleOee (eleg) kece& He%ee Jee (Skeef$ebMe) Skeef$ebMee (Heeflee) Heefleefvle
emeeb mee ($eeeqbMe) $eeeqbMeled Hekeej (yeOveme) cenle (efJeHeced) JeeefHleced~ De$e efJe<ed
Oeeleesyee&nguekeeoewCeeefokemleHe Helee (elegeqbMe) elegeqbMeefOe (veeke) Deevevo (<edef$ebMe)
<ede$f ebMelHekeej (efJeJee&) efJeefJeOeb Jele&les eefmceved me (DeeelJeeefjbMe) DeeelJeeefjbMee (Oe$e&ced) OeejCeced
(elegesce) elJeej mleescee mlegleees eefmceved mebJelmejs me~ [Deeb cev$e Mele08.4.1.9 JeeKeele]23
DevJee-ns ceveg<ee! eteb eefmceved mebJelmej DeeMegefJe=od Yeevle HeeoMees Jeescee meHleoMees OeCe
SkeefJebMe Heletefe&jeoMemleHees veJeoMeesYeerJee& meefJebMees Jeeex eefJebMe mebYejCeeeseJf ebMees eesefveelegefJeMees ieYee&
HeeefJebMe DeespeefCeJe elegjskeef$ebMe Heeflee $eeeqbMees yeOveme efJeHeb elegeqbMees veeke <ede$f ebMees
efJeJeeexeelJeeefjbMees Oe$e elegesceesefmle, leb mebJelmejb efJepeeveerle23
elego&MeesOeee
721
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-eme mebJelmejme mecyeefvOevees YetleYeefJe<ee&ceeveeoeesJeeJee meefvle leme mecyevOeeosles

JeJeneje YeJevleerelf e eteb yegOeOJeced23
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie Fme Jee&ceeve mebJeled ceW (DeeMeg) MeerIe (ef$eJe=led) Meerle Deewj G<Ce kes
yeere Jee&ceeve (Yeevle) HekeeMe (HeeoMe) Hevon Hekeej kee (Jeescee) DeekeeMe kes meceeve efJemleejegkele
(meHleoMe) me$en Hekeej kee (OeCe) OeejCe iegCe (SkeefJebMe) Fkekeerme Hekeej kee (Heletefe&) MeerIe ieefle
Jeeuee (DeeoMe) Deejn Hekeej kee (leHe) mevleeHeer iegCe (veJeoMe) GVeerme Hekeej kee (DeYeerJee&)
meccegKe Jee&ves Jeeuee iegCe (meefJebMe) Fkekeerme Hekeej keer (Jee&) oerefHle (eefJebMe) yeeF&me Hekeej kee
(mecYejCe) Des Hekeej OeejCekeejke iegCe ($eeesefJebMe) lesF&me Hekeej kee (eesefve) mebeesie-efJeeesiekeejer iegCe
(elegefJeMe) eewyeerme Hekeej keer (ieYee&) ieYe& OeejCe keer Meefkele (HeeefJebMe) Heeerme Hekeej kee (Deespe)
Hejeece (ef$eCeJe) meeeF&me Hekeej kee (eleg) kecce& Jee yegef (Skeef$ebMe) Skeleerme Hekeej keer (Heeflee)
meye keer efmLeefle kee efveefcee efeee ($eeeqbMe) leWleerme Hekeej keer (yeOveme) ye[s F&MJej keer (efJeHeced)
JeeefHle (elegefmb$eMe) eewbleerme Hekeej kee (veeke) Deevevo (<edef$ebMe) eerme Hekeej kee (efJeJee&) efJeefJeOe
Hekeej mes Jee&ve kee DeeOeej (DeeelJeeefjbMe) De[leeueerme Hekeej kee (Oe$e&ced) OeejCe Deewj (elegesce) eej
mlegefleeeW kee DeeOeej nw, Gme kees mebJelmej peevees23
YeeJeeLe&-efpeme mebJelmej kes mecyevOeer Yetle, YeefJe<eled Deewj Jele&ceeve keeue Deeefo DeJeeJe nQ, Gme kes
mecyevOe mes ner mes meye mebmeej kes JeJenej nesles nQ, Ssmee legce ueesie peevees23
DeivesYee&ie Fleme efJeMJeosJe $eef<e~ cesOeeefJevees osJelee~ YegefjefiJeke=efleMvo~ ceOece mJej
DeLe ceveg<ew keLeb efJeee DeOeerle efkeceeejCeereefceleen
the
ary
Deye ceveg<e efkeme Hekeej efJeee He{ kes kewmee DeeejCe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNivesYee&Nieesefme oerN#eeeeN DeeefOeHelebN yee mHe=leb ef$eNJe=lmleesce Fvome YeeNieesefmeN

efJe<CeesNjeefOeHeleb #eN$e mHe=leb HeeoNMe mleescees ve=e#emeeb YeeNieesefme OeeNlegjeefOeHeleb peNefve$e mHe=le
meHleoNMe mleescees efceN$eme YeeNieesefmeN JeCeNmeeefOeHeleb efoNJees Je=efNJee&le mHe=le SkeefJeNMe
mleesce24
DeNives~ YeeNie~ DeNefmeN~ oerN#eeee~ DeeefOeHeleNefceleeefOeHeleced~ yee~ mHe=leced~ ef$eNJe=efoefle ef$eNJe=led~ mleesce~
Fvme~ YeeNie~ DeNefmeN~ efJe<Cees~ DeeefOeHeleNefceleeefOeHeleced~ #eN$eced~ mHe=leced~ HeN_eNoNMe Fefle HeeoNMe~ mleesce~
ve=e#emeeNefceefle ve=e#emeeced~ YeeNie~ DeNefmeN~ OeeNleg~ DeeefOeHeleNefceleeefOeHeleced~ peNefve$eced~ mHe=leced~ meNHleNoNMe Fefle
meHleoNMe~ mleesce~ efceN$eme~ YeeNie~ DeNefmeN~ JeCeme~ DeeefOeHeleNefceleeefOeHeleced~ efoNJe~ Je=ef~ Jeele~ mHe=le~
SNkeNefJeNMe FleskeefJeNMe~ mleesce24
722
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Deives) mete&me (Yeeie) efJeYepeveere (Deefme) (oer#eeee) yeeeee&os (DeeefOeHeleced)

(yee) yeeefJelkegueced (mHe=leced) Heerleb meseJf eleced (ef$eJe=led) eefl$eefYe keeefekeJeeefekeceevemew meeOevew Megb Jee&les
(mleesce) e mleteles (Fvme) efJeegle Hejcewee&me Jee (Yeeie) (Deefme) (efJe<Cees) JeeHekeme peieoerejme
(DeeefOeHeleced) (#e$eced) #ee$eOece&HeeHleb jepevekegueced (mHe=leced) (HeeoMe) HeeoMeeveeb HetCe& (mleesce) mleeslee
(ve=e#emeeced) esLee& ve=efYe Keeevles les<eeced (Yeeie) (Deefme) (Oeeleg) Oeeg& (DeeefOeHeleced) DeefOeHelesYee&Je
(peefve$eced) peveveced (mHe=leced) (meHleoMe) (mleesce) mleeJeke (efce$eme) (Yeeie) (Deefme) (JeCeme)
esesokemecetnme Jee (DeeefOeHeleced) (efoJe) HekeeMeme (Je=ef) Je<ee& (Jeele) Jeeeg (mHe=le) mesefJele
(SkeefJebMe) (mleesce) mlegJeefvle esve me~ [Deeb cev$e Mele08.4.2.3-6 JeeKeele]24
DevJee-ns efJeved! emlJeceivesYee&ie mebJelmej FJeeefme, me lJeb oer#eeee mHe=leceeefOeHeleb yee
HeeHvegefn~ eefJe=lmleesce Fvme Yeeie FJeeefme, me lJeb efJe<Cees mHe=leceeefOeHeleb #e$eb HeeHvegefn~ emlJeb HeeoMe
mleescees ve=e#emeeb Yeeie FJeeefme, me lJeb Oeeleg mHe=leb peefve$eceeefOeHeleb HeeHvegefn~ emlJeb meHleoMe mleescees efce$eme
Yeeie FJeeefme, me lJeb JeCemeeefOeHeleb eeefn~ emlJeb Jeele mHe=le SkeefJebMe mleesce FJeeefme lesve lJeee efoJees
Je=efefJe&Oesee24
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es yeeueeJemLeeceejYe meppeveesHeefoefJeeeenCeee
HeelvesveeefOeHeleb ueYevles, les mlegleeefve kecee&efCe ke=lJeesecee YetlJee meefJeOeb keeueb efJe%eee efJe%eeHeeseg24
HeoeLe&-ns efJeeved Heg<e! pees let (Deives) mete& kee (Yeeie) efJeYeeie kes eesie mebJelmej kes legue
(Deefme) nw, mees let (oer#eeee) yeeee& Deeefo keer oer#ee kee (mHe=leced) Heerefle mes mesJeve efkees ngS
(DeeefOeHeleced) (yee) yee%e kegue kes DeefOekeej kees HeeHle nes, pees (ef$eJe=led) Mejerj, JeeCeer Deewj ceeveme meeOeveeW
mes Meg Jee&ceeve (mleesce) mlegefle kes eesie (Fvome) efyepegueer Jee Gece SsMJee& kes (Yeeie) efJeYeeie kes legue
(Deefme) nw, mees let (efJe<Cees) JeeHeke F&MJej kes (mHe=leced) Heerelf e mes mesJeves eesie (#e$eced) #eef$eeeW kes Oece& kes
Devegketue jepekegue kes (DeeefOeHeleced) DeefOekeej kees HeeHle nes, pees let (HeeoMe) Hevon kee Hetjke (mleesce)
mlegeflekeee& (ve=e#emeeced) ceveg<eeW mes kenves eesie HeoeLeeX kes (Yeeie) efJeYeeie kes legue (Deefme) nw, mees let
(Oeeleg) OeejCekeee& kes (mHe=leced) F&efHmele (peefve$eced) pevce Deewj (DeeefOeHeleced) DeefOekeej kees HeeHle nes, pees let
(meHleoMe) me$en mebKee kee Hetjke (mleesce) mlegefle kes eesie (efce$eme) HeeCe kee (Yeeie) efJeYeeie kes meceeve
(Deefme) nw, mees let (JeCeme) es peueeW kes (DeeefOeHeleced) mJeeceerHeve kees HeeHle nes, pees let (Jeele mHe=le)
meseJf ele HeJeve Deewj (SkeefJebMe) Fkekeerme mebKee kee Hetjke (mleesce) mlegefle kes meeOeve kes meceeve (Deefme) nw,
mees let (efoJe) HekeeMeHe mete& mes (Je=ef) Je<ee& nesves kee nJeve Deeefo GHeee kej24
elego&MeesOeee
723
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees Heg<e yeeueeJemLee mes ueskej meppeveeW ves GHeosMe
keer ngF& efJeeeDeeW kes ienCe kes efuees Heelve kej kes DeefOekeejer nesles nQ, Jes mlegefle kes eesie keceeX kees kej Deewj
Gece nes kes efJeOeeve kes meefnle keeue kees peeve kes otmejeW kees peveeJeW24
Jemetveeb Yeeie Fleme efJeMJeosJe $eef<e~ JemJeeoees efueese osJelee~ mJejed mebke=efleMvo~ $e<eYe
mJej
efHej Yeer HetJeex efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
Jemetveeb YeeNieesefme NoeCeeNceeefOeHelebN eleg<Heeled mHe=leb elegefJe&NMe mleesce DeeeNfoNleevee YeeNieesefme

ceNleeNceeefOeHeleNb ieYee& mHe=lee HeeefJeNMe mleesceesefolew YeeNieesefmeN Het<Ce DeeefOeHeleNceespe mHe=leb ef$eCeNJe
mleescees osNJeme meefJeNlegYeeN&ieesefmeN ye=nNmHelesNjeefOeHele meNceereerNefo&Me mHe=leeMelegesNce mleesce25
as
Jemetveeced~ YeeNie~ DeNefmeN~ NeCeeced~ DeeefOeHeleNefceleeefOeHeleced~ eleg<Heeled~ elegHeeNefoefleN elegHeeled~ mHe=leced~

eNlegefJe&NMe Fefle elegefJeNMe~ mleesce~ DeeNefoNleeveeced~ YeeNie~ DeNefmeN~ ceNleeced~ DeeefOeHeleNefceleeefOeHeleced~ ieYee&~
mHe=lee~ HeN_eNefJeNMe Fefle HeeefJeNMe~ mleesce~ Deefolew~ YeeNie~ DeNefmeN~ Het<Ce~ DeeefOeHeleNefceleeefOeHeleced~ Deespe~
mHe=leced~ ef$eNCeNJe~ ef$eNveNJe Fefle ef$eveNJe~ mleesce~ oNsJeme~ meNefJeNleg~ YeeNie~ DeNefmeN~ ye=nNmHeles~ DeeefOeHeleNefceleeefOeHeleced~
meNceereer~ efoMe~ mHe=lee~ eNlegesce~ eNlegmleesNce Fefle elegmleesNce~ mleesce25
the
ary
HeoeLe&-(Jemetveeced) Deiveeoerveeceeefoceeveeb efJeog<eeb Jee (Yeeie) (Deefme) (eCeeced) HeeCeeoerveeb

ceOeceeveeb efJeog<eeb Jee (DeeefOeHeleced) (eleg<Heeled) ieJeeefokeced (mHe=leced) meseJf eleced (elegefJeMe) elegefJeMeefleOee
(mleesce) mleeslee (Deeefoleeveeced) ceemeeveecegeceeveeb efJeog<eeb Jee (Yeeie) (Deefme) (celeeced) ceveg<eeCeeb HeMetveeb
Jee~ cele Fefle Heoveecemeg Heefleced~ (efveIeb05~5) (DeeefOeHeleced) (ieYee&) ieYe& FJe efJeeeMegYeiegCeewjeJe=lee
(mHe=lee) Heerelf ecevle (HeeefJebMe) HeeefJebMeefleHekeej (mleesce) mleesleJe (Deefolew) HekeeMeme (Yeeie)
(Deefme) (Het<Ce) Hegefke$ee& Yetces~ Het<esefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced~ (efveIeb01~1) (DeeefOeHeleced) (Deespe)
yeueced (mHe=leced) meseJf eleced (ef$eCeJe) meHleefJebMeefleOee (mleesce) mleesleJe (osJeme) megKeHeome (meefJeleg)
pevekeme (Yeeie) (Deefme) (ye=nmHeles) ye=nlee JesoJeee Heeuekeme (DeeefOeHeleced) (meceereer) ee
meceieevles (efoMe) (mHe=lee) (elegesce) elegefYe&Jexow mleteles elegmleesce (mleesce) mleeslee~ [Deeb cev$e
DevJee-ns efJeved! emlJeb Jemetveeb Yeeieesefme, me lJeb eCeeceeefOeHeleb ie~ eelegefJeMemleesce
Deeefoleeveeb Yeeieesefme, me lJeb eleg<HeelmHe=leb keg, celeeceeefOeHeleb ie~ emlJeb HeeefJebMemleesceesefolew
Yeeieesefme, me lJeb Het<Ce Deespe mHe=leceeefOeHeleb HeeHvegefn~ emlJeb ef$eCeJe mleescees osJeme meefJelegYee&ieesefme, me lJeb
724
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
ye=nmHelesjeefOeHeleb eeefn~ emlJeb elegesceesefme, me lJeb ieYee& mHe=lee ee peeveefvle lee meceereer mHe=lee efoMees
efJepeeveerenf 25
YeeJeeLe&-es megMeeruelJeeefoiegCeved ie=efvle les efJeeflHeee mevle meJee&efOeele=lJeb HeeHvegJeefvle~ esefOeHeleees
YeJesegmles ve=<eg efHele=Jee&vleeced25
HeoeLe&-ns efJeeved! pees let (Jemetveeced) Deefive Deeefo Dee Jee HeLece ke#ee kes efJeeveeW kee (Yeeie)
mesJeves eesie (Deefme) nw, mees (oeCeeced) oMe HeeCe Deeefo ieejnJeeb peerJe kee ceOeke#ee kes efJeeveeW kes
(DeeefOeHeleced) DeefOekeej kees HeeHle nes, pees (elegefJeMe) eewyeerme Hekeej kee (mleesce) mlegeflekeee&
(Deeefoleeveeced) yeejn cenerveeW Jee Gece ke#ee kes efJeeveeW kes (Yeeie) mesJeves eesie (Deefme) nw, mees let
(eleg<Heeled) ieew Deeefo HeMegDeeW kee (mHe=leced) mesJeve kej (celeeced) ceveg<e Jee HeMegDeeW kes (DeeefOeHeleced)
DeefOeelee nes, pees let (HeeefJebMe) Heeerme Hekeej kee (mleesce) mlegefle kes eesie (Deefolew) DeKeefC[le
DeekeeMe kee (Yeeie) efJeYeeie kes legue (Deefme) nw, mees let (Het<Ce) Hegefkeejke He=efLeJeer mes (mHe=leced) mesJeves
eesie (Deespe) yeue kees HeeHle nes kes (DeeefOeHeleced) DeefOekeej kees (HeeHvegefn) HeeHle nes, pees let (ef$eCeJe)
meeeF&me Hekeej kee (mleesce) mlegefle kes eesie (osJeme) megKeoelee (meefJeleg) efHelee kee (Yeeie) efJeYeeie
(Deefme) nw, mees let (ye=nmHeles) ye[er JesoHeer JeeCeer kes Heeueke F&MJej kes efoes ngS (DeeefOeHeleced) DeefOekeej
kees HeeHle nes, pees let (elegesce) eej JesoeW mes kenves eesie mlegeflekeee& nw, mees let (ieYee&) ieYe& kes legue efJeee
Deewj MegYe iegCeesb mes Deeeefole (mHe=lee) Heerelf eceeved meppeve ueesie efpeve kees peeveles nQ, Gve (meceereer) meceked
HeeefHle kes meeOeve (mHe=lee) Heerelf e kee efJe<ee (efoMe) HetJe& efoMeeDeeW kees peeve25
YeeJeeLe&-pees megvoj mJeYeeJe Deeefo iegCeeW kee ienCe kejles nQ, Jes efJeeveeW kes Heejs neskes meye kes
DeefOeelee nesles nQ Deewj pees meye kes THej DeefOekeejer neW, Jes ceveg<eeW ceW efHelee kes meceeve JeeX25
eJeeveeb Yeeie Fleme efJeMJeosJe $eef<e~ $eYeJees osJelee~ efvee=oeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve me Mejefo keLeb Jeexlesleen
efHej Jen Mejod $eleg ceW kewmes JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eJeeveeb YeeNieeshmeeJeeveeNceeefOeHeleb HeNpee mHe=leeMelegMelJeeefjMe mleesce $eYetCeeb YeeNieesefmeN

efJeMJes<eeb osNJeeveeNceeefOeHeleb Yetle mHe=leb $eeefNMe mleesce26
eJeeveeced~ YeeNie~ DeNefmeN~ DeeJeeveeced~ DeeefOeHeleNefceleeefOeHeleced~ HeNpee Fefle HeNpee~ mHe=lee~ eNlegeNlJeeNefjMe
Fefle elegeNlJeeNefjMe~ mleesce~ $eNYetCeeced~ YeeNie~ DeNefmeN~ efJees<eeced~ osNJeeveeced~ DeeefOeHeleNefceleeefOeHeleced~ Yetleced~
mHe=leced~ $eNeNefNMe Fefle $eeefm$eNMe~ mleesce26
elego&MeesOeee
725
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(eJeeveeced) efceefeleeveeced (Yeeie) (Deefme) (DeeJeeveeced) Deefceefeleeveeced (DeeefOeHeleced)

(Hepee) Heeueveeree (mHe=lee) Heerlee (elegelJeeefjbMe) SlelmebKeeee Hetjke (mleesce) ($eYetCeeced)
cesOeeefJeveeced (Yeeie) (Deefme) (efJeMJes<eeced) meJex<eeced (osJeeveeced) efJeog<eeced (DeeefOeHeleced) (Yetleced) (mHe=leced)
meseJf eleced ($eeeqbMe) SlelmebKeeHetjke (mleesce) mlegefleefJe<ee~ [Deeb cev$e Mele08.4.2.11-13
JeeKeele]26
DevJee-ns ceveg<e! emlJeb eJeeveeb Yeeie MejlegefjJeeefme, eeseJeeveeceeefOeHeleb HeeHe Hepee mHe=lee
kejeself e, eelegelJeeefjbMe mleesce $eYetCeeb Yeeieesefme, efJeMJes<eeb osJeeveeb Yetleb mHe=leceeefOeHeleb HeeHe eeeqbMe
mleesceesefme, me lJecemceeefYe melkee&Je26
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewe& Fces Mejleesieg&Cee Gemles eLeeJeled mesJeveeree
Fefle26
HeoeLe&-ns ceveg<e! pees let (eJeeveeced) efceues ngS HeoeLeeX kee (Yeeie) mesJeve kejves neje Mejod $eleg kes
meceeve (Deefme) nw, pees (DeeJeeveeced) He=Leked-He=Leked Oece& Jeeues HeoeLeeX kes (DeeefOeHeleced) DeefOekeej kees HeeHle
neskej Heerefle mes (Hepee) Heeueves eesie HepeeDeeW kees (mHe=lee) Hesceegkele kejlee nw, pees (elegMelJeeefjbMe)
eJeeueerme mebKee kee HetCe& kejves Jeeuee (mleesce) mlegefle kes eesie ($eYetCeeced) yegefceeveeW kes (Yeeie) mesJeves
eesie (Deefme) nw, (efJeMJes<eeced) meye (osJeeveeced) efJeeveeW kes (Yetleced) nes egkes (mHe=leced) mesJeve efkees ngS
(DeeefOeHeleced) DeefOekeej kees HeeHle neskej pees ($eeefmb$eMe) leWleerme mebKee kee Hetjke (mleesce) mlegefle kes efJe<ee
kes meceeve (Deefme) nw, mees let nce ueesieeW mes melkeej kes eesie nw26
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke pees es Heers kes cev$e ceW
Mejod $eleg kes iegCe kens nQ, Gve kees eLeeJeled mesJeve kejW~ en Mejod $eleg kee JeeKeeve Hetje ngDee26
menMesleme efJeMJeosJe $eef<e~ $eleJees osJelee~ HetJe&me Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej~ es
Deivee Flegejme Yegefjiyeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLe nscevleeg&efJeOeeveceen
Deye nscevle $eleg kes efJeOeeve kees Deieues cev$e ceW kene nw
menMe menNmeMeN nwceefvlekeeJe=let DeNivesjvleMuesN<eesefmeN keuHesleeNb eeJeeHe=efLeNJeer keuHevleeNceeHeN

Dees<eOeeN keuHevleeceNiveeN He=LeN*d ceceN peweeeN meJelee~ es DeNiveeN mecevemeesvleNje eeJeeHe=efLeNJeer
FNces~ nwceefvlekeeJe=let DeefYeNkeuHeceeveeN FvoefceJe osNJee DeefYeNmebefJeMevleg leee osNJeleeeefjmJeod OegJes
meeroleced27
726
epegJexoYee<es
aj.
org
men~ e~ meNnNme~ eN~ nwceefvlekeew~ $eNlet Fle=let~ DeNives~ DeNvleNMuesN<e FlevleMuesN<e~ DeNefmeN~ keuHesleeced~
FefleN meJelee~ es~ DeNivee~ mecevemeN FefleN meceveme~ DeNvleNje~ eeJeeHe=efLeNJeer FefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ FNces FleerNces~ nwceefvlekeew~
$eNlet Fle=l et~ DeNefYeNkeuHeceeveeN FleefYeNkeuHeceevee~ FvefceNJesleervcedFJe~ osNJee~ DeNefYeNmebefJeMeNefvlJeleefYeNmebefJeMevleg~ leee~
the
ary
as
am
HeoeLe&-(men) yeuekeejer ceeie&Meer<e& (e) (menme) menefme yeues YeJe Heew<e (e) (nwceefvlekeew)
nscevles YeJeew ceeie&Meer<e& Heew<ee ceemeew ($elet) mJeefueHeeHekeew (Deives) efJeegle (DevleMues<e) ceOe mHeMe&
(Deefme) (keuHesleeced) (eeJeeHe=efLeJeer) (keuHevleeced) (DeeHe) (Dees<eOee) (keuHevleeced) (Deivee) MJewlesve
ege HeeJekee (He=Leked) (cece) (peweee) peseveeb Je=eveeb YeeJeee (meJelee) efveecew meefnlee (es)
(Deivee) (meceveme) meceeveb cevees esYemles (Devleje) DeeYevlejs (eeJeeHe=efLeJeer) (Fces) (nwceefvlekeew) Gew
($elet) (DeefYekeuHeceevee) DeeefYecegKesve meceLe&evle (FvefceJe) eLewee&ced (osJee) efoJeiegCee
(DeefYemebefJeMevleg) (leee) (osJeleee) (DeefjmJeled) (OegJes) {s (meeroleced) eflesleeced~ [Deeb cev$e
DevJee-ns efce$e! eew cece peweee mene menmee nwceefvlekeeJe=let DeefjmJeled meeroleced,
emeeivesjvleMues<e FJeeefme, me lJeb lesve eeJeeHe=efLeJeer keuHesleeceeHe Dees<eOeeesiveee He=Leked keuHevleeefceefle
peeveerenf ~ esivee FJeevleje meJelee meceveme Fces OegJes eeJeeHe=efLeJeer keuHevleeefcevefceJe nwceefvlekeeJe=let
DeefYekeuHeceevee osJee DeefYemebefJeMevleg, les leee osJeleee men egenejefJeneje YetlJee megefKeve meg27
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLee efJeebme mJemegKeee nscevleeez HeoeLee&ved
mesJesjved leLewJeeveeveefHe mesJeeseg27
HeoeLe&-ns efce$epeve! pees (cece) cesjs (peweee) Je= es peveeW kes nesves kes efuees (men) yeuekeejer
Deienve (e) Deewj (menme) yeue ceW HeJe=e ngDee Heew<e (e) es oesveeW cenerves (nwceefvlekeew) ($elet) nscevle $eleg
ceW ngS DeHeves efe peeveves Jeeues (DeefjmJeled) Gme $eleg kes HeeCe kes meceeve (meeroleced) efmLej nQ, efpeme $eleg kes
(DevleMues<e) ceOe ceW mHeMe& neslee nw, Gme kes meceeve let (Deefme) nw, mees let Gme $eleg mes (eeJeeHe=efLeJeer)
DeekeeMe Deewj Yetefce (keuHesleeced) meceLe& neW, (DeeHe) peue Deewj (Dees<eOee) Dees<eefOeeeb Deewj (Deivee)
meHesoeF& mes egkele Deefive (He=Leked) He=Leked-He=Leked (keuHevleeced) meceLe& neW, Ssmee peeve (es) pees (Deivee)
DeefiveeeW kes legue (Devleje) Yeerlej HeefJe nesves Jeeues (meJelee) efveeceOeejer (meceveme) DeefJe efJeeej kejves
Jeeues ueesie (Fces) Fve (OegJes) { (eeJeeHe=efLeJeer) DeekeeMe Deewj Yetefce kees (keuHevleeced) meceefLe&le kejW,
(FvoefceJe) SsMJee& kes legue (nwceefvlekeew) ($elet) nscevle $eleg kes oesveeW cenerveeW kees (DeefYekeuHeceevee) mevcegKe
neskej meceLe& kejves Jeeues (osJee) efoJe iegCe efyepegueer kes meceeve (DeefYemebefJeMevleg) DeeJesMe kejW~ Jes meppeve
elego&MeesOeee
727
aj.
org
ueesie (leee) Gme (osJeleee) HekeeMemJeHe Hejceelcee osJe kes meeLe Hesceye nes kes efveece mes Deenej Deewj
efJenej kej kes megKeer neW27
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efJeeveeW kees eesie nw efke eLeeeesie megKe kes efuees
nscevle $eleg ceW HeoeLeeX kee mesJeve kejW Deewj Jewmes ner otmejeW kees Yeer mesJeve kejeJeW27
Skeesleme efJeMJeosJe $eef<e~ F&MJejes osJelee~ efvee=efke=efleMvo~ ceOece mJej
DeLewlelegeeb kesve me=efceleen
Deye en $elegDeeW kee ee efkemeves jee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW kene nw
am
SkeeemlegJele HeNpee DeOeerevle HeNpeeHeefleNjefOeHeeflejemeerled~

efleNme=efYejmlegJeleN yeeeme=peleN yeeCeNmHeefleNjefOeHeeflejemeerled~
HeN_eefYejmlegJele Yetleeveme=pevle YetleeveeNb HeefleNjefOeHeeflejemeerled~
meNHleefYejmlegJele meHle $eN<eeesme=pevle OeeNleeefOeHeeflejemeerled28
as
Skeee~ DeNmlegJeNleN~ HeNpee Fefle HeNpee~ DeNOeerNeNvleN~ HeNpeeHeefleNefjefle HeNpeeHeefle~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ DeeNmeerNled~
efleNme=efYeNefjefle efleNme=efYe~ DeNmlegJeNleN~ yee~ DeNme=peNleN~ yeeCe~ Heefle~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ DeeNmeerNled~ HeNeefYeNefjefle
HeNeefYe~ DeNmlegJeNleN~ Yetleeefve~ DeNme=peNvleN~ Yetl eeveeced~ Heefle~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ DeeNmeerNled~ meNHleefYeNefjefle meNHleefYe~
DeNmlegJeNleN~ meNHleN$eN<eeN Fefle meHle$eN<ee~ DeNme=peNvleN~ OeeNlee~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ DeeNmeerNled28
the
ary
HeoeLe&-(Skeee) JeeCee (DemlegJele) mlegJevleg (Hepee) (DeOeerevle) DeOeereleeced (HepeeHeefle) Heeueke

F&ej (DeefOeHeefle) (Deemeerled) Deefmle (efleme=efYe) HeeCeesoeveJeeveieefleefYe (DemlegJele) mlegJevleg (yee)
HejcesejsCe Jeso (Deme=pele) me= (yeeCemHeefle) Jesome Heeueke (DeefOeHeefle) (Deemeerled) Deefmle (HeeefYe)
meceeveefeeyegenbkeejceveeseYf e (DemlegJele) mlegJevleg (Yetleeefve) He=efLeJeeoerevf e (Deme=pevle) mebme=eefve kegJe&vleg
(Yetleeveeced) (Heefle) Heeueke (DeefOeHeefle) Heleg Heefle (Deemeerled) YeJeefle (meHleefYe)
veeieketcce&ke=keueosJeoeOeveeeseHeelvew (DemlegJele) mlegJevleg (meHle $e<ee) Hee cegKeHeeCee
ceneJecenbkeejMeself e (Deme=pevle) me=pevles (Oeelee) Oeee& Hees<ekees Jee (DeefOeHeefle) meJex<eeb mJeeceer (Deemeerled)
Deefmle~ [Deeb cev$e Mele08.4.3.3-6 JeeKeele]28
DevJee-ns ceveg<ee! e HepeeHeeflejefOeHeefle meJe&me mJeeceerej Deemeerled leceskeeemlegJele~ meJee&
HepeeMeeOeerevle, ees yeeCemHeeflejefOeHeeflejemeerod esvesob meJe&efJeeeceeb yee Jesoesme=pele, leb efleme=efYejmlegJele~ esve
Yetleeveme=pevle ees Yetleeveeb HeeflejefOeHeeflejemeerled, leb meJex ceveg<ee HeeefYejmlegJele~ esve meHle $e<eeesme=pevle ees
OeeleeefOeHeeflejemeerled leb meHleefYejmlegJele28
728
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-meJezce&veg<ew meJe&me peiele GlHeeokees veeeeOeerMe Hejcesej mleesleJe eesleJees cevleJees

efveefoOeeefmeleJe~ eLee nscevleeez meJex HeoeLee& Meerleuee YeJeefvle, leLewJe HejcesejcegHeeme Meeefvleege
YeJevleg28
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (HepeeHeefle) Hepee kee Heeueke (DeefOeHeefle) meye kee DeOe#e HejcesMJej
(Deemeerled) nw, Gme keer (Skeee) Ske JeeCeer mes (DemlegJele) mlegefle kejes Deewj efpeme mes meye (Hepee) Hepee kes
ueesieeW kees Jeso eje (DeOeerevle) efJeeeeg efkees nQ, pees (yeeCemHeefle) Jeso kee j#eke (DeefOeHeefle) meye kee
mJeeceer Hejceelcee (Deemeerled) nw, efpeme ves en (yee) mekeue efJeeeegkele Jeso kees (Deme=pele) jee nw, Gme keer
(efleme=efYe) HeeCe, Goeve Deewj Jeeve Jeeeg keer ieefle mes (DemlegJele) mlegefle kejes, efpemeves (Yetleeefve) He=efLeJeer Deeefo
YetleeW kees (Deme=pevle) jee nw, pees (Yetleeveeced) meye YetleeW kee (Heefle) j#eke (DeefOeHeefle) j#ekeeW kee Yeer
j#eke (Deemeerled) nw, Gme keer meye ceveg<e (He_eefYe) meceeve Jeeeg, efee, yegef, Denbkeej Deewj ceve mes
(DemlegJele) mlegefle kejW, efpeme ves (meHle $e<ee) Heebe cegKe HeeCe, cenelJe meceef Deewj Denbkeej meele HeoeLe&
(Deme=pevle) jes nQ, pees (Oeelee) OeejCe Jee Hees<eCekeee& (DeefOeHeefle) meye kee mJeeceer (Deemeerled) nw, Gme keer
(meHleefYe) veeie, ketcce&, ke=keue, osJeoe Oeve_pee, Deewj Fe leLee HeelveeW mes (DemlegJele) mlegefle
kejes28
YeeJeeLe&-meye ceveg<eesb kees eesie nw efke meye peieled kes GlHeeoke veeekeee& Hejceelcee keer mlegefle kej,
megveW efJeeejW Deewj DevegYeJe kejW~ pewmes nscevle $eleg ceW meye HeoeLe& Meerleue nesles nQ, Jewmes ner HejcesMJej keer
GHeemevee kejkes MeeefvleMeerue nesJeW28
veJeefYejmlegJelesleme efJeMJeosJe $eef<e~ F&MJejes osJelee~ HetJe&mee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej~
$eeesoMeefYeefjlegejme yeeeer peieleer vo~ efve<eeo mJej
the
ary
Hegve me peielee eEkeYetle Fleen
efHej Jen peieled kee jeves Jeeuee kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
veNJeefYejmlegJele efHeNlejesme=peNvleeefoefleNjefOeHelveemeerled~
SkeeoNMeefYejmlegJele $eNleJeesme=pevleee&NJee DeefOeHeleeDeemeved~
$eeesoNMeefYejmlegJeleN ceemee Deme=pevle mebJelmeNjesefOeHeeflejemeerled~
He_eoNMeefYejmlegJele #eN$eceme=peNlesvoesefOeHeeflejemeerled~
meHleoNMeefYejmlegJele ieeNcee HeNMeJeesme=pevleN ye=nNmHeefleNjefOeHeeflejemeerled29
veNJeefYeNefjefle veNJeefYe~ DeNmlegJeNleN~ efHeNlej~ DeNme=peNvleN~ Deefoefle~ DeefOeHeNlveerleefOeHelveer~ DeeNmeerNled~

SNkeeNoNMeefYeNefjleskeeoNMeefYe~ DeNmlegJeNleN~ $eNleJe~ DeNme=peNvleN~ DeeNeN&Jee~ DeefOeHeleeN FleefOeHelee~ DeeNmeNved~
elego&MeesOeee
729
aj.
org
$eNeesNoNMeefYeNefjefle $eeesoNMeefYe~ DeNmlegJeNleN~ ceemee~ DeNme=peNvleN~ mebNJeNlmeNj~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ DeeNmeerNled~

HeN_eNoNMeefYeNefjefle HeeoNMeefYe~ DeNmlegJeNleN~ #eN$eced~ DeNme=peNleN~ Fv~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ DeeNmeerNled~ meNHleNoNMeefYeNefjefle
meHleoNMeefYe~ DeNmlegJeNleN~ eeNcee~ HeNMeJe~ DeNme=peNvleN~ ye=nNmHeefle~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ DeeNmeerNled29
the
ary
as
am
HeoeLe&-(veJeefYe) HeeCeefJeMes<ew (DemlegJele) HeMebmevleg (efHelej) Heeuekee Je<ee&oe (Deme=pevle)

GlHeeefolee (Deefoefle) ceelesJe Heeefuekee Yetefce (DeefOeHelveer) DeefOeHeeflemeefnlee (Deemeerled) Deefmle (SkeeoMeefYe)
oMe HeeCee SkeeoMe Deelcee lew (DemlegJele) mlegJevleg ($eleJe) Jemevleeoe (Deme=pevle) me=e (Deee&Jee)
$eleg<eg YeJee iegCee (DeefOeHelee) (Deemeved) YeJeefvle ($eeesoMeefYe) oMe HeeCee s Heefles $eeesoMe Deelcee lew
(DemlegJele) mlegJevleg (ceemee) ew$eeee (Deme=pevle) me=e (mebJelmej) (DeefOeHeefle) DeefOeelee (Deemeerled)
Deefmle (HeeoMeefYe) HeefleHeoeefoefleefLeefYe (DemlegJele) mlegJevleg mebKeeevleg (#e$eced) jepeb #eef$eekegueb Jee
(Deme=pele) me=ced (Fv) Hejcewee&nsleg mete& (DeefOeHeefle) DeefOeelee (Deemeerled) (meHleoMeefYe) oMe Heeee
De*diegueeelJeeet&Je&erJeeefve s Heefles eoJee&*d veeYesmlelmeHleoMeb lew (DemlegJele) mlegJevleg (eecee) eeces YeJee
(HeMeJe) ieJeeoe (Deme=pevle) (ye=nmHeefle) ye=nleeb Heeuekees JewMe (DeefOeHeefle) DeefOeelee (Deemeerled)
Deefmle~ [Deeb cev$e Mele08.4.3.7-11 JeeKeele]29
DevJee-ns ceveg<ee! eteb esve efHelejesme=pevle e$eeefOeHelveefoeflejemeerled leb eteb veJeefYejmlegJele~
esvee&Jeesme=pevle, e$eee&Jee DeefOeHelee DeemebmleceskeeoMeefYejmlegJele~ esve ceemee Deme=pevle, HeeoMeefYe
mebJelmejesefOeHeefle me= Deemeerled $eeesoMeefYejmlegJele~ e$esvesefOeHeeflejemeeresve #e$eceme=pele, leb
meHleoMeefYejmlegJele~ esve ye=nmHeeflejefOeHeefle me= Deemeerod, eecee HeMeJeesme=pevle leb Hejcesejb
meHleoMeefYejmlegJele29
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! YeJevlees esve $elJeeoe HepeeHeeuekee efveefce&lee Heeueee, esve keeueefvecee&Hekee
metee&oe meJex HeoeLee& me=emleb HejceelceevecegHeemeerjved29
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie efpeme ves (efHelej) j#eke ceveg<e (Deme=pevle) GlHeVe efkees nQ, peneb
(Deefoefle) j#ee kes eesie (DeefOeHelveer) Delevle j#eke ceelee (Deemeerled) nesJes, Gme Hejceelcee keer (veJeefYe)
veJe HeeCeeW mes (DemlegJele) iegCe HeMebmee kejes, efpeme ves ($eleJe) Jemevle Deeefo $eleg (Deme=pevle) jes nQ, peneb
(Deee&Jee) Gve-Gve $elegDeeW kes iegCe (DeefOeHelee) DeHeves-DeHeves efJe<ee ceW DeefOekeejer (Deemeved) nesles nQ, Gme
keer (SkeeoMeefYe) oMe HeeCeeW Deewj ieejnJeW Deelcee mes (DemlegJele) mlegefle kejes, efpeme ves (ceemee) ew$eeefo
yeejn cenerves (Deme=pevle) jes nQ, (HeeoMeefYe) Hevon efleefLeeeW kes meefnle (mebJelmej) mebJelmej (DeefOeHeefle)
meye keeue kee DeefOekeejer jee (Deemeerled) nw, Gme keer ($eeesoMeefYe) oMe HeeCe, ieejnJeeb peerJeelcee Deewj oes
HeefleeDeeW mes (DemlegJele) mlegefle kejes, efpeve mes (Fvo) Hejce mecHeefe kee nsleg mete& (DeefOeHeefle) DeefOeelee
GlHeVe efkeee (Deemeerled) nw, efpemeves (#e$eced) jepe Jee #eef$eekegue kees (Deme=pele) jee nw, Gme kees
730
epegJexoYee<es
aj.
org
(meHleoMeefYe) oMe HeebJe keer Debiegueer, oes pebIee, oes peeveg, oes Heeflee Deewj Ske veeefYe mes THej kee Debie- Fve
me$eneW mes (DemlegJele) mlegefle kejes, efpeme ves (ye=nmHeefle) ye[s-ye[s HeoeLeeX kee j#eke JewMe (DeefOeHeefle)
DeefOekeejer jee (Deemeerled) nw Deewj (ieecee) ieece kes (HeMeJe) ieew Deeefo HeMeg (Deme=pevle) jes nQ, Gme
HejcesMJej keer HetJeex meye HeoeLeeX mes egkele neskes (DemlegJele) mlegefle kejes29
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! DeeHe ueesie efpemeves $eleg Deeefo epee kes j#eke Deewj j#ee kes eesie HeoeLe& Fme
peieled ceW jes nQ Deewj efpemeves keeue kes efJeYeeie kejves Jeeues mete& Deeefo HeoeLe& jes nQ, Gme HejcesMJej keer
GHeemevee kejes29
veJeoMeefYeefjleme efJeMJeosJe $eef<e~ peieoerMJejes osJelee~ HetJe&me mJeje[d yeeeer peieleer vo~
efve<eeo mJej~ He_eefJebMelesleme yeeeer He*defMvo~ Heece mJej
am
as
veNJeNoNMeefYejmlegJele MetoeNee&Jeme=pesleecenesjeN$es DeefOeHelveer DeemleeNced~

SkeefJeMeleemlegJeNlewkeMeHee HeNMeJeesme=pevleN JeNCeesefOeHeeflejemeerNled~
$eeesefJeMeleemlegJele #egoe HeNMeJeesme=pevle Het<eeefOeHeeflejemeerNled~
He_eefJeMeleemlegJeleejCee HeNMeJeesme=pevle JeeNegjefOeHeeflejemeerled~
meNHleefJeMeleemlegJeleN eeJeeHe=efLeNJeer JewleebN JemeJees Noes DeeefoNlee DevegJeeeBNmle
SNJeeefOeHelee Deemeved30
the
ary
veNJeNoNMeefYeNefjefle veJeoNMeefYe~ DeNmlegJeNleN~ MeteNeez~ DeNme=pesNleeNced~ DeNnesjN eN$e FlenesNjeN$es~ DeefOeHelveerN FleefOeHelveer~
DeeNmleeNced~ SkeefJeMeNleskeefJeMelee~ DeNmlegJeNleN~ SkeMeHeeN FleskeMeHeeN~ HeNMeJe~ DeNme=peNvleN~ JeCe~
DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ DeeNmeerNled~ $eeesefJeMeNlesefleN $eeefJebMelee~ DeNmlegJeNleN~ #ege~ HeNMeJe~ DeNme=peNvleN~ Het<ee~
DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ DeeNmeerNled~ HeeefJeMeNlesefleN HeeefJeMelee~ DeNmlegJeNleN~ DeeNjCee~ HeNMeJe~ DeNme=peNvleN~ JeeNeg~
DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ DeeNmeerNled~ meNHleefJeMeNlesefle meNHleefJeMelee~ DeNmlegJeNleN~ eeJeeHe=efLeNJeer Fefle eeJeeHe=efLeNJeer ~ efJe~
SNsleeNced~ JemeJe~ Ne~ DeeNefoNlee~ DeNvegJeeeNefVelevegJeeeved~ les~ SNJe~ DeefOeHeleeN FleefOeHelee~ DeeNmeNved30
HeoeLe&-(veJeoMeefYe) oMe HeeCee Hee ceneYetleeefve ceveesyegefefeeenbkeejw (DemlegJele) mlegJevleg

(Meteeez) Meteeeex efpee leew (Deme=pesleeced) (Denesje$es) (DeefOeHelveer) DeefOee$eew (Deemleeced) YeJele
(SkeefJebMelee) ceveg<eeCeecew (DemlegJele) (SkeMeHee) Deeeoe (HeMeJe) (Deme=pevle) me=e (JeCe)
peueced (DeefOeHeefle) (Deemeerled) ($eeesefJebMelee) Heew (DemlegJele) (#ege) vekegueHee&vlee (HeMeJe)
(Deme=pevle) (Het<ee) Hegefkeee& Yetieesue (DeefOeHeefle) (Deemeerled) (HeeefJebMelee) #egHeeJeeJew (DemlegJele)
elego&MeesOeee
731
the
ary
as
am
aj.
org
(DeejCee) DejCes YeJee (HeMeJe) efmebneoe (Deme=pevle) (Jeeeg) (DeefOeHeefle) (Deemeerled)

(meHleefJebMelee) DeejCeHeMegiegCew (DemlegJele) (eeJeeHe=efLeJeer) (efJe) efJeefJeOeleee (Ssleeced) HeeHvegle (JemeJe)
Deiveeoeesew (e) HeeCeeoe (Deeefolee) ew$eeoees eoMe ceemee HeLececeOeceesecee efJeebmees Jee
(DevegJeeeved) DevegketueleeeslHeeefolee (les) (SJe) (DeefOeHelee) (Deemeved)~ [Deeb cev$e Mele08.4.3.12-16
JeeKeele]30
DevJee-ns ceveg<ee! eteb esveeslHeeefoles Denesje$es DeefOeHelveer Deemleeced, esve Meteee&Jeme=pesleeb leb
veJeoMeefYejmlegJele~
esveeslHeeefolees
JeCeesefOeHeeflejemeeresvewkeMeHee
HeMeJeesme=pevle
leb
HejceelceeveceskeefJebMeleemlegJele~ esve efveefce&le Het<eeefOeHeeflejemeerod, esve #ege HeMeJeesme=pevle, leb
$eeeseJf ebMeleemlegJele~ esveeslHeeefolees JeeegjefOeHeeflejemeerod esveejCee HeMeJeesme=pevle, leb HeeefJebMeleemlegJele~
esve me=s eeJeeHe=efLeJewleeced, esve jefelee JemeJees e Deeefolee DevegJeeebmle SJeeefOeHelee Deemebmleb
meHleefJebMeleemlegJele30
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! esveeee& Mete omeJee ceveg<ee me=e, esve mLetuemet#cee HeeefCeosne cenodmJee
HeMeJe Sles<eeb HeeuevemeeOeveeefve e, eme me=eJeuHeefJeee meceeefJeeee efJeebmees YeJeefvle, lecesJe etecegHeemeb
ceveOJeced30
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce efpememes GlHeVe ngS (Denesje$es) efove Deewj jeef$e (DeefOeHelveer) meye keece kejeves
kes DeefOekeejer (Deemleeced) nQ, efpeme ves (Metoeeez) Meto Deewj Deee& efpe es oesveeW (Deme=pesleeced) jes nQ, Gme
keer (veJeoMeefYe) oMe HeeCe, Heebe ceneYetle, ceve, yegef, efee Deewj Denbkeejesb mes (DemlegJele) mlegefle kejes~
efpemeves GlHeVe efkeee (JeCe) peue (DeefOeHeefle) HeeCe kes meceeve efHee DeefOeelee (Deemeerled) nw, efpeme ves
(SkeMeHee) peg[
s Ske KegjeW Jeeues Iees[
s Deeefo (HeMeJe) HeMeg (Deme=pevle) jes nQ, Gme keer (SkeefJebMelee)
ceveg<eeW kes Fkekeerme DeJeeJeeW mes (DemlegJele) mlegefle kejes, efpemeves yeveeee (Het<ee) Hegefkeejke Yetieesue
(DeefOeHeefle) j#ee kejves Jeeuee (Deemeerled) nw, efpeme ves (#egoe) Deeflemet#ce peerJeeW mes ueskej vekegue Hee&vle
(HeMeJe) HeMeg (Deme=pevle) jes nQ, Gme keer ($eeesefJebMelee) HeMegDeeW kes lesF&me DeJeeJeeW mes (DemlegJele) mlegefle
kejes~ efpemeves yeveeee ngDee (Jeeeg) Jeeeg (DeefOeHeefle) Heeueves neje (Deemeerled) nw, efpemeves (DeejCee) Jeve kes
(HeMeJe) efmebn Deeefo HeMeg (Deme=pevle) jes nQ, (He_eefJebMelee) DeveskeeW Hekeej kes ess-ess Jeve HeMegDeeW kes
DeJeeJeeW kes meeLe DeLee&led Gve DeJeeJeeW keer keejeriejer kes meeLe (DemlegJele) HeMebmee kejes, efpemeves yeveees
(eeJeeHe=efLeJeer) DeekeeMe Deewj Yetefce (Jewleeced) HeeHle nQ, efpeme kes yeveeves mes (JemeJe) Deefive Deeefo Dee HeoeLe&
Jee HeLece ke#ee kes efJeeved (oe) HeeCe Deeefo Jee ceOece efJeeved (Deeefolee) yeejn cenerves Jee Gece efJeeved
(DevegJeeeved) Devegketuelee mes GlHeVe nQ, (les) (SJe) Jes Deefive Deeefo ner Jee efJeeved ueesie (DeefOeHelee)
732
epegJexoYee<es
aj.
org
DeefOeelee (Deemeved) nesles nQ, Gme keer (meHleefJebMelee) meeeF&me Jeve kes HeMegDeeW kes iegCeeW mes (DemlegJele) mlegefle
kejes30
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! efpemeves yeeeCe, #eef$ee, JewMe Deewj Meto [eket ceveg<e Yeer jes nQ, efpemeves mLetue
leLee met#ce HeeefCeeeW kes Mejerj Delevle ess HeMeg Deewj Fve keer j#ee kes meeOeve HeoeLe& jes Deewj efpemekeer me=ef ceW
vetve efJeee Deewj HetCe& efJeee Jeeues efJeeved nesles nQ, Gmeer Hejceelcee keer legce ueesie GHeemevee kejes30
veJeefJebMelesleme efJeMJeosJe $eef<e~ HepeeHeefleoxJelee~ efvee=oefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
efHej Yeer Jener G efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
veJeefJeMeleemlegJeleN JeveNmHeleeesme=pevleN meesceesefOeHeeflejemeerNled~

Skeef$eMeleemlegJele HeNpee Deme=pevleN eJeeNMeeeJeeNeeefOeHeleeDeemeNved~
$eeefm$eMeleemlegJele YetleeveMeeceved HeNpeeHeefle HejcesNeefOeHeeflejemeerled31
as
veJeefJeMeNlesefleN veJeefJeMelee~ DeNmlegJeNleN~ JeveNmHelee~ DeNme=peNvleN~ meesce~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ DeeNmeerNled~

Skeef$eMeNlesleskeef$eMelee~ DeNmlegJeNleN~ HeNpee Fefle HeNpee~ DeNme=peNvleN~ eJee~ eN~ DeeJee~ eN~ DeefOeHeleeN
FleefOeHelee~ DeeNmeNved~ $eeefm$eMeNlesefleN $eeef$eMelee~ DeNmlegJeNleN~ Yetleeefve~ DeNMeeNceNved~ HeNpeeHeefleNefjefle HeNpeeHeefle~
HeNjcesNer~ HeNjcesNmLeerefle HejcesNmLeer~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ DeeNmeerNled31
the
ary
HeoeLe&-(veJeefJebMelee) SlelmebKeekewJe&vemHeefleiegCew (DemlegJele) peieleejb Hejceelceeveb HeMebmele

(JevemHelee) DeelLeeoe (Deme=pevle) me=e (meesce) Dees<eefOejepe (DeefOeHeefle) DeefOeelee (Deemeerled)
YeJeefle (Skeef$ebMelee) Hepeew (DemlegJele) HeMebmele (Hepee) (Deme=pevle) efveefce&lee (eJee) efceefelee (e)
(DeeJee) Deefceefelee (e) (DeefOeHelee) DeefOeeleej (Deemeved) meefvle ($eeeqbMelee) ceneYetleiegCew
(DemlegJele) HeMebmele (Yetleeefve) ceneefvle leJeeefve (DeMeeceved) Meeceefvle (HepeeHeefle) HepeeHeeueke F&ej
(Hejceser) HejcesejHes DeekeeMes JeeefYeJeeHe efleleerefle (DeefOeHeefle) DeefOeelee (Deemeerled) De$eeefHe ueeskevlee
Fvefceefle cev$e$eeHeleerkeeefve HetJe&Jelkesveefeled ef#eHleeveerefle Jeseced~ [Deeb cev$e Mele08.4.3.17-19
JeeKeele]31
DevJee-ns ceveg<ee! eteb esveeslHeeefole meesceesefOeHeeflejemeerod esve les JevemHeleeesme=pevle, leb
peieoerejb veJeefJebMeleemlegJele~ eemeeb eJee efceefelee HeJe&leeoee $emejsCJeeoeeeeJee Heke=leJeeJee
meJejpemleceebefme iegCee HejceeCJeeoeeeefOeHelee Deemeved, lee Hepee Deme=pevle, leceskeef$ebMeleemlegJele~ eme
HeYeeJeeod YetleeveMeeceved, e HepeeHeefle HejceseefOeHeeflejemeerled, leb $eeeqbMeleemlegJele31
elego&MeesOeee
733
aj.
org
YeeJeeLe&-esve peieoerejsCe ueeskeeveeb j#eCeee JevemHeleeoerved me=dJee efOeevles JeJemLeeHevles, me SJe

meJezce&veg<ewHeemeveere31
DeeqmceVeOeees Jemevleee=legiegCeJeCe&veeosleoLe&me HetJee&OeeeeLexve men mebieeflejmleerefle %eseced
as
am
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie efpeme kes yeveeves mes (meesce) Dees<eefOeeeW cesb Gece Dees<eefOe (DeefOeHeefle)
mJeeceer (Deemeerled) nw, efpeme ves Gve (JevemHelee) HeerHeue Deeefo JevemHeefleeeW kees (Deme=pevle) jee nw, Gme
Hejceelcee keer (veJeefJebMelee) Gveleerme Hekeej kes JevemHeefleeeW kes iegCeeW mes (DemlegJele) mlegefle kejes Deewj efpeme ves
GlHeVe efkees (eJee) meceefHe yeves HeJe&le Deeefo (e) Deewj $emejsCeg Deeefo (DeeJee) efYeVe-efYeVe Heke=efle kes
DeJeeJe melJe, jpemed Deewj leceesiegCe (e) leLee HejceeCeg Deeefo (DeefOeHelee) cegKe keejCe He DeOe#e
(Deemeved) nQ, Gve (Hepee) Heefme Dees<eefOeeeW kees efpeme ves (Deme=pevle) jee nw, Gme F&MJej keer (Skeef$ebMelee)
Fkeeerme Hepee kes DeJeeJeeW mes (DemlegJele) HeMebmee kejes~ efpemekes HeYeeJe mes (Yetleeefve) Heke=efle kes HeefjCeece
cenelJe kes GHeoJe (DeMeeceved) Meevle neW, pees (HepeeHeefle) Hepee kee j#eke (Hejceser) HejcesMJej kes meceeve
DeekeeMe ceW JeeHeke nes kes efmLele HejcesMJej (DeefOeHeefle) DeefOeelee (Deemeerled) nw, Gmekeer ($eeefmb$eMelee)
ceneYetleeW kes lesleerme iegCeeW mes (DemlegJele) HeMebmee kejes31
YeeJeeLe&-efpeme Hejcesej ves ueeskeeW keer j#ee kes efuees JevemHeefle Deeefo Dees<eefOeeeW kees je kes OeejCe
Deewj JeJeefmLele efkeee nw, Gmeer keer GHeemevee meye ceveg<eeW kees kejveer eeefnes31
Fme DeOeee ceW Jemevleeefo $elegDeeW kes iegCe-JeCe&ve nesves mes Fme DeOeee kes DeLe& keer mebieefle HetJe&
DeOeee kes DeLe& kes meeLe peeveveer eeefnes
the
ary

oeevevomejmJeleermJeeefcevee efJejefeles mebmke=leee&Yee<eeYeeb efJeYetef<eles megHeceeCeegs epegJexoYee<es
elego&MeesOeee mecHetCe&14
en epegJexoYee<e kee eewonJeeB DeOeee Hetje ngDee
aj.
org
Dees3ced
DeLe He_eoMeeOeeeejcYe
Deives peeleeefveleme Hejceser $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Deme HeLececev$es jepejepeHeg<ew eEke eEke kee&Jeefceleen
Deye HevonJeW DeOeee kee DeejcYe nw, Fmekes HeLece cev$e ceW jepee Deewj jepeHeg<eeW kees keee-keee kejvee
eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe efkeee nw
am
Deives peeNleeved He Cegoe ve meNHelveeNved Helepeeleeved vego peeleJeso~

DeefOe vees yetefn megceveeNDens[BNmleJe meeceN Mece&efNJeLeGNew1
Deives~ peeNleeved~ He~ vegoN~ veN~ meNHelveeNefveefle meNHelveeved~ Heefle~ Depeeleeved~ vegoN~ peeNleNJesNoN Fefle peeleJeso~ DeefOe~
veN~ yetefnN~ megceveeN Fefle megcevee~ Dens[ved~ leJe~ meeNce~ Mece&ved~ ef$eNJeLe Fefle ef$eNJeLes~ GNeefJelegledYeew1
the
ary
as
HeoeLe&-(Deives) jepeved Jee mesveeHeles (peeleeved) GlHeVeeved Heefmeeved (He) (vego) otjs Heef#eHe~ De$e
eeesleefmle* Fefle oerIe& (ve) Demceekeced (meHelveerved) me+HelveerJe Jele&ceeveevejerved (Heefle) (Depeeleeved)
DeHekeeved (vego) Hes<Je& (peeleJeso) peeleyeue (DeefOe) (ve) Demceeved (yetefn) GHeefoMe (megcevee) HemeVemJeevle
(Dens[ved)
DeveeojcekegJe&ved
(leJe)
(meece)
(Mece&ved)
ie=ns
(ef$eJeLes)
$eerefCe
JeLeeveeOeeeflcekeeefOeowefJekeeefOeYeewelf ekeeefve megKeeefve eefmceved (Gew) Goglke=eefve Jemletefve YeJeefvle
eefmcebmleefmceved1
DevJee-ns Deives! lJeb vees peeleeved meHelveeved HeCegoe ns peeleJesomlJecepeeleeved Me$etved vego Demceevens[ved
megceveemlJeb veesmceeved HeleefOeyetefn elees Jeeb leJeesew ef$eJeLes Mece&ved megefKeve meece1
YeeJeeLe&-jepeeefomeYepevewieg&Hleweejw HeefmeeHeefmeeved Me$etved efveefele JeMeb vesee~ ve kemeeefHe
Oeeefce&kemeeveeojesOeeefce&kemeeoje kee&Je, ele meJex meppevee efJeemlee mevlees je^s Jemeseg1
HeoeLe&-ns (Deives) jepeved Jee mesveeHeles! DeeHe (ve) nceejs (peeleeved) Heefme (meHelveeved) Me$egDeeW kees
(He, vego) otj keerepf ees~ ns (peeleJeso) Heefme yeueJeeved! DeeHe (Depeeleeved) DeHeefme Me$egDeeW kees (vego) HesjCee
keerefpees Deewj nceeje (Dens[ved) Deveeoj ve kejles ngS (megcevee) HemeVeefele DeeHe (ve) (Heefle) nceejs Heefle
(DeefOeyetefn) DeefOeke GHeosMe keerepf ees, efpememes nce ueesie (leJe) DeeHe kes (Gew) Gece HeoeLeeX mes eg
(ef$eJeLes) DeeOeeeflceke, DeeefOeYeewelf eke Deewj DeeefOeowefJeke Fve leerveeW megKeeW kes nsleg (Mece&ved) Iej ceW (meece)
megKeer nesJeW1
HeeoMeesOeee
735
aj.
org
YeeJeeLe&-jepee Deeefo veeeeOeerMe meYeemeoeW kees eeefnes efke iegHle otleesb mes Heefme Deewj DeHeefme
Me$egDeeW kees efveMee kejkes JeMe ceW kejsb Deewj efkemeer Oecee&lcee kee eflejmkeej Deewj DeOeceea kee melkeej Yeer keYeer
ve kejW, efpeme mes meye meppeve ueesie efJeMJeemeHetJe&ke jepe ceW JemeW1
menmee peeleeefveleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
efHej Yeer Jener HetJees efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
menmee peeNleeved HeCegoe ve meNHelveeNved Helepeeleeved peeleJesoes vegomJe~

DeefOe vees yetefn megceveNmeceevees JeNe meeceN HeCegoe ve meNHelveeved2
am
menmee~ peeNleeved~ He~ vegoN~ veN~ meNHelveeNefveefle meNHelveeved~ Heefle~ Depeeleeved~ peeNleNJesNoN Fefle peeleJeso~ vegoNmJeN~
DeefOe~ veN~ yetefnN~ megceNveNmeceeveN Fefle megceveNmeceeve~ JeNeced~ meeNceN~ He~ vegoN~ veN~ meNHelveeNefveefle meNHelveeved2
the
ary
as
HeoeLe&-(menmee) yeuesve men (peeleeved) HeeogYet&leeved efJejeseOf eve (He) (vego) efJepeemJe~ De$e
eeesleefmle* Fefle oerIe& (ve) Demceekeced (meHelveeved) meHelveerJe Jee&ceeveeved Me$etved (Heefle) (Depeeleeved)
egsHekeeved Me$egmesefJevees efce$eeved (peeleJeso) peeleHe%eeve (vegomJe) He=Leked keg (DeefOe) (ve) (yetefn)
efJepeeefJeefOecegHeefoMe (megcevemeceeve) megg efJeeejeved (Jeeced) (meece) YeJesce (He) (vego) efnefvOe~ De$eeefHe
HetJe&JeerIe& (ve) Demceekeced (meHelveeved) efJejesOes Jee&ceeveeved mecyeefvOeve2
DevJee-ns peeleJesomlJeb ve menmee peeleeved meHelveeved HeCego~ leeved Helepeeleeved vegomJe~
megcevemeceevemlJeb veesefOe yetefn~ Jeeb leJe meneee meece~ eeVe meHelveeved lJeb HeCego leeved JeeceefHe
HeCegosce2
YeeJeeLe&-es jepeYe=lee Me$egefveJeejCes eLeeMeef ve Heelevles les meceioC[ee~ es mJemeneee
megmleeved jepee melkegee&led2
HeoeLe&-ns (peeleJeso) Heke= %eeve kees HeeHle ngS jepeved! DeeHe (ve) nceejs (menmee) yeue kes meefnle
(peeleeved) Heefme ngS (meHelveeved) Me$egDeeW kees (HeCego) peereflees Deewj Gve (Heefle) (Depeeleeved) eg ceW efHes ngS
Me$egDeeW kes mesJeke efce$eYeeJe mes Heefmeesb kees (vegomJe) He=Leked keerefpees leLee (megcevemeceeve) Des Hekeej
efJeeejles ngS DeeHe (ve) nceejs efuees (DeefOeyetefn) DeefOekelee mes efJepee kes efJeOeeve kee GHeosMe keerefpees
(Jeeced) nce ueesie DeeHe kes meneeke (meece) nesJeW, efpeve (ve) nceejs (meHelveeved) efJejesOe ceW HeJe=e
mecyeefvOeeeW kees DeeHe (HeCego) ceejW, Gve kees nce ueesie Yeer ceejW2
YeeJeeLe&-jepee kees eeefnes efke pees jepe kes mesJeke Me$egDeeW kes efveJeejCe kejves ceW eLeeMeefkele Heelve ve
kejW Gve kees Des Hekeej oC[ osJes Deewj pees DeHeves meneeke neW, Gve kee melkeej kejW2
736
epegJexoYee<es
aj.
org
<ees[Meerleme Hejceser $eef<e~ ocHeleer osJeles~ yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe HeefleHelveerOecce&ceen
Deye m$eer-Heg<e kee Oece& Deieues cev$e ceW kene nw
<eesN[NMeer mleesceNDeespeesN oefJeCeb elegMelJeeefjMe mleesceesN JeeexN oefJeCeced~

DeNives Hegjer<eceNmeHmeesN veeceN lee lJeeN efJeMJesDeNefYeie=Cevleg osNJee~
mleesceHe=e Ie=leJeleerNn meero HeNpeeJeoNmces oefJeNCeeepemJe3
<eesN[NMeer~ mleesce~ Deespe~ oefJeCeced~ eNlegeNlJeeNefjMe Fefle elegeNlJeeNefjMe~ mleesce~ Jee&~ oefJeCeced~
DeNives~ Hegjer<eced~ DeNefmeN~ DeHme~ veece~ leeced~ lJeeN~ efJees~ DeNefYe~ ie=CeNvleg~ osNJee~ mleesceHe=sefleN mleesceHe=e~ Ie=leJeNleerNefle
Ie=leJeleer~ FNn~ meerNoN~ HeNpeeJeNefoefle HeNpeeJeled~ DeNmces FleNmces~ oefJeNCee~ eNpeNmJeN3
the
ary
as
am
HeoeLe&-(<ees[Meer) HeMemlee <ees[Me keuee meefvle eefmceved me (mleesce) mleeslegcen& (Deespe)

Hejeece (oefJeCeced) Oeveced (elegelJeeeEjMe) SlelmebKeeHetjkees yeeee&JeJenejkej (mleesce) mlegJeefvle esve
me (Jee&) DeOeeveced (oefJeCeced) yeueb Jee (Deives) HeeJekeme (Hegjer<eced) Hetefe&kejced (Deefme) (DeHme) ve
efJeeles HejHeoeLe&meeHmees Ye#eCeb eme me (veece) Heefmeced (leeced) (lJee) lJeeced (efJeMJes) (DeefYe) (ie=Cevleg)
HeMebmevleg (osJee) efJeebme (mleesceHe=e) mleescee He=e %eeHeefelegefcee emee mee (Ie=leJeleer) HeMemleepeeefoege
(Fn) ie=neeces (meero) (HepeeJeled) yee Hepee emceeled leled (Demces) DemceYeced (oefJeCee) oefJeCeb Oeveced~
De$e megHeeb meguegefieleekeejosMe (epemJe) osenf 3
DevJee-e <ees[Meer mleesce Deespees oefJeCeb eelegelJeeefjbMe mleescees veece Jeeex oefJeCeb e ooeefle,
eesives Hegjer<eb HeeHleesHmeesefme, leb lJee lJeeb e efJeMJes osJee DeefYeie=Cevleg~ mee lJeb mleesceHe=e Ie=leJeleer meleern
ie=neeces meero, Demces HepeeJeod oefJeCee epemJe3
YeeJeeLe&-ceveg<ew <ees[Mekeueelcekes peieefle efJeeeyeueb efJemleee& ie=neeceb ke=lJee efJeeeoeveeoerevf e
kecee&efCe meleleb keeee&efCe3
HeoeLe&-pees (<ees[Meer) HeMebefmele meesuen keueeDeeW mes eg (mleesce) mlegefle kes eesie (Deespe) Hejeece
(oefJeCeced) Oeve kees pees (elegMelJeeefjbMe) eJeeueerme mebKee kees HetCe& kejves Jeeuee yeeee& kee DeeejCe
(mleesce) mlegefle kee meeOeve (veece) Heefme (Jee&) He{vee Deewj (oefJeCeced) yeue kees osleer nw, pees (Deives)
Deefive keer (Hegjer<eced) Hetefe& kees HeeHle (DeHme) otmejs kes HeoeLeeX kes Yeesie keer Fe mes jefnle (Deefme) nes, Gme
(lJee) Heg<e leLee (leeced) m$eer keer (efJeMJes) meye (osJee) efJeeved ueesie (DeefYeie=Cevleg) HeMebmee kejW mees let
(mleesceHe=e) F mlegefleeeW kees peeveves Jeeueer (Ie=leJeleer) HeMebefmele Ieer Deeefo HeoeLeeX mes eg (Fn) Fme ie=neece
HeeoMeesOeee
737
aj.
org
ceW (meero) efmLele nes Deewj (Demces) nceejs efuees (HepeeJeled) yengle mevleeveeW kes nsleg (oefJeCee) Oeve kees (epemJe)
efoee kej3
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke meesuen keuee He peieled ceW efJeeeHe yeue kees Hewuee Deewj ie=neece
kej kes efJeeeoeveeefo keceeX kees efvejvlej efkeee kejW3
SJeMvo Fleme Hejceser $eef<e~ efJeebmees osJelee~ Yegefjieeke=efleMvo~ Heece mJej
ceveg<ee eelvesve meeOevew megKeeefve Je&eeqvlJeleen
ceveg<eeW kees eeefnes efke HeelveHetJe&ke meeOeveeW mes megKe ye{eJeW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
SJeNMvoesN JeefjJeNMvo MeNcYetMvo HeefjYetMvoDeeNvoesN ceveNMvoesN JeeNMvoN

efmevOegMvo mecegoMvo meefjjbN vo keNkegHed voefkeNkegHed vo keeNJeb voesDe*dkegHeb
voesN#ejHe*defNMvo HeNoHeef*dNMvoes efJeNejHeef*dNMvo #egjMvoesN YepeNMvo4
SJe~ vo~ JeefjJe~ vo~ MeNcYetefjefle MeNcedYet~ vo~ HeNefjYetefjefle HeefjYet~ vo~ DeeNefoleeNled~
vo~ ceve~ vo~ Jee~ vo~ efmevOeg~ vo~ meNceg~ vo~ meNefjjced~ vo~ keNkegHed~ vo~ ef$eNkeNkegefyeefle
ef$ekeNkegHed~ vo~ keeNJeced~ vo~ DeN*kegHeced~ vo~ DeN#ejHe*defNefjleN#ejHe*def~ vo~ HeNoHe*defefjefle
HeNoHe*def~ vo~ efJeNeNjHe*def~ efJeNmleeNjHe*defNefjefle efJemleeNjHe*def~ vo~ #egj~ vo~ Yepe~ vo4
the
ary
as
HeoeLe&-(SJe) %eeveced (vo) Deevevoced (JeefjJe) melemesJeveced (vo) megKeHeoced (MecYet) megKeb
YeeJegke (vo) Deeeokeejer JeJenej (HeefjYet) meJe&le Heg<eeLeea (vo) meleHeoerHeke (Deeled)
oes<eeHeJeejCeced (vo) Tpe&veced (ceve) mebkeuHees efJekeuHe (vo) HekeeMekejced (Jee) MegYeiegCeJeeefHle
(vo) Deevevokeeefj (efmevOeg) veoerJe eueveced (vo) (mecego) meeiej FJe ieecYeere&ced (vo) DeLe&kejced
(meefjjced) peueefceJe mejuelee keesceuelee (vo) peueefceJe Meeefvle (kekegHed) efoefieJe eMe (vo) HeefleeHeoced
(ef$ekekegHed) $eereCf e keeefve megKeeefve mkegYveeefle esve kece&Cee leled~ De$e evomees JeCe&ueesHe Fefle meueesHe (vo)
Deevevokejced (keeJeced) keefJeefYeefve&efce&leced (vo) HekeeMekeced (De*dkegHeced) De*dketefve kegefueeefve ieceveeefve Heeefle
j#eefle leppeueced (vo) le=efHlekejb kece& (De#ejHe*def) Demeew e ueeske (vo) Deevevokej (HeoHe*def)
Deeb ueeske (vo) megKemeeOeke (efJeejHe*def) meJee& efoMe (vo) megKemeeefOekee (#egj) #egj FJe
soke Deeefole (vo) efJe%eeveced (Yepe) oerHleced~ De$e JeCe&Jeleesve mJelJeced (vo)
mJevoevevokej4
DevJee-ns ceveg<ee! eteb HejceHeelvesvewJeMvoes JeefjJeMvo MecYetMvo HeefjYetMvo Deevoes
ceveMvoes JeeMvo efmevOegMvo mecegoMvo meefjjb vo kekegHed voefkekegHvo keeJeb
738
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
voes*dkegHeb voes#ejHe*defMvo HeoHe*defMvoes efJeejHe*defMvo #egjMvoes YepeMvo megKeee

meeOvegle4
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Oece&kece&Heg<eeLee&vegevesve efHeee YeJeefvle les meJexYe me=efmLeHeoeLexYe megKeeefve
mebienerlegb MekevegJeefvle4
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie Gece Heelve mes (SJe) (vo) Deevevooeeke %eeve (JeefjJe)
melemesJeveHe (vo) megKeoeeke (MecYet) megKe kee DevegYeJe (vo) Deevevokeejer (HeefjYet) meye Deesj mes
Heg<eeLeea (vo) mele kee HekeeMeke (Deeled) oes<eeW kee nevee (vo) peerJeve (ceve) mebkeuHe
efJekeuHeelceke (vo) HekeeMekeejer (Jee) MegYe iegCeeW keer JeeefHle (vo) Deevevokeejke (efmevOeg) veoer kes
legue euevee (vo) mJelev$elee (mecego) mecego kes meceeve iecYeerjlee (vo) Heeespeveefmeefkeejer (meefjjced)
peue kes legue keesceuelee (vo) peue kes meceeve Meeefvle (kekegHed) efoMeeDeeW kes legue GppJeue keerefle& (vo)
Heeflee osves Jeeuee (ef$ekekegHed) DeOeelceeefo leerve megKeeW kee HeeHle kejves Jeeuee kece& (vo) Deevevokeejke
(keeJeced) oerIe&oMeea keefJe ueesieeW ves yeveeee (vo) HekeeMeke, efJe%eeveoeeke (De*dkegHeced) s{er ieefle Jeeuee
peue (vo) GHekeejer (De#ejHe*defkele) Hejueeske (vo) Deevevokeejer (HeoHe*defkele) en ueeske (vo)
megKemeeOeke (efJeejHe*defkele) meye efoMee (vo) megKe kee meeOeke (#egj) gje kes meceeve HeoeLeeX kee soke
mete& (vo) efJe%eevemJeHe (Yepe) HekeeMecee (vo) mJe Deevevokeejer HeoeLe& megKe kes efuees efme
kejes4
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Oece&egkele kece& ceW Heg<eeLe& kejves mes meye kes efHee nesvee Dee mecePeles nQ, Jes
meye me=ef kes HeoeLeeX mes megKe uesves kees meceLe& nesles nQ4
the
ary
Deevo Fleme Hejceser $eef<e~ efJeebmees osJelee~ efvee=oefYeke=efleMvo~ $e<eYe mJej
DeLe ceveg<ew eelvesve mJeelev$eb efJeOeseefceleen
ceveg<eeW kees eeefnes efke Heelve kes meeLe mJelev$elee ye{eJesb, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeeNvo HeNvo meNbevoes efJeNevoes ye=nvoes jLevlej_voes efvekeeNeMvoes

efJeJeNOeMvoesN efiejMvoesN YepeNMvo meNmlegHed voesveggHed voNSJeNMvoesN JeefjJeNMvoesN JeeNMvoes
JeeNmke=voesN efJe<Hee&NMvoes efJeMeeNueb voMNefoMvoes otjesnNCeb vomleNvobN voesDe*dkeeNb
vo5
DeeNefoleeNled~ vo~ HeNefoefle HeNled~ vo~ mebNeefoefle meNcedeled~ vo~ efJeNeefoefle efJeNeled~ vo~
ye=nled~ vo~ jLeNvleNjefceefle jLecedleNjced~ vo~ efveNkeeNe Fefle efvekeeNe~ vo~ efJeNJeNOe Fefle efJeJeNOe~ vo~ efiej~
vo~ Yepe~ vo~ meNmlegefyeNefle meNcedmlegHed~ vo~ DeNveggHed~ DeNvegmlegefyelevegmlegHed~ vo~ SJe~ vo~ JeefjJe~
HeeoMeesOeee
739
aj.
org
vo~ Jee~ vo~ JeNeNmke=led~ JeNeNke=efoefle JeeNke=led~ vo~ efJe<Hee&N~ efJemHee&N FefleN efJemHee&~ vo~
efJeNMeeNueefceefle efJeMeeNueced~ vo~ Nefo~ vo~ otjesNnNCeefceefle ogjesNnNCeced~ vo~ leNvoced~ vo~
DeNeefceleDeNced~ vo5
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deeled) mecevleeled HeeHeefveJeejkeb kece& (vo) HekeeMeveced (Heled) Heelvesve

ogmJeYeeJeotjerkejCeeLe&b kece& (vo) Glmeenveced (mebeled) mebece (vo) yeueced (efJeeled) efJeefJeOew
Hekeejwe&leles esve leled (vo) Glmeen (ye=nled) cenOe&veced (vo) mJeelev$eced (jLevlejced) eoefmceved ueeskes
leejkeb JemlJeefmle leled (vo) mJeerkejCeced (efvekeee) efveefevJeefvle GHemeceeoOeles esve Jeeegvee leled (vo)
mJeerkejCeced (efJeJeOe) efJeMes<esCe yeOveefvle HeoeLee& eefmcebmleovleefj#eced (vo) HekeeMeveced (efiej) ieere&les
efveieueles eosveb leled (vo) mJeerkejCeced (Yepe) Yeepeles HekeeMeles eesefive me (vo) mJeerkejCeced
(mebmlegHed) meceked mlegYveeefle MeyoeLe&mecyevOeeved eee mee Jeeked (vo) Deeeokeeefj (DeveggHed) eglJee Heeeled
mlegYveeefle peeveeefle MeeeefCe eee ceveveefeeee mee (vo) GHeosMe (SJe) HeeHeCeced (vo) Heeleveced
(JeefjJe) efJelHeefjejCeced (vo) mJeerkejCeced (Jee) peerJeveced (vo) mJeeOeerveced (Jeemke=led)
eemkejesefle leppeerJevemeeOeveced (vo) mJeerkejCeced (efJe<Hee&) efJeMes<esCe e mHeOe&les me (vo)
HeoerHeveced (efJeMeeueced) efJemleerCe kece& (vo) HeefjienCeced (efo) efJeIveeHeJeejCeced (vo) megKeeJenced
(otjesnCeced) ogKesve jes{gcen&ced (vo) Tpe&veced (levoced) mJelev$eleekejCeced (vo) HekeeMeveced (Deeced)
ieefCeleefJeee (vo) mebmLeeHeveced5
DevJee-ceveg<ewjevo Hevo mebevoes efJeevoes ye=nvoes jLevlejb voes
efvekeeeMvoes efJeJeOeMvoes efiejMvoes YepeMvo mebmlegHvoesveggHed vo SJeMvoes JeefjJeMvoes
JeeMvoes Jeemke=voes efJe<Hee&Mvoes efJeMeeueb voMefoMvoes otjesnCeb vomlevob voeseb vo
mJeerke=le Heeee& HeeefleleJeced5
YeeJeeLe&-ceveg<ew Heg<eeLes&ve Heejlev$eneefve mJeelev$emJeerkejCeb meleleb efJeOeseced5
HeoeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke (Deeled) Des Hekeej HeeHeeW keer efveJe=efe kejves neje kece& (vo)
HekeeMe (Heled) Heelve mes og mJeYeeJe kees otj kejves Jeeuee kece& (vo) Glmeen (mebeled) mebece (vo)
yeue (efJeeled) efJeefJeOe elve kee meeOeke (vo) Oewe& (ye=nled) yengle Je=ef (vo) mJelev$elee (jLevlejced)
mecegoHe mebmeej mes Heej kejves Jeeuee HeoeLe& (vo) mJeerkeej (efvekeee) mebeesie kee nsleg Jeeeg (vo)
mJeerkeej (efJeJeOe) efJeMes<e kejkes HeoeLeeX kes jnves kee mLeeve Devleefj#e (vo) HekeeMeHe (efiej) Yeesieves
eesie DeVe (vo) ienCe (Yepe) HekeeMeHe Deefive (vo) ues uesvee (mebmlegHed) Des Hekeej MeyoeLe&
mecyevOeeW kees peveeves nejer JeeCeer (vo) Deevevokeejke (DeveggHed) megveves kes Heers Meem$eeW kees peeveves nejer ceve
keer efeee (vo) GHeosMe (SJe) HeeefHle (vo) Heelve (JeefjJe) efJeeveeW keer mesJee (vo) mJeerkeej
740
epegJexoYee<es
aj.
org
(Jee) peerJeve (vo) mJeeOeervelee (Jeemke=led) DeJemLeeJe&ke peerJeve kes meeOeve (vo) ienCe (efJe<Hee&)
efJeMes<e kejkes efpememes F&<ee& kejs Jen (vo) HekeeMe (efJeMeeueced) efJemleerCe& kece& (vo) ienCe kejvee
(efo) efJeIveeW kee nevee (vo) megKeeW kees Hengbeeves Jeeuee (otjesnCeced) ogKe mes e{ves eesie (vo) yeue
(levoced) mJelev$elee kejvee (vo) HekeeMe Deewj (Deeced) ieefCeleefJeee kee (vo) meceked mLeeHeve kejvee
mJeerkeej Deewj Heeej kes efuees Heelve kejW5
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke Heg<eeLe& kejves mes HejeOeervelee g[e kes mJeeOeervelee kee efvejvlej
mJeerkeej kejW5
jefMcevesleme Hejceser $eef<e~ efJeebmees osJelee~ efJeje[efYeke=efleMvo~ $e<eYe mJej
DeLe efJeef HeoeLe&efJeee %eeleJesleen
am
efJeeveeW kees HeoeLe&efJeee kes peeveves kee GHeee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e cesb kene nw
jefMcevee meNleee meNleb efpevJeN HesefleveeN OeNce&CeeN Oece& efpeNvJeeefvJelee efoNJee efoJe efpevJe
meNefvOeveeNvleefj#esCeeNvleefj#eb efpevJe HeefleNefOevee He=efLeNJee He=efLeNJeeR efpevJe efJeNcYesveN Je=eeN Je=ef efpevJe
HeNJeeeenefpe&vJeevegee
je$eeN
je$eer
efpevJeesNefMepeeN
JemegYeesN
Jemetef_pevJe
HekesNlesveeefoNlesYeDeeefoNleeef_pevJeN6
as
jefMcevee~ meNleee~ meNleced~ efpeNvJeN~ HesefleNvesefleN HeFeflevee~ Oece&Cee~ Oece&ced~ efpeNvJeN~ DeefvJeNleslevegFlee~ efoNJee~
efoJeced~ efpeNvJeN~ meNefvOevesefle meNcedefOevee~ DeNvleefj#esCe~ DeNvleefj#eced~ efpeNvJeN~ HeNefleNefOevesefle HeefleNefOevee~ He=efLeNJee~ He=efLeNJeerced~
efpeNvJeN~ efJeNNcYesve~ Je=ee~ Je=efced~ efpeNvJeN~ HeNJeesefle HeNJeee~ Dee~ Den~ efpeNvJeN~ DeNvegeslevegee~ je$ee~ je$eerced~
efpeNvJeN~ GNefMepee~ JemegYeN FefleN Jemeg Ye~ Jemetved~ efpeNvJeN~ HeNkeNslesvesefle HekesNlesve~ DeeNefoNlesYe~ DeeNefoNleeved~ efpeNvJeN6
the
ary
HeoeLe&-(jefMcevee) efkejCemecetnsve (meleee) meefle Jee&ceeves YeJeee mLetueee HeoeLe&mecetnee (meleced)

DeJeefYeeeefj kece& (efpevJe) HeeHvegefn (Heseflevee) Heke=efJe%eeveegkelesve (Oece&Cee) veeeeejCesve (Oece&ced) (efpevJe)
peeveerenf (DeefvJelee) DevJes<eCesve (efoJee) Oece&HekeeMesve (efoJeced) meleHekeeMeced (efpevJe) (meefvOevee) mevOeevesve
(Devleefj#esCe) DeekeeMesve (Devleefj#eced) DeJekeeMeced (efpevJe) peeveerenf (HeefleefOevee) HeefleoOeeefle eefmcebmlesve
(He=efLeJee) YetieYe&efJeeee (He=efLeJeerced) Yetefceced (efpevJe) peeveerenf (efJecYesve) efJeMes<esCe mleYveeself e Mejerjb esve lesve
(Je=ee) Je=efefJeeee (Je=efced) (efpevJe) peeveerenf (HeJeee) keeefvlecelee (Dee) DenefJe&eee (Den) efoveced
(efpevJe) peeveerenf (Devegee) eevegeeefle leee (je$ee) jeef$eefJeeee (je$eerced) jpeveerced (efpevJe) (GefMepee)
keeceeceevesve (JemegYe) DeiveeefoYe (Jemetved) Deiveeoerved (efpevJe) (Hekeslesve) Heke=sve efJe%eevesve
(DeeefolesYe) ceemesYe (Deeefoleeved) eoMeceemeeved (efpevJe) efJepeeveerenf [Deeb cev$eb Mele08.5.3.3
JeeKeele]6
HeeoMeesOeee
741
as
am
aj.
org
DevJee-ns efJebmlJeb jefMcevee meleee mete& FJe efvelemegKeee meleb efpevJe~ Heself evee Oece&Cee Oece efpevJe~
DeefvJelee efoJee efoJeb efpevJe~ meefvOeveevleefj#esCeevleefj#eb efpevJe~ He=efLeJee HeefleefOevee He=efLeJeeR efpevJe~ efJecYesve
Je=ee Je=efb efpevJe~ HeJeeeenefpe&vJe~ Devegee je$ee je$eeR efpevJe~ GefMepee JemegYees Jemetved efpevJe~
HekeslesveeefolesYe Deeefoleeved efpevJe6
YeeJeeLe&-efJeefe&Lee HeoeLe&Hejer#eCesve HeoeLe&efJeee efJeefolee keeee& leLewJeevesYe GHeosJee6
HeoeLe&-ns efJeeved Heg<e! let (jefMcevee) efkejCeeW mes (meleee) Jee&ceeve ceW ngS mete& kes legue efvele
megKe Deewj mLetue HeoeLeeX kes efuees (meleced) DeJeefYeeejer kece& kees (efpevJe) HeeHle nes~ (Heseflevee) Gece
%eeveeg (Oece&Cee) veee kes DeeejCe mes (Oece&ced) Oece& kees (efpevJe) peeve~ (DeefvJelee) Keespe kes nsleg (efoJee)
Oece& kes HekeeMe mes (efoJeced) mele kes HekeeMe kees (efpevJe) HeeHle nes~ (meefvOevee) meefvOeHe (Devleefj#esCe)
DeekeeMe mes (Devleefj#eced) DeJekeeMe kees (efpevJe) peeve~ (He=efLeJee) YetieYe&efJeee kes (HeefleefOevee) mecyevOe mes
(He=efLeJeerced) Yetefce kees (efpevJe) peeve~ (efJecYesve) Mejerj OeejCe kes nsleg Deenej kes jme mes leLee (Je=ee) Je<ee&
keer efJeee mes (Je=efced) Je<ee& kees (efpevJe) peeve~ (HeJeee) keeefvleeg (Dee) HekeeMe keer efJeee mes (Den)
efove kees (efpevJe) peeve~ (Devegee) HekeeMe kes Heers eueves Jeeueer (je$ee) jeef$e keer efJeee mes (je$eerced) jeef$e kees
(efpevJe) peeve~ (GefMepee) keeceveeDeeW mes (JemegYe) Deefive Deeefo Dee JemegDeeW keer efJeee mes (Jemetved) Gve
Deefive Deeefo JemegDeeW kees (efpevJe) peeve Deewj (Hekeslesve) Gece efJe%eeve mes (DeeefolesYe) yeejn cenerveeW keer
efJeee mes (Deeefoleeved) yeejn cenerveeW kees (efpevJe) leJemJeHe mes peeve6
YeeJeeLe&-efJeeveeW kees eeefnes efke pewmes HeoeLeeX keer Hejer#ee mes DeHeves DeeHe HeoeLe&efJeee kees peeveW, Jewmes
ner otmejeW kes efuees Yeer GHeosMe kejs
W 6
the
ary
levlegvesleme Hejceser $eef<e~ efJeebmees osJelee~ yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
ie=neeefceCee kesve efkeb kee&Jeefceleen
ie=neeceer Heg<e kees efkeme meeOeve mes keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
levlegvee jeNemHees<esCe jeNemHees<e efpevJe memeNHexCe egleee egleb efpevJewN[sveew<eOeerefYeNjes<eOeerefpe&vJeeseNcesve

leNvetefYemleNvetefpe&vJe JeeesNOemeeOeerlesNveeOeerleb efpevJeeefYeNefpeleeN lespemeeN lespees efpevJe7
levlegv ee~ jeNe~ Hees<esCe~ jeNe~ Hees<eced~ efpeNvJeN~ meNmeNHexCesefle mecedmeNHexCe~ egleee~ egleced~ efpeNvJeN~ SsN[sve~
Dees<eOeerefYe~ Dees<eOeer~ efpeNvJeN~ GNeNcesveslegledleNcesve~ leNvetefYe~ leNvet~ efpeNvJeN~ JeNeesNOemesefle JeeNOemee~ DeeOeerlesNvesleeOeerlesve~
DeeOeerleNefceleeOeerleced~ efpeNvJeN~ DeNefYeNefpelesleefYeNefpelee~ lespemee~ lespe~ efpeNvJeN7
HeoeLe&-(levlegvee) efJemle=lesve (jee) Oeveme (Hees<esCe) Hegee (jee) Oeveme (Hees<eced) Hegefced
(efpevJe) HeeHvegefn (mebmeHexCe) meceked HeeHeCesve (egleee) eJeCeee (egleced) eJeCeced (efpevJe) HeeHvegefn (Ss[sve)
742
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
F[eeeVemesob mebmkejCeb lesve (Dees<eOeerefYe) eJemeesceueleeefoefYe (Dees<eOeer) Dees<eefOeefJeeeced (efpevJe) HeeHvegefn

(Gecesve) Oecee&ejCesve (levetefYe) megmebmke=lew Mejerjw (levet) MejerjeefCe (efpevJe) HeeHvegefn (JeeesOemee) Jeees
peerJeveb oOeeefle esve lesve (DeeOeerlesve) mecevleeeefjlesve (DeeOeerleced) meJe&lees Oeeefjleced (efpevJe) HeeHvegefn j#e Jee
(DeefYeefpelee) DeeefYecegKeieleeved Me$etved peeefle esve lesve (lespemee) efveMeelesve leerJeCs e kece&Cee (lespe) HeeieuYeced
(efpevJe) HeeHvegefn7
DevJee-ns ceveg<e! lJeb levlegvee jeemHees<esCe jeemHees<eb efpevJe mebmeHexCe egleee egleb efpevJe~
Ss[svees<eOeereYf ejes<eOeerefpe&vJe~ Gecesve levetefYemlevetefpe&vJe~ JeeesOemeeOeerlesveeOeerleb efpevJe~ DeefYeefpelee lespemee lespees
efpevJe7
YeeJeeLe&-ceveg<eweJf e&mle=lesve Heg<eeLes&vewee HeeHe meeJe&peefvekeb efnble mebmeeOeced7
HeoeLe&-ns ceveg<e! let (levlegvee) efJemleejeg (jee) Oeve keer (Hees<esCe) Hegef mes (jee) Oeve keer
(Hees<eced) Hegef kees (efpevJe) HeeHle nes~ (mebmeHexCe) meceked HeeefHle mes (egleee) eJeCe kes efuees (egleced) Meem$e
kes megveves kees (efpevJe) HeeHle nes~ (Ss[sve) DeVe kes mebmkeej Deewj (Dees<eOeerefYe) eJe leLee meesceuelee Deeefo
Dees<eefOeeeW keer efJeee mes (Dees<eOeer) Dees<eefOeeeW kees (efpevJe) HeeHle nes~ (Gecesve) Gece Oece& kes DeeejCeeg
(levetefYe) Meg MejerjeW mes (levet) MejerjeW kees (efpevJe) HeeHle nes~ (JeeesOemee) peerJeve kes OeejCe kejves nejs
(DeeOeerlesve) Des Hekeej He{ves mes (DeeOeerleced) meye Deesj mes OeejCe keer ngF& efJeee kees (efpevJe) HeeHle nes~
(DeefYeefpelee) mevcegKe Me$egDeeW kees peerleves kes nsleg (lespemee) leer#Ce kece& mes (lespe) {lee kees (efpevJe) HeeHle
nes7
YeeJeeLe&-ceveg<eesb kees eeefnes efke efJemleejeg Heg<eeLe& mes Ssee& kees HeeHle nes kes meye HeeefCeeeW kee
efnle efme kejW7
HeefleHeomeerleme Hejceser $eef<e~ HepeeHeefleoxJelee~ Yegefjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvejslew eEke kee&Jeefceleen
efHej ceveg<eesb kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
HeefleNHeoefme HeefleNHeos lJeevegHeomevegHeos lJee meNcHeoefme meNcHeos lJeeN lespeesefmeN lespemes lJee8
HeNefleNHeefoefle HeefleNHeled~ DeNefmeN~ HeNefleNHeoN Fefle HeefleNHeos~ lJeeN~ DeNvegHeefolevegHeled~ DeNefmeN~ DeNvegHeoN FlevegHeos~ lJeeN~
meNcHeefoefle meNcedHeled~ DeNefmeN~ meNcHeoN Fefle meNcedHeos~ lJeeN~ lespe~ DeNefmeN~ lespemes~ lJeeN8
HeoeLe&-(HeefleHeled) HeefleHeeles HeeHeles ee mee (Deefme) (HeefleHeos) Sseee&e (lJee) lJeeced (DevegHeled) Deveg
Heeeled HeeHeles ee mee (Deefme) (DevegHeos) Heeeled HeeHleJeee (lJee) (mecHeled) meceked HeeHeles ee mee (Deefme)
(mecHeos) Sseee&e (lJee) (lespe) HeeieuYeced (Deefme) (lespemes) (lJee) lJeeced8
HeeoMeesOeee
743
am
aj.
org
DevJee-ns Heg<eeefLe&efve efJeogef<e ef! elemlJeb HeefleHeefoJeeefme lemew HeefleHeos lJee eevegHeefoJeeefme lemee
DevegHeos lJee ee mebHeefoJeeefme lemew mebHeos lJee ee lespe FJeeefme lemew lespemes lJee lJeeb mJeerkejesecf e8
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ew meJe&megKeefmees legueiegCekece&mJeYeeJew erHeg<ew
mJeebJejsCe efJeJeensve HejmHejb mJeerke=leeveefvoleJeced8
HeoeLe&-ns Heg<eeefLe&efve efJeog<eer m$eer! efpeme keejCe let (HeefleHeled) HeeHle nesves kes eesie ue#ceer kes legue
(Deefme) nw, Fmeefuees (HeefleHeos) SsMJee& keer HeeefHle kes efuees (lJee) legPe kees pees (DevegHeled) Heers HeeHle nesves
Jeeueer MeesYee kes legue (Deefme) nw, Gme (DevegHeos) efJeeeOeeve kes HeMeeled HeeHle nesves eesie (lJee) legPe kees,
pees let (mebHeled) mecHeefe kes legue (Deefme) nw, Gme (mecHeos) SsMJee& kes efuees (lJee) legPe kees, pees let (lespe)
lespe kes meceeve (Deefme) nw, Fmeefuees (lespemes) lespe nesves kes efuees (lJee) legPe kees ienCe kejlee ntB8
YeeJeeLe&-meye megKe efme nesves kes efuees legue iegCe, kecce& Deewj mJeYeeJe Jeeues m$eer-Heg<e mJeebkej
efJeJeen mes HejmHej Ske-otmejs kees mJeerkeej kej kes Deevevo ceW jnW8
ef$eJe=omeerleme Hejceser $eef<e~ HepeeHeefleos&Jelee~ efJeje[d yeeeer peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvece&veg<ew efkeb kee&Jeefceleen
efHej ceveg<eesb kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
ef$eNJe=oefme ef$eNJe=les lJee HeNJe=oefme HeNJe=les lJee efJeNJe=oefme efJeNJe=les lJee meNJe=oefme meNJe=les
lJeeeNceesmeeeNceee lJee mebeNceesefme mebeNceee lJeesleNceesmegleNceeeN lJeesleeefvlejmegleevlewN
lJeeefOeHeefleveesNpeexpe efpevJe9
the
ary
ef$eNJe=efoefle ef$eNJe=led~ DeNefmeN~ ef$eNJe=leN Fefle ef$eNJe=les~ lJeeN~ HeNJe=efoefle HeNJe=led~ DeNefmeN~ HeNJe=leN Fefle HeNJe=les~ lJeeN~
efJeNJe=efoefle efJeNJe=led~ DeNefmeN~ efJeNJe=leN Fefle efJeNJe=les~ lJeeN~ meNJe=efoefle meNJe=led~ DeNefmeN~ meNJe=leN Fefle meNJe=les~ lJeeN~ DeeNeNce
FleeeNce~ DeNefmeN~ DeeNeNceeesleeeNceee~ lJeeN~ mebNeNce Fefle mecedeNce~ DeNefmeN~ mebNeNceeesefle mecedeNceee~ lJeeN~ GNleNce
FlegledeNce~ DeNefmeN~ GNleNceeeslegledeNceee~ lJeeN~ GleeefvleNefjlegledeeefvle~ DeNefmeN~ GleevleeN Flegledeevlew~ lJeeN~
DeefOeHeefleNvesleefOeHeeflevee~ TNpee&~ Tpe&ced~ efpeNvJe9
HeoeLe&-(ef$eJe=led) eled ef$eefYe meJejpemleceesiegCew men Jee&les lemeeJeme Jesee (Deefme) (ef$eJe=les)
(lJee) lJeeced (HeJe=led) elkeee&HesCe HeJee&les leme %eelee (Deefme) (HeJe=les) (lJee) (efJeJe=led)
eefefJeOewjekeejwJe&e&les leppeieogHekeee& (Deefme) (efJeJe=les) (lJee) (meJe=led) e meceevesve OecexCe men Jee&les leme
yeesOeke (Deefme) (meJe=les) (lJee) (Deeece) mecevleeled ecevles HeoeLee& eefmceVevleefj#es leme efJe%eeHeke (Deefme)
(Deeeceee) (lJee) (mebece) meceked ecevles eefmceBmleme (Deefme) (mebeceee) (lJee) (Glece) GotOJe
ece eceCeb emceeled leme (Deefme) (Gleceee) (lJee) (Gleeefvle) GleecevleguuebIeeefvle meceeved efJe<eceeved
744
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
osMeeved eee ielee leefee%ee$eer (Deefme) (Gleevlew) (lJee) (DeefOeHeeflevee) DeefOee$ee (Tpee&) HejeecesCe
(Tpe&ced) yeueced (efpevJe) HeeHvegefn9
DevJee-ns ceveg<e! emlJeb ef$eJe=oefme lemcew ef$eJe=les lJee, elHeJe=oefme lemcew HeJe=es lJee, eefJe=oefme lemcew
efJeJe=les lJee, e Deeeceesefme lemcee Deeeceee lJee, ele meJe=oefme lemcew meJe=les lJee, e mebeceesefme lemcew
mebeceee lJee, e Gleceesefme lemcee Gleceee lJee, eesleeefvlejefme lemee Gleevlew lJee lJeecenb Heefjie=eefce~
lesve ceeeefOeHeeflevee men Jee&ceevee lJecetpeexpe efpevJe9
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ veefn He=efLeJeeefoHeoeLee&veeb iegCekece&mJeYeeJeefJe%eevesve efJevee
keefeoefHe efJeeved YeefJelegcen&efle lemceeled keee&keejCemebIeeleb eLeeJeef%eeeevesYe GHeosJees eLeeOe#esC e men
mesvee efJepeeb kejeself e leLee mJemJeeefcevee men er meJe ogKeb peeefle9
HeoeLe&-ns ceveg<e! pees let (ef$eJe=led) meJeiegCe, jpeesiegCe Deewj leceesiegCe kes men Jee&ceeve DeJe keejCe
kee peeveves neje (Deefme) nw, Gme (ef$eJe=les) leerve iegCeeW mes egkele keejCe kes %eeve kes efuees (lJee) legPe kees, pees let
(HeJe=led) efpeme keee&He mes HeJe=e mebmeej kee %eelee (Deefme) nw, Gme (HeJe=les) keee&He mebmeej kees peeveves kes
efuees (lJee) legPe kees, pees let (efJeJe=led) efpeme efJeefJeOe Hekeej mes HeJe=e peieled kee GHekeejkeee& (Deefme) nw, Gme
(efJeJe=les) peieogHekeej kes efuees (lJee) legPe kees, pees let (meJe=led) efpeme meceeve Oece& kes meeLe Jee&ceeve HeoeLeeX kee
peeveves neje (Deefme) nw, Gme (meJe=les) meeOece& HeoeLeeX kes %eeve kes efuees (lJee) legPe kees, pees let (Deeece)
Des Hekeej HeoeLeeX kes jnves kes mLeeve Devleefj#e kee peeveves Jeeuee (Deefme) nw, Gme (Deeeceee) Devleefj#e kees
peeveves kes efuees (lJee) legPe kees, pees let (mebece) meceked HeoeLeeX kees peevelee (Deefme) nw, Gme (mebeceee)
HeoeLe&-%eeve kes efuees (lJee) legPe kees, pees let (Glece) THej cesIeceC[ue keer ieefle kee %eelee (Deefme) nw, Gme
(Gleceee) cesIeceC[ue keer ieefle peeveves kes efuees (lJee) legPe kees leLee ns efm$e! pees let (Gleeefvle) meceefJe<ece HeoeLeeX kes GuuebIeve kes nsleg efJeee kees peeveves nejer (Deefme) nw, Gme (Gleevlew) ieceveefJeee kes peeveves
kes efuees (lJee) legPe kees meye Hekeej ienCe kejles nQ~ (DeefOeHeeflevee) DeHeves mJeeceer kes men Jee&ceeve let (Tpee&)
Hejeece mes (Tpe&ced) yeue kees (efpevJe) HeeHle nes9
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ He=efLeJeer Deeefo HeoeLees kes iegCe, kece& Deewj mJeYeeJeeW
kes peeves efJevee keesF& Yeer efJeeved veneR nes mekelee~ Fmeefuees keee& keejCe oesveeW kees eLeeJeled peeve kes Deve
ceveg<eeW kes efuees GHeosMe kejvee eeefnes~ pewmes DeOe#e kes meeLe mesvee efJepee HeeHle kejleer nw, Jewmes ner DeHeves
Heefle kes meeLe m$eer meye ogKeeW kees peerle uesleer nw9
je%emeerleme Hejceser $eef<e~ JemeJees osJelee~ HetJe&me efJeje[d yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej~
HeLecepee Flegejme yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeiveeefoHeoeLee& keerMee Fleen
HeeoMeesOeee
745
aj.
org
Deefive Deeefo HeoeLe& kewmes iegCeeW Jeeues nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
je%eefmeN HeeeerN efoiJemeJemles osNJeeDeefOeHeleeesNefivenxleerNveeb HeefleOeNee& ef$eNJe=led lJeeN mleesce

He=efLeNJee:eeNlJeepecegkeLeceJeLeeew mleYveeleg jLevleNjmeeceN HeefleefleeDeNvleefj#eN$e<eemlJee HeLeceNpee
osNJes<eg efoNJees cee$eee JeefjcCee HeLevleg efJeOeNee& eeNeceefOeHeefleMeN les lJeeN meJex mebefJeoeNvee veekeme He=s
mJeNiex ueesNkes epeceeveb e meeoevleg10
am
je%eer~ DeNefmeN~ Heeeer~ efoked~ JemeJe~ lesN~ osNJee~ DeefOeHeleNe FleefOeHelee~ DeNefive~ nsNleerNveeced~ HeNefleNOeNexefle
HeefleOeNee&~ ef$eNJe=efoefle ef$eNJe=led~ lJeeN~ mleesce~ He=efLeNJeeced~ eNeNleg~ Deepeced~ GNkeLeced~ DeJeLeeew~ mleNYveeNleg~ jLeNvleNjefceefle
jLecedleNjced~ meece~ Heefleeflew~ HeefleefmLeleeN FefleN HeefleefmLelew~ DeNvleefj#es~ $e<ee~ lJeeN~ HeNLeNceNpee Fefle HeLeceNpee~ osNJes<eg~
efoNJe~ cee$eee~ JeNefjcCee~ HeNLeNvleg~ efJeNOeNexefle efJeOeNee&~ eN~ DeNeced~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ eN~ les~ lJeeN~ meJex~ mebNefJeNoeNvee
Fefle mecedefJeNoeNvee~ veekeme~ He=s~ mJeNie& Fefle mJeNies~ ueesNkes~ epeceeveced~ eN~ meeNoNeNvleg10
the
ary
as
HeoeLe&-(je%eer) jepeceevee HeOeevee (Deefme) (Heeeer) HetJee& (efoked) efoefieJe (JemeJe) Deiveeee (les)
leJe (osJee) osoerHeceevee (DeefOeHelee) DeefOeeleej (Deefive) efJeegefoJe (nsleerveeced) Jepeeeoerveeced~
nsefleefjefle Jepevee0 (efveIe02/20) (HeefleOeee&) Hele#eb Oeejke (ef$eJe=led) eefOee Jee&les (lJee) (mleesce)
mleeslegcen& (He=efLeJeeced) Yetceew (eeleg) mesJeleeced (Deepeced) Ie=leced (GkeLeced) Jeegcen&ced (DeJeLeeew)
DeefJeeceeveMejerjHeer[eew (mleYveeleg) Oejleg (jLevlejced) jLewmleejkeced (meece) Sleogeb kece& (Heefleeflew)
Heefleefleefvle emeeb lemew (Devleefj#es) DeekeeMes ($e<ee) eeHekee (lJee) (HeLecepee) eLecelees peelee JeeeJe
(osJes<eg) keceveeres<eg HeoeLex<eg (efoJe) efJeegle (cee$eee) uesMeefJe<eesCe (JeefjcCee) (HeLevleg) GHeefoMevleg~ De$e
Jeleesve HejmcewHeoced (efJeOeee&) efJeefJeOeeveeb Oeejke (e) (Deeced) (DeefOeHeefle) GHeefjeled Heeueke (e) (les)
(lJee) (meJex) (mebefJeoevee) meceeveefveeee (veekeme) megKeHeeHekeme Yetieesueme (He=s) GHeefj (mJeiex)
megKeHeeHekes (ueeskes) oJes (epeceeveced) oeleejced (e) (meeoevleg) DeJemLeeHeevleg10
DevJee-ns ef! lesefOeHeeflee&Lee emee JemeJees osJee DeefOeHelee Deemeved leLee Heeeer efoefieJe je%eefme~
eLee nsleerveeb HeefleOeee& ef$eJe=lmleesceesefivejefmle, leLee lJeenb Oejeefce~ YeJeefle He=efLeJeeceJeLeeee GkeLeceepeb
eeleg Heefleeflew jLevlejb meece mleYveeleg~ eLeevleefj#es efoJees cee$eee JeefjcCee osJes<eg HeLecepee $e<eemlJee
HeLevlegg, eLee eeeb efJeOeee& les HeefleJe&lexle leLee lesve men lJeb Jee&mJe~ eLee e meJex mebefJeoevee efJeebmees veekeme
He=s mJeiex ueeskes lJee epeceeveb e meeoevleg leLee egJeeb meerols eced10
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ HetJee& efoked lemceeogeceeefmle emceeled HeLeceb mete& Gosefle~ es
HetJe&mee efoMees JeeeJe Deeieefvle, les keefmcebefesMes cesIekeje YeJeefvle keefmcebefeVewJe~ DeeceefivejsJe meJex<eeb Oeee&
Jeeegefveefceees JeOe&les es leb peeveefvle les peieefle megKeb mebmLeeHeeefvle10
746
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-ns efm$e! (les) lesje (DeefOeHeefle) mJeeceer pewmes efpeme kes (JemeJe) Deiveeefoke (osJee)
HekeeMeceeve (DeefOeHelee) DeefOeelee nQ, Jewmes let (Heeeer) HetJe& (efoked) efoMee kes meceeve (je%eer) jeCeer (Deefme)
nw~ pewmes (nsleerveeced) Jepeeefo Mem$eem$eeW kee (HeefleOeee&) Hele#e OeejCekeee& (ef$eJe=led) efJeegled YetefcemLe Deewj
mete&He mes leerve Hekeej Jee&ceeve (mleesce) mlegefleeg iegCeeW mes meefnle (Deefive) ceneefJeegled OeejCe kejves Jeeueer
nw, Jewmes (lJee) legPe kees lesje Heefle ceQ OeejCe kejlee ntb~ let (He=efLeJeeced) Yetefce Hej (DeJeLeeew) Heer[
e ve nesves kes
efuees (GkeLeced) HeMebmeveere (Deepeced) Ie=le Deeefo HeoeLeeX kees (eeleg) OeejCe kej (Heefleeflew) Heeflee kes efuees
(jLevlejced) jLeeefo mes leejves Jeeues (meece) efmeevle kece& kees (mleYveeleg) OeejCe kej~ pewmes (Devleefj#es) DeekeeMe
ceW (efoJe) efyepegueer kee (cee$eee) uesMe mecyevOe Deewj (JeefjcCee) ceneHeg<eeLe& mes (osJes<eg) efJeeveeW ceW
(HeLecepee) HetJe& ngS ($e<ee) JesoeLe&efJeled efJeeved (lJee) legPe kees (eLevleg) MegYe iegCeeW mes efJeMeeueyegef kejW
(e) Deewj pewmes (Deeced) en (efJeOeee&) efJeefJeOe jerelf e mes OeejCekeee& (les) lesje Heefle legPe mes Jeex, Jewmes Gme kes
meeLe let Jeee& kej~ (e) Deewj pewmes (meJex) meye (mebefJeoevee) Des efJeeved ueesie (veekeme) DeefJeeceeve ogKe
kes (He=s) ceOe ceW (mJeiex) pees mJeie& DeLee&led Deefle megKe keer HeeefHle (ueeskes) oMe&veere nw, Gme ceW (lJee) legPe kees
(e) Deewj (epeceeveced) lesjs Heefle kees (meeoevleg) mLeeHeve kejW Jewmes legce oesveeW m$eer Heg<e Jeee& kejes10
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ HetJe& efoMee FmeefueS Gece keneleer nw efke efpeme mes
mete& HeLece Jeneb Goe kees HeeHle neslee nw~ pees HetJe& efoMee mes Jeeeg euelee nw, Jen efkemeer osMe ceW cesIe kees GlHeVe
kejlee nw, efkemeer ceW veneR Deewj en Deefive meye HeoeLeeX kees OeejCe kejlee leLee Jeeeg kes mebeesie mes ye{lee nw, pees
Heg<e Fve Jeeeg Deewj Deefive kees eLeeLe& peeveles nQ, Jes mebmeej ceW HeeefCeeeW kees megKe HengBeeles nQ10
efJeje[meerleme Hejceser $eef<e~ oe osJelee~ HetJe&me Yegefjiyeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej~
the
ary
Hegve erHeg<ee eEke kege&gefjleen
efHej m$eer Heg<eeW kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
efJeNje[efmeN oef#eCeeN efoiegoemles osNJeeDeefOeHeleeNFvoes nsleerNveeb HeefleOeNee& He_eoNMemlJeeN mleesce

He=efLeNJee: eeleg HeGiecegkeLeceJeLeeew mleYveeleg ye=nlmeeceN HeefleefleeDeNvleefj#eN$e<eemlJee HeLeceNpee
osNJes<eg efoNJees cee$eee JeefjcCee HeLevleg efJeOeNee& eeNeceefOeHeefleeN les lJeeN meJex mebefJeoeNvee veekeme He= s mJeNiex
ueesNkes epeceeveb e meeoevleg11
efJeNjeef[efle efJeNjed~ DeNefmeN~ oef#eCee~ efoked~ Noe~ lesN~ osNJee~ DeefOeHeleeN FleefOeHelee~ Fvo~ nsNleerNveeced ~
HeNefleNOeNes&efle HeefleOeNee&~ HeN_eNoNMe Fefle HeeoNMe~ lJeeN~ mleesce~ He=efLeNJeeced~ eNeNleg~ HeGieced~ GNkeLeced~ DeJeLeeew~
mleNYveeNleg~ ye=nled~ meece~ Heefleeflew~ HeefleefmLeleeN FefleN HeefleefmLelew~ DeNvleefj#es~ $e<ee~ lJeeN~ HeNLeNceNpee Fefle HeLeceNpee~
HeeoMeesOeee
747
aj.
org
osNJes<eg~ efoNJe~ cee$eee~ JeNefjcCee~ HeNLeNvleg~ efJeNOeNexefle efJeOeNee&~ eN~ DeNeced~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ eN~ les~ lJeeN~ meJex~
mebNefJeNoeNvee Fefle mecedefJeoeNvee~ veekeme~ He=s~ mJeNie& Fefle mJeNies~ ueesNkes~ epeceeveced~ eN~ meeNoNeNvleg11
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efJejed) efJeefJeOew HeoeLez jepeceevee (Deefme) Deefmle (oef#eCee) (efoked) keee (oe)
yeueJevlees JeeeJe (les) Demee (osJee) ceesokee (DeefOeHelee) GHeefjeled Heeuekee (Fvo) mete& (nsleerveeced)
JepeeCeeced (HeefleOelee&) (HeeoMe) HeeoMeeveeb Hetjke (lJee) lJeeced (mleesce) mlegJeefvle esve me $eeeb Yeeie
(He=efLeJeeced) Yetceew (eeleg) mesJeleeced (HeGieced) Heeesieen&ced (GkeLeced) GHeosgb eesieced (DeJeLeeew)
DeefJeeceeveceevemeYeeeew (mleYveeleg) efmLejerkejesleg (ye=nled) cenoLe&ced (meece) (Heefleeflew) Heefleeew (Devleefj#es)
DeekeeMes ($e<ee) %eeHekee HeeCee (lJee) (HeLecepee) Deeoew efJeebmees peelee (osJes<eg) keceveeres<eg HeoeLex<eg
(efoJe) eeslevekece&Ceesives (cee$eee) Yeeiesve (JeefjcCee) yenesYee&Jesve (HeLevleg) De$e Jeleesve HejmcewHeoced
(efJeOeee&) efJeefJeOeeke<e&Cesve He=efLeJeeefoOeejke (e) (Deeced) (DeefOeHeefle) eeslekeeveeceefOeelee (e) (les) (lJee)
(meJes&) (mebefJeoevee) meceied efJeeejMeeruee (veekeme) DeefJeeceeveogKemeekeeMeme (He=s) mesekes Yeeies (mJeiex)
megKekeejkes (ueeskes) efJe%eeleJes (epeceeveced) Sleefeeoeleejced (e) (meeoevleg) mLeeHeevleg11
DevJee-ns ef! ee lJeb efJeje[d oef#eCee efoefieJeeefme emeemles Heleew oe osJee DeefOeHelee FJe nsleerveeb
HeefleOeee& HeeoMe mleesce FvomlJee He=efLeJeeb eelJeJeLeeew HeGiecegkeLeb mleYveeleg Heefleeflew ye=nlmeece e
efmLejerkejesleg eLee eevleefj#es osJes<eg HeLecepee $e<eees efoJees cee$eee JeefjcCee men Jele&vles leLee efJeebmemlJee
HeLevleg~ eLee efJeOeee& Hees<ekeeeeceefOeHeeflemlJee Heg<Ceeleg leLee mebefJeoevee efJeebmemles meJex veekeme He=s mJeiex
ueeskes lJeeb epeceeveb e meeoevleg11
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efJeebmees JeeegefYe men Jee&ceeveb mete leefeeefJe%eeHekeb
efJeebmeb e meceeefelewleefeeb efJe%eeHeeefvle leLee erHeg<ee yeeeexCe efJeebmees YetlJeeveeveOeeHeevleg11
HeoeLe&-ns ef! pees let (efJejed) efJeefJeOe HeoeLeeX mes HekeeMeceeve (oef#eCee) (efoked) oef#eCe efoMee kes
legue (Deefme) nw, efpeme (les) lesje Heefle (oe) Jeeeg (osJee) efoJe iegCe eg Jeeeg (DeefOeHelee)
DeefOeeleeDeeW kes meceeve (nsleerveeced) JepeeW kee (HeefleOeee&) efveee kes meeLe OeejCe kejves Jeeuee (He_eoMe)
Hevon mebKee kee Hetjke (mleesce) mlegefle kee meeOeke $eeeDeeW kes DeLeeX kee Yeeieer Deewj (Fvo) mete& (lJee)
legPe kees (He=efLeJeeced) He=efLeJeer ceW (eeleg) mesJeve kejs~ (DeJeLeeew) ceeveme Yee mes jefnle lesjs efuees (HeGieced)
keLeveere (GkeLeced) GHeosMe kes eesie Jeeve kees (mleYveeleg) efmLej kejs leLee (Heefleeflew) Heeflee kes efuees
(ye=nled) yengle DeLe& mes eg (meece) meeceJeso kees efmLej kejs, (e) Deewj pewmes (Devleefj#es) DeekeeMemLe (osJes<eg)
keceveere HeoeLeeX ceW (HeLecepee) Heefnues ngS ($e<ee) %eeve kes nsleg HeeCe (efoJe) HekeeMekeejke Deefive kes
(cee$eee) uesMe Deewj (JeefjcCee) yenglJe kes meeLe Jee&ceeve nQ, Jewmes efJeeved ueesie (lJee) legPe kees (HeLevleg)
Heefme kejW, pewmes (efJeOeee&) efJeefJeOe Hekeej kes Deeke<e&Ce mes He=efLeJeer Deeefo ueeskeeW kee OeejCe (e) leLee Hees<eCe
748
epegJexoYee<es
aj.
org
kejves Jeeuee (DeefOeHeefle) meye HekeeMeke HeoeLeeX ceW Gece mete& (lJee) legPe kees Heg kejs, Jewmes (mebefJeoevee)
meceked efJeeejMeerue efJeeved ueesie nQ (les) Jes (meJex) meye (veekeme) ogKejefnle DeekeeMe kes (He=s) meseke Yeeie
ceW (mJeiex) megKekeejke (ueeskes) peeveves eesie osMe ceW (lJee) legPe kees (e) Deewj (epeceeveced) e%eefJeee kes
peeveves nejs Heg<e kees (meeoevleg) mLeeefHele kejW11
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes efJeeved ueesie Jeeeg kes meeLe Jee&ceeve mete& kees
Deewj mete& Jeeeg keer efJeee kees peeveves Jeeues efJeeved kee Deeee kejkes Fme efJeee kees peveeJeW, Jewmes er-Heg<e
yeeee& kes meeLe efJeeved neskes otmejeW kees He{eJeW11
mecee[meerleme Hejceser $eef<e~ Deeefolee osJelee~ HetJe&me efvee=od yeeeer peieleer vo~ efve<eeo
mJej~ HeLecepee Flegejme yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
am
Hegvemleew keerMeew meeleeefceleen
efHej Jes er-Heg<e kewmes neW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
meNcee[efme HeNleereerN efoieeefoNleemles osNJeeDeefOeHeleeesN JeCees nsleerNveeb HeefleOeNee& meHleoNMemlJeeN

mleesce
He=efLeNJee:eeleg
celJeNleerecegkeLeceJeLeeew
mleYveeleg
JewNHe
meeceN
HeefleefleeDeNvleefj#eN$e<eemlJee HeLeceNpee osNJes<eg efoNJees cee$eee JeefjcCee HeLevleg efJeOeNee& eeNeceefOeHeefleeN
les lJeeN meJex mebefJeoeNvee veekeme He=s mJeNiex ueesNkes epeceeveb e meeoevleg12
the
ary
meNceeef[efle meNcedjed~ DeNefmeN~ HeNleereer~ efoked~ DeeNefoNlee~ leNs~ osNJee~ DeefOeHeleeN FleefOeHelee~ JeCe~
nsNleerNveeced~ HeNefleNOeNexefle HeefleOeNee&~ meNHleNoNMe Fefle meHleoNMe~ lJeeN~ mleesce~ He=efLeNJeeced~ eNeNleg~ ceNNlJeNleereced~ GNkeLeced~
DeJeLeeew~ mleNYveeNleg~ JewNNHeced~ meece~ Heefleeflew~ HeefleefmLeleeN FefleN HeefleefmLelew~ DeNvleefj#es~ $e<ee~ lJeeN~ HeNLeNceNpee Fefle
HeLeceNpee~ osNJes<eg~ efoNJe~ cee$eee~ JeNefjcCee~ HeNLeNvleg~ efJeNOeNexefle efJeOeNee&~ eN~ DeNeced~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ eN~ les~
lJeeN~ meJex~ meNbefJeNoeNvee Fefle mecedefJeoeNvee~ veekeme~ He=s~ mJeNie& Fefle mJeNies~ ueesNkes~ epeceeveced~ eN~ meeNoNeNvleg12
HeoeLe&-(meceed) ee meceked HeoerHeles (Deefme) (Heleereer) Heefecee (efoked) efoMeefvle eee mee efoked
leled (Deeefolee) efJeegege HeeCee JeeeJe (les) leJe (osJee) efoJemegKeHeoe (DeefOeHelee) mJeeefceve
(JeCe) peuemecegoee FJe ogeveeb yevOeke (nsleerveeced) efJeegleeced (HeefleOeee&) (meHleoMe) SlelmebKeeHetjke
(lJee) lJeeced (mleesce) mleeslegcen& (He=efLeJeeced) (eeleg) (celJeleereced) yenJees celees JeeKeeleejes ceveg<ee
efJeevles eefmceBmle$e YeJeced (GkeLeced) Jeeeced (DeJeLeeew) DeefJeeceeveelcemebeueveeew (mleYveeleg) ie=eleg
(JewHeced) efJeefJeOeeefve HeeefCe Heke=leeefve eefmcebmleled (meece) (Heefleeflew) (Devleefj#es) ($e<ee) ieeflecevle
(lJee) (HeLecepee) HeLeceeod efJemleerCee&led keejCeeppeelee JeeeJe (osJes<eg) oevemeeOekes<eg (efoJe) HekeeMeme
(cee$eee) Yeeiesve (JeefjcCee) (HeLevleg) (efJeOeee&) efJeefJeOeeveeb jlveeveeb Oeejke (e) (Deeced) (DeefOeHeefle) (e)
HeeoMeesOeee
749
the
ary
as
am
aj.
org
(les) (lJee) (meJex) (mebefJeoevee) meceiueyOe%eevee (veekeme) (He=s) (mJeiex) (ueeskes) (epeceeveced) (e)
(meeoevleg)12
DevJee-ns ef! ee Heleereer efoefieJe mecee[efme lemeemles Heeflejeefolee osJee DeefOeHelee FJeeeb
meHleoMee mleescees JeCees nsleerveeb HeefleOeee&efOeHeeflemlJee He=efLeJeeb eelJeJeLeeew celJeleerecegkeLeb Heefleeflew
JewHeb meece e mleYveeleg es e efoJees cee$eee JeefjcCee menevleefj#es HeLecepee $e<eees osJes<eg Jee&vles leled lJee
efJeebme HeLevleg~ eLee efJeOeee& eeefOeHeeflee jepee Hepee megKes mLeeHeeleg leLee les meJex mebefJeoevee mevlemlJee
epeceeveb e veekeme He=s mJeiex ueeskes meeoevleg12
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efJeebme Heefeceeb efoMeb le$emLeeved HeoeLeBe&eevesYees
efJe%eeHeeefvle~ leLee erHeg<ee mJeeHeleeoerved efJeeeeuebkegJe&vleg12
HeoeLe&-ns ef! pees let (Heleereer) Heefece (efoked) efoMee kes meceeve (meceed) meceked HekeeefMele
(Deefme) nw, Gme (les) lesje Heefle (Deeefolee) efyepegueer mes eg HeeCeJeeeg (osJee) efoJe megKeoelee
(DeefOeHelee) mJeeefceeeW kes legue (Deeced) en (meHleoMe) me$en mebKee kee Hetjke (e) Deewj (mleesce)
mlegefle kes eesie (JeCe) peuemecegoee kes meceeve (nsleerveeced) efyepegefueeeW kee (HeefleOeee&) OeejCe kejves Jeeuee
(DeefOeHeefle) mJeeceer (lJee) legPe kees (He=efLeJeeced) He=efLeJeer Hej (eeleg) mesJeve kejs (DeJeLeeew) mJeHe mes
Deeue lesjs efuees (celJeleereced) yengle ceveg<eeW kes JeeKeeve mes eg (GkeLeced) keLeveeesie JesoJeeve leLee
(eeflelew) eeflee kes efuees (JewHeced) efJeefJeOe HeeW kes JeeKeeve mes ege (meece) meeceJeso kees (mleYveeleg)
ienCe kejs Deewj pees (efoJe) HekeeMe kes (cee$eee) Yeeie mes (JeefjcCee) yenglJe kes meeLe (Devleefj#es) DeekeeMe ceW
(HeLecepee) efJemleejeg keejCe mes GlHeVe ngS ($e<ee) ieefleeg Jeeeg (osJes<eg) oeve kes nsleg DeJeeJeeW ceW
Jee&ceeve nQ, Jewmes (lJee) legPe kees efJeeved ueesie (HeLevleg) Heefme GHeosMe kejW~ pewmes (efJeOeee&) pees efJeefJeOe jlveeW
kee Oeejves neje nw, (e) en Yeer (DeefOeHeefle) DeOe#e mJeeceer HepeeDeeW kees megKe ceW jKelee nw, Jewmes (les) lesjs
ceOe ceW (meJex) meye (mebefJeoevee) Des Hekeej %eeve kees HeeHle ngS (lJee) legPe kees (e) Deewj (epeceeveced)
efJeeveeW kes mesJeke Heg<e kees (veekeme) ogKejefnle osMe kes (He=s) Ske Yeeie ceW (mJeiex) megKeHeeHeke (ueeskes)
oMe&veere mLeeve ceW (meeoevleg) mLeeefHele kejW12
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes efJeeved ueesie Heefece efoMee Deewj Jeneb kes
HeoeLeeX kees otmejeW kees peveeles nQ, Jewmes er-Heg<e DeHeves mevleeveeW Deeefo kees efJeeeefo iegCeesb mes megMeeseYf ele
kejW12
mJeje[meerleme Hejceser $eef<e~ celees osJelee~ HetJe&me Yegefjiyeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej~
Hegvemleew keerMeeefJeleen
750
epegJexoYee<es
aj.
org
efHej Jes oesveeW kewmes neW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
mJeNje[NmegoereerN efo*dceNlemles osNJeeDeefOeHeleeN meescees nsleerNveeb HeefleOeNezkeefJeNMemlJeeN mleesce

He=efLeNJee: eeleg efve<kesJeuecegkeLeceJeLeeew mleYveeleg JewjeNpemeeceN HeefleefleeDeNvleefj#eN$e<eemlJee
HeLeceNpee osNJes<eg efoNJees cee$eee JeefjcCee HeLevleg efJeOeNee& eeNeceefOeHeefleeN les lJeeN meJex mebefJeoeNvee veekeme
He=s mJeNiex ueesNkes epeceeveb e meeoevleg13
am
mJeNjeef[efle mJeNjed~ DeNefmeN~ Goereer~ efoked~ ceNle~ lesN~ osNJee~ DeefOeHeleeN FleefOeHelee~ meesce~ nsNleerNveeced~
HeNefleNOeNes&efle HeefleOeNee&~ SkeefJeMeNFleskeefJeMe~ lJeeN~ mleesce~ He=efLeNJeeced~ eNeNleg~ efve<kesJeueced~ efvekesJeueNefceefleN
efvekesJeueced~ GNkeLeced~ DeJeLeeew~ mleNYveeNleg~ JewNjeNpeced~ meece~ Heefleeflew~ HeefleefmLeleeN FefleN HeefleefmLelew~ DeNvleefj#es~
$e<ee~ lJeeN~ HeNLeNceNpee Fefle HeLeceNpee~ osNJes<eg~ efoNJe~ cee$eee~ JeNefjcCee~ HeNLeNvleg~ efJeNOeNexefle efJeOeNee&~ eN~ DeNeced~
DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ eN~ les~ lJeeN~ meJex~ mebNefJeNoeNvee Fefle mecedefJeoeNvee~ veekeme~ He=s~ mJeNie& Fefle mJeNies~ ueesNkes~
epeceeveced~ eN~ meeNoNeNvleg13
the
ary
as
HeoeLe&-(mJejed) ee mJeeb jepeles (Deefme) Deefmle (Goereer) e Go*d*gejb osMeceeefle mee (efoked)
(cele) JeeeJe (les) leJe (osJee) efoJemegKeHeoe (DeefOeHelee) (meesce) evo (nsleerveeced)
JepeJee&ceeveeveeb efkejCeeveeced (HeefleOelee&) (SkeefJebMe) SlelmebKeeHetjke (lJee) lJeeced (mleesce) mlegeflemeeOeke
(He=efLeJeeced) (eeleg) (efve<kesJeueced) efvejvlejb kesJeueb mJeHeb eefmbcemle$e meeOegced~ De$e
kesOee&leesyee&nguekeeoewCeeefokees Jeueed Helee (GkeLeced) Jekelegb eesieced (DeJeLeeew) DeefJeeceevesevf oeYeeeew
(mleYveeleg) (Jewjepeced) efJejedHeefleHeeokeced (meece) (Heefleeflew) (Devleefj#es) ($e<ee) yeueJevle HeeCee (lJee)
(HeLecepee) (osJes<eg) (efoJe) (cee$eee) (JeefjcCee) (HeLevleg) (efJeOeee&) efJeefJeOeme Meerleme Oeee& (e)
(Deeced) (DeefOeHeefle) DeefOeelee (e) (les) (lJee) (meJex) (mebefJeoevee) meceked ke=leHeefle%ee (veekeme)
(He=s) (mJeiex) (ueeskes) (epeceeveced) (e) (meeoevleg)13
DevJee-ns ef! eLee mJeje[goereer efoiemeefmle leLee les HeefleYe&Jeleg emee efoMees celees osJee
DeefOeHelee meefvle leod e SkeefJebMe mleesce meescees nsleerveeb HeefleOeee& pevemlJee He=efLeJeeb eelJeJeLeeew
efve<kesJeuecegkeLeb Heefleeflew Jewjepeb meece e mleYveeleg eLee lesvleefj#es efmLelee osJes<eg HeLecepee efoJees cee$eee
JeefjcCee men Jee&ceevee $e<ee meefvle leLeeecesJewles<eeb efJeOeee& eeefOeHeeflejefmle le$e efJe<ees les meJex mebe fJeoevee
efJeebmemlJee HeLevleg veekeme He=s mJeiex ueeskes lJee epeceeveb e meeoevleg13
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efJeebme meesceb HeeCeebe meeefOeeveeved efJeefolJee
keeex<etHeegpe
megKeb
ueYevles
leLee
DeOeeHekee
DeOeeefHekeee
efMe<eeved
efMe<eee
efJeeeienCeeeesHeegpeevevoevleg13
HeeoMeesOeee
751
as
am
aj.
org
HeoeLe&-ns ef! pewmes (mJejed) mJeeb HekeeMeceeve (Goereer) Gej (efoked) efoMee (Deefme) nw, Jewmee
(les) lesje Heefle nes efpeme efoMee kes (cele) Jeeeg (osJee) efoJeHe (DeefOeHelee) DeefOeelee nwb, Gve kes meo=Me
pees (SkeefJebMe) Fkekeerme mebKee kee Hetjke (mleesce) mlegefle kee meeOeke (meesce) evocee (nsleerveeced) Jepe kes
meceeve Jee&ceeve efkejCeeW kee (HeefleOeee&) Oeejves neje Heg<e (lJee) legPe kees (He=efLeJeeced) Yetefce ceW (eeleg) mesJeve
kejs, (DeJeLeeew) FefvoeeW kes Yee mes jefnle lesjs efuees (efve<kesJeueced) efpeme ceW kesJeue Ske mJeHe kee JeCe&ve
nes, Jen (GkeLeced) kenves eesie JesoYeeie leLee (Heefleeflew) Heeflee kes efuees (Jewjepeced) efJejed He kee
HeefleHeeoke (meece) meeceJeso kee Yeeie (mleYveeleg) ienCe kejs (e) Deewj pewmes lesjs ceOe ceW (Devleefj#es) DeJekeeMe
ceW efmLele (osJes<eg) FefvoeeW ceW (HeLecepee) cegKe Heefme (efoJe) %eeve kes (cee$eee) YeeieeW mes (JeefjcCee)
DeefOekelee kes meeLe Jee&ceeve ($e<ee) yeueJeeved HeeCe nQ, Jewmes (Deeced) ener Fve HeeCeeW kee (efJeOeee&) efJeefJeOe
Meerle kees OeejCekeee& (e) Deewj (DeefOeHeefle) DeefOeelee nw (les) Jes (meJex) meye Fme efJe<ee ceW (mebefJeoevee)
meceked yegefceeved efJeeved ueesie Heefle%ee mes (lJee) legPe kees (HeLevleg) Heefme kejW Deewj (veekeme) Gece megKeHe
ueeske kes (He=s) THej (mJeiex) megKeoeeke (ueeskes) ueeske ceW (lJee) legPe kees (e) Deewj (epeceeveced) epeceeve
Heg<e kees (meeoevleg) efmLele kejW13
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes efJeeved ueesie DeeOeej kes meefnle evocee Deeefo
HeoeLeeX Deewj DeeOeej kes meefnle HeeCeeW kees eLeeJeled peeve kes mebmeejer keeeeX ceW GHeeg kejkes megKe kees HeeHle
nesles nQ, Jewmes DeOeeHeke er-Heg<e kevee-Heg$eeW kees efJeee-ienCe kes efuees GHeeg kejkes Deeveefvole
kejW13
DeefOeHelvemeerleme Hejceser $eef<e~ efJeMJesosJee osJelee~ HetJe&me yeeeer peieleer vo~ efve<eeo mJej~
Heefleeflee Flegejme yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
DeefOeHelveefme ye=nNleer efoefiJees les osNJeeDeefOeHeleeesN ye=nNmHeeflenxleerNveeb HeefleOeNee& ef$eCeJe$eeefNMeew

lJeeN mleesceew He=efLeNJee: eeleeb JeweosJeeefiveceeNlesGNkeLesDeJeLeeew mleYveerlee: MeekeJejjwJeNles meeceveerN
HeefleefleeDeNvleefj#eN$e<eemlJee HeLeceNpee osNJes<eg efoNJees cee$eee JeefjcCee HeLevleg efJeOeNee& eeNeceefOeHeefleeN
les lJeeN meJex mebefJeoeNvee veekeme He=s mJeNiex ueesNkes epeceeve_e meeoevleg14
DeefOeHeNlveerleefOeHelveer~ DeNefmeN~ ye=nNleer~ efoked~ efJees~ lesN~ osNJee~ DeefOeHeleeN FleefOeHelee~ ye=nNmHeefle~
nsNleerNveeced~ HeNefleNOeNexefle HeefleOeNee&~ ef$eNCeNJeN$eNeNefNMeew~ ef$eNveNJeN$eNeNefNMeeefJeefle ef$eveJe$eeefNMeew~ lJeeN~ mleesceew~
He=efLeNJeeced~ eNeNleeNced~ JewNMJeNosNJeeNefiveNceeNNle Fefle JeweosJeeefiveceeNles~ GNkeLes FlegkeLes~ DeJeLeeew~ mleNYveerNleeNced~ MeeNkeJeNjjwJeNle
752
epegJexoYee<es
aj.
org
Fefle MeekeJejjwJeNles~ meeceveerN FefleNmeeceveer~ Heefleeflew~ HeefleefmLeleeN FefleN HeefleefmLelew~ DeNvleefj#es~ $e<ee~ lJeeN~ HeNLeNceNpee
Fefle HeLeceNpee~ osNJes<eg~ efoNJe~ cee$eee~ JeNefjcCee~ HeNLeNvleg~ efJeNOeNexefle efJeOeNee&~ eN~ DeNeced~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ eN~
les~ lJeeN~ meJex~ mebNefJeNoeNvee Fefle mecedefJeoeNvee~ veekeme~ He=s~ mJeNie& Fefle mJeNies~ ueesNkes~ epeceeveced~ eN~
meeNoNeNvleg14
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeefOeHelveer) meJee&meeb efoMeecegHeefj Jee&ceevee (Deefme) (ye=nleer) cenleer (efoked) (efJeMJes)

DeefKeuee (les) leJe (osJee) eeslekee (DeefOeHelee) DeefOeeleej (ye=nmHeefle) Heeueke mete& (nsleerveeced)
Je=eveeced (HeefleOeee&) Heleerlee Oeee& (ef$eCeJe$eeeqbMeew) (lJee) (mleesceew) mlegeflemeeOekeew (He=efLeJeeced)
(eeleeced) (JeweosJeeefiveceeles) JeweosJeeefiveceodJeeKeeefekes (GkeLes) JeJes (DeJeLeeew)
DeefJeeceevemeeJe&peefvekeHeer[eew (mleYveerleeced) (MeekeJejjwJeles) Meewee&HeefleHeeefokes (meeceveer) (Heefleeflew)
(Devleefj#es) ($e<ee) Oeveeeeoe met#cemLetuee JeeeJe HeeCee (lJee) (HeLecepee) Deeefopee (osJes<eg)
efoJeiegCes<eg HeoeLex<eg Jee (efoJe) (cee$eee) (JeefjcCee) (HeLevleg) (efJeOeee&) (e) (Deeced) (DeefOeHeefle) (e)
(les) (lJee) (meJex) (mebefJeoevee) ke=leHeefle%ee (veekeme) (He=s) (mJeiex) (ueeskes) (epeceeveced) (e)
(meeoevleg)14
DevJee-ns ef! ee lJeb ye=nleefOeHelveer efoefieJeeefme, lemeemles HeefleefJe&MJes osJee DeefOeHelee meefvle,
leees ye=nmHeeflenxleerveeb HeefleOeee& lJee e ef$eCeJe$eeeqbMeew mleesceew He=efLeJeeceJeLeeew JeweosJeeefiveceeles GkeLes e
eeleeced~ Heefleeflew MeekeJejjwJeles meeceveer e mleYveerleeced~ eLee lesvleefj#es HeLecepee $e<eees osJes<eg efoJees cee$eee
JeefjcCee lJee HeLevles leeved ceveg<ee HeLevleg~ eLeeeceefOeHeefleefJe&Oeee& metee&sefmle, eLee mebefJeoevee efJeebmemlJee
veekeme He=s mJeiex ueeskes meeoeefvle, eLee meJex les epeceeveb e meeoevleg leLee lJeb Helee men JelexLee14
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee meJee&meeb ceOemLee efoked meJee&YeesefOekeeefmle leLee
meJexYees iegCesYe MejerjelceyeueceefOekecemleerefle Jeseced14
HeoeLe&-ns ef! pees let (ye=nleer) ye[er (DeefOeHelveer) meye efoMeeDeeW kes THej Jee&ceeve (efoked) efoMee kes
meceeve (Deefme) nw, Gme (les) lesje Heefle (efJees) meye (osJee) HekeeMeke metee&efo HeoeLe& (DeefOeHelee)
DeefOeelee nQ, Jewmes pees (ye=nmHeefle) efJee kee j#eke (nsleerveeced) ye[s ueeskeeW kee (HeefleOeee&) Heleerelf e kes meeLe
OeejCe kejves Jeeues mete& kes legue Jen lesje Heefle (lJee) legPe kees (e) Deewj (ef$eCeJe$eeeqbMeew) ef$eCeJe Deewj
leWleerme (mleesceew) mlegefle kes meeOeve (He=efLeJeeced) He=efLeJeer ceW (DeJeLeeew) Heer[
e jefnlelee kes efuees
(JeweosJeeefiveceeles) meye efJeeved Deewj Deefive JeeegDeeW kes JeeKeeve kejves Jeeues (GkeLes) kenves eesie Jeso kes oes
Yeeieesb kee (eeleeced) Deeee kejsb, (e) Deewj pewmes (Heefleeflew) Heeflee nesves kes efuees (MeekeJejjwJeles) MekeJejer
Deewj jsJeleer vo mes kens DeLeeX mes (meeceveer) meeceJeso kes oes YeeieeW kees (mleYveerleeced) mebiele kejes~ pewmes Jes
(Devleefj#es) DeJekeeMe ceW (HeLecepee) Deeefo ceW ngS ($e<ee) Oeveee Deeefo met#ce mLetue JeeegHe HeeCe
HeeoMeesOeee
753
aj.
org
(osJes<eg) efoJe iegCe Jeeues HeoeLeeX ceW (efoJe) HekeeMe keer (cee$eee) cee$ee Deewj (JeefjcCee) DeefOekelee mes (lJee)
legPe kees Heefme kejles nQ, Gve kees ceveg<e ueesie (HeLevleg) HeKeele kejW, pewmes (Deeced) en (DeefOeHeefle) mJeeceer
(efJeOeee&) efJeefJeOe Hekeej mes meye kees OeejCe kejves neje mete& nw, pewmes (mebefJeoevee) meceked meleHeefle%eeeg
%eeveJeeved efJeeved ueesie (lJee) legPe kees (veekeme) (He=s) megKeoeeke osMe kes GHeefj (mJeiex) megKeHe (ueeskes)
mLeeve ceW mLeeefHele kejles nQ, (les) Jes (meJex) meye (epeceeveced) lesjs Heg<e (e) Deewj legPe kees (meeoevleg) efmLele
kejW, Jewmes legce er-Heg<e oesveeW Jeee& kejes14
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes meye kes yeere keer efoMee meye mes DeefOeke nw ,
Jewmes meye iegCeeW mes Mejerj Deewj Deelcee kee yeue DeefOeke nw, Ssmee efveefele peevevee eeefnes14
Deeb Hegj Fleme Hejceser $eef<e~ Jemevleleg&oxJelee~ efJeke=efleMvo~ ceOece mJej
am
DeLe jMceeefoevlesve meefeesHeefoMeles
Deye efkejCe Deeefo kes evle mes es efJeee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNeb Hegjes nefjkesMeN mete&jefMceNmleme jLeie=lmeeN jLeewpeee mesveeveerieeceNCeew~ Hegef_peNkeNmLeNuee e

elegmLeNuee eeHmeNjmeew oN*d#CeJe HeNMeJees nsNefle Heew<esees JeNOe HensefleNmlesYeesN veceesDemleg les veesJevleg les
vees ce=[evleg les eb efN<cees ee veesN sefN leces<eebN pecYes oOce15
the
ary
as
DeNeced~ Hegj~ nefjkesMeN FefleN nefjkesMe~ mete&jefMceNefjefleN mete&jefMce~ leme~ jLeNie=lme Fefle jLeie=lme~ eN~
jLeewpeeN FefleN jLeDeespee~ eN~ mesNveeNveerNieeNceNCeew~ mesNveeNveerNieeNceNveeefJeefle mesveeveerieeceNveew~ Hegef_peNkeNmLeNuesefle HegefekemLeNuee~
eN~ eNlegmLeNuesefle elegmLeNuee~ eN~ DeNHmeNjmeew~ oN*d#CeJe~ HeNMeJe~ nsNefle~ Heew<ese~ JeNOe~ HensefleNefjefleN Hensefle~ lesYe~
vece~ DeNmleg~ les~ veN~ DeNJeNvleg~ les~ veN~ ce=[NeNvleg~ les~ eced~ efN<ce~ e~ eN~ veN~ sef~ leced~ SN<eeNced~ pecYes~
oNOceN15
HeoeLe&-(Deeced) (Hegj) HetJe&efmceved keeues Jee&ceeve (nefjkesMe) njCeMeeruee nefjleJeCee& kesMee FJe
kesMee HekeeMee eme~ De$e efkeueMesjved uees ueesHeMe (GCee05~33) Fleved uekeejueesHee (mete&jefMce)
mete&me efkejCe (leme) (jLeie=lme) jLeme HeJeslee ie=lmees cesOeeJeerJe Jee&ceeve~ (e) (jLeewpee) jLesveewpees yeueb
eme (e) (mesveeveerieeceCeew) mesveeveere ieeceCeere leeefJeJe (HegefekemLeuee) mecetnmLeevee efoked (e)
(elegmLeuee) He%eekece&%eeHeveesHeefoke (e) (DeHmejmeew) es DeHmeg HeeCes<eg mejvleew ievleew les (o*d#CeJe)
ceebmeIeemeeoerveeb obMeveMeeruee JeeIeeoe~ De$e obMeOeeleesyee&nguekeeVeg meg[eiecee (HeMeJe) (nsefle) Jepe FJe
Ieelegke (Heew<ese) Heg<eeCeeb mecetn (JeOe) nefvle esve (Hensefle) Heke=es nself eJe&pe FJe Jee&ceeve (lesYe)
(vece) Jepe (Demleg) (les) (ve) Demceeved (DeJevleg) j#evleg (les) (ve) Demceeved (ce=[evleg) Deevevoevleg (les)
j#ekee Jeeced (eced) efnbmekeced (ef<ce) efJevOce (e) (e) (ve) Demceeved (sef) efJeCeef (leced)
754
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(S<eeced) HeMetveeced (pecYes) pecYeefvle iee$eeefCe efJeveeceeefvle esve cegKesve leefmceved (oOce) mebmLeeHeeece~ [Deeb
DevJee-eeseb Hegjes nefjkesMe mete&jefMcejefmle leme jLeie=lmee jLeewpeee mesveeveerieeceCeeefJeJeeHejew
jMceer Jelexles~ leme HegefekemLeuee e elegmLeuee eeHmejmeew Jeles&les~ es ob#CeJe HeMeJe meefvle les<eecegHeefj
nself eJe&pe Heleleg~ es Heew<esees JeOe Henself eefjJe Jele&ceevee meefvle, lesYees veceesmleg~ es Oeeefce&kee jepeeoe meYee
jepeHeg<ee meefvle les veesJevleg~ les vees ce=[evleg, les Jeeb eb ef<cees ee vees sef leces<eeb pecYes oOce15
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee mete&me jefMcen&efjleesefmle, lesve meekeb jHeerleeoe
efkejCee Jee&vles leLee mesveeveerieeceCeew Jeefe&lJee j#ekeew YeJesleeced~ eLee jepeeoe efmebneefoefnbmekeeved HeMetefVeOe
ieJeeoerved j#eefvle~ leLewJe efJeebme megefMe#eeemceeved ceveg<eeveOecee&vegeveeefVeOe Oecex kece&efCe Jee&efelJee s+ved
efveJeejevleg~ FoceefHe Jemevlelees&Jee&Keeveced15
HeoeLe&-pees (Deeced) en (Hegj) HetJe&keeue ceW Jee&ceeve (nefjkesMe) nefjleJeCe& kesMe kes meceeve
njCeMeerue Deewj keuesMekeejer leeHe mes eg (mete&jefMce) mete& keer efkejCeW nQ, (leme) Gvekee (jLeie=lme)
yegefceeved meejefLe (e) Deewj (jLeewpee) jLe kes ues eueves kes Jeenve (e) Fve oesveeW kes leLee (mesveeveerieeceCeew)
mesveeHeefle Deewj ieece kes DeOe#e kes meceeve Deve Hekeej kes Yeer efkejCe nesles nQ, Gve efkejCeeW keer
(Hegef_pekemLeuee) meeceeve HeOeeve efoMee (e) Deewj (elegmLeuee) He%eekece& kees peleevesJeeueer GHeefoMee (e) es
oesveeW (DeHmejmeew) HeeCeeW ceW eueves Jeeueer DeHmeje keneleer nQ, pees (o*d#CeJe) ceebme Deewj Ieeme Deeefo HeoeLeeX
kees Keeves Jeeues JeeIe Deeefo (HeMeJe) neefvekeejke HeMeg nQ, Gvekes THej (nsefle) efyepegueer efiejs~ pees (Heew<ese)
Heg<eeW kes mecetn (JeOe) ceejvesJeeues Deewj (Hensefle) Gece Jepe kes legue veeMe kejves Jeeues nQ, (lesYe) Gve kes
efuees (vece) Jepe kee Henej (Demleg) nes Deewj pees Oeeefce&ke jepee Deeefo meYe jepeHeg<e nQ, (les) Jes Gve HeMegDeeW
mes (ve) nce ueesieeW keer (DeJevleg) j#ee kejW, (les) Jes (ve) nce kees (ce=[evleg) megKeer kejbs, (les) Jes j#eke nce
ueesie (eced) efpeme efnbmeke mes (ef<ce) efJejesOe kejW (e) Deewj (e) pees efnbmeke (ve) nce mes (sef) efJejesOe
kejs (leced) Gmekees nce ueesie (S<eeced) Fve JeeIeeefo HeMegDeeW kes (pecYes) cegKe ceW (oOce) mLeeHeve kejW15
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes mete& kes efkejCe njs JeCe& Jeeues nQ , Gme kes
meeLe ueeue, Heerues Deeefo JeCe& Jeeues Yeer efkejCe jnles nQ, Jewmes ner mesveeHeefle Deewj ieeceeOe#e Jee& kes j#eke nesJeW~
pewmes jepee Deeefo Heg<e ce=leg kes nsleg efmebn Deeefo HeMegDeeW kees jeske kes ieew Deeefo HeMegDeeW keer j#ee kejles nQ, Jewmes
ner efJeeved ueesie Deer efMe#ee mes DeOecee&ejCe mes He=Leked jKe Oece& cesb euee kes nce meye ceveg<eeW keer j#ee kejkes
se<f eeeW kee efveJeejCe kejW~ en Yeer meye Jemevle $eleg kee JeeKeeve nw15
Deeb oef#eCesleme Hejceser $eef<e~ ieer<celeg&oxJelee~ efvee=led Heke=efleMvo~ OewJele mJej
HegvemleeMecesJe efJe<eeceen
HeeoMeesOeee
755
aj.
org
efHej Yeer Jewmee ner efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNeb oef#eNCee efJeNekecee&N leme jLemJeNveeN jLesefe$ee mesveeveerieeceNCeew~ cesNveNkee e menpeNvee

eeHmeNjmeew eelegOeevee nsNleer j#ee:efmeN HensefleNmlesYeesN veceesDemleg les veesJevleg les vees ce=[evleg les eb efN<cees
ee veesN sefN leces<eebN pecYes oOce16
DeNeced~ oNef#eNCee~ efJeNekeNcexefle efJeNekecee&~ leme~ jLeNmJeNve Fefle jLemJeNve~ eN~ jLesefe$eN FefleN jLesefe$e~ eN~
mesNveeNveerNieeNceNCeew~ mesNveeNveerNieeNceNveeefJeefle mesveeveerieeceNveew~ cesNveNkee~ eN~ meNnNpeNvesefle menpeNvee~ eN~ DeNHmeNjmeew~ eeNlegOeeveeN
Fefle eelegOeevee~ nsNefle~ j#ee:efme~ HensefleNefjefleN Hensefle~ lesYe~ vece~ DeNmleg~ les~ veN~ DeNJeNvleg~ les~ veN~ ce=[NeNvleg~ les~
eced~ efN<ce~ e~ eN~ veN~ sef~ leced~ SN<eeNced~ pecYes~ oNOceN16
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deeced) (oef#eCee) oef#eCele (efJeekecee&) efJeeeefve meJee&efCe kecee&efCe emceeled me Jeeeg

(leme) (jLemJeve) jLeme mJeve Meyo FJe Meyoes eme me (e) (jLesefe$e) jLes jceCeeres
efe$eeCeeee&HeeefCe efeeefve eme me (e) (mesveeveerieeceCeew) (cesvekee) eee ceveles mee (e) (menpevee)
meneslHeVee (e) (DeHmejmeew) es DeHmJevleefj#es mejlemles (eelegOeevee) HepeeHeer[kee (nsefle) Jepe (j#eebefme)
ogkece&keeefjCe (Hensefle) (lesYe) (vece) Jepe (Demleg) (les) (ve) Demceeved (DeJevleg) (les) (ve)
(ce=[evleg) megKeevleg (les) (eced) (ef<ce) (e) (e) (ve) (sef) (leced) (S<eeced) Jeeetveeced (pecYes)
JeeIeme cegKe FJe kes (oOce)~ [Deeb cev$e Mele08.6.1.17-18 JeeKeele]16
DevJee-ns ceveg<ee! eLee eeseb efJeekecee& Jeeego&ef#eCee Jeeefle leme Jeeees jLemJevee jLesef e$ee
mesveeveerieeceCeeefJeJe Jee&ceeves cesvekee e menpevee eeHmejmeew Jeexles~ es eelegOeevee meefvle les<eecegHeefj nself eee&efve
j#eebefme Jee&vles, les<eecegHeefj Henself eefjJe lesYees veceesemf lJeefle ke=lJee efMe#ekee veeeeOeerMeemles veesJevleg, les vees
ce=[evleg, les Jeeb eb ef<cees ee vees sef leces<eeb Jeeetveeb pecYes oOcemleLee HeeleOJeced16
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es mLetuemet#ceceOemLeme JeeeesHeeesieb keeg peeveefvle les
Me$etefVeJeee& meJee&veevevoeefvle~ FoceefHe ieer<ceeex efMeb JeeKeeveb Jeseced16
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Deeced) en (efJeekecee&) meye eseHe keceeX kee nsleg Jeeeg (oef#eCee)
oef#eCe efoMee mes euelee nw, (leme)Gme Jeeeg kes (jLemJeve) jLe kes Meyo kes meceeve Meyo Jeeuee (e) Deewj
(jLesefe$e) jceCeere jLe ceW efeeg Deeee& keeeeX kee kejves Jeeuee (e) es oesveeW (mesveeveerieeceCeew) mesveeHeefle
Deewj ieeceeOe#e kes meceeve Jee&ceeve (cesvekee) efpeme mes ceveve efkeee peee Jen (e) Deewj (menpevee) Ske meeLe
GlHeVe ngF& (e) es oesveeW (DeHmejmeew) Devleefj#e ceW jnves Jeeueer efkejCeeefo DeHmeje nQ, pees (eelegOeevee) Hepee kees
Heer[
e osves Jeeues nQ, Gve kes THej (nsefle) Jepe pees (j#eebefme) og kece& kejves Jeeues nQ, Gve kes THej (Hensefle)
Heke= Jepe kes legue (lesYe) Gve HepeeHeer[
ke Deeefo kes efuees (vece) Jepe kee Henej (Demleg) nes~ Ssmee kejkes
756
epegJexoYee<es
aj.
org
pees veeeeOeerMe efMe#eke nQ, (les) Jes (ve) nceejer (DeJevleg) j#ee kejW~ (les) Jes (ve) ncekees (ce=[evleg) megKeer
kejW, (les) Jes nce ueesie (eced) efpeme og mes (ef<ce) s<e kejW (e) Deewj (e) pees og (ve) nce mes (sef)
s<e kejs, (leced) Gme kees (S<eeced) Fve JeeegDeeW kes (pecYes) JeeIe kes meceeve cegKe ceW (oOce) OeejCe kejles nQ,
Jewmee Heelve kejes16
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees mLetue, met#ce Deewj ceOemLe Jeeeg mes GHeeesie
uesves kees peeveles nQ, Jes Me$egDeeW kee efveJeejCe kejkes meye kees Deeveefvole kejles nQ~ en Yeer ieer<ce $eleg kee Mes<e
JeeKeeve nw, Ssmee peevees16
Deeb Heeeefoleme Hejceser $eef<e~ Je<e&eg&oxJelee~ ke=efleMvo~ efve<eeo mJej
am
efHej Jewmee ner efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNeb HeNeeod efJeNeJeeeNmlemeN jLeHeesleNeemecejLee mesveeveerieeceNCeew~ HeNcueesevleer eevegcueesevleer

eeHmeNjmeew JeeNIee nsNefle meNHee& HensefleNmlesYeesN veceesDemleg les veesJevleg les vees ce=[evleg les eb efN<cees ee
veesN sefN leces<eebN pecYes oOce17
as
DeNeced~ HeNeeled~ efJeNeJeeeN Fefle efJeNeJeee~ leme~ jLeHeesleN FefleN jLeHeesle~ eN~ DemecejLeN FlemecejLe~
eN~ mesNveeNveerNieeNceNCeew~ mesNveeNveerNieeNceNveeefJeefle mesveeveerieeceNveew~ eNcueeseNvleerefle eNcueesevleer~ eN~ DeNvegcueeseNvleerlevegcueesevleer~
eN~ DeNHmeNjmeew~ JeeNIee~ nsNefle~ meNHee&~ HensefleNefjefleN Hensefle~ lesYe~ vece~ DeNmleg~ les~ veN~ DeNJeNvleg~ les~ veN~ ce=[NeNvleg~
les~ eced~ efN<ce~ e~ eN~ veN~ sef~ leced~ SN<eeNced~ pecYes~ oNOceN17
the
ary
HeoeLe&-(Deeced) (Heeeled) (efJeeJeee) efJeMJeb efJeeefle JeeHveeself e me efJeegodHeesefive (leme)

(jLeHeesle) jLees jceCeeremlespemecetn Heeslees JeeefHelees esve me (e) (DemecejLe) DeefJeeceeve mecees jLees eme
me (e) (mesveeveerieeceCeew) SleeefJeJe (Hecueesevleer) Heke=leee meJee&vees<eOeeefoHeoeLee&ved cueeseevleer (e)
(Devegcueesevleer) Devegcueeseevleer oerefHle (e) (DeHmejmeew) (JeeIee) efmebne (nsefle) (meHee&) es meHe&efvle
lesne (Hensefle) (lesYe) (vece) (Demleg) (les) (ve) (DeJevleg) (les) (ve) (ce=[evleg) (les) (eced)
(ef<ce) (e) (e) (ve) (sef) (leced) (S<eeced) (pecYes) (oOce)~ [Deeb cev$e Mele08.6.1.18
JeeKeele]17
DevJee-ns ceveg<ee! eLeeeb Heeeod efJeeJeee Deefmle leme mesveeveerieeceCeeefJeJe jLeHeesleeemecejLee
Hecueesevleer eevegcueesevleer eeHmejmeew mle~ eLee nself e Henself eJee&Iee meHee&e meefvle lesYees veceesmleg~ e SlesYees
j#ekeemles veesJevleg, les vees ce=[evleg, les Jeeb eb ef<cees ee vees sef eces<eeb pecYes oOcemleb lesefHe Oejvleg17
HeeoMeesOeee
757
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ Fob Je<e&leex efMeb JeeKeeveced, Deefmceved egenejefJenejew

ceveg<ew keeeez17
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Deeced) en (Heeeled) Heers mes (efJeeJeee) efJee ceW JeeHle efyepegueerHe
Deefive nw, (leme) Gme kes (mesveeveerieeceCeew) mesveeHeefle Deewj ieeceHeefle kes meceeve (jLeHeesle) jceCeere
lespemJeHe ceW JeeHle (e) Deewj (DemecejLe) efpeme kes meceeve otmeje jLe ve nes, Jen (e) es oesveeW
(Hecueesevleer) Des Hekeej meye Dees<eefOe Deeefo HeoeLeeX kees Meg<ke kejeves Jeeueer (e) leLee (Devegcueesevleer)
Heeeled %eeve kee nsleg HekeeMe (e) es oesveeW (DeHmejmeew) efeeekeejke DeekeeMemLe efkejCe nQ, pewmes (nsefle)
meeOeejCe Jepe kes legue leLee (Hensefle) Gece Jepe kes meceeve (JeeIee) efmebnesb kes leLee (meHee&) meHeeX kes
meceeve HeeefCeeeW kees ogKeoeeer peerJe nQ, (lesYe) Gve kes efuees (vece) JepeHenej (Demleg) nes Deewj pees Fve
HetJeexeW mes j#ee kejW (les) Jes (ve) nceejs (DeJevleg) j#eke neW, (les) Jes (ve) nce kees (ce=[evleg) megKeer kejW
leLee (les) Jes nce ueesie (eced) efpeme mes (ef<ce) s<e kejW (e) Deewj (e) pees og (ve) nce mes (sef) s<e
kejs, efpeme kees nce (S<eeced) Fve efmebneefo kes (pecYes) cegKe ceW (oOce) OejW, (leced) Gme kees Jes j#eke ueesie Yeer
efmebneefo kes cegKe ceW OejW17
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ en Je<ee& $eleg kee Mes<e JeeKeeve nw~ Fme ceW
ceveg<eeW kees efveeceHetJe&ke Deenej-efJenej kejvee eeefnes17
Deecegejeefoleme Hejceser $eef<e~ Mejlegos&Jelee~ YegefjieefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
the
ary
DeNecegeNjeled meNbemegmlemeN lee#e&Neeefjvesefcee mesveeveerieeceNCeew~ efJeNeeeer e Ie=leeeer

eeHmeNjmeeNJeeHees nsNefleJee&leN HensefleNmlesYeesN veceesDemleg les veesJevleg les vees ce=[evleg les eb efN<cees ee veesN
sefN leces<eeb pecYes oOce18
DeNeced~ GNeNjeled~ meNbemegefjefle meNbeledJemeg~ leme~ lee#e&~ eN~ DeefjvesefceefNjleefjvesefce~ eN~
mesNveeNveerNieeNceNCeew~ mesNveeNveerNieeNceNveeefJeefle mesveeveerieeceNveew~ efJeNeeeer~ eN~ Ie=leeeer~ eN~ DeNHmeNjmeew~ DeeHe~ nsefle~ Jeele~
HensefleNefjefleN Hensefle~ lesYe~ vece~ DeNmleg~ les~ veN~ DeNJeNvleg~ les~ veN~ ce=[NeNvleg~ les~ eced~ efN<ce~ e~ eN~ veN~ sef~
leced~ SN<eeNced~ pecYes~ oNOceN18
HeoeLe&-(Deeced) (Gejeled) (mebemeg) e%eme mebieeflekejCe (leme) (lee#e&) leer#CelespeHeeHeke

Deeefeve (e) (Deefjvesefce) Deefjeefve ogKeeefve otjs veeefle me keeefle&ke (e) (mesveeveerieeceCeew) Slee&ceeveew
(efJeeeeer) ee efJeMJeb meJe peieoeefle JeeHveesefle mee (e) (Ie=leeeer) Ie=leceepecegokeb Jeeeefle HeeHveeself e mee
758
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
oerefHle (e) (DeHmejmeew) DeHmeg HeeCes<eg mejvleew ieleer (DeeHe) (nsefle) Je=ef (Jeele) efHee HeJeve (Hensefle)
Heke<exCe Je&ke (lesYe) (vece) (Demleg) (les) (ve) (DeJevleg) (les) (ve) (ce=[evleg) (les) (eced) (ef<ce)
(e) (e) (ve) (sef) (leced) (S<eeced) (pecYes) (oOce)~ [Deeb cev$e Mele08.6.1.19
JeeKeele]18
DevJee-ns ceveg<ee! eLeeecegejeled mebemegefjJe Mejlegjefmle leme mesveeveerieeceCeeefJeJe
lee#e&eeefjvesefcee efJeeeeer e Ie=leeeer eeHmejmeew mle e$eeHees nself eefjJe Jeefle&kee Jeele Henself eefjJeevevoHeoes
YeJeefle leb es egkelee mesJevles lesYees veceesmleg~ les veesJevleg les vees ce=[evleg les Jeeb eb ef<cees ee vees sef
leces<eeceyJeeleeveeb pecYes oOcemleLee eteb Jele&OJeced18
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ Fob Mejlees efMeb JeeKeeveced~ DeefmceVeefHe ceveg<eweg&kelee
HeJeefe&leJeced18
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Deeced) en (Gejeled) Gej efoMee mes (mebemeg) e%e kees mebiele kejves
nejs kes legue Mejod $eleg nw, (leme) Gme kes (mesveeveerieeceCeew) mesveeHeefle Deewj ieeceeOe#e kes meceeve (lee#e&)
leer#Ce lespe kees HeeHle kejeves Jeeuee Deeefeve (e) Deewj (Deefjvesefce) ogKeeW kees otj kejves Jeeuee keeefe&ke (e)
es oesveeW (efJeeeeer) meye peieled ceW JeeHeke (e) Deewj (Ie=leeeer) Ieer Jee peue kees HeeHle kejeves Jeeueer oerefHle
(e) es oesveeW (DeHmejmeew) HeeCeeW keer ieefle nQ, peneb (DeeHe) peue (nsefle) Je=ef kes legue Jeee&ves Deewj (Jeele)
efHee HeJeve (Hensefle) Des Hekeej ye{eves nejs kes meceeve Deevevooeeke neslee nw, Gme Jeeeg kees pees ueesie egef
kes meeLe mesJeve kejles nQ, (lesYe) Gvekes efuees (vece) vecemkeej (Demleg) nes, (les) Jes (ve) nceejer (DeJevleg)
j#ee kejW, (les) Jes (ve) nce kees (ce=[evleg) megKeer kejW, (les) Jes nce (eced) efpememes (ef<ce) s<e kejW (e)
Deewj (e) pees (ve) nce mes (sef) s<e kejs, (leced) Gme kees (S<eeced) Fve peue JeeegDeeW kes (pecYes)
ogKeoeeer iegCeHe cegKe ceW (oOce) OejW, Jewmes legce ueesie Yeer Jeleex18
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ en Mejod $eleg kee Mes<e JeeKeeve nw~ Fme ceW Yeer
ceveg<eeW kees eeefnes efke egef kes meeLe keeeeX ceW HeJe=e neW18
DeecegHejerleme Hejceser $eef<e~ nscevleeg&oxJelee~ efvee=lke=efleMvo~ efve<eeo mJej
DeNecegH ee&NJee&iJemegmleme
mesveNefpee
meg<esCee
mesveeveerieeceNCeew~
GNJe&Meer
e
HetJe&efeefeeeHmeNjmeeJeJeNmHetpe&ved nsNefleefJe&NeglHensefleNmlesYeesN veceesDemleg les veesJevleg les vees ce=[evleg les eb
efN<cees ee veesN sefN leces<eeb pecYes oOce19
HeeoMeesOeee
759
aj.
org
DeNeced~ GNHeefj~ DeNJee&iJemegefjleNJee&kedJemeg~ leme~ mesNveNefpeefoefle mesveNefpeled~ eN~ meg<esCe~ megmesveN Fefle megmesve~
eN~ mesNveeNveerNieeNceNCeew~ mesNveeNveerNieeNceNveeefJeefle mesveeveerieeceNveew~ GNJe&Meer~ eN~ HetJe&efeefeNefjefle HetJe&efeefe~ eN~ DeNHmeNjmeew~
DeNJeNmHetpe&NefVeleJeNmHetpe&ved~ nsNefle~ efJeNegefoefle efJeNegled~ HensefleNefjefleN Hensefle~ lesYe~ vece~ DeNmleg~ les~ veN~ DeNJeNvleg~ les~
veN~ ce=[NeNvleg~ les~ eced~ efN<ce~ e~ eN~ veN~ sef~ leced~ SN<eeNced~ pecYes~ oNOceN19
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deeced) (GHeefj) Jee&ceeve (DeJee&iJemeg) DeJee&iJe=s Heeemeg Oeveb emceeled me nscevleleg&

(leme) (mesveefpeled) e mesveee peeefle me~ De$e *eeHees meb%eevomeesye&ngueefceefle mJelJeb (e) (meg<esCe)
MeesYevee mesvee eme me (e) (mesveeveerieeceCeew) Slee&ceeveew ceeie&Meer<e&Heew<eew ceemeew (GJe&Meer) G yeng DeMveeefle
eee mee oerefHle (e) (HetJe&efeefe) HetJee& HeLecee efeefe meb%eeveb emee mee (e) (DeHmejmeew) (DeJemHetpe&ved)
DeJee&eerveb Iees<eb kegJe&ved (nsefle) JepeIees<e (efJeegled) (Hensefle) Heke=es Jepe FJe (lesYe) (vece) (Demleg) (les)
(ve) (DeJevleg) (les) (ve) (ce=[evleg) (les) (eced) (ef<ce) (e) (e) (ve) (sef) (leced) (S<eeced)
(pecYes) (oOce)19~
DevJee-ns ceveg<ee! eLeeecegHeefj Jee&ceeveesJee&iJemegnxcevleleg&jefmle, leme mesveefpe meg<esCee
mesveeveerieeceCeeefJeJe ceeie&Meer<e&Heew<eew ceemeeJegJe&Meer e HetJe&efeefeeeHmejmeeJeJemHetpe&ved nself eefJe&eglHensefleeeefmle lesYees
veceesVecemleg~ les veesJevleg les vees ce=[evleg les Jeeb eb ef<cees ee vees sef leces<eeb pecYes oOcemleb eteceefHe leLee
efJeoOele19
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ FeceefHe nscevleeex efMee JeeKee~ Fcece=legb ceveg<ee egkelee
meseJf elJee yeefuee YeJevleg19
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Deeced) en (GHeefj) THej Jee&ceeve (DeJee&iJemeg) Je=ef kes Heeeled Oeve kee
nsleg nw, (leme) Gme kes (mesveefpeled) mesvee mes peerleves Jeeuee (e) Deewj (meg<esCe) megvoj mesveeHeefle (e) es oesveeW
(mesveeveerieeceCeew) mesveeHeefle Deewj ieeceeOe#e kes legue Jee&ceeve Deienve Deewj Heew<e cenerves (GJe&Meer) yengle Keeves
kee nsleg Deevlee& oerefHle (e) Deewj (HetJe&efeefe) Deeefo %eeve kee nsleg (e) es oesveeW (DeHmejmeew) HeeCeeW ceW jnves
Jeeueer (DeJemHetpe&ved) Yeebkej Iees<e kejles ngS (nsefle) Jepe kes legue (efJeegled) efyepegueer kes eueeves nejs Deewj
(Hensefle) Gece Jepe kes meceeve j#eke HeeCeer nQ, (lesYe) Gve kes efuees (vece) DeVeeefo HeoeLe& (Demleg) efceueW~
(les) Jes (ve) nce ueesieeW keer (DeJevleg) j#ee kejW, (les) Jes (ve) nce kees (ce=[evleg) megKeer kejW, (les) Jes nce
ueesie (eced) efpeme og mes (ef<ce) s<e kejW, (e) Deewj (e) pees (ve) nce mes (sef) s<e kejs, (leced) Gme
kees nce ueesie (S<eeced) Fve efnbmeke HeeefCeeeW kes (pecYes) cegKe ceW (oOce) OejW, Jewmes legce ueesie Yeer Gme kees
Oejes19
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ en Yeer nscevle $eleg keer Mes<e JeeKee nw~ ceveg<eeW
kees eeefnes efke Fme $eleg kee egef mes mesJeve kejkes yeueJeeved neW19
760
epegJexoYee<es
aj.
org
Deefivecet&xleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
keLeb pevewye&ueb JeOe&veereefceleen
ceveg<eeW kees efkeme Hekeej yeue ye{evee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNefivecet&e& efoNJe keNkeglHeefle He=efLeNJeeDeNeced~

DeNHee: jslee:efme efpevJeefle20
DeNefive~ cete&~ efoNJe~ keNkegledHeefle~ He=efLeNJee~ DeNeced~ DeNHeeced~ jslee:efme~ efpeNvJeNefleN20
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deefive) Heefme HeeJeke (cete&) efMej FJe mete&HesCe Jee&ceeve (efoJe) HekeeMeme
(kekeglHeefle) efoMeeb Heeueke (He=efLeJee) Yetcese (Deeced) (DeHeeced) HeeCeeveeced (jsleebefme) Jeeree&efCe (efpevJeefle)
HeerCeeefle20
DevJee-eLee nscevleee&Jeeceefiveefo&Je He=efLeJeee ceOes cete& kekeglHeefle meVeHeeb jsleebefme efpevJeefle,
leLewJe ceveg<ewye&efuewYe&efJeleJeced20
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<eweg&kelee peejeeive JeOe&efelJee mebecesveenejefJenejew
ke=lJee meoe yeueb JeOe&veereced20
HeoeLe&-pewmes nscevle $eleg ceW (Deeced) en Heefme (Deefive) Deefive (efoJe) HekeeMe Deewj (He=efLeJee)
Yetefce kes yeere (cete&) efMej kes legue mete&He mes Jee&ceeve (kekeglHeefle) efoMeeDeeW kee j#eke nes kes (DeHeeced)
HeeCeeW kes (jsleebefme) HejeeceeW kees (efpevJeefle) HetCe&lee mes le=Hle kejlee nw, Jewmes ner ceveg<eeW kees yeueJeeved nesvee
eeefnes20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke egef mes peejeefive kees
ye{e mebece mes Deenej-efJenej kejkes efvele yeue ye{eles jnW20
Deeceefiveefjleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegvece&veg<e eEke kegee&efoleen
efHej ceveg<e keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNeceNefive menNefeCeesN Jeepeme MeNefleveNmHeefle~

cetOee& keNJeer jeerNCeeced21
DeNeced~ DeNefive~ meNNnefNeCe~ Jeepeme~ MeNefleve~ Heefle~ cete&~ keNefJe~ jeerNCeeced21
HeoeLe&-(Deeced) (Deefive) nscevles Jee&ceeve (menefeCe) HeMemleemebKeHeoeLe&egme (Jeepeme)

DeVeme (Meefleve) HeMemlewieg&Cew men MeleOee Jee&ceeveme (Heefle) Heeueke (cete&) GeceeJee&ceeve
(keefJe) eevleoMe&ve (jeerCeeced) Oeveeveeced21
HeeoMeesOeee
761
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eLeeeceefive menefeCe Meeflevees Jeepeme jeerCeeb e Heeflecet&e& keefJejefmle,

leLewJe eteb YeJele21
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efJeeeegefYeeb meseJf eleesefive Heg<keues OeveOeeves
Heeefle, leLewJe meseJf ele Heg<eeLeex ceveg<eeved eercele mecHeeoeefle21
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (Deeced) en (Deefive) nscevle $eleg ceW Jee&ceeve (menefeCe) HeMemle DemebKe
HeoeLeeX mes eg (Meefleve) HeMebefmele iegCeeW kes meefnle Deveske Hekeej Jee&ceeve (Jeepeme) DeVe leLee (jeerCeeced)
OeveeW kee (Heefle) j#eke (cete&) Gece De kes legue (keefJe) meceLe& nw, Jewmes ner legce ueesie Yeer nes21
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes efJeee Deewj egef mes mesJeve efkeee Deefive yengle
DeVe Oeve HeeHle kejelee nw, Jewmes ner mesJeve efkeee Heg<eeLe& ceveg<eeW kees Ssee&Jeeved kej oslee nw21
am
lJeeceive Fleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve me keerMe meeefoleen
efHej Jen kewmee nes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
lJeeceivesN Heg<kejeNoOeLeJee&N efvejcevLele~

cetOveex efJeeme JeeNIele22
as
lJeeced~ DeNivesN~ Heg<kejeled~ DeefOe~ DeLeJee&~ efve~ DeNceNvLeNleN~ cetOve&~ efJeeme~ JeeNIele22
the
ary
HeoeLe&-(lJeeced) (Deives) efJeved! (Heg<kejeled) Devleefj#eeled~ Heg<kejefcelevleefj#eveece0 (efveIeb01~3)

(DeefOe) (DeLeJee&) Deefnbmeke (efve) efvelejeced (DecevLele) ceefLelJee ie=ereeled (cetOve&) efMejesJee&ceeveme
(efJeeme) meceieme peielees ceOes (JeeIele) megefMeef#eleeefYeJee&efiYejefJeee nveles esve me cesOeeJeer~ JeeIele Fefle
cesOeeefJeveecemeg Heefleced (efveIeb0 3~25)22
DevJee-ns Deives! eLeeLeJee& JeeIelees efJeeved Heg<kejeoefOe cetOveex efJeeme e ceOeseive efJeegleb
efvejcevLele, leLewJe lJeeb yeesOeeeefce22
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewefJe&ovegkejCesveekeeMeeled He=efLeJeee efJeegleb
mebie=eeeee&efCe kecee&efCe meeOeveereeefve22
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! pewmes (DeLeJee&) j#eke (JeeIele) Deer efMeef#ele JeeCeer mes DeefJeee kee
veeMe kejves neje yegefceeved efJeeved Heg<e (Heg<kejeled) Devleefj#e kes (DeefOe) yeere leLee (cetOve&) efMej kes legue
Jee&ceeve (efJeeme) mecHetCe& peieled kes yeere Deefive kees (efvejcevLele) efvejvlej cevLeve kejkes ienCe kejs, Jewmes ner
(lJeeced) legPe kees ceQ yeesOe kejelee ntb22
762
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke efJeeveeW kes meceeve DeekeeMe
leLee He=efLeJeer kes mekeeMe mes efyepegueer kee ienCe kej Deeee& He keceeX kees efme kejW22
YegJe Fleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
YegJees eN%emeN jpemee vesNlee e$ee efveNegefN meemes efMeNJeeefYe~

efoNefJe cetOee&ve oefOe<es mJeN<ee efpeNeceives eke=<es nJeNJeenced23
YegJe~ eN%eme~ jpeme~ eN~ vesNlee~ e$e~ efveNegefNefjefle efveNegledefYe~ meemes~ efMeNJeeefYe~ efoNefJe~ cetOee&veced~ oNefOeN<esN~
mJeN<ee&ced~ mJeNmeeefceefle mJeNmeeced~ efpeNeced~ DeNivesN~ eNke=<esN~ nNJeNJeenNefceefle nJeNJeenced23
the
ary
as
am
HeoeLe&-(YegJe) YeJeleerefle leme (e%eme) mebieleme keee&meeOekeme JeJenejme (jpeme)

ueeskemecetnme (e) (veslee) veevekeee& (e$e) De$e $eefelegveg0 Fefle oerIe& (efveegef) efceefekeeefceefekeeefYe
efeeeefYe (meemes) egveef#e (efMeJeeefYe) cebieuekeeefjCeereYf e (efoefJe) eesleveelcekes mJemJeHes (cete&veced) cetxJe
Jee&ceeveb mete&ced (oefOe<es) Oejefme (mJe<ee&ced) mJe megKeb meveesefle ooeefle eee leeced (efpeeced) Jeeeced~ efpesefle
Jee*dvee0 (efveIeb01~11) (Deives) efJeved (eke=<es) kejeself e (nJeJeenced) ees nJeeved oelegceeoelegb e eesieeved
jmeeved Jenefle leced23
DevJee-ns Deives! eLeeeceefiveefve&egef efMeJeeefYe men Jee&ceeve YegJees e%eme jpemee veslee meved
meeles e$e efoefJe cete&veb oOeeefle nJeJeenb mJe<ee efpeeb eke=<es leLee le$e lJeb efoefJe meemes efJeeeb oefOe<es23
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLeeeqivejerejsCe efveege meved meJe&me peiele megKekeejer
Jee&les, leLewJe efJeeeieenkee DeOeeHekee meJex<eeb peveeveeb megKekeeefjCe mevleerefle %eseced23
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! pewmes en Hele#e Deefive (efveegef) mebeesie-efJeYeeie kejeves nejer efeee
leLee (efMeJeeefYe) ceuekeeefjCeer oerefHleeeW kes meeLe Jee&ceeve (YegJe) Heie ngS (e%eme) keeeeX kes meeOeke
mebiele JeJenej (e) Deewj (jpeme) ueeskemecetn kees (veslee) Deeke<e&Ce kejlee ngDee mecyevOe kejelee nw Deewj
(e$e) efpeme (efoefJe) HekeeMeceeve DeHeves mJeHe ceW (cete&veced) Gecee kes legue Jee&ceeve mete& kees OeejCe
kejlee leLee (nJeJeenced) ienCe kejves leLee osves eesie jmeeW kees HeeHle kejeves Jeeueer (mJe<ee&ced) megKeoeeke
(efpeeced) JeeCeer kees (eke=<es) HeJe=e kejlee nw, Jewmes let MegYe iegCeeW kes meeLe (meemes) eg neslee Deewj meye
efJeeeDeeW kees (oefOe<es) OeejCe kejelee nw23
HeeoMeesOeee
763
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes F&MJej ves efveeg efkeee ngDee Deefive meye
peieled kees megKekeejer neslee nw, Jewmes ner efJeee kes ieenke DeOeeHeke ueesie meye ceveg<eeW kees megKekeejer nesles nQ,
Ssmee meye kees peevevee eeefnes23
DeyeesOeerleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeyeesO eNefive meNefceOeeN peveeveeNb Heefle OesNvegefceJeeeNleerceg<eemeced~

eNeFJeN He JeNeecegefppeneveeN He YeeNveJe efmeelesN veekeNce24
am
DeyeesefOe~ DeNefive~ meNefceOesefle meNcedFOee~ peveeveeced~ Heefle~ OesNvegefceNJesefle OesNvegcedFJe~ DeeNeNleerefceleeeNleerced~

GN<eemeced~ GN<emeNefceleg<emeced~ eNe FNJesefle eNeFJe~ He~ JeNeeced~ GNefppeneveeN Flegledefpenevee~ He~ YeeNveJe~ efmeNeNlesN~
veekeced~ De24
the
ary
as
HeoeLe&-(DeyeesefOe) HeyegOeles (Deefive) (meefceOee) HeoerHemeeOevew (peveeveeced) ceveg<eeCeeced (Heefle)

(OesvegefceJe) eLee ogiOeoeb ieeb leLee (Deeeleerced) HeeHvegJeleerced (G<eemeced) G<emeb HeYeeleced~ De$e Deves<eeceefHe
[De06.3.137] Fefle oerIe& (ee FJe) cenevlees Oeeefce&kee pevee FJe (He) (Jeeeced) JeeefHekeeb megKeveerelf eced
(Gefppenevee) Glke=leee HeeHvegJevle (He) (YeeveJe) efkejCee (efmeeles) HeeHeeefvle~ De$e me=Oeeleesue&ef MeHe
MuegJe&leesveelcevesHeocevleie&lees CeLe&e (veekeced) DeefJeeceeveogKeceekeeMeced (De) meceked24
DevJee-ns ceveg<ee! eLee meefceOeeeceefivejyeesOeeeleerceg<eemeb Heefle peveeveeb OesvegefceJeeefmle~ eme ee
FJe HeJeeecegefppenevee HeYeeveJees veekece efmeeles, leb megKeee eteb mebHeeg*diOJeced24
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee ogiOeoe$eer Oesvegieez mebmeseJf elee meleer ogiOeeefoefYe
HeeefCeve megKeeefle, eLeeHlee efJeebmees efJeeeoevesveeefJeeeb efveJeee& ceveg<eevegVeeefvle, leLewJeeeceefiveJe&e&le Fefle
Jeseced24
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (meefceOee) HepJeefuele kejves kes meeOeveeW mes en (Deefive) Deefive (DeyeesefOe)
HekeeefMele neslee nw, (Deeeleerced) HeeHle nesles ngS (G<eemeced) HeYeele mecee kes (Heefle) meceerHe (peveeveeced) ceveg<eeW
keer (OesvegefceJe) otOe osves Jeeueer ieew kes meceeve nw~ efpeme Deefive kes (ee FJe) ceneved Oeeefce&ke peveesb kes meceeve
(He) Glke= (Jeeeced) JeeHeke megKe keer veerelf e kees (Gefppenevee) Des Hekeej HeeHle kejles ngS (He) Gece
(YeeveJe) efkejCe (veekeced) megKe kees (De) Des Hekeej (efmeeles) HeeHle kejles nQ, Gme kees legce ueesie
megKeeLe& mebeg kejes24
764
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes ogiOe osves Jeeueer mesJeve keer ng F& ieew
ogiOeeefo HeoeLeeX mes HeeefCeeeW kees megKeer kejleer nw Deewj pewmes DeeHle efJeeved efJeeeoeve mes DeefJeee kee efveJeejCe kej
ceveg<eeW keer GVeefle kejles nQ, Jewmes ner en Deefive nw, Ssmee peevevee eeefnes24
DeJeeseecesleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeJeeseece keNJeesN cesOeeeN Jeees JeNvoe Je=<eNYeeeN Je=<Ces~

ieefJeefjesN vecemeeN mleesceceNiveew efoNJeerJe NkececegNJe_eceesled25
am
DeJeeseece~ keNJees~ cesOeee~ Jee~ JeNvoe~ Je=<eNYeee~ Je=<Ces~ ieefJeefj~ ieefJeefmLej FefleN ieefJeefmLej~ vecemee~
mleesceced~ DeNiveew~ efoNJeerJesefle efoNefJeFJe~ Nkececed~ GNNJe_eNefceleg NJeeced~ DeNesNled25
the
ary
as
HeoeLe&-(DeJeeseece) Geece (keJees) cesOeeefJeves (cesOeee) meJe&MegYeue#eCemebieleee HeefJe$eee (Jee)

Jeeveced (Jevoe) HeMebmeveereced (Je=<eYeee) yeefueee (Je=<Ces) Je=efke$ex (ieefJeefj) iees<eg efkejCes<eg efleleerefle
(vecemee) DeVeeefovee (mleesceced) mlegleb keee&ced (Deiveew) HeeJekes (efoJeerJe) eLee mete&HekeeMes (kececed)
Deeefoleced (GJeeced) G<eg yeng<eg efJeMes<esCeeeefle leced (Deesled) eesled~ De$e efJekejCeme uegked~
ue*dHeeesiee25
DevJee-Jeeb eLee ieefJeefjes efoJeerJeesJeeb kececeesled, leLee cesOeee Je=<eYeee Je=<Ces keJees Jevoe
Jeeesiveew vecemee mleesceb eeJeeseece25
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ efJeef megMeerueee MegefOees efJeeeefLe&ves HejceHeelvesve efJeee osee~ eleesmeew efJeeeceOeerle mete&HekeeMes IeHeeoerved HeMeefVeJe meJee&ved eLeeJep%eelegb Mekevegeeled25
HeoeLe&-nce ueesie pewmes (ieefJeefj) efkejCeeW ceW jnves Jeeueer efJeegled (efoJeerJe) mete&HekeeMe kes meceeve
(GJe_eced) efJeMes<e kejkes yengleeW ceW ieceveMeerue (kececed) mete& kee (Deesled) Deeee kejleer nw, Jewmes
(cesOeee) meye MegYe ue#eCeeW mes eg HeefJe$e (Je=<eYeee) yeueer (Je=<Ces) Je<ee& kes nsleg (keJees) yegefceeved kes efuees
(Jevoe) HeMebmee kes eesie (Jee) Jeeve kees Deewj (Deiveew) peejeefive ceW (vecemee) DeVe Deeefo mes (mleesceced)
HeMemle keeeeX kees (DeJeeseece) kenW25
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ efJeeveeW kees eeefnes efke megMeerue Megyegef efJeeeLeea kes efuees
Hejce Heelve mes efJeee osJeW, efpememes Jen efJeee He{ kes mete& kes HekeeMe ceW Ie-Heeefo kees osKeles ngS kes meceeve
meye kees eLeeJeled peeve mekes25
Deeefcensleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
HeeoMeesOeee
765
aj.
org
DeNeefceNn HeLeNcees Oeeefe OeeNle=efYeNnes&leeN eefpeesDeOJeNjs<Jeer[e~

eceHveJeeveesN Ye=ieJees efJeNegJe&ves<eg efeN$eb efJeNYJeb efJeNMesefJeMes26
DeNeced~ FNn~ HeNLeNce~ OeeNefeN~ OeeNle=efYeNefjefle OeeNle=efYe~ neslee~ eefpe~ DeNOJeNjs<eg~ F&[e~ eced~ DeHveJeeve~
Ye=ieJe~ efJeNN Negefjefle efJeNNeg~ Jeves<eg~ efeN$eced~ efJeNYJeefceefle efJeNYJeced~ efJeNMesefJeMeN Fefle efJeNMesefJeMes26
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deeced) (Fn) (HeLece) efJemleerCeexefive (Oeeefe) efOeeles (Oeele=efYe) Oeejkew (neslee)

Deeoelee (eefpe) DeefleMeesve ee (DeOJejs<eg) DeefnbmeveereJeJenejs<eg (F&[e) DevJese<f elegb eesie (eced)
(DeHveJeeve) HeJevle~ DeHveefceefle Hevee0 (efveIeb03~5) De$e evomees JeCe&ueesHe Fefle celeesmleueesHe
(Ye=ieJe) HeefjHekeJeefJe%eevee (efJeeg) efJejesevles HekeeMevles (Jeves<eg) jefMce<eg (efe$eced) Degleced (efJeYJeced)
JeeHekeced (efJeMesefJeMes) Hepeeew epeeew26
DevJee-e FneOJejs<Jeer[ees eefpees neslee HeLeceeseceefiveOee&le=efYeOee&efe eb Jeves<eg efe$eb efJeYJeb
efJeMesefJeMesHveJeevees Ye=ieJees efJeegmleb meJex ceveg<ee Deerkegeg& 26
YeeJeeLe&-efJeebmeesefiveefJeeeb Oe=lJeevesYe Heoeg26
HeoeLe&-pees (Fn) Fme peieled ceW (DeOJejs<eg) j#ee kes eesie JeJenejeW ceW (F&[e) Keespeves eesie
(eefpe) DeefleMee kejkes e%e kee meeOeke (neslee) Ie=leeefo kee ienCekeee& (HeLece) meJe&$e efJemle=le (Deeced)
en Hele#e Deefive (Oeele=efYe) OeejCeMeerue Heg<eeW ves (Oeeefe) OeejCe efkeee nw, (eced) efpeme kees (Jeves<eg) efkejCeeW
ceW (efe$eced) Deeee&He mes (efJeYJeced) JeeHeke Deefive kees (efJeMesefJeMes) mecemle Hepee kes efuees (DeHveJeeve)
HeJeeved (Ye=ieJe) HetCe&%eeveer (efJeeg) efJeMes<e kejkes HekeeefMele kejles nwb, Gme Deefive kees meye ceveg<e
mJeerkeej kejW26
YeeJeeLe&-efJeeved ueesie DeefiveefJeee kees DeeHe Oeejkes otmejeW kees efmeKeeJeW26
pevemesleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oe<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
peveme ieesNHeeDepeefveN peeie=efJejefive mego#e megefJeNleeeN veJemes~

Ie=leHeleerkees ye=nNlee efoefJeNmHe=Mee egceefYeeefle YejlesYeN Megefe27
peveme~ ieesNHee~ DeNpeNefveNN~ peeie=efJe~ DeNefive~ mego#eN Fefle mego#e~ megefJeNleee~ veJemes~ Ie=leHeleerkeN Fefle
Ie=leHeleerke~ ye=nNlee~ efoNefJeNmHe=Mesefle efoefJeNmHe=Mee~ egceefoefle egceled~ efJe~ YeeNefleN~ YeNjlesYe~ Megefe27
766
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(peveme) peeleme (ieesHee) j#eke (Depeefve) peele (peeie=efJe) peeieke (Deefive)

efJeegled (mego#e) meggyeue (megefJeleee) GlHeeoveereeeweee&e (veJemes) DeefleMeesve veJeerveee~ De$e evomees
JeCe&ueesHees Jeself e F&ueesHe (Ie=leHeleerke) Heleerelf ekejb peueceepeb Jee eme me (ye=nlee) cenlee (efoefJemHe=Mee) efoefJe
HekeeMes mHe=Meefle esve lesve (egceled) eew HekeeMeesmleefmceved leled (efJe) (Yeeefle) (YejlesYe) DeeefolesYe~
Yejle Deeefole (efveIeb08~13) (Megefe) HeefJe$e27
DevJee-ns ceveg<ee! ees peveme ieesHee peeie=efJe mego#ees Ie=leHeleerke Megefejefiveve&Jemes
megefJeleeeepeefve, ye=nlee efoefJemHe=Mee YejlesYees egceefYeeefle, leb eteb efJepeeveerle27
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&ow ee&HeeHlesjmeeOeejCeb efveefceeb me=efmLeeveeb metee&Ceeb keejCeb efJeegespemleef%eeeesHeeesJeced27
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (peveme) GlHeVe ngS mebmeej kee (ieesHee) j#eke (peeie=efJe) peeveves He
mJeYeeJe Jeeuee (mego#e) megvoj yeue kee nsleg (Ie=leHeleerke) Ie=le mes ye{ves neje (Megefe) HeefJe$e (Deefive)
efyepegueer (veJemes) Delevle veJeerve (megefJeleee) GlHeVe kejves eesie Ssee& kes efuees (Depeefve) Heke ngDee nw
Deewj (ye=nlee) ye[s (efoefJemHe=Mee) HekeeMe ceW mHeMe& mes (YejlesYe) meteeX mes (egceled) HekeeMeeg ngDee
(efJeYeeefle) MeeseYf ele neslee nw, Gme kees legce ueesie peevees27
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke pees Ssee&HeeefHle kee efJeMes<e keejCe me=ef kes meteeX kee efveefcee
efyepegueer He lespe nw, Gmekees peeve kes GHekeej efueee kejW27
lJeeceive Fleme Hejceser $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ efJeje[e<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
the
ary
lJeeceivesNDeefjmeesN iegne efnNlecevJeefJevoef_efeeeNCeb JevesJeves~

me peeemes ceNLeceeveN menes ceNnled lJeeceeng menmemHeg$eceefj28
lJeeced~ DeNivesN~ Deefjme~ iegne~ efnNleced~ Deveg~ DeNefJeNvoNved~ efMeNefeNeeNCeced~ JevesJeveN FefleN JevesJeves~ me~ peeNeNmesN~
ceNLeceeve~ men~ ceNnled~ lJeeced~ DeeNng~ menme~ Heg$eced~ DeNefj28
HeoeLe&-(lJeeced) (Deives) efJeved! (Deefjme) efJeebme (iegne) iegneeeb yegew~ De$e megHeeb meguegied0
[De07.1.39] Fefle *sueg&ked (efnleced) efnlekeeefjCeced (Deveg) (DeefJevoved) HeeHvegeg (efMeefeeeCeced) eevleced
(JevesJeves) jMceew jMceew HeoeLex HeoeLex Jee (me) (peeemes) (ceLeceeve) mebIe=<eceeCe (men) yeueced (cenled)
(lJeeced) leced (Deeng) keLeeefvle (menme) yeueJelees Jeeees (Heg$eced) GlHeVeced (Deefj) HeeCeJeled efHee28
HeeoMeesOeee
767
am
aj.
org
DevJee-nsefjesives! lJeb me ceLeceeveesefiveefjJe efJeeee peeemes, eLee cenlmenes egeb menmemHeg$eb

JevesJeves efMeefeeeCeb iegne efnleb lJeeceengjefjmeesvJeefJevobmleLee lJeecenb yeesOeeeefce28
YeeJeeLe&-efefJeOeesefivecee&vemees yeeeeeefmle leeesjeYevlejb egeYeeceenejefJenejeYeeb yeeeb
cevLeveeefoYe meJex efJeebme mesJevleeced~ leLeslejs Yepevleg28
HeoeLe&-ns (Deefj) HeeCeJeeflHee (Deives) efJeved! pewmes (me) Jen (ceLeceeve) ceLeve efkeee ngDee
Deefive Heefme neslee nw, Jewmes let efJeee mes (peeemes) Heke neslee nw, efpeme kees (cenled) ye[s (men) yeueeg
(menme) yeueJeeved Jeeeg mes (Heg$eced) GlHeVe ngS Heg$e kes legue (JevesJeves) efkejCe-efkejCe Jee HeoeLe&-HeoeLe& ceW
(efMeefeeeCeced) Deeefele (iegne) yegef ceW (efnleced) efmLele efnlekeejer (lJeeced) Gme Deefive kees (Deeng) kenles nQ,
(Deefjme) efJeeved ueesie (DevJeefJevoved) HeeHle nesles nQ, Gmekee yeesOe (lJeeced) legPes kejelee ntB28
YeeJeeLe&-Deefive oes Hekeej kee neslee nw-Ske ceeveme Deewj otmeje yeee~ Fme ceW DeeYevlej kees eg
Deenej-efJenejeW mes Deewj yeee kees cevLeveeefo mes meye efJeeved mesJeve kejW, Jewmes Flej peve Yeer mesJeve efkeee
kejW28
meKeee Fleme Hejceser $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
ceveg<ee keerMee YetlJeeeive efJepeeveeregefjleen
as
ceveg<e ueesie kewmes neskes Deefive kees peeveW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meKeeeN meb Je meNce_eNefce<eNmleesce eeNivees~

Jeef<e&ee ef#eleerNveecetpeex veH$esN menmJeles29
the
ary
meKeee~ meced~ Je~ meNceeced~ F<eced~ mleesceced~ eN~ DeNivees~ Jeef<e&ee~ ef#eNleerNveeced~ TNpe&~ veH$es~
menmJeles29
HeoeLe&-(meKeee) mego (meced) (Je) eg<ceekeced (meceeced) e meceereerveceeefle leced (F<eced)

DeVeced (mleesceced) mlegeflemecetnced (e) (Deivees) HeeJekeee (Jeef<e&ee) DeefleJe=ee (ef#eleerveeced) ceveg<eeCeeced
(Tpe&) yeueme (veH$es) Heew$e FJe Jee&ceeveee (menmJeles) yeueegkeleee29
DevJee-ns ceveg<ee! eLee efJeebme meKeee mevle ef#eleerveeb Jees eg<ceekecetpeex veH$es menmJeles
Jeef<e&eeeivees eb meceeefce<eb mleesceb e meceengmleLee etecevegeflele29
YeeJeeLe&-De$e HetJe&cev$eeoengefjlevegJee&les~ efMeefuHeve megoes YetlJee efJeogevegketueleee
HeoeLe&efJeeecevegefleseg~ ee efJeegled keejCeeKeeod yeueeppeeeles mee Heg$eJeled, ee metee&os mekeeMeeoglHeeles mee
Heew$eJeomleerelf e Jeseced29
768
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns (meKeee) efce$ees! (ef#eleerveeced) ceveveMeerue ceveg<e (Je) legcnejs (Tpe&) yeue kes (veH$es)
Heew$e kes legue Jee&ceeve (menmJeles) yengle yeue Jeeues (Jeef<e&ee) Delevle ye[s (Deivees) Deefive kes efuees efpeme
(meceeced) megvoj melkeej kes nsleg (F<eced) DeVe kees (e) Deewj (mleesceced) mlegefleeeW kees (meceeng) Des Hekeej
kenles nQ, Jewmes legce ueesie Yeer Gme kee Devegeve kejes29
YeeJeeLe&-eneb HetJe& cev$e mes (Deeng) Fme Heo keer DevegJe=efe Deeleer nw~ keejeriejeW kees eeefnes efke meye
kes efce$e neskej efJeeveeW kes keLeveevegmeej HeoeLe&efJeee kee Devegeve kejW~ pees efyepegueer keejCeHe yeue mes GlHeVe
nesleer nw, Jen Heg$e kes legue nw, Deewj pees metee&efo kes mekeeMe mes GlHeVe nesleer nw mees Heew$e kes meceeve nw, Ssmee
peevevee eeefnes29
mebmeefceefoleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
am
JewMesve efkeb keee&efcelegHeefoMeles
JewMe kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
memeNefceegJemes Je=<eNVeiveNs efJeeeveNe&Dee~

FN[mHeNos meefceOemesN me veesN JemetveeYej30
as
memeNefceefleN mecedmeced~ Fled~ egJeNmesN~ Je=<eNved~ Deives~ efJeeeefve~ DeNe&~ Dee~ F[N~ HeNos~ meced~ FNOeNmesN~ me~ veN~
Jemetefve~ Dee~ YeNj30
the
ary
HeoeLe&-(mebmeced) meceked (Fled) SJe (egJemes) efceee~ De$e efJekejCeelcevesHeoJeleeew (Je=<eved)

yeueJeved (Deives) HekeeMeceeve (efJeeeefve) DeefKeueeefve (Dee&) JewMe~ Dee& mJeeefceJewMeees [De03.1.103]
Fefle JewMeeLex efveHeeeflele (Dee) (F[) HeMebmeveereme~ F[ Fefle Heoveecemeg Heefleced (efveIeb05~2)
De$es[Oeeleesyee&nguekeeoewCeeefoke efkeJeHed, Deeos&mJee (Heos) HeeHeCeeres (meced) (FOemes) HeoerHemes (me) (ve)
DemceYeced (Jemetefve) (Dee) (Yej) Oej30
DevJee-ns Je=<eVeives Dee&mlJeb mebmeceeegJemes, F[mHeos meefceOemes, me lJeefceoefivevee vees efJeeeefve
JemetveeYej30
YeeJeeLe&-jepeefYe mebjef#elee JewMee DeiveeefoefJeeeYe mJesYees jepeHeg<esYeeeefKeueeefve Oeveeefve
mebYejseg30
HeoeLe&-ns (Je=<eved) yeueJeved (Deives) HekeeMeceeve (Dee&) JewMe! pees let (mebmeceeegJemes) meceked Des
Hekeej mecyevOe kejles nes (F[) HeMebmee kes eesie (Heos) HeeefHle kes eesie DeefOekeej ceW (meefceOemes) megMeesefYele
nesles nes, (me) mees let (Fled) ner Deefive kes eesie mes (ve) nceejs efuees (efJeeeefve) meye (Jemetefve) OeveeW kees
(DeeYej) Des Hekeej OeejCe kej30
HeeoMeesOeee
769
aj.
org
YeeJeeLe&-jepeeDeeW mes j#ee HeeHle ngS JewMe ueesie Deiveeefo efJeeeDeeW mes DeHeves Deewj jepeHeg<eeW kes efuees
mecHetCe& Oeve OeejCe kejW30
lJeeefceleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
ceveg<ewjefivevee efkeb meeOeefcelegHeefoMeles
ceveg<e ueesie Deefive mes keee efme kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
lJeeb efe$eeJemleceN nJevles efJeN#eg peNvleJe~

MeesNefe<kesMeb HegefHeNeeives nNJeeeN Jees{Jes31
lJeeced~ efeN$eNeNJeNmleNcesefle efe$eeJelece~ nJevles~ efJeN#eg~ peNvleJe~ MeesNefe<kesMeced~ MeesNefekesMeNefceefle

MeesefNekesMeced~ HegNefHeNesefle HegefHee~ Deives~ nNJeee~ Jees{Jes31
the
ary
as
am
HeoeLe&-(lJeeced) (efe$eeJemlece) efe$eeCegleeefve eJeebmeefleMeefeleeveVeeefve Jee eme (nJevles)

mJeerkegJe&efvle (efJe#eg) Hepeemeg (pevleJe) pevee (Meesefe<kesMeced) Meesef e<e kesMee mete&me jMcee FJe lespeebefme
eme leced (HegefHee) yentved HeerCeeefle yentveeb efHeees Jee lelmebyegew (Deives) efJeved (nJeee)
mJeerkee&JeceVeeefoHeoeLe&ced~ De$e megyJeleesve efleerewkeJeeveme elegLew&keJeeveced (Jees{Jes) Jees{gced~ De$e legceLex
leJesved Helee31
DevJee-ns HegefHee efe$eeJemleceeives! efJe#eg nJeee Jees{Jes eb Meesef e<kesMeb lJeeb pevleJees nJevles , leb
JeeceefHe nJeecens31
YeeJeeLe&-ceveg<ee eceeive peerJee mesJevles, lesve YeejJenveeoerevf e keeee&CeefHe meeOvegJevleg31
HeoeLe&-ns (HegefHee) yengleeW kes HemeVe kejves nejs Jee yengleeW kes efHee (efe$eeJemlece) Deeee&He
DeVeeefo HeoeLeeX mes eg (Deives) lespemJeer efJeved! (efJe#eg) HepeeDeeW ceW (nJeee) mJeerkeej kes eesie DeVeeefo
Gece HeoeLeeX kees (Jees{Jes) HeeefHle kes efuees efpeme (Meesefe<kesMeced) megKeeves Jeeueer mete& keer efkejCeeW kes legue
lespemJeer (lJeeced) DeeHekees (pevleJe) ceveg<e ueesie (nJevles) mJeerkeej kejles nQ, Gmeer kees nce ueesie Yeer mJeerkeej
kejles nQ31
YeeJeeLe&-ceveg<e kees eesie nw efke efpeme Deefive kees peerJe mesJeve kejles nQ, Gme mes Yeej HengBeevee Deeefo
keee& Yeer efme efkeee kejW31
Svee Je Fleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[d ye=nleer vo~ ceOece mJej
SNvee JeesDeNeive vecemeesNpeex veHeeleNceengJes~
770
epegJexoYee<es
aj.
org
efHeNeb eseflecejeflemJeOJeNjb efJeeme otleceNce=leced32
SNvee~ JeN~ DeNefiveced~ vecemee~ TNpe&~ veHeeleced~ Dee~ ngJesN~ efHeNeced~ esefleced~ DeNjefleced~ mJeNOJeNjefceefle megDeNOJeNjced~
efJeeme~ otleced~ DeNce=leced32
as
am
HeoeLe&-(Svee) Svesve HetJeexkelesve~ De$eekeejeosMe (Je) eg<ceYeced (Deefiveced) (vecemee) ieeesCeeVesve

(Tpe&) Hejeeceeved (veHeeleced) DeHeleveMeerueced (Dee) (ngJes) Deees (efHeeced) HeerleglHeeokeced (esefleced)
DeefleMeesve esleefeleejb meb%eeHekeced (Dejefleced) veeefmle jefleMewleveceefmbcemleced (mJeOJejced) megdJeOJeje Deefnbmeveeree
JeJeneje emceeeced (efJeeme) meceieme peiele (otleced) meJe&$eeefYeievleejb efJeegleced (Dece=leced) keejCeHesCe
efveleced32
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb Jees eg<ceYecesvee vecemee veHeeleb efHeeb esefleb mJeOJejcejeflecece=leb efJeeme
otleceefivecetpe&eengJes leLee eteb ceeb pegngle32
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! Jeeb eg<ceoLe ee DeiveeefoefJeee ekeesce, lee eteb mJeerkegle32
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes ceQ (Je) legcnejs efuees (Svee) Gme HetJeex (vecemee) ienCe kes eesie DeVe
mes (veHeeleced) { mJeYeeJe (efHeeced) Heereflekeejke (esefleced) Delevle eslevelee kejevesnejs (Dejefleced) eslevelee
jefnle (mJeOJejced) Des j#eCeere JeJenejeW mes eg (Dece=leced) keejCeHe mes efvele (efJeeme) mecHetCe& peieled
kes (otleced) meye Deesj euevesnejs (Deefiveced) efyepegueer kees Deewj (Tpe&) HejeeceeW kees (DeengJes) mJeerkeej keB,
Jewmes legce ueesie Yeer cesjs efuees ienCe kejes32
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! nce ueesie legcnejs efuees pees Deefive Deeefo keer efJeee Heefme kejW, Gvekees legce
ueesie mJeerkeej kejes32
the
ary
efJeeme otleefceleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=od ye=nleer vo~ ceOece mJej
efJeeme otleceNce=leNb efJeeme otleceNce=leced~

me eespelesDeN<ee efJeNeYeespemeeN me ogoJeNled mJeengle33
efJeeme~ otleced~ DeNce=leced~ efJeeme~ otleced~ DeNce=leced~ me~ eesNpeNlesN~ DeNN<ee~ efJeNeYeespeNmesefle efJeNeYeespemee~ me~
otgoNJeNled~ mJeengleN FefleN megDeengle33
HeoeLe&-(efJeeme) meceieme Yetieesuemecetnme (otleced) HeefjleeHekeb efJeegoeKeceefiveced (Dece=leced)

keejCeHesCeeefJeveeefMemJeHeced (efJeeme) DeefKeueHeoeLe&peeleme (otleced) HeefjleeHesve oenkeced (Dece=leced)
GokesefHe JeeHekeb keejCeced~ Dece=leefcelegokevee0 (efveIeb01~12) (me) (eespeles) egveef~ De$e Jeleesve
HeeoMeesOeee
771
am
aj.
org
MeHed (De<ee) HeJelee HeoeLe&mecetnsve (efJeeYeespemee) efJeeme Heeuekesve (me) (ogoJeled) Mejerjeoew oJeefle
ieefle~ De$e Jele&ceeves ue*d~ cee*deesiecevlejsCeeHe[YeeJe (mJeengle) megg mecevleegle Deeoe meved33
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb efJeeme otlecece=leb efJeeme otlecece=leceefiveceengJes leLee
efJeeYeespemee<ee meJez HeoeLewz men Jee&les me eespeles~ e mJeengle meved ogoJeled, me eg<ceeefYeJexe33
YeeJeeLe&-De$e HetJe&cev$eeoengJe Fefle HeocevegJee&les~ efJeeme otlecece=leefceefle efjeJe=ee efefJeOeme
mLetuemet#cemeeivesie&nCeced~ me meJe& keejCeHesCe efveleb Fefle Jeseced33
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes ceQ (efJeeme) meye YetieesueeW kes (otleced) leHeeves Jeeues mete&He (Dece=leced)
keejCeHe mes DeefJeveeefMemJeHe (efJeeme) mecHetCe& HeoeLeeX kees (otleced) leeHe mes peueeves Jeeues (Dece=leced) peue
ceW Yeer JeeHeke keejCeHe Deefive kees mJeerkeej keb, Jewmes (efJeeYeespemee) peieled kes j#eke (De<ee) HeJeeved
meye HeoeLeeX kes meeLe Jee&ceeve nw (me) Jen (eespeles) eg kejlee nw, pees (mJeengle) Des Hekeej ienCe
efkeee ngDee (ogoJeled) Mejerjeefo ceW euelee nw (me) Jen legce ueesieeW kees peevevee eeefnes33
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW HetJe& cev$e mes (DeengJes) Fme Heo keer DevegJe=efe Deeleer nw leLee (efJeeme
otlecece=leced) Fve leerve HeoeW keer oes Jeej DeeJe=efe mes mLetue Deewj met#ce oes Hekeej kes Deefive kee ienCe neslee nw~
Jen meye Deefive keejCeHe mes efvele nw, Ssmee peevevee eeefnes33
as
me ogoJeefoleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Dee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
efHej Jen kewmee nes en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
me ogoJeNled mJeengle me ogoJeNled mJeengle~

megyeee eN%e megMeceerN Jemetveeb osNJejeOeesN peveeveeced34
me~ ogoJeNled~ mJeengleN FefleN megDeengle~ me~ ogoNJeNled~ mJeengleN FefleN megDeengle~ megyeNesefle megyeee~ eN%e~
megMeceerefle megMeceer~ Jemetveeced~ osNJeced~ jeOe~ peveeveeced34
HeoeLe&-(me) Deefive (ogoJeled) oJeefle (mJeengle) megg ke=leeeve meKee (me) (ogoJeled) ieefle
(mJeengle) megg efveceefv$elees efJeeved (megyeee) meggleee elegJexoefJeled (e%e) mebievlegb eesie (megMeceer) megg
Meceefelegcen& (Jemetveeced) He=efLeJeeoerveeced (osJeced) keceveereced (jeOe) megKemeeOeveb Oeveced (peveeveeced)34
DevJee-ns ceveg<ee! me mJeengle meefKeJeod ogoJeled me mJeenglees efJeeefveJe ogoJeled~ megyeee e%e
megMeceerJe ees Jemetveeb peveeveeb e osJeb jeOeesefmle leb eteb mebHeeg*diOJeced34
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ees JesieJeevevesYees JesieHeo Meeefvlekej He=efLeJeeoerveeb
HekeeMekeesefiveJe&eles me keLeb ve efJe%ese34
772
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (me) Jen Deefive (mJeengle) Des Hekeej yegueees ngS efce$e kes meceeve (ogoJeled)
euelee nw leLee (me) Jen (mJeengle) Des Hekeej efvecev$eCe efkees efJeeved kes legue (ogoJeled) peelee nw,
(megyeee) Des Hekeej eejeW JesoeW kes %eelee (e%e) meceeiece kes eesie (megMeceer) Des MeeefvleMeerue Heg<e kes
meceeve pees (Jemetveeced) He=efLeJeer Deeefo JemegDeeW Deewj (peveeveeced) ceveg<eeW kee (osJeced) DeYeereqHmele (jeOe) OeveHe
nw, Gme Deeqive kees legce ueesie GHeeesie ceW ueeDees34
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees JesieJeeved, Deve HeoeLeeX kees Jesie osves Jeeuee,
Meeefvlekeejke, He=efLeJeeefo HeoeLeeX kee HekeeMeke Deefive nw, Gmekee efJeeej keeeW ve kejvee eeefnes34
Deives Jeepemeslele Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
am
DeivesN JeepemeN ieesceleNF&Meeve menmees enes~

DeNmces Oesefn peeleJesoesN ceefnN eJe35
Deives~ Jeepeme~ ieesceleN FefleN ieescele~ F&Meeve~ meNnNmeN~ eNnesN Fefle enes~ DeNmces FleNmces~ OesNefnN~ peeNleNJesNoN Fefle
peeleJeso~ ceefn~ eJe35
the
ary
as
HeoeLe&-(Deives) efJeved! (Jeepeme) DeVeme (ieescele) HeMemleOesvegHe=efLeJeeregme (F&Meeve) meeOeke

meceLe& (menme) yeueJele (enes) megmevleeve (Demces) DemceYeced (Oesefn) (peeleJeso) peeleb efJe%eeveb eme me
(ceefn) cenled (eJe) Oeveced35
DevJee-ns menmees enes peeleJesoesives! lJeceefiveefjJe Jeepeme ieescele F&Meeve meVemces ceefn eJees
Oesenf 35
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ meeOegjerleesHeegesefive Heg<keueb Oeveb Heeleerefle
Jeseced35
HeoeLe&-ns (menme) yeueJeeved Heg<e kes (enes) mevleeve! (peeleJeso) efJe%eeve kees HeeHle ngS (Deives)
lespemJeer efJeeved DeeHe Deefive kes legue (ieescele) HeMemle ieew Deewj He=efLeJeer mes eg (Jeepeme) DeVe kes (F&Meeve)
mJeeceer meceLe& ngS (Demces) nceejs efuees (ceefn) ye[s (eJe) Oeve kees (Oesefn) OeejCe keerepf ees35
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ Deer jerelf e mes GHeeg efkeee Deefive yengle Oeve
oslee nw, Ssmee peevevee eeefnes35
me FOeeve Fleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=ogef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
HeeoMeesOeee
773
meFOeeNvees Jemeg<keNefJejefivejerN[svees efieNje~

jsNJeoNmceYe HegJe&Ceerke oerefoefn36
aj.
org
me~ FNOeeNve~ Jemeg~ keNefJe~ DeNefive~ F&N[sve~ efieNje~ jsJeled~ DeNmceYeced~ HegJe&NCeerNkeN~ HegJe&veerNkesefle HegDeveerke~
oerNefoNefnN36
as
am
HeoeLe&-(me) HetJeex (FOeeve) HeoerHle (Jemeg) Jeemeefelee (keefJe) meceLe& (Deefive) HeeJeke
(F&[sve) DevJes<eCeere (efieje) JeeCee (jsJeled) HeMemleOeveegced (DemceYeced) (HegJe&Ceerke) Heg yeng Deveerkeb
mewveb eme lelmebyegew (oerefoefn) HekeeMee36
DevJee-ns HegJe&Ceerke efJeved! me efiejs[svees Jemeg keefJeefjOeeve meesefiveefjJeemceYeb jsJeereof efn
HekeeMee36
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeog<eeefiveiegCekece&mJeYeeJeHekeeMevesve ceveg<esYe
Ssee&cegVeseced36
HeoeLe&-ns (HegJe&Ceerke) yengle mesvee Jeeues jepeHeg<e efJeved! (efieje) JeeCeer mes (F&[sve) Keespeves eesie
(Jemeg) efveJeeme kee nsleg (keefJe) meceLe& (FOeeve) HeoerHle (me) Gme HetJees& (Deefive) Deefive kes meceeve
(DemceYeced) nceejs efuees (jsJeled) HeMebefmele Oeveeg HeoeLeeX kees (oerefoefn) HekeeefMele keerepf ees36
YeeJeeLe&-Fme cev$e ces JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efJeeved kees eeefnes efke Deefive kes iegCe, kece& Deewj
mJeYeeJe kes HekeeMe mes ceveg<eeW kes efuees Ssee& keer GVeefle kejs36
#eHees jepeefVeleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=ogef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
the
ary
#eNHees jepeVegle lceveeivesN JemleesNlees<eme~

me efleicepecYe j#emees onN Heefle37
#eNHe~ jeNpeNved~ GNle~ lcevee~ Deives~ Jemlees~ GNle~ GN<eme~ me~ efleNiceNpeNcYesefle efleicepecYe~ j#eme~ oNnN~
Heefle37
HeoeLe&-(#eHe) je$eer (jepeved) jepeceeve (Gle) (lcevee) Deelcevee~ De$e evomees JeCe&ueesHe
[De0Jee08.2.25] FleekeejueesHe (Deives) efJeved! (Jemlees) efoveced (Gle) (G<eme) Heele meeeb meceeeved
(me) G (efleicepecYe) efleiceb leerJeb pecYees iee$eefJeveeceveb emceeled lelmebyegew (j#eme) ogeved (on)
Yemceerkeg (Heefle) Hele#es37
774
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns efleicepecYe jepeVeives! me lJeb eLee leer#Celespee Deefive #eHe Gle Jemleeslees<emees peveeefle
leLee megefMe#eeb pevee j#ememlece FJe leerJelcevee Heefle on37
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewe&Lee HeYeeleme efoveme je$ese efveefceeceefiveefJe&%eeeles
leLee jepee veeeHekeeMemeeveeeefveJe=ese nslegjmleerelf e Jeseced37
HeoeLe&-ns (efleicepecYe) leer#Ce DeJeeJeeW kes eueeves Jeeues (jepeved) HekeeMeceeve (Deives) efJeeved peve!
(me) mees HetJeex iegCeeg DeeHe pewmes leer#Ce lespeeg Deefive (#eHe) jeef$eeeW (Gle) Deewj (Jemlees) efove kes
(Gle) ner (G<eme) HeYeele Deewj meeebkeeue kes HekeeMe kees GlHeVe kejlee nw, Jewmes (lcevee) leer#Ce mJeYeeJe eg
DeHeves Deelcee mes (j#eme) og peveesb kees jeef$e kes meceeve (Heefleon) efveMee kejkes Yemce keerefpees37
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke pewmes HeYeele, efove Deewj
jeef$e kee efveefcee Deefive kees peeveles nQ, Jewmes jepee veee kes HekeeMe Deewj Deveee keer efveJe=efe kee nsleg nw, Ssmee
peeveW37
Yeoes ve Fleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
as
YeNoes veesDeNefivejenglees YeNoe jeNefle megYeie YeNoes DeOJeNj~

YeNoeGNle HeMemlee38
YeNo~ veN~ DeNefive~ DeengleN Fleengle~ YeNoe~ jeNefle~ megYeNiesefle megYeie~ YeNo~ DeNOJeNj~ YeNoe~ GNle~
HeMemleeN FefleN HeMemlee38
the
ary
HeoeLe&-(Yeo) Yepeveere (ve) DemceYeced (Deefive) HeeJeke (Deengle) mebie=nerlees Oece& FJe (Yeoe)
mesJeveeree (jeefle) oeveced (megYeie) MeesYevewee& (Yeo) keueeCekej (DeOJej) Deefnbmeveerees JeJenej
(Yeoe) keueeCeHeefleHeeefokee (Gle) (HeMemlee) HeMebmee38
DevJee-ns megYeie efJeved! eLeengle meKeeefiveYe&oes jeefleYe&oeOJejes Yeo Gle HeMemleees Yeoe
megmleLee lJeb vees YeJe38
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewe&Lee efJeeee megmeseJf elee peielmLee HeoeLee&
megKekeeefjCees YeJeefvle leLeeHlee efJeebme mevleerelf e Jeseced38
HeoeLe&-ns (megYeie) megvoj Ssee& Jeeues efJeeved Heg<e! pewmes (Deengle) Oece& kes legue mesJeve efkeee
efce$eHe (Deefive) Deefive (Yeo) mesJeves eesie (Yeoe) keueeCekeejer (jeefle) oeve (Yeo) keueeCekeejer
HeeoMeesOeee
775
aj.
org
(DeOJej) j#eCeere JeJenej (Gle) Deewj (Yeoe) keueeCe kejves Jeeueer (HeMemlee) HeMebmee nesJeW, Jewmes DeeHe
(ve) nceejs efuees ntefpees38
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eesie nw efke pewmes efJeee mes Des
Hekeej mesJeve efkees peieled kes HeoeLe& megKekeejer nesles nQ, Jewmes DeeHle efJeeved ueesieeW kees Yeer peeveW38
Yeoe Glesleme Hejceser $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ efvee=ogef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
Hegve me efJeeved keerMe Fleen
efHej Jen efJeeved kewmee nes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
YeNoeGNle HeMemleees YeNob ceve ke=Ceg<Je Je=$eNletex~

esvee meNcelmeg meeNmen39
am
YeNoe~ GNle~ HeMemleeN FefleN HeMemlee~ YeNoced~ ceve~ ke=Ceg<JeN~ Je=$eNlete&N Fefle Je=$eNletex~ esve~ meNceeflmJeefle
meNceledmeg~ meeNmen~ meNmenN Fefle meNmen39
the
ary
as
HeoeLe&-(Yeoe) Yevoveeree (Gle) DeefHe (HeMemlee) HeMebmeveeree Hepee (Yeoced) Yevoveereb

keueeCekejced (ceve) ceveveelcekeced (ke=Ceg<Je) keg (Je=$eletex) mebieeces (esve) De$e Deves<eeceefHe0
[De06.3.137] Fefle oerIe& (mecelmeg) mebieeces<eg (meemen) DeefleMeesve mees{e39
DevJee-ns megYeie! lJeb esve veesmceekeb Je=$eletex Yeob ceve GleeefHe Yeoe HeMemleees esve e mecelmeg
meemen meeled lelke=Ceg<Je39
YeeJeeLe&-De$e (megYeie) (ve) Fefle Heoeb HetJe&cev$eeovegJee&les~ efJeog<ee je%ee lelkecee&vegseb esve Hepee
mesveeeesecee meg39
HeoeLe&-ns (megYeie) MeesYeve mecHeefe Jeeues Heg<e! DeeHe (esve) efpeme mes nceejs (Je=$eletex) eg ceW
(Yeoced) keueeCekeejer (ceve) efJeeejMeefeg efee (Gle) Deewj (Yeoe) keueeCe kejves nejer (HeMemlee)
HeMebmee kes eesie Hepee Deewj efpeme mes (mecelmeg) mebieeceeW ceW (meemen) Delevle menveMeerue Jeerj Heg<e neW, Jewmee
kece& (ke=Ceg<Je) keerefpees39
YeeJeeLe&-eneb (megYeie, ve) Fve oes HeoeW keer DevegJe=efe HetJe& cev$e mes Deeleer nw~ efJeeved jepee kees
eeefnes efke Ssmes kece& kee Devegeve kejs, efpeme mes Hepee Deewj mesvee Gece neW39
esvesleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=ogef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
esvee meNcelmeg meeNmenesJe efmLeNje levegefnN Yetefj MeOe&leeced~
776
epegJexoYee<es
aj.
org
JeNvescee lesDeNefYeefefYe40
esve~ meNceeflmJeefle meNceledmeg~ meeNmen~ meNmenN Fefle meNmen~ DeJe~ efmLeNje~ leNvegefnN~ Yetefj~ MeOe&leeced~ JeNvesce~ lesN~
DeNefYeefefYeNefjleNefYeefefYe40
as
am
HeoeLe&-(esve) De$e mebefnleeeeced [De06.3.114] Fefle oerIe& (mecelmeg) mebieeces<eg (meemen) Ye=Meb
mees{e (DeJe) (efmLej) efmLejeefCe mewveeefve (levegefn) efJemle=Ceg (Yetefj) yeng (Me&leeced) yeueb kegJe&leeced~
yeueJeeefeMeOe&Meyoeled kejesleLex efkeJeHed lele Mele= (Jevesce) mebYepesce~ De$e mebefnleeeeced [De06.3.114] Fefle
oerIe& (les) leJe (DeefYeefefYe) FeefYeefjeefYe40
DevJee-ns megYeie! esve lJeb mecelmeg meemen meeled me lJeb Yetefj MeOe&leecemceekeb efmLejeJelevegefn~
lesefYeefefYe men Jee&ceevee Jeeb leeefve Jevesce40
YeeJeeLe&-De$eeefHe (megYeie) (ve) Fefle Heoeb HetJe&leesvegJee&les~ efJeefye&ngyeueegeveeb JeerjeCeeb
efveleceglmeenes JeOe&veere~ esveeslmeeefnlee mevlees jepeHepeeefnleeefve kecee&efCe kegeg&40
HeoeLe&-ns (megYeie) megvoj ue#ceereg Heg<e! DeeHe (esve) efpeme kes HeleeHe mes nceejs (mecelmeg) egeW
ceW (meemen) MeerIe menvee nes Gme kees leLee (Yetefj) yengle Hekeej (MeOe&leeced) yeue kejles ngS nceejs (efmLeje)
efmLej mesvee kes meeOeveeW kees (DeJelevegefn) Des Hekeej ye{eFes (les) DeeHe keer (DeefYeefefYe) FeDeeW kes
Devegmeej Jee&ceeve nce ueesie Gme mesvee kes meeOeveeW kee (Jevesce) mesJeve kejW40
YeeJeeLe&-eneb Yeer (megYeie, ve) Fve oesveeW HeoeW keer DevegJe=efe Deeleer nw~ efJeeveeW kees Gefele nw efke
yengle yeueeg Jeerj Heg<eeW kee Glmeen efvele ye{eJeW, efpememes es ueesie Glmeener ngS jepee Deewj Hepee kes
efnlekeejer keece efkeee kejW40
the
ary
Deefive leefceleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=lHe*defMvo~ Heece mJej
Hegve me efkeb kegee&efoleen
efHej Jen keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNefivbe leb cevesN ees JemegjmlebN eb eefvle OesNveJe~

DemleNceJe&vleDeeNMeJeesmlebN efveleemees JeeNefpeveNF<emleesNle=YeNDee Yej41
DeNefiveced~ leced~ ceNvesN~ e~ Jemeg~ Demleced~ eced~ eefvle~ OesNveJe~ Demleced~ DeJe&vle~ DeeNMeJe~ Demleced~
efveleeme~ JeeNefpeve~ F<eced~ mleesNle=YeN Fefle mleesNle=Ye~ Dee~ YeNj41
HeoeLe&-(Deefiveced) (leced) HetJeexced (ceves) (e) (Jemeg) meJe&$e efveJemlee (Demleced) ie=nced (eced)
(eefvle) ieefvle (OesveJe) ieeJe (Demleced) ie=nced (DeJe&vle) Deee (DeeMeJe) DeeMegieeefceve (Demleced)
HeeoMeesOeee
777
as
am
aj.
org
(efveleeme) keejCeHesCeeefJeveeefMeve (Jeeefpeve) JesieJevle (F<eced) DeVeeefokeced (mleesle=Ye) mleeJekesYe

efJee (DeeYej)41
DevJee-ns efJeved! ees Jemegjefmle eceeive OesveJeesmleb evleerJe, efveleemees Jeeefpeve
DeeMeJeesJe&vleesmleefceJeenb leb ceves~ mleesle=Ye F<eceeYejeefce leLewJe lJeb leceefivecemleb cevemJes<eb eeYej41
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeeeefLe&ve HeleOeeHeke SJeb Jeosod eLeenceeejseb leLee
eteceHeeejle eLee ieJeeoe HeMeJe Flemlelees efoves YeevlJee meeeb mJeie=nb HeeHe ceesovles, leLewJe efJeeeie=nb HeeHe
eteceefHe ceesoOJeced41
HeoeLe&-ns efJeeved Heg<e! (e) pees (Jemeg) meJe&$e jnves Jeeuee Deefive nw, (eced) efpeme (Deefiveced)
JeeCeer kes meceeve Deefive kees (OesveJe) ieew (Demleced) Iej kees (eefvle) peeleer nQ leLee pewmes (efveleeme) keejCeHe
mes efJeveeMejefnle (Jeeefpeve) Jesie Jeeues (DeeMeJe) MeerIeieeceer (DeJe&vle) Iees[
s (Demleced) Iej kees HeeHle nesles nQ,
Jewmes ceQ (leced) Gme HetJeex Deefive kees (ceves) ceevelee ntb Deewj (mleesle=Ye) mlegeflekeejke efJeeveeW kes efuees
(F<eced) Des DeVeeefo HeoeLeeX kees OeejCe kejlee ntb, Jewmes ner let Gme Deefive kees (Demleced) Deeee ceeve Deewj
DeVeeefo HeoeLeeX kees (DeeYej) OeejCe kej41
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ DeOeeHeke ueesie efJeeeefLe&eeW kes Heefle Ssmee kenW efke
pewmes nce ueesie DeeejCe kejW, Jewmes legce Yeer kejes~ pewmes ieew Deeefo HeMeg efove ceW FOej GOej YeceCe kej meeeeue
DeHeves Iej Deekes HemeVe nesles nQ, Jewmes efJeee kes mLeeve kees HeeHle neskes legce Yeer HemeVe ngDee kejes41
meesDeefiveefjleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Dee<eea He*defMvo~ Heece mJej
the
ary
meesDeNefiveeex Jemegie=&Ces meb eceeNeefvle OesNveJe~

meceJe&vlees jIegogJeN memegpeeNleeme metjeNF<e mleesNle=YeNDee Yej42
me~ DeNefive~ e~ Jemeg~ ie=Ces~ meced~ eced~ DeeNevleerleeNeefvle~ OesNveJe~ meced~ DeJe&vle~ jIegogJeN Fefle
jIeggJe~ meced~ megpeeNleemeN Fefle megpeeNleeme~ metje~ F<eced~ mleesNle=YeN Fefle mleesNle=Ye~ Dee~ YeNj42
HeoeLe&-(me) (Deefive) (e) (Jemeg) (ie=Ces) mlegJes (meced) (eced) (Deeeefvle) (OesveJe) JeeCe
(meced) (DeJe&vle) HeMemleefJe%eeveJevle (jIegogJe) es jIeg ueIeg oJeefvle ieefvle les~ De$e keefHeuekeeefolJeeled
[De0Jee08.2.18] uelJeced (meced) (megpeeleeme) efJeeemeg megg peelee Heefmee (metje) efJeebme (F<eced)
%eeveced (mleesle=Ye) mleeJekesYees efJeeeefLe&Ye (Dee) (Yej)42
778
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns efJeved~ eLeenb ees Jemegjefivejefmle leb ie=Ces eb OesveJe meceeeefvle, jIegogJeesJe&vle
megpeeleeme metje mleesle=Ye F<eb meceeYejefvle, me mleewefle e leLee lJecesleeefve meceeYej42
YeeJeeLe&-DeOeeHekee eLee OesveJees Jelmeeved HeerCeeefvle leLee efJeeeefLe&ve Deevevoeseg~ eLeeee MeerIeb
ieceeefvle leLee meJe&efJeeeHeejieeved kege&g42
HeoeLe&-ns efJeeeLeea efJeeved Heg<e! pewmes ceQ (e) pees (Jemeg) efveJeeme kee nsleg (Deefive) Deefive nw,
Gme keer (ie=Ces) Des Hekeej mlegefle kejlee ntb, (eced) efpeme kees (OesveJe) JeeCeer (meceeeefvle) Des Hekeej
HeeHle nesleer nQ Deewj (jIegogJe) Oeerjpe mes eueves Jeeues (DeJe&vle) HeMebefmele %eeveer (megpeeleeme) Des Hekeej
efJeeeDeeW ceW Heefme (metje) efJeeved ueesie (mleesle=Ye) mlegefle kejves nejs efJeeeefLe&eeW kes efuees (F<eced) %eeve kees
(meced) Des Hekeej OeejCe kejles nQ Deewj pewmes (me) Jen He{eves neje F&ejeefo HeoeLeeX kes iegCe-JeCe&ve kejlee
nw, Jewmes let Yeer Fve HetJeexeW kees (meceeYej) %eeve mes OeejCe kej42
YeeJeeLe&-DeOeeHekeeW kees eeefnes efke pewmes ieewSB DeHeves yejeW kees le=Hle kejleer nQ, Jewmes efJeeeefLe&eeW kees
HemeVe kejW Deewj pewmes Iees[
s MeerIe eue kes HengBeeles nQ, Jewmes efJeeeefLe&eeW kees meye efJeeeDeeW kes Heej MeerIe
HengBeeJeW42
GYes Fleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=lHe*defMvo~ Heece mJej
as
Hegve me efkeb kegee&efoleen
efHej Jen keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
GNYes megevo meNefHe&<eesN oJeea eerCeer<eDeeNmeefve~

GNlees veNGlHegHetee& GNkeLes<eg MeJememHeleNF<e: mleesNle=YeNDee Yej43
the
ary
GNYes FlegYes~ megeNvoN~ megeNvosefle megevo~ meNefHe&<e~ oJeeaN FefleN oJeea~ eerNCeerN<esN~ DeeNmeefve~ GNlees Fleglees~ veN~ Gled~
HegHeteeN&~ GNkeLes<eg~ MeNJeNmeN~ HeNlesN~ F<eced~ mleesNle=YeN Fefle mleesNle=Ye~ Dee~ YeNj43
HeoeLe&-(GYes) s DeOeeveeOeeHeveefees (megevo) MeesYeveeemeew evo Deeeokeejkee lelmecyegew

(meefHe&<e) Ie=leme (oJeea) ienCeeienCemeeOeves (eerCeer<es) Heeefme (Deemeefve) Deemes (Glees) DeefHe (ve)
DemceYeced (Gled) (HegHetee&) HetCe kegee& (GkeLes<eg) Jekelegb eeslegcenx<eg JesoefJeYeeies<eg (MeJeme) yeueme (Heles)
Heeueke (F<eced) DeVeced (mleesle=Ye) efJee (Dee) (Yej)43
DevJee-ns megevo! lJeb meefHe&<ees oJeea eerCeer<e FJeemevegYes Dee Yej~ ns MeJememHeles! lJecegkeLes<eg
veesmceYeceglees DeefHe mleesle=Ye F<eb eeslHegHetee&43
HeeoMeesOeee
779
am
aj.
org
YeeJeeLe&-eLeeflJ&epees Ie=leb mebMeesOe oJee&iveew nglJee JeeegJe=efpeues jesieveeMekes ke=lJee meJee&ved megKeeefvle~
leLewJeeOeeHekee efJeeeefLe&ceveebefme megefMe#ee mebMeesOe le$e efJeee nglJeelceve HeefJe$eerke=le meJee&ved HeeefCeve
megKeeseg43
HeoeLe&-ns (megevo) megvoj Deevevooelee DeOeeHeke Heg<e! DeeHe (meefHe&<e) Ieer kes (oJeea) eueeves
Heke[ves keer oes keea mes (eerCeer<es) Hekeeves kes meceeve (Deemeefve) cegKe ceW (GYes) He{ves He{eves keer oes efeeeDeeW
kees (DeeYej) OeejCe keerefpees~ ns (MeJeme) yeue kes (Heles) j#ekepeve! let (GkeLes<eg) kenves-megveves eesie
JesoefJeYeeieeW ceW (ve) nceejs (Glees) Deewj (mleesle=Ye) efJeeveeW kes efuees (F<eced) DeVeeefo HeoeLeeX kees (GlHegHetee&)
Glke=lee mes HetjCe kej43
YeeJeeLe&-pewmes $eeflJeped ueesie Ie=le kees MeesOe keea mes Deefive ceW nesce kej Deewj Jeeeg leLee Je<ee&peue kees
jesieveeMeke kejkes meye kees megKeer kejles nwb, Jewmes ner DeOeeHeke ueesieeW kees eeefnes efke efJeeeefLe&eeW kes ceve Deer
efMe#ee mes MeesOe kej Gve kees efJeeeoeve os kes DeelceeDeeW kees HeefJe$e kej meye kees megKeer kejW43
Deives leefceleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Dee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
as
DeivesN leceNeeeNb ve mleescewN elegb ve YeNo efoNmHe=Meced~

$eNOeecee leNDeesnw44
Deives~ leced~ DeNe~ Deeced~ ve~ mleescew~ elegced~ ve~ YeNoced~ NefoNmHe=MeNefceefle efoNmHe=Meced~ $eNOeece~ lesN
Deesnw44
the
ary
HeoeLe&-(Deives) DeOeeHeke! (leced) efJeeeyeesOeced (Dee) Deefmceved Jee&ceeves mecees (Deeced) megefMeef#eleb
legjced (ve) FJe (mleescew) efJeeemlegefleefJeMes<ewJexoYeeiew (elegced) He%eeveced (ve) FJe (Yeoced) keueeCekejced
(efomHe=Meced) ees eelceefve mHe=Meefle leced ($eOeece) JeOexceefn~ De$e Deves<eeceefHe0 [De06.3.137] Fefle oerIe&
(les) leJe mekeeMeeled (Deesnw) efJeeemegKeHeeHekew44
DevJee-ns DeivesOeeHeke! Jeeb les leJe mekeeMeeoesnw mleescewjeeeb ve Yeob elegb ve leb efomHe=Meb HeeHe
melelece=Oeece44
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueejew~ DeOesleejes eLee megefMeef#elesveeesve meeesYeerb mLeeveb ieefvle, eLee
efJeebme meJe&MeeyeesOemebHeVeee keueeCeke$ee& He%eee Oecee&Le&keececees#eeved HeeHvegJeefvle leLee lesYeesOeeHekesYees
efJeeeHeejb ielJee HeMemleeb He%eeb HeeHe mJeeb JeOexjved, Deveebe JesoeOeeHeveesHeosMeeYeecesOeeseg44
780
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns (Deives) DeOeeHeke peve! nce ueesie (les) DeeHe mes (Deesnw) efJeee kee megKe osves Jeeues
(mleescew) efJeee keer mlegefleHe Jeso kes YeeieeW mes (Dee) Deepe (Deeced) Iees[
s kes (ve) meceeve (Yeoced)
keueeCekeejke (elegced) yegef kes (ve) meceeve (leced) Gme (efomHe=Meced) Deelcee kes meeLe mecyevOe kejves Jeeues
efJeeeyeesOe kees HeeHle nes kes efvejvlej ($eOeece) Je=ef kees HeeHle neW44
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW oes GHeceeueej nQ~ DeOeslee ueesieeW kees eeefnes efke pewmes Des efMeef#ele Iees[
s
mes DeYeer mLeeve ceW MeerIe Hengbe peeles nQ, pewmes efJeeved ueesie meye MeeeW kes yeesOe mes eg keueeCe kejves nejer
yegef mes Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e HeueeW kees HeeHle nesles nQ, Jewmes Gve DeOeeHekeeW mes HetCe& efJeee He{ HeMebefmele
yegef kees Hee kes DeeHe GVeefle kees HeeHle neW leLee Jeso kes He{eves Deewj GHeosMe mes Deve meye ceveg<eeW keer Yeer
GVeefle kejW44
am
DeOee nerleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjiee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve me keero=Me meeefoleen
DeOeeN eivesN eleesYeN&omeN o#eme meeNOees~

jNLeer$e&Nleme ye=nNlees yeNYetLe45
as
DeOe~ efn~ DeNivesN~ elees~ YeNome~ o#eme~ meeNOees~ jNLeer~ $eNleme~ ye=nNle~ yeNYetLe45
the
ary
HeoeLe&-(DeOe) DeLe ceues~ De$e efveHeeleme efveHeeleme e [De06.3.136] Fefle oerIe&~ JeCe&Jeleesve
Leme Oee (efn) Keueg (Deives) efJeved (elees) He%eeee (Yeome) Deevevokejme (o#eme)
Mejerjelceyeueegme (meeOees) mevceeiex Jee&ceeveme (jLeer) HeMemlee jLee jceCemeeOeveeefve eeveeefve efJeevles eme
me ($eleme) HeeHlemeleme (ye=nle) ceneefJe<eeme (yeYetLe) YeJes45
DevJee-ns Deives! eLee lJeb Yeome o#eme meeOees$e&leme ye=nle elees mekeeMeeod jLeerye&YetLe leLeeOe
efn JeeceefHe YeJesce45
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee Meeeesiepeeb efOeeb HeeHe efJeebmees JeOe&vles
leLewJeeOesle=efYejefHe JeefOe&leJeced45
HeoeLe&-ns (Deives) efJeeved peve! pewmes let (Yeome) Deevevokeejke (o#eme) Mejerj Deewj Deelcee kes
yeue mes eg (meeOees) Des ceeie& ceW HeJee&ceeve ($eleme) mele kees HeeHle ngS Heg<e keer (ye=nle) ye[s efJe<ee
Jee %eeveHe (elees) yegef mes (jLeer) HeMebefmele jceCemeeOeve eeveeW mes eg (yeYetLe) ntefpees, Jewmes (DeOe)
ceueeejCeHetJe&ke (efn) efveee kejkes nce Yeer nesJeW45
HeeoMeesOeee
781
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Mee Deewj eesie mes GlHeVe ngF& yegef kees
HeeHle nes kes efJeeved ueesie ye{les nQ, Jewmes ner DeOeslee ueesieeW kees Yeer ye{vee eeefnes45
SefYeve& Fleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjiee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
SNefYeveexDeNkezYe&Jee veesDeNJee&*d mJeNCe& peesefle~

DeivesN efJeesefYe megceveeNDeveerkew46
SNefYe~ veN~ DeNkez~ YeJe~ veN~ DeNJee&*d~ mJe~ ve~ peesefle~ Deives~ efJeesefYe~ megceveeN Fefle megcevee~
Deveerkew46
the
ary
as
am
HeoeLe&-(SefYe) HetJeexkelew (ve) DemceYeced (Dekez) HetpewefJe&ef (YeJe) eeesleefmle*

[De06.3.135] Fefle oerIe& (ve) DemceYeced (DeJee&*d) eesJee&eerveeveveglke=eveglke=eved keeg&ceeefle peeveeefle me
(mJe) megKeced (ve) FJe (peesefle) HekeeMeke (Deives) efJeeeHekeeMee{e (efJeMJesefYe) meceiew (megcevee)
megKekeeefjcevee (Deveerkew) mewvewefjJe46
DevJee-ns Deives! lJeb veesmceYeb efJeMJeseYf ejveerkew jepesJe megcevee YeJe~ SefYejkezveexmceYeb peeself ejJee&*d
mJeve& YeJe46
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee jepee megefMeef#elewye&uee{ew mewvew Me$etved efpelJee megKeer
YeJeefle, leLewJe He%eeefoefYeieg&CewjefJeeekeuesMeeved efpelJee ceveg<ee megefKeve mevleg46
HeoeLe&-ns (Deives) efJeeeHekeeMe mes eg Heg<e! DeeHe (ve) nceejs efuees (efJeMJesefYe) meye
(Deveerkew) mesveeDeeW kes meefnle jepee kes legue (megcevee) ceve mes megKeoelee (YeJe) ntefpees (SefYe) Fve HetJeex
(Dekez) Hetpee kes eesie efJeeveeW kes meefnle (ve) nceejs efuees (peesefle) %eeve kes HekeeMeke (DeJee&*d) veereeW kees
Gece kejves kees peeveves Jeeues (mJe) megKe kes (ve) meceeve ntefpees46
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes jepee Deer efMe#ee Deewj yeue mes
eg mesveeDeeW mes Me$egDeeW kees peerle kes megKeer neslee nw, Jewmes ner yegef Deeefo iegCeeW mes DeefJeee mes ngS keuesMeeW kees
peerle kes ceveg<e ueesie megKeer nesJeW46
Deefive nesleejefceleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[d yeeeer ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeNefive: nesleejb cevesN oemJevlebN Jemeg metveg menmees peeNleJesomebN efJeHeNb ve peeNleJesomeced~
782
epegJexoYee<es
aj.
org
eTNOJe&ee mJeOJeNjes osNJees osNJeeee ke=Hee~

Ie=lemeN efJeYeeefNceveg Jeef MeesNefe<eeNpegeveme meNefHe&<e47
DeNefiveced~ nesleejced~ ceNvesN~ oemJevleced~ Jemegced~ metvegced~ menme~ peeNleJesomeNefceefle peeNleJesomeced~ efJeHeced~ ve~
peeNleJesomeNefceefle peeNleJesomeced~ e~ TNOJe&ee~ mJeNOJeNj Fefle megDeOJeNj~ osNJe~ osNJeeee~ ke=Hee~ Ie=leme~ efJeYeeefNefceefleN
efJeYeeefced~ Deveg~ JeNefN~ MeesNefe<ee~ DeeNpegeveNmesleeNpegeveme~ meNefHe&<e47
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deefiveced) (nesleejced) megKeoeleejced (ceves) melkejesefce (oemJevleced) oeleejced (Jemegced)

OeveHeoced (metvegced) Heg$eefceJe (menme) yeefueme (peeleJesomeced) meJex<eg peeles<eg HeoeLex<eg efJeeceeveced (efJeHeced)
DeeHleb cesOeeefJeveced (ve) FJe (peeleJesomeced) HeefmeHe%eced (e) (GOJe&ee) GHeefjielee (mJeOJej)
MeesYevekeeefjlJeeoefnbmeveere (osJe) efoJeiegCe (osJeeee) osJeeveeefle leee (ke=Hee) meceLe&ee efeeee (Ie=leme)
Gokeme (efJeYeeefced) efJeefJeOee Yeee HekeeMeveeefve eefmbcemleced (Deveg) (Jeef) HekeeMeles (Meesefe<ee) oerHlee
(Deepegeveme) mecevleeteceeveme (meefHe&<e) Deepeme47
DevJee-ns ceveg<ee! e TOJe&ee mJeOJejes osJeeee ke=Hee osJe Meesef e<eepegeveme meefHe&<ees Ie=leme
efJeYeeefcevegJeef leb nesleejb peeleJesomeb menme metvegefceJe Jemegb oemJevleb peeleJesomeceeive efJeHeb ve eLeenb ceves leLee
eteceefHe ceveOJeced47
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee megmesefJelee efJeebmees efJeeeOece&megefMe#eeefYe meJee&veeee&ved
mecHeeoeefvle leLee egkelee meseJf eleesefive mJeiegCekece&mJeYeeJew meJee&vegVeeefle47
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (e) pees (TOJe&ee) TOJe&ieefle kes meeLe (mJeOJej) MegYe kece& kejves mes
Deefnbmeveere (osJeeee) efJeeveeW kes melkeej kes nsleg (ke=Hee) meceLe& efeee mes (osJe) efoJe iegCeeW Jeeuee Heg<e
(Meesefe<ee) oerefHle kes meeLe (Deepegeveme) Des Hekeej nJeve efkees (meefHe&<e) Ieer Deewj (Ie=leme) peue kes
mekeeMe mes (efJeYeeefced) efJeefJeOe Hekeej keer peeself eeeW kees (DevegJeef) HekeeefMele kejlee nw, Gme (nesleejced) megKe
kes oelee (peeleJesomeced) GlHeVe ngS meye HeoeLeeX ceW efJeeceeve (menme) yeueJeeved Heg<e kes (metvegced) Heg$e kes
meceeve (Jemegced) Oeveoelee (oemJevleced) oeveMeerue (peeleJesomeced) yegefceeveeW ceW Heefme (Deefiveced) lespemJeer
Deefive kes (ve) meceeve (efJeHeced) DeeHle %eeveer kee ceQ (ceves) melkeej kejlee ntb, Jewmes legce ueesie Yeer Gme kees
ceevees47
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes Des Hekeej mesJeve efkees efJeeved
ueesie efJeee, Oece& Deewj Deer efMe#ee mes meye kees Deee& kejles nQ, Jewmes egef mes mesJeve efkeee Deefive DeHeves iegCe,
kece& Deewj mJeYeeJeeW mes meye kes megKe keer GVeefle kejlee nw47
Deives lJeVe Fleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ mJeje[d yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
HeeoMeesOeee
783
aj.
org
DeivesN lJeb veesN DevleceGNle $eeNlee efMeNJees YeJee JeNLe~

JemegjefiveJe&megeJeeNDee veef#e egceece jefeb oe~
leb lJee Meesefe oerefoJe megcveee vetveceercensN meefKeYe48
De~ veNef#eN~ egceeceNefceefle egceledlececed~ jefeced~ oeN~ leced~ lJeeN~ MeesNefeNN~ oerNefoNJeN Fefle oerefoJe~ megcveee~ vetveced~
F&NceNnsN~ meefKeYeN FefleN meefKeYe48
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deives) efJeved! (lJeced) (ve) Demceekeced (Devlece) DeefleMeesveeefvleke~

Devleceeveeefceleefvlekeveeb0 (efveIeb02~16) (Gle) DeefHe ($eelee) j#eke (efMeJe) ceuekeejer (YeJe)
eeesleefmle* [De06.3.135] Fefle oerIe& (JeLe) Jej (Jemeg) OeveHeo (Deefive) HeeHeke (JemegeJee)
Jemetefve Oeveeefve eJeebmeVeeefve e emceeled me (De) De$e mebefnleeeeced [De06.3.114] Fefle oerIe& (veef#e)
HeeHveesecf e~ De$e Ce#e ieleeefJelemceeuue*gecewkeJeeves- [defJekejCeeesjYeeJe (egceececed) HeMemlee efoJe HekeeMee
keecevee Jee efJeevles eefmceved meesefleMeefelemleced (jefeced) Oeveced (oe) ooeefle~ De$eeHe[YeeJe (leced) (lJee)
lJeeced (Meesefe) DeefleMeesve lespeefmJeved (oerefoJe) es oeroeefvle les oeroe HekeeMeemles yenJees efJeevles eefmceved
lelmecyegew (megcveee) megKeee (vetveced) efveefeleced (F&cens) eeeecens (meefKeYe) efce$esYe48
DevJee-ns Deives! lJeb eLeeeb JemegJe&megeJee Deiveer jefeb oe ooeefle leLee veesmceekecevleceelee
JeLe GleeefHe efMeJees YeJe~ ns Meesefe oereof Jees efJeved! eLee Jeeb lJee meefKeYe megcveee vetveceercens leLee leb lJeeb
meJex ceveg<ee eeevleeced~ eLeenb egceeceb lJeece veef#e HeeHveesefce leLee lJecemceeved HeeHvegefn48
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee megoes efce$eeCeervlegVeeefvle leLee efJeeved meJe&me efce$e
meJee&ved megefKeve mecHeeoesled48
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! (lJeced) DeeHe pewmes en (Jemeg) Oeveoelee (JemegeJee) DeVe Deewj Oeve kee
nsleg (Deefive) Deefive (jefeced) Oeve kees (oe) oslee nw, Jewmes (ve) nceejs (Devlece) Delevle meceerHe ($eelee)
j#eke (JeLe) es (Gle) Deewj (efMeJe) ceuekeejer (YeJe) ntefpees~ ns (Meesefe) DeeflelespemJeer (oerefoJe)
yengle HekeeMeeW mes eg Jee keecevee Jeeues efJeeved! pewmes nce ueesie (lJee) legPe kees (meefKeYe) efce$eeW mes
(megcveee) megKe kes efuees (vetveced) efveee (F&cens) ceebieles nQ, Jewmes (leced) Gme legPe kees meye ceveg<e eenW, pewmes
ceQ (egceececed) HeMebefmele HekeeMeeW mes eg legPe kees (De) Des Hekeej (veef#e) HeeHle neslee ntb, Jewmes let nce
kees HeeHle nes48
784
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes efce$e DeHeves efce$eeW kees eenles Deewj Gve keer
GVeefle kejles nQ, Jewmes efJeeved meye kee efce$e meye kees megKe osJes48
esve $e<ee Fleme Hejceser $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
esveN$e<eeNmleHemee meN$eceeeNefVevOeeveeDeNefive: mJejeNYejvle~

leefmceVeNnb efve oOesN veekesDeNefivbe eceeNngce&veJe mleerNCe&yeefn&<eced49
esve~ $e<ee~ leHemee~ meN$eced~ Deeeved~ FvOeevee~ DeNefiveced~ mJe~ DeeNYejvle~ leefmceved~ DeNnced~ efve~ oNOes~N veekes~
DeNefiveced~ eced~ DeeNng~ ceveJe~ mleerNCe&yeefn&<eNefceefle mleerNCe&yeefn&<eced49
the
ary
as
am
HeoeLe&-(esve) kece&Cee ($e<ee) JesoeLe&Jeseej (leHemee) Oecee&vegevesve (me$eced) me$ee meleb efJeeles
eefmceved efJe%eeves leled (Deeeved) HeeHvegeg (FvOeevee) HekeeMeceevee (Deefiveced) efJeegoeefoced (mJe) megKeced
(DeeYejvle) mecevleejvle (leefmceved) (Denced) (efveoOes) (veekes) DeefJeeceeveogKes megKes HeeHleJes meefle
(Deefiveced) Gced (eced) (Deeng) Jeoefvle (ceveJe) ceveveMeeruee efJeebme (mleerCe&yeefn&<eced) mleerCe&ceeeefoleb
yeefn&jvleefj#eb esve leced49
DevJee-esve leHemesvOeevee mJejeYejvle $e<ee me$eceefiveceeebmleefmceVeekes ceveJees eb mleerCe&yeefn&< eceefiveceengmlecenb efveoOes49
YeeJeeLe&-esve HekeejsCe JesoHeejiee melecevegee efJeegoeefoHeoeLee&ved mecHeegpe meceLee& YeJeefvle lesvewJe
ceveg<ew mece=efegkelewYe&efJeleJeced49
HeoeLe&-(esve) efpeme (leHemee) Oecee&vegeveHe kece& mes (FvOeevee) HekeeMeceeve (mJe) megKe kees
(DeeYejvle) Des Hekeej OeejCe kejles ngS ($e<ee) Jeso kee DeLe& peeveves Jeeues $eef<e ueesie (me$eced) mele
efJe%eeve mes eg (Deefiveced) efJeegled Deeefo Deefive kees (Deeeved) HeeHle neW, (leefmceved) Gme kece& kes nesles (veekes)
ogKejefnle HeeHle nesves eesie megKe kes efveefcee (ceveJe) efJeeejMeerue efJeeved ueesie (eced) efpeme (mleerCe&yeefn&<eced)
DeekeeMe kees Deeeove kejves Jeeues (Deefiveced) Deefive kees (Deeng) kenles nwb, Gme kees (Denced) ceQ (efve, oOes)
OeejCe kejlee ntb49
YeeJeeLe&-efpeme Hekeej mes JesoHeejie efJeeved ueesie mele kee Devegeve kej efyepegueer Deeefo HeoeLeeX kees
GHeeesie ceW ueekes meceLe& nesles nQ, Gmeer Hekeej ceveg<eeW kees mece=efeg nesvee eeefnes49
leb HelveerefYeefjleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeef keLeb YeefJeleJeefceleen
HeeoMeesOeee
785
aj.
org
efJeeveeW kees kewmee nesvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
leb HelveerefYeNjveg iesce osJee Heg$ewYee&le=efYeNle JeeN efnjCew~

veeke ie=YCeeNvee megke=leme ueesNkes le=leeres He=sDeefOe jeseNves efoNJe50
leced~ HelveerefYe~ Deveg~ ieNsNceN~ osNJeeN~ Heg$ew~ Yeele=efYeNefjefleN Yeele=efYe~ GNle~ JeeN~ efnjCew~ veekeced~ ie=YCeeNvee~
megke=lemesefle megke=leme~ ueesNkes~ le=leeres~ He=s~ DeefOe~ jesNeNves~ efoNJe50
the
ary
as
am
HeoeLe&-(leced) Deefiveced (HelveerefYe) mJemJeerefYe (Deveg) (iesce) (osJee) efJeebme (Heg$ew)

Je=eJemLeepeveogKeeled $eele=efYe (Yeele=efYe) yevOegefYe (Gle) (Jee) Devewjvegw mecyeefvOeefYe (efnjCew)
megJeCee&efoefYe (veekeced) Deevevoced (ie=YCeevee) ie=vle (megke=leme) meggke=leme Jesoeskece&Ce (ueeskes) oJes
mLeeves (le=leeres) efJe%eevepes (He=s) %eereHf meles (DeefOe) GHeefjYeeies (jeseves) efekejs (efoJe) eeslevekece&Ce50
DevJee-ns osJee efJeebme! eLee eteb leb ie=YCeevee efoJe megke=lemeeefOejeseves le=leeres He=s ueeskes
Jee&ceevee HelveereYf e Heg$ewYee&le=efYele Jee efnjCew men veekeb iele leLewlew meefnlee Jeecevegiesce50
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efJeebme mJeerHeg$eYeele=ogefnle=ceele=efHele=Ye=leHeeMJe&mLeeved
efJeeemegefMe#eeYeeb Oeeefce&keeved Heg<eeefLe&ve ke=lJee mevlege YeJeefvle, leLewJe meJew&jHevegJele&ced50
HeoeLe&-ns (osJee) efJeeved ueesiees! pewmes legce ueesie (leced) Gme HetJeex Deefive kees (ie=YCeevee) ienCe
kejles ngS (efoJe) HekeeMeeg (megke=leme) megvoj Jesoes kece& (DeefOe) ceW Jee (jeseves) efekeejke (le=leeres)
efJe%eeve mes ngS (He=s) peeveves kees F (ueeskes) efJeeejves Jee osKeves eesie mLeeve ceW Jee&ceeve (HelveerefYe) DeHeveer
DeHeveer efeeW (Heg$ew) Je=eJemLee ceW ngS ogKe mes j#eke Heg$eeW (Yeele=efYe) yevOegDeeW (Gle, Jee) Deewj Deve
mecyeefvOeeeW leLee (efnjCew) megJeCee&efo kes meeLe (veekeced) Deevevo kees HeeHle nesles nes, Jewmes Fve meye kes meefnle
nce ueesie Yeer (Deveg, iesce) Devegiele neW50
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes efJeeved ueesie DeHeveer er, Heg$e, YeeF&, kevee,
ceelee, efHelee, mesJeke Deewj He[esefmeeeW kees efJeee Deewj Deer efMe#ee mes Oecee&lcee Heg<eeLeea kejkes mevlees<eer nesles nQ,
Jewmes ner meye ceveg<eeW kees nesvee eeefnes50
Dee Jeee Fleme Hejceser $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
F&ejJeoe%ee eEke keee&efceleen
F&ej kes legue jepee kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Dee JeeNees ceOecenod YegjCegjeceNefive melHeefleNesefkeleeve~

He=s He=efLeNJee efveefnleesN oefJeegleoOemHeNob ke=CegleebN es He=leNveJe51
786
epegJexoYee<es
aj.
org
Dee~ JeeNe~ ceOeced~ DeNNnNled~ YegjCeg~ DeNeced~ DeNefive~ melHeefleNefjefleN meledHeefle~ esefkeleeve~ He=s~ He=efLeNJee~
efveefnleN FefleN efveefnle~ oefJeegleled~ DeNOeNmHeNoced~ DeNOeNHeNoefceleOeHeNoced~ ke=CegleeNced~ es~ He=leNveJe51
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Dee) (Jeee) (ceOeced) ceOes YeJeced (Denled) jesnefle (YegjCeg) Hees<eke (Deeced)
(Deefive) efJeeved (melHeefle) meleeb Heeueke (esefkeleeve) efJe%eeveeg (He=s) GHeefjYeeies (He=efLeJee) Yetces
(efveefnle) efvelejeb Oe=le (oefJeegleled) HekeeMeeefle (DeOemHeoced) veereeefOekeejced (ke=Cegleeced) kejesleg (es)
(He=leveJe) egeeelceve He=leveeb mesveeefceJe51
DevJee-ns efJeved! esekf eleeve melHeefleYe&Jeeved Jeeees ceOeb HeeHe eLeeeb YegjCegj efive He=efLeJee He=s
efveefnlees oefJeegleoenled lesve es He=leveJemleeVeOemHeob ke=Cegleeced51
YeeJeeLe&-efJeebmees jepeevees eLesejes yeeeC[me ceOes mete efveOeee meJee&ved megKesveesHekejeself e, leLewJe
jepeceOes efJeeeyeues Oe=lJee Me$etved efpelJee HepeemLeeved ceveg<eevegHekegeg&51
HeoeLe&-ns efJeeved Heg<e! (esefkeleeve) efJe%eeveeg (melHeefle) eseW kes j#eke DeeHe (Jeee) JeeCeer
kes (ceOeced) yeere ngS GHeosMe kees HeeHle nes kes pewmes (Deeced) en (YegjCeg) Hegefkeee& (Deefive) efJeeved
(He=efLeJee) Yetefce kes (He=s) THej (efveefnle) efvejvlej efmLej efkeee (oefJeegleled) GHeosMe mes meye kees HekeeefMele
kejlee Deewj Oece& Hej (Dee, Denled) Dee{ neslee nw, Gme kes meeLe (es) pees ueesie (He=leveJe) eg kes efuees
mesvee keer Fe kejles nQ, Gve kees (DeOemHeoced) DeHeves DeefOekeej mes egle pewmes neW, Jewmee (ke=Cegleeced)
keerefpees51
YeeJeeLe&-efJeeved ceveg<eeW kees eeefnes efke pewmes F&ej yeeeC[ ceW mete&ueeske kees mLeeHeve kejkes meye kees
megKe HengBeelee nw, Jewmes ner jepe ceW efJeee Deewj yeue kees OeejCe kej Me$egDeeW kees peerle kes Hepee kes ceveg<eeW kee
megKe mes GHekeej kejW51
Deeceefiveefjleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Oeeefce&kepeveJeefolejwJe&e|leleJeefceleen
Oecee&lceeDeeW kes legue Deve ueesieeW kees Jele&vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNeceNefiveJeeaNjlecees JeeesNOee menNefmeees eesleleeNceHeegved~

efJeNYeepeceeve meefjjmeN ceOeNGHeN He eeefn efoNJeeefveN Oeece52
DeNeced~ DeNefive~ JeerNjleceN Fefle JeerNjlece~ JeNeesNOee Fefle JeeNOee~ meNnNefmee~ eesNleNleeNced~
DeHeegNefVeleHeegved~ efJeNYeepeceeveN Fefle efJeNYeepeceeve~ meNefjjme~ ceOes~ GHe~ He~ eeNefnN~ efoNJeeefve~ Oeece52
HeoeLe&-(Deeced) (Deefive) HeeJeke FJe mesveeHeefle (Jeerjlece) Jeself e mJeyeuesve Me$egyeueb JeeHveeself e
meesefleMeefele (JeeesOee) e meJex<eeb peerJeveb oOeeefle me (menefee) menesCeeme*dKeelesve ees=mecetnsve
HeeoMeesOeee
787
am
aj.
org
meefccelemlegue (eesleleeced) HekeeMeleeced (DeHeegved) DeHeceeeved (efJeYeepeceeve) efJeMes<esCe efJeeeveeeeYeeb

osoerHeceeve (meefjjme) Devleefj#eme (ceOes) (GHe) (He) (eeefn) (HeeHvegefn) (efoJeeefve) (Oeece)
pevcekece&mLeeveeefve52
DevJee-eeseb Jeerjlecees JeeesOee menefee meefjjme ceOes efJeYeepeceeveesHeegVeefiveefjJe me YeJeeved
eesleleeced~ efoJeeefve Oeece Oeeceeefve lJecegHeHeeeefn52
YeeJeeLe&-ceveg<ee Oeeefce&kewpe&vew menese<f elJee eceeob efJenee efpeleseqvelJesve peerJeveb JeOe&efelJee
efJeeeOecee&vegevesve HeefJe$ee YetlJee HejesHekeeefjCe mevleg52
HeoeLe&-pees (Deeced) en (Jeerjlece) DeHeves yeue mes Me$egDeeW kees Delevle JeeHle nesves leLee (JeeesOee)
meye kes peerJeve kees OeejCe kejves Jeeuee (menefee) DemebKe eesepeveeW kes meceeve eese (meefjjme) DeekeeMe
kes (ceOes) yeere (efJeYeepeceeve) efJeMes<e kejkes efJeee Deewj veee mes HekeeefMele mees (DeHeegved) Heceeojefnle
nesles ngS (Deefive) Deefive kes legue mesveeHeefle DeeHe (eesleleeced) HekeeefMele ntefpees Deewj (efoJeeefve) Des
(Oeece) pevce, kece& Deewj mLeeveeW kees (GHe, He, eeefn) HeeHle ntefpees52
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke Oecee&lcee peveesb kes meeLe efveJeeme kej, Heceeo kees es[
Deewj
efpelesefvoelee mes DeJemLee ye{e kes efJeee Deewj Oece& kes Devegeve mes HeefJe$e neskes HejesHekeejer nesJeW52
as
mebHeeJeOJeefceleme Hejceser $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ Yegefjiee<eea He*defMvo~ Heece mJej
keLeb efJeJeenb ke=lJee eEke kegee&leeefceleen
er-Heg<e kewmes efJeJeen kejkes keee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
meNcHeeJeOJeNcegHe mebNHeeeNleeives HeLeeNs osJeNeeveeved ke=CegOJeced~

Hegve ke=CJeeNvee efHeNlejeN egJeeveeNvJeelee:meerNled lJeefeN levlegcesNleced53
meNcHeeJeOJeNefceefle meNcedHeeJeOJeced~ GHe~ meNcHeeeNlesefle meNcedHeeele~ Deives~ HeNLe~ osNJeNeeveeNefveefle osJeNeeveeved~

ke=CegOJeNced~ HegveNefjefleN Hegve~ ke=CJeeNvee~ efHeNleje~ egJeevee~ DeNvJeelee:meerNefolevegDeelee:meerled~ lJeefe~ levlegce~ SNleced53
HeoeLe&-(mebHeeJeOJeced) meceiiele (GHe) (mebHeeele) meceked HeeHvegle (Deives) efJeved! (HeLe)

ceeiee&ved (osJeeeveeved) osJee Oeeefce&kee eeefvle es<eg leeved (ke=CegOJeced) kegle (Hegve) (ke=CJeevee) kegJe&vleew (efHeleje)
Heeuekeew ceeleeefHelejew (egJeevee) HetCe&egJeeJemLeemLeew~ De$e meJe&$e efJeYekelesjekeejeosMe (DevJeeleebmeerled) Heeeled
mecevleeled levegleeced~ De$e JeeveJeleesve efJeevemLeeve SkeJeeveced (lJeefe) efHeleecens efJeeceeves meefle (levlegced)
mevleeveced (Sleced) ieYee&Oeeveeefojerlee eLeesced53
788
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eteb efJeee GHemecHeeele osJeeeveeved HeLe mecHeeJeOJeb Oece ke=CegOJeced~ ns
Deives! lJeefe efHeleecens efJeeceeves meefle efHeleje yeeee ke=CJeevee egJeevee YetlJee mJeebJejb efJeJeenb ke=lJee Hegvejsleb
levlegcevJeeleebmeerled53
YeeJeeLe&-kegceeje Oeces&Ce meseJf eleyeeeexCe HetCee& efJeee DeOeerle mJeeb Oeeefce&kee YetlJee
HetCe&egJeeJemLeeeeb HeeHleeeeb keveeveeb Heg<ee Heg<eeCeeb e kevee Hejer# eeb ke=lJeelevleHeerleekeef<e&leoee
mJesee efJeJeenb efJeOeee OecexCe mevleeveeveglHeee mesJeee ceeleeefHelejew e mevlees<eeHleeveeb efJeog<eeb ceeie
melelecevJeeeeg, eLee mejueeved Oece&ceeiee&ved kegeg&mleLewJe Yetefcepeueevleefj#eceeiee&veefHe efve<Heeoesjved53
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie efJeeeDeeW kees (GHemebHeeele) Des Hekeej HeeHle nesDees (osJeeeveeved)
Oeeefce&keeW kes (HeLe) ceeieeX mes (mebHeeJeOJeced) meceked euees, Oece& kees (ke=CegOJeced) kejes~ ns (Deives) efJeeved
efHeleecen! (lJeefe) legcnejs yeves jnles ner (efHeleje) j#ee kejves Jeeues ceelee-efHelee legcnejs Heg$e Deeefo yeeee& kees
(ke=CJeevee) kejles ngS (egJeevee) HetCe& egJeeJemLee kees HeeHle nes Deewj mJeebJej efJeJeen kej (Hegve) Heeeled
(Sleced) ieYee&Oeeveeefojerefle mes eLees (levlegced) mevleeve kees (DevJeeleebmeerled) Devegketue GlHeVe kejW53
YeeJeeLe&-kegceej erHeg<e Oece&eg mesJeve efkees yeeee& mes HetCe& efJeee He{ DeeHe Oeeefce&ke nes HetCe&
egJeeJemLee keer HeeefHle ceW keveeDeeW keer Heg<e Deewj Heg<eeW keer kevee Hejer#ee kej Delevle Heerefle kes meeLe efee mes
HejmHej Deekeef<e&le neskes DeHeveer Fe mes efJeJeen kej, Oecee&vegketue mevleeveeW kees GlHeVe Deewj mesJee mes DeHeves ceelee
efHelee kee meblees<e kej kes DeeHle efJeeveeW kes ceeie& mes efvejvlej eueW Deewj pewmes Oece& kes ceeieeX kees mejue kejW, Jewmes
ner Yetefce, peue Deewj Devleefj#e kes ceeieeX kees Yeer yeveeJeW53
GodyegOemJesleme Hejceser $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
efHej Jener HetJees& efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
God yegOemJeeivesN Heefle peeie=efnN lJeefceeHetex meme=pesLeeceNeb e~

DeNefmcevlmeNOemLesNDeOegejefmceNved efJees osJeeN epeceevee meerole54
Gled~ yegOeNmJeN~ DeNivesN~ Heefle~ peeNie=efnN~ lJeced~ FNeNHetex FleereHetex~ meced~ me=pesNLeeNced~ DeNeced~ eN~ DeNefmceved~
meNOeNmLeN Fefle meNOemLes~ DeefOe~ GejefmceNefVelegledlejefmceved~ efJees~ osNJeeN~ epeceeve~ eN~ meerNoNleN54
HeoeLe&-(Gled) Glke=jerlee (yegOemJe) peeveerenf (Deives) efJeeee megHekeeefMeles ef Heg<e Jee (Heefle)
(peeie=efn) DeefJeeeefveoeb lekelJee efJeeee esle (lJeced) er (FeHetex) Fb megKeb efJelmelkejCeceerejejeOeveb
melmeeflekejCeb meleefJeeeefooeveb e Hete HetCe yeueb yeeee efJeeeuejCeb HetCe eewJeveb HetCe meeOeveesHemeeOeveb e
les (meced) meceked (me=pesLeeced) efve<Heeoesleced~ De$e JeleesveelcevesHeoced (Deeced) Heg<e (e) (Deefmceved)
HeeoMeesOeee
789
the
ary
as
am
aj.
org
Jee&ceeves (meOemLes) menmLeeves (DeefOe) GHeefj (Gejefmceved) Deeieeefceefve (efJees) meJex (osJee) efJeebme
(epeceeve) Heg<e (e) er (meerole) DeJeefmLelee YeJele54
DevJee-ns Deives! lJecegodyegOemJe, meJee&ved Heefle peeie=efn, lJeceeb eeefmceved meOemLe GejefmceBe
meoseHetex mebme=pesLeeced~ efJeMJes osJee epeceeveMewleefmceVeefOe meerole54
YeeJeeLe&-eLeeefiveepeceeveew megKeb HetCee meeceieeR e meeOveglemleLee ke=leefJeJeene erHeg<ee Deefmceved
peieefle meceeejvleg~ eoe efJeJeenee {Heerleer erHeg<eew YeJesleeb, leoe efJeog<e Deentewles<eeb meefVeOeew Jesoese
Heefle%ee ke=lJee Heefle Helveer e YeJesleeced54
HeoeLe&-ns (Deives) Deer efJeee mes HekeeefMele er Jee Heg<e! let (GodyegOemJe) Des Hekeej %eeve kees
HeeHle nes meye kes Heefle, (Heefle, peeie=efn) DeefJeeeHe efveoe kees es[
kes efJeee mes esleve nes (lJeced) let er
(e) Deewj (Deeced) en Heg<e oesveeW (Deefmceved) Fme Jee&ceeve (meOemLes) Ske mLeeve ceW Deewj (Gejefmceved)
Deeieeceer mecee ceW meoe (FeHetdex) F megKe, efJeeveeW kee melkeej, F&ej kee DeejeOeve, Dee me kejvee Deewj
meleefJeee Deeefo kee oeve osvee en F Deewj HetCe&yeue, yeeee&, efJeee keer MeesYee, HetCe& egJee DeJemLee, meeOeve
Deewj GHemeeOeve en meye Hete& Fve oesveeW kees (meb, me=pesLeeced) efme efkeee kejes (efJees) meye (osJee) efJeeved
ueesie (e) Deewj (epeceeve) e%e kejves Jeeues Heg<e, let Fme Ske mLeeve ceW (DeefOe, meerole) GVeefleHetJe&ke efmLej
nesDees54
YeeJeeLe&-pewmes Deefive megievOeeefo kes nesce mes F megKe oslee Deewj e%ekeee& peve e%e keer meeceieer Hetjer
kejlee nw, Jewmes Gece efJeJeen efkees er-Heg<e Fme peieled ceW DeeejCe efkeee kejW~ peye efJeJeen kes efuees {
Heerefle Jeeues er-Heg<e neW, leye efJeeveeW kees yeguee kes Gve kes meceerHe Jesoes Heefle%ee kejkes Heefle Deewj Helveer
yeveW54
esve Jenmeerleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
esveN Jenefme meNneNb esveeives meJe&JesoNmeced~

lesvesNceb eN%eb vees veeN mJeoxNJes<eg ievleJes55
esve~ Jenefme~ meNneced~ esve~ DeNives~N meNJe&NJesNoNmeefceefle meJe&JesNoNmeced~ lesve~ FNceced~ eN%eced~ veN~ veNeN~ mJe~ osNJes<eg~
ievleJes55
HeoeLe&-(esve) Heefle%eelesve kece&Cee (Jenefme) (meneced) DemebKeb ie=neeceJeJenejced (esve) efJe%eevesve

(Deives) efJeved efJeogef<e Jee (meJe&Jesomeced) meJezJexow keleb kece& (lesve) (Fceced) ie=neececed (e%eced) mebievleJeced
790
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(ve) Demceeved (vee) (mJe) megKeced (osJes<eg) efJelmeg (ievleJes) ievlegb HeeHlegced~ [Deeb cev$e Mele08.6.1.20
JeeKeele]55
DevJee-ns Deives! lJeb osJes<eg mJeie&vleJes esve meneb Jenefme, esve meJe&Jesomeb Jenefme, lesvesceb e%eb
veesmceebMe vee55
YeeJeeLe&-efJeJeenHeefle%eeefmJeeceefHe Heefle%ee keejefeleJee~ ns erHeg<eew! egJeeb eLee mJeefnleeeeejleb
leLeemceekeb ceeleeefHe$eeeeee&efleLeerveeb megKeeeeefHe meleleb JeexeeLeeefceefle55
HeoeLe&-ns (Deives) efJeeved Heg<e Jee efJeog<eer er! let (osJes<eg) efJeeveeW ceW (mJe) megKe kees (ievleJes)
HeeHle nesves kes efuees (esve) efpeme Heefle%ee efkees kece& mes (meneced) ie=neece kes DemebKe JeJenejeW kees (Jenefme)
HeeHle nesles nes leLee (esve) efpeme efJe%eeve mes (meJe&Jesomeced) meye JesoeW ceW kens kece& kees eLeeJeled kejles nes (lesve)
Gmemes (Fceced) Fme ie=neeceHe (e%eced) mebieefle kes eesie e%e kees (ve) nce kees (vee) HeeHle
keerefpees55
YeeJeeLe&-efJeJeen keer Heefle%eeDeeW ceW en Yeer Heefle%ee kejeveer eeefnes efke ns erHeg<ees! legce oesveeW pewmes
DeHeves efnle kes efuees DeeejCe kejes, Jewmes nce ceelee-efHelee, Deeeee& Deewj DeefleefLeeeW kes megKe kes efuees Yeer
efvejvlej Jeee&Je kejes55
as
Deeb le Fleme Hejceser $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
DeNeb lesN eesefve$e&NeflJeeesN elees peeNleesDejeseLee~

leb peeNveVeiveNDee jesNneLee vees JeOe&ee jefeced56
DeNeced~ lesN~ eesefve~ $eNeflJee~ ele~ peeNle~ DejeseLee~ leced~ peeNveved~ DeNivesN~ Dee~ jesNnN~ DeLe~ veN~ JeNOeN&eN~
jefeced56
HeoeLe&-(Deeced) (les) leJe (eesefve) ie=nced ($eeflJee) $eleg HeeHleesme me (ele) eme
efJeeeOeevemeeOeeHeveme e mekeeMeeled (peele) peelee e (DejeseLee) HeoerHesLee (leced) (peeveved) peeveefvle
e (Deives) efJeved efJeogef<e! e (Dee) (jesn) (DeLe) Deevevleex~ efveHeeleme e [De06.3.136] Fefle oerIe&
(ve) Demceekeced (JeOe&e) Deves<eeceefHe0 [De06.3.137] Fefle oerIe& (jefeced) mebHeefeced~ [Deeb cev$e
DevJee-ns Deives! eeseb les leJe $eeflJeees eesevf ejefmle elees peelees peelee lJeb eejeseLeemleb peeveved
peeveefvle eejesneLe, vees jefeb JeOe&e56
HeeoMeesOeee
791
am
aj.
org
YeeJeeLe&-efJeJeens erHeg<eeYeeefceeceefHe efleeree Heefle%ee keejefeleJee~ esve yeeeexCe eee efJeeee

e egJeeb erHeg<eew ke=leke=leew YeJeLemleeeb e meowJe Heeejeleced~ Heg<eeLexve Oeveeefokeb e JeOe&efelJewleled mevceeiex
Jeerleced~ Flesleled meJe nscevleme $eleesJee&Keeveb meceeHleced56
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved Jee efJeogef<e! (Deeced) en (les) lesje ($eeflJee) $eleg DeLee&led mecee kees
HeeHle ngDee (eesefve) Iej nw, (ele) efpeme efJeee kes Heve-Heeve mes (peele) Heefme ngDee Jee ngF& let
(DejeseLee) HekeeefMele nes (leced) Gme kees (peeveved) peevelee Jee peeveleer ngF& (Dee, jesn) Oece& Hej Dee{ nes,
(DeLe) Fmekes Heeeled (ve) nceejer (jefeced) mecHeefe kees (JeOe&e) ye{eee kej56
YeeJeeLe&-er-Heg<eeW mes efJeJeen ceW en Yeer otmejer Heefle%ee kejeveer eeefnes efke efpeme yeeee& Deewj
efpeme efJeee kes meeLe legce oesveeW er-Heg<e ke=leke=le nesles nes, Gme-Gme kees meowJe Heeeefjle efkeee kejes Deewj
Heg<eeLe& mes Oeveeefo HeoeLe& kees ye{e kes Gme kees Des ceeie& ceW Kee& efkeee kejes~ en meye nscevle $eleg kee
JeeKeeve Hetje ngDee56
leHeMesleme Hejceser $eef<e~ efMeefMejeg&oxJelee~ mJeje[glke=efleMvo~ <e[dpe mJej
DeLe efMeefMejme $eleesJe&Ce&veceen
Deye Deieues cev$e ceW efMeefMej $eleg kee JeCe&ve efkeee nw
as
leHee
leHeNmee
MewefMeNjeJe=letDeNivesjvleMuesN<eesefmeN
keuHesleebN
eeJeeHe=efLeNJeer
keuHevleeNceeHeNDees<eOeeN keuHevleeceNiveeN He=LeN*d ceceN peweeeN meJelee~ esDeNiveeN mecevemeesvleNje
eeJeeHe=efLeNJeerFNces~ MewNefMeNjeJe=letDeefYeNkeuHeceeveeNFvoefceJe osNJeeDeefYeNmebefJeMevleg leee osNJeleeeefjmJeod
OegJes meeroleced57
the
ary
leHe~ eN~ leNHeNme~ eN~ MewNefMeNjew~ $eNlet Fle=let~ DeNives~ DeNvleNMuesN<e FlevleMuesN<e~ DeNefmeN~ keuHesleeced~
FefleN meJelee~ es~ DeNivee~ mecevemeN FefleN meceveme~ DeNvleNje~ eeJeeHe=efLeNJeer FefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ FNces FleerNces~ MewNefMeNjew~
$eNlet Fle=l et~ DeNefYeNkeuHeceeveeN FleefYeNkeuHeceevee~ FvoefceNJesleervocedFJe~ osNJee~ DeNefYeNmebefJeMeNefvlJeleefYeNmecedefJeMevleg~ leee~
HeoeLe&-(leHe) emleeHensleg me ceeIees ceeme (e) (leHeme) leHees Ieceex efJeelesefmceved me Heeuiegvees
ceeme (e) (MewefMejew) efMeefMejeez YeJeew ($elet) mJeefueHeeHekeew (Deives) (DevleMues<e) ceOeHeJesMe (Deefme)
(keuHesleeced) (eeJeeHe=efLeJeer) (keuHevleeced) (DeeHe) (Dees<eOee) (keuHevleeced) (Deivee) HeeJekee (He=Leked)
(cece) (peweee) (meJelee) meceeveefveecee (es) (Deivee) (meceveme) meceeveceveesefveefceee (Devleje)
ceOes (eeJeeHe=efLeJeer) HekeeMeYetceer (Fces) (MewefMejew) efMeefMeje&gmebHeeokeew ($elet) (DeefYekeuHeceevee)
792
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
mecHeeoevle (FvoefceJe) Ssee&efceJe (osJee) efJeebme (DeefYemebefJeMevleg) (leee) (osJeleee) Hetpeleceee

JeeHleee yeeeKeee men (DeefjmJeled) HeeCeJeled (OegJes) {s (meeroleced) meerole~ [Deeb cev$e
DevJee-ns F&ej! cece peweee leHee leHemee MewefMejeJe=let megKekeejkeew YeJele~ lJeb
eeesjivesjvleMues<eesefme, leeYeeb eeJeeHe=efLeJeer keuHesleeced, DeeHe Dees<eOeee keuHevleeced, meJelee Deivee He=Leked
keuHevleeced~ es mecevemeesivee Fces eeJeeHe=efLeJeer Devleje MewefMejeJe=let DeefYekeuHeceevee meefvle, leeefvevoefceJe osJee
DeefYemebefJeMevleg~ ns erHeg<eew! egJeeb leee osJeleee meneefjmJeod Jee&ceevees OegJes eeJeeHe=efLeJeer FJe
meeroleced57
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ceveg<ew Hele=leg megKeceerejeosJe eeeveereced~ F&ejme efJeegovleHeefJelJeeled
meJex HeoeLee& mJemJeefveecesve meceLee& YeJeefvle~ efJeebme meJe&HeoeLe&ieleefJeegoiveerveeb iegCeoes<eeved efJepeevevleg~
erHeg<eew ie=neeces MeweMf ejb megKeb Yeg_peeleeced57
HeoeLe&-ns F&ej! (cece) cesjer (peweee) peslee kes efuees (leHe) leeHe ye{eves kee nsleg ceeIe cenervee
(e) Deewj (leHeme) leeHeJeeuee Heeuiegve ceeme (e) es oesveeW (MewefMejew) efMeefMej $eleg ceW HeKeele ($elet) DeHeves
efeeW kees HeeHle kejves Jeeues megKeoeeer nesles nQ~ DeeHe efpevekes (Deives) Deefive kes Yeer (DevleMues<e) ceOe ceW
HeefJe (Deefme) nQ, Gve oesveeW mes (eeJeeHe=efLeJeer) DeekeeMe-Yetefce (keuHesleeced) meceLe& neW, (DeeHe) peue
(Dees<eOee) Dees<eefOeeeB (keuHevleeced) meceLe& neW, (meJelee) Ske Hekeej kes efveeceeW ceW Jee&ceeve (Deivee)
efJeegled Deeefo Deefive (He=Leked) Deueie Deueie (keuHevleeced) meceLe& nesJeW, (es) pees (meceveme) Ske Hekeej kes
ceve kes efveefceeJeeues nQ, Jes (Deivee) efJeegled Deeefo Deefive (Fces) Fve (eeJeeHe=efLeJeer) DeekeeMe Yetefce kes
(Devleje) yeere ceW nesves Jeeues (MewefMejew) efMeefMej $eleg kes meeOeke ($elet) ceeIe-Heeuiegve cenerveeW kees
(DeefYekeuHeceevee) meceLe& kejles nQ, Gve DeefiveeeW kees (FvoefceJe) Ssee& kes legue (osJee) efJeeved ueesie
(DeefYemebefJeMevleg) %eeveHetJe&ke HeJesMe kejW~ ns er-Heg<ees! legce oesveeW (leee) Gme (osJeleee) Hetpee kes eesie
meJe&$e JeeHle peieoerej osJelee kes meeLe (DeefjmJeled) HeeCe kes meceeve Jee&ceeve Fve DeekeeMe Yetefce kes legue
(OegJes) { (meeroleced) efmLej nesDees57
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke meye $elegDeeW ceW F&ej mes ner megKe
eenW~ F&ej efJeegled Deefive kes Yeer yeere JeeHle nw, Fme keejCe meye HeoeLe& DeHeves-DeHeves efveece mes keee& ceW
meceLe& nesles nQ~ efJeeved ueesie meye JemlegDeeW ceW JeeHle efyepegueerHe DeefiveeeW kes iegCe-oes<e peeveW~ er-Heg<e
ie=neece ceW efmLejyegef neskes efMeefMej $eleg kes megKe kees YeesieW57
Hejceserleme Hejceser $eef<e~ efJeog<eer osJelee~ Yegefjied yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
efm$eee efkeb keee&efceleen
HeeoMeesOeee
793
aj.
org
er kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
HeNjcesNer lJee meeoeleg efoNJemHe=s peesefle<celeerced~

efJeemcew HeeNCeeeeHeeNveee JeeNveeeN efJeebN peeseflee&~
mete&NmlesefOeHeefleNmleee osNJeleeeefjmJeod OegJee meero58
HeNjcesNer~ HeNjcesNmLeerefle HejceNsmLeer~ lJeeN~ meeNoNeNleg~ efoNJe~ He=s~ peesefle<celeerced~ efJeemcew~ HeeNCeee~
DeNHeeNveeesleHeDeeNveee~ JeeNveeesefle efJeDeeNveee~ efJeeced~ peesefle~ eNN~ mete&~ lesN~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ leee~
osNJeleee~ DeNefjmJeled~ OegJee~ meerNoN58
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Hejceser) Hejce DeekeeMesefYeJeeHe efmLele (lJee) (meeoeleg) mLeeHeeleg (efoJe) HekeeMeme

(He=s) GHeefj (peesefle<celeerced) HeMemleeefve peesleeber f<e %eeveeefve efJeevlesmeeb leeced (efJeemcew) meJe&mcew (HeeCeee)
(DeHeeveee) (Jeeveee) (efJeeced) meJe&ced (peesefle) HekeeMeced (e) (mete&) mete& FJe Jee&ceeve (les) leJe
(DeefOeHeefle) mJeeceer (leee) HeleeKeee (osJeleee) efoJeiegCeegee (DeefjmJeled) (OegJee) {e (meero)
efmLeje YeJe58
DevJee-ns ef! Hejceser peesefle<celeeR lJee efoJemHe=s efJeemcew HeeCeeeeHeeveee Jeeveee meeoeleg, lJeb
efJeeb peeself e meJee&Ye erYees e~ emeemles leJe mete& FJeeefOeHeeflejefmle, leee osJeleee men
Jee&ceeveeefjmJeod OegJee meero58
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ esve HejcesejsCe e Mejlet jefelemlemeesHeemeveeHegjmmejb leb
egee mesefJelJee erHeg<ee megKeb meoe JeOe&evleg58
HeoeLe&-ns ef! (Hejceser) ceneved DeekeeMe ceW JeeHle neskej efmLele Hejcesej (peesefle<celeerced) HeMemle
%eeveeg (lJee) legPe kees (efoJe) HekeeMe kes (He=s) Gece Yeeie ceW (efJeemcew) meye (HeeCeee) HeeCe
(DeHeeveee) DeHeeve Deewj (Jeeveee) Jeeve Deeefo keer eLeeLe& efeee nesves kes efuees (meeoeleg) efmLele kejs~ let
meye efeeW kes efuees (efJeeced) mecemle (peesefle) %eeve kes HekeeMe kees (e) efoee kej, efpeme (les) lesje
(mete&) mete& kes meceeve lespemJeer (DeefOeHeefle) mJeeceer nw, (leee) Gme (osJeleee) Des iegCeeW Jeeues Heefle kes
meeLe Jee&ceeve (DeefjmJeled) mete& kes meceeve (OegJee) {lee mes (meero) efmLej nes58
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee leLee JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ efpeme Hejcesej ves pees Mejod $eleg yeveeee
nw, Gmekeer GHeemeveeHetJe&ke Fme $eleg kees egef mes mesJeve kejkes er-Heg<e meoe megKe ye{eee kejW58
ueeskeb He=Cesleme Hejceser $eef<e~ Fvoeiveer osJeles~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
794
epegJexoYee<es
aj.
org
ueesNkeb He=Ce efNob He=CeeLees meero OegJee lJeced~

FNvoeNiveer lJeeN ye=nNmHeeflejefmceved eesveeJemeer<eoved59
ueesNkeced~ He=CeN~ efNoced~ He=CeN~ DeLeesN FleLees~ meerNoN~ OegJee~ lJeced~ FNvoeNiveer FleervoeNiveer~ lJeeN~ ye=nNmHeefle~
DeNefmceved~ eesveew~ DeNmeerN<eNoNved~ DeNmeerNmeNoNefVelemeermeoved59
as
am
HeoeLe&-(ueeskeced) Fceb Hejb e (He=Ce) megKee (efoced) (He=Ce) efHeHetef& (DeLees) (meero) (OegJee)
efveeuee (lJeced) (Fvoeiveer) Fvo Hejcewee&eeefiveefJe&%eelee e leew (lJee) lJeeced (ye=nmHeefle) DeOeeHeke
(Deefmceved) (eesveew) ie=neeces (Demeer<eoved) meeoevleg~ [Deeb cev$e Mele08.7.2.6 JeeKeele]59
DevJee-ns ef! lJeb ueeskeb He=Ce, efob He=Ce, OegJee meero, DeLees Fvoeiveer ye=nmHeefleeeefmceved eesveew
lJeemeer<eoved59
YeeJeeLe&-mego#eee efee ie=nke=lemeeOeveeefve HetCee&efve ke=lJee keeee&efCe meeOeveereeefve efJeog<eerCeeb e
ie=neeceke=les<eg Heereflee&Lee meeled leLeesHeosJeced59
HeoeLe&-ns ef! (lJeced) let Fme (ueeskeced) ueeske leLee Hejueeske kees (He=Ce) megKeeg kej, (efoced)
DeHeveer vetvelee kees (He=Ce) Hetjer kej Deewj (OegJee) efveeuelee mes (meero) Iej ceW yew (DeLees) Fmekes Devevlej
(Fvoeiveer) Gece Oeveer %eeveer leLee (ye=nmHeefle) DeOeeHeke (Deefmceved) Fme (eesveew) ie=neece ceW (lJee) legPe kees
(Demeer<eoved) mLeeefHele kejW59
YeeJeeLe&-Deer elegj er kees eeefnes efke Iej kes keeeeX kes meeOeveeW kees Hetjs kejkes meye keeeeX kees
efme kejs~ pewmes efJeog<eer er Deewj efJeeved Heg<eeW keer ie=neece kes kee&Je keceeX ceW Heerefle nes, Jewmee GHeosMe efkeee
kejs59
the
ary
lee Demesleme efHeecesOee $eef<e~ DeeHees osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe jepeHepeeOece&ceen
Deye jepee Hepee kee Oece& Deieues cev$e ceW kene nw
leeDemeN metooesnmeN meesce eerCeefvleN He=Mvee~

pevcevosNJeeveeNb efJeMeefN<JeejeseNves efoNJe60
lee~ DeNmeN~ metooesnmeN FefleN metooesnme~ meesceced~ eerNCeNefvleN~ He=Mvee~ pevceved~ osNJeeveeced~ efJeMe~ ef$eN<eg~ DeeN~
jesNeNves~ efoNJe60
HeoeLe&-(lee) (Deme) meYeeOe#eme (metooesnme) metoe Heekekeee&jes oesnme HeHetjkeee eemeg lee
(meesceced) meesceJeueeees<eefOejmeeefvJeleb Heekeced (eerCeefvle) Heeefvle (He=Mvee) Hee (pevceved) pevceefve
HeeoMeesOeee
795
am
aj.
org
(osJeeveeced) efJeog<eeced (efJeMe) ee efJeMeefvle (ef$e<eg) Jesojerlee keceexHeemevee%eeves<eg (Dee) (jeseves) HekeeMeves
(efoJe) eesleveelcekeme Hejceelceve60
DevJee-ee efJeeemegefMe#eeefvJelee osJeeveeb pevceved He=Mvee metooesnmeef<eg efoJees jeseves e HeJee&ceevee
efJeMe meefvle, lee Deme meesceceeeerCeefvle60
YeeJeeLe&-HepeeHeefleefYe meJee& Hepee efJeeemegefMe#eeienCes efveeespeveeree, Hepeee efveeg_pevleg~ veeslesve
efJevee keceexHeemevee%eevesejeCeeb eLeeLeex yeesOees YeefJelegcen&efle60
HeoeLe&-pees efJeee Deewj Deer efMe#ee mes eg (osJeeveeced) efJeeveeW kes (pevceved) pevce efJe<ee ceW
(He=Mvee) Hetves nejer (metooesnme) jmeesFee Deewj keeeeX kes HetCe& kejves Jeeues Heg<eeW mes eg (ef$e<eg) Jesojerefle
mes kece&, GHeemevee Deewj %eeveeW leLee (efoJe) meye kes DevleHekeeMeke Hejceelcee kes (jeseves) HekeeMe ceW Jee&ceeve
(efJeMe) Hepee nQ, (lee) Jes (Deme) Fme meYeeOe#e jepee kes (meesceced) meesceJeuueer Deeefo Dees<eefOeeeW kes jmeeW
mes eg Yeespeveere HeoeLeeX kees (Dee) meye Deesj mes (eerCeefvle) Hekeeleer nQ60
YeeJeeLe&-HepeeHeeueke Heg<eeW kees eeefnes efke meye HepeeDeeW kees efJeee Deewj Deer efMe#ee kes ienCe ceW
efveeg kejW Deewj Hepee Yeer mJeeb efveeg neW~ Fme kes efJevee kece&, GHeemevee, %eeve Deewj F&ej kee eLeeLe& yeesOe
keYeer veneR nes mekelee60
as
Fvob efJeee Fleme ceOegvoe $eef<e~ Fvoes osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
FvobN efJeeeDeJeerJe=OevlmecegoJeemeNb efiej~

jLeerlece jLeerveeNb JeepeeveeN: melHeeflebN Heefleced61
Fvoced~ efJeee~ DeNJeerNJe=OeNved~ meNcegoJeemeNefceefle mecegoJeemeced~ efiej~ jLeerlececed~ jefLeleceNefceefle jefLelececed~

HeoeLe&-(Fvoced) Hejcewee&egkeleb meYesMeced (efJeee) DeefKeuee (DeJeerJe=Oeved) JeOe&evleg

(mecegoJeemeced) mecegomeevleefj#eme Jeees JeeefHlee&me leced (efiej) efJeeemegefMe#eeefvJelee JeeCe (jLeerlececed)
DeefleMeefelees jLeer~ De$e F&oefLeve (Dee08~2~17) Fefle Jeeefle&kesve F&keejeosMe (jLeerveeced) MetjJeerjeCeeb ceOes
De$e Deves<eeceefHe0 [De06.3.137] Fefle oerIe& (Jeepeeveeced) efJe%eeveJeleeced (melHeefleced) meleeb JeJenejeCeeb
efJeog<eeb Jee Heeuekeced (Heefleced) mJeeefceveced~ [Deeb cev$e Mele08.7.3.7 JeeKeele]61
DevJee-efJeee efiej mecegoJeemeb jLeerveeb jLeerleceb Jeepeeveeb melHeefleb Hepeeveeb
HeefleefcevoceJeerJe=Oeved61
796
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-jepeHepeepevee jepeOece&egceerejefceJe Jee&ceeveb veeeeOeerMeb meYeeHeefleb meleleb Heeslmeenevleg~ SJeb

meYeeHeeflejsleeBe61
HeoeLe&-(efJeee) meye (efiej) efJeee Deewj efMe#ee mes eg JeeCeer (mecegoJeemeced) DeekeeMe kes legue
JeeefHleJeeues (jLeerveeced) MetjJeerjeW ceW (jLeerlececed) Gece MetjJeerj (Jeepeeveeced) efJe%eeveer Heg<eeW kes (melHeefleced)
meleJeJenejeW Deewj efJeeveeW kes j#eke leLee HepeeDeeW kes (Heefleced) mJeeceer (Fvoced) HejcemecHeefeeg meYeeHeefle
jepee kees (DeJeerJe=Oeved) ye{eJeW61
YeeJeeLe&-jepee Deewj Hepee kes peve jepeOece& mes eg F&ej kes meceeve Jee&ceeve veeeeOeerMe meYeeHeefle kees
efvejvlej Glmeen osJebs, Ssmes ner meYeeHeefle Fve Hepee Deewj jepee kes Heg<eeW kees Yeer Glmeener kejW61
HeesLeoe Fleme Jeefme $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJejedef$egHed vo~ OewJele mJej
am
HeesLeNoeesN ve eJemesefJeN<eveNoe ceNn mebNJejCeeNemLeeled~

DeeomeN JeeleesNDeveg Jeeefle MeesNefejOe mce lesN Jepeveb ke=<Ceceefmle62
as
HeesLeled~ Dee~ ve~ eJemes~ DeNefJeN<eved~ eNoe~ ceNn~ mebNJejCeeNefoefle meNcedJejCeeled~ efJe~ DemLeeled~ Deeled~ DeNmeN~
Jeele~ Deveg~ JeeNefleN~ MeesNefe~ DeOe~ mceN~ lesN~ Jepeveced~ ke=<Ceced~ DeNefmleN62
the
ary
HeoeLe&-(HeesLeled) Heee&Hvegeeled (Dee) Jeepeer (ve) FJe (eJemes) yegmeeeee (DeefJe<eved) j#eCeeefokeb
kegJe&ved (eoe) (cen) cenle (mebJejCeeled) Deeeoveeled (efJe) (DemLeeled) eflesled (Deeled) (Deme) (Jeele)
ievlee (Deveg) (Jeeefle) ieefle (Meesefe) HekeeMe (DeOe) DeLe (mce) SJe (les) leJe (Jepeveced) ieceveced
(ke=<Ceced) ke<e&keced (Deefmle)~ [Deeb cev$e Mele08.7.3.12 JeeKeele]62
DevJee-ns jepeved! YeJeeved eJemesees ve Hepee HeesLeled~ eoe cen mebJejCeeoefJe<eved JemLeeoeome les
leJe Jepeveb ke=<Ceb Meesefejefmle~ DeOe mceeme leJe JeeleesvegJeeefle62
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee Heeueveeled legjbiee Hege YetlJee keee&efmeef#ecee YeJeefvle, leLewJe veesve
mebHeeefuelee Hepee mevlege YetlJee jepeb JeOe&eefvle62
HeoeLe&-ns jepeved! DeeHe (eJemes) Yetmee Deeefo kes efuees (Dee) Iees[
s kes (ve) meceeve HepeeDeeW kees
(HeesLeled) meceLe& keerefpees (eoe) peye (cen) ye[s (mebJejCeeled) Deeeove mes (DeefJe<eved) j#ee Deeefo kejles
ngS (JemLeeled) efmLele nesJeW (Deeled) Hegve (Deme) Fme (les) DeeHe kee (Jepeveced) eueves leLee (ke=<Ceced)
Deeke<e&Ce kejves Jeeuee (Meesefe) HekeeMe (Deefmle) nw, (DeOe) Fme kes Heeeled (mce) ner DeeHe kee (Jeele) eueves
Jeeuee Ye=le (Deveg, Jeeefle) Heers euelee nw62
HeeoMeesOeee
797
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes j#ee kejves mes Iees[
s Heg neskej keee& efme kejves ceW
meceLe& nesles nQ, Jewmes ner veee mes j#ee keer ngF& Hepee mevleg neskej jepe kees ye{eleer nQ62
DeeeesdJesleme Jeefme $eef<e~ efJeog<eer osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeog<ee efkeb kee&Jeefceleen
efJeog<eer er kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeeNeesdJeeN meoves meeoeeNceJeleMeNeeee: mecegomeN oes~

jMceerNJeleeRN YeemJeleerNcee ee eeb Yeemee He=efLeNJeerceesJe&Nvleefj#eced63
DeeNees~ lJeeN~ meoves~ meeNoNeeNefceN~ DeJele~ eNeeeeced~ meNcegome~ oes~ jMceerNJeleerNefceefle jefMceNJeleerced~
YeemJeleerced~ Dee~ ee~ eeNced~ Yeeefme~ Dee~ He=efLeNJeerced~ Dee~ GN~ DeNvleefj#eced63
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deeees) veeeevegieeefcevees oerIe&peerefJeleme (lJee) lJeeced (meoves) mLeeves (meeoeeefce)

(DeJele) j#eCeeefo kegJe&le (eeeeeced) Deeees (mecegome) (oes) ceOes (jMceerJeleerced)
HeMemleefJeeeHekeeMeegeced~ De$e Deves<eeceefHe [De06.3.137] Fefle oerIe& (YeemJeleerced) osoerHeceeveeced (Dee)
(ee) (eeced) HekeeMeced (Yeeefme) oerHeeefme (Dee) (He=efLeJeerced) Yetefceced (Dee) (G) (Devleefj#eced) DeekeeMeced~
DevJee-ns ef! ee lJeb eeb He=efLeJeercevleefj#ecegJee&Yeeefme leeb jMceerJeleeR YeemJeleeR Jee lJeeceeees
meovesJeleMeeeeecee meeoeeefce mecegome oesncee meeoeeefce63
YeeJeeLe&-ns ef! meceked Heeuekeme Heleg meoves leoeees mecegoJeo#eesYeeb eeb lJeeb mLeeHeeeefce lJeb
ie=neeceOece HekeeMe Heleeoerved megKee, lJeeb ewles megKeevleg63
HeoeLe&-ns ef! (ee) pees let (eeced) HekeeMe (He=efLeJeerced) Yetefce Deewj (Devleefj#eced) DeekeeMe kees (G)
yengle (Dee, Yeeefme) HekeeefMele kejleer nw, Gme (jMceerJeleerced) Meg efJeee kes HekeeMe mes eg (YeemJeleerced)
MeesYee kees HeeHle ngF& (lJee) legPe kees (Deeees) veeeevegketue eueves Jeeues efejbpeerJeer Heg<e kes (meoves) mLeeve ceW
Deewj (DeJele) j#ee Deeefo kejles ngS kes (eeeeeced) Deeee ceW (Dee, meeoeeefce) Des Hekeej mLeeefHele leLee
(mecegome) Devleefj#e kes (oes) yeere (Dee) Meg Hekeej mes ceQ efmLele kejelee ntb63
YeeJeeLe&-ns ef! Des Hekeej Heeueves nejs Heefle kes DeeeeHe mLeeve ceW mecego kes legue
eeueleejefnle iecYeerjleeeg Heejer legPe kees efmLele kejlee ntb~ let ie=neece kes Oece& kee HekeeMe kej Heefle Deeefo
kees megKeer jKe Deewj legPe kees Yeer Heefle Deeefo megKeer jkeKeW63
Hejceserleme Jeefme $eef<e~ Hejceelcee osJelee~ Deeke=efleMvo~ Heece mJej
ocHeleerYeeb keLeb YeefJeleJeefceleen
798
epegJexoYee<es
aj.
org
er-Heg<e HejmHej kewmes neW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
HeNjcesNer lJee meeoeleg efoNJemHe=s JeemJeleeRN HeLemJeleeRN efoJe eN efoJe nN efoJebN cee
efnmeer~ efJeemcew HeeNCeeeeHeeNveee JeeNveeeesoeNveee HeefleNeew eNefj$eee~ mete&mlJeeNefYeHeeleg ceNee mJeNmlee
Nefo&<eeN MevlecesveN leee osNJeleeeefjmJeod OegJes meeroleced64
HeNjcesNer~ HeNjcesNmLeerefle HejcesNmLeer~ lJeeN~ meeNoNeNleg~ efoNJe~ He=s~ JeemJeleerced~ HeLemJeleerced~ efoJeced~ eNN~
efoJeced~ o=nN~ efoJeced~ cee~ efnNmeerN~ efJeemcew~ HeeNCeee~ DeNHeeNveeesleHeDeeNveee~ JeeNveeesefle efJeDeeNveee~
GNoeNveeeslegledDeeNveee~ HeNefleNeew~ HeNefleNmLeeeeN Fefle HeefleNmLeeew~ eNefj$eee~ mete&~ lJeeN~ DeNefYe~ HeeNleg~ ceNee~ mJeNmlee~
Nefo&<ee~ MevlecesNvesefleN Mecedlecesve~ leee~ osNJeleee~ DeNefjmJeled~ OegJes~ meerNoNleNced~ [Deeb cev$e Mele08.7.3.14-19
JeeKeele]64
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Hejceser) Hejceelcee (lJee) lJeeb meleeR efeced (meeoeleg) (efoJe) keceveereme

ie=nmLeJeJenejme (He=s) DeeOeejs (JeemJeleerced) HeMemleefJeeeJeeefHekeeced (HeLemJeleerced) yeng HeLe HeKeeefle
HeMebmee efJeeles emeeb leeced (efoJeced) veeeHekeeMeced (e) osenf (efoJeced) efJeeemete&ced (bn) (efoJeced)
Oece&HekeeMeced (cee) (efnbmeer) efnbmee (efJeemcew) meceeee (HeeCeee) peerJevemegKeee (DeHeeveee) ogKeefveJe=ees
(Jeeveee) efJeefJeOeefJeeeJeeHlees (Goeveee) Glke=yeueee (Heefleeew) meJe&$e melkeejee (eefj$eee)
melkecee&vegeveee (mete&) ejeejelcesej (lJee) lJeeced (DeefYe) meJe&le (Heeleg) j#eleg (ceee) cenlee
(mJemlee) meefleeee (efo&<ee) meleemeleoerHlesve (Mevlecesve) DeefleMeemegKesve (leee) (osJeleee) (DeefjmJeled)
(OegJes) Heg<e er e (meeroleced)64
DevJee-ns ef! Hejceser efJeemcew HeeCeeeeHeeveee Jeeveeeesoeveee Heefleeew eefj$eee efoJemHe= s
HeLemJeleeR JeemJeleeR eeb lJee lJeeb meeoeleg, mee lJeb efoJeb e, efoJeb bn efoJeb cee efnbmeer, meteex ceee mJemlee
Mevlecesve efo&<ee lJeeefYeHeeleg me HeeflemlJeb e leee osJeleeeefjmJeod OegJes meeroleced64
YeeJeeLe&-Hejcesej Dee%eeHeeefle eLee efMeefMejeg& megKeHeoes YeJeefle leLee erHeg<eew HejmHejb meblegew YetlJee
meJee&Cegeceeefve kecee&Cevegee ogeefve lekelJee HejcesejesHeemeveee e meleleb Heceesols eeced64
HeoeLe&-ns ef! (Hejceser) Hejceelcee (efJeemcew) meceie (HeeCeee) peerJeve kes megKe (DeHeeveee)
ogKeefveJe=efe (Jeeveee) veevee efJeeeDeeW keer JeeefHle (Goeveee) Gece yeue (Heefleeew) meJe&$e melkeej Deewj
(eefj$eee) es keceeX kes Devegeve kes efuees (efoJe) keceveere ie=nmLe JeJenej kes (He=s) DeeOeej ceW
(HeLemJeleerced) yengle Heefme HeMebmee Jeeueer (JeemJeleerced) HeMebefmele efJeee ceW JeeHle efpeme (lJee) legPe kees
(meeoeleg) mLeeefHele kejs, mees let (efoJeced) veee ekeeMe kees (e) efoee kej (efoJeced) efJeeeHe mete& kees
(bn) { kej (efoJeced) Oece& kes HekeeMe kees (cee, efnbmeer) cele ve kej (mete&) ejeej peieled kee mJeeceer
HeeoMeesOeee
799
aj.
org
F&ej (ceee) ye[s Des (mJemlee) melkeej (Mevlecesve) DeefleMee megKe Deewj (efo&<ee) meleemele kes HekeeMe
mes (lJee) legPe kees (DeefYeHeeleg) meye Deesj mes j#ee kejs, Jen lesje Heefle Deewj let oesveeW (leee) Gme (osJeleee)
Hejcesej osJelee kes meeLe (DeefjmJeled) HeeCe kes legue (OegJes) efveeue (meeroleced) efmLej jnes64
YeeJeeLe&-Hejcesej Dee%ee kejlee nw efke pewmes efMeefMej $eleg megKeoeeer neslee nw, Jewmes er-Heg<e HejmHej
mevlees<eer neW, meye Gece keceeX kee Devegeve kej Deewj og keceeX kees es[
kes Hejcesej keer GHeemevee mes efvejvlej
Deevevo efkeee kejW64
menemesleme ceOegvoe $eef<e~ efJeeved osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
efHej ceveg<eeW kees keee kejvee eeefnes en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
meNneme HeNceeefme meNneme HeefleNceeefme meNnemeesNvceeefme meeNnNeesefme meNneee lJee65
meNneme~ HeNcesefle HeNcee~ DeNefmeN~ meNneme~ HeNefleNcesefle HeefleNcee~ DeNefmeN~ meNneme~ GNvceslegledcee~ DeNefmeN~
meeNnNe~ DeNefmeN~ meNneee~ lJeeN65
the
ary
as
HeoeLe&-(meneme) DemebKeHeoeLe&egme peiele (Hecee) HeceeCeb eLeeLe&efJe%eeveced (Deefme)

(meneme) DemebKeHeoeLe&efJeMes<eme (Heeflecee) Heefleceerevles Heefjceerevles meJex HeoeLee& eee mee (Deefme)
(meneme) DemebKeeleme mLetueJemlegve (Gvcee) TOJe efceveesefle eee legueee leled (Deefme) (meene)
menecemebKeelee HeoeLee& efJeee Jee efJeevles eme me (Deefme) (meneee) DemebKeHeeespeveee (lJee) lJeeced~
DevJee-ns efJeved efJeogef<e Jee elemlJeb meneme HecesJeeefme meneme HeeflecesJeeefme menemeesvcesJeeefme
meeneesefme lemceeled meneee lJee lJeeb Hejceser meles JeJenejs meeoeleg65
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ HetJe&cev$eeled Hejceser meeoeeflJeefle HeoecevegJee&les~ ceveg<eeCeeb
ef$eefYe meeOevewJe&Jeneje efmeOeefvle~ Skeb Hecee eeLeeLe&efJe%eeveced, efleeree Heeflecee eeefve HeefjceeCemeeOeveeefve
HeoeLe&leesueveeLee&efve, le=leerecegvcee legueeefokeb eself e65
Fefle efMeefMejeexJe&Ce&veced~ De$eeg&efJeeeHeefleHeeoveeosleoLe&me HetJee&OeeeeLexve men mebieeflejmleerefle Jeseced
HeoeLe&-ns efJeved Heg<e Jee efJeog<eer ef! efpeme keejCe let (meneme) DemebKeele HeoeLeeX mes eg
peieled kes (Hecee) HeceeCe eLeeLe& %eeve kes legue (Deefme) nw, (meneme) DemebKe efJeMes<e HeoeLeeX kes (Heeflecee)
leesuevemeeOeve kes legue (Deefme) nw, (meneme) DemebKe mLetue JemlegDeeW kes (Gvcee) leesueves keer leguee kes meceeve
(Deefme) nw, (meene) DemebKe HeoeLe& Deewj efJeeeDeeW mes eg (Deefme) nw, Fme keejCe (meneee) DemebKeele
HeeespeveeW kes efuees (lJee) legPe kees Hejceelcee JeJenej ceW efmLele kejs65
800
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ eneb HetJe&cev$e mes Hejceser, meeoeleg Fve oes HeoeW keer
DevegJe=efe Deeleer nw~ leerve meeOeveeW mes ceveg<eeW kes JeJenej efme nesles nQ~ Ske lees eLeeLe&efJe%eeve, otmeje HeoeLe&
leesueves kes efuees leesue kes meeOeve yee Deewj leermeje lejepet Deeefo~ en efMeefMej $eleg kee JeCe&ve Hetje ngDee65
Fme DeOeee ceW $elegefJeee kee HeefleHeeove nesves mes Fme DeOeee kes DeLe& keer HetJe& DeOeee kes DeLe& kes
meeLe meefle peeveveer eeefnes~
the
ary
as
am

oeevevomejmJeleermJeeefcevee efveefce&les mebmke=leYee<eee&Yee<eeYeeb efJeYetef<eles megHeceeCeegs epegJexoYee<es
HeeoMeesOeee mecHetCe&15
aj.
org
Dees3ced
DeLe <ees[MeesOeee DeejYeles
vecemle Fleme Hejceser Jee keglme $eef<e~ oes osJelee~ Dee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe jepeOece& GHeefoMeles
Deye meesuenJeW DeOeee kee DeejcYe kejles nQ~ Fme kes HeLece cev$e ceW jepeOece& kee GHeosMe efkeee nw
am
vecemles o ceNveJeGNlees leNF<eJesN vece~

yeeNngYeecegle lesN vece1
vece~ lesN~ NoN~ ceNveJes~ GNleesFleglees~ lesN~ F<eJes~ vece~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ GNle~ lesN~ vece1
the
ary
as
HeoeLe&-(vece) Jepeced~ vece Fefle Jepeveecemeg Heefleced (efveIeb02~20) (les) leJeesHeefj (o) ogeveeb
Me$egCeeb jesoefele~ keleces les oe Fefle oMesces Heg<es HeeCee SkeeoMe Deelcee~ SkeeoMe e kemceeosles oe?
eomceeved celee&jerjeogleecevleLe jesoeefvle eeoesoeefvle lemceeod oe Fefle MeleHeLeyeeeCes~ jesosefCe&uegked
e~ [GCee02.22] DevesveesCeeefoieCemet$esCe jesefoOeelees jked Heleees efCeuegked e~ (ceveJes) eesOeegkeleee Jeerjee
(Glees) DeefHe (les) leJe (F<eJes) F<CeeleYeer#Ceb efnveefmle Me$etved esve lemcew (vece) DeVeced~ vece FleVeveecemeg
Heefleced (efveIeb02~7) (yeengYeeced) YegpeeYeeced (Gle) DeefHe (les) leJe (vece) Jepeced1
DevJee-ns o! les ceveJes veceesmleg~ Glees F<eJes les veceesmleg~ Gle les yeengYeeb veceesmleg1
YeeJeeLe&-es jepeb efekeer<exegmles yeengyeueb egefMe#eeMeeeefCe e mecHeeoeseg1
HeoeLe&-ns (o) og Me$egDeeW kees ueevesnejs jepeved! (les) lesjs (ceveJes) eesOeegkele Jeerj Heg<e kes
efuees (vece) Jepe HeeHle nes (Glees) Deewj (F<eJes) Me$egDeeW kees ceejvesnejs (les) lesjs efuees (vece) DeVe HeeHle nes
(Gle) Deewj (les) lesjs (yeengYeeced) YegpeeDeeW mes (vece) Jepe Me$egDeeW kees HeeHle nes1
YeeJeeLe&-pees jepe efkeee eenW, Jes neLe HeebJe kee yeue, eg keer efMe#ee leLee Me Deewj DeeW kee
mebien kejW1
ee le Fleme Hejceser Jee keglme $eef<e~ oes osJelee~ mJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe efMe#ekeefMe<eJeJenejceen
Deye efMe#eke Deewj efMe<e kee JeJenej Deieues cev$e ceW kene nw
ee les o efMeNJee leNvetjIeesNjeHeeHekeeefMeveer~
802
epegJexoYee<es
aj.
org
leee vemleNvJeeh MevleceeeN efieefjMevleeNefYe eekeMeerefn2
ee~ lesN~ NoN~ efMeNJee~ leNvet~ DeIeesje~ DeHeeHekeeefMeNveerleHeeHekeeefMeveer~ leee~ veN~ leNvJeeh~ MevleceNesefleN
Mecedleceee~ efieefjMeNvlesefleN efieefjMevle~ DeNefYe~ eeNkeNMeerNefnN2
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ee) (les) leJe (o) ogeveeb Yeej eseveeb megKekej (efMeJee) keueeCekeeefjCeer (levet)
Mejerjb efJemle=leesHeosMeveerelf eJee& (DeIeesje) DeefJeeceevees Ieesj GHeoJees eee mee (DeHeeHekeeefMeveer) DeHeeHeeved
meleOecee&ved keeefMelebg Meeruecemee mee (leee) (ve) Demceeved (levJee) efJemle=leee (Mevleceee) DeefleMeesve
megKeHeeefHekeee (efieefjMevle) ees efieefjCee cesIesve meleesHeosMesve Jee Meb megKeb leveeself e lelmecyegew~ efieefjefjefle
cesIeveecemeg Heefleced (efveIeb01~10) (DeefYe) meJe&le (eekeMeerefn) Ye=Meb ke#Je Hegve Hegve MeeefOe~ Deeb
keMeOeeleese&*duegievle Heeesie~ Jee voefme (Dee03~ 4~ 88) Fefle efHeJeeoerd2
DevJee-ns efieefjMevle o! ee les leJeeIeesjeHeeHekeeefMeveer efMeJee levetjefmle, leee Mevleceee levJee
vemlJeceefYeeekeMeerenf 2
YeeJeeLe&-efMe#ekee efMe<esYe Oecee veerelf eb efMeef#elJee efve<HeeHeeved keueeCeeejCeeved mecHeeoevleg2
HeoeLe&-ns (efieefjMevle) cesIe Jee mele GHeosMe mes megKe HengBeeves Jeeues (o) ogeW kees Yee Deewj eseW
kes efuees megKekeejer efMe#eke efJeved! (ee) pees (les) DeeHe keer (DeIeesje) Ieesj GHeoJe mes jefnle (DeHeeHekeeefMeveer)
mele OeceeX kees HekeeefMele kejves nejer (efMeJee) keueeCekeeefjCeer (levet) osn Jee efJemle=le GHeosMe He veerelf e nw
(leee) Gme (Mevleceee) Delevle megKe HeeHle kejeves Jeeueer (levJee) osn Jee efJemle=le GHeosMe keer veerefle mes (ve)
nce ueesieeW kees DeeHe (DeefYe, eekeMeerefn) meye Deesj mes MeerIe efMe#ee keerefpees2
YeeJeeLe&-efMe#eke ueesie efMe<eeW kes efuees Oece&egkele veerefle keer efMe#ee osb Deewj HeeHeeW mes He=Leked kejkes
keueeCeHeer keceeX kes DeeejCe ceW efveegkele kejW2
eeefce<egefceleme Hejceser Jee keglme $eef<e~ oes osJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe jepeHeg<ew eEke kee&Jeefceleen
Deye jepeHeg<eeW kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eeefce<eg efieefjMevleN nmles efyeNYe<e&mleJes~

efMeNJeeb efieefj$eN leeb kegN cee efnmeerN Heg<ebN peieled3
eeced~ F<egced~ efieNefjNMeNvlesefle efieefjMevle~ nmles~ efyeNYeef<e&~ DemleJes~ efMeNJeeced~ efieNefjN$esefle efieefj$e~ leeced~ kegN~ cee~
efnNmeerN~ Heg<eced~ peieled3
HeoeLe&-(eeced) (F<egced) yeeCeeJeefueced (efieefjMevle) efieefjCee cesIesve Meb leveeself e lelmecyegew (nmles)
(efyeYeef<e&) Oejefme (DemleJes) Deefmelegb He#esHlegced, De$e Deme OeeleesmlegceLex leJesved Helee~ (efMeJeeced)
<ees[MeesOeee
803
am
aj.
org
ceuekeeefjCeerced (efieefj$e) efiejerved efJeeesHeosMekeeved cesIeeved Jee $eeeles j#eefle lelmecyegew (leeced) (keg) (cee)
efve<esOes (efnbmeer) efnbmee (Heg<eced) Heg<eeLe&egkeleced (peieled) mebmeejced3
DevJee-ns efieefjMevle mesveeHeles! elemlJecemleJes eeefce<egb nmles efyeYeef<e&, Delemleeb efMeJeeb keg~ ns efieefj$e!
lJeb Heg<eb peievcee efnbmeer3
YeeJeeLe&-jepeHeg<ew egefJeeeb yegOJee MeeefCe Oe=lJee ceveg<eeoe ese HeeefCevees vees efnbmeveeree, efkevleg
ceueeeejsCe j#eCeeree3
HeoeLe&-ns (efieefjMevle) cesIe eje megKe Hengbeeves Jeeues mesveeHeefle! efpeme keejCe let (DemleJes) HeWkeves kes
efuees (eeced) efpeme (F<egced) yeeCe kees (nmles) neLe ceW (efyeYeef<e&) OeejCe kejlee nw, Fmeefuees (leeced) Gmekees
(efMeJeeced) ceuekeejer (keg) kej~ ns (efieefj$e) efJeee kes GHeosMekeeW Jee cesIeeW keer j#ee kejvesnejs jepeHeg<e! let
(Heg<eced) Heg<eeLe&egkele ceveg<eeefo (peieled) mebmeej kees (cee) cele (efnbmeer) ceej3
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees eeefnes efke egefJeee kees peeve Deewj Me-DeeW kees OeejCe kejkes ceveg<eeefo
es HeeefCeeeW kees keuesMe ve osJebs Jee ve ceejW, efkevleg ceueHe DeeejCe mes meye keer j#ee kejW3
efMeJesvesleme Hejceser $eef<e~ oes osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe efeefkelmekeke=leceen
as
Deye Jewe kee ke=le en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
efMeNJesveN JeemeeN lJeeN efieefjMeee Jeoeceefme~

eLee veN meJe&NefceppeieoeN#ce: megceveeNDemeled4
the
ary
efMeNJesve~ Jeemee~ lJeeN~ efieefjMesefleN efieefjMe~ De~ JeNoeNceNefmeN~ eLee~ veN~ meJe&ced~ Fled~ peieled~ DeNeN#ceced~
megceveeN Fefle megcevee~ Demeled4
HeoeLe&-(efMeJesve) keueeCekeejkesCe (Jeemee) Jeevesve (lJee) lJeeced (efieefjMe) ees efieefj<eg HeJe&les<eg
cesIes<eg Jee Mesles lelmecyegew (De) meceked~ efveHeeleme e [Dee06.3.136] Fefle oerIe&~ (Jeoeceefme) Jeosce
(eLee) (ve) Demceekeced (meJe&ced) (Fled) SJe (peieled) ceveg<eeefokeb peceb jepeced (Dee#ceced)
e#ceeefojesiejefnleced (megcevee) MeesYeveced cevees eme me (Demeled) meeled4
DevJee-ns efieefjMe o Jewejepe! megceveemlJeb eLee ve meJe peieoe#cecemeled leLesef Jesve Jeemee lJee
Jeece Jeoeceefme4
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ees JewekeMeeceOeerle HeJe&leeefo<eg efmLelee Dees<eOeerjHees Jee megHejer#e meJex<eeb
keueeCeee efve<keHeeflJesve jesieeved efveJeee& efHeemJeHeee Jeeee Jeexle leb Jeweb meJes& melkegeg&4
804
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns (efieefjMe) HeJe&le Jee cesIeeW cesb meesvesJeeues jesieveeMeke Jewejepe! let (megcevee) HemeVeefee
neskej DeeHe (eLee) pewmes (ve) nceeje (meJe&ced) meye (peieled) ceveg<eeefo pece Deewj mLeeJej jepe (Dee#ceced)
#ee Deeefo jepejesieeW mes jefnle (Demeled) nes Jewmes (Fled) ner (efMeJesve) keueeCekeejer (Jeemee) Jeeve mes (lJee)
legPe kees nce ueesie (De Jeoeceefme) Dee kenles nQ4
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pees Heg<e JewekeMee kees He{ HeJe&leeefo mLeeveeW keer Dees<eefOeeeW
Jee peueeW keer Hejer#ee kej Deewj meye kes keueeCe kes efuees efve<keHelee mes jesieeW kees efveJe=e kejkes efH ee JeeCeer mes
Jeex, Gme Jewe kee meye ueesie melkeej kejW4
DeOeJeeseefoleme ye=nmHeefle$e&ef<e~ Skeoes osJelee~ Yegefjiee<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
am
DeOeJeeseoefOeJeNkelee HeLeNcees owJees efYeN<eked~

Dener BMeN meJee&_peNcYeeNvlmeJee&e eelegOeeNveesOeNjeeerN Heje megJe5
DeefOe~ DeNJeesNeNled~ DeNefOeNJeNkelesleefOeJeNkelee~ HeNLeNce~ owJe~ efYeN<eked~ Denerved~ eN~ meJee&ved~ peNcYeeved~ meJee&~ eN~
eeNlegOeeNve Fefle eelegOeeNve~ DeNOeNjeeer~ Heje~ megJeN5
the
ary
as
HeoeLe&-(DeefOe) (DeJeeseled) GHeefoMesled (DeefOeJekelee) meJex<eecegHee&efOeele=lJesve Jee&ceeve meved

JewekeMeemeeOeeHeke (HeLece) Deeefoce (owJe) osJes<eg efJelmeg YeJe (efYe<eked) efveoeveeefoefJe%eevesve
jesieefveJeejke (Denerved) meHe&Jeled HeeCeevlekeeved jesieeved (e) (meJee&ved) DeefKeueeved (pecYeeved) Deew<eOewevf e&Jeejeved
(meJee&) (e) (eelegOeeve) jesiekeeefjCees JeefYeeeefjCee efe (DeOejeeer) ee DeOejeved veereeve_eefvle lee
(Heje) otjs (megJe) Heef#eHe5
DevJee-ns o! e HeLecees owJeesefOeJekelee efYe<eiYeJeeved meJee&venerved jesieebe pecYeeVeOeJeeseled, me
lJeb eee meJee& eeleOeeveesOejeeer meefvle leee HejemegJe5
YeeJeeLe&-jepeeefomeYeemeo meJex<eeceefOeeleejb cegKeb Oeeefce&keb ueyOemeJe&Hejer#eb Jeweb jepes mesveeeeb e
efveeespe yeuemegKeveeMekeeved jesieeved JeefYeeeefjCees peveeved JeefYeeeefjCeer ere efveJeejeseg5
HeoeLe&-ns o jesieveeMeke Jewe! pees (HeLece) cegKe (owJe) efJeeveeW ceW Heefme (DeefOeJekelee) meye
mes Gece ke#ee kes JewekeMee kees He{eves leLee (efYe<eked) efveoeve Deeefo kees peeve kes jesieeW kees efveJe=e kejvesJeeues
DeeHe (meJee&ved) meye (Denerved) meHe& kes legue HeeCeevle kejvesnejs jesieeW kees (e) efveee mes (pecYeeved) Dees<eefOeeeW
mes neles ngS (DeOeJeeseled) DeefOeke GHeosMe kejW mees DeeHe pees (meJee&) meye (DeOejeeer) veere ieefle kees
<ees[MeesOeee
805
aj.
org
Hengbeeves Jeeueer (eelegOeeve) jesiekeeefjCeer Dees<eefOe Jee JeefYeeeefjCeer efeeB nQ, Gvekees (Heje) otj (megJe)
keerefpees5
YeeJeeLe&-jepeeefo meYeemeod ueesie meye kes DeefOeelee cegKe Oecee&lcee efpemeves meye jesieeW Jee Dees<eefOeeeW
keer Hejer#ee ueer nes Gme Jewe kees jepe Deewj mesvee ceW jKe kes yeue Deewj megKe kes veeMeke jesieeW leLee JeefYeeeefjCeer
er Deewj Heg<eeW kees efveJe=e kejeJeW5
DemeeefJeleme HepeeHeefle$e&ef<e~ oes osJelee~ efvee=oe<eea He*defkeleMvo~ Heece mJej
Hegve me SJe jepeOece& Heeseles
efHej Yeer Jener jepeOece& kee efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
DeNmeew emleeNceesDeNCeGNle yeNYeg megceNue~

es ewve NoeDeNefYelees efoN#eg efeNlee meneNMeesJew<ee: ns[F&cens6
DeNmeew~ e~ leeNce~ DeNNCe~ GNle~ yeNYeg~ megceNueN Fefle megceNue~ es~ eN~ SNveNced~ Ne~ DeNefYele~ efoN#eg~
efeNlee~ meNnNeNMe Fefle meneNMe~ DeJe~ SN<eeNced~ ns[~ F&cN eNnsN6
the
ary
as
HeoeLe&-(Demeew) egleefJe<ee (e) (leece) leeceefceJe keefvee~ De$e DeefceleceesoeaIe&Me

(GCee02~16) Devesveeeb efme~ (DeCe) DeefiveefjJe leerJelespee (Gle) DeefHe (yeYeg) efHeOetceJeCe&
(megceue) MeesYeveeefve keueeCekejeefCe kecee&efCe eme me (es) (e) (Sveced) jepeeveced (oe) Me$etCeeb
jesoefeleej MetjJeerje (DeefYele) meJe&le (efo#eg) HetJee&efo<eg (efelee) mesJeceevee (meneMe) DemebKeelee yenJe
(DeJe) efve<esOes (S<eeced) JeerjeCeeced (ns[) Deveeojkeee& (F&cens) eeeecens6
DevJee-ns ceveg<ee! eesmeew leecees ns[esCees yeYegle megceuees YeJesled~ es e meneMees oe
DeefYelees efo#Jesveb efelee megjs<eeceeeesCe JeeceJescens6
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! ees jepeeefiveJeod ogoenkeevoJe^seeokees veeekeejer MegYeue#eCees
esmesMee Ye=lee jepes meJe&$e Jemevleg efJeejvleg Jee meceerHes Jee&vleeb les<eeb melkeejsCe lewog&eveeb eflejmkeejb eteb
keejele6
HeoeLe&-ns HepeemLe ceveg<ees! (e) pees (Demeew) Jen (leece) leeceJeled o={eegkele (ns[) Me$egDeeW
kee Deveeoj kejves neje (DeCe) megvoj ieewje (yeYeg) efkeef_eled Heeruee Jee Oegcesuee JeCe&egkele (Gle) Deewj
(megceue) megvoj keueeCekeejer jepee nes (e) Deewj (es) pees (meneMe) npeejneW (oe) og kece& kejves
JeeueeW kees ueevesnejs (DeefYele) eejeW Deesj (efo#eg) HetJee&efo efoMeeDeeW ceW (Sveced) Fme jepee kes (efelee) Deeee
mes Jemeles neW (S<eeced) Fve JeerjeW kee Deeee ueskes nce ueesie (DeJescens) efJeeejCe keer Fe veneR kejles
nQ6
806
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees jepee Deefive kes meceeve ogeW kees Yemce kejlee, evo kes legue eseW kees megKe
oslee, veeekeejer, MegYeue#eCeegkele Deewj pees Fme kes legue Ye=le jepe ceW meJe&$e JemeW, efJeejW Jee meceerHe ceW jnsb,
Gve kee melkeej kejkes Gve mes ogeW kee DeHeceeve legce ueesie kejeee kejes6
Demeew e Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ oes osJelee~ efJeje[e<eea He*defkeleMvo~ Heece mJej
DeNmeew eesJeNmeHe&efleN veerueieerJeesN efJeueesefnle~

GNlewve ieesNHeeDeeNVeeVegoneNe&h me es ce=[eeefle ve7
am
DeNmeew~ e~ DeNJeNmeHHe&NleerleJeNmeHHe&Nefle~ veerueieerJeN FefleN veerueieerJe~ efJeueesefnleN FefleN efJeueesefnle~ GNle~ SNveNced~
ieesNHee~ DeNeNved~ Deeved~ GNoNneNe&h FlegoneNe&h~ me~ ~ ce=[NeeNefleN~ veN7
the
ary
as
HeoeLe&-(Demeew) (e) (DeJemeHe&efle) ogsYees efJeb ieefle (veerueieerJe) veerueceefCeegkelee ieerJee

eme me (efJeueesefnle) efJeefJeOew MegYeiegCekece&mJeYeeJew jesenf lees Je= (Gle) (Sveced) (ieesHee) j#ekee Ye=lee
(Deeved) meceer#esjved (Deeved) HeMeseg (Gonee&) ee Gokeb njefvle lee (me) () meceere#f ele
(ce=[eeefle) megKeeleg (ve) Demceeved meppeveeved7
DevJee-eesmeew veerueieerJees efJeueesenf lees o mesvesMeesJemeHe&efle ecesveb ieesHee DeeVegleeHegoneeexeved
me meved veesmceeved ce=[eeefle7
YeeJeeLe&-ees ogeveeb efJejesOeer esefHeees oMe&veere mesveeHeefle meJee& mesvee jeesled, me Me$etved efJepeslegb
Mekevegeeled7
HeoeLe&-(e) pees (Demeew) Jen (veerueieerJe) veerueceefCeeeW keer ceeuee Heefnves (efJeueesefnle) efJeefJeOe
Hekeej kes MegYe iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe mes egkele es (o) Me$egDeeW kee efnbmeke mesveeHeefle (DeJemeHe&efle) ogeW
mes efJe euelee nw~ efpeme (Sveced) Fmekees (ieesHee) j#eke Ye=le (Deeved) osKeW (Gle) Deewj (Gonee&)
peue ueeves Jeeueer kenejer efeeb (Deeved) osKeW (me) Jen mesveeHeefle () osKee ngDee (ve) nce meye
Oeeefce&keeW kees (ce=[eeefle) megKeer kejs7
YeeJeeLe&-pees ogeW kee efJejesOeer eseW kee efHee oMe&veere mesveeHeefle meye mesveeDeeW kees HemeVe kejs, Jen
Me$egDeeW kees peerle mekes7
veceesefmlJeleme HepeeHeefle$e&ef<e~ oes osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
<ees[MeesOeee
807
aj.
org
veceesmleg veerueeerJeee meneeN#eee ceerN{g<es~

DeLeesN esDemeN melJeeveesNnb lesYeeskejb vece8
vece~ DeNmleg~ veerueeerJeeNesefleN veerueeerJeee~ meNnNeeN#eeesefle meneDeN#eee~ ceerN{g<es~ DeLeesNFleLees~ es~ DeNmeN~
melJeeve~ DeNnced~ lesYe~ DeNkeNjced~ vece8
as
am
HeoeLe&-(vece) DeVeced (Demleg) YeJeleg (veerueeerJeee) MegkeCmJejee (menee#eee) menes<eg

Ye=les<Jeef#eCeer eme lemcew (ceer{g<es) Jeere&Jeles (DeLees) Devevlejced (es) (Deme) mesveeHelesjefOekeejs (melJeeve)
meJeiegCeyeueesHeslee (Denced) HepeemesveeHeeueveeefOekeejsefOeke=leesceele (lesYe) (Dekejced) kegee&ced (vece)
Heg<keueceVeeefokeced8
DevJee-veerueeerJeee menee#eee ceer{g<es mesveeHelees ceeb veceesmleg~ DeLees esme melJeeve meefvle,
lesYeesefHe veceesncekejb efve<Heeoeseced8
YeeJeeLe&-meYeeHeleeefoefYejVeeesve eeMe melkeej mesveeHeles efeeles, leeiesJe mesveemLeeveeb Ye=leeveeceefHe
kee&Je8
HeoeLe&-(veerueeerJeee) efpemekee keC Deewj mJej Meg nes Gme (menee#eee) npeejneW Ye=leeW kes keee&
osKeves Jeeues (ceer{g<es) Hejeeceegkele mesveeHeefle kes efuees cesje efoee (vece) DeVe (Demleg) HeeHle nes (DeLees) Fmekes
Devevlej (es) pees (Deme) Fme mesveeHeefle kes DeefOekeej ceW (melJeeve) meJe iegCe leLee yeue mes egkele Heg<e nQ
(lesYe) Gvekes efuees Yeer (Denced) ceQ (vece) DeVeeefo HeoeLeeX kees (Dekejced) efme keb8
YeeJeeLe&-meYeeHeefle Deeefo jepeHeg<eeW kees eeefnes efke DeVeeefo HeoeLeeX mes pewmee melkeej mesveeHeefle kee
kejW, Jewmee ner mesvee kes Ye=leeW kee Yeer kejW8
the
ary
Heceg_esleme HepeeHeefle$e&ef<e~ es osJelee~ Yegefjiee<eg&ef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
HegvemleosJeen
Heceg_eN OevJeveNmlJecegYeeesNjelveexNpee&ced~
eeMe lesN nmleNF<eJeN HejeN lee YeieJees JeHe9
He~ ceg_eN~ OevJeve~ lJeced~ GNYeees ~ Deelveex~ peeced~ ee~ eN~ lesN~ nmles~ F<eJe~ Heje~ lee~ YeNieNJeN Fefle
YeieJe~ JeNHeN9
HeoeLe&-(He) Heke=eLex (cege) lepe (OevJeve) Oeveg<e (lJeced) mesvesMe (GYeees) (Deelveex)
HetJee&Hejees (peeced) yeeCemevOeeveeLe&ced (ee) (e) (les) leJe (nmles) kejs (F<eJe) yeeCee (Heje) otjs (lee)
(YeieJe) Ssee&egkele (JeHe) efveef#eHe9
808
epegJexoYee<es
aj.
org
DevJee-ns YeieJe mesveeHeles! les leJe nmles ee F<eJe meefvle, lee OevJeve GYeeesjelveexpee&cevegmevOeee
Me$etCeecegHeefj lJeb Hecege eee mJeesHeefj Me$egefYe Heef#eHleemlee Heje JeHe9
YeeJeeLe&-mesveeHeleeefoefYeOe&veg<ee Heef#eHlewyee&Cew Me$eJees efJepesleJee Me$egef#eHleee efveJeejCeeree9
HeoeLe&-ns (YeieJe) Ssee&egkele mesveeHeles! (les) lesjs (nmles) neLe ceW (ee) pees (F<eJe) yeeCe nQ
(lee) Gve kees (OevJeve) Oeveg<ed kes (GYeees) oesveeW (Deelveex) HetJe& Hej efkeveejeW keer (peeced) Heleee ceW pees[
kes Me$egDeeW Hej (lJeced) let (He, cege) yeue kes meeLe es[
(e) Deewj pees lesjs Hej Me$egDeeW ves yeeCe es[
s ngS neW
Gve kees (Heje, JeHe) otj kej9
YeeJeeLe&-mesveeHeefle Deeefo jepeHeg<eeW kees eeefnes efke Oeveg<ed mes yeeCe eueekej Me$egDeeW kees peerleW Deewj
Me$egDeeW kes HeWkes ngS yeeCeeW kee efveJeejCe kejW9
am
efJepeb Oevegefjleme HepeeHeefle$e&ef<e~ oes osJelee~ Yegefjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
HegvemleosJeen
efJepebN Oeveg keHeNefo&veesN efJeMeueesN yeeCeJeeB2GNle~

DevesMeVemeN eeF<eJeDeeNYegjm e efve<eefOe10
as
efJepeNefceefleN efJepeced~ Oeveg~ keNHeNef&ve~ efJeMeueN FefleN efJeMeue~ yeeCeJeeNefveefleN yeeCeJeeved~ GNle~ DevesMeved~
DeNmeN~ ee~ F<eJe~ DeeNYeg~ DeNmeN~ efveN<eNefOeefjefle efve<eefOe10
the
ary
HeoeLe&-(efJepeced) efJeielee pee emceeled leled (Oeveg) (keHeef&ve) HeMebefmelees peepetes efJeeles eme
leme (efJeMeue) efJeieleeefve Meueeefve eme me (yeeCeJeeved) yenJees yeeCee efJeevles eme me (Gle) eefo
(DevesMeved) veMeseg~ CeMed DeoMe&ves, uegef* Heced~ veefMeceveesjefueeslJeb JekeleJeced [Dee0Jee06.4.120]
Devesve Jeeefle&kesvee$ewlJeced~ (Deme) mesveeHeles (ee) (F<eJe) yeeCee (DeeYeg) efjkele Ke[dieeefojefnle (Deme)
(efve<eefOe) efve<eeefve MeeeefCe Oeerevles eefmceved me10
DevJee-ns OevegJexoefJeoes pevee! Deme keHeef&ve mesveeHelesOe&vegefJe&peb cee Yetoeb efJeMeue DeeYegcee& Yetled~
Gleeme MeeOeejkeme efve<eefOece=&<ee cee Yetled~ yeeCeJeebeeeb YeJeleg~ ee Demes<eJeesvesMeved lee Demcew ve Jee
oe10
YeeJeeLe&-egeglmegvee vejsCe Oevegpee&oees {e yengyeeCeee Oeeee& mesveeHeleeefoefYeeg&Oeceeveeved efJeueeskee
Hegvee lesYees yeeCeeoerevf e meeOeveeefve oseeefve10
HeoeLe&-ns OevegJexo kees peeveves nejs Heg<ees! (Deme) Fme (keHeef&ve) HeMebefmele peepet kees OeejCe
kejves nejs mesveeHeefle kee (Oeveg) Oeveg<ed (efJepeced) Heleee mes jefnle ve nesJes leLee en (efJeMeue) yeeCe kes
<ees[MeesOeee
809
aj.
org
DeieYeeie mes jefnle Deewj (DeeYeg) DeeegOeeW mes Keeueer cele nes (Gle) Deewj (Deme) Fme De-MeeW kees OeejCe
kejves Jeeues mesveeHeefle keer (efve<eefOe) yeeCeeefo Mee kees<e Keeueer cele nes leLee en (yeeCeJeeved) yengle
yeeCeeW mes egkele nesJes (ee) pees (Deme) Fme mesveeHeefle kes (F<eJe) yeeCe (DevesMeved) ve nes peeJeW, Jes Fme kees
legce ueesie veJeerve osDees10
YeeJeeLe&-eg keer Fe kejves Jeeues Heg<eeW kees eeefnes efke Oeveg<ed keer Heleee Deeefo kees o={ Deewj
yengle mes yeeCeeW kees OeejCe kejW~ mesveeHeefle Deeefo kees eeefnes efke ue[les ngS DeHeves Ye=leeW kees osKe kes eefo Gve
kes Heeme yeeCeeefo eg kes meeOeve ve jnW lees efHej Yeer efoee kejW10
ee le Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ oes osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
mesveeOeerMeeoe kew keLecegHeosMee Flegeles
am
mesveeHeefle Deeefo efkeve mes kewmes GHeosMe kejves eesie nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
ee les nsNefleceea{gceN nmles yeNYetJe lesN Oeveg~

leeeNmceeved efJeNeleNmlJeceeN#ceeeN Heefj Yegpe11
ee~ lesN~ nsNefle~ ceerN{gNceN~ ceerN{gmleNcesefle ceer{glece~ nmles~ yeNYetJe~ lesN~ Oeveg~ leee~ DeNmceeved~ efJeNele~ lJeced~
DeNeN#ceee~ Heefj~ YegpeN11
the
ary
as
HeoeLe&-(ee) mesvee (les) leJe (nsefle) Jee~ nsefleefjefle Jeeveecemeg Heefleced (efveIeb02~20)
(ceer{gce) DeefleMeesve Jeere&me meseke mesveeHeles! (nmles) (yeYetJe) YeJesled (les) (Oeveg) (leee) (Demceeved)
(efJeele) meJe&le (lJeced) (Dee#ceee) HejepeeeefoHeer[eefveJeeefjkeee (Heefj) mecevleeled (Yegpe) Heeuee11
DevJee-ns ceer{gce mesveeHeles! ee les mesveeefmle~ e les nmles Oevegnxelf ee yeYetJe~ leeee#ceee mesveee
lesve eemceeved Hepeemesveepeveeved lJeb efJeele Heefj Yegpe11
YeeJeeLe&-efJeeeJeeesJe=wHeosMekewefJe&ef mesveeHeleeoe SJecegHeosJee YeJevlees eeJeod yeueb leeJelee
meJex ese meJe&Lee j#eCeeree ogee lee[veeree Fefle11
HeoeLe&-ns (ceer{gce) Delevle Jeere& kes meseke mesveeHeles! (ee) pees (les) lesjer mesvee nw Deewj pees (les)
lesjs (nmles) neLe ceW (Oeveg) Oeveg<ed leLee (nsefle) Jee (yeYetJe) nes (leee) Gme (Dee#ceee) Hejepee Deeefo keer
Heer[
e efveJe=e kejves nejer mesvee mes Deewj Gme Oeveg<ed Deeefo mes (Demceeved) nce Hepee Deewj mesvee kes Heg<eeW keer
(lJeced) let (efJeele) meye Deesj mes (Heefj) Des Hekeej (Yegpe) Heeuevee kej11
YeeJeeLe&-efJeee Deewj DeJemLee ceW Je= GHeosMeke efJeeveeW kees eeefnes efke mesveeHeefle Deeefo kees Ssmee
GHeosMe kejW efke DeeHe ueesieeW kes DeefOekeej ceW efpelevee mesvee Deeefo yeue nw, Gmemes meye eseW keer meye Hekeej j#ee
efkeee kejW Deewj ogeW kees lee[vee efoee kejW11
810
epegJexoYee<es
aj.
org
Hejerleme HepeeHeefle$e&ef<e~ es osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
jepeHepeepevewefjlejslejb eEke keee&efcelegHeefoMeles
jepee Deewj Hepee kes Heg<eeW kees HejmHej keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
Heefj lesN OevJevees nsNeflejNmceeved Je=Cekeleg efJeNele~

DeLeesN eF<egefOemleJeeNjsDeNmceefVeOesefnN leced12
Heefj~ lesN~ OevJeve~ nsNefle~ DeNmceeved~ Je=CeNkeleg~ efJeNele~ DeLeesNFleLees~ e~ FN<egefOeefjleer<egefOe~ leJe~ DeeNjs~
DeNmceled~ efve~ OesNefnN~ leced12
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Heefj) (les) leJe (OevJeve) (nsefle) ieefle (Demceeved) (Je=Cekeleg) Heefjlepeleg (efJeele)
(DeLees) Deevevleex (e) (F<egefOe) F<eJees Oeerevles eefmceved me (leJe) (Deejs) meceerHes otjs Jee (Demceled)
Demceekeb mekeeMeeled (efve) (Oesefn) efvelejeb Oej (leced)12
DevJee-ns mesveeHeles! ee les OevJevees nself ejefmle, leeemceeved efJeele Deejs YeJeeved HeefjJe=Cekeleg~ DeLees
emleJes<egefOejefmle lecemceejs efveOesefn12
YeeJeeLe&-jepeHepeepeveweg&MeeYeemeb ke=lJee Meeefomeeceee meoe meceerHes j#eCeeree~ leeefYe
HejmHejme j#ee keeee& megKeb eesVeseced12
HeoeLe&-ns mesveeHeefle! pees (les) DeeHe kes (OevJeve) Oeveg<ed keer (nsefle) ieefle nw, Gme mes (Demceeved) nce
ueesieeW kees (efJeele) meye Deesj mes (Deejs) otj ceW DeeHe (HeefjJe=Cekeleg) leeefiees~ (DeLees) Fme kes Heeeled (e)
pees (leJe) DeeHe kee (F<egefOe) yeeCe jKeves kee Iej DeLee&led leke&me nw (leced) Gme kees (Demceled) nceejs meceerHe mes
(efve, Oesefn) efvejvlej OeejCe keerefpees12
YeeJeeLe&-jepe Deewj HepeepeveeW kees eeefnes efke eg Deewj MeeW kee DeYeeme kej kes Meeefo meeceeer
meoe DeHeves meceerHe jkeKeW~ Gve meeceefeeeW mes Ske-otmejs keer j#ee Deewj megKe keer GVeefle kejW12
DeJelelesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ oes osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
jepeHeg<ew keLeb YeefJeleJeefceleen
jepeHeg<eeW kees kewmee nesvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNJeNleleN Oeveg: menee#eN Meles<egOes~

efveNMeere& MeNueeveebN cegKee efMeNJees ve megcevee YeJe13
DeNJeNlelesleJeNlele~ Oeveg~ lJeced~ meneeN#esefleN meneDe#e~ Meles<egOeN FefleN MeleF<egOes~ efveNMeerexefle efveNMeere&~
MeNueeveeced~ cegKee~ efMeNJe~ veN~ megceveeN Fefle megcevee~ YeNJeN13
<ees[MeesOeee
811
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(DeJelele) efJemleee& (Oeveg) eeHeced (lJeced) (menee#e) menes<JemebKeeles<eg egkeeexe#f eCeer

eme lelmecyegew (Meles<egOes) MelecemebKee MeeHekeeMee eme lelmecyegew (efveMeere&) efvelejeb efnbefmelJee
(Meueeveeced) MeeCeeb (cegKee) cegKeeefve (efMeJe) ceuekeejer (ve) DemceYeced (megcevee) megeJe
(YeJe)13
DevJee-ns menee#e Meles<egOes mesveeOe#e! lJeb Oeveg Meueeveeb cegKee eeJelele lew Me$etefVeMeere& ve
megcevee efMeJees YeJe13
YeeJeeLe&-jepeHeg<ee meeceoeceoC[YesoeefojepeveerleJeeJeke=leeefve meJe&lees efJeefolJee HetCee&efve MeeeefCe
mecHeee leer#Ceerke=le e Me$eg<eg ogce&veme ogKeHeoe Hepeemeg meescee megKeHeoee meleleb meg13
HeoeLe&-ns (menee#e) DemebKe eg kes keeeeX kees osKeves nejs (Meles<egOes) Me-DeeW kes DemebKe
HekeeMe mes egkele mesvee kes DeOe#e Heg<e! (lJeced) let (Oeveg) Oeveg<ed Deewj (Meueeveeced) MeeW kes (cegKee)
DeieYeeieeW kee (DeJelele) efJemleej kej leLee Gvemes Me$egDeeW kees (efveMeere&) Des Hekeej ceejkes (ve) nceejs
efuees (megcevee) HemeVeefee (efMeJe) ceuekeejer (YeJe) ntefpees13
YeeJeeLe&-jepeHeg<e meece, oece. oC[ Deewj Yesoeefo jepeveerelf e kes DeJeeJeeW kes ke=leeW kees meye Deesj mes
peeve, HetCe& Me-DeeW kee meee kej Deewj Gvekees leer#Ce kejkes Me$egDeeW ceW keesjefee ogKeoeeer Deewj DeHeveer
HepeeDeeW ceW keesceueefee megKe osvesJeeues efvejvlej neW13
vecemle Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ es osJelee~ mJeje[e<eg&ef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
HegvemleosJeen
the
ary
vecemleNDeeegOeeNeeveeleleee Oe=<CeJes~
GNYeeYeecegle lesN vecees yeeNngYeebN leJeN OevJeves14
vece~ lesN~ DeeegOeee~ Deveeleleee~ Oe=<CeJes~ GNYeeYeeced~ GNle~ lesN~ vece~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ leJe~
OevJeves14
HeoeLe&-(vece) (les) legYeced (DeeegOeee) e mecevleeod egOeles lemcew~ De$e FiegHeOee0

[Dee03.1.135] Fefle ke~ (Deveeleleee) DeefJeeceeve Deelelees efJemleejes eme lemcew (Oe=<CeJes) ees Oe=<Ceeself e
Oeee HeeHveself e lemcew (GYeeYeeced) (Gle) (les) legYeced (vece) (yeengYeeced) yeueJeeree&Yeeced (leJe)
(OevJeves)14
DevJee-ns meYesMe! DeeegOeeeeveeleleee Oe=<CeJes les veceesmleg, Gle les Yeeske$es legYeb vece Heeeefce~
leJeesYeeYeeb yeengYeeb OevJeves vecees efveeespeeseced14
812
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-mesveeHeleeeefOekeeefjefYeYeesYeesOe#eees=Ye MeeefCe oJee Me$egefYe menwles efveMeb

meceied eesOeveeree14
HeoeLe&-ns meYeeHeefle! (DeeegOeee) eg kejves (Deveeleleee) DeHeves DeeMee kees iegHle meese ceW jKeves
Deewj (Oe=<CeJes) HeieuYelee kees HeeHle nesves Jeeues (les) DeeHekes efuees (vece) DeVe HeeHle nes (Gle) Deewj (les)
Yeespeve kejves nejs DeeHe kes efuees DeVe oslee ntB (leJe) DeeHekes (GYeeYeeced) oesveeW (yeengYeeced) yeue Deewj Hejeece
mes (OevJeves) eese Heg<e kes efuees (vece) DeVe kees efveegkele keb14
YeeJeeLe&-mesveeHeefle Deeefo jepeeefOekeeefjeeW kees eeefnes efke DeOe#e Deewj eese oesveeW kees Me oskes
Me$egDeeW mes efveMe Des Hekeej eg kejeJeW14
cee vees cenevleefceleme keglme $eef<e~ oes osJelee~ efvee=oe<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
am
jepepevew eEke ve keee&efceleen
jepeHeg<eeW kees keee veneR kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
cee vees ceNnevlecegle cee veesDeYeN&keb cee veNG#evlecegle cee veGef#eNleced~

cee vees JeOeer efHeNlejb ceesle ceeNlejb cee ve efHeNeemleNvJees o jerefj<e15
as
cee~ veN~ ceNnevleced~ GNle~ cee~ veN~ DeNYe&Nkeced~ cee~ veN~ G#evleced~ GNle~ cee~ veN~ GNef#eNleced~ cee~ veN~ JeNOeerN~
efHeNlejced~ cee~ GNle~ ceeNlejced~ cee~ veN~ efHeNee~ leNvJe~ NoN~ jerNefj< eN Fefle jerefj<e15
the
ary
HeoeLe&-(cee) efve<esOeeLex (ve) Demceekeced (cenevleced) ceneiegCeefJeefMeb Hetpeb peveced (Gle) DeefHe (cee)
(ve) (DeYe&keced) DeuHeb #egoced (cee) (ve) (G#evleced) Jeere&meskeleejced (Gle) (cee) (ve) (Gef#eleced) efmekeleced
(cee) (ve) (JeOeer) efnbmee (efHelejced) Heeuekeb pevekeced (cee) (Gle) (ceelejced) ceeveHeoeb peveveerced (cee)
(ve) (efHeee) eeos HeerleglHeeokeeefve (levJe) MejerjeefCe (o) egmesveeefOeke=leefJeved (jerefj<e) efnbmee~
De$e efue*Lex ueg*[YeeJee15
DevJee-ns o! lJeb vees cenevleb cee JeOeerle veesYe&keb cee JeOeerve& G#evleb cee JeOeerle ve Gef#eleb cee
JeOeer~ ve efHelejb cee JeOeerle vees ceelejb e cee JeOeer~ ve efHeeemlevJees cee jerejf <e15
YeeJeeLe&-ees=efYeeg&mecees keoeefeod Je=e yeeuekee Deeesjes egJeevees ieYee& ees=Ceeb ceelej efHeleje
meJex<eeb efe mebHese#f eleejes otleee vees efnbmeveeree, efkevleg meoe Me$egmecyeefvOevees JeMes mLeeHeveeree15
HeoeLe&-ns (o) eg keer mesvee kes DeefOekeejer efJeved Heg<e! DeeHe (ve) nceejs (cenevleced) Gece
iegCeeW mes egkele Hetpe kees (cee) cele (Gle) Deewj (DeYe&keced) ess #ego Heg<e kees (cee) cele (ve) nceejs
(G#evleced) ieYee&Oeeve kejves nejs kees (cee) cele (Gle) Deewj (ve) nceejs (Gef#eleced) ieYe& kees (cee) cele (ve)
nceejs (efHelejced) Heeueve kejves nejs efHelee kees (cee) cele (Gle) Deewj (ve) nceejer (ceelejced) ceeve kejves nejer
<ees[MeesOeee
813
aj.
org
ceelee kees Yeer (cee) cele (JeOeer) ceeefjes Deewj (ve) nceejs (efHeee) er Deeefo kes efHeeejs (levJe) MejerjeW kees
(cee) cele (jerefj<e) ceeefjes15
YeeJeeLe&-eese ueesieeW kees eeefnes efke eg kes mecee Je=eW, yeeuekeeW, eg mes nves Jeeues pJeeveeW,
ieYeeX, eeseDeeW kes ceelee efHelejeW, meye efeeW, eg kes osKeves Jee HeyevOe kejves JeeueeW Deewj otleeW kees ve ceejW,
efkevleg Me$egDeeW kes mecyevOeer ceveg<eeW kees meoe JeMe cesb jkeKeW15
cee vemleeske Fleme keglme $eef<e~ oes osJelee~ efvee=oe<eea peieleervo~ efve<eeo mJej
HegvemleosJeen
am
cee vemleesNkes leveesN cee veNDeeegef<eN cee veesN iees<eg cee veesNDees<eg jerefj<e~
cee vees JeerNjeved o YeeNefcevees JeOeern&NefJe<cevleN meoNefceled lJee nJeecens16
cee~ veN~ leesNkes~ levees~ cee~ veN~ Deeegef<e~ cee~ veN~ iees<eg~ cee~ veN~ Dees<eg~ jerNefj<eN Fefle jerefj<e~ cee~ veN~
JeerNjeved~ NoN~ YeeNefceve~ JeNOeerN~ nNefJe<cevle~ meoced~ Fled~ lJeeN~ nNJeeNceNnsN16
the
ary
as
HeoeLe&-(cee) (ve) Demceekeced (leeskes) meees peelesHeles (levees) Heeceeod Je<ee&otOJe Jee HeeHles
(cee) (ve) Demceekeced (Deeegef<e) Jeeefme (cee) (ve) Demceekeced (iees<eg) ieespeeJeeefo<eg (cee) (ve) (Dees<eg)
legjnmlegêefo<eg (jerefj<e) efnbmekees YeJes (cee) (ve) (Jeerjeved) Metjeved (o) (Yeeefceve) egeved (JeOeer)
(nefJe<cevle) yentefve nJeeRe<f e oelegceeoelegb eesieeefve Jemletefve efJeevles es<eeb les (meoced) ees veees meeroefle leced (Fled)
SJe (lJee) lJeeced (nJeecens) mJeerkegce&ns16
DevJee-ns o mesvesMe! lJeb vemleeskes cee jerejf <ees vemlevees cee jerejf <ees ve Deeegef<e cee jerejf <ees vees iees<eg cee
jerejf <ees veeses<eg cee jerefj<e vees Yeeefcevees Jeerjeved cee JeOeerjlees nefJe<cevlees Jeeb meob lJesJeecens16
YeeJeeLe&-jepeHeg<ew kemeeefHe HepeemLeme Jee yeeuekegceejieJeeeeefoJeerjnlee vewJe keeee&, ve
yeeueeJemLeeeeb efJeJeensve JeefYeeejsCe eeegefnmeveereced~ ieJeeefoHeMetveeb ogiOeeefoHeoevesve meJeexHekeejkelJeeled
meowJewles<eeb Je=ef keeee&16
HeoeLe&-ns (o) mesveeHeefle! let (ve) nceejs (leeskes) lelkeeue GlHeVe ngS mevleeve kees (cee) cele (ve)
nceejs (levees) Heebe Je<e& mes THej DeJemLee kes yeeueke kees (cee) cele (ve) nceejer (Deeegef<e) DeJemLee kees
(cee) cele (ve) nceejs (iees<eg) ieew, Yes[
, yekejer Deeefo kees (cee) cele (ve) nceejs Deewj (Dees<eg) Iees[
s, neLeer
Deewj Tb Deeefo kees (cee) cele (jerefj<e) ceej Deewj (ve) nceejs (Yeeefceve) eesOe kees HeeHle ngS (Jeerjeved)
MetjJeerjeW kees (cee) cele (JeOeer) ceej~ Fme mes (nefJe<cevle) yengle mes osves-uesves eesie JemlegDeeW mes egkele nce
ueesie (meoced) veee ceW efmLej (lJee) legPe kees (Fled) ner (nJeecens) mJeerkeej kejles nQ16
814
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees eeefnes efke DeHeves Jee Hepee kes yeeuekeeW, kegceej Deewj ieew, Iees[
s Deeefo; Jeerj,
GHekeejer peerJeeW keer keYeer nlee ve kejW Deewj yeeueeJemLee ceW efJeJeen kej JeefYeeej mes DeJemLee keer neefve Yeer ve
kejW~ ieew Deeefo HeMeg otOe Deeefo HeoeLeeX kees osves mes meye kee GHekeej kejles nQ, Gmemes Gve keer meowJe Je=ef
kejW16
vecees efnjCeyeenJe Fleme keglme $eef<e~ oes osJelee~ efvee=oefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
jepeHepeepevew eEke kee&JeefcelegHeefoMeles
jepe-Hepee kes Heg<eeW kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
veceesN efnjCeyeenJes mesveeNves efoNMeeb eN HeleesN veceesN vecees Je=#esYeesN nefjkesMesYe HeMetveeb HeleesN
veceesN vece MeNef<He_pejeeN eflJe<eerceles HeLeerNveeb HeleesN veceesN veceesN nefjkesMeeeesHeJeereN fleves Heg eveebN HeleesN
vece17
vece~ efnjCeyeenJeN FefleN efnjCeyeenJes~ mesNveeNve Fefle mesveeNves~ efoNMeeced~ eN~ Helees~ vece~ vece~ Je=#esYe~
nefjkesMesYeN FefleN nefjkesMesYe~ HeNMetveeced~ Helees~ vece~ vece~ MeNef<He_pejee~ eflJe<eerceles~ eflJe<eerceleN FefleN eflJe<eerceles~
HeNLeerNveeced~ Helees~ vece~ vece~ nefjk esMeeNesefleN nefjkesMeee~ GNHeNJeerNefleveN FlegHeJeerNefleves~ Hegeveeced~ Helees~ vece17
the
ary
as
HeoeLe&-(vece) Jee (efnjCeyeenJes) efnjCeb peeself eefjJe leerJelespemkeew yeent eme lemcew (mesveeves)
e mesveeb veeefle efMe#eeb HeeHeeefle lemcew (efoMeeced) meJee&meg efo#eg efmLeleeveeb jepeHeoMs eeveeced (e) (Helees)
Heeuekeee~ De$e <eeregkeleMvoefme Jee [Dee01.4.9] Fefle efIemeb%ee~ (vece) DeVeeefokeced (vece)
JeeeefoMemecetn (Je=#esYe) DeeceeefoYe (nefjkesMesYe) njees njCeMeeruee mete&jMceees es<eg lesYe
(HeMetveeced) ieJeeoerveeced (Helees) j#ekeee (vece) melkejCeced (vece) (Meef<Heejee) Me[glHuegleb efHeejb yevOeveb
esve lemcew (eflJe<eerceles) yeeefmlJe<eees veeeoerHleees efJeevles eme lemcew~ Mejeoerveeb e [Dee06.3.120] Fefle
oerIe&~ (HeLeerveeced) ceeiex ievle+Ceeced (Helees) Heeuekeee (vece) melkejCeceVeb e (vece) DeVeeefokeced
(nefjkesMeee) nefjlee kesMee eme lemcew (GHeJeerefleves) HeMemlecegHeJeerleb e%eesHeJeerleb efJeeles eme lemcew (Hegeveeced)
DejesieeCeeced (Helees) j#ekeee (vece) melkeej17
DevJee-ns o mesveeOeerMe! efnjCeyeenJes mesveeves legYeb veceesmleg, efoMeeb e Helees veceesmleg, lJeb
nefjkesMesYees Je=#esYees vecees ie=neCe, HeMetveeb Helees veceesmleg, Meef<Heejee eflJe<eerceles veceesmleg, HeLeerv eeb Helees
veceesmleg, nefjkesMeeeesHeJeerelf eves veceesmleg, Hegeveeb Helees vecees YeJeleg17
YeeJeeLe&-ceveg<ew eseveeb melkeejsCe yegYegef#eleeveeceVeoevesve eeJeefle&jepeMeemevesve HeMetveeb Heeuevesve
ievlegkeeveeb omegeesjeefoYees j#eCesve e%eesHeJeerleOeejCesve Hegee e meneveefvoleJeced17
<ees[MeesOeee
815
am
aj.
org
HeoeLe&-ns Me$eglee[ke mesveeOeerMe! (efnjCeyeenJes) peeself e kes meceeve leerJe lespeegkele Yegpee Jeeues
(mesveeves) mesvee kes efMe#eke lesjs efuees (vece) Jee HeeHle nes (e) Deewj (efoMeeced) meJe& efoMeeDeeW kes jepe YeeieeW
kes (Helees) j#eke lesjs efuees (vece) DeVeeefo HeoeLe& efceues (nefjkesMesYe) efpeve ceW njCeMeerue mete& keer efkejCe
HeeHle neW Ssmes (Je=#esYe) Deeceeefo Je=#eeW kees keeves kes efuees (vece) Jeeeefo MeeW kees enCe kej (HeMetveeced)
ieew Deeefo HeMegDeeW kes (Helees) j#eke lesjs efuees (vece) melkeej HeeHle nes (Meef<Heejee) efJe<eeeefo kes yevOeveeW mes
He=Leked (eflJe<eerceles) yengle veee kes HekeeMeeW mes egkele lesjs efuees (vece) vecemkeej Deewj DeVe nes (HeLeerveeced) ceeie&
ceW eueves nejeW kes (Helees) j#eke lesjs efuees (vece) Deeoj HeeHle nes (nefjkesMeee) njs kesMeeW Jeeues (GHeJeerefleves)
megvoj e%eesHeJeerle mes egkele lesjs efuees (vece) DeVeeefo HeoeLe& HeeHle neW Deewj (Hegeveeced) veerjesieer Heg<eeW keer
(Helees) j#ee kejves nejs kes efuees (vece) vecemkeej HeeHle nes17
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke eseW kes melkeej, YetKe mes Heeref[leeW kees DeVe osves, eeJeefle& jepe keer
efMe#ee, HeMegDeeW keer j#ee, peeves-Deeves JeeueeW kees [eket Deewj eesj Deeefo mes yeeeves, e%eesHeJeerle kes OeejCe kejves
Deewj Mejerjeefo keer Hegef kes meeLe HemeVe jnW17
vecees yeYuegMeeesleme keglme $eef<e~ oe osJelee~ efvee=oefMvo~ ceOece mJej
as
vecees yeYuegMeee JeeNefOevesVeeveebN HeleesN veceesN vecees YeNJeme nsNlew peieleeNb HeleesN veceesN vecees
NeeeleleeNefevesN #es$eeCeebN HeleesN veceesN vece metleeeenvlewN JeveeveeNb HeleesN vece18
the
ary
vece~ yeNYuegMeee~ JeeNefOeves~ DeVeeveeced~ Helees~ vece~ vece~ YeNJeme~ nsNlew~ peieleeced~ Helees~ vece~ vece~
Nee~ DeeNleNleeNefeveN FleeleleDeeNefeves~ #es$eeCeeced~ Helees~ vece~ vece~ metleee~ Denvlew~ Jeveeveeced~ Helees~ vece18
HeoeLe&-(vece) DeVeced (yeYuegMeee) ees yeYueg<eg jepeOeejkes<eg Mesles lemcew (JeeefOeves) jeseif eCes
(DeVeeveeced) ieesOetceeoerveeced (Helees) Heeuekeee (vece) melkeej (vece) DeVeced (YeJeme) mebmeejme (nslew)
Je=ew (peieleeced) peceeveeb ceveg<eeoerveeced (Helees) mJeeefceves (vece) melkeej (vece) DeVeced (ee) Me$etCeeb
jesokeee (Deeleleeefeves) mecevleeled leleb efJemle=leb Me$egouecesleg Meerueceme lemcew (#es$eeCeeced)
OeeveesJeeefOekejCeeveeced (Helees) Heeuekeee (vece) DeVeced (vece) DeVeced (metleee) #eef$eeeod efJeHekeveeeeb
peeleee Jeerjee Hesjkeee Jee (Denvlew) ee jepeHelveer keeve ve nefvle lemew (Jeveeveeced) peueeveeced (Helees)
Heeuekeee (vece) DeVeced18
DevJee-jepeHeg<eeefoceveg<ewye&YuegMeee JeeefOeves veceesVeeveeb Helees vecees YeJeme nslew vecees peieleeb Helees
vecees eeeleleeefeves vece #es$eeCeeb Helees vece metleeeenvlew vecees Jeveeveeb Helees vecees oseb keee e18
816
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-esVeeefovee meJee&ved HeeefCeve melkegJe&efvle, les peieefle HeMebefmelee YeJeefvle18

HeoeLe&-jepeHeg<e Deeefo ceveg<eeW kees eeefnes efke (yeYuegMeee) jepeOeejke Heg<eeW ceW meesles ngS
(JeeefOeves) jesieer kes efuees (vece) DeVe osJeW (DeVeeveeced) iesntb Deeefo DeVe kes (Helees) j#eke kee (vece) melkeej
kejW (YeJeme) mebmeej keer (nslew) Je=ef kes efuees (vece) DeVe osJebs (peieleeced) ceveg<eeefo HeeefCeeeW kes (Helees)
mJeeceer kee (vece) melkeej kejW (oee) Me$egDeeW kees ueeves Deewj (Deeleleeefeves) Des Hekeej efJemle=le
Me$egmesvee kees HeeHle nesves Jeeues kees (vece) DeVe osJebs (#es$eeCeeced) Oeeveeefoegkele KesleeW kes (Helees) j#eke kees
(vece) DeVe osJeW (metleee) #eef$ee mes yeeeCe keer kevee ceW GlHeVe ngS Hesjke Jeerj Heg<e Deewj (Denvlew) efkemeer
kees ve ceejves nejer jepeHelveer kes efuees (vece) DeVe osJeW Deewj (Jeveeveeced) peueeW keer (Helees) j#ee kejves nejs
Heg<e kees (vece) DeVeeefo HeoeLe& osJeW18
YeeJeeLe&-pees DeVeeefo mes meye HeeefCeeeW kee melkeej kejles nQ, Jes peiele ceW HeMebefmele nesles nQ18
vecees jesefnleeesleme keglme $eef<e~ oes osJelee~ efJeje[efleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
as
veceesN jesefnleee mLeNHelees Je=#eeCeebN HeleesN veceesN vecees YegJeNvlees JeeefjJemke=leeeew<eOeerveebN HeleesN veceesN
vecees ceNefv$eCes JeeefCeNpeeeN ke#eeCeebN HeleesN veceesN veceGNewIeex<eeeeeNvoeles HeeerNveeb HeleesN vece19
vece~ jesefnleee~ mLeNHelees~ Je=#eeCeeced~ Helees~ vece~ vece~ YegJeNvlees~ JeeNefjJeNmke=leee~ JeeNefjJeNke=leeesefle
JeeefjJeke=leee~ Dees<eOeerveeced~ Helees~ vece~ vece~ ceNefv$eCes~ JeeNefCeNpeee~ ke#eeCeeced~ Helees~ vece~ vece~
GNewIeex<eeNeslegewIees<eee~ DeeNeNvoeleN FleeeNvoeles~ HeNeerNveeced~ Helees~ vece19
the
ary
HeoeLe&-(vece) DeVeced (jesefnleee) Je=efkejee (mLeHelees) efleefvle eefmceefVeefle mLeb leme Helees
Heeuekeee (Je=#eeCeeced) Deeceeoerveeced (Helees) mJeeefceves (vece) DeVeced (vece) DeVeced (YegJevlees) ees
YeJeleeeejJeebmlemcew (JeeefjJemke=leee) JeeefjJemmesJeveb ke=leb esve lemcew, De$e mJeeLexCed~ (Dees<eOeerveeced)
meesceeoerveeced (Helees) Heeuekeee Jeweee (vece) DeVeced (vece) melkeej (ceefv$eCes) efJeeejke$ex jepeHeg<eee
(JeeefCepeee) JeefCepeeb JeJenejs<eg kegMeueee (ke#eeCeeced) ie=nHeevleeJeeJes<eg efmLeleeveeced (Helees) j#ekeee (vece)
DeVeced (vece) melkeej (GewIeex<eee) GewIeex<ees eme lemcew (Deeevoeles) ees ogeveeevoeles jesoeefle lemcew
veeeeOeerMeee (Heeerveeced) mesveeeveeced (Helees) j#ekeee mesveeOe#eee (vece) melkeej19
DevJee-jepeHepeepevew jesenf leee mLeHelees vecees Je=#eeCeeb Helees vecees YegJevlees JeeefjJemke= leee vece
Dees<eOeerveeb Helees vecees ceefv$eCes JeeefCepeee vece ke#eeCeeb Helees vece GewIeex<eeeeevoeles vece Heeerveeb Helees
vecee oseb keee e19
<ees[MeesOeee
817
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<ewJe&veeefoHeeuekesYeesVeeefokeb oJee Je=#eew<eOeeegVeefleefJe&Oesee19

HeoeLe&-jepee Deewj Hepee kes Heg<eesb kees eeefnes efke (jesefnleee) megKeeW keer Je=ef kes keee& Deewj
(mLeHelees) mLeeveeW kes mJeeceer j#eke mesveeHeefle kes efuees (vece) DeVe (Je=#eeCeeced) Deeceeefo Je=#eeW kes (Helees)
DeefOeelee kees (vece) DeVe (YegJevlees) DeeeejJeeved (JeeefjJemke=leee) mesJeve kejves nejs Ye=le kees (vece) DeVe
Deewj (Dees<eOeerveeced) meesceueleeefo Dees<eefOeeeW kes (Helees) j#eke Jewe kees (vece) DeVe osJeW (ceefv$eCes) efJeeej
kejves nejs jepecev$eer Deewj (JeeefCepeee) JewMeeW kes JeJenej ceW kegMeue Heg<e kee (vece) melkeej kejW
(ke#eeCeeced) IejeW ceW jnves JeeueeW kes (Helees) j#eke kees (vece) DeVe Deewj (GewIeex<eee) Tbes mJej mes yeesueves
leLee (Deeevoeles) ogeW kees ueeves Jeeues veeeeOeerMe kee (vece) melkeej Deewj (Heeerveeced) mesvee kes DeJeeJeeW
keer (Helees) j#ee kejves nejs Heg<e kee (vece) melkeej kejW19
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke Jeve Deeefo kes j#eke ceveg<eeW kees DeVeeefo HeoeLe& oskes Je=#eeW Deewj
Dees<eefOe Deeefo HeoeLeeX keer GVeefle kejW19
vece ke=lmveeesleme keglme $eef<e~ es osJelee~ DeefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
as
vece ke=lmveeeNleeeN OeeJelesN melJeveebN HeleesN veceesN veceN menceeveee efveJeeNefOeveDeeJeeNefOeveerveeb N

HeleesN veceesN vecees efve<eNefCes kekegYeee mlesNveeveebN HeleesN veceesN vecees efveeNsjJes HeefjeNjeeejCeeveeNb HeleesN
vece20
the
ary
vece~ ke=lmveeNeNleesefle ke=lmveDeeeNleee~ OeeJeles~ melJeveeced~ Helees~ vece~ vece~ menceeveee~ efveNJeeNefOeveN Fefle
efveJeeNefOeves~ DeeNJeeNefOeveerveeNefceleeJeeNefOeveerveeced~ Helees~ vece~ vece~ efveN<eNefCes~ keNkegYeee~ mlesNveeveeced~ Helees~ vece~
vece~ efveNesNjJeN Fefle efveesNjJes~ HeNefjeNjeesefle HeefjeNjee~ DejCeeveeced~ Helees~ vece20
HeoeLe&-(vece) DeVeced (ke=lmveeeleee) Deeeme ueeYeme YeeJe Deeelee ke=lmvee eemeeJeeelee

ke=lmveeelee leee mecHetCe&ueeYeleee (OeeJeles) Flemlelees OeeJeveMeerueee (melJeveeced) HeeHleeveeb HeoeLee&veeced (Helees)
j#ekeee (vece) melkeej (vece) DeVeced (menceeveee) yeueegkeleee (efveJeeefOeves) efvelejeb Jegb lee[efelegb
Meerueceme lemcew (DeeJeeefOeveerveeced) mecevleeled Me$egmesvee Jegb Meerueb eemeeb leemeeb mJemesveeveeced (Helees)
Heeuekeee mesveeHelees (vece) melkejCeced (vece) DeVeced (efve<eefCes) HeMemlee efve<ee
yeeCeeefmeYegMegC[erMeleIveerleescejeoe Memecetne efJeevles eme lemcew (kekegYeee) HemeVecete&es (mlesveeveeced)
Deveeesve HejmJeeoeefeveeced (Helees) oC[eefoMees<ekeee (vece) Jeeced (vece) melkejCeced (efveesjJes) ees efvelejeb
818
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
Heg<eeLex ejefle lemcew (Heefjejee) ees Oece efJeeeb ceeleeefHelejew mJeeefceefce$eeoeRe mesJeles lemcew (DejCeeveeced)
Jeveeveeced (Helees) Heeuekeee (vece) DeVeeefokeced20
DevJee-ceveg<e ke=lmveeeleee OeeJeles vece melJeveeb Helees vece menceeveee efveJeeefOeves vece
DeeJeeefOeveerveeb Helees vecees efve<eefCes vecees efveesjJes Heefjejee kekegYeee vece mlesveeveeb Helees vecees jCeeveeb Helees
vecees oeg kegeg&e20
YeeJeeLe&-jepeHeg<ew Heg<eeefLe&veeceglmeenee melkeej HeeefCeveecegHeefj oee megefMeef#elemesveej#eCeb eewjeoerveeb
lee[veb mesJekeeveeb Heeueveb Jeveeveecesovee ke=lJee jepeb Je&veereced20
HeoeLe&-ceveg<e ueesie (ke=lmveeeleee) mecHetCe& HeeefHle kes DeLe& (OeeJeles) FOej-GOej peeves-Deeves Jeeues
kees (vece) DeVe osJeW (melJeveeced) HeeHle HeoeLeeX keer (Helees) j#ee kejves nejs kee (vece) melkeej kejW
(menceeveee) yeueegkele Deewj (efveJeeefOeves) Me$egDeeW kees efvejvlej lee[vee osves nejs Heg<e kees (vece) DeVe osJeW
(DeeJeeefOeveerveeced) Des Hekeej Me$egDeeW keer mesveeDeeW kees ceejves nejer DeHeveer mesveeDeeW kes (Helees) j#eke
mesveeHeefle kee (vece) Deeoj kejW (efve<eefCes) yengle mes Des yeeCe, leueJeej, YegMegC[er, MeleIveer DeLee&led yevotke
leesHe Deewj leescej Deeefo Me efpeme kes neW Gme kees (vece) DeVe osJeW (efveesjJes) efvejvlej Heg<eeLe& kes meeLe
efJeejves leLee (Heefjejee) Oece&, efJeee, ceelee, mJeeceer Deewj efce$eeefo keer meye Hekeej mesJee kejves Jeeues
(kekegYeee) HemeVecetefle& Heg<e kee (vece) melkeej kejW (mlesveeveeced) Deveee mes HejOeve uesves nejs HeeefCeeeW kees
(Helees) pees oC[ Deeefo mes Meg<ke kejlee nes Gme kees (vece) Jee mes ceejW (DejCeeveeced) Jeve peueeW kes
(Helees) j#eke Heg<e kees (vece) DeVeeefo HeoeLe& osJeW20
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees eeefnes efke Heg<eeefLe&eeW kee Glmeen kes efuees melkeej, HeeefCeeeW kes THej
oee, Deer efMeef#ele mesvee kees jKevee, eesj Deeefo kees oC[, mesJekeeW keer j#ee Deewj JeveeW kees veneR keevee, Fve
meye kees kej jepe keer Je=ef kejW20
vecees Jeele Fleme keglme $eef<e~ e osJelee~ efvee=oefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
veceesN Je_eles HeefjJe_eles mleeetveeb HeleesN veceesN vecees efve<eNefCeF<egefOeNcelesN lemkejeCeebN HeleesN veceesN
vece me=keeNefeYeesN efpeIee:meees ceg<CeNleeb HeleesN veceesN veceesefmeNceeesN vekelebN ejees efJeke=vleeveebN
HeleesN vece21
vece~ Jeeles~ HeNefjJeeleN Fefle Heefj Jeeles~ mleeNetveeced~ Helees~ vece~ vece~ efveN<eNefCes~ FN<egefOeNceleN Fleer<egefOeNceles~
lemkejeCeeced~ Helees~ vece~ vece~ me=keeNefeYeN Fefle me=keeNefeYe~ efpeIee:meeN FefleN efpeIee:meodYe~ ceg<CeNleeced~
<ees[MeesOeee
819
aj.
org
Helees~ vece~ vece~ DeNefmeNceeN FleefmeNceledYe~ vekeleced~ ejeN FefleN ejledYe~ efJeNke=vleeveeNefceefle efJeke=vleeveeced~
Helees~ vece21
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) JeeHenej (Jeeles) uesve HejHeoeLee&veeb n$ex (HeefjJeeles) meJe&le keeHeesve

Jee&ceeveee (mleeetveeced) eewexCe peerJeleeced (Helees) mJeeefceves (vece) JeeeefoMeHenjCeced (vece) DeVeced
(efve<eefCes) jepeHeeueves efveleb meefleee (F<egefOeceles) HeMemles<egefOeOe$ex (lemkejeCeeced) mlesekece&kele+&Ceeced (Helees)
Heeleefe<CeJes (vece) JeeHenjCeced (vece) (me=keeefeYe) me=kesve JeesCe meveeveslegb HeeHlegb Meerueces<eeb lesYe~ me=ke
Fefle Jeeveecemeg Heefleced (efveIeb02~20) (efpeIeebmee) nvlegefcee (ceg<Celeeced) mlesekece&keeefjCeeced
(Helees) oC[sve efveHeeleefe$es (vece) melkejCeced (vece) JeeHenjCeced (Deefmecee) HeMemlee Demee Ke[dieeefve
efJeevles es<eeb lesYe (vekeleced) je$eew (eje) (efJeke=vleeveeced) efJeefJeOeesHeeewe&efvLeb efJee HejmJeeHene+&Ceeced
(Helees) efJeIeelekeee (vece) melkeej21
DevJee-jepeHeg<ee Jeeles HeefjJeeles vece mleeetveeb Helees vecees efve<eefCe F<egefOeceles vecemlemkejeCeeb
Helees vece me=keeefeYees efpeIeebmeees vecees ceg<Celeeb Helees veceesefmeceees vekeleb ejees vecees efJeke=vleeveeb Helees
veceesvegmeboOeleg21
YeeJeeLe&-jepepevew keHeJeJenejsCe ueeleeb efoJee je$eew eeveLe&keeefjCeeb efveenb ke=lJee Oeeefce&keeCeeb e
Heeueveb meleleb efJeOeseced21
HeoeLe&-jepeHeg<e (Jeeles) ue mes otmejeW kes HeoeLeeX kees njves Jeeues (HeefjJeeles) meye Hekeej keHe
kes meeLe Jee&ceeve Heg<e kees (vece) Jee kee Henej Deewj (mleeetveeced) eesjer mes peerves JeeueeW kes (Helees) mJeeceer
kees (vece) Jee mes ceejW (efve<eefCes) jepej#ee kes efuees efvejvlej Gele (F<egefOeceles) HeMebefmele yeeCeeW kees OeejCe
kejves nejs kees (vece) DeVe osJeW (lemkejeCeeced) eesjer kejves nejeW kees (Helees) Gme kece& ceW eueeves nejs kees
(vece) Jee Deewj (me=keeefeYe) Jee mes meveeW kees Heeref[le kejves kees HeeHle nesves Deewj (efpeIeebmee) ceejves
keer Fe JeeueeW kees (vece) Jee mes ceejW (ceg<Celeeced) eesjer kejles ngDeeW kees (Helees) oC[Henej mes He=efLeJeer ceW
efiejeves nejs kee (vece) melkeej kejW (Deefmecee) HeMebefmele Ke[dieeW kes meefnle (vekeleced) jeef$e ceW (eje)
Ietceves Jeeues uegsjeW kees (vece) MeeW mes ceejW Deewj (efJeke=vleeveeced) efJeefJeOe GHeeeeW mes ieeb kee kes Hej-HeoeLeeX
kees uesves nejs ieefkeeW kees (Helees) ceej kes efiejeves nejs kee (vece) melkeej kejW21
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees eeefnes efke keHeJeJenej mes ueves Deewj efove Jee jele ceW DeveLe& kejves nejs
kees jeske kes Oecee&lceeDeeW kee efvejvlej Heeueve efkeee kejW21
vece G<Ceeref<eCe Fleme keglme $eef<e~ e osJelee~ efvee=oefMvo~ ceOece mJej
820
epegJexoYee<es
aj.
org
veceG<CeerNef<eCes efieefjeNjee kegueg_eeveebN HeleesN veceesN veceF<egceees OevJeeNefeYee JeesN veceesN

veceDeelevJeeNvesYe HeefleNoOeevesYee JeesN veceesN veceDeeNeNeesmeee JeesN vece22
vece~ GN<CeerNef<eCes~ efieNefjeNjeesefle efieefjeNjee~ keguegeeveeced~ Helees~ vece~ vece~ FN<egceeN Fleer<egceledYe~
OeNvJeeNefeYeN Fefle OevJeeNefeYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ DeeNleNvJeeNvesYeN FleelevJeeNvesYe~ HeNefleNoOeevesYeN Fefle
HeefleNoOeevesYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ DeeNeeN FleeNeledYe~ DemeeN FlemeledYe~ eN~ JeN~
vece22
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) melkejCeced (G<Ceeref<eCes) HeMemleceg<Ceer<eb efMejesJesveb efJeeles eme lemcew eeceCes

(efieefjejee) ees efieefj<eg HeJe&les<eg ejefle lemcew peeueee (keguegeeveeced) es kegMeeruesve uegeefvle DeHeveeefvle
HejHeoeLee&mles<eeced (Helees) HeHeelekeee (vece) melkejCeced (vece) DeVeced (F<egcee) yenJe F<eJees efJeevles
es<eeb lesYe (OevJeeefeYe) Oevetefve Oevetb<eslegb Meerueces<eeb lesYe (e) (Je) eg<ceYeced (vece) DeVeced (vece)
melkeejced (DeelevJeevesYe) mecevleeled megKeefJemleejkesYe (HeefleoOeevesYe) es Me$etved Heefle MeeefCe oOeefle lesYe
(e) (Je) eg<ceYeced (vece) melkejCeced (vece) DeVeced (Deeee) efveenerle=Ye (Demee)
Heef#eHeemlepee (e) (Je) eg<ceYeced (vece) melkejCeced22
DevJee-Jeeb jepeHepeepevee G<Ceere<f eCes efieefjejee vece keguegeeveeb Helees vece F<egceees vecees
OevJeeefeYee Jees vece DeelevJeevesYees vece HeefleoOeevesYee Jees vece Deeeees veceesmeee Jees vece kegceex
oee22
YeeJeeLe&-jepeHepeepevew HeOeeveHeg<eeoe JeeVeeefooevesve melkejCeeree22
HeoeLe&-nce jepe Deewj Hepee kes Heg<e (G<Ceeref<eCes) HeMebefmele Heie[er kees OeejCe kejves Jeeues eeceHeefle
Deewj (efieefjejee) HeJe&leeW ceW efJeejves Jeeues pebieueer Heg<e kee (vece) melkeej Deewj (keguegeeveeced) yegjs mJeYeeJe
mes otmejeW kes HeoeLe& KeeWmeves JeeueeW kees (Helees) efiejeves nejs kee (vece) melkeej kejles (F<egcee) yengle yeeCeeW
Jeeues kees (vece) DeVe (e) leLee (OevJeeefeYe) Oeveg<eeW kees HeeHle nesves Jeeues (Je) legce ueesieesb kes efuees (vece)
DeVe (DeelevJeevesYe) Des Hekeej megKe kes Hewueeves nejeW kee (vece) melkeej (e) Deewj (HeefleoOeevesYe)
Me$egDeeW kes Heefle Me OeejCe kejves nejs (Je) legce kees (vece) melkeej HeeHle (Deeee) ogeW kees yegjs
keceeX mes jeskeves JeeueeW kees (vece) DeVe osles (e) Deewj (Demee) ogeW Hej Meeefo kees es[
ves Jeeues (Je)
legcnejs efuees (vece) melkeej kejles nQ22
YeeJeeLe&-jepee Deewj Hepee kes Heg<eeW kees eeefnes efke HeOeeve Heg<e Deeefo kee Jem$e Deewj DeVeeefo kes
oeve mes melkeej kejW22
vecees efJeme=pee Fleme keglme $eef<e~ e osJelee~ efvee=oeflepeieleervo~ efve<eeo mJej
<ees[MeesOeee
821
aj.
org
efHej Yeer Jen efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
vecees efJeme=peeesN efJeeee JeesN veceesN vece mJeNHeeesN peeeee JeesN veceesN veceN
MeeevesYeNDeemeervesYee JeesN veceesN veceefNmleeesN OeeJeee JeesN vece23
vece~ efJeNme=peeN Fefle efJeme=peledYe~ efJeodOeeN FefleN efJeodOeledYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ mJeNHeeN Fefle
mJeNHeledYe~ peeeeN FefleN peeeledYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ MeeevesYe~ DeemeervesYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~
eflee FefleN efleledYe~ OeeJeeN FefleN OeeJeledYe~ eN~ JeN~ vece23
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) DeVeeefokeced (efJeme=pee) Me$etCeecegHeefj Meeefokeb lepee (efJeodOee) Mem$ew

ogebmlee[ee (e) (Je) eg<ceYeced (vece) DeVeced (vece) Jeeced (mJeHee) MeeevesYe (peeee)
HeyegsYe (e) (Je) (vece) DeVeced (vece) DeVeced (MeeevesYe) HeeHleefvesYe (DeemeervesYe)
DeemeveesHeefjefmLelesYe (e) (Je) (vece) DeVeced (vece) DeVeced (eflee) efmLelesYe (OeeJee)
MeerIeieeefceYe (e) (Je) eg<ceYeced (vece) DeVeced23
DevJee-ns ceveg<ee! etecesJeb meJexYe Dee%eeHeele Jeeb efJeme=peees vecees efJeeee Jees vece
mJeHeees vecees peeeee Jees vece MeeevesYees vece DeemeervesYee Jees veceefmleees vecees OeeJeee Jees vece
Heoemeece Fefle23
YeeJeeLe&-ie=nmLewjeve=Mebmeb HeeespeeVeeefokeb oJee meJex HeeefCeve megKeveeree23
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce Ssmee meye kees peveeDees efke nce ueesie (efJeme=pee) Me$egDeeW Hej Meeefo
es[
ves Jeeueesb kees (vece) DeVeeefo HeoeLe& (e) Deewj (efJeee) MeeW mes Me$egDeeW kees ceejles ngS (Je)
legcekees (vece) DeVe (mJeHee) meesles ngDeeW kes efuees (vece) Jee (e) Deewj (peeee) peeieles ngS (Je)
legce kees (vece) DeVe (MeeevesYe) efveeuegDeeW kees (vece) DeVe (e) Deewj (DeemeervesYe) Deemeve Hej yews ngS
(Je) legce kees (vece) DeVe (eflee) Ke[s ngDeeW kees (vece) DeVe (e) Deewj (OeeJee) MeerIe eueles ngS
(Je) legce ueesieeW kees (vece) DeVe osJeWies23
YeeJeeLe&-ie=nmLeeW kees eeefnes efke keCeecee Jeeve yeesue Deewj DeVeeefo HeoeLe& oskes meye HeeefCeeeW kees
megKeer kejW23
vece meYeeYe Fleme keglme $eef<e~ e osJelee~ MekeJejer vo~ OewJele mJej
822
epegJexoYee<es
aj.
org
vece meNYeeYe meNYeeHeefleYee JeesN veceesN veceesesNYeeseHeefleYee JeesN veceesN

veceDeeJeeNefOeveerYees
efJeNefJeOevleerYee JeesN veceesN veceNGieCeeYemle=nNleerYee JeesN vece24
vece~ meNYeeYe~ meNYeeHeefleYeN Fefle meNYeeHeefleYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ DeesYe~ DeeHeefleYeN
FleeHeefleYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ DeeNJeeNefOeveerYeN FleeJeeNefOeveerYe~ efJeNefJeOevleerYeN Fefle efJeNefJeOevleerYe~ eN~
JeN~ vece~ vece~ GieCeeYe~ le=nNleerYe~ eN~ JeN~ vece24
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) melkejCeced (meYeeYe) ee veeeeefoHekeeMesve men Jee&vles leeYe meYeeYe erYe

(meYeeHeefleYe) meYeeveeb HeeuekesYees jepeYe (e) (Je) (vece) melkejCeced (vece) DeVeced (DeesYe)
nesYe (DeeHeefleYe) Deeeveeb HeeuekesYe (e) (Je) (vece) DeVeced (vece) DeVeced (DeeJeeefOeveerYe)
Me$egmesveeb lee[veMeerueeYe mJemesveeYe (efJeefJeOevleerYe) Me$etJeerjeved efvenv$eerYe (e) (Je) (vece)
melkejCeced (vece) DeVeced (GieCeeYe) efJeefJeOeleke&egkelee ieCee eemeg leeYe (le=bnleerYe) nv$eerYe (e)
(Je) (vece) DeVeHeoeveced24
DevJee-ceveg<ew meJee&ved HelesJeb JekeleJeb Jeeb meYeeYees vece meYeeHeefleYee Jees veceesesYees
veceeseHeefleYee Jees vece DeeJeeefOeveerYees vecees efJeefJeOevleerYee Jees vece GieCeeYees vecemle=bnleerYee Jees vece
kegee&ce oeece e24
YeeJeeLe&-ceveg<ew meYeee meYeeHeefleefYeewJe jepeJeJemLee keeee& ve Keueg keoeefeoskejepeeOeervelJesve
mLeeleJeb elees vewkesve yentveeb efnleeefnlemeeOeveb YeefJelegb Mekeecele24
HeoeLe&-ceveg<eeW kees meye kes Heefle Ssmes kenvee eeefnes efke nce ueesie (meYeeYe) veee Deeefo kes
HekeeMe mes egkele efeeW kee (vece) melkeej (e) Deewj (meYeeHeefleYe) meYeeDeeW kes j#eke (Je) legce jepeeDeeW
kee (vece) melkeej kejW (DeesYe) Iees[
esb kees (vece) DeVe (e) Deewj (DeeHeefleYe) Iees[
eW kes j#eke (Je)
legce kees (vece) DeVe leLee (DeeJeeefOeveerYe) Me$egDeeW keer mesveeDeeW kees ceejves nejer DeHeveer mesveeDeeW kes efuees
(vece) DeVe osJeW (e) Deewj (efJeefJeOevleerYe) Me$egDeeW kes JeerjeW kees ceejleer ngF& (Je) legce efm$eeeW kee (vece)
melkeej kejW (GieCeeYe) efJeefJeOe lekeeX Jeeueer efeeW kees (vece) DeVe (e) Deewj (le=bnleerYe) eg ceW ceejleer
ngF& (Je) legce efeeW kes efuees (vece) DeVe osJeW leLee eLeeeesie melkeej efkeee kejW24
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke meYee Deewj meYeeHeefleeeW mes ner jepe keer JeJemLee kejW~ keYeer Ske
jepee keer DeOeervelee mes efmLej ve neW, keeeWekf e Ske Heg<e mes yengleeW kes efnleeefnle kee efJeeej keYeer veneR nes mekelee
Fmemes24
vecees ieCesYe Fleme keglme $eef<e~ e osJelee~ Yegefjked MekeJejer vo~ OewJele mJej
<ees[MeesOeee
823
aj.
org
vecees ieNCesYees ieNCeHeefleYee JeesN veceesN veceesN JeelesYeesN JeeleHeefleYee JeesN veceesN veceesN ie=lmesYeesN
ie=lmeHeefleYee JeesN veceesN veceesN efJeHesYees efJeNeHesYee JeesN vece25
vece~ ieNCesYe~ ieNCeHeefleYeN Fefle ieNCeHeefleYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ JeelesYe~ JeeleHeefleYeN FefleN
JeeleHeefleYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ ie=lmesYe~ ie=lmeHeefleYeN FefleN ie=lmeHeefleYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ efJeHesYeN FefleN
efJeHesYe~ efJeNeHesYeN Fefle efJeNeHesYe~ eN~ JeN~ vece25
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) DeVeced (ieCesYe) mesJekesYe (ieCeHeefleYe) ieCeeveeb mesJekeeveeb HeeuekesYe (e)

(Je) (vece) DeVeced (vece) melkejCeced (JeelesYe) ceveg<esYe~ Jeele Fefle ceveg<eveecemeg Heefleced
(efveIeb02~33) (JeeleHeefleYe) ceveg<eeCeeb HeeuekesYe (e) (Je) (vece) melkejCeced (vece) melkejCeced
(ie=lmesYe) es ie=Ceefvle HeoeLe&iegCeeved mlegJeefvle lesYees efJee (ie=lmeHeefleYe) cesOeeefJej#ekesYe (e) (Je)
(vece) melkejCeced (vece) melkejCeced (efJeHesYe) efJeefJeOeeefve HeeefCe es<eeb lesYe (efJeeHesYe)
DeefKeuemJeHesYe (e) (Je) (vece) melkejCeced25
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb ieCesYees vecees ieCeHeefleYee Jees vecees JeelesYees vecees JeeleHeefleYee Jees
vecees ie=lmesYees vecees ie=lmeHeefleYee Jees vecees efJeHesYees vecees efJeeHesYee Jees vecees oeece kegee&ce e leLee
eg<ceeefYejefHe oeleJeb kee&Jeb e25
YeeJeeLe&-meJex pevee DeefKeueHeeCegHekeejb efJelme*dieb meceeeb efeeb efJeeee Oe=lJee mevleg<evleg25
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie (ieCesYe) mesJekeeW kees (vece) DeVe (e) Deewj (ieCeHeefleYe)
mesJekeeW kes j#eke (Je) legce ueesieeW kees (vece) DeVe osJeW (JeelesYe) ceveg<eeW kee (vece) melkeej (e) Deewj
(JeeleHeefleYe) ceveg<eeW kes j#eke (Je) legcneje (vece) melkeej (ie=lmesYe) HeoeLeeX kes iegCeeW kees Heke kejves
Jeeues efJeeveeW kee (vece) melkeej (e) leLee (ie=lmeHeefleYe) yegefceeveeW kes j#eke (Je) legce ueesieeW kee (vece)
melkeej (efJeHesYe) efJeefJeOeHe JeeueeW kee (vece) melkeej (e) Deewj (efJeeHesYe) meye HeeW mes egkele
(Je) legce ueesieeW kee (vece) melkeej kejW, Jewmes legce ueesie Yeer osDees, melkeej kejes25
YeeJeeLe&-meye ceveg<e mecHetCe& HeeefCeeeW kee GHekeej, efJeeveeW kee me, mecee MeesYee Deewj efJeeeDeeW kees
OeejCe kejkes mevleg neW25
vece mesveeYe Fleme keglme $eef<e~ e osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
824
epegJexoYee<es
aj.
org
veceN mesveeYe mesveeNefveYee JeesN veceesN vecees jNefLeYeesDejLesYee JeesN veceesN vece #eNe=Ye
me*denerNle=Yee JeesN veceesN vecees ceNneesDeYeN&kesYee JeesN vece26
vece~ mesveeYe~ mesNveeNefveYeN Fefle mesveeNefveYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ jefLeYeN Fefle jefLeYe~ DeNjLesYe~ eN~
JeN~ vece~ vece~ #eNe=YeN Fefle #eNe=Ye~ meN*deNnerle=YeN Fefle mecedenerNle=Ye~ eN~ JeN~ vece~ vece~ ceNnledYe~
DeNYe&NkesYe~ eN~ JeN~ vece26
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) melkeejced (mesveeYe) efmevJeefvle yeOveefvle Me$etved eeefYemleeYe (mesveeefveYe) es mesveeb

veeefvle lesYees veeekesYe eOeeveHeg<esYe, De$e JeCe&Jeleesve F&keejme Fkeej~ (e) (Je) (vece) DeVeced
(vece) melkejCeced (jefLeYe) eMemlee jLee efJeevles es<eeb lesYe (DejLesYe) DeefJeeceevee jLee es<eeb lesYe
HeoeefleYe (e) (Je) (vece) meefleeeced (vece) DeVeeefokeced (#ee=Ye) Meteled #eef$eeeeeb peelesYe
(mebenerle=Ye) es egeLee&mmeeceeer meceied ie=efvle lesYe (e) (Je) (vece) melkejCeced (vece)
megmebmke=leeVeeefokeced (cene) ceneMeesYees efJeeeJeeesYeeb Je=sYe HetpesYe (DeYe&kesYe) keefvesYe
#egeMeesYe efMe#eCeeresYees efJeeeefLe&Ye (e) (Je) (vece) melkejCeced26
DevJee-ns jepeepeevee! eLee Jeeb mesveeYees vecees Je mesveeefveYees vecee jefLeYees vecees JeesjLesYees
vecee #ee=Yees vecees Je mebenerle=Yees vecee cenees vecees JeesYe&kesYees vecee meleleb kegceex oee, leLewJe
eteceefHe kegle oe e26
YeeJeeLe&-jepeHeg<ew meJee&ved Ye=leeved melke=le megefMe#eeVeeefovee JeOe&efelJee OecexCe jepeb
Heeueveereced26
HeoeLe&-ns jepe Deewj epee kes Heg<ees! pewmes nce ueesie (mesveeYe) Me$egDeeW kees yeebOeves nejs mesveemLe
Heg<eeW kee (vece) melkeej kejles (e) Deewj (Je) legce (mesveeefveYe) mesvee kes veeeke eOeeve Heg<eeW kees
(vece) DeVe osles nQ (jefLeYe) eMebefmele jLeeW Jeeues Heg<eeW kee (vece) melkeej (e) Deewj (Je) legce
(DejLesYe) jLeeW mes He=Leked Hewoue eueves JeeueeW kee (vece) melkeej kejles nQ (#ee=Ye) #eef$ee keer er ceW
Met mes GlHeVe ngS JeCe&mebkej kes efuees (vece) DeVeeefo HeoeLe& osles (e) Deewj (Je) legce (mebenerle=Ye) Des
ekeej eg keer meeceeer kees enCe kejves nejeW kee (vece) melkeej kejles nQ (cene) efJeee Deewj DeJemLee mes
Je= Hetpeveere ceneMeeeW kees (vece) Dee Hekeeee ngDee DeVeeefo HeoeLe& osles (e) Deewj (Je) legce
(DeYe&kesYe) #egeMee efMe#ee kes eesie efJeeeefLe&eeW kee (vece) efvejvlej melkeej kejles nQ, Jewmes legce ueesie Yeer
efoee, efkeee kejes26
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees eeefnes efke meye Ye=leeW kees melkeej Deewj efMe#eeHetJe&ke DeVeeefo HeoeLeeX mes
GVeefle oskes Oece& mes jepe kee Heeueve kejW26
<ees[MeesOeee
825
aj.
org
vecemle#eYe Fleme keglme $eef<e~ e osJelee~ efvee=keJejer vo~ OewJele mJej
efJeef kes melkee&Jee Fleen
efJeeved ueesieeW kees efkeve kee melkeej kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
veceNmle#eYees jLekeeNjsYee JeesN veceesN veceN kegueeuesYe keNcee&jsYee JeesN veceesN vecees efve<eeNosYe
Hegef_pesYee JeesN veceesN vece MJeNefveYees ce=ieNegYee JeesN vece27
vece~ le#eYeN FefleN le#eYe~ jLeNkeeNjsYeN Fefle jLekeeNjsYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ kegueeuesYe~ keNcee&jsYe~
eN~ JeN~ vece~ vece~ efveN<eeNosYe~ efveNmeeNosYe Fefle efvemeeNosYe~ Hegef_pesYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ MJeNefveYeN Fefle
MJeNefveYe~ ce=ieNegYeN Fefle ce=ieNegYe~ eN~ JeN~ vece27
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) DeVeced (le#eYe) es le#CegJeefvle levetkegJe&efvle lesYe (jLekeejsYe) es jLeeved

efJeceeveeefoeevemecetneved kegJe&efvle lesYe efMeefuHeYe (e) (Je) (vece) Jesleveeefooevesve melkejCeced (vece)
DeVeeefokeced (kegueeuesYe) ce=lmveeHee$eeefojekesYe (kecee&jsYe) DeefmeYegMegC[erMeleIveeeefoefvecee&le=Ye (e)
(Je) (vece) melkejCeced (vece) DeVeeefooeveced (efve<eeosYe) es JeveHeJe&leeefo<eg efleefvle lesYe (HegefesYe)
es Hegefe<eg JeCex<eg Yee<eemeg Jee efleefvle lesYe (e) (Je) (vece) melkejCeced (vece) DeVeeefooeveced (eefveYe)
es Megvees veeefvle efMe#eeefvle lesYe (ce=ieegYe) e Deelcevees ce=ieeved keeceevles lesYe (e) (Je) (vece)
melkejCeced27
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb jepeeoees Jemle#eYees vecees jLekeejsYees vecee, Je kegueeuesYees vece
kecee&jsYees vecee, Jees efve<eeosYees vece Hegef_pesYees vecee, Je eefveYees vecees ce=ieegYees vecee oeece kegee&ce e
leLee eteceefHe oe kegle e27
YeeJeeLe&-efJeebmees es HeoeLe&efJeeeeHetJee&efCe efMeuHeke=leeefve meeOvegegmleeved Heeefjleese<f ekeoevesve melkegeg&~
es eeefoHeMegYeesVeeefooevesve HeefjHeeue megefMe#eesHeeespeesegmleeved megKeeefve eeHeeseg27
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes jepee Deeefo nce ueesie (le#eYe) HeoeLeeX kees met#ceefeee mes yeveeves nejs legce
kees (vece) DeVe osles (e) Deewj (jLekeejsYe) yengle mes efJeceeveeefo eeveeW kees yeveeves nejs (Je) legce ueesieeW kee
(vece) Heefjeceeefo kee Oeve oskes melkeej kejles nQ (kegueeuesYe) eMebefmele ceer kes Hee$e yeveeves JeeueeW kees
(vece) DeVeeefo HeoeLe& osles (e) Deewj (kecee&jsYe) Ke[die, yevotke Deewj leesHe Deeefo Me yeveeves Jeeues (Je)
legce ueesieeW kee (vece) melkeej kejles nQ (efve<eeosYe) Jeve Deewj HeJe&leeefo ceW jn kej og peerJeeW kees lee[vee osves
Jeeues legce kees (vece) DeVeeefo osles (e) Deewj (HegefesYe) esleeefo JeCeeX Jee Yee<eeDeeW ceW eJeerCe (Je) legcneje
(vece) melkeej kejles nQ (eefveYe) kegeeW kees efMe#ee kejves nejs (Je) legce kees (vece) DeVeeefo osles (e)
826
epegJexoYee<es
aj.
org
Deewj (ce=ieegYe) DeHeves Deelcee mes Jeve kes nefjCe Deeefo HeMegDeeW kees eenves Jeeues legce ueesieeW kee (vece)
melkeej kejles nQ, Jewmes legce ueesie Yeer kejes27
YeeJeeLe&-efJeeved ueesie pees HeoeLe&efJeee kees peeve kes DeHetJe& keejeriejeregkele HeoeLeeX kees yeveeJeW, Gvekees
Heeefjleese<f eke Deeefo oskes emeVe kejW Deewj pees keges Deeefo HeMegDeeW kees DeVeeefo mes j#ee kej leLee Deer efMe#ee oskes
GHeeesie ceW ueeJeW, Gvekees megKe eeHle kejeJeW27
vece eYe Fleme keglme $eef<e~ e osJelee~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
ceveg<ew kesYe keLecegHekeejes eee Fleen
ceveg<e ueesie efkeve mes kewmee GHekeej uesJeW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
veceN eYeN eHeefleYee JeesN veceesN vecees YeNJeee e Nee eN vece MeNJee&e e HeMegHelees eN
veceesN veerueeerJeee e efMeefleNkeCee e28
vece~ eYeN FefleN eYe~ eHeefleYeN FefleN eHeefleYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ YeNJeee~ eN~ Nee~ eN~ vece~
MeNJee&e~ eN~ HeNMegHeleeN Fefle HeMegHelees~ eN~ vece~ veerueeerJeeNesefleN veerueeerJeee~ eN~ efMeNefleNkeCeNesefle efMeefleNkeCee~
eN28
the
ary
as
HeoeLe&-(vece) DeVeced (eYe) kegkekegjsYe (eHeefleYe) Megveeb HeeuekesYe (e) (Je) (vece)
DeVeb melkejCeb e (vece) melkejCeced (YeJeee) e MegYeiegCeeefo<eg YeJeefle lemcew (e) (ee) ogeveeb jesokeee
(e) (vece) DeVeeefokeced (MeJee&e) efnbmekeee (e) (HeMegHelees) ieJeeefoHeMegHeeuekeee (e) (vece) DeVeced
(veerueeerJeee) veerue MeesYevees JeCeex eerJeeeeb eme lemcew (e) (efMeeflekeCee) efMeeflemleer#CeerYetle ke=<Cees Jee
keCes eme lemcew (e)28
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb Hejer#ekee eYees vecees Je eHeefleYees vecee, YeJeee vecee ee
vecee MeJee&e vecee veceMe HeMegHelees veerueeerJeee vecee efMeeflekeCee vecee oeece kegee&ce leLee eteceefHe oe
kegle e28
YeeJeeLe&-ceveg<ew eeefoHeMetveVeeefooevesve Je&efelJee lewHekeejes eee~ HeMegHeeuekeeoerveeb melkeeje
keee&28
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce Hejer#eke ueesie (eYe) kegeeW kees (vece) DeVe osJeW (e) Deewj (Je)
legce (eHeefleYe) kegeeW kees Heeueves keeueeW kees (vece) DeVe osJeW leLee melkeej kejW (e) leLee (YeJeee) pees
MegYeiegCeeW ceW eefme nes Gme peve kee (vece) melkeej (e) Deewj (ee) ogeW kees ueeves nejs Jeerj kee melkeej
(e) leLee (MeJee&e) ogeW kees ceejves JeeueeW kees (vece) DeVeeefo osles (e) Deewj (HeMegHelees) ieew Deeefo HeMegDeeW
kes Heeueke kees DeVe (e) Deewj (veerueeerJeee) megvoj JeCe& Jeeues keC mes egkele (e) Deewj (efMeeflekeCee)
<ees[MeesOeee
827
aj.
org
leer#Ce Jee keeues keC Jeeues kees (vece) DeVe osles Deewj melkeej kejles nQ Jewmes legce Yeer efoee, efkeee
kejes28
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke keges Deeefo HeMegDeeW kees DeVeeefo mes ye{e kes Gvemes GHekeej uesJeW Deewj
HeMegDeeW kes j#ekeeW kee melkeej Yeer kejW28
vece keHeefo&ves Fleme keglme $eef<e~ es osJelee~ Yegefjieeflepeieleervo~ efve<eeo mJej
ie=nmLew kes melkee&Jee Flegeles
ie=nmLe ueesieeW kees efkevekee melkeej kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
vece keHeNefo&ves eN JegHlekesMeee eN vece meneeN#eee e MeNleOevJeves eN vecees efieefjMeNeee e

efMeefHeefJeNee eN vecees ceerN{gceeeN es<egceles e29
am
vece~ keNHeNefo&ves~ eN~ JegHlekesMeeNesefleN JegHlekesMeee~ eN~ vece~ meNnN eeN#eeesefle meneNDeN#eee~ eN~ MeNleOevJeveN
Fefle MeNleOevJeves~ eN~ vece~ efieNefjNMeNeeesefle efieefjMeNeee~ eN~ efMeNefHeNefJeNeesefle efMeefHeefJeNee~ eN~ vece~ ceerN{gceee~
ceerN{gmleceeNesefle ceerN{gleceee~ eN~ F<egceleN Fleer<egceles~ eN29
the
ary
as
HeoeLe&-(vece) DeVeced (keHeefo&ves) peefueee yeeeeefjCes (e) (JegHlekesMeee)

efJeMes<eleeesHleeMseof lee kesMee esve lemcew mebveeefmeves (e) mebveemeefceJes Jee (vece) melkejCeced (menee#eee)
menes<JemebKeeles<eg MeeefJe<eeeefo<Jeef#eCeer eme lemcew efJeog<es yeeeCeee (e) (MeleOevJeves)
OevegefJe&eeemebKeMeefJeeeefMe#ekeee (e) (vece) melkejCeced (efieefjMeeee) ees efieefj<eg HeJe&les<eg efele meved
Mesles lemcew JeeveemLeee (e) (efMeefHeefJeee) efMeefHe<eg HeMeg<eg HeeuekelJesve efJeee eefJeee JewMeeYe=lees (e)
Metee (vece) melkejCeced (ceer{gceee) DeefleMeesve Je=#eeseeve#es$eeefomesekeee ke=<eerJeueeeee (e) (F<egceles)
eMemlee F<eJees yeeCee efJeevles eme lemcew Jeerjee (e) Ye=leJeiee&e29
DevJee-ie=nmLee ceveg<ee vece keHeefo&ves e, JegHlekesMeee e vece, menee#eee e MeleOevJeves e vecees,
efieefjMeeee e efMeefHeefJeee e vecees, ceer{gceee es<egceles e kegeg& eoege29
YeeJeeLe&-ie=nmLewye&eeeefjeYe=leerved melke=le efJeeeoeveb kee&Jeb keejefeleJeb e leLee mebveemeeoerved
mebHetpe efJeefMeefJe%eeveb eeeced29
HeoeLe&-ie=nmLe ueesieeW kees eeefnes efke (keHeefo&ves) peeOeejer yeeeejer (e) Deewj (JegHlekesMeee)
mecemle kesMe cegb[eves nejs mebveemeer (e) Deewj mebveeme eenles ngS kees (vece) DeVe osJeW (e) leLee
(menee#eee) DemebKe Mee kes efJe<eeeefo kees osKeves Jeeues efJeeved yeeeCe kee (e) Deewj (MeleOevJeves) Oeveg<ed
Deeefo DemebKe Me eqJeeeDeeW kes efMe#eke #eef$ee kee (vece) melkeej kejW (efieefjMeeee) HeJe&leesb kes Deeee mes
meesves nejs JeeveemLe kee (e) Deewj (efMeefHeefJeee) HeMegDeeW kes Heeueke JewMe Deeefo (e) Deewj Met kee (vece)
828
epegJexoYee<es
aj.
org
melkeej kejW (ceer{gceee) Je=#e, yeieeree Deewj Kesle Deeefo kees Des ekeej meeReves Jeeues efkemeeve ueesieeW (e)
Deewj ceeueer Deeefo kees (F<egceles) eMebefmele yeeCeeW Jeeues Jeerj Heg<e kees (e) Yeer (vece) DeVeeefo osJeW Deewj
melkeej kejW29
YeeJeeLe&-ie=nmLeeW kees eesie nw efke yeeeejer Deeefo kees melkeejHetJe&ke efJeeeoeve kejW Deewj kejeJeW leLee
mebveemeer Deeefo keer mesJee kejkes efJeMes<e efJe%eeve kee enCe efkeee kejW29
vecees mJeeesleme keglme $eef<e~ e osJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
HegvemleosJeen
am
vecees NmJeee e JeeceNveee eN vecees ye=nNles eN Je<eeaemes eN vecees Je=ee e meNJe=Oes eN

veceeseeee e eLeNceee e30
vece~ NmJeee~ eN~ JeeNceNveee~ eN~ vece~ ye=nNles~ eN~ Je<eeaemes~ eN~ vece~ Je=ee~ eN~ meNJe=OeN Fefle meNJe=Oes~
eN~ vece~ Deeeee~ eN~ eNLeNceee~ eN30
the
ary
as
HeoeLe&-(vece) DeVeced (mJeee) yeeuekeee (e) (Jeeceveee) Jeeceb eMemleb efJe%eeveb efJeeles eme
lemcew~ Jeece Fefle eMemeveecemeg Heefleced (efveIeb03~8) De$e HeeceeefolJeeVe (Dee05~2~100) (e)
(vece) melkejCeced (ye=nles) cenles (e) (Je<eeaemes) DeefleMeesve efJeeeJe=ee (e) (vece) melkejCeced
(Je=ee) JeeesefOekeee (e) (meJe=Oes) e meceevew men JeOe&les lemcew (e) meJe&efce$eee (vece) melkejCeced
(Deeeee) Dees YeJeee melkece&meg Hegjmejee (e) (eLeceee) eKeeleee (e)30
DevJee-es ie=nmLee ceveg<ee mJeee e Jeeceveee e vecees ye=nles e Je<eeaemes e vecees Je=ee e meJe=Oes
e veceeseeee e eLeceee vecee ooefle kegJe&efvle e les megefKevees YeJeefvle30
YeeJeeLe&-ie=nmLewce&veg<ewjVeeefovee yeeuekeeoerved melke=le meodJeJenej GVese30
HeoeLe&-pees ie=nmLe ueesie (mJeee) yeeueke (e) Deewj (Jeeceveee) eMebefmele %eeveer (e) leLee ceOece
efJeeved kees (vece) DeVe osles nQ (ye=nles) ye[s (e) Deewj (Je<eeaemes) efJeee ceW DeefleJe= (e) leLee efJeeeLeea kee
(vece) melkeej (Je=ee) DeJemLee ceW DeefOeke (e) Deewj (meJe=Oes) DeHeves meceeveeW kes meeLe ye{ves Jeeues (e)
leLee meye kes efce$e kee (vece) melkeej (e) Deewj (Deeeee) melkece& kejves ceW meye mes Heefnues Gele nesves Jeeues
(e) leLee (eLeceee) eefme Heg<e kee (vece) melkeej kejles nQ30
YeeJeeLe&-ie=nmLe ceveg<eeW kees Gefele nw efke DeVeeefo HeoeLeeX mes yeeueke Deeefo kee melkeej kejkes Des
JeJenej keer GVeefle kejW30
vece DeeMeJe Fleme keglme $eef<e~ e osJelee~ mJeje[e<eea He*defkeleMvo~ Heece mJej
<ees[MeesOeee
829
aj.
org
DeLeeseesie keLeb keee& FlegHeefoMeles
Deye Geesie kewmes kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
veceDeeNMeJes eeefpeNjee eN veceN MeerIeeee eN MeerYeee eN veceNTcee&e eeJemJeNveee eN

vecees veeosNeee eN erHeee e31
vece~ DeeNMeJes~ eN~ DeNefpeNjee~ eN~ vece~ MeerIeeee~ eN~ MeerYeee~ eN~ vece~ Tcee&e~ eN~
DeNJeNmJeNveeesleJemJeNveee~ eN~ vece~ veeNosNeee~ eN~ erHeee~ eN31
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) DeVeeefokeced (DeeMeJes) JeeegefjJeeOJeeveb JeeHleeeeeee (e) (Deefpejee) DeeJeejb

e#esH$es (e) (vece) DeVeced (MeerIeeee) MeerIeieleew meeOeJes (e) (MeerYeee) MeerYes<eg ef#eekeeefj<eg YeJeee~
MeerYeefceefle ef#eeveecemeg Heefleced (efveIeb02~15) (e) (vece) DeVeced (Tcee&e) Tefce&<eg peuelej*dies<eg YeJeee
JeeegefjJe Jee&ceeveee (e) (DeJemJeveee) DeJee&eerves<eg mJeves<eg YeJeee (e) (vece) DeVeced (veeoseee) veeeb
YeJeee (e) (erHeee) erHes<eg efie&lepeues<eg osMes<eg YeJeee (e)31
DevJee-ns ceveg<ee! eefo eteceeMeJes eeefpejee e vece MeerIeeee MeerYeee e veceeescee&e
eeJemJeveee e vecees veeoseee e erHeee e vecees oe leefn& YeJevleesefKeueevevoeved eeHvegle31
YeeJeeLe&-es efeeekeewMeuesve jefelewefJe&ceeveeefoeevewjeeefoefYee MeerIeb ieeflecevle meefvle, les keb keb erHeb osMeb
JeeielJee jepeee Oeveb e veeHvegJeefvle? efkevleg meJe&$e ielJee meJe&ceeHvegJeefvle31
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees legce ueesie (DeeMeJes) Jeeeg kes legue ceeie& ceW MeerIeieeceer (e) Deewj (Deefpejee)
DemeJeejeW kees HeWkeves Jeeues Iees[
s (e) leLee neLeer Deeefo kees (vece) DeVe (MeerIeeee) MeerIe eueves ceW Gece
(e) Deewj (MeerYeee) MeerIelee kejves nejeW ceW eefme (e) leLee ceOemLe peve kees (vece) DeVe (Tcee&e)
peue-lejbiees ceW Jeeeg kes meceeve Jee&ceeve (e) Deewj (DeJemJeveee) Devegece MeyoeW ceW eefme nesves Jeeues kes
efuees (e) leLee otj mes megveves nejs kees (vece) DeVe (veeoseee) veoer ceW jnves (e) Deewj (erHeee) peue kes
yeere eHet ceW jnves (e) leLee Gvekes mecyeefvOeeeW kees (vece) DeVe osles jnes lees DeeHe ueesieeW kees mecHetCe& Deevevo
eeHle neW31
YeeJeeLe&-pees efeeekeewMeue mes yeveees efJeceeveeefo eeveeW Deewj Iees[eW mes MeerIe eueles nQ, Jes efkeme-efkeme
erHe Jee osMe kees ve peekes jepe kes efuees Oeve kees veneR eeHle nesles? efkevleg meJe&$e pee Dee kes meye kees eeHle nesles
nQ31
vecees peseesleme keglme $eef<e~ e osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<ee HejmHejb keLeb melke=lee YeJesegefjleen
ceveg<e ueesie HejmHej kewmes melkeej kejves Jeeues neW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
830
epegJexoYee<es
aj.
org
vecees pesNee e keefveNee eN vece HetJe&Npeee eeHejpeee eN vecees ceOeNceee eeHeieNuYeee eN

vecees peIeNveee e yegOveee e32
vece~ pesNee~ eN~ keNefveNee~ eN~ vece~ HetJe&Npeeesefle HetJe&Npeee~ eN~ DeNHeNjpeeesleHejpeee~ eN~ vece~
ceNOeNceee~ eN~ DeNHeNieNuYeeesleHeieNuYeee~ eN~ vece~ peNIeNveee~ eN~ yegOveee~ eN32
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) melkejCeceVeb Jee (pesee) DeefleMeesve Je=ee (e) (keefveee) DeefleMeesve

yeeuekeee (e) (vece) melkejCeceVeb Jee (HetJe&peee) HetJe peeleee pesee Yee$es yeeeCeee Jee (e)
(DeHejpeee) DeHejs peeleee pesevegpeeeevlepeee Jee (e) (vece) melkeejeefokeced (ceOeceee) ceOes YeJeee
yevOeJes #eef$eeee JewMeee Jee (e) (DeHeieuYeee) DeHeieleb otjerke=leb ieuYeb Oeee esve lemcew (e) (vece)
melkejCeced (peIeveee) peIeves veerekece&efCe YeJeee Metee cuesee Jee (e) (yegOveee) yegOves
peueyevOevesvleefj#es YeJeee cesIeeesJe Jee&ceeveee oe$es (e)32
DevJee-ns ceveg<ee! eteb pesee e keefveee e vece HetJe&peee eeHejpeee e vecees ceOeceee
eeHeieuYeee e vecees peIeveee e yegOveee e vecees oe32
YeeJeeLe&-melkeejs kee&Je vecemle Fefle JeekeeesejCesve keefvewpexe pesw keefvee veerewecee
Gecewveeaee #eef$eeeewyee&eCee yeeeCeeew #eef$eeeeee meleleb melkee&Jee~ SlesvewJe JesoeskeleeceeCesve efMeeeejs
meJe&$e meJezjsleekeeb meceeespeeveesves<eeb melkejCeeled emeVewYe&efJeleJeced32
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (pesee) Delevle Je=eW (e) Deewj (keefveee) Deefle yeeuekeeW kees
(vece) melkeej Deewj DeVe (e) leLee (HetJe&peee) pesYeelee Jee yeeeCe (e) Deewj (DeHejpeee) ess YeeF& Jee
veere kee (e) Yeer (vece) melkeej Jee DeVe (ceOeceee) yevOeg, #eef$ee Jee JewMe (e) Deewj (DeHeieuYeee)
{erHeve es[
s ngS mejue mJeYeeJe Jeeues (e) Fve meye kee (vece) melkeej Deeefo (e) Deewj (peIeveee)
veerekece&keee& Met Jee cues (e) leLee (yegOveee) Devleefj#e ceW ngS cesIe kes legue Jee&ceeve oelee Heg<e kee
(vece) DeVeeefo mes melkeej kejes32
YeeJeeLe&-HejmHej efceueles mecee melkeej kejvee nes leye (vecemles) Fme Jeekee kee GejCe kejkes ess
ye[eW, ye[s eseW, veere GeceeW, Gece veereeW Deewj #eef$eeeefo yeeeCeeW Jee yeeeCeeefo #eef$eeeefokeeW kee ef vejvlej
melkeej kejW~ meye ueesie Fmeer Jesoeskele eceeCe mes meJe&$e efMeeeej ceW Fmeer Jeekee kee eeesie kejkes HejmHej
Ske-otmejs kee melkeej kejves mes emeVe nesJeW32
vece meesYeeesleme keglme $eef<e~ e osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
<ees[MeesOeee
831
aj.
org
veceN meesYeee e eeflemeNee&e eN veceesN eeceee eN #esceee eN veceN Mueeskeeee eeJemeeNveee

eN veceGJe&Nee&e eN Keueee e33
vece~ meesYeee~ eN~ eNeflemeNee&esefle eeflemeNee&e~ eN~ vece~ eeceee~ eN~ #esceee~ eN~ vece~ ueeskeeee~ eN~
DeNJeNmeeNveeesleJemeeNveee~ eN~ vece~ GNJe&Nee&e~ eN~ Keueee~ eN33
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) DeVeced (meesYeee) meesYes<Jewee&egkeles<eg YeJeee (e) (eeflemeee&e) es eleerles Oecex

mejefvle les<eg YeJeee (e) (vece) melkejCeced (eeceee) ees eces<eg veeekeeefj<eg meeOegmlemcew, De$e Deves<eeceefHe
Meles [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (e) (#esceee) #esces<eg j#ekes<eg meeOegmlemcew (e) (vece) melkejCeced
(ueeskeeee) ueeskes JesoJeeCeeb meeOeJes, Mueeske Fefle Jee*dveecemeg Heefleced (efveIeb01~11) (e)
(DeJemeeveee) DeJemeeveJeJenejs meeOeJes (e) (vece) melkejCeced (GJe&ee&e) GCeeb cenleeceee&e mJeeefceves
(e) (Keueee) Keues mebeeeefOekejCes meeOeJes (e)33
DevJee-ns ceveg<ee! meesYeee e eeflemeee&e e vecees eeceee e #esceee e vece ueeskeeee
eeJemeeveee e vece GJe&ee&e e Keueee e vece eeespe oJee ewleeved YeJevle Deevevoevleg33
YeeJeeLe&-De$eeveskewekeejwjvesHegHeeeseif eveesLee& mebeeee melkee&Jeee~ epeemLewvee&eeOeerMeeoerveeb
veeeeOeerMeeew epeemLeeveeb e melkeej HeleeewYee&ee&ee Yeeee&ew Heleeoee emeeoveeree33
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (meesYeee) Ssee&egkeleeW ceW eefme (e) Deewj (eeflemeee&e) Oecee&lceeDeeW ceW
GlHeVe ngS (e) leLee Oeveer Oecee&lceeDeeW kees (vece) DeVe os (eeceee) veeekeeefjeeW ceW Gece (e) Deewj
(#esceee) j#ee kejves JeeueeW ceW elegj (e) Deewj veeeeOeerMeeefo kees (vece) DeVe os Deewj (ueeskeeee)
JesoJeeCeer ceW eJeerCe (e) Deewj (DeJemeeveee) keee&meceeefHleJeJenej ceW kegMeue (e) leLee DeejcYe kejves ceW
Gece Heg<e kee (vece) melkeej (GJe&ee&e) ceneved Heg<eeW kes mJeeceer (e) Deewj (Keueee) Des DeVeeefo
HeoeLeeX kes meee kejves ceW eJeerCe (e) Deewj Jee kejves ceW efJee#eCe Heg<e kee (vece) melkeej kejkes Fve meye
kees DeeHe ueesie Deeveefvo kejes33
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Deveske ekeejeW mes Deewj Yeer GHeeesieer DeLe& uesvee Deewj melkeej kejvee eeefnes~
epeemLe Heg<e veeeeOeerMeeW, veeeeOeerMe epeemLeeW kee melkeej, Heefle Deeefo er Deeefo keer Deewj er Deeefo Heefle
Deeefo Heg<eeW keer emeVelee kejW33
vecees Jeveeesleme epeeHeefle$e&ef<e~ e osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
jepeHeg<ew keLeb YeefJeleJeefceleen
jepeHeg<eeW kees kewmee nesvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
832
epegJexoYee<es
aj.
org
veceesN Jeveee eN ke#eee eN vece eNJeee e eefleeNJeee eN veceDeeNMeg<esCeee eeNMegjL eee eN

veceN Metjee eeJeYesNefoves e34
vece~ Jeveee~ eN~ ke#eee~ eN~ vece~ eNJeee~ eN~ eNefleNeNJeeesefle eefleeNJeee~ eN~ vece~ DeeNMeg<esCeee~
DeeNMegmesveeNesleeNMegmesveee~ eN~ DeeNMegjLeeNesleeNMegjLeee~ eN~ vece~ Metjee~ eN~ DeNJeNYesNefoveN FleJeYesNefoves~ eN34
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) DeVeced (Jeveee) Jeves peues YeJeee (e) (ke#eee) ke#eemeg YeJeee (e) (vece)
melkejCeced (eJeee) ees$es eJeCensleJes Jee (e) (eefleeJeee) e eeflee=Ceesefle eeflepeeveerles lemcew (e) (vece)
DeVeoeveced (DeeMeg<esCeee) DeeMeg MeerIeieeefceveer mesvee eme lemcew (e) (DeeMegjLeee) DeeMeg MeerIeieeefcevees jLee
eeveeefve eme lemcew (e) (vece) melkeejced (Metjee) Me$etCeeb efnbmekeee (e) (DeJeYesefoves) Me$etveJeYesegb
efJeoejefelegb Meerueee (e)34
DevJee-ns ceveg<ee! es Jeveee e ke#eee e vece eJeee e eefleeJeee e vece DeeMeg<esCeee
eeMegjLeee e vece Metjee eeJeYeseof ves e vece eoeg kegeg&mles meJe&$e efJepeefevees YeJevleg34
YeeJeeLe&-jepeHeg<ew
Jeveke#eemLeeOes$eOeeHekeyeefuemesveeletCe&ieeefceeevemLeJeerjotleeveVeOeveeefovee
melkeejsCe eeslmeee meoe efJepeefeefYeYe&efJeleJeced34
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees ueesie (Jeveee) peue ceW jnves (e) Deewj (ke#eee) Jeve kes meceerHe
ke#eeDeeW ceW (e) leLee iegHee Deeefo ceW jnves JeeueeW kees (vece) DeVe osJeW (eJeee) megveves Jee megveeves kes nsleg
(e) Deewj (eefleeJeee) eefle%ee kejves (e) leLee eefle%ee kees Hetjer kejves nejs kee (vece) melkeej kejW
(DeeMeg<esCeee) MeerIeieeefceveer mesvee Jeeues (e) Deewj (DeeMegjLeee) MeerIe eueves nejs jLeeW kes mJeeceer (e) leLee
meejefLe Deeefo kees (vece) DeVe osJeW (Metjee) Me$egDeeW kees ceejves (e) Deewj (DeJeYesefoves) Me$egDeeW kees efVeefYeVe kejves Jeeues (e) leLee otleeefo kee (vece) melkeej kejW, Gve kee meJe&$e efJepee nesJes34
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees eeefnes efke Jeve leLee ke#eeDeeW ceW jnves Jeeues DeOeslee Deewj DeOeeHekeeW,
yeefue mesveeDeeW, MeerIe eueves nejs eeveeW ceW yewves Jeeues JeerjeW Deewj otleeW kees DeVe, Oeveeefo mes melkeejHet Je&ke
Glmeen oskes meoe efJepee kees eeHle neW34
vecees efyeefuceve Fleme keglme $eef<e~ e osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
ees+Ceeb j#ee keLeb keeexleen
eeseDeeW keer j#ee kewmes kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
vecees efyeNefuceves eN keJeNefeves eN vecees JeNefce&Ces e JeNefLeves eN vece egleee e eglemesNveee eN

vecees ogvogYeee eenveNveee e35
<ees[MeesOeee
833
aj.
org
vece~ efyeNefuceves~ eN~ keNJeNefeves~ eN~ vece~ JeNefce&Ces~ eN~ JeNNefLeves~ eN~ vece~ egleee~ eN~ egleNmesNveeesefle
eglemesNveee~ eN~ vece~ ogvogYeee~ eN~ DeeNnNveNveeesleenveNveee~ eN35
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) melkejCeced (efyeefuceves) eMemleb efyeuceb OeejCeb Jee efJeeles eme lemcew (e) (keJeefeves)
mecyeb keJeeb Mejerjj#eemeeOeveb efJeeles eme lemcew (e) (vece) DeVeeefooeveced (Jeefce&Ces) yentefve Jecee&efCe
Mejerjj#eemeeOeveeefve efJeevles eme lemcew (e) (JeefLeves) eMemleeefve JeLeeefve ie=neefCe efJeevles eme lemcew~
JeLeefceefle ie=nveecemeg Heefleced (efveIeb03~4) (e) (vece) melkejCeced (egleee) e MegYeiegCes<eg eteles lemcew
(e) (eglemesveee) eglee eKeelee mesvee eme lemcew (e) (vece) melkejCeced (ogvogYeee) ogvogefYe<eg Jeeefo$es<eg
meeOeJes (e) (Deenveveee) Jeerjjmeee Jeeefo$eJeeoves<eg meeOeJes (e)35
DevJee-ns jepeepeepeveeOe#ee! YeJevlees efyeefuceves e keJeefeves e vecees Jeefce&Ces e JeefLeves e vece
egleee e eglemesveee e vecees ogvogYeee eenveveee e vece kegeg&o&ege&lees eg<ceekeb Hejepee keoeefHe ve
meeled35
YeeJeeLe&-jepeepeepeveweex+Ceeb meJe&lees j#ee, meJe&le megKeeoeefve ie=neefCe, YeespeHeseeefve Jemletefve,
eMebefmelepeveeveeb meeslegeceeefve Jeeefo$eeefCe e oJee mJeeYeereefve meeOeveereeefve35
HeoeLe&-ns jepeved Deewj epee kes DeOe#e Heg<ees! DeeHe ueesie (efyeefuceves) eMebefmele OeejCe Jee Hees<eCe
kejves (e) Deewj (keJeefeves) Mejerj kes j#eke keJee kees OeejCe kejves (e) leLee Gve kes meneekeeefjeeW kee
(vece) melkeej kejW (Jeefce&Ces) Mejerjj#ee kes yengle meeOeveeW mes egkele (e) Deewj (JeefLeves) eMebefmele IejeW Jeeues
(e) leLee Iej Deeefo kes j#ekeeW kees (vece) DeVeeefo osJeW (egleee) MegYe iegCeeW ceW eKeele (e) Deewj
(eglemesveee) eKeele mesvee Jeeues (e) leLee mesveeDeeW kee (vece) melkeej (e) Deewj (ogvogYeee) yeepes yepeeves
ceW elegj yepevlejer (e) leLee (Deenveveee) JeerjeW kees eg ceW Glmeen ye{ves kes yeepes yepeeves ceW kegMeue Heg <e
kee (vece) melkeej keerepf ees efpememes legcneje Hejepee keYeer ve nes35
YeeJeeLe&-jepee Deewj epee kes Heg<eeW kees eeefnes efke eese ueesieeW keer meye ekeej j#ee, meye kes
megKeoeeer Iej, Keeves-Heerves kes eesie HeoeLe&, eMebefmele Heg<eeW kee mebie Deewj Delegece yeepes Deeefo os kes DeHeves
DeYeer keeeeX kees efme kejW35
vecees Oe=<CeJe Fleme keglme $eef<e~ e osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
vecees Oe=<CeJes e ece=Meee eN vecees efve<eNefCes es<egefOeNceles eN vecemleerN#Ces<eJes eeegefOeves eN vece

mJeeegOeee e megOevJeves e36
834
epegJexoYee<es
aj.
org
vece~ Oe=<CeJes~ eN~ eNce=Meeesefle ece=Meee~ eN~ vece~ efveN<eNefCes~ eN~ FN<egefOeNceleN Fleer<egefOeNceles~ eN~ vece~
leerN#Ces<eJeN Fefle leerN#CeF<eJes~ eN~ DeeNegefOeves~ eN~ vece~ mJeeNegOeeesefle megDeeNegOeee~ eN~ megOevJeveN Fefle megOevJeves~
eN36
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) DeVeeefooeveced (Oe=<CeJes) ees Oe=<Ceeself e {es efveYe&ees YeJeefle lemcew (e) (ece=Meee)
eke=efJeeejMeerueee (e) ce=ogmJeYeeJepeveee (vece) melkejCeced (efve<eefCes) yenJees efve<ee Memecetne
efJeevles eme lemcew (e) (F<egefOeceles) eMemleMeekeesMeee (e) (vece) melkejCeced (leer#Ces<eJes)
leer#CeemleerJee F<eJeesMeeefCe eme lemcew (e) (DeeegefOeves) es MeleIveeefoefYe mecevleeod egOevles les eMemlee
efJeevles eme lemcew (e) (vece) DeVeoeveced (mJeeegOeee) MeesYeveeefve DeeegOeeefve eme lemcew (e) (megOevJeves)
MeesYeveeefve OevJeeefve Oevetbef<e eme lemcew (e) les<eeb j#ekeee36
DevJee-es jepeepeepeveeOe#ee Oe=<CeJes e ece=Meee e vecees efve<eefCes es<egefOeceles e vecemleer#Ces<eJes
eeegefOeves e vece mJeeegOeee e megOevJeves e vece eoeg kegeg&e les meoe efJepeefevees YeJevleg36
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&eflkebefelkece& keee lelmegefJeeejsCe {eslmeensveself e, veefn MejerjlceyeuecevlejsCe
MeenjCeb Me$egefJepeee keeg Mekeeles, lemceeled meleleb mesvee Je&veeree36
HeoeLe&-pees jepee Deewj epee kes DeefOekeejer ueesie (Oe=<CeJes) { (e) Deewj (ece=Meee) Gece
efJeeejMeerue (e) leLee keesceue mJeYeeJe Jeeues Heg<e kees (vece) DeVe osJeW (efve<eefCes) yengle MeeW Jeeues (e)
Deewj (F<egefOeceles) eMebefmele Me, De Deewj keesMe Jeeues kee (e) Yeer (vece) melkeej Deewj (leer#Ces<eJes) leer#Ce
Me-DeeW mes egkele (e) Deewj (DeeegefOeves) Des ekeej leesHe Deeefo mes ue[ves Jeeues JeerjeW mes egkele DeOe#e
Heg<e kee (e) Yeer (vece) melkeej kejW (mJeeegOeee) megvoj DeeegOeeW Jeeues (e) Deewj (megOevJeves) Des
Oeveg<eeW mes egkele (e) leLee Gvekes j#ekeeW kees (vece) DeVe osJeW, Jes meoe efJepee kees eeHle nesJeW36
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke pees keg kece& kejW mees Des ekeej efJeeej Deewj { Glmeen mes
kejW, keeeWekf e Mejerj Deewj Deelcee kes yeue kes efyevee MeeW kees eueevee Deewj Me$egDeeW kee peerlevee keYeer veneR kej
mekeles~ Fmeefuees efvejvlej mesvee keer GVeefle kejW36
vece egleeesleme keglme $eef<e~ e osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<ewokesve keLecegHekee&Jeefceleen
ceveg<e ueesie peue mes kewmes GHekeej uesJeW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
veceN egleee eN HeLeee eN veceN keeeee eN veerHeee eN veceN kegueee e mejmeee eN

vecees veeosNeee e JewMeNvleee e37
<ees[MeesOeee
835
aj.
org
vece~ egleee~ eN~ HeLeee~ eN~ vece~ keeeee~ eN~ veerHeee~ eN~ vece~ kegueee~ eN~ meNjmeee~ eN~
vece~ veeNosNeee~ eN~ JewNMeNvleee~ eN37
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) DeVeoeveced (egleee) egleew eeJeCes YeJeee (e) (HeLeee) HeefLe YeJeee ievlegkeee
(e) ceeiee&efoMeesOekeee (vece) melkejCeced (keeeee) kees<eg ketHes<eg YeJeee~ kee Fefle ketHeveecemeg Heefleced
(efveIeb03~23) (e) (veerHeee) efvelejeceeHees eefmceved me veerHemle$e YeJeee (e) lelmeneefeves (vece)
melkejCeced (kegueee) kegueemeg veoer<eg YeJeee~ keguee Fefle veoerveecemeg Heefleced (efveIeb01~13) (e)
(mejmeee) mejefme le[eies YeJeee (e) (vece) DeVeeefooeveced (veeoseee) veoer<eg YeJeee (e) (JewMevleee)
JesMevles<eg #egs<eg peueeMees<eg YeJeee (e)37
DevJee-ceveg<ew egleee e HeLeee e vece keeeee e veerHeee e vece kegueee e mejmeee
vecee veeoseee e JewMevleee e vecees oJee oee ekeeMeveeree37
YeeJeeLe&-ceveg<ew eeslemeeb ceeiee&Ceeb ketHeeveeb peueeeeosMeeveeb cenouHemejmeeb e peueb eeueefelJee e$e
keg$e yeodOJee #es$eeefo<eg Heg<keueeveVeHeueJe=#eueleeieguceeoerevf e mebJeOe&veereeefve37
HeoeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke (egleee) eeslee veeues Deeefo ceW jnves (e) Deewj (HeLeee) ceeie& ceW
eueves (e) leLee ceeiee&efo kees MeesOeves Jeeues kees (vece) DeVe os (keeeee) ketHe Deeefo ceW eefme (e) Deewj
(veerHeee) ye[s peueeMee ceW nesves (e) leLee Gmekes meneeer kee (vece) melkeej (kegueee) venjeW kee eyevOe
kejves (e) Deewj (mejmeee) leeueeye kes keece ceW eefme nesves Jeeues kee (vece) melkeej (e) Deewj (veeoseee)
veefoeeW kes le Hej jnves (e) Deewj (JewMevleee) ess-ess peueeMeeeW kes peerJeeW kees (e) Deewj JeeHeer Deeefo kes
eeefCeeeW kees (vece) DeVeeefo oskes oee ekeeefMele kejW37
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke veefoeeW kes ceeieeX, yebyeeW, ketHeeW, peueeee osMeeW, ye[s Deewj ess
leeueeyeeW kes peue kees euee, peneb-keneR yeebOe Deewj Kesle Deeefo ceW es[
kes, Heg<keue DeVe, Heue, Je=#e, uelee,
ieguce Deeefo kees Des ekeej ye{eJesb37
vece ketHeeesleme keglme $eef<e~ e osJelee~ Yegefjiee<eea He*defkeleMvo~ Heece mJej
veceN ketHeee eeJeNeee eN veceesN JeerOeeee eeleNHeee eN veceesN cesIeee e efJeegleee eN

veceesN Je<ee&e eeJeN<ee&e e38
vece~ ketHeee~ eN~ DeNJeNeee~ eN~ vece~ JeerOeeeNesefle efJeNF&Oeeee~ eN~ DeeNleNHeeesleeleNHeee~ eN~ vece~
cesIeee~ eN~ efJeNegleeesefle efJeegleee~ eN~ vece~ Je<ee&e~ eN~ DeNJeN<ee&e~ eN38
836
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(vece) DeVeeefokeced (ketHeee) ketHes YeJeee (e) (DeJeeee) DeJes<eg ieex<eg YeJeee (e)
peues<eg YeJeee (vece) memeeefokeced (JeerOeeee) efJeefJeOes<eg F&Oes<eg oerHeves<eg YeJeee, De$e
efJeHetJe&keeefoefvOeOeeleesjewCeeefokees jked elee~ (e) (DeeleHeee) DeeleHes<eg YeJeee (e) ke=<eeos eyevOeke$ex
(vece) DeVeeefokeced (cesIeee) cesIes<eg YeJeee (e) (efJeegleee) efJeegefle YeJeee (e) DeefiveefJeeeefJeos (vece)
melkeejefeeeced (Je<ee&e) Je<ee&meg YeJeee (e) (DeJe<ee&e) DeefJeeceeveemeg Je<ee&meg YeJeee (e)38
DevJee-ceveg<ee ketHeee eeJeeee e vecees JeerOeeee eeleHeee e vecees cesIeee e efJeegleee e
vecees Je<ee&e eeJe<ee&e e vecees oJee ke=lJee eevevovleg38
YeeJeeLe&-eefo ceveg<ee ketHeeefoYe keee&efmees Ye=leeved melkegeg&mlee&veskeevegeceeefve keeee&efCe keeg
Mekevegeg38
HeoeLe&-ceveg<e ueesie (ketHeee) ketHe kes (e) Deewj (DeJeeee) ie[d{eW (e) leLee peueeW kes peerJeeW
kees (vece) DeVeeefo os (e) Deewj (JeerOeeee) efJeefJeOe ekeeMeeW ceW jnves (e) Deewj (DeeleHeee) Ieece ceW jnves
Jeeues Jee (e) Kesleer Deeefo kes eyevOe kejves Jeeues kees (vece) DeVe os (cesIeee) cesIe ceW jnves (e) Deewj
(efJeegleee) efyepegueer mes keece uesves Jeeues kees (e) leLee DeefiveefJeee kes peeveves Jeeues kees (vece) DeVeeefo os
(e) Deewj (Je<ee&e) Je<ee& cebs jnves (e) leLee (DeJe<ee&e) Je<ee&jefnle osMe ceW Jemeves Jeeues kee (vece) melkeej
kejkes Deeveefvole nesJeW38
YeeJeeLe&-pees ceveg<e ketHeeefo mes keee&efmeef nesves kes efuees Ye=leeW kee melkeej kejW lees Deveske GeceGece keeeeX kees efme kej mekeW38
vecees Jeeleeesleme keglme $eef<e~ e osJelee~ mJeje[e<eea He*defkeleMvo~ Heece mJej
the
ary
DeLe ceveg<ewjvesYees peielmLeHeoeLexYe keLecegHekeejes eee FlegHeefoMeles
Deye ceveg<e peieled kes Deve HeoeLeeX mes kewmes GHekeej uesJeW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
veceesN Jeeleee eN js<ceee eN vecees JeemleNJeee e JeemlegHeee eN veceN meesceee e Nee eN

vecemleeNceee eeNCeee e39
vece~ Jeeleee~ eN~ js<ceee~ eN~ vece~ JeeNmleNJeee~ eN~ JeeNmlegHeeesefle JeemlegHeee~ eN~ vece~ meesceee~ eN~
Nee~ eN~ vece~ leeNceee~ eN~ DeNNCeee~ eN39
HeoeLe&-(vece) DeVeeefokeced (Jeeleee) JeeegefJeeeeeb YeJeee (e) (js<ceee) js<ces<eg efnbmekes<eg YeJeee
(e) (vece) melkejCeced (JeemleJeee) Jeemlegefve efveJeememLeeves YeJeee (e) (JeemlegHeee) Jeemletefve
efveJeememLeeveeefve Heeefle lemcew (e) (vece) DeVeeefokeced (meesceee) SseeexHeHeVeee (e) (ee) ogeveeb
<ees[MeesOeee
837
am
aj.
org
jesokeee (e) (vece) melkejCeced (leeceee) emleeceefle iueeeefle lemcew (e) (DeCeee) eeHekeee
(e)39
DevJee-es ceveg<ee Jeeleee e js<ceee e vecees JeemleJeee e JeemlegHeee e vece meesceee e ee
e vecemleeceee eeCeee e vecees efJeoOegmles efeee mecHeVee meg39
YeeJeeLe&-eoe ceveg<ee JeeJeeefoiegCeeved efJeefolJee JeJenejs<eg mebeegeerjbmleoeveskeeefve megKeeefve
ueYesjved39
HeoeLe&-pees ceveg<ee (Jeeleee) JeeegefJeee ceW kegMeue (e) Deewj (js<ceee) ceejves JeeueeW ceW eefme kees
(e) Yeer (vece) DeVeeefo osJesb (e) leLee (JeemleJeee) efveJeeme kes mLeeveeW ceW ngS (e) Deewj (JeemlegHeee)
efveJeememLeeve kes j#eke kee (vece) melkeej kejW (e) leLee (meesceee) Oevee{e (e) Deewj (ee) ogeW kees
jesove kejeves nejs kees (vece) DeVeeefo osJeW (e) leLee (leeceee) yegjs keeceeW mes iueeefve kejves (e) Deewj
(DeCeee) Des HeoeLeeX kees eeHle kejeves nejs kee (vece) melkeej kejW, Jes ue#ceer mes mecHeVe nesJeW39
YeeJeeLe&-peye ceveg<e Jeeeg Deeefo kes iegCeeW kees peeve kes JeJenejeW ceW ueieeJeW, leye Deveske megKeeW kees
eeHle neW39
as
vece MeJe Fleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ DeefleMekeJejer vo~ Heece
mJej
ceveg<ew keLeb mebleesJeefceleen
ceveg<eeW kees kewmes meblees<eer nesvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
vece MeNJes e HeMegHelees eN vece GNeee e YeerNceee eN veceesesJeNOeee e otjsJeNOeee eN vecees

nNv$es eN nveeremes eN vecees Je=#esYeesN nefjkesMesYeesN vecemleeNjee40
vece~ MeNJeN Fefle MeNcedieJes~ eN~ HeNMegHelee Fefle HeNMegHelees~ eN~ vece~ GNeee~ eN~ YeerNceee~ eN~ vece~
DeNeNsJeNOeeesleesJeNOeee~ eN~ otjsJeNOeeesefle otjsJeNOeee~ eN~ vece~ nNv$es~ eN~ nveeremes~ eN~ vece~ Je=#esYe~ nefjkesMesYe FefleN
nefjkesMesYe~ vece~ leeNjee40
HeoeLe&-(vece) DeVeeefokeced (MeJes) Meb megKeb ieefle eeHveeself e lemcew (e) (HeMegHelees)
ieJeeefoHeMetveeb Heeuekeee (e) (vece) melkejCeced (Geee) lespeefmJeves (e) (Yeerceee) efyeYeself e emceeled lemcew
Yeejee (e) (vece) DeVeeefokeced (DeesJeOeee) eeses Hegj Me$etved yeOveeefle nefvle Jee lemcew (e)
(otjsJeOeee) eesjerved otjs yeOveeefle lemcew (e) (vece) DeVeeefooeveced (nv$es) ees ogeved nefvle lemcew (e)
(nveeremes) ogeveeceefleMeesve nv$es efJeveeMekeee (e) (vece) melkejCeced (Je=#esYe) es Me$etved Je=eefvle efvoefvle
838
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
lesYe HeeoHesYees Jee (nefjkesMesYe) njees nefjlee kesMee es<eeb lesYees egJeYees Jee (vece) DeVeeefokeced (leejee)
ogKeeled mevleejkeee40
DevJee-es ceveg<ee MeJes e HeMegHelees e vece Geee e Yeerceee e veceesesJeOeee e otjsJeOeee e
vecees nv$es e nveeremes e vecees Je=#esYees nefjkesMesYees vecemleejee vecees oeg kegeg&mles megefKeve meg40
YeeJeeLe&-ceveg<ewie&JeeefoHeMegHeeuevesve YeejeefoMeeefvlekejCesve e mebleesJeced40
HeoeLe&-pees ceveg<e (MeJes) megKe kees eeHle nesves (e) Deewj (HeMegHelees) ieew Deeefo HeMegDeeW keer j#ee
kejves Jeeues kees (e) Deewj ieew Deeefo kees Yeer (vece) DeVeeefo HeoeLe& osJeW (Geee) lespemJeer (e) Deewj
(Yeerceee) [j efoKeeves Jeeues kee (e) Yeer (vece) melkeej kejW (DeesJeOeee) Heefnues Me$egDeeW kees yeebOeves nejs
(e) Deewj (otjsJeOeee) otj Hej Me$egDeeW kees yeebOeves Jee ceejves Jeeues kees (e) Yeer (vece) DeVeeefo osJeW (nv$es)
ogeW kees ceejves (e) Deewj (nveeremes) ogeW kee Delevle efvecet&ue efJeveeMe kejves nejs kees (e) Yeer (vece) DeVeeefo
osJeW (Je=#esYe) Me$eg kees keeves JeeueeW kees Jee Je=#eeW kee Deewj (nefjkesMesYe) njs kesMeeW Jeeues pJeeveeW Jee njs
HeeeW Jeeues Je=#eeW kee (vece) melkeej kejW Jee peueeefo osJeW Deewj (leejee) ogKe mes Heej kejves Jeeues Heg<e kees
(vece) DeVeeefo osJeW Jes megKeer neW40
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke ieew Deeefo HeMegDeeW kes Heeueve Deewj Yeej peerJeeW keer Meeefvle kejves mes
meblees<e kejW40
vece MecYeJeeesleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ mJeje[e<eea ye=nleer vo~
ceOece mJej
pevew keLeb mJeeYeerb meeOeefceleen
the
ary
ceveg<eeW kees kewmes DeHevee DeYeer efme kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
vece MecYeNJeee e ceeesYeNJeee eN vece Me*dkeNjee e ceemkeNjee eN vece efMeNJeee e

efMeNJelejee e41
vece~ MeNcYeNJeeesefle MecedYeNJeee~ eN~ ceNeesNYeNJeeesefle ceeYeNJeee~ eN~ vece~ MeN*dkeNjeesefle MecedkeNjee~ eN~
ceNeNmkeNjee~ ceNeNkeNjeesefle ceekeNjee~ eN~ vece~ efMeNJeee~ eN~ efMeNJelejeNesefle efMeNJelejee~ eN41
HeoeLe&-(vece) melkejCeced (MecYeJeee) e Meb megKeb YeeJeeefle lemcew Hejcesejee mesveeOeerMeee Jee,
De$eevleYee&efJelees CeLe&~ (e) (ceeesYeJeee) cee megKeb YeJeefle emceeled lemcew (e) (vece) melkejCeced
(Mejee) e meJex<eeb megKeb kejesefle lemcew (e) (ceemkejee) e meJex<eeb eeefCeveeb cee megKeb kejesefle lemcew
(e) (vece) melkejCeced (efMeJeee) ceuekeeefjCes (e) (efMeJelejee) DeefleMeesve ceuemJeHeee
(e)41
<ees[MeesOeee
839
am
aj.
org
DevJee-es ceveg<ee MecYeJeee e ceeesYeJeee e vece Mejee e ceemkejee e vece efMeJeee e

efMeJelejee e vece kegJe&efvle les keueeCeceeHvegJeefvle41
YeeJeeLe&-ceveg<ew esceYekelee meJe&ceueeo Hejcesej SJeesHeemees yeueeOe#ee melkee&Jees ele
mJeeYeereefve efmeOeseg41
HeoeLe&-pees ceveg<e (MeYceJeee) megKe kees eeHle kejeves nejs Hejcesej (e) Deewj (ceeesYeJeee)
megKeeeefHle kes nsleg efJeeved (e) kee Yeer (vece) melkeej (Mejee) keueeCe kejves (e) Deewj (ceemkejee)
meye eeefCeeeW kees megKe HengBeeves Jeeues kee (e) Yeer (vece) melkeej (efMeJeee) ceuekeejer (e) Deewj
(efMeJelejee) Delevle ceuemJeHe Heg<e kee (e) Yeer (vece) melkeej kejles nQ, Jes keueeCe kees eeHle nesles
nQ41
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke esceYeefkele kes meeLe meye ceueeW kes oelee Hejcesej keer ner GHeemevee
Deewj mesveeOe#e kee melkeej kejW, efpememes DeHeves DeYeer keee& efme neW41
vece Heeee&esleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele
mJej
as
veceN Heeee&e eeJeeNee&e eN vece eNlejCeee eesNejCeee eN veceNmleerLee&e eN ketueee eN veceN

Me<Heee eN Hesveee e42
the
ary
vece~ Heeee&e~ eN~ DeNJeeNee&e~ eN~ vece~ eNlejCeeNesefle eNlejCeee~ eN~ GNejCeeNeslegl edlejCeee~ eN~ vece~
leerLee&e~ eN~ ketueee~ eN~ vece~ Me<Heee~ eN~ Hesveee~ eN42
HeoeLe&-(vece) DeJeejs melkejCeced (Heeee&e) ogKesYe Heejs Jee&ceeveee (e) (DeJeeee&e) DeJeejs
DeJee&eerves Yeeies YeJeee (e) (vece) melkejCeced (elejCeee) veewkeeefovee HejleeoJee&eerves les eeHleee eeHeefe$es
Jee (e) (GejCeee) DeJee&eerveleeled Hejleb eeHvegJeles eeHeeles Jee (e) (vece) DeVeced (leerLee&e) leerLex<eg
JesoefJeeeOeeHekes<eg meleYee<eCeeefo<eg e meeOeJes (e) (ketueee) ketues<eg mecegveeeefoles<eg meeOeJes (e) (vece)
DeVeeefooeveced (Me<Heee) Me<Hes<eg le=Ceeefo<eg meeOeJes (e) (Hesveee) Hesves<eg yegodyegoekeejs<eg meeOeJes (e)42
DevJee-es ceveg<ee Heeee&e eeJeeee&e e vece elejCeee eesejCeee e vecemleerLee&e e ketueee
e vece Me<Heee e Hesveee e vece kegJe&vleg eoege les megKeb eeHvegeg42
YeeJeeLe&-ceveg<ewee&ves<eg veewkeeefo<eg megefMeef#eleeved kewJee&keeoerved mebmLeeHe mecegeefoHeejeJeejew ielJeeiele
osMeosMeevlejerHeerHeevlejJeJenejsCe Oeveb efve<HeeeeYeerb meeOeveereced42
840
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-pees ceveg<e (Heeee&e) ogKeeW mes Heej ngS (e) Deewj (DeJeeee&e) FOej kes Yeeie ceW ngS kee
(e) Yeer (vece) melkeej (e) leLee (elejCeee) Gme le mes veewkeeefo eje Fme Heej HengBes Jee HengBeeves (e)
Deewj (GejCeee) Fme Heej mes Gme Heej Hengbeves Jee HengBeeves Jeeues kee (vece) melkeej kejW (leerLee&e)
JesoefJeee kes He{eves JeeueeW Deewj meleYee<eCeeefo keeceeW ceW eJeerCe (e) Deewj (ketueee) meceg leLee veoer Deeefo
kes leeW Hej jnves Jeeues kees (e) Yeer (vece) DeVe osJeW (Me<Heee) le=Ce Deeefo keeeeX ceW meeOeg (e) Deewj
(Hesveee) Hesve yegodyegoeefo kes keeeeX ceW eJeerCe Heg<e kees (e) Yeer (vece) DeVeeefo osJeW, Jes keueeCe kees eeHle
nesJeW42
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke veewkeeefo eeveeW ceW efMeef#ele ceuueen Deeefo kees jKe mecegeefo kes Fme
Heej, Gme Heej pee-Deekes osMe-osMeevlej Deewj erHeerHeevlejeW ceW JeJenej mes Oeve keer GVeefle kejkes DeHevee DeYeer
efme kejW42
vece efmekeleeesleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ peieleer vo~ efve<eeo
mJej
Hegvece&veg<ew efkeb kee&Jeefceleen
as
vece efmekeNleee e eJeeNeee eN vece efkeefMeNueee e #eeNCeee eN vece keHeNefo&ves e

HegueNmlees eN veceFefjNCeee e eNHeLeee e43
vece~ efmeNkeNleee~ eN~ eNJeeNeeesefle eJeeNeee~ eN~ vece~ efkeNefMeNueee~ eN~ #eNeNCeee~ eN~ vece~ keNHeNefo&ves~
eN~ HegueNmlees~ eN~ vece~ FNefjNCeee~ eN~ eNHeNLeeesefle eHeNLeee~ eN43
the
ary
HeoeLe&-(vece) DeVeced (efmekeleee) efmekeleemeg meeOeJes (e) (eJeeeee) es eJees{gb eesieemles<eg

meeOeJes (e) (vece) (eEkeefMeueee) efkeb kegeflmele efMeuees Je=efee&me lemcew (e) (#eeCeee) efveJeemes Jee&ceeveee
(e) (vece) DeVeced (keHeefo&ves) peeegkeleee peveee (e) (Heguemlees) cenekeee#esH$es~ De$e Hegue cenJes
Oeeleesyee&nguekeeoewCeeefoke keefmle elee~ (e) (vece) melkejCeced (FefjCeee) FefjCe T<ejYetceew meeOeJes
(e) (eHeLeee) eke=s<eg Oece&HeefLe<eg meeOeJes (e)43
DevJee-es ceveg<ee efmekeleee e eJeeeee e vece efkebefMeueee e #eeCeee e vece keHeefo&ves e
Heguemlees e vece FefjCeee e eHeLeee e vecees oeg kegeg&mles meJe&efeee peeesjved43
YeeJeeLe&-ceveg<ewYet&ieYe&efJeeee efmekeleeefo<eg YeJeeved megJeCee&oerved Oeeletved efvemeee& cenowee&cegVeereeveeLee
Heeueveeree43
<ees[MeesOeee
841
aj.
org
HeoeLe&-pees ceveg<e (efmekeleee) yeeuet mes HeoeLe& efvekeeueves ceW elegj (e) Deewj (eJeeeee) yewue
Deeefo kes eueeves JeeueeW ceW eJeerCe kees (e) Yeer (vece) DeVe (efkebefMeueee) efMeueeJe=efe kejves (e) Deewj
(#eeCeee) efveJeememLeeve ceW jnves Jeeues kees (e) Yeer (vece) DeVe (keHeefo&ves) peeOeejer (e) Deewj (Heguemlees)
ye[s-ye[s MejerjeW kees HeWkeves Jeeues kees (e) Yeer (vece) DeVe osJeW (FefjCeee) Tmej Yetefce mes Deefle GHekeej
uesves Jeeues (e) Deewj (eHeLeee) Gece Oece& kes ceeieeX ceW eJeerCe Heg<e kee (e) Yeer (vece) melkeej kejW, Jes
meye kes efee nesJeW43
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke YetieYe&efJeeevegmeej yeeuet, ceer Deeefo mes megJeCee&efo OeelegDeeW kees
efvekeeue yengle Ssee& kees ye{e kes DeveeLeeW kee Heeueve kejW43
am
vecees Jepeeesleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele
mJej
keerMee pevee megefKevees YeJevleerlegHeefoMeles

kewmes ceveg<e megKeer nesles nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
veceesN Jepeee eN ieeseee eN veceNmleuHeee eN ieseee eN vecees oNeee e efveJesN<eee eN

veceN keeeee e iejsee eN44
as
vece~ Jepeee~ eN~ ieeseee~ ieesmLeeNesefleN ieesmLeee~ eN~ vece~ leuHeee~ eN~ ieseee~ eN~ vece~
NoNeee~ eN~ efveNJesN<eeesefle efveJesN<eee~ eN~ vece~ keeeee~ eN~ ieNNjsee~ eN44
the
ary
HeoeLe&-(vece) DeVeeefooeveced (Jepeee) Jeefpe<eg efeeemeg YeJeee (e) (ieeseee) ieess<eg ieJeeb
mLeeves<eg meeOeJes (e) (vece) DeVeced (leuHeee) leuHes Meeves meeOeJes (e) (ieseee) iesns efvelejeb YeJeee (e)
(vece) melke=efleced (oeee) oes meeOeJes (e) (efveJes<eee) efvelejeb JeeHleew meeOeJes (e) (vece)
DeVeeefooeveced (keeeee) kes<JeeJejCes<eg YeJeee (e) (iejsee) iejs<eg ienves<eg efleefle le$e megmeeOeJes
(e)44
DevJee-es ceveg<ee Jepeee e ieeseee e vecemleuHeee e ieseee e vecees oeee e efveJes<eee
e vece keeeee e iejsee e vecees oegmles megKeb Yepesjved44
YeeJeeLe&-es ceveg<ee cesIeJe=efpevele=Ceeefoj#eCesve ieJeeoerved Je&esegmles Heg<keueb Yeesieb ueYesjved44
HeoeLe&-pees ceveg<e (Jepeee) efeeeDeeW ceW eefme (e) Deewj (ieeseee) ieew Deeefo kes mLeeveeW kes
Gece eyevOekeee& kees (e) Yeer (vece) DeVeeefo osJeW (leuHeee) KedJeeefo kes efvecee&Ce ceW eJeerCe (e) Deewj
(ieseee) Iej ceW jnves Jeeues kees (e) Yeer (vece) DeVe osJeW (oeee) oe kes efJeeej ceW kegMeue (e) Deewj
(efveJes<eee) efJe<eeeW ceW efvejvlej JeeHle nesves ceW eJeerCe Heg<e kee (e) Yeer (vece) melkeej kejW (keeeee)
842
epegJexoYee<es
aj.
org
Deeeefole iegHle HeoeLeeX kees eke kejves (e) Deewj (iejsee) ienve Deefle keefve efieefjkevojeDeeW ceW Gece
jnves Jeeues Heg<e kees (e) Yeer (vece) DeVeeefo osJeW, Jes megKe kees eeHle nesJeW44
YeeJeeLe&-pees ceveg<e cesIe mes GlHeVe Je<ee& Deewj Je<ee& mes GlHeVe ngS le=Ce Deeefo keer j#ee mes ieew Deeefo
HeMegDeeW kees ye{eJesb, Jes Heg<keue Yeesie kees eeHle nesJeW44
vece Meg<keeeesleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~
OewJele mJej
Hegvemlew eEke keee&efceleen
efHej Gve ceveg<eeW kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
veceN Meg<keeee e nefjNleee eN vece Hee:meNJeee e jpeNmeee eN veceesN ueesHeee eesueNHeee

eN veceNTJee&e eN metJee&e e45
vece~ Meg<keeee~ eN~ nNefjlN eee~ eN~ vece~ HeeNmeNJeee~ eN~ jpeNmeee~ eN~ vece~ ueesHeee~ eN~ GNueNHeee~
eN~ vece~ TJee&e~ eN~ metJee&Nesefle megTJee&e~ eN45
the
ary
as
HeoeLe&-(vece) peueeefokeced (Meg<keeee) Meg<kes<eg veerjmes<eg YeJeee (e) (nefjleee) nefjles<eg mejmes<eg
Deex<eg YeJeee (e) (vece) ceeveced (HeebmeJeee) Heebmeg<eg Oetefue<eg YeJeee (e) (jpemeee) jpemeg ueeskes<eg
HejceeCeg<eg Jee YeJeee (e) (vece) ceeveced (ueesHeee) ueesHes<eg soves<eg meeOeJes (e) (GueHeee) GueHes Gl#esHeCes
meeOeJes~ De$eesueeewjeefokeeod OeeleesjewCeeefokees [Heved elee~ (e) (vece) meefleeeced (TJee&e) TJeez efnbmeeeeb
meeOeJes (e) (metJee&e) megg TJeez YeJeee (e)45
DevJee-es ceveg<ee Meg<keeee e nefjleee e vece HeebmeJeee e jpemeee e vecees ueesHeee
eesueHeee e vece TJee&e e metJee&e e vecees oeg kegeg&mles<eeb keeee&efCe efmeOeseg45
YeeJeeLe&-ceveg<ee Mees<eCenefjlelJeeefokeejkeeved Jeeetved efJe%eee keee&efmeefb kegeg&45
HeoeLe&-pees ceveg<e (Meg<keeee) veerjme HeoeLeeX ceW jnves (e) Deewj (nefjleee) mejme HeoeLeeX cesb
eefme kees (e) Yeer (vece) peueeefo osJeW (HeebmeJeee) Oetefue ceW jnves (e) Deewj (jpemeee) ueeskeueeskeevlejeW ceW jnves Jeeues kee (e) Yeer (vece) ceeve kejW (ueesHeee) sove kejves ceW eJeerCe (e) Deewj
(GueHeee) HeWkeves ceW kegMeue Heg<e kee (e) Yeer (vece) ceeve kejW (TJee&e) ceejves ceW eefme (e) Deewj
(metJee&e) megvojlee mes lee[vee kejves Jeeues kee (e) Yeer (vece) melkeej kejW, Gvekes meye keee& efme
nesJeW45
YeeJeeLe&-ceveg<e megKeeves Deewj njeHeve Deeefo kejves Jeeues JeeegDeeW kees peeve kes DeHeves keee& efme
kejW45
<ees[MeesOeee
843
aj.
org
vece HeCee&esleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ mJejed eke=efleMvo~ OewJele
mJej
HegvemleosJeen
vece HeNCee&e e HeCe&MeNoee eN veceGodiegjceeCeee eeefYeIveNles eN veceDeeefKeoNles e eefKeoNles

eN veceF<egke=ees Oeveg<ke=ee JeesN veceesN vecees Je efkeefjNkeYees osNJeeveeN: oesYeesN vecees
efJeefevJeNlkesYeesN vecees efJeef#eCeNlkesYeesN veceDeeefven&NlesYe46
am
vece~ HeNCee&e~ eN~ HeNCeN&MeNoeesefle HeCe&MeNoee~ eN~ vece~ GNodiegjceeCeeNesleglediegjceeCeee~ eN~ DeNefYeNIveNle
FleefYeIveNles~ eN~ vece~ DeeNefKeNoNle FleeefKeNoNles~ eN~ eNefKeNoNle Fefle eefKeoNles~ eN~ vece~ FN<egke=eN Fleer<egke=ledYe~
OeNveg<ke=e~ OeNvegke=eN Fefle Oevegke=ledYe~ eN~ JeN~ vece~ vece~ JeN~ efkeNefjNkesYe~ osNJeeveeced~ oesYe~ vece~
efJeNefeNvJeNlkesYeN Fefle efJeefevJeNlkesYe~ vece~ efJeNef#eNCeNlkesYeN Fefle efJeef#eCeNlkesYe~ vece~ DeeNefveNn&NlesYeN
FleeefvenNlesYe46
the
ary
as
HeoeLe&-(vece) DeVeced (HeCee&e) e eefleHeeueeefle lemcew (e) (HeCe&Meoee) e HeCee&efve Meereles

efveefe lemcew (e) (vece) (GodiegjceeCeee) e Glke=leee iegjle Gelegeceb kejeself e lemcew (e)
(DeefYeIveles) e DeeefYecegKesve nefvle lemcew (e) (vece) melkejCeced (DeeefKeoles) Deemecevleeod
oerveeeweeexHe#eerCeee (e) (eefKeoles) eke=leee #eerCeee (e) (vece) DeVeeefooeveced (F<egke=e)
yeeCeefvecee&HekesYe (Oeveg<ke=e) Oeveg<eeb efvecee&le=Ye (e) (Je) eg<ceYeced (vece) ceeveced (vece)
DeVeeefooeveced (Je) eg<ceYeced (efkeefjkesYe) efJe#esHekesYe (osJeeveeced) efJeog<eeced (oesYe)
eJee&ceevesYe (vece) melkejCeced (efJeefevJelkesYe) es efJeefevJeefvle lesYe (vece) melkeejced
(efJeef#eCelkesYe) es Me$etved efJe#eeefvle lesYe (vece) melkeejced (Deeefven&lesYe) es
mecevleeefVen&leemlesYe46
DevJee-es ceveg<ee HeCee&e e HeCe&Meoee e vece GodiegjceeCeee eeefYeIveles e vece DeeefKeoles e
eefKeoles e vece F<egke=ees vecees Oeveg<ke=ee Jees vecees osJeeveeb oesYe efkeefjkesYees Jees vecees efJeefevJelkes Yees
vecees efJeef#eCelkesYees vece Deeefven&lesYees vecees oeg kegeg&e les meJe&le Dee{ee peeevles46
YeeJeeLe&-ceveg<ew meJeez<eefOeYeesVeeefokeb mebie=eeveeLeceveg<eeefoeeefCeYees oJee DeevevoefeleJee46
HeoeLe&-pees ceveg<e (HeCee&e) elegHekeej mes j#eke kees (e) Deewj (HeCe&Meoee) HeeeW kees keeves Jeeues
kees (e) Yeer (vece) DeVe (GodiegjceeCeee) Gece ekeej mes Gece kejves (e) Deewj (DeefYeIveles) mevcegKe neskes
ogeW kees ceejves Jeeues kees (e) Yeer (vece) DeVe osJeW (DeeefKeoles) oerve efveOe&ve (e) Deewj (eefKeoles)
844
epegJexoYee<es
aj.
org
Deefleoefjer peve kee (e) Yeer (vece) melkeej kejW (F<egke=e) yeeCeeW kees yeveeves Jeeues kees (vece) DeVeeefo
osJeW (e) Deewj (Oeveg<ke=e) Oeveg<ed yeveeves Jeeues (Je) legce ueesieeW kee (vece) melkeej kejW (osJeeveeced)
efJeeveeW kees (oesYe) DeHeves Deelcee kes meceeve efee (efkeefjkesYe) yeeCe Deeefo Me HeWkeves Jeeues (Je)
legce ueesieeW kees (vece) DeVeeefo osJeW (efJeefevJelkesYe) MegYe iegCeeW kee HeoeLees kee meee kejves JeeueeW kee
(vece) melkeej (efJeef#eCelkesYe) Me$egDeeW kes veeMeke peveeW kee (vece) melkeej Deewj (Deeefven&lesYe) Des
ekeej Hejepee kees eeHle ngS ueesieeW kee (vece) melkeej kejW, Jes meye Deesj mes Oeveer nesles nQ46
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke meye Dees<eefOeeeW mes DeVeeefo Gece HeoeLeeX kee enCe kej DeveeLe
ceveg<eeefo eeefCeeeW kees oskes meye kees Deeveefvole kejW46
am
eHe Fleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ Yegefjiee<eea ye=nleer vo~ ceOece
mJej
eHesNDevOememHelesN oefjN veerueueesefnle~

DeeNmeeb eNpeeveecesN<eeb HeMetveeb cee YesNcee& jesN*d cees e veN efkeb eNveececeled47
as
eHes~ DevOeme~ HeNlesN~ oefj ~ veerueueesefnNlesefleN veerueueesefnle~ DeeNmeeced~ eNpeeveeNefceefle eNpeeveeced~ SN<eeced~ HeNMetveeced~
cee~ YesN~ cee~ jesNked~ ceesFefleN cees~ eN~ veN~ efkeced~ eNve~ DeeNceNceNled47
the
ary
HeoeLe&-(eHes) ees keglmeeee ieles Heeefle j#eefle lelmebyegew (DevOeme) DeVeeos (Heles) mJeeceer
(oefj) ees oefjeefle lelmecyegew (veerueueesefnle) ees veerueeved JeCee&ved jesneefle lelmecyegew (Deemeeced) ele#eeCeeced
(epeeveeced) ceveg<eeoerveeced (S<eeced) (HeMetveeced) ieJeeoerveeced (cee) (Yes) cee Yeeb eeHees (cee) (jesked) jesieb
kegee& (cees) (e) (ve) Demceeved (efkeced) (eve) (Deececeled) Dece jesies~ Deceeiece ueef* Heced47
DevJee-ns eHes DevOememHeles oefj veerueueesefnle jepeepeepeve! lJeceemeeb epeeveeces<eeb HeMetveeb e
mekeeMeevcee Yes~ cee jesked veesmceeved efkeeve cees Deececeled47
YeeJeeLe&-e Dee{eemles oefjeved Heeueesegex jepeepeepeveemles epeeHeMegefnbmeveb keoeefHe cee kegeg&e&le
meJex<eeb megKeb Jexle47
HeoeLe&-ns (eHes) efveefvole ieefle mes j#eke (DevOeme) DeVe Deeefo kes (Heles) mJeeceer (oefj) oefjlee
kees eeHle ngS (veerueueesefnle) veerueJeCe&egkele HeoeLeeX kee mesJeve kejves nejs jepee Jee epee kes Heg<e! let
(Deemeeced) Fve ele#e (epeeveeced) ceveg<eeefo (e) Deewj (S<eeced) Fve (HeMetveeced) ieew Deeefo HeMegDeeW kes j#eke
<ees[MeesOeee
845
aj.
org
neskes Fvemes (cee) (Yes) cele Yee kees eeHle kej (cee) (jesked) cele jesie kees eeHle kej (ve) nce kees Deewj
Deve (efkeced) efkemeer kees (eve) Yeer (cees) cele (Deececeled) jesieer kejs47
YeeJeeLe&-pees Oevee{e nQ, Jes oefjeW kee Heeueve kejW leLee pees jepee Deewj epee kes Heg<e nQ, Jes epee kes
HeMegDeeW kees keYeer ve ceejW, efpememes epee cesb meye ekeej meye kee megKe ye{
s 47
Fcee eesleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo
mJej
efJeef eEke keee&efcelegeles
efJeeveeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
FNcee Nee leNJemes keHeNefo&ves #eNeerjeeN e Yejecens ceNleer~

eLeeN Mecemeod efNHeosN eleg<HeosN efJeMJe Hegb eecesDeNefmceVeveelegjced48
FNcee~ Nee~ leNJemes~ keNHeNefo&ves~ #eNeerjeNesefle #eNeledJeerjee~ e~ YeNjeNceNnsN~ ceNleer~ eLee~ MeNced~ DeNmeNled~ efNHeoN
Fefle efNHeos~ eleg<Heos~ elegHeoN FefleN elegHeos~ efJeeced~ Hegced~ eeces~ DeNefmceved~ DeNveeNlegjced48
the
ary
as
HeoeLe&-(Fcee) epee (ee) Me$egjesokeee (leJemes) yeefueee (keHeefo&ves) ke=leyeeeee&e

(#eeerjee) #eevlees ogveeMekee Jeerje eme lemcew (e) (Yejecens) Oejecens (celeer) cesOeeefJeve~ celee Fefle
cesOeeefJeveecemeg Heefleced (efveIeb03~15) (eLee) (Meced) megKeced (Demeled) YeJesled (efHeos) ceveg<eeeee
(eleg<Heos) ieJeeeee (efJeeced) meJe peieled (Hegced) jesiejefnlelJesve yeefueced (eeces) yeeeC[mecetns (Deefmceved)
Jee&ceeves (Deveelegjced) DeogefKeleced48
DevJee-ns Jeerj ! eLeeefmceved eecesveelegjb Hegb efJeeb Mecemeled leLee Jeeb efHeos eleg<Heos leJemes
keHeefoves #eeerjee ee escee celeer eYejecens leLee lJecemcew eYej48
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeefe&Lee epeemeg erHeg<ee Oeercevle megmleLeevegee
ceveg<eHeeeefoegkeleb jepeb jesiejefnleb Hegefceled megKeer meleleb mecHeeoveereced48
HeoeLe&-ns Me$egjesoke JeerjHeg<e! (eLee) pewmes (Deefmceved) Fme (eeces) yeeeC[mecetn ceW (Deveelegjced)
ogKejefnle (Hegced) jesiejefnle nesves mes yeueJeeved (efJeeced) meye peieled (Meced) megKeer (Demeled) nes Jewmes nce ueesie
(efHeos) ceveg<eeefo (eleg<Heos) ieew Deeefo (leJemes) yeueer (keHeefo&ves) yeeee& kees mesJeve efkees (#eeerjee) ogeW
kes veeMeke JeerjeW mes egkele (ee) HeeHeer kees ueeves nejs mesveeHeefle kes efuees (Fcee) Fve (celeer) yegefceeveeW
kee (eYejecens) Des ekeej Hees<eCe kejles nQ, Jewmes let Yeer Gme kees OeejCe kej48
846
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efJeeveeW kees eeefnes efke pewmes epeeDeeW ceW erHeg<e
yegefceeved neW Jewmes Devegeve kej ceveg<e Heeeefoegkele jepe kees jesiejefnle, Hegefegkele Deewj efvejvlej megKeer
kejW48
ee les Fleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ Dee<e&veggHed vo~ ieevOeej
mJej
ee les efMeNJee leNvet efMeNJee efJeNeene Yes<eNpeer~

efMeNJee Nleme Yes<eNpeer leee vees ce=[ peerNJemes49
am
ee~ lesN~ NN~ efMeNJee~ leNvet~ efMeNJee~ efJeNeene~ YesN<eNpeer~ efMeNJee~ Nleme~ YesN<eNpeer~ leee~ veN~ ce=[~
peerNJemes49
the
ary
as
HeoeLe&-(ee) (les) leJe () jepeJewe (efMeJee) keueeCekeeefjCeer (levet) Mejerjb efJemle=lee veerelf eJee&
(efMeJee) efeeoMe&vee (efJeeene) meJee&efCe efoveeefve (Yes<epeer) Deew<eOeeveerJe jesieefveJeeefjkee (efMeJee) megKeeoe
(leme) iCeme~ De$e He=<eesojeefolJeeppeueesHe~ (Yes<epeer) DeeefOeefJeveeefMeveer (leee) (ve) Demceeved (ce=[)
megKee (peerJemes) peereJf elegced49
DevJee-ns ! lJeb ee les efMeJee levet efMeJee Yes<epeer leme efMeJee Yes<epeefmle leee peerJemes efJeeene
vees ce=[49
YeeJeeLe&-jepeJeweeefoefJeefOe&ce&veerleew<eefOeoevesve nmleefeeekeewMeuesve Mem$eweMf Jee efYeJee e jesiesYees
efveJeee& meJee& mesvee epeee jeveeree49
HeoeLe&-ns () jepee kes Jewe let (ee) pees (les) lesjer (efMeJee) keueeCe kejves Jeeueer (levet) osn Jee
efJemleejegkele veerefle (efMeJee) osKeves ceW efee (Yes<epeer) Dees<eefOeeeW kes legue jesieveeMeke Deewj (leme) jesieer kees
(efMeJee) megKeoeeer (Yes<epeer) Heer[
e njves Jeeueer nw (leee) Gmemes (peerJemes) peerves kes efuees (efJeeene) meye
efove (ve) nce kees (ce=[) megKe kej49
YeeJeeLe&-jepee kes Jewe Deeefo efJeeveeW kees eeefnes efke Oece& keer veerefle, Dees<eefOe kes oeve, nmleefeee keer
kegMeuelee Deewj MeeW mes sove-Yesove kejkes jesieeW mes yeee kes meye mesvee Deewj epeeDeeW kees emeVe kejW49
Heefj ve Fleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
jepeHeg<ew eEke keee&efceleen
jepeHeg<eeW kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
<ees[MeesOeee
847
aj.
org
Heefj vees Nme nsNefleJe&=Cekeleg Heefj lJesN<eme ogce&NeflejIeeNees~

DeJe efmLeNje ceNIeJeemleveg<JeN ceer{dJemleesNkeeeN leveeee ce=[50
Heefj~ veN~ Nme~ nsNefle~ Je=CeNkeleg~ Heefj~ lJesN<eme~ ogce&Nefleefjefle ogceNefle~ DeNIeeNees~ DeNIeeNeesefjleIeNees~
DeJe~ efmLeNje~ ceNIeJeeN Fefle ceNIeJeledYe~ leNveg<JeN~ ceer{dJe~ leesNkeee~ leveeee~ ce=[N50
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Heefj) meJe&le (ve) Demceeved (me) meYesMeme (nsefle) Jee (Je=Cekeleg) He=Leked kejesleg
(Heefj) (lJes<eme) eesOeeefovee eoerHleme (ogce&efle) ogyegef (DeIeeees) DeelceveesIeefceesog&eeeefjCe
(DeJe) (efmLeje) efveeuee (ceIeJee) HetefpeleOevesYe (leveg<Je) efJemle=Ceg (ceer{dJe) megKemeseke (leeskeee)
meees peeleee yeeuekeee (leveeee) kegceejee (ce=[) Deevevoe50
DevJee-ns ceer{dJe! YeJeeved ees me nself emlesve lJes<emeeIeeees mekeeMeVe HeefjJe=Cekeleg, ee
ogce&efleYe&Jesled lemeeeemceeved HeefjJe=Cekeleg~ ee e ceIeJee eeHlee efmLeje ceeflejefmle, leeb leeskeee leveeee Heefj
leveg<Jewleee meJee&ved meleleceJece=[50
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeCeeb leosJe Oece meeceLe esve epeej#eCeb ogeveeb efnbmeveb e meeled, lele mewee
meJex<eeceejesieb mJeelev$emegKeesVeefleb e kegeg&exve meJes& megefKevees YeJeseg50
HeoeLe&-ns (ceer{dJe) megKe Je<ee&ves nejs jepeHeg<e! DeeHe pees (me) meYeeHeefle jepee kee (nsefle)
Jee nw, Gmemes (lJes<eme) eesOeeefoepJeefuele (DeIeeees) DeHeves mes ogeeej kejves nejs Heg<e kes mecyevOe mes
(ve) nce ueesieeW kees (Heefj, Je=Cekeleg) meye ekeej He=Leked keerefpees~ pees (ogce&efle) ogyegef nw, Gmemes Yeer nce
kees yeeeFes Deewj pees (ceIeJee) eMebefmele OeveJeeueeW mes eeHle ngF& (efmLeje) efmLej yegef nw, Gme kees
(leeskeee) MeerIe GlHeVe ngS yeeueke (leveeee) kegceej Heg<e kes efuees (Heefj, leveg<Je) meye Deesj mes efJemle=le
keefjes Deewj Fme yegef mes meye kees efvejvlej (DeJe, ce=[) megKeer keerefpees50
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kee Oece&egkele Heg<eeLe& Jener nw efke efpememes epee keer j#ee Deewj ogeW kees ceejvee
nes, Fmemes es Jewe ueesie meye kees Deejesie Deewj mJelev$elee kes megKe keer GVeefle kejW, efpememes meye megKeer
neW50
ceer{gce Fleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ efvee=oe<eea eJeceOee ef$egHed vo~
OewJele mJej
meYeeOe#eeefoefYe efkeb keee&efceleen
meYeeOe#eeefokeeW kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
ceer{gceN efMeJelece efMeNJees ve megcevee YeJe~

HeNjces Je=#eDeeegOeb efveNOeeeN ke=efeNb JemeeveNDee ej efHeveekeNefcyeYeNoe ieefn51
848
epegJexoYee<es
aj.
org
ceer{gce~ ceer{gmleNcesefleN ceer{glece~ efMeJeleNcesefleN efMeJelece~ efMeNJe~ veN~ megceveeN Fefle megcevee~ YeNJeN~ HeNjces~
Je=#es~ DeeegOeced~ efveNOeeesefle efveNOeee~ ke=efeced~ Jemeeve~ Dee~ eNj~ efHeveekeced~ efyeYeled~ Dee~ ieNefnN51
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ceer{gce) eesefleMeesve ceer{dJeeved Jeere&JeeBmlelmecyegew (efMeJelece) DeefleMeesve keueeCekeeefjved

(efMeJe) megKekeejer (ve) DemceYeced (megcevee) MeesYeveb cevees eme me (YeJe) (Hejces) eke=s (Je=#es) Jeeveeres
soveeres Me$egmewves (DeeegOeced) DeefmeYegMegC[erMeleIveeefokeced (efveOeee) Oe=lJee (ke=efeced) ce=ieecee&efoceeerced
(Jemeeve) Mejerjceeeoeved (Dee) (ej) (efHeveekeced) Heeefle j#eefle Deelceeveb esve levegJe&cee&efokeced~ Heelesveg&ked
e (GCee04~15) Fefle Heelesjeke elee~ (efyeYeled) Oejved (Dee) (ieefn) Deeie51
DevJee-ns ceer{gce efMeJelece meYeemesvesMe! lJeb ve megcevee efMeJees YeJe~ DeeegOeb efveOeee ke=efeb Jemeeve
efHeveekeb efyeYeled meVemceekeb j#eCeeeeieefn Hejces Je=#e Deeej51
YeeJeeLe&-meYeemesvesMeeoe mJeepeemeg ceueeeeefjCees ogs<eg eeefiveefjJe oenkee megexve meJex Oece&HeLeb
efJeneeeOece keoeefHe veeejseg51
HeoeLe&-ns (ceer{gce) DelevleHejeeceegkele (efMeJelece) Deefle keueeCekeejer meYee Jee mesvee kes Heefle!
DeeHe (ve) nceejs efuees (megcevee) emeVe efee mes (efMeJe) megKekeejer (YeJe) ntefpees (DeeegOeced) Ke[die,
YegMegC[er Deewj MeleIveer Deeefo MeeW kee (efveOeee) enCe kej (ke=efeced) ce=ieecee&efo keer DejKeer kees
(Jemeeve) Mejerj ceW Heefnves (efHeveekeced) Deelcee kes j#eke Oeveg<ed kee yeKelej Deeefo kees (efyeYeled) OeejCe efkees
ngS nce ueesieeW keer j#ee kes efuees (Deeieefn) DeeFes (Hejces) eyeue (Je=#es) keeves eesie Me$eg keer mesvee ceW
(Deeej) Des ekeej eeHle ntefpees51
YeeJeeLe&-meYee Deewj mesvee kes DeOe#e Deeefo ueesie DeHeveer epeeDeeW ceW ceueeeejer Deewj ogeW ceW Deefive
kes legue lespemJeer oenke neW, efpememes meye ueesie Oece&ceeie& kees es[ kes DeOece& kee DeeejCe keYeer ve kejW 51
efkeefkeefjsleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ Dee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
epeepevee jepepevew men keLeb JelexjefVelegHeefoMeles
epee kes Heg<e jepeHeg<eeW kes meeLe kewmes JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
efJeefkeefjN efJeueese fnleN vecemlesDemleg YeieJe~

eemles meNne nsNleeesNveceNmceefVe JeHevleg lee52
efJeefkeefjNsefleN efJeefkeefj~ efJeueesefnNlesefleN efJeueesefnle~ vece~ lesN~ DeNmleg~ YeNieNJeN Fefle YeieJe~ ee~ lesN~ meNneced~
nsNlee~ Deveced~ DeNmceled~ efve~ JeNHeNvleg~ lee52
HeoeLe&-(efJeefkeefj) efJeMes<esCe efkeefj metkej FJe eeefle Mesles efJeefMeb efkeefjb eefle efvevoefle Jee
lelmecyegew (efJeueesefnle) efJeefJeOeeved HeoeLee&vee{mlelmecyegew (vece) melkeej (les) legYeced (Demleg) (YeieJe)
<ees[MeesOeee
849
am
aj.
org
Ssee&mecHeVe (ee) (les) leJe (meneced) DemebKeelee (nslee) Je=ees Jeee Jee (Deveced) Flejced (Demceled)
Demceekeb mekeeMeeled (efve) (JeHevleg) efvovleg (lee)52
DevJee-ns efJeefkeefj efJeueesenf le YeieJemmeYesMe jepeBmles veceesmleg, esve les leJe ee meneb nslee
meefvle, lee Demceoveb efveJeHevleg52
YeeJeeLe&-epeepevee jepepeveeved elesJecegegee& eg<ceekecegVelee MeeeefCe e meefvle, lee Demceeved megKes
mLeeHeeeqvlJelejevemce$etved efveJeejevleg52
HeoeLe&-ns (efJeefkeefj) efJeMes<ekej metDej kes meceeve meesves Jee Gece metDej keer efvevoe kejves Jeeues
(efJeueesefnle) efJeefJeOe HeoeLeeX kees Dee{ (YeieJe) Ssee&egkele meYeeHeles jepeved! (les) DeeHekees (vece) melkeej
eeHle (Demleg) nes efpememes (les) DeeHekes (ee) pees (meneced) DemebKeele ekeej keer (nslee) GVeefle Jee Jeeeefo
Me nQ, (lee) Jes (Demceled) nce mes (Deveced) efYeVe otmejs Me$eg kees (efveJeHevleg) efvejvlej sove kejW52
YeeJeeLe&-epee kes ueesie jepeHegg<eeW mes Ssmes kenW efke pees DeeHe ueesieeW keer GVeefle Deewj Me-De nQ, Jes
nce ueesieeW kees megKe ceW efmLej kejW Deewj Flej nceejs Me$egDeeW kee efveJeejCe kejW52
meneeCeerleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej
mJej
as
jepepevew eEke keee&efceleen
jepeHeg<eeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
meNneeefCe meneNMees yeeNesmleJe nsNlee~

leemeeNceerMeevees YeieJe HejeNeerveeN cegKee ke=efOe53
the
ary
meNneeefCe~ meNnNeNMe Fefle meneNMe~ yeeNes~ leJe~ nsNlee~ leemeeced~ F&Meeve~ YeNieNJeN Fefle YeieJe~ HeNjeNeervee~
cegKee~ ke=efOeN53
HeoeLe&-(meneeefCe) (meneMe) DemebKeelee (yeees) Yegpeees mecyeefvOeve (leJe) (nslee)

eyeuee Jeeielee (leemeeced) (F&Meeve) F&MeveMeerue (YeieJe) YeeieJeved (Hejeeervee) Hejeeerveeefve otjerYetleeefve
(cegKee) cegKeeefve (ke=efOe) keg53
DevJee-ns YeieJe! eemleJe yeees meneeefCe nslee meefvle, leemeeceerMeeve meved meneMe Me$etCeeb
cegKee Hejeeervee ke=efOe53
YeeJeeLe&-jepeHeg<ew yeengyeuesve jepeb eeHeemebKeMetjJeerje mesvee mebHeee meJex Me$eJe Heje*dcegKee
keeee&53
850
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns (YeieJe) YeeieMeerue mesveeHeles! pees (leJe) DeeHekes (yeees) YegpeeDeeW keer meyeefvOeveer
(meneeefCe) DemebKe (nslee) JeeeW keer eyeue ieefle nQ (leemeeced) Gvekes (F&Meeve) mJeeceerHeve kees eeHle DeeHe
(meneMe) npeejneW Me$egDeeW kes (cegKee) cegKe (Hejeeervee) Heers Hesj kes otj (ke=efOe) keerefpees53
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees Gefele nw efke yeengyeue mes jepe kees eeHle nes Deewj DemebKe Metj Jeerj Heg<eeW
keer mesveeDeeW kees jKe kes meye Me$egDeeW kes cegKe Hesjsb53
DemebKeelesleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej
mJej
ceveg<ew keLecegHekeejes eee Flegeles
ceveg<e ueesie kewmes GHekeej enCe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
DemeKeelee meNneeefCeN es NeDeefOeN Yetceeced~

les<ee: meneeespeNvesJeN OevJeeefve levceefme54
DemeKeeNleslemecedKeelee~ meNneeefCe~ es~ Ne~ DeefOe~ Yetceeced~ les<eeced~ meNnNeNeesNpeNve Fefle meneeespeNves~
DeJe~ OevJeeefve~ leNvceNefmeN54
the
ary
as
HeoeLe&-(DemebKeelee) mebKeejefnleeefve (meneeefCe) (es) (e) mepeerJeepeerJee eeCeeoees JeeeJe

(DeefOe) GHeefjYeeJes (Yetceeced) He=efLeJeeced (les<eeced) (meneeespeves) meneeCemebKeeefve elegeesMeHeefjefceleeefve
eefmceved osMes leefmceved (DeJe) DeJee&ieLex (OevJeeefve) Oevetbef<e (levceefme) efJemleejesce54
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb es DemebKeelee meneeefCe e YetceeceefOe meefvle, les<eeb mekeeMeeled
meneeespeves OevJeeveJe levceefme leLee eteceefHe levegle54
YeeJeeLe&-ceveg<ew eefleMejerjb efJeYekelee YetefcemecyeefvOevees peerJee JeeeJee JeseemlewHekeejes eeemles<eeb
kee&Jee54
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie (es) pees (DemebKeelee) mebKeejefnle (meneeefCe) npeejeW (e)
peerJeeW kes mecyevOeer Jee He=Leked eeCeeefo Jeeeg (Yetceeced) He=efLeJeer (DeefOe) Hej nQ (les<eeced) Gvekes mecyevOe mes
(meneeespeves) DemebKe eej keesMe kes eespeveeW Jeeues osMe ceW (OevJeeefve) Oeveg<eeW kee (DeJe, levceefme) efJemleej
kejW, Jewmes legce Yeer efJemleej kejes54
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke eefleMejerj ceW efJeYeeie kees eeHle ngS He=efLeJeer kes mecyevOeer DemebKe
peerJeeW Deewj JeeegDeeW kees peeveW, Gvemes GHekeej ueW Deewj Gve kes kee&Je kees Yeer enCe kejW54
DeefmceefVeleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ Yegefjiee<eg&ef<Ceked vo~ $e<eYe
mJej
<ees[MeesOeee
851
aj.
org
DeNefmceved cenNleCe&NJeshvleefj#es YeNJeeDeefOe~

DeNefmceved~ ceNnNefle~ DeNCeN&Jes~ DeNvleefj#es~ YeNJee~ DeefOe~ les<eeced~ meNnNeNeesNpeve Fefle meneeespeNves~ DeJe~ OevJeeefve~
leNvceNefmeN55
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deefmceved) (cenefle) JeeHekelJeeefoceneiegCeefJeefMes (DeCe&Jes) yentveCeeefme peueeefve efJeevles

eefmceBmleefmceefVeJe~ DeCe& Flegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01~12) DeCe&mees ueesHeMe [Dee0Jee05.2.109]
Fefle meueesHees Jeeleee~ (Devleefj#es) Devlej#ee DeekeeMes (YeJee) Jee&ceevee (DeefOe) (les<eeced0) Fefle
HetJe&Jeled55
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb esefmceved cenleCe&Jesvleefj#es YeJee e peerJee JeeeJee meefvle, les<eeb
eeesieb ke=lJee meneeespeves OevJeeveOeJelevceefme, leLee eteceefHe kegle55
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&Lee YetefcemLesYees peerJesYees JeeegYee keeeexHeeesie efeeles, leLeevleefj#emLesYeesefHe
kee&Je55
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie pees (Deefmceved) Fme (cenefle) JeeHekelee Deeefo ye[s-ye[s iegCeeW mes
egkele (DeCe&Jes) yengle peueeW Jeeues meceg kes meceeve DeieeOe (Devleefj#es) meye kes yeere DeefJeveeMeer DeekeeMe ceW
(YeJee) Jee&ceeve peerJe Deewj Jeeeg nQ (les<eeced) Gvekees GHeeesie ceW ueekes (meneeespeves) DemebKeele eej keesMe
kes eespeveeW Jeeues osMe ceW (OevJeeefve) Oeveg<eeW kee DeVeeefo OeeveeW kees (DeOeJe, levceefme) DeefOekelee kes meeLe
efJemleej kejW, Jewmes legce ueesie Yeer kejes55
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke pewmes He=efLeJeer kes peerJe Deewj JeeegDeeW mes keee& efme kejles nQ, Jewmes
DeekeeMemLeeW mes Yeer efkeee kejW55
veerueeerJee Fleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ yenge osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~
ieevOeej mJej
veerueeerJee efMeefleNkeCeN efoJeNeGHeefelee~

852
epegJexoYee<es
aj.
org
veerueeerJeeN FefleN veerueeerJee~ efMeNefleNkeCeN Fefle efMeefleNkeCe~ efoJeced~ Ne~ GHeefeleeN FlegHeefelee~
les<eeced~ meNNnNeNeesNpeNve Fefle meneeespeNves~ DeJe~ OevJeeefve~ leNvceNefmeN56
as
am
HeoeLe&-(veerueeerJee) veeruee eerJee es<eeb les (efMeeflekeCe) efMeleemleer#Cee MJeslee Jee keCe es<eeb les
(efoJeced) mete efJeegefoJe (e) peerJee JeeeJees Jee (GHeefelee) GHeMues<eleee efelee keCe es<eeb les~ les<eeefceefle
HetJe&Jeled56
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb es veerueeerJee efMeeflekeCe efoJecegHeefelee e peerJee Jee meefvle,
les<eecegHeeesiesve meneeespeves OevJeeveJelevceefme leLee eteceefHe kegle56
YeeJeeLe&-efJeef JeefmLeeved Jeeetved peerJeeved Jee efJe%eeeesHeegpe Deeiveseeeoerevf e
efve<Heeoveereeefve56
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie pees (veerueeerJee) keC ceW veerue JeCe& mes egkele (efMeeflekeCe)
leer#Ce Jee esle keC Jeeues (efoJeced) mete& kees efyepegueer pewmes Jewmes (GHeefelee) Deeefele (e) peerJe Jee Jeeeg
nQ (les<eeced) Gve kes GHeeesie mes (meneeespeves) DemebKe eespeve Jeeues osMe ceW (OevJeeefve) Meeefo kees (DeJe,
levceefme) efJemleej kejW, Jewmes legce ueesie Yeer kejes56
YeeJeeLe&-efJeeveeW kees eeefnes efke DeefivemLe JeeegDeeW Deewj peerJeeW kees peeve Deewj GHeeesie ceW ueekes
Deeivese Deeefo DeeW kees efme kejW56
veerueeerJee Fleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej
mJej
the
ary
veerueeerJee efMeefleNkeCe MeNJee&DeNOe #eceeeNje~

veerueeerJeeN FefleN veerueeerJee~ efMeNefleNkeCeN Fefle efMeefleNkeCe~ MeNJee&~ DeNOe~ #eceeeje Fefle #eceeeNje~
les<eeced~ meNnNeNeesNpeNve Fefle meneeespeNves~ DeJe~ OevJeeefve~ leNvceNefmeN57
HeoeLe&-(veerueeerJee) veeruee eerJee es<eeb les (efMeeflekeCe) efMeefle MJesle keCes es<eeb les (MeJee&)
efnbmekee (DeOe) DeOeesieeefceve (#eceeeje) es #eceeeeb He=efLeJeeb ejefvle~ les<eeefceefle HetJe&Jeled57
DevJee-ns ceveg<ee! es veerueeerJee efMeeflekeCe MeJee& DeOe #eceeeje meefvle, les<eeb meneeespeves
otjerkejCeee OevJeeefve JeeceJelevceefme57
<ees[MeesOeee
853
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewex JeeeJees Yetcesjvleefj#ecevleefj#eeod Yetefceb e

ievleeieefvle le$e es lespeesYetceeefoleJeeveeceJeeJeeejefvle, leeved efJe%eeeesHeegpe keee meeOeced57
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (veerueeerJee) veerueer eerJee Jeeues leLee (efMeeflekeCe) MJesle keC Jeeues
(MeJee&) efnbmeke peerJe Deewj (DeOe) veeres kees Jee (#eceeeje) He=efLeJeer ceW eueves Jeeues peerJe nQ (les<eeced) Gve
kes (meneeespeves) npeej eespeve kes osMe ceW otj kejves kes efuees (OevJeeefve) Oeveg<eeW kees nce ueesie (DeJe,
levceefme) efJemle=le kejles nQ57
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke pees Jeeeg Yetefce mes DeekeeMe
Deewj DeekeeMe mes Yetefce kees peeles-Deeles nQ~ GveceW pees Deefive Deewj He=efLeJeer Deeefo kes DeJeeJe jnles nQ, Gve kees
peeve Deewj GHeeesie ceW ueekes keee& efme kejW57
am
es Je=#esef<Jeleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej

mJej
ceveg<ew meHee&oees oge efveJeejCeeree Fleen

ceveg<e ueesie meHee&eof ogeW kee efveJeejCe kejW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
es Je=#es<eg MeNef<He_pejeN veerueeerJeeN efJeueesefnlee~

es~ Je=#es<eg~ MeNef<He_peje~ veerueeerJeeN FefleN veerueeerJee~ efJeueesefnleeN FefleN efJeueesefnlee~ les<eeced~ meNnNeNeesNpeNve
Fefle meneeespeNves~ DeJe~ OevJeeefve~ leNvceNefmeN58
the
ary
HeoeLe&-(es) (Je=#es<eg) DeeceeefomeceerHes<eg (Meef<Heeje) Me[def{bmeke efHeejes JeCeex es<eeb les

(veerueeerJee) veerueJeCee& efveiejCekeceexHeslee (efJeueesefnlee) efJeefJeOejkeleJeCee& les<eeefceefle HetJe&Jeled58
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb es Je=#es<eg Meef<Heeje veerueeerJee efJeueesefnlee meHee&oe meefvle, les<eeb
meneeespeves e#esHeee OevJeeveJelevceefme, leLee eteceHeeejle58
YeeJeeLe&-ceveg<ewex Je=#eeefo<eg Je=efpeerJevee meHee&oees Jele&vles, lesefHe eLeemeeceLe efveJeejCeeree58
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie (es) pees (Je=#es<eg) Deeceeefo Je=#eeW ceW (Meef<Heeje) He efoKeeves
mes Yee kes nsleg (veerueeerJee) veerueer eerJee egkele kee Keeves Jeeues (efJeueesefnlee) Deveske ekeej kes keeues Deeefo
JeCeeX mes egkele meHe& Deeefo efnbmeke peerJe nQ (les<eeced) Gve kes (meneeespeves) DemebKe eespeve osMe ceW efvekeeue osves
kes efuees (OevJeeefve) Oeveg<eeW kees (DeJelevceefme) efJemle=le kejW, Jewmee DeeejCe legce ueesie Yeer kejes58
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke pees Je=#eeefo ceW Je=ef mes peerves Jeeues meHe& nQ, Gve kee Yeer eLeeMeef kele
efveJeejCe kejW58
854
epegJexoYee<es
aj.
org
es Yetleeveeefceleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ Dee<e&veggHed vo~ ieevOeej

mJej
pevewjOeeHeveesHeosMeew keglees eeeeefJeleen
ceveg<e ueesie He{evee Deewj GHeosMe efkememes enCe kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
es YetleeveeNceefOeHeleees efJeefMeNKeeme keHeNefo&ve~

es~ Yetleeveeced~ DeefOeHeleeN FleefOeHeleeN~ efJeNefMeNKeemeN Fefle efJeefMeNKeeme~ keNHeNefo&ve~ les<eeced~ meNnNeNeesNpeNve
Fefle meneeespeNves~ DeJe~ OevJeeefve~ leNvceNefmeN59
the
ary
as
am
HeoeLe&-(es) (Yetleeveeced) eeCeeeefCeveeced (DeefOeHelee) DeefOeeleej Heeuekee (efJeefMeKeeme)

efJeieleefMeKee mebveeefmeve (keHeefo&ve) peefuee yeeeeefjCe~ les<eeefceefle HetJe&Jeled59
DevJee-ns ceveg<ee! eLee es YetleeveeceefOeHeleees efJeefMeKeeme keHeefo&ve mebveeefmevees yeeeeefjCe
meefvle, les<eeb efnleee meneeespeves Jeeb HeefjYeceecees OevJeeveJelevceefme, leLee ns jepeHeg<ee! eteceefHe Hee&veb meoe
kegle59
YeeJeeLe&-ceveg<ewex met$eelceOeveeeeefoJeled HeefjJeepees yeeeeefjCee meJex<eeb MejerjelceHees<ekee meefvle,
leoOeeHeveesHeosMeeYeeb yegefosnHegef mecHeeoveeree59
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (es) pees (Yetleeveeced) eeCeer leLee DeeeefCeeeW kes (DeefOeHelee) j#eke mJeeceer
(efJeefMeKeeme) efMeKeejefnle mebveemeer Deewj (keHeefo&ve) peeOeejer yeeeejer ueesie nQ (les<eeced) Gvekes efnleeLe&
(meneeespeves) npeej eespeve osMe ceW nce ueesie meJe&Lee meJe&oe YeceCe kejles nQ Deewj (OevJeeefve) DeefJeeeefo oes<eeW
kes efveJeejCeeLe& efJeeeefo MeeW kee (DeJe,levceefme) efJemleej kejles nQ, Jewmes ns jepeHeg<ees! legce ueesie Yeer meJe&$e
YeceCe efkeee kejes59
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Gefele nw efke pees met$eelcee Deewj Oeveee Jeeeg kes meceeve mebveemeer Deewj yeeeejer
ueesie meye kes Mejerj leLee Deelcee keer Hegef kejles nQ, Gvemes He{ Deewj GHeosMe megve kej meye ueesie DeHeveer yege f
leLee Mejerj keer Hegef kejW59
es HeLeeefceleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej
mJej
Hegvece&veg<ew eEke keee&efceleen
es HeNLeeb HeefLeNj#eeSsueye=oeDeeegeg&Oe~
<ees[MeesOeee
855
aj.
org
es~ HeNLeeced~ HeNefLeNj#ee Fefle HeefLeNj#ee~ SsNueNye=oe~ DeeNegeg&OeN FleeegegOe~ les<eeced~ meNnNeNeesNpeNve Fefle
meneeespeNves~ DeJe~ OevJeeefve~ leNvceNefmeN60
as
am
HeoeLe&-(es) (HeLeeced) ceeiee&Ceeced (HeefLej#ee) es HeefLe<eg efJeejleeb peveeveeb j#eees j#ekee

(Ssueye=oe) Fueeee He=efLeJee Fceeefve Jemlegpeeleeefve Ssueeefve leeefve es JeOe&eefvle les~ De$e JeCe&Jeleesve Oeme o~
FiegHeOeue#eCe kee~ (Deeegeg&Oe) es Deeeg<ee men egOevles les<eeefceefle HetJe&Jeled60
DevJee-Jeeb es HeLeeb HeefLej#ee FJe Ssueye=oe Deeegeg&Oees Ye=lee meefvle, les<eeb meneeespeves
OevJeeveJelevceefme60
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&Lee jepepevee Denefve&Meb epeepeveeved eLeeJe#eefvle, leLee He=efLeJeeR peerJeveeefokeb e
JeeeJees j#evleerelf e Jeseced60
HeoeLe&-nce ueesie (es) pees (HeLeeced) ceeieeX kes mecyevOeer leLee (HeefLej#ee) ceeieeX ceW efJeejves Jeeues
peveeW kes j#ekeeW kes legue (Ssueye=oe) He=efLeJeermecyevOeer HeoeLeeX kes JeOe&ke (Deeegeg&Oe) HetCee&eg Jee DeJemLee kes
meeLe eg kejves nejs Ye=le nQ (les<eeced) Gvekes (meneeespeves) DemebKe eespeve osMe ceW (OevJeeefve) Oeveg<eeW kees
(DeJe, levceefme) efJemle=le kejles nQ60
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke pewmes jepeHeg<e efove-jele epeepeveeW keer eLeeJeled j#ee kejles nQ, Jewmes
He=efLeJeer Deewj peerJeveeefo keer j#ee Jeeeg kejles nQ, Ssmee peeveW60
es leerLee&veerleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej
mJej
the
ary
HegvemleosJeen
efHej Gmeer efJe<ee kees Deieues cev$e cebs kene nw
es leerNLee&efve eNejefvle me=keenmlee efve<eNefCe~

es~ leerNLee&efve~ eNejvleerefle eNejefvle~ me=keenmleeN Fefle me=keenmlee~ efveN<eNefCe~ les<eeced~ meNnNeNeesNpeNve Fefle
HeoeLe&-(es) (leerLee&efve) eeefve Jesoeeee&meleYee<eCeyeeeee&efomegefveeceeoerveefJeeeogKesYemleejeefvle

ee ew mecegeefoYemleejeefvle leeefve (eejefvle) (me=keenmlee) me=kee JeeeefCe nmles<eg es<eeb les~ me=ke Fefle
Jeeveecemeg Heefleced (efveIeb02~20) (efve<eefCe) eMemleyeeCekeesMeegkelee~ les<eeefceefle HetJe&Jeled61
856
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-Jeeb es me=keenmlee efve<eefCe FJe leerLee&efve eejefvle les<eeb meneeespeves OevJeeveJe

levceefme61
YeeJeeLe&-ceveg<eeCeeb efefJeOeeefve leerLee&efve Jee&vles les<Jeeeeefve yeeeee&eee&mesJeeJesoeeOeeveeOeeHevemelmebiesejesHeemeveemeleYee<eCeeoerefve ogKemeeiejeppeveeved Heejb veeefvle~ DeHejeefCe ew mecegeefopeueeMeesYe
HeejeJeejb ievlegb MekeeeMeself e61
HeoeLe&-nce ueesie (es) pees (me=keenmlee) neLeeW ceW Jee OeejCe efkees ngS (efve<eefCe) eMebefmele
yeeCe Deewj keesMe mes egkele peveeW kes meceeve (leerLee&efve) ogKeeW mes Heej kejves nejs Jeso Deeeee& meleYee<eCe Deewj
yeeeee&efo Des efveece DeLeJee efpevemes mecegeefokeeW kees Heej kejles nQ, Gve veewkee Deeefo leerLeeX kee (eejefvle)
eeej kejles nQ (les<eeced) Gve kes (meneeespeves) npeej eespeve kes osMe ceW (OevJeeefve) MeeW kees (DeJe,
levceefme) efJemle=le kejles nQ61
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kes oes ekeej kes leerLe& nQ, Gve ceW Heefnues lees Jes pees yeeee&, ieg keer mesJee, Jesoeefo
MeeeW kee He{vee-He{evee, melme, F&MJej keer GHeemevee Deewj meleYee<eCe Deeefo ogKemeeiej mes ceveg<eeW kees Heej
kejles nQ Deewj otmejs Jes efpevemes mecegeefo peueeMeeeW kes Fme Heej Gme Heej peeves Deeves kees meceLe& neW61
as
esVesef<Jeleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej

mJej
HegvemleosJeen
the
ary
esVes<eg efJeNefJeOeefvleN Hee$es<eg efHeyeleesN peveeved~

es~ DeVes<eg~ efJeNefJeNOeNvleerefle efJeNefJeOeefvle~ Hee$es<eg~ efHeyele~ peveeved~ les<eeced~ meNnNeNeespeNve Fefle meneeesNpeNves~
DeJe~ OevJeeefve~ leNvceNefmeN62
HeoeLe&-(es) (DeVes<eg) DeeJes<eg HeoeLex<eg (efJeefJeOeefvle) yeeCee FJe me#eleeved kegJe&efvle (Hee$es<eg)
HeevemeeOeves<eg (efHeyele) Heeveb kegJe&le (peveeved) ceveg<eeefoeeefCeve~ les<eeefceefle HetJe&Jeled62
DevJee-Jeeb esVes<eg Jee&ceeveeved Hee$es<eg efHeyelees peveeved efJeefJeOeefvle, les<eeb eeflekeejee meneeespeves
YeeJeeLe&-esVeenejb peueeefoHeeveb kegJe&lees efJe<eeefovee Iveefvle, lesYe meJezot&js Jemeveereced62
HeoeLe&-nce ueesie (es) pees (DeVes<eg) Keeves eesie HeoeLeeX ceW Jee&ceeve (Hee$es<eg) Hee$eeW ceW (efHeyele)
Heerles ngS (peveeved) ceveg<eeefo eeefCeeeW kees (efJeefJeOeefvle) yeeCe kes legue Ieeeue kejles nQ (les<eeced) Gve kees
<ees[MeesOeee
857
aj.
org
neves kes efuees (meneeespeves) DemebKe eespeve osMe ceW (OevJeeefve) Oeveg<eeW kees (DeJe, levceefme) efJemle=le kejles
nQ62
YeeJeeLe&-pees Heg<e DeVe kees Keeles Deewj peueeefo kees Heerles ngS peerJeeW kees efJe<e Deeefo mes ceej [eueles nQ,
Gvemes meye ueesie otj yemeW62
e SleeJevle Fleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ Yegefjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej
mJej
HegvemleosJeen
am
eSNleeJevleeN Yetee:meeN efoMees Ne efJeleefmLeNjs~

es~ SNleeJevle~ eN~ Yetee:me~ eN~ efoMe~ Ne~ efJeNleNefmLeNj Fefle efJeleefmLeNjs~ les<eeced~ meNnNeNeesNpeNve Fefle
the
ary
as
HeoeLe&-(es) (SleeJevle) eeJevlees JeeKeelee (e) (Yeteebme) lesYeesHeefOekee (e) (efoMe)

HetJee&ee (e) eeCepeerJee (efJeleefmLejs) efJeefJeOeleee efleefvle (les<eeced) (meneeespeves) SlelmebKeeHeefjefceles
osMes (DeJe) efJejesOeeLex (OevJeeefve) Devleefj#eeJeeJeeved~ OevJeslevleefj#eveecemeg Heefleced (efveIeCew 1~3)
(levceefme)63
DevJee-Jeeb e SleeJevlee Yeteebmee e efoMees efJeleefmLejs les<eeb meneeespeves
YeeJeeLe&-es ceveg<ee meJee&meg efo#eg efmLeleeved peerJeeved Jeeetved Jee eLeeJeogHeegeles, les<eeb meJe&keeee&efCe
efmeeefve YeJeefvle63
HeoeLe&-nce ueesie (es) pees (SleeJevle) Fleves JeeKeele efkees (e) Deewj (e) eeCe Jee peerJe
(Yeteebme) Fve mes Yeer DeefOeke (e) meye eeCe leLee peerJe (efoMe) HetJee&efo efoMeeDeeW ceW (efJeleefmLejs) efJeefJeOe
ekeej mes efmLele nQ (les<eeced) Gve kes (meneeespeves) npeej eespeve kes osMe ceW (OevJeeefve) DeekeeMe kes DeJeeJeeW
kes (DeJe, levceefme) efJe efJemle=le kejles nQ63
YeeJeeLe&-pees ceveg<e meye efoMeeDeeW ceW efmLele peerJeeW Jee JeeegDeeW kees eLeeJeled GHeeesie ceW ueeles nQ, Gve
kes meye keee& efme nesles nQ63
veceesmleg sYe Fleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ efvee=odOe=efleMvo~ $e<eYe
mJej
858
epegJexoYee<es
aj.
org
HegvemleosJeen
efHej Jen efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
veceesmleg NsYeesN es efoNefJe es<ee JeN<e&efce<eJe~ lesYeesN oMeN eeeerNo&Me oef#eNCee oMe
eNleereerNo&MeesoereerNo&MeesNOJee&~ lesYeesN veceesDemleg les veesJevleg les vees ce=[evleg les eb efN<cees ee veesN sefN
leces<eebN pecYes oOce64
vece~ DeNmleg~ NsYe~ es~ efoNefJe~ es<eeced~ JeN<e&ced~ F<eJe~ lesYe~ oMe~ eeeer~ oMe~ oNef#eNCee~ oMe~
eNleereer~ oMe~ Goereer~ oMe~ TNOJee&~ lesYe~ vece~ DeNmleg~ les~ veN~ DeNJeNvleg~ les~ veN~ ce=[NeNvleg~ les~ eced~ efN<ce~ e~
eN~ veN~ sef~ leced~ SN<eeNced~ pecYes~ oNOceN64
the
ary
as
am
HeoeLe&-(vece) meefleee (Demleg) YeJeleg (sYe) eeCesYe FJe Jee&ceevesYe (es) (efoefJe)
mete&ekeeMeeoeefJeJe efJeeeefJevees Jee&ceevee Jeerje (es<eeced) (Je<e&ced) Je=efefjJe (F<eJe) yeeCee (lesYe) (oMe)
(eeeer) HetJee& efoMe (oMe) (oef#eCee) (oMe) (eleereer) Heefecee (oMe) (Goereer) Geje (oMe)
(TOJee&) GHeefjmLee (lesYe) (vece) DeVeeefokeced (Demleg) (les) (ve) Demceeved (DeJevleg) j#evleg (les) (ve)
Demceeved (ce=[evleg) megKeevleg (les) (eced) (ef<ce) Deeerelf eb kegee&ced (e) (e) (ve) Demceeved (sef) ve
eerCeeefle (leced) (S<eeced) Jeeetveeced (pecYes) ceepee&jcegKes cet<eke FJe Heer[eeeced (oOce) efveef#eHeece64
DevJee-es e efoefJe Jee&vles es<eeb Je<e&efce<eJemlesYees sYeesmceekeb veceesmleg, es oMe eeeero&Me
oef#eCee oMe eleereero&Meesoereero&MeesOJee& eeHvegJeefvle lesYees sYeesmceekeb veceesmleg, e SJebYetleemles veesJevleg, les
vees ce=[evleg, les Jeeb eb ef<cees ee vees sef leces<eeb pecYes oOce64
YeeJeeLe&-eLee Jeeetveeb mekeeMeeod Je<ee& peeevles, leLee es meJe&$eeefOeeleej megmles Jeerje HetJee&efo<eg
efo#Jemceekeb j#ekee mevleg, Jeeb eb efJejeseOf eveb peeveercemleb meJe&le DeeJe=le JeeegJeod yevOeesceself e64
HeoeLe&-(es) pees meJe&efnlekeejer (efoefJe) mete&ekeeMeeefo kes legue efJeee Deewj efJevee ceW Jee&ceeve nQ
(es<eeced) efpevekes (Je<e&ced) Je=ef kes meceeve (F<eJe) yeeCe nQ (lesYe) Gve (sYe) eeCeeefo kes legue
Jee&ceeve Heg<eeW kes efuees nce ueesieeW kee efkeee (vece) melkeej (Demleg) eeHle nes pees (oMe) oMe ekeej
(eeeer) HetJe& (oMe) oMe ekeej (oef#eCee) oef#eCe (oMe) oMe ekeej (eleereer) Heefece (oMe) oMe ekeej
(Goereer) Gej Deewj (oMe) oMe ekeej (TOJee&) THej keer efoMeeDeeW kees eeHle nesles nQ (lesYe) Gve
meJe&efnlew<eer jepeHeg<eeW kes efuees nceeje (vece) DeVeeefo HeoeLe& (Demleg) eeHle nes, pees Ssmes Heg<e nQ (les) Jes
(ve) nceejer (DeJevleg) j#ee kejW (les) Jes (ve) ncekees (ce=[evleg) megKeer kejW (les) Jes nce ueesie (eced) efpememes
(ef<ce) Deeerelf e kejW (e) Deewj (e) pees (ve) nce kees (sef) ogKe os (leced) Gmekees (S<eeced) Fve
JeeegDeeW keer (pecYes) efyeueeJe kes cegKe ceW cet<es kes meceeve Heer[
e ceW (oOce) [eueW64
<ees[MeesOeee
859
aj.
org
YeeJeeLe&-pewmes JeeegDeeW kes mecyevOe mes Je<ee& nesleer nw, Jewmes pees meJe&$e DeefOeefle neW, Jes Jeerj Heg<e
HetJee&efo efoMeeDeeW ceW nceejs j#eke neW, nce ueesie efpeme kees efJejesOeer peeveW, Gmekees meye Deesj mes Iesj kes Jeeeg kes
meceeve yeebOeW64
veceesmleg sYe Fleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ Oe=efleMvo~ $e<eYe
mJej
am
veceesmleg NsYeesN ehsvleefj#esN es<eebN JeeleNF<eJe~ lesYeesN oMeN eeeerNo&Me oef#eNCee oMe
vece~ DeNmleg~ NsYe~ es~ DeNvleefj#es~ es<eeced~ Jeele~ F<eJe~ lesYe~ oMe~ eeeer~ oMe~ oNef#eNCee~ oMe~
eNleereer~ oMe~ Goereer~ oMe~ TNOJee&~ lesYe~ vece~ DeNmleg~ les~ veN~ DeNJeNvleg~ les~ veN~ ce=[NeNvleg~ les~ eced~ efN<ce~ e~
eN~ veN~ sef~ leced~ SN<eeNced~ pecYes~ oNOceN65
the
ary
as
HeoeLe&-(vece) (Demleg) (sYe) (es) (Devleefj#es) DeekeeMes (es<eeced) (Jeele) (F<eJe)

(lesYe0) Fefle HetJe&Jeled65
DevJee-es efJeceeveeefo<eg efmLelJeevleefj#es efJeejefvle, es<eeb Jeele FJes<eJe meefvle, lesYees sYeesmceekeb
veceesmleg, es oMe eeeero&Me oef#eCee oMe eleereero&MeesOJee& DeeMee JeeHleJevlemlesYees veceesmleg, les veesJevleg, les
vees ce=[evleg, les Jeeb e eb ef<cees ee vees sef leces<eeb pecYes JeMes oOce65
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee DeekeeMemLeeved Megeved efMeefuHeve mesJevles, leevesles
meJe&lees yeueefelJee efMeuHeefJeee efMe#esjved65
HeoeLe&-(es) pees efJeceeveeefo eeveeW ceW yew kes (Devleefj#es) DeekeeMe ceW efJeejles nQ (es<eeced) efpevekes
(Jeele) Jeeeg kes legue (F<eJe) yeeCe nQ (lesYe) Gve (sYe) eeCeeefo kes legue Jee&ceeve Heg<eeW kes efuees
nceeje efkeee (vece) melkeej (Demleg) eeHle nes pees (oMe) oMe ekeej (eeeer) HetJe& (oMe) oMe ekeej
(oef#eCee) oef#eCe (oMe) oMe ekeej (eleereer) Heefece (oMe) oMe ekeej (Goereer) Gej Deewj (oMe)
oMe ekeej (TOJee&) THej keer efoMeeDeeW ceW JeeHle ngS nQ (lesYe) Gve meJe&efnlewe<f eeeW kees (vece) DeVeeefo
HeoeLe& (Demleg) eeHle nes, pees Ssmes Heg<e nQ (les) Jes (ve) nceejer (DeJevleg) j#ee kejW (les) Jes (ve) ncekees
(ce=[evleg) megKeer kejW (les) Jes Deewj nce ueesie (eced) efpememes (ef<ce) Deeerelf e kejW (e) Deewj (e) pees (ve)
860
epegJexoYee<es
aj.
org
nce kees (sef) ogKe os (leced) Gmekees (S<eeced) Fve JeeegDeeW keer (pecYes) efye[eue kes cegKe ceW cet<es kes meceeve
Heer[
e ceW (oOce) [eueW65
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e DeekeeMe ceW jnves Jeeues Meg keejeriejeW
kee mesJeve kejles nQ, Gvekees es meye Deesj mes yeueJeeved kejkes efMeuHeefJeee keer efMe#ee kejW65
veceesmleg sYe Fleme Hejceser epeeHeefleJee& osJee $e<ee~ e osJelee~ Oe=efleMvo~ $e<eYe
mJej
am
veceesmleg NsYeesN es He=efLeNJeeb es<eeNceVeNefce<eJe~ lesYeesN oMeN eeeerNo&Me oef#eNCee oMe

vece~ DeNmleg~ NsYe~ es~ He=efLeNJeeced~ es<eeced~ DeVeced~ F<eJe~ lesYe~ oMe~ eeeer~ oMe~ oNef#eNCee~ oMe~
eNleereer~ oMe~ Goereer~ oMe~ TNOJee&~ lesYe~ vece~ DeNmleg~ les~ veN~ DeNJeNvleg~ les~ veN~ DeNJeNvleg~ les~ veN~ ce=[NeNvleg~ les~
eced~ efN<ce~ e~ eN~ veN~ sef~ leced~ SN<eeNced~ pecYes~ oNOceN66
the
ary
as
HeoeLe&-(vece) (Demleg) (sYe) (es) (He=efLeJeeced) efJemle=leeeeb Yetceew (es<eeced) (DeVeced)

leC[gueeefokeceeJeefceJe (F<eJe) MeeeefCe~ lesYe Fefle HetJe&Jeled66
DevJee-es YetefJeceeveeefo<eg efmLelJee He=efLeJeeb efJeejefvle, es<eeceVeefce<eJemlesYees sYeesmceekeb
veceesmleg, es oMe eeeero&Me oef#eCee oMe eleereero&Meesoereero&MeesOJee& JeeHleJevle meefvle, lesYeesmceekeb veceesmleg,
les ve meJe&leesJevleg, les vees ce=[evleg, les Jeeb e eb ef<cees ee vees sef leces<eeb pecYes oOce66
YeeJeeLe&-es He=efLeJeeceVeeefLe&vemleeved mebHees<e Je&veeree66
DeefmceVeOeees JeeegpeerJesejJeerjiegCeke=leJeCe&veeosleoLe&me HetJee&OeeeeskeleeLexve men meeflejmleerefle Jeseced
HeoeLe&-(es) pees YetefJeceeve Deeefo ceW yews kes (He=efLeJeeced) efJemle=le Yetefce ceW efJeejles nQ (es<eeced) efpeve
kes (DeVeced) Keeves eesie leC[gueeefo (F<eJe) yeeCeHe nQ (lesYe) Gve (sYe) eeCeeefo kes legue Jee&ceeve
Heg<eeW kes efuees nce ueesieeW kee efkeee (vece) melkeej (Demleg) eeHle nes pees (oMe) oMe ekeej (eeeer) HetJe&
(oMe) oMe ekeej (oef#eCee) oef#eCe (oMe) oMe ekeej (eleereer) Heefece (oMe) oMe ekeej (Goereer)
Gej Deewj (oMe) oMe ekeej (TOJee&) THej keer efoMeeDeeW kees JeeHle nesles nQ (lesYe) Gve meJe&efnlew<eer
jepeHeg<eeW kes efuees nceeje (vece) DeVeeefo HeoeLe& (Demleg) eeHle nes, pees Ssmes Heg<e nQ (les) Jes (ve) nceejer
meye Deesj mes (DeJevleg) j#ee kejW (les) Jes (ve) nce kees (ce=[evleg) megKeer kejW (les) Jes Deewj nce ueesie (eced)
<ees[MeesOeee
861
aj.
org
efpemekees (ef<ce) DeemeVe kejW (e) Deewj (e) pees (ve) nce kees (sef) ogKe os (leced) Gme kees (S<eeced)
Fve JeeegDeeW keer (pecYes) efyeuee[er kes cegKe ceW cet<es kes legue Heer[e ceW (oOce) [eueW66
YeeJeeLe&-pees He=efLeJeer Hej DeVeeLeea Heg<e nQ, Gve kee Des ekeej Hees<eCe kej GVeefle kejveer
eeefnes66
Fme DeOeee ceW Jeeeg, peerJe, F&ej Deewj JeerjHeg<e kes iegCe leLee ke=le kee JeCe&ve nesves mes Fme DeOeee
kes DeLe& keer HetJe& DeOeee ceW kens DeLe& kes meeLe mebieefle peeveveer eeefnes66
the
ary
as
am
Fefle eerceefjHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb HejceefJeog<eeb eeregleefJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb

efMe<esCe oeevevomejmJeleermJeeefcevee efJejefeles mebmke=leYee<eee&Yee<eeYeeb meceefvJeles megeceeCeegkeles
epegJexoYee<es <ees[MeesOeee meceeefHleceieeled16
aj.
org
Dees3ced
DeLe meoMeesOeee DeejYeles
DeMceVetpe&efceleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ celees osJelee~ YegefjieefleMekeJejer vo~ Heece mJej
DeLe Je=efefJeeesHeefoMeles
Deye me$enJeW DeOeee kee DeejcYe efkeee peelee nw Fmekes Heefnues cev$e ceW Je<ee& keer efJeee kee GHeosMe
efkeee nw
am
DeMceNVetpeN HeJe&les efMeefeeeNCeeceNeDees<eOeerYeesN JeveNmHeefleYeesNDeefOeN mecYe=lebN Hee~ leeb

veNF<eNcetpe Oee cele mejjeNCeeDeMcemlesN #egved ceefe leNTie efN<cemleb lesN Megie=leg1
DeMceved~ Tpe&ced~ HeJe&les~ efMeNefeNeeNCeeced~ DeNe FleNledYe~ Dees<eOeerYe~ JeveNmHeefleYe FefleN JeveNmHeefleYe
DeefOe~ mecYe=leNefceefleN mecedYe=leced~ Hee~ leeced~ veN~ F<eced~ Tpe&ced~ OeNeN~ ceNNleN~ meNjjeNCee Fefle mecedjjeCee~ DeMceved~
lesN~ #egled~ ceefe~ lesN~ Tke&d~ eced~ efN<ce~ leced~ lesN~ Megked~ $eNNleg1
the
ary
as
HeoeLe&-(DeMceved) DeMceefve cesIes~ DeMcesefle cesIeveecemeg Heefleced (efveIeb01.10) (Tpe&ced) Hejeececed

(HeJe&les) HeJe&leekeejs (efMeefeeeCeeced) cesIeeJeeJeeveeb ceOes efmLeleeb efJeegleced (Dee) peueeMeesYe
(Dees<eOeerYe) eJeeefoYe (JevemHeefleYe) DeelLeeefoYe (DeefOe) (mecYe=leced) meceied Oe=leb (Hee) jmeegkeleb
peueced (leeced) (ve) DemceYeced (F<eced) DeVeced (Tpe&ced) Hejeececed (Oee) Oejle (cele) JeeeJe FJe
efeeekegMeuee ceveg<ee (mebjjeCee) meceied jeefvle ooefle les (DeMceved) DeMceefve (les) leJe (#egled) yeggYeg#ee
(ceefe) (les) leJe (Tke&d) HejeeceesVeb Jee (eced) ogced (ef<ce) ve emeeoesce (leced) (les) leJe (Megked) Meeske
($eleg) eeHveesleg1
DevJee-ns mebjjeCee cele! eteb HeJe&lesMceved efMeefeeeCeecetpe veesefOeOee, Dee Dees<eOeerYees
JevemHeefleYe mecYe=leb Hee F<ecetpe e leeMe Oee~ ns ceveg<e! lesMceVetie&d Jee&les, mee ceemleg, ee les #egled mee
ceefe YeJeleg, eb Jeeb ef<cemleb les Megie=leg1
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&Lee meteex peueeMeeew<eOeeefoYees jmeb lJee cesIeceC[ues mebmLeeHe HegveJe&<e&eefle,
leleesVeeefokeb peeeles, leoMevesve #egefVeJe=ee yeueesVeeflemleee ogeveeb efveJe=efejsleee meppeveeveeb MeeskeveeMees YeJeefle,
leLee meceevemegKeogKemesJevee megoes YetlJee HejmHejs<eeb ogKeb efJeveeMe megKeb melelecegVeseced1
HeoeLe&-ns (mebjjeCee) meceked oeveMeerue (cele) JeeegDeeW kes legue efeee kejves ceW kegMeue
ceveg<ees! legce ueesie (HeJe&les) Hene[ kes meceeve Deekeej keeues (DeMceved) cesIe kes (efMeefeeeCeeced) DeJeeJeeW ceW
meoMeesOeee
863
am
aj.
org
efmLej efyepegueer leLee (Tpe&ced) Hejeece Deewj DeVe kees (ve) nceejs efuees (DeefOe, Oee) DeefOekelee mes OeejCe kejes
Deewj (Dee) peueeMeeeW (Dees<eefOeYe) peew Deeefo Dees<eefOeeeW Deewj (JevemHeefleYe) HeerHeue Deeefo JevemHeefleeeW
mes (mecYe=leced) meceked OeejCe efkees (Hee) jmeegkele peue (F<eced) DeVe (Tpe&ced) Hejeece Deewj (leeced) Gme
HetJeexkele efJeegled kees OeejCe kejes~ ns ceveg<e! pees (les) lesje (DeMceved) cesIeefJe<ee ceW (Tke&d) jme Jee Hejeece nw,
mees (ceefe) cegPe ceW leLee pees (les) lesjer (#egled) YetKe nw, Jen cegPe ceW Yeer nes DeLee&led meceeve megKe-ogKe ceeve kes
nce ueesie Ske otmejs kes meneeke neW Deewj (eced) efpeme og kees nce ueesie (ef<ce) s<e kejW (leced) Gmekees
(les) lesje (Megke) Meeske ($eleg) ee nes1
YeeJeeLe&-cevegg<eeW kees eeefnes efke pewmes mete& peueeMee Deewj Dees<eOeeefo mes jme kee njCe kej
cesIeceC[ue ceW mLeeefHele kejkes Hegve Je<ee&lee nw, Gmemes DeVeeefo HeoeLe& nesles nQ, Gmekes Yeespeve mes #egOee keer
efveJe=efe, #egOee keer efveJe=efe mes yeue keer ye{leer, Gmemes ogeW keer efveJe=efe Deewj ogeW keer efveJe=efe mes meppeveeW kes
Meeske kee veeMe neslee nw, Jewmes DeHeves meceeve otmejeW kee megKe-ogKe ceeve, meye kes efce$e neskes, Ske-otmejs kes
ogKe kee efJeveeMe kejkes, megKe keer efvejvlej GVeefle kejW1
Fcee ce Fleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=efke=efleMvo~ ceOece mJej
DeLeskeeefoeeveevlesve ieefCeleefJeeesHeefoMeles
Deye Fkee Deeefo kes evle mes ieefCeleefJeee kee GHeosMe efkeee nw
as
FNcee cesDeiveNFkee OesNveJe meNvlJeskee eN oMe eN oMe e MeNleb e MeNleb e meNne e meNne
eeNegle eeNegle e efveNegle e efveNegle e eNegleNb eeye&gob eN veye&gob e mecegMeN ceOebN eevleMe
HejeN&MewNlee cesDeiveNFkee OesNveJe mevlJeNceg$eeNcegef<ceBuueesNkes2
the
ary
FNcee~ cesN~ DeNivesN~ Fkee~ OesveJe~ meNvleg~ Skee~ eN~ oMe~ eN~ oMe~ eN~ MeNleced~ eN~ MeNleced~ eN~ meNneced~ eN~
meNneced~ eN~ DeNegleced~ eN~ DeNegleced~ eN~ efveNegleNefceefle efveNegleced~ eN~ efveNegleNefceefle efveNegleced~ eN~ eNegleNefceefle eNegleced~ eN~
Deye&goced~ eN~ veye&goNefceefleN efveDeye&goced~ eN~ meNceg~ eN~ ceOeced~ eN~ Devle~ eN~ HeNjeN&~ eN~ SNlee~ cesN~ DeNivesN~ Fkee~
OesNveJe~ meNvleg~ DeNceg$e~ Decegeq<ceved~ ueesNkes2
HeoeLe&-(Fcee) Je#eceeCee (ces) cece (Deives) efJeved (Fkee) FmegKeb meeefOekee (OesveJe)
ogiOeoe$ees ieeJe FJe (mevleg) (Skee) (e) (oMe) (e) (oMe) (e) (Meleced) (e) (Meleced) (e) (meneced)
(e) (meneced) (e) (Deegleced) oMe meneeefCe (e) (Deegleced) (e) (efveegleced) ue#eced (e) (efveegleced)
(e) (eegleced) oMe ue#eeefCe eegleefceefle keessjHegHeue#ekeced (e) (Deye&goced) oMekeese (e) (veye&goced)
Deypeced~ veye&goefceefle Keye&efveKeye&ceneHeeMe*dkegmebKeeveeceHegHeue#ekeced (e) (meceg) (e) (ceOeced) (e)
864
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(Devle) (e) (Heje&) (e) (Slee) (ces) cece (Deives) (Fkee) (OesveJe) (mevleg) (Deceg$e) Hejeqmceved
pevceefve (Decegeq<ceved) Hejeqmceved (ueeskes) Jes2
DevJee-ns Deives efJeved! ee ces cecescee Fkee OesveJe FJe mevleg leemleJeeefHe YeJevleg, ee Skee e oMe
e oMe e Meleb e Meleb e meneb e meneb eeegleb eeegleb e efveegleb e efveegleb e eegleb eeye&gob e veye&gob e
mecegMe ceOeb eevleMe Heje&Mewlee ces Deive Fkee OesveJe FJeeceg$eecege<ceuueeskeseqmceved Hejpevceefve Jee
mevleg2
YeeJeeLe&-eLee megmeseJf elee ieeJees ogiOeeefooevesve meJee&ved mevlees<eeefvle, leLewJe Jeseeb meefelee Fkee
Je=efnslegkee YetlJee Je=eeefoeje meJee&veevevoeefvle~ ceveg<ewjks ee mebKee oMeJeejb iegefCelee meleer oMemeb%eeb ueYeles,
oMe oMeJeejb mebKeelee Meleced, Meleb oMeJeejb mebKeeleb meneced, meneb oMeJeejb mebKeeleceegleced, Deegleb oMeJeejb
mebKeeleb efveegleced, efveegleb oMeJeejb mebKeeleb eegleced, eegleb oMeJeejb mebKeeleb keesef, keesef o&MeJeejb mebKeelee
oMe keese, lee oMekeejb mebKeelee Keye&, Keyeex oMeJeejb mebKeelees efveKeye&, efveKeyeex oMeJeejb mebKeelees
ceneHee, ceneHeees oMeJeejb mebKeele Meg*dkeg, Me*dkegoMeJeejb mebKeele meceg, meceges oMeJeejb mebKeelees
ceOeced, ceOeb oMeJeejb mebKeelecevlejvlees oMeJeejb mebKeele Heje&~ Slee mebKee Gkelee
GkelewjveskewMekeejjwvee DeefHe DeyeerpejsKeeeYe=leees eLeeJeod efJe%esee~ eLeeemceuueeske Fcee mebKee meefvle,
leLeeves<JeefHe ueeskes<eg Jee&vles, eLee$ewlelmebKeeefYe mebKeelee Fkee megefMeefuHeefYeefMelee ie=nekeeje YetlJee
Meerlees<CeJe<ee&JeeJeeefoYees ceveg<eeved jef#elJeevevoeefvle, leLewJeengleees peueJeeJees<eOeereYf e mebnle meJee& ved
eeefCeve Deevevoeefvle2
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! pewmes (ces) cesjer (Fcee) es (Fkee) F megKe kees efme kejvesnejer e%e
keer meeceeer (OesveJe) ogiOe osves Jeeueer ieewDeeW kes meceeve (mevleg) nesJeW, DeeHe kes efuees Yeer Jewmeer neW~ pees (Skee)
Ske (e) oMeiegCee (oMe) oMe (e) Deewj (oMe) oMe (e) oMe iegCee (Meleced) meew (e) Deewj (Meleced) meew
(e) oMeiegCee (meneced) npeej (e) Deewj (meneced) npeej (e) oMe iegCee (Deegleced) oMe npeej (e) Deewj
(Deegleced) oMe npeej (e) oMe iegCee (efveegleced) ueeKe (e) Deewj (efveegleced) ueeKe (e) oMe iegCee (eegleced)
oMe ueeKe (e) Fmekee oMe iegCee ees[
, Fmekee oMe iegCee (Deye&goced) oMeees[
Fme kee oMe iegCee (veye&goced)
Deye& (e) Fmekee oMe iegCee Keye&, Fmekee oMe iegCee efveKeye&, Fmekee oMe iegCee ceneHee, Fmekee oMe iegCee
Me*dkeg, Fmekee oMe iegCee (meceg) meceg (e) Fmekee oMe iegCee (ceOeced) ceOe (e) Fmekee oMe iegCee
(Devle) Devle Deewj (e) Fmekee oMe iegCee (Heje&) Heje& (Slee) es (ces) cesjer (Deives) ns efJeved!
(Fkee) Jesoer keer FW (OesveJe) ieewDeeW kes legue (Decegeq<ceved) Hejes#e (ueeskes) osKeves eesie (Deceg$e) Deieues
pevce ceW (mevleg) neW, Jewmee ee keerepf ees2
meoMeesOeee
865
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-pewmes Des ekeej mesJeve keer ngF& ieew ogiOe Deeefo kes oeve mes meye kees emeVe kejleer nQ, Jewmes
ner Jesoer ceW eeve keer ngF& F&W Je<ee& keer nsleg nes kes Je<ee&efo kes eje meye kees megKeer kejleer nQ~ ceveg<eeW kees
eeefnes efke Ske mebKee kees oMeJeej iegCeves mes oMe (10), oMe kees oMe yeej iegCeves mes meew (100), Gmekees
oMe yeej iegCeves mes npeej (1000), Gmekees oMe yeej iegCeves mes ome npeej (10,000), Gmekees oMe Jeej
iegCeves mes ueeKe (1,00,000), Gmekees oMe yeej iegCeves mes oMe ueeKe (10,00,000), Fmekees oMe Jeej
iegCeves mes ees[ (1,00, 00,000), Fmekees oMe Jeej iegCeves mes oMe ees[
(10,00,00,000), Fmekees
oMe Jeej iegCeves mes Deye& (1,00,00,00,000), Fmekees oMe Jeej iegCeves mes oMe Deye&
(10,00,00,00,000), Fmekees oMe Jeej iegCeves mes Keye& (1,00,00,00,00,000), Fmekees oMe Jeej
iegCeves mes oMe Keye& (10,00,00,00,00,000), Fmekees oMe Jeej iegCeves mes veerue
(1,00,00,00,00,00,000), Fmekees oMe Jeej iegCeves mes oMe veerue (10,00,00,00,00,00,000),
Fmekees oMe Jeej iegCeves mes Hee (1,00,00,00,00,00,00,000), Fmekees oMe Jeej iegCeves mes oMe Hee
(10,00,00,00,00,00,00,000),
Fmekees
oMe
Jeej
iegCeves
mes
Ske
Me
(1,00,00,00,00,00,00,00,000), Fmekees oMe Jeej iegCeves mes oMe Me
(10,00,00,00,00,00,00,00,000) Fve mebKeeDeeW keer meb%ee He[leer nQ~ es Fleveer mebKee lees keneR,
Hejvleg Deveske ekeejeW kes nesves mes Deewj Yeer DeieefCele, yeerpeieefCele Deewj jsKeeieefCele Deeefo keer mebKeeDeeW kees
eLeeJeled mecePeW~ pewmes Yetueeske ceW es mebKee nQ, Jewmes Deve ueeskeeW ceW Yeer nQ, pewmes eneb Fve mebKeeDeeW mes ieCevee
keer Deewj keejeriejeW mes efeveer ngF& F&W Iej kes Deekeej nes Meerle, G<Ce, Je<ee& Deewj Jeeeg Deeefo mes ceveg<eeefo keer
j#ee kej Deeveefvole kejleer nQ, Jewmes ner Deeqive ceW es[
er ngF& Deengefleeeb peue, Jeeeg Deewj Dees<eefOeeeW kes meeLe
efceue kes meye kees Deeveefvole kejleer nQ2
the
ary
$eleJe Fleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ [DeeqiveoxJelee]~ efJeje[e<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
eqe HeleeefoefYe men keLeb JeexjefVeleen
er ueesie Heefle Deeefo kes meeLe kewmes JeeX, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
$eNleJe mLe$eleeNJe=Oe$elege mLe$eleeNJe=Oe~

Ie=leNMeglees ceOegMeglees efJeNjepeesN veece keeceNogIeeNDe#eereceeCee3
$eNleJe~ mLeN~ $eNleeNJe=Oe~ $eNleNJe=OeN Fle=leNJe=Oe~ $eNlege~ $eNlegmLee Fle=legmLee~ mLeN~ $eNleeNJe=Oe~ $eNleNJe=OeN
Fle=leNJe=Oe~ Ie=leNMegleN Fefle Ie=leNMegle~ ceNOegMegleN Fefle ceOegMegle~ efJeNjepeN Fefle efJeNjepe~ veece~ keeNceNogIeeN Fefle
keeceNogIee~ De#eereceeCee3
HeoeLe&-($eleJe) eLee JemevleeoemleLee (mLe) YeJele ($eleeJe=Oe) ee $elesve peuesve vee FJe melesve
Je&vles lee~ De$e Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137] Fefle oerIe& ($elege) ee $eleg<eg Jemevleeefo<eg efleefvle
866
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
lee (mLe) YeJele ($eleeJe=Oe) ee $eleb meleb JeOe&eefvle lee (Ie=leMegle) Ie=leceepeb Megleb efvemme=leb eeYemlee
(ceOegMegle) ee ceOegvees ceOegjeled jmeeled eee (efJejepe) efJeefJeOewie&gCew jepeceevee ekeeMeceevee (veece)
eefmee (keeceogIee) ee keeceeved ognefvle eefHeHegjefle lee (De#eereceeCee) #eslegcevene&3
DevJee-ns eqe! ee eteb $eleJe mLe, ee $eleeJe=Oe $elege $eleeJe=Oe mLe, eeMe eteb Ie=leMeglees
ceOegMeglees#eereceeCee efJejepe keeceogIee veece OesveJe FJe mLe, lee Demceeved megKeele3
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee $eleJees ieeJeMe mJemJemeceeevegketueleee meJee&ved eeefCeve
megKeeefvle, leLewJe meleeqe eeflemeceeb mJeHeleeoerved meJee&ved mebleHee&vevoevleg3
HeoeLe&-ns eqees! pees legce ueesie ($eleJe) Jemevleeefo $elegDeeW kes meceeve (mLe) nes leLee pees
($eleeJe=Oe) Goke mes veefoeeW kes legue mele kes meeLe GVeefle kees ee nesves Jee ($elege) Jemevleeefo $elegDeeW ceW
efmLele nesves Deewj ($eleeJe=Oe) mele kees ye{eves Jeeueer (mLe) nes Deewj pees legce (Ie=leMegle) efpevemes Ieer efvekeues
Gve (ceOegMegle) ceOegj jme mes ee ngF& (De#eereceeCee) j#ee kejves eesie (efJejepe) efJeefJeOe ekeej kes iegCeeW
mes ekeeMeceeve leLee (keeceogIee) keeceveeDeeW kees HetjCe kejvesnejer (veece) eefme ieewDeeW kes meMe nesJes, legce
ueesie nce ueesieeW kees megKeer kejes3
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes $eleg Deewj ieew DeHeves-DeHeves mecee Hej
Devegketuelee mes meye eeefCeeeW kees megKeer kejleer nQ, Jewmes ner Deer eqeeb meye mecee ceW DeHeves Heefle Deeefo meye
Heg<eeW kees le= kej Deeveefvole kejW3
mecegmesleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
meYeeHeeflevee eEke keee&efcelegHeefoMeles
the
ary
meYeeHeefle kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
meNcegmeN lJeeJekeNeeivesN HeefjJeeeceefme~

HeeNJeNkeesDeNmceYe efMeNJees YeJe4
meNcegme~ lJeeN~ DeJekeee~ Deives~ Heefj~ JeNeeNceNefmeN~ HeeNJeNke~ DeNmceYeced~ efMeNJe~ YeNJeN4
HeoeLe&-(mecegme) Devleefj#eme ceOes (lJee) lJeeced (DeJekeee) eee DeJeefvle j#eefvle leee efeeee
(Deives) DeeqiveJeod Jee&ceeve meYeeHeles (Heefj) meJe&le (Jeeeceefme) eee mce (HeeJeke) HeefJe$ekeejke
(DemceYeced) (efMeJe) ceuekeejer (YeJe)4
DevJee-ns Deives! eLee Jeeb mecegmeeJekeee men Jee&ceeveb lJee HeefjJeeeceefme, leLee
HeeJekemlJecemceYeb efMeJees YeJe4
meoMeesOeee
867
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee ceveg<ee mecegmLeeved pevletved jef#elJee megKeeefvle, leLee

Oeeefce&kees j#eke meYesMe mJekeeree epee mebj#e meleleb megKeesled4
HeoeLe&-ns (Deives) Deeqive kes legue lespemJeer meYeeHeles! pewmes nce ueesie (mecegme) DeekeeMe kes yeere
(DeJekeee) efpememes j#ee kejles nQ, Gme efeee kes meeLe Jee&ceeve (lJee) DeeHekees (Heefj, Jeeeceefme) meye Deesj
mes ee nesles nQ, Jewmes (HeeJeke) HeefJe$ekeee& DeeHe (DemceYeced) nceejs efuees (efMeJe) ceuekeejer (YeJe)
ntefpees4
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes ceveg<e ueesie meceg kes peerJeeW keer j#ee kej
megKeer kejles nQ, Jewmes Oecee&lcee j#eke meYeeHeefle DeHeveer epeeDeeW keer j#ee kej efvejvlej megKeer kejW4
efncemesleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
am
HegvemlesJeen
efnNceme lJee peNjeegCeeivesN HeefjJeeeceefme~

HeeNJeNkeesDeNmceYe efMeNJees YeJe5
efnNceme~ lJeeN~ peNjeegCee~ Deives~ Heefj~ JeNeeNceNefmeN~ HeeNJeNke~ DeNmceYeced~ efMeNJe~ YeNJeN5
the
ary
as
HeoeLe&-(efnceme) Meerleme (lJee) leeced (pejeegCee) pejecesefle esve pejeegmlesve JesCeeefivevee Jee
(Deives) DeeqiveJeled lespeeqmJeved (Heefj) meJe&le (Jeeeceefme) mebJe=Ceesecf e (HeeJeke) HeefJe$e (DemceYeced) (efMeJe)
ceuecee (YeJe)5
DevJee-ns Deives meYesMe! Jeeb efnceme pejeegCee lJee HeefjJeeeceefme, HeeJekemlJecemceYeb efMeJees
YeJe5
YeeJeeLe&-ns meYesMe! eLeeeqiveJe&b Jee Meerleelegjeved eeefCeve Mewleeod efJeeespe emeeoeefle, leLewJe
lJeoeefelee Jeeb ogKeevcegkelee mevle megKeYeeefpeve meece5
HeoeLe&-ns (Deives) Deeqive kes legue lespeeqmJeved meYeeHeles! nce ueesie (efnceme) Meerleue kees (pejeegCee)
peerCe& kejves Jeeues Je Jee Deeqive mes (lJee) DeeHekees (Heefj, Jeeeceefme) meye ekeej Deeeefole kejles nQ, Jewmes
(HeeJeke) HeefJe$emJeHe DeeHe (DemceYeced) nceejs efuees (efMeJe) ceuecee (YeJe) ntefpees5
YeeJeeLe&-ns meYeeHeles! pewmes Deeqive Jee Je Meerle mes Heeref[le eeefCeeeW kees pee[s mes g[e kes emeVe
kejlee nw, Jewmes ner DeeHe kee Deeee efkees ngS nce ueesie ogKe mes ts ngS megKe mesJeves Jeeues nesJeW5
GHe pceefVeleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe ocHeleer keLeb keexeeleeefcelegHeefoMeles
868
epegJexoYee<es
aj.
org
Deye er-Heg<e DeeHeme ceW kewmes JeeX, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
GHeN pceVegHe JesleNmesJelej veNoer<Jee~ Deives efHeNeceNHeeceefmeN ceC[tefkeN leeefYeNjeieefnN

mesceb vees eN%eb HeeJeNkeJeCe& efMeNJeb ke=efOe6
GHe~ pceved~ GHe~ JesNleNmes~ DeJe~ leNj~ veNoer<eg~ Dee~ Deives~ efHeNeced~ DeNHeeced~ DeNefmeN~ ceC[tefke~ leeefYe~ Dee~ ieNefnN~
mee~ FNceced~ veN~ eN%eced~ HeeNJeNkeJeCe&Nefceefle HeeJeNkeJeCe&ced~ efMeNJeced~ ke=efOeN6
the
ary
as
am
HeoeLe&-(GHe) (pceved) pceefve Yetceew~ De$e megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle meceskeJeeveme
uegked~ pcesefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced (efveIeb01~1) (GHe) (Jeslemes) HeoeLe&efJemleejs (DeJe) (lej) (veoer<eg)
(Dee) (Deives) JeefefjJe lespeeqmJeefve efJeogef<e! (efHeeced) lespe (DeHeeced) eeCeeveeb peueeveeb Jee (Deefme) Deefmle
(ceC[tefke) megYetef<eles (leeefYe) Deef eeCewJee& (Dee) (ieefn) Deeie (mee) (Fceced) (ve) Demceekeced
(e%eced) ie=neeceeKeced (HeeJekeJeCe&ced) DeeqiveJeled ekeeMeceeveced (efMeJeced) keueeCekeejkeced (ke=efOe) keg6
DevJee-ns Deives JeefefjJe efJeogef<e ceC[tefke ef! lJeb pceved veoer<eg JeslemesJelej, eLeeeqivejHeeb
efHeeceefme, leLee lJeb leeefYeHeeieefn, mee lJeb ve Fceb HeeJekeJeCe e%eb efMeJecegHeeke=efOe6
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ erHeg<eew ie=neeces eesve meJee&efCe keeee&efCe mebmeeOe
MegeejCesve keueeCeb eeHvegeeleeced6
HeoeLe&-ns (Deives) Deeqive kes legue lespeeqmJeveer efJeogef<e (ceC[tefke) Des ekeej DeueejeW mes MeeseYf ele
efJeogef<e eq! let (pceved) He=efLeJeer Hej (veoer<eg) veefoeeW leLee (Jeslemes) HeoeLeeX kes efJemleej ceW (DeJe, lej) Heej nes,
pewmes Deeqive (DeHeeced) eeCe Jee peueeW kes (efHeeced) lespe kee He (Deefme) nw, Jewmes let (leeefYe) Gve peue Jee
eeCeeW kes meeLe (GHe, Dee, ieefn) ncekees meceerHe ee nes (mee) mees let (ve) nceejs (Fceced) Fme (HeeJekeJeCe&ced)
Deeqive kes legue ekeeMeceeve (e%eced) ie=neeceHe e%e kees (efMeJeced) keueeCekeejer (GHe, Dee, ke=efOe) Des
ekeej kej6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ er Deewj Heg<e ie=neece ceW ee kes meeLe meye
keeeeX kees efme kej Meg DeeejCe kes meefnle keueeCe kees ee neW6
DeHeeefceoefceleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
ie=nmLesve eEke keee&efceleen
ie=nmLe kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeNHeeefceNob veeve mecegme efveNJesMeveced~

DeNveeBmlesDeNmceeHevleg nsNlee HeeJeNkeesDeNmceYe efMeNJees YeJe7
meoMeesOeee
869
aj.
org
DeNHeeced~ FNoced~ veeveNefceefle efveNDeeveced~ meNcegme~ efveNJesMeveNefceefle efveNJesMeveced~ DeNveeved~ lesN~ DeNmceled~ leNHeNvleg~
nsNlee~ HeeNJeNke~ DeNmceYeced~ efMeNJe~ YeNJeN7
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeHeeced) peueeveeb eeCeeveeb Jee (Foced) Devleefj#eced (veeveced) efveefMeleceeveb mLeeveced

(mecegme) meeiejme (efveJesMeveced) efveefJeMeefvle eemcemleled (Deveeved) (les) leJe (Demceled) Demceekeb mekeeMeeled
(leHevleg) ogKeevleg (nslee) Jeee Je=ees Jee (HeeJeke) HeefJe$ekeejer (DemceYeced) (efMeJe) megKeeo
(YeJe)7
DevJee-ns efJeved! eefooceHeeb veeveceefmle, leme mecegme efveJesMeveefceJe ie=neeceb eeHe HeeJeke
mebmlJecemceYeb efMeJees YeJe, les nsleeesmceoveebmleHevleg7
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ceveg<ee eLeeHeeceeOeej meeiej mecegmeeefOeeveb
YetefceYe&tcesjefOeevecevleefj#eb leLee ieen&HeleHeoeLee&veeceeOeejb ie=nb efvecee&e ceueceeee& esHeeueveb omeglee[vee
kegJe&vleg7
HeoeLe&-ns efJeved Heg<e! pees (Foced) en DeekeeMe (DeHeeced) peueeW Jee eeCeeW kee (veeveced) efveefMele
mLeeve nw, Gme DeekeeMemLe (mecegme) meceg keer (efveJesMeveced) efmLeefle kes legue ie=neece kees ee neskes
(HeeJeke) HeefJe$e kece& kejvesnejs nesles ngS DeeHe (DemceYeced) nceejs efuees (efMeJe) ceuekeejer (YeJe) ntefpees,
(les) DeeHekes (nslee) Jee Jee GVeefle (Demceled) nce ueesieeW mes (Deveeved) Deve ogeW kees (leHevleg) ogKeer
kejW7
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ceveg<e ueesie pewmes peueeW kee DeeOeej meceg, meeiej
kee DeeOeej Yetefce, Gmekee DeeOeej DeekeeMe nw, Jewmes ie=nmLeer kes HeoeLeeX kes DeeOeej Iej kees yevee Deewj ceueHe
DeeejCe kejkes eseW keer j#ee leLee [ekegDeeW kees Heer[
e efoee kejW7
Deives Heekekesleme Jemegeg$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeewefJe&ef eEke keee&efceleen
Dee efJeeveeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Deives HeeJeke jesNefe<ee ceNvee osJe efpeNee~ Dee osNJeeved Jeef#eN eef#e e8
Deives~ HeeNJeNkeN~ jesNefe<ee~ ceNvee~ osNJeN~ efpeNee~ Dee~ osNJeeved~ JeNef#eN~ eef#e~ eN8
HeoeLe&-(Deives) efJeeeekeeMekeesHeosMeke (Heekeke) peveevlekejCeMeesOeke! (jesefe<ee) ekeeMesve

(cevee) DeevevomeeefOekeee (osJe) keceveere (efpeee) meleefeeee Jeeee (Dee) (osJeeved) efJeog<ees efoJeiegCeeved
Jee (Jeef#e) GHeefoMeefme (eef#e) mebiemes~ De$e yengueb voefme [Dee02.4.73] Fefle MeHees uegked (e)8
DevJee-ns HeeJeke osJeeives! lJeb cevee efpeee jesef e<ee osJeeveeJeef#e eef#e e8
870
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-eLee mete& mJeekeeMesve meJe peieod jeseeefle, leLewJeeesHeosMekee meJee&eveeved eerCeereg8

HeoeLe&-ns (HeeJeke) ceveg<eeW kes oeeW kees Meg kejves Jeeues (osJe) megvoj (Deives) efJeee kee ekeeMe
Jee GHeosMe kejvesnejs Heg<e! DeeHe (cevee) Deevevo kees efme kejvesnejer (efpeee) mele efee JeeCeer Jee
(jesefe<ee) ekeeMe mes (osJeeved) efJeeved Jee efoJe iegCeeW kees (Dee, Jeef#e) GHeosMe kejles (e) Deewj (eef#e)
meceeiece kejles nes8
YeeJeeLe&-pewmes mete& DeHeves ekeeMe mes meye peieled kees emeVe kejlee nw, Jewmes Dee GHeosMeke efJeeved
meye eeefCeeeW kees emeVe kejW8
me ve Fleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
HegvemleosJeen
am
me ve HeeJeke oerefoNJeesives osNJeeB2FNne Jen~

GHe eN%e nNefJeMe ve9
me veN~ HeeNJeNkeN~ oerNefoNJe Fefle oerefoNJe~ Deives~ osNJeeved~ FNn~ Dee~ JeNnN~ GHe~ eN%eced~ nNefJe~ eN~ veN9
the
ary
as
HeoeLe&-(me) efJeeved (ve) DemceYeced (HeeJeke) HeefJe$e (oerefoJe) lespeefmJeved Me$egoenke Jee~
oeroeeflepJe&ueeflekecee& (efveIeb01.16) De$e legpeeoerveeced [Dee06.1.7] FleYeememe oerIe& (Deives)
meleemeleefJeYeepeke (osJeeved) efJeog<e (Fn) (Dee) (Jen) (GHe) (e%eced) ie=neececed (nefJe) ngleb Jeced
(e) (ve) DemceYeced9
DevJee-ns HeeJeke oerefoJeesives! me lJeb eLeeeceefiveveex nefJejeJenefle, leLesn e%eb osJeebMe ve
GHeeJen9
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee metee&efoHesCeeeceeqive meJexYees jmecetOJe veerlJee
Je<e&efelJee efoJeeefve megKeeefve peveeefle, leLewJe efJeebmees efJeeejmecegVeleb ke=lJee meJee&efCe megKeeefve peveeseg9
HeoeLe&-ns (HeeJeke) HeefJe$e (oerefoJe) lespeeqmJeved Jee Me$egoenke (Deives) meleemele kee efJeYeeie
kejvesnejs efJeved! (me) HetJeexkele iegCe Jeeues DeeHe pewmes en Deeqive (ve) nceejs efuees Des iegCeeW Jeeues (nefJe)
nJeve efkees megieefvOele Je kees ee kejlee nw, Jewmes (Fn) Fme mebmeej ceW (e%eced) ie=neece (e) Deewj (osJeeved)
efJeeveeW kees (ve) nce ueesieeW kes efuees (GHe, Dee, Jen) Des ekeej meceerHe ee kejW9
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes en Deeqive DeHeves metee&efo He mes meye HeoeLees
mes jme kees THej ues pee Deewj Je<ee& kes Gece megKeeW kees eke kejlee nw, Jewmes ner efJeeved ueesie efJeeeHe jme
kees GVeefle os kes meye megKeeW kee GlHeVe kejW9
meoMeesOeee
871
aj.
org
HeeJekeesleme Yeejepe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea vo~ efve<eeo mJej
mesveeHeeflevee keLecYeefJeleJeefcelegHeefoMeles
mesveeHeefle kees kewmee nesvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
HeeNJeNkeeeN eefMeNleevlee ke=Hee #eeceved NeGN<emeesN ve YeeNvegvee~

letJe&Nved ve eeceNVesleMemeN vet jCeNDee ees Ie=Ces ve lele=<eeNCeesDeNpej10
HeeNJeNkeee~ e~ efeNleevlee~ ke=Hee~ #eeceved~ NNes~ GN<eme~ ve~ YeeNvegvee~ letJe&ved~ ve~ eeceved~ SleMeme~ veg~ jCes~
Dee~ e~ Ie=Ces~ ve~ leNle=<eeNCe~ DeNpej10
the
ary
as
am
HeoeLe&-(HeeJekeee) HeefJe$ekeeefjkeee (e) (efeleevlee) esleveleeee ke$ee& (ke=Hee) meeceLexve

(#eeceved) #eeceefve jepeYetceew~ #eecesefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced (efveIeb01.1) (es) jeseles (G<eme)
eYeelee (ve) FJe (Yeevegvee) oerHlee (letJe&ved) eEnmeved (ve) FJe (eeceved) eeceefve ceeiex enjs Jee (SleMeme)
Deeme mecyevOeerevf e yeueeefve~ SleMe Fleeveecemeg Heefleced (efveIeb01.14) (veg) ef#eeced~ De$e $eefelegveg0
[Dee06.3.133] Fefle oerIe& (jCes) (Dee) (e) (Ie=Ces) eoers (ve) FJe (lele=<eeCe) efHeHeeefmele (Depej)
pejejefnle10
DevJee-e HeeJekeee efeleevlee ke=Hee men Jee&ceeve mesveeHeefleYee&vegvees<emees ve #eeceved es, ees Jee
eeceVesleMeme veg letJe&ved ve Ie=Ces jCes lele=<eeCees veepej Deees, me jepele&gcen&efle10
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee mete&MevMe oerHlee, megMeesYesles leLewJeeseceee eqee megHeefle mesveee
mesveeHeefleMe megekeeMeles10
HeoeLe&-(e) pees (HeeJekeee) HeefJe$e kejves Deewj (efeleevlee) eslevelee kejevesnejer (ke=Hee) Meeqkele
kes meeLe Jee&ceeve mesveeHeefle pewmes (Yeevegvee) oeref mes (G<eme) eYeele mecee MeeseYf ele nesles nQ (ve) Jewmes (#eeceved)
jepeYetefce ceW (es) MeeseYf ele neslee Jee (e) pees (eeceved) ceeie& Jee enj ceW pewmes (SleMeme) Iees[
s kes yeueeW
kees (veg) MeerIe (letJe&ved) ceejlee nw (ve) Jewmes (Ie=Ces) eoer (jCes) eg ceW (lele=<eeCe) Heemes kes (ve) meceeve
(Depej) Depej Depese pJeeve efveYe&e (Dee) Des ekeej neslee Jen jepe kejves kees eesie neslee nw10
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes mete& Deewj evcee DeHeveer oeref mes MeeseYf ele nesles nQ, Jewmes
ner meleer er kes meeLe Gece Heefle Deewj Gece mesvee mes mesveeHeefle Des ekeej ekeeefMele neslee nw10
vecemles njme Fleme ueesHeecege $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
veeeeOeerMesve keLeb YeefJeleJeefceleen
veeeeOeerMe kees kewmee nesvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
vecemlesN njmes MeesNefe<esN vecemlesDemlJeNefe&<es~
872
epegJexoYee<es
aj.
org
DeNveeBmles DeNmceeHevleg nsNlee HeeJeNkeesDeNmceYe efMeNJees YeJe11
vece~ lesN~ njmes~ MeesNefe<es~ vece~ lesN~ DeNmleg~ DeNefe&<es~ DeNveeved~ lesN~ DeNmceled~ leNHeNvleg~ nsNlee~ HeeNJeNke~
DeNmceYeced~ efMeNJe~ YeNJeN11
as
am
HeoeLe&-(vece) melkejCeced (les) legYeced (njmes) ees ogKeb njefle lemcew (Meesefe<es) HeefJe$eee (vece)
(les) (Demleg) (Deefe&<es) Hetpeee (Deveeved) efYeVeeved Me$etved (les) leJe (Demceled) (leHevleg) mevleeHeevleg (nslee)
JeeeefoMeeegkelee mesvee (HeeJeke) MeesOeke (DemceYeced) (efMeJe) veeekeejer (YeJe)11
DevJee-ns meYeeHeles! les njmesmcelke=leb veceesmleg, Meesef e<esefe&<es lesmceleegkeleb veceesmleg, emles
nsleemlee DemceoveeBmleHevleg, HeekekemlJecemceYeb efMeJees YeJe11
YeeJeeLe&-ceveg<ew HeefJe$eeved peveeved veeeeOeerMeeved ke=lJee ogeved efveJeee& melees veee
ekeeMeefelJe11
HeoeLe&-ns meYeeHeles! (njmes) ogKe njves Jeeues (les) lesjs efuees nceeje efkeee (vece) melkeej nes leLee
(Meesefe<es) HeefJe$e (Deefe&<es) melkeej kes eesie (les) lesjs efuees nceeje kene (vece) vecemkeej (Demleg) nes pees
(les) lesjer (nslee) Jeeeefo MeeW mes egkele mesvee nQ Jes (Demceled) nce ueesieeW mes efYeVe (Deveeved) Deve Me$egDeeW
kees (leHevleg) ogKeer kejW (HeeJeke) Megef kejvesnejs DeeHe (DemceYeced) nceejs efuees (efMeJe) veeekeejer (YeJe)
ntefpees11
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke DevlekejCe kes Meg ceveg<eeW kees veeeOeerMe yeveekej Deewj ogeW keer
efveJe=efe kejkes mele veee kee ekeeMe kejW11
ve=<eo Fleme ueesHeecege $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
the
ary
HegvemleosJeen
ve=<eosN Jes[Hmeg<eosN Jes[d yeefn&N<eosN Jes[d JeveNmeosN Jesd mJeNefJe&osN Jesd12
ve=<eos~ ve=meoN Fefle ve=meos~ Jesd~ DeNHmeg<eos~ DeNHmegmeoN FleHmegmeos~ Jesd~ yeNefn&N<eos~ yeNefn&Nmeo Fefle yeefn&Nmeos~
Jesd~ JeNveNmeoN Fefle JeveNmeos~ Jesd~ mJeNefJe&oN Fefle mJeNefJeos~ Jesd12
HeoeLe&-(ve=<eos) ees veeekes<eg meeroefle lemcew (Jesd) ees veeeemeves efJeMeefle me~ De$e efJeMeOeelees
DevesYeesefHe Mevles [Dee03.2.75] Fefle efJeed elee (DeHmeg<eos) ees peues<eg veewkeeefo<eg meeroefle lemcew (Jesd)
(yeefn&<eos) e epeeee JeOe&kes JeJenejs efleefle lemcew (Jesd) DeefOeelee (Jevemeos) ees Jeves<eg meeroefle lemcew (Jesd)
(mJeefJe&os) e megKeb Jesef e lemcew (Jesd)12
meoMeesOeee
873
am
aj.
org
DevJee-ns meYesMe! lJeb ve=<eos Jes[d YeJeeHmeg<eos Jes[d YeJe~ yeefn&<eos Jes[d YeJe, Jevemeos Jes[d YeJe,
mJeefJe&os e Jes[d YeJe12
YeeJeeLe&-eeqmceved osMes veeeeOeerMeveeweeefeepeeJe&keejCemLeveeekemegKeeeHekee efJeebmees Jee&vles, le$ewJe
meJee&efCe megKeeefve Je&vles12
HeoeLe&-ns meYeeHeles! DeeHe (ve=<eos) veeekeeW ceW efmLej Heg<e nesves kes efuees (Jesd) veeeemeve Hej yewves
(DeHmeg<eos) peueeW kes yeere veewkeeefo ceW efmLej nesves Jeeues kes efuees (Jesd) veee ieer Hej yewves (yeefn&<eos) epee
kees ye{evesnejs JeJenej ceW efmLej nesves kes efuees (Jesd) DeefOeelee nesves (Jevemeos) JeveeW ceW jnves Jeeues kes efuees
(Jesd) veee ceW eJesMe kejves Deewj (mJeefJe&os) megKe kees peevevesnejs kes efuees (Jesd) Glmeen ceW eJesMe kejves Jeeues
ntefpees12
YeeJeeLe&-efpeme osMe ceW veeeOeerMe, veewkeeDeeW kes eueeves, epee kees ye{eves, Jeve ceW jnves, mesveeefo kes
veeeke Deewj megKe HengBeevesnejs efJeeved nesles nQ, JeneR meye megKeeW keer Je=ef nesleer nw12
es osJee Fleme ueesHeecege $eef<e~ eeCees osJelee~ efvee=oe<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe mebveeefmeefYe eEke keee&efceleen
Deye mebveeefmeeeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
es osNJee osNJeevee eNef%eee eNef%eeevee: mebJelmeNjerCeNcegHe YeeNieceemeles~

DeNngleeoes nNefJe<ees eN%esDeNeqmcevlmJeNeb efHeyevleg ceOegvees Ie=leme13
es~ osNJee~ osNJeeveeced~ eNef%eee~ eNef%eeeveeced~ mebNJeNlmeNjerCeced~ GHe~ YeeNieced~ Deemeles~ DeNngleeoN FlengleNDeo~
nNefJe<e~ eN%es~ DeNeqmceved~ mJeNeced~ efHeNyeNvleg~ ceOegve~ Ie=leme13
the
ary
HeoeLe&-(es) (osJee) efJeebme (osJeeveeced) efJeog<eeced (eef%eee) es e%ecen&efvle les (eef%eeeveeced)

e%emecHeeovekegMeueeveeced (mebJelmejerCeced) e mebJelmejb Ye=lemleced ~ mebHeefjHetJee&led Keed (Dee05.1.92) Fefle
Ye=leeLex Ke (GHe) (Yeeieced) mesJeveereced (Deemeles) (Dengleeo) esngleceoefvle les (nefJe<e) nesleJeme (e%es)
mebievleJes (Deeqmceved) (mJeeced) (efHeyevleg) (ceOegve) #eewme (Ie=leme) Deepeme peueme Jee13
DevJee-es osJeeveeb ceOesngleeoes osJee eef%eeeveeb ceOes eef%eee efJeebme mebJelmejerCeb YeeiecegHeemeles,
leseqmceved e%es ceOegvees Ie=leme nefJe<ees Yeeieb mJeeb efHeyevleg13
YeeJeeLe&-eseqmceved
mebmeejs
DeveiveeesLee&oenJeveereieen&Heleoef#eCeeeqivemecyeefvOeyeeekecee&efCe
efJeneeevlejivee mebveeefmeve meefvle, les nescecekegJe&vlees Yegeevee meJe&$e efJele meJee&ved peveeved JesoeLee&ved
yeesOeeseg13
874
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-(es) pees (osJeeveeced) efJeeveeW ceW (Dengleeo) efyevee nJeve efkees ngS HeoeLe& kee Yeespeve
kejvesnejs (osJee) efJeeved (eef%eeeveeced) Jee e%e kejves ceW kegMeue Heg<eeW ceW (eef%eee) eesieeYeemeeefo e%e kes
eesie efJeeved ueesie (mebJelmejerCeced) Je<e& Yej Heg efkees (Yeeieced) mesJeves eesie Gece Hejceelcee keer (GHeemeles)
GHeemevee kejles nQ, Jes (Deeqmceved) Fme (e%es) meceeieceHe e%e ceW (ceOegve) Menle (Ie=leme) peue Deewj
(nefJe<e) nJeve kes eesis e HeoeLeeX kes Yeeie kees (mJeeced) DeHeves DeeHe (efHeyevleg) mesJeve kejW13
YeeJeeLe&-pees efJeeved ueesie Fme mebmeej ceW Deeqiveefeee mes jefnle DeLee&led DeenJeveere, ieen&Hele Deewj
oef#eCeeeqive mecyevOeer yeee keceeX kees es[
kes DeeYevlej Deeqive kees OeejCe kejves Jeeues mebveemeer nQ, Jes nesce kees
veneR efkees Yeespeve kejles ngS meJe&$e efJeej kes meye ceveg<eeW kees JesoeLe& kee GHeosMe efkeee kejW13
e osJee Fleme ueesHeecege $eef<e~ eeCees osJelee~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
am
DeLeesecee efJeebme keerMee YeJevleerleen
Deye Gece efJeeved ueesie kewmes nesles nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
es osNJee osNJes<JeefOe osJeNlJeceeeNved es yeeCe HegjSNleejesDeNme~

esYeesN ve$eNles HeJelesN OeeceN efkeeNve ve les efoNJees ve He=efLeNJeeDeefOeN g<eg14
as
es~ osNJee~ osNJes<eg~ DeefOe~ osNJeNlJeefceefle osJeNlJeced~ Deeeved~ es~ yeeCe~ HegjSNleej Fefle HegjSNleej~ DeNme~
esYe~ ve~ $eNles~ HeJeles~ Oeece~ efkeced~ eNve~ ve~ les~ efoNJe~ ve~ He=efLeNJee~ DeefOe~ g<eg14
the
ary
HeoeLe&-(es) (osJee) HetCe&efJeebme (osJes<eg) efJelmeg (DeefOe) GHeefjefJejepeceevee (osJelJeced) efJeog<eeb

kece& YeeJeb Jee (Deeeved) eeHvegJeefvle (es) (yeeCe) Hejcesejme (HegjSleej) HetJe eeej (Deme) (esYe)
(ve) efve<essOes ($eles) efJevee (HeJeles) HeefJe$eerYeJeefle (Oeece) oOeefle megKeeefve eeqmcebmleled (efkeced) (eve) (ve) (les)
efJeebme (efoJe) mete&me (ve) (He=efLeJee) Yetces (DeefOe) (g<eg) eevles<eg14
DevJee-es osJee osJes<JeefOe osJelJeceeeved, esme yeeCe HegjSleej meefvle, esYe $eles eEke eve Oeece
ve HeJeles, les ve efoJe g<eg ve e He=efLeJee DeefOe g<Jeeeved veeefOeJemevleerelf e eeJeled14
YeeJeeLe&-es$e peieefle efJeecee eesieeefOejepee eeLeeleLesve Hejcesejb peeveefvle, les efveefKeuepeveMeesOekee
mevlees peerJevcegeqkeleoMeeeeb HejesHekeejceeejvlees efJeosncegkeleoMeeeeb ve mete&ueeskes ve e He=efLeJeeb efveeleb Jemeefvle,
efkevleg yeeefCe efmLelJeeJeenleielee meJe&$eeefYeefJenjefvle14
HeoeLe&-(es) pees (osJee) HetCe& efJeeved (osJes<eg, DeefOe) efJeeveeW ceW meye mes Gece ke#ee ceW efJejepeceeve
(osJelJeced) DeHeves iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe kees (Deeeved) ee nesles nQ Deewj (es) pees (Deme) Fme (yeeCe)
Hejcesej kees (HegjSleej) Heefnues ee nesves Jeeues nQ, (esYe) efpevekes ($eles) efJevee (efkeced) (eve) keesF& Yeer
meoMeesOeee
875
aj.
org
(Oeece) megKe kee mLeeve (ve) veneR (HeJeles) HeefJe$e neslee (les) Jes efJeeved ueesie (ve) ve (efoJe) mete&ueeske kes
eosMeeW Deewj (ve) ve (He=efLeJee) He=efLeJeer kes (DeefOe, g<eg) efkemeer Yeeie ceW DeefOeke Jemeles nQ14
YeeJeeLe&-pees Fme peieled ceW Gece efJeeved eesieerjepe eLeeLe&lee mes Hejcesej kees peeveles nQ, Jes mecHetCe&
eeefCeeeW kees Meg kejves Deewj peerJevcegeqkeleoMee ceW HejesHekeej kejles ngS efJeosncegeqkele DeJemLee ceW ve met e&ueeske
Deewj ve He=efLeJeer Hej efveece mes Jemeles nQ, efkevleg F&ej ceW efmLej nes kes DeJeenleieefle mes meJe&$e efJeeje kejles
nQ14
eeCeoe Fleme ueesHeecege $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<eea HeeqMvo~ Heece mJej
efJeepeeveew keerMeew meeleeefceleen
efJeeved Deewj jepee kewmes neW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
eeNCeNoeDeHeeveNoe JeeveNoe JeeexNoe JeefjJeesNoe~

DeveeNBmlesDeNmceeHevleg nsNlee HeeJeNkeesDeNmceYe efMeNJees YeJe15
eeNCeNoe Fefle eeCeNoe~ DeNHeeNveNoe FleHeeveNoe~ JeeNveNoe Fefle JeeveNoe~ JeNeexNoe Fefle Jee&Noe~ JeNefjJeesNoe
Fefle JeefjJeNoe~ DeNveeved~ lesN~ DeNmceled~ leNHeNvleg~ nsNlee~ HeeNJeNke~ DeNmceYeced~ efMeNJe~ YeNJeN15
the
ary
as
HeoeLe&-(eeCeoe) ee eeCeb peerJeveb yeueb e ooefle lee (DeHeeveoe) ee DeHeeveb

ogKeotjerkejCemeeOeveb eeefvle lee (Jeeveoe) ee JeeefefJe%eeveb ooefle (Jeeexoe) mekeueefJeeeOeeveeoe
(JeefjJeesoe) meleOece&efJelmesJeeeeefHekee (Deveeved) (les) leJe (Demceled) (leHevleg) (nslee) JeeJee&ceevee
MeeesVelee (HeeJeke) Megefeeejke (DemceYeced) (efMeJe) (YeJe)15
DevJee-ns efJeved jepeved! les leJe ee DemceYeb eeCeoe DeHeeveoe Jeeveoe Jeeexoe JeefjJeesoe nsleees
YetlJeemceoveebmleHevleg leeefYe HeeJeke mebmlJecemceYeb efMeJees YeJe15
YeeJeeLe&-me SJe jepee ees veeeme Je&ke meeled, me SJe efJeeved ees efJeeee veeeme efJe%eeHekees
YeJesled, ve me jepee e epee Heer[esled, ve me efJeeved eesveeved efJeog<ees ve kegee&led, ve lee epee ee veeref le%eb ve
mesJesjved15
HeoeLe&-ns efJeved jepeved! (les) DeeHekeer pees GVeefle Jee Meeefo (DemceYeced) nce ueesieeW kes efuees
(eeCeoe) peerJeve leLee yeue kees osves Jee (DeHeeveoe) ogKe otj kejves kes meeOeve kees osves Jee (Jeeveoe)
Jeeef Deewj efJe%eeve kees osves (Jeeexoe) meye efJeeeDeeW kes He{ves kee nsleg kees osves Deewj (JeefjJeesoe) mele Oecce&
Deewj efJeeveeW keer mesJee kees JeeHle kejeves Jeeueer (nslee) Jeeeefo MeeW keer GVeefleeeb (Demceled) ncemes
(Deveeved) Deve og Me$egDeeW kees (leHevleg) ogKeer kejW, Gvekes meefnle (HeeJeke) Megef kee eeej kejles ngS
DeeHe nce ueesieeW kes efuees (efMeJe) ceuekeejer (YeJe) ntefpees15
876
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Jener jepee nw pees veee kees ye{eves Jeeuee nes, Deewj Jener efJeeved nw pees efJeee mes veee kees
peeveves Jeeuee nes, Deewj Jen jepee veneR pees efke epee kees Heer[
e os, Deewj Jen efJeeved Yeer veneR pees otmejeW kees
efJeeved ve kejs, Deewj Jes epeepeve Yeer veneR pees veerelf eegkele jepee keer mesJee ve kejW15
Deeqiveefjleme Yeejepe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
efJeeved keerMees YeJesefoleen
efJeeved kewmee nes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNeqiveefmleNicesve MeesNefe<eeN eemeNefebN vehef$eCeced~

DeNeqiveveex Jeveles jefeced16
DeNeqive efleNicesve~ MeesNefe<ee~ eemeled~ efJeeced~ efve~ DeNef$eCeced~ DeNeqive~ veN~ JeNveNlesN~ jefeced16
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deeqive) efJeegled (efleicesve) leerJeCs e (Meesefe<ee) ekeeMesve (eemeled) eeHveeself e (efJeeced) meJe&ced
(efve) (Deef$eCeced) Deegb Yeeskelegb eesieced (Deeqive) (ve) DemceYeced (Jeveles) efJeYepeefle (jefeced) Jeced16
DevJee-ns efJeved! eLeeeqiveefmleicesve Meesefe<ee efJeeceef$eCeb eemeled, eLeeeqiveefJe&egVees jeEe efveJeveles,
leLee lJecemceoLe YeJe16
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ efJeefe&Lee HeeJeke mJelespemee Meg<keceMeg<keb le=Ceeefokeb
onefle, leLeemceekeb meJee&ved oes<eeved oiOJee iegCee eeHeCeeree~ eLee efJeegled meJee&ved HeoeLee&ved mesJeles, leLeemceYeb
meJee& efJeeeb mesJeefelJee JeeceefJeeeee He=LekekejCeeree16
HeoeLe&-ns efJeved Heg<e! pewmes (Deeqive) Deeqive (efleicesve) leerJe (Meesefe<ee) ekeeMe mes (Deef$eCeced)
Yeesieves eesie (efJeeced) meyekees (eemeled) ee neslee nw efke pewmes (Deeqive) efJeegled Deeqive (ve) nceejs efuees
(jefeced) Oeve kees (efve, Jeveles) efvejvlej efJeYeeiekeee& nw, Jewmes nceejs efuees DeeHe Yeer ntefpees16
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ efJeeveeW kees eeefnes efke pewmes Deeqive DeHeves lespe mes
metKes ieerues meye le=Ceeefo kees peuee oslee nw, Jewmes nceejs meye oes<eeW kees Yemce kej iegCeeW kees ee kejW~ pew mes
efyepegueer meye HeoeLeeX kee mesJeve kejleer nw, Jewmes nce kees meye efJeee kee mesJeve keje kes DeefJeee mes He=Leked efkeee
kejW16
e Fcee Fleme YegJeveHeg$ees efJeekecee& $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele
mJej
DeLesej keerMeesmleerlegHeefoMeless
Deye F&ej kewmee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
eFNcee efJeeeN YegJeveeefveN pegef<eNnexleeN vemeeroled eqHeNlee ve~
meoMeesOeee
877
aj.
org
meDeeNefMe<eeN efJeCeefceNceeve eLeceNoJejeBN2DeeefJeJesMe17
e~ FNcee~ efJeee~ YegJeveeefve~ pegled~ $eef<e~ neslee~ efve~ Demeeroled~ efHeNlee~ veN~ me~ DeeNefMe<esleeNefMe<ee~
efJeCeced~ FNceeve~ eNLeNceNefoefle eLeceNled~ DeJejeved~ Dee~ efJeNJesNMeN17
the
ary
as
am
HeoeLe&-(e) (Fcee) Fceeefve (efJeee) efJeeeefve (YegJeveeefve) (pegled) Deeooled ($eef<e) %eelee (neslee)
oeleeoelee Jee (efve) (Demeeroled) meeroefle (efHelee) Heeueke (ve) Demceekeced (me) (DeeefMe<ee) DeeMeerJee&osve
(efJeCeced) Oeveced (Fceeve) De$e JeleesveelcevesHeoced (eLeceled) e eLeceeved efJemle=leeved eoeefle
(DeJejeved) DeJee&eerveeveekeeMeeoerved (Dee) mecevleeled (efJeJesMe) efJeesefmle17
DevJee-ns ceveg<ee! e $eef<enes&lee ve efHelee Hejcesej Fcee efJeee YegJeveeefve vemeeroled, meJeBe&uueeskeeved
pegled, me DeeefMe<ee efJeCeefceceeve eLeceoJejeveeefJeJesMesefle eteb efJepeeveerle17
YeeJeeLe&-meJex ceveg<ee e mekeueme peielees jekees Oeejke Heeuekees efJeveeMeke meJexYees peerJesYe
meJe&Jemlegeo Hejcesej mJeJeeHleekeeMeeefo<eg eefJeesefmle, lecesJe melelecegHeemeerjved17
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (e) pees ($eef<e) %eevemJeHe (neslee) meye HeoeLeeX kees osves Jee enCe kejvesneje
(ve) nce ueesieeW kee (efHelee) j#eke Hejcesej (Fcee) Fve (efJeee) meye (YegJeveeefve) ueeskeeW kees Jee neskes
(vemeeroled) efvejvlej efmLele nw Deewj pees meye ueeskeeW kee (pegled) OeejCekeee& nw (me) Jen (DeeefMe<ee)
DeeMeerJee&o mes nceejs efuees (efJeCeced) Oeve kees (Fceeve) eenlee Deewj (eLeceled) efJemle=le HeoeLeeX kees
Deeeefole kejlee ngDee (DeJejeved) HetCe& DeekeeMeeefo kees (DeeefJeJesMe) Des ekeej Jee nes jne nw, en legce
peevees17
YeeJeeLe&-meye ceveg<e ueesie pees meye peieled kees jeves, OeejCe kejves, Heeueves leLee efJeveeMe kejves Deewj
meye peerJeeW kes efuees meye HeoeLeeX kees osves Jeeuee Hejcesej DeHeveer Jeeef mes DeekeeMeeefo ceW Jee nes jne nw ,
Gmeer keer GHeemevee kejW17
eEke:eqmJeefoleme YegJeveHeg$ees efJeekecee& $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece
mJej
HegvemleosJeen
efke:eqmJeoemeeroefOeNeveceeNjcYeCeb keleNceled efmJeled keNLeemeerled~

eleesN Yetefce peNveeved eqJeNekecee&N efJe eeceewCeexvceefnNvee efJeNee#ee18
878
epegJexoYee<es
aj.
org
efkeced~ eqmJeNled~ DeeNmeerNled~ DeNefOeNeveced~ DeNefOeNmLeeveNefceleefOeNmLeeveced~ DeeNjcYeCeNefceleeNjcYeCeced~ keNleNceled~ eqmJeNled~

keNLee~ DeeNmeerNled~ ele~ Yetefceced~ peNveeved~ efJeNekeNcexefle efJeNekecee&~ efJe~ eeced~ DeewCeexled~ ceNefnNvee~ efJeNee#eeN Fefle
efJeNee#ee18
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efkeced) eMves (eqmJeled) efJelekex (Deemeerled) (DeefOeeveced) DeefOeefleefvle eemcemleled

(DeejcYeCeced) DeejYeles emceeled leled (keleceled) yentveecegHeeoeveeveeb ceOes efkeefceefle eMves (eqmJeled) (keLee) kesve
ekeejsCe (Deemeerled) Deefmle (ele) (Yetefceced) (peveeved) GlHeeoeved (efJeekecee&) efJeeeveefKeueeefve kecee&efCe
eme Hejcesejme me (efJe) efJeefJeOeleee (eeced) metee&efoueeskeced (DeewCeexled) TCe&gle Deeeoeefle (ceefnvee)
mJeme ceefncvee~ De$e evomees JeCe&ueesHe Fefle cekeejueesHe (efJeee#ee) ees efJeeb meJe peiees HeMeefle
me18
DevJee-ns efJeVeme peieleesefOeeveb eEke eqmJeoemeerled? DeejcYeCeb keleceled? keLee eqmJeoemeerled? elees
efJeekecee& efJeee#ee peieoerejes YeteEce eeb e peveeved ceefnvee JeewCeexled18
YeeJeeLe&-ns pevee! eg<ceeefYeefjob peieled keJe Jemeefle? efkeceejcYeCeb eeme? efkeceLe peeeles? FleeefoeMveeveeefceocegejced~ ees peieoerej keeee&Keb peieoglHeee mJeJeeHlee meJe&ceeee meJe&%eleee meJe HeMeefle,
meesefOeeveceejcYeCeb eeefmle, meJe&Meeqkeleceeved jeveeefomeeceLe&egkeleesefmle, peerJesYe HeeHeHegCeHeueoeveee
Yeespeefelegb meJe jefeleJeeefveefle Jeseced18
HeoeLe&-ns efJeved Heg<e! Fme peieled kee (DeefOeeveced) DeeOeej (eEke, eqmJeled) keee DeeMee&He
(Deemeerled) nw, leLee (DeejcYeCeced) Fme keee&-peieled keer jevee kee DeejcYe keejCe (keleceled) yengle GHeeoeveeW
ceW keee Deewj Jen (keLee) efkeme ekeej mes (eqmJeled) leke& kes meeLe (Deemeerled) nw efke (ele) efpememes
(efJeekecee&) meye melkeceeX Jeeuee (efJeee#ee) meye peieled kee e peieoerej (Yetefceced) He=efLeJeer Deewj (eeced)
metee&efo ueeske kees (peveeved) GlHeVe kejlee ngDee (ceefnvee) DeHeveer ceefncee mes (JeewCeexled) efJeefJeOe ekeej mes
Deeeefole kejlee nw18
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce kees en peieled keneb Jemelee? keee Fmekee keejCe? Deewj efkemeefuees GlHeVe
neslee nw? Fve eMveeW kee Gej en nw efke pees peieoerej keee&-peieled kees GlHeVe leLee DeHeveer Jeeef mes meye kee
Deeeove kejkes meJe&%elee mes meyekees osKelee nw, Jen Fme peieled kee DeeOeej Deewj efveefceekeejCe nw~ Jen
meJe&Meeqkeleceeved jevee Deeefo kes meeceLe& mes egkele nw, peerJeeW kees HeeHe-HegCe kee Heue osves YeesieJeeves kes efuees Fme
mebmeej kees jee nw, Ssmee peevevee eeefnes18
efJeele Fleme YegJeveHeg$ees efJeekecee& $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele
mJej
HegvemleosJeen
meoMeesOeee
879
aj.
org
efJeNeleMe#egNle efJeNeleescegKees efJeNeleesyeengNle efJeNelemHeeled~

meb yeeNngYeebN OeceefleN meb Hele$ewNee&JeeNYetceer peNveeved osNJeSke19
efJeNeleMe#egefjefle efJeNelee#eg~ GNle~ efJeNeleescegKeN Fefle efJeNelecegKe~ efJeNeleesyeengefjefle efJeNeleyeeng~ GNle~

efJeNelemHeeled~ efJeNeleHeeNefoefle efJeNeleHeeled~ meced~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ Oeceefle~ meced~ Hele$ew~ eeJeeNYetceerN FefleN
eeJeeNYetceer~ peNveeved~ osNJe~ Ske19
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efJeeleMe#eg) efJeele meJe&eqmceeieefle e#ego&Me&veb eme me (Gle) DeefHe (efJeeleescegKe)

efJeele meJe&lees cegKecegHeosMeveceme me (efJeeleesyeeng) meJe&lees yeengye&ueb Jeere Jee eme me (Gle) DeefHe
(efJeelemHeeled) efJeele meJe&$e Heeled ieefleJee&efe&me me (meced) meceked (yeengYeeced) DevevleeYeeb
yeueJeeree&Yeeced (Oeceefle) eeHveesefle~ Oeceleerefle ieeflekecee& (efveIeb02.14) (meced) (Hele$ew) HeleveMeeruew
HejceeCJeeefoefYe (eeJeeYetceer) mete&He=efLeJeerueeskeew (peveeved) keee&HesCe ekeeved meved (osJe) mJeekeeMe
(Ske) Deefleereesmenee19
DevJee-ns ceveg<ee! eteb ees efJeeleMe#egle efJeeleescegKees efJeeleesyeengle efJeelemHeeoskees osJe
Hele$ewee&JeeYetceer mebpeveeved meved yeengYeeb meJe peieled mebOeceefle, lecesJescegHeemeceefYej#ekeb Hejcesejb peeveerle19
YeeJeeLe&-emmet#ceeled met#cees cenlees ceneved efvejekeejesvevlemeeceLe& meJe&$eeefYeJeees osJeesefleere
Hejceelceeefmle, me SJeeeflemet#ceeled keejCeeled mLetueb keee jeefelegb efJeveeMeefelegb Jee meceLeex Jee&les~ e
SlemeesHeemeveb efJeneeevecegHeemles kemlemceeovees peieefle ogYe&ieesefmle19
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie pees (efJeeleMe#eg) meye mebmeej kees osKeves (Gle) Deewj (efJeeleescegKe)
meye Deesj mes meye kee GHeosMe kejvesneje (efJeeleesyeeng) meye ekeej mes Devevle yeue leLee Hejeece mes egkele
(Gle) Deewj (efJeelemHeeled) meJe&$e Jeeef Jeeuee (Ske) Deefleere meneejefnle (osJe) DeHeves DeeHe
ekeeMemJeHe (Hele$ew) efeeeMeerue HejceeCeg Deeefo mes (eeJeeYetceer) mete& Deewj He=efLeJeer ueeske kees (meced,
peveeved) keee&He eke kejlee ngDee (yeengYeeced) Devevle yeue Hejeece mes meye peieled kees (meced, Oeceefle)
meceked ee nes jne nw, Gmeer Hejcesej kees DeHevee meye Deesj mes j#eke GHeemeosJe peevees19
YeeJeeLe&-pees met#ce mes met#ce, ye[s mes ye[e, efvejekeej, Devevle meeceLe& Jeeuee, meJe&$e DeefYeJee,
ekeeMemJeHe, Deefleere Hejceelcee nw, Jener Deefle met#ce keejCe mes mLetue keee&He peieled kes jeves Deewj efJeveeMe
kejves kees meceLe& nw~ pees Heg<e Fmekees es[
Deve keer GHeemevee kejlee nw, Gmemes Deve peieled ceW Yeeienerve
keewve Heg<e nw?19
880
epegJexoYee<es
aj.
org
eEke: eqmJeefoleme YegJeveHeg$ees efJeekecee& $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele
mJej
HegvemleosJeen
efke:eqmJeNveNb keGN me Je=#eDeemeN eleesN eeJeeHe=efLeNJeer efveleN#eg~

ceveeref<eCeesN cevemee He=lesog leeoNOeefleNod YegJeveeefve OeeNjeved20
efkeced~ eqmJeNled~ Jeveced~ ke~ TBNFlBet~ me~ Je=#e~ DeeNmeN~ ele~ eeJeeHe=efLeNJeer FefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ efveNNleN#eg~
efveNmleNleN#egefjefle efveleleN#eg~ ceveeref<eCe~ cevemee~ He=le~ Fled~ TBNFlBet~ leled~ eled~ DeNOeefleNefoleefOeNDeefleled~ YegJeveeefve~
OeeNjeved20
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efkeced) (eqmJeled) (Jeveced) mebYepeveereb keejCeJeveced (ke) (G) efJelekex (me) Hejes#es (Je=#e)
ees Je=Meles efeles me mebmeej (Deeme) Deefmle (ele) eme eke=leeKekeejCeme mekeeMeeled (eeJeeHe=efLeJeer)
efJemle=leew mete&Yetefceueeskeew (efvele#eg) efvelejeb lele#e, De$e JeeveJelee~ (ceveeref<eCe) ceveme F&ef<eCees eesefieve
(cevemee) efJe%eevesve (He=le) (Fled) SJe (G) eefmeew (leled) me (eled) e (DeOeefleled) DeefOeele=lJesve Jee&les
(YegJeveeefve) YeJeefvle Yetleeefve es<eg leeBuueeskeeved (Oeejeved) JeeegefJeeglmetee&efovee OeejCeb keejeved20
DevJee-ns ceveere<f eCe! eteb cevemee efJeog<e eefle eEke eqmJeveb ke G me Je=#e Deemesefle He=le, elees
eeJeeHe=efLeJeer kees efvele#eg~ eees YegJeveeefve OeejeVeOeefleled leefoog yee efJepeeveerleslegejced20
YeeJeeLe&-De$e Heeo$eesCe eMve Heeowkesveesejced~ Je=#eMeyosve keee JeveMeyosve keejCeb eeseles, eLee
meJe&Jemletefve He=efLeJeer, He=efLeJeeR mete&, mete efJeegod, efJeegleb JeeegMe Oejefle, leLewJewleeved peieoerejes oOeeefle20
HeoeLe&-eMve-ns (ceveeref<eCe) ceve kee efveen kejves Jeeues eesieerpevees! legce ueesie (cevemee) efJe%eeve kes
meeLe efJeeveeW kes eefle (eEke, eqmJeled) keee (Jeveced) mesJeves eesie keejCeHe Jeve leLee (ke) keewve (G) efJeleke&
kes meeLe (me) Jen (Je=#e) efeceeve Deefvele keee&He mebmeej (Deeme) nw, Ssmee (He=le) Hetes efke (ele)
efpememes (eeJeeHe=efLeJeer) efJemleejegkele mete& Deewj Yetefce Deeefo ueeskeeW kees efkemeves (efvele#eg) efYeVe-efYeVe yeveeee
nw? Gej-(eled) pees (YegJeveeefve) eeefCeeeW kes jnves kes mLeeve ueeske-ueeskeevlejeW kees (Oeejeved) Jeeeg, efJeegled
Deewj metee&efo mes OeejCe kejlee ngDee (DeOeefleled) DeefOeelee nw, (leled) (Fled) Gmeer (G) eefme yee kees Fme
meye kee keee& peevees20
YeeJeeLe&-Fme cev$e kes leerve HeeoeW mes eMve Deewj Devle kes Ske Heeo mes Gej efoee nw~ Je=#e Meyo mes
keee& Deewj Jeve Meyo mes keejCe kee enCe nw~ pewmes meye HeoeLeeX kees He=efLeJeer, He=efLeJeer kees mete&, mete& kees efJeegled
Deewj efyepegueer kees Jeeeg OeejCe kejlee nw, Jewmes ner Fve meye kees F&ej OeejCe kejlee nw20
meoMeesOeee
881
aj.
org
ee le Fleme YegJeveHeg$ees efJeekecee& $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
ee lesN Oeeceeefve HejceeefCeN eeJeNcee ee ceOeNcee efJeekece&Veglescee~

efMe#eeN meefKeYees nNefJeef<e mJeOeeJe mJeNeb epemJe leNvJeb Je=OeeNve21
ee~ lesN~ Oeeceeefve~ HeNjceeefCe~ ee~ DeNJeNcee~ ee~ ceNOeNcee~ efJeNeNkeNce&NefVeefle efJeekece&ved~ GNle~ FNcee~ efMe#e~
meefKeYeN FefleN meefKeYe~ nNefJeef<e~ mJeNOeeNJeN Fefle mJeOeeJe~ mJeNeced~ eNpeNmJeN~ leNvJeced~ Je=OeeNve21
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ee) eeefve~ De$e Mesue&gked (les) leJe Hejceelceve (Oeeceeefve) oOeefle HeoeLee&ved es<eg ewJee& leeefve
pevcemLeeveveeceeefve (HejceeefCe) Geceeefve (ee) eeefve (DeJecee) keefveeefve (ee) eeefve (ceOecee) ceOeceeefve
ceOemLeeefve (efJeekece&ved) meceeesecekece&keeefjved (Gle) (Fcee) Fceeefve (efMe#e) MegYeiegCeevegHeefoMe~ De$e
eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe& (meefKeYe) efce$esYe (nefJeef<e) oelegceeoelegcenx JeJenejs
(mJeOeeJe) yeVeegkele (mJeeced) Dee%eeHeeuekesYe (epemJe) mebiemJe (levJeced) Mejerjced (Je=Oeeve) Je=efb
kegJe&ved21
DevJee-ns mJeOeeJees efJeekece&ved peieoerej! les me=ew ee HejceeefCe eeJecee ee ceOecee Oeeceeefve
meefvle, leeveercee nefJeef<e mJeeb epemJe~ GleeHemceekeb levJeb Je=OeeveesmceYeb meefKeYe efMe#e21
YeeJeeLe&-eLesnsejsCe efveke=ceOeceeseceeefve Jemletefve mLeeveeefve e jefeleeefve, leLewJe
meYeeHeleeefoefYeeqefJeOeeefve mLeeveeefve jeefelJee Jemletefve eeHe yeeeexCe Mejerjyeueb JeOe&efelJee efce$eeefCe
megefMe#ewee&egkelewYe&efJeleJeced21
HeoeLe&-ns (mJeOeeJe) yengle DeVe mes egkele (efJeekece&ved) meye Gece kece& kejves Jeeues peieoerej!
(les) DeeHe keer me==ef ceW (ee) pees (HejceeefCe) Gece (ee) pees (DeJecee) efveke= (ee) pees (ceOecee) ceOeke#ee
kes (Oeeceeefve) meye HeoeLeeX kes DeeOeejYetle pevcemLeeve leLee veece nQ (Fcee) Fve meye kees (nefJeef<e) osves-uesves
eesie JeJenej ceW (mJeeced) DeeHe (epemJe) mele keerefpees (Gle) Deewj nceejs (levJeced) Mejerj keer (Je=Oeeve)
GVeefle kejles ngS (meefKeYe) DeeHekeer Dee%eeHeeueke nce efce$eeW kes efuees (efMe#e) MegYeiegCeeW kee GHeosMe
keerefpees21
YeeJeeLe&-pewmes Fme mebmeej ceW F&ej ves efveke=, ceOece Deewj Gece Jemleg leLee mLeeve jes nQ, Jewmes ner
meYeeHeefle Deeefo kees eeefnes efke leerve ekeej kes mLeeve je, JemlegDeeW kees eeHle nes, yeeee& mes Mejerj kee yeue
ye{e Deewj efce$eeW kees Deer efMe#ee oskes Ssee&egkele nesJeW21
882
epegJexoYee<es
aj.
org
efJeekece&efVeleme YegJeveHeg$ees efJeekecee& $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele
mJej
efJeekece&ved nNefJe<ee JeeJe=OeeNve mJeNeb epemJe He=efLeNJeercegle eeced~

cegevlJeNvesDeNefYele meNHeeFNnemceeke ceNIeJee metefjjmleg22
efJeekece&NefVeefleN efJeekece&ved~ nNefJe<ee~ JeeNJe=OeeNve~ JeNJe=OeeNve Fefle JeJe=OeeNve~ mJeNeced~ eNpeNmJeN~ He=efLeNJeerced~ GNle~
eeced~ cegevleg~ DeNves~ DeNefYele~ meNHeeN Fefle meNHee~ FNn~ DeNmceekeced~ ceNIeJesefle ceNIeJee~ metefj~ DeNmleg22
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efJeekece&ved) DeefKeueesecekece&keeefjved (nefJe<ee) nJevesveeseceiegCeeoevesve (JeeJe=Oeeve) JeOe&ceeve

meved (mJeeced) (epemJe) mebieleb keg (He=efLeJeerced) (Gle) DeefHe (eeced) metee&efoueeskeced (cegevleg) (Deves)
(DeefYele) meJe&le (meHee) Me$eJe (Fn) (Demceekeced) (ceIeJee) HetefpeleOeveegkele (metefj) efJeeved
(Demleg)22
DevJee-ns efJeekece&ved! nefJe<ee JeeJe=Oeeve meved eLesej He=efLeJeercegle eeb mebieceeefle, leLee lJeb mJeeb
epemJesn ceIeJee metefjjmleg, eleesmceekeceves meHee DeefYelees cegevleg22
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ es ceveg<ee F&ejsCe emcew eeespeveee emleg jefeleb leeLee
efJe%eeeesHekegJe&efvle, les<eeb oeefjeeuemeeefooes<e#eee$eJe eueerevles, les mJeeb e efJeebmees peeevles22
HeoeLe&-ns (efJeekece&ved) mecHetCe& Gece kece& kejvesnejs meYeeHeefle! (nefJe<ee) Gece iegCeeW kes enCe mes
(JeeJe=Oeeve) GVeefle kees ee ngDee pewmes F&ej (He=efLeJeerced) Yetefce (Gle) Deewj (eeced) metee&efo ueeske kees mele
kejlee nw, Jewmes DeeHe (mJeeced) DeeHe ner (epemJe) meye mes meceeiece keerefpees~ (Fn) Fme peieled ceW (ceIeJee)
eMebefmele OeveJeeved Heg<e (metefj) efJeeved (Demleg) nes, efpememes (Demceekeced) nceejs (Deves) Deewj (meHee)
Me$egpeve (DeefYele) meye Deesj mes (cegevleg) ceesn kees ee neW22
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees ceveg<e F&ej ves efpeme eeespeve kes efuees pees
HeoeLe& jee nw, Gmekees Jewmee peeve kes GHekeej uesles nQ, Gvekeer oefjlee Deewj Deeuemeeefo oes<eeW kee veeMe nesves mes
Me$egDeeW kee euee neslee Deewj Jes DeeHe Yeer efJeeved nes peeles nQ22
JeeemHeefleefceleme YegJeveHeg$ees efJeekecee& $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele
mJej
eEkeYetlees pevees jepeeefOekeejs efveeespe Fleen
kewmee Heg<e jepe kes DeefOekeej Hej efveegkele kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW
efkeee nw
meoMeesOeee
883
aj.
org
JeeNemHeefle efJeNekecee&Cecetlees ceveesNpegJebN JeepesDeNee ngJesce~

me veesN efJeeeefveN nJeveeefve pees<eod efJeNeMecYetjJemes meeNOegkecee&23
JeeNe~ Heefleced~ efJeNekecee&CeNefceefle efJeNekecee&Ceced~ TNlees~ ceNveesNpegJeNefceefle ceveNpegJeced~ Jeepes~ DeNe~ ngJesNceN~
me~ veN~ efJeeeefve~ nJeveeefve~ peesN<eNled~ efJeNeMecYetefjefle efJeNeMecYet~ DeJemes~ meeNOegkeNcexefle meeNOegkecee&23
the
ary
as
am
HeoeLe&-(JeeemHeefleced) Jeeees JesoJeeCee Heeuekeced (efJeekecee&Ceced) DeefKeues<eg kece&meg kegMeueced

(Tlees) j#eCeeeee (ceveespegJeced) ceveesJesieJevleced (Jeepes) mebeeceeoew kece&efCe (Dee) Deeqmceved efoves~ De$e
mebefnleeeeced [Dee06.3.114] Fefle oerIe& (ngJesce) mJeerkegee&ce (me) (ve) Demceekeced (efJeeeefve) meJee&efCe
(nJeveeefve) eeeeefCe kecee&efCe (pees<eled) peg<eleeced, De$e Jeleesve HejmcewHeoced~ (efJeeMecYet) efJeemcew Meb megKeb
YeeJegke (DeJemes) j#eCeeeee (meeOegkecee&) Oece&kecee&vegelee23
DevJee-ns ceveg<ee! Jeecetlees eb JeeemHeeEle ceveespegJeb efJeekecee&Ceb cenelceeveb Jeepes ngJesce, me
efJeeMecYet meeOegkecee& veesJemese efJeeeefve nJeveeefve pees<s eppeg<eleeced23
YeeJeeLe&-ceveg<ewexve yeeeexCeeefKeuee efJeeeOeerlee ees Oeeefce&keesveuemees YetlJee He#eHeeleb efJeneeeseceeefve
kecee&efCe mesJeles, HetCe&Mejerjelceyeue me meJe&mee epeeee j#eCes meJee&efOeHeleer jepee efJeOese23
HeoeLe&-ns ceveg<ees! nce ueesie (Tlees) j#ee Deeefo kes efuees efpeme (JeeemHeefleced) JesoJeeCeer kes j#eke
(ceveespegJeced) ceve kes meceeve JesieJeeved (efJeekecee&Ceced) meye keceeX ceW kegMeue cenelcee Heg<e kees (Jeepes) mebeece
Deeefo kece& ceW (ngJesce) yegueeJeW (me) Jen (efJeeMecYet) meye kes efuees megKeeeHeke (meeOegkecee&) Oece&egkele keceeX
kee mesJeve kejvesneje efJeeved (ve) nceejer (DeJemes) j#ee Deeefo kes efuees (Dee) Deepe (efJeeeefve) meye
(nJeveeefve) enCe kejves eesie keceeX kees (pees<eled) mesJeve kejs23
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke efpemeves yeeee& efveece kes meeLe meye efJeee He{er neW, pees Oecee&lcee
Deeueme Deewj He#eHeele kees es[ kes Gece keceeX kee mesJeve kejlee leLee Mejerj Deewj Deelcee kes yeue mes Hetje nes,
Gmekees meye epee keer j#ee kejves ceW DeefOeHeefle jepee yeveeJeW23
efJeekece&efVeleme YegJeveHeg$ees efJeekecee& $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele
mJej
ceveg<ew keerMees jepee cevleJe Fleen
ceveg<eeW kees kewmee Heg<e jepee ceevevee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW kene nw
efJeekece&ved nNefJe<eeN Je&vesve $eeNleejefcevceke=CeesjJeNOeced~

lemcewN efJeMeN mecevecevle HetJeeajecegees efJeNnJeesN eLeemeledd24
884
epegJexoYee<es
aj.
org
efJeekece&NefVeefleN efJeekece&ved~ nNefJe<ee~ Je&vesve~ $eeNleejced~ Fvced~ DeNke=CeesN~ DeNJeNOeced~ lemcew~ efJeMe~ meced~
DeNveNceNvleN~ HetJeea~ DeNeced~ GNe~ efJeNnJeN Fefle efJeNnJe~ eLee~ Demeled24
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efJeekece&ved) DeefKeueMegYekece&meseJf eved (nefJe<ee) DeeoeleJesve (Je&vesve) ($eeleejced) j#ekeced

(Fvced) Hejcewee&Jevleb (Deke=Cees) keg (DeJeOeced) nvlegceeesieced (lemcew) (efJeMe) epee (meced) SkeerYeeJes
(Devecevle) vecevleg (HetJeea) HetJezvee&eeOeerMew eeefHelee (Deeced) (Ge) eEnmeves leerJe (efJenJe) efJeefJeOew
meeOevewjeoelegcen& (eLee) (Demeled) YeJesled24
DevJee-ns efJeekece&ved meJe&meYesMe! lJeb nefJe<ee Je&vesve eceJeOeb $eeleejefcevb jepekeeex mecceefleeob
ceefv$eCeceke=Ceesmlemcew HetJeeaefJe&Me mecevecevle eLeeecegees efJenJeesmeled leLee efJeOesenf 24
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ meJe&meYeeefOee$ee meefnlee meYeemeomlemcew jepeeefOekeejb oege& He#eHeeleer
ve meeled~ efHele=Jeled epee ve Heeueesegmles epeeefYeveex cevleJee, es e Heg$eefceJe veeesve epee
Heeueesegmleovegketueemmeleleb meg24
HeoeLe&-ns (efJeekece&ved) mecHetCe& MegYekeceeX kes mesJeve kejvesnejs meye meYeeDeeW kes Heefle jepee! DeeHe
(nefJe<ee) enCe kejves eesie (Je&vesve) Je=ef mes efpeme (DeJeOeced) ceejves kes Deeesie ($eeleejced) j#eke
(Fvced) Gece mecHeefe Jeeues Heg<e kees jepekeee& ceW mecceefleoelee cev$eer (Deke=Cees) kejes, (lemcew) Gmekes efuees
(HetJeea) Heefnues veeeeOeerMeeW ves ee kejeF& (efJeMe) epeeDeeW kees (mecevecevle) Des ekeej vece kejes, (eLee)
pewmes (Deeced) en cev$eer (Ge) ceejves ceW leer#Ce (efJenJe) efJeefJeOe ekeej kes meeOeveeW mes mJeerkeej kejves
eesie (Demeled) nesJes, Jewmee keerepf ees24
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ meye meYeeDeeW kes DeefOeelee kes meefnle meye meYeemeod Gme
Heg<e kees jepe kee DeefOekeej osJeW efke pees He#eHeeleer ve nes~ pees efHelee kes meceeve epeeDeeW keer j#ee ve kejW,
Gvekees epee ueesie Yeer keYeer ve ceeveW Deewj pees Heg$e kes legue epee keer veee mes j#ee kejW, Gvekes Devegket ue epee
efvejvlej neW24
e#eg<e Fleme YegJeveHeg$ees efJeekecee& $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
e#eg<e efHeNlee cevemeeN efn Oeerjes Ie=lecesvesDepeveNVecveceeves~

eNosovleeNDeonvleN HetJe&NDeeefood eeJeeHe=efLeNJeerDeeLesleeced25
e#eg<e~ efHeNlee~ cevemee~ efn~ Oeerj~ Ie=leced~ SNveNFlesves~ DeNpeNveNled~ vecveceeveNsFefleN vecveceeves~ eNoe~ Fled~ Devlee~
Deonvle~ HetJeX~ Deeled~ Fled~ eeJeeHe=efLeNJeer~ DeNeNLesNleeNced25
meoMeesOeee
885
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(e#eg<e) veeeoMe&keme (efHelee) Heeueke (cevemee) eesieeYeemesve MeevleevlekejCesve (efn)

Keueg (Oeerj) Oewe&Jeeved (Ie=leced) Deepeced (Sves) jepeepeeoues (Depeveled) ekeesled (vecveceeves) es vecve
FJeeejlemles~ De$eeeejs efkeJeHed JeleesveelcevesHeoced (eoe) (Fled) SJe (Devlee) DevleeJeeJee (Deonvle)
Jexjved~ De$e bn Oeeleesue&ef PeeosMes ke=les MeHe Muegmlelees eflJeced (HetJex) eLecelees Jee&ceeves (Deeled) Devevlejced
(Fled) (eeJeeHe=efLeJeer) ekeeMeYetceer FJe mebieles (DeeLesleeced) eKeeles YeJesleeced25
DevJee-ns epeepevee! YeJevlees eMe#eg<e efHelee cevemee efn Oeerjes Ie=lecepeveled, leceefOeke=le Sves
vecveceeves HetJex eeJeeHe=efLeJeer DeeLesleeefceJe eosovlee FJeeonvle, leLeeefoled eqmLejjepee YeJeseg25
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eoe ceveg<ee jepeepeeJeJenej Skemecceleees YetlJee meowJe
eelesjbmleoe mete&He=efLeJeerJeled eqmLejmegKee YeJeseg25
HeoeLe&-ns epee kes Heg<ees! DeeHe ueesie pees (e#eg<e) veee efoKeeves Jeeues GHeosMeke kee (efHelee)
j#eke (cevemee) eesieeYeeme mes Meevle DevlekejCe (efn) ner mes (Oeerj) OeerjpeJeeved (Ie=leced) Ieer kees (Depeveled)
eke kejlee nw, Gmekees DeefOekeej osks es (Sves) jepee Deewj epee kes oue (vecveceeves) vecve kes legue DeeejCe
kejles ngS (HetJex) Heefnues mes Jee&ceeve (eeJeeHe=efLeJeer) ekeeMe Deewj He=efLeJeer kes meceeve efceues ngS pewmes
(DeeLesleeced) eKeele nesJes, Jewmes (Fled) ner (eoe) peye (Devlee) Devle kes DeJeeJeeW kes legue (Deonvle)
Je=ef kees ee neW, leye (Deeled) Gmekes HeMeeled (Fled) ner efmLejjepe Jeeues nesDees25
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ peye ceveg<e jepe Deewj epee kes JeJenej ceW
Skemecceefle neskej meoe ee kejW, leYeer mete& Deewj He=efLeJeer kes legue efmLej megKe Jeeues nesJeW25
the
ary
efJeekecexleme YegJeveHeg$ees efJeekecee& $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele
mJej
DeLe Hejcesej keerMeesmleerlegHeefoMeles
Deye Hejcesej kewmee nw en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
efJeNekecceeN& efJeceveeNDeeefneee OeeNlee efJeOeeNlee Hejceesle meNvked~

les<eeefceNeefveN meefceN<ee ceoefvleN e$ee me$eN<eerved HeNjSkeceeNng26
efJeNekeNcexefle efJeNekecee&~ efJeceveeN FefleN efJecevee~ Deeled~ efJeneeeN FefleN efJeneee~ OeeNlee~ efJeNOeeNlesefle efJeOeeNlee~
HeNjcee~ GNle~ meNvefieefle meNcedked~ les<eeced~ FNeefve~ meced~ FN<ee~ ceNoNefvleN~ e$e~ meNN$eN<eerefveefle me$eN<eerved~ HeNj~ Skeced~
DeeNng26
HeoeLe&-(efJeekecee&) efJeeb meJe peieled kece& efeeceeCeb eme me (efJecevee) efJeefJeOeb cevees efJe%eeveb
eme me (Deeled) Deevevleex (efJeneee) efJeefJeOes<eg HeoeLex<eg Jee~ De$eesne*d ieleeefJelemceeomegved efCelkeee e
886
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
(Oeelee) Oeee& Hees<ekees Jee (efJeOeelee) efvecee&lee (Hejcee) HejceeefCe eseefve (Gle) DeefHe (mevked) ee meceked
HeMeefle (les<eeced) (Feefve) megKemeeOekeeefve kecee&efCe (meced) (F<ee) Fee (ceoefvle) n<e&efvle (e$e) De$e $eefe
legvegIe0 [Dee06.3.133] Fefle oerIe& (me$e<eerved) meeeCeeoerved~ eeCeoe Hee met$eelcee OeveeeMesefle
(Hej) meJeexece (Skeced) Deefleereced (Deeng) keLeeefvle26
DevJee-ns ceveg<ee! efJeekecee& ees efJecevee efJeneee Oeelee efJeOeelee mebked Hejesefmle, eceskeceengjeod
e$e me$e<eerved eeHes<ee peerJee mebceovlegle emles<eeb Hejceseefve meeOveeself e leb Hejcesejb etecegHeeOJeced26
YeeJeeLe&-ceveg<ew meJe&me peiele ee Oeee& Heeuekees veeMekeesefleere Hejcesej SJesmeeOeveeeesHeemeveere26
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (efJeekecee&) efpemekee mecemle peieled kee yeveevee efeeceeCe keece Deewj pees
(efJecevee) Deveske ekeej kes efJe%eeve mes egkele (efJeneee) efJeefJeOe ekeej kes HeoeLeeX ceW Jee (Oeelee) meye kee
OeejCe-Hees<eCe kejves (efJeOeelee) Deewj jeves Jeeuee (mevked) Des ekeej meye kees osKelee (Hej) Deewj meye mes
Gece nw leLee efpemekees (Skeced) Deefleere (Deeng) kenles DeLee&led efpemeceW otmeje kenves ceW veneR Deelee (Deeled)
Deewj (e$e) efpemeceW (me$e<eerved) Heebe eeCe, met$eelcee Deewj Oeveee Fve meele kees ee neskej (F<ee) Fe mes
peerJe (meb, ceoefvle) Des ekeej Deevevo kees ee nesls es (Gle) Deewj pees (les<eeced) Gve peerJeeW kes (Hejcee) Gece
(Feefve) megKeefme kejves Jeeues keeceeW kees efme kejlee nw, Gme Hejcesej keer legce ueesie GHeemevee kejes26
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke meye peieled kee yeveeves, OeejCe, Heeueve Deewj veeMe kejvesneje Ske
DeLee&led efpemekee otmeje keesF& meneeke veneR nes mekelee, Gmeer Hejcesej keer GHeemevee DeHeves eens ngS keece kes
efme kejves kes efuees kejvee eeefnes26
the
ary
ees ve Fleme YegJeveHeg$ees efJeekece&ef<e&~ efJeekecee& osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
ees ve efHeNlee peefveNlee ees efJeOeeNlee OeeceeefveN JesoN YegJeveeefveN efJeee~

ees osNJeevee veeceNOeeSkeSNJe le meceNMveb YegJevee evleNvee27
e~ veN~ efHeNlee~ peNefveNlee~ e~ efJeNOeeNlesefle efJeOeeNlee~ Oeeceeefve~ Jeso~ YegJeveeefve~ efJeee~ e~ osNJeeveeced~ veeNceNOee
Fefle veeceNOee~ Ske~ SNJe~ leced~ meNceNMveefceefle mecedeNMveced~ YegJevee~ eNefvleN~ DeNvee27
HeoeLe&-(e) (ve) Demceekeced (efHelee) Heeueke (peefvelee) meJex<eeb HeoeLee&veeb eeogYee&Jeefelee (e)
(efJeOeelee) kecee&vegmeejsCe Heueeoelee peieefVecee&lee (Oeeceeefve) pevcemLeeveveeceeefve (Jeso) peeveeefle (YegJeveeefve)
meJe&HeoeLee&efOekejCeeefve (efJeee) meJee&efCe (e) (osJeeveeced) efJeog<eeb He=efLeJeeoerveeb Jee (veeceOee) e mJeefJeeee
meoMeesOeee
887
am
aj.
org
veeceeefve oOeeefle (Ske) Deefleereesmenee (SJe) (leced) (meceMveced) meceked He=efle eeqmceBmleced (YegJevee)
ueeskemLeHeoeLee&ved (eefvle) eeHvegJeefvle ieefvle Jee (Devee) Deveeefve YegJevemLeeefve27
DevJee-ns ceveg<ee! ees ve efHelee peefvelee ees efJeOeelee efJeee YegJeveeefve Oeeceeefve Jeso~ ees osJeeveeb
veeceOee Ske SJeeefmle, ecevee YegJevee eefvle, meceMveb leb eteb peeveerle27
YeeJeeLe&-e meJe&me efJeeme efHele=Jeled Heeueke meJe&%eesefleere Hejcesejes Jee&les, leme lelme=sMe
efJe%eevesvewJe meJex ceveg<ee HejmHejb efceefuelJee eMveesejeefCe kegJe&vleg27
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (e) pees (ve) nceeje (efHelee) Heeueve Deewj (peefvelee) meye HeoeLeeX kee GlHeeove
kejvesneje leLee (e) pees (efJeOeelee) keceeX kes Devegmeej Heue osves leLee peieled kee efvecee&Ce kejves Jeeuee (efJeee)
mecemle (YegJeveeefve) ueeskeeW Deewj (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Jee veece kees (Jeso) peevelee (e) pees (osJeeveeced)
efJeeveeW kee He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX kee (veeceOee) DeHeveer efJeee mes veece Oejves Jeeuee (Ske) Ske DeLee&led
Demenee (SJe) ner nw, efpemekees (Devee) Deewj (YegJevee) ueeskemLe HeoeLe& (eefvle) ee nesles peeles nQ,
(meceMveced) efpemekes efveefcee Des ekeej Hetvee nes, (leced) Gmekees legce ueesie peevees27
YeeJeeLe&-pees efHelee kes legue mecemle efJee kee Heeueves Deewj meye kees peevevesneje Ske Hejcesej nw,
Gmekes Deewj Gmekeer me=ef kes efJe%eeve mes ner meye ceveg<e HejmHej efceue kes eMve Deewj Gej kejW27
as
leDeeepevle Fleme YegJeveHeg$ees efJeekecee& $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele
mJej
the
ary
leDeeepevleN efJeCeN mecemceeN$e<eeN HetJex peefjleejesN ve Yetvee~

DeNmete&Ns metexN jpeefme efve<eNes es Yetleeefve meNceke=CJeefVeNceeefve28
les~ Dee~ DeNeNpeNvleN~ efJeCeced~ meced~ DeNmcewN~ $e<ee~ HetdJex~ peNefjleej~ ve~ Yetvee~ DeNmetex~ metex~ jpeefme~ efveN<eNes~
efveNmeNe Fefle efvemeNes~ es~ Yetleeefve~ meNceke=CJeNefVeefle meNcedDeke=CJeved~ Fceeefve28
HeoeLe&-(les) (Dee) (Deepevle) mebiesjved (efJeCeced) efeeced (meced) (Demcew)

Demesejmee%eeHeeueveee ($e<ee) JesoJeseej (HetJex) HetCe&efJeeee meJe&me Hees<ekee (peefjleej) mleeJekee (ve)
FJe (Yetvee) Yetcevee~ De$e He=<eesojeefolJeevcekeejueesHe (Demetex) Deees Hejes#es~ De$e me=Oeelees keleevleb efveHeeleveced~
vemeeefve<ee0 [Dee08.2.61] Flevesve efveHeeleles (metex) ees ele#es (jpeefme) ueeskes (efve<ees) efmLeles
mLeeefHeles Jee (es) (Yetleeefve) (meceke=CJeved) meceked efMeef#eleeved kege&g (Fceeefve) ele#eefJe<eeeefCe28
888
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-es HetJex peefjleejes ve $e<eees Yetveemetex metex efve<ees jpemeerceeefve Yetleeefve mee#eeled meceke=CJeved,
lesmcew efJeCeb meceeepevle28
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee efJeebmees$e peieefle HejsMee%eeHeeueveee me=evegecesCe leJeb peeveefvle,
leLewJeeve Deeejvleg~ eLee Oeeefce&kee OevecegHeepe&efvle, leLewJe meJe& GHeepe&vleg28
HeoeLe&-(es) pees (HetJe&s) HetCe& efJeee mes meye keer Hegef (peefjleej) Deewj mlegefle kejves Jeeues kes (ve)
meceeve ($e<ee) JesoeLe& kes peeveves Jeeues (Yetvee) yengle mes (Demete&s) Hejes#e DeLee&led Deee ngS Jee (metex)
ele#e DeLee&led Heees ngS (efve<ees) efmLele Jee mLeeefHele efkees ngS (jpeefme) ueeske ceW (Fceeefve) Fve ele#e
(Yetleeefve) eeefCeeeW kees (meceke=CJeved) Des ekeej efMeef#ele kejles nQ, (les) Jes (Demcew) Fme F&ej keer Dee%ee
Heeueves kes efuees (efJeCeced) Oeve kees (meced, Dee, Deepevle) Des ekeej mebiele kejW28
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes efJeeved ueesie Fme peieled ceW Hejceelcee keer Dee%ee Heeueves
kes efuees me==efece mes leJeeW kees peeveles nQ, Jewmes ner Deve ueesie DeeejCe kejW~ pewmes Oeeefce&ke peve Oece& kes
DeeejCe mes Oeve kees Fkee kejles nQ, Jewmes ner meye ueesie GHeepe&ve kejW28
Hejes efoJesleme YegJeveHeg$ees efJeekecee& $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
HeNjes efoNJee HeNjSNvee He=efLeNJee HeNjes osNJesefYeNjmegjwe&oefmle~

keeqmJeNod ieYe eLeNceb oOeNDeeHeesN e$e osNJee meNceHeMevleN HetJex29
the
ary
HeNj~ efoNJee~ HeNj~ SNvee~ He=efLeNJee~ HeNj~ osNJesefYe~ Demegjw~ eled~ Deefmle~ keced~ eqmJeNled~ ieYe&ced~ eNLeNceced~ oNOesN~
DeeHe~ e$e~ osNJee~ meNceHeMeNvlesefle meNcedDeHeMevle~ HetJex29
HeoeLe&-(Hej) eke= (efoJee) metee&efovee (Hej) (Svee) Sveee (He=efLeJee) (Hej) (osJesefYe)
efJeefefo&JeeefYe ekeeMeegkeleeefYe epeeefYeJee& (Demegjw) DeefJeef, DevlekeHeeefYe epeeefYeJee& (eled)
(Deefmle) (keced) (eqmJeled) (ieYe&ced) enerlegb eesieb Jemleg (eLececed) efJemle=leced (oOes) oefOejs (DeeHe) eeCee
(e$e) (osJee) efJeebmees pevee (meceHeMevle) meceked HeMeefvle (HetJex) DeOeerleHetCe&efJeee29
DevJee-ns ceveg<ee! e Svee efoJee Hej He=efLeJee Hejes osJesefYejmegjw Hejesefmle, e$eeHe keb eqmJeled
eLeceb ieYe oOe,s elHetJex osJee meceHeMevle, leodyeeself e eteb efJepeeveerle29
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&led meJexYe met#ceb cenled Hejb meJe&Oele&=efJeef<eeceveeefoesleveceefmle, leosJe
yeeesHeemeveereb veslejled29
meoMeesOeee
889
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Svee) Fme (efoJee) mete& Deeefo ueeskeeW mes (Hej) Hejs DeLee&led Delegece
(He=efLeJee) He=efLeJeer Deeefo ueeskeeW mes (Hej) Hejs (osJesefYe) efJeeved Jee efoJe ekeeefMele epeeDeeW Deewj (Demegjw)
DeefJeeved leLee keeueHe epeeDeeW mes (Hej) Hejs (Deefmle) nw, (e$e) efpemeceW (DeeHe) eeCe (keced, eqmJeled)
efkemeer (eLececed) efJemle=le (ieYe&ced) enCe kejves eesie HeoeLe& kees (oOes) OeejCe kejles ngS Jee (eled) efpemekees
(HetJex) HetCe&efJeee kes DeOeeve kejves Jeeues (osJee) efJeeved ueesie (meceHeMevle) Des ekeej %eevee#eg mes osKeles
nQ, Jen yee nw, en legce ueesie peevees29
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke pees meye mes met#ce, ye[e, Deeflees, meye kee OeejCekeee&, efJeeveeW
kee efJe<ee DeLee&led mecemle efJeeeDeeW kee meceeOeeveHe Deveeefo Deewj eslevecee$e nw, Jener yee GHeemevee kejves kes
eesie nw, Deve veneR29
am
leefceefoleme YegJeveHeg$ees efJeekece&ef<e~ efJeekecee& osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
leefceod ieYe eLeNceb oOeNDeeHeesN e$e osNJee meNceievleN efJees~

DeNpemeN veeYeeNJeOeskeNceefHe&lebN eeqmceNved eqJeeeefveN YegJeveeefve leNmLeg30
as
leced~ Fled~ ieYe&ced~ eNLeNceced~ oNOesN~ DeeHe~ e$e~ osNJee~ meNceieNvlesefle mecedDeievle~ efJees~ DeNpeme~ veeYeew~
DeefOe~ Skeced~ DeefHe&leced~ eeqmceved~ efJeeeefve~ YegJeveeefve~ leNmLeg30
the
ary
HeoeLe&-(leced) (Fled) SJe (ieYe&ced) meJe&ueeskeeveeceglHeefemLeeveb eke=leeKeced (eLececed) efJemle=leceVeeefo

(oOes) oefOejs (DeeHe) keejCeeKee eeCee peerJee Jee (e$e) eeqmceved yeeefCe (osJee) efoJeelceevlekejCee
eesieefJeo (meceievle) meceked eeHvegJeefvle (efJees) meJex (Depeme) DeveglHeVemeeveeospeeaJemeeJekeleme e
(veeYeew) ceOes (DeefOe) DeefOeele=lJesve meJeexHeefj efJejepeceeveced (Skeced) mJeeb efmeced (DeefHe&leced) eeefHe&leb efmLeleced
(eeqmceved) (efJeeeefve) DeefKeueeefve (YegJeveeefve) ueeskepeeleeveefOekejCeeefve (lemLeg) efleefvle30
DevJee-ns ceveg<ee! e$eeHe eLeceb ieYe oOe,s eeqmceved efJees osJee meceievle, eopeme
veeYeeJeOeskeceefHe&leb eeqmceved eqJeeeefve YegJeveeefve lemLegmleefceosJe Hejceelceeveb eteb yegOeOJeced30
YeeJeeLe&-ceveg<eweex peieled DeeOeejes eeseif eefYeie&ceesvleee&ceer mJeeb mJeeOeej meJe&$e Jeeesefmle, me SJe
meJez mesJeveere30
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (e$e) efpeme yee ceW (DeeHe) keejCecee$e eeCe Jee peerJe (eLececed) efJemleejegkele
Deveeefo (ieYe&ced) meye ueeskeeW keer GlHeefe kee mLeeve eke=efle kees (oOes) OeejCe kejles ngS Jee efpemeceW (efJees) meye
(osJee) efoJe Deelcee Deewj DevlekejCeegkele eesieerpeve (meceievle) ee nesles nQ, Jee pees (Depeme) DeveglHeVe
890
epegJexoYee<es
aj.
org
Deveeefo peerJe Jee DeJekele keejCemecetn kes (veeYeew) ceOe ceW (DeefOe) DeefOeele=Heve mes meye kes THej efJejepeceeve
(Skeced) DeeHe ner efme (DeefHe&leced) efmLele (eeqmceved) efpeme ceW (efJeeeefve) mecemle (YegJeveeefve) ueeskeeslHeVe Je
(lemLeg) efmLej nesles nQ, legce ueesie (leefceled) Gmeer kees Hejceelcee peevees30
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke pees peieled kee DeeOeej, eesefieeeW kees ee nesves eesie, Devleee&ceer,
DeeHe DeHevee DeeOeej, meye ceW Jee nw, Gmeer kee mesJeve meye ueesie kejW30
ve leb efJeoeLesleme YegJeveHeg$ees efJeekece&ef<e~ efJeekecee& osJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece
mJej
am
ve leb efJeoeLeN eFNcee peNpeeveeNveeg<ceekeNcevlejb yeYetJe~

veerNneNjsCeN eeJe=leeN peuHee eemegle=HeGkeLeNMeemeMejefvle31
ve~ leced~ efJeNoeNLeN~ e~ FNcee~ peNpeeve~ DeNveled~ eg<ceekeced~ Devlejced~ yeNYetJeN~ veerNneNjsCe~ eeJe=lee~ peuHee~ eN~
DeNmegle=HeN Flemegle=He~ GNkeLeNMeeme~ GNkeLeNMemeN FlegkeLeNMeme~ eNjefvleN31
the
ary
as
HeoeLe&-(ve) efve<esOes (leced) Hejceelceeveced (efJeoeLe) peeveerLe~ uesdeeesie (e) (Fcee) Fceeefve Yetleeefve
(pepeeve) peveeefle (Develed) keee&keejCepeerJesYees efYeVeb yee (eg<ceekeced) DeOeeefce&keeCeeceefJeog<eeced (Devlejced)
ceOes efmLeleceefHe otjmLeefceJe (yeYetJe) YeJeefle (veernejsCe) OetceekeejsCe kegnkesvesJee%eevesve (eeJe=lee)
eke=leeeJe=lee DeeVee mevle (peuHee) peuHes<eg meleemeleJeeoevegJeeos<eg YeJee~ De$e megHeeb meguegied0
[Dee07.1.39] Fefle efJeYekelesjekeejeosMe (e) (Demegle=He) esmeg<eg eeCes<eg le=Heefvle les (GkeLeMeeme) es
eesieeYeemeb efJenee GkeLeeefve Jeeveeefve Mebmeefvle lesLee&led MeyoeLe&ees KeC[ves jlee (ejefvle) JeJenjefvle31
DevJee-ns ceveg<ee! eLeeyeeefJeoes pevee veernejsCe ee%eeves eeJe=lee peuHee
Demegle=HeMeeskeLeMeemeMejefvle, leLeeYetleeb eteb leb ve efJeoeLe e Fcee pepeeve~ eod yee eg<ceekeb mekeeMeeoveovlejb
yeYetJe, leoeflemet#ceceelceve DeelceYetleb ve efJeoeLe31
YeeJeeLe&-es
yeeeee&efoJeleeeejefJeeeeesieeYeemeOecee&vegevemelmeHeg<eeLe&jefnleemles%eeveevOekeejeJe=lee mevlees yee %eelebg ve
MekevegJeefvle~ eod yee peerJeeefoYees efYeVecevleee&efcemekeueefveevle= meJe&$e Jeeceefmle, lep%eelegb HeefJe$eelceeve
SJeen&efvle veslejs31
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes yee kes ve peeveves Jeeues Heg<e (veernejsCe) Oetce kes Deekeej kegnj kes meceeve
De%eeveHe DevOekeej mes (eeJe=lee) Des ekeej {kes ngS (peuHee) Lees[
s mele-Demele JeeoevegJeeo ceW efmLej
meoMeesOeee
891
am
aj.
org
jnves Jeeues (Demegle=He) eeCeHees<eke (e) Deewj (GkeLeMeeme) eesieeYeeme kees es[
Meyo-DeLe& kes mecyevOe kes
KeC[ve-ceC[ve ceW jceCe kejles ngS (ejefvle) efJeejles nQ, Jewmes legce ueesie (leced) Gme Hejceelcee kees (ve) veneR
(efJeoeLe) peeveles nes (e) pees (Fcee) Fve epeeDeeW kees (pepeeve) GlHeVe kejlee Deewj pees yee (eg<ceekeced) legce
DeOeceea De%eeefveeeW kes mekeeMe mes (Develed) DeLee&led keee&keejCeHe peieled Deewj peerJeeW mes efYeVe (Devlejced) leLee
meyeeW ceW efmLele Yeer otjmLe (yeYetJe) neslee nw, Gme Deeflemet#ce Deelcee DeLee&led Hejceelcee kees veneR peeveles
nes31
YeeJeeLe&-pees Heg<e yeeee& Deeefo Jele, Deeeej, efJeee, eesieeYeeme, Oece& kes Devegeve, melmebie Deewj
Heg<eeLe& mes jefnle nQ, Jes De%eeveHe DevOekeej ceW oyes ngS, yee kees veneR peeve mekeles~ pees yee peerJeeW mes
He=Leked, Devleee&ceer, meye kee efveevlee Deewj meJe&$e Jee nw, Gmekes peeveves kees efpevekee Deelcee HeefJe$e nw, Jes ner
eesie nesles nQ, Deve veneR31
efJeekecexleme YegJeveHeg$ees efJeekece&ef<e&~ efJeekecee& osJelee~ mJeje[e<eea HeeqMvo~ Heece mJej
as
efJeNekecee&N epeefve osNJeDeeefood ievOeNJeexDeYeJeod efNleere~

le=leere efHeNlee peefveNleew<eOeerveeceNHeeb ieYeN JeoOeeled HegN$ee32
efJeNekecee&~ efn~ Depeefve~ osNJe~ Deeled~ Fled~ ieNvOeNJe&~ DeNYeNJeNled~ efNleere~ le=leere~ efHeNlee~ peNefveNlee~
Dees<eOeerveeced~ DeNHeeced~ ieYe&ced~ efJe~ DeNoNOeeNled~ HegN$esefle HegN$ee32
the
ary
HeoeLe&-(efJeekecee&) efJeeeefve meJee&efCe MegYeeefve kecee&efCe eme me (efn) Keueg (Depeefve) peefveleJeeved
(osJe) efoJemJeHe (Deeled) (Fled) (ievOeJe&) ieeb He=efLeJeeR Oejefle me mete& met$eelcee JeeegJee& (DeYeJeled) YeJeefle
(efleere) ees mebKeeHetjkees Oeveee (le=leere) $eeeCeeb mebKeeHetjke eeCeeefomJeHe (efHelee) Heeueke
(peefvelee) eefmeefkeee&Heeb Oeee& Hepe&ve (Dees<eOeerveeced) eJeeoerveeced (DeHeeced) peueeveeb eeCeeveeb Jee (ieYe&ced)
OeejCeced (efJe) (DeoOeeled) oOeeefle (Heg$ee) e Hegved yentved $eeeles me32
DevJee-ns ceveg<ee! De$e peieefle efJeekecee& osJees Jeeegjeefoce FoYeJeoeovevlejb
ievOeJeexpeefveew<eOeerveeceHeeb efHelee efn efleerees ees ieYe JeoOeeled, me Heg$ee peefvelee Hepe&ve le=leerees YeJeefoefle
YeJevlees efJeovleg32
YeeJeeLe&-meJezceveg<ewejf n mekeuekece&mesJekee peerJee eLecee efJeegoeqivemete&JeeeJe He=efLeJeeefoOeejkee
efleereemle=leeree Hepe&veeoemles<eeb peerJee Depee Deves meJex peeleemlesefHe keejCeHesCe efveleeMeself e Jeseced32
892
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! Fme peieled ceW (efJeekecee&) efpeme kes mecemle MegYe keece nQ, Jen (osJe)
efoJemJeHe Jeeeg eLece (Fled) ner (DeYeJeled) neslee nw, (Deeled) Fmekes Devlej (ievOeJe&) pees He=efLeJeer kees OeejCe
kejlee nw, Jen mete& Jee met$eelcee Jeeeg (Depeefve) GlHeVe Deewj (Dees<eOeerveeced) eJe Deeefo Dees<eefOeeeW (DeHeeced)
peueeW Deewj eeCeeW kee (efHelee) Heeueve kejvesneje (efn) ner (efleere) otmeje DeLee&led Oeveee leLee pees eeCeeW kes
(ieYe&ced) ieYe& DeLee&led OeejCe kees (JeoOeeled) efJeOeeve kejlee nw, Jen (Heg$ee) yengleeW kee j#eke (peefvelee) peueeW
kee OeejCe kejvesneje cesIe (le=leere) leermeje GlHeVe neslee nw, Fme efJe<ee kees DeeHe ueesie peevees32
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eesie nw efke Fme mebmeej ceW meye keeceeW kes mesJeve kejvesnejs peerJe Heefnues,
efyepegueer, Deeqive, Jeeeg Deewj mete& He=efLeJeer Deeefo ueeskeeW kes OeejCe kejvesnejs nQ, Jes otmejs Deewj cesIe Deeefo leermejs
nQ, GveceW Heefnues peerJe Depe DeLee&led GlHeVe veneR nesles Deewj otmejs, leermejs GlHeVe ngS nQ, Hejvleg Jes Yeer keejCeHe
mes efvele nQ, Ssmee peeveW32
DeeMeg efMeMeeve FlemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe mesveeHeefleke=lecegHeefoMeles
Deye mesveeHeefle kes ke=le kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
DeeNMeg efMeMeevees Je=<eNYees ve YeerNcees IeveeIeNve #eesYeCeMe<e&CeervN eeced~

mebNevoveesefveefceN<eSkeJeerNj MeNle mesveeDepeeled meeNkeefcev33
DeeNMeg~ efMeMeeve~ Je=<eNYe~ ve~ YeerNce~ IeNveeNIeNve~ #eesYeCe~ eN<e&NCeerNveeced~ meNbevoveN Fefle meNcedevove~
DeNefveNefceN<e Fleefveefce<e~ SNkeNJeerNj FleskeJeerNj~ MeNleced~ mesvee~ DeNpeNeNled~ meeNkeced~ Fv33
the
ary
HeoeLe&-(DeeMeg) MeerIekeejer (efMeMeeve) levetkeee& (Je=<eYe) yeueerJeo& (ve) FJe (Yeerce) Yeebkej
(IeveeIeve) DeefleMeesve Me$etved Ieelegke~ nvlesIe&lJeb eself e Jeeefe&kesveeefe elees IelJeceYeememeeieeieceMe
(#eesYeCe) #eesYekeee& mebeeueefelee (e<e&Ceerveeced) ceveg<eeCeeb lelmecyeefvOemesveeveeb Jee~ e<e&Cee Fefle ceveg<eveecemeg
Heefleced (efveIeb02.3) (mebevove) meceked Me$etCeeb jesoefelee (Deefveefce<e) Denefve&Meb eeleceeve (SkeJeerj)
SkeMeemeew JeerjMe (Meleced) DemebKee (mesvee) efmevJeefvle yeOveefvle Me$etved eeefYemlee (Depeeled) peeefle
(meekeced) mee&ced (Fv) Me$etCeeb efJeoejefelee mesvesMe33
DevJee-ns efJeebmees ceveg<ee! eteb eMe<e&CeerveeceeMeg efMeMeevees Je=<eYees ve Yeercees IeveeIeve #eesYeCe
mebevoveesefveefce<e SkeJeerj FvesmceeefYe meekeb Meleb mesvee Depeeled, lecesJe mesveeOeerMeb kegle33
YeeJeeLe&-ceveg<ewee& OevegJexoefJeieeefoefJeefVeYe&emmeJe&efJeees yeefuees Oeeeqcce&&ke mJejepeevegjeieer
efpeleseqveesjerCeeb efJepeslee mJemesveeee efMe#eCes eesOeves e kegMeuees Jeerjes YeJesled, me mesveeOeerMeeefOekeejs
mLeeHeveere33
meoMeesOeee
893
am
aj.
org
HeoeLe&-ns efJeeved ceveg<ees! legce ueesie pees (e<e&Ceerveeced) meye ceveg<eeW Jee Gve keer mecyeefvOeveer mesveeDeeW
ceW (DeeMeg) MeerIekeejer (efMeMeeve) HeoeLeeX kees met#ce kejves Jeeuee (Je=<eYe) yeueJeeved yewue kes (ve) meceeve
(Yeerce) Yeebkej (IeveeIeve) Delevle DeeJeMekelee kes meeLe Me$egDeeW kee veeMe kejves (#eesYeCe) Gve kees
kebHeeves (mebevove) Des ekeej Me$egDeeW kees ueeves Deewj (Deefveefce<e) jeef$e-efove ee kejvesneje
(SkeJeerj) Dekesuee Jeerj (Fv) Me$egDeeW kees efJeoerCe& kejves Jeeuee mesvee kee DeefOeHeefle Heg<e nce ueesieeW kes
(meekeced) meeLe (Meleced) DeveskeeW (mesvee) Gve mesveeDeeW kees efpevemes Me$egDeeW kees yeebOeles nQ, (Depeeled) peerlelee
nw, Gmeer kees mesveeOeerMe kejes33
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke pees OevegJexo Deewj $eiJesoeefo MeeeW kee peeveves Jeeuee, efveYe&e, meye
efJeeeDeeW ceW kegMeue, Deefle yeueJeeved, Oeeefce&ke, DeHeves mJeeceer kes jepe ceW eerefle kejves Jeeuee, efpelesevq e, Me$egDeeW
kee peerlevesneje leLee DeHeveer mesvee kees efmeKeeves Deewj eg kejeves ceW kegMeue Jeerj Heg<e nes, Gmekees mesveeHeefle kes
DeefOekeej Hej efveegkele kejW33
mebevovesveslemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
mebNevovesveeefveefceN<esCe efpeN<Cegvee eglkeeNjsCe ogMeJeNvesve Oe=<Cegvee~

leefovsCe peeleN lelmenOJeNb egOees vej F<egnmlesveN Je=<Cee34
mebNevovesNvesefle meNcedevovesve~ DeNefveefceN<esCesleefveefceN<esCe~ efpeN<Cegvee~ eglkeeNjsCesefle egledkeeNjsCe~ ogMeNJeNvesvesefle

ogeJeNvesve~ Oe=<Cegvee~ leled~ FvsCe~ peNeNleN~ leled~ meNNnNOJeNced~ egOe~ vej~ F<egnmlesNvesleer<egnmlesve~ Je=<Cee34
the
ary
HeoeLe&-(mebevovesve) meceied ogeveeb jesoefe$ee (Deefveefce<esCe) efvejvlejb eeleceevesve (efpe<Cegvee)

peeMeeruesve (eglkeejsCe) ees Jetnwe&glees efceefeleeveefceefeleeved Ye=leeved kejeself e lesve (ogMeJevesve) e Me$egefYeo&gKesve
ke=sCe eJeles lesve (Oe=<Cegvee) {eslmeensve (leled) lesve HetJeexkelesve (FvsCe) Hejcewee&keejkesCe (peele) (leled)
Me$egmewveb egpeveb ogKeb Jee (menOJeced) (egOe) es egOevles les (vej) veeekee (F<egnmlesve) F<eJe MeeefCe
nmleeese&me lesve (Je=<Cee) Jeere&Jelee34
DevJee-ns egOees vej! eteceefveefce<esCe ogMeJevesve Oe=<Cegvee eglkeejsCe Je=<Ces<egnmlesve mebevovesve
efpe<Cegvee leesvesvsCe men Jee&ceevee mevle Me$etved peele, le$egmewveJesieb menOJeced34
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eteb egefJeeekegMeueb meJe&MegYeue#eCeeeqvJeleb yeueHejeecee{eb peveb mesveeefOeeleejb
ke=lJee lesve meneOeeefce&keeved Me$etved efpelJee efve<keCkeb eeJeefe&jepeb mebYeg*diOJeced34
894
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns (egOe) eg kejvesnejs (vej) ceveg<ees! legce (Deefveefce<esCe) efvejvlej ee kejles ngS
(ogMeJevesve) Me$egDeeW kees ke ee kejeves Jeeues (Oe=<Cegvee) { Glmeener (eglkeejsCe) efJeefJeOe ekeej keer
jeveeDeeW mes eeseDeeW kees efceueeves Deewj ve efceueevesnejs (Je=<Cee) yeueJeeved (F<egnmlesve) yeeCe Deeefo MeeW kees
neLe ceW jKeves (mebevovesve) Deewj ogeW kees Delevle ueevesnejs (efpe<Cegvee) peeMeerue Me$egDeeW kees peerleves Deewj Jee
(FvsCe) Hejce Ssee& kejvesnejs (leled) Gme HetJeexkele mesveeHeefle Deeefo kes meeLe Jee&ceeve ngS Me$egDeeW kees (peele)
peerlees Deewj (leled) Gme Me$eg keer mesvee kes Jesie Jee eg mes ngS ogKe kees (menOJeced) menes34
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie egefJeee ceW kegMeue, meJe&MegYeue#eCe Deewj yeueHejeeceegkele ceveg<e
kees mesveeHeefle kejkes Gmekes meeLe DeOeeefce&ke Me$egDeeW kees peerle kes efve<kebke eeJeefe& jepe Yeesiees34
me F<egnmlewefjlemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
meF<egnmlewN me efve<eNefefYeJe&NMeer meeeN me egOeNFves ieNCesve~

meNme=Nefpeled meesceNHee yeengMeNOeg&ehOevJeeN eefleefnleeefYeNjmlee35
as
me~ F<egnmlewNefjleer<egnmlew~ me~ efveN<eNefefYeNefjefle efve<eNefefYe~ JeNMeer~ me:eNsefleN mecedee~ me~ egOe~
Fv~ ieNCesve~ meNme=Nefpeefoefle meme=Nefpeled~ meesNceNHee Fefle meesceNHee~ yeeNngMeNeaefle yeengMeea~ GNeOeNvJeslegeOevJee~
eefleefnleeefYeNefjefleN eefleefnleeefYe~ Demlee35
the
ary
HeoeLe&-(me) mesveeHeefle (F<egnmlew) MeHeeefCeefYe megefMeef#elewye&efuewYe&=lew (me) (efve<eefefYe)

efve<eeefCe YegMegC[erMeleIveeiveseeeoerevf e yentefve efJeevles es<eeb lew (JeMeer) efpelesevq eevlekejCe (mebee)
es<eveeb ceveg<eeCeeb MeeeCeeb Jee mebmeie&me keee& (me) (egOe) ees egOeles me (Fv) Me$etCeeb oejefelee
(ieCesve) megefMeef#eleYe=lemecetnsve mewvesve Jee (mebme=efpeled) e mebme=eved efceefuelee_$eteeefle me (meesceHee) e
meescecees<eefOejmeb efHeyeefle me (yeengMeea) yeees Meex yeueb eme me (GeOevJee) Geb Oevege&me me
(eefleefnleeefYe) ele#esCe Oe=leeefYe (Demlee) MeeeCeeb e#esHlee35
DevJee-me mesveeHeefleefj<egnmlewevf e&<eefefYe men Jee&ceeve me mebee JeMeer mebme=efpeled meesceHee
yeengMeodOeg&eOevJee me egOeesmlesves ieCesve eefleefnleeefYeMe men Jee&ceeve meved Me$eteeleg35
YeeJeeLe&-meJexMees jepee meJe&mesveeefOeHeefleJee& megefMeef#eleJeerjYe=lemesveee men Jee&ceevees ogpe&eeveefHe Me$eteslegb
eLee Mekevegeeled, leLee meJezeJf eOeseefceefle35
HeoeLe&-(me) Jen mesveeHeefle (F<egnmlew) MeeW kees neLeeW ceW jKevesnejs Deewj Des efmeKeees ngS
yeueJeeved (efve<eefefYe) efpevekes YegMegC[eryevotke, MeleIveerleesHe Deewj Deeivese Deeefo yengle De efJeeceeve nQ,
meoMeesOeee
895
aj.
org
Gve Ye=leeW kes meeLe Jee&ceeve (me) Jen (mebee) es ceveg<eeW leLee Me Deewj DeeW kee mecyevOe kejves Jeeuee
(JeMeer) DeHeves Feqve Deewj DevlekejCe kees peerles ngS pees (mebme=efpeled) ee Me$egDeeW kees peerlelee (meesceHee)
yeefue Dees<s eefOeeeW kes jme kees Heerlee (yeengMeea) YegpeeDeeW ceW efpemekes yeue efJeeceeve nes Deewj (GeOevJee)
efpemekee leer#Ce Oeveg<ed nw, (me) Jen (egOe) egMeerue (Demlee) Me Deewj DeeW kees Des ekeej HeWkeves
leLee (Fv) Me$egDeeW kees ceejves Jeeuee Deewj (ieCesve) Des meerKes ngS Ye=leeW Jee mesveeJeerjeW ves (eefleefnleeefYe)
ele#elee mes mJeerkeej keer ngF& mesvee kes meeLe Jee&ceeve neslee ngDee peveeW kees peerles35
YeeJeeLe&-meye kee F&Me jepee Jee meye mesveeDeeW kee DeefOeHeefle Des meerKes ngS Jeerj Ye=leeW keer mesvee kes
meeLe Jee&ceeve ogKe mes peerleves eesie Me$egDeeW kees Yeer peerle mekes, Jewmes meye kees kejvee eeefnes35
ye=nmHele FlemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
ye=nmHelesN Heefj oereeN jLesve j#eesNneefce$eBe2 DeHeNyeeOeceeve~

eNYeNevlmesvee ece=Cees egOee peeVeNmceekeceseefJeNlee jLeeveeced36
as
ye=nmHeles~ Heefj~ oerNeN~ jLesve~ j#eeNnsefle j#eNne~ DeNefce$eeved~ DeNHeNyeeOeceeveN FleHeNyeeOeceeve~ eNYeNeefVeefle
eYeNeved~ mesvee~ eNce=Ce Fefle ece=Ce~ egOee~ peeved~ DeNmceekeced~ SNefOe~ DeNefJelee~ jLeeveeced36
the
ary
HeoeLe&-(ye=nmHeles) ye=nleeb Oeeefce&keeCeeb Je=eveeb mesveeveeb Jee Heeflemlelmebyegew (Heefj) meJe&le (oeree)
ef#eCegceefn~ De$e eeesefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe&~ De$e JeleesveelcevesHeoced (jLesve) jceCeeresve
eevemecetnsve (j#eesne) ees j#eebefme ogeved nefvle me (Deefce$eeved) ve efJeevles efce$eeCes<eeb leeved (DeHeyeeOeceeve)
DeHeyeeOeles me (eYeeved) e eYeiveeved kejeself e me (mesvee) (ece=Ce) es eke=leee ce=Ceefvle eEnmeefvle leeved
(egOee) egs (peeved) Glke<e eeHvegJeved (Demceekeced) (SefOe) YeJe (DeefJelee) jef#elee (jLeeveeced) jceCeereeveeb
eeveeveeced36
DevJee-ns ye=nmHeles! ees j#eesneefce$eeveHeyeeOeceeve ece=Ce mesvee eYeeBmlJeb jLesve egOee Me$etved
Heefjoeree, me peeVemceekeb jLeeveeceefJeleweOf e36
YeeJeeLe&-jepee mesveeHeeEle mJemesveeb e Je&eved Me$egmesveeb eEnmeved Oeeefce&keeR epeeb melelecegVeesled36
HeoeLe&-ns (ye=nmHeles) Oeeefce&keeW Je=eW Jee mesveeDeeW kes j#eke peve! (j#eesne) pees ogeW kees ceejves
(Deefce$eeved) Me$egDeeW kees (DeHeyeeOeceeve) otj kejves (ece=Ce) Des ekeej ceejves Deewj (mesvee) Gvekeer mesveeDeeW
kees (eYeeved) Yeive kejves Jeeuee let (jLesve) jLemecetn mes (egOee) eg ceW Me$egDeeW kees (Heefj, oeree) meye Deesj
896
epegJexoYee<es
aj.
org
mes keelee nw, mees (peeved) Glke<e& DeLee&led pee kees ee neslee ngDee (Demceekeced) nce ueesieeW kes (jLeeveeced)
jLeeW keer (DeefJelee) j#ee kejves Jeeuee (SefOe) nes36
YeeJeeLe&-jepee mesveeHeefle Deewj DeHeveer mesvee kees Glmeen kejelee leLee Me$egmesvee kees ceejlee ngDee
Oecee&lcee epeepeveeW keer efvejvlej GVeefle kejs36
yeueefJe%eee FlemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
yeNueNefJeN%eeNe mLeefJej eJeerj menmJeeved JeeNpeer menceeveGNe~

DeNefYeJeerjesDeNefYemelJee menesNpee pew$eefcevN jLeNceeefle ieesNefJeled37
am
yeNueNefJeN%eeNe Fefle yeueefJe%eeNe~ mLeefJej~ eJeerj FefleN eJeerj~ menmJeeved~ JeeNpeer~ menceeve~ GNe~ DeNefYeJeerj
FleNefYeJeerj~ DeNefYemeNlJesleNefYemelJee~ meNnesNpee Fefle menNpee~ pew$eced~ FNvN~ jLeced~ Dee~ efleNN~ ieesNefJeefoefle
ieesNefJeled37
the
ary
as
HeoeLe&-(yeueefJe%eee) ees yeueb yeueegkeleb mewveb keleg peeveeefle me (mLeefJej) Je=es

efJe%eelejepeOece&JeJenej (eJeerj) eke=Meemeew JeerjMe (menmJeeved) menes yengyeueb efJeeles eme me (Jeepeer)
eMemlees Jeepe MeeyeesOees efJeeles eme me (menceeve) e megKeogKeeefokeb menles (Ge) ogeveeb JeOes
leerJelespee (DeefYeJeerj) DeYeere Jeerje eme me (DeefYemelJee) DeefYele meJe&le melJeevees egefJeebmees j#ekee
Ye=lee Jee eme me (menespee) menmee yeuesve peele eefme (pew$eced) pesle=efYe HeefjJe=leb jLeced (Fv) egme
Hejcemeeceeermeefnle (jLeced) jceCeereb YetmecegekeeMeeeveced (Dee) (efle) (ieesefJeled) ees iee Jeeees Oesveg He=efLeJeeR
Jee efJevoefle me37
DevJee-ns Fv mesveeHeles! yeueefJe%eee mLeefJej eJeerj menmJeeved Jeepeer menceeve
GeesefYeJeerjesefYemelJee menespee ieesefJeled mebmlJeb egee pew$eb jLeceeefle37
YeeJeeLe&-mesveeHeefle mesveeJeerje Jee eoe Me$egefYe eesgefcesegmleoe HejmHejb meJe&lees j#eeb j#eemeeOeveeefve
Jee mebie=e yegeglmeensve men Jee&ceevee Deveuemee mevle Me$egefJepeelelHeje YeJeseg37
HeoeLe&-ns (Fv) eg keer Gece meeceeer egkele mesveeHeefle! (yeueefJe%eee) pees DeHeveer mesvee kees yeueer
kejvee peevelee (mLeefJej) Je= (eJeerj) Gece Jeerj (menmJeeved) Delevle yeueJeeved (Jeepeer) efpemekees eMebefmele
MeeyeesOe nw, (menceeve) pees megKe Deewj ogKe kees menves leLee (Ge) ogeW kes ceejves ceW leerJe lespe Jeeuee
(DeefYeJeerj) efpeme kes DeYeer DeLee&led lelkeeue eens ngS keece kes kejves Jeeues Jee (DeefYemelJee) meye Deesj mes
egefJeee ceW kegMeue j#ee kejvesnejs Jeerj nQ, (menespee) yeue mes eefme (ieesefJeled) JeeCeer, ieewDeeW Jee He=efLeJeer kees
meoMeesOeee
897
aj.
org
ee neslee ngDee, Ssmee let eg kes efuees (pew$eced) peerleves Jeeues JeerjeW mes Iesjs ngS (jLeced) He=efLeJeer, meceg Deewj
DeekeeMe ceW eueves Jeeues jLe kees (Dee, efle) Deekej efmLele nes DeLee&led GmeceW yew37
YeeJeeLe&-mesveeHeefle Jee mesvee kes Jeerj peye Me$egDeeW mes eg keer Fe kejW, leye HejmHejj meye Deesj mes
j#ee Deewj j#ee kes meeOeveeW kees meben kej efJeeej Deewj Glmeen kes meeLe Jee&ceeve Deeueme jefnle nesles ngS
Me$egDeeW kees peerleves ceW lelHej neW37
iees$eefYeoefcelemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
ieesN$eNefYeo ieesNefJeobN Jeeyeengb peevleNcepce ece=CevleNceespemee~

FNce mepeeleeNDeveg JeerjeOJeNefcev meKeeeesNDeveg mejYeOJeced38
ieesN$eNefYeoNefceefle iees$eNefYeoced~ ieesNefJeoNefceefle ieesNefJeoced~ JeeyeengefceefleN Jeeyeengced~ peevleced~ Depce~

eNce=CevleNefceefle ece=Cevleced~ Deespemee~ FNceced~ meNpeeNleeN Fefle mepeelee~ Deveg~ JeerNjeNOJeNced~ Fvced~ meNKeeNeN~ Deveg~ meced~
jYeNOJeNced38
the
ary
as
HeoeLe&-(iees$eefYeoced) e Me$etCeeb iees$eeefCe efYeveefe leced (ieesefJeoced) eesjerCeeb ieeb Yetefceb efJevoefle leced
(Jeeyeengced) Jeee MeeefCe yeeese&me leced (peevleced) Me$etved Hejepeeceeveced (Depce) Depeefvle eef#eHeefvle Me$etved
esve eeqmceved Jee~ De$e megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle efJeYekelesue&gked~ Depcesefle mebeeceveecemeg Heefleced
(efveIeb02.17) (ece=Cevleced) eke=leee Me$etved eEnmevleced (Deespemee) mJeme Mejerjyegefyeuesve mewvesve Jee
(Fceced) (mepeelee) meceeveosMes peelee GlHeVee (Deveg) HeMeeoLex (JeerjeOJeced) efJeeceOJeced (Fvced)
Me$egoueefJeoejkeced (meKeee) HejmHejme meneefeve (Deveg) mego mevle Deevegketues (meced) meceked
(jYeOJeced) egejcYeb kegle38
DevJee-ns mepeelee meKeee! eteceespemee iees$eefYeob ieeseJf eob Jeeyeengb ece=Cevlecepce peeefvleefceceefcevb
mesveeHeeflecevegJeerjeOJecevegmebjYeOJeb e38
YeeJeeLe&-mesveeHeleees Ye=leeMe HejmHejb megoes YetlJeeveesvecevegceese egejcYeefJepeeew ke=lJee
Me$egjepeb ueyOJee veeesve epee HeeueefelJee meleleb megefKeve meg38
HeoeLe&-ns (mepeelee) SkeosMe ceW GlHeVe (meKeee) HejmHej menee kejves Jeeues efce$ees! legce ueesie
(Deespemee) DeHeves Mejerj Deewj yegef Jee yeue Jee mesveepeveeW mes (iees$eefYeoced) pees efke Me$egDeeW kes iees$eeW DeLee&led
mecegoeeeW kees efVe-efYeVe kejlee, Gvekeer pe[ keelee (ieesefJeoced) Me$egDeeW keer Yetefce kees ues ueslee (Jeeyeengced)
DeHeveer YegpeeDeeW ceW MeeW kees jKelee (ece=Cevleced) Des ekeej Me$egDeeW kees ceejlee (Depce) efpememes Jee efpemeceW
898
epegJexoYee<es
aj.
org
Me$egpeveeW kees Hekeles nQ, Gme mebeece ceW (peevleced) Jewejf eeW kees peerle ueslee Deewj (Fceced) Gvekees (Fvced)
efJeoerCe& kejlee nw, Fme mesveeHeefle kees (Deveg, JeerjeOJeced) eeslmeeefnle kejes Deewj (Deveg, mebjYeOJeced) Des ekeej
eg kee DeejcYe kejes38
YeeJeeLe&-mesveeHeefle Deeefo leLee mesvee kes Ye=le HejmHej efce$e neskej Ske-otmejs kee Devegceesove keje
eg kee DeejcYe Deewj efJepee kej Me$egDeeW kes jepe kees Hee Deewj veee mes epee kees Heeueve kejkes efvejvlej megKeer
neW38
DeefYeiees$eeCeerlemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
DeNefYe ieesN$eeefCeN menmeeN ieenceeveesoNees JeerNj MeNlecevegefjv~

ogMeNJeNve He=leveeN<ee[egOeeshDeNmceekeN mesvee DeJeleg e eglmeg39
DeNefYe~ ieesN$eeefCe~ menmee~ ieenceeve~ DeNoNe~ JeerNj~ MeNlecevegefjefle MeNleceveg~ Fv~ ogMeNJeNve Fefle
ogeJeNve~ He=leNveeN<eed~ DeNegOeh~ DeNmceekeced~ mesvee~ DeNJeNleg~ e~ egeqlmJeefle eglmeg39
the
ary
as
HeoeLe&-(DeefYe) meJe&le (iees$eeefCe) Me$egkegueeefve (menmee) yeuesve (ieenceeve) efJeuees[veb kegJe&ved

(Deoe) DeefJeeceevee oee keCee eme me (Jeerj) Me$etCeeb oefjlee (Meleceveg) MeleOee ceveg eesOees eme
me (Fv) mesvesMe (ogMeJeve) Me$egefYeo&gKesve eeslegb eesie (He=levee<eed) e He=leveeb menles (DeegOe)
Me$egefYeeexgceeesie (Demceekeced) (mesvee) (DeJeleg) j#eleg (e) eesve (eglmeg) efceefeleeefceelekejCes<eg
egs<eg39
DevJee-ns efJeebme! ees eglmeg menmee iees$eeefCe eieenceeveesoe Melecevego&gMeJeve
He=levee<ee[egOees Jeerjesmceekeb mesvee DeYeJeleg, me Fv mesveeHeefleYe&JeeqlJelee%eeHeele39
YeeJeeLe&-Oeeefce&kes<eg keCeekej ogs<eg efveo&e meJee&efYej#ekees vejes YeJesled, me SJe
mesveeHeeuevesefOekee&Je39
HeoeLe&-ns efJeevees! pees (eglmeg) efpevemes Deveske HeoeLeeX kee cesue Decesue kejW, Gve egeW ceW (menmee)
yeue mes (iees$eeefCe) Me$egDeeW kes kegueeW kees (e, ieenceeve) Des e mes ieenlee ngDee (Deoe) efveo&e
(Meleceveg) efpemekees mewke[eW ekeej kee eesOe efJeeceeve nw, (ogMeJeve) pees ogKe mes Me$egDeeW kes efiejeves
eesie (He=levee<eed) Me$eg keer mesvee kees menlee nw, (DeegOe) Deewj pees Me$egDeeW kes eg kejves eesie veneR nw,
(Jeerj) leLee Me$egDeeW keer efJeoerCe& kejlee nw, Jen (Demceekeced) nceejer (mesvee) mesveeDeeW kees (DeefYe, DeJeleg)
meye Deesj mes Heeues Deewj (Fv) mesveeefOeHeefle nes, Ssmeer Dee%ee legce osDees39
meoMeesOeee
899
aj.
org
YeeJeeLe&-pees Oeeefce&ke peveeW ceW keCee kejves Jeeuee, ogeW ceW oeejefnle Deewj meye Deesj mes meye keer j#ee
kejves Jeeuee ceveg<e nes, Jener mesvee kes Heeueves ceW DeefOekeejer kejves eesie nw39
FvDeemeeefcelemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
FvDeemeeb vesNlee ye=nNmHeefleNo&ef#eCee eN%e HegjSleg meesce~

osNJeNmesNveeveeceefYeYeeleerNveeb peevleerveeb ceNlees eNvlJeeced40
Fv~ DeeNmeeNced~ vesNlee~ ye=nNmHeefle~ oef#eCee~ eN%e~ Hegj~ SNleg~ meesce~ osNJeNmesNveeveeNefceefle osJemesNveeveeced~
DeNefYeNYeNeNleerNveeefceleefYeYeeleerNveeced~ peevleerveeced~ ceNle~ eNvleg~ Deeced40
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fv) Hejcewee&egkele mesveeHeefle efMe#eke (Deemeeced) ele#eeCeeced (veslee) veeeke

(ye=nmHeefle) ye=nleeceefOekeejeCeeceOe#e (oef#eCee) oef#eCemeeb efoefMe (e%e) mebievlee (Hegj) HetJe&ced (Sleg)
ieleg (meesce) mesveeesjke (osJemesveeveeced) efJeog<eeb mesveeveeced (DeefYeYeeleerveeced) Me$egmesveeveeceefYelees
ceo&veceeejvleerveeced (peevleerveeced) Me$egefJepeesveeslke<e&vleerveeced (cele) JeeegJeod yeefuee MetjJeerje (evleg)
ievleg (Deeced)40
DevJee-egsefYeYeeleerveeb peevleerveeceemeeb osJemesveeveeb veslesv HeMeeod e%e Hegjes ye=nmHeefleo&ef#eCee
meesce Gejmeeb ewleg celeeseb evleg40
YeeJeeLe&-eoe jepeHeg<ee Me$egefYee&geglmesegmleoe meJee&meg efo#JeOe#eeved MetjJeerjeveelees
YeervevlemebmLeeHe YeespeveeeoveJeenveeMeeesiesve egOesjved~ le$e efJelmesveeOeervee cetKe&mesvee keeee&~ lee
efJeebmees Jekele=lJesveeslmeenesegjOe#eeMe HeeJetneefoefYeeexOeeseg40
HeoeLe&-eg ceW (DeefYeYeeleerveeced) Me$egDeeW keer mesveeDeeW kees meye Deesj mes ceejleer (peevleerveeced) Deewj
Me$egDeeW kees peerleves mes Glmeen kees ee nesleer ngF& (Deemeeced) Fve (osJemesveeveeced) efJeeveeW keer mesveeDeeW kee
(veslee) veeeke (Fv) Gece Ssee& Jeeuee efMe#eke mesveeHeefle Heers (e%e) meye kees efceueves Jeeuee (Hegj) eLece
(ye=nmHeefle) meye DeefOekeeefjeeW kee DeefOeHeefle (oef#eCee) oeefnveer Deesj Deewj (meesce) mesvee kees esjCee DeLee&led
Glmeen osves Jeeuee yeeF Deesj (Sleg) eues leLee (cele) HeJeveeW kes meceeve Jesie Jeeues yeueer MetjJeerj (Deeced)
Deeies kees (evleg) peeJeW40
YeeJeeLe&-peye jepeHeg<e Me$egDeeW kes meeLe eg efkeee eenW, leye meye efoMeeDeeW ceW DeOe#e leLee
MetjJeerjeW kees Deeies Deewj [jHeves JeeueeW kees yeere ceW erke mLeeHeve kej Yeespeve, Deeeove, Jeenve, De Deewj
900
epegJexoYee<es
aj.
org
MeeW kes eesie mes eg kejW Deewj Jeneb efJeeveeW keer mesvee kes DeeOeerve cetKeeX keer mesvee kejveer eeefnes~ Gve mesveeDeeW
kees efJeeved ueesie Des GHeosMe mes Glmeen osJeW Deewj mesveeOe#eeefo HeeJetn Deeefo yeebOe kes eg kejeJeW40
FvmeslemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
FvmeN Je=<CeesN JeCemeN je%eDeeefoNleevee ceNleeN: Me&GNeced~

ceNnecevemeeb YegJeveeNJeeveebN Iees<ees osNJeeveebN peeleeNcegomLeeled41
Fvme~ Je=<Ce~ JeCeme~ je%e~ DeeNefoNleeveeced~ ceNleeced~ Me&~ GNeced~ ceNnecevemeeNefceefle ceNnecevemeeced~
YegJeNveNeNJeeveeNefceefle YegJeveeNJeeveeced~ Iees<e~ osNJeeveeced~ peeleeced~ Gled~ DeNmLeeNled41
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fvme) mesveeHeles (Je=<Ce) Jeere&Jele (JeCeme) meJeexlke=me (je%e)

veeeefJeveeeefoefYe ekeeMeceeveme meJee&efOeeleg (Deeefoleeveeced) ke=leeeelJeeeEjMeod Je<e&eefceleyeeeee&Ceeced
(celeeced) HetCe&efJeeeyeueegkeleeveeb Heg<eeCeeced (Me&) yeueb mewveced (Geced) Me$egefYe mees{gceMekeeced
(cenecevemeeced) ceneefvle ceveebefme efJe%eeveeefve es<eeb les<eeced (YegJeveeJeeveeced) es YegJeveevegeceeefve ie=neefCe eJevles
eeHvegJeefvle les<eeced (Iees<e) Meeweexlmeenpevekees efJeefe$eJeeefo$emJejeueeHeMeyo (osJeeveeced) efJeog<eeced (peeleeced)
Me$etved efJepeslegb meceLee&veeced (Gled) (DemLeeled) Gefeleg41
DevJee-Je=<Ce Fvme JeCeme je%ees YegJeveeJeeveeb cenecevemeeb peeleeceeefoleeveeb celeeb osJeeveecegeb
Meex Iees<ees egejcYeeled HetJe&cegomLeeled41
YeeJeeLe&-mesveeOe#ew efMe#eemecees egmecees e ceveesnjwevf e&Ye&eeefoYeeJepevekew MeeqyolewJee&efo$ewJeeaje
n<e&Ceeree~ es oerIe&yeeee&sCeeefOekeefJeeee Mejerjelceyeueemle SJe egmesveemJeefOekee&Jee41
HeoeLe&-(Je=<Ce) Jeere&Jeeved (Fvme) mesveeHeefle (JeCeme) meye mes Gece (je%e) veee Deewj
efJevee Deeefo iegCeeW mes ekeeMeceeve meye kes DeefOeHeefle jepee kes (YegJeveeJeeveeced) pees Gece IejeW kees ee nesles
(cenecevemeeced) ye[-s ye[s efJeeej Jeeues Jee (peeleeced) Me$egDeeW kes peerleves kees meceLe& (Deeefoleeveeced) efpevneWves
48 Je<e& leke yeeee& efkeee nes, (celeeced) Deewj pees HetCe& efJeee yeue egkele nQ, Gve (osJeeveeced) efJeeved
Heg<eeW kee (Geced) pees Me$egDeeW kees Demee (Me&) yeue (Iees<e) Metjlee Deewj Glmeen GlHeVe kejves Jeeuee
efJeefe$e yeepeeW kee mJejeueeHe Meyo nw, Jen eg kes DeejcYe mes Heefnues (GomLeeled) Gs41
YeeJeeLe&-mesveeOe#eeW kees eeefnes efke efMe#ee Deewj eg kes mecee ceveesnj JeerjYeeJe kees GlHeVe kejves
Jeeues Des yeepeeW kes yepeeS ngS MeyoeW mes JeerjeW kees nef<e&le kejeJeW leLee pees yengle keeue Hee&vle yeeee& Deewj
meoMeesOeee
901
aj.
org
DeefOeke efJeee mes Mejerj Deewj Deelceyeueegkele nQ, Jes ner eeseDeeW keer mesveeDeeW kes DeefOekeejer kejves eesie
nw41
G<e&eslemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
G<e&e ceIeJeNVeeegOeeNveglmelJeveeb ceeceNkeeveebN cevee:efme~

God Je=$enved JeeNefpeveebN JeeefpeveeNvegLeeveebN peeleeb evleg Iees<ee42
Gled~ nN<e&NeN~ ceNIeNJeNefVeefle ceIeJeved~ DeeegOeeefve~ Gled~ melJeveeced~ ceeNceNkeeveeced~ cevee:efme~ Gled~ Je=$eNnNefVeefle
Je=$enved~ JeeNefpeveeced~ Jeeefpeveeefve~ Gled~ jLeeveeced~ peeleeced~ eNvleg~ Iees<ee42
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Gled) (n<e&e) Glke<e&e (ceIeJeved) eMemleeefve ceIeeefve Oeveeefve efJeevles eme lelmecyegew
(DeeegOeeefve) mecevleeod egOevles ewmleeefve (Gled) (melJeveeced) mesveeeeb meeroleeb eeefCeveeced (ceecekeeveeced) ceoereeveeb
JeerjeCeeced (ceveebefme) DevlekejCeeefve (Gled) (Je=$enved) cesIenvlee mete& FJe Me$egnvle mesveeHeles (Jeeefpeveeced)
legjeCeeced (Jeeefpeveeefve) MeerIeieceveeefve (Gled) (jLeeveeced) (peeleeced) (evleg) ievleg (Iees<ee) Meyoe42
DevJee-mesveemLee pevee mJeeOeerMecesJeb yegeg-ns Je=$enved! ceIeJeBmlJeb ceecekeeveeb
melJeveeceeegOeeveg<e&e~ ceecekeeveeb melJeveeb ceveebmeg<e&e~ ceecekeeveeb Jeeefpeveeb Jeeefpeveeveg<e&e YeJelke=Heelees
ceecekeeveeb peeleeb jLeeveeb Iees<ee Gevleg42
YeeJeeLe&-mesveeHeefleefYe efMe#ekewMe ees+Ceeb efeeeefve efveleb n<e&Ceereeefve~ mesveeeveeefve meceiegVeere
Me$eJees pesleJeeMe42
HeoeLe&-mesvee kes Heg<e DeHeves mJeeceer mes Ssmes kenW efke ns (Je=$enved) cesIe kees mete& kes meceeve Me$egDeeW
kees efVe-efYeVe kejves Jeeues (ceIeJeved) eMebefmele Oeveegkele mesveeHeefle! DeeHe (ceecekeeveeced) nce ueesieeW kes
(melJeveeced) mesveemLe Jeerj Heg<eeW kes (DeeegOeeefve) efpevemes Des ekeej eg kejles nQ, Gve MeeW kee (G<e&e)
Glke<e& keerefpeS~ nceejs mesveemLe peveeW kes (ceveebefme) ceveeW kees (Gled) Gece n<e&egkele keerefpeS~ nceejs
(Jeeefpeveeced) Iees[eW keer (Jeeefpeveeefve) MeerIe eeueeW kees (Gled) ye{eFes leLee DeeHekeer ke=Hee mes nceejs (peeleeced)
efJepee kejeves Jeeues (jLeeveeced) jLeeW kes (Iees<ee) Meyo (Gevleg) GW42
YeeJeeLe&-mesveeHeefle Deewj efMe#eke peveeW kees eeefnes efke eeseDeeW kes efeeeW kees efvele nef<e&le kejW Deewj
mesvee kes DeeW kees Des ekeej GVeefle oskej Me$egDeeW kees peerleW42
DemceekeefcelemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
902
epegJexoYee<es
aj.
org
DeNmceekeNefcevN mece=les<eg OJeNpes<JeNmceekebN eeF<eJeNmlee peevleg~

DeNmceeke JeerNjeGejs YeJevlJeNmceeB2G osJeeDeJeleeN nJes<eg43
DeNmceekeced~ Fv~ mece=lesNeq<JeefleN meced$eles<eg~ OJeNpes<eg~ DeNmceekeced~ ee~ F<eJe~ lee~ peNeNvleg~ DeNmceekeced~
JeerNje~ Gej Flegledlejs~ YeNJeNvleg~ DeNmceeved~ TBNFlBet~ osNJeeN~ DeNJeNleN~ nJes<eg43
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Demceekeced) (Fv) Ssee&keejke mesvesMe (mece=les<eg) meceked meleveeeekeeMekeefes<eg

(OJepes<eg) mJeJeerjeleerlees jLeeegHeefj mLeeefHeles<eg efJepeeleereefes<eg (Demceekeced) (ee) (F<eJe) eee mesvee
(lee) (peevleg) efJepeefevees YeJevleg (Demceekeced) (Jeerje) (Gejs) efJepeeevevlejmecees kegMeuee
efJeeceevepeerJevee (YeJevleg) (Demceeved) (G) efJelekex (osJee) efJeefpeieer<eJe (DeJele) j#ele (nJes<eg) eefvle
mHe&vles HejmHejb es<eg mebeeces<eg les<eg43
DevJee-ns osJee! efJeebmees etecemceekeb mece=les<eg OJepes<JeOeesoMs es e Fvesmceekeb ee F<eJe me leeMe
nJes<eg peevlJemceekeb Jeerje Gejs YeJevleg, Demceeveg meJe&$eeJele43
YeeJeeLe&-mesveepevew mesveeHeleeefoefYe mJemJejLeeefo<eg efYeVeb efYeVeb efeb mebmLeeHeveereced~ eleesmeeeb
jLeeefoefjefle meJex peeveereg, eLee JeerjeCeeceeeveeb eeefOeke #eees ve meeled, leLeevegeleJeced~ kegle? HejmHejme
Hejeece#eesCe OegJees efJepeees ve YeJeleerelf e efJe%eseced43
HeoeLe&-ns (osJee) efJepee eenves Jeeues efJeevees! legce (Demceekeced) nce ueesieeW kes (mece=les<eg) Des
ekeej mele-veee ekeeMe kejevesnejs efe efpeveceW neW, Gve (OJepes<eg) DeHeves Jeerj peveeW kes efveMee kes efuees jLe
Deeefo eeveeW kes THej Ske-otmejs mes efYeVe mLeeefHele efkees ngS OJepee Deeefo efeeW ceW veeres DeLee&led Gvekeer eee
ceW Jee&ceeve pees (Fv) Ssee& kejves Jeeuee mesvee kee F&Me Deewj (Demceekeced) nce ueesieeW keer (ee) pees
(F<eJe) ee mesvee nQ, Jen Fv Deewj (lee) Jes mesvee (nJes<eg) efpeveceW F&<ee& mes Me$egDeeW kees yegueeJeW, Gve mebeeceeW
ceW (peevleg) peerleW (Demceekeced) nceejs (Jeerje) Jeerj peve (Gejs) efJepee kes Heers peerJeveegkele (YeJevleg) neW
(Demceeved) nce ueesieeW keer (G) meye peien egmecee ceW (DeJele) j#ee kejes43
YeeJeeLe&-mesveepeve Deewj mesveeHeefle Deeefo kees eeefnes efke DeHeves DeHeves jLe Deeefo ceW efYeVe-efYeVe efe
kees mLeeHeve kejW, efpememes en Fmekee jLe Deeefo nw, Ssmee meye peeveW Deewj pewmes Dee leLee JeerjeW kee DeefOeke
efJeveeMe ve nes, Jewmee {bie kejW, keeeWekf e HejmHej kes Hejeece kes #ee nesves mes efveMeue efJepee veneR neslee, en
peeveW43
Deceer<eeefcelemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
meoMeesOeee
903
aj.
org
DeNceer<ee efeNeb eefleueesNYeevleer ie=neNCeeeveHJesN Hejsefn~

DeNefYe esefnN efveo&n Nlmeg MeeskewjvOesveeNefce$eeNmlecemee meevleeced44
DeNceer<eeced~ efeNeced~ eNefleNueesNYeeNvleerefle eefleueesNYeevleer~ ie=neNCe~ Deeefve~ DeNHJesN~ Heje~ FNefnN~ DeNefYe~ e~ FNefnN~
efve~ oNNnN~ NeqlmJeefle Nledmeg~ Meeskew~ DeNvOesve~ DeNefce$ee~ lecemee~ meNeNvleeNced44
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deceer<eeced) Hejes#eeCeeced (efeeced) mJeevleced (eefleueesYeevleer) ele#es ceesnevleer (ie=neCe)

(Deeefve) mesveeJeeJeeved (DeHJes) eeHeJeeefle Me$egeeCeeved efnveefmle lelmecyegew~ DeHeHetJee&eles DevesYeesefHe Meles
[Dee03.2.178] Fefle efkeJeHed DekeejueesHeMevome (Heje) (Fefn) otjb ie (DeefYe) (e) (Fefn) DeefYeeeeb
oMe&e (efveo&n) efvelejeb Yemceerkeg (lmeg) oes<eg (Meeskew) (DevOesve) DeeJejkesCe (Deefce$ee) Me$eJe (lecemee)
je$evOekeejsCe (meevleeced) mebegevleg44
DevJee-ns DeHJes MetjJeerjs jepeeq #eef$ees! Deceer<eeb efeeb eefleueesYeevleer ee mJemesvs eeefmle lemee
Deeefve lJeb ie=neCe~ DeOecee&led Hejsenf mJemesveeceefYeesenf Me$etved efveo&n, ele Fcesefce$ee lmeg MeewkesjvOesve lecemee
men meevleeb mebegkeleeefmlevleg44
YeeJeeLe&-meYeeHeleeefoefYee&LeeefleeMebefmelee Hege meeesHeee Heg<emesvee mJeerkeeee& leLee ermesvee
e~ e$eeJeefYeeeefjCe eqeefmlesegmleee mesveee Me$eJees JeMes mLeeHeveeree44
HeoeLe&-ns (DeHJes) Me$egDeeW kes eeCeeW kees otj kejvesnejer jeCeer #eef$eee Jeerj er! (Deceer<eeced) Gve
mesveeDeeW kes (efeeced) efee kees (eefleueesYeevleer) ele#e ceW uegYeeves Jeeueer pees DeHeveer mesvee nw, Gmekes (Deeefve)
DeeW kees let (ie=neCe) enCe kej DeOecce& mes (Hejsefn) otj nes, DeHeveer mesvee kees (DeefYe, esefn) DeHevee DeefYeeee
efoKee Deewj Me$egDeeW kees (efveo&n) efvejvlej peuee, efpememes es (Deefce$ee) Me$egpeve (lmeg) DeHeves oeeW ceW
(Meeskew) MeeskeeW mes (DevOesve) Deeeefole ngS (lecemee) jeef$e kes DevOekeej kes meeLe (meevleeced) mebegkele
jnW44
YeeJeeLe&-meYeeHeefle Deeefo kees eesie nw efke pewmes DeefleeMebefmele -Heg De GHeeeefoegkele MetjJeerj
Heg<eeW keer mesvee kees mJeerkeej kejW, Jewmes MetjJeerj eqeeW keer Yeer mesvee mJeerkeej kejW Deewj efpeme ermesvee ceW
DeJeefYeeeefjCeer er jnW, Gme mesvee mes Me$egDeeW kees JeMe ceW mLeeHeve kejW44
DeJeme=slemeeeeflejLe $eef<e~ F<egoxJelee~ Dee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeJeme=eN Heje HeleN MejJesN yeemeefMeles~
904
epegJexoYee<es
aj.
org
ieeNefce$eeNved e HeemJeN ceeceer<eeNb keeNveeseq<e45
DeJeme=sleJeme=e~ Heje~ HeNleN~ MejJes~ yeemeefMeleN FefleN yeemeefMeles~ ie~ DeNefce$eeved~ e~ HeNeNmJeN~ cee~
DeNceer<eeced~ keced~ eNve~ Gled~ efMeN<eN45
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeJeme=e) esejf lee (Heje) (Hele) eeefn (MejJes) Mejs<eg yeeCes<eg meeOJeer er lelmecyegew
(yeemebefMeles) yeeefYeMelegJexoefJeef eMebefmeles efMe#eee meceked leer#Ceerke=les (ie) (Deefce$eeved) Me$etved (e)
(HeemJe) eeHvegefn (cee) efve<esOes (Deceer<eeced) otjmLeeveeb efJejeseOf eveeced (keced) (eve) keefeoefHe (Gled) (efMe<e)
GotOJe efMeb lepesled45
DevJee-ns MejJes yeemebefMeles mesveeveerHeef! lJeceJeme=e meleer HejeHeleeefce$eeved ie, les<eeb nveves efJepeeb
eHeemJeeceer<eeb Me$etCeeb ceOes keeve ceeseq <ees nvevesve efJevee keefeoefHe cee lepes45
YeeJeeLe&-meYeeHeleeefoefYe eLee egefJeeee Heg<ee efMe#eCeereemleLee eqeMe, eLee JeerjHeg<ee egb
kege&gmleLee eqeesefHe kegJe&efvle~ es Me$eJees egs nlee megmleoJeefMeeMe Meeeles yevOeves keejeie=ns
mLeeHeveeree45
HeoeLe&-ns (MejJes) yeeCeefJeee ceW kegMeue (yeemebefMeles) JesoJesee efJeeved mes eMebmee Deewj efMe#ee Heees
ngS mesveeefOeHeefle keer er! let (DeJeme=e) esjCee kees ee ngF& (Heje, Hele) otj pee (Deefce$eeved) Me$egDeeW kees
(ie) ee nes Deewj Gvekes ceejves mes efJepee kees (e, HeemJe) ee nes, (Deceer<eeced) Gve otj osMe ceW njs ngS
Me$egDeeW ceW mes ceejves kes efJevee (keced, eve) efkemeer kees (cee) (Geq<e) cele es[45
YeeJeeLe&-meYeeHeefle Deeefo kees eeefnes efke pewmes egefJeee mes Heg<eeW kees efMe#ee kejW, Jewmes eqeeW kees
Yeer efMe#ee kejW~ pewmes JeerjHeg<e eg kejW, Jewmes er Yeer kejs~ pees eg ceW ceejs peeJeW, Gvemes Mes<e DeLee&led yees ngS
keelejeW kees efvejvlej keejeieej ceW mLeeHeve kejW45
eslee peeleslemeeeeflejLe $eef<e~ eese osJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
esleeN peelee vejFves JeN Mece& eleg~

GNee Je mevleg yeeNnJeesveeOe=<ee eLeemeLe46
e~ FNleN~ peele~ veNj~ Fv~ JeN~ Mece&~ eNNleg~ GNee~ JeN~ meNvleg~ yeeNnJe~ DeNveeNOe=<ee~ eLee~
DemeLe46
HeoeLe&-(e) (Fle) Me$etved eeHvegle~ De$e eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe& (peele)
efJepeeOJeced~ De$e Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137] Fefle oerIe& (vej) veeekee (Fv) Me$etCeeb oejefelee
meoMeesOeee
905
am
aj.
org
mesveeHeefle (Je) eg<ceYeced (Mece&) ie=nced (eleg) ooeleg (Gee) {e (Je) eg<ceekeced (mevleg) (yeenJe)
Yegpee (DeveeOe=<ee) Me$egefYeOe&ef<e&legceeesiee (eLee) (DemeLe) YeJele46
DevJee-ns vej! eteb eLee Me$etefvele peele, Fves Je Mece& eeleg, Jees yeenJe Gee mevleg~
DeveeOe=<ee DemeLe leLee eeleOJeced46
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ es Me$etCeeb efJepesleejes Jeerjemmegmleeved mesveeHeefleOe&veeVeie=nJeeefoefYe meleleb
melkegee&led, mesveemLee peveeMe eLee yeefuee megmleLee JeJenjseg46
HeoeLe&-ns (vej) Deveske ekeej kes JeJenejeW kees ee kejves Jeeues ceveg<ees! legce (eLee) pewmes
Me$egpeveeW kees (Fle) ee nesDees, GvnW (peele) peerlees leLee (Fv) Me$egDeeW kees efJeoerCe& kejves Jeeuee mesveeHeefle
(Je) legce ueesieeW kes efuees (Mecce&) Iej (e, eleg) osJes (Je) legcnejer (yeenJe) Yegpee (Gee) { (mevleg)
neW Deewj (DeveeOe=<ee) Me$egDeeW mes ve Oecekeeves eesie (DemeLe) nesDees, Jewmee ee kejes46
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pees Me$egDeeW kees peerleves Jeeues Jeerj neW, Gvekee mesveeHeefle Oeve,
DeVe, ie=n Deewj JeeefokeeW mes efvejvlej melkeej kejs leLee mesveemLe peve pewmes yeueer neW, Jewmee JeJenej DeLee&led
Jeeeece Deewj Me-DeeW kee eueevee meerKeW46
Demeew eslemeeeeflejLe $eef<e~ celees osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
DeNmeew ee mesvee celeN Hejs<eeceNYewefle veNDeespemeeN mHe&ceevee~

leeb ietnleN leceNmeeHeJelesveN eLeeNceerDeNveesDeNveVe peeNveved47
the
ary
DeNmeew~ ee~ mesvee~ ceNNleN~ Hejs<eeced~ DeNefYe~ Dee~ Sefle~ veN~ Deespemee~ mHe&ceevee~ leeced~ ietnlN eN~ lecemee~
DeHeJelesNvesleHeJelesve~ eLee~ DeNceerFleNceer~ DeNve~ DeNveced~ ve~ peeNveved47
HeoeLe&-(Demeew) (ee) (mesvee) (cele) $eeqlJepees efJeebme (Hejs<eeced) Me$etCeeced (DeefYe) DeeefYecegKes
(Dee) meJe&le (Sefle) eeHveeself e (ve) Demceekeced (Deespemee) yeuesve (mHe&ceevee) F&<e&vleer (leeced) (ietnle)
mebJe=Cegle (lecemee) DevOekeejsCe MeleIveiveeeglLeOetcesve cesIeHeJe&leekeejsCeeeefoOetcesve Jee (DeHeJelesve) Deefveecesve
He<ekece&Cee (eLee) (Deceer) (Deve) (Deveced) (ve) efve<esOes (peeveved)47
DevJee-ns cele! eteb eemeew Hejs<eeb mHe&ceevee mesveewpemee veesmceeveYewefle, leeceHeJelesve lecemee
ietnle~ Deceer Me$egmesveemLee pevee eLee Deveesveb ve peeveved leLee efJeeceOJeced47
YeeJeeLe&-eoe egee Me$egmesveemeg eeemeg egceeejsled, leoe meJe&le MeeenejeslLeOetceOetueeefovee
lee Deeee eLewles HejmHejceefHe ve peeveeregmleLee mesveeHeleeefoefYeefJe&Oeseced47
906
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns (cele) $eleg-$eleg ceW e%e kejves Jeeues efJeevees! legce (ee) pees (Demeew) Jen (Hejs<eeced)
Me$egDeeW keer (mHe&ceevee) F&<ee& kejleer ngF& (mesvee) mesvee (Deespemee) yeue mes (ve) nce ueesieeW kes (DeefYe, Dee,
Sefle) mevcegKe meye Deesj mes ee nesleer nw, (leeced) Gmekees (DeHeJelesve) soveHe keesj kecce& mes Deewj (lecemee)
leesHe Deeefo MeeW kes Gs ngS Oetce Jee cesIe (ee) Hene[ kes Deekeej pees De kee Oetce neslee nw, Gmemes (ietnle)
{ebHees (Deceer) es Me$egmesveemLe peve (eLee) pewmes (Deve, Deveced) HejmHej Ske-otmejs kees (ve) ve (peeveved)
peeveW, Jewmee Hejeece kejes47
YeeJeeLe&-peye eg kes efuees ee ngF& Me$egDeeW keer mesveeDeeW mes eg kejs, leye meye Deesj mes Me Deewj
DeeW kes enej mes Ger Oetce-Oetueer Deeefo mes Gmekees {ebHekej pewmes es Me$egpeve HejmHej DeHeves otmejs kees ve peeveW,
Jewmee {bie mesveeHeefle Deeefo kees kejvee eeefnes47
am
e$e yeeCee FlemeeeeflejLe $eef<e~ Fvye=nmHeleeoees osJelee~ He*deqkeleMvo~ Heece mJej
e$e yeeNCee meNcHeleefvle kegceeNje efJeefMeNKeeFJe~

leVeNFvesN ye=nNmHeefleNjefoefleN Mece& eleg efJeNeeneN Mece& eleg48
as
e$e~ yeeNCee~ meNbHeleNvleerefle meNcedHeleefvle~ kegceeNje~ efJeNefMeNKeeFNJesefle efJeefMeNKeeFJe~ leled~ veN~ Fv~
ye=nNmHeefle~ Deefoefle~ Mecce&~ eNNleg~ efJeNeene~ Mecce&~ eNNleg48
the
ary
HeoeLe&-(e$e) eeqmceved mebeeces (yeeCee) es yeCeefvle Meyoeevles les Meemecetne (mebHeleefvle)

(kegceeje) DeefleeHeuee JesieJevlees yeeuekee (efJeefMeKee FJe) eLee efJeieleefMeKee efJeefJeOeefMeKee Jee (leled) le$e
(ve) DemceYeced (Fv) mesveeHeefle (ye=nmHeefle) ye=nlee meYeeee mesveeee Jee Heeueke (Deefoefle)
DeKeefC[lee meYeemeoue*dke=lee meYee (Mece&) MejCeb megKeced (eleg) (efJeMJeene) meJee&Ceneefve efoveeefve (Mece&)
megKemeeOekeb ie=nced (eleg) ooeleg48
DevJee-e$e mebeeces efJeefMeKee kegceeje FJe yeeCee mebHeleefvle, leod ye=nmHeefleefjv Mece&
elJeefoefleMe efJeeene ve Mece& eleg48
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee yeeuekee Flemlelees OeeJeefvle, leLee egmecees eesejesefHe esvleeced~
es egs #elee #eerCee eevlee keueevleeeqMVeefYeVeee cetef&leeMe YeJesegmleeved egYetces mee GlLeeHe megKeeueeb
veerlJeew<eOeeoerevf e ke=lJee mJemLeeved kege&g~ es e efceesjBmleeved efJeefOeJeod onseg~ jepepeveemles<eeb
ceele=efHele=eryeeuekeeoerveeb meoe j#eeb kege&g48
meoMeesOeee
907
aj.
org
HeoeLe&-(e$e) efpeme mebeece ceW (efJeefMeKee FJe) efJevee eeser kes Jee yengle eesef eeW Jeeues (kegceeje)
yeeuekeeW kes meceeve (yeeCee) yeeCe Deeefo Me DeeW kes mecetn (mebHeleefvle) Des ekeej efiejles nQ, (leled) Jeneb
(ye=nmHeefle) ye[er meYee kee mesvee kee Heeueves Jeeuee (Fv) mesveeHeefle (Mece&) Deeee Jee megKe kes (eleg) osJes
Deewj (Deefoefle) efvele meYeemeoeW mes MeesYeeeceeve meYee (efJeeene) meye efove (ve) nce ueesieeW kes efuees (Mece&)
megKe efme kejves Jeeues Iej kees (eleg) osJes48
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes yeeueke FOej-GOej oew[
les nQ, Jewmes eg kes mecee ceW
eese ueesie Yeer ese kejW~ pees eg ceW Ieeeue, #eerCe, Lekes, Hemeerpes, efos, efYeos, kes, Hes De Jeeues cete f&le
neW, Gvekees egYetefce mes MeerIe Ge megKeeuee (MeHeeKeeves) ceW HengBee Deew<eOe Heer kej mJemLe kejW Deewj pees
cej peeJeW, Gvekees efJeefOe mes oen oW, jepepeve Gvekes ceelee-efHelee, er Deewj yeeuekeeW keer meoe j#ee kejW48
am
cecee&CeerlemeeeeflejLe $eef<e~ meesceJeCeosJee osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
cecee&e fCe lesN Jece&Cee eoeeefceN meescemlJeeN jepeeNce=lesNveeveg Jemleeced~

GNjesJe&jereesN JeCemles ke=Ceesleg peevlebN lJeeveg osNJee ceovleg49
as
cecee&efCe~ lesN~ Jece&Cee~ eNoNeeNefceN~ meesce~ lJeeN~ jepee~ DeNce=lesve~ Deveg~ JeNmleeNced~ GNjes~ Jejere~ JeCe~ lesN~
ke=CeesNleg~ peevleced~ lJeeN~ Deveg~ osNJee~ ceNoNvleg49
the
ary
HeoeLe&-(cecee&efCe) eeefve leeef[leeefve meefvle meees cejCepevekeeveeefve (les) leJe (Jece&Cee) osnj#ekesve
(eoeeefce) DeHeJe=Ceesecf e (meesce) meesceiegCewee&mecHeVe (lJee) lJeeced (jepee) efJeeeveeeefJeveeeefoefYe
ekeeMeceeve (Dece=lesve) meJe&jesieefveJeejkesCeece=leelcekesveew<eOesve (Deveg) HeMeeled (Jemleeced) Deeeoeleeced (Gjes)
yengiegCeweee&led (Jejere) DeefleMeefeleb yewee&ced (JeCe) meJe&le Glke= (les) legYeced (ke=Ceesleg) (peevleced)
ogeved Hejepeevleced (lJee) lJeeced (Deveg) (osJee) efJeebme (ceovleg) Glmeenevleg49
DevJee-ns ees MetjJeerj! Denb les cecee&efCe Jece&Cee eoeeefce~ Deeb meescees jepeece=lesve lJeevegJemleeced~
JeCemle GjesJe&jere ke=Ceesleg, peevleb lJee osJee Deveg ceovleg49
YeeJeeLe&-mesveeHeleeefoefYe meJex<eeb ees+Ceeb Mejerjeefoj#eCeb meJe&le ke=lJewles meleleb eeslmeenveeree
DevegceesoveereeMe, elees efJeelees efJepeeb ueYesjved49
HeoeLe&-ns eg kejeves Jeeues MetjJeerj! ceQ (les) lesjs (cecee&efCe) cece&mLeueeW DeLee&led pees lee[vee efkees ngS
MeerIe cejCe GlHeVe kejvesJeeues Mejerj kes De nQ, Gvekees (Jece&Cee) osn keer j#ee kejvesnejs keJee mes
(eoeeefce) {beHelee ntb~ en (meesce) Meeefvle Deeefo iegCeeW mes egkele Deewj (jepee) efJeee, veee leLee efJevee
908
epegJexoYee<es
aj.
org
Deeefo iegCeeW mes ekeeMeceeve jepee (Dece=lesve) mecemle jesieeW kes otj kejves Jeeueer Dece=leHe Dees<eefOe mes (lJee) legPe
kees (Deveg, Jemleeced) Heers {ebHes (JeCe) meyemes Gece iegCeeW Jeeuee jepee (les) lesjs (Gjes) yengle iegCe Deewj
Ssee& mes Yeer (Jejere) Delevle Ssee& kees (ke=Ceesleg) kejs leLee (peevleced) ogeW kees Hejeefpele kejles ngS (lJee)
legPes (osJee) efJeeved ueesie (Deveg, ceovleg) Devegceeseof le kejW DeLee&led Glmeen osJeW49
YeeJeeLe&-mesveeHeefle Deeefo kees eeefnes efke meye egkeee&DeeW kes Mejerj Deeefo keer j#ee meye Deesj mes
kejkes Fve kees efvejvlej Glmeeefnle Deewj Devegceeseof le kejW, efpememes efveMee kejkes meye mes efJepee kees HeeJeW49
GosveefcelemeeeeflejLe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
am
GosvecegeNjeb veNeeives Ie=lesveengle~

jeNemHees<esCeN meme=pe eNpeee e yeNngb ke=efOe50
Gled~ SNveNced~ GNeNjeefcelegledleNjeced~ veNeN~ Deives~ Ie=lesNveN~ DeeNnglesleengle~ jeNe~ Hees<esCe~ meced~ me=peN~ eNpeesefle
eNpeee~ eN~ yeNngced~ ke=efOeN50
the
ary
as
HeoeLe&-(Gled) (Sveced) efJepesleejced (Gejeced) Glke=leee lejefvle eee mesveee leeb eeefefJepeeeced (vee)
(Deives) ekeeMecee (Ie=lesve) Deepesve (Deengle) le=efb ee (jee) jepeefee (Hees<esCe) Hees<esCesve (meced) meceked
(me=pe) eespee (epeee) yengmevleevew (e) (yengced) DeefOekeb kece& (ke=efOe) keg50
DevJee-ns Ie=lesveengleeives mesveeHeles! lJecesvecegejecegVee jeemHees<esCe mebme=pe epeee e yengb ke=efOe50
YeeJeeLe&-e mesveeefOekeejer Ye=lees Jee OecexCe egsve ogeved efJepeesle, leb meYeemesveeHeleees Oeveeefovee
yengOee melkege&g50
HeoeLe&-ns (Ie=lesve) Ie=le mes (Deengle) le=ef kees ee ngS (Deives) ekeeMeegkele mesveeHeefle let (Sveced) Fme
peerleves Jeeues Jeerj kees (Gejeced) efpememes Gecelee mes mebeece kees lejW, efJepee kees ee ngF& Gme mesvee kees (Gled,
vee) Gece DeefOekeej ceW Hengbee (jee, Hees<esCe) jepeue#ceer keer Hegef mes (meced, me=pe) Des ekeej egkele kej
(e) Deewj (epeee) yengle mevleeveeW mes (yengced) DeefOekelee kees ee (ke=efOe) kej50
YeeJeeLe&-pees mesvee kee DeefOekeejer Jee Ye=le Oece&egkele eg mes ogeW kees peerles, Gmekee meYee, mesvee kes
Heefle OeveeefokeeW mes yengle ekeej melkeej kejW50
FvsceefcelemeeeeflejLe $eef<e~ Fves osJelee~ Dee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
meoMeesOeee
909
aj.
org
FvsNceb eleNjeb vee mepeeNleeveecemeNMeer~

mecesvebN Jee&mee me=pe osNJeevee YeeieNoeDemeled51
Fv~ FNceced~ eNleNjeefceefle eleNjeced~ veNeN~ meNpeeNleeveeNefceefle mepeeNleeveeced~ DeNmeNled~ JeNMeer~ meced~ SNveNced~ Jee&mee~
me=peN~ osNJeeveeced~ YeeNieNoe Fefle YeeieNoe~ DeNmeNled51
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fv) megKeeveeb Oeejke (Fceced) efJepeeceeveced (elejeced) elejvleguue*dIeeefvle Me$egyeueeefve

eee veerlee leeced (vee) eeHee (mepeeleeveeced) meceevepevceveeced (Demeled) YeJesled (JeMeer) efpelesevq e (meced)
meceked (Sveced) (Jee&mee) efJeeeekeeMesve (me=pe) eg*deqiOe (osJeeveeced) efJeog<eeb ees+Ceeb ceOes (Yeeieoe)
DebMeeo (Demeled)51
DevJee-ns Fv! lJeb mepeeleeveeb osJeeveeefceceb elejeb vee eleeseb JeMemeled~ Sveb Jee&mee mebme=pe
eleeseb Yeeieoe Demeled51
YeeJeeLe&-egs Ye=lee Me$etCeeb eeved HeoeLee&ved eeHvegeg, leeved meJee&ved meYeeHeleer jepee ve mJeerkegee&led~
efkevleg les<eeb ceOeeod eLeeeesieb melkeejee ees=Yees <ees[MeebMeb eoeeod, eeJele HeoeLee&ved Ye=lee eeHvegegmleeJeleeb
<ees[MeebMeb je%es eoeg~ eefo meJex meYesMeeoees efpelesevq ee megmleexles<eeb keoeefHe Hejepeees ve meeled, eefo meYesMe
mJeefnleb efekeer<exled leefn& ees+CeecebMeb mJeeb ve mJeerkegee&led51
HeoeLe&-ns (Fv) megKeeW kes OeejCe kejvesnejs mesveeHeefle! let (mepeeleeveeced) meceeve DeJemLee Jeeues
(osJeeveeced) efJeeved eeseDeeW kes yeere (Fceced) efJepee kees ee nesles ngS Fme Jeerjpeve kees (elejeced) efpememes
Me$egDeeW kes yeueeW kees neJeW Gme veerelf e kees (vee) ee kej, efpememes en (JeMeer) FeqveeW kees peerleves Jeeuee
(Demeled) nes Deewj (Sveced) Fmekees (Jee&mee) efJeee kes ekeeMe mes (meced, me=pe) mebmeie& keje, efpememes en
(Yeeieoe) Deueie-Deueie eLeeeesie YeeieeW kee osves Jeeuee (Demeled) nes51
YeeJeeLe&-eg ceW Ye=lepeve Me$egDeeW kes efpeve HeoeLeeX kees HeeJeW, Gve meyeeW kees meYeeHeefle jepee mJeerkeej
ve kejs, efkevleg GveceW mes eLeeeesie melkeej kes efuees eeseDeeW kees meesuenJeeb Yeeie osJes~ Jes Ye=lepeve ef pelevee
keg Yeeie HeeJeW, Gme kee meesuenJeeb Yeeie jepee kes efuees osJeW~ pees meye meYeeHeefle Deeefo efpeles eqve neW lees Gvekee
keYeer Hejepee ve ness, pees meYeeHeefle DeHeves efnle kees efkeee eens lees ue[vesnejs Ye=leeW kee Yeeie DeeHe ve
uesJs es51
eme kegce& FlemeeeeflejLe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe Hegjesefnlee|lJeiepeceeveke=leceen
Deye Hegjesefnle $eeqlJeped Deewj epeceeve kes ke=le kees Deieues cev$e ceW kene nw
eme kegceex ie=ns nNefJemleceives Je&eeN lJeced~
910
epegJexoYee<es
aj.
org
lemcew osNJeeDeefOeyegJeVeNeb eN yeeCeNmHeefle52
eme~ kegce&~ ie=ns~ nNefJe~ leced~ DeNivesN~ JeN&NeN~ lJeced~ lemcew~ osNJee~ DeefOe~ yegJeNved~ DeNeced~ eN~ yeeCe~
Heefle52
as
am
HeoeLe&-(eme) je%e (kegce&) mecHeeoeece (ie=ns) (nefJe) nesceced (leced) (Deives) efJeved Hegjesenf le
(Je&e) De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe& (lJeced) (lemcew) leb epeceeveced~ De$e Jeleesve
elegLeea (osJee) efoJeiegCee $eeqlJepe (DeefOe) (yegJeved) DeefOekeb yegJevleg~ uesdeeesieeseced~ (Deeced) (e)
(yeeCe) Jesome (Heefle) Heeuekees epeceeve52
DevJee-ns Deives! Jeeb eme ie=ns nefJe<kegce&mleb lJeb JeOe&e, osJeemlemcee DeefOe yegJeved~ Deeb
yeeCemHeefleMe leeveefOeyeJeerleg52
YeeJeeLe&-Hegjesefnleme leled kecee&efmle elees epeceevemeesVeeflemmeeod, ees eme eeMeb eeJee kece&
kegee&led, lemcew leeMeb leeJeosJe ceeefmekeb Jesleveb oseced~ meJe&s efJeebme meJee&ved eefle melegceHeefoMeset jepee e52
HeoeLe&-ns (Deives) efJeeved Hegjesefnle! nce ueesie (eme) efpeme jepee kes (ie=ns) Iej ceW (nefJe) nesce
(kegce&) kejW, (leced) Gmekees (lJeced) let (Je&e) ye{e DeLee&led Glmeen os leLee (osJee) efoJe iegCe Jeeues
$eeqlJeped ueesie (lemcew) Gmekees (DeefOe, yegJeved) DeefOeke GHeosMe kejW (e) Deewj (Deeced) en (yeeCe) JesoeW
kee (Heefle) Heeueve kejvesneje epeceeve Yeer Gve kees efMe#ee osJes52
YeeJeeLe&-Hegjesefnle kee Jen keece nw efke efpememes epeceeve keer GVeefle nes Deewj pees, efpemekee, efpelevee,
pewmee keece kejs, Gmekees Gmeer {bie Glevee ner efveece efkeee ngDee ceeefmeke Oeve osvee eeefnes~ meye efJeeved peve
meye kes eefle mele kee GHeosMe kejW Deewj jepee Yeer meleesHeosMe kejs52
the
ary
Gog lJeslemeeeeflejLe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe meYeeHeefleefJe<eeceen
Deye meYeeHeefle kes efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Gog lJeeN efJees osNJeeDeivesN Yejvleg efeefeefYe~

me vees YeJe efMeNJemlJe megeleerkees efJeNYeeJemeg53
Gled~ TBNFlBet~ lJeeN~ efJees~ osNJee~ Deives~ Yejvleg~ efeefeefYeefNjefleN efeefeefYe~ me~ veN~ YeNJeN~ efMeNJe~ lJeced~
megeleerkeN Fefle megeleerke~ efJeNYeeJemegefjefle efJeNYeeJemeg53
HeoeLe&-(Gled) (G) (lJee) lJeeced (efJees) meJex (osJee) efJeebme (Deives) efJeved (Yejvleg) Oejvleg
(efeefeefYe) meb%eevew (me) (ve) DemceYeced (YeJe) (efMeJe) ceuekeejer (lJeced) (megeleerke) megg eleerkeb
eleereflekejb %eeveb eme me (efJeYeeJemeg) ees efJeefJeOeemeg Yeemeg efJeeeekeeMes<eg Jemeg Jemeefle me53
meoMeesOeee
911
aj.
org
DevJee-ns Deives! meYesMe eb lJee efJees osJeeefMeefeefYejvleg, me G lJeb ve efMeJe megeleerkees

efJeYeeJemegYe&Je53
YeeJeeLe&-es esYees efJeeeb oegmles les<eeb mesJekee meg53
HeoeLe&-ns (Deives) efJeeved meYeeHeefle! efpeme (lJee) legPes (efJees) meye (osJee) efJeeved peve
(efeefeefYe) Des-Des %eeveeW mes (Gjvleg) Glke=leeHetJe&ke OeejCe Deewj Gej kejW DeLee&led DeHeveer efMe#ee mes
lesjs De%eeve kees otj kejW (me, G) meesF& (lJeced) let (ve) nce ueesieeW kes efuees (efMeJe) cebieue kejvesneje
(megeleerke) Deer eleerefle kejves Jeeues %eeve mes egkele leLee (efJeYeeJemeg) efJeefJeOe ekeej kes efJeeeefmeevleeW ceW
efmLej (YeJe) nes53
YeeJeeLe&-pees efpevekees efJeee osJeW, Jes efJeee uesves Jeeues Gve kes mesJeke neW53
am
Hee efoMe FlemeeeeflejLe $eef<e~ efoied osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe erHeg<eke=leceen
Deye er-Heg<e kes ke=le kees Deieues cev$e ceW kene nw
HeeN efoMeesN owJeere&N%eceJevleg osNJeerjHeeceefleb ogce&Nefleb yeeOeceevee~

jeNemHees<es eN%eHeefleceeNYepevleer jeNemHees<esNDeefOe eN%eesDemLeeled54
as
Hee~ efoMe~ owJeer~ eN%eced~ DeNJeNvleg~ osNJeer~ DeHe~ Deceefleced~ ogce&Nefleefceefle ogceNefleced~ yeeOeceevee~ jeNe~ Hees<es~
eN%eHeefleNefceefle eN%eHeefleced~ DeeNYepevleerNefjleeNYepevleer~ jeNe~ Hees<es~ DeefOe~ eN%e~ DeNmLeeNled54
the
ary
HeoeLe&-(Hee) HetJee&efoeleees ceOemLee ewkee (efoMe) DeeMee (owJeer) osJeeveeefcecee (e%eced)

mevleJeb melkee&Jeb Jee ie=neececed (DeJevleg) keeceevleeced (osJeer) efoJee efJeog<ees yeeeeefjCe eqe
(DeHe) (Deceefleced) De%eeveced (ogce&efleced) ogeb e%eeced (yeeOeceevee) efvemmeejevle (jee) Oeveme (Hees<es)
Hees<eCes (e%eHeefleced) jepeHeeuekeced (DeeYepevleer) mecevleeled mesJeceevee (jee) efee (Hees<es) Hegew (DeefOe)
(e%e) ie=neece (DemLeeled) eflesled54
DevJee-DeHeeceeEle ogce&eEle yeeOeceevee owJeeroJx eer Hee efoMe FJe efJemle=lee jeemHees<es e%eHeeEle
mJeeefceveeceeYepevleer- e&%eceJevleg eleeseb e%ees jeemHees<esOemLeeoefOeeflesled54
YeeJeeLe&-De$e uegesHeceeueej~ e$e ie=neeces Oeeefce&kee efJeebme eMebefmelee efJeog<e eqeMe meefvle,
le$e ogJe&meveeefve ve peeevles~ eefo meJee&meg efo#eg eMebefmelee epee YeJesegmleefn& je%e meceerHesvesYeesefOekewee
meeled54
HeoeLe&-(DeHe, Deceefleced) Delevle De%eeve Deewj (ogce&efleced) og yegef kees (yeeOeceevee) Deueie kejleer
ngF (owJeer) efJeeveeW keer es (osJeer) efoJe iegCe Jeeueer HeefC[lee yeeeeefjCeer er (Hee, efoMe) HetJe& Deeefo
912
epegJexoYee<es
aj.
org
eej Deewj Ske ceOemLe Heebe efoMeeDeeW kes legue Deueie-Deueie keeceeW ceW ye{er ngF& (jee, Hees<es) Oeve keer Hegef
kejves kes efveefcee (e%eHeefleced) ie=nke=le Jee jepeHeeueve kejves Jeeues DeHeves mJeeceer kees (DeeYepevleer) meye
ekeej mesJeve kejleer ngF& (e%eced) mebieefle kejves eesie ie=neece kees (DeJevleg) eenW~ efpememes en (e%e)
ie=neece (jee, Hees<es) Oeve keer HegeF& ceW (DeefOe, DemLeeled) DeefOekelee mes efmLej nes54
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW uegesHeceeueej nw~ efpeme ie=neece ceW Oeeefce&ke efJeeved Deewj eMebmeeegkele
HeefC[lee er nesleer nQ, Jeneb og keece veneR nesles~ pees meye efoMeeDeeW ceW eMebefmele epee nesJeW lees jepee kes meceerHe
DeewjeW mes DeefOeke Ssee& nesJes54
meefce FlemeeeeflejLe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
e%e keLeb kee&Je FlegHeefoMeles
am
e%e kewmes kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
meefcesDeNiveeJeefOe ceeceneNveGNkeLeHe$eNF&[ees ie=YeerNle~

leNb IeNcce Heefjie=eeepevleesNpee& eeN%eceepevle osNJee55
meefceN FefleN mecedFs~ DeNiveew~ DeefOe~ ceeNceNneNve~ ceNceNNneNve Fefle ceceneNve~ GNkeLeHe$eN FlegkeLeHe$e~ F&[e~
ie=YeerNle~ leNced~ IeNcce&ced~ HeNefjie=esefle Heefjie=e~ DeNeNpeNvleN~ TNpee&~ eled~ eN%eced~ Deepevle~ osNJee55
the
ary
as
HeoeLe&-(meefces) meceked eoers (Deiveew) HeeJekes (DeefOe) (ceeceneve) DeefleMeesve ceneved Hetpeveere
(GkeLeHe$e) GkeLeeefve Jekelegb eesieeefve Jesomlees$eeefCe He$eeefCe efJeeeiecekeeefve eme me (F&[e) F&ef[legb
mleeslegceOesef<elegb eesie (ie=Yeerle) ie=nerle (leced) leeHeeeqvJeleced (Iece&ced) Deeqivenes$eeefokeb e%eced~ Iece& Fefle
e%eveecemeg Heefleced (efveIeb03.17) (Heefjie=e) meJe&lees ie=nerlJee (Deepevle) epevleg (Tpee&) yeuesve (eled)
eced (e%eced) Deeqivenes$eeefokeced (Deepevle) epevles (osJee) efJeebme55
DevJee-ns ceveg<ee! eteb eLee osJee meefcesiveew eeb e%eceepevle, leLee eesefOe ceeceneve GkeLeHe$e
F&[ees ie=Yeerleesefmle, leb leb Iece&cetpee& Heefjie=eeepevle55
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ceveg<ewpe&ieogHekeejee eLee efJeebmeeseqivenes$eeefokeb
e%ecevegefleefvle, leLeeecevegeleJe55
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie pewmes (osJee) efJeeved peve (meefces) Des peueles ngS (Deiveew) Deeqive
ceW (eled) efpeme (e%eced) Deeqivenes$e Deeefo e%e kees (Deepevle) kejles nQ, Jewmes pees (DeefOe, ceeceneve) DeefOeke
Deewj Delevle melkeej kejves eesie (GkeLeHe$e) efpemekes kenves eesie efJeeeegkele Jeso kes mlees$e nQ, (F&[e) pees
mlegefle kejves leLee eenves eesie Jee (ie=Yeerle) efpemekees meppeveeW ves enCe efkeee nw, Gme (leced) leeHeegkele
(Iece&ced) Deeqivenes$e Deeefo e%e kees (Tpee&) yeue mes (Heefjie=e) enCe kejkes (Deepevle) efkeee kejes55
meoMeesOeee
913
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke mebmeej kes GHekeej kes efuees
pewmes efJeeved ueesie Deeqivenes$e e%e kee DeeejCe kejles nQ, Jewmes Devegeve efkeee kejW55
owJeeeslemeeeeflejLe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<eea He*defkeleMvo~ Heece mJej
DeLe e%e keLeb kee&Je Fleen
Deye e%e kewmes kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
owJeee OeN$ex pees^s osJeNeer eercevee MeNleHeee~

HeNefjie=e osNJee eN%eceeeved osNJee osNJesYeesDeOJeNe&vleesDemLeg56
owJeee~ OeN$ex~ pees^s~ osNJeNeerefjefle osJeNeer~ eerceveeN FefleN eercevee~ MeNleHeeeN Fefle MeNleHeee~ HeNefjie=esefle
Heefjie=e~ osNJee~ eN%eced~ DeeNeNved~ osNJee~ osNJesYe~ DeNOJeNe&vle~ DeNmLeg56
the
ary
as
am
HeoeLe&-(owJeee) efoJes<eg iegCes<eg YeJeee (Oe$ex) OeejCeMeerueee (pees^s) peg<eceeCeee (osJeeer) eereles
ee mee eeroJx es<eg efJeeles eme me (eercevee) efeefe cevees eme me (MeleHeee) Meleeefve Heeebefme ogiOeeoerevf e
Jemletefve eme me (Heefjie=e) (osJee) keeceeceevee (e%eced) mebievleJeb ie=neececeeqivenes$eeefokeb Jee (Deeeved)
eeHvegJevleg (osJee) efJeeeoeleej (osJesYe) efJee (DeOJee&vle) DeelceveesOJejefcevle (DemLeg)
efleseg56
DevJee-ns ceveg<ee! eLeeOJee&vlees osJee efJeebmees osJesYees e%esmLeg, eLee owJeee Oe$ex pees^s nes$es
osJeeer eercevee MeleHeee epeceevees Jee&les, leLee osJee eteb efJeee Heefjie=e epeceeeved56
YeeJeeLe&-ceveg<ew eereee Geesie meowJe kee&Jees eLee efJeebmees OeveueyOees eelesjbmleoveg eeefleleJeced56
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (DeOJee&vle) DeHeves kees e%e keer Fe kejves Jeeues (osJee) efJeee kes
oelee efJeeved ueesie (osJesYe) efJeeveeW keer emeVelee kes efuees ie=neece Jee Deeqivenes$eeefo e%e ceW (DemLeg) efmLej
neW Jee pewmes (owJeee) Des-Des iegCeeW ceW eefme ngS (Oe$ex) OeejCeMeerue leLee (pees^s) eerelf e kejves Jeeues
neslee kes efuees (osJeeer) pees mesJeve keer peeleer Jen efJeeeHe ue#ceer efJeeveeW ceW efpemekeer efJeeceeve nes
(eercevee) efpemekee efke ue#ceer ceW ceve Deewj (MeleHeee) efpemekes mewke[eW otOe Deeefo Jemleg nQ, Jen epeceeve
Jee&ceeve nw, Jewmes (osJee) efJeee kes oelee legce ueesie efJeee kees (Heefjie=e) enCe kejkes (e%eced) ee kejves
eesie ie=neece Jee Deeqivenes$e Deeefo kees (Deeeved) ee nesDees56
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke Oeveeeef kes efuees meowJe Geesie kejW, pewmes efJeeved ueesie Oeveeeef kes
efuees ee kejW, Jewmes Gvekes Devegketue ceveg<eeW kees Yeer e kejvee eeefnes56
JeerleefcelemeeeeflejLe $eef<e~ e%ees osJelee~ efvee=oe<eea ye=nleer vo~ ceOece mJej
914
epegJexoYee<es
aj.
org
JeerNle nNefJe MeefceNle MeefceNlee eNpeOew legjerees eN%ees e$e nNJecesefle~

lelees JeeNkeeDeeNefMe<ees vees peg<evleeced57
JeerNleced~ nNefJe~ MeNefceNleced~ MeNefceNlee~ eNpeOew~ legjere~ eN%e~ e$e~ nNJeced~ Sefle~ lele~ JeeNkee~ DeeNefMe<eN
FleeNefMe<e~ veN~ peg<eNvleeNced57
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Jeerleced) ieceveMeerueced (nefJe) nesleJeced (Meefceleced) GHeMeevleced (Meefcelee)

GHeMeceeefoiegCeegkelee (epeOew) egced (legjere) elegLe& (e%e) mebievleJe (e$e) (nJeced) (Sefle) ieefle
(lele) lemceeled (Jeekee) Gevles eemlee (DeeefMe<e) Feefmee (ve) Demceeved (peg<evleeced)
mesJevleeced57
DevJee-ns ceveg<ee! e Meefcelee epeOew Jeerleb Meefceleb nefJejiveew eef#eHeefle, emlegjerees e%eesefmle, e$e
nJecesefle, lelees Jeekee DeeefMe<eMe vees peg<evleeefceleerle57
YeeJeeLe&-Deeqivenes$eeoew elJeej HeoeLee& meefvle Heg<keueb HegefmegieefvOeefceiegCeegkeleb jesieveeMekeb nefJe,
leesOeveb, e%ekeee&, Jeseiveeefokeb eself e~ eLeeJegle HeoeLe& DeekeeMeb ielJee HegvejeJe=lesmeeOekees YeJeleerefle
ceveg<ewce&vleJeced57
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Meefcelee) Meeefvle Deeefo iegCeeW mes egkele ie=neeceer (epeOew) e%e kejves kes
efuees (Jeerleced) ieceveMeerue (Meefceleced) ogie&gCeeW keer Meeefvle kejves Jeeues (nefJe) nesce kejves eesie HeoeLe& kees
Deeqive ceW es[
lee nw pees (legjere) eewLee (e%e) ee kejves eesie e%e nw leLee (e$e) peneb (nJeced) nesce
kejves eesie HeoeLe& (Sefle) ee neslee nw (lele) Gve meyeeW mes (Jeekee) pees kener peeleer nQ, Jes (DeeefMe<e)
Feefmeef (ve) nce ueesieeW kees (peg<evleeced) mesJeve kejW, Ssmeer Fe kejes57
YeeJeeLe&-Deeqivenes$e Deeefo e%e ceW eej HeoeLe& nesles nQ DeLee&led yengle-mee Hegef, megieefvOe, efce Deewj
jesie efJeveeMe kejves Jeeuee nesce kee HeoeLe&, Gmekee MeesOeve, e%e kee kejves Jeeuee leLee Jesoer, Deeie, ueke[er
Deeefo~ eLeeefJeefOe mes nJeve efkeee ngDee HeoeLe& DeekeeMe kees peekej efHej Jeneb mes HeJeve Jee peue kes eje Deekej
Fe keer efmeef kejves Jeeuee neslee nw, Ssmee ceveg<e kees peevevee eeefnes57
mete&jefMceefjlemeeeeflejLe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe mete&ueeskemJeHeceen
Deye Deieues cev$e ceW mete&ueeske kes mJeHe kee keLeve efkeee nw
mete&jefMceNn&efjkesMe Hegjmleeled meefJeNlee peesefleNoeeNB2Depeeced~
meoMeesOeee
915
aj.
org
leme Het<ee emeNJes eeefle efJeNevlmeNcHeMeNved eqJeeeN YegJeveeefve ieesNHee58
mete&jefMNceefjefleNN mete&jefMce~ nefjkesMeN FefleN nefjkesMe~ Hegjmleeled~ meNefJeNlee~ peesefle~ Gled~ DeNeeNved~ Depeeced~
leme~ Het<ee~ eNmeNJe Fefle emeNJes~ eeNefleN~ efJeNeved~ mebNHeMeNefVeefle meNcedHeMeved~ efJeee~ YegJeveeefve~ ieesNHee58
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mete&jefMce) (nefjkesMe) nefjleJeCe& (Hegjmleeled) eLecele (meefJelee) mete&ueeske (peesefle)

egefleced (Gled) (Deeeved) (Depeeced) efvejvlejced (leme) (Het<ee) Hegefkeee& (emeJes) emetles peieefle (eeefle)
eeHveeself e (efJeeved) efJeeeegkele (mebHeMeved) meceked es#eceeCe (efJeee) meJee&ved (YegJeveeefve) ueeskeeved (ieesHee)
He=efLeJeeoees peiej#ekee58
DevJee-ns ceveg<ee! e Hegjmleeled meefJelee peeself e eeefle, eeqmceved nefjkesMe mete&jefMceJe&le&les, e
emeJespeeb Het<eeefmle, eb efJeeved mebHeMeved meved leefeeb eeefle, leme mekeeMeeod ieesHee efJeee YegJeveevegoeeved, me
mete&ceC[ueesefleekeeMecee Fefle eteb efJee58
YeeJeeLe&-eeseb mete&ueeskemlelekeeMes Megkeuenefjleeoeesveskes efkejCee meefvle, es
meJeBe&uueeskeeveefYej#eefvle~ Dele SJe meJe&mJe j#eCeb YeJeleerelf e Jeseced58
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Hegjmleeled) Heefnues mes (meefJelee) mete&ueeske (peesefle) ekeeMe kees oslee nw,
efpemeceW (nefjkesMe) njs jbie Jeeueer (mete&jefMce) mete& keer efkejCe Jee&ceeve nQ, pees (emeJes) GlHeVe ngS peieled
ceW (Depeeced) efvejvlej (Het<ee) Hegef kejves Jeeuee nw, efpemekees (efJeeved) efJeeeegkele Heg<e (mebHeMeved) Des
ekeej osKelee ngDee Gmekeer efJeee kees (eeefle) ee neslee nw, (leme) Gmekes mekeeMe mes (ieesHee) mebmeej keer
j#ee kejves Jeeues He=efLeJeer Deeefo ueeske Deewj leejeieCe Yeer (efJeee) mecemle (YegJeveeefve) ueeske-ueeskeevlejeW kees
(Goeeved) ekeeefMele kejles nQ, Jen mete&ceC[ue DeefleekeeMecee nw, en legce peevees58
YeeJeeLe&-pees en mete&ueeske nw, Gmekes ekeeMe ceW esle Deewj njer j-efJej Deveske efkejCeW nQ, pees
meye ueeskeeW keer j#ee kejleer nQ, Fmeer mes meye keer meye ekeej mes meoe j#ee nesleer nw, en peeveves eesie nw58
efJeceeve Fleme efJeeeJemeg$e&ef<e~ Deeefolees osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLesejsCe efkeceLe& meteex efveefce&le FlegHeefoMeles
Deye F&ej ves efkemeefuees mete& kee efvecee&Ce efkeee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
efJeNceeveSN<e efoNJees ceOeDeemleDeeHeefeNJeeved jesomeerDeNvleefj#eced~

me efJeNeeeerjefYees Ie=leereerjvleNje HetJe&NceHejb e kesNlegced59
efJeNceeveN Fefle efJeNceeve~ SN<e~ efoNJe~ ceOes~ DeeNmlesN~ DeeNHeNefeNJeeefveleeHeefeNJeeved~ jesomeerN FefleN jesomeer~
DeNvleefj#eced~ me~ efJeNeeeer~ DeNefYe~ eNsN~ Ie=leeeer~ DeNvleNje~ HetJe&ced~ DeHejced~ eN~ kesNlegced59
916
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(efJeceeve) efJeceeveefceJe efmLele (S<e) mete& (efoJe) ekeeMeme (ceOes) (Deemles) efleefle
(DeeHeefeJeeved) mJelespemee JeeJeeved (jesomeer) ekeeMeYetceer (Devleefj#eced) DeJekeeMeced (me) (efJeeeeer) ee
efJeeceeefvle eeHvegJeefvle lee egleer (DeefYe) (es) HeMeefle~ e Fefle HeMeeflekecee& (efveIeb03.11)
(Ie=leeeer) ee Ie=lecegokeceeefvle lee (Devleje) eesce&Oes (HetJe&ced) (DeHejced) (e) (keslegced) e%eeHekeb
lespe59
DevJee-efJeeved e S<e efoJees ceOes efJeceevees jesomeer Devleefj#eceeHeefeJeeved meVeemles, me
efJeeeeerIe&=leeeereg&leer- efJe&mleejeefle, HetJe&ceHejcevleje e keslegceefYees, leb efJepeeveereeled59
YeeJeeLe&-e mete&ueeskees yeeeC[ceOes efmLele meved mJeekeeMesve meJe&ceefYeJeeHveeself e, me meJee&efYeke<e&kees
Jee&le Fefle ceveg<ewJexeced59
HeoeLe&-efJeeeJeeved Heg<e pees (S<e) en mete&ceC[ue (efoJe) ekeeMe kes (ceOes) yeere ceW
(efJeceeve) efJeceeve DeLee&led pees DeekeeMeeefo ceeieeX ceW DeeMee&He mes euevesneje nw, Gmekes meceeve Deewj
(jesomeer) ekeeMe-Yetefce Deewj (Devleefj#eced) DeJekeeMe kees (DeeHeefeJeeved) DeHeves lespe mes Jee ngDee (Deemles)
efmLej nes jne nw, (me) Jen (efJeeeeer) pees mebmeej kees ee nesleer DeLee&led DeHeves Goe mes ekeeefMele kejleeR Jee
(Ie=leeeer) peue kees eeHle kejeleer nwQ, Gve DeHeveer egefleeeW DeLee&led ekeeMeeW kees efJemle=le kejlee nw, (HetJe&ced) Deeies
efove (DeHejced) Heers jeef$e (e) Deewj (Devleje) oesveeW kes yeere ceW (keslegced) meye ueeskeeW kes ekeeMeke lespe kees
(DeefYees) osKelee nw, Gmes peeves59
YeeJeeLe&-pees mete&ueeske yeeeC[ kes yeere efmLele ngDee DeHeves ekeeMe mes meye kees Jee nes jne nw,
Jen meye kee Dee Deeke<e&Ce kejves Jeeuee nw, Ssmee ceveg<eeW kees peevevee eeefnes59
the
ary
G#ee FlemeeeeflejLe $eef<e~ Deeefolees osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
GN#ee mecegesDeNCe megHeNCe& HetJe&meN eesefve efHeNlegjeefJeJesMe~

ceOes efoNJees efveefnleN He=eqMveNjMceeN efJe eecesN jpememHeeNlevleew60
GN#ee~ meNceg~ DeNNCe~ megHeNCe& Fefle megHeNCe&~ HetJe&me~ eesefveced~ efHeNleg~ Dee~ efJeNJesNMeN~ ceOes~ efoNJe~ efveefnleN
FefleN efveefnle~ He=efMve~ DeMcee~ efJe~ eNeNcesN~ jpeme~ HeeNefleN~ Devleew60
HeoeLe&-(G#ee) Je=ee meseke (meceg) meceied JevleeHees emceeled me (DeCe) Deejkele

(megHeCe&) MeesYeveeefve HeCee&efve Heeueveeefve emceeled (HetJe&me) HetCe&me (eesefveced) keejCeced (efHeleg) GlHeeefokeeee
efJeegle (Dee) (efJeJesMe) eefJeMeefle (ceOes) (efoJe) ekeeMeceeme (efveefnle) F&ejsCe mLeeefHele (He=efMve)
meoMeesOeee
917
as
am
aj.
org
efJeefe$eJeCe& mete& (DeMcee) DeMvegles JeeHveesefle me cesIe~ DeMcesefle cesIeveecemeg Heefleced (efveIeb01.10)
(efJe) (eeces) efJeefJeOeleee eceles (jpeme) ueeskeeved (Heeefle) j#eefle (Devleew) yevOeves60
DevJee-ns ceveg<ee! e F&ejsCe efoJees ceOes efveefnle G#ee mecegesCe megHeCe& HegefMvejMcee cesIeMe
jpemeesvleew efJeeeces Heeefle e HetJe&me efHelegeexevf eceeefJeJesMe, me meceiegHeeeskeleJe60
YeeJeeLe&-ceveg<ewjerejmeeveskes OeveJeeoe Jeeee, keglees esve mJeefJe%eeHeveee peielHeeueveefveefcee
metee&efoevle eoefMe&le, me keLeb ve meJe&Meeqkeleceeved YeJesled60
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees Hejcesej ves (efoJe) ekeeMe kes (ceOes) yeere ceW (efveefnle) mLeeefHele efkeee
ngDee (G#ee) Je=ef-peue mes meeReves Jeeuee (meceg) efpememes efke Des ekeej peue efiejles nQ, (DeCe) pees
ueeue j Jeeuee leLee (megHeCe&) efpememes efke Deer Heeuevee nesleer nw, (He=eqMve) Jen efJeefe$e j Jeeuee
mete&He lespe Deewj (DeMcee) cesIe (jpeme) ueeskeeW kees (Devleew) yevOeve kes efveefcee (efJe, eeces) Deveske ekeej
Ietcelee leLee (Heeefle) j#ee kejlee nw leLee (HetJe&me) pees HetCe& (efHeleg) Fme mete&ceC[ue kes lespe kees GlHeVe kejves
Jeeuee efyepegueerHe Deeqive nw, Gmekes (eesefveced) keejCe ceW (Dee, efJeJesMe) eJesMe kejlee nw, Jen mete& Deewj cesIe
Des ekeej GHeeesie kejves eesie nQ60
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees F&ej kes Deveske OeveJeeo kenves eeefneW, keeeWekf e efpeme F&ej ves DeHeves peeveves
kes efuees peieled keer j#ee kee keejCeHe mete& Deeefo evle efoKeeee nw, Jen kewmes ve meJe&Meeqkeleceeved nes60
Fvb efJeesleme ceOegvoe meglepeslee $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvepe&ielegjerejme iegCeeveen
efHej peieled yeveeves Jeeues F&ej kes iegCeeW kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
FvbN efJeeeDeJeerJe=OevlmecegJeemeNb efiej~

jLeerNlece jLeerveebN JeepeeveeN: melHeefleNb Heefleced61
Fvced~ efJeee~ DeNJeerNJe=OeNved~ meNcegJeemeNefceefle mecegJeemeced~ efiej~ jLeerlececed~ jLeerleceNefceefle jefLelececed~

HeoeLe&-(Fvced) Hejceelceeveced (efJeee) meJee& (DeJeerJe=Oeved) JeOe&evleg (mecegJeemeced)

mecegmeevleefj#eme Jeee JeeefefjJe Jeeefe&me leced (efiej) Jeee (jLeerlececed) eMemlee jLee megKensleJe
HeoeLee& efJeevles eeqmceved meesefleMeefelemleced (jLeerveeced) eMemlejLeegkeleeveeced (Jeepeeveeced) %eeveeefoiegCeegkeleeveeb
peerJeeveeced (melHeefleced) meoefJeveeMeer eemeew Heefle HeeuekeMe ee meleeceefJeveeefMeveeb keejCeeveeb peerJeeveeb e
Heeuekemleced (Heefleced) mJeeefceveced61
918
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eteb eb mecegJeemeb jLeerveeb jLeerleceb Jeepeeveeb HeeEle melHeefleefcevb Hejceelceeveb
efJeee efiejesJeerJe=OeBmleb melelecegHeeOJeced61
YeeJeeLe&-meJezce&veg<ewe meJex Jesoe eMebmeefvle, eb eeseif eve GHeemeles, eb eeHe cegkelee Deevevob Yegeles, me
SJe GHeeme Fes osJees cevleJe61
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce efpeme (mecegJeemeced) Devleefj#e keer Jeeef kes meceeve Jeeef Jeeues
(jLeerveeced) eMebmeeegkele megKe kes nsleg HeoeLe& JeeueeW ceW (jLeerlececed) Delevle eMebefmele megKe kes nsleg HeoeLeeX mes
egkele (Jeepeeveeced) %eeveer Deeefo iegCeer peveeW kes (Heefleced) mJeeceer (melHeefleced) efJeveeMejefnle Jee efJeveeMejefnle
keejCe Deewj peerJeeW kes Heeuevesnejs (Fvced) Hejceelcee kees (efJeee) mecemle (efiej) JeeCeer (DeJeerJe=Oeved) ye{eleer
DeLee&led efJemleej mes kenleer nQ, Gme Hejceelcee keer efvejvlej GHeemevee kejes61
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eeefnes efke meye Jeso efpemekeer eMebmee kejles, eesieerpeve efpemekeer GHeemevee
kejles Deewj cegkele Hegg<e efpemekees ee neskej Deevevo Yeesieles nQ, Gmeer kees GHeemevee kes eesie FosJe
ceeveW61
osJentefjleme efJeOe=efle$e&ef<e~ e%ees osJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvejerej keerMeesmleerleen
as
efHej F&ej kewmee nw, en Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeNnte&N%eDee e Je#eled megcveNnte&N%eDee e Je#eled~

e#eoNeqiveoxNJees osNJeeB2Dee e Je#eled62
the
ary
osNJeNntefjefle osJeNnt~ eN%e~ Dee~ eN~ JeN#eNled~ megcveNntefjefle megcveNnt~ eN%e~ Dee~ eN~ JeN#eNled~ e#eled~ DeNeqive~
osNJe~ osNJeeved~ Dee~ eN~ JeN#eNled62
HeoeLe&-(osJent) osJeeved efJeog<e Deeeefle me (e%e) Hetpeveere (Dee) (e) (Je#eled) eeHeesled
(megcvent) e megcveeefve megKeeveeeefle me (e%e) mebievleJe (Dee) (e) (Je#eled) (e#eled) epesled oeeled
(Deeqive) mJeebekeeMe (osJe) mekeuemegKeoelesej (osJeeved) efoJeeved iegCeeved Yeesieeved Jee (Dee) (e) (Je#eled)
eeHeesled62
DevJee-ns ceveg<ee! ees osJente&%e F&ejesmceeved meleceeJe#eled, eeomeleeogjsled~ e
megcvente&%eesmceYeb megKeeveeJe#eled, ogKeeefve e veeMeesled~ eeseqiveoxJeesmceeved osJeeved e#eoeJe#ee leb YeJevle
meleleb mesJevleeced62
YeeJeeLe&-e DeeweJf e&efHeemeles, eMe megKemJeHees ceueeo Hejcesejesefmle, leb meceeefOeeesiesve
ceveg<ee GHeemeerjved62
meoMeesOeee
919
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (osJent) efJeeveeW kees yegueeves (e%e) Hetpee kejves eesie F&ej nce ueesieeW kees
mele (Dee, Je#eled) GHeosMe kejs (e) Deewj Demele mes nceeje Gej kejs Jee pees (megcvent) megKeeW kees yegueeves
Jeeuee (e%e) Hetpeve kejves eesie F&ej nce ueesieeW kes efuees megKeeW kees (Dee, Je#eled) ee kejs (e) Deewj ogKeeW
kee efJeveeMe kejs Jee pees (Deeqive) DeeHe ekeeMeceeve (osJe) mecemle megKe kee osves Jeeuee F&ej nce ueesieeW kees
(osJeeved) Gece iegCeeW Jee YeesieeW kees (e#eled) osJes (e) Deewj (Dee, Je#eled) HengBeeJes DeLee&led keeee&vlej mes eeHle
kejs, Gmekees DeeHe ueesie efvejvlej mesJees62
YeeJeeLe&-pees Gece Mee peeveves Jeeues efJeeveeW mes GHeemevee efkeee peelee leLee pees megKemJeHe Deewj
ceue keeeeX kee osves Jeeuee Hejcesej nw, Gmekeer meceeefOeeesie mes ceveg<e GHeemevee kejW62
Jeepemesleme efJeOe=efle$e&ef<e~ Fves osJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
am
Jeepeme cee emeNJeGodeeNYesCeesoeYeerled~

DeOee meNHeeNefveves ces efveeeNYesCeeOejeB2Deke63
as
Jeepeme~ ceeN~ eNmeNJe Fefle emeNJe GNodeeNYesCeslegledeeNYesCe~ Gled~ DeNeNYeerNled~ DeOe~ meNHeeNefveefle meNHeeved~
Fv~ cesN~ efveNeeNYesCesefle efveeeNYesCe~ DeOejeved~ DeNkeNefjleke63
the
ary
HeoeLe&-(Jeepeme) efJe%eeveme (cee) ceeced (emeJe) GlHeeoke (GodeeYesCe) Glke=leee ie=eefle esve
lesve (Gled) (DeeYeerled) (DeOe) DeLe~ De$e efveHeeleme e [Dee06.3.136] Fefle oerIe&~ (meHeeved) Me$etved
(Fv) Heefle (ces) cece (efveeeYesCe) efveensCe (DeOejeved) DeOeHeefleleeved (Deke) kegee&led63
DevJee-ns ceveg<ee! eLesves Jeepeme emeJees cee ceecegodeeYesCeesodeYeerled~ leLeeOeeLe ees ces cece
meHeeved efveeeYesCeeOejevekemleb eteceefHe mesveeHeeEle kegle63
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLesejmleLee es ceveg<ee Heeueveee Oeeefce&keeved ceveg<eeved
mebie=efvle, lee[veee ogeBMe efveie=efvle, le SJe jepeb kegeg MekevegJeefvle63
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Fv) Heeueve kejves Jeeuee (Jeepeme) efJeMes<e %eeve kee (emeJe) GlHeVe
kejves Jeeuee F&ej (cee) cegPes (GodeeYesCe) Des enCe kejves kes meeOeve mes (God, DeeYeerled) enCe kejs, Jewmes
pees (DeOe) Fmekes Heers Gmekes Devegmeej Heeuevee kejves Deewj efJeMes<e %eeve efmeKeeves Jeeuee Heg<e (ces) cesjs
(meHeeved) Me$egDeeW kees (efveeeYesCe) Hejepee mes (DeOejeved) veeres efiejeee (Deke) kejs, Gmekees legce ueesie Yeer
mesveeHeefle kejes63
920
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes F&ej Heeuevee kejs, Jewmes pees ceveg<e Heeuevee kes
efuees Oeeefce&ke ceveg<eeW kees Des ekeej enCe kejles Deewj oC[ osves kes efuees ogeW kees efveen DeLee&led veeree
efoKeeles nQ, Jes ner jepe kej mekeles nQ63
GodeeYeefceleme efJeOe=efle$e&ef<e~ Fveiveer osJeles~ Dee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvejes jepeOece& GHeefoMeles
efHej Deieues cev$e ceW jepeOece& kee GHeosMe efkeee nw
GNodeeNYeb e efveeeNYeb eN yee osNJeeDeJeerJe=Oeved~

DeOee meNHeeefveveNiveer ces efJe<eteerveeNved Jemeleeced64
am
GNodeeNYeefcelegledeeNYeced~ eN~ efveNeeNYeefceefle efveeeNYeced~ eN~ yee~ osNJee~ DeNJeerNJe=OeNved~ DeOe~ meNHeeNefveefle
meNHeeved~ FNveNiveerFleerveNiveer~ cesN~ efJeN<eteerveeved~ efJe~ DeNmeNleeNced64
the
ary
as
HeoeLe&-(GodeeYeced) Glke=leee enCeced (e) (efveeeYeced) efveenced (e) (yee) Oeveced (osJee)
efJeebme (DeJeerJe=Oeved) JeOe&evleg (DeOe) DeLe~ De$e efveHeeleme e [Dee06.3.136] Fefle oerIe& (meHeeved)
Dejerved (Fveiveer) efJeeglHeeJekeeefJeJe mesveeHeleer (ces) cece (efJe<eteerveeved) efJeceeejle (efJe)
(Demeleeced)64
DevJee-osJee GodeeYeb e efveeeYeb e ke=lJee yeeeJeerJe=Oeved, DeOeeLe mesveeHeleer Fveiveer FJe ces
efJe<eteerveeved meHeeved Jemeleecegeql#eHeleeced64
YeeJeeLe&-es ceveg<ee meppeveeved melke=le ogeved efvenle yee Je&efelJee efve<keCkeb jepeb
mebHeeoeefvle, le SJe eMebefmelee~ ees jepee je^Jeeefmeve meppeveeved melke=le ogeved efvejmewee JeOe&eefle, lemewJe
meYeemesveeHeleer Me$egveeMeb keeg Mekevegeeleeced64
HeoeLe&-(osJee) efJeeved peve (GodeeYeced) Delevle Glmeen mes enCe (e) Deewj (efveeeYeced, e)
leeie Yeer kejkes (yee) Oeve kees (DeJeerJe=Oeved) ye{eJeW (DeOe) Fmekes Devevlej (Fveiveer) efyepegueer Deewj Deeie kes
meceeve oes mesveeHeefle (ces) cesjs (efJe<eteerveeved) efJejesOeYeeJe kees Jee&ves Jeeues (meHeeved) JewefjeeW kees (Jemeleeced)
Des ekeej Ge-Ge kes HekeW64
YeeJeeLe&-pees ceveg<e meppeveeW kee melkeej Deewj ogeW kees Heer, ceej, Oeve kees ye{e efve<keCke jepe
kee mecHeeove kejles nQ, Jes ner eMebefmele nesles nQ~ pees jepee jepe ceW Jemevesnejs meppeveeW kee melkeej Deewj ogeW kee
efvejeoj kejkes DeHevee leLee epee kes Ssee& kees ye{elee nw, Gmeer kes meYee Deewj mesvee keer j#ee kejves Jeeues peve
Me$egDeeW veeMe kej mekeW64
eceOJeefceleme efJeOe=efle$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
meoMeesOeee
921
aj.
org
eceOJeceNeqiveveeN veekeNcegKeN nmles<eg efyeYele~

efoNJemHe=: mJeie&NlJee efceNee osNJesefYejeOJeced65
eceOJeced~ DeNeqivevee~ veekeced~ GKeced~ nmles<eg~ efyeYel e~ efoNJe~ He=ced~ mJe~ ieNlJee~ efceNee~ osNJesefYe~
DeeNOJeNced65
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eceOJeced) Hejeeceb kegle (Deeqivevee) efJeeglee (veekeced) DeefJeeceeveogKeced (GKeced)

GKeeeeb mebmke=leb Ye#eceesoveeefokeced~ De$e MetueesKeeeled (Dee04.2.16) Devesve mebmke=leb Ye#ee FleLex eled
(nmles<eg) (efyeYele) Oejvle (efoJe) veeeefJeveeeefoekeeMepeeleme (He=ced) %eereqHmeleced (mJe) megKeced (ielJee)
eeHe (efceee) efceefuelee (osJeseYf e) efJeef (DeeOJeced) GHeefJeMele65
DevJee-ns Jeerje! eteceeqivevee veekecegKeb e nmles<eg efyeYelees Oejvle eceOJeced, osJesefYeefce&ee mevlees
efoJemHe=b mJeie&lJeeOJeced65
YeeJeeLe&-jepeHeg<ee efJeef men mebeeesiesCeeiveseeeefovee Me$eg<eg Hejeecevleeb efmLejb megKeb eeHe Hegve
Hegve eelesjved65
HeoeLe&-ns Jeerjes! legce (Deeqivevee) efyepegueer mes (veekeced) Delevle megKe Deewj (GKeced) Hee$e ceW Hekeees
ngS eeJeue, oeue, lekee&jer Deeefo Yeespeve kees (nmles<eg) neLeeW ceW (efyeYele) OeejCe efkees ngS (eceOJeced)
Hejeece kejes~ (osJesefYe) efJeeveeW mes (efceee) efceues ngS (efoJe) veee Deewj efJevee Deeefo iegCeeW kes ekeeMe mes
GlHeVe ngS efoJe (He=ced) eens ngS (mJe) megKe kees (ielJee) ee neskej (DeeOJeced) efmLele nesDees65
YeeJeeLe&-jepeHeg<e efJeeveeW kes meeLe mecyevOe kej Deeivese Deeefo DeeW Deeefo mes Me$egDeeW ceW Hejeece
kejW leLee efmLej megKe kees Heekej yeejcyeej Dee e kejW65
eeeerefceleme efJeOe=efle$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
efHej Gmeer efJe<ee kes Deieues cev$e ceW kene nw
eeeerNceveg eNefoMebN esefn efJeNeveNivesjives HegjesDeeqiveYe&JesNn~

efJeeeNDeeMeeN oereeveesN efJe YeeNetpe vees Oesefn efNHeosN eleg<Heos66
eeeerced~ Deveg~ eNefoMeNefceefle eNefoMeced~ e~ FNefnN~ efJeNeNved~ DeNives~ DeNivesN~ HegjesDeeqiveNefjefle HegjDeeqive~ YeNJeN~
FNn~ efJeee~ DeeMee~ oereeve~ efJe~ YeeNefnN~ Tppe&ced~ veN~ OesNefnN~ efNHeos~ eleg<Heos~ elegHeoN FefleN elegHeos66
922
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(eeeerced) HetJee&ced (Deveg) (eefoMeced) eke=eb efoMeced (e) (Fefn) eeHvegefn (efJeeved) (Deives)
Deeiveseeeefoeesieeled (Deives) Me$egoenke (HegjesDeeqive) Deeievlee HeeJeke FJe (YeJe) (Fn) Deeqmceved
jepekecee&efCe (efJeee) DeefKeuee (DeeMee) efoMe~ DeeMee Fefle efo*dveecemeg Heefleced (efveIeb01.6)
(oereeve) osoerHeceeve mete& FJe (efJe, Yeeefn) ekeeMee (Tppe&ced) DeVeeefokeced (ve) Demceekeced (Oesefn)
(efHeos) ceveg<eeeee (eleg<Heos) ieJeeeee66
DevJee-ns Deives meYesMe! lJeb eeeeR eefoMecevegesenf , lJeefceneives Hegjes DeeqiveefjJe efJeeved YeJe~ efJeee
DeeMee oereeve meved veesmceekeb efHeos eleg<Heos Tpe Oesenf , efJeeeefJeveeHejeecewjYeeb efJeYeeefn66
YeeJeeLe&-es HetCe&sve yeeeexCe meJee& efJeee DeYeme egefJeeeb efJeefolJee meJee&meg efo#eg mletevles, les
ceveg<eeCeeb Heeeoerveeb e Ye#eYeespecegVeere j#eeb efJeOeeeeveefvolee YeJevleg66
HeoeLe&-ns (Deives) Me$egDeeW kes peueevesnejs meYeeHeefle! let (eeeerced) HetJe& (eefoMeced) efoMee keer Deesj kees
(Deveg, e, Fefn) Devegketuelee mes ee nes, (Fn) Fme jepekece& ceW (Deives) Deeivese De Deeefo kes eesie mes
(HegjesDeeqive) Deeqive kes legue Deeieeceer (efJeeved) keee& kes peeveves Jeeues efJeeved (YeJe) nesDees (efJeee)
mecemle (DeeMee) efoMeeDeeW kees (oereeve) efvejvlej ekeeefMele kejles ngS mete& kes meceeve (ve) nce ueesieeW kes
(efHeos) ceveg<eeefo Deewj (eleg<Heos) ieew Deeefo HeMegDeeW kes efuees (Tppe&ced) DeVeeefo HeoeLe& kees (Oesefn) OeejCe kej
leLee efJeee, efJevee Deewj Hejeece mes DeYee kee (efJe, Yeeefn) ekeeMe kej66
YeeJeeLe&-pees HetCe& yeeee& mes mecemle efJeeeDeeW kee DeYeeme kej egefJeeeDeeW kees peeve meye
efoMeeDeeW ceW mlegefle kees ee nesles nQ, Jes ceveg<eeW Deewj HeMegDeeW kes Keeves eesie HeoeLeeX keer GVeefle Deewj j#ee kee
efJeOeeve kej Deevevoegkele nesles nQ66
the
ary
He=efLeJee Fleme efJeOe=efle$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efHeHeerefuekeeceOee ye=nleer vo~ ceOece mJej
HegveeexefieiegCee GHeefoMevles
efHej eesefieeeW kes iegCeeW kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
He=efLeNJeeDeNncegoNvleefj#eNceenceNvleefj#eeNod efoJeNceenced~
efoNJees veekeme He=eled mJepeexeflejieeceNnced67
He=efLeNJee~ DeNnced~ Gled~ DeNvleefj#eced~ Dee~ DeNNnNced~ DeNvleefj#eeled~ efoJeced~ Dee~ DeNNnNced~ efoNJe~ veekeme~
He=eled~ mJe~ peesefle~ DeNieeNced~ DeNnced67
HeoeLe&-(He=efLeJee) Yetcesce&Oes (Denced) (Gled) (Devleefj#eced) DeekeeMeced (Dee) (Denced) jesnseced

(Devleefj#eeled) DeekeeMeeled (efoJeced) ekeeMeceeveb mete&ced (Dee) (Denced) mecevleeod jesnseced (efoJe)
meoMeesOeee
923
as
am
aj.
org
eesleceeveme (veekeme) megKeefveefceeme (He=eled) meceerHeeled (mJe) megKeced (peesefle) %eeveekeeMeced (Deieeced)
eeHvegeeced (Denced)67
DevJee-ns ceveg<ee! eLee ke=leeesieeevegevemebeceefmeesnb He=efLeJee Devleefj#ecegoenced,
Devleefj#eeod efoJeceenced, veekeme efoJe He=eled mJepeexelf eMeenceieeced, leLee eteceHeeejle67
YeeJeeLe&-eoe ceveg<e mJeelcevee men Hejceelceeveb eg*dkeles leoeefCeceeoe efmee eeogYe&Jeefvle,
leleesJeenleieleeYeereefve mLeeveeefve ievlegb Mekeveesefle veeveLee67
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes efkees ngS eesie kes DeeW kes Devegeve mebeceefme DeLee&led OeejCee, Oeeve
Deewj meceeefOe ceW HeefjHetCe& (Denced) ceQ (He=efLeJee) He=efLeJeer kes yeere (Devleefj#eced) DeekeeMe kees (God, Dee,
Denced) G peeTb Jee (Devleefj#eeled) DeekeeMe mes (efoJeced) ekeeMeceeve mete&ueeske kees (Dee, Denced) e{
peeTb Jee (veekeme) megKe kejevesnejs (efoJe) ekeeMeceeve Gme mete&ueeske kes (He=eled) meceerHe mes (mJe)
Delevle megKe Deewj (peesefle) %eeve kes ekeeMe kees (Denced) ceQ (Deieeced) ee nesTb, Jewmee legce Yeer DeeejCe
kejes67
YeeJeeLe&-peye ceveg<e DeHeves Deelcee kes meeLe Hejceelcee kes eesie kees ee neslee nw, leye DeefCeceeefo
efmeef GlHeVe nesleer nQ, Gmekes Heers keneR mes ve keves Jeeueer ieefle mes DeYeer mLeeveeW kees pee mekelee nw, DeveLee
veneR67
mJee&vle Fleme efJeOe=efle$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
mJeNe&vleesN veeHes#evleNDee ee: jesnefvleN jesomeer~

eN%eb es efJeNeleesOeej megefJee:mees efJelesefveNjs68
mJe~ evle~ ve~ DeHe~ F&N#eNvlesN~ Dee~ eeced~ jesNnNefvleN~ jesomeerN FefleN jesomeer~ eN%eced~ es~ efJeNeleesOeejefceefle
efJeNeleOeejced~ megefJee:meN FefleN megefJee:me~ efJeNlesNefveNj Fefle efJelesefveNjs68
HeoeLe&-(mJe) megKeced (evle) GHeevle (ve) FJe (DeHe) (F&#evles) meceeueeskevles (Dee) mecevleeled
(eeced) ekeeMeceeer eesieefJeeeced (jesnefvle) (jesomeer) eeJeeHe=efLeJeew (e%eced) mebievleJeced (es) (efJeeleesOeejced)
efJeele meJe&lees Oeeje megefMeef#elee Jeeees eemcemleced (megefJeebme) MeesYeveeMe les eesefieve (efJelesefvejs) efJemle=leb
kegJe&efvle68
DevJee-es megefJeebmees evlees ve mJejHes#evles jesomeer Deejesnefvle, eeb efJeeleesOeejb e%eb efJelesevf ejs, les#eeb
megKeb ueYevles68
924
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee meejefLejeeved megefMe#eeYeers ceeiex eeueefelJee megKesveeYeerb mLeeveb

meees ieefle, leLewJe MeesYevee efJeebmees eesefievees efpeleseqvee YetlJee mebecesve mJesb Hejceelceeveb eeHeevevob
efJemleejeefvle68
HeoeLe&-(es) pees (megefJeebme) Des HeefC[le eesieer peve (evle) eesieeYeeme kes HetCe& efveece kejles
ngDeeW kes (ve) meceeve (mJe) Delevle megKe keer (DeHe, F&#evles) DeHes#ee kejles nQ Jee (jesomeer) DeekeeMe Deewj
He=efLeJeer kees (Dee, jesnefvle) e{ peeles DeLee&led ueeskeevlejeW ceW FeHetJe&ke eues peeles Jee (eeced) ekeeMecee
eesieefJeee Deewj (efJeeleesOeejced) meye Deesj mes megefMe#eeegkele JeeCeer nQ, efpemeceW (e%eced) ee kejves eesie Gme
e%eeefo kece& kee (efJelesefvejs) efJemleej kejles nQ, Jes DeefJeveeMeer megKe kees ee nesles nQ68
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes meejefLe Iees[
eW kees Des ekeej efmeKee Deewj DeYeer ceeie&
ceW euee kej megKe mes DeYeer mLeeve kees MeerIe peelee nw, Jewmes ner Des efJeeved eesieer peve efpeleseqve neskej
efveece mes DeHeves kees DeYeer Hejceelcee kees Heekej Deevevo kee efJemleej kejles nQ68
Deive Fleme efJeOe=efle$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eea HeeqMvo~ Heece mJej
HegveefJe&odJeJenej GHeefoMeles
efHej efJeeved kes JeJenej kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
DeivesN esefn eLeNcees osJeeNleeb e#egoxNJeeveecegle celee&veeced~

Fe#eceeCeeN Ye=iegefYe meNpees<eeN mJee&vleg epeceevee mJeNefmle69
Deives~ e~ FNefnN~ eNLeNce~ osNJeNeNleeefceefle osJeeNleeced~ e#eg~ osNJeeveeced~ GNle~ celee&veeced~ Fe#eceeCee~
Ye=iegefYeNefjefleN Ye=iegefYe~ meNpees<eeN Fefle meNpees<ee~ mJe~ eNvleg~ epeceevee mJeNefmle69
the
ary
HeoeLe&-(Deives) efJeved (e) (Fefn) eeHvegefn (eLece) Deeefoce (osJeeleeced) keeceeceeveeveeced

(e#eg) oMe&keced (osJeeveeced) efJeog<eeced (Gle) DeefHe (celee&veeced) DeefJeog<eeced (Fe#eceeCee) e%eb efekeer<e&ceeCee
(Ye=iegefYe) HeefjHekeJeefJe%eeveweJf e&HeefMeef (mepees<ee) meceeveeereflemesJevee (mJe) megKeced (evleg) eeHvegJevleg
(epeceevee) meJexYe megKeoeleej (mJeefmle) keueeCeced69
DevJee-ns Deives! osJeeleeb ceOes eLece HetJe esenf , elees osJeeveecegle celee&veeb lJeb e#egjefme,
eLese#eceeCee mepees<ee epeceevee Ye=iegefYe men mJeefmle mJee&vleg, leLee lJeceefHe YeJe69
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! efJeefjefJeefMe men eerleesHeosMesve eteb megKeb eeHvegle69
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! (osJeeleeced) keecevee kejles ngS peveeW kes yeere let (eLece) Heefnues (esefn)
eeHle nes efpememes (osJeeveeced) efJeeved (Gle) Deewj (celee&veeced) DeefJeeveeW kee let (e#eg) JeJenej osKeves Jeeuee
nw, efpememes (Fe#eceeCee) e%e keer Fe kejves (mepees<ee) Ske-meer eerelf eegkele (epeceevee) meyekees megKe
meoMeesOeee
925
aj.
org
osvesnejs peve (Ye=iegefYe) HeefjHetCe& efJe%eeve Jeeues efJeeveeW kes meeLe (mJeefmle) meeceeve megKe Deewj (mJe) Delevle
megKe kees (evleg) ee neW, Jewmee let Yeer nes69
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! efJeeved Deewj DeefJeeveeW kes meeLe eerefle mes yeeleeerle kejkes megKe kees legce ueesie
ee nessDees69
vekelees<eemesleme keglme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ew keLeb Jeefe&leJeefceleen
efHej ceveg<eeW kees kewmes Jee&vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
vekeleesN<eemeeN mecevemeeN efJeHes OeeNHeeslesN efMeMegceske meceerNeer~

eeJeeN#eecee NkeceesDeNvleefJe&Yeeefle osNJeeDeNeqive Oeejeved efJeCeesNoe70
am
vekeleesN<eemee~ vekeleesN<emesefleN vekeleesN<emee~ meceveNmesefleN mecevemee~ efJeHesN FefleN efJeHes~ OeeNHeeslesN Fefle OeeNHeesles~
efMeMegced~ Skeced~ meNceerNeer Fefle mecedF&Neer~ eeJeeN#eecee~ Nkece~ DeNvle~ efJe~ YeeNefleN~ osNJee~ DeNeqiveced~ OeeNjeNved~ NefJeNCeeNsoe
Fefle efJeCeNoe70
the
ary
as
HeoeLe&-(vekelees<eemee) je$eg<emeeefJeJe (mecevemee) meceeveb cevees efJe%eeveb eeesmles (efJeHes)

efJemJeHes (OeeHeesles) Heeeele (efMeMegced) yeeuekeefceJe Jee&ceeveb peieled (Skeced) Demeneeced (meceereer) es
SkeerYeeJeefcevlemles (eeJee#eecee) (kece) osoerHeceeveeseqive (Devle) ceOes (efJe, Yeeefle) efJeMes<esCe
ekeeMeles (osJee) efJeebme (Deeqiveced) (Oeejeved) DeOeejeved~ De$ee[YeeJe (efJeCeesoe) Jeeoeleej70
DevJee-ns ceveg<ee! eteb eLee mecevemee meceereer efJeHes ceele=Oee$eew Jewkeb efMeMegefceJe vekelees<eemee
peieeHeesles, eLee Jee eeJee#eeceevlees kecees efJeYeeefle, efJeCeesoe osJee leceeive OeejeBmleLee Jee&OJeced70
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ceveg<ewpe&ieefle eLee je$eg<emeew efJew HewJe&exles, eLee e
efJeegled meJe&HeoeLex<eg Jeee, eLee Jee eeJeeYetceer DeeflemenveMeerues Jeexles, leled efJeJesekew MegYeiegCes<eg
JeeHekewYe&tlJee Heg$eJeppeielHeeueveereced70
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce pewmes (mecevemee) Ske mes efJe%eeve egkele (meceereer) Skelee eenleer ngF&
(efJeHes) Deueie-Deueie He Jeeueer Oeee Deewj ceelee oesveeW (Skeced) Ske (efMeMegced) yeeueke kees ogiOe efHeueeleer
nQ, Jewmes (vekelees<eemee) jeef$e Deewj eelekeeue keer Jesuee peieled kees (OeeHeesles) ogiOe mee efHeueeleer nQ DeLee&led Deefle
Deevevo osleer nQ Jee pewmes (kece) ekeeMeceeve Deeqive (eeJee#eecee, Devle) yeeeC[ kes yeere ceW (efJe, Yeeefle)
efJeMes<e kejkes ekeeMe kejlee nw, Gme (Deeqiveced) Deeqive kees (efJeCeesoe) Je kes osves Jeeues (osJee) Mee He{s
ngS peve (Oeejeved) OeejCe kejles nQ, Jewmes Jeee&Je Jeeex70
926
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke pewmes mebmeej ceW jeef$e Deewj
eelemecee keer Jesuee Deueie HeeW mes Jee&ceeve Deewj pewmes efyepegueer Deeqive meJe& HeoeLeeX ceW Jee Jee pewmes ekeeMe
Deewj Yetefce DeeflemenveMeerue nQ, Jewmes Delevle efJeJesevee kejves Deewj MegYeiegCeeW ceW JeeHeke nesves Jeeues neskej Heg$e kes
legue mebmeej kees HeeueW70
Deive Fleme keglme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<eea HeeqMvo~ Heece mJej
Hegveeexefiekece&HeuecegHeefoMeles
efHej eesieer kes keceeX kes HeueeW kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Deives menee#e Melecet&_Nleb les eeNCee meNne JeeNvee~

lJe meenNeme jeNeF&efMe<esN lemcew les efJeOesceN JeepeeeN mJeene71
am
Deives~ meNnNeeN#esefle meneDe#e~ MeNleNcet&NefVeefle MelecetOe&ved~ MeNleced~ lesN~ eeNCee~ meNneced~ JeeNvee Fefle
efJeDeeNvee~ lJeced~ meeNnNeme~ jeNe~ F&NefMeN<esN~ lemcew~ lesN~ efJeNOesNceN~ Jeepeee~ mJeene71
the
ary
as
HeoeLe&-(Deives) HeeJeke FJe ekeeMecee (menee#e) menes<JemebKeeles<eg JeJenejs<Jeef#eefJe%eeveb eme

lelmecyegew (Melecet&ved) Meles<JemebKeeles<eg cete& cemlekeb eme lelmecyegew (Meleced) DemebKeelee (les) leJe
(eeCee) peerJemeeOevee (meneced) DemebKee (Jeevee) eseefveefceee meJe&MejerjmLee JeeeJe (lJeced)
(meeneme) meneeCeecemebKeeleeveeefceo- ceefOekejCeb peieled leme (jee) Oeveme (F&efMe<es) F&Meesefme (lemcew)
(les) legYeced (efJeOesce) Heefjejsce (Jeepeee) efJe%eeveJeles (mJeene) meleee Jeeee71
DevJee-ns menee#e Melecet&Veives eeseif ejepe! eme les Meleb eeCee meneb Jeevee meefvle, emlJeb
meeneme jee F&efMe<es, lemcew Jeepeee les Jeeb mJeene efJeOesce71
YeeJeeLe&-ees
eesieer
leHe-DeeefomeeOeveweexieyeueb
eeHeemebKeeeefCeMejerjeefCe
eefJeMeeveskeves$eeefoefYejwo&Me&veeefo-keeee&efCe keeg Mekeveesefle~ Deveskes<eeb HeoeLee&veeb Oeveeveeb e mJeeceer YeJeefle,
meesmceeefYejJeMeb HeefjejCeere71
HeoeLe&-ns (menee#e) npeejeW JeJenejeW ceW DeHevee efJeMes<e %eeve Jee (Melecet&ved) mewke[eW eeefCeeeW ceW
cemleke Jeeues (Deives) Deeqive kes meceeve ekeeMeceeve eeseif ejepe! efpeme (les) DeeHe kes (Meleced) mewke[eW (eeCee)
peerJeve kes meeOeve (meneced) (Jeevee) meye efeeeDeeW kes efveefcee MejerjmLe Jeeeg pees (lJeced) DeeHe (meeneme)
npeejeW peerJe Deewj HeoeLeeX kee DeeOeej pees peieled Gmekes (jee) Oeve kes (F&efMe<es) mJeeceer nQ, (lemcew) Gme
(Jeepeee) efJeMes<e %eeve Jeeues (les) DeeHe kes efuees nce ueesie (mJeene) meleJeeCeer mes (efJeOesce) melkeejHetJe&ke
JeJenej kejW71
meoMeesOeee
927
aj.
org
YeeJeeLe&-pees eesieer Heg<e leHe, mJeeOeee Deewj F&ejeefCeOeeve Deeefo eesie kes meeOeveeW mes eesie
(OeejCee, Oeeve, meceeefOeHe mebece) kes yeue kees ee nes, Deveske eeefCeeeW kes MejerjeW ceW eJesMe kejkes, Deveske
efMej, ves$e Deeefo DeeW mes osKeves Deeefo keeeeX kees kej mekelee nw, Deveske HeoeLeeX Jee OeveeW kee mJeeceer Yeer nes
mekelee nw, Gmekee nce ueesieeW kees DeJeMe mesJeve kejvee eeefnes71
megHeCe& Fleme keglme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea HeeqMvo~ Heece mJej
HegveefJe&eved keerMe meeefoleen
efHej efJeeve kewmee nes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
megHeNCeexefme ieNlceeved He=s He=efLeNJee meero~

YeeNmeevleefj#eNceeHe=CeN peesefle<eeN efoJeNcegeYeeveN lespemeeN efoMeNGodn72
am
megHeNCe&~ DeNefmeN~ ieNlceeNefveefle ieNlceeved~ He=s~ He=efLeNJee~ meerNoN~ YeeNmee~ DeNvleefj#eced~ Dee~ He=CeN~ peesefle<ee~
efoJeced~ Gled~ mleNYeeNveN~ lespemee~ efoMe~ Gled~ nN72
the
ary
as
HeoeLe&-(megHeCe&) MeesYeveeefve HeCee&efve HetCee&efve MegYeue#eCeeefve eme me (Deefme) (ielceeved) iegJee&lcee

(He=s) GHeefj (He=efLeJee) (meero) (Yeemee) ekeeMesve (Devleefj#eced) DeekeeMeced (Dee) mecevleeled (He=Ce) megKee
(peesefle<ee) veeeekeeMesve (efoJeced) ekeeMeceeced (Gled) TOJe&ced (mleYeeve) (lespemee) leer#CeerkejCesve (efoMe)
(Gled) (bn) GOe&e72
DevJee-ns efJeeved eeseiE emlJeb Yeemee megHeCeex ielceeveefme, eLee meefJeleevleefj#eme ceOes Jee&les, leLee
He=efLeJee He=s meero~ JeeegefjJe epee DeeHe=Ce, meefJelee peesefle<ee efoJecevleefj#eefceJe jepecegeYeeve, Deeqivemlespemee
efoMe FJe epee Godbn72
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eoe ceveg<ees jeies<ejefnle HejesHekeejerej FJe eeefCeefYe men
Jeexle, leoe efmeeqb ueYesle72
HeoeLe&-ns efJeeved eesieerpeve! DeeHe (Yeemee) ekeeMe mes (megHeCe&) Des-Des HetCe& MegYe ue#eCeeW mes
egkele Deewj (ielceeved) ye[s ceve leLee Deelcee kes yeue mes egkele (Deefme) nQ, DeefleekeeMeceeve DeekeeMe ceW
Jee&ceeve mete&ceC[ue kes legue (He=efLeJee) He=efLeJeer kes (He=s) THej (meero) efmLej nes, Jee Jeeeg kes legue epee
kees (Dee, He=Ce) megKe os, Jee pewmes mete& (peesefle<ee) DeHeves ekeeMe mes (efoJeced) ekeeMecee (Devleefj#eced)
Devleefj#e kees Jewmes let jepeveerelf e kes ekeeMe mes jepe kees (Gled, mleYeeve) GVeefle HengBee, Jee pewmes Deeie DeHeves
(lespemee) Deefleleer#Ce lespe mes (efoMe) efoMeeDeeW kees Jewmes DeHeves leer#Ce lespe mes epeepeveeW kees (God, bn) GVeefle
os72
928
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ peye ceveg<e jeieeerefle Deewj s<eJewj mes jefnle
HejesHekeejer neskej, F&ej kes meceeve meye eeefCeeeW kes meeLe Jelex, leye meye efmeef kees ee nesJes72
Deepegeve Fleme keglme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
HegveefJe&ebme keerMee megefjleen
efHej efJeeved, iegCeer peve kewmes neW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeeNpegeve megeleerke HegjmleeNoivesN mJeb eesefveNceemeero meeOegee~

DeNeqmcevlmeNOemLesNDeOegejeqmceNved efJees osJeeN epeceeveMe meerole73
DeeNpegeveN FleeNpegeve~ megeleerkeN Fefle megeleerke~ Hegjmleeled~ Deives~ mJeced~ eesefveced~ Dee~ meerNoN~ meeNOegesefle
meeOegee~ DeNeqmceved~ meNOemLes~ DeefOe~ Gejeqmceved~ efJees~ osNJeeN~ epeceeve~ eN~ meerNoNleN73
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deepegeve) melkeejsCeentle (megeleerke) eeMegYeiegCe (Hegjmleeled) eLecele (Deives)

eesieeYeemesve ekeeefMeleelceved (mJeced) mJekeereced (eesefveced) HejceelceeKeb ie=nced (Dee) (meero) mecevleeled efmLejes
YeJe (meeOegee) esw kece&efYe (Deeqmceved) (meOemLes) menmLeeves (DeefOe) GHeefjYeeJes (Gejeqmceved) (efJees) meJex
(osJee) efoJeelceevees eeseif eve (epeceeve) eesieeo Deeeee& (e) (meerole)73
DevJee-ns Deives! Hegjmleeoepegeve megeleerkees epeceevemlJeb meeOegeeeqmceved meOemLes mJeb eesefveceemeero~
ns efJees osJee! eteb meeOegeesejeqmceved meOemLes eeefOe meerole73
YeeJeeLe&-es meeOetefve kecee&efCe ke=lJee ke=leeesieeYeememe efJeog<e meeerelf eYeeb HejmHejb mebJeeob kegJe&eqvle,
les meJee&efOeeveceerMeb eeHe efmee peeevles73
HeoeLe&-ns (Deives) eesieeYeeme mes ekeeefMele Deelcee egkele (Hegjmleeled) eLece mes (Deepegeve) melkeej
kes meeLe yegueees (megeleerke) MegYeiegCeeW kees ee ngS (epeceeve) eesieefJeee kes osves Jeeues Deeeee&! DeeHe
(meeOegee) es keceeX mes (Deeqmceved) Fme (meOemLes) Ske meeLe kes mLeeve ceW (mJeced) DeHeves (eesefveced) Hejceelcee
He Iej ceW (Dee, meero) efmLej nes (e) Deewj ns (efJees) meye (osJee) efoJe Deelcee Jeeues eesieerpevees! DeeHe
ueesie es keeceeW mes (Gejeqmceved) Gej mecee Ske meeLe mele efmeevle Hej (DeefOe, meerole) DeefOeke efmLele
nesDees73
YeeJeeLe&-pees Des keeceeW kees kejkes eesieeYeeme kejves Jeeues efJeeved kes mebie Deewj eerefle mes HejmHej
mebJeeo kejles nQ, Jes meye kes DeefOeeve Hejceelcee kees ee neskej efme nesles nQ73
lee: meefJelegefjleme keCJe $eef<e~ meefJelee osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe ke F&ejb eegb Mekeveesleerleen
Deye keewve F&ej kees Hee mekelee nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meoMeesOeee
929
aj.
org
lee: meefJeNlegJe&jsCeme efeN$eeceenb Je=Ces megceNeEle efJeNepeveeced~

eecemeN keCJeesN DeognNled eHeervee: meNneOeejebN Heemee ceNneR ieeced74
leeced~ meefNJeNleg~ JejsCeme~ efeN$eeced~ Dee~ DeNnced~ Je=CesN~ megceNefleefceefle megceNefleced~ efJeNepeveeced~ eeced~ DeNmeN~
keCJe~ Deognled~ eHeerveeNefceefleN eHeerveeced~ meNneOeejeNefceefle meNneOeejeced~ Heemee~ ceNnerced~ ieeced74
the
ary
as
am
HeoeLe&-(leeced) Je#eceeCeeced (meefJeleg) eesiewee&mebeomesejme (JejsCeme) Jeefjlegcen&me

(efe$eeced) DegleefJe<eeeced (Dee) (Denced) (Je=Ces) mJeerkegJex (megceefleced) MeesYeveeb eLeeefJe<eeeb e%eeced
(efJeepeveeced) ee efJeeceefKeueb peieppeveeefle ekeeefle leeced (eeced) (Deme) (keCJe) cesOeeJeer (Deognled)
HeefjHetjeefle (eHeerveeced) eJe=eced (meneOeejeced) menecemebKeeveLee&ved Oejefle leeb meJe&%eeveeoeced (Heemee)
DeVeeefovee (cenerced) cenleerced (ieeced) Jeeeced~ ieewefjefle Jee*dveecemeg Heefleced (efveIeb01.11)74
DevJee-eLee keCJeesme JejsCeme meefJelegjerejme eeb efe$eeb efJeepeveeb eHeerveeb meneOeejeb megceeEle
Heemee ceneR ieeb eeognled, leLee leecenceeJe=Ces74
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee cesOeeJeer peieoerejme efJeeeb eeHewOeles leLewJewleeb
ueyOJeevesveeefHe efJeeeeesieJe=ew YeefJeleJeced74
HeoeLe&-pewmes (keCJe) yegefceeved Heg<e (Deme) Fme (JejsCeme) mJeerkeej kejves eesie (meefJeleg)
eesie kes Ssee& kes osvesnejs F&ej keer (eeced) efpeme (efe$eeced) Degle DeeMee&He Jee (efJeepeveeced) mecemle
peieled kees GlHeVe kejleer (eHeerveeced) Deefle GVeefle kes meeLe ye{leer (meneOeejeced) npeejeW HeoeLeeX kees OeejCe
kejvesnejer Deewj (megceefleced) eLeeleLe efJe<ee kees ekeeefMele kejleer ngF& Gece yegef leLee (Heemee) DeVe Deeefo
HeoeLees kes meeLe (cenerced) ye[er (ieeced) JeeCeer kees (Deognled) HeefjHetCe& kejlee DeLee&led ece mes peeve DeHeves
%eeveefJe<eeke kejlee nw, Jewmes (leeced) Gmekees (Denced) ceQ (Dee, Je=Ces) Des ekeej mJeerkeej kejlee ntb74
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes cesOeeJeerpeve peieoerej keer efJeee kees Heekej
Je=ef kees ee neslee nw, Jewmes ner Fmekees ee neskej Deewj meeceeve peve kees Yeer efJeee Deewj eesieJe=ef kes efuees
Gegkele nesvee eeefnes74
efJeOescesleme ie=lmeceo $eef<e~ Deeqiveo&sJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeNOesce les Hejces pevceVeives efJeNOesceN mleescewNjJejs meNOemLes~

emceeNod eesvesNoeefjLeeN epesN leb e lJes nNJeer:ef<e pegngjsN meefces75
930
epegJexoYee<es
aj.
org
efJeNOesce~ lesN~ HeNjces~ pevceved~ DeNivesN~ efJeNOesce~ mleescew~ DeJejs~ meNOemLeN Fefle meNOemLes~ emceeled~ eesves~
GNoeefjLeslegledDeeefjLe~ epes~ leced~ e~ lJe FefleN lJes~ nNJeer:ef<e~ pegngjsN~ meefceN FefleN mecedFs75
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efJeOesce) Heefjejsce (les) leJe (Hejces) meJeexlke=s eesiemebmkeejpes (pevceved) pevceefve~ De$e megHeeb
meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle *sue&gked~ (Deives) eesiemebmkeejsCe ogkece&oenke (efJeOesce) mesJesceefn (mleescew)
mlegefleefYe (DeJejs) DeJee&eerves (meOemLes) menmLeeves (emceeled) (eesves) mLeeveeled (GoeefjLe) Glke=w meeOevew
eeHvegefn~ De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (epes) mebies (leced) (e) (lJes) lJeefe (nJeeRef<e)
nesleJeeefve (pegngjs) pegefle (meefces) meceked eoers75
DevJee-ns Deives eeseif eved! les leJe Hejces pevceved lJes Jee&ceevesJejs meOemLes Jee&ceevee Jeeb mleescewefJe&Oesce,
lJecemceeved emceeod eesvesoeefjLe, leb eesevf ecenb eepes, eLee nesleej meefces Deiveew nJeeRef<e pegngjs, leLee eesieeiveew
ogKemecetnme nesceb efJeOesce75
YeeJeeLe&-Fn eme eesiemebmkeejegkeleme peerJeme HeefJe$eesHeefeleb pevce peeeles, me mebmkeejyeueeled
eesefieefpe%eemegjsJe YeJeefle~ es leb mesJevles lesefHe eesieefpe%eemeJees meJe& SleseqiveefjvOeveeveerJe meJee&ceMegeqb eesiesve
onefvle75
HeoeLe&-ns (Deives) eesieerpeve! (les) lesjs (Hejces) meye mes Deefle Gece eesie kes mebmkeej mes GlHeVe ngS
(pevceved) pevce ceW Jee (lJes) lesjs Jee&ceeve pevce ceW (DeJejs) vetve (meOemLes) Ske meeLe mLeeve ceW Jee&ceeve nce
ueesie (mleescew) mlegefleeeW mes (efJeOesce) melkeejHetJe&ke lesjer mesJee kejW, let nce ueesieeW kees (emceeled) efpeme (eesves)
mLeeve mes (GoeefjLe) Des-Des meeOeveeW kes meefnle ee nes, (leced) Gme mLeeve kees ceQ (e, epes) Des
ekeej ee nesTb Deewj pewmes nesce kejves Jeeues ueesie (meefces) Des ekeej peueles ngS Deeqive ceW (nJeeRef<e) nesce
kejves eesie JemlegDeeW kees (pegngjs) nesceles nQ, Jewmes eesieeeqive ceW nce ueesie ogKeeW kes nesce kee (efJeOesce) efJeOeeve
kejW75
YeeJeeLe&-Fme mebmeej ceW eesie kes mebmkeej mes egkele efpeme peerJe kee HeefJe$e YeeJe mes pevce neslee nw, Jen
mebmkeej keer eyeuelee mes eesie ner kes peeveves keer eenvee kejves Jeeuee neslee nw Deewj Gmekee pees mesJeve kejles nQ,
Jes Yeer eesie keer eenvee kejves Jeeues nesls es nQ, Gkele meye eesieerpeve pewmes Deeqive FvOeve kees peueelee nw, Jewmes
mecemle ogKe DeMegef YeeJe kees eesie mes peueeles nQ75
es Fleme Jeefme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
esesDeives oerefoefn Hegjes veespeeee metcee& eefJe~
lJee: MeevleNGHeeefvleN Jeepee76
931
aj.
org
meoMeesOeee
esN FefleN eF~ DeNivesN~ oerNefoNefnN~ Hegj~ veN~ Depeeee~ metcee&~ eNefJeN<N~ lJeeced~ Meevle~ GHe~ eNefvleN~
Jeepee76
as
am
HeoeLe&-(es) eke=leee eoer (Deives) DeeqiveefjJe ogKeoenke eeseif eved (oerefoefn) keeceemJe
(Hegj) eLececed (ve) Demceeved (Depeeee) DevegHe#eerCeee (metcee&) SseexCe (eefJe) DeefleMeesve egJeved
(lJeeced) (Meevle) efvejvlejb Jee&ceevee (GHe, eefvle) eeHvegJevleg (Jeepee) efJe%eeveJevlees pevee76
DevJee-ns eefJeeives! lJeb Hegj es meVepeeee metcee& veesmceeved oerefoefn Meevlees
JeepeemlJeecegHeeefvle76
YeeJeeLe&-eoe ceveg<ee Megelceevees YetlJeeveevegHekegJe&efvle, leoe lesefHe meJe&$eesHeke=lee YeJeefvle76
HeoeLe&-ns (eefJe<) Delevle leCe (Deives) Deeie kes meceeve ogKeeW kes efJeveeMe kejvesnejs eesieerpeve!
DeeHe (Hegj) Heefnues (es) Des lespe mes ekeeMeceeve ngS (Depeeee) veeMejefnle efvejvlej (metcee&) Ssee&
kes eJeen mes (ve) nce ueesieeW kees (oerefoefn) eenW (Meevle) efvejvlej Jee&ceeve (Jeepee) efJeMes<e %eeve Jeeues
peve (lJeeced) DeeHekees (GHe, eefvle) ee nesJeW76
YeeJeeLe&-peye ceveg<e Megelcee neskej DeewjeW kee GHekeej kejles nQ, leye Jes Yeer meJe&$e GHekeejegkele
nesles nQ76
Deives leefceleme Hejces<er $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
the
ary
DeivesN leceNeeeNVe mleescewN elegVe YeN efoNmHe=Meced~ $eNOeecee leNDeesnw77
Deives~ leced~ DeNe~ Deeced~ ve~ mleescew~ elegced~ ve~ YeNced~ NefoNmHe=Meced~ $eNOeece~ lesN~ Deesnw77
HeoeLe&-(Deives) efJeved (leced) HetJe&cev$eeskeleced (Dee) (Deeced) legjced (ve) FJe mleescew mlegefleefYe
(elegced) e%eeveced (ve) FJe (Yeced) Yepeveereb keueeCekejced (efomHe=Meced) ees oes mHe=Meefle leced ($eOeece)
JeOexce~ De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe& (les) leJe (Deesnw) j#eCeeefoefYe77
DevJee-ns Deives! efJeeglmeMeHejeeefceVeeb ve elegb ve Yeb efomHe=Meb leb lJeeb mleescewje eeHe les
leJeewnwJe&eb melelece=Oeece77
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee MejerjmLesve efJeegoeefovee Je=efJesieew e%eemegKeeefve e JeOexjBmleLee
efJeeq#eej#eeefoefYece&veg<eeoees Je&vles77
932
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns (Deives) efyepegueer kes meceeve Hejeece Jeeues efJeved! pees (Deeced) Iees[
s kes (ve) meceeve Jee
(elegced) yegef kes (ve) meceeve (Yeced) keueeCe Deewj (efomHe=Meced) oe ceW mHeMe& kejves Jeeuee nw, (leced) Gme
HetJe& cev$e ceW kens legPe kees (mleescew) mlegefleeeW mes (Dee) Deepe ee neskej (les) DeeHe kes (Deesnw) Heeueve Deeefo
iegCeeW mes ($eOeece) Je=ef kees HeeJeW77
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes Mejerj Deeefo ceW efmLej ngS efyepegueer Deeefo mes Je=ef, Jesie
Deewj Je=ef kes megKe ye{,W Jewmes efJeeveeW keer efmeKeeJe Deewj Heeueve Deeefo mes ceveg<e Deeefo meye Je=ef kees Heeles
nQ77
efeefeefceleme Jeefme $eef<e~ efJeekecee& osJelee~ efJeje[eflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
am
efeefe pegnesefceN cevemee Ie=lesveN eLee osNJeeFNneieceved JeerNeflenes$ee$eleeNJe=Oe~

HelesN efJeemeN Yetcevees pegnesefce efJeNekece&Ces efJeNeeneoeYe nNefJe78
as
efeefeced~ pegnesNefceN~ cevemee~ Ie=lesve~ eLee~ osNJee~ FNn~ DeeNieceNefVeleeNieceved~ JeerNeflenes$eeN Fefle JeerNeflenes$ee~
$eNleeNJe=Oe~ $eNleNJe=OeN Fle=l eNJe=Oe~ Heles~ efJeeme~ Yetceve~ pegnesefce~ efJeNekece&CeN Fefle efJeNekece&Ces~ efJeNeene~ DeoeYeced~
nNefJe78
the
ary
HeoeLe&-(efeefeced) efevJeefvle eee leeced (pegnesefce) ie=eefce (cevemee) efJe%eevesve (Ie=lesve) Deepesve
(eLee) (osJee) keeceeceevee efJeebme (Fn) (Deeieceved) Deeieefvle (Jeereflenes$ee) Jeerelf e meJe&le ekeeefMelees
nes$ee e%ees es<eeb les ($eleeJe=Oe) es $elesve melesve JeOe&vles~ De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle
HetJe&Heome oerIe&~ (Heles) Heeuekeee (efJeeme) meceeme peiele (Yetceve) yengHeme (pegnesefce) ooeefce
(efJeekece&Ces) efJeeb kece& efeeceeCeb ke=leb esve lemcew (efJeeene) meJee&efCe efoveeefve (DeoeYeced) DeeEnmeveereced
(nefJe) nesleJeb Megb megKekejb Jeced78
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb cevemee Ie=lesve efeeqeb pegnesecf e, eLesn Jeerelf enes$ee $eleeJe=Oees osJee Yetcevees
efJeeme efJeekece&Ces Heles peieoerejeeeoeYeb nefJeefJe&eene neslegceeieceVenb nefJepe&gnesecf e, leLee
eteceHeeejle78
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee keeefeleeseqivejepesve Je&les, leLee efJe%eevesveenb Jexeced,
eLesejesHeemekee efJeebmeMe peiele keueeCeee eelevles, leLeenceefHe eelese78
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (eLee) pewmes ceQ (cevemee) efJe%eeve Jee (Ie=lesve) Ieer mes (efeefeced) efpeme efeee mes
meee kejles nQ, Gmekees (pegnesefce) enCe kejlee ntB Jee pewmes (Fn) Fme peieled ceW (Jeereflenes$ee) meye Deesj mes
meoMeesOeee
933
aj.
org
ekeeMeceeve efpeve kee e%e nw, Jes ($eleeJe=Oe) mele mes ye{les Deewj (osJee) keecevee kejles ngS efJeeved ueesie
(Yetceve) Deveske He Jeeues (efJeeme) mecemle mebmeej kes (efJeekecce&Ces) meye kes kejves eesie keece kees efpemeves
efkeee nw, Gme (Heles) Heeuevesnejs peieoerej kes efuees (DeoeYeced) ve ve kejves Deewj (nefJe) nesceves eesie megKe
kejves Jeeues HeoeLe& kee (efJeeene) meye efoveeW nesce kejves kees (Deeieceved) Deeles nQ Deewj ceQ nesceves eesie HeoeLeeX
kees (pegnesefce) nescelee ntb, Jewmes legce ueesie Yeer DeeejCe kejes78
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes keeeW ceW efevee ngDee Deeqive Ieer mes ye{lee nw, Jewmes ceQ
efJe%eeve mes ye{tb Jee pewmes F&ej keer GHeemevee kejvesnejs efJeeved mebmeej kes keueeCe kejves kee ee kejles nQ, Jewmes
ceQ Yeer e keb78
me le Fleme me$e<ee $e<ee~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
am
meN lesDeives meNefceOe meN efpeNe meN$e<ee meN Oeece efeNeeefCe~

meN nes$ee meNOee lJee epeefvle meN eesveerNjeHe=CemJe Ie=lesveN mJeene79
as
meN~ lesN~ DeNivesN~ meNefceOeN Fefle meNcedFOe~ meN~ efpeNe~ meN~ $e<ee~ meN~ Oeece~ efeNeeefCe~ meN~ nes$ee~
meNNOee~ lJeeN~ eNpeNefvleN~ meN~ eesveer~ Dee~ He=CeNmJeN~ Ie=lesve~ mJeene79
the
ary
HeoeLe&-(me) me mebKeekeeefve ieee$eeoerevf e voebefme (les) leJe (Deives) lespeeqmJeved efJeved

(meefceOe) eoerHekee (me, efpee) keeueeoe me mebKeekee pJeeuee (me, $e<ee) eeCeeoe Hee
osJeoeOeve_peeew e (me, Oeece) pevceveecemLeeveOecee&Le&keececees#eeKeeefve Oeeceeefve (efeeeefCe) (me, nes$ee)
me $eeqlJepe (meOee) meefYe ekeejw (lJee) lJeeced (epeefvle) mebievles (me, eesveer) efeleer (Dee)
(He=CemJe) megKeer YeJe (Ie=lesve) Deepesve (mJeene)79
DevJee-ns Deives efJeved! eLeeives me meefceOe me efpee me<e&e me efeeeefCe Oeece me
nes$eeMe meefvle, leLee les leJe mevleg~ eLee efJeebmemleceeive meOee epeefvle, leLee lJee epevleg~ eLeeeceeqiveIe=&lesve
mJeene me eesveerjeHe=Celes leLee lJeceeHe=CemJe79
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLesvOevewjeqiveJe&Oe&les leLee efJeeeefoMegYeiegCew meJex ceveg<ee
JeOe&vleeced~ eLee efJeebmeesiveew Ie=leeefokeb nglJee peieogHekegJe&efvle, leLee JeeceefHe kegee&ce79
HeoeLe&-ns (Deives) lespemJeer efJeved! pewmes Deeie kes (me, meefceOe) meele peueeves Jeeues (me,
efpee) Jee meele keeueer kejeueer Deeefo ueHeHe peerYe Jee (me, $e<ee) meele eeCe, DeHeeve, Goeve, meceeve,
Jeeve, osJeoe, Oeveee Jee (me, efeeeefCe, Oeece) meele efHeeejs Oeece DeLee&led pevce, mLeeve, veece, Oece&, DeLe&,
934
epegJexoYee<es
aj.
org
keece Deewj cees#e Jee (me, nes$ee) meele ekeej kes $eleg-$eleg ceW e%e kejves Jeeues nQ, Jewmes (les) lesjs neW, pewmes
efJeeved Gme Deeqive kees (meOee) meele ekeej mes (epeefvle) ee nesles nQ, Jewmes (lJee) legPekees ee nesJeW, pewmes
en Deeqive (Ie=lesve) Ieer mes Deewj (mJeene) Gece JeeCeer mes (me, eesveer) meele mebeeeW kees megKe mes ee neslee
nw, Jewmes let (Dee, He=CemJe) megKe mes ee nes79
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes FOeve mes Deeqive ye{lee nw, Jewmes efJeee Deeefo
MegYeiegCeeW mes mecemle ceveg<e Je=ef kees ee nesJeW, pewmes efJeeved peve Deeqive ceW Ieer Deeefo kees nesce kes peieled kee
GHekeej kejles nQ, Jewmes nce ueesie Yeer kejW79
Megepeesefleefjleme me$e<ee $e<ee~ celees osJelee~ Dee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLesej keerMeesmleerleen
am
Deye F&ej kewmee nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
MegepeesefleMe efeN$epeesefleMe meNlepeesefleMeN peesefle<ceeBMe~

MegeMe$eleNHeeMeelene80
MegepeesefleNefjefle Megepeesefle~ eN~ efeN$epeesefleNefjefle efeN$epeesefle~ eN~ meNlepeesefleNefjefle meNlepeesefle~ eN~

peesefle<ceeved~ eN~ Mege~ eN~ $eNleNHee Fle=leNHee~ eN~ DeleneN FleefleDene80
the
ary
as
HeoeLe&-(Megepeesefle) Megeb Megb peeself ee&me me (e) (efe$epeesefle) efe$ecegleb peeself ee&me me
(e) (melepeesefle) meleceefJeveeefMe peeself e ekeeMees eme me (e) (peesefle<ceeved) yentefve peesleeRe<f e ekeeMee
efJeevles eme me (e) (Mege) MeerIekeee& MegmJeHees Jee (e) ($eleHee) e $eleb meleb Heeefle (e)
(Delebne) Deefleeevlecebnes og<ke=leb esve me80
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Megepeeself eMe efe$epeeself eMe melepeeself eMe peeself e<ceeBMe
MegeMeelebne $eleHeeMesejesefmle, leLee eteb YeJele80
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLesn efJeeglmetee&oerved eYeekejeved Megefkejeved HeoeLee&ved
efvecee&esejsCe peieesOeles, leLewJe MegefemeleefJeeesHeosMeefeeeefYece&veg<eeoees efJeef MeesOeveeree~ De$eesveskes<eeb
ekeejeCeeb Heeeled meJex<eecegHeefj eerleeoeesefHe efJeOesee80
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Megepeesefle) Meg efpemekee ekeeMe (e) Deewj (eqe$epeesefle) Degle
efpemekee ekeeMe (e) Deewj (melepeesefle) efJeveeMejefnle efpemekee ekeeMe (e) Deewj (peesefle<ceeved) efpeme kes
yengle ekeeMe nQ (e) Deewj (Mege) MeerIe kejves Jeeuee Jee MegmJeHe (e) Deewj (Delebne) efpemeves og keece
kees otj efkeee (e) Deewj ($eleHee) mele keer j#ee kejves Jeeuee F&ej nw, Jewmes legce ueesie Yeer nesDees80
meoMeesOeee
935
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Fme peieled ceW efyepegueer Jee mete& Deeefo epee
Deewj Megef kes kejves Jeeues HeoeLeeX kees yevee kej F&ej ves peieled Meg efkeee nw, Jewmes ner Megef, mele Deewj efJeee
kes GHeosMe keer efeeeDeeW mes efJeeved peveeW kees ceveg<eeefo Meg kejves eeefneW~ Fme cev$e ceW Deveske ekeejeW kes
nesves mes en Yeer %eele neslee nw efke meye kes THej eerefle Deeefo iegCe Yeer efJeOeeve kejves eeefneW80
F&*d esleme me$e<ee $e<ee~ celees osJelee~ Dee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
HegveefJe&eved keerMees YeJesefoleen
efHej efJeeved kewmee nes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
F&N*d eeveeN*d e meN*d eN eefleme*d e~ efceNleMeN meefcceleMeN meYeje81
am
F&N*d~ eN~ DeNveeN*d~ eN~ meN*d~ meNef*efle meN*d~ eN~ eefleme*def*efleN eefleme*d~ eN~ efceNle~ eN~ meeqcceleN
FefleN mecedefcele~ eN~ meYejeN FefleN meYeje81
the
ary
as
HeoeLe&-(F&*d) Devesve legue (e) (Devee*d) Devesve meceeve (e) (me*d) meceeveb HeMeefle me
me*d (e) (eefleme*d) leb leb eefle meMeb HeMeefle (e) (efcele) ceeveb ee (e) (meeqccele) meceked
Heefjefcele (e) (meYeje) meceeveb efyeYeleerefle meYeje81
DevJee-es Heg<ee F&*d eevee*d e me*d e eefleme*d e efceleMe meefcceleMe meYejeMe Jee&vles,
les JeeJeneefjkeeR keee&efmeeqb keeg MekevegJeefvle81
YeeJeeLe&-ees ceveg<e F&ejlegue GecemleovegkejCeb ke=lJee meleb Oejlemeleb lepeefle, me SJe
eesieesefmle81
HeoeLe&-pees Heg<e (F&*d) Fmekes legue (e) Yeer (Devee*d) Deewj kes meceeve (e) Yeer (me*d)
meceeve osKeves Jeeuee (e) Yeer (eefleme*d) Gme Gmekes eefle meMe osKeves Jeeuee (e) Yeer (efcele) ceeve kees ee
(e) Yeer (meefccele) Des ekeej HeefjCeece efkeee ieee (e) Deewj pees (meYeje) meceeve OeejCee kees kejves
Jeeues Jee&ceeve nQ, Jes JeJenejmecyevOeer keee&efmeef kej mekeles nQ81
YeeJeeLe&-pees ceveg<e F&ej kes legue Gece Deewj F&ej kes meceeve keece kees kejkes mele kees OeejCe
kejlee Deewj Demele kee leeie kejlee nw, Jener eesie nw81
$eleMesleme me$e<ee $e<ee~ celees osJelee~ Dee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
efHej F&ej kewmee nw, en Deieues cev$e ceW kene nw
$eNleMe meNleMe OegJeMe OeNCeMe~ OeNee& e efJeOeNee& e efJeOeeje82
936
epegJexoYee<es
aj.
org
$eNle~ eN~ meNle~ eN~ OegJe~ eN~ OeNCe~ eN~ OeNee&~ eN~ efJeNOeNexefle efJeOeNee&~ eN~ efJeNOeeNje Fefle
efJeOeeje82
as
am
HeoeLe&-($ele) mele%eeve (e) (mele) melmeg meeOeg (e) (OegJe) {efveMee (e) (OeCe)
DeeOeej (e) (Oeee&) (e) (efJeOeee&) (e) (efJeOeeje) ees efJeMes<esCe Oeejeefle me82
DevJee-ns ceveg<ee! e $eleMe meleMe OegJeMe OeCeMe Oeee& e efJeOeee& e efJeOeeje
Hejceelceeefmle, lecesJe Fefle meJe& GHeemeerjved82
YeeJeeLe&-es ceveg<ee efJeeeslmeenmelmeHeg<eeLez meleefJe%eeves Oe=lJee megMeerueleeb Oejefvle, le SJe megefKevees
YeefJelegceveeBMe keeg MekevegJeefvle82
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees ($ele) mele kee peeveves Jeeuee (e) Yeer (mele) eseW ceW es (e) Yeer
(OegJe) efveMeeegkele (e) Yeer (OeCe) meye kee DeeOeej (e) Yeer (Oeee&) OeejCe kejves Jeeuee (e) Yeer
(efJeOeee&) efJeMes<s e kejkes OeejCe kejves Jeeuee DeLee&led OeejkeeW kee Oeejke (e) Yeer Deewj (efJeOeeje) efJeMes<e
kejkes meye JeJenej kee OeejCe kejeves Jeeuee Hejceelcee nw, meye ueesie Gmeer keer GHeemevee kejW82
YeeJeeLe&-pees ceveg<e efJeee, Glmeen, meppeveeW kee me Deewj Heg<eeLe& mes mele Deewj efJeMes<e %eeve keess
OeejCe kej, Des mJeYeeJe kees OeejCe kejles nQ, Jes ner DeeHe megKeer nes mekeles Deewj otmejeW kees kej Yeer mekeles
nQ82
$eleefpeefoleme me$e<ee $e<ee~ celees osJelee~ Yegefjiee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe efJeebme keerMee YeJesegefjlegeles
Deye efJeeved ueesie kewmes neW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
$eNleNefpee meleNefpee mesveNefpee meg<esCeMe~

Deefvleefce$eMe otjsDeefce$eMe ieNCe83
$eNleNefpeefole=leNefpeled~ eN~ meNleefpeefoefle meleNefpeled~ eN~ mesNveNefpeefoefle mesveNefpeled~ eN~ meg<esCe~ megmesveN Fefle
megmesve~ eN~ Deefvleefce$eN Fleefvleefce$e~ eN~ otjsDeefce$eN Fefle otjsDeefce$e~ eN~ ieNCe83
HeoeLe&-($eleefpeled) e $eleb efJe%eeveceglke<e&efle me (e) (meleefpeled) meleb keejCeb Oece eesVeeefle (e)
(mesveefpeled) e mesveeb peeefle me (e) (meg<esCe) MeesYevee mesvee eme me (e) (Deefvleefce$e) Devleew meceerHes
efce$ee meneekeeefjCees eme me (e) (otjs Deefce$e) otjs Deefce$ee Me$eJees eme me (e) (ieCe)
ieCeveere83
DevJee-e $eleefpee meleefpee mesveefpee meg<esCeMeeefvleefce$eMe otjsDeefce$eMe YeJesled, me SJe
ieCees ieCeveerees peeeles83
meoMeesOeee
937
aj.
org
YeeJeeLe&-es ceveg<ee efJeeemeleeoerefve kecee&CegVeesegefce&$emesefJeve Me$egsef<eCeMe YeJesegmle SJe ueeskes

eMebmeveeree meg83
HeoeLe&-pees ($eleefpeled) efJeMes<e %eeve kees ye{evesneje (e) Deewj (meleefpeled) keejCe leLee Oece& kees
GVeefle ossves Jeeuee (e) Deewj (mesveefpeled) mesvee kees peerlevesneje (e) Deewj (meg<esCe) megvoj mesvee Jeeuee (e) Deewj
(Deefvleefce$e) meceerHe ceW menee kejvesnejs efce$e Jeeuee (e) Deewj (otjs Deefce$e) Me$eg efpememes otj Yeeie iees neW
(e) Deewj Deve Yeer pees Fme ekeej kee nes Jen (ieCe) efieveves eesie neslee nw83
YeeJeeLe&-pees ceveg<e efJeee Deewj mele Deeefo keeceeW keer GVeefle kejW leLee efce$eeW keer mesJee Deewj Me$egDeeW
mes Jewj kejW, Jes ner ueeske ceW eMebmee eesie nesles nQ83
F&#eeme Fleme me$e<ee $e<ee~ celees osJelee~ efvee=oe<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
am
F&N#eemeSleeN#eemeTN <eg Ce meN#eemeN eefleme#eemeNSleve~

efceNleemeMeN meeqcceleemees veesDeNe meYejmees celees eN%esDeNeqmceved84
as
F&N#eeme~ SNleeN#eeme~ TBNFlBet~ meg~ veN~ meN#eemeN Fefle meN#eeme~ eefleme#eemeN FefleN eefleme#eeme~
Dee~ FNleNveN~ efceNleeme~ eN~ meeqcceleemeN FefleN mecedefceleeme~ veN~ DeNe~ meYejmeN FefleN meYejme~ ceNNleN~ eN%es~
DeNeqmceved84
the
ary
HeoeLe&-(F&#eeme) Sleuue#eCemeefnlee (Slee#eeme) Slew HetJeexkelewmmeMee (G) efJelekex (meg)

megg (ve) Demceeved (me#eeme) He#eHeeleb efJenee meceevee (eefleme#eeme) DeemeMee (Dee) (Fleve)
mecevleeled eeHvegle (efceleeme) HeefjefceleefJe%eevee (e) (meeqcceleeme) legueeJeled meleefJeJesekee (ve) Demceeved
(Dee) (meYejme) mJemeceeveHees<ekee (cele) $eeqlJepees efJeebme (e%es) mebievleJes JeJenejs
(Deeqmceved)84
DevJee-ns celees efJeebmees e F&#eeme Slee#eememme#eeme eefleme#eemees veesmceeved mJesleve G
efceleeme meeqcceleemeMeeeqmceved e%es meYejmees YeJeleee vees j#ele, leeved JeeceefHe meleleb melkegee&ce84
YeeJeeLe&-eoe Oeeefce&kee efJeebme keJeeefHe efceuesegee&vegHeeiesegjOeeHeeseg megefMe#esjBMe leosces meJez
melkee&Jee84
HeoeLe&-ns (cele) $eleg-$eleg ceW e%e kejves Jeeues efJeevees! pees (F&#eeme) Fme ue#eCe mes egkele
(Slee#eeme) Fme Heefnues kens ngDeeW kes meMe (me#eeme) He#eHeele kees es[
meceeve ef Jeeues
(eefleme#eeme) MeeeW kees He{s ngS mele yeesueves Jeeues Oecee&lceeDeeW kes meMe nQ, Jes DeeHe (ve) nce ueesieeW kees
938
epegJexoYee<es
aj.
org
(meg, Dee, Fleve) Des ekeej ee neW (G) Jee (efceleeme) HeefjceeCeegkele peeveves eesie (meefcceleeme) leguee
kes meceeve mele Pet kees He=Leked-He=Leked kejves (e) Deewj (Deeqmceved) Fme (e%es) e%e ceW (meYejme) DeHeves
meceeve eeefCeeeW keer Hegef Heeuevee kejves Jeeues neW, Jes (Dee) Deepe (ve) nce ueesieeW keer j#ee kejW Deewj Gvekee
nce ueesie Yeer efvejvlej melkeej kejW84
YeeJeeLe&-peye Oeeefce&ke efJeeved peve keneR efceueW, efpevekes meceerHe peeJeW, He{eJeW Deewj efMe#ee osJeW, leye Jes
Gve meye ueesieeW kees melkeej kejves eesie nQ84
mJeleJeeefveleme me$e<ee $e<ee~ eelegcee&mee celees osJelee~ mJeje[e<eea ieee$eer vo~ <e[dpe
mJej
Hegvemme efJeeved keerMees YeJesefoleen
am
efHej Jen efJeeved kewmee nes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
mJeleJeeBMe eIeeNmeer e meevleHeNveMe ie=ncesNOeer e~

eNer[er e MeeNkeer eesppesN<eer85
mJeleJeeNefveefleN mJeleJeeved~ eN~ eNIeeNmeerefle eIeeNmeer~ eN~ meeNvleNHeNve Fefle meecedleHeNve~ eN~ ie=nNcesNOeerefle ie=nNcesNOeer~
eN~ eerN[er~ eN~ MeeNkeer~ eN~ GNppesN<eerlegledpesN<eer85
the
ary
as
HeoeLe&-(mJeleJeeved) e mJeeved leewelf e Je&eefle me~ De$e let OeeleesjewCeeefoke Deeefve elee (e)
(eIeemeer) yenJe eke=e Ieemee Yeespeeefve efJeevles eme me (e) (meevleHeve) meceked Me$etved leeHeeefle
lemeeeced (e) (ie=ncesOeer) eMemlees ie=ns cesOe meceesmeemleerefle me (e) (eer[er) (e) DeJeMeb eeref[legb
Meerue (Meekeer) DeJeMeb Mekelegb Meerue (e) (Gppes<eer) Glke=leee peslegb Meerue85
DevJee-e mJeleJeebMe eIeemeer e meevleHeveMe ie=ncesOeer e eer[er e Meekeer e YeJesled, me Gppes<eer
meeled85
YeeJeeLe&-ees yengyeueeVemeeceLeex ie=nmLees YeJeefle, me meJe&$e efJepeeceeHveeself e85
HeoeLe&-pees (mJeleJeeved) DeHeveeW keer Je=ef kejeves Jeeuee (e) Deewj (eIeemeer) efpemekes yengle Yeespeve
kejves eesie HeoeLe& efJeeceeve nQ, Ssmee (e) Deewj (meevleHeve) Des ekeej Me$egpeveeW kees leHeeves (e) Deewj
(ie=ncesOeer) efpemekee eMebmeeegkele Iej ceW me Ssmee (e) Deewj (eer[er) DeJeMe Kesueves kes mJeYeeJe Jeeuee (e)
Deewj (Meekeer) DeJeMe Meeqkele jKeves kee mJeYeeJe Jeeuee (e) Yeer nes, Jen (Gppes<eer) ceve mes Delevle peerleves
Jeeuee nes85
YeeJeeLe&-pees yengle yeue Deewj DeVe kes meeceLe& mes egkele ie=nmLe neslee nw, Jen meye peien efJepee kees
ee neslee nw85
meoMeesOeee
939
aj.
org
Fvefceleme me$e<ee $e<ee~ celees osJelee~ efvee=keJejer vo~ OewJele mJej
Hegvee jepeepee keLeb HejmHejb JelexjefVeleen
efHej jepee Deewj epee kewmes HejmHej JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
FvbN owJeerNefJe&Mees ceNleesvegJelcee&veesYeJeNved eLesvbN owJeerNefJe&Mees ceNleesvegJelcee&NveesYeJeved~

SNJeefceNceb epeceevebN owJeerMeN efJeMees ceeveg<eerMeevegJelcee&vees YeJevleg86
Fvced~ owJeer~ efJeMe~ ceNle~ DevegJelcee&veN FlevegJelcee&ve~ DeNYeNJeNved~ eLee~ Fvced~ owJeer~ efJeMe~ ceNle~
DeNvegJelcee&veN FlevegJelcee&ve~ DeNYeNJeNved~ SNJeced~ FNceced~ epeceeveced~ owJeer~ eN~ efJeMe~ ceeNveg<eer~ eN~ DevegJelcee&veN
FlevegJelcee&ve~ YeNJeNvleg86
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fvced) Hejcewee&egkeleb Oeeefce&keb jepeeveced (owJeer) osJeeveeb efJeog<eeefcecee (efJeMe) epee

(cele) $eeqlJepees efJeebme (DevegJelcee&ve) Devegketuees Jelcee& ceeieex es<eeb les (DeYeJeved) YeJevleg (eLee) esve
ekeejsCe (Fvced) DeefKeuewee Hejcesejced (owJeer) (efJeMe) (cele) eeCee FJe efeee (DevegJelcee&ve)
DevegketueeejCee (DeYeJeved) (SJeced) (Fceced) (epeceeveced) efJeeemegefMe#eeYeeb megKeoeleejced (owJeer) (e)
(efJeMe) (ceeveg<eer) ceeveg<eeCeeceefJeog<eeefcecee (e) (DevegJelcee&ve) (YeJevleg)86
DevJee-ns jepeBmlJeb leLee Jee&mJe eLescee owJeereJf e&Mees celeMesvcevegJelcee&veesYeJeved, eLee celees
owJeereof &Jee efJeMeMesvcevegJelcee&veesYeJeved~ SJeb owJeerMe efJeMees ceeveg<eerMe efJeMe Fceb epeceevecevegJelcee&v ees
YeJevleg86
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegesHeceeueejew~ eLee epee jepeeoerveeb jepeHeg<eeCeecevegketuee
JeexjbmleLewlesefHe epeevegketuee Jee&vleeced~ eLeeOeeHekeesHeosMekee meJex<eeb megKeee eelesjbmleLewJe meJe& Sles<eeb
eelevleeced86
HeoeLe&-ns jepeved! DeeHe Jewmes DeHevee Jeee&Je keerepf ees (eLee) pewmes (owJeer) efJeeved peveeW kes es
(efJeMe) epeepeve (cele) $eleg-$eleg ceW e%e kejeves Jeeues efJeeved (Fvced) Hejcewee&egkele jepee kes
(DevegJelcee&ve) Devegketue ceeie& mes eueves Jeeues (DeYeJeved) nesJeW Jee pewmes (cele) eeCe kes meceeve Heejs (owJeer)
Mee peeveves Jeeues efoJe (efJeMe) epeepeve (Fvced) mecemle Ssee&egkele Hejcesej kes (DevegJelcee&ve) Devegketue
DeeejCe kejvesnejs (DeYeJeved) neW (SJeced) Ssmes (owJeer) Mee He{s ngS (e) Deewj (ceeveg<eer) cetKe& (e) es
oesveeW (efJeMe) epeepeve (Fceced) Fme (epeceeveced) efJeee Deewj Deer efMe#ee mes megKe osvesnejs meppeve kes
(DevegJelcee&ve) Devegketue DeeejCe kejves Jeeues (YeJevleg) neW86
940
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegesHeceueej nQ~ pewmes epeepeve jepee Deeefo jepeHeg<eeW kes
Devegketue JeeX, Jewmes es ueesie Yeer epeepeveeW kes Devegketue JeeX~ pewmes DeOeeHeve Deewj GHeosMe kejves Jeeues meye kes
megKe kes efuees ee kejW, Jewmes meye ueesie Fvekes megKe kes efuees ee kejW86
Fceefceleme me$e<ee $e<ee~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ew keLeb Jeefe&leJeefceleen
efHej ceveg<eeW kees kewmes Jee&vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
FNce mleveNcetpe&mJevleb OeeeNHeeb eHeerveceives meefjjmeN ceOes~

Glme peg<emJeN ceOegcevleceJe&vlmecegefeN meoveNceeefJeMemJe87
am
FNceced~ mleveced~ Tpe&mJevleced~ OeNeN~ DeNHeeced~ eHeerveNefceefleN eHeerveced~ DeNivesN~ meNefjjme~ ceOes~ Glmeced~ peg<eNmJeN~
ceOegcevleNefceefleN ceOegcevleced~ DeNJe&Nved~ meNcegefeced~ meoveced~ Dee~ efJeNMeNmJeN87
the
ary
as
HeoeLe&-(Fceced) (mleveced) ogiOeeOeejced (Tpe&mJevleced) eMemleyeuekeejkeced (Oee) efHeye (DeHeeced)

peueeveeced (eHeerveced) eke=leee mLetueced (Deives) HeeJeke FJe Jee&ceeve (meefjjme) yenes~ meefjjefceefle yengveecemeg
Heefleced (efveIeb03.1) (ceOes) (Glmeced) Gvoefvle esve leb ketHeced~ Glmeefceefle ketHeveecemeg Heefleced
(efveIeb03.23) (peg<emJe) mesJemJe (ceOegcevleced) eMemleb ceOeg ceeOege efJeeles eeqmceBmleced (DeJe&ved) Dee FJe
Jee&eved (mecegefeced) meeiejs YeJeced (meoveced) meeroefvle ieefvle eeled (Dee) (efJeMemJe) De$e
JeleesveelcevesHeoced87
DevJee-ns Deives! Heeueke! lJeb eHeerveb mleveefceJescecetpe&mJevleceHeeb jmeb Oee, meefjjme ceOes
ceOegcevleceglmeb peg<emJe~ ns DeJemlJeb mecegefeb meoveceeefJeMemJe87
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee yeeuekee JelmeeMe mleveogiOeb HeerlJee Je&vles, eLee
Jeee MeerIeb OeeJeefle leLee ceveg<ee egkeleenejefJenejsCe JeOe&ceevee Jesiesve ievleg, eLeeef HetCex mecegs veewkeeeeb
efmLelJee ievle megKesve HeejeJeejs eeefvle, leLewJe megmeeOevewJe&Jenejme HeejeJeejew eeHvegJevleg87
HeoeLe&-ns (Deives) Deeqive kes meceeve Jee&ceeve Heg<e! let (eHeerveced) Des otOe mes Yejs ngS (mleveced)
mleve kes meceeve (Fceced) Fme (Tpe&mJevleced) eMebefmele yeue kejles ngS (DeHeeced) peueeW kes jme kees (Oee) Heer
(meefjjme) yengleeW kes (ceOes) yeere ceW (ceOegcevleced) eMebefmele ceOegjleeefo iegCeegkele (Glmeced) efpememes HeoeLe&
ieerues nesles nQ, Gme ketHe kees (peg<emJe) mesJeve kej Jee ns (DeJe&ved) Iees[
eW kes meceeve Jeee&Je jKevesnejs peve! let
(mecegefeced) meceg ceW ngS mLeeve efke (meoveced) efpemeceW peeles nQ, Gme ceW (Dee, efJeMemJe) Des ekeej eJesMe
kej87
meoMeesOeee
941
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes yeeueke Deewj ye[s mleve kes otOe kees Heer kes
ye{les nQ, Jee pewmes Iees[
e MeerIe oew[
lee nw, Jewmes ceveg<e eLeeeesie Yeespeve Deewj Meeveeefo Deejece mes ye{s ngS Jesie
mes eueW, pewmes peueeW mes Yejs ngS meceg kes yeere veewkee ceW efmLele neskej peeles ngS megKeHetJe&ke HeejeJeej DeLee&led
Fme Heej mes Gme Heej HengBeles nQ, Jewmes ner Des meeOeveeW mes JeJenej kes Heej Deewj DeJeej kees ee nesJs eW87
Ie=leefceleme ie=lmeceo $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ewjeqive keJe keJeevJes<eCeere Fleen
efHej ceveg<eeW kees Deeqive keneb-keneb Keespevee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nQ
Ie=leb efceefce#es Ie=lecemeN eesefveIe&=les efeNlees Ie=lecJemeN Oeece~

DeNveg<JeNOeceeJen ceeNoemJeN mJeeneke=leb Je=<eYe Jeef#e nNJeced88
am
Ie=leced~ efceNefceN#esN~ Ie=leced~ DeNmeN~ eesefve~ Ie=les~ efeNle~ Ie=leced~ TBNFlBet~ DeNmeN Oeece~ DeNveg<JeNOeced~
DeNvegmJeNOeefcelevegmJeNOeced~ Dee~ JeNnN~ ceeNoemJeN~ mJeeneke=leNefceefleN mJeeneke=leced~ Je=<eNYeN~ JeNef#eN~ nNJeced88
the
ary
as
HeoeLe&-(Ie=leced) Gokeced (efceefce#es) efmeefelegefce (Ie=leced) peueced (Deme) (eesefve) ie=nced (Ie=les)
(efele) (Ie=leced) Gokeced (G) efJelekex (Deme) HeeJekeme (Oeece) DeefOekejCeced (Deveg<JeOeced)
mJeOeeVemeevegketueced (Dee) (Jen) eeHee (ceeoemJe) n<e&emJe (mJeeneke=leced) JesoJeeCeerevf e<Heeefoleced (Je=<eYe) ees
Je<e&efle lelmecyegew (Jeef#e) keeceemes eeHveese<f e Jee (nJeced) neslegceeoelegcen&ced88
DevJee-ns mecegeeefeved! lJeb Ie=leb efceefce#es G DemeeivesIe=&leb eesefvejefmle, ees Ie=les efelees Ie=leceme Oeece
leceeqiveceveg<JeOeceeJen~ ns Je=<eYe! lJeb ele mJeeneke=leb nJeb Jeef#e, lesveemceeved ceeoemJe88
YeeJeeLe&-eeJeeveeqivepe&uesefmle leeJeeved peueeefOekejCe Geles, eLeepesve JeefJe&Oe&les leLee peuesve meJex
HeoeLee& JeOe&vles~ DeVecevegketueceepeb eevevokeeefj peeeles, lemceeled meJezjls elkeceveereced88
HeoeLe&-ns meceg ceW peeves Jeeues ceveg<e! DeeHe (Ie=leced) peue kees (efceefce#es) meeRevee eenes (G) Jee
(Deme) Fme Deeie kee (Ie=leced) Ieer (eesefve) Iej nw, pees (Ie=les) Ieer ceW (efele) Deeee kees ee nes jne nw Jee
(Ie=leced) peue (Deme) Fme Deeie kee (Oeece) Oeece DeLee&led njves kee mLeeve nw, Gme Deeqive kees let (Deveg<JeOeced)
DeVe keer Devegketuelee kees (Dee, Jen) HengBee~ ns (Je=<eYe) Je<ee&ves Jeeues peve! let efpeme keejCe (mJeeneke=leced)
JesoJeeCeer mes efme efkees (nJeced) uesves eesie HeoeLe& kees (Jeef#e) eenlee Jee ee neslee nw, Fmeefuees nce ueesieeW
kees (ceeoemJe) Deeveefvole kej88
YeeJeeLe&-efpelevee Deeqive peue ceW nw, Glevee peueeefOekejCe DeLee&led peue ceW jnves Jeeuee kenelee nw, pewmes
Ieer mes Deeqive ye{lee nw, Jewmes peue mes meye HeoeLe& ye{les nQ Deewj DeVe Devegketue Ieer Deevevo kejeves Jeeuee neslee nw,
Fmemes Gkele JeJenej keer eenvee meye ueesieeW kees kejveer eeefnes88
942
epegJexoYee<es
aj.
org
mecegeefoleme JeeceosJe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ew keLeb Jeefle&leJeefceleen
efHej ceveg<eeW kees kewmes Jeee&Je jKevee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
meNcegeotefce&ce&OegceeBN2GoejogHeeN:MegveeN mecece=leNlJeceeved~
Ie=lemeN veeceN iegeNb eoefmle efpeNe osNJeeveeceNce=lemeN veeefYe89
meNcegeled~ TNefce&~ ceOegceeNefveefleN ceOegceeved~ Gled~ DeeNjled~ GHe~ DeNMegvee~ meced~ DeNce=leNlJeefcelece=leNlJeced~ DeeNveNd~
Ie=leme veece~ iegeced~ eled~ Deefmle~ efpeNe~ osNJeeveeced~ DeNce=leme~ veeefYe89
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mecegeled) Devleefj#eeled (Tefce&) lej (ceOegceeved) ceOegjiegCeegkele (Gled) (Deejled) GotOJe

eeHveeself e (GHe) (DebMegvee) efkejCemecetnsve (meced) (Dece=lelJeced) Dece=leme YeeJeced (Deeved) mecevleeod JeeHveeself e
(Ie=leme) peueme (veece) meb%ee (iegeced) jnmeced (eled) (Deefmle) (efpee) JeeCeer (osJeeveeced) efJeog<eeced
(Dece=leme) cees#eme (veeefYe) mlecYeveb efmLejerkejCeb eyevOeveced89
DevJee-ns ceveg<ee! YeJevlees elmecegeobMegvee ceOegceevetefce&oejled mecece=lelJeceeved eod Ie=leme iegeb
veeceeefmle, ee osJeeveeb efpeece=leme veeefYejefmle lelmeJe mesJevleeced89
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eLeeeqiveefce&efueleeespe&ueYetceesefJe&Yeeiesve cesIeceC[ueb eeHee ceOegjb peueb
mebHeeoeefle, elkeejCeeKeeceHeeb veece leod iegeceefmle, cees#eMewlelmeJe&cegHeosMesvewJe ueYeefceefle Jeseced89
HeoeLe&-ns ceveg<ees! DeeHe ueesie pees (mecegeled) Devleefj#e mes (DebMegvee) efkejCemecetn kes meeLe
(ceOegceeved) efceeme efuees ngS (Tefce&) peuelej (Goejled) THej kees HengBes Jen (mecece=lelJeced) Des ekeej
Dece=leHe mJeeo kes (GHeeved) meceerHe ceW Jee nes DeLee&led DeeflemJeeo kees ee nesJes (eled) pees (Ie=leme) peue
kee (iegeced) ieg (veece) veece (Deefmle) nw Deewj pees (osJeeveeced) efJeeveeW keer (efpee) JeeCeer (Dece=leme) cees#e
kee (veeefYe) eyevOe kejves Jeeueer nw, Gme meye kee mesJeve kejes89
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pewmes Deeqive, efceues ngS peue Deewj Yetefce kes efJeYeeie mes DeLee&led GveceW mes peue
He=Leked kej cesIeceC[ue kees ee keje Gmekees Yeer ceere kej oslee nw leLee pees peueeW kee keejCeHe veece nw, Jen
ieg DeLee&led keejCeHe peue Delevle efHes ngS Deewj pees cees#e nw en meye efJeeveeW kes GHeosMe mes ner efceuelee nw,
Ssmee peevevee eeefnes89
Jeeefceleme JeeceosJe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
JeNeb veeceN eb yeJeecee Ie=lemeeNeqmceved eN%es OeejeeceeN veceesefYe~
meoMeesOeee
943
aj.
org
GHe yeeeN e=CeJeNmeceeveNb elege=esJeceerod ieewNjSNleled90
JeNeced~ veece~ e~ yeNJeeNceN~ Ie=leme~ DeNeqmceved~ eN%es~ OeeNjeeNceN~ veceesefYeefjefleN veceefYe~ GHe~ yeNee~ Me=CeNJeNled~
MeNmeceeveced~ elege= FefleN elege=~ DeNJeNceerNled~ ieewNj~ SNleled90
as
am
HeoeLe&-(Jeeced) (veece) HeoeLee&veeb meb%eeced (e, yeJeece) GHeefoMesce (Ie=leme) Deepeme peueme Jee
(Deeqmceved) (e%es) ie=neeceJeJenejs (Oeejeece) De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (veceesefYe)
DeVeeefoefYe (GHe) (yeee) elegJexoefJeled (Me=CeJeled) e=Cegeeled (Memeceeveced) eMebefmeleb meled (elege=) elJeejes
Jesoe e=Jeogecee eme me (DeJeceerled) GHeefoMesled (ieewj) ees JesoefJeeeJeeefe jceles me SJe (Sleled)90
DevJee-eelege=es ieewjes yeeeJeceerogHee=CeJeled, leod Ie=leme Memeceeveb iegeb veeceemlesleod
Jeeceveeved eefle eyeJeeceeeqmceved e%es veceeseYf eOee&jeece e90
YeeJeeLe&-ceveg<ee ceveg<eosnb eeHe meJex<eeb HeoeLee&veeb veeceeveLee&MeeOeeHekesYe eglJeevesYees yeteg~
Slew me=efmLew HeoeLez meJee&efCe keeee&efCe e meeOeeseg90
HeoeLe&-efpemekees (elege=) efpemekes eejeW Jeso meeRieeW kes meceeve Gece nQ, Jen (ieewj) JesoJeeCeer ceW
jceCe kejves Jee JesoJeeCeer kees osves Deewj (yeee) eejeW JesoeW kees peeveves Jeeuee efJeeved (DeJeceerled) GHeosMe kejs Jee
(GHe, e=CeJeled) meceerHe ceW megves, Jen (Ie=leme) Ieer Jee peue kee (Memeceeveced) eMebefmele ngDee ieg (veece) veece
nw, (Sleled) Fmekees (Jeeced) nce ueesie DeewjeW kes eefle (e, yeJeece) GHeosMe kejW Deewj (Deeqmceved) Fme (e%es)
ie=neece JeJenej ceW (veceesefYe) DeVe Deeefo HeoeLeeX kes meeLe (Oeejeece) OeejCe kejW90
YeeJeeLe&-ceveg<e ueesie ceveg<e osn kees Heekej meye HeoeLeeX kes veece Deewj DeLeeX kees He{eves JeeueeW mes
megvekej DeewjeW kes efuees kenW Deewj Fme me=ef ceW efmLele HeoeLeeX mes mecemle keeceeW keer efmeef kejeJeW90
the
ary
elJeejerleme JeeceosJe $eef<e~ e%eHeg<ees osJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe e%eeefoiegCeeveen
Deye e%e kes iegCeeW Jee MeyoMee kes iegCeeW kees Deieues cev$e ceW kene nw
eNlJeeefj e=eN $eeesDemeN HeeoeN s MeerN<ex meN nmleemeesDeme~

ef$eOee yeNes Je=<eNYees jesjJeerefle ceNnes osNJees celeBe&N 2DeeefJeJesMe91
eNlJeeefj~ e=e~ $ee~ Deme~ Heeoe~ sFefleN s~ MeerN<exFefle MeerN<ex~ meN~ nmleeme~ DeNmeN~ ef$eOee~ yeN~
Je=<eNYe~ jesNjJeerNefleN~ ceNn~ osNJe~ celee&ved~ Dee~ efJeNJesNMeN91
HeoeLe&-(elJeeefj) (e=e) e=eCeerJe elJeejes Jesoe veeceeKeeleesHemeie&efveHeelee Jee ($ee)

eelece&Oemeeeb meJeveeefve, YetleYeefJe<ee&ceevee keeuee Jee (Deme) e%eme Meyome Jee (Heeoe)
DeefOeiecemeeOeveeefve (s) (Meer<ex) efMejmeer eeeCeereesoeveeres, efvele keee&Me Meyoelceeveew Jee (me)
944
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
SlelmebKeekeeefve ieee$eeoerevf e voebefme, efJeYekeleees Jee (nmleeme) nmleseqveefceJe (Deme) (ef$eOee) ef$eefYe
ekeejwce&v$eyeeeCekeuHew, Gjefme keCs efMejefme Jee (ye) (Je=<eYe) megKeeveeceefYeJe<e&ke (jesjJeerefle)
$eiJesoeefovee meJeveecesCe Jee Meyoeeles (cen) ceneved (osJe) mebieceveere ekeeMekees Jee (celee&ved) ceveg<eeved
(Dee, efJeJesMe) DeeefJeMeefle~ De$eengvezkelee-elJeeefj e=sefle Jesoe Jee Sle Gkeleeeesme Heeoe Fefle
meJeveeefve ef$eefCe, s Meer<ex eeeCeereesoeveeres, me nmleeme me voebefme, ef$eOee yesOee yees
cev$eyeeeCekeuHewJe&=<eYees jesjJeerefle~ jesjJeCeceme meJeveecesCe $eeqiYeepegefYe& meeceefYee&osvece=eqiYe Mebmeefvle
epegefYe&e&peefvle meeceefYe mlegJeefvle~ cenes osJe Fles<e efn ceneved osJees ee%ees celeBe& Dee efJeJesMesles<e efn
ceveg<eeveeefJeMeefle epeveee (efve013.7) He#eevlejb HeleeefuecegefvejsJeceen-elJeeefj e=eefCe~ elJeeefj
Heopeeleeefve veeceeKeeleesHemeie&efveHeeleeMe $eees Deme Heeoe~ $ee keeuee YetleYeefJe<ee&ceevee s Meer<ex~
ew Meyoelceeveew efvele keee&Me menmleemees Deme~ me efJeYekelee ef$eOee ye~ ef$e<eg mLeeves<eg ye
Gjefme keCs efMejmeerefle Je=<eYees Je<e&Ceeled jesjJeerefle Meyob kejesefle kegle Sleled? jewefle Meyokecee& cenes
osJees celeBe& DeeefJeJesMesefle~ ceneved osJe Meyoes celee& cejCeOecee&Cees ceveg<eemleeveeefJeJesMe (cene0Yee0De01.
Hee01. Dee01)91
DevJee-ns ceveg<ee! eteb emeeme $ee HeeoeMelJeeefj e=e s Meer<ex emeeme me nmleeme
meefvle, eeqOee yees cenes osJees Je=<eYees e%e Meyoes Jee jesjJeerelf e celee&veeefJeJesMe lecevegeeeYeme e megefKevees
efJeebmees YeJele91
YeeJeeLe&-De$eesYeeeskelee Heke Mues<eesueejMe~ es ceveg<ee e%eefJeeeb MeyoefJeeeb e peeveefvle, les
ceneMeee efJeebmees YeJeefvle91
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce efpeme (Deme) Fmekes ($ee) eelemeJeve, ceOeefvovemeJeve Deewj meeebmeJeve
es leerve (Heeoe) eeef kes meeOeve (elJeeefj) eej Jeso (e=e) meeRie (s) oes (Meer<ex) Demlekeeue Deewj
Goekeeue efMej Jee efpeme (Deme) Fmekes (me, nmleeme) ieee$eer Deeefo vo meele neLe nQ Jee pees (ef$eOee)
cev$e, yeeeCe Deewj keuHe Fve leerve ekeejeW mes (ye) yebOee ngDee (cen) ye[e (osJe) ee kejves eesie
(Je=<eYe) megKeeW kees meye Deesj mes Je<ee&ves Jeeuee e%e (jesjJeerefle) eele, ceOe Deewj meeeb meJeve ece mes Meyo
kejlee ngDee (celee&ved) ceveg<eeW kees (Dee, efJeJesMe) Des ekeej eJesMe kejlee nw, Gme kee Devegeve kejkes
megKeer nesDees191
efleeeHe#e-ns ceveg<ees! legce efpeme (Deme) Fmekes ($ee) Yetle, YeefJe<eled Deewj Jee&ceeve leerve keeue
(Heeoe) Heie (elJeeefj) veece, DeeKeele, GHemeie& Deewj efveHeele eej (e=e) meeRie (s) oes (Meer<ex) efvele Deewj
keee& Meyo efMej Jee efpeme (Deme) Fmekes (me, nmleeme) eLecee Deeefo meele efJeYeeqkele meele neLe Jee pees
(ef$eOee, ye) oe keC Deewj efMej Fve leerveeW mLeeveeW ceW yebOee ngDee (cen) ye[e (osJe) Meg, DeMeg kee
meoMeesOeee
945
aj.
org
ekeeMeke (Je=<eYe) megKeeW kee Je<ee&ves Jeeuee MeyoMee (jesJeJeerefle) $eked, epeg, meece Deewj DeLeJe&Jeso mes Meyo
kejlee ngDee (celee&ved) ceveg<eeW kees (Dee, efJeJesMe) eJesMe kejlee nw, Gme kee DeYeeme kejkes efJeeved
nesDees291
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GYeeesekq ele DeLee&led GHeceeve kes vetveeefOeke OeceeX kes keLeve mes Heke Deewj
Mues<eeueej nw~ pees ceveg<e e%eefJeee Deewj MeyoefJeee kees peeveles nQ, Jes ceneMee efJeeved nesles nQ91
ef$eOesleme JeeceosJe $eef<e~ e%eHeg<ees osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe ceveg<ew keLeb Jeefe&leJeefceleen
Deye ceveg<eeW kees kewmes Jee&vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
ef$eOee efnNleb HeNefCeefYeie&geceeveNb ieefJe osNJeemees Ie=lecevJeefJevoved~

FvNSkeN mete&NSke_pepeeve JesNveeoskemJeNOeeeN efvele#eg92
ef$eOee~ efnNleced~ HeNefCeefYeNefjefle HeNefCeefYe~ iegeceeveced~ ieefJe~ osNJeeme~ Ie=leced~ Deveg~ DeNefJeNvoNved~ Fv~ Skeced~
mete&~ Skeced~ peNpeeNveN~ JesNveeled~ Skeced~ mJeNOeee~ efve~ leNleN#eg92
the
ary
as
HeoeLe&-(ef$eOee) ef$eefYe ekeejw (efnleced) efmLeleced (HeefCeefYe) JeJenej%ew mleeJekew (iegeceeveced)

jnefme efmLeleced (ieefJe) Jeeefe (osJeeme) efJeebme (Ie=leced) eoerb efJe%eeveced (Deveg) (DeefJevoved) ueYevles (Fv)
efJeegled (Skeced) (mete&) meefJelee (Skeced) (pepeeve) peveeefle (Jesveeled) keceveereeled cesOeeefJeve~ Jesve Fefle
cesOeeefJeveecemeg Heefleced (efveIeb03.15) (Skeced) efJe%eeveced (mJeOeee) mJesve Oeeefjleee efeeee (efve)
efvelejeced (lele#eg) levetkege&g92
DevJee-ns ceveg<ee! eLee osJeeme HeefCeefYeeqOee efnleb ieefJe iegeceeveb Ie=lecevJeefJevoved eoerv Skeb
mete& Skeb pepeeve Jesveee mJeOeewkeb efvele#egmleLee eteceHeeejle92
YeeJeeLe&-ef$eekeejkeb mLetuemet#cekeejCeefJe%eeHekeb leb efJeeglmete&ekeeMeefceJe ekeeefMeleceesYees es ceveg<ee
eeHvegegmles mJekeereb %eeveb Jeeb kege&g92
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (osJeeme) efJeeved peve (HeefCeefYe) JeJenej kes %eelee mlegefle kejves JeeueeW ves
(ef$eOee) leerve ekeej mes (efnleced) efmLele efkees Deewj (ieefJe) JeeCeer ceW (iegeceeveced) efHes ngS (Ie=leced) ekeeefMele
%eeve kees (Deveg, DeefJevoved) Keespeves kes Heers Heeles nQ, (Fv) efyepegueer efpeme (Skeced) Ske efJe%eeve Deewj
(mete&) mete& (Skeced) Ske efJe%eeve kees (pepeeve) GlHeVe kejles leLee (Jesveeled) Deefle megvoj ceveesnj yegefceeved mes
leLee (mJeOeee) DeeHe OeejCe keer ngF& efeee mes (Skeced) Deefleere efJe%eeve kees (efve) efvejvlej (lele#eg)
Deefleleer#Ce met#ce kejles nQ, Jewmes legce ueesie Yeer DeeejCe kejes92
946
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-leerve ekeej kes mLetue, met#ce Deewj keejCe kes %eeve kejevesnejs efyepegueer leLee mete& kes ekeej kes
legue ekeeefMele yeesOe kees Dee DeLee&led Gece Mee%e efJeeveeW mes pees ceveg<e ee neW, Jes DeHeves %eeve kees Jee
kejW92
Slee Fleme JeeceosJe $eef<e~ e%eHeg<ees osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ew keerMeer Jeeked eeespesleen
efHej cevegg<eeW kees kewmeer JeeCeer kee eeesie kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
SNleeDe<e&efvleN eeled mecegeNleJepee efjHegCeeN veeJeNe#es~

Ie=lemeN OeejeDeNefYe eekeMeerefce efnjCeees JesleNmees ceOeDeemeeced93
am
SNlee~ DeN<e&NefvleN~ eeled~ meNcegeled~ MeNleJepeeN Fefle MeNleJepee~ efjHegCee~ ve~ DeNJeNe#eN FleJeNe#es~ Ie=leme~
Oeeje~ DeNefYe~ eeNkeNMeerNefceN~ efnNjCee~ JesNleNme~ ceOes~ DeeNmeeNced93
the
ary
as
HeoeLe&-(Slee) (De<e&efvle) ieefvle efvemmejefvle (eeled) oes YeJeeled (mecegeled) Devleefj#eeled

(MeleJepee) MelecemebKeelee Jepee ceeiee& eemeeb lee (efjHegCee) Me$egCee mlesvesve~ efjHegefjefle mlesveveecemeg Heefleced
(efveIeb03.24) (ve) efve<esOes (DeJee#es) DeJeKeeleJee (Ie=leme) Deepeme (Oeeje) (DeefYe) (eekeMeerefce)
meJe&leesvegMeeeqmce (efnjCee) lespemJeHe (Jesleme) keceveere (ceOes) (Deemeeced)
JesoOece&egkeleJeeCeerveeced93
DevJee-ee efjHegCee veeJee#es MeleJepee Slee Jeeees eeled mecegeo<e&vleemeeb ceOes ee Deiveew Ie=leme
Oeeje FJe peves<eg Heeflelee ekeeMevles, lee efnjCeees JeslemeesnceefYeeekeMeerefce93
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLeesHeosMekee efJeebmees ee HeefJe$ee efJe%eeveegkelee Deveskeceeiee&
Me$egefYejKeC[ee Ie=leme eJeeneseqiveefceJe eesle+ved emeeoeefvle, lee Jeee eeHvegJeefvle, leLee meJex ceveg<ee
eesvewlee eeHvegeg93
HeoeLe&-pees (efjHegCee) Me$eg eesj mes (ve, DeJee#es) ve keeves eesie (MeleJepee) mewke[eW efpevekes ceeie&
nQ, (Slee) Jes JeeCeer (eeled, mecegeled) oeekeeMe mes (De<e&efvle) efvekeueleer nQ, (Deemeeced) Fve Jewefoke
Oece&egkele JeeefCeeeW kes (ceOes) yeere pees Deeqive ceW (Ie=leme) Ieer keer (Oeeje) OeejeDeeW kes meceeve ceveg<eeW ceW efiejer
ngF& ekeeefMele nesleer nQ, Gvekeer (efnjCee) lespemJeer (Jesleme) Deeflemegvoj ceQ (DeefYe, eekeMeerefce) meye Deesj
mes efMe#ee kejlee ntb93
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes GHeosMeke efJeeved ueesie pees JeeCeer HeefJe$e,
efJe%eeveegkele, Deveske ceeieeX Jeeueer Me$egDeeW mes DeKeC[e Deewj Ieer kee eJeen Deeqive kees pewmes Gesefpele kejlee nw,
meoMeesOeee
947
aj.
org
Jewmes eesleeDeeW kees emeVe kejves Jeeueer nQ, Gve JeeefCeeeW kees ee nesles nQ, Jewmes meye ceveg<e Des e mes Fve kees
ee nessJeW93
meceefieleme JeeceosJe $eef<e~ e%eHeg<ees osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
meNceked eJeefvle meNefjleesN ve OesveeDeNvle&Noe cevemee Heteceevee~

SNlesDe<e&vletce&ees Ie=leme ce=ieeFJe ef#eHeNCeesjer<eceeCee94
meNceked~ eNJeefvleN~ meNefjle~ ve~ Oesvee~ DeNvle~ Noe~ cevemee~ Heteceevee~ SNles~ DeN<e&NefvleN~ TNce&e~ Ie=leme~
ce=ieeFJe~ ef#eNHeNCees~ F&<eceeCee94
the
ary
as
am
HeoeLe&-(meceked) (eJeefvle) #ejefvle (meefjle) vee~ meefjle Fefle veoerveecemeg Heefleced

(efveIeb01.13) (ve) FJe (Oesvee) Jeee~ Oesvesefle Jee*dveecemeg Heefleced (efveIeb01.11) (Devle)
MejerjevleJe&JeefmLelesve (oe) efJe<eenejkesCe (cevemee) MegevlekejCesve (Heteceevee) HeefJe$ee mele (Sles)
(De<e&efvle) ieefvle eeHvegJeefvle (Tce&e) leje (Ie=leme) ekeeefMeleme efJe%eeveme (ce=iee FJe) (ef#eHeCees)
eEnmekeme Yeeeled (F&<eceeCee) Yeeeled Heueeeceevee94
DevJee-ns ceveg<ee! ee Devle&oe cevemee Heteceevee Oesvee meefjlees ve meceked eJeefvle, lee es ewles
Ie=lemeesce&e ef#eHeCeesjer<eceeCee ce=iee FJee<e&efvle, leeBMe eteb efJepeeveerle94
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegesHeceeueeje~
eLee
vee
mecegeved
ieefvle,
leLewJeevleefj#emLeeyomecegeod Jeeees efJeejefvle~ eLee mecegme lejeMeueefvle eLee e JeeOeeod Yeerlee ce=iee
OeeJeefvle, leLewJe meJex<eeb eeefCeveeb MejerjmLesve efJe%eevesve HeefJe$ee melees JeeCe eejefvle, es
MeeeYeememeleJeeveeefoefYeJee&e HeefJe$eeefvle, le SJe Mege peeevles94
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Devle, oe) Mejerj kes yeere ceW (cevemee) Meg DevlekejCe mes (Heteceevee)
HeefJe$e ngF& (Oesvee) JeeCeer (meefjle) veefoeeW kes (ve) meceeve (meceked) Des ekeej (eJeefvle) eJe=e nesleer nQ,
Gvekees pees (Sles) es JeeCeer kes ej (Ie=leme) ekeeefMele Deevleefjke %eeve keer (Tce&e) uenjW (ef#eHeCees) eEnmeke
peve kes Yee mes (F&<eceeCee) Yeeieles ngS (ce=iee FJe) nefjCeeW kes legue (De<e&efvle) Gleer leLee meyekees ee nesleer
nQ, Gvekees Yeer legce ueesie peevees94
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW oes GHecee Deewj JeeekeuegesHeceeueej nQ~ pewmes veoer mecegeW kees peeleer nQ, Jewmes
ner DeekeeMemLe Meyomeceg mes (DeekeeMe kee Meyo iegCe nw Fmemes) JeeCeer efJeejleer nQ, leLee pewmes meceg keer
lejW eueleer nQ, Jee pewmes yenseuf eeeW mes [jHes ngS ce=ie FOej-GOej Yeeieles nQ, Jewmes ner meye eeefCeeeW keer
948
epegJexoYee<es
aj.
org
MejerjmLe efJe%eeve mes HeefJe$e ngF& JeeCeer eeej kees ee nesleer nQ~ pees ueesie Mee kes DeYeeme Deewj mele-Jeeve
Deeefo mes JeeefCeeeW kees HeefJe$e kejles nQ, Jes ner Meg nesles nQ94
efmevOeesefjleme JeeceosJe $eef<e~ e%eHeg<ees osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
efmevOeesefjJe eeOJeNves MetIeNveemeesN Jeeleeefcee Heleeefvle eNe~

Ie=lemeN OeejeDeN<ees ve JeeNpeer keee efYeNvoVetefce&efYeN efHevJeceeve95
efmevOeesefjJesefleN efmevOeeFJe~ eeNOJeNve Fefle eDeOJeNves~ MetIeNveeme~ JeeleeefceeN FefleN Jeeleeefcee~ HeNleNNeNefvleN~
eNe~ Ie=leme~ Oeeje~ DeNN<e~ ve~ JeeNpeer~ keee~ efYeNvoved~ TNefce&efYeNefjletefce&~ efHevJeceeve95
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efmevOeesefjJe) veee FJe (eeOJeves) eke=MeemeeJeOJee e leeqmceved~ meceLex elegLeea

(MetIeveeme) ef#eeiecevee~ MetIeveeme Fefle ef#eeveecemeg Heefleced (efveIeb02.15) (Jeeleeefcee) Jeelesve eceelegb
%eelegb eesiee (Heleeefvle) Heleefvle ieefvle, egjeefolJeeled mJeeLex eqCeed (ee) cenle~ e Fefle cenVeecemeg
Heefleced (efveIeb03.3) (Ie=leme) efJe%eeveme (Oeeje) Jeee (De<e) e $eleOJeeveb me (ve) FJe
(Jeepeer) JesieJeevee (keee) mebeeceeosMeeved~ keee Fefle mebeeceveecemeg Heefleced (efveIeb02.17) (efYevoved)
efJeoejeved (Tefce&efYe) Me$egYesoveeslLeecemJesoesokew (efHevJeceeve) efmeeved95
DevJee-ns ceveg<ee! eeOJeves efmevOeesejf Je MetIeveemees Jeeleeefcee keee efYevoVetefce&efYeYe&tefceb
efHevJeceevees<ees Jeepeer ve ee ee Ie=leme Oeeje Heleeefvle, lee eteb efJepeeveerle95
YeeJeeLe&-De$eeHegHeceeeced-es veoerJeled keee&efmees letCe&ieeefceveeseJeod JesieJevle meJee&meg efo#eg
eJe=ekeere&ees pevee HejesHekeejeeesHeosMesve ceneefvle ogKeeefve menvles, les les<eeb eesleejMe peielmJeeefcevees YeJeefvle,
veslejs95
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (eeOJeves) peue eueves kes Gece ceeie& ceW (efmevOeesefjJe) veoer keer pewmes (MetIeveeme)
MeerIe euevesnejer (Jeeleeefcee) Jeeeg mes peeveves eesie uenjW efiejW Deewj (ve) pewmes (keee) mebeece kes eosMeeW
kees (efYevoved) efJeoerCe& kejlee leLee (Tefce&efYe) Me$egDeeW kees ceejves kes ece mes Gs Hemeerves He peue mes He=efLeJeer
kees (efHevJeceeve) meeRelee ngDee (De<e) eeueeke (Jeepeer) JesieJeeved Iees[
e efiejs Jewmes pees (ee) ye[er iecYeerj
(Ie=leme) efJe%eeve keer (Oeeje) JeeCeer (Heleeefvle) GHeosMeke kes cegKe mes efvekeue kes eesleeDeeW Hej efiejleer nQ,
Gvekees legce peevees95
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Yeer oes GHeceeueej nQ~ pees veoer kes meceeve keee&efmeef kes efuees MeerIe OeeJeves
Jeeues Jee Iees[
s kes meceeve Jesie Jeeues peve efpevekeer meye efoMeeDeeW ceW keerefle& eJee&ceeve nes jner nw Deewj HejesHekeej
meoMeesOeee
949
aj.
org
kes efuees GHeosMe mes ye[s-ye[s ogKe menles nQ, Jes leLee Gvekes eesleepeve mebmeej kes mJeeceer nesles nQ Deewj
veneR95
DeefYeeJevlesleme JeeceosJe $eef<e~ e%eHeg<ees osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
HegvemleosJeen
DeNefYeeJevleN mecevesJeN ees<ee keueeNCeh mceeceeveemeesDeNeqiveced~

Ie=lemeN Oeeje meNefceOees vemevleN lee peg<eeNCees ne&efle peeNleJesoe96
DeNefYe~ eNJeNvleN~ mecevesNJesefleN meceveeFJe~ ees<ee~ keNueeNCeh~ mceeceeveeme~ DeNeqiveced~ Ie=leme~ Oeeje~ meNefceOeN
Fefle meNcedFOe~ veNmeNvleN~ lee~ peg<eeNCe~ nNe&efleN~ peeNleJesoe96
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeefYe) (eJevle) ieefvle~ ue*e[YeeJe~ (mecevesJe) meceeveb cevees eemeeb lee FJe~ megHeeb
meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle efJeYekeles[e&oMs e (ees<ee) eqe (keueeCe) keueeCeeejCeMeeruee
(mceeceeveeme) efkeefeemesve emeVeleekeeefjCe (Deeqiveced) lespeeqmJeveb efJeebmeced (Ie=leme) Megme %eeveme
(Oeeje) Jeee (meefceOe) MeyoeLe&meyevOew meceied oerefHelee (vemevle) eeHvegJeefvle~ vemele Fefle ieeflekecee&
(efveIeb02.14) (lee) (peg<eeCe) mesJeceeve (ne&efle) keeceeles~ ne&leerefle keeefvlekecee& (efveIeb02.6)
(peeleJesoe) peeleb Jesoes efJe%eeveb eme me96
DevJee-mceeceeveeme keueeCe mecevesJe ees<ee ee meefceOees Ie=leme Oeeje DeeqiveceefYeeJevle vemevle
e lee peg<eeCees peeleJesoe ne&efle96
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee emeVeefeee n<e eee meewYeeieJele eqe mJemJeHeleerved
eeHvegJeefvle, leLewJe efJeeeefJe%eeveeYejCeYetef<elee Jeeees efJeebmeb eeHvegJeefvle96
HeoeLe&-(mceeceeveeme) efkeefeled nbmeves mes emeVelee kejves (keueeCe) keueeCe kes efuees DeeejCe
kejves leLee (mecevesJe, ees<ee) Ske mes efee Jeeueer eqeeb pewmes HeefleeeW kees ee neW, Jewmes pees (meefceOe) MeyoDeLe& Deewj mecyevOeeW mes meceked ekeeefMele (Ie=leme) Meg %eeve keer (Oeeje) JeeCeer (Deeqiveced) lespemJeer efJeeved
kees (DeefYe, eJevle) meye Deesj mes HengBeleer Deewj (vemevle) ee nesleer nQ, (lee) Gve JeeefCeeeW kee (peg<eeCe)
mesJeve kejlee ngDee (peeleJesoe) %eeveer efJeeved (ne&efle) keeefvle kees ee neslee nw96
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes emeVeefee Deevevo kees ee meewYeeieJeleer eqeeb DeHevesDeHeves HeefleeeW kees ee nesleer nQ, Jewmes ner efJeee leLee efJe%eeveHe DeeYet<eCe mes MeeseYf ele JeeCeer efJeeved Heg<e kees
ee nesleer nw96
keveeFJesleme JeeceosJe $eef<e~ e%eHeg<ees osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
950
epegJexoYee<es
aj.
org
keNveeFJe JenNlegcesleNJee GDeN_peeeNveeDeNefYe eekeMeerefce~

e$eN meesce metelesN e$e eN%ees Ie=lemeN OeejeDeNefYe lelHeJevles97
keNveeFNJesefle keNveeFJe~ JeNnNlegced~ SleNJew~ TBNFlBet~ DeNefe~ DeNeeNvee~ DeNefYe~ eeNkeNMeerNefceN~ e$e~ meesce~
meteles~ e$e~ eN%e~ Ie=leme~ Oeeje~ DeNefYe~ leled~ HeNJeNvlesN97
the
ary
as
am
HeoeLe&-(keveeFJe) kegceee& FJe (Jenlegced) Jenefle eeHveesefle eqeefceefle JenlegYe&ee& leced (SleJew)
eegced (G) efJelekex (Deeqe) keceveereHeced (Deeevee) %eeHeevle (DeefYe) (eekeMeerefce) Hegve Hegve eeHveesecf e
(e$e) (meesce) Ssee&mecetn (meteles) GlHeeles (e$e) (e%e) (Ie=leme) efJe%eeveme (Oeeje) (DeefYe) meJe&le
(leled) (HeJevles) HeefJe$eerYeJeefvle97
DevJee-De_peeevee JenlegcesleJew kevee FJe e$e meesce meteles, G e$e e e%emleee Ie=leme Oeeje
DeefYeHeJevles lee DenceefYe eekeMeerefce97
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee kevee mJeebJejefJeOeevesve mJeeYeereved Heleerved mJeerke=le MeesYevles, leLee
SseeexlHeeJemejs e%emece=ew e efJeog<eeb Jeee HeefJe$eemmele MeesYevles97
HeoeLe&-(Deefe) eenves eesie He kees (Deeevee) eke kejleer ngF& (Jenlegced) ee nesves Jeeues Heefle
kees (SleJew) ee nesves kes efuees (kevee FJe) pewmes kevee MeesefYele nesleer nQ, Jewmes (e$e) peneb (meesce) yengle
Ssee& (meteles) GlHeVe neslee (G) Deewj (e$e) peneb (e%e) e%e neslee nw, (leled) Jeneb pees (Ie=leme) %eeve keer
(Oeeje) JeeCeer (DeefYe, HeJevles) meye Deesj mes HeefJe$e nesleer nQ, Gvekees ceQ (DeefYe eekeMeerefce) Des ekeej
yeej-yeej ee neslee ntb97
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes kevee mJeebJej kes efJeOeeve mes DeHeveer Fe kes Devegketue
HeefleeeW kees mJeerkeej kejkes MeesefYele nesleer nQ, Jewmes Ssee& GlHeVe nesves kes DeJemej Deewj e%eefmeef ceW efJeeveeW
keer JeeCeer HeefJe$e ngF& MeesYeeeceeve nesleer nQ97
DeYe<e&lesleme JeeceosJe $eef<e~ e%eHegg<ees osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeJeeefnlew erHeg<ew eEke keee&efceleen
efJeJeeefnle er-Heg<eeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNYe<e&le meggeEle ieJeceeNefpeceNmceemeg YeNe efJeCeeefve Oee~

FNceb eN%eb veele osNJelee vees Ie=lemeN OeejeN ceOegcelHeJevles98
meoMeesOeee
951
aj.
org
DeNefYe~ DeN<e&NleN~ meggefleced~ megmlegefleefceefle megmlegefleced~ ieJeced~ DeeNefpeced~ DeNmceemeg~ YeNe~ efJeCeeefve~ OeNeN~ FNceced~
eN%eced~ veNeNleN~ osNJelee~ veN~ Ie=leme~ Oeeje~ ceOegceNefoefleN ceOegceled~ HeNJeNvlesN98
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeefYe) meJe&le (De<e&le) eeHvegle (meggefleced) MeesYeveeb eMebmeeced (ieJeced) ieefJe Jeeefe YeJeb
yeesOeb Oesveew YeJeb ogiOeeefokeb Jee (Deeefpeced) Depeefvle peeveefvle megkecee&efCe esve leb mebeececed~ FCepeeefoYe
[GCee04.132] FleerCed elee~ (Demceemeg) (Yee) keueeCekejeefCe (efJeCeeefve) (Oee) (Fceced) (e%eced)
mebievleJeb ie=neeceJeJenejced (veele) eeHeele (osJelee) efJeebme~ De$e megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle
pemees uegked~ (ve) Demceeved (Ie=leme) eoerme efJe%eeveme mecyeefvOeve (Oeeje) megefMeef#elee Jeee (ceOegceled)
yeng ceOeg efJeeles eemcemleod eLee meeled leLee (HeJevles) eeHvegJeefvle98
DevJee-ns erHeg<ee~ etecegeceeeejsCe meggefleceeeEpe ieJeb eeYe<e&le, osJeleemceemeg Yee efJeCeeefve
Oee, ve Fceb e%eb veele, ee Ie=leme Oeeje efJeog<ees ceOegcelHeJevles, lee DemceeVeele98
YeeJeeLe&-erHeg<ew meefKeefYeYe&tlJee peieefle eKeelewYe&efJeleJeced~ eLee mJesYemleLeevesYeesefHe
keueeCekeejkeeefCe JeeCegVeseeefve~ HejceHeg<eeLexve ie=neeceme MeesYee kee&Jee~ JesoefJeee meleleb eeejCeeree
e98
HeoeLe&-ns efJeJeeefnle erHeg<ees! legce Gece Jeee&Je mes (meggeflececed) Deer eMebmee leLee (Deeefpeced)
efpeme mes Gece keeceeW kees peeveles nQ, Gme mebeece Deewj (ieJeced) JeeCeer ceW nesvs es Jeeues yeesOe Jee ieew ceW nesves Jeeues
otOe, oner, Ieer Deeefo kees (DeYe<e&le) meye Deesj mes ee nesDees (osJelee) efJeeved peve (Demceemeg) nce ueesieeW ceW
(Yee) Deefle Deevevo kejeves Jeeues (efJeCeeefve) OeveeW kees (Oee) mLeeefHele kejes (ve) nce ueesieeW kees (Fceced)
Fme (e%eced) ee nesves eesie ie=neece-JeJenej kees (veele) ee kejeJees, pees (Ie=leme) ekeeefMele efJe%eeve mes
egkele (Oeeje) Deer efMe#eeegkele JeeCeer efJeeveeW kees (ceOegceled) ceOegj DeeueeHe pewmes nes Jewmes (HeJevles) eeHle
nesleer nQ, Gve JeeefCeeeW kees nce kees ee kejeDees98
YeeJeeLe&-erHeg<eeW kees eeefnes efke HejmHej efce$e neskej mebmeej ceW efJeKeele nesJeW, pewmes DeHeves efuees
Jewmes DeewjeW kes efuees Yeer Delevle megKe kejves Jeeues OeveeW kees GVeefleegkele kejW, Hejce Heg<eeLe& mes ie=neece keer
MeesYee kejW Deewj JesoefJeee kee efvejvlej eeej kejW98
OeeceefVeleme JeeceosJe $eef<e~ e%eHeg<ees osJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLesejjepeefJe<eeceen
Deye F&ej Deewj jepee kee efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
OeecevlesN efJeeNb YegJeveNceefOe efeNleceNvle mecegs Nehvlejeegef<e~

DeNHeeceveerkes meefceNLes eDeeYe=leNmleceMeeceN ceOegcevleb leTNefce&ced99
952
epegJexoYee<es
aj.
org
Oeeceved~ lesN~ efJeeced~ YegJeveced~ DeefOe~ efeNleced~ DeNvleefjleNvle~ meNcegs~ Nefo~ DeNvleefjleNvle~ Deeegef<e~ DeNHeeced~
Deveerkes~ meNefceNLe Fefle mecedFNLes~ e~ DeeYe=leN FleeYe=l e~ leced~ DeNMeeNceN~ ceOegcevleNefceefleN ceOegcevleced~ lesN~ TNefce&ced99
am
HeoeLe&-(Oeeceved) oOeeefle eemcemleeqmceved (les) leJe (efJeeced) meJe&ced (YegJeveced) YeJeefvle Yetleeefve
eeqmceved (DeefOe) (efeleced) (Devle) ceOes (mecegs) DeekeeMeefceJe JeemJeHes (efo) oes (Devle) ceOes
(Deeegef<e) peerJevensleew (DeHeeced) eeCeeveeced (Deveerkes) mewves (meefceLes) mebeeces (e) mebYeej (DeeYe=le)
mecevlee=le (leced) (DeMeece) eeHvegeece (ceOegcevleced) eMemleceOegjeefoiegCeesHesleced (les) leJe (Tefce&ced)
yeesOeced99
DevJee-ns peieoerMe! eme les OeeceVevle mecegs efJeeb YegJeveeefOeefeleb leeceMeece~ ns meYeeHeles!
lesHeecevle&eeeg<eHeeceveerkes meefceLes e mecYeej DeeYe=lemleb ceOegcevlecetefce e JeeceMeece99
YeeJeeLe&-ceveg<ewpe&ieoerejme=ew Hejceeesve meKegVeefle keeee&, meJee& meeceieerOe&=lJee egkeleenejefJenejsCe
Mejerjejesieb meblele mJes<eeceves<eeb eesHekeej keee& Fefle Meced99
De$e mete&cesIeie=neeceieefCeleefJeesejeefoHeoeLe&efJeeeJeCe&veeosleoOeeeeskeleeLe&me HetJee&OeeeeskeleeLexve men
mebieeflejmleerefle yeesJeefceefle
the
ary
as
HeoeLe&-ns peieoerej! efpeme (les) DeeHekes (Oeeceved) efpemeceW efke mecemle HeoeLeeX kees DeeHe Oejles nQ
(Devle, mecegs) Gme DeekeeMe kes legue meye kes yeere JeemJeHe ceW (efJeeced) meye (YegJeveced) eeefCeeeW keer
GlHeefe kee mLeeve mebmeej (DeefOe, efeleced) Deeefele neskes eqmLele nw, Gmekees nce ueesie (DeMeece) ee nesJeW~ ns
meYeeHeles! (les) lesjs (DeHeeced) eeCeeW kes (Devle) yeere (efo) oe ceW leLee (Deeegef<e) peerJeve kes nsleg
eeCeOeeefjeeW kes (Deveerkes) mesvee Deewj (meefceLes) mebeece ceW (e) pees Yeej (DeeYe=le) YeueerYeebefle Oeje nw, (leced)
Gmekees leLee (ceOegcevleced) eMebmeeegkele ceOegj iegCeeW mes Yejs ngS (Tefce&ced) yeesOe kees nce ueesie ee nesJeW99
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke peieoerej keer me=ef ceW Hejce ee mes efce$eeW keer GVeefle kejW Deewj
mecemle meeceeer kees OeejCe kejkes eLeeeesie Deenej Deewj efJenej DeLee&led Heefjece mes Mejerj keer Deejesielee kee
efJemleej kej DeHevee Deewj Hejeee GHekeej kejW99
Fme DeOeee ceW mete&, cesIe, ie=neece Deewj ieefCele keer efJeee leLee F&ej Deeefo HeoeLeeX keer efJeee kes
JeCe&ve mes Fme DeOeee kes DeLe& keer efHeues DeOeee kes DeLe& kes meeLe Skelee nw, en mecePevee eeefnes99
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb eercelHejceefJeog<eeb efJejpeevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe
eerceeevevomejmJeleermJeeefcevee efJejefeles mebmke=leee&Yee<eeYeeb efJeYetef<eles megeceeCeegkeles epegJexoYee<es
meoMeesOeee mecee17
aj.
org
Dees3ced
DeLe DeLeeeoMeeOeejcYe
JeepeMe ce Fleme osJee $e<ee~ DeeqiveoxJelee~ MekeJejer vo~ OewJele mJej
le$eeoew ceveg<ewe&%esve eEke eEke meeOeveereefceleen
Deye DeejnJeW DeOeee kee DeejcYe nw, Gmekes eLece cev$e ceW ceveg<eeW kees F&ej Jee Oecee&vegeveeefo mes
keee keee efme kejvee eeefnes, efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
JeepeMe ces emeNJeMe cesN eeefleMe cesN eefmeefleMe ces OeerNefleMe cesN elegMe cesN mJejMe cesN
MueeskeMe cesN eNJeMe cesN egefleMe cesN peesefleMe cesN mJeMe ces eN%esve keuHevleeced1
Jeepe~ eN~ cesN~ eNmeNJe Fefle emeNJe~ eN~ ceNs~ eeefleNefjefleN eeefle~ eN~ cesN~ eefmeefleNefjefleN eefmeefle~ eN~ cesN~
OeerNefle~ eN~ cesN~ eleg~ eN~ cesN~ mJej~ eN~ cesN~ Mueeske~ eN~ cesN~ eNJe~ eN~ cesN~ egefle~ eN~ cesN~ peesefle~ eN~ cesN~
mJeefjefleN mJe~ eN~ cesN~ eN%esve~ keuHeNvleeced1
the
ary
as
HeoeLe&-(Jeepe) DeVeced (e) efJe%eeveeefokeced (ces) cece (emeJe) Ssee&ced (e) lelmeeOeveeefve (ces)
(eeefle) eeleles esve me~ De$e meeJe&OeelegYe0 [GCee04.119] FleewCeeefoke Fved elee~ (e) lelmeeOeveced
(ces) (eefmeefle) eyevOe (e) j#eCeced (ces) (Oeerefle) OeejCee (e) Oeeveced (ces) (eleg) e%ee (e) Glmeen
(ces) (mJej) mJeeb jepeceeveb mJeelev$eced (e) Hejb leHe (ces) (Mueeske) eMebefmelee efMeef#elee Jeeked~ Mueeske
Fefle Jee*dveecemeg Heefleced (efveIeb01.11) (e) Jekele=lJeced (ces) (eJe) eJeCeced (e) eeJeCeced (ces)
(egefle) e=CJeefvle mekeuee efJeee eee mee JesoeKee (e) leovegketuee mce=efle (ces) (peesefle) efJeeeekeeMe
(e) Devemcew efJeeeekeeMeveced (ces) (mJe) megKeced (e) HejcemegKeced (ces) (e%esve) Hetpeveeresve HejcesejsCe
peieogHekeejkesCe JeJenejsCe Jee (keuHevleeced) meceLee& YeJevleg1
DevJee-ces JeepeMe ces emeJeMe ces eeefleMe ces eefmeefleMe ces OeerefleMe ces elegMe ces mJejMe ces
MueeskeMe ces eJeMe ces egefleMe ces peeself eMe ces mJeMe e%esve keuHevleeced1
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eg<ceeefYejVeeesve meJe&megKeee e%e GHeemeveere meeOeveereMe, ele meJex<eeb
ceveg<eeoerveecegVeefleYe&Jesled1
HeoeLe&-(ces) cesje (Jeepe) DeVe (e) efJeMes<e %eeve (ces) cesje (emeJe) Ssee& (e) Deewj Gmekes {bie
(ces) cesje (eeefle) efpeme JeJenej mes Dee elve yevelee nw, mees (e) Deewj Gmekes meeOeve (ces) cesje
(eefmeefle) eyevOe (e) Deewj j#ee (ces) cesjer (Oeerefle) OeejCee (e) Deewj Oeeve (ces) cesjer (eleg) es yegef
954
epegJexoYee<es
aj.
org
(e) Glmeen (ces) cesjer (mJej) mJelev$elee (e) Gece lespe (ces) cesjer (Mueeske) Heojevee kejves nejer JeeCeer
(e) kenvee (ces) cesje (eJe) megvevee (e) Deewj megveevee (ces) cesjer (egefle) efpememes mecemle efJeee megveer peeleer
nQ, Jen JesoefJeee (e) Deewj Gmekes Devegketue mce=efle DeLee&led Oece&Mee (ces) cesjer (peesefle) efJeee kee ekeeMe
nesvee (e) Deewj otmejs kees efJeee kee ekeeMe kejvee (ces) cesje (mJe) megKe (e) Deewj Deve kee megKe (e%esve)
mesJeve kejves eesie Hejcesej Jee peieled kes GHekeejer JeJenej mes (keuHevleeced) meceLe& nesJeW1
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce kees DeVe Deeefo HeoeLeeX mes meye kes megKe kes efuees F&ej keer GHeemevee Deewj
peieled kes GHekeejke JeJenej keer efmeef kejveer eeefnes, efpememes meye ceveg<eeefokeeW keer GVeefle nes1
eeCeMesleme osJee $e<ee~ epeeHeefleoxJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
am
eeNCeMe cesHeeNveMe ces JeeNveMeN cesmegMe ces efeNeb e ceNDeeOeerleb e cesN Jeeked e cesN ceveMe
cesN e#egMe cesN ees$e e cesN o#eMe cesN yeue e ces eN%esve keuHevleeced2
as
eeNCe~ eN~ cesN~ DeNHeeNve FleHeDeeNve~ eN~ cesN~ JeeNve Fefle efJeDeeNve~ eN~ cesN~ Demeg~ eN~ cesN~ efeNeced~ eN~ cesN~
DeeOeerleNefceleeOeerleced~ eN~ cesN~ Jeeked~ eN~ cesN~ ceve~ eN~ cesN~ e#eg~ eN~ cesN~ ees$eced~ eN~ ces~ o#e~ eN~ cesN~ yeueced~ eN~
cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced2
the
ary
HeoeLe&-(eeCe) efomLees Jeeeg (e) Goeve keCosMemLe HeJeve (ces) (DeHeeve) veeYesjOeesieceer
Jeele (e) meceevees veeefYemebefmLelees Jeeeg (ces) (Jeeve) Mejerjme meJex<eg mebefOe<eg Jee HeJeve (e) Oeveee
(ces) (Demeg) veeieeefoce&led (e) Deves JeeeJe (ces) (efeeced) mce=efle (e) yegef (ces) (DeeOeerleced) mecevleeod
Oe=efleefve&MeeJe=efe (e) jef#eleced (ces) (Jeeked) JeeCeer (e) eJeCeced (ces) (ceve) mebkeuHeefJekeuHeeeqlcekee Je=efe
(e) Denej (ces) (e#eg) e#es HeMeeefce esve leVes$eced (e) ele#eeceeCeced (ces) (ees$eced) e=Ceesecf e esve leled
(e) DeeieceeceeCeced (ces) (o#e) eelege&ced (e) meeceefekeb Yeeveced (ces) (yeueced) (e) Hejeece (ces)
(e%esve) Oecee&vegevesve (keuHevleeced)2
DevJee-ces eeCeMe cesHeeveMe ces JeeveMe cesmegMe ces efeeb ce DeeOeerleb e ces Jeeked e ces ceveMe
ces e#egMe ces ees$eb e ces o#eMe ces yeueb e e%esve keuHevleeb meceLee& YeJevleg2
YeeJeeLe&-ceveg<ee memeeOeveeved eeCeeoerved Oecee&vegeveee efveeespeevleg2
HeoeLe&-(ces) cesje (eeCe) oemLe peerJevecetue (e) Deewj keC osMe ceW jnves Jeeuee HeJeve (ces) cesje
(DeHeeve) veeefYe mes veeres kees peeves (e) Deewj veeefYe ceW njves Jeeuee HeJeve (ces) cesje (Jeeve) Mejerj keer
meefvOeeeW ceW Jee (e) Deewj Oeveee pees efke Mejerj kes efOej Deeefo kees ye{elee nw, Jen HeJeve (ces) cesje
DeeoMeesOeee
955
aj.
org
(Demeg) veeie Deeefo eeCe kee Yeso (e) leLee Deve HeJeve (ces) cesjer (efeeced) mce=efle DeLee&led megefOe jnveer (e)
Deewj yegef (ces) cesje (DeeOeerleced) Des ekeej efkeee ngDee efveefMele %eeve (e) Deewj j#ee efkeee ngDee efJe<ee
(ces) cesjer (Jeeked) JeeCeer (e) Deewj megvevee (ces) cesjer (ceve) mebkeuHe-efJekeuHe He DevlekejCe keer Je=efe
(e) DenejJe=efe (ces) cesje (e#eg) efpememes efke ceQ osKelee ntb, Jen ves$e (e) Deewj ele#e eceeCe (ces) cesje
(ees$eced) efpememes efke ceQ megvelee ntb, Jen keeve (e) Deewj eleske efJe<ee Hej Jeso kee eceeCe (ces) cesjer (o#e)
elegjeF& (e) Deewj lelkeeue Yeeve nesvee leLee (ces) cesje (yeueced) yeue (e) Deewj Hejeece es meye (e%esve) Oece&
kes Devegeve mes (keuHevleeced) meceLe& neW2
YeeJeeLe&-ceveg<e ueesie meeOeveeW kes meefnle DeHeves eeCe Deeefo HeoeLeeX kees Oece& kes DeeejCe kejves ceW
mebegkele kejW2
am
DeespeMesleme osJee $e<ee~ epeeHeefleoxJelee~ Yegefjked MekeJejer vo~ OewJele mJej
DeespeMe cesN menMe ceDeeNlcee e ces leNvetMe cesN Mece& e cesN Jece& eN ceseefve eN cesmLeerefve e
cesN He:ef<e e cesN MejerjeefCe e ceNDeeegMe ces peNje e ces eN%esve keuHevleeced3
as
Deespe~ eN~ cesN~ men~ eN~ cesN~ DeeNlcee~ eN~ cesN~ leNvet~ eN~ cesN~ Mece&~ eN~ cesN~ Jece&~ eN~ cesN~ Deeefve~ eN~ cesN~
DemLeerefve~ eN~ cesN~ He:ef<e~ eN~ cesN~ MejerjeefCe~ eN~ cesN~ Deeeg~ eN~ cesN~ peNje~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced3
the
ary
HeoeLe&-(Deespe) MejerjmLeb lespe (e) mesvee (ces) (men) Meejerjb yeueced (e) ceevemeced (ces) (Deelcee)
mJemJeHeced (e) mJemeeceLe&ced (ces) (levet) Mejerjced (e) mecyeefvOeve (ces) (Mece&) ie=nced (e) ie=ee
HeoeLee& (ces) (Jece&) j#ekeb keJeeced (e) MeeeefCe (ces) (Deeefve) (e) GHeeeefve (ces) (DemLeerefve) (e)
Deveevlejeefve (ces) (Hebef<e) cece&mLeueeefve (e) peerJeveefveefceeeefve (ces) (MejerjeefCe) celmecyeefvOeveeb osne
(e) met#cee osneJeeJee (ces) (Deeeg) peerJeveced (e) peerJevemeeOeveeefve (ces) (peje) Je=eJemLee (e)
egJeeJemLee (ces) (e%esve) melkee&Jesve Hejceelcevee (keuHevleeced)3
DevJee-ces DeespeMe ces menMe ce Deelcee e ces levetMe ces Mece& e ces Jece& e ceseefve e cesmLeerevf e
e ces Hebef<e e ces MejerjeefCe e ce DeeegMe ces peje e e%esve keuHevleeced3
YeeJeeLe&-jepeHeg<ew meyeuee mesveeoees Oeeefce&kej#eCeee oglee[veee e eJee&veeree3
HeoeLe&-(ces) cesjs (Deespe) Mejerj kee lespe (e) Deewj cesjer mesvee (ces) cesjs (men) Mejerj kee yeue (e)
leLee ceve (ces) cesje (Deelcee) mJeHe Deewj (e) cesje meeceLe& (ces) cesje (levet) Mejerj (e) Deewj mecyevOeerpeve
(ces) cesje (Mece&) Iej (e) Deewj Iej kes HeoeLe& (ces) cesjer (Jece&) j#ee efpememes nes, Jen yeKlej (e) Deewj
956
epegJexoYee<es
aj.
org
Me-De (ces) cesjs (Deeefve) efMej Deeefo De (e) Deewj Degefue Deeefo ele (ces) cesjs (DemLeerefve) ne[
(e) Deewj Yeerlej kes De ele DeLee&led oe ceebme vemeW Deeefo (ces) cesjs (Hebef<e) cece&mLeue (e) Deewj
peerJeve kes keejCe (ces) cesjs (MejerjeefCe) mecyeefvOeeeW kes Mejerj (e) Deewj Delevle ess-ess osn kes De (ces)
cesjer (Deeeg) Tcej (e) leLee peerJeve kes meeOeve DeLee&led efpevemes peerles nQ (ces) cesje (peje) yeg{ eHee (e) Deewj
peJeeveer es meye HeoeLe& (e%esve) melkeej kes eesie Hejcesej mes (keuHevleeced) meceLe& nesJeW3
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees eeefnes efke Oeeefce&ke meppeveeW keer j#ee Deewj ogeW kees oC[ osves kes efuees yeueer
mesvee Deeefo peveeW kees eJe=e kejW3
peweb esleme osJee $e<ee~ epeeHeefleoxJelee~ efvee=oleefMvo~ ieevOeej mJej
am
pewe e ceNDeeefOeHeleb e ces ceNvegMe cesN YeeceMeN cesceMeN cescYeMe ces pesNcee e ces
ceefnNcee e ces Jeefjcee e ces eefLeNcee e ces Jeef<e&Ncee e ces eefOeNcee e ces Je= b e cesN Je=efMe ces eN%esve
keuHevleeced4
as
peweced~ eN~ cesN~ DeeefOeHeleNefceleeefOeHeleced~ eN~ cesN~ ceNveg~ eN~ cesN~ Yeece~ eN~ cesN~ Dece~ eN~ cesN~ DecYe~
eN~ cesN~ pesNcee~ eN~ cesN~ ceNefnNcee~ eN~ ceNs~ JeNefjcee~ eN~ cesN~ eNefLeNcee~ eN~ cesN~ JeNef<e&Ncee~ eN~ cesN~ eNefIeNcee~ eN~ cesN~ Je=ced~ eN~
cesN~ Je=ef~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced4
the
ary
HeoeLe&-(peweced) eMememe YeeJe (e) Geceeefve Jemletefve (ces) (DeeefOeHeleced) DeefOeHelesYee&Je

(e) DeefOeHeefle (ces) (ceveg) DeefYeceeve (e) Meeefvle (ces) (Yeece) eesOe~ Yeece Fefle eesOeveecemeg
Heefleced (efveIeb02.13) (e) megMeerueced (ces) (Dece) veeesve eees ie=neefoHeoeLe& (e) eeJe (ces)
(DecYe) Gokeced~ DecYe Flegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01.12) (e) ogiOeeefokeced (ces) (pescee) peslegYee&Je
(e) efJepee (ces) (ceefncee) cenlees YeeJe (e) eeflee (ces) (Jeefjcee) Jejme esme YeeJe (e)
GeceeejCeced (ces) (eefLecee) He=LeesYee&Je (e) efJemleerCee& HeoeLee& (ces) (Jeef<e&cee) Je=me YeeJe (e)
yeeueced (ces) (eefIecee) oerIe&me YeeJe (e) mJelJeced (ces) (Je=ced) eYetleb yengHeb Oeveeefokeced (e)
mJeuHeceefHe (ces) (Je=ef) Je&vles eee meefleeee mee (e) leppeveb megKeced (ces) (e%esve) Oece&Heeuevesve
(keuHevleeced) meceLee& YeJevleg4
DevJee-ces peweb e ce DeeefOeHeleb e ces cevegMe ces YeeceMe cesceMe cescYeMe ces pescee e ces
ceefncee e ces Jeefjcee e ces eefLecee e ces Jeef<e&cee e ces eefIecee e ces Je=b e ces Je=efMe e%esve
keuHevleeced4
DeeoMeesOeee
957
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ns meKeeees pevee! eteb e%eefmees meJe&me peielees efnleee e eMebefmeleeefve Jemletefve
mebeg*diOJeced4
HeoeLe&-(ces) cesjer (peweced) eMebmee (e) Deewj Gece HeoeLe& (ces) cesje (DeeefOeHeleced) mJeeceerHeve
(e) Deewj mJekeere Je (ces) cesje (ceveg) DeefYeceeve (e) Deewj Meeefvle (ces) cesje (Yeece) eesOe (e) Deewj
Gece Meerue (ces) cesje (Dece) veee mes Heees ngS ie=neefo (e) Deewj Heeves eesie HeoeLe& (ces) cesje (DecYe)
peue (e) Deewj otOe, oner, Ieer Deeefo HeoeLe& (ces) cesje (pescee) peerle kee nesvee (e) Deewj efJepee (ces) cesje
(ceefncee) ye[HHeve (e) eeflee (ces) cesjer (Jeefjcee) ye[eF& (e) Deewj Gece Jeee&Je (ces) cesje (eefLecee)
HewueeJe (e) Deewj Hewues ngS HeoeLe& (ces) cesje (Jeef<e&cee) yeg{eHee (e) Deewj ue[keeF& (ces) cesjer (eefIecee)
ye{Jeej (e) Deewj geF& (ces) cesje (Je=ced) eYeglee kees Heeee ngDee yengle ekeej kee Oeve Deeefo HeoeLe& (e)
Deewj Lees[
e HeoeLe& leLee (ces) cesje (Je=ef) efpeme Deer efeee mes Je=ef kees ee nesles nQ, Jen (e) Deewj
Gmemes GlHeVe ngDee megKe Gkele mecemle HeoeLe& (e%esve) Oece& keer j#ee kejves mes (keuHevleeced) meceefLe&le
nesJeW4
YeeJeeLe&-ns efce$epevees! legce e%e keer efmeef Deewj mecemle peieled kes efnle kes efuees eMebefmele HeoeLeeX kees
mebegkele kejes4
as
meleb esleme osJee $e<ee~ epeeHeefleoxJelee~ mJejed MekeJejer vo~ OewJele mJej
the
ary
meNleb e ces eNe e cesN peiee cesN Oeve e cesN efJee e cesN cenMe ces eerN[e e cesN ceesoM e ces
peeNleb e ces peefveN<eceeCeb e ces metkeleb e ces megke=leb e ces eN%esve keuHevleeced5
meNleced~ eN~ cesN~ eNe~ eN~ cesN~ peieled~ eN~ cesN~ Oeveced~ eN~ cesN~ efJeeced~ eN~ cesN~ cen~ eN~ cesN~ eerN[e~ eN~ cesN~
ceeso~ eN~ cesN~ peeNleced~ eN~ cesN~ peNefveN<eceeCeced~ eN~ cesN~ metkeleefceefle megGNkeleced~ eN~ cesN~ megke=leefceefle megke=leced~ eN~ cesN~
eN%esve~ keNuHeNvleeNced5
HeoeLe&-(meleced) eLeeLe&ced (e) meJe&efnleced (ces) (ee) eled meleb oOeeefle eee mee~ eefoefle
meleveecemeg Heefleced (efveIeb03.10) (e) SlelmeeOeveeefve (ces) (peieled) eod ieefle leled (e) SlelmLee
meJex HeoeLee& (ces) (Oeveced) megJeCee&efokeced (e) Oeeveced (ces) (efJeeced) meJe&ced (e) DeefKeueesHekejCeced (ces)
(cen) cenJeegkeleb Hetpeb Jemleg (e) melkeej (ces) (eer[e) efJenej (e) SlelmeeOeveced (ces) (ceeso) n<e&
(e) Hejceevevo (ces) (peeleced) eeJeoglHeVeced (e) eeJeoglHeeles leeJeled (ces) (peefve<eceeCeced) GlHelmeceeveced
958
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
(e) eeJeelmecyeefvOe (ces) (metkeleced) megg keefLeleced (e) megefJeeeefjleced (ces) (megke=leced) HegCeelcekeb megg
efve<Heeefoleb kece& (e) SlelmeeOeveeefve (ces) (e%esve) meleOeceexVeeflekejCesveesHeosMeeKesve (keuHevleeced)5
DevJee-ces meleb e ces ee e ces peiee ces Oeve_e ces efJeeb e ces cenMe ces eer[e e ces ceesoMe
ces peele_e ces peefve<eceeCeb e ces metkeleb e ces megke=leb e e%esve keuHevleeced5
YeeJeeLe&-es ceveg<ee efJeeeOeeveeOeeHeveeJeCeesHeosMeeved kegJe&efvle keejeefvle e les efvelecegVelee
peeevles5
HeoeLe&-(ces) cesje (meleced) eLeeLe& efJe<ee (e) Deewj meye kee efnle kejvee (ces) cesjer (ee) DeLee&led
efpememes mele kees OeejCe kejles nQ (e) Deewj Gkele ee keer efmeef osves Jeeues HeoeLe& (ces) cesje (peieled) esleve
mevleeve Deeefo Jeie& (e) Deewj Gme ceW efmLej ngS HeoeLe& (ces) cesje (Oeveced) megJeCe& Deeefo Oeve (e) Deewj Oeeve
DeLee&led Deveepe Deeefo (ces) cesje (efJeeced) meJe&mJe (e) Deewj meyeeW Hej GHekeej (ces) cesjer (cen) ye[eF& mes
Yejer ngF& eMebmee kejves eesie Jemleg (e) Deewj melkeej (ces) cesje (eer[e) Kesuevee efJenej (e) Deewj Gmekes
HeoeLe& (ces) cesje (ceeso) n<e& (e) Deewj Deefle n<e& (ces) cesje (peeleced) GlHeVe ngDee HeoeLe& (e) leLee pees neslee
nw (ces) cesje (peefve<eceeCeced) pees GlHeVe nesves Jeeuee (e) Deewj efpelevee Gmemes mecyevOe jKeves Jeeuee (ces) cesje
(metkeleced) Des ekeej kene ngDee (e) Deewj Des ekeej efJeeeje ngDee (ces) cesje (megke=leced) Gecelee mes
efkeee ngDee keece (e) Deewj Gmekes meeOeve es Gkele meye HeoeLe& (e%esve) mele Deewj Oece& keer GVeefle kejves He
GHeosMe mes (keuHevleeced) meceLe& neW5
YeeJeeLe&-pees ceveg<e efJeee kee Heve-Heeve, eJeCe Deewj GHeosMe kejles Jee kejeles nQ, Jes efvele GVeefle
kees ee nesles nQ5
the
ary
$eleb esleme osJee $e<ee~ epeeHeefleoxJelee~ YegefjieefleMekeJejer vo~ Heece mJej
$eNleb e cesNce=le e ceseN#ceb eN cesveeceee ces peerNJeelegMe ces oerIee&eglJeb e cesveefceN$eb eN

cesYeeb e ces megKeb e cesN Meeveb e ces met<eeMe ces megefove e ces eN%esve keuHevleeced6
$eNleced~ eN~ cesN~ DeNce=leced~ eN~ cesN~ DeNeN#ceced~ eN~ cesN~ Deveeceeled~ eN~ cesN~ peerNJeeleg~ eN~ cesN~ oerNIee&NeglJeefceefle
oerIee&eglJeced~ eN~ cesN~ DeNveNefceN$eced~ eN~ cesN~ DeYeeced~ eN~ cesN~ megKeefceefle megKeced~ eN~ cesN~ Meeveced~ eN~ met<ee Fefle
megGN<ee~ eN~ ceNs~ megefoveNefceefle megefoveced~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced6
HeoeLe&-($eleced) eLeeLe&efJe%eeveced (e) SlelmeeOekeced (ces) (Dece=leced) mJemJeHeb cegeqkelemegKeb

e%eefMeceVeb Jee (e) Heseced (ces) (Dee#ceced) e#ceeefojesiejefnleb Mejerjeefokeced (e) SlelmeeOekeb kece& (ces)
DeeoMeesOeee
959
the
ary
as
am
aj.
org
(Deveeceeled) jesieeefojefnleced (e) SlelmeeOekeceew<eOeced (ces) (peerJeeleg) esve peerJeefvle eppeerJeeefle Jee (e)
HeLeeefokeced (ces) (oerIee&eglJeced) efejeeg<ees YeeJe (e) yeeee&efpelesevq elJeeefokeced (ces) (Deveefce$eced)
DeefJeeceeveMe$eg (e) He#eHeelejefnleb kece& (ces) (DeYeeced) Yeejeefnleced (e) Meewe&ced (ces) (megKeced)
Hejceevevo emeVelee (e) SlelmeeOekeb kece& (ces) (Meeveced) (e) SlelmeeOeveced (ces) (met<ee) MeesYevee G<ee
eeqmceved me keeue (e) SlelmecyeefvOe kece& (ces) (megefoveced) MeesYeveced e leefveb e leled (e) SleogHeeesefie kece&
(ces) (e%esve) meleYee<eCeeefoJeJenejsCe (keuHevleeced) meceLee& YeJevleg6
DevJee-ces $eleb e cesce=leb e cese#ceb e cesveeceee ces peerJeelegMe ces oerIee&eglJeb e cesveefce$eb
e cesYeeb e ces megKeb e ces Meeveb e ces met<eeMe ces megefoveb e e%esve keuHevleeced6
YeeJeeLe&-es ceveg<ee meleYee<eCeeoerevf e kecee&efCe kegJe&efvle, les meJe&oe megefKevees YeJeefvle6
HeoeLe&-(ces) cesje ($eleced) eLeeLe& efJe%eeve (e) Deewj Gmekeer efmeef kejves Jeeuee HeoeLe& (ces) cesje
(Dece=leced) DeelcemJeHe Jee e%e mes yeee ngDee DeVe (e) leLee Heerves eesie jme (ces) cesje (Dee#ceced) e#cee
Deeefo jesieeW mes jefnle Mejerj Deeefo (e) Deewj jesieefJeveeMeke kece& (ces) cesje (Deveeceeled) jesie Deeefo jefnle Deeeg
(e) Deewj Fmekeer efmeef kejves Jeeueer Dees<eefOeeeb (ces) cesje (peerJeeleg) efpememes peerles nQ Jee pees efpeueelee nw, Jen
JeJenej (e) Deewj HeLe Yeespeve (ces) cesje (oerIee&eglJeced) DeefOeke Deeeg kee nesvee (e) yeeee& Deewj FeqveeW
kees DeHeves JeMe ceW jKevee Deeefo kece& (ces) cesje (Deveefce$eced) efce$e (e) Deewj He#eHeele kees es[
kes keece (ces)
cesje (DeYeeced) ve [jHevee (e) Deewj MetjHeve (ces) cesje (megKeced) Deefle Gece Deevevo (e) Deewj Fmekees efme
kejves Jeeuee (ces) cesje (Meeveced) mees peevee (e) Deewj Gme keece keer efmeef kejves Jeeuee HeoeLe& (ces) cesje
(met<ee) Jen mecee efke efpemeceW Deer eelekeeue keer Jesuee nes (e) Deewj Gkele keece kee mecyevOe kejves
Jeeueer efeee leLee (ces) cesje (megefoveced) megefove (e) Deewj GHeeesieer kece& es meye (e%esve) mele Jeeve yeesueves
Deeefo JeJenejeW mes (keuHevleeced) meceefLe&le nesJeW6
YeeJeeLe&-pees ceveg<e meleYee<eCe Deeefo keeceeW kees kejles nQ, Jes meoe megKeer nesles nQ6
evlee esleme osJee $e<ee~ epeeHeefleoxJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
eNvlee e ces OeNee& e cesN #esceMe cesN Oe=efleMe cesN efJee e ceNs cenMe ces mebNefJee cesN %ee$e e cesN
metMe ces eNmetMe cesN meerj e cesN ueeMe ces eN%esve keuHevleeced7
960
epegJexoYee<es
aj.
org
eNvlee~ eN~ cesN~ OeNee&~ eN~ cesN~ #esce~ eN~ cesN~ Oe=efle~ eN~ cesN~ efJeeced~ eN~ cesN~ cen~ eN~ cesN~ mebNefJeefoefle
meNcedefJeled~ eN~ cesN~ %ee$eced~ eN~ cesN~ met~ eN~ cesN~ eNmetefjefle eNmet~ eN~ cesN~ meerjced~ eN~ cesN~ uee~ eN~ cesN~ eN%esve~
keNuHeNvleeNced7
the
ary
as
am
HeoeLe&-(evlee) efveecekeee& (e) efveele (ces) (Oeee&) Oeejke (e) Oe=le (ces) (#esce) j#eCeced
(e) j#eke (ces) (Oe=efle) Oejefvle eee mee (e) #ecee (ces) (efJeeced) DeefKeueb peieled (e) Sleovegketuee efeee
(ces) (cen) cenled (e) ceneved (ces) (mebefJeled) eefle%ee (e) efJe%eeleced (ces) (%ee$eced) peeveeefce esve (e)
%eeleJeced (ces) (met) ee megJeefle esjeefle mee (e) GlHeVeced (ces) (emet) ee emetleced, GlHeeoeefle mee (e)
emeJe (ces) (meerjced) ke=ef<emeeOekeb nueeefokeced (e) ke=<eerJeuee (ces) (uee) ueerevles eeqmceved me (e)
ueerveced (ces) (e%esve) megefveeceevegeveeKesve (keuHevleeced)7
DevJee-ces evlee e ces Oeee& e ces #esceMe ces Oe=efleMe ces efJeeb e ces cenMe ces mebefJee ces %ee$eb e
ces metMe ces emetMe ces meerjb e ces ueeMe e%esve keuHevleeced7
YeeJeeLe&-es MeceoceeefoiegCeeeqvJelee megefveeceeved Heeueesegmles mJeeYeereefve meeOeeseg7
HeoeLe&-(ces) cesje (evlee) efveece kejves Jeeuee (e) Deewj efveeefcele HeoeLe& (ces) cesje (Oeee&) OeejCe
kejves Jeeuee (e) Deewj OeejCe efkeee ngDee HeoeLe& (ces) cesjer (#esce) j#ee (e) Deewj j#ee kejves Jeeuee (ces)
cesjer (Oe=efle) OeejCee (e) Deewj menveMeeruelee (ces) cesjs mecyevOe kee (efJeeced) peieled (e) Deewj Gmekes Devegketue
ceee&oe (ces) cesje (cen) ye[e kece& (e) Deewj ye[e JeJenej (ces) cesjer (mebefJeled) eefle%ee (e) Deewj peevee
ngDee efJe<ee (ces) cesje (%ee$eced) efpememes peevelee ntb, Jen %eeve (e) Deewj peeveves eesie HeoeLe& (ces) cesjer (met)
esjCee kejves Jeeueer efee keer Je=efe (e) Deewj GlHeVe ngDee HeoeLe& (ces) cesjer (emet) pees GlHeefe kejevesJeeueer
Je=efe (e) Deewj GlHeefe kee efJe<ee (ces) cesjs (meerjced) Kesleer keer efmeef kejeves Jeeues nue Deeefo (e) Deewj Kesleer
kejves Jeeues leLee (ces) cesje (uee) uee DeLee&led efpemeceW Skelee kees ee nesvee nes, Jen efJe<ee (e) Deewj pees
cegPe ceW Skelee kees ee ngDee, Jen efJeeeefo iegCe~ es Gkele meye (e%esve) Des efveeceeW kes DeeejCe mes
(keuHevleeced) meceLe& neW7
YeeJeeLe&-pees Mece, oce Deeefo iegCeeW mes egkele Des-Des efveeceeW kees YeueerYeebefle Heeueve kejW, Jes
DeHeves eens ngS keeceeW kees efme kejeJeW7
Meb esleme osJee $e<ee~ Deelcee osJelee~ mJejed MekeJejer vo~ OewJele mJej
DeeoMeesOeee
961
aj.
org
Meb e cesN ceeMe ces efeNeb e cesvegkeeNceMe cesN keeceMe ces meewceveNmeMe cesN YeieMe cesN efJeCeb
e ces YeNb e cesN eseMe cesN JemeereMe cesN eMeMe ces eN%esve keuHevleeced8
Meced~ eN~ cesN~ cee~ eN~ cesN~ efeNeced~ eN~ cesN~ DeNvegkeeNce FlevegkeeNce~ eN~ cesN~ keece~ eN~ cesN~ meewNceNveNme~ eN~
cesN~ Yeie~ eN~ cesN~ efJeCeced~ eN~ cesN~ YeNced~ eN~ cesN~ ese~ eN~ cesN~ Jemeere~ eN~ cesN~ eMe~ eN~ cesN~ eN%esve~
keNuHeNvleeNced8
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Meced) keueeCeced (e) (ces) (cee) Ssefnkeb megKeced (e) (ces) (efeeced) eerelf ekeejkeced (e)
(ces) (Devegkeece) Oecee&vegketuee keecevee (e) (ces) (keece) keeceles esve eeqmceved Jee (e) (ces) (meewceveme)
MeesYeveb e levceve megcevemleme YeeJe (e) (ces) (Yeie) Ssee&mebIeele (e) (ces) (efJeCeced) yeueced (e)
(ces) (Yeced) Yevoveereb megKeced (e) (ces) (ese) cegeqkelemegKeced (e) (ces) (Jemeere) DeefleMeesve Jemle=
Jemeere (e) (ces) (eMe) keerelf e& (e) (ces) (e%esve) megKeefmeefkejsCesejsCe (keuHevleeced)8
DevJee-ces Meb e ces ceeMe ces efeeb e cesvegkeeceMe ces keeceMe ces meewcevemeMe ces YeieMe ces
efJeCeb e ces Yeb e ces eseMe ces JemeereMe ces eMeMe e%esve keuHevleeced8
YeeJeeLe&-ceveg<ewexve kece&Cee megKeeoees JexjbmleosJe kece& meleleb mesJeveereced8
HeoeLe&-(ces) cesje (Meced) meJe& meKe (e) Deewj megKe keer meye meeceeer (ces) cesje (cee) ele#e
Deevevo (e) Deewj Fmekes meeOeve (ces) cesje (efeeced) efHeeeje (e) Deewj Fmekes meeOeve (ces) cesjer (Devegkeece)
Oece& kes Devegketue keecevee (e) Deewj Fmekes meeOeve (ces) cesje (keece) keece DeLee&led efpememes Jee efpemeceW keecevee
kejW (e) leLee (ces) cesje (meewceveme) efee kee Dee nesvee (e) Deewj Fmekes meeOeve (ces) cesje (Yeie)
Ssee& kee mecetn (e) Deewj Fmekes meeOeve (ces) cesje (efJeCeced) yeue (e) Deewj Fmekes meeOeve (ces) cesje
(Yeced) Deefle Deevevo osves eesie megKe (e) Deewj megKe kes meeOeve (ces) cesje (ese) cegeqkele megKe (e) Deewj
Fmekes meeOeve (ces) cesje (Jemeere) DeefleMee kejkes Jemeves Jeeuee (e) Deewj Fmekeer meeceeer (ces) cesjer (eMe)
keerefle& (e) Deewj Fmekes meeOeve (e%esve) megKe keer efmeef kejves Jeeues F&ej mes (keuHevleeced) meceLe& nesJeW8
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke efpeme keece mes megKe Deeefo keer Je=ef nes, Gme keece kee efvejvlej
mesJeve kejW8
Gke&d esleme osJee $e<ee~ Deelcee osJelee~ MekeJejer vo~ OewJele mJej
Tke&d e ces metve=lee e cesN HeeMe cesN jmeMe ces Ie=leb e cesN ceOeg e cesN meeqiOeMe cesN meHeerefleMe
ces ke=ef<eMe cesN Je=efMe cesN pew$e e ceNDeewefeb e ces eN%esve keuHevleeced9
962
epegJexoYee<es
aj.
org
Tke&d~ eN~ cesN~ metve=lee~ eN~ cesN~ Hee~ eN~ cesN~ jme~ eN~ cesN~ Ie=leced~ eN~ cesN~ ceOeg~ eN~ cesN~ meeqiOe~ eN~ cesN~
meHeerefleNefjefleN meHeerefle~ eN~ cesN~ ke=ef<e~ eN~ cesN~ Je=ef~ eN~ cesN~ pew$eced~ eN~ cesN~ DeewefeNNefceleewledefYeeced~ eN~ cesN~ eN%esve~
keNuHeNvleeNced9
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Tke&d) megmebmke=leceVeced (e) megievOeeefoegkeleced (ces) (metve=lee) efeee Jeeked (e) melee (ces)
(Hee) ogiOeced (e) Geceb HekeJeceew<eOeced (ces) (jme) meJe&Jemeej (e) cenew<eOeerYees efve<Heeefole (ces)
(Ie=leced) Deepeced (e) megmebmke=leced (ces) (ceOeg) #eewced (e) Meke&jeefokeced (ces) (meeqiOe) meceeveYeespeveced (e)
Ye#eeefokeced (ces) (meHeerefle) meceevee Heerefle Heeveb emeeb mee (e) et<eced (ces) (ke=ef<e) Yetefceke<e&Ceced (e)
MemeefJeMes<ee (ces) (Je=ef) peueJe<e&Ceced (e) DeengefleefYe mebeqmeee (ces) (pew$eced) peslegb Meerueced (e)
megefMeef#eleb mesveeefokeced (ces) (Deewefeced) Gefoeb He=efLeJeeR efYeJee peeleeveeb YeeJeced (e) Heueeefokeced (ces)
(e%esve) meJe&jmeHeoeLe&Je&kesve kece&Cee (keuHevleeced)9
DevJee-ce Tke&d e ces metve=lee e ces HeeMe ces jmeMe ces Ie=lee ces ceOeg e ces meeqiOeMe ces
meHeerelf eMe ces ke=efMe ces Je=efMe ces pew$ee ce Deewe
f eb e e%esve keuHevleeced9
YeeJeeLe&-ceveg<ee meJee&vegecejmeegkeleeved HeoeLee&ved meefele leeved eLeekeeueb nesceeeeces<eg JeJenejs<eg
efveeespeeseg9
HeoeLe&-(ces) cesje (Tke&d) Dee mebmkeej efkeee DeLee&led yeveeee ngDee DeVe (e) Deewj megieefvOe Deeefo
HeoeLeeX mes egkele Jeeve (ces) cesje (metvelee) efeeJeeCeer (e) Deewj mele Jeeve (ces) cesje (Hee) otOe (e)
Deewj Gece Hekeees Dees<eefOe Deeefo HeoeLe& (ces) cesje (jme) meye HeoeLeeX kee meej (e) Deewj ye[er-ye[er
Dees<eefOeeeW mes efvekeeuee ngDee jme (ces) cesje (Ie=leced) Ieer (e) Deewj Gmekee mebmkeej kejves leHeeves Deeefo mes efme
ngDee HekeJeeVe (ces) cesje (ceOeg) menle (e) Deewj Keeb[, ieg[ Deeefo (ces) cesje (meeqiOe) Skemee Yeespeve (e)
Deewj Gece Yeesie meeOeve (ces) cesjer (meHeerefle) Skemee efpemeceW peue kee Heeve (e) Deewj pees etmeves eesie HeoeLe&
(ces) cesje (ke=ef<e) Yetefce keer pegleeF& (e) Deewj iesns tb Deeefo DeVe (ces) cesjer (Je=ef) Je<ee& (e) Deewj nesce keer
DeengefleeeW mes HeJeve Deeefo keer Megef kejvee (ces) cesje (pew$eced) peerleves kee mJeYeeJe (e) Deewj Des efMeef#ele
mesvee Deeefo peve leLee (ces) cesjs s (Deewefeced) Yetefce kees lees[
-Hees[ kes efvekeeueves Jeeues Je=#eeW kee JevemHeefleeeW kee
nesvee (e) Deewj Hetue-Heue es meye HeoeLe& (e%esve) mecemle jme Deewj HeoeLeeX keer ye{leer kejves Jeeues kece& mes
(keuHevleeced) meceLe& nesJeW9
YeeJeeLe&-ceveg<e mecemle Gece jmeegkele HeoeLeeX kees Fkee kejkes Gvekees mecee-mecee kes Devegketue
nesceeefo Gece JeJenejeW ceW ueieeJeW9
jefeMesleme osJee $e<ee~ Deelcee osJelee~ efvee=keJejer vo~ OewJele mJej
DeeoMeesOeee
963
aj.
org
jefeMe cesN jeeMe ces Hegb e cesN HegefMe ces efJeNYeg e ces eNYeg e ces HetCe e ces HetCe&lejb e cesN
kegeJeb eN cesef#eleb eN cesVe eN ces#ege ces eN%esve keuHevleeced10
jefe~ eN~ cesN~ jee~ eN~ cesN~ Hegced~ eN~ cesN~ Hegef~ eN~ cesN~ efJeNeqYJeefle efJeNYeg~ eN~ cesN~ eNeqYJeefle eNYeg~ eN~
cesN~ HetCe&ced~ eN~ cesN~ HetCe&lejefceefle HetCe&lejced~ eN~ cesN~ kegeJeced~ eN~ cesN~ Deef#eleced~ eN~ cesN~ DeVeced~ eN~ cesN~ De#egled~ eN~ cesN~
the
ary
as
am
HeoeLe&-(jefe) efJeeeeer (e) Heg<eeLe& (ces) (jee) eMemleue#ce (e) HekeJeeVeeefokeced (ces)
(Hegced) (e) Deejesieced (ces) (Hegef) HegefkejCeced (e) megHeLeced (ces) (efJeYeg) DeefKeueefJe<ees<eg Jeeb ceve
Deeefo (e) HejceelceOeeveced (ces) (eYeg) meceLe&ced (e) meJe&meeceLe&ced (ces) (HetCe&ced) Deueeefj (e)
SlelmeeOeveced (ces) (HetCe&lejced) DeefleMeesve HetCe&ceeYejCeeefokeced (e) meJe&cegHekejCeced (ces) (kegeJeced)
kegeqlmelewe&JeweJf e&egkeleced (e) Jeereeefokeced (ces) (Deef#eleced) #eejefnleced (e) le=ef (ces) (DeVeced) Deegb eesieced
(e) Jeeveced (ces) (De#egled) #egOeejeefnleced (e) le=<eeefojeefnleced (ces) (e%esve) eMemleOeveeeHekesCesejsCe
(keuHevleeced)10
DevJee-ces jefeMe ces jeeMe ces Hegb e ces HegefMe ces efJeYeg e ces eYeg e ces HetCe e ces HetCe&lejb e ces
HetCe&lejb e ces kegeJeb e cesef#eleb e cesVeb e ces#ege e%esve keuHevleeced10
YeeJeeLe&-ceveg<eww HejceHeg<eeLexve peieoerejYeeqkeleeeLe&veeYeeb e efJeeeefokeb Oeveb ueyOJee meJeexHekeej
meeOeveere10
HeoeLe&-(ces) cesjer (jefe) efJeee keer keeefvle (e) Deewj Heg<eeLe& (ces) cesjs (jee) eMebefmele Oeve (e)
Deewj HekeJeeVe Deeefo (ces) cesjs (Hegced) Heg HeoeLe& (e) Deewj DeejesieHeve (ces) cesjer (Hegef) Hegef (e) Deewj
HeLe Yeespeve (ces) cesje (efJeYeg) meye efJe<eeeW ces Jee ceve Deeefo (e) Hejceelcee kee Oeeve (ces) cesje (eYeg)
meceLe& JeJenej (e) Deewj meye meeceLe& (ces) cesje (HetCe&ced) HetCe& keece kee kejvee (e) Deewj Gme kee meeOeve
(ces) cesjs (HetCe&lejced) DeeYet<eCe, ieew, YeQme, Iees[
e, sjer leLee DeVe Deeefo HeoeLe& (e) Deewj meye kee GHekeej
kejvee (ces) cesje (kegeJeced) efveefvole eJeeW mes ve efceuee ngDee DeVe (e) Deewj Oeeve eeJeue Deeefo DeVe (ces) cesje
(Deef#eleced) De#ee HeoeLe& (e) Deewj le=ef (ces) cesje (DeVeced) Keeves eesie DeVe (e) Deewj cemeeuee Deeefo leLee
(ces) cesjer (De#egled) #egOee keer le=ef (e) Deewj Heeme Deeefo keer le=ef es meye HeoeLe& (e%esve) eMebefmele Oeveeefo
osves Jeeues Hejceelcee mes (keuHevleeced) meceLe& nesJeW10
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Hejce Heg<eeLe& Deewj F&ej keer Yeeqkele, eeLe&vee mes efJeee Deeefo Oeve Heekej meye kee
GHekeej efme kejvee eeefnes10
964
epegJexoYee<es
aj.
org
efJeeb esleme osJee $e<ee~ eerceoelcee osJelee~ Yegefjked MekeJejer vo~ OewJele mJej
efJeNeb e cesN Jese e ces Yetleb e ces YeefJeN<ee ces megieb e ces megHeNLeb e ce$eNb e
ceN$eefMe ce keue=b e cesN keue=efMe ces ceefleNMe ces megceNefleMe ces eN%esve keuHevleeced11
efJeNeced~ eN~ cesN~ Jeseced~ eN~ cesN~ Yetleced~ eN~ cesN~ YeNefJeN<eled~ eN~ cesN~ megieefceefle megieced~ eN~ cesN~ megHeNLeefceefle
megHeNLeced~ eN~ cesN~ $eNced~ eN~ ces~N $eef~ eN~ cesN~ keue=ced~ eN~ cesN~ keue=ef~ eN~ cesN~ ceNefle~ eN~ cesN~ megceNefleefjefle
megceNefle~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced11
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efJeeced) efJeeeefjleced (e) efJeeej (ces) (Jeseced) efJeeee&ced (e) efJeeejkeee& (ces)
(Yetleced) Deleerleced (e) Jee&ceeveced (ces) (YeefJe<eled) Deeieeefce (e) meJe&meeceefekeced (ces) (megieced) megg
ieefvle eeqmceBmleled (e) Gefeleb kece& (ces) (megHeLeced) MeesYeveme HeLees YeeJeced (e) efveoeveced (ces) ($eced)
mece=ced (e) efmee (ces) ($eef) eesiesve eee mece=ef (e) lege (ces) (keue=ced) meceefLe&leced (e)
keuHevee (ces) (keue=ef) meceLeexne (e) leke& (ces) (ceefle) ceveveced (e) efJeJeseveced (ces) (megceefle) MeesYevee
e%ee (e) Gecee efvee (ces) (e%esve) Meceoceeefoegkelesve eesieeYeemesve (keuHevleeced)11
DevJee-ces efJeeb e ces Jeseb e ces Yetleb e ces YeefJe<eMe ces megieb e ces megHeLeb e ce $eb e ce
$eefMe ces keue=b e ces keue=efMe ces ceefleMe ces megceefleMe e%esve keuHevleeced11
YeeJeeLe&-es Meceeefoegkelee mebelee eesieceYemevle=efefmeefmeefnleeMe YeJeefvle, lesveeveefHe
mece&efelegb MekevegJeefvle11
HeoeLe&-(ces) cesje (efJeeced) efJeeeje ngDee efJe<ee (e) Deewj efJeeej (ces) cesje (Jeseced) efJeeejves
eesie efJe<ee (e) Deewj efJeeejves Jeeuee (ces) cesje (Yetleced) Jeleerle ngDee efJe<ee (e) Deewj Jee&ceeve (ces) cesje
(YeefJe<eled) nesves Jeeuee (e) Deewj meye mecee kee Gece JeJenej (ces) cesje (megieced) megiece ceeie& (e) Deewj
Gefele kece& (ces) cesje (megHeLeced) megiece egkeleenej-efJenej kee nesvee (e) Deewj meye keeceeW ceW eLece keejCe
(ces) cesje ($eced) Deer Je=ef kees ee HeoeLe& (e) Deewj efmeef (ces) cesjer ($eef) eesie mes HeeF& ngF&
Deer Je=ef (e) Deewj legef DeLee&led mevlees<e (ces) cesje (keue=ced) meeceLe& kees ee ngDee keece (e) Deewj
keuHevee (ces) cesjer (keue=ef) meeceLe& keer keuHevee (e) Deewj leke& (ces) cesje (ceefle) efJeeej (e) Deewj
HeoeLe&-HeoeLe& kee efJeeej kejvee (ces) cesjer (megceefle) Gece yegef leLee (e) Deer efvee es meye (e%esve)
Mece, oce Deeefo efveeceeW mes egkele eesieeYeeme mes (keuHevleeced) meceLe& neW11
DeeoMeesOeee
965
aj.
org
YeeJeeLe&-pees Mece Deeefo efveeceeW mes egkele mebece kees ee eesie kee DeYeeme kejles Deewj $eef-efmeef
kees ee ngS nQ, Jes DeewjeW kees Yeer Des ekeej $eef-efmeef os mekeles nQ11
JeerneMesleme osJee $e<ee~ Oeeveoe Deelcee osJelee~ YegefjieefleMekeJejer vo~ Heece mJej
JeerNneMe cesN eJeeMe cesN cee<eeMe cesN efleueeMe ces cegeMe cesN KeuJeeMe ces efeNeJeMeN
cesCeJeMe ces MeeNceekeeMe ces veerNJeejeMe ces ieesNOetceeMe ces ceNmetjeMe ces eN%esve keuHevleeced12
am
JeerNne~ eN~ cesN~ eJee~ eN~ cesN~ cee<ee~ eN~ cesN~ efleuee~ eN~ cesN~ cegodiee~ eN~ cesN~ KeuJee~ eN~ cesN~
efeNeJe~ eN~ cesN~ DeCeJe~ eN~ cesN~ MeeNceekee~ eN~ cesN~ veerNJeeje~ eN~ cesN~ ieesNOetcee~ eN~ cesN~ ceNmetje~ eN~ cesN~ eN%esve~
keNuHeNvleeNced12
the
ary
as
HeoeLe&-(Jeerne) leC[guee (e) <eefkee (ces) (eJee) (e) Dee{kee (ces) (cee<ee) (e)
keueeee (ces) (efleuee) (e) veeefjkesuee (ces) (cegodiee) (e) lelmebmkeeje (ces) (KeuJee) eCekee (e)
lelmeeOeveced (ces) (efeeJe) OeeveefJeMes<ee (e) Deveeefve #egeVeeefve (ces) (DeCeJe) met#celeC[guee (e)
lelHeeke (ces) (Meeceekee) (e) (ces) (veerJeeje) efJevee JeHevesveeslHeVee (e) SlelmebmkejCeced (ces)
(ieesOetcee) (e) SlelmebmkejCeced (ces) (cemetje) (e) SlelmecyeefvOe (ces) (e%esve) meJee&Veeosve Hejceelcevee
(keuHevleeced)12
DevJee-ces JeerneMe ces eJeeMe ces cee<eeMe ces efleueeMe ces cegodieeMe ces KeuJeeMe ces efeeJeMe
cesCeJeMe ces MeeceekeeMe ces veerJeejeMe ces ieesOetceeMe ces cemetjeMe e%esve keuHevleeced12
YeeJeeLe&-ceveg<ewJeeaeeefoYe megmebmke=leeveesoveeoerved mebHeee lesiveew nesleJee YeeskeleJee, Deves
YeespeefeleJeeMe12
HeoeLe&-(ces) cesjs (Jeerne) eeJeue (e) Deewj meeer kes Oeeve (ces) cesjs (eJee) peew (e) Deewj
Dejnj (ces) cesjs (cee<ee) Gjo (e) Deewj cej (ces) cesje (efleuee) efleue (e) Deewj veeefjeue (ces) cesjs
(cegodiee) cetbie (e) Deewj Gmekee yeveevee (ces) cesjs (KeuJee) eCes (e) Deewj Gvekee efme kejvee (ces) cesjer
(efeeJe) kebiegveer (e) Deewj Gmekee yeveevee (ces) cesjs (DeCeJe) met#ce eeJeue (e) Deewj Gvekee Heeke (ces)
cesje (Meeceekee) mecee (e) Deewj ce[gDee, Hesje, esvee Deeefo ess s DeVe (ces) cesje (veerJeeje) HemeeF& kes
eeJeue pees efke efJevee yeesS GlHeVe nesles nQ (e) Deewj Fvekee Heeke (ces) cesjs (ieesOetcee) iesntb (e) Deewj Gve kees
Hekeevee leLee (ces) cesjer (cemetje) cemetj (e) Deewj Gvekee mecyevOeer Deve DeVe es meye (e%esve) meye DeVeeW kes
oelee Hejcesej mes (keuHevleeced) meceLe& neW12
966
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke eeJeue Deeefo mes Des ekeej mebmkeej efkees ngS Yeele Deeefo kees
yevee Deeqive ceW nesce kejW leLee DeeHe KeeJeW, DeewjeW kees KeJeeJeW12
DeMcee esleme osJee $e<ee~ jlveJeeved OeveJeeveelcee osJelee~ YegefjieefleMekeJejer vo~ Heece mJej
DeMcee e cesN ce=efekee e ces efieNjeMe cesN HeJe&leeMe cesN efmekeleeMe cesN JeveNmHeleeMe cesN
efnjCeb eN ceseMe ces MeeNceb e ces ueesNnb e cesN meerme e cesN $eHeg e ces eN%esve keuHevleeced13
am
DeMcee~ eN~ cesN~ ce=efekee~ eN~ cesN~ efieNje~ eN~ cesN~ HeJe&lee~ eN~ cesN~ efmekelee~ eN~ cesN~ JeveNmHelee~ eN~ cesN~
efnjCeced~ eN~ cesN~ Dee~ eN~ cesN~ MeeNceced~ eN~ cesN~ ueesNnced~ eN~ cesN~ meermeced~ eN~ cesN~ $eHeg~ eN~ cesN~ eN%esve~
keNuHeNvleeNced13
the
ary
as
HeoeLe&-(DeMcee) Hee<eeCe (e) nerjkeeoerevf e jlveeefve (ces) (ce=efekee) eMebefmelee ce=led (e) meeOeejCee
ce=led (ces) (efieje) cesIee (e) DeVeeefo (ces) (HeJe&lee) mJee cenevle Mewuee (e) meJe&Oeveced (ces)
(efmekelee) (e) le$emLee HeoeLee& met#cee yeeuegkee (ces) (JevemHelee) Jeeoe (e) Deeceeoees Je=#ee (ces)
(efnjCeced) (e) jpeleeefo (ces) (Dee) (e) MeeefCe (ces) (Meececed) MeececeefCe (e) Megkeleeefo (ces)
(ueesnced) megJeCe&ced~ ueesnefceefle megJeCe&veecemeg Heefleced (efveIeb01.2) (e) keeefvlemeejeefo (ces) (meermeced)
(e) peleg (ces) ($eHeg) (e) jced (ces) (e%esve) meeflekejCeeesiesve (keuHevleeced)13
DevJee-cesMcee e ces ce=efekee e ces efiejeMe ces HeJe&leeMe ces efmekeleeMe ces JevemHeleeMe ces
efnjCeb e ceseMe ces Meeceb e ces ueesnb e ces meermeb e ces $eHeg e e%esve keuHevleeced13
YeeJeeLe&-ceveg<ee He=efLeJeermLeeved HeoeLee&ved megHejer#ewYees jlveeefve OeeletbMe eeHe
meJe&efnleeeesieHeegeerjved13
HeoeLe&-(ces) cesje (DeMcee) HelLej (e) Deewj nerje Deeefo jlve (ces) cesjer (ce=efekee) Deer ceeer
(e) Deewj meeOeejCe ceeer (ces) cesjs (efieje) cesIe (e) Deewj DeVe Deeefo (ces) cesjs (HeJe&lee) ye[s-ess HeJe&le
(e) Deewj HeJe&leeW ceW nesves Jeeues HeoeLe& (ces) cesjer (efmekelee) ye[er yeeuet (e) Deewj eser-eser yeeuet (ces) cesjs
(JevemHelee) ye[ Deeefo Je=#e (e) Deewj Deece Deeefo Je=#e (ces) cesje (efnjCeced) meye ekeej kee Oeve (e)
leLee eeboer Deeefo (ces) cesje (Dee) ueesne (e) Deewj Me (ces) cesje (Meececed) veerueceefCe Jee uenmegefveee
Deeefo (e) Deewj evkeevleceefCe (ces) cesje (ueesnced) megJeCe& (e) leLee keeefvlemeej Deeefo (ces) cesje (meermeced)
meermee (e) Deewj ueeKe (ces) cesje ($eHeg) pemlee (e) Deewj Heerleue Deeefo es meye (e%esve) me kejves eesie
JeJenej mes (keuHevleeced) meceLe& neW13
DeeoMeesOeee
967
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<e ueesie He=efLeJeermLe HeoeLeeX kees Deer Hejer#ee mes peeve kes Fvemes jlve Deewj Des-Des
OeelegDeeW kees Heekej meyekes efnle kes efuees GHeeesie ceW ueeJeW13
DeeqiveMesleme osJee $e<ee~ Deiveeefoegkelee Deelcee osJelee~ YegefjieefMvo~ ceOece mJej
DeNeqiveMe ceNDeeHeMe ces JeerNOeMe ceNDees<eOeeMe ces ke=HeNeeMe ceske=HeNeeMe ces

eeNceeMe ces HeNMeJeDeejCeeMe ces efJeNee cesN efJeefeMe ces Yetlee cesN YetefleMe ces eN%esve
keuHevleeced14
am
DeNeqive~ eN~ cesN~ DeeHe~ eN~ cesN~ JeerNOe~ eN~ cesN~ Dees<eOee~ eN~ cesN~ ke=NHeNee Fefle ke=HeNee~ eN~ cesN~
DeNke=NHeNee Fleke=HeNee~ eN~ cesN~ eeNcee~ eN~ cesN~ HeNMeJe~ DeeNjCee~ eN~ cesN~ efJeNeced~ eN~ cesN~ efJeefe~ eN~ cesN~
Yetleced~ eN~ cesN~ Yetefle~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced14
the
ary
as
HeoeLe&-(Deeqive) Jeef (e) efJeegoeefo (ces) (DeeHe) peueeefve (e) peuejlveeefve (ces) (JeerOe)
ieguceefJeMes<ee (e) le=CeMeekeeefo (ces) (Dees<eOee) eJemeesceueleeee (e) meJeez<eOeeefo (ces) (ke=Heee) ee
ke=s<eg #es$es<eg Heevles lee (e) Geceeefve Memeeoerevf e (ces) (Deke=Heee) ee Deke=s<eg peueeefo<eg Heevles
lee (e) HeJe&leeefo<eg HekeleJee (ces) (eecee) eeces YeJee (e) veiejmLee (ces) (HeMeJe) ieJeeee
(DeejCee) DejCes Jeves YeJee ce=ieeoe (e) eEmeneoe (ces) (efJeeced) ueyOeced (e) meJe Oeveced (ces)
(efJeefe) eeef (e) eeJeced (ces) (Yetleced) Heced (e) veeveeefJeOeced (ces) (Yetefle) Ssee&ced (e)
SlelmeeOeveced (ces) (e%esve) meeflekejCeeesiesve (keuHevleeced)14
DevJee-ceseqiveMe ce DeeHeMe ces JeerOeMe ce Dees<eOeeMe ces ke=HeeeMe ceske=HeeeMe ces
eeceeMe ce DeejCeeMe HeMeJees ces efJeeb e ces efJeefeMe ces Yetleb e ces YetefleMe e%esve keuHevleeced14
YeeJeeLe&-es ceveg<ee HeeJekeeefoefJeeee mevleJeb efMeuHee%eb meeOvegJeefvle, le Ssee& ueYevles14
HeoeLe&-(ces) cesje (Deeqive) Deeqive (e) Deewj efyepegueer Deeefo (ces) cesjs (DeeHe) peue (e) Deewj peue
ceW nesves Jeeues jlve ceesleer Deeefo (ces) cesjs (JeerOe) uelee iege (e) Deewj Meeke Deeefo (ces) cesjer (Dees<eOee)
meesceuelee Deeefo Dees<eefOe (e) Deewj Heue-Heg<Heeefo (ces) cesjs (ke=Heee) KesleeW ceW Hekeles ngS DeVe Deeefo (e)
Deewj Gece DeVe (ces) cesjs (Deke=Heee) pees peue ceW Hekeles nQ, Jes DeVe (e) Deewj pees HeJe&le Deeefo mLeeveeW
ceW Hekeves eesie nQ, Jes DeVe (ces) cesjs (eecee) ieebJe ces ngS ieew Deeefo (e) Deewj veiej ceW njs ngS leLee (ces)
cesjs (DeejCee) Jeve ceW nesves nejs ce=ie Deeefo (e) Deewj efmebn Deeefo (HeMeJe) HeMeg (ces) cesje (efJeeced) Heeee
ngDee HeoeLe& (e) Deewj meye Oeve (ces) cesjer (efJeefe) eeef (e) Deewj Heeves eesie (ces) cesje (Yetleced) He (e)
968
epegJexoYee<es
aj.
org
Deewj veevee ekeej kee HeoeLe& leLee (ces) cesje (Yetefle) Ssee& (e) Deewj Gme kee meeOeve es meye HeoeLe& (e%esve)
cesue kejves eesie efMeuHe efJeee mes (keuHevleeced) meceLe& neW14
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Deeqive Deeefo keer efJeee mes meefle kejves eesie efMeuHeefJeee He e%e kees efme
kejles nQ, Jes Ssee& kees ee nesles nQ14
Jemeg esleme osJee $e<ee~ Oeveeefoegkelee DeelceeosJelee~ efJeje[e<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Jemeg es ces JemeNefleMe cesN kece& e cesN MeeqkeleMeN cesLe&Me ceNSceMe ceFNlee e cesN ieefleMe
ces eN%esve keuHevleeced15
am
Jemeg~ eN~ cesN~ JeNmeNefle~ eN~ cesN~ kece&~ eN~ cesN~ Meeqkele~ eN~ cesN~ DeLe&~ eN~ cesN~ Sce~ eN~ cesN~ FNlee~ eN~ cesN~
ieefle~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced15
the
ary
as
HeoeLe&-(Jemeg) Jemleg (e) efeeced (ces) (Jemeefle) e$e Jemeefvle mee (e) meecevlee (ces) (kece&)
DeYeereHq melelecee efeee (e) keee& (ces) (Meeqkele) meeceLe&ced (e) esce (ces) (DeLe&) mekeueHeoeLe&meee (e)
meeslee (ces) (Sce) Sefle esve me eelve (e) yeesOe (ces) (Flee) Sefce peeveeefce eee jerlee mee (e) egeqkele
(ces) (ieefle) ieceveced (e) Gl#esHeCeeefo kece& (ces) (e%esve) Heg<eeLee&vegevesve (keuHevleeced)15
DevJee-ces Jemeg e ces JemeefleMe ces kece& e ces MeeqkeleMe cesLe&Me ce SceMe ce Flee e ces ieefleMe
e%esve keuHevleeced15
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! es pevee meJe meeceLee&efokeb meJe&efnleeewJe kegJe&efvle, le SJe eMebefmelee
YeJeefvle15
HeoeLe&-(ces) cesje (Jemeg) Jemleg (e) Deewj efee HeoeLe& Jee efHeeeje keece (ces) cesjer (Jemeefle) efpemeceW
Jemeles nQ, Jen Jemleer (e) Deewj Ye=le (ces) cesje (kece&) keece (e) Deewj kejves Jeeuee (ces) cesje (Meeqkele)
meeceLe& (e) Deewj esce (ces) cesje (DeLe&) meye HeoeLeeX kees Fkee kejvee (e) Deewj Fkee kejves Jeeuee (ces)
cesje (Sce) Dee elve (e) Deewj yegef (ces) cesjer (Flee) Jen jerefle efpememes JeJenejeW kees peevelee ntb (e)
Deewj egeqkele leLee (ces) cesjer (ieefle) eeue (e) Deewj Guevee Deeefo efeee es meye HeoeLe& (e%esve) Heg<eeLe& kes
Devegeve mes (keuHevleeced) meceLe& nesJeW15
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees ceveg<e DeHevee mecemle meeceLe& Deeefo meyekes efnle kes efuees ner kejles nQ, Jes
ner eMebmeeegkele nesls es nQ15
DeeoMeesOeee
969
aj.
org
DeeqiveMesleme osJee $e<ee~ DeiveeefoefJeeeefJeoelcee osJelee~ efvee=oefleMekeJejer vo~ Heece

mJej
DeNeqiveMe ceNFvMe cesN meesceMe ceNFNvMe ces meefJeNlee e ceNFvMe cesN mejmJeleer e
ceNFvMe ces Het<ee e ceNFvMe cesN ye=nNmHeefleMe ceNFvMe ces eN%esve keuHevleeced16
DeNeqive~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ meesce~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ meNefJeNlee~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ mejmJeleer~ eN~
cesN~ Fv~ eN~ cesN~ Het<ee~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ ye=nNmHeefle~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced16
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deeqive) mete& eefmemJeHe (e) Yeewce (ces) (Fv) efJeegled (e) Jeeeg (ces) (meesce)
meesceiegCemecHeVees peve HeoeLeex Jee (e) Je=ef (ces) (Fv) DeveeeefJeoejke meYesMe (e) meYee (ces)
(meefJelee) Ssee&egkele (e) SlelmeeOeveeefve (ces) (Fv) mekeueeefJeeesokeesOeeHeke (e) efJeeeefLe&ve
(ces) (mejmJeleer) eMemleyeesOe efMe#eeegkelee JeeCeer Jee (e) meleJekelee (ces) (Fv) efJeeeefLe&vees
pee[eefJesoke GHeosMeke (e) eesleej (ces) (Het<ee) Hees<eke (e) egkeleenejefJenejew (ces) (Fv) e
HegefkejCeefJeeeeeb jceles (e) Jewe (ces) (ye=nmHeefle) ye=nleeb JeJenejeCeeb j#eke (e) jepee (ces) (Fv)
mekeuewee&Je&ke (e) mesvesMe (ces) (e%esve) efJeeweeexVeeflekejCesve (keuHevleeced)16
DevJee-ceseqiveMe ce FvMe ces meesceMe ce FvMe ces meefJelee e ce FvMe ces mejmJeleer e ce
FvMe ces Het<ee e ce FvMe ces ye=nmHeefleMe ce FvMe e%esve keuHevleeced16
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eg<ceeefYe megefJeeejsCe mJekeeree meJex HeoeLee& esHeeueveee ogefMe#eCeee e
meleleb eespeveeree16
HeoeLe&-(ces) cesje (Deeqive) eefme mete&He Deeqive (e) Deewj He=efLeJeer Hej efceueves Jeeuee Yeewelf eke (ces)
cesje (Fv) efyepegueerHe Deeqive (e) leLee HeJeve (ces) cesje (meesce) MeefvleiegCe Jeeuee HeoeLe& Jee ceveg<e (e)
Deewj Je<ee& cesIe peue (ces) cesje (Fv) Deveee kees otj kejves Jeeuee meYeeHeefle (e) Deewj meYeemeod (ces) cesje
(meefJelee) Ssee&egkele keece (e) Deewj Fmekes meeOeve (ces) cesje (Fv) mecemle DeefJeee kee veeMe kejves Jeeuee
DeOeeHeke (e) Deewj efJeeeLeea (ces) cesje (mejmJeleer) eMebefmele yeesOe Jee efMe#ee mes Yejer ngF& JeeCeer (e) Deewj
mele yeesueves Jeeuee (ces) cesje (Fv) efJeeeLeea keer pe[lee kee efJeveeMe kejves Jeeuee GHeosMeke (e) Deewj megveves
Jeeues (ces) cesje (Het<ee) Hegef kejves Jeeuee (e) Deewj eesie DeenejYeespeve, efJenejmeesvee Deeefo (ces) cesje pees
(Fv) Hegef kejves keer efJeee ceW jce jne nw, Jen (e) Deewj Jewe (ces) cesje (ye=nmHeefle) ye[-s ye[s JeJenejeW
970
epegJexoYee<es
aj.
org
keer j#ee kejves Jeeuee (e) Deewj jepee leLee (ces) cesje (Fv) mecemle Ssee& kee ye{eves Jeeuee Geesieer (e)
Deewj mesveeHeefle es meye (e%esve) efJeee Deewj Ssee& keer GVeefle kejves mes (keuHevleeced) meceLe& neW16
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesieeW kees Des efJeeej mes DeHeves meye HeoeLe& GeceeW kee Heeueve kejves Deewj
ogeW kees efMe#ee osves kes efuees efvejvlej egkele kejves eeefnes16
efce$eMesleme osJee $e<ee~ efce$ewee&meefnle Deelcee osJelee~ mJejed MekeJejer vo~ OewJele mJej
efceN$eMe ceNFvMe cesN JeCeMe ceNFvMe ces OeeNlee e ceNFvMe cesN lJee e ceNFvMe
ces ceNleMe ceNFvMe ces efJees e ces osNJeeFvMe ces eN%esve keuHevleeced17
am
efceN$e~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ JeCe~ eN~ ces~ Fv~ eN~ cesN~ OeeNlee~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ lJee~ eN ~ cesN~
Fv~ eN~ cesN~ ceNle~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ efJees~ eN~ cesN~ osNJee~ Fv~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced17
the
ary
as
HeoeLe&-(efce$e) eeCe (e) meceeve (ces) (Fv) efJeegled (e) lespe (ces) (JeCe) Goeve~
eeCeesoeveew efce$eeJeCeew (Mele01.8.3.12) (e) Jeeve (ces) (Fv) mete& (e) Oe=efle (ces) (Oeelee)
Oeee& (e) Oewe&ced (ces) (Fv) Hejcewee&eeHeke (e) veee (ces) (lJee) efJesokeeseqive (e) Hegg<eeLe&
(ces) (Fv) Me$egefJeoejkees jepee (e) efMeuHeced (ces) (cele) yeeeC[mLee Deves JeeeJe (e) Meejerje
OeeleJe (ces) (Fv) meJee&efYeJeeefHekee leef[led (e) Sleleeesie (ces) (efJees) meJex (e) meJe&mJeced (ces)
(osJee) efoJeiegCee He=efLeJeeoe (Fv) Hejcewee&eoelee (e) SleogHeeesie (ces) (e%esve) JeeegefJeeeefJeOeevesve
(keuHevleeced)17
DevJee-ces efce$eMe ce FvMe ces JeCeMe ce FvMe ces Oeelee e ce FvMe ces lJee e ce FvMe
ces celeMe ce FvMe ces efJees e osJee ce FvMe e%esve keuHevleeced17
YeeJeeLe&-ceveg<ee eeCeefJeegefeeb efJe%eeewleees meJe&$eeefYeJeeeqb e %eelJee oerIe&peerJeveb
mecHeeoeseg17
HeoeLe&-(ces) cesje (efce$e) eeCe DeLee&led oe ceW jnves Jeeuee HeJeve (e) Deewj meceeve veeefYemLe HeJeve
(ces) cesje (Fv) efyepegueerHe Deeqive (e) Deewj lespe (ces) cesje (JeCe) Goeve DeLee&led keC ces jnves Jeeuee
HeJeve (e) Deewj mecemle Mejerj ceW efJeejves neje HeJeve (ces) cesje (Fv) mete& (e) Deewj OeejCeeke<e&Ce (ces)
cesje (Oeelee) OeejCe kejvesneje (e) Deewj Oeerjpe (ces) cesje (Fv) Hejce Ssee& kee eeHle kejeves Jeeuee (e)
Deewj veeeegkele Heg<eeLe& (ces) cesje (lJee) HeoeLeeX kees efVe-efYeVe kejves Jeeuee Deeqive (e) Deewj efMeuHe
DeLee&led keejeriejer (ces) cesje (Fv) Me$egDeeW kees efJeoerCe& kejvesneje jepee (e) leLee keejeriejer (ces) cesjs (cele)
DeeoMeesOeee
971
aj.
org
Fme yeeeC[ ceW jnves Jeeues Deve HeJeve (e) Deewj Mejerj kes Oeeleg (ces) cesjer (Fv) meJe&$e JeeHeke efyepegueer
(e) Deewj Gmekee keece (ces) cesjs (efJees) mecemle HeoeLe& (e) Deewj meJe&mJe (osJee) Gece iegCeegkele He=efLeJeer
Deeefo (ces) cesjs efuees (Fv) Hejce Ssee& kee oelee (e) Deewj Gmekee GHeeesie es meye (e%esve) HeJeve keer
efJeee kes efJeOeeve kejves mes (keuHevleeced) meceLe& nesJeW17
YeeJeeLe&-ceveg<e eeCe Deewj efyepegueer keer efJeee kees peeve Deewj Fvekeer meye peien meye Deesj mes Jeeef
kees peevekej DeHeves yengle [oerIe&] peerJeve kees efme kejW17
He=efLeJeer esleme osJee $e<ee~ jepeweee&efoegkeleelcee osJelee~ Yegefjked MekeJejer vo~ OewJele mJej
am
He=efLeNJeer e ceNFvMe cesNvleefj#eb e ceNFvMe cesN eewMe ceNFvMe cesN meceeMe ceNFvMe
cesN ve#e$eeefCe e ceNFvMe cesN efoMeMe ceNFvMe ces eN%esve keuHevleeced18
He=efLeNJeer~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ DeNvleefj#eced~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ eew~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ mecee~ eN~
cesN~ Fv~ eN~ cesN~ ve#e$eeefCe~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ efoMe~ eN~ cesN~ Fv~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced18
the
ary
as
HeoeLe&-(He=efLeJeer) efJemleerCee& Yetefce (e) De$emLee HeoeLee& (ces) (Fv) efJeegefleee (e) yeueeoe
(ces) (Devleefj#eced) De#eeceekeeMeced (e) De$emLee HeoeLee& (ces) (Fv) meJezeee&Oeej (e) Sleleeesie
(ces) (eew) ekeeMekecee& (e) SlelmeeOekee HeoeLee& (ces) (Fv) mekeueHeoeLe&efJesee (e) efJesee
HeoeLee& (ces) (mecee) mebJelmeje (e) #eCeeoe (ces) (Fv) keeue%eeveefveefcee (e) ieefCeleced (ces)
(ve#e$eeefCe) eeefve keejCeHesCe ve #eerevles leeefve YegJeveeefve (e) SlelmecyeefvOeve (ces) (Fv)
ueeskeueeskeevlejmLee efJeegled (e) (ces) (efoMe) HetJee&ee (e) SlelmLeeefve Jemletefve (ces) (Fv) efoi%eeHeke
(e) OegJeleeje (ces) (e%esve) He=efLeJeerkeeueefJe%eeHekesve (keuHevleeced)18
DevJee-ces He=efLeJeer e ce FvMe cesvleefj#eb e ce FvMe ces eewMe ce FvMe ces meceeMe ce
FvMe ces ve#e$eeefCe e ce FvMe ces efoMeMe ce FvMe e%esve keuHevleeced18
YeeJeeLe&-ceveg<ee He=efLeJeeefoHeoeLeemle$emLeeb efJeegleb e eeJeVe peeveefvle, leeJeowee
veeeHvegJeefvle18
HeoeLe&-(ces) cesjer (He=efLeJeer) efJemleejegkele Yetefce (e) Deewj Gmecesb efmLele pees HeoeLe& (ces) cesjer (Fv)
efyepegueerHe efeee (e) Deewj yeue osves Jeeueer Jeeeece Deeefo efeee (ces) cesje (Devleefj#eced) efJeveeMejefnle
DeekeeMe (e) Deewj DeekeeMe ceW njs ngS meye HeoeLe& (ces) cesje (Fv) mecemle Ssee& kee DeeOeej (e) Deewj
Gme kee kejvee (ces) cesjer (eew) ekeeMe kes keece kejeves Jeeueer efJeee (e) Deewj Gmekes efme kejeves Jeeues
972
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe& (ces) cesje (Fv) meye HeoeLeeX kees efVe-efYeVe kejves Jeeuee mete& Deeefo (e) Deewj efVe-efYeVe kejves
eesie HeoeLe& (ces) cesjer (mecee) Je<e& (e) Deewj #eCe, Heue, efJeHeue, Ieer, cegntle&, efove Deeefo (ces) cesje (Fv)
mecee kes %eeve kee efveefcee (e) Deewj ieefCeleefJeee (ces) cesjs (ve#e$eeefCe) ve#e$e DeLee&led pees keejCe He mes
efmLej jnles, efkevleg ve veneR nesles, Jes ueeske (e) Deewj Gvekes meeLe mecyevOe jKeves Jeeues eeCeer Deeefo (ces) cesjer
(Fv) ueeske-ueeskeevlejeW ceW efmLele nesves Jeeueer efyepegueer (e) Deewj efyepegueer kes mebeesie kejles ngS Gve ueeskeeW ceW
jnves Jeeues HeoeLe& (ces) cesjer (efoMe) HetJe& Deeefo efoMee (e) Deewj GveceW njer ngF& Jemleg leLee (ces) cesje
(Fv) efoMeeDeeW kes %eeve kee osves Jeeuee (e) Deewj OegJe kee leeje es meye HeoeLe& (e%esve) He=efLeJeer Deewj mecee
kes efJeMes<e %eeve osves Jeeues keece mes (keuHevleeced) meceLe& nesJeW18
YeeJeeLe&-ceveg<e ueesie He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX Deewj GveceW njer ngF& efyepegueer Deeefo kees peye leke veneR
peeveles, leye leke Ssee& kees veneR ee nesles18
DeMegMesleme osJee $e<ee~ HeoeLe&efJeoelcee osJelee~ efvee=oleefMvo~ ieevOeej mJej
as
DeNMegMe ces jeqMceMeN cesoeYeMeN cesefOeHeefleMe ceGHeeN:MegMe cesvleee&NceMe

ceSsvJeeeNJeMe ces cew$eeJeNCeMe ceDeeefMJeNveMe ces eefleeNmLeeveMe ces MegeMe ces ceNvLeer e ces
eN%esve keuHeleeced19
the
ary
DeNMeg~ eN~ cesN~ jefMce~ eN~ cesN~ DeoeYe~ eN~ cesN~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ eN~ cesN~ GNHeeNDeN:MegefjleggHe
DeNMeg~ eN~ cesN~ DeNvleNee&Nce FlevleeeNce~ eN~ cesN~ SsNvNJeeNeNJe~ eN~ cesN~ cewN$eeNJeNNCe~ eN~ cesN~ DeeNefeNve~ eN~ cesN~
eNefleNeNmLeeveN Fefle eefleeNmLeeve~ eN~ cesN~ Mege~ eN~ cesN~ ceNvLeer~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced19
HeoeLe&-(DebMeg) Jeeefceeved metde&~ De$eeMet*d JeeeefJelemceeod yeenguekesveewCeeefoke G eleees

vegceeieceMe (e) eleeHe (ces) (jeqMce) esveeMveeefle me~ De$eeMe Yeespeves Oeeleesyee&nguekeeved efce eleees
jMeeosMeMe (GCee04.47) (e) efJeefJeOeced (ces) (DeoeYe) GHe#eejefnle (e) j#eke (ces) (DeefOeHeefle)
DeefOeelee (e) DeOemleced (ces) (GHeebMeg) GHeielee DebMeJees e$e me GHeebMegpe&He (e) jnmeefJeeej (ces)
(Devleee&ce) eesvlece&Oes eeefle me Jeeeg (e) yeueced (ces) (SsvJeeeJe) Fves efJeegeegMe leeesjeb mecyevOeer
(e) peueced (ces) (cew$eeJeCe) eeCeesoeveeesjeb meneejer (e) Jeeve (ces) (Deeefeve) metee&evocemeesjeb
ceOeJeeea (e) eYeeJe (ces) (eefleemLeeve) e emLeeveb ieceveb eefle Jee&les me (e) YeceCeced (ces) (Mege)
MegmJeHe (e) Jeere&kej (ces) (cevLeer) ceefLelegb Meerue (e) Hee keeeefo (ces) (e%esve)
DeeqiveHeoeLeexHeeesiesve (keuHevleeced)19
DeeoMeesOeee
973
as
am
aj.
org
DevJee-ceWMegMe ces jeqMceMe cesoeYeMe cesefOeHeefleMe ce GHeebMegMe cesvleee&ceMe ce

SsvJeeeJeMe ces cew$eeJeCeMe ce DeeefeveMe ces eefleemLeeveMe ces MegeMe ces cevLeer e e%esve
keuHevleeced19
YeeJeeLe&-eefo ceveg<ee mete&ekeeMeefoYeesHegHekeejb ie=eregmleefn& efJeebmees YetlJee efeeekeewMeueb keglees ve
eeHvegeg19
HeoeLe&-(ces) cesje (DebMeg) Jeeef Jeeuee mete& (e) Deewj Gmekee eleeHe (ces) cesje (jeqMce) Yeespeve
kejves kee JeJenej (e) Deewj Deveske ekeej kee Yeespeve (ces) cesje (DeoeYe) efJeveeMe jefnle (e) Deewj j#ee
kejves Jeeuee (ces) cesje (DeefOeHeefle) mJeeceer (e) Deewj efpemeceW efmLej nes Jen mLeeve (ces) cesje (GHeebMeg) ceve ceW
peHe kee kejvee (e) Deewj Skeevle kee efJeeej (ces) cesje (Devleee&ce) ceOe ceW peeves Jeeuee HeJeve (e) Deewj
yeue (ces) cesje (SsvJeeeJe) efyepegueer Deewj HeJeve kes meeLe mecyevOe kejves Jeeuee keece (e) Deewj peue (ces)
cesje (cew$eeJeCe) eeCe Deewj Goeve kes meeLe euevesneje Jeeeg (e) Deewj Jeeve HeJeve (ces) cesje (Deeefeve)
mete& evcee kes yeere ceW jnves Jeeuee lespe (e) Deewj eYeeJe (ces) cesje (eeflemLeeHeve) eueves-eueves kes eefle
Jeee&Je jKeves Jeeuee (e) YeceCe (ces) cesje (Mege) MegmJeHe (e) Deewj Jeere& kejves Jeeuee leLee (ces) cesje
(cevLeer) efJeueesves kes mJeYeeJe Jeeuee (e) Deewj otOe Jee kee Deeefo es meye HeoeLe& (e%esve) Deeqive kes GHeeesie mes
YeeJeeLe&-pees ceveg<e mete&ekeeMeeefokeeW mes Yeer GHekeejeW kees uesJeW lees efJeeved neskej efeee keer elegjeF&
kees keeeW ve HeeJeW19
DeeeeCeMesleme osJee $e<ee~ e%eevegeveelcee osJelee~ mJeje[efleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
the
ary
DeeNeNeNCeMe ces JeweosNJeMe ces OegJeMe ces JeweeveNjMe ceSsveNiveMe ces ceNNneJeweosJeMe ces
celJeNleereeMe cesN efve<kesJeueMe ces meeefJeN$eMe ces meejmJeNleMe ces HeelveerJeNleMe ces neefjeespeNveMe ces
eN%esve keuHevleeced20
DeeNeNeNCe~ eN~ cesN~ JewNeNosNJe Fefle JeweosNJe~ eN~ cesN~ OegJe~ eN~ cesN~ JewNeeNveNj~ eN~ cesN~ SsNveNive~ eN~ cesN~
ceNneJeweosJeN Fefle ceNneJeweosJe~ eN~ cesN~ ceNNlJeNleeree~ eN~ cesN~ efve<kesJeue~ efvekesJeueN FefleN efvekesJeue~ eN~ cesN~
meeNefJeN$e~ eN~ cesN~ meeNjmJeNle~ eN~ cesN~ HeeNlveerNJeNle Fefle HeelveerJeNle~ eN~ cesN~ neNefjeesNpeNve Fefle neefjeespeNve~ eN~ cesN~
974
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(DeeeeCe) ceeie&Meer<ee&efoceemeefve<HeVees e%eefJeMes<e (e) (ces) (JeweosJe) efJees<eeb osJeeveeceeb

mecyevOeer (e) (ces) (OegJe) efveMeue (e) (ces) (Jeweevej) efJees<eeb meJex<eeb vejeCeeceeb melkeej (e) (ces)
(Ssveive) Fves JeeegjeqiveefJe&ege leeYeeb efveJe&=e (e) (ces) (ceneJeweosJe) cenleeb efJees<eeb meJex<eeceeb
JeJenej (e) (ces) (celJeleeree) celeeb mecyeefvOevees JeJeneje (e) (ces) (efve<kesJeuee) efvelejeb kesJeueb
megKeb eeqmcebmleeqmceved YeJe (e) (ces) (meeefJe$e) meefJeleg mete&meeeb eYeeJe (e) (ces) (meejmJele)
mejmJelee JeeCee Deeb mecyevOeer (e) (ces) (HeelveerJele) eMemlee Helveer e%emecyeefvOeveer leleeseced (e) (ces)
(neefjeespeve) njerCeeceeeveeb eespeefelee lemeeecevegece (e) (ces) (e%esve) mebieeflekejCesve
(keuHevleeced)20
DevJee-ce DeeeeCeMe ces JeweosJeMe ces OegJeMe ces JeweevejMe ce SsveiveMe ces ceneJeweosJeMe ces
celJeleereeMe ces efve<kesJeueMe ces meeefJe$eMe ces meejmJeleMe ces HeelveerJeleMe ces neefjeespeveMe e%esve
keuHevleeced20
YeeJeeLe&-es ceveg<eemmeeceefekeeR efeeeb efJelmeb eeefele efJeJeeefnleerJelee YeJesegmles HeoeLe&efJeeeb
keglees ve peeveereg20
HeoeLe&-(ces) cesje (DeeeeCe) Deienve Deeefo cenerveeW ceW efme ngDee e%e (e) Deewj Fmekeer meeceeer
(ces) cesje (JeweosJe) mecemle efJeeveeW mes mecyevOe kejves Jeeuee efJeeej (e) Deewj Fmekee Heue (ces) cesje
(OegJe) efveMeue JeJenej (e) Deewj Fmekes meeOeve (ces) cesje (Jeweevej) meye ceveg<eeW kee melkeej (e) leLee
melkeej kejves Jeeuee (ces) cesje (Ssveive) HeJeve Deewj efyepegueer mes efme keece (e) Deewj Fmekes meeOeve (ces)
cesje (ceneJeweosJe) mecemle ye[s ueesieeW kee en JeJenej (e) Fvekes meeOeve (ces) cesjs (celJeleeree) HeJeveeW
kee mecyevOe kejvesnejs JeJenej (e) leLee Fvekee Heue (ces) cesje (efve<kesJeue) efvejvlej kesJeue megKe nes
efpemeceW Jen keece (e) Deewj Fmekes meeOeve (ces) cesje (meeefJe$e) mete& kee en eYeeJe (e) Deewj Fmemes GHekeej
(ces) cesje (meejmJele) JeeCeer mecyevOeer JeJenej (e) Deewj Fvekee Heue (ces) cesje (HeelveerJele) eMebefmele
e%emecyeefvOeveer er Jeeues kee keece (e) Fmekes meeOeve (ces) cesje (neefjeespeve) Iees[
eW kees jLe ceW pees[
ves Jeeues
kee en DeejcYe (e) Fmekeer meeceeer (e%esve) HeoeLeeX kes cesue kejves mes (keuHevleeced) meceLe& neW20
YeeJeeLe&-pees ceveg<e keee&keeue keer efeee Deewj efJeeveeW kes me kee Deeee ueskej efJeJeeefnle er kee
efveece efkees neW, Jes HeoeLe&efJeee kees keeeW ve peeveW20
egeMesleme osJee $e<ee~ e%eeJeeveelcee osJelee~ efJeje[dOe=efleMvo~ $e<eYe mJej
DeeoMeesOeee
975
aj.
org
egeMe ces eceNmeeMe ces JeeeNJeeefve e ces esCekeueNMeMe cesN eeJeeCeMe cesefOeN<eJeCes e ces
HetleNYe=e ceDeeOeJeNveereMe cesN JesefoMe ces yeNefn&Me cesJeYe=LeMe ces mJeieekeeNjMe ces eN%esve
keuHevleeced21
ege~ eN~ cesN~ eNceNmee~ eN~ cesN~ JeeNeNJeeefve~ eN~ cesN~ esNCeNkeNueNMe Fefle esCekeueNMe~ eN~ cesN~ eeJeeCe~ eN~
cesN~ DeNefOeN<eJeCes~ DeNefOeNmeJevesN FleefOeNmeJeves~ eN~ cesN~ HetleNYe=efoefle HetleNYe=led~ eN~ cesN~ DeeNOeNJeNveereN FleeOeJeNveere~ eN~ cesN~
Jesefo~ eN~ cesN~ yeNefn&~ eN~ cesN~ DeNJeNYe=Le FleJeYe=Le~ eN~ cesN~ mJeNieeNkeeNj Fefle mJeieekeeNj eN~ cesN~ eN%esve~
keNuHeNvleeNced21
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ege) pegeoe (e) legef (ces) (ecemee) nesceYeespeveHee$eeefCe (e) GHekejCeeefve

(ces) (JeeeJeeefve) Jeeeg<eg meeOetefve (e) HeJeveMegefkejeefCe (ces) (esCekeueMe) esCeMeemeew keueMeMe
Hee$eefJeMes<e (e) HeefjceeCeefJeMes<ee (ces) (eeJeeCe) efMeueeHeuekeeoe (e) cegmeueesuetKeues (ces) (DeefOe<eJeCes)
meesceueleeees<eefOemeeOekes (e) kegveHes<eCeefeee (ces) (HetleYe=led) esve Hetleb efyeYeefe& legefkejb metee&efokeced (e)
ceepe&veeefokeced (ces) (DeeOeJeveere) DeeOeJevemeeOeveHee$eefJeMes<e (e) ceefuuekeeoe (ces) (Jesefo) e$e nteles
(e) eleg<keeefo (ces) (yeefn&) GHeJeOe&kees oYe&mecetn (e) leeesieced (ces) (DeJeYe=Le) e%eevleeveeefokeced
(e) megievOeuesHeveced (ces) (mJeieekeej) esve mJeeved HeoeLee&ved ieeles leb kejesleerelf e (e) HeefJe$eerkejCeced (ces)
(e%esve) nJeveeefovee (keuHevleeced) meceLe&evleg21
DevJee-ces egeMe ces ecemeeMe ces JeeeJeeefve e ces esCekeueMe ces eeJeeCeMe cesefOe<eJeCes e ces
HetleYe=e ce DeeOeJeveereMe ces JesefoMe ces yeefn&Me cesJeYe=LeMe ces mJeieekeejMe e%esve keuHevleeced21
YeeJeeLe&-le SJe ceveg<ee e%eb keeg MekevegJeefvle, es meeOeveesHemeeOevemeeceeerjuebkegJe&efvle21
HeoeLe&-(ces) cesjs (ege) egJee Deeefo (e) Deewj Gvekeer Megef (ces) cesjs s (ecemee) e%e Jee Heeke
yeveeves kes Hee$e (e) Deewj Gvekes HeoeLe& (ces) cesjs (JeeeJeeefve) HeJeveeW ceW Des HeoeLe& (e) Deewj HeJeveeW keer
Megef kejves Jeeues keece (ces) cesje (esCekeueMe) e%e keer efeee kee keueMe (e) Deewj efJeMes<e HeefjceeCe (ces)
cesjs (eeJeeCe) efMeueyee Deeefo HelLej (e) Deewj GKeueer-cetmeue (ces) cesjs (DeefOeJe<eCes) meesceJeuueer Deeefo
Dees<eefOe efpevemes keter Heermeer peeJes, Jes meeOeve (e) Deewj ketvee-Heermevee (ces) cesje (HetleYe=led) HeefJe$elee efpememes
efceueleer nes, Jen metHe Deeefo (e) Deewj yegnejer Deeefo (ces) cesje (DeeOeJeveere) Des ekeej Oeesves Deeefo kee
Hee$e (e) Deewj veefuekee Deeefo ev$e DeLee&led efpeme veueer vejkegue keer eesieer Deeefo mes leejeieCeeW kees osKeles nQ, Jen
(ces) cesjer (Jesefo) nesce kejves keer Jeseof (e) Deewj eewkeevee Deeefo (ces) cesje (yeefn&) meceerHe ceW Je=ef osves
Jeeuee Jee kegMemecetn (e) Deewj pees e%emecee kes eesie HeoeLe& (ces) cesje (DeJeYe=Le) e%emeceeef mecee kee
eve (e) Deewj evove Deeefo kee DeveguesHeve kejvee leLee (ces) cesje (mJeieekeej) efpememes DeHeves HeoeLeeX kees
976
epegJexoYee<es
aj.
org
ee nesles nQ, Gme kece& kees pees kejs Jen (e) Deewj HeoeLe& kees HeefJe$e kejvee es meye (e%esve) nesce kejves keer
efeee mes (keuHevleeced) meceLe& neW21
YeeJeeLe&-Jes ner ceveg<e e%e kejves kees meceLe& nesles nQ pees meeOeve GHemeeOeveHe e%e kes efme kejves keer
meeceeer kees Hetjer kejles nQ21
DeeqiveMesleme osJee $e<ee~ e%eJeeveelcee osJelee~ Yegefjked MekeJejer vo~ OewJele mJej
DeNeqiveMe ces IeNce&Me cesNke&Me cesN mete&Me ces eeNCeMe cesecesNOeMe ces He=efLeNJeer eN
cesefoefleMe cesN efoefleMe cesN eewMe cesN*diegueeN MekeJejeesN efoMeMe ces eN%esve keuHevleeced22
am
DeNeqive~ eN~ cesN~ IeNce&~ eN~ cesN~ DeNke&~ eN~ cesN~ mete&~ eN~ cesN~ eeNCe~ eN~ cesN~ DeNeNcesNOe~ eN~ cesN~ He=efLeNJeer~ eN~
cesN~ Deefoefle~ eN~ cesN~ efoefle~ eN~ cesN~ eew~ eN~ cesN~ DeN*dieguee~ MekeJeje~ efoMe~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced22
the
ary
as
HeoeLe&-(Deeqive) HeeJeke (e) leleeesie (ces) (Iece&) leeHe (e) Meeefvle (ces) (Deke&)
HetpeveeremeeceeereJf eMes<e (e) Slegefkejes JeJenej (ces) (mete&) meefJelee (e) peereJf ekeensleg (ces) (eeCe)
peerJevensleg (e) yeeees Jeeeg (ces) (DeecesOe) je^ced (e) jepeveerefle (ces) (He=efLeJeer) Yetefce (e) SlemLee
meJe&HeoeLee& (ces) (Deefoefle) DeKeefC[lee veerefle (e) efpelesevq elJeced (ces) (efoefle) KeefC[lee meeceeer (e)
Deefveleb peerJeveb Mejerjeefokeb Jee (ces) (eew) Oece&ekeeMe (e) Denefve&Meced (ces) (De*dieguee) Deefvle
eeHvegJeefvle eeefYemlee (MekeJeje) Mekelee (efoMe) (e) GHeefoMe (ces) (e%esve) meeflekejCeeesiesve
Hejceelcevee (keuHevleeced)22
DevJee-ceseqiveMe ces Iece&Me ceske&Me ces mete&Me ces eeCeMe cesecesOeMe ces He=efLeJeer e
cesefoefleMe ces efoefleMe ces eewMe ces*dieguee MekeJejees efoMeMe e%esve keuHevleeced22
YeeJeeLe&-es eeefCemegKeee e%ecevegefleefvle, les ceneMeee mevleerelf e Jeseced22
HeoeLe&-(ces) cesjs (Deeqive) Deeie (e) Deewj Gme kee keece ceW ueevee (cess) cesje (Iece&) Ieece (e)
Deewj Meeefvle (ces) cesjer (Deke&) melkeej kejves eesie efJeMes<e meeceeer (e) Deewj Gmekeer Megef kejves kee JeJenej
(ces) cesje (mete&) metde& (e) Deewj peerefJekee kee nsleg (ces) cesje (eeCe) peerJeve kee nsleg Jeeeg (e) Deewj yeenj
kee HeJeve (ces) cesjs (DeecesOe) jepeosMe (e) Deewj jepeveerefle (ces) cesjer (He=efLeJeer) Yetefce (e) Deewj FmeceW
efmLej meye HeoeLe& (ces) cesjer (Deefoefle) DeKeC[ veerelf e (e) Deewj FeqveeW kees JeMe ceW jKevee (ces) cesjer
(efoefle) KeefC[le meeceeer (e) Deewj Deefvele peerJeve Jee Mejerj Deeefo (ces) cesjs (eew) Oece& kee ekeeMe (e)
Deewj efove-jele (ces) cesjer (De*dieguee) Debiegueer (MekeJeje) Meeqkele (efoMe) HetJe&, Gej, HeefMece, oef#eCe
DeeoMeesOeee
977
aj.
org
efoMee (e) Deewj F&Meeve, JeeeJe, vew$e&le, Deeivese GHeefoMee es meye (e%esve) cesue kejves eesie Hejceelcee mes
YeeJeeLe&-pees eeefCeeeW kes megKe kes efuees e%e kee Devegeve kejles nQ, Jes ceneMee nesles nQ, Ssmee peevevee
eeefnes22
Jeleb esleme osJee $e<ee~ keeueefJeeeefJeoelcee osJelee~ He*deqkeleMvo~ Heece mJej
JeNleb e ce$eNleJeMe cesN leHeMe ces mebJelmeNjMe cesnesjeN$esTJe&erNJes ye=nLevleNjs e ces eN%esve
keuHevleeced23
am
JeNleced~ eN~ cesN~ $eNleJe~ eN~ cesN~ leHe~ eN~ cesN~ meNbJeNlmeNj~ eN~ cesN~ DeNnesNjeN$es FlenesjeN$es~ TNJe&NerNJesFletJe&erNJes~
ye=nNNLeNvleNjs Fefle ye=nledjLevleNjs~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced23
the
ary
as
HeoeLe&-(Jeleced) meleeejCeefveeceHeeueveced (e) melekeLeveb meleesHeosMeMe (ces) ($eleJe)

Jemevleeee (e) Deeveced (ces) (leHe) eeCeeeecees Oecee&vegeveb Jee (e) Meerlees<Ceeefo vmenveced (ces)
(mebJelmej) eoMeefYecee&mewjuebke=le (e) keuHecenekeuHeeefo (ces) (Denesje$es) (TJe&erJes) T eeerJevleew e
les~ De$e DeelegjefJe0 (Dee05.4.77) Fefle efveHeele (ye=nLevlejs) ye=ne jLevlejb e les (e) Jees{+ved
(ces) (e%esve) keeueee%eeveOecee&evegevesve (keuHevleeced)23
DevJee-ces Jeleb e ce $eleJeMe ces leHeMe ces mebJelmejMe cesnesje$es TJe&erJes ye=nLevlejs e e%esve
keuHevleeced23
YeeJeeLe&-es efveelemecees keeee&efCe meleleb Oece eeejefvle, lesYeerefmeefceeHvegJeefvle23
HeoeLe&-(ces) cesjs (Jeleced) mele DeeejCe kes efveece keer Heeuevee (e) Deewj mele kenvee Deewj mele
GHeosMe (ces) cesjs ($eleJe) Jemevle Deeefo $eleg (e) Deewj GejeeCe oef#eCeeeve (ces) cesje (leHe) eeCeeeece
leLee Oece& kee DeeejCe (e) Meerle G<Ce Deeefo kee menvee (ces) cesje (mebJelmej) meeue (e) leLee keuHe,
cenekeuHe Deeefo (ces) cesjs (Denesje$es) efove-jele (TJe&erJes) pee Deewj IeeWt (ye=nLevlejs) ye[e HeoeLe&,
Delevle megvoj jLe leLee (e) Iees[
s Jee yewue (e%esve) Oece&%eeve Deeefo kes DeeejCe Deewj keeueee kes YeceCe kes
Devegeve mes (keuHevleeced) meceLe& neW23
YeeJeeLe&-pees Heg<e efveece efkees ngS mecee ceW keece Deewj efvejvlej Oece& kee DeeejCe kejles nQ, Jes
eener ngF& efmeef kees Heeles nQ23
978
epegJexoYee<es
aj.
org
Skee esleme osJee $e<ee~ efJe<eceeieefCeleefJeeeefJeoelcee osJelee~ HetJee&&me mebke=efleMvo~

SkeefJeMeefleMeslegejme efJejed mebke=efleMvo~ ieevOeej mJej
DeLe ieefCeleefJeeeee cetuecegHeefoMeles
Deye ieefCeleefJeeeee kes cetue kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
Skee e ces efleNeMe ces efleNeMe cesN He_e e cesN Hee e ces meN e ces meN e cesN veJe e cesN
veJe e ceNSkeeoMe e ceNSkeeoMe e cesN $eeesoMe e cesN $eeesoMe e cesN HeeoMe e cesN HeeoMeN e
ces meNoMe e ces meNoMe e cesN veJeoMe e cesN veJeoMe e ceSkeefJeMeefleMe ceNSkeefJ eMeefleMe cesN
$eeesefJeMeefleMe ces $eeesefJeMeefleMe cesN HeeefJeMeefleMe cesN HeeefJeMeefleMe ces meNefJeMeefleMe ces
meNefJeMeefleMe cesN veJeefJeMeefleMe cesN veJeefJeMeefleMe ceNSkeef$eMee ceNSkeef$eMee ces N
$eeeqMee ces eN%esve keuHevleeced24
the
ary
as
Skee~ eN~ cesN~ efleNe~ eN~ cesN~ efleNe~ eN~ cesN~ Hee~ eN~ cesN~ Hee~ eN~ cesN~ meN~ eN~ cesN~ meN~ eN~ ces~ veJe~
eN~ cesN~ veJe~ eN~ cesN~ SkeeoMe~ eN~ cesN~ SkeeoMe~ eN~ cesN~ $eeesoNMesefleN $eeoMe~ eN~ cesN~ $eeesoNMesefleN $eeoMe~ eN~
cesN~ HeeoNMesefleN HeeoMe~ eN~ cesN~ HeeoNMesefleN HeeoMe~ eN~ cesN~ meNoNMesefleN meNoMe~ eN~ cesN~ meNoNMesefleN meNoMe~ eN~
cesN veJeoNMesefleN veJeoMe~ eN~ cesN~ veJeoNMesefleN veJeoMe~ eN~ cesN~ SkeefJeMeefleNefjleskeefJeMeefle~ eN~ cesN~
SkeefJeMeefleNefjleskeefJeMeefle~ eN~ cesN~ $eeesefJeMeefleNefjefleN $eeefJeMeefle~ eN~ cesN~ $eeesefJeMeefleNefjefleN $eeefJeMeefle~
eN~ cesN~ HeeefJeMeefleNefjefleN HeeefJeMeefle~ eN~ cesN~ HeeefJeMeefleefjefleN HeeefJeMeefle~ eN~ cesN~ meNefJeMeefleNefjefle
meNefJeMeefle~ eN~ cesN~ meNefJeMeefleNefjefle meNefJeMeefle~ eN~ cesN~ veJeefJeMeefleNefjefleN veJeefJeMeefle~ eN~ cesN~
veJeefJeMeefleNefjefleN veJeefJeMeefle~ eN~ cesN~ Skeef$eMeNefoleskeef$eMeled~ eN~ cesN~ Skeef$eMeNefoleskeef$eMeled~ eN~ cesN~
$eeeqMeNefoefleN $eeef$eMeled~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced24
HeoeLe&-(Skee) SkelJeefJeefMee meee (e) (ces) (eflee) ef$elJeefJeefMee mebKee (e) (ces)
(eflee) (e) (ces) (Hee) HeelJeefJeefMee ieCevee (e) (ces) (Hee) (e) (ces) (me) melJeefJeefMee ieCevee
(e) (ces) (me) (e) (ces) (veJe) veJelJeefJeefMee mebKee (e) (ces) (veJe) (e) (ces) (SkeeoMe)
SkeeefOekee oMe (e) (ces) (SkeeoMe) (e) (ces) ($eeesoMe) $eefOekee oMe (e) (ces) ($eeesoMe) (e) (ces)
(HeeoMe) Heeesej oMe (e) (ces) (HeeoMe) (e) (ces) (meoMe) meeefOekee oMe (e) (ces) (meoMe)
(e) (ces) (veJeoMe) veJeeseje oMe (e) (ces) (veJeoMe) (e) (ces) (SkeeEJeMeefle) SkeeefOekee eEJeMeefle (e)
(ces) (SkeeEJeMeefle) (e) (ces) ($eeesefJebMeefle) $eefOekee efJebMeefle (e) (ces) ($eeeseEJeMeefle) (e) (ces)
(HeeeEJeMeefle) HeeeefOekee eEJeMeefle (e) (ces) (HeeeEJeMeefle) (e) (ces) (meeEJeMeefle) meeefOekee eEJeMeefle
(e) (ces) (meeEJeMeefle) (e) (ces) (veJeeEJeMeefle) veJeeefOekee eEJeMeefle (e) (ces) (veJeeEJeMeefle) (e)
DeeoMeesOeee
979
the
ary
as
am
aj.
org
(ces) (Skeef$ebMeled) SkeeefOekee ef$ebMeled (e) (ces) (Skeef$ebMeled) (e) (ces) ($eeeqbMeled) $eefOekeeeqMeled (e)
(ces) (e%esve) meeflekejCesve eesiesve oevesve efJeeesiesve Jee (keuHevleeced)24
DevJee-e%esve meeflekejCesve ce Skee mebKee e-s ces eflee, e-Hegvecex efleeMe-s ces Hee, eHegvecex Hee e-s ces me, e-Hegvecex me e-s ces veJe, e-Hegvecex veJe e-s ce SkeeoMe, e-Hegvece& SkeeoMe
e-s ces $eeesoMe, e-Hegvecex $eeesoMe e-s ces HeeoMe, e-Hegvecex HeeoMe e-s ces meoMe, e-Hegvecex meoMe
e-s ces veJeoMe, e-Hegvecex veJeoMe e-s ce SkeeEJeMeefle, e-Hegvecex SkeeEJeMeefleMe-s ces $eeeseEJeMeefle, eHegvecex $eeeseJE eMeefleMe-s ces HeeefJebMeefle, e-Hegvecex HeeeEJeMeefleMe-s ces meeEJeMeefle, e-Hegvecex
meeEJeMeefleMe-s ces veJeeEJeMeefle, e-Hegvecex veJeeEJeMeefleMe-s ce Skeef$ebMee, Hegvece& Skeef$ebMee-s ces
$eeeqbMeeeoesHesJeb mebKee keuHevleeced Fleskees eesieHe#e124
DeLe efleere He#ee%esve eesielees efJeHejerlesve oeveHesCe efJeeesieceeiexCe efJeHejerlee mebie=nerleeMeeveevee mebKee
eesefJe&eesiesve eLee ces keuHevleeb leLee ces $eeeqbMee-eesoe&vesve efJeeesiesve ce Skeef$ebMeled, e-Hegvecex
cecewkeef$ebMee-eesefJe&eesiesve ces veJeeEJeMeefle, e-Hegvecex veJeeEJeMeefleMe eeseJf e&eesiesve ces meeEJeMeeflejsJeb meJe&$e
Fefle efJeeesiesveevlejsCe efleere He#e224
DeLe le=leerece Skee e ces efleeMe, ces efleeMe ces Hee e, ces Hee e ces me e, ces me e ces veJe e, ces veJe
e ce SkeeoMe ewJebefJeOee mebKee DeesefHe e%esve GkeleHegveHegveeexiesve iegCevesve keuHevleeb meceLee& YeJevleg Fefle
iegCeveefJe<ees le=leere He#e324
YeeJeeLe&-Deeqmceved cev$es e%esvesefle Heosve eesieefJeeesieew ie=esles keglees epeOeeleesenf & e meeflekejCeeLe&mlesve
meeflekejCeb kemeeefMeled me*dKeeee keeeefeeesiekejCeb eMe oeveeLe&mlesvewJeb mecYeeJe kemeeefMeeveb
JeeerkejCeefceocesJeevlejcesJeb iegCeveYeeieJeie&Jeie&cetueIeveIevecetueYeeiepeeefleeYeeiepeeefleeYe=leees es ieefCeleYesoe
meefvle, les eesieefJeeesieeYeecesJeeslHeevles~ kegle keeefeled mebKeeb keeeefeled mebKeee meke=led mebeespeesled me eesiees
YeJeefle, eLee 2}46 eesce&Oes elJeejes egkelee <ed mebHeevles~ FlLeceveskeJeejb esled mebKeeeeb mebKeeb eespeesled
leefn& leodiegCeveceeng~ eLee 2X4=8 DeLee&led efHeeb mebKeeb elegJee&jb He=Leked He=Leied eespeese efHeeb mebKeeb
elegefYe&ie&gCeesled leoeew peeevles~ SJeb elJeejMelegJee&jb egkelee Jee elegefYe&ie&gefCeleemleoe elegCee Jeie& <ees[Me
mebHeevles, FlLecevlejsCe Yeeie-Jeie&cetue-Ievecetueeee efeee efve<Heevles DeLee&led emeeb kemeeefeled mebKeeeeb
keeefeled mebKeeb eespeese kesveefeled ekeejevlejsCe efJeeespeeseof levesvewJe eesiesve efJeeesiesve Jee yegefceleeb
eLeeceeflekeuHeveee JekeleeJekeleleje meJee& ieefCeleefeee efve<Heevleslees$e cev$es eeseexiesveesejeseje
980
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
eesefJe&eesiesve Jee HetJee& HetJee& efJe<ecemebKee eoefMe&lee leLee iegCevemeeefHe keefMelekeej eoefMe&le Fefle
Jeseof leJeced24
HeoeLe&-(e%esve) cesue kejves DeLee&led eesie kejves mes (ces) cesjer (Skee) Ske mebKee (e) Deewj oes (ces)
cesjer (eflee) leerve mebKee (e) efHej (ces) cesjer (eflee) leerve (e) Deewj oes (ces) cesjer (Hee) Heebe (e) efHej
(ces) cesjer (Hee) Heebe (e) Deewj oes (ces) cesjer (me) meele (e) efHej (ces) cesjer (me) meele (e) Deewj oes
(ces) cesjer (veJe) veew (e) efHej (ces) cesjer (veJe) veew (e) Deewj oes (ces) cesjer (SkeeoMe) ieejn (e) efHej
(ces) cesjer (ces) cesjer (SkeeoMe) ieejn (e) Deewj oes (ces) cesjer ($eeesoMe) lesjn (e) efHej (ces) cesjer
($eeesoMe) lesjn (e) Deewj oes (ces) cesjer (HeeoMe) Hevn (e) efHej (ces) cesjer (HeeoMe) Hevn (e) Deewj
oes (ces) cesjer (meoMe) me$en (e) efHej (ces) cesjer (meoMe) me$en (e) Deewj oes (ces) cesjer (veJeoMe)
GVeerme (e) efHej (veJeoMe) GVeerme (e) Deewj oes (ces) cesjer (SkeeEJeMeefle) Fkekeerme (e) efHej (ces) cesjer
(SkeeEJeMeefle) Fkekeerme (e) Deewj oes (ces) cesjer ($eeeseEJeMeefle) lesF&me (e) efHej (ces) cesjer ($eeeseEJeMeefle)
lesF&me (e) Deewj oes (ces) cesjer (HeeeEJeMeefle) Heeerme (e) efHej (ces) cesjer (HeeeEJeMeefle) Heeerme (e) Deewj
oes (ces) cesjer (meeEJeMeefle) meeeF&me (e) efHej (ces) cesjer (meeEJeMeefle) meeeF&me (e) Deewj oes (ces) cesjer
(veJeeEJeMeefle) Gveleerme (e) efHej (ces) cesjer (veJeeEJeMeefle) Gveleerme (e) Deewj oes (ces) cesjer (Skeef$ebMeled)
Fkeleerme (e) efHej (ces) cesjer (Skeef$ebMeled) Fkeleerme (e) Deewj oes (ces) cesjer ($eeeqbMeled) leWleerme (e) Deewj
Deeies Yeer Fmeer ekeej mebKee (keuHevleeced) meceLe& neW~ en Ske eesieHe#e nw124
Deye otmeje He#e(e%esve) eesie mes efJeHejerle oeveHe efJeeesieceeie& mes efJeHejerle mebie=nerle (e) Deewj mebKee oes kes efJeeesie
DeLee&led Devlej mes [pewmes] (ces) cesjer (keuHevleeced) meceLe& neW, Jewmes (ces) cesjer ($eeeqbMeled) leWleerme mebKee (e)
oes kes osves DeLee&led efJeeesie mes (ces) cesjer (Skeef$ebMeled) Fkeleerme (e) efHej (ces) cesjer (Skeef$ebMeled) Fkeleerme
(e) oes kes efJeeesie mes (ces) cesjer (veJeefJebMeefle) Gveleerme (e) efHej (ces) efHe (ces) cesjer (veJeefJebMeefle)
Gveleerme (e) oes kes efJeeesie mes (ces) cesjer (meeEJeMeefle) meeeF&me meceLe& neW, Ssmes meye mebKeeDeeW ceW peevevee
eeefnes en efJeeesie mes otmeje He#e nw224
Deye leermeje
(ces) cesjer (Skee) Ske mebKee (e) Deewj (ces) cesjer (eflee) leerve mebKee (e) HejmHej iegCeer, (ces)
cesjer (eflee) leerve mebKee (e) Deewj (ces) cesjer (Hee) Heebe mebKee (e) HejmHej iegefCele, (ces) cesjer (Hee)
Heebe mebKee (e) Deewj (ces) cesjer (me) meele mebKee (e) HejmHej iegefCele, (ces) cesjer (me) meele mebKee (e)
Deewj (ces) cesjer (veJe) veJe mebKee (e) HejmHej iegefCele, (ces) cesjer (veJe) veJe mebKee (e) Deewj (ces) cesjer
DeeoMeesOeee
981
as
am
aj.
org
(SkeeoMe) ieejn mebKee (e) HejmHej iegefCele, Fme ekeej Deve mebKee (e%esve) Gkele yeej-yeej eesie DeLee&led
iegCeve mes (keuHevleeced) meceLe& neW~ en iegCeve efJe<ee mes leermeje He#e nw324
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW (e%esve) Fme Heo mes pees[
vee-Ieevee efuees peeles nQ, keeeWefke pees epe Oeeleg kee
meeflekejCe DeLe& nw, Gmemes me kej osvee DeLee&led efkemeer mebKee kees efkemeer mebKee mes eesie kej osvee Jee epe
Oeeleg kee pees oeve DeLe& nw, Gmemes Ssmeer mecYeeJevee kejveer eeefnes efke efkemeer mebKee kee oeve DeLee&led Jee
kejvee efvekeeue-[euevee ener Devlej nw~ Fme ekeej iegCeve, Yeeie, Jeie&, Jeie&cetue, Ieve, Ievecetue, Yeeiepeeefle,
eYeeiepeeefle Deeefo pees ieefCele kes Yeso nQ, Jes eesie Deewj Devlej mes ner GlHeVe nesles nQ, keeeWekf e efkemeer mebKee kees
efkemeer mebKee mes Ske yeej efceuee os lees eesie kenelee nw, pewmes 2}46 DeLee&led 2 ceW 4 pees[
W lees 6 nesles nQ~
Ssmes eefo Deveske Jeej mebKee ceW mebKee pees[
W lees Gmekees iegCeve kenles nQ, pewmes DeLee&led 2X4=2 kees 4 Jeej
Deueie Deueie pees[
W Jee 2 kees 4 eej mes iegCes lees 8 nesles nQ~ Ssmes ner 4 kees 4 eewiegvee kej efoee lees 4 kee
Jeie& 16 ngS, Ssmes ner Devlej mes Yeeie, Jeie&cetue, Ievecetue Deeefo efve<HeVe nesles nQ DeLee&led efkemeer mebKee kees pees[
osJes Jee efkemeer ekeejevlej mes Iee osJes, Fmeer eesie Jee efJeeesie mes yegefceeveeW keer eLeeceefle keuHevee mes Jekele,
DeJekele, DeieefCele Deewj yeerpeieefCele Deeefo mecemle ieefCeleefeee GlHeVe nesleer nQ~ Fme keejCe Fme cev$e ceW oes
kes eesie mes Gejesej mebKee Jee oes kes efJeeesie mes HetJe& HetJe& mebKee Des ekeej efoKeueeF& nQ, Jewmes iegCeve kee
Yeer keg ekeej efoKeueeee nw, en peevevee eeefnes24
eleeMesleme HetJe&osJee $e<ee~ meceeieefCeleefJeeeefJeoelcee osJelee~ Yegefjked He*deqkeleMvo~
elegefJe&MeefleMeslegejmeeke=efleMvo~ Heece mJej
DeLe meceeieefCeleefJe<eeceen
Deye mece DeeW kes ieefCele efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
eleeMe cesNew e cesNew e cesN eoMe e cesN eoMe e cesN <ees[Me e cesN <ees[Me e ces
efJeMeNefleMe ces efJeMeNefleMe cesN elegefJe&MeefleMe cesN elegefJe&MeefleMe cesNeefJeMeefleMe
cesNeefJeMeefleMe cesN eef$eMee cesN eef$eMee cesN <edef$eMee cesN <edef$eMee ces elJeeefjMee
ces elJeeefjMee cesN elegMelJeeefjMee cesN elegMelJeeefjMee ceseelJeeefjMee ces eN%esve
keuHevleeced25
elee~ eN~ cesN~ DeNew~ eN~ cesN~ DeNew~ eN~ cesN~ eoMe~ eN~ cesN~ eoMe~ eN~ cesN~ <ees[Me~ eN~ cesN~ <ees[Me~ eN~
cesN~ efJeNMeNefle~ eN~ cesN~ efJeNMeNefle~ eN~ cesN~ elegefJe&MeefleNefjefleN elegefJeMeefle~ eN~ cesN~ elegefJe&MeefleNefjefleN
elegefJeMeefle~ eN~ cesN~ DeNeefJeMeefleNefjleNeefJeMeefle~ eN~ cesN~ DeNeefJeMeefleNefjleNeefJeMeefle~ eN~ cesN~
eef$eMeled~ eN~ cesN~ eef$eMeled~ eN~ cesN~ <edef$eMeNefoefleN <edef$eMeled~ eN~ cesN~ <edef$eMeefNoefleN <edef$eMeled~ eN~ cesN~
982
epegJexoYee<es
aj.
org
eNlJeeNefjMeled~ eN~ cesN~ eNlJeeNefjMeled~ eN~ cesN~ elegMelJeeefjMeNefoefleN elegelJeeefjMeled~ eN~ cesN~ elegMelJeeefjMeNefoefleN
elegelJeeefjMeled~ eN~ cesN~ DeNeelJeeefjMeNefoleNeelJeeefjMeled~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced25
the
ary
as
am
HeoeLe&-(elee) elegdJeefJeefMee mebKee (e) (ces) (Deew) DelJeefJeefMee mebKee (e) (ces)
(Deew) (e) (ces) (eoMe) eefOekee oMe (e) (ces) (eoMe) (e) (ces) (<ees[Me) <e[efOekee oMe (e)
(ces) (<ees[Me) (e) (ces) (efJebMeefle) (e) (ces) (efJebMeefle) (e) (ces) (elegefJeMeefle) elegjeefOekee eEJeMeefle
(e) (ces) (elegefJeMeefle) (e) (ces) (DeeeEJeMeefle) DeeefOekee efJebMeefle (e) (ces) (DeeeEJeMeefle) (e)
(ces) (eef$ebMeled) eefOekee ef$ebMeled (e) (ces) (eef$ebMeled) (e) (ces) (<edef$ebMeled) <e[geje ef$ebMeled (e) (ces)
(<edef$ebMeled) (e) (ces) (elJeeeEjMeled) (e) (ces) (elJeeeEjMeled) (e) (ces) (elegMelJeeefjbMeled) elegjefOekee
elJeeeEjMeled (e) (ces) (elegMelJeeeEjMeled) (e) (ces) (DeeelJeeeEjMeled) DeeefOekee elJeeeEjMeled (e) (ces)
(e%esve) eesiesve efJeeesiesve Jee (keuHevleeced) meceLee& YeJevleg25
DevJee-e%esve meeflekejCesve ces elee-elegmebKee e-eleees cesew, e-Hegvecex Deew-e-eleees
ces eoMe, e-Hegvecex eoMe e-eleees ces <ees[Me, e-Hegvecex <ees[Me e-eleees ces efJebMeefle, e-Hegvecex
efJebMeefleMe-eleees ces elegefJeMeefle, e-Hegvecex elegefJeMeefleMe-eleees ceseeEJeMeefle, e-HegvecexeefJebMeefleMeeleees ces eef$ebMeled, e-Hegvecex eef$ebMee-eleees ces <edef$ebMee-Hegvecex <edef$ebMee-eleees ces elJeeefjbMeled,
e-Hegvecex elJeeefjbMee-eleees ces elegMelJeeeEjMeled, e Hegvecex elegMelJeeeEjMee-eleees ceseelJeeeEjMeled
eeoesefHe HetJeexkeleefJeefOevee mebKee keuHevleeced Fleskees eesieHe#e125
DeLe efleeree%esve eesielees efJeHejerlesve oeveHesCe efJeeesieceeiexCe efJeHejerlee mebie=nerleeMeeveeveemebKee elegCee
efJeeesiesve eLee ces keuHevleeb leLee ceseelJeeeEjMee-elegCee oevesve efJeeesiesve ces elegMelJeeeEjMeled e-Hegvecex
elegMelJeeeEjMee-elegCee efJeeesiesve ces elJeeeEjMeled e-Hegvecex elJeeeEjMee-elegCee efJeeesiesve ces <ede$f ebMeled eHegvecex <edef$ebMee-elegCee efJeeesiesve ces eef$ebMeosJeb meJe&$e Fefle efJeeesiesve efleere He#e225
DeLe le=leereces eleeMe cesew e, cesew e ces eoMe e, ces eoMe e ces <ees[Me e, ces <ees[Me e ces
efJebMeefleMewJebefJeOee mebKee DeesefHe e%esve GkeleHegveHegveeexiesve iegCevesve keuHevleeb meceLee& YeJevleg, Fefle
iegCeveefJe<eesCe le=leere He#e325
YeeJeeLe&-HetJe&eqmceVeskeeb mebKeeb mebie=e eeseexieefJeeesieeYeeb efJe<ecee mebKee eefleHeeefolee~ Dele HetJe&$e
ecesCeeielewkeefef$emebKee efJeneee$e cev$es eleme+Ceeb eesiesve efJeeesiesve Jee elegmebKeeceejYe mecemebKee
DeeoMeesOeee
983
the
ary
as
am
aj.
org
eefleHeeefolee~ Devesve cev$eesve efJe<ecemebKeeveeb mecemebKeeveee Yesoeved efJe%eee eLeeyegefkeuHeveee meJee&

ieefCeleefJeee efJe%eeleJee25
HeoeLe&-(e%esve) cesue kejves DeLee&led eesie kejves ceW (ces) cesjer (elee) eej mebKee (e) Deewj eeefj
mebKee (ces) cesjer (Deew) Dee mebKee (e) efHej (ces) cesjer (Deew) Dee mebKee (e) Deewj eeefj (ces) cesjer
(eoMe) yeejn (e) efHej (ces) cesjer (eoMe) yeejn (e) Deewj eeefj (ces) cesjer (<ees[Me) meesuen (e) efHej
(ces) cesjer (<ees[Me) meesuen (e) Deewj eeefj (ces) cesjer (efJebMeefle) yeerme (e) efHej (ces) cesjer (efJebMeefle) yeerme
(e) Deewj eeefj (ces) cesjer (elegefJeMeefle) eewyeerme (e) efHej (ces) cesjer (elegefJeMeefle) eewyeerme (e) Deewj
eeefj (ces) cesjer (DeeeEJeMeefle) DeeF&me (e) efHej (ces) cesjer (DeeefJebMeefle) DeeF&me (e) Deewj eeefj (ces)
cesjer (eef$ebMeled) yeeerme (e) efHej (ces) cesjer (eef$ebMeled) yeeerme (e) eeefj (ces) cesjer (<edef$ebMeled) eerme
(e) efHej (ces) cesjer (<edef$ebMeled) eerme (e) Deewj eeefj (ces) cesjer (elJeeeEjMeled) eeueerme (e) efHej (ces)
cesjer (elJeeeEjMeled) eeueerme (e) Deewj eeefj (ces) cesjer (elegMelJeeeEjMeled) eJeeueerme (e) efHej (ces) cesjer
(elegMelJeeeEjMeled) eJeeueerme (e) Deewj eeefj (ces) cesjer (DeeelJeeeEjMeled) De[leeueerme (e) Deeies Yeer
GkeleefJeefOe mes mebKee (keuHevleeced) meceLe& neW, en eLece eesieHe#e nw125
Deye otmeje(e%esve) eesie mes efJeHejerle oeveHe efJeeesieceeie& mes efJeHejerle mebie=nerle (e) Deewj mebKee eeefj-eeefj kes
efJeeesie mes pewmes (ces) cesjer (keuHevleeced) meceLe& neW Jewmes (ces) cesjer (DeeelJeeeEjMeled) De[leeueerme (e) eeefj
kes efJeeesie mes (ces) cesjer (elegMelJeeeEjMeled) eJeeueerme (e) efHej (ces) cesjer (elegMelJeeeEjMeled) eJeeueerme
(e) eeefj kes efJeeesie mes (ces) cesjer (elJeeeEjMeled) eeueerme (e) efHej (ces) cesjer (elJeeeEjMeled) eeueerme (e)
eeefj kes efJeeesie mes (ces) cesjer (<edef$ebMeled) eerme (e) efHej (ces) cesjer (<edef$ebMeled) eerme (e) eeefj kes
efJeeesie mes (ces) cesjer (eef$ebMeled) yeeerme Fme ekeej meye mebKeeDeeW ceW peevevee eeefnes~ en efJeeesie mes otmeje
He#e nw225
Deye leermeje He#e(ces) cesjer (elee) eeefj mebKee (e) Deewj (ces) cesjer (Deew) Dee (e) HejmHej iegCeer, (ces) cesjer
(Deew) Dee (e) Deewj (ces) cesjer (eoMe) yeejn (e) HejmHej iegCeer, (ces) cesjer (eoMe) yeejn (e) Deewj
(ces) cesjer (<ees[Me) meesuen (e) HejmHej iegCeer, (ces) cesjer (<ees[Me) meesuen (e) Deewj (ces) cesjer (efJebMeefle)
yeerme (e) HejmHej iegCeer, Fme ekeej mebKee Deeies Yeer (e%esve) Gkele Jeej-Jeej iegCeve mes (keuHevleeced) meceLe&
neW~ en iegCeveefJe<ee mes leermeje He#e nw325
984
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-efHeues cev$e ceW Ske mebKee kees ueskej oes kes eesie efJeeesie mes efJe<ece mebKee kener~ Fmemes
HetJe& cev$e ceW ece mes DeeF& ngF& Ske, oes, leerve mebKee kees es[ Fme cev$e ceW eeefj kes eesie Jee efJeeesie mes eewLeer
mebKee kees ueskej mece mebKee eefleHeeove efkeF&~ Fve oesveeW cev$eeW mes efJe<ece mebKee Deewj mece mebKeeDeeW kee Yeso
peevekes yegef kes Devegketue keuHevee mes meye ieefCele efJeee peeveveer eeefnes25
$eefJeMesleme osJee $e<ee~ HeMegefJeeeefJeoelcee osJelee~ yeeeer ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLe HeMegHeeueveefJe<eeceen
DeLe HeMegHeeueve efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
$eefJeMe ces $eNJeer e ces efoleNJeed e ces efoleewNner e cesN HeeeefJeMe ces HeeeNJeer e ces
ef$eJeNlmeMe ces ef$eJeNlmee e ces lege&NJeed e ces legeezNner e ces eN%esve keuHevleeced26
am
$eefJeNefjefle ef$eNDeefJe~ eN~ cesN~ $eNJeerefle ef$eDeNJeer~ eN~ cesN~ efolN eNJeeef[efle efoleNJeed~ eN~ cesN~ efoNleeNwner~ eN~ cesN~
HeeeefJeNefjefleN HeeDeefJe~ eN~ cesN~ HeNeeNefJeefle HeeDeNJeer~ eN~ cesN~ ef$eNJeNlme Fefle ef$eJeNlme~ eN~ cesN~ ef$eNJeNlmesefle ef$eJeNlmee~
eN~ cesN~ lege&NJeeef[efle lege&NJeed~ eN~ cesN~ legeezNner~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeced26
the
ary
as
HeoeLe&-($eefJe) efleeesJeees eme me (e) Delees efYeVee meeceeer (ces) ($eJeer) efleeesJeees emee
mee (e) Sleppeveb Ie=leeefo (ces) (efoleJeed) efoleew KeefC[leeeeb efeeeeeb YeJee efoleemleeved ees Jenefle He=Leked
kejeself e me (e) SlelHeeueveced (ces) (efoleewner) leler (e) DeveoefHe (ces) (HeeeefJe) HeeeJeees eme me
(e) Sle#eCeced (ces) (HeeeJeer) er (e) SlelHeeueveced (ces) (ef$eJelme) $eees Jelmee eme me (e)
Sleeq#eCeced (ces) (ef$eJelmee) $eees Jelmee emee mee (e) Slemee j#ee (ces) (lege&Jeed) emlege elegLe Je<e
Jenefle eeHveeself e me Je=<eYeeefo~ eme $eereCf e Je<ee&efCe HetCee&efve peeleeefve elegLe& eefJe me FleLe& (e) Deme
efMe#eCeced (ces) (legeezner) HetJeexkelemeMeer ieew (e) Demee efMe#ee (ces) (e%esve) HeMegHeeueveefJeefOevee
(keuHevleeced) meceLe&evleg26
DevJee-ces $eefJeMe ces $eJeer e ces efoleJeed e ces efoleewner e ces HeeeefJeMe ces HeeeJeer e ces
ef$eJelmeMe ces ef$eJelmee e ces lege&Jeed e ces legeezner e e%esve keuHevleeced26
YeeJeeLe&-De$e ieespeeefJeenCecegHeue#eCeeLe&ced~ es ceveg<ee HeMetved Je&eefvle les jmee{ee peeevles26
HeoeLe&-(ces) cesje ($eefJe) leerve ekeej kee Yes[
eW Jeeuee (e) Deewj Fmemes efYeVe meeceeer (ces) cesjer
($eJeer) leerve ekeej keer Yes[
eW Jeeueer er (e) Deewj Fvemes GlHeVe ngS Ie=leeefo (ces) cesjs (efoleJeed) KeefC[le
efeeeDeeW ceW ngS efJeIveeW kees He=Leked kejves Jeeuee (e) Deewj Fmekes mecyevOeer (ces) cesjer (efoleewner) GvneR
efeeeDeeW kees ee kejeves nejer ieee Deeefo (e) Deewj Gmekeer j#ee (ces) cesje (HeeeefJe) Heebe ekeej keer Yes[
eW
Jeeuee (e) Deewj Gmekes Ie=leeefo (ces) cesjer (HeeeJeer) Heebe ekeej keer Yes[
eW Jeeueer er (e) Deewj (ces) cesje
DeeoMeesOeee
985
aj.
org
(ef$eJelme) leerve ye[s Jeeuee (e) Deewj Gmekes ye[s Deeefo (ces) cesjer (ef$eJelmee) leerve ye[s Jeeueer ieew (e)
Deewj Gmekes Ie=leeefo (ces) cesje (lege&Jeed) eewLes Je<e& kees ee ngDee yewue Deeefo (e) Deewj Fmekees keece ceW ueevee
(ces) cesjer (legeezner) eewLes Je<e& kees ee ieew (e) Deewj Fmekees efMe#ee es meye HeoeLe& (e%esve) HeMegDeeW kes Heeueve
kes efJeOeeve mes (keuHevleeced) meceLe& nesJeW26
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW ieew Deewj Yes[
kes GHeue#eCe mes Deve HeMegDeeW kee Yeer enCe neslee nw~ pees ceveg<e
HeMegDeeW kees ye{eles nQ, Jes Fvekes jmeeW mes Dee{e nesles nQ26
HeJeed esleme osJee $e<ee~ HeMegHeeueveefJeeeefJeoelcee osJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo Heece
mJej
am
HeNNJeed e ces HeewNner e ceGN#ee e ces JeNMee e ce$e<eNYeMe ces JesNne cesveN[dJeeBMe ces
OesvegMe ces eN%esve keuHevleeced27
HeNNJeeef[efle HeNJeed~ eN~ cesN~ HeNewNner~ eN~ cesN~ GN#ee~ eN~ cesN~ JeNMee~ eN~ cesN~ $eN<eNYe~ eN~ cesN~ JesNnled~ eN~ cesN~
DeNveN[dJeeved~ eN~ cesN~ OesNveg~ eN~ cesN~ eN%esve~ keNuHeNvleeNced27
the
ary
as
HeoeLe&-(HeJeed) e Hesve He=vs e Jenefle mees nmlegêefo (e) lelmecyevOeer (ces) (Heewner) Je[Jeeefo
(e) nefmleveeefoefYelLeeefHelee HeoeLee& (ces) (G#ee) Jeere&meseke (e) Jeere&Oeeefjkee (ces) (JeMee) JevOee
ieew (e) Jeere&nerve (ces) ($e<eYe) yeefue (e) yeueJeleer (ces) (Jesnled) eme Jeere emee ieYeex Jee efJenveles
me mee e (e) meeceLe&nerve (ces) (Deve[dJeeved) nueMekeeefoJenvemeceLe& (e) MekeJeener peve (ces) (Oesveg)
ogiOeoe$eer (e) oesiOee (ces) (e%esve) HeMegefMe#eeKesve (keuHevleeced) meceLe&evleg27
DevJee-ces HeJeed e ces Heewner e ce G#ee e ces JeMee e ces $e<eYeMe ces Jesne cesve[dJeeBMe ces
OesvegMe e%esve keuHevleeced27
YeeJeeLe&-es HeMetved megefMe#e keeex<eg mebegeles, les efmeeLee& peeevles27
HeoeLe&-(ces) cesjs (HeJeed) Heer mes Yeej Gevesnejs neLeer, Tb Deeefo (e) Deewj Gvekes mecyevOeer
(ces) cesjer (Heewner) Heer mes Yeej Geves nejer Iees[
es, Tbveer Deeefo (e) Deewj Gvemes Gees iees HeoeLe& (ces)
cesje (G#ee) Jeere& meseve ceW meceLe& Je=<eYe (e) Deewj Jeere& OeejCe kejves Jeeueer ieew Deeefo (ces) cesjer (JeMee)
JevOee ieew (e) Deewj Jeere&nerve yewue (ces) cesje ($e<eYe) meceLe& yewue (e) Deewj yeueJeleer ieew (ces) cesjer (Jesnled)
ieYe& efiejeves Jeeueer (e) Deewj meeceLe&nerve ieew (ces) cesje (Deve[dJeeved) nue Deewj iee[er Deeefo kees eueeves ceW
986
epegJexoYee<es
aj.
org
meceLe& yewue (e) Deewj iee[erJeeve Deeefo (ces) cesjer (Oesveg) veJeerve Jeeveer otOe osves nejer ieee (e) Deewj Gmekees
oesnves Jeeuee peve es meye (e%esve) HeMegefMe#eeHe e%ekece& mes (keuHevleeced) meceLe& nesJeW27
YeeJeeLe&-pees HeMegDeeW kees Deer efMe#ee oskes keeeeX ceW meegkele kejles nQ, Jes DeHeves eeespeve efme kejkes
megKeer nesles nQ27
Jeepeeesleme osJee $e<ee~ me*deeceeefoefJeoelcee osJelee~ HetJe&me Yegefjieeke=efleMvo~ Heece mJej
Feefcelegejmeeeea ye=nleer vo~ ceOece mJej
DeLe keerMeer Jeeked mJeerkeeexleen
Deye kewmeer JeeCeer kee mJeerkeej kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
JeepeeeN mJeene emeNJeeeN mJeeneefHeNpeeeN mJeeneN eleJesN mJeeneN JemeJesN mJeenenHN e&leesN mJeenes
cegiOeeeN mJeene cegiOeeeN JewveefMeNveeeN mJeene efJeveNefMeveDeevleeeNveeeN mJeenevleee YeewJeNveeeN mJeeneN
YegJevemeN HeleesN mJeeneefOeHeleesN mJeene eNpeeHeleesN mJeene~ FNeb lesN jeefCceN$eee eNvleeefmeN eceveTNpex lJeeN
Je=ew lJee eNpeeveebN lJeeefOeHeleee28
as
Jeepeee~ mJeene~ eNmeNJeeesefle emeNJeee~ mJeene~ DeNefHeNpeee~ mJeene~ eleJes~ mJeene~ JemeJes~ mJeene~
DeNnNHe&lees~ mJeene~ Des~ cegiOeee mJeene~ cegiOeee~ JewNveNefMeNveee~ mJeene~ efJeNveNefMeveN Fefle efJeveNefMeves~ DeeNvleeNeNveee~
mJeene~ Deevleee~ YeewNJeNveee~ mJeene~ YegJeveme~ Helees~ mJeene~ DeefOeHeleeN FleefOeHelees~ mJeene~ eNpeeHeleeN Fefle
eNpeeHelees~ mJeene~ FNeced~ lesN~ jed~ efceN$eee~ eNvlee~ DeNefmeN~ eceve~ TNpex~ lJeeN~ Je=ew~ lJeeN~ eNpeeveeNefceefle eNpeeveeced~
lJeeN~ DeeefOeHeleeNesleeefOeHeleee28
the
ary
HeoeLe&-(Jeepeee) me*deeceee (mJeene) melee efeee (emeJeee) Sseee&e mevleeveeslHeeoveee Jee

(mJeene) Heg<eeLe&yeueegkelee melee Jeeked (DeefHepeee) mJeerkeejee (mJeene) meeOJeer efeee (eleJes) efJe%eeveee
(mJeene) eesieeYeemeeefoefeee (JemeJes) Jeemeee (mJeene) OeveeeefHekee efeee (DenHe&lees) Deeb Heeuekeee
(mJeene) keeueefJe%eeefHelee efeee (Des) efoveee (cegiOeee) eeefHeleceesnee (mJeene) Jewjeieegkelee efeee
(cegiOeee) ceesnb eeee (JewvebefMeveee) efJevegb Meerueb eme lemeeeb yeesOemlemcew (mJeene) meleesHeosefMekee Jeeked
(efJevebefMeves) efJevegb Meerueee (Deevleeeveee) Devles YeJeceeveb eme me Deevleeeve me SJe lemcew (mJeene)
melee JeeCeer (Deevleee) Devles YeJeeeevleee (YeewJeveee) YegJeveeveeceeb mecyevOeer lemcew (mJeene) megtHeosMe
(YegJeveme) YeJeefvle Yetleeefve eeqmceved eme (Helees) mJeeefceves (mJeene) Gecee Jeeked (DeefOeHelees) Heleerveeb
HeeefuekeeveeceefOee$es (mJeene) jepeJeJenejmetefekee efeee (epeeHelees) epeej#ekeee (mJeene) jepeOece&eeself ekee
veerefle (Feced) veerelf e (les) leJe (jed) ee jepeles mee (efce$eee) megos (evlee) efveeeceke (Deefme) (eceve)
DeeoMeesOeee
987
the
ary
as
am
aj.
org
emmeodiegCeeved eefle me (Tppex) Hejeeceee (lJee) lJeeced (Je=ew) Je<e&Ceee (lJee) lJeeced (epeeveeced)
Heeueveereeveeced (lJee) lJeeced (DeeefOeHeleee) DeefOeele=lJeee28
DevJee-esve efJeog<ee Jeepeee mJeene emeJeee mJeeneefHepeee mJeene eleJes mJeene JemeJes
mJeenenHe&lees mJeenes cegiOeee mJeene cegiOeee JewvebefMeveee mJeene efJevebefMeve Deevleeeveee mJeenevleee
YeewJeveee mJeene YegJeveme Helees mJeeneefOeHelees mJeene epeeHelees mJeene mJeeref eeles eme les leJeseb je[efmle
ees ecevemlJeb efce$eee evleeefme leb lJee lJeecetpex lJee Je=ew lJee epeeveeceeefOeHeleee e Jeeb mJeerkegJeeaceefn 28
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Oece&Jeeked efeeeYeeb men eJee&vles, les megKeeefve ueYevles, es efpeleseqveemles jepeb
jef#elegb MekevegJeefvle28
HeoeLe&-efpeme efJeeved ceW (Jeepeee) me*deece kes efuees (mJeene) meleefeee (emeJeee) Ssee& Jee
mevleeveeslHeefe kes DeLe& (mJeene) Heg<eeLe& yeueegkele mele JeeCeer (DeefHepeee) enCe kejves kes DeLe& (mJeene)
Gece efeee (eleJes) efJe%eeve kes efuees (mJeene) eesieeYeemeeefo efeee (JemeJes) efveJeeme kes efuees (mJeene)
Oeveeeef kejeves nejer efeee (DenHe&lees) efoveeW kes Heeueve kejves kes efuees (mJeene) keeueefJe%eeve kees osves nejer
efeee (Des) efove kes efuees Jee (cegiOeee) cet{ peve kes efuees (mJeene) Jewjeieegkele efeee (cegiOeee) ceesn kees
ee ngS kes efuees (JewvebefMeveee) efJeveeMeer DeLee&led efJeve nesvesnejs kees pees yeesOe Gmekes efueess (mJeene) mele
efnleesHeosMe kejves Jeeueer JeeCeer (efJevebefMeves) efJeveeMe nesves Jeeues mJeYeeJe kes DeLe& Jee (Deevleeeveee) Devle ceW Iej
efpemekee nes Gmekes efuees (mJeene) mele JeeCeer (Deevleee) veere JeCe& ceW GlHeVe ngS (YeewJeveee) YegJeve
mecyevOeer kes efuees (mJeene) Gece GHeosMe (YegJeveme) efpeme mebmeej ceW meye eeCeercee$e nesles nQ, Gmekes (Helees)
mJeeceer kes DeLe& (mJeene) Gece JeeCeer (DeefOeHelees) Heeueves JeeueeW kes DeefOeelee kes DeLe& (mJeene) jepeJeJenej
kees peveeves nejer efeee leLee (epeeHelees) epee kes Heeueve kejves Jeeues kes DeLe& (mJeene) jepeOece& ekeeMe
kejvesnejer veerefle mJeerkeej keer peeleer nw leLee efpeme (les) DeeHe kees (Feced) en (jed) efJeMes<e ekeeMeceeve veerefle
nw Deewj pees (eceve) Des iegCeeW kes enCekeee& DeeHe (efce$eee) efce$e kes efuees (evlee) Gefele melkeej
kejvesnejs (Deefme) nQ, Gve (lJee) DeeHe kees (Tpes&) Hejeece kes efuees (lJee) DeeHekees (Je=ew) Je<ee& kes efuees
Deewj (lJee) DeeHekees (epeeveeced) Heeueve kes eesie epeeDeeW kes (DeeefOeHeleee) DeefOeHeefle nesves kes efuees nce
mJeerkeej kejles nQ28
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Oece&egkele JeeCeer Deewj efeee mes meefnle Jee&ceeve jnles nw, Jes megKeeW kees ee nesles
nQ Deewj pees efpelesevq e nesles nQ, Jes jepe kes Heeueve ceW meceLe& nesles nw28
Deeege&%esvesleme osJee $e<ee~ e%eevegeleelcee osJelee~ HetJe&me mJeje[defJeke=efleMvo~ ceOece mJej~
mleesceMesleme yeeeegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe eEke eEke e%eefmees efveeespeveereefceleen
988
epegJexoYee<es
aj.
org
Deye keee-keee e%e keer efmeef kes efuees egkele kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Deeege&N%esve keuHeleeb eeNCees eN%esve keuHeleebN e#ege&N%esve keuHeleeN: ees$eb eN%esve keuHeleebN JeeieN%esve
keuHeleeNb cevees eN%esve keuHeleeceeNlcee eN%esve keuHeleeb yeNee eN%esve keuHeleebN peeseflee&N%esve keuHeleeN:
mJee&N%esve keuHeleeb He=b eN%esve keuHeleeb eN%ees eN%esve keuHeleeced~ mleesceMeN epegMeN$eked eN meece e
ye=ne jLevleNj_e~ mJeoxJeeDeievceeNce=leeDeYetce eNpeeHeles eNpeeDeYetceN Jesd mJeene29
am
Deeeg~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ eeNCe~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ e#eg~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ ees$eced~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~
Jeeked~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ ceve~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ DeeNlcee~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ yeNee~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ peesefle~ eN%esve~
keNuHeNleeNced~ mJe~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ He=ced~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ eN%e~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mleesce~ eN~ epeg~ eN~ $eked~
eN~ meece~ eN~ ye=nled~ eN~ jLeNvleNjefceefle jLecedleNjce~ eN~ mJe~ osNJeeN~ DeNieNvceN~ DeNce=lee~ DeNYetceN~ eNpeeHelesNefjefle
eNpeeHeles~ eNpee Fefle eNpee~ DeNYetceN~ Jesd~ mJeene29
the
ary
as
HeoeLe&-(Deeeg) Sefle peerJeveb esve leled (e%esve) Hejcesejme efJeog<eeb e melkeejsCe (keuHeleeced) meceLe
YeJeleg (eeCe) peerJevensleg (e%esve) meeflekejCesve (keuHeleeced) (e#eg) ves$eced (e%esve) (keuHeleeced) (ees$eced)
eJeCesevq eced (e%esve) (keuHeleeced) (Jeeked) Jeeqkele eee mee JeeCeer (e%esve) (keuHeleeced) (ceve) DevlekejCeced
(e%esve) (keuHeleeced) (Deelcee) Deleefle MejerjefceeqveeefCe eeCeebMe JeeHveeself e me (e%esve) (keuHeleeced) (yeee)
elegJexoefJeefeved (e%esve) (keuHeleeced) (peesefle) veeeekeeMe (e%esve) (keuHeleeced) (mJe) megKeced (e%esve)
(keuHeleeced) (He=ced) %eelegefcee (e%esve) DeOeeveeKesve (keuHeleeced) (e%e) mevleJees Oece& (e%esve)
meleJeJenejsCe (keuHeleeced) (mleesce) mlegJeefvle eeqmceved meesLeJe&Jeso (e) (epeg) epeefle esve me epegJexo
(e) ($eked) $eiJeso (e) (meece) meeceJeso (e) (ye=nled) cenled (e) (jLevlejced) meecemlees$eefJeMes<e (e)
(mJe) cees#emegKeced (osJee) efJeebme (Deievce) eeHvegeece (Dece=lee) pevcecejCeogKejefnlee mevle (DeYetce)
YeJesce (epeeHeles) mekeuemebmeejme mJeeefcevees peieoerejme (epee) Heeueveeree (DeYetce) YeJesce (Jesd)
meeqlkeeee (mJeene) meleee JeeCee29
DevJee-ns ceveg<e! les leJe epeeveeceeefOeHeleeeeege&%esve keuHeleeced, eeCees e%esve keuHeleeced, e#ege&%esve
keuHeleeced, ees$eb e%esve keuHeleeced, Jeeie%esve keuHeleeced, cevees e%esve keuHeleeced, Deelcee e%esve keuHeleeced, yeee
e%esve keuHeleeced, peeself ee&%esve keuHeleeced, mJee&%esve keuHeleeced, He=b e%esve keuHeleeced, e%ees e%esve keuHeleeced,
mleesceMe epegMe $eked e meece e ye=ne jLevlejb e e%esve keuHeleeced~ ns osJee efJeebmees eLee Jeecece=lee
mJejievce epeeHeles epee DeYetce Jesd mJeeneegkeleeMeeYetce, leLee eteceefHe YeJele29
DeeoMeesOeee
989
the
ary
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ HetJe&cev$eeled (les, DeeefOeHeleee) Fefle HeoecevegJee&les~ ceveg<ee

Oeeefce&keefJeovegkejCesve e%eee meJe meceHe& Hejcesejb veeeeOeerMeb jepeeveb e celJee meleleb veeeHejeeCee YetlJee
megefKeve meg29
HeoeLe&-ns ceveg<e~ lesjs epeepeveeW kes mJeeceer nesves kes efuees (Deeeg) efpememes peerJeve neslee nw, Jen
Deeegoe& (e%esve) Hejcesej Deewj Des cenelceeDeeW kes melkeej mes (keuHeleeced) meceLe& nes, (eeCe) peerJeve kee
nsleg eeCeJeeeg (e%esve) me kejves mes (keuHeleeced) meceLe& nesJes, (e#eg) ves$e (e%esve) Hejcesej Jee efJeeved kes
melkeej mes (keuHeleeced) meceLe& neW, (ees$eced) keeve (e%esve) F&ej Jee efJeeved kes melkeej mes (keuHeleeced) meceLe&
neW, (Jeeked) JeeCeer (e%esve) F&ej Jee efJeeved kes melkeej mes (keuHeleeced) meceLe& neW (ceve) mebkeuHeefJekeuHe
kejves Jeeuee ceve (e%esve) F&ej Jee efJeeved kes melkeej (keuHeleeced) meceLe& nes, (Deelcee) pees efke Mejerj Feqve
leLee eeCe Deeefo HeJeveeW kees Jee neslee nw, Jen Deelcee (e%esve) F&ej Jee efJeeved kes melkeej (keuHeleeced)
meceLe& nes, (yeee) eejeW JesoeW kee peeveves Jeeuee efJeeved (e%esve) F&ej Jee efJeeved kes melkeej mes (keuHeleeced)
meceLe& nes, (peesefle) veee kee ekeeMe (e%esve) F&ej Jee efJeeved kes melkeej mes (keuHeleeced) meceLe& nes,
(mJe) megKe (e%esve) F&ej Jee efJeeved kes melkeej mes (keuHeleeced) meceLe& nes, (He=ced) peeveves keer Fe
(e%esve) HeveHe e%e mes (keuHeleeced) meceLe& nes, (e%e) Heeves eesie Oece& (e%esve) meleJeJenej mes
(keuHeleeced) meceLe& nes, (mleesce) efpemeceW mlegefle nesleer nw, Jen DeLeJe&Jeso (e) Deewj (epeg) efpememes peerJe
melkeej Deeefo kejlee nw, Jen epegJexo (e) Deewj ($eked) mlegefle kee meeOeke $eiJeso (e) Deewj (meece) meeceJeso
(e) Deewj (ye=nled) Delevle ye[e Jemleg (e) Deewj meeceJeso kee (jLevlejced) jLevlej veece Jeeuee mlees$e (e) Yeer
F&ej Jee efJeedve kes melkeej mes meceLe& nes~ ns (osJee) efJeevees! pewmes nce ueesie (Dece=lee) pevce-cejCe kes
ogKe mes jefnle ngS (mJe) cees#emegKe kees (Deievce) ee neW leLee (epeeHeles) mecemle mebmeej kes mJeeceer
peieoerej keer (epee) Heeueves eesie epee (DeYetce) neW leLee (Jesd) Gece efeee Deewj (mJeene) meleJeeCeer mes
egkele (DeYetce) neW, Jewmes legce Yeer nesDees29
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ eneB HetJe& cev$e mes (les, DeeefOeHeleee) Fve oes HeoeW
keer DevegJe=efe Deeleer nw~ ceveg<e Oeeefce&ke efJeeved peveeW kes DevegkejCe mes e%e kes efuees meye meceHe&Ce kej Hejcesej
Deewj jepee kees veeeeOeerMe ceeve kes veeeHejeeCe neskej efvejvlej megKeer neW29
Jeepemesleme osJee $e<ee~ jepeJeeveelcee osJelee~ mJeje[d peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvece&ceveg<ew keme keLecegHeemevee keeexleen
efHej ceveg<eeW kees kewmes efkemekeer GHeemevee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
JeepemeN veg emeNJes ceeNlej ceNnerceefoeflebN veeceN Jeemee kejecens~
990
epegJexoYee<es
aj.
org
emeeefceNob efJeebN YegJeveceeefJeNJesMeN lemee vees osNJe meefJeNlee Oece& meeefJe<eled30
Jeepeme~ veg~ eNmeNJes Fefle emeNJes~ ceeNlejced~ ceNnerced~ Deefoefleced~ veece~ Jeemee~ keeNjeNceNnsN~ emeeced~ FNoced~
efJeeced~ YegJeveced~ DeeNefJeNJesMesleeefJeNJesMe~ lemeeced~ veN~ osNJe~ meNefJeNlee~ Oece&~ meeNefJeN<eNled30
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Jeepeme) efJeefJeOeesecemeeVeme (veg) SJe (emeJes) GlHeeoves (ceelejced) ceeveefveefceeced

(cenerced) cenleeR Yetefceced (Deefoefleced) keejCeHesCe efveleeced (veece) eefmeew (Jeemee) Jeesveve (kejecens)
kegee&ce~ De$e efJekejCeJeleesve MeHed (emeeced) He=efLeJeeced (Foced) ele#eced (efJeeced) meJe&ced (YegJeveced)
YeJeefvle eeqmceBmlelmLetueb peieled (DeeefJeJesMe) DeeefJeceefmle (lemeeced) (ve) Demceekeced (osJe) MegmJeHe
(meefJelee) mekeuewee&egkele F&ej (Oece&) OeejCeeced (meeefJe<eled) megJeleg30
DevJee-Jeepeme emeJes veg Jee&ceevee Jeeb ceelejceefoeEle ceneR veece Jeemee kejecens, emeeefceob efJeeb
YegJeveceeefJeJesMe, lemeeb meefJelee osJees vees Oece& meeefJe<eled30
YeeJeeLe&-esve peieoerejsCe meJe&meeefOekejCeb ee Yetefceefve&efce&lee mee meJe Oejefle, me SJe
meJezceveg<ewHeemeveere30
HeoeLe&-(Jeepeme) efJeefJeOe ekeej kes Gece DeVe kes (emeJes) GlHeVe kejves ceW (veg) ner Jee&ceeve nce
ueesie (ceelejced) ceeve keer nsleg (Deefoefleced) keejCeHe mes efvele (cenerced) Yetefce kees (veece) eefmeef ceW
(Jeemee) JeeCeer mes (kejecens) egkele kejW (emeeced) efpeme He=efLeJeer ceW (Foced) en ele#e (efJeeced) mecemle
(YegJeveced) mLetue peieled (DeeefJeJesMe) Jee nw, (lemeeced) Gme He=efLeJeer ceW (meefJelee) mecemle Ssee&egkele (osJe)
MegmJeHe F&ej (ve) nceejer (Oece&) Gece keceeX keer OeejCee kees (meeefJe<eled) GlHeVe kejs30
YeeJeeLe&-efpeme peieoerej ves meye kee DeeOeej pees Yetefce yeveeF&, Jen meye kees OeejCe kejleer nw, Jener
F&ej meye ceveg<eeW kees GHeemevee kejves eesie nw30
efJeesDeesleme osJee $e<ee~ efJeesosJee osJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe eeefCeveeb kee&JecegHeefoMeles
Deye Deieues cev$e ceW eeefCeeeW kes kee&Je efJe<ee kees kene nw
efJeesDeNe ceNleesN efJeeTNleer efJees YeJevlJeNiveeN meefcee~

efJees vees osNJeeDeJeNmeeiecevleg efJeecemleg efJeCebN JeepeesDeNmces31
efJees~ DeNe~ ceNle~ efJees~ TNleer~ efJees~ YeNJeNvleg~ DeNivee~ meefceeN FefleN mecedFe~ efJees~ veN~ osNJee~
DeNJeNmee~ Dee~ ieNceNvleg~ efJeeced~ DeNmleg~ efJeCeced~ Jeepe~ DeNmcesFleNmces31
HeoeLe&-(efJees) meJex (Dee) (cele) JeeeJe (efJees) (Tleer) Tlee j#eCeeefovee men~ De$e megHeeb
meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle HetJe&meJeCee&osMe (efJees) (YeJevleg) (Deivee) HeeJekee FJe (meefcee) meceked
DeeoMeesOeee
991
am
aj.
org
eoere (efJees) (ve) Demceekeb (osJee) efJeebme (DeJemee) Heeueveeefovee (Dee) mecevleeled (iecevleg) ievleg~
De$e yengueb voefme [Dee02.4.73] Fefle MeHees uegked (efJeeced) DeefKeueced (Demleg) eeb YeJeleg (efJeCeced)
Oeveced (Jeepe) DeVeced (Demces) DemceYeced31
DevJee-Demeeb He=efLeJeecee efJees celees efJees eeefCeve HeoeLee&Me efJees meefcee Deve FJe ve Tleer
YeJevleg, efJees osJee DeJemeeiecevleg, eleesmces efJeeb efJeCeb JeepeMeemleg31
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Deeuemeb efJenee efJeog<e mele He=efLeJeeb eelevles, les meceeevegeceeved HeoeLee&ved
eeHvegJeefvle31
HeoeLe&-Fme He=efLeJeeR ceW (Dee) Deepe (efJees) meye (cele) HeJeve (efJees) meye eeCeer Deewj HeoeLe&
(efJees) meye (meefcee) Des ekeej ueHe os jns ngS (Deivee) DeeqiveeeW kes meceeve ceveg<e ueesie (ve)
nceejer (Tleer) j#ee Deeefo kes meeLe (YeJevleg) eefme neW, (efJees) meye (osJee) efJeeved ueesie (DeJemee) Heeueve
Deeefo mes meefnle (Dee, iecevleg) DeeJeW DeLee&led Deekej nce ueesieeW keer j#ee kejW, efpememes (Demces) nce ueesieeW kes
efuees (efJeeced) mecemle (efJeCeced) Oeve Deewj (Jeepe) DeVe (Demleg) ee nes31
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Deeueme kees es[
efJeeveeW kee me kej Fme He=efLeJeer ceW eelve kejles nQ, Jes
mecemle Deefle Gece HeoeLeeX kees Heeles nQ31
as
Jeepees ve Fleme osJee $e<ee~ DeVeJeeved efJeeved osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe efJeeved epeeMe keLeb JeexjefVeleen
Deye efJeeved Deewj epeepeve kewmes JeeX, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
Jeepees ve meN eNefoMeNMeleees Jee HejeNJele~

Jeepees veesN efJeewoxNJewOe&vemeeleeefJeNneJeleg32
Jeepe~ veN~ meN~ eNefoMeN~ Fefle eNefoMe~ elee~ JeeN~ HeNjeNJeleN Fefle HejeNJele~ Jeepe~ veN~ efJeew~ osNJew~
OevemeeleeNefJeefleN Oevemeeleew~ FNn~ DeNJeNleg32
HeoeLe&-(Jeepe) DeVeeefo (ve) Demceeved (me) (eefoMe) eefoMevles lee (elee) HetJee&ee efoMe
(Jee) eeLex (HejeJele) otjmLee (Jeepe) MeeyeesOees Jesiees Jee (ve) Demceekeced (efJeew) DeefKeuew (osJew)
efJeef (Oevemeeleew) Oeveeveeb mebefJeYekeleew (Fn) Deemceuueeskes (DeJeleg) j#eleg eeHveesleg Jee32
DevJee-ns efJeebmees eLee efJeewoJx ew men Jee&ceevees Jeepe Fn Oevemeeleew veesJeleg Jee, vees Jeepe me
eefoMe HejeJeleMeleees efoMeesJeleg, leLewlee eteb meleleb j#ele32
YeeJeeLe&-ceveg<ew Heg<keueeVesve mJes<eeb Heeuevecemeeb He=efLeJeeb meJee&meg efo#eg melkeerefe& meeefoefle meppevee
Deeoe&Jee32
992
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns efJeevees! pewmes (efJeew) meye (osJew) efJeeveeW kes meeLe (Jeepe) DeVeeefo (Fn) Fme ueeske
ceW (Oevemeeleew) Oeve kes efJeYeeie kejves ceW (ve) nce ueesieeW kees (DeJeleg) ee nesJes (Jee) DeLeJee (ve) nce ueesieeW
kee (Jeepe) Mee%eeve Deewj Jesie (me) meele (eefoMe) efpevekee Des ekeej GHeosMe efkeee peee, Gve
ueeske-ueeskeevlejeW Jee (HejeJele) otj-otj pees (elee) HetJe& Deeefo eej efoMee Gvekees Heeues DeLee&led meye HeoeLeeX
keer j#ee kejs, Jewmes Fvekeer j#ee legce Yeer efvejvlej efkeee kejes32
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke yengle DeVe mes DeHeveer j#ee leLee Fme He=efLeJeer Hej meye efoMeeDeeW ceW
Deer keerefe& nes, Fme ekeej melHeg<eeW kee mevceeve efkeee kejW32
Jeepees ve Fleme osJee $e<ee~ DeVeHeefleoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ew eEke efkeceYeereqHmeleJeefceleen
am
efHej ceveg<eeW kees keee-keee eenves eesie nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Jeepees veesDeNe e megJeeefleN oevebN Jeepees osNJeeB2$eNlegefYe keuHeeeefle~

JeepeesN efn cee meJe&Jeerjb peNpeeveN efJeeeNDeeMeeN JeepeHeeflepe&eseced33
Jeepe~ veN~ DeNe~ e~ megJeeNefleN~ oeveced~ Jeepe~ osNJeeved~ $eNlegefYeNefjle=legefYe~ keNuHeNeeNefleN~ Jeepe~ efn~ cee~
meJe&JeerjefceefleN meJe&Jeerjced~ peNpeeve~ efJeee~ DeeMee~ JeepeHeefleNefjefleN JeepeHeefle~ peNesNeNced33
the
ary
as
HeoeLe&-(Jeepe) DeVeced (ve) DemceYeced (Dee) Deeqmceved efoves (e) (megJeeefle) esjesled (oeveced)
(Jeepe) (osJeeved) efJeog<ees efoJeeved iegCeeved Jee ($elegefYe) JemevleeefoefYe (keuHeeeefle) meceLe&esled (Jeepe) (efn)
Keueg (cee) ceeced (meJe&Jeerjced) meJex Jeerje emceeled leced (pepeeve) peveeleg~ De$e uees[Lex efued (efJeee) meceee
(DeeMee) efoMe (JeepeHeefle) DeVeeeefOeelee (peeseced) Glke<execed33
DevJee-ns ceveg<ee! eeee eepees vees oeveb emegJeeefle, Jeepe $elegefYeoxJeeved keuHeeeefle, eef Jeepe
meJe&Jeerjb cee pepeeve, lesveenb JeepeHeefleYe&tlJee efJeee DeeMee peeseced, leLee eteceefHe peele33
YeeJeeLe&-eeJevleern Keueg Jemletefve meefvle, leeJeleeceVecesJe esceefmle, eleesVeJeeved meJe&$e efJepeeer
peeeles33
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Dee) Deepe pees (Jeepe) DeVe (ve) nceejs efuees (oeveced) oeveotmejs kees
osvee (emegJeeefle) efeleeJes Deewj (Jeepe) JesieHe iegCe ($elegefYe) Jemevle Deeefo $elegDeeW mes (osJeeved) DesDes iegCeeW kees (keuHeeeefle) ee nesves ceW meceLe& kejs Jee pees (efn) ner (Jeepe) DeVe (meJe&Jeerjced) meye Jeerj
efpememes neW, Ssmes Deefle yeueJeeved (cee) cegPe kees (pepeeve) eefme kejs, Gmemes ner ceQ (JeepeHeefle) DeVeeefo kee
DeefOeelee neskej (efJeee) mecemle (DeeMee) efoMeeDeeW kees (peeseced) peerletb, Jewmes legce Yeer peerlee kejes33
DeeoMeesOeee
993
aj.
org
YeeJeeLe&-efpeleves Fme He=efLeJeer Hej HeoeLe& nQ, Gve meyeeW ceW DeVe ner Delevle eMebmee kes eesie nw, keeeWekf e
DeVeJeeved Heg<e meye peien efJepee kees ee neslee nw33
Jeepe Hegjmleeefoleme osJee $e<ee~ DeVeHeefleoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeVecesJe meJee&ved Heeueeleerleen
DeVe ner meye keer j#ee kejlee nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Jeepe Hegjmleeogle ceOeNlees veesN Jeepees osNJeeved nNefJe<ee Je&eeefle~

JeepeesN efn ceeN meJe&Jeerjb eNkeej meJee&NDeeMeeN JeepeHeefleYe&Jeseced34
Jeepe~ Hegjmleeled~ GNle~ ceNOeNle~ veN~ Jeepe~ osNJeeved~ nNefJe<ee~ JeN&NeeNefleN~ Jeepe~ efn~ ceeN~ meJe&JeerjefceefleN
meJe&Jeerjced~ eNkeej~ meJee&~ DeeMee~ JeepeHeefleNefjefleN JeepeHeefle~ YeNJesNeNced34
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Jeepe) DeVeced (Hegjmleeled) eLecele (Gle) DeefHe (ceOele) (ve) Demceeved (Jeepe) DeVeced
(osJeeved) efoJeeved iegCeeved (nefJe<ee) oevesveeoevesve e (Je&eeefle) Je&esled (Jeepe) (efn) efkeue (cee) ceeced
(meJe&Jeerjced) meJex Jeerje eme leced (ekeej) kejeself e (meJee&) (DeeMee) efoMe (JeepeHeefle) DeVeeefoj#eke
(YeJeseced)34
DevJee-eepees nefJe<ee Hegjmleeogle ceOelees vees Je&eeefle, eepees osJeeBMe Je&eeefle, eef Jeepees cee
meJe&Jeerjb ekeej, lesveenb JeepeHeefleYe&Jeseced, meJee& DeeMee peeseb e34
YeeJeeLe&-DeVecesJe meJee&ved eeefCevees Je&eefle, DeVesvewJe eeefCeve meJee&meg efo#eg Yeceefvle, Devesve efJevee
efkeceefHe keleg ve MekevegJeefvle34
HeoeLe&-pees (Jeepe) DeVe (nefJe<ee) osves-uesves Deewj Keeves mes (Hegjmleeled) Heefnues (Gle) Deewj
(ceOele) yeere ceW (ve) ueesieeW kees (Je&eeefle) ye{eJes leLee pees (Jeepe) DeVe (osJeeved) efoJeiegCeeW kees ye{eJes
pees (efn) ner (Jeepe) DeVe (cee) cegPe kees (meJe&Jeerjced) efpememes mecemle Jeerj Heg<e nesles nQ, Ssmee (ekeej)
kejlee nw, Gmemes ceQ (JeepeHeefle) DeVe Deeefo HeoeLeeX keer j#ee kejves Jeeuee (YeJeseced) nesTb Deewj (meJee&) meye
(DeeMee) efoMeeDeeW kees peerlebt34
YeeJeeLe&-DeVe ner meye eeefCeeeW kees ye{elee nw, DeVe mes ner eeCeer meye efoMeeDeeW ceW Yeceles nQ, DeVe kes
efJevee keg Yeer veneR kej mekeles34
meb cee me=peeceerleme osJee $e<ee~ jmeefJeeeefJeefeved osJelee~ efJeje[e<e&veggHed vo~ ieevOeej
mJej
Hegvece&veg<ee eEke kege&gefjlegHeefoMeles
efHej ceveg<e keee kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
994
epegJexoYee<es
aj.
org
meb cee me=peeefceN Heemee He=efLeNJee meb cee me=peeceNefjes<eOeerefce~

meesNnb Jeepe meveseceives35
meced~ cee~ me=peeNefceN~ Heemee~ He=efLeNJee~ meced~ cee~ me=peeNefce~ DeNefefjleNledefYe~ Dees<eOeerefYe~ me~ DeNnced~
Jeepeced~ meNvesNeNced~ DeNivesN35
as
am
HeoeLe&-(meced) SkeerYeeJes (cee) ceeced (me=peeefce) mebyeOveeefce (Heemee) jmesve (He=efLeJee) (meced) (cee)
(me=peeefce) (Deef) mebmeeefOelewpe&uew (Dees<eOeerefYe) meesceueleeefoefYe (me) (Denced) (Jeepeced) DeVeced
(meveseced) mebYepeseced (Deives) efJeved35
DevJee-ns Deives jmeefJeeeefJeefved! eesnb He=efLeJee Heemee cee mebme=peeefce, Deefjes<eOeerefYe men e
cee mebme=peeefce, meesnb Jeepeb mevesecesJeb lJeceHeeej35
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLeenb JewekeMeejerleeVeHeeveeefokeb ke=lJee
megKeer YeJeeefce, leLee eteceefHe eeleOJeced35
HeoeLe&-ns (Deives) jmeefJeee kes peevevesnejs efJeved! pees ceQ (He=efLeJee) He=efLeJeer kes (Heemee) jme kes
meeLe (cee) DeHeves kees (mebme=peeefce) efceueelee ntb Jee (Deef) Des Meg peue Deewj (Dees<eOeerefYe) meesceuelee
Deeefo Dees<eefOeeeW kes meeLe (cee) DeHeves kees (mebme=peeefce) efceueelee ntb, (me) mees (Denced) ceQ (Jeepeced) DeVe kee
(meveseced) mesJeve ke,b Fmeer ekeej let DeeejCe kej35
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes ceQ Jeweke Mee keer jerelf e mes DeVe
Deewj Heeve Deeefo kees kejkes megKeer neslee ntb, Jewmes legce ueesie Yeer eelve efkeee kejes35
Hee He=efLeJeeefceleme osJee $e<ee~ jmeefJeefeved osJelee~ Dee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
ceveg<ee peuejmeefJeo megefjleen
ceveg<e peue kes jme kees peeveves Jeeues neW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Hee He=efLeNJeeb HeeNDees<eOeer<eg Heees efoNJehvleefj#esN Heees Oee~

HeemJeleer eNefoMe mevleg ceeced36
Hee~ He=efLeNJeeced~ Hee~ Dees<eOeer<eg~ Hee~ efoNefJe~ DeNvleefj#es~ Hee~ OeeN~ HeemJeleer~ eNefoMeN Fefle eNefoMe~
meNvleg~ ceeced36
HeoeLe&-(Hee) peuejmeMe (He=efLeJeeced) (Hee) (Dees<eOeer<eg) (Hee) (efoefJe) Megs ekeeMes

(Devleefj#es) mete&He=efLeJeesce&Oes (Hee) jmeced (Oee) oOeerLee (HeemJeleer) Heees yengjmees efJeeles eemeg lee
(eefoMe) eke=e efoMe (mevleg) (ceeced)36
DeeoMeesOeee
995
am
aj.
org
DevJee-ns efJebmlJeb He=efLeJeeb elHee Dees<eOeer<eg elHeees efoJevleefj#es elHeees OeemlelmeJe HeeesnceefHe
Oejeefce~ ee eefoMe HeemJeleermlegYeb mevleg, lee ceeceefHe YeJevleg36
YeeJeeLe&-es ceveg<ee peueeefomebegkelesYe He=efLeJeeefoYe GeceeVeeved jmeebMe mebie=e Keeoefvle efHeyeefvle
e, lesjesiee YetlJee meJee&meg efo#eg keee meegb ievlegceeievlegb Jee MekevegJeefvle, oerIee&eg<eMe peeevles36
HeoeLe&-ns efJeeved! let (He=efLeJeeced) He=efLeJeer Hej efpeme (Hee) peue Jee ogiOe Deeefo kes jme (Dees<eOeer<eg)
Dees<eefOeeeW ceW efpeme (Hee) jme (efoefJe) Meg efvece&ue ekeeMe Jee (Devleefj#es) mete& Deewj He=efLeJeer kes yeere ceW
efpeme (Hee) jme kees (Oee) OeejCe kejlee nw, Gme meye (Hee) peue Jee ogiOe kes jme kees cebw Yeer OeejCe keb,
pees (eefoMe) efoMee-efJeefoMee (HeemJeleer) yengle jme Jeeueer lesjs efuees (mevleg) neW, Jes (ceeced) cesjs efuees Yeer
neW36
YeeJeeLe&-pees ceveg<e yeue Deeefo HeoeLeeX mes egkele He=efLeJeer Deeefo mes Gece DeVe Deewj jmeeW kee meben
kejkes Keeles Deewj Heerles nQ, Jes veerjesie neskej meye efJeeeDeeW ceW keee& keer efmeef kej leLee pee Dee mekeles Deewj
yengle Deeeg Jeeues nesles nQ36
osJeme lJesleme osJee $e<ee~ mecee[d jepee osJelee~ Dee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Hegvece&veg<ee keerMeb jepeeveb cevesjefVelegHeefoMeles
as
efHej ceveg<e kewmes kees jepee ceeveW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeme lJee meefJeNleg emeJeshefeveesyee&NngYee Het<Cees nmleeYeeced~

mejmJelew JeeNees eNvlege&Nv$esCeeNives meeceepesveeNefYeef<eeeefce37
the
ary
osNJeme~ lJeeN~ meNefJeNleg~ eNmeNJes Fefle eNmeNJes~ DeNefevees~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ Het<Ce~ nmleeYeeced~
mejmJelew~ JeeNe~ eNvleg~ eNv$esCe Deives~ meeceepesNvesefleN meecedjepesve~ DeNefYeef<eeeceerleNefYeefmeeeefce37
HeoeLe&-(osJeme) mJeekeeMemesejme (lJee) lJeeced (meefJeleg) mekeuewee&eeHekeme (emeJes) emeJes

peieefle (Deefevees) metee&evcemees eleeHeMeerleuelJeeYeeefceJe (yeengYeeced) YegpeeYeeced (Het<Ce) eeCeme
OeejCeeke<e&CeeYeeefceJe (nmleeYeeced) kejeYeeced (mejmJelew) mejes efJe%eeveb efJeeles emeemlemee~ De$e <eeex
elegLeea (Jeee) JeeCee (evleg) efveevleg (ev$esCe) keueekeewMeueleeeslHeeefolesve (Deives) efJeegoeos
(meeceepesve) e Yetcesce&Oes meceked jepeles me meceed leme YeeJesve meeJe&YeewcelJesve (DeefYeef<eeeefce)37
DevJee-ns efJeved jepeved! eLeenb lJee meefJelegoJx eme emeJesefeveesyee&ngYeeb Het<Cees nmleeYeeced~
mejmJelew Jeeees evlegjivese&v$esCe meeceepesveeefYeef<eeeefce leLee YeJeeved megKesve ceeceefYeef<eeleg37
YeeJeeLe&-De$e
JeeekeuegesHeceeueej~
ceveg<ew
meJe&efJeeeefJeefYe&tlJee
lJee
metee&efoiegCekece&meMemJeYeeJees jepee cevleJe37
996
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&- ns efJeved jepeved! pewmes ceQ (lJee) DeeHe kees (meefJeleg) mekeue Ssee& keer eeef kejevesneje pees
(osJeme) DeeHe ner ekeeMe kees ee Hejcesej Gmekes (emeJes) GlHeVe efkees ngS peieled ceW (Deefevees) mete& Deewj
evcee kes eleeHe Deewj MeerleueHeve kes meceeve (yeengYeeced) YegpeeDeeW mes (Het<Ce) Hegef kejves Jeeues eeCe kes OeejCe
Deewj KeeReves kes meceeve (nmleeYeeced) neLeeW mes (mejmJelew) efJe%eeve Jeeueer (Jeee) JeeCeer kes (evleg) efveece
kejves Jeeues (Deives) efyepegueer Deeefo Deeqive keer (ev$esCe) keejeriejer mes GlHeVe efkees ngS (meeceepesve) meye Yetefce
kes jepeHeve mes (DeefYeef<eeeefce) DeefYe<eske kejlee ntb, Jewmes DeeHe megKe mes cesje DeefYe<eske kejW37
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke mecemle efJeee kes peevevesnejs
neskes mete& Deeefo kes iegCe-kece& meMe mJeYeeJe Jeeues Heg<e kees jepee ceeveW37
$elee<eeef[leme osJee $e<ee~ $elegefJeeeefJeefeved osJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
Hegvee jepee eEke kegee&efoleen
efHej jepee keee kejs, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
$eNleeN<ee[=leOeeceeNeqiveie&vOeNJe&mlemeew<eOeeesHmeNjmeesN cegoesN veece~

me veFNob yee #eN$eb Heeleg lemcewN mJeeneN Jeed leeYeN mJeene38
as
$eNleeN<eeNd~ $eNleOeeNcesle=leOeecee~ DeNeqive~ ieNvOeNJe&~ leme~ Dees<eOee~ DeNHmeNjme~ cego~ veece~ me~ veN~ FNoced~
yee~ #eN$eced~ HeeNleg~ lemcew~ mJeene~ Jeed~ leeYe~ mJeene38
the
ary
HeoeLe&-($elee<eed) e $eleb meleb JeJenejb menles me ($eleOeecee) $eleb eLeeLe Oeece efmLeleLe mLeeveb
eme me (Deeqive) HeeJeke (ievOeJe&) ees ieeb He=efLeJeeR Oejefle me (leme) (Dees<eOee) (DeHmejme) ee DeHmeg
mejefvle lee (cego) ceesovles eemeg lee (veece) Keeefle (me) (ve) Demceekeced (Foced) (yee) yeeefJeled
kegueced (#e$eced) jepevekegueced (Heeleg) j#eleg (lemcew) (mJeene) melee JeeCeer (Jeed) esve Jenefle me (leeYe)
(mJeene) melee efeee38
DevJee-ns ceveg<ee! e $elee<ee[=leOeecee ievOeJeexeqiveefjJeeefmle, lemeew<eOeeesHmejmees cegoes veece
meefvle, me ve Fob yee #e$eb e Heeleg, lemcew mJeene Jeed leeYe mJeenemleg38
YeeJeeLe&-ees peveeseqiveJe$egoenke Dees<eefOeJeoevevokeejer YeJesled, me SJe meJe jepeb jef#elegb
Mekeveeself e38
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees ($elee<eed) mele JeJenej kees menves Jeeuee ($eleOeecee) efpemekes njves kes
efuees erke-erke mLeeve nw, Jen (ievOeJe&) He=efLeJeer kees OeejCe kejvesneje (Deeqive) Deeie kes meceeve nw, Jen
(leme) Gmekeer (Dees<eOee) Dees<eefOe (DeHmejme) pees efke peueeW ceW oew[
leer nQ, Jes (cego) efpeveceW Deevevo neslee
nw, Ssmes (veece) veece Jeeueer nQ (me) Jen (ve) nce ueesieeW kes (Foced) Fme (yee) yee kees peeveves JeeueeW kes
DeeoMeesOeee
997
aj.
org
kegue Deewj (#e$eced) jepe Jee #eef$eeeW kes kegue keer (Heeleg) j#ee kejs, (lemcew) Gmekes efuees (mJeene) mele JeeCeer
(Jeed) efpememes efke JeJenejeW kees eLeeeesie Jeee&Je ceW ueelee nw Deewj (leeYe) Gkele Gve Dees<eefOeeeW kes efuees
(mJeene) mele efeee nes38
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Deeqive kes meceeve og Me$egDeeW kes kegue kees ogKeHeer Deeqive ceW peueeves Jeeuee Deewj
Dees<eefOeeeW kes meceeve Deevevo kee kejves Jeeuee nes, Jener mecemle jepe keer j#ee kej mekelee nw38
meefnle Fleme osJee $e<ee~ meteex osJelee~ Yegefjiee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
meNefnNlees efJeNemeeceeN meteex ievOeNJe&mlemeN cejereeesHmeNjmeDeeNegJeesN veece~

meNefnNle Fefle mecedefnNle~ efJeNemeeNcesefle efJeNemeecee~ mete&~ ieNvOeJe&N~ leme~ cejeree~ DeNHmeNjme~ DeeNegJe~
veece~ me~ veN~ FNoced~ yee~ #eN$eced~ HeeNleg~ lemcew~ mJeene~ Jeed~ leeYe~ mJeene39
the
ary
as
HeoeLe&-(mebefnle) meJezYe&tlew&Jew melHeg<ewJee& men efceefuele (efJeemeecee) efJeeb meJe meece meefVeOeew
meceerHes eme me (mete&) meefJelee (ievOeJe&) ees ieeb He=efLeJeeR Oejefle me (leme) (cejeree) efkejCee~
ce=keefCeYeeceerefe (GCe04.170) (DeHmejme) ee DeHmJevleefj#es mejefvle ieefvle lee (DeeegJe)
mecevleeled mebeespekee efJeeespekeeMe (veece) Keeefle (me) (ve) (Foced) Jee&ceeveced (yee) efJelkegueced
(#e$eced) MetjJeerjkegueced (Heeleg) j#eleg (lemcew) (mJeene) meleeb efeeeced (Jeed) Jenveced (leeYe) DeHmejesYe
(mJeene) megg efeeee39
DevJee-ns efJeved! YeJeeved e mebefnlees meteex ievOeJeexefmle, leme cejereeesHmejme DeeegJees veece
meefvle, leeYees efJeemeecee mJeene keee&efmeefb kejesleg, emlJeb lemcew mJeene eeg*d#es, me YeJeeved ve Fob yee #e$eb
e Jeed Heeleg39
YeeJeeLe&-ceveg<ee mete&efkejCeeved egkelee meseJf elJee efJeeeMeewex Je&efelJee mJeeeespeveb meeOeeseg39
HeoeLe&-ns efJeved! DeeHe pees (mebefnle) meye cetefle&ceeved Jemleg Jee melHeg<eeW kes meeLe efceuee ngDee
(mete&) metde& (ievOeJe&) He=efLeJeer kees OeejCe kejves Jeeuee nw (leme) Gmekeer (cejeree) efkejCeW (DeHmejme) pees
Devleefj#e ceW peeleer nQ, Jes (DeeegJe) meye Deewj mes mebeesie Deewj efJeeesie kejves Jeeueer (veece) eefme nQ DeLee&led
peue Deeefo HeoeLeeX kee mebeesie kejleer Deewj es[
leer nQ (leeYe) Gve Devleefj#e ceW peeves-Deeves Jeeueer efkejCeeW kes
efuees (efJeemeecee) efpemekes meceerHe meeceJeso efJeeceeve Jen DeeHe (mJeene) Gece efeee mes keee& efmeef kejes,
efpememes Jes eLeeeesie keece ceW DeeJeW, pees DeeHe (lemcew) Gme mete& kes efuees (mJeene) mele efeee kees Des
998
epegJexoYee<es
aj.
org
ekeej egkele kejles nes, (me) Jen DeeHe (ve) nceejs (Foced) Fme (yee) efJeeveeW Deewj (#e$eced) MetjJeerjeW kes
kegue leLee (Jeed) keeceeW kes efveJee&n kejves keer (Heeleg) j#ee kejes39
YeeJeeLe&-ceveg<e mete& keer efkejCeeW kee egeqkele kes meeLe mesJeve kej, efJeee Deewj MetjJeerjlee kees ye{e kes
DeHeves eeespeve kees efme kejW39
meg<egcCe Fleme osJee $e<ee~ evcee osJelee~ efvee=oe<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvece&veg<ewMeveefoYe GHekeejes eee Fleen
efHej ceveg<eeW kees ev Deeefo ueeskeeW mes GHekeej uesvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meg<egcCe mete&jefMceMeNvcee ievOeNJe&mlemeN ve#e$eeCeHmeNjmees YesNkegjeesN veece~

me veFNob yee #eN$eb Heeleg lemcew mJeeneN Jeed leeYeN mJeene40
am
meg<egcCe~ megmegcve Fefle megmegcve~ mete&jeqMceNefjefleN mete&jeqMce~ eNvcee~ ieNvOeNJe&~ leme~ ve#e$eeefCe~
DeNHmeNjme~ YesNkegje~ veece~ me~ veN~ FNoced~ yee~ #eN$eced~ HeeNlegg~ lemcew~ mJeene~ Jeed~ leeYe~ mJeene40
the
ary
as
HeoeLe&-(meg<egcCe) megMeesYeveb megcveb megKeb emceeled me (mete&jefMce) mete&me jMcee efkejCee oerees
eeqmceved me (evcee) emmeJee&ved evoleeeoeefle me (ievOeJe&) ees iee mete&efkejCeeved Oejefle me (leme)
(ve#e$eeefCe) Deefeveeoerevf e (DeHmejme) DeekeeMeielee efkejCee (Yeskegje) ee Yeeb oereqb kegJe&efvle lee~
He=<eesojeefoveeYeerHeefmeef (veece) eefmeef (me) (ve) DemceYeced (Foced) (yee) DeOeeHekekegueced
(#e$eced) ogveeMekeb kegueced (Heeleg) j#eleg (lemcew) (mJeene) (Jeed) (leeYe) (mJeene)40
DevJee-ns ceveg<ee! e mete&jeqMce meg<egcCees ievOeJe&Mevcee Deefmle, eemleme ve#e$eeCeHmejmees
Yeskegjees veece meefvle, me eLee ve Fob yee #e$eb Heeleg leLee efJeOeee lemcew Jeed mJeene leeYe mJeene eg<ceeefYe
mebeeespee40
YeeJeeLe&-ceveg<ewMeveefoYeesefHe leefeee megKeb meeOeveereced40
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (mete&jeqMce) mete& keer efkejCeeW Jeeuee (meg<egcCe) efpememes Gece megKe neslee
Deewj (ievOeJe&) pees mete& keer efkejCeeW kees OeejCe efkees nw, Jen (evcee) meye kees Deevevoegkele kejves Jeeuee
evueeske nw (leme) Gmekes pees (ve#e$eeefCe) Deefeveer Deeefo ve#e$e Deewj (DeHmejme) DeekeeMe ceW efJeeceeve
efkejCeW (Yeskegje) ekeeMe kees kejves Jeeueer (veece) eefme nQ, Jes ev keer DeHmeje nQ (me) Jen pewmes (ve)
nce ueesieeW kes (Foced) Fme (yee) He{eves Jeeues yeeeCe Deewj (#e$eced) ogeW kes veeMe kejvesnejs #eef$eekegue keer
(Heeleg) j#ee kejs (lemcew) Gkele Gme ekeej kes evueeske kes efuees (Jeed) keee&efveJee&nHetJe&ke (mJeene) Gece
efeee Deewj (leeYe) Gve efkejCeeW kes efuees (mJeene) Gece efeee legce ueesieeW kees eegkele kejveer
eeefnes40
DeeoMeesOeee
999
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees ev Deeefo ueeskeeW mes Yeer Gvekeer efJeee mes megKe efme kejvee eeefnes40
Fef<ej Fleme osJee $e<ee~ Jeelees osJelee~ yeeeegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
Hegvece&veg<ewJee&leeefoYe GHekeeje eeee Fleen
efHej ceveg<eeW kees HeJeve Deeefo mes GHekeej uesves eeefneW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
FNef<eNjes efJeNeJeeeN Jeelees ievOeNJe&mlemeeHeesDeHmeNjmeNTpeexN veece~

FNef<eNj~ efJeNeJeee~ Jeele~ ieNvOeNJe&~ leme~ DeeHe~ DeNHmeNjme~ Tpe&~ veece~ me~ veN~ FNoced~ yee~ #eN$eced~
HeeNleg~ lemcew~ mJeene~ Jeed~ leeYe~ mJeene41
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fef<ej) esvesefvle me (efJeeJeee) efJeeeqmceved meJe&eqmceeieefle Jeees Jeeefe&me me

(Jeele) Jeeefle ieleerelf e (ievOeJe&) e He=efLeJeeR efkejCeebMe Oejefle me (leme) (DeeHe) peueeefve eeCee Jee
(DeHmejme) ee Devleefj#es peueeoew e mejefvle ieefvle lee (Tpe&) yeueHejeeceeoe (veece) meb%ee (me)
(ve) DemceYeced (Foced) (yee) meJex<eeb meleesHeosMesve Je&keb yeekegueced (#e$eced) efJeeeJeOe&keb jepekegueced
(Heeleg) j#eleg (lemcew) (mJeene) (Jeed) (leeYe) (mJeene)41
DevJee-ns ceveg<ee! e Fef<ejes efJeeJeee ievOeJeex Jeeleesefmle, leme ee DeeHeesHmejme Tpeex veece
Jee&vles, eLee me ve Fob yee #e$eb e Heeleg, leLee eteceeejle, lemcew mJeene Jeed leeYe mJeene
mebeeg*diOJeced41
YeeJeeLe&-Mejerjs eeJevleMeseyeueHejeecee peeevles, leeJevlees Jeeees mekeeMeeosJe peeevles, JeeeJe SJe
eeCeHee ievOeJee& meJe&Oeje mevleerefle ceveg<ewJexeced41
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Fef<ej) efpememes Fe kejles Jee (efJeeJeee) efpemekeer meye mebmeej ceW
Jeeef nw, Jen (ievOeJe&) He=efLeJeer Deewj efkejCeeW kees OeejCe kejlee (Jeele) meye peien YeceCe kejves Jeeuee HeJeve
nw (leme) Gmekes pees (DeeHe) peue Deewj eeCe, DeHeeve, Goeve, meceeve, Jeeve Deeefo Yeeie nQ, Jes (DeHmejme)
Devleefj#e peue ceW peeves-Deeves Deewj (Tpe&) yeue-Hejeece kes osves Jeeues (veece) eefme nQ, pewmes (me) Jen
(ve) nce ueesieeW kes efuees (Foced) Fme (yee) mele kes GHeosMe mes meye keer Je=ef kejves Jeeues yeeeCekegue leLee
(#e$eced) efJeee kes ye{eves Jeeues jepekegue keer (Heeleg) j#ee kejs, Jewmes legce ueesie Yeer DeeejCe kejes Deewj (lemcew)
Gkele HeJeve kes efuees (mJeene) Gece efeee keer (Jeed) eeef leLee (leeYe) Gve peue Deeefo kes efuees (mJeene)
Gece efeee Jee Gece JeeCeer kees egkele kejes41
1000
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Mejerj ceW efpeleveer ese Deewj yeue-Hejeece GlHeVe nesles nQ, Jes meye HeJeve mes nesles nQ Deewj
HeJeve ner eeCeHe Deewj peue ievOeJe& DeLee&led meyekees OeejCe kejves Jeeues nQ, en ceveg<eeW kees peevevee
eeefnes41
Yegpegefjleme osJee $e<ee~ e%ees osJelee~ efJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<ee e%eevegeveb kegJe&efvlJeleen
ceveg<e ueesie e%e kee Devegeve kejW, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Yegpeg megHeNCeex eN%ees ievOeNJe&mlemeN oef#eCeeDeHmeNjme mleeNJee veece~

am
Yegpeg~ megHeNCe& Fefle megHeCe&N~ eN%e~ ieNvOeNJe&~ leme~ oef#eCee~ DeNHmeNjme~ mleeNJee~ veece~ me~ veN~ FNoced~
yee~ #eN$eced~ HeeNleg~ lemcew~ mJeene~ Jeed~ leeYe~ mJeene42
the
ary
as
HeoeLe&-(Yegpeg) Yegpevles megKeeefve emceeled me (megHeCe&) MeesYeveeefve HeCee&efve Heeueveeefve emceeled me

(e%e) e Fpeles mebieceles me (ievOeJe&) ees ieeb JeeCeeR Oejefle me (leme) (oef#eCee) o#evles oerevles
megHee$esYemlee (DeHmejme) ee DeHmeg eeCes<eg mejefvle eeHvegJeefvle lee (mleeJee) ee mletevles eMemevles lee
(veece) eefmeew (me) (ve) DemceYeced (Foced) (yee) yeeeCeb efJeebmeced (#e$eced) eeJeefe&veb jepeeveced
(Heeleg) (lemcew) (mJeene) (Jeed) (leeYe) (mJeene)42
DevJee-ns ceveg<ee! ees Yegpeg megHeCeex ievOeJeex e%eesefmle, leme ee oef#eCee DeHmejme mleeJee veece
meefvle, me eLee ve Fob yee #e$eb e Heeleg, leLee eteceHevegeflele, lemcew mJeene Jeed leeYe mJeene e
eeg*diOJeced42
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Deeqivenes$eeefoe%eeved elenb kegJe&efvle, les meJe&me mebmeejme megKeeefve Je&evleerelf e
yeesOeced42
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Yegpeg) megKeeW kes Yeesieves Deewj (megHeCe&) Gece-Gece Heeuevee kee nsleg
(ievOeJe&) JeeCeer kees OeejCe kejves Jeeuee (e%e) meefle kejves eesie e%ekece& nw (leme) Gmekeer (oef#eCee)
pees megHee$e Des-Des Oecee&lcee efJeeveeW kees oef#eCee oer peeleer nQ, Jes (DeHmejme) eeCeeW ceW HengBeves Jeeueer
(mleeJee) efpevekeer eMebmee keer peeleer nw, Ssmeer (veece) eefme nQ, (me) Jen pewmes (ve) nceejs efuees (Foced)
Fme (yee) efJeeved, yeeeCe Deewj (#e$eced) eeJeleea jepee keer (Heeleg) j#ee kejs, Jewmee legce ueesie Yeer Devegeve
kejes~ (lemcew) Gmekes efuees (mJeene) Gece efeee keer (Jeed) eeef (leeYe) Gkele oef#eCeeDeeW kes efuees
(mJeene) Gece jerefle mes Gece efeee kees mebegkele kejes42
DeeoMeesOeee
1001
aj.
org
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Deeqivenes$e Deeefo e%eeW kees eefleefove kejles nQ, Jes mecemle mebmeej kes megKeeW kees
ye{eles nQ, en peevevee eeefnes42
epeeHeefleefjleme osJee $e<ee~ efJeekecee& osJelee~ efJeje[e<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
ve=pevew keLeb YeefJeleJeefcelegHeefoMeles
efHej ceveg<e kewmes neW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
eNpeeHeefleefJe&Nekecee&N cevees ievOeNJe&mleme$eNkemeeNceeveHmeNjmeNSeesN veece~

eNpeeHeefleNefjefleN eNpeeHeefle~ efJeNekeNcexefle efJeNekeccee&~ ceve~ ieNvOeNJe&~ leme~ $eNkemeeNceeveerle=kedmeeNceeefve~

DeNHmeNjme~ SeN FleeFe~ veece~ me~ veN~ FNoced~ yee~ #eN$eced~ HeeNleg~ lemcew~ mJeene~ Jeed~ leeYe~ mJeene43
the
ary
as
am
HeoeLe&-(epeeHeefle) epeeee mJeeceer (efJeekecee&) efJeeeefve meJee&efCe kecee&efCe eme me (ceve)

%eevemeeOevecevlekejCeced (ievOeJe&) esve Jeeieeoerved Oejefle me (leme) ($ekemeeceeefve) $eked e meeceeefve e leeefve
(DeHmejme) ee DeHmeg JeeHes<eg eeCeeefoHeoeLex<eg mejefvle ieefvle lee (Se) mecevleeefoees efJelHetpee
melmees efJeeeoeveb e eeYemlee (veece) meb%ee (me) (ve) (Foced) (yee) Jesoced (#e$eced) OevegJexoced (Heeleg)
(lemcew) (mJeene) (Jeed) (leeYe) (mJeene)43
DevJee-ns ceveg<ee! eteb ees efJeekecee& epeeHeeflece&veg<eesefmle, leme cevees ievOeJe& $ekemeeceeveHmejme
Sees veece meefvle, eLee me ve Fob yee #e$eb e Heeleg, lemcew mJeene melee JeeCeer Jeed Oece&eeHeCeb leeYe mJeene
meleee efeeeesHekeejb e kegle43
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Heg<eeefLe&vees ceveeqmJevees JesoefJeoes peeevles, le SJe peieodYet<eCee mevleerelf e
Jeseced43
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce pees (efJeekecee&) mecemle keeceeW kee nsleg Deewj (epeeHeefle) pees epee kee
Heeueves Jeeuee mJeeceer ceveg<e nw, (leme) Gmekes (ievOeJe&) efpememes JeeCeer Deeefo kees OeejCe kejlee nw (ceve)
%eeve keer efmeef kejvesneje ceve ($ekemeeceeefve) $eiJeso Deewj meeceJeso kes cev$e (DeHmejme) oeekeeMe ceW
Jee eeCe Deeefo HeoeLeeX ceW peeleer ngF& efeee (Se) efpevemes efJeeveeW kee melkeej, mele kee me Deewj efJeee
kee oeve neslee nw, es meye (veece) eefme nQ, pewmes (me) Jen (ve) nce ueesieeW kes efuees (Foced) Fme (yee)
Jeso Deewj (#e$eced) OevegJexo keer (Heeleg) j#ee kejs, Jewmes (lemcew) Gmekes efuees (mJeene) mele JeeCeer (Jeed) Oece&
keer eeef Deewj (leeYe) Gve Gkele HeoeLeeX kes efuees (mJeene) mele efeee mes GHekeej kees kejes43
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Heg<eeLeea, efJeeejMeerue, JesoefJeee kes peeveves Jeeues nesles nQ, Jes ner mebmeej kes Yet<eCe
nesles nQ43
1002
epegJexoYee<es
aj.
org
me ve Fleme osJee $e<ee~ epeeHeefleoxJelee~ Yegefjiee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
me vees YegJeveme Heles epeeHelesN eme leGNHeefj ie=ne eme JesNn~

DeNmcew yeeCesNmcew #eN$eeeN ceefnN Mece& eN mJeene44
me~ veN~ YegJeNveNmeN~ HeNlesN~ eNpeeNHeNleN Fefle epeeHeles~ eme~ lesN~ GNHeefj~ ie=ne~ eme~ JeeN~ FNn~ DeNmcew~ yeeCes~
DeNmcew~ #eN$eee~ ceefn~ Mece&~ eNN~ mJeene44
the
ary
as
am
HeoeLe&-(me) efJeeved (ve) Demceekeced (YegJeveme) ie=nme (Heles) mJeeefceved (epeeHeles) epeeHeeueke
(eme) (les) leJe (GHeefj) TOJe&ceglke=s JeJenejs (ie=ne) es ie=efvle les ie=nmLeeoe (eme) (Jee) (Fn)
Deeqmceved mebmeejs (Demcew) (yeeCes) Jesos ejefJeos peveee (Demcew) (#e$eee) jepeOece&efveee (ceefn) cenled (Mece&)
ie=nb megKeb Jee (e) osenf (mJeene) meleee efeeee44
DevJee-ns YegJeveme Heles epeeHeles! Fn eme les leJeesHeefj ie=ne Jee eme meJee& MegYee efeee meefvle,
me lJeb veesmcew yeeCesmcew #e$eee mJeene ceefn Mece& e44
YeeJeeLe&-es ceveg<ee efJelkegueb jepekegueb e efveleb Je&eefvle, les cenlmegKeceeHvegJeefvle44
HeoeLe&-ns (YegJeveme) Iej kes (Heles) mJeeceer (epeeHeles) epee keer j#ee kejves Jeeues Heg<e! (Fn) Fme
mebmeej ceW (eme) efpeme (les) lesjs (GHeefj) Deefle Gelee kees osvesnejs Gece JeJenej ceW (ie=ne) HeoeLeeX kes
enCe kejvesnejs ie=nmLe ceveg<e Deeefo (Jee) Jee (eme) efpemekeer meye Gece efeee nQ (me) mees let (ve)
nceejs (Demcew) Fme (yeeCes) Jeso Deewj F&ej kes peevevesnejs ceveg<e leLee (Demcew) Fme (#e$eee) jepeOece& ceW
efvejvlej efmLele #eef$ee kes efuees (mJeene) mele efeee mes (ceefn) yengle (Mece&) Iej Deewj megKe kees (e)
os44
YeeJeeLe&-pees ceveg<e efJeeveeW Deewj #eef$eeeW kes kegue kees efvele ye{eles nQ, Jes Delevle megKe kees ee
nesles nQ44
mecegesmeerleme MegveMesHe $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ DeefMvo~ ceOece mJej
meNcegesefmeN veYemJeeveeN&oeveg MeNcYetce&eesNYetjefYe cee JeeefnN mJeene ceeNNleesefme ceNlee ieNCe

MeNcYetce&eesNYetjefYe cee JeeefnN mJeeneJeNmetjefmeN ogJemJee_NcYetce&eesNYetjefYe cee JeeefnN mJeene45
DeeoMeesOeee
1003
aj.
org
meNceg~ DeNefmeN~ veYemJeeved~ DeeN&oevegefjleeN&oeveg~ MeNcYetefjefle MeNcedYet~ ceeesNYetefjefle ceeNYet~ DeNefYe~ cee~
JeeNefnN~ mJeene~ ceeNNle~ DeNefmeN~ ceNleeced~ ieNCe~ MeNcYetefjefle MeNcedYet~ ceNeesNYetefjefle ceeNYet~ DeNefYe~ cee~ JeeNefnN~ mJeene~
DeNJeNmet~ DeNefmeN~ ogJemJeeved~ MeNcYetefjefle MeNcedYet~ ceNeesNYetefjefle ceeNYet~ DeNefYe~ cee~ JeeNefnN~ mJeene45
the
ary
as
am
HeoeLe&-(meceg) mecegodJevleeHees eeqmceved me (Deefme) (veYemJeeved) yeng veYees peueb efJeeles eeqmceved
me~ veYe Flegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01.12) (Dee&oeveg) e Deee&Ceeb iegCeeveeb oevegoe&lee me (MebYet)
e Meb megKeb YeeJeeefle me (ceeesYet) ees cee Deevevob YeeJeeefle me (DeefYe) DeeefYecegKes (cee) ceeced (Jeeefn)
eeHvegefn (mJeene) meleee efeeee (ceele) celeeb HeJeveeveeceeb mecyevOeer %eelee (Deefme) (celeeced) efJeog<eeced
(ieCe) mecetn (MecYet) Meb keueeCeb YeeJeeefle me (ceeesYet) megKeb YeeJegke (DeefYe) (cee) (Jeeefn)
(mJeene) (DeJemet) DeelceveesJe Fg (Deefme) (ogJemJeeved) ogJe eMemleb HeefjejCeb efJeeles eme me
(MebYet) (ceeesYet) (DeefYe) (cee) (Jeeefn) (mJeene)45
DevJee-ns efJeved! emlJeb veYemJeevee&oeveg meceg FJeeefme me mJeene MebYetce&eesYet mevceeefYeJeeefn,
emlJeb ceelees celeeb ieCe FJeeefme me mJeene MecYetce&eesYetmmevceeefYeJeeefn, emlJeb ogJemJeeveJemetefjJeeefme me
lemceeled mJeene MecYetce&eesYet mevceeefYeJeeefn45
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ es ceveg<ee mecegJeodiecYeerje jlvee{ee $epeJees JeeegJeod
yeefuee efJeled HejesHekeeefjCe mJeelceJeled meJex<eeb j#ekeemmeefvle, le SJe meJex<eeb keueeCeb megKeb e keleg
MekevegJeefvle45
HeoeLe&-ns efJeved! pees let (veYemJeeved) efpemekes meceerHe peue Deewj (Dee&oeveg) Meerleue iegCeeW kee osves
Jeeuee Deewj (meceg) efpemeceW Gue-Heue peue efiejles Gme meceg kes meceeve (Deefme) nw, Jen (mJeene) mele
efeee mes (MecYet) Gece megKe Deewj (ceeesYet) meeceeve megKe GlHeVe kejeves Jeeuee neslee ngDee (cee) cegPekees
(DeefYe, Jeeefn) meye Deesj mes ee nes let (ceele) HeJeveeW kee mecyevOeer peevevesneje (celeeced) efJeeveeW kes
(ieCe) mecetn kes meceeve (Deefme) nw, Jen (mJeene) Gece efeee mes (MecYet) efJeMes<e Hejpevce kes megKe Deewj
(ceeesYet) Fme pevce ceW meeceeve megKe kee GlHeVe kejves Jeeuee neslee ngDee (cee) cegPe kees (DeefYe, Jeeefn) meye
Deesj mes ee nes, pees let (ogJemJeeved) eMebefmele melkeej mes egkele (DeJemet) DeHeveer j#ee eenves Jeeues kes meceeve
(Deefme) nw, Jen (mJeene) Gece efeee mes (MecYet) efJeMes<e megKe Deewj (ceeesYet) meeceeve DeHeves megKe kee
GlHeVe kejvesneje neslee ngDee (cee) cegPe kees (DeefYe, Jeeefn) meye Deesj mes ee nes45
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees ceveg<e meceg kes meceeve iecYeerj Deewj jlveeW mes
egkele, keesceue HeJeve kes legue yeueJeeved, efJeeveeW kes legue HejesHekeejer Deewj DeHeves Deelcee kes legue meye keer j#ee
kejles nQ, Jes ner meye kes keueeCe Deewj megKeeW kees kej mekeles nQ45
eemle Fleme MegveMesHe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Yegefjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
1004
epegJexoYee<es
aj.
org
HegveefJe&og<ee eEke kee&Jeefceleen
efHej efJeeved kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eemles DeivesN metexN eesN efoJeceeleNvJeefvle jeqMceefYe~

leeefYeveexDeNe meJee&Yeer Nes peveee vemke=efOe46
ee~ lesN~ DeNivesN~ metex~ e~ efoJeced~ DeeNleNvJevleerleeleNvJeefvle~ jeqMceefYeNefjefle jeqMceefYe~ leeefYe~ veN~ DeNe~
meJee&efYe~ Nes~ peveee~ veN~ ke=efOeN46
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ee) (les) leJe (Deives) Hejcesej efJeved Jee (metex) meefJeleefj eeCes Jee (e) oere
eerleees Jee (efoJeced) ekeeMeced (DeelevJeefvle) meJe&lees efJemle=Ceefvle (jeqMceefYe) (leeefYe) eqiYe (ve) Demceeved
(Dee) (meJee&efYe) (es) eereflekejee (peveee) (ve) Demceeved (ke=efOe) keg46
DevJee-ns Deives efJeved! ee metex e meefvle, ee jeqMceefYeefo&JeceelevJeefvle, leeefYe meJee&efYemles
eqiYeje ve mebeespee, es peveee e vemke=efOe46
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ eLee Hejcesej metee&oerveeb ekeeMekeeveeceefHe ekeeMekeesefmle,
leLeeveteevees efJeeved efJeog<eeceefHe efJeeeeoes YeJeefle, eLesejes$e peieefle meJex<eeb meles efecemeleseEe peveeefle,
leLee efJeeveHeeejsled46
HeoeLe&-ns (Deives) Hejcesej Jee efJeved! (ee) pees (metes&) mete& Jee eeCe ceW (e) oeref Jee eerelf e nQ
Deewj pees (jeqMceefYe) DeHeveer efkejCeeW mes (efoJeced) ekeeMe kees (DeelevJeefvle) meye Deesj mes Hewueeleer nQ, (leeefYe)
Gve (meJee&efYe) meye (les) DeHeveer oeref Jee eerefleeeW mes (Dee) Deepe (ve) nce ueesieeW kees mebegkele kejes Deewj
(es) eerefle kejvesnejs (peveee) ceveg<e kes DeLe& (ve) nce ueesieeW kees (ke=efOe) efveele kejes46
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ pewmes Hejcesej mete& Deeefo ekeeMe kejvesnejs ueeskeeW kee Yeer
ekeeMe kejvesneje nw, Jewmes meye Mee kees eLeeJeled kenves Jeeuee efJeeved efJeeveeW kees Yeer efJeee osvesneje neslee nw~
pewmes F&ej Fme mebmeej ceW meye eeefCeeeW keer mele ceW efe Deewj Demele ceW Deefe kees GlHeVe kejlee nw, Jewmee
efJeeved Yeer DeeejCe kejs46
ee Je Fleme MegveMesHe $eef<e~ ye=nmHeefleoxJelee~ Dee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
ee Jees osNJee metexN eesN iees<Jees<eg ee e~

FveiveerN leeefYeN meJee&YeerN e vees Oee ye=nmHeles47
DeeoMeesOeee
1005
aj.
org
ee~ JeN~ osNJee~ metex~ e~ iees<eg~ Dees<eg~ ee~ e~ Fveiveer~ leeefYe~ meJee&efYe~ eced~ veN~ OeNeN~
ye=nNmHeNlesN47
as
am
HeoeLe&-(ee) (Je) eg<ceekeced (osJee) efJeebme (mete&s) ejeejelceefve peieoerejs (e) eerlee
(iees<eg) efkejCeseqves<eg ogiOeeefooe$eer<eg Jee (Dees<eg) Jeeflegjeefo<eg (ee) (e) eerlee (Fveiveer) Fv
eefmees efJeegoeqive HeeJekeMe (leeefYe) (meJee&efYe) (eced) eerelf eced (ve) Demceekeb ceOes (Oee) Oejle
(ye=nmHeles) ye=nleeb HeoeLee&veeb Heles Heeuekesej47
DevJee-ns ye=nmHeles~ osJee ee Jemmetex ees ee iees<Jees<eg e meefvle, ee Jewleseq<Jeveiveer Jeexles, leew
e leeefYemmeJee&Yeer eqiYeveex eb Oee47
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ eLee Hejcesejes ieJeeefoHeeueves HeoeLe&efJeeeeeb e meJee&ved ceveg<eeved
esjeefle, leLewJe efJeebmeesHeeejseg47
HeoeLe&-ns (ye=nmHeles) ye[s-ye[s HeoeLeeX keer Heeuevee kejvesnejs F&ej Deewj (osJee) efJeeved ceveg<ees!
(ee) pees (Je) legce meyeeW keer (metex) ejeej ceW Jee Hejcesej ceW DeLee&led F&ej keer DeHeves ceW Deewj legce
efJeeveeW keer F&ej ceW (e) eerefle nQ Jee (ee) pees Fve (iees<eg) efkejCe, Feqve Deewj ogiOe osves Jeeueer ieew Deewj
(Dees<eg) Deeqive leLee Iees[
e Deeefo ceW (e) eerelf e nQ Jee pees Fve ceW (Fveiveer) eefme efyepegueer Deewj Deeie
Jee&ceeve nQ, Jes Yeer (leeefYe) Gve (meJee&efYe) meye eerefleeeW mes (ve) nce ueesieeW ceW (eced) eerelf e kees (Oee)
mLeeHeve kejes47
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ pewmes Hejcesej ieew Deeefo keer j#ee Deewj HeoeLe&efJeee ceW meye
ceveg<eeW kees esjCee oslee nw, Jewmes ner efJeeved ueesie Yeer DeeejCe efkeee kejW47
the
ary
eVe Fleme MegveMesHe $eef<e~ ye=nmHeefleoxJelee~ Yegjiee<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
e vees Oesefn yeeeNCes<eg eN jepemeg vemke=efOe~

eNb efJeMes<eg Mets<eg ceefe Oesefn Nee eced48
eced~ veN~ OesNefnN~ yeeNeNCes<eg~ eced~ jepeNeqmJeefleN jepemeg~ veN~ ke=efOeN~ eced~ efJeMes<eg~ Mets<eg~ ceefe~ OesNefnN~
Nee~ eced48
HeoeLe&-(eced) esce (ve) Demceekeced (Oesefn) Oej (yeeeCes<eg) yeeefJelmeg (eced) eerelf eced (jepemeg)
#eef$ees<eg jepeHeg$es<eg (ve) Demceekeced (ke=efOe) keg (eced) (efJeMes<eg) efJe#eg epeemeg YeJes<eg JeefCeipeves<eg (Mets<eg)
mesJekes<eg (ceefe) (Oesefn) (ee) eerlee (eced) eerefleced48
1006
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns peieoerej Jee efJeBmlJeb vees yeeeCes<eg ee eb Oesefn, vees jepemeg ee eb ke=efOe, efJeMes<eg
Mets<eg ee eb ceefe e ee eb Oesenf 48
YeeJeeLe&-De$e Mues<eeueej~ eLee Hejcesej He#eHeeleb efJenee yeeeCeeefoJeCex<eg meceeveeb eerelE e kejeself e,
leLewJe efJeebmeesefHe legueeb eerelE e kege&g~ es nerejiegCekece&mJeYeeJeeod efJee Jee&vles, les meJex
veereeefmlejmkejCeeree YeJeefvle48
HeoeLe&-ns peieoerej Jee efJeved! DeeHe (ve) nce ueesieeW kes (yeeeCes<eg) yeeJesee efJeeveeW ceW (ee)
eerelf e mes (eced) eerelf e kees (Oesefn) Oejes, mLeeHeve kejes (ve) nce ueesieeW kes (jepemeg) jepeHetle #eef$eeeW ceW eerelf e
mes (eced) eerefle kees (ke=efOe) kejes (efJeMes<eg) epeepeveeW ceW ngS JewMeeW ceW leLee (Mets<eg) MeteW ceW eerelf e mes
(eced) eerefle kees Deewj (ceefe) cegPe ceW Yeer eerelf e mes (eced) eerelf e kees (Oesefn) mLeeHeve kejes48
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW Mues<eeueej nw~ pewmes Hejcesej He#eHeele kees es[
yeeeCeeefo keCeeX ceW meceeve
eerefle kejlee nw, Jewmes ner efJeeved ueesie Yeer meceeve eerelf e kejW~ pees F&ej kes iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe mes efJe
Jee&ceeve nQ, Jes meye veere Deewj eflejmkeej kejves eesie nesles nQ48
leJesleme MegveMesHe $eef<e~ ye=nmHeefleoxJelee~ efvee=keJejer ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<ewefJe&oeejCeereefceleen
as
ceveg<eeW kees efJeeveeW kes legue DeeejCe kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee
nw
leJee eeefceN yeeCeeN JevoceeveNmleoe MeemlesN epeceevees nNefJeefYe&~

Dens[ceevees JeCesNn yeesNOegMemeN cee veNDeeeg ecees<eer49
the
ary
leled~ lJeeN~ eeNefce~ yeeCee~ Jevoceeve~ leled~ Dee~ MeeNmlesN~ epeceeve~ nNefJeefYe&Nefjefle nNefJeefYe~ JeNNCeN~ FNn~
yeesNefOeN~ GMeNmeslegMeme~ cee~ veN~ Deeeg~ e~ ceesN<eerN49
HeoeLe&-(leled) (lJee) (eeefce) eeHveesecf e (yeeCee) Jesovs e (Jevoceeve) mlegJeve meved (leled) esce (Dee)
(Meemles) Fefle (epeceeve) ees epeles me (nefJeefYe&) neslegcenz mebmke=lew&Jew (Dens[ceeve) melke=le
(JeCe) Jej (Fn) (yeesefOe) yegOemJe (GMebme) e Gved yentve Mebmeefle lelmecyegew (cee) efve<esOes (ve)
Demceeved (Deeeg) (e) (cees<eer) eesjes49
DevJee-ns GMebme JeCe! yeeCee Jevoceevees epeceeveesns[ceevees nefJeefYe&e&oeMeemles, leonb eeefce
eogececeeegmlJeeefeleenb eeefce, leJeceefHe eeHvegefn, lJeefcen leod yeeseOf e lJe veesmceekeb leoeegcee& ecees<eer49
1007
DeeoMeesOeee
am
aj.
org
YeeJeeLe&-DeeHlee efJeebmees eefosegmleosJe ceveg<ewjes f<eleJeced, ve kesveeefHe kes<eeefeod efJeog<eeceveeoj

keee&~ ve Keueg erHeg<ewjyeeeee&egkeleenejefJenejJeefYeeejeefleefJe<eeemekeleeefoefYejeeg keoeefHe
meveereced49
HeoeLe&-ns (GMebme) yengleeW keer eMebmee kejvesnejs (JeCe) es efJeved! (yeeCee) Jeso mes
(Jevoceeve) mlegefle kejlee ngDee (epeceeve) e%e kejves Jeeuee (Dens[ceeve) melkeej kees ee ngDee Heg<e
(nefJeefYe&) nesce kejves kes eesie Des yeveees ngS HeoeLeeX mes pees (Dee, Meemles) DeeMee kejles nw, (leled) Gmekees
ceQ (eeefce) ee nesTb leLee efpeme Gece (Deeeg) meew Je<e& keer Deeegoe& kees (lJee) lesje Deeee kejkes ceQ ee
nesTb (leled) Gme kees let Yeer ee nes, let (Fn) Fme mebmeej ceW Gkele Deeegoe& kees (yeesefOe) peeve Deewj let (ve)
nceejer Gme Deeegoe& kees (cee, e, cees<eer) cele eesj49
YeeJeeLe&-meleJeeoer, MeeJesee, meppeve, efJeeved pees eens Jener eenvee ceveg<eeW kees Yeer kejveer
eeefnes~ efkemeer kees efkevneR efJeeveeW kee Deveeoj ve kejvee eeefnes leLee er Heg<eeW kees yeeee&leeie, Deeesie
Deenej-efJenej, JeefYeeej, Delevle efJe<eeemeeqkele Deeefo Keess keeceeW mes Deeegoe& kee veeMe keYeer ve kejvee
eeefnes49
mJeCe& Iece& Fleme MegveMesHe $eef<e~ metee&s osJelee~ Yegefjiee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
as
keerMee pevee HeoeLee&ved MegvOevleerlegHeefoMeles

kewmes peve HeoeLeeX kees Meg kejles nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
mJeNCe& IeNce& mJeene mJehCee&ke& mJeene mJehCe& Mege mJeeneN mJehCe& peesefleN mJeeneN mJehCe& mete&N
mJeene50
the
ary
mJe~ ve~ IeNce&~ mJeene~ mJe~ ve~ DeNke&~ mJeene~ mJe~ ve~ Mege~ mJeene~ mJe~ ve~ peesefle~ mJeene~
mJeN~ ve~ mete&~ mJeene50
HeoeLe&-(mJe) megKeced (ve) FJe (Iece&) leeHe (mJeene) meleee efeeee

Deeqive (mJeene) (mJe) (ve) FJe (Mege) Jeeeg (mJeene) (mJe) (ve) FJe
(mJeene) (mJe) (ve) FJe (mete&) (mJeene)50
DevJee-ns ceveg<ee! eLee mJeene mJeve& Iece& mJeene mJevee&ke& mJeene
peeself e mJeene mJeve& mete& meeled, leLee eteceHeeejle50
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ e%ekeeefjCees ceveg<ee megievOeeefJenescew
Megeved keeg MekevegJeefvle, esve jesiejeefnlesve meJex<eeb oerIee&eg meeled50
(mJe) (ve) FJe (Deke&)

(peesefle) efJeeglees oeref
mJeve& Mege mJeene mJeve&
meJee&ved JeeJeeefoHeoeLee&ved
1008
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (mJeene) mele efeee mes (mJe) megKe kes (ve) meceeve (Iece&) eleeHe
(mJeene) mele efeee mes (mJe) megKe kes (ve) legue (Deke&) Deeqive (mJeene) mele efeee mes (mJe) megKe kes
(ve) meMe (Mege) Jeeeg (mJeene) mele efeee mes (mJe) megKe kes (ve) meceeve (peesefle) efyepegueer keer eceke
(mJeene) mele efeee mes (mJe) megKe kes (ve) meceeve (mete&) mete& nes, Jewmes legce Yeer DeeejCe kejes50
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ e%e kes kejves Jeeues ceveg<e megieefvOeegkele Deeefo HeoeLeeX kes
nesce mes mecemle Jeeeg Deeefo HeoeLeeX kees Meg kej mekeles nQ, efpememes jesie#ee neskej meye keer yengle Deeegoe&
nes50
Deeqiveefceleme MegveMesHe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ mJeje[e<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
keerMee veje megefKevees YeJevleerlegHeefoMeles
am
kewmes vej megKeer nesles nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNeqiveb egveeqpceN MeJemee Ie=lesve efoNJe megHeNCe Jeemee ye=nvleced~

lesve JeNeb iecesce yeNOveme efJeNHeN mJeesh neCeeNDeefOeN veekecegeNceced51
DeNeqiveced~ egveNeqpceN~ MeJemee~ Ie=lesve~ efoNJeced~ megHeNCe&efceefle megHeNCe&ced~ Jeemee~ ye=nvleced~ lesve~ JeNeced~ ieNcesNceN~
yeNOveme~ efJeNHeced~ mJe~ neCee~ DeefOe~ veekeced~ GNeNceced51
the
ary
as
HeoeLe&-(Deeqiveced) HeeJekeced (egveeqpce) megievOew&Jeweg&keleb kejesecf e (MeJemee) yeuesve (Ie=lesve) Deepesve

(efoJeced) efoefJe MegiegCes YeJeced (megHeCe&ced) megg HeeueveHetefle&kejced (Jeemee) JeeHlee (ye=nvleced) cenevleced (lesve)
(Jeeced) (iecesce) iesce~ De$e yengueb voefme [Dee02.4.73] Fefle MeHees uegked (yeOveme) cenle (efJeHeced)
efJeeved eefJeeved Heeefle esve leled (mJe) megKeced (neCee) jesnle (DeefOe) GHeefjYeeJes (veekeced)
DeefJeeceeveogKeced (Gececed) esced51
DevJee-Denb Jeemee ye=nvleb efoJeb megHeCe&ceeive MeJemee Ie=lesve egveeqpce, lesve mJees neCee Jeeb yeOveme
efJeHecegeceb veekeceefOeiecesce51
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Deiveew megmebmke=leeefve megievOeeefoegkeleeefve JeeefCe eef#eHe JeeJeeefoMegefeje
meJee&ved megKeeefvle, leslegeceb megKeceeHvegJeefvle51
HeoeLe&-ceQ (Jeemee) Jeeeg keer Jeeef mes (ye=nvleced) ye[s ngS (efoJeced) Meg iegCeeW ceW eefme nesves
Jeeues (megHeCe&ced) Des ekeej j#ee kejves ceW HeefjHetCe& (Deeqiveced) Deeqive kees (MeJemee) yeueoeeke (Ie=lesve) Ieer
Deeefo megieefvOele HeoeLeeX mes (egveeqpce) egkele kejlee ntb (lesve) Gmemes (mJe) megKe kees (neCee) Dee{ ngS
(Jeeced) nce ueesie (yeOveme) ye[s mes ye[s kes (efJeHeced) Gme JeJenej kees efke efpememes meeceeve Deewj efJeMes<e
DeeoMeesOeee
1009
aj.
org
YeeJe mes eJesMe ngS peerJeeW keer Heeuevee keer peeleer nw Deewj (Gececed) Gece (veekeced) ogKejefnle megKemJeHe
mLeeve nw, Gmekees (DeefOe, iecesce) ee nesles nQ51
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Des yeveeS ngS megieefvOe Deeefo mes egkele HeoeLeeX kees Deeie ceW es[
kej HeJeve
Deeefo keer Megef mes meye eeefCeeeW kees megKe osles nQ, Jes Delevle megKe kees eeHle nesles nQ51
FceeefJeleme MegveMesHe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[e<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
FNceew les HeN#eeJeNpejew HeleNefl$eCeewN eeYeeN: j#ee:meHeNn:meives~

leeYee Helesce megke=leeceg ueesNkeb e$eN$e<eees peNiceg eLeceNpee HegjeNCee52
am
FNceew~ lesN~ HeN#eew~ DeNpejew~ HeNleNef$eCeew~ eeYeeced~ j#ee:efme~ DeNHeNnmeerleHeNnefme~ DeNivesN~ leeYeeced~ HeNlesNceN~
megke=leeNefceefle megke=leeced~ TNFlBet~ ueesNkeced~ e$e~ $e<ee~ peNiceg~ eNLeNceNpee Fefle eLeceNpee~ HegjeNCee52
the
ary
as
HeoeLe&-(Fceew) (les) leJe (He#eew) Heefjenew keee&keejCeHeew (Depejew) DeefJeveeefMeveew (Heleef$eCeew)

Hele$eeCetodOJe&ieceveeefve meefvle eeesmleew (eeYeeced) (j#eebefme) ogeved oes<eeved Jee (DeHenbefme) otjs eef#eHeefme
(Deives) DeeqiveefjJe Jee&ceeve lespeeqmJeved efJeved (leeYeeced) (Helesce) iesce (megke=leeced) MeesYevecekee<e&gmles
megke=lemles<eeced (G) efJelekex (ueeskeced) Jeceevevoced (e$e) ($e<ee) JesoeLe&efJeo (peiceg) ieleJevle
(eLecepee) eLeces efJemleerCex yeeefCe peelee eefmee (HegjeCee) Hegje DeOeevemecees veJeervee52
DevJee-ns Deives! les eeefJeceew Heleef$eCeeJepejew He#eew mlees eeYeeb j#eebmeHenbefme, leeYeeceg leb megke=leeb
ueeskeb Jeeb Helesce, e$e eLecepee HegjeCee $e<eees peiceg52
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLeee efJeebmees oes<eeved nlJee Oecee&efomeodiegCeeved ie=nerlJee yee
eeHeevevoefvle, leLewleeved eeHe ceveg<ewjefHe megKeefeleJeced52
HeoeLe&-ns (Deives) Deeqive kes meceeve eleeHe Jeeues efJeved! (les) DeeHekes pees (Fceew) es (Heleef$eCeew)
Ge esCeer kees ee ngS (Depejew) keYeer ve vener nesles Depej-Decej (He#eew) keee&keejCe He meceerHe kes
HeoeLe& nQ (eeYeeced) efpevemes DeeHe (j#eebefme) og eeefCeeeW kee oes<eeW kees (DeHenbefme) otj yene osles nQ, (leeYeeced)
Gvemes (G) ner Gme (megke=leeced) megke=leer meppeveeW kes (ueeskeced) osKeves eesie Deevevo kees nce ueesie (Helesce)
HengBeW (e$e) efpeme Deevevo ceW (eLecepee) meJe&Jee Hejcesej ceW eefme Jee DeefleefJemleejegkele Jeso ceW eefme
DeLee&led Gmekes peeveves mes keerefle& Heees ngS (HegjeCee) Heefnues He{ves kes mecee veJeerve ($e<ee) JesoeLe& peeveves
Jeeues efJeeved $eef<epeve (peiceg) HengBes52
1010
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes MeeJesee efJeeved peve oes<eeW kees Keeskes, Oece&
Deeefo Des iegCeeW kee enCe kej, yee kees ee neskes, Deevevoegkele nesles nQ, Jewmes Gvekees Heekej ceveg<eeW kees Yeer
megKeer nesvee eeefnes52
Fvogefjleme MegveMesHe $eef<e~ FvogoxJelee~ Dee<eea He*deqkeleMvo~ Heece mJej
efJeef eEke keee&efceleen
efJeeveeW kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
Fvogo&g#e MesNve$eNleeJeeN efnjCeHe#e Mekegvees YegjCeg~

ceNnevlmeNOemLes OegJeDee efve<eeesN vecemlesDemleg cee cee efnmeer53
am
Fvog~ o#e~ MesNve~ $eNleeJesle=leJee~ efnjCeHe#eN FefleN efnjCeHe#e~ MeNkegve~ YegjCeg~ ceNneved~ meNOemLeN Fefle
meNOemLes~ OegJe~ Dee~ efve<ee~ efvemee FefleN efvemee~ vece~ lesN~ DeNmleg~ cee~ ceeN~ efnNmeerN53
the
ary
as
HeoeLe&-(Fvog) ev FJe Dee&mJeYeeJe (o#e) yeueeelege&egkele (Mesve) Mesve FJe Hejeeceer

($eleeJee) $eleme meleme mecyevOees efJeeles eme me~ De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~
megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle [eosMe (efnjCeHe#e) efnjCeme megJeCe&me He#e Heefjenes eme me
(Mekegve) Meeqkeleceeved (YegjCeg) Yeee& (ceneved) (meOemLes) men mLeeves (OegJe) efveMeue (Dee) mecevleeled
(efve<ee) efvelejeb efmLele (vece) melkejCeced (les) legYeced (Demleg) (cee) efve<esOes (cee) ceeced (efnbmeer)
lee[es53
DevJee-ns efJeved! meYesMe emlJeefcevogo&#e Mesve $eleeJee efnjCeHe#e Mekegvees YegjCegce&neved meOemLe
Deeefve<eees OegJe mevcee cee eEnmeermlemcew lesmceekeb veceesmleg53
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ Fn peieefle efJeebme efmLeje YetlJee meJee&ved efJeeeefLe&ve
megefMeef#eleeved kege&ge&lemles eEnmekee ve YeJeseg53
HeoeLe&-ns efJeved! meYeeHeefle pees DeeHe (Fvog) evcee kes meceeve Meerleue mJeYeeJe meefnle (o#e) yeue
elegjeF& egkele (Mesve) yeepe kes meceeve Hejeeceer ($eleeJee) efpevekee mele kee mecyevOe efJeeceeve nw Deewj
(efnjCeHe#e) megJeCe& kes ueeYe Jeeues (Mekegve) Meeqkeleceeved (YegjCeg) meye kes Heeuevesnejs (ceneved) meye mes ye[s
(meOemLes) otmejs kes meeLe mLeeve ceW (Dee, efve<ee) efvejvlej efmLele (OegJe) efveMeue ngS (cee) cegPes (cee) cele
(eEnmeer) ceejes, Gve (les) DeeHekes efuees nceeje (vece) melkeej (Demleg) ee nes53
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ Fme mebmeej ceW efJeeved peve efmLej neskej meye
efJeeeefLe&eeW kees Deer efMe#ee mes egkele kejW, efpememes Jes eEnmee kejvesnejs ve nesJeW53
efoJe Fleme ieeueJe $eef<e~ FvogoxJelee~ Yegefjiee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeeoMeesOeee
1011
aj.
org
eEke Yetlees pevees oerIee&egYe&JeleerlegHeefoMeles
kewmee ceveg<e oerIe&peerJeer neslee nw? Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
efoNJees cete&efme He=efLeNJee veeefYeNie&NHeecees<eOeerveeced~

efJeNeeeg Mece& meNeLeeN vecemHeNLes54
efoNJe~ cete&~ DeNefmeN~ He=efLeNJee~ veeefYe~ Tke&d~ DeNHeeced~ Dees<eOeerveeced~ efJeNeeegefjefle efJeNeDeeeg~ Mece&~ meNeLeeN
Fefle meNeLee~ vece~ HeNLes54
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efoJe) ekeeMeme (cete&) efMej FJe Jee&ceeve (Deefme) (He=efLeJee) (veeefYe) yevOeveefceJe
(Tke&d) jme (DeHeeced) peueeveeced (Dees<eOeerveeced) (efJeeeeg) HetCee&eg (Mece&) MejCeced (meeLee) eLemee
eKeee men Jee&ceeve (vece) DeVeced (HeLes) ceeiee&e54
DevJee-ns efJeved! emlJeb efoJees cete& He=efLeJee veeefYejHeecees<eOeerveecetefie&Je efJeeeeg meeLee Deefme, me
lJeb HeLes vece Mece& e eeHvegefn54
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ees ceveg<ees veeeJeeved #eceeJeeved Deew<eOemesJeer egkeleenejefJenejes
efpeleseqvees YeJeefle, me Meleeegpee&eles54
HeoeLe&-ns efJeved! pees DeeHe (efoJe) ekeeMe DeLee&led eleeHe kes (cete&) efMej kes meceeve (He=efLeJee)
He=efLeJeer kes (veeefYe) yevOeve kes meceeve (DeHeeced) peueeW Deewj (Dees<eOeerveeced) Dees<eefOeeeW kes (Tke&d) jme kes
meceeve (efJeeeeg) HetCe& meew Je<e& peerves Jeeues Deewj (meeLee) keerelf e&egkele (Deefme) nQ, mees DeeHe (HeLes) mevceeie& kes
efuees (vece) DeVe (Mece&) MejCe Deewj megKe kees ee nesDees54
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees ceveg<e veeeJeeved, menveMeerue, Deew<eOe kee mesJeve
kejves Deewj Deenej-efJenej mes eLeeeesie jnves Jeeuee, FeqveeW kees JeMe ceW jKelee nw, Jen meew Je<e& keer DeJemLee
Jeeuee neslee nw54
efJeelesleme ieeueJe $eef<e~ FvogoxJelee~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvece&veg<ew eEke kee&JeefcelegHeefoMeles
efJeeme cet&VeefOe efleefme efeNle mecegs lesN oeceNHmJeeegjNHees oeesoNefOeb efYevle~

efoNJemHeNpe&veeoNvleefj#eeled He=efLeNJeemlelees veesN Je=eeJe55
efJeeme~ cet&ved~ DeefOe~ efleNNefmeN~ efeNle~ meNcegs~ lesN~ oeced~ DeNHmeg~ Deeeg DeNHe~ oNeN~ GNoNefOeefcelegoNefOeced~
efYeNvleN~ efoNJe~ HeNpe&veeled~ DeNvleefj#eeled~ He=efLeNJee~ lele~ veN~ Je=ee~ DeNJeN55
1012
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(efJeeme) meJe&me peiele (cet&ved) (DeefOe) GHeefj (efleefme) (efele) (mecegs) Devleefj#eJeod
Jees Hejcesejs (les) leJe (oeced) (DeHmeg) eeCes<eg (Deeeg) peerJeveced (DeHe) eeCeeved (oe) ooeefme
(GoefOeced) GokeOeejkeb meeiejced (efYevle) efYeveeqlme (efoJe) ekeeMeeled (Hepe&veeled) cesIeeled (Devleefj#eeled)
DeekeeMeeled (He=efLeJee) Yetces (lele) lemceeled (ve) (Je=ee) (DeJe) j#e55
DevJee-ns efJeved! emlJeb efJeeme cet&ved efele mete& FJeeefOeefleefme, eme les mecegs
oeceHmJeeegjefmle, me lJeceHees oeesoeEOe efYevle, ele meteex efoJeesvleefj#eeled Hepe&veeled He=efLeJee Je=ee
meJee&veJeefle, lelees veesmceeveJe55
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ es ceveg<ee mete&JelmegKeJe<e&kee GeceeeeefjCees YeJeefvle, les
meJee&ved megefKeve keeg MekevegJeefvle55
HeoeLe&-ns efJeved! pees DeeHe (efJeeme) meye mebmeej kes (cet&ved) efMej Hej (efele) efJejepeceeve mete& kes
meceeve (DeefOe, efleefme) DeefOekeej Heees ngS nQ, efpeve (les) DeeHekee (mecegs) Devleefj#e kes legue JeeHeke
Hejcesej ceW (oeced) ceve (DeHmeg) eeCeeW ceW (Deeeg) peerJeve nw, Gve (DeHe) eeCeeW kees (oe) osles nes,
(GoefOeced) meceg kee (efYevle) Yesove kejles nes, efpememes mete& (efoJe) ekeeMe (Devleefj#eeled) DeekeeMe
(Hepe&veeled) cesIe Deewj (He=efLeJee) Yetefce mes (Je=ee) Je<ee& kes eesie mes meye ejeej eeefCeeeW keer j#ee kejlee nw,
(lele) Fmemes DeLee&led mete& kes legue (ve) nce ueesieeW keer (DeJe) j#ee kejes55
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees ceveg<e mete& kes meceeve megKe Je<ee&ves Deewj Gece
DeeejCeeW kes kejvesnejs nQ, Jes meyekees megKeer kej mekeles nQ55
F Fleme ieeueJe $eef<e~ e%ees osJelee~ Dee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
the
ary
FNes eN%ees Ye=iegefYejeMeerNoe& JemegefYe~

leme ve FNme eerNlemeN efJeCesNne ieces56
FN~ eN%e~ Ye=iegefYeNefjefleN Ye=iegefYe~ DeeNMeerNoe& FleeMeerNoe~ JemegefYeNefjefleN JemegefYe~ leme~ ve~ FNme~
eerNleme~ efJeCe~ FNn~ Dee~ ieNces56
HeoeLe&-(F) ke=le (e%e) egcen& (Ye=iegefYe) HeefjHekeJeefJe%eevew (DeeMeeroe&) e Feefmeeqb

ooeefle (JemegefYe) eeLecekeefuHekewefJe&ef (leme) (ve) Demceekeced (Fme) (eerleme) keceveereme (efJeCe)
Oeveced~ De$e megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle efJeYekelesue&gked (Fn) mebmeejs (Dee, ieces) mecevleeod ie~
Jee voefme meJex efJeOeees YeJeefvle [De01.4.9 Yee0] Fefle lJeeYeeJe56
DeeoMeesOeee
1013
aj.
org
DevJee-ns efJeved! ees JemegefYeYe&=iegefYejeMeeroe& e%e Fmlemesme eerleme e%eme mekeeMeeefon lJeVees
efJeCe Dee ieces56
YeeJeeLe&-es efJeled eelevles, le Fn Heg<keueeb efeeceeHvegJeefvle56
HeoeLe&-ns efJeved! pees (Ye=iegefYe) HeefjHetCe& efJe%eeve Jeeues (JemegefYe) eLece ke#ee kes efJeeveeW kes
(DeeMeeroe&) Feefmeef kees osves Jeeuee (e%e) e%e (F) efkeee nw, (leme) Gme (Fme) efkees ngS
(eerleme) ceveesnj e%e kes mekeeMe mes (Fn) Fme mebmeej ceW DeeHe (ve) nce ueesieeW kes (efJeCe) Oeve kees (Dee,
ieces) ee ntefpees56
YeeJeeLe&-pees efJeeveeW kes legue Dee elve kejles nQ, Jes Fme mebmeej ceW yengle Oeve kees ee nesles
nQ562
am
F Fleme ieeueJe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
FNesDeNeqivejengle efHeHee&g veFN nNefJe~ mJeNiesob osNJesYeesN vece57

FN~ DeNeqive~ DeengleN Fleengle~ efHeNHeNe&g~ veN~ FNced~ nNefJe~ mJeNiesefle mJeNiee~ FNoced~ osNJesYe~ vece57
the
ary
as
HeoeLe&-(F) melke=le DeengefleefYeJe&efOe&lees Jee (Deeqive) meYeeeOe#ees efJeeved HeeJekees Jee (Deengle)
mecevleeled leefHe&lees nglees Jee (efHeHee&g) Heeueeleg Hetjeleg Jee (ve) Demceevemceekeb Jee (Fced) megKeb lelmeeOeveb Jee
(nefJe) nefJe<ee~ mebmke=leJesCe efJeefYeeqkeleJelee (mJeiee) elmJeeved ieefle eeHveeself e leled mJeiee~ De$e
efJeYekeles megHeeb megguegied0 [Dee07.1.39] FleekeejosMe (Foced) (osJesYe) efJee (vece) DeVeb melkeejes
Jee57
DevJee-nefJejengle Feseqiveve& Fb efHeHee&g ve efHeHee&g Jee Fob mJeiee vecees osJesYeesmleg57
YeeJeeLe&-ceveg<ewjiveew eled megmebmke=leb Jeb nteles eefon yeVekeeefj peeeleslemlesve efJeoeoerveeb
melkeej kee&Je57
HeoeLe&-(nefJe) mebmkeej efkees HeoeLeeX mes (Deengle) Des ekeej le= Jee nJeve efkeee (F)
melkeej efkeee Jee DeengefleeeW mes ye{eee ngDee (Deeqive) en meYee Deeefo kee DeOe#e efJeeved Jee Deeqive (ve)
nceejs (Fced) megKe Jee megKe kes meeOeveeW kees (efHeHee&g) Hetje kejs Jee nceejer j#ee kejs (Foced) en (mJeiee)
DeHeves kees ee nesves Jeeuee (vece) DeVe Jee melkeej (osJesYe) efJeeveeW kes efuees nes57
1014
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<e Deeqive ceW Des mebmkeej mes yeveees ngS efpeme HeoeLe& kee nesce kejles nQ, mees Fme
mebmeej ceW yengle DeVe kee GlHeVe kejves Jeeuee neslee nw, Fme keejCe Gmemes efJeeved Deeefo melHeg<eeW kee melkeej
kejvee eeefnes57
eosleme efJeekecee& $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oe<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe efJeef<ees meleefveCe&eceen
Deye efJeeveeW kes efJe<ee ceW mele kee efveCe&e, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eoeketleeled meNcemegeesodOe=oes JeeN cevemees JeeN mecYe=lebN e#eg<ees Jee~

leoveg esle megke=leeceg ueesNkeb e$eN$e<eees peNiceg eLeceNpee HegjeNCee58
am
eled~ DeeketleeNefoleeketleeled~ meNcemegeesNefoefle meNcedDemegeesled~ No~ JeeN~ ceveme~ JeeN~ mecYe=l eNefceefleN mecedYe=leced~
e#eg<e~ JeeN~ leled~ DeNvegesleslevegesle~ megke=leeNefceefle megke=leeced~ TNFlBet~ ueesNkeced~ e$e~ $e<ee~ peNiceg~ eNLeNceNpee~
HegjeNCee58
the
ary
as
HeoeLe&-(eled) (Deeketleeled) Glmeeneled (mecemegeesled) meceked eeHvegeeled~ De$e yengueb voefme

[Dee02.4.76] Fefle MeHe Mueg (o) Deelceve (Jee) eeCeeled (cevemee) mebkeuHeefJekeuHeelcekeeled (Jee)
yegeeos (mecYe=leced) meceied Oe=leced (e#eg<e) ele#eeosejf eqveeslHeVeeled (Jee) ees$eeefoYe (leled) (Devegesle)
Deevegketuesve eeHvegle (megke=leeced) cegceg#etCeeced (G) (ueeskeced) oMe&vemegKemeeleb cees#eHeob Jee (e$e) eeqmceved
($e<ee) JesoefJeeeHegjmmeje Hejceeesefieve (peiceg) ielee (eLecepee) Demceoeoew peelee (HegjeCee)
DemceoHes#eeeeb eeeervee58
DevJee-ns meleemeleefpe%eemeJees pevee! eteb eoeketlee=oes Jee cevemees Jee e#eg<ees Jee mebYe=leceefmle,
lelmecemegeesole eLecepee HegjeCee $e<eees e$e peicegmleb megke=leeceg ueeskecevegesle58
YeeJeeLe&-eoe ceveg<ee meleemeleefveCe&eb efpe%eemesegmleoe eeoerejiegCekece&mJeYeeJeeled me=efeceeled
ele#eeefoeceeCesYe DeeeeejeoelceceveesYeevegketueb meeled leeled meleefcelejomeleefceefle efveefMevegege& SJeb Oece
Hejer#eeejefvle, leseflemegKeb eeHvegJeefvle58
HeoeLe&-ns mele-Demele kee %eeve eenles ngS ceveg<ees! legce ueesie (eled) pees (Deeketleeled) Glmeen
(o) Deelcee (Jee) Jee eeCe (ceveme) ceve (Jee) Jee yegef Deeefo leLee (e#eg<e) ves$eeefo FeqveeW mes GlHeVe
ngS ele#eeefo eceeCeeW mes (Jee) Jee keeve Deeefo FeqveeW mes (mecYe=leced) Des ekeej OeejCe efkeee DeLee&led
efveMee mes erke peevee, megvee, osKee Deewj Devegceeve efkeee nw, (leled) Jen (mecemegeesled) Des ekeej ee nes,
Fme keejCe (eLecepee) nce ueesieeW mes Heefnues GlHeVe ngS (HegjeCee) nce mes eeeerve ($e<ee) JesoefJeee kes
DeeoMeesOeee
1015
aj.
org
peeveves Jeeues Hejceeesis eer $eef<epeve (e$e) peneb (peiceg) HengBes, Gme (megke=leeced) megke=efle cees#e eenles ngS
meppeveeW kes (G) ner (ueeskeced) ele#e megKe mecetn Jee cees#eHeo kees (Devegesle) Devegketuelee mes HengBees58
YeeJeeLe&-peye ceveg<e mele-Demele kes efveCe&e kes peeveves keer eenvee kejW, leye pees-pees F&ej kes iegCe,
kece& Deewj mJeYeeJe mes leLee me=efece, ele#e Deeefo Dee eceeCeeW mes, Des-Des meppeveeW kes Deeeej mes,
Deelcee Deewj ceve kes Devegketue nes, Jen mele Deewj Gmemes efYeVe Pet nw, en efveMee kejW~ pees Sssmes Hejer#ee kejkes
Oece& kee DeeejCe kejles nQ, Jes Delevle megKe kees ee nesles nQ58
Sleefceleme efJeekecee& $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
SNle meOemLeN Heefj les ooeefceN eceeNJenesJeNefOeb peeNleJesoe~

DeNvJeeNieNvlee eN%eHeefleJeexNDe$eN le mce peeveerle Hejces Jeesceved59
SNleced~ meNOeNmLesefle meOemLe~ Heefj~ lesN~ oNoeNefceN~ eced~ DeeNJeneefoleeNJeneled~ MesNJeNefOeefceefle MesJeNefOeced~ peeNleJesoeN
Fefle peeNleJesoe~ DeNvJeeNieNvleslevegDeeieNvlee~ eN%eHeefleNefjefle eN%eHeefle~ JeN~ De$e~ leced~ mceN~ peeNveerNleN~ HeNjces! JeesceNefVeefleN
efJeDeesceved59
the
ary
as
HeoeLe&-(Sleced) HetJeexkeleced (meOemLe) meceevemLeeve (Heefj) meJe&le (les) legYeced (ooeefce) (eced)
(DeeJeneled) mecevleeled eeHvegeeled (MesJeefOeced) MesJeb megKeb Oeereles eeqmceBmleb efveefOeced (peeleJesoe) peelee%ees
JesoeLe&efJeled (DevJeeievlee) Oece&cevJeeieefle (e%eHeefle) e%eme Heeueke FJe Jee&ceeve (Je) eg<ceYeced (De$e)
(leced) (mce) SJe (peeveerle) (Hejces) eke=s (Jeesceved) JeescveekeeMes59
DevJee-ns F&ejb efpe%eemeJees ceveg<ee! ns meOemLe! e peeleJesoe e%eHeeflees& MesJeefOeceeJeneoslece$e Hejces
Jeesceved Jeeb Hejceelceevecenb les leLee HeefjoeoecevJeeievleenb eb Jees eg<ceYecegHeefoMeeefve mce, leb eteb
efJepeeveerle59
YeeJeeLe&-De$e
es
ceveg<ee
efJevegketueceeejefvle,
les
meJe&JeeefHevecevleee&efceCeceerejb eegcen&efvle59
HeoeLe&-ns F&ej kes %eeve eenves Jeeues ceveg<ees! Deewj ns (meOemLe) meceeve mLeeve Jeeues meppeve!
(peeleJesoe) efpemekees %eeve ee nw, Jen JesoeLe& kees peeveves Jeeuee (e%eHeefle) e%e keer Heeuevee kejves Jeeues kes
meceeve Jee&ceeve Heg<e (eced) efpeme (MesJeefOeced) megKeefveefOe Hejcesej kees (DeeJeneled) Des ekeej ee nesJes,
(Sleced) Fmekees (De$e) Fme (Hejces) Hejce Gece (Jeesceved) DeekeeMe ceW Jee Hejceelcee kees ceQ (les) lesjs efuees
1016
epegJexoYee<es
aj.
org
pewmes (Heefj, ooeefce) meye ekeej mes oslee ntb, GHeosMe kejlee ntb, (DevJeeievlee) Oecce& kes Devegketue euevesneje ceQ
(Je) legce meyeeW kes efuees efpeme Hejcesej kee (mce) GHeosMe keb, (leced) Gmekees legce (peeveerle) peevees59
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees ceveg<e efJeeveeW kes Devegketue DeeejCe kejles nQ,
Jes meJe&JeeHeer Devleee&ceer Hejcesej kes Heeves kees eesie nesls es nQ59
Sleefceleme efJeekece&ef<e&~ epeeHeefleoxJelee~ efvee=oe<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvemme SJe efJe<ee GHeefoMeles
efHej Gmeer efJe<ee kee Deieues cev$e ceW GHeosMe efkeee nw
SNleb peeveeLe Hejces JeesceNved osJee meOemLee efJeNo NHeceme~

eoeieeled HeNefLeefYeoxJeNeevewefjeHetex ke=CeJeeLeeNefJejmcew60
am
SNleced~ peeNveeNLeN~ HeNjces~ JeesceNefVeefle efJeDeesceved~ osJee~ meNOeNmLeeN Fefle meOemLee~ efJeNoN~ NHeced~ DeNmeN~ eled~
DeeNieeNefoleeNieeled~ HeNefLeefYeNefjefleN HeNefLeefYe~ osNJeNeevewNefjefle osJeNeevew~ FNeNHete& FleereHetex~ ke=CeNJeeNLeN~ DeeNefJe~
DeNmcewN60
the
ary
as
HeoeLe&-(Sleced) Hejceelceeveced (peeveeLe) efJepeeveerle~ uesdeeesieeseced (Hejces) (Jeesceved) (osJee)

efJeebme (meOemLee) menmLeevee (efJeo) yegeOJeced (Heced) meefeoevevomJeHeced (Deme) (eled)
(Deeieeled) mecevleeled eeHvegeeled (HeefLeefYe) ceeiez (osJeeevew) osJee Oeeefce&kee efJeebmees ieefvle es<eg lew
(FeHetex) Fb eewleb kece& e Hete mceee kece& e les (ke=CeJeeLe) kegLe (DeeefJe) eekees (Demcew)
Hejceelceves60
DevJee-ns meOemLee osJee! eteb Hejces Jeesceved Jeecesleb peeveeLeeme Heb efJeo esJeeevew
HeefLeefYejeieeomcew Hejceelceves FeHetex DeeefJe ke=CeJeeLe60
YeeJeeLe&-meJex ceveg<ee efJelmeeesieeYeemeOecee&eejw HejcesejceJeMeb peeveeregveexeseof eHetex meeOeefelegb ve
Mekevegeg, ve e cegekele eeHvegeg60
HeoeLe&- ns (meOemLee) Ske meeLe mLeeve Jeeues (osJee) efJeevees! legce (Hejces) Hejce Gece (Jeesceved)
DeekeeMe ceW Jee (Sleced) Fme Hejceelcee kees (peeveeLe) peevees Deewj (Deme) Fmekes JeeHeke (Heced) mele
ewlevecee$e Deevevocee mJeHe kees (efJeo) peevees, (eled) efpeme meefeoevevo-ue#eCe Hejcesej kees (osJeeevew)
Oeeefce&ke efJeeveeW kes (HeefLeefYe) ceeieeX mes Heg<e (Deeieeled) Des ekeej ee nesJes, (Demcew) Fme Hejcesej kes
efuees (FeHetex) Jesoeskele e%eeefo kece& Deewj Gmekes meeOeke mceee& kece& kees (DeeefJe) ekeeefMele (ke=CeJeeLe)
efkeee kejes60
DeeoMeesOeee
1017
aj.
org
YeeJeeLe&-meye ceveg<e efJeeveeW kes me, eesieeYeeme Deewj Oece& kes DeeejCe mes Hejcesej kees DeJeMe
peeveW~ Ssmee ve kejW lees e%e Deeefo eewle mceee& keceeX kees veneR efme keje mekeW Deewj ve cegeqkele Hee mekeW60
GodyegOemJesleme ieeueJe $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvemme SJe efJe<ee eeseles
efHej Jener efJe<ee kene peelee nw
GodyegOemJeeivesN eefle peeie=efnN lJeefceeHetlex meme=pesLeeceNeb e~

DeNeqmcevlmeNOemLesNDeOegejeqmceNved efJees osJeeN epeceeveMe meerole61
Gled~ yegOeNmJeN~ DeNivesN~ eefle~ peeNie=efnN~ lJeced~ FNeNHetex FleereHetex~ meced~ me=pesNLeeNced~ DeNeced~ eN~ DeNeqmceved~
meNOemLeN Fefle meNOemLes~ DeefOe~ GejeqmceNefVelegledlejeqmceved~ efJees~ osNJeeN~ epeceeve~ eN~ meerNoNleN61
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Gled) TOJe&ced (yegOemJe) peeveerenf (Deives) DeeqiveefjJe Jee&ceeve Heg<e (eefle) (peeie=efn)
epeceeveb eyeesOeeeefJeeeefveeb He=Lekeke=le efJeeeeeb peeiekeb keg (lJeced) (FeHetex) Fb e Hete e les (meced)
mebmeiex (me=pesLeeced) efve<Heeoesleeced (Deeced) yeeefJeeesHeose (e) (Deeqmceved) (meOemLes) menmLeeves (DeefOe) GHeefj
(Gejeqmceved) Geceemeves (efJees) meceee (osJee) efJeeeee keeceefeleej (epeceeve) efJeeeeoelee e%ekeee&
(e) (meerole) eflele61
DevJee- ns Deives! lJecegodyegOemJe eefle peeie=efn, lJeb eeeb FeHetex mebme=pesLeeced~ ns efJeesosJee!
ke=leseHeteex epeceeveMe eteb meOemLeseqmceVegejeqmceVeefOe meerole61
YeeJeeLe&-es meeslevee Oeercevlees efJeeeefLe&ve megmlesOeeHekew meceieOeeHeveeree megex
efJeeeYeerHmeJeesOeeHekeevegketueeejCee megex e leoOeervee DeOeeHekeemles HejmHejb eerlee meleleb efJeeesVeeEle
kege&gexleesves eMemlee efJeebme megmle Sles<eeb meleleb Hejer#eeb kege&ge&le Sles efJeeeJe&ves meleleb
eelesjBmleLeeeqlJe&iepeceeveeoees YeJeseg61
HeoeLe&-ns (Deives) Deeqive kes meceeve Jee&ceeve $eeqlJeked Hegg<e! (lJeced) let (God, yegOemJe) G, eyeesOe
kees ee nes (eefle, peeie=efn) epeceeve kees DeefJeeeHe efvee mes g[e kes efJeee ceW esleve kej, let (e) Deewj
(Deeced) en yeeefJeee kee GHeosMe kejvesneje epeceeve oesveeW (FeHetex) e%eefmeef kece& Deewj Gmekeer meeceeer
kees (mebme=pesLeeced) GlHeVe kejes~ ns (efJees) mecee (osJee) efJeevees! (e) Deewj (epeceeve) efJeee osves leLee e%e
kejvesnejs epeceeve! legce meye (Deeqmceved) Fme (meOemLes) Ske meeLe kes mLeeve ceW (Gejeqmceved) Gece Deemeve Hej
(DeefOe, meerole) yewes61
YeeJeeLe&-peew ewleve Deewj yegefceeved efJeeeLeea neW, Jes He{eves JeeueeW kees Des ekeej He{eves eeefneW~
pees efJeee keer Fe mes He{evesnejeW kes Devegketue DeeejCe kejves Jeeues neW Deewj pees Gvekes Devegketue He{evesnejs neW,
1018
epegJexoYee<es
aj.
org
Jes HejmHej eerefle mes efvejvlej efJeeeDeeW keer ye{leer kejW Deewj pees Fve He{ves-He{eves nejeW mes He=Leked Gece efJeeved
neW, Jes Fve efJeeeefLe&eeW keer meoe Hejer#ee efkeee kejW, efpememes es DeOeeHeke Deewj efJeeeLeea ueesie efJeeeDeeW keer
ye{leer kejves ceW efvejvlej eelve efkeee kejW, Jewmes $eeqlJeped, epeceeve Deewj meYe Hejer#eke efJeeved ueesie e%e keer
GVeefle efkeee kejW61
esvesleme osJeeJeosJeJeeleeJe=<eer~ efJeekecee&eqiveJee& osJelee~ efvee=oe<e&veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve me SJe efJe<ee ekeeMeles
esveN Jenefme meNnebN esveeives meJe&JesoNmeced~ lesvesNceb eN%eb vees veeN mJeoxNJes<eg ievleJes62
am
esve~ Jenefme~ meNneced~ esve~ DeNivesN~ meNJe&NJesNoNmeefceefle meJe&JesoNmeced~ lesve~ FNceced~ eN%eced~ veN~ veNeN~ mJe~ osNJes<eg~
ievleJes62
the
ary
as
HeoeLe&-(esve) DeOeeHevesve (Jenefme) eeHveese<f e (meneced) DemebKecelegueb yeesOeced (esve) DeOeevesve

(Deives) DeOeeHekeeOesleJee& (meJe&Jesomeced) meJex Jesomees Jesoe efJe%eeevles eeqmceBmleced (lesve) (Fceced) Je#eceeCeced
(e%eced) DeOeeveeOeeHeveeKeced (ve) Demceeved (vee) eeHvegefn eeHee Jee (mJe) megKeced (osJes<eg) efoJes<eg iegCes<eg
efJelmeg Jee (ievleJes) ievlegb eegced62
DevJee-ns Deives! lJeb esve meneb meJe&Jesomeb Jenefme eeHveesef<e, esve e eeHeeefme, lesvesceb e%eb vees osJes<eg
mJeie&vleJes vee62
YeeJeeLe&-es Oecee&ejCeefve<keHelJeeYeeb efJeeeb eeefvle ie=efvle e, le SJe megKeYeeefievees
YeJeefvle62
HeoeLe&-ns (Deives) He{ves Jee He{eves Jeeues Heg<e! let (esve) efpeme He{eves mes (meneced) npeejeW ekeej
kes Delegue yeesOe kees (meJe&Jesomeced) efke efpemeceW meye Jeso peeves peeles nQ, Gmekees (Jenefme) eeHle neslee Deewj (esve)
efpeme He{ves mes otmejeW kees ee kejelee nw, (lesve) Gmemes (Fceced) Fme (e%eced) He{ves-He{eves He e%e kees (ve)
nce ueesieeW kees (osJes<eg) efoJe iegCe Jee efJeeveeW ceW (mJeie&vleJes) megKe kes ee nesves kes efuees (vee) Hengbee62
YeeJeeLe&-pees Oece& kes DeeejCe Deewj efve<keHelee mes efJeee osles Deewj enCe kejles nQ, Jes ner megKe kes
Yeeieer nesles nQ62
emlejsCesleme efJeeeefce$e $eef<e~ e%ees osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvece&veg<ew efeeee%e keLeb meeOeveere FlegHeefoMeles
efHej ceveg<eeW kees efeeee%e kewmes efme kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eNmleNjsCe HeefjefOevee egee Jesee e yeNefn&<ee~ $eNesceb eN%eb vees veeN mJeoxNJes<eg ievleJes63
DeeoMeesOeee
1019
aj.
org
eNmleNjsCesefle emleNjsCe~ HeNefjefOevesefle HeefjefOevee~ egee~ Jesee~ eN~ yeNefn&<ee~ $eNee~ FNceced~ eN%eced~ veN~ veNeN~
mJe~ osNJes<eg~ ievleJes63
as
am
HeoeLe&-(emlejsCe) Deemevesve (HeefjefOevee) e Heefjle meJe&leesOeerles lesve (egee) esve e%e meeOeles
(Jesee) emeeb nteles leee (e) (yeefn&<ee) Gecesve kece&Cee ($eee) mleglee $eiJesoeefovee Jee (Fceced)
HeoeLe&ceeced (e%eced) Deeqivenes$eeefokeced (ve) Demceeved (vee) (mJe) meebmeeefjkeb megKeced (osJes<eg) efoJes<eg
HeoeLex<eg efJelmeg Jee (ievleJes) ievlegb eegced63
DevJee-ns efJebmlJeb Jesee egee yeefn&<ee emlejsCe HeefjefOeveee& esceb e%eb osJes<eg ievleJes mJeveex
vee63
YeeJeeLe&-es ceveg<ee OecexCe eew&JewJexojerlee e meeesHeeb e%eb meeOvegJeefvle, les meJe&eeCegHekeeefjCees
YeJeefvle63
HeoeLe&-ns efJeved! DeeHe (Jesee) efpemeceW nesce efkeee peelee nw, Gme Jesoer leLee (egee) nesceves kee
meeOeve (yeefn&<ee) Gece efeee (emlesjCe) Deemeve (HeefjefOevee) pees meye Deesj OeejCe efkeee peee, Gme epegJexo
(e) leLee ($eee) mlegefle Jee $eiJeso Deeefo mes (Fceced) Fme HeoeLe&cee DeLee&led efpemeceW Gece YeespeveeW kes eesie
HeoeLe& nesces peeles nQ, Gme (e%eced) Deeqivenes$e Deeefo e%e kees (osJes<eg) efoJe HeoeLe& Jee efJeeveeW ceW (ievleJes)
ee nesves kes efuees (mJe) mebmeejmecyevOeer megKe (ve) nce ueesieeW kees (vee) HengBeeDees63
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Oece& mes Heees ngS HeoeLeeX leLee Jeso keer jerelf e mes meeesHee e%e kees efme kejles
nQ, Jes meye eeefCeeeW kes GHekeejer nesles nQ63
eeefceleme efJeekece&ef<e&~ e%ees osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
eNeb elHejeNoevebN elHete eeMeN oef#eCee~ leoNeqiveJezekece&NCe mJeoxNJes<eg vees oOeled64
eled~ oNeced~ eled~ HeNjeNoeveNefceefle HejeNoeveced~ eled~ Hete&ced~ ee~ eN~ oef#eCee~ leled~ DeNeqive~ JewNeNkeNce&NCe Fefle
Jewekece&NCe~ mJe~ osNJes<eg~ veN~ oNOeNled64
HeoeLe&-(eled) (oeced) megHee$esYe meceefHe&leced (eled) (Hejeoeveced) HejsYe Deeoeveced (eled) (Hete&ced)
HetCee meeceeerced (ee) (e) (oef#eCee) kecee&vegmeejsCe oeveeefve (leled) (Deeqive) HeeJeke FJe ie=nmLees efJeeved
(Jewekece&Ce) efJeeeefve meceeeefCe kecee&efCe eme me SJe (mJe) Sseqveb megKeced (osJes<eg) efoJes<eg Oecex<eg
JeJenejs<eg (ve) Demceeved (oOeled) oOeeleg64
1020
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns ie=nmLe! lJeee eleb elHejeoeveb elHete eeMe oef#eCee oerevles, lelmJeMe
Jewekece&CeeseqiveefjJe YeJeeved osJes<eg vees oOeled64
YeeJeeLe&-es eeMe ie=neeceb efekeer<exegmles Heg<eemlee eqeMe efJeJeeneled eeked eeieuYeeefomeeceeeR
ke=lJewJe egJeeJemLeeeeb efJeJeenb ke=lJee Oece&sCe oeveeoeveceeveeefoJeJenejb kege&g64
HeoeLe&-ns ie=nmLe efJeved! DeeHeves (eled) pees (oeced) Des Oecee&lceeDeeW kees efoee Jee (eled) pees
(Hejeoeveced) Deewj mes efueee Jee (eled) pees (Hete&ced) HetCe& meeceeer (eeMe) Deewj pees kece& kes Devegmeej
(oef#eCee) oef#eCee oer peeleer nw, (leled) Gme meye (mJe) FeqveeW kes megKe kees (Jewekece&Ce) efpemekes mecee
kece& efJeeceeve nQ, Gme (Deeqive) Deeqive kes meceeve ie=nmLe efJeeved DeeHe (osJes<eg) efoJe Oece&mecyevOeer JeJenejeW
ceW (ve) nce ueesieeW kees (oOeled) mLeeHeve kejW64
YeeJeeLe&-pees Heg<e Deewj pees er ie=neece efkeee eenW, Jes efJeJeen mes HetJe& eieuYelee DeLee&led DeHeves ceW
yeue, Hejeece, HeefjHetCe&lee Deeefo meeceeer kej ner kes egJeemLee ceW mJeebJ ejefJeefOe kes Devegketue efJeJeen kej Oece& mes
oeve-Deeoeve, ceeve-mevceeve Deeefo JeJenejeW kees kejW64
e$e Oeeje Fleme efJeekece&ef<e&~ e%ees osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvece&veg<ee eEke kege&gefjleen
as
efHej ceveg<eeWb kees keee kejvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
e$eN OeejeNDeveHesleeN ceOeesIe&=leme eN ee~ leoNeqiveJezekece&NCe mJeoxNJes<eg vees oOeled65

e$e~ Oeeje~ DeveHesleeN FleveHeFlee~ ceOees~ Ie=leme~ eN~ ee~ leled~ DeNeqive~ JewNeNkeNce&NCe Fefle Jewekece&NCe~
mJe~ osNJes<eg~ veN~ oNOeNled65
the
ary
HeoeLe&-(e$e) e%es (Oeeje) eJeene (DeveHeslee) veeHeslee He=LeiYetlee (ceOees) ceOegjiegCeeeqvJeleme

Jeme (Ie=leme) Deepeme (e) (ee) (leled) leeefYe (Deeqive) HeeJeke (Jewekece&Ce) efJeeeveefKeueeefve
kecee&efCe emceeled me SJe (mJe) megKeced (osJes<eg) efoJes<eg JeJenejs<eg (ve) DemceYeced (oOeled) oOeeefle~
oOeelesuexes Heced65
DevJee-e$e ceOeesIe=&leme e ee DeveHeslee Oeeje efJeef efeevles, lewMekece&Ceeseqiveveex ossJes<eg
mJeo&Oeled65
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Jeseeefokeb efvecee&e megieefvOeefceeefoegkeleb yengIe=leceiveew pegefle, les meJee&ved
jesieeefVenleelegueb megKeb peveeefvle65
HeoeLe&-(e$e) efpeme e%e ceW (ceOees) ceOegjeefo iegCeegkele megieefvOele JeeW (e) Deewj (Ie=leme) Ie=le kes
(ee) efpeve (DeveHeslee) mebegkele (Oeeje) eJeeneW kees efJeeved ueesie kejles nQ, (leled) Gve OeejeDeeW mes
DeeoMeesOeee
1021
aj.
org
(Jewekece&Ce) meye kece& nesves kee efveefcee (Deeqive) Deeqive (ve) nceejs efuees (osJes<eg) efoJe JeJenejeW ceW
(mJe) megKe kees (oOeled) OeejCe kejlee nw65
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Jeseof Deeefo kees yevee kes megievOe Deewj efceeefoegkele yengle Ie=le kees Deeqive ceW nJeve
kejles nQ, Jes meye jesieeW kee efveJeejCe kejkes Delegue megKe kees GlHeVe kejles nQ65
Deeqivejmceerleme osJeeJeosJeJeeleeJe=<eer~ DeeqiveoxJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
e%esve eEke peeele Fleen
e%e mes keee neslee nw, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNeqivejeqmceN pevcevee peeNleJesoe Ie=leb cesN e#egjce=le ceDeeNmeved~

DeNke&eqNOeelet jpemees efJeNceeveespeees IeNceex nNefJejeqmceN veece66
am
DeNeqive~ DeNeqmceN~ pevcevee~ peeNleJeso e Fefle peeNleJesoe~ Ie=leced~ ceWN~ e#eg~ DeNce=leced~ cesN~ DeeNmeved~ DeNke&~
ef$eNOeelegefjefle ef$eNOeeleg~ jpeme~ efJeNceeveN Fefle efJeNceeve~ Depee~ IeNce&~ nNefJe~ DeNeqmceN~ veece66
the
ary
as
HeoeLe&-(Deeqive) HeeJeke FJe (Deeqmce) (pevcevee) eeogYee&Jesve (peeleJesoe) ees peeles<eg efJeeles me
(Ie=leced) Deepeced (ces) ceeced (e#eg) oMe&keb ekeeMekeced (Dece=leced) Dece=leelcekeb Yeespeb Jemleg (ces) cece
(Deemeved) Deemes (Deke&) meJee&ved eeefCeveese&efvle esve me (ef$eOeeleg) $eees OeeleJees eeqmceved me (jpeme)
ueeskemecetnme (efJeceeve) efJeceeveeeveefceJe Oeee& (Depee) Depeeb ieceveb efJeeles eme me~ De$e
DeMe&DeeefoYeesed [Dee0 5.2.127] Fleed (Iece&) efpeIeefle esve me ekeeMe FJe e%e (nefJe) nesleJeb
Jeced (Deeqmce) (veece) Keeefle66
DevJee-Denb pevcevee peeleJesoe DeeqiveefjJeeeqmce, eLeeivesIe=&leb e#egjefmle, leLee cesmleg~ eLee HeeJekeb
mebmke=leb nefJen&gleb meoce=leb peeeles, leLee ce Deemeved cegKesmleg~ eLee ef$eOeelet jpemees efJeceeveespeees Ieceexkeex eme
veece mebMeeseOf eleb nefJeMeeefmle leLeenceeqmce66
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLeeeqiven&gleb nefJeJee&eew emeee& ogie&vOeb efveJeee& megievOeb ekee
jesieeved mecetueIeeleb efvenle meJee&ved eeefCeve megKeeefle, leLewJe ceveg<ewYe&efJeleJeced66
HeoeLe&-ceQ (pevcevee) pevce mes (peeleJesoe) GlHeVe ngS HeoeLeeX ceW efJeeceeve (Deeqive) Deeqive kes
meceeve (Deeqmce) ntb, pewmes Deeqive kee (Ie=leced) Ie=leeefo (e#eg) ekeeMeke nw, Jewmes (ces) cesjs efuees nes~ pewmes Deeqive
ceW Des ekeej mebmkeej efkeee (nefJe) nJeve kejves eesie Je nescee ngDee (Dece=leced) meJe&jesieeveeMeke
Deevevoeo neslee nw, Jewmes (ces) cesjs (Deemeved) cegKe ceW ee nes~ pewmes (ef$eOeeleg) meJe, jpe Deewj leceesiegCe leJe
efpemeceW nQ, Gme (jpeme) ueeske-ueeskeevlej kees (efJeceeve) efJeceeve eeve kes meceeve OeejCe kejlee (Depee)
efvejvlej ieceveMeerue (Iece&) ekeeMe kes meceeve e%e, efpememes megievOe kee enCe neslee nw, (Deke&) pees melkeej
1022
epegJexoYee<es
aj.
org
kee meeOeve efpemekee (veece) eefme nesvee Des ekeej MeesOee ngDee nJeve kejves eesie HeoeLe& nw, Jewmes ceQ
(Deeqmce) ntb66
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ Deeqive nesce efkees ngS HeoeLe& kees Jeeeg ceW Hewuee kej
ogie&vOe kee efveJeejCe, megievOe keer ekelee Deewj jesieeW kees efvece&tue (ve) kejkes meye eeefCeeeW kees megKeer kejlee
nw, Jewmes ner meye ceveg<eeW kees nesvee eesie nw66
$eees veecesleme osJeeJeosJeJeeleeJe=<eer~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLeiee&efoJesoeOeevesve eEke keee&efcelegHeefoMeles
Deye $eiJeso Deeefo kees He{kes keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
$eeesN veeceeeqmceN epet:ef<eN veeceeeqmceN meeceeefveN veeceeeqmce~

esDeNiveeN Hee_epeveeDeNmeeb He=efLeNJeeceefOe~
les<eeceefmeN lJecegeNce e vees peerNJeeleJes megJe67
$ee~ veece~ DeNeqmceN~ epet:ef<e~ veece~ DeNeqmceN~ meeceeefve~ veece~ DeNeqmceN~ esN~ DeNivee~ HeeepeveeN FefleN
Heeepevee~ DeNmeeced~ He=efLeNJeeced~ DeefOe~ les<eeced~ DeNefmeN~ lJeced~ GNeNce FlegledleNce~ e~ veN~ peerNJeeleJes~ megJeN67
the
ary
as
HeoeLe&-($ee) $eiJesoeglee (veece) eefmeew (Deeqmce) YeJeeefce (epetbef<e) epegce&v$ee (veece)

(Deeqmce) (meeceeefve) meeceJesocev$eieeveeefve (veece) (Deeqmce) (es) (Deivee) DeenJeveereeoe HeeJekee
(Heeepevee) HeepevesYees efnlee~ Heepevee Fefle ceveg<eveecemeg Heefleced (efveIeb02.3) (Demeeced)
(He=efLeJeeced) (DeefOe) GHeefj (les<eeced) (Deefme) (lJeced) (Gece) (e) (ve) Demceekeced (peerJeeleJes) peerJeveee
(megJe) esje67
DevJee-ns efJeved! eesnce=ees veeceeeqmce, epetbef<e veeceeeqmce, meeceeefve veeceeeqmce, lemceevceees JesoefJeeeb
ie=neCe~ esmeeb He=efLeJeeb Heeepevee DeiveeesefOe<eefvle, les<eeb ceOes lJecegeceesefme, me lJeb vees peerJeeleJes
MegYekece&meg emegJe67
YeeJeeLe&-ees ceveg<e $eiJesoceOeerles me $eiJesoer, ees epegJexoceOeerles me epegJexoer, e meeceJesoceOeerles me
meeceJesoer, eesLeJe&Jesob eeOeerles meesLeJe&Jesoer~ ees ew JesoeJeOeerles me efJesoer, eerved JesoeveOeerles me ef $eJesoer,
eMelegjes JesoeveOeerles me elegJexoer~ eMe keceefHe Jesob veeOeerles me keeceefHe meb%eeb ve ueYeles~ es
JesoefJeomleseqivenes$eeefoe%ew meJe&efnleb mecHeeoesege&le Gecee keerefe& meeled, meJex eeefCevees oerIee&eg<eMe
YeJeseg67
HeoeLe&-ns efJeved! pees ceQ ($ee) $eeeDeeW keer (veece) eefmeefkeee& (Deeqmce) ntb (epetbef<e) epegJexo
keer (veece) eKeeeflekelee& (Deeqmce) ntb (meeceeefve) meeceJeso kes cev$eieeve kee (veece) ekeeMekeee& (Deeqmce) ntb,
DeeoMeesOeee
1023
aj.
org
Gme cegPe mes JesoefJeee kee enCe kej (es) pees (Demeeced) Fme (He=efLeJeeced) He=efLeJeer ceW (Heeepevee) ceveg<eeW
kes efnlekeejer (Deivee) Deeqive (DeefOe) meJeexHeefj nQ, (les<eeced) Gvekes ceOe (lJeced) let (Gece) Delegece
(Deefme) nw mees let (ve) nceejs (peerJeeleJes) peerJeve kes efuees melkeceeX ceW (e, megJe) esjCee kej67
YeeJeeLe&-pees ceveg<e $eiJeso kees He{les Jes $eiJesoer, pees epegJexo kees He{les Jes epegJexoer, pees meeceJeso
kees He{les Jes meeceJesoer Deewj pees DeLeJe&Jeso He{les nQ Jes DeLeJe&Jesoer~ pees oes JesoeW kees He{les Jes efJesoer, pees leerve
JesoeW kees He{les Jes ef$eJesoer Deewj pees eej JesoeW kees He{les nQ Jes elegJexoer~ pees efkemeer Jeso kees veneR He{les, Jes efkemeer
meb%ee kees ee veneR nesles~ pees JesoefJeled neW, Jes Deeqivenes$eeefo e%eeW mes meye ceveg<eeW kes efnle kees efme kejW,
efpememes Gvekeer Gece keerefe& nesJes Deewj meye eeCeer oerIee&eg nesJeW67
Jee$e&nleeesleme Fv $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
am
mesveeOe#e keLeb efJepeeer YeJesefoleen
mesveeOe#e kewmes efJepeeer nes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Jee$e&nleeeN MeJemes He=leveeN<eeeee e~ FvN lJeeJele&eeceefme68

Jee$e&nleeNesefleN Jee$e&nleee~ MeJemes~ He=leNveeN<eeeee~ He=leNveeNmeeeNesefle He=leveeNmeeee~ eN~ Fv~ lJeeN~ Dee~
JeNle&NeeNceNefmeN68
the
ary
as
HeoeLe&-(Jee$e&nleee) efJeYeeJesve Jee&lesmeew Je=$e Je=$e SJe Jee$e&~ Jee$e&me Jee&ceeveme Me$eesn&lee
nveveb le$e meeOegmlemcew (MeJemes) yeueee (He=levee<eeeee) es ceveg<ee He=levee menvles les He=leveemeenmles<eg meeOeJes~
(e) (Fv) Hejcewee&egkele mesvesMe (lJee) lJeeced (Dee) mecevleeled (Jee&eeceefme) eJee&eece68
DevJee-ns Fv! eLee Jeeb Jee$e&nleee MeJemes He=levee<eeeee lesveevesve eesiemeeOevesve e
lJeeJee&eeceefme leLee lJeb Jee&mJe68
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ees efJeeved meteex cesIeefceJe Me$etved nvlegb MetjJeerjmesveeb melkejeself e,
me meleleb efJepeeer YeJeefle68
HeoeLe&-ns (Fv) Hejcewee&gkele mesveeHeles! pewmes nce ueesie (Jee$e&nleee) efJe YeeJe mes Jee&ceeve Me$eg
kes ceejves ceW pees kegMeue (MeJemes) Gece yeue (He=levee<eeeee) efpememes Me$egmesvee kee yeue menve efkeee peee
Gmemes (e) Deewj Deve eesie meeOeveeW mes egkele (lJee) legPekees (Dee, Jele&eeceeefme) eejeW Deesj mes eLeeeesie
Jeee&ee kejW, Jewmes let eLeeeesie Jeee& kej68
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees efJeeved, pewmes mete& cesIe kees Jewmes, Me$egDeeW kes
ceejves kees MetjJeerjeW keer mesvee kee melkeej kejlee nw, Jen meoe efJepeeer neslee nw68
menoevegefcelemesvefJeeeefce$eeJe=<eer~ Fves osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
1024
epegJexoYee<es
aj.
org
Hegvepe&vew keLecYeefJeleJeefcelegHeefoMeles
efHej ceveg<eeW kees kewmee nesvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
meNnoevegcHegntle ef#eNevlecenNmleefcevN meefcHeCeNked kegCeeced~

DeNefYe Je=$eb Je&ceeveNb efHeeeceNHeeoefcev leNJemee peIevLe69
meNnoevegefceefle meNnoevegced~ HegNntlesefle Hegntle~ ef#eNevleced~ DeNnNmleced~ FNvN~ meced~ efHeNCeNked~ kegCeeced~ DeNefYe~
Je=$eced~ Je&ceeveced~ efHeeeced~ DeNHeeoced~ FNvN~ leNJemee~ peNIeNvLeN69
the
ary
as
am
HeoeLe&-(menoevegced) e menwJe ooeefle leced (Hegntle) yengefYemmeppevew melke=le (ef#eevleced) ievleced

(Denmleced) DeefJeeceeveew nmleew eme leced (Fv) Me$egefJeoejke mesvesMe (meced) (efHeCeked) efHeveef (kegCeeced)
Meyoevleced~ De$e `keJeCe Meyos' FlemceeeleesjewCeeefoke Dee elee~ (DeefYe) (Je=$eced) cesIeefceJe
(Je&ceeveced) (efHeeeced) Heevekeejkeced (DeHeeoced) Heeosevq ejefnleced (Fv) meYesMe (leJemee) yeuesve~ leJe Fefle
yeueveecemeg Heefleced (efveIeb02.9) (peIevLe) peefn69
DevJee-ns Heggntlesv! eLee mete& menoevegb ef#eevleb kegCeecenmleb efHeeeceHeeoceefYeJe&ceeveb Je=$eb
meefcHeCeked leLee ns Fv! Me$etBmleJemee peIevLe69
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ es ceveg<ee mete&JeleleeefHevees YeJeefvle, lespeeleMe$eJees
peeevles69
HeoeLe&-ns (Hegntle) yengle efJeeveeW mes melkeej kees ee (Fv) Me$egDeeW kees ve kejvesnejs mesveeHeefle!
pewmes mete& (menoevegce) meeLe osvesnejs (ef#eevleced) DeekeeMe ceW efveJeeme kejves (kegCeeced) Meyo kejves Jeeues
(Denmleced) nmle mes jefnle (efHeeeced) Heeve kejvesnejs (DeHeeoced) Heeosevq ejefnle (DeefYe) (Je&ceeveced) meye
Deesj mes ye{s ngS (Je=$eced) cesIe kees (meced, efHeCeked) Des ekeej etCeeaYetle kejlee nw, Jewmes ns (Fv) meYeeHeefle!
DeeHe Me$egDeeW kees (leJemee) yeue mes (peIevLe) ceeje kejes69
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees ceveg<e mete& kes meceeve eleeHeegkele nesles nQ, Jes
Me$egjefnle nesles nQ69
efJe ve Fleme Meeme $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe mesveeHeefle keerMees YeJesefolegHeefoMeles
Deye mesveeHeefle kewmee nes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
efJe veFvN ce=Oees peefn veerNee e He=leveNle~

eesDeNmceeB2DeefYeNoemeNleOejb ieceeeN lece70
DeeoMeesOeee
1025
aj.
org
efJe~ veN~ FNvN~ ce=Oe~ peNefnN~ veerN ee~ eNN~ He=leNveNle~ e~ DeNmceeNved~ DeNefYeoemeNleerleefYeNoemeefle~ DeOejced~
ieNceNeN~ lece70
as
am
HeoeLe&-(efJe) (ve) Demceekeced (Fv) mesvesMe (ce=Oe) ceOe&vleeeaYeJeefvle es<eg leeved me*deeceeved~ ce=Oe
Fefle me*deeceveecemeg Heefleced (efveIeb02.17) (peefn) (veeree) veiYetleeved veceeved~ De$e megHeeb meguegied0
[Dee07.1.39] Fleekeej (e) efveie=eren
f (He=levele) Deelceve He=leveeb mesveeefcele (e) efJejesOeer
(Demceeved) (DeefYeoemeefle) DeefYecegKesveesHe#eeefle (DeOejced) DeOeesieefleced (iecee) eeHee~ De$e Deves<eeceefHe0
[Dee06.3.137] Fefle oerIe& (lece) DevOekeejb keejeie=nced70
DevJee-ns Fv mesvesMe! lJeb ce=Oees efJe peefn He=levelees ve Me$etved veeree e, eesmceeveefYeoemeefle
leceOejb lecees iecee70
YeeJeeLe&-mesvesMs esve me*deecee pesleJeemlesve veerekece&keeefjCeeb efveen kee&Jees jepeepeeefJejesOekeejefelee
Ye=Meb oC[veereMe70
HeoeLe&-ns (Fv) Hejce yeueegkele mesvee kes Heefle! let (ce=Oe) me*deeceeW kees (efJe, peefn) efJeMes<e kejkes
peerle (He=levele) mesveeegkele (ve) nceejs Me$egDeeW kees (veeree) veere ieefle kees (e) eeHle keje (e) pees
(Demceeved) nce kees (DeefYeoemeefle) ve kejves keer Fe kejlee nw, Gmekees (DeOejced) DeOeesieefleHe (lece)
DevOekeej kees (iecee) ee keje70
YeeJeeLe&-mesveeHeefle kees eesie nw efke me*deeceeW kees peerles, Gme efJepeekeejke me*deece mes veerekece&
kejvesnejs kee efvejesOe kejs, jepeepee ceW efJejesOe kejvesnejs kees Delevle oC[ osJes70
ce=iees vesleme pee $eef<e~ Fves osJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
jepepevew keerMewYe&efJeleJeefcelegHeefoMeles
jepeHeg<eeW kees kewmee nesvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
ce=iees ve YeerNce kegeNjes efieefje HejeNJeleNDee peievLeeN Hejmee~

me=ke meNMeee HeNefJeefcev efleNiceb efJe Me$etved leeef{N efJe ce=Oees vegomJe71
ce=ie~ ve~ YeerNce~ kegeNj Fefle kegeNj~ efieNefje~ efieNefjmLee Fefle efieefjmLee~ HeNjeNJele~ Dee~ peNieNvLeN~
Hejmee~ me=keced~ meN:Meeesefle meNcedMeee~ HeNefJeced~ FNvN~ efleNiceced~ efJe~ Me$etved~ leeNef{N~ efJeN~ ce=Oe~ vegoNmJeN71
HeoeLe&-(ce=ie) ce=iesv eEmen (ve) FJe (Yeerce) efyeYeslemceeled me (kegej) e kegeqlmeleeb ieeEle
ejefle me (efieefje) ees efiejew efleefle me (HejeJele) otjosMeeled (Dee) mecevleeled (peievLe) ie~ De$e
Heg<eJelee~ Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe&Me (Hejmee) Me$etCeeb mesveeee GHeefj (me=keced)
Jeelegueb Meced~ me=ke Fefle Jeeveecemeg Heefleced (efveIeb02.20) (mebMeee) meceked met#ceyeueeved ke=lJee
1026
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(HeefJeced) Hegveeefle ogeved oC[efelJee esve leced (Fv) mesveeOe#e (efleiceced) leer#Ceerke=leced (efJe) (Me$etved) (leeef{)
Deepeefn (efJe) (ce=Oe) (vegomJe)71
DevJee-ns Fv! lJeb kegejes efieefje Yeercees ce=iees ve HejeJele DeepeievLe Hejmeeefmleiceb HeeEJe me=keb mebMeee
Me$etved efJeleeef{ ce=Oees efJevegomJe e71
YeeJeeLe&-es mesveeHeg<ee eEmenJeled Hejeece leer#Cew Mew Me$egmesveeeefve eqJee me*deeceeved
efJepeevles, leslegueeb eMebmeeb eeHvegJeefvle, veslejs #egeMeee YeerjJe71
HeoeLe&-ns (Fv) mesveeDeeW kes Heefle! let (kegej) kegefue eeue euelee (efieefje) HeJe&leeW ceW jnlee
(Yeerce) Yeej (ce=ie) eEmen kes (ve) meceeve (HejeJele) otjosMemLe Me$egDeeW kees (Dee, peievLe) eejeW Deesj mes
Iesjs (Hejmee) Me$eg keer mesvee Hej (efleiceced) Deefle leerJe (HeefJeced) ogeW kees oC[ mes HeefJe$e kejvesnejs (me=keced)
Jee kes legue Me kees (mebMeee) meceked leerJe kejkes (Me$etved) Me$egDeeW kees (efJe, leeef{) leeef[
le kej Deewj
(ce=Ie) me*deeceeW kees (efJe, vegomJe) peerle kej Des keceeX ceW esefjle kej71
YeeJeeLe&-pees mesvee kes Heg<e eEmen kes meceeve Hejeece kej leer#Ce MeeW mes Me$egDeeW kes mesveeeW kee
sove kej me*deeceeW kees peerleles nQ, Jes Delegue eMebmee kees ee nesles nQ, Flej #egeMee ceveg<e efJepeemegKe kees
ee keYeer veneR nes mekeles71
as
Jeweevejes ve Fleme efJeeeefce$e $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
JewNeeNveNjes veTNleeNDee e eeleg HejeNJele~ DeNeqiveve& meggleerHe72
the
ary
JewNeeNNveNj~ veN~ TNlees~ Dee~ e~ eeNleg~ HeNjeNJeleN Fefle HejeNJele~ DeNeqive~ veN~ meggleer~ megmlegl eerefjefle
megmlegleer~ GHe72
HeoeLe&-(Jeweevej) efJees<eg vejs<eg ees jepeles me SJe (ve) Demceekeced (Tlees) j#eeeee (Dee) (e)
(eeleg) eeHveesleg (HejeJele) otjosMeeled (Deeqive) mete& (ve) Demceekeced (meggleer) ee MeesYevee mlegleemlee
(GHe)72
DevJee-ns mesvesMe meYesMe! eLee Jeweevejeseqive mete& HejeJele meJee&ved HeoeLee&ved eeHveeself e, leLee
YeJeevetlees ve Dee e eeleg~ eLeeeqiveefJe&egle mebefnleeefmle, leLee lJeb ve meggleerHee=Ceg72
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ e mete&Jeod otjmLeesefHe veeesve meJee&ved HeoeLee&ved ekeeMeeefle,
eLee e otjmLeesefHe meodiegCee{ees peve eMemeles, leLee jepeHeg<ewYe&efJeleJeced72
DeeoMeesOeee
1027
aj.
org
HeoeLe&-ns mesvee meYee kes Heefle! pewmes (Jeweevej) mecHetCe& vejeW ceW efJejepeceeve (Deeqive) mete&He Deeqive
(HejeJele) otjosMemLe meye HeoeLeeX kees ee neslee nw Jewmes DeeHe (Tlees) j#eeefo kes efuees (ve) nceejs meceerHe
(Dee, e, (eeleg) Des ekeej ee ntefpees, pewmes efyepegueer meye ceW JeeHeke neskej meceerHemLe jnleer nw, Jewmes
(ve) nceejer (meggleer) Gece mlegefleeeW kees (GHe) Des ekeej megefvees72
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees Heg<e mete& kes meceeve otjmLe neskej Yeer veee
mes meye JeJenejeW kees ekeeefMele kej oslee nw Deewj pewmes otjmLe meleiegCeeW mes egkele melHeg<e eMebefmele nesl ee nw,
Jewmes ner jepeHeg<eeW kees nesvee eeefnes72
He=es efoJeerleme keglme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
He=es efoNeJe He=esDeNeqive He=efLeNJeeb He=es efJeeeNDees<eOeerNjeefJeJesMe~

JewNeeNveNj menmee He=esDeNeqive me veesN efoJeeN me efj<emHeeleg vekeleced73
He=~ efoNefJe~ He=~ DeNeqive~ He=efLeNJeeced~ He=~ efJeee~ Dees<eOeer~ Dee~ efJeNJesNMeN~ JewNeeNveNj~ menmee~ He=~
DeNeqive~ me~ veN~ efoJee~ me~ efj<e~ HeeNleg~ vekeleced73
the
ary
as
HeoeLe&-(He=) %eelegefce (efoefJe) metex (He=) (Deeqive) eefme HeeJeke (He=efLeJeeced) (He=)
(efJeee) DeefKeuee (Dees<eOeer) meesceeJeeee (Dee) (efJeJesMe) efJeesefmle (Jeweevej) efJeeme veslee me SJe
(menmee) yeuesve (He=) (Deeqive) efJeegled (me) (ve) Demceeved (efoJee) efoJemes (me) (efj<e) eEnmekeeled
(Heeleg) j#eleg (vekeleced) je$eew73
DevJee-ceveg<eweex efoefJe He=eseqive He=efLeJeeb He=eseqivepe&ues Jeeeew e He=eseqive menmee Jeweevej
He=eseqiveefJe&ee Dees<eOeerjeefJeJesMe, me efoJee me e vekeleb eLee Heeefle, leLee mesvesMees YeJeeVeesmceeved efj<e meleleb
Heeleg73
YeeJeeLe&-es ceveg<ee DeekeeMemLeb mete He=efLeJeermLeb pJeefueleb meJe&HeoeLe&JeeefHeveb efJeegoeive e efJeees
efveefMele keeex<eg mebegeles, les Me$egYees efveYe&ee peeevles73
HeoeLe&-ceveg<eeW mes efke pees (efoefJe) ekeeMemJeHe mete& (He=) peeveves kes eesie (Deeqive) Deeqive
(He=efLeJeeced) He=efLeJeer ceW (He=) peeveves kees F Deeqive leLee peue Deewj Jeeeg ceW (He=) peeveves kes eesie HeeJeke
(menmee) yeueeefo iegCeeW mes egkele (Jeweevej) efJee ceW ekeeMeceeve (He=) peeveves kes eesie (Deeqive) efyepegueer
He Deeqive (efJeee) mecee (Dees<eOeer) Dees<eefOeeeW ceW (Dee, efJeJesMe) eefJe nes jne nw (me) mees Deeqive
1028
epegJexoYee<es
aj.
org
(efoJee) efove Deewj (me) Jen Deeqive (vekeleced) jeef$e ceW pewmes j#ee kejlee, Jewmes mesvee kes Heefle DeeHe (ve) ncekees
(efj<e) eEnmeke peve mes efvejvlej (Heeleg) j#ee kejW73
YeeJeeLe&-pees ceveg<e DeekeeMemLe mete& Deewj He=efLeJeer ceW ekeeMeceeve meye HeoeLeeX ceW JeeHeke efJeegodHe
Deeqive kees efJeeveeWs mes efveMee kej keeeeX ceW mebegkele kejles nQ, Jes Me$egDeeW mes efveYe&e nesles nQ73
DeMeecesleme Yejepe $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe epeejepepevewefjlejslejb eEke keee&efceleen
Deye epee Deewj jepeHeg<eeW kees HejmHej keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNMeeceN leb keececeivesN leJeesNleerDeNMeece jefe jefeJe megJeerjced~

DeNMeeceN JeepeceNefYe JeeNpeevleesN Meece egcvecepejeNpej les74
am
DeNMeece~ leced~ keececed~ DeNivesN~ leJe~ TNleer~ DeNMeece~ jefeced~ jefeNJeN Fefle jefeJe~ megJeerjefceefle megJeerjced~
DeNMeece~ Jeepeced~ DeNefYe~ JeeNpeevle~ DeNMeece~ egcveced~ DeNpeNj~ DeNpejced~ lesN74
the
ary
as
HeoeLe&-(DeMeece) eeHvegeece (leced) (keececed) (Deives) egefJeeeefJelmesvesMe (leJe) (Tleer) j#eeeee

efeeee~ De$e megHeeb megueied0 [Dee07.1.39] Fefle HetJe&meJeCe& (DeMeece) (jefeced) jepeefeeced (jefeJe)
eMemlee jeees efJeevles eme lelmeyegew~ De$e vomeerj [Dee08.2.15] Fefle ceme Je (megJeerjced) MeesYevee
Jeerje eeHevles emceeled leced (DeMeece) (Jeepeced) me*deeceefJepeeced (DeefYe) (Jeepeevle) me*deeceevlees
eesOeevle (DeMeece) (egcveced) eMees Oeveb Jee (Depej) pejeoes<ejefnle (Depejced) pejeoes<ejefnleced (les)
leJe74
DevJee-ns Deives! Jeeb leJeesleer leb keececeMeece~ ns jefeJe! megJeerjb jefeceMeece, Jeepeevlees Jeeb
JeepeceYeMeece~ ns Depej! lespejb egcveceMeece74
YeeJeeLe&-epeemLewce&veg<ew jepeHeg<ej#eee jepeHeg<ew epeepevej#eCesve e HejmHejb meJex keecee
eeJee74
HeoeLe&-ns (Deives) egefJeee kes peevevesnejs mesveeHeefle! nce ueesie (leJe) lesjer (Tleer) j#ee Deeefo keer
efJeee mes (leced) Gme (keececed) keecevee kees (DeMeece) ee neW~ ns (jefeJe) eMemle Oeveegkele! (megJeerjced)
Des Jeerj ee nesles nQ, efpememes Gme (jefeced) Oeve kees (DeMeece) ee neW, (Jeepeevle) me*deece kejleskejeles ngS nce ueesie (Jeepeced) me*deece ceW efJepee kees (DeYeMeece) Des ekeej ee neW~ ns (Depej)
Je=Heve mes jefnle mesveeHeles! nce ueesie (les) lesjs eleeHe mes (Depejced) De#ee (egcveced) Oeve Deewj keerefle& kees
(DeMeece) ee neW74
DeeoMeesOeee
1029
aj.
org
YeeJeeLe&-epee kes ceveg<eeW kees eesie nw efke jepeHeg<eeW keer j#ee mes Deewj jepeHeg<e epeepeve keer j#ee
mes HejmHej meye F keeceeW kees eeHle neW74
Jeeefcelemeeslkeerue $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ Dee<eea ef$egHed vo~ OewJele mJej
Heg<eeLexve eEke meeOeefceleen
Heg<eeLe& mes keee efme kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
JeNeb lesDeNe jefjcee efn keececegeeNvenmleeN vecemeesHeNmee~

eefpesveN cevemee eef#e osNJeeveesOeleeN cevceveeN efJeeesDeives75
JeNeced~ lesN~ DeNe~ jefjced~ efn~ keececed~ GNeeNvenmleeN FlegeeNvenmlee~ vecemee~ GNHeNmeeslegHeNmee~ eefpesve~
cevemee~ eNef#eN~ osNJeeved~ DeesOelee~ cevcevee~ efJee~ DeNivesN75
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Jeeced) (les) leJe (Dee) Deeqmceved efoves (jefjce) oe~ je oeves efued~ Deves<eeceefHe Meles
[Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (efn) Keueg (keececed) (Geevenmlee) GeeveeJetOJe&ieleeJeYeeoeleejew nmleew es<eeb
les (vecemee) melkeejsCe (GHemee) meeceerHeb eeHe (eefpesve) DeefleMeesve e= mebievle= lesve (cevemee) efJe%eevesve
(eef#e) epeefme (osJeeved) efJeog<e (DeesOelee) Flemlelees iecevejefnlesve efmLejsCe (cevcevee) esve ceveles efJepeeveeefle
lesve (efJee) cesOeeJeer (Deives) efJeved75
DevJee-ns Deives! Geevenmlee Jeeb les vecemeesHemeeee keeceb efn jefjce, eLee efJeeesesOelee cevcevee
eefpesve cevemee osJeeved epeefle mebieles, eLee e lJeb eef#e, leLee JeeceefHe epesce75
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Heg<eeLexveeuebkeecee megmles efJelmebiesvewleled eegb Mekevegeg75
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! (Geevenmlee) Glke=lee mes DeYee osvesnejs nmleegkele (Jeeced) nce ueesie
(les) DeeHekes (vecemee) melkeej mes (GHemee) meceerHe ee nesks es (Dee) Deepe ner (keececed) keecevee kees (efn)
efveMee (jefjce) osles nQ, pewmes (efJee) yegefceeved (DeesOelee) FOej-GOej ieceve DeLee&led eeueleejefnle efmLej
(cevcevee) yeue Deewj (eefpesve) DeefleMee kejkes mebeceegkele (cevemee) efee mes (osJeeved) efJeeveeW Deewj MegYe
iegCeeW kees ee neslee nw Deewj pewmes let (eef#e) MegYe keceeX ceW egkele nes, nce Yeer Jewmes ner mele nesJeW75
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Heg<eeLe& mes HetCe& keecevee Jeeues neW, Jes efJeeveeW kes me mes Fme efJe<ee kees ee
nesves kees meceLe& nesJeW75
Oeeceoeqiveefjlemeeslkeerue $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
keLe meJe&efJelkee&Jeceen
Deye meye efJeeveeW kees pees kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
OeeNceNoNeqiveefjves yeNee osNJees ye=nNmHeefle~
1030
epegJexoYee<es
aj.
org
meeslemeesN efJees osNJee eN%eb eeJevleg ve MegYes76
OeeNceNefoefle OeeceNled~ DeNeqive~ Fv~ yeNee~ osNJe~ ye=nNmHeefle~ meeslemeN Fefle meesleme~ efJees~ osNJee~
eN%eced~ e~ DeNJeNvleg~ veN~ MegYes76
as
am
HeoeLe&-(Oeeceled) ees Oeeceeefve eoeefle mebJe=Ceeself e me (Deeqive) efJeeved (Fv) Hejcewee&Jeeved

(yeee) elegJexoefJeled (osJe) efJeeeoelee (ye=nmHeefle) DeOeeHeke (meesleme) es eslemee e%eee men Jee&vles
(efJees) meJex (osJee) efJeebme (e%eced) Gkeleced (e) (DeJevleg) keeceevleeced (ve) Demceekeced (MegYes)
keueeCeee76
DevJee-ns ceveg<ee! osJees Oeeceoeqiveefjves yeee ye=nmHeefleMesces meeslemees efJees osJee ve MegYes e%eb
eeJevleg76
YeeJeeLe&-meJex efJeebme meJex<eeb megKeee meleleb meleesHeosMeeved kegJe&vleg76
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (osJe) efJeeved (Oeeceled) pevce, mLeeve, veece kee efJemleej kejvesnejs (Deeqive)
HeeJeke (Fv) efJeegled kes meceeve Deceele Deewj jepee (yeee) eejeW JesoeW kee peevevesneje (ye=nmHeefle) JesoJeeCeer
kee Heve-Heeve mes Heeueve kejvesneje (meesleme) efJe%eeve Jeeues (efJees, osJee) meye efJeeved ueesie (ve) nceejs
(MegYes) keueeCe kes efuees (e%eced) efJe%eeve eesieHee efeee kees (e, DeJevleg) Des ekeej keecevee
kejW76
YeeJeeLe&-meye efJeeved ueesie meye ceveg<eeefo eeefCeeeW kes keueeCeLe& efvejvlej mele GHeosMe kejW76
lJeefcelemeesMevee $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe meYesMemesvesMeees kee&Jeceen
Deye meYeeHeefle leLee mesveeHeefle kes kee&Je kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
lJeb eefJe oeNMeg<eesN ve+B Heeefn e=CegOeer efiej~ j#ee leesNkecegle lcevee77
lJeced~ eNefJeNN~ oeNMeg<e~ ve=+ved~ HeeNefnN~ e=CegefOe~ efiej~ j#e~ leesNkeced~ GNle~ lcevee77
HeoeLe&-(lJeced) meYesMe (eefJe) DeefleMeesve egJeved (oeMeg<e) efJeeeoele+ved (ve+ved) DeOeeHekeeved

ceveg<eeved (Heeefn) (e=CegefOe) De$e Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (efiej) efJeog<eeb
efJeeemegefMeef#elee Jeee (j#e) De$e eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe&~ (leeskeced) Heg$eeefokeced (Gle)
(lcevee) Deelcevee77
DevJee-ns eefJe jepeved! lJeb oeMeg<ees ve+ved Heeesles<eeb efiej e=CegefOe, ees Jeerjes egs efceesle leme leeskeb
lcevee j#eesleeefHe efeeefokeb e77
YeeJeeLe&-meYesMemesvesMeeesx kece&Ceer DeJeMeb kee&Jes mle, Skeb efJeog<eeb Heeueveb leogHeosMeeJeCee, efleereb
egs nleeveeceHelem$eeefoHeeueveewJeb meceeejleeb Heg<eeCeeb meowJe efJepee eer megKeeefve e YeJevleerelf e
efJeefOexeced77
DeeoMeesOeee
1031
aj.
org
De$e ieefCele efJeeejepeepeeHekeHeekekecee&efoJeCe&veeosleoOeeeeskeleeLee&veeb HetJee&OeeeeskeleeLez men

mebieeflejmleerefle yeesOeced
am
HeoeLe&-ns (eefJe) HetCe& egJeemLee kees eeHle jepeved! (lJeced) let (oeMeg<e) efJeeeoelee (ve+ved) ceveg<eeW
keer (Heeefn) j#ee kej Deewj Fvekeer (efiej) efJeee efMe#eeegkele JeeefCeeeW kees (e=CegefOe) megve~ pees Jeerj Heg<e eg
ceW cej peeJes, Gmekes (leeskeced) ess mevleeveeW keer (Gle) Deewj er Deeefo keer Yeer (lcevee) Deelcee mes (j#e) j#ee
kej77
YeeJeeLe&-meYee Deewj mesvee kes DeefOeeleeDeeW kees oes kece& DeJeMe kee&Je nQ, Ske efJeeveeW kee Heeueve
Deewj Gvekes GHeosMe kee eJeCe, otmeje eg ceW cejs ngDeeW kes mevleeve, er Deeefo kee Heeueve~ Ssmes DeeejCe kejves
Jeeues Heg<e kes meowJe efJepee, Oeve Deewj megKe keer Je=ef nesleer nw77
Fme DeejnJeW DeOeee ceW ieefCeleefJeee, jepee, epee Deewj He{vesnejs Heg<eeW kes kece& Deeefo kes JeCe&ve mes
Fme DeOeee ceW kens ngS DeLeeX keer HetJe& DeOeee ceW kens ngS DeLeeX kes meeLe meefle nw, en peevevee eeefnes~
the
ary
as
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb HejceefJeog<eeb eerefJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe

eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeexCe eeroeevevomejmJeleermJeeefcevee efveefce&les mebmke=leee&Yee<eeYeeb meceeqvJeles
megeceeCeegkeles epegJexoYee<eseoMeesOeee mecHetCe&18
aj.
org
Dees3ced
DeLewkeesveeEJeMeesOeee DeejYeles
mJeeerefceleme epeeHeefle$e&ef<e~ meescees osJelee~ efvee=keJejer vo~ OewJele mJej
ceveg<ewOe&cee&Le&keececees#eefmees eEke kee&Jeefceleen
Deye GVeermeJeW DeOeee kee DeejcYe nw, Fmekes eLece cev$e ceW ceveg<eeW kees Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e
keer efmeef kes efuees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe efkeee nw
am
mJeeNeR lJee mJeeNogvee leerNJeeb leerNJesCeeNce=leeceNce=lesve~

ceOegceleeRN ceOegcelee me=peeefceN memeescesveN~
meesceesmeNefeYee HeemJeN mejmJelew HeeNmJesvee meg$eecCes HeemJe1
mJeeNerced~ lJeeN~ mJeeNogvee~ leerNJeeced~ leerNJesCe~ DeNce=leeced~ DeNce=lesve~ ceOegceleerNefceefleN ceOegceleerced~ ceOegceNlesefleN ceOegcelee~
me=peeNefceN~ meced~ meescesve~ meesce~ DeNefmeN~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ HeNeNmJeN~ mejmJelew~ HeNeNmJeN~ Fvee~ meg$eecCeN Fefle
meg$eecCes~ HeNeNmJeN1
the
ary
as
HeoeLe&-(mJeeerced) megmJeeogegkeleeced (lJee) lJeeced (mJeeogvee) ceOegjeefovee (leerJeeced) leer#CemJeYeeJeeced

(leerJesCe) DeeMegkeeefjiegCesve (Dece=leeced) Dece=leeeqlcekeeced (Dece=lesve) meJe&jesieenejkesCe iegCesve (ceOegceleerced)
eMemleceOegjiegCeegkeleeced (ceOegcelee) mJeeefoiegCesve (me=peeefce) efve<Heeoeeefce (meced) (meescesve)
meesceueleeees<eefOemecetnsve (meesce) SsMJee&egkele (Deefme) (DeefeYeeced) JeeefJeeeYeeb erHeg<eeYeeced
(HeemJe) HeefjHekeJeeb keg (mejmJelew) efJeeemegefMeef#eleJeeCeeregkeleeew eqew (HeemJe) (Fvee) Ssee&egkeleee
Heg<eee (meg$eecCes) e meJee&ved ogKesYe megg $eeeles lemcew (HeemJe)1
DevJee-ns Jewe emlJeb! meesceesefme leb lJeew<eOeereJf eeeeeb mebme=peeefce, eLeenb eeb mJeeogvee men mJeeeR
leerJeCs e men leerJeecece=lesve menece=leeb ceOegcelee meescs esve men ceOegceleercees<eOeeR mebme=peeefce, leLewleeb lJeceefeYeeb
HeemJe, mejmJelew HeemJe, meg$eecCe Fvee HeemJe1
YeeJeeLe&-ceveg<ewJezekeMeejerleeveskeeefve ceOegjeefoeMemleJeeoegkeleeveew<eOeeefve efvecee&e lelmesJevesveejesieb
mecHeee Oecee&Le&keececees#eefmees meleleb eeefleleJeced1
HeoeLe&-ns Jewejepe! pees let (meesce) meesce kes meMe Ssee&egkele (Deefme) nw, Gme (lJee) legPe kees
Dees<eefOeeeW keer efJeee ceW (meced, me=peeefce) Des ekeej Gece efMe#eeegkele kejlee ntB, pewmes ceQ efpeme (mJeeogvee)
ceOegj jmeeefo kes meeLe (mJeeerced) megmJeeoegkele (leerJesCe) MeerIekeejer leer#Ce mJeYeeJe meefnle (leerJeeced) leer#Ce
SkeesveefJebMeesOeee
1033
aj.
org
mJeYeeJeegkele kees (Dece=lesve) meJe&jesieeHenejer iegCe kes meeLe (Dece=leeced) veeMejefnle (ceOegcelee) mJeeefo iegCeegkele
(meescesve) meesceuelee Deeefo mes (ceOegceleerced) eMemle ceers iegCeeW mes egkele Dees<eefOe kees meceked efme kejlee ntb,
Jewmes let Fme kees (DeefeYeeced) efJeeeegkele er-Heg<eeW meefnle (HeemJe) Hekee (mejmJelew) Gece efMeef#ele JeeCeer
mes egkele er kes DeLe& (HeemJe) Hekee (meg$eecCes) meye kees ogKe mes Des ekeej yeeeves Jeeues (Fvee)
Ssee&egkele Heg<e kes efuees (HeemJe) Hekee1
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke JewekeMee keer jerelf e mes Deveske ceOegjeefo eMebefmele mJeeoegkele
Delegece Deew<eOeeW kees efme kej Gvekes mesJeve mes Deejesie kees ee neskej Oecee&Le&, keece, cees#e keer efmeef kes
efuees efvejvlej eelve efkeee kejW1
Hejerle Fleme Yeejepe $eef<e~ meescees osJelee~ mJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
am
HejerNlees ef<eelee megle meesceesN eGeNce nNefJe~

oNOeNvJee ees veeexDeNHmJehvleje meg<eeJeN meesceNceefefYe2
as
Heefj~ FNle~ efmeNeNleN~ megleced~ meesce~ e~ GNeNceefcelegledleNceced~ nNefJe~ oNOeNvJeeved~ e~ vee&~ DeNeqHmJeleNHedmeg~
DeNvle~ Dee~ meg<eeJe~ meg<eeJesefle megmeeJe~ meesceced~ DeefefYeNefjleefefYe2
the
ary
HeoeLe&-(Heefj) meJe&le (Fle) ee (efmeele) De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~

(megleced) efve<HeVeced (meesce) esjkees efJeeved (e) (Gececed) (nefJe) Deegcen&ced (oOevJeeved) Oejved meved (e)
(vee&) vejs<eg meeOeg (DeHmeg) peues<eg (Devle) ceOes (Dee) (meg<eeJe) efve<Heeoesled (meesceced) Dees<eefOemeejced
(DeefefYe) cesIew2
DevJee-ns ceveg<ee! e e Geceb nefJe meesce Fle meeod, ees veeex oOevJeeveHmJevlejemeg<eeJe
leceefefYe megleb meesceb eteb Heefjefmeele2
YeeJeeLe&-ceveg<ewecee Dees<eOeerpe&ues mebmLeeHe ceefLelJeemeJeb efvemmeeee&vesve eLeeeesieb peejeeive
meseJf elJee yeueejesies Je&veeres2
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! (e) pees (Gececed) Gece es (nefJe) Keeves eesie DeVe (meesce) esjCee
kejvesneje efJeeved (Fle) ee nesJes (e) pees (vee&) ceveg<eesb ceW Gece (oOevJeeved) OeejCe kejlee ngDee
(DeHmeg) peueeW kes (Devle) ceOe ceW (Deemeg<eeJe) efme kejs, Gme (DeefefYe) cesIeeW ceW (megleced) GlHeVe ngS
(meesceced) Dees<eefOeieCe keer legce ueesie (Heefjefmeele) meye Deesj mes meeRe kes ye{eDees2
1034
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke Gece Dees<eefOeeeW kees peue cesb [eue, cevLeve kej, meej jme kees
efvekeeue, Fmemes eLeeeesie peejeeqive kees mesJeve kejkes yeue Deewj Deejesielee kees ye{eee kejW2
Jeeeesefjleme DeeYetefle$e&ef<e~ meescees osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
JeeNees Hetle HeNefJe$esCe eNle*d meesceesNDeeflegle~ FvmeN egpeN meKee~

JeeNees Hetle HeNefJe$esCe ee*d meesceesNDeeflegle~ FvmeN egpeN meKee3
JeeNees~ Hetle~ HeNefJe$esCe~ eNle*d~ meesce~ DeeflegleN Fleeflegle~ Fvme~ egpe~ meKee~ JeeNees~ Hetle~
HeNefJe$esCe~ ee*d~ meesce~ DeeflegleN Fleeflegle~ Fvme~ egpe~ meKee3
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Jeeees) HeJeveeled (Hetle) Meg (HeefJe$esCe) MegefkejsCe (ele*d) e ele#eceeefle eeHveeself e

me (meesce) meesceueleeees<eefOeieCe (Deeflegle) eesefleJeefle me (Fvme) FeqvemJeeefcevees peerJeme (egpe)
egkele (meKee) efce$eefceJe (Jeeees) Megegefefveefceeeled (Hetle) efvece&ue (HeefJe$esCe) MegefkejsCe kece&Cee
(ee*d) eke=leeeeefle me (meesce) efve<Heeefoleew<eefOejme (Deeflegle) Delevleb MeerIekeejer (Fvme)
Hejcewee&egkeleme je%e (egpe) meceeOeelegcen& (meKee) megefoJe3
DevJee-ns ceveg<ee! e meesce ee*efleglees Jeeees HeefJe$esCe Hetle Fvme egpe meKesJeeefmle, eMe
meesce ele*d*efleglees Jeeees HeefJe$esCe Hetle Fvme egpe meKesJeeefmle, leb eteb meleleb mesJeOJeced3
YeeJeeLe&-ee Dees<eOee Megs mLeues peues Jeeeew eeslHeevles, HetJee&Hejeved jesieeved MeerIeb efvemmeejeefvle e,
lee ceveg<ewecf e&$eJeled meoe mesJeveeree3
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! pees (meesce) meesceueleeefo Dees<eefOeeeW kee iegCe (ee*d) pees eke=lee mes
(Deeflegle) MeerIeieeceer (Jeeees) Jeeeg mes (HeefJe$esCe) Meg kejves Jeeues kece& mes (Hetle) HeefJe$e (Fvme)
FeqveeW kes DeefOeelee peerJe kee (egpe) eesie (meKee) efce$e kes meceeve jnlee nw Deewj pees (meesce) efme
efkeee ngDee Dees<eefOeeeW kee jme (ele*d) ele#e MejerjeW mes egkele neskes (Deeflegle) Delevle Jesie Jeeuee
(Jeeees) Jeeeg mes (HeefJe$esCe) HeefJe$elee kej kes (Hetle) Meg Deewj (Fvme) Hejcewee&egkele jepee kee (egpe)
Deefleeesie (meKee) efce$e kes meceeve nw, Gmekee legce efvejvlej mesJeve efkeee kejes3
YeeJeeLe&-pees Dees<eefOe Meg mLeue, peue Deewj Jeeeg ceW GlHeVe nesleer Deewj HetJe& Deewj HeMeeled nesvs es Jeeues
jesieeW kee MeerIe efveJeejCe kejleer nw, Gvekee ceveg<e ueesie efce$e kes meceeve meoe mesJeve kejW3
Hegveeleerleme DeeYetefle$e&ef<e~ meescees osJelee~ Dee<eea ieee$eervo~ <e[dpe mJej
1035
aj.
org
Hegveeefle les HeefjegleN meesceN mete&me ogefnNlee~ JeejsCeN MeeleeN levee4
Hegveeefle~ lesN~ HeNefjegleNefceefle Heefjegleced~ meesceced~ mete&me~ ogefnNlee~ JeejsCe~ Meelee levee4
am
HeoeLe&-(Hegveeefle) HeefJe$eerkejeself e (les) leJe (Heefjegleced) meJe&le eeced (meesceced) Dees<eefOejmeced

(mete&me) (ogefnlee) Heg$eerJees<ee (JeejsCe) JejCeeresve (Meelee) meveelevesve iegCesve (levee) efJemle=lesve ekeeMesve4
DevJee-ns ceveg<e! ee levee mete&me ogefnlesJees<ee Meelee JeejsCe les Heefjegleb meesceb Hegveeefle, lemee
lJecees<eefOejmeb mesJemJe4
YeeJeeLe&-es ceveg<ee meteexoeeled eeked Meeweb efJeOeee eLeevegketueceew<eOeb mesJevles, lesjesiee YetlJee
megefKevees peeevles4
HeoeLe&-ns ceveg<e! pees (levee) efJemleerCe& ekeeMe mes (mete&me) mete& keer (ogefnlee) kevee kes meceeve
G<ee (Meelee) DeveeefoHe (JeejsCe) enCe kejves eesie mJeHe mes (les) lesjs (Heefjegleced) meye Deesj mes ee
(meesceced) Dees<eefOeeeW kes jme kees (Hegveeefle) HeefJe$e kejleer nw, GmeceW let Dees<eefOeeeW kes jme kee mesJeve kej4
YeeJeeLe&-pees ceveg<e meteexoe mes HetJe& Meewekece& kejkes eLeevegketue Dees<eefOe kee mesJeve kejles nQ, Jes
jesiejefnle neskej megKeer nesles nQ4
as
yees lemeeYetefle$e&ef<e~ meescees osJelee~ efvee=ppeieleervo~ efve<eeo mJej
the
ary
yee #eN$eb HeJelesN lespeFeqvNe megjeeN meesce megleDeemegleesN ceoee~

MegesCe osJe osNJelee efHeHe=eqiOeN jmesNveeVeNb epeceeveee Oesefn5
yee~ #eN$eced~ HeNJeNlesN~ lespe~ FNeqvNeced~ megjee~ meesce~ megle~ DeemegleN Fleemegle~ ceoee~ MegesCe~ osNJeN~
osNJelee~ efHeNHe=eqiOeN~ jmesve~ DeVeced~ epeceeveee~ OesNefnN5
HeoeLe&-(yee) efJelkegueced (#e$eced) veeekeeefj#eef$eekegueced (HeJeles) HeefJe$eerkejeself e (lespe)

eeieuYeced (Feqveced) ceveDeeefokeced (megjee) ee meteles mee megje leee (meesce) Dees<eefOejme (megle)
mecHeeefole (Deemegle) mecevleeod jesieefveJeejCes meseJf ele (ceoee) n<ee&e (MegesCe) DeeMeg MegefkejsCe (osJe)
megKeeoele (osJelee) osJee SJe osJeleemlee (efHeHe=eqiOe) eerCeerenf (jmesve) (DeVeced) Yeespeced (epeceeveee)
megKeeoe$es (Oesefn) Oej5
DevJee-ns osJe efJeved! e MegesCe ceoee megjee megle Deemegle meescemlespe Feqveb yee #e$eb e HeJeles,
lesve jmesveeVeb epeceeveee Oesenf , osJelee efHeHe=eqiOe5
1036
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-vee$e kesveefevceveg<esCe veerjmeceVeceeJeced, meoe efJeeeMeewe&yeueyegefJe&veee

cenew<eefOemeejemmesJeveeree5
HeoeLe&-ns (osJe) megKeoelee efJeeved! pees (MegesCe) MeerIe Meg kejvesnejs JeJenej mes (ceoee) Deevevo
kes efuees (megjee) GlHeVe nesleer ngF& efeee mes (megle) GlHeeefole (Deemegle) Des ekeej jesieefveJeejCe kes
efveefcee mesefJele (meesce) Dees<eefOeeeW kee jme (lespe) eiuYelee (Feqveced) ceve Deeefo FeqveieCe (yee)
yeeefJeled kegue Deewj (#e$eced) veeekeejer #eef$ee-kegue kees (HeJeles) HeefJe$e kejlee nw, Gme (jmesve) jme mes egkele
(DeVeced) DeVe kees (epeceeveee) Oecee&lcee peve kes efuees (Oesefn) OeejCe kej (osJelee) efJeeveeW kees (efHeHe=eqiOe)
emeVe kej5
YeeJeeLe&-Fme peieled ceW efkemeer ceveg<e kees eesie veneR nw efke pees es jme kes efJevee DeVe KeeJes, meoe
efJeee MetjJeerjlee, yeue Deewj yegef keer Je=ef kes efuees cenew<eefOeeeW kes meejeW kees mesJeve kejvee eeefnes5
kegefJeo*dieslemeeYetefle$e&ef<e~ Fves osJelee~ efJejed eke=efleMvo~ OewJele mJej
jepeHeg<ew eEke kee&Jeefceleen
jepeHeg<eeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
kegefJeoN eJecevleesN eJe efeNeLeeN oevlevegHetJe efJeNete~ FNnsnw<eeb ke=CegefnN YeespeveeefveN es yeNefn&<eesN
vece GekeleN epeefvle~ GNHeNeeNceie=nerleesmeNefeYee lJeeN mejmJelewN lJesvee lJee meg $eecCeSN<e lesN
eesefveNmlespemes lJee JeerNee&e lJeeN yeueee lJee6
the
ary
kegefJeled~ DeN~ eJecevleN FefleN eJecevle~ eJeced~ efeNled~ eLee~ oeefvle~ DeNvegHetJe&efcelevegHetJe&ced~ efJeNetesefle
efJeNete~ FNnsnsleerNnFNn~ SN<eeNced~ ke=CegefnN~ Yeespeveeefve~ es~ yeNefn&<e~ veceGeqkeleNefceefleN veceGeqkeleced~ epeefvle~ GNHeNeeNceie=nerleN
FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ lJeeN~ mejmJelew~ lJeeN~ Fvee~ lJeeN~ meg$eecCeN Fefle meg$eecCes~ SN<e~
lesN~ eesefve~ lespemes~ lJeeN~ JeerNee&e~ lJeeN~ yeueee~ lJeeN6
HeoeLe&-(kegefJeled) yeueced~ kegefJeefoefle yeueveecemeg Heefleced (efveIeb03.1) (De) efce$e (eJecevle)

yenJees eJee efJeevles es<eeb les (eJeced) eJeeefoOeeveced (efeled) DeefHe (eLee) (oeefvle) efvoefvle (DevegHetJe&ced)
Devegketueb eLececed (efJeete) efJeYepe (Fnsn) Deeqmceved mebmeejs JeJenejs e (S<eeced) ke=<eerJeueeveeced (ke=Cegefn)
keg (Yeespeveeefve) HeeueveeveYeJenjCeeefve Jee (es) (yeefn&<e) DeVeeefoeeHekee (veceGeqkeleced)
vecemeeceVeeoerveecegekele Je=e GHeosMeced (epeefvle) ooefle (GHeeeceie=nerle) ke<e&keeefoefYe mJeerke=le (Deefme)
(DeefeYeeced) eeJeeHe=efLeJeerYeeced (lJee) lJeeced (mejmJelew) ke=ef<ekece&eeeefjkeeew Jeees (lJee) (Fvee)
Me$egefJeoejCeee (lJee) (meg$eecCes) megg jef#e$es (S<e) (les) leJe (eesefve) keejCeced (lespemes) eeieuYeee (lJee)
(Jeeree&e) Hejeeceee (lJee) (yeueee) (lJee)6
1037
the
ary
as
am
aj.
org
DevJee-ns De! es yeefn&<ees eJecevle ke=<eerJeuee veceGekele epevles<eeb HeoeLee&veeefcensn lJeb Yeespeveeefve
ke=Cegefn, eLewles eJeb efeod efJeeteevegHetJe oeefvle, leLee lJeces<eeb efJeYeeiesve kegefJeled eeHee eme les leJew<e eesevf ejefmle,
leb lJeeefYeYeeb lJee mejmJelew lJesvee meg$eecCes lJee lespemes lJee Jeeree&e lJee yeueee es epeefvle, ewJee&
lJecegHeeeceie=nerleesefme lewmlJeb efJenj6
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ es jepeHeg<ee ke=<eeefokece&kele+&ved jepes kejoele+ved HeefjeefceCees peveeBMe
eerlee j#evlegHeefoMeefvle, leseqmceved mebmeejs meewYeeieJevlees YeJeefvle6
HeoeLe&-ns (De) efce$e! (es) pees (yeefn&<e) DeVeeefo keer eeef kejeves Jeeues (eJecevle) eJeeefo
Oeeveegkele efkemeeve ueesie (veceGeqkeleced) DeVeeefo keer Je=ef kes efuees GHeosMe (epeefvle) osles nQ, (S<eeced) Gvekes
HeoeLeeX kee (Fnsn) Fme mebmeej Deewj Fme JeJenej ceW let (Yeespeveeefve) Heeueve Jee Yeespeve Deeefo (ke=Cegefn) efkeee
kej, (eLee) pewmes es efkemeeve ueesie (eJeced) eJe kees (efeled) Yeer (efJeete) Jeg<eeefo mes He=Leked kej (DevegHetJe&ced)
HetJee&Hej keer eesielee mes (oeefvle) keeles nQ, Jewmes let Fvekes efJeYeeie mes (kegefJeled) ye[e yeue ee kej, efpeme (les)
lesjer GVeefle kee (S<e) en (eesefve) keejCe nw, Gme (lJee) legPekees (DeefeYeeced) ekeeMe-Yetefce keer efJeee kes
efuees (lJee) legPekees (mejmJelew) ke=ef<ekece& eeej kejvesnejer Gece JeeCeer kes efuees (lJee) legPekees (Fvee)
Me$egDeeW kes veeMe kejves Jeeues (meg$eecCes) Des j#eke kes efuees (lJee) legPe kees (lespemes) eieuYelee kes efuees
(lJee) legPe kees (Jeeree&e) Hejeece kes efuees (lJee) legPe kees (yeueee) yeue kes efuees pees emeVe kejles nQ Jee
efpememes let (GHeeeceie=nerle) es JeJenejeW mes mJeerkeej efkeee ngDee (Deefme) nw, Gvekes meeLe let efJenej
kej6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pees jepeHeg<e ke=ef<e Deeefo kece& kejves, jepe ceW kej osves Deewj
Heefjece kejves Jeeues ceveg<eeW kees eerefle mes jKeles Deewj mele GHeosMe kejles nQ, Jes Fme mebmeej ceW meewYeeie Jeeues
nesles nQ6
veeveslemeeYetefle$e&ef<e~ meescees osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
jepeepes keLeb meeleeefcelegHeefoMeles
jepee Deewj epee kewmes neW, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
veeveeN efn Jee osNJeefnleN meomke=leb cee meme=#eeLeeb Hejces Jeesceved~

megjeN lJeceefme Megeq<ceCeerN meesceSN<e cee cee efnmeerN mJeeb eesefveceeefJeNMevleer7
veevee~ efn~ JeeNced~ osNJeefnleNefceefle osNJeefnleced~ meo~ ke=leced~ cee~ meced~ me=#eeNLeeNced~ HeNjcesN~ JeesceNefVeefleN
efJeDeesceved~ megje~ lJeced~ Deefme~ Megeq<ceCeer~ meesce~ SN<e~ cee~ ceeN~ efnNmeerN~ mJeeced~ eesefveced~
DeeNefJeNMevleerleeefJeNMevleer7
1038
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(veevee) DeveskeekeejsCe (efn) efkeue (Jeeced) egJeeYeeced (osJeefnleced) osJesYe efeeced (meo)
mLeeveced (ke=leced) (cee) (meced, me=#eeLeeced) mebmeie kegleced (Hejces) Glke=s (Jeesceved) Jeesecf ve yegeJekeeMes
(megje) meesceJeuueeefouelee~ De$e <eg_ed DeefYe<eJes FlemeeceeleesjewCeeefokees j elee~ (lJeced) mee (Deefme)
Deefmle (Megeq<ceCeer) yeng Meg<ce yeueb emeeceefmle mee (meesce) cenew<eefOeieCe (S<e) (cee) (cee) ceeced (eEnmeer)
eEnmee (mJeeced) mJekeereeced (eesefveced) keejCeced (DeeefJeMevleer) mecevleeled eefJeMevleer7
DevJee-ns jepeepeepeveew! veevee meomke=leb osJeefnleb Jeeb eeHveeself e, ee efn mJeeb eesevf eceeefJeMevleer Megeq<ceCeer
megjeefmle, lJeb Hejces Jeesceved Jee&ceeveeefme leeb egJeeb eeHvegleced~ ceeokeJeeefCe cee mebme=#eeLeeced, efJeved S<e
meesceesefmle, leb cee e lJeb cee eEnmeer7
YeeJeeLe&-es jepeepeemLeceveg<ee yegefyeueejesieeegJe&&keevees<eefOejmeeved meleleb mesJevles, eceeokejebMe
lepeefvle, les$e Hej$e e Oecee&Le&keececees#emeeOekee YeJeefvle7
HeoeLe&-ns jepee Deewj epee kes pevees! (veevee) Deveske ekeej (meo, ke=leced) mLeeve efkeee ngDee
(osJeefnleced) efJeeveeW kees efeeeejCe (Jeeced) legce oesveeW kees ee nesJes pees (efn) efveMee mes (mJeeced) DeHeves
(eesefveced) keejCe kees (DeeefJeMevleer) Dee eJesMe kejleer ngF& (Megeq<ceCeer) yengle yeue kejves Jeeueer (megje)
meesceJeuueer Deeefo keer uelee nQ, (lJeced) Jen (Hejces) Glke= (Jeesceved) yegefHe DeJekeeMe ceW Jele&ceeve (Deefme)
nw, Gmekees legce oesveeW ee nesDees Deewj eceeokeejer HeoeLeeX kee (cee) cele (mebme=#eeLeeced) mebie efkeee kejes~ ns
efJelHeg<e! pees (S<e) en (meesce) meesceeefo Dees<eefOeieCe nw, Gmekees leLee (cee) cegPe kees let (cee) cele
(eEnmeer) ve kej7
YeeJeeLe&-pees jepee-epee kes mecyevOeer ceveg<e yegef, yeue, Deejesie Deewj Deeeg ye{evesnejs Dees<s eefOeeeW
kes jmeeW kees meoe mesJeve kejles Deewj eceeokeejer HeoeLeeX kee mesJeve veneR kejles, Jes Fme pevce Deewj Hejpevce ceW
Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e kees efme kejves Jeeues nesles nQ7
GHeeeceie=nerle FlemeeYetefle$e&ef<e~ meescees osJelee~ efvee=led He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Hegvece&veg<ew eEke kee&JeefcelegHeefoMeles
efHej ceveg<eeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
GNHeNeeNceie=nerleesmeeefeNveb lespe meejmJeNleb JeerNe&cewNvb yeueced~

SN<e lesN eesefveNceexoee lJeeveNvoee lJeeN cenmes lJee8
GNHeNeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ DeeNefeNveced~ lespe~ meeNjmJeNleced~ JeerNe&ced~ SsvN ced~ yeueced~ SN<e~ lesN~ eesefve~ ceesoee~
lJeeN~ DeeNveNvoeesleeveNvoee~ lJeeN~ cenmes~ lJeeN8
1039
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) GHeielewOe&cezee&cewe&cemecyevOeefYeefve&ecewie=&nerle mebegle (Deefme) (Deeefeveced)

Deefevees metee&evcemeesejf oced (lespe) ekeeMe (meejmJeleced) mejmJelee JesoJeeCee Foced (Jeere&ced) Hejeece
(Ssvced) Fvme efJeegle Foced (yeueced) (S<e) (les) leJe (eesefve) ie=nced (ceesoee) n<ee&e (lJee) lJeeced
(Deevevoee) Hejce megKeee (lJee) (cenmes) cenles melkeejee (lJee)8
DevJee-ns jepeepeepeve! emlJecegHeeeceie=nerleesefme eme les S<e eesefvejefmle, leme le DeeefeveefceJe
lespe meejmJeleb Jeere&cewvefceJe yeueeemleg, leb lJee ceesoee lJeevevoee lJee cenmes e meJex mJeerkegJe&vleg8
YeeJeeLe&-es ceveg<ee mete&evJeled lespeeqmJevees efJeeeHejeeceJevlees efJeegodyeefuee YetdlJee
mJeeceeveefvoveesvesYees eevevob eooefle, les$e HejceevevoYeesefievees YeJeefvle8
HeoeLe&-ns jepeepeepeve! pees let (GHeeeceie=nerle) ee Oece&egkele ecemecyevOeer efveeceeW mes mebegkele
(Deefme) nw, efpeme (les) lesje (S<e) en (eesefve) Iej nw, Gme lesje pees (Deeefeveced) mete& Deewj evcee kes He
kes meceeve (lespe) leer#Ce keesceue lespe (meejmJeleced) efJe%eeveegkele JeeCeer kee (Jeere&ced) lespe (Ssvced) efyepegueer kes
meceeve (yeueced) yeue nes, Gme (lJee) legPe kees (ceesoee) n<e& kes efuees (lJee) legPe kees (Deevevoee) Hejce megKe
kes DeLe& (lJee) legPes (cenmes) ceneHejeece kes efuees meye ceveg<e mJeerkeej kejW8
YeeJeeLe&-pees ceveg<e mete&-evcee kes meceeve lespemJeer, efJeee Hejeece Jeeues, efyepegueer kes legue Deefle
yeueJeeved neskes DeeHe Deeveefvole neW Deewj Deve meye kees Deevevo efoee kejles nQ, Jes eneb Hejceevevo kees Yeesieles
nQ8
lespeesmeerlemeeYetefle$e&ef<e~ meescees osJelee~ efvee=keJejervo~ OewJele mJej
the
ary
lespeesefmeN lespeesN ceefe Oesefn JeerNe&ceefme JeerNeh ceefe OesefnN yeueceefmeN yeuebN ceefe OesNeespeesNmeespeesN
ceefe Oesefn ceNvegjefme ceNvegb ceefe OesefnN menesefmeN menesN ceefe Oesefn9
lespe~ DeNefmeN~ lespe~ ceefe~ OesNefnN~ JeerNe&ced~ DeNefmeN~ JeerNe&ced~ ceefe~ OesNefnN~ yeueced~ DeNefmeN~ yeueced~ ceefe~ OesNefnN~
Deespe~ DeNefmeN~ Deespe~ ceefe~ OesNefnN~ ceNveg~ DeNefmeN~ ceNvegced~ ceefe~ OesNefnN~ men~ DeNefmeN~ men~ ceefe~ OesNefnN9
HeoeLe&-(lespe) eeieuYeced (Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e Heg<eJelee (lespe) (ceefe) (Oesefn)
(Jeere&ced) meJee&mHetefle& (Deefme) (Jeere&ced) (ceefe) (Oesefn) (yeueced) meJee&{lJeced (Deefme) (yeueced)
(ceefe) (Oesefn) (Deespe) ceneeeCeJeJeced (Deefme) (Deespe) (ceefe) (Oesefn) (ceveg) eesOe (Deefme)
(cevegced) (ceefe) (Oesefn) (men) menveced (Deefme) (men) (ceefe) (Oesefn)9
1040
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
DevJee-ns MegYeiegCekej jepeved! eJeefe lespeesmeefmle leespees ceefe Oesenf , eJeefe Jeere&ceefme leere
ceefe Oesenf , eJeefe yeueceefme leod yeueb ceefe Oesenf , eJeeespeesefme leoespees ceefe Oesenf , emlJeefe cevegjefme
leccevegb ceefe Oesenf , eJeefe menesefme lelmenes ceefe Oesenf 9
YeeJeeLe&-meJee&ved ceveg<eeved eleereceerejmee%eeefmle eeved MegYeiegCekece&mJeYeeJeeved efJeebmees
Oejsegmleeveves<JeefHe Oeejesege&Lee ogeeejeCeecegHeefj eesOeb kege&gmleLee Oeeefce&kes<eg eerelE e meleleb kege&g9
HeoeLe&-ns mekeue MegYeiegCekej jepeved! pees lesjs ceW (lespe) lespe (Deefme) nQ, Gme (lespe) lespe kees
(ceefe) cesjs ceW (Oesefn) OeejCe keerefpees~ pees lesjs ceW (Jeere&ced) Hejeece (Deefme) nw, Gme (Jeere&ced) Hejeece kees
(ceefe) cegPe ceW (Oesefn) Oeefjes~ pees lesjs ceW (yeueced) yeue (Deefme) nw, Gme (yeueced) yeue kees (ceefe) cegPe ceW Yeer
(Oesefn) Oeefjes~ pees lesjs ceW (Deespe) eeCe kee meeceLe& (Deefme) nw, Gme (Deespe) meeceLe& kees (ceefe) cegPe cesb
(Oesefn) Oeefjes~ pees legPe ceW (ceveg) ogeW Hej eesOs e (Deefme) nw, Gme (cevegced) eesOe kees (ceefe) cegPe ceW
(Oesefn) Oeefjes~ pees legPe ceW (men) menveMeeruelee (Deefme) nw, Gme (men) menveMeeruelee kees (ceefe) cegPe ceW Yeer
(Oesefn) OeejCe keerefpees9
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kes eefle F&ej keer en Dee%ee nw efke efpeve MegYe iegCe-kece&-mJeYeeJeeW kees efJeeved
ueesie OeejCe kejW, Gvekees DeewjeW ceW Yeer OeejCe kejeJeW Deewj pewmes ogeeejer ceveg<eeW Hej eesOe kejW, Jewmes Oeeefce&ke
ceveg<eeW ceW eerelf e Yeer efvejvlej efkeee kejW9
ee JeeIeefceleme nwceJeefe&$e&ef<e~ meescees osJelee~ Dee<eg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
Hegve erHeg<eew keLeb Jeexeeleeefceleen
efHej er-Heg<e kewmes JeeX, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
the
ary
ee JeeNIeb efJe<etefekeNesYeew Je=ke eN j#eefle~

MesNveb HeleNef$eCe efmeNn mesceb HeeNlJenme10
ee~ JeeNIeced~ efJe<etefekee~ GNYeew~ Je=keced~ eN~ j#eefle~ MesNveced~ HeNleNef$eCeced~ efmeNnced~ mee~ FNceced~ HeeNleg~
Denme10
HeoeLe&-(ee) efJeog<eer er (JeeIeced) ees efJeMes<esCeeefpeIeefle leced (efJe<etefekee) ee efJeefJeOeeveLee&ve

meteeefle mee (GYeew) (Je=keced) Depeeoerveeb nvleejced (e) (j#eefle) (Mesveced) e MeerIeb OeeeqJelJeeveeved Heef#eCees
nefvle leced (Heleef$eCeced) Hele$e MeerIeb ievlegb yengJesiees emeeefmle leced (efmebnced) ees nmleeoerveefHe efnveefmle leced
(mee) (Fceced) (Heeleg) j#eleg (Debnme) efceLeeeejeled10
DevJee-ee efJe<etefekee JeeIeb Je=kecegYeew Heleef$eCeb Mesveb efmenb e oJee epeeb j#eefle, mesceb jepeevecebnme
Heeleg10
1041
am
aj.
org
YeeJeeLe&-eLee MetjJeerjes jepee mJeeb JeeIeeefokeb nvlegb veeesve epeeb jef#elegb mJeeqeb emeeoefelegb e
Mekeveeself e, leLewJe je%eer YeJesled~ eLee megefeeeeejsCe je%eer mJeHeeEle eceeoeled He=Lekeke=le emeeoeefle, leLewJe jepeeefHe
leeb meoe emeeoesled10
HeoeLe&-(ee) pees (efJe<etefekee) efJeefJeOe DeLeeX keer metevee kejvesnejer jepee keer jeCeer (JeeIeced) pees
keto kes ceejlee nw Gme yeeIe Deewj (Je=keced) yekejs Deeefo kees ceejvesneje Yesef[ee (GYeew) Fve efoveeW kees
(Heleef$eCeced) MeerIe eueves kes efuees yengJesie Jeeues Deewj (Mesveced) MeerIe OeeJeve kejkes Deve Heef#eeeW kees ceejvesnejs
He#eer (e) Deewj (efmebnced) nefmle Deeefo kees Yeer ceejves Jeeues og HeMeg kees ceej kes epee kees (j#eefle) j#ee kejleer
nw (mee) mees jeCeer (Fceced) Fme jepee kees (Debnme) DeHejeOe mes (Heeleg) j#ee kejs10
YeeJeeLe&-pewmes MetjJeerj jepee mJeeb JeeIeeefo kees ceejves, veee mes epee keer j#ee kejves Deewj DeHeveer
er kees emeVe kejves kees meceLe& neslee nw, Jewmes ner jepee keer jeCeer Yeer nesJs es~ pewmes Des efee DeeejCe mes jeCeer
DeHeves Heefle jepee kees eceeo mes He=Leked kejkes emeVe kejleer nw, Jewmes jepee Yeer DeHeveer er kees meoe emeVe
kejs10
eefoleme nwceJeefe&$e&ef<e~ DeeqiveoxJelee~ MekeJejervo~ OewJele mJej
mevleevew efHele=Yeeb men keLeb Jeefe&leJeefceleen
as
mevleeveeW kees DeHeves ceelee-efHelee kes meeLe kewmes Jee&vee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
eoeefHeNHes<e ceeNlej Heg$e ecegefoleesN Oeeved~ SNleeoivesDeve=Cees YeJeeNcenleew efHeNlejewN ceee~

meNcHe=e mLeN meb cee YeNsCe He=*dkele efJeNHe=e mLeN efJe cee HeeNHcevee He=*dkele11
the
ary
eled~ DeeNefHeNHes<esleeefHeNHes<e~ ceeNlejced~ Heg$e~ ecegefoleN FefleN ecegefole~ Oeeved~ SNleled~ leled~ DeNivesN~ DeNve=Ce~
YeNJeeNefceN~ Denleew~ efHeNlejew~ ceee~ meNcHe=eN FefleN meNcedHe=e~ mLeN~ meced~ ceeN~ YeNsCe~ He=*dkeleN~ efJeNHe=eN Fefle efJeNHe=e~ mLeN~
efJe~ ceeN~ HeeNHcevee~ He=*dkeleN11
HeoeLe&-(eled) e (DeeefHeHes<e) mecevleeled efHeveef (ceelejced) peveveerced (Heg$e) (ecegefole) eke=lJesve

nef<e&le (Oeeved) ogiOeb efHeyeved (Sleled) Jee&ceeveb megKeced (leled) (Deives) efJeved (Deve=Ce) DeefJeeceeveb $eCeb eme
me (YeJeeefce) (Denleew) ve efnleew efnbefmeleew (efHelejew) ceelee-efHelee e ew (ceee) DeHelesve (mecHe=e) es
mecHe=eefvle les (mLe) YeJele (meced) (cee) ceeced (YesCe) Yepeveeresve JeJenejsCe (He=) yeOveerle (efJeHe=e) es
efJeegeles efJeegkelee YeJeefvle les (mLe) (efJe) (cee) (HeeHcevee) HeeHesve (He=) mebmeie kegle11
DevJee-ns Deives efJeved! ee ecegefole Heg$ees ogiOeb Oeeved ceelejceeefHeHes<e, lesve Heg$esCeeve=Cees YeJeeefce,
elees ces efHelejeJenleew ceee YesCe men Jee&ceeveew e meeleeced~ ns ceveg<ee~ eteb mecHe=e mLe, cee YesCe
mecHe=*dkele HeeHcevee efJeHe=e mLe, ceeHewlesve efJeHe=*dkele, leosleled megKeb eeHeele11
1042
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-eLee ceeleeefHelejew Heg$eb HeeueelemleLee Heg$esCe ceeleeefHelejew mesJeveereew~ meJezj$esob Oeseb Jeeb
ceeleeefHelejew meseJf elJee efHele=$eCeevcegkelee YeJescesefle~ eLee efJeebmeew Oeeefce&keew efHelejew mJeeHeleeefve HeeHeeejCeeod
efJeeespe Oecee&ejCes eJee&esegmleLee mevleevee DeefHe efHele+VesJeb Jee&esjved11
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! (eled) pees (ecegefole) Delevle Deevevoegkele (Heg$e) Heg$e ogiOe kees
(Oeeved) Heerlee ngDee (ceelejced) ceelee kees (DeeefHeHes<e) meye Deesj mes Heeref[le kejlee nw, Gme Heg$e mes ceQ (Deve=Ce)
$eCejefnle (YeJeeefce) neslee ntb, efpememes cesjs (efHelejew) ceelee-efHelee (Denleew) nvevejefnle Deewj (ceee) cegPe mes
(YesCe) keueeCe kes meeLe Jee&ceeve neW~ ns ceveg<ees! legce (mecHe=e) melemecyevOeer (mLe) nes, (cee) cegPe kees
keueeCe kes meeLe (meced, He=*dkele) mebegkele kejes Deewj (HeeHcevee) HeeHe mes (efJeHe=e) He=Leked jnvesnejs (mLe) neW,
Fmeefuees (cee) cegPes Yeer Fme HeeHe mes (efJeHe=*dkele) He=Leked keerefpees Deewj (leosleled) Hejpevce leLee Fme pevce kes
megKe kees ee keerefpees11
YeeJeeLe&-pewmes ceelee-efHelee Heg$e kee Heeueve kejles nQ, Jewmes Heg$e kees ceelee-efHelee keer mesJee kejveer
eeefnes~ meye ceveg<eeW kees Fme peieled ceW en Oeeve osvee eeefnes efke nce ceelee-efHelee kee eLeeJeled mesJeve kejkes
efHele=$eCe mes cegkele nesJeW~ pewmes efJeeved Oeeefce&ke ceelee-efHelee DeHeves mevleeveeW kees HeeHeHe DeeejCe mes He=Leked
kejkes Oecee&ejCe ceW eJe=e kejW, Jewmes mevleeve Yeer DeHeves ceelee-efHelee kees Jeee&Je kejeJeW11
as
osJee e%eefceleme nwceJeefe&$e&ef<e~ efJeebmees osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
ceeleeefHe$eHeleeefve HejmHejb keLeb JeexjefVeleen
ceelee-efHelee Deewj mevleeve HejmHej kewmes JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
osNJee eN%ecelevJele Yes<eNpeb efYeN<epeeNefevee~

JeeNee mejmJeleer efYeN<eefieveeseqvNeeefCeN oOele12
osNJee~ eN%eced~ DeNleNvJeNleN~ YesN<eNpeced~ efYeN<epee~ DeNefevee~ JeeNee~ mejmJeleer~ efYeN<eked~ Fvee~ FNeqvNeeefCe~
oOele12
HeoeLe&-(osJee) efJeebme (e%eced) megKeeoced (DelevJele) efJemle=leb kegle (Yes<epeced)

jesieeCeeMekeceew<eOeHeced (efYe<epee) DeeegJexoefJeoew (Deefeveew) DeeegJexoeJeeefHeveew (Jeeee) leoevegketueee
JeeCee (mejmJeleer) mej eMemle DeeegJexoyeesOees efJeeles emee mee (efYe<eked) efeefkelmeeeefJeled (Fvee)
Hejceweee&e (FeqveeefCe) e#egjeoerefve Oeveeefve Jee (oOele)12
DevJee-ns ceveg<ee! eLesevq eeefCe oOelees efYe<eked mejmJeleer efYe<epeeefevee e osJee Jeeesvee Yes<epeb
e%ecelevJele, leLewJe eteb kegle12
1043
am
aj.
org
YeeJeeLe&-eeJevceveg<ee HeLeew<eefOeyeeee&mesJevesve Mejerjejesieyeueyegerve& Je&evles, leeJeled meJee&efCe

megKeeefve eegb ve MekevegJeefvle12
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (FeqveeefCe) Gece ekeej efJe<eeeenke ves$e Deeefo FefvoeeW Jee OeveeW kees
(oOele) OeejCe kejles ngS (efYe<eked) efeefkelmee Deeefo JewekeMee kes DeeW kees peevevesnejer (mejmJeleer) eMemle
JewekeMee kes %eeve mes egkele efJeog<eer er Deewj (efYe<epee) DeeegJexo kes peevevesnejer (Deefevee) Dees<eefOeefJeee ceW
Jeeyegef Jeeues oes Gece efJeeved Jewe es leerveeW Deewj (osJee) Gece %eeveerpeve (Jeeee) JeeCeer mes (Fvee)
Hejcewee& kes efuees (Yes<epeced) jesieefJeveeMeke Deew<eOeHe (e%eced) megKe osves Jeeues e%e kees (DelevJele) efJemle=le
kejW, Jewmes ner legce ueesie Yeer kejes12
YeeJeeLe&-peye leke ceveg<e ueesie HeLe Dees<eefOe Deewj yeeee& kes mesJeve mes Mejerj kes Deejesie, yeue
Deewj yegef kees veneR ye{eles, leye leke meye megKeeW kes ee nesves kees meceLe& veneR nesles12
oer#eeeeefeleme nwceJeefe&$e&ef<e~ e%ees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
keerMee pevee megefKevees YeJevleerleen
kewmes ceveg<e megKeer nesles nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
as
oerN#eeew NHe Me<HeeefCe eeeNCeeremeN leeskeceeefve~

eNeme NHe meesceme ueeNpee meessceeN:MeJeesN ceOeg13
oerN#eeew NHeced~ Me<HeeefCe~ eeNeNCeereme~ eeNeNveereNmesefle eDeeNveereme~ leeskeceeefve~ eNeme~ NHeced~ meesceme~
ueeNpee~ meesNceeN:MeJeN Fefle meesceDeNMeJe~ ceOeg13
the
ary
HeoeLe&-(oer#eeew) e%emeeOeveefveeceHeeueveee (Heced) (Me<HeeefCe) Deenle mebMeesOe eeeeefCe Oeeveeefve

(eeeCeereme) eke=b megKeb eefvle esve JeJenejsCe le$e YeJeme (leeskeceeefve) DeHeleeefve~ leeskecesleHeleveecemeg
Heefleced (efveIeb02.2) (eeme) JeefJeeeme (Heced) (meesceme) Dees<eOeerjmeme (ueepee) eHegefuuelee
Jeerne (meesceebMeJe) meescemeebMee (ceOeg) #eewced13
DevJee-ns ceveg<ee! eeefve eeeCeereme oer#eeew Heb leeskeceeefve eeme Heb Me<HeeefCe meesceme
ueepee meesceebMeJees ceOeg e meefvle, leeefve etecelevJele13
YeeJeeLe&-De$eelevJeleself e efeeeHeob HetJe&cev$eeovegJee&les~ es ceveg<ee e%eene&CeHeleeefve Jemletefve e
mecHeeoeefvle, les$e megKeb ueYevles13
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (eeeCeereme) efpeme JeJenej mes Gece megKe kees ee nesles nQ, GmeceW nesves
Jeeues kees (oer#eeew) e%e kes efveece-j#ee kes efuees (Heced) megvoj He Deewj (leeskeceeefve) DeHele (eeme)
JeeW kes yeseves kee (Heced) He (Me<HeeefCe) eb-Heke Meg kej enCe kejves eesie Oeeve (meesceme)
1044
epegJexoYee<es
aj.
org
meesceueleeefo kes jme kes mecyevOeer (ueepee) HeefjHekeJe Hetues ngS DeVe (meesceebMeJe) meesce kes efJeYeeie Deewj (ceOeg)
menle nQ, Gvekees legce ueesie efJemle=le kejes13
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW HetJe& cev$e mes `DelevJele' Fme efeeeHeo keer DevegJe=efe Deeleer nw, pees ceveg<e e%e
kes eesie mevleeve Deewj HeoeLeeX kees efme kejles nQ, Jes Fme mebmeej ceW megKe kees ee nesles nQ13
DeeefleLeHeefceleme nwceJeefe&$e&ef<e~ DeeefleLeeoees efueeskelee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej
mJej
keerMee pevee eMeeqmJevees YeJevleerleen
kewmes peve keerefle& Jeeues nesles nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
DeeNefleNLeNNHeb ceemejb ceneJeerNjme veNiveng~ NHecegHeNmeoecesNleefeNees je$eerN megjemeglee14

ceneJeerNjme~
am
DeeNefleNLeNNHeefceleeefleLeNHeced~
ceemejced~
ceNneNJeerNjmesefle
GNHeNmeoeNefceleggHeNmeoeced~ SNleled~ efleNe~ je$eer~ megje~ Deemeglesleemeglee14
veNiveng~
NHeced~
the
ary
as
HeoeLe&-(DeeefleLeHeced) DeefleLeerveeb YeeJe kecce& JeeefleLeb leodHeb e leled (ceemejced)

esveeefleLeees ceemes<eg jcevles leled (ceneJeerjme) cenebMeemeew JeerjMe leme (veiveng) ees veiveeved pegnesleeoes
(Heced) megHekejCeced (GHemeoeced) e GHemeeroefvle les<eeceefleLeerveeced (Sleled) (eflee) (je$eer) (megje)
meescejme (Deemeglee) mecevleeefVe<Heeefolee14
DevJee-ns ceveg<ee! eeefve ceemejceeefleLeHeb ceneJeerjme veivent HecegHemeoeb efleees
je$eerevf e&Jeemevecesleod Heb meglee megjemeglee e meefvle, leeefve eteb ie=erle14
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Oeeefce&keeCeeb efJeog<eeceefleLeerveeb melkeejmeesHeosMeeved JeerjeCeeb e ceeveb oefjsYees
Jeeefooeveb mJeYe=leeveecegeceb efveJeemeoeveb meescejmeefmeeqb e meleleb kegJe&efvle, les eMeeqmJevees peeevles14
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (ceemejced) efpememes DeefleefLepeve cenerveeW ceW jceCe kejles nQ, Ssmes
(DeeefleLeHeced) DeefleefLeeeW kee nesvee Jee Gvekee melkeejHe kece& Jee (ceneJeerjme) ye[s Jeerj Heg<e kee
(veiveng) pees veive DeefkeeveeW kee OeejCe kejlee nw, Jen (Heced) He Jee (GHemeoeced) ie=nmLeeefo kes meceerHe ceW
Yeespeveeefo kes DeLe& njvesnejs DeefleefLeeeW kee (eflee) leerve (je$eer) jeef$eeeW ceW efveJeeme kejevee (Sleled) en
He Jee (megje) meescejme (Deemeglee) meye Deesj mes efme keer ngF& efeee nw, Gve meye kee legce ueesie enCe
kejes14
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Oeeefce&ke, efJeeved DeefleefLeeeW kee melkeej, me Deewj GHeosMeeW kees Deewj JeerjeW kees
ceeve leLee efjeW kees Jeeefo oeve, DeHeves Ye=leeW kees efveJeeme osvee Deewj meescejme keer efmeef kees meoe kejles nQ,
Jes keerefle&ceeved nesles nQ14
1045
aj.
org
meescemesleme nwceJeefe&$e&ef<e~ meescees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
kegceejerefYe eEke kee&Jeefceleen
kegceejer keveeDeeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
meesceme NHeb eNerleme HeefjeglHeefjef<eeles~

DeNefeYee ogiOeb Yes<eNpeefceveewNv mejmJelee15
meesceme~ NHeced~ eNerleme~ HeNefjegefoefle Heefjegled~ Heefj~ efmeNeNlesN~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ ogiOeced~ YesN<eNpeced~
Fvee~ SsNvced~ mejmJelee15
the
ary
as
am
HeoeLe&-(meesceme) meesceueleeees<eefOemecetnme (Heced) GecemJeHeced (eerleme) ie=nerleme

(Heefjegled) e Heefjle meJe&le eJeefle eeHveeself e me jme (Heefj) meJe&le (efmeeles) (DeefeYeeced)
Jeweof keefJeeeJeeefHeYeeb efJeeeced (ogiOeced) ieJeeefoYe Hee (Yes<epeced) meJeez<eOeced (Fvee) Sseexgkeee
(Ssvced) Fves efJeegsJelee eme leled efJe%eeveced (mejmJelee) eMemleefJeeeefJe%eeveegkeleee Helvee15
DevJee-ns eqees! eLee mejmJelee efJeog<ee eerleme meesceme Heefjegod HeceefeYeeb ogiOeb
Yes<epeefceveewvb Heefjef<eeles, leLee eteceHeeejle15
YeeJeeLe&-De$e
meJee&efYe
kegceejereYf eye&eeexCe
JeekejCeOecce&efJeeeegJexoeoerveOeerle mJeebJejefJeJeenb ke=lJee eMemleeveew<eOeeveew<eOeJeoVeJeeveeefve e Heefj Hee
megjmew mebeespe Heleeoerved mecYeespe mJeeb e YegkelJee yeueejesieesVeefle meleleb keeee&15
HeoeLe&-ns er ueesiees! pewmes (mejmJelee) efJeog<eer er mes (eerleme) enCe efkeS ngS (meesceme)
meesceeefo Dees<eefOeieCe kee (Heefjegled) meye Deesj mes ee nesves Jeeuee jme (Heced) megmJeHe Deewj (DeefeYeeced)
Jeweof ke efJeee ceW HetCe& oes efJeeveeW kes efuees (ogiOeced) ogne ngDee (Yes<epeced) Deew<eOeHe otOe leLee (Fvee) Ssee&
eenves Jeeues kes efuees (Ssvced) efJeeglmecyevOeer efJeMes<e %eeve (Heefjef<eeles) meye Deesj mes efme efkeee peelee nw,
Jewmes legce Yeer DeeejCe kejes15
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ meye kegceeefjeeW kees eesie nw efke yeeee& mes
JeekejCe, Oecce&, efJeee Deewj DeeegJexoeefo kees He{, mJeebJej efJeJeen kej, Dees<eefOeeeW kees Deewj Deew<eOeJeled DeVe
Deewj oeue ke{er Deeefo kees Dee Hekee, Gece jmeeW mes egkele kej, Heefle Deeefo kees Yeespeve keje leLee mJeeb
Yeespeve kejkes yeue, Deejesie keer meoe GVeefle efkeee kejW15
Deemevoerleme nwceJeefe&$e&ef<e~ e%ees osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
ceveg<esCe keLeb keee meeOeefcelegHeefoMeles
ceveg<e kees kewmes keee& meeOevee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
1046
epegJexoYee<es
aj.
org
DeeNmeNvoer NHe jepeemeNvew Jesew kegcYeer megjeNOeeveer~

DevlejGejJesNee NHeb keejesleNjes efYeN<eked16
DeeNmeNvoerleemeNvoer~ NHeced~ jeNpeeNmeNvee Fefle jepeDeemeNvew~ Jesew~ kegcYeer~ megjeNOeeveerefle megjeNOeeveer~ Devlej~
GNeNjJesNee FlegejJesNee~ NHeced~ keNejesNleNj~ efYeN<eked16
as
am
HeoeLe&-(Deemevoer) mecevleeled meveles mesJeles ee mee~ `meved' OeeleesjewCeeefokees ò' eleemlelees `*er<ed'
(Heced) megefeee (jepeemevew) jepeeve meeroefvle emeeb lemew (Jesew) efJeoefvle megKeeefve eee lemew (kegcYeer)
OeeveeefoHeoeLee&Oeeje (megjeOeeveer) megje meescejmees Oeereles emeeb mee ieie&jer (Devlej) esveeefveefle eeefCeefle me
(GejJesee) Geje eemeew Jesoer e lemee (Heced) (keejeslej) kece&keejer (efYe<eked) Jewe16
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYee&%eeeemevoer Heb jepeemevew Jesew kegcYeer megjeOeevegejJesee Devlejes Heb
keejeslejes efYe<eked ewleeefve mebeeeeefCe16
YeeJeeLe&-ceveg<ees eelkeee kee&gefcesled, leme leme mekeuemeeOeveeefve meefevegeeled16
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesieeW kees eesie nw efke e%e kes efuees (Deemevoer) pees meye Deesj mes mesJeve keer
peeleer nw, Jen (Heced) megvoj efeee (jepeemevew) jepee ueesie efpeme ceW yewles nQ, Gme (Jesew) megKe-eeef kejeves
Jeeueer Jeseof kes DeLe& (kegcYeer) Oeeveeefo HeoeLeeX kee DeeOeej (megjeOeeveer) efpemeceW meescejme Oeje peelee nw, Jen
ieiejer (Devlej) efpememes peerJeve neslee nw, en DeVeeefo HeoeLe& (GejJesee) Gej keer Jesoer kes (Heced) He kees
(keejeslej) kece&keejer Deewj (efYe<eked) Jewe Fve meye kee meben kejes16
YeeJeeLe&-ceveg<e efpeme-efpeme keee& kes kejves keer Fe kejs, Gme-Gme kes mecemle meeOeveeW kee meee
kejs16
the
ary
Jesee Jesefoefjleme nwceJeefe&$e&ef<e~ e%ees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
kes<eeb keeee&efCe efmeOevleerleen
efkeve peveeW kes keee& efme nesles nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
JeseeN JesefoN meceeHeles yeNefn&<ee yeNefn&efjeqvNeced~

etHesveN etHeDeeHelesN eCeerleesDeNeqivejeqivevee17
Jesee~ Jesefo~ meced~ DeeNHeNlesN~ yeNefn&<ee~ yeNefn&~ FNeqvNeced~ etHesve~ etHe~ DeeNHeNlesN~ eCeerle~ eveerle FefleN eveerle~
DeNeqive~ DeNeqivevee17
HeoeLe&-(Jesee) e%emeeceeee (Jesefo) e%eYetefce (meced) meceked (DeeHeles) eeHeles (yeefn&<ee) cenlee
Heg<eeLexve (yeefn&) Je=ced (Feqveced) Oeveced (etHesve) efceefelee efceefelesve JeJenejsCe (etHe) efceefelees
1047
am
aj.
org
JeJenejelveesoe (DeeHeles) (eCeerle) eke=leee meeqcceefuele (Deeqive) HeeJeke (Deeqivevee)

efJeegoeefovee17
DevJee-ns ceveg<ee! eLee efJeefJexee Jeseof ye&efn&<ee yeefn&efjeqveb meceeHeles, etHesve etHeeseqivevee
eCeerleeseqivejeHeles, leLewJe eteb meeOevew meeOeveeefve meccesue meJe megKeeceeHvegle17
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ es ceveg<ee meeOekelecesve meeOevesve meeOeb keee
meegefceefvle, le SJe efmemeeOee peeevles17
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes efJeeved ueesie (Jesee) e%e keer meeceeer mes (Jesefo) Jeseof Deewj (yeefn&<ee)
ceneved Heg<eeLe& mes (yeefn&) ye[e (Feqveced) Oeve (meceeHeles) Des ekeej ee efkeee peelee nw, (etHesve) efceues
ngS Jee He=Leked-He=Leked JeJenej mes (etHe) efceuee ngDee JeJenej kes elve kee ekeeMe Deewj (Deeqivevee) efyepegueer
Deeefo Deeqive mes (eCeerle) Des ekeej meefcceefuele (Deeqive) Deeqive (DeeHeles) ee kejeee peelee nw, Jewmes ner
legce ueesie Yeer meeOeveeW mes meeOeve efceuee kej meye megKeeW kees ee nesDees17
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees ceveg<e Gece meeOeve mes meeOe keee& kees efme
kejves keer Fe kejles nQ, Jes ner meeOe keer efmeef kejves Jeeues nesles nQ17
nefJeOee&veefceleme nwceJeefe&$e&ef<e~ ie=nHeefleoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
as
erHeg<eeYeeb eEke keee&efceleen
er-Heg<eeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
nNefJeNOee&vebN eoNefeveeiveerOebN elmejmJeleer~

FveewNvmeomke=leb HelveerNMeeuebN ieen&Hele18
the
ary
nNefJeNOee&veNefceefle nefJeNOeeveced~ eled~ DeNefevee~ DeeiveerOeced~ eled~ mejmJeleer~ Fvee~ SsvN ced~ meo~ ke=leced~
HeNlveerNMeeueNefceefle HelveerNMeeueced~ ieen&HeleN FefleN ieen&Hele18
HeoeLe&-(nefJeOee&veced) nJeeRef<e eeeeefCe oseeefve Jee mebmke=leeefve Jemletefve Oeerevles eeqmceved (eled)
(Deefevee) erHeg<eew (DeeiveerOeced) DeiveerOe $eeqlJepe MejCeced (eled) (mejmJeleer) efJeog<eer er (Fvee)
Ssee&megKeeoee Heles (Sssvced) Fvmewee&mesoced (meo) meeroefvle eeqmceBmleced (ke=leced) efve<HeVeced
(HelveerMeeueced) Helvee Meeuee HelveerMeeueced (ieen&Hele) ie=nHeeflevee mebegkele18
DevJee-ns ie=nmLee erHeg<ee! eLee efJeebmeeJeefevee eefJeOee&veb ke=leJevleew, e mejmJeleer DeeiveerOeb
ke=leJeleer, Fveewvb meo HelveerMeeueb e efJeef ke=leced, leefoob meJe ieen&Helees Oece& SJeeefmle, leLee leled meJe
eteceefHe kegle18
1048
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLeeqlJe&pe mecYeejeved meefele

e%eceue*dkegJe&efvle, leLee eerefleegkeleew erHeg<eew ie=nke=leeefve meleleb meeOvegleced18
HeoeLe&-ns ie=nmLe Heg<ees! pewmes efJeeved (Deefevee) er Deewj Heg<e (eled) pees (nefJeOee&veced) osves Jee
uesves eesie HeoeLeeX kee OeejCe efpemeceW efkeee peelee Jen Deewj (eled) pees (mejmJeleer) efJeog<eer er (DeeiveerOeced)
$eeqlJepe kee MejCe kejleer ngF& leLee efJeeveeW ves (Fvee) Ssee& mes megKe osvesnejs Heefle kes efuees (Sssvced) Ssee&
kes mecyevOeer (meo) efpemeceW efmLele nesles nQ, Gme meYee Deewj (HelveerMeeueced) Helveer keer Meeuee Iej kees (ke=leced)
efkeee nw, mees en meye (ieen&Hele) ie=nmLe kee mebeesieer Oece& ner nw, Jewmes Gme meye kee&Je kees legce Yeer
kejes18
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes $eeqlJeped ueesie meeceeer kee meee
kejkes e%e kees MeeseYf ele kejles nQ, Jewmes eerelf eegkele er-Heg<e Iej kes keeeeX kees efvele efme efkeee kejW18
ew<esefYeefjleme nwceJeefe&$e&ef<e~ e%ees osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
keerMees efJeeved megKeceeHveesleerlegeles
kewmee efJeeved megKe kees ee neslee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ewN<esefYe ewN<eeveeHveesleeNeerefYejeNeere&N%eme~ eNeeNpesefYejvegeeNpeeved Je<edkeeNjsefYeNjengleer19
as
ewN<esefYeNefjefle eSN<esefYe~ ewN<eeefveefle eSN<eeved~ DeeNHveesNefleN~ DeeNeerefYeNefjleeNeerefYe~ DeeNeerefjleeNeer~ eN%eme~

eNeeNpesefYeNefjefle eeeNpesefYe~ DeNvegeeNpeeefvelevegeeNpeeved~ JeN<eNdkeNejsefYeNefjefle Je<edkeeNjsefYe~ DeengleerNefjleengleer19
the
ary
HeoeLe&-(ew<esefYe) ew<eCekece&efYe (ew<eeved) ew<eCeereeved Ye=leeved (DeeHveesefle) (DeeeerefYe) ee mecevleeled

eerCeefvle leeefYe (Deeeer) meJe&Lee eerleglHeeefokee Heefjeeefjkee (e%eme) (eeepesefYe) eepeefvle ewmles
(Devegeepeeved) Devegketueeved e%eHeoeLee&ved (Je<edkeejsefYe) kece&efYe (Deengleer) ee Deentevles eoerevles
lee19
DevJee-ees
efJeeved
ew<esefYe
ew<eeveeeerefYejeeer
eeepeseYf ejvegeepeeved
e%eme
Je<edkeejseYf ejengleerMeeHveesefle, me megKeer peeeles19
YeeJeeLe&-emmegefMeef#elemesJekemeseJf ekee meeOeveesHemeeOeveegkele eseefve keeee&efCe kejeself e, me meJee&ved
megKeefelegb Mekeveeself e19
HeoeLe&-pees efJeeved (ew<esefYe) Yespeves He keceeX mes (ew<eeved) Yespeves eesie Ye=leeW kees (DeeeerefYe) meye
Deesj mes emeVelee kejvesnejer efeeeDeeW mes (Deeeer) meJe&Lee eerelf e GlHeVe kejvesnejer Heefjeeefjkee eqeeW kees
(eeepesefYe) Gece e%e kes keceeX mes (Devegeepeeved) Devegketue e%e-HeoeLeeX kees Deewj (e%eme) e%e keer
1049
aj.
org
(Je<edkeejsefYe) efeeeDeeW mes (Deengleer) Deeqive ceW es[

ves eesie DeengefleeeW kees (DeeHveesefle) ee neslee nw, Jen
megKeer jnlee nw19
YeeJeeLe&-pees megefMeef#ele mesJekeeW leLee meseJf ekeeDeeW Jeeuee meeOeveeW Deewj GHemeeOeveeW mes egkele es keeeeX
kees kejlee nw, Jen meye kees megKeer kejves ceW meceLe& neslee nw19
HeMegefYeefjleme nwceJeefe&$e&ef<e~ epeceevees osJelee~ Yegefjiegeq<Ceked vo~ $e<eYe mJej
HeNMegefYe HeNMetveeHveesefle HegjesN[eMewn&NJeer:<ee~

voesefYe meeefceOesNveeree&NpeeefYeJe&<edkeNejeved20
am
HeNMegefYeNefjefle HeNMegefYe~ HeNMetved~ DeeNHveesNefleN~ HegjesN[eMew~ nNJeer:ef<e~ Dee~ voesefYeNefjefleN voefYe~ meeNefceNOesNveerefjefle
meecedFOesNveer~ eeNpeeefYe~ JeN<eNdkeNejeefveefle Je<edkeeNjeved20
the
ary
as
HeoeLe&-(HeMegefYe) ieJeeefoefYe (HeMetved) ieJeeoerved (DeeHveesefle) (Hegjes[eMew) Heeveefeeemebmke=lew

(nJeeRef<e) neslegcene&efCe Jemletefve (Dee) (voesefYe) e%eeHekewiee&e$eeefoefYe (meeefceOesveer) meceefieOevles
eeefYemlee meeefceOesveer (eepeeefYe) eeefYe efeeeefYeefjpevles leeefYe (Je<edkeejeved) es Je<ed Oecee efeeeb
kegJe&efvle leeved20
DevJee-ns
ceveg<ee!
eLee
meodie=nmLe
HeMegefYe
HeMetved
Hegjes[eMewn&JeeRe<f e
voesefYemmeeefceOesveeree&peeefYeJe&<edkeejeveeHveeself e leLewleeved eteceeHvegle20
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ees$e yengHeMegn&efJeYe&giJesoefJelmeeqleees ceveg<ees YeJesled, me
eMebmeeceeHveesefle20
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes meodie=nmLe (HeMegefYe) ieJeeefo HeMegDeeW mes (HeMetved) ieJeeefo HeMegDeeW kees
(Hegjes[eMew) Heeve efeeeDeeW mes Hekes ngS Gece HeoeLeeX mes (nJeeRef<e) nJeve kejles eesie Gece HeoeLeeX kees
(voesefYe) ieee$eer Deeefo voeW keer efJeee mes (meeefceOesveer) efpememes Deeqive eoer nes, Gme megvoj meefceOeeDeeW
kees (eepeeefYe) e%e keer efeeeDeeW mes (Je<edkeejeved) pees Oece&egkele efeee kees kejles nQ, Gvekees (Dee,
DeeHveesefle) ee neslee nw, Jewmes Fvekees legce Yeer eeHle nesDees20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees mebmeej ceW yengle HeMeg Jeeuee nesce kejkes, ngleMes<e
kee Yeeskelee, JesoefJeled Deewj meleefeee kee keee& ceveg<e nesJes, mees eMebmee kees eeHle neslee nw20
Oeevee kejcYe Fleme nwceJeefe&$e&ef<e~ meescees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
kes HeoeLee& nefJe<ee Fleen
1050
epegJexoYee<es
aj.
org
keewve HeoeLe& nesce kes eesie nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
OeeNvee kejcYe mekeleJe HejerJeeNHe HeeesN oefOe~

meesceme NHe nNefJe<eDeeNefce#eeN JeefpeveNb ceOeg21
OeeNvee~ keNjcYe~ mekeleJe~ HeNjerNJeeNHe Fefle HeefjJeeNHe~ Hee~ oefOe~ meesceme~ NHeced~ nNefJe<e~ DeeNefce#ee~
Jeeefpeveced~ ceOeg21
as
am
HeoeLe&-(Oeevee) Ye=eJeeoe (kejcYe) kejeself e ceLeveb esve me (mekeleJe) (HejerJeeHe) Heefjle

meJe&lees JeeHees yeerpeejesHeCeb eeqmceved me (Hee) ogiOeced (oefOe) (meesceme) DeefYe<eeslegcen&me (Heced) (nefJe<e)
neslegcen&me (Deeefce#ee) oefOeogiOeefcewevf e&efce&lee (Jeeefpeveced) Jeepe eMemleeveVeeefve efJeevles es<eg les<eeefceob meejb
Jemleg (ceOeg) ceOegjced21
DevJee-ns ceveg<ee! eteb nefJe<emmeesceme Heb Oeevee kejcYe mekeleJe HejerJeeHe Heees oOeeefce#ee
Jeeefpeveb ceOeg e efJepeeveerle21
YeeJeeLe&-es HeoeLee& HegefmegievOeceOegjjesieveeMekelJeiegCeegkeleelmeefvle, les nefJe meb%ekee meefvle21
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (nefJe<e) nesce kejves eesie (meesceme) ev$e eje KeeReves eesie
Dees<eefOeHe jme kes (Heced) He kees (Oeevee) Yegves ngS DeVe (kejcYe) ceLeve kee meeOeve (mekeleJe) meet
(HejerJeeHe) meye Deesj mes yeerpe kee yeesvee (Hee) otOe (oefOe) oner (Deeefce#ee) oner, otOe, ceers kee efceueeee
ngDee (Jeeefpeveced) eMemle DeVeeW kees mecyevOeer meej Jemleg Deewj (ceOeg) menle kes iegCe kees peevees21
YeeJeeLe&-pees HeoeLe& Hegefkeejke, megievOeegkele, ceOegj Deewj jesieveeMeke iegCeegkele nQ, Jes nesce kejves kes
eesie nefJe meb%eke nQ21
the
ary
Oeeveeveeefceleme nwceJeefe&$e&ef<e~ e%ees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
keerMee pevee veerjesiee YeJevleerlegHeefoMeles
kewmes ceveg<e veerjesie nesles nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
OeeNveevee: NHeb kegJeueb HejerJeeNHeme ieesNOetcee~

mekeletvee: NHeb yeojcegHeNJeekee~ kejcYeme22
OeeNveeveeced~ NHeced~ kegJeueced~ HeNjerNJeeNHeme~ HeNjerNJeeNHemesefle HeefjJeeNHeme~ ieesNOetcee~ mekeletveeced~ NHeced~ yeojced~
GNHeNJeekeeN FleggHeNJeekee~ keNjcYeme22
HeoeLe&-(Oeeveeveeced) Ye=eJeeeVeeveeced (Heced) (kegJeueced) keesceueb yeojerHeueefceJe (HejerJeeHeme)

efHeeos (ieesOetcee) (mekeletveeced) (Heced) (yeojced) yeojerHeueJeCe&egkeleced (GHeJeekee) GHeielee eee eJee
(kejcYeme) oefOemebme=me mekelegve22
1051
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eteb Oeeveeveeb kegJeueb Heb HejerJeeHeme ieesOetcee Heb mekeletveeb yeojb Heb
kejcYemeesHeJeekee Hecemleerelf e efJepeeveerle22
YeeJeeLe&-es ceveg<ee meJex<eeceVeeveeb megHeb ke=lJee Yegeles Yeespeeefvle e le DeejesieceeHvegJeefvle22
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (Oeeveeveeced) Yegbpes ngS peew Deeefo DeVeeW kee (kegJeueced) keesceue yesj mee
He (HejerJeeHeme) efHemeeve Deeefo kee (ieesOetcee) iesntb (Heced) He (mekeletveeced) meegDeeW kee (yeojced)
yesjHeue kes meceeve He (kejcYeme) oner efceues meet kee (GHeJeekee) meceerHe ee peew (Heced) He nw, Ssmee
peevee kejes22
YeeJeeLe&-pees ceveg<e meye DeVeeW kee megvoj He kejkes Yeespeve kejles Deewj kejeles nQ, Jes Deejesie kees
ee nesles nQ22
am
Heemees Heefceleme nwceJeefe&$e&ef<e~ meescees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Heemees NHeb eeJee oNOvees NHeb keNke&vOetefve~

meesceme NHeb Jeeefpeve meewNceme NHeceeNefce#ee23
as
Heeme~ NHeced~ eled~ eJee~ oNOve~ NHeced~ keNke&vOetefve~ meesceme~ NHeced~ Jeeefpeveced~ meewNceme~ NHeced~
DeeNefce#ee23
the
ary
HeoeLe&-(Heeme) ogiOeme peueme (Heced) (eled) es (eJee) (oOve) (Heced) (keke&vOetefve)

keke&vOeg Heueeefve mLetueeefve HekeJeeefve yeojerHeueeveerJe (meesceme) (Heced) (Jeeefpeveced) yeVemeejHeced
(meewceme) meesceeveecees<eefOemeejeCeeb YeeJeme (Heced) (Deeefce#ee) ceOegjecueeefomebeesieegkelee23
DevJee-ns ceveg<ee! eeJeemles Heemees Heb keke&vOetveerJe oOvees Heb JeeefpeveefceJe meesceme
Heceeefce#esJe meewceme Heb mecHeeoele23
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ ceveg<ewe&me emeeVeme megvojb Heb eLee meeeme leme Heb
leLee meoe mecHeeoveereced23
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (eled) pees (eJee) eJe nQ, Gvekees (Heeme) Heeveer Jee ogiOe kes
(Heced) He (keke&vOetefve) ceess Hekes ngS yesjer kes HeueeW kes meceeve (oOve) oner kes (Heced) mJeHe
(Jeeefpeveced) yengle DeVe kes meej kes meceeve (meesceme) meesce Dees<eefOe kes (Heced) mJeHe Deewj (Deeefce#ee) otOe,
oner kes mebeesie mes yeves HeoeLe& kes meceeve (meewceme) meesceeefo Dees<eefOeeeW kes meej nesves kes (Heced) mJeHe kees
efme efkeee kejes23
1052
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke efpeme-efpeme DeVe kee
megvojHe efpeme ekeej nes, Gme-Gme kes He kees Gmeer ekeej meoe efme kejW23
DeeeeJeesleme nwceJeefe&$e&ef<e~ efJeeved osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
keLeb efJeebmees YeJevleerlegHeefoMeles
kewmes efJeeved nesles nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
Dee eeJeNesefle mleesNef$eee eleeeeNJeesDevegHe~

epesefle OeeeeNHeb eieeNLee esepeeceNne24
Dee~ eeNJeNeN Fefle~ mleesNef$eee~ eNleeNeeNJe Fefle eefleDeeeeNJe~ DevegHeN FlevegHe~ epeeNFefle~
OeeNeeNNHeefceefle OeeeeNHeced~ eNieeNLee Fefle eieeNLee~ esNeNpeeNceNne Fefle esepeeceNne24
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Dee) mecevleeled (eeJee) efJeeesHeosMeeved keg (Fefle) ekeejeLe&s (mleesef$eee) es

mlees$eeCen&efvle les (eleeeeJe) e eefleeeJeles me (DevegHe) Devegketue (epee Fefle) (OeeeeHeced) ee
Oesecene& lemee Heced (eieeLee) es eke<exCe ieerevles les (esepeecene) es Ye=Meb epeefvle les24
DevJee-ns efJebmlJeb efJeeeefLe&ve DeeeeJee~ es mleese$f eeemleeved eleeeeJeesvegHe Fefle esepeecene
eieeLee Fefle epeself e OeeeeHeb eLeeJeled peeveerenf 24
YeeJeeLe&-es HejmHejb eerlee efJeeeefJe<eeeved e=CJeefvle eeJeeefvle e, les efJeebmees peeevles24
HeoeLe&-ns efJeved! let efJeeeefLe&eeW kees efJeee (Dee, eeJee) meye ekeej mes megvee, pees (mleesef$eee)
mlegefle kejves eesie nQ, Gvekees (eleeeeJe) Heers megveeee peelee nw Deewj (DevegHe) Devegketue pewmee e%e nw,
Jewmes (esepeecene) pees e%e kejles nQ (Fefle) Fme ekeej DeLee&led Gve kes meceeve (eieeLee) pees Des ekeej
ieeve efkees peeles nQ, Gvekees (epesefle) mele kej, Fme ekeej (OeeeeHeced) OeejCe kejves eesie He kees
eLeeJeled peeveW24
YeeJeeLe&-pees HejmHej eerelf e mes efJeee kes efJe<eeeW kees megveles Deewj megveeles nQ, Jes efJeeved nesles nQ24
De&$eewefjleme nwceJeefe&$e&ef<e~ meescees osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
keLeceOeeHekewYe&efJeleJeefcelegHeefoMeles
DeOeeHekees kees kewmee nesvee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
DeNOe&N$eNewNkeLeevee: NHeb HeNowjeHveesefle efveNefJeo~

eNCeNJew MeNeCee: NHeb HeemeeN meesceDeeHeles25
DeN&N$eNewefjle&$eNew~ GNkeLeeveeced~ NHeced~ HeNow~ DeeNHveesNefleN~ efveNefJeoN Fefle efveNefJeo~ eNCeNJew~ eNveNJewefjefle
eveNJew~ MeNeCeeced~ NHeced~ Heemee~ meesce~ DeeNHeNlesN25
1053
am
aj.
org
HeoeLe&-(De&$eew) $eeecee&ve&ee&mlewce&v$eYeeiew (GkeLeeveeced) mlees$eefJeMes<s eeCeeced (Heced)

(Heow) efJeYekelevlew (DeeHveesefle) (efveefJeo) es efveMeesve efJevoefvle leeved (eCeJew) Deesejw (MeeCeeced)
Memeefvle ewmlew<eeced (Heced) (Heemee) Gokesve (meesce) jmeefJeMes<e (DeeHeles) eeHeles25
DevJee-ees efJeeve&$eewkeLeeveeb Heb Heow eCeJew MeeCeeb Heb efveefJeoMeeHveeself e, esve efJeog<ee
Heemee meesce DeeHeles, me JesoefJeled keLeles25
YeeJeeLe&-es efJeog<e mekeeMeeoOeerle JesomLeeveeb HeoJeekeecev$eefJeYeeieMeyoeLe&mecyevOeeveeb eLeeLe
efJe%eeveb kegJe&efvle, les$eeOeeHekee YeJeefvle253
HeoeLe&-pees efJeeved (De&$eew) $eeeDeeW kes DeOe& YeeieeW mes (GkeLeeveeced) keLeve kejves eesie
Jeweof ke mlees$eeW kee (Heced) mJeHe (Heow) megyevle-efle[vle HeoeW Deewj (eCeJew) DeeWkeejeW mes (MeeCeeced)
MeeW kee (Heced) mJeHe Deewj (efveefJeo) pees efveMee mes ee nesles nQ, Gvekees (DeeHveesefle) ee neslee nw Jee
efpeme efJeeved mes (Heemee) peue kes meeLe (meesce) meesce Dees<eefOe kee jme (DeeHeles) ee neslee nw, mees Jeso kee
peeveves Jeeuee kenelee nw25
YeeJeeLe&-pees efJeeved kes meceerHe Jeme kes, He{ kes, JesomLe Heo-Jeekee-cev$e-efJeYeeieeW kes Meyo-DeLe&
Deewj mecyevOeeW kee eLeeJeef%eeve kejles nQ, Jes Fme mebmeej ceW DeOeeHeke nesles nQ25
as
DeefeYeeefceleme nwceJeefe&$e&ef<e~ e%ees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
melHeg<ew keLeb YeefJeleJeefceleen
melHeg<eeW kees kewmee nesvee eeefnes, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
DeNefeYee eele meJeNveefcevsCewNvb ceeOeefvoveced~

JewNeNosNJe mejmJelee le=leereceeN meJeveced26
DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ eeNleNmeNJeNveefceefle eelemeJeNveced~ FvsCe~ SsvN ced~ ceeOeefvoveced~ JewNeNosJN eefceefle

JeweosNJeced~ mejmJelee~ le=leereced~ DeeNced~ meJeveced26
HeoeLe&-(DeefeYeeced) metee&evceesYeeced (eelemmeJeveced) eelekeeues meJeveb e%eefeeeesjCeced

(FvsCe) efJeeglee (Ssvced) Ssee&keejkeced (ceeOeefvoveced) ceOees YeJeced (JeweosJeced) efJees<eeb osJeeveeefceoced
(mejmJelee) meleee Jeeee (le=leereced) $eeeCeeb Hetjkeced (Deeced) Jeeb eeced (meJeveced) Deejesiekejb
nesceeefokeced26
DevJee-ewjefeYeeb eLeceb meJeveefcevsCewvb efleereb ceeOeefvoveb meJeveb mejmJelee JeweosJeb le=leereb
meJeveceevles peieogHekeejkee meefvle26
YeeJeeLe&-es ef$e<eg keeues<eg meeJe&peefvekeefnleceeejefvle, les$e melHeg<eemmeefvle26
1054
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-efpeve ceveg<eeW ves (DeefeYeeced) mete&-evcee mes eLece (eelemeJeveced) eelekeeue e%eefeee
keer esjCee (FvsCe) efyepegueer mes (Ssvced) Ssee&keejke otmeje (ceeOeefvoveced) ceOee ceW nesves Deewj (meJeveced)
Deejesielee kejves Jeeuee nesceeefo kece& Deewj (mejmJelee) meleJeeCeer mes (JeweosJeced) mecHetCe& efJeeveeW kes
melkeejHe (le=leereced) leermeje meJeve DeLee&led meeeeue keer efeee kees eLeeJeled (Deeced) ee efkeee nw, Jes
peieled kes GHekeejke nQ26
YeeJeeLe&-pees Yetle, YeefJe<eled, Jee&ceeve Fve leerveeW keeueeW ceW meye ceveg<eeefo eeefCeeeW kee efnle kejles nQ,
Jes peieled ceW melHeg<e nesles nQ26
JeeeJewefjleme nwceJeefe&$e&ef<e~ e%ees osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
efJeog<eeb keLeb YeefJeleJeefceleen
am
efJeeved kees kewmee nesvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
JeeNeNJewJee&eNJeeveeHveesefleN melesve esCekeueNMeced~

kegcYeerYeececYe=Ceew megles mLeeNueerefYe mLeeNueerjeHveesefle27
JeeNeNJew JeeNeNJeeefve~ DeeNHveesNefleN~ melesve~ esNCeNkeNueNMeefceefle esCekeueNMeced~ kegcYeerYeeced~ DeNcYe=Ceew~ megles~

mLeeNueerefYe~ mLeeNueer~ DeeNHveesNefleN27
the
ary
as
HeoeLe&-(JeeeJew) Jeeeg<eg YeJewJee&egosJeleekewJee& (JeeeJeeefve) Jeeeg<eg YeJeeefve JeeegosJeleekeeefve Jee

(DeeHveesefle) (melesve) efJeYekelesve kece&Cee (esCekeueMeced) esCeMe keueMeMe leled (kegcYeerYeeced)
OeevepeueeOeejeYeeced (DecYe=Ceew) DeHees efyeYeefle& eeYeeb leew (megles) efve<Heeefoles~ efueJeleeMevome
(mLeeueerefYe) eemeg HeoeLee&ved mLeeHeeefvle Heeeeefvle Jee leeefYe (mLeeueer) (DeeHveesefle)27
DevJee-ees efJeeved JeeeJewJee&eJeeefve melesve esCekeueMeceeHveeself e, kegcYeerYeececYe=Ceew megles mLeeueerefYe
mLeeueerjeHveeself e, me Dee{ees peeeles27
YeeJeeLe&-keefMeoefHe ceveg<ees Jeeegkeeee&CeefJeefolJewlelkeejCesve efJevee HeefjceeCeefJeeeceveee efJevee
HeekeefJeeeb leecevlejeVemebmkeejefeeee eegVe Mekeveesefle27
HeoeLe&-pees efJeeved (JeeeJew) Jeeeg ceW nesves Jeeues iegCeeW Jee Jeeeg efpevekee osJelee efoJeiegCeeslHeeoke nw,
Gve HeoeLeeX mes (JeeeJeeefve) Jeeeg ceW nesves Jee Jeeeg osJelee Jeeues keceeX kees (melesve) efJeYeeieegkele kece& mes
(esCekeueMeced) esCeHeefjceeCe Deewj keueMe kees (DeeHveesefle) ee neslee nw~ (kegcYeerYeeced) Oeeve Deewj peue kes
Hee$eeW mes (DecYe=Ceew) efpevemes peue OeejCe efkeee peelee nw, Gve (megles) efme efkees ngS oes ekeej kes jmeeW kees
(mLeeueerefYe) efpeveceW HeoeLe& Oejles Jee Hekeeles nQ, Gve mLeeefueeeW mes (mLeeueer) mLeeefueeeW kees (DeeHveesefle) ee
neslee nw, Jener Oevee{e neslee nw27
1055
aj.
org
YeeJeeLe&-keesF& Yeer ceveg<e Jeeeg kes keceeX kees ve peeve kej Fme kes keejCe kes efJevee HeefjceeCeefJeee kees,
Fme efJeee kes efJevee HeekeefJeee kees Deewj Fme kes efJevee kes DeVe kes mebmkeej keer efeee kees ee veneR nes
mekelee27
epegefYe&efjleme nwceJeefe&$e&ef<e~ e%ees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
meJex JesoceYemesegefjleen
meye ueesie Jeso kee DeYeeme kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
epegefYe&jeHevlesN eneN enwN mleesceeMeN efJegleer~

voesefYekeLeeMeNeefCeN meecveeJeYe=LeDeeHeles28
am
epegefYe&efjefleN epegefYe~ DeeNHeNvlesN~ en~ enw~ mleescee~ eN~ efJegleer~ efJemlegleerefjefleN efJemlegleer~ voesefYeNefjefleN
voefYe~ GNkeLeeNMeNeefCe~ GNkeLeNMeNeCeerlegkeLeMeNeefCe~ meecvee~ DeNJeNYe=Le FleJeYe=Le~ DeeNHeNlesN28
the
ary
as
HeoeLe&-(epegefYe&) epeefvle mevles ewe&pegJexoefJeeeJeeJewmlew (DeeHevles) (ene) ew meJe

efeeekeeC[b ie=efvle les JeJeneje (enw) (mleescee) HeoeLe&iegCeeMebmee (e) (efJegleer) efJeefJeOeeMe lee
mlegleeMe lee (voesefYe) ieee$eeefoefYeefJe&ef mleesle=efYeJee&~ vo Fefle mleesle=veecemeg Heefleced
(efveIeb03.16) (GkeLeeMeeefCe) GkeLeeefve e leeefve MeeefCe e~ De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle
HetJe&Heome oerIe&~ (meecvee) meeceJesovs e (DeJeYe=Le) MeesOeveced (DeeHeles) eeHeles28
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYeeze&pegefYe&e&ne enw mleescee efJegleerMe voeseYf ekeLeeMeeefCe eeHevles,
meecveeJeYe=Le DeeHeles, les<eecegHeeesiees eLeeJeled kee&Je28
YeeJeeLe&-keefMeoefHe ceveg<ees JesoeYeemesve efJevee DeefKeuee meeesHeeefJeee eegb veen&efle28
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesieeW kees efpeve (epegefYe&) epegJexoeskele efJeee kes DeJeeJeeW mes (ene)
efpememes mecemle efeeekeeC[ kee enCe efkeee peelee nw, Jes JeJenej (enw) eneW mes (mleescee) HeoeLeeX kes iegCeeW
keer eMebmee (e) Deewj (efJegleer) efJeefJeOe mlegefleeeb (voesefYe) ieee$eeefo vo Jee efJeeved Deewj iegCeeW keer
mlegefle kejves JeeueeW mes (GkeLeeMeeefCe) keLeve kejves eesie Jeso kes mlees$e Deewj Me (DeeHevles) ee nesles nQ
leLee (meecvee) meeceJeso mes (DeJeYe=Le) MeesOeve (DeeHeles) ee neslee nw, Gvekee GHeeesie eLeeJeled kejvee
eeefnes28
YeeJeeLe&-keesF& Yeer ceveg<e JesoeYeeme kes efJevee mecHetCe& meeesHee JesoefJeeeDeeW kees ee nes ves eesie
veneR neslee28
F[eefYeefjleme nwceJeefe&$e&ef<e~ F[e osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
ie=nmLew Heg<ew eEke kee&Jeefceleen
1056
epegJexoYee<es
aj.
org
ie=nmLe Heg<eeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
F[eefYeYe&N#eeveeHveesefle metkeleJeeNkesveeNefMe<e~
MeNbegvee HelveermebeeNpeevlmeefceeNpeg<ee meNmLeeced29
F[eefYe~ YeN#eeved~ DeeNHveesNefleN~ metkeleNJeeNkesvesefle metkeleJeeNkesve~ DeeNefMe<eN FleeNefMe<e~ MeNbegvesefle MeNcedegvee~

HeNlveerNmebNeeNpeeefveefle HelveermebeeNpeeved~ meNefceNNeNpeg<esefle meefceeNpeg<ee~ meNmLeeefceefle meNcedmLeeced29
the
ary
as
am
HeoeLe&-(F[eefYe) He=efLeJeereYf e~ F[sefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced (efveIeb01.1) (Ye#eeved)

Yeef#elegcene&ved Yeespeeved HeoeLee&ved (DeeHveesefle) (metkeleJeekesve) megteles leled metkeleJeekevlesve (DeeefMe<e) Fe
(Mebegvee) megKeceesve (Helveermebeepeeved) es Helvee men meefcepevles leeved (meefceepeg<ee) meceefieb esve YeJeefle lesve
(mebmLeeced) meceked efleefvle emeeb leeced29
DevJee-ees efJeeefVe[eefYeYe&#eeved metkeleJeekesveeefMe<e Mebegvee Helveermebeepeeved meefceepeg<ee
mebmLeeceeHveeself e, me megKeer keLeb ve meeled29
YeeJeeLe&-ie=nmLee JesoefJe%eevesvewJe He=efLeJeerjepeYeesieseb leeqlmeefmebefmLeeEle eeHvegJevleg29
HeoeLe&-pees efJeeved (F[eefYe) He=efLeefJeeeW mes (Ye#eeved) Ye#eCe kejves eesie DeVeeefo HeoeLeeX kees
(metkeleJeekesve) pees megvojlee mes kene peee Gme kes kenves mes (DeeefMe<e) Fe-efmeefeeW kees (Mebegvee) efpeme
mes megKe ee neslee nw, Gmemes (Helveermebeepeeved) pees Helveer kes meeLe efceueles nQ, Gvekees (meefceepeg<ee) Des
Fefmeef kejves Jeeues epegJexo kes kece& mes (mebmLeeced) Des ekeej jnves kes mLeeve kees (DeeHveesefle) ee neslee
nw, Jen megKeer keeeW ve nesJes29
YeeJeeLe&-ie=nmLe ueesie JesoefJe%eeve ner mes He=efLeJeer kes jepe-Yeesie keer Fe Deewj Gmekeer efmeef kees
ee nesJeW29
Jelesvesleme nwceJeefe&$e&ef<e~ e%ees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
ceveg<ew meleb eeecemelee leepeefceleen
ceveg<eeW kees mele kee enCe Deewj Demele kee leeie kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW
kene nw
JeNlesve oerN#eeceeHveesefle oerN#eeeHveesefleN oef#eCeeced~

oef#eCee eNeceeHveesefle eNee meNleceeHeles30
JeNlesve~ oerN#eeced~ DeeNHveesNefleN~ oerN#eee~ DeeNHveesNefleN~ oef#eCeeced~ oef#eCee~ eNeced~ DeeNHveesNefleN~ eNee~ meNleced~
DeeNHeNlesN30
1057
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Jelesve) meleYee<eCeyeeeee&efoefveecesve (oer#eeced) yeeee&efJeeeefomegefMe#eee%eeced (DeeHveesefle)

(oer#eee) (DeeHveesefle) (oef#eCeeced) eefleeb efeeb Jee (oef#eCee) oef#eCeee~ De$e efJeYeeqkeleueesHe~ (eeced)
elmeleb oOeeefle eesee leeced~ eefoefle meleveecemeg Heefleced (efveIeb03.10) (DeeHveesefle) (eee)
(meleced) melmeg efveles<s eg JeJenejs<eg Jee meeOegmleb Hejcesejb Oece Jee (DeeHeles) eeHeles30
DevJee-ees yeeueke kevekee ceveg<ees Jee Jelesve oer#eeceeHveeself e, oer#eee oef#eCeeceeHveeself e, oef#eCee
eeceeHveeself e, leee eee Jee esve meleceeHeles, me megKeer YeJeefle30
YeeJeeLe&-keefMeoefHe ceveg<ees efJeeemegefMe#eeeeefYeefJe&vee meleeved JeJenejeved eegcemeleeBMe lekelegb ve
Mekeveeself e30
HeoeLe&-pees yeeueke kevee Jee Heg<e (Jelesve) yeeeee&efo efveeceeW mes (oer#eeced) yeeeee&efo melkeceeX
kes DeejcYeHe oer#ee kees (DeeHveesefle) ee neslee nw, (oer#eee) Gme oer#ee mes (oef#eCeeced) eeflee Deewj Oeve kees
(DeeHveesefle) ee neslee nw, (oef#eCee) Gme eeflee Jee OeveHe mes (eeced) mele kes OeejCe ceW eerelf eHe ee
kees (DeeHveesefle) ee neslee nw Jee Gme (eee) ee mes efpemeves (meleced) efvele HeoeLe& Jee JeJenejeW ceW Gece
Hejcesej Jee Oece& keer (DeeHeles) eeef keer nw, Jen megKeer neslee nw30
YeeJeeLe&-keesF& Yeer ceveg<e efJeee, Deer efMe#ee Deewj ee kes efJevee mele JeJenejeW kees ee nesves
Deewj og JeJenejeW kes es[
ves kees meceLe& veneR neslee30
SleeJetHeefceleme nwceJeefe&$e&ef<e~ e%ees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvece&veg<e eEke kege&gefjleen
efHej ceveg<eeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
SNleeJeod NHeb eN%emeN esNJewye&eCee ke=leced~

leosNlelmeJe&ceeHveesefle eN%es meew$eeceNCeer megles31
SNleeJeled~ NHeced~ eN%eme~ eled~ osNJew~ yeeCee~ ke=leced~ leled~ SNleled~ meJe&ced~ DeeNHveesNefleN~ eN%es~ meewN$eeNceNCeer~
megles31
HeoeLe&-(SleeJeled) Sleled HeefjceeCeceme leled (Heced) mJeHeced (e%eme) epevekece&Ce (eled)

(osJew) efJeef (yeeCee) HejcesejsCe Jesoelegesve Jee (ke=leced) efve<Heeefoleb ekeeefMeleb Jee (leled) Hejes#eced
(Sleled) ele#eced (meJe&ced) (DeeHveesefle) (e%es) (meew$eeceCeer) met$eeefCe e%eesHeJeerleeoerefve ceefCevee eeqvLevee egkeleeefve
efOeevles eemcemleeqmceved (megles) mecHeeefoles31
DevJee-ees ceveg<ees esJewye&eCee e%emewleeJeod Heb ke=leb leosleled meJe meew$eeceCeer megl es e%e DeeHveeself e,
me efpelJeejcYeb kejeself e31
1058
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-efJeefce&veg<ewee&Jeod
e%eevegeveevegmevOeeveb
efeesle
leeJeosJeevegee
ceneseceb
e%eHeueceeJeced31
HeoeLe&-pees ceveg<e (eled) efpeme (osJew) efJeeveeW Deewj (yeeCee) Hejcesej Jee eej JesoeW ves (e%eme)
e%e kes (SleeJeled) Fleves (Heced) mJeHe kees (ke=leced) efme efkeee Jee ekeeefMele efkeee nw, (leled) Gme (Sleled)
Fme (meJe&ced) mecemle kees (meew$eeceCeer) efpemeceW e%eesHeJeerleeefo eeqvLeegkele met$e OeejCe efkees peeles nQ, Gme (megles)
efme efkees ngS (e%es) e%e ceW (DeeHveesefle) ee neslee nw, Jen efpe nesves kee DeejcYe kejlee nw31
YeeJeeLe&-efJeeved ceveg<eeW kees eesie nw efke efpelevee e%e kes Devegeve kee DevegmevOeeve efkeee peelee nw,
Glevee ner Devegeve kejkes ye[s Gece e%e kes Heue kees ee nesJeW31
megjeJevleefceleme nwceJeefe&$e&ef<e~ Fves osJelee~ efvee=eql$egHed vo~ OewJele mJej
am
megjeJevleb yeefn&N<eo megJeerj eN%e efnvJeefvle ceefnN<ee veceesefYe~

oOeeveeN meesce efoNefJe osNJeleemeg ceosNcesvNb epeceevee mJeNkee&32
as
megjeJevleNefceefleN megjeJevleced~ yeNefn&N<eoced~ yeNefn&N<eoNefceefle yeefn&Nmeoced~ megJeerjefceefle megJeerjced~ eN%eced~ efnNvJeNefvleN~

ceNefnN<ee~ veceesefYeNefjefleN veceefYe~ oOeevee~ meesceced~ efoNefJe~ osNJeleemeg~ ceosce~ Fvced~ epeceevee~ mJeNkee& Fefle
megDeNkee&32
the
ary
HeoeLe&-(megjeJevleced) megje eMemlee meescee efJeevles eemcemleced (yeefn&<eoced) ees yeefn&<eekeeMes meeroefle
leced (megJeerjced) MeesYevee Jeerje Mejerjelceyeueegkelee emceeled leced (e%eced) (efnvJeefvle) JeOe&eefvle (ceefn<ee)
cenevle Hetpeveeree (veceesefYe) DeVew (oOeevee) Oejvle (meesceced) Ssee&ced (efoefJe) Megs JeJenejs (osJeleemeg)
efJelmeg (ceosce) n<exce (Fvced) Hejcewee&egkeleeveced (epeceevee) es epeefvle les efJeebme (mJekee&) MeesYevee
Dekee& DeVeeoe HeoeLee& es<eevles32
DevJee-ns ceveg<ee! es ceefn<eemmJekee epeceevee veceesefYe megjeJevleb yeefn&<eob megJeerjb e%eb efnvJeefvle, les
efoefJe osJeleemeg meesceefcevb oOeeveeb mevlees Jeee ceosce32
YeeJeeLe&-es ceveg<ee DeVeeewee meefele lesve efJeog<e mevlees<s e meefeemeg efMe#ee mebie=e
meJe&efnlewef<eCe megmles$e Heg$ekeue$eevevoceeHvegJevleg32
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (ceefn<ee) ceneved Hetpeveere (mJekee&) Gece DeVe Deeefo HeoeLeeX mes egkele
(epeceevee) e%e kejves Jeeues efJeeved ueesie (veceesefYe) DeVeeefo mes (megjeJevleced) Gece meescejme egkele
(yeefn&<eoced) pees eMemle DeekeeMe ceW efmLej neslee Gme (megJeerjced) Gece Mejerj leLee Deelcee kes yeue mes egkele
1059
aj.
org
JeerjeW keer eeef kejvesnejss (e%eced) e%e kees (efnvJeefvle) ye{eles nQ, Jes Deewj (efoefJe) Meg JeJenejeW ceW leLee
(osJeleemeg) efJeeveeWW ceW (meesceced) Ssee& Deewj (Fvced) Hejcewee&egkele peve kees (oOeevee) OeejCe kejles ngS
nce ueesie (ceosce) Deeveefvole neW32
YeeJeeLe&-pees ceveg<e DeVeeefo Ssee& kee meee kej Gmemes efJeeveeW kees emeVe Deewj mele efJeeeDeeW ceW
efMe#ee enCe kejkes meye kes efnlew<eer neW, Jes Fme mebmeej ceW Heg$e-er kes Deevevo kees ee neW32
emles jme Fleme nwceJeefe&$e&ef<e~ Fves osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
efkecYetlee pevee Oevee Fleen
kewmes Heg<e OeveJeeo kes eesie nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
am
emlesN jmeN mecYe=leNDees<eOeer<eg meesceme Meg<ceN megjee megleme~

lesve efpevJeN epeceeveNb ceosveN mejmJeleerceNefeveeNefJevceNeqiveced33
e~ lesN~ jme~ mecYe=l eN FefleN mecedYe=le~ Dees<eOeer<eg~ meesceme~ Meg<ce~ megjee~ megleme~ lesve~ efpeNvJeN~ epeceeveced~
ceosve~ mejmJeleerced~ DeNefeveew~ Fvced~ DeNeqiveced33
the
ary
as
HeoeLe&-(e) (les) leJe (jme) Deevevo (mecYe=le) meceiOe=le (Dees<eOeer<eg) meesceueleeefo<eg

(meesceme) DeMegbceoeefomeb%eme elegefJeMeefleOee efYeeceeveme (Meg<ce) Meg<ceb yeueb efJeeles eeqmceved me (megjee)
MeesYeveoeveMeerueee eqee (megleme) efve<Heeefoleme (lesve) (efpevJe) eerCeerenf (epeceeveced) meJexYe megKeb
ooceeveced (ceosve) Deevevoeosve (mejmJeleerced) eMemleefJeeeegkeleeb eqeced (Deefeveew)
efJeeeJeeeJeOeeHekeesHeosMekeew (Fvced) Ssee&egkeleb meYeemesvesMeced (Deeqiveced) HeeJekeJe$egoenkeb
eesejced33
DevJee-ns efJeved! emle Dees<eOeer<eg Jee&ceeveme megleme meesceme megjee mecYe=le Meg<cees jmeesefmle,
lesve ceosve epeceeveb mejmJeleerceefeveeefJevceeqivee efpevJe33
YeeJeeLe&-es efJeebmees pevee cenew<eefOemeejb mJeeb mebmesJeeveeved mesJeefelJee meleleceevevob Je&esegmles
Oevee meefvle33
HeoeLe&-ns efJeved! (e) pees (les) DeeHekee (Deess<eOeer<eg) meesceueleeefo Dees<eefOeeeW ceW Jee&ceeve (megleme)
efme efkees ngS (meesceme) DebMegceeved Deeefo eewyeerme ekeej kes Yeso Jeeues meesce kee (megjee) Gece oeveMeerue
er ves (mecYe=le) Des ekeej OeejCe efkeee ngDee (Meg<ce) yeuekeejer (jme) jme nw, (lesve) Gme (ceosve)
Deevevooeeke jme mes (epeceeveced) meye kees megKe osves Jeeues epeceeve (mejmJeleerced) Gece efJeeeegkele er
(Deefeveew) efJeeeJee DeOeeHeke Deewj GHeosMeke (Fvced) Ssee&egkele meYee Deewj mesvee kes Heefle (Deeqiveced)
HeeJeke kes meceeve Me$eg kees peueevesnejs eese kees (efpevJe) emeVe keerepf ees33
1060
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-pees efJeeved ceveg<e cenew<eefOeeeW kes meejeW kees DeeHe mesJeve kej DeveeW kees mesJeve kejekes
efvejvlej Deevevo ye{eJeW, Jes OeveJeeo kes eesie nQ33
eceefevesleme nwceJeefe&$e&ef<e~ meescees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
keerMee pevee megefKevees YeJevleerleen
kewmes Heg<e megKeer nesls es nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
eceNefeveeN vecegesjemegjeoefOeN mejmJeNlemegveesefoeqvNeee~

FNceb le Megeb ceOegcevleNefcevog meesceN jepeeveefceNn Ye#eeeefce34
eced~ DeNefevee~ veceges~ DeeNmegjeled~ DeefOe~ mejmJeleer~ Demegveesled~ FNeqvNeee~ FNceced~ leced~ Megeced~ ceOegcevleced~
Fvogced~ meesceced~ jepeeveced~ FNn~ YeN#eNeeNefceN34
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eced) (Deefevee) meYeemesvesMeew (veceges) ees peueb ve cegeefle lemceeled (Deemegjeled) Demegjme
cesIemeeeb lemceeled (DeefOe) (mejmJeleer) efJeog<eer er (Demegveesled) megveeself e (Feqveee) Oeveeeseqveyeueee Jee
(Fceced) (leced) (Megeced) MeerIeb yeuekejced (ceOegcevleced) eMemleceOegjeefoiegCeegkeleced (Fvogced) Hejcewee&keejkeced
(meesceced) Heg<eeLex esjkeced (jepeeveced) ekeeMeceeveced (Fn) Deeqmceved mebmeejs (Ye#eeeefce) Yeges Yeespeeeefce
Jee34
DevJee-ceveg<ee! Fnsevq eee eb vecegesjemegjeoefOe Megeb ceOegcevleefcevogb jepeeveb meesceb
mejmJelemegveesoefevee megvegleeb leefcececenb Ye#eeeefce34
YeeJeeLe&-es ceveg<ee meejeVejmeYeesefpevees YeJeefvle, les yeefueseqvee mevle meoevevob Yegeles34
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (Fn) Fme mebmeej ceW (Feqveee) Oeve Deewj Feqveyeue kes efuees (eced) efpeme
(veceges) peue kees pees veneR es[
lee (Deemegjeled) Gme cesIe-JeJenej mes (DeefOe) DeefOeke (Megeced) MeerIe
yeuekeejer (ceOegcevleced) Gece ceOegjeefoiegCeegkele (Fvogced) Hejcewee& kejvesnejs (jepeeveced) ekeeMeceeve (meesceced)
Heg<eeLe& ceW esjke meesce Dees<eefOe kees (mejmJeleer) efJeog<eer er (Demegveesled) efme kejleer leLee (Deefevee) meYee
Deewj mesvee kes Heefle efme kejles nQ, (leced, Fceced) Gme Fme kees ceQ (Ye#eeeefce) Yeesie kejlee Deewj YeesieJeelee
ntb34
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Gece DeVe jme kes Yeespeve kejvesnejs nesles nQ, Jes yeueegkele FeqveeW keeues neskej
meoe Deevevo kees Yeesieles nQ34
eo$eefceleme nwceJeefe&$e&ef<e~ meescees osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<ew meJe& DeevevoefeleJe Fleen
ceveg<eeW kees eeefnes efke meye kees Deevevo kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
1061
aj.
org
eo$e efj jefmeve meglemeN eefovesNDeefHeyeNeerefYe~

DeNnb leomeN cevemee efMeNJesveN meesceN jepeeveefceNn Ye#eeeefce35
eled~ De$e~ efjced~ jefmeve~ megleme~ eled~ Fv~ DeefHeyeled~ MeeerefYe~ DeNnced~ leled~ DeNmeN~ cevemee~ efMeNJesve~
meesceced~ jepeeveced~ FNn~ YeN#eNeeNefceN35
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eled) (De$e) Deeqmceved mebmeejs (efjced) efueb eeced~ De$e uekeejme jsHeeosMe (jefmeve)
eMemle jmees efJeeles eemcemleme (megleme) efve<Heeefoleme (eled) eced (Fv) mete& (DeefHeyeled) (MeeerefYe)
efeeeefYe~ Meeerefle kece&veecemeg Heefleced (efveIeb02.1) (Denced) (leled) leced (Deme) (cevemee) (efMeJesve)
ceueceesve (meesceced) Dees<eOeerjmeced (jepeeveced) osoerHeceeveced (Fn) (Ye#eeeefce)35
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenefceneme megleme jefmevees eo$e efjcemleervMMeeereYf ee&oefHeyeled, leod
jepeeveb meesceb e efMeJesve cevemee Ye#eeeefce, leLee eteceefHe Ye#eele35
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eLee metde& mJeefkejCewpe&ueeveeke=<e Jeef<e&lJee meJee&ved megKeeefle,
leLewJeevegketueeefYe efeeeYeer jmeeved mebmesJe yeuecegVeere eMeesJe=ee meJee&ved eteceevevoele35
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! pewmes (Denced) ceQ (Fn) Fme mebmeej ceW (Deme) Fme (megleme) efme efkees
ngS (jefmeve) eMebefmele jmeegkele HeoeLe& kee (eled) pees Yeeie (De$e) Fme mebmeej ner ceW (efjced) efueee nw
Jee (Fv) mete& (MeeerefYe) Deeke<e&Ceeefo keceeX kes meeLe (eled) pees (DeefHeyeled) Heerlee nw, (leled) Gmekees Deewj
(jepeeveced) ekeeMeceeve (meesceced) Dees<s eefOeeeW kes jme kees (efMeJesve) keueeCekeejke (cevemee) ceve mes
(Ye#eeeefce) Ye#eCe kejlee Deewj Heerlee ntb, Jewmes legce Yeer efkeee Deewj efHeee kejes35
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pewmes mete& DeHeveer efkejCeeW mes peueeW kee Deeke<e&Ce kej Deewj Je<ee& mes meyekees
megKeer kejlee nw, Jewmes ner Devegketue efeeeDeeW mes jmeeW kee mesJeve Des ekeej kejkes yeue kees ye{e keerelf e& mes meye
kees legce ueesie Deeveefvole kejes35
efHele=Ye Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ efHelejes osJelee~ efvee=oefMvo~ ceOece mJej
efHe$eHeleeefoefYeefjlejslejb keLeb Jeefe&leJeefceleen
ceelee-efHelee Heg$eeefo kees HejmHej kewmes Jee&vee eeefnes, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
efHeNle=Ye mJeOeeNefeYe mJeNOee vece efHeleeceNnsYe mJeOeeNefeYe mJeNOee veceN eefHeleecensYe

mJeOeeNefeYe mJeNOee vece~ De#eved efHeNlejesceerceovle efHeNlejesleerle=Hevle efHeNlej efHelej MegvOeOJeced36
efHeNle=YeN Fefle efHeNle=Ye~ mJeNOeeNefeYeN Fefle mJeOeeNefeYe~ mJeNOee~ vece~ efHeNleeNceNnsYe~ mJeNOeeNefeYeN Fefle
mJeOeeNefeYe~ mJeNOee~ vece~ eefHeleecensYeN FefleN eefHeleecensYe~ mJeNOeeNefeYeN Fefle mJeOeeNefeYe~ mJeNOee~ vece~ De#eved~
efHeNlej~ Deceerceovle~ efHeNlej~ Deleerl e=Hevle~ efHeNlej~ efHelej~ MegvOeOJeced36
1062
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(efHele=Ye) HeeuekesYees pevekeeOeeHekeeefoYe (mJeOeeefeYe) es mJeOeeefeYe es

mJeOeecegokeceVeb Jewlegb eegb MeerueemlesYe~ mJeOeslegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01.12) mJeOesleVeveecemeg
Heefleced (efveIeb02.7) (mJeOee) DeVeced (vece) melkejCeced (efHeleecensYe) es efHele+Ceeb efHelejmlesYe
(mJeOeeefeYe) (mJeOee) mJeeved oOeeefle eee mee efeee (vece) veceveced (eefHeleecensYe) es efHeleeceneveeb
efHelejmlesYe (mJeOeeefeYe) (mJeOee) mJesve Oeeefjlee mesJee (vece) DeVeeefokeced (De#eved) Deovleg~ eeselees
mLeeves Ìemue=' DeeosMemleme uegef* Heced (efHelej) %eeefveve (Deceerceovle) DeefleMeesve n<e&ele (efHelej)
(Deleerle=Hevle) DeefleMeesve leHe&ele (efHelej) (efHelej) (MegvOeOJeced) HeefJe$eerkegle36
DevJee-DemceeefYe Heg$eefMe<eeefoceveg<ewexYe mJeOeeefeYe efHele=Ye mJeOee vece mJeOeeefeYe
efHeleecensYe mJeOee vece mJeOeeefeYe eefHeleecensYe mJeOee vece efeeles~ ns efHelejmles
YeJevleesmcelmegmebmke=leeveVeeoerve#eved~ ns efHelejes! eteceeveefvolee YetlJeemceeveceerceovle~ ns efHelejes! eteb le=e
YetlJeemceeveleerle=Hevle~ ns efHelejes! eteb Mege YetlJeemceeved MegvOeOJeced36
YeeJeeLe&-ns Heg$eefMe<emveg<eeoees pevee! etecegecewjVeeefoefYe efHe$eeoerved Je=eved meleleb melkegle, efHelejes
eg<ceeveHeevevoeseg~ eLee ceeleeefHe$eeoees yeeueeJemLeeeeb eg<ceeved mesJevles, leLewJe eteb Je=eJemLeeeeb les <eeb mesJeeb
eLeeJeled kegle36
HeoeLe&-nce Heg$e efMe<eeefo ceveg<e (mJeOeeefeYe) efpeme mJeOee DeVe Deewj peue kees ee nesves kes
mJeYeeJe Jeeues (efHele=Ye) %eeefveeeW kees (mJeOee) DeVe osles Deewj (vece) melkeej kejles (mJeOeeefeYe) yengle DeVe
kees eenves Jeeues (efHeleecensYe) efHelee kes efHeleeDeeW kees (mJeOee) megvoj DeVe osles leLee (vece) melkeej kejles
Deewj (mJeOeeefeYe) Gece DeVe kes eenves Jeeues (eefHeleecensYe) efHeleecen kes efHeleeDeeW kees (mJeOee) DeVe osles
Deewj Gvekee (vece) melkeej kejles nQ, Jes ns (efHelej) efHelee Deeefo %eeefveees! DeeHe ueesie nceves Des ekeej
yeveees nges DeVe Deeefo kee (De#eved) Yeespeve keerepf ees~ ns (efHelej) DeOeeHeke ueesiees! DeeHe Deeveefvole neskes nce
kees (Deceerceovle) Deevevoegkele keerefpees~ ns (efHelej) GHeosMeke ueesiees! DeeHe le= neskej ncekees (Deleerle=Hevle)
le= keerepf ees~ ns (efHelej) efJeevees! DeeHe ueesie Meg neskej ncekees (MegvOeOJeced) Meg keerefpees36
YeeJeeLe&-ns Heg$e, efMe<e Deewj Heg$eJeOet Deeefo ueesiees! legce Gece DeVeeefo HeoeLeeX mes efHelee Deeefo Je=eW
kee efvejvlej melkeej efkeee kejes leLee efHelej ueesie legcekees Yeer Deeveefvole kejW~ pewmes ceelee-efHeleeefo yeeueeJemLee
ceW legcnejer mesJee kejles nQ, Jewmes ner legce ueesie Je=eJemLee ceW Gvekeer mesJee eLeeJeled efkeee kejes36
Hegvevleg cee efHelej Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ mejmJeleer osJelee~ YegefjieefMvo~ ceOece mJej
HegvemleosJeen
1063
aj.
org
Hegvevleg cee efHeNlej meesNceeme Hegvevleg cee efHeleeceNne Hegvevleg eefHeleecene~

HeNefJe$esCe MeNleeeg<ee~ Hegvevleg cee efHeleeceNne Hegvevleg eefHeleecene~
HeNefJe$esCe MeNleeeg<ee efJeeNceeegJe&MveJew37
Hegvevleg~ ceeN~ efHeNlej~ meesNceeme~ Hegvevleg~ ceeN~ efHeNleeNceNne~ Hegvevleg~ eefHeleeceneN FefleN eefHeleecene~ HeNefJe$esCe~
MeNleeeg<esefle MeNleDeeeg<ee~ Hegvevleg~ ceeN~ efHeNleeNceNne~ Hegvevleg~ eefHeleeceneN FefleN eefHeleecene~ HeNefJe$esCe~ MeNleeeg<esefle
MeNleDeeeg<ee~ efJeeced~ Deeeg~ efJe~ DeNMveNJewN37
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Hegvevleg) DeMegeod JeJenejeefVeJele& Megs eJele& HeefJe$eerkegJe&vleg (cee) ceeced (efHelej)

%eeveeoevesve Heeuekee (meesceeme) meesces Sseex YeJee meesceJeevlee Jee (Hegvevleg) (cee) (efHeleecene) (Hegvevleg)
(eefHeleecene) (HeefJe$esCe) MegeejCeegkelesve (Meleeeg<ee) Meleb Je<ee&efCe eeqmceVeeegef<e lesve (Hegvevleg) (cee)
(efHeleecene) (Hegvevleg) (eefHeleecene) (HeefJe$esCe) yeeeee&efoOecee&ejCeegkelesve (Meleeeg<ee) (efJeeced) HetCe&ced
(Deeeg) peerJeveced (efJe) efJeefJeOeeLex (DeMveJew) eeHvegeeced~ ueesdeeesieeseced37
DevJee-meesceeme efHelej HeefJe$esCe Meleeeg<ee cee Hegvevleg, meesceeme efHeleecene HeefJe$esCe Meleeeg<ee cee
Hegvevleg, meesceeme eefHeleecene HeefJe$esCe Meleeeg<ee cee Hegvevleg, meesceeme efHeleecene HeefJe$esCe Meleeeg<ee cee
Hegvevleg, meesceeme eefHeleecene HeefJe$esCe Meleeeg<ee cee Hegvevleg, eleesnb efJeeceeegJe&MveJew eeHvegeeced37
YeeJeeLe&-efHele=efHeleeceneefHeleecenw mJekevee Heg$eebMe yeeee&megefMe#eeOeceexHeosMesve mebeespe
efJeeemegMeerueegkelee keeee& mevleevew mesJeevegketueeejCeeYeeb meJex efveleb mesJeveeree~ SJeb HejmHejesHekeejsCe
ie=neeces Deevevosve Jeefe&leJeced37
HeoeLe&-(meesceeme) Ssee& mes egkele Jee evcee kes legue Meevle (efHelej) %eeve osves mes Heeueke efHelej
ueesie (HeefJe$esCe) Meg (Meleeeg<ee) meew Je<e& keer Deeeg mes (cee) cegPe kees (Hegvevleg) HeefJe$e kejW, Deefle yegefceeved
evcee kes legue Deevevokeee& (efHeleecene) efHeleeDeeW kes efHelee Gme DeefleMeg meew Je<e&egkele Deeeg mes (cee) cegPe
kees (Hegvevleg) HeefJe$e kejW~ Ssee&oelee evcee kes legue Meerleue mJeYeeJe Jeeues (eefHeleecene) efHeleeceneW kes efHelee
ueesie Meg meew Je<e& Hee&vle peerJeve mes (cee) cegPe kees (Hegvevleg) HeefJe$e kejW~ efJeeeefo Ssee&egkele Jee
MeevlemJeYeeJe (efHeleecene) efHeleeDeeW kes efHelee (HeefJe$esCe) DeleerJe Megevevoegkele (Meleeeg<ee) Mele Je<e& Hee&vle
Deeeg mes cegPe kees (Hegvevleg) HeefJe$eeejCeegkele kejW~ megvoj Ssee& kes oelee Jee Meefvleegkele (eefHeleecene)
efHeleeceneW kes efHelee HeefJe$e Oecee&ejCeegkele meew Je<e& Hee&vle Deeeg mes cegPe kees (Hegvevleg) HeefJe$e kejW, efpememes ceQ
(efJeeced) mecHetCe& (Deeeg) peerJeve kees (JeMveJew) ee nesTb37
YeeJeeLe&-efHelee, efHeleecen Deewj eefHeleeceneW kees eesie nw efke DeHeves kevee Deewj Heg$eeW kees yeeee&,
Deer efMe#ee Deewj OeceexHeosMe mes mebegkele kejkes efJeee Deewj Gece Meerue mes egkele kejW~ mevleeveeW kees eesie nw
1064
epegJexoYee<es
aj.
org
efke efHeleeefo keer mesJee Deewj Devegketue DeeejCe mes efHelee Deeefo meYeeW keer efvele mesJee kejW, Ssmes HejmHej GHekeej
mes ie=neece ceW Deevevo kes meeLe Jee&vee eeefnes37
Deive Deeetbef<e Fleme JewKeeveme $eef<e~ Fves osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeiveNDeeet:ef<e HeJemeNDee megJeespe&Nefce<e e ve~ DeeNjs yeeOemJe oggveeced38
Deives~ Deeet:ef<e~ HeNJeNmesN~ Dee~ megJeN~ Tpe&ced~ F<eced~ eN~ veN~ DeeNjs~ yeeNOeNmJeN~ oggveeced38
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deives) efJeved efHele efHeleecen eefHeleecen (Deeetbef<e) DeVeeoerevf e (HeJemes) HeefJe$eerkegee&~

uesdeeesieeseced (Dee) mecevleeled (megJe) es<Je& (Tpe&ced) Hejeececed (F<eced) Feefmeefced (e) (ve)
Demceekeced (Deejs) otjs efvekes (yeeOemJe) efveJee&e (oggveeced) oglees ogeMeeve FJe Jee&ceeveemles<eeced38
DevJee-ns Deives! emlJeb ve Deeetbef<e HeJemes, me lJecetppe&efce<eb eemegJe, Deejs oggveeb meb
yeeOemJe38
YeeJeeLe&-efHe$eeoeesHeles<eg oerIee&eg HejeeceMegYese OeejefelJee mJemevleeveeved ogeveeb meeefVeJeee&
eseveeb mes eJele& Oeeefce&keeved oerIee&eg<e kegJe&vleg, elemles Je=eJemLeeeeceHeefeeeejCeb keoeefeVe keg e&g28
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved efHelee, efHeleecen Deewj eefHeleecen! pees DeeHe (ve) nceejs (Deeetbef<e)
Deeegoe&DeeW kees (HeJemes) HeefJe$e kejW, mees DeeHe (Tpe&ced) Hejeece (e) Deewj (F<eced) Feefmeef kees (Dee,
megJe) eejeW Deesj mes efme keefjes Deewj (Deejs) otj Deewj efveke Jemevesnejs (oggveeced) og kegeeW kes meceeve
ceveg<eeW kes me kees (yeeOemJe) g[e oerepf ees38
YeeJeeLe&-efHelee Deeefo ueesie DeHeves mevleeveeW ceW oerIe& Deeeg, Hejeece Deewj MegYe Fe kees OeejCe kejekes
DeHeves mevleeveeW kees ogeW kes me mes jeske Deewj eseW kes me ceW eJe=e kejekes Oeeefce&ke efejeerJeer kejW, efpememes
Jes Je=eJemLee ceW Yeer DeefeeeejCe keYeer ve kejW38
Hegvevleg cee osJepevee Fleme JewKeeveme $eef<e~ efJeebmees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvevleg cee osJepeNvee Hegvevleg cevemeeN efOee~

Hegvevleg efJeee YetleeefveN peeleJeso HegveerNefn cee39
Hegvevleg~ ceeN~ osNJeNpeNvee Fefle osJepeNvee~ Hegvevleg~ cevemee~ efOee~ Hegvevleg~ efJeee~ Yetleeefve~ peeleJesoN FefleN
peeleJeso~ HegveerNefn~ ceeN39
1065
am
aj.
org
HeoeLe&-(Hegvevleg) (cee) (osJepevee) osJee efJeebmeMe les pevee Oecex eefmeeMe (Hegvevleg) (cevemee)
efJe%eevesve (efOee) yeger (Hegvevleg) (efJeee) meJee&efCe (Yetleeefve) (peeleJeso) peeles<eg peves<eg %eeefveved efJeved
(Hegveerefn) (cee) ceeced39
DevJee-ns peeleJesoes efJeved! eLee osJepevee cevemee cee Hegvevleg, cece efOeeMe Hegvevleg, cece efJeee
Yetleeefve cee Hegvevleg, leLee lJeb cee Hegveerefn39
YeeJeeLe&-efJeog<eeb efJeog<eerCeeb esocesJe cegKeb ke=leceefmle eled Heg$ee Heg$eMe yeeee&megefMe#eeYeeb
efJeebme efJeog<eMe megMeeruee meleleb mecHeeoveeree Fefle39
HeoeLe&-ns (peeleJeso) GlHeVe ngS peveeW ceW %eeveer efJeved! pewmes (osJepevee) efJeeved peve (cevemee)
efJe%eeve Deewj eerefle mes (cee) cegPe kees (Hegvevleg) HeefJe$e kejW Deewj nceejer (efOee) yegefeeW kees (Hegvevleg) HeefJe$e kejW
Deewj (efJeee) mecHetCe& (Yetleeefve) YetleeeefCecee$e cegPe kees (Hegvevleg) HeefJe$e kejW, Jewmes DeeHe (cee) cegPe kees
(Hegveerefn) HeefJe$e keerefpees39
YeeJeeLe&-efJeeved Heg<e Deewj efJeog<eer eqeeW kee cegKe kee&Je ener nw efke pees Heg$e Deewj Hegef$eeeW kees
yeeee& Deewj megefMe#ee mes efJeeved Deewj efJeog<eer, megvoj, Meerueegkele efvejvlej efkeee kejW39
HeefJe$esCesleme JewKeeveme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
as
HeNefJe$esCe Hegveerefn cee MegesCe osJeN oereled~ DeivesN elJeeN eletB2jveg40

HeNefJe$esCe~ HegveerNefnN~ ceeN~ MegesCe~ osNJeN~ oereled~ Deives~ elJee~ eletv ed~ Deveg40
the
ary
HeoeLe&-(HeefJe$esCe) Megsve (Hegveerefn) (cee) (MegesCe) JeerexCe HejeecesCe (osJe) efJeeeoele (oereled)
ekeeMeceeve (Deives) efJeved (elJee) e%eee kece&Cee Jee (eletved) e%ee kecee&efCe Jee (Deveg)40
DevJee-ns oeresJeeives! lJeb HeefJe$esCe MegesCe mJebe HeefJe$ees YetlJee cee ceeewlesveevegHegveerenf , mJeme
elJee e%eee kece&Cee Jee mJeeb e%ee mJeb kece& e HeefJe$eerke=leemceekeb eletveveg Hegveerenf 40
YeeJeeLe&-efHe$eOeeHekeesHeosMekee mJeeb Oeeefce&kee efJeebmees YetlJee mJemevleeveeveHeerMeevesJ e eesieeved
Oeeefce&keeved efJeog<e kegeg&40
HeoeLe&-ns (oereled) ekeeMeceeve (osJe) efJeee kes osvesnejs (Deives) efJeved! DeeHe (HeefJe$esCe) Meg
(MegesCe) Jeere&Hejeece mes mJeeb HeefJe$e neskej (cee) cegPe kees Fmemes (Deveg, Hegveerefn) Heers HeefJe$e kej DeHeveer
(elJee) yegef Jee kece& mes DeHeveer e%ee Deewj kece& kees HeefJe$e kejkes nceejer (eletved) yegefeeW kee keceeX kees Hegve
Hegve HeefJe$e efkeee kejes40
1066
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-efHelee, DeOeeHeke Deewj GHeosMeke ueesie mJeeb Oeeefce&ke Deewj efJeeved neskej DeHeves mevleeveeW kees
Yeer Ssmes ner Oeeefce&ke eesie efJeeved kejW40
ee Fleme JewKeeveme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
pevew keLeb MegwYe&efJeleJeefceleen
ceveg<eeW kees kewmes Meg nesvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ees HeNefJe$eceNefe&<eivesN efJelelecevleNje~ yeeN lesve Hegveeleg cee41
eled~ lesN~ HeNefJe$eced~ DeNefe&ef<e~ Deives~ efJeleleNefceefleN efJeleleced~ DeNvleNje~ yee~ lesve~ HegveeNleg~ ceeN41
as
am
HeoeLe&-(eled) (les) leJe (HeefJe$eced) Megced (Deefe&ef<e) Deefe&legb eesies Megs lespeefme (Deives)
mJeekeeMemJeHesej (efJeleleced) Jeeced (Devleje) (yee) ye=nefeb Jesoelegeced (lesve) (Hegveeleg) (cee)
ceeced41
DevJee-ns Deives! les leJeeefe&<evleje eled efJeleleb HeefJe$eb yeeeefmle, lesve cee ceeb YeJeeved Hegveeleg41
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eteb ees osJeeveeb osJe HeefJe$eeCeeb HeefJe$ees Jees<eg Jeeesvleee&ceerejmleefee
JesoMeeefmle, leovegketueeejCesve meleleb HeefJe$ee YeJele41
HeoeLe&-ns (Deives) mJeekeeMemJeHe peieoerej (les) lesjs (Deefe&ef<e) melkeej kejves eesie Meg
lespemJeHe ceW (Devleje) meye mes efYeVe (eled) pees (efJeleleced) efJemle=le meye ceW Jee (HeefJe$eced) MegmJeHe
(yee) Gece Jeso efJeee nw, (lesve) Gmemes (cee) cegPe kees DeeHe (Hegveeleg) HeefJe$e keerepf ees41
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie pees osJeeW kee osJe, HeefJe$eeW kee HeefJe$e, Jeeesb ceW Jee Devleee&ceer
F&ej Deewj Gmekeer efJeee Jeso nw, Gmekes Devegketue DeeejCe mes efvejvlej HeefJe$e ntefpees41
the
ary
HeJeceeve Fleme JewKeeveme $eef<e~ meescees osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegvece&veg<ew Heg$eeoe keLeb HeefJe$ee kejCeeree Fleen
efHej ceveg<eeW kees Heg$eeefo kewmes HeefJe$e kejves eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
HeJeceeveN meesDeNe ve HeNefJe$esCeN efJee<e&efCe~ e HeesleeN me Hegveeleg cee42

HeJeceeve~ me~ DeNe~ veN~ HeNefJe$esCe~ efJee<e&efCeNefjefleN efJee<e&efCe~ e~ Heeslee~ me~ HegveeNleg~ ceeN42
HeoeLe&-(HeJeceeve) HeefJe$e (me) (Dee) (ve) Demceekeb ceOes (HeefJe$esCe) MegeejCesve

(efJee<e&efCe) efJeefJeOeefJeeeeo F&ej (e) (Heeslee) HeefJe$ekeee& (me) (Hegveeleg) (cee) ceeced42
DevJee-ees vees ceOes HeefJe$esCe HeJeceevees efJee<e&efCejefmle, meeseemceekeb HeefJe$ekeeexHeosMekeMeeefmle, me
Heeslee cee Hegveeleg42
1067
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<ee F&ejJeeefce&kee YetlJee mJemevleeveeved Oecee&lceve kege&gjerMeevevlejeveeveefHe les

HeefJe$eefelegb ve MekevegJeefvle42
HeoeLe&-(e) pees peieoerej (ve) nceejs ceOe ceW (HeefJe$esCe) Meg DeeejCe mes (HeJeceeve) HeefJe$e
(efJee<e&efCe) efJeefJeOe efJeeeDeeW kee oelee nw, (me) mees (Dee) Deepe ncekees HeefJe$e kejves Jeeuee Deewj nceeje
GHeosMeke nw, (me) mees (Heeslee) HeefJe$emJeHe Hejceelcee (cee) cegPekees (Hegveeleg) HeefJe$e kejs42
YeeJeeLe&-ceveg<e ueesie F&ej kes meceeve Oeeefce&ke neskej DeHeves mevleeveeW kees Oecee&lcee kejW, Ssmes efkees
efJevee Deve ceveg<eeW kees Yeer Jes HeefJe$e veneR kej mekeles42
GYeeYeeefceleme JewKeeveme $eef<e~ meefJelee osJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
ceveg<ewjOecee&led keLeb YeseJeefceleen
am
ceveg<eeW kees DeOece mes kewmes [jvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
GNYeeYee osJe meefJele HeNefJe$esCe meNJesve e~ ceeb Hegveerefn efJeNele43

GNYeeYeeced~ osNJeN~ meNefJeNleNefjefle meefJele~ HeNefJe$esCe~ meNJesve~ eN~ ceeced~ HegveerNefnN~ efJeNele43
the
ary
as
HeoeLe&-(GYeeYeeced) efJeeeHeg<eeLee&Yeeced (osJe) megKeeoele (meefJele) melkece&meg esjkesej

(HeefJe$esCe) MegeejCesve (meJesve) SseexCe (e) (ceeced) (Hegveerefn) (efJeele) meJe&le43
DevJee-ns osJe meefJelepe&ieoerej! lJeb HeefJe$esCe meJesve eesYeeYeeb efJeelees ceeb Hegveerenf 43
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! e F&ej meJee&ved Megefb Oece e eeneefle, leceeefeleeOecee&ejCeeled meoe Yeeb
kegle43
HeoeLe&-ns (osJe) megKe kes osvesnejs (meefJele) melekeceeX ceW esjke peieoerej DeeHe (HeefJe$esCe) HeefJe$e
Jeee&Je (e) Deewj (meJesve) mekeuewee& leLee (GYeeYeeced) efJeee Deewj Heg<eeLe& mes (efJeele) meye Deesj mes
(ceeced) cegPe kees (Hegveerefn) HeefJe$e keerefpees43
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees F&ej meye ceveg<eeW kees Megef Deewj Oece& kees enCe kejelee nw, Gmeer kee
Deeee kejkes DeOecee&ejCe mes meoe Yee efkeee kejes43
JeweosJeerleme JewKeeveme $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
keLeb je%ee jepeb Je&veereefceleen
jepee kees kewmes jepe ye{evee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
JewNeNosNJeer HegveNleer osNJeeieeNod emeeefceNcee yeNemleNvJees JeerNleHe=e~

leeeN ceovle meOeNceeos<eg JeNe: meeceN Heleees jeerNCeeced44
1068
epegJexoYee<es
aj.
org
JewNeNosNJeerefle JeweosNJeer~ HegveNleer~ osNJeer~ Dee~ DeNieeNled~ emeeced~ FNcee~ yeNe~ leNvJe~ JeerNleHe=eN Fefle
JeerNleHe=e~ leee~ ceovle~ meNOeNceeosNeq<Jeefle meOeNceeos<eg~ JeNeced~ meeNceN~ Helee~ jeerNCeeced44
the
ary
as
am
HeoeLe&-(JeweosJeer) efJeeemeeb osJeerveeb efJeog<eerCeeb ceOe Feb efJeog<eer (Hegveleer) HeefJe$eleeb kegJe&leer (osJeer)
mekeueefJeeeOecee&ejCesve ekeeMeceevee (Dee) meJe&le (Deieeled) eeHvegeeled (emeeced) (Fcee) (yee) Deveskee
(levJe) efJemle=leefJeee (JeerleHe=e) efJeefJeOeeefve Fleeefve efJeefoleeefve He=eefve eMveeefve eeefYemlee (leee) (ceovle)
<evle (meOeceeos<eg) menmLeeves<eg (Jeeced) (meece) (Helee) (jeerCeeced) Oeveeveeced44
DevJee-ns ceveg<ee! ee JeweosJeer Hegveleer osJeOeeefHekee yeeeeefjCeer keveemceeveeieeled, emeeb
meleeefceceeb yeemlevJees JeerleHe=e megmleee megefMeef#elee Yeeee& eeHe Jeeb meOeceeos<eg ceovlees jeerCeeb Helee
meece44
YeeJeeLe&-eLee jepee meJe&keveeOeeHeveee HetCe&efJeeeJeleer erevf e&eespe meJee& yeeefuekee
HetCe&efJeeemegefMe#eeegkelee kegee&led, leLewJe yeeuekeeveefHe kegee&o,d eowles eewJevemLee megmleowJe mJeebkejb efJeJeenb
keejesoJs eb jepeJe=eqb meoe kegee&led44
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (JeweosJeer) meye efJeog<eer eqeeW ceW Gece (Hegveleer) meye keer HeefJe$elee kejleer
ngF& (osJeer) mekeue efJeee Deewj Oece& kes DeeejCe mes ekeeMeceeve efJeeeDeeW keer He{evesnejer yeeeeefjCeer kevee
ncekees (Dee, Deieeled) ee nesJes (emeeced) efpemekes nesves ceW (Fcee) es (yee) yengle-meer (levJe) efJemle=le
efJeeeegkele (JeerleHe=e) efJeefJeOe eMveeW kees peevevesnejer neW (leee) Gmemes Deer efMe#ee kees ee Yeeee&DeeW kees
ee neskej (Jeeced) nce ueesie (meOeceeos<eg) meceeve mLeeveeW ceW (ceovle) Deevevoegkele ngS (jeerCeeced) Oeveeefo
SseeeX kes (Helee) mJeeceer (meece) nesJeW44
YeeJeeLe&-pewmes jepee meye keveeDeeW kees He{eves kes efuees HetCe& efJeee Jeeueer eqeeW kees efveegkele kejkes
meye yeeefuekeeDeeW kees HetCe&efJeee Deewj megefMe#eeegkele kejs, Jewmes ner yeeuekeeW kees Yeer efkeee kejs~ peye es meye HetCe&
egJeeJemLee Jeeues neW, leYeer mJeebJej efJeJeen kejeJes, Ssmes jepe keer Je=ef kees meoe efkeee kejs44
es meceevee Fleme JewKeeveme $eef<e~ efHelejes osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
keg$e pevee megKeb efveJemevleerleen
keneb ceveg<e megKeHetJe&ke efveJeeme kejles nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
es meceeNvee meceveme efHeNlejes eceNjepes~

les<ee ueesNke mJeNOee vecees eN%ees osNJes<eg keuHeleeced45
es~ meNceeNvee~ mecevemeN FefleN meceveme~ efHeNlej~ eNceNjepeN Fefle eceNjepes~ les<eeced~ ueesNke~ mJeNOee~ vece~
eN%e~ osNJes<eg~ keNuHeNleeNced45
1069
am
aj.
org
HeoeLe&-(es) (meceevee) meMee (meceveme) meceeveb cevees efJe%eeveb es<eeb les (efHelej) epeeHeeuekee
(ecejepes) eceme meYeeOeerMeme je^s (les<eeced) (ueeske) meYeeoMe&veb Jee (mJeOee) DeVeced (vece) melkejCeced
(e%e) mebievleJees veee (osJes<eg) efJelmeg (keuHeleeced) meceefLe&leesmleg45
DevJee-es meceevee meceveme efHelejes ecejepes meefvle, les<eeb ueeske mJeOee vecees e%eMe osJes<eg
keuHeleeced45
YeeJeeLe&-e$e yengoefMe&veeceVeeewee&gkeleeveeb meppevew melke=leeveeb Oecezkeefveeveeb efJeog<eeb meYee meleb veeeb
kejeself e, le$ewJe meJex ceveg<ee Sseex megKes e efveJeemeb kegJe&efvle45
HeoeLe&-(es) pees (meceevee) meMe (meceveme) legue efJe%eeveegkele (efHelej) epee kes j#eke ueesie
(ecejepes) eLeeJeled veeekeejer meYeeOeerMe jepee kes jepe ceW nQ, (les<eeced) Gvekee (ueeske) meYee kee oMe&ve
(mJeOee) DeVe (vece) melkeej Deewj (e%e) ee nesves eesie veee (osJes<eg) efJeeveeW ceW (keuHeleeced) meceLe&
nesJes45
YeeJeeLe&-peneb yengoMeea DeVeeefo Ssee& mes mebegkele meppeveeW mes melkeej kees ee Ske Oece& ner ceW
efpevekeer efvee nw, Gve efJeeveeW keer meYee meleveee kees kejleer nw, Gmeer jepe ceW meye ceveg<e Ssee& Deewj megKe
ceW efveJeeme kejles nQ45
as
es meceevee Fleme JewKeeveme $eef<e~ eeroxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
efHele=mevleevee HejmHejb keLeb JeexjefVeleen
ceelee-efHelee Deewj mevleeve DeeHeme ceW kewmes JeeX, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
es meceeNvee mecevemees peerNJee peerNJes<eg ceeceNkee~

les<eeN: eercee&efe keuHeleeNceeqmceBuueesNkes MeNle mecee46
es~ meNceeNvee~ mecevemeN FefleN meceveme~ peerNJee~ peerNJes<eg~ ceeNceNkee~ les<eeced~ eer~ ceefe~ keNuHeNleeNced~ DeNeqmceved~
ueesNkes~ MeNleced~ mecee46
HeoeLe&-(es) (meceevee) meiiegCekece&mJeYeeJee (meceveme) meceeves Oecex cevees es<eevles (peerJee) es

peerJeefvle les (peerJes<eg) (ceecekee) ceoeree (les<eeced) (eer) jepeue#ceer (ceefe) (keuHeleeced) (Deeqmceved)
(ueeskes) (Meleced) (mecee) mebJelmeje46
DevJee-eseqmceBuueeskes peerJes<eg meceevee mecevemees ceecekee peerJeemmeefvle, les<eeb eerce&efe Meleb mecee
keuHeleeced46
YeeJeeLe&-mevleevee eeJeled eqHelejes peerJesegmleeJeled leeved mesJevleeced~ Heg$ee eeJeled eqHele=mesJekee megmleeJeled
les melkee&Jee mege&led efHele+Ceeb OeveeefoJemleg lelHeg$eeCeeb elHeg$eeCeeb leeqlHele+Ceeeemleg46
1070
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-(es) pees (Deeqmceved) Fme (ueeskes) ueeske ceW (peerJes<eg) peerJeles ngDeeW ceW (meceevee) meceeve
iegCe-kece&-mJeYeeJe Jeeues (meceveme) meceeve Oece& ceW ceve jKevesnejs (ceecekee) cesjs (peerJee) peerles ngS efHelee
Deeefo nQ, (les<eeced) Gve keer (eer) ue#ceer (ceefe) cesjs meceerHe (Meleced) meew (mecee) Je<e&Hee&vle (keuHeleeced)
meceLe& nesJes46
YeeJeeLe&-mevleeve ueesie peye leke efHelee Deeefo peerJeW, leye leke Gvekeer mesJee efkeee kejW~ Heg$e ueesie peye
leke efHelee Deeefo keer mesJee kejW, leye leke Jes melkeej kes eesie nesJeW Deewj pees efHelee Deeefo kee Oeveeefo Jemleg nes,
Jen Heg$eeW Deewj pees Heg$eeW kee nes Jen efHelee Deeefo kee jns46
s me=leer Fleme JewKeeveme $eef<e~ efHelejes osJelee~ mJejed He*deqkeleMvo~ Heece mJej
peerJeeveeb ew ceeieez mle Fleen
am
peerJeeW kes oes ceeie& nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
s me=leerDee=CeJeb efHele+CeeceNnb osNJeeveecegle celee&veeced~

leeYeeefceNob efJeeNcespeNlmecesefleN eovleNje efHeNlej ceeNlej e47
sFefleN s~ me=leerFefle me=leer~ DeNMe=CeNJeNced~ efHeNle+Ceeced~ DeNnced~ osNJeeveeced~ GNle~ celee&veeced~ leeYeeced~ FNoced~
efJeeced~ Speled~ meced~ SNefleN~ eled~ DeNvleNje~ efHeNlejced~ ceeNlejced~ eN47
the
ary
as
HeoeLe&-(s) (me=leer) mejefvle ievleeieefvle peerJee eeesmles (Dee=CeJeced) e=Ceesecf e (efHele+Ceeced)

pevekeeoerveeced (Denced) (osJeeveeced) Deeeeee&oerveeb efJeog<eeced (Gle) DeefHe (celee&veeced) ceveg<eeCeeced (leeYeeced)
(Foced) (efJeeced) meJe peieled (Speled) euelmeled (meced) (Sefle) ieefle (eled) (Devleje) ceOes (efHelejced)
pevekeced (ceelejced) peveveerced (e)47
DevJee-ns ceveg<ee~ Denb es efHele+Ceeb celee&veeb osJeeveeb e s me=leer Dee=CeJeb e=Ceesecf e, leeYeeefceob
efJeecespelmeceslegle eled efHelejb ceelejcevleje MejerjevlejsCeeveew ceeleeefHelejew eeHveesefle, leosleod eteb efJepeeveerle47
YeeJeeLe&-s SJe peerJeeveeb ieleer Jeexles, Skee ceeleeefHele=Yeeb pevce eeHe mebmeejs efJe<eemegKeYeesieHee~
efleeree efJelmeeefovee cegeqkelemegKeYeesieeKeeefmle, DeeYeeb menwJe meJex eeefCeveMejefvle47
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (Denced) cewb pees (efHele+Ceeced) efHelee Deeefo (celee&veeced) ceveg<eeW (e) Deewj
(osJeeveeced) efJeeveeW keer (s) oes ieefleeeW (me=leer) efpeveceW Deeles-peeles DeLee&led pevce-cejCe kees ee nesles nQ,
Gvekees (Dee=CeJeced) megvelee ntB (leeYeeced) Gve oesveeW ieefleeeW mes (Foced) en (efJeeced) meye peieled (Speled)
eueeeceeve ngDee (mecesefle) Des ekeej ee neslee nw (Gle) Deewj (eled) pees (efHelejced) efHelee Deewj (ceelejced)
ceelee mes (Devleje) He=Leked neskej otmejs Mejerj mes Deve ceelee-efHelee kees ee neslee nw, mees en legce ueesie
peevees47
1071
aj.
org
YeeJeeLe&-oes ner peerJeeW keer ieefle nQ- Ske ceelee-efHelee mes pevce kees ee neskej mebmeej ceW efJe<ee-megKe
kes YeesieHe Deewj otmejer efJeeveeW kes me Deeefo mes cegeqkele-megKe kes YeesieHe nw~ Fve oesveeW ieefleeeW kes meeLe ner
meye eeCeer efJeejles nQ47
Fob nefJeefjleme JewKeeveme $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=oefMvo~ ceOece mJej
mevleevew eEke kee&Jeefceleen
mevleeveeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
FNo nNefJe eNpeveveb cesDemleg oMeJeerj meJe&ieCe: mJeNmlees~

DeeNlceNmeefve epeeNmeefve HeMegmeefve ueeskeNmeveYeeNmeefve~
DeNeqive eNpeeb yengueeb ces kejesNlJeVebN HeeesN jsleesDeNmceemeg Oee48
am
FNoced~ nNefJe~ eNpeveveNefceefleN eNpeveveced~ cesN~ DeNmleg~ oMeJeerjefceefleN oMeJeerjced~ meJe&ieCeced~ mJeNmlees~
DeeNlceNmeveerleelceNmeefve~ eNpeeNmeveerefle epeeNmeefve~ HeNMegmeveerefle HeMegmeefve~ ueesNkeNmeveerefle ueeskeNmeefve~ DeNYeNeNmeveerleYeeN
meefve~ DeNeqive~ eNpeeefceefle eNpeeced~ yeNngueeced~ cesN~ keNjesNleg~ DeVeced~ Hee~ jsle~ DeNmceemeg~ OeNeN48
the
ary
as
HeoeLe&-(Foced) (nefJe) neslegcen&ced (epeveveced) epeveeefvle esve leled (ces) cece (Demleg) (oMeJeerjced)
oMe Jeerj Heg$ee emceeled leled (meJe&ieCeced) meJex ieCee ieCee eMebmeveeree HeoeLee& emceeled (mJemlees) megKeee
(Deelcemeefve) Deelceeveb meveefle mecYepeefle esve leled (epeemeefve) epee meveefle esve leled (HeMegmeefve) HeMetved meveefle
mecYepeefle esve (ueeskemeefve) ueeskeeved meveefle mecYepeefle esve (DeYeemeefve) DeYeeb meveefle mecYepeefle esve
(Deeqive) DeeqiveefjJe osoerHeceeve Heefle (epeeced) Heg$eHeew$eeYe=efleced (yengueeced) yentefve megKeeefve ooeefle ee leeced
(ces) ceeced (kejesleg) (DeVeced) (Hee) ogiOeced (jsle) Jeere&ced (Demceemeg) (Oee)48
DevJee-Deeqivecex yengueeb epeeb kejesleg ces eefoob epeveveb nefJeo&MeJeerjb meJe&ieCeceelcemeefve epeemeefve
HeMegmeefve ueeskemeveYeemeveHeleb kejesleg, leled mJemleesmleg~ ns ceeleeefHe$eeoees etecemceemeg epeeceVeb Heees jslees
Oee48
YeeJeeLe&-es erHeg<ee HetCexve yeeeexCe meJee& efJeeeefMe#ee me*die=e HejmHejb eerlee mJeebJejb efJeJeenb
ke=lJee $elegieeefcevees YetlJee efJeefOeJeled epeeceglHeeoeefvle, les<eeb mee epee MegYeiegCeegkelee YetlJee efHele+ved meleleb
megKeeefle48
HeoeLe&-(Deeqive) Deeqive kes meceeve ekeeMeceeve Heefle (ces) cesjs efuees (yengueeced) yengle megKe osvesJeeueer
(epeeced) epee kees (kejesleg) kejs, (ces) cesje pees (Foced) en (epepeveced) GlHeefe kejves kee efveefcee (nefJe)
uesves-osves eesie (oMeJeerjced) oMe mevleeveeW kee GlHeVe kejvesneje (meJe&ieCeced) meye mecegoeeeW mes meefnle
(Deelcemeefve) efpememes Deelcee kee mesJeve (epeemeefve) epee kee mesJeve (HeMegmeefve) HeMeg kee mesJeve (ueeskemeefve)
1072
epegJexoYee<es
aj.
org
ueeskeeW kee Des ekeej mesJeve Deewj (DeYeemeefve) DeYee kee oeveHe kece& neslee nw, Gme mevleeve kees kejs~ Jen
(mJemlees) megKe kes efuees (Demleg) nesJs es~ ns ceelee-efHelee Deeefo ueesiees! DeeHe (Demceemeg) nceejs yeere ceW epee
(DeVeced) DeVe (Hee) otOe Deewj (jsle) Jeere& kees (Oee) OeejCe kejes48
YeeJeeLe&-pees er-Heg<e HetCe& yeeee& mes mekeue efJeee keer efMe#eeDeeW kee meben kej, HejmHej eerelf e mes
mJeebJej efJeJeen kejkes $elegieeceer neskej efJeefOeHetJe&ke epee keer GlHeefe kejles nQ, Gvekeer Jen epee MegYeiegCeegkele
neskej ceelee-efHelee Deeefo kees efvejvlej megKeer kejleer nw48
Goerjleeefceleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
efHele=efYe efkecYetlew eEke keee&efceleen
efHelee Deeefo kees kewmes neskej keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
GoerjleeNceJejGlHejemeNGvceOeNcee efHeNlej meesNceeme~

Demegb eF&NegjJe=kee$eleN%eemles veesJevleg efHeNlejesN nJes<eg49
Gled~ F&NjleeNced~ DeJejs~ Gled~ Hejeme~ Gled~ ceNOeNcee~ efHeNlej~ meesNceeme~ Demegced~ es~ F&Neg~ DeNJe=kee~ $eNleN%ee
Fle=leN%ee~ les~ veN~ DeNJeNvleg~ efHeNlej~ nJes<eg49
the
ary
as
HeoeLe&-(Gled) (F&jleeced) esjleeced (DeJejs) DeJee&eervee (Gled) (Hejeme) eke=e (Gled) (ceOecee)
ceOes YeJee (efHelej) Heeuekee (meesceeme) meewceiegCemecHeVee (Demegced) eeCeced (es) (F&eg) eeHvegeg
(DeJe=kee) DeefJeeceevee Je=keeMeewje es<eg les ($ele%ee) es $eleb meleb peeveefvle (les) (ve) Demceeved (DeJevleg)
j#evleg (efHelej) jef#eleej (nJes<eg) mebeeceeefo<eg JeJenejs<eg49
DevJee-ns ceveg<ee! esJe=kee $ele%ee efHelejes nJes<Jemegcegoeregmles ve GoJevleg, es meesceemeesJejs
Hejemees ceOecee efHelejmeefvle, lesmceeved nJes<etoerjleeced49
YeeJeeLe&-es peerJevlees efveke=ceOeceesecee mleseeefooes<ejefnlee efJeefoleJeseof leJee DeefOeieleeeLeeleLee
efJeebmemmeefvle, les efJeeeYeemeesHeosMeeYeeb meleOece&eenkelJesve yeeueeJemLeeeeb efJeJeenefve<esOesve meJee& epee
Heeueevleg49
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (es) pees (DeJe=kee) eewee&efo oes<ejefnle ($ele%ee) mele kes peevevesnejs (efHelej)
efHelee Deeefo ye[s ueesie (nJes<eg) mebeeceefo JeJenejeW ceW (Demegced) eeCe kees (Goereg) Gecelee mes ee neW, (les)
Jes (ve) nceejer (Gled, DeJevleg) Glke=lee mes j#ee kejW Deewj pees (meesceeme) MeevleeefoiegCemecHeVe (DeJejs)
eLece DeJemLee egkele (Hejeme) Glke= DeJemLee Jeeues (ceOecee) yeere kes efJeeved (efHelej) efHelee Deeefo ueesie
nQ, Jes ncekees mebeeceeefo keeceeW ceW (Goerjleeced) Des ekeej esjCee kejW49
1073
aj.
org
YeeJeeLe&-pees peerles ngS eLece-ceOece Deewj Gece, eesjer Deeefo oes<ejefnle, peeveves kes eesie, efJeee kees
peevevesnejs, leJe%eeve kees ee efJeeved ueesie nQ, Jes efJeee kes DeYeeme Deewj GHeosMe mes mele Oece& kes enCe
kejevesnejs kece& mes yeeueeJemLee ceW efJeJeen kee efve<esOe kejkes meye epeeDeeW kees HeeueW49
Deefjme Fleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
efHele=mevleevewefjlejslejb keLeb Jeefe&leJeefceleen
ceelee-efHelee Deewj mevleeveeW kees HejmHej kewmes Jee&vee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Deefjmees ve efHeNlejesN veJeiJeeNDeLeJee&CeesN Ye=ieJe meesNceeme~

les<ee JeNe megceNleew eNef%eeeveeNceefHe YeNs meewceveNmes meece50
am
Deefjme~ veN~ efHeNlej~ veJeiJeeN FefleN veJeiJee~ DeLeJee&Ce~ Ye=ieJe~ meesNceeme~ les<eeced~ JeNeced~ megceNleeefJeefle
megceNleew~ eNef%eeeveeced~ DeefHe~ YeNs~ meewNceNveNmes~ meeNceN50
the
ary
as
HeoeLe&-(Deefjme) meJe&efJeeeefmeevleefJeo (ve) Demceekeced (efHelej) Heeuekee (veJeiJee)

(DeLeJee&Ce) DeeEnmekee (Ye=ieJe) HeefjHekeJeefJe%eevee (meesceeme) es meescecewee&cen&efvle les (les<eeced) (Jeeced)
(megceleew) MeesYevee eemeew ceefleMe lemeeced (eef%eeeveeced) es e%ecen&efvle les<eeced (DeefHe) (Yes) keueeCekejs
(meewcevemes) MeesYeveb ceve megcevemleme YeeJes (meece) YeJesce50
DevJee-ns ceveg<ee! es veesefjmees veJeiJee DeLeJee&Cees Ye=ieJe meesceeme efHelej meefvle, les<eeb
eef%eeeveeb megceleew Yes meewcevemes Jeeb eJe=eemmeecewJeb eteceefHe YeJele50
YeeJeeLe&-DeHelewe&eled efHele+Ceeb Oece kece& leeled mesJeveereb eeoOece leeled lekeleJeb efHele=efYejHesJeb
meceeejCeereced50
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (ve) nceejs (Deefjme) meye efJeeeDeeW kes efmeevleesb kees peeveves Deewj
(veJeiJee) veJeerve %eeve kes GHeosMeeW kees kejevesnejs (DeLeJee&Ce) DeeEnmeke (Ye=ieJe) HeefjHekeJeefJe%eeveegkele
(meesceeme) Ssee& Heeves eesie (efHelej) efHeleeefo %eeveer ueesie nQ, (les<eeced) Gve (eef%eeeveeced) Gece JeJenej
kejvesnejeW keer (megceleew) megvoj e%ee Deewj (Yes) keueeCekeejke (meewcevemes) ee ngS es yeesOe ceW (Jeeced)
nce ueesie eJe=e (meece) nesJs eW, Jewmes legce (DeefHe) Yeer nesDees50
YeeJeeLe&-mevleeveeW kees eesie nw efke pees-pees efHelee Deeefo ye[eW kee Oece&egkele kece& nesJs es, Gme-Gme kee
mesJeve kejW Deewj pees-pees DeOece&egkele nes, Gme-Gme kees es[
osJeW, Ssmes ner efHelee Deeefo ye[s ueesie Yeer mevleeveeW
kes Des-Des iegCeeW kee enCe Deewj yegjeW kee leeie kejW50
es ve Fleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ YegefjkedHe*defkeleMvo~ Heece mJej
1074
epegJexoYee<es
aj.
org
es veN HetJex efHeNlej meesNceemeesvetefnNjs meesceHeerNLeb Jeefmee~

lesefYee&Nce mejjeNCees nNJeer:<egMeVeggMeef eeflekeeNceceeg51
es~ veN~ HetJex~ efHeNlej~ meesNceeme~ DeNvetefnNj FlevegTefnNjs~ meesNceNHeerNLeefceefle~ meesceHeerNLeced~ Jeefmee~ lesefYe~
eNce~ meNjjeNCe Fefle mecedjjeNCe~ nNJeer:ef<e~ GNMeved~ GNMeefefjlegMeledefYe~ eNefleNkeeNceefceefle eeflekeeNceced~ DeNeg51
the
ary
as
am
HeoeLe&-(es) (ve) (HetJex) HetJe&%ee (efHelej) %eeefvevees pevekee (meesceeme) meesceiegCeeven&vle

(Devetefnjs) Deveg Jenefvle Hegve Hegve eeHvegJeefvle e (meesceHeerLeced) meesceHeeveced (Jeefmee) esefleMeesve Oeefveve
(lesefYe) lew (ece) veeeer mebeceer mevleeve (mebjjeCe) mecekemegKeeefve jeefle ooeefle me (nJeeRef<e)
Deegcene&CeVeeoerefve (GMeved) keeceeceeve (GMeef) keeceeceevew (eeflekeececed) keeceb keeceb eleerelf e eeflekeececed
(Deeg) Yeg*dkeleeced51
DevJee-es ve meesceemees Jeefmee HetJex efHelej meesceHeerLecevetefnjs, leseYf eMeef men nJeeR<egMeved
mebjjeCees ece eeflekeececeeg51
YeeJeeLe&-efHele=efYe Heg$ew men Heg$ew efHele=efYe men e meJes& megKeogKeYeesiee keeee&, eefle#eCeb megKeb
Je&veereb ogKeb e emeveereced51
HeoeLe&-(es) pees (ve) nceejs (meesceeme) Meevleeefo iegCeeW kes eesie mes eesie (Jeefmee) Delevle
Oeveer (HetJex) HetJe&pe (efHelej) Heeueve kejvesnejs %eeveer efHelee Deeefo (meesceHeerLeced) meesceHeeve kees (Devetefnjs) ee
nesles Deewj kejeles nQ, (lesefYe) Gve (GMeef) nceejs Heeueve keer keecevee kejvesnejs efHelejeW kes meeLe (nJeeRef<e)
uesves-osves eesie HeoeLeeX keer (GMeved) keecevee kejvesneje (mebjjeCe) Des ekeej megKeeW kee oelee (ece)
veee Deewj eesieegkele mevleeve (eeflekeececed) eleske keece kees (Deeg) Yeesies51
YeeJeeLe&-efHelee Deeefo Heg$eeW kes meeLe Deewj Heg$e efHelee Deeefo kes meeLe meye megKe-ogKeeW kee Yeesie kejW
Deewj meoe megKe keer Je=ef Deewj ogKe kee veeMe efkeee kejW51
lJe meesce Fleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ mJejed He*deqkeleMvo~ Heece mJej
lJemeesceN e efeefkelees ceveerN<ee lJe jefpeNceveg vesef<eN HevLeeced~

leJeN eCeerleer efHeNlejes veFvoes osNJes<eg jlveceYepevleN Oeerje52
lJeced~ meesNceN~ e~ efeNefkeNleN~ ceNveerN<ee~ lJeced~ jefpeced~ Deveg~ vesNef<eN~ HevLeeced~ leJe~ eCeerleer~ eveerNleerefleN eveerleer~
efHeNlej~ veN~ FNvoesNFefle Fvoes~ osNJes<eg~ jlveced~ DeNYeNpeNvleN~ Oeerje52
1075
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(lJeced) (meesce) efJeefJeOewee&egkele (e) (efeefkele) eeefJe%eeve (ceveer<ee) megmebmke=leee e%eee~

De$e JeevomeerleskeejeosMees ve~ (lJeced) (jefpeced) DeefleMeesve $epeg keesceueced (Deveg) (vesef<e) veeefme~ De$e
yengueb voefme [Dee02.4.] Fefle MeyeYeeJe (HevLeeced) HevLeeveced (leJe) (eCeerleer) eke=e eemeew veerefleMe
leee~ De$e megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle HetJe&meJeCee&oMs e~ (efHelej) Heeuekee (ve) DemceYeced (Fvoes)
FvogMev FJe Jee&ceeve (osJes<eg) efJelmeg (jlveced) (DeYepevle) Yepevleg (Oeerje) OeeveJevle52
DevJee-ns meesce! eefeefkelemlJeb ceveer<ee eb jefpeb HevLeeb vese<f e, leb lJeb ceecevegvee~ ns Fvoes! es leJe
eCeerleer Oeerje efHelejes osJes<eg vees jlveceYepevle, lesmceeefYeefve&leb mesJeveeree mevleg52
YeeJeeLe&-es mevleevee efHele=mesJekee mevlees efJeeeefJeveeeYeeb Oece&cevegefleefvle, les mJepevcemeeHeueb
kegJe&efvle52
HeoeLe&-ns (meesce) Ssee&egkele! (e, efeefkele) efJe%eeve kees ee (lJeced) let (ceveer<ee) Gece e%ee mes
efpeme (jefpeced) DeefleMee keesceue megKeoeeke (HevLeeced) ceeie& kees (vesef<e) ee neslee nw, Gmekees (lJeced) let cegPe
kees Yeer (Deveg) Devegketuelee mes ee kej~ ns (Fvoes) Deevevokeejke evcee kes legue Jee&ceeve! pees (leJe) lesjer
(eCeerleer) Gece veerelf e kes meeLe Jee&ceeve (Oeerje) eesieerjepe (efHelej) efHelee Deeefo %eeveer ueesie (osJes<eg) efJeeveeW
ceW (ve) nceejs efuees (jlveced) Gece Oeve kee (DeYepevle) mesJeve kejles nQ, Jes nce kees efvele melkeej kejves
eesie neW52
YeeJeeLe&-pees mevleeve ceelee-efHelee Deeefo kes mesJeke nesles ngS efJeee Deewj efJevee mes Oece& kee Devegeve
kejles nQ, Jes DeHeves pevce keer meHeuelee kejles nQ52
lJeesleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
efHej Gmeer HetJeexkele efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
lJeeeN efn ve efHeNlej meesceN HetJexN kecee&efCe eNeg HeJeceeveN Oeerje~

JeNvJeVeJeele HeefjOeerB1jHeesC e&g JeerNjsefYeNjewce&NIeJee YeJee ve53
lJeee~ efn~ veN~ efHeNlej~ meesNceN~ HetJex~ kecee&efCe~ eNeg~ HeNJeNceeNveN~ Oeerje~ JeNvJeved~ DeJeele~ HeNefjOeerefveefle
HeefjOeerved~ DeHe~ TNCe&g~ JeerNjsefYe~ Deew~ ceNIeJesefle ceNIeJee~ YeNJeN~ veN53
HeoeLe&-(lJeee) efJeog<ee (efn) Keueg (ve) Demceekeced (efHelej) efHe$eOeeHekeeoe (meesce)

Ssee&mecHeVe (HetJex) eeeervee Je=e (kecee&efCe) (eeg) ke=leJevle (HeJeceeve) HeefJe$e Megkeejke (Oeerje)
Oeercevle (JevJeved) Oece mesJeceeve (DeJeele) DeefJeeceevees Jeelees eEnmeveb eme (HeefjOeerved) e$e Heefjle meJe&lees
1076
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
Oeerevles leeved (DeHe) otjerkejCes (TCe&g) Deeeoe (JeerjsefYe) Jeerjw (Deew) legjw (ceIeJee) eMebefmeleOeveegkele
(YeJe) De$e eeesleefmle*~ [Dee06.3.135] Fefle oerIe&~ (ve) Demceekeced53
DevJee-ns HeJeceeve meesce! lJeee men ve HetJex Oeerje efHelejes eeefve Oecee&efCe kecee&efCe eegmleeefve efn
JeeceHevegeflesce~ DeJeelees JevJeved lJeb Jeerjes fYejewMe men ve Me$etved HeefjOeerveHeesCe&g ceIeJee e YeJe53
YeeJeeLe&-ceveg<ee
mJes<eeb
Oeeefce&keeCeeb
efHele+CeecevegkejCeb
ke=lJee
Me$etefVeJeee&
mJemesveeeMebmeeegkeleemmevle megefKeve meg53
HeoeLe&-ns (HeJeceeve) HeefJe$emJeHe HeefJe$e kece&keee& Deewj HeefJe$e kejvesnejs (meesce) Ssee&egkele
mevleeve (lJeee) lesjs meeLe (ve) nceejs (HetJex) HetJe&pe (Oeerje) yegefceeved (efHelej) efHelee Deeefo %eeveer ueesie
efpeve Oece&egkele (kecee&efCe) keceeX kees (eeg) kejves Jeeues ngS, (efn) GvneR kee mesJeve nce ueesie Yeer kejW
(DeJeele) eEnmeekece&jefnle (JevJeved) Oece& kee mesJeve kejles ngS mevleeve let (JeerjsefYe) Jeerj Heg<e Deewj (Deew)
Iees[
s Deeefo kes meeLe (ve) nceejs Me$egDeeW keer (HeefjOeerved) HeefjefOe DeLee&led efpeveceW eejeW Deesj mes HeoeLeeX kees
OeejCe efkeee peee, Gve ceeieeX kees (DeHeesCeg&) Deeeove kej Deewj nceejs ceOe ceW (ceIeJee) OeveJeeved (YeJe)
ntefpees53
YeeJeeLe&-ceveg<e ueesie DeHeves Oeeefce&ke efHelee Deeefo kee DevegmejCe kej Deewj Me$egDeeW kees efveJeejCe kejkes
DeHeveer mesvee kes DeeW keer eMebmee mes egkele ngS megKeer nesJeW53
lJe meescesleme Me $eef<e~ meescees osJelee~ Yegefjked He*deqkeleMvo~ Heece mJej
the
ary
lJe meesce efHeNle=efYe mebefJeoeNveesveg eeJeeHe=efLeNJeerDee lelevLe~

lemcew leFvoes nNefJe<ee efJeOesce JeNe: meeceN Heleees jeerNCeeced54
lJeced~ meesNceN~ efHeNle=efYeNefjefle efHeNle=efYe~ meNbefJeNoeNve Fefle mecedefJeoeNve~ Deveg~ eeJeeHe=efLeNJeerFefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ Dee~
leNleNvLeN~ lemcew~ lesN~ FNvoesNFefle Fvoes~ nNefJe<ee~ efJeNOesNceN~ JeNeced~ meeNceN~ Helee~ jeerNCeeced54
HeoeLe&-(lJeced) (meesce) meesceJee&ceeve (efHele=efYe) %eeveegkelew (mebefJeoeve) eeflepeeveved (Deveg)

(eeJeeHe=efLeJeer) mete&Me He=efLeJeer e les (Dee) (lelevLe) efJemle=Ceerenf (lemcew) (les) legYeced (Fvoes) evJeled
eqeeoMe&ve (nefJe<ee) oelegceeoelegcenxCe HeoeLexve (efJeOesce) Heefjejsce (Jeeced) (meece) YeJesce (Helee)
DeefOeeleej (jeerCeeced) jepeefeeeoerveeced54
DevJee-ns meesce megmevleeve! efHele=efYe men mebefJeoevees emlJeceveg eeJeeHe=efLeJeer megKeceelelevLe~ ns Fvoes!
lemcew les Jeeb nefJe<ee megKeb efJeOesce elees jeerCeeb Helee meece54
1077
aj.
org
YeeJeeLe&-ns mevleevee! eteb eLee evueeske He=efLeJeerceefYelees Yeceved meved mete&cevegYeceefle, leLewJe
efHe$eOeeHekeeoervevegejle, elees eteb eercevlees YeJele54
HeoeLe&-ns (meesce) evcee kes meMe Deevevokeejke Gece mevleeve! (efHele=efYe) %eeveegkele efHelejeW kes
meeLe (mebefJeoeve) eefle%ee kejlee ngDee pees (lJeced) let (Deveg, eeJeeHe=efLeJeer) mete& Deewj He=efLeJeer kes ceOe ceW
Oecee&vegketue DeeejCe mes megKe kee (Dee, lelevLe) efJemleej kej~ ns (Fvoes) evcee kes meceeve efeeoMe&ve! (lemcew)
Gme (les) lesjs efuees (Jeeced) nce ueesie (nefJe<ee) uesves-osves eesie JeJenej mes megKe kee (efJeOesce) efJeOeeve kejW,
efpememes nce ueesie (jeerCeeced) OeveeW kes (Helee) Heeueve kejvesnejs mJeeceer (meece) neW54
YeeJeeLe&-ns mevleevees! legce ueesie pewmes evueeske He=efLeJeer kes eejeW Deewj YeceCe kejlee ngDee mete& keer
Heefjecee oslee nw, Jewmes ner ceelee-efHelee Deeefo kes Devegej nesDees, efpememes legce eercevle nes peeDees54
am
yeefn&Heo Fleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ Yegefjked He*deqkeleMvo~ Heece mJej
yeefn&<eo efHelejTNlehJee&efieNcee Jees nNJee eke=cee peg<eOJeced~

leDeeieNleeJemeeN MevlecesNveeLee veN MebeesjjHees oOeele55
as
yeefn&<eo~ yeefn&meoN FefleN yeefn&meo~ efHeNleNj~ TNleer~ DeNJee&ked~ FNcee~ JeN~ nNJee~ eNke=ceN~ peg<eOJeced~ les~ Dee~
ieNleN~ DeJemee~ MevlecesvN esefleN Mecedlecesve~ DeLe~ veN~ Meced~ ees~ DeNjHe~ oNOeeNleN55
the
ary
HeoeLe&-(yeefn&<eo) es yeefn&ef<e Geceeeeb meYeeeeb meeroefvle (efHelej) veeesve Heeuekee (Tleer) Tlee
j#eCeeefoefeeee (DeJee&ked) HeMeeled (Fcee) Fceeefve (Je) eg<ceYeced (nJee) Deegcene&efCe (eke=ce) mebmke=leeefve
kegee&ce~ Deves<eeceefHe Meles [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (peg<eOJeced) mesJeOJeced (les) (Dee) (iele) iele
(DeJemee) j#eeesve (Mevlecesve) DeefleMeefeleb Meb megKeb lesve (DeLe) De$e efveHeeleme e [Dee06.3.136] Fefle
oerIe&~ (ve) DemceYeced (Meced) megKeced (ees) otjerkejCes (DejHe) DeefJeeceeveb HeeHeb eeqmceved leled
meleeejCeced~ jHees efjeefceefle HeeHeveeceveer YeJele (efve04.29) (oOeele)55
DevJee-ns yeefn&<eo efHelej! JeeceJee&iesYees Je Tleercee nJee eke=ce, leeefve eteb peg<eOJeced, les
MevlecesveeJemee meneiele~ DeLe ve MecejHeMe oOeele ogKeb e ees55
YeeJeeLe&-es<eeb efHele+Ceeb mesJeeb mevleevee kege&gmles mJeeHeles<eg megefMe#eee megMeerueleeb Oeejeseg55
HeoeLe&-ns (yeefn&<eo) Gece meYee ceW yewvesnejs (efHelej) veee mes Heeuevee kejves Jeeues efHelej ueesiees!
nce (DeJee&ked) HeMeeled efpeve (Je) legcnejs efuees (Tleer) j#eCeeefo efeee mes (Fcee) Fve (nJee) Yeespeve kes
eesie HeoeLeeX kee (eke=ce) mebmkeej kejles nQ, Gve kee legce ueesie (peg<eOJeced) mesJeve efkeee kejes~ Jes DeeHe ueesie
1078
epegJexoYee<es
aj.
org
(Mevlecesve) Delevle keueeCekeejke (DeJemee) j#eCeeefo kece& kes meeLe (Dee, iele) DeeJeW~ (DeLe) Fmekes
Devevlej (ve) nceejs efuees (Meced) megKe leLee (DejHe) meleeejCe kees (oOeele) OeejCe kejW Deewj ogKe kees
(ees) nce mes He=Leked jkeKeW55
YeeJeeLe&-efpeve efHelejeW keer mesJee mevleeve kejW, Jes DeHeves mevleeveeW ceW Deer efMe#ee mes megMeeruelee kees
OeejCe kejW55
Deenefceleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
efHej Gmeer efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
Deenb efHeNle+vlmegefJeNo$eBe2DeefJeeqlmeN veHeeleb e efJeNeceCeb eN efJe<Cees~

yeNefn&N<eoesN es mJeNOeee meglemeN Yepevle efHeNlJemleFNneieefcee56
Dee~ DeNnced~ efHeNle+ved~ megefJeNo$eeNefveefle megefJeNo$eeved~ DeNefJeNeqlmeN~ veHeeleced~ eN~ efJeNeceCeNefceefle efJeNeceCeced~ eN~
efJe<Cees~ yeNefn&N<eoN Fefle yeefn&Nmeo~ es~ mJeNOeee~ megleme~ Yepevle~ efHeNlJe~ les~ FNn~ DeeieefceeN Fleeieefcee56
the
ary
as
HeoeLe&-(Dee) (Denced) (efHele+ved) pevekeeved (megefJeo$eeved) megg efJeefJeOeeveeb megKeeveeb oele+ved (DeefJeeqlme)
efJeefe (veHeeleced) ve efJeeles Heelees eme leced (e) (efJeeceCeced) efJeecevles eeqmceved peieefle leled (e) (efJe<Cees)
JesJesef ejeejb peieled lemesejme (yeefn&<eo) Gece Deemeves meeroefvle les (es) (mJeOeee) DeVesve (megleme)
efve<Heeefoleme (Yepevle) Yepevles mesJevles (efHelJe) megjefYeHeeveced (les) (Fn) (Deeieefcee) Deeievleg~ De$e
uees[Les& ueg*d Heg<eJeeveJelee56
DevJee-es yeefn&<eo efHelej Fn mJeOeee megleme efHelJeMeeYepevle mesJevles, le Deeieefcee Deeievleg,
e Fn efJe<Ceesve&Heeleb efJeeceCeb e efJeoefvle, leeved megefJeo$eeved efHele+venceefJeeqlme56
YeeJeeLe&-es efHelejes efJeeemegefMe#eeb kegJe&efvle keejeefvle e, les Heg$ew keveeefYeMe meceked
mesJeveeree56
HeoeLe&-(es) pees (yeefn&<eo) Gece Deemeve ceW yewves eesie efHelej ueesie (Fn) Fme Jee&ceeve keeue ceW
(mJeOeee) DeVeeefo mes le= (megleme) efme efkees ngS (efHelJe) megievOeegkele Heeve kee (e) Yeer (Dee, Yepevle)
mesJeve kejles nQ, (les) Jes (Deeieefcee) nceejs Heeme DeeJeW~ pees Fme mebmeej ceW (efJe<Cees) JeeHeke Hejceelcee kes
(veHeeleced) veeMejefnle (efJeeceCeced) efJeefJeOe me=efece kees (e) Yeer peeveles nQ, Gme (megefJeo$eeved) Gece
megKeeefo kes oeve osvesnejs (efHele+ved) efHelejeW kees (Denced) ceQ (DeefJeeqlme) peevelee ntb56
YeeJeeLe&-pees efHelej ueesie efJeee keer Gece efMe#ee kejles Deewj kejeles nQ, Jes Heg$e Deewj keveeDeeW kes
meceked mesJeve kejves eesie nQ56
1079
aj.
org
GHentlee Fleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ efvee=led He*deqkeleMvo~ Heece mJej
GHentlee efHeNlej meesNceemees yeefn&N<es<eg efveNefOe<eg efeNes<eg~

leDeeiecevleg leFNn egJeNvlJeefOe yegJevleg lesJevlJeNmceeved57
GHentleeN FlegHentlee~ efHeNlej~ meesNceeme~ yeNefn&N<es<eg~ efveNefOeeq<Jeefle efveNefOe<eg~ efeNes<eg~ les~ Dee~ ieNceNvleg~ les~ FNn~
egJeNvleg~ DeefOe~ yegJevleg~ les~ DeNJeNvleg~ DeNmceeved57
the
ary
as
am
HeoeLe&-(GHentlee) meceerHe Deentlee (efHelej) pevekeeoe (meesceeme) es meescecewee&cen&efvle les

(yeefn&<es<eg) yeefn&<eteces<eg meeOeg<eg (efveefOe<eg) OevekeesMs es<eg (efees<eg) eerelf ekeejkes<eg (les) (Dee) (iecevleg) ievleg~
De$e yengueb voefme [Dee02.4.73] Fefle MeHees uegked (les) (Fn) (egJevleg) De$e efJekejCeJeleesve Me~
(DeefOe) DeeefOekees (yegJevleg) (les) (DeJevleg) j#evleg (Demceeved)57
DevJee-es meesceeme efHelejes yeefn&<es<eg efees<eg efveefOe<etHentleemle Fneiecevleg, lesmceeebefme egJevleg,
lesmceeveefOeyegJevleg, lesJevleg57
YeeJeeLe&-es efJeeeefLe&veesOeeHekeevegHente melke=lewlesYees efJeeeb efpeIe=#esegmleeBmles eerleeOeeHeeseg,
meJe&lees efJe<eeemekeleeefoYees og<kece&Ye He=Lee#esegMe57
HeoeLe&-pees (meesceeme) Ssee& kees ee nesves kes eesie (efHelej) efHelej ueesie (yeefn&<es<eg) Delegece
(efees<eg) efee (efveefIe<eg) jlveeefo mes Yejs ngS keesMeeW kes efveefcee (GHentlee) yegueees ngS nQ (les) Jes (Fn) Fme
nceejs meceerHe mLeeve ceW (Dee, iecevleg) DeeJeW, (les) Jes nceejs JeeveeW kees (egJevleg) megves,W Jes (Demceeved) nce kees
(DeefOe, yegJevleg) DeefOeke GHeosMe mes yeesOeegkele kejW, (les) Jes nceejer (DeJevleg) j#ee kejW57
YeeJeeLe&-pees efJeeeLeeapeve DeOeeHekeeW kees yeguee Gvekee melkeej kej, Gvemes efJeeeenCe keer Fe
kejW, Gve efJeeeefLe&eeW kees Jes DeOeeHeke Yeer eerelf eHetJe&ke He{eJeW Deewj meJe&Lee efJe<eeemeeqkele Deeefo og <keceeX mes
He=Leked jkeKeW57
DeeeeqvlJeleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ efJejed He*deqkeleMvo~ Heece mJej
Dee evleg ve efHeNlej meesNceemeeseqive<JeeNee HeNefLeefYeoxJeNeevew ~

DeNeqmceved eN%es mJeNOeeeN ceoNvleesefOe yegJevleg lesJevlJeNmceeved58
1080
epegJexoYee<es
aj.
org
Dee~ eNvleg~ veN~ efHeNlej~ meesNceeme~ DeNeqiveN<JeeNee~ DeNeqiveN<JeeNee FleeqivemJeeNee~ HeNefLeefYeNefjefle HeNefLeefYe~
osNJeNeevewNefjefle osJeNeevew~ DeNeqmceved~ eN%es~ mJeNOeee~ ceovle~ DeefOe~ yegJeNvleg~ les~ DeNJeNvleg~ DeNmceeved58
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Dee) (evleg) Deeievleg (ve) Demceekeced (efHelej) Heeuekee pevekeeOeeHekeesHeosMekee

(meesceeme) meesce FJe MeceoceeefoiegCeeeqvJelee (Deeqive<Jeeee) ie=nerleeeqiveefJeee (HeefLeefYe) ceeiez (osJeeevew)
osJee Deee efJeebmees eeefvle ewmlew (Deeqmceved) Jee&ceeves (e%es) GHeosMeeOeeHeveeKes (mJeOeee) DeVeeesve
(ceovle) Deevevovle (DeefOe) DeefOeele=YeeJes (yegJevleg) GHeefoMevlJeOeeHeevleg Jee (les) (DeJevleg) j#evleg
(Demceeved) Heg$eeved efJeeeefLe&veMe58
DevJee-es meesceemeeseqive<Jeeee ve efHelej meefvle, les osJeeevew HeefLeefYejeevlJeeqmceve%es Jee&ceevee
YetlJee mJeOeee ceovle mevleesmceeveefOeyegJevlJemceeveJevleg58
YeeJeeLe&-efJeeeefLe&efYeefJe&eeJeeesJe=sYees efJeeeb j#eeb e eeHeeceeies&Ce ielJeeiele meJex<eeb j#ee
efJeOesee58
HeoeLe&-pees (meesceeme) evcee kes legue Meevle Meceoceeefo iegCeegkele (Deeqive<Jeeee) Deiveeefo
HeoeLe&efJeee ceW efveHegCe (ve) nceejs (efHelej) DeVe Deewj efJeee kes oeve mes j#eke peveke, DeOeeHeke Deewj
GHeosMeke ueesie nQ, (les) Jes (osJeeevew) Dee ueesieeW kes peeves-Deeves eesie (HeefLeefYe) Oece&egkele ceeieeX mes (Dee,
evleg) DeeJeW (Deeqmceved) Fme (e%es) He{eves GHeosMe kejves He JeJenej ceW Jee&ceeve neskes (mJeOeee) DeVeeefo mes
(ceovle) Deevevo kees ee ngS (Demceeved) nce kees (DeefOe, yegJevleg) DeefOeelee neskej GHeosMe kejW Deewj He{eJeW
Deewj nceejer (DeJevleg) meoe j#ee kejW58
YeeJeeLe&-efJeeeefLe&eeW kees eesie nw efke efJeee Deewj Deeeg ceW Je= efJeeveeW mes efJeee Deewj j#ee kees ee
neskej meleJeeoer efve<keHeer HejesHekeejer GHeosMekeeW kes ceeie& mes pee Dee kes meye keer j#ee kejW58
Deeqive<Jeeee Fleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
Deeqive<Jeeee efHelejSn ieleN meomeo meole megeCeerlee~

DeNee nNJeer:ef<eN eeleeefve yeNefn&<eLee jefe meJe&Jeerjb oOeeleve59
Deeqive<Jeeee~ Deeqive<JeeeeN FleeqivemJeeee~ efHeNleNj~ Dee~ FNn~ ieNNleN~ meomeoN FefleN meomeo~ meNoNleN~
megeNCeerNleNeN~ megeNCeerNleNeN Fefle megeveerlee~ DeNe~ nNJeer:ef<e~ eeleeNveerefleN eeleeefve~ yeNefn&ef<e~ DeLe~ jefeced~ meJe&JeerjefceefleN
meJe&Jeerjced~ oNOeeNleNveN59
1081
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Deeqive<Jeeee) DeOeerleeeqiveefJeee (efHelej) Heeuekee (Dee) (Fn) Deeqmceved Jee&ceeves keeues

efJeeeeeejee (iele) (meomeo) meeroefvle eeqmceved eeqmceved leeod ie=nced (meole) (megeCeerlee) MeesYevee
eielee veereflevee&ees es<eevles (Dee) De$e eeesleefmle* [Dee06.3.135] Fefle oerIe& (nJeeRef<e)
Deegcene&CeVeeoerefve (eeleeefve) eelvesve meeefOeleeefve (yeefn&ef<e) Geces JeJenejs (DeLe) De$e efveHeeleme e
[Dee06.3.136] Fefle oerIe&~ (jefeced) Oeveced (meJe&Jeerjced) meJex Jeerje emceeled eeHevles leced (oOeeleve)
Oejle59
DevJee-ns megeCeerleeeseqive<Jeeee efHelejes! eteefceneiele meomeo meole, eeleeefve nJeeR<eeeLe
yeefn&ef<e efmLelJeemceoLe meJe&Jeerjb jeEe oOeeleve59
YeeJeeLe&-es efJeebme GHeosMeee ie=n*die=nb eefle ielJeeiele e meleb Oece eeejeefvle, les ie=nmLew
eee oeeveVeHeeveeoerevf e mesJevleeced, meJee&_jerjelceyeueeesieeved Heg<eeefLe&ve ke=lJee eercevle kegJe&vleg59
HeoeLe&-ns (megeCeerlee) Delegece veeeOece& mes egkele (Deeqive<Jeeee) Deiveeefo HeoeLe&efJeee ceW
efveHegCe (efHelej) Heeueve kejvesnejs efHelejes! DeeHe ueesie (Fn) Fme Jee&ceeve mecee ceW efJeeeeeej kes efuees (Dee,
iele) DeeDees (meomeo) peneb-peneb yewW, Gme-Gme Iej ceW (meole) efmLele nesDees (eeleeefve) Deefle efJeeej mes
efme efkees ngS (nJeeRef<e) Yeespeve kes eesie DeVeeefo kee (Dee) Yeesie kejes~ (DeLe) Fmekes HeMeeled (yeefn&ef<e)
efJeeeeeejHe Gece JeJenej ceW efmLele neskej nceejs efuees (meJe&Jeerjced) meye Jeerj Heg<eeW kees ee kejevesnejs
(jefeced) Oeve kees (oOeeleve) OeejCe keerepf ees59
YeeJeeLe&-pees efJeeved ueesie GHeosMe kes efuees Iej-Iej kes eefle ieceveeieceve kejkes meleOece& kee eeej
kejles nQ, Jes ie=nmLeeW ceW ee mes efoes ngS DeVeHeeveeefo kee mesJeve kejW~ meye kees Mejerj Deewj Deelcee kes yeue mes
eesie Heg<eeLeea kejkes eerceeved kejW59
es Deeqive<Jeeee Fleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<ewjerej keLeb eeLe&veere Fleen
ceveg<eeW kees F&ej keer eeLe&vee kewmes kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
esDeeqive<JeeNee esDeveeqive<JeeeeN ceOes efoNJe mJeNOeee ceeNoevles~

lesYe mJeNje[megveereflecesNleeb eLeeJeNMeb leNvJeb keuHeeeefle60
es~ DeNeqiveN<JeeNee~ DeNeqiveN<JeeNee FleeqivemJeeNee~ es~ Deveeqive<Jeeee~ Deveeqive<JeeeeN FleveeqivemJeeee~ ceOes~

efoNJe~ mJeNOeee~ ceeNoevles~ lesYe~ mJeNjeef[efle mJeNjed~ DemegveerefleNefcelemegveerefleced~ SNleeced~ eNLeeNJeNMeefceefle eLeeJeNMeced~
leNvJeced~ keNuHeNeeNefleN60
1082
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(es)
(Deeqive<Jeeee)
meceiie=nerleeeqiveefJeee
(es)
(Deveeqive<Jeeee)
DeefJeeceeveeeqiveefJeeeenCee %eeveefvee efHelej (ceOes) (efoJe) efJe%eeveeefoekeeMeme (mJeOeee)
mJekeereHeoeLe&OeejCeefeeee (ceeoevles) Deevevoefvle (lesYe) efHele=Ye (mJejed) e mJeeb jepelesmeew Hejceelcee
(Demegveerefleced) ee Demetved eeCeeved veeefle eeHveesefle leeced (Sleeced) (eLeeJeMeced) JeMeb keeceveeceveefleece kejesleerelf e
(levJeced) (keuHeeeefle) keuHeesled meceLe kegee&led60
DevJee-eseqive<Jeeee es Deveeqive<Jeeee efoJees ceOes mJeOeee ceeoevles, lesYe mJeje[sleecemegveerelE e
levJeb eLeeJeMeb keuHeeeefle60
YeeJeeLe&-ns Hejcesej! esiveeefoHeoeLe&efJeeeb efJe%eee eJele&eefvle, es e %eeveefvee efJeebme mJesvewJe
HeoeLexve lege YeJeefvle, les<eeb MejerjeefCe oerIee&etbef<e mecHeeoe Fefle eeLe&veere60
HeoeLe&-(es) pees (Deeqive<Jeeee) Des ekeej DeeqiveefJeee kes enCe kejves leLee (es) pees
(Deveeqive<Jeeee) Deeqive mes efYeVe Deve HeoeLe&efJeeeDeeW kees peevevesnejs Jee %eeveer efHele=ueesie Jee (efoJe) efJe%eeveeefo
ekeeMe kes (ceOes) yeere (mJeOeee) DeHeves HeoeLe& kes OeejCe kejves He efeee mes (ceeoevles) Deevevo kees ee
nesles nQ, (lesYe) Gve efHelejeW kes efuees (mJejed) mJeeb ekeeMeceeve Hejceelcee (Sleeced) Fme (Demegveerefleced) eeCeeW
kees ee nesves Jeeues (levJeced) Mejerj kees (eLeeJeMeced) keecevee kes Devegketue (keuHeeeefle) meceLe& kejs60
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Hejcesej mes Ssmeer eeLe&vee kejveer eeefnes efke ns Hejcesej! pees Deeqive Deeefo keer
HeoeLe&efJeee kees eLeeLe& peeve kes eJe=e kejles Deewj pees %eeve ceW lelHej efJeeved DeHeves ner HeoeLe& kes Yeesi e mes
mevleg jnles nQ, Gvekes MejerjeW kees oerIee&eg keerefpees60
Deeqive<Jeeeeefveleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
efHele=mevleevewefjleslejb efkeb kee&Jeefceleen
ceelee-efHelee Deewj mevleeveeW kees HejmHej keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNeqiveN<JeeNeeve=legcelees nJeecens veejeMeNmes meesceHeerNLeb eDeeNMeg~

les veesN efJeeeme megnJee YeJevleg JeNe: meeceN Heleees jeerNCeeeced61
DeNeqiveN<JeeNeeved~ DeNeqiveNmJeeNeeefveleeqivemJeeNeeved~ $eNlegceleN Fle=l egcele~ nNJeeNceNnsN~ veeNjeNMeNmes~ meesNceNHeerNLeefceefle

meesceHeerNLeced~ es~ DeeNMeg~ les~ veN~ efJeeeme~ megnJeeN Fefle megnJee~ YeNJeNvleg~ JeNeced~ meeNceN~ Helee~ jeerNCeeced~61
HeoeLe&-(Deeqive<Jeeeeved) meggie=nerleeeqiveefJeeeved ($elegcele) eMemlee Jemevleeoe $eleJees efJeevles es<eeb

leeved (nJeecens) (veejeMebmes) vejeCeeb eMebmeecees melkeejJeJenejs (meesceHeerLeced) meesceHeeveced (es) (DeeMeg)
DeMveereg (les) (ve) DemceYeced (efJeeeme) cesOeeefJeve (megnJee) meggoevee (YeJevleg) (Jeeced) (meece)
(Helee) mJeeefceve (jeerCeeced) Oeveeveeced61
1083
am
aj.
org
DevJee-es meesceHeerLeceeMegee&ve=legceleeseqive<Jeeeeved efHele+ved Jeeb vejeMebmes nJeecens, les efJeeemees ve megnJee

YeJevleg, Jeeb e lelke=Heelees jeerCeeb Helee meece61
YeeJeeLe&-mevleevee HeoeLe&efJeeeefJeoes osMekeeue%eeved eMemleew<eefOejmemesJekeeved efJeeeJeeesJe=eved
melkeejeLe&ceente lelmeneesve Oeveeewee&Jevlees YeJevleg61
HeoeLe&-(es) pees (meesceHeLeerced) meesce Deeefo Gece Dees<eefOejme kees (DeeMeg) HeerJeW, efpeve ($elegcele)
eMebefmele Jemevleeefo $eleg ceW Gece kece& kejves Jeeues (Deeqive<Jeeeeved) Des ekeej DeeqiveefJeee kees peevevesnejs
efHelee Deeefo %eeefveeeW kees nce ueesie (veejeMebmes) ceveg<eeW kes eMebmeeHe melkeej kes JeJenej ceW (nJeecens)
yegueeles nQ, (les) Jes (efJeeeme) yegefceeved ueesie (ve) nceejs efuees (megnJee) Des oeve osvesnejs (YeJevleg) neW
Deewj (Jeeced) nce Gvekeer ke=Hee mes (jeerCeeced) OeveeW kes (Helee) mJeeceer (meece) nessJeW61
YeeJeeLe&-mevleeve ueesie HeoeLe&efJeee Deewj osMe, keeue kes peeveves Deewj eMebefmele Deew<eefOeeeW kes jme kees
mesJeve kejvesnejs, efJeee Deewj DeJemLee ceW Je= efHelee Deeefo kees melkeej kes DeLe& yeguee kes, Gvekes menee mes
Oeveeefo Ssee& Jeeues neW61
Deeee peeeqvJeleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
DeeeeN peeveg oef#eCeNlees efveN<eesNceb eN%eceNefYeie=CeerleN efJees~

cee efnefme efHelej kesve efeVeesN eNDeeie HegN<eleeN kejece62
the
ary
DeeesleeNDee~ peeveg~ oNef#eNCeNle~ efveN<ee~ efveN<eesefle efveNmee~ FNceced~ eN%eced~ DeNefYe~ ie=CeerNleN~ efJees~ cee~
efnNefmeNN~ efHeNleNj~ kesve~ efeNled~ veN~ eled~ JeN~ Deeie~ HegN<elee~ kejece62
HeoeLe&-(Deee) DeOees efveHeele (peeveg) (oef#eCele) oef#eCeHeee&le (efve<ee) meceeme (Fceced)

(e%eced) melkeejeKeced (DeefYe) DeeefYecegKes (ie=Ceerle) eMebmele (efJees) meJex (cee) (eEnefme) (efHelej)
%eeveeoe (kesve) (efeled) (ve) Demceekeced (eled) (Je) (Deeie) DeHejeOeced (Heg<elee) Heg<eme YeeJe
(kejece) kegee&ce~ De$e efJekejCeJeleesve MeHed62
DevJee-ns efJees efHelej! eteb kesveefeslegvee vees ee Heg<elee leeb cee eEnefme, elees Jeeb megKeb kejece,
e Deeiemleled leepeesce,eteefceceb e%eceefYeie=Ceerle, Jeeceee peeveg oef#eCelees efve<ee eg <ceeved meleleb
melkegee&ce62
1084
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-es<eeb efHelejes eoe meeceerHeceeieseg mJeeb Jewles<eeb efvekes meceefYeiesegmleoe Yetceew peevegveer
efveHeele vecemke=lewleeved emeeoeseg, efHelejMeeMeerefJe&eemegefMe#eesHeosMesve mJemevleeveeved emeVeeved ke=lJee meleleb
j#eseg62
HeoeLe&-ns (efJees) meye (efHelej) efHele=ueesiees! legce (kesve, efeled) efkemeer nsleg mes (ve) nceejer pees
(Heg<elee) Heg<eeLe&lee nw, Gmekees (cee, eEnefme) cele ve kejes, efpememes nce ueesie megKe kees (kejece) ee kejW,
(eled) pees (Je) legcneje (Deeie) DeHejeOe nw, Gmekees nce g[eJeW, legce ueesie (Fceced) Fme (e%eced)
melkeejefeeeHe JeJenej kees (DeefYe, ie=Ceerle) nceejs mevcegKe eMebefmele kejes, nce (peeveg) peeveg DeJeeJe kees
(Deee) veeres ske kes (oef#eCele) legcnejs oef#eCe Heee& ceW (efve<ee) yew kes legcneje efvejvlej melkeej
kejW62
YeeJeeLe&-efpevekes efHele= ueesie peye meceerHe DeeJeW DeLeJee mevleeve ueesie Fve kes meceerHe peeJeW, leye Yetefce ceW
Iegves efkee vecemkeej kej Fvekees emeVe kejW, efHelej ueesie Yeer DeeMeerJee&o, efJeee Deewj Deer efMe#ee kes GHeosMe
mes DeHeves mevleeveeW kees emeVe kejkes meoe j#ee efkeee kejW62
Deemeerveeme Fleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
DeemeerveemeesDeNCeerveecegHemLes jefeb Oee oeNMeg<esN celee&e~

Heg$esYe efHelejmlemeN JemJeN eeNle leFNnespe oOeele63
the
ary
Deemeerveeme~ DeNNCeerveeced~ GNHemLeN FlegHemLes~ jefeced~ OeNe~ oeNMeg<es~ celee&e~ Heg$esYe~ efHeNleNj~ leme~ JemJe~
e~ eNNleN~ les~ Fn~ Tppe&ced~ oNOeeNleN63
HeoeLe&-(Deemeerveeme) GHeefmLelee mevle (DeCeerveeced) DeCeJeCee&veeb erCeeced (GHemLes) Glmes

(jefeced) efeeced (Oee) (oeMeg<es) oe$es (celee&e) ceveg<eee (Heg$esYe) (efHelej) (leme) (JemJe) Jemegvees
Oeveme (e) (ele) (les) (Fn) (Tppe&ced) Hejeececed (oOeele) oOeerjved63
DevJee-ns efHelej! eteefceneCeerveecegHemLe Deemeerveeme mevle Heg$esYees oeMeg<es celee&e e jeEe Oee,
leme JemJeeWMeeved eele, elemle Tpe oOeele63
YeeJeeLe&-le SJe Je=e meefvle es mJeerJelee mJeHelveerveeb melkeee&jesHelesYees eLeeeesieb oeeb
melHee$esYees oeveb e meoe ooefle, les e mevleevewcee&veveeree meefvle63
HeoeLe&-ns (efHelej) efHele= ueesiees! legce (Fn) Fme ie=neece ceW (DeCeerveeced) ieewjJeCe&egkele eqeeW kes
(GHemLes) meceerHe ceW (Deemeerveeme) yews ngS (Heg$esYe) Heg$eeW kes Deewj (oeMeg<es) oelee (celee&e) ceveg<e kes efuees
1085
aj.
org
(jefeced) Oeve kees (Oee) Oejes, (leme) Gme (JemJe) Oeve kes YeeieeW kees (e, ele) efoee kejes, efpememes (les)
Jes er Deeefo meye ueesie (Tppe&ced) Hejeece kees (oOeele) OeejCe kejW63
YeeJeeLe&-Jes ner Je= nQ pees DeHeveer er ner kes meeLe emeVe, DeHeveer HeeflveeeW kee melkeej kejvesnejs,
mevleeveeW kes efuees eLeeeesie oeeYeeie Deewj melHee$eeW kees meoe oeve osles nQ Deewj Jes mevleeveeW kees melkeej kejves
eesie nesles nQ63
eceive Fleme Me $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
am
eceives keJeJeenveN lJeb efeNvcevemes jefeced~

leVees ieerNefYe& eNJeee osJeN$ee HeveeeN egpeced64
eced~ DeNivesN~ keNJeNJeeNnNvesefle keJeJeenve~ lJeced~ efeled~ cevemes~ jefeced~ leced~ veN~ ieerNefYe&efjefle ieerNefYe~
eNJeeeced~ osNJeN$esefle osJeN$ee~ HeNveNeN~ egpeced64
the
ary
as
HeoeLe&-(eced) (Deives) DeeqiveefjJe ekeeMeceeve efJeved (keJeJeenve) e keefJe<eg meeOetefve Jemletefve Jenefle
eeHeeefle lelmecyegew (lJeced) (efeled) DeefHe (cevemes) (jefeced) Ssee&ced (leced) (ve) DemceYeced (ieerefYe&)
(eJeeeced) eeJeefelegcen&ced~ egoef#e0 (GCee03.96) Fleeefovee Deee elee~ (osJe$ee) osJes<eg efJelmeg
(Hevee) osenf ~ De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (egpeced) eeskelegcen&ced64
DevJee-ns keJeJeenveeives! lJeb ieereYf e& eJeeeb osJeVee egpeb eb jeEe cevemes leb efeVe Hevee64
YeeJeeLe&-efHele=efYe Heg$esYemmelHee$esYeMe eMebmeveereb Oeveb meeseced~ lesvewleeved eqJeog<ees ie=nerlJee
meleOeceexHeosMekeeved keejefelJee efJeeeOeceez eeejCeereew64
HeoeLe&-ns (keJeJeenve) yegefceeveeW kes meceerHe Gece HeoeLe& HengBeevesnejs (Deives) Deeqive kes meceeve
ekeeMeegkele! (lJeced) DeeHe (ieerefYe&) keesceue JeeefCeeeW mes (eJeeeced) megveeves eesie (osJe$ee) efJeeveeW ceW
(egpeced) egkele kejves eesie (eced) efpeme (jefeced) Ssee& kees (cevemes) peeveles nes, (leced) Gmekees (efeled) Yeer
(ve) nceejs efuees (Hevee) keerefpees64
YeeJeeLe&-efHelee Deeefo %eeveer ueesieeW kees eeefnes efke Heg$eeW Deewj melHee$eeW mes eMebefmele Oeve kee meee
kejW, Gme Oeve mes Gece efJeeveeW kees enCe kej, Gvekees meleOece& kes GHeosMeke yeveekes efJeee Deewj Oece& kee
eeej kejW Deewj kejeJeW64
eesDeeqiveefjleme Me $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
1086
epegJexoYee<es
aj.
org
eesDeNeqive keJeNJeenve efHeNle+ved e#eleeNJe=Oe~

esog nNJeeefve Jeeseefle osNJesYeMe efHeNle=YeN Dee65
e~ DeNeqive~ keNJeNJeenveN Fefle keJeNJeenve~ efHeNle+ved~ e#eled~ $eNleeNJe=Oe~ $eNleNJe=OeN Fle=leNJe=Oe~ e~ Fled~
TBNFlBet~ nNJeeefve~ JeesNeNefleN~ osNJesYe~ eN~ efHeNle=YeN Fefle efHeNle=Ye~ Dee65
the
ary
as
am
HeoeLe&-(e) (Deeqive) DeeqiveefjJe efJeeemeg ekeeMeceeve (keJeJeenve) e keJeeefve keJeerveeb

eMemleeefve kecee&efCe eeHeeefle me (efHele+ved) pevekeeoerved (e#eled) melkegee&led ($eleeJe=Oe) e $elesve JesoefJe%eevesve
Je&vles~ De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] Fefle oerIe&~ (e) (Fled) SJe (G) efJelekex (nJeeefve)
Deeoelegcene&efCe efJe%eeveeefve (Jeeseefle) Jeoefle~ Jeesuexed Jee Gefcelegceeiece~ (osJesYe) efJee (e)
(efHele=Ye) pevekeeefoYe (Dee) mecevleeled65
DevJee-e keJeJeenveeseqiveefJe&eved $eleeJe=Oe efHele+ved e#eled, me Fog osJesYe efHele=YeMe nJeeefve
eeJeeseefle65
YeeJeeLe&-es yeeeexCe HetCe&efJeee YeJeefvle, les efJelmeg efJeebme efHele=<eg efHelejMe ieCevles65
HeoeLe&-(e) pees (keJeJeenve) efJeeveeW kes es keceeX kees ee kejevesneje (Deeqive) Deeqive kes
meceeve efJeeeDeeW ceW ekeeMeceeve efJeeved ($eleeJe=Oe) JesoefJeee mes Je= (efHele+ved) efHelejeW kee (e#eled) melkeej
kejs, mees (Fled) ner (G) Des ekeej (osJesYe) efJeeveeW (e) Deewj (efHele=Ye) efHelejeW kes efuees (nJeeefve)
enCe kejves eesie efJeeveeW kee (eeJeeseefle) Des ekeej meye Deesj mes GHeosMe kejlee nw65
YeeJeeLe&-pees HetCe& yeeee& mes HetCe&efJeee Jeeues nesles nQ, Jes efJeeveeW ceW efJeeved Deewj efHelejeW ceW efHelej
efieves peeles nQ65
lJeceive Fleme Me $eef<e~ DeeqiveoxJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
lJeceiveF&ef[Nle keJeJeenNveeJee[d{NJeeefve megjYeerefCe ke=lJeer~

eeoe efHeNle=Ye mJeNOeeeN lesDe#eVeNef lJeb osJeN eelee nNJeer:ef<e66
lJeced~ DeNivesN~ F&Nef[Nle~ keNJeNJeeNnNvesefle keJeJeenve~ DeJeed~ nNJeeefve~ megjYeerefCe~ ke=lJeer~ e~ DeNoeN~ efHeNle=YeN
Fefle efHeNle=Ye~ mJeNOeee~ les~ DeN#eNved~ DeNef~ lJeced~ osNJeN~ eeNlesefleN eelee~ nNJeer:ef<e66
HeoeLe&-(lJeced) (Deives) HeeJeke FJe HeefJe$e (F&ef[le) eMebefmele (keJeJeenve) keJeerveeb eeieuYeeefve
kecee&efCe eeHle (DeJeed) Jenefme (nJeeefve) Deegcene&efCe (megjYeerefCe) megievOeeefoegkeleeefve (ke=lJeer) ke=lJee~
1087
am
aj.
org
mveelJeeoeMe~ (Dee07.1.49) (e) (Deoe) eosefn (efHele=Ye) (mJeOeee) DeVesve men (les) (De#eved)
Deovleg (Deef) Yeg*d#Je (lJeced) (osJe) oele (eelee) eelvesve meeefOeleeefve (nJeeRef<e) Deeoelegcene&efCe66
DevJee-ns keJeJeenveeives efJeved! Heg$e! F&ef[lemlJeb megjYeereCf e nJeeefve ke=lJeJeed leeefve efHele=Ye
eeoemles efHelej mJeOeee menwleeve#eved~ ns osJe! lJeb eele nJeeR<eef66
YeeJeeLe&-Heg$eeoe meJex megmebmke=lew megievOeeefoegkelewjVeHeevew efHele+ved YeespeefelJee mJeecesleeefve
YegeerjefVeecesJe Heg$eeCeeb eesieleeefmle~ es megmebmke=leeVeHeeves kegJe&efvle, lesjesiee Meleeeg<ees YeJeefvle66
HeoeLe&-ns (keJeJeenve) keefJeeeW kes eieuYeleeefo keceeX kees ee ngS (Deives) Deeqive kes meceeve HeefJe$e
efJeved! Heg$e! (F&ef[le) eMebefmele (lJeced) let (megjYeerefCe) megievOeeefo egkele (nJeeefve) Keeves kes eesie HeoeLe&
(ke=lJeer) kej kes (DeJeed) ee kejlee nw, Gvekees (efHele=Ye) efHelejeW kes efuees (eeoe) efoee kej~ (les) Jes
efHelej ueesie (mJeOeee) DeVeeefo kes meeLe Fve HeoeLeeX kee (De#eved) Yeesie efkeee kejW~ ns (osJe) efJeve oele!
(lJeced) let (eelee) eelve mes meeOes ngS (nJeeRef<e) Keeves kes eesie DeVeeW kees (Deef) Yeespeve efkeee kej66
YeeJeeLe&-Heg$eeefo meye ueesie Des mebmkeej efkees ngS megievOeeefo mes egkele DeVe-HeeveeW mes efHelejeW kees
Yeespeve kejekes DeeHe Yeer Fve DeVeeW kee Yeespeve kejW, ener Heg$eeW keer eesielee nw~ pees Des mebmkeej efkees ngS
DeVe-HeeveeW kees kejles nQ, Jes jesiejefnle neskej MeleJe<e& Hee&vle peerles nQ66
as
es esnsleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ mJejed He*deqkeleMvo~ Heece mJej
the
ary
es esNn efHeNlejesN es eN vesn eeBMe efJeNe eeB2G eN ve eefJeNe~

lJeb JeslLeN eefleN les peeleJeso mJeNOeeefYee&N%e megke=leb peg<emJe67
es~ eN~ FNn~ efHeNlej~ es~ eN~ ve~ FNn~ eeved~ eN~ efJeNe~ eeved~ TBNFlBet~ eN~ ve~ eNefJeNesefle eefJeNe~ lJeced~
JesNlLeN~ eefle~ les~ peeNleNJesNoN Fefle peeleJeso~ mJeNOeeefYe~ eN%eced~ megke=leNefceefleN megke=leced~ peg<eNmJeN67
HeoeLe&-(es) (e) (Fn) (efHelej) (es) (e) (ve) (Fn) (eeved) (e) (efJee) peeveerce (eeved)
(G) efJelekex (e) (ve) (eefJee) (lJeced) (JeslLe) (eefle) ee me*dKee es<eevleeved (les) (peeleJeso) peelee Jeso
e%ee eme lelmecyegew~ ns efJeved! (mJeOeeefYe) (e%eced) (megke=leced) megg kecee&efCe efeevles eeqmceved (peg<emJe)
mesJemJe67
DevJee-ns peeleJeso! es esn efHelejes es esn ve meefvle, Jeeb eebMe efJee eebMe ve eefJee, leeved eefle
eeJelemlJeb JeslLe, G les lJeeb efJeogmleled mesJeeceeb megke=leb e%eb mJeOeeefYepe&g<emJe67
1088
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! es ele#ee Jee esele#ee efJeebmeesOeeHekee GHeosMekeeMe meefvle, leeved

meJee&veenteeVeeefoefYemmeoe melkegle, esve mJeeb meJe&$e melke=lee YeJele67
HeoeLe&-ns (peeleJeso) veJeerve leer#Ce yegef Jeeues efJeved! (es) pees (Fn) eneb (e) ner (efHelej)
efHelee Deeefo %eeveer ueesie nQ (e) Deewj (es) pees (Fn) eneb (ve) veneR nQ (e) Deewj nce (eeved) efpevekees (efJee)
peeveles (e) Deewj (eeved) efpevekees (ve, eefJee) veneR peeveles nQ, Gve (eefle) eeJeled efHelejeW kees (lJeced) DeeHe
(JeslLe) peeveles nes (G) Deewj (les) Jes DeeHe kees Yeer peeveles nQ, Gvekeer mesJeeHe (megke=leced) HegCepeveke (e%eced)
melkeejHe JeJenej kees (mJeOeeefYe) DeVeeefo mes (peg<emJe) mesJeve kejes67
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees ele#e Jee pees Deele#e efJeeved DeOeeHeke Deewj GHeosMeke nQ, Gve meye kees
yeguee DeVeeefo mes meoe melkeej kejes, efpememes DeeHe Yeer meJe&$e melkeejegkele nesDees67
am
Foefceleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ mJejed He*deqkeleMvo~ Heece mJej
FNob efHeNle=YeesN veceesDemlJeNe es HetJeexmeesN eGHejeme F&Neg~

es HeeefLe&JesN jpeNmee efve<eeeN es Jee vetve megJe=peveemeg efJeN#eg68
as
FNoced~ efHeNle=YeN Fefle efHeNle=Ye vece~ DeNmleg~ DeNe~ es~ HetJee&me~ es~ GHejeme~ F&Neg~ es~ HeeefLe&Jes~ jpeefme~ Dee~
efve<eee~ efvemeeeN FefleN efvemeee~ es~ JeeN~ vetveced~ megJe=peveeNeqmJeefle megJe=peveemeg~ efJeN#eg68
the
ary
HeoeLe&-(Foced) ele#eced (efHele=Ye) pevekeeefoYe (vece) megmebmke=leceVeced (Demleg) (Dee) Foeveerced

(es) (HetJee&me) Demceees Je=e (es) (GHejeme) JeeveemLemebveemeeeceee ie=neeceefJe<eeYeesiesYe GHejlee
(F&eg) eeHvegeg (es) (HeeefLe&Jes) He=efLeJeeb efJeefoles (jpeefme) ueeskes (Dee) (efve<eee) ke=leefveJeemee (es) (Jee)
(vetveced) efveefMeleced (megJe=peveemeg) MeesYevee Je=pevee ieleees eemeeb leemeg (efJe#eg) epeemeg68
DevJee-es efHelej HetJee&mees e GHejeme F&egex HeeefLe&Jes jpemee efve<eee Jee vetveb es megJe=peveemeg efJe#eg
eelevles, lesYe efHele=Yeesesob veceesmleg68
YeeJeeLe&-Deeqmceved mebmeejs es epeeMeesOekee Demceees Jeje efJejkeleeeceb eee efHe$eeoemmeefvle, les
Heg$eeefoefYece&veg<ew meoe mesJeveeree veesesled efkeeleer neefve68
HeoeLe&-(es) pees efHelej ueesie (HetJee&me) nce mes efJeee Jee DeJemLee ceW Je= nQ, (es) pees (GHejeme)
JeeveemLe Jee mebveemeeece kees ee neskes ie=neece kes efJe<eeYeesie mes Goemeerveefee ngS (F&eg) ee neW, (es)
pees (HeeefLe&Jes) He=efLeJeer Hej efJeefole (jpeefme) ueeske ceW (Dee, efve<eee) efveJeeme efkees ngS (Jee) DeLeJee (es) pees
1089
aj.
org
(vetveced) efveMee kej kes (megJe=peveemeg) Deer ieefleJeeueer (efJe#eg) epeeDeeW ceW eelve kejles nQ, Gve (efHele=Ye)
efHelejeW kes efuees (Dee) Deepe (Foced) en (vece) megmebmke=le DeVe (Demleg) ee nes68
YeeJeeLe&-Fme mebmeej ceW pees epee kes MeesOeves Jeeues ncemes es efJejkeleeece DeLee&led mebveemeeece kees
ee efHelee Deeefo nQ, Jes Heg$eeefo ceveg<eeW kees meoe mesJs eves eesie nQ, pees Ssmee ve kejW lees efkeleveer neefve nes68
DeOesleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeOeeN eLee ve efHeNlej Hejeme eNlveemeesDeive$eNleceeMeg<eeNCee~

MegeeroeNved oerefOeeflecegkeLeNMeemeN #eecee efYeNvovleesDeNCeerjHe Jeved69
am
DeOe~ eLee~ veN~ efHeNlej~ Hejeme~ eNlveeme~ DeNivesN~ $eNleced~ DeeNMeg<eeNCee~ Megefe~ Fled~ DeNeNved~ oerefOeefleced~
GNkeLeNMeeme~ GNkeLeNMeemeN FlegkeLeNMeme~ #eecee~ efYeNvovle~ DeNNCeer~ DeHe~ JeNved69
the
ary
as
HeoeLe&-(DeOe) DeLe~ De$e JeCe&Jeleesve Leme Oe~ (eLee) (ve) Demceekeced (efHelej) (Hejeme)
eke=e (elveeme) eeeervee (Deives) efJeved ($eleced) meleced~ (DeeMeg<eeCee) eeHvegJevle (Megefe) HeefJe$eced
(Fled) SJe (Deeved) eeHvegJeefvle (oerefOeefleced) efJeeeekeeMeced (GkeLeMeeme) e GkeLeeefve kekelegb eesieeefve Jeeveeefve
Mebmeefvle (#eecee) efveJeemeYetefceced~ De$e efJeYekelesue&gked (efYevovle) efJeoejevle (DeCeer) megMeerueleee
ekeeMeceee eqe (DeHe) (Jeved) otjerkegJe&efvle69
DevJee-ns Deives efJeved! eLee ve Hejeme elveeme GkeLeMeeme Megefe $eleceeMeg<eeCee efHelejes
oerefOeefleceCeer #eecee eeeVeOeeLeeefJeeeb efYevovle FoeJejCeeveHeJeBmleebmlJeb leLee mesJemJe69
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ es pevekeeoees efJeeeb eeHeeeefJeeeb efveJele&eefvle, les$e meJezmmelkee&Jee
mevleg69
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! (eLee) pewmes (ve) nceejs (Hejeme) Gece (elveeme) eeeerve
(GkeLeMeeme) Gece efMe#ee kejvesnejs (Megefe) HeefJe$e ($eleced) mele kees (DeeMeg<eeCee) Des ekeej ee ngS
(efHelej) efHelee Deeefo %eeveer peve (oerefOeefleced) efJeee kes ekeeMe (DeCeer) megMeeruelee mes ekeeMe Jeeueer eqeeW
Deewj (#eecee) efveJeemeYetefce kees (Deeved) ee nesles nQ, (DeOe) Fme kes Devevlej DeefJeee kee (efYevovle) efJeoejCe
kejles ngS (Fled) ner DevOekeejHe DeeJejCeeW kees (DeHe, Jeved) otj kejles nQ, Gvekee let Jewmes mesJeve kej69
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw ~ pees efHelee Deeefo efJeee kees ee kejekes DeefJeee kee efv eJeejCe
kejles nQ, Jes Fme mebmeej cesb meye ueesieeW mes melkeej kejves eesie neW69
GMevle Fleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
1090
epegJexoYee<es
aj.
org
GNMevlemlJeeN efve OeerceegMevleN meefceOeerceefn~

GNMeVegMeNleDee Jen efHeNle+ved nNefJe<esNDeeJes70
GNMevle~ lJeeN~ efve~ OeerNceNefnN~ GNMevle~ meced~ FNOeerNceNefnN~ GNMeved~ GNMeNle~ Dee~ JeNnN~ efHeNle+ved~ nNefJe<es~ DeeJes70
the
ary
as
am
HeoeLe&-(GMevle) keeceeceevee (lJee) lJeeced (efve) (Oeerceefn) Oejsce~ De$e yengueb voefme
[Dee02.4.73] Fefle MeHees uegked vomegYeeLee [Dee03.4.117] Flee&Oeelegkemeb%ee IegceemLee0
[Dee06.4.66] Fleeefovee F&lJeced~ (GMevle) (meced) SkeerYeeJes (FOeerceefn) oerHeesce (GMeved) keeceeceeve
(GMele) keeceeceeveeved (Dee) (Jen) eeHvegefn (efHele+ved) pevekeeoerved (nefJe<es) nefJeoe&legcen&ced~ De$e Jeleesve
efleereemLeeves elegLeea (DeeJes) Deegb Yeeskelegced70
DevJee-ns efJeeeefLe&ved Heg$e Jee! lJeecegMevlees Jeeb lJee efveOeerceegMevle mevle meefceOeerceefn~ GMebmlJeb
nefJe<eseJes GMeleesmceeved efHele+veeJen70
YeeJeeLe&-eLee efJeebmees Oeercelees efpeleseqveeved ke=le%eeved HeefjeefceCees efJeeejMeerueeved efJeeeefLe&vees efveleb
keeceesjBmleLee efJeeeefLe&veesHeerMeeveOeeHekeeved efJeog<e mebmesJe efJeebmees YeJevleg70
HeoeLe&-ns efJeee keer Fe kejves Jeeues DeLeJee Heg$e lesjer (GMevle) keecevee kejles ngS nce ueesie
(lJee) legPe kees (efve, Oeerceefn) efJeee kee efveefOeHe yeveeJeW (GMevle) keecevee kejles ngS nce legPe kees
(meefceOeerceefn) Des ekeej efJeee mes ekeeefMele kejW, (GMeved) keecevee kejlee ngDee let (nefJe<es) Yeespeve kejves
eesie HeoeLe& kes (DeeJes) Keeves kees (GMele) keecevee kejles ngS nce (efHele+ved) efHelejeW kees (Dee, Jen) Des
ekeej ee neW70
YeeJeeLe&-pewmes efJeeved ueesie yegefceeved, efpelesevq e, ke=le%e, Heefjeceer, efJeeejMeerue efJeeeefLe&eeW keer efvele
keecevee kejW, Jewmes efJeeeLeea ueesie Yeer Ssmes Gece DeOeeHeke efJeeved ueesieeW keer mesJee kejkes efJeeved nesJeW70
DeHeeefceleme Me $eef<e~ Fves osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe mesvesMe keerMe meeefoleen
Deye mesveeHeefle kewmee nes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNHeeb HesvesveN vecegesN efMejFNvesoJee&e~ efJeeeN eopeeN mHe=Oe71

DeNHeeced~ Hesvesve~ veceges~ efMej~ FNvN~ Gled~ DeNJeNe&NeN~ efJeee~ eled~ Depee~ mHe=Oe71
1091
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(DeHeeced) peueeveeced (Hesvesve) Je&vesve (veceges) eesHe mJemJeHeb ve cegeefle leme cesIeme
(efMej) IeveekeejcegHeefjYeeieced (Fv) mete& FJe Jee&ceeve mesvesMe (Gled) (DeJee&e) TOJe Jee&e (efJeee)
DeefKeuee (eled) ee (Depee) pee (mHe=Oe) ee mHe&vles lee Me$egmesvee71
DevJee-ns Fv! eLee meteexHeeb Hesvesve vecegescexIeme efMejeqMveefe, leLewJe lJeb mJekeeree mesvee
GoJee&ees eee efJeee mHe=Oe meefvle, lee Depee71
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee metexCeeeefoleesefHe cesIe Hegve Hegveefeefle, leLewJe les
Me$eJeesefHe Hegve HegvelLeeveb kegJe&efvle, les eeJeled mJeb yeueb vetveb Hejs<eeceefOekeb e HeMeefvle, leeJeevlee
Jee&vles71
HeoeLe&-ns (Fv) mete& kes meceeve Jee&ceeve mesveeHeles! pewmes mete& (DeHeeced) peueeW keer (Hesvesve) Je=ef mes
(veceges) DeHeves mJeHe kees ve es[
ves Jeeues cesIe kes (efMej) Ieveekeej yeueeW kees keelee nw, Jewmes ner let
DeHeveer mesveeDeeW kees (GoJee&e) Glke=lee kees ee kej (eled) pees (efJeee) meye (mHe=Oe) mHee& kejvesnejer
Me$egDeeW keer mesvee nQ, Gve kees (Depee) peerle71
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes mete& mes Deeeefole Yeer cesIe JeejbJeej Glee nw,
Jewmes ner Jes Me$eg Yeer JeejbJeej GlLeeve kejles nQ~ Jes peye leke DeHeves yeue kees vetve Deewj otmejeW kee yeue Deef Oeke
osKeles nQ, leye leke Meevle jnles nQ71
meescees jepesleme Me $eef<e~ meescees osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
kes cegeqkeleceeHvegJevleerleen
keewve Heg<e cegeqkele kees ee nesles nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
meesceesN jepeeNce=le megle$eNpeerN<esCeepenevlce=legced~

$eNlesve meNleefceeqvNeb efJeNHeeve MegecevOemeNFvmeseqvNeefceNob HeeesNce=lebN ceOeg72
meesce jepee~ DeNce=leced~ megle~ $eNpeerN<esCe~ DeNpeNneNled~ ce=legced~ $eNlesve~ meNleced~ FNeqvNeced~ efJeNHeeveNefceefle efJeNHeeveced~
Megeced~ DevOeme~ Fvme~ FNeqvNeced~ FNoced~ Hee~ DeNce=leced~ ceOeg72
HeoeLe&-(meesce) Ssee&Jeeved esjke (jepee) osoerHeceeve (Dece=leced) Dece=leelceke yee Dees<eOes meejb
Jee (megle) ($epeer<esCe) mejueYeeJesve (Depeneled) peeeled (ce=legced) ($elesve) melesve yeeCee (meleced) melmeg
meeOeg (Feqveced) Fvme peerJeme efuece (efJeHeeveced) efJeefJeOeb Heeveb emceeled leled (Megeced) DeeMeg keee&kejced
(DevOeme) DeVeme (Fvme) Hejcewee&me (Feqveced) Oeveced (Foced) peueced~ Foefcelegkeoveecemeg Heefleced
(efveIeb01.12) (Hee) ogiOeced (Dece=leced) SlelmJeHeceevevoced (ceOeg) #eewced72
1092
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-e $elesveevOeme meleb efJeHeevedb Megeefceeqveefcevmesevq eefceocHeeesce=leb ceOeg e

me*die=ereeled, meesce=leb ee meved meglemmeescees jepepeea<esCe ce=legcepeneled72
YeeJeeLe&-es megMeeruesve efJelmeeled meJee&efCe MegYeue#eCeeefve eeHvegJeefvle, les ce=legogKeb efnlJee cees#emegKeb
ie=efvle72
HeoeLe&-pees ($elesve) mele yee kes meeLe (DevOeme) megmebmke=le DeVeeefo kes mecyevOeer (meleced)
efJeeceeve JeeW ceW Gece HeoeLe& (efJeHeeveced) efJeefJeOe Heeve kejves kes meeOeve (Megeced) MeerIe keee& kejevesnejs
(Feqveced) Oeve (Fvme) Hejce Ssee& Jeeues peerJe kes (Feqveced) ees$e Deeefo Feqve (Foced) peue (Hee)
ogiOe (Dece=leced) Dece=leHe yee Jee Dees<eefOe kes meej Deewj (ceOeg) menle kee meben kejs, mees (Dece=leced)
Dece=leHe Deevevo kees ee ngDee (megle) mebmkeejegkele (meesce) Ssee&Jeeved esjke (jepee) veeeefJeee mes
ekeeMeceeve jepee ($epeer<esCe) mejue YeeJe mes (ce=legced) ce=leg kees (Depeneled) es[
osJes72
YeeJeeLe&-pees Gece Meerue Deewj efJeeveeW kes me mes meye MegYeue#eCeeW kees ee nesles nQ, Jes ce=leg kes
ogKe kees es[kej cees#emegKe kees enCe kejles nQ72
Dee Fleme Me $eef<e~ Deefjmees osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
kes pevee efJe%eeveceeHvegJevleerleen
as
keewve Heg<e efJe%eeve kees ee nesles nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Dee #eerNjb JeefHeyeNled eg*d*eefjmees efOeNee~

$eNlesve meNleefceeqvNeb efJeNHeeveMegecevOemeNFvmeseqvNeefceNob HeeesNce=lebN ceOeg73
the
ary
DeNe FleNledYe~ #eerNjced~ efJe~ DeNefHeNyeNled~ eg*d~ DeeNefjme~ efOeNee~ $eNlesve~ meNleced~ FNeqvNeced~ efJeNHeeveNefceefle
efJeNHeeveced~ Megeced~ DevOeme~ Fvme~ FNeqvNeced~ FNoced~ Hee~ Dece=leced~ ceOeg73
HeoeLe&-(Dee) peuesYe (#eerjced) ogiOeced (efJe) (DeefHeyeled) efHeyesled (eg*d) eLee He#eer DeuHeceuHeb
efHeyeefle leLee (Deeefjme) Deefjmees efJeog<ee ke=lees efJeeved (efOeee) kece&Cee ($elesve) eLeeLexve eesieeYeemesve
(meleced) DeefJeveejced (Feqveced) efoJeeb Jeeeced (efJeHeeveced) efJeefJeOeMeyoeLe&mecyevOeegkeleeced (Megeced) HeefJe$eeced
(DevOeme) DeVeeefoeesieeled (Fvme) Hejcewee&egkeleme (Feqveced) efoJeb ees$eced (Foced) ele#eced (Hee)
jmeced (Dece=leced) jesieveeMekeced (ceOeg) ceOegjced73
DevJee-e Deeefjmees efOeeee #eerjb eg*d JeefHeyeled, me $elesvesvmeevOeme mekeeMeeefoob meleb
efJeHeeveb Megeefceeqveb Heeesce=leb ceeqOJeeqveb e eeHvegeeled73
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ es meleeejCewJezekeMeeefJeOeeveeled egkeleenejefJenejb
kegJe&efvle, les meleb yeesOeb efJe%eevee eeefvle73
1093
aj.
org
HeoeLe&-pees (Deeefjme) Deefje efJeeved mes efkeee ngDee efJeeved (efOeee) kece& kes meeLe (Dee)
peueeW mes (#eerjced) otOe kees (eg*d) egee He#eer kes meceeve Lees[
e-Lees[
e kejkes (JeefHeyeled) HeerJes, Jen ($elesve)
eLeeLe& eesieeYeeme mes (Fvme) Ssee&egkele peerJe kes (DevOeme) DeVeeefo kes eesie mes (Foced) Fme ele#e
(meleced) mele HeoeLeeX ceW DeefJeveeMeer (efJeHeeveced) efJeefJeOe MeyoeLe& mecyevOeegkele (Megeced) HeefJe$e (Feqveced)
efoJeJeeCeer Deewj (Hee) Gece jme (Dece=leced) jesieveeMeke Dees<eefOe (ceOeg) ceOegjlee Deewj (Feqveced) efoJe ees$e
kees ee nesJes73
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pees meleeejCeeefo keceeX kejkes Jeweke Mee kes
efJeOeeve mes egkeleenejefJenej kejles nQ, Jes mele yeesOe Deewj mele efJe%eeve kees ee nesles nQ73
meesceefceleme Me $eef<e~ meescees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
meesceceNees JeefHeyeNvomee nNme MegefeN<eled~

as
meesceced~ DeNe FleNledYe~ efJe~ DeNefHeNyeNled~ vomee~ nNme~ MegefeN<eled~ MegefeNmeefoefle MegefeNmeled~ $eNlesve~
meNleced~ FNeqvNeced~ efJeNHeeveNefceefle efJeNHeeveced~ Megeced~ DevOeme~ Fvme~ FNeqvNeced~ FNoced~ Hee~ DeNce=leced~ ceOeg74
the
ary
HeoeLe&-(meesceced) meesceueleeefocenew<eefOemeejced (Dee) megmebmke=lesYees peuesYe (efJe) (DeefHeyeled)

(vomee) mJevoleee (nbme) ees nefvle ogKeeefve me (Megefe<eled) e HeefJe$es<eg efJelmeg meeroefle me ($elesve)
melesve JesoefJe%eevesve (meleced) melmeg HejcesejeefoHeoeLes&<eg meeOeg (Feqveced) e%eeveced (efJeHeeveced)
efJeefJeOej#eeeqvJeleced (Megeced) Megefkejced (DevOeme) megmebmke=lemeeVeme (Fvme) eesiepeveme Hejcewee&me
(Feqveced) peerJesve pegced (Foced) ele#eeleeeuecyeced (Hee) Gecejmeced (Dece=leced) cees#eced (ceOeg)
ceOegefJeeemeceeqvJeleced74
DevJee-e Megefe<ebmees efJeJeskeer peveMvomeee meesceb JeefHeyeled, me $elesveevOemees oes<eefveJele&keb
Megeb efJeHeeveb meleefceeqveefcevme eeHekeefceob Heeesce=leb ceeqOJeeqveb eegcen&efle, me SJeeefKeueevevob
eeHveeself e74
YeeJeeLe&-es egkeleenejefJeneje JesoeveOeerle eesieceYemeeefJeeeefokeuesMeeefVeJele& eesieefmeer eeHe
leoefYeceeveceefHe efJenee kewJeueceeHvegJeefvle, les yeeevevocYegeles74
HeoeLe&-pees (Megefe<eled) HeefJe$e efJeeveeW ceW yewlee nw (nbme) ogKe kee veeMeke efJeJeskeer peve (vomee)
mJevolee ke meeLe (Dee) Gece mebmkeejegkele peueeW mes (meesceced) meesceueleeefo cenew<eefOeeeW kes meej jme
1094
epegJexoYee<es
aj.
org
kees (JeefHeyeled) Des ekeej Heerlee nw, mees ($elesve) mele JesoefJe%eeve mes (DevOeme) Gece mebmkeej efkees ngS
DeVe kes oes<eefveJele&ke (Megeced) Megef kejvesnejs (efJeHeeveced) efJeefJeOe j#ee mes egkele (meleced) Hejcesejeefo mele
HeoeLeeX ceW Gece (Feqveced) efJe%eeve He (Fvme) eesieefJeee mes GlHeVe ngS Hejce Ssee& keer eeef kejevesnejs
(Foced) Fme ele#e eleerefle kes Deeee (Hee) Gece %eeve jme Jeeues (Dece=leced) cees#e (ceOeg) efJeeeegkele
(Feqveced) peerJe ves mesJeve efkees ngS megKe kees ee nesves kees eesie neslee nw, Jener DeefKeue Deevevo kees Heelee
nw74
YeeJeeLe&-pees egkeleenej-efJenej kejvesnejs JesoeW kees He{, eesieeYeeme kej, DeefJeeeefo keuesMeeW kees
g[e, eesie keer efmeefeeW kees ee nes Deewj Gvekes DeefYeceeve kees Yeer es[
kes kewJeue kees ee nesles nQ, Jes
yeeevevo kee Yeesie kejles nQ74
am
DeVeeled Heefjegle Fleme Me $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
keLeb jepecegVeseefceleen
kewmes jepe keer GVeefle kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeVeeled HeefjegleesN jmebN yeeCeeN JeefHeyeled #eN$eb HeeN meesce eNpeeHeefle~

$eNlesve meNleefceeqvNeb efJeNHeeveb MegecevOemeNFvmeseqvNeefceNob HeeesNce=lebN ceOeg75
as
DeVeeled~ HeNefjegleN Fefle Heefjegle~ jmeced~ yeeCee~ efJe~ DeNefHeNyeNled~ #eN$eced~ Hee~ meesceced~ eNpeeHeefleNefjefle
eNpeeHeefle~ $eNlesve~ meNleced~ FNeqvNeced~ efJeNHeeveNefceefle efJeNHeeveced~ Megeced~ DevOeme~ Fvme~ FNeqvNeced~ FNoced~ Hee~
DeNce=leced~ ceOeg75
the
ary
HeoeLe&-(DeVeeled) eJeeos (Heefjegle) meJe&le egle HekeJeeled (jmeced) meejYetleced (yeeCee)

DeOeerleelegJexovs e (efJe) (DeefHeyeled) ie=ereeled (#e$eced) #eef$eekegueced (Hee) ogiOeefceJe (meesceced) Ssee&egkeleced
(epeeHeefle) epeeHeeueke meYesMees jepee ($elesve) efJeeeefJeveeegkelesve veeesve (meleced) melmeg JeJenejs<eg meeOeg
(Feqveced) FvsCesejsCe oeced (efJeHeeveced) efJeefJeOeb Heeveb j#eCeb emceeled leled (Megeced) Jeere&kejced (DevOeme)
DevOekeejHemeeveeeme efveJele&keced (Fvme) meceewee&eome jepeme (Feqveced) Fvw jepeefYepe&gb
veeeeejCeced (Foced) (Hee) Heelegcen&ced (Dece=leced) Dece=leefceJe megKeeoced (ceOeg) ceeOege&iegCeesHesleced75
DevJee-ees yeeCee men epeeHeefle HeefjegleesVeeefVeme=leb Hee meesceb jmeb #e$eb e JeefHeyeled, me
$elesveevOemees efveJele&keb Megeb efJeHeeveb meleefceeqveefcevme eeHekeefceob Heeesce=leb ceeqOJeeqveb e eeHvegeeled, me
meoe megKeer YeJesled75
YeeJeeLe&-es efJeovegcelee jepeb Jeeq&legefceefvle, lesveeeb efveJele&efelegb jepeb Je&efelegb e
MekevegJeefvle75
1095
am
aj.
org
HeoeLe&-pees (yeeCee) eejeW Jeso He{s ngS efJeeved kes meeLe (epeeHeefle) epee kee j#eke meYeeOe#e
jepee (Heefjegle) meye Deesj mes Hekes ngS (DeVeeled) peew Deeefo DeVe mes efvekeues (Hee) ogiOe kes legue (meesceced)
Ssee&egkele (jmeced) meejHe jme Deewj (#e$eced) #eef$eekegue kees (JeefHeyeled) enCe kejs, mees ($elesve) efJeee
leLee efJevee mes egkele veee mes (DevOeme) DevOekeejHe Deveee kes efveJeejke (Megeced) Hejeece kejvesnejs
(efJeHeeveced) efJeefJeOe j#eCe kes nsleg (meleced) mele JeJenejeW ceW Gece (Feqveced) Fv veeceke Hejceelcee ves efoes
ngS (Fvme) mecee Ssee& kes osvesnejs jepe keer eeef kejevesnejs (Foced) Fme ele#e (Hee) Heerves kes eesie
(Dece=leced) Dece=le kes legue megKeoeeke jme Deewj (ceOeg) ceOegjeefo iegCeegkele (Feqveced) jepeeefo Heg<eeW ves mesJes
ngS veeeeejCe kees ee nesJes, en meoe megKeer nesJes75
YeeJeeLe&-pees efJeeveeW keer Devegceefle mes jepe kees ye{eves keer Fe kejles nQ, Jes Deveee keer efveJe=efe
kejves Deewj jepe kees ye{eves ceW meceLe& nesles nQ75
jsle Fleme Me $eef<e~ Fves osJelee~ YegefjieefleMekeJejer vo~ Heece mJej
Mejerjeled keLeb Jeere&ceglHeele Fleen
Mejerj mes Jeere& kewmes GlHeVe neslee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
jsleesN cet$eNb efJepeneefleN eesefve eefJeNMeefoeqvNeced~

ieYeex peNjeegCeeJe=leNGuye peneefleN pevcevee~
the
ary
jsle~ cet$eced~ efJe~ peNneNefleN~ eesefveced~ eNefJeNMeefoefle eefJeNMeled~ FNeqvNeced~ ieYe&~ peNjeegCee~ DeeJe=leN FleeJe=le~
GuJeced~ peNneNefleN~ pevcevee~ $eNlesve~ meNleced~ FNeqvNeced~ efJeNHeeveNefceefle efJeNHeeveced~ Megeced~ DevOeme~ Fvme~ FNeqvNeced~ FNoced~
Hee~ DeNce=leced~ ceOeg76
HeoeLe&-(jsle) Jeere&ced (cet$eced) eeeJe (efJe) (peneefle) (eesefveced) pevcemLeeveced (eefJeMeled) eJesMeb
kegJe&led meled (Feqveced) GHemLe Heg<eefueced (ieYe&) ees ie=eles me (pejeegCee) yeefnjeeovesve (DeeJe=le)
(GuJeced) DeeJejCeced (peneefle) lepeefle (pevcevee) eeogYee&Jesve ($elesve) yeefnmLesve Jeeegvee men (meleced) Jee&ceeves
meeOeg (Feqveced) efpeeefokeced (efJeHeeveced) efJeefJeOeb Heeveb esve leled (Megeced) HeefJe$eced (DevOeme) DeeJejCeme
(Fvme) peerJeme (Feqveced) Oeveced (Foced) (Hee) jmeJeled (Dece=leced) veeMejefnleced (ceOeg) esve ceveles
leled76
DevJee-Feqveb eesevE e eefJeMeled meod jslees efJepeneefle~ Deleesve$e cet$eb efJepeneefle leppejeegCeeJe=lees ieYeex
peeeles pevceveesuJeb peneefle, me $elesveevOemees efveJele&keb efJeHeeveb Megeb meleefcevmesevq eefceob Heeesce=l eb ceeqOJeeqveb
ewefle76
1096
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-eeefCevee eled efkeefeod Yegpeles Heereles leled HejcHejee Megeb YetlJee MejerjkeejCeb peeeles,
Heg<emeesHemLesevq eb ermebeesiesve Megeb cegeefle~ Deleesve$e cet$eb lepeefle, lesve %eeeles Mejerjs cet$emLeeveeove$e
jsleefmleefle leemceeled meJexYeessYe GlHeeles, lemceeled meJee&eke=efleJe&e&les~ Dele SJe eme Mejerjeod
Jeere&ceglHeeles, leoeke=eflejsJe mevleevees peeeles76
HeoeLe&-(Feqveced) Heg<e kee efue Feqve (eesefveced) er keer eesefve ceW (eefJeMeled) eJesMe kejlee
ngDee (jsle) Jeere& kees (efJe, peneefle) efJeMes<e kej es[
lee nw, Fmemes Deueie (cet$eced) eeeJe kees es[
lee nw,
Jen Jeere& (pejeegCee) pejeeg mes (DeeJe=le) {kee ngDee (ieYe&) ieYe&He neskej pevcelee nw, (pevcevee) pevce mes
(GuJeced) DeeJejCe kees (peneefle) es[
lee nw, Jen ($elesve) yeenj kes Jeeeg mes (DevOeme) DeeJejCe kees efveJe=e
kejvesnejs (efJeHeeveced) efJeefJeOe Heeve kes meeOeve (Megeced) HeefJe$e (meleced) Jee&ceeve ceW Gece (Fvme) peerJe kes
mecyevOeer (Feqveced) Oeve kees Deewj (Foced) Fme (Hee) jme kes legue (Dece=leced) veeMejefnle (ceOeg) ele#eeefo
%eeve kes meeOeve (Feqveced) e#egjeefo Feqve kees ee neslee nw76
YeeJeeLe&-eeCeer pees keg Keelee-Heerlee nw, HejcHeje mes Jeere& neskej Mejerj kee keejCe neslee nw~ Heg<e
kee efue Feqve er kes mebeesie mes Jeere& es[
lee Deewj Fmemes Deueie cet$e kees es[lee nw, Fmemes peevee peelee nw
efke Mejerj ceW cet$e kes mLeeve mes He=Leked mLeeve ceW Jeere& jnlee nw, Jen Jeere& efpeme keejCe meye DeeW keer Deeke=efle
GmeceW jnleer nw, Fmeer mes efpemekes Mejerj mes Jeere& GlHeVe neslee nw, Gmeer keer Deeke=efle Jeeuee mevleeve neslee
nw76
dJesleme Me $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ DeefleMekeJejer vo~ Heece mJej
DeLe Oecee&Oeceez keerMeeefJelegHeefoMeles
the
ary
Deye Oece&-DeOece& kewmes nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW efkeee nw
dJee NHes Jeekejesled meleeve=les eNpeeHeefle~ DeeeNceve=lesoOeeê: meNles eNpeeHeefle~

$eNlesve meNleefceeqvNeb efJeNHeeve MegecevOemeNFvmeseqvNeefceNob HeeesNce=leb ceOeg77
dJee~ NHesFefle NHes~ efJe~ Dee~ DeNkeNjesNled~ meNleeNve=les Fefle meleDeve=les~ eNpeeHeefleNefjefle eNpeeHeefle~ Deeeced~
Deve=les~ DeoOeeled~ eNeced~ meNles~ eNpeeHeefleNefjefle eNpeeHeefle~ $eNlesve~ meNleced~ FNeqvNeced~ efJeNHeeveNefceefle efJeNHeeveced~ Megeced~
DevOeme~ Fvme~ FNeqvNeced~ FNoced~ Hee~ DeNce=leced~ ceOeg77
HeoeLe&-(dJee) mebes#e (Hes) efveefHeles (efJe) (Dee) (Dekejesled) kejeself e (meleeve=les) meleb eeve=leb
e les (epeeHeefle) epeeee Heeueke (Deeeced) Deeerelf eced (Deve=les) DeefJeeceevece=leb eeqmceBmleeqmceVeOecex
(DeoOeeled) oOeeefle (eeced) eled meleb oOeeefle eee leeced (meles) melmeg YeJes (epeeHeefle) Hejcesej ($elesve)
eLeeLexve (meleced) (Feqveced) efeeced (efJeHeeveced) efJeefJeOej#eCeced (Megeced) Megefkejced (DevOeme)
1097
the
ary
as
am
aj.
org
DeOecee&ejCeme veeMekeced (Fvme) Hejcewee&Jelees Oece&me eeHekeced (Feqveced) efJe%eevemeeOekeced (Foced)

(Hee) megKeeoced (Dece=leced) ce=legjesieeled He=Lekekejced (ceOeg) cevleJeced77
DevJee-e epeeHeefle$e&lesve mJekeeresve melesve efJe%eevesve meleeve=les Hes dJee Jeekejesled,
eesve=leseeceoOeeled meles eeb e eMeevOemees efveJele&keb Megeb efJeHeeveb meleefceeqveb eMesvme eeHekeefceob
Heeesce=leb ceeqOJeeqveb eeoOeeled, me SJe epeeHeefle meJezHeemeveere77
YeeJeeLe&-es ceveg<ee F&eje%eeefHeleb Oece&ceeejefvle, DeOece ve mesJevles, les megKeb ueYevles~ eoerejes
Oecee&Oeceez ve %eeHeesled, leexleees mJeHeefJe%eeveb kemeeefHe ve meeled~ e DeelceevegketueceeejCeb kegJe&efvle, eefleketueb
e lepeefvle, les efn Oecee&Oece&yeesOeegkelee YeJeefvle, veslejs77
HeoeLe&-pees (epeeHeefle) epee kee j#eke Hejcesej ($elesve) eLeeLe& DeHeves mele efJe%eeve mes (meleeve=les)
mele Deewj Pet pees (Hes) efveHeCe efkees ngS nQ, Gvekees (dJee) %eeveef mes osKekej (Jeekejesled) efJeefJeOe
ekeej mes GHeosMe kejlee nw~ pees (Deve=les) efceLeeYee<eCeeefo ceW (Deeeced) Deeerelf e kees (DeoOeeled) OeejCe kejlee
Deewj (meles) mele ceW (eeced) eerelf e kees OeejCe kejelee Deewj pees (DevOeme) DeOecee&ejCe kes efveJee&ke
(Megeced) Megef kejvesnejs (efJeHeeveced) efJeefJeOe j#ee kes meeOeve (meleced) melemJeHe (Feqveced) efee kees Deewj
pees (Fvme) Hejcewee&egkele Oece& kes eeHeke (Foced) Fme (Hee) Dece=leHe megKeoelee (Dece=leced)
ce=legjesieefveJeejke (ceOeg) ceeveves eesie (Feqveced) efJe%eeve kes meeOeve kees OeejCe kejs, Jen (epeeHeefle) Hejcesej
meye kee GHeemeveere osJe nw77
YeeJeeLe&-pees ceveg<e F&ej kes Dee%ee efkees Oece& kee DeeejCe kejles Deewj efve<esOe efkees ngS DeOece& kee
mesJeve veneR kejles nQ, Jes megKe kees ee nesles nQ~ pees F&ej Oece&-DeOece& kees ve peveeJes lees Oecee&Oecce& kes mJeHe
kee %eeve efkemeer kees Yeer veneR nes~ pees Deelcee kes Devegketue DeeejCe kejles Deewj eefleketueeejCe kees es [ osles nQ,
Jes Oecee&Oece& kes yeesOe mes egkele nesles nQ, Flej peve veneR77
Jesosvesleme Me $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe Jeso%ee keerMee FlegHeefoMeles
Deye Jeso kes peeveves Jeeues kewmes nesles nQ, Fme efJe<ee kee GHeosMe Deieues cev$e ceW kene nw
Jesosve NHes JeefHeyeled megleemegleew eNpeeHeefle~

$eNlesve meNleefceeqvNeb efJeNHeeve MegecevOemeNFvmeseqvNeefceNob HeeesNce=leNb ceOeg78
Jesosve~ NHesFefle NHes~ efJe~ DeNefHeNyeNled~ megleeNmegleew~ eNpeeHeefleNefjefleN eNpeeHeefle~ $eNlesve~ meNleced~ FNeqvNeced~
efJeNHeeveNefceefle efJeNHeeveced~ Megeced~ DevOeme~ Fvme~ FNeqvNeced~ FNoced~ Hee~ DeNce=leced~ ceOeg78
1098
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Jesosve) F&ejekeeefMelesve Jesoelegesve (Hes) meleeve=lemJeHes (efJe) (DeefHeyeled) ie=ereeled

(megleemegleew) esejf leesesefjleew Oecee&Oeceez (epeeHeefle) epeeHeeuekees peerJe ($elesve) meleefJe%eeveegkelesve (meleced)
melmeg Oecee&ejCes<eg meeOeg (Feqveced) Oeveced (efJeHeeveced) efJeefJeOeHeeveefveefceeced (Megeced) Hejeeceeoced (DevOeme)
DeVeeos (Fvme) Ssee&egkeleme peerJeme (Feqveced) FvsCesejsCe oeb %eeveced (Foced) peueeefo (Hee) ogiOeeefo
(Dece=leced) ce=legOece&jefnleb efJe%eeveced (ceOeg) ceeOege&iegCeesHesleced78
DevJee-e epeeHeefle$e&lesve Jessovs e megleemegleew Hes JeefHeyeled, me FvmeevOemees efJeHeeveb Megeb
meleefceeqveefceob Heeess ce=leb ceeqOJeeqveb eeHvegeeled78
YeeJeeLe&-JesoefJeo SJe Oecee&Oeceez %eelegb Oecee&ejCesveeOece&leeiesve e megefKevees YeefJelegb MekevegJeefvle78
HeoeLe&-pees (epeeHeefle) epee kee Heeueve kejves Jeeuee peerJe ($elesve) mele efJe%eeveegkele (Jesosve)
F&ejekeeefMele eejeW JesoeW mes (megleemegleew) esefjle Deesejf le Oecee&Oecce& (Hes) mJeHeeW kees (JeefHeyeled) enCe kejs
mees (Fvme) Ssee&egkele peerJe kes (DevOeme) DeVeeefo kes (efJeHeeveced) efJeefJeOe Heeve kes efveefcee (Megeced)
Hejeece osvesnejs (meleced) meleOecee&ejCe ceW Gece (Feqveced) Oeve Deewj (Foced) peueeefo (Hee) ogiOeeefo
(Dece=leced) ce=legOece&jefnle efJe%eeve (ceOeg) ceOegjeefo iegCeegkele HeoeLe& Deewj (Feqveced) F&ej kes efoes ngS %eeve kees
ee nesJes78
YeeJeeLe&-JesoeW kees peeveves Jeeues ner Oecee&Oecce& kes peeveves leLee Oece& kes DeeejCe Deewj DeOece& kes leeie
mes megKeer nesves kees meceLe& nesles nQ78
dJesleme Me $eef<e~ epeeHeefleoxJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
keeripevees yeuecegVeslegb Mekeveesleerleen
the
ary
kewmee peve yeue ye{e mekelee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
dJee HeefjegleesN jme MegesCe Megeb JeefHeyeNled HeeN meesce eNpeeHeefle~

$eNlesve meNleefceeqvNeb efJeNHeeve MegecevOemeNFvmeseqvNeefceNob HeeesNce=leNb ceOeg79
dJee~ HeNefjegleN Fefle Heefjegle~ jmeced~ MegesCe~ Megeced~ efJe~ DeNefHeNyeNled~ Hee~ meesceced~ eNpeeHeefleNefjefle
eNpeeHeefle~ $eNlesve~ meNleced~ FNeqvNeced~ efJeNHeeveNefceefle efJeNHeeveced~ Megeced~ DevOeme~ Fvme~ FNeqvNeced~ FNoced~ Hee~
DeNce=leced~ ceOeg79
HeoeLe&-(dJee) Heee&ueese (Heefjegle) meJe&le ee (jmeced) efJeeevevoced (MegesCe) Megsve YeeJesve

(Megeced) MeerIeb megKekejced (efJe) (DeefHeyeled) efHeyesled (Hee) Heelegcen&ced (meesceced) cenew<eefOejmeced (epeeHeefle)
epeeee mJeeceer ($elesve) eLeeLexve (meleced) meleer<Jees<eOeer<eg YeJeced (Feqveced) FvsCe pegced (efJeHeeveced)
1099
as
am
aj.
org
efJeefMesve Heevesve egkeleced (Megeced) Jeere&Jeled (DevOeme) mebmke=lemeeVeeos (Fvme) Hejcewee&me (Feqveced)
FvsCesejsCe me=ced (Foced) (Hee) megjmeced (Dece=leced) ce=legefveefceejesieefveJeejkeced (ceOeg) %eeleb meled79
DevJee-e Heefjegle epeeHeefle$e&lesve meleb dJee MegesCe Megeb Hee meesceb jmeb JeefHeyeled, meesvOeme
eeHekeb efJeHeeveb Megeefceeqveefcevmesob Heeesce=leb ceeqOJeeqvee eeHvegeeled79
YeeJeeLe&-ees JewekeMeejerleeseceevees<s eOeerjmeeefVecee&e eLeekeeueb eLeeeesieb efHeyesled, me jesiesYe
He=LeiYetlJee Mejerjelceyeueb Je&efelegb Mekevegeeled79
HeoeLe&-pees (Heefjegle) meye Deesj mes ee (epeeHeefle) epee kee mJeeceer jepee Deeefo peve ($elesve)
eLeeLe& JeJenej mes (meleced) Jee&ceeve Gece Dees<eefOeeeW ceW GlHeVe ngS jme kees (dJee) efJeeejHetJe&ke osKe kes
(MegesCe) Meg YeeJe mes (Megeced) MeerIe megKe kejves Jeeues (Hee) Heeve kejves eesie (meesceced) cenew<eefOe kes jme
kees leLee (jmeced) efJeee kes DeevevoHe jme kees (JeefHeyeled) efJeMes<e kejkes Heerlee Jee enCe kejlee nw, Jen
(DevOeme) Meg DeVeeefo kes eeHeke (efJeHeeveced) efJeMes<e Heeve mes egkele (Megeced) Jeere& Jeeues (Feqveced) efJeeved
ves mesJes ngS Feqve kees Deewj (Fvme) Hejce Ssee&egkele Heg<e kes (Foced) Fme (Hee) Des jme Jeeues
(Dece=leced) ce=legkeejke jesie kes efveJeejke (ceOeg) ceOegjeefo iegCeegkele Deewj (Feqveced) F&ej kes yeveees ngS Oeve
kees ee nesJes79
YeeJeeLe&-pees Jeweke Mee keer jerelf e mes Gece Dees<eefOeeeW kes jmeeW kees yevee, Gefele mecee efpelevee
eeefnes Glevee HeerJes, Jen jesieeW mes He=Leked neskes Mejerj Deewj Deelcee kes yeue kes ye{eves kees meceLe& neslee nw79
meermesvesleme Me $eef<e~ meefJelee osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeovewjeejCeereefceleen
the
ary
efJeeveeW kes legue DeveeW kees Yeer DeeejCe kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
meermesveN lev$eNb cevemee ceveerNef<eCeTCee&met$esCe keNJeees Jeeefvle~

DeNefevee eN%e meefJeNlee mejmJeNleervme NHeb JeCees efYe<eNpeved80
meermesve~ lev$eced~ cevemee~ ceNveerNef<eCe~ TNCee&Nmet$esCesletCee&met$esCe~ keNJee~ JeNeNefvleN~ DeNefevee~ eN%eced~ meNefJeNlee~
mejmJeleer~ Fvme~ NHeced~ JeCe~ efYeN<eNpeved80
HeoeLe&-(meermesve) meermekeOeelegHee$esCesJe (lev$eced) keggcyeOeejCeefceJe lev$ekeueeefvecee&Ceced (cevemee)

DevlekejCesve (ceveeref<eCe) cesOeeefJeve (TCee&met$esCe) TCee&kecyeuesvesJe (keJee) efJeebme (Jeeefvle) efveefce&celes
(Deefevee) efJeeeJeeeJeOeeHekeesHeosMekeew (e%eced) mevlegcen JeJenejced (meefJelee) efJeeeJeJenejs<eg esjke
(mejmJeleer) eMemleefJe%eeveegkelee er (Fvme) Hejcewee&me (Heced) mJeHeced (JeCe) es (efYe<epeved)
efeefkelmeg meved80
1100
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eLee keJeees ceveere<f eCe meermesveesCee&met$esCe cevemee lev$eb Jeeefvle, eLee meefJelee
mejmJeleefevee e e%eb keglees eLee efYe<epeved JeCe Fvme Heb efJeoOeeefle, leLee eteceHeeejle80
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efJeebmeesveskewOee&legefYe meeOeveefJeMes<ewJe&eoerevf e efvecee&e
keggcyeb Heeueeefvle, e%eb e ke=lJeew<eOeeefve e oJeejesieeefvle, efMeuHeefeeeefYe eeespeveeefve meeOvegJeefvle,
leLeevewjHe-vegseced80
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (keJee) efJeeved (ceveeref<eCe) yegefceeved ueesie (meermesve) meermes kes Hee$e kes
meceeve keesceue (TCee&met$esCe) Tve kes met$e mes kecyeue kes legue eeespevemeeOeke (cevemee) DevlekejCe mes
(lev$eced) keggcye kes OeejCe kes meceeve ev$ekeueeDeeW kees (Jeeefvle) jeles nQ, pewmes (meefJelee) Deveske efJeeeJeJenejeW ceW esjCee kejvesneje Heg<e Deewj (mejmJeleer) Gece efJeeeegkele er leLee (Deefevee) efJeeeDeeW ceW Jee
He{eves Deewj GHeosMe kejvesnejs oes Heg<e (e%eced) mebieeflecesue kejves eesie JeJenej kees kejles nQ, pewmes
(efYe<epeved) efeefkelmee keer Fe kejlee ngDee (JeCe) es Hegg<e (Fvme) Hejce Ssee& kes (Heced) mJeHe
kee efJeOeeve kejlee nw, Jewmes legce Yeer efkeee kejes80
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes efJeeved ueesie Deveske Oeeleg Deewj meeOeve efJeMes<eeW
mes Jeeefo kees yevee kes DeHeves keggcye kee Heeueve kejles nQ leLee HeoeLeeX kes cesueHe e%e kees kej HeLe
Dees<eefOeHe HeoeLeeX kees oskes jesieeW mes g[eles Deewj efMeuHe-efeeeDeeW mes eeespeveeW kees efme kejles nQ, Jewmes Deve
ueesie Yeer efkeee kejW80
leefoleme Me $eef<e~ JeCees osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
kes e%ecen&vleerleen
the
ary
keewve Heg<e e%e kejves eesie nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
leome NHeceNce=leN MeeerefYeefmleNees oOegoxNJelee mejjeNCee~

ueesceeefveN Me<Hewye&ngOee ve leeskeceefYeNmlJeieme ceeN:meceYeJeNVe ueeNpee81
leled~ DeNmeN~ NHeced~ DeNce=leced~ MeeerefYe~ efleNe~ oNOeg~ osNJelee~ meNjjeNCee Fefle mecedjjeNCee~ ueesceeefve~
Me<Hew~ yeNngOee~ ve~ leeskeceefYeNefjefleN leeskeceefYe~ lJeked~ DeNmeN~ ceeN:meced~ DeNYeNJeNled~ ve~ ueeNpee81
HeoeLe&-(leled) HetJeexkeleb meleeefokeced (Deme) e%eme (Heced) mJeHeced (Dece=leced) veeMejefnleced

(MeeerefYe) e%eeefYe kece&efYeJee& (eflee) DeOeeHekeeOesle=Hejer#ekee (oOeg) oOeg (osJelee) osJee efJeebme
(mebjjeCee) meceioeleej (ueesceeefve) jesceeefCe (Me<Hew) oerIezueexceefYe (yengOee) yengekeejw (ve) (leeskeceefYe)
yeeuekew (lJeked) (Deme) (ceebmeced) (DeYeJeled) YeJesled (ve) efve<esOeeLex (ueepee)81
1101
as
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eb mebjjeCeeefmleees osJelee MeeereYf eye&ngOee eb e%eb Me<Hew men ueesceeefve e
oOegmleomeece=leb Heb eteb efJepeeveerle~ Deeb leeskeceefYevee&vegse, Deme ceOes lJe*dceebmeb ueepee Jee nefJevee&YeJeefoefle
e efJee81
YeeJeeLe&-es oerIe&meceeeJeefOepeefuee yeeeeefjCees Jee HetCe&efJeee efpelesevq ee Yee pevee meefvle, le SJe
epeOeeleesjLe %eelegcen&efvle, ve yeeuee DeefJeebmees Jee~ me nesceeKees e%ees e$e ceebme#eejecueeflekeleiegCeeefojefnleced,
efkevleg megieefvOeHegefceb jesieveeMekeeefoiegCemeefnleb nefJe meeled, leosJe nesleJeb e meeled81
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (mebjjeCee) Des ekeej osves (eflee) He{eves, He{ves Deewj Hejer#ee kejvesnejs
leerve (osJelee) efJeeved ueesie (MeeerefYe) Gece e%ee Deewj keceeX kes meeLe (yengOee) yengle ekeejeW mes efpeme e%e
kees Deewj (Me<Hew) oerIe& ueesceeW kes meeLe (ueesceeefve) ueesceeW kees (oOeg) OeejCe kejW Deewj (leled) Gme (Deme) Fme
e%e kes (Dece=leced) veeMejefnle (Heced) He kees legce ueesie peevees, en (leeskeceefYe) yeeuekeeW mes (ve) veneR
Devegeve kejves eesie Deewj (Deme) Fme kes ceOe (lJeked) lJeee (ceebmeced) ceebme Deewj (ueepee) Yegbpee ngDee
metKee DeVe Deeefo nesce kejves eesie (ve, DeYeJeled) veneR neslee, Fme kees Yeer legce peevees81
YeeJeeLe&-pees yengle keeue Hee&vle [e{er-cetb OeejCeHetJe&ke yeeeejer DeLeJee HetCe& efJeee Jeeues
efpeleseqve Yepeve nQ, Jes ner epe Oeeleg kes DeLe& kees peeveves eesie DeLee&led e%e kejves eesie nesles nQ, Deve
yeeueyegef DeefJeeved veneR nes mekeles~ Jen nJeveHe Ssmee nw efke efpemeceW ceebm e, #eej, Kes mes efYeVe HeoeLe& Jee
leerKee Deeefo iegCejefnle; megieefvOele Hegg, efce leLee jesieveeMekeeefo iegCeeW kes meefnle neW, Jener nJeve kejves eesie
nesJes81
leefoleme Me $eef<e~ Deefeveew osJeles~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
efJeog<eerefYe eEke kee&Jeefceleen
efJeog<eer eqeeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
leoNefevee efYeN<epee NJele&veerN mejmJeleer JeeefleN HesMeesNDevlejced~

DeefmLe ceNppeevebN ceemejw keejesleNjsCeN oOeleesN ieJee lJeNefe82
leled~ DeNefevee~ efYeN<epee~ NJee&veerN Fefle NJee&veer~ mejmJeleer~ JeNeNefleN~ HesMe~ Devlejced~ DeefmLe~ ceNppeeveced~
ceemejw~ keNejesNleNjsCe~ oOele~ ieJeeced~ lJeNefe82
HeoeLe&-(leled) HetJeexkeleb nefJe (Deefevee) efJeeeJeeefHeveew (efYe<epee) JewekeMeeefJeoew (Jele&veer)

me eeCeme Jele&efveefjJe Jee&efvecee&ieex eeesmleew (mejmJeleer) eMemle%eeveegkelee Helveer (Jeeefle) mevleveeself e
(HesMe) (Devlejced) ceOemLeced (DeefmLe) (ceppeeveced) (ceemejw) HeefjHekeJeew<eefOemebeeJew (keejeslejsCe) ketHesvesJe~
1102
epegJexoYee<es
am
aj.
org
keejeslej Fefle ketHeveecemeg Heefleced (efveIeb03.23) (oOele) Oejle (ieJeeced) He=efLeJeeoerveeced (lJeefe) GHeefj
Yeeies82
DevJee-eled mejmJeleer Jeeefle lelHesMeesefmLe ceppeevecevlejb ceemejw keejeslejsCe ieJeeb lJeefe Jee&veer
efYe<epeeefevee oOelees oOeeleeced82
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee JewekeMeeefJeo Helee Mejerjejesieeefokeb efJeOeee
eqe meleleb megKeesegmleLewJe efJeog<e eqe mJeHeleerved jesiejefnleeved kege&g82
HeoeLe&-efpemekees (mejmJeleer) es %eeveegkele Helveer (Jeeefle) GlHeVe kejleer nw, (leled) Gme (HesMe)
megvoj mJeHe (DeefmLe) ne[ (ceppeeveced) ceppee (Devlejced) DevlemLe kees (ceemejw) HeefjHekeJe Dees<eefOe kes
meejeW mes (keejeslejsCe) pewmes ketHe mes meye keeceeW kees Jewmes (ieJeeced) He=efLeJeeefo keer (lJeefe) lJeeeHe GHeefj
Yeeie ceW (Jele&veer) eeCe kes ceeie& kes meceeve ceeie& mes egkele (efYe<epee) Jeweke efJeee kes peevevesnejs (Deefevee)
efJeeeDeeW ceW HetCe& oes Heg<e (oOele) OeejCe kejW82
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes Jeweke Mee kes peevevesnejs Heefle ueesie Mejerj
kees Deejesie kejkes eqeeW kees efvejvlej megKeer kejW, Jewmes ner efJeog<eer er ueesie Yeer DeHeves HeefleeeW kees jesiejefnle
efkeee kejW82
as
mejmJeleerleme Me $eef<e~ mejmJeleer osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeefolejwjeejCeereefceleen
efJeeveeW kes meceeve DeveeW kees DeeejCe kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
mejmJeleerN cevemee HesMeNueb Jemeg veemeleeYeeb Jeeefle oMe&Nleb JeHeg~

jme HeefjegleeN ve jesefnleb veNivengOeeajmlemejbN ve Jesce83
mejmJeleer~ cevemee~ HesNMeNueced~ Jemeg~ veemeleeYeeced~ JeNeNefleN~ oNMe&Nleced~ JeHeg~ jmeced~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ ve~
jesefnleced~ veNiveng~ Oeerj~ lemejced~ ve~ Jesce83
HeoeLe&-(mejmJeleer) eMemleb mejes efJe%eeveb efJeeles emee mee (cevemee) efJe%eevesve (HesMeueced)
GeceeJeled (Jemeg) Jeced (veemeleeYeeced) ve efJeeles Demeleb eeesmleeYeeb ceeleeefHele=Yeeced (Jeeefle)
efJemle=Ceeefle (oMe&leced) oMe&veereced (JeHeg) Mejerjcegokeb Jee~ JeHegefjlegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01.12)
(jmeced) Deevevoced (Heefjeglee) Heefjle meJe&le egleced~ De$e megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] FleekeejeosMe
(ve) FJe (jesefnleced) eeogYe&tleced (veiveng) veiveb Megb pegnesefle ie=eefle me (Oeerj) OeeveMeerue (lemejced)
lemelegHe#eeefle ogKeeefve esve leced (ve) FJe (Jesce) epeveveced83
1103
am
aj.
org
DevJee-mejmJeleer cevemee Jesce ve eled HesMeueb oMe&leb JeHegmlemejb jesenf leb Heefjeglee jmeb ve Jemeg Jeeefle,
veemeleeYeeb veivengOeeajMeeefmle, leew ew Jeeb eeHvegeece83
YeeJeeLe&-eLee efJeebmeeJeOeeHekeesHeosMekeew meejb meejb Jemleg ie=efvle, leLewJe meJez
erHeg<ewee&eced83
HeoeLe&-(mejmJeleer) Gece efJe%eeveegkele er (cevemee) efJe%eeve mes (Jesce) GlHeefe kes (ve) meceeve efpeme
(HesMeueced) Gece DeeW mes egkele (oMe&leced) osKeves eesie (JeHeg) Mejerj Jee peue kees leLee (lemejced) ogKeeW kes
#ee kejvesnejs (jesefnleced) eke ngS (Heefjeglee) meye Deesj mes ee (jmeced) Deevevo kees osvesnejs jme kes (ve)
meceeve (Jemeg) Je kees (Jeeefle) yeveeleer nw, efpeve (veemeleeYeeced) Demele JeJenej mes jefnle ceelee-efHelee
oesveeW mes (veiveng) Meg kees enCe kejvesneje (Oeerj) OeeveJeeved lesje Heefle nw, Gve oesveeW kees nce ueesie ee
nesJeW83
YeeJeeLe&-pewmes efJeeved DeOeeHeke Deewj GHeosMeke meej-meej JemlegDeeW kee enCe kejles nQ, Jewmes ner meye
er-Heg<eeW kees enCe kejvee eesie nw83
Heemesleme Me $eef<e~ meescees osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
mJekegueb eMemleb kee&Jeefceleen
as
DeHeves kegue kees es kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Heemee MegeceNce=le peNefve$eN megjeeN cet$eeppeveevleN jsle~

DeHeeceefleb ogce&Nefleb yeeOeceeveeNTJeOeNb Jeele meNyJebh leoeNjeled84
the
ary
Heemee~ Megeced~ DeNce=leced~ peNefve$eced~ megjee~ cet$eeled~ peNveNeNvleN~ jsle~ DeHe~ Deceefleced~ ogce&Nleefceefle ogceNefleced~
yeeOeceevee~ TJeOeced~ Jeeleced~ meNyJehced~ leled~ DeeNjeled84
HeoeLe&-(Heemee) peuesve ogiOesve Jee (Megeced) Megced (Dece=leced) DeuHece=legjesieefveJeejkeced (peefve$eced)

DeHelepevceefveefceeced (megjee) meesceueleeefojmesve (cet$eeled) cet$eeOeejsevq eeled (peveevle) GlHeeoeseg~ De$e
ueg*e[YeeJe (jsle) Jeere&ced (DeHe) (Deceefleced) vee ceeflejceeflemleeced (ogce&efleced) oge eemeew ceefleMe leeced
(yeeOeceevee) efveJee&evle (TJeOeced) T JeOes esve leled~ De$e evomees JeCe&ueesHees Jeself e ueesHe~ (Jeeleced)
eeced (meyJeced) meceJesleced~ De$e meHe meceJeees OeeleesjewCeeefokees Je elee (leled) (Deejeled) efvekeeled84
DevJee-es efJeebmeesceeEle ogce&efleceHeyeeOeceevee mevlees eotJeOeb Jeeleb meyJeb Heemee megjeeslHeVeb cet$eeled
peefve$ecece=leb Megeb jsleesefme leoejeppeveevle, les epeeJevlees YeJeefvle84
YeeJeeLe&-es ogie&gCeeved ogmeemlekelJee JeefYeeejeod otjs efveJemevlees Jeere Je&efelJee
mevleeveeveglHeeoeefvle, les mJekegueb eMemleb kegJe&efvle84
1104
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-pees efJeeved ueesie (Deceefleced) veyegef (ogce&efleced) Jee ogyegef kees (DeHe, yeeOeceevee) neles
ngS pees (TJeOeced) Ssmee nw efke efpememes HeefjDeeb Debiegue Deeefo kees peeeW DeLee&led yengle veeMe kejves kee meeOeve
(Jeeleced) ee (meyJeced) meye HeoeLeeX ceW mecyevOe Jeeuee (Heemee) peue ogiOe Jee (megjee) meesceuelee Deeefo
Dees<eOeer kes jme mes GlHeVe ngS (cet$eeled) cet$eeOeej Feqve mes (peefve$eced) mevleeveeslHeefe kee efveefcee (Dece=leced)
DeuHece=legjesieefveJeejke (Megeced) Meg (jsle) Jeere& nw, (leled) Gme kees (Deejeled) meceerHe mes (peveevle) GlHeVe
kejles nQ, Jes ner epee Jeeues nesles nQ84
YeeJeeLe&-pees ceveg<e ogie&gCe Deewj og meeW kees es[
kej JeefYeeej mes otj jnles ngS Jeere& kees ye{e
kes mevleeveeW kees GlHeVe kejles nQ, Jes DeHeves kegue kees eMebefmele kejles nQ84
Fv Fleme Me $eef<e~ meefJelee osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
ceveg<ew jesieeled He=Leked YeefJeleJeefceleen
ceveg<eeW kees jesie mes He=Leked nesvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Fv meg$eeceeN oesve meNleb HegjesN[Mesve meefJeNlee pepeeve~

eke=led keueesNceevebN JeCees efYe<eNpeved celemves JeeeNJewhve& efceveeefle efHeNeced85
as
Fv~ meg$eecesefle meg$eecee~ oesve~ meNleced~ HegjesN[eMesve~ meNefJeNlee~ peNpeeNveN~ eke=led~ keueesNceeveced~ JeCe~
efYeN<eNpeved~ celemvesN FefleN celemves~ JeeNeNJew~ ve~ efceNveeNefleN~ efHeNeced85
the
ary
HeoeLe&-(Fv) jesieefJesoke (meg$eecee) e megg $eeeles jesieejerjb me (oesve) mJeelcevee

(meleced) eLeeLe&ced~ (Hegjes[eMesve) megmebmke=lesveeVesve (meefJelee) esjke (pepeeve) peveeefle~ De$e Jeleesve
HejmcewHeoced~ (eke=led) oeeod oef#eCes efmLeleb ceebmeefHeC[ced (keueesceeveced) keCveeef[keeced (JeCe) es
(efYe<epeved) efeefkelmeeb kegJe&ved (celemves) oeesYeeHeeMJe&mLes DeefmLeveer (JeeeJew) Jeeeg<eg meeOegefYecee&iez (ve)
(efceveeefle) efnveefmle (efHeeced)85
DevJee-ns ceveg<ee! eLee meg$eecee meefJelesves JeCees efJeeved efYe<epeved meved oesve meleb pepeeve,
Hegjes[eMesve JeeeJewMe eke=led keueesceeveb celemves efHeeb e ve efceveeefle, leLewlelmeJe eteb cee eEnmle85
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ mewee mJeecejesiee YetlJeeves<eeb jesieb efJe%eeeejesieeved meleleb
kege&g85
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (meg$eecee) Des ekeej jesie mes Mejerj keer j#ee kejvesneje (meefJelee) esjke
(Fv) jesieveeMeke (JeCe) es efJeeved (efYe<epeved) efeefkelmee kejlee ngDee (oesve) DeHeves Deelcee mes
(meleced) eLeeLe& YeeJe kees (pepeeve) eefme kejlee Deewj (Hegjes[eMesve) Des ekeej mebmkeej efkees ngS DeVe
Deewj (JeeeJew) HeJeveeW ceW Gece DeLee&led megKe osves Jeeues ceeieeX mes (eke=led) pees oe mes oeefnveer Deesj ceW efmLele
1105
aj.
org
ceebmeeEHe[ (keueesceeveced) keCvee[er (celemves) oe kes oesveeW Deesj kes ne[eW Deewj (efHeeced) efHee kees (ve,
efceveeefle) ve veneR kejlee, Jewmes Fve meyeeW keer eEnmee legce Yeer cele kejes85
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ mewe ueesie mJeeb jesiejefnle neskej DeveeW kes Mejerj
ceW ngS jesie kees peevekej jesiejefnle efvejvlej efkeee kejW85
Deev$eeCeerleme Me $eef<e~ meefJelee osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeeNv$eeefCe mLeeNueerce&Oeg efHevJeceeveeN iegoeN Hee$eeefCe megogIeeN ve OesNveg~

MesNvemeN He$ebN ve HueerNne MeeerefYejemeNvoer veeefYeNojbN ve ceeNlee86
am
DeeNv$eeefCe~ mLeeNueer~ ceOeg~ efHevJeceevee~ iegoe~ Hee$eeefCe~ megogIesefle megogIee~ ve~ OesNveg~ MesNveme~ He$eced~ ve~
HueerNne~ MeeerefYe~ DeeNmeNvoerleemeNvoer~ veeefYe~ GNojced~ ve~ ceeNlee86
the
ary
as
HeoeLe&-(Deev$eeefCe) GojmLee DeVeHeekeeOeeje vee[er (mLeeueer) eemeg HeevlesVeeefve (ceOeg)

ceOegjiegCeeeqvJeleceVeced (efHevJeceevee) mesJeceevee eereflensleJe~ efHeefJe mesJeves e~ (iegoe) iegeseqveeefCe (Hee$eeefCe)
ew efHeyeefvle leeefve (megogIee) megg megKesve ogele Fefle~ ogn keHed IeMeself e kece&efCe keHed~ (ve) FJe (Oesveg) ieew
(Mesveme) (He$eced) He#e (ve) FJe (Hueerne) (MeeerefYe) e%eekece&efYe (Deemevoer) mecevleeled jmeeeefHekee
(veeefYe) MejerjceOemLee (Gojced) (ve) FJe (ceelee)86
DevJee-egeqkelecelee Heg<esCe MeeereYf e mLeeueerjivesHeefj efveOeeeew<eefOeHeekeeved eqJeOeee, le$e ceOeg
eef#eHe, YegkelJeev$eeefCe efHevJeceevee iegoe Hee$eeefCe YeespeveeLee&efve megogIee Oesvegve& Hueerne Mesveme He$eb ve ceelee
veemevoer veeefYeojb Heg<esled86
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ es ceveg<ee Gecew megmebmke=lewjVew jmew Mejerjcejesieerke=le eelevles, lesYeerb
megKeb ueYevles86
HeoeLe&-egeqkele Jeeues Heg<e kees eesie nw efke (MeeerefYe) Gece yegef Deewj keceeX mes (mLeeueer) oeue
Deeefo Hekeeves kes yee&veeW kees Deeqive kes THej Oej Dees<eefOeeeW kee Heeke yevee (ceOeg) GmeceW menle [eue Yeespeve
kejkes (Deev$eeefCe) GojmLe DeVe Hekeeves Jeeueer veeef[
eeW kees (efHevJeceevee) mesJeve kejles ngS eerelf e kes nsleg
(iegoe) iegoseqveeefo leLee (Hee$eeefCe) efpevemes Keeee-efHeee peee, Gve Hee$eeW kees (megogIee) ogiOeeefo mes keecevee
efme kejves Jeeueer (Oesveg) ieee kes (ve) meceeve (Hueerne) jkeleMeesOeke ueesnt kee efHeC[ (Mesveme) Mesve He#eer
kes leLee (He$eced) HeebKe kes (ve) meceeve (ceelee) Deewj ceelee kes (ve) legue (Deemevoer) meye Deesj mes jme ee
kejevesnejer (veeefYe) veeefYe vee[er (Gojced) Goj kees Heg kejleer nw86
1106
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pees ceveg<e ueesie Gece mebmkeej efkees ngS Gece DeVe Deewj
jmeeW mes Mejerj kees jesiejefnle kejkes eelve kejles nQ, Jes DeYeer megKe kees ee nesles nQ86
kegcYe Fleme Me $eef<e~ efHelejes osJelee~ Yegefjked He*defkeleMvo~ Heece mJej
ocHeleer keerMeeefJeleen
er-Heg<e kewmes neW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
kegcYees JeefveNgpe&efveNlee Meeere fYeNe&eqmceNVeesN eesveeNb ieYeexDeNvle~

HueeNefMeJe&kele MeNleOeejGlmees ogns ve kegcYeer mJeNOeeb efHeNle=Ye87
kegcYe~ JeNefveNg~ peNefveNlee~ MeeerefYe~ eeqmceved~ Dees~ eesveeced~ ieYe&~ DeNvleefjleNvle~ HueeNefMe~ JekeleN FefleN
efJeDekele~ MeNleOeej Fefle MeNleOeej~ Glme~ ogns~ ve~ kegcYeer~ mJeNOeeced~ efHeNle=YeN Fefle efHeNle=Ye87
the
ary
as
am
HeoeLe&-(kegcYe) keueMe FJe Jeeree&efoOeelegefYe HetCe& (Jeefveg) mecYeepeer~ De$e Jeved

mecYekeleeefJelemcee-oewCeeefoke FgHed elee~ (peefvelee) GlHeeoke (MeeerefYe) kece&efYe (eeqmceved) (Dees) Hegje
(eesveeced) ieYee&Oeejs (ieYe&) (Devle) DeYevlejs (HueeefMe) e eke=leeeMvegles me (Jekele) efJeefJeOeeefYe
HegefefYe eefme (MeleOeej) MeleMees Oeeje Jeeees eme me (Glme) Gvoefvle emceeled me ketHe FJe (ogns)
eHetefe&kejs JeJenejs (ve) FJe (kegcYeer) OeeveeOeeje (mJeOeeced) DeVeced (efHele=Ye) HeeuekesYe87
DevJee-e kegcYees Jeefvegpe&efvelee HueeefMeJe&kele MeeerefYe MeleOeej Glmees ogns ve Heg<ees ee e
kegcYeerJe er leew efHele=Ye mJeOeeb eoeeleeced, eeqmceVees eesveecevleie&Yeex Oeereles, leb meleleb j#esleeced87
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ erHeg<eew Jeere&Jevleew Heg<eeefLe&veew YetlJee DeVeeefoefYeefJe&ebmeb mevlees<e OecexCe
mevleeveeslHeeqeb kegee&leeced87
HeoeLe&-pees (kegcYe) keueMe kes meceeve Jeeree&efo OeelegDeeW mes HetCe& (Jeefveg) mece efJeYeeie njvesneje
(peefvelee) mevleeveeW kee GlHeeoke (HueeefMe) Des ekeej Yeespeve kee kejves Jeeuee (Jekele) efJeefJeOe HegefeeW mes
eefme (MeeerefYe) Gece keceeX kejkes (MeleOeej) mewke[eW JeeefCeeeW mes egkele (Glme) efpememes ieeruee efkeee
peelee nw, Gme ketHe kes meceeve (ogns) Hetefe& kejvesnejs JeJenej ceW efmLele kes (ve) meceeve Hegg<e Deewj pees (kegcYeer)
kegcYeer kes meMe er nw, Fve oesveeW kees eesie nw efke (efHele=Ye) efHelejeW kees (mJeOeeced) DeVe osJeW Deewj (eeqmceved)
efpeme (Dees) veJeerve (eesveeced) ieYee&Mee kes (Devle) yeere (ieYe&) ieYe& OeejCe efkeee peelee, Gmekeer efvejvlej
j#ee kejW87
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ er Deewj Heg<e Jeere& Jeeues Heg<eeLeea neskej DeVeeefo mes efJeeved
kees emeVe kej, Oece& mes mevleeveeW keer GlHeefe kejW87
cegKeefceleme Me $eef<e~ mejmJeleer osJelee~ mJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
1107
aj.
org
cegKeN meomeN efMejFled melesve efpeNe HeNefJe$eceNefeveeNmevlmejmJeleer~

eHebN ve HeeNegefYe&N<eiemeN Jeeuees JeNefmleve& MesHeesN njmee lejmJeer88
cegKeced~ meled~ DeNmeN~ efMej~ Fled~ melesve~ efpeNe~ HeNefJe$eced~ DeNefevee~ DeeNmeved~ mejmJeleer~ eHeced~ ve~ HeeNeg~
efYeN<eked~ DeNmeN~ Jeeue~ JeNefmle~ ve~ MesHe~ njmee~ leNjmJeer88
the
ary
as
am
HeoeLe&-(cegKeced) (meled) (Deme) Heg<eme (efMej) (Fled) SJe (melesve) GeceeJeeJeweJf e&Yekelesve
efMejmee~ meled Flegejveecemeg Heefleced (efveIeb03.29) (efpee) pegneself e ie=eefle eee mee (HeefJe$eced) Megced
(Deefevee) ie=neeceJeJenejJeeefHeveew (Deemeved) Deemes (mejmJeleer) JeeCeerJe %eeveJeleer er (eHeced) eHes<eg
meevlJeves<eg YeJeced~ eHe meevlJeves Oeeleesjs ed lelees eled~ (ve) FJe (Heeeg) j#eke (efYe<eked) Jewe (Deme)
(Jeeue) yeeueke (Jeefmle) Jeemensleg (ve) FJe (MesHe) GHemLeseqveced (njmee) nefjle esve lesve yeuesve
(lejmJeer) eMemleb lejes efJeeles eme me88
DevJee-ns ceveg<ee! eLee efpee mejmJeleer m$eme Heleg melesve efMejmee men efMej kegee&oemeved
HeefJe$eb cegKeb kegee&osJeceefevee eefJeexleeced, eome HeeegefYe&<eied Jeeuees ve Jeefmle MesHees njmee lejmJeer YeJeefle, me
eHeVe meod YeJesled, lelmeJe eLeeJekegee&led88
YeeJeeLe&-erHeg<eew ieYee&Oeevemecees HejmHejeJeeefHeveew YetlJee cegKesve cegKeb e#eg<ee e#eg cevemee ceve
MejerjsCe Mejerjb eevegmebOeee ieYe oOeeleeced, ele kegHeb Jeeeb JeeHeleVe meeled88
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (efpee) efpememes jme enCe efkeee peelee nw, Jen (mejmJeleer) JeeCeer kes
meceeve er (Deme) Fme Heefle kes (melesve) megvoj DeJeeJeeW mes efJeYekele efMej kes meeLe (efMej) efMej kejs leLee
(Deemeved) cegKe kes meceerHe (HeefJe$eced) HeefJe$e (cegKeced) cegKe kejs~ Fmeer ekeej (Deefevee) ie=neece kes JeJenej
ceW Jee er-Heg<e oesveeW (Fled) ner JeeX leLee pees (Deme) Fme jesie mes (Heeeg) j#eke (efYe<eked) Jewe Deewj
(Jeeue) yeeueke kes (ve) meceeve (Jeefmle) Jeeme kejves kee nsleg Heg<e (MesHe) GHemLesevq e kees (njmee) yeue
mes (lejmJeer) kejvesneje neslee nw, Jen (eHeced) Meeefvle kejves kes (ve) meceeve (meled) Jee&ceeve ceW mevleeveeslHeefe
kee nsleg nesJes, Gme meye kees eLeeJeled kejs88
YeeJeeLe&-er-Heg<e ieYee&Oeeve kes mecee ceW HejmHej efceue kej esce mes Hetefjle neskej cegKe kes meeLe
cegKe, DeebKe kes meeLe DeebKe, ceve kes meeLe ceve, Mejerj kes meeLe Mejerj kee DevegmebOeeve kejkes ieYe& kees OeejCe
kejW, efpememes kegHe Jee Jeee mevleeve ve nesJes88
DeefeYeeefceleme Me $eef<e~ Deefeveew osJeles~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
1108
epegJexoYee<es
aj.
org
DeNefeYeebN e#egjce=lebN eneYeebN eiesveN lespees nNefJe<ee Me=lesve~

He#ceeefCe ieesNOetcewN kegJeuewNleeefveN HesMeesN ve Megeceefmeleb Jemeeles89
DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ e#eg~ DeNce=leced~ eneYeeced~ eiesve~ lespe~ nNefJe<ee~ Me=lesve~ He#ceeefCe~ ieesNOetcew~
kegJeuew~ GNleeefve~ HesMe~ ve~ Megeced~ Deefmeleced~ JeNmeeNlesNFefle Jemeeles89
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeefeYeeced) yengYeesefpeYeeb erHeg<eeYeeced (e#eg) ves$eced (Dece=leced) Dece=leelcekeced

(eneYeeced) eew ie=erlemleeYeeced (eiesve) DepeeefoogiOesve (lespe) ekeeMeegkeleced (nefJe<ee) DeeoelegcenxCe
(e=lesve) HeefjHekeJesve (He#ceeefCe) Heefjie=nerleeveveeefve (ieewOetcew) (kegJeuew) megMeyow (Gleeefve) mebleleeefve JeeefCe
(HesMe) Heced (ve) FJe (Megeced) Megced (Deefmeleced) ke=<Ceced (Jemeeles) Jemesleeced89
DevJee-eLee eneYeeceefeYeeb men keewefeefebmeew erHeg<eeJegleeefve He#ceeefCe Jemeeles, eLee Jee
YeJevleesefHe eiesveepeeefoogiOesve Me=lesve nefJe<ee men lespeesce=leb e#eg kegJeuewieexOetcew Megeceefmeleb HesMees ve
mJeeref eesjbmleLeeves ie=nmLee DeefHe kege&g89
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee ke=leefeeew erHeg<eew efeeoMe&veew efeeYeesefpeveew ie=nerleHetCe&meeceeerkeew
YeJelemleLeeves ie=nmLee DeefHe YeJeseg89
HeoeLe&-pewmes (eneYeeced) enCe kejvesnejs (DeefeYeeced) yengYeespeer er-Heg<eeW kes meeLe keesF& Yeer
efJeog<eer er Deewj efJeeved Heg<e (Gleeefve) efJeves ngS efJemle=le Je Deewj (He#ceeefCe) enCe efkees ngS Deve jsMece
Deewj efMeeues Deeefo kees (Jemeeles) Dees{ W, HenveW Jee pewmes DeeHe Yeer (eiesve) Depee Deeefo kes otOe kes meeLe Deewj
(e=lesve) Hekeees ngS (nefJe<ee) enCe kejves eesie nesce kes HeoeLe& kes meeLe (lespe) ekeeMeegkele (Dece=leced)
Dece=lemJeHe (e#eg) ves$e kees (kegJeuew) Des MeyoeW Deewj (ieesOetcew) iesntb kes meeLe (Megeced) Meg
(Deefmeleced) keeues (HesMe) He kes (ve) meceeve mJeerkeej kejW, Jewmes Deve ie=nmLe Yeer kejW89
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes efeee efkees ngS er-Heg<e efeeoMe&ve, efeeYeespeveMeerue,
HetCe&meeceeer kees enCe kejvesnejs nesls es nQ, Jewmes Deve ie=nmLe Yeer nesJeW89
DeefJeefjleme Me $eef<e~ mejmJeleer osJelee~ Yegefjked He*deqkeleMvo~ Heece mJej
DeLe eesefieke=leceen
Deye eesieer kee kee&Je Deieues cev$e ceW kenles nQ
DeefJeNve& cesN<ees veNefme JeerNee&e eeNCemeN HevLeeDeNce=leesN eneYeeced~

mejmJelegHeNJeekewJee&Nveb vemeeefve yeNefn&ye&ojwpe&peeve90
1109
aj.
org
DeefJe~ ve~ cesN<e~ veNefme~ JeerNee&e~ eeNCeme~ HevLee~ DeNce=le~ eneYeeced~ mejmJeleer~ GNHeNJeekewNefjlegHeNJeekew~
JeeNveefceefle efJeDeeNveced~ vemeeefve~ yeNefn&~ yeojw~ peNpeeNveN90
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeefJe) eesJeefle j#eefle me (ve) FJe (ces<e) ees efce<eefle mHe&les me (veefme) veeefmekeeeeced
(Jeeree&e) eesieyeueee (eeCeme) (HevLee) ceeie& (Dece=le) ce=legOece&jefnle (eneYeeced) eew ie=erlemleeYeeced
(mejmJeleer) eMemleefJe%eeveegkelee er (GHeJeekew) GHeeefvle ewmlew (Jeeveced) efJeefJeOeceveefvle esve leced
(vemeeefve) veeefmekeeew efnleeefve (yeefn&) Je&veced (yeojw) yeojerHeuew (pepeeve) peveeefle90
DevJee-eLee eneYeeb men mejmJeleer yeojwHeJeekewpe&peeve, leLee Jeeree&e veefme eeCemeece=le HevLee
DeefJeve& ces<ees Jeeveb vemeeefve yeefn&Me GHeegpeles90
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee Oeeefce&kees veeeeOeerMe epee j#eefle, leLewJe eeCeeeeceeefoefYe
mebmeeefOelee eeCee eeseif eveb meJexYees ogKesYeeevles, eLee efJeog<eer ceelee efJeeemegefMe#eeYeeb mJemevleeveeved
Je&eefle, leLeevegefleeefve eesiekecee&efCe eeseif evees Je&eefvle90
HeoeLe&-pewmes (eneYeeced) enCe kejvesnejeW kes meeLe (mejmJeleer) eMemle efJe%eeveegkele er (yeojw)
yesjeW kes meceeve (GHeJeekew) meeceerHeYeeJe efkeee peee, efpevemes Gve keceeX mes (pepeeve) GlHeefe kejleer nw, Jewmes
pees (Jeeree&e) Jeere& kes efuees (veefme) veeefmekee ceW (eeCeme) eeCe kee (Dece=le) efvele (HevLee) ceeie& Jee
(ces<e) otmejs mes mHee& kejves Jeeuee Deewj (DeefJe) pees j#ee kejlee nw, Gmekes (ve) meceeve (Jeeveced) Mejerj ceW
Jee Jeeeg (vemeeefve) veeefmekee kes efnlekeejke Oeeleg Deewj (yeefn&) ye{evesneje GHeegkele efkeee peelee nw90
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes Oeeefce&ke veeeeOeerMe epee keer j#ee kejlee nw, Jewmes ner
eeCeeeeceeefo mes Des ekeej efme efkees ngS eeCe eesieer keer meye ogKeeW mes j#ee kejles nQ~ pewmes efJeog<eer ceelee
efJeee Deewj Deer efMe#ee mes DeHeves mevleeveeW ye{eleer nw, Jewmes Devegeve efkees ngS eesie kes De eesefieeeW kees
ye{eles nQ90
Fvmesleme Me $eef<e~ Fves osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
Fvme NHece=<eNYees yeueeeN keCee&YeeN: ees$eceNce=leNb eneYeeced~

eJeeN ve yeNefn&Yeg&efJe kesmejeefCe keNke&vOeg pe%esN ceOeg meejIeb cegKeeled91
Fvme~ NHeced~ $eN<eNYe~ yeueee~ keCee&Yeeced~ ees$eced~ DeNce=leced~ eneYeeced~ eJee~ ve~ yeNefn&~ YegefJe~
kesmejeefCe~ keNke&vOeg~ peN%esN~ ceOeg~ meeNjIeced~ cegKeeled91
1110
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Fvme) Hejcewee&me (Heced) mJeHeced ($e<eYe) efJe%eeveJeeved (yeueee) eesiemeeceLee&e

(keCee&Yeeced) kegJe&efvle eJeCeb eeYeeced (ees$eced) MeyoefJe<eeced (Dece=leced) Dece=leelcekecegokeced (eneYeeced)
eeYeeb ie=erlemleeYeeced (eJee) OeeveefJeMes<ee (ve) FJe (yeefn&) Je&veced (YegefJe) ves$eueueeeesce&Oes
(kesmejeefCe) efJe%eeveeefve~ De$e efke %eeves FlemceeoewCeeefoke mejved elee~ (keke&vOeg) esve kece& oOeeefle (pe%es)
peeeles (ceOeg) efJe%eeveced (meejIeced) eoejIeles mJeeeles leoejIeb meceeveb e leoejIeb le leled (cegKeeled)91
DevJee-eLee eneYeeb men<e&Yees yeueee eJee ve keCee&Yeeb ees$ecece=leb keke&vOeg meejIeb ceOeg yeefn&Yeg&efJe
kesmejeefCe cegKeeled peveeefle, leLewleled meJe&efcevme Heb pe%es91
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegesHeceeueejew~ eLee efveJe=efeceeiex Hejceeesieer eesieyeuesve meJee& efmeer
eeHveeself e, leLewJeevewie&=nmLewjefHe eJe=efeceeiex meJe&cewee eeJeefceefle91
HeoeLe&-pewmes (eneYeeced) efpevemes enCe kejles nQ, Gve JeJenejeW kes meeLe ($e<eYe) %eeveer Heg<e
(yeueee) eesie-meeceLe& kes efuees (eJee) eJeeW kes (ve) meceeve (keCee&Yeeced) keeveeW mes (ees$eced) MeyoefJe<ee
kees (Dece=leced) veerjesie peue kees Deewj (keke&vOeg) efpememes kece& kees OeejCe kejW, Gmekees (meejIeced) Ske ekeej kes
mJeeo mes egkele (ceOeg) menle (yeefn&) Je=efkeejke JeJenej Deewj (YegefJe) ves$e Deewj ueuee kes yeere ceW
(kesmejeefCe) efJe%eeveeW DeLee&led meg<egcvee ceW eeCe Jeeeg kee efvejesOe kej F&ejefJe<eeke efJeMes<e %eeveeW kees (cegKeeled)
cegKe mes GlHeVe kejlee nw, Jewmes Jen meye (Fvme) Hejcewee& kee (Heced) mJeHe (pe%es) GlHeVe neslee
nw91
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegesHeceeueej nQ~ pewmes efveJe=efe ceeie& ceW Hejce eesieer
eesieyeue mes meye efmeefeeW kees ee neslee nw, Jewmes ner Deve ie=nmLe ueesieeW kees Yeer eJe=efe ceeie& ceW meye Ssee&
kees ee nesvee eeefnes91
DeelceefVeleme Me $eef<e~ Deelcee osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeeNlceVegHemLesN ve Je=kemeN ueesceN cegKesN MceetefCeN ve JeeIeueesNce~

kesMeeN ve MeerN<e&ved eMemes efeNew efMeKee efmeNnmeN ueesceN eqlJeef<eefjeqvNeeefCe92
DeeNlceved~ GNHemLeNFlegHemLes~ ve~ Je=keme~ ueesce~ cegKes~ MceetefCe~ ve~ JeeNIeNueesNcesefle JeeIeueesNce~ kesMee~ ve~
MeerN<e&ved~ eMemes~ efeNew~ efMeKee~ efmeNnme~ ueesce~ eqlJeef<e~ FNeqvNeeefCe92
HeoeLe&-(Deelceved) Deelceefve (GHemLes) GHeefleefvle eemcemleeqmceved (ve) FJe (Je=keme) ees Je=Meefle
efveefe leme (ueesce) (cegKes) (MceetefCe) (ve) FJe (JeeIeueesce) JeeIeme ueesce JeeIeueesce (kesMee) (ve)
1111
as
am
aj.
org
FJe (Meer<e&ved) efMejefme (eMemes) (efeew) (efMeKee) (efmebnme) (ueesce) (eqlJeef<e) oeref (FeqveeefCe)
ees$eeoerefve92
DevJee-ns ceveg<ee! emeelceVegHemLes meefle Je=keme ueesce ve JeeIeueesce ve cegKes MceetefCe Meer<e&ved kesMee
ve efMeKee eEmenme ueescesJe eqlJeef<eefjeqveeeefCe meefvle, me eMemes efeew eYeJeefle92
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ es HejceelceevecegHeeflevles les eMeeqmJevees YeJeefvle, es eesieceYemeefvle les
Je=keJeod JeeIeJeled eEmenJeoskeevleosMeb meseJf elJee HejeeefceCees peeevles, es HetCe&yeeee kegJe&efvle les #eef$eee
HetCeexHecee YeJeefvle92
HeoeLe&-ns ceveg<ees! efpemekes (Deelceved) Deelcee ceW (GHemLes) meceerHe efmLeefle nesves ceW (Je=keme) Yesef[ee
kes (ueesce) yeeueeW kes (ve) meceeve Jee (JeeIeueesce) yeeIe kes yeeueeW kes (ve) meceeve (cegKes) cegKe Hej (MceetefCe)
oe{er Deewj cetb (Meer<e&ved) efMej ceW (kesMee) yeeueeW kes (ve) meceeve (efMeKee) efMeKee (efmebnme) eEmen kes (ueesce)
yeeueeW kes meceeve (eqlJeef<e) keeefvle leLee (FeqveeefCe) ees$eeefo Meg Feqveeb nQ, Jen (eMemes) keerefle& Deewj
(efeew) ue#ceer kes efuees ee nesves kees meceLe& neslee nw92
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pees Hejceelcee kee GHemLeeve kejles nQ, Jes eMemJeer keerefle&ceeved
nesles nQ~ pees eesieeYeeme kejles nQ, Jes Yesef[ee, JeeIe Deewj efmebn kes meceeve Skeevle osMe mesJeve kejkes Hejeece
Jeeues nesles nQ~ pees HetCe& yeeee& kejles nQ, Jes #eef$ee Yesef[
ee, JeeIe Deewj efmebn kes meceeve Hejeece Jeeues nesles
nQ92
Deeveerleme Me $eef<e~ Deefeveew osJeles~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
DeeveeNlceved efYeN<epeeN leoNefeveeNlceeveNcew meceOeeNled mejmJeleer~

Fvme NHe MeNleceeveNceeegMeNvsCeN peeseflejce=lebN oOeevee93
Deeefve~ DeeNlceved~ efYeN<epee~ leled~ DeNefevee~ DeeNlceeveced~ Dew~ meced~ DeNOeeNled~ mejmJeleer~ Fvme~ NHeced~
MeNleceeveNefceefle MeNleceeveced~ Deeeg~ eNvsCe~ peesefle~ DeNce=leced~ oOeevee93
HeoeLe&-(Deeefve) eesieeeefve (Deelceved) Deelceefve (efYe<epee) meweJeojesieew (leled) (Deefevee)

efmemeeOekeew (Deelceeveced) (Dew) eesieew (meced) (DeOeeled) meceeoOeeefle (mejmJeleer) eeseif eveer er (Fvme)
Hejcewee&me (Heced) (Meleceeveced) MelecemebKeb ceeveb eme leled (Deeeg) peerJeveced (evsCe) Deevevosve
(peesefle) ekeeMeced (Dece=leced) (oOeevee) Oejvle93
1112
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! efYe<epeeefevee efmemeeOekeew efJeebmeew eLee mejmJeleelceved eqmLeje meleeefve

eesieeevevegeeelceeveb meceOeeled, leLewJeewe&efovme Heceefmle, leled meboOeeleeced~ eLee eesieb oOeevee
Meleceeve-ceeegOe&jefvle, leLee evsCece=leb peeself eo&Oeeled93
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee jeseif eCe meweb eeHeew<eOeb HeLeb e meseJf elJee veerjesiee
YetlJeevevoefvle, leLee eesieefpe%eemeJees eesefieve FceceJeeHe eesieeevevegee efve<keuesMee YetlJee meleleb megefKevees
YeJeefvle93
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (efYe<epee) Gece Jewe kes meceeve jesiejefnle (Deefevee) efme meeOeke oes efJeeved
pewmes (mejmJeleer) eesieegkele er (Deelceved) DeHeves Deelcee ceW efmLele ngF& (Deeefve) eesie DeeW kee Devegeve
kejkes (Deelceeveced) DeHeves Deelcee kees (meceOeeled) meceeOeeve kejleer nw, Jewmes ner (Dew) eesieeeW mes pees
(Fvme) Ssee& kee (Heced) He nw, (leled) Gme kee meceeOeeve kejW~ pewmes eesie kees (oOeevee) OeejCe kejles
ngS peve (Meleceeveced) meew Je<e& Hee&vle (Deeeg) peerJeve kees OeejCe kejles nQ, Jewmes (evsCe) Deevevo mes
(Dece=leced) DeefJeveeMeer (peesefle) ekeeMemJeHe Hejceelcee kee OeejCe kejes93
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes jesieer ueesie Gece Jewe kees ee nes , Deew<eOe
Deewj HeLe kee mesJeve kejkes, jesiejefnle neskej Deeveefvole nesles nQ, Jewmes eesie kees peeveves keer Fe kejves Jeeues
eesieer ueesie Fme kees ee nes, eesie kes DeeW kee Devegeve kej Deewj DeefJeeeefo keuesMeeW mes otj neskes efvejvlej
megKeer nesles nQ93
mejmJeleerleme Me $eef<e~ mejmJeleer osJelee~ efJejed He*deqkeleMvo~ Heece mJej
the
ary
mejmJeleerN eesveebN ieYe&ceNvlejefeYeebN HelveerN megke=leb efyeYeeqle&~

DeNHee: jmesveN JeCeesN ve meecvesv: efeNew peNveeVeNHmeg jepee94
mejmJeleer~ eesveeced~ ieYe&ced~ DeNvle~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ Helveer~ megke=leNefceefleN megke=leced~ efyeNYeNefle&N~ DeNHeeced~
jmesve~ JeCe~ ve~ meecvee~ Fvced~ efeNew~ peNveeved~ DeNeqHmJeleNHedmeg~ jepee94
HeoeLe&-(mejmJeleer) efJeog<eer (eesveeced) (ieYe&ced) (Devle) DeeYevlejs (DeefeYeeced)

DeOeeHekeesHeosMekeeYeeced (Helveer) (megke=leced) HegCeelcekeced (efyeYeefe&) (DeHeeced) peueeveeced (jmesve) (JeCe)
es (ve) FJe (meecvee) meefvOevee (Fvced) Hejcewee&ced (efeew) MeesYeeew (peveeved) GlHeeoeved (DeHmeg) eeCes<eg
(jepee) ekeeMeceeve94
1113
am
aj.
org
DevJee-ns eeseif eved! eLee mejmJeleer Helveer mJeHelegeexveecevlemmegke=leb ieYe efyeYeefe&, eLee Jee JeCees
jepeeefeYeeceHeeb jmesveeHmeg meecvee ve megKesvesvb efeew peveeved eqJejepeles, leLee lJeb YeJes94
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee Oece&Helveer HeeEle Meget<eles, eLee e jepee meeceeefoYeer
jepewee&cegVeeefle, leLewJe efJeeved eesieesHeosMekeb mebmesJe eesieeweexieefmeefcegVeesled94
HeoeLe&-ns eesie kejvesnejs Heg<e! pewmes (mejmJeleer) efJeog<eer (Helveer) er DeHeves Heefle mes (eesveeced)
eesefve kes (Devle) Yeerlej (megke=leced) HegCeHe (ieYe&ced) ieYe& kees (efyeYeefe&) OeejCe kejleer nw Jee pewmes (JeCe)
Gece (jepee) jepee (DeefeYeeced) DeOeeHeke Deewj GHeosMeke kes meeLe (DeHeeced) peueeW kes (jmesve) jme mes
(DeHmeg) eeCeeW ceW (meecvee) cesue kes (ve) meceeve megKe mes (Fvced) Ssee& kees (efeew) ue#ceer kes efuees (peveeved)
eke kejlee ngDee efJejepeceeve neslee nw, Jewmes let nes94
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes Oece&Helveer Heefle keer mesJee kejleer nw Deewj pewmes
jepee meece-oece Deeefo mes jepe kes Ssee& kees ye{elee nw, Jewmes ner efJeeved eesie kes GHeosMeke keer mesJee kej
eesie kes DeeW keer efmeefeeW kees ye{eee kejs94
lespe Fleme Me $eef<e~ Deefeveew osJeles~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
as
lespe HeMetvee: nNefJeefjeqvNeeJeled HeefjegleeN Heemee meejIeb ceOeg~

DeNefeYee ogiOeb efYeN<epeeN mejmJelee megleemegleeYeeceNce=leN meesceNFvog95
the
ary
lespe~ HeNMetveeced~ nNefJe~ FNeqvNeeJeled~ FNeqvNeJeNefoleereqvNeJeled~ HeNefjeglesefle HeNefjeglee~ Heemee~ meeNjIeced~ ceOeg~
DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ ogiOeced~ efYeN<epee~ mejmJelee~ megleeNmegleeYeeNefceefle megleemegleeYeeced~ DeNce=le~ meesce~ Fvog95
HeoeLe&-(lespe) ekeeMe (HeMetveeced) ieJeeoerveeb mekeeMeeled (nefJe) ogiOeeefokeced (FeqveeJeled)

eMemleeefve FeqveeefCe YeJeefvle eeqmceved (Heefjeglee) Heefjle eJeefvle eeHvegJeefvle esve leled (Heemee) ogiOesve
(meejIeced) megmJeeogegkeleced (ceOeg) ceOegjeefoiegCeesHesleced (DeefeYeeced) efJeeeJeeefHeYeeced (ogiOeced) Hee (efYe<epee)
JewekeefJeeeefJeoew (mejmJelee) efJeog<ee eqee (megleemegleeYeeced) efve<Heeefoleeefve<HeeefoleeYeeced (Dece=le)
ce=legOece&jefnle (meesce) Ssee&ced (Fvog) megmvesnegkele95
DevJee-ns ceveg<ee! eeYeeb megleemegleeYeeb efYe<epeeefeYeeb HeMetveeb Heefjeglee Heemee lespe FeqveeJeled
meejIeb ceOeg nefJeo&giOeb mejmJeleece=le meesce FvogMeeslHeeeles, leew eesieefmeeqb eeHvegle95
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ eLee ieesHee ieJeeoerved HeMetved mebj#e ogiOeeefovee mebleg<eefvle,
leLewJe ceveDeeoerevq eeefCe ogeeejeled He=Leked mebj#e eesefieefYejeveefvoleJeefceefle95
1114
epegJexoYee<es
aj.
org
De$e meesceeefoHeoeLe&iegCeJeCe&veeosleoLe&me HetJee&OeeeeLexve men meeflejmleerefle Jeseced
am
HeoeLe&-ns ceveg<ees! efpeve (megleemegleeYeeced) efme Deefme efkees ngS (efYe<epee) Jeweke efJeee kes
peevevesnejs (DeefeYeeced) efJeee ceW Jee oes efJeeved (HeMetveeced) ieJeeefo HeMegDeeW kes mecyevOe mes (Heefjeglee) meye
Deesj mes ee nesves Jeeues (Heemee) otOe mes (lespe) ekeeMeHe (FeqveeJeled) efke efpemeceW Gece Feqve nesles nQ,
Gme (meejIeced) Gece mJeeoegkele (ceOeg) ceOegj (nefJe) Keeves-Heerves eesie (ogiOeced) ogiOeeefo HeoeLe& Deewj
(mejmJelee) efJeog<eer er mes (Dece=le) ce=legOece&jefnle efvele jnves Jeeuee (meesce) Ssee& Deewj (Fvog) Gece
mvesnegkele HeoeLe& GlHeVe efkeee peelee nw, Jes eesieefme kees ee nesles nQ95
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes ieew kes ejeves Jeeues ieesHeeue ueesie ieew Deeefo
HeMegDeeW keer j#ee kejkes otOe Deeefo mes mevleg nesles nQ, Jewmes ner ceve Deeefo FeqveeW kees ogeeej mes He=Leked
mebj#eCe kejkes eesieer ueesieeW kees Deeveefvole nesvee eeefnes95
Fme DeOeee ceW meesce Deeefo HeoeLeeX kes iegCe JeCe&ve kejves mes Fme DeOeee kes DeLe& keer HetJe& DeOeee kes
DeLe& kes meeLe mebieefle peeveveer eeefnes
the
ary
as
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb eeregleHejceefJeog<eeb efJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe

eerceeevevomejmJeleermJeeefcevee efJejefeles megeceeCeegkeles mebmke=leee&Yee<eeYeeb efJeYetef<eles epegJexoYee<es
SkeesveeEJeMeesOeee meceeefceieceled19
aj.
org
Dees3ced
DeLe efJebMeeOeeeejcYe
#e$emesleme epeeHeefle$e&ef<e~ meYesMees osJelee~ efHeoe efJeje[d ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Demeeefolees jepeOece&efJe<eeceen
Deye yeermeJeW DeOeee kee DeejcYe nw, Fmekes Deeefo mes jepeOece& efke<ee kee JeCe&ve kejles nQ
#eN$emeN eesefvejefme #eN$emeN veeefYejefme~ cee lJee efnmeerNvcee cee efnmeer1
#eN$eme~ eesefve~ DeNefmeN~ #eN$eme~ veeefYe~ DeNefmeN~ cee~ lJeeN~ efnNmeerNled~ cee~ ceeN~ efnNmeerN1
the
ary
as
am
HeoeLe&-(#e$eme) jepeme (eesefve) efveefceeced (Deefme) (#e$eme) jepekegueme (veeefYe) veeefYeefjJe

peerJevensleg (Deefme) (cee) efve<esOes (lJee) lJeeb meYeeHeefleced (efnbmeerled) efnbmeeled (cee) (cee) ceeced (efnbmeer)
efnbmee1
DevJee-ns meYesMe! elemlJeb #e$eme eesevf ejefme #e$eme veeefYejefme, lemceeled lJee keesefHe cee efnbmeerled,
lJeb cee cee efnbmeer1
YeeJeeLe&-mJeeceer Ye=lepeveeMe HejmHejcesJeb eefle%eeb keget& jepepevee epeepeveeved epeepevee jepepeveeBMe
meleleb j#eseg, esve meJex<eeb megKeesVeefle meeled1
HeoeLe&-ns meYeeHeles! efpememes let (#e$eme) jepe kee (eesefve) efveefcee (Deefme) nw, (#e$eme)
jepekegue kee (veeefYe) veeefYe kes meceeve peerJeve nsleg (Deefme) nw, Fmemes (lJee) legPekees keesF& Yeer (cee, efnbmeerled)
cele ceejs, let (cee) cegPes (cee, efnbmeer) cele ceejs1
YeeJeeLe&-mJeeceer Deewj Ye=lepeve HejmHej Ssmeer eefle%ee kejW efke jepeHeg<e epeeHeg<eeW Deewj epeeHeg<e
jepeHeg<eeW keer efvejvlej j#ee kejW, efpememes meyekes megKe keer GVeefle nesJes1
efve<emeeosleme epeeHeefle$e&ef<e~ meYesMees osJelee~ Yegefjiegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
efve<emeeo Oe=leJeleesN JeCe HeNmleehmJee~

meeceepeee megeleg~ ce=lees Heeefn efJeNeesled Heeefn2
efve~ meNmeeNoN~ Oe=leJeleN Fefle Oe=leJele~ JeCe~ HeNmleehmeg~ Dee~ meeceepeeNesefleN meecedjepeee~ megelegefjefle
megeleg~ ce=lees~ HeeNefnN~ efJeNeesled~ HeeNefnN2
1116
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-(efve) efveleced (memeeo) meero (Oe=leJele) Oe=leb Jeleb meleb esve (JeCe) GecemJeYeeJe
(Hemleemeg) veeeie=ns<eg (Dee) mecevleeled (meeceepeee) Yetieesues eeJeefe&jepekejCeee (megeleg)
MeesYevekece&e%e (ce=lees) DeuHece=legvee eeCeleeieeled (Heeefn) j#e (efJeeesled) oerHeceeveeiveeeos~ De$e
egleOeeleeseJf e&ed (Heeefn) j#e2
DevJee-ns meYesMe! YeJeeved megelegOe=&leJelees JeCe meved meeceepeee HemleemJee efve<emeeo~ Demceeved
Jeerjeved ce=lees Heeefn efJeeesled Heeefn2
YeeJeeLe&-ees Oece&iegCekece&mJeYeeJees veeeeOeerMe meYesMees YeJesled, me eeJeefe&jepeb keeg epeeMe jef#elegb
Mekeveeself e, veslej2
HeoeLe&-ns meYeeHeefle! DeeHe (megeleg) Gece yegef Deewj kece&egkele (Oe=leJele) mele kee OeejCe
kejvesnejs (JeCe) Gece mJeYeeJeegkele nesles ngS (meeceepeee) Yetieesue ces eeJeeer& jepe kejves kes efuees
(Hemleemeg) veeeIejeW cesb (Dee, efve, <emeeo) efvejvlej efmLele ntefpees leLee nce JeerjeW keer (ce=lees) ce=leg mes
(Heeefn) j#ee keerefpees Deewj (efJeeesled) ekeeMeceeve Deefive Deeefo mes (Heeefn) j#ee keerepf ees2
YeeJeeLe&-pees Oece&egkele iegCe-kece&-mJeYeeJe Jeeuee veeeeOeerMe meYeeHeefle nesJes, mees eeJeeea jepe
Deewj epee keer j#ee kejves kees meceLe& neslee nw, Deve veneR2
as
osJemeslemeeefMJeveeJe=<eer~ meYesMees osJelee~ efvee=oefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
the
ary
osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyee&NngYee Het<Cees nmleeYeeced~ DeNefeveesNYez<epesveN lespemes

yeeJee&NmeeeeNefYe ef<eeeefceN mejmJelewN Yew<epesve JeerNee&eeNVeeeeeeNefYe ef<e_eeNceervmesefvNesCeN yeueee efeNew
eMemesNefYe ef<eeeefce3
DeNefevees~ Yew<epesve~ lespemes~ yeNeNJeNeN&meeesefle yeeJeeN&meee~ DeNefYe~ efmeN_eeNefceN~ mejmJelew~ Yew<epesve~ JeerNee&e~
DeNVeeeeNesleNVeDeeee~ DeNefYe~ efmeN_eeNefceN~ Fvme~ FNefvNesCe~ yeueee~ efeNew~ eMemes~ DeNefYe~ efmeN_eeNefceN3
HeoeLe&-(osJeme) meJe&lees oerHeceeveme (lJee) lJeeced (meefJeleg) mekeueweee&efOeeleg (emeJes)

GlHeeefoles peieefle (Deefevees) mekeueefJeeeJeeHleeesjOeeHekeesHeosMekeees (yeengYeeced) (Het<Ce) HetCe&yeueme
(nmleeYeeced) GlmeenHeg<eeLee&Yeeced (Deefevees) JewekeefJeeeb eeHleeesjOeeHeveew<eefOekeeefjCees (Yew<epesve)
efYe<epeeb Jeweeveeb YeeJesve (lespemes) eeieuYeee (yeeJee&meee) JesoeOeeveee (DeefYe) meJe&le (efmeeeefce)
ceepe&vesve mJeerkejesefce (mejmJelew) megefMeef#eleeew Jeees (Yew<epesve) efYe<epeecees<eOeerveeb YeeJesve (Jeeree&e) Hejeeceee
efJebMeesOeee
1117
the
ary
as
am
aj.
org
(DeVeeeee) Deegb eesieeeeVeeeee (DeefYe) (efmeeeefce) meJe&Lee mJeerkejesecf e (Fvme) Hejcewee&me (FefvesCe)
Oevesve (yeueee) HeglJeee (efeew) megMeesefYeleeew jepeue#cew (eMemes) melkeerlez (DeefYe) (efmeeeefce)3
DevJee-ns MegYeue#eCeeefvJele Heg<e! meefJelegoxJemesejme emeJesefeveesyee&ngYeeb Het<Cees
nmleeYeeceefeveesYew&<epesve lespemes yeeJee&meee lJee jepeepeepeveesnceefYeef<eeeefce Yew<epes ve mejmJelew
Jeeree&eeVeeeeeeefYeef<eeeceervmesefvesCe yeueee efeew eMemesefYeef<eeeefce3
YeeJeeLe&-pevewj$e
peieefle
Oece&kece&ekeeMekejCeee
MegYeiegCekece&mJeYeeJees
pevees
jepeHeeueveeeeefOekee&Je3
HeoeLe&-ns MegYe ue#eCeeW mes egkele Heg<e! (meefJeleg) mekeue Ssee& kes DeefOeelee (osJeme) meye Deesj
mes ekeeMeceeve peieoerej kes (emeJes) GlHeVe efkees ngS peieled ceW (Deefevees) mecHetCe& efJeee ceW JeeHle
DeOeeHeke Deewj GHeosMeke kes (yeengYeeced) yeue Deewj Hejeece mes (Het<Ce) HetCe& yeue Jeeues JeeegJeled Jee&ceeve
Heg<e kes (nmleeYeeced) Glmeen Deewj Heg<eeLe& mes (Deefevees) Jeweke efJeee ceW JeeHle He{eves Deewj Dees<eefOe
kejvesnejs kes (Yew<epesve) JewekeHeve mes (lespemes) eieuYelee kes efuees (yeeJee&meee) JesoeW kes He{ves kes efuees
(lJee) legPe kees jepe epeepeve ceQ (DeefYe, ef<eeeefce) DeefYe<eske kejlee ntb (Yew<epesve) Dees<eefOeeeW kes YeeJe mes
(mejmJelew) Des ekeej efMe#ee keer ngF& JeeCeer (Jeeree&e) Hejeece Deewj (DeVeeeee) DeVeeefo keer eeefHle kes
efuees (DeefYe, ef<eeeefce) DeefYe<eske kejlee ntb (Fvme) Hejce Ssee& Jeeues kes (FefvesCe) Oeve mes (yeueee)
Heg nesves (efeew) megMeesYeeegkele jepeue#ceer Deewj (eMemes) HegCe keerefle& kes efuees (DeefYe, ef<eeeefce) DeefYe<eske
kejlee ntB3
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eesie nw efke Fme peieled ceW Oece&egkele keceeX kee ekeeMe kejves kes efuees MegYe
iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe Jeeues peve kees jepe Heeueve kejves kes efuees DeefOekeej osJeW3
keesmeerleme epeeHeefle$e&ef<e~ meYeeHeefleoxJelee~ efvee=oe<eea ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
keesefme keleNceesefmeN kemcew lJeeN keee lJee~ megMueeskeN megceueN melejepeved4
ke~ DeNefmeN~ keNleNce~ DeNefmeN~ kemcew~ lJeeN~ keee~ lJeeN~ megMueesNkesefleN megueeske~ megceuesefleN megceue~
melejepeNefVeefleN melejepeved4
HeoeLe&-(ke) megKemJeHe (Deefme) (kelece) DeefleMeesve megKekeejer (Deefme) (kemcew) megKemJeHe

Hejcesejee (lJee) lJeeced (keee) kees yee osJelee eme Jesocev$eme lemcew (lJee) (megueeske) MegYekeerlex
meleJeeked (megceue) eMemleceueevegele (melejepeved) meleekeeMeke4
1118
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns megueeske megceue melejepeved! emlJeb keesefme keleceesefme lemceeled kemcew lJee keee
lJeenceefYeef<eeeefce4
YeeJeeLe&-De$e HetJe&cev$eeoefYeef<eeeceerleefYemecyeOeles~ e meJex<eeb ceveg<eeCeeb ceOesefleeMebmeveerees
YeJesled, me meYesMelJecens&led4
HeoeLe&-ns (megueeske) Gece keerefle& Deewj mele yeesuevesnejs (megceue) eMemle ceuekeejer keceeX kes
Devegeve kejves Deewj (melejepeved) meleveee kes ekeeMe kejvesnejs! pees let (ke) megKemJeHe (Deefme) nw, Deewj
(kelece) DeeflemegKekeejer (Deefme) nw, Fmemes (kemcew) megKemJeHe Hejcesej kes efuees (lJee) legPekees leLee
(keee) Hejcesej efpemekee osJelee Gme cev$e kes efuees (lJee) legPe kees ceQ DeefYe<eskeegkele kejlee ntb4
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW HetJe& cev$e mes (DeefYe, ef<eeeefce) Fve HeoeW keer DevegJe=efe Deeleer nw~ pees meye
ceveg<eeW kes ceOe ceW DeefleeMebmeveere nesJes, Jen meYeeHeeflelJe kes eesie neslee nw4
efMejes ce Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ meYeeHeefleoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
as
efMejes cesN eere&MeesN cegKebN eflJeef<eN kesMeeMeN Mceete fCe~

jepee ces eeNCeesDeNce=le meNceed e#egefJe&Njed ees$eced5
efMej~ cesN~ eer~ eMe~ cegKeced~ eflJeef<e~ kesMee~ eN~ MceetefCe~ jepee~ cesN~ eeNCe~ DeNce=leced~ meNceeef[efle
meNcedjed~ e#eg~ efJeNjeef[efle efJeNjed~ ees$eced5
the
ary
HeoeLe&-(efMej) Geceeced (ces) cece (eer) eer MeesYee Oeveb e (eMe) melkeerefle&keLeveced (cegKeced)
Deemeced (eflJeef<e) veeeeoereHf leefjJe (kesMee) (e) (MceetefCe) cegKekesMee (jepee) ekeeMeceeve (ces)
(eeCe) eeCeeefoJeeeg (Dece=leced) cejCeOece&jefnleb esleveb yee (meceed) meceked ekeeMeceeveced (e#eg) ves$eced
(efJejed) efJeefJeOeMeeeJeCeegkeleced (ees$eced) eJeCesevf eced5
DevJee-ns ceveg<ee! jepesefYeef<ekeleme ces cece eer efMejes eMees cegKeb eflJeef<e kesMee MceetefCe e
jepee ces eeCeesce=leb meceed e#egefJe&jed ees$eb eemlesJeb eteb peeveerle5
YeeJeeLe&-ees jepesefYeef<ekelemmeeled, me efMejDeeeJeeJeeved MegYekece&meg esjesled5
HeoeLe&-ns ceveg<ees! jepe ceW DeefYe<eske kees eeHle ngS (ces) cesjer (eer) MeesYee Deewj Oeve (efMej)
efMejmLeeveer (eMe) melkeerefle& kee keLeve (cegKeced) cegKemLeeveer (eflJeef<e) veee kes ekeeMe kes meceeve (kesMee)
kesMe (e) Deewj (MceetefCe) oe{er-cetb (jepee) ekeeMeceeve (ces) cesje (eeCe) eeCe Deeefo Jeeeg (Dece=leced)
efJebMeesOeee
1119
aj.
org
cejCeOece&jefnle esleve yee (meceed) Des ekeej ekeeMeceeve (e#eg) ves$e (efJejed) efJeefJeOe MeeeJeCeegkele
(ees$eced) keeve nw, Ssmee legce ueesie peevees5
YeeJeeLe&-pees jepe ceW DeefYeef<ekele jepee nesJes mees efMej Deeefo DeJeeJeeW kees MegYe keceex ceW esefjle
jkeKes5
efpee ce Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ meYeeHeefleoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
efpeNe ces YeNb Jee*d cenesN cevees ceNveg mJeNje[d Yeece~

ceesoe eceesNoe DeN*diegueerNjeefve efceN$eb cesN men6
am
efpeNe~ cesN~ YeNced~ Jeeked~ cen~ ceve~ ceNveg~ mJeNjeef[efle mJeNjed~ Yeece~ ceesoe~ eNceesNoe Fefle eceesNoe~
DeN*diegueer~ Deeefve~ efceN$eced~ cesN~ men6
the
ary
as
HeoeLe&-(efpee) pegnesefle MeyoceVeb Jee eee mee efpee (ces) (Yeced) keueeCekejeVeYeesepf eveer (Jeeked)
Jeefkele eee mee (cen) HetpeJesoMeeyeesOeegkelee (ceve) ceveveelcekecevlekejCeced (ceveg) ogeeejesHeefj
eesOeke=led (mJejed) yegef (Yeece) Yeeefle esve me (ceesoe) n<ee& Glmeene (eceesoe) eke=evevoeesiee
(De*diegueer) kejejCeeJeeJee (Deeefve) efMej Deeoerefve (efce$eced) meKee (ces) (men) menveced6
DevJee-ns ceveg<ee! ces efpee Yeb Jee*d cenes cevees ceveg mJeje[d Yeecees ceesoe eceesoe
De*diegueerjeefve efce$eb e menes ces meneees YeJesled6
YeeJeeLe&-es jepepevee yeeee&efpelesefvelJeOeccee&ejCew HeLeeneje meleJeeees ogs<eg eesOeeefJe<keeje
Deevevovleesveeveevevoevle Heg<eeefLe&ve meJe&megoes yeefuee YeJesegmles meJe&oe megefKeve meg6
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (ces) cesjer (efpee) peerYe (Yeced) keueeCekeejke DeVeeefo kes Yeesie kejvesnejer
(Jeeked) efpememes yeesuee peelee nw, Jen JeeCeer (cen) ye[er Hetpeveere JesoMee kes yeesOe mes egkele (ceve) efJeeej
kejves Jeeuee DevlekejCe (ceveg) ogeeejer ceveg<eeW Hej eesOe kejvesneje (mJejed) mJeeb ekeeMeceeve yegef
(Yeece) efpememes ekeeMe neslee nw (ceesoe) n<e&, Glmeen (eceesoe) eke= Deevevo kes eesie (Degueer)
De*diegeuf eeeb (Deeefve) Deewj Deve meye De (efce$eced) meKee Deewj (men) menve (ces) cesjs meneeke neW6
YeeJeeLe&-pees jepeHeg<e yeeee&, efpelesefvelee Deewj Oecee&ejCe mes HeLe Deenej kejves, mele JeeCeer
yeesueves, ogeW ceW eesOe kee ekeeMe kejvesnejs, Deeveefvole nes DeveeW kees Deeveefvole kejles ngS, Heg<eeLeea, meye kes
efce$e Deewj yeefue nesJeW, Jes meJe&oe megKeer jnW6
yeent Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ jepee osJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
1120
epegJexoYee<es
aj.
org
yeeNnt cesN yeueefceefvNe nmleew cesN kece& JeerNe&ced~ DeeNlcee #eN$ecegjesN cece7
yeeNntFefle yeeNnt~ cesN~ yeueced~ FNefvNeced~ nmleew~ cesN~ kece&~ JeerNe&ced~ DeeNlcee~ #eN$eced~ Gj~ cece7
am
HeoeLe&-(yeent) Yegpeew (ces) cece (yeueced) (Fefveced) Oeveced (nmleew) (ces) (kece&) (Jeere&ced)
Hejeece (Deelcee) mJeecYetpeer&Je (#e$eced) #eleeod j#ekeced (Gj) oeced (cece)7
DevJee-ns ceveg<ee! ces yeueefceefveb yeent ces kece& Jeere nmleew ceceelcee Gjes oeb e #e$ecemleg7
YeeJeeLe&-jepeHeg<ewjelceevlekejCeyeengyeueb efJeOeee megKecegVeseced7
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (ces) cesje (yeueced) yeue Deewj (Fefveced) Oeve (yeent) YegpeeHe (ces) cesje
(kece&) kece& Deewj (Jeere&ced) Hejeece (nmleew) neLe He (cece) cesje (Deelcee) mJemJeHe Deewj (Gj) oe
(#e$eced) Deefle ogKe mes j#ee kejvesneje nes7
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees eesie nw efke Deelcee, DevlekejCe Deewj yeengDeeW kes yeue kees GlHeVe kej megKe
ye{eJeW7
He=erefjleme epeeHeefle$e&ef<e~ meYeeHeefleoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
as
He=ercex jeN^cegojcemeew eerNJeeMeN eesCeer~

TNDejlveer peevegveerN efJeMeesN ceseefve meNJe&le8
the
ary
He=er~ cesN~ jeN^ced~ GNojced~ Demeew~ eerNJee~ eN~ eesCeerNFefleN eesCeer~ TNFlet~ DeNjlveer~ peevegv eerNFefleN
peevegveer~ efJeMe~ cesN~ Deeefve~ meNJe&le8
HeoeLe&-(He=er) He=osMe HeMeeeie~ De$e megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle mees mLeeves meg
(ces) (je^ced) jepeceeveb jepeced (Gojced) (Debmeew) yeengcetues (eerJee) keCeosMee (e) (eesCeer) keefeosMeew
(T) meefkeLeveer (Dejlveer) YegpeceOeeosMeew (peevegveer) Tpeeesce&OeYeeieew (efJeMe) epee (ces) (Deeefve)
DeJeeJee (meJe&le) meJee&Yees efoiYemmeJexYees osMesYees Jee8
DevJee-ns ceveg<ee! ces cece He=er je^cegojcebmeew eerJee eesCeer T Dejlveer peevegveer meJe&leesveeefve
eeeefve ces efJeMe meefvle8
YeeJeeLe&-e mJeosneJeled epee peeveereeled, me SJe jepee meJe&oe Je&les8
efJebMeesOeee
1121
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (ces) cesje (je^ced) jepe (He=er) Heer (Gojced) Hes (Debmeew) mkevOe (eerJee)
keCeosMe (eesCeer) keefeosMe (T) pebIee (Dejlveer) YegpeeDeeW kee ceOeeosMe Deewj (peevegveer) iees[
kee
ceOeeosMe leLee (meJe&le) meye Deesj mes (e) Deewj (Deeefve) De (ces) cesjs (efJeMe) epeepeve nQ8
YeeJeeLe&-pees DeHeves DeeW kes legue epee kees peeves, Jener jepee meJe&oe ye{lee jnlee nw8
veeefYece& Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ meYesMees osJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
am
veeefYecex efeNeb efJeN%eeve HeeNegcexHeefeefleYeN&meled~

DeeNveNvoNveNvoeJeeNC[ew cesN YeieN meewYeeiebN Heme~
peeYeeb HeNeeb Oeceexefmce efJeNefMe jepeeN eefleefle9
veeefYe~ cesN~ efeNeced~ efJeN%eeveNefceefle efJeN%eeveced~ HeeNeg~ cesN~ DeHeefeefleNefjleHeefeefle~ YeNmeled~

DeeNveNvoNveNvoeefJeleevevoveNvoew~ DeeNC[ew~ cesN~ Yeie~ meewYeeieced~ Heme~ peeYeeced~ HeNeeefceefle HeNledYeeced~ Oece&~ DeNefmceN~
efJeNefMe~ jepee~ eefleefle~ eefleefmLeleN FefleN eefleefmLele9
the
ary
as
HeoeLe&-(veeefYe) MejerjceOeosMe (ces) cece (efeeced) (efJe%eeveced) meceied %eeveb efJeefJeOe%eeveb Jee
(Heeeg) iegosefveced (ces) (DeHeefeefle) epeepevekeced (Yemeled) Yeiesefveced (Deevevovevoew) Deevevosve
mebYeesiepeefvelemegKesve vevolemleew (DeeC[ew) DeC[ekeejew Je=<eCeew (ces) (Yeie) Ssee&ced (meewYeeieced) Gecewee&me
YeeJe (Heme) efueced (peeYeeced) (Heeeced) (Oece&) He#eHeelejefnlees veeees Oece& FJe (Deefmce) (efJeefMe)
epeeeeced (jepee) ekeeMeceeve (eefleefle) eeHleeefle9
DevJee-ns ceveg<ee! ces efeeb veeefYeefJe&%eeveb HeeegcexHeefeefleYe&meoeC[eJeevevovevoew ces Yeie Heme
meewYeeieb meewYeeieegkeleb meeosJecenb peeYeeb Heeeb men efJeefMe eefleeflees Oeceex jepeeefmce, emceeeteb
ceovegketuee YeJele9
YeeJeeLe&-emmeJezjw MegYeb kecee&ejsled, me Oecee&lcee meved epeeeeb megeefleeflees jepee meeled9
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (ces) cesjer (efeeced) mcejCe kejvesnejer Je=efe (veeefYe) ceOeeosMe (efJe%eeveced)
efJeMes<e Jee Deveske %eeve (Heeeg) cetuesevf e (ces) cesjer (DeHeefeefle) epeepeveke (Yemeled) eesevf e (DeeC[ew) DeC[s
kes Deekeej kes Je=<eCeeJeeJe (Deevevovevoew) mebYeesie kes megKe mes Deevevokeejke (ces) cesje (Yeie) Ssee&
(Heme) efue Deewj (meewYeeieced) Heg$e-Heew$eeefo egkele nesJes, Fmeer ekeej ceQ (peeYeeced) pee Deewj
(Heeeced) Heieesb kes meeLe (efJeefMe) epee ceW (eefleefle) eeflee kees eeHle (Oece&) He#eHeelejefnle veeeOece& kes
meceeve (jepee) jepee (Deefmce) ntb, efpememes legce ueesie cesjs Devegketue jnes9
1122
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-pees meye DeeW mes MegYe kece& kejlee nw, mees Oecee&lcee neskej epee ceW melkeej kes eesie Gece
eefleefle jepee nesJes9
eleerleme epeeHeefle$e&ef<e~ meYesMees osJelee~ mJejed MekeJejer vo~ OewJele mJej
eefle #eN$es eefle efleeefce jeN^s elees<eg eefle efleeefceN iees<eg~ eles<eg eefle efleeceeNlceved eefle
eeNCes<eg eefle efleeefce Hegs eefleN eeJeeHe=efLeNJees eefle efleeefce eN%es10
eefle~ #eN$es~ eefle~ efleNeNefceN~ jeN^s~ eefle~ Dees<eg~ eefle~ efleNeNefceN~ iees<eg~ eefle~ Des<eg~ eefle~ efleNeNefceN~ Deelceved~
eefle~ eeNCes<eg~ eefle~ efleNeNefceN~ Hegs~ eefle~ eeJeeHe=efLeNJees~ eefle~ efleNeNefceN~ eN%es10
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eefle) eefleefveOeew (#e$es) #eleeod j#ekes #eef$eekegues (eefle) (efleeefce) (je^s) ekeeMeceeves
jepes (eefle) (DeMJes<eg) legjeefo<eg (eefle) (efleeefce) (iees<eg) iees<eg He=efLeJeeefo<eg e (eefle) (Des<eg)
jepeeJeeJes<eg (eefle) (efleeefce) (Deelceved) Deelceefve (eefle) (eeCes<eg) (eefle) (efleeefce) (Hegs) (eefle)
(eeJeeHe=efLeJees)
metee&evJevveeeekeeMeYetcees
(eefle)
(efleeefce)
(e%es)
efJelmesJeemeefJeeeoeveeefoefeeeeeced10
DevJee-efJeefMe eefleeflees jepeenb OecexCe #e$es eefle efleeefce, je^s eefle efleecees<eg eefle efleeefce,
iees<eg eefleefleeces<eg eefle efleeceelceved eefle efleeefce, eeCes<eg eefle efleeefce, Hegs eefle efleeefce, eeJeeHe=efLeJees
eefle efleeefce, e%es eefle efleeefce10
YeeJeeLe&-ees jepee efeeeefees efJenee veeeOecexCe epee eMeeme meJex<eg jepekece&meg eeje#egYet&lJee
ceOemLeee Je=ee meJee& epee HeeueefelJee meleleb efJeeemegefMe#eeJeOe&kees YeJesled, me SJe meJe&Hetpees YeJesled10
HeoeLe&-epeepeveeW ceW eeflee kees eeHle ceQ jepee Oece&egkele JeJenej mes (#e$es) #ee mes j#ee kejvesnejs
#eef$eekegue ceW (eefle) eeflee kees eeHle neslee ntb, (je^s) jepe ceW (eefle, efleeefce) eeflee kees eeHle neslee ntb,
(Dees<eg) Iees[
s Deeefo JeenveeW ceW (eefle) eeflee kees eeHle neslee ntb, (iees<eg) ieew Deewj He=efLeJeer Deeefo HeoeLeeX ceW
(eefle, efleeefce) eefleefle neslee ntb (Des<eg) jepe kes DeeW ceW (eefle) eefleefle neslee ntb, (Deelceved) Deelcee ceW
(eefle, efleeefce) eefleefle neslee ntb, (eeCes<eg) eeCeeW ceW (eefle) eefleefle neslee ntb, (Hegs) Hegef kejves ceW (eefle,
efleeefce) eefleefle neslee ntb, (eeJeeHe=efLeJees) mete&-ev kes meceeve veee-ekeeMe Deewj He=efLeJeer ceW (eefle)
eefleefle neslee (e%es) efJeeveeW keer mesJee mebie Deewj efJeeeoeveeefo efeee ceW (eefle, efleeefce) eefleefle neslee
ntb10
efJebMeesOeee
1123
aj.
org
YeeJeeLe&-pees jepee efee-Deefee kees es[

, veeeOece& mes mecemle epee kee Meemeve, meye jepekeceeX ceW
eejHe DeebKeeW Jeeuee DeLee&led jepe kes iegHle neue kees osves Jeeues otle ner efpemekes ves$e kes meceeve, Jewmee ner
ceOemLe Je=efe mes meye epeeDeeW kee Heeueve kej kejekes efvejvlej efJeee keer efMe#ee kees ye {eJes, Jener meye kee Hetpe
nesJes10
$eee Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ GHeosMekee osJelee~ He*defkeleMvo~ Heece mJej
DeLeesHeosMekeefJe<eeceen
Deye GHeosMeke efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
$eNee osNJee SkeeoMe $eeefNMee megjeOeme~

ye=nNmHeefleHegjesefnlee osNJeme meefJeNleg meNJes~ osNJee osNJewjJevleg cee11
am
$eNee~ oNsJee~ SkeeoMe~ $eNeNefNMee Fefle $eeef$eNMee~ megjeOemeN Fefle megjeOeme~ ye=nNmHeefleHegjesefnleeN FefleN
ye=nNmHeefleHegjesefnlee~ osNJeme~ meNefJeNleg~ meNJes~ osNJee~ osNJew~ DeNJeNvleg~ ceeN11
the
ary
as
HeoeLe&-($eee) $eeeCeeceJeeJeYetlee (osJee) efoJeiegCee (SkeeoMe) SlelmebKeelee ($eeeqbMee)

$eefOekeeeqbMeled (megjeOeme) megg jeOeme mebefmeees esYemles (ye=nmHeefleHegjesefnlee) ye=nmHeefle mete& Hegj
HetJeex efnlees Oe=lees es<eg les (osJeme) ekeeMeceevesejme (meefJeleg) mekeuepeieoglHeeokeme (meJes) Hejcewee&egkeles
esefjleJes peieefle (osJee) efJeebme (osJew) eesleceevew (DeJevleg) j#evleg (cee) ceeced11
DevJee-es $eee osJee ye=nmHeefleHegjesefnlee megjeOeme SkeeoMe $eeeqbMee meefJelegoxJeme meJes Jee&vles,
lewoJx ew meefnleb cee osJee DeJevleg, GVeleb mecHeeoevleg11
YeeJeeLe&-es He=efLeJeHlespeesJeeJeekeeMeegevve#e$eeCeew eeCeeoees oMe JeeeJe SkeeoMees peerJeelcee
eoMe ceemee efJeege%eMewles<eeb efoJeHe=efLeJeeoerveeb HeoeLee&veeb iegCekece&mJeYeeJeesHeosMesve meJee&ved ceveg<eeveglke<e&eefvle,
les meJeexHekeejkee YeJeefvle11
HeoeLe&-pees ($eee) leerve ekeej kes (osJee) efoJeiegCe Jeeues (ye=nmHeefleHegjesefnlee) efpeveceW efke ye[esb
kee Heeueve kejvesneje mete& eLece OeejCe efkeee ngDee nw, (megjeOeme) efpevemes Des ekeej keeeeX keer efmeef
nesleer Jes (SkeeoMe) ieejn ($eeeqbMee) leWleerme efoJeiegCe Jeeues HeoeLe& (meefJeleg) meye peieled keer GlHeefe
kejvesnejs (osJeme) ekeeMeceeve F&ej kes (meJes) Hejcewee&egkele GlHeVe efkees ngS peieled ceW nQ, Gve (osJew)
He=efLeJeeefo leWleerme HeoeLeeX mes meefnle (cee) cegPe kees (osJee) efJeeved ueesie (DeJevleg) j#ee Deewj ye{eee
kejW11
YeeJeeLe&-pees He=efLeJeer, peue, lespe, Jeeeg, DeekeeMe, mete&, ev, ve#e$e es Dee Deewj eeCe, DeHeeve,
Jeeve, Goeve, meceeve, veeie, ketce&, ke=keue, osJeoe, Oeveee leLee ieejnJeeB peerJeelcee, yeejn cenerves, efyepegueer
1124
epegJexoYee<es
aj.
org
Deewj e%e Fve leWleerme efoJeiegCe Jeeues He=efLeJeeefo HeoeLeeX kes iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe kes GHeosMe mes meye ceveg<eeW
keer GVeefle kejles nQ, Jes meJeexHekeejke nesles nQ11
eLecee Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ efJeMJesosJee osJelee~ efvee=led eke=efleMvo~ OewJele mJej
eNLeNcee efNleerewef&Nleereemle=leerewm le=leeree meNlesve meNleb eN%esve eN%ees epegefYe&Ne&pet:ef<eN meeceefYeN

meeceeve=efiYe$e&e~ HegjesvegJeeNkeeeefYe HegjesvegJeeNkeee eeNpeeefYeeeN&pee Je<edkeeNjwJe&<edkeeNje
DeengefleefYeNjengleees cesN keeceeNvlmeceOe&evleg Yet mJeene12
am
eNLeNcee~ efNleerew~ efNleeree~ le=leerew~ le=leeree~ meNlesve~ meNleced~ eN%esve~ eN%e~ epegefYe&NefjefleN epeg efYe~
epet:ef<e~ meeceefYeNefjefleN meeceefYe~ meeceeefve~ $eNefiYeefjle=kedefYe~ $ee~ HegjesNvegJeeNkeeeefYeNefjefle HegjDevegJeeNkeeeefYe~
HegjesNvegJeeNkeeeN Fefle HegjDevegJeeNkeee~ eeNpeeefYe~ eeNpee~ JeN<eNdkeeNjwefjefle Je<edkeeNjw~ JeN<eNdkeeNje Fefle Je<edkeeNje~
DeengefleefYeNefjleengefleefYe~ DeengleeN Fleenglee~ cesN~ keeceeved~ meced~ DeNOeN&eNvleg~ Yet~ mJeene12
the
ary
as
HeoeLe&-(eLecee) Deeefocee He=efLeJeeoeesew JemeJe (efleerew) SkeeoMeeeCeeew w (efleeree)

e (le=leerew) eoMeceemew (le=leeree) (melesve) keejCesve (meleced) (e%esve) efMeuHeefeeee (e%e)
(epegefYe&) (epetbef<e) (meeceefYe) (meeceeefve) ($eefiYe) ($ee) (HegjesvegJeekeeeefYe) DeLeJe&JesoekejCew
(HegjesvegJeekeee) (eepeeefYe) e%emecyevOeefeeeefYe (eepee) (Je<edkeejw) Gecekece&efYe (Je<edkeeje)
(DeengefleefYe) (Deenglee) (ces) cece (keeceeved) Fe (meced) meceieLex (DeOe&evleg) (Yet) Demeeb Yetceew
(mJeene) meleefeeee12
DevJee-ns efJeeme! eLee eLecee efleerewef&leereemle=leerewmle=leeree melesve meleb e%esve e%ees
epegefYe&e&pegef<e meeceefYe meeceeve=efiYe$e&e HegjesvegJeekeeeefYe HegjesvegJeekeee eepeeefYeee&pee Je<edkeejwJe&<edkeeje
DeengefleefYejenglee mJeenwles meJex Yetcex keeceevlmeceOe&evleg leLee ceeb YeJevlees yeesOeevleg12
YeeJeeLe&-DeOeeHekeesHeosMekee HetJe JesoeveOeeHe He=efLeJeeefoHeoeLe&efJeee meb%eeHe keejCekeee&mecyevOesve
leodiegCeeved mee#eeled keejefelJee nmleefeeee meJee&ved peveeved kegMeueeved mecHeeoeseg12
HeoeLe&-ns efJeeved ueesiees! (eLecee) Deeefo ceW kens He=efLeJeeefo Dee Jemeg (efleerew) otmejs ieejn
eeCe Deeefo eW kes meeLe (efleeree) otmejs ieejn (le=leerew) leermejs cenerveeW kes meeLe (le=leeree) leermejs
cenerves (melesve) veeMejefnle keejCe kes meefnle (meleced) efvelekeejCe (e%esve) efMeuHeefJeeeHe efeee kes meeLe
(e%e) efMeuHeefeee Deeefo kece& (epegefYe&) epegJexoeskele efeeeDeeW mes egkele (epetbef<e) epegJexoeskele efeee
(meeceefYe) meeceJesoeskele efJeee kes meeLe (meeceeefve) meeceJesomLe efeee Deeefo ($eefiYe) $eiJesomLe efJeee
efJebMeesOeee
1125
aj.
org
efeeeDeeW kes meeLe ($ee) $eiJesomLe JeJenej (HegjesvegJeekeeeefYe) DeLeJe&Jesoeskele ekejCeeW kes meeLe
(HegjesvegJeekeee) DeLeJe&JesomLe JeJenej (eepeeefYe) e%e kes mecyevOe ceW pees efeee nw, Gve kes meeLe
(eepee) e%eefeee (Je<edkeejw) Gece keceeX kes meeLe (Je<edkeeje) Gece efeee (DeengefleefYe) nesce
efeeeDeeW kes meeLe (Deenglee) Deengefleeeb (mJeene) mele efeeeDeeW kes meeLe es meye (Yet) Yetefce ceW (ces) cesjer
(keeceeved) FeDeeW kees (meceOe&evleg) Des ekeej efme kejW, Jewmes cegPe kees DeeHe ueesie yeesOe kejeDees12
YeeJeeLe&-DeOeeHeke Deewj GHeosMeke eLece JesoeW kees He{e, He=efLeJeeefo HeoeLe& efJeeeDeeW kees pevee,
keee&-keejCe kes mecyevOe mes Gvekes iegCeeW kees mee#eeled kejekes, nmleefeee mes meye ceveg<eeW kees kegMeue Des
ekeej efkeee kejW12
ueesceeveerleme epeeHeefle$e&ef<e~ DeOeeHekeesHeosMekeew osJeles~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
am
ueesceeefveN eeefleNce&ceN lJe*d ceNDeeveefleNjeieefle~

ceeN:meb ceNGHeveefleNJe&mJeefmLe ceNppee ceNDeeveefle13
as
ueesceeefve~ eeefleNefjefleN eeefle~ cece~ lJeked~ cesN~ DeeveefleNefjleeveefle~ DeeieefleNefjleeieefle~ ceeN:meced~ cesN~
GHeveefleNefjlegHeveefle~ Jemeg~ DeefmLe~ ceNppee~ cesN~ DeeveefleNefjleeveefle13
the
ary
HeoeLe&-(ueesceeefve) jesceeefCe (eeefle) eelevles eee mee (cece) (lJeked) (ces) (Deeveefle) Deeveceefvle
eee mee (Deeieefle) Deeieceveced (ceebmeced) (ces) (GHeveefle) GHeveceefvle eee mee (Jemeg) Jeced (DeefmLe)
(ceppee) (ces) (Deeveefle) mecevleeled veceveced13
DevJee-ns DeOeeHekeesHeosMekee! eLee cece ueesceeefve eeeflecex lJeieeveefleceemeceeieeflecex
JemetHeveeflecexefmLe ceppee eeveefle meeled leLee eteb eeleOJeced13
YeeJeeLe&-DeOeeHekeesHeosMekewjsJeb eeefleleJeb ele megefMe#eee egkelee meJex Heg<ee meJee& keveeMe
megvojemJeYeeJee {yeuee Oeeefce&kee efJeeeegkelee megefjefle13
HeoeLe&-ns DeOeeHeke Deewj GHeosMeke ueesiees! pewmes (cece) cesjs (ueesceeefve) jesce Jee (eeefle) efpememes
eelve kejles nQ Jee (ces) cesjer (lJeked) lJeee (Deeveefle) Jee efpememes meye Deesj mes vece nesles nQ, (ceebmemed) ceebme
Jee (Deeieefle) Deeieceve leLee (ces) cesje (Jemeg) Je (GHeveefle) Jee efpememes vece nesles nQ (ces) cesjs (DeefmLe)
ne[ Deewj (ceppee) ne[e kes yeere kee HeoeLe& (Deeveefle) Jee Des ekeej veceve neslee nes, Jewmes legce ueesie
eelve efkeee kejes13
1126
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-DeOeeHeke, GHeosMeke ueesieeW kees Fme ekeej eelve kejvee eeefnes efke efpememes megefMe#eeegkele
meye Heg<e Deewj meye kevee megvoj De Deewj mJeYeeJe Jeeues {, yeueegkele, Oeeefce&ke efJeeeDeeW mes egkele
nesJeW13
eefoleme epeeHeefle$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
efHej Gmeer efke<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
esJee osJeNns[vebN osJeemeMeke=cee JeNeced~

DeNefiveceeN& lemceeNosvemeesN efJeeevceg_eNlJenme14
am
eled~ osNJeeN~ osNJeNns[veNefceefle osJeNns[veced~ osJeeme~ eNke=ce~ JeNeced~ DeNefe~ ceeN~ lemceeled~ Sveme~ efJeeeled~
ceg_eNleg~ Denme14
the
ary
as
HeoeLe&-(eled) es (osJee) DeOeeHekeesHeosMekee efJeebme (osJens[veced) osJeeveeb ns[veceveeojced

(osJeeme) efJeebme (eke=ce) kegee&ce~ De$e mebefnleeeeced [Dee06.3.114] Fefle oerIe&~ (Jeeced) (Deefive)
DeefiveefjJe meJee&meg efJeeemeg osoerHeceevees efJeeved (cee) ceeced (lemceeled) (Sveme) DeHejeOeeled (efJeeeled) meceeeled
(cegeleg) He=Leked kejesleg (Debnme) ogeod Jemeveeled14
DevJee-ns efJeved! eled Jeeb osJee Deves osJeemeMe HejmHejb osJens[veb eke=ce, lemceeod
efJeeeosvemeeWnmeMeeefivecee& cegeleg14
YeeJeeLe&-eefo keoeefeokemceeod Yeevlee kemeeefHe efJeog<eesveeojb keefMeled kegee&led, leefn& leowJe #eceeb
keejesled~ eLeeefive meJex<eg eefJe meved meJee&ved mJemJeHemLeeved kejeself e, leLee efJeog<ee meleesHeosMesveemeleeeejeod
efJeeespe meleeeejs eJele& meJex Oeeefce&kee keeee&14
HeoeLe&-ns efJeeved! (eled) pees (Jeeced) nce (osJee) DeOeeHeke Deewj GHeosMeke, efJeeved leLee Deve
(osJeeme) efJeeved ueesie HejmHej (osJens[veced) efJeeveeW kee Deveeoj (eke=ce) kejW, (lemceeled) Gme (efJeeeled)
mecemle (Sveme) DeHejeOe Deewj (Debnme) og Jemeve mes (Deefive) HeeJeke kes meceeve meye efJeeeDeeW ceW
ekeeMeceeve DeeHe (cee) cegPekees (cegeleg) He=Leked kejes14
YeeJeeLe&-pees keYeer Dekemceeled Yeeefvle mes efkemeer efJeeved kee Deveeoj keesF& kejs lees Gmeer mecee #ecee
kejeJes~ pewmes Deefive meye HeoeLeeX ceW eefJe ngDee meye kees DeHeves mJeHe ceW efmLej kejlee nw, Jewmes efJeeved kees
eeefnes efke mele kes GHeosMe mes DemeleeejCe mes He=Leked Deewj meleeeej ceW eJe=e kejkes meye kees Oeeefce&k e
kejW14
eoerleme epeeHeefle$e&ef<e~ JeeegoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
efJebMeesOeee
1127
aj.
org
eefoN efoJeeN eefoN vekeleNcesvee:efme eke=cee JeNeced~

JeeNegceeN& lemceeNosvemeesN efJeeevceg_eNlJenme15
eefo~ efoJee~ eefo~ vekeleced~ Svee:efme~ eNke=ce~ JeNeced~ JeeNeg~ ceeN~ lemceeled~ Sveme~ efJeeeled~ ceg_eNleg~
Denme15
as
am
HeoeLe&-(eefo) (efoJee) efoJemes (eefo) (vekeleced) je$eew (Sveebefme) DeHejeOeeved (eke=ce) De$e HetJe&Jeod
oerIe&~ (Jeeced) (Jeeeg) JeeegefjJe Jee&ceeve DeeHle (cee) ceeced (lemceeled) (Sveme) (efJeeeled) (cegeleg)
(Debnme)15
DevJee-ns efJeved! eefo efoJee eefo vekelecesveebefme Jeeb eke=ce, lemceeod efJeeeosvemeeWnmeMe cee
Jeeegceg&eleg15
YeeJeeLe&-eonesje$es De%eeveeled HeeHeb kegeg&mlemceeoefHe HeeHeeled meJee&ved efMe<eeved efMe#ekee He=Leked
kegJe&vleg15
HeoeLe&-ns efJeved! (eefo) pees (efoJee) efoJeme ceW (eefo) pees (vekeleced) jeef$e cesb (Sveebefme) De%eele
DeHejeOeeW kees (Jeeced) nce ueesie (eke=ce) kejW, (lemceeled) Gme (efJeeeled) mecee (Sveme) DeHejeOe Deewj
(Debnme) og Jemeve mes (cee) cegPes (Jeeeg) Jeeeg kes meceeve Jee&ceeve DeeHle (cegeleg) He=Leked kejs15
YeeJeeLe&-pees efoJeme Deewj jeef$e ceW De%eeve mes HeeHe kejW, Gme HeeHe mes Yeer meye efMe<eeW kees efMe#eke ueesie
He=Leked efkeee kejW15
the
ary
eoerleme epeeHeefle$e&ef<e~ meteex osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
eefoN peeeNod eefoN mJeHveNSvee:efme eke=cee JeNeced~

meteex ceeN lemceeNosvemeesN efJeeevceg_eNlJenme16
eefo~ peeeled~ eefo~ mJeHves~ Svee:efme~ eNke=ce~ JeNeced~ mete&~ ceeN~ lemceeled~ Sveme~ efJeeeled~ ceg_eNleg~
Denme16
HeoeLe&-(eefo) (peeeled) peeiejCes (eefo) (mJeHves) efveeeeced (Sveebefme) (eke=ce) De$eeefHe HetJe&Jeod
oerIe& (Jeeced) (mete&) meefJele=Jee&ceeve (cee) ceeced (lemceeled) (Sveme) (efJeeeled) (cegeleg)
(Debnme)16
1128
epegJexoYee<es
aj.
org
DevJee-ns efJeved! eefo peeeled eefo mJeHve Sveebefme Jeeb eke=ce, lemceeod efJeeeosvemeeWnmeMe mete&
FJe YeJeeved cee cegeleg16
YeeJeeLe&-eeb keeefeled ogMeseb pevee kegeg&efJe&ebmemlemeemleeved meJee&ved meees efveJeejeseg16
HeoeLe&-ns efJeved! (eefo) pees (peeeled) peeeled DeJemLee Deewj (eefo) pees (mJeHves) mJeHveeJemLee ceW
(Sveebefme) DeHejeOeeW kees (Jeeced) nce (eke=ce) kejW, (lemceeled) Gme (efJeeeled) mecee (Sveme) HeeHe Deewj
(Debnme) eceeo mes (mete&) mete& kes meceeve Jee&ceeve DeeHe (cee) cegPekees (cegeleg) He=Leked kejW16
YeeJeeLe&-efpeme efkemeer og ese kees ceveg<e ueesie kejW, efJeeved ueesie Gme ese mes Gve meye kees MeerIe
efveJe=e kejW16
eefoleme epeeHeefle$e&ef<e~ efueeskelee osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
eod eecesN eojCesN elmeNYeeeebN eefoefvNes~

ets eoexN eosveMeke=cee JeNeb eoskeNmeeefOeN Oece&e fCeN lemeeJeNepeveceefme17
as
eled~ eeces~ eled~ DejCes~ eled~ meNYeeeeced~ eled~ FNefvNes~ eled~ Mets~ eled~ Deex~ eled~ Sve~ eNke=ce~ JeNeced~
eled~ Skeme~ DeefOe~ Oece&efCe~ leme~ DeNJeNepeveNefceleJeNepeveced~ DeNefmeN17
the
ary
HeoeLe&-(eled) (eeces) (eled) (DejCes) peues (eled) (meYeeeeced) (eled) (Fefves) ceveefme (eled)
(Mets) (eled) (Deex) mJeeefceefve JewMes Jee (eled) (Sve) (eke=ce) kegceex Jee keefj<eece (Jeeced) (eled)
(Skeme) (DeefOe) (Oece&efCe) (leme) (DeJeepeveced) otjerkejCemeeOeveced (Deefme)17
DevJee-ns efJeved! Jeeb eod eeces eojCes elmeYeeeeb eefoefves ets eoex eoskemeeefOe Oecce&efCe
eosveMeke=ce, leme meJe&me lJeceJeepeveceefme, lemceevceneMeeesefme17
YeeJeeLe&-ceveg<ew keoeefeled keJeeefHe HeeHeeejCeb vewJe kee&Jeced, eefo keLebefeled efeesle leefn& lelmeJe
mJekeggcyeefJelmeefVeOeew jepemeYeeeeb e meleb Jeeeced~ esOeeHekeesHeosMekee mJeeb Oeeefce&kee YetlJeeveeved
mecHeeoeefvle, lesYeesefOeke kees Yet<eke Hej17
HeoeLe&-ns efJeved! (Jeeced) nce ueesie (eled) pees (eeces) ieebJe ceW (eled) pees (DejCes) peue ceW
(eled) pees (meYeeeeced) meYee ceW (eled) pees (Fefves) ceve ceW (eled) pees (Mets) Met ceW (eled) pees (Dees&)
mJeeceer Jee JewMe ceW (eled) pees (Skeme) Ske kes (DeefOe) THej (Oece&efCe) Oece& ceW leLee (eled) pees Deewj
(Sve) DeHejeOe (eke=ce) kejles nQ Jee kejves Jeeues nQ (leme) Gme meyekee DeeHe (DeJeepeveced) g[eves kes
meeOeve nQ, Fmemes ceneMee (Deefme) nQ17
efJebMeesOeee
1129
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke keYeer keneR HeeHeeejCe ve kejW, pees keLebefeled kejles yeve He[s lees Gme
meye kees DeHeves keggcye Deewj efJeeved kes meceeves Deewj jepemeYee ceW melelee mes kenW~ pees He{eves Deewj GHeosMe
kejvesnejs mJeeb Oeeefce&ke neskej Deve meye kees Oecee&ejCe ceW egkele kejles nQ, Gvemes DeefOeke ceveg<eeW kees megYetef<ele
kejvesneje otmeje keewve nw17
eefoleme epeeHeefle$e&ef<e~ JeCees osJelee~ YegefjieleefMvo~ ieevOeej mJej
am
eoeHeesDeNIvee FefleN JeNCesefleN MeHeecensN lelees JeCe vees cege~

DeJeYe=Le efveegcHegCe efveesNjefme efveegcHegCe~
DeJe osNJewoxNJeke=leNcesveeseN#eJeN celezNce&le&ke=leb HegNjeJCees osJe efj<emHeeefn18
eled~ DeeHe~ DeNIvee~ Fefle~ JeCe~ Fefle~ MeHeecens~ lele~ JeNNCeN~ veN~ ceg_eN~ DeJeYe=LesleJeYe=Le~
efveNefeNcHegCesefle efveegcHegCe~ efveNesNefjefle efveesN~ DeNefmeN~ efveNefeNcHegCe Fefle efveegcHegCe~ DeJe~ osNJew~ osNJeke=leNefceefle
osNJeke=leced~ Sve~ DeNeNef#eN~ DeJe~ celez~ cele&ke=leNefceefleN cele&ke=leced~ HegNjeJCeN Fefle HegNjeJCe~ osNJeN~ efj<e~
HeeNefnN18
the
ary
as
HeoeLe&-(eled) ee (DeeHe) eeCee (DeIvee) nvlegceeesiee ieeJe (Fefle) (JeCe) meJeexlke=

(Fefle) Devesve ekeejsCe (MeHeecens) GHeeueYeecens (lele) lemceeoefJeeeefokeuesMeeoOecee&ejCee (JeCe)
JejeeHeke (ve) Demceeved (cege) He=Leked keg (DeJeYe=Le) efJeeeJelemveeleke (efveegcHegCe) cevoieeefceved~ De$e egHe
cevoeeeb ieleeefJelemceeoewCeeefoke GCeved eleees cegceeieceMe (efvees) efveefMeleevevoeo (Deefme) (efveegcHegCe)
efveefMeleevevoegkele (DeJe) (osJew) efJeef (osJeke=leced) osJewjeeefjleced (Sve) HeeHeced (Deeef#e) veeMeeefme
(DeJe) (celez) DeefJeefce&veg<ew (cele&ke=leced) celezjeeefjleced (HegjeJCe) yengogKeeoeled (osJe)
efoJeyeesOeeo (efj<e) efnbmeveeled (Heeefn)18
DevJee-ns JeCe osJe! elemlJeb eoeHeesIvee Fefle JeCeself e Jeeb MeHeecens lelees vees cege~ ns DeJeYe=Le
efveegcHegCe! lJeb efveesefve&egcHegCeesmeerelf e HegjeJCees efj<emHeeefn, esJeke=lecesveesefmle leod osJewjJeeeef# e,
evcele&ke=lecesveesefmle levcelez meneJeeeef#e18
YeeJeeLe&-DeOeeHekeesHeosMekew efMe<ee F&Mee meleJeeefove mecHeeoveeree eoslew eeled HeeHeelcekeb leeled
keoeefeled kesveefeled vees Devegseced18
HeoeLe&-ns (JeCe) Gece eeefHle kejeves Deewj (osJe) efoJe yeesOe kee osvesneje let (eled) pees (DeeHe)
eeCe (DeIvee) ceejves kees Deeesie ieewJeW (Fefle) Fme ekeej mes Jee ns (JeCe) meJeexlke=! (Fefle) Fme ekeej
1130
epegJexoYee<es
aj.
org
mes nce ueesie (MeHeecens) Gueenvee osles nQ, (lele) Gme DeefJeeeefo keuesMe Deewj DeOecee&ejCe mes (ve) nce kees
(cege) Deueie kej~ ns (DeJeYe=Le) yeeee& Deewj efJeee mes efve<Ceele (efveegcHegCe) cevo ieceve kejvesnejs! let
(efvees) efveefMele Deevevo kee osvesneje Deewj (efveegcHegCe) efveefMele Deevevoegkele (Deefme) nw, Fme nsleg mes
(HegjeJCe) yeng ogKe osvesnejer (efj<e) efnbmee mes (Heeefn) j#ee kej, (osJeke=leced) pees efJeeveeW kee efkeee
(Sve) DeHejeOe nw, Gmekees (osJew) efJeeveeW kes meeLe (DeJeeeef#e) veeMe kejlee nw, pees (cele&ke=leced) ceveg<eeW
kee efkeee DeHejeOe nw, Gmekees (celez) ceveg<eeW kes meeLe mes (DeJe) g[e oslee nw18
YeeJeeLe&-DeOeeHeke Deewj GHeosMeke ceveg<eeW kees efMe<epeve Ssmes meleJeeoer efme kejves eeefneW efke pees
Fve kees keneR MeHeLe kejvee ve He[s~ pees-pees ceveg<eeW kees es kece& kee DeeejCe kejvee nes, Jen-Jen meyekees
DeeejCe kejvee eeefnes Deewj pees DeOece&He nes, Jen efkemeer kees keYeer ve kejvee eeefnes18
am
meceg Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ DeeHees osJelee~ efvee=oeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
meNcegs lesN oeceNHmJehvle meb lJee efJeMeNvlJees<eOeerNleeHe~ megefceNef$eNee veNDeeHeNDees<eOee mevleg

ogefce&ef$eNeemlemcew mevleg eeshmceeved sefN eb e JeNeb efN<ce19
as
meNcegs~ lesN~ oeced~ DeNefHmJeleNHmeg~ DeNvleefjleNvle~ meced~ lJeeN~ efJeNMeNvleg~ Dees<eOeer~ GNle~ DeeHe~ megefceNef$eNee Fefle
megefceef$eNee~ veN~ DeeHe~ Dees<eOee~ meNvleg~ ogefce&Nef$eNee Fefle ogefceef$eNee~ lemcew~ meNvleg~ e~ DeNmceeved~ sef~ eced~ eN~
JeNeced~ efN<ce19
the
ary
HeoeLe&-(mecegs) Devleefj#es (les) leJe (oeced) Deelceyeueb peerJevenslegmLeeveced (DeHmeg) eeCes<eg (Devle)
DevlekejCeced (meced) meceieLex (lJee) (efJeMevleg) (Dees<eOeer) Dees<eOe (Gle) (DeeHe) eeCee (megefceef$eee)
megefce$ee FJe (ve) DemceYeced (DeeHe) eeCee peueeefve Jee (Dees<eOee) meesceeJeeee (mevleg) (ogefce&ef$eee)
ogefce&$ee Me$eJe FJe (lemcew) (mevleg) (e) (Demceeved) (sef) (eced) (e) (Jeeced) (ef<ce)
Deeerleeece19
DevJee-ns efMe<e! les oeb mecegs DeHmJevlejmleg, lJeew<eOeer mebefJeMevletleeHe mebefJeMevleg, elees ve DeeHe
Dees<eOeeMe megefceef$eee mevleg, eesmceeved sef eb Jeeb ef<cemlemcew ogefce&ef$eee mevleg19
YeeJeeLe&-DeOeeHekewjsJeb efekeeref<e&leJeb esve efMe#eCeeree ceveg<ee meeJekeeMee eeCeew<eOeereJf eeeJeseej mee
meg~ Dees<eOee DeeHe eeCeeMe meceked meseJf elee efce$eJeled efJeog<e HeeueesegjefJeog<eMe Me$egJeled Heer[esegmles<eeb
mesJeveb les<eeb leeieMeeJeMeb kee&Je19
efJebMeesOeee
1131
am
aj.
org
HeoeLe&-ns efMe<e! (les) lesje (oeced) oe (mecegs) DeekeeMemLe (DeHmeg) eeCeeW kes (Devle) yeere
ceW nes (lJee) legPe kees (Dees<eOeer) Dees<eefOeeeb (meced, efJeMevleg) Des ekeej eeHle neW (Gle) Deewj (DeeHe)
eeCe Jee peue Des ekeej eefJe neW, efpememes (ve) nceejs efuees (DeeHe) peue Deewj (Dees<eOee) Dees<eefOe
(megefceef$eee) Gece efce$e kes meceeve megKeoeeke (mevleg) nesb, (e) pees (Demceeved) nceeje (sef) s<e kejs
(eced, e) Deewj efpemekee (Jeeced) nce (ef<ce) s<e kejW, (lemcew) Gmekes efuees es meye (ogefce&ef$eee) Me$egDeeW
kes meceeve (mevleg) nesJeW19
YeeJeeLe&-DeOeeHeke ueesieeW kees Fme ekeej kejves keer Fe kejvee eeefnes efke efpememes efMe#ee kejves
eesie ceveg<e DeJekeeMemeefnle eeCe leLee Dees<eefOeeeW keer efJeee kes peevevesnejs MeerIe neW~ Dees<eefOe, peue Deewj eeCe
Des ekeej mesJee efkees ngS efce$e kes meceeve efJeeveeW keer Heeuevee kejW Deewj DeefJeeved ueesieeW kees Me$eg kes meceeve
Heer[
e osJeW, Gvekee mesJeve Deewj Gvekee leeie DeJeMe kejW19
gHeoeefoJesleme epeeHeefle$e&ef<e~ DeeHees osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
as
gHeNoeefoJe cegcegeeNve efmJeNVe mveeNlees ceueeefoJe~

Hetleb HeNefJe$esCesNJeepeNceeHe MegvOevleg cewveme20
gHeNoeefoNJesefle gHeNoeledFJe~ cegcegeeNve~ efmJeNVe~ mveeNle~ ceueeefoNJesefleN ceueeledFJe~ Hetleced~ HeNefJe$esCesNJesefle

HeNefJe$esCeFJe~ Deepeced~ DeeHe~ MegvOeNvleg~ ceeN~ Sveme20
the
ary
HeoeLe&-(gHeoeefoJe) Je=#eeled HeueeefoJeled (cegcegeeve) He=LeiYetle (efmJeVe) mJesoegkele (mveele)

ke=lemveeve (ceueeefoJe) eLee ceefueveleeee (Hetleced) (HeefJe$esCesJe) eLee MegefkejsCe (Deepeced) Ie=leced (DeeHe)
eeCee peueeveerJe efJeebme (MegvOevleg) HeefJe$eevleg (cee) ceeced (Sveme) ogeeejeled20
DevJee-ns DeeHees YeJevle! gHeoeefoJe cegcegeeve efmJeVe mveelees ceueeefoJe HeefJe$esCesJe Hetleceepeb YeJeefle,
cewveme MegvOevleg20
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ DeOeeHekeesHeosMekewefjlLeb meJex megefMeef#elee keeee&, esve les
HeefJe$eelceejesieMejerj-Oece&egkelekecee&Ce meg20
HeoeLe&-ns (DeeHe) eeCe Jee peueeW kes meceeve efvece&ue efJeeved ueesiees! DeeHe (gHeoeefoJe, cegceeeve)
Je=#e mes pewmes Heue, jme, Heg<He, Heee Deeefo Deueie nesles Jee pewmes (efmJeVe) mJesoegkele ceveg<e (mveele) mveeve
kejkes (ceueeefoJe) ceue mes tlee nw, Jewmes Jee (HeefJe$esCesJe) pewmes HeefJe$e kejves Jeeues HeoeLe& mes (Hetleced) Meg
(Deepeced) Ie=le neslee nw, Jewmes (cee) cegPe kees (Sveme) DeHejeOe mes He=Leked kejkes (MegvOevleg) Meg kejW20
1132
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ DeOeeHeke GHeosMeke ueesieeW kees eesie nw efke Fme ekeej meye
kees Deer efMe#ee mes egkele kejW, efpememes Jes Meg Deelcee, veerjesie Mejerj Deewj Oece&egkele kece& kejves Jeeues
neW20
Geefceleme emkeCJe $eef<e~ meteex osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe eke=leefJe<ees GHeemeveeefJe<eeceen
Deye eke=le efJe<ee ceW GHeemevee efJe<ee kene nw
GNeb lecemeNmHeefj mJeh HeMevleN Gejced~

osNJeb osJeN$ee mete&NceievceN peesefleeNceced21
am
Gled~ JeNeced~ leceme~ Heefj~ mJeh~ HeMevle~ Gejefcelegledlejced~ osNJeced~ osNJeN$esefle osJeN$ee~ mete&ced~ Deievce~
peesefle~ GNeNceefcelegledleNceced21
the
ary
as
HeoeLe&-(Gled) (Jeeced) (leceme) DevOekeejeled (Heefj) meJe&le (mJe) megKeHeced (HeMevle)

(Gejced) meJexYe met#celJeeogejced (osJeced) efoJemegKeeoced (osJe$ee) efoJeiegCes<eg osJes<eg (mete&ced) meefJeleejb
ejeejelceeveb Hejcesejb Jee (Deievce) eeHvegeece (peesefle) mJeekeeMemJeHeced (Gececed) meJeexlke=ced21
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb leceme Hejb peeself e mete Heefj HeMevle mevlees osJe$ee osJeb
mJeejcegeceb peeself e mJeekeeMeb Hejcesejcegoievce, leLewJe eteceHesveb eeHvegle21
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ e mete&Jeled mJeekeeMe meJee&lceveeb ekeeMekees ceneosJees
peieoerejesefmle, lecesJe meJex ceveg<ee GHeemeerjved21
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Jeeced) nce ueesie (leceme) DevOekeej mes Hejs (peesefle) ekeeMemJeHe
(mete&ced) mete&ueeske Jee ejeej kes Deelcee Hejcesej kees (Heefj) meye Deesj mes (HeMevle) osKeles ngS (osJe$ee)
efoJeiegCe Jeeues osJeeW ceW (osJeced) Gece megKe kes osves Jeeues (mJe) megKemJeHe (Gejced) meyemes met#ce
(Gececed) Glke= mJeekeeMemJeHe Hejcesej kees (Goievce) Gecelee mes eeHle neW, Jewmes ner legce ueesie Yeer Fmekees
eeHle nesDees21
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees mete& kes meceeve mJeekeeMe meye DeelceeDeeW kee
ekeeMeke ceneosJe peieoerej nw, Gmeer keer meye ceveg<e GHeemevee kejW21
DeHe Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ He*defkeleMvo~ Heece mJej
HegvejOeeHekeesosMekeefJe<eeceen
efHej DeOeeHeke Deewj GHeosMeke efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNHeesDeNeevJeeeefj<eN jmesveN meceme=#ceefn~
efJebMeesOeee
1133
aj.
org
HeemJeeiveNDeeiecebN leb ceeN meme=peN Jee&mee eNpeee eN Oevesve e22
DeNHe~ DeNe~ Deveg~ DeNeeNefj<eNced~ jmesve~ meced~ DeNme=#ceNefnN~ HeemJeeved~ DeNivesN~ Dee~ DeNieNceNced~ leced~ ceeN~ meced~
me=peN~ Jee&mee~ eNpeesefle eNpeee~ eN~ Oevesve~ eN22
as
am
HeoeLe&-(DeHe) peueeefve (Dee) Deefmceved efoves (Deveg) (Deeeefj<eced) ejseced (jmesve) ceOegjeefovee
(meced) (Deme=#ceefn) mebme=pesce, JelesveelcevesHeoced (HeemJeeved) eMemlepeueefJeeeegkele (Deives) DeefiveefjJe efJeved
(Dee) (Deiececed) eeHvegeeced (leced) (cee) ceeced (meced) (me=pe) mebeespee (Jee&mee) meeesHeeJesoeOeevesve
(epeee) megmevleevew (e) (Oevesve) (e)22
DevJee-ns Deives! e HeemJeevenb lJeeceeiececee jmesve meneHeesvJeeeefj<eced, leb cee Jee&mee epeee e
Oevesve e mebme=pe, ele Fcesnb e meJex Jeeb megKeee meceme=#ceefn22
YeeJeeLe&-eefo efJeebmeesOeeHeveesHeosMeeYeeceveeved efJeog<e kegeg&mleefn& lesefHe elenceefOekeefJeee
meg22
HeoeLe&-ns (Deives) Deefive kes meceeve efJeeved! pees (HeemJeeved) eMebefmele peue keer efJeee mes egkele ceQ
legPe kees (Dee, Deiececed) eeHle nesTb Jee (Dee) Deepe (jmesve) ceOegjeefo jme mes egkele (DeHe) peueeW kees
(DevJeeeefj<eced) Devegketuelee mes Heeve keb, (leced) Gme (cee) cegPekees (Jee&mee) meeesHee JesoeOeeve
(epeee) epee (e) Deewj (Oevesve) Oeve mes (e) Yeer (meced, me=pe) meceked mebegkele kej, efpememes es ueesie Deewj
ceQ meye nce megKe kes efuees (meceme=#ceefn) mebegkele nesJeW22
YeeJeeLe&-eefo efJeeved ueesie He{eves Deewj GHeosMe kejves mes Deve ueesieeW kees efJeeved kejW lees Jes Yeer efvele
DeefOeke efJeee Jeeues neW22
the
ary
SOeesmeerleme epeeHeefle$e&ef<e~ meefcesJelee~ mJeje[efleMekeJejer vo~ Heece mJej
DeLe eke=leefJe<ees HegveHeemeveeefJe<eeceen
Deye ekejCeiele efJe<ee ceW efHej GHeemevee efJe<ee kenles nQ
SOeesmesefOe<eerNceefn meNefceoefmeN lespeesefmeN lespeesN ceefe Oesefn~

meNceeJeJeefle& He=efLeNJeer meceg<ee meceg mete&~ meceg efJeeefceNob peieled~
JewNeeNveNjpeesefleYet&eemeb efJeNYetved keeceeNved JeMveJewN Yet mJeene23
SOe~ DeNefmeN~ SNefOeN<eerNceefn~ meNefceefoefle meNcedFled~ DeNefmeN~ lespe~ DeNefmeN~ lespe~ ceefe~ OesNefnN~ meNceeJeJeNleeaefle
meNcedDeeJeJeefle&~ He=efLeNJeer~ meced~ GN<ee~ meced~ TBNFlBet~ mete&~ meced~ TBNFlBet~ efJeeced~ FNoced~ peieled~ JewNMJeeNveNjpeesefleNefjefle
JeweeveNjpeesefle~ YeteeNmeNced~ efJeNYetefveefle efJeNYetved~ keeceeved~ efJe~ DeNMveNJewN~ Yet~ mJeene23
1134
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(SOe) Je&ke (Deefme) (SefOe<eerceefn) Jeef&<eerceefn (meefceled) Deivesejf vOeveefceJe

ceveg<eeCeeceelceveeb ekeeMeke (Deefme) (lespe) leerJee%e (Deefme) (lespe) %eeveekeeMeced (ceefe) (Oesefn)
(meceeJeJeefe&) meceied Jeexle~ De$e Jeleesve HejmcewHeob MeHe MuegMe (He=efLeJeer) Yetefce (meced) (G<ee) eYeele
(meced) (G) Fefle efJelekex (mete&) (meced) (G) (efJeeced) (Foced) (peieled) (Jeweevejpeesefle) efJees<eg vejs<eg
ekeeMeceeveb Jeweevejb Jeweevejb e leppeeself eMe Jeweevejpeeself e (Yeteemeced) (efJeYetved) JeeHekeeved (keeceeved)
mebkeefuHeleeved (efJe) efJeefJeOeleee (DeMveJew) eeHvegeeced (Yet) meeeeflcekeeced (mJeene) meleee Jeeee efeeee
e23
DevJee-ns peieoerMJej! lJecesOeesefme meefceoefme lespeesefme, lemceeled lespees ceefe Oesenf ~ ees YeJeeved meJe&$e
meceeJeJeefe& esve YeJelee He=efLeJeg<eeMe mebme=e mete& mebme= Fob efJeeb peieled mebme=ced, leog Jeweevejpeesef leye&e
eeHe JeeceseOf e<eerceefn, eLeenbb mJeeneYetefJeYetved keeceeved JeMveJew megKeer ve Yeteemeceg leLewJe et eceefHe efmekeecee
megefKeve meele23
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! egb meJe&$e JeeHekeb meJe&ekeeMekeb peiele=Oele=&eueeke=od yeeesHeeme
eteceeveefvolee eLee YeJele, leLewleuueyOJee JeeceHeeveefvolee YeJesceekeeMekeeueefoMeesefHe efJeYetved
peeveereece23
HeoeLe&-ns peieoerej! DeeHe (SOe) ye{evesnejs (Deefme) nQ, pewmes (meefceled) Deefive kee ekeeMeke FvOeve
nw, Jewmes ceveg<eeW kes Deelcee kee ekeeMe kejvesnejs (Deefme) nQ Deewj (lespe) leerJeyegef Jeeues (Deefme) nQ, Fmemes
(lespe) %eeve kes ekeeMe kees (ceefe) cegPe ceW (Oesefn) OeejCe keerefpees~ pees DeeHe meJe&$e (meceeJeJeefe&) Des
ekeej JeeHle nes efpeve DeeHeves (He=efLeJeer) Yetefce Deewj (G<ee) G<ee (meced) Des ekeej GlHeVe keer (mete&)
mete& (meced) Des ekeej GlHeVe efkeee (Foced) en (efJeeced) meye (peieled) peieled (meced) GlHeVe efkeee (G)
Gmeer (Jeweevejpeesefle) efJee kes veeeke ekeeMemJeHe yee kees eeHle neskes ueesie (SefOe<eerceefn) efvele ye{e
kejW, pewmes ceQ (mJeene) meleJeeCeer kee efeee mes (Yet) meee Jeeueer eke=efle (efJeYetved) JeeHeke HeoeLe& Deewj
(keeceeved) keeceeW kees (JeMveJew) eeHle nesTb Deewj megKeer (Yeteemeced) nesTb (G) Deewj Jewmes legce Yeer efmekeece
Deewj megKeer nesDees23
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! efpeme Meg, meJe&$e JeeHeke, meye kes ekeeMeke, peieled kes GlHeeove, OeejCe,
Heeueve Deewj euee kejvesnejs yee keer GHeemevee kejkes legce ueesie pewmes Deeveefvole nesles nes, Jewmes Fme kees eeHle
neskes nce Yeer Deeveefvole nesJeW; DeekeeMe, keeue Deewj efoMeeDeeW kees Yeer JeeHeke peeveW23
DeYeeoOeeceerlemeeelejeefe$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
efJebMeesOeee
1135
aj.
org
DeNYeeoOeeefce meNefceOeNceives JeleHelesN lJeefe~

JeNleb e eNeb eesHewceerNvOes lJee oeref#eNleesDeNnced24
DeNefYe~ Dee~ oNOeeNefceN~ meNefceOeNefceefle meNcedFOeced~ Deives~ JeNleNHeNleN Fefle JeleHeles~ lJeefe~ JeNleced~ eN~ eNeced~ eN~
GHe~ SNefceN~ FNvOes~ lJeeN~ oerNef#eNle~ DeNnced24
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeefYe) (Dee) (oOeeefce) (meefceOeced) meefceOeefceJe Oeeveced (Deives) mJeekeeMemJeHe

peieoerej (JeleHeles) meleYee<eCeeoerveeb Jeleeveeb kece&Ceeb Jee Heeueke~ Jeleefceefle kece&veecemeg Heefleced
(efveIeb02.1) (lJeefe) (Jeleced) meleYee<eCeeefokeb kece& (e) (eeced) meleOeeefjkeeb efeeeced (e) (GHe)
(Sefce) eeHveesecf e (FvOes) ekeeMeeeefce (lJee) lJeeced (oeref#ele) yeeeee&efooer#eeb eeHe peeleefJee
(Denced)24
DevJee-ns JeleHelesives! lJeefe efmLejerYeteenb meefceOeefceJe OeeveceYeeoOeeefce, elees Jeleb e eeb
eesHewefce oere#f ele mebmlJee lJeeefcevOes24
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Hejceseje%eHleeefve meleYee<eCeeoerefve Jeleeefve Oejefvle, leslegueeb eeb eeHe
Oecee&Le&keece-cees#eefmeefb keleg MekevegJeefvle24
HeoeLe&-ns (JeleHeles) meleYee<eCeeefo keceeX kes Heeueve kejvesnejs (Deives) mJeekeeMemJeHe peieoerej!
(lJeefe) legPecesb efmLej nes kes (Denced) cewb (meefceOeced) Deefive ceW meefceOee kes meceeve Oeeve kees (DeYeeoOeeefce)
OeejCe kejlee ntb, efpememes (Jeleced) meleYee<eCeeefo JeJenej (e) Deewj (eeced) mele kes OeejCe kejves Jeeues
efveece kees (e) Yeer (GHewefce) eeHle neslee ntb, (oeref#ele) yeeeee&efo oer#ee kees eeHle neskej efJeee kees ee
ngDee ceQ (lJee) legPes (FvOes) ekeeefMele kejlee ntb24
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Hejcesej kes Dee%ee efoes ngS meleYee<eCeeefo efveeceeW kees OeejCe kejles nQ, Jes
Delegue ee kees ee neskej Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e keer efmeef kees kejves ceW meceLe& nesles nQ24
e$e yeeslemeeMJelejeefMJe$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
e$eN yee e #eN$eb e meNce_eewN ejle meNn~

leb ueesNkeb HegCebN e%es<ebN e$e osNJee meNneefivevee25
e$e~ yee~ eN~ #eN$eced~ eN~ meNceeew~ ejle~ meNn~ leced~ ueesNkeced~ HegCeced~ e~ %esN<eNced~ e$e~ osNJee~ meNn~
DeNefivevee25
1136
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(e$e) eefmceved yeeefCe (yee) yeeeCekegueceLee&od efJelkegueced (e) (#e$eced)

#eef$eekegueceLee&od efJeeeMeewee&efoiegCeesHesleced (e) JewMeeefokegueeefve (mece_eew) meceieskeerYeeJesvee_elemleew
(ejle) Jeexles (men) mee&ced (leced) (ueeskeced) Jeced (HegCeced) efve<HeeHeb megKemJeHeced (e) (%es<eced)
peeveereeced~ peeveelesuexef efmeefHe Heced (e$e) (osJee) efoJee He=efLeJeeoees efJeebmees Jee (men) (Deefivevee)
efJeeglee25
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb e$e yee e #e$eb men mece_eew e ejlees e$e osJee Deefivevee men
Jee&vles, leb ueeskeb HegCeb e%es<eced, leLee eteceHesleb efJepeeveerle25
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eod yeewkeeslevecee$eb meJex<eeceefOekeeefj efve<HeeHeb %eevesve gb
eesieb meJe&$eeefYeJeeHleb meneefjleb Jele&les, leosJe meJezHeemeced25
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes ceQ (e$e) efpeme Hejceelcee ceW (yee) yeeeCe DeLee&led efJeeveeW kee kegue (e)
Deewj (#e$eced) efJeee, Meewee&efo iegCeegkele #eef$eekegue es oesveeW (men) meeLe (meceeew) Des ekeej eerefleegkele
(e) leLee JewMe Deeefo kes kegue (ejle) efceuekej JeJenej kejles nQ Deewj (e$e) efpeme yee cesb (osJee)
efoJeiegCe Jeeues He=efLeJeeefo ueeske Jee efJeeved peve (Deefivevee) efyepegueer He Deefive kes (men) meeLe Jele&les nQ,
(leced) Gme (ueeskeced) osKeves kes eesie (HegCeced) megKemJeHe efve<HeeHe Hejceelcee kees (e, %es<eced) peevetb, Jewmes
legce ueesie Yeer Fme kees peevees25
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees yee Ske eslevecee$e mJeHe, meye kee
DeefOekeejer, HeeHejefnle, %eeve mes osKeves eesie, meJe&$e JeeHle, meye kes meeLe Jee&ceeve nw, Jener meye ceveg<eeW kee
GHeeme osJe nw25
the
ary
e$eslemeeelejeefe$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
e$esvMe JeeNegMe meNce_eewN ejle meNn~

leb ueesNkeb HegCebN e%es<ebN e$e mesNefove& efJeNeles26
e$e~ Fv~ eN~ JeeNeg~ eN~ meNceeew~ ejle~ meNn~ leced~ ueesNkeced~ HegCeced~ e~ %esN<eced~ e$e~ mesNefo~ ve~
efJeNeles26
HeoeLe&-(e$e) eefmceVeerejs (Fv) meJe&$eeefYeJeeHlee efJeegled (e) (Jeeeg) OeveeeeefomJeHe

HeJeve (e) (mece_eew) (ejle) (men) (leced) (ueeskeced) meJe&me ejced (HegCeced) HegCepeve%eevesve
%eelegcen&ced (e) (%es<eced) peeveereeced (e$e) eefmceved (mesefo) veeMe GlHeefeJee& (ve) efve<esOes (efJeeles) 26
efJebMeesOeee
1137
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb e$esvMe Jeeeg men mece_eew ejleMe, e$e meseof ve& efJeeles, leb HegCeb
ueeskeb e%es<eced, leLewleb eteb efJepeeveerle26
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo keefMeod efJeeved JeeegefJeegoekeeMeeoerveeefceeeeb
efpe%eemesle, lee&vleb ve eeHveeself e, e$e ewles JeeHee meefvle, leme yeeCeesvleb %eelegb ke Mekevegeeled26
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes ceQ (e$e) efpeme F&ej ceW (Fv) meJe&JeeHle efyepegueer (e) Deewj (Jeeeg)
Oeveee Deeefo Jeeeg (men) meeLe (meceeew) Des ekeej efceues ngS (ejle) efJeejles nQ (e) Deewj (e$e)
efpeme yee ceW (mesefo) veeMe Jee GlHeefe (ve, efJeeles) veneR efJeeceeve nw, (leced) Gme (HegCeced) HegCe mes GlHeVe
ngS %eeve mes peeveves eesie (ueeskeced) meyekees osKevesnejs Hejceelcee kees (e, %es<eced) peevetb, Jewmes Fmekees legce ueesie
Yeer peevees26
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees keesF& efJeeved Jeeeg efyepegueer Deewj DeekeeMeeefo keer
meercee kees peevevee eens lees Devle kees eeHle veneR neslee~ efpeme yee ceW es meye DeekeeMeeefo efJeYeg HeoeLe& Yeer
JeeHe nQ, Gme yee kes Devle kes peeveves kees keewve meceLe& nes mekelee nw26
DeMegvesleme epeeHeefle$e&ef<e~ meescees osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
as
DeNMegvee les DeNMeg He=eleebN He<eeN He~

ieNvOemlesN meesceceJeleg ceoeeN jmeesNDeegle27
DeNMegvee~ lesN~ DeNMeg~ He=eNleeNced~ He<ee~ He~ ieNvOe~ lesN~ meesceced~ DeNJeNleg~ ceoee~ jme~ Deegle27
the
ary
HeoeLe&-(DebMegvee) Yeeiesve (les) leJe (DebMeg) Yeeie (He=eleeced) mecyeOeleeced (He<ee) cece&Cee
(He) cecce& (ievOe) (les) leJe (meesceced) Ssee&ced (DeJeleg) (ceoee) Deevevoee (jme) meej (Deegle)
veeMejefnle27
DevJee-ns efJeved! les leJeebMegveebMeg He<ee He He=eleeced, leseglees ievOees jmeMe ceoee
meesceceJeleg27
YeeJeeLe&-eoe OeeveeJeefmLeleme ceveg<eme cevemee mensevf eeefCe eeCeeMe yeeefCe efmLeje YeJeefvle, leoe
me efveleceevevoefle27
HeoeLe&-ns efJeeved! (les) lesjs (DebMegvee) Yeeie mes (DebMeg) Yeeie Deewj (He<ee) cece& mes (He) cece&
(He=eleeced) efceues leLee (les) lesje (Deegle) veeMejefnle (ievOe) ievOe Deewj (jme) jme HeoeLe& meej (ceoee)
Deevevo kes efuees (meesceced) Ssee& keer (DeJeleg) j#ee kejs27
1138
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-peye OeeveeJeefmLele ceveg<e kes ceve kes meeLe Fefveeb Deewj eeCe yee ceW efmLej nesles nQ, leYeer
Jen efvele Deevevo kees eeHle neslee nw27
efme_evleerleme epeeHeefle$e&ef<e~ Fves osJelee~ Yegefjiegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe efJeef<ees MeejerefjkeefJe<eeceen
Deye efJeeveeW kes efJe<ee ceW MejerjmecyevOeer efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
efmeNeefvleN Heefj ef<e_eNvlegeflmeeefvle Hegveefvle e~

megjeew yeNYJew ceos efkeNvlJees Jeoefle efkeNvlJe28
efmeNeefvleN~ Heefj~ efmeN_eNefvleN~ Gled ~ efmeN_eNefvleN~ Hegveefvle~ eN~ megjeew~ yeNYJew~ ceos~ efkeNvlJe~ JeNoNefleN~
efkeNvlJe28
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efmeeefvle) (Heefj) meJe&le (efmeeefvle) (Gled) (efmeeefvle) (Hegveefvle) HeefJe$eerYeJeefvle (e)

(megjeew) meesceee (yeYJew) yeueOeejkeee (ceos) Deevevoee (efkevlJe) efkecemeew (Jeoefle) (efkevlJe)
efkeceve28
DevJee-es yeYJew megjeew ceos cenew<eefOejmeb efmeeefvle Heefjefmeevlegeflmeeefvle Hegveefvle e, les
Mejerjelceyeue-ceeHvegJeefvle, e efkevlJe efkevlJeMeself e Jeoefle, me efkeefeoefHe veeHveeself e28
YeeJeeLe&-esVeeoerevf e HeefJe$eerke=le mebmke=leesecejmew Heefjef<ee egkeleenejefJenejsCe Yegeles, les yengmegKeb
ueYevles~ ees cet{leewJeb veeejefle, me yeueyegefnerve meleleb ogKeb Yeg*dkeles28
HeoeLe&-pees (yeYJew) yeue kes OeejCe kejvesnejs (megjeew) meesce Jee (ceos) Deevevo kes efuees cenew<eefOeeeW
kes jme kees (efmeeefvle) peejeefive ceW meeReles mesJeve kejles (Heefj, efmeeefvle) meye Deesj mes Heerles (Geflmeeefvle)
Glke=lee mes enCe kejles (e) Deewj (Hegveefvle) HeefJe$e nesles nQ, Jes Mejerj Deewj Deelcee kes yeue kees eeHle nesles nQ
Deewj pees (efkevlJe) keee Jen (efkevlJe) keee Deewj Ssmee (Jeoefle) kenlee nw, Jen keg Yeer veneR Heelee
nw28
YeeJeeLe&-pees DeVeeefo kees HeefJe$e Deewj mebmkeej kej Gece jmeeW mes egkele kejkes egkele Deenej-efJenej
mes Keeles Heerles nQ, Jes yengle megKe kees eeHle nesles nQ, pees cet{ lee mes Ssmee veneR kejlee, Jen yeueyegefnerve nes
efvejvlej ogKe kees Yeesielee nw28
OeeveeJevleefceleme efJeeeefce$e $eef<e~ Fves osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
OeeNveeJevleb kejefcYeCeceHetHeJevlecegefkeLeveced~ Fv eeNlepeg&<emJe ve29
efJebMeesOeee
1139
aj.
org
OeeNveeJevleNefceefle OeeNveeJevleced~ keNjefcYeCeced~ DeNHetHeJevleNefceleHetHeJevleced~ GNefkeLeveced~ Fv~ eeNle~ peg<eNmJeN~

veN29
as
am
HeoeLe&-(OeeveeJevleced) megmebmke=lewOee&veeVeweg&keleced (kejefcYeCeced) megg efeeee efve<HeVeced (DeHetHeJevleced)

megg mecHeeefoleeHetHemeefnleced (GefkeLeveced) eMemleeskeLeJeekeepeveyeesOeefve<Heeefoleced (Fv) megKeses
efJeewee&egkelepeve (eele) eYeeles (peg<emJe) mesJemJe (ve) Demceekeced29
DevJee-ns Fv! lJeb vees OeeveeJevleb kejefcYeCeceHetHeJevlecegefkeLeveb Ye#eeeefvJeleb YeespeceVejmeeefokeb
eelepeg&<emJe29
YeeJeeLe&-es efJeeeOeeHeveesHeosMew meJex<eeceueee&jes efJeeesejkee efJeebmees pevee megmebmke=lew
jmeeefoefYeeg&keleeveVeeoerefve eLeemeceeb Yegeles, es e leeved efJeeemegefMe#eeegkeleeb Jeeeb eenesegmles OeveJeeoene&
peeevles29
HeoeLe&-ns (Fv) megKe keer Fe kejvesnejs efJeee Deewj Ssee& mes egkele peve! let (ve) nceejs
(OeeveeJevleced) Des ekeej mebmkeej efkees ngS Oeeve DeVeeW mes egkele Deewj (kejefcYeCeced) Deer efeee mes efme
efkees Deewj (DeHetHeJevleced) meggvojlee mes mebHeeefole efkees ngS ceeueHegS Deeefo mes egkele leLee (GefkeLeveced) Gece
Jeekee mes GlHeVe ngS yeesOe kees efme kejevesnejs Deewj Ye#e Deeefo mes egkele Yeespeve-eesie DeVe jmeeefo kees
(eele) eelekeeue (peg<emJe) mesJeve efkeee kej29
YeeJeeLe&-pees efJeee kes He{eves Deewj GHeosMeeW mes meye kees megYetef<ele Deewj efJee kee Gej kejvesnejs
efJeeved peve Des mebmkeej efkees ngS jmeeefo HeoeLeeX mes egkele DeVeeefo kees erke mecee ceW Yeespeve kejles nQ Deewj
pees Gvekees efJeee megefMe#ee mes egkele JeeCeer kee enCe kejeJeW, Jes OeveJeeo kes eesie nesles nQ29
the
ary
ye=nefoleme ve=cesOeHeg<ecesOeeJe=<eer~ Fves osJelee~ ye=nleer vo~ ceOece mJej
ye=nefovee ieeeleN celees Je=$eNnvlececed~

esveN peesefleNjpeveeVe=leeNJe=Oees osNJeb osNJeeeN peeie=efJe30
ye=nled~ Fvee~ ieeNeNleN~ cele~ Je=$eNnvleceNefceefle Je=$eNnvedlececed~ esve~ peesefle~ Depeveeved~ $eNleeNJe=Oe~ $eNleNJe=OeN
Fle=leNJe=Oe~ osNJeced~ osNJeee~ peeie=efJe30
HeoeLe&-(ye=nled) cenled meece (Fvee) Hejcewee&egkeleee (ieeele) eMebmele (cele) efJeebme

(Je=$envlececed) ees Je=$e cesIeb nefvle leceefleMeefeleb mete&efceJe (esve) (peesefle) lespe (Depeveeved) GlHeeoevleg
1140
epegJexoYee<es
am
aj.
org
($eleeJe=Oe) es $eleb meleb Je&eefvle les (osJeced) efoJemegKeeoced (osJeee) efoJeiegCeee (peeie=efJe)
peeiekeced30
DevJee-ns cele! $eleeJe=Oees YeJevlees esve osJeeesvee osJeb peeie=efJe peeseflejpeveeBmleod Je=$envleceb
ye=nled lemcew ieeele30
YeeJeeLe&-ceveg<ew meowJe egkeleenejefJenejsCe Mejerjelcejesieeved efveJeee& Heg<eeLe&cegVeere HejcesejeefleHeeokeb
ieeveb kee&Jeced30
HeoeLe&-ns (cele) efJeeved ueesiees! ($eleeJe=Oe) mele kes ye{evesnejs DeeHe (esve) efpememes (osJeee)
efoJeiegCe Jeeues (Fvee) Hejcewee& mes egkele F&ej kes efuees (osJeced) efoJe megKe osves Jeeues (peeie=efJe)
peeieke DeLee&led Deefleeefme (peesefle) lespe Hejeece kees (Depeveeved) GlHeVe kejW, Gme (Je=$envlececed)
DeefleMee kejkes cesIenvlee mete& kes meceeve (ye=nled) ye[s meeceieeve kees Gkele Gme F&ej kes efuees (ieeele)
ieeDees30
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke meJe&oe egkele, Deenej Deewj JeJenej mes Mejerj Deewj Deelcee kes jesieeW
kee efveJeejCe kej Heg<eeLe& kees ye{e kes Hejcesej kee eefleHeeove kejvesnejs ieeve kees efkeee kejW30
DeOJeeex Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ Fves osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
as
Hegve ekeejevlejsCeeskeleefJe<eeceen
efHej ekeejevlej mes Gkele efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeOJeeexNDeefefYe megle meesce HeNefJe$eNDee vee~ HegveeNnerveeN HeeleJes31

DeOJeeesN&FleOJeeex~ DeefefYeNefjleefefYe~ megleced~ meesceced~ HeNefJe$es~ Dee~ veNeN~ HegveerNefn~ Fvee~ HeeleJes31
the
ary
HeoeLe&-(DeOJeees&) ees DeOJejb e%eb egveefkele lelmebyegew (DeefefYe) cesIew~ Deefefjefle cesIeveecemeg
Heefleced (efveIeb01.10) (megleced) efve<HeVeced (meesceced) meesceJeuueeees<eefOemeejb jmeced (HeefJe$es) Megs JeJenejs
(Dee) (vee) (Hegveerefn) HeefJe$ee (Fvee) Hejceweee&e (HeeleJes) Heelegced31
DevJee-ns DeOJeeex! lJeefcevee HeeleJes DeefefYe megleb meesceb HeefJe$e Deevee, lesve lJeb Hegveerenf 31
YeeJeeLe&-Jewejepew MegosMeeslHeVeew<eefOemeejeved efvecee&ewleevesve meJex<eeb jesieefveJe=efe meleleb keeee&31
HeoeLe&-ns (DeOJeeex) e%e kees egkele kejvesnejs Heg<e! let (Fvee) Hejcewee&Jeeved kes efuees (HeeleJes)
Heerves kees (DeefefYe) cesIeeW mes (megleced) GlHeVe ngS (meesceced) meesceJeuueeefo Dees<eefOeeeW kes meejHe jme kees
(HeefJe$es) Meg JeJenej ceW (Deevee) ues Dee, Gmemes let (Hegveerefn) HeefJe$e nes31
YeeJeeLe&-JewejepeeW kees eesie nw efke Meg osMe ceW GlHeVe ngF& Dees<eefOeeeW kes meejeW kees yevee, Gme kes
oeve mes meye kes jesieeW keer efveJe=efe efvejvlej kejW31
efJebMeesOeee
1141
aj.
org
ees Yetleeveeefceleme keewefC[ve $eef<e~ Hejceelcee osJelee~ He*defkeleMvo~ He_ece mJej~
HegveefJe&ef<eeceen
efHej efJeeveeW kes efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ees YetleeveeNceefOeHeefleNe&efmcBeuueesNkeeDeefOe efeNlee~

eF&Mes cenNlees ceNneBmlesve ie=eefceN lJeeceNnb ceefe ie=eefceN lJeeceNnced32
e~ Yetleeveeced~ DeefOeHeefleNefjleefOeHeefle~ eefmceved~ ueesNkee~ DeefOe~ efeNlee~ e~ F&Mes~ ceNnNle~ ceNneved~ lesve~
ie=eNefceN~ lJeeced~ DeNnced~ ceefe~ ie=eNefceN~ lJeeced~ DeNnced32
the
ary
as
am
HeoeLe&-(e) Hejcesej (Yetleeveeced) He=efLeJeeefoleJeeveeb lelkeeee&Ceeb ueeskeeveeced (DeefOeHeefle)

DeefOeelee (eefmceved) (ueeskee) mebIeelee (DeefOe) (efelee) (e) (F&Mes) F&s~ De$e ueesHemle DeelcevesHeos<eg
[Dee07.1.41] Fefle leueesHe (cenle) DeekeeMeeos (ceneved) (lesve) (ie=eefce) (lJeeced) (Denced) (ceefe)
(ie=eefce) (lJeeced) (Denced)32
DevJee-ns meJe&efnleses! ees YetleeveeceefOeHeeflece&nlees ceneveefmle, e F&Mes eefmceved meJex ueeskee
DeefOeefeleemlesve lJeecenb ie=eefce ceefe lJeecenb ie=eefce32
YeeJeeLe&-e GHeemekeesvevleyeeefvees yeeefYeVecegHeemeb efkeefeod Jemleg ve peeveeefle, me SJee$e efJeeved
cevleJe32
HeoeLe&-ns meye kes efnle keer Fe kejvesnejs Heg<e! (e) pees (Yetleeveeced) He=efLeJeeefo leJeeW Deewj
Gvemes GlHeVe ngS keee&He ueeskeeW kee (DeefOeHeefle) DeefOeelee (cenle) ye[s DeekeeMeeefo mes (ceneved) ye[e nw,
(e) pees (F&Mes) meye kee F&ej nw, (eefmceved) efpemeceW meye (ueeskee) ueeske (DeefOeefelee) DeefOeefle Deeefele
nQ, (lesve) Gmemes (lJeeced) legPe kees (Denced) cewQ (ie=eefce) enCe kejlee ntb (ceefe) cegPe ceW (lJeeced) legPe kees
(Denced) ceQ (ie=eefce) enCe kejlee ntb32
YeeJeeLe&-pees GHeemeke Devevle yee ceW efvee jKeves Jeeuee yee mes efYeVe efkemeer Jemleg kees GHeeme veneR
peevelee, Jener Fme peieled ceW efJeeved ceevee peevee eeefnes32
GHeeeceie=nerleesmeerleme kee#eerJelemegkeerefe&$e&ef<e~ meescees osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej~
GNHeNeeNceie=nerleesmeNefeYee lJeeN mejmJelewN lJesvee lJee meg$eecCeSN<e lesN eesefvejefeYee lJeeN

mejmJelewN lJesvee lJee meg$eecCes33
1142
epegJexoYee<es
aj.
org
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ lJeeN~ mejmJelew~ lJeeN~ Fvee~ lJeeN~

meg$eecCeN Fefle meg$eecCes~ SN<e~ lesN~ eesefve~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ lJeeN~ mejmJelew~ lJeeN~ Fvee~ lJeeN~ meg$eecCeN Fefle
meg$eecCes33
the
ary
as
am
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle)
GHeeeceweceefveecew
mebie=nerle
(Deefme)
(DeefeYeeced)
HetCe&efJeeeOeeHekees-HeosMekeeYeeced (lJee) lJeeced (mejmJelew) megefMeef#eleeew Jeees (lJee) lJeeced (Fvee)
Hejceweee&e (lJee) (meg$eecCes) megg j#ekeee~ De$e ke=lees yengueced [Dee0Yee0Jee03.2.113] Flevesve kejCes
ceefveved (S<e) (les) leJe (eesefve) efJeeemecyevOe (DeefeYeeced) (lJee) (mejmJelew) eMemleiegCeeew efJeog<ew
(lJee) (Fvee) HejceeseceJeJenejee (lJee) (meg$eecCes) megg j#ekeee33
DevJee-ns efJeved! emlJeceefeeecegHeeeceie=nerleesefme, eme le S<eesefeYeeb men eesefvejefmle, leb lJee
mejmJelew lJesvee lJee meg$eecCes eenb ie=eefce, mejmJelew lJesvee lJee meg$eecCes lJee ie=eefce33
YeeJeeLe&-ees efJeef efMeef#ele mJeeb mege%ees efpelesevf ees efJeefJeOeefJeees efJeeflee meeled, me SJe
efJeeeOece&eJe=eesefOeelee kee&Jees YeJesled33
HeoeLe&-ns efJeved! pees let (DeefeYeeced) HetCe& efJeee Jeeues DeOeeHeke Deewj GHeosMeke mes
(GHeeeceie=nerle) Gece efveeceeW kes meeLe enCe efkeee ngDee (Deefme) nw, efpeme (les) lesje (S<e) en
(DeefeYeeced) DeOeeHeke Deewj GHeosMeke kes meeLe (eesefve) efJeeemecyevOe nw, Gme (lJee) legPe kees (mejmJelew)
Deer efMe#eeegkele JeeCeer kes efuees (lJee) legPe kees (Fvee) Glke= Ssee& kes efuees Deewj (lJee) legPe kees
(meg$eecCes) Des ekeej j#ee kejvesnejs kes efuees ceQ enCe kejlee ntb, (mejmJelew) Gece iegCe Jeeueer efJeog<eer er
kes efuees (lJee) legPe kees (Fvee) Hejceesece JeJenej kes efuees (lJee) legPe kees Deewj (meg$eecCes) Gece j#ee kes
efuees (lJee) legPe kees enCe kejlee ntb33
YeeJeeLe&-pees efJeeveeW mes efMe#ee Heees ngS mJeeb Gece yegefceeved, efpelesevf e, Deveske efJeeeDeeW mes egkele
efJeeveeW ceW esce kejvesneje nesJes, Jener efJeee Deewj Oece& keer eJe=efe kes efuees DeefOeelee kejves eesie nesJes33
eeCeHee Fleme epeeHeefle$e&ef<e~ efueeskelee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
eeNCeNHee cesDeHeeveNHeeMe#eg<Hee ees$eNHeeMe ces~

JeeNees ces efJeNeYes<epeesN cevemeesefme efJeNueeeke34
eeNCeNHee Fefle eeCeNHee~ cesN~ DeNHeeNveNHee FleHeeveNHee~ eN#eg<Hee~ eN#egHee Fefle e#egHee~ eesN$eNHee Fefle
ees$eNHee~ eN~ cesN~ JeeNe~ cesN~ efJeNeYes<epeN Fefle efJeNMJeYes<epe~ ceveme~ DeNefmeN~ efJeNueeekeN Fefle efJeNueeeke34
efJebMeesOeee
1143
am
aj.
org
HeoeLe&-(eeCeHee) e eeCeb Heeefle j#eefle (ces) cece (DeHeeveHee) eesHeeveb Heeefle (e#eg<Hee)
eMe#eg Heeefle (ees$eHee) e ees$eb Heeefle (e) (ces) cece (Jeee) (ces) (efJeeYes<epe) (ceveme) (Deefme)
(efJeueeeke) esve efJeefJeOeleee ueereles efue<eles34
DevJee-ns efJeved! elemlJeb ces eeCeHee DeHeeveHee ces e#eg<Hee ees$eHeeMe ces Jeeees efJeeYes<epees cevemees
efJe%eevemeeOekeme efJeueeekeesefme, lemceeled lJeb efHele=Jeled melkee&Jeesefme34
YeeJeeLe&-ceveg<ewex yeeueeJemLeeceejYe efJeeemegefMe#eeYeeb efpelesevf elJeb efJeeemelHeg<emeefeelJeb
Oecee&lceHejesHekeeefjlJeb e eeneefvle les ceele=Jeled efce$eJee efJe%esee34
HeoeLe&-ns efJeved! efpememes let (ces) cesjs (eeCeHee) eeCe kee j#eke (DeHeeveHee) DeHeeve kee j#eke
(ces) cesjs (e#eg<Hee) ves$eeW kee j#eke (ees$eHee) ees$eeW kee j#eke (e) Deewj (ces) cesjer (Jeee) JeeCeer kee
(efJeeYes<epe) mecHetCe& Dees<eefOeHe (ceveme) efJe%eeve kee efme kejvesnejs ceve kee (efJeueeeke) efJeefJeOe ekeej
mes mecyevOe kejves Jeeuee (Deefme) nw, Fme mes let nceejs efHelee kes meceeve melkeej kejves eesie nw34
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke pees yeeueeJemLee kee DeejcYe kej efJeee Deewj Deer efMe#ee mes
efpelesefveHeve, efJeee melHeg<eeW kes meeLe eerelf e leLee Oecee&lcee Deewj HejesHekeejerHeve kees enCe kejeles nQ , Jes ceelee
kes meceeve Deewj efce$e kes meceeve peeveves eeefneW34
as
Deefeveke=lemesleme epeeHeefle$e&ef<e~ efueeskelee osJelee~ efvee=ogHeefjeodyenleer vo~ ceOece mJej
the
ary
DeNefeveke=leme lesN mejmJeefleke=leNmesvsCe meg$eecCee ke=leme~

GHentleN GHentleme Ye#eeeefce35
DeNefMJeveke=leNmesleNefMJeveke=leme~ lesN~ mejmJeefleke=leNmesefleN mejmJeefleke=leme~ FvsCe~ meg$eecCesefle meg$eecCee~

ke=leme~ GHentleN FlegHentle~ GHentleNmeslegHentleme~ YeN#eNeeNefceN35
HeoeLe&-(Deefeveke=leme) eew meodiegCeceMvegJeeles leeJeefeveew leeJesJeeefeveew leeYeeb ke=leme~ De$eeefeved

Meyoeled mJeeLexCed Je=emlJeYeeJemlJee<e& (les) leJe (mejmJeefleke=leme) efJeog<ee eqee ke=leme~ De$e mJeeLexCed
meb%eevomeesye&ngueced [Dee0Jee02.4.54] Fefle HetJe&Heome mJe (FvsCe) efJeeweexCe je%ee (meg$eecCee)
meggleee j#ekesCe (ke=leme) (GHentle) melke=leentle (GHentleme) (Ye#eeeefce)35
DevJee-ns efJeVegHentleesnb lesefeveke=leme mejmJeefleke=leme meg$eecCesvsCe ke=lemeesHentlemeeVeeefokeb
Ye#eeeefce35
1144
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<eweJf e&owee&egkelewpe&vewjvegeflecevegs eced~

megefMeef#eleefve<HeeefoleceVeceeJeb
melkeeg&
melkeejMe keee&35
HeoeLe&-ns efJeved! (GHentle) yegueeee ngDee ceQ (les) lesje (Deefeveke=leme) pees meodiegCeeW kees JeeHle
nesles nQ, Gvekes efuees (mejmJeefleke=leme) efJeog<eer er kes efuees (meg$eecCee) Des ekeej j#ee kejvesnejs (FvsCe)
efJeee Deewj Ssee& mes egkele jepee kes (ke=leme) efkees ngS (GHentleme) meceerHe ceW ueees DeVeeefo kee (Ye#eeeefce)
Ye#eCe kejlee ntB35
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke efJeeved Deewj Ssee&egkele peveeW ves Devegeve efkees ngS kee Devegeve
kejW Deewj Deer efMe#ee efkees ngS Heekekeee& kes yeveees ngS DeVe kees KeeJeW Deewj melkeej kejvesnejs kee melkeej
efkeee kejW35
am
meefce Flemeeefjme $eef<e~ Fves osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
meefceNFvGN<emeeNceveerkes HegjesNee HetJe&Nke=eJe=OeeNve~

ef$eNefYeos&NJewefNMeleeN Jeeyeengpe&IN eeve Je=$eb efJe ogjes JeJeej36
as
meefceN FefleN mecedF~ Fv~ GN<emeeced~ Deveerkes~ HegjesNesefle Hegjee~ HetJeN&ke=efoefle HetJe&Nke=led~ JeNJe=OeeNveFefle
JeJe=OeeNve~ ef$eNefYeefjefle ef$eNefYe~ osNJew~ ef$eNMelee~ JeeyeengefjefleN Jeeyeeng~ peNIeeve~ Je=$eced~ efJe~ ogj~ JeNJeeNj36
the
ary
HeoeLe&-(meefce) eoerHle (Fv) mete& (G<emeeced) eYeeleeveeced (Deveerkes) mewves (Hegjesee) eeked
eme=leee oerHlee (HetJe&ke=led) HetJe kejesleerelf e HetJe&ke=led (JeeJe=Oeeve) Je&ceeve (ef$eefYe) (osJew) (ef$ebMelee)
$eeeqbMelmebKeekew He=efLeJeeefoefYeefo&Jew HeoeLez (Jeeyeeng) Jeees yeenew eme me (peIeeve) nefvle (Je=$eced)
ekeeMeeJejkeb cesIeced (efJe) efJeieleeLex (ogj) ejeefCe (JeJeej) efJeJe=Ceeself e36
DevJee-ns efJeved! HetJe&ke=eJe=Oeevees Jeeyeeng meVeg<emeeceveerkes eLee Hegjesee meefce FvefefYejefOekew
ef$ebMelee osJew men Jee&ceeve meved Je=$eb peIeeve ogjes efJe JeJeej leLeeefleyeueweex =efYe men Me$etved nlJee
efJeeeOece&ejeefCe ekeeefMeleeefve keg36
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeebme mete&JeefeeOece&ekeeMekee megefJe&ef men Meevlee
eerlee meleemeleeeseJf e&Jeskeee mebJeeoeved ke=lJee megefveefMele meJee&efVemebMeeeeveeved kegeg&36
HeoeLe&-ns efJeved! (HetJe&ke=led) HetJe& kejvesneje (JeeJe=Oeeve) ye{lee ngDee (Jeeyeeng) efpemekes neLe ceW
Jee nw, Jen (G<emeeced) eYeele JesueeDeesb keer (Deveerkes) mesvee ceW pewmes (Hegjesee) eLece efJeLegjer ngF& oerefHle mes
(meefce) ekeeefMele ngDee (Fv) mete& (ef$eefYe) leerve DeefOeke (ef$ebMelee) leerme (osJew) He=efLeJeer Deeefo efoJe
efJebMeesOeee
1145
aj.
org
HeoeLeeX kes meeLe Jee&ceeve ngDee (Je=$eced) cesIe kees (peIeeve) ceejlee nw, (ogj) ejeW kees (efJe, JeJeej) ekeeefMele
kejlee nw, Jewmes Delevle yeueegkele eeseDeesb kes meeLe Me$egDeeW kees ceej kej efJeee Deewj Oece& kes ejeW kees
ekeeefMele kej36
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efJeeved ueesie mete& kes meceeve efJeee Oece& kes
ekeeMeke neW, efJeeveeW kes meeLe Meeefvle, eerefle mes mele Deewj Demele kes efJeJeske kes efuees mebJeeo kej Des
ekeej efveMee kejkes meye ceveg<eeW kees mebMeejefnle kejW36
vejeMebme Flemeeefjme $eef<e~ levetveHeesJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe ekeejevlejsCe efJeef<eeceen
efHej ekeejevlej mes efJeeveeW kes efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
vejeNMemeN eefleN MetjesN efceceeveNmlevetveHeeNled eefle eN%emeN Oeece~

ieesefYeJeN&HeeJeeNved ceOegvee meceN_peved efnjCewMeNver epeefleN eeslee37
vejeNMeme~ eefle~ Metj~ efceceeve~ levetveHeeNefoefleN levetveHeeled~ eefle~ eN%eme~ Oeece~ ieesefYe~ JeNHeeJeeNefveefle
JeNHeeJeeved~ ceOegvee~ meNceN_peefVeefle mecedDeN_peved~ efnjCew~ eNver~ eNpeNefleN~ eesleeN FefleN eeslee37
the
ary
as
HeoeLe&-(vejeMebme) ees vejwjeMemeles mleteles me (eefle) JeeHleew (Metj) meJe&lees efveYe&e (efceceeve)
eesveskeevegeceeved HeoeLee&ved efceceerles (levetveHeeled) emlevetb ve Heeleeefle (eefle) (e%eme) meleJeJenejme (Oeece)
(ieesefYe) OesvegJe=<eYew (JeHeeJeeved) JeHeefvle eee efeeee mee JeHee mee eMemlee efJeeles eme me (ceOegvee)
ceOegjiegCesve jmesve (meceeved) JekeleerkegJe&ved (efnjCew) megJeCee&efoefYe (ever) evb yengmegJeCe efJeeles eme me
(epeefle) (eeslee) eke=b esle e%ee eme me37
DevJee-ns ceveg<ee! ees vejeMebmees e%eme Oeece eefle efceceeve MetjmlevetveHeeod ieeseYf eJe&HeeJeeved ceOegvee
meceeved efnjCewMever eeslee eefle epeefle, meesmceeefYejeeefeleJe37
YeeJeeLe&-ceveg<ew keefMeefVeefvolees Yeer mJeMejerjveeMeke Gecenerveesuemees cet{es oefjMe vewJe
mebievleJe37
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (vejeMebme) pees ceveg<eeW mes eMebmee efkeee peelee (e%eme) mele JeJenej kes
(Oeece) mLeeve kee Deewj (eefle, efceceeve) Deveske Gece HeoeLeeX kee efvecee&Ce kejvesneje (Metj) meye Deesj mes
efveYe&e (levettveHeeled) pees Mejerj kee Heele ve kejvesneje (ieesefYe) ieee Deewj yewueeW mes (JeHeeJeeved) efpememes #es$e
yeeses peeles nQ, Gme eMebefmele Gece efeee mes egkele (ceOegvee) ceOegjeefo jme mes (meceeved) eke kejlee ngDee
(efnjCew) megJeCee&efo HeoeLeeX mes (ever) yengle megJeCe&Jeeved (eeslee) Gece e%eeegkele efJeeved (eefle, epeefle)
e%e kejlee kejelee nw, mees nceejs Deeee kes eesie nw37
1146
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke efkemeer efveefvole, Yeer, DeHeves Mejerj kes veeMe kejvesnejs, Gecenerve,
Deeuemeer, cet{ Deewj oefjer kee mebie keYeer ve kejW37
F&ef[le Flemeeefjme $eef<e~ Fves osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
F&Nef[Nlees osNJewn&efjJeeB2DeefYeNefjeNpegevees nNefJe<eeN Me&ceeve~

HegjvoNjes iees$eNefYeod dJeeyeengjeeeleg eN%ecegHe vees peg<eeNCe38
F&Nef[Nle~ osNJew~ nefjJeeNefveefleN nefjJeeved~ DeNefYeNef~ DeeNpegeveN FleeNpegeve~ nNefJe<ee~ Me&ceeve~ HegjvoNj Fefle
HegjcedoNj~ ieesN$eNefYeefoefle iees$eNefYeled~ JeeyeengefjefleN Jeeyeeng~ Dee~ eeNleg~ eN%eced~ GHe~ veN~ peg<eeNCe38
the
ary
as
am
HeoeLe&-(F&ef[le) mlegle (osJew) efJeef (nefjJeeved) eMemlee njeesee efJeevles eme me

(DeefYeef) DeefYele meJe&le Fees e%ee eme me~ De$e evomees JeCe&ueesHees Jeself e FkeejueesHe (Deepegeve)
meJe&lees efJeef ke=leeeve (nefJe<ee) meefeeoeveeoevesve (Me&ceeve) menceeve (Hegjvoj) ees efjHegHegjeefCe
Ceeefle me (iees$eefYeled) ees iees$eb cesIeb efYeveefe me (Jeeyeeng) Jeenmle (Dee) (eeleg) Deeieleg (e%eced)
(GHe) (ve) (peg<eeCe) eerle meved38
DevJee-ns efJeved! eLee nefjJeeved Jeeyeeng Hegjvoj mesvesMees iees$eefYeled meteex jmeeefveJe mJemesveeb mesJeles
leLee osJewjeref[leesefYeefjepegevees nefJe<ee Me&ceevees peg<eeCees YeJeeVees e%ecegHeeeeleg38
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee mesveeHeefle mesveeb meteex cesIeb e Je&efelJee meJe
peie#eefle, leLee Oeeefce&kewjOeeHekewjOesle=efYe meneOeeHeveeOeeves ke=lJee efJeeee meJe&eeefCevees j#eCeeree38
HeoeLe&-ns efJeved! DeeHe pewmes (nefjJeeved) Gece Iees[
eW Jeeuee (Jeeyeeng) efpemekeer YegpeeDeeW ceW Jee
efJeeceeve (Hegjvoj) pees Me$egDeeW kes veiejeW kee efJeoerCe& kejvesneje mesveeHeefle (iees$eefYeled) cesIe kees efJeoerCe&
kejvesneje mete& pewmes jmeeW kee mesJeve kejs, Jewmes DeHeveer mesvee kee mesJeve kejlee nw, Jewmes (osJew) efJeveeW mes
(F&ef[le) eMebefmele (DeefYeef) meye Deesj mes e%e kes kejvesnejs (Deepegeve) efJeeveeW ves melkeejHetJe&ke yegueees
ngS (nefJe<ee) meefee kes oeve Deewj enCe mes (Me&ceeve) menve kejles Deewj (peg<eeCe) emeVe nesles ngS DeeHe
(ve) nceejs (e%eced) e%e kees (GHe, Dee, eeleg) Des ekeej eeHle ntefpees38
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes mesveeHeefle mesvee kees Deewj mete& cesIe kees ye{ekej
meye peieled keer j#ee kejlee nw, Jewmes Oeeefce&ke DeOeeHekeeW kees DeOeeve kejvesnejeW kes meeLe He{vee Deewj He{evee
kej, efJeee mes meye eeefCeeeW keer j#ee kejveer eeefnes38
peg<eeCe Flemeeefjme $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJebMeesOeee
1147
aj.
org
peg<eeNCees yeNefn&n&efjJeeVeNFv eeNeerve meeroled eNefoMee He=efLeNJee~

GNNeLeeN eLeceeve meesNveceeefoNlewjkeleb JemegefYe meNpees<ee39
peg<eeNCe~ yeNefn&~ nefjJeeNefveefleN nefjJeeved~ veN~ Fv~ eeNeerveced~ meerNoNled~ eNefoMesefle eNefoMee~ He=efLeNJee~ GNNeLeeN
FlegNeLee~ eLeceeveced~ meesNveced~ DeeNefoNlew~ DeNkeleced~ JemegefYeNefjefleN JemegefYe~ meNpees<eeN Fefle meNpees<ee39
the
ary
as
am
HeoeLe&-(peg<eeCe) mesJeceeve (yeefn&) Devleefj#eced~ yeefn&efjlevleefj#eveecemeg Heefleced (efveIeb01.3)

(nefjJeeved) yenJees njees njCeMeeruee efkejCee efJeevles eme me (ve) Demceekeced (Fv) peueeveeb Oeee&
(eeeerveced) eekeleveced (meeroled) meeroefle (eefoMee) GHeefoMee (He=efLeJee) Yetces (GeLee) yengefJemleej
(eLeceeveced) (meesveced) megKekeejkeb mLeeveced (Deeefolew) ceemew (Dekeleced) eefmeced (JemegefYe) He=efLeJeeefoefYe
(mepees<ee) men Jee&ceeve39
DevJee-ns efJeved! eLee yeefn&peg&<eeCees nefjJeeved GeLee DeeefolewJe&megefYe mepees<ee Fv He=efLeJee
eefoMee eLeceevecekeleb eeeerveb meesveb meeroled leLee lJeb veesmceekeb ceOes YeJe39
YeeJeeLe&-ceveg<ewjnefve&Meb eelveeoeefoleJeoefJeeevOekeejb efveJeee& peieefle cenlmegKeb keee&ced~ eLee
He=efLeJee mekeeMeeled meteex ceneved Jele&les, leLeeefJeog<eeb ceOes efJeeefveefle yeesOeced39
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (yeefn&) Devleefj#e kees (peg<eeCe) mesJeve kejlee ngDee (nefjJeeved) efpeme kes
njCeMeerue yengle efkejCeW efJeeceeve (GeLee) yengle efJemleej egkele (Deeefolew) cenerveeW Deewj (JemegefYe)
He=efLeJeeefo ueeskeeW kes (mepees<ee) meeLe Jee&ceeve (Fv) peueeW kee OeejCekeee& mete& (He=efLeJee) He=efLeJeer mes
(eefoMee) GHeefoMee kes meeLe (eLeceeveced) efJemleerCe& (Dekeleced) eefme (eeeerveced) Hegjeleve (meesveced)
megKekeejke mLeeve kees (meeroled) efmLele neslee nw, Jewmes let (ve) nceejs ceOe ceW nes39
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke jele-efove eelve mes Deeefole kes legue DeefJeeeHeer DevOekeej kee
efveJeejCe kejkes peieled ceW ye[e megKe eeHle kejW~ pewmes He=efLeJeer mes mete& ye[e nw, Jewmes DeefJeeveeW ceW efJeeved kees
ye[e peeveW39
Fvefcelemeeefjme $eef<e~ Fves osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve ekeejevlejsCeesHeosMeefJe<eeceen
efHej ekeejevlej mes GHeosMe efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
FvbN ogj keJeN<eesh OeeJeceeveeN Je=<eeCeb evleg pevee megHelveer~

ejes osNJeerjefYeleesN efJeeevlee: megJeerje JeerNjb eLeceeveeN cenesefYe40
1148
epegJexoYee<es
aj.
org
Fvced~ ogj~ keNJeN<e~ OeeJeceevee~ Je=<eeCeced~ eNvleg~ pevee~ megHelveerNefjefle megHelveer~ ej~ osNJeer~ DeNefYele~
efJe~ eNeNvleeNced~ megJeerjeN Fefle megJeerje~ JeerNjced~ eLeceevee~ cenesefYeNefjefleN cenefYe40
as
am
HeoeLe&-(Fvced) Hejcewee&Jevleced (ogj) ejeefCe (keJe<e) Meyos meeOeJe (OeeJeceevee) MeerIeb

ievle (Je=<eeCeced) DeefleJeere&Jevleced (evleg) eeHvegJevleg (pevee) peefvekee (megHelveer) MeesYevee (ej)
(osJeer) efJeeeefoiegCew ekeeMeceevee (Deefcele) (efJe) (eevleeced) (megJeerje) MeesYeveeMe JeerjeMe les (Jeerjced)
yeueJevleced (eLeceevee) eKeelee (cenesefYe) megHetefpelewieg&Cew40
DevJee-ns ceveg<ee! eLee keJe<ees Je=<eeCeb Jeerjefcevb OeeJeceevee peveees ogjes evleg, eLee eLeceevee
megJeerje cenesefYee&jes osJeer megHelveerjefYelees efJeeevleeced, leLee eteceHeeejle40
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ e$e HejmHejme eerlee mJeebJejb efJeJeenb kegJe&efvle, le$e
ceveg<ee meoe vevoefvle40
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (keJe<e) yeesueves ceW elegj (Je=<eeCeced) Deefle Jeere&Jeeved (Fvced) Hejcewee&
Jeeues (Jeerjced) Jeerj Heg<e kes eefle (OeeJeceevee) oew[
leer ngF& (pevee) mevleeveeW kees peveves Jeeueer efeeb (ogj)
ejeW kees (evleg) eeHle nesb Jee pewmes (eLeceevee) eKeele (megJeerje) Delegece Jeerj Heg<e (cenesefYe) Des
Hetefpele iegCeeW mes egkele (ej) ej kes legue Jee&ceeve (osJeer) efJeeeefo iegCeeW mes ekeeMeceeve (megHelveer) Deer
efeeW kees (DeefYele) meye Deesj mes (efJe, eevleeced) efJeMes<e kej Deeee kejW, Jewmes legce Yeer efkeee kejes40
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efpeme kegue Jee osMe ceW HejmHej eerefle mes mJeebJej
efJeJeen kejles nQ, Jeneb ceveg<e meoe Deevevo ceW jnles nwb40
G<eemeevekeleslemeeefjme $eef<e~ G<eemeevekelee osJeles~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
GN<eemeeNvekelee ye=nNleer ye=nvlebN HeemJeleer megogIesN Metjefcevced~

levleg leNleb HesMemee mebNJeevleer osNJeevee osNJeb epele megNkeces41
GN<eemeeNvekelee~ GN<emeeNvekelesleg<emeeNkelee~ ye=nNleerFefle ye=nNleer~ ye=nvleced~ HeemJeleerNFefleN HeemJeleer~ megogIesNFefle

megogIes~ Metjced~ Fvced~ levlegced~ leNleced~ HesMemee~ mebNJeevleerN Fefle meNcedJeevleer~ osNJeeveeced~ osNJeced~ eNpeNleN~ megNkeces Fefle
megNkeces41
HeoeLe&-(G<eemeevekelee) G<eeMe vekeleb e les (ye=nleer) Je&ceeves (ye=nvleced) cenevleced (HeemJeleer)

je$evOekeejegkeles (megogIes) megg eHetefjkes (Metjced) efveYe&eced (Fvced) mete&ced (levlegced) efJemleejkeced (leleced)
efJemle=leced (HesMemee) HesCe (mebJeevleer) eeHeevleew~ De$e meJe&$e ye=nleer Fleeoew megHeeb meguegied0
efJebMeesOeee
[Dee07.1.39]
1149
am
aj.
org
Fefle HetJe&meJeCe&oerIe& (osJeeveeced) He=efLeJeeoerveeced (osJeced) eeslekeced (epele) mebiesles

(megkeces) megg oerHeceeves41
DevJee-ns ceveg<ee! eLee HesMemee mebJeevleer HeemJeleer megogIes ye=nleer megkeces G<eemeevekelee leleb osJeeveeb
osJeb ye=nvleefcevb mete epelemleLewJe levlegb Metjb Heg<eb eteb meOJeced41
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee meJex ueeskee DeefKeuesYees ye=neceb mete&ueeskeceeeeefvle,
leLewJe meJex esleceb Heg<eceeeevleg41
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (HesMemee) He mes (mebJeevleer) eeHle kejvesnejs (HeemJeleer) jeef$e kes
DevOekeej mes egkele (megogIes) Des ekeej HetCe& kejves Jeeues (ye=nleer) ye{les ngS (megkeces) Des ekeeMe Jeeues
(G<eemeevekelee) jeef$e Deewj efove (leleced) efJemleejegkele (osJeeveeced) He=efLeJeeefokeeW kes (osJeced) ekeeMeke
(ye=nvleced) ye[s (Fvced) mete&ceC[ue kees (epele) mebie kejles nQ, Jewmes ner (levlegced) efJemleej kejvesnejs
(Metjced) MetjJeerj Heg<e kees legce ueesie eeHle nesDees41
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes meye ueeske meye mes ye[s mete&ueeske kee Deeee
kejles nQ, Jewmes ner es Heg<e kee Deeee meye ueesie kejW41
owJeslemeeefjme $eef<e~ owJeeOeeHekeesHeosMekeew osJeles~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
owJeeN efceceeveeN ceveg<e HegN$ee nesleejeNefJev eLeNcee megJeeee~

cet&ved eN%emeN ceOegveeN oOeevee eeNeervebN peeseflen&NefJe<ee Je=Oeele42
the
ary
owJee~ efceceevee~ ceveg<e~ HegN$esefle HegN$ee~ nesleejew~ Fvced~ eNLeNcee~ megJeeesefle megJeeee~ cet&ved~ eN%eme~
ceOegvee~ oOeevee~ eeNeerveced~ peesefle~ nNefJe<ee~ Je=OeeNleN42
HeoeLe&-(owJee) osJes<eg YeJeew (efceceevee) efvecee&leejew (ceveg<e) ceveg<eeved (Heg$ee) yentved (nesleejew)
oeleejew (Fvced) Hejcewee&ced (eLecee) Deeefoceew efJeebmeew (megJeeee) megefMeef#elee Jeeieeesmleew (cet&ved) cet&efve
(e%eme) mebievleJeme (ceOegvee) ceOegjsCe (oOeevee) Oejvleew (eeeerveced) Hegjeleveced (peesefle) ekeeMeced
(nefJe<ee) nesleJesve JesCe (Je=Oeele) Jexleeced~ De$e uesef efJekejCeJeleesve Me HejmcewHeob e42
DevJee-eew owJee efceceevee nesleejew megJeeee e%eme cet&ved eLecee Jee&ceevees Heg$ee ceveg<ees oOeevee
ceOegvee nefJe<ee eeeerveb peesefleefjvb Je=Oeelemleew meJezce&veg<ew melkele&Jeew42
YeeJeeLe&-es efJeebmeesOeeHeveesHeosMeeYeeb meJee&ved ceveg<eevegVeeefvle, lesefKeuepevemegYet<ekee meefvle42
1150
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-pees (owJee) efoJe HeoeLeeX Deewj efJeeveeW ceW ngS (efceceevee) efvecee&Ce kejvesnejs (nesleejew) oelee
(megJeeee) efpevekeer megefMeef#ele JeeCeer Jes efJeeved (e%eme) mebie kejves eesie JeJenej kes (cet&ved) THej
(eLecee) Jee&ceeve (Heg$ee) yengle (ceveg<e) ceveg<eeW kees (oOeevee) OeejCe kejles ngS (ceOegvee) ceOegjeefoiegCeegkele
(nefJe<ee) nesce kejves eesie HeoeLe& mes (eeeerveced) Hegjeleve (peesefle) ekeeMe Deewj (Fvced) Hejce Ssee& kees
(Je=Oeele) ye{eles nQ, Jes meye ceveg<eeW kes melkeej kejves eesie nQ42
YeeJeeLe&-pees efJeeved He{eves Deewj GHeosMe mes meye ceveg<eeW kees GVeefle osles nQ, Jes mecHetCe& ceveg<eeW kees
megYetef<ele kejvesnejs nQ42
efleees osJeerefjlemeeefjme $eef<e~ efleees osJees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
efleNees osNJeernN&efJe<eeN Je&ceeveeNFv peg<eeNCee peveeesN ve Helveer~

DeefVebN levlegb HeemeeN mejmJeNleer[e osNJeer Yeejleer efJeNeletefe&43
efleNe~ osNJeer~ nNefJe<ee~ Je&ceevee~ Fvced~ peg<eeNCee~ pevee~ ve~ Helveer~ DeefVeced~ levlegced~ Heemee~
mejmJeleer~ F[e~ osNJeer~ Yeejleer~ efJeNeletefe&Nefjefle efJeNeletefe&43
the
ary
as
HeoeLe&-(eflee) ef$elJemebKeekee (osJeer) osoerHeceevee (nefJe<ee) oeveeoevesve eeCesve Jee

(Je&ceevee) (Fvced) efJeegleced (peg<eeCee) mesJeceevee (pevee) peefve$e (ve) FJe (Helveer) efe
(DeefVeced) soYesojefnleced (levlegced) efJemleerCe&ced (Heemee) MeyoeLe&meyevOejmesve (mejmJeleer) eMemleefJe%eeveJeleer
(F[e) MegYewieg&Cew mleeslegb eesiee (osJeer) osoerHeceevee (Yeejleer) OeejCeHees<eCeke$eea (efJeeletefe&)
efJeeefmceBmlJejceeCee43
DevJee-ns ceveg<ee! ee efJeeletefe&oJx eer mejmJeleer[e Yeejleer e efleees osJeeroJx e Heemee nefJe<ee
Je&ceevee pevee HelveervexJeeefVeb levlegefcevb peg<eeCee meefvle, lee eteb mesJeOJeced43
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ee efJelmebegkelee Jee*dvee[erOeejCeMekeleeefefJeOee meJee&efYeJeeHlee meJe&oe
emetlee JeJenejnsleJe meefvle, lee ceveg<ewJe&Jenejs<eg eLeeJelmebeeskeleJee43
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (efJeeletefe&) peieled ceW MeerIelee kejvesnejer (osJeer) ekeeMeceeve (mejmJeleer)
Gece efJe%eeveegkele Jee (F[e) MegYeiegCeeW mes mlegefle kejves eesie leLee (Yeejleer) OeejCe Deewj Hees<eCe kejvesnejer es
(eflee) leerve (osJeer) ekeeMeceeve Meefkeleeeb (Heemee) Meyo, DeLe& Deewj mecyevOe He jme mes (nefJe<ee) osvesuesves kes JeJenej Deewj eeCe mes (Je&ceevee) ye{leer ngF& (pevee) mevleeveeslHeefe kejvesnejer (Helveer) efeeW kes
efJebMeesOeee
1151
aj.
org
(ve) meceeve (DeefVeced) so-Yesojefnle (levlegced) efJemleejegkele (Fvced) efyepegueer kee (peg<eeCee) mesJeve
kejvesnejs nQ, Gvekee mesJeve legce ueesie efkeee kejes43
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pees efJeeved mes egkele JeeCeer, vee[er Deewj OeejCe kejves Jeeueer
Meefkele es leerve ekeej keer Meefkeleeeb meJe&$e JeeHle, meJe&oe GlHeVe ngF& JeJenej kes nsleg nQ, Gvekees ceveg<e ueesie
JeJenejeW ceW eLeeJeled eegkele kejW43
lJeslemeeefjme $eef<e~ lJee osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
HegveefJe&ef<eeceen
efHej efJeppeve kes efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
lJeeN oOeNg<ceNefceveeN Je=<CesHeeNkeesefegeN&Memes HegefCe~

Je=<eeN epeNvJe=<eCebN Yetefjjslee cet&ved eN%emeN mecevekeleg osNJeeved44
lJee~ oOeled~ Meg<ceced~ Fvee~ Je=<Ces~ DeHeeke~ Deefeg~ eNMemes~ HegefCe~ Je=<ee~ epeved~ Je=<eCeced~ YetefjjsleeN
FefleN Yetefjjslee~ cet&ved~ eN%eme~ meced~ DeNveNkeleg~ osNJeeved44
the
ary
as
HeoeLe&-(lJee) efJeegefoJe Jee&ceevees efJeeved (oOeled) oOeved (Meg<ceced) yeueced (Fvee) Hejceweee&e
(Je=<Ces) HejMeefkeleyevOekeee (DeHeeke) DeeMeme~ Heeke Fefle eMemeveecemeg Heefleced (efveIeb03. 8)
(Deefeg) iecevekeee& (eMemes) keerlez (HegefCe) yentefve (Je=<ee) meskelee (epeved) mebieceeve (Je=<eCeced)
cesIeced (Yetefjjslee) yengJeere& (cet&ved) cet&efve (e%eme) mebieleme peiele (meced) (Devekeleg) keeceeleeced
(osJeeved) efJeog<e44
DevJee-ns efJeved! eLee lJee Je=<esvee Je=<Ces Meg<ceceHeekeesefege&Memes HegefCe oOeod Yetefjjslee Je=<eCeb
epeved e%eme cet&ved osJeeved mecevekeleg leLee lJeceefHe keg44
YeeJeeLe&-eeJeved ceveg<e MegevlekejCees ve YeJesled, leeJeod efJelmemeleMeeeeCeeeeceeYeemeb e
kegee&od, ele MeerIeb MegevlekejCe meeefoefle44
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (lJee) efJeegled kes meceeve Jee&ceeve efJeeved (Je=<ee) mesevekeee& (Fvee)
Hejcewee& Deewj (Je=<Ces) Hejees meeceLe& kees jeskevesnejs kes efuees (Meg<ceced) yeue kees (DeHeeke) DeeMebmeveere
(Deefeg) eeHle nesvesneje (eMemes) keerefle& kes efuees (HegefCe) yengle HeoeLeeX kees (oOeled) OeejCe kejles ngS
(Yetefjjslee) Delevle Hejeeceer (Je=<eCeced) cesIe kees (epeved) mebiele kejlee ngDee (e%eme) mebieefle mes GlHeVe ngS
peieled kes (cet&ved) Gece Yeeie ceW (osJeeved) efJeeveeW keer (mecevekeleg) keecevee kejs, Jewmes let Yeer kej44
YeeJeeLe&-peye leke ceveg<e MegevlekejCe veneR nesJes, leye leke efJeeveeW kee mebie, meleMee Deewj
eeCeeeece kee DeYeeme efkeee kejs, efpememes MeerIe MegevlekejCeJeeved nes44
1152
epegJexoYee<es
aj.
org
JevemHeefleefjlemeeefjme $eef<e~ JevemHeefleoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
JeveNmHeefleNjJeme=esN ve HeeMewNmlcevee meceN_pe_efceNlee ve osNJe~

Fvme nNJewpe&Nj He=CeeNve mJeoeefle eN%eb ceOegvee Ie=lesve45
JeveNmHeefle~ DeJeme=N FleNJeme=~ ve~ HeeMew~ lcevee~ meNceN_peefVeefle mecedDeN_peved~ MeNefceNlee~ ve~ osNJe~ Fvme~
nNJew~ peNjced~ He=CeeNve~ mJeoeefle~ eN%eced~ ceOegvee~ Ie=lesve45
the
ary
as
am
HeoeLe&-(JevemHeefle) Jeveme Je=#emecetnme Heefle Heeueke (DeJeme=) Dee%eHle Heg<e (ve) FJe
(HeeMew) {yevOevew (lcevee) Deelcevee~ De$e megHeeb meguegied0 [Dee07.1.39] Fefle emLeeves eeosMe
(meceeved) mecHe=eeve (Meefcelee) e%e (ve) FJe (osJe) efoJemegKeoelee (Fvme) Ssee&me (nJew)
Deegcenz (pejced) GojefceJe keesMeced (He=Ceeve) HetCe kegJe&ved (mJeoeefle) DeemJeosle~ De$e uesef Jeleesve
HejmcewHeoced (e%eced) Devegseced (ceOegvee) #eewCs e (Ie=lesve) Deepesve45
DevJee-e HeeMewJe&vemHeeflejJeme=es ve lcevee meceeved osJe Meefcelee vesvme pejb He=Ceevees nJewce&Oegvee
Ie=lesve e men e%eb kegJe&ved mJeoeefle me jesienerve meeled45
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee JevemHeefle Je&ceeve meved Heueeefve ooeefle eLee HeeMewye& Meesj
HeeHeeefVeJee&les eLee Jee e%e meJe peie#eefle, leLee e%emesJeer egkeleenejefJenejer pevees peieogHekeejkees
YeJeefle45
HeoeLe&-pees (HeeMew) { yevOeveeW mes (JevemHeefle) Je=#emecetn kee Heeueve kejvesneje (DeJeme=) Dee%ee
efoes ngS Heg<e kes (ve) meceeve (lcevee) Deelcee kes meeLe (meceeved) mecHeke& kejlee ngDee (osJe) efoJe megKe
kee osvesneje (Meefcelee) e%e kes (ve) meceeve (Fvme) Ssee& kes (pejced) Goj kes meceeve keesMe kees
(He=Ceeve) HetCe& kejlee ngDee (nJew) Keeves kes eesie (ceOegvee) menle Deewj (Ie=lesve) Ie=le Deeefo HeoeLeeX mes
(e%eced) Devegeve kejves eesie e%e kees kejlee ngDee (mJeoeefle) Des ekeej mJeeo uesJes, Jen jesiejefnle
nesJes45
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes ye[ Deeefo JevemHeefle ye{kej HeueeW kees oslee nw , pewmes
yevOeveeW mes yebOee ngDee eesj HeeHe mes efveJe=e neslee nw Jee pewmes e%e meye peieled keer j#ee kejlee nw, Jewmes e%ekeee&
egkele Deenej-efJenej kejves Jeeuee ceveg<e peieled kee GHekeejke neslee nw45
mleeskeeveeefcelemeeefjme $eef<e~ mJeeneke=leees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJebMeesOeee
1153
aj.
org
mleesNkeeveeNefcevogb eefleN MetjFves Je=<eeNeceeCees Je=<eNYemlegjeN<eed~

Ie=leNeg<eeN cevemeeN ceesoceeveeN mJeene osNJeeDeNce=lee ceeoevleeced46
mleesNkeeveeced~ Fvogced~ eefle~ Metj~ Fv~ Je=<eeNeceeCe~ Je=<eNeceeCeN Fefle Je=<eNeceeCe~ Je=<eNYe~ legjeN<eed~
Ie=leNeg<esefle Ie=leNeg<ee~ cevemee~ ceesoceevee~ mJeene~ osNJee~ DeNce=lee~ ceeNoNeNvleeNced46
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mleeskeeveeced) DeuHeeveeced (Fvogced) Dee&mJeYeeefJeveb peveced (eefle) (Metj) Me$etCeeb efnbmeke

(Fv) Ssee&Jeeved (Je=<eeeceeCe) yeefue meved (Je=<eYe) Gece (legje<eed) legjeved efnbmekeeved menles (Ie=leeg<ee)
ekeeMemeseJf evee (cevemee) efJe%eevesve (ceesoceevee) Deeveefvolee mevle (mJeene) meleee efeeee (osJee) efJeebme
(Dece=lee) Deelcevee mJemJeHesCe ce=legjefnlee (ceeoevleeced) le=Hlee YetlJeemceeveevevoevleg46
DevJee-eLee Je=<eeeceeCees Je=<eYemlegje<eed Metj Fv mleeskeeveeefcevogb eleevevoefle leLee Ie=leeg<ee
cevemee mJeene e ceesoceevee Dece=lee osJee ceeoevleeced46
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es pevee DeuHeiegCeceefHe peveb dJee&efeee YeJeefvle, les meJe&le
meJee&ved megKeeefvle46
HeoeLe&-pewmes (Je=<eeeceeCe) yeefue neslee ngDee (Je=<eYe) Gece (legje<eed) efnbmeke Me$egDeeW kees
menvesneje (Metj) MetjJeerj (Fv) Ssee& Jeeuee (mleeskeeveeced) Lees[
eW kes (Fvogced) keesceue mJeYeeJe Jeeues
ceveg<e kes (eefle) eefle Deeveefvole neslee nw, Jewmes (Ie=leeg<ee) ekeeMe kes mesJeve kejves Jeeues (cevemee) efJe%eeve mes
Deewj (mJeene) mele efeee mes (ceesoceevee) Deeveefvole nesles ngS (Dece=lee) DeelcemJeHe mes ce=legOece&jefnle
(osJee) efJeeved ueesie (ceeoevleeced) DeeHe le=Hle neskej nce kees Deeveefvole kejW46
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e DeuHeiegCe Jeeues Yeer ceveg<e kees osKekej
mvesnegkele nesles nQ, Jes meye Deesj mes meye kees megKeer kej osles nQ46
DeeeeeflJeleme JeeceosJe $eef<e~ Fves osJelee~ Yegefjked He*defkeleMvo~ Heece mJej
DeLe jepeOece&efJe<eeceen
Deye jepeOece&efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeeeeNeflJevesJemeNGHe veFNn mlegle meOeNceeomleg Metj~

JeeNJe=OeeNvemleefJe<eerNe&me HetJeeaeezve& #eN$eceNefYeYetefleN Heg<eeled47
Dee~ eeNleg~ Fv~ DeJemes~ GHe~ veN~ FNn~ mlegle~ meNOeNceeefoefle meOeNceeled~ DeNmleg~ Metj~ JeeNJe=OeeNve~
JeNJe=OeeNveFefle JeJe=OeeNve~ leefJe<eer~ eme~ HetJeea~ eew~ ve~ #eN$eced~ DeNefYeYetleerleNefYeYetefle~ Heg<eeled47
1154
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Dee) (eeleg) Deeieleg (Fv) Hejcewee&Oeejke (DeJemes) j#eCeeeee (GHe) (ve)

Demceeved (Fn) Deefmceved keeues (mlegle) eMebefmele (meOeceeled) meceevemLeeveeled (Demleg) (Metj) (JeeJe=Oeeve)
Delevleb Je&eceevees peve (leefJe<eer) mesvee (eme) (HetJeer&) HetJezeJf e&ef megefMe#eeeesecee ke=lee (eew)
mete&ekeeMe (ve) FJe (#e$eced) jepeced (DeefYeYetefle) Me$etCeeceefYeYeJeke$eea (Heg<eeled) Heg*dkegee&led47
DevJee-e Fv Fn mlegle Metj HetJeeamleefJe<eerJee&Je=Oeevees emeeefYeYetefle #e$eb eewve& Jee&les, ees ve Heg<eeled
meesmceekeceJeme GHeeeeleg meOeceeomleg47
YeeJeeLe&-es ceveg<ee mete&Jeled veeeefJeeesYeeekeeMekee melke=leHegmesvee epeeHees<ekee
ogefJeveeMekee megmles jepeeefOekeeefjCe mevleg47
HeoeLe&-pees (Fv) Hejcewee& kee OeejCe kejvesneje (Fn) Fme Jee&ceeve keeue ceW (mlegle) eMebmee kees
eeHle ngDee (Metj) efveYe&e Jeerj Heg<e (HetJeea) HetJe& efJeeveeW ves Deer efMe#ee mes Gece keer ngF& (leefJe<eer)
mesveeDeeW kees (JeeJe=Oeeve) Delevle ye{evesneje peve (eme) efpeme kee (DeefYeYetefle) Me$egDeeW kee eflejmkeej
kejvesneje (#e$eced) jepe (eew) mete& kes ekeeMe kes (ve) meceeve Jee&lee nw pees (ve) nce kees (Heg<eeled) Heg
kejs Jen nceejs (DeJemes) j#ee Deeefo kes efuees (GHe, Dee, eeleg) meceerHe eeHle nesJes Deewj (meOeceeled) meceeve
mLeeve Jeeuee (Demleg) nesJes47
YeeJeeLe&-pees ceveg<e mete& kes meceeve veee Deewj efJeee oesveeW kes ekeeMe kejvesnejs, melke=le n<e& Deewj
Hegef mes egkele mesvee Jeeues, epee keer Hegef Deewj ogeW kee veeMe kejvesnejs neW, Jes jepeeefOekeejer nesJeW47
Dee ve Fleme JeeceosJe $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
Dee veNFves otjeoe veDeeNmeeoefYeefNke=oJemes eemeoge~

DeesefpesefYeve=&HeefleNJe&eyeeng meNs meNcelmeg legJe&efCe He=leNvetved48
Dee~ veN~ Fv~ otjeled~ Dee~ veN~ DeeNmeeled~ DeNefYeNefNke=efoleefYeefNke=led~ DeJemes~ eeNmeNled~ GNe~ DeesefpesefYe~
ve=HeefleNefjefle ve=Heefle~ JeeyeengefjefleN Jeeyeeng~ meN Fefle meNcedies~ meNceeflmJeefle meNceledmeg~ legJe&efCe~ He=leNvetved48
HeoeLe&-(Dee) (ve) Demceekeced (Fv) Me$egefJeoejke (otjeled) efJeeke=eod osMeeled (Dee) (ve)
(Deemeeled) meceerHeeled (DeefYeefke=led) eesefYeefb meJe&le Fb megKeb kejeself e me (DeJemes) j#eCeeeee (eemeled)
eeeeled (Ge) ogeveecegHeefj eesOeke=led (DeesefpesefYe) yeefueweex=efYe (ve=Heefle) ve+Ceeb Heeueke (Jeeyeeng)
JeeefceJe {ew yeent eme (mes) men (mecelmeg) mebeeces<eg (legJe&efCe) MeerIeMe$egnvlee (He=levetved) Deelceve
He=levee mesvee Ftved48
efJebMeesOeee
1155
am
aj.
org
DevJee-eesefYeefke=eyeengve=&HeeflejesefpeseYf eemlegJe&efCeefjves
veesJemes
mecelmeg
mes
otjeoemeeoeeemeVeesmceeved He=levetved meleleceej#esvceevees meesmceeefYejefHe meoe ceeveveere48
YeeJeeLe&-le SJe jepeb keeg&cen&efvle es otjmLee meceerHemLee meJee& epee DeJes#eCeotleeeejeYeeb j#eefvle,
MetjJeerjeCeeb melkeejb e meleleb kegJe&efvle48
HeoeLe&-pees (DeefYeefke=led) meye Deesj mes F megKe kejs (Jeeyeeng) efpemekeer Jee kes meceeve { Yegpee
(ve=Heefle) vejeW kee Heeueve kejvesneje (DeesefpesefYe) Deefle yeue Jeeues eeseDeeW mes (Ge) ogeW Hej eesOe kejves
Deewj (legJe&efCe) MeerIe Me$egDeeW kee ceejvesneje (Fv) Me$egefJeoejke mesveeHeefle (ve) nceejer (DeJemes) j#eeefo kes
efuees (mecelmeg) yengle mebeeceeW cesb (mes) emebie ceW (otjeled) otj mes Deewj (Deemeeled) meceerHe mes (Dee, eemeled)
DeeJes Deewj (ve) nceejs (He=levetved) mesvee Deewj mebeece keer Fe kejvesnejesb keer (Dee) meoe j#ee Deewj ceeve
kejs, Jen nce ueesieeW kee Yeer meoe ceeveveere nesJes48
YeeJeeLe&-Jes ner Heg<e jepe kejves kees eesie nesles nQ pees otjmLe Deewj meceerHemLe meye ceveg<eeefo epeeDeeW
keer eLeeJeled meceer#eCe Deewj otle Yespeves mes j#ee kejles Deewj MetjJeerj kee melkeej Yeer efvejvlej kejles nQ48
Dee ve Fleme JeeceosJe $eef<e~ Fves osJelee~ He*defkeleMvo~ Heece mJej
as
Dee veFvesN nefjefYeeeN&lJeeJee&eerNveesJemesN jeOemes e~

efleeefle JeNeer ceNIeJee efJejHMeerceb eN%eceveg veesN Jeepemeeleew49
the
ary
Dee~ veN~ Fv~ nefjefYeNefjefleN nefjefYe~ eeNleg~ De~ DeNJee&NeerNve~ DeJemes~ jeOemes~ eN~ efleeefle~ JeNeer~
ceNIeJesefle ceNIeJee~ efJeNjHMeerefle efJejHMeer~ FNceced~ eN%eced~ Deveg~ veN~ JeepemeeleeNefJeefleN Jeepemeeleew49
HeoeLe&-(Dee) (ve) Demceekeced (Fv) Ssee&eo mesveeOeerMe (nefjefYe) megefMeef#elewjMJew (eeleg)

eeHveesleg (De) megg jerlee (DeJee&eerve) efJeeeefoyeuesveeefYeievlee (DeJemes) j#eCeeeee (jeOemes) Oeveee (e)
(efleeefle) eflesled (Jeeer) eMemleMeeqJeeeefMeef#ele (ceIeJee) HejceHetefpeleOeveegkele (efJejHMeer) ceneved (Fceced)
(e%eced) meleb veeeeKeced (Deveg) Deevegketues (ve) Demceekeced (Jeepemeeleew) mebeeces49
DevJee-ees ceIeJee efJejHMeJee&eervees Jeeerves nefjefYeveexJemes jeOemes e Jeepemeeleew efleeefle, me ve Fceb
e%eceevJeeeeleg49
YeeJeeLe&-es egefJeeekegMeuee ceneyeefuee epeeOeveJe&keemmegefMeef#eleeenmleeefoegkelee
ceuekeeefjCemmegmles efn jepeHeg<eemmevleg49
1156
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-pees (ceIeJee) Hejce eMebefmele Oeveegkele (efJejHMeer) ceneved (DeJee&eerve) efJeeeefo yeue mes
mevcegKe peeves Jeeuee (Jeeer) eMebefmele MeeqJeee keer efMe#ee Heees ngS (Fv) Ssee& kee oelee mesveeOeerMe
(nefjefYe) Deer efMe#ee efkees ngS Iees[
eW mes (ve) nce ueesieeW keer (DeJemes) j#ee Deeefo kes efuees (e) Deewj
(jeOemes) Oeve kes efuees (Jeepemeeleew) mebeece ceW (Deveg, efleeefle) Devegketue efmLele nes, Jen (ve) nceejs (Fceced)
Fme (e%eced) meleveee Heeueve kejves He jepeJeJenej kees (De, Dee, eeleg) Des ekeej eeHle
nes49
YeeJeeLe&-pees egefJeee ceW kegMeue ye[s yeueJeeved, epee Deewj Oeve keer Je=ef kejvesnejs, Gece efMe#ee
egkele, neLeer Deewj Iees[
eW mes egkele keueeCe ner kes DeeejCe kejvesnejs neW, Jes ner jepeHeg<e nesJeW49
$eeleejefceleme ieie& $eef<e~ Fves osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
$eeNleejefcevceefJeNleejefcevN nJesnJes megnJeN Metjefcevced~

eeefce MeNeb Hegntleefcev mJeNefmle vees ceNIeJee OeeNeflJev50
as
$eeNleejced~ Fvced~ DeNefJeNleejced~ Fvced~ nJesnJeN FefleN nJesnJes~ megnJeNefceefle megnJeced~ Metjced~ Fvced~ eeefce~
MeNeced~ HegNntleefceefle Hegntleced~ Fvced~ mJeNefmle~ veN~ ceNIeJesefle ceNIeJee~ OeeNleg~ Fv50
the
ary
HeoeLe&-($eeleejced) jef#eleejced (Fvced) ogefJeoejkeced (DeefJeleejced) eerCeefeleejced (Fvced)

Hejcewee&eoced (nJesnJes) egs egs (megnJeced) megdJeeeveced (Metjced) Me$egefnbmekeced (Fvced) jepeOeejkeced
(eeefce) Deeeeefce (Meeced) DeeMegkeee&jced (Hegntleced) HegefYeefJeefjentleced (Fvced) Me$egoueefJeoejkeced
(mJeefmle) megKeced (ve) DemceYeced (ceIeJee) HejceHetpe (Oeeleg) oOeeleg (Fv) eMemlemesveeOeejke50
DevJee-ns meYeeOe#e! eb nJesnJes $eeleejefcevceefJeleejefcevb megnJeb Metjefcevb Meeb Hegntleefcevb lJeeb
eeefce me ceIeJesvmlJeb ve mJeefmle Oeeleg50
YeeJeeLe&-ceveg<eemlecesJe meJe&oe melkegeg&eex efJeeeveeeOece&mesJeke megMeeruees efpelesevf e meved meJex<eeb
megKeJe&veee eelesle50
HeoeLe&-ns meYeeOe#e! efpeme (nJesnJes) eleske mebeece ceW ($eeleejced) j#ee kejves (Fvced) ogeW kes
veeMe kejves (DeefJeleejced) eerefle kejeves (Fvced) Gece SsMJee& kes osves (megnJeced) megvojlee mes yegueees peeves
(Metjced) Me$egDeeW kee efJeveeMe kejeves (Fvced) jepe kee OeejCe kejves Deewj (Meeced) keeeeX ceW MeerIelee kejvesnejs
(Hegntleced) yengleeW mes melkeej Heees ngS leLee (Fvced) Me$egmesvee kes efJeoejCe kejvesnejs legPekees (eeefce)
efJebMeesOeee
1157
aj.
org
melkeejHetJe&ke yegueelee ntb mees (ceIeJee) yengle Oeveegkele (Fv) Gece mesvee kee OeejCe kejvesneje let (ve)
nceejs efuees (mJeefmle) megKe kee (Oeeleg) OeejCe kej50
YeeJeeLe&-ceveg<e Gmeer Heg<e kee meoe melkeej kejW pees efJeee veee Deewj Oecce& kee mesJeke, megMeerue
Deewj efpelesevf e ngDee meye kes megKe kees ye{eves kes efuees efvejvlej elve efkeee kejs50
Fv Fleme ieie& $eef<e~ Fves osJelee~ Yegefjked He*defkeleMvo~ Heece mJej
Hegvee jepeefJe<eeceen
efHej jepe efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Fv meg$eeceeN mJeJeeBN2DeJeesefYe megce=[erNkees YeJeleg efJeNeJesoe~

yeeOeleebN s<eesNDeYeeb ke=Ceesleg megJeere&meN Helee meece51
am
Fv~ meg$eecesefle meg$eecee~ mJeJeeNefveefleN mJeJeeved~ DeJeesefYeNefjleJeefYe~ megce=[erNke Fefle megce=[erNke~ YeNJeNleg~
efJeNeJesoeN Fefle efJeNeJesoe~ yeeOeleeced~ s<e~ DeYeeced~ ke=CeesNleg~ megJeere&Nmeesefle megJeere&me~ Helee~ meeNceN51
the
ary
as
HeoeLe&-(Fv) Ssee&Je&ke (meg$eecee) megg j#eke (mJeJeeved) yenJe mJes mJekeeree Gecee pevee
efJeevles eme me (DeJeesefYe) veeeHegjmmejw j#eCeeefoefYe (megce=[erke) megKekej (YeJeleg) (efJeeJesoe)
meceeOeve (yeeOeleeced) (s<e) Me$etved (DeYeeced) (ke=Ceesleg) (megJeere&me) megg Hejeeceme (Helee) Heeuekee
(meece) YeJesce51
DevJee-e meg$eecee mJeJeeved efJeeJesoe megce=[erkees YeJeleg~ FvesJeeseYf e epee j#esled, me s<ees
yeeOeleeceYeeb ke=Ceesleg, mJeeceefHe leeMe SJe YeJeleg, elees Jeeb megJeere&me Helee meece51
YeeJeeLe&-eefo jepeHeg<ee efJeeeefJeveeeeYeeb egkelee YetlJee epeej#ekee veeYeefJe<eBmleefn& megKeJe=efjefHe
veeYeefJe<eled51
HeoeLe&-pees (meg$eecee) Des ekeej j#ee kejvesneje (mJeJeeved) mJekeere yengle Gece peveeW mes egkele
(efJeeJesoe) mecee OeveJeeved (megce=[erke) Dee megKe kejves Deewj (Fv) Ssee& kee ye{eves Jeeuee jepee
(DeJeesefYe) veeeHetJe&ke j#eCeeefo mes epee keer j#ee kejs, Jen (s<e) Me$egDeeW kees (yeeOeleeced) neJes (DeYeeced)
meye kees Yeejefnle (ke=Ceesleg) kejs Deewj DeeHe Yeer Jewmee ner (YeJeleg) nes, efpememes nce ueesie (megJeere&me) Des
Hejeece kes (Helee) Heeuevesnejs (meece) neW51
YeeJeeLe&-pees efJeee efJevee mes egkele neskes jepeHeg<e epee keer j#ee kejvesnejs ve neW lees megKe keer Je=ef
Yeer ve nesJes51
lemesleme ieie& $eef<e~ Fves osJelee~ Yegefjked He*defkeleMvo~ Heece mJej
1158
epegJexoYee<es
aj.
org
leme JeNe megceNleew eNef%eeNmeeefHe YeNs meewceveNmes meece~

me meg$eeceeN mJeJeeBN2FvesDeNmcesDeeNjeefeNod s<e mevegleeg&eesleg52
leme~ JeNeced~ megceNleeefJeefle megceNleew~ eNef%eeme~ DeefHe~ YeNs~ meewNceNveNmes~ meeNceN~ me~ meg$eecesefle meg$eecee~
mJeJeeNefveefleN mJeJeeved~ Fv~ DeNmcesFleNmces~ DeeNjeled~ efeNled~ s<e~ meNvegle~ egeesNleg52
the
ary
as
am
HeoeLe&-(leme) HetJeexkeleme meYesMeme je%e (Jeeced) jepeepee (megceleew) megg mebceleew (eef%eeme)
e%ecevegelegcen&me (DeefHe) (Yes) keueeCekejs (meewcevemes) MeesYeves ceveefme YeJes JeJenejs (meece) (me)
(meg$eecee) megg $eecee (mJeJeeved) eMemleb mJeb efJeeles eme me (Fv) efHele=Jele&ceeve meYesMe (Demces)
Demceekeced (Deejeled) otjeled meceerHeee (efeled) DeefHe (s<e) Me$etved (mevegle) meoe (egeesleg) otjerkejesleg52
DevJee-emmeg$eecee mJeJeeefvev meYesMeesmces s<e Deejeeflmevegleeg&eesleg leme eef%eeme megceleew Yes
meewcevemesHegketuee meece, meesmceekeb jepee Jeeb leme epeeMe52
YeeJeeLe&-ceveg<ewmlemewJe mecceleew mLeeleJeb e He#eHeelenervees Oeeefce&ke veeesve epeeHeeuevelelHej
meeled52
HeoeLe&-pees (meg$eecee) Des ekeej mes j#ee kejves Deewj (mJeJeeved) eMebefmele DeHevee kegue jKevesneje
(Fv) efHelee kes meceeve Jee&ceeve meYee kee DeOe#e (Demces) nceejs (s<e) Me$egDeeW kees (Deejeled) otj Deewj
meceerHe mes (efeled) Yeer (mevegle) meye keeue ceW (egeesleg) otj kejs, (leme) Gme HetJeexkele (eef%eeme) e%e kes
Devegeve kejves eesie jepee keer (megceleew) megvoj ceefle cesb Deewj (Yes) keueeCe kejvesnejs (meewcevemes) megvoj ceve
ceW GlHeVe ngS JeJenej ceW (DeefHe) Yeer nce ueesie jepee kes Devegketue yejleves nejs (meece) nesJeW Deewj (me) Jen
nceeje jepee Deewj (Jeeced) nce Gmekeer epee DeLee&led Gme kes jepe ceW jnves Jeeues neW52
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Gmekeer mecceefle ceW efmLej jnvee Gefele nw, pees He#eHeelejefnle Deewj veee mes
epeeHeeueve ceW lelHej nes52
Dee cevwefjleme efJeeeefce$e $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=odye=nleer vo~ ceOece mJej
Dee ceNvwefjvN nefjefYeeeN&efn ceNetjjesceefYe~

cee lJeeN kes efeNefVe eceNved efJeb ve HeeNefMeveesefleN OevJesJeN leeB2Fefn53
Dee~ ceNvw~ FNvN~ nefjefYeNefjefleN nefjefYe~ eeNefn~ ceNetjjesceefYeNefjefle ceNetjjesceefYe~ cee~ lJeeN~ kes~ efeNled~ efve~
eNceNved~ efJeced~ ve~ HeeNefMeve~ DeNefleNOevJesNJesleefleNOevJeFJe~ leeved~ FNefnN53
efJebMeesOeee
1159
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Dee) (cevw) eMebefmelew (Fv) Hejcewee&Je&ke (nefjefYe) Deew (eeefn) (ceetjjesceefYe)

ceetjme jesceeCeerJe jescee es<eeb les (cee) (lJee) lJeeced (kesefeled) (efve) efJeefveeneLex (eceved) eseg (efJeced)
Heef#eCeced (ve) FJe (HeeefMeve) yengHeeMeegkelee JeeOee (DeefleOevJesJe) cens<Jeemee FJe (leeved) (Fefn)53
DevJee-ns Fv mesvesMe! lJeb cevwce&etjjesceefYen&efjefYemleeved Me$etved efJepeslegb eeefn, le$e lJee lJeeb HeeefMevees
efJeVe kesefevcee efveecebmlJeceefleOevJesJewefn53
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueej~ eoe Metje Me$egefJepeeee iesegmleoe meJe&lees yeueb
meceer#eeueb meeceeee Me$egefYemmen egOJee mJeefJepeeb kegeg&e&Lee Me$eJees JeMeb ve kegeg&mleLeevegeflevleg53
HeoeLe&-ns (Fv) Gece Ssee& kes ye{evesnejs mesveeHeefle! (cevw) eMebmeeegkele (ceetjjesceefYe) ceesj
kes jesceeW kees meMe jesceeW Jeeues (nefjefYe) Iees[
eW mes egkele neskes (leeved) Gve Me$egDeeW kes peerleves kees (eeefn) pee,
Jeneb (lJee) legPe kees (HeeefMeve) yengle HeeMeeW mes egkele JeeOe ueesie (efJeced) He#eer kees yeebOeves kes (ve) meceeve
(kesefeled) keesF& Yeer (cee) cele (efveeceved) yeebOeW, let (DeefleOevJesJe) ye[s Oeveg<edOeejer kes meceeve (Dee, Fefn) Des
ekeej DeeDees53
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ peye Me$egDeeW kes efJepee kees peeJeW, leye
meye Deesj mes DeHeves yeue keer Hejer#ee kej HetCe& meeceeer mes Me$egDeeW kes meeLe eg kejkes DeHevee efJepee kejW, pewmes
Me$eg ueesie DeHeves kees JeMe ve kejW Jewmee egejcYe kejsb53
SJesefoleme Jeefme $eef<e~ Fves osJelee~ Yegefjked He*defkeleMvo~ Heece mJej
the
ary
SNJesefovbN Je=<eCebN Jeeyeengb JeefmeemeesDeNYee&vleNkez~

me ve mleglees JeerNjJeeleg ieesceod eteb Heele mJeNefmleefYeN meoe ve54
SNJe~ Fled~ Fvced~ Je=<eCeced~ JeeyeengefceefleN Jeeyeengced~ Jeefmeeme~ DeNefYe~ DeNe&NefvleN~ DeNkez~ me~ veN~ mlegle~
JeerNjJeNefoefle JeerNjJeled~ OeeNleg~ ieesceNefoefleN ieesceled~ eteced~ HeeNleN~ mJeNefmleefYeNefjefle mJeNefmleefYe~ meoe~ veN54
HeoeLe&-(SJe) efveMees (Fled) DeefHe (Fvced) Me$egefJeoejkeced (Je=<eCeced) yeefueced (Jeeyeengced)

JeeJeodYegpeced (Jeefmeeme) DeefleMeesve JemeJe (DeefYe) meJe&le (Dee&efvle) melkegJe&efvle (Dekez) Hetefpelew
kece&efYe (me) (ve) Demceeved (mlegle) eMebefmele (JeerjJeled) Jeerjweg&keleced (Oeeleg) oOeeleg (ieesceled) eMebefmelee
ieeJees ieJeeoe HeMeJees eefmceved (eteced) (Heele) (mJeefmleefYe) keueeCekejw kece&efYe (meoe) meJe&efmceved keeues
(ve) Demceeved54
1160
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns Jeefmeeme! es Je=<eCeb JeeyeengefcevcekezefJeebmeesYee&efvle, lecesJe eteefceoe&le, me mleglees

vees ieesceled JeerjJeepeb Oeeleg, eteb mJeefmleefYeve& meoe Heele54
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee jepeHeg<ee j#esegmleLewleeved epeepevee DeefHe
j#evleg54
HeoeLe&-ns (Jeefmeeme) DeefleMee Jeeme kejvesnejs! efpeme (Je=<eCeced) yeueJeeved (Jeeyeengced) MeOeejer
(Fvced) Me$eg kes ceejvesnejs kees (Dekez) eMebefmele keceeX mes efJeeved ueesie (DeYee&efvle) eLeeJeled melkeej kejles
nQ (SJe) Gmeer kee (eteced) legce ueesie (Fled) Yeer melkeej kejes, (me) mees (mlegle) mlegefle kees eeHle neskes
(ve) ncekees Deewj (ieesceled) Gece ieee Deeefo HeMegDeeW mes egkele (JeerjJeled) MetjJeerjeW mes egkele jepe kees (Oeeleg)
OeejCe kejs Deewj legce ueesie (mJeefmleefYe) megKeeW mes (ve) ncekees (meoe) meye efove (Heele) megjef#ele
jkeKees54
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes jepeHeg<e epee keer j#ee kejW, Jewmes jepeHeg<eeW keer
epeepeve Yeer j#ee kejW54
meefcees Deefiveefjleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe erHeg<eeesefJe&<eeceen
as
Deye er-Heg<eeW kee efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
meefceesDeNefivejefevee leNHlees IeNceex efJeNjed megle~

ogns OesNveg mejmJeleerN meesce MegeefceNnsefvNeced55
the
ary
meefceN FefleN mecedF~ DeNefive~ DeNefMJeNveeN~ leNHle~ IeNce&~ efJeNjeef[efle efJeNjed~ megle~ ogns~ OesNveg~ mejmJeleer~
meesceced~ Megeced~ FNn~ FNefvNeced55
HeoeLe&-(meefce) meceked eoerHle (Deefive) HeeJeke (Deefevee) MegYeiegCes<eg JeeHleew (leHle)

(Iece&) e%e FJe mebieefleegkele (efJejed) efJeefJeOeleee jepeles (megle) esejf le (ogns) (Oesveg) ogiOeoe$eer ieewejf Je
(mejmJeleer) MeeefJe%eeveegkelee Jeeked (meesceced) Ssee&ced (Megeced) Megced (Fn) Deefmceved mebmeejs (Fefveced)
Oeveced55
DevJee-eLesn OesvegmmejmJeleer Megeb meesceefceefveb e oesefiOe, leLewlecenb ogns, Deefevee leHlees efJejed megle
meefcees Ieceexefivee&Lee efJeMJeb Heeefle, leLeenceslelmeJe j#eseced55
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ Deefmceved mebmeejs legueiegCekece&mJeYeeJeew erHeg<eew
mete&Jelmelkeerefle&ekeeMeceeveew Heg<eeefLe&veew YetlJee OecexCewee meleleb meefevegleeced55
efJebMeesOeee
1161
aj.
org
HeoeLe&-pewmes (Fn) Fme mebmeej ceW (Oesveg) otOe Jeeueer ieee kes meceeve (mejmJeleer) Mee eqJe%eeveegkele
JeeCeer (Megeced) Meg (meesceced) Ssee& Deewj (Fefveced) Oeve kees HeefjHetCe& kejleer nw, Jewmes Gmes ceQ (ogns) HeefjHetCe&
keb~ ns (Deefevee) MegYeiegCeeW ceW JeeHle er Heg<ees! (leHle) leHee Deewj (efJejed) efJeefJeOe ekeej mes ekeeMeceeve
(megle) esjCee kees eeHle (meefce) eoerHle (Iece&) e%e kes meceeve mebieefleegkele (Deefive) HeeJeke peieled keer
j#ee kejlee nw, Jewmes ceQ Fme meye peieled keer j#ee keb55
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ Fme mebmeej ceW legue iegCe-kece&-mJeYeeJe Jeeues erHeg<e mete& kes meceeve keerelf e& mes ekeeMeceeve Heg<eeLeea neskes Oece& mes Ssee& kees efvejvlej mebefele kejW55
levetHee Fleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe eke=leefJe<ees JeweefJeeemebejCeceen
am
Deye Fme eke=le efJe<ee ceW JeweefJeee kes mebeej kees Deieues cev$e ceW kene nw
leNvetHee efYeN<epee megleshefeveesNYee mejmJeleer~

ceOJeeN jpee:meerefvNeefcevee HeNefLeefYeJe&neved56
leNvetHesefle levetHee~ efYeN<epee~ megles~ DeNefevee~ GNYee~ mejmJeleer~ ceOJee~ jpee:efme~ FNefvNeced~ Fvee~ HeNefLeefYeNefjefle
HeNefLeefYe~ JeNneNved56
the
ary
as
HeoeLe&-(levetHee) eew levegb Heelemleew (efYe<epee) JewekeefJeeeJeseejew (megles) GlHeVes peieefle (Deefevee)
JeeHleMegYeiegCekece&mJeYeeJeew (GYee) GYeew (mejmJeleer) mejes yeng efJe%eeveb efJeeles eeesmleew (ceOJee) ceOegjsCe
JesCe (jpeebefme) ueeskeeved (Fefveced) Oeveced (Fvee) je%es (HeefLeefYe) ceeiez (Jeneved) Jenvleg
eeHvegJevleg56
DevJee-ns ceveg<ee! eLee efYe<epee levetHeesYeeefevee efJeeemegefMeef#eleew erHeg<eew mejmJeleer e ceOJee
meglesefmceved peieefle efmLelJee HeefLeefYeefjvee jpeebmeerevf eb e oOeeleeb leLewleod Jeneved56
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo erHeg<ee JewekeefJeeeb ve peeveeregmleefn& jesieeefVeJe=efeb
mJeemLemecHeeoveb e keeg Oeces& JeJenejs efvejvlejb eefjlegb e ve Mekevegeg56
HeoeLe&-ns ceveg<ees! DeeHe ueesie pewmes (efYe<epee) JewekeefJeee kes peevevesnejs (levetHee) Mejerj kes j#eke
(GYee) oesveeW (Deefevee) MegYe iegCe-kece&-mJeYeeJeeW ceW JeeHle er-Heg<e (mejmJeleer) yengle efJe%eeveegkele JeeCeer
(ceOJee) ceers iegCe mes egkele (megles) GlHeVe ngS Fme peieled ceW efmLele neskes (HeefLeefYe) ceeieeX mes (Fvee) jepee
kes efuees (jpeebefme) ueeskeeW Deewj (Fefveced) Oeve kees OeejCe kejW, Jewmes Fvekees (Jeneved) eeHle ntefpees56
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees er-Heg<e JewekeefJeee kees ve peeveW lees jesieeW kes
efveJeejCe Deewj Mejerjeefo keer mJemLelee kees Deewj Oece& JeJenej ceW efvejvlej eueves kees meceLe& veneR nesJeW56
1162
epegJexoYee<es
aj.
org
Fveesleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe eeOeevesve efYe<epeeb JeJenejceen
Deye eOeevelee mes JeweeW kes JeJenej kees kenles nQ
FveNesvog mejmJeleerN vejeNMemesve veNivengced~

DeOeeleeceNefeveeN ceOeg Yes<eNpeb efYeN<epee megles57
Fvee~ Fvogced~ mejmJeleer~ vejeNMemesve~ veNivengced~ DeOeeleeced~ DeNefevee~ ceOeg~ YesN<eNpeced~ efYeN<epee~ megles57
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fvee) ogKeefJeoejCeee (Fvogced) Hejcewee&ced (mejmJeleer) eMemleefJeeeegkelee JeeCeer

(vejeMebmesve) vejw mleglesve (veivengced) ees vevoeefle me veivemleceeooeleerelf e (DeOeeleeced) oOeeleeced (Deefevee)
JewekeefJeeeJeeefHeveew (ceOeg) %eeveJe&keb ceOegjeefoiegCeegkeleced (Yes<epeced) Deew<eOeced (efYe<epee) meweew (megles)
GlHeVesefmceeieefle57
DevJee-DeefMJevee efYe<epesvee megles ceOeg Yes<epeceOeeleeced~ vejeMebmesve mejmJeleer
veivengefcevogceeoOeeleg57
efOee
Skes
pJejeefoMejerjjesieeHenejkeeefMeefkelmekee~
DeHejs
YeeJeeLe&-Jewee
ceevemeeefJeeeefojesieefJeveeMekee DeOeeHekeesHeosMekeemmeefvle, e$ewles Jele&vles le$e jesieeCeeb efJeveeMeeled meJex eeefCeve
DeeefOeJeeefOecegkelee YetlJee megefKevees YeJeefvle57
HeoeLe&-(Deefevee) JewekeefJeee ceW JeeHle (efYe<epee) Gece Jewepeve (Fvee) ogKeveeMe kes efuees
(megles) GlHeVe ngS Fme peieled ceW (ceOeg) %eeveJe&ke keesceueleeefo iegCeegkele (Yes<epeced) Deew<eOe kees (DeOeeleeced)
OeejCe kejW Deewj (vejeMebmesve) ceveg<eeW mes mlegefle efkees ngS Jeeve mes (mejmJeleer) eMemleefJeeeegkele JeeCeer
(veivengced) Deevevo kejeves Jeeues efJe<ee kees enCe kejves Jeeues (Fvogced) Ssee& kees OeejCe kejW57
YeeJeeLe&-Jewe oes ekeej kes nesles nQ-Ske pJejeefo MejerjjesieeW kes veeMeke efeefkelmee kejvesnejs Deewj
otmejs ceve kes jesie pees efke DeefJeeeefo ceeveme keuesMe nQ, Gvekes efveJeejCe kejvesnejs DeOeeHeke, GHeosMeke nQ~ peneb
es jnles nQ, Jeneb jesieeW kes efJeveeMe mes eeCeer ueesie Mejerj Deewj ceve kes jesieeW mes tkej megKeer nesles nQ57
Deepegevesleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeeNpegeveeN mejmJeNleerveesefvNeeefCe JeerNe&ced~

F[eefYejefeveeNefJe<eN mecetpe&N me jefeb oOeg58
efJebMeesOeee
1163
aj.
org
DeeNpegeNvesleeNpegevee~ mejmJeleer~ Fvee~ FNefvNeeefCe~ JeerNe&ced~ F[eefYe~ DeNefeveew~ F<eced~ meced~ Tppe&ced~ meced~
jefeced~ oNOeg58
as
am
HeoeLe&-(Deepegevee) mecevleeled Meyoeeceevee (mejmJeleer) eMemle%eeveJeleer er (Fvee)

Hejcewee&egkeleee Heles (FefveeefCe) ees$eeoerevf e, Ssee&pevekeeefve megJeCee&oerefve Jee (Jeere&ced) Mejerjyeuekejb Ie=leeefo
(F[eefYe) eMebefmeleeefYejes<eOeerefYe (Deefeveew) metee&evcemeeefJeJe JewekeefJeeekeeex ekeeMeceeveew (F<eced)
DeVeeefokeced (meced) (Tpe&ced) Hejeececed (meced) (jefeced) Oece&efeeced (oOeg) oOeg58
DevJee-Deepegevee mejmJeleerveesevf eeefCe Jeere eeefeveeefJe[eefYejes<eefOeefYeefj<eb mecetpe jefeb e
meboOeg58
YeeJeeLe&-le SJe efJeeeJevle meefvle es ceveg<eeCeeb jesieeved veeMeefelJee MejerjelceyeuecegVeeefvle~ mewJe
HeefleJelee er %esee ee Heleg megKeee OeveIe=leeefo Jemleg mLeeHeeefle58
HeoeLe&-(Deepegevee) meye Deesj mes eMebmee keer ngF& (mejmJeleer) Gece %eeveJeleer er (Fvee)
Hejcewee&egkele Heefle kes efuees (FefveeefCe) ees$e Deeefo Fefve Jee Ssee& GlHeVe kejvesnejs megJeCe& Deeefo
HeoeLeeX Deewj (Jeere&ced) Mejerj ceW yeue kes kejvesnejs Ie=leeefo kee leLee (Deefeveew) mete&-ev kes meMe
JewekeefJeee kes keee& ceW ekeeMeceeve Jewepeve (F[eefYe) Deefle Gece Deew<eefOeeeW kes meeLe (F<eced) DeVe Deeefo
HeoeLe& (mecetpe&ced) Gece Hejeece Deewj (jefeced) Gece Oece&eer kees (meboOeg) meceked OeejCe kejW58
YeeJeeLe&-Jes ner Gece efJeeeJeeved nQ, pees ceveg<e kes jesieeW kee veeMe kejkes Mejerj Deewj Deelcee kes yeue
kees ye{eles nQ, Jener HeefleJelee er peeveveer eeefnes efke pees Heefle kes megKe kes efuees Oeve Deewj Ie=le Deeefo Jemleg Oej
jKeleer nw58
the
ary
Deefevesleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeNefeveeN veceges megle meesce Megeb Heefjeglee~

mejmJeleerN leceeYejod yeNefn&<esveeN HeeleJes59
DeNefevee~ veceges~ megleced~ meesceced~ Megeced~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ mejmJeleer~ leced~ Dee~ DeNYeNjled~ yeNefn&<ee~
Fvee~ HeeleJes59
HeoeLe&-(Deefevee) meodiegCekece&mJeYeeJeJeeefHeveew (veceges) ees ve cegeefle lemeemeeOemeeefHe jesieme

(megleced) meceked efve<Heeefoleced (meesceced) meesceeees<eefOeieCeced (Megeced) Jeere&kejced (Heefjeglee) Heefjle meJe&lees
ievleeJeJeenleieleer~ eg ieleew Oeelees efkeJeHed, legked, efJeeveme megHeeced0 [Dee07.1.39] FleelJeced~
1164
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(mejmJeleer) eMebefmelee ie=efnCeer leLee Heg<e (leced) (Dee) (DeYejled) efyeYeefe& (yeefn&<ee) megKeJe&kesve kece&Cee
(Fvee) Hejcewee&megKeee (HeeleJes) Heelegced~ De$e Hee OeeleesmlegceLex leJesved elee59
DevJee-eew Heefjegleeefevee mejmJeleer yeefn&<esvee vecegesefve&JeejCeee e Mege megleb meesceb HeeleJes
leceeYejled mecevleeod Yejle meoe leeJesJe megefKeveew YeJele59
YeeJeeLe&-es meeesHeeeved Jesoeved HeeflJee nmleefeeeb efJepeeveefvle, lesmeeOeeveefHe
jesieeefVeJee&eefvle59
HeoeLe&-pees (Heefjeglee) meye Deesj mes Des eueve egkele (Deefevee) MegYe iegCe-kece&-mJeYeeJeeW ceW
JeeHle (mejmJeleer) eMebmeeegkele er leLee Heg<e (yeefn&<ee) megKe ye{eves Jeeues kecce& mes (Fvee) Hejcewee& kes
megKe kes efuees Deewj (veceges) pees veneR es[
lee, Gme DemeeOe jesie kes otj nesves kes efuees (Megeced) Jeere&keejer
(megleced) Des efme efkees (meesceced) meesce Deeefo Dees<eefOeeeW kes mecetn keer (HeeleJes) j#ee kes efuees (leced) Gme
jme kees (Dee, DeYejled) OeejCe kejleer Deewj kejlee nw, Jes ner meJe&oe megKeer jnles nQ59
YeeJeeLe&-pees De-GHee meefnle JesoeW kees He{ kes nmleefeee peeveles nQ, Jes DemeeOe jesieeW kees Yeer otj
kejles nQ59
keJe<e Fleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
as
DeLe efJeef<eeceen
Deye efJeef<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
keNJeN<eesh ve JeemJeleerjefeYeebN ve ogjesN efoMe~

FvesN ve jesomeerGNYes ogns keeceeNvlmejmJeleer60
the
ary
keNJeN<eh~ ve~ JeemJeleer~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ ve~ ogj~ efoMe~ Fv~ ve~ jesomeerNFefleN jesomeer~
GNYesFlegYes~ ogns~ keeceeved~ mejmJeleer60
HeoeLe&-(keJe<e) eMemlee~ De$e keg Meyos Oeeleesyee&nguekeeoewCeeefokees<ed elee (ve) FJe

(JeemJeleer) JeeefHlecele (DeefeYeeced) metee&evceesYeeced (ve) FJe (ogj) ejeefCe (efoMe) (Fv)
efJeegled (ve) FJe (jesomeer) eeJeeHe=efLeJeew (GYes) (ogns) efHeHeefce& (keeceeved) (mejmJeleer)
eMemleefJe%eeveegkelee60
DevJee-mejmJelenefcev DeefeYeeb JeemJeleer keJe<ees efoMees ve ogjes ve GYes jesomeer ve Jee keeceeved
ogns60
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLesv metee&evceesYeeb efoMeeb ejeCeeb eevOekeejb efJeveeMeeefle, eLee Jee
YetefceekeeMeew Oejefle, leLee efJeog<eer Heg<eeLexvese eHetjesled60
efJebMeesOeee
1165
aj.
org
HeoeLe&-(mejmJeleer) Deeflees %eeveJeleer ceQ (Fv) efyepegueer (DeefeYeeced) mete& Deewj evcee mes
(JeemJeleer) JeeHle nesves Jeeueer (keJe<e) Delevle eMebefmele (efoMe) efoMeeDeeW kees (ve) pewmes leLee (ogj)
ejeW kees (ve) pewmes Jee (GYes) oesveeW (jesomeer) DeekeeMe Deewj He=efLeJeer kees pewmes (ve) Jewmes (keeceeved) keeceveeDeeW
kees (ogns) HetCe& kejleer ntb60
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes efyepegueer mete&-evcee mes efoMeeDeeW kes Deewj ejeW kes
DevOekeej kee veeMe kejleer nw Jee pewmes He=efLeJeer Deewj ekeeMe kees OeejCe kejleer nw, Jewmes HeefC[lee er Heg<eeLe& mes
DeHeveer Fe HetCe& kejs60
G<eemeevekeleefceleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
am
GN<eemeeNvekeleceefeveeN efoJesv meeNeefceefvNew~

mebNpeeNveeNves megHesMemeeN mece_peelesN mejmJelee61
GN<eemee~ GN<emesleg<emee~ vekeleced~ DeNefMJeNveeN~ efoJee~ Fvced~ meeNeced~ FNefvNew~ meN_peeNveeNves Fefle mecedpeeveeNves~
megHesMeNmesefle megHesMemee~ meced~ DeN_peeNlesNFle_peeles~ mejmJelee61
the
ary
as
HeoeLe&-(G<eemee) eYeeles~ De$e Deves<eeceefHe0 [Dee06.3.137] FlegHeOeeoerIe& (vekeleced) je$eew

(Deefevee) metee&evcemeew (efoJee) efoves (Fvced) efJeegleced (meeeced) mebOeemecees (Fefvew) Fvme peerJeme
efuew (mebpeeveeves) (megHesMemee) megHeew (meced) (Deeeles) eefmeOele (mejmJelee) eMemlemegefMe#eeleee
Jeeee61
DevJee-ns efJeebme! eLee megHesMemeeefevee mejmJelees<eemee vekeleb meeeb e efoJesefvewefjvb e mebpeeveeves
meceeeles, leLee eteceefHe eefmeOele61
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLees<ee jeef$eb meeeb e efoveb efveJee&eefle, leLee
efJeefjefJeeekegefMe#es efveJeee& meJex efJeeemegefMe#eeegkelee mecHeeoveeree61
HeoeLe&-ns efJeeved ueesiees! pewmes (megHesMemee) Des He Jeeues (Deefevee) mete& Deewj evcee
(mejmJelee) Deer Gece efMe#ee HeeF& ngF& JeeCeer mes (G<eemee) eYeele (vekeleced) jeef$e (meeeced) mebOeekeeue
Deewj (efoJee) efove ceW (Fefvew) peerJe kes ue#eCeeW mes (Fvced) efyepegueer kees (mebpeeveeves) Des ekeej eke
kejles ngS (meceeeles) eefme nQ, Jewmes legce Yeer eefme nesDees61
1166
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes eelemecee jeef$e kees Deewj mebOeekeeue efove kees
efveJe=e kejlee nw, Jewmes efJeeveeW kees eeefnes efke DeefJeee Deewj og efMe#ee kee efveJeejCe kejkes meye ueesi eeW kees meye
efJeeeDeeW keer efMe#ee ceW efveegkele kejW61
Heeleefceleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe efJeef<ees meeceefekeb j#eeefoefJe<eeb Yew<epeeefoefJe<eeceen
Deye efJeef<ee ceW meeceefeke j#ee efJe<ee Deewj Yew<epeeefo efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
HeeNleb veesDeefeveeN efoJee HeeNefn vekele mejmJeefle~

owJee nesleeje efYe<epee HeeNleefcevN meee megles62
am
HeeNleced~ veN~ DeNefMJeNveeN~ efoJee~ HeeNefn~ vekeleced~ meNjmJeNefleN~ owJee~ nesNleeNjeN~ efYeN<eNpeeN~ HeeNleced~ Fvced~ meee~
megles62
the
ary
as
HeoeLe&-(Heeleced) j#eleced (ve) Demceeved (Deefevee) DeOeeHekeesHeosMekeew (efoJee) efoJemes (Heeefn) j#e
(vekeleced) je$eew (mejmJeefle) yengefJeeeegkele ceele (owJee) efoJeiegCemecHeVeew (nesleeje) meJe&me megKeoeleejew
(efYe<epee) Jeweew (Heeleced) j#eleced (Fvced) Ssee&eob meescejmeced (meee) meceJesleew (megles)
GlHeVesefmceeieefle62
DevJee-ns owJeeefevee egJeeb efoJee vekeleb ve Heeleced~ ns mejmJeefle ve Heeefn~ ns nesleeje meee efYe<epee
megle Fv Heeleced62
YeeJeeLe&-eLee mewee jesieefveJeejkeeveew<eOeeefve peeveefvle leLeeOeeHekeesHeosMekeew ceeleeefHelejew
eeefJeeejesieefveJeejkeevegHeeeeeevevleg62
HeoeLe&-ns (owJee) efoJe iegCeegkele (Deefevee) He{eves Deewj GHeosMe kejves Jeeuees! legce ueesie (efoJee)
efove ceW (vekeleced) jeef$e ceW (ve) nceejer (Heeleced) j#ee kejes~ ns (mejmJeefle) yengle efJeeeDeeW mes egkele ceelee! let
nceejer (Heeefn) j#ee kej~ ns (nesleeje) meye ueesieeW kees megKe osves Jeeues (meee) Des efceues ngS (efYe<epee) Jewe
ueesiees! legce (megles) GlHeVe ngS Fme peieled ceW (Fvced) Ssee& osves Jeeues meesceuelee kes jme keer (Heeleced) j#ee
kejes62
YeeJeeLe&-pewmes Des Jewe jesie efceeves Jeeueer yengle Dees<eefOeeeW kees peeveles nQ, Jewmes DeOeeHeke Deewj
GHeosMeke Deewj ceelee-efHelee DeefJeeeHe jesieeW kees otj kejves Jeeues GHeeeeW kees peeveW62
eflee Fleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
HegveYez<epeeefoefJe<eeceen
efHej Yew<epeeefo efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
efJebMeesOeee
1167
aj.
org
efleNesNOee mejmJeleNefeveeN Yeejleer[e~

leerNJeb HeefjegleeN meesceNefcevee meg<egJegce&oced63
efleNe~ $esNOee~ mejmJeleer~ DeNefevee~ Yeejleer~ F[e~ leerNJeced~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ meesceced~ Fvee~ meg<egJeg~
megmegJegefjefle megmegJeg~ ceoced63
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eflee) ef$elJemebKeeefJeefMee ($esOee) ef$eefYe ekeejw (mejmJeleer) megefMeef#elee JeeCeer

(Deefevee) meweew (Yeejleer) Oeeefjkee ceelee (F[e) mleesleg eesieesHeosefMekee (leerJeced) leerJeiegCemJeYeeJeced
(Heefjeglee) Heefjle meJe&le eJeefvle esve lesve (meesceced) Dees<eefOejmeb esjCeeKeb JeJenejb Jee (Fvee) Sseee&e
(meg<egJeg) efve<Heeoevleg (ceoced) n<e&keced63
DevJee-ns ceveg<ee! eLee mejmJeleer Yeejleer[e e efleeesefevee esvee Heefjeglee leerJe ceob meesceb $esOee
meg<egJegmleLee eteceHesveb meg<egveesle63
YeeJeeLe&-ceveg<ew meesceeees<eefOejmeb efvecee&e HeerlJeejesieb ke=lJee Jeeeb efOeeb Jekele=lJeb
eesVesveeced63
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (mejmJeleer) Des ekeej efMe#ee HeeF& ngF& JeeCeer (Yeejleer) OeejCe kejvesnejer
ceelee Deewj (F[e) mlegefle kes eesie GHeosMe kejvesnejer es (eflee) leerve Deewj (Deefevee) Des oes Jewe
(Fvee) Ssee& kes efuees (Heefjeglee) meye Deesj mes Pejves kes meeLe (leerJeced) leerJeiegCemJeYeeJe Jeeues (ceoced)
n<e&keee& (meesceced) Dees<eefOe kes jme Jee esjCee veece kes JeJenej kees ($esOee) leerve ekeej mes (meg<egJeg) GlHeVe
kejW, Jewmes legce Yeer Fmekeer efmeef Des ekeej kejes63
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke meesce Deeefo Dees<eefOeeeW kes jme kees efme kej Gmekees Heerkes Mejerj kee
Deejesie kejkes Gece JeeCeer, Meg yegef Deewj eLeeLe& Jekele=lJe Meefkele keer GVeefle kejW63
Deefevesleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeNefevee Yes<eNpeb ceOeg Yes<eNpeb veN mejmJeleer~

FvsN lJeeN eMe efee NHeHeceOeg megles64
DeNefevee~ YesN<eNpeced~ ceOeg~ YesN<eNpeced~ veN~ mejmJeleer~ Fvs~ lJee~ eMe~ efeeced~ NHeHeNefceefle NHecedHeced~
DeNOeg~ megles64
1168
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-(Deefevee) efJeeeefMe#ekeew (Yes<epeced) Deew<eOeced (ceOeg) ceOegjeefoiegCeesHesleced (Yes<epeced) (ve)

DemceYeced (mejmJeleer) efJeog<eer efMeef#elee ceelee (Fvs) Hejceweex (lJee) levetkeee& (eMe) (efeeced) ue#ceerced
(Heb Heced) De$e JeerHmeeeeb eflJeced (DeOeg) oOeemeg (megles) efve<Heeefoles64
DevJee-veesefevee mejmJeleer lJee e efJeebme megle Fvs Yes<epeb ceOeg Yes<epeb eMe efeeb HebHeb
eeOeg64
YeeJeeLe&-eoe ceveg<ee Ssee eeHvegegmleowleevegeceeveew<eOeeefve eMe megMeesYeeb e efve<Heeoefelegb
Mekevegeg64
HeoeLe&-(ve) nceejs efuees (Deefevee) efJeee efmeKeeves Jeeues DeOeeHekeesHeosMeke (mejmJeleer) efJeog<eer
efMe#ee HeeF& ngF& ceelee Deewj (lJee) met#celee kejves Jeeuee es efJeeved ueesie (megles) GlHeVe ngS (Fvs) Hejcewee&
ceW (Yes<epeced) meeceeve Deewj (ceOeg, Yes<epeced) ceOegjeefo iegCeegkele Deew<eOe (eMe) keeref e& (efeeced) ue#ceer Deewj
(Heb Heced) He He kees (DeOeg) OeejCe kejves kees meceLe& nesJeW64
YeeJeeLe&-peye ceveg<e ueesie Ssee& kees eeHle nesJeW, leye Fve Gece Dees<eefOeeeW, keeref e& Deewj Gece MeesYee
kees efme kejW64
$elegLesleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
as
$eNlegLesvesN JeveNmHeefle MeMeceeNve Heefjeglee~

keerNueeueceNefeceeNb ceOeg ogns OesNveg mejmJeleer65
the
ary
$eNlegLesle=legLee~ Fv~ JeveNmHeefle~ MeNMeNceeNve~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ keerNueeueced~ DeNefMJeYeeNefceleNefMJeYeeced~

ceOeg~ ogns~ OesNveg~ mejmJeleer65
HeoeLe&-($elegLee) $elegekeejw~ De$e Jee voefme Fefle $elegMeyoeoefHe Leeued (Fv) Ssee&kej
(JevemHeefle) Jeeefo (MeMeceeve) (Heefjeglee) Heefjle meJe&le eJeefle lesve (keerueeueced) DeVeced (DeefeYeeced)
JeweeYeeced (ceOeg) efceeefokeb jmeced (ogns) HetCe kegee&ced (Oesveg) ogiOeoe$eer ieewejf Je (mejmJeleer)
eMemleefMe#eeegkelee JeeCeer65
DevJee-eLee Oesveg mejmJeleer Heefjeglee menlegLee& MeMeceeve Fves JevemHeeflece&Ieg keerueeueceefeYeeb e
keeceeved oesefiOe, leLeenb ogns65
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee mewee MegsYees JevemHeefleYe meejenCeee eelevles,
leLee meJez eeefleleJeced65
efJebMeesOeee
1169
aj.
org
HeoeLe&-pewmes (Oesveg) otOe osves Jeeueer ieew kes meceeve (mejmJeleer) Deer Gece efMe#ee mes egkele JeeCeer
(Heefjeglee) meye Deesj mes Yejves Jeeueer peueeefo HeoeLe& kes meeLe ($elegLee) $elegDeeW kes ekeejeW mes Deewj
(MeMeceeve) ye{lee ngDee (Fv) Ssee& kejvesneje (JevemHeefle) Je Deeefo Je=#e (ceOeg) ceOegj Deeefo jme Deewj
(keerueeueced) DeVe kees (DeefeYeeced) JeweeW mes keeceveeDeeW kees HetCe& kejlee nw, Jewmes ceQ (ogns) HetCe& keb65
YeeJeeLe&-Fme cev$e cesb JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Des Jewepeve Gece-Gece JevemHeefleeeW mes
meejenCe kes efuees eelve kejles nQ, Jewmes meye kees eelve kejvee eeefnes65
ieesefYeefjleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
am
ieesefYeNve& meesceceefeveeN ceemejsCe Heefjeglee~

meceOeeleN mejmJeleeN mJeensvs megleb ceOeg66
ieesefYe~ ve~ meesceced~ DeNefMJeNveeN~ ceemejsCe~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ meced~ DeNOeeNleNced~ mejmJelee~ mJeene~ Fvs~
megleced~ ceOeg66
the
ary
as
HeoeLe&-(ieesefYe) OesvegefYe (ve) FJe (meesceced) Dees<eefOejmeced (Deefevee) megefMeef#eleew Jewees (ceemejsCe)
eefcelesve ceC[sve~ De$e cee*d OeeleesjewCeeefoke mejved elee (Heefjeglee) meJe&lees ceOegjeefojmeegkelesve (meced)
(DeOeeleced) (mejmJelee) megefMe#ee%eeveegkeleee Jeeee (mJeene) meleee efeeee (Fvs) meefle Hejceweex (megleced)
efve<Heeefoleced (ceOeg) ceOegjeefoiegCeegkeleced66
DevJee-ns Deefevee! Heefjeglee ceemejsCe mejmJelee mJeensvs ieeseYf eog&iOeeefo ve megleb ceOeg meesceb egJeeb
meceOeeleced66
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ Jewee esee nmleefeeee meJeez<eefOejmeb mebie=ereg66
HeoeLe&-ns (Deefevee) Deer efMe#ee Heees ngS Jewees! (ceemejsCe) eceeCe egkele ceeb[ (Heefjeglee) meye
Deesj mes ceOegj Deeefo jme mes egkele (mejmJelee) Deer efMe#ee Deewj %eeve mes egkele JeeCeer mes Deewj (mJeene)
meleefeee mes leLee (Fvs) Hejcewee& kes nesles (ieesefYe) ieewDeeW mes ogiOe Deeefo HeoeLeeX kees pewmes (ve) Jewmes
(ceOeg) ceOegj Deeefo iegCeeW mes egkele (megleced) efme efkees (meesceced) Dees<eefOeeeW kes jme kees legce (meceOeeleced)
Des ekeej OeejCe kejes66
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ Jewe ueesie Gece nmleefeee mes meye Dees<eefOeeeW kes jme kees
enCe kejW66
Deefevee nefJeefjleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
1170
epegJexoYee<es
aj.
org
DeNefevee nNefJeefje fvNeb vecegesefOe&Nee mejmJeleer~

Dee Megeceemegjemeg ceNIeefceveNe peefYejs67
DeNefMJevee~ nNefJe~ FNefvNeced~ veceges~ efOeNee~ mejmJeleer~ Dee~ Megeced~ DeeNmegjeled~ Jemeg~ ceNIeced~ Fvee~
peNefYeNjs67
as
am
HeoeLe&-(Deefevee) megJeweew (nefJe) Deeoelegcen&ced (Fefveced) ceve Deeefo (veceges) DeefJeveejeled

keejCeeoglHeVeeled keeee&led (efOeee) e%eee (mejmJeleer) (Dee) (Megeced) Jeere&ced (Deemegjeled) cesIeeled (Jemeg)
(ceIeced) Hetpeced (Fvee) Sseee&e (peefYejs) Oejseg67
DevJee-Deefevee mejmJeleer e efOeee vecegesn&efJeefjefveceemegjegeb ceIeb JeefmJeveeepeefYejs67
YeeJeeLe&-erHeg<ewjw ee&megKeeeHlee Deew<eOeeefve mebmesJeeefve67
HeoeLe&-(Deefevee) Des Jewe Deewj (mejmJeleer) Deer efMe#eeegkele er (efOeee) yegef mes (veceges)
veeMejefnle keejCe mes GlHeVe ngS keee& mes (nefJe) enCe kejves eesie (Fefveced) ceve kees (Deemegjeled) cesIe mes
(Megeced) Hejeece Deewj (ceIeced) Hetpe (Jemeg) Oeve kees (Fvee) Ssee& kes efuees (DeepeefYejs) OeejCe
kejW67
YeeJeeLe&-er Deewj Heg<eeW kees eeefnes efke Ssee& mes megKe keer eeefHle kes efuees Dees<eefOeeeW kee mesJeve
kejW67
eefceleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
eceNefeveeN mejmJeleer nNefJe<esvNceJe&eved~

me efyeYeso JeNueb ceNIeb vecegeeJeemegjs meee68
eced~ DeNefMJevee~ mejmJeleer~ nNefJe<ee~ Fvced~ DeJe&eved~ me~ efyeNYesNoN~ yeNueced~ ceNIeced~ vecegeew~ DeeNmegjs~
meee68
HeoeLe&-(eced) (Deefevee) DeOeeHekeesHeosMekeew (mejmJeleer) efJeog<eer er (nefJe<ee)

megmebmke=lenescemeeceeee (Fvced) Ssee&ced (DeJe&eved) Je&evleg (me) (efyeYeso) efYeveeled (yeueced) (ceIeced)
HejceHetpeced (vecegeew) DeefJeveeefMekeejCes (Deemegjs) Demegjs cesIes YeJes (meee) mebegkeleew68
DevJee-egeeefevee mejmJeleer e vecegeeJeemegjs nefJe<ee eefcevceJe&eved, me ceIeb yeueb efyeYeso68
efJebMeesOeee
1171
aj.
org
YeeJeeLe&-eees<eefOejmeb efeeeiegCeweceb kegeg&mleefn& me jesienvlee meeled68

HeoeLe&-(meee) mebeesie efkees ngS (Deefevee) DeOeeHeke Deewj GHeosMeke leLee (mejmJeleer) efJeog<eer er
(vecegeew) veeMejefnle keejCe mes GlHeVe (Deemegjs) cesIe ceW nesves kes efveefcee Iej ceW (nefJe<ee) Deer yeveeF& ngF&
nesce keer meeceeer mes (eced) efpeme (Fvced) Ssee& kees (DeJe&eved) ye{eles (me) Jen (ceIeced) HejceHetpe
(yeueced) yeue kee (efyeYeso) Yesove kejs68
YeeJeeLe&-pees Dees<eefOeeeW kes jme kees kee&Jelee kes iegCeeW mes Gece kejs, Jen jesie kee veeMe kejvesneje
nesJes68
leefceleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe efJeef<eeceen
am
Deye efJeeveeW kes efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
leefcev HeNMeJeN meeeNefeveesNYee mejmJeleer~

oOeevee DeNYevet<ele nNefJe<ee eN%eFefvNew69
leced~ Fvced~ HeNMeJe~ meee~ DeNefMJevee~ GNYee~ mejmJeleer~ oOeevee~ DeNefYe~ DeNvet<eNleN~ nNefJe<ee~ eN%es~
FNefvNew69
the
ary
as
HeoeLe&-(leced) (Fvced) yeueeefoiegCeOeejkeb meesceced (HeMeJe) ieJeeoe (meee) efJeeemeceJesleew

(Deefevee) JewekeefJeeeefveHegCeeJeOeeHekeesHeosMekeew (GYee) ew (mejmJeleer) meleefJe%eeveegkelee (oOeevee) Oejle
(DeefYe) meJe&le (Devet<ele) eMebmele (nefJe<ee) meeceeee (e%es) (Fefvew) Oevew69
DevJee-ns ceveg<ee! meeeefeveesYee Fefvewe&efcevb oOeeleeced, leb mejmJeleer oOeeled, eb e HeMeJees
oOegmleb nefJe<ee oOeevee mevlees e%esYevet<ele69
YeeJeeLe&-es Oecee&ejCeeod Oevesve Oeveb Je&eefvle, les eMebmeeb eeHvegJeefvle69
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! (meee) efJeee mes egkele (Deefevee) JewekeefJeee ceW elegj DeOeeHeke Deewj
GHeosMeke (GYee) oesveeW (Fefvew) OeveeW mes efpeme (Fvced) yeue Deeefo iegCeeW kes OeejCe kejvesnejs meesce kees
OeejCe kejW, (leced) Gmekees (mejmJeleer) mele efJe%eeve mes egkele er OeejCe kejs Deewj efpemekees (HeMeJe) ieew
Deeefo HeMeg OeejCe kejW, Gmekees (nefJe<ee) meeceeer mes (oOeevee) OeejCe kejles ngS peve (e%es) e%e ceW
(DeYevet<ele) meye Deesj mes eMebmee kejW69
YeeJeeLe&-pees ueesie Oecce& kes DeeejCe mes Oeve kes meeLe Oeve kees ye{eles nQ, Jes eMebmee kees eeHle nesles
nQ69
e Fleme efJeoefYe&$e&ef<e~ FvmeefJele=JeCee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
1172
epegJexoYee<es
aj.
org
eFvFefvNeb oNOeg meefJeNlee JeCeesN Yeie~

me meg$eecee nNefJe<HeefleNe&peceeveee meMele70
es~ Fvs~ FNefvNeced~ oNOeg~ meNefJeNlee~ JeCe~ Yeie~ me~ meg$eecesefle meg$eecee~ nNefJe<Heefle~ nNefJeHeefleNefjefle
nNefJeHeefle~ epeceeveee~ meNMeNleN70
the
ary
as
am
HeoeLe&-(es) (Fvs) Sseex (Fefveced) Oeveced (oOeg) (meefJelee) Ssee&efcegke (JeCe) es

(Yeie) Yepeveere (me) (meg$eecee) megg j#eke (nefJe<Heefle) nefJe<eeb Heeueke (epeceeveee) e%eevege$es
(meMele) Yepeleg~ <ee mesJeves uees[Lex ue*d megieeiecees[YeeJeMe evome70
DevJee-ns efJeved! e Fv Fefveb oOegmles megefKeve megjlees ees Yeiees JeCe meefJelee meg$eecee
nefJe<Heeflepe&vees epeceeveeesefveb meMele mesJeles me eefleeb eeHvegeeled70
YeeJeeLe&-eLee Hegjesenf lees epeceevemewee& Je&eefle, leLee epeceeveesefHe Hegjesenf leme Oeveb
Je&esled70
HeoeLe&-ns efJeved! (es) pees ueesie (Fvs) Ssee& ceW (Fefveced) Oeve kees (oOeg) OeejCe kejW, Jes megKeer
nesJeW~ Fme keejCe pees (Yeie) mesJee kejves kes eesie (JeCe) es (meefJelee) Ssee& keer Fe mes egkele
(meg$eecee) Des ekeej j#eke (nefJe<Heefle) nesce kejves eesie HeoeLeeX keer j#ee kejsveneje ceveg<e (epeceeveee)
e%e kejvesnejs kes efuees Oeve kees (meMele) mesJes, (me) Jen eeflee kees eeHle nesJes70
YeeJeeLe&-pewmes Hegjesenf le epeceeve kes Ssee& kees ye{elee nw, Jewmes epeceeve Yeer Hegjesenf le kes Oeve kees
ye{eJes70
meefJelesleme efJeoefYe&$e&ef<e~ FvmeefJele=JeCee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
meNefJeNlee JeCeesN oOeNod epeceeveee oeNMeg<es~

DeeoeN vecegesNJe&meg meg$eeceeN yeueefceefvNeced71
meNefJeNlee~ JeCe~ oOeled~ epeceeveee~ oeNMeg<es~ Dee~ DeNoNeN~ veceges~ Jemeg~ meg$eecesefle meg$eecee~ yeueced~
FNeqvNeced71
efJebMeesOeee
1173
am
aj.
org
HeoeLe&-(meefJelee) esjke (JeCe) Gece (oOeled) OeejCeb kegJe&ved (epeceeveee) mebieceeveee

(oeMeg<es) oe$es (Dee) (Deoe) Deeoeeled (veceges) Oece&celepele (Jemeg) Jeced (meg$eecee) megg j#eke
(yeueced) (Fefveced) megefMeef#eleb ceve71
DevJee-JeCemmeefJelee meg$eecee oeMeg<es epeceeveee Jemeg oOeled meved vecegesye&ueefceefveceeoe71
YeeJeeLe&-oeleejb mebmesJe lele HeoeLee&ved eeHe e meJe&me yeueb Je&eefle, me yeueJeeeeeles71
HeoeLe&-(JeCe) Gece (meefJelee) esjke Deewj (meg$eecee) Des ekeej j#ee kejvesneje peve (oeMeg<es)
osves Jeeues (epeceeveee) epeceeve kes efuees (Jemeg) Je kees (oOeled) OeejCe kejlee ngDee (veceges) Oece& kees
veneR es[
ves Jeeues kes (yeueced) yeue Deewj (Fefveced) Deer efMe#ee mes egkele ceve kee (Dee, Deoe) Des
ekeej enCe kejs71
YeeJeeLe&-osves Jeeues Heg<e keer Des ekeej mesJee kejkes Gmemes Des HeoeLeeX kees eeHle neskej pees meye
kes yeue kees ye{elee nw, Jen yeueJeeved neslee nw71
JeCe Fleme efJeoefYe&$e&ef<e~ FvmeefJele=JeCee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
as
JeCe #eN$eefceefvNeb Yeiesve meefJeNlee efeeced~

meg$eeceeN eMemeeN yeuebN oOeevee eN%eceeMele72
JeCe~ #eN$eced~ FNefvNeced~ Yeiesve~ meNefJeNlee~ efeeced~ meg$eecesefle meg$eecee~ eMemee~ yeueced~ oOeevee~ eN%eced~
DeeNMeNleN72
the
ary
HeoeLe&-(JeCe) GeceHeg<e (#e$eced) jepeced (Fefveced) ceveDeeefokeced (Yeiesve) SseexCe

(meefJelee) SseeexlHeeoke (efeeced) jepeue#ceerced (meg$eecee) megg $eelee (eMemee) keerlee& (yeueced) (oOeevee)
(e%eced) (DeeMele) JeeHvegle72
DevJee-ns ceveg<ee! eLee JeCe meefJelee meg$eecee meteesieer meYesMees Yeiesve men Jee&ceeveb #e$eefceefveb
efeeb e%eb e eeHveeself e, leLee eMemee yeueb oOeevee mevlees eteceeMele72
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ SseexCe efJevee jepeb jepesve efJevee eer efeee efJeveesHeYeesieeMe
ve eeHevles, lemceeefVeleb Heg<eeLexve Jeefe&leJeced72
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (JeCe) Gece Heg<e (meefJelee) SseeexlHeeoke (meg$eecee) Des ekeej
j#ee kejvesneje meYee kee DeOe#e (Yeiesve) Ssee& kes meeLe Jee&ceeve (#e$eced) jepe Deewj (Fefveced) ceve Deeefo
1174
epegJexoYee<es
aj.
org
(efeeced) jepeue#ceer Deewj (e%eced) e%e kees eeHle neslee nw, Jewmes (eMemee) keerefle& kes meeLe (yeueced) yeue kees
(oOeevee) OeejCe kejles ngS legce (DeeMele) eeHle nesDees72
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ Ssee& kes efJevee jepe, jepe kes efJevee jepeue#ceer
Deewj jepeue#ceer kes efJevee Yeesie eeHle veneR nesles, Fmeefuees efvele Heg<eeLe& kejvee eeefnes72
Deefevesleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeNefeveeN ieesefYeefjefvNeceese fYeJeeaNeh yeueced~

nNefJe<esvN mejmJeleerN epeceeveceJe&eved73
am
DeNefMJevee~ ieesefYe~ FNefvNeced~ DeMJesefYe~ JeerNe&hced~ yeueced~ nNefJe<ee~ Fvced~ mejmJeleer~ epeceeveced~
DeNJeN&NeNved73
the
ary
as
HeoeLe&-(Deefevee) DeOeeHekeesHeosMekeew (ieesefYe) megefMeef#eleeefYeJee&CeereYf e He=efLeJeerOesvegefYeJee& (Fefveced)

Oeveced (DeMJesefYe) megefMeef#elewmlegjeefoefYe (Jeere&ced) Hejeececed (yeueced) (nefJe<ee) GHeeoesve Heg<eeLexve
(Fvced) Ssee&egkeleced (mejmJeleer) megefMeef#elee efJeog<eer er (epeceeveced) meleevegeveme e%eme keee&jced
(DeJe&eved)73
DevJee-Deefevee mejmJeleer e ieesefYejMJeseYf en&efJe<esevf eb Jeere yeueefcevb epeceeveceJe&eved73
YeeJeeLe&-es es<eeb meceerHes efveJemesegmles<eeb eesieleeefmle, les leeved meJez MegYeiegCekece&efYejweee&efovee e
mecegVeeseg73
HeoeLe&-(Deefevee) DeOeeHeke, GHeosMeke Deewj (mejmJeleer) megefMe#eeegkele efJeog<eer er (ieesefYe) Des
ekeej efMe#eeegkele JeeCeer Jee He=efLeJeer Deewj ieewDeeW leLee (DeesefYe) Des ekeej efMe#ee Heees ngS Iees[
eW Deewj
(nefJe<ee) Deerkeej efkees ngS Heg<eeLe& mes (Fefveced) Oeve (Jeere&ced) Hejeece (yeueced) yeue Deewj (Fvced)
Ssee&egkele (epeceeveced) mele DevegeveHe e%e kejvesnejs kees (DeJe&eved) ye{eJesb73
YeeJeeLe&-pees ueesie efpevekes meceerHe jnW Gvekees eesie nw efke Jes Gvekees meye Des iegCe keceeX Deewj
Ssee& Deeefo mes GVeefle kees eeHle kejW73
lee veemelesleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
lee veemelee megHesMemeeN efnjCeJee&veerN veje~
efJebMeesOeee
1175
aj.
org
mejmJeleer nNefJe<ceNleervN kece&meg veesJele74
lee~ veemelee~ megHesMeNmesefle megHesMemee~ efnjCeJee&veerN FefleN efnjCeJee&veer~ veje~ mejmJeleer~ nNefJe<celeer~ Fv~
kece&NefmJeefleN kece&meg~ veN~ DeNJeNleN74
as
am
HeoeLe&-(lee) leew (veemelee) DemeleeejCejefnleew (megHesMemee) megHeew (efnjCeJee&veer) eew

efnjCeb megJeCe Jele&elemleew (veje) meJe&iegCeeveeb vesleejew (mejmJeleer) efJe%eeveJeleer (nefJe<celeer) eMemleeefve
nJeeR<eeoelegcene&efCe efJeevles emee mee (Fv) Ssee&Jeved (kece&meg) (ve) Demceeved (DeJele) 74
DevJee-ns Fv! efJebmlee veemelee megHesMemee efnjCeJee&veer vejeOeeHekeesHeosMekeew nefJe<celeer mejmJeleer
er lJeb e kece&meg veesJele74
YeeJeeLe&-eLee efJeebmeesOeeHeveesHeosMew meJee&ved ogkece&Yees efveJele& ess<eg kece&meg eJele& j#eefvle,
leLewJewles meJez j#eCeeree74
HeoeLe&-ns (Fv) Ssee& Jeeues efJeved! (lee) Jes (veemelee) Demele DeeejCe mes jefnle (megHesMemee)
Des He egkele (efnjCeJee&veer) megJeCe& kee Jeee&Je kejvesnejer (veje) meJe&iegCeeeHeke He{eves Deewj GHeosMe kejves
Jeeueer (nefJe<celeer) Gece enCe kejves eesie HeoeLe& efpemekes efJeeceeve Jen (mejmJeleer) efJeog<eer er Deewj DeeHe
(kece&meg) keceeX ceW (ve) nceejer (DeJele) j#ee kejes74
YeeJeeLe&-pewmes efJeeved Heg<e He{eves Deewj GHeosMe mes meye kees og keceeX mes otj kejkes Des keceeX ceW
eJe=e kej j#ee kejles nQ, Jewmes ner es meye kes j#ee kejves eesie nQ74
lee efYe<epesleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
lee efYeN<epee megkece&CeeN mee megogIeeN mejmJeleer~

me Je=$eNne MeNleelegefjvee oOegefjefvNeced75
lee~ efYeN<epee~ megkece&NCesefle megkece&Cee~ mee~ megogIesefle megogIee~ mejmJeleer~ me~ Je=$eNnsefle Je=$eNne~ MeNleeleg~
Fvee~ oNOeg~ FNefvNeced75
HeoeLe&-(lee) leew (efYe<epee) MejerjelcejesieefveJeejkeew (megkece&Cee) megg Oece&ee efeeee (mee) (megogIee)
keeceeved ee megg oesefiOe eHetefe& mee (mejmJeleer) HetCe&efJeeeegkelee (me) (Je=$ene) ees Je=$eb cesIeb nefvle me mete&
(Meleeleg) Deleguee%e (Fvee) Sseee&e (oOeg) oOeemeg (Fefveced) Oeveced75
DevJee-ns ceveg<ee! eLee lee efYe<epee megkece&Cee mee megogIee mejmJeleer me Je=$ensJe
MeleelegMesveesevf eb oOegmleLee eteceHeeejle75
1176
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ Deefmceeieefle eLee efJeebme eseeeefjJeled eele efJeeeOeves

mecegVeeefvle, leLee meJex ceveg<ee kegeg&75
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! pewmes (lee) Jes (efYe<epee) Mejerj Deewj Deelcee kes jesieeW kes efveJeejCe kejvesnejs
(megkece&Cee) Deer Oece&egkele efeee mes egkele oes Jewe (mee) Jen (megogIee) Des ekeej Fe kees HetjCe
kejvesnejer (mejmJeleer) HetCe& efJeee mes egkele er Deewj (me) Jen (Je=$ene) pees cesIe kee veeMe kejlee nw, Gme
mete& kes meceeve (Meleeleg) Delevle yegefceeved (Fvee) Ssee& kes efuees (Fefveced) Oeve kees (oOeg) OeejCe
kejW, Jewmes legce DeeejCe kejes75
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ peieled ceW pewmes efJeeved ueesie Gece DeeejCe Jeeues
Heg<e kes meceeve eelve kejkes efJeee Deewj Oeve kees ye{eles nQ, Jewmes meye ceveg<e kejW75
am
egJeefceleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
egJe megjececeefeveeN vecegeeJeemegjs meee~

efJeNefHeNHeeNvee mejmJeNleervbN kece&mJeeJele76
as
egJeced~ megjececed~ DeNefMJeNveeN~ vecegeew~ DeeNmegjs~ meee~ efJeNefHeNHeeNvee Fefle efJeefHeHeeNvee~ meNjmJeNefle~ Fvced~
kecce&NefmJeefleN kece&meg~ DeeNJeNleN76
the
ary
HeoeLe&-(egJeced) egJeeced (megjececed) megg jceced (Deefevee) j#eeefokece&JeeefHeveew (vecegeew) eJeensCe

efvelemJeHes (Deemegjs) Demegjes cesIe SJe leefmceved (meee) meceJeslee (efJeefHeHeevee) efJeefJeOej#eeefokeee&j~ De$e
Jeleesve uegefiJe<ees MuegjelcevesHeob e yengueb vomeerleerlJeced (mejmJeefle) ee eMemleefJe%eeveegkelee epee
lelmecyegew (Fvced) Hejcewee&ced (kece&meg) (DeeJele) Heeueele76
DevJee-ns Deefevee! meee egJeb ns mejmJeleer lJeb e eLee vecegeeJeemegjs kece&meg megjeceefcevceeJele leLee
efJeefHeHeevee DeHeeejle76
YeeJeeLe&-es Heg<eeLexve cenowee eeHe Oeveb megj#eevevob Yegeles, les meowJe Je&vles76
HeoeLe&-ns (Deefevee) Heeueve Deeefo kece& kejvesnejs DeOeeHeke Deewj GHeosMeke! (meee) efceues ngS
(egJeced) legce oesveeW Deewj ns (mejmJeefle) Deeflees efJe%eeve Jeeueer epee let pewmes (vecegeew) eJeen mes efveleHe
(Deemegjs) cesIe ceW Deewj (kece&meg) keceeX ceW (megjececed) Deeflemegvoj (Fvced) Hejcewee& kee (DeeJele) Heeueve kejles
nes, Jewmes (efJeefHeHeevee) veevee ekeej mes j#ee kejvesnejs nesles ngS DeeejCe kejes76
efJebMeesOeee
1177
aj.
org
YeeJeeLe&-pees ueesie Heg<eeLe& mes ye[s Ssee& kees eeHle neskej Oeve keer j#ee kejkes Deevevo kees Yeesieles nQ,
Jes meoe ner ye{les nQ76
Heg$eefceleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ YegefjkeHe*defkeleMvo~ Heece mJej
Heg$eefceJe efHeNlejeJeNefeveesNYesveNJeLeg keeJewo&NmeveeefYe~

elmegjecebN JeefHeyeN Meeere fYeN mejmJeleer lJee ceIeJeVeefYe<Ceked77
Heg$eefceNJesefle Heg$ecedFJe~ efHeNlejew~ DeNefevee~ GNYee~ Fv~ DeeNJeLeg~ keeJew~ oNmeveeefYe~ eled~ megjececed~ efJe~
DeefHeye~ MeeerefYe~ mejmJeleer~ lJeeN~ ceNIeNJeNefVeefle ceIeJeved~ DeNefYeN<CeNked77
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Heg$eefceJe) (efHelejew) (Deefevee) DeOeeHekeesHeosMekeew (GYee) (Fv) efJeewee&egkele efJeved

(DeeJeLeg) j#eleeced~ Heg<eJelee (keeJew) keefJeefYeefve&efce&lew (obmeveeefYe) kece&efYe (eled) (megjececed) megg
jcevles eefmceved leled (efJe) (DeefHeye) efHeyes (MeeerefYe) e%eeefYe (mejmJeleer) megefMeef#elee er (lJee) lJeeced
(ceIeJeved) HetefpeleOeveegkele (DeefYe<Ceked) GHemesJesle~ De$e efYe<Ceped GHemesJeeeeefceleme keC[dJeeosue&ef* ekees
Jeleesve uegked77
DevJee-ns ceIeJeefVev! lJeb MeeereYf ee&led megjeceb JeefHeyemleled mejmJeleer lJeeefYe<CeiegYeeefevee
keeJewomeveeefYe efHelejew Heg$eefceJe lJeeceeJeLeg77
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee ceeleeefHelejew mJemevleeveeved jef#elJee efvelecegVeesleeced,
leLeeOeeHekeesHeosMekee efMe<eeved megj#e efJeeee Je&eseg77
HeoeLe&-ns (ceIeJeved) GeceOeve (Fv) efJeee Deewj Ssee&egkele efJeved! let (MeeerefYe) yegefeeW kes
meeLe (eled) efpememes (megjececed) Deefle jceCeere cenew<eefOe kes jme kees (JeefHeye) Heerlee nw, Fmemes (mejmJeleer)
Gece efMe#eeJeleer er (lJee) legPe kees (DeefYe<Ceked) meceerHe mesJeve kejs, (GYee) oesveeW (Deefevee) DeOeeHeke Deewj
GHeosMeke (keeJew) keefJeeeW kes efkees ngS (obmeveeefYe) keceeX mes pewmes (efHelejew) ceelee-efHelee (Heg$eefceJe) Heg$e
kee Heeueve kejles nQ, Jewmes lesjer (DeeJeLeg) j#ee kejW77
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes ceelee-efHelee DeHeves mevleeveeW keer j#ee kejkes meoe ye{eJeW,
Jewmes DeOeeHeke Deewj GHeosMeke efMe<e keer j#ee kejkes efJeee mes ye{eJesb77
eefmceefVeleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
1178
epegJexoYee<es
aj.
org
eefmceNVeeeme$e<eNYeemeGN#eCees JeNMee cesN<eeDeJeme=emeNDeenglee~

keerNueeNueNHes meesceHe=ee JesNOemes Noe ceNefleb peveeN eeceNivees78
eefmceved~ Deeeme~ $eN<eNYeeme~ GN#eCe~ JeNMee~ cesN<ee~ DeNJeNme=emeN FleJeme=eme~ DeengleeN Fleenglee~
keerNueeNueNHe Fefle keerueeueNHes~ meesceHe=eNesefleN meesceHe=ee~ JesNOemes~ Noe~ ceNefleced~ peNveNeN~ eeced~ DeNivees78
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eefmceved) JeJenejs (Deeeme) Jeeefpeve ($e<eYeeme) Je=<eYee (G#eCe) meskeleej (JeMee)

JevOee ieeJe (ces<ee) DeJee (DeJeme=eme) megefMeef#elee (Deenglee) mecevleeod ie=nerlee (keerueeueHes) e
keerueeueceVejmeb efHeyeefle lemcew (meesceHe=ee) meesce He=es esve lemcew (JesOemes) cesOeeefJeves (oe) DevlekejCesve
(ceefleced) yegefced (pevee) (eeced) eseced (Deivees) DeefiveJeled ekeeMeceeveee peveee78
DevJee-ns efJeved! DeMJeeme $e<eYeeme G#eCees JeMee ces<ee DeJeme=eme Deengleemmevlees eefm ceved keee&keje
megmleefmceBmlJeb oe meesceHe=ee keerueeueHes JesOemesivees ee ceefleb pevee78
YeeJeeLe&-HeMeJeesefHe megefMeef#eleemmevle Geceeefve keeee&efCe kegJe&efvle, eEke HegveefJe&eeefMe#eeegkelee pevee
meJee&Cegeceeefve keeee&efCe meegb ve MekevegJeefvle?78
HeoeLe&-ns efJeved ! (Deeeme) Iees[
s Deewj ($e<eYeeme) Gece yewue leLee (G#eCe) Deefleyeueer Jeere&
kes meseve kejvesnejs yewue (JeMee) JevOee ieeesb Deewj (ces<ee) ces{ e (DeJeme=eme) Des ekeej efMe#ee Heees
Deewj (Deenglee) meye Deesj mes enCe efkees ngS (eefmceved) efpeme JeJenej ceW keece kejvesnejs neW~ GmeceW let
(oe) DevlekejCe mes (meesceHe=ee) meesceefJeee kees Hetves Deewj (keerueeueHes) Gece DeVe kes jme kees Heervesnejs
(JesOemes) yegefceeved (Deivees) Deefive kes meceeve ekeeMeceeve peve kes efuees (eeced) Deefle Gece (ceefleced) yegef
kees (pevee) eke kej78
YeeJeeLe&-HeMeg Yeer megefMe#ee Heees ngS Gece keee& efme kejles nQ, keee efHej efJeee keer efMe#ee mes egkele
ceveg<e ueesie meye Gece keee& efme veneR kej mekeles?78
DeneJeerleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjked He*defkeleMvo~ Heece mJej
DeneJeives nNefJejeNmes les egeerJe Ie=leb eNcJeerJeN meesce~

JeeNpeNmeefve jefeceNmces megJeerj eMeNmleb Oesefn eNMeme ye=nvleced79
DeneefJe~ DeNivesN~ nNefJe~ DeeNmes~ lesN~ egeerJesefle egefeFJe~ Ie=leced~ eNcJeerJesefle eNcJeerFJe~ meesce~
JeeNpeNmeefveNefceefle JeepeNmeefveced~ jefeced~ DeNmces FleNmces~ megJeerjefceefle megJeerjced~ eNMeNmleefceefle eMeNmleced~ OesNefnN~ eNMemeced~
ye=nvleced79
efJebMeesOeee
1179
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(DeneefJe) nteles (Deives) efJeved (nefJe) neslegcen&ced (Deemes) cegKes (les) leJe (egeerJe) eLee
eg*dcegKes (Ie=leced) Deepeced (ecJeerJe) eLee ecJeew e%eHee$es (meesce) Ssee&mecHeVe (Jeepemeefveced) Jeepeme
meefveefJe&Yeeiees eme leefmceved (jefeced) jepeefeeced (Demces) Demceemeg (megJeerjced) MeesYevee Jeerje emceeled leced
(eMemleced) Glke=ced (Oesefn) (eMemeced) keerefle&kejced (ye=nvleced) cenevleced79
DevJee-ns Deives efJeved! esve lJeee meescees nefJemle Deemes Ie=leb egeerJe ecJeerJe nefJejneefJe, me
lJecemces eMemleb megJeerjb Jeepemeefveb eMemeb ye=nvleb jefeb Oesefn79
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~
ie=nmLewmles<eecesJe
Yeespeveeefovee
melkeej
kee&Jees
esOeeHeveesoMs emegkecee&vegevew- pe&ieefle yeueJeere&keerefe&OeveefJe%eeveeefve Je&eseg79
HeoeLe&-ns (Deives) Gece efJeeeegkele Heg<e! efpeme letves (meesce) Ssee&egkele (nefJe) nesce kejves
eesie Jemleg (les) lesjs (Deemes) cegKe ceW (Ie=leced) (egeerJe) pewmes Ie=le eged kes cegKe ceW Deewj (ecJeerJe) pewmes
e%e kes Hee$e ceW nesce kes eesie Jemleg Jewmes (DeneefJe) nescee nw, Jen let (Demces) nce ueesieeW ceW (eMemleced) yengle
Gece (megJeerjced) Des Jeerj Heg<eeW kes GHeeesieer Deewj (Jeepemeefveced) DeVe, efJe%eeve Deeefo iegCeeW kee efJeYeeie
(eMemeced) keerefe& kejvesnejer (ye=nvleced) ye[er (jefeced) jepeue#ceer kees (Oesefn) OeejCe kej79
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ie=nmLe Heg<eeW kees eeefnes efke GvneR kee Yeespeve Deeefo mes
melkeej kejW, pees ueesie He{evee, GHeosMe Deewj Des keceeX kes Devegeve mes peieled ceW yeue, Hejeece, eMe, Oeve
Deewj efJe%eeve kees ye{eJeW79
Deefevesleme efJeoefYe&$e&ef<e~ DeefemejmJeleerve osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
DeNefeveeN lespemeeN e#eg eeNCesveN mejmJeleer JeerNe&ced~

JeeNesvesN yeuesNvesvee oOegefjefvNeced80
DeNefMJevee~ lespemee~ e#eg~ eeNCesve~ mejmJeleer~ JeerNe&ced~ JeeNee~ Fv~ yeuesve~ Fvee~ oNOeg~ FNefvNeced80
HeoeLe&-(Deefevee) DeOeeHekeesosMekeew (lespemee) ekeeMesve (e#eg) ele#eb e#eg (eeCesve) peerJevesve

(mejmJeleer) efJeeeJeleer (Jeere&ced) Hejeececed (Jeeee) JeeCee (Fv) meYesMe (yeuesve) (Fvee) peerJeee
(oOeg) Oejseg (Fefveced) Fvme peerJeme efueced80
DevJee-ns ceveg<ee! eLee mejmJeleer DeefevesvMesvee eeCesve Jeere lespemee e#egJee&ee yeuesvesevf eb
oOegmleLee Oejvleg80
1180
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ee eLee eLee efJelmebiesve efJeeeb Je&esegmleLee leLee

efJe%eeveee meg80
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (mejmJeleer) efJeeeJeleer er (Deefevee) DeOeeHeke Deewj GHeosMeke Deewj
(Fv) meYee kee DeefOeelee (Fvee) peerJe kes efuees (eeCesve) peerJeve kes meeLe (Jeere&ced) Hejeece Deewj
(lespemee) ekeeMe mes (e#eg) ele#e ves$e (Jeeee) JeeCeer Deewj (yeuesve) yeue mes (Fefveced) peerJe kes efe kees
(oOeg) OeejCe kejW, Jewmes legce Yeer OeejCe kejes80
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<e ueesie pewmes-pewmes efJeeveeW kes me mes efJeee
kees ye{eJeW, Jewmes-Jewmes efJe%eeve ceW efe Jeeues nesJeW80
ieesceot <eg Cesleme ie=lmeceo $eef<e~ Deefeveew osJeles~ Deeeg&ef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
am
DeLe efJeef<ees HeeeefoefYe HeeueveeefJe<eeceen
Deye efJeeveeW kes efJe<ee ceW HeMeg DeeefokeeW mes Heeuevee efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ieesceot <eg CeemeNleeeeJeeeleceefevee~ JeNeea e ve=Heeeced81

ieesceNefoefleN ieesceled~ TBNFlBet~ meg~ veeNmeNleeN~ DeMJeeJeled~ DeMJeJeNefoefleN DeMJeJeled~ eeNleNced~ DeNefMJeNveeN~ JeNefe&~
NeN~ ve=HeeeNefceefle ve=Heeeced81
the
ary
as
HeoeLe&-(ieesceled) ieeJees efJeevles eefmcebmleled (G) efJelekex (meg) (veemelee) meleJeJenejegkeleew

(DeeeJeled) eMemlelegjegkeleced~ De$e cev$es meesceeMJesefve0 [Dee06.3.131] Fefle oerIe& (eeleced) eeHvegleced
(Deefevee) efJeeeJe=ew (Jeefe&) Jee&ceeveb ceeie&ced (e) ogeveeb jesoefeleejew (ve=Heeeced) ve=Ceeb Heeeb
ceeveced81
DevJee-ns veemelee eefevee eLee egJeeb ieesceefe& DeeeJeVe=Heeeb megeeleced, leLee JeeceefHe
eeHvegeece81
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ieesenefmleeYe=efleefYe Heeefuelew HeMegefYe mJekeereceveoereb e
Heeueveb ceveg<ew keee&ced81
HeoeLe&-ns (veemelee) mele JeJenej mes egkele (e) ogeW kees jesove kejevesnejs (Deefevee) efJeee mes
ye{s ngS ueesiees legce pewmes (ieesceled) ieew efpemeceW efJeeceeve Gme (Jeefe&) Jee&ceeve ceeie& (G) Deewj (DeeeJeled)
Gece Iees[
eW mes egkele (ve=Heeeced) ceveg<eeW kes ceeve kees (megeeleced) Des ekeej eeHle nesDees, Jewmes nce ueesie
Yeer eeHle nesJeW81
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ieee, Iees[
e, neLeer Deeefo Heeueve efkees HeMegDeeW mes
DeHeveer Deewj otmejs keer ceveg<eeW kees Heeuevee kejveer eeefnes81
efJebMeesOeee
1181
aj.
org
ve eefoleme ie=lmeceo $eef<e~ Deefeveew osJeles~ efJeje[dieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Deye jepeOece& efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ve elHejesN veevlejDeeoNOe<e&od Je=<eCJemet~ ogMemeesN celeex efjHeg82
ve~ eled~ Hej~ ve~ Devlej~ DeeNoNOe<e&NefoleeoNOe<e&led~ Je=<eNCJeNmet Fefle Je=<eCedJemet~ ogMemeN Fefle ogMeme~
cele&~ efjHeg82
as
am
HeoeLe&-(ve) (eled) emceeled (Hej) (ve) (Devlej) ceOemLe (DeeoOe<e&led) DeeoOe<eealed mecevleeod
Oe=<Cegeeled (Je=<eCJemet) eew Je=<Ceew Jeemeelemleew (ogMebme) ogKesve Meeefmelegb eesie (cele&) ceveg<e (efjHeg)
Me$eg82
DevJee-ns Je=<eCJemet meYeemesvesMeew! egJeeb eled emceeod ogMebme Hejes celeex efjHegve& meeled, veevlejMe
eesmceeveeoOe<e&led, leb eelvelees JeMeb veeleced82
YeeJeeLe&-jepeHeg<ewe& eyeuees oglece Me$egYe&Jesled me eelvesve efJepesleJe82
HeoeLe&-ns (Je=<eCJemet) eseW kees Jeeme kejevesnejs meYee Deewj mesvee kes Heefle! legce (eled) efpememes
(ogMebme) ogKe mes mlegefle kejves eesie (Hej) Deve (cele&) ceveg<e (efjHeg) Me$eg (ve) ve nes Deewj (ve) ve
(Devlej) ceOemLe nes efke pees nce kees (DeeoOe<e&led) meye Deesj mes Oe<e&Ce kejs, Gmekees Des elve mes JeMe ceW
kejes82
YeeJeeLe&-jepeHeg<eeW kees eeefnes efke pees Deefle yeueJeeved, Delevle og Me$eg nesJes, Gmekees ye[s elve mes
peerleW82
the
ary
lee ve Fleme ie=lmeceo $eef<e~ Deefeveew osJeles~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
lee veNDee Jees{ceefevee jefeb efHeNMemevMeced~ efOe<Cee JeefjJeesNefJeoced83
lee~ veN~ Dee~ JeesN{Nced~ DeNefMJeNveeN~ jefeced~ efHeNMemevMeNefceefle efHeNMemebMeced~ efOe<Cee~ JeNefjJeesNefJeoNefceefle
JeefjJeNefJeoced83
HeoeLe&-(lee) leew (ve) Demceeved (Dee) (Jees{ced) Jenleced (Deefevee) meYeemesvesMeew (jefeced) Oeveced
(efHeMemebMeced) e efHeMeJeled megJeCe&Jeled meceied Meles me (efOe<Cee) efOe<eCeee efOeee (JeefjJeesefJeoced) esve
JeefjJe HeefjejCeb efJevoefvle leced83
DevJee-nsefevee efOe<Cee lee egJeeb vees JeeefjJeeseJf eob efHeMemebMeb jefeceeJees{ced83
1182
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-meYeemesvesMew jepemegKeee meJe&cewee mecHeeoveereced, esve meleOecee&ejCeb Jexle83

HeoeLe&-nss (Deefevee) meYee Deewj mesvee kes Heeuevesnejes! (efOe<Cee) pees yegef kes meeLe Jee&ceeve (lee) Jes
legce (ve) nce kees (JeefjJeesefJeoced) efpememes mesJeve kees eeHle neW Deewj (efHeMemebMeced) pees megJeCe& kes meceeve
osKeves ceW Deelee nw, Gme (jefeced) Oeve kees (Dee, Jees{ced) meye Deesj mes eeHle kejes83
YeeJeeLe&-meYeeHeefle Deewj mesveeHeefleeeW kees eeefnes efke jepe kes megKe kes efuees meye Ssee& efme kejW ,
efpememes meleOece& kee DeeejCe ye{s83
HeeJekee ve Fleme ceOegvoe $eef<e~ mejmJeleer osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
HegvejOeeHekeesHeosMekeefJe<eeceen
efHej DeOeeHeke Deewj GHeosMeke efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
HeeNJeNkee veN mejmJeleerN JeepesefYeJee&NefpeveerJeleer~ eN%eb Jeg efOeNeeJemeg84
HeeNJeNkee~ veN~ mejmJeleer~ JeepesefYe~ JeeNefpeveerJeNleerefle JeeNefpeveerJeleer~ eN%eced~ JeNg~ efOeNeeJemegefjefle

efOeNeeJemeg84
the
ary
as
HeoeLe&-(HeeJekee) HeefJe$ekeeefjkee (ve) Demceekeced (mejmJeleer) megmebmke=lee Jeeked (JeepesefYe)

efJe%eeveeefoefYeieg&Cew (JeeefpeveerJeleer) eMemleefJeeeegkelee (e%eced) (Jeg) (efOeeeJemeg) efOeee JemegOe&veb emee~
le=leereeee Deuegked84
DevJee-ns DeOeeHekeesHeosMekeew! eLee JeepeseYf eJee&efpeveerJeleer HeeJekee efOeeeJemeg mejmJeleer vees e%eb Jeg
leLee egJeecemceeved efMe#esleeced84
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewOee&efce&keeCeeceOeeHekeesHeosMekeeveeb mekeeMeeled
efJeeemegefMe#es mebie=e efJe%eeveJe=efefve&leb keeee&84
HeoeLe&-ns He{eves Jeeues Deewj GHeosMeke ueesiees! pewme (JeepesefYe) efJe%eeve Deeefo iegCeeW mes (JeeefpeveerJeleer)
Deer Gece efJeee mes egkele (HeeJekee) HeefJe$e kejvesnejer (efOeeeJemeg) yegef kes meeLe efpememes Oeve nes Jen
(mejmJeleer) Des mebmkeej Jeeueer JeeCeer (ve) nceejs (e%eced) e%e kees (Jeg) MeeseYf ele kejs, Jewmes legce ueesie
nce ueesieeW kees efMe#ee kejes84
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke Oecee&lcee DeOeeHeke Deewj
GHeosMekeeW mes efJeee Deewj megefMe#ee Des ekeej enCe kejkes efJe%eeve keer Je=ef meoe efkeee kejW84
eesoefe$eerleme ceOegvoe $eef<e~ mejmJeleer osJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe erefMe#eeefJe<eeceen
Deye efeeW keer efMe#ee kes efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
efJebMeesOeee
1183
aj.
org
eesNoNefeN$eer metve=leeveebN eslevleer megceleerNveeced~ eN%eb oOeNs mejmJeleer85
eesNoNefeN$eer~ metve=leeveeced~ eslevleer~ megceNleerNveeefceefle megceleerNveeced~ eN%eced~ oNOesN~ mejmJeleer85
am
HeoeLe&-(eesoefe$eer) esjefe$eer (metve=leeveeced) megefMeef#eleeveeb JeeCeerveeced (eslevleer) meb%eeHeevleer

(megceleerveeced) MeesYeveeveeb yegerveeced (e%eced) (oOes) Oejeefce (mejmJeleer) eMemleefJe%eeveegkelee85
DevJee-ns efeess! eLee metve=leeveeb eesoefe$eer megceleerveeb eslevleer mejmJeleer melenb e%eb oOes, leLeeeb
eg<ceeefYejHevegse85
YeeJeeLe&-ee erCeeb ceOes efJeog<eer er meeled, mee meJee& efe meoe megefMe#esle, ele erCeeb ceOes
efJeeeJe=efmmeeled85
HeoeLe&-ns er ueesiees! pewmes (metve=leeveeced) megefMe#ee HeeF& ngF& JeeefCeeeW kees (eesoefe$eer) esjCee
kejvesnejer (megceleerveeced) MegYe yegefeeW kees (eslevleer) Des ekeej %eeHeve kejleer (mejmJeleer) Gece efJe%eeve mes
egkele ngF& ceQ (e%eced) e%e kees (oOes) OeejCe kejleer ntb, Jewmes en e%e legce kees Yeer kejvee eeefnes85
YeeJeeLe&-pees efeeW kes yeere ceW efJeog<eer er nes, Jen meye efeeW kees meoe megefMe#ee kejs, efpememes
efeeW ceW efJeee keer Je=ef nes85
cenes DeCe& Fleme ceOegvoe $eef<e~ mejmJeleer osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
as
ceNnesDeCe&N mejmJeleerN e esleeefle kesNlegvee~ efOeeesN efJeeeN efJe jepeefle86

ceNn~ DeCe&~ mejmJeleer~ e~ esNleNeNefleN~ kesNlegvee~ efOee~ efJeee~ efJe~ jeNpeNefleN86
the
ary
HeoeLe&-(cen) cenled (DeCe&) Devleefj#emLeb Meyomecegced (mejmJeleer) JeeCeer (e, esleeefle)

e%eHeeefle (keslegvee) e%eevesve (efOee) yege (efJeee) meJee& (efJe) (jepeefle) ekeeMeeefle86
DevJee-ns efees! eLee mejmJeleer keslegvee cenes DeCe& eelseeefle, efJeee efOeees efJejepeefle, leLee
efJeeemeg eteb eJe=ee YeJele86
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ keveeefYeye&eeexCe efJeeemegefMe#esHetCex mebie=e yegees
Jee|eleJee86
HeoeLe&-ns er ueesiees ! pewmes (mejmJeleer) JeeCeer (keslegvee) Gece %eeve mes (cen) ye[s (DeCe&)
DeekeeMe ceW efmLele MeyoHe meceg kees (eelseeefle) Gece ekeej mes peleueeleer nw Deewj (efJeee) meye (efOee)
yegefeeW kees (efJe, jepeefle) veevee ekeej mes ekeeefMele kejleer nw, Jewmes efJeeeDeeW ceW legce eJe=e nesDees86
1184
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ keveeDeeW kees eeefnes efke yeeee& mes efJeee Deewj
megefMe#ee kees mecee enCe kejkes DeHeveer yegefeeW kees ye{eJeW86
Fveeenerleme ceOegvoe $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe meeceeveesHeosMeefJe<eeceen
Deye meeceeve GHeosMe efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Fveeeefn efe$eYeevees megleeFNces lJeeNeJe~ DeCJeerefYeNmlevee Hetleeme87
Fv~ Dee~ eeNefnN~ efeN$eNYeeNveesN Fefle efe$eYeevees~ meglee~ FNces~ lJeeNeJeN Fefle lJeeNeJe~ DeCJeerefYe~ levee~
Hetleeme87
as
am
HeoeLe&-(Fv) meYesMe (Dee) (eeefn) Deeie (efe$eYeevees) efe$ee YeeveJees efJeeeekeeMee eme
lelmebyegew (meglee) efve<Heeefolee (Fces) (lJeeeJe) es lJeeb egJeefvle efceueefvle les (DeCJeerefYe) De*diegueerefYe
(levee) efJemle=leiegCesve (Hetleeme) HeefJe$ee87
DevJee-ns efe$eYeevees Fv! lJeb e Fces DeCJeereYf emmegleemlevee HetleememlJeeeJe HeoeLee& meefvle,
leeveeeeefn87
YeeJeeLe&-ceveg<ee meefleeee HeoeLee&ved mebMeesOe Yegeleeced87
HeoeLe&-ns (efe$eYeevees) efe$e-efJeefe$e efJeeeekeeMeeW Jeeues (Fv) meYeeHeefle! DeeHe pees (Fces) es
(DeCJeerefYe) De*diegeuf eeeW mes (meglee) efme efkees (levee) efJemleejegkele iegCe mes (Hetleeme) HeefJe$e (lJeeeJe)
pees legcekees efceueles nQ, Gve HeoeLeeX kees (Dee, eeefn) eeHle ntefpees87
YeeJeeLe&-ceveg<e ueesie Deer efeee mes HeoeLeeX kees Des ekeej Meg kejkes Yeespeveeefo kejW87
the
ary
Fveeeefn efOeesleme ceOegvoe $eef<e~ Fves osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
HegveefJe&ef<eeceen
efHej efJeef<ee Deieues cev$e ceW kenles nQ
Fveeeefn efOeNesef<eNlees efJeepetle megleeJele~ GHeN yeeeefCe JeeNIele88
Fv~ Dee~ eeNefnN~ efOeNee~ FNef<eNle~ efJeepetleN FefleN efJeepetle~ megleeJele~ megleJeleN Fefle megleJele~ GHe~
yeeeefCe~ JeeNIele88
HeoeLe&-(Fv) efJeewee&egkele (Dee) (eeefn) (efOeee) e%eee (Fef<ele) esefjle (efJeepetle)

efJeewcexOeeefJeefYepet&le efMeef#ele (megleeJele) efve<HeeefoleJele (GHe) (yeeeefCe) DeVeeefve Oeveeefve Jee (JeeIele)
eefMMe#eee Jeeee nefvle peeveeefle me88
DevJee-ns Fv! Fef<elees efJeepetlees JeeIelemlJeb efOeee megleeJelees yeeeCegHeeeeefn88
efJebMeesOeee
1185
aj.
org
YeeJeeLe&-efJeebmees efpe%eemetved peveeved mebielewles<eg efJeeekeesMeb mLeeHeevleg88

HeoeLe&-ns (Fv) efJeee Deewj Ssee& mes egkele (Fef<ele) esefjle Deewj (efJeepetle) yegefceeveeW mes efMe#ee
Heekes Jesieegkele (JeeIele) efMe#ee HeeF& ngF& JeeCeer mes peevevesneje let (efOeee) meceked yegef mes (megleeJele) efme
efkees (yeeeefCe) DeVe Deewj OeveeW kees (GHe, Dee eeefn) meye ekeej mes meceerHe eeHle nes88
YeeJeeLe&-efJeeved ueesie efpe%eemee Jeeues Heg<eeW mes efceuekes Gve ceW efJeee kes efveefOe kees mLeeefHele
kejW88
Fveeeefn letlegpeeve Fleme ceOegvoe $eef<e~ Fves osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
am
FveeeefnN letlegpeeveNGHeN yeeeefCe nefjJe~ megles oefOe<Je veNMeve89
Fv~ Dee~ eeNefnN~ letlegpeeve~ GHe~ yeeeefCe~ nNefjJeN Fefle nefjJe~ megles~ oNefOeN<JeN~ veN~ eve89
the
ary
as
HeoeLe&-(Fv) efJeewee&Je&ke (Dee) (eeefn) (letlegpeeve) ef#eekeejer~ letlegpeeve Fefle ef#eekeeefjveecemeg

Heefleced (efveIeb02.15) (GHe) (yeeeefCe) OecexCe eeHleJeeefve (nefjJe) eMemlee njeesee efJeevles eme
lelmecyegew (megles) efve<HeVes JeJenejs (oefOe<Je) Oej (ve) Demceeved (eve) YeesieceVeced89
DevJee-ns nefjJe Fv! lJecegHeeeeefn letlegpeevees ve megles yeeeefCe eveMe oefOe<Je89
YeeJeeLe&-efJeeeOece&Je=es kesveeHeeuemeb ve keee&ced89
eW Jeeues (Fv) efJeee Deewj Ssee& kes ye{evesnejs efJeved! DeeHe
HeoeLe&-ns (nefjJe) Des Gece Iees[
(GHeeeeefn) efveke DeeFes (letlegpeeve) MeerIe keee&keejer neskes (ve) nceejs efuees (megles) GlHeVe ngS JeJenej
ceW (yeeeefCe) Oece&egkele kece& mes eeHle nesves eesie Oeve Deewj (eve) Yeesie kes eesie DeVe kees (oefOe<Je) OeejCe
keerefpees89
YeeJeeLe&-efJeee Deewj Oece& ye{eves kes efueS efkemeer kees Deeueme ve kejvee eeefnes89
DeefMJevesleme ceOegvoe $eef<e~ DeefMJemejmJeleerve osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeNefMJevee efHeyeleeNb ceOeg mejmJelee meNpees<emee~

Fv meg$eecee Je=$eNne peg<evlee: meesNceb ceOeg90
DeNefMJevee~ efHeNyeNleeNced~ ceOeg~ mejmJelee~ meNpees<eNmesefle meNpees<emee~ Fv~ meg$eecesefle meg$eecee~ Je=$eNnsefle Je=$eNne~
peg<evleeced~ meesNceced~ ceOeg90
1186
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-(DeefMJevee) DeOeeHekeesHeosMekeew (efHeyeleeced) (ceOeg) ceOegjeefoiegCeegkeleceVeced (mejmJelee)

megmebmke=leee Jeeee (mepees<emee) meceeveb pees<e mesJeveb eeesmleew (Fv) SsMJee&Jeeved (meg$eecee) megg j#eke
(Je=$ene) ees Je=$eb cesIeb nefvle me mete&mlee&ceeve (peg<evleeced) mesJevleeced (meesceced) meesces meesceueleeees<eefOeieCes
YeJeced (ceOeg) ceOegjefJe%eeveced90
DevJee-ns ceveg<ee! eLee mepees<emeeefMJevee mejmJelee ceOeg efHeyeleeced, eLee esv meg$eecee Je=$ene e
meesceb ceOeg peg<evleeb leLee eg<ceeefYejHevegseced90
YeeJeeLe&-DeOeeHekeesHeosMekee mJeelceJelmeJex<eeb efJeeemegKeb Je&efelegefcesege&le meJex megefKeve
meg90
am
De$e jepeepeeOecee&eefie=neeceJeJenejyee#e$emeleJeleosJeiegCeepeej#ekeeYeeHejmHejmebceefleeriegCeOeveeefoJe=eeefoJeCe&veeosleoLe&me HetJee&OeeeeskeleeLexve men mebieeflejmleerefle yeesOeced
the
ary
as
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (mepees<emee) meceeve mesJeve kejvesnejs (Deefevee) DeOeeHeke Deewj GHeosMeke
(mejmJelee) Des ekeej mebmkeej HeeF& ngF& JeeCeer mes (ceOeg) ceOegj Deeefo iegCe egkele efJe%eeve kees (efHeyeleeced)
Heeve kejW Deewj pewmes (Fv) Ssee&Jeeved (meg$eecee) Des ekeej j#ee kejvesneje (Je=$ene) mete& kes meceeve Jeee&Je
Jee&ves Jeeuee (meesceced) meesceuelee Deeefo Dees<eefOeieCe ceW ngS (ceOeg) ceOegjeefo iegCe egkele DeVe kee (peg<evleeced)
mesJeve kejsb, Jewmes legce ueesieeW kees Yeer kejvee eeefnes90
YeeJeeLe&-DeOeeHeke Deewj GHeosMeke DeHeves pewmes meye ueesieeW kes efJeee Deewj megKe ye{eves keer Fe kejW ,
efpememes meye megKeer neW90
Fme DeOeee ceW jepe-epee, Oecce& kes De Deewj Deef, ie=neece kee JeJenej, yeeeCe, #eef$ee,
meleJele, osJeeW kes iegCe, epee kes Heeueke, DeYee, HejmHej mecceefle, efeesb kes iegCe, Oeve Deeefo HeoeLeeX keer
Je=eeefo kee JeCe&ve nesves mes Fme DeOeee kes DeLe& keer Fmemes eLece DeOeee ceW kens DeLe& kes meeLe meefle nw,
Ssmee peevevee eeefnes
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb HejceefJeog<eeb eeregleefJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe
HejcenbmeHeefjJeepekeeeeexCe eerceeevevomejmJeleermJeeefcevee efveefce&les megeceeCeegkeles mebmke=leee&Yee<eeYeeb
efJeYetef<eles epegJexoYee<es efJebMeefleleceesOeee Hetefe&ceieeled20
meceeHlee eseb HetJe&efJebMeefle
aj.
org
Dees3ced
DeLewkeeEJeMeefleleceesOeee DeejYeles
Fceefceleme MegveMesHe $eef<e~ JeCees osJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe efJeef<eeceen
Deye FkekeermeJeW DeOeee kee DeejcYe nw, Fmekes HeLece cev$e ceW efJeeveeW kes efJe<ee ceW kene nw
FNceb ces JeCe egOeer nJeceNee e ce=[e~ lJeeceJeNmegje ekes1
FceNced~ cesN~ JeNNCeN~ egefOe~ nJeced~ DeNe~ eN~ ce=[NeN~ lJeeced~ DeNJeNmeg~ Dee~ eNkesN1
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fceced) (ces) cece (JeCe) GeceefJeved (egefOe) e=Ceg~ De$e mebefnleeeeced [De06.3.114]
Fefle oerIe& (nJeced) mleJeveced (Dee) DeefmceVenefve~ De$e efveHeeleme e [De06.3.136] Fefle oerIe& (e)
(ce=[e) (lJeeced) (DeJemeg) DeelceveesJe Fg (Dee) (ekes) keecees~ Deeeke Fefle keeefvlekecee&
(efveIeb02~6)1
DevJee-ns JeCe! eesJemegjnefceceb lJeeceeekes me lJeb ces nJeb egefOe~ Dee ceeb ce=[e e1
YeeJeeLe&-meJew&efJeeekeecewjveteevees efJeeved keceveere me efJeeeefLe&veeb mJeeOeeeb eglJee megHejer#e
meJee&veevevoesled1
HeoeLe&-ns (JeCe) Gece efJeeeJeeved peve! pees (DeJemeg) DeHeveer j#ee keer Fe kejvesneje ceQ
(Fceced) Fme (lJeeced) legPe kees (Dee, ekes) eenlee ntB Jen let (ces) cesjer (nJeced) mlegefle kees (egefOe) megve (e)
Deewj (Dee) Deepe cegPe kees (ce=[e) megKeer kej1
YeeJeeLe&-meye efJeee keer Fe Jeeues Heg<eeW kees eeefnS efke Devegece mes GHeosMe kejves Jeeues ye[s
efJeeved keer Fe kejW, Jen efJeeeefLe&eeW kes mJeeOeee kees megve Deewj Gece Hejer#ee kejkes meye kees Deeveefvole
kejs1
leefoleme MegveMesHe $eef<e~ JeCees osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
leJee eeefceN yeeCeeN JevoceeveNmleoeMeemlesN epeceevees nNefJee|Ye~

Dens[ceevees JeCesNn yeesNOegMemeN cee veNDeeeg He cees<eer2
1188
epegJexoYee<es
aj.
org
leled~ lJeeN~ eeNefceN~ yeeCee~ Jevoceeve~ leled~ Dee~ MeeNmlesN~ epeceeve~ nNefJee|YeNefjefle nNefJeefYe~ Dens[ceeve~
JeNNCeN~ FNn~ yeesNefOeN~ GMemesleg Meme~ cee~ veN~ Deeeg~ He~ ceesN<eerN2
as
am
HeoeLe&-(leled) leced (lJee) lJeeced (eeefce) HeeHveesecf e (yeeCee) JesoefJe%eevesve (Jevoceeve) mlegJeved
(leled) (Dee) (Meemles) Fefle (epeceeve) (nefJee|Ye) neslegb oelegcenz HeoeLez (Dens[ceeve) meefleeceeCe
(JeCe) Delegece (Fn) Deefmceved mebmeejs (yeesefOe) yeesOee (GMebme) yengefYe HeMebefmele (cee) (ve) Demceekeced
(Deeeg) peerJeveb efJe%eeveb Jee (He) (cees<eer) eesjes2
DevJee-ns JeCe efJeppeve! eLee epeceevees nefJee|YemleoeMeemles leLee yeeCee Jevoceeveesnb leJee
eeefce~ ns GMebme! ceeens[ceevemlJeefcen ve Deeegcee& Hecees<eer Meeb yeeseOf e2
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ees emceeefeeceeHvegeeled me leb HetJe&ceefYeJeeoesled~ ees
emeeOeeHeke meeled me lemcew efJeeeoeveee keHeb ve kegee&led, keoeefeled kesveefeoeeeeex veeJecevleJe2
HeoeLe&-ns (JeCe) Deefle Gece efJeeved Heg<e! pewmes (epeceeve) epeceeve (nefJee|Ye) osves eesie
HeoeLeeX mes (leled) Gme keer (Dee, Meemles) Fe kejlee nw Jewmes (yeeCee) Jeso kes efJe%eeve mes (Jevoceeve) mlegefle
kejlee ngDee ceQ (leled) Gme (lJee) legPe kees (eeefme) HeeHle neslee nw~ ns (GMebme) yengle ueesieeW mes HeMebmee efkees
ngS peve! cegPe mes (Dens[ceeve) melkeej kees HeeHle neslee ngDee let (Fn) Fme mebmeej ceW (ve) nceejs (Deeeg)
peerJeve Jee efJe%eeve kees (cee) cele (He, cees<eer) egje uesJes Deewj Mee kee (yeesefOe) yeesOe kejeee kej2
YeeJeeLe&-Fme ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e efpememes efJeee kees HeeHle nes , Jen Gmekees
HeLece vecemkeej kejs~ pees efpeme kee He{eves Jeeuee nes, Jen Gmekees efJeee osves kes efueS keHe ve kejs, keoeefHe
efkemeer kees Deeeee& kee DeHeceeve ve kejvee eeefnS2
the
ary
lJeefceleme JeeceosJe $eef<e~ DeefiveJeCeew osJeles~ mJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
lJeb veesDeivesN JeCeme efJeNeved osNJemeN ns[NesDeJe eeefmemeere~

eefpeesN JeefleceN MeesMegeeveesN efJeeeN s<ee:efmeN He cegcegiOeNmceled3
lJeced~ veN~ DeNivesN~ JeCeme~ efJeNeved~ osNJeme~ ns[~ DeJe~ eeNefmeNmeeNreN~ eefpe~ Jeeflece Fefle Jeeflece~
MeesMegeeve~ efJeee~ s<ee:efme~ He~ cegcegefiOeN~ DeNmceled3
HeoeLe&-(lJeced) (ve) Demceekeced (Deives) HeeJekeJelHekeeMeceeve (JeCeme) esme (efJeeved)

efJeeeegkele (osJeme) efJeog<e (ns[) Deveeoj (DeJe) efve<esOes (eeefmemeere) eeee HeeHvegee (eefpe)
1188
SkeefJebMeesOeee
1189
am
aj.
org
DeefleMeesve ee (Jeeflece) DeefleMeesve Jees{e (MeesMegeeve) Meg MeesOeeved meved (efJeee) meJee&efCe (s<eebefme)
s<eeefoegkeleeefve kecee&efCe (He) (cegcegefiOe) Heceesee (Demceled) Demceekeb mekeeMeeled3
DevJee-ns Deives eefpees Jeeflece MeesMegeevees efJeebmlJeb JeCeme osJeme ees ns[mleceJe eeefmemeere
cee kegee&~ ns Deives! lJeb ees vees%eceekeb ns[es YeJeseb cee mJeerkegee& ns efMe#eke! lJecemceefee s<eebefme
HecegcegefiOe3
YeeJeeLe&-keesefHe ceveg<ees efJeog<eeceveeojb keesefHe efJeeved efJeeeefLe&veecemelkeejb e ve kegee&led, meJex
efceefuelJes<ee&eesOeeefooes<eebmlekelJee meJex<eeb meKeeees YeJeseg3
HeoeLe&-ns (Deives) kes legue HekeeMeceeve (eefpe) Deleerle epeve kejves (Jeeflece) Delevle HeeefHle
kejeves Deewj (MeesMegeeve) Meg kejves nejs (efJeeved) efJeeeegkele peve! (lJeced) let (JeCeme) es (osJeme)
efJeeved kee pees (ns[) Deveeoj Gme kees (DeJe) cele (eeefmemeere) kejs~ ns lespeefmJe! let pees (ve) nceeje
Deveeoj nes Gme kees Deerkeej cele kej~ ns efMe#ee kejves nejs! let (Demceled) nce mes (efJeee) meye (s<eebefme)
s<e Deeefo egkele keceeX kees (He, cegcegefiOe) g[e os3
YeeJeeLe&-keesF& Yeer ceveg<e efJeeveeW kee Deveeoj Deewj keesF& Yeer efJeeved efJeeeefLe&eeW kee Demelkeej ve kejs,
meye efceue kes F&<ee&, eesOe Deeefo oes<eeW kees es[ kes meye kes efce$e nesJeW3
as
me lJeefceleme JeeceosJe $eef<e~ DeefiveJeCeew osJeles~ mJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
the
ary
me lJeb veesDeivesJeNcees YeJeesNleer vesefoesDeNmeeGN<emeesN Jegew~

DeJe e#Je veesN JeCeN jjeCees JeNerefn ce=[eNrke megnJees veSefOe4
me~ lJeced~ veN~ DeNivesN~ DeNJeNNce~ YeNJeN~ TNleer~ vesefo~ DeNmee~ GN<eme~ JegNeefJeefleN efJeGew~ DeJe~ eN#JeN~
veN~ JeCeced~ jjeCe~ JeeNrefn~ ce=[erNkeced~ megnJeN Fefle megnJe~ veN~ SNefOeN4
HeoeLe&-(me) (lJeced) (ve) Demceekeced (Deives) (DeJece) j#eke (YeJe) (Tleer) Tlee (vesefo)
DeefleMeesveeefvleke (Demee) (G<eme) Helet<eJesueeee (Jegew) efJeefJeOes oens (DeJe) (e#Je) mebiecee~ De$e
yengueb vomeerefle efJekejCeeYeeJe (ve) Demceekeced (JeCeced) Gececed (jjeCe) jceceeCe (Jeerefn) JeeHvegefn
(ce=[erkeced) megKeHeoced (megnJe) MeesYevees nJees oeveb eme me (ve) Demceeved (SefOe) YeJe4
DevJee-ns Deives! eLeemee G<emees Jegew Jeefvexeof es j#ekeMe YeJeefle leLee me lJecetleer veesJecees
YeJe vees JeCeceJee#Je jjeCe meved ce=[erkeb Jeerenf ve megnJe SefOe4
1190
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee Heelemecees mete& meefVeefnle meved meJee&ved meefVeefnleeved

cetee&ved HeoeLee&ved JeeHveeself e leLeevlesJeeefmeveeb meefVeOeeJeOeeHekees YetlJewleeveelcevees efJeeee JeeHvegeeled4
HeoeLe&-ns (Deives) Deefive kes meceeve efJeeved! pewmes (Demee) Fme (G<eme) HeYeele mecee kes
(Jegew) veevee Hekeej kes oen ceW Deefive (vesefo) Delevle meceerHe Deewj j#ee kejves neje nw, Jewmes (me) Jen
(lJeced) let (Tleer) Heerefle mes (ve) nceeje (DeJece) j#ee kejves neje (YeJe) nes (ve) nce kees (JeCeced)
Gece iegCe Jee Gece efJeeved Jee Gece iegCeerpeve kee (DeJe, e#Je) cesue kejeDees Deewj (jjeCe) jceCe kejles
ngS legce (ce=[erkeced) megKe osves nejs kees (Jeerefn) JeeHle nesDees (ve) nce kees (megnJe) MegYeoeve osvesnejs
(SefOe) ntefpees4
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Heele mecee ceW mete& meceerHe efmLele nes kes meeLe
meye meceerHe kes cete& HeoeLeeX kees JeeHle neslee nw, Jewmes efMe<eeW kes meceerHe DeOeeHeke nes kes Fvekees DeHeveer efJeee
mes JeeHle kejs4
cenerefceleme JeeceosJe $eef<e~ Deeefolee osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe He=efLeJee efJe<eeceen
Deye He=eLf eJeer kes efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
ceNnercet <eg ceeNlej megJeNleeveece=lemeN HelveeNrceJemes ngJesce~

legefJeN#eN$eeceNpejvleercegNeer: megMece&eCeNceefoefle megHeCeerefleced5
ceNnerced~ TBNFlBet~ meg~ ceeNlejced~ megJeNleeveeced~ $eNleme~ Helveerced~ DeJemes~ ngkesNceN~ legefJeN#eN$eeefceefle legefJe#eN$eeced~
DeNpejvleerced~ GNNeerced~ megMece&eCeNefceefle megMece&eCeced~ Deefoefleced~ megHeCeerefleced~ megHeveerefleNefceefle megHeveerefleced5
the
ary
HeoeLe&-(cenerced) Yetefceced (G) Geces (meg) MeesYeves (ceelejced) ceelejefceJe Jee&ceeveeced (megJeleeveeced)
MeesYeveeefve Jeleeefve meleeejCeeefve es<eeb les<eeced ($eleme) HeeHlemeleme (Helveerced) erJee&ceeveeced (DeJemes)
j#eCeeeee (ngJesce) Deeoeece (legefJe#e$eeced) legefJeye&ng #e$eb Oeveb emeeb leeced (Depejvleerced) Jeeesneefvejefnleeced
(Geerced) ee GefCe yentve_eefle HeeHveeself e leeced (megMecee&Ceced) MeesYeveeefve Mecee&efCe ie=neefCe emeemleeced
(Deefoefleced) DeKeefC[leeced (megHeCeerefleced) MeesYevee Heke=e veerleees emeeb leeced5
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb ceelejefceJe megJeleeveece=leme HelveeR legefJe#e$eecepejvleercegeeR megMecee&Ceb
megHeCeerelf eceg cenerceefoefleceJemes megngJesce leLee eteceefHe ie=erle5
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee ceeleeHeleeefve HeefleJelee HeeEle e Heeueeefle leLeseb Yetefce
meJee&ved j#eefle5
1190
SkeefJebMeesOeee
1191
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie (ceelejced) ceelee kes meceeve efmLele (megJeleeveeced) efpeve kes MegYe
meleeejCe nQ, Gve kees ($eleme) HeeHle ngS mele keer (Helveerced) er kes meceeve Jee&ceeve (legefJe#e$eeced) yengle
Oeve Jeeueer (Depejvleerced) peerCe&Heve mes jefnle (Geerced) yengle HeoeLeeX kees HeeHle kejeves nejer (megMecee&Ceced)
Des Hekeej kes ie=n mes Deewj (megHeCeerefleced) Gece veerelf eeeW mes egkele (G) Gece (Deefoefleced) DeKeefC[le
(cenerced) He=efLeJeer kees (DeJemes) j#ee Deeefo kes efueS (meg, ngJesce) ienCe kejles nQ, Jewmes legce Yeer ienCe
kejes5
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes ceelee mevleeveeW Deewj HeefleJelee er Heefle kee
Heeueve kejleer nw, Jewmes en He=efLeJeer meye kee Heeueve kejleer nw5
meg$eeceeCeefceleme ieeHueele $eef<e~ DeefoefleoxJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
DeLe peueeeveefJe<eeceen
Deye peueeeve efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
meg$eeceeCeb He=efLeNJeeR eecevesNnme megMece&eCeNceefoefle megHeCeerefleced~

owNJeeR veeJe mJeefj$eeceveeiemeNceeJevleerNcee nscee mJeNmlees6
as
meg$eeceeCeNefceefle meg$eeceeCeced~ He=efLeNJeerced~ eeced~ DeNvesNnmeced~ megMecce&eCeNefceefle megMece&eCeced~ Deefoefleced~

megHeCeerefleced~ megHeveerefleNefceefle megHeveerefleced~ owJeerced~ veeJeced~ mJeNefj$eeefceefle megDeefj$eeced~ Deveeiemeced~ DeeJevleerced~ Dee~
NnsNceN~ mJeNmlees6
the
ary
HeoeLe&-(meg$eeceeCeced) MeesYeveeefve $eeceeefCe j#eCeeoerevf e emeemleeced (He=efLeJeerced) efJemleerCee&ced (eeced)

megHekeeMeeced (Devesnmeced) DenvleJeeced~ veef_e nve Sn e GCee04~224 (megMecee&Ceced) megMeesefYeleie=neced
(Deefoefleced) (megHeCeerefleced) yengjepeHepeeKeefC[leveerefleegkeleeced (owJeerced) osJeeveeceeHleeveeb efJeog<eeefceeb leeced
(veeJeced) veesoeefvle Hesjeefvle eee leeced (mJeefj$eeced) MeesYeveeveefj$eeefCe emeeb leeced (Deveeiemeced)
DeefJeeceeveeHejeOeeced (DeeJevleerced) Deefeced (Dee) (nsce) DeefOeeflesce~ De$e mebefnleeeeced
[De06.3.114] Fefle oerIe&~ (mJemlees) megKeee6
DevJee-ns efMeefuHeve! eLee Jeeb mJemlees meg$eeceeCeb He=efLeJeeR eecevesnmeb megMecee&CeceefoeEle megHeCeerelE e
mJeefj$eeceveeiemeceeJevleeR owJeeR veeJeceensce leLee eteefceceeceejesnle6
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ee emeeb yentefve ie=neefCe yentefve meeOeveeefve yentefve
j#eCeeefve yengefJeOe HekeeMees yenJees efJeebmeMe megmlemeeceefeeeb cenleeb veeefJe efmLelJee
mecegeefopeueeMees<JeJeejHeejew osMeevlejerHeevlejew e ielJeeiele YetieesuemLeeved osMeeved erHeebMe efJe%eee eerc evlees
YeJevleg6
1192
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-ns efMeefuHe pevees! pewmes nce (mJemlees) megKe kes efueS (meg$eeceeCeced) Des j#eCe Deeefo mes
egkele (He=efLeJeerced) efJemleej Deewj (eeced) MegYe HekeeMe Jeeueer (Devesnmeced) DeeEnmeveere (megMecee&Ceced) efpeme ceW
megMeesefYele Iej efJeeceeve Gme (Deefoefleced) DeKeefC[le (megHeCeerefleced) yengle jepee Deewj HepeepeveeW keer HetCe& veerelf e
mes egkele (mJeefj$eeced) Jee efpeme ceW yeuueer Hej yeuueer ueieer nQ, Gme (Deveeiemeced) DeHejeOejefnle Deewj
(DeeJevleerced) efjefnle (owJeerced) efJeeved Heg<eeW keer (veeJeced) HesjCee kejves nejer veeJe Hej (Dee, nsce)
e{les nQ, Jewmes legce ueesie Yeer e{es6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! efpeme ceW yengle Iej, yengle meeOeve,
yengle j#ee kejves nejs, Deveske Hekeej kee HekeeMe Deewj yengle efJeeved neW Gme ef jefnle ye[er veeJe ceW efmLele
neskes meceg Deeefo peue kes mLeeveeW ceW HeejeJeej osMeevlej Deewj erHeevlej ceW pee Dee kes Yetieesue ceW efmLele osMe Deewj
erHeeW kees peeve kes ue#ceerJeeved nesJeW6
megveeJeefceleme ieeHueele $eef<e~ mJeiee& veewoxJelee~ eJeceOee ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
megveeJeNcee nseNceeJevleerNceveeiemeced~ MeNleeefj$ee: mJemlees7
as
megveeJeNefceefle megveeJeced~ Dee~ NnsNeNced~ DeeJevleerced~ Deveeiemeced~ MeNleeefj$eeNefceefle MeNleDeefj$eeced~ mJeNmlees7
the
ary
HeoeLe&-(megveeJeced) MeesYeveeb megefveefce&leeb veeJeced (Dee) (nseced) (DeeJevleerced) efeefooes<ejefnleeced

(Deveeiemeced) efvecee&Ceoes<ejefnleeced (Meleeefj$eeced) Meleceefj$eeefCe emeemleeced (mJemlees) megKeee7
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb mJemleeseJevleerceveeiemeb Meleeefj$eeeb megveeJeceenseb leLeemeeb
eteceHeejesnle7
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ee cenleervee&Je megHejer#e leemeg efmLelJee
mecegeefoHeejeJeejew ieseg~ e$e yentveefj$eeoerevf e megmlee veeJeesleerJeesecee meg7
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes ceQ (mJemlees) megKe kes efueS (DeeJevleerced) efeefo oes<e Jee (Deveeiemeced)
yeveeJe kes oes<eeW mes jefnle (Meleeefj$eeced) DeveskeeW uej Jeeueer (megveeJeced) Des yeveer veeJe Hej (Dee, nseced)
e{tb, Jewmes Fme Hej legce Yeer e{es7
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<e ueesie ye[er veeJeeW keer Des Hekeej Hejer#ee
kejkes Deewj GveceW efmLej neskes meceg Deeefo kes HeejeJeej peeeW, efpeveceW yengle uej Deeefo nesJeW, Jes veeJeW Delevle
Gece neW7
Dee ve Fleme efJeeeefce$e $eef<e~ efce$eeJeCeew osJeles~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
1192
SkeefJebMeesOeee
1193
aj.
org
Dee vees efce$eeJeCee Ie=lewie&Jetefleceg#eleced~ ceOJeeN jpee:efme megelet8
Dee~ veN~ efceN$eeNJeNNCeeN~ Ie=lew~ ieJetefleced~ GN#eNleNced~ ceOJee~ jpeeefme~ megeNlet Fefle megelet8
as
am
HeoeLe&-(Dee) mecevleeled (ve) Demceekeced (efce$eeJeCee) HeeCeesoeveeefJeJe (Ie=lew) Gokew (ieJetefleced)

eesMeeced (G#eleced) eEmeeleced (ceOJee) ceOegvee peuesve (jpeebefme) ueeskeeved (megelet) MeesYevee He%ee kecee&efCe Jee
eeesmleew8
DevJee-ns efce$eeJeCee HeeCeesoeveJee&ceeveew megelet efMeefuHeveew! egJeeb Ie=lewveex ieJetefleceg#elecee ceOJee
jpeebmeg#eleced8
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo efMeefuHevees eeveeefve peueeefovee eeueesegmleefn& le
TOJee&Oeesceeiex<eg ievlegb Mekevegeg8
HeoeLe&-ns (efce$eeJeCee) HeeCe Deewj Goeve Jeeeg kes meceeve Jee&ves nejs (megelet) MegYe yegef Jee Gece
kece&egkele efMeuHeer ueesiees! legce (Ie=lew) peueeW mes (ve) nceejs (ieJetefleced) oes keesMe kees (G#eleced) meseve kejes
Deewj (Dee, ceOJee) meye Deesj mes ceOegj peue mes (jpeebefme) ueeskeeW kee meseve kejes8
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees efMeuHeefJeee Jeeues ueesie veeJe Deeefo kees peue
Deeefo ceeie& mes eueeJeW lees Jes THej Deewj veeres ceeieeX ceW peeves kees meceLe& neW8
He yeenJesleme Jeefme $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
HegveefJe&ef<eeceen
the
ary
efHej efJeeveeW kes efJe<ee ceW Deieues cev$e ceW kene nw
He yeeNnJee efmeme=leb peerNJemes veNDee veesN ieJetefleceg#eleb Ie=lesve~

Dee ceeN peves eJeeleb egJeevee egleb ces efce$eeJeCeeN nJesNcee9
He~ yeeNnJee~ efmeNme=leNced~ peerNJemes~ veN~ Dee~ veN~ ieJetefleced~ GN#eNleNced~ Ie=lesve~ Dee~ cee~ peves~ eNJeNeNleNced~ egJeeNveeN~
egleced~ cesN~ efceN$eeNJeNNCeeN~ nJee~ FNcee9
HeoeLe&-(He) (yeenJee) yeent FJe~ De$e megHeeb meguegied [De07.1.39] FleekeejeosMe (efmeme=leced)
HeeHvegleced (peerJemes) peerefJelegced (ve) Demceekeced (Dee) (ve) Demceekeced (ieJetefleced) eesMeegiceced (G#eleced)
efme_esleeced (Ie=lesve) peuesve (Dee) (cee) ceeced (peves) (eJeeleced) eeJeeleced~ Je=eeYeeJeMevome (egJeevee)
egJeeveew efceefeleeefceefeleees keee&jew (egleced) e=Cegleced (ces) cece (efce$eeJeCee) efce$eMe JeCeMe leew (nJee)
nJeeefve nJeveeefve (Fcee) Fceeefve9
1194
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns efce$eeJeCee! yeenJee egJeevee egJeeb vees peerJemes cee Heefmeme=leb Ie=lesve vees ieJeteflecees#eleb veevee
keere|leceeeJeeleb ces peve Fcee nJee egleced9
YeeJeeLe&-DeOeeHekeesHeosejew HeeCeesoeveJelmeJex<eeb peerJevenslet YeJesleeb efJeeesHeosMeeYeeb meJex<eeceelcevees
peuesve Je=#eeefveJe efme_esleeced9
HeoeLe&-(efce$eeJeCee) efce$e Deewj JeCe Gece peve (yeenJee) oesveeW yeeng kes legue (egJeevee) efceueeve
Deewj Deueie kejves nejs legce (ve) nceejs (peerJemes) peerves kes efueS (cee) cegPe kees (He, efmeme=leced) HeeHle nesDees
(Ie=lesve) peue mes (ve) nceejs (ieJetefleced) oes keesMe Hee&vle (Dee, G#eleced) meye Deesj mes meseve kejes~ veevee
Hekeej keer keere|e kees (Dee, eJeeleced) Des Hekeej megveeDees Deewj (ces) cesjs (peves) ceveg<eieCe ceW (Fcee) Fve
(nJee) Jeeo-efJeJeeoeW kees (egleced) megvees9
YeeJeeLe&-DeOeeHeke Deewj GHeosMeke HeeCe Deewj Goeve kes meceeve meye kes peerJeve kes keejCe nesJeW, efJeee
Deewj GHeosMe mes meye kes DeelceeDeeW kees peue mes Je=#eeW kes meceeve meseve kejW9
Meefcelemee$ese $eef<e~ $eeflJepees osJelee~ Yegefjked He*defkeleMvo~ Heece mJej
efHej Gmeer efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw~
as
MeVees YeJevleg JeeNefpeveNes nJes<eg osNJeleelee efceNleJe mJeNkee&~

peNcYeeNvleeseEnN Je=keN j#ee:efmeN mevesceNmceegeJeNVeceerJee10
Meced~ veN~ YeNJeNvleg~ JeeNefpeve~ nJes<eg~ osNJeleeNlesefle osNJeleelee~ efceNleJeN Fefle efceNleJe~ mJeNkee& Fefle meDeNkee&~
peNcYeevle~ Deefnced~ Je=keced~ j#ee:efme~ mevesefce~ DeNmceled~ egeNJeNved~ DeceerJee10
the
ary
HeoeLe&-(Meced) megKekeejkee (ve) DemceYeced (YeJevleg) (Jeeefpeve) HeMemleefJe%eeveegkelee (nJes<eg)

oeveeoeves<eg (osJeleelee) osJelee efJeebme FJe Jee&ceevee (efceleJe) es efceleb Jeefvle les (mJekee&) megdJekee&
DeVeeefve Jeees Jee es<eevles (pecYeevle) efJeveeMeevle (Deefnced) cesIeb mete& FJe (Je=keced) mlesveced (j#eebefme) ogeved
peerJeeved (mevesefce) meveeleveb HegjeCeced~ mevesefce Fefle HegjeCeveece efveIeb03~27 (Demceled) (egeJeved)
He=LekekegJe&vleg (DeceerJee) jesieeved10
DevJee-ns mJekee&! efceleJees osJeleelee Jeeefpevees nJes<eg efJeebmees YeJevleeseEn mete& FJe Je=keb j#eebefme e
pecYeevlees ve mevesecf e Meb YeJevleg~ DemceoceerJee egeJeved10
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee meteexvOekeejb efveJee& meJee&ved megKeeefle, leLee efJeebme
HeeefCeveeb meJee&ved Mejerjelcejesieeved efveJeeee&vevoeseg10
1194
SkeefJebMeesOeee
1195
aj.
org
HeoeLe&-ns (mJekee&) Des DeVe Jee Jee mes egkele Deewj (efceleJe) HeceeefCele eueves Deewj
(osJeleelee) efJeeveeW kes meceeve Jee&ves nejs (Jeeefpeve) Deefle Gece efJe%eeve mes egkele (nJes<eg) uesves-osves ceW elegj
DeeHe ueesie (Deefnced) cesIe kees mete& kes meceeve (Je=keced) eesj Deewj (j#eebefme) og peerJeeW kee (pecYeevle) veeMe
kejles ngS (ve) nceejs efueS (mevesefce) meveeleve (Meced) megKe kejves nejs (YeJevleg) nesDees Deewj (Demceled) nceejs
(DeceerJee) jesieeW kees (egeJeved) otj kejes10
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes mete& DevOekeej kees ne kes meye kees megKeer
kejlee nw, Jewmes efJeeved ueesie HeeefCeeeW kes Mejerj Deewj Deelcee kes meye jesieeW kees efveJe=e kejkes Deevevoeg kele
kejW10
JeepesJeepe Fleme Dee$ese $eef<e~ efJeebmees osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
JeepesJeepesJele Jeeefpevees veNes Oeves<eg efJeHeeDece=lee$ele%ee~

DeNme ceOJe efHeyele ceeNoeOJeb le=Hlee eele HeNefLeefYeoxJeNeevew11
as
JeepeJeepeNFefle JeepesJeepes~ DeNJeNleN~ JeeNefpeNveN~ veN~ Oeves< eg~ efJeNHeeN~ DeNce=leeN~ $eNleN%eeNFle=le%ee~ DeNme~ ceOJe~
efHeNyeNleN~ ceeNoeOJeced~ le=Hlee~ eeNleN~ HeNefLeefYeNefjefle HeNefLeefYe~ osNJeNeevewNefjefle osJeNeevew11
the
ary
HeoeLe&-(JeepesJeepes) egs egs (DeJele) j#ele (Jeeefpeve) efJe%eeveJevle (ve) Demceeved (Oeves<eg)
(efJeHee) cesOeeefJeve (Dece=lee) DeelcemJeHesCe efvelee ($ele%ee) e $eleb meleb peeveefvle les (Deme) (ceOJe)
ceOegjme jmeme~ De$e kece&efCe <eer (efHeyele) (ceeoeOJeced) Deevevoele (le=Hlee) eerlee (eele) iele
(HeefLeefYe) (osJeeevew) osJee efJeebmees eeefvle es<eg lew11
DevJee-ns Dece=lee $ele%ee Jeeefpevees efJeHee! eteb JeepesJeepes Oeves<eg veesJeleeme ceOJe efHeyele, lesve
ceeoeOJecevesve le=Hlee mevlees osJeeevew HeefLeefYeee&le11
YeeJeeLe&-eLee efJeebmees efJeeeoeveesHeosMeeYeeb meJee&ved megKeeefvle, leLewJe jepeHeg<ee j#eeYeeoeveeYeeb
meJee&ved megKeevleg~ Oece&ceeiex<eg ievleesLe&keececees#eeved HeeHvegJevleg11
HeoeLe&-ns (Dece=lee) DeelcemJeHe mes DeefJeveeMeer ($ele%ee) mele kes peeveves nejs (Jeeefpeve) efJe%eeve
Jeeues (efJeHee) yegefceeved ueesiees! legce (JeepesJeepes) eg-eg ceW Deewj (Oeves<eg) OeveeW ceW (ve) nceejer (DeJele)
j#ee kejes Deewj (Deme) Fme (ceOJe) ceOegj jme kee (efHeyele) Heeve kejes Deewj Gme mes (ceeoeOJeced) efJeMes<e
Deevevo kees HeeHle nesDees Deewj Fme mes (le=<lee) le=Hle nekes (osJeeevew) efJeeveeW kes peeves eesie (HeefLeefYe) ceeieeX
mes (eele) peeDees11
1196
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-pewmes efJeeved ueesie efJeeeoeve mes Deewj GHeosMe mes meye kees megKeer kejles nQ, Jewmes ner jepeHeg<e
j#ee Deewj DeYeeoeve mes meye kees megKeer kejW leLee Oece&egkele ceeieeX ceW eueles ngS DeLe&, keece Deewj cees#e Fve leerve
Heg<eeLe& kes HeueeW kees HeeHle nesJeW11
meefce Fleme mJemlee$ese $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
HegveefJe&ef<eeceen
efHej efJeeved kes efJe<ee ceW Deieues cev$e ceW kene nw
meefceesDeNefive meNefceOeeN megmeefceesN JejsCe~

ieeNeN$eer voFefvNeb $eefJeNieezJe&ees oOeg12
am
meefceNFefleN mecedF~ Deefive~ meNefceOesefle meNcedFOee~ megmeefceN FefleN megmeefce~ JejsCe~ ieeNeN$eer~ vo~
FNefvNeced~ $eefJeNefjefleN ef$eDeefJe~ ieew~ Jee~ oNOeg12
the
ary
as
HeoeLe&-(meefce) meceked HeoerHle (Deefive) Jeef (meefceOee) meceked HekeeMesve (megmeefce) megg
HekeeefMele mete& (JejsCe) JejCeerees peve (ieee$eer) (vo) (Fefveced) ceve ($eefJe) $eeeCeeb
MejerjsefveelceveeceJeerj#eCeb #eCeb emceeled me (ieew) mleeslee (Jee) peerJeveced (oOeg) oOeerjved12
DevJee-eLee meefceesefive meefceOee megmeefcees JejsCees ieee$eer voesevf eb HeeHveeself e eLee e
$eefJeieezJe&ees oOeeefle leLee efJeebmees oOeg12
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeebmees efJeeee meJex<eeceelceve HekeeMe meJee&ved efpelesefveeved
ke=lJee oerIee&eg<e mecHeeoevleg12
HeoeLe&-pewmes (meefce) Des Hekeej osoerHeceeve (Deefive) Deefive (meefceOee) Gece HekeeMe mes
(megmeefce) yengle HekeeMeceeve mete& (JejsCe) Deerkeej kejves eesie peve Deewj (ieee$eer, vo) ieee$eer
vo (Fefveced) ceve kees HeeHle neslee nw Deewj pewmes ($eefJe) Mejerj, Fefve, Deelcee Fve leerveeW keer j#ee kejves
Deewj (ieew) mlegefle HeMebmee kejves neje peve (Jee) peerJeve kees OeejCe kejlee nw, Jewmes efJeeved ueesie (oOeg)
OeejCe kejW12
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efJeeved ueesie efJeee mes meye kes DeelceeDeeW kees
HekeeefMele Deewj meye kees efpelesevf e kejkes Heg<eeW kees oerIe& Deeeg Jeeues kejW12
levetveHeeefoleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeebmees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
levetveHeeNgefeJelemlevetHeeeN mejmJeleer~
1196
SkeefJebMeesOeee
1197
aj.
org
GNef<CeneN voFefvNeb efoleNJee[d ieewJe&ees oOeg13
levetveHeeNefoefleN levetveHeeled~ MegefeJele~ leNvetHee Fefle levetHee~ eN~ mejmJeleer~ GNef<Cene~ vo~ FNefvNeced~
efoNleNJeeef[efle efoleNJeed~ ieew~ Jee~ oNOeg13
as
am
HeoeLe&-(levetveHeeled) emlevetb ve Heeleeefle me (MegefeJele) HeefJe$eOecee&ejCeMeerue (levetHee) emlevet

Heeefle (e) (mejmJeleer) JeeCeer (Gef<Cene) (vo) (Fefveced) Fvme peerJeme efueced (efoleJeed) efolees
efnleb Jenefle (ieew) mleeslee (Jee) keeceveeced (oOeg)13
DevJee-eLee MegefeJelemlevetveHeeled levetHee mejmJeleer eese<f Cene vo Fefveb oOeeefle, eLee e
efoleJee[d ieewJe&ees JeOe&eefle, leLewlemmeJe efJeebmees oOeg13
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es HeefJe$eeejCee es<eeb JeeCeer efJeeemegefMe#eeegkeleeefmle, les HetCe
peerJeveb Oeelegce&nefvle13
HeoeLe&-pewmes (MegefeJele) HeefJe$e Oece& kes DeeejCe kejves (levetveHeeled) Mejerj kees He[ves ve osves
(levetHee) efkevleg Mejerj keer j#ee kejves neje (e) Deewj (mejmJeleer) JeeCeer leLee (Gef<Cene) Gef<Cen (vo)
vo (Fefveced) peerJe kes efe kees OeejCe kejlee nw Jee pewmes (efoleJeed) KeC[veere HeoeLeeX kes efuees efnle
eeHle kejeves Deewj (ieew) mlegefle kejves neje peve (Jee) Fe kees ye{elee nw, Jewmes Fve meye kees efJeeved ueesie
(oOeg) OeejCe kejW13
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ueesie HeefJe$e DeeejCe Jeeues nQ Deewj efpevekeer
JeeCeer efJeeeDeeW ceW megefMe#ee HeeF& ngF& nw, Jes HetCe& peerJeve kes OeejCe kejves kees eesie nQ13
F[eefYeefjleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeebmees osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
F[eefYejefivejer[eN meescees osNJeesDecele&~

DeNveggHed voFefvNeb He_eeefJeNieewJe&ees oOeg14
F[eefYe~ DeNefive~ F&[e~ meesce~ osNJe~ Decele&~ DeNveggHed~ DeNvegmlegefyelevegmlegHed~ vo~ FNefvNeced~
He_eeefJeNefjefleN He_eDeefJe~ ieew~ Jee~ oNOeg14
HeoeLe&-(F[eefYe) (Deefive) HeeJeke FJe (F&[e) mlegleesOevJes<eCeere (meesce) Ssee&Jeeved

(osJe) efoJeiegCe (Decele&) mJemJeHesCe ce=legjefnle (DeveggHed) (vo) (Fefveced)
%eeveeefoJeJenejmeeOekeced (He_eeefJe) e He_eefYejJeles j#eles me (ieew) efJeeee mleesleJe (Jee) le=efHleced
(oOeg) oOeg14
1198
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-eLeeefivejcele& meesce F&[ees osJe He_eeefJeieezefJe&eefve[eefYejveggHed vo Fefveb JeeMe

oOeeled leLewleled meJex oOeg14
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es OecexCe efJeeweex HeeHvegJeefvle, les meJee&ved ceveg<eevesles HeeHeefelegb
MekevegJeefvle14
HeoeLe&-pewmes (Deefive) Deefive kes meceeve HekeeMeceeve (Decele&) DeHeves mJeHe mes veeMejefnle (meesce)
Ssee&Jeeved (F&[e) mlegefle kejves Jee Keespeves kes eesie (osJe) efoJe iegCeer (He_eeefJe) Heebe mes j#ee kees HeeHle
(ieew) efJeee mes mlegefle kes eesie efJeeved Heg<e (F[eefYe) HeMebmeeDeeW mes (DeveggHed, vo) DeveggHed vo
(Fefveced) %eeve Deeefo JeJenej kees efme kejves nejs ceve Deewj (Jee) le=efHle kees OeejCe kejs, Jewmes Fme kees
meye (oOeg) OeejCe kejW14
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ueesie Oece& mes efJeee Deewj Ssee& kees HeeHle nesles
nQ, Jes meye ceveg<eeW kees efJeee Deewj Ssee& HeeHle keje mekeles nQ14
megyeefn&efjleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeebmees osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
as
megyeNefn&jefive Het<eCJeevlmleerNCe&yeefn&Njcele&~
ye=nNleer voFefvNeb ef$eJeNlmees ieewJe&ees oOeg15
megyeNefn&efjefle megyeNefn&~ DeNefive~ Het<eNCJeeefveefle Het<eNCedJeeved~ mleeNrCe&yeefn&efjefle mleerNCe&yeefn&~ Decele&~ ye=nNleer~

vo~ FNefvNeced~ ef$eNJeNlme Fefle ef$eJeNlme~ ieew~ Jee~ oNOeg15
the
ary
HeoeLe&-(megyeefn&) megMeesYeveb yeefn&jvleefj#eb emceeled me (Deefive) HeeJeke (Het<eCJeeved) Het<eeCe

Hegefkeje iegCee efJeevles eefmceved (mleerCe&yeefn&) mleerCe yeefn&jvleefj#eb esve me (Decele&) mJemJeHesCe
ce=legOece&jefnle (ye=nleer) (vo) (Fefveced) (ef$eJelme) $eerefCe osnsefveceveebefme Jelmee FJeevegejeefCe eme me
(ieew) Oesveg (Jee) esve Jeself e JeeHveesefle leled (oOeg) oOeg15
DevJee-eLee Het<eCJeeved mleerCe&yeefn&jcele& megyeefn&jefiveefjJe pevee ye=nleer voMesevf eb oOeeled ef$eJelmees
ieewefjJe Jeees oOeeled leLewleod oOeg14
YeeJeeLe&-De$e
eLeeefivejvleefj#es
ejefle
leLee
efJeebme
met#ceefvejekeejHeoeLe&efJeeeeeb ejefvle, eLee ieesjvegketuees Jelmees YeJeefle, leLee efJeovegketuee
DeefJeebmeMejefvlJeefveeefCe e JeMeceeveeseg15
1198
SkeefJebMeesOeee
1199
aj.
org
HeoeLe&-pewmes (Het<eCJeeved) Hegef kejves nejs iegCeeW mes egkele (mleerCe&yeefn&) DeekeeMe kees JeeHle nesves
Jeeuee (Decele&) DeHeves mJeHe mes veeMejefnle (megyeefn&) DeekeeMe kees Meg kejves neje (Deefive) Deefive kes
meceeve peve Deewj (ye=nleer) ye=nleer (vo) vo (Fefveced) peerJe kes efe kees OeejCe kejW Deewj (ef$eJelme)
ef$eJelme DeLee&led osn, Fefve, ceve efpeme kes Devegieeceer Jen (ieew) ieew kes meceeve ceveg<e (Jee) le=efHle kees HeeHle
kejW, Jewmes Fme kees meye ueesie (oOeg) OeejCe kejW15
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Deefive Devleefj#e ceW euelee nw, Jewmes efJeeved
ueesie met#ce Deewj efvejekeej HeoeLeeX keer efJeee ceW eueles nQ, pewmes ieee kes Heers ye[e euelee nw, Jewmes DeefJeeved
peve efJeeveeW kes Heers euee kejW Deewj DeHeveer FefveeW kees JeMe ceW ueeJeW15
ogjes osJeerefjleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeebmees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej~ mJej
am
DeLe JeeegHeYe=efleHeoeLe&HeeespevecegHeefoMeles
Deye Jeeeg Deeefo HeoeLeeX kes Heeespeve efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ogjes osNJeerefo&Mees ceNnerye&Nee osNJees ye=nNmHeefle~

HeNef*dkeleMvoFNnsefvNeb lege&NJee[d ieewJe&ees oOeg16
as
ogj~ osNJeer~ efoMe~ ceNner~ yeNee~ osNJe~ ye=nNmHeefle~ HeNef*dkele~ vo~ FNn~ FNefvNeced~ legeN&Jeeef[efle
lee&NJeeod~ ieew~ Jee~ oNOeg16
the
ary
HeoeLe&-(ogj) ejeefCe (osJeer) osoerHeceeveeb (efoMe) (cener) cenle (yeee) (osJe)

osoerHeceeve (ye=nmHeefle) ye=nleeb Heeueke mete& (He*defkele) (vo) (Fn) (Fefveced) Oeveced (lege&Jeed)
emlege elegLe Jenefle HeeHveeself e me (ieew) Oesveg (Jee) peerJeveced (oOeg) oOeerjved16
DevJee-ns ceveg<ee! eLesn osJeerce&nerog&jesefoMees yeee osJees ye=nmHeefle He*defkeleMvo Fefveb lege&Jee[d
ieewJe&eMe oOegmleLee eteceefHe Oejle16
YeeJeeLe&-veefn keefMeoHevleefj#emLeJeeJeeefoefYeefJe&vee peereJf elegb Mekeveesefle16
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Fn) eneb (osJeer) osoerHeceeve (cener) ye[s (ogj) ejs (efoMe)
efoMeeDeeW kees (yeee) Devleefj#emLe HeJeve (osJe) HekeeMeceeve (ye=nmHeefle) ye[eW kee Heeueve kejves neje mete&
Deewj (Heef*dkeleMvo) Heef*dkele vo (Fefveced) Oeve leLee (lege&Jeed) eewLes kees HeeHle nesves nejer (ieew) ieee
(Jee) peerJeve kees (oOeg) OeejCe kejW, Jewmes legce ueesie Yeer peerJeve kees OeejCe kejes16
YeeJeeLe&-keesF& Yeer HeeCeer Devleefj#emLe HeJeve Deeefo kes efyevee veneR peer mekelee16
G<e Fleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
1200
epegJexoYee<es
aj.
org
GN<es eNer megHesMemeeN efJees osNJeeDecelee&~

ef$eNgHed voFNnsefvNeb HeNJee[d ieewJe&ees oOeg17
GN<esFleg< es~ eNerFefle eNer~ megHesMeNmesefle megHesMemee~ efJees~ oNsJee~ Decelee&~ ef$eNgHed~ ef$eNmlegefyeefle ef$eNmlegHed~
vo~ FNn~ FNefvNeced~ HeNNJeeef[efle HeNJeed~ ieew~ Jee~ oNOeg17
as
am
HeoeLe&-(G<es) onveke$ee&efJeJe efeew (eer) cenleer cenleew (megHesMemee) megg HesMees Heb
eeesmleeJeOeeefHekeesHeosefMekes~ efJeYeesjelJeced (efJees) meJex (osJee) osoerHeceevee He=efLeJeeoe (Decelee&)
leJemJeHesCe efvelee (ef$egHed) (vo) (Fn) Deefmceved mebmeejs (Fefveced) Oeveced (HeJeed) e Hesve He=sve
Jenefle me~ Fob He=<eesojeefovee efmeced (ieew) Je=<eYe (Jee) Hepeveveced (oOeg) oOeg17
DevJee-ns ceveg<ee! eLesn megHesMemees<es eer Decelee& efJees osJeeefgHed vo HeJee[dieewJe&e Fefveb
oOegmleLee eteceHeeejle17
YeeJeeLe&-eLee He=efLeJeeoe HeoeLee& HejesHekeeefjCe meefvle, leLee$e ceveg<ewYe&efJeleJeced17
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Fn) Fme peieled ceW (megHesMemee) megvoj Heegkele He{eves Deewj GHeosMe kejves
nejer (eer) ye[er (G<es) onve kejves Jeeueer HeYeele Jesuee kes meceeve oes er (Decelee&) leJemJeHe mes efvele
(efJees) meye (osJee) osoerHeceeve He=LJeer Deeefo ueeske (ef$egHed vo) ef$egHed vo Deewj (HeJeed) Heer mes
Geves Jeeuee (ieew) yewue (Jee) GlHeefe Deewj (Fefveced) Oeve kees OeejCe kejles nQ, Jewmes (oOeg) legce ueesie
Yeer DeeejCe kejes17
YeeJeeLe&-pewmes He=LJeer Deeefo HeoeLe& HejesHekeejer nQ, Jewmes Fme peieled ceW ceveg<eeW kees nesvee eeefnS17
the
ary
owJesleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe efYe<eiJeefolejwjeeefjleJeefcelegHeefoMeles
Deye Deieues cev$e ceW Jewe kes legue DeveeW kees DeeejCe kejvee eeefnS, Fme efJe<ee kees kene nw
owJeeN nesleeje efYeN<epesvsCe meNegpee egpee~

peieleeNr voFefvNeceveN[dJeeved ieewJe&ees oOeg18
owJee~ nesleeje~ efYeN<epee~ FvsCe meNegpesefle meNegpee~ egpee~ peieleer~ vo~ FNefvNeced~ DeNveN[dJeeved~ ieew~ Jee~
oNOeg18
HeoeLe&-(owJee) osJes<eg efJelmeg kegMeueew (nesleeje) oeleejew (efYe<epee) meweew (FvsCe) SseexCe
(meegpee) eew meceeveb eg*dkelemleew (egpee) meceeefnleew (peieleer) (vo) (Fefveced) Oeveced (Deve[dJeeved) Je=<eYe
(ieew) (Jee) keceveereced (oOeg) oOeg18
1200
SkeefJebMeesOeee
1201
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eLesvsCe meegpee egpee owJee nesleeje efYe<epeeve[dJeeved ieewpe&ieleer voMe Jee
Fefveb oOegmleLewleJevlees oOeerjved18
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee Jewew mJes<eeb Hejs<eeb e jesieeefVeJeee& mJesves
ewee&Jevle efeevles leLee meJezce&veg<ewJe&e|leleJeced18
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! pewmes (FvsCe) Ssee& mes (meegpee) Dees<eefOe Deeefo kee legue eesie kejvesnejs
(egpee) meeJeOeeve efee ngS (owJee) efJeeveeW ceW efveHegCe (nesleeje) efJeeeefo kes osves Jeeues (efYe<epee) Gece oes
Jewe ueesie (Deve[dJeeved) yewue (ieew) ieee Deewj (peieleer vo) peieleer vo (Jee) megvoj (Fefveced) Oeve
kees (oOeg) OeejCe kejW, Jewmes Fme kees legce ueesie OeejCe kejes18
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes JeweeW mes DeHeves Deewj otmejeW kes jesie efceekes
DeHeves DeeHe Deewj otmejs Ssee&Jeeved efkees peeles nQ, Jewmes meye ceveg<eeW kees Jee&vee eeefnS18
eflee Fleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
HegveefJe&ef<eeceen
efHej efJeeveeW kes efJe<ee ceW Deieues cev$e ceW kene nw
as
efleNeF[Ne mejmJeleeNr Yeejleer ceNleeNs efJeMe~

efJeNjed voFNnsefvNeb OesNvegieezve& Jeees oOeg19
efleNe~ F[e~ mejmJeleer~ Yeejleer~ ceNle~ efJeMe~ efJeNjeef[efle efJeNjed~ vo~ FNn~ FNefvNeced~ OesNveg~ ieew~ ve~
Jee~ oNOeg19
the
ary
HeoeLe&-(eflee) ef$elJemebKeeJele (F[e) Yetefce (mejmJeleer) JeeCeer (Yeejleer) OeejCeJeleer He%ee

(cele) JeeeJe (efJeMe) ceveg<eeee Hepee (efJejed) eefefJeOeb jepeles leled (vo) yeueced (Fn) Deefmceved
mebmeejs (Fefveced) Oeveced (Oesveg) ee OeeHeeefle mee (ieew) (ve) FJe (Jee) HeeHleJeb Jemleg (oOeg)
oOeg19
DevJee-eLesns[e mejmJeleer Yeejleer e efleees celees efJeMees efJejed vo Fefveb Oesvegieezve& JeeMe
oOegmleLee meJex ceveg<ee Sle=lJee Jelexjved19
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee efJeebme megefMeef#eleee Jeeee efJeeee HeeCew
HeMegefYeewee ueYevles, leLeevewue&yOeJeced19
HeoeLe&-pewmes (Fn) Fme peieled ceW (F[e) He=LJeer (mejmJeleer) JeeCeer Deewj (Yeejleer) OeejCe Jeeueer yegef
es (eflee) leerve (cele) HeJeveieCe (efJeMe) ceveg<e Deeefo Hepee (efJejed) leLee Deveske Hekeej mes osoerHeceeve
1202
epegJexoYee<es
aj.
org
(vo) yeue (Fefveced) Oeve kees Deewj (Oesveg) Heeve kejeves nejer (ieew) ieee kes (ve) meceeve (Jee) HeeHle
nesves eesie Jemleg kees (oOeg) OeejCe kejW, Jewmes meye ceveg<e ueesie Fme kees OeejCe kejkes Jeee&Je kejW19
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes efJeeved ueesie megefMeef#ele JeeCeer,
efJeee, HeeCe Deewj HeMegDeeW mes Ssee& kees HeeHle nesles nQ, Jewmes Deve meye kees HeeHle nesvee eeefnS19
lJesleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
lJee legjerHeesNDegleFvNeiveer HegefNJeOe&vee~

efHeoeN voFefvNeceg#ee ieewve& Jeees oOeg20
am
lJee~ legjerHe~ Degle~ FNveNiveerFefle FveNiveer~ HegefNJeOeN&vesefle HegefNJeOe&vee~ efHeosefleN efHeoe~ vo~
FNefvNeced~ GN#ee~ ieew~ ve~ Jee~ oNOeg20
the
ary
as
HeoeLe&-(lJee) levetkeee& (legjerHe) letCe&ceeHveeself e me (Degle) Deeee&iegCekece&mJeYeeJe (Fveiveer)

FvMeeefiveMe leew JeeJeiveer (HegefJeOe&vee) eew Hegefb JeOe&elemleew (efHeoe) ew Heeoew emeeb mee (vo)
(Fefveced) ees$eeefokeced (G#ee) mesevemeceLe& (ieew) (ve) FJe (Jee) peerJeveced (oOeg) Oejseg20
DevJee-ns ceveg<ee! esglemlegjerHemlJee HegefJeOe&vesveiveer efHeoe vo Fefveceg#ee ieewve& Jeees
oOegmleeved efJepeeveerle20
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee HeefmeesefiveefJe&egppeejes Je[Jeeveue Sles elJeej HeeCe FefveeefCe
ieJeeoe HeMeJee meJe&me peiele Hegefb kegJe&efvle, leLewJe ceveg<ewye&eeee&efovee mJeme Hejs<eeb e yeueb
Je&veereced20
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! pees (Degle) Deeee& iegCe-kece&-mJeYeeJeegkele (legjerHe) MeerIe HeeHle nesves
(lJee) Deewj met#ce kejves nejs leLee (HegefJe&vee) Hegef kees ye{eves nejs (Fveiveer) HeJeve Deewj Deefive oesveeW
Deewj (efHeoe) oes Heeo Jeeues (vo) vo (Fefveced) ees$e Deeefo Fefve kees (G#ee) meseve kejves ceW meceLe&
(ieew) yewue kes (ve) meceeve (Jee) peerJeve kees (oOeg) OeejCe kejW, Gvekees peevees20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes Heefme Deefive, efyepegueer, Hes ceW kee Deefive, Je[Jeeveue es
eej Deewj HeeCe, Fefveeb leLee ieee Deeefo HeMeg meye peieled keer Heg ef kejles nQ, Jewmes ner ceveg<eeW kees yeeee&
Deeefo mes DeHevee Deewj otmejeW kee yeue ye{evee eeefnS20
Meefcelesleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve HepeeefJe<eeceen
1202
SkeefJebMeesOeee
1203
aj.
org
efHej HepeeefJe<ee kees Deieues cev$e ceW kenles nQ
MeNefceNlee veeNs JeveNmHeefle meefJeNlee HemegJeved Yeieced~

keNkegHed voFNnsefvNeb JeNMee JesNnees oOeg21
MeNefceNlee~ veN~ JeveNmHeefle~ meNefJeNlee~ HeNmegJeefVeefle HemegJeved~ Yeieced~ keNkegHed~ vo~ FNn~ FNefvNeced~ JeNMee~ JeNsnled~
Jee~ oNOeg21
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Meefcelee) MeeefvleHeo (ve) Demceekeced (JevemHeefle) Dees<eefOejepees Je=#eeCeeb Heeuekee

(meefJelee) mete& (HemegJeved) GlHeeoeved (Yeieced) Oeveced (kekegHed) (vo) (Fn) mebmeejs (Fefveced)
peerJeefueced (JeMee) DeHemetlee (Jesnled) ee HemeJeb efJenefvle mee (Jee) JeeHleJeced (oOeg)21
DevJee-ns ceveg<ee! e Meefcelee JevemHeefle meefJelee Yeieb HemegJeved kekegHed vo Fefveb JeMee Jesnesn
vees Jeees oOegmleeved eteb efJe%eeeesHekegle21
YeeJeeLe&-esve ceveg<esCe meJe&jesieHeCeeefMekee Deew<eOee DeeJejkeeCegeceeefve JeeefCe e mesJevles, me
efejbpeerJeer YeJeefle21
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Meefcelee) Meeefvle osves neje (JevemHeefle) Deew<eefOeeeW kee jepee Jee Je=#eeW kee
Heeueke (meefJelee) mete& (Yeieced) Oeve kees (HemegJeved) GlHeVe kejlee ngDee (kekegHed) kekegHed (vo) vo Deewj
(Fefveced) peerJe kes efe kees leLee (JeMee) efpeme kes mevleeve veneR ngDee Deewj (Jesnled) pees ieYe& kees efiejeleer nw,
Jen (Fn) Fme peieled ceW (ve) nceejs (Jee) HeeHle nesves eesie Jemleg kees (oOeg) OeejCe kejs, Gme kees legce
ueesie peeve kes GHekeej kejes21
YeeJeeLe&-efpeme ceveg<e mes meJe&jesie keer veeMeke Deew<eefOeeeb Deewj {ebkeves Jeeues Gece Je mesJeve efkees
peeles nQ, Jen yengle Je<eeX leke peer mekelee nw21
mJeensleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeebmees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
mJeene eN%eb JeCe~ meg#eN$ees Yes<eNpeb kejled~

DeeflevoeFefvNeb ye=n<eNYees ieewJe&ees oOeg22
mJeene~ eN%eced~ JeCe~ meg#eN$e Fefle meg#eN$e~ YesN<eNpeced~ keNjled~ DeeflevoeN Fleeflevoe~ FNefvNeced~ ye=nled~
$eN<eNYe~ ieew~ Jee~ oNOeg22
HeoeLe&-(mJeene) meleee efeeee (e%eced) mebieefleceeced (JeCe) es (meg#e$e) MeesYeveb #e$eb Oeveb
eme me~ #e$eefceefle Oeveveecemeg Heefleced efveIeb02~10 (Yes<epeced) Deew<eOeced (kejled) kegee&led (Deeflevoe)
1204
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(Fefveced) Ssee&ced (ye=nled) cenled ($e<eYe) es (ieew) (Jee) keceveereb efvepeJeJenejeced (oOeg)
Oejseg22
DevJee-ns ceveg<ee! eteb eLee JeCe meg#e$e mJeene e%eb Yes<epeb e kejeeseflevoe $e<eYees
ieewye=&nefoefveb Jeee OeemleLewJe meJex oOegjsleppeeveerle22
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es megHeLeew<eOemesJevesve jesieeved njefvle, Heg<eeLexve Oeveceeege
Oejefvle, leslegueb megKeb ueYevles22
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce pewmes (JeCe) es (meg#e$e) Gece OeveJeeved peve (mJeene) mele efeee mes
(e%eced) mebiececee (Yes<epeced) Deew<eOe kees (kejled) kejs Deewj pees (Deeflevoe) Deeflevo Deewj ($e<eYe)
Gece (ieew) yewue (ye=nled) ye[s (Fefveced) Ssee& Deewj (Jee) megvoj DeHeves JeJenej kees OeejCe kejles nQ,
Jewmes ner meye (oOeg) OeejCe kejW, Fmekees peevees22
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ueesie Des HeLe Deewj Deew<eOe kes mesJeve mes
jesieeW kee veeMe kejles nQ Deewj Heg<eeLe& mes Oeve leLee Deeeg kee OeejCe kejles nQ, Jes yengle megKe kees HeeHle nesles
nQ22
Jemevlesvesleme mJemlee$ese $eef<e~ e osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
as
JeNmeNvlesve$eNlegvee osNJee JemeJeefNJe=lee mleglee~

jLeNvleNjsCeN lespemee nNefJeefjvNs Jeees oOeg23
the
ary
JeNmeNvlesve~ $eNlegvee~ osNJee~ JemeJe~ ef$eNJe=lesefle ef$eNJe=lee~ mleglee~ jLeNvleNjsCesefle jLecedleNjsCe~ lespemee~ nNefJe~ Fvs~
Jee~ oNOeg23
HeoeLe&-(Jemevlesve) Jemeefvle megKesve eefmcebmlesve ($elegvee) HeeHleJesve (osJee) efoJee (JemeJe)

He=efLeJeeoeesew HeeLecekeefuHekee efJeebmees Jee (ef$eJe=lee) eefm$e<eg keeues<eg Jee&les lesve (mleglee) HeeHlemleglee
(jLevlejsCe) e$e jLesve lejefle leled lesve (lespemee) leer#CemJeHesCe (nefJe) oeleJeb Jemleg (Fvs) mete&HekeeMes
(Jee) DeeegJe&Oe&keced (oOeg)23
DevJee-ns ceveg<ee! es JemeJees osJee mlegleeefJe=lee Jemevlesveleg&vee men Jee&ceevee jLevlejsCe lespemesvs
nefJeJe&ees oOegmleeved mJeHelees efJe%eee mebieOJeced23
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Jeemensletved efoJeeved He=efLeJeeoerved efJeog<ees Jee Jemevles mebiesjBmles Jeemeefvlekeb megKeb
HeeHvegeg23
1204
SkeefJebMeesOeee
1205
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (JemeJe) He=efLeJeer Deeefo Dee Jemeg Jee HeLece ke#ee Jeeues efJeeved ueesie
(osJee) efoJe iegCeeW mes egkele (mleglee) mlegefle kees HeeHle ngS (ef$eJe=lee) leerveeW keeueeW ceW efJeeceeve (Jemevlesve)
efpeme ceW megKe mes jnles nQ, Gme HeeHle nesves eesie Jemevle ($elegvee) $eleg kes meeLe Jee&ceeve ngS (jLevlejsCe)
peneb jLe mes lejles nQ, Gme (lespemee) leer#Ce mJeHe mes (Fvs) mete& kes HekeeMe ceW (nefJe) osves eesie (Jee)
Deeeg ye{eves nejs Jemleg kees (oOeg) OeejCe kejW, Gvekees mJeHe mes peevekej mebieefle kejes23
YeeJeeLe&-pees ceveg<e ueesie jnves kes nsleg efoJe He=efLeJeer Deeefo ueeskeeW Jee efJeeveeW keer Jemevle ceW meefle
kejW, Jes JemevlemecyevOeer megKe kees HeeHle nesJeW23~
ieer<cesCesleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
ceOeceyeeee&efJe<eeceen
am
ceOece yeeee& efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ieNer<cesCe$eNlegvee osNJee Ne HeN_eNoNMes mleglee~

ye=nNlee eMemeeN yeuenNefJeefjvsN Jeees oOeg24
ieerN<cesCe~ $eNlegvee~ osNJee~ e~ HeN_eNoNMe Fefle He_eoNMes~ mleglee~ ye=nNlee~ eMemee~ yeueced~ nNefJe~ Fvs~
Jee~ oNOeg24
the
ary
as
HeoeLe&-(ieer<cesCe) meJe&jmeiener$ee ($elegvee) Deew<Ceb HeeHekesve (osJee) efoJeiegCee (e) oMeHeeCee

SkeeoMe Deelcee ceOeceefJeebmees Jee (HeeoMes) (mleglee) HeMemlee (ye=nlee) cenlee (eMemee) keerlee& (yeueced)
(nefJe) DeeoeleJeced (Fvs) peerJes (Jee) peerJeveced (oOeg) oOeg24
DevJee-ns ceveg<ee! es mleglee e osJee HeeoMes ieer<cesCeeg&vee ye=nlee eMemesvs nefJeye&ueb JeeMe
oOegmleeved eteb efJepeeveerle24
YeeJeeLe&-es elegMelJeeefjbMeod Je<e&egesve yeeeexCe peeleefJeebmeesves<eeb MejerjelceyeuecegVeeefvle, les
YeeieMeeefuevees peeevles24
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (mleglee) HeMebmee efkees ngS (e) oMe HeeCe ieejnJeeb peerJeelcee Jee ceOece
ke#ee kes (osJee) efoJeiegCeegkele efJeeved (HeeoMes) HevnJeW JeJenej ceW (ieer<cesCe) meye jmeeW kes KeWeves Deewj
($elegvee) G<CeHeve HeeHle kejvesnejs ieer<ce $eleg Jee (ye=nlee) ye[s (eMemee) eMe mes (Fvs) peerJeelcee ceW
(nefJe) ienCe kejves eesie (yeueced) yeue Deewj (Jee) peerJeve kees (oOeg) OeejCe kejW, Gve kees legce ueesie
peevees24
YeeJeeLe&-pees 44 eJeeueerme Je<e& Hee&vle yeeee& mes efJeeved ngS Deve ceveg<eeW kes Mejerj Deewj Deelcee
kes yeue kees ye{eles nQ, Jes YeeieJeeved nesles nQ24
1206
epegJexoYee<es
aj.
org
Je<ee&efYeefjleme mJemlee$ese $eef<e~ Fves osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLeeseceyeeee&efJe<eeceen
Deye Gece yeeee& efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
JeN<ee&efYe$e&NlegveeefoNlee mleesces meHleoNMes mleglee~

JewNNHesCe efJeNMeewpemee nNefJeefjvsN Jeees oOeg25
JeN<ee&efYe~ $eNlegvee~ DeeNefoNlee~ mleesces~ meNHleNoNMe Fefle meHleoNMes~ mleglee~ JeNwNHesCe~ efJeNMee~ Deespemee~ nNefJe~
Fvs~ Jee~ oNOeg25
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Je<ee&efYe) Je<e&efvle cesIee eemeg leeefYe ($elegvee) (Deeefolee) eoMe ceemee Gecee efJeebmees
Jee (mleesces) mlegefleJeJenejs (meHleoMes) SlelmebKeekes (mleglee) HeMebefmelee (JewHesCe) efJeefJeOeeveeb HeeCeeb
YeeJesve (efJeMee) Hepeee (Deespemee) yeuesve (nefJe) oeleJeced (Fvs) peerJes (Jee) keeueefJe%eeveced (oOeg)
oOeg25
DevJee-ns ceveg<ee! es Je<ee&efYe$e&legvee JewHesCeewpemee efJeMee men Jee&ceevee Deeefolee meHleoMes mleesces
mleglee Fvs nefJeJe&ees oOegmleeved eteb efJe%eeeesHekegle25
YeeJeeLe&-es ceveg<ee efJelmesve keeueme mLetuemet#ceieleer efJe%eeewke#eCeceefHe JeLex ve veeefvle, les
efJeefe$ecewee&ceeHvegJeefvle25
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Je<ee&efYe) efpemeceW cesIe Je=ef kejles nQ, Gme Je<ee& ($elegvee) HeeHle nesves eesie
$eleg (JewHesCe) Deveske HeeW kes nesves mes (Deespemee) pees yeue Deewj Gme (efJeMee) Hepee kes meeLe jnves Jeeues
(Deeefolee) yeejn cenerves Jee Gece keuHe kes efJeeved (meHleoMes) me$enJeW (mleesces) mlegefle kes JeJenej ceW
(mleglee) HeMebmee efkees ngS (Fvs) peerJeelcee ceW (nefJe) osves eesie (Jee) keeue kes %eeve kees (oOeg) OeejCe
kejles nQ, Gve kees legce ueesie peevekeej GHekeej kejes25
YeeJeeLe&-pees ceveg<e ueesie efJeeveeW kes mebie mes keeue keer mLetue-met#ce ieefle kees peeve kes Ske #eCe Yeer
JeLe& veneR ieceeles nQ, Jes veeveeefJeOe Ssee& kees HeeHle nesles nQ25
Meejosvesleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ efJeje[d ye=nleer vo~ ceOece mJej
MeeNjosve$eNlegvee osNJeeSkeefJeNMe$eNYeJe mleglee~

JewNjeNpesve efeNee efee nNefJeefjvsN Jeees oOeg26
1206
SkeefJebMeesOeee
1207
aj.
org
MeeNjosve~ $eNlegvee~ oNsJee~ SNkeNefJeNMe FleskeefJeNMes~ $eNYeJe~ mleglee~ JewNjeNpesve~ efeNee~ efeeced~ nNefJe~ Fvs~
Jee~ oNOeg26
as
am
HeoeLe&-(Meejosve) Mejefo YeJesve ($elegvee) (osJee) (SkeefJebMes) SlelmebKeekes ($eYeJe) cesOeeefJeve

(mleglee) (Jewjepesve) efJejeefpe YeJesveeLe&sve (efeee) MeesYeee ue#cee Jee (efeeced) ue#ceerced (nefJe)
oeleJeceeoeleJeced (Fvs) peerJes (Jee) keceveereb megKeced (oOeg) oOeg26
DevJee-ns ceveg<ee! e SkeeEJeMes mleglee $eYeJees osJee Meejosveleg&vee Jewjepesve efeee men Jee&ceevee Fvs
efeeb nefJeJe&eMe oOegmleeved eteb mesJeOJeced26
YeeJeeLe&-es megHeLekeeefjCees pevee Mejejesiee YeJeefvle, les efeeceeHvegJeefvle26
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (SkeeEJeMes) FkekeermeJeW JeJenej ceW (mleglee) mlegefle efkees ngS ($eYeJe)
yegefceeved (osJee) efoJeiegCeegkele (Meejosve) Mejod ($elegvee) $eleg Jee (Jewjepesve) efJejed vo ceW HekeeMeceeve
DeLe& kes meeLe (efeee) MeesYee Deewj ue#ceer kes meeLe Jeee&Je Jee&ves nejs peve (Fvs) peerJeelcee ceW (efeeced)
ue#ceer Deewj (nefJe) osves-uesves eesie (Jee) Jeeef_le megKe kees (oOeg) OeejCe kejW, Gve kee legce ueesie mesJeve
kejes26
YeeJeeLe&-pees ueesie Des HeLe kejves nejs Mejod $eleg ceW jesiejefnle nesles nQ, Jes ue#ceer kees HeeHle nesles
nQ26
nscevlesvesleme Dee$ese $eef<e~ efJeebmees osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
nsNceNvlesve$eNlegvee osNJeeefCeNJes ceNle mleglee~

yeuesveN MekeJejerN menes nNefJeefjvsN Jeees oOeg27
nNsceNvlesve~ $eNlegvee~ osNJee~ ef$eNCeNJes~ ef$eNveNJe Fefle ef$eveNJes~ ceNle~ mleglee~ yeuesve~ MekeJejer~ men~ nNefJe~ Fvs~
Jee~ oNOeg27
HeoeLe&-(nscevlesve) Je&vles osne eefmcebmlesve ($elegvee) (osJee) efoJeiegCee (ef$eCeJes) ef$eiegCee veJe
eefmcebmleefmceved meHleeEJeMes JeJenejs (cele) ceveg<ee (mleglee) (yeuesve) cesIesve (MekeJejer) Meefkeleefveefceee
iee (men) yeueced (nefJe) (Fvs) (Jee) FmegKeced (oOeg)27
DevJee-ns ceveg<ee! es ef$eCeJes nscevlesveleg&vee men Jee&ceevee mleglee osJee celees yeuesve MekeJejer menes
nefJeJe&e Fvs oOegmleeved mesJeOJeced27
YeeJeeLe&-es meJe&jmeHeefjHeeekes nscevles eLeeeesieb JeJenejb kegJe&efvle, les yeefuee peeevles27
1208
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<e ueesiees! pees (ef$eCeeJes) meeeF&meJeW JeJenej ceW (nscevlesve) efpeme ceW peerJeeW kes osn
ye{les peeles nQ, Gme ($elegvee) HeeHle nesves eesie nscevle $eleg kes meeLe Jee&les ngS (mleglee) HeMebmee kes eesie
(osJee) efoJeiegCeegkele (cele) ceveg<e (yeuesve) cesIe mes (MekeJejer) Meefkele kes efveefcee ieewDeeW kes (men)
yeue leLee (nefJe) osves-uesves eesie (Jee) Jeeef_le megKe kees (Fvs) peerJeelcee ceW (oOeg) OeejCe kejW, Gme
kee legce mesJeve kejes27
YeeJeeLe&-pees ueesie meye jmeeW kees Hekeeves nejs nscevle $eleg ceW eLeeeesie JeJenej kejles nQ , Jes Delevle
yeueJeeved nesles nQ27
MewefMejsCesleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
am
MewNefMeNjsCe$eNlegvee osNJeeeeqNMeshce=lee mleglee~

meNlesve jsNJeleer #eN$e nNefJeefjvNs Jeees oOeg28
MewNefMeNjsCe~ $eNlegvee~ osNJee~ $eNeNefN Me Fefle $eeef$eNMes~ DeNce=lee~ mleglee~ meNlesve~ jsNJeleer~ #eN$eced~ nNefJe~
Fvs~ Jee~ oNOeg28
the
ary
as
HeoeLe&-(MewefMejsCe) efMeefMejsCe ($elegvee) (osJee) efoJeiegCekece&mJeYeeJee ($eeeqbMes) JemJeeefomecetns

(Dece=lee) mJemJeHesCe efvelee (mleglee) HeMebefmelee (melesve) (jsJeleer) OeveJeleer Me$egmesveesuueefkee Hepee
(#e$eced) Oeveb jepeb Jee (nefJe) (Fvs) (Jee) (oOeg)28
DevJee-ns ceveg<ee! esce=lee mleglee MeweMf ejsCeeg&vee osJee melesve men $eeeEMes efJeebmees jsJeleerejf vs
nefJe #e$eb Jeee oOegmlesYees YetceeefoefJeee ie=erle28
YeeJeeLe&-es HetJeexkeleeveew JemetveskeeoMe eved eoMeeefoleeved efJeegleb e%eb esceeved $eeeqbMeod
efoJeeved HeoeLee&ved peeveefvle, les#eeb megKeceeHvegJeefvle28
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Dece=lee) DeHeves mJeHe mes efvele (mleglee) HeMebmee kes eesie (MewefMejsCe,
$elegvee) HeeHle nesves eesie efMeefMej $eleg mes (osJee) efoJe iegCe-kece&-mJeYeeJe Jeeues (melesve) mele kes meeLe
($eeeqbMes) leWleerme Jemeg Deeefo kes mecegoee ceW efJeeved ueesie (jsJeleer) Oeveegkele Me$egDeeW keer mesveeDeeW kees keto
kes peeves Jeeueer HepeeDeeW Deewj (Fvs) peerJe ceW (nefJe) osves-uesves eesie (#e$eced) Oeve Jee jepe Deewj (Jee)
Jeeef_le megKe kees (oOeg) OeejCe kejW, Gve mes He=efLeJeer Deeefo keer efJeeeDeeW kee ienCe kejes28
YeeJeeLe&-pees ueesie Heers kens ngS Dee Jemeg, SkeeoMe , eoMe Deeefole, efyepegueer Deewj e%e Fve
leWleerme efoJe HeoeLeeX kees peeveles nQ, Jes De#ee megKe kees HeeHle nesles nQ28
1208
SkeefJebMeesOeee
1209
aj.
org
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ DeiveeervmejmJeleeee efueeskelee osJelee~ efvee=oefjMvo~

ceOece mJej
neslee e#elmeNefceOeeNefiveefceN[mHeNoshefevesvN mejmJeleerceNpees Oetcees ve ieesNOetcewN kegJeuewYex<eNpeb ceOeg

Me<HewNve& lespeFefvNeb HeeN meesce Heefjeglee Ie=leb ceOeg JevlJeepemeN nesleNe&pe29
neslee~ eN#eNled~ meNefceOesefle meNcedFOee~ DeNefiveced~ FN[~ HeNos~ DeNefevee~ Fvced~ mejmJeleerced~ DeNpe~ Oetce~ ve~
ieeNsOetcew~ kegJeuew~ YesN<eNpeced~ ceOeg~ Me<Hew~ ve~ lespe~ FNefvNeced~ Hee~ meesce~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ Ie=leced~ ceOeg~ Jevleg~
Deepeme~ nesle~ epe29
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) oelee (e#eled) epesled mebiesled (meefceOee) FvOeveeefomeeOevew (Deefiveced) HeeJekeced

(F[mHeos) He=efLeJeVemLeeves (Deefevee) metee&evcemeew (Fvced) Ssee peerJeb Jee (mejmJeleerced) megefMeef#eleeb
Jeeeced (Depe) HeeHleJees ces<e (Oetce) OetceJeCe& (ve) FJe (ieesOetcew) (kegJeuew) kegeflmeleb yeueb ewmlewye&ojw~
De$e kegMeyo Flemceeod OeeleesjewCeeefoke keueved Helee (Yes<epeced) Deew<eOeced (ceOeg) ceOegjcegokeced (Me<Hew)
eEnmevew (ve) FJe (lespe) HeeieuYeced (Fefveced) Oeveced (Hee) ogiOeceVeb Jee (meesce) Dees<eefOeieCe
(Heefjeglee) Heefjle meJe&le eglee HeeHlesve jmesve (Ie=leced) Deepeced (ceOeg) #eewced (Jevleg) HeeHvegJevleg (Deepeme)
Ie=leced~ De$e kece&efCe <eer (nesle) (epe)29
DevJee-ns neslee&Lee nesles[mHeos meefceOeeefiveceefevesvb mejmJeleercepees Oetcees ve keefeppeerJees ieesOetcew
kegJeuewYex<epeb e#eled leLee Me<Hewve& eeefve lespees ceefOJeefveb Hee Heefjeglee me meescees Ie=leb ceOeg Jevleg, lew men
Jee&ceeveceepeme epe29
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ esme mebmeejme ceOes meeOeveesHemeeOevew He=efLeJeeefoefJeeeb
peeveefvle, les meJe& Geceeved HeoeLee&ved HeeHvegJeefvle29
HeoeLe&-ns (nesle) e%e kejves nejs peve! pewmes (neslee) osves Jeeuee (F[mHeos) He=efLeJeer Deewj DeVe kes
mLeeve ceW (meefceOee) FvOeveeefo meeOeveeW mes (Deefiveced) Deefive kees (Deefevee) mete& Deewj evcee (Fvced) Ssee&
Jee peerJe Deewj (mejmJeleerced) megefMe#eeegkele JeeCeer kees (Depe) HeeHle nesves eesie (Oetce) Oegcewues ces{ s kes (ve)
meceeve keesF& peerJe (ieesOetcew) iesntb Deewj (kegJeuew) efpeve mes yeue ve nes, Gve yesjeW mes (Yes<epeced) Deew<eOe kees
(e#eled) mebiele kejs, Jewmes (Me<Hew) eEnmeeDeeW kes (ve) meceeve meeOeveeW mes pees (lespe) HeieuYeHeve (ceOeg) ceOegj
peue (Fefveced) Oeve (Hee) otOe Jee DeVe (Heefjeglee) meye Deesj mes HeeHle ngS jme kes meeLe (meesce)
1210
epegJexoYee<es
aj.
org
Deew<eefOeeeW kee mecetn (Ie=leced) Ie=le (ceOeg) Deewj menle (Jevleg) HeeHle neW, Gvekes meeLe (Deepeme) Ieer kee
(epe) nesce kej29
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pees ueesie Fme mebmeej ceW meeOeve Deewj
GHemeeOeveeW mes He=efLeJeer Deeefo keer efJeee kees peeveles nQ, Jes meye Gece HeoeLeeX kees HeeHle nesles nQ29
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees efueeskelee osJelee~ YegefjieleefMvo~ ieevOeej mJej
neslee e#eNled levetveHeeNled mejmJeleerNceefJeces&N<ees ve Yes<eNpeb HeNLee ceOegceleeN YejVeNefevesvee JeeNreh

yeojwHeNJeekeeefYeYex<eNpeb leeskeceefYeN HeeN meesce Heefjeglee Ie=leb ceOeg JevlJeepemeN nesleNe&pe30
am
neslee~ eN#eNled~ levetveHeeNefoefleN levetveHeeled~ mejmJeleerced~ DeefJe~ cesN<e~ ve~ YesN<eNpeced~ HeNLee~ ceOegceNlesefleN ceOegcelee~
Yejved~ DeNefevee~ Fvee~ JeerNe&hced~ yeojw~ GNHeNJeekeeefYeNefjlegHeNJeekeeefYe~ YesN<eNpeced~ leeskeceefYeNefjefleN leeskeceefYe~ Hee~
meesce~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ Ie=leced~ ceOeg~ Jevleg~ Deepeme~ nesle~ epe30
the
ary
as
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) epesle (levetveHeeled) emlevJee Tveb Heeefle me (mejmJeleerced)

yeng%eeveJeleeR Jeeeced (DeefJe) (ces<e) (ve) FJe (Yes<epeced) Deew<eOeced (HeLee) ceeiexCe (ceOegcelee) yentokeegesve
(Yejved) Oejved (Deefevee) (Fvee) Sseee&e (Jeere&ced) Hejeececed (yeojw) yeoee& Heuew (GHeJeekeeefYe)
GHeosMeefeeeefYe (Yes<epeced) (leeskeceefYe) DeHelew (Hee) peueced (meesce) Deew<eefOeieCe (Heefjeglee) Heefjle
eglee HeeHlesve (Ie=leced) (ceOeg) (Jevleg) (Deepeme) (nesle) nJevekee& (epe)30
DevJee-ns neslee&Lee levetveHeeeslee mejmJeleerceefJecex<ees ve ceOegcelee HeLee Yes<epeb YejefVeveeeefevee Jeere
yeojwHeJeekeeefYeYex<epeb e#eled leLee eeefve leeskeceefYe Hee Heefjeglee men meescees Ie=leb ceOeg e Jevleg lewmmen
Jee&ceevemlJeceepeme epe30
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ es mebievleejes efJeeemegefMe#eemeefnleeb Jeeeb HeeHe
HeLeenejefJenejwJeere Je&efelJee HeoeLe&efJe%eeveb HeeHewee JeOe&eefvle, les peiet<ekee YeJeefvle30
HeoeLe&-ns (nesle) nJevekeee& peve! pewmes (levetveHeeled) osn keer Tvelee kees Heeueves DeLee&led Gme kees
efkemeer Hekeej Hetjer kejves Deewj (neslee) ienCe kejves Jeeuee peve (mejmJeleerced) yengle %eeve Jeeueer JeeCeer kees Jee
(DeefJe) Yes[
Deewj (ces<e) yekeje kes (ve) meceeve (ceOegcelee) yengle peueegkele (HeLee) ceeie& mes (Yes<epeced)
Deew<eOe kees (Yejved) OeejCe kejlee ngDee (Fvee) Ssee& kes efueS (Deefevee) mete&-evcee Deewj (Jeere&ced)
Hejeece kees Jee (yeojw) yesj Deewj (GHeJeekeeefYe) GHeosMeHe efeeeDeeW mes (Yes<epeced) Deew<eOe kees (e#eled)
mebiele kejs, Jewmes pees (leeskeceefYe) mevleeveeW kes meeLe (Hee) peue Deewj (Heefjeglee) meye Deesj mes HeeHle ngS jme
1210
SkeefJebMeesOeee
1211
aj.
org
kes meeLe (meesce) Deew<eefOeeeW kes mecetn (Ie=leced) Ie=le Deewj (ceOeg) menle (Jevleg) HeeHle neW, Gvekes meeLe
Jee&ceeve let (Deepeme) Ieer kee (epe) nJeve kej30
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pees mebieefle kejves nejs peve efJeee Deewj
Gece efMe#eeegkele JeeCeer kees HeeHle nes kes HeLeenej-efJenejeW mes Hejeece ye{e Deewj HeoeLeeX kes %eeve kees HeeHle
neskes Ssee& kees ye{eles nQ, Jes peieled kes Yet<eke nesles nQ30
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ DeefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
am
neslee e#eNVejeNMemeNb ve veNivengb HeefleN megjee Yes<eNpeb ceNs<e mejmJeleer efYeN<eieLeesN ve

eNvehefeveesJeN&Hee Fvme JeeNreh yeojwHeNJeekeeefYeYex<eNpeb leeskeceefYeN HeeN meesce Heefjeglee Ie=leb ceOeg
JevlJeepemeN nesleNe&pe31
neslee~ eN#eNled~ veNjeNMemeced~ ve~ veNivengced~ Heefleced~ megjee~ YesN<eNpeced~ ces<eN~ mejmJeleer~ efYeN<eked~ jLe~ ve~ eNver~
Deefevees~ JeNHee~ Fvme~ JeerNe&hced~ yeojw~ GNHeNJeekeeefYeNefjlegHeNJeekeeefYe~ YesN<eNpeced~ leeskeceefYeNefjefleN leeskeceefYe~ Hee~
meesce~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ Ie=leced~ ceOeg~ Jevleg~ Deepeme~ nesle~ epe31
the
ary
as
HeoeLe&-(neslee) oelee (e#eled) epesled (vejeMebmeced) ees vejwjeMemeles mleteles leced (ve) FJe (veivengced)
ees veiveeved ogeved pegneself e keejeie=ns Heef#eHeefle leced~ De$e ngOeeleesyee&nguekeeoewCeeefokees [g Helee (Heefleced)
mJeeefceveced (megjee) Gokesve~ megjslegokeveecemeg Heefleced efveIeb01~12 (Yes<epeced) Deew<eOeced (ces<e) GHeose
(mejmJeleer) efJeeemecyeefvOeveer Jeeked (efYe<eked) Jewe (jLe) (ve) FJe (ever) evb yengefJeOeb megJeCe efJeeles
eme (Deefevees) eeJeeHe=efLeJees (JeHee) JeHeefvle eeefYe efeeeefYemlee (Fvme) ogpeveefJeoejkeme
mekeeMeeled (Jeere&ced) Jeerj<s eg meeOeg (yeojw) yeojerHeuewefjJe (GHeJeekeeefYe) GHeieleeefYeJee&efiYe (Yes<epeced)
efeefkelmekeced (leeskeceefYe) DeHelew (Hee) ogiOeced (meesce) (Heefjeglee) Heefjle eglee HeeHlesve (Ie=leced) (ceOeg)
(Jevleg) (Deepeme) (nesle) (epe)31
DevJee-ns neslee&Lee neslee vejeMebmeb ve veivengb HeeEle megjee men Jee&ceeveb Yes<epeefcevme Jeere e#eled
ces<e mejmJeleer efYe<eieLees ve eveefeveesJe&Hee yeojwHeJeekeeefYe men Yes<epeb e#eled leLee eeefve leeskeceefYe men
Hee Heefjeglee men meescees Ie=leb ceOeg e Jevleg, lew men Jee&ceevemlJeceepeme epe31
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ es efveue&ppeeved oC[eefvle, HeMebmeveereeved mlegJeefvle, peuesve
menew<eOeb mesJevles, les yeueejesies HeeHewee&Jevlees peeevles31
1212
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-ns (nesle) nJevekeee& peve! pewmes (neslee) osves Jeeuee (vejeMebmeced) pees ceveg<eeW mes mlegefle
efkeee peees Gmekes (ve) meceeve (veivengced) veive og Heg<eeW kees keejeie=n ceW [eueves Jeeues (Heefleced) mJeeceer Jee
(megjee) peue kes meeLe (Yes<epeced) Deew<eOe kees Jee (Fvme) ogieCe kee efJeoejCe kejves nejs peve kes (Jeere&ced)
MetjJeerjeW ceW Gece yeue kees (e#eled) mebiele kejs leLee (ces<e) GHeosMe kejves Jeeuee (mejmJeleer) efJeeemebyeefvOeveer
JeeCeer (efYe<eked) Jewe Deewj (jLe) jLe kes (ve) meceeve (ever) yengle megJeCe& Jeeuee peve (Deefevees) DeekeeMe
Deewj He=efLeJeer kes ceOe (JeHee) efeeeDeeW kees Jee (yeojw) yesjeW kes meceeve (GHeJeekeeefYe) meceerHe HeeHle ngF&
JeeefCeeeW kes meeLe (Yes<epeced) Deew<eOe kees mebiele kejs, Jewmes pees (leeskeceefYe) mevleeveeW kes meeLe (Hee) otOe
(Heefjeglee) meye Deesj mes HeeHle ngS jme kes meeLe (meesce) Dees<eefOeieCe (Ie=leced) Ieer Deewj (ceOeg) menle (Jevleg)
HeeHle nesJeW, Gvekes meeLe Jee&ceeve let (Deepeme) Ieer kee (epe) nJeve kej31
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pees ueesie ueppeenerve Heg<eeW kees oC[
osles, mlegefle kejves eesieeW keer mlegefle Deewj peue kes meeLe Deew<eOe kee mesJeve kejles nQ, Jes yeue Deewj veerjesielee kees
Heekes Ssee& Jeeues nesles nQ31
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ mejmJeleeoees osJelee~ efJeje[efleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
as
neslee e#eefoN[sef[NleDeeN pegeveN mejmJeleNerefcevb yeuesve JeNOe&eVe=<eNYesCeN ieJese fvNeceNefevesvee

Yes<eNpeb eJew keNke&vOegefYeNce&Oeg ueeNpewve& ceemejb HeeN meesce Heefjeglee Ie=leb ceOeg JevlJeepemeN
nesleNe&pe32
the
ary
neslee~ eN#eNled~ FN[e~ FN&ef[Nle~ DeeNpegeveN FleeNpegeve~ mejmJeleerced~ Fvced~ yeuesve~ JeNOe&eved~ $eN<eNYesCe~ ieJee~
FNefvNeced~ DeNefevee~ Fvee~ YesN<eNpeced~ eJew~ keNke&vOegefYeNefjefle keNke&vOegefYe~ ceOeg~ ueeNpew~ ve~ ceemejced~ Hee~ meesce~
HeNefjeglesefle Heefjeglee~ Ie=leced~ ceOeg~ Jevleg~ Deepeme~ nesle~ epe32
HeoeLe&-(neslee) HeMebefmelegb eesie (e#eled) epesled (F[e) HeMebefmeleee Jeeee (F&ef[le) HeMebefmele
(Deepegeve) melkeejsCeentle (mejmJeleerced) Jeeeced (Fvced) Ssee&ced (yeuesve) (Je&eved) ($e<eYesCe) cevlegb
eesiesve (ieJee) (Fefveced) Oeveced (Deefevee) (Fvee) Sseee&e (Yes<epeced) (eJew) eJeeefoefYejVew
(keke&vOegefYe) es keke yeojefeeeb oOeefle lew (ceOeg) (ueepew) HemHegefuelewjVew (ve) FJe (ceemejced) Deesoveced
(Hee) jme (meesce) Dees<eefOeieCe (Heefjeglee) meJe&le HeeHlesve jmesve (Ie=leced) (ceOeg) (Jevleg) (Deepeme)
(nesle) (epe)32
1212
SkeefJebMeesOeee
1213
as
am
aj.
org
DevJee-ns neslee& F[sef[le Deepegevees neslee yeuesve mejmJeleerefcevce=<eYesCe ieJesevf eceefevee eJewefjvee
Yes<epeb Je&eved keke&vOegefYece&Oeg ueepewve& ceemejb e#eled leLee eeefve Heefjeglee men meesce Heees Ie=leb ceOeg Jevleg
lewmmen Jee&ceevemlJeceepeme epe32
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesceueejew~ ceveg<ee yeeeexCe Mejerjelceyeueb efJelmesJeee
efJeeeHeg<eeLexvewee HeeHe HeLeew<eOemesJeveeYeeb jesieeved nlJeejesieceeHvegeg32~
HeoeLe&-(nesle) nJevekeee& peve! pewmes (F[e) mlegefle kejves eesie JeeCeer mes (F&ef[le) eMebmeeegkele
(Deepegeve) melkeej mes Deepegeve efkeee ieee (neslee) eMebmee kejves eesie ceveg<e (yeuesve) yeue mes
(mejmJeleerced) JeeCeer Deewj (Fvced) Ssee& kees ($e<eYesCe) eueves eesie Gece (ieJee) yewue mes (Feqveced) Oeve
leLee (Deefevee) DeekeeMe Deewj He=efLeJeer kees (eJew) eJe Deeefo DeVeeW mes (Fvee) Ssee& kes efuees (Yes<epeced)
Deew<eOe kees (Je&eved) ye{elee ngDee (keke&vOegefYe) yesj keer efeee kees OeejCe kejves JeeueeW mes (ceOeg) ceers
(ueepew) eHegefuuele DeVeeW kes (ve) meceeve (ceemejced) Yeele kees (e#eled) mebiele kejs, Jewmes pees (Heefjeglee) meye
Deesj mes eeHle ngS jme kes meeLe (meesce) Dees<eefOemecetn (Hee) jme (Ie=leced) Ieer (ceOeg) Deewj menle (Jevleg)
eeHle nesJeW, Gvekes meeLe Jee&ceeve let (Deepeme) Ieer kee (epe) nesce kej32
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegleesHeceeueej nQ~ ceveg<e yeeee& mes Mejerj Deewj Deelcee
kes yeue kees leLee efJeeveeW keer mesJee efJeee Deewj Heg<eeLe& mes Ssee& kees HeeHle nes HeLe Deewj Deew<eOe kes mesJeve mes
jesieeW kee efJeveeMe kej veerjesielee kees HeeHle neW32
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ efvee=oefMvo~ ceOece mJej
the
ary
neslee e#eod yeNefn&NCe&ceoe efYeN<e*d veemelee efYeN<epeeNefeveeeeN efMeMegceleer efYeN<eiOesNveg mejmJeleer

efYeN<eiognFvee Yes<eNpeb HeeN meesce Heefjeglee Ie=leb ceOeg JevlJeepemeN nesleNe&pe33
neslee~ eN#eNled~ yeNefn&~ TCe&ceoeN FletCe&ceoe~ efYeN<eked~ veemelee~ efYeN<epee~ DeNefevee~ Deee~ efMeMegceNleerefleN
efMeMegceleer~ efYeN<eked~ OesNveg~ mejmJeleer~ efYeN<eked~ ogns~ Fvee~ YesN<eNpeced~ Hee~ meesce~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ Ie=leced~ ceOeg~
Jevleg~ Deepeme~ nesle~ epe33
HeoeLe&-(neslee) oelee (e#eled) (yeefn&) Devleefj#eced (TCe&ceoe) e TCee&veeeokeeefve ce=odveefvle les

(efYe<eked) Jewe (veemelee) melekeee&jew (efYe<epee) meweew (Deefevee) JewekeefJeeeJeeefHeveew (Deee)
DeeMegieceveMeeruee Je[Jee (efMeMegceleer) HeMemlee efMeMeJees efJeevles emee mee (efYe<eked) jesieefveJeejkee (Oesveg)
ogiOeoe$eer ieew (mejmJeleer) mejes efJe%eeveb efJeeles emeeb mee (efYe<eked) Jewe (ogns) oesnveee (Fvee) peerJeee
1214
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
(Yes<epeced) Gokeced~ Yes<epeefcelegokeveecemeg Heefleced efveIeb01~12 (Hee) ogiOeced~ (meesce) Dees<eefOeieCe

(Heefjeglee) (Ie=leced) (ceOeg) (Jevleg) (Deepeme) (nesle) (epe)33
DevJee-ns neslee&Lee nesleesCe&ceoe efYe<eked efMeMegceleee e ogns yeefn&e&#eled~ veemeleeefevee efYe<epee
epesleeb efYe<eiOesveg mejmJeleer efYe<eefievee e#eled leLee eeefve Heefjeglee Yes<epeb Hee meescees Ie=leb ceOeg Jevleg lew men
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo ceveg<ee efJeeemebieefleYeeb meJe&sYe HeoeLexYe GHekeejeved
ie=eregmleefn& JeeJeefiveJeled meJe&efJeeemegKeeefve JeeHvegeg33
HeoeLe&-ns (nesle) nJeve kejvesnejs peve! pewmes (neslee) osves neje (TCe&ceoe) {ebHeves nejeW kees ceo&ve
kejves Jeeues peve (efYe<eked) Jewe (efMeMegceleer) Deewj HeMebefmele yeeuekeeW Jeeueer (Deee) MeerIe eueves Jeeueer Iees[
er
(ogns) HeefjHetCe& kejves kes efueS (yeefn&) Devleefj#e kees (e#eled) mebiele kejW Jee pewmes (veemelee) meleJeJenej
kejves nejs (Deefevee) JeweefJeee ceW JeeHle (efYe<epee) Gece Jewe cesue kejW Jee pewmes (efYe<eked) jesie efceeves Deewj
(Oesveg) ogiOe osves Jeeueer ieee Jee (mejmJeleer) Gece efJe%eeve Jeeueer JeeCeer (efYe<eked) meeceeve Jewe (Fvee)
peerJe kes efueS cesue kejW, Jewmes pees (Heefjeglee) eeHle ngS jme kes meeLe (Yes<epeced) peue (Hee) otOe (meesce)
Dees<eefOeieCe (Ie=leced) Ieer (ceOeg) menle (Jevleg) HeeHle neW, Gve kes meeLe Jee&ceeve let (Deepeme) Ieer kee (epe)
nJeve kej33
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e efJeee Deewj mebieefle mes meye HeoeLeeX mes
GHekeej ienCe kejW, lees Jeeeg Deewj Deefive kes meceeve meye efJeeeDeeW kes megKeeW kees JeeHle nesJeW33
nesleslemleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ efvee=oefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
the
ary
neslee e#eNod ogjes efoMe keJeN<eesh ve JeemJeleerjefeYeeNb ve ogjeNs efoMeNFvesN ve jesomeeNr ogIes ogns
OesNveg mejmJeleNefevesvee Yes<eNpe Megeb ve peesefleefjefvNeb HeeN meesce Heefjeglee Ie=leb ceOeg JevlJeepemeN
nesleNe&pe34
neslee~ eN#eNled~ ogj~ efoMe~ keNJeN<eh~ ve~ JeemJeleer~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ ve~ ogj~ efoMe~ Fv~ ve~
jesomeeNrFefleN jesomeer~ ogIeNFefleN ogIes~ ogns~ OeNsveg~ mejmJeleer~ DeNefevee~ Fvee~ YeNs<eNpeced~ Megeced~ ve~ peesefle~ FNefvNeced~
Hee~ meesce~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ Ie=leced~ ceOeg~ Jevleg~ Deepeme~ nesle~ epe34
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) (ogj) ejeefCe (efoMe) (keJe<e) meefe (ve) FJe
(JeemJeleer) (DeefeYeeced) FveefiveYeeced (ve) FJe (ogj) ejeefCe (efoMe) (Fv) efJeegled (ve) FJe
1214
SkeefJebMeesOeee
1215
the
ary
as
am
aj.
org
(jesomeer) eeJeeHe=efLeJeew (ogIes) De$e Jee vomeerefle kesJeueeoefHe keHed Helee (ogns) oesnveee HeHetjCeee (Oesveg)
OesvegefjJe (mejmJeleer) efJe%eeveJeleer Jeeked (Deefevee) metee&evcemeew (Fvee) peerJeee (Yes<epeced) Deew<eOeced
(Megeced) Jeere&kejcegokeced~ Megeefcelegokeveecemeg Heefleced efveIeb01~12 (ve) FJe (peesefle) HekeeMekeced
(Fefveced) ceve Deeefo (Hee) ogiOeced (meesce) Dees<eefOeieCe (Heefjeglee) (Ie=leced) (ceOeg) (Jevleg) (Deepeme)
(nesle) oele (epe)34
DevJee-ns neslee&Lee neslee keJe<ees ve ogjes JeemJeleerefo&MeesefeYeeb ve ogjes efoMe Fves ve ogIes jesomeer
Oesveg mejmJeleerveeeefevee Megeb ve Yes<epeb peesefleefjefveb ogns e#eled leLee eeefve Heefjeglee Hee meescees Ie=leb ceOeg
Jevleg lew men Jee&ceevemlJeceepeme epe34
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ es ceveg<ee meJe&efoiejeefCe meJe&leg&megKekejeefCe ie=neefCe
efveefce&ceerjbmles HetCe&megKeb HeeHvegeg~ vewles<eeceeYegoefekemegKevetvelee keoeefeppeeesle34
HeoeLe&-ns (nesle) osves nejs peve! pewmes (neslee) uesves neje (keJe<e) efmeefnle JemlegDeeW kes (ve)
meceeve (ogj) ejeW Deewj (JeemJeleer) JeeHle nesves Jeeueer (efoMe) efoMeeDeeW kees Jee (DeefeYeeced) Fv Deewj
Deefive mes pewmes (ve) Jewmes (ogj) ejeW Deewj (efoMe) efoMeeDeeW kees Jee (Fv) efyepegueer kes (ve) meceeve (ogIes)
HeefjHetCe&lee kejves Jeeues (jesomeer) DeekeeMe Deewj He=efLeJeer kes Deewj (Oesveg) ieee kes meceeve (mejmJeleer) efJe%eeve
Jeeueer JeeCeer (Fvee) peerJe kes efueS (Deefevee) mete& Deewj evcee (Megeced) Jeere& kejves Jeeues peue kes (ve)
meceeve (Yes<epeced) Deew<eOe leLee (peesefle) HekeeMe kejves nejs (Fefveced) ceve Deeefo kees (ogns) HeefjHetCe&lee kes
efueS (e#eled) mebiele kejs, Jewmes pees (Heefjeglee) meye Deesj mes HeeHle ngS jme kes meeLe (Hee) otOe (meesce)
Deew<eefOeeeW kee mecetn (Ie=leced) Ieer (ceOeg) Deewj menle (Jevleg) HeeHle nesJeW, Gvekes meeLe Jee&ceeve let (Deepeme)
Ieer kee (epe) nJeve efkeee kej34
YeeJeeLe&-Fme ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pees ceveg<e meye efoMeeDeeW kes ejeW Jeeues meye
$elegDeeW ceW megKekeejer Iej yeveeJeW, Jes HetCe& megKe kees HeeHle nesJeW~ Fvekes meye Hekeej kes Goe kes megKe keer vetvelee
keYeer veneR nesJes34
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ YegefjieefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
neslee e#eled megHesMemeeNs<es veebN efoJeeNefeveeN mece_peeleNs mejmJeleeN eflJeef<eNefcevsN ve Yes<eNpe MesNvees ve
jpemee Noe efeNee ve ceemejbN HeeN meesce Heefjeglee Ie=leb ceOeg JevlJeepemeN nesleNe&pe35
1216
epegJexoYee<es
aj.
org
neslee~ eN#eNled~ megHesMeNmesefle megHesMemee~ GN<esFleg<es~ veeced~ efoJee~ DeNefevee~ meced~ DeN_peeNleNsFle_peeles~
mejmJelee~ eflJeef<eced~ Fvs~ ve~ YesN<eNpeced~ MeNsve~ ve~ jpemee~ Noe~ efeNee~ ve~ ceemejced~ Hee~ meesce~ HeNefjeglesefle
Heefjeglee~ Ie=leced~ ceOeg~ Jevleg~ Deepeme~ nesle~ epe35
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) epesled (megHesMemee) megKeHes efeew (G<es) keeceb onvleew (vekeleced)
(efoJee) (Deefevee) JeeefHlecevleew metee&evcemeew (mece_peeles) meceked HekeeMeele (mejmJelee) efJe%eeveegkeleee
Jeeee (eflJeef<eced) HeoerefHleced (Fvs) Hejcewee&Jeefle HeeefCeefve (ve) FJe (Yes<epeced) peueced (Mesve) Meeeefle
efJe%eeHeeleerelf e Mesvees efJeeved (ve) FJe (jpemee) ueeskew men (oe) oesve (efeee) ue#cee MeesYeee Jee (ve)
FJe (ceemejced) Deesoveced~ GHeue#eCecesleled lesve megmebmke=leceVecee$eb ie=eles (Hee) meJeez<eOejme (meesce)
meJeez<eefOeieCe (Heefjeglee) meJe&le HeeHlesve jmesve (Ie=leced) Gokeced (ceOeg) #eewced (Jevleg) (Deepeme) (nesle)
(epe)35
DevJee-neslee&Lee megHesMemees<es veeb efoJeeefevee mejmJelesvs eflJeeE<e Yes<epeb mece_peeles ve e jpemee men
Mesvees ve neslee efeee ve oe ceemejb e#eled leLee eeefve Heefjeglee Hee meescees Ie=leb Jevleg lew men
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ ns ceveg<ee! eLeene|veMeb metee&evcemeew meJe HekeeMeelees,
HeeewJevemebHeVee Helve HeeEle Heefjejefvle e, eLee Jee HeekeefJeeeefJeefeved HeekekeceexHeefoMeefle, leLee meJe&HekeeMeb
meJe&HeefjejCeb e kegle YeespeveHeoeLeeeeseceleee efveefce&ceerOJeced35
HeoeLe&-ns (nesle) osvesnejs peve! pewmes (megHesMemee) megvoj mJeHeJeleer (G<es) keece kee oen kejves
Jeeueer efeeb (vekeleced) jeef$e Deewj (efoJee) efove ceW (Deefevee) JeeHle nesves Jeeues mete& Deewj evcee
(mejmJelee) efJe%eeveegkele JeeCeer mes (Fvs) Hejcewee&Jeeved HeeCeer ceW (eflJeef<eced) HeoerefHle Deewj (Yes<epeced) peue kees
(mece_peeles) Des Hekeej Heke kejles nQ, Gve kes (ve) meceeve Deewj (jpemee) ueeskeeW kes meeLe Jee&ceeve
(Mesve) efJeMes<e %eeve kejeves Jeeues efJeeved kes (ve) meceeve (neslee) uesves neje (efeee) ue#ceer Jee MeesYee kes (ve)
meceeve (oe) ceve mes (ceemejced) Yeele Jee Des mebmkeej efkees ngS Yeespeve kes HeoeLeeX kees (e#eled) mebiele
kejs, Jewmes pees (Heefjeglee) meye Deesj mes HeeHle ngS jme (Hee) meye Deew<eefOe kee jme (meesce) meye
Dees<eefOemecetn (Ie=leced) peue (ceOeg) menle (Jevleg) HeeHle nesJeW, Gvekes meeLe Jee&ceeve let (Deepeme) Ieer kee
(epe) nJeve kej35
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ ns ceveg<ees! pewmes jele-efove mete& Deewj
evcee meye kees HekeeefMele kejles Deewj megvoj He eewJeve mecHeVe mJeOece&Helveer DeHeves Heefle keer mesJee kejleer Jee
pewmes HeekeefJeee peeveves Jeeuee efJeeved Heekekece& kee GHeosMe kejlee nw, Jewmes meye kee HekeeMe Deewj meye keeceeW kee
mesJeve kejes Deewj Yeespeve kes HeoeLeeX kees Gecelee mes yeveeDees35
1216
SkeefJebMeesOeee
1217
aj.
org
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ efvee=oefMvo~ ceOece mJej
neslee e#eNod owJeeN nesleeje efYeN<epeeNefevesvbN ve peeie=efJeN efoJeeN veebN ve Yes<eNpew Met<eN mejmJeleer
efYeN<eked meermesve ognFefvNeb HeeN meesce Heefjeglee Ie=leb ceOeg JevlJeepemeN nesleNe&pe36
neslee~ eN#eNled~ owJee~ nesleeje~ efYeN<epee~ DeNefevee~ Fvced~ ve~ peeie=efJe~ efoJee~ veeced~ ve~ YeNs<eNpew~ Met<eced~
mejmJeleer~ efYeN<eked~ meermesve~ ognsN~ FNefvNeced~ Hee~ meesce~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ Ie=leced~ ceOeg~ Jevleg~ Deepeme~ nesle~
epe36
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) oelee (e#eled) (owJee) osJes<eg ueyOeew (nesleeje) Deeoeleejew (efYe<epee) JeweJeod
jesieeHenejkeew (Deefevee) DeefiveJeeet (Fvced) efJeegleced (ve) FJe (peeie=efJe) peeiekee keee&meeOevesHeceee~ De$e
megHeeb meguegied [De07.1.39] Fefle meesueexHe~ (efoJee) (vekeleced) (ve) (Yes<epew) peuew (Met<eced) yeueced~
Met<eefceefle yeueveecemeg Heefleced efveIeb02~9 (mejmJeleer) JewekeMeeefJeled HeMemle%eeveJeleer er (efYe<eked)
Jewe (meermesve) OevegefJe&Mes<esCe (ogns) ogiOes~ uedHeeesie~ ueesHemle0 [De07.1.42] Fefle leueesHe~ (Fefveced)
Oeveced (Hee) (meesce) (Heefjeglee) (Ie=leced) (ceOeg) (Jevleg) (Deepeme) (nesle) (epe)36
DevJee-ns neslee&Lee neslee owJee nesleeje efYe<epeeefevesvb ve e#eled efoJee veeb peeie=efJe mejmJeleer efYe<eied
Yes<epew meermesve Met<eb ve Fefveb ogns leLee eeefve Heefjeglee Hee meescees Ie=leb ceOeg Jevleg lew men
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ ns efJeebme! eLee mewee efm$ee keeee&efCe
meeOeefelegcene|veMeb Heelevles leLee Jee Jewee jesieeefVeJeee& Mejerjyeueb JeOe&eefvle leLee Jee|elJee
meJezjeveefvoleJeced36
HeoeLe&-ns (nesle) osves nejs peve! pewmes (neslee) uesvesneje (owJee) efoJe iegCe JeeueeW ceW HeeHle
(nesleeje) ienCe kejves Deewj (efYe<epee) Jewe kes meceeve jesie efceeves Jeeues (Deefevee) Deefive Deewj Jeeeg kees
(Fvced) efyepegueer kes (ve) meceeve (e#eled) mebiele kejs Jee (efoJee) efove Deewj (vekeleced) jeef$e ceW (peeie=efJe)
peeieleer DeLee&led keece kes efme kejves ceW Deefleewleve (mejmJeleer) JewekeMee peeveves Jeeueer Gece %eeveJeleer er
Deewj (efYe<eked) Jewe (Yes<epew) peueeW Deewj (meermesve) Oeveg<e kes efJeMes<e JeJenej mes (Met<eced) yeue kes (ve) meceeve
(Fefveced) Oeve kees (ogns) HeefjHetCe& kejles nQ, Jewmes pees (Heefjeglee) meye Deesj mes HeeHle ngS jme kes meeLe (Hee)
ogiOe (meesce) Dees<eefOeieCe (Ie=leced) Ieer (ceOeg) menle (Jevleg) HeeHle nesJeW, Gvekes meeLe Jee&ceeve (Deepeme)
Ieer kee (epe) nJeve kej36
1218
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ ns efJeeved ueesiees! pewmes Deer JewekeefJeee He{er ngF& er keece efme kejves kees efove-jele Gece elve kejleer nQ Jee pewmes Jewe ueesie jesieeW kees efceekes
Mejerj kee yeue ye{eles nQ, Jewmes jnkes meye kees Deevevoegkele nesvee eeefnS36
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ Oe=efleMvo~ $e<eYe mJej
neslee e#eled efleNees osNJeerve& Yes<eNpeb $eeefm$eNOeeleJeNesHemees NHeefcevs efnjCeeceNefeves[eN ve Yeejleer

JeeNee mejmJeleerN cenNFvee ognFefvNeb HeeN meesce Heefjeglee Ie=leb ceOeg JevlJeepemeN
nesleNe&pe37
am
neslee~ eN#eNled~ efleNe~ oNsJeer~ ve~ YeNs<eNpeced~ $ee~ ef$eNOeeleJeN Fefle ef$eNOeeleJe~ DeNHeme~ NHeced~ Fvs~
efnNjCeeced~ DeNefevee~ F[e~ ve~ Yeejleer~ JeeNee~ mejmJeleer~ cen~ Fvee~ ognsN~ FNefvNeced~ Hee~ meesce~ HeNefjeglesefle
Heefjeglee~ Ie=leced~ ceOeg~ Jevleg~ Deepeme~ nesle~ epe37
the
ary
as
HeoeLe&-(neslee) efJeeeoelee (e#eled) mebieceesled (eflee) (osJeer) osoerHeceevee veerleer (ve) FJe
(Yes<epeced) Deew<eOeced ($ee) leomceodeg<celHeeee (ef$eOeeleJe) oOeefle meJee&ved efJe<eeeefveefle OeeleJeees
OeeleJees es<eevles peerJee (DeHeme) kece&Jevle~ De$e efJeved Heleeme uegked (Heced) e#egefJe&<eeced (Fvs) efJeegefle
(efnjCeeced) (Deefevee) metee&evcemeew (F[e) mleeslegcene& (ve) FJe (Yeejleer) OeejCeeJeleer He%ee (Jeeee)
efJeeemegefMe#eeegkeleJeeCee (mejmJeleer) HejceefJeog<eer er (cen) cenled (Fvee) Ssee&Jeles (ogns) HeHetjeefle
(Fefveced) Oeveced (Hee) jme (meesce) Dees<eefOeieCe (Heefjeglee) meJe&le HeeHlesve (Ie=leced) (ceOeg) (Jevleg)
(Deepeme) (nesle) (epe)37
DevJee-ns neslee&Lee neslee efleees osJeerve& Yes<epeb e#eod eLeeHemeefOeeleJeees efnjCeeb Heefcevs
epesjved~ Deefeves[e Yeejleer ve mejmJeleer Jeeesvee cen Fefveb ogns leLee eeefve Heefjeglee Heemmeescees Ie=leb ceOeg
Jevleg lew men Jee&ceevemlJeceepeme epe37
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ ns ceveg<ee! eLeeefmLeceppeJeeree&efCe Mejerjs
kece&meeOeveeefve meefvle, eLee e metee&oees JeeCeer e meJe&%eeHekee meefvle leLee YetlJee me=efefJeeeb HeeHle eercevlees
YeJele37
HeoeLe&-ns (nesle) efJeee osves Jeeues efJeppeve! pewmes (neslee) efJeee uesves Jeeuee (eflee) leerve (osJeer)
osoerHeceeve veerefleeeW kes (ve) meceeve (Yes<epeced) Deew<eOe kees (e#eled) Des Hekeej HeeHle kejW Jee pewmes (DeHeme)
kece&Jeeved (ef$eOeeleJe, $ee) meye efJe<eeeW kees OeejCe kejves Jeeues melJe, jpemed, lece iegCe efpeveceW efJeeceeve Jes
1218
SkeefJebMeesOeee
1219
aj.
org
leerve DeLee&led Demceod, eg<ceod Deewj leod HeoJeee peerJe (efnjCeeced) peeself ece&e (Heced) ves$e kes efJe<ee He
kees (Fvs) efyepegueer ceW HeeHle kejW Jee (Deefevee) mete& Deewj evcee leLee (F[e) mlegefle kejves eesie (Yeejleer)
OeejCee Jeeueer yegef kes (ve) meceeve (mejmJeleer) Delevle efJeog<eer (Jeeee) efJeee Deewj megefMe#eeegkele JeeCeer mes
(Fvee) Ssee&Jeeved kes efueS (cen) Delevle (Fefveced) Oeve keer (ogns) HeefjHetCe&lee kejleer Jewmes pees
(Heefjeglee) meye Deesj HeeHle ngS jme kes meeLe (Hee) otOe (meesce) Deew<eefOemecetn (Ie=leced) Ieer (ceOeg) menle
(Jevleg) HeeHle nesJeW, Gvekes meeLe Jee&ceeve let (Deepeme) Ieer kee (epe) nJeve kej37
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ ns ceveg<ees! pewmes ne[, ceppee Deewj
Jeere& Mejerj ceW keee& kes meeOeve nQ Jee pewmes mete& Deeefo Deewj JeeCeer meye kees peveeves Jeeues nQ, Jewmes neskes Deewj me=ef
keer efJeee kees HeeHle neskes ue#ceer Jeeues nesDees37
am
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ Yegefjkeke=efleMvo~ efve<eeo mJej
as
neslee e#elmegjslemece=<eNYeb vee&eHemeNb lJeejefcevceNefevee efYeN<epebN ve mejmJeleeNrceespeeNs ve petefleefjefvNeb

Je=keeNs ve jYeNmees efYeN<eieMeN megjee Yes<eNpe efeNee ve ceemejb HeeN meesce Heefjeglee Ie=leb ceOeg
JevlJeepemeN nesleNe&pe38
neslee~ eN#eNled~ megjslemeNefceefle megjslemeced~ $eN<eNYeced~ vee&eHemeNefceefleN vee&DeHemeced~ lJeejced~ Fvced~ DeNefevee~
efYeN<epeced~ ve~ mejmJeleerced~ Deespe~ ve~ petefle~ FNefvNeced~ Je=ke~ ve~ jYeNme~ efYeN<eked~ eMe megjee~ YeNs<eNpeced~ efeNee~ ve~
ceemejced~ Hee~ meesce~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ Ie=leced~ ceOeg~ Jevleg~ Deepeme~ nesle~ epe38
the
ary
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) HeeHvegeeled (megjslemeced) megg Jeere&ced ($e<eYeced) yeueerJeo&ced

(veee&Hemeced) ve=<eg meeOJeHe kece& eme leced (lJeejced) ogKeseejced (Fvced) Hejcewee&Jevleced (Deefevee)
JeeegefJeegleew (efYe<epeced) JeweJejced (ve) FJe (mejmJeleerced) yengefJe%eeveegkeleeb Jeeeced (Deespe) yeueced (ve) FJe
(petefle) Jesie (Fefveced) ceve (Je=ke) Jee~ Je=ke Fefle Jeeveecemeg Heefleced efveIeb02~20 (ve)
(jYeme) Jesieced~ efleereeLex HeLecee~ (efYe<eked) Jewe (eMe) OeveceVeb Jee (megjee) peuesve (Yes<epeced) Deew<eOeced
(efeee) ue#cee (ve) FJe (ceemejced) mebmke=leYeespeceVeced (Hee) Heelegb eesieced (meesce) Ssee&ced~ (Heefjeglee)
meJe&leeseYf eielesve Heg<eeLexve (Ie=leced) (ceOeg) (Jevleg) (Deepeme) (nesle) (epe)38
DevJee-ns neslemlJeb eLee neslee megjslemece=<eYeb veee&Hemeb lJeejefcevceefevee efYe<epeb ve mejmJeleerceespees ve
e#eod efYe<eied Je=kees ve petefleefjefveb jYemees eMe megjee Yes<epeb efeee ve efeeee ceemejb e#eled leee Heefjeglee
Hee meescees Ie=leb ceOeg e Jevleg lew men Jee&ceevemlJeceepeme epe38
1220
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee efJeebmees yeeeexCe Oecee&ejCesve efJeeee

melmeeefovee eeefKeueb megKeb HeeHvegJeefvle, leLee ceveg<ew Heg<eeLexve ue#ceer HeeHleJee38
HeoeLe&-ns (nesle) uesves nejs pewmes (neslee) ienCe kejves Jeeuee (megjslemeced) Des Hejeeceer ($e<eYeced)
yewue Deewj (veee&Hemeced) ceveg<eeW ceW Des kece& kejves leLee (lJeejced) ogKe keeves Jeeues (Fvced)
Hejcewee&egkele peve kees (Deefevee) Jeeeg Deewj efyepegueer Jee (efYe<epeced) Gece Jewe kes (ve) meceeve (mejmJeleerced)
yengle efJe%eeveegkele JeeCeer kees (Deespe) yeue kes (ve) meceeve (e#eled) HeeHle kejs (efYe<eked) Jewe (Je=ke) Jee
kes (ve) meceeve (petefle) Jesie (Fefveced) ceve (jYeme) Jesie (eMe) Oeve Jee DeVe kees (megjee) peue mes
(Yes<epeced) Deew<eOe kees (efeee) Oeve kes (ve) meceeve efeee mes (ceemejced) Des Hekes ngS DeVe kees HeeHle kejW,
Jewmes (Heefjeglee) meye Deesj mes HeeHle Heg<eeLe& mes (Hee) Heerves eesie jme Deewj (meesce) Ssee& (Ie=leced) Ieer Deewj
(ceOeg) menle (Jevleg) HeeHle nesJeW, Gvekes meeLe Jee&ceeve let (Deepeme) Ieer kee (epe) nJeve kej38
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes efJeeved ueesie yeeee&, Oece& kes
DeeejCe, efJeee Deewj melmebieefle Deeefo mes meye megKe kees HeeHle nesles nQ, Jewmes ceveg<eeW kees eeefnes efke Heg<eeLe& mes
ue#ceer kees HeeHle nesJeW38
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ efvee=oleefMvo~ ieevOeej mJej
as
neslee e#eNod JeveNmHeefle MeefceNleej MeNleelegb YeeNrceb ve ceNveg jepeeveb JeeNIeb vecemeeNefeveeN YeeceN
mejmJeleer efYeN<eefievee ognFefvNeb HeeN meesce Heefjeglee Ie=leb ceOeg JevlJeepemeN nesleNe&pe39
the
ary
neslee~ eN#eNled~ JeveNmHeefleced~ MeNefceNleejced~ MeNleelegefceefle MeNleelegced~ YeerNceced~ ve~ ceNvegced~ jepeeveeced~ JeeNIeced~
vecemee~ DeNefevee~ Yeececed~ mejmJeleer~ efYeN<eked~ Fvee~ ognNs~ FNefvNeced~ Hee~ meesce~ HeNefjeglesefle Heefjeglee~ Ie=leced~ ceOeg~
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) (JevemHeefleced) efkejCeeveeb Heeuekeced (Meefceleejced) MeeefvleHeoced

(Meleelegced) DemebKeHe%eb yengkecee&Ceb Jee (Yeerceced) Yeebkejced (ve) FJe (cevegced) eesOeced (jepeeveced) jepeceeveced
(JeeIeced) eEmenced (vecemee) JeesCe (Deefevee) meYeemesvesMeew (Yeececed) eesOeced (mejmJeleer) HeMemleefJe%eeveJeleer
(efYe<eked) Jewe (Fvee) Oeveee (ogns) HeHetjesled (Fefveced) Oeveced (Hee) jmeced (meesce) ev (Heefjeglee)
(Ie=leced) (ceOeg) ceOegjb Jemleg (Jevleg) (Deepeme) HeeHlegcen&me (nesle) (epe)39
1220
SkeefJebMeesOeee
1221
as
am
aj.
org
DevJee-ns neslee&Lee efYe<eiIeeslee Fvee JevemHeefleefceJe Meefceleejb Meleelegb Yeerceb ve cevegb vecemee JeeIeb
ve jepeeveb e#eled mejmJeleefevee Yeeceb ogns leLee Heefjeglesevf eb Hee meescees Ie=leb ceOeg Jevleg lew men
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ es ceveg<ee efJeeee Jeeqb Meevlee efJeebmeb Heg<eeLexve He%eeb
veeesve jepeb e HeeHewee Je&eefvle le SsefnkeHeejceeefLe&kes megKes HeeHvegJeefvle39
HeoeLe&-ns (nesle) uesves nejs pewmes (efYe<eked) Jewe (neslee) Jee uesves neje (Fvee) Oeve kes efueS
(JevemHeefleced) efkejCeeW kees Heeueves Deewj (Meefceleejced) Meeefvle osves nejs (Meleelegced) Devevle yegef Jee yengle
kece&egkele peve kees (Yeerceced) Yeekeejke kes (ve) meceeve (cevegced) eesOe kees Jee (vecemee) Jee mes (JeeIeced)
eEmen Deewj (jepeeveced) osoerHeceeve jepee kees (e#eled) HeeHle kejs Jee (mejmJeleer) Gece efJe%eeve Jeeueer er Deewj
(Deefevee) meYee Deewj mesveeHeefle (Yeececed) eesOe kees (ogns) HeefjHetCe& kejs, Jewmes (Heefjeglee) HeeHle ngS Heg<eeLe&
kes meeLe (Fefveced) Oeve (Hee) jme (meesce) ev (Ie=leced) Ieer (ceOeg) ceOegj Jemleg (Jevleg) HeeHle nesJeW,
Gvekes meeLe Jee&ceeve let (Deepeme) Ieer kee (epe) nJeve kej39
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pees ceveg<e ueesie efJeee mes Deefive,
Meeefvle mes efJeeved, Heg<eeLe& mes yegef Deewj veee mes jepe kees HeeHle neskes Ssee& kees ye{eles nQ, Jes Fme pevce
Deewj Hejpevce kes megKe kees HeeHle nesles nQ39
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ efvee=oleeew vomeer~ ieevOeej mJej
the
ary
neslee e#eoNefive: mJeenepeme mleesNkeeveeN: mJeeneN cesom eebN He=LeNked mJeeneN eieceNefeYeeN:
mJeenNe ceNs<e mejmJeleNw mJeen$e<eNYeefcevee efmeNneeN menmeFefvNe mJeenNeeive ve Yes<eNpe mJeeneN
meesceefceefvNe mJeensv meg$eeceeCe meefJeNleejb JeCeb efYeN<epeeNb HeefleN mJeeneN JevemHeeEle efHeNeb HeeLeesN ve
Yes<eNpe mJeene osNJeeDeepeNHee peg<eeNCeesDeNefiveYex<eNpeb HeeN meesce Heefjeglee Ie=leb ceOeg JevlJeepemeN
nesleNe&pe40
neslee~ eN#eNled~ DeNefiveced~ mJeene~ Deepeme~ mleesNkeeveeced~ mJeene~ cesomeeced~ He=Leked~ mJeene~ eieced~
DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ mJeene~ ceNs<eced~ mejmJelew~ mJeene~ $eN<eNYeced~ Fvee~ efmeNnee~ menmes~ FNefvNeced~ mJeene~
DeNefiveced~ ve~ YesN<eNpeced~ mJeene~ meesceced~ FNefvNeced~ mJeene~ Fvced~ meg$eeceeCeNefceefle meg$eeceeCeced~ meNefJeNleejced~ JeCeced~
efYeN<epeeced~ Heefleced~ mJeene~ JeveNmHeefleced~ efHeNeced~ HeeLe~ ve~ YesN<eNpeced~ mJeene~ osNJee~ DeeNpeNHee FleepeNHee~ peg<eeNCe~
DeNefive~ YeNs<eNpeced~ Hee~ meesce HeNefjeglesefle Heefjeglee~ Ie=leced~ ceOeg~ Jevleg~ Deepeme~ nesle~ epe40
1222
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) epesled (Deefiveced) HeeJekeced (mJeene) megg efeeee (Deepeme)
HeeHlegcen&me (mleeskeeveeced) mJeuHeeveeced (mJeene) megg j#eCeefeeee (cesomeeced) efmveiOeeveeced (He=Leked)
(mJeene) Gecejerlee (eieced) ogKeb segcen&ced (DeefeYeeced) jepemJeeefceHeMegHeeueeYeeced (mJeene) (ces<eced)
mesevekeee&jced (mejmJelew) efJe%eeveegkeleeew Jeees (mJeene) Hejceeseceee efeeee ($e<eYeced) esb Heg<eeLe&ced
(Fvee) Hejceweee&e (eEmenee) ees efnveefmle lemcew (menmes) yeueee (Fefveced) Oeveced (mJeene) MeesYeveee
Jeeee (Deefiveced) HeeJekeced (ve) FJe (Yes<epeced) Deew<eOeced (mJeene) Geceee efeeee (meesceced)
meesceueleeees<eefOeieCeced (Fefveced) ceve HeYe=leerefvecee$eced (mJeene) megg Meeefvleefeeee efJeeee e (Fvced)
mesvesMeced (meg$eeceeCeced) megg j#ekeced (meefJeleejced) Ssee&keejkeced (JeCeced) esced (efYe<epeeced) Jeweeveeced
(Heefleced) Heeuekeced (mJeene) efveoeveeefoefJeeee (JevemHeefleced) Jeveeveeb Heeuekeced (efHeeced) keceveereced (HeeLe)
HeeuekeceVeced (ve) FJe (Yes<epeced) Deew<eOeced (mJeene) megg efJeeee (osJee) efJeebme (DeepeHee) e Deepeb
efJe%eeveb Heeefvle j#eefvle les (peg<eeCe) mesJeceeve (Deefive) HeeJeke FJe HeoerHle (Yes<epeced) efeefkelmeveereced
(Hee) Gokeced (meesce) Dees<eefOeieCe (Heefjeglee) (Ie=leced) (ceOeg) (Jevleg) (Deepeme) (nesle) oele
(epe)40
DevJee-ns neslee&Lee nesleepeme mJeene mleeskeeveeb cesomeeb mJeeneeive He=LekemJeeneefeYeeb eieb
mejmJelew mJeene ces<eefcevee mJeen<e&Yeb menmes eEmenee mJeensevf eb mJeeneefiveb ve Yes<epeb meesceefceefveb mJeene
meg$eeceeCeefcevb efYe<epeeb HeeEle meefJeleejb JeCeb mJeene JevemHeeEle mJeene efHeeb HeeLees ve Yes<epeb e#eod eLeeJeepeHee
osJee Yes<epeb peg<eeCeesefivee e#eled leLee eeefve Heefjeglee Hee meescees Ie=leb ceOeg Jevleg lew men
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ es ceveg<ee efJeeeefeeekeewMeueelvewjiveeefoefJeeeb efJe%eee
ieJeeoerved HeMetved mebHeeue meJeexHekeejb kegJe&efvle, les JeweJelHepeeogKeOJebmekee peeevles40
HeoeLe&-ns (nesle) osves nejs peve! pewmes (neslee) ienCe kejves neje (Deepeme) HeeHle nesves eesie Ieer
keer (mJeene) Gece efeee mes Jee (mleeskeeveeced) mJeuHe (cesomeeced) efmveiOe HeoeLeeX keer (mJeene) Des Hekeej
j#eCe efeee mes (Deefiveced) kees (He=Leked) efYeVe-efYeVe (mJeene) Gece jerelf e mes (DeefeYeeced) jepe kes mJeeceer
Deewj HeMeg kes Heeueve kejves JeeueeW mes (eieced) ogKe kes sove kejves kees (mejmJelew) efJe%eeveegkele JeeCeer kes
efueS (mJeene) Gece efeee mes (ces<eced) meseve kejves nejs kees (Fvee) Hejcewee& kes efueS (mJeene) Hejceesece
efeee mes ($e<eYeced) es Heg<eeLe& kees (menmes) yeue (eEmenee) Deewj pees Me$egDeeW kee nvevekeee& Gme kes efueS
(mJeene) Gece JeeCeer mes (Fefveced) Oeve kees (mJeene) Gece efeee mes (Deefiveced) HeeJeke kes (ve) meceeve
(Yes<epeced) Deew<eOe (meesceced) meesceueleeefo Dees<eefOemecetn (Fefveced) Jee ceve Deeefo FefveeW kees (mJeene) Meeefvle
Deeefo efeee Deewj efJeee mes (meg$eeceeCeced) Des Hekeej j#eke (Fvced) mesveeHeefle kees (efYe<epeeced) JeweeW kes
1222
SkeefJebMeesOeee
1223
am
aj.
org
(Heefleced) Heeueve kejves nejs (meefJeleejced) Ssee& kes keee& (JeCeced) es Heg<e kees (mJeene) efveoeve Deeefo
efJeee mes (JevemHeefleced) JeveeW kes Heeueve kejves nejs kees (mJeene) Gece efJeee mes (efHeeced) Heerefle kejves eesie
(HeeLe) Heeueve kejves Jeeues DeVe kes (ve) meceeve (Yes<epeced) Gece Deew<eOe kees (e#eled) mebiele kejs Jee pewmes
(DeepeHee) efJe%eeve kes Heeueve kejvesnejs (osJee) efJeeved ueesie Deewj (Yes<epeced) efeefkelmee kejves eesie kees
(peg<eeCe) mesJeve kejlee ngDee (Deefive) HeeJeke kes meceeve lespemJeer peve mebiele kejs, Jewmes pees (Heefjeglee) eejeW
Deesj mes HeeHle ngS jme kes meeLe (Hee) otOe (meesce) Deew<eefOeeeW kee mecetn (Ie=leced) Ieer (ceOeg) menle (Jevleg)
HeeHle nesJeW, Gve kes meeLe Jee&ceeve let (Deepeme) Ieer kee (epe) nJeve efkeee kej40
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pees ceveg<e efeee, efeeekegMeuelee Deewj
Heelve mes Deiveeefo efJeee kees peeve kes ieew Deeefo HeMegDeeW kee Des Hekeej Heeueve kejkes meye kes GHekeej kees
kejles nQ, Jes Jewe kes meceeve Hepee kes ogKe kes veeMeke nesles nQ40
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeebmees osJelee~ DeefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
as
neslee e#eoNefeveNew eieme JeNHeeeeN cesomees peg<eslee: nNefJenexleNe&pe~

neslee e#eNlmejmJeleeR ceNs<eme JeNHeeeeN cesomees peg<elee: nNefJenexleNe&pe~
neslee e#eNefovce=<eNYeme JeNHeeeeN cesomees peg<elee: nNefJenexleNe&pe41
the
ary
neslee~ eN#eNled~ DeNefeveew~ eieme~ JeNHeeee~ cesome~ peg<esleeced~ nNefJe~ nesle~ epe~ neslee~ eN#eNled mejmJeleerced~
cesN<eme~ JeNHeeee~ cesome~ peg<eleeced~ nNefJe~ nesle~ epe~ neslee~ eN#eNled~ Fvced~ $eN<eNYeme~ JeNHeeee~ cesome~ peg<eleeced~
nNefJe~ nesle~ epe41
HeoeLe&-(neslee) oelee (e#eled) (Deefeveew) HeMegHeeueke=<eerJeueew (eieme) Depeeos (JeHeeee)

yeerpelevlegmevleeefvekeeee efeeeee (cesome) efmveiOeme (peg<esleeced) mesJesleeced (nefJe) nesleJeced (nesle) oele
(epe) (neslee) Deeoelee (e#eled) (mejmJeleerced) efJe%eeveJeleeR Jeeeced (ces<eme) DeJes (JeHeeee)
yeerpeJee|keeee efeeeee (cesome) mvesnegkeleme HeoeLe&me (peg<eleeced) mesJeleeced (nefJe) He#esHleJeb
megmebmke=leceVeeefokeced (nesle) (epe) (neslee) (e#eled) (Fvced) Hejcewee&keejkeced ($e<eYeme) Je=<eYeme
(JeHeeee) Jee|keeee jerlee (cesome) mvesnme (peg<eleeced) mesJeleeced (nefJe) oeleJeced (nesle)
(epe)41
1224
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
DevJee-ns neslemlJeb eLee neslee e#eoefeveew eieme JeHeeee cesomees nefJepeg&<esleeced leLee epe~ ns
neslemlJeb eLee neslee ces<eme JeHeeee cesomees nefJe mejmJeleer_e peg<eleeb e#eled leLee epe~ ns neslemlJeb eLee
nesle<e&Yeme JeHeeee cesomees nefJeefjvb e peg<eleeb e#eled leLee epe41
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee HeMegmebKeeb yeueb e JeOe&eefvle, les mJeeceefHe
yeefuee peeevles~ es HeMegpeb ogiOeb leppeceepeb e eqmveiOeb mesJevles, les keesceueHeke=leees YeJeefvle~ es
ke=ef<ekejCeeeeewleeved Je=<eYeeved egeefvle, les OeveOeeveegkelee peeevles41
HeoeLe&-ns (nesle) osves nejs! let pewmes (neslee) Deewj osves neje (e#eled) Deveske Hekeej kes JeJenejeW keer
mebieefle kejs (Deefeveew) HeMeg Heeueves Jee Kesleer kejves Jeeues (eieme) yekeje, ieew, YeQme Deeefo HeMegmecyevOeer Jee
(JeHeeee) yeerpe yeesves Jee metle kes keHe[s Deeefo yeveeves Deewj (cesome) efekeves HeoeLe& kes (nefJe) uesves-osves
eesie JeJenej kee (peg<esleeced) mesJeve kejW, Jewmes (epe) JeJenejeW keer mebieefle kej~ ns (nesle) osves nejs peve! let
pewmes (neslee) uesves neje (ces<eme) ces{ e kes (JeHeeee) yeerpe kees ye{eves Jeeueer efeee Deewj (cesome) efekeves
HeoeLe& mecyevOeer (nefJe) Deefive Deeefo ceW es[
ves eesie mebmkeej efkees ngS DeVe Deeefo HeoeLe& Deewj
(mejmJeleerced) efJeMes<e %eeve Jeeueer JeeCeer kee (peg<eleeced) mesJeve kejs (e#eled) Jee Gkele HeoeLeeX kee eLeeeesie
cesue kejW, Jewmes (epe) meye HeoeLeeX kee eLeeeesie cesue kej~ ns (nesle) osves nejs! let pewmes (neslee) uesves neje
($e<eYeme) yewue kees (JeHeeee) ye{eves Jeeueer jerelf e Deewj (cesome) efekeves HeoeLe& mecyevOeer (nefJe) osves
eesie HeoeLe& Deewj (Fvced) Hejce Ssee& kejvesJeeues kee (peg<eleeced) mesJeve kejs Jee eLeeeesie (e#eled) Gkele
HeoeLeeX kee cesue kejs, Jewmes (epe) eLeeeesie HeoeLeeX kee cesue kej41
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e HeMegDeeW keer mebKee Deewj yeue kees ye{eles
nQ, Jes DeeHe Yeer yeueJeeved nesles Deewj pees HeMegDeeW mes GlHeVe ngS otOe Deewj Gme mes GlHeVe ngS Ieer kee mesJeve kejles ,
Jes keesceue mJeYeeJe Jeeues neles nQ Deewj pees Kesleer kejves Deeefo kes efueS Fve yewueeW kees egkele kejles nQ, Jes
OeveOeeveegkele nesles nQ41
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ nes$eeoees osJelee~ HetJe&me Deeeg&eq<Ceked vo~ $e<eYe mJej~
megjeceeCe Flegejme efJeje[eke=efleMvo~ Heece mJej
neslee e#eoNefeveeNw mejmJeleeNrefcev meg$eeceeCeefceNces meescee megjeceeCeNMeiewNve& ceNs<ew$e&<eNYew meglee

Me<HewNve& leeskeceefYeueeN&pewce&nmJevleeNs ceoeN ceemejsCeN Heefj<ke=lee Megee HeemJevleeNsce=leeN HeefmLelee Jees
1224
SkeefJebMeesOeee
1225
aj.
org
ceOegegleNmleeveNefeveeN mejmJeNleerv meg$eecee Je=$eNne peg<evlee: meesNceb ceOeg efHeyevleg ceovleg kevleg
nesleNe&pe42
neslee~ eN#eNled~ DeNefeveew~ mejmJeleerced~ Fvced~ meg$eeceeCeefceefle meg$eeceeCeced~ FNces~ meescee~ megjeceeCe~ eiew~
ve~ ceNs<ew~ $eN<eNYew~ megl ee~ Me<Hew~ ve~ leeskeceefYeefjefleN leeskeceefYe~ ueeNpew~ cenmJevle~ ceoe~ ceemejsCe~ Heefj<ke=lee~
Megee~ HeemJevle~ DeNce=lee~ HeefmLeleeN FefleN HeefmLelee~ JeN~ ceNOegegleN Fefle ceOegegle~ leeved~ DeNefevee~ mejmJeleer~ Fv~
meg$eecee~ Je=$eNne~ peg<evleeced~ meeNsceced~ ceOeg~ efHeyevleg~ ceovleg~ Jevleg~ nesle~ epe42
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) oelee (e#eled) epesled (Deefeveew) DeOeeHekeesHeosejew (mejmJeleerced) efJe%eeveJeleeR Jeeeced

(Fvced) Hejcewee&egkelejepeeveced (meg$eeceeCeced) Hepeeee megg j#ekeced (Fces) (meescee) Ssee&Jevle meYeemeo
(megjeceeCe) megg oeleej (eiew) (ve) FJe (ces<ew) ($e<eYew) (meglee) DeefYe<eskeefeeepeelee (Me<Hew)
eEnmekew~ De$eewCeeefokees yeenguekeeled kee&efj eled~ (ve) FJe (leeskeceefYe) DeHelew (ueepew) Yee|pelew
(cenmJevle) cenebefme Hetpeveeefve melkejCeeefve efJeevles es<eevles (ceoe) Deevevoe (ceemejsCe) Deesovesve
(Heefj<ke=lee) Heefjle MeeseYf elee~ mebHeeg&HesYe kejesleew Yet<eCe Fefle megd~ (Megee) Mege (HeemJevle)
HeMemlepeueogiOeeefoegkelee (Dece=lee) Dece=leelcewkejmee (HeefmLelee) ke=leHemLeevee (Je) eg<ceYeced (ceOegegle)
ceOegjeefoiegCee efJeefMue<evles esYe (leeved) (Deefevee) megmelke=leew Heg<eew (mejmJeleer) HeMemleefJeeeegkelee er
(Fv) (meg$eecee) megg j#eke (Je=$ene) cesIeme nvlee mete& FJe (peg<evleeced) mesJevleeced (meesceced) meesceen&ced
(ceOeg) ceOegjjmeced (efHeyevleg) (ceovleg) Deevevovleg (Jevleg) JeeHvegJevleg (nesle) (epe)42
DevJee-ns neslee&Lee nesleeefeveew mejmJeleeR meg$eeceeCeefcevb e#ee Fces megjeceeCe meescee megleeMeiewve&
ces<ew$e&<eYew Me<Hewve& leeskeceefYeuee&pewce&nmJevlees ceoe ceemejsCe Heefj<ke=lee Megee HeemJevleesce=lee ceOegegle
HeefmLelee Jees efveefce&leemleeved e#eeLeeefevee mejmJeleer meg$eecee Je=$ensve meesceb ceOeg peg<evleeb efHeyevleg ceovleg
mekeuee efJeee Jevleg leLee epe42
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es me=efHeoeLe&efJeeeb meleeb Jeeeb megj#ekeb jepeeveb e HeeHle
HeMetveeb HeeDeeefoefYe Heg<eefvle les megjmeeved megmebmke=leeeoerved megHejere#f eleeved Yeesieeved egkelee YegkelJee jmeeved HeerlJee
Oecee&Le&keececees#eeLex Heelevles les meoe megefKevees YeJeefvle42
HeoeLe&-ns (nesle) uesves neje pewmes (neslee) osves Jeeuee (Deefeveew) He{eves Deewj GHeosMe kejves Jeeues
Heg<ees! (mejmJeleerced) leLee efJe%eeve keer Yejer ngF& JeeCeer Deewj (meg$eeceeCeced) HepeepeveeW keer Deer j#ee kejves
nejs (Fvced) Hejce Ssee&egkele jepee kees (e#eled) HeeHle nes Jee (Fces) es pees (megjeceeCe) Des osves nejs
(meescee) Ssee&Jeeved meYeemeod (meglee) pees efke DeefYe<eske Heees ngS neW Jes (eiew) efJeveeMe kejves eesie HeoeLeeX
Jee yekeje Deeefo HeMegDeeW (ve) Jewmes leLee (ces<ew) osKeves eesie HeoeLe& Jee ceW{ eW ($e<eYew) es HeoeLeeX Jee yewueeW
1226
epegJexoYee<es
am
aj.
org
Deewj (Me<Hew) eEnmekees mes pewmes (ve) Jewmes (leeskeceefYe) mevleeveeW Deewj (ueepew) Yegbpes DeVeeW mes (cenmJevle)
efpeve kes melkeej efJeeceeve neW Jes ceveg<e Deewj (ceoe) Deevevo (ceemejsCe) Hekes ngS eeJeueeW kes meeLe
(Heefj<ke=lee) MeesYeeeceeve (Megee) Meg (HeemJevle) HeMebefmele peue Deewj otOe mes egkele (Dece=lee) efpeve ceW
Dece=le Ske jme (ceOegegle) efpeve mes ceOegjeefo iegCe Hekeles Jee (HeefmLelee) Ske mLeeve mes otmejs mLeeve kees
peeles ngS (Je) legcnejs efueS HeoeLe& yeveeS nQ (leeved) Gvekees HeeHle nesJes Jee pewmes (Deefevee) megvoj melkeej
Heees ngS Heg<e (mejmJeleer) HeMebefmele efJeeeegkele er (meg$eecee) Deer j#ee kejves Jeeues (Je=$ene) cesIe kees
efVe efYeVe kejves Jeeues mete& kes meceeve (Fv) Hejce Ssee&Jeeved meppeve (meesceced) Meerleuelee iegCe kes eesie
(ceOeg) ceersHeve kee (peg<evleeced) mesJeve kejW (efHeyevleg) HeerJeW (ceovleg) njKeW Deewj mecemle efJeeeDeeW kees (Jevleg)
JeeHle nes Jewmes let (epe) meye HeoeLeeX keer eLeeeesie mebieefle efkeee kej42
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees mebmeej kes HeoeLeeX keer efJeee mele JeeCeer Deewj
YeueerYeebefle j#ee kejves nejs jepee kees Heekej HeMegDeeW kes otOe Deeefo HeoeLeeX mes Heg nesles nQ, Jes Des jmeegkele,
Des mebmkeej efkees ngS DeVe Deeefo HeoeLe& pees megHejere#f ele neW, Gve kees egefkele kes meeLe Kee Deewj jmeeW kees Heer
Oece&, DeLe&, keece, cees#e kes efveefcee Dee elve kejles nQ, Jes meowJe megKeer nesles nQ42
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ nes$eeoees osJelee~ Deeeme eepeg<eer He*deqkeleMvo~ Heece mJej~
nefJe<e Flegejmeeslke=efleMvo~ <e[dpe mJej
as
the
ary
neslee e#eoNefeveeNw eieme nNefJe<eNDeeeeceNe ceOeNlees cesoNGodYe=leb Hegje s<eesYe Hegje Heew<esee
ie=Yees Iemlee vetveb IeeNmesDeeeCeeNb eJemeHeLeceevee: megcel#ejeCee: MeleNefeeCeeceefive<JeeNeeveeNb
HeerJeesHeJemeveeveeb Heee&Nle eese fCeNle efMeleeceNleGlmeeoNleeseoeoJeeeveeNb kejleSNJeeefevee peg<eslee:
nNefJenexleNe&pe43
neNslee~ eN#eNled~ DeNefeveew~ eieme~ nNefJe<e~ Deeeeced~ DeNe~ ceNOeNle~ ceso~ GodYe=leNefcelegledYe=leced~ Hegje~ s<eesYeN
FefleN s<eYe~ Hegje~ Heew<esee~ ie=Ye~ Iemleeced~ vetveced~ IeeNmesDeeeCeeNefceefle IeeNmesDeeeCeeced~ eJemeHeLeceeveeNefceefleN
eJemeHeLeceeveeced~ megcel#ejeCeeNefceefle megceled#ejeCeeced~ MeNleNNef eeCeeNefceefle MeleNefeeCeeced~ DeNefiveN<JeeNeeveeced~
DeNefiveNmJeeNeeveeNefceleefivemJeeNeeveeced~ HeerJeesHeJemeveeveeNefceefleN HeerJeGHeJemeveeveeced~ HeeNe&Nle eesNefCeNle~ efMeNleeNceNle~ GNlmeeNoNle
FlegledmeeoNle~ DeeoeefoleeledDeeled~ DeJeeeveeced~ kejle~ SJe~ DeNefevee~ peg<esleeced~ nNefJe~ nesle~ epe43
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) (Deefeveew) DeOeeHekeesHeosMekeew (eieme) (nefJe<e) Deeoelegcen&me

(Deeeeced) (Dee) (ceOele) ceOeeled (ceso) efmveiOeced (GodYe=leced) Glke=leee Oe=leced (Hegje) (s<eesYe)
1226
SkeefJebMeesOeee
1227
the
ary
as
am
aj.
org
ogsYe (Hegje) (Heew<esee) Heg<eeCeeb mecetns meeOJe (ie=Ye) ienerlegb eesieeee (Iemleeced) Ye#eeleeced
(vetveced) efveefeleced (IeemesDeeeCeced) Yeespevesies HeeHleJeeveeced (eJemeHeLeceeveeced) eJemees eJeeVeb HeLeceb es<eeb
les<eeced (megcel#ejeCeeced) megg ceoeb #ej mebeueveb es<eeb les<eeced (MeleefeeCeeced) Meleb e Melee Melee
osJelee es<eeb les<eeced (Deefive<Jeeeeveeced) Deefive megdJeeees ie=nerlees ewmles<eeced (HeerJeesHeJemeveeveeced)
HeerJeebmegHeJemeveeveeeoveeefve es<eeb les<eeced (Heee&le) GYeele (eesefCele) keefHeosMeeled (efMeleecele)
efMelemleer#Ce DeeceesHeefjHekeJeb eefmcebmlemceeled (Glmeeole) Glmeeoveb kegJe&le (Deeoeled) Heleeled
(DeJeeeveeced) veceerYetleeveeceglke=eveeceeveeced (kejle) kegee&leeced (SJe) (Deefevee) meweew (peg<esleeced)
(nefJe) Deegcen&ced (nesle) (epe)43
DevJee-ns neslee&Lee nesleeefeveew e#eled leew eee eieme ceOelees nefJe<ees ceso GodYe=leceeeeb eLee Jee
Hegje s<eesYees ie=Ye Heew<esee Hegje vetveb Iemleeb eLee Jee eJemeHeLeceeveeb IeemesDeeeCeeb megcel#ejeCeeb MeleefeeCeeb
HeerJeesHeJemeveeveeceefive<Jeeeeveeb Heee&le eesefCele efMeleecele GlmeeoleeseoeoJeeeveecesJeeefevee kejlees
nefJepeg&<esleeb leLee lJeb epe43
YeeJeeLe&-es eieeoerveeb j#eeb efJeOeee les<eeb ogiOeeefokeb megmebmke=le YegkelJee s<eeefoegkeleeved Heg<eefVeJeee&
megJeweeveeb meb ke=lJee MeesYeveb Yeespeveeeoveb kegJe&efvle, les Heleeod jesieeefVeJeee& megefKevees YeJeefvle43
HeoeLe&-ns (nesle) osves nejs! pewmes (neslee) uesves Jeeuee (Deefeveew) Heeves Deewj GHeosMe kejves JeeueeW kees
(e#eled) mebiele kejs Deewj Jes (Dee) Deepe (eieme) yekeje Deeefo HeMegDeeW kes (ceOele) yeere mes (nefJe<e)
uesves eesie HeoeLe& kee (ceso) efekevee Yeeie DeLee&led Ieer otOe Deeefo (GodYe=leced) Gej efkeee ngDee (Deeeeced)
uesJeW Jee pewmes (s<eesYe) ogeW mes (Hegje) HeLece (ie=Ye) ienCe kejves eesie (Heew<esee) Heg<eeW kes mecetn ceW
Gece er kes (Hegje) Heefnues (vetveced) efveee kejkes (Iemleeced) KeeJeW Jee pewmes (eJemeHeLeceeveeced) pees efpeve kee
Heefnuee DeVe (IeemesDeeeCeeced) pees Keeves ceW Deeies Hengbeeves eesie (megcel#ejeCeeced) efpeve kes Gece-Gece
DeevevoeW kee kebHeve Deeieceve (MeleefeeCeeced) ogeW kees ueeves nejs mewke[eW efpeve kes osJelee
(HeerJeesHeJemeveeveeced) Jee efpeve kes ceess-ceess keHe[eW kes Dees{ ves-Heefnjves (Deefive<Jeeeeveeced) Jee efpevneWves
YeueerYeebefle DeefiveefJeee kee ienCe efkeee nes, Fve meye HeeefCeeeW kes (Heee&le) Heee&Yeeie (eesefCele) keefHeosMe
(efMeleecele) leer#Ce efpeme ceW keee DeVe Gme HeosMe (Glmeeole) GHee[les ngS Debie Deewj (Deeoeled) Heleske
Debie mes JeJenej Jee (DeJeeeveeced) veces ngS Gece DebieeW (SJe) ner kes JeJenej kees (Deefevee) Des Jewe
(kejle) kejW Deewj (nefJe) Gkele HeoeLeeX mes Keeves eesie HeoeLe& kee (peg<esleeced) mesJeve kejW, pewmes-Jewmes (epe)
meye HeoeLeeX Jee JeJenejeW keer mebieefle efkeee kej43
1228
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-pees sjer Deeefo HeMegDeeW keer j#ee kej Gvekes otOe Deefo kee Dee-Dee mebmkeej Deewj
Yeespeve kej JewjYeeJeegkele Heg<eeW kees efveJeejCe kej Deewj Des JeweeW kee mebie kejkes Gece Keevee, Heefnjvee kejles
nQ, Jes Heleske Debie mes jesieeW kees otj kej megKeer nesles nQ43
neslesmeme mJemlee$ese $eef<e~ efJeebmees osJelee~ HetJe&me eepeg<eer ef$egHed vo~ OewJele mJej~ nefJe<e
Flegejme mJeje[glke=efleMvo~ <e[dpe mJej
am
neslee e#eNled mejmJeleeR ceNs<eme nNefJe<eNDeeJeeoNe ceOeNlees cesoN GodYe=leb Heg je s<eesYe Hegje
Heew<esee ie=Yees IemeVetveb IeeNmesDeeeCeeNb eJemeHeLeceevee: megcel#ejeCee: MeleNefeeCeeceefive<JeeNeeveeNb
HeerJeesHeJemeveeveeb Heee&Nle eesefCeNle efMeleeceNleGlmeeoNleeseoeoJeeeveeNb kejosNJe mejmJeleer peg<elee:
nNefJenexleNe&pe44
as
neslee~ eN#eNled~ mejmJeleerced~ ceNs<eme~ nNefJe<e~ Dee~ DeNJeNeNled~ DeNe~ ceNOeNle~ ceso~ GodYe=leNefcelegledYe=l eced~ Hegje~
s<eesYeN FefleN s<eYe~ Hegje~ Heew<esee~ ie=Ye~ Iemeled~ vetveced~ IeeNmesDeeeCeeNefceefle IeeNmesDeeeCeeced~
eJemeHeLeceeveeNefceefleN eJemeHeLeceeveeced~ megcel#ejeCeeNefceefle megceled#ejeCeeced~ MeNleNNefeeCeeNefceefle MeleNefeeCeeced~
DeNefiveN<JeeNeeveeced~ DeNefiveNmJeeNeeveeNefceleefivemJeeNeeveeced~ HeerJeesHeJemeveeveeNefceefleN HeerJeGHeJemeveeveeced~ HeeNe&Nle eesNefCeNle~
efMeNleeNceNle~ GNlmeeNoNle FlegledmeeoNle~ DeeoeefoleeledDeeled~ DeJeeeveeced~ kejled~ SNJeced~ mejmJeleer~ peg<eleeced~
the
ary
HeoeLe&-(neslee) oelee (e#eled) (mejmJeleerced) Jeeeced (ces<eme) GHeefome (nefJe<e) oelegcen&me

(Dee) (DeJeeled) Jesefle HeeHveeself e (Dee) (ceOele) ceOes YeJeeled (ceso) efmveiOeced (GodYe=leced) G=leced (Hegje)
(s<eesYe) Me$egYe (Hegje) (Heew<esee) Heg<emecyeefvOevee (ie=Ye) ienerlegb eesieeee (Iemeled) (vetveced)
efveefeleced (IeemesDeeeCeeced) Yeespeves keceveereeveeced (eJemeHeLeceeveeced) efceefeleeefceefeleeeeveeced (megcel#ejeCeeced)
esevevoJe<e&kejeCeeced (MeleefeeCeeced) yentveeb ceOes efJeoefOeele+Ceeced (Deefive<Jeeeeveeced)
megmebie=nerleeefiveefJeeeveeced (HeerJeesHeJemeveeveeced) mLetueJeOeeefjCeeced (Heee&le) meceerHeeled (eesefCele) keefHeosMeeled
(efMeleecele) leer#CemJeYeeJeeled (Glmeeole) iee$eeslmeeoveeled (Deeoeled) (DeJeeeveeced) ie=nerleeveeced (kejled)
kegee&led (SJeced) Decegvee HekeejsCe (mejmJeleer) efJeog<eer er (peg<eleeced) (nefJe) DeeoeleJeced (nesle) Deeoele
(epe)44
DevJee-ns neslee&Lee nesleee ces<eme efMeleecelees nefJe<ees ceOelees evceso GodYe=leb leled mejmJeleeR
eeJeeled e#eled s<eesYe Hegje ie=Ye Heew<esee Hegje vetveb Iemeod IeemesDeeeCeeb eJemeHeLeceeveeb megcel#ejeCeeb
1228
SkeefJebMeesOeee
1229
as
am
aj.
org
HeerJeesHeJemeveeveeceefive<Jeeeeveeb MeleefeeCeeb Heee&le eesefCele GlmeeoleeseoeoJeeeveeb mekeeMeeod efJeeeb

kejosJecesleled mejmJeleer peg<eleeb leLee lJeb e nefJee&pe44
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee meppevemebiesve ogeved efveJeee&
egkeleenejefJenejeYeeceejesieb HeeHe Oece mesJevles, les ke=leke=lee peeevles44
HeoeLe&-ns (nesle) uesves nejs! pewmes (neslee) osves Jeeuee (Dee) Deepe (ces<eme) GHeosMe kees Heees ngS
ceveg<e kes (efMeleecele) Kejs mJeYeeJe mes (nefJe<e) osves eesie HeoeLe& kes (ceOele) yeere ceW Heefme JeJenej
mes pees (ceso) efekevee HeoeLe& (GodYe=leced) Gej efkeee DeLee&led efvekeeuee Gmekees (mejmJeleerced) Deewj JeeCeer kees
(Dee, DeJeeled) HeeHle neslee leLee (e#eled) melkeej kejlee Deewj (s<eesYe) Me$egDeeW mes (Hegje) Heefnues leLee
(ie=Ye) ienCe kejves eesie (Heew<esee) Heg<emecyeefvOeveer er kes (Hegje) HeLece (vetveced) efveee mes (Iemeled)
KeeJes Jee (IeemesDeeeCeeced) pees Yeespeve kejves ceW megvoj (eJemeHeLeceeveeced) efceues ve efceues ngS Deeefo
(megcel#ejeCeeced) es Deevevo keer Je<ee& kejeves Deewj (HeerJeesHeJemeveeveeced) ceess keHe[s Henjves Jeeues leLee
(Deefive<Jeeeeveeced) DeefiveefJeee kees YeueerYeebefle ienCe efkees ngS Deewj (MeleefeeCeeced) yengleeW kes yeere efJeeveeW
kee DeefYeHeee jKeves nejeW kes (Heee&le) meceerHe Deewj (eesefCele) keefYeeie mes (Glmeeole) Mejerj mes pees leeie
Gmemes Jee (Deeoeled) Debie-Debie mes (DeJeeeveeced) ienCe efkees ngS JeJenejeW keer efJeee kees (kejled) ienCe
kejs (SJeced) Ssmes (mejmJeleer) HeefC[lee er Gme kee (peg<eleeced) mesJeve kejW, Jewmes let Yeer (nefJe) ienCe kejves
eesie JeJenej keer (epe) mebieefle efkeee kej44
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e meppeveeW kes me mes ogeW kee efveJeejCe
kej egkele Deenej-efJenejeW mes DeejesieHeve kees Heekej Oece& kee mesJeve kejles, Jes ke=leke=le nesles nQ44
the
ary
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ epeceeveeflJe&pees osJelee~ HetJe&me YegefjkeHeepeeHeleesef<Ceked vo~

DeeJeeefolegejme YegefjieefYeke=efleMvo~ $e<eYe mJej~
neslee e#eNefovce=<eNYeme nNefJe<eNDeeJeeoNe ceOeNlees cesoNGodYe=leb Hegje s<eesYe Hegje Heew<esee

ie=Yees IemeVetveb IeeNmesDeeeCeeNb eJemeHeLeceevee: megcel#ejeCee: MeleNefeeCeeceefive<JeeNeeveeNb
HeerJeesHeJemeveeveeb Heee&Nle eesefCeNle efMeleeceNleGlmeeoNleeseoeoJeeeveeNb kejosNJeefceves peg<elee:
nNefJenexleNe&pe45
neslee~ eN#eNled~ Fvced~ $eN<eNYeme~ nNefJe<e~ Dee~ DeNJeNeNled~ DeNe~ ceNOeNle~ ceso~ GodYe=leNefcelegledYe=leced~ Hegje~
s<eesYeN FefleN s<eYe~ Hegje~ Heew<esee~ ie=Ye~ Iemeled~ vetveced~ IeeNmesDeeeCeeNefceefle IeeNmesDeeeCeeced~
1230
epegJexoYee<es
aj.
org
eJemeHeLeceeveeNefceefleN eJemeHeLeceeveeced~ megcel#ejeCeeNefceefle megceled#ejeCeeced~ MeNleNNefeeCeeNefceefle MeleNefeeCeeced~

DeNefiveN<JeeNeeveeced~ DeNefiveNmJeeNeeveeNefceleefivemJeeNeeveeced~ HeerJeesHeJemeveeveeNefceefleN HeerJeGHeJemeveeveeced~ HeeNe&Nle eesNefCeNle~
efMeNleeNceNle~ GNlmeeNoNle FlegledmeeoNle~ DeeoeefoleeledDeeled~ DeJeeeveeced~ kejled~ SNJeced~ Fv~ peg<eleeced~ nNefJe~
nesle~ epe45
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) melkegee&led (Fvced) Hejcewee&ced ($e<eYeme) Geceme (nefJe<e)

Deeoelegcen&me (Dee) (DeJeeled) JeeHvegeeled (Dee) (ceOele) ceOes YeJeeled (ceso) efmveiOeced (GodYe=leced)
Glke=leee Heese<f eleced (Hegje) Hegjmleeled (s<eesYe) efJejeseOf eYe (Hegje) (Heew<esee) Heg<emecyeefvOevee
efJeeeee (ie=Ye) ienerlegb eesieeee (Iemeled) Deeeled (vetveced) (IeemesDeeeCeeced) (eJemeHeLeceeveeced) eJememe
efJemleejkeeCeeced (megcel#ejeCeeced) megg HeceeoveeMekeeveeced (MeleefeeCeeced) Meleeveeb eCeeb ogjesokeeveeced
(Deefive<Jeeeeveeced) Deefivevee peejeefivevee megg ie=nerleeVeeveeced (HeerJeesHeJemeveeveeced) mLetue{eeoveeveeced
(Heee&le) Flemleleeseled (eesefCele) eceMe (efMeleecele) leer#CelJesveese
f Vejesieeled (Glmeeole) leeiecee$eeled
(Deeoeled) Heleeled (DeJeeeveeced) Goejeslemeeced (kejled) kegee&led (SJeced) (Fv) Hejcewee&Jeeved jepee
(peg<eleeced) mesJeleeced (nefJe) jesieveeMekeb Jemleg (nesle) (epe)45
DevJee-ns neslee&Lee neslee IeemesDeeeCeeb eJemeHeLeceeveeb megcel#ejeCeeceefive<Jeeeeveeb HeerJeesHeJemeveeveeb
MeleefeeCeeceJeeeveeb Heee&le eeseCf ele efMeleecele GlmeeoleeseoeefJeefjvb e kejefoves peg<eleeb
eLeee<e&Yeme nefJe<ees ceOelees ceso GodYe=leceeJeeled s<eesYe Hegje ie=Ye Heew<esee Hegje vetveb e#eosJeb Iemeled
leLee lJeb epe45
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee efJeog<eeb mebiesve ogeved efveJeee& eseved melke=le
ienerleJeb ie=nerlJeeveeved ieenefelJee meJee&vegVeeefvle, les Hetpee peeevles45
HeoeLe&-ns (nesle) osves nejs! pewmes (neslee) uesves neje Heg<e (IeemesDeeeCeeced) Yeespeve kejves ceW HeeHle
nesves (eJemeHeLeceeveeced) peew Deeefo DeVe Jee efceues ngS HeoeLeeX kees efJemleej kejves Deewj (megcel#ejeCeeced)
YeueerYeebefle Heceeo kee efJeveeMe kejves Jeeues (Deefive<Jeeeveeced) peejeefive DeLee&led Hes ceW Yeerlej jnves Jeeueer Deeie
mes DeVe ienCe efkees ngS (HeerJeesHeJemeveeveeced) ceess-Hees{ s G[eves-Dees{ ves (MeleefeeCeeced) Deewj mewke[eW ogeW
kees ueeves nejs (DeJeeeveeced) Goejefee efJeeveeW kes (Heee&le) Deewj Heeme kes Debie Jee (eesefCele) ece mes Jee
(efMeleecele) leer#Celee kes meeLe efpememes jesie efVe-efYeVe nes ieee nes, Gme Debie Jee (Glmeeole) leeiecee$e Jee
(Deeoeled) Heleske Debie mes (nefJe) jesieefJeveeMe kejves nejer Jemleg Deewj (Fvced) Hejcewee& kees efme (kejled)
kejs Deewj (Fv) Hejce Ssee& Jeeuee jepee Gme kee (peg<eleeced) mesJeve kejs leLee Jen jepee pewmes (Dee) Deepe
($e<eYeme) Gece (nefJe<e) uesves eesie HeoeLe& kes (ceOele) yeere ceW GlHeVe ngDee (ceso) efekevee HeoeLe&
(GodYe=leced) pees efke Gecelee mes Heg efkeee ieee DeLee&led mecneuee ieee nes Gme kees (Dee, DeJeeled) JeeHle nes
1230
SkeefJebMeesOeee
1231
aj.
org
meye Deesj mes HeeHle nes (s<eesYe) JewefjeeW mes (Hegje) HeLece (ie=Ye) ienCe kejves eesie (Heew<esee)
Heg<emecyeefvOeveer efJeee kes mecyevOe mes (Hegje) Heefnues (vetveced) efveee kes meeLe (e#eled) melkeej kejs Jee
(SJeced) Fme Hekeej (Iemeled) Yeespeve kejs Jewmes let (epe) meye JeJenejeW keer mebieefle efkeee kej45
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e efJeeveeW kes mebie mes ogeW kees efveJeejCe
leLee es Gece peveeW kee melkeej kej uesves eesie HeoeLe& kees ueskej Deewj otmejeW kees ienCe keje meye keer GVeefle
kejles nQ, Jes melkeej kejves eesie nesles nQ45
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ HetJe&meeslke=efleMvo~ <e[dpe mJej~ e$e
meefJelegefjlegejme mJejed mebke=efleMvo~ ieevOeej mJej~
am
as
neslee e#eNod JeveNmHeefleceNefYe efn efHeNleceeeN jefYeee jMeNveeeefOele~ e$eNeefeveeNsMeieme nNefJe<e

efHeNee OeeceeefveN e$eN mejmJelee cesN<eme nNefJe<e efHeNee OeeceeefveN e$esvme$e<eNYeme nNefJe<e efHeNee
OeeceeefveN e$eeNives efHeNee OeeceeefveN e$eN meesceme efHeNee OeeceeefveN e$esvme meg $eecCe efHeNee OeeceeefveN e$e
meefJeNleg efHeNee OeeceeefveN e$eN JeCeme efHeNee Oeeceeefve e$eN JeveNmHeles efHeNee HeeLee:efmeN e$e
osNJeeveeceepeNHeevee efHeNee OeeceeefveN e$eeNivesnexleg efHeNee OeeceeefveN le$eNwleeved HeNmleglesJeesHeNmleglesJeeNsHeeJee#eNod
jYeeremeFJe ke=lJeer kejosNJeb osNJees JeveNmHeeflepeg&<elee: nNefJenexleNe&pe46
the
ary
neslee~ eN#eNled~ JeveNmHeefleced~ DeNefYe~ efn~ efHeNleceNesefle efHeNleceee~ jefYeee~ jMeNveee~ DeefOele~ e$e~ DeNefevees~
eieme~ nNefJe<e~ efHeNee~ Oeeceeefve~ e$e~ mejmJelee~ ceNs<eme~ nNefJe<e~ efHeNee~ Oeeceeefve~ e$e~ Fvme~ $eN<eNYeme~
nNefJe<e~ efHeNee~ Oeeceeefve~ e$e~ DeNives~ efHeNee~ Oeeceeefve~ e$e~ meesceme~ efHeNee~ Oeeceeefve~ e$e~ Fvme~ meg$eecCeN Fefle
meg$eecCe~ efHeNee~ Oeeceeefve~ e$e~ meNefJeNleg~ efHeNee~ Oeeceeefve~ e$e~ JeCeme~ efHeNee~ Oeeceeefve~ e$e~ JeveNmHeles~ efHeNee~
HeeLeeefme~ e$e~ osNJeeveeced~ DeeNpeNHeeveeNefceleepeNHeeveeced~ efHeNee~ Oeeceeefve~ e$e~ DeNives~ nesleg~ efHeNee~ Oeeceeefve~ le$e~
SNleeved~ HeNmlegleNsJesefle HeNmlegleFJe~ GNHeNmleglesNJeslegHeNmlegleFJe~ GHeeJee#eNefolegHeNDeJee#eled~ jYeeremeFNJesefleN
jYeeremeFJe~ ke=lJeer~ kejled~ SNJeced~ osJe~ JeveNmHeefle~ peg<eleeced~ nNefJe~ nesle~ epe46
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) (JevemHeefleced) Jeeefokeced (DeefYe) (efn) efkeue (efHeleceee)

(jefYeee) (jMeveee) jefMcevee (DeefOele) oOeeled (e$e) (Deefevees) metee&evcemees (eieme) sokeme
(nefJe<e) oelegcen&me (efHeee) keceveereeefve (Oeeceeefve) pevcemLeeveveeceeefve (e$e) (mejmJelee) veee
mejmJeleerefle veoerveecemeg Heefleced efveIeb01~13 (ces<eme) DeJes (nefJe<e) Deeoelegcen&me (efHeee)
(Oeeceeefve) (e$e) (Fvme) Ssee&egkeleme ($e<eYeme) HeeHlegb eesieme (nefJe<e) oelegb eesieme (efHeee)
1232
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(Oeeceeefve) (e$e) (Deives) HeeJekeme (efHeee) (Oeeceeefve) (e$e) (meesceme) Dees<eefOeieCeme (efHeee)
(Oeeceeefve) (e$e) (Fvme) Ssee&egkeleme (meg$eecCe) megg j#ekeme (efHeee) (Oeeceeefve) (e$e) (meefJeleg)
Hesjkeme (efHeee) (Oeeceeefve) (e$e) (JeCeme) esme (efHeee) (Oeeceeefve) (JevemHeles) Jeeos (efHeee)
(HeeLeebefme) DeVeeefve (e$e) (osJeeveeced) He=efLeJeeoerveeb efoJeeveeced (DeepeHeeveeced) ielee Heeuekeeveeced (efHeee)
(Oeeceeefve) (e$e) (Deives) efJeeee HekeeMeceeveme (nesleg) oeleg (efHeee) (Oeeceeefve) (le$e) (Sleeved)
(HemleglesJe) HekejCesve mebMueeIesJe (GHemleglesJe) meceerHesve mleglesJe (GHeeJee#eled) GHeeJeme=pesled (jYeereme FJe)
DeefleMeesveejyOemesJe (ke=lJeer) ke=lJee (kejled) kegee&led (SJeced) (osJe) efoJeiegCe (JevemHeefle)
jefMceHeeuekeesefive (peg<eleeced) mesJeleeced (nefJe) mebmke=leceVeeefokeced (nesle) (epe)46
DevJee-ns neslee&Lee neslee efHeleceee jefYeee jMeveee e$eeefeveesMeieme nefJe<e efHeee Oeeceeefve
e$e mejmJelee ces<eme nefJe<e efHeee Oeeceeefve e$esvme<e&Yeme nefJe<e efHeee Oeeceeefve e$eeives efHeee Oeeceeefve
e$e meesceme efHeee Oeeceeefve e$e meg$eecCe Fvme efHeee Oeeceeefve e$e meefJeleg efHeee Oeeceeefve e$e JeCeme efHeee
Oeeceeefve e$e JevemHeles efHeee HeeLeebefme e$eepeHeeveeb osJeeveeb efHeee Oeeceeefve e$e neslegjives efHeeeOeeceeefve meefvle
le$ewleeved HemleglesJeesHemleglesJeesHeeJee#eod jYeereme FJe ke=lJeer keeex<etHeeg_peerlewJeb kejeLee JevemHeefleoxJees
nefJepeg&<eleeb efn JevemHeefleceefYee#eoefOele leLee lJeb epe46
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eefo ceveg<ee F&ejsCe me=eveeb HeoeLee&veeb iegCekece&mJeYeeJeeved
efJeefolJewleeved keee&efmees Heeg_peerjBmleefn& mJeseefve megKeeefve ueYesjved46
HeoeLe&-ns (nesle) osvesnejs! pewmes (neslee) uesves neje melHeg<e (efHeleceee) Deefle efHemeer ngF&
(jefYeee) Delevle MeerIelee mes ye{vesJeeueer Jee efpeme kee yengle Hekeej mes HeejcYe neslee nw, Gme Jemleg Deewj
(jMeveee) jefMce kes meeLe (e$e) peneb (Deefevees) mete& Deewj evcee kes mecyevOe mes Heeefuele (eieme) Ieeme
kees soves-Keeves nejs yekeje Deeefo HeMeg Deewj (nefJe<e) osves eesie HeoeLe& mecyevOeer (efHeee) ceveesnj (Oeeceeefve)
GlHeVe nesves-njves keer peien Deewj veece Jee (e$e) peneb (mejmJelee) veoer (ces<eme) ceW{ e Deewj (nefJe<e)
ienCe kejves HeoeLe&-mecyevOeer (efHeee) ceveesnj (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece Jee (e$e) peneb (Fvme)
Ssee&egkele peve kes ($e<eYeme) HeeHle nesves Deewj (nefJe<e) osves eesie HeoeLe& kes (efHeee) Heejs ceve kes njves
Jeeues (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece Jee (e$e) peneb (Deives) Heefme Deewj efyepegueerHe Deefive kes (efHeee)
ceveesnj (Oeeceeefve) pevce mLeeve Deewj veece Jee (e$e) peneb (meesceme) Dees<eefOeeeW kes (efHeee) ceveesnj
(Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece Jee (e$e) peneb (meg$eecCe) YeueerYeebefle j#ee kejves Jeeues (Fvme)
Ssee&egkele Gece Heg<e kes (efHeee) ceveesnj (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece Jee (e$e) peneb (meefJeleg)
meye kees HesjCee osves nejs HeJeve kes (efHeee) ceveesnj (Oeeceeefve) GlHeVe nesves-njves keer peien Deewj veece Jee
(e$e) peneb (JeCeme) es HeoeLe& kes (efHeee) ceveesnj (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece Jee (e$e) peneb
1232
SkeefJebMeesOeee
1233
as
am
aj.
org
(JevemHeles) Je Deeefo Je=#eeW kes (efHeee) Gece (HeeLeebefme) DeVe DeLee&led Gve kes Heerves kes peue Jee (e$e) peneb
(DeepeHeeveeced) ieefle DeLee&led DeHeveer ke#ee ceW Ietceves mes peerJeeW kes Heeueves Jeeues (osJeeveeced) He=efLeJeer Deeefo efoJe
ueeskeeW kee (efHeee) Gece (Oeeceeefve) GlHeVe nesvee Gvekes njves keer peien Deewj veece Jee (e$e) peneb (nesleg)
Gece megKe osves Deewj (Deives) efJeee mes HekeeMeceeve nesves nejs Deefive kes (efHeee) ceveesnj (Oeeceeefve) pevce
mLeeve Deewj veece nQ, (le$e) Jeneb (Sleeved) Fve Gkele HeoeLeeX keer (HemleglesJe) HekejCe mes DeLee&led mecee-mecee
mes eenvee meer kej Deewj (GHemleglesJe) Gvekeer meceerHe HeMebmee meer kejkes (GHeeJee#eled) Gvekees iegCe-kece&mJeYeeJe mes eLeeeesie keeceeW ceW GHeepe&ve kejs DeLee&led Gkele HeoeLeeX kee mebee kejs (jYeereme FJe) yengle Hekeej
mes DeleerJe DeejcYe kes meceeve (ke=lJeer) kejkes keeeeX kes GHeeesie ceW ueeJes (SJeced) Deewj Gme Hekeej (kejled)
Gvekee JeJenej kejs Jee pewmes (JevemHeefle) mete& Deeefo ueeskeeW keer efkejCeeW keer Heeuevee kejves neje Deewj (osJe)
efoJeiegCeegkele Deefive (nefJe) mebmkeej efkees DeLee&led Gecelee mes yeveees ngS HeoeLe& kee (peg<eleeced) mesJeve kejs
Deewj (efn) efveee mes (JevemHeefleced) Je Deeefo Je=#eeW kees (DeefYe, e#eled) meye Deesj mes Hengbes DeLee&led efyepegueer
He mes HeeHle nes Deewj (DeefOele) Gvekee OeejCe kejs, Jewmes let (epe) meye JeJenejeW keer mebieefle efkeee
kej46
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pees ceveg<e F&ej kes GlHeVe efkees ngS
HeoeLeeX kes iegCe, kece& Deewj mJeYeeJeeW kees peeve kej Fve kees keee& keer efmeef kes efueS YeueerYeebefle egkele kejW lees
Jes DeHeves eens ngS megKeeW kees HeeHle nesJeW46
neslesleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ HetJe&me DeeedmeefJelegefjlegejme Yegefjieeke=leer
vomeer~ Heeceew mJejew
the
ary
neslee e#eoNefive efmJeNke=leNceee[NefiveNjefeveeNsMeieme nNefJe<e efHeNee OeeceeNveeeNd mejmJelee

ceNs<eme nNefJe<e efHeNee OeeceeNveeeNef[vme$e<eNYeme nNefJe<e efHeNee OeeceeNveee[Nives efHeN ee OeeceeNveeeNd
meesceme efHeNee OeeceeNveeeNef[vme meg$eecCe efHeNee OeeceeNveeed meefJeNleg efHeNee OeeceeNveeeN[d JeCeme
efHeNee OeeceeNveeeN[d JeveNmHeles efHeNee HeeLeeN:meee[d oNsJeeveeceepeNHeevee efHeNee OeeceeefveN e#eoN ivesnexleg
efHeNee OeeceeefveN e#eNled mJeb ceefnNceeveNceeepeleeNcespeeNF<e ke=Ceesleg meesDeOJeNje peeNleJesoe peg<elee:
nNefJenexleNe&pe47
neslee~ eN#eNled~ DeNefiveced~ efmJeNNke=leNefceefle efmJeNke=leced~ Deeed~ DeNefive~ DeNefevees~ eieme~ nNefJe<e~ efHeNee~
Oeeceeefve~ Deeed~ mejmJelee~ cesN<eme~ nNefJe<e~ efHeNee~ Oeeceeefve~ Deeed~ Fvme~ $eN<eNYeme~ nNefJe<e~ efHeNee~ Oeeceeefve~
1234
epegJexoYee<es
aj.
org
Deeed~ DeNives~ efHeNee~ Oeeceeefve~ Deeed~ meesceme~ efHeNee~ Oeeceeefve~ Deeed~ Fvme~ meg$eecCeN Fefle meg$eecCe~ efHeNee~
Oeeceeefve~ Deeed~ meNefJeNleg efHeNee~ Oeeceeefve~ Deeed~ JeCeme~ efHeNee~ Oeeceeefve~ Deeed~ JeveNmHeles~ efHeNee~ HeeLee:efme~
Deeed~ osNJeeveeced~ DeeNpeNHeeveeNefceleepeNHeeveeced~ efHeNee~ Oeeceeefve~ e#eled~ DeNives~ nesleg~ efHeNee~ Oeeceeefve~ eN#eNled~ mJeced~
ceNefnNceeveced~ Dee~ eNpeNleeNced~ SpeeN FleeNFpee~ F<e~ ke=Ceesleg~ me~ DeNOJeNje~ peeNleJesoeN Fefle peeNleJesoe~ peg<eleeced~
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) mebiesled (Deefiveced) HeeJekeced (efmJeke=leced) efmJesve ke=leb

efmJeke=leced (Deeed) epesled (Deefive) HeeJeke (Deefevees) JeeegefJeeglees (eieme) (nefJe<e) Deeoelegcen&me
(efHeee) (Oeeceeefve) (Deeed) epesled (mejmJelee) JeeCee (ces<eme) (nefJe<e) Deeoelegcen&me (efHeee)
(Oeeceeefve) (Deeed) epesled (Fvme) Hejcewee&egkeleme ($e<eYeme) Glke=iegCekece&mJeYeeJeme je%e (nefJe<e)
ienerlegcen&me (efHeee) (Oeeceeefve) (Deeed) (Deives) efJeegle (efHeee) (Oeeceeefve) (Deeed) (meesceme)
Ssee&me (efHeee) (Oeeceeefve) (Deeed) (Fvme) mesvesMeme (meg$eecCe) megg j#ekeme (efHeee) (Oeeceeefve)
(Deeed) (meefJeleg) (efHeee) (Oeeceeefve) (Deeed) (JeCeme) meJeexlke=me peueme Jee (efHeee) (Oeeceeefve)
(Deeed) (JevemHeles) Jeeos (efHeee) leHe&keeefCe (HeeLeebefme) Heueeoerevf e (Deeed) (osJeeveeced) efJeog<eeced
(DeepeHeeveeced) %eeleJej#ekeeCeeb jmeeveeb Jee (efHeee) (Oeeceeefve) (e#eled) epesled (Deives) HekeeMekeme mete&me
(nesleg) Deeoeleg (efHeee) (Oeeceeefve) (e#eled) (mJeced) mJekeereced (ceefnceeveced) cenJeced (Dee) mecevleeled
(epeleeced) ie=eleg (Spee) mecevleeled egb mevlegb eesiee efeee (F<e) Fe (ke=Ceesleg) kejesleg (me)
(DeOJeje) DeeEnmeveereeved e%eeved (peeleJesoe) HeeHleHe%e (peg<eleeced) mesJeleeced (nefJe) mebievleJeb Jemleg (nesle)
(epe)47
DevJee-ns neslee&Lee neslee efmJeke=leceefiveb e#eod eLeeefivejefeveesMeieme nefJe<e efHeee Oeeceeveeed
mejmJelee ces<eme nefJe<e efHeee Oeeceeveeeef[vme<e&Yeme nefJe<e efHeee Oeeceeveee[ives efHeee Oeeceeveeed
meesceme efHeee Oeeceeveeed meg$eecCe Fvme efHeee Oeeceeveeed meefJeleg efHeee Oeeceeveee[d JeCeme efHeee
Oeeceeveee[d JevemHeles efHeee HeeLeebmeee[epeHeeveeb osJeeveeb efHeee Oeeceeefve e#eled neslegjives efHeee Oeeceeefve e#eled
mJeb ceefnceeveceeepeleeb eLee peeleJesoe e Spee F<e ke=Ceesleg meesOJeje nefJeMe peg<eleeb leLee lJeb epe47
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es mJesmeeOekeeveiveeoerved me=efmLeeved HeoeLee&ved meceefiJe%eee
efHeeeefCe megKeeveeHvegJeefvle, les mJeb ceefnceeveb HeLevles47
HeoeLe&-ns (nesle) osves nejs! pewmes (neslee) uesves neje (efmJeke=leced) YeueerYeebefle eens ngS HeoeLe& mes
Heefme efkees (Deefiveced) Deefive kees (e#eled) HeeHle Deewj (Deeed) Gme keer HeMebmee kejs Jee pewmes (Deefive)
Heefme Deeie (Deefevees) HeJeve efyepegueer (eieme) yekeje Deeefo HeMeg (nefJe<e) Deewj uesves eesie HeoeLe& kes
(efHeee) ceveesnj (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece kees (Deeed) HeeHle nes Jee (mejmJelee) JeeCeer (ces<eme)
1234
SkeefJebMeesOeee
1235
the
ary
as
am
aj.
org
meeReves Jee otmejs kes peerleves keer Fe kejves Jeeues HeeCeer (nefJe<e) Deewj ienCe kejves eesie HeoeLe& kes (efHeee)
Heejs ceveesnj (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece keer (Deeed) HeMebmee kejs Jee (Fvme) Hejcewee&egkele
($e<eYeme) Gece iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe Jeeues jepee Deewj (nefJe<e) ienCe kejves eesie HeoeLe& kes (efHeee)
ceveesnj (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece keer (Deeed) HeMebmee kejs Jee (Deives) efyepegueer He Deefive kes
(efHeee) ceveesnj (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece keer (Deeed) HeMebmee kejs Jee (meesceme) Ssee& kes
(efHeee) ceveesnj (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece keer (Deeed) HeMebmee kejs Jee (meg$eecCe) YeueerYeebefle j#ee
kejves Jeeues (Fvme) mesveeHeefle kes (efHeee) ceveesnj (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece keer (Deeed) HeMebmee
kejs Jee (meefJeleg) mecemle Ssee& kes GlHeVe kejves nejs Gece HeoeLe&%eeve kes (efHeee) ceveesnj (Oeeceeefve) pevce
mLeeve Deewj veece keer (Deeed) HeMebmee kejs Jee (JeCeme) meye mes Gece peve Deewj peue kes (efHeee) ceveesnj
(Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece keer (Deeed) HeMebmee kejs Jee (JevemHeles) Je Deeefo Je=#eeW kes (efHeee)
le=efHle kejeves eeues (HeeLeebefme) HeueeW kees (Deeed) HeeHle nes Jee (DeepeHeeveeced) peeveves eesie HeoeLe& keer j#ee
kejves Deewj jme Heerves Jeeues (osJeeveeced) efJeeveeW kes (efHeee) Heejs ceveesnj (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece kee
(e#eled) efceueevee Je mejenvee kejs Jee (nesleg) peueeefoke ienCe kejves Deewj (Deives) HekeeMe kejves Jeeues mete&
kes (efHeee) ceveesnj (Oeeceeefve) pevce, mLeeve Deewj veece keer (e#eled) HeMebmee kejs (mJeced) DeHeves (ceefnceeveced)
ye[HHeve kee (Dee, epeleeced) ienCe kejs Jee pewmes (peeleJesoe) Gece yegef kees (Spee) Des Hekeej mebie
eesie Gece efeeeDeeW Deewj (F<e) eenveeDeeW kees (ke=Ceesleg) kejs (me) Jen (DeOJeje) ve es[
ves ve efJeveeMe
kejves eesie e%eeW kee Deewj (nefJe) mebie kejves eesie HeoeLe& kee (peg<eleeced) mesJeve kejs, Jewmes let (epe) meye
JeJenejeW keer mebieefle efkeee kej47
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e DeHeves eens ngS kees efme kejves Jeeues
Deefive Deeefo mebmeejmLe HeoeLeeX kees Des Hekeej peevekej Heejs ceve mes eens ngS megKeeW kees HeeHle nesles nQ , Jes
DeHeves ye[HHeve kee efJemleej kejles nQ47
osJeb yeefn&efjleme mJemlee$ese $eef<e~ mejmJeleeoees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe efJeebme keLeb JeexjefVeleen
Deye efJeeved kewmes DeHevee Jeee&Je JeeX, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeb yeNefn& mejmJeleer megoNsJeefcevsDeNefevee~

lespeeNs ve e#egj#eesyeN&efn&<ee oOegefjefvNeb JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe48
osNJeced~ yeNefn&~ mejmJeleer~ megosNJeefceefle megoNsJeced~ Fvs~ DeNefevee~ lespe~ ve~ e#eg~ DeN#ees~ yeNefn&<ee~ oNOeg~
FNefvNeced~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~ epe48
1236
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(osJeced) efoJeced (yeefn&) Devleefj#eced (mejmJeleer) HeMemleefJe%eeveegkelee er (megosJeced) MeesYeveb

efJeebmeced (Fvs) Hejceweex (Deefevee) DeOeeHekeesHeosMekeew (lespe) (ve) FJe (e#eg) ves$eced (De#ees)
De#Cees (yeefn&<ee) Devleefj#esCe (oOeg) (Fefveced) Oeveced (JemegJeves) OeveHeeHeCeee (JemegOeseme) JemegOeseb
eefmcebmleme (Jevleg) HeeHvegJevleg (epe) epeles48
DevJee-ns efJeved! eLee mejmJeleervs osJeb megoJs eb yeefn&jefevee e#egmlespees ve epe eLee e efJeebmees
JemegOeseme JemegJeves#eesye&efn&<esevf eb oOegJe&vleg e leLewleled lJeb Oesefn HeeHvegefn e48
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ ns ceveg<ee! eLee efJeog<eer yeeeeefjCeer kegceejer mJeeLe eb
HeeEle HeeHeevevoefle leLee efJeeeme=efHeoeLe&yeesOeb HeeHe YeJeefjHeeveefvoleJeced48
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (mejmJeleer) HeMebefmele efJe%eeveegkele er (Fvs) Hejcewee& kes efveefcee (osJeced)
efoJe (megosJeced) megvoj efJeeved Heefle keer (yeefn&) Devleefj#e (Deefevee) He{eves Deewj GHeosMe kejves Jeeues leLee
(e#eg) DeebKe kes (lespe) lespe kes (ve) meceeve (epe) HeMebmee Jee mebieefle kejleer nw Deewj pewmes efJeeved peve
(JemegOeseme) efpeme ceW Oeve OeejCe kejves eesie nes, Gme JeJenej mecyevOeer (JemegJeves) Oeve keer HeeefHle kejeves kes
efueS (De#ees) DeebKeeW kes (yeefn&<ee) Devleefj#e DeJekeeMe mes DeLee&led ef mes osKe kes (Fefveced) Gkele Oeve kees
(oOeg) OeejCe kejles Deewj (Jevleg) HeeHle nesles nQ, Jewmes Fmekees let OeejCe kej48
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ ns ceveg<ees! pewmes efJeog<eer yeeeeefjCeer
kegceejer kevee DeHeves efueS ceveesnj Heefle kees Heekej Deevevo kejleer nw, Jewmes efJeee Deewj mebmeej kes HeoeLe& kee
yeesOe Heekej legce ueesieeW kees Yeer Deeveefvole nesvee eeefnS48
osJeere&j Fleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ yeeeegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
the
ary
HegveefJe&ogHeosMe keerMees YeJeleerleen
efHej efJeeveeW kee GHeosMe kewmee neslee nw, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeere&jesDeNefevee efYeN<epesvsN mejmJeleer~

HeeNCeb ve JeerNe veNefme ejes oOegefjefvNeb JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe49
osNJeer~ ej~ DeNefevee~ efYeN<epee~ Fvs~ mejmJeleer~ HeeNCeced~ ve~ JeerNe&ced~ veNefme~ ej~ oNOeg~ FNefvNeced~ JeNmegJeve
Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~ epe49
HeoeLe&-(osJeer) osoerHeceevee (ej) HeJesMeefveie&ceeLee&efve ejeefCe (Deefevee) Jeeegmeteez (efYe<epee)

Jeweew (Fvs) Sseex (mejmJeleer) efJe%eeveJeleer er (HeeCeced) peerJevenslegced (ve) FJe (Jeere&ced) (veefme)
veeefmekeeeeced (ej) (oOeg) (Fefveced) Oeveced (JemegJeves) OevemesJeveee (JemegOeseme) OevekeesMeme (Jevleg)
(epe)49
1236
SkeefJebMeesOeee
1237
am
aj.
org
DevJee-ns efJeved! eLeeefevee mejmJeleer efYe<epesvs osJeere&j HeeHvegJelees veefme HeeCeb ve Jeere ejMe
oOegJe&megJeves JemegOesemefveb efJeebmees Jevleg leLee lJeb epe49
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee metee&evHekeeMees ejsYees ie=nb HeefJeMeevle
HekeeMeles leLee efJeogHeosMe ees$eeved HeefJeMe mJeevles HekeeMeles~ SJeb es efJeeee Heelevles les eercevlees
peeevles49
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (Deefevee) HeJeve Deewj mete& Jee (mejmJeleer) efJeMes<e %eeve Jeeueer er Deewj
(efYe<epee) Jewe (Fvs) Ssee& kes efveefcee (osJeer) DeleerJe oerHeles DeLee&led ecekeeles ngS (ej) Hewves Deewj
efvekeueves kes DeLe& yeves ngS ejeW kees HeeHle nesles ngS HeeefCeeeW keer (veefme) veeefmekee ceW (HeeCeced) pees eeme Deeleer
Gme kes (ve) meceeve (Jeere&ced) yeue Deewj (ej) ejeW DeLee&led Mejerj kes Heefme veJe efeW kees (oOeg) OeejCe
kejW (JemegJeves) Jee Oeve kee mesJeve kejves kes efueS (JemegOeseme) OevekeesMe kes (Fefveced) Oeve kees efJeeved peve
(Jevleg) HeeHle neW, Jewmes let (epe) meye JeJenejeW keer mebieefle efkeee kej49
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes mete& Deewj evcee kee HekeeMe
ejeW mes Iej kees Hew Iej kes Yeerlej HekeeMe kejlee nw, Jewmes efJeeveeW kee GHeosMe keeveeW ceW HeefJe neskej Yeerlej
ceve ceW HekeeMe kejlee nw, Ssmes pees efJeee kes meeLe Dee elve kejles nQ, Jes OeveJeeved nesles nQ49
as
osJeer G<eemeeefJeleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ee keLeb JeexjefVeleen
efHej ceveg<e kewmes JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
osNJeerGN<eemeeJeNefevee meg$eecesvsN mejmJeleer~

yeueNb ve JeeeceeNmeGN<eeYee oOegefjefvNeb JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe50
osNJeerFefle osNJeer~ GN<eemeew~ G<emeeNefJeleg<emeew~ DeNefevee~ meg$eecesefle meg$eecee~ Fvs~ mejmJeleer~ yeueced~ ve~ Jeeeced~
DeeNmes~ GN<eeYeeced~ oNOeg~ FNefvNeced~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~ epe50
HeoeLe&-(osJeer) osoerHeceeves (G<eemeew) meeebHeele meefvOeJesues De$eeves<eeceHeerlegHeOeeoerIe& (Deefevee)

metee&evcemeew (meg$eecee) megg j#ekeew (Fvs) Hejceweex (mejmJeleer) efJe%eeveefveefceee er (yeueced) (ve) FJe
(Jeeeced) (Deemes) cegKes (G<eeYeeced) GYeeJesueeYeeced~ De$e evomees JeCe&ueesHees Jesefle meueesHe (oOeg) oOeg
(Fefveced) Oeveced (JemegJeves) OevemeseJf eves (JemegOeseme) OeveeOeejme (Jevleg) (epe)50
DevJee-ns efJeved! eLee osJeer G<eemeew meg$eecee mejmJeleefevee JemegJeves JemegOesemesvs yeueb veemes
Jeeeceg<eeYeefceefveb e oOeg meJee&ved Jevleg e leLee lJeb epe50
1238
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es Heg<eeefLe&vees ceveg<ee mete&evmevOeeJeefVeecesve Heelevles,

meefvOeJesueeeeb Meeveeuemeeefokeb efJeneesejme Oeeveb kegJe&efvle les Heg<keueeb efeeb HeeHvegJeefvle50
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (osJeer) efvejvlej HekeeMe kees HeeHle (G<eemeew) meeebkeeue Deewj Heelekeeue keer
meefvOeJesuee Jee (meg$eecee) YeueerYeebefle j#ee kejves Jeeues (mejmJeleer) efJeMes<e %eeve keer nsleg er (Deefevee) mete&
Deewj evcee (JemegJeves) Oeve keer mesJee kejves Jeeues kes efueS (JemegOeseme) efpeme ceW Oeve Oeje peee Gme
JeJenejmecyevOeer (Fvs) Gece Ssee& ceW (ve) pewmes (yeueced) yeue kees Jewmes (Deemes) cegKe ceW (Jeeeced) JeeCeer
kees Jee (G<eeYeeced) meeebkeeue Deewj Heelekeeue keer Jesuee mes (Fefveced) Oeve kees (oOeg) OeejCe kejW Deewj meye
kees (Jevleg) HeeHle neW, Jewmes let (epe) meye JeJenejeW keer mebieefle efkeee kej50
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees Heg<eeLeea ceveg<e mete&-evcee meebekeeue Deewj
Heelekeeue keer Jesuee kes meceeve efveece kes meeLe Gece Gece elve kejles nQ leLee meeebkeeue Deewj Heelekeeue keer
Jesuee ceW meesves Deewj Deeueme Deeefo kees es[ F&ej kee Oeeve kejles nQ, Jes yengle Oeve kees Heeles nQ50
osJeer peesêr Fleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ee keerMee YeJevleerleen
efHej ceveg<e kewmes nesles nQ, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
as
osNJeer peesêr mejmJeleNefevesvceJeOe&eved~

ees$e ve keCe&eeNse&MeeNs peesêrYeeb oOegefjefvNeb JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe51
osNJeerFefle osNJeer~ peesêrFefleN~ peesêr~ mejmJeleer~ DeNefevee~ Fvced~ DeNJeNOe&NeNved~ ees$eced~ ve~ keCe&ees~ eMe~
peesêrYeeced~ oNOeg~ FNefveced~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~ epe51
the
ary
HeoeLe&-(osJeer) HekeeMeoe$eer (peesêr) mesJeveeree (mejmJeleer) efJe%eeveefveefceee (Deefevee) JeeegefJeegleew

(Fvced) mete&ced (DeJeOe&eved) JeOe&eefvle (ees$eced) esve e=Ceeself e leled (ve) FJe (keCe&ees) ees$eees (eMe)
keere|leced (peesêrYeeced) meseJf ekeeYeeb JesueeYeeced (oOeg) oOeefle (Fefveced) Oeveced (JemegJeves) OevemeseJf eves
(JemegOeseme) OevekeesMeme (Jevleg) (epe)51
DevJee-ns efJeved! eLee osJeer peesêr mejmJeleefevesvceJeOe&eved ceveg<ee Jee peesêrYeeb keCe&eese&Me
ees$eb ve oOegJe&megOeseme JemegJeve Fefveb Jevleg leLee lJeb epe51
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ es mete&keejCeeefve efJeoefvle les eMeefmJevees YetlJee eercevlees
YeJeefvle11
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (osJeer) HekeeMe osves Jeeueer (peesêr) mesJeves eesie (mejmJeleer) efJeMes<e %eeve keer
efveefcee meeebkeeue Deewj Heelekeeue keer Jesuee leLee (Deefevee) HeJeve Deewj efyepegueerHe Deefive (Fvced) mete& kees
1238
SkeefJebMeesOeee
1239
aj.
org
(DeJeOe&eved) ye{eles DeLee&led GVeefle osles nQ Jee ceveg<e (peesêrYeeced) mebmeej kees mesJeve kejleer ngF& Gkele
Heelekeeue Deewj meeebkeeue keer JesueeDeeW mes (keCe&ees) keeveeW ceW (eMe) keere|le kees (ees$eced) efpeme mes Jeeve
kees megvelee nw, Gme keeve kes ner (ve) meceeve (oOeg) OeejCe kejles nQ Jee (JemegOeseme) efpeme ceW Oeve Oeje peee
Gme keesMemecyevOeer (JemegJeves) Oeve kees mesJeve kejves Jeeues (Fefveced) Oeve kees (Jevleg) efJeMes<elee mes HeeHle nesles
nQ, Jewmes let (epe) meye JeJenejeW keer mebieefle efkeee kej51
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pees mete& kes keejCeeW kees peeveles nQ, Jes
eMemJeer neskej OeveJeeved, keeefvleceeved MeesYeeeceeve nesles nQ51
osJeer Fleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ew keLeb Jee|eleJeefceleen
am
efHej ceveg<eeW kees kewmes DeHevee Jeee&Je Jee&vee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
oNsJeerTNpee&ngleeNr ogIes megogIesvsN mejmJeleNefevee efYeN<epeeJele~

Megeb ve peesefleN mleveeeNsjengleer OeeFefvNeb JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe52
as
oNsJeer Fefle osNJeer~ TNppee&ngleeNr Fletpee&Deengleer~ ogIeNs FefleN ogIes~ megogIesefle megogIee~ Fvs~ mejmJeleer~ DeNefevee~
efYeN<epee~ DeNJeNleN~ Megeced~ ve~ peesefle~ mleveees~ DeengleerN Fleengleer~ OeNeN~ FNefvNeced~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~
JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~ epe52
the
ary
HeoeLe&-(osJeer) keceveeres (Tpee&ngleer) DeVemeengleer (ogIes) HeHetjkes Heele meeebJesues (megogIee) HeHetjkeew
(Fvs) Hejceweex (mejmJeleer) efJeMes<e%eeveJeleer (Deefevee) DeOeeHekeesHeosMekeew (efYe<epee) meweew (DeJele)
j#ele (Megeced) Megb peueced (ve) FJe (peesefle) HekeeMeced (mleveees) (Deengleer) DeeoeleJes (Oee) Oejle
(Fefveced) Oeveced (JemegJeves) OevemeseJf eves (JemegOeseme) OeveeOeejme mebmeejme ceOes (Jevleg) (epe)52
DevJee-ns efJeebmees! eteb eLee osJeer ogIes Fv Tpee&ngleer mejmJeleer megogIee efYe<epeeefevee e Megeb ve
peeself ejJelemleee mleveeesjengleer Oee JemegOeseme JemegJeve Fefveb Oee esvewleeefve meJex Jevleg~ ns iegCeieeef nved! leLee
lJeb epe52
YeeJeeLe&-De$eeesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee mewee mJeeefve Hejs<eeb e MejerjeefCe j#eefelJee
Je&eefvle leLee meJezOe&veb j#eefelJee JeOe&veereb esveeefmceved mebmeejslegueb megKeb Yeteeled52
HeoeLe&-ns efJeevees! legce ueesie pewmes (osJeer) ceveesnj (ogIes) Gecelee HetjCe kejves Jeeueer Heele meeeb
Jesuee Jee (Fvs) Hejce Ssee& kes efveefceece (Tppee&ngleer) DeVe keer Deengefle (mejmJeleer) efJeMes<e %eeve kejeves nejer
er Jee (megogIee) megKe HetjCe kejves nejs (efYe<epee) Des Jewe (Deefevee) Jee He{eves Deewj GHeosMe kejves nejs
efJeeved (Megeced) Meg peue kes (ve) meceeve (peesefle) HekeeMe keer (DeJele) j#ee kejles nQ, Jewmes (mleveees)
1240
epegJexoYee<es
aj.
org
Mejerj ceW mleveeW keer pees (Deengleer) ienCe kejves eesie efeee nw, Gvekees (Oee) OeejCe kejes Deewj (JemegOeseme)
efpeme ceW Oeve Oeje ngDee Gme mebmeej kes yeere (JemegJeves) Oeve kes mesJeve kejves Jeeues kes efueS (Fefveced) Oeve kees
OeejCe kejes, efpememes Gve Gkele HeoeLeeX kees meeOeejCe meye ceveg<e (Jevleg) HeeHle neW~ ns iegCeeW kes ienCe kejves
nejs peve! Jewmes let meye JeJenejeW keer (epe) mebieefle efkeee kej52
YeeJeeLe&- Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes Des Jewe DeHeves Deewj otmejeW kes
MejerjeW keer j#ee kejkes Je=ef kejles kejeles nQ, Jewmes meye kees eeefnS efke Oeve keer j#ee kejkes Gme keer Je=ef kejW,
efpememes Fme mebmeej ceW Delegue megKe nes52
osJee osJeeveeefceleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo
mJej
am
Hegvece&veg<ew keLeb Jee|eleJeefceleen
efHej ceveg<ees kees kewmes Jee&vee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
osNJee osNJeevee efYeN<epeeN nesleejeNefJevceNefevee~ JeN<eNdkeeNjw mejmJeleeNr eflJeeE<e ve oes ceNefle

nesle=Yeeb oOegefjefvNeb JeNmegJeves JemegOeseme Jevleg epe53
as
osNJee~ osNJeeveeced~ efYeN<epee~ nesleejew~ Fvced~ DeNefevee~ JeN<eNdkeeNjwefjefle Je<edkeeNjw~ mejmJeleer~ eflJeef<eced~ ve~
oes~ ceNefleced~ nesle=YeeNefceefleN nesle=Yeeced~ oNOeg~ FNefvNeced~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~
epe53
the
ary
HeoeLe&-(osJee) JeweefJeeee HekeeMeceeveew (osJeeveeced) megKeoele+Ceeb efJeog<eeb (efYe<epee) efeefkelmekeew

(nesleejew) megKeme oeleejew (Fvced) Hejcewee&ced (Deefevee) efJeeeJeeefHeveew (Je<edkeejw) esw kece&efYe
(mejmJeleer) HeMemleefJeeemegefMe#eeegkelee Jee*dceleer (eflJeef<eced) HekeeMeced (ve) FJe (oes) DevlekejCes (ceefleced)
(nesle=Yeeced) oele=Yeeced (oOeg) (Fefveced) Megb ceve (JemegJeves) OevemebefJeYeepekeee (JemegOeseme) keesMeme
(Jevleg) (epe)53
DevJee-ns efJeebmees! YeJevlees eLee osJeeveeb nesleejew osJee efYe<epeeefevee Je<edkeejwefjvb oOeeleeb
mejmJeleer eflJeeE<e ve oes ceeEle oOeeled leLee nesle=Yeeb menwlee JemegOeseme JemegJeve Fefveb oOegJe&vleg e~ ns
ceveg<e! leLee lJeceefHe epe53
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee efJelmeg efJeebmeew meweew meefleeee meJee&vejesieerke=le
eercele mecHeeoelees eLee Jee efJeog<eeb JeeefiJeeeefLe&veeb mJeevles He%eecegVeeefle leLeevewefJe&eeOeves mebeeveeres53
HeoeLe&-ns efJeevees! DeeHe ueesie pewmes (osJeeveeced) megKe osves nejs efJeeveeW kes yeere (nesleejew) Mejerj kes
megKe osves Jeeues (osJee) JeweefJeee mes HekeeMeceeve (efYe<epee) Jewepeve (Deefevee) efJeee ceW jceles ngS
1240
SkeefJebMeesOeee
1241
aj.
org
(Je<edkeejw) es keeceeW mes (Fvced) Hejcewee& kees OeejCe kejW (mejmJeleer) HeMebefmele efJeee Deewj Deer
efMe#eeegkele JeeCeer Jeeueer er (eflJeef<eced) HekeeMe kes (ve) meceeve (oes) DevlekejCe ceW (ceefleced) yegef kees
OeejCe kejs, Jewmes (nesle=Yeeced) osves JeeueeW kes meeLe Gkele mewe Deewj JeeCeeregkele er kees Jee (JemegOeseme)
keesMe kes (JemegJeves) Oeve kees yeebves Jeeues kes efueS (Fefveced) Meg ceve kees (oOeg) OeejCe kejW Deewj (Jevleg)
HeeHle neW~ ns peve! Jewmes let Yeer (epe) meye JeJenejeW keer mebieefle efkeee kej53
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes efJeeveeW ceW efJeeved, Des Jewe
es efeee mes meye kees veerjesie kej keeefvleceeved OeveJeeved kejles nQ Jee pewmes efJeeveeW keer JeeCeer efJeeeefLe&eeW kes ceve
ceW Gece %eeve keer GVeefle kejleer nw, Jewmes meeOeejCe ceveg<eeW kees efJeee Deewj Oeve Fkes kejves eeefnS53
osJeerefjleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
Hegvepe&veveerpevekee mJemevleeveeved keerMeeved kegeg&efjleen
efHej ceelee efHelee DeHeves mevleeveeW kees kewmes kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeerefmleNeefmleNees osNJeerjefeves[eN mejmJeleer~

Met<eNb ve ceOeNs veeYeeNefcevee oOegefjefvNeb JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe54
as
oNsJeer~ efleNe~ efleNe~ osNJeer~ DeeNfevee~ F[e~ mejmJeleer~ Met<eced~ ve~ ceOes~ veeYeeced~ Fvee~ oNOeg~ FNefvNeced~
JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~ epe54
the
ary
HeoeLe&-(osJeer) osoerHeceevee (eflee) ef$elJemebKeekee (eflee) (osJeer) efJeeee HekeeefMelee

(Deefevee) DeOeeHekeesHeosMekeew (F[e) mleeefJekee (mejmJeleer) HeMemleefJeeeegkelee (Met<eced) yeueb megKeb Jee (ve)
FJe (ceOes) (veeYeeced) legvos (Fvee) peerJeee (oOeg) oOeg (Fefveced) DevlekejCeced (JemegJeves)
Oevesgkeee (JemegOeseme) Oeseeefve Jemetefve eefmcebmleme peiele (Jevleg) (epe)54
DevJee-ns efJeeeefLe&ved! eLee efleees osJeerJe&megOeseme ceOes JemegJeve Fvee efleees osJeero&Oege&eeefeves[e
mejmJeleer e veeYeeb Met<eVesefveb oOege&Lewle Sleeefve Jevleg leLee lJeb epe54
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eLee peveveOeeefHekeesHeosêr e efleees efJeog<e
kegceejerefJe&og<eer ke=lJee megKeeefvle, leLee pevekeeOeeHekeesHeosej kegceejeved efJeeeefLe&vees efJeHeefele ke=lJee megmeYeeved
kege&g54
HeoeLe&-ns efJeeeLeea! pewmes (eflee) ceelee, He{eves Deewj GHeosMe kejves Jeeueer es leerve (osJeer) efvejvlej
efJeee mes oerHeleer ngF& er (JemegOeseme) efpemeceW Oeve Oejves eesie nw, Gme mebmeej kes (ceOes) yeere (JemegJeves)
Gece Oeve eenves Jeeues (Fvee) peerJe kes efuees (eflee) Gece, ceOece, efveke= leerve (osJeer) efJeee mes
HekeeMe kees HeeHle ngF& keveeDeeW kees (oOeg) OeejCe kejW Jee (Deefevee) He{eves Deewj GHeosMe kejves nejs ceveg<e
1242
epegJexoYee<es
aj.
org
(F[e) mlegefle kejves nejer er Deewj (mejmJeleer) HeMebefmele efJe%eeveegkele er (veeYeeced) leeWoer ceW (Met<eced) yeue
Jee megKe kes (ve) meceeve (Fefveced) ceve kees OeejCe kejW Jee pewmes es meye Gkele HeoeLeeX kees (Jevleg) HeeHle neW,
Jewmes let (epe) meye JeJenejeW keer mebieefle efkeee kej54
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pewmes ceelee, He{eves Deewj GHeosMe kejves
nejer es leerve HeefC[lee er kegceeefjeeW kees HeefC[lee kej Gvekees megKeer kejleer nQ, Jewmes efHelee, He{eves Deewj GHeosMe
kejves Jeeues efJeeved kegceej efJeeeefLe&eeW kees efJeeved kej GvnW Des meYe kejW54
osJe Fv Fleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ mJejed MekeJejer vo~ OewJele mJej
am
osNJeFvNes vejeNMemeefeJeNLe mejmJeleeNefeYeeceereleNs jLe~

jsleeNs ve NHeceNce=le peNefve$eNefceveeN lJeNe oOeefoefvNeeefCe JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe55
osNJe~ Fv~ vejeNMeme~ ef$eNJeNNLe Fefle ef$eJeNLe~ mejmJelee~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ F&NeNleNs~ jLe~ jsle~
ve~ NHeced~ DeNce=leced~ peNefve$eced~ Fvee~ lJee~ oOeled~ FNefvNeeefCe~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~
JeNvleg~ epe55
the
ary
as
HeoeLe&-(osJe) efJeeved (Fv) Hejcewee&Jeeved (vejeMebme) es vejeveeMebmeefvle leeved (ef$eJeLe) ef$e<eg

YetceOeesvleefj#es<eg JeLeeefve ie=neefCe eme me (mejmJelee) megefMeef#eleee Jeeee (DeefeYeeced) DeefiveJeeegYeeced
(F&eles) ieceles (jLe) eeveced (jsle) Jeere&ced (ve) FJe (Heced) Deeke=efleced (Dece=leced) peueced (peefve$eced)
pevekeced (Fvee) peerJeee (lJee) ogKeefJesoke (oOeled) oOeeled (FefveeefCe) ees$eeoerefve (JemegJeves)
OevemeseJf eves (JemegOeseme) mebmeejme (Jevleg) (epe)55
DevJee-ns efJeved! eLee ef$eJeLe Fves osJe mejmJelee vejeMebmeesefeYeeb jLe F&ele FJe mevceeiex
ieceeefle, eLee Jee peefve$ecece=leb jslees ve Heb JemegOeseme JemegJeve Fveesevf eeefCe lJee oOeeLewle Sleeefve Jevleg
leLee lJeb epe55
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ ns ceveg<ee! eefo eteb OecexCe JeJenejsCe efeeb
mebefevegeeled, leefn& peueeefiveYeeb eeefuelees jLe FJe mee meJee&efCe megKeeefve HeeHvegeeled55
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (ef$eJeLe) leerve DeLee&led Yetefce, Yetefce kes veeres Deewj Devleefj#e ceW efpeme kes Iej
nQ, Jen (Fv) Hejcewee&Jeeved (osJe) efJeeved (mejmJelee) Deer efMe#ee keer ngF& JeeCeer mes (vejeMebme) pees
ceveg<eeW kees YeueerYeebefle efMe#ee osles nQ, Gvekees (DeefeYeeced) Deeie Deewj HeJeve mes pewmes (jLe) jceCeere jLe
(F&eles) Hengbeeee peelee, Jewmes Des ceeie& ceW Hengbeelee nw Jee pewmes (lJee) ogKe kee efJeveeMe kejves neje
1242
SkeefJebMeesOeee
1243
aj.
org
(peefve$eced) Gece megKe GlHeVe kejves nejs (Dece=leced) peue Deewj (jsle) Jeere& kes (ve) meceeve (Heced) He kees
leLee (JemegOeseme) mebmeej kes yeere (JemegJeves) Oeve keer mesJee kejves Jeeues (Fvee) peerJe kes efueS (FefveeefCe)
keeve, DeebKe Deeefo FefveeW kees (oOeled) OeejCe kejs Jee pewmes Gkele HeoeLeeX kees es meye (Jevleg) HeeHle neW, Jewmes
let (epe) meye JeJenejeW keer mebieefle efkeee kej55
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ ns ceveg<ees! eefo legce ueesie
Oece&mecyevOeer JeJenej mes Oeve kees Fe kejes lees peue Deewj Deeie mes eueees ngS jLe kes meceeve MeerIe meye
megKeeW kees HeeHle nesDees55
osJees osJewefjleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ efvee=oleefMvo~ ieevOeej mJej
am
efHej ceveg<e kewmes JeeX, en efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
osNJees osNJewJe&veNmHeefleNefn&jCeHeCeexDeNefeYeeN: mejmJelee megefHeHHeNueFvee HeeleNs ceOeg~ DeespeesN

ve petefle$e&<eNYees ve YeeceNb JeveNmHeefleveeNx oOeefoefvNeeefCe JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe56
as
oNsJe~ oNsJew~ JeveNmHeefle~ efnjCeJeCeN& FefleN efnjCeJeCe&~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ mejmJelee~ megefHeNHHeNue Fefle
megefHeHHeNue~ Fvee~ HeNeNleNs~ ceOeg~ Deespe~ ve~ petefle~ $eN<eNYe~ ve~ Yeececed~ JeveNmHeefle~ veN~ oOeled~ FNefvNeeefCe~ JeNmegJeveN
Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~ epe56
the
ary
HeoeLe&-(osJe) eesleceeve (osJew) HekeeMekew (JevemHeefle) jefMceHeeueke (efnjCeJeCe&)

lespemJeHe (DeefeYeeced) peueeefiveYeeced (mejmJelee) ieeflecelee veerlee (megefHeHHeue) MeesYeveeefve efHeHHeueeefve
Heueeefve eme me (Fvee) peerJeee (Heeles) (ceOeg) ceOegjb Heueced (Deespe) peueced (ve) FJe (petefle) Jesie
($e<eYe) yeefue (ve) FJe (Yeececed) eesOeced (JevemHeefle) Jeeefo (ve) DemceYeced (oOeled) oOeeefle
(FefveeefCe) Oeveeefve (JemegJeves) Oevesgkeee (JemegOeseme) meJe&HeoeLee&Oeejme mebmeejme (Jevleg)
(epe)56
DevJee-ns efJeved! eLeeefeYeeb osJew men osJees efnjCeJeCeex JevemHeefle mejmJelee megefHeHHeuee Fvee
ceefOJeJe Heeles peteflejespees ve Yeecece=<eYees ve JevemHeefleJe&megOeseme vees JemegJeve FefveeefCe oOeeLewleevesleeefve Jevleg
leLee lJeb epe56
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ ns ceveg<ee! YeJevlees eLee meteex Je=ee veoer mJepeuesve e
Je=#eeved mebj#e ceOegjeefCe Heueeefve peveeefle leLee meJee&Le meJe Jemleg peveevleg eLee e Oeeefce&kees jepee ogee
egOeefle leLee ogeved HeleHeereEle ke=lJee ess<eg Hecs e Oejvleg56
1244
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (DeefeYeeced) peue Deewj efyepegueer He Deeie mes (osJew) HekeeMe kejvesJeeues
iegCeeW kes meeLe (osJe) HekeeMeceeve (efnjCeJeCe&) lespemJeHe (JevemHeefle) efkejCeeW keer j#ee kejves Jeeuee
mete&ueeske Jee (mejmJelee) ye{leer ngF& veerelf e kes meeLe (megefHeHHeue) megvoj HeueeW Jeeuee HeerHeue Deeefo Je=#e
(Fvee) HeeCeer kes efueS (ceOeg) ceere Heue pewmes (Heeles) Hekes Jewmes Hekelee Deewj efme neslee Jee (petefle) Jesie
(Deespe) peue kees (ve) pewmes (Yeececed) leLee eesOe kees ($e<eYe) yeueJeeved HeeCeer kes (ve) meceeve (JevemHeefle)
Je Je=#e Deeefo (JemegOeseme) meye kes DeeOeej mebmeej kes yeere (ve) nce ueesieeW kes efueS (JemegJeves) Jee Oeve
eenves Jeeues kes efueS (FefveeefCe) OeveeW kees (oOeled) OeejCe kej jne nw, pewmes Fve meye Gkele HeoeLeeX kees es
meye (Jevleg) JeeHle neW, Jewmes let meye JeJenejeW keer (epe) mebieefle efkeee kej56
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ ns ceveg<ees! legce pewmes mete& Je<ee& mes Deewj
veoer DeHeves peue mes Je=#eeW keer YeueerYeebefle j#ee kej meye Deesj mes ceers -ceers HeueeW kees GlHeVe kejeleer nw, Jewmes
meye kes DeLe& meye Jemleg GlHeVe kejes Deewj pewmes Oeeefce&ke jepee og Hej eesOe kejlee, Jewmes ogeW kes Heefle DeHeerefle
kej Des Gece peveeW ceW Hecs e kees OeejCe kejes56
osJeb yeefn&efjleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ DeefleMekeJejer vo~ Heece mJej
as
osNJeb yeNefn&Jee&efjleerveeceOJeNjs mleNerCe&ceNefeYeeNcetCe&ceoeN mejmJelee meeNsveefcev leNs meo~

F&NMeeew ceNveg jepeeveb yeNefn&<ee oOegefjefvNeb JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe57
the
ary
osNJeced~ yeNefn&~ Jeeefjleerveeced~ DeNOJeNjs~ mleeNrCe&ced~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ TCe&ceoeNFletCe&ceoe~ mejmJelee~

meeNsveced~ FNvN~ leNs~ meo~ F&NMeeew~ ceNvegced~ jepeeveced~ yeNefn&<ee~ oNOeg~ FNefvNeced~ JeNmegJeve Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle
JemegOeseme~ JeNvleg~ epe57
HeoeLe&-(osJeced) efoJeced (yeefn&) Devleefj#eced (Jeeefjleerveeced) JeeefjCeer peues Fefleie&efleex<eeb les<eeced

(DeOJejs) DeeEnmeveeres e%es (mleerCe&ced) Deeeokeced (DeefeYeeced) JeeegefJeegodYeeced (TCe&ceoe) e
TCezjeeokewce=&ovles les (mejmJelee) GeceJeeCee (meesveced) megKeced (Fv) FefvemJeeefceved peerJe (les) leJe
(meo) meeroefvle eefmcebmleled (F&Meeew) eewee HeeHveeself e lemew (cevegced) ceeveveced (jepeeveced) jepeceeveced
(yeefn&<ee) Devleefj#esCe (oOeg) (Fefveced) Oeveced (JemegJeves) He=efLeJeeefomesJekeee (JemegOeseme)
He=efLeJeeeeOeejme (Jevleg) (epe)57
1244
SkeefJebMeesOeee
1245
as
am
aj.
org
DevJee-ns Fv! eme les mejmJelee men meesveb meoesefmle eLeesCe&ceoe DeefeYeeceOJejs Jeeefjleerveeb
mleerCe osJeb yeefn&jerMeeew celegb jepeeveefceJe yeefn&<ee JemegOeseme JemegJeve Fefveb oOegjsleeefve Jevleg leLee lJeb
epe57
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ eefo ceveg<ee DeekeeMeJeo#eesYee DeevevoHeoe
SkeevleHeemeeoe DeYee%ee Heg<eeefLe&veesYeefJe<eBmlee&me mebmeejme ceOes eercevle keglees veeYeefJe<eved57
HeoeLe&-ns (Fv) DeHeves Fefve kes mJeeceer peerJe! efpeme (les) lesje (mejmJelee) Gece JeeCeer kes meeLe
(meesveced) megKe Deewj (meo) efpeme ceW yewles Jen veeJe Deeefo eeve nw Deewj pewmes (TCe&ceoe) {ebHeves Jeeues
HeoeLeeX mes efMeuHe keer JemlegDeeW kees ceerpeles ngS efJeeved peve (DeefeYeeced) HeJeve Deewj efyepegueer mes (DeOJejs) ve
efJeveeMe kejves eesie efMeuHee%e ceW (Jeeefjleerveeced) efpeve keer peue ceW eeue nw, Gve HeoeLeeX kes (mleerCe&ced) {ebHeves
Jeeues (osJeced) efoJe (yeefn&) Devleefj#e kees Jee (F&Meeew) efpeme efeee mes Ssee& kees ceveg<e HeeHle neslee, Gme
kes efueS (cevegced) efJeeej DeLee&led meye HeoeLeeX kes iegCe-oes<e Deewj Gve keer efeee meeseves kes (jepeeveced)
HekeeMeceeve jepee kes meceeve Jee (yeefn&<ee) Devleefj#e mes (JemegOeseme) He=efLeJeer Deeefo DeeOeej kes yeere (JemegJeves)
He=efLeJeer Deeefo ueeskeeW keer mesJee kejvesnejs peerJe kes efueS (Fefveced) Oeve kees (oOeg) OeejCe kejW Deewj Fve kees
(Jevleg) HeeHle neW, Jewmes let meye HeoeLeeX keer (epe) mebieefle efkeee kej57
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ eefo ceveg<e DeekeeMe kes meceeve
efve<kecHe efve[j Deevevo osves nejs Skeevle mLeeveegkele Deewj efpevekeer Dee%ee Yebie ve nes Ssmes Heg<eeLeea neW, Jes Fme
mebmeej kes yeere OeveJeeved keeeW ve neW?57
the
ary
osJees Deefiveefjleme mJemlee$ese $eef<e~ DeMJeeoees osJelee~ DeeemeeleefMvo~ ieevOeej

mJej~ efmJeesDeefiveefjlegejme efvee=led ef$egHed vo OewJele mJej
osNJeesDeNefive efmJeNke=sNJeeved e#eod eLeeeNLe nesleejeNefJevceNefevee JeeNee JeeNe

mejmJeleerceNefive meesce: efmJeNke=led efmJeNFv meg$eecee meefJeNlee JeCees efYeN<eefieNes oNsJees JeveNmHeefleN
efmJee osNJeeDeepeNHee efmJeesDeNefivejefiveveeN neslee nesN$es efmJe Nke=od eMeeNs ve oOeefoefvNecetpeN&ceHeefeefle:
mJeNOeeb JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe58
osNJe~ DeNefive~ efmJeNNke=efoefle efmJeNke=led~ oNsJeeved eN#eNled~ eNLeeNeNLeefceefle eLeeeNLeced~ nesleejew~ Fvced~ DeNefevee~
JeeNee~ Jeeeced~ mejmJeleerced~ DeNefiveced~ meesceced~ efmJeNNke=efoefle efmJeNke=led~ efmJeN FefleN megF~ Fv~ meg$eecesefle
meg$eecee~ meNefJeNlee~ JeCe~ efYeN<eked~ FN~ oNsJe~ JeveNmHeefle~ efmJeeN FefleN megFe~ oNsJee~ DeeNpeNHee FleepeNHee~
1246
epegJexoYee<es
aj.
org
efmJeN FefleN megF~ DeNefive~ DeNefivevee~ neslee~ neNs$es~ efmJeNNke=efoefle efmJeNke=led~ eMe~ ve~ oOeled~ FNefvNeced~ Tpe&ced~
DeHeefeefleNefceleHeefeefleced~ mJeNOeeced~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~ epe58
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJe) efoJe (Deefive) HeeJeke (efmJeke=led) e MeesYeveefceb kejesefle me (osJeeved)

efoJeiegCekece&mJeYeeJeeved He=efLeJeeoerved (e#eled) epesled mebiesled (eLeeeLeced) eLeeeesieced (nesleejew) Deeoeleejew
(Fvced) mete&ced (Deefevee) JeeegefJeegleew (Jeeee) JeeCee (Jeeeced) JeeCeerced (mejmJeleerced) efJe%eeveegkeleeced
(Deefiveced) HeeJekeced (meesceced) evced (efmJeke=led) megg megKekeejer (efmJe) MeesYeveeemeeefJeMe me (Fv)
Hejcesee&egkelees jepee (meg$eecee) megg Heeueke (meefJelee) mete& (JeCe) peuemecegoee (efYe<eked)
jesieefJeveeMeke (F) mebievlegcen& (osJe) efoJemJeYeeJe (JevemHeefle) efHeHHeueeefo (efmJee) MeesYeveefceb
esYemles (osJee) efoJemJeHee (DeepeHee) e Deepeb Heelegcen jmeb efHeyeefvle les (efmJe) MeesYeveefceb
emceelme (Deefive) Jeef (Deefivevee) efJeeglee (neslee) oelee (nes$es) oe$es (efmJeke=led) MeesYeveskeejer (eMe)
keere|lekejb Oeveced (ve) FJe (oOeled) Oejsled (Fefveced) Fvme efueb ees$eeefo (Tpe&ced) yeueced (DeHeefeefleced)
melke=efleced (mJeOeeced) DeVeced (JemegJeves) Ssee&mesJekeee (JemegOeseme) mebmeejme (Jevleg) (epe)58
DevJee-ns efJeved! eLee JemegOeseme JemegJeves efmJeke=sJeesefiveoxJeeved eLeeeLeb e#eod eLee
nesleejeJeefevesvb Jeeee mejmJeleeR Jeeeceeive meesceb e eLeeeLeb ieceelees eLee efmJeke=led efmJe meg$eecesv
meefJelee JeCees efYe<eefiees osJees JevemHeefle efmJee DeepeHee osJee Deefivevee efmJees neslee efmJeke=oefivenes&$es eMees
vesefvecetpe&ceHeefeeEle mJeOeeb eLeeeLeb oOeod eLewleevesleeefve Jevleg leLee eLeeeLeb epe58
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ es ceveg<ee F&ejefveefce&leeveslevcev$eeskelee%eeoerved HeoeLee&ved
efJeeeesHeeesieee oOeefle, les efmJeeefve megKeeefve ueYevles58
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (JemegOeseme) mebmeej kes yeere ceW (JemegJeves) Ssee& kees mesJeves Jeeues meppeve
ceveg<e kes efueS (efmJeke=led) megvoj eens ngS megKe kee kejves neje (osJe) efoJe megvoj (Deefive) Deeie
(osJeeved) Gece iegCe-kece&-mJeYeeJeeW Jeeues He=efLeJeer Deeefo kees (eLeeeLeced) eLeeeesie (e#eled) HeeHle nes Jee
pewmes (nesleeje) HeoeLeeX kes ienCe kejves nejs (Deefevee) HeJeve Deewj efyepegueerHe Deefive (Fvced) mete& (Jeeee)
JeeCeer mes (mejmJeleerced) efJeMes<e %eeveegkele (Jeeeced) JeeCeer mes (Deefiveced) Deefive (meesceced) Deewj evcee kees
eLeeeesie eueeles nQ Jee pewmes (efmJeke=led) Des megKe kee kejves Jeeuee (efmJe) megvoj Deewj meye kee eene
ngDee (meg$eecee) YeueerYeebefle Heeueves neje (Fv) Hejcewee&egkele jepee (meefJelee) mete& (JeCe) peue kee
mecegoee (efYe<eked) jesieeW kee efJeveeMe kejves neje Jewe (F) mebie kejves eesie (osJe) efoJemJeYeeJe Jeeuee
(JevemHeefle) HeerHeue Deeefo (efmJee) megvoj eene ngDee megKe efpevemes nesJes (DeepeHee) Heerves eesie jme kees
Heerves nejs (osJee) efoJemJeHe efJeeved (Deefivevee) efyepegueer kes meeLe (efmJe) (neslee) osves Jeeuee efke efpememes
megvoj eene ngDee keece nes (efmJeke=led) Gece eens ngS keece kees kejves Jeeuee (Deefive) Deefive (nes$es) osves
1246
SkeefJebMeesOeee
1247
aj.
org
Jeeues kes efueS (eMe) keere|le kejves nejs Oeve kes (ve) meceeve (Fefveced) peerJe kes efe keeve Deeefo Fefveeb
(Tpe&ced) yeue (DeHeefeefleced) melkeej Deewj (mJeOeeced) DeVe kees (oOeled) Heleske kees OeejCe kejs Jee pewmes Gve
Gkele HeoeLeeX kees es meye (Jevleg) HeeHle neW, Jewmes let (epe) meye JeJenejeW keer mebieefle efkeee kej58
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pees ceveg<e F&ej kes yeveees ngS Fme
cev$e ceW kens e%e Deeefo HeoeLeeX kees efJeee mes GHeeesie kes efueS OeejCe kejles nQ, Jes megvoj eens ngS megKeeW kees
Heeles nQ58
Deefiveceesleme mJemlee$ese $eef<e~ Deiveeoees osJelee~ DeefMvo~ ceOece mJej
am
DeNefiveceNe nesleejceJe=CeerleeNeb epeceeveN HeeNved HekeleNer Heeved HegjeNs[eMeeved yeNOveVeNefeYeeNb eieN

mejmJelew ceNs<eefcevee$e<eNYe megvJeVeNefeYeeN: mejmJeleeNFvee meg$eecCes megjemeeNsceeved59
DeNefiveced~ DeNe~ nesleejced~ DeNJe=CeeNrleN~ DeNeced~ epeceeve~ Heeved~ Hekeleer~ Heeved~ HegjesN[eMeeved~ yeNOveved~
DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ eieced~ mejmJelew~ ceNs<eced~ Fvee~ $eN<eNYeced~ megvJeved~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ mejmJelew~
Fvee~ meg$eecCeN Fefle meg$eecCes~ megjeNmeeNsceeefveefle megjemeesNceeved59
the
ary
as
HeoeLe&-(Deefiveced) HeeJekeced (Dee) Foeveerced (nesleejced) megKeeveeb oeleejced (DeJe=Ceerle) Je=Ceeself e

(Deeced) (epeceeve) (Heeved) (Hekeleer) (Heeved) (Hegjes[eMeeved) HeekeefJeMes<eeved (yeOveved) yeOveefvle
(DeefeYeeced) HeeCeeHeeveeYeeced (eieced) (mejmJelew) efJe%eeveegkeleeew Jeees (ces<eced) DeefJeced (Fvee)
Hejceweee&e ($e<eYeced) Je=<eYeced (megvJeved) megvegeg (DeefeYeeced) (mejmJelew) (Fvee) je%es (meg$eecCes)
(megjemeesceeved) megjee jmesve egkeleeved meesceeved HeoeLee&ved59
DevJee-ns ceveg<ee! eLeeeb Hekeleer Heeved Hegjes[eMeeved Heeved epeceevees neslejceefiveceJe=Ceerle
eLeeefeYeeb eieb mejmJelew ces<eefcevee<e&Yeb yeOveVeefeYeeb mejmJelew meg$eecCe Fvee megjemeesceevemegvJeBmleLee
etecee kegle59
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLee mebievleejes Jewee DeHeeveeLe eieogiOeb
JeeiJe=eLe&ceefJeHee Sseee&e ieew Heees jesieefveJeejCeeeew<eefOejmeebMe mebHeee megmebmke=leeveVeeefve YegkelJee
yeueJevlees YetlJee ogeved Me$etved yeOveefvle les Hejcewee ueYevles59~
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Deeced) en (Hekeleer) Heeeves kes HekeejeW kees (Heeved) Heeelee DeLee&led
efme kejlee Deewj (Hegjes[eMeeved) e%e Deeefo kece& ceW Heefme HeekeeW kees (Heeved) Heeelee ngDee (epeceeve) e%e
kejves neje (nesleejced) megKeeW kes osves Jeeues (Deefiveced) Deeie kees (DeJe=Ceerle) mJeerkeej Jee pewmes (DeefeYeeced)
1248
epegJexoYee<es
aj.
org
HeeCe Deewj DeHeeve kes efueS (eieced) sjer (mejmJelew) efJeMes<e %eeveegkele JeeCeer kes efueS (ces<eced) Yes[
Deewj
(Fvee) Hejce Ssee& kes efueS ($e<eYeced) yewue kees (yeOveved) yeebOeles ngS Jee (DeefeYeeced) HeeCe, DeHeeve
(mejmJelew) efJeMes<e %eeveegkele JeeCeer Deewj (meg$eecCes) YeueerYeebefle j#ee kejves nejs (Fvee) jepee kes efueS
(megjemeesceeved) Gece jmeegkele HeoeLeeX kee (megvJeved) meej efvekeeueles nQ, Jewmes legce (Dee) Deepe kejes59
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes HeoeLeeX kees efceueeves nejs Jewe
DeHeeve kes efueS sjer kee otOe, JeeCeer ye{ves kes efueS Yes[
kee otOe, Ssee& kes ye{ves kes efueS yewue, jesie efveJeejCe
kes efueS Deew<eefOeeeW kes jmeeW kees Fkee Deewj Des mebmkeej efkees ngS DeVeeW kee Yeespeve kej Gmemes yeueJeeved
neskej og Me$egDeeW kees yeebOeles nQ, Jewmes Jes Hejce Ssee& kees HeeHle nesles nQ59
metHemLee Fleme mJemlee$ese $eef<e~ efueeskelee osJelee~ Oe=efleMvo~ $e<eYe mJej
am
Hegvece&veg<ew eEke ke=lJee eEke kee&Jeefceleen
efHej ceveg<eeW kees keee kejkes keee kejvee eeefnS, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
metHeNmLeeDeNe osNJees JeveNmHeeflejYeJeoNefeYeebN eiesveN mejmJelew ceNs<esCesvee$e<eNYesCee#eBNmleeved

cesoNmle Heefle HeeNleeie=Yeer<eNleeJeerJe=Oevle HegjeNs[eMewNjHegjefeveeN mejmJeNleerv meg$eecee megjemeesNceeved60
as
metHeNmLee Fefle megGHeNmLee~ DeNe~ osNJe~ JeveNmHeefle~ DeNYeNJeNled~ DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ eiesve~ mejmJelew~
ceNs<esCe~ Fvee~ $eN<eNYesCe~ De#eved~ leeved~ cesNomle~ Heefle~ HeNeNlee~ Deie=Yeer<ele~ DeJeerJe=Oevle~ HegjesN[eMew~ DeHeg~ DeNefevee~
mejmJeleer~ Fv~ meg$eecesefle meg$eecee~ megjeNmeeNsceeefveefle megjemeeNsceeved60
the
ary
HeoeLe&-(metHemLee) es megtHeefleefvle les (Dee) (osJe) efoJeiegCe (JevemHeefle) Jeeefo (DeYeJeled)

YeJesled (DeefeYeeced) HeeCeeHeeveeYeeced (eiesve) ogKesokesve (mejmJelew) Jeees (ces<esCe) (Fvee) ($e<eYesCe)
(De#eved) Yeg_peerjved (leeved) (cesomle) cesoMe efmveiOeeved (Heefle) (Heelee) Heeleeefve HekeleJeeefve~
De$eewCeeefokeesleed (Deie=Yeer<ele) ie=vleg (DeJeerJe=Oevle) JeOe&vleeced (Hegjes[eMew) mebmke=leeVeefJeMes<ew (DeHeg)
efHeyevleg (Deefevee) HeeCeeHeeveew (mejmJeleer) HeMemlee Jeeked (Fv) Hejceweeex jepee (meg$eecee) megg j#eke
(megjemeesceeved) es megjeeefYe<eJesve metevles leeved60
DevJee-ns ceveg<ee! eLeee metHemLee osJees JevemHeefleefjJe esve esveeefeYeeb eiesve mejmJelew
ces<esCesvee $e<eYesCee#eBmleeved cesomle HeefleHeeleeie=Yeer<ele Hegjes[eMewjJeerJe=Oevleeefevee mejmJeleer meg$eecesv
megjemeesceeveHegmleLee YeJeeveYeJeJesled60
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<eeMeieefoogiOeeefoefYe HeeCeeHeevej#eCeee efmveiOeeved
HekeJeeved HeoeLee&ved YegkelJeeseceeved jmeeved HeerlJee JeOe&vles les megmegKeb ueYevles60
1248
SkeefJebMeesOeee
1249
am
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Dee) Deepe (metHemLee) YeueerYeebefle meceerHe efmLej nesves Jeeues Deewj (osJe)
efoJe iegCe Jeeuee Heg<e (JevemHeefle) Je Je=#e Deeefo kes meceeve efpeme-efpeme (DeefeYeeced) HeeCe Deewj DeHeeve kes
efueS (eiesve) ogKe efJeveeMe kejves Jeeues sjer Deeefo HeMeg mes (mejmJelew) JeeCeer kes efueS (ces<esCe) ceW{ e mes
(Fvee) Hejce Ssee& kes efueS ($e<eYesCe) yewue mes (De#eved) Yeesie kejW - GHeeesie ueW (leeved) Gve (cesomle)
megvoj efekeves HeMegDeeW kes (Heefle) Heefle (Heelee) Heeeves eesie JemlegDeeW kee (Deie=Yeer<ele) ienCe kejW
(Hegjes[eMew) HeLece Gece mebmkeej efkees ngS efJeMes<e DeVeeW mes (DeJeerJe=Oevle) Je=ef kees HeeHle neW (Deefevee)
HeeCe, DeHeeve (mejmJeleer) HeMebefmele JeeCeer (meg$eecee) YeueerYeebefle j#ee kejvesneje (Fv) Hejce Ssee&Jeeved jepee
(megjemeesceeved) pees Deke& KeeReves mes GlHeVe neW, Gve Deew<eefOejmeeW kees (DeHeg) HeerJeW, Jewmes DeeHe (DeYeJeled)
nesDees60
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e sjer Deeefo HeMegDeeW kes otOe Deeefo HeeCeDeHeeve keer j#ee kes efueS, efekeves Deewj Hekes ngS HeoeLeeX kee Yeespeve kej Gece jmeeW kes Heerkes Je=ef kees Heeles nQ,
Jes Des megKe kees HeeHle nesles nQ60
lJeeceesleme mJemlee$ese $eef<e~ efueeskelee osJelee~ Yegefjied efJeke=efleMvo~ ceOece mJej
efHej ceveg<e kewmes DeHevee Jelee&Je JeleX, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
lJeeceNe$e<eDee<exe$e<eerCeeb veHeeoJe=CeerleeNeb epeceevees yeNngYeNDee melesYeSN<e ces osNJes<eg

Jemeg Jeeee&e#eleNFefleN lee ee oNsJee osJeN oeveeNveogmleevemceeNDee eN MeemmJee e iegjmJesef<eNleMe
nesleNjefme YeNJeeeeeN Hesef<eleeNs ceeveg<e metkeleJeeNkeee metkelee yetefn61
the
ary
lJeeced~ DeNe~ $eN<eNs~ DeeN<exNeN~ $eN<eerNCeeNced~ veNHeeNled~ DeNJe=CeerNleN~ DeNeNced~ epeceeve~ yeNngYeN Fefle yeNngYe~ Dee~
melesYeN Fefle medielesYe~ SN<e~ ceNs~ osNJes<eg~ Jemeg~ Jeeefj~ Dee~ eN#eNles~ Fefle~ lee~ ee~ osNJee~ oNsJeN~ oeveeefve~ Deog~
leeefve~ DeNmcewN~ Dee~ eN~ MeemJe~ Dee~ eN~ iegjmJeN~ FNef<eNle~ eN~ nesle Deefme~ YeNNJeeeeesefle YeNJeeeee~ Hesef<eleN FefleN
HeFef<ele~ ceeveg<e~ metkeleNJeeNkeeNesefle metkeleJeeNkeee~ metesefle megGNkelee~ yetefnN61
HeoeLe&-(lJeeced) (Dee) ($e<es) cev$eeLe&efJeled (Dee<exe) $eef<e<eg meeOegmlelmebyegew~ De$e evomees {ked~
($e<eerCeeced) cev$eeLe&efJeoeced (veHeeled) DeHeleced (DeJe=Ceerle) Je=Ceesleg (Deeced) (epeceeve) e%ekeee& (yengYe)
(Dee) (mebielesYe) eesiesYe (S<e) (ces) cece (osJes<eg) efJelmeg (Jemeg) Oeveced (Jeeefj) peueced (Dee)
(e#eles) (Fefle) (lee) leeefve (ee) eeefve (osJee) efJeebme (osJe) efJeved (oeveeefve) oeleJeeefve (Deog) ooefle
(leeefve) (Demcew) (Dee) (e) (MeemmJe) efMe#e (Dee) (e) (iegjmJe) GecemJe (Fef<ele) F (e) (nesle)
1250
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(Deefme) YeJe (YeJeeeee) Yeb Jeeeb emcew lemcew (Hesef<ele) Hesejf le (ceeveg<e) ceveg<e (metkeleJeekeee)
metkeleeefve Jeekes<eg eme lemcew (metkelee) megg JekeleJeeefve (yetefn)61
DevJee-ns $e<es Dee<exe! $e<eerCeeb veHeeod epeceeveesecee yengYe mebielesYemlJeeceeJe=Ceerlew<e osJes<eg ces
Jemeg Jeeefj eeJe=Ceerle~ ns osJe! e Deee#eles osJee ee eeefve oeveeveogmleeefve eemcew DeeMeemmJe Hesef<ele meVeeiegjmJe
e~ ns nesleefjef<elees ceeveg<ees YeJeeeee metkeleJeekeee metkelee yetnerefle lee HeeHleJeebeeefme61
YeeJeeLe&-es ceveg<ee yentveeb efJeog<eeb mekeeMeeod efJeebmeb Je=lJee JesoeefoefJeee DeOeerle cen<e&ees
YeJesegmlesveeveOeeHeefelegb Mekevegeg~ es e oeleej Geefceve megmles efJeeeb Je=lJee DeefJeog<eecegHeefj oeeb ke=lJee
efJeeeienCeee jes<esCe meblee[ewleeved megmeYeeved kegeg&mles$e melkee&Jee megefjefle61
De$e
JeCeeefiveefJeepeHepeeefMeuHeJeeiie=neMJe=legnes$eeefoiegCeJeCe&veeosleoOeeeeskeleeLe&me
HetJee&OeeeeskeleeLexve men mebieeflejmleerefle Jeseced
HeoeLe&-ns ($e<es) cev$eeW kes DeLe& peeveves Jeeues Jee ns (Dee<exe) cev$eeLe& peeveves JeeueeW ceW es Heg<e!
($e<eerCeeced) cev$eeW kes DeLe& peeveves JeeueeW kes (veHeeled) mevleeve (epeceeve) e%e kejves Jeeuee (Deeced) en
(Dee) Deepe (yengYe) yengle (mebielesYe) eesie Heg<eeW mes (lJeeced) legPekees (Dee, DeJe=Ceerle) mJeerkeej kejs
(S<e) en (osJes<eg) efJeeveeW ceW (ces) cesjs (Jemeg) Oeve (e) Deewj (Jeeefj) peue kees mJeerkeej kejs~ ns (osJe)
efJeved! pees (Deee#eles) meye Deesj mes mebiele efkeee peelee (e) Deewj (osJee) efJeeved peve (ee) efpeve
(oeveeefve) osves eesie HeoeLeeX kees (Deog) osles nQ (leeefve) Gve meyeeW kees (Demcew) Fme e%e kejves Jeeues kes efueS
(Dee, MeemJe) Des Hekeej kenes Deewj (Hesef<ele) He{eee ngDee let (Dee, iegjmJe) Des Hekeej Gece kej
(e) Deewj ns (nesle) osves nejs! (Fef<ele) meye kee eene ngDee (ceeveg<e) let (YeJeeeee) efpeme kes efueS
Dee kenvee neslee Deewj (metkeleJeekeee) efpeme kes JeeveeW ceW Des keLeve Des JeeKeeve nQ, Gme YeHeg<e
kes efueS (metkelee) Deer yeesueeeue (yetefn) yeesuees (Fefle) Fme keejCe efke Gkele Hekeej mes (lee) Gve Gece
HeoeLeeX kees Heees ngS (Deefme) nesles nes61
YeeJeeLe&-pees ceveg<e yengle efJeeveeW mes Deefle Gece efJeeved kees mJeerkeej kej Jesoeefo MeeeW keer efJeee
kees He{kej cenef<e& nesJeW, Jes otmejeW kees He{e mekeW Deewj pees osvesJeeues Geceer nesJeW, Jes efJeee kees mJeerkeej kej pees
DeefJeeved nQ, Gve Hej oee kej efJeeeienCe kes efueS jes<e mes Gve cetKeeX kees lee[vee oW Deewj GvnW Des meYe
kejW, Jes Fme mebmeej ceW melkeej kejves eesie nQ61
Fme DeOeee ceW JeCe, Deefive, efJeeved, jepee, Hepee, efMeuHe DeLee&led keejeriejer, JeeCeer, Iej, Deefeved
Meyo kes DeLe&, $eleg Deewj neslee Deeefo HeoeLeeX kes iegCeeW kee JeCe&ve nesves mes Fme DeOeee ceW kens DeLe& kee efHeues
DeOeee ceW kens DeLe& kes meeLe cesue nw, en peevevee eeefnS~
1250
SkeefJebMeesOeee
the
ary
as
am
aj.
org
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb eercevceneefJeog<eeb efJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe

eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeexCe eerceeevevomejmJeleermJeeefcevee efJejefeles mebmke=leee&Yee<eeYeeb
efJeYetef<eles epegJexoYee<e SkeeEJeMeesOeee meceeefHleceieeled21
1251
aj.
org
Dees3ced
DeLe eeEJeMeesOeee DeejYeles
lespeesmeerleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ efvee=lHeef*deMvo~ He_ece mJej
le$eeoeJeeHlees efJeeved keLeb Jeexlesleen
Deye yeeF&meJeW DeOeee kee DeejcYe efkeee peelee nw, Gme kes HeLece cev$e ceW DeeHle mekeue MeeeW kee
peeveves Jeeuee efJeeved kewmes DeHevee Jeee&Je Jeex, Fme efJe<ee kees kene nw
am
lespeesefme MegeceNce=leceeeg<HeeDeeegcex Heeefn~

osNJeme lJee meefJeNleg HemeNJeshefeveesyee&NngYee Het<Cees nmleeYeeNceeoos1
lespe~ DeNefmeN~ Megeced~ DeNce=leced~ DeeNeg<Hee~ DeeNegHee FleeegHee~ Deeeg~ ceNs~ HeeNefnN~ osNJeme~ lJeeN~ meNefJeNleg~
HeNmeNJe Fefle HemeNJes~ DeNefevees~ yeeNngYeeNefceefle yeeNngYeeced~ Het<Ce~ nmleeYeeced~ Dee~ oNosN1
the
ary
as
HeoeLe&-(lespe) HekeeMe (Deefme) (Megeced) Jeere&ced (Dece=leced) mJemJeHesCe veeMejefnleced (Deeeg<Hee)

e Deeeg Heeefle me (Deeeg) peerJeveced (ces) cece (Heeefn) (osJeme) meJe&HekeeMekeme (lJee) lJeeced (meefJeleg)
mekeuepeieoglHeeokeme (HemeJes) Hemetevles HeeefCevees eefmceved mebmeejs leefmceved (Deefevees) JeeegefJeeglees
(yeengYeeced) (Het<Ce) Hegefkeeg& mete&me (nmleeYeeced) (Dee) (oos) ie=eefce1
DevJee-ns efJeVenb osJeme meefJelegpe&ieoerejme HemeJesefeveesOee&jCeeke<e&CeeYeeefceJe yeengYeeb Het<Ce
efkejCewefjJe nmleeYeeb evlJeeoos emlJecece=leb Megeb lespe FJeeeg<Hee Deefme me lJeb mJeb oerIee&eg ke=lJee ces ceceeeg
Heeefn1
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee MejerjmLee efJeegjerjb j#eefle, eLee yeeeew mete&Jeeet
peerJevensletmleLesejjefelesefmceved peieefle DeeHlees efJeeved YeJeleerelf e meJezJexeced1
HeoeLe&-ns efJeved! ceQ (osJeme) meye kes HekeeMe kejves (meefJeleg) Deewj mecemle peieled kes GlHeVe kejves
nejs peieoerej kes (HemeJes) GlHeVe efkees efpemeceW efke HeeCeer Deeefo GlHeVe nesles Gme mebmeej ceW (Deefevees) HeJeve
Deewj efyepegueer He Deeie kes OeejCe Deewj KeQeves Deeefo iegCeeW kes meceeve (yeengYeeced) YegpeeDeeW Deewj (Het<Ce) Hegef
kejvesJeeues mete& keer efkejCeeW kes meceeve (nmleeYeeced) neLeeW mes efpeme (lJee) legPes (Deeoos) ienCe kejlee ntb Jee
pees let (Dece=leced) mJe-mJeHe mes efJeveeMejefnle (Megeced) Jeere& Deewj (lespe) HekeeMe kes meceeve pees (Deeeg<Hee)
Deeegoe& keer j#ee kejves Jeeuee (Deefme) nw, mees let DeHeveer oerIe& Deeegoe& kej kes (ces) cesjer (Deeeg) Deeeg keer
(Heeefn) j#ee kej1
eefJebMeesOeee
1253
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Mejerj ceW jnves Jeeueer efyepegueer Mejerj keer j#ee
kejleer Jee pewmes yeenjues mete& Deewj HeJeve peerJeve kes nsleg nQ, Jewmes F&ej kes yeveees Fme peieled ceW DeeHle DeLee&led
mekeue Mee kee peeveves Jeeuee efJeeved neslee nw, en meye kees peevevee eeefnes1
Fceeefceleme e%eHeg<e $eef<e~ efJeebmees osJelee~ efvee=ledef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ewjeeg keLeb Jee|eleJeefceleen
efHej ceveg<eeW kees Deeegoe& kewmes Jee&veer eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
FNceeceie=YCeved jMeNveece=lemeN HetJe&NDeeegef<e efJeNoLes<eg keNJee~

mee veesDeNefmcevlmegleDeeyeYetJe$eNlemeN meecevlmeNjceeNjHevleer2
am
FNceeced~ DeNie=YCeNved~ jMeNveeced~ $eNleme~ HetJex~ Deeegef<e~ efJeNoLes<eg~ keNJee~ mee~ veN~ DeNefmceved~ megles~ Dee~ yeNYetJeN~
$eNleme~ meeceved~ meNjced~ DeeNjHeNvleerleeNjHevleer2
the
ary
as
HeoeLe&-(Fceeced) (Deie=YCeved) ie=ereg (jMeveeced) JeeefHekeeb jppegefceJe ($eleme) meleme keejCeme

(HetJex) HetJe&efmceved (Deeegef<e) HeeCeOeejCes (efJeoLes<eg) e%eeefo<eg (keJee) keJee~ De$e megHeeb meguegied
[De07.1.39] Fefle efJeYees*ee&osMe (mee) (ve) Demceekeced (Deefmceved) (megles) GlHeVes peieefle (Dee) (yeYetJe)
YeJeefle ($eleme) meleme keejCeme (meeceved) meecevevles kece&efCe (mejced) HeeHleJeced (DeejHevleer) JeeMeyob
Jeoefvle2
DevJee-ns ceveg<ee! ee $eleme mejceejHevleeyeYetJe eeefceceece=leme jMeveeb efJeoLes<eg HetJe& Deeegef<e
keJee Deie=YCeved meeefmceved megles ve meeceVeeyeYetJe2
YeeJeeLe&-eLee jMeveee yee HeeefCeve Flemlele Heueeefelegb ve MekevegJeefvle, leLee egeee Oe=leceeegjkeeues
ve Heueeeles2
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees ($eleme) mele keejCe kes (mejced) Heeves eesie Meyo kees (DeejHevleer) Des
Hekeej eie yeesueleer ngF& (Dee, yeYetJe) YeueerYeebefle efJeKeele nesleer Jee efpeme (Fceeced) Fme kees ($eleme)
melekeejCe keer (jMeveeced) JeeHle nesves Jeeueer [esj kes meceeve (efJeoLes<eg) e%eeefokeeW ceW (HetJex) Heefnueer
(Deeegef<e) HeeCeOeejCe kejvesnejer Deeegoe& kes efveefcee (keJee) keefJe cesOeeJeer peve (Deie=YCeved) ienCe kejW (mee)
Jen yegef (Deefmceved) Fme (megles) GlHeVe ngS peieled ceW (ve) nce ueesieeW kes (meeceved) Devle kes keece ceW Heefme
nesleer DeLee&led keee& keer meceeefHle Hee&vle HengBeeleer nw2
YeeJeeLe&-pewmes [esj mes yebOes ngS HeeCeer FOej-GOej Yeeie veneR pee mekeles, Jewmes egefe kes meeLe OeejCe
keer ngF& Deeeg erke mecee kes efyevee veneR Yeeie peeleer2
DeefYeOee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
1254
epegJexoYee<es
aj.
org
HegveefJe&eved keerMees YeJeleerleen
efHej efJeeved kewmee nes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNefYeNOeeDeefmeN YegJeveceefme eNvleeefme OeNee&~

me lJeceNeive JeweeveNj meeLemeb ieN mJeeneke=le3
DeNefYeNOee FleefYeNOee~ DeNefmeN~ YegJeveced~ DeNefmeN~ eNvlee~ DeNefmeN~ OeNee&~ me~ lJeced~ DeNefiveced~ JewN eeNveNjced~
meHeLemeNefceefleN meHeLemeced~ ieNN~ mJeeneke=leN FefleN mJeeneke=le3
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DeefYeOee) eesefYeoOeeefle me (Deefme) (YegJeveced) Gokeced~ YegJeveefcelegokeveecemeg Heefleced

efveIeb01~12 (Deefme) (evlee) efveevlee (Deefme) (Oeee&) mekeueJeJenejOeejke (me) (lJeced) (Deefiveced)
HeeJekeced (Jeweevejced) efJees<eg Jemleg<eg veeekeced (meHeLemeced) HeKeelelJesve men Jee&ceeveced (ie) (mJeeneke=le)
meefleeee efve<HeVe3
DevJee-ns efJeved! emlJeb YegJeveefceJeemeefYeOee Deefme evleeefme me mJeeneke=lees Oeee& lJeb meHeLemeb
Jeweevejceeive ie peeveerenf 3
YeeJeeLe&-eLee meJex<eeb HeeCeHeeefCeveeb peerJevecetueb peueceefiveeeefmle leLee efJeebmeb meJex peeveereg3
HeoeLe&-ns efJeved! pees let (YegJeveced) peue kes meceeve Meerleue (Deefme) nw (DeefYeOee) kenves Jeeuee
(Deefme) nw Jee (evlee) efveece kejves neje (Deefme) nw (me) Jen (mJeeneke=le) meleefeee mes efme ngDee
(Oeee&) meye JeJenejeW kee OeejCe kejves neje (lJeced) let (meHeLemeced) efJeKeeefle kes meeLe Jee&ceeve (Jeweevejced)
mecemle HeoeLeesXx ceW veeeke (Deefiveced) Deefive kees (ie) peeve3
YeeJeeLe&-pewmes meye HeeCeer Deewj DeHeeefCeeeW kes peerves kee cetue keejCe peue Deewj Deefive nQ, Jewmes efJeeved
kees meye ueesie peeveW3
mJeiesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efJeesosJee osJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
mJeNiee lJee osNJesYe HeNpeeHeleesN yeeNVee YeNvlmeeefce osNJesYe HeNpeeHeleesN lesve jeOeemeced~
leb yeOeeve osNJesYe HeNpeeHeleesN lesve jeOvegefn4
mJeNiesefle mJeNiee~ lJeeN~ osNJesYe~ HeNpeeHeleeN Fefle HeNpeeHelees~ yeeved~ Deeced~ YeNvlmeeefce~ oNsJesYe~ HeNpeeHeleeN
Fefle HeNpeeHelees~ lesve~ jeNOeeNmeNced~ leced~ yeNOeeNveN~ oNsJesYe~ HeNpeeHeleeN Fefle HeNpeeHelees~ lesve~ jeNOvegefnN4
HeoeLe&-(mJeiee) mJeeb ieleerelf e mJeieemleb mJeebieeefceveced~ De$e efJeYees[e&osMe (lJee) lJeeced

(osJesYe) efJee (HepeeHelees) Hepeeee Heeuekeee (yeeved) efJeeee Je= (Deeced) cenevleced (Yevlmeeefce)
1254
eefJebMeesOeee
1255
as
am
aj.
org
yeb keefj<eeefce (osJesYe) efoJeiegCesYe (HepeeHelees) HepeeHeeuekeee ie=nmLeee (lesve) (jeOeemeced) meceked
efmees YeJeseced (leced) (yeOeeve) (osJesYe) efoJeiegCekece&mJeYeeJesYe (HepeeHelees) HepeeHeeuekeee (lesve)
(jeOvegefn) meceked efmees YeJe4
DevJee-ns yeeVenb lJee mJeiee kejesefce osJesYe HepeeHeleeseb Yevlmeeefce, lesve osJesYe HepeeHelees
jeOeemeb leb lJeb yeOeeve lesve osJesYe epeeHelees jeOvegefn4
YeeJeeLe&-meJezce&veg<ewefJe&eemegefMe#eeyeeee&melmew Mejerjelceveesce&nodyeueb mebHeee efoJeeved iegCeeved
ie=nerlJee efJee megKeb oJee mJeme Hejs<eeb e Je=ef keeee&4
HeoeLe&-ns (yeeved) efJeee mes Je=ef kees HeeHle! ceQ (lJee) legPes (mJeiee) DeeHe peeves Jeeuee kejlee ntB
(osJesYe) efJeeveeW Deewj (HepeeHelees) mevleeveeW keer j#ee kejves nejs ie=nmLe kes efuees (Deeced) ye[s meJe&JeeHeer
Gece iegCe kees (Yevlmeeefce) yeebOetbiee (lesve) Gmemes (osJesYe) efoJeiegCeeW Deewj (HepeeHelees) mevleeveeW kees
Heeuevesnejs ie=nmLe kes efuees (jeOeemeced) Des Hekeej efme nesTb (leced) Gme kees let (yeOeeve) yeebOe (lesve)
Gmemes (osJesYe) efoJe iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe JeeueeW leLee (HepeeHelees) Hepee Heeueves Jeeues kes efuees (jeOvegefn)
Des Hekeej efme nesDees4
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eeefnes efke efJeee, Deer efMe#ee, yeeee& Deewj Des mebie mes Mejerj Deewj
Deelcee kes Delevle yeue kees efme kej efoJe iegCeeW kees ienCe Deewj efJeeveeW kes efuees megKe oskej DeHeveer Deewj
HejeF& Je=ef kejW4
HepeeHelee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Fveoees osJelee~ DeefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
Hegvece&veg<ee keeved Je&esegefjleen
the
ary
efHej ceveg<e efkeve kees ye{eJeW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
HeNpeeHelees lJeeN pegbN Hees#eeceerveNefiveYee lJeeN pegbN Hees#eeefce JeeNeJes lJeeN pegbN Hees#eeefceN
efJeesYemlJee osNJesYeesN pegbN Hees#eeefceN meJexYemlJee osNJesYeesN pegbN Hees#eeefce~ eesDeJe&vlebN efpeIee:meefleN
leceNYeceerefleN JeCe~ HeNjes cee& HeNj ee5
HeNpeeHeleeN Fefle HeNpeeHelees~ lJee~ pegced~ He~ GN#eeNefceN~ FveNefiveYeeNefceleervNeefiveYeeced~ lJeeN~ pegced~ He~
GN#eeNefceN~ JeeeJes~ lJeeN~ pegced~ He~ GN#eeNefceN~ efJeesYe~ lJeeN~ oNsJesYe~ pegced~ He~ GN#eeNefceN~ meJexYe~ lJeeN~ osNJesYe~
pegced~ He~ GN#eeNefceN~ e~ DeJe&vleced~ efpeIee:meefle~ leced~ DeNefYe~ DeNceeNrefleN~ JeCe~ HeNj~ cee&~ HeNj~ ee5
HeoeLe&-(HepeeHelees) HepeeHeeuekeee (lJee) lJeeced (pegced) Heerleced (Hees#eeefce) Heke=leeeefYeef<e_eeefce

(FveefiveYeeced) peerJeeefiveYeeced (lJee) (pegced) (Hees#eeefce) HeJeveee (lJee) (pegced) (Hees#eeefce) (efJeesYe)
DeefKeuesYe (lJee) lJeeced (osJesYe) efJee (pegced) (Hees#eeefce) (meJexYe) meceiesYe (lJee) (osJesYe)
1256
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
efoJesYe He=efLeJeeefoHeoeLexYe (pegced) (Hees#eeefce) (e) (DeJe&vleced) MeerIeieeefceveceeced (efpeIeebmeefle)

nvlegefceefle (leced) (DeefYe) (Deceerefle) HeeHveeself e (JeCe) es (Hej) Glke= (cee&) ceveg<e (Hej)
(ee) kegkekegj5
DevJee-ns efJeved! e Hejes JeCees ceees&Je&vleb efpeIeebmeefle leceYeceerelf e e Hej esJe Jee&les emleb
efveJeejeefle leb HepeeHelees pegb lJee Hees#eeceerveefiveYeeb pegb lJee Hees#eeefce JeeeJes lJee pegb Hees#eeefce efJeesYees
osJesYees pegb lJee Hees#eeefce meJexYees osJesYees pegb lJee Hees#eeefce5
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Geceeved HeMetved eEnefmelegefcesegmles eEmenJevleJee, e Sleeved jef#elegb elesjbmles
meJe&j#eCeeeeefOekee&Jee5
HeoeLe&-ns efJeved! (e) pees (Hej) Gece Deewj (JeCe) es (cee&) ceveg<e (DeJe&vleced) MeerIe
eueves nejs Iees[
s kees (efpeIeebmeefle) lee[vee osves Jee eueeves keer Fe kejlee nw (leced) Gmekees (DeefYe, Deceerefle)
meye Deesj mes HeeHle neslee nw Deewj pees (Hej) Deve ceveg<e (ee) keges kes meceeve Jee&ceeve DeLee&led og<keceea nw,
Gmekees pees jeskelee nw, Gme (HepeeHelees) Hepee keer Heeuevee kejves Jeeues kes efuees (pegced) Heerefle efkees iees (lJee)
legPe kees (Hees#eeefce) Des Hekeej meeRelee ntB~ (FveefiveYeeced) peerJe Deewj Deefive kes efuees (pegced) Heerefle efkees
ngS (lJee) legPe kees (Hees#eeefce) Des Hekeej meeRelee ntB~ (JeeeJes) HeJeve kes efuees (pegced) Heerefle efkees ngS
(lJee) legPekees (Hees#eeefce) Des Hekeej meeRelee ntB~ (efJeesYe) mecemle (osJesYe) efJeeveeW kes efuees (pegced)
Heerefle efkees ngS (lJee) legPe kees (Hees#eeefce) Des Hekeej meeRelee ntB~ (meJexYe) mecemle (osJesYe) efoJe
He=efLeJeer Deeefo HeoeLeesXx kes efuees (pegced) Heerefle efkees ngS (lJee) legPe kees (Hees#eeefce) Deer Hekeej meeRelee
ntB5
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Gece HeMegDeeW kes ceejves keer Fe kejles neW, Jes eEmen kes meceeve ceejves eeefnes
Deewj pees Fve HeMegDeeW keer j#ee kejves kees Dee elve kejles nQ, Jes meyekeer j#ee kejves kes efuees DeefOekeej osves
eesie nQ5
Deivee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deiveeoees osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
efHej ceveg<e kewmes DeHevee Jeee&Je JeeX, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNiveesN mJeeneN meesceeeN mJeeneNHeeb ceesoeeN mJeene meefJeN$es mJeene JeeNeJesN mJeeneN efJe<CeJesN
mJeensveeN mJeeneN ye=nNmHeleesN mJeene efceN$eeeN mJeeneN JeCeeeN mJeene6
DeNivees~ mJeene~ meesceee~ mJeene~ DeNHeeced~ ceesoee~ mJeene~ meNefJeN$es~ mJeene~ JeeNeJes~ mJeene~ efJeN<CeJes~ mJeene~
Fvee~ mJeene~ ye=nNmHelees~ mJeene~ JeCeee~ mJeene6
1256
eefJebMeesOeee
1257
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Deivees) HeeJekeee (mJeene) esee efeeee (meesceee) Dees<eefOeieCeMeesOeveee (mJeene)

(DeHeeced) peueeveeced (ceesoee) Deevevoee (mJeene) megKeHeeefHekee efeee (meefJe$es) metee&e (mJeene) (JeeeJes)
(mJeene) (efJe<CeJes) JeeHekeee efJeegtHeee (mJeene) (Fvee) peerJeee (mJeene) (ye=nmHelees) ye=nleeb
Heeuekeee (mJeene) (efce$eee) meKes (mJeene) meefleee (JeCeee) esee (mJeene) Geceefeee6
DevJee-eefo ceveg<ee Deivees mJeene meesceee mJeeneHeeb ceesoee mJeene meefJe$es mJeene JeeeJes mJeene
efJe<CeJes mJeensvee mJeene ye=nmHelees mJeene efce$eee mJeene JeCeee mJeene efeesjbmleefn& eEke eEke megKeb ve
HeeHesle6
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eoiveew mebmke=leb Ie=leeefokeb nefJent&eles leoes<eefOepeueb mete&lespees JeeegefJeegleew e
mebMeesOewee&Je&veHeeCeeHeeveHepeej#eCeesmelkeejefveefceeb peeeles~ eEkeefeoefHe Jeb mJeHelees veb ve YeJeefle, efkevleg
DeJemLeevlejb HeeHe meJe&$ewJe HeefjCeleb peeeles; Dele SJe megievOeefceHegefjesieveeMekeiegCeweg&eeefve JeeCeiveew
Heef#eHeew<eOeeefoMegefeje peieoejesieb mecHeeoveereced6
HeoeLe&-eefo ceveg<e (Deivees) Deefive kes efuees (mJeene) es efeee Jee (meesceee) Dees<eefOeeeW kes
MeesOeves kes efuees (mJeene) Gece efeee Jee (DeHeeced) peueeW kes mecyevOe mes pees (ceesoee) Deevevo neslee nw, Gme
kes efuees (mJeene) megKe Hengbeeves Jeeueer efeee Jee (meefJe$es) mete&ceC[ue kes DeLe& (mJeene) Gece efeee Jee
(JeeeJes) HeJeve kes efuees (mJeene) Gece efeee (efJe<CeJes) efyepegueerHe Deeie ceW (mJeene) Gece efeee
(Fvee) peerJe kes efuees (mJeene) Gece efeee (ye=nmHelees) ye[eW keer Heeuevee kejves Jeeues kes efuees (mJeene)
Gece efeee (efce$eee) efce$e kes efuees (mJeene) Gece efeee (JeCeee) es kes efuees (mJeene) Gece efeee
kejW lees keewve-keewve megKe ve efceues?6
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees Deeie ceW Gecelee mes efme efkeee ngDee Ieer Deeefo nefJe nescee peelee nw, Jen
Dees<eefOe, peue, mete& kes lespe, Jeeeg Deewj efyepegueer kees Des Hekeej Meg kej Ssee& kees ye{eves HeeCe, DeHeeve
Deewj Hepee keer j#eeHe eseW kes melkeej kee efveefcee neslee nw~ keesF& Je mJeHe mes ve veneR neslee, efkevleg
DeJemLeevlej kees Heekes meJe&$e ner HeefjCeece kees HeeHle neslee nw; Fmeer mes megievOe, ceereHeve, Hegef osves Deewj
jesieefJeveeMe kejves nejs iegCeeW mes ege HeoeLe& Deeie ceW es[
kej Dees<eeefOe Deeefo HeoeLeesXx keer Megef kes eje mebmeej
kee veerjesieHeve efme kejvee eeefnes6
eEnkeejeesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ HeeCeeoees osJelee~ HetJe&me efvee=oleefMvo~ Deemeerveeeslegejme
mJeje[leefMvo~ ieevOeejew mJejew
Hegvece&veg<ewpe&ieled keLeb MeesOeveereefceleen
efHej ceveg<eeW kees peieled kewmes Meg kejvee eefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
1258
epegJexoYee<es
aj.
org
efnNejeeN mJeeneN efn*dke=leeeN mJeeneN evolesN mJeeneJeeNvoeeN mJeeneN HeesLelesN mJeene HeHeesNLeeeN
mJeene ieNvOeeeN mJeene IeeNleeeN mJeeneN efveefJeeeN mJeenesHeefJeeeN mJeeneN meefvoleeeN mJeeneN JeuielesN
mJeenemeerveeeN mJeeneN MeeeveeeN mJeeneN mJeHelesN mJeeneN peeielesN mJeeneN ketpelesN mJeeneN HeyegeeN mJeene
efJeNpe=cYeceeCeeeN mJeeneN efJee=leeeN mJeeneN meneveeeN mJeenesHeefmLeleeeN mJeeneeveeeN mJeeneN HeeeCeeeN
mJeene7
am
eEnNkeeNjeesefle efncedkeeNjee~ mJeene~ eEnke=leeNesefleN efncedke=leee~ mJeene~ evoles~ mJeene~

DeNJeNkeNvoeesleJeeNvoee~ mJeene~ HeesLeles~ mJeene~ HeNHeeNsLeeesefle HeHeesNLeee~ mJeene~ ieNvOeee~ mJeene~ IeeNleee~ mJeene~
efveefJeeesefleN efveefJeee~ mJeene~ GHeefJeeNeslegHeefJeee~ mJeene~ meefvoleeNesefleN mecedefoleee~ mJeene~ Jeuieles~ mJeene~
Deemeerveee~ mJeene~ Meeeveee~ mJeene~ mJeHeles~ mJeene~ peeieles~ mJeene~ ketpeles~ mJeene~ HeyegeesefleN Heyegee~ mJeene~
efJeNpe=cYeceeCeeNesefle efJeNpe=cYeceeCeee~ mJeene~ efJee=leeNesefleN efJee=leee~ mJeene~ meneveeNesefleN mecedneveee~ mJeene~
GHeefmLeleeNeslegHeefmLeleee~ mJeene~ DeeeveeNesleeNDeeveee~ mJeene~ HeeeCeee~ HeeeveeNesefle HeNDeeveee~ mJeene7
the
ary
as
HeoeLe&-(eEnkeejee) ees eEn kejeself e lemcew (mJeene) (eEnke=leee) eEn ke=leb esve lemcew (mJeene)
(evoles) Deeeveb jesoveb Jee kegJe&les (mJeene) (DeJeevoee) veerew ke=leeeveee (mJeene) (HeesLeles) Heee&Hleee
(mJeene) (eHeesLeee) Delevleb Heee&Hleee (mJeene) (ievOeee) (mJeene) (Ieeleee) eesIeeefe lemcew (mJeene)
(efveefJeee) ees efveefJeMeles lemcew (mJeene) (GHeefJeee) e GHeefJeMeefle lemcew (mJeene) (mebefoleee) e meceied
oereles KeC[eles lemcew (mJeene) (Jeuieles) ieles (mJeene) (Deemeerveee) efmLeleee (mJeene) (Meeeveee)
Mesles lemcew (mJeene) (mJeHeles) HeeHlemeg<eges (mJeene) (peeieles) (mJeene) (ketpeles) DeHekeMeyoeseejkeee
(mJeene) (Heyegee) Heke=%eeveJeles (mJeene) (efJepe=cYeceeCeee) efJeMes<esCeeefJeveecekeee (mJeene) (efJee=leee)
ievLekeee (mJeene) (mebneveee) mebnveles eemcemlemcew (mJeene) (GHeefmLeleee) HeeHlemeceerHelJeee (mJeene)
(Deeeveee) mecevleeod efJe%eeveee (mJeene) (HeeeCeee) (mJeene)7
DevJee-ewce&veg<ewenf keejee mJeene eEnke=leee mJeene evoles mJeeneJeevoee mJeene HeesLeles mJeene
HeHeesLeee mJeene ievOeee mJeene Ieeleee mJeene efveefJeee mJeenesHeefJeee mJeene mebefoleee mJeene Jeuieles
mJeenemeerveee mJeene Meeeveee mJeene mJeHeles mJeene peeieles mJeene ketpeles mJeene Heyegee mJeene
efJepe=cYeceeCeee mJeene efJee=leee mJeene mebneveee mJeenesHeefmLeleee mJeeneeveee mJeene HeeeCeee mJeene
efeevles lewog&Keeefve efJeeespe megKeeefve ueYevles7
YeeJeeLe&-ceveg<ewjefivenes$eeefoe%es eeJeteles leeJelmeJe HeeefCeveeb megKekeejkeb YeJeefle7
HeoeLe&-efpeve ceveg<eeW ves (eEnkeejee) pees eEn Ssmee Meyo kejlee nw, Gmekes efuees (mJeene) Gece efeee
(eEnke=leee) efpemeves eEn Meyo efkeee Gmekes efuees (mJeene) Gece efeee (evoles) yegueeles Jee jesles ngS kes efuees
1258
eefJebMeesOeee
1259
as
am
aj.
org
(mJeene) Gece efeee (DeJeevoee) veeres neskej yegueeves Jeeues kes efuees (mJeene) Gece efeee (HeesLeles) meye
keceesXx ceW HeefjHetCe& kes efuees (mJeene) Gece efeee (eeesLeee) Delevle HetCe& kes efuees (mJeene) Gece efeee
(ievOeee) megieefvOele kes efuees (mJeene) Gece efeee (Ieeleee) pees metbIee ieee Gmekes efuees (mJeene) Gece
efeee (efveefJeee) pees efvejvlej HeJesMe kejlee yewlee nw, Gmekes efuees (mJeene) Gece efeee (GHeefJeee) pees
yewlee Gmekes efuees (mJeene) Gece efeee (mebefoleee) pees YeueerYeebefle efoee peelee Gmekes efuees (mJeene) Gece
efeee (Jeuieles) peeles ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee (Deemeerveee) yews ngS kes efuees (mJeene) Gece
efeee (Meeeveee) meesles ngS kes efueS (mJeene) Gece efeee (mJeHeles) veeRo efpeme kees HeeHle ngF& Gmekes efuees
(mJeene) Gece efeee (peeieles) peeieles ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee (ketpeles) ketpeles ngS kes efueS
(mJeene) Gece efeee (Heyegee) Gece %eeve Jeeues kes efuees (mJeene) Gece efeee (efJepe=cYeceeCeee) Des
Hekeej pebYeeF& uesves kes efueS (mJeene) Gece efeee (efJee=leee) efJeMes<e jevee kejves Jeeues kes efuees (mJeene)
Gece efeee (mebneveee) efpememes mebIeele HeoeLeesXx kee mecetn efkeee peelee, Gmekes efuees (mJeene) Gece efeee
(GHeefmLeleee) meceerHeefmLele ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee (Deeeveee) Des Hekeej efJeMes<e %eeve kes efuees
(mJeene) Gece efeee leLee (HeeeCeee) Hengbeeves nejs kes efuees (mJeene) Gece efeee keer, Gve ceveg<eeW kees
ogKe t kes megKe HeeHle nesles nQ7
YeeJeeLe&-ceveg<eeW mes Deeqivenes$e Deeefo e%e ceW efpelevee nesce efkeee peelee nw, Glevee meye eeefC eeeW kes
efuees megKe kejves Jeeuee neslee nw7
eles mJeensleme HepeeHeefle$e&ef<e~ HeelveJevlees peerJeeoees osJelee~ HetJe&me YegefjiOe=efleMvo~ $e<eYe
mJej~ efJeOetleeeslegejme YegefjieefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
the
ary
eNles mJeeneN OeeJelesN mJeenesodeNJeeeN mJeenesodgleeeN mJeene MetkeeNjeeN mJeeneN Metke=leeeN mJeeneN
efve<eCCeeeN mJeeneseflLeleeeN mJeene peNJeeeN mJeeneN yeueeeN mJeene efJeNJee&ceeveeeN mJeeneN efJeJe=eeeN mJeene
efJeOetvJeeNveeeN mJeeneN efJeOetleeeN mJeeneN Meget<eceeCeeeN mJeene Me=CJeNles mJeens#eceeCeeeN mJeensef#eNleeeN
mJeeneN Jeeref#eleeeN mJeene efvecesN<eeeN mJeeneN eoefeN lemcewN mJeeneN eled efHeyeefleN lemcewN mJeeneN evcet$e
keNjesefleN lemcewN mJeene kegJe&Nles mJeene ke=leeeN mJeene8
eNles~ mJeene~ OeeJeles~ mJeene~ GNodeNJeeeslegledeNJeee~ mJeene~ Godgl eeNeslegledgleee~ mJeene~ MetkeeNjee~
mJeene~ Metke=leee~ mJeene~ efve<eCCeee~ efvemeVeeNesefleN efvemeVeee~ mJeene~ GeflLeleee~ mJeene~ peNJeee~ mJeene~ yeueee~
mJeene~ efJeNJee&ceeveeNesefle efJeNJee&ceeveee~ mJeene~ efJeJe=eeesefleN efJeJe=eee~ mJeene~ efJeNOetvJeeNveeesefle efJeOetvJeeNveee~ mJeene~
1260
epegJexoYee<es
aj.
org
efJeOetleeNesefleN efJeOetleeNe~ mJeene~ Meget<eceeCeee~ mJeene~ Me=CJeNles~ mJeene~ F&#eceeCeee~ mJeene~ FN&ef#eNleee~ mJeene~
Jeeref#eleeNesefleN efJeF&ef#eleee~ mJeene~ efveNcesN<eeesefle efveceNs<eee~ mJeene~ eled~ Deefe~ lemcew~ mJeene~ eled~ efHeyeefle~ lemcew~
mJeene~ eled~ cet$eced~ keNjesefle~ lemcew~ mJeene~ kegJe&les~ mJeene~ ke=leee~ mJeene8
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eles) Heeleceeveee (mJeene) meefleee (OeeJeles) (mJeene) (GodeJeee) TOJe ieleee

JeerYetleee (mJeene) (Godgleee) Glke<e ieleee (mJeene) (Metkeejee) ef#eHekeeefjCes (mJeene) (Metke=leee)
ef#eHeke=leee (mJeene) (efve<eCCeee) efveeesve efmLeleee (mJeene) (GeflLeleee) ke=leeslLeeveee (mJeene) (peJeee)
Jesieee (mJeene) (yeueee) (mJeene) (efJeJee&ceeveee) efJeMes<esCe Jee&ceeveee (mJeene) (efJeJe=eee) efJeefJeOeleee
ke=leJee&ceeveee (mJeene) (efJeOetvJeeveee) ees efJeefJeOeb Oegveeself e lemcew (mJeene) (efJeOetleee) esve efJeefJeOeb Oetleb
keefcHeleb lemcew (mJeene) (Meget<eceeCeee) eeslegefceles (mJeene) (e=CJeles) e e=Ceeself e lemcew (mJeene)
(F&#eceeCeee) oMe&keee (mJeene) (F&ef#eleee) Devesve ee (mJeene) (Jeeref#eleee) efJeMes<esCe ke=leoMe&veee
(mJeene) (efveces<eee) (mJeene) (eled) (Deefe) Ye#eeefle (lemcew) (mJeene) (eled) (efHeyeefle) (lemcew) (mJeene)
(eled) (cet$eced) (kejesefle) (lemcew) (mJeene) (kegJe&les) (mJeene) (ke=leee) (mJeene)8
DevJee-es ceveg<ee eles mJeene OeeJeles mJeenesodeJeee mJeenesodgleee mJeene Metkeejee mJeene
Metke=leee mJeene efve<eCCeee mJeeneself Leleee mJeene peJeee mJeene yeueee mJeene efJeJee&ceeveee mJeene efJeJe=eee
mJeene efJeOetvJeeveee mJeene efJeOetleee mJeene Meget<eceeCeee mJeene e=CJeles mJeens#eceeCeee mJeense#f eleee mJeene
Jeeref#eleee mJeene efveces<eee mJeene eoefe lemcew mJeene eled efHeyeefle lemcew mJeene evcet$eb kejesefle lemcew mJeene
kegJe&les mJeene ke=leee mJeene kegJe&efvle les meJee&efCe megKeeefve ueYevles8
YeeJeeLe&-es HeelveOeeJeveeoerveeb meeOekeeefve megievOeeefonesceHeYe=leerefve e kecee&efCe kegJe&efvle, les
meJee&Ceereefve Jemletefve HeeHvegJeefvle8
HeoeLe&-pees ceveg<e (eles) Dee elve kejles ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee (OeeJeles) oew[
les
ngS kes efuees (mJeene) es efeee (GodeJeee) THej kees iees ngS ieerues HeoeLe& kes efuees (mJeene) megvoj
efeee (Godgleee) Glke<e& kees HeeHle ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee (Metkeejee) MeerIelee kejves Jeeues kes
efuees (mJeene) Gece efeee (Metke=leee) MeerIe efkees ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee (efve<eCCeee) efveee
mes yews ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee (GeflLeleee) Gs ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee (peJeee)
Jesie kes efuees (mJeene) Gece efeee (yeueee) yeue kes efuees (mJeene) Gece efeee (efJeJee&ceeveee) efJeMes<e
jerelf e mes Jee&ceeve nesles ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee (efJeJe=eee) efJeMes<e jerelf e mes Jeee&Je efkees ngS kes
efuees (mJeene) Gece efeee (efJeOetvJeeveee) pees HeoeLe& efJeOetvelee nw, Gmekes efuees (mJeene) Gece efeee
(efJeOetleee) efpemeves veevee Hekeej mes efJeOetvee Gme kes efuees (mJeene) Gece efeee (Meget<eceeCeee) megvee eenles
ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee (Me=CJeles) megveles kes efuees (mJeene) Gece efeee (F&#eceeCeee) osKeles ngS
1260
eefJebMeesOeee
1261
aj.
org
kes efuees (mJeene) Gece efeee (F&ef#eleee) Deewj mes osKes ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee (Jeeref#eleee)
YeueerYeebefle osKes ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee (efveces<eee) DeebKeeW kes Heueke Gves-yewves kes efuees
(mJeene) Gece efeee (eled) pees (Deefe) Keelee nw (lemcew) Gme kes efuees (mJeene) Gece efeee (eled) pees
(efHeyeefle) Heerlee nw (lemcew) Gmekes efuees (mJeene) Gece efeee (eled) pees (cet$eced) cet$e (kejesefle) kejlee nw
(lemcew) Gme kes efuees (mJeene) Gece efeee (kegJe&les) kejves Jeeues kes efuees (mJeene) Gece efeee leLee
(ke=leee) efkees ngS kes efuees (mJeene) Gece efeee kejles nQ, Jes meye megKeeW kees HeeHle nesles nQ8
YeeJeeLe&-pees Des e Deewj oew[
ves Deeefo efeeeDeeW kees efme kejves Jeeues keece leLee megieefvOe Deeefo
JemlegDeeW kes nesce Deeefo keeceeW kees kejles nQ, Jes mecemle megKe Deewj eens ngS HeoeLeeX kees ee nesles nQ8
lelmeefJelegefjleme efJeeeefce$e $eef<e~ meefJelee osJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
am
DeLesejefJe<eeceen
Deye F&ej kes efJe<ee ceW Deieues cev$e ceW kene nw
lelmeefJeNlegJe&jsCebN Yeieex osNJeme Oeerceefn~

efOeeesN ees ve HeeesNoeeled9
leled~ meNefJeNleg~ JejsCeced~ Yeie&~ osNJeme~ OeeNrceNefnN~ efOee~ e~ veN~ HeNeesNoeeNefoefle HeeesNoeeled9
the
ary
as
HeoeLe&-(leled) (meefJeleg) mekeuepeieoglHeeokeme (JejsCeced) JejsCeb Jeeg&cen&celegececed (Yeie&)

meJe&oes<eHeoenkeb lespeesceeb Megced (osJeme) mJeHekeeMemJeHeme meJez keceveereme meJe&megKeHeome (Oeerceefn)
oOeerceefn (efOee) He%ee (e) Hejceelcee (ve) Demceekeced (Heeesoeeled)9
DevJee-ns ceveg<ee! meefJelego&sJeme ejsCeb Yeieex Jeeb Oeerceefn leosJe eteb Oejle, ees ve meJex<eeb efOee
Heeesoeeled meesvleee&ceer meJe&wHeemeveere9
YeeJeeLe&-meJezce&veg<ew meefeoevevomJeHeb efveleMegyegcegemJeYeeJeb meJee&vleee&efceCeb Hejceelceeveb
efJeneewleme mLeevesveme kemeefeled HeoeLe&meesHeemeveemLeeHeveb keoeefeVewJe keee&ced~ kemcew Heeespeveee?
eesmceeefYeHeeefmele meVemceekeb yegerjOecee&ejCeeved efveJele& Oecee&ejCes Hesjesled, esve Mege mevlees Jeeb leb
Hejceelceeveb HeeHewenf keHeejceeefLe&kes megKes Yeg_peercenerlemcew9
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (meefJeleg) mecemle mebmeej GlHeVe kejves nejs (osJeme) DeeHe mes DeeHe ner
HekeeMeHe meye kes eenves eesie mecemle megKeeW kes osves nejs Hejcesej kes efpeme (JejsCeced) mJeerkeej kejves eesie
Deefle Gece (Yeie&) mecemle oes<eeW kes oen kejves Jeeues lespeescee MegmJeHe kees nce ueesie (Oeerceefn) OeejCe
kejles nQ, (leled) Gmekees legce ueesie OeejCe kejes (e) pees (ve) nce meye ueesieeW keer (efOee) yegefeeW kees
1262
epegJexoYee<es
aj.
org
(Heeesoeeled) Hesjs DeLee&led Gvekees Des-Des keeceeW ceW ueieeJes, Jen Devleee&ceer Hejceelcee meyekes GHeemevee
kejves kes eesie nw9
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eeefnes efke meefeoevevomJeHe efvele, Meg, yeg, cegemJeYeeJe, meye kes
Devleee&ceer Hejceelcee kees es[
kes Gmekeer peien ceW Deve efkemeer HeoeLe& keer GHeemevee kee mLeeHeve keYeer ve kejW~
efkeme Heeespeve kes efuees efke pees nce ueesieeW mes GHeemevee efkeee ngDee Hejceelcee nceejer yegefeeW kees DeOece& kes
DeeejCe mes g[ekes Oece& kes DeeejCe ceW HeJe=e kejs, efpememes Meg ngS nce ueesie Gme Hejceelcee kees HeeHle
neskej Fme ueeske Deewj Hejueeske kes megKeeW kees YeesieW Fme Heeespeve kes efuees9
efnjCeHeeCeerleHeme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej~
am
efnjCeHeeefCecetlees meefJeNleejNcegHees~ me esee osNJelee HeNoced10

efnjCeHeeefCeNefceefleN efnjCeHeeefCeced~ TNlees~ meNefJeNleejced~ GHe~ NesN~ me~ esee~ oNsJelee~ HeNoced10
the
ary
as
HeoeLe&-(efnjCeHeeefCeced) efnjCeeefve metee&oerefve lespeebefme HeeCeew mleJeves eme leced (Tlees) j#eCeeeee
(meefJeleejced) mekeuewee&HeeHekeced (GHe) (es) Oeeveeesiesveees (me) (esee) mecei%eevemJeHelJesve
meleemele%eeHeke (osJelee) GHeemeveere FosJe SJe (Heoced) HeeHlegcen&ced10
DevJee-ns ceveg<ee! ecencetlees efnjCeHeeeECe Heob meefJeleejcegHees me esee osJeleemleerefle eteb
efJepeeveerle10
YeeJeeLe&-ceveg<ewejf le HetJe&cev$eeLe&me efJeJejCeb Jeseof leJeced~ eslevemJeHeme Hejceelceve GHeemeveeb efJenee
kemeeHeveme pe[meesHeemevee keoeefHe vewJe keeee&, veefn pe[cegHeeefmeleb meeefveueeYekeejkeb j#ekeb e YeJeefle,
lemceeeslevew meJe&pw eeaJewMeslevees peieoerej SJeesHeemeveerees veslejes pe[lJeeefoiegCeege HeoeLe&10
HeoeLe&-ns ceveg<ees! ceQ efpeme (Tlees) j#ee Deeefo kes efuees (efnjCeHeeefCeced) efpemekeer mlegefle kejves ceW
mete& Deeefo lespe nQ (Heoced) Gme Heeves eesie (meefJeleejced) mecemle Ssee& keer HeeefHle kejeves Jeeues peieoerej kees
(GHees) Oeeve kes eesie mes yegueelee ntB, (me) Jen (esee) Des %eevemJeHe nesves mes mele Deewj efceLee kee
peveeves Jeeuee (osJelee) GHeemevee kejves eesie FosJe ner nw, en legce meye peevees10
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eesie nw efke Fme cev$e mes ueskes HetJeexe cev$e ieee$eer pees efke iegcev$e nw, Gmeer
kes DeLe& kee leelHee& nw, Ssmee peeveW~ esleve mJeHe Hejceelcee keer GHeemevee kees es[
efkemeer Deve pe[ keer
GHeemevee keYeer ve kejW, keeeWekf e GHeemevee DeLee&led mesJee efkeee ngDee pe[ HeoeLe& neefve-ueeYe keejke Deewj j#ee
1262
eefJebMeesOeee
1263
aj.
org
kejves neje veneR neslee~ Fmemes efeeJeeved mecemle peerJeeW kee eslevemJeHe peieoerej ner keer GHeemevee kejveer eesie
nw, Deve pe[lee Deeefo iegCeege HeoeLe& GHeeme veneR10
osJemesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej~
osNJemeN eslelees ceNneR He meefJeNlegn&Jeecens~

megceNefle meNlejeOemeced11
osNJeme~ eslele~ ceNnerced~ He~ meNefJeNleg~ nNJeeNceNnsN~ megceNefleefceefle megceNefleced~ meNlejeOemeefceefle meNlejeOemeced11
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJeme) mleeslegcen&me (eslele) eslevemJeHeme (cenerced) cenleerced (He) (meefJeleg)

meJe&mebmeejeslHeeokeme (nJeecens) Deeoeece (megceefleced) MeesYeveeb He%eeced (melejeOemeced) meleb jeOveeself e eee
leeced11
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb meefJelegMeslelees osJemesejmeesHeemeveeb ke=lJee ceneR melejeOemeb megceeEle
HenJeecens leLewlecegHeemewleeb eteb HeeHvegle11
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! esve eslevemJeHesCe peieoerejsCeeefKeueb peieoglHeeefoleb lemewJeejeOevesve
meleefJeeeegeeb He%eeb eteb HeeHlegb MekevegLe, veslejme pe[meejeOevesve11
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie (meefJeleg) mecemle mebmeej kes GlHeVe kejves nejs (eslele)
eslevemJeHe (osJeme) mlegefle kejves eesie F&ej keer GHeemevee kej (cenerced) ye[er (melejeOemeced) efpememes peerJe
mele kees efme kejlee nw, Gme (megceefleced) megvoj yegef kees (He, nJeecens) ienCe kejles nQ, Jewmes Gme Hejcesej
keer GHeemevee kej Gme yegef kees legce ueesie HeeHle nesDees11
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! efpeme eslevemJeHe peieoerej ves mecemle mebmeej kees GlHeVe efkeee nw, Gmekeer
DeejeOevee, GHeemevee mes meleefJeeeege Gece yegef kees legce ueesie HeeHle nes mekeles nes, efkevleg Flej pe[ HeoeLe&
keer DeejeOevee mes keYeer veneR11
meggefleefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
efHej Gmeer efJe<ee keer Deieues cev$e ceW kene nw
meggefle megceleerNJe=Oees jeNefle meefJeNlegjercens~

He osNJeee celeerNefJeos12
1264
epegJexoYee<es
aj.
org
meggefleced~ megmlegefleefceefle megmlegefleced~ megceNleerNJe=Oe~ megceNefleNJe=OeN Fefle megceefleNJe=Oe~ jeNefleced~ meNefJeNleg~ FN&ceNnsN~ He~
oNsJeee~ ceNleeNrefJeos~ ceNefleNefJeoN Fefle ceefleNefJeos12
as
am
HeoeLe&-(meggefleced) MeesYeveeb mlegefleced (megceleerJe=Oe) e megceeEle Je&eefle leme~ De$e mebefnleeeeced

[De06.3.114] Fefle oerIe&~ (jeefleced) oeveced (meefJeleg) meJeexlHeeokeme (F&cens) eeeecens (He) (osJeee)
efJeeeb keeceeceeveee (celeerefJeos) ees ceeEle %eeveb efJevoefle lemcew~ De$e mebefnleeeeced [De06.3.114] Fefle
oerIe&12
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb megceleerJe=Oe meefJelegjerejme meggeEle ke=lJewlemceevceleereJf eos osJeee jeefle
Hescens leLewleecemceeod eteceefHe eeeOJeced12
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eoe eoe Hejcesejme HeeLe&vee keeee& leoe leoe mJeeLee&
HejeLee& Jee meJe&MeeefJe%eeveegee He%ewJe eeeveeree, emeeb HeeHleeeeb peerJee meJee&efCe megKemeeOeveeefve
HeeHvegJeefvle12
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie (megceleerJe=Oe) pees Gece ceefle kees ye{elee (meefJeleg) meye kees
GlHeVe kejlee, Gme F&ej keer (meggefleced) megvoj mlegefle kej Fmemes (celeerefJeos) pees %eeve kees HeeHle neslee nw, Gme
(osJeee) efJeee Deeefo iegCeeW keer keecevee kejves Jeeues ceveg<e kes efuees (jeefleced) osves kees (Hescens) YeueerYeebefle
ceebieles nQ, Jewmes Fme osves keer efeee kees Fme F&ej mes legce ueesie Yeer ceebiees12
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ peye-peye Hejcesej keer HeeLe&vee kejveer eesie nes,
leye-leye DeHeves efuees Jee Deewj kes efuees mecemle Mee kes efJe%eeve mes ege Gece yegef ner ceebieveer eeefnes,
efpemekes Heeves Hej mecemle megKeeW kes meeOeveeW kees peerJe HeeHle nesles nQ12
the
ary
jeefleefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
jeNefle melHeeEle ceNns meefJeNleejNcegHe es~ DeeNmeNJeb osNJeJeerlees13
jeNefleced~ melHeefleNefceefleN~ meledHeefleced~ ceNns~ meNefJeNleejced~ GHe~ es~N DeeNmeNJeefceleemeNJeced~ osNJeJeerleeNFefle

osNJeJeerlees13
HeoeLe&-(jeefleced) oeleejeced (melHeefleced) meleeb peerJeeveeb HeoeLee&veeb Jee Heeuekeced (cens) cenlew
(meefJeleejced) mekeuepeieoglHeeokeced (GHe) (es) GHemlegeeced (DeemeJeced) mecevleeowee&egeced (osJeJeerlees)
efoJeeveeb iegCeeveeb efJeog<eeb Jee HeeHlees13
1264
eefJebMeesOeee
1265
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenb cens osJeJeerlees jeefleceemeJeb melHeeEle meefJeleejcegHees leLee etLeceHesveb
HeMebmele13
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo ceveg<ee Oecee&Le&keeceefmeeE keeceesjBmleefn&
HejceelceevecesJeesHeeme leoe%eeeeb Jeexjved13
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes ceQ (cens) ye[er (osJeJeerlees) efoJeiegCe Deewj efJeeveeW keer HeeefHle kes efuees
(jeefleced) osves nejs (DeemeJeced) meye Deesj mes Ssee&ege (melHeefleced) mele Jee efvele efJeeceeve peerJe Jee HeoeLeesXx
keer Heeuevee kejves Deewj (meefJeleejced) mecemle mebmeej kees GlHeVe kejves nejs peieoerej keer (GHees) Oeeveeesie
mes meceerHe ceW mlegefle keb, Jewmes legce Yeer Fmekeer HeMebmee kejes13
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ eefo ceveg<e Oece& DeLe& Deewj keece keer efmeef kees
eenW lees Hejceelcee keer ner GHeemevee kej Gme F&ej keer Dee%ee ceW JeeX13
osJemesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ efHeHeerefuekeeceOee efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
osNJeme meefJeNlegce&NefleceemeNJeb efJeNeosJeced~ efOeNee Yeie ceveecens14
as
osNJeme~ meNefJeNleg~ ceNefleced~ DeeNmeNJeefceleemeNJeced~ efJeNeosJeNefceefle efJeNeosJeced~ efOeNee~ Yeieced~ ceNveeNceNnsN~14
the
ary
HeoeLe&-(osJeme) mekeuemegKeHeoeleg (meefJeleg) mekeuewee&Heoeleg (ceefleced) He%eeeced (DeemeJeced)

mekeuewee&nslegced (efJeeosJeced) efJeesYees osJesYees efnleced (efOeee) He%eee (Yeieced) Gecewee&ced (ceveecens)
eeeecens14
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb meefJelegoxJeme Hejceelceve mekeeMeevceefleceemeJeb e HeeHe leee efOeee
meJe efJeeosJeb Yeieb ceveecens leLee eteceefHe kegle14
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ meJew&ce&veg<ew HejcesejesHeemeveee He%eeb HeeHewleee HetCe&cewee
efJeOeee meJe&HeeefCeefnleb mebmeeOeveereced14
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie (meefJeleg) mekeue Ssee& Deewj (osJeme) mecemle megKe osvesnejs
Hejceelcee kes efveke mes (ceefleced) yegef Deewj (DeemeJeced) mecemle Ssee& kes nsleg kees HeeHle neskej Gme (efOeee)
yegef mes mecemle (efJeeosJeced) meye efJeeveeW kes efuees efnle osvesnejs (Yeieced) Gece Ssee& kees (ceveecens) ceebieles
nQ, Jewmes legce ueesie Yeer ceebiees14
1266
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ meye ceveg<eeW kees eeefnes efke Hejcesej keer GHeemevee
mes Gece yegef kees Heekes Gmemes HetCe& Ssee& kee efJeOeeve kej meye HeeefCeeeW kes efnle kees meceked efme
kejW14
Deefiveefceleme meglecYej $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe e%ekece&efJe<eeceen
Deye e%ekece&eJf e<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNefive mleescesve yeesOee meefceOeeNveesDecele&ced~

nNJee osNJes<eg vees oOeled15
DeNefiveced~ mleescesve~ yeesNOeNeN~ meNefceNOeeNve Fefle mecedFOeeNve~ Decele&ced~ nNJee~ osNJes<eg~ veN~ oNOeNled15
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deefiveced) HeeJekeced (mleescesve) FvOevemecetnsve (yeesOee) (meefceOeeve) HeoerHeceeve (Decele&ced)

keejCeHesCe cejCeOece&jefnleced (nJee) Deeoelegb oelegcene&efCe (osJes<eg) efoJes<eg JeeJeeefo<eg (ve) DemceYeced
(oOeled) oOeeefle15
DevJee-ns efJeved! e meefceOeeveeseqiveos&Jes<eg nJee vees oOeled lececele&ceeive mleescesve yeesOee
HeoerHee15
YeeJeeLe&-eeiveew meefceOe Heef#eHe megievOeeefoJeb pegngegmlee&eb leeJeeefo<eg efJemleee& meJee&ved HeeefCeve
megKeeefle15
HeoeLe&-ns efJeved! pees (meefceOeeve) YeueerYeebefle oerHelee ngDee Deefive (osJes<eg) efoJe Jeeeg Deeefo HeoeLeesXx
ceW (nJee) uesves-osves eesie HeoeLeesXx kees (ve) nceejs efuees (oOeled) OeejCe kejlee nw, Gme (Decele&ced) keejCeHe
DeLee&led HejceeCegYeeJe mes efJeveeMe nesves kes Oece& mes jefnle (Deefiveced) Deeie kees (mleescesve) FvOevemecetn mes (yeesOee)
efeleeDees DeLee&led Des Hekeej peueeDees15
YeeJeeLe&-eefo Deefive ceW meefceOee es[
efoJe-efoJe megieefvOele HeoeLe& kees nesceW lees en Deefive Gme
HeoeLe& kees Jeeeg Deeefo ceW Hewuee kes meye HeeefCeeeW kees megKeer kejlee nw15
me nJeJeeef[leme HepeeHeefle$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegvejefive keerMeesmleerleen
efHej Deefive kewmee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
me nJeNJee[cele&GNefMeiotleeveesefnle~
DeNefiveefOe&Nee mece=CJeefle16
1266
eefJebMeesOeee
1267
aj.
org
me~ nNJeNJeeef[efle nJeNJeed~ Decele&~ GNefMeked~ otle~ eveesefnleN Fefle eveefnle~ DeNefive~ efOeNee~ meced~
$eNCJeNefleN16
am
HeoeLe&-(me) (nJeJeed) ees nJeb Jenefle osMeevlejb HeeHeeefle me (Decele&) ce=legOece&jefnle

(GefMeked) keeefvleceeved (otle) otle FJe Jee&ceeve (eveesefnle) eMeveebefme DeVeeefve efnveeself e HeeHeeefle me
(Deefive) HeeJeke (efOeee) kece&Cee (meced) ($eCJeefle) HeeHveeself e16
DevJee-ns ceveg<ee! eesceleex nJeJee[gefMeiotleMeveesenf leesefivejefmle me efOeee mece=CJeefle16
YeeJeeLe&-eLee keeee&Le Hese<f elees otle keee&meeOekees YeJeefle leLee mecHeeesepf eleesefive
megKekeee&efmeefkejes YeJeefle16
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Decele&) ce=legOece& mes jefnle (nJeJeed) nesces ngS HeoeLe& kees Ske osMe mes
otmejs osMe ceW Hengbeelee (GefMeked) HekeeMeceeve (otle) otle kes meceeve Jee&ceeve (eveesefnle) Deewj pees DeVeeW keer
HeeefHle kejeves Jeeuee (Deefive) Deefive nw, (me) Jen (efOeee) kece& DeLee&led Gme kes GHeeesieer efMeuHe Deeefo keece
mes (meced, $eCJeefle) Des Hekeej HeeHle neslee nw16
YeeJeeLe&-pewmes keece kes efuees Yespee ngDee otle kejves eesie keece kees efme kejves neje neslee nw, Jewmes
Des Hekeej ege efkeee ngDee Deefive megKemecyevOeer keee& kees efme kejves neje neslee nw16
as
Deeive otleefceleme efJeeHe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe. mJej
DeLeeefiveiegCee Gevles
Deye Deefive kes iegCeeW kes efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
DeNeive otleb Hegjes oOes nJeNJeenNcegHeyegJes~

osNJeeB2Dee meeoeeefoNn17
DeNefiveced~ otleced~ Hegj~ oNOesN~ nNJeNJeenNefceefle nJeNJeenced~ GHe~ yegJesN~ osNJeeved~ Dee~ meeNoNeeNled~ FNn17
HeoeLe&-(Deefiveced) Jeefced (otleced) otleJelkeee&meeOekeced (Hegj) Deiele (oOes) Oejeefce (nJeJeenced)

ees nJeeefve Deegcene&efCe Jenefle HeeHeeefle leced (GHe) (yegJes) GHeefoMeeefce (osJeeved) efoJeeved Yeesieeved (Dee)
mecevleeled (meeoeeled) meeoesled HeeHeesled (Fn) Deefmceved mebmeejs17
DevJee-ns ceveg<ee! e Fn osJeeveemeeoeeled leb nJeJeenb otleceeive Hegjes oOes, eg<ceeved HelegHeyegJes
eteceHesJeb kegleself e17
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eLeeefiveefo&JemegKeHeoesefmle leLee JeeJeeoeesefHe Jee&vle Fefle Jeseced17
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Fn) Fme mebmeej ceW (osJeeved) efoJe YeesieeW kees (Dee, meeoeeled) HeeHle
kejeJes, Gme (nJeJeenced) Yeespeve kejves eesie HeoeLeesXx keer HeeefHle kejeves Deewj (otleced) otle kes meceeve
1268
epegJexoYee<es
aj.
org
keee&efmeef kejvesnejs (Deefiveced) Deefive kees (Hegj) Deeies (oOes) Oejlee ntB Deewj legce ueesieeW kes Heefle (GHe, yegJes)
GHeosMe kejlee ntB efke legce ueesie Yeer Ssmes ner efkeee kejes17
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pewmes Deeqive efoJe megKeeW kees osves Jeeuee nw, Jewmes HeJeve Deeefo HeoeLe& Yeer megKe osves
ceW eJee&ceeve nQ, en peevevee eeefnes17
Depeerpeve FlemeeCe$emeomet $e<eer~ HeJeceevees osJelee~ efHeHeerefuekeeceOee efJeje[veggHed vo~ ieevOeej
mJej
Hegve mete&Heesefive keerMe Fleen
efHej mete&He Deefive kewmee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
DepeerpeveesN efn HeJeceeveN mete efJeNOeejsN MekeceveeN Hee~

ieespeerjeeN jnceeCeN HegjvOee18
Depeerpeve~ efn~ HeNJeNceeNve~ mete&ced~ efJeNOeej Fefle efJeNOeejs~ Mekecevee~ Hee~ ieespeerjesefleN ieespeerjee~
jnceeCe~ HegjvOesefleN HegjcedOee18
the
ary
as
HeoeLe&-(Depeerpeve) peveeefle (efn) Keueg (HeJeceeve) HeefJe$ekeejke (mete&ced) meefJele=ceC[ueced

(efJeOeejs) Oeejeeefce (Mekecevee) kece&Cee~ Mekecesefle kece&veece (efveIeb02~1) (Hee) Gokeced (ieespeerjee)
ieJeeb peerjee peerJeveefeeee (jbnceeCe) ieved (HegjvOee) eee Hegjb oOeeefle leee18
DevJee-ns HeJeceeveeefiveJelHeJe$e peve! eesefive HegjvOee jbnceeCe mete&cepeerpevemleb Mekecevee ieespeerjee
HeeMeenb efJeOeejs efn18
YeeJeeLe&-eefo efJeeglmete&me keejCeb ve meeled leefn& metees&lHeefe keLeb meeod? eefo meteex ve meeled leefn&
YetieesueOe=efleJe=&ee ieJeeefoHeMegpeerJeveb e keLeb meeled?18
HeoeLe&-ns (HeJeceeve) HeefJe$e kejves nejs Deefive kes meceeve HeefJe$e peve! let Deefive (HegjvOee) efpeme efeee
mes veiejer kees OeejCe kejlee, Gmemes (jbnceeCe) peelee ngDee (mete&ced) mete& kees (Depeerpeve) Heie kejlee,
Gmekees Deewj (Mekecevee) kece& Jee (ieespeerjee) ieew Deeefo HeMegDeeW keer peerJeveefeee mes (Hee) peue kees ceQ
(efJeOeejs) efJeMes<e kejkes OeejCe kejlee (efn) ner ntB18
YeeJeeLe&-pees efyepegueer mete& kee keejCe ve nesleer lees mete& keer GlHeefe kewmes nesleer? pees mete& ve nes lees
Yetieesue kee OeejCe Deewj Je<ee& mes iees Deeefo HeMegDeeW kee peerJeve kewmes nes?18
efJeYetefjleme HepeeHeefle$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeke=efleMvo~ ceOece mJej
1268
eefJebMeesOeee
1269
aj.
org
efJeNYetcee&N$ee HeNYet efHeN$eeeesefmeN neesNmeleesefmeN ceeesNmeJe&eefmeN meefjefme JeeNpeefmeN Je=<eeefme

ve=ceCeeDeefme~ eegvee&ceeefmeN efMeMegvee&ceemeeefoNleeveebN HelJeeefvJeefnN osJeeDeeMeeHeeueeSNleb osNJesYeesebN
cesOeeeN Heesef#ele j#elesNn jefvleefjNn jceleeefceNn Oe=efleefjNn mJeOe=efleN mJeene19
efJeNYetefjefle efJeNYet~ ceeN$ee~ HeNYetefjefle HeNYet~ efHeN$ee~ Dee~ DeNefmeN~ ne~ DeNefmeN~ Dele~ DeNefmeN~ cee~ DeNefmeN~
DeJee&~ DeNefmeN~ meefHleN~ DeNefmeN~ JeeNpeer~ DeNefmeN~ Je=<ee~ DeNefmeN~ ve=ceCee~ ve=ceveeN Fefle ve=cevee~ DeNefmeN~ eeg~ veece~ DeNefmeN~
efMeMeg~ veece~ DeNefmeN~ DeeNefoNleeveeced~ HelJee~ Deveg~ FNefnN~ osJee~ DeeNMeeNHeeNueeN FleeMeeHeeuee~ SNleced~ oNsJesYe~ Deeced~
cesOeee~ Heesef#eleNefceefle HeGef#eleced~ j#eNleN~ FNn~ jefvle~ FNn~ jceNleeNced~ FNn~ Oe=efle~ FNn~ mJeOe=efleNefjefleN mJeOe=efle~
mJeene19
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efJeYet) JeeHeke (cee$ee) peveveerJeod Jee&ceeveee He=efLeJee (HeYet) meceLe& (efHe$ee) Jeeegvee
(Dee) eesMvegles JeeHveeself e ceeiee&ved me (Deefme) Deefmle~ De$e meJe&$e Jelee (ne) ne FJe MeerIeieeceer
(Deefme) (Dele) eesleefle meleleb ieefle me (Deefme) (cee) megKekeejer (Deefme) (DeJee&) e meJee&ve=efle
me (Deefme) (meefHle) cete&JemecyevOeer (Deefme) (Jeepeer) JesieJeeved (Deefme) (Je=<ee) Je=efkeee& (Deefme)
(ve=ceCee) ees ve=<eg vesle=<eg HeoeLex<eg ceve FJe meeesieeceer (Deefme) (eeg) ees eeefle me (veece) DeYemeveere
(Deefme) (efMeMeg) e Meefle levetkejeself e me (veece) Jeeied~ veecesefle Jee[dveecemeg Heefleced (efveIeb01~11)
(Deefme) (Deeefoleeveeced) ceemeeveeced (HelJee) eesOe Heleefle me (Deveg) (Fefn) Sefle (osJee) efJeebme
(DeeMeeHeeuee) e DeeMee efoMe Heeueeefvle (Sleced) Jeefced (osJesYe) efoJeYeesiesYe (Deeced) JeeefHleMeerueced
(cesOeee) mebieceee yegefHeeHeCeee ogeEnmeveee Jee (Heesef#eleced) peuesve efmeeced (j#ele) (Fn) (jefvle) jceCeced
(Fn) (jceleeced) eer[leg (Fn) (Oe=efle) Oewe&ced (Fn) (mJeOe=efle) mJes<eeb OeejCeced (mJeene) meleee
efeeee19
DevJee-ns DeeMeeHeeuee osJee! egeb ees cee$ee efJeYet efHe$ee HeYetjeesefme neesmeleesefme
ceeesmeJee&efme meefHlejefme Jeepeefme Je=<eeefme ve=ceCee Deefme eegvee&ceeefme efMeMegvee&cemeeefoleeveeb HelJeeefvJeefn
Sleceeb mJeene osJesYees cesOeee Heesef#eleb j#ele esvesn jefvleefjn jceleeefcen Oe=efleefjn mJeOe=efle meeled19~
YeeJeeLe&-es ceveg<ee He=efLeJeeefo<eg JeeHekeb meJexYees JesieJeodYeesefleMeesve JesieJevleb Jeefb
iegCekece&mJeYeeJelees efJepeeveefvle, les megKesvesn eer[efvle19
HeoeLe&-ns (DeeMeeHeeuee) efoMeeDeeW kes Heeueves Jeeues (osJee) efJeevees! legce pees ueesie (cee$ee) ceelee
kes meceeve He=efLeJeer mes (efJeYet) JeeHeke (efHe$ee) efHelee He HeJeve mes (HeYet) meceLe& Deewj (Dee) ceeieesXx kees
JeeHle nesves Jeeuee (Deefme) nw, (ne) Iees[
s kes meceeve MeerIe eueves Jeeuee (Deefme) nw, (Dele) pees efvejvlej
peeves Jeeuee (Deefme) nw, (cee) megKe kee kejves Jeeuee (Deefme) nw, (DeJee&) pees meye kees HeeHle nesves neje
1270
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(Deefme) nw, (meefHle) cete|leceeved HeoeLeesXx kee mecyevOe kejves Jeeuee (Deefme) nw, (Jeepeer) JesieJeeved (Deefme) nw,
(Je=<ee) Je<ee& kee kejves Jeeuee (Deefme) nw, (ve=ceCee) meye Hekeej kes JeJenejeW kees HeeHle kejeves nejs HeoeLeesXx ceW
ceve kes meceeve MeerIe peeves Jeeuee (Deefme) nw, (eeg) pees HeeefHle kejelee Jee peelee Ssmes (veece) veece Jeeuee
(Deefme) nw, pees (efMeMeg) JeJenej kes eesie efJe<eeeW kees met#ce kejleer, Ssmeer (veece) Gece JeeCeer (Deefme) nw,
pees (Deeefoleeveeced) cenerveeW kes (HelJee) veeres efiejlee (DeefvJeefn) DeefvJele DeLee&led efceuelee nw, (Sleced) Fme
(Deeced) JeeHle nesves Jeeues Deefive kees (mJeene) meleefeee mes (osJesYe) efoJe YeesieeW kes efuees leLee (cesOeee)
Des iegCeeW kes efceueeves, yegef keer HeeefHle kejves Jee ogeW kees ceejves kes efuees (Heesef#eleced) peue mes meeRee ngDee
(j#ele) jkeKees, efpememes (Fn) Fme mebmeej ceW (jefvle) jceCe DeLee&led Gece megKe ceW jcevee nes (Fn) eneb
(jceleeced) eer[
e kejW leLee (Fn) eneb (Oe=efle) meeceeve OeejCe Deewj (Fn) eneb (mJeOe=efle) DeHeves HeoeLeesXx keer
OeejCee nes19
YeeJeeLe&-pees ceveg<e He=efLeJeer Deeefo ueeskeeW ceW JeeHle Deewj mecemle Jesie Jeeues HeoeLeesXx ceW DeleerJe JesieJeeved
Deefive kees iegCe, kece& Deewj mJeYeeJe mes peeveles nQ, Jes Fme mebmeej ceW megKe mes jceles nQ19
keeesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ HepeeHeleeoees osJelee~ Deeeme YegefjiOe=efleMvo~ $e<eYe mJej~
mejmJelew ye=nlee Flegejme DeefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej~
DeLe kemcew Heeespeveee nesce kee&Je Fleen
as
Deye efkeme Heeespeve kes efuees nesce kejvee eeefnes Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
keeeN mJeeneN kemcewN mJeene keleNcemcewN mJeeneN mJeeneNefOeceeOeerl eeeN mJeeneN ceve HeNpeeHeleesN mJeene
efeNeb efJe%eeleeNeeefolewN mJeeneefolew ceNew mJeeneefolew megce=[erNkeeewN mJeeneN mejmJelewN mJeeneN mejmJelew
HeeJeNkeeewN mJeeneN mejmJelew ye=nNlew mJeene Het<Ces mJeene Het<Ces HeH eNLeeeN mJeene Het<Ces veNjefvOe<eeeN mJeeneN
lJe^s mJeeneN lJe^s legjerHeeeN mJeeneN lJe^s HegNHeeeN mJeeneN efJe<CeJesN mJeeneN efJe<CeJes efveYeteNHeeeN mJeeneN
efJe<CeJes efMeefHeefJeNeeN mJeene20
keee~ mJeene~ kemcew~ mJeene~ keNleNcemcew~ mJeene~ mJeene~ DeeNefOeefceleeNefOeced~ DeeOeerleeNesleeOeerleee~ mJeene~
ceve~ HeNpeeHeleeN Fefle HeNpeeHelees~ mJeene~ efeNeced~ efJe%eeleeNesefle efJe%eeleee~ Deefolew~ mJeene~ Deefolew~ ceNew~ mJeene~
Deefolew~ megce=[erNkeeeeN Fefle megce=[erNkeeew~ mJeene~ mejmJelew~ mJeene~ mejmJelew~ HeeNJeNkeeew~ mJeene~ mejmJelew~ ye=nNlew~
mJeene~ Het<Ces~ mJeene~ Het<Ces~ HeNHeNLeeesefle HeHeLeee~ mJeene~ Het<Ces~ veNjefvOe<eee~ mJeene~ lJe^s~ mJeene~ lJe^s~ legjerHeee~
mJeene~ lJe^s~ HegNHeeNesefle HegNHeee mJeene~ efJe<CeJes~ mJeene~ efJe<CeJes~ efveNYeteNHeeesefle efveYeteNHeee~ mJeene~ efJe<CeJes~
efMeNefHeNefJeNeesefle efMeefHeNefJeNee~ mJeene20
1270
eefJebMeesOeee
1271
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(keee) megKemeeOekeee efJeog<es (mJeene) mele efeee (kemcew) megKemJeHeee (mJeene)

(kelemcew) yentveeb ceOes Jee&ceeveee (mJeene) (mJeene) (DeeefOeced) e mecevleeod oOeeefle leced (DeeOeerleee)
mecevleeod efJeeeJe=es (mJeene) (ceve) (HepeeHelees) (mJeene) melee efeee (efeeced) mce=eflemeeOekeced
(efJe%eeleee) (Deefolew) He=efLeJew~ Deefoefleefjefle He=efLeJeerveecemeg Heefleced (efveIe01~1) (mJeene) (Deefolew)
veeMejefnleeew (ceew) cenlew Jeees (mJeene) (Deefolew) pevevew (megce=[erkeeew) megg megKekeeefjkeeew (mJeene)
(mejmJelew) veew (mJeene) (mejmJelew) efJeeeegeeew Jeees (HeeJekeeew) HeefJe$eke$ez (mJeene) (mejmJelew)
efJeog<eeb Jeees (ye=nlew) cenlew (mJeene) (Het<Ces) Hegefke$ex (mJeene) (Het<Ces) Hegee (HeHeLeee) Heke<exCe
HeLekejCeee (mJeene) (Het<Ces) Hees<ekeee (vejefvOe<eee) ees vejeved efoOesegHeefoMeefle lemcew (mJeene) (lJe^s)
HekeeMeee~ eflJe<e FleesJeced (GCee02~95) Devesveeeb efme (mJeene) (lJe^s) efJeeeHekeeMekeee (legjerHeee)
veewkeeveeb Heeuekeee (mJeene) (lJe^s) HekeeMekeee (HegHeee) yengHeee (mJeene) (efJe<CeJes) JeeHekeee
(mJeene) (efJe<CeJes) (efveYeteHeee) ees efvelejeb jef#elees YetlJeeveeved Heeueeefle lemcew (mJeene) (efJe<CeJes)
(efMeefHeefJeee) efMeefHe<JeeeesMelmeg HeeefCe<eg JeeHlee HeefJeee (mJeene)20
DevJee-ewce&veg<ew keee mJeene kemcew mJeene kelemcew mJeeneeEOe HeeHe mJeeneOeerleee mJeene
HepeeHelees ceve mJeene efJe%eeleee efeeceefolew mJeene ceeeDeefolew mJeene megce=[erkeeee Deefolew mJeene
mejmJelew mJeene HeeJekeeew mejmJelew mJeene ye=nlew mejmJelew mJeene Het<Ces mJeene HeHeLeee Het<Ces mJeene
vejefvOe<eee Het<Ces mJeene lJe^s mJeene legjerHeee lJe^s mJeene HegHeee lJe^s mJeene efJe<CeJes mJeene efveYeteHeee
efJe<CeJes mJeene efMeefHeefJeee efJe<CeJes mJeene ke=leemles keLeb ve megefKeve meg20
YeeJeeLe&-es efJelmegKeeOeeveevlekejCeefJe%eeveJeeiJeeJeeefoMeges e%eefeee kegJe&efvle, les megefKevees
YeJeefvle20
HeoeLe&-efpeve ceveg<eeW ves (keee) megKe meeOeves Jeeues kes efuees (mJeene) meleefeee (kemcew)
megKemJeHe kes efuees (mJeene) meleefeee (kelecemcew) yengleeW ceW pees Jee&ceeve Gme kes efuees (mJeene)
meleefeee (DeeefOeced) pees Des Hekeej HeoeLeesXx kees OeejCe kejlee, Gmekees HeeHle neskej (mJeene) meleefeee
(DeeOeerleee) meye Deesj mes efJeeeJe=ef kes efuees (mJeene) meleefeee (HepeeHelees) HepeepeveeW keer Heeuevee
kejvesnejs kes efuees (ceve) ceve keer (mJeene) meleefeee (efJe%eeleee) efJeMes<e peeves ngS kes efuees (efeeced)
mce=efle efme kejeves DeLee&led esle efoueeves neje ewleve ceve (Deefolew) He=efLeJeer kes efuees (mJeene) meleefeee
(ceew) ye[er (Deefolew) efJeveeMejefnle JeeCeer kes efuees (mJeene) meleefeee (megce=[erkeeew) Dee megKe
kejvesnejer (Deefolew) ceelee kes efuees (mJeene) meleefeee (mejmJelew) veoer kes efuees (mJeene) meleefeee
(HeeJekeeew) HeefJe$e kejves Jeeueer (mejmJelew) efJeeeege JeeCeer kes efuees (mJeene) meleefeee (ye=nlew) ye[er
(mejmJelew) efJeeveeW keer JeeCeer kes efuees (mJeene) Gece efeee (Het<Ces) Hegef kejves Jeeues kes efuees (mJeene)
1272
epegJexoYee<es
am
aj.
org
Gece efeee (HeHeLeee) Gecelee mes Deejece kes eesie Yeespeve kejves leLee (Het<Ces) Hegef kes efuees (mJeene)
meleefeee (vejefvOe<eee) pees ceveg<eeW kees GHeosMe oslee nw, Gme (Het<Ces) Hegef kejvesnejs kes efuees (mJeene)
meleefeee (lJe^s) Deewj efJeee-HekeeMe kejvesnejs kes efuees (mJeene) meleefeee (legjerHeee) veewkeeDeeW kes Heeueves
(lJe^s) Deewj efJeee-HekeeMe kejvesnejs kes efuees (mJeene) meleefeee (HegHeee) yengle He Deewj (lJe^s)
HekeeMe kejves Jeeues kes efuees (mJeene) meleefeee (efJe<CeJes) JeeHle nesves Jeeues kes efuees (mJeene) meleefeee
(efveYeteHeee) efvejvlej DeeHe jef#ele nes DeewjeW keer Heeuevee kejvesnejs (efJe<CeJes) meJe&JeeHeke kes efuees (mJeene)
meleefeee leLee (efMeefHeefJeee) Jeeve kenles ngS ewleve HeeefCeeeW ceW JeeefHle mes HeJesMe ngS (efJe<CeJes) JeeHeke
F&ej kes efuees (mJeene) meleefeee keer, Jes kewmes ve megKeer neW20
YeeJeeLe&-pees efJeeveeW kes megKe, He{ves, DevlekejCe kes efJeMes<e %eeve leLee JeeCeer Deewj HeJeve Deeefo
HeoeLeesXx keer Megef kes efuees e%eefeeeDeeW kees kejles nQ, Jes megKeer nesles nQ20
efJeees osJemesleme mJemlee$ese $eef<e~ efJeeved osJelee~ Dee<e&vegHed vo~ ieevOeej mJej
efHej ceveg<eeW kees keee kejvee eeefnes Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
efJeees osNJeme vesNlegce&ees& Jegjerle meNKeced~

efJee~ osNJeme~ vesNleg~ cee&~ yegjeNrleN~ meNKeced~ efJee~ jeNes~ FN<egOeNefleN~ egcveced~ Je=CeerNleN~ Heg<emes~
mJeene21
the
ary
HeoeLe&-(efJee) meJe& (osJeme) efJeog<e (vesleg) veeekeme (cee&) ceveg<e (Jegjerle) Je=Cegeeled~ De$e
JeleesveelcevesHeob yengueb voefme [De02.4.73] Fefle MeHees uegked, efue*dHeeesieeseced (meKeced) efce$elJeced
(efJee) (jees) Oeveee (F<egOeefle) eeeles Mejeved Oejefle Jee (egcveced) Oeveb eMees Jee (Je=Ceerle) (Heg<emes) Heges
(mJeene)21
DevJee-eLee efJeees celeex veslegoxJeme meKeb Jegjerle eLee Jee efJeees celeex jee F<egOeefle leLee mJeene
Heg<emes egcveb Je=Ceerle21
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ meJex ceveg<ee efJeef men megoes YetlJee efJeeeb eMeMe
ie=nerlJee eercevlees YetlJee megHeLesve Hege mevleg21
HeoeLe&-pewmes (efJee) mecemle (cee&) ceveg<e (vesleg) veeeke DeLee&led meye JeJenejeW keer HeeefHle kejeves
nejs (osJeme) efJeeved keer (meKeced) efce$elee kees (Jegjerle) mJeerkeej kejW Jee pewmes (efJee) mecemle ceveg<e
(jees) Oeve kes efuees (F<egOeefle) eeevee kejlee DeLee&led cebieveer ceebielee Jee yeeCeeW kees DeHeves-DeHeves Oeveg<ed Hej
1272
eefJebMeesOeee
1273
aj.
org
Oeejlee nw, Jewmes (mJeene) meleefeee Jee meleJeeCeer mes (Heg<emes) Hegef kes efuees (egcveced) Oeve Deewj eMe kees
(Je=Ceerle) mJeerkeej kejs21
YeeJeeLe&- Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ meye ceveg<e efJeeveeW kes meeLe efce$e neskej efJeee
Deewj eMe kee ienCe kej OeveJeeved Deewj keeefvleceeved neskej Gece eesie Deenej Jee Des ceeie& mes Heg
neW21
Dee yeeefVeleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efueesee osJelee~ mJeje[glke=efleMvo~ <e[dpe mJej
Hegvece&veg<ew efkecesJeefceleen
efHej ceveg<eeW kees efkeme keer Fe kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
Dee yeeved yeeeNCees yeeJee&Nmeer peeeleeNcee jeN^s jepeNveh MetjF<eNJeesefleJeeNOeer cenejNLees

peeeleebN oesiOeer OesNvegJeex{eveN[dJeeveeNMeg meefHleN HegjefvOeNeex<ee efpeN<Cet jLesNe meNYeseesN egJeeme epeceeveme
JeerNjes peeeleeb efvekeeNces efvekeeces ve HeNpe&vees Je<e&leg HeueJelees veNDees<eOee Heevleeb eesie#esNcees ve
keuHeleeced22
as
Dee~ yeeved~ yeeNeNCe~ yeNeNJeNe&Nmeerefle yeeJeeN&meer~ peeNeNleeNced~ Dee~ jeN^s~ jeNpeNveh~ Metj~ FN<eNJe~
DeNefleNJeeNOeerleefleJeeNOeer~ ceNneNjLe Fefle cenejLe~ peeNeNleeNced~ oesiOeer~ OesNveg~ Jees{e~ DeNveN[dJeeved~ DeeNMeg~ meefHle~
HegjefvOeNefjefleN HegjcedefOe~ ees<ee~ efpeN<Ceg~ jLeNse~ jLesNmLee Fefle jLeNsmLee~ meNYese~ egJee~ Dee~ DeNme~ epeceeveme~
JeerNj~ peeNeNleeNced~ efveNkeeNces-efvekeeceN Fefle efvekeNecesefvekeeces~ veN~ HeNpe&ve~ JeN<e&Nleg~ HeueJeleN FefleN HeueJele~ veN~
Dees<eOee~ HeNeNvleeNced~ eesNieN#esNce Fefle eesie#esNce~ veN~ keNuHeNleeNced22
the
ary
HeoeLe&-(Dee) mecevleeled (yeeved) efJeeeefovee meJes&Yees ceneved Hejceelceved (yeeeCe) Jesos ejefJeled
(yeeJee&meer) JesoefJeeeHeoerHle (peeeleeced) GlHeeleeced (Dee) (je^s) jepes (jepeve) jepeHeg$e (Metj)
efveYe&e (F<eJe) F<eg<eg meeOeg (DeefleJeeOeer) DeefleMeesve Jegb Me$etBmlee[efelegb Meerueb eme me (cenejLe)
cenevlees jLee Jeerje Jee eme me (peeeleeced) (oesiOeer) HeHetefjkee (Oesveg) ieew (Jees{e) Jeenke (Deve[dJeeved)
Je=<eYe (DeeMeg) MeerIeieeceer (meefHle) Dee (HegjefvOe) ee Hegved yentved oOeeefle mee (ees<ee) (efpe<Ceg)
peeMeerue (jLese) ees jLes efleefle me (meYese) meYeeeeb meeOeg (egJee) HeeHleeewJeve (Dee) (Deme)
(epeceeveme) ees epeles osJeeved efJeog<e melkejeself e mebieles megKeeefve ooeefle Jee leme (Jeerj) efJe%eeveJeeved
Me$etCeeb He#ese (peeeleeced) (efvekeeces efvekeeces) efveefeles Heleskekeeceveeeeced (ve) Demceekeced (Hepe&ve) cesIe
(Je<e&leg) (HeueJele) yenteceHeuee (ve) DemceYeced (Dees<eOee) eJeeoe (Heevleeced) HeefjHekeJee YeJevleg
(eesie#esce) DeHeeme HeeefHleue#eCees eesiemleme j#eCeb #esce (ve) DemceYeced (keuHeleeced) meceLeex
YeJeleg22
1274
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
DevJee-ns yeeved! eLee vees je^s yeeJee&meer yeeeCe Deepeeeleeefce<eJeesefleJeeOeer cenejLe Metjes
jepeve Deepeeeleeb oesiOeer OesvegJeex{eve[dJeeveeMeg meefHle HegjefvOeeex<ee jLese efpe<Ceg meYesees egJeepeeeleeceme
epeceeveme je^s Jeerjes peeeleeb vees efvekeeces efvekeeces Hepe&vees Je<e&lJees<eOee HeueJelees ve Heevleeb vees eesie#esce
keuHeleeb leLee efJeOesenf 22
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeefjerejHeeLe&veee menwJecevegseb ele HetCe&efJeee MetjJeerje
ceveg<ee efeMe megKeHeoe HeMeJe meYee ceveg<ee Fe Je=efce&OegjHeueegee DeVeew<eOeees YeJevleg keeceMe HetCe&
meeefoefle22
HeoeLe&-ns (yeeved) efJeeeefoiegCeeW kejkes meye mes ye[s Hejcesej! pewmes nceejs (je^)s jepe ceW
(yeeJee&meer) JesoefJeee mes HekeeMe kees HeeHle (yeeeCe) Jeso Deewj F&ej kees Dee peeveves Jeeuee yeeeCe (Dee,
peeeleeced) meye Hekeej mes GlHeVe nes (F<eJe) yeeCe eueeves ceW Gece iegCeJeeved (DeefleJeeOeer) DeleerJe Me$egDeeW
kees JeOeves DeLee&led lee[vee osves kee mJeYeeJe jKeves Jeeuee (cenejLe) efke efpemekes ye[s-ye[s jLe Deewj Delevle
yeueer Jeerj nQ, Ssmee (Metj) efveYe&e (jepeve) jepeHeg$e (Dee, peeeleeced) meye Hekeej mes GlHeVe nes (oesiOeer)
keecevee Jee otOe mes HetCe& kejves Jeeueer (Oesveg) JeeCeer Jee ieew (Jees{e) Yeej ues peeves ceW meceLe& (Deve[dJeeved) ye[e
yeueJeeved yewue (DeeMeg) MeerIe eueves neje (meefHle) Iees[
e (HegjefvOe) pees yengle JeJenejeW kees OeejCe kejleer nw,
Jen (ees<ee) er (jLese) leLee jLe Hej efmLej nesves Deewj (efpe<Ceg) Me$egDeeW kees peerleves Jeeuee (meYese) meYee
ceW Gece meYe (egJee) peJeeve Heg<e (Dee, peeeleeced) GlHeVe nes (Deme, epeceeveme) pees en efJeeveeW kee
melkeej kejlee Jee megKeeW keer mebieefle kejlee Jee megKeeW kees oslee nw, Fme jepee kes jepe ceW (Jeerj) efJeMes<e
%eeveJeeved Me$egDeeW kees neves Jeeuee Heg<e GlHeVe nes (ve) nce ueesieeW kes (efvekeeces efvekeeces) efveeeege keecekeece ceW DeLee&led efpeme-efpeme keece kes efuees Heelve kejW, Gme-Gme keece ceW (Hepe&ve) cesIe (Je<e&leg) Je<ex
(Dees<eOee) Dees<eefOe (HeueJele) yengle Gece HeueJeeueer (ve) nceejs efuees (Heevleeced) HekeW (ve) nceeje
(eesie#esce) DeHeeHle Jemleg keer HeeefHle kejeves Jeeues eesie keer j#ee DeLee&led nceejs efveJee&n kes eesie HeoeLeesXx keer
HeeefHle (keuHeleeced) meceLe& nes, Jewmee efJeOeeve kejes DeLee&led Jewmes JeJenej kees Heie kejeFes22
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efJeeveeW kees F&ej keer HeeLe&veemeefnle Ssmee Devegeve
kejvee eeefnes efke efpememes HetCe&efJeee Jeeues MetjJeerj ceveg<e leLee Jewmes ner iegCeJeeueer er, megKe osvesnejs HeMeg,
meYe ceveg<e, eener ngF& Je<ee&, ceers HeueeW mes ege DeVe Deewj Deew<eefOe neW leLee keecevee HetCe& nes22
HeeCeeesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ HeeCeeoees osJelee~ mJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve efkeceLees& nescees efJeOese Fleen
efHej efkemeefuees nesce kee efJeOeeve kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw~
1274
eefJebMeesOeee
1275
aj.
org
HeeNCeeeN mJeeneHeeNveeeN mJeene JeeNveeeN mJeeneN e#eg<esN mJeeneN ees$eeeN mJeene JeeNes mJeeneN
cevemesN mJeene23
HeeNCeee~ mJeene~ DeNHeeNveee~ mJeene~ JeeNveeesefle efJeDeeNveee~ mJeene~ e#eg<es~ mJeene~ ees$eee~ mJeene~ JeeNes~
mJeene~ cevemes~ mJeene23
the
ary
as
am
HeoeLe&-(HeeCeee) e DeeYevlejeod yeefne|vemejefle lemcew (mJeene) eesieegee efeee (DeHeeveee) ees

yeefnoxMeeoeYevlejb ieefle lemcew (mJeene) (Jeeveee) ees efJeefJeOes<Jes<Jeefveefle JeeHveesefle lemcew (mJeene)
JewekeefJeeeegee Jeeked (e#eg<es) es HeMeefle esve lemcew (mJeene) Hele#eHeceeCeegee JeeCeer (ees$eee) e=Ceesefle
esve lemcew (mJeene) DeeHleesHeosMeegee ieer (Jeees) Jeefe eee lemew (mJeene) meleYee<eCeeefoegee Yeejleer
(cevemes) ceveveefveefceeee mebkeuHeefJekeuHeelceves (mJeene) efJeeejegee JeeCeer23
DevJee-ewce&veg<ew HeeCeee mJeeneHeeveee mJeene Jeeveee mJeene e#eg<es mJeene ees$eee mJeene Jeees
mJeene cevemes mJeene e Heegpeles les efJeebmees peeevles23
YeeJeeLe&-es ceveg<ee e%esve MeeseOf eleeefve peueew<eefOeJeeJeVeHe$eHeg<HeHeuejmekeboeoerveMveefvle lesjesiee YetlJee
He%eeyeueejesieeeg<cevlees peeevles23
HeoeLe&-efpeve ceveg<eeW ves (HeeCeee) pees HeJeve Yeerlej mes yeenj efvekeuelee nw, Gmekes efuees (mJeene)
eesieefJeeeege efeee (DeHeeveee) pees yeenj mes Yeerlej kees peelee nw, Gme HeJeve kes efuees (mJeene)
JewekeefJeeeegeefeee (Jeeveee) pees efJeefJeOe Hekeej kes DeeW ceW JeeHle neslee nw, Gme HeJeve kes efuees (mJeene)
JewekeefJeeeege JeeCeer (e#eg<es) efpememes HeeCeer osKelee nw, Gme ves$e Fefve kes efuees (mJeene) Hele#eHeceeCeege
JeeCeer (ees$eee) efpeme mes megvelee nw, Gme keCexevf e kes efuees (mJeene) Mee%e efJeeved kes GHeosMeege JeeCeer
(Jeees) efpememes yeesuelee nw, Gme JeeCeer kes efuees (mJeene) meleYee<eCe Deeefo JeJenejeW mes ege yeesueeeue leLee
(cevemes) efJeeej kee efveefcee mebkeuHe Deewj efJekeuHeJeeved ceve kes efuees (mJeene) efJeeej mes Yejer ngF& JeeCeer Heeesie
keer peeleer DeLee&led YeueerYeebefle GeejCe keer peeleer nw, Jes efJeeved nesles nQ23
YeeJeeLe&-pees ceveg<e e%e mes Meg efkees peue, Deew<eefOe, HeJeve, DeVe, He$e, Heg<He, Heue, jme, kevo
DeLee&led Dejyeer, Deeuet, kemes, jleeuet Deewj Mekejkevo Deeefo HeoeLeesXx kee Yeespeve kejles nQ, Jes veerjesie neskej
yegef, yeue, DeejesieHeve Deewj Deeegoe& Jeeues nesles nQ23
Heeew efoMe Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efoMees osJelee~ efvee=oefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
Hegve efkeceLeex nesce kee&Je Fleen
efHej efkemeefuees nesce kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
1276
epegJexoYee<es
aj.
org
Heeew efoNMes mJeeneNJee&ew efoNMes mJeeneN oef#eCeeew efoNMes mJeeneNJee&ew efoNMes mJeene HeNleerew
efoNMes mJeeneNJee&ew efoNMes mJeenesoerew efoNMes mJeeneNJee&ew efoNMes mJeenesNOJee&ew efoNMes mJeeneNJee&ew
efoNMes mJeeneJeeew efoNMes mJeeneNJee&ew efoNMes mJeene24
Heeew~ efoNMes~ mJeene~ DeNJee&ew~ efoNMes~ mJeene~ oef#eCeeew~ efoNMes~ mJeene~ DeNJee&ew~ efoNMes~ mJeene~ HeNleerew~
efoNMes~ mJeene~ DeNJee&ew~ efoNMes~ mJeene~ Goerew~ efoNMes~ mJeene~ DeNJee&ew~ efoNMes~ mJeene~ TNOJee&ew~ efoNMes~ mJeene~
DeNJee&ew~ efoNMes~ mJeene~ DeJeeew~ efoNMes~ mJeene~ DeNJee&ew~ efoNMes~ mJeene24
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Heeew) ee Heeeefle HeLeceeefolemebeesieeled lemew (efoMes) (mJeene) peeself eMeeefJeeeegee

Jeeked (DeJee&ew) eeJee&ieOees_eefle lemew (efoMes) (mJeene) (oef#eCeeew) ee HetJe&cegKeme Heg<eme
oef#eCeyeengmeefVeOeew Jee&les lemew (efoMes) (mJeene) (DeJee&ew) DeOemleee&ceeveeew (efoMes) (mJeene) (Heleerew)
ee Heleked De_eefle HetJe&cegKeefmLeleHeg<eme He=Yeeiee lemew (efoMes) (mJeene) (DeJee&ew) (efoMes) (mJeene)
(Goerew) eesoked HetJee&efYecegKeme peveme JeeceYeeiece_eefle lemew (efoMes) (mJeene) (DeJee&ew) (efoMes)
(mJeene) (TOJee&ew) TOJe&Jee&ceeveeew (efoMes) (mJeene) (DeJee&ew) ee DeJeefJece_eefle lemew GHeefoMes
(efoMes) (mJeene) (DeJeeew) (efoMes) (mJeene) (DeJee&ew) (efoMes) (mJeene)24
DevJee-ewefJe&ef Heeew efoMes mJeeneJee&ew efoMes mJeene oef#eCeeew efoMes mJeeneJee&ew efoMes mJeene
Heleerew efoMes mJeeneJee&ew efoMes mJeenesoerew efoMes mJeeneJee&ew efoMes mJeenesOJee&ew efoMes mJeeneJee&ew efoMes
mJeeneJeeew efoMes mJeeneJee&ew efoMes mJeene e efJeOeereles les meJe&le kegMeefuevees YeJeefvle24
YeeJeeLe&-ns ceveg<eeeleees cegKee efoMe meefvle leLee elee GHeefoMeesefHe Jee&vle SJecetOJee&Jee&eer e
efoMeew Jeexles lee efceefuelJee oMe peeevle Fefle Jeseced~ DeveJeefmLelee Fcee efJeYJeMe meefvle, e$e mJeeb efmLelees
YeJesled lesMeceejYe meJee&meeb keuHevee YeJeleerefle efJepeeveerle24
HeoeLe&-efpeve efJeeveeW ves (Heeew) pees HeLece HeeHle nesleer nw DeLee&led HeLece mete& ceC[ue kee mebeesie
kejleer Gme (efoMes) efoMee kes efuees (mJeene) peeself eMeeefJeeeege JeeCeer (DeJee&ew) pees veeres mes mete&ceC[ue
kees HeeHle DeLee&led peye efJe<egceleer jsKee mes Gej kee mete& veeres-veeres efiejlee nw, Gme veeres keer (efoMes) efoMee kes
efuees (mJeene) peeself eMeeege JeeCeer (oef#eCeeew) pees HetJe&cegKe Jeeues Heg<e kes oeefnveer yeebn kes efveke nw,
Gme oef#eCe (efoMes) efoMee kes efuees (mJeene) Ge JeeCeer (DeJee&ew) efvecve nw, Gme (efoMes) efoMee kes efuees
(mJeene) Gkele JeeCeer (Heleerew) pees mete&ceC[ue kes HeeflecegKe DeLee&led ueewves kes mecee ceW HeeHle Deewj HetJe&cegKe
Jeeues Heg<e kes Heer Heers nesleer Gme Heefece (efoMes) efoMee kes efuees (mJeene) peeself eMeeege JeeCeer
(DeJee&ew) Heefece kes veeres pees (efoMes) efoMee nw, Gme kes efuees (mJeene) peeself e Meeege JeeCeer (Goerew)
pees HetJee&efYecegKe Heg<e kes JeeceYeeie kees HeeHle nesleer, Gme Gece (efoMes) efoMee kes efuees (mJeene)
1276
eefJebMeesOeee
1277
am
aj.
org
peeself eMeeege JeeCeer (DeJee&ew) He=efLeJeer ieesue ceW pees Gej efoMee kes leues efoMee nw, Gme (efoMes) efoMee kes
efuees (mJeene) peeself eMeeege JeeCeer (TOJee&ew) pees THej kees Jee&ceeve nw, Gme (efoMes) efoMee kes efuees
(mJeene) peesefleMeeege JeeCeer (DeJee&ew) pees efJe HeeHle nesleer THej Jeeueer efoMee kes veeres DeLee&led keYeer
HetJe& efieveer peeleer, keYeer Gej, keYeer oef#eCe, keYeer Heefece ceeveer peeleer nw, Gme (efoMes) efoMee kes efuees (mJeene)
peeself eMeeege JeeCeer Deewj (DeJeeew) pees meyemes veeres Jee&ceeve Gme (efoMes) efoMee kes efuees (mJeene)
peeself eMeeefJeeejegkele JeeCeer leLee (DeJee&ew) He=efLeJeer ieesue ceW pees Gkele eleske keesCe efoMeeDeeW kes leues keer
efoMee nw, Gme (efoMes) efoMee kes efuees (mJeene) peeself eMeeefJeeeege JeeCeer efJeOeeve keer, Jes meye Deesj kegMeueer
DeLee&led Deevevoer nesles nQ24
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! eej cegKe efoMee Deewj eej GHeefoMee DeLee&led keesCe efoMee Yeer Jee&ceeve nQ~ Ssmes
THej Deewj veeres keer efoMee Yeer Jee&ceeve nQ~ Jes efceue kej meye oMe nesleer nQ, en peevevee eeefnes Deewj Ske ece
mes efveee veneR keer ngF& leLee DeHeveer-DeHeveer keuHevee ceW meceLe& Yeer nw, Gvekees Gve-Gvekes DeLe& ceW meceLe&ve kejves
keer en jerelf e nw efke peneb ceveg<e DeeHe efmLele nes, Gme osMe kees ueskes meye keer keuHevee nesleer nw, Fmekees
peevees24
Dee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ peueeoees osJelee~ DeefMvo~ ceOece mJej
as
the
ary
DeNe mJeene JeeNYe& mJeenesoNkeeeN mJeeneN eflevleerYeN mJeeneN eJevleerYeN mJeeneN

mevoceeveeYeN mJeeneN ketHeeYeN mJeeneN meteeYeN mJeeneN Oeeee&YeN mJeeneCe&NJeeeN mJeene mecegeeN
mJeene meefjNjeeN mJeene25
DeNe FleNledYe~ mJeene~ JeeNYe& Fefle JeeNYe~ mJeene~ GNoNkeee~ mJeene~ eflevleerYe~ mJeene~
eJevleerYe~ mJeene~ mevoceeveeYe~ mJeene~ ketHeeYe~ mJeene~ meteeYe~ mJeene~ Oeeee&Ye~ mJeene~ DeNCe&NJeee~
mJeene~ meNcegee~ mJeene~ meNefjjee~ mJeene25
HeoeLe&-(Dee) peuesYe (mJeene) Megefkeeefjkee efeee (JeeYe&) JejCeeresYe (mJeene)

(Gokeee) Deeeakeejkeee (mJeene) (eflevleerYe) efmLejeYe (mJeene) (eJevleerYe) meeesieeefceveerYe
(mJeene) (mevoceeveeYe) HeegleeYe (mJeene) (ketHeeYe) ketHes<eg YeJeeYe (mJeene) (meteeYe) megg
keueseof keeYe (mJeene) (Oeeee&Ye) Oeeg eesieeYe (mJeene) (DeCe&Jeee) yentveCeeefme efJeevles eefmceBmlemcew
(mJeene) (mecegee) mecegJevleeHees eemcemlemcew (mJeene) (meefjjee) keceveereee (mJeene)25
1278
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
DevJee-ewce&veg<ewe&%es<eg megievOeeefoJenJeveeeeodYe mJeene JeeYe& mJeenesokeee mJeene

eflevleerYe mJeene eJevleerYe mJeene mevoceeveeYe mJeene ketHeeYe mJeene meteeYe mJeene Oeeee&Ye
mJeeneCe&Jeee mJeene mecegee mJeene meefjjee mJeene e efJeOeereles les meJex<eeb megKeHeoe peeevles25
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Deiveew megievOeeefoJeeefCe pegngegmles peueeefoMegefkeejkee YetlJee HegCeelceevees
peeevles peueMegewJe meJex<eeb MegefYe&Jeleerefle Jeseced25
HeoeLe&-efpeve ceveg<eeW ves e%ekeceesXx ceW megieefvOe Deeefo HeoeLe& nesceves kes efuees (Dee) meeceeve peueeW
kes efuees (mJeene) Gve kees Meg kejves keer efeee (JeeYe&) mJeerkeej kejves eesie Deefle Gece peueeW kes efuees
(mJeene) Gvekees Meg kejves keer efeee (Gokeee) HeoeLeesXx kees ieerues kejves Jee mete& keer efkejCeeW mes THej kees
peeles ngS peue kes efuees (mJeene) Gvekees Meg kejves Jeeueer efeee (eflevleerYe) yenles ngS peueeW kes efuees
(mJeene) Ge efeee (eJevleerYe) MeerIe yenles ngS peueeW kes efuees (mJeene) Ge efeee (mevoceeveeYe)
Oeerjs-Oeerjs eueles peueeW kes efuees (mJeene) Ge efeee (ketHeeYe) kegSb ceW ngS peueeW kes efuees (mJeene) Ge
efeee (meteeYe) YeueerYeebefle efYeieesves nejs DeLee&led Je<ee& Deeefo mes pees efYeieesles nQ, Gve peueeW kes efuees (mJeene)
Gvekes Meg kejves keer efeee (Oeeee&Ye) OeejCe kejves eesie pees peue nQ, Gvekes efuees (mJeene) Ge efeee
(DeCe&Jeee) efpeme ceW yengue peue nw, Gme ye[s veo kes efuees (mJeene) Ge efeee (mecegee) efpeme ceW Des
Hekeej veo-ceneveo, veoer-ceneveoer, Peerue, Pejvee Deeefo kes peue pee efceueles nQ, Gme meeiej Jee cenemeeiej kes
efuees (mJeene) Meg kejves Jeeueer efeee Deewj (meefjjee) Deefle megvoj ceveesnj peue kes efuees (mJeene) Gmekeer
j#ee kejves Jeeueer efeee efJeOeeve keer nw, Jes meye kees megKe osvesnejs nesles nQ25
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Deeie ceW megieefvOe Deeefo HeoeLeeX kees nesceW, Jes peue Deeefo HeoeLeeX keer Megef kejves
nejs nes HegCeelcee nesles nQ Deewj peue keer Megef mes ner meye HeoeLeeX keer Megef nesleer nw, en peevevee
eeefnes25
Jeeleeesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Jeeleeoees osJelee~ mJeje[efYeke=efleMvo~ $e<eYe mJej
JeeleeeN mJeene OetceeeN mJeeneNYeeeN mJeene cesNIeeeN mJeene efJeNeesleceeveeeN mJeene mleNveelesN
mJeeneJeNmHetpe&lesN mJeeneN Je<e&lesN mJeeneJeNJe<e&lesN mJeenesNieb Je<e&lesN mJeene MeerNIeb Je<e&lesN mJeenesodie=Nles
mJeenesodie=nerleeeN mJeene Heg<CeNles mJeene MeerkeeeNles mJeeneN Heg<JeeYeN mJeene eNogveerYeN mJeene
veerneNjeeN mJeene26
1278
eefJebMeesOeee
1279
aj.
org
Jeeleee~ mJeene~ Oetceee~ mJeene~ DeNYeee~ mJeene~ ceNsIeee~ mJeene~ efJeNeesleceeveeNesefle efJeNeesleceeveee~ mJeene~
mleNveeles~ mJeene~ DeNJeNmHetpe&leN FleJeNmHetpe&les~ mJeene~ Je<e&les~ mJeene~ DeNJeNJe<e&leN FleJeNJe<e&les~ mJeene~ GNieced~ Je<e&les~
mJeene~ MeerNIeced~ Je<e&les~ mJeene~ GNodie=Nle Flegl edie=Nles~ mJeene~ Godie=nerleeNeslegledie=nerleee~ mJeene~ Heg<CeNles~ mJeene~
MeerNkeeNeNles~ mJeene~ Heg<JeeYe~ mJeene~ eogveerYe~ mJeene~ veerNneNjee~ mJeene26
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Jeeleee) ees Jeeefle lemcew (mJeene) (Oetceee) (mJeene) (DeYeee) cesIeefveefceeee (mJeene)
(cesIeee) ees cesnefle efme_eefle lemces (mJeene) (efJeeesleceeveee) efJeegle HeJee&keee (mJeene) (mleveeles) efoJeb
Meyob kegJe&les (mJeene) (DeJemHetpe&les) DeOees JeeJeod Ieeleb kegJe&les (mJeene) (Je<e&les) ees Je<e&efle lemcew (mJeene)
(DeJeJe<e&les) (mJeene) (Gieced) leerJeced (Je<e&les) (mJeene) (MeerIeced) letCe&ced (Je<e&les) (mJeene) (Godie=les) e
TOJe ie=eefle lemcew (mJeene) (Godie=nerleee) TOJe ie=nerleb peueb esve lemcew (mJeene) (eg<Celes) Hegeqb Hetjeles
(mJeene) (Meerkeeeles) e Meerkeb meseveb kejeself e lemcew (mJeene) (Heg<JeeYe) HetCee&Ye (mJeene) (eogveerYe)
DeJeeb Meyob kegJe&leerYe (mJeene) (veernejee) kegnkeee (mJeene)26
DevJee-ewce&veg<ewJee&leee mJeene Oetceee mJeeneYeee mJeene cesIeee mJeene efJeeesleceeveee mJeene
mleveeles mJeeneJemHetpe&les mJeene Je<e&les mJeeneJeJe<e&les mJeenesieb Je<e&les mJeene MeerIeb Je<e&les mJeenesodie= les
mJeenesodie=nerleee mJeene Heg<Celes mJeene Meerkeeeles mJeene Heg<JeeYe mJeene eogveerYe mJeene veernejee mJeene
e Heegpeles les HeeCeefHeee peeevles26
YeeJeeLe&-es eLeeefJeOeefivenes$eeoerved kegJe&efvle les JeeJeeefoMeesOekee YetlJee meJex<eeb efnlekeje
YeJeefvle26
HeoeLe&-efpeve ceveg<eeW ves (Jeeleee) pees yenlee nw, Gme HeJeve kes efuees (mJeene) Gme kees Meg kejves
Jeeueer e%eefeee (Oetceee) Oetce kes efuees (mJeene) e%eefeee (DeYeee) cesIe kes keejCe kes efuees (mJeene)
e%eefeee (cesIeee) cesIe kes efuees (mJeene) e%eefeee (efJeeesleceeveee) efyepegueer mes HeJe=e ngS meIeve yeue kes
efuees (mJeene) e%eefeee (mleveeles) Gece Meyo kejleer ngF& efyepegueer kes efuees (mJeene) e%eefeee
(DeJemHetpe&les) Ske-otmejs kes efIemeves mes Jee kes meceeve veeres kees ees kejles ngS efJeegled kes efuees (mJeene)
Meg kejves nejer e%eefeee (Je<e&les) pees yeue Je<e&lee nw, Gmekes efuees (mJeene) e%eefeee (DeJeJe<e&les)
efceueeJe mes leues THej ngS yeueeW ceW pees veeres Jeeuee nw, Gme yeue kes efuees (mJeene) e%eefeee (Gieced)
Deefleleer#Celee mes (Je<e&les) Je<e&les ngS yeue kes efuees (mJeene) e%eefeee (MeerIeced) MeerIe ueHe-PeHe mes
(Je<e&les) Je<e&les ngS yeue kes efuees (mJeene) Ge efeee (Godie=les) THej mes THej yeueeW kes ienCe kejves
Jeeues yeue kes efuees (mJeene) Ge efeee (Godie=nerleee) efpemeves THej mes THej peue ienCe efkeee Gme yeue
kes efuees (mJeene) Megef kejves Jeeueer e%eefeee (eg<Celes) Hegef kejles ngS cesIe kes efuees (mJeene) e%eefeee
(Meerkeeeles) pees meeRelee DeLee&led nj-nj kes Je<e&lee, Gme cesIe kes efuees (mJeene) e%eefeee (Heg<JeeYe) pees
1280
epegJexoYee<es
aj.
org
HetCe& IeveIeesj Je<ee& kejles nQ, Gve cesIeeW kes DeJeeJeeW kes efuees (mJeene) e%eefeee (eogveerYe) DeJee ie[ie[
Meyo kejles ngS yeueeW kes efuees (mJeene) Megef kejves Jeeueer e%eefeee Deewj (veernejee) kegnj kes efuees
(mJeene) Gme keer Megef kejves Jeeueer e%eefeee keer nw, Jes mebmeej kes HeeCeefHeeejs nesles nQ26
YeeJeeLe&-pees ceveg<e eLeeefJeefOe Deefivenes$e Deeefo e%eeW kees kejles nQ, Jes HeJeve Deeefo HeoeLeesXx kes
MeesOevesnejs neskej meye kee efnle kejves Jeeues neles nQ26
Deivees mJeensleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deiveeoees osJelee~ peieleervo~ efve<eeo mJej
am
DeNiveeNs mJeeneN meesceeeN mJeensveeN mJeene He=efLeNJew mJeeneNvleefj#eeeN mJeene efoNJes mJeene
efoNiYe mJeeneMeeYeN mJeenesNJez efoNMes mJeeneNJee&ew efoNMes mJeene27
DeNivees~ mJeene~ meesceee~ mJeene~ Fvee~ mJeene~ He=efLeNJew~ mJeene~ DeNvleefj#eee~ mJeene~ efoNJes~ mJeene~
efoNiYe Fefle efoNkedYe~ mJeene~ DeeMeeYe~ mJeene~ GNJez~ efoNMes~ mJeene~ DeNJee&ew~ efoNMes~ mJeene27
the
ary
as
HeoeLe&-(Deivees) peejeivees (mJeene) (meesceee) Geceee jmeee (mJeene) (Fvee) peerJeee

efJeegles Hejceweee&e Jee (mJeene) (He=efLeJew) (mJeene) (Devleefj#eee) DeekeeMeee (mJeene) (efoJes) HekeeMeee
(mJeene) (efoiYe) (mJeene) (DeeMeeYe) JeeefHekeeYe (mJeene) (GJez) yentHeeew (efoMes) (mJeene)
(DeJee&ew) efvecveeew (efoMes) (mJeene)27
DevJee-ceveg<ewjivees mJeene meesceee mJeensvee mJeene He=efLeJew mJeenevleefj#eee mJeene efoJes mJeene
efoiYe mJeeneMeeYe mJeenesJez efoMes mJeeneJee&ew efoMes mJeene eeJeMeb efJeOesee27
YeeJeeLe&-es ceveg<ee Deefiveeje Dees<eOeeefo<eg megievOeeefoJeb efJemleejesegmles peieeflekeje
meg27
HeoeLe&-ceveg<eeW kees (Deivees) peejeefive DeLee&led Hes kes Yeerlej DeVe Heeeves Jeeueer Deeie kes efuees
(mJeene) Gece efeee (meesceee) Gece jme kes efuees (mJeene) megvoj efeee (Fvee) peerJe, efyepegueer Deewj
Hejce Ssee& kes efuees (mJeene) Ge efeee (He=efLeJew) He=efLeJeer kes efuees (mJeene) Gece efeee (Devleefj#eee)
DeekeeMe kes efuees (mJeene) Gece efeee (efoJes) HekeeMe kes efuees (mJeene) Gece efeee (efoiYe) HetJee&efo
efoMeeDeeW kes efuees (mJeene) Gece efeee (DeeMeeYe) Ske otmejer ceW pees JeeHle nes jner DeLee&led F&Meeve Deeefo
keesCe efoMeeDeeW kes efuees (mJeene) Gece efeee (GJez) mecee kees Heekej Deveske He efoKeeves Jeeueer DeLee&led
Je<ee&, ieceea, meoea kes mecee kes He keer Deueie-Deueie Heleerefle kejeves Jeeueer (efoMes) efoMee kes efuees (mJeene)
1280
eefJebMeesOeee
1281
aj.
org
Gece efeee Deewj (DeJee&ew) veeres keer (efoMes) efoMee kes efuees (mJeene) Gece efeee DeJeMe efJeOeeve kejveer
eeefnes27
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Deefive kes eje DeLee&led Deeie ceW nesce kej Deew<eefOe Deeefo HeoeLeesXx ceW megieefvOe Deeefo
HeoeLe& kee efJemleej kejW Jes peieled kes efnle kejves Jeeues nesJeW27
ve#e$esYe Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ ve#e$eeoees osJelee~ Yegefjieer vomeer~ ceOeceew mJejew
am
ve#e$esYeN mJeene ve#eNef$eesYeN mJeenenesjeN$esYeN mJeene&ceeNmesYeN mJeeneN ceemesYeN

mJeen$eNlegYeN mJeenee&NJesYeN mJeene mebJelmeNjeeN mJeeneN eeJeeHe=efLeNJeerYeeN: mJeene eNveeN mJeeneN
metee&eN mJeene jNefMceYeN mJeeneN JemegYeN mJeene NsYeN mJeeneefoNlesYeN mJeene ceNeN mJeeneN
efJeesYees osNJesYeN mJeeneN cetuesYeN mJeeneN MeeKeeYeN mJeeneN JeveNmHeefleYeN mJeeneN Heg<HesYeN mJeeneN
HeuesYeN mJeenew<eOeerYeN mJeene28
as
ve#e$esYe~ mJeene~ veN#eNef$eesYe~ mJeene~ DeNnesNjeN$esYe~ mJeene~ DeN&NceeNmesYeN Fle&NceeNmesYe~ mJeene~

ceemesYe~ mJeene~ $eNlegYeN Fve=legYe~ mJeene~ DeeNe&NJesYe~ mJeene~ meNbJeNlmeNjee~ mJeene~ eeJeeHe=efLeNJeerYeeced~ mJeene~
eNvee~ mJeene~ metee&e~ mJeene~ jefMceYeN Fefle jefMceYe~ mJeene~ JemegYeN FefleN JemegYe~ mJeene~ NsYe~ mJeene~
DeeNefoNlesYe~ mJeene~ ceNeN Fefle ceNledYe~ mJeene~ efJeesYe~ osNJesYe~ mJeene~ cetuesYe~ mJeene~ MeeKeeYe~
mJeene~ JeveNmHeefleYeN FefleN JeveNmHeefleYe~ mJeene~ Heg<HesYe~ mJeene~ HeuesYe~ mJeene~ Dees<eOeerYe mJeene28
the
ary
HeoeLe&-(ve#e$esYe) De#eerCesYe (mJeene) (ve#eef$eesYe) ve#e$eeCeeb mecetnsYe (mJeene)

(Denesje$esYe) Dene|veMesYe (mJeene) (De&ceemesYe) (mJeene) (ceemesYe) (mJeene) ($elegYe) (mJeene)
(Deee&JesYe) $elegpeelesYe (mJeene) (mebJelmejee) (mJeene) (eeJeeHe=efLeJeerYeeced) YetefceHekeeMeeYeeced
(mJeene) (evee) (mJeene) (metee&e) (mJeene) (jefMceYe) efkejCesYe (mJeene) (JemegYe)
He=efLeJeeefoYe (mJeene) (sYe) HeeCepeerJesYe (mJeene) (DeeefolesYe) DeefJeveeefMeYe keeueeJeeJesYe
(mJeene) (ceodYe) (mJeene) (efJeesYe) meJexYe (osJesYe) efoJeiegCesYe (mJeene) (cetuesYe)
(mJeene) (MeeKeeYe) (mJeene) (JevemHeefleYe) (mJeene) (Heg<HesYe) (mJeene) (HeuesYe) (mJeene)
(Dees<eOeerYe) (mJeene)28
DevJee-ceveg<ewve&#e$esYe mJeene ve#eef$eesYe mJeenenesje$esYe mJeene&ceemesYe mJeene
ceemesYe mJeeneeg&Ye mJeenee&JesYe mJeene mebJelmejee mJeene eeJeeHe=efLeJeerYeeb mJeene evee mJeene
metee&e mJeene jefMceYe mJeene JemegYe mJeene sYe mJeeneefolesYe mJeene ceodYe mJeene efJeesYees
1282
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
osJesYe mJeene cetuesYe mJeene MeeKeeYe mJeene JevemHeefleYe mJeene Heg<HesYe mJeene HeuesYe
mJeenew<eOeerYe mJeene eeJeMecevegsee28
YeeJeeLe&-ceveg<ee
efveleb
megievOeeefoJeceiveew
Heef#eHe
leeegjefMceeje
JevemHeleew<eefOecetueMeeKeeHeg<HeHeueeefo<eg HeJesMe meJex<eeb HeoeLee&veeb Megefb ke=lJeejesieb mecHeeoevleg28
HeoeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke (ve#e$esYe) pees HeoeLe& keYeer ve veneR nesles Gvekes efuees (mJeene)
Gece e%eefeee (ve#eef$eesYe) Ge HeoeLeeX kes mecetneW kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (Denesje$esYe)
efove-jeef$e kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (De&ceemesYe) Megkeue-ke=<Ce He#e DeLee&led HeKeJee[eW kes efuees
(mJeene) Ge efeee (ceemesYe) cenerveeW kes efuees (mJeene) Ge efeee ($elegYe) Jemevle Deeefo $elegDeeW
kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (Deee&JesYe) $elegDeeW ceW GlHeVe ngS $eleg kes HeoeLeesXx kes efuees (mJeene)
Gece e%eefeee (mebJelmejee) Je<eeX kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (eeJeeHe=efLeJeerYeeced) HekeeMe Deewj
Yetefce kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (evee) evueeske kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (metee&e)
mete&ueeske kes efuees (mJeene) e%eefeee (jefMceYe) mete& Deeefo keer efkejCeeW kes efuees (mJeene) Gece
e%eefeee (JemegYe) He=efLeJeer Deeefo ueeskeeW kes efuees (mJeene) Ge efeee (sYe) oMe HeeCeeW kes efuees
(mJeene) e%eefeee (DeeefolesYe) keeue kes DeJeeJe pees DeefJeveeMeer nQ, Gvekes efuees (mJeene) Gece efeee
(cee) HeJeveeW kes efuees (mJeene) Gvekes Devegketue efeee (efJeesYe) mecemle (osJesYe) efoJe iegCeeW kes
efuees (mJeene) megvoj efeee (cetuesYe) meYeeW keer pe[eW kes efuees (mJeene) leovegketue efeee (MeeKeeYe)
MeeKeeDeeW kes efuees (mJeene) Gece efeee (JevemHeefleYe) JevemHeefleeeW kes efuees (mJeene) Gece efeee
(Heg<HesYe) HetueeW kes efuees (mJeene) Gece efeee (HeuesYe) HeueeW kes efuees (mJeene) Gece efeee Deewj
(Dees<eOeerYe) Dees<eefOeeeW kes efuees (mJeene) efvele Gece efeee DeJeMe kejveer eeefnes28
DeLee&led nJeve kej HeJeve Deewj mete& keer
YeeJeeLe&-ceveg<e efvele megievOeeefo HeoeLeesXx kees Deefive ceW es[
efkejCeeW eje JevemHeefle, Dees<eefOe, cetue, MeeKee, Heg<He Deewj HeueeefokeeW ceW HeJesMe keje kes meye HeoeLeesXx keer Megef
kej Deejesielee keer efmeef kejW28
He=efLeJee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efueesee osJelee~ efvee=oleefMvo~ ieevOeej mJej
He=efLeNJew mJeeneNvleefj#eeeN mJeene efoNJes mJeeneN metee&eN mJeene eNveeN mJeeneN ve#e$esYeN
mJeeneNe mJeenew<eOeerYeN mJeeneN JeveNmHeefleYeN mJeene HeefjHueNJesYeN mJeene ejeeNjsYeN mJeene
mejerme=HesYeN mJeene29
1282
eefJebMeesOeee
1283
aj.
org
He=efLeNJew~ mJeene~ DeNvleefj#eee~ mJeene~ efoNJes~ mJeene~ metee&e~ mJeene~ eNvee~ mJeene~ ve#e$esYe~ mJeene~
DeNodYe FleNledYe~ mJeene~ Dees<eOeerYe~ mJeene~ JeveNmHeefleYeN FefleN JeveNmHeefleYe~ mJeene~ HeNefjHuesNJesYeN Fefle
HeefjHueNJesYe~ mJeene~ eNjeNeNjsYe~ mJeene~ meNjerNme=HesYe~ mJeene29
the
ary
as
am
HeoeLe&-(He=efLeJew) efJemle=leeew Oeefj$ew (mJeene) Gecee%eefeee (Devleefj#eee) DeekeeMeee (mJeene)

Gee efeee (efoJes) efJeegle Meges (mJeene) e%eefeee (metee&e) DeeefoleceC[ueee (mJeene) leovegHee
efeee (evee) evceC[ueee (mJeene) Geceefeee (ve#e$esYe) leejkesYe (mJeene) (DeodYe) (mJeene)
(Dees<eOeerYe) (mJeene) (JevemHeefleYe) (mJeene) (HeefjHueJesYe) leejkesYe (mJeene) (ejeejsYe)
mLeeJejpecesYe (mJeene) (mejerme=HesYe) meHHee&efoYe (mJeene)29
DevJee-eefo ceveg<ee He=efLeJew mJeenevleefj#eee mJeene efoJes mJeene metee&e mJeene evee mJeene
ve#e$esYe mJeeneodYe mJeenew<eOeerYe mJeene JevemHeefleYe mJeene HeefjHueJesYe mJeene ejeejsYe mJeene
mejerme=HesYe mJeene Heeg_peerjBmleefn& meJe Megb keeg HeYeJeseg29
YeeJeeLe&-es megievOeeefoJeb He=efLeJeeefo<Jeefiveeje efJemleee& Jeeegpeueeje Deew<eOeer<eg HeJesMe meJe
mebMeesOeejesieb mecHeeoeefvle, le DeeegJe&&kee YeJeefvle29
HeoeLe&-pees ceveg<e (He=efLeJew) efJeLejer ngF& Fme He=efLeJeer kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee
(Devleefj#eee) DeJekeeMe DeLee&led HeoeLeesXx kes yeere keer Heesue kes efuees (mJeene) Ge efeee (efoJes) efyepegueer keer
Megef kes efuees (mJeene) e%eefeee (metee&e) mete&ceC[ue keer Gecelee kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee
(evee) evceC[ue kes efuees (mJeene) Gece efeee (ve#e$esYe) Deefeveer Deeefo ve#e$eueeskeeW keer Gecelee kes
efuees (mJeene) Gece e%eefeee (Dee) peueeW kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (Dees<eOeerYe) Dees<eefOeeeW
kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (JevemHeefleYe) Je Je=#e Deeefo kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee
(HeefjHueJesce) pees meye Deesj mes Deeles-peeles Gve leejeieCeeW kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (ejeejsYe)
mLeeJej-pece peerJeeW Deewj pe[ HeoeLeesXx kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee leLee (mejerme=HesYe) pees eEjieles nQ,
Gve meHHe& Deeefo peerJeeW kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee kees Des Hekeej ege kejW lees Jes meye keer Megef
kejves kees meceLe& neW29
YeeJeeLe&-pees megieefvOele Deeefo HeoeLe& kees He=efLeJeer Deeefo HeoeLeesXx ceW Deefive kes eje efJemleej kes DeLee&led
Hewuee kes HeJeve Deewj peue kes eje Dees<eefOe Deeefo HeoeLeesXx ceW HeJesMe keje meye kees Des Hekeej Meg kej
DeejesieHeve kees efme kejeles nQ, Jes Deeegoe& kes ye{eves Jeeues nesles nQ29
DemeJe Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ JemJeeoees osJelee~ ke=efleMvo~ efve<eeo mJej
1284
epegJexoYee<es
aj.
org
DemeJesN mJeeneN JemeJeNs mJeene efJeNYegJeNs mJeeneN efJeJemJeleNs mJeene ieCeNefeeNs mJeene ieNCeHeleeNs
mJeeneefYeNYegJeNs mJeeneefOeHeleeNs mJeene Met<eeeN mJeene memeNHee&eN mJeene eNveeN mJeeneN peesefle<eNs mJeene
ceefuecuegeeeN mJeeneN efoJee HeNleeNs mJeene30
DemeJes~ mJeene~ JemeJes~ mJeene~ efJeNYegJeN Fefle efJeNYegJes~ mJeene~ efJeJemJeles~ mJeene~ ieNCeNefeeN Fefle ieCeNefees~
mJeene~ ieNCeHeleeN Fefle ieNCeHelees~ mJeene~ DeNefYeNYegJeN FleefYeNYegJes~ mJeene~ DeefOeHeleeN FNleefOeHelees~ mJeene~ Met<eee~
mJeene~ meNmeNHee&esefle mecedmeNHee&e~ mJeene~ eNvee~ mJeene~ peesefle<es~ mJeene~ ceNefueNcuegeee~ mJeene~ efoJee~ HeNlees~
mJeene30
the
ary
as
am
HeoeLe&-(DemeJes) HeeCeee (mJeene) (JemeJes) eesefmceved Mejerjs Jemeefle lemcew peerJeee (mJeene)
(efJeYegJes) JeeHekeee JeeeJes (mJeene ) (efJeJemJeles) metee&e (mJeene) (ieCeefees) ee ieCeeveeb mecetneveeb eer
MeesYee lemew efJeegles (mJeene) (ieCeHelees) mecetneveeb Heeuekeee JeeeJes (mJeene) (DeefYeYegJes) DeefYecegKeb
YeeJegkeee (mJeene) (DeefOeHelees) meJe&mJeeefceves je%es (mJeene) (Met<eee) yeueee mewveee (mJeene) (mebmeHee&e)
e meceked meHe&efle ieefle lemcew (mJeene) (evee) megJeCee&e~ evefceefle efnjCeveecemeg Heefleced
efveIeb01~2 (mJeene) (peesefle<es) HeoerHeveee (mJeene) (ceefuecuegeee) mlesveee~ ceefuecuege Fefle mlesveveecemeg
Heefleced efveIeb03~24 (mJeene) (efoJee, Helees) efoveme Heeuekeee metee&e (mJeene)30
DevJee-ns ceveg<ee! etecemeJes mJeene JemeJes mJeene efJeYegJes mJeene efJeJemJeles mJeene ieCeefees mJeene
ieCeHelees mJeeneefYeYegJes mJeeeeefOeHelees mJeene Met<eee mJeene mebmeHee&e mJeene evee mJeene peeself e<es
mJeene ceefuecuegeee mJeene efoJeeHelees mJeene e Heeg*dOJeced30
YeeJeeLe&-ceveg<ew HeeCeeefoMegesiveew HegefkejeefoJeb nesleJeced30
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce (DemeJes) HeeCeeW kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (JemeJes) pees Fme Mejerj
ceW yemelee nw, Gme peerJe kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (efJeYegJes) JeeHle nesves Jeeues HeJeve kes efuees
(mJeene) Gece e%eefeee (efJeJemJeles) mete& kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (ieCeefees) pees HeoeLeeX kes
efuees mecetneW keer MeesYee efyepegueer nw, Gmekes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (ieCeHelees) HeoeLeeX kes mecetneW kes
Heeueves nejs HeJeve kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (DeefYeYegJes) mevcegKe nesves Jeeues kes efuees (mJeene) Gece
e%eefeee (DeefOeHelees) meye kes mJeeceer jepee kes efuees (mJeene) Gece efeee (Met<eee) yeue Deewj leer#Celee kes
efuees (mJeene) Gece e%eefeee (mebmeHee&e) pees YeueerYeebefle kejkes eEjies Gme peerJe kes efuees (mJeene) Gece
e%eefeee (evee) megJeCe& kes efuees (mJeene) Ge efeee (peesefle<es) peeself e DeLee&led mete&, ev Deewj
leejeieCeeW kes HekeeMe kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee (ceefuecuegeee) eesj kes efuees (mJeene) Gmekes HeyevOe
1284
eefJebMeesOeee
1285
aj.
org
kejves keer efeee leLee (efoJee, Helees) efove kes Heeuevesnejs mete& kes efuees (mJeene) Gece e%eefeee kees Des
Hekeej ege kejes30
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke HeeCe Deeefo keer Megef kes efuees Deeie ceW Hegef kejves Jeeues Deeefo
HeoeLe& kee nesce kejW30
ceOeJes mJeensleme HepeeHeefle$e&ef<e~ ceemee osJelee~ YegefjieleefMvo~ ieevOeej mJej
am
ceOeJesN mJeeneN ceeOeJeeeN mJeene MegeeeN mJeeneN MegeesN mJeeneN veYemeNs mJeene veYeNmeeeN
mJeenNs<eeeN mJeenesNpee&eN mJeeneN menmeNs mJeene menNmeeeN mJeeneN leHemeNs mJeene leHeNmeeeN
mJeene:nmemHeNleeNs mJeene31
ceOeJes~ mJeene~ ceeOeJeee~ mJeene~ Megeee~ mJeene~ Megees~ mJeene~ veYemes~ mJeene~ veNYeNmeee~ mJeene~
FN<eee~ mJeene~ TNpee&e~ mJeene~ menmes~ mJeene~ menNmeee~ mJeene~ leHemes~ mJeene~ leNHeNmeee~ mJeene~ DeNnNmeNHeNlees~
mJeene31
the
ary
as
HeoeLe&-(ceOeJes) ceOegjeefoiegCeeslHeeokeee ew$eee (mJeene) (ceeOeJeee) JewMeeKeee (mJeene) (Megeee)

Megefkejee pesee (mJeene) (Megees) HeefJe$ekejeee<ee{ee (mJeene) (veYemes) peueJe<e&keee eeJeCeee
(mJeene) (veYemeee) veYeefme YeJeee Yeeee (mJeene) (F<eee) DeVeeslHeeokeeeeefeveee (mJeene) (Tpee&e)
yeueeVeeslHeeokeee keee|ekeee (mJeene) (menmes) yeueHeoee ceeie&Meer<ee&e (mJeene) (menmeee) menefme meeOeJes
Heew<eee (mJeene) (leHemes) leHe GlHeeokeee ceeIeee (mJeene) (leHemeee) leHeefme meeOeJes Heeuiegveee (mJeene)
(Debnme) eqMueme (Helees) Heeuekeee (mJeene)31
DevJee-ns ceveg<ee YeJevlees ceOeJes mJeene ceeOeJeee mJeene Megeee mJeene Megees mJeene veYemes
mJeene veYemeee mJeens<eee mJeenespee&e mJeene menmes mJeene menmeee mJeene leHemes mJeene leHemeee
mJeenebnmemHelees mJeene eevegeflevleg31
YeeJeeLe&-es Heefleefoveceefivenes$eeefoe%eb egeenejefJenejb e kegJe&efvle lesjesiee YetlJee oerIee&eg<ees
YeJeefvle31
HeoeLe&-ns ceveg<ees! DeeHe ueesie (ceOeJes) ceersHeve Deeefo kees GlHeVe kejves nejs ew$e kes efuees (mJeene)
e%eefeee (ceeOeJeee) ceOegjHeve ceW Gece JewMeeKe kes efuees (mJeene) e%eefeee (Megeee) peue Deeefo kees HeJeve
kes Jesie mes efvece&ue kejvesnejs pes kes efuees (mJeene) e%eefeee (Megees) Je<ee& kes eesie mes Yetefce Deeefo kees
HeefJe$e kejves Jeeues Dee<ee{ kes efuees (mJeene) e%eefeee (veYemes) YeueerYeebefle meIeve Ieve yeueeW keer IeveIeesj
1286
epegJexoYee<es
am
aj.
org
megveJeeves Jeeues eeJeCe kes efuees (mJeene) e%eefeee (veYemeee) DeekeeMe ceW Je<ee& mes Heefme nesvesnejs YeeoeW kes
efuees (mJeene) e%eefeee (F<eee) DeVe kees GlHeVe kejeves Jeeues keJeej kes efuees (mJeene) e%eefeee (Tpee&e)
yeue Deewj DeVe kees GlHeVe kejeves Jee yeueege DeVe DeLee&led kegDeebj ceW Hetues ngS yeepeje Deeefo DeVe kees Hekeeves
Heg kejvesnejs keeefle&ke kes efuees (mJeene) e%eefeee (menmes) yeue osves Jeeues Deienve kes efuees (mJeene)
e%eefeee (menmeee) yeue osves ceW Gece Heew<e kes efuees (mJeene) e%eefeee (leHemes) $eleg yeoueves mes OeerjsOeerjs Meerle keer efveJe=efe Deewj peerJeeW kes MejerjeW ceW iejceer keer HeJe=efe kejeves Jeeues ceeIe kes efuees (mJeene)
e%eefeee (leHemeee) peerJeeW kes MejerjeW ceW iejceer keer HeJe=efe kejeves ceW Gece Heeuiegve ceeme kes efuees (mJeene)
e%eefeee Deewj (Debnme) cenerveeW ceW efceues ngS ceueceeme kes efuees (Helees) Heeueves Jeeues kes efuees (mJeene)
e%eefeee kee Devegeve kejes31
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Heefleefove Deefivenes$e Deeefo e%e Deewj DeHeveer Heke=efle kes eesie Deenej Deewj efJenej
Deeefo kees kejles nQ, Jes veerjesie neskej yengle peerves Jeeues nesles nQ31
Jeepeeesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Jeepeeoees osJelee~ DeleefMvo~ ieevOeej mJej
efHej Gmeer efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kenles nQ
as
JeepeeeN mJeene HemeNJeeeN mJeeneefHeNpeeeN mJeene eleJeNs mJeeneN mJeh mJeene cetOvex mJeene
JeMvegefJeveNs mJeenevleeeN mJeenevleee YeewJeNveeeN mJeeneN YegJevemeN HeleeNs mJeeneefOeHeleeNs mJeene
HeNpeeHeleeNs mJeene32
the
ary
Jeepeee~ mJeene~ HeNmeNJeeesefle HemeNJeee~ mJeene~ DeNefHeNpeee~ mJeene~ eleJes~ mJeene~ mJehefjefleN mJeh~ mJeene~
cetOvex~ mJeene~ JeNMvegefJeveN Fefle efJeDeMvegefJeves~ mJeene~ Deevleee~ mJeene~ Deevleee~ YeewNJeNveee~ mJeene~ YegJeveme~ Helees~
mJeene~ DeefOeHeleeN FleefOeHelees~ mJeene~ HeNpeeHeleeN Fefle HeNpeeHelees~ mJeene32
HeoeLe&-(Jeepeee) DeVeee (mJeene) (HemeJeee) GlHeeokeee (mJeene) (DeefHepeee) GlHeVeee

(mJeene) (eleJes) He%eeew kece&Ces Jee (mJeene) (mJe) megKeee (mJeene) (cetOvex) cemlekeMeges (mJeene)
(JeMvegefJeves) JeeefHeves Jeeree&e (mJeene) (Deevleee) (mJeene) (Deevleee) Devles YeJeee (YeewJeveee) YegJeves
YeJeee (mJeene) (YegJeveme, Helees) meJe&peielmJeeefceves (mJeene) (DeefOeHelees) meJee&efOee$es (mJeene)
(HepeeHelees) meJe&HepeeHeeuekeee (mJeene)32
DevJee-Yees ceveg<ee! eteb Jeepeee mJeene HemeJeee mJeeneefHepeee mJeene eleJes mJeene mJe mJeene
cetOvex mJeene JeMvegefJeves mJeenevleee mJeenevleee YeewJeveee mJeene YegJeveme Helees mJeeneefOeHelees mJeene
HepeeHelees mJeene e meoe Heeg_peerOJeced32
1286
eefJebMeesOeee
1287
am
aj.
org
YeeJeeLe&-es ceveg<ee DeVeeHeleie=nHe%eecetOee&efoMeesOevesve megKeJe&veee meleeb efeeeb kegJe&efvle, les

HejceelceevecegHeeme HepeeefOeHeleees YeJeefvle32
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce (Jeepeee) DeVe kes efuees (mJeene) Gece efeee (HemeJeee) HeoeLeesXx keer
GlHeefe kejves kes efuees (mJeene) Gece efeee (DeefHepeee) Iej kes efuees (mJeene) Gece efeee (eleJes) yegef
Jee kece& kes efuees (mJeene) Gece efeee (mJe) Delevle megKe kes efuees (mJeene) Gece efeee (cetOvex) efMej keer
Megef nesves kes efuees (mJeene) Gece efeee (JeMvegefJeves) JeeHle nesves Jeeues Jeere& kes efuees (mJeene) Gece
efeee (Deevleee) JeJenejeW kes Devle ceW nesves Jeeues JeJenej kes efuees (mJeene) Gece efeee (Deevleee)
Devle ceW nesves Jeeues (YeewJeveee) pees mebmeej ceW Heefme neslee Gme kes efuees (mJeene) Gece efeee (YegJeveme)
mebmeej keer (Helees) Heeuevee kejves Jeeues mJeeceer kes efuees (mJeene) Gece efeee (DeefOeHelees) meye kes DeefOeelee
DeLee&led meye Hej pees Ske efMe#ee oslee nw, Gmekes efuees (mJeene) Gece efeee leLee (HepeeHelees) meye HepeepeveeW
keer Heeuevee kejves Jeeues kes efuees (mJeene) Gece efeee kees meoe YeueerYeebefle ege kejes32
YeeJeeLe&-pees ceveg<e DeVe, mevleeve, vej, yegef Deewj efMej Deeefo kes MeesOeve mes megKe ye{eves kes efuees
meleefeee kees kejles nQ, Jes Hejceelcee keer GHeemevee kejkes Hepee kes DeefOeke Heeuevee kejves Jeeues nesles nQ32
as
Deeege&%esvesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deeegjeoees osJelee~ Deeeme Yegefjkeke=efleMvo~ efve<eeo mJej~

Jeeie%esveslegejme YegefjieefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
ceveg<ew mJekeereb meJe&mJeb kemeevegeveee meceHHe&Ceereefceleen
ceveg<eeW kees DeHevee meJe&mJe DeLee&led meye HeoeLe&mecetn efkemekes Devegeve kes efuees YeueerYeebefle DeHe&Ce kejvee
eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
DeeegeN&%esve keuHeleeN: mJeene HeeNCees eN%esve keuHeleeN: mJeeneHeeNvees eN%esve keuHeleeN: mJeene
JeeNvees eN%esve keuHeleeN: mJeenesoeNvees eN%esve keuHeleeN: mJeenNe meceeNvees eN%esve keuHeleeN: mJeeneN
e#egeN&%esve keuHeleeN: mJeeneN ees$eb eN%esve keuHeleeN: mJeenNe JeeieN%esve keuHeleeN: mJeeneN cevees eN%esve
keuHeleeN: mJeeneNlcee eN%esve keuHeleeN: mJeene yeNee eN%esve keuHeleeN: mJeeneN peesefleeN&%esve
keuHeleeN: mJeeneN mJeeN&%esve keuHeleeN: mJeene He=b eN%esve keuHeleeN: mJeene eN%ees eN%esve keuHeleeN:
mJeene33
Deeeg~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene~ HeeNCe~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene~ DeNHeeNve FleHeDeeNve~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~
mJeene~ JeeNve Fefle efJeDeeNve~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene~ GNoeNve FlegledDeeNve~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene~ meNceeNve Fefle
mecedDeeNve~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene~ e#eg~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene~ ees$eced~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene~ Jeeied~
eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene~ ceve~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene~ DeeNlcee~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene~ yeNee~ eN%esve~
1288
epegJexoYee<es
aj.
org
keNuHeNleeNced~ mJeene~ peesefle~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene~ mJeefjefleN mJe~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene~ He=ced~ eN%esve~
keNuHeNleeNced~ mJeene~ eN%e~ eN%esve~ keNuHeNleeNced~ mJeene33
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deeeg) Sefle peerJeveb esve leled (e%esve) Hejcesejme efJeog<eeb e melkejCesve mebielesve kece&Cee
efJeeeefooevesve men (keuHeleeced) meceHHe&eleg (mJeene) meefleeee (HeeCe) peerJevecetuees Jeeeg (e%esve)
eesieeYeemeeefovee (keuHeleeced) (mJeene) (DeHeeve) DeHeeveeefle ogKeb esve me (e%esve) (keuHeleeced) (mJeene)
(Jeeve) meJe&mebefOe<eg JeeHleMeseefveefcee (e%esve) (keuHeleeced) (mJeene) (Goeve) Goeefveefle yeueeefle esve
me (e%esve) (keuHeleeced) (mJeene) (meceeve) meceeveeefle jmeb esve me (e%esve) (keuHeleeced) (mJeene)
(e#eg) ves$eced (e%esve) (keuHeleeced) (mJeene) (ees$eced) %eevesevf eeCeecegHeue#eCeced (e%esve) (keuHeleeced)
(mJeene) (Jeeked) kecexefveeCeecegHeue#eCeced (e%esve) (keuHeleeced) (mJeene) (ceve) DevlekejCeced (e%esve)
(keuHeleeced) (mJeene) (Deelcee) peerJe (e%esve) (keuHeleeced) (mJeene) (yeee) elegJexoefJeled (e%esve)
(keuHeleeced) (mJeene) (peesefle) %eeveHekeeMe (e%esve) (keuHeleeced) (mJeene) (mJe) megKeced (e%esve)
(keuHeleeced) (mJeene) (He=ced) HeMveb efMeb e (e%esve) (keuHeleeced) (mJeene) (e%e) JeeHeke Hejcesej~
è%ees Jew efJe<Ceg' Fefle MeleHeLes (e%esve) Hejceelcevee (keuHeleeced) (mJeene)33
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYejsJecese<f eleJecemceekeceeeg mJeene e%esve men keuHeleeb HeeCe mJeene
e%esve men keuHeleeceHeeve mJeene e%esve men keuHeleeb Jeeve mJeene e%esve men keuHeleecegoeve mJeene e%esve
men keuHeleeb meceeve mJeene e%esve men keuHeleeb e#eg mJeene e%esve men keuHeleeb ees$eb mJeene e%esve men
keuHeleeb JeekemJeene e%esve men keuHeleeb ceve mJeene e%esve meekeb keuHeleeceelcee mJeene e%esve men keuHeleeb
yeee mJeene e%esve men keuHeleeb peeself e mJeene e%esve men keuHeleeb mJe mJeene e%esve men keuHeleeb He=b
mJeene e%esve men keuHeleeb e%e mJeene men keuHeleeefceefle33
YeeJeeLe&-ceveg<ewee&JeppeerJeveb Mejerjb HeeCe DevlekejCeefceefveeefCe meJeexecee meeceieer e e%eee efJeOesee
esve efve<HeeHee ke=leke=lJee YetlJee Hejceelceeveb HeeHesneceg$e megKeb HeeHvegeg33
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees Ssmeer Fe kejveer eeefnes efke nceejer (Deeeg) Deeeg efke efpememes nce
peerles nQ, Jen (mJeene) Deer efeee mes (e%esve) Hejcesej Deewj efJeeveeW kes melkeej mes efceues ngS kece&, efJeee
osves Deeefo kes meeLe (keuHeleeced) meceefHe&le nes (HeeCe) peerJeeves kee cetue cegKe keejCe HeJeve (mJeene) Deer
efeee Deewj (e%esve) eesieeYeeme Deeefo kes meeLe (keuHeleeced) meceefHe&le nes (DeHeeve) efpememes ogKe kees otj
kejlee nw, Jen HeJeve (mJeene) Gece efeee mes (e%esve) es keece kes meeLe (keuHeleeced) meceefHe&le nes (Jeeve)
meye meefvOeeeW ceW JeeHle DeLee&led Mejerj kees eueeves kece& kejeves Deeefo kee pees efveefc ee nw, Jen HeJeve (mJeene)
Deer efeee mes (e%esve) Gece keece kes meeLe (keuHeleeced) meceefHe&le nes (Goeve) efpememes yeueer neslee nw, Jen
HeJeve (mJeene) Deer efeee mes (e%esve) Gece kece& kes meeLe (keuHeleeced) meceefHe&le nes (meceeve) efpememes
1288
eefJebMeesOeee
1289
as
am
aj.
org
De-De ceW DeVe Hengbeeee peelee nw, Jen HeJeve (mJeene) Gece efeee mes (e%esve) e%e kes meeLe (keuHeleeced)
meceefHe&le nes (e#eg) ves$e (mJeene) Gece efeee mes (e%esve) melkece& kes meeLe (keuHeleeced) meceefHe&le nes
(ees$eced) keeve Deeefo FefveeB, pees efke HeoeLeeX kee %eeve kejeleer nQ (mJeene) Deer efeee mes (e%esve) melkece&
kes meeLe (keuHeleeced) meceefHe&le neW (Jeeked) JeeCeer Deeefo kecexevf eeB (mJeene) Gece efeee mes (e%esve) Des
keece kes meeLe (keuHeleeced) meceefHe&le neW (ceve) ceve DeLee&led DevlekejCe (mJeene) Gece efeee mes (e%esve)
melkece& kes meeLe (keuHeleeced) meceefHe&le nes (Deelcee) peerJe (mJeene) Gece efeee mes (e%esve) melkece& kes meeLe
(keuHeleeced) meceefHe&le nes (yeee) eej JesoeW kee peeveves Jeeuee (mJeene) Gece efeee mes (e%esve) e%eeefo
melkece& kes meeLe (keuHeleeced) meceLe& nes (peesefle) %eeve kee HekeeMe (mJeene) Gece efeee mes (e%esve) e%e kes
meeLe (keuHeleeced) meceefHe&le nes (mJe) megKe (mJeene) Gece efeee mes (e%esve) e%e kes meeLe (keuHeleeced)
meceefHe&le nes (He=ced) Hetvee Jee pees yeee ngDee HeoeLe& nes Jen (mJeene) Gece efeee mes (e%esve) e%e kes meeLe
(keuHeleeced) meceefHe&le nes (e%e) e%e DeLee&led JeeHeke Hejceelcee (mJeene) Gece efeee mes (e%esve) DeHeves meeLe
(keuHeleeced) meceefHe&le nes33
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke efpelevee DeHevee peerJeve Mejerj, HeeCe, DevlekejCe, oMeeW FefveeB Deewj
meye mes Gece meeceieer nes, Gmekees e%e kes efuees meceefHe&le kejW, efpememes HeeHejefnle ke=leke=le neskes Hejceelcee kees
HeeHle neskej Fme pevce Deewj efleere pevce ceW megKe kees HeeHle nesJeW33
Skemcee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ e%ees osJelee~ Yegefjiegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
Hegve efkeceLeex e%eesvegeleJe Fleen
efHej efkemekes DeLe& e%e kee Devegeve kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
SkemceNw mJeene eYeeN: mJeene MeNleeeN mJeenwkeMeleeeN mJeene Jeg eNw mJeene mJeNiee&eN
mJeene34
Skemcew~ mJeene~ eYeeced~ mJeene~ MeNleee~ mJeene~ SkeMeleeNesleskeMeleee~ mJeene~ JegeeN FefleN efJeGewN~
mJeene~ mJeNiee&esefle mJeNieee~ mJeene34
HeoeLe&-(Skemcew) Deefleereee Hejceelceves (mJeene) melee efeee (eYeeced) keee&keejCeeYeeced

(mJeene) (Meleee) DemebKeeleee HeoeLee&e (mJeene) (SkeMeleee) SkeeefOekeee Meleee (mJeene) (Jegew)
HeoerHleeew oenefeeeew (mJeene) (mJeiee&e) megKeiecekeee Heg<eeLee&e (mJeene)34
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYejskemcew mJeene eYeeb mJeene Meleee mJeenwkeMeleee mJeene Jegew
mJeene mJeiee&e mJeene e mebHeeespee34
1290
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<ewYe&efeefJeMes<esCeeefleere F&ej HesceHeg<eeLee&YeecemebKeelee peerJeeMe HemeVee keeee&,

esveeYegoefekeveweseefmekes megKes HeeHesleeefceefle34
De$eeegJe&=eeqivee%eieee$eLe&meJe&HeoeLe&MeesOeveefJeOeeveeefoJeCe&veeosleoLe&me HetJeexOeeeeskeleeLexve men
meefleJexee
am
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesieeW kees (Skemcew) Ske Deefleere Hejceelcee kes efuees (mJeene) mele efeee
(eYeeced) oes DeLee&led keee& Deewj keejCe kes efuees (mJeene) meleefeee (Meleee) Deveske HeoeLeesXx kes efuees
(mJeene) Gece efeee (SkeMeleee) Ske meew Ske JeJenej Jee HeoeLeesXx kes efuees (mJeene) Gece efeee
(Jegew) HekeeefMele ngF& HeoeLeesXx kees peueeves keer efeee kes efuees (mJeene) Gece efeee Deewj (mJeiee&e) megKe
kees HeeHle nesves kes efuees (mJeene) Gece efeee YeueerYeebefle ege kejveer eeefnes34
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke efJeMes<e Yeefe mes efpemekes meceeve otmeje veneR, Jen F&ej leLee Heerefle
Deewj Heg<eeLe& mes DemebKe peerJeeW kees HemeVe kejW, efpememes mebmeej kee megKe Deewj cees#e megKe HeeHle nesJes34
Fme DeOeee ceW Deeeg, Je=ef, Deefive kes iegCe, kece&, e%e, ieee$eer cev$e kee DeLe& Deewj meye HeoeLeesXx kes
MeesOeves kes efJeOeeve Deeefo kee JeCe&ve nesves mes Fme DeOeee kes DeLe& keer efHeues DeOeee kes DeLe& kes meeLe mebieefle
peeveveer eeefnes
the
ary
as
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb eercevceneefJeog<eeb efJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe

efJeYetef<eles epegJexoYee<es eeEJeMeesOeee meceeHle22
1290
aj.
org
Dees3ced
DeLe $eeeseEJeMeesOeeeejcYe
efnjCeieYexleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hejcesejes osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLesej eEke kejesleerleen
Deye lesF&meJeW DeOeee kee DeejcYe nw, Gmekes eLece cev$e ceW F&ej keee kejlee nw, Fme efJe<ee kees kene
nw
am
efnjCeNNieNNYe& meceJee&Nleees Yetleme peeNle HeefleNjskeDeemeerled~

me oeOeej He=efLeNJeeR eeceglesceeb kemcew oNsJeee nNefJe<ee efJeOesce1
efnNjCeNieNYe& Fefle efnjCeieNYe&~ meced~ DeNJeNe&NleN~ Deies~ Yetleme~ peeNle~ Heefle~ Ske~ DeeNmeerNled~ me~ oeNOeeNj~
He=efLeNJeerced~ eeced~ GNle~ FNceeced~ kemcew~ osNJeee~ nNefJe<ee~ efJeNOeNsceN1
the
ary
as
HeoeLe&-(efnjCeieYe&) efnjCeeefve metee&oerevf e peesleeRe<f e ieYex eme keejCeHeme me (meced) meceked

(DeJee&le) (Deies) me=s Heeked (Yetleme) GlHeVeme keee&Heme (peele) HeeogYet&le (Heefle) mJeeceer (Ske)
Demeneeesefleeresej (Deemeerled) (me) (oeOeej) Oe=leJeeved Oejefle Oeefj<eefle Jee~ De$e legpeeoerveeced
[De06.1.7] FleYeemeowIe&ced (He=efLeJeerced) efJemleerCee Yetefceced (eeced) metee&efokeeb me=efced (Gle) (Fceeced)
Hele#eeced (kemcew) megKemJeHeee (osJeee) meJe&megKeHeoe$es Hejceelceves (nefJe<ee) DeelceeefomeJe&mJeoevesve
(efJeOesce) Heefjejsce mesJesceefn~ efJeOescesefle HeefjejCekecee&0 (efveIeb 3~4)1
DevJee-ns ceveg<ee! ees Yetleme peieleesies efnjCeieYe& meceJee&leeme meJe&mewkees peele Heeflejemeerled
me Fceeb He=efLeJeercegle eeb oeOeej lemcew kemcew osJeee eLee Jeeb nefJe<ee efJeOesce leLee eteceefHe efJeOee1
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eoe me=ef Heueeb ielJee Heke=eflemLee YeJeefle, HegvelHeeles
lemee Deies e Ske Hejceelcee peeieved meved YeJeefle, leoeveeR meJex peerJee cete|lee FJe YeJeefvle~ me keuHeevles
HekeeMejefnleeb He=efLeJeeefoHeeb HekeeMemeefnleeb metee&efoueeskeHeYe=efle me=eqb efJeOeee Oe=lJee meJex<eeb kecee&vegketueleee
pevceeefve oJee meJex<eeb efveJee&nee meJee&ved HeoeLee&ved efJeOees, me SJe meJezHeemeveerees osJeesmleerelf e Jeseced 1
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Yetleme) GlHeVe keee&He peieled kes (Deies) Heefnues (efnjCeieYe&) mete&,
ev, leejs Deeefo peeself e ieYe&He efpemekes Yeerlej nQ, Jen mete& Deeefo keejCeHe HeoeLeesXx ceW ieYe& kes meceeve
JeeHeke mlegefle kejves eesie (meceJee&le) Des Hekeej Jee&ceeve Deewj Fme meye peieled kee (Ske) Ske ner
(peele) Heefme (Heefle) Heeuevee kejvesneje (Deemeerled) neslee nw (me) Jen (Fceeced) Fme (He=efLeJeerced)
1292
epegJexoYee<es
aj.
org
efJemleejegkele He=efLeJeer (Gle) Deewj (eeced) mete& Deeefo ueeskeeW kees jekes Fvekees (oeOeej) leerveeW keeue ceW OeejCe
kejlee nw, Gme (kemcew) megKemJeHe (osJeee) megKe osvesnejs Hejceelcee kes efuees pewmes nce ueesie (nefJe<ee)
meJe&mJe oeve kejkes Gme keer (efJeOesce) Heefjeee& mesJee kejW, Jewmes legce Yeer efkeee kejes1
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ peye me=ef Heuee kees HeeHle neskej Heke=efle ceW efmLej
nesleer nw Deewj efHej GlHeVe nesleer nw, Gme kes Deeies pees Ske peeielee ngDee Hejceelcee Jee&ceeve jnlee nw, leye meye
peerJe cete& meer Heees ngS nesles nQ~ Jen keuHe kes Devle ceW HekeeMejefnle He=efLeJeer Deeefo me=ef leLee HekeeMemeefnle
mete& Deeefo ueeskeeW keer me=ef kee efJeOeeve, OeejCe Deewj meye peerJeeW kes keceeX kes Devegketue pevce oskej meye kes
efveJee&n kes efuees meye HeoeLeeX kee efJeOeeve kejlee nw, Jener meye kees GHeemevee kejves eesie osJe nw, en peevevee
eeefnes1
am
GHeeeceie=nerle Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hejcesejes osJelee~ efvee=oeke=efleMvo~ He_ece mJej
as
GNHeNeNeceie=nerleesefme HeNpeeHelees lJeeN peg ie=eceNs<e leNs eesefveN mete&mles ceefnNcee~

emlesnvlmebJelmeNjs ceefnNcee mecyeNYetJeN emles JeeNeeJeNvleefj#es ceefnNcee mecyeNYetJeN emles efoNefJe metex ceefnNcee
mecyeNYetJeN lemcew~ les ceefnNcves HeNpeeHeleeNs mJeene osNJesYe2
the
ary
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ HeNpeeHeleeN Fefle HeNpeeHelees~ lJeeN~ pegced~ ie=eNefceN~ SN<e~ leNs~
eesefve~ mete&~ lesN~ ceNefnNcee~ e~ lesN~ Denved~ mebNJeNlmeNjs~ ceNefnNcee~ meNcyeNYetJesefle mecedyeNYetJe~ e~ les~ JeeNeew~ DeNvleefj#es~
ceNefnNcee~ meNcyeNYetJesefle mecedyeNYetJe~ e~ lesN~ efoNefJe~ metex~ ceNefnNcee~ meNcyeNYetJesefle mecedyeNYetJe~ lemcew~ lesN~ ceNefnNcves~ HeNpeeHeleeN
Fefle HeNpeeHelees~ mJeene~ oNsJesYe2
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) ees eecewe&cemecyeefvOeefYe kece&efYeHemeceerHes ie=nerle mee#eelke=le (Deefme)

(HepeeHelees) HepeeHeeuekeee je%es (lJee) lJeeced (pegced) Jeerleb meseJf eleb Jee (ie=eefce) (S<e) (les) leJe (eesefve)
peielkeejCeb Heke=efle (mete&) meefJele=ceC[ueced (les) leJe (ceefncee) ceenelceced (e) (les) leJe (Denved) efoves
(mebJelmejs) Je<ex (ceefncee) (mecyeYetJe) mecYetleesefmle (e) (les) (Jeeeew) (Devleefj#es) (ceefncee) (mecyeYetJe)
(e) (les) (efoefJe) efJeegefle mete&HekeeMes Jee (metex) (ceefncee) (mecyeYetJe) (lemcew) (les) legYeced (ceefncves)
cenlees YeeJeee (HepeeHelees) HepeeHeeuekeee (mJeene) meefeeegkelee He%ee (osJesYe) efJee2
DevJee-ns YeieJeved peieoerej! emlJecegHeeeceie=nerleesefme leb pegb lJee HepeeHeleesnb ie=eefce eme les
S<e eesevf ejefmle emles metee& ceefncee emlesnved mebJelmejs ceefncee mecyeYetJe lemcew ceefncves HepeeHelees les osJesYeMe
mJeene meJez mebieeee2
1292
$eeesefJebMeesOeee
1293
as
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eme Hejcesejmesob meJex peievceefnceeveb HekeeMeeefle lemeesHeemeveeb efJeneeeveme

kemeefeled leme mLeeves eesHeemevee vewJe keeee&~ e keefMeod yeteeled Hejcesejme meJes eEke HeceeCeefceefle leb Heefle
eefoob peiee&les lelmeJe Hejcesejb HeceeCeeleerlegejb oseced2
HeoeLe&-ns YeieJeved peieoerej! pees DeeHe (GHeeeceie=nerle) ece pees eesieeYeeme mecyevOeer keece nw, Gve
mes meceerHe ceW mee#eeled efkees DeLee&led oeekeeMe ceW Heie efkees ngS (Deefme) nQ, Gve (pegced) mesJee efkees ngS Jee
HemeVe efkees (lJee) DeeHekees (HepeeHelees) HepeeHeeueve kejves nejs jepee keer j#ee kes efuees ceQ (ie=eefce) ienCe
kejlee ntB efpeve (les) DeeHekeer (S<e) en (eesefve) Heke=efle peieled kee keejCe nw, pees (les) DeeHekee (mete&)
mete&ceC[ue (ceefncee) ye[eF& He leLee (e) pees (les) DeeHekeer (Denved) efove Deewj (mebJelmejs) Je<e& ceW efveece
yevOeve eje (ceefncee) ye[eF& (mecyeYetJe) mebYeeefJele nw (e) pees (les) DeeHekeer (Jeeeew) HeJeve Deewj (Devleefj#es)
Devleefj#e ceW (ceefncee) ye[eF& (mecyeYetJe) Heefme nw leLee (e) pees (les) DeeHekeer (efoefJe) efyepegueer DeLee&led
mete& Deeefo kes HekeeMe Deewj (metex) mete& ceW (ceefncee) ye[eF& (mecyeYetJe) Hele#e nw (lemcew) Gme (ceefncves,
HepeeHelees) HepeeHeeueveHe ye[eF& Jeeues (les) DeeHe kes efuees Deewj (osJesYe) efJeeveeW kes efuees (mJeene) Gece
efJeeeegkele yegef meye kees ienCe kejveer eeefnes2
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! efpeme Hejcesej kes ceefncee kees en meye peieled HekeeMe kejlee nw, Gme Hejcesej
keer GHeemevee kees es[ Deewj efkemeer keer GHeemevee Gmekes mLeeve ceW veneR kejveer eeefnes Deewj pees keesF& kens efke
Hejcesej kes nesves ceW keee HeceeCe nw, Gmekes Heefle pees en peieled Jee&ceeve nw mees meye Hejcesej kee HeceeCe kejelee
nw, en Gej osvee eeefnes2
e HeeCele Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hejcesejes osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
HegvemlesJe efJe<eeceen
e eeCeNlees efveefce<eNlees ceefnNlJewkeNFepeeN peielees yeNYetJe~

eF&MesDeNme efNHeoNeleg<HeoN kemcew osNJeee nNefJe<ee efJeOesce3
e~ HeeNCeNle~ efveNefceN<eNle Fefle efveefce<eNle~ ceNefnNlJesefle ceefnNlJee~ Ske~ Fled~ jepee~ peiele~ yeNYetJe~ e~ F&Mes~
DeNme~ efNHeoN Fefle efNHeo~ eleg<Heo~ elegHeo FefleN elegHeo~ kemcew~ osNJeee~ nNefJe<ee~ efJeNOesNceN3
HeoeLe&-(e) Hejceelcee (HeeCele) HeeefCeve (efveefce<ele) ves$eeefovee eseb kegJe&le (ceefnlJee)

mJeceefncvee(Ske) Deefleereesmenee (Fled) SJe (jepee) DeefOeelee (peiele) mebmeejme (yeYetJe) (e)
(F&Mes) F&s (Deme) (efHeo) ceveg<eeos (eleg<Heo) ieJeeos (kemcew) DeevevoHeee (osJeee) keceveereee
(nefJe<ee) YeefkeleefJeMes<esCe (efJeOesce) Heefjejsce3
1294
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb e Ske FvceefnlJee efveefce<ele HeeCelees efHeoMeleg<Heoesme peielees
jepee yeYetJe, eesmesMes lemcew kemcew osJeee nefJe<ee efJeOesce leLeeme YeefkeleefJeMes<ees YeJeefefJe&Oese3
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! e Ske SJe meJe&me peielees
cenejepeeefOejepeesefKeuepeieefVecee&lee mekeuewee&egkelees cenelcee veeeeOeerMeesefmle lemewJeesHeemevesve
Oecee&Le&keececees#eHeueeefve HeeHe YeJevle mevleg<evleg3
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie (e) pees (Ske) Ske (Fled) ner (ceefnlJee) DeHeveer ceefncee mes
(efveefce<ele) ves$e Deeefo mes ese kees kejles ngS (HeeCele) HeeCeer He (efHeo) oes Heie Jeeues ceveg<e Deeefo Jee
(eleg<Heo) eeo Heie Jeeues ieew Deeefo HeMegmecyevOeer Fme (peiele) mebmeej kee (jepee) DeefOeelee (yeYetJe) neslee
nw Deewj (e) pees (Deme) Fme mebmeej kee (F&Mes) meJeexHeefj mJeeceer nw, Gme (kemcew) DeevevomJeHe (osJeee)
Deefleceveesnj Hejcesej keer (nefJe<ee) efJeMes<e YeefkeleYeeJe mes (efJeOesce) mesJee kejW, Jewmes efJeMes<e YeefkeleYeeJe kee DeeHe
ueesieeW kees Yeer efJeOeeve kejvee eeefnes3
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pees Ske ner meye peieled kee
cenejepeeefOejepe, mecemle peieled kee GlHeVe kejvesneje mekeue Ssee&egkele cenelcee veeeeOeerMe nw, Gmeer keer
GHeemevee mes legce meye Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e kes HeueeW kees Heekej mevleg nesDees3
as
GHeeeceie=nerle Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hejcesejes osJelee~ efJeke=efleMvo~ ceOece mJej
the
ary
GNHeNeNeceie=nerleesefme eNpeeHelees lJeeN pegb ie==eceNs<e lesN eesefveeNvceemles ceefnNcee~ emleNs je$eew
mebJelmeNjs ceefnNcee mecyeNYetJeN emles He=efLeNJeeceNiveew ceefnNcee mecyeNYetJeN emleNs ve#e$es<eg eNvceefme ceefnNcee
mecyeNYetJeN lemcew les ceefnNcves HeNpeeHelees oNsJesYeN mJeene4
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNefmeN~ HeNpeeHeleeN Fefle HeNpeeHelees~ lJeeN~ pegced~ ie=eNefceN~ SN<e~ lesN~
eesefve~ eNvcee~ leNs~ ceNefnNcee~ e~ lesN~ je$eew~ meNbJeNlmeNjs~ ceNefnNcee~ meNcyeNYetJesefle mecedyeNYetJe~ e~ lesN~ He=efLeNJeeced~ DeNiveew~
ceNefnNcee~ meNcyeNYetJesefle mecedyeNYetJe~ e~ leNs~ ve#e$es<eg~ eNvceefme~ ceNefnNcee~ meNcyeNYetJesefle mecedyeNYetJe~ lemcew~ lesN~ ceNefnNcves~
HeNpeeHeleeN Fefle HeNpeeHelees~ osNJesYe~ mJeene4
HeoeLe&-(GHeeeceie=nerle) GHeeecesve melkece&Cee eesieeYeemesve ie=nerle mJeerke=le (Deefme) (HepeeHelees)

HepeeHeeuekeee (lJee) lJeeced (pegced) meseJf eleced (ie=eefce) (S<e) (les) leJe me=ew (eesefve) peueced~
eesefveefjlegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01~12) (evcee) evueeske (les) leJe (ceefncee) (e) (les) leJe
(je$eew) (mebJelmejs) (ceefncee) (mecyeYetJe) (e) (les) leJe (He=efLeJeeced) Devleefj#es Yetceew Jee (Deiveew) efJeegefle
1294
$eeesefJebMeesOeee
1295
the
ary
as
am
aj.
org
(ceefncee) (mecyeYetJe) (e) (les) leJe (ve#e$es<eg) keejCeHesCe veeMejefnles<eg ueeskeevlejs<eg (evceefme) evueeskes
(ceefncee) (mecyeYetJe) (lemcew) (les) leJe (ceefncves) (HepeeHelees) (osJesYe) (mJeene) meleeejCeegkelee
efeee4
DevJee-ns peieoerej! emlJecegHeeeceie=nerleesefme leb lJee pegb HepeeHeleesnb ie=eefce, eme les me=eJes<e
eesefvepe&ueb, eme les me=ew evcee ceefncee eme les ees je$eew mebJelmejs ceefncee e mecyeYetJe, emles me=ew
He=efLeJeeceiveew ceefncee mecyeYetJe, eme les me=ew ees ve#e$es<eg evceefme e ceefncee mecyeYetJe leme les lemcew ceefncves
HepeeHelees osJesYeMe mJeenemceeefYejvegsee4
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eme ceefncvee meeceLexve meJe peieefjepeles emeevevlees ceefnceeefmle eme efmeew
jeveeefJeefMeb meJe peieevleceefmle, lecesJe meJex ceveg<ee GHeemeerjved4
HeoeLe&-ns peieoerej! pees DeeHe (GHeeeceie=nerle) melkece& DeLee&led eesieeYeeme Deeefo Gece keece mes
mJeerkeej efkees ngS (Deefme) nes, Gve (lJee, pegced) mesJee efkees ngS DeeHekees (HepeeHelees) Hepee keer Heeuevee
kejves Jeeues jepee keer j#ee kes efuees ceQ (ie=eefce) ienCe kejlee DeLee&led ceve ceW Oejlee ntB, efpeve (les) DeeHe kes
mebmeej ceW (S<e) en (eesefve) peue Jee efpeve (les) DeeHekee mebmeej ceW (evcee) evueeske (ceefncee) ye[HHeve
Jee efpeve (les) DeeHekee (e) pees (je$eew) jeef$e Deewj (mebJelmejs) Je<e& ceW (ceefncee) ye[HHeve (mecyeYetJe) mecYeJe
ngDee, neslee Deewj nesiee (e) pees (les) DeeHekeer me=ef ceW (He=efLeJeeced) Devleefj#e Jee Yetefce Deewj (Deiveew) Deeie ceW
(ceefncee) ye[HHeve (mecyeYetJe) mecYeJe ngDee, neslee Deewj nesiee leLee efpeve (les) DeeHekeer me=ef ceW (e) pees
(ve#e$es<eg) keejCe He mes efJeveeMe kees ve HeeHle nesves Jeeues ueeske-ueeskeevlejeW ceW Deewj (evceefme) evueeske ceW
(ceefncee) ye[HHeve (mecyeYetJe) mecYeJe ngDee, neslee Deewj nesiee Gve (les) DeeHe kes (lemcew) Gme (ceefncves)
ye[HHeve (HepeeHelees) Hepee Heeueves nejs jepee (osJesYe) Deewj efJeeveeW kes efuees (mJeene) meleeejCeegkele
efeee kee nce ueesieeW kees Devegeve kejvee eeefnes4
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! efpemekes ceefncee meeceLe& mes meye peieled efJejepeceeve, efpemekee Devevle ceefncee Deewj
efpemekeer efmeef kejves ceW jevee mes Yeje ngDee mecemle peieled evle nw, Gmeer keer meye ceveg<e GHeemevee
kejW4
eg_pevleerleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hejcesejes osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
efHej F&ej kewmee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
eg_peefvle yeNOveceN<eb ejvleNb Heefj leNmLeg<e~ jesevles jeseNvee efoNefJe5
eg_peefvle~ yeNOveced~ DeNN<eced~ ejvlejced~ Heefj~ leNmLeg<e~ jesevles~ jesNeNvee~ efoNefJe5
1296
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-(eg_peefvle) egeb kegJe&efvle (yeOveced) cenevleced (De<eced) De<eg cece&meg meerovleced (ejvleced)
HeeHvegJevleced (Heefj) meJe&le (lemLeg<e) mLeeJejeved (jesevles) HekeeMevles (jesevee) oerHlee (efoefJe)5
DevJee-es HeefjlemLeg<eMejvleb efJeegleefceJe Jee&ceevece<eb yeOvecHejceelceeveceelcevee men eg_peefvle, les
efoefJe metex jesevee efkejCee FJe jesevles5
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eLee HeefleyeeeC[s mete& HekeeMeles leLee meJe&efmceved peieefle Hejceelcee HekeeMeles~
es eesieeYeemesveevleee&efceCeb Hejceelceeveb mJeceelcevee eg_peles les meJe&le HekeeefMelee peeevles5
HeoeLe&-pees Heg<e (Heefj) meye Deesj mes (lemLeg<e) mLeeJej peerJeeW kees (ejvleced) HeeHle nesles ngS
efyepegueer kes meceeve Jee&ceeve (De<eced) HeeefCeeeW kes cece&mLeue efpeveceW Heer[
e nesves mes HeeCe kee efJeeesie MeerIe nes
peelee nw, Gve mLeeveeW keer j#ee kejves kes efuees efmLej nesles ngS (yeOveced) meyemes ye[s meJeexHeefj efJejepeceeve
Hejceelcee kees DeHeves Deelcee kes meeLe (eg_peefvle) egkele kejles nQ, Jes (efoefJe) mete& ceW (jesevee) efkejCeeW kes
meceeve (jesevles) Hejceelcee ceW HekeeMeceeve nesles nQ5
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pewmes Heleske yeeeC[ ceW mete& HekeeMeceeve nw, Jewmes meJe& peieled ceW Hejceelcee
HekeeMeceeve nw~ pees eesieeYeeme mes Gme Devleee&ceer Hejcesej kees DeHeves Deelcee mes egkele kejles nQ, Jes meye Deesj
mes HekeeMe kees HeeHle nesles nQ5
as
eg_pevlemesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meteex osJelee~ efJeje[dieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe kesvesej HeeHleJe Fleen
Deye efkememes F&ej keer HeeefHle nesves eesie nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw~
the
ary
eg_pevlemeN keeceeN njeNr efJeHe#emeeN jLes~

MeesCee Oe=<Cet ve=Jeenmee6
eg_peefvle~ DeNmeN~ keecee~ njerNFefleN njer~ efJeHe#eNmesefleN efJeHe#emee~ jLes~ MeesCee~ Oe=<CetFefle Oe=<Cet~ ve=JeenNmesefle
ve=Jeenmee6
HeoeLe&-(eg_peefvle) (Deme) peerJeme (keecee) keceveereew (njer) njCeMeerueew (efJeHe#emee) efJeefJeOew

Heefjie=nerleew (jLes) eeves (MeesCee) jkeleiegCeefJeefMeew (Oe=<Cet) {ew (ve=Jeenmee) ve=Ceeb Jeenkeew6
DevJee-ns ceveg<ee! eLee efMe#ekee keecee njer efJeHe#emee MeesCee Oe=<Cet ve=Jeenmee jLes eg_peefvle, leLee
eesefieveesme Hejcesejme ceOe FefveeefCe ceve HeeCeeBMe eg_peefvle6
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee ceveg<ee megefMeef#elewn&eweg&esve eevesve mLeeveevlejb mee
HeeHvegJeefvle, leLewJe efJeeemelmeeesieeYeemew Hejceelceeveb ef#eHeb HeeHvegJeefvle6
1296
$eeesefJebMeesOeee
1297
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes efMe#ee kejves Jeeues meppeve (keecee) ceveesnj (njer) ues peeves nejs
(efJeHe#emee) pees efke efJeefJeOe HekeejeW mes YeueerYeebefle ienCe efkees ngS (MeesCee) ueeue-ueeue jbie mes egkele (Oe=<Cet)
DeefleHeg (ve=Jeenmee) ceveg<eeW kees Ske osMe mes otmejs osMe kees Hengbeeves nejs oes Iees[
eW kees (jLes) ceW (eg_peefvle)
pees[
les nQ, Jewmes eesieerpeve (Deme) Fme Hejcesej kes yeere FefveeB, DevlekejCe Deewj HeeCeeW kees egkele kejles
nQ6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes ceveg<e Des efmeKeees ngS Iees[
eW mes egkele jLe
mes Ske mLeeve mes otmejs mLeeve kees MeerIe HeeHle nesles nQ, Jewmes ner efJeee, meppeveeW kee mebie Deewj eesieeYeeme mes
Hejceelcee kees MeerIe HeeHle nesles nQ6
eele Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Fves osJelee~ efvee=odye=nleer vo~ ceOece mJej
am
Hegvece&veg<e keme meb kegee&efoleen
efHej ceveg<e efkemekee mebie kejs, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
eeleesDeNHeesDeieveerieefvHeNeeefcevme leNvJeced~
SNle:mleeslejvesve HeNLee HegveNjeNceeJee&eeefme ve7
as
eled~ Jeele~ DeNHe~ Deieveerieved~ efHeNeeced~ Fvme~ leNvJeced~ SNleced~ mleeNsleN~ DeNvesve~ HeNLee~ Hegve~ Deeced~ Dee~
JeNeN&eeNefmeN~ veN7
the
ary
HeoeLe&-(eled) eb keueeev$eeeced (Jeele) Jeeeg (DeHe) peueeefve (Deieveerieved) HeeHvegJeefvle (efHeeeced)

keceveereced (Fvme) efJeegle (levJeced) efJemle=leb Mejerjced (Sleced) (mleesle) mleeJeke (Devesve) (HeLee) ceeiexCe
(Hegve) (Deeced) DeeMegieeefceveced (Dee) (Jee&eeefme) Jee&es (ve) Demceeved7
DevJee-ns mleeslee&Lee efMeefuHepevee Fvme efHeeeb levJeb Jeele FJe HeeHe eeceHeesieveerieBmleLewleceecevesve
HeLee lJeb HeeHveese<f e HegveveexmceeveeJee&eeefme leb YeJevleb Jeeb melkegee&ce7
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! es eg<ceeved megceeiexCe ieceeefvle, lelmesve eteb
JeeegefJeegoeefoefJeeeb HeeHvegle7
HeoeLe&-ns (mleesle) mlegefle kejvesnejs peve! pewmes efMeuHeer ueesie (Fvme) efyepegueer kes (efHeeeced) Deefle
megvoj (levJeced) efJemleejegkele Mejerj kees (Jeele) HeJeve kes meceeve Heekej (eled) efpeme keueeev$e Heer Iees[s
Deewj (DeHe) peueeW kees (Deieveerieved) HeeHle nesles nQ, Jewmes (Sleced) Fme (Deeced) MeerIe eueves nejs keueeev$e
He Iees[
s kees (Devesve) Gkele efyepegueer He (HeLee) ceeie& mes DeeHe HeeHle nesles (Hegve) efHej (ve) nce ueesieeW kees
(Dee, Jee&eeefme) YeueerYeebefle Jeee&les DeLee&led FOej-GOej ues peeles nes, Gve DeeHekee nce ueesie melkeej kejW7
1298
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pees legce kees Des ceeie& mes eueeles nQ,
Gvekes mebie mes legce ueesie HeJeve Deewj efyepegueer Deeefo keer efJeee kees HeeHle nesDees7
JemeJe Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ JeeJeeoees osJelee~ efvee=oleefMvo~ ieevOeej mJej
HegveefJe&ebme eEke kegJe&vleerleen
efHej efJeeved ueesie keee kejles nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
JemeJemlJee_pevleg ieeeN$esCeN vomee NemlJee_pevleg $ewgYesveN vomeeefoNleemlJee_pevleg peeielesveN

vomee~ YetYeg&JeN mJehuee&peer3_eeer3veJeNs ieJeSNleoVecee osJeeSNleoVeceef HepeeHeles8
am
JemeJe~ lJeeN~ DeN_peNvleg~ ieeNeN$esCe~ vomee~ Ne~ lJeeN~ DeN_peNvleg~ $ewgYesve~ $ewmlegYesNveefleN $ewmlegYesve~ vomee~
DeeNefoNlee~ lJeeN~ DeN_peNvleg~ peeielesve~ vomee~ Yet~ YegJe~ mJe~ ueepeer3ved~ Meeeer3ved~ eJes~ ieJes~ SNleled~ DeVeced~
DeNeN~ oNsJeeN~ SNleled~ DeVeced~ DeNef~N HeNpeeNHeNleN Fefle HepeeHeles8
the
ary
as
HeoeLe&-(JemeJe) HeLecekeuHee efJeebme (lJee) lJeeced (De_pevleg) keeceevleeced (ieee$esCe)

ieee$eervoesJeeesve (vomee) DeLexve (e) ceOecekeuHee efJeebme (lJee) lJeeced (De_pevleg) ($ewgYesve)
ef$egHekeeefMelesveeLexve (vomee) (Deeefolee) Gecee efJeebme (lJee) (De_pevleg) (peeielesve)
peieleervoHekeeefMelesveeLexve (vomee) mJevosve (Yet) Fceb ueeskeced (YegJe) Devleefj#emLeeved (mJe)
HekeeMemLeebuueeskeeved (ueepeerved) mJemJeke#eeeeb eefueleeved (Meeeerved) Jekeleeved (eJes) eJeeveeb YeJeves #es$es
peeleced (ieJes) ieeseJf e&keejs (Sleled) (DeVeced) (Dee) Ye#eele (osJee) efJeebme (Sleled) (DeVeced) (Deef)
Yeg*d#Je (HepeeHeles) Hepeej#eke8
DevJee-ns HepeeHeles! JemeJees ieee$esCe vomee eb lJee_pevleg ewgYesve vomee eb
lJee_pevlJeeefolee peeielesve vomee eb lJee_pevleg me lJecesleoVeceef~ ns osJee! eteb eJes ieJe SleoVecee
ueepeerved Meeeerved YetYeg&Je mJeueexkeeved HeeHvegle e8
YeeJeeLe&-es efJeebme meeesHeeeved Jesoeved ceveg<eeveOeeHeeefvle, les OeveJeeoene& YeJeefvle8
HeoeLe&-ns (HepeeHeles) HepeepeveeW kees Heeueves nejs jepeved! (JemeJe) HeLece ke#ee kes efJeeved (ieee$esCe)
ieee$eer vo mes kenves eesie (vomee) mJevo DeLe& mes efpeve (lJee) DeeHekees (De_pevleg) eenW (e)
ceOece ke#ee kes efJeeved peve ($ewgYesve) ef$egHed vo mes HekeeMe efkees ngS (vomee) mJevo DeLe& mes efpeve
(lJee) DeeHekees (De_pevleg) eenW Jee (Deeefolee) Gece ke#ee kes efJeeved peve (peeielesve) peieleer vo mes
HekeeefMele efkees ngS (vomee) mJevo DeLe& mes efpeve (lJee) DeeHekees (De_pevleg) eenW mees DeeHe (Sleled) Fme
(DeVeced) DeVe kees (Deef) KeeFes~ ns (osJee) efJeevees! legce (eJes) eJeeW kes Kesle ceW GlHeVe (ieJes) ieew kes
otOe-oner Deeefo Gece HeoeLe& ceW efceues ngS (Sleced) Fme (DeVeced) DeVe kees (Dee) KeeDees leLee (ueepeerved)
1298
$eeesefJebMeesOeee
1299
aj.
org
DeHeveer-DeHeveer ke#ee ceW eueles ngS (Meeeerved) Heie (Yet) Fme Hele#e ueeske (YegJe) Devleefj#emLe ueeske Deewj
(mJe) HekeeMe ceW efmLej metee&efo ueeskeeW kees HeeHle nesDees8
YeeJeeLe&-pees efJeeved peve DeeW Deewj GHeeeW mes egkele eejeW JesoeW kees ceveg<eeW kees He{eles nQ, Jes
OeveJeeo kes eesie nesles nQ8
ke efmJeefoleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efpe%eemegoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe efJeebme eEke eEke HeJee Fleen
Deye efJeeved peveeW kees keee-keee Hetvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ke efmJeoskeeNkeer ejefleN keG efmJeppeeeleNs Hegve~

efke:efmJeefceme Yes<eNpeb efkecJeeNJeHeveb ceNnled9
am
ke~ efmJeNled~ SNkeeNkeer~ eNjefleN~ ke~ TBNFlBet~ efmJeNled~ peeNeNlesN~ HegveNefjefleN Hegve~ efkeced~ efmJeled~ efnNceme~ YesN<eNpeced~
efkeced~ TBNFlBet~ DeeNJeHeveNefceleeNJeHeveced~ ceNnled9
the
ary
as
HeoeLe&-(ke) (efmJeled) HeMves (Skeekeer) Demenee (ejefle) ieefle (ke) (G) efJelekex (efmJeled)
(peeeles) (Hegve) (efkeced) (efmJeled) (efnceme) Meerleme (Yes<epeced) Deew<eOeced (efkeced) (G) (DeeJeHeveced)
mecevleeod JeHeefle eefmcebmleled (cenled) efJemleerCe&ced9
DevJee-ns efJeebmees Jeeb eg<ceeved ke efmJeoskeekeer ejefle, ke G efmJeled Hegve Hegvepee&eles eEke
efmJeefceme Yes<epeb efkeceg cenoeJeHevecemleerelf e He=ece9
YeeJeeLe&-Sles<eeb eMveeveecegejefmceved cev$e GejeefCe keefLeleeveerefle Jeseced~ ceveg<ee F&MeevesJe eMveeved
kegeg&9
HeoeLe&-ns efJeevees! nce ueesie legce kees Hetles nQ efke (ke efmJeled) keewve (Skeekeer) SkeeSkeer Dekesuee
(ejefle) efJeejlee nw? (G) Deewj (ke, efmJeled) keewve (Hegve) yeej-yeej (peeeles) Heie neslee nw? (efkeced,
efmJeled) keee (efnceme) Meerle kee (Yes<epeced) Deew<eOe Deewj (efkeced) keee (G) lees (cenled) ye[e (DeeJeHeveced)
yeerpe yeesves kee mLeeve nw?9
YeeJeeLe&-Fve Gkele HeMveeW kes Gej Deieues cev$e ceW kens ngS nQ, en peevevee eeefnes~ ceveg<eeW kees
eesie nw efke meoe Fmeer Hekeej kes HeMve efkeee kejW9
mete& Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meteex osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe HetJeexkeleHeMveeveecegejeCeen
Deye efHeues cev$e ceW kens HeMveeW kes Gej kees kenles nQ
mete&SkeeNkeer ejefle eNvcee peeeleNs Hegve~
1300
epegJexoYee<es
aj.
org
DeNefiveefn&Nceme Yes<eNpeb YetefcejeNJeHeveb ceNnled10
mete&~ SNkeeNkeer~ eNjefleN~ eNvcee~ peeNeNlesN~ HegveNefjefleNHegve~ DeNefive~ efnNceme~ Yes<N eNpeced~ Yetefce~
DeeNJeHeveNefceleeNJeHeveced~ ceNnled10
as
am
HeoeLe&-(mete&) meefJelee (Skeekeer) (ejefle) (evcee) evueeske (peeeles) (Hegve) (Deefive)

HeeJeke (efnceme) (Yes<epeced) (Yetefce) (DeeJeHeveced) (cenled)10
DevJee-ns efpe%eemeJees ceveg<ee! mete& Skeekeer ejefle HegveMevcee HekeeefMelees peeeles~ Deefiveefn&ceme
Yes<epeb Yetefcece&noeJeHevecemleerelf e eteb efJee10
YeeJeeLe&-Deefmceved mebmeejs mete& mJeeke<e&Cesve mJemewJe ke#eeeeb Jee&les, lemewJe HekeeMesve eveoees
ueeskee HekeeefMelee YeJeefvle~ Deefivevee legueb MeerleefveJeejkeb Jemleg, He=efLeJee legueb cenled #es$eb efkeceefHe veemleerefle
ceveg<ewJexeof leJeced10
HeoeLe&-ns peeveves keer Fe kejves Jeeues ceveg<ees! (mete&) mete& (Skeekeer) efyevee menee DeHeveer
ke#ee ceW (ejefle) euelee nw, (Hegve) efHej Fmeer mete& kes HekeeMe mes (evcee) evueeske (peeeles) HekeeefMele
neslee nw~ (Deefive) Deeie (efnceme) Meerle kee (Yes<epeced) Deew<eOe nw~ (Yetefce) He=efLeJeer (cenled) ye[e
(DeeJeHeveced) yeesves kee mLeeve nw, Fmekees legce ueesie peevees10
YeeJeeLe&-Fme mebmeej ceW mete&ueeske DeHeveer Deeke<e&Ce Meefkele mes DeHeveer ner ke#ee ceW Jee&ceeve nw Deewj
Gmeer kes HekeeMe mes ev Deeefo ueeske HekeeefMele nesles nQ~ Deefive kes meceeve Meerle kes neves kees keesF& Jemleg Deewj
He=efLeJeer kes legue ye[e HeoeLeesXx kes yeesves kee mLeeve veneR nw, en ceveg<eeW kees peevevee eeefnes~10
keeefmJeefoleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efpe%eemegoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
Hegve HeMveeveen
efHej HeMveeW kees Deieues cev$e ceW kenles nQ
kee efmJeoemeerled HetJe&efeefeN efke:efmJeoemeerod ye=ne~

kee efmJeoemeerled efHeefueefHHeNuee kee efmJeoemeerled efHeMeefuee11
kee~ efmJeNled~ DeeNmeerNled~ HetJe&efeefeNefjefle HetJe&efeefeN~ efkeced~ efmJeNled~ DeeNmeerNled~ ye=nled~ Jee~ kee~ efmJeNled~ DeeNmeerNled~
efHeNefueNefHHeNuee~ kee~ efmJeNled~ DeeNmeerNled~ efHeNMeNefuee11
HeoeLe&-(kee) (efmJeled) (Deemeerled) Deefmle (HetJe&efeefe) HetJee& eemeew efeefe HeLecee mce=efleefJe<eee
(efkeced) (efmJeled) (Deemeerled) (ye=nled) cenled (Jee) ees Jeself e ieefle me He#eer (kee) (efmJeled) (Deemeerled)
(efHeefueefHHeuee) DeeeaYetlee efekekeCee MeesYevee~ eerJez efHeefueefHHeuee (Mele013~2~6~16) (kee) (efmJeled)
(Deemeerled) (efHeMeefuee) ee efHeMeb HekeeMeHeb efieueefle mee~ efHeMeefceefle Heveece11
1300
$eeesefJebMeesOeee
1301
am
aj.
org
DevJee-ns efJeebme! Jeeb eg<ceeved Heefle kee efmJeled HetJe&efeefejemeerled, eEkeefmJeod ye=ne Deemeerled, kee
efmJeled efHeefueefHHeueemeerled, kee efmJeled efHeMeefueemeerefoefle He=ece11
YeeJeeLe&-Sles<eecegejeCegej$e cev$es meefvle~ eefo efJeog<e Heefle HeMveeVe kegeg&mleefn& efJeebmeesefHe ve
YeJeseg11
HeoeLe&-ns efJeevees! nce ueesie legcnejs Heefle Hetles nQ efke (kee, efmJeled) keewve (HetJe&efeefe) mcejCe kee
HeLece Heefnuee efJe<ee (Deemeerled) ngDee nw, (efkeced, efmJeled) keewve (ye=nled) ye[e (Jee) G[ves neje He#eer
(Deemeerled) nw (kee, efmJeled) keewve (efHeefueefHHeuee) efHeueefHeueer efekeveer Jemleg (Deemeerled) nw leLee (kee, efmJeled)
keewve (efHeMeefuee) HekeeMe He kees efveieue peeves Jeeueer Jemleg (Deemeerled) nw11
YeeJeeLe&-Fve HeMveeW kes Gej Deieues cev$e ceW nQ~ pees efJeeveeW kes Heefle ve HetW lees DeeHe efJeeved Yeer ve
neW11
eewjemeerefoleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efJeegoeoees osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe HeekeeMveesejeCeen
Deye efHeues HeMveeW kes GejeW kees kenles nQ
as
eewjemeerled HetJe&efeefeNjeDeemeerod ye=ne~

DeefJejemeerled efHeefueefHHeNuee jeef$ejemeerled efHeMeefuee12
eew~ DeeNmeeNrled~ HetJe&efeefeNefjefle HetJe&efeefe~ Dee~ DeeNmeerNled~ ye=nled~ Jee~ DeefJe~ DeeNmeerNled~ efHeNefueNefHHeNuee~
jeef$e~ DeeNmeerNled~ efHeNMeNefuee12
the
ary
HeoeLe&-(eew) efoJeiegCeHeoe Je=ef~ eewJez Je=ef~ (Mele013~2~6~16) (Deemeerled) Deefmle

(HetJe&efeefe) HeLecemce=efleefJe<eee (Dee) eesMvegles ceeiee&ved meesefive (Deemeerled) (ye=nled) cenled (Jee) ees
Jeself e ieefle me (DeefJe) j#eCeeefoke$eea He=efLeJeer (Deemeerled) (efHeefueefHHeuee) (jeef$e) (Deemeerled)
(efHeMeefuee)12
DevJee-ns efpe%eemeJe! HetJe&efeefeeezjemeerod, ye=neese Deemeerled, efHeefueefHHeueeefJejemeerled, efHeMeefuee
jeef$ejemeereof efle eteb yegOeOJeced12
YeeJeeLe&-nJevemete&HeeeefiveleeHesve meJe&iegCemebHeVeeVeeefovee mebmeejefmLeefleefveefceee Je=efpee&eles, lele
meJe&jlvee{ee YetYe&Jeefle~ metee&efiveefveefceesvewJe HeeefCeveeb Meeveee jeef$epee&eles12
HeoeLe&-ns peeveves keer Fe kejves Jeeuees! (HetJe&efeefe) HeLece mce=efle kee efJe<ee (eew) efoJeiegCe osves
nejer Je<ee& (Deemeerled) nw, (ye=nled) ye[s (Jee) G[ves nejs (Dee) ceeieesXx kees JeeHle nesves Jeeues He#eer kes legue
Deefive (Deemeerled) nw, (efHeefueefHHeuee) Je<ee& mes efHeefueefHeueer efekeveer MeesYeeeceeve (DeefJe) DeVeeefo mes j#ee Deeefo
1302
epegJexoYee<es
aj.
org
Gece iegCe Heie kejves Jeeueer He=efLeJeer (Deemeerled) nw Deewj (efHeMeefuee) HekeeMeHe kees efveieueves DeLee&led
DevOekeej kejves nejer (jeef$e) jele (Deemeerled) nw, en legce peevees12
YeeJeeLe&-nJeve Deewj mete& Heeefo Deefive kes leeHe mes meye iegCeeW mes egkele DeVeeefo mes mebmeej keer efmLeefle
kejves Jeeueer Je<ee& nesleer nw~ Gme Je<ee& mes meye Dees<eefOe Deeefo Gece HeoeLe& eg kele He=efLeJeer nesleer Deewj mete& He
Deefive mes ner HeeefCeeeW kes efJeeece kes efuees jeef$e nesleer nw12
Jeeegefjleme HepeeHeefle$e&ef<e~ yeeeoees osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe efJeefce&veg<ee keJe eespeveeree Fleen
Deye efJeeveeW kees ceveg<e keneb egkele kejves eeefneW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
JeeNegdJee HeeNlewjJeNlJeefmeleieerJeNMeiewveN&ieesOeMeceNmew MeuceNefueJe=&ee~

SN<e me jeNLees Je=<ee HeN[deqYeeNlege|YeNjsoievyeNee ke=<CeMe veesJeleg veceeNsivees13
JeeNeg~ lJeeN~ HeNeNlew~ DeNJeNleg~ DeefmeleieerJeN FleefmeleieerJe~ eiew~ veNieesOe~ eNceNmew~ MeNuceNefue~ Je=ee~
SN<e~ me~ jeNLe~ Je=<ee~ HeNef[dYeefjefle HeN[defYe~ eNlege|YeNefjefle eNlegefYe~ Dee~ Fled~ DeNieNved~ yeNee~ Deke=<Ce~ eN~ veN~
DeNJeNleg~ vece~ DeNivees13
the
ary
as
HeoeLe&-(Jeeeg) Deeefoce mLetue keee&He (lJee) lJeeced (Heelew) HeefjHeekeHeefjCeecew (DeJeleg)

j#eleg (DeefmeleieerJe) Deefmelee ke=<Cee ieerJee efMeKee eme me (eiew) sovew (veieesOe) Je (ecemew)
cesIew (Meuceefue) Je=#eefJeMes<e (Je=ee) Je&vesve (S<e) (me) me (jeLe) jLes<eg efnlee jLeemleemeg
kegMeue (Je=<ee) Je<e&ke (He[defYe) Heeow~ De$e JeCe&Jeleesve ome [ (elege|Ye) (Dee) (Fled) SJe (Deieved)
ieefle (yeee) elegJexoefJeled (Deke=<Ce) DeefJeeevOekeejjefnle (e) (ve) Demceeved (DeJeleg) HeJesMeeleg
(vece) DeVeced (Deivees) HekeeMeceeveee efJeog<es13
DevJee-ns efJeeeefLe&ved! HeelewJee&egMeiewjefmeleieerJeMecemewve&ieesOees Je=ee MeuceefuemlJeeJeleg~ e S<e
jeLees Je=<ee me elege|Ye He[defYeefjJeeieved eeske=<Cees yeee e veesmceeveJeleg, lemcee Deivees efJeeee
HekeeMeceeveee vecees oseced13
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! Jeeeg HeeCesveeefive Heeevesve meteex Je=ee Je=#ee HeueeefoefYejeeoees ielee
efJeebme efMe#eee eg<ceeved j#eefvle leeved eteb efJepeeveerle efJeog<emmelkegle e13
HeoeLe&-ns efJeeeLeea peve! (Heelew) Des Hekeej HeekeeW mes (Jeeeg) mLetue keee&He HeJeve (eiew)
keeves keer efeeeDeeW mes (DeefmeleieerJe) keeueer eesef eeW Jeeuee Deefive Deewj (ecemew) cesIeeW mes (veieesOe) Je
Je=#e (Je=ee) GVeefle kes meeLe (Meuceefue) meWyej Je=#e (lJee) legPe kees (DeJeleg) Heeues, pees (S<e) en
(jeLe) me[keeW ceW eueves ceW kegMeue Deewj (Je=<ee) megKeeW keer Je<ee& kejves neje nw (me) Jen (elege|Ye,
1302
$eeesefJebMeesOeee
1303
aj.
org
He[defYe, Fled) efpeve mes ieceve kejlee nw, Gve eejeW HeieeW mes legPe kees (Deeieved) HeeHle nes (e) leLee pees
(Deke=<Ce) DeefJeeeHe DevOekeej mes He=Leked (yeee) eej JesoeW kees peeveves neje Gece efJeeved (ve) nce ueesieeW
kees meye iegCeeW ceW (DeJeleg) HengbeeJes~ Gme (Deivees) efJeee mes HekeeMeceeve eejeW JesoeW kees He{s ngS efJeeved kes
efuees (vece) DeVe osvee eeefnes13
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! HeJeve, eeme Deeefo kes eueeves, Deeie DeVe Deeefo kes Hekeeves, mete&ceC[ue Je<ee&,
Je=#e Heue Deeefo, Iees[
s Deeefo ieceve Deewj efJeeved efMe#ee mes legcnejer j#ee kejles nQ, Gvekees legce peevees Deewj
efJeeveeW kee melkeej kejes13
meefMelees jefMcevesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ yeee osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
HegveefJe&ebme eEke kegeg&efjleen
am
efHej efJeeved ueesie keee kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
meefMelees jefMceveeN jLeN meefMelees jefMceveeN ne~

meefMelees DeNHmJeHmegpee yeNee meesceHegjesieJe14
me:efMeleN FefleN mecedefMele~ jefMcevee~ jLe~ me:efMeleN FefleN mecedefMele~ jefMcevee~ ne~ me:efMeleN FefleN
mecedefMele~ DeNefHmJeleNHedmeg~ DeNHmegpee FleHmegpee~ yeNee~ meesceHegjesieJe14
the
ary
as
HeoeLe&-(mebefMele) meceked met#ceerke=le (jefMcevee) efkejCemecetnsve (jLe) jceCemeeOeve (mebefMele)

(jefMcevee) (ne) Dee (mebefMele) mlegle (DeHmeg) HeeCes<eg (DeHmegpee) HeeCes<eg peeeceeve (yeee) ceneved
eesieer efJeeved (meesceHegjesieJe) meesce Dees<eefOeieCeyeesOe Ssee&eesiees Jee Hegjesieeceer eme me14
DevJee-eefo ceveg<ew jefMcevee jLe mebefMelees jefMcevee ne mebefMeleesHmJeHmegpee meesceHegjesieJees yeee
mebefMele efeesle leefn& eEke eEke megKeb ve ueYesle14
YeeJeeLe&-es ceveg<ee HeoeLe&efJe%eevesve efJeebmees YeJeefvle, lesveeved keejefelJee HeMebmeeb HeeHvegJevleg14
HeoeLe&-pees ceveg<eeW mes (jefMcevee) efkejCemecetn mes (jLe) Deevevo kees efme kejves Jeeuee eeve
e
(mebefMele) Des Hekeej met#ce keejeriejer mes yeveeee (jefMcevee) ueieece keer jmmeer Deeefo mes (ne) Iees[
(mebefMele) YeueerYeebefle eueves ceW leer#Ce DeLee&led Gece efeee leLee (DeHmeg) HeeCeeW ceW (DeHmegpee) pees HeeCeJeeeg
He mes mebeej kejves Jeeuee HeJeve Jee Jee<He (meesceHegjesieJe) Dees<eefOeeeW kee yeesOe Deewj Ssee& kee eesie efpememes
Heefnues HeeHle nesves Jeeuee nw, Jen (yeee) ye[e eesieer efJeeved (mebefMele) DeefleHeMebefmele efkeee peees lees keeekeee megKe ve efceues14
YeeJeeLe&-pees ceveg<e HeoeLeeX kes efJeMes<e %eeve mes efJeeved nesles nQ, Jes DeewjeW kees efJeeved kejkes HeMebmee kees
HeeJeW14
1304
epegJexoYee<es
aj.
org
mJeeefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efJeeved osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe efpe%eemeJe keerMee YeJesegefjleen
Deye He{ves Jee Gece efJeee-yeesOe eenves Jeeues kewmes neW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
mJeNeb JeeefpeBmleNvJeb keuHeemJe mJeNeb epemJe mJeNeb peg<emJe~

ceeNfnNcee leNsvesveN ve meNVeMes15
mJeNeced~ JeeNefpeNved~ leNvJeced~ keNuHeNeNmJeN~ mJeNeced~ eNpeNmJeN~ mJeNeced~ peg<eNmJeN~ ceNefnNcee~ leNs~ DeNvesve~ ve~ meNVeMeN Fefle
meNcedveMes15
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mJeeced) (Jeeefpeved) efpe%eemees (levJeced) Mejerjced (keuHeemJe) meceLe&emJe (mJeeced)

(epemJe) mebiemJe (mJeeced) (peg<emJe) mesJemJe (ceefncee) HeleeHe (les) leJe (Devesve) (ve) (meVeMes)
meceked veMesled15
DevJee-ns JeeefpebmlJeb levJeb keuHeemJe mJeeb efJeog<ees epemJe mJeeb peg<emJe e~ elemles ceefnceevesve
men ve mebveMes15
YeeJeeLe&-eLeeefive mJeeb ekeeMe mJeeb mele mJeeb mesJeceeveesefmle, leLee es efpe%eemeJe mJeeb
Heg<eeLe&egkelee YeJeefvle, les<eeb ceefncee keoeefeVe veMeefle15
HeoeLe&-ns (Jeeefpeved) yeesOe eenves Jeeues peve! let (mJeeced) DeeHe (levJeced) DeHeves Mejerj kees
(keuHeemJe) meceLe& kej (mJeeced) DeeHe Des efJeeveeW kees (epemJe) efceue Deewj (mJeeced) DeeHe Gvekeer
(peg<emJe) mesJee kej, efpememes (les) lesjer (ceefncee) ye[eF& lesje HeleeHe (Devesve) Deewj kes meeLe (ve) cele (meVeMes)
ve nes15
YeeJeeLe&-pewmes Deefive DeeHe mes DeeHe HekeeefMele neslee, DeeHe efceuelee leLee DeeHe mesJee kees HeeHle nw, Jewmes
pees yeesOe eenves Jeeues peve DeeHe Heg<eeLe&egkele nesles nQ, Gvekee HeleeHe, ye[eF& keYeer veneR ve nesleer15
ve Jee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meefJelee osJelee~ efJeje[dpeieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe ceveg<ee keerMee YeJesegefjleen
Deye ceveg<e kewmes neW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ve JeeGSleefvceemeNs ve efj<eefme osNJeeB2Fosef<e HeeNfLeefYe megiesefYe~

e$eemeles megke=leeNs e$eN les eNegmle$e lJee osNJe meefJeNlee oOeeleg16
ve~ Jew~ TNBFlBet~ SNleled~ efceNemeNs~ ve~ efj<eNefmeN~ osNJeeved~ Fled~ SNef<eN~ HeNefLeefYeNefjefleN HeNefLeefYe~ megiesefYeNefjefle
megiesefYe~ e$e~ Deemeles~ megke=leN Fefle megke=le~ e$e~ les~ eNeg~ le$e~ lJeeN~ osNJe~ meNefJeNlee~ oNOeeNleg16
1304
$eeesefJebMeesOeee
1305
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(ve) efve<esOes (Jew) efveeesve (G) efJelekex (Sleled) (efceemes) (ve) (efj<eefme) efnefvOe (osJeeved)
efoJeeved iegCeeved efJeog<ees Jee (Fled) SJe (Sef<e) HeeHveese<f e (HeefLeefYe) ceeiez (megiesefYe) megKesve ievlegb eesiew
(e$e) (Deemeles) GHeefJeMeefvle (megke=le) Oecee&lceeve (e$e) (les) eeseif evees efJeebme (eeg) eeefvle (le$e)
(lJee) lJeeced (osJe) mJeHekeeMe (meefJelee) mekeuepeieoglHeeoke Hejcesej (oOeeleg) Oejleg16
DevJee-ns efJeeeefLe&ved! e$e les me=ke=le Deemeles megKeb eege&$e megiesefYe HeefLeefYemlJeb osJeevese<f e e$ewleog
Jee&les efmLelemlJeb ve efceemes ve Jew efj<eefme le$esled lJee meefJelee osJees oOeeleg16
YeeJeeLe&-eefo ceveg<ee mJemJeHeb peeveeregmleefn& lesefJeveeefMelJeb efJeeg~ eefo OecexCe ceeiexCe
iesegmleefn& megke=leeceevevob HeeHvegeg~ eefo Hejceelceeveb mesJesjBmleefn& meles ceeiex peerJeeved oOeg16
HeoeLe&-ns efJeeeLeea! (e$e) peneb (les) Jes (megke=le) Oecee&lcee eesieer efJeeved (Deemeles) yewles Deewj megKe
kees (eeg) HeeHle nesles nQ Jee (e$e) peneb (megiesefYe) megKe mes peeves eesie (HeefLeefYe) ceeieesXx mes let (osJeeved)
efoJe Des-Des iegCe Jee efJeeveeW kees (Sef<e) HeeHle neslee nw Deewj peneb (Sleled) en HetJeexkele meye Je=eevle
(G) lees Jee&ceeve nw Deewj efmLej ngDee let (ve) veneR (efceemes) ve nes (ve, Jew) veneR (efj<eefme) otmejs kee veeMe
kejs (le$e) Jeneb (Fled) ner (lJee) legPes (meefJelee) mecemle peieled kee GlHeVe kejves Jeeuee Hejcesej (osJe) peesekf e
DeeHe HekeeMeceeve nw, Jen (oOeeleg) mLeeHeve kejs16
YeeJeeLe&-pees ceveg<e DeHeves-DeHeves He kees peeveW lees DeefJeveeMeerYeeJe kees peeve mekeW, pees Oece&egkele ceeie&
mes eueW lees Des kece& kejvesnejeW kes Deevevo kees HeeJeW, pees Hejceelcee keer mesJee kejW lees peerJeeW kees meleceeie& ceW
mLeeHeve kejW16
Deefiveefjleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deiveeoees osJelee~ DeefleMekeJeeez vomeer~ Heeceew mJejew
the
ary
DeLe kes HeMeJe Fleen
Deye HeMeg keewve nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNefive HeNMegjemeeNrled lesveeepevleN meSNleb ueeNskecepeeNod eefmceVeNefive me les ueesNkees YeefJe<eefleN leb
pes<eefmeN efHeyeNwleeDeNHe~ JeeNeg HeNMegjemeeNrled lesveeepevleN meSNleb ueeNskecepeeNod eefmceved JeeNeg me les
ueeNskees YeefJe<eefleN leb pes<eefmeN efHeyeNwleeDeNHe~ mete& HeNMegjemeerNledd lesveeepevleN meSNleb ueesNkecepeeNod
eefmceNvlmeteN& me les ueesNkees YeefJe<eefleN leb pes<eefmeN efHeyeNwleeDeNHe17
DeNefive~ HeNMeg~ DeeNmeerNled~ lesve~ DeNeNpeNvleN~ me~ SNleced~ ueesNkeced~ DeNpeNeNled~ eefmceved~ DeNefive~ me~ leNs~ ueesNke~
YeNefJeN<eNefleN~ leced~ peNs<eNefmeN~ efHeye~ SNlee~ DeNHe~ JeeNeg~ HeNMeg~ DeeNmeerNled~ lesve~ DeNeNpeNvleN~ me~ SNleced~ ueesNkeced~ DeNpeNeNled~
eefmceved~ JeeNeg~ me~ leNs~ ueesNke~ YeNefJeN<eNefleN~ leced~ pesN<eNefmeN~ efHeye~ SNlee~ DeNHe~ mete&~ HeNMeg~ DeeNmeerNled~ lesve~
1306
epegJexoYee<es
aj.
org
DeNeNpeNvleN~ me~ SNleced~ ueesNkeced~ DeNpeNeNled~ eefmceved~ mete&~ me~ lesN~ ueeNske~ YeNefJeN<eNefleN~ leced~ peNs<eNefmeN~ efHeye~ SNlee~
DeNHe17
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deefive) Jeef (HeMeg) Me (Deemeerled) Deefmle (lesve) (Deepevle) epevleg (me) (Sleced)
(ueeskeced) Jeced (Depeeled) peeefle (eefmceved) ueeskes (Deefive) (me) (les) leJe (ueeske) (YeefJe<eefle)
(leced) (pes<eefme) (efHeye) (Slee) (DeHe) peueeefve (Jeeeg) (HeMeg) Je (Deemeerled) (lesve) (Deepevle)
(me) (Sleced) JeeJeefOeele=keced (ueeskeced) (Depeeled) peeefle (eefmceved) (Jeeeg) (me) (les) (ueeske)
(YeefJe<eefle) (leced) (pes<eefme) Glke<e&eefme (efHeye) (Slee) (DeHe) HeeCeeved (mete&) (HeMeg) Me
(Deemeerled) (lesve) (Deepevle) (me) (Sleced) metee&efOeefleced (ueeskeced) (Depeeled) peeefle (eefmceved) (mete&)
(me) (les) (ueeske) (YeefJe<eefle) (leced) (pes<eefme) (efHeye) (Slee) (DeHe) JeeHleeved HekeeMeeved17
DevJee-ns efpe%eemees! eefmceved meesefive HeMegjemeerled lesveeepevle lesve lJeb epe eLee me efJeebmlesvewleb
ueeskecepeeled leewleb pee leb esppes<eefme leefn& meesefivemles ueeskees YeefJe<eefle, DelemlJeceslee e%esve MeeseOf elee DeHe
efHeye~ eefmceved me Jeeeg HeMegjemeerod esve epeceevee Deepevle lesve lJeb epe eLee me Sleb ueeskecepeeled leLee lJeb
pee, eefo leb pes<eefme leefn& me Jeeegmles ueeskees YeefJe<eefle, DelemlJeceslee DeHe efHeye~ eefmcevme mete& HeMegjemeerled
lesveeepevle eLee me Sleb ueeskecepeeled leLee lJeb pee eefo lJeb leb pes<eefme leefn& me mete&mles ueeskees YeefJe<eefle
lemceeJeceslee DeHe efHeye17
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! meJex<eg e%es<JeiveeoervesJe HeMetved peevevleg, vewJe HeeefCevees$e eEnmeveeree nesleJee Jee
meefvle, e SJeb efJeefolJee megievOeeefoJeeefCe megmebmke=leeiveew pegefle, leeefve Jeeegb mete e HeeHe Je=efeje
efveJele& Dees<eOeer HeeCeeved Mejerjb yegeE e ecesCe HeeHe meJee&ved HeeefCeve Deeeoeefvle~ Slelkeee&j HegCeme
cenJesve Hejceelceeveb HeeHe cenerevles17
HeoeLe&-ns efJeeeyeesOe eenves Jeeues Heg<e! (eefmceved) efpeme osKeves eesie ueeske ceW (me) Jen
(Deefive) Deefive (HeMeg) osKeves eesie (Deemeerled) nw, (lesve) Gmemes efpeme Hekeej e%e kejves Jeeues (Deepevle)
e%e kejW, Gme Hekeej mes let e%e kej~ pewmes (me) Jen efJeeved (Sleced) Fme (ueeskeced) osKeves eesie mLeeve kees
(Depeeled) peerlelee nw, Jewmes Fmekees peerle, eefo (leced) Gmekees (pes<eefme) peerlesiee lees Jen (Deefive) Deefive (les)
lesje (ueeske) osKeves eesie (YeefJe<eefle) nesiee, Fmemes let (Slee) Fve e%e mes Meg efkees ngS (DeHe) peueeW kees
(efHeye) Heer~ (eefmceved) efpemeceW (me) Jen (Jeeeg) HeJeve (HeMeg) osKeves eesie (Deemeerled) nw Deewj efpememes e%e
kejves Jeeues (Deepevle) e%e kejW (lesve) Gmemes let e%e kej~ pewmes (me) Jen efJeeved (Sleced) Fme JeeegceC[ue
kes jnves kes (ueeskeced) ueeske kees (Depeeled) peerles, Jewmes let peerle, pees (leced) Gmekees (pes<eefme) peerlesiee lees Jen
(Jeeeg) HeJeve (les) lesje (ueeske) osKeves eesie (YeefJe<eefle) nesiee~ Fmemes let (Slee) Fve (DeHe) e%e mes
Meg efkees ngS HeeCe Heer HeJeveeW kees (efHeye) OeejCe kej (eefmceved) efpemeceW Jen (mete&) mete&ceC[ue (HeMeg)
1306
$eeesefJebMeesOeee
1307
am
aj.
org
osKeves eesie (Deemeerled) nw, (lesve) Gmemes (Deepevle) e%e kejves Jeeues e%e kejW, pewmes (me) Jen efJeeved
(Sleced) Fme mete&ceC[ue kes njves kes (ueeskeced) ueeske kees (Depeeled) peerlelee nw, Jewmes let peerle~ pees let (leced)
Gmekees (pes<eefme) peerlesiee lees (me) Jen (mete&) mete&ceC[ue (les) lesje (ueeske) osKeves eesie (YeefJe<eefle)
nesiee, Fmemes let (Slee) e%e mes Megef efkees ngS (DeHe) mebmeej ceW JeeHle nes jns mete&HekeeMeeW kees (efHeye)
ienCe kej17
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! meye e%eeW ceW Deefive Deeefo kees ner HeMeg peevees, efkevleg HeeCeer Fve e%eeW ceW ceejves
eesie veneR, ve nesceves eesie nQ~ pees Ssmes peevekej megieefvOe Deeefo Des-Des HeoeLeesXx kees YeueerYeebefle yevee,
Deeie ceW nesce kejvesnejs nesles nQ, Jes HeJeve Deewj mete& kees HeeHle neskej Je<ee& kes eje Jeneb mes t kej Dees<eefOe,
HeeCe, Mejerj Deewj yegef kees ece mes HeeHle neskej meye HeeefCeeeW kees Deevevo osles nQ~ Fme e%ekece& kes kejves Jeeues
HegCe keer yengleeF& mes Hejceelcee kees HeeHle neskej melkeejegkele nesles nQ17
DeLe HeeCeeesleme cev$eme HepeeHeefle$e&ef<e~ HeeCeeoees osJelee~ efJeje[dpeieleer vo~ efve<eeo
mJej
Hegvece&veg<ew eEke eEke efJe%eseefceleen
efHej ceveg<eeW kees keee-keee peevevee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw~
as
HeeNCeeeN mJeeneHeeNveeeN mJeene JeeNveeeN mJeene~

DecyeNsDeefcyeNkescyeeefuekesN ve cee veeefleN keeNve~
mememleeNke megYeefkeeb keecHeerueJeeNefmeveerced18
the
ary
HeeNCeee~ mJeene~ DeNHeeNveee~ mJeene~ JeeNveeesefle efJeDeeNveee~ mJeene~ Decyes~ Deefcyekes~ Decyeeefuekes~ ve~ ceeN~
veNeNefleN~ ke~ eNve~ memeefmle~ DeNeNke~ megYeefkeeNefceefleN megYeefkeeced~ keeNcHeerNueNJeeNefmeveerNefceefle keecHeerue JeeNefmeveerced18
HeoeLe&-(HeeCeee) HeeCeHees<eCee (mJeene) melee Jeeked (DeHeeveee) (mJeene) (Jeeveee) (mJeene)

(Decyes) ceele (Deefcyekes) efHeleeceefn (Decyeeefuekes) HeefHeleeceefn (ve) efve<esOes (cee) ceeced (veeefle) JeMes
mLeeHeeefle (ke) (eve) keesefHe (memeefmle) mJeefHeefle (Deeke) Dee FJe ievlee peve (megYeefkeeced) megg
keueeCekeeefjkeeced (keecHeerueJeeefmeveerced) keb megKeb Heerueefle yeOveeefle ie=eleerelf e kecHeerue mJeeLexCed leb Jeemeefelegb
Meeruecemeemleeb ue#ceerced18
DevJee-ns Decyesefcyekescyeeefuekes! keMeveeekees eeb keecHeerueJeeefmeveeR megYeefkeeceeoee memeefvle, ve
cee veeefle, Deleesnb HeeCeee mJeeneHeeveee mJeene Jeeveee mJeene e kejesefce18
1308
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eLee ceelee efHeleecener HeefHeleeceeHeleeefve megefMe#eeb veeefle, leLee eg<ceeefYejefHe
mJemevleevee efMe#eCeeree~ Oeveme mJeYeeJeesefmle e$esob mebeereles leeefVeeuetveuemeeved kece&nerveeved kejeself e~ Delees
Oeveb HeeHeeefHe Heg<eeLe& SJe kee&Je18
HeoeLe&-ns (Decyes) ceelee (Deefcyekes) oeoer (Decyeeefuekes) Jee Hejoeoer (keeve) keesF& (Deeke) Iees[
s
kes meceeve MeerIeieeceer peve efpeme (keecHeerueJeeefmeveerced) megKeieener ceveg<e kees yemeeves Jeeueer (megYeefkeeced) Gece
keueeCe kejvesnejer ue#ceer kees ienCe kej (memeefmle) meeslee nw, Jen (cee) cegPes (ve) veneR (veeefle) DeHeves JeMe
ceW ueelee, Fmemes ceQ (HeeCeee) HeeCe kes Hees<eCe kes efuees (mJeene) mele JeeCeer (DeHeeveee) ogKe kes neves kes
efueS (mJeene) megefMeef#ele JeeCeer Deewj (Jeeveee) meye Mejerj ceW JeeHle nesves Jeeues DeHeves Deelcee kes efuees
(mJeene) mele JeeCeer kees egkele kejlee ntB18
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pewmes ceelee, oeoer, Hejoeoer DeHeves-DeHeves mevleeveeW kees Deer efmeKeeJe HengBeeleer
nQ, Jewmes legce ueesieeW kees Yeer DeHeves mevleeve efMeef#ele kejves eeefneW~ Oeve kee mJeYeeJe nw efke peneb en Fkee
neslee nw, Gve peveeW kees efveeueg, Deeuemeer Deewj kece&nerve kej oslee nw, Fmemes Oeve Heekej Yeer ceveg<e kees Heg<eeLe&
ner kejvee eeefnes18
ieCeeveeb lJesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ ieCeHeefleoxJelee~ MekeJejer vo~ OewJele mJej
as
Hegvece&veg<ew keerMe HejceelceesHeemeveere Fleen

efHej ceveg<e kees kewmes Hejceelcee keer GHeemevee kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ieNCeevee lJee ieNCeHeeflenJeecens efHeNeeCeeb lJee efHeNeHeeflenJeecens efveOeerNveeb lJee efveefOeNHeefle

nJeecens Jemees cece~ Deencepeeefve ieYe&NOecee lJecepeeefme ieYeN&Oeced19
the
ary
ieNCeveeced~ lJeeN~ ieNCeHeefleNefceefle ieNCeHeefleced~ nNJeeNceNnsN~ efHeNeeCeeced~ lJeeN~ efHeNeHeefleNefceefle efHeNeHeefleced~ nNJeeNceNnsN~
efveNOeerNveeefceefle efveOeerNveeced~ lJeeN~ efveNefOeNHeefleNefceefle efveefOeNHeefleced~ nNJeeNceNnsN~ JeNmeesNFefle Jemees~ cece~ Dee~ DeNnced~ DeNpeeNefveN~
ieNYe&NOeefceefle ieYe&NOeced~ Dee~ lJeced~ DeNpeeNefmeN~ ieNYe&NOeefceefle ieYe&NOeced19
HeoeLe&-(ieCeeveeced) mecetneveeced (lJee) lJeeced (ieCeHeefleced) mecetnHeeuekeced (nJeecens) mJeerkegce&ns

(efHeeeCeeced) keceveereeveeced (lJee) (efHeeHeefleced) keceveereb Heeuekeced (nJeecens) (efveOeerveeced)
efJeeeefoHeoeLe&Hees<ekeeCeeced (lJee) (efveefOeHeefleced) efveOeerveeb Heeuekeced (nJeecens) (Jemees) Jemeefvle Yetleeefve
eefmcevlme Jemegmlelmecyegew (cece) (Dee) (Denced) (Depeeefve) peeveereeced (ieYe&Oeced) ees ieYe oOeeefle leced (Dee)
(lJeced) (Depeeefme) HeeHvegee (ieYe&Oeced) Heke=efleced19
DevJee-ns peieoerej! Jeeb ieCeeveeb ieCeHeeEle lJee nJeecens, efHeeeCeeb efHeeHeeEle lJee nJeecens, efveOeerveeb
efveefOeHeeEle lJee nJeecens~ ns Jemees! cece veeeeOeerMees Yetee~ eb ieYe&Oeb lJeceepeeefme leb ieYe&Oecenceepeeefve19
1308
$eeesefJebMeesOeee
1309
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! e meJe&me peielees j#eke Feveeb efJeOeeleweee&Ceeb Heoelee Heke=les Heefle meJex<eeb
yeerpeeefve efJeoOeeefle, lecesJe peieoerejb meJe& GHeemeerjved19
HeoeLe&-ns peieoerej! nce ueesie (ieCeeveeced) ieCeeW kes yeere (ieCeHeefleced) ieCeeW kes Heeuevesnejs (lJee)
DeeHekees (nJeecens) mJeerkeej kejles (efHeeeCeeced) DeefleefHee megvojeW kes yeere (efHeeHeefleced) DeefleefHee megvojeW kes
Heeuevesnejs (lJee) DeeHekeer (nJeecens) HeMebmee kejles (efveOeerveeced) efJeee Deeefo HeoeLeeX keer Hegef kejvesnejeW kes
yeere (efveefOeHeefleced) efJeee Deeefo HeoeLeeX keer j#ee kejvesnejs (lJee) DeeHekees (nJeecens) mJeerkeej kejles nQ~ ns
(Jemees) Hejceelceved! efpeme DeeHe ceW meye HeeCeer Jemeles nQ, mees DeeHe (cece) cesjs veeeeOeerMe ntefpees, efpeme
(ieYe&Oeced) ieYe& kes meceeve mebmeej kees OeejCe kejves nejer Heke=efle kees OeejCe kejves nejs (lJeced) DeeHe (Dee,
Depeeefme) pevceeefo oes<ejefnle YeueerYebefle HeeHle nesles nQ, Gme (ieYe&Oeced) Heke=efle kes Oeee& DeeHekees (Denced) ceQ
(Dee, Depeeefve) Des Hekeej peevetb19
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees meye peieled keer j#ee, eens ngS megKeeW kee efJeOeeve, SseeeX kee YeueerYeebefle
oeve, Heke=efle kee Heeueve Deewj meye yeerpeeW kee efJeOeeve kejlee nw, Gmeer peieoerej keer GHeemevee meye kejes19
lee GYeeefJeleme HepeeHeefle$e&ef<e~ jepeHepes osJeles~ mJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe jepeHepeepevee HejmHejb keLeb JeexjefVeleen
as
Deye jepee Deewj Hepeepeve HejmHej kewmes JeeX, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
leeGNYeew eNlegj HeNo meNcHemeejeeJe mJeNiex ueeNskes HeesCeg&JeeLeeNb Je=<ee JeeNpeer jsleeNsOee jslees
oOeeleg20
the
ary
leew~ GNYeew~ eNlegj~ HeNo~ meNcemeejeeNJesefle meNcedHemeejeeJe~ mJeNie& Fefle mJeNies~ ueesNkes~ He~ TNCe&gJeeNLeeNced~ Je=<ee~
JeeNpeer~ jsNleesNOee Fefle jsleNOee~ jsle~ oNOeeNleg20
HeoeLe&-(leew) Hepeejepeeveew (GYeew) (elegj) Oecee&Le&keececees#eeved (Heo) HeeleJeeved (mebHemeejeeJe)

efJemleejeeJe (mJeiex) megKecees (ueeskes) Jes (He) (TCeg&JeeLeeced) HeeHvegeeLeeced (Je=<ee) ogeveeb MeefkeleyevOeke
(Jeepeer) efJe%eeveJeeved (jsleesOee) ees jsle Mues<eceeefueveb oOeeefle me (jsle) Jeere Hejeececed (oOeeleg)20
DevJee-ns jepeHepes! egJeeb GYeew leew eLee mJeiex ueeskes elegj Heo HeesCeg&JeeLeeb
leLewleeveeJeeceOeeHekeesHeosMekeew mebHemeejeeJe, eLee jsleesOee Je=<ee Jeepeer jepee Hepeemeg jslees Jeere oOeeled leLee
HepeeefHe oOeeleg20
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo jepeHepes efHeleeHeg$eJeod Jees&eeleeb leefn&
Oecee&Le&keececees#eHeue-efmeeqb eLeeJeled HeeHvegeeleeb, eLee jepee HepeemegKeyeues Je&esled leLee Hepee DeefHe je%e
megKeyeues GVeesled20
1310
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns jepeeHepeepevees! legce (GYeew) oesveeW (leew) Hepee jepeepeve pewmes (mJeiex) megKe mes Yejs ngS
(ueeskes) osKeves eesie JeJenej Jee HeoeLe& ceW (elegj) eejeW Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e (Heo) pees efke Heeves
eesie nQ, Gvekees (HeesCeg&JeeLeeced) HeeHle nesDees, Jewmes Fve kee nce DeOeeHeke Deewj GHeosMeke oesveeW (mebHemeejeeJe)
efJemleej kejW, pewmes (jsleesOee) Deeefueve DeLee&led otmejs mes efceueves kees OeejCe kejves Deewj (Je=<ee) ogeW kes meeceLe&
kees yeebOeves DeLee&led Gve keer Meefkele kees jeskeves neje (Jeepeer) efJeMes<e %eeveJeeved jepee HepeepeveeW ceW (jsle) DeHeves
Hejeece kees mLeeHeve kejs, Jewmes Hepeepeve (oOeeleg) mLeeHevee kejW20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees jepee-Hepee efHelee Deewj Heg$e kes meceeve DeHevee
Jeee&Je JeeX lees Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e Heue keer efmeef kees eLeeJeled HeeHle neW, pewmes jepee Hepee kes megKe
Deewj yeue kees ye{eJeW, Jewmes Hepee Yeer jepee kes megKe Deewj yeue keer GVeefle kejs20
am
GlmekeLee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ veeeeOeerMees osJelee~ Yegefjiieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegvee je%ee ogeeeje meceioC[veeree Fleen

efHej jepee kees ogeeejer HeeCeer YeueerYeebelf e oC[ osves eesie nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
GlmekeLeeNDeJe iegob OesefnN meceeNfeb eejee Je=<eved~

e erNCeeb peerJeNYeespeve21
as
GlmekeLeeN FlegledmekeLee~ DeJe~ iegoced~ OesNefnN~ meced~ DeNef_peced~ eeNjeN~ Je=<eNved~ e~ erNCeeced~ peerNJeNYeespeveN
Fefle peerJeNYeespeve21
the
ary
HeoeLe&-(GlmekeLee) GOJe meefkeLeveer emeemlemee Hepeeee (DeJe) (iegoced) (eer[eced) (Oesefn)

(meced) (Deef_peced) Heefmeveeeced (eeje) HeeHee~ De$e mebefnleeeeced [De06.3.114] Fefle oerIe&~ (Je=<eved)
Meefkeleceved (e) (erCeeced) (peerJeYeespeve) peerJee Yeespeveb Ye#eCeb eme me21
DevJee-ns Je=<eved! e erCeeb peerJeYeespevees JeefYeeejer JeefYeeeefjCeer Jee er Jeexle, leb leeb e
efveie=eeslmekeLeemlee[e mJeHepeeeeb e iegoceJe Oeseef_peb mebeeje21
YeeJeeLe&-ns jepeved! es efJe<eemesJeeeeb eer[vlees pevee eer[vle eqees Jee JeefYeeejb Je&esegmles
leeMe leerJeCs e oC[sve Meemeveeree21
HeoeLe&-ns (Je=<eved) Meefkeleceved! (e) pees (erCeeced) eqeeW kes yeere (peerJeYeespeve) HeeefCeeeW kee
ceebme Keeves Jeeuee JeefYeeejer Heg<e Jee Heg<eeW kes yeere Gkele Hekeej keer JeefYeeeefjCeer er Jee&ceeve nes, Gme
Heg<e Deewj er kees yeebOe kej (GlmekeLee) THej kees Heie Deewj veeres kees efMej kej lee[vee kejkes Deewj DeHeveer
Hepee kes ceOe (DeJe, iegoced) Gece megKe kees (Oesefn) OeejCe kejes Deewj (Deefeced) DeHeves Heke veee kees
(me_eeje) YeueerYeebefle eueeDees21
1310
$eeesefJebMeesOeee
1311
aj.
org
YeeJeeLe&-ns jepeved! pees efJe<ee-mesJee ceW jceles ngS peve Jee Jewmeer er JeefYeeej kees ye{eJeW, Gve-Gve
kees Heyeue oC[ mes efMe#ee osveer eeefnes21
ekeemekeeefJeleme HepeeHeefle$e&ef<e~ jepeHepes osJeles~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
eNkeemeNkeew MekegefvleNkeenueNefieefleN Je_eefle~

Deenefvle ieNYes HemeeNs efveieuieueerefleN Oeejkee22
eNkee~ DeNmeNkeew~ MeNkegefvleNkee~ DeeNnueked~ Fefle~ Je_eefle~ Dee~ nNefvleN~ ieNYes~ Heme~ efveieuieueerefle~ Oeejkee22
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ekee) e (Demekeew) Demeew Hepee (Mekegefvlekee) DeuHee Heef#eCeerJe efveye&uee (Deenueked)

mecevleeueb efJeuesKevece_eefle me (Fefle) Devesve HekeejsCe (Je_eefle) HeuecYeles (Dee) (nefvle) (ieYes) Hepeeeeced
(Heme) je^ced (efveieuieueerefle) Ye=Meb efveieueleerJe Jee&les (Oeejkee) megKeme Oe$eer&22
DevJee-emeeb ieYes jepee Hemees je^ceenefvle mee Oeejkee Hepee efveieuieueerelf e, elees ekeemekeew
Mekegefvlekee MekegefvlekesJe Jee&les, lemceeefoceeceenueieepee Je_eleerelf e22
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo jepee veeesve Hepeeee j#eCeb ve kegee&oke=lJee kejb
ie=ereeled leefn& eLee Hepee eceMe #eerCee YeJeefvle leLee jepeeefHe vees YeJeefle~ eefo efJeeeefJeveeeYeeb Hepee
mebj#esled leefn& jepeHepes meJe&lees Jexleeced22
HeoeLe&-efpeme (ieYes) Hepee ceW jepee DeHeves (Heme) jepe kees (Deenefvle) peeves Jee HeeHle nes, Jen
(Oeejkee) megKe kees OeejCe kejves Jeeueer Hepee (efveieuieueerefle) efvejvlej megKe kees efveieueleer-meer Jee&ceeve nesleer nw
ee kes meceeve efveye&ue nw, Fmemes Fme
Deewj efpememes (ekee) pees (Demekeew) en Hepee (Mekegefvlekee) eser efeef[
Hepee kees (Deenueked) Des Hekeej pees nue mes Yetefce kejesolee nw, Gmekees HeeHle nesves Jeeuee DeLee&led nue mes
pegleer ngF& Yetefce mes kej kees uesves Jeeuee jepee (Jeeleerefle) Ssmes Jeelee DeHevee kej Oeve ueslee nw efke pewmes Hepee kees
megKe HeeHle nes22
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ eefo jepee veee mes Hepee keer j#ee ve kejs Deewj
Hepee mes kej uesJes lees pewmes-pewmes Hepee ve nes, Jewmes jepee Yeer ve neslee nw~ eefo efJeee Deewj efJevee mes Hepee keer
YeueerYeebefle j#ee kejs lees jepee Deewj Hepee meye Deesj mes Je=ef kees HeeJeW22
ekeesmekeeefJeleme HepeeHeefle$e&ef<e~ jepeHepes osJeles~ ye=nleer vo~ ceOece mJej
1312
epegJexoYee<es
aj.
org
eNkeesmeNkeew MekegvleNkeDeeNnueNefieefleN Je_eefle~

efJeJe#eleFJe leNs cegKeNceOJeeeNx cee veNmlJeceeNfYe Yee<eLee23
eNke~ DeNmeNkeew~ MeNkegvleNke~ DeeNnueked~ Fefle~ Je_eefle~ efJeJe#eleFNJesefleN efJeJe#eleFJe~ lesN~ cegKeced~
DeOJeeexNFleOJeeex~ cee~ veN~ lJeced~ DeNefYe~ YeeN<eNLeeN23
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eke) e (Demekeew) Demeew jepee (Mekegvleke) efveye&ue He#eerJe (Deenueked) mecevleeod

efJeefueefKeleb eLee meeled leLee (Fefle) (Je_eefle) Jeef_elees YeJeefle (efJeJe#ele FJe) JeegefceesefjJe (les) leJe
(cegKeced) Deemeced (DeOJeeex) eesOJejefceJeeejefle lelmecyegew (cee) (ve) Demceeved (lJeced) (DeefYe)
(Yee<eLee) Jeos23
DevJee-ns DeOJeeex! lJeb vees ceeefYeYee<eLee efceLeeYee<eCeb efJeJe#ele FJe les cegKeb cee YeJeleg~ eesJeb
ekeesmekeew keefj<eefme, leefn& Mekegvleke FJe jepeenueefieefle ve Je_eefle23
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ jepee keoeefeefvceLeeHeefle%e He<eJeeoer ve meeVe kebefeod
Je_eesled~ eeeceveeeb kegee&led leefn& mJeeceefHe HepeeefYeJe&ef_ele meeled23
HeoeLe&-ns (DeOJeeex) e%e kes meceeve DeeejCe kejves nejs jepee! (lJeced) let (ve) nce ueesieeW kes Heefle
(cee, DeefYeYee<eLee) Pet cele yeesuees Deewj (efJeJe#ele FJe) yengle ieHHe-meHHe yekeles ngS ceveg<e kes cegKe kes
meceeve (les) lesje (cegKeced) cegKe cele nes, eefo Fme Hekeej (eke) pees (Demekeew) en jepee ieHHe-meHHe kejsiee
lees (Mekegvleke) efveye&ue HeKes kes meceeve (Deenueked) YeueerYeebefle GefVe pewmes nes (Fefle) Fme Hekeej
(Je_eefle) iee peeesiee23
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ jepee keYeer Peter Heefle%ee kejves Deewj kegJeeve
yeesueves Jeeuee ve nes leLee ve efkemeer kees ies, pees en jepee Deveee kejs lees DeeHe Yeer HepeepeveeW mes iee
peees23
ceelee esleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Yetefcemeteez osJeles~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
ceeNlee e les efHeNlee eN lesie Je=#eme jesnle~

HeefleueeNceerefle les efHeNlee ieNYes cegefcelemeeled24
ceeNlee~ eN~ lesN~ efHeNlee~ eN~ lesN~ Deieced~ Je=#eme~ jesNnNleN~ Heefleueeefce~ Fefle~ les~ efHeNlee~ ieNYes~ cegefced~
DeNleNmeNeNled24
1312
$eeesefJebMeesOeee
1313
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(ceelee) He=efLeJeerJe Jee&ceevee ceelee (e) (les) leJe (efHelee) mete& FJe Jee&ceeve efHelee (e)
(les) leJe (Deieced) cegKeefeeced (Je=#eme) Jeefelegb segb eesieme mebmeejeKeme jepeme (jesnle)
(Heefleueeefce) efmveeeefce (Fefle) (les) leJe (efHelee) (ieYes) Hepeeeeced (cegefced) cegee Oeveieenkeb jepeced
(Delebmeeled) lebmeeleueejesefle24
Feb Jew ceeleemeew efHeleeYeecesJewveb mJeie ueeskeb ieceeleieb Je=#eme jesnle Fefle~ eerJezje^meeieb
efeecesJewveb je^meeeb ieceeefle Heefleueeceerefle les efHelee ieYes cegefcelebmeeefoefle~ efJe[dJew ieYees je^b ceger
je^cesJeeefJeMeenefvle, lemceeod jeêr efJeMeb Ieelegke (Mele012~2~3~7)
DevJee-ns jepeved! eefo les He=efLeJeerJe ceelee e mete& FJe les efHelee e Je=#emeeieb jesnle~ eefo les efHelee
ieYes cegefcelebmeeled leefn& HepeepeveesncHeefleueeceerefle24
YeeJeeLe&-eew ceeleeefHelejew He=efLeJeermete&Jew&e&efJeeeHekeeefMeleew veeesve jepeb HeeueefelJeeieeeb efeeb HeeHe
Hepee Yet<eefelJee mJeme Heg$eb jepeveerlee egeb kegee&leeb leew jepeb keleg&cenxleeced24
HeoeLe&-ns jepeved! eefo (les) DeeHekeer (ceelee) He=efLeJeer kes legue menveMeerue ceeve kejves Jeeueer ceelee
(e) Deewj (les) DeeHekee (efHelee) mete& kes meceeve lespemJeer Heeueve kejves Jeeuee efHelee (e) Yeer (Je=#eme) sove
kejves eesie mebmeej He Je=#e kes jepe keer (Deieced) cegKe eer MeesYee Jee ue#ceer Hej (jesnle) Dee{ nesles nQ,
(les) DeeHekee (efHelee) efHelee (ieYes) Hepee ceW (cegefced) ceger mes Oeve uesves Jeeues jepe kees, Oeve ueskej
(Delebmeeled) HekeeefMele kejlee nw lees ceQ (Fefle) Fme Hekeej Hepeepeve (Heefleueeefce) YeueerYeebefle Gme jepee mes Heerelf e
kejlee ntB24
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceelee-efHelee He=efLeJeer Deewj mete& kes legue Oewe&
Deewj efJeee mes HekeeMe kees HeeHle veee mes jepe kees Heeue kej, Gece ue#ceer Jee MeesYee kees Heekej, Hepee kees
megMeesefYele kej, DeHeves Heg$e kees jepeveerelf e mes egkele kejW, Jes jepe kejves kees eesie neW24
ceelee esleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Yetefcemeteez osJeles~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvecee&leeefHelejew keerMeew YeJesleeefceleen
efHej ceelee-efHelee kewmes neW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw~
ceeNlee eN les efHeNlee eN lesies Je=#eme eer[le~

efJeJe#eleFJe leNs cegKebN yeeNvcee lJeb Jeoes yeNng25
ceeNlee~ eN~ lesN~ efHeNlee~ eN~ lesN~ Deies~ Je=#eme~ eerN[NleN~ efJeJe#eleFNJesefle efJeJe#eleFJe~ lesN~ cegKeced~ yeeved~ cee~
lJeced~ JeNoN~ yeNng25
1314
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-(ceelee) He=efLeJeerJeppeveveer (e) (les) (efHelee) mete&Jee&ceeve (e) (les) (Dees)

efJeeejepeue#ceeb (Je=#eme) jepeme ceOes (eer[le) (efJeJe#ele FJe) (les) leJe (cegKeced) (yeeved)
elegJexoefJeled (cee) (lJeced) (Jeo) Jeos (yeng)25
DevJee-ns yeeved! eme les ceelee e eme les efHelee e Je=#emeeies eer[lemleme les efJeJe#ele FJe
evcegKeb lesve lJeb yeng cee Jeo25
YeeJeeLe&-eew ceeleeefHelejew megMeerueew Oecee&lceeveew kegueerveew YeJesleeb leeYeeb efMeef#ele SJe Heg$ees efceleYee<eer
YetlJee keeref e&ceeHveeself e25
HeoeLe&-ns (yeeved) eejeW JesoeW kes peeveves Jeeues meppeve! efpeve (les) mete& kes meceeve lespemJeer DeeHekeer
(ceelee) He=efLeJeer kes meceeve ceelee (e) Deewj efpeve (les) DeeHekee (efHelee) efHelee (e) Yeer (Je=#eme) mebmeejHe
jepe kes yeere (Deies) efJeee Deewj jepe keer MeesYee ceW (eer[le) jceles nQ, Gve (les) DeeHekee (efJeJe#ele FJe)
yengle kene eenles ngS ceveg<e kes cegKe kes meceeve (cegKeced) cegKe nw, Gmemes (lJeced) let (yeng) yengle (cee) cele
(Jeo) kene kej25
YeeJeeLe&-pees ceelee-efHelee, megMeerue, Oecee&lcee, ue#ceerJeeved, kegueerve neW, GvneWves efmeKeeee ngDee ner Heg$e
e yeesueves Jeeuee neskej keere|le kees HeeHle neslee nw25
HeceeCeegkele Lees[
as
TOJe&efceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ eeroxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvee jepeHeg<e keeceglke=eb kegeg&efjleen
efHej jepeHeg<e efkemekeer GVeefle kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
TNOJee&cesveeNcegêHee efieNjew YeeNj njefVeJe~

DeLeemeNw ceOecesOelee: MeeNrles Jeeles HegveefVeJe26
TNOJee&ced~ SNveeNced~ Gled~ eeNHeNeN~ efieNjew~ YeeNjced~ njefVeNJesefleN njvedFJe~ DeLe~ DeNmewN~ ceOeced~ SNOeNleeNced~ MeerNles~ Jeeles
HegveefVeNJesefle HegvevedFJe26
HeoeLe&-(TOJee&ced) Glke=eced (Sveeced) jepeefeee egkeleeb Hepeeced (Gled) (eeHee) TOJe vee (efiejew)
HeJe&les (Yeejced) (njefVeJe) (DeLe) (Demew) Demee (ceOeced) (SOeleeced) Je&leeced (Meerles) (Jeeles) Jeeeew
(HegveefVeJe) He=Leked kegJe&efVeJe26
TOJee&cesveecegêHeesefle~ eerJez je^ceecesOe efeecesJeemcew je^cetOJe&cegêefle efiejew Yeej njefVeJesefle~
eerJez je^me Yeej efeecesJeemcew je^: mebveeleLees efeecesJeeefmceved je^ceefOeefveoOeeefle~ DeLeemew
ceOecesOeleeefceefle eerJez je^me ceOe: efeecesJe je^s ceOeleesVeeeb oOeeefle Meerles Jeeles HegveefVeJesefle~ #escees Jew
je^me Meerleb #escecesJeemcew kejesefle (Mele03~1~2~ 3~ 4)
1314
$eeesefJebMeesOeee
1315
am
aj.
org
DevJee-ns jepeved! lJeb efiejew Yeejb njefVeJewveecetOJee&cegêHee~ DeLeemew ceOeb HeeHe Meerles Jeeles HegveefVeJe
YeJeevesOeleeced26
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueejew~ eLee keefMeod YeejJeed efMejefme He=s Jee YeejceglLeeHe efieefjceeeesHeefj
mLeeHeesled leLee jepee efeecegVeefleYeeJeb veesled~ eLee Jee ke=<eerJeuee yegmeeefoYeesVeb He=Lekeke=le YegkelJee Je& vles,
leLee meleveeesve meleemeles He=Lekeke=le veeekeejer jepee efveleb Je&les26
HeoeLe&-ns jepeved! let (efiejew) HeJe&le Hej (Yeejced) Yeej (njefVeJe) Hengbeeles ngS kes meceeve (Sveeced)
Fme jepeue#ceeregkele (TOJee&ced) Gece ke#ee Jeeueer Hepee kees (GêHee) meoe DeefOeke-DeefOeke GVeefle efoee
kej (DeLe) Deye (Demew) Fme Hepee kes (ceOeced) ceOeYeeie ue#ceer kees Heekej (Meerles) Meerleue (Jeeles) HeJeve ceW
(HegveefVeJe) Kesleer kejves JeeueeW keer efeee mes pewmes DeVe Deeefo Meg nes Jee HeJeve kes eesie mes peue mJe nes,
Jewmes DeeHe (SOeleeced) Je=ef kees HeeHle ntefpees26
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW oes GHeceeueej nQ~ jepee pewmes keesF& yeesPee ues peeves Jeeuee, DeHeves efMej Jee Heer
Hej yeesPee kees Ge, HeJe&le Hej e{, Gme Yeej kees THej mLeeHeve kejs, Jewmes ue#ceer kees GVeefle nesves kees HengBeeJes
Jee pewmes Kesleer kejves Jeeues Yetmee Deeefo mes DeVe kees Deueie kej Gme DeVe kees Keekes ye{les nQ, Jewmes mele veee
mes mele Demele kees Deueie kej veee kejves neje jepee efvele ye{lee nw26
as
TOJe&cesveefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ eeroxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
TNOJe&cesveNcegêleeod efieNjew YeeNj njefVeJe~

DeLeemeN ceOecespeleg MeNerles Jeeles HegveefVeJe27
TNOJe&ced~ SNveNced~ Gled~ eNeNleeNled~ efieNjew~ YeeNjced~ njefVeNJesefleN njvedFJe~ DeLe~ DeNmeN~ ceOeced~ SNpeNleg~ MeerlN es~ Jeele
HegveefVeNJesefle HegvevedFJe27
HeoeLe&-(TOJe&ced) Deieieeefceveced (Sveced) jepeeveced (Gêleeled) Gef^leb kegee&led (efiejew) HeJe&les

(Yeejced) (njefVeJe) (DeLe) (Deme) je^me (ceOeced) (Speleg) melkece&meg esleeced (Meerles) (Jeeles)
(HegveefVeJe)27
DevJee-ns HepeemLe efJeved! YeJeeved efiejew Yeejb njefVeJewveb jepeevecetOJe&cegêleeled~ DeLeeme ceOeb HeeHe
Meerles Jeeles HegveefVeJewpeleg27
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueejew~ eLee meteex cesIeceC[ues peueYeejb veerlJee Je<e&efelJee meJee&vegVeeefle, leLewJe
Hepee jepeHeg<eevegVeesoOecee&ejCeeod efyeYeereee27
1316
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns HepeemLe efJeeved! DeeHe (efiejew) HeJe&le Hej (Yeejced) Yeej kees (njefVeJe) Hengbeeves kes meceeve
(Sveced) Fme jepee kees (TOJe&ced) meye JeJenejeW ceW Deieievlee (Gêleeled) GVeefleegkele kejW, (DeLe) Fme kes
Devevlej pewmes (Deme) Fme jepe kes (ceOeced) ceOeYeeie ue#ceer kees Heekej (Meerles) Meerleue (Jeeles) HeJeve ceW
(HegveefVeJe) Meg nesles ngS DeVe Deeefo kes meceeve (Speleg) Gece keceesXx ceW ese efkeee keerefpees27
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW oes GHeceeueej nQ~ pewmes mete& cesIeceC[ue ceW peue kes Yeej kees Hengbee Deewj
Jeneb mes yejmee kes meye kees GVeefle oslee nw, Jewmes ner epeepeve jepeHeg<eeW kees GVeefle oW Deewj DeOece& kes DeeejCe
mes [jW27
eomee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ HepeeHeefleoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
am
eomeeDengYesee ke=Oeg mLetuecegHeelemeled~

ceg<keeefJeomeeSpelees ieesMeNHes MekegueeefJeJe28
eled~ DeNmeeN~ DeNngYeseeNFlengYesee~ ke=Oeg~ mLetueced~ GNHeelemeNefolegHeNDelemeled~ ceg<keew~ Fled~ DeNmeeN~

SNpeNleN~ ieesNMeNHe Fefle ieesMeNHes~ MeNkegueeefJeNJesefle MekegueewFJe28
the
ary
as
HeoeLe&-(eled) e (Demee) Hepeeee (DebngYesee) DebngceHejeOeb ee efYeveefe lemee (ke=Oeg) mJeced~

ke=efOJeefle mJeveecemeg Heefleced (efveIeb03~2) (mLetueced) cenled kece& (GHeelemeled) GHeYet<eesled (ceg<keew) cet<ekeew
(Fled) SJe (Demee) (Spele) kecHeele (ieesMeHes) ieesKegjefes (MekegueeefJeJe) mJeew celmeeefJeJe28
DevJee-eees jepee jepeHeg<eMeemee DebngYesee ke=Oeg mLetueb keceexHeelemeled leeJemee Spelees ieesMeHes
MekegueeefJeJe ceg<keeefJeospele28
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee Heerelf ecevleew celmeeJeuHesefHe peueeMees efveJemelemleLee
jepejepeHeg<eeJeuHesefHe kejueeYes veeesve Heerlee Jeexeeleeced~ eefo ogKesefokeeee Hepeeee mJeuHecenogeceb
kece& HeMebmeesleeb leefn& leew Hepee GHejkelee ke=lJee mJeefJe<ees Heerefleb keejesleeced28
HeoeLe&-(eled) pees jepee Jee jepeHeg<e (Demee) Fme (DebngYesee) DeHejeOe kee efJeveeMe kejves Jeeueer
Hepee kes (ke=Oeg) Lees[
s Deewj (mLetueced) yengle kece& kees (GHeelemeled) megMeeseYf ele kejW, Jes oesveeW (Demee) Fmekees
(Spele) kece& kejeles nQ Deewj Jes DeeHe (ieesMeHes) ieew kes Kegj mes Yetefce ceW ngS ie{sues ceW (MekegueeefJeJe) eser oes
ceefueeeW kes meceeve (ceg<keew, Fled) Hepee mes Heees ngS kej kees eesjles ngS kebHeles nQ28
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes Ske-otmejs mes Heerefle jKeves Jeeueer ceueer eser leeue
leuewee ceW efvejvlej yemeleer nw, Jewmes jepee Deewj jepeHeg<e Lees[
s Yeer kej kes ueeYe ceW veeeHetJe&ke Heerefle kes meeLe
1316
$eeesefJebMeesOeee
1317
aj.
org
JeesXx Deewj eefo ogKe kees otj kejves Jeeueer Hepee kes Lees[
s yengle Gece keece keer HebMemee kejW lees Jes oesveeW
HepeepeveeW kees HemeVe kej DeHeves ceW Gvemes Heerefle kejeJeW28
esJeeme Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efJeebmees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
esNJeemees ueNueeceiegb He efJeeNrefceveNceeefJe<eg~

meNkeLvee osefoMeleNs veejer meNlemeeef#eNYegJees eLee29
eled~ osNJeeme~ ueNueeceiegefceefle ueNueeceiegced~ He~ efJeNerNefceveced~ DeeefJe<eg~ meNkeLvee~ osNefoNMeNlesN~ veejer~ meNleme~
DeNef#eNYegJeN Fleef#eNYegJe~ eNLeeN29
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eled) eced (osJeeme) efJeebme (ueueeceiegced) esve veeesvesHmeeb ieefvle HeeHvegJeefvle leced (He)
(efJeerefceveced) efJeefMee yenJe ercee DeeeaYetlee HeoeLee& efJeevles eefmceBmleced (DeeefJe<eg) JeeHvegeg (mekeLvee)
MejerjeJeeJesve (osefoMeles) Ye=MecegHeefoMesle (veejer) vejme er (meleme) (Deef#eYegJe) eoef#eefCe YeJeefle
Hele#eb leme (eLee)29
DevJee-ns jepeved! eLee melemeeef#eYegJees ceOes Jee&ceevee osJeeme mekeLvee veejerJe eeferecf eveb
ueueeceiegb veeeb HeeefJe<ege&Lee eeHlesve melecesJe oseof Meles leLee lJeceeej29
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee Mejerjew erHeg<eew ue#esles leLee Hele#eeefoHeceeCew meleb ue#eles~
lesve melesve efJeebmees eLee HeeHleJeceeeaYeeJeb HeeHvegegmleLeslejs jepeHepeemLee erHeg<ee efJeeee efJeveeb HeeHe
megKeceefvJevleg29
HeoeLe&-ns jepeved! (eLee) pewmes (meleme) mele (Deef#eYegJe) DeebKe kes meeceves Heie ngS Hele#e
JeJenej kes ceOe ceW Jee&ceeve (osJeeme) efJeeved ueesie (mekeLvee) peebIe Jee Deewj DeHeves Mejerj kes De mes
(veejer) er kes meceeve (eled) efpeme (efJeerefceveced) efpeme ceW megvoj yengle ieerues HeoeLe& efJeeceeve nQ (ueueeceiegced)
Deewj efpememes ceveesJeebefle Heue kees HeeHle nesles nQ, Ssmes veee kees (HeeefJe<eg) JeeHle neW Jee pewmes MeeJesee
efJeeved peve mele kee (osefoMeles) efvejvlej GHeosMe kejW, Jewmes DeeHe DeeejCe kejes29
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes Mejerj kes DeeW mes er-Heg<e ueKes peeles nQ, Jewmes Hele#e
Deeefo HeceeCeeW mes mele ueKee peelee nw, Gme mele mes efJeeved ueesie pewmes Heeves eesie keesceuelee kees HeeJeW, Jewmes
jepee-Hepee kes er-Heg<e efJeee mes vecelee kees Heekej megKe kees {tb{W29
eefjCe Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ jepee osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve me jepee keLeceeejsefoleen
1318
epegJexoYee<es
aj.
org
efHej Jen jepee kewmes DeeejCe kejs, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
eefjCees eJeNceefeN ve Hegb HeNMeg ceveles~

Mete eoe&peejeN ve Hees<eee Oeveeeefle30
eled~ nNefjCe~ eJeced~ Deefe~ ve~ Hegced~ HeNMeg~ ceveles~ Mete~ eled~ Dee&peeNjslee&peeje~ ve~ Hees<eee~
OeNveeNeNefleN30
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eled) e (nefjCe) HeMeg (eJeced) (Deefe) (ve) (Hegced) (HeMeg) HeMegced (ceveles) (Mete)
Metme er (eled) ee (Dee&peeje) Deeez mJeeefceJewMeew peejeefle Jeemee nefvle mee (ve) efve<esOes (Hees<eee)
Heges (Oeveeeefle) Deelcevees Oeveefceefle30
DevJee-eled ees jepee nefjCees eJeceeerJe Hegb HeMeg ve ceveles, me eoe&peeje MetsJe Hees<eee ve
Oeveeeefle30
YeeJeeLe&-ees jepee HeMegJeod JeefYeeejs Jee&ceeve HepeeHege ve kejesefle, me Oevee{ee Mete peeje oemeerJe
meees jesieer YetlJee Hege efJeveeMe Oevenerveleee oefj meved efceeles lemceeod jepee keoeef eoer<ee JeefYeeejb e
veeejsled30
HeoeLe&-(eled) pees jepee (nefjCe) nefjCe pewmes (eJeced) Kesle ceW Gies ngS peew Deeefo kees (Deefe) Keelee
nw, Jewmes (Hegced) Heg (HeMeg) osKeves eesie DeHeves Hepeepeve kees (ve) veneR (ceveles) ceevelee DeLee&led Hepee kees
-Heg veneR osKe kes, Keelee nw Jen (eled) pees (Dee&peeje) mJeeceer Jee JewMe kegue kees DeJemLee mes yege kejves
nejer oemeer (Mete) Met keer er kes meceeve (Hees<eee) Hegef kes efuees (ve) veneR (Oeveeeefle) DeHeves Oeve kees
eenlee nw30
YeeJeeLe&-pees jepee HeMeg kes meceeve JeefYeeej ceW Jee&ceeve Hepee keer Hegef kees veneR kejlee, Jen Oevee{e
Metkegue keer er, pees efke peejkece& kejleer ngF& oemeer nw, Gmekes meceeve MeerIe jesieer neskej DeHeveer Hegef kee
efJeveeMe kejkes Oevenervelee mes oefj ngDee cejlee nw~ Fmemes jepee ve keYeer F&<ee& Deewj ve JeefYeeej kee DeeejCe
kejs30
eefjCe Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ jepeHepes osJeles~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve me jepee kesve nslegvee veMeleerleen
efHej Jen jepee efkeme nsleg mes ve neslee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
eefjCees eJeNceefeN ve Hegb yeNng ceveles~

Metes eoee&ew peeNjes ve Hees<eNceveg ceveles31
1318
$eeesefJebMeesOeee
1319
aj.
org
eled~ nNefjCe~ eJeced~ Deefe~ ve~ Hegced~ yeNng~ ceveles~ Met~ eled~ Deee&ew~ peeNj~ ve~ Hees<eced~ Deveg~
ceNveNlesN31
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eled) e (nefjCe) (eJeced) (Deefe) Ye#eeefle (ve) (Hegced) Hepeepeveced (yeng) DeefOekeced
(ceveles) peeveeefle (Met) cetKe&kegueeslHeVe (eled) e (Deee&ew) Deee&ee mJeeefcevees JewMeme Jee eqee
(peej) JeefYeeejsCe Jeeesnvlee (ve) efve<esOes (Hees<eced) Hegefced (Deveg) (ceveles)31
DevJee-ee Metesee&ew peejes YeJeefle me eLee Hees<eb veevegceveles eod ees jepee nefjCees eJeceeerJe Hegb
Hepeepeveb yeng ve ceveles, me meJe&le #eerCees peeeles31
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo jepee jepeHeg<eeMe HejerJesMeeieceveee HeMegJee&vles,
leeved meJex efJeebme MeteefveJe peeveefvle eLee Met Deee&kegues peejes YetlJee meJee&ved mebkejeefle, leLee
yeeeCe#eef$eeJewMee Metkegues JeefYeeejb ke=lJee JeCe&mebkejefveefceee YetlJee veMeefvle31
HeoeLe&-(eled) pees (Met) cetKeesXx kes kegue ceW pevcee ngDee cet{ peve (Deee&ew) DeHeves mJeeceer DeLee&led
efpemekee mesJeke Gmekeer Jee JewMekegue keer er kes DeLe& (peej) peej DeLee&led JeefYeeej mes DeHeveer DeJemLee kee
veeMe kejves Jeeuee neslee nw, Jen pewmes (Hees<eced) Hegef kee (ve) veneR (Devegceveles) Devegceeve jKelee Jee (eled) pees
jepee (nefjCe) nefjCe pewmes (eJeced) Gies ngS peew Deeefo kees (Deefe) Keelee nw, Jewmes (Hegced) Oeve, mevleeve,
er, megKe, Ssee& Deeefo mes Heg DeHeves Hepeepeve kees (yeng) DeefOeke (ve) veneR (ceveles) ceevelee, Jen meye Deesj
mes #eerCe ve Deewj Ye neslee nw31
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees jepee Deewj jepeHeg<e Hejer, JesMeeieceve kes
efueS HeMeg kes meceeve DeHevee Jeee&Je kejles nQ, Gvekees meye efJeeved Met kes meceeve peeveles nQ~ pewmes Met cetKe&peve
eseW kes kegue ceW JeefYeeejer neskej meye kees JeCe&mebkej kej oslee nw, Jewmes yeeeCe, #eef$ee Deewj JewMe Metkegue
ceW JeefYeeej kejkes JeCe&mebkej kes efveefcee neskej veeMe kees HeeHle nesles nQ31
oefOeeeJCe Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ jepee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve me jepee kemesJe eEke Je&esefoleen
efHej Jen jepee efkeme kes meceeve keee ye{eJes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
oNefOeNeeJCeesDekeeefj<eb efpeN<Ceesjeme JeeNefpeve~

megjefYe veesN cegKee kejlHe CeNDeeet:ef<e leeefj<eled32
oNefOeNeeJCeN Fefle oefOeNeeJCe~ DeNkeeNefj<eNced~ efpeN<Cees~ Deeme~ JeeNefpeve~ megjefYe~ veN~ cegKee~ keNjled~ He~ veN~
Deeetef<e~ leeNefj<eNled32
1320
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(oefOeeeJCe) ees oOeerved Hees<ekeeved Oeejkeeved Jee eeceefle leme (Dekeeefj<eced) kegee&ced
(efpe<Cees) peeMeerueme (Deeme) DeeMegieeefceve (Jeeefpeve) yengJesieJele (megjefYe) HeMemlemegieefvOeegleeefve
(ve) Demceekeced (cegKee) cegKeeefve (kejled) kegee&led (He) (ve) Demceekeced (Deeetbef<e) (leeefj<eled)
mevleejesled32
DevJee-ns jepeved! eLeenb oefOekeeJCees Jeeefpevees efpe<CeesjemesJe Jeere&cekeeefj<eb leLee YeJeeved ve megjefYe
cegKesJe Jeere HekejVe Deeetbef<e leeefj<eled32
YeeJeeLe&-eLeeeefMe#ekee Deeeved Jeere&j#eCeefveecesve yeefueeved mebieeces efJepeeefveefceeeved kegJe&efvle,
leLewJeeOeeHekeesHeosMekee kegceejeved kegceejeRMe HetCexve yeeee&mesJevesve efJeeeegkeleeved efJeog<eerMe ke=lJee
Mejerjelceyeueee HeJee&e oerIee&eg<ees egMeueerveeved mecHeeoeseg32
HeoeLe&-ns jepeved! pewmes ceQ (oefOeeeJCe) pees OeejCe-Hees<eCe kejves JeeueeW kees HeeHle neslee (Jeeefpeve)
s kes meceeve Hejeece kees
yengle Jesieegkele (efpe<Cees) peerleves Deewj (Deeme) MeerIe peeves Jeeuee nw, Gme Iees[
(Dekeeefj<eced) keb, Jewmes DeeHe (ve) nce ueesieeW kes (megjefYe) megieefvOeegkele (cegKee) cegKeeW kes legue Hejeece
kees (He, kejled) YeueerYeebefle kejes Deewj (ve) nceejs (Deeetbef<e) DeeegDeeW kees (leeefj<eled) Gvekeer DeJeefOe kes Heej
HengbeeDees32
YeeJeeLe&-pewmes Iees[
eW kes efmeKeeves Jeeues Iees[
eW kees Hejeece keer j#ee kes efveece mes yeefue Deewj mebieece
ceW efpeleeves Jeeues kejles nQ, Jewmes He{eves Deewj GHeosMe kejvesnejs kegceej Deewj kegceeefjeeW kees Hetjs yeeee& kes mesJeve
mes HeefC[le, HeefC[lee kej Gvekees Mejerj Deewj Deelcee kes yeue kes efueS HeJe=e keje kes yengle Deeeg Jeeues Deewj
Deefle eg kejves ceW kegMeue yeveeJeW32
the
ary
ieee$eerleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efJeebmees osJelee~ Gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
ieeNeN$eer ef$eNgypeieleveggHHeN*dkelee meNn~

ye=nNleg]ef<Cene keNkegHmeteerefYe Mecevleg lJee33
ieeNeN$eer~ ef$eNgHed~ ef$eNmlegefyeefle ef$eNmlegHed~ peieleer~ DeNveggHed~ DeNvegmlegefyelevegmlegHed~ HeN*dkelee~ meNn~ ye=nNleer~ GNef<Cene~
keNkegHed~ meteerefYe~ MeNceNvleg~ lJeeN33
HeoeLe&-(ieee$eer) ieeevleb $eeeceeCee (ef$egHed) eeOeeeflcekeeefOeYeewelf ekeeefOeowefJekeeefve $eereCf e megKeeefve

mleesYeles mleYveeefle mee (peieefle) peieefmleerCee& (DeveggHed) eeevegesYeles mee (He*dkelee) efJemle=leee efeeee
1320
$eeesefJebMeesOeee
1321
as
am
aj.
org
(men) (ye=nleer) cenoLee& (Gef<Cene) eee G<e efmveeefle leee (kekegHed) ueeefueleegkelee (meteerefYe)
meerJevemeeefOekeeefYe (Mecevleg) (lJee) lJeeced33
DevJee-ns efJeved! es efJeebme He*dkelee men ieee$eer ef$egypeieleveggyegef<Cene men ye=nleer
kekegHmeteerefYeefjJe lJee lJeeb Mecevleg leebmlJeb mesJemJe33
YeeJeeLe&-es efJeebmees ieee$eeefovoesLe&efJe%eeHevesve ceveg<eeved efJeog<e kegJe&efvle, metee efVeb JeefceJe
efYeVeceleevevegmeboOelewkeceles mLeeHeeefvle, les peielkeueeCekeejkee YeJeefvle33
HeoeLe&-ns efJeved! pees efJeeved peve (He*dkelee) efJemleejegkele Hebefkele vo kes (men) meeLe pees
(ieee$eer) ieeves Jeeues keer j#ee kejleer ngF& ieee$eer (ef$egHed) DeeOeeeflceke, DeeefOeYeewelf eke Deewj DeeefOeoweJf eke Fve
leerveeW ogKeeW kees jeskeves Jeeuee ef$egHed (peieleer) peieled kes meceeve efJemleerCe& DeLee&led Hewueer ngF& peieleer (DeveggHed)
efpememes Heers mes mebmeej kes ogKeeW kees jeskeles nQ, Jen DeveggHed leLee (Gef<Cene) efpememes Heele mecee keer Jesuee
kees HeeHle kejlee nw, Gme Gef<Cend vo kes meeLe (ye=nleer) iecYeerj DeeMee Jeeueer ye=nleer (kekegHed) ueefuele HeoeW
kes DeLe& mes egkele kekegHed vo (meteerefYe) metFeeW mes pewmes Je efmeee peelee nw, Jewmes (lJee) legPekees (Mecevleg)
Meeefvleegkele kejW Jee meye efJeeeDeeW kee yeesOe kejeJeW, Gvekee let mesJeve kej33
YeeJeeLe&-pees efJeeved ieee$eer Deeefo voeW kes DeLe& kees yeleeves mes ceveg<eeW kees efJeeved kejles nQ Deewj metF&
mes Hes Je kees meerJeW leeW Deueie-Deueie cele JeeueeW kee mele ceW efceueeHe kej osles nQ Deewj Gvekees Ske cele ceW
mLeeHeve kejles nQ, Jes peieled kes keueeCe kejves Jeeues nesles nQ33
efHeoe Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hepee osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
HegveefJe&ebme eEke kegeg&efjleen
the
ary
efHej efJeeved ueesie keee kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
efHeoeN eeeleg<HeoeNefHeoeN eeeN <edHeoe~

efJevoeN eeeN mevoe meteerefYe Mecevleg lJee34
efHeoeN FefleN efHeoe~ ee~ eleg<HeoeN FefleN elegHeoe~ ef$eHeoeN FefleN ef$eHeoe~ ee~ eN~ <edHeoeN FefleN
<edHeoe~ efJevoeN FefleN efJevoe~ ee~ eN~ mevoeNFefleN mevoe~ meteerefYe~ MeNceNvleg~ lJeeN34
HeoeLe&-(efHeoe) s Heos eemeg lee (ee) (eleg<Heoe) elJeeefj Heoeefve eemeg lee (ef$eHeoe) $eerefCe
Heoeefve eemeg lee (ee) (e) (<edHeoe) <ed Heoeefve eemeg lee (efJevoe) efJeefJeOeeefve voebmetpe&veeefve eemeg
lee (ee) (e) (mevoe) meceeveeefve voebefme eemeg lee (meteerefYe) DevegmebOeevemeeefOekeeefYe efeeeefYe
(Mecevleg) (lJee)34
1322
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-es efJeebme meteereYf eee& efHeoe eeMeleg<Heoe eeefHeoe eeMe <edHeoe ee efJevoe eeMe
mevoemlJee ieenefelJee Mecevleg Meceb HeeHeevleg leeved efveleb mesJemJe34
YeeJeeLe&-es efJeebmees ceveg<eeved yeeee&efveecesve Jeere&Je=eE HeeHeeejesieeved efpelesefveeved
efJe<eeemeefkeleefJejneved ke=lJee Oecex JeJenejs eeueeefvle, les meJex<eeb Hetpee YeJeefvle34
HeoeLe&-pees efJeeved peve (meteerefYe) meefvOeeeW kees efceuee osves Jeeueer efeeeDeeW mes (ee) pees (efHeoe)
oes-oes Heo Jeeueer Jee pees (eleg<Heoe) eej-eej Heo Jeeueer Jee (ef$eHeoe) leerve HeoeW Jeeueer (e) Deewj (ee)
pees (<edHeoe) HeoeW Jeeueer pees (efJevoe) DeveskeefJeOe HejeeceeW Jeeueer (e) Deewj (ee) pees (mevoe)
Ssmeer nQ efke efpeveceW Ske mes vo nQ, Jes efeee (lJee) legce kees ienCe kejekes (Mecevleg) Meeefvle megKe kees HeeHle
kejeJeW, Gve kee efvele mesJeve kejes34
YeeJeeLe&-pees efJeeved ceveg<eeW kees yeeee& efveece mes Jeere&Je=ef kees Hengbee kej veerjesie efpelesefve
Deewj efJe<eeemeefkele mes jefnle kejkes Oece&egkele JeJenej ceW eueeles nQ, Jes meye kes Hetpe DeLee&led melkeej kejves kes
eesie nesles nQ34
ceneveecve Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hepee osJelee~ Yegefjiegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
HegveefJe&ebme keerMee YeJesegefjleen
as
efHej efJeeved kewmes neW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ceNneveecvees jsJeleeNs efJeeeN DeeMee HeNYetJejer~

cewIeerefJe&NegleeNs Jeee meteerefYe Mecevleg lJee35
the
ary
ceNneveecveN Fefle ceNneveecve~ jsNJele~ efJeee~ DeeMee~ HeNYetJeNjerefjefle HeNYetJejer~ cewIeer~ efJeNegleN Fefle
efJeNegle~ Jeee~ meteerefYe~ MeNceNvleg~ lJeeN35
HeoeLe&-(ceneveecve) cenVeece eemeeb lee (jsJele) yengOeveegkelee (efJeee) DeefKeuee (DeeMee)

efoMe (HeYetJejer) HeYeglJeegkelee (cewIeer) cesIeeveeefcecee (efJeegle) (Jeee) (meteerefYe) (Mecevleg) (lJee)
lJeeced35
DevJee-ns efpe%eemees! meteerefYeee& ceneveecvees jsJele HeYetJejereJf e&ee DeeMee FJe cewIeereJf e&egle FJe e
JeeemlJee Mecevleg leemlJeb ie=neCe35
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es<eeb Jeeees efoiJelmeJee&meg efJeeemeg JeeefHekee cesIemLee
efJeegefoJe meJee&Le&HekeeefMekee meefvle, les Meevlee efpelesevf elJeb HeeHe cenekeere&ees peeevles35
HeoeLe&-ns %eeve eenves nejs (meteerefYe) mevOeeve kejves Jeeueer efeeeDeeW mes pees (ceneveecve) ye[s
veece Jeeueer (jsJele) yengle Hekeej kes Oeve Deewj (HeYetJejer) HeYeglee mes egkele (efJeee) mecemle (DeeMee)
1322
$eeesefJebMeesOeee
1323
aj.
org
efoMeeDeeW kes meceeve (cewIeer) Jee cesIeeW keer le[ke (efJeegle) pees efyepegueer Gvekes meceeve (Jeee) JeeCeer (lJee)
legPe kees (Mecevleg) Meeefvleegkele kejW, Gvekee let ienCe kej35
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efpevekeer JeeCeer efoMee kes legue meye efJeeeDeeW ceW
JeeHle nesves Deewj cesIe ceW njer ngF& efyepegueer kes meceeve DeLe& kee HekeeMe kejves Jeeueer nw, Jes efJeeved Meeefvle mes
efpelesefvelee kees HeeHle neskej ye[er keere|le Jeeues nesles nQ35
veee& Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efees osJelee~ Yegefjiegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe kevee efkeeod yeeee kege&gefjleen
Deye kevee efkelevee yeeee& kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
veee&mleNs HelveeNs ueesceN efJeefevJevleg ceveeNr<eee~

osNJeeveeNb HelveeNs efoMe meteerefYe Mecevleg lJee36
veee&~ lesN~ Helve~ ueesce~ efJe~ efeNvJeNvleg~ ceNveerN<eee~ osNJeeveeced~ Helve~ efoMe~ meteerefYe~ MeNceNvleg~
lJeeN36
the
ary
as
HeoeLe&-(veee&) vejeCeeb eqe (les) leJe (Helve) eqe (ueesce) Devegketueb Jeeveced (efJe)
(efevJevleg) meef_eleb kegJe&vleg (ceveer<eee) ceveme F&<eCeke$ee& He%eee (osJeeveeced) efJeog<eeced (Helve) eqe
(efoMe) (meteerefYe) DevegmebOeeveefeeeefYe (Mecevleg) (lJee) lJeeced36
DevJee-ns efJeog<eOeeefHekes! ee kegceeeex ceveer<eee les ueesce efJeefevJevleg lee osJeeveeb veee& Helvees
YeJevleg~ ns kegceeefj! ee osJeeveeb Helvees YetlJee meteerefYe efoMe FJe Mege efJeog<e meefvle leemlJee lJeeb
Mecevleg36
YeeJeeLe&-ee kevee Deees Jeeefme Dee<ees[MeeoeelegefJe&bMe<e&yeeeexCe efJeeemegefMe#ee HeeHe
mJemeMeeveeb Helve megmlee efoMe FJe megHekeeefMelekeere&ees YeJeefvle36
HeoeLe&-ns HeefC[lee He{eves Jeeueer efJeog<eer er! pees kegceejer (ceveer<eee) leer#Ce yegef mes (les) lesjer
(ueesce) Devegketue Dee%ee kees (efJeefevJevleg) Fkee kejW Jes (osJeeveeced) HeefC[leeW keer (veee&, Helve) HeefC[leeveer
neW~ ns kegceejer! pees HeefC[leeW keer (Helve) HeefC[leeveer neskes (meteerefYe) efceueeHe keer efeeeDeeW mes (efoMe)
efoMeeDeeW kes meceeve Meg HeekeefJeee He{er ngF& nQ, Jes (lJee) legPes (Mecevleg) Meeefvle Deewj %eeve oW36
YeeJeeLe&-pees kevee HeLece DeJemLee ceW meesuen Je<e& keer DeJemLee mes eewyeerme Je<e& keer DeJemLee leke
yeeee& mes efJeee Gece efMe#ee kees Heekej DeHeves meMe Heg<eeW keer Helveer neW, Jes efoMeeDeeW kes meceeve Gece
HekeeMeegkele keere|le Jeeueer neW36
jpelee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
1324
epegJexoYee<es
aj.
org
Hegvemlee keerMees YeJesegefjleen
efHej Jes kewmeer neW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
jpeNlee nefjCeeNr meermeeN egpees egpevleNs kece&efYe~

Deeme JeNeefpevemlJeNefe efmecee Mecevleg Mecevleer37
jpeNlee~ nefjCeer~ meermee~ egpe~ egpeNvlesN~ kece&efYeefjefleN kece&efYe~ Deeme~ JeeNefpeve~ lJeNefe~ efmecee~
MeNHeNvleg~ Mecevleer37
the
ary
as
am
HeoeLe&-(jpelee) Devegjkelee (nefjCeer) HeMemlees njCeb efJeeles eemeeb lee (meermee) HesceyeefvOekee~
De$e èf<e_ed yevOeves' FlemceeoewCeeefoke keme Heleeesves<eeceHeerelf e oerIe& (egpe) meceeefnlee (egpevles)
(kece&efYe) Oecee&efYe efeeeefYe (Deeme) JeeHlegb Meerueme (Jeeefpeve) HeMemleyeueJele (lJeefe) mebJejCes
(efmecee) HescCee yee (Mecevleg) Deevevovleg (Mecevleer) Meceb HeeHvegJeleer HeeHeevlees Jee37
DevJee-eLee mJeebJeje Jeeefpeveeseme lJeefe mebegpevles leLee kece&Yeer jpelee nefjCeer meermee egpe
Mecevleer efmecee eeved Heleerved HeeHe Mecevleg37
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! es megefMeef#elee mJeebJeje YetlJee erHeg<ee mJesee HejmHejefmceved Heerlee efJeJeenb
kegJe&efvle, les Yeeved ueeJeCeiegCemJeYeeJeegkeleeved mevleeveeveglHeee meoevevoefvle37
HeoeLe&-pewmes mJeebJej efJeJeen mes efJeJeener ngF& er (Jeeefpeve) HeMebefmele yeueegkele (Deeme) Gece
iegCeeW ceW JeeHle DeHeves Heefle kes (lJeefe) G{eves ceW (egpevles) mebegkele keer peeleer DeLee&led Heefle kees Je G{eves
Deeefo mesJee ceW ueieeF& peeleer nQ, Jewmes (kece&efYe) Oece&egkele efeeeDeeW mes (jpelee) Devegjeie DeLee&led Heerefle kees
HeeHle ngF& (nefjCeer) efpevekee HeMebefmele mJeerkeej kejvee nw, Jes (meermee) HesceJeeueer (egpe) meeJeOeeveefee,
Gefele keece kejves Jeeueer (Mecevleer) Meeefvle kees HeeHle nesleer Jee HeeHle kejeleer ngF& Jee (efmecee) Hesce mes yebOeer
er DeHeves oe mes efHee HeefleeeW kees HeeHle nes kes (Mecevleg) Deevevo YeesieW37
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees efJeee Deewj Deer efMe#ee mes egkele DeeHe efJeJeen kees HeeHle er-Heg<e DeHeveer
Fe mes Ske-otmejs mes Heerefle efkees ngS efJeJeen kees kejles nQ, Jes ueeJeCe DeLee&led Deeflemegvojlee iegCe Deewj Gece
mJeYeeJeegkele mevleeveeW kees GlHeVe kej meoe Deevevoegkele nesles nQ37
kegefJeosleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meYeemeoes osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLeeOeeHekeeOesleej keerMe megefjleen
Deye He{ves Deewj He{eves nejs kewmes neW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
kegefJeoN eJecevleesN eJeef_eNeLeeN oevlevegHetJe efJeNete~

FNnsnw<eeb ke=CegefnN YeespeveeefveN es yeNefn&<eeNs veceGefebN epeefvle38
1324
$eeesefJebMeesOeee
1325
aj.
org
kegefJeled~ DeN~ eJecevle FefleN eJecevle~ eJeced~ efeNled~ eLee~ oeefvle~ DeNvegHetJe&efcelevegHetJe&ced~ efJeNetesefle
efJeNete~ FNnsnsleerNnFn~ SN<eeNced~ ke=CegefnN~ Yeespeveeefve~ es~ yeNefn&<e~ veceGefkeleNefceefleN veceGefkeleced~ epeefvle38
the
ary
as
am
HeoeLe&-(kegefJeled) yengefJe%eeveegkele (De) efce$e (eJecevle) yengeJeeefoOeeveegkelee (eJeced)

Oeevemecetnced (efeled) DeefHe (eLee) (oeefvle) efvoefvle (DevegHetJe&ced) Deevegketueceveefleece (efJeete) efJeeespe
mebefceee e (Fnsn) DeefmceVeefmceved JeJenejs (S<eeced) peveeveeced (ke=Cegefn) keg (Yeespeveeefve) HeeueveeLee&veVeeefve
(es) (yeefn&<e) peueme (veceGefkeleced) vecemeesVeme Jeeveced (epeefvle) mevles38
DevJee-ns De~ kegefJeled lJeefcensnw<eeb eLee eJecevlees ke=<eerJe eJeb efJeete efeoHevegHetJe oeefvle es e
yeefn&<ees vece Gekele epeefvle, les<eeb Yeespeveeefve ke=Cegefn38
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ns DeOeeHekeeOesleej! eteb eLee ke=<eerJeuee HejmHejme #es$eeefCe Heee&esCe
uegveefvle, yegmeeefoYeesVeeefve He=Lekeke=leeveeved YeespeefelJee mJeeb Yeg_peles, leLewJesn efJeeeJeJenejs efve<keHeleee
efJeeeefLe&efYejOeeHekeeveeb mesJeeceOeeHekewefJe&eeefLe&veeb efJeeeJe=efb e ke=lJee HejmHejeved Yeespeveeefovee melke=le meJe&
Deevevovleg38
HeoeLe&-ns (De) efce$e! (kegefJeled) yengle efJe%eeveegkele let (Fnsn) Fme-Fme JeJenej ceW (S<eeced) Fve
ceveg<eeW mes (eLee) pewmes (eJecevle) yengle peew Deeefo DeVeegkele Kesleer kejves Jeeues (eJeced) peew Deeefo Deveepe kes
mecetn kees yegme Deeefo mes (efJeete) He=Leked kej (efeled) Deewj (DevegHetJe&ced) ece mes (oeefvle) sove kejles nQ,
Gvekes Deewj (es) pees (yeefn&<e) peue Jee (veceGefkeleced) DeVemecyevOeer Jeeve kees (epeefvle) kenkej melkeej
kejles nQ, Gvekes (Yeespeveeefve) YeespeveeW kees (ke=Cegefn) kejes38
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ns He{eves Deewj He{ves Jeeuees! legce ueesie pewmes Kesleer kejvesnejs
Ske-otmejs kes Kesle kees Heejer mes keeles Deewj Yetmee mes DeVe kees Deueie kej DeewjeW kees Yeespeve kejekes efHej DeeHe
Yeespeve kejles nQ, Jewmes ner eneb efJeee kes JeJenej ceW efve<keHe YeeJe mes efJeeeefLe&eeW kees He{eves JeeueeW keer mesJee
Deewj He{eves JeeueeW kees efJeeeefLe&eeW keer efJeeeJe=ef kej Ske-otmejs kees Keeve-Heeve mes melkeej kej meye keesF&
Deevevo YeesieW38
kemlJee eleerleme HepeeHeefle$e&ef<e~ DeOeeHekees osJelee~ Yegefjiieee$eer vo~ <e[dpe mJej
HegvejOeeHekee efJeeeefLe&veeb keerMeeR Hejer#eeb ie=eregefjleen
efHej He{eves Jeeues efJeeeefLe&eeW keer kewmeer Hejer#ee uesJeW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
kemlJeeeefleN kemlJeeN efJeMeeefmleN kemleNs iee$eeefCe Meceefle~

keG les MeefceNlee keNefJe39
1326
epegJexoYee<es
aj.
org
ke~ lJeeN~ Deeeefle~ ke~ lJeeN~ efJe~ MeeNefmleN~ ke~ lesN~ iee$eeefCe~ MeNceNefleN~ ke~ GBNFlBet~ leNs~ MeNefceNlee~
keNefJe39
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ke) (lJee) lJeeced (Deeeefle) mecevleeefveefe (ke) (lJee) lJeeced (efJe) (Meeefmle)
efJeMes<esCeesHeefoMeefle (ke) (les) leJe (iee$eeefCe) Deeefve (Meceefle) Meeceefle Meceb HeeHeeefle De$e `Jee
vomeer'efle oerIe&lJeeYeeJe~ (ke) (G) efJelekex (les) leJe (Meefcelee) e%eme keee& (keefJe)
meJe&MeeefJeled39
DevJee-ns DeOeslemlJee lJeeb ke Deeeefle kemlJee efJeMeeefmle kemles iee$eeefCe Meceefle ke G les Meefcelee
keefJejOeeHekeesefmle39
YeeJeeLe&-DeOeeHekee DeOesle+ved HelesJeb Hejer#eeeeb He=seg kes eg<ceekeceOeeveb efvoefvle? kes
eg<ceeveOeeveeeesHeefoMeefvle? keseveeb MegeE eesieeb eseb e %eeHeeefvle? keesOeeHekeesefmle? efkeceOeerleced?
efkeceOesleJeceefmle? Fleeefo He=dJee megHejer#eeseceeveglmeeeeOeceeved efOekeke=lJee efJeeecegVeeseg39
HeoeLe&-ns He{ves Jeeues efJeeeefLe&peve! (lJee) legPes (ke) keewve (Deeeefle) sove kejlee (ke) keewve
(lJee) legPes (efJeMeeefmle) Dee efmeKeelee (ke) keewve (les) lesjs (iee$eeefCe) DeeW kees (Meceefle) Meeefvle
Hengbeelee Deewj (ke) keewve (G) lees (les) lesje (Meefcelee) e%e kejves Jeeuee (keefJe) mecemle Mee kees peevelee
ngDee He{eves neje nw39
YeeJeeLe&-DeOeeHeke ueesie He{ves JeeueeW kes Heefle Ssmes Hejer#ee ceW HetW efke keewve legcnejs He{ves kees keeles
DeLee&led He{ves ceW efJeIve kejles? keewve legce kees He{ves kes efueS GHeosMe osles nQ? keewve DeeW keer Megef Deewj eesie
ese kees peveeles nQ? keewve He{eves Jeeuee nw? keee He{e? keee He{ves eesie nw? Ssmes-Ssmes Het Gece Hejer#ee
kej Gece efJeeeefLe&eeW kees Glmeen oskej og mJeYeeJe JeeueeW kees efOekekeej os kes efJeee keer GVeefle kejeJeW39
$eleJe Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hepee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve erHeg<ee keLeb JeexjefVeleen
efHej er-Heg<e kewmes DeHevee Jeee&Je JeeX, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
$eNleJemle$elegLee HeJe& MeefceNleejesN efJeMeemeleg~

mebNJeNlmeNjmeN lespemee MeNceerefYe Mecevleg lJee40
$eNleJe~ leNs~ $eNlegLesle=legLee~ HeJe&~ MeNefceNleej~ efJe~ MeeNmeNleg~ mebNJeNlmeNjme~ lespemee~ MeNceerefYe~ MeNceNvleg~
lJeeN40
1326
$eeesefJebMeesOeee
1327
as
am
aj.
org
HeoeLe&-($eleJe) Jemevleeee (les) leJe ($elegLee) $elegYe (HeJe&) Heeueveced (Meefceleej)

DeOeeveeOeeHeveeKes e%es MeceeefoiegCeeveeb HeeHekee (efJe, Meemeleg) efJeMes<esCeesHeefoMevleg (mebJelmejme) (lespemee)
peuesve~ lespe Flegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01~12) (MeceerefYe) kece&efYe (Mecevleg) (lJee) lJeeced40
DevJee-ns efJeeeefLe&ved! eLee les $eleJe $eleLee HeJexJe MeefceleejesOesleejb efJeMeemeleg mebJelmejme lespemee
MeceereYf emlJee lJeeb Mecevleg leebmlJeb meowJe mesJemJe40
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee $eleJe Heee&esCe mJeeefve mJeeefve efueeveefYeHeevles ,
leLewJe erHeg<ee Heee&esCe yeeee&ie=nmLeJeeveHemLemebveemeeeceeved ke=lJee, yeeeCee yeeeCeMeeOeeHeeseg,
#eef$eee Hepee j#evleg, JewMee ke=<eeefokecegVeevleg, MeteMewleeved mesJevleeefceefle40
HeoeLe&-ns efJeeeLeea peve! pewmes (les) lesjs ($eleJe) Jemevle Deeefo $eleg ($elegLee) $eleg-$eleg kes iegCeeW
mes (HeJe&) Heeuevee kej (Meefceleej) Jewmes He{eves He e%e ceW Mece, oce Deeefo iegCeeW keer HeeefHle kejevesnejs
DeOeeHeke He{ves JeeueeW kees (efJe, Meemeleg) efJeMes<elee mes GHeosMe kejW (mebJelmejme) Deewj mebJeled kes (lespemee)
peue (MeceerefYe) Deewj keceesXx mes (lJee) legPes (Mecevleg) Meeefvle oW, Gvekeer let meowJe mesJee kej40
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes $eleg Heejer mes DeHeves-DeHeves efeeW kees HeeHle
nesles nQ, Jewmes er-Heg<e Heejer mes yeeee&, ie=nmLe kee Oece&, JeeveHemLe Jeve ceW jnkej leHe kejvee Deewj mebveeme
Deeece kees kejkes; yeeeCe Deewj yeeeCeer He{eJeW, #eef$ee Deewj #eef$eee Hepee keer j#ee kejW, JewMe Deewj JewMee
Kesleer Deeefo keer GVeefle kejW Deewj Met-Mete Gkele yeeeCe Deeefo keer mesJee efkeee kejW40
De&ceemee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hepee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe yeeuekes<eg cee$eeoe keLeb JeexjefVeleen
the
ary
Deye yeeuekeeW ceW ceelee Deeefo kewmes JeesXx, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeN&NceeNmee He:ef<e leNs ceemeNeDeeevleg Mecevle~

DeNnNesjeN$eeefCe ceNleeNs efJeefue metoevleg les41
DeN&NceeNmee Fle&ceeNmee~ Heef<e~ lesN~ ceemee~ Dee~ evleg~ Mecevle~ DeNnesNjeN$eeefCe~ ceNle~ efJeefueNefceefleN
efJeefueced~ metoNeNvleg~ lesN41
HeoeLe&-(De&ceemee) ke=<CeMegkeueHe#ee (Hebef<e) keesjeefCe Jeeveeefve (les) leJe (ceemee) ew$eeoe

(Dee) mecevleeled (evleg) efvovleg (Mecevle) Meeefvle HeeHeevle (Denesje$eeefCe) (cele) ceveg<ee
(efJeefueced) efJeceuHeceefHe Jemeveced (metoevleg) otjerkeejevleg (les) leJe41
DevJee-ns efJeeeefLe&ved! Denesje$eeCe&ceemee ceemeeMeeetb<eerJe les leJe Hebef<e Mecevlees celees
ogJe&meveeveeevleg les leJe ceemee efJeefueb metoevleg41
1328
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo ceeleeefHe$eOeeHekeesHeosMekeeefleLeees yeeueeveeb ogieg&CeeVe

efveJee&esegmleefn& les efMee keoeefeVe YeJeseg41
HeoeLe&-ns efJeeeLeea ueesie! (Denesje$eeefCe) efove-jele (De&ceemee) Gpesues-DebefOeeejs HeKeJee[s Deewj
(ceemee) ew$eeefo cenerves pewmes Deeeg DeLee&led GcejeW kees keeles nQ, Jewmes (les) lesjs (Hebef<e) keesj JeeveeW kees
(Mecevle) Meeefvle Hengbeeles ngS (cele) Gece ceveg<e og keeceeW kee (Deeevleg) efJeveeMe kejW Deewj (les) lesjs
s Yeer kegJemeve kees (metoevleg) otj kejW41
(efJeefueced) Lees[
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pees ceelee-efHelee He{eves Deewj GHeosMe kejves Jeeues
leLee DeefleefLe ueesie yeeuekeeW kes og iegCeeW kees ve efveJe=e kejW lees Jes efMe DeLee&led Gece keYeer ve neW41
owJee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ DeOeeHekees osJelee~ Yegefjiegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
am
DeLeeOeeHekeeoe keLeb JeexjefVeleen
Deye He{eves Jeeues Deeefo meppeve kewmes Jeesx,X Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
owJeeDeOJeNe&JeNmlJeeevleg efJe e Meemeleg~

iee$eeefCe HeJeN&MemleNs efmecee ke=CJevleg Mecevleer42
as
owJee~ DeNOJeNe&Je~ lJeeN~ Dee~ eNvleg~ efJe~ eN~ MeeNmeNleg~ iee$eeefCe~ HeNJe&NMe Fefle HeJeN&Me~ les~ efmecee~
ke=CJeNvleg~ Mecevleer42
the
ary
HeoeLe&-(owJee) osJes<eg efJelmeg kegMeuee (DeOJee&Je) DeelceveeseEnmeeKee%eefcevle (lJee) lJeeced

(Dee) (evleg) efvovleg (efJe) (e) (Meemeleg) GHeefoMevleg (iee$eeefCe) Deeefve (HeJe&Me) meefvOele (les) leJe
(efmecee) Hesceyee (ke=CJevleg) (Mecevleer) ogmJeYeeJeb efveJeejevle42
DevJee-ns efJeeeefLe&ved efJeeeefLe&efve Jee! owJee DeOJee&JemlJee efJeMeemeleg e les leJe oes<eeveeevleg
HeJe&Mees iee$eeefCe Hejer#evleeb efmecee Mecevleer melees ceelejesHesJeb efMe#eeb ke=CJevleg42
YeeJeeLe&-DeOeeHekeesHeosMekeeefleLeees eoe yeeuekeeved efMe#eesegmleoe ogieg&Ceeved efJeveeMe efJeeeb
HeeHeesegjsJeceOeeefHekeesHeosefMekee efJeog<e eqeesefHe kevee Heleeejseg~ JewekeMeejerlee MejerjeJeeJeeved
meceked Hejer#eew<eOeeveefHe Heoeg42
HeoeLe&-ns efJeeeLeea Jee efJeeeefLe&veer! (owJee) efJeeveeW ceW kegMeue (DeOJee&Je) DeHeveer j#eeHe e%e
kees eenles ngS DeOeeHeke GHeosMeke ueesie (lJee) legPes (efJe, Meemeleg) efJeMes<e GHeosMe oW (e) Deewj (les) lesjs
oes<eeW kee (Dee, evleg) efJeveeMe kejW (HeJe&Me) meefvOe-meefvOe mes (iee$eeefCe) DeeW kees HejKeW (efmecee) Hesce mes
yeBOeer ngF& (Mecevleer) og mJeYeeJe kees otj kejleer ngF& ceelee Deeefo meleer efeeb Yeer Ssmeer ner efMe#ee (ke=CJevleg)
kejW42
1328
$eeesefJebMeesOeee
1329
aj.
org
YeeJeeLe&-DeOeeHeke, GHeosMeke Deewj DeefleefLe ueesie peye yeeuekeeW kees efmeKeueeJeW leye oes<eeW kee efJeveeMe
kej Gvekees efJeee keer HeeefHle kejeJeW, Ssmes He{eves Deewj GHeosMe kejves Jeeueer er Yeer keveeDeeW kes Heefle DeeejCe
kejW Deewj Jeweke Mee keer jerelf e mes Mejerj kes DeeW keer Des Hekeej Hejer#ee kej Deew<eefOe Yeer osJeW42
eewefjleme HepeeHeefle$e&ef<e~ jepee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
HegvejOeeHekeeoe keerMee YeJesegefjleen
efHej DeOeeHekeeefo kewmes neW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
eewmles He=efLeNJehvleefj#eb JeeNegefMNb He=Ceeleg les~

mete&mleNs ve#e$ew meNn ueeNskeb ke=Ceesleg meeOegee43
am
eew~ lesN~ He=efLeNJeer~ DeNvleefj#eced~ JeeNeg~ efNced~ He=CeeNleg~ lesN~ mete&~ les~N ve#e$ew~ meNn~ ueeNskeced~ ke=CeesNleg~
meeNOegesefle meeOegee43
the
ary
as
HeoeLe&-(eew) HekeeMeHee efJeegled (les) leJe (He=efLeJeer) Yetefce (Devleefj#eced) DeekeeMeced (Jeeeg)
HeJeve (efced) Fefveced (He=Ceeleg) megKeeleg (les) leJe (mete&) meefJelee (les) leJe (ve#e$ew) (men) (ueeskeced)
oMe&veereced (ke=Ceesleg) (meeOegee) meeOeg meleced43
DevJee-ns efMe<esOeeefHekes Jee! eLee eew He=efLeJevleefj#eb Jeeeg meteex ve#e$ew men evMe les efb
He=Ceeleg les leJe JeJenejb meeOveesleg, leLee les leJe meeOegee ueeskeb ke=Ceesleg43
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee He=efLeJeeoe megKeHeoe metee&oe HekeeMekee HeoeLee&
meefvle, leLewJeeOeeHekee GHeosMekeeMeeOeeefHekee DeHegHeosefMekeeMe meJee&ved mevceeie&mLeeved ke=lJee efJeeeHekeeMeb
peveevleg43
HeoeLe&-ns He{ves ee He{eves nejer efees! pewmes (eew) HekeeMeHe efyepegueer (He=efLeJeer) Yetefce
(Devleefj#eced) DeekeeMe (Jeeeg) HeJeve (mete&) mete&ueeske Deewj (ve#e$ew) leejeieCeeW kes (men) meeLe evueeske
(les) lesjs (efced) Heleske Fefve kees (He=Ceeleg) megKe osJeW (les) lesjs JeJenej kees efme kejW, Jewmes (les) lesjs
(meeOegee) Gece mele (ueeskeced) osKeves eesie ueeske kees (ke=Ceesleg) efme kejW43
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes He=efLeJeer Deeefo megKe osves Deewj mete& Deeefo
HeoeLe& HekeeMe kejves Jeeues nQ, Jewmes ner He{eves Jeeues Deewj GHeosMe kejves Jeeues Jee He{eves Deewj GHeosMe kejves
Jeeueer er meye kees Des ceeie& ceW mLeeHeve kej efJeee kes HekeeMe kees GlHeVe kejW43
Mevle Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ jepee osJelee~ Gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
Hegvecee&$eeefoefYe eEke kee&Jeefceleen
efHej ceelee Deeefo kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
1330
epegJexoYee<es
aj.
org
Meb leNs HejsYeeNs iee$esYeN MeceNmlJeJejsYe~

MeceNmLeYees ceNppeYeN MecJemleg leNvJehw leJe44
Meced~ lesN~ HejsYe~ iee$esYe~ Meced~ DeNmleg~ DeJejsYe~ Meced~ DeNmLeYeN FleNmLeYe~ ceNppeYeN Fefle ceNppeYe~
Meced~ TBFlBet~ DeNmleg~ leNvJew~ leJe44
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Meced) megKeced (les) legYeced (HejsYe) Glke=sYe (iee$esYe) (Meced) (Demleg) (DeJejsYe)
ceOemLesYees efveke=sYees Jee (Meced) (DemLeYe) vomeefHe Meles [De06.4.73] Flevesve nueeoeJeHeve*d~
(ceppeYe) (Meced) (G) (Demleg) (levJew) Mejerjee (leJe)44
DevJee-ns efJeeeefcees! eLee He=efLeJeeefoleJeb leJe levJew Mecemleg HejsYees iee$esYe MecJeJejsYees
iee$esYe Mecemleg~ DemLeYees ceppeYe Mecemleg leLee mJekeereweceiegCekece&m JeYeeJewjOeeHekeemles Mebkeje
YeJevleg44
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee ceeleeefHe$eOeeHekeesHeosMekew mevleeveeveeb {eeefve {e
OeeleJeMe megew& keueeCeb keeg&cenxegmleLeeOeeHeveerecegHeosJeb e44
HeoeLe&-ns efJeee eenves Jeeues! pewmes He=efLeJeer Deeefo leJe (leJe) lesjs (levJew) Mejerj kes efuees (Meced)
megKensleg (Demleg) nes Jee (HejsYe) Delevle Gece (iee$esYe) DeeW kes efuees (Meced) megKe (G) Deewj
(DeJejsYe) GeceeW mes vetve ceOe leLee efveke= DeeW kes efuees (Meced) megKeHe (Demleg) nes Deewj (DemLeYe)
ner (ceppeYe) Deewj Mejerj ceW jnves Jeeueer ejyeer kes efuees (Meced) megKensleg nes, Jewmes DeHeves Gece iegCe-kece&
Deewj mJeYeeJe mes DeOeeHeke ueesie (les) lesjs efuees megKe kes kejves Jeeues neW44
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes ceelee, efHelee, He{eves Deewj GHeosMe kejvesJeeueeW
kees DeHeves mevleeveeW kes Heg De Deewj Heg Oeeleg neW, efpevemes otmejeW kes keueeCe kejves kes eesie neW, Jewmes He{evee
Deewj GHeosMe kejvee eeefnes44
ke efmJeefoleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efpe%eemegoxJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLe efJeog<e Heefle HeMvee SJeb kee&Jee Fleen
Deye efJeeveeW kes Heelf e HeMve Ssmes kejves eeefneW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ke efmJeoskeeNkeer ejefleN keG efmJeppeeelesN Hegve~

efke:efmJeefNceme Yes<eNpeb efkecJeeNJeHeveb ceNnled45
ke~ efmJeNled~ SNkeeNkeer~ eNjefleN~ ke~ TNBFlBet~ efmJeNled~ peeNeNlesN~ HegveNefjefleN Hegve~ efkeced~ efmJeNled~ efnNceme~ YesN<eNpeced~
efkeced~ TNBFlBet~ DeeNJeHeveNefceleeNJeHeveced~ ceNnled45
1330
$eeesefJebMeesOeee
1331
am
aj.
org
HeoeLe&-(ke) (efmJeled) (Skeekeer) Demeneeesefleere (ejefle) HeeHveeself e (ke) (G) (efmJeled) DeefHe
(peeeles) (Hegve) (efkeced) (efmJeled) (efnceme) Meerleme (Yes<epeced) Deew<eOeced (efkeced) (G) (DeeJeHeveced)
mecevleeled meJee&Oeejced (cenled)45
DevJee-ns efJeved! Deefmceved mebmeejs ke efmJeoskeekeer ejefle ke G efmJeled Hegvepee&eles eEke efmJeefceme
Yes<epeb efkeceg cenoeJeHevecemleerelf e JeomJe45
YeeJeeLe&-Demenee kees Yeceefle? MeerleefveJeejke ke? ke Hegve HegvelHeeles? cenoglHeefemLeeveb
efkeceefmle? Flesles<eeb eMveeveecegejsCe cev$esCe meceeOeeveeefve Jeseof leJeeefve45
HeoeLe&-ns efJeved! Fme mebmeej ceW (ke, efmJeled) keewve (Skeekeer) SkeeSkeer Dekesuee (ejefle) euelee
Jee HeeHle neslee nw (G) Deewj (ke, efmJeled) keewve (Hegve) efHej-efHej (peeeles) GlHeVe neslee (eEke, efmJeled) keewve
(efnceme) Meerle kee (Yes<epeced) Deew<eOe (efkeced, G) Deewj keee (cenled) ye[e (DeeJeHeveced) Des Hekeej meye
yeerpe yeesves kee DeeOeej nw, Fme meye kees DeeHe keefnes45
YeeJeeLe&-efJevee menee kes keewve Yecelee? keewve efHej-efHej GlHeVe neslee? Meerle keer efveJe=efe keee&
keewve? Deewj ye[e GlHeefe kee mLeeve keee nw? Fve meye HeMveeW kes meceeOeeve Deieues cev$e mes peeveves
eeefneW45
as
mete& Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ metee&oees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve HetJeexkeleeMveesejeCeen
efHej HetJeexkele HeMveeW kes GejeW kees Deieues cev$e ceW kenles nQ
the
ary
mete&SkeeNkeer ejefle eNvcee peeeleNs Hegve~

DeNefiveefn&Nceme Yes<eNpeb YetefcejeNJeHeveb ceNnled46
mete&~ SNkeeNkeer~ eNjefleN~ eNvcee~ peeNeNlesN~ HegveNefjefleNHegve~ DeNefive~ efnNceme~ YesN<eNpeced~ Yetefce~
DeeNJeHeveNefceleeNJeHeveced~ ceNnled46
HeoeLe&-(mete&) mete&ueeske (Skeekeer) Demenee (ejefle) (evcee) DeeeokejMev (peeeles)

HekeeefMelees YeJeefle (Hegve) Heeeled (Deefive) HeeJeke (efnceme) Meerleme (Yes<epeced) Deew<eOeced (Yetefce) YeJeefvle
Yetleeefve emeeb mee He=efLeJeer (DeeJeHeveced) mecevleeod JeHeefvle eefmceBmleled (cenled) efJemleerCe&ced46
DevJee-ns efpe%eemees! mete& Skeekeer ejefle, evcee Hegvepee&eles, Deefiveefn&ceme Yes<epeced, cenoeJeHeveb
Yetefcejmleerefle46
1332
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ns efJeebme! mete& mJemewJe HeefjOeew Yeceefle, ve kemeefeuueeskeme Heefjle~

eveefoueeskeemlesvewJe HekeeefMelee YeJeefvle~ DeefivejsJe MeerleefJeveeMekemmeJe&yeerpeJeHeveeLe cenled #es$eb Yetefc ejsJeemleerefle
eteb efJepeeveerle46
HeoeLe&-ns efpe%eemeg peeveves keer Fe kejves Jeeues Heg<e! (mete&) mete&ueeske (Skeekeer) Dekesuee
(ejefle) mJeHeefjefOe ceW Ietcelee nw~ (evcee) Deevevo osves Jeeuee evcee (Hegve) efHej-efHej (peeeles) HekeeefMele
neslee nw~ (Deefive) HeeJeke (efnceme) Meerle kee (Yes<epeced) Deew<eOe Deewj (cenled) ye[e (DeeJeHeveced) Des
Hekeej yeesves kee DeeOeej efke efpeme ceW meye Jemleg yeesles nQ, (Yetefce) Jen Yetefce nw46
YeeJeeLe&-ns efJeevees! mete& DeHeveer ner HeefjefOe ceW Ietcelee nw, efkemeer ueeskeevlej kes eejeW Deesj veneR
Ietcelee~ eveefo ueeske Gmeer mete& kes HekeeMe mes HekeeefMele nesles nQ~ Deefive ner Meerle kee veeMeke Deewj meye yeerpeeW
kes yeesves kees ye[e #es$e Yetefce ner nw, Ssmee legce ueesie peevees46
eEke efmJeefoleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efpe%eemegoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve eMveeveen
as
efkeefmJeNled mete&meceNb peesefleN efkemecegmeceNmej~

efkeefmJeled He=efLeNJew Je<eeaeN kemeN cee$eeN ve efJeeles47
efkeced~ efmJeNled~ mete&meceNefceefleN mete&mececed~ peesefle~ efkeced~ meNcegmeceNefceefle mecegmececed~ mej~ efkeced~ efmJeNled~
He=efLeNJew~ Je<eeae~ keme~ cee$ee~ ve~ efJeNeNlesN47
the
ary
HeoeLe&-(efkeced) (efmJeled) (mete&mececed) metexCe legueced (peesefle) HekeeMemJeHeced (efkeced)

(mecegmececed) (mej) mejefvle peueeefve eefmceved le[eies leled (efkeced) (efmJeled) (He=efLeJew) He=efLeJee~ De$e
He_eceLex elegLeea (Je<eeae) Je=ced (keme) (cee$ee) ceereles eee mee (ve) (efJeeles) YeJeefle47
DevJee-ns efJeved! eEke efmJeled mete&meceb peeself e? eEke mecegmeceb mej? eEke efmJeled He=efLeJew Je<eeae?
keme cee$ee ve efJeele? Fefle47
YeeJeeLe&-DeeefoleJeespeefmJe mecegJeogoefOe YetcesjefOekeb e eEke keme e HeefjceeCeb veemleerlesles<eeb
eMveeveecegejeefCe Hejefmceved cev$es Jeseof leJeeefve47
HeoeLe&-ns efJeved! (eEke, efmJeled) keewve (mete&mececed) mete& kes meceeve (peesefle) HekeeMemJeHe (efkeced)
keewve (mecegmececed) meceg kes meceeve (mej) efpemeceW peue yenles Jee efiejles Jee Deeles-peeles nQ, Ssmee leeueeye
(eEke, efmJeled) keewve (He=efLeJew) He=efLeJeer mes (Je<eeae) Deefle ye[e Deewj (keme) efkeme kee (cee$ee) efpememes leesue
nes, Jen HeefjceeCe (ve) veneR (efJeeles) efJeeceeve nw47
1332
$eeesefJebMeesOeee
1333
aj.
org
YeeJeeLe&-Deeefole kes legue lespemJeer, meceg kes meceeve peueeOeej Deewj Yetefce mes ye[e keewve nw? Deewj
efkeme kee HeefjceeCe veneR nw? Fve eej HeMveeW kee Gej Deieues cev$e ceW peevevee eeefnes47
yeesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ yeeeoees osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLewles<eecegejeCeen
Deye Gkele HeMveeW kes GejeW kees Deieues cev$e ceW kenles nQ
yeeN mete&mecebN peesefleNeez mecegmeceNmej~

Fv He=efLeNJew Je<eeaeeNved ieesmleg cee$eeN ve efJeeles48
yee~ mete&meceNefceefleN mete&mececed~ peesefle~ eew~ meNcegmeceNefceefle mecegmececed~ mej~ Fv~ He=efLeNJew~
Je<eeaeeved~ iees~ leg~ cee$ee~ ve~ efJeNeNlesN48
the
ary
as
am
HeoeLe&-(yee) ye=nled meJexYees cenovevleced (mete&mececed) (peesefle) HekeeMekeced (eew) Devleefj#eced

(mecegmececed) mecegsCe meceeve (mej) (Fv) mete& (He=efLeJew) He=efLeJee (Je<eeaeeved) DeefleMeesve Je=es
ceneved (iees) Jeee (leg) (cee$ee) (ve) (efJeeles) YeJeefle48
DevJee-ns efpe%eemees! lJeb mete&meceb peesefleye&e mecegmeceb mejes eew He=efLeJew Je<eeaeeefveves ieesmleg cee$ee
ve efJeele Fefle efJepeeveerenf 48
YeeJeeLe&-ve eEkeefeled mJeHekeeMesve yeeCee meceb peesefleefJe&eles mete&HekeeMesve egesve cesIesve leguees
peueeMee metexCe leguees ueeskesMees Jeeee legueb JeJenejmeeOekeb eEkeefeoefHe Jemleg ve YeJeleerelf e meJex
efveefevJevleg48
HeoeLe&-ns %eeve eenves Jeeues peve! let (mete&mececed) mete& kes meceeve (peesefle) mJeHekeeMemJeHe
(yee) meye mes ye[s Devevle Hejcesej (mecegmececed) meceg kes meceeve (mej) leeue (eew) Devleefj#e (He=efLeJew)
He=efLeJeer mes (Je<eeaeeved) ye[e (Fv) mete& Deewj (iees) JeeCeer kee (leg) lees (cee$ee) ceeve HeefjceeCe (ve) veneR
(efJeeles) efJeeceeve nw, Fmekees peeve48
YeeJeeLe&-keesF& Yeer, DeeHe HekeeMeceeve pees yee nw Gmekes meceeve peeself e efJeeceeve veneR Jee mete& kes
HekeeMe mes egkele cesIe kes meceeve peue kes njves kee mLeeve Jee mete&ceC[ue kes legue ueeskesMe Jee JeeCeer kes legue
JeJenej kee efme kejvesneje keesF& Yeer HeoeLe& veneR neslee, Fmekee efveee meye kejW48
He=eceerleme HepeeHeefle$e&ef<e~ He<=meceeOeeleejew osJeles~ efvee=led ef$egHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve HeMveeveen
He=eefce lJee efeNlees osJemeKeN eefoN lJece$eN cevemee peNievLe~
1334
epegJexoYee<es
aj.
org
es<eg efJe<CegefN<eg HeNos<JesNmles<eg efJeeNb YegJeveNceeefJeJesMeeB349
He=eefce~ lJeeN~ efeNlees~ osNJeNmeNKesefle osJemeKe~ eefo~ lJeced~ De$e~ cevemee~ peNievLe~ es<eg~ efJe<Ceg~ ef$eN<eg~ HeNos<eg~
DeeFN FleeF~ les<eg~ efJeeced~ YegJeveced~ Dee~ efJeNJesNMeN49
as
am
HeoeLe&-(He=eefce) (lJee) lJeeced (efelees) esleveee (osJemeKe) osJeeveeb efJeog<eeb megod (eefo) (lJeced)
(De$e) (cevemee) DevlekejCesve (peievLe) (es<eg) (efJe<Ceg) JeeHekesej (ef$e<eg) ef$eefJeOes<eg (Heos<eg)
veecemLeevepevceeKes<eg (S) (les<eg) (efJeeced) (YegJeveced) (Dee) (efJeJesMe) DeeefJees JeeHleesefmle49
DevJee-ns osJemeKe! eefo lJece$e cevemee peievLe leefn& lJee efelees He=eefce, ees efJe<Cegex<eg ef$e<eg
Heos<Jesesefmle les<eg JeeHle meved efJeeb YegJeveceeefJeJesMe leb e He=eefce49
YeeJeeLe&-ns efJeved! eMesleve meJe&JeeHeer Hetefpelegb eesie Hejcesejesefmle, leb ceecegHeefoMe49
HeoeLe&-ns (osJemeKe) efJeeveeW kes efce$e! (eefo) pees (lJeced) let (De$e) eneB (cevemee) DevlekejCe mes
(peievLe) HeeHle nes lees (lJee) legPes (efelees) esleve kes efuees (He=eefce) Hetlee ntB pees (efJe<Ceg) JeeHeke F&ej
(es<eg) efpeve (ef$e<eg) leerve Hekeej kes (Heos<eg) HeeHle nesves eesie pevce, veece Deewj mLeeve ceW (S) Des Hekeej
F nw, (les<eg) GveceW JeeHle ngDee (efJeeced) mecHetCe& (YegJeveced) He=efLeJeer Deeefo ueeskeeW kees (Dee, efJeJesMe)
YeueerYeebefle HeJesMe kej jne nw, Gme Hejceelcee kees Yeer legPe mes Hetlee ntB49
YeeJeeLe&-ns efJeeved! pees eslevemJeHe, meJe&JeeHeer, Hetpee, GHeemevee, HeMebmee, mlegefle kejves eesie
Hejcesej nw; Gmekee cesjs efuees GHeosMe kejes49
DeHeerleme HepeeHeefle$e&ef<e~ F&ejes osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLewles<eecegejeCeen
the
ary
Deye Gkele HeMveeW kes Gej Deieues cev$e ceW kenles nQ
DeefHeN les<eg ef$eN<eg HeNos<JeefmceN es<eg efJeeNb YegJevecee efJeNJesMe~

meNe Heexefce He=efLeNJeercegle eeceskesNveesve efoNJeesDeNme He=ced50
DeefHe~ les<eg~ ef$eN<eg~ HeNos<eg~ DeNefmceN~ es<eg~ efJeeced~ YegJeveced~ DeeNefJeNJesMesleeefJeNJesMe~ meNe~ Heefj~ SNefceN~ He=efLeNJeerced~
GNle~ eeced~ Skesv e~ Desve~ efoNJe~ DeNme~ He=ced50
HeoeLe&-(DeefHe) (les<eg) HetJeexes<eg (ef$e<eg) (Heos<eg) HeeHlegb eesies<eg veecemLeevepevceeKes<eg (Deefmce) (es<eg)
(efJeeced) DeefKeueced (YegJeveced) peieled (DeeefJeJesMe) mecevleeod efJeceefmle (mee) (Heefj) meJe&le (Sefce)
HeeHleesefmce (He=efLeJeerced) Yetefcecevleefj#eb Jee (Gle) (eeced) meJe&HekeeMeced (Skesve) (Desve) keceveeresve (efoJe)
HekeeMeceeveme metee&efoueeskeme (Deme) (He=ced) DeeOeejced50
1334
$eeesefJebMeesOeee
1335
as
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! ees peielesejesnb es<eg ef$e<eg Heos<eg efJeeb YegJeveceeefJeJesMe les<JeHenb
JeeHleesefmce~ Deme efoJe He=b He=efLeJeercegle ee_ewkesveesve mee Heexecf e leb ceeb meJex etecegHeeOJeced50
YeeJeeLe&-eLee meJee&_peerJeeved Heleerej GHeefoMeefle - Denb keee&keejCeelcekes peieefle JeeHleesefmce, ceee
efJevewke HejceeCegjHeJeeHlees veeefmle~ meesnb e$e peieVeeefmle le$eeHevevlemJeHesCe HetCeexefmce~ eefoob
peieoefleefJemleerCe YeJevle HeMeefvle leefoob celmeefVeOeeJeskeeCegcee$eceefHe veemleerelf e, leLewJe efJeeved efJe%eeHeesled50
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees peieled kee jevesneje F&ej ceQ (es<eg) efpeve (ef$e<eg) leerve (Heos<eg) HeeHle nesves
eesie pevce, veece, mLeeveeW ceW (efJeeced) mecemle (YegJeveced) peieled (DeeefJeJesMe) meye Deesj mes HeJesMe kees HeeHle nes
jne nw, (les<eg) Gve pevce, veece Deewj mLeeveeW ceW (DeefHe) Yeer ceQ JeeHle (Deefmce) ntB~ (Deme) Fme (efoJe)
HekeeMeceeve mete& Deeefo ueeskeeW kes (He=ced) THejues Yeeie (He=efLeJeerced) Yetefce Jee Devleefj#e (Gle) Deewj (eeced)
mecemle HekeeMe kees (Skesve) Ske (Desve) Deefle ceveesnj HeeHle nesves eesie JeJenej Jee osMe mes (mee) MeerIe
(Heefj, Sefce) meye Deesj mes HeeHle ntB, Gme cesjer GHeemevee legce meye efkeee kejes50
YeeJeeLe&-pewmes meye peerJeeW kes Heefle F&ej GHeosMe kejlee nw efke ceQ keee&-keejCeelceke peieled ceW JeeHle
ntB, cesjs efJevee Ske HejceeCeg Yeer DeJeeHle veneR nw~ mees ceQ peneb peieled veneR nw, Jeneb Yeer Devevle mJeHe mes
HeefjHetCe& ntB~ pees Fme DeefleefJemleejegkele peieled kees DeeHe ueesie osKeles nQ mees en cesjs Deeies DeCegcee$e Yeer veneR nw,
Fme yeele kees Jewmes ner efJeeved meye kees peveeJeW50
kes<Jevle Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Heg<esejes osJelee~ He*deqkeleMvo~ He_ece mJej
DeLesejefJe<ees eMveeJeen
Deye F&ej-efJe<ee ceW oes HeMve kenles nQ
the
ary
kes<JeNvle Heg<eNDee efJeJesMeN keeveNvle Heg<esNDeefHe&leeefve~

SNleod yeeNVegHe Jeuneceefme lJeeN efke:efmJeVeN Heefle JeeseeNme$e51
kes<eg~ DeNvleefjleNvle~ Heg<e~ Dee~ efJeNJeNsMeN~ keeefve~ DeNvleefjleNvle~ Heg<es~ Dee|Heleeefve~ SNleled~ yeNeNved~ GHe~
JeNuneNceNefmeN~ lJeeN~ efkeced~ efmJeNled~ veN~ Heefle~ JeeNseeNefmeN~ De$e51
HeoeLe&-(kes<eg) (Devle) ceOes (Heg<e) meJe&$e HetCe& (Dee) (efJeJesMe) HeefJeesefmle (keeefve)
(Devle) ceOes (Heg<es) (DeefHe&leeefve) mLeeefHeleeefve (Sleled) (yeeved) yeeefJeefved (GHe) (Jeuneceefme) HeOeevee
YeJeece (lJee) lJeeced (efkeced) (efmJeled) (ve) Demceeved (Heefle) (Jeeseeefme) Gee~ De$e uesef ceOecewkeJeeves
`Jee voefme meJex efJeOeees YeJevleer'legceeiece (De$e)51
DevJee-ns yeeved! kes<eg Heg<eesvlejeefJeJesMe keeefve Heg<esvleje|Heleeefve esve JeecegHeJeuneceefme~ SleJee
lJeeb He=ecemleled eEkeefmJeomle$e ve HeefleJeeseeefme51
1336
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-elegJexoefJeefeefvelejwpe&vewjsJeb HeJee~ ns JesoefJeefved! HetCe& Hejcesej kes<eg HeefJeesefmle?

keeefve e leovleie&leeefve meefvle? SlelHe=es YeJeeved eeLeeLexve yeJeerleg esve Jeeb HeOeeveHeg<ee YeJesce51
HeoeLe&-ns (yeeved) Jeso%e efJeved! (kes<eg) efkeve ceW (Heg<e) meJe&$e HetCe& Hejcesej (Devle) Yeerlej
(Dee, efJeJesMe) HeJesMe kej jne nw Deewj (keeefve) keewve (Heg<es) HetCe& F&ej ceW (Devle) Yeerlej (DeefHe&leeefve)
mLeeHeve efkees nQ, efpeme %eeve mes nce ueesie (GHe, Jeuneceefme) HeOeeve neW (Sleled) en (lJee) DeeHekees Hetles nQ
mees (eEke, efmJeled) keee nw (De$e) FmeceW (ve) nceejs (Heefle) Heefle (Jeeseeefme) keefnes51
YeeJeeLe&-Flej ceveg<eeW kees eeefnes efke eejeW Jeso kes %eelee efJeeved kees Ssmes HetW efke ns Jeso%e efJeved!
HetCe& Hejcesej efkeve ceW HeefJe nw? Deewj keewve Gmekes Devleie&le nQ? en yeele DeeHe mes Heter nw, eLeeLe&lee mes
keefnes efpemekes %eeve mes nce Gece Heg<e neW51
am
He_emJevle Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hejcesejes osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
HetJe&cev$eeskeleHeMveeesejceen
HetJe& cev$e ceW kens HeMveeW kes Gej Deieues cev$e ceW kenles nQ
HeN_emJeNvle Heg<eNDeeefJeJesMeN leeveNvle Heg<eNsDeefHe&leeefve~

SleJee$e HeeflecevJeeNveesDeefmceN ve ceeNeee YeJeNmegejesN celed52
as
HeN_eefmJeefle~ HeN_emeg~ DeNvleefjleNvle~ Heg<e~ Dee~ efJeNJesNMeN~ leeefve~ DeNvleefjleNvle~ Heg<es~ Dee|Heleeefve~ SNleled~
lJeeN~ De$e~ HeNefleNceNvJeeNve Fefle HeeflecevJeeNve~ DeNefmceN~ ve~ ceeNeee~ YeNJeNefmeN~ Gej Flegledlej~ celed52
the
ary
HeoeLe&-(Heemeg) Yetles<eg levcee$eemeg ee (Devle) (Heg<e) HetCe& Hejceelcee (Dee) (efJeJesMe)

mJeJeeHleeefJeesefmle (leeefve) Yetleeefve levcee$eeefCe Jee (Devle) ceOes (Heg<es) HetCex Hejceelceefve (Dee|Heleeefve)
mLeeefHeleeefve (Sleled) (lJee) lJeeced (De$e) (HeeflecevJeeve) Hele#esCe efJepeeveved (Deefmce) (ve) (ceeeee) He%eee~
ceeesefle He%eeveecemeg Heefleced (efveIeb03~2) (YeJeefme) (Gej) Glke=b leejeefle meceeoOeeefle me (celed) cece
mekeeMeeled52
DevJee-ns efpe%eemees! He_emJevle Heg<e Dee efJeJesMe leeefve Heg<esvleje|Heleeefve~ Sleo$e lJee
HeeflecevJeeveesnb meceeOeeleeefmce~ eefo ceeeee egkelemlJeb YeJeefme leefn& ceogej meceeOelee keefMeVeemleerelf e
efJepeeveerenf 52
YeeJeeLe&-Hejcesej GHeefoMeefle - ns ceveg<ee! ceogej keesefHe veeefmle~ DencesJe meJex<eeceeOeej
meJe&ceefYeJeeHe Oejeefce~ ceefe JeeHles meJee&efCe Jemletefve mJemJeefveeces efmLeleeefve meefvle~ ns meJeexecee eeseif evees
efJeebmees! YeJevlees cecesob efJe%eeveb efJe%eeHeele52
1336
$eeesefJebMeesOeee
1337
aj.
org
HeoeLe&-ns peeveves keer Fe Jeeues Heg<e! (Heemeg) Heebe YetleeW Jee Gvekeer met#ce cee$eeDeeW ceW (Devle)
Yeerlej (Heg<e) HetCe& Hejceelcee (Dee, efJeJesMe) DeHeveer JeeefHle mes Des Hekeej JeeHle nes jne nw, (leeefve) Jes
HeeYetle Jee levcee$ee (Heg<es) HetCe& Hejceelcee Heg<e kes (Devle) Yeerlej (DeefHe&leeefve) mLeeefHele efkees nQ, (Sleled)
en (De$e) Fme peieled ceW (lJee) DeeHekees (HeeflecevJeeve) Hele#e peevelee ngDee ceQ meceeOeeve-keee& (Deefmce) ntB,
pees (ceeeee) Gece yegef mes egkele let (YeJeefme) neslee nw lees (celed) cegPe mes (Gej) Gece meceeOeeve-keee&
keesF& Yeer (ve) veneR nw, en let peeve52
YeeJeeLe&-Hejcesej GHeosMe kejlee nw efke ns ceveg<ees! cesjs THej keesF& Yeer veneR nw~ ceQ ner meye kee
DeeOeej, meye ceW JeeHle neskes OeejCe kejlee ntB~ cesjs JeeHle nesves mes meye HeoeLe& DeHeves-DeHeves efveece ceW efmLele
nQ~ ns meye mes Gece eesieer efJeeved ueesiees! DeeHe ueesie Fme cesjs efJe%eeve kees peveeDees52
am
kee efmJeefoleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej~
Hegve eMveeveen
efHej Yeer Deieues cev$e ceW HeMveeW kees kenles nQ
kee efmJeoemeerled HetJe&efeefeN efke:efmJeoemeerod ye=ne~

kee efmJeoemeerled efHeefueefHHeNuee kee efmJeoemeerled efHeMeefuee53
as
kee~ efmJeNled~ DeeNmeerNled~ HetJe&efeefeNefjefle HetJe&efeefe~ efkeced~ efmJeNled~ DeeNmeerNled~ ye=nled~ Jee~ kee~ efmJeNled~ DeeNmeerNled~
efHeNefueNefHHeNuee~ kee~ efmJeNled~ DeeNmeerNled~ efHeNMeNefuee53
the
ary
HeoeLe&-(kee) (efmJeled) (Deemeerled) (HetJe&efeefe) HetJe&efmceVeveeoew me_eeveeKee (efkeced) (efmJeled)

(Deemeerled) (ye=nled) cenled (Jee) Hepeveveelcekeced (kee) (efmJeled) (Deemeerled) (efHeefueefHHeuee) DeeeaYetlee (kee)
(efmJeled) (Deemeerled) (efHeMeefuee) DeJeeJeevleke$eea53
DevJee-ns efJeVe$e peieefle kee efmJeled HetJe&efeefejemeerled? eEke efmJeod ye=ne Deemeerled? kee efmJeled
efHeefueefHHeuee Deemeerled? keeefmJeled efHeMeeefuee Deemeerod? Fefle YeJevleb He=eefce53
YeeJeeLe&-De$e elJeej HeMveemles<eeb meceeOeeveeefve Hejefmceved cev$es Jeeefve53
HeoeLe&-ns efJeved! Fme peieled ceW (kee, efmJeled) keewve (HetJe&efeefe) HetJe& Deveeefo mecee ceW mebefele nesves
Jeeueer (Deemeerled) nw (eEke, efmJeled) keee (ye=nled) ye[e (Jee) GlHeVe mJeHe (Deemeerled) nw, (kee, efmJeled)
keewve (efHeefueefHHeuee) efHeueefHeueer efekeveer (Deemeerled) nw Deewj (kee, efmJeled) keewve (efHeMeefuee) DeJeeJeeW kees
Yeerlej kejves Jeeueer (Deemeerled) nw, en DeeHekees Hetlee ntB53
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW eej HeMve nQ, Gvekes meceeOeeve Deieues cev$e ceW osKeves eeefneW53
eewjemeerefoleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meceeOeelee osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
1338
epegJexoYee<es
aj.
org
HetJe&eMveeveecegejeCeen
HetJe& cev$e kes HeMveeW kes Gej Deieues cev$e ceW kenles nQ
eewjemeerled HetJe&efeefeNjeDeemeerod ye=ne~

DeefJejemeerled efHeefueefHHeNuee jeef$ejemeerled efHeMeefuee54
eew~ DeeNmeerNled~ HetJe&efeefeNefjefle HetJe&efeefe~ Dee~ DeeNmeerNled~ ye=nled~ Jee~ DeefJe~ DeeNmeerNled~ efHeNefueNefHHeNuee~
jeef$e~ DeeNmeerNled~ efHeNMeNefuee54
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eew) efJeegled (Deemeerled) (HetJe&efeefe) HeLeceb eeveced (Dee) ceneJeced (Deemeerled)

(ye=nled) cenled (Jee) Hepeveveelcekeced (DeefJe) jef#ekee Heke=efle (Deemeerled) (efHeefueefHHeuee) (jeef$e)
jeef$eJee&ceeve Heuee (Deemeerled) (efHeMeefuee) meJex<eeceJeeJeeveeb efveieefuekee54
DevJee-ns efpe%eemees! eew HetJe&efeefejemeerod, Deees ye=ne Deemeerod, DeefJe efHeefueefHHeueemeerod, Fefle
lJeb efJepeeveerenf 54
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eeleerJemet#cee efJeegled mee HeLecee HeefjCeeflece&noeKeb efleeree HeefjCeefle,
Heke=eflecet&uekeejCeHeefjCeefle, Heuee meJe&mLetueefJeveeMekeesmleerelf e efJepeeveerle54
HeoeLe&-ns efpe%eemeg ceveg<e! (eew) efyepegueer (HetJe&efeefe) Heefnuee mebee (Deemeerled) nw, (Dee)
cenleJe (ye=nled) ye[e (Jee) GlHeefe mJeHe (Deemeerled) nw, (DeefJe) j#ee kejves Jeeueer eke=efle
(efHeefueeqHHeuee) efHeueefHeueer (Deemeerled) nw, (jeef$e) jeef$e kes meceeve Jee&ceeve Heuee (efHeMeefuee) meye DeJeeJeeW
kees efveieueves Jeeuee (Deemeerled) nw, en let peeve54
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees Deeflemet#ce efJeegled nw mees HeLece HeefjCeece, cenelJeHe efleere HeefjCeece Deewj
Heke=efle meyekee cetue keejCe HeefjCeece mes jefnle nw Deewj Heuee meye mLetue peieled kee efJeveeMeHe nw, en peevevee
eeefnes54
kee F&efceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hee osJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegve HeMveeveen
efHej Deieues cev$e ceW HeMve kenles nQ
keeF&cejs efHeMeefuee keeF kegefHeMeefuee~

keF&ceeNmkevoce<e&efleN keFN HevLeeNb efJemeHe&efle55
kee~ F&Nced~ DeNjs~ efHeNMeNefuee~ kee~ FN&ced~ kegNefHeNMeNefuesefle kegefHeMeefuee~ ke~ F&Nced~ DeeNmkevoNefceleeNmkevoced~
DeN<e&NefleN~ ke~ F&Nced~ HevLeeced~ efJe~ meNHe&NefleN55
1338
$eeesefJebMeesOeee
1339
am
aj.
org
HeoeLe&-(kee) (F&ced) mecegees (Dejs) veeremebyeesOeves (efHeMeefuee) HeeJejCekeeefjCeer (kee) (F&ced)

(kegefHeMeefuee) (ke) (F&ced) (Deemkevoced) (De<e&efle) HeeHveesefle (ke) (F&ced) Gokeme (HevLeeced) ceeie&ced
(efJe) (meHe&efle)55
DevJee-Dejs eq! kee F efHeMeefuee kee F kegefHeMeefuee ke F&ceemkevoce<e&efle ke F HevLeeb
efJemeHe&leerelf e meceeOesenf 55
YeeJeeLe&-kesve HeceeefJeeles? kesve ke=<eeefove&Meles? ke MeerIeb OeeJeefle? keMe ceeiex Hemejefle? Fefle
elJeej eMveemles<eecegejeefCe Hejefmceved cev$es Jeseof leJeeefve55
HeoeLe&-(Dejs) ns efJeogef<e ef! (kee, F&ced) keewve Jeej-Jeej (efHeMeefuee) He kee DeeJejCe kejves
nejer (kee, F&ced) keewve Jeej-Jeej (kegefHeMeefuee) eJeeefo DeVeeW kes DeJeeJeeW kees efveieueves Jeeueer (ke, F&ced)
keewve Jeej-Jeej (Deemkevoced) veejer-veejer eeue kees (De<e&efle) HeeHle neslee Deewj (ke) keewve (F&ced) peue kes
(HevLeeced) ceeie& kees (efJe, meHe&efle) efJeMes<e Hemej kes euelee nw55
YeeJeeLe&-efkememes He kee DeeJejCe? Deewj efkeme mes Kesleer Deeefo kee efJeveeMe neslee? keewve MeerIe
Yeeielee? Deewj keewve ceeie& ceW Hemejlee nw? es eej HeMve nQ, Fve kes Gej Deieues cev$e ceW peevees55
Depeej Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meceeOeelee osJelee~ mJeje[gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
as
HetJe&HeMveeveecegejeCeen
DeNpeejs efHeMeefuee eNeefJelkegefHeMeefuee~

MeNMeDeeNmkevoce<eN&leefnN HevLeeNb efJe meHe&efle56
the
ary
DeNpee~ DeNjs~ efHeNMeNefuee~ eeNefJeled~ eNefJeefoefle eNefJeled~ kegNefHeMeNefuesefle kegefHeMeefuee~ MeNMe~

DeeNmkevoNefceleeNmkevoced~ DeN<e&NefleN~ Deefn~ HevLeeced~ efJe~ meNHe&NefleN56
HeoeLe&-(Depee) pevcejefnlee Heke=efle (Dejs) mecyeesOeves (efHeMeefuee) (eeefJeled) HeMegefJeMes<e FJe

(kegefHeMeefuee) kegjes ke=leme ke=<eeos efHeMeeveeefve efieueefle mee (MeMe) HeMegefJeMes<e FJe Jeeeg
(Deemkevoced) mecevleeoglHuegle ieceveced (De<e&efle) HeeHveeself e (Deefn) cesIe (HevLeeced) HevLeeveced (efJe, meHe&efle)
efJeefJeOeleee ieefle56
DevJee-Dejs ceveg<ee! Depee efHeMeefuee eeefJeled kegefHeMeefueeefmle, MeMe Deemkevoce<e&leefn HevLeeb
efJemeHe&leerelf e efJepeeveerle56
1340
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eepee Heke=efle meJe&keee&HeueeeefOekeeefjCeer keee&keejCeeKee mJekeee mJeefmceved

HeueeHeeefle~ ee mesOee ke=<eeefokeb efJeveeMeeefle, ees Jeeeg MeMe FJe ieved meJe Mees<eeefle, ees cesIe meHe& FJe
ieefle, leeved efJepeeveerle56
HeoeLe&-(Dejs) ns ceveg<ees! (Depee) pevcejefnle Heke=efle (efHeMeefuee) efJee kes He kees Heuee mecee
ceW efveieuevesJeeueer (eeefJeled) mesner (kegefHeMeefuee) efkees ngS Kesleer Deeefo kes DeJeeJeeW kee veeMe kejleer nw,
(MeMe) Kejne kes legue Jesieegkele ke=ef<e Deeefo ceW KejKejeves Jeeuee Jeeeg (Deemkevoced) Des Hekeej keto kes
eueves DeLee&led Ske HeoeLe& mes otmejs HeoeLe& kees MeerIe (De<e&efle) HeeHle neslee Deewj (Deefn) cesIe (HevLeeced) ceeie& ceW
(efJe, meHe&efle) efJeefJeOe Hekeej mes peelee nw, Fme kees legce peevees56
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees Heke=efle meye keee&He peieled kee Heuee kejves nejer, keee&keejCeHe DeHeves
keee& kees DeHeves ceW uee kejves nejer nw, pees mesner Kesleer Deeefo kee efJeveeMe kejleer nw, pees Jeeeg Kejne kes meceeve
euelee ngDee meye kees megKeelee nw Deewj pees cesIe meebHe kes meceeve He=efLeJeer Hej peelee nw, Gve meye kees
peevees56
kelemesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hee osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve HeMveeveen
as
efHej Yeer Deieues cev$e ceW HeMve kenles nQ
keleme efJeNe keleN#ejeefCeN keefleN nesceeme keefleNOee meefce~

eN%eme lJee efJeNoLee He=Nce$eN keefleN nesleej$elegMees epeefvle57
the
ary
keefle~ DeNmeN~ efJeNe~ efJeNmLee Fefle efJeNmLee~ keefle~ DeN#ejeefCe~ keefle~ nesceeme~ keNefleNOee~ meefceN FefleN
mecedF~ eN%eme~ lJeeN~ efJeNoLee~ He=Nced~ De$e~ keefle~ nesleej~ $eNlegMe Fle=legMe~ eNpeNefvleN57
HeoeLe&-(keefle) (Deme) (efJee) efJeMes<esCe efleefle e%ees eemeg lee (keefle) (De#ejeefCe) Gokeeefve~
De#ejefcelegokeveecemeg Heefleced (efveIeb01~12) (keefle) (nesceeme) oeveeoeveeefve (keefleOee) keefleHekeejw
(meefce) %eeveefoHekeeMekee meefcetHee~ De$e evomees JeCee&iecemlesve Oeme eflJeb mecHeVeced~ (e%eme)
mebeesieeoglHeVeme peiele (lJee) lJeeced (efJeoLee) efJe%eeveeefve (He=ced) He=eefce (De$e) (keefle) (nesleej)
($elegMe) $elegce=legb Heefle (epeefvle) mebievles57
DevJee-ns efJeVeme e%eme keefle efJee? kele#ejeefCe? keefle nesceeme? keefleOee meefce? keefle
nesleej $elegMees epevleerle$e efJe<ees efJeoLee lJeenb He=ced57
YeeJeeLe&-Fob peieled keJe efleefle? keleme efvecee&CemeeOeveeefve? keefle JeeHeejeesieeefve? keefleefJeOeb
%eeveeefoHekeeMekeced? keefle JeJenee&j? Fefle He_e eMveemles<eecegejeCegej$e Jeseeefve57
1340
$eeesefJebMeesOeee
1341
aj.
org
HeoeLe&-ns efJeved! (Deme) Fme (e%eme) mebeesie mes GlHeVe ngS mebmeejHe e%e kes (keefle) efkeleves
(efJee) efJeMes<e kej mebmeejHe e%e efpeveceW efmLele nes Jes (keefle) efkeleves Fme kes (De#ejeefCe) peueeefo meeOeve
(keefle) efkeleves (nesceeme) osves-uesves eesie HeoeLe& (keefleOee) efkeleves HekeejeW mes (meefce) %eeveeefo kes
HekeeMeke HeoeLe& meefceOeHe (keefle) efkeleves (nesleej) neslee DeLee&led osves-uesves Deeefo JeJenej kes keee&
($elegMe) Jemevleeefo Heleske $eleg ceW (epeefvle) mebiece kejles nQ, Fme Hekeej (De$e) Fme efJe<ee ceW (efJeoLee)
efJe%eeveeW kees (lJee) DeeHe mes ceQ (He=ced) Hetlee ntB57
YeeJeeLe&-en peieled keneb efmLele nw? efkeleves Fmekeer GlHeefe kes meeOeve? efkeleves JeeHeej kes eesie
Jemleg? efkeleves Hekeej kee %eeveeefo HekeeMeke Jemleg? Deewj efkeleves JeJenej kejves nejs nQ? Fve Heebe HeMveeW kes
Gej Deieues cev$e ceW peeve uesvee eeefnes57
am
<e[mesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meefceOee osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
<e[me efJeNe MeNleceN#ejeCeMeNereflenexcee meNefceOees n efleNe~

eN%eme les efJeNoLeeN He yeJeerefce meNHle nesleej$elegMees epeefvle58
as
<ed~ DeNmeN~ efJeNe~ efJeNmLee Fefle efJeNmLee~ MeNleced~ DeN#ejeefCe~ DeNMeerNefle~ nescee~ meNefceOeN Fefle meNcedFOe~ nN~
efleNe~ eN%eme~ lesN efJeNoLee~ He~ yeJN eerNefceN~ meNHle~ nesleej~ $eNlegMe Fefle $elegMe~ eNpeNefvleN58
the
ary
HeoeLe&-(<ed) $eleJe (Deme) (efJee) (Meleced) (De#ejeefCe) Gokeeefve (DeMeerefle)

GHeue#eCecesleomebKeme (nescee) (meefceOe) meefceOeles HeoerHeles %eeveb eeefYemlee (n) efkeue (eflee)
(e%eme) (les) legYeced (efJeoLee) efJe%eeveeefve (He) Heke<exCe (yeJeerefce) (meHle) He_e HeeCee ceve Deelcee e
(nesleej) oeleej Deeoeleej ($elegMe) (epeefvle)58
DevJee-ns efpe%eemeJeesme e%eme <ed efJee Melece#ejeCeMeerelf enexceeefmleees n meefceOe meHle nesleej
$elegMees epeefvle leme efJeoLee lesnb HeyeJeerecf e58
YeeJeeLe&-ns %eeveceerHmeJees pevee! eefmceved e%es <e[d $eleJe efmLeeflemeeOekee, DemebKeeefve peueeoerefve
Jemletefve JeJenejmeeOekeeefve, yenJees JeJenejeesiee HeoeLee&, meJex HeeCeHeeefCevees nes$eeoe mebievles, e$e e
%eeveeefoHekeeefMekee ef$eefJeOee efJeee meefvle, leb e%eb eteb efJepeeveerle58
HeoeLe&-ns efpe%eemeg ueesiees! (Deme) Fme (e%eme) mebiele peieled kes (<ed) $eleg (efJee) efJeMes<e
efmLeefle kes DeeOeej (Meleced) DemebKe (De#ejeefCe) peueeefo GlHeefe kes meeOeve (DeMeerefle) DemebKe (nescee)
osves-uesves eesie Jemleg (eflee) DeeOeeeflceke, DeeefOeowefJeke, DeeefOeYeewelf eke leerve (n) Heefme (meefceOe) %eeveeefo
1342
epegJexoYee<es
aj.
org
keer HekeeMeke efJeee (meHle) Heebe HeeCe, ceve Deewj Deelcee meele (nesleej) osves-uesves Deeefo JeJenej kes keee&
($elegMe) Heefle Jemevleeefo $eleg ceW (epeefvle) mebiele nesles nQ, Gme peieled kes (efJeoLee) efJe%eeveeW kees (les) lesjs
efuees ceQ (HeyeJeerefce) kenlee ntB58
YeeJeeLe&-ns %eeve eenves Jeeues ueesiees! efpeme peieledHe e%e ceW $eleg efmLeefle kes meeOeke, DemebKe
peueeefo Jemleg, JeJenejmeeOeke yengle JeJenej eesie HeoeLe& Deewj meye HeeCeer-DeHeeCeer neslee Deeefo mebiele nesles nQ
Deewj efpeme ceW %eeve Deeefo kee HekeeMe kejves Jeeueer leerve Hekeej keer efJeee nQ, Gme e%e kees legce ueesie
peevees58
keesDemesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hee osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej~
Hegve HeMveeveen
am
keesDeNme JesoN YegJevemeN veeeEYeN kees eeJeeHe=efLeNJeerDeNvleefj#eced~

ke mete&me Jeso ye=nNlees peNefve$eNb kees Jeso eNvcemeb eleeNspee59
ke~ DeNmeN~ JesNoN~ YegJeveme~ veeefYeced~ ke~ eeJeeHe=efLeNJeer FefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ DeNvleefj#eced~ ke~ mete&me~ JeNsoN~
ye=nNle~ peNefve$eced~ ke~ JeNsoN~ eNvcemeced~ eNleeNspee Fefle eleNpee59
the
ary
as
HeoeLe&-(ke) (Deme) (Jeso) peeveeefle (YegJeveme) meJee&efOekejCeme mebmeejme (veeefYeced) ceOeceeb

yevOevemLeeveced (ke) (eeJeeHe=efLeJeer) mete&Yetceer (Devleefj#eced) DeekeeMeced (ke) (mete&me) meefJele=ceC[ueme
(Jeso) peeveeefle (ye=nle) cenle (peefve$eced) keejCeb pevekeb Jee (ke) (Jeso) (evcemeced) evueeskeced
(eleespee) emceeppeele59
DevJee-ns efJeVeme YegJeveme veeefYeb kees Jeso? kees eeJeeHe=efLeJeer Devleefj#eb Jeso? kees ye=nle mete&me
peefve$eb Jeso? ees eleespeemleb evcemeb e kees Jeso? Fefle meceeOesenf 59
YeeJeeLe&-Deme peielees Oeejkeb yevOeveb, Yetefcemetee&vleefj#eeefCe cenle mete&me keejCeb
emceeoglHeVeMevmleb e kees Jeso? Fefle elegCee HeMveeveecegejeefCe Hejefmceved cev$es mevleerelf e Jeseof leJeced59
HeoeLe&-ns efJeved! (Deme) Fme (YegJeveme) meye kes DeeOeejYetle mebmeej kes (veeefYeced) yevOeve kes mLeeve
ceOeYeeie kees (ke) keewve (Jeso) peevelee (ke) keewve (eeJeeHe=efLeJeer) mete& Deewj He=efLeJeer leLee (Devleefj#eced)
DeekeeMe kees peevelee (ke) keewve (ye=nle) ye[s (mete&me) mete&ceC[ue kes (peefve$eced) GHeeoeve Jee efveefcee
keejCe kees (Jeso) peevelee Deewj pees (eleespee) efpememes GlHeVe ngDee nw, Gme evcee kes GlHeeoke kees Deewj
(evcemeced) evueeske kees (ke) keewve (Jeso) peevelee nw, Fvekee meceeOeeve keerefpeS59
1342
$eeesefJebMeesOeee
1343
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme peieled kes OeejCekeee&, yevOeve, Yetefce, mete&, Devleefj#eeW, ceneved mete& kes keejCe Deewj
evcee efpememes GlHeVe ngDee nw, Gmekees keewve peevelee nw? Fve eej HeMveeW kes Gej Deieues cev$e ceW nQ, en
peevevee eeefnes59
Jesoenefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meceeOeelee osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
JesoNenceNme YegJevemeN veeeEYeN JesoN eeJeeHe=efLeNJeerDeNvleefj#eced~

JesoN mete&me ye=nNlees peNefve$eNceLees Jeso eNvcemeb eleeNspee60
am
Jeso~ DeNnced~ DeNme~ YegJeveme~ veeefYeced~ Jeso~ eeJeeHe=efLeNJeer Fefle eeJeeHe=efLeNJeer~ DeNvleefj#eced~ Jeso~ mete&me~
ye=nNle~ peNefve$eced~ DeLeesN FleLees~ JeNsoN~ eNvcemeced~ eNleesNpee Fefle eNlepee60
the
ary
as
HeoeLe&-(Jeso) (Denced) (Deme) (YegJeveme) (veeefYeced) yevOeveced~ (Jeso) (eeJeeHe=efLeJeer)

HekeeMeeHekeeMeew ueeskemecetnew (Devleefj#eced) DeekeeMeced (Jeso) (mete&me) (ye=nle) cenlHeefjceeCeegkeleme
(peefve$eced) (DeLees) (Jeso) (evcemeced) (eleespee)60
DevJee-ns efpe%eemeesme YegJeveme veeefYecenb Jeso, eeJeeHe=efLeJeer Devleefj#eb Jeso, ye=nle mete&me peefve$eb
Jeso~ DeLees eleespeemleb evceme_eenb Jeso60
YeeJeeLe&-efJeeved yeteeled-ns efpe%eemeesme peielees yevOeveefmLeeflekeejCeb, ueeske$eeme keejCeb,
metee&evcemeesMeesHeeoeveefveefcees Sleled meJe&cenb peeveeefce, yeewJeeme meJe&me efveefceeb keejCeb eke=efleeesHeeoeveefceefle60
HeoeLe&-ns efpe%eemees Heg<e! (Deme) Fme (YegJeveme) meye kes DeefOekejCe peieled kes (veeefYeced) yevOeve
kes mLeeve keejCeHe ceOeYeeie Hejyee kees (Denced) ceQ (Jeso) peevelee ntB leLee (eeJeeHe=efLeJeer) HekeeefMele Deewj
DeHekeeefMele ueeskemecetneW Deewj (Devleefj#eced) DeekeeMe kees Yeer (Jeso) ceQ peevelee ntB (ye=nle) ye[s (mete&me)
mete&ueeske kes (peefve$eced) GHeeoeve lewpeme keejCe Deewj efveefceekeejCe yee kees (Jeso) ceQ peevelee ntB (DeLees) Fme
kes Devevlej (eleespee) efpeme Hejceelcee mes GlHeVe ngDee pees ev Gme Hejceelcee kees leLee (evcemeced) evcee
kees (Jeso) ceQ peevelee ntB60
YeeJeeLe&-efJeeved Gej osJes efke ns efpe%eemeg Heg<e! Fme peieled kes yevOeve DeLee&led efmLeefle kes keejCe,
HekeeefMele ceOemLe DeekeeMe, Fve leerveeW ueeske kes keejCe Deewj mete& evcee kes GHeeoeve Deewj efveefceekeejCe Fme
meye kees ceQ peevelee ntB, yee ner Fme meye kee efveefceekeejCe Deewj Heke=efle GHeeoevekeejCe nw60
He=eceerleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hee osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
1344
epegJexoYee<es
aj.
org
Hegve HeMveeveen
He=eefce lJeeN Hejcevle He=efLeNJee He=eefceN e$eN YegJevemeN veeefYe~

He=eefce lJeeN Je=<CeesNDeemeN jsle He=eefce JeeNe Hejceb Jeesce61
He=eefce~ lJeeN~ Hejced~ Devleced~ He=efLeNJee~ He=eefce~ e$e~ YegJeveme~ veeefYe~ He=eefce~ lJeeN~ Je=<Ce~ Deeme~
jsle~ He=eefce~ JeeNe~ HeNjceced~ JeeNscesefleN efJeDeesce61
the
ary
as
am
HeoeLe&-(He=eefce) (lJee) lJeeced (Hejced) HejYeeiemLeced (Devleced) meerceeveced (He=efLeJee) (He=eefce)

(e$e) (YegJeveme) (veeefYe) ceOeeke<e&Cesve yevOekeced (He=eefce) (lJee) lJeeced (Je=<Ce) mesekeme (Deeme)
yeueJele (jsle) Jeere&ced (He=eefce) (Jeee) JeeCee (Hejceced) Heke=ced (Jeesce) DeekeeMeHeb
mLeeveced61
DevJee-ns efJeVenb lJee lJeeb He=efLeJee Devleb Hejb He=eefce e$e YegJeveme veeefYejefmle, leb He=eefce eod
Je=<Ceeseme jsleesefmle, lelHe=eefce Jeee Hejceb Jeesce, lJee He=eceerelf e JeoesejeefCe61
YeeJeeLe&-He=efLeJee meercee ueeskemeeke<e&Cesve yevOeveb, yeefuevees peveme Hejeecees JeekeHeejieMe
keesmleerlesles<eeb eMveeveecegejeefCe Hejefmceved cev$es Jeseof leJeeefve61
HeoeLe&-ns efJeeved peve! ceQ (lJee) DeeHe kees (He=efLeJee) He=efLeJeer kes (Devleced, Hejced) HejYeeie DeJeefOe
kees (He=eefce) Hetlee (e$e) peneb Fme (YegJeveme) ueeske kee (veeefYe) ceOe mes KeWe kes yevOeve kejlee nw,
Gme kees (He=eefce) Hetlee ntB~ pees (Je=<Ce) mesevekeee& (Deeme) yeueJeeved Heg<e kee (jsle) Hejeece nw,
Gme kees (He=eefce) Hetlee ntB Deewj (Jeee) leerve JesoHe JeeCeer kes (Hejceced) Gece (Jeesce) DeekeeMeHe
mLeeve kees (lJee) DeeHe mes (He=eefce) Hetlee ntB, DeeHe Gej keefnes61
YeeJeeLe&-He=efLeJeer keer meercee keee? peieled kee Deeke<e&Ce mes yevOeve keewve? yeueer peve kee Hejeece
keewve? Deewj JeeCeer kee Heejievlee keewve nw? Fve eej HeMveeW kes Gej Deieues cev$e ceW peeveves eeefnes
W 61
Feefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meceeOeelee osJelee~ efJeje[veggHed vo~ OewJele mJej
HetJe& cev$e ceW kens HeMveeW kes Gej Deieues cev$e ceW kens nQ
FNeb JesefoN HejesNDevle He=efLeNJeeDeNeb eN%ees YegJevemeN veeefYe~

DeNe meesceesN Je=<CeesNDeemeN jslees yeNeeeb JeeNe Hejceb Jeesce62
Feced~ Jesefo~ Hej~ Devle~ He=efLeNJee~ DeNeced~ eN%e~ YegJeveme~ veeefYe~ DeNeced~ meesce~ Je=<Ce~ Deeme~
jsle~ yeNee~ DeNeced~ JeeNe~ HeNjceced~ JeesNcesefleN efJeDeesce62
1344
$eeesefJebMeesOeee
1345
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Feced) (Jesefo) ceOejsKee (Hej) (Devle) (He=efLeJee) Yetces (Deeced) (e%e) meJez
Hetpeveerees peieoerej (YegJeveme) mebmeejme (veeefYe) (Deeced) (meesce) Dees<eefOejepe (Je=<Ce) Jeere&kejme
(Deeme) yeuesve egkeleme peveme (jsle) (yeee) elegJexoefJeled (Deeced) (Jeee) JeeCee (Hejceced) (Jeesce)
mLeeveced62
DevJee-ns efpe%eemees! Feb Jeseof He=efLeJee Hejesvleeseb e%ees YegJeveme veeefYejeb meescees Je=<Ceeseme
jsleeseb yeee Jeee Hejceb Jeesceemleerelf e efJeef62
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eeme Yetieesueme ceOemLee jsKee efeeles leefn& mee GHeefjeod Yetcesjvleb HeeHvegJeleer
meleer Jeememeb%eeb ueYeles~ DeecesJe Yetcesjvleesefmle~ meJex<eeb ceOeeke<e&Ceb peieoerej~ meJex<eeb HeeefCeveeb Jeere&kej
Dees<eefOejepe meescees, JesoHeejiees JeekeHeejieesmleerelf e eteb efJepeeveerle62
HeoeLe&-ns efpe%eemeg peve! (Feced) en (Jesefo) ceOejsKee (He=efLeJee) Yetefce kes (Hej) HejYeeie keer
(Devle) meercee nw, (Deeced) en Hele#e iegCeeW Jeeuee (e%e) meye kees Hetpeveere peieoerej (YegJeveme) mebmeej
keer (veeefYe) efveele efmLeefle kee yevOeke nw, (Deeced) en (meesce) Dees<eefOeeeW ceW Gece DebMegceeved Deeefo meesce
(Je=<Ce) Hejeecekeee& (Deeme) yeueJeeved peve kee (jsle) Hejeece nw Deewj (Deeced) en (yeee) eejeW Jeso
kee %eelee (Jeee) leerve JesoHe JeeCeer kee (Hejceced) Gece (Jeesce) mLeeve nw, let Fme kees peeve62
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees Fme Yetieesue keer ceOemLe jsKee keer peeJes lees Jen THej mes Yetefce kes Devle kees
HeeHle nesleer ngF& Jeememeb%eke nesleer nw~ ener Yetefce keer meercee nw~ meye ueeskeeW kes ceOe Deeke<e&Cekeee& peieoerej
nw~ meye HeeefCeeeW kees Hejeecekeee& Dees<eefOeeeW ceW Gece DebMegceeved Deeefo meesce nw Deewj JesoHeejie Heg<e JeeCeer kee
Heejievlee nw, en legce peevees62
the
ary
megYetefjleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meceeOeelee osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
F&ej keerMe Fleen
F&ej kewmee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
megYet mJeeNcYet HeLeNceeshvlece&n leCe&NJes~

oNOes nN ieYe&ce=eflJeebN elees peeNle HeNpeeHeefle63
megYetefjefle megYet~ mJeNeNcYetefjefle mJeNeNcedYet~ HeNLeNce~ DeNvle~ ceNnefle~ DeNCe&NJes~ oNOes~ nN~ ieYe&ced~ $eNeflJeeced~
ele~ peeNle~ HeNpeeHeefleNefjefle HeNpeeHeefle63
HeoeLe&-(megYet) e megg YeJeleerefle (mJeecYet) e mJeecYeJeleglHeefeveeMejefnle (HeLece) Deeefoce

(Devle) ceOes (cenefle) (DeCe&Jes) e$eeCeemegokeeefve mebyeeefve meefvle leefmceved mebmeejs (oOes) oOeeefle (n) efkeue
1346
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(ieYe&ced) yeerpeced ($eeflJeeced) $eleg mecHeeHleesme leced (ele) emceeled (peele) (HepeeHeefle) HepeeHeeueke
mete&63
DevJee-ns efpe%eemees! ele HepeeHeeflepee&lees eMe megYet mJeecYet HeLecees peieoerejes
cenleCe&Jevle$e&elf Jeeb ieYe oOes leb n meJex pevee GHeemeerjced63~
YeeJeeLe&-eefo es ceveg<ee metee&oerveeb Hejb keejCeb Heke=eEle le$e yeerpeOeejkeb Hejceelceeveb e
efJepeeveeregmleefn& lesefmceved mebmeejs efJemleerCe&megKee YeJeseg63~
HeoeLe&-ns efpe%eemeg peve! (ele) efpeme peieoerej mes (HepeeHeefle) efJee kee j#eke mete& (peele)
GlHeVe ngDee nw Deewj pees (megYet) megvoj efJeeceeve (mJeecYet) pees DeHeves DeeHe Heefme GlHeefeveeMejefnle
(HeLece) meye mes HeLece peieoerej (cenefle) ye[s efJemle=le (DeCe&Jes) peueeW mes mecye ngS mebmeej kes (Devle)
yeere ($eeflJeeced) meceeevegketue HeeHle (ieYe&ced) yeerpe kees (oOes) OeejCe kejlee nw, (n) Gmeer keer meye ueesie
GHemevee kejW63
YeeJeeLe&-eefo pees ceveg<e ueesie metee&efo ueeskeeW kes Gece keejCe Heke=efle kees Deewj Gme Heke=efle ceW
GlHeefe keer Meefkele kees OeejCe kejvesnejs Hejceelcee kees peeveW lees Jes peve Fme peieled ceW efJemle=le megKe Jeeues
nesJeW63
as
neslee e#eefoleme HepeeHeefle$e&ef<e~ F&ejes osJelee~ efJeje[gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
F&ej keLecegHeeme Fleen
F&ej keer GHeemevee kewmes kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
neslee e#eled HeNpeeHeefleN meesceme ceefnNcve~

peg<eleebN efHeyeleg meesceN nesleNe&pe64
neslee~ eN#eNled~ HeNpeeHeefleNefceefle HeNpeeHeefleced~ meesceme~ ceNefnNcve~ peg<eleeced~ efHeyeleg~ meesceced~ nesle~ epe64
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) epesled Hetpeesled (HepeeHeefleced) efJeeme Heeuekeb mJeeefceveced (meesceme)
mekeuewee&egkeleme (ceefncve) cenlees YeeJeme mekeeMeeled (peg<eleeced) (efHeyeleg) (meesceced) meJeez<eefOejmeced
(nesle) oele (epe) Hetpee64
DevJee-ns nesle! eLee neslee meesceme ceefncve HepeeHeeEle e#eppeg<eleeb e meesceb e efHeyeleg leLee lJeb
epe efHeye e64
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLee efJeebmeesefmce_peieefle jeveeefoefJeMes<ew
Hejceelcevees ceefnceeveb efJeefolJewvecegHeemeles, leLewleb eteceHegHeeOJeb eLesces egkeleew<eOeeefve meseJf elJeejesiee peeevles, leLee
YeJevleesefHe YeJevleg64
1346
$eeesefJebMeesOeee
1347
aj.
org
HeoeLe&-ns (nesle) oeve osvesnejs peve! pewmes (neslee) ienerlee Heg<e (meesceme) meye Ssee& mes egkele
(ceefncve) ye[HHeve kes nesves mes (HepeeHeefleced) efJee kes Heeueke mJeeceer keer (e#eled) Hetpee kejs Jee Gme kees
(peg<eleeced) mesJeve mes HemeVe kejs Deewj (meesceced) meye Gece Dees<eefOeeeW kes jme kees (efHeyeleg) HeerJes, Jewmes let (epe)
Gme keer Hetpee kej Deewj Gece Dees<eefOe kes jme kees efHeee kej64
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes efJeeved ueesie Fme peieled ceW jevee
Deeefo efJeMes<e efeeW mes Hejceelcee keer ceefncee kees peeve kes Fme keer GHeemevee kejles nQ, Jewmes ner legce ueesie Yeer Fme
keer GHeemevee kejes, pewmes es efJeeved egefkeleHetJe&ke HeLe HeoeLeesXx kee mesJeve kej veerjesie nesles nQ, Jewmes DeeHe ueesie Yeer
neW64
HepeeHeles vesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ F&ejes osJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
epeeHeleNs ve lJeosNleeveNvees efJeee NHeeefCeN Heefj lee yeYetJe~

elkeeceemles pegngcemleVeesDemleg JeNe meeceN Heleees jeeNrCeeced65
as
HepeeHeleN FefleN HepeeHeles~ ve~ lJeled~ SNleeefve~ DeNve~ efJeee~ NHeeefCe~ Heefj~ lee~ yeNYetJeN~ elkeeceeN FefleN
eledkeecee~ lesN~ pegngce~ leled~ veN~ DeNmleg~ JeNeced~ meeNceN~ Helee~ jeerNCeeced65
the
ary
HeoeLe&-(HepeeHeles) meJe&mee Hepeeee Heeueke mJeeefceVeerej! (ve) (lJeled) leJe mekeeMeeled (Sleeefve)
He=efLeJeeoerevf e Yetleeefve (Deve) efYeVe (efJeee) meJee&efCe (HeeefCe) mJeHeegkeleeefve (Heefj) (lee) leeefve (yeYetJe)
YeJeefle (elkeecee) e HeoeLe& keecees es<eeb (les) leJe (pegngce) HeMebmeece (leled) keceveereb Jemleg (ve)
DemceYeced (Demleg) YeJeleg (Jeeced) (meece) YeJesce (Helee) mJeeefceve Heeuekee (jeerCeeced)
efJeeemegJeCee&efoOeveeveeced65
DevJee-ns HepeeHeles Hejceelceved! keefMeled lJeovemlee leevesleeefve efJeee HeeefCe Jemletefve ve Heefj yeYetJe~
elkeecee Jeeb lJeeb pegngcemleVeesmleg les ke=Heee Jeeb jeerCeeb Helee meece65
YeeJeeLe&-eefo Hejcesejeogeceb ye=nowee&egeb meJe&Meefkelecemleg eEkeefeoefHe veeefmle, leefn& legueceefHe ve~
ees efJeeelcee efJeeeeefKeuewee&Heo F&ejesefmle lemewJe YeefkeleefJeMes<esCe Heg<eeLexvewefnkecewee eesieeYeemesve
HeejceeefLe&keb meeceLe HeeHvegeece65
De$e Hejceelceceefncee me=efiegCeJeCe&veb eesieeMebmee eMveesejeefCe me=efHeoeLe&eMebmeveb jepeepeeiegCeJeCe&veb
MeeeegHeosMeeOeeveceOeeHeveb erHeg<eiegCeJeCe&veb Hegve eMveesejeefCe HejcesejiegCeJeCe&veb e%eJeeKee jsKeeieefCeleeefo
eeskelecele SleoLe&me HetJee&OeeeeskeleeLexve men meeflejmleerefle Jeseced
1348
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-ns (HepeeHeles) meye Hepee kes j#eke mJeeefceved F&ej! keesF& Yeer (lJeled) DeeHe mes (Deve) efYeVe
(lee) Gve (Sleeefve) Fve He=efLeJeeefo YetleeW leLee (efJeee) meye (HeeefCe) mJeHeegkele JemlegDeeW Hej (ve) veneR
(Heefj, yeYetJe) yeueJeeved nw, (elkeecee) efpeme-efpeme HeoeLe& keer keecevee Jeeues neskej (Jeeced) nce ueesie DeeHe
keer (pegngce) HeMebmee kejW (leled) Jen-Jen keecevee kes eesie Jemleg (ve) nce kees (Demleg) HeeHle nes, (les)
DeeHekeer ke=Hee mes nce ueesie (jeerCeced) efJeee, megJeCe& Deeefo OeveeW kes (Helee) j#eke mJeeceer (meece)
nesJeW65
YeeJeeLe&-pees Hejcesej mes Gece, ye[e, Ssee&egkele, meJe&Meefkeleceeved HeoeLe& keesF& Yeer veneR nw lees Gme kes
legue Yeer keesF& veneR~ pees meye kee Deelcee, meye kee jeves Jeeuee, mecemle Ssee& kee oelee F&ej nw, Gmekeer
YeefkeleefJeMes<e Deewj DeHeves Heg<eeLe& mes Fme ueeske kes Ssee& Deewj eesieeYeeme kes mesJeve mes Hejueeske kes meeceLe&
kees nce ueesie HeeHle neW65
Fme DeOeee ceW Hejceelcee keer ceefncee, me=ef kes iegCe, eesie-HeMebmee, HeMveesej, me=ef kes HeoeLeesXx keer
HeMebmee, jepee-Hepee kes iegCe, Mee Deeefo kee GHeosMe, Heve-Heeve, er-Heg<eeW kes HejmHej iegCe, efHej
HeMveesej, F&ej kes iegCe, e%e keer JeeKee Deewj jsKeeieefCele Deeefo kee JeCe&ve efkeee nw, Fmemes Fme DeOeee kes
DeLe& keer HetJe& DeOeee kes DeLe& kes meeLe mebieefle peeveveer eeefnes
the
ary
as
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb HejceefJeog<eeb eerceefjpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe

$eeeseEJeMeesOeee meceeHle23
1348
aj.
org
Dees3ced
DeLe elege\JeMeesOeeeejcYe
Dee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ HepeeHeefleoxJelee~ Yegefjkemebke=efleMvo~ ieevOeej mJej
DeLe ceveg<ew HeMegYe keerMe GHekeejes ieee Fleen
Deye eewyeermeJeW DeOeee kee DeejcYe nw, Fmekes HeLece cev$e ceW ceveg<eeW kees HeMegDeeW mes kewmee GHekeej
uesvee eeefnes, Fme efJe<ee kee JeCe&ve nw
am
DeemletHeNjes ieesce=iemles HeepeeHeNlee ke=<CeieerJeDeeivesNees jjes Hegjmleeled meejmJeNleer

cesN<ehOemleeNvJeesjeefeNveeJeNOeesjeceew yeeNes meewceeHeewN<Ce MeeNcees veeYee: meewe&eeNceew esNlee ke= <Cee
HeeNe&eesmlJeeNêw ueesceNMemekeLeew meNkeLeesJee&eNJe esNle HegNFvee mJeHeNmee e JesNnw<CeNJees
JeeceNve1
as
Dee~ letHeNj~ ieesNce=ie Fefle ieesce=ie~ les~ HeeNpeeNHeNlee Fefle HeepeeHeNlee~ ke=<CeieerJeN Fefle ke=<CeieerJe~
DeeNiveNse~ jjes~ Hegjmleeled~ meeNjmJeNleer~ ceNs<eer~ DeNOemleeled~ nvJees~ DeeNefeNveew~ DeNOeesjeceeNefJeleNOejeceew~ yeeNes~
meewNceeNHeeNw<Ce~ MeeNce~ veeYeeced~ meeNweN&eeNceew~ esNle~ eN~ ke=<Ce~ eN~ HeeNe&ees~ lJeeNêw~ ueesNceNMemekeLeeNefJeefle
ueesceNMemekeLeew~ meNkeLees~ JeeNeNJe~ esNle~ Hegs~ Fvee~ mJeNHeNmeeeesefle megDeHeNmeee~ JeNsnled~ JeN<w CeNJe~
JeeNceNve1
the
ary
HeoeLe&-(Dee) DeeMegieeceer legj (letHej) eEnmeke (ieesce=ie) ieewejf Je Jee&ceevees ieJee (les)
(HeepeeHelee) HepeeHeefle meteex osJelee es<eevles (ke=<CeieerJe) ke=<Cee ieerJee eme me (Deeivese)
DeefiveosJeleeke (jjes) ueuees (Hegjmleeled) Deeefole (meejmJeleer) mejmJeleer osJelee emee mee (ces<eer)
Meyoke$eea ces<eme er (DeOemleeled) (nvJees) cegKeeJeeJeees (Deeefeveew) DeefeosJeleekeew (DeOeesjeceew) DeOees
jceCeb eeesmleew (yeees) (meewceeHeew<Ce) meesceHet<eosJeleeke (Meece) ke=<CeJeCe& (veeYeeced) ceOes
(meewe&eeceew) mete&ecemecyeefvOeveew (esle) esleJeCe& (e) (ke=<Ce) (e) (Heee&ees) Jeeceoef#eCeYeeieees
(lJeeêw) lJe=osJeleekeew (ueesceMemekeLeew) ueesceeefve efJeevles eme leuueesceMeb meefkeLe eeesmleew (mekeLees)
HeeoeJeeJeees (JeeeJe) JeeegosJeleeke (esle) esleJeCe& (Hegs) (Fvee) Ssee&egkeleee (mJeHemeee)
MeesYeveeveHeebefme kecee&efCe eme lemcew (Jesnled) Dekeeues Je=<eYeesHeiecevesve ieYe&Ieeefleveer (Jew<CeJe) efJe<CegosJeleeke
(Jeeceve) Jeee1
1350
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eteceMJemletHejes ieesce=iemles HeepeeHelee ke=<CeieerJe Deeivese Hegjmleeod jjes ces<eer
meejmJeleer DeOemleevJeesyee&esjOeesjeceeJeeefeveew meewceeHeew<Ce Meecees veeYeeb Heee&ees esleMe ke=<CeMe meew e&eeceew
mekeLeesueexceMemekeLeew lJeeêw Hegs eslees JeeeJees Jesnw<CeJees JeeceveMe mJeHemeeesvee mebeespeele1
YeeJeeLe&-es ceveg<ee DeeeefoYe keeee&efCe mebmeeOewee&cegVeere Oecee&efCe kecee&efCe kege&gmles
meewYeeieJevlees YeJeseg~ De$e meJe&$e osJeleeHeosve leeodiegCeeesieeled HeMeJees Jeseof leJee1
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce pees (Dee) MeerIe eueves neje Iees[
e (letHej) eEnmee kejves Jeeuee HeMeg
(ieesce=ie) Deewj ieew kes meceeve Jee&ceeve veerueieee nw, (les) Jes (HeepeeHelee) HepeeHeeueke mete& osJelee Jeeues
DeLee&led mete&ceC[ue kes iegCeeW mes egkele (ke=<CeieerJe) efpemekeer keeueer ieo&ve Jen HeMeg (Deeivese) Deefive osJelee
Jeeuee (Hegjmleeled) HeLece mes (jjes) ueuee kes efveefcee (ces<eer) ceW{ er (meejmJeleer) mejmJeleer osJelee Jeeueer
(DeOemleeled) veeres mes (nvJees) es{ er Jeeceoef#eCe YeeieeW kes Deesj (yeees) YegpeeDeeW kes efveefcee (DeOeesjeceew)
veeres jceCe kejves Jeeues (Deeefeveew) efpevekee DeefeosJelee Jes HeMeg (meewceeHeew<Ce) meesce Deewj Het<ee osJelee Jeeuee
(Meece) keeues jbie mes egkele HeMeg (veeYeeced) legvoer kes efveefcee Deewj (Heee&ees) yeeF oeefnveer Deesj kes efveefcee
(esle) megHeso jbie (e) Deewj (ke=<Ce) keeuee jbie Jeeuee (e) Deewj (meewe&eeceew) mete& Jee ecemecyevOeer HeMeg
Jee (mekeLees) HewjeW keer ieebefeeW kes Heeme kes YeeieeW kes efveefcee (ueesceMemekeLeew) efpemekes yengle jesce efJeeceeve
Ssmes ieebefeeW kes Heeme kes Yeeie mes egkele (lJeeêw) lJee osJelee Jeeues HeMeg Jee (Hegs) Hetb kes efveefcee (esle)
megHeso jbie Jeeuee (JeeeJe) Jeeeg efpeme kee osJelee nw, Jen Jee (Jesnled) pees keeceeserHeve mecee kes efJevee yewue kes
meceerHe peeves mes ieYe& ve kejves Jeeueer ieew Jee (Jew<CeJe) efJe<Ceg osJelee Jeeuee Deewj (Jeeceve) veee Mejerj mes
keg {s{ s DeJeeuee HeMeg Fve meyeeW kees (mJeHemeee) efpemekes megvoj-megvoj kece& Gme (Fvee) Ssee&egkele
Heg<e kes efuees mebegkele kejes DeLee&led Gkele Heleske De kes Deevevoefveefceeke Gkele iegCe Jeeues HeMegDeeW kees efveele
kejes1
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Dee Deeefo HeMegDeeW mes keeeeX kees efme kej Ssee& kees GVeefle oskes Oece& kes
Devegketue keece kejW, Jes Gece Yeeie Jeeues neW~ Fme HekejCe ceW meye mLeeveeW ceW osJelee Heo mes Gme-Gme Heo kes
iegCeeesie mes HeMeg peeveves eeefneW1
jesefnle Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meesceeoees osJelee~ efvee=lmebke=efleMvo~ ieevOeej mJej
Hegve kes HeMeJe keerMeiegCee Fleen
efHej keewve HeMeg kewmes iegCe Jeeues nQ? Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
1350
elegefJeMeesOeee
1351
aj.
org
jesefnlees Oetcejesefnle keNke&vOegjesefnleNmles meewNcee yeNYegjNCeyeYeg MegkeyeYegmles JeeNCee

efMeefleNjvOeesNveleefMeeflejvOe
meceNvleefMeeflejvOeNmles
meeefJeN$ee
efMeefleyeeNngjveleefMeefleyeeng
meceNvleefMeefleyeengmles yeen&mHeNlee He=<eleer #egHe=<eleer mLetueHe=<eleerN lee cew$eeJeNCe2
jesefnle~ OetcejesefnleN Fefle Oetcejesefnle~ keNke&vOegjesefnleNFefle keNke&vOegjesefnle~ les~ meewNcee~ yeNYeg~ DeNCeyeYegefjefle
DeNCeyeYeg~
MegkeyeYegefjefleN
MegkeyeYeg~
les~
JeeNNCee~
efMeNefleNjvOeNFefle
efMeNefleNjvOe~
DeNveleefMeeflejvOeNFleNveleefMeeflejvOe~ meNceNvleefMeeflejvOeNFefle meceNvleefMeeflejvOe~ les~ meeNefJeN$ee~ efMeNefleNyeeNngefjefle
efMeefleyeeNng~ DeNveleefMeefleyeengefjleNveleefMeefleyeeng~ meNceNvleefMeefleyeengefjefle meceNvleefMeefleyeeng~ les~ yeeNn&NmHeNlee~
He=<eleer~ #egHe=<eNleerefle #eg<e=Heleer~ mLetueHe=<eNleerefle mLetueHe=<eleer~ lee~ cew$eeNJeNNCe2
the
ary
as
am
HeoeLe&-(jesefnle) jkeleJeCe& (Oetcejesefnle) OetcejkeleJeCe& (keke&vOegjesefnle) keke&vOegye&ojerHeueefceJe

jesenf le (les) (meewcee) meesceosJeleekee (yeYeg) vekeguemeMeJeCe& (DeCeyeYeg) DeCesve egkelees yeYegJeCeex
eme me (MegkeyeYeg) MegkemesJe yeYegJe&Ceex eme me (les) (JeeCee) JeCeosJeleekee (efMeeflejvOe) efMeefle
eslelee jvOes eme me (Devele efMeeflejvOe) Develeesveefmceved jvOeeCeerJe efMeleees eme me
(mecevleefMeeflejvOe) mecevlelees jvOeeCeerJe efMelee esleefeeefve eme me (les) (meeefJe$ee) meefJele=oJs eleekee
(efMeefleyeeng) efMeleees yeeese&me me (DeveleefMeefleyeeng) Devele efMeleees yeeese&me me
(mecevleefMeefleyeeng) mecevleeefleees yeeesYeg&pemLeeveeese&me me (les) (yeen&mHelee) ye=nmHeefleosJeleekee
(He=<eleer) Dew megefmekelee (#egHe=<eleer) #egeefCe He=<eefvle emee mee (mLetueHe=<eleer) mLetueeefve He=<eefvle emee mee
(lee) (cew$eeJeCe) HeeCeesoeveosJeleekee2
DevJee-ns ceveg<ee eg<ceeefYeex jesenf lees Oetcejesenf le keke&vOegjesefnleMe meefvle les meewcee~ es
yeYegjCeyeYeg MegkeyeYegMe meefvle les JeeCee~ es efMeeflejvOeesveleefMMeeflejvOe mecevleefMeeflejvOeMe meefvle les
meeefJe$ee~ es efMeefleyeengjveleefMeefleyeeng mecevleefMeefleyeengMe meefvle les yeen&mHelee~ ee He=<eleer #egHe= <eleer
mLetueHe=<eleer e meefvle lee cew$eeJeCees YeJevleerelf e yeesOeced2
YeeJeeLe&-es eveefoiegCeegkelee HeMeJe meefvle lewmleelkeee ceveg<ew meeOeced2
HeoeLe&-ns ceveg<ees legce kees pees (jesefnle) meeceeve ueeue (Oetcejesefnle) Oegcesuee ueeue Deewj
(keke&vOegjesefnle) Hekes yesj kes meceeve ueeue HeMeg nQ, (les) Jes (meewcee) meesce osJelee DeLee&led meesce iegCe Jeeues,
pees (yeYeg) veesuee kes meceeve Oegcesuee (DeCeyeYeg) ueeueeceer efuees ngS veesues kes meceeve jbie Jeeuee Deewj
(MegkeyeYeg) megiiee keer mecelee kees efuees ngS veesues kes meceeve jbieegkele HeMeg nQ, (les) Jes meye (JeeCee) JeCe
osJelee Jeeues DeLee&led es pees (efMeeflejvOe) efMeeflejvOe DeLee&led efpemekes cece&mLeeve Deeefo ceW megHesoer
(DeveleefMeeflejvOe) pees Deewj De mes Deewj De ceW so mes neW, Jewmeer efpemekes peneb-leneb megHesoer
1352
epegJexoYee<es
aj.
org
(mecevleefMeeflejvOe) Deewj efpemekes meye Deesj mes soeW kes meceeve megHesoer kes efe nQ, (les) Jes meye (meeefJe$ee)
meefJelee osJelee Jeeues (efMeefleyeeng) efpemekes Deieues YegpeeDeeW ceW megHesoer kes efe (DeveleefMeefleyeeng) efpemekes
Deewj De mes Deewj De ceW megHesoer kes efe Deewj (mecevleefMeefleyeeng) efpemekes meye Deewj mes Deieues iees[
eW ceW
megHesoer kes efe nQ, Ssmes pees HeMeg nQ, (les) Jes (yeen&mHelee) ye=nmHeefle osJelee Jeeues leLee pees (He=<eleer) meye
DeeW mes Deer efkeer ngF& meer (#egHe=<eleer) efpemekes ess-ess jbie-efyejbie eRs Deewj (mLetueHe=<eleer) efpemekes
ceess-ceess eRs (lee) Jes meye (cew$eeJeCe) HeeCe Deewj Goeve osJelee Jeeues nesles nQ, en peevevee
eeefnes2
YeeJeeLe&-pees evcee Deeefo kes Gece iegCeJeeues HeMeg nQ, Gvemes Gve-Gve kes iegCe kes Devegketue keece
ceveg<eeW kees efme kejves eeefneW2
am
MegJeeue Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ DeMJeeoees osJelee~ efvee=oeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve keerMeiegCee HeMeJe Fleen
efHej kewmes iegCe Jeeues HeMeg nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
MegJeeue meNJe&MegJeeuees ceefCeNJeeueNmleDeeefeNvee Mesle MesleeN#eesNCemles Nee HeMegHelees

keNCee& eeNceeDeJeefueNHlee jewNe veYeesHee Heepe&Nvee3
as
MegJeeue Fefle MegJeeue~ meNJe&MegJeeueNFefle meNJe&MegJeeue~ ceNefCeNJeeueN Fefle ceefCeNJeeue~ les~

DeeNefeNvee~ Mesle~ MesNleeN#e Fefle MesleDeN#e~ DeNCe~ les~ Nee~ HeNMegHeleeN Fefle HeMegHelees~ keNCee&~ eeNcee~
DeNJeNefueNHlee FleJeefueNHlee~ jewNe~ veYeesHeeN FefleN veYeHee~ HeeNpe&Nvee3
the
ary
HeoeLe&-(MegJeeue) Mege Jeeuee eme me (meJe&MegJeeue) meJex Mege Jeeuee eme me

(ceefCeJeeue) ceefCeefjJe Jeeuee eme me (les) (Deeefevee) mete&evosJeleekee (Mesle) esleJeCe& (Meslee#e)
Mesles Deef#eCeer eme me (DeCe) jkeleJeCe& (les) (ee) ogeveeb jesokeee (HeMegHelees) HeMetveeb Heeuekeee
(keCee&) es keeee&efCe kegJe&efvle les (eecee) JeeegosJeleekee (DeJeefueHlee) DeJeefueHleevegHeefeleeveeefve es<eevles
(jewe) HeeCeeefoosJeleekee (veYeesHee) veYe FJe Heb es<eevles (Heepe&vee) cesIeosJeleekee3
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYeex MegJeeue meJe&MegJeeuees ceefCeJeeueMe meefvle, le Deeefevee~ es
Mesle Meslee#eesCeMe meefvle, les HeMegHelees ee~ es keCee& meefvle, les eecee~ esJeefueHlee meefv le, les
jewe~ es veYeesHee meefvle, les Heepe&veeMe Jeseof leJee3
YeeJeeLe&-ees eme HeMeesoJx eleeefmle me leodiegCeesmleerelf e Jeseced3
HeoeLe&-ns ceveg<ees legcekees pees (MegJeeue) efpemekes Meg yeeue Jee Meg ess-ess De
(meJe&MegJeeue) efpemekes mecemle Meg yeeue Deewj (ceefCeJeeue) efpemekes ceefCe kes meceeve efeuekeles ngS yeeue
1352
elegefJeMeesOeee
1353
aj.
org
nQ, Ssmes pees HeMeg (les) Jes meye (Deeefevee) mete&-ev osJelee Jeeues DeLee&led mete&-evcee kes meceeve efoJe iegCe
Jeeues, pees (Mesle) megHeso jbieegkele (Meslee#e) efpemekeer megHeso DeebKeW Deewj (DeCe) pees ueeue jbie Jeeuee nw,
(les) Jes (HeMegHelees) HeMegDeeW keer j#ee kejves Deewj (ee) ogeW kees ueevesnejs kes efuees~ pees Ssmes nQ efke
(keCee&) efpevemes keece kejles nQ, Jes (eecee) Jeeeg osJelee Jeeues (DeJeefueHlee) efpeve kes GVeefleegkele De
DeLee&led mLetue Mejerj nQ, Jes (jewe) HeeCeJeeeg Deeefo osJelee Jeeues leLee (veYeesHee) efpevekee DeekeeMe kes meceeve
veeruee He nw, Ssmes pees HeMeg nQ, Jes meye (Heepe&vee) cesIe osJelee Jeeues peeveves eeefneW3
YeeJeeLe&-pees efpeme HeMeg kee osJelee nw, Jen Gme kee iegCe nw, en peevevee eeefnes3
He=efMveefjleme HepeeHeefle$e&ef<e~ ceeleeoees osJelee~ efJeje[efleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
am
He=efMveefmlejeerveHe=efMveNOJe&He=efMveNmles ceeNlee HeNuietueexefnleesNCeea HeueN#eer lee meejmJeNle

HueerneNkeCe& MegCeNkeCeexOeeueesnNkeCe&Nmles lJeeNê ke=<CeieerJe efMeefleNke#eesef_pemeNkeLemleSsveNivee
ke=<Ceeef_peNjuHeeef_peNce&neef_peNmleG<eNmee4
as
He=efMve~ efleNjNMeerveHe=efMveNefjefle eflejMeerveHe=eqMve~ TNOJe&He=efMveNefjletOJe&He=efMve~ les~ ceeNNlee~ HeNuiet~

ueeNsefnNleesNCeeaefle ueesefnleTNCeea~ HeNueN#eer~ lee~ meeNjmJeNle~ HueeNrneNkeCe&~ HueerNnNkeCeN& Fefle HueernNkeCe&~ MegCeNkeCe&~
MegCNkeCe& Fefle MegCNkeCe&~ DeNOeeNueesNnNkeCe&N FleOeeueesnNkeCe&~ les~ lJeeNê~ ke=<CeieerJeN Fefle ke=<CeieerJe~
efMeNefleNke#eNFefle efMeefleNke#e~ DeNef_peNmeNkeLeFleef_pemeNkeLe~ les~ SsvN eNivee~ ke=<Ceeef_peNefjefle ke=<CeDeef_pe~
DeuHeeef_peNefjleuHeDeef_pe~ ceNneef_peNefjefle ceNneDeef_pe~ les~ GN<eNmee4
the
ary
HeoeLe&-(He=eqMve) HeJe (eflejMeerveHe=eqMve) eflejMeerve He=eqMve mHeMeex eme me (TOJe&He=eqMve)

TOJe& Glke= He=eqMve mHeMeex eme me (les) (ceelee) cesJeleekee (Heuiet) ee Heueeefve ieefle HeeHveesefle
mee (ueesefnleesCeea) ueesenf lee TCee& emee mee (Heue#eer) Heues e_eues Deef#eCeer emee mee (lee) (meejmJele)
mejmJeleeroJs eleekee (HueernekeCe&) HueernsJe keCex eme me (MegCekeCe&) MegCew Meg<keew keCeez eme me
(DeOeeueesnkeCe&) DeefOeieleb e leuueesnb e megJeCe leodkeCeez eme me~ ueesnefceefle efnjCeveecemeg Heefleced
(efveIeb01~2) (les) (lJeeê) lJe=oJs eleekee (ke=<CeieerJe) ke=<Cee ieerJee eme me (efMeefleke#e) efMeleer esleew
ke#eew Heeeez eme me (Deef_pemekeLe) De_peerefve eefmeeefve mekeLeerefve eme me (les) (Ssveivee)
JeeegefJeegsJeleekee (ke=<Ceeef_pe) ke=<Cee efJeefueefKelee Deef_pece&eflee&me me (DeuHeeef_pe) DeuHeieefle
(ceneef_pe) ceneieefle (les) (G<emee) G<eesoJs eleekee4
1354
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee es He=eqMveefmlejMeerveHe=eqMveOJe&He=eqMveMe meefvle les ceelee~ ee HeuietueexefnleesCeea

Heue#eer e meefvle lee meejmJele~ es HueernekeCe& MegCekeCeexOeeueesnkeCe&e meefvle les lJeeê~ es ke=<CeieerJe
efMeefleke#eesef_pemekeLeMe meefvle le Ssveivee~ es ke=<Ceeef_pejuHeeefece&neef_peMe meefvle le G<emeeMe YeJevleerelf e
Jeseced4
YeeJeeLe&-es HeMeJe Heef#eCeMe JeeegiegCee es veoeriegCee es mete&iegCee es JeeegefJeegodiegCee es ees<eesiegCee
meefvle, lewmleovegketueeefve keeee&efCe meeOeveereeefve4
HeoeLe&-ns ceveg<ees pees (He=efMve) Hetves eesie (eflejeerveHe=efMve) efpemekee efleje mHeMe& Deewj
(TOJe&He=efMve) efpemekee TBee Jee Gece mHeMe& nw, (les) Jes (ceelee) Jeeeg osJelee Jeeues~ pees (Heuiet) HeueeW
kees HeeHle neW (ueesefnleesCeea) efpemekeer ueeue TCee& DeLee&led osn kes yeeue Deewj (Heue#eer) efpemekeer ebeue-eHeue
DeebKeW Ssmes HeMeg nQ, (lee) Jes (meejmJele) mejmJeleer osJelee Jeeues (HueernekeCe&) efpemekes keeve ceW Hueerne jesie
kes Deekeej kes efe neW (MegCekeCe&) efpemekes metKes keeve Deewj efpemekes (DeOeeueesnkeCe&) Des Hekeej HeeHle
ngS megJeCe& kes meceeve keeve Ssmes pees HeMeg nQ, (les) Jes meye (lJeeê) lJee osJelee Jeeues, pees (ke=<CeieerJe)
keeues ieues Jeeues (efMeefleke#e) efpemekes Heebpej keer Deesj megHeso De Deewj (Deef_pemekeLe) efpemekeer Heefme pee
DeLee&led mLetue nesves mes Deueie efJeefole neW, Ssmes pees HeMeg nQ, (les) Jes meye (Ssveivee) HeJeve Deewj efyepegueer osJelee
Jeeues leLee (ke=<Ceeef_pe) efpemekeer kejesoer ngF& eeue (DeuHeeef_pe) efpemekeer Lees[
er eeue Deewj (ceneef_pe)
efpemekeer ye[er eeue Ssmes pees HeMeg nQ, (les) Jes meye (G<emee) G<ee osJelee Jeeues nesles nQ, en peevevee
eeefnes4
YeeJeeLe&-pees HeMeg Deewj He#eer HeJeve iegCe Jee pees veoer iegCe Jee pees mete& iegCe Jee pees HeJeve Deewj efyepegueer
iegCe leLee pees Heelemecee keer Jesuee kes iegCe Jeeues nQ, Gvemes GvneR kes Devegketue keece efme kejves eeefneW4
efMeuHee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efJeesosJee osJelee~ efvee=odye=nleer vo~ ceOece mJej
efMeNuHee JeweosNJeesh jesefnCeNm$eJeees JeeNesefJe%eeleeNDeefolewN meHee OeeN$es JelmeleN eex osNJeeveebN

HelveerYe5
efMeNuHee~ JewNeosNJeh Fefle JeweoNsJeh~ jesefnCe~ $eJeeN Fefle ef$eDeJee~ JeeNes~ DeefJe%eeleeN FleefJe%eelee~
Deefolew~ meHeeN Fefle meHee~ OeeN$es~ JeNlmeNleNe&~ osNJeeveeced~ HelveerYe5
HeoeLe&-(efMeuHee) megHee efMeuHekeee&meeefOekee (JeweosJe) efJeeosJeosJeleekee (jesefnCe)

Deejes{gcene& ($eJee) ef$eefJeOeeMe lee DeJeeMe lee (Jeees) (DeefJe%eelee) efJeMes<esCee%eelee (Deefolew)
1354
elegefJeMeesOeee
1355
am
aj.
org
He=efLeJew (meHee) meceeveb Heb eemeeb lee (Oee$es) Oeejkeee (Jelmelee&) DeefleMeesve Jelmee DeuHeJeeme
(osJeeveeced) efoJeiegCeeveeb efJeog<eeced (HelveerYe) Yeeee&Ye5
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYeee& efMeuHee JeweosJees Jeees jesenf Cem$eJeeesefolee DeefJe%eelee Oee$es
meHee osJeeveeb HelveerYees Jelmelee&Me lee efJe%esee5
YeeJeeLe&-es meJex efJeebme efMeuHeefJeeeeveskeeefve eeveeoerevf e jeeseg HeMetveeb e Heeueveb ke=lJeesHeeesieb
ie=eregmles eercevle meg5
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legcekees (efMeuHee) pees megvoj HeJeeved Deewj efMeuHekeeeesXx keer efmeef kejves Jeeueer
(JeweosJe) efJeesosJe osJelee Jeeues (Jeees) JeeCeer kes efuees (jesefnCe) veeres mes THej kees e{ves eesie
($eJee) pees leerve Hekeej keer Yes[W (Deefolew) He=efLeJeer kes efuees (DeefJe%eelee) efJeMes<ekej ve peeveer ngF& Yes[
Deeefo (Oee$es) OeejCe kejves kes efuees (meHee) Ske mes He Jeeueer leLee (osJeeveeced) efoJeiegCe Jeeues efJeeveeW
er DeJemLee Jeeueer yeefee peeveveer
keer (HelveerYe) efeeW kes efuees (Jelmelee&) DeleerJe eser-eser Lees[
eeefnes5
YeeJeeLe&-pees meye efJeeved efMeuHeefJeee mes DeveskeeW eeve Deeefo yeveeJeW Deewj HeMegDeeW keer Heeuevee kej
Gvemes GHeeesie uesJeW, Jes OeveJeeved neW5
as
ke=<CeieerJee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deiveeoees osJelee~ efJejedHeeqMvo~ $e<eYe mJej
the
ary
ke=<CeieerJee DeeivesNee efMeefleNYeJeesN JemetveeN: jesefnlee NeCee: esNleeDeJejesNefkeCe DeeefoNleeveebN

veYeesHee Heepe&Nvee6
ke=<CeieerJeeN Fefle ke=<CeieerJee~ DeeNivesNee~ efMeNefleNYeJeN Fefle efMeefleNYeJe~ Jemetveeced~ jesefnlee~ NeCeeced~ esNlee~
DeNJeNjeNsefkeCeN FleJejeNsefkeCe~ DeeNefoNleeveeced~ veYeesNHeeN FefleN veYeHee~ HeepeN&vee6
HeoeLe&-(ke=<CeieerJee) ke=<Cee keef<e&kee ieerJee efveiejCeb es<eevles (Deeivesee) DeefiveosJeleekee

(efMeefleYeJe) efMeefleMeslee YetYe&kegefee&meeb lee (Jemetveeced) He=efLeJeeoerveeced (jesefnlee) jkeleJeCee& (eCeeced)
HeeCeeoerveeced (eslee) esleJeCee& (DeJejesefkeCe) DeJejesOekee (Deeefoleeveeced) mete&mecyeefvOekeeb ceemeeveeced
(veYeesHee) veYe GokeefceJe Heb es<eeb les (Heepe&vee) cesIeosJeleekee6
DevJee-ns ceveg<ee es ke=<CeieerJeemle Deeivesee~ es efMeefleYeJemles Jemetveeb es jesenf leemles eCeeb es eslee
DeJejesekf eCemle Deeefoleeveeb es veYeesHeemles e Heepe&vee yeesOee6
1356
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<ewjivesjeke<e&Ceefeee
He=efLeJeeoerveeb
OeejCeefeee
Jeeetveeb
HejesnCeefeee
DeeefoleeveeceJejeseOf ekee cesIeeveeb e peueJeef<e&kee efeee efJeefolJee keeex<etHeeespee6
HeoeLe&-ns ceveg<ees pees (ke=<CeieerJee) Ssmes nQ efke efpevekeer eEKeeer ngF& ieo&ve Jee eEKeee ngDee Keevee
efveieuevee Jes (Deeivesee) Deefive osJelee Jeeues (efMeefleYeJe) efpevekeer megHeso YeeQnW nQ, Jes (Jemetveeced) He=efLeJeer Deeefo
JemegDeeW kes, pees (jesefnlee) ueeue jbie kes nQ, Jes (eCeeced) HeeCe Deeefo ieejn eW kes, pees (eslee) megHeso jbie
kes Deewj (DeJejesefkeCe) DeJejesOe kejves DeLee&led jeskeves Jeeues nQ, Jes (Deeefoleeveeced) mete&mecyevOeer cenerveeW kes
Deewj pees (veYeesHee) Ssmes nQ efke efpevekee peue kes meceeve He nw, Jes peerJe (Heepe&vee) cesIeosJelee Jeeues
DeLee&led cesIe kes meMe iegCeeW Jeeues peeveves eeefneW6
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke Deefive keer KeeReves keer, He=efLeJeer Deeefo kees OeejCe kejves keer, HeJeveeW
kees Des Hekeej e{ves keer, mete& Deeefo keer jeskeves keer Deewj cesIeeW keer peue Je<ee&ves keer efeee kees peeve kej meye
keeceeW ceW meceked efvejvlej GHeegkele efkeee kejW6
GVele Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Fveoees osJelee~ Deeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
as
GNVeNle $e<eNYees JeeceNvemleSsveJew<CeNJeeGVeNle efMeefleyeeNng efMeefleHe=mleSsveyeen&mHeNlee

MegkeHee JeeefpeNvee keNucee<eeDeeefiveceeNlee MeeNcee HeewN<Cee7
the
ary
GNVeNle FlegledveNle~ $eN<eNYe~ JeeNceNve~ les~ SsNveNJeNw<CeNJee~ GNVeNle FlegledveNle~ efMeNefleNyeeNngefjefle efMeefleyeeNng~
efMeNefleNHe= Fefle efMeefleHe=~ les~ SsNveNyeeNn&NmHeNlee~ MegkeNHee FefleN MegkeNHee~ JeeNefpeNvee~ keNucee<ee~ DeeNefiveNceeNNlee
FleeefiveceeNlee~ MeeNcee~ HeeNw<Cee7
HeoeLe&-(GVele) Gef^le ($e<eYe) es (Jeeceve) Jeee (les) (SsveJew<CeJee)

efJeegeegoJs eleekee (GVele) (efMeefleyeeng) efMeleer levetkeee&jew yeent FJe yeueb eme me (efMeefleHe=)
efMeeflemlevetkejCeb He=b eme me (les) (Ssveyeen&mHelee) Jeeegmete&osJeleekee (MegkeHee) Megkeme HeefceJe
Heb es<eevles (Jeeefpevee) JesieJevle (keucee<ee) esleke=<CeJeCee& (Deeefiveceelee) DeefiveJeeegosJeleekee
(Meecee) MeeceJeCee& (Heew<Cee) Hegefefveefcee-cesIeosJeleekee7
DevJee-ns ceveg<ee! YeJeefex GVele $e<eYees JeeceveMe meefvle, le SsveJew<CeJee~ e GVele efMeefleyeeng
efMeefleHe=Me meefvle, le Ssveyeen&mHelee~ es MegkeHee Jeeefpevee keucee<ee meefvle, le Deeefiveceelee~ es
Meecee meefvle, les e Heew<Cee efJe%esee7
YeeJeeLe&-es ceveg<ee HeMetveecegVeeEle Hegeqb e kegJe&efvle les veeveeefJeOeeefve megKeeefve ueYevles7
1356
1357
elegefJeMeesOeee
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees pees (GVele) Tbee ($e<eYe) Deewj es (Jeeceve) s{s DeeW Jeeues veee
HeMeg nQ, (les) Jes (SsveJew<CeJee) efyepegueer Deewj HeJeve osJelee Jeeues, pees (GVele) Tbee (efMeefleyeeng) efpemekee
otmejs HeoeLe& kees keeleer-ebleer ngF& YegpeeDeeW kes meceeve yeue Deewj (efMeefleHe=) efpemekeer met#ce keer ngF& Heer
Ssmes pees HeMeg nQ, (les) Jes (Ssveyeen&mHelee) Jeeeg Deewj mete& osJelee Jeeues (MegkeHee) efpevekee megiieeW kes
meceeve He Deewj (Jeeefpevee) Jesie Jeeues (keucee<ee) keyejs Yeer nQ, Jes (Deeefiveceelee) Deefive Deewj HeJeve
osJelee Jeeues leLee pees (Meecee) keeues jbie kes nQ, Jes (Heew<Cee) Hegefefveefceeke cesIe osJelee Jeeues peeveves
eeefneW7
YeeJeeLe&-pees ceveg<e HeMegDeeW keer GVeefle Deewj Hegef kejles nQ, Jes veevee Hekeej kes megKeeW kees Heeles nQ7
Slee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Fveiveeoees osJelee~ mJejed ye=nleer vo~ ceOece mJej
am
SleeSsveNivee efNHeeDeiveer<eesNceeree
cew$eeJeNCeeshveleSvees cewN$e8
JeeceNveeDeveN[dJeen
DeeiveeJew<CeNJee
JeNMee
as
Slee~ SsNveNivee~ efNNHee Fefle efNHee~ DeNiveeNr<eeNsceeree~ JeeNceNvee~ DeNveN[dJeen~ DeeNiveeNJewN<CeNJee~ JeNMee~
cewN$eeNJeNNCeh~ DeNveleSveN FleNveleSve~ cewN$e8
the
ary
HeoeLe&-(Slee) HetJeexkelee (Ssveivee) JeeegefJeeglmeefve (efHee) s Hes eemeeb lee

(Deiveer<eesceeree) meesceeefiveosJeleekee (Jeecevee) JeeeJeeJee (Deve[dJeen) Je=<eYee (DeeiveeJew<CeJee)
DeefiveJeeegosJeleekee (JeMee) JevOee ieeJe (cew$eeJeCe) HeeCeesoeveosJeleekee (DeveleSve) ee Develees
eefvle HeeHvegJeefvle lee (cew$e) efce$eme efHees Jee&ceevee8
DevJee-ns ceveg<ee eg<ceeefYeee& Slee efHee meefvle lee Ssveivee~ es Jeecevee Deve[dJeen meefvle
lesiveer<eesceeree DeeiveeJew<CeJeeMe~ ee JeMee meefvle lee cew$eeJeCe~ ee DeveleSve meefvle leeMe cew $ees
efJe%esee8
YeeJeeLe&-es ceveg<ee JeeJeiveeefoiegCeeved HeMetved Heeueeefvle, les meJeexHekeejkee YeJeefvle8
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legcekees (Slee) es HetJeexkele (efHee) efHe HeMeg DeLee&led efpevekes oes-oes He
nQ, Jes (Ssveivee) Jeeeg Deewj efyepegueer kes mebieer, pees (Jeecevee) s{s DeeW Jeeues Je vees Deewj (Deve[dJeen)
yewue nQ, Jes (Deiveer<eesceeree) meesce Deewj Deefive osJelee Jeeues leLee (DeeiveeJew<CeJee) Deefive Deewj Jeeeg osJelee
Jeeues pees (JeMee) JevOee ieew nQ, Jes (cew$eeJeCe) HeeCe Deewj Goeve osJelee Jeeueer Deewj pees (DeveleSve)
keneR mes HeeHle neW, Jes (cew$e) efce$e kes efHee JeJenej ceW peeveves eeefneW8
1358
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Jeeeg Deewj Deefive Deeefo kes iegCeeW Jeeues ieew Deeefo HeMeg nQ, Gvekeer Heeuevee kejles nQ,
Jes meye kee GHekeej kejves Jeeues nesles nQ8
ke=<CeieerJee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deiveeoees osJelee~ efvee=led HeeqMvo~ He_ece mJej
ke=<CeieerJeeDeeivesNee yeNYeJe meewNcee esNlee JeeeNJeehDeefJe%eeleeNDeefolewN meHee OeeN$es

JelmeleNeex osNJeeveebN HelveerYe9
ke=<CeieerJeeN Fefle ke=<CeieerJee~ DeeNivesNee~ yeNYeJe~ meewNcee~ esNlee~ JeeNeNJeeh~ DeefJe%eeleeN FleefJe%eelee~
Deefolew~ meHeeNFefleN meHee~ OeeN$es~ JeNlmeNleNe&~ oNsJeeveeced~ HelveerYe9
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ke=<CeieerJee) ke=<CekeCe (Deeivesee) DeefiveosJeleekee (yeYeJe) vekegueJeCe&JeCe&egkelee

(meewcee) meesceosJeleekee (eslee) (JeeeJee) JeeegosJeleekee (DeefJe%eelee) ve efJeMes<esCe %eelee efJeefolee
(Deefolew) DeKeefC[leeew peefvelJeefeeeew~ Deefoeflepe&efvelJeefceefle cev$eHeeceeCeeo$eeefoefleMeyosve ie=eles (meHee)
meceeveb Heb eemeeb lee (Oee$es) Oeejkeee JeeeJes (Jelmelee&) DeefleMeesve Jelmee (osJeeveeced) metee&oerveeced
(HelveerYe) HeeefuekeeYe efeeeYe9
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYeex ke=<CeieerJeemle Deeivesee, es yeYeJemles meewcee, es esleemles
JeeeJee, esefJe%eeleemlesefolew, es meHeemles Oee$es, ee Jelmelee&mleeMe osJeeveeb HelveerYees efJe%esee9
YeeJeeLe&-es HeMeJe ke<e&kee efveieuekeemle DeefiveJee&ceevee~ e Dees<eOeerJeejkee, e DeeJejkeemles
JeeegJee&ceevee~ esefJe%eeleemles Hepeveveee, es Oeele=iegCeemles OeejCeee, es mete&efkejCeJee&ceevee HeoeLee& meefvle,
les JeJenejmeeOeves Heeespee9
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legcekees pees (ke=<CeieerJee) keeues ieues kes nQ, Jes (Deeivesee) DeefiveosJelee Jeeues,
pees (yeYeJe) veesues kes jbie Jeeues nQ, Jes (meewcee) meesce osJelee Jeeues pees (eslee) megHeso nQ, Jes (JeeeJee)
Jeeeg osJelee Jeeues, pees (DeefJe%eelee) efJeMes<e efe mes keg ve peeves iees, Jes (Deefolew) pees keYeer veeMe veneR
nesleer Gme GlHeefe He efeee kes efuees, pees (meHee) Ssmes nQ efke efpevekee Skemee He nw, Jes (Oee$es) OeejCe
kejves nejs HeJeve kes efuees~ Deewj pees (Jelmelee&) eser-eser yeefeeb nQ, Jes (osJeeveeced) mete& Deeefo ueeskeeW keer
(HelveerYe) Heeuevee kejves Jeeueer efeeeDeeW kes efuees peeveves eeefnes
W 9
YeeJeeLe&-pees HeMeg peesleves Deewj efveieueves Jeeues nQ, Jes Deefive kes meceeve Jee&ceeve~ pees Dees<eefOe kes meceeve
iegCeeW kees OeejCe kejves Deewj {ebHeves Jeeues nQ, Jes HeJeve kes meceeve Jee&ceeve~ pees veneR peeveves eesie Jes GlHeefe kes
1358
elegefJeMeesOeee
1359
aj.
org
efuees, pees OeejCe kejles ngS kes legue iegCeegkele nQ, Jes OeejCe kejves kes efuees leLee pees mete& keer efkejCeeW kes
meceeve Jee&ceeve HeoeLe& nQ, Jes JeJenejeW keer efmeef kejves ceW Des Hekeej egkele kejves eeefneW9
ke=<Cee Yeewcee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Devleefj#eeoees osJelee~ mJeje[dieee$eer vo~ <e[dpe mJej
ke=<Cee YeNewcee OetceeDeevleefj#ee ye=nvlees efoNJee MeNyeuee Jeweglee efmeNOceemleejkee10

ke=<Cee~ YeewNcee~ Oetcee~ DeeNvleNefj#ee~ ye=nvle~ efoNJee~ MeNyeuee~ JewNeglee~ efmeNOcee~ leeNjkee10
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ke=<Cee) ke=<CeJeCee& efJeuesKeveefveefceee Jee (Yeewcee) YetefceosJeleekee (Oetcee) OetceJeCee&

(Deevleefj#ee) Devleefj#eosJeleekee (ye=nvle) JeOe&kee (efoJee) efoJeiegCekece&mJeYeeJee (Meyeuee)
eEkeefedJeslee (Jeweglee) efJeegsJeleekee (efmeOcee) ceuekeeefjCe (leejkee) ogKeme Heejs keeefjCe10
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYeex ke=<Ceemles Yeewcee~ es Oetceemle Deevleefj#ee~ es efoJee ye=nvle
Meyeueemles Jeweglee~ es efmeOceemles e leejkee efJe%esee10
YeeJeeLe&-eefo ceveg<ee ke<e&Ceeefokeee&meeOekeeved HeeeefoHeoeLe&ved Yetceeefo<eg mebeespeesegmleefn& les
ceueceeHvegeg10
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees pees (ke=<Cee) keeues jbie kes Jee Kesle Deeefo kes pegleeF& Jeeues nQ, Jes
(Yeewcee) Yetefce osJelee Jeeues (Oetcee) Oegcesues nQ, Jes (Deevleefj#ee) Devleefj#e osJelee Jeeues, pees (efoJee) efoJe
iegCe kece& mJeYeeJeegkele (ye=nvle) ye{les ngS Deewj (Meyeuee) Lees[s megHeso nQ, Jes (Jeweglee) efyepegueer osJelee
Jeeues Deewj pees (efmeOcee) cebieue kejeves nejs nQ, Jes (leejkee) ogKe kes Heej Gleejves Jeeues peeveves
eeefneW10
YeeJeeLe&-eefo ceveg<e peesleves Deeefo keeeesXx kes meeOeke HeMeg Deeefo HeoeLeesXx kees Yetefce Deeefo ceW mebegkele
kejW lees Jes Deevevo cebieue kees HeeHle nesJeW10
Oetceeefveleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Jemevleeoees osJelee~ mJeje[dye=nleer vo~ ceOece mJej
Oetceeved JemeNvleeeeueYeles esNleeved ieNer<ceee ke=<Ceeved JeN<ee&YeesNCee_NjosN He=<elees nsceNvleee

efHeNMeeef_efMejee11
Oetceeved~ JeNmeNvleee~ Dee~ ueNYeNlesN~ esNleeved~ ieerN<ceee~ ke=<Ceeved~ JeN<ee&Ye~ DeNNCeeved~ MeNjos~ He=<ele~ nNsceNvleee~
efHeMeeved~ efMeefMejee11
1360
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Oetceeved) OetceJeCee&ved HeoeLee&ved (Jemevleee) Jemevleeez megKeee (Dee) mecevleeled (ueYeles)

HeeHveeself e (esleeved) esleJeCee&ved (ieer<ceee) ieer<ceeez megKeee (ke=<Ceeved) ke=<CeJeCee&ved ke=ef<emeeOekeeved Jee
(Je<ee&Ye) Je<e&eez keee&meeOeveee (DeCeeved) Deejkeleeved (Mejos) Mejleew megKeee (He=<ele) mLetueeved
(nscevleee) nscevleeez keee&meeOeveee (efHeMeeved) jkeleHeerleJeCee&ved (efMeefMejee) efMeefMejeez
JeJenejmeeOeveee11
DevJee-ees ceveg<ees Jemevleee Oetceeved ieer<ceee esleeved Je<ee&Ye ke=<Ceeved MejosCeeved nscevleee He=<ele
efMeefMejee efHeMeeveeueYeles, me meleleb megKeer YeJeefle11
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&efmceVe=leew es HeoeLee& mebeeveeree mesJeveereeMe megmleeved mebefele mebmesJeejesiee
YetlJee Oecee&Le&keececees#emeeOeveevevegeleJeeefve11
HeoeLe&-pees ceveg<e (Jemevleee) Jemevle $eleg ceW megKe kes efuees (Oetceeved) Oegcesues HeoeLeesXx kes (ieer<ceee)
ieer<ce $eleg ceW Deevevo kes efuees (esleeved) megHeso jbie kes (Je<ee&Ye) Je<ee& $eleg ceW keee&efmeef kes efuees
(ke=<Ceeved) keeues jbie kes Jee Kesleer keer efmeef kejeves Jeeues (Mejos) Mejod $eleg ceW megKe kes efuees (DeCeeved)
ueeue jbie kes (nscevleee) nscevle $eleg ceW keee& meeOeves kes efuees (He=<ele) ceess Deewj (efMeefMejee) efMeefMej
$elegmecyevOeer JeJenej meeOeves kes efuees (efHeMeeved) ueeueeceer efuees ngS Heerues HeoeLeesXx kees (Dee, ueYeles) Des
Hekeej HeeHle neslee nw, Jen efvejvlej megKeer neslee nw11
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees efpeme $eleg ceW, pees HeoeLe& Fkes kejves Jee mesJeves eesies neW, Gvekees Fkes Deewj
Gvekee mesJeve kej veerjesie nes kes Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e kes efme kejves kes JeJenejeW kee DeeejCe kejvee
eeefnes11
the
ary
$eJee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deiveeoees osJelee~ mJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
$eJeees ieeeN$ew HeeeJeeefNgYes efoleNJeenesN peielew ef$eJeNlmeeDeveggYes lege&NJeenGNef<Cens12
$eJeeN Fefle ef$eNDeJee~ ieeNeN$ew~ HeeeJee FefleN HeeDeJee~ ef$eNgYes~ ef$eNmlegYeN Fefle ef$eNmlegYes~ efolN eNJeenNFefle
efoleNJeen~ peielew~ ef$eNJeNlmeeFefle ef$eJeNlmee~ DeNveggYes~ DeNvegmlegYeN FlevegmlegYes~ legeN&JeenN Fefle legeN&Jeen~
GNef<Cns12
HeoeLe&-($eJee) efleeesJeees es<eeb les (ieee$ew) ieeelees jef#ekeeew (He_eeJee) He_e DeJeees
es<eevles (ef$egYes) $eeeCeeb MeejerjJeeefekeceevemeeveeb megKeeveeb mlecYeveee efmLejerkejCeee (efoleJeen) efoleew
KeC[ves YeJee efolee ve efolee Deefoleemleeved es Jenefvle HeeHeeefvle les efoleJeen (peielew) peie#eCeeew efeeeew
1360
elegefJeMeesOeee
1361
as
am
aj.
org
(ef$eJelmee) $eees Jelmeeefm$e<eg Jee efveJeemees es<eevles (DeveggYes) DevegmlecYeee (lege&Jeen) es lege elegLe Jenefvle
les (Gef<Cens) Glke=leee efmveeefle eee lemew efeeeew12
DevJee-es $eJeees ieee$ew HeeeJeeefgYes efoleJeenes peielew ef$eJelmee DeveggYes lege&Jeen Gef<Cens e
HeelesjBmles megefKeve meg12
YeeJeeLe&-eLee efJeebmeesOeerlewiee&e$eeefovoesLez megKeeefve JeOe&evles, leLee HeMegHeeuekee Ie=leeoerefve
Je&eseg12
HeoeLe&-pees ($eJee) Ssmes nQ efke efpeve keer leerve Yes[
W Jes (ieee$ew) ieeles ngDeeW keer j#ee kejves Jeeueer
kes efuees (He_eeJee) efpeve kes HeeBe Yes[
W nQ, Jes (ef$egYes) leerve DeLee&led Mejerj, JeeCeer Deewj ceve mecyevOeer megKeeW
kes efmLej kejves kes efuees~ pees (efoleJeen) efJeveeMe ceW ve Heefme neW, Gve keer HeeefHle kejeves Jeeues (peielew)
mebmeej keer j#ee kejves keer pees efeee Gme kes efuees (ef$eJelmee) efpeve kes leerve mLeeveeW ceW efveJeeme Jes (DeveggYes)
Heers mes jeskeves keer efeee kes efuees Deewj (lege&Jeen) pees DeHeves HeMegDeeW ceW eewLes kees HeeHle kejeves Jeeues nQ, Jes
(Gef<Cens) efpeme efeee mes Gecelee kes meeLe HemeVe neW, Gme efeee kes efuees Dee elve kejW, Jes megKeer
neW12
YeeJeeLe&-pewmes efJeeved peve He{s ngS ieee$eer Deeefo voeW kes DeLeesXx mes megKeeW kees ye{eles nQ, Jewmes HeMegDeeW
kes Heeueves Jeeues Ieer Deeefo HeoeLeesXx kees ye{eJeW12
HeJeeef[leme HepeeHeefle$e&ef<e~ efJejepeeoees osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
the
ary
HeNNJeenes efJeNjepeGN#eeCees ye=nNlee$e<eNYee keNkegYesveN[Jeen HeN*dkelew OesNveJeeseflevomes13
HeNNJeenN Fefle HeNJeen~ efJeNjepeN Fefle efJeNjepes~ GN#eeCe~ ye=nlN ew~ $eN<eNYee~ keNkegYes~ DeNveN[dJeen~ HeN*dkelew~
OeNsveJe~ DeeflevomeNFleeflevomes13~
HeoeLe&-(HeJeen) es Hesve He=sve Jenefvle les (efJejepes) efJejedvomes (G#eeCe) Jeere&mesevemeceLee&

(ye=nlew) ye=nleervoesLee&e ($e<eYee) yeefuee (kekegYes) kekegyegef<CekevoesLee&e (Deve[dJeen)
MekeJenvemeceLee& (He*dkelew) He*deqkelevoesLee&e (OesveJe) ogiOeoe$e (Deeflevomes)
DeeflepeieleeefovoesLee&e13
DevJee-ewce&veg<eweJf e&jepes HeJeenes ye=nlee G#eeCe kekegYes $e<eYee He*dkelee Deve[dJeeneseflevomes
OesveJe mJeerefeevles leseflemegKeb ueYevles13
1362
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-eLee efJeebmees efJeje[eefovoesYees yentefve efJeeekeeee&efCe meeOvegJeefvle leLeesêefoYe HeMegYees

ie=nmLee DeefKeueeefve keeee&efCe meeOvegeg13
HeoeLe&-efpeve ceveg<eeW ves (efJejepes) efJejed vo kes efuees (HeJeen) pees Heer mes HeoeLeesXx kees Hengbeeles
(ye=nlew) ye=nleer vo kes DeLe& kees (G#eeCe) Jeere& meeReves ceW meceLe& (kekegYes) kekegHed Gef<Ceked vo kes DeLe&
kees ($e<eYee) DeefleyeueJeeved HeeCeer (He*dkelew) Hebefkele vo kes DeLe& kees (Deve[dJeen) ue{e Hengbeeves ceW meceLe&
yewueeW kees (Deeflevomes) Deeflepeieleer Deeefo vo kes DeLe& kees (OesveJe) otOe osves Jeeueer ieewSb mJeerkeej keeR, Jes
DeleerJe megKe Heeles nQ13
YeeJeeLe&-pewmes efJeeved efJejed Deeefo voeW kes efuees yengle efJeee-efJe<eeke keeceeW kees efme kejles nQ,
Jewmes TB Deeefo HeMegDeeW mes ie=nmLe ueesie mecemle keeceeW kees efme kejW13
am
ke=<CeieerJee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deiveeoees osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
ke=<CeieerJeeDeeivesNee yeNYeJe meewNceeGHeOJeNmlee meeefJeN$ee JelmeleNe& meejmJeNle MeeNcee

HeewN<Cee He=Mveees ceeNlee yengNHee JeweosNJee JeNMee eeJeeHe=efLeNJeeree14
as
ke=<CeieerJeeN Fefle ke=<CeieerJee~ DeeNiveNsee~ yeNYeJe~ meewNcee~ GNHeNOJeNmleeFlegHeOJeNmlee~ meeNefJeN$ee~

JeNlmeNleNe&~ meeNjmJeNle~ MeeNcee~ HeewN<Cee~ He=Mvee~ ceeNNlee~ yeNngNHee Fefle yengNHee~ JeNweNosNJee Fefle JeweoNsJee~
JeNMee~ eeNJeeNHe=efLeNJeeree4
the
ary
HeoeLe&-ke=<CeieerJee) ke=<CekeCe (Deeivesee) DeefiveosJeleekee (yeYeJe) meJe&me Oeejkee Hees<ekee

Jee (meewcee) meesceosJeleekee (GHeOJemlee) GHeeOe Heeflelee (meeefJe$ee) meefJele=oJs eleekee (Jelmelee&)
mJee Jelmee eemeeb lee (meejmJele) JeeiosJeleekee (Meecee) MeeceJeCee& (Heew<Cee) HegefkejcesIeosJeleekee
(He=Mvee) HeJee (ceelee) ceveg<eosJeleekee (yengHee) yentefve HeeefCe es<eevles (JeweosJee)
efJeesosJeosJeleekee (JeMee) osoerHeceevee (eeJeeHe=efLeJeeree) eeJeeHe=efLeJeeroJs eleekee14
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYeex ke=<CeieerJeemle Deeivesee~ es yeYeJemles meewcee~ e GHeOJemleemles
meeefJe$ee~ ee Jelmelee&mlee meejmJele~ es Meeceemles Heew<Cee~ es He=Mveemles ceelee~ es yengHeemles
JeweosJee~ es JeMeemles e eeJeeHe=efLeJeeree efJe%esee4
YeeJeeLe&-eLee efMeefuHeveesiveeefoYe HeoeLexYeesveskeeefve keeee&efCe meeOvegJeefvle, leLee ke=<eerJeuee
HeMegefYeye&ntefve keeee&efCe meeOvegeg14
1362
elegefJeMeesOeee
1363
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees pees (ke=<CeieerJee) keeues ieues Jeeues nQ, Jes (Deeivesee) Deefive osJelee
Jeeues~ pees (yeYeJe) meye kee OeejCe Hees<eCe kejves Jeeues nQ, Jes (meewcee) meesce osJelee Jeeues~ pees (GHeOJemlee)
veeres kes meceerHe efiejs ngS nQ, Jes (meeefJe$ee) meefJelee osJelee Jeeues~ pees (Jelmelee&) eser-eser yeefee nQ, Jes
(meejmJele) JeeCeer osJelee Jeeueer~ pees (Meecee) keeues JeCe& kes nQ, Jes (Heew<Cee) Hegef kejves nejs cesIe osJelee
Jeeues~ pees (He=Mvee) Hetves eesie nQ, Jes (ceelee) ceveg<e osJelee Jeeues pees (yengHee) yengHeer DeLee&led
efpeve kes Deveske He nQ, Jes (JeweosJee) mecemle efJeeved osJelee Jeeues Deewj pees (JeMee) efvejvlej efeuekeles ngS
nQ, Jes (eeJeeHe=efLeJeeree) DeekeeMe-He=efLeJeer osJelee Jeeues peeveves eeefneW14
YeeJeeLe&-pewmes efMeuHeefJeee peeveves Jeeues efJeeved peve Deefive Deeefo HeoeLeesXx mes Deveske keee& efme kejles
nQ, Jewmes Kesleer kejves Jeeues Heg<e HeMegDeeW mes yengle keee& efme kejW14
am
Gkelee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Fveoees osJelee~ efJeje[gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
GNkelee me_eNjeSleeSsveNivee ke=<Cee JeeNCee He=Mveees ceeNlee keeNeemletHeNje15
as
GNkelee~ meNbeNje Fefle mecedeNje~ Slee~ SsvN eNivee~ ke=<Cee~ JeeNNCee~ He=Mvee~ ceeNNlee~ keeNHee~
letHeNje15
the
ary
HeoeLe&-(Gkelee) keefLelee (me_eje) es meceked ejefvle les (Slee) (Ssveivee)

FveefiveosJeleekee (ke=<Cee) ke<e&kee (JeeCee) JeCeosJeleekee (He=Mvee) efJeefe$eefee (ceelee)
(keeee) HepeeHeefleosJeleekee (letHeje) eEnmekee15
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYejslee Gkelee meeje Ssveivee ke=<Cee JeeCee He=Mveees ceeleemletHeje
keeeeMe mevleerelf e yeesOeced15
YeeJeeLe&-es veeveeosMemebeeefjCe HeeefCevemmeefvle lewce&veg<ee eLeeeesieevegHekeejeved ie=ereg15
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees (Slee) es (Gkelee) kens ngS (meeje) pees Des Hekeej eueves nejs
HeMeg Deeefo nQ, Jes (Ssveivee) Fv Deewj Deefive osJelee Jeeues~ pees (ke=<Cee) KeeReves Jee peesleves nejs nQ, Jes
(JeeCee) JeCe osJelee Jeeues Deewj pees (He=Mvee) efe$e-efJeefe$e efe egkele (ceelee) ceveg<e kes mes
mJeYeeJe Jeeues (letHeje) eEnmeke nQ, Jes (keeee) HepeeHeefle osJelee Jeeues nQ, en peevevee eeefnes15
YeeJeeLe&-pees veevee Hekeej kes osMeeW ceW Deeves-peeves Jeeues HeMeg Deeefo HeeCeer nQ, Gvemes ceveg<e eLeeeesie
GHekeej uesJeW15
Deivee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deiveeoees osJelee~ MekeJejer vo~ OewJele mJej
1364
epegJexoYee<es
aj.
org
Hegve kemcew kes j#eCeere Fleen
efHej efkemekes efuees keewve j#ee kejves eesie nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNiveesveerkeJeles HeLeceNpeeveeueYeles ceNe meevleHeNvesYe meJeeNleeved ceNees ie=ncesNefOeYeeNs

yeef<keneved ceNe eNeref[Ye meme=eved ceNeN mJeleJeeesvegme=eved16
DeNivees~ DeveerkeJeleN FleveerkeJeles~ HeNLeNceNpeeefveefle HeLeceNpeeved~ Dee~ ueNYeNleNs~ ceNodYeN Fefle ceNledYe~
meeNvleNHeNvesYeN Fefle meecedleHeNvesYe~ meNJeeNleeefveefle meJeeNleeved~ ceNodYeN Fefle ceNledYe~ ie=nNceNsefOeYeN Fefle ie=nceNsefOeYe~
yeef<keneved~ ceNodYeN Fefle ceNledYe~ eNeref[YeN Fefle eerNef[Ye~ meNme=eefveefle mecedce=eved~ ceNodYeN Fefle ceNledYe~
mJeleJeodYeN FefleN mJeleJeledYe~ DeNvegme=eefvelevegme=eved16
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deivees) HeeJeke FJe Jee&ceeveee mesveeHelees (DeveerkeJeles) HeMebefmelemesveee (HeLecepeeved)

HeLeceeefmleerCee&led keejCeeoglHeVeeved (Dee) (ueYeles) (cee) JeeegJee&ceevesYees ceveg<esYe (meevleHevesYe)
meceked leHeveb yeeeee&eeejCeb es<eevlesYe (meJeeleeved) meceeveJeeles YeJeeved (cee) HeeCe FJe efHeesYe
(ie=ncesefOeYe) ie=nmLesYe (yeef<keneved) efejHemetleeved (cee) (eeref[Ye) HeMebefmeleeer[sYe (mebme=eved)
meceiiegCeegkeleeved (cee) ceveg<esYe (mJeleJeodYe) mJelees Jeemees es<eevlesYe (Devegme=eved)
Deveg<eefCe16
DevJee-ns ceveg<ee eLee efJeebmeesveerkeJelesivees HeLecepeeved meevleHevesYees ceodYe meJeeleeved
ie=nceseOf eYees ceodYees yeef<keneved eere[
f Yees ceodYe mebme=eved mJeleJeodYees ceodYeesvegme=eveeueYeles leLewJe
etecesleeveeueYeOJeced16
YeeJeeLe&-eLee efJeefefJe&eeefLe&ve HeMeJeMe Heeuevles, leLewJeslejwce&ve<ew Heeueveeree16
HeoeLe&-ns ceveg<ees pewmes efJeeved peve (DeveerkeJeles) HeMebefmele mesvee jKeves Jeeues (Deivees) Deefive kes
meceeve Jee&ceeve lespemJeer mesveeOeerMe kes efuees (HeLecepeeved) efJemleejegkele keejCe mes GlHeVe ngS (meevleHevesYe)
efpevekee Des Hekeej yeeee& Deeefo DeeejCe nw, Gve (cee) HeeCe kes meceeve Heerefle GlHeVe kejves Jeeues
ceveg<eeW kes efuees (meJeeleeved) Ske mes HeJeve ceW ngS HeoeLeesXx (ie=ncesefOeYe) Iej ceW efpeve keer Oeerj yegef nw, Gve
(cee) ceveg<eeW kes efuees (yeef<keneved) yengle keeue kes GlHeVe ngDeeW (eeref[Ye) HeMebmeeegkele efJenej
Deevevo kejves Jeeues (cee) ceve<eeW kes efuees (mebme=eved) Des Hekeej iegCeegkele Deewj (mJeleJee)
efpevekee DeeHe mes DeeHe efveJeeme nw, Gve (cee) mJelev$e ceveg<eeW kes efuees (Devegme=eved) efceueves JeeueeW kees
(Dee, ueYeles) HeeHle neslee nw, legce ueesie Fve kees HeeHle nesDees16
YeeJeeLe&-pewmes efJeeveeW mes efJeeeLeea Deewj HeMeg Heeues peeles nQ, Jewmes Deve ceveg<eeW kees Yeer Heeueves
eeefneW16
1364
elegefJeMeesOeee
1365
aj.
org
Gkelee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Fveiveeoees osJelee~ Yegefjiieee$eer vo~ <e[dpe mJej
GNkelee me_eNjeSleeSsveNivee Heee=e ceensNve yengNHee Jewekece&NCee17
GNkelee~ meN_eNje Fefle mecedeNje~ Slee~ SNsveNivee~ HeeNMe=e~ HeNMe=e Fefle HeMe=e~ ceeNnsNve Fefle
ceneFNve~ yeNngNHee Fefle yengNHee~ JewNeNkeNce&NCee Fefle Jewekece&NCee17
as
am
HeoeLe&-(Gkelee) efveefHelee (me_eje) meejefvle es<eg les ceeiee& (Slee) (Ssveivee)

JeeegefJeegsJeleekee (HeeMe=e) Heke=eefve e=eefCe es<eevles (ceensve) censvosJeleekee (yengHee)
yengJeCe&egkelee (Jewekece&Cee) efJeekece&osJeleekee17
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYee& Slee Ssveivee Heee=e ceensve yengHee Jewekece&Cee meeje
Gkeleemles<eg ievleJeced17
YeeJeeLe&-eLee efJeef HeeeefoHeeueveceeiee& GkeleemleLewJe Jesos HeefleHeeefolee meefvle17
HeoeLe&-ns ceveg<ees legce kees pees (Slee) es (Ssveivee) Jeeeg Deewj efyepegueer osJelee Jeeues (Heee=e)
efpeve kes Gece meeRie nQ, Jes (ceensve) censv osJelee Jeeues Jee (yengHee) yengle jbieegkele (Jewekece&Cee)
efJeekecee& osJelee Jeeues (meeje) efpeveceW Des Hekeej Deeles-peeles nQ, Jes ceeie& (Gkelee) efveHeCe efkees, GveceW
peevee-Deevee eeefnes17
YeeJeeLe&-pewmes efJeeveeW ves HeMegDeeW keer Heeuevee Deeefo kes ceeie& kens nQ, Jewmes ner Jeso ceW HeefleHeeefole
nQ17
the
ary
Oetcee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efHelejes osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
Oetcee yeNYegveerkeeMee efHele+Cee:meesceJeleeb yeNYeJees OetceveerkeeMee efHele+Ceeb yeefn&N<eoe ke=<Cee

yeNYegveerkeeMee efHele+Ceeceefive<JeeNeevee ke=<Cee He=<evlewecyeNkee18
Oetcee~ yeNYegveerkeeMee~ yeNYegefvekeeMeeN Fefle yeNYegefvekeeMee~ efHeNle+Ceeced~ meesceJeleeNefceefleN meesceJeleeced~ yeNYeJe~
OetceveerkeeMee~ OetceefvekeeMeeN Fefle OetceefvekeeMee~ efHeNle+Ceeced~ yeNefn&N<eoeced~ yeNefn&NmeoeNefceefle yeefn&Nmeoeced~ ke=<Cee~
yeNYegefvekeeMeeN Fefle yeNYegefvekeeMee~ efHeNle+Ceeced~ DeNefiveN<JeeNeeveeNced~ DeNefiveNmJeeNeeveeNefceleefivemJeeNeeveeced~ ke=<Cee~ He=<evle~
$eNweNcyeNkee18
1366
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Oetcee) OetceJeCee& (yeYegveerkeeMee) vekeguemeMee (efHele+Ceeced) pevekepeveveerveeced

(meesceJeleeced) meesceiegCeegkeleeveeced (yeYeJe) Hegefkeee&j (OetceveerkeeMee) (efHele+Ceeced) (yeefn&<eoeced) es yeefn&ef<e
meYeeeeb meeroefvle les (ke=<Cee) ke=<CeJeCee& (yeYegveerkeeMee) HeeuekemeMee (efHele+Ceeced) (Deefive<Jeeeeveeced)
ie=nerleeefiveefJeeeveeced (ke=<Cee) ke=<CeJeCee& (He=<evle) mLetueee ($ewecyekee) ef$e<JeefOekeejs<Jecyekeb ue#eCeb
es<eevles18
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYe meesceJeleeb efHele+Ceeb yeYegveerkeeMee Oetcee yeefn&<eoeb efHele+Ceeb ke=<Cee
OetceveerkeeMee yeYeJeesefive<Jeeeeveeb efHele+Ceeb yeYegveerkeeMee ke=<Cee He=<evlem$ewecyekeeMe mevleerelf e efJe%esee18
YeeJeeLe&-es pevekee efJeeepevceoeleejMe meefvle les<eeb Ie=leeefoefYeie&JeeefooevewMe eLeeeesieb melkeej
kee&Je18
HeoeLe&-ns ceveg<ees legce kees (meesceJeleeced) meesceMeeefvle Deeefo iegCeegkele GlHeVe kejves Jeeues (efHele+Ceeced)
ceelee- efHeleeDeeW kes (yeYegveerkeeMee) veesues kes meceeve (Oetcee) Oegcesues jbieJeeues (yeefn&<eoeced) pees meYee kes yeere
yewles nQ, Gve (efHele+Ceeced) Heeuevee kejves nejs efJeeveeW kes (ke=<Cee) keeues jbie Jeeues (OetceveerkeeMee) OegDeeb kes
meceeve DeLee&led Oegcesues Deewj (yeYeJe) Hegef kejves Jeeues leLee (Deefive<Jeeeeveeced) efpevneWves DeefiveefJeee ienCe keer
nw, Gve (efHele+Ceeced) Heeuevee kejves nejs efJeeveeW kes (yeYegveerkeeMee) Heeueves nejs kes meceeve (ke=<Cee) keeues jbie
Jeeues (He=<evle) ceess DeeW mes egkele ($ewecyekee) efpevekee leerve DeefOekeejeW ceW efe nw, Jes HeeCeer Jee HeoeLe& nQ,
en peevevee eeefnes18
YeeJeeLe&-pees GlHeVe kejves Deewj efJeee osves Jeeues efJeeved nQ, Gvekee Ieer Deeefo HeoeLe& Jee ieew Deeefo kes
oeve mes eLeeeesie melkeej kejvee eeefnes18
the
ary
Gkelee meeje Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ JeeegoxJelee~ ef$eHeeodieee$eer vo~ <e[dpe mJej
GNkelee me_eNjeSlee MegveemeerNjeree esNlee JeeeNJee esNlee meewNee&19

GNkelee~ meN_eNje Fefle mecedeNje~ Slee~ MegveeNmeerNjeree~ eNslee~ JeeNeNJee~ eNslee~ meewNee&19
HeoeLe&-(Gkelee) (meeje) (Slee) (Megveemeerjeree) MegveemeerjosJeleekee ke=ef<emeeOekee (eslee)

esleJeCee& (JeeeJee) JeeegJeefJeiegCee (eslee) (meewee&) mete&JelHekeeMeceevee19
DevJee-ns ceveg<ee! eteb e Slee Megveemeerjeree meeje JeeeJee eslee meewee& esleeeeskeleemleeved
keeex<eg mecHeeg*dOJeced19
YeeJeeLe&-ee eme HeMeesoJx elee Gkelee me leodiegCees ieee19
1366
elegefJeMeesOeee
1367
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees legce pees (Slee) es (Megveemeerjeree) Megveemeerj osJelee Jeeues DeLee&led Kesleer keer
efmeef kejves Jeeues (meeje) Deeves-peeves nejs (JeeeJee) HeJeve kes meceeve efoJeiegCeegkele (eslee) megHeso j
Jeeues Jee (meewee&) mete& kes meceeve HekeeMeceeve (eslee) megHeso j kes HeMeg (Gkelee) kens nQ, Gvekees DeHeves
keeeesxX ceW Des Hekeej efvejvlej efveegkele kejes19
YeeJeeLe&-pees efpeme HeMeg kee osJelee kene nw, Jen Gme HeMeg kee iegCeienCe kejvee eeefnes19
Jemevleeesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Jemevleeoees osJelee~ efJeje[dpeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve kemcew kes meceeeefeleJee Fleen
efHej efkeme kes efuees keewve Des Hekeej Deeee kejves eesie nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene
nw
am
JeNmeNvleee keNefHe_peueeNveeueYeles eerN<ceee keueNefJeeved JeN<ee&YeefmleNefejer_NjoNs Jeefe&kee nsceNvleeeN

kekejeNef_efMejeeN efJekekejeved20
JeNmeNvleee~ keNefHe_peueeved~ Dee~ ueNYeNlesN~ ieeNr<ceee~ keNueNefJeeved~ JeN<ee&Ye~ efleNefejerved~ MeNjos~ Jee|ekee~ nNsceNvleee~
kekejeved~ efMeefMejee~ efJekekejeNefveefleN efJekekejeved20
the
ary
as
HeoeLe&-(Jemevleee) (keefHe_peueeved) Heef#eefJeMes<eeved (Dee) (ueYeles) (ieer<ceee) (keueefJeeved)

ekeeved (Je<ee&Ye) (efleefejerved) (Mejos) (Jee|ekee) Heef#eefJeMes<ee (nscevleee) (kekejeved) Heef#eefJeMes<eeved
(efMeefMejee) (efJekekejeved) efJekekejeved Heef#eefJeMes<eeved20
DevJee-ns ceveg<ee! Heef#eefJeppevees Jemevleee eeved keefHe_peueeved ieer<ceee keueefJeeved
Je<ee&Yeefmleefejer_jos Jee|ekee nscevleee kekejeef_efMejee efJekekejeveeueYeles leeved eteb efJepeeveerle20
YeeJeeLe&-eefmceved eefmceVe=leew es Heef#eCe Hecegefolee YeJeefvle, les les leodiegCee efJe%esee20
HeoeLe&-ns ceveg<ees! Heef#eeeW kees peeveves Jeeuee peve (Jemevleee) Jemevle $eleg kes efuees (keefHe_peueeved)
efpeve keefHebpeue veece kes efJeMes<e Heef#eeeW (ieer<ceee) ieer<ce $eleg kes efuees (keueefJeeved) efejewe veece kes Heef#eeeW
(Je<ee&Ye) Je<ee& $eleg kes efuees (efleefejerved) leerlejeW (Mejos) Mejod $eleg kes efuees (Jee|ekee) yelekeeW
(nscevleee) nscevle $eleg kes efuees (kekejeved) kekej veece kes Heef#eeeW Deewj (efMeefMejee) efMeefMej $eleg kes DeLe&
(efJekekejeved) efJekekej veece kes Heef#eeeW kees (Dee, ueYeles) Des Hekeej HeeHle neslee nw, Gve kees legce
peevees20
YeeJeeLe&-efpeme-efpeme $eleg ceW pees-pees He#eer Des Deevevo kees Heeles nQ, Jes-Jes Gme iegCe Jeeues peeveves
eeefneW20
mecegeesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ JeCees osJelee~ ye=nleer vo~ ceOece mJej
1368
epegJexoYee<es
aj.
org
Hegve kes efkeceLee& mesJeveeree Fleen
efHej keewve efkemekes DeLe& mesJeve kejves eeefneW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nQ
meNcegee efMeMegceejeNveeueYeles HeNpe&veee ceNC[tkeeveNees celmeeved efceN$eee kegueeNrHeeeNved JeCeee

veeNeeved21
meNcegee~ efMeNMegceejeNefveefle efMeMegceejeved~ Dee~ ueNYeNlesN~ HeNpe&veee~ ceNC[tkeeved~ DeNodYe FleNHedYe~ celmeeved~
efceN$eee~ kegueerNHeeeved~ JeCeee~ veeNeeved21
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mecegee) cenepeueeMeeee (efMeMegceejeved) es mJeefMeMetved ceejeefvle leeved (Dee) (ueYeles)

(Hepe&veee) cesIeee (ceC[tkeeved) (DeodYe) (celmeeved) (efce$eee) (kegueerHeeeved) (JeCeee)
(veeeeved)21
DevJee-ns ceveg<ee! eLee peuepevlegHeeueveefJeled mecegee efMeMegceejeved Hepe&veee ceC[tkeeveodYees
celmeeved efce$eee kegueerHeeeved JeCeee veeeeveeueYeles leLee eteceHeeueYeOJeced21
YeeJeeLe&-eLee
peueejpevlegiegCeefJeomleeved
JeOe&efelegb
efveienerlegb
Jee
MekevegJeefvle
leLeevesHeeejvleg21
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes peue kes peerJeeW keer Heeuevee kejves kees peeveves Jeeuee peve (mecegee)
cenepeueeMee meceg kes efkees (efMeMegceejeved) pees DeHeves yeeuekeeW kees ceej [eueles nQ, Gve efMeMegceejeW (Hepe&veee)
cesIe kes efuees (ceC[tkeeved) ceW[keeW (Dee) peueeW kes efuees (celmeeved) ceefueeeW (efce$eee) efce$e kes meceeve
megKe osles ngS mete& kes efuees (kegueerHeeeved) kegueerHee veece kes pebieueer HeMegDeeW Deewj (JeCeee) JeCe kes efuees
(veeeeved) veekes ceiej peuepevlegDeeW kees (Dee, ueYeles) Des Hekeej HeeHle neslee nw, Jewmes legce Yeer HeeHle
nesDees21
YeeJeeLe&-pewmes peueej pevlegDeeW kes iegCe peeveves Jeeues Heg<e Gve peue kes pevlegDeeW kees ye{e Jee Heke[
mekeles nQ, Jewmee DeeejCe Deewj ueesie Yeer kejW~21
meesceeesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meesceeoees osJelee~ efJeje[dye=nleer vo~ ceOece mJej
meesceee nNmeeveeueYeles JeNeeJes yeNueekeeFveNefiveYeebN eg_eeved efceN$eee ceNodietved JeCeee

eeJeeNkeeved22
meesceee~ nNmeeved~ Dee~ ueNYeNlesN~ JeeNeJes~ yeNueekee~ FNveNefiveYeeNefceleerveNefiveYeeced~ eg_eeved~ efceN$eee~ ceNodietved~
JeCeee~ eNeNJeeNkeeefveefle eeJeeNkeeved22
1368
1369
elegefJeMeesOeee
am
aj.
org
HeoeLe&-(meesceee) eveeew<eefOejepeee Jee (nbmeeved) Heef#eefJeMes<eeved (Dee, ueYeles) (JeeeJes)

(yeueekee) yeueekeeveeb eqe (FveefiveYeeced) (eg_eeved) meejmeeved (efce$eee) (ceodietved) peuekeekeeved
(JeCeee) (eeJeekeeved)22
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Heef#eiegCeefJe%eeveer peve meesceee nbmeeved JeeeJes yeueekee FveefiveYeeb
eg_eeved efce$eee ceodietved JeCeee eeJeekeeveeueYeles leLee eteceHeeueYeOJeced22
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewe& Gecee Heef#eCe meefvle, les Heelvesve mebHeeue
Je&veeree22
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes Heef#eeeW kes iegCe kee efJeMes<e %eeve jKeves Jeeuee Heg<e (meesceee) evcee Jee
Deew<eefOeeeW ceW Gece meesce kes efuees (nbmeeved) nbmeeW (JeeeJes) HeJeve kes efuees (yeueekee) yeiegefueeeW
(FveefiveYeeced) Fv Deewj Deefive kes efuees (eg_eeved) meejmeeW (efce$eee) efce$e kes efuees (ceodietved) peue kes
keewDeeW Jee meglejcegieesXx Deewj (JeCeee) JeCe kes efuees (eeJeekeeved) ekeF&-ekeJeeW kees (Dee, ueYeles) Des
Hekeej HeeHle neslee nw, Jewmes legce Yeer HeeHle nesDees22
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees pees Gece He#eer nQ, Jes Des elve kes
meeLe Heeueve kej ye{eves eeefneW22
as
Deivee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deiveeoees osJelee~ He*deqkeleMvo~ He_ece mJej
HegmlecesJe efJe<eeceen
JeveNmHeefleYeNGuetkeeveNiveer<eesceeYeebN
the
ary
DeNivees kegNveeueYelesN
efceN$eeJeCeeYeeb keNHeesleeved23
ee<eeveNefMJeYee
ceNetjeved
DeNivees~ kegved~ Dee~ ueNYeNleNs~ JeveNmHeefleYeN Fefle JeveNmHeefleYe~ Guetkeeved~ DeNiveer<eesceeYeeced~ ee<eeved~
DeNefeYeeNefceleNefeYeeced~ ceNetjeved~ efceN$eeJeCeeYeeced~ keNHeesleeved23
HeoeLe&-(Deivees) HeeJekeee (kegved) kegkekegeved (Dee) (ueYeles) (JevemHeefleYe) (Guetkeeved)

(Deiveer<eesceeYeeced) (ee<eeved) (DeefeYeeced) (ceetjeved) (efce$eeJeCeeYeeced) (keHeesleeved)23
DevJee-ns ceveg<ee eLee Heef#eiegCeefJeppeveesivees kegved JevemHeefleYe Guetkeeveiveer<eesceeYeeb
ee<eeveefeYeeb ceetjeved efce$eeJeCeeYeeb keHeesleeveeueYeles, leLewleeved eteceHeeueYeOJeced23
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es kegkekegeoerveeb Heef#eCeeb iegCeeved peeveefvle, les meowleeved
JeOe&eefvle23
1370
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes Heef#eeeW kes iegCe peeveves Jeeuee peve (Deivees) Deefive kes efuees (kegved) cegieeX
(JevemHeefleYe) JevemHeefle DeLee&led efJevee Heg<He-Heue osves Jeeues Je=#eeW kes efuees (Guetkeeved) Guuet Heef#eeeW
(Deiveer<eesceeYeeced) Deefive Deewj meesce kes efuees (ee<eeved) veeruekeC Heef#eeeW (DeefeYeeced) mete&-evcee kes
efuees (ceetjeved) ceetjeW leLee (efce$eeJeCeeYeeced) efce$e Deewj JeCe kes efuees (keHeesleeved) keyetlejeW kees (Dee,
ueYeles) Des Hekeej HeeHle neslee nw, Jewmes Fvekees legce Yeer HeeHle nesDees23
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees cegiee& Deeefo Heef#eeeW kes iegCeeW kees peeveles nQ, Jes
meoe Fvekees ye{eles nQ23
meesceeesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meesceeoees osJelee~ YegefjkeHe*deqkeleMvo~ He_ece mJej
am
meesceee ueNyeeveeueYelesN lJe^s keewueeNrkeeved iees<eeNoeroxNJeeveeNb HelveerYe kegueerkee osJepeeNefceYeeNsivees

ie=nHelees HeeN<Ceeved24
meesceee~ ueNyeeved~ Dee~ ueNYeNleNs~ lJe^s~ keewNueerNkeeved~ ieesN<eeNoer~ ieesNmeeNoerefjefle ieesmeeNoer~ osNJeeveeced~ HelveerYe~
kegueerkee~ oNsJeNpeeNefceYeN Fefle osJepeeNefceYe~ DeNivees~ ie=nHeleeN Fefle ie=nHelees~ HeeNN<Ceeved24
the
ary
as
HeoeLe&-(meesceee) Sseee&e (ueyeeved) (Dee) (ueYeles) (lJe^s) HekeeMekeee (keewueerkeeved)

Heef#eefJeMes<eeved (ieesmeeoer) ee iee meeoeefvle eEnmeefvle lee Heef#eCeer (osJeeveeced) efJeog<eeced (HelveerYe) erYe
(kegueerkee) Heef#eCeereJf eMes<ee (osJepeeefceYe) efJeog<eeb YeefieveerYe (Deivees) DeefiveefjJe Jee&ceeveee (ie=nHelees)
ie=nHeeuekeee (Hee<Ceeved) Heef#eefJeMes<eeved24
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Heef#ekece&efJeppeve meesceee ueyeeBmlJe^s keewueerkeeved osJeeveeb HelveerYees
ieesmeeoeroJx epeeefceYe kegueerkee Deivees ie=nHelees Hee<CeeveeueYeles, leLee eteceHeeueYeOJeced~24
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee Heef#eCeeb mJeYeeJepeeefve kecee&efCe efJeefolJee
leovegkejCeb kegJe&efvle, les yengegleJeJeefvle24
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes Heef#eeeW kee keece peevevesJeeuee peve (meesceee) Ssee& kes efuees (ueyeeved)
yesjeW (lJe^s) HekeeMe kes efuees (keewueerkeeved) keewueerke veece kes Heef#eeeW (osJeeveeced) efJeeveeW keer (HelveerYe)
efm$eeeW kes efuees (ieesmeeoer) pees ieewDeeW kees ceejleer nwQ, Gve HeKesefjeeW (osJepeeefceYe) efJeeveeW keer yeefnefveeeW kes
efuees (kegueerkee) kegueerke veeceke HeKesefjeeW Deewj (Deivees) pees Deefive kes meceeve Jee&ceeve (ie=nHelees)
ie=nHeeueve kejves Jeeuee Gme kes efuees (Hee<Ceeved) Hee<Ce Heef#eeeW kees (Dee, ueYeles) HeeHle neslee nw, Jewmes legce
Yeer HeeHle nesDees24
1370
elegefJeMeesOeee
1371
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e Heef#eeeW kes mJeYeeJepe keeceeW kees
peevekej Gvekeer Devegneefj efkeee kejles nQ, Jes yengegle kes meceeve nesles nQ24
De Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ keeueeJeeJee osJelee~ mJejedHe*deqkeleMvo~ He_ece mJej
efHej Gmeer efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kenles nQ
Des HeeNjeJeleeNveeueYelesN je$ew meereeNHetjnesjeN$eees meNefvOeYees peNletcee&mesYees oeleeNwnevlmeJelmeNjee

cenNle megHeNCee&ved25
Des~ HeeNjeJeleeved~ Dee~ ueNYeNlesN~ je$ew~ meerNeeNHet~ DeNnesNjeN$eees~ meNefvOeYeN Fefle meNefvOeYe~ peNlet~ ceemesYe~
oeNleewNneved~ mebNJeNlmeNjee~ ceNnNle~ megHeNCee&efveefle megHeNCee&ved25
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Des) efoJemeee (HeejeJeleeved) keuejJeeved (Dee) (ueYeles) (je$ew) (meereeHet) Heef#eefJeMes<eeved

(Denesje$eees) (meefvOeYe) (pelet) Heef#eefJeMes<eeved (ceemesYe) (oeleewneved) ke=<Cekeekeeved (mebJelmejee)
Je<ee&e (cenle) (megHeCee&ved) MeesYeveHe#eeved Heef#eCe25
DevJee-ns ceveg<ee! eLee keeueefJeppeveess HeejeJeleeved je$ew meereeHetjnesje$eees meefvOeYees
peletcee&mesYees oeleewnevlmebJelmejee cenle megHeCee&veeueYeles, leLee eteceHesleeveeueYeOJeced25
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee mJemJemeceeevegketueeer[keeveeb Heef#eCeeb mJeYeeJeb
kege&gmles yengefJeommeg25
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes keeue kee peeveves Jeeuee (Des) efoJeme kes efuees (HeejeJeleeved) keesceue Meyo
kejves Jeeues keyetlejeW (je$ew) jeef$e kes efuees (meereeHet) meereeHet veeceke Heef#eeeW (Denesje$eees) efove-jeef$e kes
(meefvOeYe) meefvOeeeW DeLee&led Heele meeebkeeue kes efuees (pelet) peletveelceke Heef#eeeW (ceemesYe) cenerveeW kes
efuees (oeleewneved) keeues keewDeeW Deewj (mebJelmejee) Je<e& kes efuees (cenle) ye[-s ye[s (megHeCee&ved) megvojmegvoj HebKeeW Jeeues Heef#eeeW kees (Dee, ueYeles) Des Hekeej HeeHle neslee nw, Jewmes legce Yeer Fve kees HeeHle
nesDees25
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e DeHeves-DeHeves mecee kes Devegketue eer[
e
kejves Jeeues Heef#eeeW kes mJeYeeJe kees peevekej DeHeves mJeYeeJe kees Jewmee kejW, Jes yengle peeveves Jeeues neW25
Yetcee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Yetceeoees osJelee~ YegefjieveggHed vo~ ieevOeej mJej
epegJexoYee<es
YetceeDeeNKetveeueYelesNvleefj#eee
yeYegkeeveJeevlejefoNMeeYe26
HeeN*dkeleeved
efoNJes
keMeeved
efoNiYees
vekegueeved
aj.
org
1372
Yetcew~ DeeNKetved~ Dee~ ueNYeNlesN~ DeNvleefj#eee~ HeeN*dkeleeved~ efoNJes~ keMeeved~ efoNiYe Fefle efoNkedYe~ veNkegueeved~
yeYegkeeved~ DeNJeeNvleNjefoNMeeYeN FleJeevlejefoNMeeYe26
as
am
HeoeLe&-(Yetcew) (DeeKetved) cet<ekeeved (Dee) (ueYeles) (Devleefj#eee) (Hee*dkeleeved) HeeqHesCe ievle+ved

Heef#eefJeMes<eeved (efoJes) HekeeMeee (keMeeved) Heef#eefJeMes<eeved (efoiYe) HetJee&efoYe (vekegueeved) (yeYegkeeved)
vekeguepeeefleefJeMes<eeved (DeJeevlejefoMeeYe) GHeefoMeeYe26
DevJee-ns ceveg<ee! eLee YetefcepevlegiegCeefJeppevees Yetcee DeeKetvevleefj#eee Hee*dkeleeved efoJes keMeeved
efoiYees vekegueeveJeevlejefoMeeYees yeYegkeeveueYeles leLee eteceHeeueYeOJeced26
YeeJeeLe&-es ceveg<ee YetceeefoJevcet<ekeeefoiegCeeved efJeefolJeesHekegeg&mles yengefJe%eevee peeesjved26
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes Yetefce kes pevlegDeeW kes iegCe peeveves Jeeuee Heg<e (Yetcew) Yetefce kes efuees
(DeeKetved) cet<eeW (Devleefj#eee) Devleefj#e kes efuees (Hee*dkeleeved) He*deqkeleHe mes eueves Jeeues efJeMes<e Heef#eeeW
(efoJes) HekeeMe kes efuees (keMeeved) keMe veece kes Heef#eeeW (efoiYe) HetJe& Deeefo efoMeeDeeW kes efuees (vekegueeved)
vesGueeW Deewj (DeJeevlejefoMeeYe) DeJeevlej DeLee&led keesCe efoMeeDeeW kes efueS (yeYegkeeved) Yetjs-Yetjs efJeMes<e vesGueeW
kees (Dee, ueYeles) Des Hekeej HeeHle neslee nw, Jewmes legce Yeer HeeHle nesDees26
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Yetefce Deeefo kes meceeve cet<es Deeefo kes iegCeeW kees peevekej GHekeej kejW, Jes yengle
efJe%eeve Jeeues neW26
JemegYe Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ JemJeeoees osJelee~ efvee=odye`nleer vo~ ceOece mJej
the
ary
JemegYeN$eMeeNveeueYeles NsYeeNs veeefoNlesYeeNs ve*dketved efJeesYees oNsJesYe He=<eNleevlmeeNOesYe

keguegeved27
JemegYeN Fefle JemegYe~ $eMeeved~ Dee~ ueNYeNlesN~ NsYe~ ved~ DeeNefoNlesYe~ ve*dketved~ efJeesYe~ osNJesYe~
He=<eNleeved~ meeNOesYe~ keguegeved27
HeoeLe&-(JemegYe) DeiveeefoYe ($eMeeved) ce=iepeeefleefJeMes<eeved HeMetved (Dee) (ueYeles) (sYe)

HeeCeeefoYe (ved) ce=ieefJeMes<eeved (DeeefolesYe) ceemesYe (ve*dketved) HeMegefJeMes<eeved (efJeesYe) (osJesYe)
efoJesYe HeoeLexYees efJeodYees Jee (He=<eleeved) ce=ieefJeMes<eeved (meeOesYe) meeefOelegb eesiesYe (keguegeved)
HeMegefJeMes<eeved27
1372
elegefJeMeesOeee
1373
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eLee HeMegiegCeefJeppevees JemegYe $eMeeved sYees veeefolesYees ve*dketved

efJeesYees osJesYe He=<eleevlmeeOesYe keguegeveeueYeles leLewleeved eteceHeeueYeOJeced27
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee ce=ieeoerveeb JesieiegCeeved efJeefolJeesHekegeg&mleslevleb
megKeb ueYesjved27
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes HeMegDeeW kes iegCeeW kee peeveves Jeeuee peve (JemegYe) Deefive Deeefo JemegDeeW kes
efuees ($eMeeved) $eMe peeefle kes nefjCeeW (sYe) HeeCe Deeefo eW kes efueS (ved) jespeveeceer pevlegDeeW
(DeeefolesYe) yeejn cenerveeW kes efuees (ve*dketved) ve*dkeg veeceke HeMegDeeW (efJeesYe) mecemle (osJesYe)
efoJe HeoeLeesXx Jee efJeeveeW kes efuees (He=<eleeved) He=<eled peeefle kes ce=ieefJeMes<eeW Deewj (meeOesYe) efme kejves kes pees
eesie nQ, Gvekes efuees (keguegeved) kegueg veece kes HeMegefJeMes<eeW kees (Dee, ueYeles) Des Hekeej HeeHle neslee nw,
Jewmes Fvekees legce Yeer HeeHle nesDees27
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e nefjCe Deeefo kes JesieHe iegCeeW kees
peevekej GHekeej kejW, Jes Delevle megKe kees HeeHle neW27
F&Meeveeesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ F&Meeveeoees osJelee~ ye=nleer vo~ ceOece mJej
as
F&MeeveeeN lJeeN HejmJeleNDee ueYeles efceN$eeee ieNewjeved JeCeee ceefnN<eeved ye=nNmHelees ieJeNeeBmlJe^
Gêved28
the
ary
F&Meeveee~ lJeeN~ HejmJele~ Dee~ ueNYeNlesN~ efceN$eee~ ieewNjeved~ JeCeee~ ceNefnN<eeved~ ye=nNmHelees~ ieNJeNeeved~ lJe^s~
Gêved28
HeoeLe&-(F&Meeveee) meceLee&e peveee (lJee) lJeeced (HejmJele) ce=ieefJeMes<eeved (Dee, ueYeles) (efce$eee)
(ieewjeved) (JeCeee) (ceefn<eeved) (ye=nmHelees) (ieJeeeved) (lJe^s) (Gêved)28
DevJee-ns jepeved! ees ceveg<e F&Meeveee lJee HejmJelees efce$eee ieewjeved JeCeee ceefn<eeved ye=nmHelees
ieJeeeved lJe^ GêveeueYeles, me OeveOeeveegkelees peeeles28
YeeJeeLe&-es HeMegYees eLeeJeogHekeejeved ie=eregmles meceLee& meg28
HeoeLe&-ns jepee pees ceveg<e (F&Meeveee) meceLe& peve kes efuees (lJee) DeeHe Deewj (HejmJele) HejmJeled
veeceer ce=ieefJeMes<eeW kees (efce$eee) efce$e kes efuees (ieewjeved) ieesjs ce=ieeW kees (JeCeee) Deefle es kes efuees
(ceefn<eeved) YewmeeW kees (ye=nmHelees) ye=nmHeefle DeLee&led cenelceeDeeW kes j#eke kes efuees (ieJeeeved) veerueieeeeW kees
1374
epegJexoYee<es
aj.
org
Deewj (lJe^s) lJee DeLee&led HeoeLe&efJeee mes HeoeLeesxX kees met#ce kejves Jeeues kes efuees (Gêved) TbeW kees (Dee,
ueYeles) Des Hekeej HeeHle neslee nw, Jen OeveOeeve egkele neslee nw28
YeeJeeLe&-pees HeMegDeeW mes eLeeJeled GHekeej uesJeW, Jes meceLe& nesJeW28
HepeeHelee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ HepeeHeleeoees osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
HeNpeeHeleesN Heg<eeved nNefmleveNDee ueYeles JeeNes Hueg<eeNrBe#eg<es ceNMekeeN_ês$eee Ye=e29
eNpeeHeleeN Fefle HeNpeeHelees~ Heg<eeved~ nNefmleve~ Dee~ ueNYeNles~N JeeNes~ Hueg<eerved~ e#eg<es~ ceNMekeeved~ ees$eee~
Ye=e~29
the
ary
as
am
HeoeLe&-(HepeeHelees) HepeemJeeefceves (Heg<eeved) (nefmleve) keg_pejeved (Dee, ueYeles) (Jeees) (Hueg<eerved)

pevlegefJeMes<eeved (e#eg<es) (ceMekeeved) (ees$eee) (Ye=e)29
DevJee-ees ceveg<e HepeeHelees Heg<eeved nefmlevees Jeees Hueg<eeRe#eg<es ceMekee_ês$eee Ye=e DeeueYeles,
me yeefuees {seqvees peeeles29
YeeJeeLe&-es Hepeej#eCeee elegjefCeeR mesveeb efpelesevf eleeb e meceeejefvle, les eercevlees YeJeefvle29
HeoeLe&-pees ceveg<e (HepeeHelees) Hepee Heeueves nejs jepee kes efuees (Heg<eeved) Heg<eeW (nefmleve) Deewj
neefLeeeW (Jeees) JeeCeer kes efuees (Hueg<eerved) Huegef<e veece kes peerJeeW (e#eg<es) ves$e kes efuees (ceMekeeved) ceMeeDeeW
Deewj (ees$eee) keeve kes efuees (Ye=e) YeeQjeW kees (Dee, ueYeles) HeeHle neslee nw, Jen yeueer Deewj Heg FefveeW
Jeeuee neslee nw29
YeeJeeLe&-pees Hepee keer j#ee kes efuees elegjefCeer DeLee&led eejeW efoMeeDeeW kees jeskeves Jeeueer mesvee Deewj
efpelesefvelee kee Des Hekeej DeeejCe kejles nQ, Jes OeveJeeved Deewj keeefvleceeved nesles nQ29
HepeeHelee Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ HepeeHeleeoees osJelee~ efvee=oefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
HeNpeeHelees e JeeNeJes e ieesce=iees JeCeeeejCees ceNs<ees eNceeeN ke=<Cees ceveg<ejeNpeee ceNke&

Meeo&tueee jeNsefn<eNYeee ieJeNeer ef#eHeMesNveeeN Jeefe&keeN veeruees ke=efce mecegee efMeMegceejes efnNceJeles
nNmleer30
1374
elegefJeMeesOeee
1375
aj.
org
HeNpeeHeleeN Fefle HeNpeeHelees~ eN~ JeeNeJes~ eN~ ieesNce=ie Fefle ieesce=ie~ JeCeee~ DeeNjCe~ ceNs<e~ eNceee~
ke=<Ce~ ceNveg<eNjeNpeeesefle ceveg<ejeNpeee~ ceNke&~ MeeNot&ueee~ jesNefnled~ $eN<eNYeee~ ieNJeNeer~ ef#eNHeNMeNsveeesefle ef#eHeMesNveee~
Jee|ekee~ veeruees~ ke=efce~ meNcegee~ efMeNMegceejFefle efMeMegceej~ efnNceJeleNFefle efnNceJeles~ nNmleer30
the
ary
as
am
HeoeLe&-(HepeeHelees) HepeeHeeuekeee (e) lelmecyeefvOeYe (JeeeJes) (e) lelmecyeefvOeYe (ieesce=ie)

ees ieeb ceeef& MegvOeefle me (JeCeee) (DeejCe) Jeves YeJe (ces<e) DeefJepeeefleefJeMes<e (eceee) veeeeOeerMeee
(ke=<Ce) ke=<CeiegCeefJeefMe (ceveg<ejepeee) vejsMeee (ceke&) Jeevej (Meeot&ueee) ceneeEmenee (jesefnled)
jkeleiegCeefJeefMees ce=ie ($e<eYeee) esee meYeee (ieJeeer) ieJeeme er (ef#eHeMesveee) ef#eHeieeefceves
MesveeesJe Jee&ceeveee (Jee|ekee) (veeruees) ees veerueb ieefle leme (ke=efce) #egpevlegefJeMes<e (mecegee)
(efMeMegceej) yeeuenvlee (efnceJeles) yentefve efnceeefve efJeevles eme lemcew (nmleer)30
DevJee-ns ceveg<ee eg<ceeefYe HepeeHelees e JeeeJes e ieesce=iees JeCeeeejCees ces<ees eceee ke=<Cees
ceveg<ejepeee ceke& Meeot&ueee jesenf <eYeee ieJeeer ef#eHeMesveee Jee|ekee veeruees ke=efce mecegee efMeMegceejes
efnceJeles nmleer e mecHeeeskeleJe30
YeeJeeLe&-es ceveg<ee ceveg<emecyevOegeceeved HeeefCevees j#eefvle, les meeesHeeyeuee peeevles30
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legcekees (HepeeHelees) Hepee Heeueves Jeeues (e) Deewj Gme kes mecyeefvOeeeW leLee
(JeeeJes) Jeeeg (e) Deewj Jeeeg kes mecyevOeer HeoeLeesXx kes efuees (ieesce=ie) pees He=efLeJeer kees Meg kejlee Jen
(JeCeee) Deefle Gece kes efuees (DeejCe) Jeve kee (ces<e) ceW{e (eceee) veeeeOeerMe kes efuees (ke=<Ce)
keeuee nefjCe (ceveg<ejepeee) ceveg<eeW kes jepee kes efuees (ceke&) Jeevej (Meeot&ueee) ye[s eEmen DeLee&led kesMejer
kes efuees (jesefnled) ueeue ce=ie ($e<eYeee) es meYe Heg<e kes efuees (ieJeeer) veerueieeefnveer (ef#eHeMesveee)
MeerIe eueves nejs yeepe HeKes kes meceeve pees Jee&ceeve Gme kes efuees (Jeefe&kee) Jeleke (veeruees) pees veerue kees
HeeHle neslee Gme ess keer[
s kes nsleg (ke=efce) ese keer[e (mecegee) meceg kes efuees (efMeMegceej) yeeuekeeW
kees ceejves Jeeuee efMeMegceej Deewj (efnceJeles) efpemekes DeveskeeW efnceKeC[ efJeeceeve nQ, Gme HeJe&le kes efuees
(nmleer) neLeer Des Hekeej egkele kejvee eeefnes30
YeeJeeLe&-pees ceveg<e ceveg<emecyevOeer Gece HeeefCeeeW keer j#ee kejles nQ, Jes meeesHee yeueJeeved nesles
nQ30
ceegefjleme HepeeHeefle$e&ef<e~ HepeeHeleeoees osJelee~ mJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
1376
epegJexoYee<es
aj.
org
ceNeg HeepeeHeNleGNuees nNefue#Cees Je=<eoNMemles OeeN$es efoNMeeb keNes Oeg*d#eeivesNeer keueNefJees

ueesefnleeNefn Heg<kejmeeNomles lJeeNê JeeNes eg_e31
ceNeg~ HeeNpeeNHeNleFefle HeepeeHeNle~ GNue~ nNefue#Ce~ Je=<eNoNMeFefle Je=<eoNMe~ les~ OeeN$es~ efoNMeeced~ keN
Oeg*d#ee~ DeeNivesNeer~ keNueNefJe~ ueesNefnNleeNefnefjefle ueesefnleDeNefn~ Heg<keNjmeeNoFefle Heg<kejmeeNo~ les~ lJeeNê~ JeeNes~
$eg_e31
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ceeg) efkeVej (HeepeeHele) HepeeHeefleosJeleeke (Gue) #egke=efce (nefue#Ce)

ce=iesefvJeMes<e (Je=<eobMe) ceepee&ue (les) (Oee$es) Oeejkeee (efoMeeced) (ke) ueesnHe= (Oeg*d#ee)
Heef#eefJeMes<e (Deeiveseer) (keueefJe) eke (ueesefnleeefn) ueesefnleMeemeeJeefnMe (Heg<kejmeeo) e Heg<kejs
meeroefle (les) (lJeeê) lJe=osJeleekee (Jeees) ($eg_e)31
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYe HeepeeHelees ceeguees nefue#Cees Je=<eobMeMe les Oee$es kees efoMeeb
Oeg*d#ee Deeiveseer keueefJees ueesefnleeefn Heg<kejmeeomles lJeeê Jeees $eg_eMe JesefoleJee31
YeeJeeLe&-es e=ieeuemeHee&oerved JeMeb veeefvle les OegjvOejemmeefvle31
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legcekees (HeepeeHele) HepeeHeefle osJelee Jeeuee (ceeg) eEkevej efveefvole ceveg<e Deewj
pees (Gue) ese keer[e (nefue#Ce) efJeMes<e eEmen Deewj (Je=<eobMe) efJeueej nQ (les) Jes (Oee$es) OeejCe kejves
Jeeues kes efuees (ke) Gpeueer eerun (efoMeeced) efoMeeDeeW kes nsleg (Oeg*d#ee) Oeg*d#ee veece keer Heef#eCeer
(Deeiveseer) Deefive osJelee Jeeueer pees (keueefJe) efejewe (ueesefnleeefn) ueeue meebHe Deewj (Heg<kejmeeo)
leeueeye ceW jnves Jeeuee nw, (les) Jes meye (lJeeê) lJee osJelee Jeeues leLee (Jeees) JeeCeer kes efuees (eg_e)
meejme peevevee eeefnes31
YeeJeeLe&-pees efmeeej Deewj meebHe Deeefo kees JeMe ceW ueeles nQ, Jes ceveg<e OegjvOej nesles nQ31
meesceeesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ meesceeoees osJelee~ Yegefjipeieleer vo~ efve<eeo mJej
meesceee keguegDeejCeeshpees vekegue MekeeN les HeeNw<Cee eNese ceeNeesefjvme ieewjce=ie efHeNes
ve*dkeg kekekeNmlesvegcelew HeefleNeglkeeew eeJeeNke32
meesceee~ kegueg~ DeeNjCe~ DeNpe~ veNkegue~ Mekee~ les~ HeewN<Cee~ eesNe~ ceeNees~ Fvme~ ieewNjce=ie Fefle
ieewjce=ie~ efHeN~ ve*dkeg~ keNkekeN~ les~ DevegceleeN Flevegcelew~ HeNefleNeglkeeeeN Fefle HeefleNeglkeeew~ eNeNJeeNkeFefle
eeJeeNke32
1376
elegefJeMeesOeee
1377
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(meesceee) (kegueg) HeMegefJeMes<e (DeejCe) DejCes YeJe (Depe) eiepeeefleefJeMes<e

(vekegue) (Mekee) Meke Meefkeleceeved~ De$e megHeeb meguegied0 [De07.1.39] FleekeejeosMe (les) (Heew<Cee)
HegefkejmecyeefvOeve (eese) e=ieeue (ceeees) e=ieeueefJeMes<eme (Fvme) Ssee&egkeleme (ieewjce=ie) (efHe)
ce=ieefJeMes<e (ve*dkeg) ce=ieefJeMes<e (kekeke) DeeceefHe ce=ieefJeMes<e (les) (Devegcelew) (Heefleeglkeeew)
HeefleeeefJekeeew (eeJeeke) Heef#eefJeMes<e32
DevJee-ns ceveg<ee! eefo eg<ceeefYe meesceee kegueg DeejCeespees vekegue Mekee e les Heew<Cee ceeees
eessvme ieewjce=iees es efHees ve*keg kekekeMe lesvegcelew Heefleeglkeeew eeJeekeMe mecHeegpeles leefn&
yengke=leb keeg Mekeesle32
YeeJeeLe&-e DeejCesYe HeerJeeefoYeesHegHekeejb keeg peeveeregmles efmekeeee& peeevles32
HeoeLe&-ns ceveg<ees! eefo legceves (meesceee) meesce kes efuees pees (kegueg) kegueg veeceke HeMeg Jee
(DeejCe) Jevesuee (Depe) yekeje (vekegue) veesuee Deewj (Mekee) meeceLe& Jeeuee efJeMes<eg HeMeg nw, (les) Jes
(Heew<Cee) Hegef kejves Jeeues kes mecyevOeer Jee (ceeees) efJeMes<e efmeeej kes nsleg (eese) meeceeve efmeeej Jee
(Fvme) Ssee&egkele Heg<e kes DeLe& (ieewjce=ie) ieesje nefjCe Jee pees (efHe) efJeMes<e ce=ie (ve*dkeg) efkemeer
Deewj peeefle kee nefjCe Deewj (kekeke) kekeke veece kee ce=ie nw, (les) Jes (Devegcelew) Devegceefle kes efuees leLee
(Heefleeglkeeew) megves Heers megveeves Jeeueer kes efuees (eeJeeke) ekeF&-ekeJee He#eer Des Hekeej egkele efkees
peeJeW lees yengle keece kejves kees meceLe& nes mekeW32
YeeJeeLe&-pees Jevesues HeMegDeeW mes Yeer GHekeej kejvee peeveW, Jes efme keeeesXx Jeeues nesles nQ32
meewjerleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efce$eeoees osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
the
ary
meeNwjer yeNueekee MeNeie& me=peNe MeNeeC[keNmles cewN$ee mejmJelewN Meeefj Heg<eNJeeked eeNefJeod
YebewNceer Meeot&uees Je=keN He=oekegmles ceNveJesN mejmJelesN Megke Heg<eNJeeked33
meewNjer~ yeNueekee~ MeeNie&~ me=peNe~ MeNeeC[keN Fefle MeeNDeeC[ke~ les~ cewN$ee~ mejmJelew~ Meeefj~
HegN<eNJeeefieefle Heg<eNJeeked~ eeNefJeled~ eNefJeefoefle eNefJeled~ YeeNwceer~ MeeNot&ue~ Je=ke~ He=oekeg~ les~ ceNveJes~ mejmJeles~ Megke~
HegN<eNJeeefieefle Heg<eNJeeked33
HeoeLe&-(meewjer) meteex osJelee emee mee (yeueekee) efJeMes<eHeef#eCeer (Meeie&) Mee&Meeleke~ De$e
evomees JeCe&ueesHe Fefle *dueesHe (me=pee) Heef#eefJeMes<e (MeeeC[ke) Heef#eefJeMes<e (les) (cew$ee)
HeeCeosJeleekee (mejmJelew) veew (Meeefj) Megkeer (Heg<eJeeked) Megke (eeefJeled) mesOee (Yeewceer) He=efLeJeeroJs eleekee
1378
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
(Meeot&ue) JeeIeefJeMes<e (Je=ke) efe$eke (He=oekeg) meHHe& (les) (ceveJes) eesOeee (mejmJeles) mecegee
(Megke) Megefke=led Heef#eefJeMes<e (Heg<eJeeked) Heg<eme JeeefieJe Jeeieme me33
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYeee& meewjer mee yeueekee es Meeie& me=pee MeeeC[keMe les cew$ee Meeefj
Heg<eJeeked mejmJelew eeefJeled Yeewceer Meeot&uees Je=ke He=oekegMe les ceveJes Megke Heg<eJeeked e mejmJeles
efJe%esee33
YeeJeeLe&-es yeueekeeoe HeMegHeef#eCemles<eeb ceOeeled kesefeled Heeueveeree kesefeled lee[veeree mevleerelf e
Jeseced33
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legcekees (meewjer) efpemekee mete& osJelee nw, Jen (yeueekee) yeiegefueee leLee pees
(Meeie&) HeHeerne He#eer (me=pee) me=pee veece Jeeuee Deewj (MeeeC[ke) MeeeC[ke He#eer nQ, (les) Jes (cew$ee)
HeeCe osJelee Jeeues (Meeefj) Megiieer (Heg<eJeeked) Heg<e kes meceeve yeesueves neje Megiiee (mejmJelew) veoer kes efuees
(eeefJeled) mesner (Yeewceer) Yetefce osJelee Jeeueer pees (Meeot&ue) kesMejer eEmen (Je=ke) Yesef[ee Deewj (He=oekeg)
meebHe nQ, (les) Jes (ceveJes) eesOe kes efuees leLee (Megke) Megef kejves neje megJee He#eer Deewj (Heg<eJeeked)
efpemekeer ceveg<e keer yeesueer kes meceeve yeesueer nw, Jen He#eer (mejmJeles) meceg kes efuees peevevee eeefnes33
YeeJeeLe&-pees yeueekee Deeefo HeMeg He#eer nQ, GveceW mes keesF& Heeueves Deewj keesF& lee[vee osves eesie nQ, en
peevevee eeefnes33
megHeCe& Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deiveeoees osJelee~ mJejed MekeJejer vo~ OewJele mJej
the
ary
megHeNCe& Heepe&NveDeeNefleJee&nNmees oefJe&oNe les JeeNeJeNs ye=nNmHelees JeeNemHelees

HewjeNpeesueNpeDeevleefj#e HueNJees ceNodiegce&lmeNmles veoerHeNlees eeJeeHe=efLeNJeere ketce&34
megHeNCe& Fefle megHeNCe&~ HeeNpe&Nve~ DeeNefle~ JeeNnNme~ oefJe&osefleN oefJe&oe~ les~ JeeNeJes~ ye=nNmHelees~ JeeNe~ Helees~
HewNjeNpe Fefle HewjeNpe~ DeNueNpe~ DeeNvleNefj#e~ HueNJe~ ceNodieg~ celme~ les~ veNoerNHeNleeNFefle veoerHeNlees~
eeNJeeNHe=efLeNJeere~ ketce&34
HeoeLe&-(megHeCe&) MeesYeveHeleve (Heepe&ve) Hepe&veJeodiegCe (Deeefle) Heef#eefJeMes<e (Jeenme)

Depeiej meHe&efJeMes<e (oefJe&oe) keeefled Heef#eefJeMes<e (les) (JeeeJes) (ye=nmHelees) ye=nleeb Heeuekeee (Jeee)
(Helees) Heeuekeee (Hewjepe) Heef#eefJeMes<e (Deuepe) Heef#eefJeMes<e (Deevleefj#e) Devleefj#eosJeleeke
(HueJe) Jeefe&kee (ceodieg) peuekeeke (celme) (les) (veoerHelees) mecegee (eeJeeHe=efLeJeere)
HekeeMeYetefceosJeleeke (ketce&) keHe34
1378
elegefJeMeesOeee
1379
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYee& megHeCe& me Heepe&vees e DeeefleJee&nmees oefJe&oe e les JeeeJes Hewjepees
ye=nmHelees JeeemHeleesuepe Deevleefj#ees es HueJees ceodiegce&lmeMe les veoerHelees e ketce& me eeJeeHe=efLeJeereMe
efJe%esee34
YeeJeeLe&-es cesIeeefolegueiegCee HeMegHeef#eefJeMes<ee meefvle, les keeees&Heeesieee efveeespeveeree34
HeoeLe&-ns ceveg<ees legce kees pees (megHeCe&) megvoj efiejves Jee peeves Jeeuee He#eer Jen (Heepe&ve) cesIe kes
meceeve iegCe Jeeuee pees (Deeefle) Deeefle veece Jeeuee He#eer (Jeenme) Depeiej meebHe (oefJe&oe) Deewj kee kees
efVe-efYeVe kejves Jeeuee He#eer nw, (les) Jes meye (JeeeJes) HeJeve kes efuees (Hewjepe) Hewjepe veece kee He#eer
(ye=nmHelees) ye[-s ye[s HeoeLeesXx Deewj (Jeee, Helees) JeeCeer keer Heeuevee kejves nejs kes efuees (Deuepe) Deuepe
He#eer (Deevleefj#e) Devleefj#e osJelee Jeeuee pees (HueJe) peue ceW lejves Jeeuee yeleke He#eer (ceodieg) peue kee
keewDee Deewj (celme) ceueer nQ, (les) Jes meye (veoerHelees) meceg kes efuees Deewj pees (ketce&) kegDee nw, Jen
(eeJeeHe=efLeJeere) HekeeMe Yetefce osJelee Jeeuee peevevee eeefnes34
YeeJeeLe&-pees cesIe Deeefo kes meceeve iegCe Jeeues efJeMes<e efJeMes<e HeMeg He#eer nQ, Jes keece kes GHeeesie kes
efuees egkele kejves eeefneW34
Heg<ece=ie Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ eveoees osJelee~ efvee=keJejer vo~ OewJele mJej
as
HegN<eNce=ieeNvcemees ieesNOee keeuekee oeJee&IeeNmles JeveNmHeleerveeb ke=keNJeekeg meeefJeN$ees nNmees

Jeeleme veeNees cekej kegueeNrHeeNmlesketHeejme efNew Meueke35
the
ary
HegN<eNce=ieFefle Heg<ece=ie~ eNvceme~ ieeNsOee~ keeuekee~ oeNJeeN&IeeN~ oeNJee&NIeeNle Fefle oeDeeIeeNle~ les~
JeveNmHeleerveeced~ ke=keNJeekegefjefle ke=keNJeekeg~ meeNefJeN$e~ nNme~ Jeeleme~ veeNe~ cekej~ kegueerNHee~ les~ DeketHeejme~
efNew~ Meueke35
HeoeLe&-(Heg<ece=ie) e Heg<eeved ceeef& me HeMegefJeMes<e (evceme) evme (ieesOee) (keeuekee)

(oeJee&Iee) MeleHe$eke (les) (JevemHeleerveeced) (ke=keJeekeg) kegkekeg (meeefJe$e) meefJele=oJs eleeke (nbme)
(Jeeleme) (veee) veeeppeele (cekej) (kegueerHee) peuepevlegefJeMes<e (les) (DeketHeejme) mecegme
(efew) ueppeeew (Meueke) keCkeHe#eegkele eeefJeled35
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYee& Heg<ece=ie me evcemees es ieesOee keeuekee oeJee&IeeMe les
JevemHeleerveeb e ke=keJeekeg me meeefJe$ees ees nbme me Jeeleme es veeees cekej kegueerHeeMe lesketHeejme e
Meueke me efew e efJe%esee35
1380
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-es eveefoiegCee HeMegHeef#eefJeMes<eemles ceveg<ewefJe&%esee35

HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees pees (Heg<ece=ie) Heg<eeW kees Meg kejves neje efJeMes<e HeMeg Jen
(evceme) evcee kes DeLe& pees (ieesOee) ieesn (keeuekee) keeuekee He#eer Deewj (oeJee&Iee) keHeesjJee nQ,
(les) Jes (JevemHeleerveeced) JevemHeefleeeW kes mecyevOeer pees (ke=keJeekeg) cegiee& Jen (meeefJe$e) meefJelee osJelee Jeeuee
pees (nbme) nbme nw, Jen (Jeeleme) HeJeve kes DeLe& pees (veee) veekes kee yeee (cekej) ceiejce
(kegueerHee) Deewj efJeMes<e peuepevleg nQ, (les) Jes (DeketHeejme) meceg kes DeLe& Deewj pees (Meueke) mesner nw,
Jen (efew) ueppee kes efuees peevevee eeefnes35
YeeJeeLe&-pees evcee Deeefo kes iegCeeW mes egkele efJeMes<e HeMeg-He#eer nQ, Jes ceveg<eeW kees peeveves
eeefneW35
am
SCeerleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deefeveeoees osJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
SNCees ceNC[tkeeNs cetef<ekee efleNefeefjmles meNHee&Cee ueesHeeNMeDeeefeNve ke=<CeeNs je$eeN$e#ees peNlet

megef<eNueerkeeN leFlejpeNveeveeNb penkee Jew<CeNJeer36
as
SNCeer~ De~ ceNC[tke~ cetef<ekee~ efleNefeefj~ les~ meNHee&Ceeced~ ueeNsHeeNMe~ DeeNefeNve ke=<Ce~ je$ew~ $e#e~
peNlet~ megef<eNueerkesefle megef<eNueerkee~ les~ FNleNjpeNveeveeNefceleerlejpeNveeveeced~ penkee~ JewN<CeNJeer36
the
ary
HeoeLe&-(SCeer) ce=ieer (De) efoveme (ceC[tke) (cetef<ekee) (efleefeefj) (les) (meHee&Ceeced)

(ueesHeeMe) JeveejHeMegefJeMes<e (Deeefeve) DeefeosJeleeke (ke=<Ce) ke=<CeJeCe& (je$ew) ($e#e) Yeuuetke
(pelet) (megef<eueerkee) Sleew e Heef#eefJeMes<eew (les) (Flejpeveeveeced) Flejs e les pevee Flejpeveemles<eeced (penkee)
iee$emebkeesefeveer (Jew<CeJeer) efJe<CegosJeleekee36
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYeezCeer meees es ceC[tkees cetef<ekee efleefeefjMe les meHee&Ceeb ees ueesHeeMe
me Deeefevees e ke=<Ce me je$ew e $e#ees pelet megef<eueerkee e le Flejpeveeveeb ee penkee mee Jew<CeJeer e
efJe%esee36
YeeJeeLe&-es efoveeefoiegCee HeMegHeef#eefJeMes<eemles leeodiegCelees efJe%esee36
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees pees (SsCeer) nefjCeer nw, Jen (De) efove kes DeLe& pees (ceC[tke)
ceW[gkee (cetef<ekee) cet<eer Deewj (efleefeefj) leerleefj Heef#eCeer nQ, (les) Jes (meHee&Ceeced) meHeeX kes DeLe& pees
(ueesHeeMe) keesF& Jeveej efJeMes<e HeMeg Jen (Deeefeve) Deefe osJelee Jeeuee, pees (ke=<Ce) keeues jbie kee nefjCe
Deeefo nw, Jen (je$ew) jeef$e kes efuees pees ($e#e) jer (pelet) pelet veece Jeeuee Deewj (megef<eueerkee) megef<eueerkee
1380
elegefJeMeesOeee
1381
aj.
org
He#eer nw, (les) Jes (Flejpeveeveeced) Deewj ceveg<eeW kes DeLe& Deewj (penkee) DeeW kee mebkeese kejvesnejer Heef#eCeer
(Jew<CeJeer) efJe<Ceg osJelee Jeeueer peevevee eeefnes36
YeeJeeLe&-pees efove Deeefo kes iegCe Jeeues HeMeg-He#eer efJeMes<e nQ, Jes Gme-Gme iegCe mes peeveves
eeefneW36
DeveJeeHe Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ De&ceemeeoees osJelee~ Yegefjipeieleer vo~ efve<eeo mJej
DeNveNJeeNHees&ceeNmeeveeNce=Mees ceNetj megHeNCe&mles ievOeNJee&CeeceNHeeceges ceeNmeeved keNMeHees jeNsefnled

kegC[=Ceeeer ieeNsueefekeeN lesHmeNjmee ce=leJesefmeNle37
am
DeNveNJeeNHe FleveJeeNHe~ DeN&NceeNmeeveeNefcele&ceeNmeeveeced~ $eMe~ ceNetj~ megHeNCe& Fefle megHeNCe&~ les~

ieNvOeNJee&Ceeced~ DeNHeeced~ GN~ ceeNmeeved~ keNMeHe~ jesNefnled~ kegC[=Ceeeer~ ieesNueefekee~ les~ DeNHmeNjmeeced~ ce=leJes~
DeNefmeNle37
the
ary
as
HeoeLe&-(DeveJeeHe) keesefkeueeKe Heef#eefJeMes<e (De&ceemeeveeced) ($eMe) ce=ieefJeMes<e (ceetj)

(megHeCe&) Heef#eefJeMes<e (les) (ievOeJee&Ceeced) ieeekeeveeced (DeHeeced) peueeveeced (G) peueej keke&eKe
(ceemeeved) ceemeeveeced~ De$e efJeYeefkeleJelee~ (keMeHe) keHe (jesefnled) ce=ieefJeMes<e (kegC[=Ceeeer)
Jeveejer (ieesueefekee) JeveejefJeMes<ee (les) (DeHmejmeeced) efkejCeeoerveeced (ce=leJes) (Deefmele) ke=<CeiegCe
HeMegefJeMes<e37
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYeeexveJeeHe mees&ceemeeveeb e $eMees ceetj megHeCe&e les
ievOeJee&CeeceHeeb e e G me ceemeeved es keMeHees jesenf led kegC[=Ceeeer ieesueefekee e lesHmejmeeb eesefmele me
ce=leJes e efJe%esee37
YeeJeeLe&-es keeueeefoiegCee HeMegHeef#eCemle GHekeeefjCe mevleerefle Jeseced37
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees pees (DeveJeeHe) keesefkeuee He#eer nw, Jen (De&ceemeeveeced) HeKeJee[eW kes
DeLe& pees ($eMe) $eMe peeefle kee ce=ie (ceetj) ceetj Deewj (megHeCe&) Des HebKeeW Jeeuee efJeMes<e He#eer nw,
(les) Jes (ievOeJee&Ceeced) ieeves JeeueeW kes Deewj (DeHeeced) peueeW kes DeLe& pees (G) peueej eEieieee nw, Jen
(ceemeeved) cenerveeW kes DeLe& pees (keMeHe) kegDee (jesefnled) efJeMes<e ce=ie (kegC[=Ceeeer) kegC[=Ceeeer veece keer
Jeve ceW jnves Jeeueer Deewj (ieesueefekee) ieesueefekee veece Jeeueer efJeMes<e HeMegpeeefle nw, (les) Jes (DeHmejmeeced)
efkejCe Deeefo HeoeLeeX kes DeLe& Deewj pees (Deefmele) keeues iegCe Jeeuee efJeMes<e HeMeg nw, Jen (ce=leJes) ce=leg kes
efuees peevevee eeefnes37
1382
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-pees keeue Deeefo iegCe Jeeues HeMeg-He#eer nQ, Jes GHekeej Jeeues nQ, en peevevee eeefnes37
Je<ee&ntefjleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Je<ee&oees osJelee~ mJeje[dpeieleer vo~ efve<eeo mJej
JeN<eeN&nt$e&letveeceeNKeg keMees ceevLeeNuemles efHele+Ceeb yeueeeepeieNjes Jemetveeb keNefHe_peue

keNHeesleNGuetke MeNMemles efve$e&lewN JeCeeeejCees ceNs<e38
JeN<eeN&ntefjefle Je<e&DeeNnt~ $eNletveeced~ DeeNKeg~ keMe~ ceeNvLeeNue~ les~ efHeNle+Ceeced~ yeueee~ DeNpeNieNj~ Jemetveeced~
keNefHe_peue~ keNHeesle~ Guetke~ MeNMe~ les~ efve$e&leeNFefleN efve$elew~ JeCeee~ DeeNjCe~ ceNs<e38
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Je<ee&nt) ee Je<ee& Deeeefle mee Yeskeer ($eletveeced) Jemevleeoerveeced (DeeKeg) cet<eke (keMe)
Meemeveere (ceevLeeue) pevlegefJeMes<e (les) (efHele+Ceeced) Heeuekeeveeced (yeueee) (Depeiej) ceneved meHe&
(Jemetveeced) (keefHe_peue) (keHeesle) (Guetke) (MeMe) HeMegefJeMes<e (les) (efve$e&lew) (JeCeee) (DeejCe)
DejCes YeJe (ces<e) HeMegefJeMes<e38
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYeee& Je<ee&nt mee $elegveeceeKeg keMees ceevLeeueMe les efHele+Ceeb
yeueeeepeiejes Jemetveeb keefHe_peue keHeesle Guetke MeMeMe les efve$e&lew e DeejCees ces<e me JeCeee e
efJe%esee38
YeeJeeLe&-es $elJeeefoiegCee HeMegHeef#eCemles leodiegCee efJe%esee38
HeoeLe&-ns ceveg<ees legce kees pees (Je<ee&nt) Je<ee& kees yegueeleer nw, Jen ceW[gkeer ($eletveeced) Jemevle Deeefo
$elegDeeW kes DeLe& (DeeKeg) cet<ee (keMe) efmeKeeves eesie keMe veece Jeeuee HeMeg Deewj (ceevLeeue) ceevLeeue
veeceer efJeMes<e pevleg nQ, (les) Jes (efHele+Ceeced) Heeuevee kejves JeeueeW kes DeLe& (yeueee) yeue kes efuees (Depeiej)
ye[e meebHe (Jemetveeced) Deeqive Deeefo JemlegDeeW kes DeLe& (keefHe_peue) keefHe_peue veeceke (keHeesle) pees keyetlej
(Guetke) Guuet Deewj (MeMe) Kejne nQ, (les) Jes (efve$e&lew) efve$e&efle kes efueS (JeCeee) Deewj JeCe kes
efuees (DeejCe) yevesuee (ces<e) ces{ e peevevee eeefnes38
YeeJeeLe&-pees $eleg Deeefo kes iegCe Jeeues HeMeg-He#eer efJeMes<e nQ, Jes Gve iegCeeW mes egkele peeveves
eeefneW38
efe$e Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deeefoleeoees osJelee~ mJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
1382
elegefJeMeesOeee
1383
aj.
org
efeN$eDeeefoNleeveeNcegês Ie=CeerJeeved JeeOeeaveNmemles ceNleeDejCeee me=ceNjes jewN keJeefe

kegoe&leeNwnmles JeeNefpeveebN keeceee efHeNke39
efeN$e~ DeeNefoNleeveeced~ G^~ Ie=CeerJeeved~ Ie=efCeJeeNefveefleN Ie=efCeJeeved~ JeeNOeeNaveNme~ les~ ceNlew~ DejCeee~ me=ceNj~
~ jewN~ keJeefe~ keg~ oeNleewNn~ les~ JeeNefpeveeced~ keeceee~ efHeNke39
the
ary
as
am
HeoeLe&-(efe$e) efJeefe$e HeMegefJeMes<e (Deeefoleeveeced) keeueeJeeJeeveeced (G^) (Ie=CeerJeeved)

lespeefmJeHeMegefJeMes<e (JeeOeeaveme) keCs mleveJeeved cenevepe (les) (celew) He%eeew (DejCeee) (me=cej) ieJee
() ce=ieefJeMes<e (jew) osJeleeke (keJeefe) Heef#eefJeMes<e (keg) kegkekeg (oeleewn) keeke (les)
(Jeeefpeveeced) (keeceee) (efHeke) keesefkeue39
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYee& efe$e me Deeefoleeveeced~ e Gês Ie=CeerJeeved JeeOeeavemeMe les celew~
e me=cej meesjCeee~ ees me jew~ es keJeefe kegoe&leewnMe les Jeeefpeveeced~ e efHeke me keeceee e
efJe%esee39
YeeJeeLe&-es DeeefoleeefoiegCee HeMegHeef#eCemles leelmJeYeeJee mevleerelf e Jeseced39
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees pees (efe$e) efe$e-efJeefe$e jbie Jeeuee HeMeg-efJeMes<e Jen (Deeefoleeveeced)
mecee kes DeJeeJeeW kes DeLe&, pees (G^) Tb (Ie=CeerJeeved) lespeeqmJe efJeMes<e HeMeg Deewj (JeeOeeaveme) keC ceW
efpeme kes Leve Ssmee ye[e yekeje nw, (les) Jes meye (celew) yegef kes efuees, pees (me=cej) veerueieee Jen
(DejCeee) Jeve kes efuees, pees () ce=ieefJeMes<e nw, Jen (jew) osJelee Jeeuee, pees (keJeefe)
keJeefeveece kee He#eer (keg) cegiee& Deewj (oeleewn) keewDee nQ, (les) Jes (Jeeefpeveeced) Iees[
eW kes DeLe& Deewj pees
(efHeke) keesefkeuee nw, Jen (keeceee) keece kes efuees Des Hekeej peeveves eeefnes39
YeeJeeLe&-pees mete& Deeefo kes iegCe Jeeues HeMeg-He#eer efJeMes<e nQ, Jes Gme-Gme mJeYeeJe Jeeues nQ, en
peevevee eeefnes39
Ke[die Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efJeesosJeeoees osJelee~ MekeJejer vo~ OewJele mJej
KeN[diees JeweosNJe ee ke=<Ce keNCeex ieo&NYemleNj#egmles j#emeeNefcevee metkeNj efmeNnes ceeNle

ke=keueeNme efHeHHekee MeNkegefveNmles MejJeeeNw efJees<eeb oNsJeevee He=<eNle40
KeN[die~ JeNweNosNJe Fefle JeweosNJe~ ee~ ke=<Ce~ keNCe&~ ieNo&NYe~ leNj#eg~ les~ j#emeeced~ Fvee~ metkeNj~
efmeNn~ ceeNlN e~ ke=keNueeNme~ efHeHHekee~ MeNkegefve~ les~ MeNjJeeew~ efJees<eeced~ oNsJeeveeced~ He=<eNle40
1384
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-(Ke[die) legC[Me= HeMegefJeMes<e (JeweosJe) efJees<eeb osJeeveeceeced (ee) kegkekegj

(ke=<Ce) ke=<CeiegCeefJeMes<e (keCe&) oerIe&keCe& (ieo&Ye) HeMegefJeMes<e (lej#eg) JeeIe (les) (j#emeeced)
(Fvee) efJeoejkeee (metkej) e megg Megefb kejeself e me yeefuees Jejen (eEmen) eEnmekees JeeIe (ceele)
cesJeleeke (ke=keueeme) mej (efHeHHekee) Heef#eCeer (Mekegefve) (les) (MejJeeew) MejJeer<eg kegMeueeew
(efJees<eeced) DeefKeueeveeced (osJeeveeced) efJeog<eeced (He=<ele) ce=ieefJeMes<ee40
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYee& Ke[die me JeweosJees es ke=<Ce ee keCeex ieo&Yemlej#egMe les j#emeeb
e metkej me Fvee e eEmen me ceelees es ke=keueeme efHeHHekee MekegefveMe les MejJeeew es He=<elemles efJees<eeb
osJeeveeb efJe%esee40
YeeJeeLe&-es meJex HeMegHeef#eCe meJe&iegCee meefvle, leeved efJe%eee JeJenejefmees meJex ceveg<ee
efveeespeevleeefceefle40
DeeqmceVeOeees HeMegHeef#ece=iemejerme=Hepeuepevlegke=ceeoerveeb iegCeJeCe&veeosleoLe&me HetJee&OeeeeskeleeLexve men
meeflejmleerefle yeesJeced
the
ary
as
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees pees (Ke[die) Tbes Deewj Hewves meeRieeW Jeeuee ieQ[e nw, Jen (JeweosJe) meye
efJeeveeW kee, pees (ke=<Ce) keeues jbie Jeeuee (ee) kegee (keCe&) ye[s keeveeW Jeeuee (ieo&Ye) ieone Deewj
(lej#eg) JeeIe nQ, (les) Jes meye (j#emeeced) je#eme ogeEnmeke nJeef<eeeW kes DeLe&, pees (metkej) megDej nw, Jen
(Fvee) Me$egDeeW kees efJeoejves Jeeues jepee kes efuees, pees (eEmen) eEmen nw, Jen (ceele) cele osJelee Jeeuee,
pees (ke=keueeme) efiejefieeve (efHeHHekee) efHeHHekee veece keer Heef#eCeer Deewj (Mekegefve) Heef#ecee$e nQ, (les) Jes meye
(MejJeeew) pees MejefJeeeW ceW kegMeue Gece nw, Gme kes efuees Deewj pees (He=<ele) He=<eppeeefle kes nefjCe nQ, Jes
(efJees<eeced) meye (osJeeveeced) efJeeveeW kes DeLe& peevevee eeefnes40
YeeJeeLe&-pees meye HeMeg-He#eer meye iegCe Yejs nQ, Gvekees peevekeej JeJenejefmeef kes efuees meye ceveg<e
efvejvlej egkele kejW40
Fme DeOeee ceW HeMeg He#eer eEjieves Jeeues meebHe Deeefo, Jeve kes ce=ie, peue ceW jnves Jeeues HeeCeer Deewj
keer[-s cekees[s Deeefo kes iegCeeW kee JeCe&ve nesves mes Fme DeOeee kes DeLe& keer efHeues DeOeee ceW kens ngS DeLe& kes
meeLe mebieefle nw, en peevevee eeefnes
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb HejceefJeog<eeb eerefJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe
efJeYetef<eles megeceeCeeges epegJexoYee<es elegefJeMeesOeee Hetefle&ceieceled24
1384
aj.
org
Dees3ced
DeLe He_eeEJeMeesOeee DeejYeles
Meeoefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ mejmJeleeoees osJelee~ HetJe&me YegefjkekeJejer vo~ OewJele mJej~
Deeefoleeefvelegejme efvee=oefleMekeJejer vo~ Heece mJej
DeLe kesve eEke kee&Jeefceleen
Deye HeeermeJeW DeOeee kee DeejcYe nw, Fmekes HeLece cev$e ceW efkemekees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee
kees kene nw
am
Meeo oNefjJekeeb ovlecetuewce=&oNb yemJezmleNs ieeb o:êYeeN:mejmJeleeDeieefpeNb efpeNeee

GlmeeNoceJeeNvosveN leeueg JeepeNnvegYeeceNHeDeeNmesveN Je=<eCeceeNC[eYeeceeefoNleeB MceegefYeN HevLeeveb YetYeeb
eeJeeHe=efLeNJeer JeeexYeeb efJeNegle keNveervekeeYee: MegeeeN mJeene ke=<CeeeN mJeeneN Heeee&efCeN
He#ceeCeJeeNee&FN#eJeesJeeNee&efCeN He#ceeefCeN Heeee& FN#eJe1
as
Meeoced~ oNefefjefle oNledefYe~ DeJekeeced~ oNvleNcetuewefjefle ovlecetuew~ ce=oced~ yemJez~ lesN~ ieeced~ o:êYeeced~
mejmJelew~ DeNieNefpeNefceleieefpeNced~ efpeNeee~ GNlmeeNoefcelegledmeeNoced~ DeNJeNevosvesleJeeNvosve~ leeueg~ Jeepeced~
nvegYeeNefceefleN nvegYeeced~ DeNHe~ DeeNmesve~ Je=<eCeced~ DeeNC[eYeeced~ DeeNefoNleeved~ MceegefYeNefjefleN MceegefYe~ HevLeeveced~
YetYeeced~ eeJeeHe=efLeNJeer FefleN eeJeeHe=efLeNJeer~ JeeexYeeNefceefleN Jee&Yeeced~ efJeNegleefceefleN efJeNegleced~ keNveervekeeYeeced~ Megeee~
mJeene~ ke=<Ceee~ mJeene~ Heeee&efCe~ He#ceeefCe~ DeNJeeNee&~ FN#eJe~ DeNJeeNee&efCe~ He#ceeefCe~ Heeee&~ FN#eJe1
the
ary
HeoeLe&-(Meeoced) Meereles efveefe eefmceBmleb Meeoced (oef) ovlew (DeJekeeced) jef#ekeeced (ovlecetuew)
ovleeveeb cetuew (ce=oced) ce=efekeeced (yemJez) ovleHe=w (les) leJe (ieeced) JeeCeerced (obêYeeced) cegKenvleeYeeced
(mejmJelew) HeMemleefJe%eeveJelew Jeees (Deieefpeced) efpeeee Deieced (efpeeee) (Glmeeoced) TOJe meeroefvle
eefmceBmleced (DeJeevosve) efJekeueleejefnlesve (leeueg) DeemeeJeeJeced (Jeepeced) DeVeced (nvegYeeced)
cegKewkeosMeeYeeced (DeHe) peueeefve (Deemesve) Deemevoefvle keuesoerYeJeefvle eefmcebmlesve (Je=<eCeced) Je<e&efeleejced
(DeeC[eYeeced) Jeeree&OeejeYeeced (Deeefoleeved) cegKeeved efJeog<e (MceegefYe) cegKeeefYele kesMew (HevLeeveced)
ceeie&ced (YetYeeced) ves$eieesuekeesOJee&JeeJeeYeeced (eeJeeHe=efLeJeer) mete&Yetceer (JeeexYeeced) ieceveeieceveeYeeced
(efJeegleced) leef[leced (keveervekeeYeeced) lespeesceeeYeeb ke=<CeeieesuekeleejkeeYeeced (Megeee) Jeeree&e (mJeene)
yeeee&efeeee (ke=<Ceee) efJeeeke<e&Ceee (mJeene) megMeerueleeegkeleee efeeee (Heeee&efCe) Heefjlegb Hetjefelegb
eesieeefve (He#ceeefCe) Heefjienerlegb eesieeefve kecee&efCe ves$eesOJe&ueesceeefve Jee (DeJeeee&) DeJeejs YeJee (F#eJe)
1386
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
F#egoC[e (DeJeeee&efCe) DeJeejs<eg YeJeeefve (He#ceeefCe) HeefjienCeeefve ueesceeefve Jee (Heeee&) Heefjlegb Heeueefelegb
eesiee (F#eJe) ieg[eefoefveefceee1
DevJee-ns efpe%eemees efJeeeefLe&ved! les oef Meeob ovlecetuewye&mJezeeJekeeb ce=ob obêYeeb mejmJelew ieeb
efpeeee DeieefpeceJeevosveeslmeeob leeueg nvegYeeb JeepeceemesveeHe DeeC[eYeeb Je=<eCeb MceegefYejeefoleeved YetYeeb
HevLeeveb JeeexYeeb eeJeeHe=efLeJeer keveervekeeYeeb efJeeglecenb yeesOeeeefce~ lJeee Megeee mJeene ke=<Ceee mJeene
Heeee&efCe He#ceeCeJeeee& F#eJeesJeeee&efCe He#ceeefCe Heeee& F#eJeMe mebieeee1
YeeJeeLe&-DeOeeHekee efMe<eeCeeceevegHeosMesve Hegeefve ke=lJeenejefJenejeefokeb mebyeesOe meJee& efJeee
HeeHeeeKeefC[leb yeeee mesJeefelJewee HeeHee megefKeve mecHeeoeseg1
HeoeLe&-ns Des %eeve keer eenvee kejles ngS efJeeeLeer& peve! (les) lesjs (oef) oebleeW mes (Meeoced)
efpeme ceW sove kejlee nw, Gme JeJenej kees (ovlecetuew) oebleeW keer pe[eW Deewj (yemJez) oebleeW keer Heeef[
eeW mes
(DeJekeeced) j#ee kejves Jeeueer (ce=oced) ceer kees (obêYeeced) [e{eW mes (mejmJelew) efJeMes<e %eeve Jeeueer JeeCeer
kes efuees (ieeced) JeeCeer kees (efpeeee) peerYe mes (Deieefpeced) peerYe kes Deieues Yeeie kees (DeJeevosve)
efJekeueleejefnle JeJenej mes (Glmeeoced) efpemeceW THej kees efmLej nesleer nw, Gme (leeueg) kees (nvegYeeced) es{ er
kes Heeme kes YeeieeW mes (Jeepeced) DeVe kees (Deemesve) efpememes Yeespeve Deeefo HeoeLe& kees ieeruee kejles Gme cegKe mes
(DeHe) peueeW kees (DeeC[eYeeced) Jeere& kees Des Hekeej OeejCe kejves nejs DeeC[eW mes (Je=<eCeced) Jeere& Je<ee&ves
Jeeues De kees (MceegefYe) cegKe kes eejeW Deesj pees kesMe DeLee&led oe{er Gmemes (Deeefoleeved) cegKe efJeeveeW kees
(YetYeeced) ves$e-ieesuekeeW kes THej pees YeeQns nQ, Gve mes (HevLeeveced) ceeie& kees (Jeee&sYeeced) peeves-Deeves mes
(eeJeeHe=efLeJeer) mete& Deewj Yetefce leLee (keveervekeeYeeced) lespe mes Yejs ngS keeues ves$eeW kes leejeW kes meMe ieesueeW mes
(efJeegleced) efyepegueer kees ceQ mecePeelee ntB~ legPe kees (Megeee) Jeere& kes efuees (mJeene) yeeee& efeee mes Deewj
(ke=<Ceee) efJeee KeeReves kes efuees (mJeene) megvojMeerueegkele efeee mes (Heeee&efCe) Hetjs kejves eesie (He#ceeefCe)
pees meye Deesj mes uesves eeefnes, Gve keeceeW Jee HeuekeeW kes THej kes efJeVes Jee (DeJeeee&) veoer Deeefo kes HeLece
Deesj nesves Jeeues (F#eJe) ieVeeW kes HeeQ[s Jee (DeJeeee&efCe) veoer Deeefo kes Heefnues efkeveejs Hej nesves Jeeues HeoeLe&
(He#ceeefCe) meye Deesj mes efpevekee ienCe kejW Jee ueesce Deewj (Heeee&) Heeuevee kejves eesie (F#eJe) TKe, pees
ieg[ Deeefo kes efveefcee nQ, Jes HeoeLe& Des Hekeej ienCe kejves eeefneW1
YeeJeeLe&-DeOeeHeke ueesie DeHeves efMe<eeW kes DeeW kees GHeosMe mes Des Hekeej Heg kej leLee Deenej
Jee efJenej kee Dee yeesOe, mecemle efJeeeDeeW keer HeeefHle, DeKeefC[le yeeee& kee mesJeve Deewj Ssee& keer HeeefHle
keje kes megKeegkele kejW1
Jeeleefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ HeeCeeoees osJelee~ YegjieefleMekeJeeez vomeer~ Heeceew mJejew
1386
HeeefJebMeesOeee
1387
aj.
org
Jeele HeeNCesveeHeeNvesveN veeefmekesGHeeeNceceOejsNCeewsveN meogejsCe HekeeNMesveevlejcevetkeeNMesveN yeee

efveJeNs<eb cetOvee& mleveefeNlvegb efveyeeN&OesveeNMeeEve ceNefmle<kesCe efJeNegle keNveervekeeYeeNb keCee&YeeN: ees$eN:
ees$eeYeeNb keCeez lesoNveerceOejkeNCsveeNHe Meg<kekeNCsve efeNeb ceveeefYeNjefoefle MeeNr<Cee& efve$e&eEleN efvepe&pe&uHesve
MeeNr<Cee& meeeNsMew HeeNCeeved jsN<ceeCe: mlegHesve2
am
Jeeleced~ HeeNCesve~ DeNHeeNvesvesleHeDeeNvesve~ veeefmekesN FefleN veeefmekes~ GNHeNeeNceefcelegHeNeeNceced~ DeOejsCe~ Deessve~ meled~
GejsNCeslegledlejsCe~ HeNkeNeMesvesefle HekeeNMesve~ Devlejced~ DeNvetkeeNMesve~ DeNvegkeeNMesveslevegkeeNMesve~ yeeeced~ efveNJesN<eefceefle
efveJeNs<eced~ cetOvee&~ mleNveNefeNlvegced~ efveNyeeN&OesvesNefle efveyeeNOesve~ DeNMeefveced~ ceNefmle<kesCe~ efJeNegleNefceefle efJeNegleced~ keNveervekeeYeeced~
keCee&Yeeced~ ees$eced~ ees$eeYeeced~ keCeez~ leNsoNveerced~ DeNOeNjkeNCsvesleOejkeNCsve~ DeNHe~ Meg<keNkeNCsvesefle Meg<kekeNCsve~
efeNeced~ ceveeefYe Deefoefleced~ MeerN<Cee&~ efve$e&efleNefceefleN efve$eefleced~ efvepe&pe&uHeNsvesefleN efvepepe&uHesve~ MeerN<Cee&~ meN*deesNMewefjefle
mecedeeNsMew~ HeeNCeeved~ jsN<ceeCeced~ mlegHesve2
the
ary
as
HeoeLe&-(Jeeleced) Jeeegced (HeeCesve) (DeHeevesve) (veeefmekes) veeefmekeeefs (GHeeececed) GHeieleb efveececed

(DeOejsCe) cegKeeoOemLesve (Deessve) (meled) (GejsCe) GHeefjmLesve (HekeeMesve) (Devlejced) ceOemLeceeYevlejced
(DevetkeeMesve) DevegHekeeMesve (yeeeced) yeefnYe&Jeced (efveJes<eced) efveMeesve JeeHlegb eesieced (cetOvee&) cemlekesve
(mleveefelvegced) Meyoefveefceeeb efJeegleced (efveyee&Oesve) efvelejeb yeeOesve nslegvee (DeMeefveced) JeeefHekeeb Iees<eegkeleeced
(ceefmle<kesCe) efMejmLeceppeelevlegmecetnsve (efJeegleced) efJeMes<esCe eesleceeveeced (keveervekeeYeeced) HeoerHleeYeeb
keceveereeYeeced (keCee&Yeeced) eJeCemeeOekeeYeeced (ees$eced) e=Ceeself e esve leled (ees$eeYeeced) e=Ceesefle eeYeeb
ieesuekeeYeeb leeYeeb (keCeez) kejeself e eJeCeb eeYeeb leew (lesoveerced) eJeCeefeeeced (DeOejkeCsve) DeOemLesve
keCsve (DeHe) peueeefve (Meg<kekeCsve) (efeeced) efJe%eevemeeefOekeecevlekejCeJe=efeced (ceveeefYe)
efJe%eeveefeeeefYe (Deefoefleced) DeefJeveeefMekeeb He%eeced (Meer<Cee&) efMejmee (efve$e&efleced) Yetefceced (efvepe&pe&uHesve) efvelejeb
pepe&jerYetlesve (Meer<Cee&) efMejmee (me*deewMew) meceieeevew (HeeCeeved) (js<ceeCeced) eEnmekeced (mlegHesve)
eEnmevesve2
DevJee-ns efpe%eemees! ceogHeosMeienCesve lJeb HeeCesveeHeevesve Jeeleb veeefmekes GHeeececeOejsCeewsveesejsCe
HekeeMesve meovlejcevetkeeMesve yeeeb cetOvee& efveJes<eb efveyee&Oesve men mleveefelvegceMeefveb ceefmle<kesCe efJeegleb
keveervekeeYeeb keCee&Yeeb keCeez ees$eeYeeb e ees$eb lesoveerceOejkeCsveeHe Meg<kekeCsve efeeb ceveeefYejefoefleb
Meer<Cee& efve$e&elf eb efvepe&pe&uHesve Meer<Cee& mebeesMew HeeCeeved HeeHvegefn mlegHesve eEnmevesve js<ceeCceefJeeeefojesieb efnefvOe2
YeeJeeLe&-meJezce&veg<ew HeLeceJeeefme meJez MejerjeefoefYe meeOevew Mejerjelceyeues mebmeeOeveeres
DeefJeeekegefMe#ee-kegMeerueeoees jesiee meJe&Lee nvleJee2
1388
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-ns peeveves kees Fe kejves Jeeues! cesjs GHeosMe kes ienCe mes let (HeeCesve) HeeCe Deewj (DeHeevesve)
DeHeeve mes (Jeeleced) HeJeve Deewj (veeefmekes) veeefmekeeefeW Deewj (GHeeececed) HeeHle ngS efveece kees (DeOejsCe)
veeres kes (Deessve) Dees kes (GejsCe) THej kes (HekeeMesve) HekeeMeHe Dees mes (meovlejced) yeere ceW efJeeceeve
cegKe Deeefo mLeeve kees (DevetkeeMesve) Heers mes HekeeMe nesves Jeeues De mes (yeeeced) yeenj ngS De kees
(cetOvee&) efMej mes (efveJes<eced) pees efveee mes JeeHle nesves eesie Gme kees (efveyee&Oesve) efvejvlej lee[vee kes nsleg kes
meeLe (mleveefelvegced) Meyo kejves nejer (DeMeefveced) efyepegueer kees (ceefmle<kesCe) efMej keer ejyeer Deewj vemeeW mes
(efJeegleced) Deefle HekeeMeceeve efyepegueer kees (keveervekeeYeeced) efoHeles ngS (keCee&Yeeced) Meyo kees megveJeeves nejs
HeJeveeW mes (keCeez) efpevemes eJeCe kejlee Gve keeveeW kees Deewj (ees$eeYeeced) efpeve ieesue-ieesue soeW mes megvelee
Gve mes (ees$eced) eJeCesefve Deewj (lesoveerced) eJeCe kejves keer efeee (DeOejkeCsve) keC kes veeres kes Yeeie
mes (DeHe) peueeW (Meg<kekeCsve) metKeles ngS keC mes (efeeced) efJeMes<e %eeve efme kejeves nejs DevlekejCe kes
Jeee&Je kees (ceveeefYe) efJeMes<e %eeve keer efeeeDeeW mes (Deefoefleced) ve efJeveeMe kees HeeHle nesves Jeeueer Gece yegef
kees (Meer<Cee&) efMej mes (efve$e&efleced) Yetefce kees (efvepe&pe&uHesve) efvejvlej peerCe& meye Hekeej HeefjHekeJe ngS (Meer<Cee&)
efMej Deewj (me*deesMew) Des Hekeej yegueeJeeDeeW mes (HeeCeeved) HeeCeeW kees HeeHle nes leLee (mlegHesve) eEnmee mes
(js<ceeCeced) eEnmeke DeefJeee Deeefo jesie kee veeMe kej2
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eeefnes efke Heefnueer DeJemLee ceW mecemle Mejerj Deeefo meeOeveeW mes Meejerejf ke
Deewj Deeeflceke yeue kees Des Hekeej efme kejW Deewj DeefJeee, og efmeKeeJe, efveefvole mJeYeeJe Deeefo jesieeW kees
meye Hekeej nveve kejW2
ceMekeeefveleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Fveoees osJelee~ Yegefjkeke=efleMvo~ efve<eeo mJej
the
ary
ceNMekeeNved kesMewNefjvN: mJeHemeeN JensveN ye=nNmHeefleMekegefvemeeNosve ketccee&_NHewjeNeceCe:

mLetjeYeece=#eueeefYe keNefHe_peuee_peNJeb peeYeeNceOJeeveb yeeNngYeebN peecyeerueNsveejCeceNefiveceefleNiYeeb Het<eCe
oeNsYee&ceNefeveeNJe meeYee: N jesjeYeeced3
ceNMekeeved~ kesMew~ Fvced~ mJeHeNmesefle megDeHemee~ Jensve~ ye=nNmHeefleced~ MeNkegefveNmeeNosvesefle MekegefvemeeNosve~ ketcee&ved~
MeNHew~ DeeNeceCeefceleeNeceCeced~ mLetjeYeeced~ $eN#eueeefYe~ keNefHe_peueeved~ peNJeced~ peeYeeced~ DeOJeeveced~ yeeNngYeeNefceefle
yeeNngYeeced~ peevyeeruesve~ DeNefiveced~ DeNefleNiYeeNefceleefleNiedYeeced~ Het<eCeced~ oesNYee&efceefle oesNYeeced~ DeNefeveew~
DemeeYeeced~ Nced~ jesjeYeeced3
1388
HeeefJebMeesOeee
1389
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(ceMekeeved) (kesMew) efMejmLewyee&uew (Fvced) Ssee&ced (mJeHemee) megg kece&Cee (Jensve)

HeeHeCesve (ye=nmHeefleced) ye=nlee Jeee mJeeefceveb efJeebmeced (Mekegefvemeeosve) esve Mekegveerved meeoeefle lesve (ketcee&ved)
keHeeved (MeHew) Kegjw (DeeeceCeced) (mLetjeYeeced) mLetueeYeeced ($e#eueeefYe) ieleeoevew (keefHe_peueeved)
Heef#eefJeMes<eeved (peJeced) Jesieced (peeYeeced) (DeOJeeveced) ceeie&ced (yeengYeeced) YegpeeYeeced (peecyeeruesve)
HeueefJeMes<esCe (DejCeced) Jeveced (Deefiveced) HeeJekeced (DeefleiYeeced) eereYeeced (Het<eCeced) Hegefced
(oesYee&ced) YegpeoC[eYeeced (Deefeveew) Hepeejepeeveew (DebmeeYeeced) YegpecetueeYeeced (ced) jesoefeleejced
(jesjeYeeced) keLeveeJeCeeYeeced3
DevJee-ns ceveg<ee! eteb kesMewefjvb Mekegefvemeeosve ketcee&ved ceMekeeved mJeHemee Jensve ye=nmHeeEle
mLetjeYeece=#eueeefYe
keefHe_peueeeeYeeceOJeeveb
peJecebmeeYeeb
yeengYeeb
MeHewjeeceCeb
peecyeeruesveejCeceefiveceefleiYeeb Het<eCeb oesYee&ceefeveew HeeHvegle jesjeYeeb b e3
YeeJeeLe&-ceveg<ewye&ngefYeHeeewecee iegCee HeeHeCeeree efJeIveeMe efveJeejCeeree3
HeoeLe&-ns ceveg<ees (kesMew) efMej kes yeeueeW mes (Fvced) Ssee& kees (Mekegefvemeeosve) efpememes Heef#eeeW
kees efmLej kejelee Gme JeJenej mes (ketcee&ved) kegDeeW Deewj (ceMekeeved) ceMekeeW kees (mJeHemee) Gece keece
Deewj (Jensve) HeeefHle kejeves mes (ye=nmHeefleced) ye[er JeeCeer kes mJeeceer efJeeved kees (mLetjeYeeced) mLetue
($e#eueeefYe) eeue Deewj ienCe kejves Deeefo efeeeDeeW mes (keefHe_peueeved) keefHe_peue veeceke Heef#eeeW kees
(peeYeeced) peeDeeW mes (DeOJeeveced) ceeie& Deewj (peJeced) Jesie kees (DebmeeYeeced) YegpeeDeeW kes cetue DeLee&led
yeieueeW (yeengYeeced) YegpeeDeeW Deewj (MeHew) KegjeW mes (DeeeceCeced) eeue kees (peecyeeruesve) pecegveer Deeefo kes
Heue mes (DejCeced) Jeve Deewj (Deefiveced) Deefive kees (DeefleiYeeced) DeleerJe efe, Heerelf e Deewj Fe mes
(Het<eCeced) Hegef kees leLee (oesYee&ced) YegpeoC[eW mes (Deefeveew) Hepee Deewj jepee kees HeeHle nesDees Deewj
(jesjeYeeced) kenves-megveves mes (ced) ueevesnejs kees HeeHle nesDees3
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke yengle GHeeeeW mes Gece iegCeeW keer HeeefHle Deewj efJeIveeW keer efveJe=efle
kejW3
Deivesefjleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Deiveeoees osJelee~ mJeje[dOe=efleMvo~ $e<eYe mJej
Hegve keme kee efeee kee&Jesleen
efHej efkeme kees keee efeee kejves eesie nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNives He#eNefleJeeN&eese|veHe#eefleNefjvme le=leereeN meesceme elegLe&efolew He_eNceerveNCew <eNer ceNlee:

meHleNceer ye=nNmHelesjNceeN&cCees veJeNceer OeeNlego&MeNceervmewkeeoNMeer JeCeme eoNMeer eNceme $eeesoNMeer4
1390
epegJexoYee<es
aj.
org
DeNives~ HeN#eNefle~ JeeNees~ efveHe#eefleNefjefleN efveHe#eefle~ Fvme~ le=leeree~ meesceme~ eNlegLeea~ Deefolew~ HeN_eNceer~
FNveNCew~ <eNer~ ceNleeced~ meNHleNceer~ ye=nNmHeles~ DeNNceer~ DeNeN&cCe~ veNJeNceer~ OeeNleg~ oNMeNceer~ Fvme~ SNkeeNoNMeer~ JeCeme~
eNoNMeer~ eNceme~ $eNeeNsoNMeerefle $eeoNMeer4
the
ary
as
am
HeoeLe&-Deives) HeeJekeme (He#eefle) He#eme Heefjienme cetueced (Jeeees) HeJeveme (efveHe#eefle)

efveefeleme cetueced (Fvme) (le=leeree) $eeeCeeb HetjCee efeee (meesceme) evme (elegLeea) elegCee HetjCee
(Deefolew) Devleefj#eme (He_eceer) He_eeveeb HetjCee (FveCew) Fvme efJeegtHeme erJe Jee&ceeveeew oerHlew
(<eer) <eCCeeb HetjCee (celeeced) Jeeetveeced (meHleceer) meHleeveeb HetjCee (ye=nmHeles) ye=nleeb Heeuekeme
ceneJeme (Deceer) Deeveeb HetjCee (Dee&cCe) Deee&Ceeb mJeeefceveeb melkeeg& (veJeceer) veJeeveeb HetjCee (Oeeleg)
Oeejkeme (oMeceer) oMeeveeb HetjCee (Fvme) Ssee&Jele (SkeeoMeer) SkeeoMeeveeb HetjCee (JeCeme) esme
(eoMeer) eoMeveeb HetjCee (eceme) veeeeOeerMeme ($eeesoMeer) $eeesoMeeveeb HetjCee4
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYejives He#eefleJee&eesev| eHe#eefleefjvme le=leeree meesceme elegLe&efolew
He_eceerveCew <eer celeeb meHleceer ye=nmHelesjcee&cCees veJeceer Oeelego&MeceervmewkeeoMeer JeCeme eoMeer
eceme $eeesoMeer e efeee kee&Jee4
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eg<ceeefYe efeeeefJe%eevemeeOevewjiveeoerveeb iegCeeved efJeefolJee meJee&efCe keeee&efCe
meeOeveereeefve4
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees (Deives) Deefive keer (He#eefle) meye Deesj mes ienCe kejves eesie JeJenej
keer cetue (Jeeees) HeJeve keer (efveHe#eefle) efveefele efJe<ee kee cetue (Fvme) mete& keer (le=leeree) leerve kees Hetje
kejves Jeeueer efeee (meesceme) evcee keer (elegLeea) eej kees Hetje kejves Jeeueer (Deefolew) Devleefj#e keer
(Heeceer) HeebeJeeR (FveCew) er kes meceeve Jee&ceeve pees efyepegueerHe Deefive keer ueHe Gmekeer (<eer) er
(celeeced) HeJeveeW keer (meHleceer) meeleJeeR (ye=nmHeles) ye[eW keer Heeuevee kejves Jeeues ceneJe keer (Deceer)
DeeJeeR (Dee&cCe) mJeeceer peveeW kee melkeej kejves Jeeues keer (veJeceer) veJeeR (Oeeleg) OeejCe kejves nejs keer
(oMeceer) oMeceer (Fvme) Ssee&Jeeved keer (SkeeoMeer) ieejnJeeR (JeCeme) es Heg<e keer (eoMeer)
yeejnJeeR Deewj (eceme) veeeeOeerMe jepee keer ($eeesoMeer) lesjnJeeR efeee kejveer eeefnes4
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! legce kees efeee kes efJeMes<e %eeve Deewj meeOeveeW mes Deefive Deeefo HeoeLeesXx kes iegCeeW
kees peevekej meye keeeesXx keer efmeef kejveer eeefnes4
Fveiveesefjleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Fveoees osJelee~ mJeje[defJeke=efleMvo~ ceOece mJej
Hegve efkeceLee& kee YeJeleerleen
efHej efkemekes DeLe& keewve nesleer nw? Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
1390
HeeefJebMeesOeee
1391
aj.
org
FNvNeivees He#eNefle mejmJeleNw efveHe#eefleefce&N$eme le=leereeNHeeb elegLeea efve$e&lew He_eNcehiveer<eesceees

<eNer meNHee&Cee: meHleNceer efJe<CeesjNceer Het<Cees veJeNceer lJego&MeNceervmewkeeoNMeer JeCeme eoNMeer eNcew
$eeesoNMeer eeJeeHe=efLeNJeeso&ef#eCeb HeeNe efJees<eeb oNsJeeveeNcegejced5
FNveNivees~ HeN#eNefle~ mejmJelew~ efveHe#eefleNefjefleN efveHe#eefle~ efceN$eme~ le=leeree~ DeNHeeced~ eNlegLeea~ efve$e&leeNFefleN
efve$elew~ HeN_eNceer~ DeNiveer<eesceees~ <eNer~ meNHee&Ceeced~ meNHleNceer~ efJe<Cees~ DeNNceer~ Het<Ce~ veNJeNceer~ lJeg~ oNMeNceer~
Fvme~ SNkeeNoNMeer~ JeCeme~ eNoNMeer~ eNcew~ $eNeesNoNMeerefle $eeoNMeer~ eeJeeHe=efLeNJees~ oef#eCeced~ HeeNe&ced~ efJees<eeced~
oNsJeeveeced~ Gejced5
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fveivees) JeeegHeeJekeees (He#eefle) (mejmJelew) (efveHe#eefle) (efce$eme) meKeg

(le=leeree) (DeHeeced) peueeveeced (elegLeea) (efve$e&lew) Yetcew (He_eceer) (Deiveer<eesceees)
Meerlees<Cekeejkeeespe&ueeivees (<eer) (meHee&Ceeced) (meHleceer) (efJe<Cees) JeeHekeme (Deceer) (Het<Ce)
Hees<ekeme (veJeceer) (lJeg) HeoerHleme (oMeceer) (Fvme) peerJeme (SkeeoMeer) (JeCeme) espeveme
(eoMeer) (ecew) eceme veeekeeg& eqew ($eeesoMeer) (eeJeeHe=efLeJees) HekeeMeYetcees (oef#eCeced)
(Heee&ced) (efJees<eeced) meJex<eeced (osJeeveeced) efJeog<eeced (Gejced)5
DevJee-ns ceveg<ee! eteefceveivees He#eefle mejmJelew efveHe#eefleefce&$eme le=leereeHeeb elegLeea efve$e&lew
Heeceiveer<eesceees <eer meHee&Ceeb meHleceer efJe<Ceesjceer Het<Cees veJeceer lJego&MeceervmewkeeoMeer JeCeme eoMeer
ecew $eeesoMeer e efeee eeJeeHe=efLeJeeso&e#f eCeb Heee efJees<eeb osJeeveecegejb e efJepeeveerle5
YeeJeeLe&-ceveg<ewjls es<eeb efJe%eeveee efJeefJeOee efeee ke=lJee keeee&efCe meeOeveereeefve5
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie pees (Fveivees) HeJeve Deewj Deefive keer (He#eefle) meye Deesj mes ienCe
kejves eesie JeJenej keer cetue Heefnueer (mejmJelew) JeeCeer kes efuees (efveHe#eefle) efveefele He#e kee cetue otmejer
(efce$eme) efce$e keer (le=leeree) leermejer (DeHeeced) peueeW keer (elegLeea) eewLeer (efve$e&lew) Yetefce keer (Heeceer)
HeebeJeeR (Deiveer<eesceees) ieceea-meoea kees GlHeVe kejves Jeeues Deefive leLee peue keer (<eer) er (meHee&Ceeced)
meebHeeW keer (meHleceer) meeleJeeR (efJe<Cees) JeeHeke F&ej keer (Deceer) DeeJeeR (Het<Ce) Hegef kejves Jeeues keer
(veJeceer) veJeceer (lJeg) Gece efoHeles ngS keer (oMeceer) oMeceer (Fvme) peerJe keer (SkeeoMeer) ieejnJeeR
(JeCeme) es peve keer (eoMeer) yeejnJeeR Deewj (ecew) veee kejves Jeeues keer er kes efuees ($eeesoMeer)
lesjnJeeR efeee nw, Gve meye kees leLee (eeJeeHe=efLeJees) HekeeMe Deewj Yetefce kes (oef#eCeced) oef#eCe (Heee&ced)
Deesj kees Deewj (efJees<eeced) meye (osJeeveeced) efJeeveeW kes (Gejced) Gej Deesj kees peevees5
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke Fve Gkele HeoeLeesXx kes efJeMes<e %eeve kes efuees Deveske efeeeDeeW kees
kejkes DeHeves-DeHeves keeceeW kees efme kejW5
1392
epegJexoYee<es
aj.
org
celeeefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ celeeoees osJelee~ efvee=oefleOe=efleMvo~ <e[dpe mJej
ceNlee: mkeNvOee efJees<eeb osNJeevee HeLeNcee keerkemee NeCeeb efNleereeefoNleevee le=leeree JeeNees
HegceNiveer<eesceeesNYee&meoeNw eg_eewN eesefCeYeeNefceveNye=nNmHeleerTNYee efceN$eeJeCeeJeNuieeYeeceNeeceCe:
mLetjeYeeNb yeueNb kegeYeeced6
ceNleeced~ mkeNvOee~ efJees<eeced~ osNJeeveeced~ HeNLeNcee~ keerkemee~ NeCeeced~ efNleeee~ DeeNefoNleeveeced~ le=leeree~
JeeNees~ Hegced~ DeNiveer<eesceees~ Yeemeoew~ eg_eew~ eesefCeYeeNefceefleN eesefCeYeeced~ FveNye=nNmHeleeNr FleerveNye=nNmHeleer~
TNYeeNefcelet Yeeced~ efceN$eeJeCeew~ DeNuieeYeeced~ DeeNeceCeNefceleeNeceCeced~ mLetjeYeeced~ yeueced~ kegeYeeced6
the
ary
as
am
HeoeLe&-(celeeced) ceveg<eeCeeced (mkevOee) YegpeoC[cetueeefve (efJees<eeced) (osJeeveeced) efJeog<eeced

(HeLecee) Deeefocee (keerkemee) Ye=Meb Meemeveeefve (eCeeced) (efleeree) lee[veefeee (Deeefoleeveeced)
DeKeefC[leveeeeOeerMeeveeced (le=leeree) veeeefeee (Jeeees) (Hegced) HeMeesjJeeJeced (Deiveer<eesceees)
(Yeemeoew) eew Yeemeb HekeeMeb oeeleeb leew (eg_eew) Heef#eefJeMes<eew (eesefCeYeeced) keefHeosMeeYeeced (Fveye=nmHeleer)
Jeeegmeteez (TYeeced) peevegve TOJee&Yeeb HeeoeJeeJeeYeeced (efce$eeJeCeew) HeeCeesoeveew (DeuieeYeeced) Deueb
ievle=Yeeced~ De$e evomees JeCe&ueesHe Fefle efueesHe (DeeeceCeced) (mLetjeYeeced) mLetueeYeeced~ De$e
keefHeuekeeefolJeeuuelJeefJekeuHe (yeueced) (kegeYeeced) efve<ke<ee&Yeeced6
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYece&leeb mkevOee efJees<eeb osJeeveeb HeLecee keerkemee eCeeb
efleereeefoleeveeb le=leeree Jeeees Hegceiveer<eesceeesYee&meoew eg_eew eeseCf eYeeefceveye=nmHeleer TYeeb
efce$eeJeCeeJeuieeYeeceeeceCeb kegeYeeb mLetjeYeeb yeueb e efve<Heeoveereced6
YeeJeeLe&-ceveg<ewYeg&peyeueb mJeeHegefog&lee[veb veeeHekeeMeeoerevf e e kecee&efCe meoe kee&Jeeefve6
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees (celeeced) ceveg<eeW kes (mkevOee) kebOee (efJees<eeced) meye (osJeeveeced)
efJeeveeW keer (HeLecee) Heefnueer efeee Deewj (keerkemee) efvejvlej efMeKeeJeW (eCeeced) ueeves nejs efJeeveeW keer
(efleeree) otmejer lee[veHe efeee (Deeefoleeveeced) DeKeefC[le veee kejves Jeeues efJeeveeW keer (le=leeree) leermejer
veeeefeee (Jeeees) HeJeve mecyevOeer (Hegced) HeMeg keer Hetb DeLee&led efpememes HeMeg DeHeves Mejerj kees HeJeve oslee
(Deiveer<eesceees) Deefive Deewj peue mecyevOeer (Yeemeoew) pees HekeeMe kees osJeW Jes (eg_eew) keesF& efJeMes<e He#eer Jee
meejme (eesefCeYeeced) etle[eW mes (Fveye=nmHeleer) HeJeve Deewj mete& (TYeeced) peebIeeW mes (efce$eeJeCeew) HeeCe
Deewj Goeve (DeuieeYeeced) HeefjHetCe& eueves Jeeues HeeefCeeeW mes (DeeeceCeced) eeue leLee (kegeYeeced) efveees[
Deewj (mLetjeYeeced) mLetue HeoeLeesXx mes (yeueced) yeue kees efme kejvee eeefnes6
1392
HeeefJebMeesOeee
1393
aj.
org
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees YegpeeDeeW kee yeue, DeHeves De keer Hegef, ogeW kees lee[vee Deewj veee kee HekeeMe
Deeefo keece meoe kejves eeefneW6
Het<eCeefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Het<eeoees osJelee~ efvee=oefMvo~ ceOece mJej
HegvemlesJe efJe<eeceen
Het<eCebb JeefveNgveevOeeNnervlmmLetueiegoee meNHee&ved iegoeefYeefJe&NleDeeNv$ewjHees JeNefmleveeN Je=<eCeceeNC[eYeeNb

JeeefpeveN MesHesve HeNpee: jslemeeN ee<eeved efHeNesve HeoNjeved HeeNegvee ketMcee_keefHeNC[w7
am
Het<eCeced~ JeNefveNgvee~ DeNvOeeNnerefvelevOeDeNnerved~ mLetueNiegoesefle mLetueiegoee~ meNHee&ved~ iegoeefYe~ efJeNleN Fefle

efJeNle~ DeeNv$ew~ DeNHe~ JeNefmlevee~ Je=<eCeced~ DeeNC[eYeeced~ Jeeefpeveced~ MesHesve~ HeNpeeefceefle HeNpeeced~ jslemee~ ee<eeved~
efHeNesve~ HeNoNjeefveefle HeoNjeved~ HeeNegvee~ ketMceeved~ MeNkeNefHeNC[wefjefle MekeefHeNC[w7
the
ary
as
HeoeLe&-(Het<eCeced) Hegefkejced (Jeefvegvee) eeevesve (DevOeenerved) DevOeeved meHee&ved (mLetueiegoee)

mLetueee iegoee men (meHee&ved) (iegoeefYe) (efJegle) efJeMes<esCe kegefueeved (Deev$ew) GojmLewvee&[erefJeMes<ew
(DeHe) peueeefve (Jeefmlevee) veeYesjOeesYeeiesve (Je=<eCeced) Jeeree&Oeejced (DeeC[eYeeced) DeC[ekeejeYeeb
Je=<eCeeJeeJeeYeeced (Jeeefpeveced) Deeced (MesHesve) efuesve (Hepeeced) mevleefleced (jslemee) JeerexCe (ee<eeved)
Ye#eCeeefve (efHeesve) (Heojeved) GojeJeeJeeved (Heeegvee) SleefoefvesCe (ketMceeved) Meemeveeefve~ De$e
keMeOeeleesce&keHeleeesves<eeceHeerefle oerIe&e~ (MekeefHeC[w) Meew mebIeelew7
DevJee-ns ceveg<ee! eteb Jeefvegvee Het<eCeb mLetueiegoee men Jee&ceeveevevOeenerved iegoeefYe meefnleeved
efJegle meHee&veev$ewjHees Jeefmlevee Je=<eCeceeC[eYeeb Jeeefpeveb MesHesve jslemee Hepeeb efHeesve ee<eeved Heojeved Heeegvee
MekeefHeC[w efveie=erle7
YeeJeeLe&-esve esve eelkeee efmeOesled lesve lesveesve HeoeLexve Jee leelmeeOeveereced7
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce (Jeefvegvee) ceebieves mes (Het<eCeced) Hegef kejves Jeeues kees (mLetueiegoee) mLetue
iegosefve kes meeLe Jee&ceeve (DevOeenerved) DevOes meebHeeW kees (iegoeefYe) iegosefveeW kes meeLe Jee&ceeve (efJele)
efJeMes<e kegefue (meHee&ved) meHeesXx kees (Deev$ew) DeebleeW mes (DeHe) peueeW kees (Jeefmlevee) veeefYe kes veeres kes Yeeie mes
(Je=<eCeced) DeC[kees<e kees (DeeC[eYeeced) Deeb[eW mes (Jeeefpeveced) Iees[
e kees (MesHesve) efue Deewj (jslemee) Jeere&
mes (Hepeeced) mevleeve kees (efHeesve) efHee mes (ee<eeved) YeespeveeW kees (Heojeved) Hes kes DeeW kees (Heeegvee)
iegosefve mes Deewj (MekeefHeC[w) MeefkeleeeW mes (ketMceeved) efMeKeeJeeW kees efvejvlej uesDees7
YeeJeeLe&-efpeme-efpeme mes pees-pees keece efme nes, Gme-Gme De Jee HeoeLe& mes Jen-Jen keece efme
kejvee eeefnes7
1394
epegJexoYee<es
aj.
org
Fvmesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Fveoees osJelee~ efvee=oefYeke=efleMvo~ $e<eYe mJej
Hegve keme keme iegCee HeMeg<eg mevleerleen
efHej efkeme-efkeme kes iegCe HeMegDeeW ceW nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Fvme eeNs[esefolew HeepeNmeb efoNMeeb peN$eJeesefolew YeNmeppeerNcetleeved oeewHeNMesveeNvleefj#eb HegjeNrleleeN

veYeGoNe&sCe eeJeeNkeew celemveeYeeNb efoJe Je=kekeeYee efieNjerved HueeNefMeefYeNHeueeved HueeNre JeNuceerkeeved
keueeNsceefYeiueezNefYeieg&uceeved efnNjeefYeN eJevleer&oeved kegef#eYee: mecegcegojsCe JeweeveNjb Yemcevee8
am
Fvme~ eeNs[~ Deefolew~ HeeNpeNmeced~ efoNMeeced~ peN$eJe~ Deefolew~ YeNmeled~ peerNcetleeved~ NoNeewNHeNMesve~ DeNvleefj#eced~
HegjerNlelee~ Hegefjlelesefle Hegefjlelee~ veYe~ GNoNexCe~ eNeNJeeNkeeefJeefle eeJeeNkeew~ celemveeYeeced~ efoJeced~ Je=kekeeYeeced~
efieNjerved~ HueeNefMeefYeNefjefle HueeNefMeefYe~ GHeueeved~ HueeNre~ JeNuceerkeeved~ keueeNsceefYeNefjefle keueesNceefYe~ iueeNwefYe~ ieguceeved~
efnNjeefYe~ eJevleer~ Noeved~ kegef#eYeeNefceefle kegef#eYeeced~ meNcegced~ GNojsCe~ JeNweNeveNjced~ Yemcevee8
the
ary
as
HeoeLe&-(Fvme) efJeegle (ees[) efveceppeveced (Deefolew) He=efLeJew (Heepemeced) HeepemJeVes<eg meeOeg

(efoMeeced) (pe$eJe) mevOee (Deefolew) efoJes HekeeMeee~ Deefoefleee&efJeefle HeceeCeeled (Yemeled) oerHeveced
(peercetleeved) cesIeeved De$e pescet&d eesoee [De03.91] Flevesveeeb efme~ (oeewHeMesve) ees oes
DeemecevleeogHeMesles me oeewHeMees peerJemlesve (Devleefj#eced) DeJekeeMeced (Hegjerlelee) oemLeee vee[ee (veYe)
Gokeced (GoexCe) Gojs YeJesve (eeJeekeew) Heef#eefJeMes<eeefJeJe (celemveeYeeced) ieerJeesYeeYeeieeYeeced (efoJeced)
HekeeMeced (Je=kekeeYeeced) eeYeeb Jepe&efvle leeYeeced (efiejerved) Mewueeved (HueeefMeefYe) Heke<exCeeMeveefeeeefYe
(GHeueeved) cesIeeved~ GHeue Fefle cesIeveecemeg Heefleced (efveIeb01~10) (Hueere) oemLeeJeeJesve (Jeuceerkeeved)
ceeiee&ved (keueesceefYe) keuesovew (iueewefYe) n<e&#eew (ieguceeved) oef#eCeHeeeexojefmLeleeved (efnjeefYe) Je=efefYe
(eJevleer) veoer (oeved) peueeMeeeved (kegef#eYeeced) (mecegced) (GojsCe) (Jeweevejced) meJex<eeb HekeeMekeced
(Yemcevee) oiOeMes<esCe efvemmeejsCe8
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYe Heelvesvesvme ees[esefolew Heepemeb efoMeeb pe$eJeesefolew Yemee
efJe%esee~ peercetleeved oeewHeMesve Hegjerleleevleefj#ecegoexCe veYeMeeJeekeew celemveeYeeb efoJeb Je=kekeeYeeb efiejerved
HueeefMeefYeHeueeved Hueere Jeuceerkeeved keueesceefYeiueezeYf eMe ieguceeved efnjeefYe eJevleer&oeved kegef#eYeeb mecegcegojsCe
Yemcevee e Jeweevejb eteb efJepeeveerle8
YeeJeeLe&-eefo ceveg<ee Deveskeeved efJeeeyeesOeeved HeeHe egkeleenejefJenejw meJee&Ceeefve mebHees<e
jesieeefVeJeejesegmleefn& les Oecee&Le&keececees#eeveeHvegeg8
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce kees Gece elve kes meeLe (Fvme) efyepegueer kee (ees[) [tyevee (Deefolew)
He=efLeJeer kes efuees (Heepemeced) DeVeeW ceW pees Gece Jen (efoMeeced) efoMeeDeeW keer (pe$eJe) meefvOe DeLee&led Gvekee
1394
HeeefJebMeesOeee
1395
am
aj.
org
Ske-otmejs mes efceuevee (Deefolew) DeKeefC[le HekeeMe kes efuees (Yemeled) ueHe es meye HeoeLe& peeveves eeefnesb
leLee (peercetleeved) cesIeeW kees (oeewHeMesve) pees oe ceW meeslee nw, Gme peerJe mes (Hegjerlelee) oemLe vee[er mes
(Devleefj#eced) oe kes DeJekeeMe kees (GoexCe) Goj ceW nesles ngS JeJenej mes (veYe) peue Deewj (eeJeekeew)
ekeF&-ekeJee Heef#eeeW kes meceeve pees HeoeLe& Gve kees (celemveeYeeced) ieues kes oesveeW Deesj kes YeeieeW mes (efoJeced)
HekeeMe kees (Je=kekeeYeeced) efpeve efeeeDeeW mes DeJeiegCeeW kee leeie neslee nw, Gvemes (efiejerved) HeJe&leeW kees
(HueeefMeefYe) Gece Yeespeve Deeefo efeeeDeeW mes (GHeueeved) otmejs Hekeej kes cesIeeW kees (Hueere) oemLe Hueerne
De mes (Jeuceerkeeved) ceeieesxX kees (keueesceefYe) ieeruesHeve Deewj (iueewefYe) n<e& leLee iueeefveeeW mes (ieguceeved)
oeefnveer Deesj Goj ceW efmLele pees HeoeLe& Gvekees (efnjeefYe) ye{efleeeW mes (eJevleer) veefoeeW kees (oeved)
es-s ye[s peueeMeeeW kees (kegef#eYeeced) keesKeeW mes (mecegced) Des Hekeej peneb peue peelee Gme meceg kees
(GojsCe) Hes Deewj (Yemcevee) peues ngS HeoeLe& kee pees Mes<eYeeie Gme jeKe mes (Jeweevejced) meye kes HekeeMe
kejves nejs Deefive kees legce ueesie peevees8
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Deveske efJeeeyeesOeeW kees HeeHle neskej erke-erke eLeesefele Deenej Deewj efJenejeW mes
meye DeeW kees Des Hekeej Heg kej jesieeW keer efveJe=efe kejW lees Jes Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e kees Des Hekeej
HeeHle nesJeW8
efJeOe=efleefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Het<eeoees osJelee~ YegefjieleefMvo~ ieevOeej mJej
as
Hegve kesve eEke YeJeleerleen
efHej efkememes keee neslee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
efJeOe=eEleN veeYee Ie=lejmesveeNHees et<Cee cejereerefJe&NHeg[defYeveeaneNjcet<ceCee MeeNrveb JemeeeN Heg<JeeN

DeegefYee&Nogveerot&<eerkeeefYejmvee j#ee:efme efeN$eeCe*diewNve&#e$eeefCe NHesCe He=efLeNJeeR lJeNee pegcyeNkeeeN
mJeene9
efJeOe=efleNefceefleN efJeOe=efleced~ veeYee~ Ie=leced~ jmesve~ DeNHe~ et<Cee~ cejereer~ efJeNHeg[defYeNefjefle efJeNHegdefYe~ veerNneNjced~
TN<ceCee~ MeerNveced~ Jemeee~ Heg<Jee~ DeegefYeNefjleegefYe~ eNogveer~ ot<eerkeeefYe~ DeNmvee~ j#eeefme~ efeN$eeefCe~ Dew~
ve#e$eeefCe~ NHesCe~ He=efLeNJeerced~ lJeNee~ pegcyeNkeee~ mJeene9
HeoeLe&-(efJeOe=efleced) efJeMes<esCe OeejCeeced (veeYee) Mejerjme ceOeeJeeJesve (Ie=leced) Deepeced (jmesve)

(DeHe) peueeefve (et<Cee) keJeefLelesve jmesve (cejereer) efkejCeeved (efJeHeg[defYe) efJeMes<esCe HetCez (veernejced)
HeYeelemecees meesceJee&ceeveced (T<ceCee) G<Celeee (Meerveced) mebkegefeleb Ie=leced (Jemeee) efveJeemenslegvee peerJevesve
(Heg<Jee) Heg<Ceefvle efmeeefvle eeefYemlee (DeegefYe) jesovew (eogveer) MeyoeveeceJekeleeseejCeefeee
(ot<eerkeeefYe) efJeefeeeefYe (Demvee) efOejeefCe (j#eebefme) HeeueefeleJeeefve (efe$eeefCe) Degleeefve (Dew)
1396
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
DeJeeJew (ve#e$eeefCe) (HesCe) (He=efLeJeerced) Yetefceced (lJeee) ceebmeefOejeoerveeb mebJejkesCesevf esCe (pegcyekeee)
DeefleJesieJeles (mJeene) meleeb meleeb Jeeeced9
DevJee-ns ceveg<ee! eteb veeYee efJeOe=eEle Ie=leb jmesveeHees et<Cee cejereerefJe&Heg[defYeveeanejcet<ceCee Meerveb
Jemeee Heg<Jee DeegefYee&ogveerot&<eerkeeefYeefe$eeefCe j#eebmeveew HesCe ve#e$eeefCe lJeee He=efLeJeeR efJeefolJee pegcyekeee
mJeene Heeg*diOJeced9
YeeJeeLe&-ceveg<ewOee&jCeeefoefYe kece&efYeog&Je&meveeefve jesieeBMe efveJeee& meleYee<eCeeefoOece&ue#eCeeefve
efJeeee& HeJee&veereced9
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie (veeYee) veeefYe mes (efJeOe=efleced) efJeMes<e kejkes OeejCe kees (Ie=leced) Ieer
kees (jmesve) jme mes (DeHe) peueeW kees (et<Cee) keJeeLe efkees jme mes (cejereer) efkejCeeW kees (efJeHeg[defYe)
efJeMes<ekej HetjCe HeoeLeesXx mes (veernejced) kegnj kees (T<ceCee) iejceer mes (Meerveced) peces ngS Ieer kees (Jemeee)
efveJeemensleg peerJeve mes (Heg<Jee) efpevemes meeReles nQ, Gve efeeeDeeW kees (DeegefYe) DeebmegDeeW mes (eogveer) MeyoeW
keer DeHeke GeejCe-efeeeDeeW kees (ot<eerkeeefYe) efJekeejHe efeeeDeeW mes (efe$eeefCe) efe$e-efJeefe$e
(j#eebefme) Heeuevee kejves eesie (Demvee) efOejeefo HeoeLeesXx kees (Dew) DeeW Deewj (HesCe) He mes
(ve#e$eeefCe) leejeieCeeW kees Deewj (lJeee) ceebme efOej Deeefo kees {ebHeves Jeeueer Keeue Deeefo mes (He=efLeJeerced)
He=efLeJeer kees peevekej (pegcyekeee) DeefleJesieJeeved kes efuees (mJeene) mele JeeCeer kee Heeesie DeLee&led GeejCe
kejes9
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees OeejCee Deeefo efeeeDeeW mes Keess DeeejCe Deewj jesieeW keer efveJe=efe Deewj
meleYee<eCe Deeefo Oece& kes ue#eCeeW kee efJeeej kej HeJe=e kejvee eeefnes9
the
ary
efnjCeieYe& Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efnjCeieYeex osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe Hejceelcee keerMeesmleerleen
Deye Hejceelcee kewmee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
efnjCeNNieNNYe& meceJee&Nleees Yetleme peeNle HeefleNjskeDeemeerled~

me oeOeej He=efLeNJeeR eeceglesceeb kemcew osNJeee nNefJe<ee efJeOesce10
efnNjCeNieNYe& Fefle efnjCeieNYe&~ meced~ DeNJeNe&NleN~ Dees~ Yetleme~ peeNle~ Heefle~ Ske~ DeeNmeerNled~ me~ oeNOeeNj~
He=efLeNJeerced~ eeced~ GNle~ FNceeced~ kemcew~ osNJeee~ nNefJe<ee~ efJeNOeNsceN10
HeoeLe&-(efnjCeieYe&) efnjCeeefve metee&efolespeebefme ieYex eme me Hejceelcee (meced) (DeJee&le) Jee&ceeve

Deemeerled (Dees) Yetceeefome=s Heeked (Yetleme) GlHeVeme (peele) HeeotYet&leme~ De$e <eeLex HeLecee~ (Heefle)
Heeueke (Ske) Demenee (Deemeerled) Deefmle (me) (oeOeej) Oejefle (He=efLeJeerced) Deeke<e&Cesve Yetefceced (eeced)
1396
HeeefJebMeesOeee
1397
as
am
aj.
org
HekeeMeced (Gle) DeefHe (Fceeced) me=efced (kemcew) megKekeejkeee (osJeee) eesleceeveee (nefJe<ee) nesleJesve
HeoeLexve (efJeOesce) Heefjejsce10
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb ees efnjCeieYeex peelees peeleme Yetlemewkeesies Heeflejemeerled
meJe&HekeeMesJee&le me He=efLeJeercegle eeb meboeOeej~ e Fceeb me=e ke=leJeeBmlemcew kemcew osJeee Hejcesejee nefJe<ee
efJeOesce leLee eteceefHe efJeOee10
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! esve HejcesejsCe metee&efo meJe peieefVeefce&leb
mJemeeceLexve Oe=leb e lemewJeesHeemeveeb kegle10
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie pees (efnjCeieYe&) metee&efo lespe Jeeues HeoeLe& efpemekes Yeerlej nQ,
Jen Hejceelcee (peele) HeeogYet&le Deewj (Yetleme) GlHeVe ngS peieled kee (Ske) Demenee Ske (Deies) Yetefce
Deeefo me=ef mes Heefnues Yeer (Heefle) Heeueve kejves neje (Deemeerled) nw Deewj meye kee HekeeMe kejves Jeeuee
(DeJee&le) Jee&ceeve ngDee (me) Jen (He=efLeJeerced) DeHeveer Deeke<e&Ce Meefkele mes He=efLeJeer (Gle) Deewj (eeced)
HekeeMe kees (meced oeOeej) Des Hekeej OeejCe kejlee nw leLee pees (Fceeced) Fme me=ef kees yeveelee ngDee DeLee&led
efpemeves me=ef keer Gme (kemcew) megKe kejves nejs (osJeee) HekeeMeceeve Hejceelcee kes efuees (nefJe<ee) nesce kejves
eesie HeoeLe& mes (efJeOesce) mesJeve kee efJeOeeve kejW, Jewmes legce ueesie Yeer mesJeve kee efJeOeeve kejes10
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! efpeme Hejceelcee ves DeHeves meeceLe& mes
mete& Deeefo mecemle peieled kees yeveeee Deewj OeejCe efkeee nw, Gmeer keer GHeemevee efkeee kejes10
e HeeCele Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ F&ejes osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
e eeCeNlees efveefce<eNlees ceefnNlJewkeNFepeeN peielees yeNYetJe~

e F&MesDeNme efNHeoNeleg<HeoN kemcew osNJeee nNefJe<ee efJeOesce11
e~ HeeNCeNle~ efveNefceN<eNle Fefle efveefce<eNle~ ceNefnNlJesefle ceefnNlJee~ Ske~ Fled~ jepee~ peiele~ yeNYetJe~ e~ F&Mes~
DeNme~ efNHeoN Fefle efNHeo~ eleg<Heo~ elegHeoN Fefle elegHeo~ kemcew~ oNsJeee~ nNefJe<ee~ efJeNOeNsceN11
HeoeLe&-(e) mete& (HeeCele) HeeefCeve (efveefce<ele) eseb kegJe&le (ceefnlJee) cenJesve (Ske)
Demenee (Fled) SJe (jepee) HekeeMeke (peiele) mebmeejme (yeYetJe) YeJeefle (e) (F&Mes) Ssee kejeself e
(Deme) (efHeo) ew Heeoew eme leme ceveg<eeos (eleg<Heo) elJeej Heeoe eme ieJeeosmleme (kemcew)
megKekeejkeee (osJeee) oerHekeee (nefJe<ee) Deeoevesve (efJeOesce) mesJesceefn11
1398
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb e HeeCelees efveefce<elees peielees ceefnlJewke Fepee yeYetJe~ eesme
efHeoMeleg<Heo F&Mes lemcew kemcew osJeee nefJe<ee efJeOesce leLee eteceHevegeflele11
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo meteex ve meeled leefn& mLeeJejb peceb e peielmJekeee
keeg&cemeceLe meeled~ e meJexYees ceneved meJex<eeb HekeeMeke Ssee&HeeefHlenslegjefmle me meJezeg&kelee mesJeveere11
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie (e) pees mete& (HeeCele) eeme uesles ngS HeeCeer Deewj (efveefce<ele)
ese kejles ngS (peiele) mebmeej kee (ceefnlJee) ye[Hs eve mes (Ske) Demenee Ske (Fled) ner (jepee) HekeeMe
kejves Jeeuee (yeYetJe) neslee nw (e) leLee pees (Deme) Fme (efHeo) oes-oes Heie Jeeues ceveg<eeefo Deewj
(eleg<Heo) eej-eej Heie Jeeues ieew Deeefo HeMegHe peieled kee (F&Mes) HekeeMe kejlee nw, Gme (kemcew) megKe
kejves nejs (osJeee) HekeeMeke peieoerej kes efuees (nefJe<ee) ienCe kejves eesie HeoeLe& Jee JeJenej mes (efJeOesce)
mesJeve kejW, Jewmes legce ueesie Yeer Devegeve efkeee kejes11
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees mete& ve nes lees mLeeJej Je=#e Deeefo Deewj pece
ceveg<eeefo peieled DeHevee-DeHevee keece osves kees meceLe& ve nes~ pees meye mes ye[e, meye kee HekeeMe kejves Jeeuee
Deewj Ssee& keer HeeefHle kee nsleg nw, Jen F&ej meye kees egefkele kes meeLe mesJeves eesie nw11
emesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ F&ejes osJelee~ mJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
as
Hegve mete&JeCe&veefJe<eeceen
efHej mete& kes JeCe&ve efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
emeNsces efnNceJevlees ceefnNlJee eme meceg jmeee meNneng~

emeNscee HeNefoMeeNs eme yeeNnt kemcew osNJeee nNefJe<ee efJeOesce12
the
ary
eme~ FNces~ efnNceJevleN Fefle efnNceJevle~ ceNefnNlJesefle ceefnNlJee~ eme~ meNcegced~ jmeee~ men~ DeeNng~ eme~
FNcee~ HeNefoMeN Fefle, HeNefoMe~ eme~ yeeNnt Fefle yeeNnt~ kemcew~ osNJeee~ nNefJe<ee~ efJeNOesNceN12
HeoeLe&-(eme) (Fces) (efnceJevle) efnceeueeeoe HeJe&lee (ceefnlJee) cenJesve (eme) (mecegced)

Devleefj#eced (jmeee) mvesnvesve (men) (Deeng) keLeeefvle (eme) (Fcee) (HeefoMe) efoMees efJeefoMeMe
(eme) (yeent) YegpeJee&ceevee (kemcew) megKeHeee (osJeee) keceveereee (nefJe<ee) nJeveeesiesve HeoeLexve
(efJeOesce) Heefjejsce12
DevJee-ns ceveg<ee! eme mete&me ceefnlJee cenJesvesces efnceJevle Deekeef<e&lee meefvle, eme jmeee men
mecegceenge&mescee efoMees eme HeefoMeMe yeent FJeengmlemcew kemcew osJeee nefJe<ee Jeeb efJeOesce, SJeb eteceefHe
efJeOee12
1398
HeeefJebMeesOeee
1399
am
aj.
org
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! e meJexYees ceneved meJe&HekeeMeke meJexYees jmeme nee& eme HeleeHesve
efoMeecegHeefoMeeb e efJeYeeiees YeJeefle, me meefJele=ueeskees egkelee meseJf eleJe12
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (eme) efpeme mete& kes (ceefnlJee) ye[Hs eve mes (Fces) es (efnceJevle) efnceeuee
Deeefo HeJe&le Deekeef<e&le Deewj HekeeefMele nQ, (eme) efpeme kes (jmeee) mvesn kes (men) meeLe (mecegced) Des
Hekeej efpeme ceW peue njles nQ, Gme Devleefj#e kees (Deeng) kenles nQ leLee (eme) efpeme keer (Fcee) Fve
efoMee Deewj (eme) efpemekeer (HeefoMe) efJeefoMeeDeeW kees (yeent) YegpeeDeeW kes meceeve Jee&ceeve kenles nQ, Gme
(kemcew) megKeHe (osJeee) ceveesnj mete&ceC[ue kes efuees (nefJe<ee) nesce kejves eesie HeoeLe& mes nce ueesie
(efJeOesce) mesJeve kee efJeOeeve kejW, Ssmes ner legce Yeer efJeOeeve kejes12
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees meye mes ye[e, meye kee HekeeMe kejves Deewj meye HeoeLeesXx mes jme kee uesves
neje, efpeme kes HeleeHe mes efoMee Deewj efJeefoMeeDeeW kee efJeYeeie neslee nw, Jen mete&ueeske egefkele kes meeLe mesJeve
kejves eesie nw12
e Deelceoe Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Hejceelcee osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
HegveHeeefmele F&ej eEke ooeleerleen
efHej GHeemevee efkeee F&ej keee oslee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
eDeelceNoe yeNoe emeN efJeeGNHeemeles eNefMe<eNb eme osNJee~

eme eNeece=leNb eme ce=leg kemcew oNsJeee nNefJe<ee efJeOesce13
e~ DeeNlceNoe~ FleelceNoe~ yeNueNoe Fefle yeueNoe~ eme~ efJees~ GNHeemeleN FlegHeNDeemeles~ HeNefMe<eNefceefle
HeNefMe<eced~ eme~ osNJee~ eme~ eNee~ DeNce=leced~ eme~ ce=leg~ kemcew~ osNJeee~ nNefJe<ee~ efJeNOesNceN13
the
ary
HeoeLe&-(e) (Deelceoe) e Deelceeveb ooeefle me (yeueoe) ees yeueb ooeefle me (eme) (efJees)
(GHeemeles) (HeefMe<eced) HeMeemeveced (eme) (osJee) efJeebme (eme) (eee) Deeee (Dece=leced) (eme)
(ce=leg) (kemcew) (osJeee) (nefJe<ee) (efJeOesce)13
DevJee-ns ceveg<ee! e Deelceoe yeueoe eme HeefMe<eb efJees osJee GHeemeles, eme mekeeMeeled meJex
JeJeneje peeevles, emeeeece=leb emee%eeYees ce=legmlemcew kemcew osJeee Jeeb nefJe<ee efJeOesce13
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eme peieoerejme HeMeemeves ke=leeeeb ceee&oeeeb metee&oees ueeskee efveecesve
Jee&vles, metexCe efJevee Je<ee& Deeeg #eeMe ve peeeles, me esve efveefce&lemlemewJeesHeemeveeb meJex efceefuelJee
kegJe&vleg13
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (e) pees (Deelceoe) Deelcee kees osves Deewj (yeueoe) yeue osves Jeeuee (eme)
efpeme keer (HeefMe<eced) Gece efMe#ee kees (efJees) mecemle (osJee) efJeeved ueesie (GHeemeles) mesJeles (eme)
1400
epegJexoYee<es
aj.
org
efpemekes meceerHe mes meye JeJenej GlHeVe nesles (eme) efpeme kee (eee) Deeee (Dece=leced) Dece=lemJeHe Deewj
(eme) efpemekeer Dee%ee kee Yebie (ce=leg) cejCe kes legue nw, Gme (kemcew) megKeHe (osJeee) mlegefle kes eesie
Hejceelcee kes efuees nce ueesie (nefJe<ee) nesceves kes HeoeLe& mes (efJeOesce) mesJee kee efJeOeeve kejW13
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! efpeme peieoerej keer Gece efMe#ee ceW keer ngF& ceee&oe ceW mete& Deeefo ueeske efveece
kes meeLe Jee&ceeve nQ, efpeme mete& kes efJevee peue keer Je<ee& Deewj DeJemLee kee veeMe veneR neslee, Jen meefJele=ceC[ue
efpemeves yeveeee nw, Gmeer keer GHeemevee meye efceuekej kejW13
Dee ve Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ e%ees osJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
efHej ceveg<eeW kees efkeme keer Fe kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
Dee vees YeNe eleJees evleg efJeNeleesoyOeemeeNsDeHejerleemeGNefo~

oNsJee veeNs eLeeN meoNefceod Je=OesDemeNVeHeeegJees jef#eNleejes efoNJesefoJes14
Dee~ veN~ YeNe~ eleJe~ eNvleg~ efJeNele~ DeoyOeeme~ DeHejerleemeN FleHeefjFleeme~ GNefoN FlegledefYeo~
oNsJee~ veN~ eLee~ meoced~ Fled~ Je=Oes~ Demeved~ DeHeeegJeN FleHeDeeegJe~ jef#eNleej~ efoNJesefoJeNFefle efoNJesefoJes14
the
ary
as
HeoeLe&-(Dee) (ve) Demceeved (Yee) keueeCekeje (eleJe) e%ee He%ee Jee (evleg) HeeHvegJevleg
(efJeele) meJe&le (DeoyOeeme) DeeEnefmelee (DeHejerleeme) DevewjJeeHlee (Gefo) e Gefvoefvle (osJee)
He=efLeJeeoe FJe efJeebme (ve) Demceekeced (eLee) (meoced) meeroefvle HeeHvegJeefvle emeeb leeced (Fled) SJe (Je=Oes)
Je=es (Demeved) YeJevleg (DeHeeegJe) Deveeeg<e (jef#eleej) j#ekee (efoJesefoJes) Heefleefoveced14
DevJee-ns efJeebmees! eLee veesmceeved efJeelees Yee DeoyOeemeesHejerleeme Gefo eleJe Dee evleg,
eLee ve meob HeeHlee DeHeeegJees osJee Fod efoJesefoJes Je=Oes jef#eleejesmeved leLeevegeflevleg14
YeeJeeLe&-meJezce&veg<ew Hejcesejme efJe%eeveeod efJeog<eeb mesve Heg<keuee He%ee HeeHe meJe&lees Oece&ceeee&
efveleb meJex<eeb j#ekewYe&efJeleJeced14
HeoeLe&-ns efJeevees! pewmes (ve) nce ueesieeW kees (efJeele) meye Deesj mes (Yee) keueeCe kejves Jeeues
(DeoyOeeme) pees efJeveeMe kees ve HeeHle ngS (DeHejerleeme) DeewjeW ves pees ve JeeHle efkees DeLee&led meye keeceeW mes
Gece (Gefo) pees ogKeeW kees efJeveeMe kejles Jes (eleJe) e%e Jee yegef yeue (Dee, evleg) Des Hekeej
HeeHle neW (eLee) pewmes (ve) nce ueesieeW keer (meoced) Gme meYee kees efke efpemeceW efmLele nesles nQ, HeeHle ngS
(DeHeeegJe) efpeve keer DeJemLee ve veneR nesleer, Jes (osJee) He=efLeJeer Deeefo HeoeLeesXx kes meceeve efJeeved peve (Fled)
ner (efoJesefoJes) Heefleefove (Je=Oes) Je=ef kes efuees (jef#eleej) Heeuevee kejves Jeeues (Demeved) neW, Jewmee DeeejCe
kejes14
1400
HeeefJebMeesOeee
1401
aj.
org
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees Hejcesej kes efJe%eeve Deewj efJeeveeW kes mebie mes yengle yegefeeW kees HeeHle neskej
meye Deesj mes Oece& kee DeeejCe kej efvele meye keer j#ee kejvesJeeues nesvee eeefnes14
osJeeveeefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efJeebmees osJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
oNsJeevee YeNe megceNefle$e&peteNleeb osNJeevee: jeNeflejefYe veeNs efveJee&leeced~

osNJeevee: meNKecegHemesefocee JeNeb osNJee veNDeeeg Heeflejvleg peeNrJemes15
osNJeeveeced~ YeNe~ megceNefleefjefle megceNefle~ $eNpeteNleeced~ $eNpegeNleeefcele=pegeNleeced~ osNJeeveeced~ jeNefle~ DeNefYe~ veN~
efve~ JeNe&NleeNced~ osNJeeveeced~ meNKeced~ GHe~ meNsefoNceN~ Dee~ JeNeced~ osNJee~ veN~ Deeeg~ He~ efleNjvleg~ peerNJemes15
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJeeveeced) efJeog<eeced (Yee) keueeCekeejer (megceefle) MeesYevee He%ee ($epeteleeced)

mejueerkegJe&leeced (osJeeveeced) oele+Ceeced (jeefle) efJeeeefooeveced (DeefYe) meJe&le (ve) Demceeved (efve) (Jee&leeced)
(osJeeveeced) efJeog<eeced (meKeced) efce$elJeced (GHe) (mesefoce) HeeHvegeece (Dee) (Jeeced) (osJee) efJeebme (ve)
Demceekeced (Deeeg) HeeCeOeejCeced (He) (eflejvleg) HetCe Yeespeevleg (peerJemes) peereJf elegced15
DevJee-ns ceveg<ee! eLee osJeeveeb Yee megceeflejmceeve=peteleeb osJeeveeb jeefleveexmceeveefYeefveJee&leeb Jeeb
osJeeveeb meKecegHeemeseof ce osJee vees peerJeme Deeeg Heeflejvleg leLee eg<ceeved HeefleJee&vleeced15
YeeJeeLe&-meJezce&veg<ewjeHleeveeb efJeog<eeb mekeeMeeled He%ee HeeHe yeeeexCeeeg mebJeOe& meowJe Oeeefce&kew men
efce$elee j#eCeeree15
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (osJeeveeced) efJeeveeW keer (Yee) keueeCe kejves Jeeueer (megceefle) Gece
yegef nce ueesieeW kees Deewj ($epeteleeced) keefve efJe<eeeW kees mejue kejles ngS (osJeeveeced) osves Jeeues efJeeveeW kee
(jeefle) efJeee Deeefo HeoeLeesXx kee osvee (ve) nce ueesieeW kees (DeefYe, efve, Jee&leeced) meye Deesj mes efme kejs,
meye iegCeeW mes HetCe& kejs (Jeeced) nce ueesie (osJeeveeced) efJeeveeW keer (meKeced) efce$elee kees (GHee, mesefoce)
Des Hekeej HeeJeW (osJee) efJeeved (ve) nce kees (peerJemes) peerves kes efuees (Deeeg) efpeme mes HeeCe kee OeejCe
neslee, Gme Deeegoe& kees (He, eflejvleg) Hetjer YegieeJeW, Jewmes legcnejs Heefle Jeee&Je jkeKeW15
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eeefnes efke HetCe& Meem$eJesee efJeeveeW kes meceerHe mes Gece yegefeeW kees Heekej
yeeee& Deeece mes Deeeg kees ye{e kes meowJe Oeeefce&ke peveeW kes meeLe efce$elee jkeKeW15
leevHetJe&esleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efJeesosJee osJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
1402
epegJexoYee<es
aj.
org
leeved HetJe&ee efveNefJeoe ntcens JeNeb Yeie efceN$eceefoeEleN o#eceNefeOeced~

DeNeN&ceCeNb JeCeN meesceceNefeveeN mejmJeleer ve megYeieeN ceemkejled16
leeved~ HetJe&ee~ efveNefJeosefle efveNefJeoe~ ntceNnsN~ JeNeced~ Yeieced~ efceN$eced~ Deefoefleced~ o#eced~ DeNefeOeced~ DeNe&NceCeced~
JeCeced~ meesceced~ DeNefevee~ mejmJeleer~ veN~ megYeiesefle megYeiee~ cee~ keNjled16
the
ary
as
am
HeoeLe&-(leeved) HetJeexkeleeved (HetJe&ee) HetJe&w mJeerke=leee (efveefJeoe) JesoJeeee~ efveefJeefoefle Jee*dveecemeg

Heefleced (efveIeb01~11) (ntcens) mHexceefn (Jeeced) (Yeieced) Ssee&keejkeced (efce$eced) meJe&me megoced
(Deefoefleced) DeKeefC[leHe%eced (o#eced) elegjced (DeefeOeced) DeeEnmeveereced (Dee&ceCeced) Hepeeee Heeuekeced
(JeCeced) esced (meesceced) Ssee&Jevleced (Deefevee) DeOeeHekeesHeosMekeew (mejmJeleer) meJe&efJeeeegkelee (ve)
DemceYeced (megYeiee) megdJeweee& (cee) megKeced (kejled) kegee&led16
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb HetJe&ee efveefJeoe o#ecee&ceCeceefeOeb Yeieb efce$eceefoeEle JeCeb
meesceceefevee ntcens eLee megYeiee mejmJeleer vees eg<ceYeb e ceemkejled leLee leeved eteceHeeele kegle e16
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewe&eseseb kece& leeosJeevegseb eLee meefeeefLe&ve
mHe&ee efJeeeb Je&eefvle, leLewJe meJezeJf e&ee Je&veeree~ eLee HetCe&efJeee ceelee mevleeveeved megefMe#eee efJeee HeeHee
Je&eefle, leLewJe meJez megKeb oJee meJex Je&veeree16
HeoeLe&-ns ceveg<ees pewmes (Jeeced) nce ueesie (HetJe&ee) Deieues meppeveeW ves mJeerkeej keer ngF& (efveefJeoe)
JesoJeeCeer mes (o#eced) elegj (Dee&ceCeced) HepeeHeeueke (DeefeOeced) ve efJeveeMe kejves eesie (Yeieced) Ssee&
kejeves Jeeues (efce$eced) meye kes efce$e (Deefoefleced) efpeme keer yegef keYeer KeefC[le veneR nesleer, Gme (JeCeced)
es (meesceced) Ssee&Jeeved leLee (Deefevee) He{eves Jeeues kees (ntcens) HejmHej efnjme kejles ngS eenles nQ~ pewmes
(megYeiee) megvoj Ssee& Jeeueer (mejmJeleer) mecemle efJeeeDeeW mes HetCe& JesoJeeCeer (ve) nceejs Deewj legcnejs efuees
(cee) megKe kees (kejled) kejs, Jewmes (leeved) Gve Gkele meppeveeW kees legce Yeer eenes Deewj megKe kejes16
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke pees-pees Jeso ceW kene ngDee
keece nw, Gme-Gme kee ner Devegeve kejW~ pewmes Des efJeeeLeea otmejs keer efnjme mes DeHeveer efJeee kees ye{eles nQ,
Jewmes ner meye kees efJeee ye{eveer eeefnes~ pewmes HeefjHetCe& efJeeeegkele ceelee DeHeves mevleeveeW kees Deer efMe#ee os,
efJeeeDeeW keer HeeefHle keje, Gvekeer efJeee ye{eleer nw, Jewmes ner meye kees meye kes efuees megKe oskej meye keer Je=ef
kejveer eeefnes16
leVe Fleme ieeslece $eef<e~ JeeegoxJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve kee eEke kegee&efoleen
efHej keewve keee kejs, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
1402
HeeefJebMeesOeee
1403
aj.
org
leVeesN Jeelees ceeeNsYeg Jeeleg Yes<eNpeb levceeNlee He=efLeNJeer leeflHeNlee eew~

leodieeJeeCe meesceNmeglees ceeeNsYegJeNmleoefevee e=Cegleb efOe<Cee egJeced17
leled~ veN~ Jeele~ ceNeeNsefYJeefle~ ceeNYeg~ JeeNleg~ YeNs<eNpeced~ leled~ ceeNlee~ He=efLeNJeer~ leled~ efHeNlee~ eew~ leled~
ieeJeeCe~ meeNsceNmegleN Fefle meesceNmegle~ ceNeeNsYegJeN Fefle ceeNYegJe~ leled~ DeNefeNveeN~ Me=CegleNced~ efOeN<CeeN~ egJeced17
the
ary
as
am
HeoeLe&-(leled) (ve) DemceYeced (Jeele) Jeeeg (ceeesYeg) megKekeeefj (Jeeleg) HeeHeeleg (Yes<epeced)
Deew<eOeced (leled) (ceelee) ceeveHeoe (He=efLeJeer) efJemleerCee& Yetefce (leled) (efHelee) Heeuevensleg (eew) mete& (leled)
(ieeJeeCe) cesIee (meescemegle) Dees<eOeweeexlHeeokee (ceeesYegJe) megKeb YeeJegkee (leled) (Deefevee)
DeOeeHekeesHeosMekeew (e=Cegleced) (efOe<Cee) YetefceJeee&jew (egJeced) egJeeced17
DevJee-ns Deefevee! efOe<Cee egJecemceeefYejOeerleb e=Cegleb eLee vees JeelemlevceeesYeg Yes<epeb Jeeleg levceelee
He=efLeJeer leeflHelee eewJee&leg lelmeescemeglees ceeesYegJees ieeJeeCees Jeevleg leeg<ceYeceHemleg17
YeeJeeLe&-eme He=efLeJeerJe ceelee eewefjJe efHelee YeJesled, me meJe&le kegMeueerYetlJee meJee&vejesiee_elegjeved
kegee&led17
HeoeLe&-ns (Deefevee) He{eves Deewj He{ves nejs meppevees! (efOe<Cee) Yetefce kes meceeve OeejCe kejves Jeeues
(egJeced) legce oesveeW nce ueesieeW ves pees He{e nw, Gme kees (e=Cegleced) megvees~ pewmes (ve) nce ueesieeW kes efuees
(Jeele) HeJeve (leled) Gme (ceeesYeg) megKe kejves nejer (Yes<epeced) Dees<eefOe keer (Jeeleg) HeeefHle kejs (leled) Gme
Dees<eefOe kees (ceelee) ceeve osves Jeeueer (He=efLeJeer) efJemleejegkele Yetefce leLee (leled) Gme kees (efHelee) Heeuevee kee
nsleg (eew) mete&ceC[ue HeeHle kejs leLee (leled) Gme kees (meescemegle) Dees<eefOe Deewj Ssee& kees GlHeVe kejves
Deewj (ceeesYegJe) megKe keer YeeJevee kejeves nejs (ieeJeeCe) cesIe HeeHle kejW (leled) en meye JeJenej legcnejs
efuees Yeer nesJes17
YeeJeeLe&-efpemekeer He=efLeJeer kes meceeve ceelee Deewj mete& kes meceeve efHelee nes, Jen meye Deesj mes kegMeueer
megKeer neskej meye kees veerjesie Deewj elegj kejs17
leceerMeeveefceleme ieeslece $eef<e~ F&ejes osJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvejerej keerMe efkeceLe& GHeemeveere Fleen
efHej F&ej kewmee nw, Deewj efkemeefuees GHeemevee kes eesie nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
leceerMeevebN peielemleNmLeg<eNmHeefle efOeeef_peNvJeceJemes ntcens JeNeced~

Het<ee veeNs eLeeN JesomeeNcemeod Je=Oes jef#eNlee HeeNegjoyOe mJeNmlees18
leced~ F&Meeveced~ peiele~ leNmLeg<e~ Heefleced~ efOeNebNefpeNvJeefceefle efOeecedefpeNvJeced~ DeJemes~ ntceNnsN~ JeNeced~ Het<ee~ veN~
eLee~ Jesomeeced~ Demeled~ Je=Oes~ jef#eNleeN~ HeeNeg~ DeoyOe~ mJeNmlees18
1404
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(leced) (F&Meeveced) F&MeveMeerueced (peiele) peceme (lemLeg<e) mLeeJejme (Heefleced) Heeuekeced

(efOeeef_pevJeced) ees efOeeb He%eeb efpevJeefle HeerCeeefle leced (DeJemes) j#eCeeeee (ntcens) mlegce (Jeeced) (Het<ee)
Hegefkeee& (ve) Demceekeced (eLee) (Jesomeeced) Oeveeveeced (Demeled) YeJesled (Je=Oes) Je=es (jef#elee) j#eCekeee&
(Heeeg) meJe&me j#eke (DeoyOe) DeeEnmeke (mJemlees) megKeee18
DevJee-ns ceveg<ee! JeeceJemes peielemlemLeg<emHeeEle efOeebefpevJeb leceerMeeveb ntcens, me eLee vees Jesomeeb
Je=Oes Het<ee jef#elee mJemlees HeeegjoyOeesmeled leLee eteb kegle me e eg<ceYeceHemleg18
YeeJeeLe&-meJex efJeebme meJee&ved HelesJecegHeefoMesege&me meJe&Meefkelecelees efvejekeejme meJe&$e JeeHekeme
HejcesejmeesHeemeveb Jeeb kegce&mlecesJe megKewee&JeOe&keb peeveercemlemewJeesHeemeveb eteceefHe kegle lecesJe meJeexVeeflekejb e
efJepeeveerle18
HeoeLe&-ns ceveg<ees (Jeeced) nce ueesie (DeJemes) j#ee Deeefo kes efuees (peiele) ej Deewj (lemLeg<e)
Deej peieled kes (Heefleced) j#eke (efOeeefevJeced) yegef kees le=Hle HemeVe Jee Meg kejves Jeeues (leced) Gme DeKeC[
(F&Meeveced) meye kees JeMe ceW jKeves Jeeues meye kes mJeeceer Hejceelcee keer (ntcens) mlegefle kejles nQ, Jen (eLee)
pewmes (ve) nceejs (Jesomeeced) OeveeW keer (Je=Oes) Je=ef kes efuees (Het<ee) Hegefkeee& leLee (jef#elee) j#ee kejves neje
(mJemlees) megKe kes efuees (Heeeg) meye kee j#eke (DeoyOe) veneR ceejves Jeeuee (Demeled) nesJes, Jewmes legce ueesie
Yeer Gme keer mlegefle kejes Deewj Jen legcnejs efuees Yeer j#ee Deeefo kee kejves Jeeuee nesJes 18
YeeJeeLe&-meye efJeeved ueesie meye ceveg<eeW kes Heefle Ssmee GHeosMe kejW efke efpeme meJe&Meefkeleceeved efvejekeej
meJe&$e JeeHeke Hejcesej keer GHeemevee nce ueesie kejW leLee Gmeer kees megKe Deewj Ssee& kee ye{eves Jeeuee peeveW,
Gmeer keer GHeemevee legce ueesie Yeer kejes Deewj Gmeer kees meye keer GVeefle kejves Jeeuee peevees18
the
ary
mJeefmle ve Fleme ieeslece $eef<e~ F&ejes osJelee~ mJeje[dye=nleer vo~ ceOece mJej
efHej ceveg<eeW kees efkemekeer Fe kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
mJeNefmle veNFves Je=eJee mJeNefmle ve Het<ee efJeNeJesoe~

mJeNefmle veNmlee#eeN&sDeefjvesefce mJeNefmle veeNs ye=nNmHeefleo&Oeeleg19
mJeNefmle~ veN~ Fv~ Je=eJeeN Fefle Je=eJee~ mJeNefmle~ veN~ Het<ee~ efJeNeJesoeN Fefle efJeNeJesoe~ mJeNefmle~ veN~
lee#e&~ DeefjvesefceNefjleefjvesefce~ mJeNefmle~ veN~ ye=nNmHeefle~ oNOeeNleg19
HeoeLe&-(mJeefmle) megKeced (ve) DemceYeced (Fv) Hejcewee&Jeeveerej (Je=eJee) Je=b eJe

eJeCeb eme me (mJeefmle) (ve) (Het<ee) meJe&le Hees<eke (efJeeJesoe) efJeeb meJe peiesoes Oeveb eme me
(mJeefmle) (ve) (lee#e&) Dee FJe~ lee#e& Fleeveecemeg Heefleced (efveIeb01~14) (Deefjvesefce)
1404
HeeefJebMeesOeee
1405
am
aj.
org
eesefjeefve megKeeefve HeeHeeefle me~ De$eeefjesHeHeoeCCeer_ed HeeHeCes OeeleesjewCeeefokees efce Helee~ (mJeefmle) (ve)
(ye=nmHeefle) ye=nleeb ceneJeeoerveeb mJeeceer Heeueke (oOeeleg)19
DevJee-ns ceveg<ee! ees Je=eJee Fves ve mJeefmle, ees efJeeJesoe Het<ee ve mJeefmle, emlee&#e
FJeeefjvesecf e meVe mJeefmle, ees ye=nmHeefleve& mJeefmle oOeeleg, me eg<ceYeceefHe megKeb oOeeleg19
YeeJeeLe&-ceveg<ewe&Lee mJeeLex megKecesJeb leLeeveeLe&ceHese<f eleJeb eLee keefMeoefHe mJeeLex ogKeb vesefle
leLee HejeLe&ceefHe vewe<f eleJeced19
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Je=eJee) yengle megveves Jeeuee (Fv) Hejce Ssee&Jeeved F&ej (ve) nceejs
efuees (mJeefmle) Gece megKe pees (efJeeJesoe) mecemle peieled ceW Jeso ner efpeme kee Oeve nw, Jen (Het<ee) meye kee
s kes meceeve (Deefjvesefce)
Hegef kejves Jeeuee (ve) nce ueesieeW kes efuees (mJeefmle) megKe pees (lee#e&) Iees[
megKeeW keer HeeefHle kejelee ngDee (ve) nce ueesieeW kes efuees (mJeefmle) Gece megKe leLee pees (ye=nmHeefle) ceneJe
Deeefo kee mJeeceer Jee Heeuevee kejves Jeeuee Hejcesej (ve) nceejs efuees (mJeefmle) Gece megKe kees (oOeeleg)
OeejCe kejs, Jen legcnejs efuees Yeer megKe kees OeejCe kejs19
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke pewmes DeHeves megKe kees eenW, Jewmes Deewj kes efuees Yeer eenW, pewmes keesF&
Yeer DeHeves efuees ogKe veneR eenlee, Jewmes Deesj kes efuees Yeer ve eenW19
as
He=<eoee Fleme ieeslece $eef<e~ efJeebmees osJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve kes eEke kegeg&efjleen
efHej keewve keee kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
He=<eoee ceNleN He=efMveceelej MegYebN eeJeevees efJeNoLes<eg peicee~

DeNefiveNefpeNe ceveJeN metje#emeeNs efJees vees osNJeeDeJeNmeeieceefVeNn20
He=<eoeeN FefleN He=<eledDeee~ ceNle~ He=eqMveceelej FefleN He=eqMveceelej~ MegYeNbeeJeeveN Fefle MegYeNcedeeJeeve~
efJeNoLes<eg peicee DeNefiveNefpeNe Fleefiveefpee~ ceveJe~ metje#emeN FefleN metje#eme~ efJees~ veN~ osNJee~ DeJemee~ Dee~
DeNieNceNved~ FNn20
HeoeLe&-(He=<eoee) He=<ele Hegeeefovee mebefmekeleee Deee es<eevles (cele) ceveg<ee (He=eqMveceelej)

He=eqMvejvleefj#eb ceelee es<eeb Jeeetveeb les FJe (MegYebeeJeeve) es MegYeb keueeCeb eeefvle HeeHvegJeefvle les~ De$e
Jeevoefme meJex efJeOeees YeJevleerelf e efleereeee Deuegked~ (efJeoLes<eg) mebieeces<eg (peicee) mebievleej
(Deeqiveefpee) DeefiveefjJe megHekeeefMelee efpee JeeCeer es<eevles~ efpesefle Jee*dveecemeg Heefleced (efveIeb01~11)
(ceveJe) ceveveMeeruee (metje#eme) metj Sseex HesjCes Jee e#ees oMe&veb es<eevles (efJees) meJex (ve) Demceeved
1406
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
(osJee) efJeebme (DeJemee) j#eCeeesve men (Dee) (Deieceved) HeeHvegJevleg (Fn) Deefmceved mebmeejs Jee&ceevemecees
Jee20
DevJee-es He=eqMveceelej FJe He=<eoee celees efJeoLes<eg MegYebeeJeevees peiceeesefiveefpee metje#emees efJees
osJee ceveJeesJemee men Jee&vles, le Fn veesmceeveeieceved20
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewefJe&og<eeb me meowJe HeeLe&veerees eLeeefmce_peieefle meJex
JeeeJe meJex<eeb peerJevensleJe meefvle, leLee$e peces<eg efJeebme meefvle20
HeoeLe&-pees (He=efMveceelej) efpevekees ceeve osves Jeeuee Devleefj#e ceelee kes legue nw, Gve JeeegDeeW kes
meceeve (He=<eoee) efpevekes Hegef Deeefo mes meeRes DeeW Jeeues Iees[
s nQ, Jes (cele) ceveg<e leLee (efJeoLes<eg)
mebieeceeW ceW (MegYebeeJeeve) pees Gece megKe kees HeeHle nesves Deewj (peicee) mebie kejves Jeeues (Deefiveefpee)
efpevekeer Deefive kes meceeve HekeeefMele JeeCeer Deewj (metje#eme) efpeve kee Ssee& Jee HesjCee ceW oMe&ve nesJes, Ssmes
(efJees) mecemle (osJee) efJeeved (ceveJe) peve (DeJemee) j#ee Deeefo kes meeLe Jee&ceeve nQ, Jes ueesie (Fn) Fme
mebmeej Jee Fme mecee ceW (ve) nce ueesieeW kees (Dee, Deieceved) HeeHle nesJeW20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees efJeeveeW kee mebie meowJe HeeLe&vee kejves
eesie nw~ pewmes Fme peieled ceW meye Jeeeg Deeefo HeoeLe& meye ceveg<eeW Jee HeeefCeeeW kes peerJeve kes nsleg nQ, Jewmes Fme
peieled ceW esleveeW ceW efJeeved nQ20
Yeefceleme ieeslece $eef<e~ efJeebmees osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
YeNb keCexefYe e=Cegeece osJee YeNb HeMesceeN#eefYee&pe$ee~

efmLeNjwjwmleggJee:memleNvetefYeNJe&Mesceefn oNsJeefnleNb eoeeg21
YeNced~ keCexefYe~ Me=CegeeNceN~ osNJeeN~ YeNced~ HeNMeNsceN~ DeN#eefYeNefjleN#eefYe~ eNpeN$eeN~ efmLeNjw~ Dew~
leggJee:me~ legmlegJee:meN Fefle legmlegJee:me~ leNvetefYe~ efJe~ DeNMesNceNefnN~ oNsJeefnleNefceefle osNJeefnleced~ eled~ Deeeg21
HeoeLe&-(Yeced) meleue#eCekejb Jee (keCexefYe) ees$ew (e=Cegeece) (osJee) efJeebme (Yeced)

keueeCeced (HeMesce) (De#eefYe) e#ege|Ye (epe$ee) mebievleej (efmLejw) {w (Dew) DeJeeJew
(leggJeebme) mlegJevle (levetefYe) Mejerjw (efJe, DeMesceefn) HeeHvegeece (osJeefnleced) osJesYees efJeees efnleced
(eled) (Deeeg) peerJeveced21
DevJee-ns epe$ee osJee efJeebmees! YeJelmesve Jeeb keCexefYeYe&b e=Cegeecee#eefYeYeb HeMesce
efmLejwjwmleggJeebme mevlemletveefYee&sJeefnleceeegmleod JeMesceefn21
1406
HeeefJebMeesOeee
1407
am
aj.
org
YeeJeeLe&-eefo ceveg<ee efJelmes efJeebmees YetlJee meleb e=Cegeg meleb HeMesegpe&ieoerejb mlegegmleefn& les
oerIee&eg<ees YeJeseg~ ceveg<ewjmeleeJeCeb kegoMe&veb efceLeemlegefleJe&efYeeejMe keoeefHe vewJe kee&Je21
HeoeLe&-ns (epe$ee) mebie kejves Jeeues (osJee) efJeevees! DeeHe ueesieeW kes meeLe mes nce (keCexefYe)
keeveeW mes (Yeced) efpeme mes melelee peeveer peeJes, Gme Jeeve kees (e=Cegeece) megveW (De#eefYe) DeebKeeW mes (Yeced)
keueeCe kees (HeMesce) osKeW (efmLejw) { (Dew) DeJeeJeeW mes (leggJeebme) mlegefle kejles ngS (levetefYe)
MejerjeW mes (eled) pees (osJeefnleced) efJeeveeW kes efuees megKe kejves nejer (Deeeg) DeJemLee nw, Gme kees (efJe,
DeMesceefn) Des Hekeej HeeHle neW21
YeeJeeLe&-pees ceveg<e efJeeveeW kes meeLe mes efJeeved neskej mele megveW, mele osKeW Deewj peieoerej keer
mlegefle kejW lees Jes yengle DeJemLee Jeeues neW~ ceveg<eeW kees eeefnes efke Demele kee megvevee, Keese osKevee, Peter
mlegefle, HeeLe&vee, HeMebmee Deewj JeefYeeej keYeer ve kejW21
Meleefceleme ieeslece $eef<e~ efJeebmees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
HegvejmceoLe kes eEke kegeg&efjleen
efHej nceejs efuees keewve keee kejW? Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
MeNleefceVeg MeNjoesNDeefvle osJeeN e$ee veeNee peNjme leNvetveeced~

Heg$eemeesN e$e efHeNlejesN YeJeefvleN cee vees ceNOee jere fj<eNleeegie&vlees22
MeNleced~ Fled~ veg~ MeNjo~ Deefvle~ oNsJeeN~ e$e~ veN~ eNe~ peNjmeced~ leNvetveeced~ Heg$eeme~ e$e~ efHeNlej~ YeJeefvle~
cee~ veN~ ceNOee~ jerNefj<eNleN~ efjefj<eNlesefle efjefj<ele~ Deeeg~ ievlees22
the
ary
HeoeLe&-(Meleced) MeleJeeef<e&keced (Fled) SJe (veg) mee (Mejo) MejlJevleeefve (Deefvle) Deefvlekes
(osJee) efJeebme (e$e) eefmceved~ De$e efveHeeleme e [De06.3.136] Fefle oerIe&~ (ve) Demceekeced (ee)
kegJe&vleg~ De$e eeesleefmle* [De06.3.135] Fefle oerIe&~ (pejmeced) peje (levetveeced) MejerjeCeeced (Heg$eeme)
Je=eJemLeepeveogKeeled $eeleej (e$e) (efHelej) efHelej FJe Jee&ceevee (YeJeefvle) (cee) (ve) Demceekeced
(ceOee) HetCee&eg<ees Yeesieme ceOes (jerefj<ele) Ivele (Deeeg) peerJeveced (ievlees) ieceveced22
DevJee-ns osJee! YeJeoefvle efmLeleeveeb veesmceekeb e$e levetveeb pejmeb Meleb Mejo megmleVeg ee~ e$e
Heg$eeme FeflHelejes YeJeefvle leVees ievleesjeegce&Oee cee jerejf <ele22
YeeJeeLe&-ceveg<ewoeaIe&ceelJeeeEjMe<e&Heefjefceleb yeeee meoe mesJeveereced~ esve efHele=<eg efJeeceeves<eg Heg$ee
DeefHe efHelejes YeJeseg~ eoe MeleJeeef<e&keceeegJe&leereeled leowJe MejerjeCeeb pejeJemLee YeJesled~ eefo yeeeexCe men
vetveevvetveeefve He_eeEJeMeefleJe&<ee&efCe Jeleerleeefve megmlele HeMeeoHeeflecewLegvesve es Jeere&#eeb kegJe&efvle, leefn& les
mejesiee efveyeg&ees YetlJee oerIee&eg<e keoeefHe ve YeJeefvle22
1408
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-ns (osJee) efJeevees! DeeHe kes (Deefvle) meceerHe efmLele (ve) nce ueesieeW kes (e$e) efpeme
JeJenej ceW (levetveeced) MejerjeW keer (pejmeced) Je=eJemLee Deewj (Meleced) meew (Mejo) Je<e& Hetjs neW, Gme
JeJenej kees (veg) MeerIe (ee) kejes (e$e) peneb (Heg$eeme) yeg{ eHes kes ogKeeW mes j#ee kejves Jeeues ue[kes
(Fled) ner (efHelej) efHelee kes meceeve Jee&ceeve (YeJeefvle) nesles nQ, Gme (ve) nce ueesieeW keer (ievlees) eeue
Deewj (Deeeg) DeJemLee kees (ceOee) Hetjer DeJemLee Yeesieves kes yeere (cee, jerefj<ele) cele ve kejes22
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees meoe oerIe& keeue DeLee&led De[leeueerme Je<e& HeceeCes yeeee& mesJevee eeefnes~
efpememes efHelee Deeefo kes efJeeceeve nesles ner ue[kes Yeer efHelee nes peeJeW DeLee&led Gvekes Yeer ue[kes nes peeJeW Deewj
peye meew Je<e& Deeeg yeerles leYeer MejerjeW keer Je=eJemLee nesJes~ pees yeeee& kes meeLe kece mes kece Heeerme Je<e&
Jeleerle nesJeW, Gmemes Heers Yeer DeeflecewLegve kejkes pees ueesie Jeere& kee veeMe kejles nQ lees Jes jesiemeefnle efveyeg&ef
neskes DeefOeke DeJemLee Jeeues keYeer veneR nesles22
Deefoefleefjleme HepeeHeefle$e&ef<e~ eewefjleeoees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLeeefoefleMeyomeeveskeeLee& mevleerleen
Deye Deefoefle Meyo kes Deveske DeLe& nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
DeefoefleNeezjefoeflejvleefj#eNceefoeflecee&Nlee me efHeNlee me Heg$e~

efJees oNsJeeDeefoefleN He_eN peveeNDeefoeflepeeN&leceefoefleNpe&efvelJeced23
Deefoefle~ eew~ Deefoefle~ DeNvleefj#eced~ Deefoefle~ ceeNlee~ me~ efHeNlee~ me~ Heg$e~ efJees~ osNJee~ Deefoefle~
He_e~ pevee~ Deefoefle~ peeNleced~ Deefoefle~ peefvelJeNefceefleN peefvelJeced23
the
ary
HeoeLe&-(Deefoefle) DeKeefC[lee (eew) keejCeHesCe HekeeMe (Deefoefle) DeefJeveeefMe (Devleefj#eced)

DeekeeMeced (Deefoefle) efJeveeMejefnlee (ceelee) meJe&me peielees peveveer Heke=efle (me) Hejcesej (efHelee)
efveleHeeueke (me) (Heg$e) F&ejme Heg$e FJeeefJeveeMeer (efJees) meJex (osJee) efoJeiegCeeefoegkelee He=efLeJeeoe
(Deefoefle) keejCeHesCe veeMejefnlee (He_e) SlelmebKeekee (pevee) ceveg<ee HeeCee Jee (Deefoefle)
mJeelceHesCe efveleced (peeleced) eeElkeefeoglHeVeb keee&ced (Deefoefle) keejCeHesCe efveleced (peefvelJeced)
GlHelmeceeveced23
DevJee-ns ceveg<ee! eg<ceeefYeeezefoeflejvleefj#eceefoeflecee&lee me efHelee mee Heg$eMeeefoefleefJe&es osJee
Deefoefle He_e pevee Deefoeflepee&le_peefvelJe_eeefoeflejmleerefle Jeseced23
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! YeJevlees eled eEkeefeled keee peieled HeMeefvle, leokeejCeb efJepeevevleg~
pe]ieefVecee&leejb Hejceelceeveb peerJeb He=efLeJeeoerevf e leJeeefve eppeeleb ee peefve<eles ee e Heke=eflemlelmeJe mJeHesCe
efveleceefmle, ve keoeHemeeYeeJees YeJeefle, ve eeYeeJeeod YeeJeeslHeefeYe&Jeleerelf e efJe%eseced23
1408
HeeefJebMeesOeee
1409
am
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees legce kees (eew) keejCeHe mes pees HekeeMe Jen (Deefoefle) DeKeefC[le
(Devleefj#eced) Devleefj#e (Deefoefle) DeefJeveeMeer (ceelee) meye peieled keer GlHeVe kejves Jeeueer Heke=efle (me) Jen
Hejcesej (efHelee) efvele Heeueve kejves neje Deewj (me) Jen (Heg$e) F&ej kes Heg$e kes meceeve Jee&ceeve
(Deefoefle) keejCeHe mes DeefJeveeMeer mebmeej (efJees) mecemle (osJee) efoJeiegCe Jeeues He=efLeJeer Deeefo HeoeLe&
(Deefoefle) keejCeHe mes efJeveeMejefnle (Hee) Heebe (pevee) ceveg<e Jee HeeCe (Deefoefle) keejCeHe mes
DeefJeveeMeer leLee (peeleced) pees keg GlHeVe ngDee keee&He peieled Deewj (peefvelJeced) pees GlHeVe nesves Jeeuee Jen
meye (Deefoefle) keejCeHe mes efvele nw, en peevevee eeefnes23
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! DeeHe ueesie efpeleves keg keee&He peieled kees osKeles nes, Jen De keejCe He
peevees peieled kee yeveeves Jeeuee Hejceelcee, peerJe, He=efLeJeer Deeefo leJe pees GlHeVe ngDee Jee pees nesiee Deewj pees
Heke=efle Jen meye mJeHe mes efvele nw, keYeer Fme kee DeYeeJe veneR neslee Deewj en Yeer peevevee eeefnes efke DeYeeJe
mes YeeJe keer GlHeefe keYeer veneR nesleer23
cee ve Fleme ieeslece $eef<e~ efce$eeoees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve kesmceekeb efkeVe kegeg&efjleen
efHej keewve nce ueesieeW kes efkeme keece kees ve kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
cee vees efceN$ees JeCeesDeeN&ceeegefjv$eYeg#ee ceNleN HeefjKeved~

eNeefpevees osNJepeelemeN meHles HeJeN#eecees efJeNoLes JeeNree&efCe24
cee~ veN~ efceN$e~ JeCe~ DeNe&Ncee~ DeeNeg~ Fv~ $eNYeg#ee~ ceNle~ HeefjKeved~ eled~ JeeNefpeve~ osNJepeeleNmesefle
osNJepeeleme~ meHles~ HeNJeN#eeceN Fefle HeJeN#eece~ efJeNoLes~ JeeNree&efCe24
the
ary
HeoeLe&-(cee) efve<esOes (ve) Demceekeced (efce$e) HeeCe FJe meKee (JeCe) Goeve FJe es (Dee&cee)
veeeeOeerMe FJe efveevlee (Deeeg) peerJeveced (Fv) jepee ($eYeg#ee) cenevle (cele) ceveg<ee (HeefjKeved)
Jepe&eseg (eled) eeefve (Jeeefpeve) JesieJele (osJepeeleme) osJewefo&Jewieg&Cew Heefmeme (meHles) Deeme
(HeJe#eece) HeJeefo<eece (efJeoLes) egs (Jeeree&efCe) yeueeefve24
DevJee-ns efJeebmees eLee efce$ees JeCeese&cesvMe $eYeg#ee celees ve Deeegcee& HeefjKeved~ esve Jeeb
osJepeeleme Jeeefpeve meHlesejf Je efJeoLes eeree&efCe HeJe#eecemleeefve cee HeefjKeved~ leLee etecegHeefoMele24
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee meJex ceveg<ee mJes<eeb yeueeefve
Je&efelegefcesegmleLewJeeves<eeceefHe Je&efelegefcevleg24
HeoeLe&-ns efJeevees! pewmes (efce$e) HeeCe kes meceeve efce$e (JeCe) Goeve kes meceeve es (Dee&cee)
Deewj veeeeOeerMe kes meceeve efveece kejves Jeeuee (Fv) jepee leLee ($eYeg#ee) cenelcee (cele) peve (ve)
1410
epegJexoYee<es
aj.
org
nce ueesieeW keer (Deeeg) Deeegoe& kees (cee) cele (HeefjKeved) efJeveeMe kejeJeW, efpeme mes nce ueesie (osJepeeleme)
efoJeiegCeeW mes Heefme (Jeeefpeve) JesieJeeved (meHles) Iees[
e kes meceeve Gece Jeerj Heg<e kes (efJeoLes) eg ceW
(eled) efpeve (Jeeree&efCe) yeueeW kees (HeJe#eece) kenW, Gve kee cele efJeveeMe kejeJeW, Jewmee DeeHe ueesie GHeosMe
kejW24
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes meye ceveg<e DeHeves yeueeW kees ye{evee eenW, Jewmes
DeewjeW kes Yeer yeue kees ye{eves keer Fe kejW24
eefVee|Cepesleme ieeslece $eef<e~ efJeebmees osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve&ceveg<ee eEke kegeg&efjleen
efHej ceveg<e keee kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
eefVeNe|CepeeN jskeCemeeN HeeJe=leme jeNeEle ie=YeerNleeb cegKeNlees veeefvle~

megHee*Npees cesceefNeHeFveHet<Cees efHeNeceHesefleN HeeLe25
eled~ efveNe|Cepee~ efveNefve&pesefle efveNefvepee~ jskeCemee~ HeeJe=leme~ jeNefleced~ ie=YeerNleeced~ cegKeNle~ veeefvle~ megeeNef*efleN~
megHee*d~ DeNpe~ cesceled~ efJeNeHeN Fefle efJeeHe~ FNveNHet<Cees~ efHeNeced~ DeefHe~ SNefle~ HeeLe25
the
ary
as
HeoeLe&-(eled) es (efvee|Cepee) megHesCe (jskeCemee) Oevesve~ jskeCe Fefle Oeveveecemeg Heefleced

(efveIeb02~10) (HeeJe=leme) egkeleme (jeefleced) oeveced (ie=Yeerleeced) ie=nerleeced (cegKele) Deiele (veeefvle)
HeeHeeefvle (megHee*d) e megg He=efle me (Depe) pevceeefojefnle (cesceled) HeeHvegJeved (efJeeHe) efJeeb Heb
eme me (FveHet<Cees) efJeegeJees (efHeeced) keceveereced (DeefHe) (Sefle) HeeHveesefle (HeeLe) DeVeced25
DevJee-evceveg<ee efvee|Cepee jskeCemee HeeJe=leme jeeEle ie=Yeerleeb meleeR cegKelees veeefvle, ees cesceled megHee*d
efJeeHeespe FveHet<Cees efHeeb HeeLeesHesefle les me e megKeceeHvegJeefvle25
YeeJeeLe&-es Oeveb HeeHe melkece&meg Jeeb kegJe&efvle les meJee&ved keeceeveeHvegJeefvle25
HeoeLe&-(eled) pees ceveg<e (efvee|Cepee) megvojHe Deewj (jskeCemee) Oeve mes (HeeJe=leme) egkele peve keer
(jeefleced) osveer Jee (ie=Yeerleeced) ueer ngF& Jemleg kees (cegKele) Deeies mes (veeefvle) HeeHle kejeles leLee pees (cesceled)
HeeHle neslee ngDee (megHee*d) Des Hekeej Hetves Jeeuee (efJeeHe) mebmeej efpeme kee He Jen (Depe) pevce
Deewj cejCe Deeefo oes<eeW mes jefnle DeefJeveeMeer peerJe (FveHet<Cees) efyepegueer Deewj HeJeve mecyevOeer (efHeeced) ceveesnj
(HeeLe) DeVe kees (DeHesefle) meye Deesj mes Heelee nw, Jes ceveg<e Deewj Jen peerJe meye Deevevo kees HeeHle nesles
nQ25
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Oeve kees Heekej Des keeceeW ceW Kee& kejles nQ, Jes meye keeceveeDeeW kees Heeles
nQ25
1410
HeeefJebMeesOeee
1411
aj.
org
S<e Fleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve kesve men kes Heeueveeree Fleen
efHej efkeme kes meeLe keewve Heeuevee kejves eesie nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
SN<e eie HegjesDeesve JeeNefpevee Het<Cees YeeNiees veereles efJeNeosJe~

DeNefYeNefHeeNb elHegjesN[eMeNceJe&leeN lJesosve meeweJeNmeee efpevJeefle26
SN<e~ eie~ Hegj~ Deesv e~ JeeNefpevee~ Het<Ce~ YeeNie~ veerNeNlesN~ efJeNeosJeN Fefle efJeNeosJeN~
DeNefYeNefHeeNefceleefYeNefHeeced~ eled~ HegjesN[eMeced~ DeJe&lee~ lJee~ Fled~ SNveced~ meeNweNJeNmeee~ efpeNvJeeNfleN26
the
ary
as
am
HeoeLe&-(S<e) (eie) soke (Hegj) Hegjmleeled (Deesve) (Jeeefpevee) (Het<Ce) Hees<ekeme (Yeeie)
mesJeveere (veereles) HeeHeles (efJeeosJe) efJees<eg meJex<eg osJes<eg meeOeg (DeefYeefHeeced) meJe&le keceveereced (eled)
eced (Hegjes[eMeced) (DeJe&lee) ieb$ee (lJee) levetkeee& (Fled) (Sveced) HetJeexkeleced (meeweJemeee) MeesYeveb eJe
keere|ee&me me megeJeemleme YeeJeee (efpevJeefle) HeerCeeefle26
DevJee-efJeefe& S<e Hegjes efJeeosJe Het<Cees YeeieMeiees Jeeefpeveeesve men veereles, eoefYeefHeeb
Hegjes[eMeceJe&lee men lJewveb meeweJemeeesefppevJeefle me meoe Heeueveere26
YeeJeeLe&-eeeeefoefYe meneveevepeeoerved HeMetved JeOe&esegmleefn& les ceveg<ee megKecegVeeseg26
HeoeLe&-efJeeveeW kees eeefnes efke pees (S<e) en (Hegj) HeLece (efJeeosJe) meye efJeeveeW ceW Gece
(Het<Ce) Hegef kejves Jeeues kee (Yeeie) mesJeves eesie (eie) HeoeLeesXx kees efVe-efYeVe kejlee ngDee HeeCeer
(Jeeefpevee) JesieJeeved (Deesve) Iees[
s kes meeLe (veereles) HeeHle efkeee peelee Deewj (eled) efpeme (DeefYeefHeeced) meye
Deesj mes ceveesnj (Hegjes[eMeced) Hegjes[eMe veeceke e%eYeeie kees (DeJe&lee) Hengbeeles ngS Iees[
s kes meeLe (lJee)
HeoeLeesXx kees met#ce kejves Jeeuee (Sveced) Gkele Yeeie kees (meeweJemeee) Gece keere|leceeved nesves kes efuees (Fled) ner
(efpevJeefle) Heekej HemeVe neslee nw, Jen meowJe Heeueves eesie nw26
YeeJeeLe&-eefo DeeeefokeeW kes meeLe Deve yekejer Deeefo HeMegDeeW kees ye{eJeW lees Jes ceveg<e megKe keer
GVeefle kejW26
eefJe<eefceleme HepeeHeefle$e&ef<e~ e%ees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve kesve kes eEke kegJe&vleerleen
efHej efkememes keewve keee kejles nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
eefJeN<ece=legMees osJeNeevebN ef$ecee&veg<eeN Hee&eNb veeefvle~

De$ee Het<Ce HeLeNcees YeeNieSefle eN%eb osNJesYe HeefleJesNoeVeNpe27
1412
epegJexoYee<es
aj.
org
eled~ nNefJeN<eced~ $eNlegMe Fle=legMe~ osNJeNeeveNefceefle osJeNeeveced~ ef$e~ ceeveg<ee~ Heefj~ Deeced~ veeefvle~ De$e~
Het<Ce~ HeNLeNce~ YeeNie~ SNefleN~ eN%eced~ osNJesYe~ HeNefleNJesNoeNefVeefle HeefleJesNoeved~ DeNpe27
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eled) es (nefJe<eced) nefJeYeex efnleced ($elegMe) $elJen&ced (osJeeeveced) osJeeveeb

HeeHeCemeeOeveced (ef$e) ef$eJeejced (ceeveg<ee) (Heefj) meJe&le (Deeced) DeeMegieeefceveced (veeefvle) HeeHvegJeefvle (De$e)
Deefmceved~ De$e $eefe legvegIe0 [De06.3.133] Fefle oerIe&lJeced~ (Het<Ce) Hegs (HeLece) Deeefoce (Yeeie)
mesJeveere (Sefle) HeeHveeself e (e%eced) (osJesYe) efJee (HeefleJesoeved) efJe%eeHeeved (Depe)
HeMegefJeMes<e27
DevJee-ees ceeveg<ee $elegMees nefJe<eb osJeeeveceeb ef$e Heefjveeefvle ees$e Het<Ce HeLecees Yeeiees osJesYees
e%eb HeefleJesoeVepe Sefle me meoe j#eCeere27
YeeJeeLe&-es Hele=lJeenejefJenejeved kegJe&vleeepeeefoHeMegYe mebieleeefve keeee&efCe kegJe&efvle, leslevleb megKeb
ueYevles27
HeoeLe&-(eled) pees (ceeveg<ee) ceveg<e ($elegMe) $eleg-$eleg kes eesie (nefJe<eced) nesce ceW e{eves kes
HeoeLeesXx kes efuees efnlekeejer (osJeeeveced) efoJe iegCe Jeeues efJeeveeW keer HeeefHle kejeves nejs (Deeced) MeerIeieeceer
HeeCeer keer (ef$e) leerve Jeej (Heefj, veeefvle) meye Deesj Hengbeeles nQ Jee pees (De$e) Fme mebmeej ceW (Het<Ce)
HegefmecyevOeer (HeLece) HeLece (Yeeie) mesJeves eesie (osJesYe) efJeeveeW kes efuees (e%eced) melkeej kees
(HeefleJesoeved) peveelee ngDee (Depe) efJeMes<e HeMeg yekeje (Sefle) HeeHle neslee nw, Jen meoe j#ee kejves eesie
nw26
YeeJeeLe&-pees ceveg<e $eleg-$eleg kes Heefle Gvekes iegCeeW kes Devegketue Deenej efJenejeW kees kejles leLee Iees[
e
Deewj yekeje Deeefo HeMegDeeW mes mebiele ngS keeceeW kees kejles nQ, Jes Delevle megKe kees Heeles nQ27
neslesleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ee eEke kegeg&efjleen
nesleeOJeNeg&jeJeeeDeefiveefceNvOees ieeJeieeNYeGNle Me:mleeN megefJeHe~

lesve eN%esveN mJej*dke=lesveN efmJesve JeN#eCeeNDee He=CeOJeced28
neslee DeNOJeNeg&~ DeeJeeeN FleeJeee~ DeNefiveNefceNvOe FleeefivecedFNvOe~ ieeNJeNieeNYe Fefle ieeJeieeNYe~ GNle~
Me:mlee~ megefJeHeN Fefle megefJeHe~ lesve~ eN%esve~ mJej*dke=lesNvesefleN megDej*dke=lesve~ efmJesNvesefleN megFsve~ JeN#eCee~ Dee~
He=CeNOJeNced28
1412
HeeefJebMeesOeee
1413
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (DeOJeeg&) DeeEnmeee%eefceg (DeeJeee) esveeJeepeefvle me (DeefiveefcevOe)

DeefiveHeoerHeke (ieeJeieeYe) ees ieeJeeCeb cesIeb ie=eefle me (Gle) (Mebmlee) HeMebmeke (megefJeHe) MeesYevee efJeHee
cesOeeefJevees eefmceved me (lesve) (e%esve) mebielesve (mJej*dke=lesve) megdJeuebke=lesve~ De$e keefHeuekeeefolJeeod jsHe~
(efmJesve) MeesYevesvessve (Je#eCee) veoer~ Je#eCee Fefle veoerveecemeg Heefleced (efveIeb01~13) (Dee)
(He=CeOJeced) meceevleeled megKeele28
DevJee-ns ceveg<ee! eLee nesleeJeee DeefiveefcevOees ieeJeieeYe Mebmleesle megefJeHeesOJeeg&es&ve mJejbke=lesve
efmJesve e%esve Je#eCee Deuejeself e, leLee lesve eteceHeeHe=CeOJeced28
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee megievOeeefomegmebmke=leeveeb nefJe<eeb Jeew He#esHesCe
JeeegJe<ee&peueeoerevf e MeesOeefelJee veeeefopeueeefve MeesOeeefvle, les meoe megKeeefvle28
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (neslee) ienCe kejves neje Jee (DeeJeee) efpememes Des Hekeej e%e, mebie
Deewj oeve kejles Jen Jee (DeefiveefcevOe) Deefive kees HeoerHle kejves neje Jee (ieeJeieeYe) cesIe kees ienCe kejves
neje Jee (Mebmlee) HeMebmee kejves neje (Gle) Deewj (megefJeHe) efpemekes meceerHe Des-Des yegefceeved nQ, Jen
(DeOJeeg&) DeeEnmee e%e kee eenves Jeeuee Gece peve efpeme (mJej*dke=lesve) megvoj megMeesefYele efkees (efmJesve)
megvoj YeeJe mes eens Deewj (e%esve) efceues ngS e%e Deeefo Gece keece mes (Je#eCee) veefoeeW kees HetCe& kejlee
DeLee&led e%e kejves mes Heeveer Je<ee&, Gme Je<ex ngS peue mes veefoeeW kees Yejlee, Jewmes (lesve) Gme keece mes legce ueesie
Yeer (Dee, He=CeOJeced) Des Hekeej megKe Yeesiees28
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e megieefvOe Deeefo mes Gece yeveees ngS nesce
kejves eesie HeoeLeesXx kees Deefive ceW es[
ves mes HeJeve Deewj Je<ee& peue Deeefo HeoeLeesXx kees MeesOe kej veoer-veo Deeefo
kes peueeW keer Megef kejles nQ, Jes meowJe megKe Yeesieles nQ28
etHeJemkee Fleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvemles eEke kegeg&efjleen
efHej Jes keee kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
etHeNJeNmkeeGNle es etHeJeeNneMeN<eeueNb esDeeetHeeeN le#eefle~

es eeJe&lesN Heeve meNcYejvleglees les<eeceNefYeietefe&ve&FvJeleg29
etHeNJeNmkee efle etHeJeNmkee~ GNle~ es~ etHeNJeeNne Fefle etHeJeeNne~ eN<eeueced~ es~ DeNeNetHeeesefle DeeetHeee~
le#eefle~ es~ eN~ DeJe&les~ Heeveced~ meNcYejvleerefle meNcedYejefvle~ GNleesFleglees~ les<eeced~ DeNefYeiete|eNefjleNefYeiete|e~ veN~
FNvJeNleg29
1414
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(etHeJemkee) etHeme mlecYeme sokee (Gle) DeefHe (es) (etHeJeene) es etHeb Jenefvle les
(e<eeueced) etHeeJeeJeced (es) (DeeetHeee) Deeme yevOeveeLee&e mlecYeee (le#eefle) le#eefvle levetkegJe&efvle~ De$e
JeeveJeleesvewkeJeeveced (es) (e) (DeJe&les) Deeee (Heeveced) HeekemeeOeveced (mecYejefvle) meceiOejefvle
Heg<Ceefvle Jee (Glees) DeefHe (les<eeced) (DeefYeiete|e) DeYegece (ve) Demceeved (FvJeleg) JeeHveesleg HeeHveesleg29
DevJee-es etHeJemkee GleeefHe es etHeJeene DeeetHeee e<eeueb le#eefle, es eeJe&les Heeveb mecYejefvle, Glees
es Heelevles les<eeceefYeiete|eve& FvJeleg29
YeeJeeLe&-es efMeefuHeveeseyevOeveeoerevf e keeefJeMes<epeeefve Jemletefve efveefce&celes, es e Jewee
Deeeoerveeceew<eOeeefve mecYeejebMe mebie=efvle, les meoeseefceve mevleesmceeved HeeHvegJevleg26
HeoeLe&-(es) pees (etHeJemkee) e%eKebYee kes soves-yeveeves (Gle) Deewj (es) pees (etHeJeene)
e%emlecYe kees Hengbeeves Jeeues (DeeetHeee) Iees[
e kes yeebOeves kes efuees (e<eeueced) KebYee kes KeC[ kees (le#eefle)
keeles-ebles (es, e) Deewj pees (DeJe&les) Iees[
e kes efueS (Heeveced) efpeme ceW Heeke efkeee peees, Gme keece kees
(mecYejefvle) Des Hekeej OeejCe kejles Jee Heg kejles (Glees) Deewj pees Gece elve kejles nQ (les<eeced) Gvekee
(DeefYeiete|e) meye Hekeej mes Gece (ve) nce ueesieeW kees (FvJeleg) JeeHle Deewj HeeHle nesJes29
YeeJeeLe&-pees keeke efMeuHeerpeve Iees[
e kes yeebOeves Deeefo keece kes keeeW mes efJeMes<e keece yeveeles Deewj
pees Jewe Iees[
s Deeefo HeMegDeeW keer Dees<eefOe Deewj Gve keer mepeeJe keer meeceefieeeW kees Fkee kejles nQ , Jes meoe
Gece kejles ngS nce ueesieeW kees HeeHle nesJeW29
GHe Heeieeefoleme ieeslece $eef<e~ efJeebmees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve kes kes<eeb mekeeMeeled eEke ie=eregefjleen
the
ary
efHej keewve efkevemes keee uesJeW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
GHeN Heeieeled megcevcesOeeefeN cevce osNJeeveeNceeMeeNGHe JeerNleHe=~

DevJesvebN efJeHeeN$e<eees ceoefvle osNJeevee Hegs eke=cee megyevOegced30
GHe~ He~ DeNieeNled~ megceefoefle megceled~ cesN~ DeNOeeNefeN~ cevce~ osNJeeveeced~ DeeMee~ GHe~ JeerNleHe=N Fefle JeerNleHe=~
Deveg~ SNveNced~ efJeHee~ $e<ee~ ceNoNevf leN~ osJN eeveeced~ Hegs~ eNke=ceN~ megyevOegefceefle megyevOegced30
HeoeLe&-(GHe) meeceerHes (He) (Deieeled) HeeHvegeeled (megceled) mJeeced (ces) cece (DeOeeefe) efOeeles
(cevce) efJe%eeveced (osJeeveeced) efJeog<eeced (DeeMee) efoMe (GHe) (JeerleHe=) Jeerleb JeeHleb He=b eme me (Deveg)
(Sveced) (efJeHee) cesOeeefJeve ($e<ee) cev$eeLe&efJeo (ceoefvle) keeceevles (osJeeveeced) efJeog<eeced (Hegs) Hegs
peves (eke=ce) kegee&ce~ De$e mebefnleeeeced [De06.3.114] Fefle oerIe&~ (megyevOegced) MeesYevee yevOeJees Yeelejes
eme leced30
1414
HeeefJebMeesOeee
1415
am
aj.
org
DevJee-esve megcelmJeeb osJeeveeb JeerleHe=es e%eesOeeefe esvewles<eeb ces e cevceeMeeMeesHeHeeieeod,

ecesvecevegoJs eeveeb Hegs $e<eees efJeHee GHeceoefvle, leb megyevOegb Jeeb eke=ce30
YeeJeeLe&-es efJeog<eeb mekeeMeeod efJe%eeveb HeeHe<e&ees YeJeefvle, les meJee&ved efJe%eeveoevesve Hees<eeefvle,
esveesvemeesVeeEle efJeOeee efmekeecee YeJeefvle, les peieeflewef<eCees peeevles30
HeoeLe&-efpemeves (megceled) DeeHe ner (osJeeveeced) efJeeveeW kee (JeerleHe=) efpeme kee efHeuee Yeeie JeeHle
Jen Gece JeJenej (DeOeeefe) OeejCe efkeee Jee efpememes Fvekes Deewj (ces) cesjs (cevce) efJe%eeve kees leLee
(DeeMee) efoMee-efoMeevlejeW kees (GHe, He, Deieeled) HeeHle nes Jee efpeme (Sveced) Fme Hele#e JeJenej kes
(Deveg) Devegketue (osJeeveeced) efJeeveeW kes yeere (Hegs) Heg yeueJeeved peve kes efveefcee ($e<ee) cev$eeW kee DeLe&
peeveves Jeeues (efJeHee) Oeerjyegef Heg<e (GHe, ceoefvle) meceerHe neskej Deevevo kees HeeHle nesles nQ, Gme (megyevOegced)
megvoj YeeFeeW Jeeues peve kees nce ueesie (eke=ce) GlHeVe kejW30
YeeJeeLe&-pees efJeeveeW kes meceerHe mes Gece %eeve kees Heekes $eef<e nesles nQ, Jes meye kees efJe%eeve osves mes Heg
kejles nQ, pees HejmHej Ske-otmejs keer GVeefle kej HeefjHetCe& keece Jeeues nesles nQ, Jes peieled kes efnlew<eer nesles
nQ30
eeefpeve Fleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
as
Hegve kes kew eEke kegeg&efjleen
efHej keewve efkevemes keee kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
eNeefpeveesN oece meNvoeveNceJe&leeNs ee Meer<e&NCee jMeNvee jppegjme~

ee IeemeN HeYe=leceeNmesh le=CeN meJee&N lee lesNDeefHe osNJes<Jemleg31
the
ary
eled~ JeeNefpeve~ oece~ meNvoeveNefceefle meNcedoeveced~ DeJe&le~ ee~ MeerN<eN&Cee~ jMeNvee~ jppeg~ DeNmeN~ eled~ JeeN~ IeN~
DeNmeN~ HeYe=leNefceefleN HeYe=leced~ DeeNmes~ le=Ceced~ meJee&~ lee~ lesN~ DeefHe~ osJN es<eg~ DeNmleg31
HeoeLe&-(eled) (Jeeefpeve) HeMemleJesieJele (oece) GojyevOeveced (mevoeveced) HeeoeefoyevOeveeoerevf e

(DeJe&le) yeefuemeeeme (ee) (Meer<e&Cee) efMejefme YeJee (jMevee) JeeHvegJeleer (jppeg) (Deme) (eled)
(Jee) (Ie) SJe (Deme) (HeYe=leced) Heke<exCe Oe=leced (Deemes) cegKes (le=Ceced) IeemeefJeMes<eced (meJee&) meJee&efCe
(lee) leeefve (les) leJe (DeefHe) (osJes<eg) efJelmeg (Demleg)31
DevJee-ns efJeved! JeeefpeveesmeeJe&lees eece mevoeveb ee Meer<e&Cee jMevee jppege&emeemes le=Ceb HeYe=leb
lee meJee& les mevleg~ SlelmeJe Ie osJes<Je<emleg31
YeeJeeLe&-eseeved megefMe#e meJee&JeeJeyevOeveeefve megvojeefCe Ye#eb Yeespeb Heseb e esceew<eOecegeceb e
kegJe&efvle, les efJepeeeoerefve keeee&efCe meegb MekevegJeefvle31
1416
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns efJeved! (Jeeefpeve) HeMemle Jesie Jeeues (Deme) Fme (DeJe&le) yeueJeeved Iees[
s kee (eled)
pees (oece) GojyevOeve DeLee&led lebieer Deewj (mevoeveced) Deiee[er-Hee[er Hewj Deeefo ceW yeeBOeves keer jmmeer Jee (ee)
pees (Meer<e&Cee) efMej ceW nesves Jeeueer (jMevee) cegbn ceW JeeHle (jppeg) jmmeer cegnsje Deeefo (eled, Jee) DeLeJee
pees (Deme) Fme Iees[
s kes (Deemes) cegKe ceW (le=Ceced) Ieeme otye Deeefo efJeMes<e le=Ce (HeYe=leced) Gecelee mes Oejer
nes (lee) Jes (meJee&) meye HeoeLe& (les) lesjs neW Deewj en Gkele mecemle Jemleg (Ie) ner (osJes<eg) efJeeveeW ceW (DeefHe)
Yeer (Demleg) nes31
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Iees[
eW kees Deer efMe#ee kej Gvekes meye DeeW kes yevOeve megvoj-megvoj leLee
Keeves-Heerves kes es HeoeLe& Deewj Gece-Gece Deew<eOe kejles nQ, Jes Me$egDeeW kees peerlevee Deeefo keece efme kej
mekeles nQ31
am
eoemesleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve keLeb kes j#ee Fleen
efHej kewmes keewve j#ee kejves eesie nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
eoeme eNefJe<eesN ceef#eNkeeMeN eeN mJejeNw mJeefOeleew efjHleceefmle~

emleees MeefceNlege&VeNKes<eg meJee&N lee leNsDeefHe osNJes<Jemleg32
as
eled~ Deeme~ eNefJe<e~ ceef#ekee~ DeeMe~ eled~ JeeN~ mJejew~ mJeefOeleeNefJeefleN mJeefOeleew~ efjHleced~ Deefmle~ eled~
nmleees~ MeeNfceNleg~ eled~ veNKes<eg~ meJee&~ lee~ lesN~ DeefHe~ osNJes<eg~ DeNmleg32
the
ary
HeoeLe&-(eled) ee (Deeme) DeeMegieeefceve (eefJe<e) ievleg (ceef#ekee) (DeeMe) DeMveeefle (eled) eew
(Jee) (mJejew) (mJeefOeleew) JeeJee&ceeveew (efjHleced) HeeHleced (Deefmle) (eled) (nmleees) (Meefceleg) e%eme
keeg& (eled) (veKes<eg) (meJee&) meJee&efCe (lee) leeefve (les) leJe (DeefHe) (osJes<eg) efJelmeg (Demleg)32
DevJee-ns ceveg<ee! eee ceef#ekee eefJe<eesemeeMe Jee elmJejew mJeefOeleew mle,
Meefcelegn&mleeeseefHleb ee veKes<eg efjHleceefmle lee meJee& les mevleg~ SlelmeJe osJes<JeHemleg32
YeeJeeLe&-ceveg<ewjerMeeeeb Meeueeeeceee yevOeveeree, e$ew<eeb efOejeefokeb ceef#ekeeoees ve efHeyeseg~ eLee
e%ekeeg&n&mleeeseuf eHleb nefJe He#eeueveeefovee efveJeejeefvle, leLewJeeeeoerveeb Mejerjs efueHleeefve Oetueeoerevf e efveleb
efveJeejevleg32
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (eled) pees (ceef#ekee) cekeKeer (eefJe<e) eueles ngS (Deeme) MeerIe peeves Jeeues
Iees[
s kee (DeeMe) Yeespeve kejleer DeLee&led keg ceue-efOej Deeefo Keeleer (Jee) DeLeJee (eled) pees (mJejew) mJej
(mJeefOeleew) Jee kes meceeve Jee&ceeve nQ Jee (Meefceleg) e%e kejves nejs kes (nmleees) neLeeW ceW (eled) pees Jemleg
1416
HeeefJebMeesOeee
1417
aj.
org
(efjHleced) HeeHle Deewj (eled) pees (veKes<eg) veKeeW ceW HeeHle (Deefmle) nw (lee) Jes (meJee&) meye HeoeLe& (les) legcnejs
neW leLee en mecemle JeJenej (osJes<eg) efJeeveeW ceW (DeefHe) Yeer (Demleg) nesJes32
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees Ssmeer Ieg[Meeue ceW Iees[
s yeebOeves eeefneW, peneb Fvekee efOej Deeefo ceebef Deeefo ve
HeerJeW~ pewmes e%e kejves nejs kes neLe ceW efueHes ngS nefJe kees Oeesves Deeefo mes g[ eles nQ, Jewmes ner Iees[
s Deeefo
HeMegDeeW kes Mejerj ceW efueHeer Oetefue Deeefo kees efvele g[eJeW32
eotJeOeefceleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve kes efkeceLe eEke ve kegeg&efjleen
efHej keewve efkemeefuees keee ve kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
eotJeOecegojmeeHeNJeeefleN eDeeNceme eNefJe<ees ieNvOeesDeefmle~

megke=lee leefceNleej ke=CJevletle cesOe e=leNHeeke Heevleg33
eled~ TJeOeced~ GNojme~ DeNHeNJeeleerleHeNJeeefle~ e~ DeeNceme~ eNefJe<e~ ieNvOe~ Deefmle~ megke=lesefle megke=lee~
leled~ MeNefceNleej~ ke=CJeNvleg~ GNle~ cesOeced~ Me=leNHeekeNefceefle e=leNHeekeced~ HeNeNvleg33
the
ary
as
HeoeLe&-(eled) (TJeOeced) ceueerveced (Gojme) Gojme mekeeMeeled (DeHeJeeefle) DeHeieefle (e)

(Deeceme) DeHeefjHekeJeme (eefJe<e) Yeef#eleme (ievOe) (Deefmle) (megke=lee) megke=leb megg mebmke=leced~
De$eekeejeosMe (leled) (Meefceleej) Meeefvlekeje (ke=CJevleg) kegJe&vleg (Gle) DeefHe (cesOeced) HeefJe$eced (e=leHeekeced)
e=le HekeJe Heekees eme leled (Heevleg)33
DevJee-ns ceveg<ee! Gojme eoJetOeceHeJeeefle, e Deeceme eefJe<ees ievOeesefmle, leefceleej megke=lee
ke=CJevletleeefHe cesOeb e=leHeekeb Heevleg33
YeeJeeLe&-es pevee e%eb keeg&efcesegmles ogie&vOeegeb Jeb efJenee megievOeeefoegkeleb megmebmke=leb Heekeb
ke=lJeeiveew pegngegmles peieeflewe<f eCees YeJeefvle33
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (Gojme) Hes kes kees mes (eled) pees (TJeOeced) ceueerve ceue (DeHeJeeefle)
efvekeuelee Deewj (e) pees (Deeceme) ve Hekes kees (eefJe<e) Keees ngS HeoeLe& kee (ievOe) ievOe (Deefmle)
nw (leled) Gme kees (Meefceleej) Meeefvle kejves DeLee&led Deejece osves Jeeues (megke=lee) Dee efme (ke=CJevleg) kejW
(Gle) Deewj (cesOeced) HeefJe$e (e=leHeekeced) efpemekee megvoj Heeke yeves Gme kees (Heevleg) HekeeJeW33
YeeJeeLe&-pees ueesie e%e kejvee eenW Jes ogie&vOeegkele HeoeLe& kees es[
megieefvOe Deeefo egkele megvojlee mes
yevee Heeke kej Deefive ceW nesce kejW, Jes peieled kee efnle eenves Jeeues nesles nQ33
ees iee$eeefoleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegvece&veg<ew kesve eEke efvemmeejCeereefceleen
1418
epegJexoYee<es
aj.
org
efHej ceveg<e kees efkeme mes keee efvekeeuevee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
eesN iee$eeoNefivevee HeNeceeveeoNefYe MetuebN efvenlemeeJeNOeeJeefle~

cee letceeNceeefe<eNvcee le=Ces<eg osNJesYeNmleogMeees jeNlecemleg34
eled~ leNs~ iee$eeled~ DeNefivevee~ HeNeceeveeled~ DeNefYe~ Metueced~ efvenleNmesefleN efvenleme~ DeNJeNOeeJeNleerNleJeNOeeJeefle~ cee~
leled~ Yetceeced~ Dee~ efeN<eNled~ cee~ le=Ces<eg~ osNJesYe~ leled~ GNMeodYeNFlegMeledYe~ jeNleced~ DeNmleg34
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eled) eoe (les) leJe (iee$eeled) Deeled (Deefivevee) DevlekejCeHesCe lespemee (Heeceeveeled)
(DeefYe) (Metueced) Meg MeerIeb ueeefle yeesOeb ie=eefle esve lee~ He=<eesojeefolJeeled efmeced (efvenleme) efveMeesve
ke=leeceme (DeJeOeeJeefle) ieefle (cee) (leled) (Yetceeced) (Dee, efe<eled) Deeeeefle (cee) (le=Ces<eg) (osJesYe)
efJeodYe (leled) (GMeodYe) melHeg<esYe (jeleced) oeced (Demleg)34
DevJee-ns ceveg<e! efvenleme les leJeeefivevee Heeceeveeod iee$eeetueceYeJeOeeJeefle letceeb
ceeefe<eled~ lee=Ces<eg ceeefe<eled, efkevleg leeesMeodYees osJesYees jelecemleg34
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eeefve pJejeefoHeere[
f leeveeefve YeJesegmleeefve JewesYees veerjesieeefCe keeee&efCe,
lewe&oew<eOeb oeresle leeseif eYees efnlekejb YeJeefle34
HeoeLe&-ns ceveg<e! (efvenleme) efveee mes ece efkees ngS (les) lesjs (Deefivevee) DevlekejCeHe lespe
mes (Heeceeveeled) Hekeees peeles (iee$eeled) De mes (eled) pees (Metueced) MeerIe yeesOe kee nsleg Jeeve (DeefYe,
DeJeOeeJeefle) eejeW Deesj mes efvekeuelee nw (leled) Jen (Yetceeced) Yetefce Hej (cee, Dee, efe<eled) veneR Deelee nw
leLee (leled) Jen (le=Ces<eg) le=CeeW Hej (cee) veneR Deelee, efkevleg Jen lees (GMee) melHeg<e (osJesYe) efJeeveeW
kes efuees (jeleced) efoee (Demleg) nesJes34
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees pJej Deeefo mes Heeref[le De neW, Gve kees JewepeveeW mes veerjesie kejevee eeefnes,
keeeWekf e Gve JewepeveeW mes pees Deew<eOe efoee peelee nw, Jen jesieer peve kes efuees efnlekeejer neslee nw34
es Jeeefpeveefceleme ieeslece $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ mJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
Hegve kes efvejesJee Fleen
efHej keewve jeskeves eesie nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
es JeeNefpeve HeefjHeMeefvle HeNkeJeb eF&ceeNng megjefYee|venN&jsefle~

es eeJe&lees cee:meefYeN#eecegHeemeleGNlees les<eeceNefYeietefe&ve&FvJeleg35
es~ JeeNefpeveced~ HeNefjHeMeNvleerefle HeefjHeMeefvle~ HeNkeJeced~ es~ F&Nced~ DeeNng~ megjefYe~ efve~ nNj~ Fefle~ es~ eN~
DeJe&le~ ceeN:meNefYeN#eeefceefle ceebmeefYe#eeced~ GNHeemeleN FlegHeNDeemeles~ GNlees Fleglees~ les<eeced~ DeNefYeiete|eNefjleNefYeiete|e~
veN~ FNvJeNleg35
1418
HeeefJebMeesOeee
1419
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(es) (Jeeefpeveced) JesieJevleceeced (HeefjHeMeefvle) meJeexvJeer#evles (HekeJeced) HeefjHekeJemJeYeeJeced

(es) (F&ced) HeeHleced (Deeng) (megjefYe) megievOe (efve) efvelejeced (nj) efvemmeeje (Fefle) (es) (e)
(DeJe&le) Deeme (ceebmeefYe#eeced) ceebmeeeeveeced (GHeemeles) (Glees) DeefHe (les<eeced) (DeefYeiete|e) DeYegece
(ve) Demceeved (FvJeleg) HeeHveesleg35
DevJee-esJe&lees ceebmeefYe#eecegHeemeles e eseceeR nvleJeengmleeefVen&j otjs Heef#eHe~ es Jeeefpeveb HekeJeb
HeefjHeMeefvle Glees DeefHe les<eeb megjefYejefYeietefeve& FvJeeflJeefle35
YeeJeeLe&-eseeefoeseveeb HeMetveeb ceebmeceegefcesegmles jepeeefoefYe esew |vejesJee elees
ceveg<eeCeecegeceefmeef meeled35
HeoeLe&-(es) pees (DeJe&le) Iees[s kes (ceebmeefYe#eeced) ceebme kes ceebieves keer (GHeemeles) GHeemevee kejles
(e) Deewj (es) pees Iees[
e kees (F&ced) Heeee ngDee ceejves eesie (Deeng) kenles nQ, Gve kees (efve, nj) efvejvlej
eW kees (HekeJeced) Hekekee efmeKee kes (HeefjHeMeefvle) meye
njes, otj HengbeeDees (es) pees (Jeeefpeveced) JesieJeeved Iees[
Deesj mes osKeles nQ (Glees) Deewj (les<eeced) Gve kee (megjefYe) Dee megievOe Deewj (DeefYeiete|e) meye Deesj mes
Gece (ve) nce ueesieeW kees (FvJeleg) HeeHle nes, Gve kes Des keece ncekees HeeHle neW, (Fefle) Fme Hekeej otj
HengbeeDees35
YeeJeeLe&-pees Iees[
s Deeefo Gece HeMegDeeW kee ceebme Keevee eenW, Jes jepee Deeefo es Heg<eeW kees jeskeves
eeefneW, efpeme mes ceveg<eeW kee Gece efme nes35
eVeer#eCeefceleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ Yegefjked He*defkeleMvo~ Heece mJej
Hegve kesve eEke efvejer#eCeereefceleen
the
ary
efHej efkeme kees keee osKevee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
eVeer#eCeb ceeNBmHeeveeGNKeeeeN ee Hee$eeefCe et<CeDeeNmeseveeefve~

TN<ceNCeeefHeNOeevee eNCeeceNe metvee Heefj Yet<eNvleeced36
eled~ veer#eCeNefceefle efveNF&#eCeced~ ceeNmHeeveeN Fefle ceeNmHeevee~ GNKeeee~ ee~ Hee$eeefCe~ et<Ce~
DeeNmeseveeNveerleeNmeseveeefve~ TN<ceNCee~ DeNefHeNOeevesleefHeNOeevee~ eNNCeeced~ Dee~ metvee~ Heefj~ Yet<eNefvleN~ Deeced36
HeoeLe&-(eled) (veer#eCeced) efveke=b leoer#eCeb oMe&veb e leled (ceebmHeevee) ceebmeb Heeefvle emeeb lemee
(GKeeee) mLeeuee (ee) eeefve (Hee$eeefCe) (et<Ce) Je&keme (Deemeseveeefve) mecevleeled eEmeeefvle ewmleeefve
(T<ceCee) T<cemeg meeOetefve (DeefHeOeevee) Deeeoveeefve (eCeeced) Hee$eeCeeced (Dee) ueef#elee (metvee)
Hemetlee (Heefj) meJe&le (Yet<eefvle) Deue*dkegJe&efvle (Deeced)36
1420
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ee T<ceCeeefHeOeeveemeseveeefve Hee$eeefCe evceebmHeevee GKeeee veer#eCeb eCeecee

metvee et<Ceeseb HeefjYet<eefvle leeefve mJeerkee&Jeeefve36
YeeJeeLe&-eefo kesefeoeeoerveecegHekeeefjCeeb HeMetveeb MegYeeveeb Heef#eCeeb ceebmeenejb kegeg&mleefn& lesYees oC[es
eLeeHejeOeb oeleJe SJe36
HeoeLe&-(ee) pees (T<ceCee) iejefceeeW ceW Gece (DeefHeOeevee) {ebHeves (Deemeseveeefve) Deewj efmeeeves
nejs (Hee$eeeefCe) Hee$e Jee (eled) pees (ceebmHeevee) ceebme efpeme ceW Hekeeee peeS Gme (GKeeee) yeueesF& kee
(veer#eCeced) efveke= osKevee Jee (eCeeced) Hee$eeW kes (Dee) ue#eCee efkees ngS (metvee) Heefme HeoeLe& leLee
(et<Ce) ye{eves Jeeues kes (Deeced) Iees[
s kees (Heefj, Yet<eefvle) meye Deesj mes megMeeseYf ele kejles nQ, Jes meye
mJeerkeej kejves eesie nQ36
YeeJeeLe&-eefo keesF& Iees[
s Deeefo GHekeejer HeMegDeeW Deewj Gece Heef#eeeW kee ceebme KeeJeW lees Gve kees
eLeeHejeOe DeJeMe oC[ osvee eeefnes36
cee lJesleme ieeslece $eef<e~ efJeebmees osJelee~ mJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
Hegvece&veg<ewceemeYe#eCeb ve kee&Jeefceleen
efHej ceveg<eeW kees ceebme ve Keevee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
cee lJeeNefiveOJe&veeerod OetceieefvOeNceexKee YeepevleNefYe efJekeleN peefIe~

FNb JeeNrleceNefYeieteN Je<edke=leNb leb osNJeemeN Heefle ie=YCeNvleeced37
cee~ lJeeN~ DeNefive~ OJeNveNeerNled~ OetceieefvOeNefjefle OetceieefvOe~ cee~ GNKee~ Yeepevleer~ DeNefYe~ efJeNkeleN~ peefIe~ FNced~
JeeNrleced~ DeNefYeiete&NefceleNefYeiete&ced~ Je<edke=leNefceefleN Je<edke=leced~ leced~ oNsJeeme~ Heefle~ ie=YCeNefvleN~ Deeced37
the
ary
HeoeLe&-(cee) (lJee) leced (Deefive) HeeJeke (OJeveeerled) Meyoesled (OetceieefvOe) Oetces ievOees eme me
(cee) (GKee) mLeeueer (Yeepevleer) HekeeMeceevee (DeefYe) meJe&le (efJekele) efJepeeveerle (peefIe) efpeIeefle emee
mee (Fced) DeYeereHf meleced (Jeerleced) HeeHleced (DeefYeiete&ced) DeefYele ke=leesececed (Je<edke=leced) efeeeefmeced
(leced) (osJeeme) efJeebme (Heefle) (ie=YCeefvle) ie=efvle (Deeced) JesieJevleced37
DevJee-ns ceveg<ee! eLee osJeemees eefceb JeerleceefYeiete Je<edke=leceeb Heefleie=YCeefvle, leb eteceefYe
efJekele lJee leb OetceieefvOejefivecee& OJeveeerled leb peefIeYee&pevlegKee cee OJeveeerled37
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eLee efJeebmees ceebmeeneefjCees efveJeeee&eeoerveeb Je=eE j#eeb e kegJe&efvle, leLee
eteceefHe kegle~ DeiveeefoefJeIvesYe He=Leied j#ele37
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (osJeeme) efJeeved peve efpeme (Fced) eens ngS (Jeerleced) HeeHle
(DeefYeiete&ced) eejeW Deesj mes efpeme ceW Gece efkeee ieee (Je<edke=leced) Ssmeer efeee mes efme ngS (Deeced)
1420
HeeefJebMeesOeee
1421
aj.
org
JesieJeeved Iees[
s kees (Heefle ie=YCeefvle) Heleerelf e mes ienCe kejles Gme kees legce (DeefYe) meye Deesj mes (efJekele) peevees
(lJee) Gme kees (OetceieefvOe) OegDeeb ceW ievOe efpeme kee Jen (Deefive) Deefive (cee) cele (OJeveeerled) Meyo kejs
Jee (leced) Gme kees (peefIe) efpememes efkemeer Jemleg kees metbIeles nQ, Jen (Yeepevleer) ekeceleer ngF& (GKee) yeueesF&
(cee) cele eEnmeJeeJes37
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pewmes efJeeved peve ceebmeeneefjeeW kees efveJe=e kej Iees[
e Deeefo HeMegDeeW keer Je=ef
Deewj j#ee kejles nQ, Jewmes legce Yeer kejes Deewj Deefive Deeefo kes efJeIveeW mes Deueie jkeKees37
efveeceCeefceleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ efJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
am
efveNeceCeb efveN<eoveb efJeNJee&vebN eeN He[dJeerMeNceJe&le~

ee HeNHeew ee IeeNeEme peNIeemeN meJee&N lee leNsDeefHe oNsJes<Jemleg38
efveNeceCeNefceefle efveNeceCeced~ efveN<eoveced~ efveNmeoveefceefle efveNmeoveced~ efJeNJee&veNefceefle efJeNJee&veced~ eled~ eN~

He[dJeerMeced~ DeJe&le~ eled~ eN~ HeNHeew~ eled~ eN~ IeeNefmeced~ peNIeeme~ meJee&~ lee~ lesN~ DeefHe~ osNJes<eg~ DeNmleg38
the
ary
as
HeoeLe&-(efveeceCeced) efvejvlejb eceles eefmceBmleled (efve<eoveced) efvelejeb meeroefvle eefmceBmleled (efJeJee&veced)

efJeMes<esCe Jee&vles eefmceBmleled (eled) (e) (He[dJeerMeced) elHeeos<eg efJeMeefle leled (DeJe&le) Deeme (eled) (e)
(HeHeew) efHeyeefle (eled) (e) (Ieeefmeced) Deoveced (peIeeme) Deefe (meJee&) meJee&efCe (lee) leeefve (les) leJe (DeefHe)
(osJes<eg) efoJes<eg iegCes<eg (Demleg)38
DevJee-ns efJeved! eesJe&lees efveeceCeb efve<eoveb efJeJee&veb ee He[dJeerMeb eeeeb HeHeew ee IeeeEme
peIeeme, lee meJee& egkelee mevleg lesJes<JeHemleg38
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! YeJevleeseeoerveeb megefMe#eCesve Ye#eHeseoevesve meJee&efCe keeee&efCe meeOvegJevleg38
HeoeLe&-ns efJeeved! pees (les) lesjs (DeJe&le) Iees[
s kee (efveeceCeced) efvekeuevee (efve<eoveced) yewvee
(efJeJee&veced) efJeMes<e kej Jeee&Je Jee&vee (e) Deewj (eled) pees (He[dJeerMeced) Hee[er (eled,e) Deewj pees en
(HeHeew) Heerlee (eled,e) Deewj pees (Ieeefmeced) Ieeme (peIeeme) Keelee (lee) Jes (meJee&) meye keece egefkele kes meeLe
neW Deewj en meye (osJes<eg) efoJe Gece iegCe JeeueeW ceW (DeefHe) Yeer (Demleg) nesJes38
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! DeeHe Iees[
s Deeefo HeMegDeeW kees Deer efMe#ee leLee Keeve-Heeve kes osves mes DeHeves
meye keeceeW kees efme efkeee kejes38
eoeeesleme ieeslece $eef<e~ efJeebmees osJelee~ efJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
1422
epegJexoYee<es
aj.
org
eoeeeN JeemeGHemle=CevleOeerJeeNmeb ee efnjCeevemcew~

meNvoeveNceJe&vleNb He[dJeerMeb efHeNee osNJes<Jee eeceeefvle39
eled~ Deeee~ Jeeme~ GNHeNmle=CevleerlegHemle=Ceefvle~ DeNOeerNJeeNmeced~ DeNefOeNJeeNmeefceleefOeJeeNmeced~ ee~ efnjCeeefve~

DeNmcewN~ meNvoeveNefceefle meNcedoeveced~ DeJe&vleced~ He[dJeerMeced~ efHeNee~ osNJes<eg~ Dee~ eeNceNeNefvleN~ eNceNeNvleerefle eceeefvle39
the
ary
as
am
HeoeLe&-(eled) (Deeee) (Jeeme) Je$eced (GHemle=Ceefvle) Deeeoeefvle (DeOeerJeemeced) GHeefj

mLeeHeveereced (ee) eeefve (efnjCeeefve) efnjCewe|veefce&leeefve DeeYet<eCeeoerevf e (Demcew) (mevoeveced) efMejesyevOeveeefo
(DeJe&vleced) ievleced (He[dJeerMeced) HeefefJe&Mevleced (efHeee) efHeeeefCe (osJes<eg) efJelmeg (Dee) mecevleeled
(eeceeefvle) efveeceeefvle39
DevJee-ns ceveg<ee! YeJevleesmcee Deeee eemeesOeerJeemeb mevoeveb ee efnjCeevegHemle=Ceefvle eb
He[dJeerMeceJe&vleceeeeceeefvle, leeefve meJee&efCe osJes<eg efHeee mevleg39
YeeJeeLe&-eefo ceveg<ee Deeeoerved HeMetved eLeeJeod j#eefelJeesHekeejb ie=eregmleefn& yengkeee&efmeegHeke=lee
meg39
s kes efueS (eled) pees (Jeeme) Je
HeoeLe&-ns ceveg<ees! DeeHe (Demcew) Fme (Deeee) Iees[
(DeOeerJeemeced) eejpeecee (mevoeveced) cegnsje Deeefo Deewj (ee) efpeve (efnjCeeefve) megJeCe& kes yeveees ngS
DeeYet<eCeeW kees (GHemle=Ceefvle) {eHeles Jee efpeme (He[dJeerMeced) HewjeW mes HeJesMe kejles Deewj (DeJe&vleced) peeles ngS
Iees[
s kees (Dee, eeceeefvle) Des Hekeej efveece ceW jKeles nQ, Jes meye HeoeLe& Deewj keece (osJes<eg) efJeeveeW ceW
(efHeee) Heerefle osves Jeeues neW39
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Iees[
s Deeefo HeMegDeeW keer eLeeJeled j#ee kejkes GHekeej uesJeW lees yengle keeeesXx keer
efmeef mes GHekeejegkele neW39
ee Fleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
ees meeNos cenmeeN Metke=lemeN Hee<Cee& JeeN keMeee Jee legleeso~

egesJeN lee nNefJe<eesDeOJeNjs<eg meJeeN& lee leNs yeeCee metoeeefce40
eled~ leNs~ meeNos~ cenmee~ Metke=leme~ Hee<Ce&e~ JeeN~ keMeee~ JeeN~ legleeso~ egesJesefle megeeFJe~ lee~ nNefJe<eN~
DeNOJeNjs<eg~ meJee&~ lee~ leNs~ yeeCee~ metoNeeNefceN40
1422
HeeefJebMeesOeee
1423
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(eled) ele (les) leJe (meeos) efmLeleefOekejCes (cenmee) cenJesve (Metke=leme) MeerIeb
efMeef#eleme~ efeefle ef#eHeveecemeg Heefleced (efveIeb02~15) (Hee<Cee&) Heeef<Ce&<eg ke#eemeg meeOetefve (Jee) (keMeee)
lee[vemeeOevesve (Jee) (legleeso) legeeled (egesJe) eLee egee Hesjeefvle leLee (lee) leeefve (nefJe<e) neslecegcen&me
(DeOJejs<eg) DeeEnmeveeres<eg e%es<eg (meJee&) meJee&efCe (lee) leeefve (les) legYeced (yeeCee) Oevesve (metoeeefce)
HeeHeeeefce40
DevJee-ns efJeBmles meeos cenmee Metke=leme keMeee Jee elHee<Cee& Jee legleeso lee leeveOJejs<eg nefJe<e
egesJe kejesef<e lee meJee& les yeeCeenb metoeeefce40
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee e%emeeOevewn&JeeR<eiveew Hesjeefvle leLewJeeeeoerevf e megefMe#eejerlee
Hesjeseg40
HeoeLe&-ns efJeved! (les) DeeHe kes (meeos) yewves kes mLeeve ceW (cenmee) ye[HHeve mes (Jee) DeLeJee
(Metke=leme) peuoer efmeKeees ngS Iees[
s kes (keMeee) kees[
s mes (eled) efpeme keejCe (Hee<Cee&) Hemegueer Deeefo
mLeeve (Jee) Jee ke#eeDeeW ceW pees Gece lee[vee Deeefo keece Jee (legleeso) meeOeejCe lee[vee osvee (lee) Gve meye
kees (DeOJejs<eg) e%eeW ceW (nefJe<e) nesceves eesie HeoeLe& mecyevOeer (egesJe) pewmes egee HesjCee osleer Jewmes kejles nes
(lee) Jes (meJee&) meye keece (les) lesjs efuees (yeeCee) Oeve mes (metoeeefce) HeeHle kejlee ntB40
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes e%e kes meeOeveeW mes nesceves eesie HeoeLeesXx kees Deefive ceW
HesjCee osles nQ, Jewmes ner Iees[
s Deeefo HeMegDeeW kees Deer efmeKeeJe keer jerelf e mes HesjCee osJeW40
elegeqbMeefoleme ieeslece $eef<e~ e%ees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
the
ary
elegefMeNeefpevees osNJeyevOeeNsJe&*deeNrjemeN mJeefOeefleN mecesefle~

DeefeN iee$ee JeNegvee ke=Ceesleg He<HejvegIeg<eeN efJe Memle41
elegefMeNefoefleN elegef$eMeled~ JeeNefpeve~ osNJeyevOeesNefjefle osNJeyevOeesN~ Je*deer~ Deeme~ mJeefOeefleNefjefleN

mJeefOeefle~ meced~ SNefleN~ Deefe~ iee$ee~ JeNegvee~ ke=CeeNsleg~ He<He~ HeHeNefjefleN HeHe~ DeNvegIeg<eslevegIeg<e~ efJe~
MeNmleN41
HeoeLe&-(elegeEMeled) efMe#eCeeefve (Jeeefpeve) JesieJele (osJeyevOees) osJee efJeebmees yevOegJeeme leme

(Je*deer) kegefuee ieleer (Deeme) (mJeefOeefle) Jee FJe Jee&ceeve (meced) meceked (Sefle) ieefle
(Deefe) efjefnleeefve (iee$ee) iee$eeefCe (Jeegvee) Jeegveeefve He%eeveeefve (ke=Ceesleg) (He<He) cece&cece&
1424
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(DevegIeg<e) Deevegketuesve Iees<eefelJee~ De$e mebefnleeeeced [De06.3.114] Fefle oerIe&~ (efJe) efJeMes<esCe (Memle)
efvle41
DevJee-ns ceveg<ee! eLeeeefMe#ekees osJeyevOeesJee&efpeveeseme elegefbMe*deer mecesleefe iee$ee
Jeegvee ke=Ceesleg, leme He<HejvegIeg<e mJeefOeefleefjJe jesieeved eteb efJeMemle41
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eLee elegjeseefMeke#eMelegeEMeod efJeefe$ee ieleerjeb veeefle, JeweMeejesefieCeb
kejeself e, leLewJeeves<eeb HeMetveeb j#eCesveesVeefle keeee&41
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes Ieg[e{e eeyegkeer peve (osJeyevOees) efpemekes efJeeved yevOeg kes meceeve Gme
(Jeeefpeve) JesieJeeved (Deeme) Iees[
s keer (elegeqbMeled) eeQleerme (Je*deer) s{er-ceW{ er eeueeW kees (meced,
Sefle) Des Hekeej HeeHle neslee Deewj (Deefe) so-Yeso jefnle (iee$ee) De Deewj (Jeegvee) Gece %eeveeW kees
(ke=Ceesleg) kejs, Jewmes Gme kes (He<He) Heleske cece&mLeeve kees (DevegIeg<e) Devegketuelee mes yepeekej
(mJeefOeefle) Jee kes meceeve Jee&ceeve legce ueesie jesieeW kees (efJe, Memle) efJeMes<elee mes efVe-efYeVe kejes41
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pewmes Iees[eW kees efmeKeeves Jeeuee elegj peve eeQleerme efe$e-efJeefe$e ieefleeeW kees
Iees[
s kees Hengbeelee Deewj Jewepeve HeeefCeeeW kees veerjesie kejlee nw, Jewmes ner Deewj HeMegDeeW keer j#ee mes GVeefle kejveer
eeefnes41
as
SkemlJegefjleme ieeslece $eef<e~ epeceevees osJelee~ mJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
Hegve keLeb HeMeJe efMe#eCeeree Fleen
efHej efkeme Hekeej HeMeg efmeKeeves eeefneW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
SkeNmlJegjemee efJeMeNmlee e eNvleeje YeJeleNmleLe$eNleg~

ee leNs iee$eeCeece=legLee ke=CeesefceN leeleeN efHeC[eveeNb He pegnesceNiveew42
Ske~ lJeg~ Deeme~ efJeNMeNmlesefle efJeMeNmlee~ e~ eNvleeje~ YeNJeNleN~ leLee~ $eNleg~ ee~ lesN~ iee$eeCeeced~
$eNlegLesle=legLee~ ke=Ceesefce~ leelesefleN leelee~ efHeC[eveeced~ He~ pegnesNefceN~ DeNiveew42
HeoeLe&-(Ske) Demenee (lJeg) HeoerHleme (Deeme) legjme~ De$e mebefnleeeeced

[De06.3.114] Fefle oerIe&~ (efJeMemlee) efJesoke (e) ew (evleeje) efveeecekeew (YeJele) (leLee) lesve
HekeejsCe ($eleg) Jemevleeefo (ee) eeefve (les) leJe (iee$eeCeeced) Deeveeced ($elegLee) $elees (ke=Ceesefce)
(leelee) leeefve leeefve (efHeC[eveeced) (He) (pegnesefce) (Deiveew) HeeJekes42
DevJee-ns ceveg<ee! eLewke $elegmlJegjeme efJeMemlee YeJeefle, eew e evleeje YeJelemleLee ee les
iee$eeCeeb efHeC[eveece=legLee Jemletvenb ke=Ceesecf e leeleeiveew Hepegnesecf e42
1424
HeeefJebMeesOeee
1425
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLeeeefMe#ekee Hele=lJeeeved megefMe#eeefvle, leLee iegjJees

efJeeeefLe&veeb esekejCeeefve efMe#eeefvle~ eLeeiveew efHeC[eved nglJee Jeeegb MeesOeeefvle, leLee efJeeeiveeJeefJeeeYeceeved
nglJeelceve MeesOeeefvle42
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Ske) Dekesuee ($eleg) Jemevle Deeefo $eleg (lJeg) MeesYeeeceeve
(Deeme) Iees[
s kee (efJeMemlee) efJeMes<e kejkes Heeefo kee Yeso kejves Jeeuee neslee nw Jee pees (e) oes
(evleeje) efveece kejves Jeeues (YeJele) nesles nQ (leLee) Jewmes (ee) efpeve (les) legcnejs (iee$eeeCeced) DeeW Jee
(efHeC[eveeced) efHeC[eW kes ($elegLee) $eleg mecyevOeer HeoeLeesXx kees ceQ (ke=Ceesefce) kejlee ntB (leelee) Gve-Gve kees
(Deiveew) Deeie ceW (He, pegnesefce) nescelee ntB42
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes Iees[
eW kes efmeKeeves Jeeues $eleg-$eleg kes Heefle
Iees[
eW kees Dee efmeKeueeles nQ, Jewmes iegpeve efJeeeefLe&eeW kees efeee kejvee efmeKeueeles nQ Jee pewmes Deefive ceW
efHeC[eW kee nesce kej HeJeve keer Megef kejles nQ, Jewmes efJeeeHeer Deefive ceW DeefJeeeHe YeceeW kees nesce kes
DeelceeDeeW keer Megef kejles nQ42
cee lJesleme ieeslece $eef<e~ Deelcee osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej~
Hegvece&veg<ewjelceeoe keLeb MeesOeveeree Fleen
as
efHej ceveg<eeW kees Deelceeefo HeoeLe& kewmes Meg kejves eeefneW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
cee lJee leHeled efHeNeDeeNlceeefHeNevleNb cee mJeefOeeflemleNvJehDee efleefHees~

cee les ie=OvegjefJeMeNmleeefleNnee efNe iee$eeCeNefmeveeN efceLet ke43
the
ary
cee~ lJeeN~ leNHeNled~ efHeNe~ DeeNlcee~ DeNefHeNevleNefceleefHeNevleced~ cee~ mJeefOeefleNefjefleN mJeefOeefle~ leNvJe~ Dee~
efleNefNHeNled~ efleNefmLeNHeNefoefle efleefmLeHeled~ lesN~ cee~ lesN~ ie=Oveg~ DeNefJeNMeNmlesleefJeMeNmlee~ DeNefleNneesleefleNnee~ efNe~ iee$eeefCe~
DeNefmevee~ efceLet~ keNefjefle ke43
HeoeLe&-(cee) efve<esOes (lJee) lJeeced (leHeled) leHesled (efHee) e HeerCeeefle keeceele Deevevoeefle Jee
(Deelcee) mJemJeHeced (DeefHeevleced) eesHeself e leced (cee) (mJeefOeefle) Jee (levJe) Mejerjme ceOes (Dee)
(efleefHeled) mecevleeled mLeeHeesled (les) leJe (cee) (les) leJe (ie=Oveg) DeefYekeeb#eke (DeefJeMemlee) DeefJesoke
(Deeflenee) Delevleb lekelJee (efe) efeefCe (iee$eeefCe) Deeefve (Deefmevee) Ke[diesve (efceLet) efceLe (ke)
kegee&led43
DevJee-ns efJeBmles efHee DeelceeefHeevleb lJee lJeeceeflenee cee leHeled, mJeefOeeflemles levJees cee efleefHeled,
les efe iee$eeCeefJeMemlee ie=Ovegcee& efleefHeoefmevee efceLet cee ke43
1426
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-meJezce&veg<ew mJe mJe Deelcee Meeskes ve efveHeeleveere, kemeeHegHeefj Jeees ve efveHeeleveere,

kemeeHegHekeejes ve efJesoveereMe43
HeoeLe&-ns efJeeved (les) DeeHe kee pees (efHee) Heerefle Jee Deevevo osves Jeeuee Jen (Deelcee) DeHevee efvepe
He DeelceleJe Yeer (DeefHeevleced) efveee mes HeeHle nesles ngS (lJee) DeeHe kees (Deeflenee) DeleerJe es[
kes
(cee, leHeled) cele mebleeHe kees HeeHle nes (mJeefOeefle) Jee (les) DeeHe kes (levJe) Mejerj kes yeere (cee,
DeeefleefHeled) cele efmLele kejeJes, DeeHe kes (efe) efVe-efYeVe (iee$eeefCe) DeeW kees (DeefJeMemlee) efJeMes<e ve
keeves Deewj (ie=Oveg) eenves Jeeuee peve (cee) cele efmLele kejeJes leLee (Deefmevee) leueJeej mes (efceLet) HejmHej
cele (ke) ese kejs43
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eeefnes efke DeHeves-DeHeves Deelcee kees Meeske ceW ve [eueW, efkemeer kes THej
Jee ve es[
W Deewj efkemeer kee GHekeej efkeee ngDee ve ve efkeee kejW43
ve Jee Fleme ieeslece $eef<e~ Deelcee osJelee~ mJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
Hegvece&veg<ew keerMeeefve eeveeefve kee&Jeeveerleen

efHej ceveg<eeW kees kewmes jLe-efvecee&Ce kejves eeefneW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
ve JeeGSleeefvceemeNs ve efj<eefme osNJeeB2Fosef<e HeNefLeefYe megiesefYe~

njer lesN eg_peeN He=<eleerDeYetleeNcegHeemLeeod JeeNpeer Oegefj jemeYeme44
ve~ Jew~ TNB FletB~ SNleled~ efceNeNmesN~ ve~ efj<eNefmeN~ osNJeeved~ Fled~ SNef<e~ HeNefLeefYe~ megiesefYe~ njeNr FefleN njer~ lesN~
eg_pee~ He=<eleerN FefleN He=<eleer~ DeNYetleeNced~ GHe~ DeNmLeeNled~ JeeNpeer~ Oegefj~ jemeYeme44
the
ary
HeoeLe&-(ve) efve<esOes (Jew) efveMeesve (G) Fefle efJelekex (Sleled) efJe%eeveb HeeHe (efceemes) (ve)
(efj<eefme) nefvme (osJeeved) efJeog<e (Fled) SJe (Sef<e) (HeefLeefYe) ceeiez (megiesefYe) megg ieefvle es<eg lew
(njer) njCeMeerueew (les) leJe (eg_pee) eespekeew (He=<eleer) mLetueew (DeYetleeced) YeJesleeced (GHe) (DemLeeled)
GHeeflesled (Jeepeer) JesieJeeved (Oegefj) OeejCes (jemeYeme) DeemecyevOeme44
DevJee-ns efJeved! eesleef%eeveb HeeHveese<f e leefn& ve lJeb efceemes ve Jew efj<eefme megieseYf e HeefLeefYeoxJeeefveose<f e
eefo les He=<eleer eg_pee njer DeYetleeceg leefn& Jeepeer jemeYeme Oege&HeemLeeled44
YeeJeeLe&-eLee efJeeee mebegewJee&egpeueeefiveefYeeg&es jLes efmLelJee ceeiee&ved megKesve ieefvle,
leLewJeelce%eevesve mJemJeHeb efveleb yegOJee cejCeeEnmee$eemeb efJenee efoJeeefve megKeeefve HeeHvegeg44
HeoeLe&-ns efJeeved! eefo (Sleled) Fme HetJeexkele efJe%eeve kees Heeles nes lees (ve) ve legce (efceemes) cejles
(ve) ve (Jew) ner (efj<eefme) ceejles nes, efkevleg (megiesefYe) megiece (HeefLeefYe) ceeieesXx mes (osJeeved) efJeeveeW (Fled)
ner kees (Sef<e) HeeHle nesles nes, eefo (les) DeeHe kes (He=<eleer) mLetue Mejerjegkele (egee) eesie kejves nejs Iees[
s
1426
HeeefJebMeesOeee
1427
aj.
org
(njer) Hengbeeves Jeeues (DeYetleeced) neW (G) lees (Jeepeer) JesieJeeved Ske Iees[
e (jemeYeme) Deepeeefle mes mecyevOe
jKeves Jeeues efKeej keer (Oegefj) OeejCee kes efveefcee (GHe, DemLeeled) GHeefmLele nes44
YeeJeeLe&-pewmes efJeee mes Des Hekeej efpevekee Heeesie efkeee, Gve HeJeve peue Deewj Deefive mes egkele jLe
ceW efmLej neskes ceeieesXx kees megKe mes peeles nQ, Jewmes ner Deelce%eeve mes DeHeves mJeHe kees efvele peeve kes cejCe Deewj
efnbmee kes [j kees es[ efoJe megKeeW kees HeeHle neW44
megieJeefceleme ieeslece $eef<e~ epee osJelee~ mJejed He*defkeleMvo~ Heece mJej
kew jepeesVeefle meeefoleen
efkeve mes jepe keer GVeefle nesJes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
megieJe vees JeeNpeer mJeMJe Hegme Heg$eeB2GNle efJeeeNHeg<e jefeced~

DeNveeNieeNmlJeb veeNsDeefoefle ke=Ceesleg #eN$eb veeNsDeees Jevelee: nNefJe<ceeved45
megieJeNefceefle megieJeced~ veN~ JeeNpeer~ mJeMJeNefceefle megDeMJeced~ Hegbme~ Heg$eeved~ GNle~ efJeNeeNHeg<eced~ efJeNegHeg<eNefceefle
efJeeNHeg<eced~ jefeced~ DeNveeNieeNmlJeefceleveeieNlJeced~ veN~ Deefoelf e~ ke=CeesNleg~ #eN$eced~ veN~ Dee~ JeNveNleeNced~
nNefJe<ceeved45
the
ary
as
HeoeLe&-(megieJeced) megg ieesYees efnleced (ve) Demceekeced (Jeepeer) Dee (mJeMJeced) MeesYeves<Jees<eg
YeJeced (Hegbme) HegbmlJeegkeleeved Heg<eeefLe&ve (Heg$eeved) (Gle) DeefHe (efJeeeHeg<eced) meceieHegefkejced (jefeced) Oeveced
(DeveeieemlJeced) DeveHejeOelJeced (ve) Demceeved (Deefoefle) keejCeHesCeeefJeveeefMeveer Yetefce (ke=Ceesleg) (#e$eced)
jepeced (ve) Demceekeced (Dee) JeeefHleMeerue (Jeveleeced) mebYepeleeced (nefJe<ceeved) HeMemleeefve nJeeRe<f e
megKeoeveeefve eefmceved me45
DevJee-ees vees Jeepeer megieJeb mJeMJejesefle, ees efJeeved Hegbme Heg$eevegle efJeeeHeg<eb jefe_e HeeHveeself e,
eLeeefoefleveexveeieemlJejeself e, leLee YeJeeved ke=Ceesleg~ eLee nefJe<ceeveees ve #e$eb JeveleevleLee lJeb
mesJemJe45
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es efpelesevf ee yeeeexCe Jeere&Jevleese FJeeceesIeJeeree&
Heg<eeLexve Oeveb HeeHvegJevlees veeesve jepecegVeesegmles megefKeve meg45
HeoeLe&-pees (ve) nceeje (Jeepeer) Iees[
e (megieJeced) megvoj ieewDeeW kes efuees megKemJeHe (mJeMJeced)
Des Iees[
eW ceW Heefme ngS keece kees kejlee nw Jee pees efJeeved (Hegbme) Heg<eHeve mes egkele Heg<eeLeea (Heg$eeved)
Heg$eeW (Gle) Deewj (efJeeeHeg<eced) meceie Hegef kejves Jeeues (jefeced) Oeve kees HeeHle neslee Jee pewmes (Deefoefle)
keejCeHe mes DeefJeveeMeer Yetefce (ve) nceejs efuees (DeveeieemlJeced) DeHejeOejefnle nesves kees kejleer nw, Jewmes DeeHe
1428
epegJexoYee<es
aj.
org
(ke=Ceesleg) kejW Jee pewmes (nefJe<ceeved) HeMebefmele megKe osves efpeme ceW nQ, Jen (Dee) JeeefHleMeerue HeeCeer (ve)
nce ueesieeW kes (#e$eced) jepe kees (Jeveleeced) mesJes, Jewmes DeeHe mesJee efkeee kejes45
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees efpelesefve Deewj yeeee& mes Jeere&Jeeved Iees[
s kes
meceeve DeceesIeJeere& Heg<eeLe& mes Oeve Heees ngS veee mes jepe kees GVeefle osJeW, Jes megKeer nesJeW45
Fcee veg keefceleme ieeslece $eef<e~ efJeesosJee osJelee~ YegefjkeMekeJejer vo~ OewJele mJej
Hegve kes eercevlees YeJevleerleen
efHej keewve OeveJeeved nesles nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
FNcee veg kebN YegJevee meer<eOeeNcesvMeN efJees e osNJee~

DeeNefoNlewefjvN meieCees ceNefjmceYe Yes<eNpee kejled~
eN%eb e vemleNvJeb e HeNpeeb eeefoNlewefjv meNn meer<eOeeefle46
FNcee~ veg~ keNced~ YegJevee~ meerN<eNOeeNceN~ meerNmeNOeeNcesefle meermeOeece~ Fv~ eN~ efJees~ eN~ osNJee~ DeeNefoNlew~ Fv~
meieCeN FefleN meieCe~ ceNefNefjefle ceNledefYe~ DeNmceYeced~ YesN<eNpee~ keNjled~ eN%eced~ eN~ veN~ leNvJeced~ eN~ HeNpeeefceefle
HeNpeeced~ eN~ DeeNefoNlew~ Fv~ meNn~ meerN<eNOeeNefleN~ efmeNmeNOeeNleerefle efmemeOeeefle46
the
ary
as
HeoeLe&-(Fcee) Fceeefve (veg) mee (keced) megKeced (YegJevee) YegJeveeefve (meer<eOeece) meeOeesce (Fv)
Hejcewee&Jeeved jepee (e) (efJees) meJex (e) (osJee) efJeebme meYeemeo (Deeefolew) ceemew (Fv) mete&
(meieCe) ieCew men Jee&ceeve (ceef) ceveg<ew men (DemceYeced) (Yes<epee) Yes<epeeefve (kejled) kegee&led
(e%eced) efJelmelkeejeefokeced (e) (ve) Demceekeced (levJeced) Mejerjced (e) (Hepeeced) mevleeveeefokeced (e)
(Deeefolew) GecewefJe&ef men (Fv) Ssee&keejer meYesMe (men) (meer<eOeeefle) meeOeesled46
DevJee-ns ceveg<ee eLesvMe efJees osJeeMescee efJeee YegJevee Oejefvle, leLee Jeeb keb veg meer<eOeece~ eLee
meieCe Fv Deeefolew men meJeeuueeskeeved HekeeMeeefle, leLee ceef men JeweesmceYeb Yes<epee kejled~
eLeeefolew mensves vees e%eb e levJeb e Hepeeb e meer<eOeeefle, leLee Jeeb meeOvegeece46
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee mete&JeefVeecesve Jee|lelJee Mejerjcejesieceelceeveb
efJeebmeb mebmeeOe HetCe yeeee ke=lJee mJeeb Je=leeb eeb eqeb mJeerke=le le$e Hepee GlHeee megefMe#e efJeog<eer
kegJe&efvle, les efee Heleees peeevles46
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Fv) Hejcewee&Jeeved jepee (e) Deewj (efJees) meye (osJee) efJeeved ueesie
(e) Yeer (Fcee) Fve mecemle (YegJevee) ueeskeeW kees OeejCe kejles, Jewmes nce ueesie (keced) megKe kees (veg) MeerIe
(meer<eOeece) efme kejW Jee pewmes (meieCe) DeHeves meneejer Deeefo ieCeeW kes meeLe Jee&ceeve (Fv) mete&
(Deeefolew) cenerveeW kes meeLe Jee&ceeve mecemle ueeskeeW kees HekeeefMele kejlee, Jewmes (ceef) ceveg<eeW kes meeLe
1428
HeeefJebMeesOeee
1429
aj.
org
Jewepeve (DemceYeced) nce ueesieeW kes efuees (Yes<epee) Dees<eefOeeeb (kejled) kejs, pewmes (Deeefolew) Gece efJeeveeW
kes (men) meeLe (Fv) Hejcewee&Jeeved meYeeHeefle (ve) nce ueesieeW kes (e%eced) efJeeveeW kes melkeej Deeefo Gece
keece (e) Deewj (levJeced) Mejerj (e) Deewj (Hepeeced) mevleeve Deeefo kees (e) Yeer (meer<eOeeefle) efme kejs, Jewmes
nce ueesie efme kejW46
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e mete& kes legue efveece mes Jeee&Je jKekes
Mejerj kees veerjesie Deewj Deelcee kees efJeeved yevee leLee HetCe& yeeee& kej mJeebJejefJeefOe mes oe kees Heejer er
kees mJeerkeej kej, Gme ceW mevleeveeW kees GlHeVe kej Deewj Deer efMe#ee oskes efJeeved kejles nQ, Jes OeveHeefle nesles
nQ46
Deives lJeefceleme ieeslece $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ MekeJejer vo~ OewJele mJej
am
Hegve kes melkee&Jee mevleerleen
efHej keewve melkeej kejves eesie nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeiveNs lJeb veeNs DevleceGNle $eeNlee efMeNJees YeJee JeNLe~

JemegjefiveJe&megeJeeNDee veef#e egceece jefeb oe47
as
De~ veNef#eN~ egceeceNefceefle egceledlececed~ jefeced~ oeN47
the
ary
HeoeLe&-(Deives) JesoefJeoOeeHekeesHeosMeke (lJeced) (ve) Demceekeced (Devlece) efvekemLe (Gle) DeefHe

($eelee) Heeueke (efMeJe) keueeCekeejer (YeJe) De$e eeesleefmle* [De06.3.135] Fefle oerIe&~ (JeLe)
JeLes<eg ie=ns<eg meeOeg (Jemeg) efJeeemeg Jeemeefelee (Deefive) HeeJeke FJe (JemegeJee) Jemetefve Oeveeefve eJeCes
eme me (De) De$e efveHeeleme e [De06.3.136] Fefle oerIe&~ (veef#e) HeeHveese<f e~ Ce#eOeeleesjeb Heeesie~
(egceececed) DeefleMeesve HekeeMeJevleced (jefeced) Oeveced (oe) oee47
DevJee-ns Deives! lJeceefiveefjJe veesvleceelee efMeJe Gle JeLees JemegeJee JemegYe&Je~ ees egceeceb
jefecemceYece oe~ DemceeVeef#e me lJecemceeefYe melkee&Jeesefme47
YeeJeeLe&-ceveg<ew meJeexHekeeefjCees JesoeefoMeeJeseejesOeeHekeesHeosMekee efJeebme meowJe melkee&Jee~ les
e melke=lee mevle meJexYe meogHeosMeeegeceiegCeeved Oeveeefokeb e meoe Heeseg~ esve HejmHejme HeerlegHekeejsCe
ceneved megKeueeYe meeefoefle47
HeoeLe&-ns (Deives) JesoJesee He{eves Deewj GHeosMe kejves nejs efJeeved! DeeHe (Deefive) Deefive kes meceeve
(ve) nce ueesieeW kes (Devlece) meceerHemLe ($eelee) j#ee kejves Jeeues (efMeJe) keueeCekeejer (Gle) Deewj
(JeLe) IejeW ceW Gece (JemegeJee) efpeve kes eJeCe ceW yengle Oeve Deewj (Jemeg) efJeeeDeeW ceW Jemeeves nejs nes,
1430
epegJexoYee<es
aj.
org
Ssmes (YeJe) ntefpees pees (egceececed) DeleerJe HekeeMeJeeved (jefeced) Oeve nce ueesieeW kes efuees (De, oe)
YeueerYeebefle osDees leLee nce kees (veef#e) HeeHle nesles nes mees (lJeced) DeeHe nce ueesieeW mes melkeej Heeves eesie
nes47
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke meye kes GHekeejer Jesoeefo Meem$eeW kes %eelee, DeOeeHeke, GHeosMeke,
efJeeveeW kee meowJe melkeej kejW Deewj Jes melkeej kees HeeHle ngS efJeeved ueesie Yeer meye kes efuees Gece GHeosMeeefo
Des iegCeeW Deewj Oeveeefo HeoeLeeX kees meoe osJeW, efpememes HejmHej Heerefle Deewj GHekeej mes ye[s-ye[s megKeeW kee
ueeYe nesJes47
levlJesleme ieeslece $eef<e~ efJeeved osJelee~ Yegefjiye=nleer vo~ ceOece mJej
Hegvece&veg<ewefjn keLeb Jee|eleJeefceleen
am
efHej ceveg<eeW kees Fme peieled ceW kewmes Jee&vee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
leb lJee Meesefe oerefoJe megcveee vetveceercenNs meefKeYe~

me vees yeesefOe egOeer nJecegN<ee Cees DeIeeeNle mecemceeled48
leced~ lJeeN~ MeesNefeNN~ oerNefoNJeN Fefle oerefoJe~ megcveee~ vetveced~ F&NceNnNs~ meefKeYe FefleN meefKeYe~ me~ veN~
yeesNefOeN~ egOeer~ nJeced~ GNN<e~ veN~ DeNIeeNeNle~ DeNIeNeNle FleIeeNle~ mecemceeled48
the
ary
as
HeoeLe&-(leced) (lJee) lJeeced (Meesefe) meodiegCew HekeeMeceeve (oerefoJe) efJeeeefoiegCew MeesYeeJeved

(megcveee) megKeee (vetveced) efveefeleced (F&cens) eeeecens (meefKeYe) efce$esYe (me) (ve) Demceeved (yeesefOe)
yeesOee (egOeer) e=Ceg (nJeced) Deeeveced (G<e) j#e (ve) Demceekeced (DeIeeele) DeelceveesIeceeejle
(mecemceeled) DeOecexCe legueiegCekece&mJeYeeJeeled48
DevJee-ns Meesef e! oereof Jees efJeved emlJeb vees yeeseOf e levlJee megcveee meefKeYees vetveb Jeeceercens~ me
lJeVees nJeb egefOe mecemceeoIeeele G<e e48
YeeJeeLe&-efJeeeefLe&veesOeeHekeeved HelesJeb JeosegYe&Jevlees eomceeefYejOeerleb lelHejer#evleeced~ Demceeved
ogeeejeled He=Leied j#evleg elees Jeeb meJez men efce$eJeexceefn48
DeeqmceVeOeees me=efmLeHeoeLe&iegCeJeCe&veb HeeeefoeeefCeveeb efMe#eej#eCeb mJeej#eCeb HejcesejeeLe&veb
e%eeMebmee e%eeeeHeCeb OecexeeiegCekeLeveb leeq#eCeceelce%eeveOeveeeHeCeeesefJe&Oeeveb eeskelecele
SleoOeeeeskeleeLe&me HetJee&OeeeeskeleeLexve men meeflejmleerefle Jeseced48
HeoeLe&-ns (Meesefe) Gece iegCeeW mes HekeeMeceeve (oerefoJe) efJeeeefo iegCeeW mes MeesYeeegkele efJeved! pees
DeeHe (ve) nce ueesieeW kees (yeesefOe) yeesOe kejeles (leced) Gve (lJee) DeeHe kees (megcveee) megKe Deewj (meefKeYe)
efce$eeW kes efuees (vetveced) efveee mes nce ueesie (F&cens) eeeles nQ (me) mees DeeHe (ve) nce ueesieeW kes (nJeced)
1430
HeeefJebMeesOeee
1431
aj.
org
Hegkeejves kees (egOeer) megefvees Deewj (mecemceeled) DeOece& kes legue iegCe-kece&-mJeYeeJe Jeeues (DeIeeele) Deelcee
kes DeHejeOe kee DeeejCe kejles ngS og, [eket, eesj, uecHe mes nceejer (G<e) j#ee keerefpees48
YeeJeeLe&-efJeeeLeea ueesie He{eves JeeueeW kes Heefle Ssmes kenW efke DeeHe mes pees nce ueesieeW ves He{e nw, Gmekeer
Hejer#ee ueerepf ees Deewj nce kees og DeeejCe mes He=Leked jefKees, efpememes nce ueesie meye kes meeLe efce$e kes meceeve
Jeee&Je jkeKeW48
Fme DeOeee ceW mebmeej kes HeoeLeesXx kes iegCeeW kee JeCe&ve, HeMeg Deeefo HeeefCeeeW kees efmeKeueevee, Heeuevee,
DeHeves DeeW keer j#ee, Hejcesej keer HeeLe&vee, e%e keer HeMebmee, yegef kee osvee, Oece& ceW Fe, Iees[
s kes iegCe
kenvee, Gme keer eeue Deeefo efmeKeueevee, Deelcee kee %eeve Deewj Oeve keer HeeefHle nesves kee efJeOeeve kene nw, Fmemes
Fme DeOeee ceW kens DeLe& keer efHeues DeOeee ceW kens ngS DeLe& kes meeLe Skelee peeveveer eeefnes
the
ary
as
am
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb eeregleHejceefJeog<eeb eerefJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe

HejcenbmeHeefjJeepekeeeeexCe eerceeevevomejmJeleermJeeefcevee efJejefeles mebmke=leee&Yee<eeYeeb meceeqvJeles
megeceeCeeges epegJexoYee<es HeeeEJeMeesOeee meceeHle25
aj.
org
Dees3ced
DeLe <e[deEJeMeesOeee DeejYeles
Deefiveefjleme ee%eJeukee $eef<e~ Deiveeoees osJelee~ DeefYeke=efleMvo~ $e<eYe mJej
DeLe ceveg<ewmleJesYe GHekeeje eLeeJelmebieeee Fleen
Deye yyeermeJeW DeOeee kee DeejcYe nw Gme kes HeLece cev$e ceW ceveg<eeW kees leJeeW mes eLeeJeled GHekeej
uesves eeefneW, Fme efJe<ee kee JeCe&ve efkeee nw
am
DeNefivee He=efLeNJeer eN meVelesN les ceNs meb veceleeceNoes JeeNegeeNvleefj#eb eN meVeleNs les ceNs meb veceleeceNo
DeeefoNleeN eeweN meVelesN les ceNs meb veceleeceNoDeeHeeN JeCeeN meVeleNs les ceNs meb veceleeceNo~ meNHle
meNmeNoes DeNceer YetleNmeeOeveer~ mekeeceeBN2DeOJevemkeg meNb%eevecemleg ceNscegvee1
as
DeNefive~ eN~ He=efLeNJeer~ eN~ meVeleNsFefleN mecedveles~ les FefleN les~ ceNs~ meced~ veNceNleeNced~ DeNo~ JeeNeg~ eN~ DeNvleefj#eced~
eN~ meVeleNs FefleN mecedveles~ les FefleN les~ ceNs~ meced~ veNceNleeNced~ DeNo~ DeNeefoNle~ eN~ eew~ eN~ meVeleNs FefleN mecedveles~ les FefleN
les~ ceNs~ meced~ veNceNleeNced~ DeNo~ DeeHe~ eN~ JeCe~ eN~ meVeleNs FefleN mecedveles~ les FefleN les~ ceNs~ meced~ veNceNleeNNced~ DeNo~
meNHle~ meNmeoN Fefle meNcedmeo~ DeNNNceer~ YetleNNmeeOeNveerefle Ye=leNmeeOeveer~ mekeeceeNefveefleN mekeeceeved~ DeOJeve~ kegN~
meNb%eeveNefceefle meNced%eeveced~ DeNNmleg~ cesN~ DeNNcegvee1
the
ary
HeoeLe&-(Deefive) HeeJeke (e) (He=efLeJeer) (e) (meVeles) (les) (ces) ceeced (meced) meceked
(veceleeced) Devegketueb kegJee&leeced (Deo) (Jeeeg) (e) (Devleefj#eced) (e) (meVeles) Devegketues (les) (ces) ceeced
(meced) (veceleeced) (Deo) (Deeefole) mete& (e) (eew) lelHekeeMe (e) (meVeles) (les) (ces) ceeced (meced)
(veceleeced) (Deo) (DeeHe) peueeefve (e) (JeCe) leoJeeJeer (e) (meVeles) (les) (ces) ceeced (meced)
(veceleeced) (Deo) (meHle) (mebmeo) meceked meeroefvle eemeg lee (Deceer) Deeveeb HetjCee (YetlemeeOeveer)
Yetleeveeb meeefOekee (mekeeceeved) meceevemlegue keecees es<eeb leeved (DeOJeve) ceeiee&ved (keg) (meb%eeveced)
mecei%eeveced (Demleg) (ces) ceeced (Decegvee) SJeb HekeejsCe1
DevJee-ns ceveg<ee eLee es cesefivee He=efLeJeer e meVeles les Deo meVeceleeb es ces JeeegMeevleefj#eb e
meVeles mlemles Deo meVeceleeced~ es ces DeeefoleMe eewMe meVeles les Deo meVeceleeb es ce DeeHeMe JeCeMe
meVeles mlemles Deo meVeceleeced~ ee Deceer YetlemeeOeveer meHle mebmeo mekeeceeveOJeve kegee&led leLee keg~ Decegvee
ces meb%eevecemleg leLewlelmeJe eg<ceekeceHemleg1
<e[defJebMeesOeee
1433
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eeiveeefoHe_eYetleeefve eLeeJeef%eee keefelHeeg_peerle leefn&

leeefve Jee&ceeveceo megKeb HeeHeeefvle1
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees pewmes (ces) cesjs efueS (Deefive) Deefive (e) Deewj (He=efLeJeer) Yetefce (e) Yeer
(meVeles) Devegketue nQ (les) Jes (Deo) Fme kees (meVeceleeced) Devegketue kejW, pees (ces) cesjs efuees (Jeeeg) HeJeve
(e) Deewj (Devleefj#eced) DeekeeMe (e) Yeer (meVeles) Devetketue nQ (les) Jes (Deo) Fme kees (meVeceleeced)
Devegketue kejW, pees (ces) cesjs efuees (Deeefole) mete& (e) Deewj (eew) Gmekee HekeeMe (e) Yeer (meVeles)
Devegketue nQ (les) Jes (Deo) Fme kees (meVeceleeced) Devegketue kejW, pees (ces) cesjs DeLe& (DeeHe) peue (e) Deewj
(JeCe) peue efpeme kee DeJeeJe nw, Jen (e) Yeer (meVeles) Devegketue nQ (les) Jes oesveeW (Deo) Fme kees
(meVeceleeced) Devegketue kejW, pees (Deceer) Deeceer (YetlemeeOeveer) HeeefCeeeW kes keeeesXx kees efme kejves nejer Jee
(me) meele (mebmeo) Jes meYeer efpeve ceW Des Hekeej efmLej nesles (mekeeceeved) meceeve keecevee Jeeues (DeOJeve)
ceeieesXx kees kejW, Jewmes legce (keg) kejes (Decegvee) Fme ekeej mes (ces) cesjs efuees (meb%eeveced) Gece %eeve (Demleg)
HeeHle nesJes, Jewmes ner en meye legce ueesieeW kes efuees Yeer HeeHle nesJes1
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ eefo Deefive Deeefo HebeleJeeW kees eLeeJeled peeve kes
keesF& Gve kee Heeesie kejs lees Jes Jee&ceeve Gme Delegece megKe keer HeeefHle kejeles nQ1
as
eLesceeefceleme ueewieeef#e$e&ef<e~ F&ejes osJelee~ mJeje[leefMvo~ ieevOeej mJej
DeLesej meJexYees ceveg<esYees JesoHeveeJeCeeefOekeejb ooeleerleen

Deye F&ej meye ceveg<eeW kes efuees Jeso kes He{ves Deewj megveves kee DeefOekeej oslee nw, Fme efJe<ee kees Deieues
cev$e ceW kene nw
the
ary
eLesNceeb Jeee keueeNCeerceeNJeoeefveN pevesYe~ yeNeNjeNpeNveeYee: MeteeN eeee&e eN mJeeeN

eejCeee e~ efHeNees oNsJeeveNeb oef#eCeeew oNelegefjNn YeteemeceNeb cesN keeceN mece=OeleeNcegHe ceeNoes veceleg2
eLee~ FNceeced~ Jeeeced~ keNueeNCeerced~ DeeNJeoeNveerleeNJeoeefve~ pevesYe~ yeNeNjeNpeNveeYeeced~ Metee~ eN~ Deee&e~
eN~ mJeee~ eN~ DejCeee~ efHeNe~ osNJeeveeced~ oef#eCeeew~ oNeleg~ FNn~ YeteeNmeNced~ DeNNeced~ cesN~ keece~ meced~ $eNOeNleeNced~ GHe~
ceeN~ DeNNo~ veNceNleg2
HeoeLe&-(eLee) esve HekeejsCe (Fceeced) Hele#eerke=leeced (Jeeeced) JesoelegeeR JeeCeerced (keueeCeerced)

keueeCeefveefceeeced (DeeJeoeefve) mecevleeogHeefoMeseced (pevesYe) ceveg<esYe (yeejepeveeYeeced) yee
yeeeCeMe jepeve #eef$eeMe leeYeeced (Metee) elegLe&JeCee&e (e) (Deee&e) JewMeee~ Dee&
mJeeefceJewMeees [De03.1.103] Fefle HeeefCeefvemet$eced (e) (mJeee) mJekeereee (e) (DejCeee)
meuue#eCeee HeeHleeeevlepeee (efHee) keceveere (osJeeveeced) efJeog<eeced (oef#eCeeew) oeveee (oeleg) oevekeeg&
1434
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
(Fn) Deefmceved mebmeejs (Yeteemeced) (Deeced) (ces) cece (keece) (meced) ($eOeleeced) Je&leeced (GHe) (cee)
ceeced (Deo) Hejes#emegKeced (veceleg) HeeHveesleg2
DevJee-ns ceveg<ee eLeenceerMJejes yeejepeveeYeeceee&e Metee e mJeee eejCeee e peves Ye
Fnsceeb keueeCeeR JeeeceeJeoeefve leLee YeJevleesHeeJeovleg~ eLeenb oelegoJx eeveeb oef#eCeeew efHeees Yeteemeb ces eb
keece mece=Oeleeb ceeo GHeveceleg leLee YeJevleesefHe YeJevleg leJeleeceHemleg2
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ Hejceelcee meJee&ved ceveg<eeved HeleerocegHeefoMeleereb Jesoelegeer Jeeked
meJe&ceveg<eeCeeb efnleee ceeesHeefoe vee$e kemeeHeveefOekeejesmleerefle~ eLeenb He#eHeeleb efJenee meJex<eg ceveg<es<eg
Jee&ceeve meved efHeeesefmce leLee YeJevleesefHe YeJevleg~ SJe*dke=les eg<ceekeb meJex keecee efmee YeefJe<evleerelf e2
HeoeLe&-ns ceveg<ees! ceQ F&ej (eLee) pewmes (yeejepeveeYeeced) yeeeCe, #eef$ee (Deee&e) JewMe
(Metee) Met (e) Deewj (mJeee) DeHeves er, mesJeke Deeefo (e) Deewj (DejCeee) Gece ue#eCeege HeeHle
ngS Devlepe kes efueS (e) Yeer (pevesYe) Fve Ge meye ceveg<eeW kes efueS (Fn) Fme mebmeej ceW (Fceeced) Fme
Heie keer ngF& (keueeCeerced) megKe osves Jeeueer (Jeeeced) eejeW JesoHe JeeCeer kee (DeeJeoeefve) GHeosMe kejlee
ntB, Jewmes DeeHe ueesie Yeer Des Hekeej GHeosMe kejW~ pewmes ceQ (oeleg) oeve osves Jeeues kes mebmeieea (osJeeveeced)
efJeeveeW keer (oef#eCeeew) oef#eCee DeLee&led oeve Deeefo kes efuees (efHee) ceveesnj efHeeeje (Yeteemeced) nesTb Deewj
(ces) cesjer (Deeced) en (keece) keecevee (mece=Oeleeced) Gecelee mes ye{s leLee (cee) cegPes (Deo) Jen
Hejes#emegKe (GHe, veceleg) HeeHle nes, Jewmes DeeHe ueesie Yeer nesJeW Deewj Jen keecevee leLee megKe DeeHe kees Yeer HeeHle
nesJes2
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ Hejceelcee meye ceveg<eeW kes Heefle Fme GHeosMe kees kejlee nw efke
en eejeW JesoHe keueeCekeeefjCeer JeeCeer meye ceveg<eeW kes efnle kes efueS ceQves GHeosMe keer nw, Fme ceW efkemeer kees
DeveefOekeej veneR nw, pewmes ceQ He#eHeele kees es[
kes meye ceveg<eeW ceW Jele&ceeve ngDee efHeeeje ntB, Jewmes DeeHe Yeer
nesDees~ Ssmes kejves mes legcnejs meye keece efme neWies2
ye=nmHele Fleme ie=lmeceo $eef<e~ F&ejes osJelee~ YegefjieleefMvo~ ieevOeej mJej
Hegve me F&ej eEke kejesleerleen
efHej Jen F&ej keee kejlee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ye=nmHeleNsDeefleN eoNeexDene&od egceefNYeeefleN elegceNppeves<eg~

eerNoeNJeme $eleHepeeleN leoNmceemeg efJeCeb Oesefn efeN$eced~
GNHeNeeNceie=nerleesefmeN ye=nNmHelees lJeNw<e leNs eesefveNye=&nNmHelees lJee3
1434
<e[defJebMeesOeee
1435
aj.
org
ye=nmHeles~ Deefle~ eled~ DeNNe&~ Dene&led~ egceefoefle egceled~ efJeNYeeleerefle efJeNYeeefle~ elegceNefoefleN elegceled~ peves<eg~
eled~ oerNoeled~ MeJemee~ $eNleNHeNpeeNlesle=leHepeele~ leled~ DeNNmceemeg~ efJeCeced~ OeNsefnN~ efeN$eced~ GNHeNeeNceie=nerleNN
FlegHeeeNceie=nerle~ DeNNefmeN~ ye=nNmHelees~ lJeeN~ SN<e~ leNs~ eesefve~ ye=nNmHelees~ lJeeN3
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ye=nmHeles) ye=nleeb Heke=leeoerveeb peerJeeveeb e HeeuekesMJej (Deefle) (eled) (Dee&) mJeeceerMJej~

Dee& mJeeefceJewMeees [De03.1.103] (Dee& Fleerejvee0 (efveIeb02~22) (Dene&led) eesieeled (egceled)
HeMemleHekeeMeegeb ceve (efJeYeeefle) efJeMes<eleee HekeeMeles (elegceled) HeMemleHe%eekece&egeced (peves<eg) ceveg<es<eg
(eled) (oeroeled) HekeeMeelmeled (MeJemee) yeuesve ($eleHepeele) $eleb meleb Hepeeleb emceeelmebyegew (leled)
(Demceemeg) (efJeCeced) Oeveb eMeMe (Oesefn) (efe$eced) Deeee&ced (GHeeeceie=nerle) GHeieleecewefJe&efole (Deefme)
(ye=nmHelees) ye=nlee Jeee Heeueveee (lJee) lJeeced (S<e) (les) leJe (eesefve) HeceeCeced (ye=nmHelees)
ye=nleeceeHleeveeb Heeuekeee (lJee) lJeeced3
DevJee-ns ye=nmHeles! emlJecegHeeeceie=nerleesefme leb lJee ye=nmHelees emew<e les eesefvejefmle lemcew
ye=nmHelees lJee Jeeb mJeerkegce&~ ns $eleHepeeleee&mlJeb peves<Jene&eod egceled elegceoefleefJeYeeefle eJemee
oeroeoefmle leefe$eb efJe%eeveb efJeCeb eemceemeg Oesenf 3
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! emceevceneved oeeuegvee&ekeee&Ceereeved keefeoefHe HeoeLeex veeefmle esve
JesoeefJeYee&Jeeje meJex ceveg<ee Yetef<elee esveegleb efJe%eeveb Oeveb e efJemleeefjleb ees eesieeYeemeieceesefmle me
SJesejesmceeefYe meJezHeemeveereleceesmleerelf e efJepeeveerle3
HeoeLe&-ns (ye=nmHeles) ye[s ye[s Heke=efle Deeefo HeoeLeesXx Deewj peerJeeW kes Heeueves nejs F&ej! pees DeeHe
(GHeeeceie=nerle) HeeHle ngS ece-efveeceeefo eesiemeeOeveeW mes peeves iees (Deefme) nQ, Gve (lJee) DeeHe kees
(ye=nmHelees) ye[er JesoJeeCeer keer Heeuevee kes efuees leLee efpeve (les) DeeHe kee (S<e) en (eesefve) HeceeCe nw,
Gve (ye=nmHelees) ye[s-ye[s DeeHle efJeeveeW keer Heeuevee kejves Jeeues kes efueS (lJee) DeeHe kees nce ueesie mJeerkeej
kejles nQ~ ns YeieJeved! ($eleHepeele) efpeve mes mele Gecelee mes GlHeVe ngDee Jes (Dee&) Hejceelcee DeeHe (peves<eg)
ceveg<eeW ceW (Dene&led) eesie keece mes (eled) pees (egceled) HeMebefmele HekeeMeege ceve (elegceled) Jee HeMebefmele yegef
Deewj kece&ege ceve (Deefle efJeYeeefle) efJeMes<e kej HekeeMeceeve nw Jee (eled) pees (MeJemee) yeue mes (oeroeled)
HekeeefMele neslee ngDee Jee&ceeve nw (leled) Gme (efe$eced) Deeee&He %eeve (efJeCeced) Oeve Deewj eMe kees
(Demceemeg) nce ueesieeW ceW (Oesefn) OeejCe-mLeeHeve keerefpeS3
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! efpememes ye[e oeeJeeved veeekeejer Deewj Delevle met#ce keesF& Yeer HeoeLe& veneR Jee
efpemeves Jeso Heke kejves eje meye ceveg<e megMeeseYf ele efkees Jee efpemeves Degle %eeve Deewj Oeve peieled ceW efJemle=le
efkeee Deewj pees eesieeYeeme mes HeeHle nesves eesie nw, Jener F&ej nce meye ueesieeW kees Deefle GHeemevee kejves eesie
nw, en legce peevees3
1436
epegJexoYee<es
aj.
org
Fvsleme jcee#eer $eef<e~ Fves osJelee~ mJeje[dpeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvece&veg<ee eEke kege&gefjleen
FvN ieesceefVeNne eeefnN efHeyeNe meesce Meleelees~ efJeNeefNiee&JeefYe megleced~

GNHeNeeNceie=nerleesNmeervee lJeeN ieesceleSN<e leNs eesefveNefjvee lJeeN ieesceles4
Fv~ ieeseceNefVeefleN ieesceved~ FNn~ Dee~ eeNefnN~ efHeye~ meesceced~ MeNleNeNleeNs Fefle Meleelees~ efJeNeefNefjefle
efJeNeledefYe~ ieeJeefYeNefjefleN ieeJeefYe~ megleced~ GNHeNeeNceie=nerle FlegHeeeNceie=nerle~ DeNNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ ieesceleN FefleN
ieesceles~ SN<e~ leNs~ eesefve~ Fvee~ lJeeN~ ieescele FefleN ieesceles4
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fv) efJeved ceveg<e! (ieesceved) HeMemlee ieewJee&Ceer efJeeles eme lelmebyegew (Fn) Deefmceved
mebmeejs (Dee) (eeefn) HeeHvegefn (efHeye) De$e èeesleefmle*' [De06.3.135] Fefle oerIe& (meesceced) jmeced
(Meleelees) MelecemebKe eleg He%ee eme lelmecyegew (efJeeef) efJeeceevew~ De$e Jeleesve HejcewHeoced
(eeJeefYe) cesIew (megleced) efve<HeVeced (GHeeeceie=nerle) GHeeecewie=&nerleeefve efpeleeefve FefveeefCe esve me (Deefme)
(Fvee) Sseee&e (lJee) lJeeced (ieesceles) HeMemleHe=efLeJeerjepeegeee (S<e) (les) (eesefve) efveefceeced
(Fvee) HeMemlewee&Jeles (lJee) lJeeced (ieesceles) HeMemleJeeiJeles4
DevJee-ns Meleelees ieesceefVev lJeefcene eeefn efJeeefiee&JeefYe megleb meesceb efHeye
elemlJecegHeeeceie=nerleesefme lemceeod ieescele Fvee lJee emew<e les eesefvejefmle lemcew ieescele Fvee lJeeb e Jeeb
melkegce&4
YeeJeeLe&-es JewekeMeeefJeeeefmeeefve cesIesveeslHeVeeveew<eOeeefve mesJevles eesieb eeYemeefvle les
megKewee&egee peeevles4
HeoeLe&-ns (Meleelees) efpeme keer mewke[eW Hekeej keer yegef Deewj (ieesceved) HeMebefmele JeeCeer nw mees Ssmes ns
(Fv) efJeved Heg<e! DeeHe (Dee, eeefn) DeeFes (Fn) Fme mebmeej ceW (efJeeef) efJeeceeve (ieeJeefYe) cesIeeW
mes (megleced) GlHeVe ngS (meesceced) meesceJeuueer Deeefo Dees<eefOeeeW kes jme kees (efHeye) efHeees, efpememes DeeHe
(GHeeeceie=nerle) ece-efveeceeW mes FefveeW kees ienCe efkees DeLee&led FefveeW kees peerles ngS (Deefme) nes, FmeefueS
(ieesceles) HeMemle He=efLeJeer kes jepe mes ege Heg<e kes efuees Deewj (Fvee) Gece Ssee& kes efuees (lJee) DeeHe
kees Deewj efpeve (les) DeeHe kee (S<e) en (eesefve) efveefcee nw Gme (ieesceles) HeMebefmele JeeCeer Deewj (Fvee)
HeMebefmele Ssee& mes ege Heg<e kes efuees (lJee) DeeHe kee nce ueesie melkeej kejles nQ4
YeeJeeLe&-pees JewekeMee efJeee mes efme Deewj cesIeeW mes GlHeVe ngF& Deew<eefOeeeW kee mesJeve Deewj
eesieeYeeme kejles nQ, Jes megKe leLee SsMJee&ege nesles nQ4
1436
<e[defJebMeesOeee
1437
aj.
org
Fvsleme jcee#eer $eef<e~ meteex osJelee~ Yegefjipeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvece&veg<ew eEke efeesle Fleen
Fve eeefn Je=$enNved efHeyeeN meesce Meleelees~ ieesceefee&JeefYe megleced~

GNHeNeeNceie=nerleesNmeervee lJee ieesceleSN<e leNs eesefveNefjvee lJee ieesceles5
Fv~ Dee~ eeNefnN~ Je=$eNnNefVeefle Je=$enved~ efHeye~ meesceced~ MeNleNeNleeNs Fefle Meleelees~ ieesceefNefjefleN ieesceledefYe~
ieeJeefYeNefjefleN ieeJeefYe~ megleced~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNNefmeN~ Fvee~ lJeeN~ ieesceleN FefleN ieesceles~ SN<e~ leNs~
eesefve~ Fvee~ lJeeN~ ieesceleN FefleN ieesceles5
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Fv) Hejcewee&ege (Dee) mecevleeled (eeefn) ie (Je=$enved) ees Je=$eb cesIeb nefvle me
mete&mleled (efHeye) De$e èeesleefmle*' [De06.3.135] Fefle oerIe&~ (meesceced) Ssee&keejkeb jmeced
(Meleelees) yengHe%eekece&ege (ieesceef) yenJees ieeJe efkejCee efJeevles es<eg lew (eeJeefYe) iepe&veeegewcexIew
(megleced) efve<Heeefoleced (GHeeeceie=nerle) megefveecew-efve&ie=nerleelcee (Deefme) (Fvee) Sseee&e (lJee) lJeeced
(ieesceles) yengOesvJeeefoegeee (S<e) (les) leJe (eesefve) ie=nced (Fvee) Ssee&efcegkeee (lJee) lJeeced
(ieesceles) HeMemleYetefcejepeegeee5
DevJee-ns Melekelees Je=$enefVev lJeb ieesceefiee&JeefYe meneeeefn megleb meesceb efHeye~ elemlJeb ieescele
FveeesHeeeceie=nerleesefme leb lJee emew<e les ieescele Fvee eesevf ejefmle leb lJee e Jeeb melkegee&ce5
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLee cesIenvlee mete& meJe&me peielees jmeb HeerlJee
Je<e&efelJee meJe peieled HeerCeeefle leLewJe lJeb cenew<eefOejmeeved efHeye SseeexVelees HeelemJe e5
HeoeLe&-ns (Meleelees) yengle yegef Deewj kece&ege (Je=$enved) cesIenvlee mete& kes meceeve Me$egDeeW kes nveves
Jeeues (Fv) Hejcewee&ege efJeeved DeeHe (ieesceef) efpeve ceW yengle ekeceleer ngF& efkejCeW efJeeceeve Gve HeoeLeesXx
Deewj (ieeJeefYe) iepe&veeDeeW mes iepe&les ngS cesIeeW kes meeLe (Dee, eeefn) DeeFes Deewj (megleced) GlHeVe ngS
(meesceced) Ssee& kejves nejs jme kees (efHeye) HeerDees efpeme keejCe DeeHe (ieesceles) yengle otOe osleer ngF& ieewDeeW mes
ege (Fvee) Ssee& kes efueS (GHeeeceie=nerle) Des efveeceeW mes Deelcee kees ienCe efkees ngS (Deefme) nQ,
Gve (lJee) DeeHe kees leLee efpeve (les) DeeHe kee (S<e) en (ieesceles) HeMebefmele Yetefce kes jepe mes ege
(Fvee) Ssee& eenves Jeeues kes efueS (eesefve) Iej nw, Gve (lJee) DeeHe kee nce ueesie melkeej kejW5
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<e! pewmes cesIenvlee mete& meye peieled mes jme
Heer kes Deewj Je<ee& kes meye peieled kees HemeVe kejlee nw Jewmes ner let ye[er ye[er Dees<eefOeeeW kes jme kees Heer leLee Ssee&
keer GVeefle kes efuees Des Hekeej elve efkeee kej5
1438
epegJexoYee<es
aj.
org
$eleeJeeveefceleme Heeogjeef#e$e&ef<e~ Jeweevejes osJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
$eNleeJeeveb JeweeveNjce=lemeN peesefle<eNmHeefleced~ Depeeb IeNce&ceerc ens~ GNHeNeeNceie=nerleesefme JeweeveNjee

lJeNw<e leNs eesefveJezeeveNjee lJee6
$eNleeJeeveced~ $eNleJeeveNeefcele=leJeeveced~ JeNweeNveNjced~ $eNleme~ peesefle<e~ Heefleced~ Depeeced~ IeNce&ced~ FN&ceNnNs~

GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNNefmeN~ JeNweeNveNjee~ lJeeN~ SN<e~ leNs~ eesefve~ JeNweeNveNjee~ lJeeN6
the
ary
as
am
HeoeLe&-($eleeJeeveced) e $eleb peueb Jeveefle mebYepeefle leced (Jeweevejced) efJees<eeb vejeCeeb ceOes jepeceeveced
($eleme) peueme (peesefle<e) HekeeMeme (Heefleced) Heeuekeced (Depeeced) efvejvlejced (Iece&ced) HeleeHeced (F&cens)
eeeecens (GHeeeceie=nerle) megefveecewev| eie=nerleevlekejCe (Deefme) (Jeweevejee) efJeeme veeekeee (lJee)
(S<e) (les) (eesefve) ie=nced (Jeweevejee) (lJee) lJeeced6
DevJee-ns ceveg<ee eLee Jeece=leeJeeveb Jeweevejce=leme peesefle<emHeefleIe&ce&cepeeceercens leLee eteceHesveb
eeele~ emlJeb JeweevejeeesHeeeceie=nerleesefme leb lJee emew<e les eesefvejefmle leb lJee e Jeweevejee melkegce&mleLee
eteceefHe kegle6
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eesefivepe&ueeoerevf e cetee&efve JeeefCe mJelespemee efYeveefe efvejvlejb
peueceeke<e&efle e leb efJeefolJee ceveg<ee meJe&eg&megKekeejkeb ie=nceuebkege&g6
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes nce ueesie ($eleeJeeveced) pees peue kee mesJeve kejlee Gme (Jeweevejced) mecemle
ceveg<eeW ceW HekeeMeceeve ($eleme) peue Deewj (peesefle<e) HekeeMe keer (Heefleced) Heeuevee kejves nejs (Iece&ced)
HeleeHe kees (Depeeced) efvejvlej (F&cens) ceebieles nQ, Jewmes legce Fme kees ceebiees pees DeeHe (Jeweevejee) mebmeej kes
veeeke kes efuees (GHeeeceie=nerle) Des efveeceeW mes ceve kees peerles ngS (Deefme) nQ, Gve (lJee) DeeHekees leLee
efpeve (les) DeeHekee (S<e) en (eesefve) Iej nw, Gve (lJee) DeeHe kees (Jeweevejee) mecemle mebmeej kes efnle kes
efuees melkeej ege kejles nQ, Jewmes legce Yeer kejes6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees Deefive peue Deeefo cete|leceeved HeoeLeesXx kees DeHeves
lespe mes efVe-efYeVe kejlee Deewj efvejvlej peue meeRelee nw, Gme kees peeve kes ceveg<e meye $elegDeeW ceW megKe kejves
nejs Iej kees HetCe& kejW yeveeJeW6
Jeweevejmesleme keglme $eef<e~ JeweevejesefiveoxJelee~ efJeje[leefMvo~ ieevOeej mJej
Hegvece&veg<ee eEke kegeg&efjleen
1438
<e[defJebMeesOeee
1439
aj.
org
JeNweeNveNjme megceNleew meeceN jepeNe efn keNbNN YegJeveeveeceefYeNeer~

FNlees peNelees efJeeefceNob efke es JeweeveNjes eleleNs metexCe~
GNHeNeeNceie=nerleesefme JeweeveNjee lJeNw<e leNs eesefveJezeeveNjee lJee7
JeNweeNveNjme~ megceNleeefJeefle megceNleew~ meeNceN~ jepee~ efn~ keNced~ YegJeveeveeced~ DeNNefYeNeerefjleefYeNeer~ FNle~ peeNle~
efJeeced~ FNoced~ efJe~ eNNs~ JeNweeNveNj~ eNleNlesN~ metexCe~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNNefmeN~ JeNweeNveNjee~ lJeeN~ S<e~
leNs~ eesefve~ JeNweeNveNjee~ lJeeN7
HeoeLe&-(Jeweevejme) efJeeme veeekeme (megceleew) MeesYeveeeeb yegew (meece) YeJesce (jepee)
HekeeMeceeve (efn) Keueg (keced) megKeced (YegJeveeveeced) (DeefYeeer) DeefYele meJe&le efeees eme me (Fle)
am
Demceeled keejCeeled (peele) Heke meved (efJeeced) meJe peieled (Foced) (efJe, es) HekeeMeeefle (Jeweevej)
efJeegoefive (eleles) (metexCe) mete&ceC[uesve (GHeeeceie=nerle) megefveecew mJeerke=le (Deefme) (Jeweevejee) Deivees
(lJee) lJeeced (S<e) (les) leJe (eesefve) ie=nced (Jeweevejee) Deefivekeee&meeOeveee (lJee) lJeeced7
DevJee-Jeeb eLee jepee YegJeveeveeceefYeeer keb efn meeOveeself e Flees peele meved efJeeefceob efJees eLee
metexCe men Jeweevejes eleles leLee Jeeb Jeweevejme megceleew meece~ ns efJeved! elemlJecegHeeeceie=nerleesefme
as
lemceeweevejee lJee emew<e les eesefvejefmle leb lJee e Jeweevejee melkejesecf e7

YeeJeeLe&-eLee metexCe men evcee jeef$eb megYet<eeefle leLee megje%ee Hepee HekeeefMelee YeJeefle efJeeved
efMeefuHepevee Jeefvee meJeexHeeesieerevf e keeee&efCe meeOveeself e7
HeoeLe&-nce ueesie pewmes (jepee) HekeeMeceeve (YegJeveeveeced) ueeskeeW kes yeere (DeefYeeer) meye Deesj mes
the
ary
Ssee& keer MeesYee mes ege mete& (keced) megKe kees (efn) ner efme kejlee nw Deewj (Fle) Fme keejCe (peele)
Heefme ngDee (Foced) Fme (efJeeced) efJee kees (efJe, es) HekeeefMele kejlee nw Jee pewmes (metexCe) mete& kes meeLe
(Jeweevej) efyepegueer He Deefive (eleles) elveJeeved nw, Jewmes nce ueesie (Jeweevejme) mebmeej kes veeeke Hejcesej
Jee Gece meYeeHeefle keer (megceleew) Deefle Gece osMe keeue kees peeveves nejer keHe-ueeefo oes<e jefnle yegef ceW
(meece) nesJeW~ ns efJeeved! efpememes DeeHe (GHeeeceie=nerle) megvoj efveeceeW mes mJeerke=le (Deefme) nQ, Fmemes
(Jeweevejee) Deefive kes efuees (lJee) DeeHekees leLee efpeme (les) DeeHe kee (S<e) en (eesefve) Iej nw Gve
(lJee) DeeHe kees Yeer (Jeweevejee) DeefivemeeOe keee& meeOeves kes efuees melkeej kejlee ntB7
YeeJeeLe&-pewmes mete& kes meeLe evcee jeef$e kees megMeesefYele kejlee nw, Jewmes Gece jepee mes Hepee
HekeeefMele nesleer nw Deewj efJeeved efMeuHeer peve Deeqive mes meJeexHeeesieer keeeesXx kees efme kejlee nw7
1440
epegJexoYee<es
aj.
org
Jeweevej Fleme keglme $eef<e~ Jeweevejes osJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvece&veg<ee eEkeJeled eEke kegeg&efjleen
efHej ceveg<e efkemekes meceeve keee kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
JeNweeNveNjes ve TNleeNDee He eeleg HejeNJele~ DeNNefiveNkeLesveN Jeenmee~

GNHeNeeNceie=nerleesefme JeweeveNjee lJeNw<e leNs eesefveJezeeveNjee lJee8
JeNweeNveNj~ veN~ TNlees~ Dee~ He~ eeNleg~ HeNjeNJele~ DeNNefive~ GNkeLesve~ Jeenmee~ GNHeNeeNceie=nerle FlegHeeeNceie=nerle~
DeNNefmeN~ JeNweeNveNjee~ lJeeN~ SN<e~ lesN~ eesefve~ JeNweeNveNjee~ lJeeN8
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Jeweevej) efJees<eg veeekes<eg efJelmeg jepeceeve (ve) Demceekeced (Tlees) j#eCeeeee (Dee)
(He, eeleg) ieleg (HejeJele) otjosMeeled (Deefive) HeeJekeJee&ceeve (GkeLesve) HeMebmeveeresve (Jeenmee)
HeeHeCesve (GHeeeceie=nerle) efJeeeefJeeejmebege (Deefme) (Jeweevejee) HekeeMeceeveee (lJee) lJeeced (S<e) (les)
leJe (eesefve) ie=nced (Jeweevejee) (lJee) lJeeced8
DevJee-eLee Jeweevej HejeJelees ve Tlee Dee Heeeleg leLeeefivekeLesve Jeenmee meneHveesleg emlJeb
JeweevejeeesHeeeceie=nerleesefme leb lJee emew<e les Jeweevejee eesevf ejefmle leb lJee e mJeerkegce&8
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesceeueej~ eLee meteex otjosMeeled mJeHekeeMesve otjmLeeved HeoeLe&ved
HekeeMeeefle leLee efJeebme mJemetHeosMesve otjmLeeved efpe%eemetved HekeeMeeefvle8
HeoeLe&-pewmes (Jeweevej) mecemle veeeke peveeW ceW HekeeMeceeve efJeeved (HejeJele) otj mes (ve) nceejer
(Tlees) j#ee kes efuees (Dee, He, eeleg) Des Hekeej DeeJes, Jewmes (Deefive) Deefive kes meceeve lespemJeer ceveg<e
(GkeLesve) HeMebmee kejves eesie (Jeenmee) JeJenej kes meeLe HeeHle nes~ pees DeeHe (Jeweevejee) HekeeMeceeve kes
efuees (GHeeeceie=nerle) efJeee kes efJeeej mes ege (Deefme) nQ, Gve (lJee) DeeHe kees leLee efpeve (les) DeeHe kee
(S<e) en Iej (Jeweevejee) mecemle veeekeeW ceW Gece veeekeeW ceW Gece kes efuees (eesefve) Iej nw, Gve
(lJee) DeeHe kees Yeer nce ueesie mJeerkeej kejW8
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes mete& otj osMe mes DeHeves HekeeMe mes otjmLe
HeoeLeesXx kees HekeeefMele kejlee nw, Jewmes ner efJeeved peve DeHeves megvoj GHeosMe mes otjmLe efpe%eemegDeeW kees HekeeefMele
kejles nQ8
Deefiveefjleme keglme $eef<e~ Jeweevejes osJelee~ mJeje[d peieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve kew kemceeled eEke eeeveereefceleen
efHej efkeve kees efkeme mes keee ceebievee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNNefive$e&ef<eN HeJeceeveN Hee_epeve Hegjesefnle~ leceercens ceneieNeced~
1440
<e[defJebMeesOeee
1441
aj.
org
GNHeNeeNceie=nerleesmeNivees lJeeN Jee&meSN<e leNs eesefvejNivees lJeeN Jee&mes9
DeNNefive~ $eef<e~ HeJeceeve~ Hee_epeveN FefleN Hee_epeve~ HegjesefnleN Fefle Hegjefnle~ leced~ FN&ceNnNs~
ceNneNieNeefceefle ceneieNeced~ GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNNefmeN~ DeNivees~ lJeeN~ Jee&mes~ SN<e~ les~ eesefve~ DeNNivees~
lJeeN~ Jee&mes9
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deefive) HeeJekeJeefeee HekeeefMele ($eef<e) cev$eeLe&Jesee (HeJeceeve) HeefJe$e

(Hee_epeve) He_eeveeb He_emeg Jee peves<eg meeOeg (Hegjesefnle) Hegjmleeeflekeejer (leced) (F&cens) eeeecens
(ceneieeced) cenevlees ieee ie=neefCe Hepee Oeveb Jee eme leced~ ieeefceefle ie=nveecemeg Heefleced (efveIeb0 2~2~
Oevevee0 e~ efveIeb0 2~ 10~) (GHeeeceie=nerle) (Deefme) (Deivees) efJeog<es (lJee) lJeeced (Jee&mes) DeOeeHeveee
(S<e) (les) (eesefve) efveefceeced (Deivees) (lJee) lJeeced (Jee&mes) efJeeeHekeeMeee9
DevJee-ns ceveg<ee e Hee_epeve Hegjesenf le HeJeceeve $eef<ejefivejefmle leb ceneieeb eLee Jeeceercens
leLee lJeb Jee&mesivee GHeeeceie=nerleesefme lemceeled lJee emew<e les eesevf eJe&e&mesiveesefmle leb lJee e Jeeceercens
leLewleb eteceHeernOJeced9~
YeeJeeLe&-meJew&ce&veg<ewJexoMeeefJeees efJee meoe efJeeeHeeefHleee&eveeree esve cenJeb HeeHvegeg9
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (Hee_epeve) HeeBe peveeW Jee HeeCeeW keer efeee ceW Gece (Hegjesefnle) Heefnues efnle
kejves neje (HeJeceeve) HeefJe$e ($eef<e) cev$eeLe&Jesee Deewj (Deefive) Deefive kes meceeve efJeee mes HekeeefMele nw
(leced) Gme (ceneieeced) ye[s-ye[s Iej mevleeve Jee Oeve Jeeues keer pewmes nce ueesie (F&cens) eeevee kejW, Jewmes
DeeHe (Jee&mes) He{eves nejs Deewj (Deivees) efJeeved kes efuees (GHeeeceie=nerle) meceerHe kes efveeceeW mes ienCe efkees
ngS (Deefme) nQ, Fme mes (lJee) DeeHe kees leLee efpeve (les) DeeHe kees (S<e) en (eesefve) efveefcee (Jee&mes)
efJeeeHekeeMe Deewj (Deivees) efJeeved kes efuees nw, Gve (lJee) DeeHe keer nce ueesie HeeLe&vee kejles nQ, Jewmes legce Yeer
ese kejes9
YeeJeeLe&-meye ceveg<eeW kees eeefnes efke JesoJesee efJeeveeW mes meoe efJeeeHeeefHle keer HeeLe&vee efkeee kejW,
efpememes Jes meye ceveg<e cenJe kees HeeHle nesJeW9
ceneefveleme Jeefme $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe jepemelkeejceen
Deye jepee kes melkeej Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ceNneB2FvNes Jeenmle <ees[NMeer Mece& eleg~ nvleg HeNeHceeveNb eeshmceeved sef~

GNHeNeeNceie=nerleesefme cenNsvee lJeNw<e leNs eesefvece&nNsvee lJee10
1442
epegJexoYee<es
aj.
org
ceNneved~ Fv~ JeenNmle FefleN Jeenmle~ <eeNs[NMeer~ Mece&~ eNNleg~ nvleg~ HeeNHceeveced~ e~ DeNNmceeved~ sef~
GNHeNeeNceie=nerleN FlegHeeeNceie=nerle~ DeNNefmeN~ ceNnNsveesefle ceneFNvee~ lJeeN~ SN<e~ leNs~ eesefve~ ceNnNsveesefle ceneFNvee~
lJeeN10
the
ary
as
am
HeoeLe&-(ceneved) ye=nece (Fv) Hejcewee&egees jepee (Jeenmle) Jeees nmleeese&me me (<ees[Meer)

<ees[Mekeueeege (Mece&) e=CJeefvle ogKeeefve eefmceved leodie=nced~ Mecexefle ie=nveecemeg Heefleced (efveIeb0 3~14~)
(eleg) ooeleg (nvleg) (HeeHceeveced) ogkece&keeefjCeced (e) (Demceeved) (sef) DeHeerleeefle (GHeeeceie=nerle)
(Deefme) (censvee) cenodiegCeefJeefMeee (lJee) lJeeced (S<e) (les) (eesefve) efveefceeced (censvee) (lJee)
lJeeced10
DevJee-ns ceveg<ee! Jeenmle <ees[Meer ceneefvev Mece& eleg eesmceeved sef leb HeeHceeveb nvleg
emlJeb censveeesHeeeceie=nerleesefme leb lJee emew<e les censvee eesevf ejefmle leb lJee e Jeeb melkegee&ce10
YeeJeeLe&-ns Hepeepeve! ees eg<ceYeb megKeb oeeod ogeved nveevcenwee Je&esled me eg<ceeefYe meoe
melkee&Je10
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (Jeenmle) efpeme kes neLeeW ceW Jee (<ees[Meer) meesuen keuee ege (ceneved) ye[e
(Fv) Deewj Hejce Ssee&Jeeved jepee (Mece&) efpeme ceW ogKe efJeveeMe kees HeeHle nesles nQ, Gme Iej kees (eleg)
osJes (e) pees (Demceeved) nce ueesieeW kees (sef) JewjYeeJe mes eenlee Gme (HeeHceeveced) Keess kece& kejves Jeeues
kees (nvleg) ceejs~ pees DeeHe (censvee) ye[s-ye[s iegCeeW mes ege kes efuees (GHeeeceie=nerle) HeeHle ngS efveeceeW mes
ienCe efkees ngS (Deefme) nQ, Gve (lJee) DeeHe kees leLee efpeve (les) DeeHe kee (S<e) en (censvee) Gece
iegCe Jeeues kes efuees (eesefve) efveefcee nw, Gve (lJee) DeeHe kee Yeer nce ueesie melkeej kejW10
YeeJeeLe&-ns Hepeepevees! pees legcnejs efuees megKe osJes, ogeW kees ceejs Deewj ceneved Ssee& kees ye{eJes , Jen
legce ueesieeW kees meoe melkeej kejves eesie nw~10
leb Je Fleme veesOee ieeslece $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ye=nleer vo~ ceOece mJej
Hegvee jepee eEke kegee&efoleen
efHej jepee keee kejs, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
leb Jees oNmcece=leerN<enNb Jemeesce&voeNvecevOeme~

DeNNefYe JeNlmeb ve mJemejs<eg OeNsveJeNFv ieerNefYe&ve&Jeecens11
leced~ JeN~ oNmceced~ $eNleeNr<enced~ $eNefleNmenNefcele=efleNmenced~ Jemees~ ceNvoeNveced~ DevOeme~ DeNNefYe~ JeNlmeced~ ve~
mJemejs<eg~ OeNsveJe~ Fvced~ ieeNre|Yeefjefle ieeNrefYe~ veNJeeNceNnNs11
1442
<e[defJebMeesOeee
1443
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(leced) (Je) eg<ceYeced (omceced) ogKeesHe#eefeleejced ($eleer<enced) ieeflemenced~ De$e

mebefnleeeeced~ [De06.3.114] Fefle oerIe& (Jemees) Oeveme (cevoeveced) Deevevovleced (DevOeme) DeVeme
(DeefYe) meJe&le (Jelmeced) (ve) FJe (mJemejs<eg) efoves<eg (OesveJe) ieeJe (Fvced) Hejcewee&Jevleced (ieere|Ye)
JeeefiYe (veJeecens) mlegJeercens11
DevJee-ns ceveg<ee! Jeeb mJemejs<eg OesveJees Jelmeb ve eb omcece=leer<enb JemeesjvOemees cevoeefveefcevb Jees
ieereYf ejefYe veJeecens leLee leb YeJevleesefHe meoe HeerefleYeeJesve mlegJevleg11
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee ieeJe Heefleefoveb mJeb mJeb Jelmeb Heeueeefvle leLewJe Hepeej#eke Heg<e
Hepee efveleb j#esled Hepeeew OeveOeevew megKeeefve JeOe&esled11
HeoeLe&-ns ceveg<ees! nce ueesie (mJemejs<eg) efoveeW ceW (OesveJe) ieewSb (Jelmeced) pewmes ye[s kees (ve)
Jewmes efpeme (omceced) ogKeefJeveeMeke ($eleer<enced) eeue kees menves Jeeues (Jemees) Oeve Deewj (DevOeme) DeVe kes
(cevoeveced) Deevevo kees HeeS ngS (Fvced) Hejcewee&Jeeved meYeeHeefle keer (Je) legcnejs efuees (ieerefYe&) JeeefCeeeW
mes (DeefYe, veJeecens) meye Deesj mes mlegefle kejles nQ, Jewmes ner (leced) Gme meYeeHeefle keer DeeHe ueesie meoe
HeerefleYeeJe mes mlegefle keerefpees11
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes ieewSb Heefleefove DeHeves-DeHeves ye[eW kees Heeueleer nQ, Jewmes
ner HepeepeveeW keer j#ee kejves Jeeuee Heg<e Hepee keer efvele j#ee kejs Deewj Hepee kes efuees Oeve Deewj DeVe Deeefo
HeoeLeesXx mes megKeeW kees efvele ye{eee kejs11
eeefnefceleme veesOee ieeslece $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ efJeje[dieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegve mee je%eer eEke kegee&efoleen
the
ary
efHej Jen jeveer keee kejs, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
eeefnNb leoNivees ye=noe& efJeYeeJemees~

ceefn<eerJeN lJeNefemlJeepeeNGoerjles12
eled~ Jeeefnced~ leled~ DeNNivees~ ye=nled~ DeNNeN&~ efJeNYeeNJeNmeeNs Fefle efJeYeJemees~ ceefn<eeNrJesefleN ceefn<eerFJe~ lJeled~ jNefe
lJeled ~ Jeepee~ Gled~ FN&jleNs12
HeoeLe&-(eled) (Jeeefnced) DeefleMeesve Jeenefeleejced (leled) (Deivees) HeeJekeee (ye=nled) cenled (Dee&)
melkeg (efJeYeeJemees) HekeeefMeleOeve (ceefn<eerJe) eLee jeef%e leLee (lJeled) leJe mekeeMeeled (jefe) Oeveced (lJeled)
(Jeepee) DeVeeoerevf e (Gled) DeefHe (F&jles) HeeHvegJeefvle12
DevJee-ns efJeYeeJemees Deivees eod ye=neefnceefmle leoe& leeceHeexce ceefn<eerJe
lJeefemlJeepeeeesoerjles leb Jeeb melkegee&ce12
1444
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-eLee je%eer megKeHeeefHekee ceneOeveHeoe YeJeefle leLewJe je%e mekeeMeeled meJex Oeveceveevegeceeefve
Jemletefve e HeeHvegeg12
HeoeLe&-ns (efJeYeeJemees) HekeeefMele Oeve Jeeues efJeved! (Deivees) Deefive kes efuees (eled) pees (ye=nled)
ye[e Deewj (Jeeefnced) Delevle Hengbeeves neje nw, Gme kee (Dee&) melkeej kejes (leled) Gme kee nce Yeer melkeej
kejW (ceefn<eerJe) Deewj jeveer kes meceeve (lJeled) legce mes (jefe) Oeve Deewj (lJeled) legce mes (Jeepee) DeVe Deeefo
HeoeLe& (Gled, F&jles) Yeer HeeHle nesles nQ, Gve DeeHe kee nce ueesie melkeej kejW12
YeeJeeLe&-pewmes jeveer megKe Hengbeeleer Deewj yengle Oeve osves Jeeueer nesleer nw, Jewmes ner jepee kes meceerHe mes
meye ueesie Oeve Deewj Deve Gece-Gece JemlegDeeW kees HeeJeW12
Snerleme Yeejepe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJeje[dieee$eer vo~ <e[dpe mJej
am
efJeef eEke keee&efceleen
efJeeveeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Set <eg yeJeeefCeN lesive FNlLeslejeN efiej~

SNefYeJe&e&meNFvogefYe13
as
Dee~ FNefnN~ TNB FletB~ meg~ yeJeeefCe~ lesN~ Deives~ FNlLee~ Fleje~ efiej~ SNefYe~ JeNeN&meNs~
FvogefYeNefjleervogefYe13
the
ary
HeoeLe&-(Dee) mecevleeled (Fefn) HeeHvegefn (G) efJelekex (meg) MeesYeves (yeJeeefCe) GHeefoMeseced (les)
legYeced (Deives) HekeeefMeleHe%e (FlLee) Demceeslees (Fleje) lJeee%eelee (efiej) Jeee (SefYe) (Jee&mes)
Je=es YeJe (FvogefYe) peueeefoefYe13
DevJee-ns DeivesnefcelLee le Fleje efiej meg yeJeeefCe elemlJeceslee Sefn G SefYeefjvogefYeJe&e&mes13~
YeeJeeLe&-eee efMe#eee efJeeeefLe&vees efJe%eevesve Jes&jBmleecesJe efJeebme GHeefoMeseg13
HeoeLe&-ns (Deives) HekeeefMele yegef Jeeues efJeved! ceQ (FlLee) Fme nsleg mes (les) DeeHe kes efuees
(Fleje) efpeve kees legce ves veneR peevee nw, Gve (efiej) JeeefCeeeW kee (meg, yeJeeefCe) megvoj Hekeej mes GHeosMe
keb efke efpeme mes DeeHe Fve JeeefCeeeW kees (Dee, Fefn) Des Hekeej HeeHle ntefpees (G) Deewj (SefYe) Fve
(FvogefYe) peueeefo HeoeLeesXx mes (Jee&mes) Je=ef kees HeeHle ntefpees13
YeeJeeLe&-efpeme efMe#ee mes efJeeeLeea ueesie efJe%eeve mes ye{,W Gmeer efMe#ee kee efJeeved ueesie GHeosMe efkeee
kejW13
$eleJe Fleme Yeejepe $eef<e~ mebJelmejes osJelee~ Yegefjiye=nleer vo~ ceOece mJej
1444
<e[defJebMeesOeee
1445
aj.
org
$eNleJemles eN%eb efJelevJevleg ceemee jN#evleg leNs nefJe~

meNbJeNlmeNNjmles eN%eb oOeeleg ve HeNpeeb eN Heefj Heeleg ve14
$eNleJe~ leNs~ eN%eced~ efJe~ leNvJeNvleg~ ceemee~ jN#evleg~ leNs~ nefJe~ meNbJeNlmeNj~ leNs~ eN%eced~ oNOeeNleg~ veN~ HeNpeeefceefle
HeNpeeced~ eN~ Heefj~ HeeNleg~ veN14
as
am
HeoeLe&-($eleJe) Jemevleeee (les) leJe (e%eced) melkeejeefoJeJenejced~ (efJe) (levJevleg) efJemle=Cevleg

(ceemee) keee|ekeeoe (j#evleg) (les) leJe (nefJe) nesleJeb Jemleg (mebJelmej) (les) leJe (e%eced) (oOeeleg)
(ve) Demceekeced (Hepeeced) (e) (Heefj) (Heeleg) j#eleg (ve) Demceekeced14
DevJee-ns efJeBmles e%ece=leJees efJelevJevleg les nefJecee&mee j#evleg les e%eb ve mebJelmejes oOeeleg ve Hepeeb e
HeefjHeeleg14
YeeJeeLe&-efJeefce&veg<ew meJee&efYe meeceieereYf eefJe&eeJe&kees JeJenej meoe Je&veerees veeesve Hepeee
Heeueveeree14
HeoeLe&-ns efJeved! (les) DeeHe kes (e%eced) melkeej Deeefo JeJenej kees ($eleJe) Jemevleeefo $eleg
(efJe, levJevleg) efJemle=le kejW (les) DeeHe kes (nefJe) nesceves eesie Jemleg keer (ceemee) keee|leke Deeefo cenerves
(j#evleg) j#ee kejW (les) DeeHe kes (e%eced) e%e kees (ve) nceeje (mebJelmej) Je<e& (oOeeleg) Heg kejs (e) Deewj
(ve) nceejer (Hepeeced) Hepee keer (Heefj, Heeleg) meye Deesj mes DeeHe j#ee kejes14
YeeJeeLe&-efJeeved ceveg<eeW kees eesie nw efke meye meeceieer mes efJeeeJe&ke JeJenej kees meoe ye{eJeW Deewj
veee mes Hepee keer j#ee efkeee kejW14
the
ary
GHej Fleme Jelme $eef<e~ efJeeved osJelee~ efJeje[dieee$eer vo~ <e[dpe mJej
GNHeNNjs efiejNerCee: meces e veNoerveeced~

efOeNee efJeHees Depeeele15
GNHeNNj FlegHeNjs~ efieNjeNrCeeced~ meNce Fefle mecedieNces~ eN~ veNoerveeced~ efOeNee~ efJeHe DeNNpeeNeNleN15
HeoeLe&-(GHejs) efvekes (efiejerCeeced) Mewueeveeced (meces) cesueves (e) (veoerveeced) (efOeee) He%eee
kece&Cee Jee (efJeHe) cesOeeJeer~ efJeHe Fefle cesOeeefJeveece (efveIeb0 3~ 15) (Depeeele) peeeles15
DevJee-ees ceveg<ees efiejerCeecegHejs veoerveeb e meces eesiesvesMJejb efJeeejsCe efJeeeb eesHeemeerle me efOeee
efJeHees Depeeele15
1446
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-es efJeebme HeeflJewkeevles efJeeejeefvle les eesefieve FJe Hee%ee YeJeefvle15

HeoeLe&-pees ceveg<e (efiejerCeeced) HeJe&leeW kes (GHejs) efveke (e) Deewj (veoerveeced) veefoeeW kes
(meces) cesue ceW eesieeYeeme mes F&ej keer Deewj efJeeej mes efJeee keer GHeemevee kejs, Jen (efOeee) Gece yegef
Jee kece& mes ege (efJeHe) efJeeejMeerue yegefceeved (Depeeele) neslee nw15
YeeJeeLe&-pees efJeeved ueesie He{ kes Skeevle ceW efJeeej kejles nQ, Jes eesefieeeW kes legue Gece yegefceeved
nesles nQ15
Gesleme cenereJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
am
GNee les peeNlecevOemees efoNefJe meodYetceeoos~

GNieMeceN& ceefnN eJe16
GNee~ leNs~ peeNleced~ DevOeme~ efoNefJe~ meled~ Yetefce~ Dee~ oNoNs~ GNieced~ Mece&~ ceefn~ eJe16
the
ary
as
HeoeLe&-(Gee) Geced (les) leJe (peeleced) efve<HeVeced (DevOeme) DeVeeled (efoefJe) HekeeMes (meled)
Jee&ceeveced (Yetefce) De$e `megHeeb meguegked' [De07.1.39] Fefle efJeYeesueg&ked~ (Dee, oos) ie=eefce (Gieced)
Glke=ced (Mece&) ie=nced (ceefn) cenled (eJe) HeMebmeveereced16
DevJee-ns efJeVenb les eogeevOemees peeleb efoefJe meogieb ceefn eJe Mecee&oos letceerJe YeJeleg16
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeefce&veg<ew mete&efkejCeJeeegcevleVeeefoegeeefve
cenevlegeeefve ie=neefCe jeefelJee le$e efveJeemesve megKeb YeeseJeced16~
HeoeLe&-ns efJeved! ceQ (les) DeeHe kes efpeme (Gee) Tbes (DevOeme) DeVe mes (peeleced) Heefme ngS
(efoefJe) HekeeMe ceW (meled) Jee&ceeve (Gieced) Gece (ceefn) ye[s (eJe) HeMebmee kes eesie (Mece&) Iej kees
(Dee, oos) Des Hekeej ienCe kejlee ntB, Jen (Yetefce) He=efLeJeer kes legue { nes16
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efJeeved ceveg<eeW kees eeefnes efke mete& kee HekeeMe
Deewj Jeeeg efpeme ceW Hengbee kejs, Ssmes DeVeeefo mes ege ye[s Tbes IejeW kees yevee kes Gve ceW yemeves mes megKe
YeesieW16
me ve Fleme cenereJe $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
me veNFveeN epeJeNs JeCeee ceNe~
1446
<e[defJebMeesOeee
aj.
org
JeNefjNJeNesefJelHeefj eJe17
1447
me~ veN~ Fvee~ epeJes~ JeCeee~ ceNodYeN Fefle ceNledYe~ JeNefjNJeeNsefJeefoefle JeefjJeNefJeled~ Heefj~
eNJeN17
am
HeoeLe&-(me) (ve) Demceekeced (Fvee) Hejceweee&e (epeJes) mebieleee (JeCeee) esee

(ceodYe) ceveg<esYe (JeefjJeesefJeled) HeefjejCeJesee (Heefj) (eJe) HeeHvegefn17
DevJee-ns efJevlme ceees ve Fvee epeJes JeCeee JeefjJeesefJeled mebmlJeb HeefjeJe17
YeeJeeLe&-esve efJeog<ee eeJelmeeceLe HeeHesle lesve leeJelee meJex<eeb megKeb Je&veereced17
HeoeLe&-ns efJeved! (me) mees (ceodYe) ceveg<eeW kes efuees (ve) nceejs (Fvee) Hejcewee& kees
(epeJes) mebieefle Deewj (JeCeee) es peve kes efueS (JeefjJeesefJeled) mesJeekece& kees peeveles ngS DeeHe (Heefj,
eJe) meye Deesj mes HeeHle ngDee kejes17
YeeJeeLe&-efpeme efJeeved ves efpelevee meeceLe& HeeHle efkeee nw, Gmekees eeefnes efke Gme meeceLe& mes meye
kee megKe ye{eee kejs17
Svesleme cenereJe $eef<e~ efJeeved osJelee~ efJeje[dieee$eer vo~ <e[dpe mJej
F&ej keLecegHeeme Fleen
as
F&ej keer GHeemevee kewmeer kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
SNvee efJeeeveNe&Dee egcveeefveN ceeveg<eeCeeced~

efme<eemevlees Jeveecens18
the
ary
SNvee~ efJeeeefve~ DeNNe&~ Dee~ egcveeefve~ ceeveg<eeCeeced~ efme<eemevle~ efmemeemevleNFefleN efmemeemevle~

JeNveNeceNnNs18
HeoeLe&-(Svee) Sveeefve (efJeeeefve) meJee&efCe (Dee&) F&ej (Dee) (egcveeefve) HeoerHleeefve eMeebefme
(ceeveg<eeCeeced) ceveg<eeCeeced (efme<eemevle) mesefJelegefcevle (Jeveecens) eeeecens18
DevJee-eeseex ceeveg<eeCecesvee efJeeeefve egcveeefve Meeefmle leb efme<eemevlees Jeeb megKeeveeJeveecens18
YeeJeeLe&-esvesejsCe ceveg<eeCeeb megKeee Oeveeefve Jesoe Yeespeeoerefve Jemletefve eeslHeeefoleeefve lemewJeesHeemevee
meJezce&veg<ew meoe kee&Jee18
HeoeLe&-pees (Dee&) F&ej (ceeveg<eeCeeced) ceveg<eeW keer (Svee) Fve (efJeeeefve) meye (egcveeefve)
MeesYeeeceeve keeref e&eeW keer efMe#ee kejlee nw, Gme keer (efme<eemevle) mesJee kejves keer Fe kejles ngS nce ueesie
(Dee, Jeveecens) megKeeW kees ceebieles nQ18
1448
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-efpeme F&ej ves ceveg<eeW kes megKe kes efuees OeveeW, JesoeW Deewj Keeves-Heerves eesie JemlegDeeW kees
GlHeVe efkeee nw, Gmeer keer GHeemevee meye ceveg<eeW kees meoe kejveer eeefnes18
DevegJeerjwefjleme cegue $eef<e~ efJeebmees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
efHej ceveg<eeW kees keee kejvee eeefnes Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Deveg JeerNjwjveg Heg<eemceN ieesefYeNjvJeMJewNjveg meJexCe Hegw~

Deveg efHeNoeveg eleg<Heoe JeNeb osNJee vees eN%ece=legLee veevleg19
Deveg~ JeerNjw~ Deveg~ Heg<eeNmceN~ ieesefYe~ Deveg~ Deew~ Deveg~ meJexCe~ Hegw~ Deveg~ efHeNosefleN efHeoe~ Deveg~
eleg<Heoe~ elegHeNosefleN elegHeoe~ JeNeced~ oNsJee~ veN~ eN%eced~ $eNlegLesle=legLee~ veNeNvleg19
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Deveg) (Jeerjw) HeMemleyeuew (Deveg) (Heg<eemce) Hege YeJesce (ieesefYe) OesvegefYe (Deveg)
(Deew) (Deveg) (meJexCe) (Hegw) (Deveg) (efHeoe) ceveg<eeefovee (Deveg) (eleg<Heoe) ieJeeefovee (Jeeced)
(osJee) efJeebme (ve) Demceekeced (e%eced) Oece JeJenejced ($elegLee) $elegefYe (veevleg) HeeHeevleg19
DevJee-ns efJeebmees eLee Jeeb HegwJeeajwjveg Heg<eemce HegwieexeYf ejvegHeg<eece HegwjewjvegHeg<eece
meJexCeevegHeg<eece efHeoevegHeg<eece eleg<HeoevegHeg<eece leLee osJee vees e%ece=legLee veevleg19
YeeJeeLe&-ceveg<ewJeeajHeg<eeved HeMetbMe mecHees<eevegHees<eCeereced~ meoe $elJevegketuees JeJenej
kee&JeMe19
HeoeLe&-ns efJeeved ueesiees! pewmes (Jeeced) nce ueesie (Hegw) Heg (Jeerjw) HeMemle yeue Jeeues JeerjHeg<eeW
keer (Deveg, Heg<eemce) Hegef mes Heg neW, yeueJeleer (ieesefYe) ieewDeeW keer Hegef mes (Deveg) Heg neW, yeueJeeved (Deew)
Iees[
s Deeefo keer Hegef mes (Deveg) Heg neW, (meJexCe) meye keer Hegef mes (Deveg) Heg neW, (efHeoe) oes Heie Jeeues
ceveg<e Deeefo HeeefCeeeW keer Hegef mes (Deveg) Heg neW Deewj (eleg<Heoe) eej Heie Jeeues ieew Deeefo keer (Deveg) Hegef mes
Heg neW, Jewmes (osJee) efJeeved ueesie (ve) nceejs (e%eced) Oece&ege JeJenej kees ($elegLee) $elegDeeW mes (veevleg)
HeeHle kejW19
YeeJeeLe&-ceveg<eeW kees eeefnes efke Jeerj Heg<eeW Deewj HeMegDeeW kees Des Hekeej Heg kejkes Heeeled DeeHe
Heg neW~ Deewj meoe Jemevleeefo $elegDeeW kes Devegketue JeJenej efkeee kejW19
Deive Fleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ efJeeved osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
keLeceHeleeefve HeMemleeefve megefjleen
mevleeve kewmes Gece neW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeiveNs HelveerefjNne Jen oNsJeeveecegMeNleerHe~
1448
<e[defJebMeesOeee
aj.
org
lJeejN meesceHeerlees20
1449
Deives~ Helveer~ FNn~ Dee~ JeNnN~ oNsJeeveeced~ GNMeNleer~ GHe~ lJeejced~ meesceHeerleeN FefleN meesceHeerlees20
am
HeoeLe&-(Deives) DeOeeHekeeOeeefHekes Jee (Helveer) (Fn) (Dee) (Jen) HeeHee (osJeeveeced) efJeog<eeced
(GMeleer) keeceeceevee (GHe) (lJeejced) osoerHeceeveced (meesceHeerlees) meesceme Heeveee20
DevJee-ns Deives lJeefcen mJemeMeeved HeleerMeleeroJx eeveeb Helveer meesceHeerlees lJeejcegHee Jen20
YeeJeeLe&-eefo ceveg<ee kevee megefMe#e efJeog<eer ke=lJee mJeebJe=leeved eeved Heleerved HeeHee HescCee
mevleeveeveglHeeoesegmleefn& leeveHeleeveleerJe HeMebefmeleeefve YeJeefvle20
HeoeLe&-ns (Deives) DeOeeHeke Jee DeOeeefHekes! let (Fn) Fme ie=neece ceW DeHeves legue iegCeJeeues HeefleeeW
Jee (GMeleer) keeceveeege (osJeeveeced) efJeeveeW keer (Helveer) eqeeW kees Deewj (meesceHeerlees) Gece Dees<eefOeeeW
kes jme kees Heerves kes efuees (lJeejced) lespemJeer Heg<e kees (GHe, Dee, Jen) Des Hekeej meceerHe HeeHle kej Jee
kejW20
YeeJeeLe&-pees ceveg<e keveeDeeW kees Deer efMe#ee os, efJeog<eer yevee Deewj mJeebJej mes efHee HeefleeeW kees
HeeHle keje kes Hesce mes mevleeveeW kees GlHeVe kejeJeW lees Jes mevleeve Delevle HeMebefmele nesles nQ20
DeYeerleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ efJeeved osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
as
kes efJeebmees YeJesegefjleen
keewve efJeeved neW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeNNefYe eN%eb ie=Ceerefn veesN iveeJeesN vesN efHeye$eNlegvee~

lJe:efn jlveNOee Deefme21
the
ary
DeNNefYe~ eN%eced~ ie=CeeNrefnN~ veN~ iveeJe~ vesNefjefleN ves~ efHeye~ $eNlegvee~ lJeced~ efn~ jlveNOee Fefle jlveNOee~
Deefme21
HeoeLe&-(DeefYe) DeeefYecegKes (e%eced) HeMemleJeJenejced (ie=Ceerefn) mlegefn (ve) Demceekeced (iveeJe)

HeMemleJeeeficeved~ ivesefle Jee*dveecemeg Heefleced (efveIeb0 1~11) (ves) vesle (efHeye) ($elegvee) Jemevleeesve
men (lJeced) (efn) (jlveOee) jceCeereJemlegOeee& (Deefme)21
DevJee-ns iveeJees vesmlJece=legvee men vees e%eceefYe ie=Ceerenf elemlJeb efn jlveOee Deefme lemceeled
meoes<eefOejmeeved efHeye21
YeeJeeLe&-es megefMeef#eleeee Jeee meleb JeJenejb %eelegefcesegmles efJeebmees YeJeseg21
HeoeLe&-ns (iveeJe) HeMemle JeeCeer Jeeues (ves) veeeke peve DeeHe ($elegvee) Jemevle Deeefo $eleg kes
meeLe (ve) nceejs (e%eced) Gece JeJenej keer (DeefYe, ie=Ceerefn) mevcegKe mlegefle keerefpees, efpeme keejCe (lJeb,
1450
epegJexoYee<es
aj.
org
efn) legce ner (jOee) HemeVelee kes nsleg Jemleg kes OeejCekeee& (Deefme) nes Fmemes Gece Dees<eefOeeeW kes jmeeW kees
(efHeye) Heer21
YeeJeeLe&-pees Deer efMe#ee kees HeeHle JeeCeer kes mebiele JeJenej kees peeveves keer Fe kejW, Jes efJeeved
nesJeW21
efJeCeesoe Fleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ meescees osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
HegveefJe&efce&veg<ew eEke keee&efceleen
efHej efJeeved ceveg<eeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
NefJeNCeeNsoe efHeHeer<eefle pegnesleN He e eflele~

veNsêlegefYeefj<ele22
am
NefJeNCeeNsoe Fefle efJeCeNoe~ efHeNHeeNr<eNefleN~ pegnesle~ He~ eN~ efleNNleN~ veNse^ led~ $eNlegefYeNefjle=legefYe~ FN<eNleN22
the
ary
as
HeoeLe&-(efJeCeesoe) ees efJeCees Oeveb eMees Jee ooeefle me (efHeHeer<eefle) Heelegefceefle (pegnesle)
(He,e) (eflele) Heefleeb ueYeOJeced (vesêled) efJeveeeled ($elegefYe) JemevleeefoefYe men (F<ele) HeeHvegle22
DevJee-ns ceveg<ee eLee efJeCeesoe $elegefYe men vesêod jmeb efHeHeer<eefle leLee eteb jmeefce<ele pegnesle
Heeflele e22
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns efJeebmees ceveg<ee! eLee mewee HeLesveeseceefJeeee
mJeecejesiee mevleesveeved jesieeled He=Lekeke=le HeMebmeeb ueYevles leLewJe eg<ceeefYejHeeejCeereced22
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (efJeCeesoe) Oeve Jee eMe kee osves Jeeuee peve ($elegefYe) Jemevleeefo $elegDeeW
kes meeLe (vesêled) efJevee mes jme kees (efHeHeer<eefle) efHeee eenlee nw, Jewmes legce ueesie jme kees (F<ele) HeeHle nesDees
(pegnesle) ienCe Jee nJeve kejes (e) Deewj (He, eflele) Heeflee kees HeeHle nesDees22
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns efJeeved! pewmes Gece Jewe megvoj HeLe Yeespeve
Deewj Gece efJeee mes DeeHe jesiejefnle ngS otmejeW kees jesieeW mes He=Leked kejkes He Mebmee kees HeeHle nesles nQ, Jewmes ner
legce ueesieeW kees Yeer DeeejCe kejvee DeJeMe eeefnes22
leJeeeefceleme cesOeeefleefLe$e&ef<e~ efJeeved osJelee~ YegefjkeHeeqMvo~ Heece mJej
leJeeNe meesceNmlJeceseNJee&*d MeeeNce megceveeDeNNme Heeefn~

DeNNefmceved eN%es yeNefn&<ee efveN<eee oefOeN<Jesceb peNjNFvogefcev23
1450
<e[defJebMeesOeee
1451
aj.
org
leJe~ DeNNeced~ meesce~ lJeced~ Dee~ FNefnN~ DeNNJee&*d~ MeNMJeNeNceefceefle MeeledleNceced~ megceveeN Fefle megcevee~ DeNNme~
HeeNefnN~ DeNNefmceved~ eN%es~ yeNefn&ef<e~ Dee~ efveN<ee~ efveNmeesefle efveNmee~ oNefOeN<Je~ FNceced~ peNjs~ Fvogced~ FNvN23
the
ary
as
am
HeoeLe&-(leJe) (Deeced) (meesce) Ssee&eesie (lJeced) (Dee, Fefn) mecevleeled HeeHvegefn (DeJee&*d)
DeeefYecegKeb HeeHle (Meeececed) DeefleMeesve MeeoveeefoYetleced (megcevee) Oece&keeex HemeVecevee (Deme) (Heeefn)
(Deefmceved) (e%es) mebievleJes (yeefn&ef<e) Geces meeOegefve (Dee) (efve<ee) efvelejeb efmLelJee~ De$e `mebefnleeeeced'
[De06.3.114] Fefle oerIe&~ (oefOe<Je) Oej (Fceced) (pejs) Gojeiveew (Fvogced) jesienjew<eefOejmeced (Fv)
Hejcewee&efcees23
DevJee-ns Fv efJeved! emleJeeeb meesceesefmle leb lJecesenf megcevee DeJee&*d meVeme Meeeceb Heeefn~
Deefmceved yeefn&ef<e e%es efve<ee pej Fceefcevogb eeoefOe<Je23
YeeJeeLe&-efJeebme meJez meneefYecegKeb HeeHe HemeVeceveme mevle meveeleveb Oece efJe%eeve_eesHeefoMeseg
HeLeceVeeefo mesJesjved meowJe Heg<eeLex HeelesjBMe23~
HeoeLe&-ns (Fv) Hejce Ssee& keer Fe Jeeues efJeved! pees (leJe) DeeHe kee (Deeced) en (meesce)
Ssee& kee eesie nw, Gme kees (lJeced) DeeHe (Dee, Fefn) Des Hekeej HeeHle ntefpees (megcevee) Oece& keeeex ceW
HemeVeefee (DeJee&*d) mevcegKe HeeHle ngS (Deme) Fme DeHeves Deelcee kes (Meeececed) DeefOekelej Deveeefo Oece& keer
(Heeefn) j#ee keerefpees (Deefmceved) Fme (yeefn&ef<e) Gece (e%es) HeeHle nesves eesie JeJenej ceW (efve<ee) efvejvlej
efmLele nes kes (pejs) peejeefive ceW (Fceced) Fme Hele#e (Fvogced) jesieveeMeke Dees<eefOeeeW kes jme kees (Dee,
oefOe<Je) Des Hekeej OeejCe keerefpees23
YeeJeeLe&-efJeeved ueesie meye kes meeLe meoe mevcegKelee kees HeeHle neskes HemeVeefee ngS meveeleve Oece&
leLee efJe%eeve kee GHeosMe efkeee kejW, HeLe DeVe Deeefo kee Yeespeve kejW Deewj meoe Heg<eeLe& ceW HeJe=e jnW23
DecesJesleme ie=lmeceo $eef<e~ efJeeved osJelee~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
DeNNcesJe ve megnJeeNDee efn ievleveN efve yeNefn&ef<e meoleveeN jefCeve~

DeLee ceomJe pegpeg<eeNCees DevOemeNmlJeoxNJesefYeNpe&efveefYe megceodieCe24
DeNcesJesleNceeFJe~ veN~ megnNJeeNFefle megnJee~ Dee~ efn~ ievleve~ efve~ yeNefn&ef<e~ meNoNleNveN~ jefCeve~ DeLe~ ceNoNmJeN~
pegpeg<eeNCe~ DevOeme~ lJe~ osNJesefYe~ peefveefYeNefjefleN peefveefYe~ megceodieCeN Fefle megceledieCe24
HeoeLe&-(DecesJe) Geceb ie=nefceJe (ve) Demceeved (megnJee) MeesYeveeevee (Dee) (efn) efkeue (ievleve)
iele (efve) efvelejeced (yeefn&ef<e) Geces JeJenejs (meoleve) meerole (jefCeve) Jeole (DeLe) Devevlejced~ De$e
1452
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
efveHeeleme e [De06.3.136] Fefle oerIe&~ (ceomJe) Deevevo (pegpeg<eeCe) HemeVe mesJeceeve (DevOeme)
DeVeeosce&Oes (lJe) osoerHeceeve (osJesefYe) efoJeiegCew (peefveefYe) pevceefYe (megceodieCe) megn<e&ieCe24
DevJee-ns lJees! pegpeg<eeCe megceodieCee mebmlJeb osJesefYepe&efveefYe menevOemees
ceomJeeLeecesJeeveeveevevoe~ ns efJeebme! megnJee etececesJe yeefn&ef<e ve Dee ievleve~ De$e efn efve<eoleve jefCeve
e24
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ es mJeecegeces JeJenejs efmLelJeeveeved mLeeHeesegmles meoevevoseg~
erHeg<ee Heerlee mebegpe eeveHeleeefve peveesegmleeefve efoJeiegCeeefve peeevles24
HeoeLe&-ns (lJe) lespeefmJe efJeved! (pegpeg<eeCe) HemeVeefee ieg Deeefo keer mesJee kejles ngS
(megceCe) megvoj HemeVe ceC[ueer Jeeues DeeHe (osJesefYe) Gece iegCe Jeeues (peefveefYe) pevceeW kes meeLe
(DevOeme) DeVeeefo Gece HeoeLeesXx keer HeeefHle ceW (ceomJe) Deeveefvole ntefpees (DeLe) Fme kes Devevlej (DecesJe)
Gece Iej kes legue DeewjeW kees Deeveefvole keerefpees~ ns efJeeved ueesiees! (megnJee) megvoj Hekeej yegueeves nejs legce
ueesie Gece Iej kes meceeve (yeefn&ef<e) Gece JeJenej ceW (ve) ncekees (Dee, ievleve) Des Hekeej HeeHle
ntefpees~ Fme mLeeve ceW (efn) efveefele neskej (efve, meoleve) efvejvlej yewefes Deewj (jefCeve) Dee GHeosMe
keerefpeS24
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pees DeeHe Gece JeJenej ceW efmLele nes kes DeewjeW kees efmLele
kejW, Jes meoe Deeveefvole neW~ er-Heg<e GlkeCe HetJe&ke mebeesie kejkes efpeve mevleeveeW kees GlHeVe kejW, Jes Gece
iegCe Jeeues nesles nQ24
mJeeefoesleme ceOegvoe $eef<e~ meescees osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
the
ary
mJeeefoeeN ceefoeeN HeJemJe meesceN Oeejee~

FveeN HeeleJes megle25
mJeeefoee~ ceefoee~ HeJemJe~ meeNsceN~ Oeejee~ Fvee~ HeeleJes~ megle25
HeoeLe&-(mJeeefoee) DeefleMeesve mJeeogegeee (ceefoee) DeefleMeesveevevoHeoee (HeJemJe) HeefJe$ees

YeJe (meesce) Ssee&ege (Oeejee) OeejCeke$ee& (Fvee) Sseee&e (HeeleJes) Heelegb jef#elegced (megle)
efve<Heeefole25
DevJee-ns meesce efJeBmlJeb e Fvee HeeleJes megleesefmle leme mJeeefoee ceefoee Oeejee
HeJemJe25
1452
<e[defJebMeesOeee
1453
aj.
org
YeeJeeLe&-es efJeebmees ceveg<ee meJe&jesieHeCeeMekeceevevoHeocees<eefOejmeb HeerlJee Mejerjelceeveew HeefJe$eeefvle les

Oevee{ee peeevles25
HeoeLe&-ns (meesce) Ssee&ege efJeved! DeeHe pees (Fvee) mebHeefe keer (HeeleJes) j#ee kejves kes efueS
(megle) efvekeeuee ngDee Gece jme nw, Gme keer (mJeeefoee) Deefle mJeeoege (ceefoee) Deefle Deevevo osves
Jeeueer (Oeejee) OeejCe kejves nejer efeee mes (HeJemJe) HeefJe$e ntefpees25
YeeJeeLe&-pees efJeeved ceveg<e meye jesieeW kes veeMeke Deevevo osves Jeeues Dees<eefOeeeW kes jme kees Heer kes
DeHeves Mejerj Deewj Deelcee kees HeefJe$e kejles nQ, Jes Oevee{e nesles nQ25
j#eesnsleme ceOegvoe $eef<e~ Deefiveos&Jelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
am
jN#eeNsne efJeNee<e&efCejNefYe eesefveNceeesnles~ esCesmeNOemLeNceemeoled26

jN#eeNsnsefle j#eNne~ efJeNee<e&efCeNefjefle efJeNee<e&efCe~ DeNNefYe~ eesefveced~ Deenles~ esCes~ meNOemLeNefceefle
meNOemLeced~ Dee~ DeNNmeNoNled26
the
ary
as
HeoeLe&-(j#eesne) ees j#eebefme ogeved HeeefCevees nefvle me (efJeee<e&efCe) efJeemeeefKeueme HekeeMeke

(DeefYe) DeefYele (eesefveced) ie=nced (Deeesnles) Deemee megJeCes&ve HeeHles~ Dee Fefle efnjCeveecemeg Heefleced
(efveIe0 1~2) (esCes) Hee$eefJeMes<es (meOemLeced) meceevemLeeveced (Dee) (Demeoled) eflesled26
DevJee-ees j#eesne efJeee<e&efCeefJe&eveeesnles esCes meOemLeb eesefveceYeemeoled me meJe
megKeceeHvegeeled26
YeeJeeLe&-esefJeeenvleejes efJeeeHekeeMekee meJe&e&gmegKekejs<eg megJeCee&efoeges<eg ie=ns<eg efmLelJee efJeeejb
kegeg&mles megefKevees peeevle Fefle26
DeefmceVeOeees
Heg<eeLe&HeueJeCe&veced,
meJex<eeb
ceveg<eeCeeb
JesoHeveeJeCeeefOekeej,
HejcesMJejefJelmeleefveHeCeced Deiveeefo-HeoeLe&keLeveced, e%eJeCe&veced, megvojie=nefvecee&Ceced, GecemLeeves
efmLeefleeeseele SleoLe&me HetJee&OeeeeseeLexve men mebieeflejmleerefle Jeseced
HeoeLe&-pees (j#eesne) og HeeefCeeeW kees ceejves neje (efJeee<e&efCe) meye mebmeej kee HekeeMeke efJeeved
(Deeesnles) megJeCe& mes HeeHle ngS (esCes) yeerme mesj DeVe jKeves kes Hee$e ceW (meOemLeced) meceeve efmLeefle Jeeues
(eesefveced) Iej ceW (DeefYe, Dee, Demeoled) Des Hekeej efmLele nesJes, Jen mecHetCe& megKe kees HeeHle nesJes26
YeeJeeLe&-pees DeefJeee De%eeve kes veeMeke, efJe%eeve kes HekeeMeke, meye $elegDeeW ceW megKekeejer, megJeCe&
Deeefo mes ege IejeW ceW yew kes efJeeej kejW Jes megKeer nesles nQ26
1454
epegJexoYee<es
aj.
org
Fme DeOeee ceW Heg<eeLe& kes Heue, meye ceveg<eeW kees Jeso He{ves megveves kee DeefOekeej, Hejcesej, efJeeved
Deewj mele kee efveHeCe, Deiveeefo HeoeLe&, e%e, megvoj IejeW kees yeveevee Deewj Gece mLeeve ceW efmLeefle Deeefo
kener nw, Fmemes Fme DeOeee kes DeLe& keer HetJe& DeOeee ceW kens DeLe& kes meeLe meefle peeveveer eeefnes
the
ary
as
am
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb eerHejceefJeog<eeb efJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb efMe<esCe

meceefvJeles megHeceeCeeges epegJexoYee<es <e[defJebMeesOeee Hete|leceieeled26
1454
aj.
org
Dees3ced
epegJexoYee<eced
am
eerceeevevomejmJeleermJeeefcevee efveefce&leb mebmke=leee&Yee<eeYeeb

meceue*dke=leced
mecHeeoveced
as

the
ary
le=leerees Yeeie
ekeeMeke
Je<e& 2008
as
the
ary
am
aj.
org
aj.
org
Dees3ced
DeLe meHleefJebMeesOeee DeejYeles
Dees3ced efJeeeefve osJe meefJeleo&gefjNleeefveN Heje megJe~ eNb leVeNDee megJe epeg030.3
mecee Flemeeefive$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLeeHlew keLeceeejCeereefceleen
Deye meeeF&meJeW DeOeee kee DeejcYe nw, Fmekes HeLece cev$e ceW DeeHleeW kees kewmee DeeejCe kejvee
eeefnes, Fme efJe<ee kees kene nw
am
meceemlJeeive $eNleJees Je&evleg mebJelmeNje$e<eeesN eeefve meNlee~

meb efoNJesve oerefoefn jeseNvesveN efJeMJeeN Dee Yeeefn HeNefoMeNMelee1
mecee~ lJeeN~ DeNivesN~ $eNleJe~ JeN&NeNvleg~ meNbJeNlmeNje~ $e<ee~ eeefve~ meNlee~ meced~ efoNJesve~ oeNrefoNefnN~
jeNseNvesve~ efJeMJee~ Dee~ YeeNefnN~ HeNefoMeN Fefle HeNefoMe~ elee1
the
ary
as
HeoeLe&-(mecee) Je<ee&efCe (lJee) lJeeced (Deives) efJeved ($eleJe) Mejoeoe (Je&evleg)

(mebJelmeje) ($e<ee) cev$eeLe&efJeo (eeefve) (melee) melmeg meeOetefve $ewkeeueeyeeOeeefve kecee&efCe
(meced) (efoJesve) DeefleMegsve (oerefoefn) keecee (jesevesve) HeoerHevesve (efJeee) DeefKeuee (Dee)
mecevleeled (Yeeefn) HekeeMee (HeefoMe) Heke=iegCeegkelee efoMe (elee) SlelmebKeeHeefcelee1
DevJee-ns Deives! mecee $eleJe mebJelmeje $e<eees eeefve melee meefvle, les lJee Je&evleg~
eLeeefiveefo&Jesve jesevesve efJeMJeeMelee HeefoMe HekeeMeeefle leLee efJeeeb meboereof efn~ veeeb Oece&cee
Yeeefn1
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ DeeHlew meJe&oe melee efJeee kecee&efCe eesHeefoMe
meJex<eeb MejerefjCeeceejesieHeger efJeeemegMeerues e Je&veeres~ eLee mete& mJemebefveefnleeved HekeeMeeefle leLee meJex
ceveg<ee megefMe#eee meowJeevevoefeleJee1
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! (mecee) Je<e& ($eleJe) Mejod Deeefo $eleg (mebJelmeje) HeYeJeeefo
mebJelmej ($e<ee) cev$eeW kes DeLe& peeveves Jeeues efJeeved Deewj (eeefve) pees (melee) kece& nQ, Jes (lJee)
DeeHe kees (Je&evleg) ye{eJeW, pewmes Deefive (efoJesve) Meg (jesevesve) HekeeMe mes (efJeee) meye
(HeefoMe) Gece iegCeegkele (elee) eej efoMeeDeeW kees HekeeefMele kejlee nw, Jewmes efJeee keer (meb,
oerefoefn) megvoj Hekeej keecevee keerefpees Deewj veeeegkele Oece& kee (Dee, Yeeefn) Des Hekeej HekeeMe
keerefpees1
1456
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ DeeHleHeg<eeW kees eeefnes efke meye keeue ceW
mele efJeee Deewj Gece keeceeW kee GHesoMe kejkes meye MejerjOeeefjeeW kes Deejesie, Hegef, efJeee Deewj
megMeeruelee kees ye{eJeW, pewmes mete& DeHeves mevcegKe kes HeoeLeesXx kees HekeeefMele kejlee nw, Jewmes meye ceveg <eeW
kees efMe#ee mes meowJe Deeveefvole efkeee kejW1
meb eslemeeefive$e&ef<e~ meeefceOesvees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
efJeebme SJeeseceeefOekeejs eespeveeree Fleen
efJeeveeW kees ner Gece DeefOekeej Hej efveegkele kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW
kene nw
am
meb eNsOemJeeivesN He e yeesOeewveNcege efle cenNles meewYeieee~

cee e efj<eogHemeNee les Deives yeNeeCemles eNMeme mevleg ceeves2
meced~ eN~ FNOemJe~ DeNiveNs~ He~ eN~ yeeNsOeNeN~ SNveNced~ Gled~ eN~ efleNN~ ceNnNles~ meewYeieee cee~ eN~ efjN<eNled~
GNHeNmeNeslegHemeNee~ leNs~ DeNiveNs~ yeNeeCe~ leNs~ eNMeme~ meNvleg~ cee~ DeNves2
the
ary
as
HeoeLe&-(meced) meceked (e) (FOemJe) HeoerHlees YeJe (Deives) DeefiveJee&ceeve (He) (e)
(yeesOee) (Sveced) efpe%eemegced (Gled) (e) (efle) (cenles) (meewYeieee) MeesYeveme YeiemewMJee&me
YeeJeee (cee) (e) (efj<eled) eEnmeeled (GHemeee) e GHemeeroefle me (les) leJe (Deives) (yeeeCe)
elegJexoefJeo (les) (eMeme) keerex (mevleg) (cee) efve<esOes (Deves)2
DevJee-ns Deives lJeb meefceOemJewveb HeyeesOee e cenles meewYeieee eesef e~ GHemeee YeJeeved
meewYeieb cee efj<eled~ ns Deives! les yeeeCeesves e cee mevleg les eMeme GVeefleb e cee efj<eled2
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es efJeees efYeVee_peveevegeceeefOekeejs ve eespeeefvle
meoesVelees Heelevles, Deveeesve keefeVe eEnmeefvle e, les keerlezMJee&egkelee YeJeefvle2
HeoeLe&-ns (Deives) Deefive kes legue lespemJeer efJeved! DeeHe (meced, FOemJe) Des Hekeej
HekeeefMele ntefpees (e) Deewj (Sveced) Fme efpe%eemeg peve kees (HeyeesOee) Dee yeesOe kejeFes (e) Deewj
(cenles) ye[s (meewYeieee) meewYeeie nesves kes efueS (Gled, efle) Gele ntefpees leLee (GHemeee) meceerHe
yewves Jeeues DeeHe meewYeeie kees (cee, efj<eled) cele efyeieeef[
es~ ns (Deives) lespeefmJepeve! (les) DeeHe kes
(yeeeCe) eejeW Jeso kes peeveves Jeeues (Deves) efYeVe yegef Jeeues (e) Yeer (cee, mevleg) ve nes peeJeW (e)
Deewj (les) DeeHe DeHeves (eMeme) eMe keerel| e keer GVeefle kees ve efyeieeef[
es2
meefJebMeesOeee
1457
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees efJeeveeW mes efYeVe Flej peveeW kees Gece
DeefOekeej ceW veneR egkele kejles, meoe GVeefle kes efueS Heelve kejles Deewj Deveee mes efkemeer kees veneR
ceejles nQ, Jes keere|e Deewj Ssee& mes egkele nes peeles nQ2
lJeeefcelemeeefive$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
efpe%eemegefYe eEke kee&Jeefceleen
efpe%eemeg ueesieeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
lJeeceives Je=Celes yeeeNCee FNces efMeNJees Deives mebNJejCes YeJee ve~

meNHeNlveNne vees DeefYeceeefleNefpeeN mJes iees peeie=eHeegved3
am
lJeeced~ DeNiveNs~ Je=CeNleNs~ yeNeeNCee~ FNces~ efMeNJe~ DeNivesN~ meNbJejCeN Fefle meNbJejCes~ YeNJeN~ veN meNHeNlveNnsefle
meHelveNne~ veN~ DeNefYeNceeNefleNefpeefoleefYeceeefleNefpeled~ eN~ mJes~ iees~ peeNie=efnN~ DeHeegNefVeleHeegved3
the
ary
as
HeoeLe&-(lJeeced) (Deives) efJeved (Je=Celes) mJeerkegJe&efvle (yeeeCee) yeeefJeo (Fces) (efMeJe)

ceuekeejer (Deives) HeeJekeJeled HekeeMeceeve (mebJejCes) meceked mJeerkejCes (YeJe) De$e eeesleefmle*
[De06.3.135] Fefle oerIe&~ (ve) Demceekeced (meHelvene) Me$egoes<envlee (ve) Demceeved
(DeefYeceeefleefpeled) DeefYeceeveefpeled (e) (mJes) mJekeeres (iees) ie=ns (peeie=efn) (DeHeegved)
HeceeocekegJe&ved3
DevJee-Deives HeeJekeJee&ceeve e Fces yeeeCeemlJeeb Je=Celes leeved Heefle lJeb mebJejCes efMeJees YeJe
veesmceekeb meHelvene YeJe~ ns Deives! DeHeegVeefYeceeefleefpee lJeb mJes iees peeie=efn, veesmceebMe
peeie=leeved keg3
YeeJeeLe&-eLee efJeebmees yee mJeerke=le ceueceeHvegJeefvle oes<eeved Iveefvle leLee efpe%eemeJees
yeeefJeo HeeHe ceueeejCee mevle kegMeerueleeb IvevlJeeuemeb efJenee efJeeecegVeevleg e3
HeoeLe&-ns (Deives) lespemJeer efJeved! Deefive kes meceeve Jele&ceeve pees (Fces) es (yeeeCee)
yeeJesee peve (lJeeced) DeeHe kees (Je=Celes) mJeerkeej kejles nQ, Gve kes Heefle DeeHe (mebJejCes) meceked
mJeerkeej kejves ceW (efMeJe) ceuekeejer (YeJe) ntefpees (ve) nceejs (meHelvene) Me$egDeeW kes oes<eeW kes
nvevekeee& ntefpees~ ns (Deives) DeefiveJeled HekeeMeceeve! (DeHeegved) Heceeo veneR kejles ngS (e) Deewj
(DeefYeceeefleefpeled) DeefYeceeve kees peerleves Jeeues DeeHe (mJes) DeHeves (iees) Iej ceW (peeie=efn) peeiees DeLee&led
ie=nkeee& kejves ceW efvee Deeuemeeefo kees es[es (ve) nce kees MeerIe esleve kejes3~
YeeJeeLe&-pewmes efJeeved ueesie yee kees mJeerkeej kejkes Deevevo ceue kees HeeHle nesles Deewj oes<eeW
kees efvecet&ue ve kej osles nQ, Jewmes efpe%eemeg ueesie yeeJesee efJeeveeW kees HeeHle nes kes Deevevo ceue kee
1458
epegJexoYee<es
aj.
org
DeeejCe kejles ngS yegjs mJeYeeJeeW kes cetue kees ve kejW Deewj Deeueme kees es[
kes efJeee keer GVeefle
efkeee kejW3
FnwJeslemeeefive$e&ef<e~ Deefiveos&Jelee~ mJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
Deye jepeOece& efJe<ee Deieues cev$e ceW kenles nQ
FNnwJeeivesN DeefOe Oeejee jNeEe cee lJeNe efveeved HetJeN&efelees efvekeNeefjCe~

#eN$eceives megececemleg legYecegHemeNee Je&leeb leNsDeefve<=le4
am
FNn~ SNJe~ DeNiveNs~ DeefOe~ OeNejNeN~ jNefeced~ cee~ lJeNe~ efve~ eNved~ HetJeN&efeleN Fefle HetJe&Nefele~ efveNkeNeefjCeN
Fefle efvekeNeefjCe #eN$eced~ DeNiveNs~ megeceNefceefle megececed~ DeNmleg~ legYeced~ GNHeNmeNeslegHemeNee~ JeNN&leeNced~ lesN~
Deefve<=le~ Deefvemle=leN Fleefvemle=le4
the
ary
as
HeoeLe&-(Fn) Deefmceved mebmeejs (SJe) (Deives) efJeege&ceeve (DeefOe) GHeefjYeeJes (Oeeje)

De$e mebefnleeeeced [De06.3.114] Fefle oerIe&~ (jefeced) efeeced (cee) (lJee) lJeeced (efve) veerew (eved)
kegeg& (HetJe&efele) HetJez HeeHleefJe%eeveeefoefYeJe=&e (efvekeeefjCe) efvelejeb keleg mJeYeeJee (#e$eced) Oeveb
jepeb Jee (Deives) efJeveeHekeeefMele (megececed) megg ecee emceeled leled (Demleg) (legYeced) (GHemeee)
GHemeeroved (Je&leeced) (les) leJe (Deefve<=le) DevegHeeEnefmele4
DevJee-ns Deives lJeefcen jefeb Oeeje HetJe&efelees efvekeeefjCemlJee cee efve eved~ ns Deives! les megeceb
#e$ecemleg esveesHemeee meVeefve=lees YetlJewJe YeJeeVeefOeJeOe&leeced~ legYeb #e$eb megKeoele= YeJeleg4
YeeJeeLe&-ns jepeVesJeb efJeveeb Oejsexve HetJe&Je=e peveemlJeeb yeng cevesjved~ jepes megefveeceeved HeJee&e
esve mJeeb mJejepeb e efJeIveefJejnb YetlJee meJe&lees Jexle YeJevleb meJeexHeefj Hepee cevesle e4
HeoeLe&-ns (Deives) efyepegueer kes meceeve Jee&ceeve efJeved! DeeHe (Fn) Fme mebmeej ceW (jefeced)
ue#ceer kees (Oeeje) OeejCe keerefpees (HetJe&efele) HeLece HeeHle efkees efJe%eeveeefo mes es (efvekeeefjCe)
efvejvlej kece& kejves kes mJeYeeJe Jeeues peve (lJee) DeeHe kees (cee, efve, eved) veere ieefle kees HeeHle ve
kejW~ ns (Deives) efJevee mes MeesYeeeceeve meYeeHeles! (les) DeeHe kee (megececed) megvoj efveece efpeme mes
eues, Jen (#e$eced) Oeve Jee jepe (Demleg) nesJes, efpememes (GHemeee) meceerHe yewles ngS (Deefve<=le)
eEnmee Jee efJeIve kees veneR HeeHle nes kes (SJe) ner DeeHe (DeefOe, Je&leeced) DeefOekelee mes Je=ef kees HeeHle
ntefpees (legYeced) DeeHe kes efueS jepe Jee Oeve megKeoeeer nesJes4
meefJebMeesOeee
1459
aj.
org
YeeJeeLe&-ns jepeved! DeeHe Ssmes Gece efJevee kees OeejCe keerefpees efpeme mes Heeeerve Je= peve
DeeHe kees ye[e ceevee kejW~ jepe ceW Des efveeceeW kees HeJe=e keerepf ees, efpememes DeeHe Deewj DeeHekee jepe
efJeIve mes jefnle neskej meye Deesj mes ye{s Deewj Hepeepeve DeeHe kees meJeexHeefj ceevee kejW4
#e$esCeslemeeefive$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ mJejedHeefMvo~ He_ece mJej
#eN$esCeeiveNs mJeeeg mejYemJe efceN$esCeeives efce$eNOeses elemJe~

meNpeNeleevee ceOeceNmLee SefOeN je%eeceives efJenNJees oerefonNern5
am
#eN$esCe~ DeNiveNs~ mJeeegefjefle megDeeeg~ meced~ jYeNmJeN~ efceN$esCe~ DeNiveNs~ efceN$eNOeseN Fefle efce$eNOeses~ eNleNmJeN
meNpeeNleeveeNefceefle mepeeNleeveeced~ ceNOeNceNmLee Fefle ceOeceNmLee~ SNefOeN~ je%eeced~ DeNiveNs~ efJeNnNJe Fefle efJenNJe~
oeNrefoNefnN~ FNn5
the
ary
as
HeoeLe&-(#e$esCe) jepesve Oevesve Jee (Deives) HeeJekeJeled lespeefmJeved (mJeeeg) MeesYeveb e

leoeegMe (meced) meceked (jYemJe) DeejcYeb keg (efce$esCe) Oeeefce&kewefJe&efefce&$ew men (Deives)
efJeeeefJeveeHekeeMeke (efce$eOeses) efce$ewOe&e&Jes JeJenejs (elemJe) (mepeeleeveeced) meceevepevceveeced
(ceOecemLee) ceOes YeJee ceOecee He#eHeelejefnleemles<eg efleleerefle (SefOe) YeJe (je%eeced) Oeeefce&keeCeeb
jepeeefOejepeeveeb ceOes (Deives) veeeHekeeMeke (efJenJe) efJeMes<esCe mleeslegb eesie (oerefoefn) HekeeefMelees
YeJe (Fn) Deefmceved mebmeejs jepeeefOekeejs Jee5
DevJee-ns Deives! lJeefcen #e$esCe men mJeeeg mebjYemJe~ ns Deives! efce$esCe men efce$eOeses
elemJe~ ns Deives! mepeeleeveeb je%eeb ceOes ceOecemLee SefOe~ efJenJe meved oereof efn e5
YeeJeeLe&-jepee meoe yeeeexCe oerIee&eg meleOece&efHeewjceelew men cev$eefeleevew jepeefYe
men megmeefvOe He#eHeeleb efJenee veeeeOeerMe meJez megue#eCeweg&kele meved ogJemeveefJejnes YetlJee
Oecee&Le&keececees#eeved OewexCe MeevleeHeceeosve e MevewMMevew meeOeesled5
HeoeLe&-ns (Deives) Deefive kes legue lespeefmJe efJeved! DeeHe (Fn) Fme peieled ceW Jee
jepeeefOekeej ceW (#e$esCe) jepe Je Oeve kes meeLe (mJeeeg) megvoj egJeeJemLee kee (meced, jYemJe)
Des Hekeej DeejcYe keerefpees~ ns (Deives) efJeee Deewj efJevee mes MeesYeeeceeve jepeved! (efce$esCe) Oecee&lcee
efJeeved efce$eeW kes meeLe (efce$eOeses) efce$eeW mes OeejCe kejves eesie JeJenej ceW (elemJe) Heelve keerefpees~
ns (Deives) veee kee HekeeMe kejves nejs meYeeHeefle! (mepeeleeveeced) Ske meeLe GlHeVe ngS yejeyej keer
DeJemLee Jeeues (je%eeced) Oecee&lcee jepeeefOejepeeW kes yeere (ceOecemLee) ceOemLe-JeeefoHeefleJeeefo kes
1460
epegJexoYee<es
aj.
org
meeef#e (SefOe) ntefpees Deewj (efJenJe) efJeMes<e kej mlegefle kes eesie ngS (oerefoefn) HekeeefMele
ntefpees5
YeeJeeLe&-meYeeHeefle jepee meoe yeeee& mes oerIee&eg, mele Oece& ceW Heerefle jKeves Jeeues ceefv$eeeW kes
meeLe efJeeejkeee&, Deve jepeeDeeW kes meeLe Deer meefvOe jKeves Jeeuee, He#eHeele kees es[
veeeeOeerMe
meye MegYe ue#eCeeW mes egkele ngDee og JemeveeW mes He=Leked nes kes Oece&, DeLe&, keece Deewj cees#e kees Oeerjpe,
Meeefvle, DeHeceeo mes Oeerjs-Oeerjs efme kejs5
Deefle efven Flemeeefive$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjiye=nleer vo~ ceOece mJej
am
DeefleN efvenNes DeefleN efeOeesleefeefeNcelejeefleceives~

efJeMJeNe eives ogefjNlee menNmJeeLeeNmceYe meNnJeerje: jefeb oe6
Deefle~ efven~ Deefle~ efeOe~ Deefle~ Deefeefeced~ Deefle~ Dejeefleced~ DeNivesN efJeMJee~ efn~ DeNivesN~ ogefjNlesefle
ogFNlee~ menmJe~ DeLe~ DeNmceYeced~ meNnJeerjeNefceefle meNnJeerjeced~ jefeced~ oeN6
the
ary
as
HeoeLe&-(Deefle) DeefleMeesve (efven) eesmeleb efvelejeb peneefle me (Deefle) (efeOe) ogeeejeved

(Deefle) Deefleece (Deefeefeced) De%eeveced (Deefle) (Dejeefleced) Deoeveced (Deives) lespeefmJeved meYeeHeles!
(efJeMJee) meJee&efCe (efn) Keueg (Deives) {efJee (ogefjlee) ogeejCeeefve (menmJe) (DeLe) (DemceYeced)
(menJeerjeced) Jeerjw men Jee&ceeveeb mesveeced (jefeced) Oeveced (oe) oee6
DevJee-ns Deives! lJeceefle efven meved efeOeesefle menmJe, Deefeefecelejeefleb menmJe~ ns Deives!
lJeb efn efJeMJee ogefjleeeflemenmJe, DeLeemceYeb menJeerjeb jeEe e oe6
YeeJeeLe&-es ogeeejleeefieve kegeflmeleeveeb efvejesOekee De%eeveceoeveb e He=Leked kegJee&Cee
ogJe&mevesYe He=LeiYetlee megKeogKeees mees{ejes JeerjmesveeefHeee eLeeiegCeeveeb peveeveeb eesieb melkeejb kegJe&vle
mevlees veeesve jepeb Heeueesegmles meoe megefKevees YeJesegefjefle6
HeoeLe&-ns (Deives) lespeefmJe meYeeHeles! DeeHe (Deefle, efven) efveee kejkes Demele kees es[
ves
Jeeues nesles ngS (efeOe) ogeeeefjeeW kees (Deefle, menmJe) DeefOeke menve keerefpees (Deefeefeced) De%eeve
kee (Deefle) DeefleeceCe kej (Dejeefleced) oeve kes efve<esOe kees menve keerepf ees~ ns (Deives) { efJeee Jeeues
lespeefmJe efJeved! DeeHe (efn) ner (efJeee) meye (ogefjlee) og DeeejCeeW kees (Deefle) DeefOeke menve
keerefpees (DeLe) Fme kes Heeeled (DemceYeced) nceejs efuees (menJeerjeced) JeerjHeg<eeW mes egkele mesvee Deewj
(jefeced) Oeve kees (oe) oerepf ees6
meefJebMeesOeee
1461
aj.
org
YeeJeeLe&-pees og DeeeejeW kes leeieer kegeflmele peveeW kes jeskeves Jeeues De%eeve leLee Deoeve kees
He=Leked kejles Deewj ogJe&meveeW mes He=Leked ngS, megKe-ogKe kes menves Deewj JeerjHeg<eeW keer mesvee mes Heerefle
kejves Jeeues iegCeeW kes Devegketue peveeW kee erke melkeej kejles ngS veee mes jepe HeeueW Jes meoe megKeer
nesJeW6
DeveeOe=<e Flemeeefive$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
DeNveeNOe=<ees peNeleJesoeN Deefve<=lees efJeNje[ives #e$eNYe=od oerefonNern~

efJeMJeNe DeeMee Heceg_eved ceeveg<eere|YeNe efMeNJesefYeje Heefj Heeefn vees Je=Oes7
am
DeNveNeOe=<e~ peeNleJesoeN Fefle peeNleJesoe~ Deefve<=le~ Deefvemle=leN Fleefvemle=le~ efJeNjeef[efle efJeNjed~

Deives~ #eN$eNYe=efoefle #e$eNYe=led~ oeNreof efnN~ FNn efJeMJee~ DeeMee~ HeNcegeefVeefle Heceg_eved~ ceeveg<eer~ efYeNe~
efMeNJesefYe~ DeNe~ Heefj~ HeeNefnN~ veN~ Je=Oes7
the
ary
as
HeoeLe&-(DeveeOe=<e) DevewOe&ef<e&legceeesie (peeleJesoe) peeleefJee (Deefve<=le) ogKeeled

He=LeiYetle (efJejed) efJeMes<esCe jepeceeve (Deives) megmebie=nerlejepeveerles (#e$eYe=led) e #e$eb jepeb efyeYee|le
me (oerefoefn) keecee (Fn) Deefmceved jepeJeJenejs (efJeMJee) mekeuee (DeeMee) efoMe (Heceg_eved)
Heke<exCe cegkelee kegJe&ved (ceeveg<eer) ceveg<emecyeefvOeveer (efYee) jesieoes<eeefokee (efMeJesefYe)
keueeCekeeefjefYe meYew (Dee) Foeveerced (Heefj) meJe&le (Heeefn) j#e (ve) Demceeved (Je=Oes)
JeOe&veee7
DevJee-ns Deives! eesesn ceeveg<eere|Yeees veeMee, efMeJeseYf eMe meneefve=leesveeOe=<ees peeleJesoe
efJejed #e$eYe=oefmle, me lJeb vees oerefoefn, efJeMJee DeeMee Heceg_eBmlJeb vees Je=Oes Heefj Heeefn7
YeeJeeLe&-es jepejepeHeg<ee Hepee mevlees<e ceueeejCee meJe&efJeeeveeeefHeee mevle Hepee
Heeueesegmles meJe&efokeHeJe=ekeere&e meg7
HeoeLe&-ns (Deives) Des Hekeej jepeveerefle kee mebien kejves Jeeues jepeved! pees DeeHe (Dee) Fme
mecee (Fn) Fme jepee kes JeJenej ceW (ceeveg<eer) ceveg<emecyevOeer (efYee) jesieMeeskeeefo YeeeW kees ve
keerefpees (efMeJesefYe) keueeCekeejer meYe meppeveeW kes meeLe (Deefve<=le) ogKe mes He=Leked ngS
(DeveeOe=<e) DeveeW mes veneR Oecekeeves eesie (peeleJesoe) efJeee kees HeeHle (efJejed) efJeMes<ekej
HekeeMeceeve (#e$eYe=led) jepe kes Hees<eke nQ, mees DeeHe (ve) nceejer (oerefoefn) keecevee keerefpees
1462
epegJexoYee<es
aj.
org
(efJeMJee) meye (DeeMee) efoMeeDeeW kees (Heceg_eved) Des Hekeej cegkele kejles ngS nceejer (Je=Oes) Je=ef
kes efueS (Heefj, Heeefn) meye Deesj mes j#ee keerepf ees7
YeeJeeLe&-pees jepee Jee jepeHeg<e HepeeDeeW kees mevleg kej ceueHe DeeejCe kejves Deewj
efJeeeDeeW mes egkele veee ceW HemeVe jnles ngS HepeeDeeW keer j#ee kejW, Jes meye efoMeeDeeW ceW HeJe=e keerefe&
Jeeues nesJeW7
ye=nmHele Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efJeesosJee osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
ye=nmHeles meefJeleyeNexOeewveNmeefMeleb efelmevleNje: meefMeMeeefOe~

JeNOe&ewveb cenNles meewYeieeeN efJeMJeSveNceveg ceovleg oNsJee8
ye=nmHeles~ meNefJeNleN~ yeNesOee~ SNveNced~ meefMeleNefceefleN mecedefMeleced~ efeNled~ meNvleNjeefceefle meceleNjeced~ meced~
efMeNMeNeefOeN~ JeNOe&e~ SNveNced~ ceNnNles~ meewYeieee~ efJeMJes~ SNveNced~ Deveg~ ceNoNvleg~ oNsJee8
the
ary
as
HeoeLe&-(ye=nmHeles) ye=nleeb Heeueke (meefJele) efJeewMJee&egkele (yeesOee) meesleveb keg (Sveced)

jepeeveced (mebefMeleced) leer#CeyegefmJeYeeJeced (efeled) (mevlejeced) Deeflelejeced (meb, efMeMeeefOe) meceked
efMe#emJe (JeOe&e) (Sveced) (cenles) (meewYeieee) GecewMJee&YeeJeee (efJees) meJex (Sveced) (Deveg)
HeMeeled (ceovleg) Deevevovleg (osJee) megmeYee efJeebme8
DevJee-ns ye=nmHeles! meefJele HetCe&efJeeesHeosMeke lJecesveb mebefMeleb kegJe&ved yeesOee mebefMeMeeefOe
efeoefHe Hepee mevlejeb efMeMeeOesveb cenles meewYeieee JeOe&e efJeMJes osJee Sveceveg ceovleg8
YeeJeeLe&-ees jepemeYeesHeosMeke me Sleeved ogJe&mevesYees efveJele& megMeerueeved mebHeee
cenwMJee&Je=es HeJee&esled8
HeoeLe&- ns (ye=nmHeles) ye[s meppeveeW kes j#eke (meefJele) efJeee Deewj Ssee& mes egkele mebHetCe&
efJeee kes GHeosMeke DeeHe (Sveced) Fme jepee kees (mebefMeleced) leer#Ce yegef kes mJeYeeJe Jeeuee kejles ngS
(yeesOee) esleveleeegkele keerepf ees Deewj (meced, efMeMeeefOe) meceked efMe#ee keerefpees (efeled) Deewj
(mevlejeced) DeefleMee kejkes Hepee kees efMe#ee keerefpees (Sveced) Fme jepee kees (cenles) ye[s (meewYeieee)
Gece SsMJee& nesves kes efueS (JeOe&e) ye{eFes Deewj (efJeMJes) meye (osJee) megvoj meYe efJeeved (Sveced)
Fme jepee kes (Deveg, ceovleg) Devegketue HemeVe neW8
YeeJeeLe&-pees jepemeYee kee GHeosMeke nw, Jen Fve jepeeefo kees ogJe&meveeW mes He=Leked kej Deewj
megMeeruelee kees HeeHle kejekes ye[s Ssee& keer Je=ef kes efueS HeJe=e kejs8
meefJebMeesOeee
1463
aj.
org
Deceg$esleme HepeeHeefle$e&ef<e~ DeMJeeoees osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLeeOeeHekeesHeosMekew eEke keee&efceleen
Deye DeOeeHeke Deewj GHeosMekeeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees kene nw~
DeNceg$eNYeteNeoOeN eeNcemeN ye=nmHeles DeNefYeMemleNsjceg_e~

HeleewnleeceNefMJevee ce=legcemceeod osNJeeveeceives efYeN<epeNe MeeerefYe9
DeNceg$eNYeteeNefoleceg$eNYeteeled~ DeOe~ eled~ eNceme~ ye=nmHeles~ DeNefYeMemleNsefjleNefYeMemles~ Deceg_e~ Heefle~

DeNewnNleeNced~ DeNefMJevee~ ce=legced~ DeNmceeNled~ oNsJeeveeced~ DeNiveNs~ efYeN<epee~ MeeerefYe9
the
ary
as
am
HeoeLe&- (Deceg$eYeteeled) Hejpevceefve YeeefJeve~ De$eeceg$eesHeHeoeod YetOeelees keeHed~ (DeOe) DeLe

(eled) (eceme) efveevleg (ye=nmHeles) cenleeb Heeueke (DeefYeMemles) meJe&leesHejeOeeled (Deceg_e)
cegee (Heefle) (Deewnleeced) efJelekexCe meeOvegleeced (DeefMJevee) DeOeeHekeesHeosMekeew (ce=legced) (Demceeled)
(osJeeveeced) (Deives) mewe (efYe<epee) Deew<eOeeefve (MeeerefYe) kece&efYe He%eeefYeJee&9
DevJee-ns ye=nmHeles! lJececeg$eYeteeoefYeMemlesjvs ececeg_e~ DeOe eees eceme Meemeves eflesled
leme ce=legceceg_e~ ns Deives! lJeb eLeeefMJevee MeeerefYee|Ye<epee Heleewnleeb leLeemceeod osJeeveeceejesieb
mecHeeoe9
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ le SJe ese DeOeeHekeesHeosMekee es$e Hej$e e
megKeee meJee&ved megefMe#eeseg, esve yeeeee&oerefve kecee&efCe mesJeefelJee ceveg<ee DeuHece=legceevevoneeEve e
veeHvegeg9
HeoeLe&-ns (ye=nmHeles) ye[eW kes j#eke efJeved! DeeHe (Deceg$eYeteeled) Hejpevce ceW nesves Jeeues
(DeefYeMemles) meye Hekeej kes DeHejeOe mes (Deceg_e) tefes~ (DeOe) Fme kes Devevlej (eled) pees
(eceme) Oecee&lcee efveecekeee& peve keer efMe#ee ceW jns, Gme kes (ce=legced) ce=leg kees g[eFes~ ns (Deives)
Gece Jewe! DeeHe pewmes (Deefevee) DeOeeHeke Deewj GHeosMeke (MeeerefYe) kece& Jee yegefeeW mes
(efYe<epee) jesieefveJeejke HeoeLeesXx kees (Heefle, Deewnleeced) efJeMes<e leke& mes efme kejW, Jewmes (Demceeled) Fmemes
(osJeeveeced) efJeeveeW kes Deejesie kees efme keerefpees9
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ Jes ner es DeOeeHeke Deewj GHeosMeke nQ, pees
Fme ueeske Deewj Hejueeske ceW megKe nesves kes efuees meye kees Deer efMe#ee kejW, efpememes yeeeee&efo keceesx X
kee mesJeve kej ceveg<e DeuHeeJemLee ceW ce=leg Deewj Deevevo keer neefve kees ve HeeHle nesJeW9
Geefcelemeeefive$e&ef<e~ meteex osJelee~ efJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeLesMJejesHeemeveeefJe<eeceen
1464
epegJexoYee<es
aj.
org
Deye F&ej keer GHeemevee kee efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
GNevlecemeNmHeefjN mJe HeMevleN Gejced~

osNJeb osJeN$ee meteN&ceievceN peesefleeNceced10
Gled~ JeNeced~ leceme~ Heefj~ mJeefjefleN mJe~ HeMevle~ Gejefcelegledlejced~ oNsJeced~ oNsJeN$esefle osJeN$ee~
mete&ced~ Deievce~ peesefle~ GNeNceefcelegledleNceced10
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Gled) Glke<ex (Jeeced) (leceme) DevOekeejeled He=Leied Jee&ceeveced (Heefj) meJe&le

(mJe) megKemeeOekeced (HeMevle) Hes#eceeCee (Gejced) meJex<eeb ueeskeeveecegeejkeced (osJeced) eesleceeveced
(osJe$ee) osJes<eg Jee&ceeveced (mete&ced) ejeejelceeveced (Deievce) HeeHvegeece (peesefle) HekeeMeceeveced
(Gececed) Deefleesced10
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Jeeb leceme He=LeiYetleb peesefle meefJele=ceC[ueb HeMevle mJeejb
osJe$eeseceb mete peieoerMJejb osJeb Heeg&oievce leLee eteceefHe HeeHvegle10
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee mete&efceJeeefJeeevOekeejeled He=LeiYetleb
mJeHekeeMeb ceneosJeb meJeexlke=b meJee&vleee&efceCeb HejceelceevecesJeesHeemeles les cegefkelemegKeceefHe ueYevles10
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Jeeced) nce ueesie (leceme) DevOekeej mes He=Leked Jele&ceeve
(peesefle) HekeeMeceeve mete&ceC[ue kees (HeMevle) osKeles ngS (mJe) megKe kes meeOeke (Gejced) meye
ueesieeW kees ogKe mes Heej Gleejves Jeeues (osJe$ee) efoJe HeoeLeesXx Jee efJeeveeW ceW Jee&ceeve (Gececed)
Deeflees (mete&ced) ejeej kes Deelcee (osJeced) HekeeMeceeve peieoerej kees (Heefj, Gled, Deievce) meye
Deesj mes Glke<e&HetJe&ke HeeHle neW, Jewmes Gme F&ej kees legce ueesie Yeer HeeHle nesDees10
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e mete& kes meceeve DeefJeeeHe
DevOekeej mes He=Leked ngS mJeeb HekeeefMele, ye[s osJelee, meyemes Gece, meye kes Devleee&ceer Hejceelcee keer
ner GHeemevee kejles nQ, Jes cegefkele kes megKe kees Yeer DeJeMe efveefJe&Ive Heerelf eHetJe&ke HeeHle nesles nQ~10
TOJee& Flemeeefive$e&ef<e~ Deefiveos&Jelee~ Gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLeeefive keerMe Fleen
Deye Deefive kewmee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
TNOJee& Deme meNefceOees YeJevletOJee& Megee MeNeseer:<eNives~

egceecee megHeleerkeme metvees11
TNOJee&~ DeNmeN~ meNefceOeN Fefle meNcedFOe~ YeNJeNefvleN~ TNOJee&~ Megee~ MeNeseer:ef<e~ DeNives~ egceeNcesefle
egceledlecee~ megHeleerkeNmesefle megHeleerkeme~ metvees11
meefJebMeesOeee
1465
am
aj.
org
HeoeLe&-(TOJee&) Gecee (Deme) (meefceOe) meceked HeoerefHekee (YeJeefvle) (TOJee&)

TOJee&efve (Megee) Megeefve (MeeseeRef<e) lespeebefme (Deives) HeeJekeme (egceecee) DeefleMeesve
HeMemleHekeeMeegkeleeefve (megHeleerkeme) MeesYeveeefve Heleerkeeefve Heleerelf ekejeefCe kecee&efCe eme leme (metvees)
HeeefCeieYe&efJeceesekeme11
DevJee-ns ceveg<ee! emeeme megHeleerkeme metveesjivesOJee& meefceOe TOJee& egceecee Megee
MeeseeRef<e YeJeefvle leb efJepeeveerle11
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eesecetOJe&ievlee meJe&oMe&vensleg meJex<eeb Heeueveefveefceeesefivejefmle, leb
efJe%eee keeee&efCe meleleb meeOvegle11
HeoeLe&-ns ceveg<ees! efpeme (Deme) Fme (megHeleerkeme) megvoj Heleerelf ekeejke keceesXx mes egkele
(metvees) HeeefCeeeW kes ieYeesxX kees g[eves nejs (Deives) Deefive keer (TOJee&) Gece (meefceOe) meceked
HekeeMe kejves Jeeueer meefceOee leLee (TOJee&) THej kees peeves Jeeues (egceecee) Deefle Gece HekeeMeegkele
(Megee) Meg (MeeseeRef<e) lespe (YeJeefvle) nesles nQ, Gme kees legce peevees11
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees en THej kees Gves Jeeuee, meye kes osKeves kee nsleg, meye keer j#ee
kee efveefcee Deefive nw, Gme kees peeve kes keeeesXx kees efvejvlej efme efkeee kejes11
as
levetveHeeefolemeeefive$e&ef<e~ efJeesosJee osJelee~ Gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLe Jeeeg eEkeJeled keee&meeOekeesmleerleen
Deye Jeeeg efkeme kes meceeve keee&meeOeke nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
the
ary
levetveHeeNomegjes efJeNMJeJesoe osNJees oNsJes<eg osNJe~

HeNLees Deveeg ceOJee Ie=lesve12
levetveHeeNefoefleN levetveHeeled~ Demegj~ efJeNMJeJesoeN Fefle efJeNMJeJesoe~ osNJe~ oNsJes<eg~ oNsJe~ HeNLe~ DeNveNeg~
ceOJee~ Ie=lesve12
HeoeLe&-(levetveHeeled) emlevet<eg Mejerjs<eg ve Heleefle me (Demegj) HekeeMejefnlees Jeeeg

(efJeMJeJesoe) ees efJeMJeb efJevoefle me (osJe) efoJeiegCe (osJes<eg) efoJeiegCes<eg Jemleg<eg (osJe)
keceveere (HeLe) ceeiee&ved (Deveeg) (ceOJee) ceOegjsCe (Ie=lesve) Gokesve men12
DevJee-ns ceveg<ee! ees osJes<eg osJeesmegjes efJeMJeJesoemlevetveHeesJees ceOJee Ie=lesve men
HeLeesveeg, leb eteb efJepeeveerle12
YeeJeeLe&-eLee HejcesMJejes ceneosJees efJeMJeJeeHeer meJex<eeb megKekejesefmle leLee JeeegjHeefmle,
veevesve efJevee keefMeoefHe keg$eefeod ievlegb Meeesefle12
1466
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (osJes<eg) Gece iegCe Jeeues HeoeLeesXx ceW (osJe) Gece iegCe Jeeuee
(Demegj) HekeeMejefnle Jeeeg (efJeMJeJesoe) meye kees HeeHle nesves Jeeuee (levetveHeeled) pees Mejerj ceW veneR
efiejlee (osJe) keecevee kejves eesie (ceOJee) ceOegj (Ie=lesve) peue kes meeLe (HeLe) ees$eeefo kes ceeieesXx kees
(Deveeg) Heke kejs, Gme kees legce peevees12
YeeJeeLe&-pewmes HejcesMJej ye[e osJe meye ceW JeeHeke Deewj meye kees megKe kejves neje nw, Jewmee
Jeeeg Yeer nw, keeeWekf e Fme Jeeeg kes efyevee keesF& keneR Yeer veneR pee mekelee12
ceOJeslemeeefive$e&ef<e~ e%ees osJelee~ efvee=ogef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
Hegve keerMee pevee megefKeve megefjleen
efHej kewmes ceveg<e megKeer nesJeW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
ceOJee eN%eb ve#emes HeerCeNevees vejeNMemees Deives~

megke=NsJe meefJeNlee efJeNMJeJeej13
ceOJee~ eN%eced~ veN#eNmeNs~ HeNerCeeNve~ vejeNMeme~ DeNiveNs~ megke=efoefle megke=led~ oNsJe~ meNefJeNlee~ efJeNMJeJeej
Fefle efJeNMJeJeej13
the
ary
as
HeoeLe&-(ceOJee) ceOegjsCe Jeevesve (e%eced) meleb JeJenejced (ve#emes) HeeHveese<f e (HeerCeeve)

keeceeceeve (vejeMebme) ees vejeved Mebmeefle me (Deives) efJeved (megke=led) e megg kejesefle me (osJe)
JeJenlee& (meefJelee) SsMJee&efcegke (efJeMJeJeej) ees efJeMJeb Je=Ceeself e me13
DevJee-ns Deives! ees vejeMebme megke=efMJeJeej HeerCeeve meefJelee osJemlJeb ceOJee e%eb ve#emes, leb
Jeeb Hemeeoesce13
YeeJeeLe&-es ceveg<ee e%es megievOeeefonescesve Jeeegpeues MeesOeefelJee meJee&ved megKeeefvle, les meJee&efCe
megKeeefve HeeHvegJeefvle13
HeoeLe&-ns (Deives) efJeved! pees (vejeMebme) ceveg<eeW keer HeMebmee kejves (megke=led) Gece keece
kejves Deewj (efJeMJeJeej) HeMebmee kees mJeerkeej kejves Jeeues (HeerCeeve) eenvee kejles ngS (meefJelee)
SsMJee& kees eenves Jeeues (osJe) JeJenej ceW elegj DeeHe (ceOJee) ceOegj Jeeve mes (e%eced) mele
JeJenej kees (ve#emes) HeeHle nesles nes, Gve DeeHe kees nce ueesie HemeVe kejW13
YeeJeeLe&-pees ceveg<e e%e ceW megievOeeefo HeoeLeesXx kes nesce mes Jeeeg peue kees Meg kej meye kees
megKeer kejles nQ, Jes meye megKeeW kees HeeHle nesles nQ13
Deslemeeefive$e&ef<e~ JeefoxJelee~ Yegefjiegef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeLeeeqiveveesHekeejes ieee Fleen
meefJebMeesOeee
1467
aj.
org
Deye Deefive mes GHekeej uesvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeeNecesefleN MeJemee Ie=lesves[eNvees Jeefve&cemee~

DeNefive: egees DeOJeNjs<eg HeNelmeg14
De~ DeNeced~ SNefleN~ MeJemee~ Ie=lesve~ FN&[Neve~ Jeef~ vecemee~ DeNefiveced~ ege~ DeNOJeNjs<eg~ HeNeeflmJeefle
HeNeledmeg14
the
ary
as
am
HeoeLe&-(De) (Deeced) (Sefle) ieefle (MeJemee) yeuesve (Ie=lesve) peuesve men (F&[eve)
mlegJeved (Jeef) efJeeeee Jees{e (vecemee) He=efLeJeeeVesve (Deefiveced) HeeJekeced (ege) nescemeeOeveeefve
(DeOJejs<eg) DeeEnmeveeres<eg (Heelmeg) HeelvemeeOes<eg Jee&ceeves<eg14
DevJee-ns ceveg<ee! eeseceer[evees Jeef HeelmJeOJejs<eg MeJemee Ie=lesve vecemee men
Jee&ceeveceefiveb egeMeewefle leb eteb melkegle14
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eesefiveefjvOevewpe&uesve egkelees eeves<eg
Heegkele meved yeuesve meees ieceeefle leb efJe%eeeesHekegle14
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pees (Deeced) en (F&[eve) mlegefle kejlee ngDee Jeef) efJeee kee Hengbeeves
Jeeuee efJeeved peve (Heelmeg) Heelve mes efme kejves eesie (DeOJejs<eg) efJeIveeW mes He=Leked Jele&ceeve e%eeW ceW
(MeJemee) yeue (Ie=lesve) peue Deewj (vecemee) He=efLeJeer Deeefo DeVe kes meeLe Jele&ceeve (Deefiveced) Deefive
leLee (ege) nesce kes meeOeve egJee Deeefo kees (De, Sefle) Des Hekeej HeeHle neslee nw, Gme kee
legce ueesie melkeej kejes14
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pees Deefive FvOeveeW Deewj peue mes
egkele eeveeW ceW Heegkele efkeee ngDee yeue mes MeerIe euelee nw, Gme kees peevekes GHekeej ceW ueeDees14
me e#eefolemeeefive$e&ef<e~ JeeegoxJelee~ mJeje[gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
me e#eome ceefnNceeveceNives meF ceNve megHeNeme~

JemegMeseflees JemegOeeleceMe15
me~ eN#eNled~ DeNmeN~ ceNefnNceeveced~ DeNives~ me~ FN&ced~ ceNve~ megHeNemeN Fefle megHeNeme~ Jemeg~ esefle~
JeNmegOeeleceN Fefle JemegOeelece~ eN15
HeoeLe&-(me) (e#eled) epesled mesle (Deme) (ceefnceeveced) cenJeced (Deives) HeeJekeme

(me) (F&ced) peueced (ceve) DeevevoHeoeefve nJeeRe<f e (megHeeme) MeesYeveeefve Heeebefme HeerleeveVeeoerefve
1468
epegJexoYee<es
am
aj.
org
emceeled leme (Jemeg) Jeemeefelee (esefle) DeefleMeesve eslee meb%eelee (JemegOeelece) eesefleMeesve Jemetefve
oOeeefle me (e) mecegees15
DevJee-me ceveg<e megHeemeesmeeivesce&efnceeveb e#eled, me JemegMeseflees JemegOeeleceMe meVeeR
ceve e#eled15
YeeJeeLe&-e FlLeceivesce&nJeb efJepeeveereeled, meesefleOeveer meeled15
HeoeLe&-(me) Jen HetJeexkele efJeeved ceveg<e (megHeeme) Heerelf ekeejke megvoj DeVeeefo kes nsleg
(Deme) Fme (Deives) Deefive kes (ceefnceeveced) ye[HHeve kees (e#eled) meceked HeeHle nes leLee (me) Jen
(Jemeg) efveJeeme kee nsleg (esefle) DeefleMee kej peeveves Jeeuee (e) Deewj (JemegOeelece) Delevle OeveeW
kees OeejCe kejves Jeeuee ngDee (F&ced) peue leLee (ceve) Deevevooeeke nesceves eesie HeoeLeesXx kees HeeHle
nesJes15
YeeJeeLe&-pees Heg<e Fme Hekeej Deefive kes ye[HHeve kees peeves, mees DeefleOeveer nesJes15
ejes osJeerefjlemeeefive$e&ef<e~ osJees osJelee~ efvee=ogef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
as
ejes osNJeerjvJemeN efJeMJes JeNlee oovles DeNives~

GNNJeemeNes OeecveNe Heleceevee16
ej~ osNJeer~ Deveg~ DeNmeN~ efJeMJes~ JeNlee~ oNoNvleNs~ DeNives~ GNNJeemeN FlegNJeeme~ Oeecvee~
Heleceevee16
the
ary
HeoeLe&-(ej) ejeefCe (osJeer) osoerHeceeveeefve (Deveg) (Deme) (efJeMJes) meJex (Jelee)

meleYee<eCeeoerefve (oovles) (Deives) HeeJekeme (GJeeme) yengJeeHekeme (Oeecvee) mLeevesve
(Heleceevee) mJeeefcelJeb kegJee&Cee16
DevJee-es efJeMJes Heleceevee GJeemeesmeeivesOee&cvee osJeere&jes Jeleeveg oovles, les mJewMJeee&
peeevles16
YeeJeeLe&-esefiveefJeeeee ejeefCe peeveefvle les meleeeeje mevleesvegceesovles16
HeoeLe&-pees (efJees) meye (Heleceevee) ceeefuekeHeve kejles ngS efJeeved (GJeeme) yengleeW ceW
JeeHeke (Deme) Fme (Deives) Deefive kes (Oeecvee) mLeeve mes (osJeer) HekeeefMele (ej) ejeW leLee
(Jelee) meleYee<eCeeefo JeleeW kee (Deveg, oovles) Devegketue GHeosMe osles nQ, Jes megvoj SsMJee& Jeeues nesles
nQ16
meefJebMeesOeee
1469
aj.
org
YeeJeeLe&-pees ueesie Deefive keer efJeee kes ejeW kees peeveles nQ, Jes mele DeeejCe kejles ngS Deefle
Deeveefvole nesles nQ16
les Demeslemeeefive$e&ef<e~ e%ees osJelee~ efJeje[gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
lesDemeN ees<eCes efoNJes ve eesvee GN<eemeNevekelee~

FNceb eN%eceJeleeceOJeNjb ve17
les FefleN les~ DeNmeN~ ees<eCeNs FefleN ees<eCes~ efoNJes Fefle efoNJes~ ve~ eesveew~ GN<eemeeNvekelee~
GN<emeeNveesleg<emeeNvekelee~ FNceced~ eN%eced~ DeNJeNleeNced~ DeNOJeNjced~ veN17
the
ary
as
am
HeoeLe&-(les) (Deme) (ees<eCes) Yeeex Jee&ceeves (efoJes) efoJemJeHes (ve) FJe (eesveew) ie=ns
(G<eemeevekelee) jeef$eefvoJeew (Fceced) (e%eced) (DeJeleeced) j#esleeced (DeOJejced) DeeEnmeveereced (ve)
Demceekeced17
DevJee-ns ceveg<eemles G<eemeevekeleeme eesveew efoJes ees<eCes ve vees eefcececeOJejb e%eceJeleeb leb
eteb efJepeeveerle17
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee efJeog<eer Helveer ie=nke=leeefve meeOveesefle, leLee Jeefvee peeles
je$eer meJe JeJenejb meeOvegle17
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (les) Jes (G<eemeevekelee) jeef$e Deewj efove (Deme) Fme Heg<e kes (eesveew)
Iej ceW (efoJes) Gece HeJeeueer (ees<eCes) oes efm$eeeW kes (ve) meceeve Jee&ceeve (ve) nceejs efpeme
(Fceced) Fme (DeOJejced) efJeveeMe ve kejves eesie (e%eced) e%e keer (DeJeleeced) j#ee kejW, Gme kees legce
ueesie peevees17
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes efJeog<eer m$eer Iej kes keeeesXx kees efme kejleer nw,
Jewmes Deefive mes GlHeVe ngS jeef$e efove meye JeJenej kees efme kejles nQ17
owJeslemeeefive$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ Yegefjiieee$eer vo~ <e[dpe mJej
owJee nesleeje GNOJe&ceOJeNjb veesNivesefpe&eceNefYe ie=Ceerleced~

ke=Cegleb veN efmJeefced18
1470
epegJexoYee<es
aj.
org
owJee~ neNsleeNjeN~ TNOJe&ced~ DeNOJeNjced~ veN~ DeNives~ efpeNeced~ DeNefYe~ ie=CeNerleNced ke=Cegleced~ veN efmJeefNefceefleN
megFefced18
am
HeoeLe&-(owJee) osJes<eg efJelmeg YeJeew efJeebmeew (nesleeje) megKeme oeleejew (TOJe&ced)

HeeHleesVeefleced (DeOJejced) DeeEnmeveereb JeJenejced (ve) Demceekeced (Deives) HeeJekeme (efpeeced)
pJeeueeced (DeefYe) (ie=Ceerleced) HeMebmesleeced (ke=Cegleced) kegleced (ve) (efmJeefced) MeesYevee
Fefe&meemleeced18
DevJee-ees owJee nesleeje ve TOJe&ceOJejceefYeie=Ceerleb leew ve efmJeefceivesefpe&eb ke=Cegleced18
YeeJeeLe&-eefo efpe%eemJeOeeHekeeJeefiveefJeeeb peeveereeleeb leefn& efJeMJemeesVeefleb kegee&leeced18
HeoeLe&-pees (owJee) efJeevees ceW Heefme ngS oes efJeeved (nesleeje) megKe kes osves Jeeues (ve)
nceejs (TOJe&ced) GVeefle kees HeeHle (DeOJejced) veneR efyeiee[ves eesie JeJenej keer (DeefYe, ie=Ceerleced) meye
Deesj mes HeMebmee kejW Jes oesveeW (ve) nceejer (efmJeefced) megvoj e%e kes efveefcee (Deives) Deefive keer
(efpeeced) pJeeuee kees (ke=Cegleced) efme kejW18
YeeJeeLe&-pees efpe%eemeg Deewj DeOeeHeke ueesie Deefive keer efJeee kees peeveW lees efJeMJe keer GVeefle
kejW18
as
efleees osJeerefjlemeeefive$e&ef<e~ F[eoees efueeskelee osJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
Hegvece&veg<ew keerMeer JeeCeer mesJeveeree Fleen
efHej ceveg<eeW kees kewmeer JeeCeer kee mesJeve kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene
nw
the
ary
efleNees oNsJeeryeN&efn&jso meoNefvlJe[eN mejmJeleerN Yeejleer~ ceNner ie=CeeNvee19

efleNe~ oNsJeer~ yeNefn&~ Dee~ FNoced~ meNoNvleg~ F[e~ mejmJeleer~ Yeejleer~ ceNner~ ie=CeeNvee19
HeoeLe&-(eflee) ef$elJemebKeekee (osJeer) keceveeree (yeefn&) Devleefj#eced~ (Dee) mecevleeled

(Foced) (meovleg) HeeHvegJevleg (F[e) mleeslegcene& (mejmJeleer) HeMemleefJe%eeveJeleer (Yeejleer)
meJe&Meem$eOeeefjCeer (cener) cenleer (ie=Ceevee) mlegJevleer19
DevJee-ns ceveg<ee! eteb ee cener ie=Ceeves[e mejmJeleer Yeejleer e efleees osJeerejf ob yeefn&jemeovleg
lee meceefiJepeeveerle19
YeeJeeLe&-es ceveg<ee JeJenejkegMeueeb meJe&MeeefJeeeeqvJeleeb meleeefoJeJenejOe$eeA JeeCeeR
HeeHvegegmles mleglee mevlees cenevlees YeJeseg19
meefJebMeesOeee
1471
aj.
org
HeoeLe&-ns ceveg<ees! legce ueesie pees (cener) ye[er (ie=Ceevee) mlegefle kejleer ngF& (F[e) mlegefle
kejves eesie (mejmJeleer) HeMemle efJe%eeve Jeeueer Deewj (Yeejleer) meye Meem$eeW kees OeejCe kejves nejer pees
(eflee) leerve (osJeer) eenves eesie JeeCeer (Foced) Fme (yeefn&) Devleefj#e kees (Dee, meovleg) Des
Hekeej HeeHle neW, Gve leerveeW Hekeej keer JeeefCeeeW kees meceked peevees19
YeeJeeLe&-pees ceveg<e JeJenej ceW elegj meye Meem$e keer efJeeeDeeW mes egkele meleeefo JeJenejeW
kees OeejCe kejves nejer JeeCeer kees HeeHle neW, Jes mlegefle kes eesie ngS ceneved nesJeW19
leVe Flemeeefive$e&ef<e~ lJee osJelee~ efvee=ogef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
F&MJejeled eEke HeeLe&veereefceleen
F&MJej mes keee HeeLe&vee kejveer eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
leVemlegjerHeNcegleb HegN#eg lJee megJeere&ced~ jeNemHees<eNb efJe<eleg veeefYeceNmces20
leced~ veN~ legjerHeced~ Degleced~ HegN#eg~ lJee~ megJeereN&efceefle megJeere&ced~ jeNe~ Hees<eced~ efJe~ meNleg~
veeefYeced~ DeNmces FleNmces20
the
ary
as
HeoeLe&-(leced) Heefmeced (ve) Demceeved (legjerHeced) eegj mee DeeHveeself e leced (Degleced)
DeeMee&iegCekece&mJeYeeJeced (Heg#eg) eled Heg<eg yeng<eg ef#eeefle Jemeefle leled (lJee) efJeeee HekeeefMele
F&MJej (megJeere&ced) megg yeueced (jee) Oeveme (Hees<eced) Hegefced (efJe, meleg) efJeceg_eleg (veeefYeced)
ceOeHeosMeced (Demces) Demceekeced20
DevJee-lJeemces veeeEYe Heefle legjerHecegleb Heg#eg megJeere leb jeemHees<eb ooeleg vees ogKeeod
efJe<eleg e20
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eerIekeeee&Mee&Yetleb yengJeeHekeb Oeveb yeueb Jeeefmle
leeteceerMJejHeeLe&veee HeeHeeveefvolee YeJele20
HeoeLe&-(lJee) efJeee mes HekeeefMele F&ej (Demces) nceejs (veeefYeced) ceOeHeosMe kes Heefle
(legjerHeced) MeerIelee kees HeeHle nesves Jeeues (Degleced) Deeee&He iegCe, kece& Deewj mJeYeeJeeW mes egkele
(Heg#eg) yengle HeoeLeesXx ceW yemeves Jeeues (megJeere&ced) megvoj yeueegkele (leced) Gme Heefme (jee) Oeve
keer (Hees<eced) Hegef kees osJes Deewj (ve) nce ueesieeW kees ogKe mes (efJe, meleg) g[eJes20
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees MeerIekeejer Deeee&He yengleeW ceW JeeHeke Oeve Jee yeue nw, Gme kees
legce ueesie F&ej keer HeeLe&vee mes HeeHle neskes Deeveefvole nesDees20
JevemHele Fleme HepeeHeefle$e&ef<e~ efJeebmees osJelee~ efJeje[gef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
efpe%eemeg keerMees YeJesefoleen
1472
epegJexoYee<es
JevemHeNlesJe me=peNe jjeCeNmlcevee oNsJes<eg~

DeNefivenN&Je MeefceNlee metoeeefle21
aj.
org
efpe%eemeg kewmee nes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
JevemHeles~ DeJe~ me=peN~ jjeCe~ lcevee~ oNsJes<eg~ DeNefive~ nNJeced~ MeNefceNlee~ metoNeeNefleN21
as
am
HeoeLe&-(JevemHeles) Jeveme mecYepeveereme Meem$eme Heeueke (DeJe) (me=pee)~ De$e

eeesleefmle* [De06.3.135] Fefle oerIe&~ (jjeCe) jceceeCe (lcevee) Deelcevee (osJes<eg)
efoJeiegCese<f JeJe efJelmeg (Deefive) HeeJeke (nJeced) Deeoelegcen&ced (Meefcelee) e%emecyevOeer (metoeeefle)
met#ceerke=le Jeeeew Hemeejeefle21
DevJee-ns JevemHeles! eLee Meefceleeefiven&Jeb metoeeefle, leLee lcevee osJes<eg jjeCe meved
nJeceJeme=pe21
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee efoJes<Jevleefj#eeefo<eg Jeer jepeles, leLee efJelmeg
efmLelees efpe%eemeg megHekeeefMeleelcee YeJeefle21
HeoeLe&-ns (JevemHeles) mesJeve eesie Mee kes j#eke efpe%eemeg Heg<e! pewmes (Meefcelee)
e%emecyevOeer (Deefive) Deefive (nJeced) ienCe kejves eesie nesce kes JeeW kees (metoeeefle) met#ce kej
Jeeeg ceW Hemeejlee nw, Jewmes (lcevee) DeHeves Deelcee mes (osJes<eg) efoJe iegCeeW kes meceeve efJeeveeW ceW (jjeCe)
jceCe kejles ngS ienCe kejves eesie HeoeLeesXx kees (DeJe, me=pee) Gece Hekeej mes yeveeDees21
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Meg DeekeeMeeefo ceW Deefive MeesYeeeceeve
neslee nw, Jewmes efJeeveeW ceW efmLele efpe%eemeg Heg<e megvoj HekeeefMele mJeHe Jeeuee neslee nw21
the
ary
Deives mJeensleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Fves osJelee~ efvee=ogef<Ceked vo~ $e<eYe mJej
DeiveNs mJeene ke=Cegefn peeleJesoN Fvee nNJeced~

efJees osNJee nNefJeefjNob peg<evleeced22
Deives~ mJeene~ ke=CegefnN~ peeNleNJeNsoN Fefle peeleJeso~ Fvee~ nNJeced~ efJeMJes~ oNsJee~ nNefJe~ FNoced~
peg<eNvleNeced22
HeoeLe&-(Deives) efJeved (mJeene) meleeb Jeeeced (ke=Cegefn) keg (peeleJeso) HekeefJee

(Fvee) HejcewMJeee&e (nJeced) Deeoelegcen&ced (efJeMJes) meJex (osJee) efJeebme (nefJe) ieeeb Jemleg
(Foced) (peg<evleeced) mesJevleeced22
meefJebMeesOeee
1473
aj.
org
DevJee-ns peeleJesoesives! lJeefcevee mJeene nJeb ke=Cegefn, efJeMJes osJee Fob

nefJepeg&<evleeced22
YeeJeeLe&-eefo ceveg<ee SsMJee&Je&veee Heelesjbmleefn& meleb Hejceelceeveb efJeog<eMe mesJesjved22
HeoeLe&-ns (peeleJeso) efJeee ceW Heefme (Deives) efJeved Heg<e! DeeHe (Fvee) Gkele Ssee& kes
efuees (mJeene) mele JeeCeer Deewj (nJeced) ienCe kejves eesie HeoeLe& kees (ke=Cegefn) Heefme keerefpees
(efJees) meye (osJee) efJeeved ueesie (Foced) Fme (nefJe) ienCe kejves eesie Gece Jemleg kees
(peg<evleeced) mesJeve kejW22
YeeJeeLe&-pees ceveg<e Ssee& ye{eves kes efuees Heelve kejW lees mele Hejceelcee Deewj efJeeveeW kee
mesJeve efkeee kejW22
am
HeerJees DeVesleme Jeefme $eef<e~ JeeegoxJelee~ efvee=efl$e<gHed vo~ OewJele mJej
keerMeb mevleeveb megKeeleerleen
kewmee mevleeve megKeer kejlee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
HeerJeesDeVee jefeNJe=Oe megcesNOee MJesNle efme<eefkele efveNegleeceefYeNeer~

les JeeNeJeNs mecevemeNes efJelemLegefJe&MJesVej mJeHeNleeefve eeg23
as
HeerJeesDeNVesefleN HeerJeDeVee~ jNefeNJe=OeN Fefle jefeJe=Oe~ megceNsOee Fefle megceNsOee~ esNle~ efmeN<eNefkeleN~
efmeNmeNkeleerefle efmemeefkele~ efveNegleeNefceefle efveNegleeced~ DeNefYeNeerefjleefYeNeer~ les~ JeeNeJes~ mecevemeN Fefle meceveme~
efJe~ leNmLeg~ efJeMJee~ Fled~ vej~ mJeNHeNleeveerefle megDeHeNleeefve~ eNeg23
the
ary
HeoeLe&-(HeerJeesDeVee) HeerJeebefme HegefkejeCeVeeefve es<eg (jefeJe=Oe) es jefe JeOe&eefvle les

(megcesOee) MeesYevee cesOee He%ee es<eevles (MJesle) ievlee Je&kees Jee (efme<eefkele) efme_eefle (efveegleeced)
efveefMeleieleerveeced (DeefYeeer) DeefYele MeesYee eme me (les) (JeeeJes) JeeegefJeeeew (meceveme)
meceeveefJe%eevee (efJe, lemLeg) efleseg (efJeMJee) DeefKeueeefve (Fled) SJe (vej) veeekee (mJeHeleeefve)
MeesYeveeefve e leeveHeleeefve (eeg) kegeg&23
DevJee-es mecevemees jefeJe=Oe megcesOee vej HeerJeesDeVee efJeMJee mJeHeleeefve eeg~ le FeeJes
efJelemLege&oe efveegleeceefYeeer MJeslees Jeeeg meJee&ved efme<eefkele leoe me eerceeved peeeles23~
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee Jeeeg meJex<eeb peerJevecetueceefmle
leLeeseceeveHeleeefve meJex<eeb megKeefveefceeeefve peeevles23
HeoeLe&-pees (meceveme) legue %eeve Jeeues (jefeJe=Oe) Oeve kees ye{evesJeeues (megcesOee) megvoj
yegefceeved (vej) veeeke Heg<e (HeerJeesDeVee) Hegefkeejke DeVe Jeeues (efJeMJee) meye (mJeHeleeefve) megvoj
1474
epegJexoYee<es
aj.
org
mevleeveeW kees (eeg) kejW, (les) Jes (Fled) ner (JeeeJes) Jeeeg keer efJeee kes efueS (efJe, lemLeg) efJeMes<e
kej efmLele neW, peye (efveegleeced) efveefele eueves nejs peveeW kee (DeefYeeer) meye Deesj mes MeesYeeegkele
(esle) ieceveMeerue Jee GVeefle kejvesneje Jeeeg meye kees (efme<eefkele) meeRelee nw, leye Jen MeesYeeegkele
neslee nw23
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Jeeeg meye kes peerJeve kee cetue nw, Jewmes
Gece mevleeve meye kes megKe kes efveefcee nesles nQ23
jee Fleme Jeefme $eef<e~ JeeegoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
jeNes veg eb peN%elet jesomeNerces jeNes osNJeer efOeN<eCee Oeeefle oNsJeced~

DeOe JeeNegb efveNegle meMeleN mJee GNle MJeNsleb JemegefOeefleb efvejNskes24
jeNes~ veg~ eced~ peN%eleg~ jesomeerN FefleN jesomeer~ FNces FleerNces~ jeNes~ osNJeer~ efOeN<eCee~ OeeNefleN~ osNJeced~ DeOe~
JeeNegced~ efveNegleN Fefle efveNegle~ meNMeNleN~ mJee~ GNle~ MJesNleced~ JemegefOeefleNefceefleN JemegefOeefleced~ efveNjskes24
the
ary
as
HeoeLe&-(jees) Oeveee (veg) mee (eced) (pe%eleg) peveele (jesomeer) eeJeeHe=efLeJeew (Fces)
Hele#es~ De$e Jeevoefme meJex efJeOeees YeJevleerefle Heke=efleYeeJeeYeeJe (jees) Oeveee (osJeer) efoJeiegCee
(efOe<eCee) He%esJe Jee&ceevee (Oeeefle) oOeeefle (osJeced) efoJeb Heefleced (DeOe) DeLe (Jeeegced) (efveegle)
efveeesve efceeCeeefceeCekeee&j (meMele) HeeHvegJeefvle~ De$e Jelee (mJee) mecyeefvOeve (Gle)
(MJesleced) Je=ced (JemegefOeefleced) He=efLeJeeefoJemetveeb efOeeflee&mceeled leced (efvejskes) efveie&leMe*dkes mLeeves24
DevJee-ns ceveg<ee! Fces jesomeer jees eb pe%elegoxJeer efOe<eCee eb osJeb jees veg Oeeefle~ DeOe efvejskes
mJee efveegle MJeslecegle JemegefOeeEle Jeeegb meMele, leb eteb efJepeeveerle24
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! YeJevlees yeueeefoiegCeegeb meJe&me Oeee&jb
Jeeegb efJe%eee OeveHe%es JeOe&evleg, eeskeevles efmLelJeeme eeCeme eje mJeelceeveb Hejceelceeveb e
%eelegefcesegmlee&veees mee#eelkeejes YeJeefle24
HeoeLe&-ns ceveg<ees! (Fces) es (jesomeer) DeekeeMe, Yetefce (jees) Oeve kes DeLe& (eced) efpemekees
(pe%eleg) GlHeVe kejW (osJeer) Gece iegCe Jeeueer (efOe<eCee) yegef kes meceeve Jee&ceeve m$eer efpeme (osJeced)
Gece Heefle kees (jees) Oeve kes efuees (veg) MeerIe (Oeeefle) OeejCe kejleer nw~ (DeOe) Fme kes Devevlej
(efvejskes) efveMMe mLeeve ceW (mJee) DeHeves mecyevOeer (efveegle) efveee kej efceueeves Jee He=Leked kejves
meefJebMeesOeee
1475
aj.
org
Jeeues peve (esleced) Je= (Gle) Deewj (JemegefOeefleced) He=efLeJeeefo JemegDeeW kes OeejCe kes nsleg (Jeeegced) Jeeeg
kees (meele) HeeHle nesles nQ, Gme kees legce ueesie peevees24
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! DeeHe ueesie yeue Deeefo iegCeeW mes
egkele meye kes OeejCe kejves Jeeues Jeeeg kees peeve kes Oeve Deewj yegef kees ye{eJeW~ pees Skeevle ceW efmLele nes
kes Fme HeeCe kes eje DeHeves mJeHe Deewj Hejceelcee kees peevevee eenW lees Fve oesveeW DeelceeDeeW kee
mee#eelkeej neslee nw24
DeeHe Fleme efnjCeieYe& $eef<e~ HepeeHeefleoxJelee~ mJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
DeeHees nN eod ye=nNleerefJe&eNceeeNved ieYeN oOeevee peNveevleerjefiveced~

lelees osNJeeveNe: meceJeeN&leemegjskeN kemcew osNJeee nNefJe<ee efJeOesce25
DeeHe~ nN~ eled~ ye=nNleer~ efJeMJeced~ Deeeved~ ieYe&ced~ oOeevee~ peNveevleer~ DeNefiveced~ lele~ osNJeeveeced~
meced~ DeNJeNeN&leN~ Demeg~ Ske~ kemcew~ osNJeee~ nNefJe<ee~ efJeNOeNsceN25
the
ary
as
HeoeLe&-(DeeHe) JeeefHekeemlevcee$ee (n) Keueg (eled) eced (ye=nleer) ye=nle (efJeMJeced)

ke=leHeJesMeced (Deeeved) ieefvle (ieYe&ced) cetueb HeOeeveced (oOeevee) Oejvle mele (peveevleer)
Hekeevle (Deefiveced) metee&eeKeced (lele) lemceeled (osJeeveeced) efoJeeveeb He=efLeJeeoerveeced (meced)
meceked (DeJele&le) Jele&es (Demeg) HeeCe (Ske) Demenee (kemcew) megKeefveefceeee (osJeee)
efoJeiegCeee (nefJe<ee) OeejCesve (efJeOesce) Heefjejsce25
DevJee-ye=nleerpe&veevleere&efMJeb ieYe oOeevee mele DeeHe Deeebmleleesefiveb osJeeveeceskeesmeg
meceJee&le, lemcew n kemcew osJeee Jeeb nefJe<ee efJeOesce25
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! eeefve mLetueeefve He_eleJeeefve Mevles, leeefve met#ceeled Heke=eflekeeee&led
He_elevcee$eeKeeoglHeVeeefve efJepeeveerle~ es<eeb ceOes e Ske met$eelcee Jeeegjefmle me meJe&s<eeb Oeexelf e
yegOeOJeced~ eefo leodeje eesieeYeemesve Hejceelceeveb %eelegefcesle leefn& leb mee#eeod efJepeeveerle25
HeoeLe&-(ye=nleer) cenled HeefjceeCe Jeeueer (peveevleer) He=efLeJeeefo kees Heke kejves nejer (eled)
efpeme (efJeMJeced) meye ceW HeJesMe efkees ngS (ieYe&ced) meye kes cetue HeOeeve kees (oOeevee) OeejCe kejleer
ngF& (DeeHe) JeeHekepeueeW keer met#cecee$ee (Deeeved) HeeHle neW, (lele) Gmemes (Deefiveced) metee&efo He
Deefive kees (osJeeveeced) Gece He=efLeJeeefo HeoeLeesXx kee mecyevOeer (Ske) Ske Demenee (Demeg) HeeCe
1476
epegJexoYee<es
aj.
org
(meced, DeJee&le) meceked HeJe=e kejs, Gme (n) ner (kemcew) megKe kes efveefcee (osJeee) Gece iegCe egkele
F&MJej kes efuees nce ueesie (nefJe<ee) OeejCe kejves mes (efJeOesce) mesJee kejves Jeeues neW25
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees mLetue He_eleJe oerKe He[les nQ, Gvekees met#ce Heke=efle kes keee&
He_elevcee$e veeceke mes GlHeVe ngS peevees, efpevekes yeere pees Ske met$eelcee Jeeeg nw, Jen meye OeejCe
kejlee nw en peevees, pees Gme Jeeeg kes eje eesieeYeeme mes Hejceelcee kees peevevee eenes lees Gmekees
mee#eeled peeve mekees25
eefeefoleme efnjCeieYe& $eef<e~ HepeeHeefleoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
kes pevee ceesovle Fleen
keewve ceveg<e Deeveefvole nesles nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
eefeNoeHees ceefnNvee HeNe&HeMeNod o#eNb oOeevee peNveevleereN&%eced~

ees oNsJes<JeefOe osNJe SkeN DeemeNerled kemcew oNsJeee nNefJe<ee efJeOesce26
e~ efeNled~ DeeHe~ ceNefnNvee~ HeNe&HeMeNefoefle HeefjNDeHeMeled~ o#eced~ oOeevee~ peNveevleer~ eN%eced~ e~

oNsJes<eg~ DeefOe~ oNsJe~ Ske~ Deemeerled~ kemcew~ osNJeee~ nNefJe<ee~ efJeNOeNsceN26
the
ary
as
HeoeLe&-(e) Hejcesej (efeled) (DeeHe) JeeefHleMeeruee met#ceemlevcee$ee (ceefnvee) mJeme

ceefncvee JeeHekelJesve (Hee&HeMeled) meJe&le HeMeefle (o#eced) yeueced (oOeevee) Oejvle (peveevleer)
GlHeeoevle (e%eced) meleb mebmeejced (e) (osJes<eg) Heke=leeefopeerJes<eg (DeefOe) GHeefjYeeJes (osJe)
efoJeiegCekece&mJeYeeJe (Ske) Deefleere (Deemeerled) Deefmle (kemcew) megKemJeHeee (osJeee)
meJe&megKeHeoee (nefJe<ee) leoe%eeeesieeYeemeOeejCesve (efJeOesce) mesJesceefn26
DevJee-ees ceefnvee o#eb oOeevee e%eb peveevleerjeHe meefvle lee Hee&HeMeod ees osJes<JeskeesefOe
osJe Deemeerled lemcew efeled kemcew osJeee Jeeb nefJe<ee efJeOesce26
YeeJeeLe&-ns ceveg<ee! es YeJevle meJe&me ejb Oeee&jceefleereceefOeeleejb Hejceelceeveb %eelegb
eesieb efveleceYemeefvle le Deeveefvolee YeJeefvle26
HeoeLe&-(e) pees Hejcesej (ceefnvee) DeHeves JeeHekeHeve kes ceefncee mes (o#eced) yeue kees
(oOeevee) OeejCe kejleer (e%eced) mele mebmeej kees (peveevleer) GlHeVe kejleer ngF& (DeeHe)
JeeefHleMeerue met#ce peue keer cee$ee nQ, Gvekees (Hee&HeMeled) meye Deesj mes osKelee nw, (e) pees F&ej
(osJes<eg) Gece iegCe Jeeues Heke=efle Deeefo Deewj peerJeeW ceW (Ske) Ske (DeefOe, osJe) Gece iegCe, kece&,
mJeYeeJe Jeeuee (Deemeerled) nw, Gme (efeled) ner (kemcew) megKemJeHe (osJeee) meye megKeeW kes oelee F&ej
keer nce ueesie (nefJe<ee) Dee%eeHeeueve Deewj eesieeYeeme kes OeejCe mes (efJeOesce) mesJee kejW26
meefJebMeesOeee
1477
aj.
org
YeeJeeLe&-ns ceveg<ees! pees DeeHe ueesie meye kes e, Oeee&, keee&, Deefleere DeefOeelee Hejceelcee
kes peeveves kees efvele eesieeYeeme kejles nQ, Jes Deeveefvole nesles nQ26
HepeeefYeefjleme Jeefme $eef<e~ Jeeegos&Jelee~ mJejedHeef*dkeleMvo~ He_ece mJej
efJeog<ee keLeb YeefJeleJeefceleen
efJeeved kees kewmee nesvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
He eeefYeNee&efme oeNee:meNcee efveNegefJee&eefJeNes ogjeNsCes~

efve vees jefe megYeespemeb egJemJeN efve JeeNrjb ieJeNceMJe eN jeOe27
He~ eeefYe~ eeefme~ oeNMJee:meced~ De~ efveNegefNefjefle efveNegledefYe~ JeeNeeNs Fefle Jeeees~ FNes~ ogjesNCes~
efve~ veN~ jefeced~ megYeespemeNefceefle megYeespemeced~ egJeNmJeN~ efve~ JeeNrjced~ ieJeced~ DeMJeced~ eN~ jeOe27
the
ary
as
am
HeoeLe&-(He) (eeefYe) keceveereeefYe (eeefme) HeeHveesef<e (oeMJeebmeced) megKeme oeleejced

(De) De$e efveHeeleme e [De06.3.136] Fefle oerIe&~ (efveegef) efveelewieg&Cew (Jeeees) JeeegefjJe
Jee&ceeve (Fes) DeYeermegKeee (ogjesCes) ie=ns (efve) efvelejeced (ve) Demceekeced (jefeced) Oeveced
(megYeespemeced) megg Yeespeveeefve emceeled leced (egJemJe) efceeemJe (efve) (Jeerjced) HeeHleefJe%eeveeefoiegCeced
(ieJeced) ieesYees efnleced (DeMJeced) DeMJesYees efnleced (e) (jeOe) Oeveced27
DevJee-ns efJeved! Jeeees JeeegefjJe lJeb HeeeefYeefve&egefefjes eeefme, ogjesCes ve megYeespemeb
oeMJeebmeb jeEe efveegJemJe, Jeerjb ieJeceMJeb e jeOees efve egJemJe~27
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee Jeeeg meJee&efCe peerJeveeoerveereefve kecee&efCe
meeOveesefle leLee efJeeveefmceved mebmeejs Jeexle27
HeoeLe&-ns (Jeeees) efJeved! Jeeeg kes meceeve Jee&ceeve DeeHe (He, eeefYe) Des Hekeej eenves
eesie (efveegef) efveele iegCeeW mes (Fes) DeYeer megKe kes DeLe& (De, eeefme) Des Hekeej HeeHle
nesles nes~ (ogjesCes) Iej ceW (ve) nceejs (megYeespemeced) megvoj Yeesieves kes nsleg (oeMJeebmeced) megKe kes oelee
(jefeced) Oeve kees (efve, egJemJe) efvejvlej efceefele keerefpees~ (Jeerjced) efJe%eeveeefo iegCeeW kees HeeHle
(ieJeced) ieew kes efnlekeejer (e) leLee (DeMJeced) Iees[
s kes efuees efnlew<eer (jeOe) Oeve kees (efve) efvejvlej
HeeHle keerepf ees27
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Jeeeg meye peerJeve Deeefo F keceesXx kees
efme kejlee nw, Jewmes efJeeved Heg<e Fme mebmeej ceW Jeex27
Dee ve Fleme Jeefme $eef<e~ JeeegoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
1478
epegJexoYee<es
aj.
org
Dee vees efveNegef MeNefleveerefYejOJeNj menNefeCeerefYeNHe eeefn eN%eced~

Jeeees DeNefmcevlmeJeves ceeoemJe eteb Heele mJeNefmleefYeN meoe ve28
Dee~ veN~ efveNegefNefjefle efveNegledefYe~ MeNefleveerefYe~ DeNOJeNjced~ meNnNefeCeerefYe~ GHe~ eeNefnN~ eN%eced~ JeeeeNs
FefleN Jeeees~ DeNefmceved~ meJeves~ ceNeoNeNmJeN~ eteced~ HeeNleN~ mJeNefmleefYeNefjefle mJeNefmleefYe~ meoe~ veN28
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Dee) (ve) Demceekeced (efveegef) efveefMelewefce&eCeeefceeCewie&ceveeiecevew (MeefleveerefYe)

Meleb yentefve kecee&efCe efJeevles eemeg leeefYe (DeOJejced) DeeEnmeveereced (menefeCeerefYe) meneeCemebKee
Jesiee efJeevles eemeg ieefle<eg leeefYe (GHe) (eeefn) HeeHvegefn (e%eced) meievleJeb JeJenejced (Jeeees)
JeeegefjJe yeueJeved efJeved! (Deefmceved) (meJeves) GlHeeefOekejCes peieefle (ceeoemJe) DeevevoemJe
(eteced) (Heele) j#ele (mJeefmleefYe) megKew men (meoe) meJe&efmceved keeues (ve) Demceeved28
DevJee-ns Jeeees! eLee Jeeege|veegefMMeefleveereYf e menefeCeereYf eie&efleefYejefmceved meJeves veesOJejb
e%ecegHeieefle leLee lJecesleceeeeefn ceeoemJe~ ns efJeebmees! etecesleefeee mJeefmleefYeve& meoe
Heele28
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeebmees eLee JeeeJees efJeefJeOeeefYeie&efleefYe meJee&ved
Heg<Ceefvle leLewJe megefMe#eee meJee&ved Hees<eevleg28
HeoeLe&-ns (Jeeees) Jeeeg kes legue yeueJeeved efJeved! pewmes Jeeeg (efveegef) efveefele efceueer Jee
He=Leked peeves-Deeves He (MeefleveerefYe) yengle keceesXx Jeeueer (menefeCeerefYe) yengle JesieeW Jeeueer ieefleeeW mes
(Deefmceved) Fme (meJeves) GlHeefe kes DeeOeej peieled ceW (ve) nceejs (DeOJejced) ve efyeiee[ves eesie
(e%eced) meefle kes eesie JeJenej kees (GHe) efveke HeeHle neslee nw, Jewmes DeeHe (Deeeeefn) Des
Hekeej HeeHle ntefpees (ceeoemJe) Deewj Deeveefvole keerepf ees~ ns efJeevees! (eteced) DeeHe ueesie Fme efJeee
mes (mJeefmleefYe) megKeeW kes meeLe (ve) nce ueesieeW keer (meoe) meye keeue ceW (Heele) j#ee
keerefpees28
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efJeeved ueesie, pewmes Jeeeg efJeefJeOe Hekeej keer
eeueeW mes meye HeoeLeesXx kees Heg kejles nQ, Jewmes ner Deer efMe#ee mes meye kees Heg kejW28
efveeglJeeefveleme ie=lmeceo $eef<e~ JeeegoxJelee~ efvee=odieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLesMJej keerMe Fleen
Deye F&MJej kewmee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
efveNeglJeeved JeeeNJee ieeNe Megees Deeeefce les~
ievleeefme megvJeNlees ie=nced29
1479
aj.
org
meefJebMeesOeee
efveNeglJeeved~ JeeNeeNs Fefle Jeeees~ Dee~ ieNefnN~ DeNeced~ Mege~ DeNeeNefceN~ leNs~ ievlee~ DeNefmeN~ megvJeNle~
ie=nced29
as
am
HeoeLe&-(efveeglJeeved) efveevlee (Jeeees) HeJeve FJe (Dee) (ieefn) mecevleeled HeeHvegefn (Deeced)
(Mege) HeefJe$ekeee& (Deeeefce) HeeHveesecf e (les) leJe (ievlee) (Deefme) (megvJele) DeefYe<eJeb kegJe&le
(ie=nced)29
DevJee-ns Jeeees! efveeglJeeveerMJejmlJeb eLeeeb Megees ievlee Jeeeg megvJelees ie=nb ieefle, leLee
ceeceeieefn~ elemlJeceerMJejesefme lemceeled les mJeHecenceeeefce29
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee Jeeeg meJe&MeesOeke meJe&$e ievlee meJe&efHe eesefmle,
leLesMJejesefHe Jee&les29
HeoeLe&-ns (Jeeees) Jeeeg kes legue MeerIeievlee (efveeglJeeved) efveecekeee& F&ej DeeHe, pewmes
(Deeced) en (Mege) HeefJe$ekelee& (ievlee) ieceveMeerue Jeeeg (megvJele) jme KeeReves Jeeues kes (ie=nced)
Iej kees HeeHle neslee nw, Jewmes cegPe kees (Dee, ieefn) Des Hekeej HeeHle ntefpees, efpememes DeeHe F&ej
(Deefme) nQ, Fmemes (les) DeeHe kes mJeHe kees ceQ (Deeeefce) HeeHle neslee ntB29
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Jeeeg meye kees MeesOeves Deewj meJe&$e
Hengbeves Jeeuee leLee meye kees HeeCe mes Yeer Heeje nw, Jewmes F&MJej Yeer nw29
Jeeees Mege Fleme Hegceer{ $eef<e~ JeeegoxJelee~ DeveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvece&veg<esCe eEke keee&efceleen
the
ary
efHej ceveg<e kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
Jeeees Megees Deeeefce leNs ceOJeNesDeieNb efoefJeef<eg~

Dee eeefnN meesceHeerlees mHeeNnex osJe efveNeglJelee30
JeeeeNsFefleN Jeeees~ Mege~ DeNeeNefceN~ leNs~ ceOJe~ Deieced~ efoefJeef<eg~ Dee~ eeNefnN~ meesceHeerleeN FefleN
meesceHeerlees~ mHeeNn&~ oNsJeN~ efveNeglJelee30
HeoeLe&-(Jeeees) Jee&ceeve JeeegefjJe (Mege) Megefkej (Deeeefce) HeeHveesefce (les) leJe

(ceOJe) ceOegjme (Deieced) Geceb Yeeieced (efoefJeef<eg) efoJeemeg meefle<eg (Dee, eeefn) (meesceHeerlees)
meoes<eefOejmeHeeveee (mHeen&) e mHe=neefle lemeeeced (osJe) efoJeiegCemecHeVe (efveeglJelee) Jeeegvee
men30
1480
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns Jeeees! ees JeeegefjJe MegemlJeceefme les ceOJeesieb efoefJeef<Jenceeeefce~ ns osJe!

mHeen&mlJeb efveeglJelee men meesceHeerlee Deeeeefn30
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLee Jeeeg meJee&ved jmeievOeeoerved HeerlJee
meJee&ved Hees<eeefle leLee lJeb meJee&ved Heg<eeCe30
HeoeLe&-ns (Jeeees) pees Jeeeg kes meceeve Jee&ceeve efJeved! (Mege) Megefkeejke DeeHe nQ, (les)
DeeHe kes (ceOJe) ceOegj Jeeve kes (Deieced) Gece Yeeie kees (efoefJeef<eg) Gece meefleeeW ceW ceQ
(Deeeefce) HeeHle neslee ntB~ ns (osJe) Gece iegCeegkele efJeeved Heg<e! (mHeen&) Gece iegCeeW keer
DeefYeuee<ee mes egkele kes Heg$e DeeHe (efveeglJelee) Jeeeg kes meeLe (meesceHeerlees) Gece Dees<eefOeeeW kee jme
Heerves kes efuees (Dee, eeefn) Des Hekeej HeeHle ntefpees30
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes Jeeeg meye jme Deewj ievOe
Deeefo kees Heerkes meye kees Heg kejlee nw, Jewmes let Yeer meye kees Heg efkeee kej30
Jeeegefjlemeepeceer{ $eef<e~ JeeegoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej~
DeLe efJeef eEke keee&efceleen
Deye efJeeveeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
as
JeeNegjieNsiee e%eNHeer meeNkeb ieNvcevemee eN%eced~

efMeNJees efveNegef efMeNJeeefYe31
JeeNeg~ DeNieNsieeFleieNsiee~ eN%eNHeerefjefle e%eNHeer~ meeNkeced~ ieNved~ cevemee~ eN%eced~ efMeNJe~ efveNegefNefjefle
efveNegledefYe~ efMeNJeeefYe31
the
ary
HeoeLe&-(Jeeeg) HeJeve (Deiesiee) eesies ieefle me (e%eHeer) ees e%eb Heeefle Hetjeefle me
(meekeced) men (ieved) ieefle (cevemee) (e%eced) (efMeJe) ceuecee (efveegef) efveefMeleeefYe
efeeeefYe (efMeJeeefYe) ceuekeeefjCeerefYe31
DevJee-ns efJeved! eLee Jeeege|veegef efMeJeeefYee&%eb ieved leLee efMeJeesieis ee e%eHeer mebmlJeb
cevemee meekeb e%eceeeeefn31
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ De$eeeenerelf e Heob HetJe&cev$eeovegJee&les~ eLee Jeeegjveskew
HeoeLezmmen ieleeieefle leLee efJeebmees Oecee&efCe kecee&efCe efJe%eevesve HeeHvegJevleg31
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (Jeeeg) HeJeve (efveegef) efveefMele (efMeJeeefYe) ceuekeejke
efeeeDeeW mes (e%eced) e%e kees (ieved) HeeHle neslee nw, Jewmes (efMeJe) ceuemJeHe (Deesiee) Deieieeceer
meefJebMeesOeee
1481
aj.
org
(e%eHeer) e%e kees HetCe& kejves nejs ngS DeeHe (cevemee) ceve keer Je=efe kes (meekeced) meeLe e%e kees HeeHle
ntefpees31
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ Fme cev$e ceW (Dee, eeefn) Fme Heo keer
DevegJe=efe HetJe& cev$e mes Deeleer nw~ pewmes Jeeeg Deveske HeoeLeeX kes meeLe peelee-Deelee nw, Jewmes efJeeved ueesie
Oece&egkele keceeX kees efJe%eeve mes HeeHle nesJeW31
Jeee Fleme ie=lmeceo $eef<e~ JeeegoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
am
JeeeNes es les menNefeCeNes jLeemeNmlesefYeNje ieefn~

efveNeglJeNevlmeesceHeerlees32
JeeeNes FefleN Jeeees~ es~ leNs~ meNnNefeCe~ jLeeme~ lesefYe~ Dee~ ieNefnN~ efveNeglJeeved~ meesceHeerleeN FefleN
meesceHeerlees32
the
ary
as
HeoeLe&-(Jeeees) HeJeveJee&ceeve (es) (les) leJe (menefeCe) HeMemlee meneb pevee efJeevles
es<eg les (jLeeme) jceCeereeefve eeveeefve (lesefYe) lew (Dee) (ieefn) HeeHvegefn (efveeglJeeved) meceLe& meved
(meesceHeerlees) meesceme Heeveee32
DevJee-ns Jeeees JeeegefjJe Jee&ceeve efJeved! es les menefeCees jLeeme meefvle, leseYf e men
efveeglJeevlmebmlJeb meesceHeerlee Dee ieefn32
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLee JeeeesjmebKee jceCeeree ielee
meefvle, leLee efJeefJeOeeefYeie&efleefYe meceLee& YetlJewMJee Yeg*diOJeced32
HeoeLe&-ns (Jeeees) HeJeve kes legue Jee&ceeve efJeved! (es) pees (les) DeeHe kes (menefeCe)
HeMemle meneeW ceveg<eeW mes egkele (jLeeme) megvoj Deejece osves Jeeues eeve nQ, (lesefYe) Gve kes meefnle
(efveeglJeeved) meceLe& ngS DeeHe (meesceHeerlees) meesce Dees<eefOe kee jme Heerves kes efuees (Dee, ieefn)
DeeFes32
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes Jeeeg keer DemebKe jceCe
kejves eesie ieefle nQ, Jewmes Deveske Hekeej keer ieefleeeW mes meceLe& neskes SsMJee& kees Yeesiees32
Skeesleme ie=lmeceo $eef<e~ JeeegoxJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
1482
epegJexoYee<es
aj.
org
Skeee e oNMeefYeMe mJeYetlesN eYeeefceNes efJeMeNleer e~

efleNme=efYeMeN Jenmes ef$eNMelee e efveNegefJee&eefJeNn lee efJe ceg_e33
Skeee~ eN~ oNMeefYeNefjefle oNMeefYe~ eN~ mJeNYetleNFefle mJeYetles~ eYeeced~ FNes~ efJeNMeNleer~ eN~
efleNme=efYeNefjefle efleNme=efYe~ eN~ Jenmes~ ef$eNMelee~ eN~ efveNegefNefjefle efveNegledefYe~ JeeNeeNs Fefle Jeeees~ FNn~ lee~ efJe~
ceg_eN33
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Skeee) ielee (e) (oMeefYe) oMeefJeOeeefYeie&efleefYe (e) (mJeYetles) mJekeerewMJeex

(eYeeced) efJeeeHeg<eeLee&Yeeced (Fes) efJeeemelees (eEJeMeleer) elJeeeEjMeled (e) (efleme=efYe) (e)
(Jenmes) HeeHveese<f e (eE$eMelee) SlelmebKeekew (e) (efveegef) (Jeeees) (Fn) (lee) leeefve (efJe, ceg_e)
efJeMes<esCe lepe33
DevJee-ns mJeYetles Jeeees! eLee HeJeve Fnses Skeee e oMeefYeMe eYeeefcees eEJeMeleer e
efleme=efYeMe eE$eMelee e efveegef men e%eb Jenefle, leLee Jenmes me lJeb lee efJe ceg_e33
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee Jeeegefjefvew HeeCewjveskeeefYeie&efleefYe
He=efLeJeeefoueeskewMe men meJe&mesb meeOveeself e leLee efJeebmeesefHe meeOvegeg33
HeoeLe&-ns (mJeYetles) DeHeves SsMJee& mes MeesYeeeceeve (Jeeees) Jeeeg kes legue DeLee&led pewmes HeJeve
(Fn) Fme peieled ceW meefle kes efueS (Skeee) Ske Hekeej keer ieefle (e) Deewj (oMeefYe) oMeefJeOe
ieefleeeW (e) Deewj (eYeeced) efJeee Deewj Heg<eeLe& mes (Fes) efJeee keer meefle kes efueS (eEJeMeleer) oes
yeermeer (e) Deewj (efleme=efYe) leerve Hekeej keer ieefleeeW mes (e) Deewj (eE$eMelee) leerme (e) Deewj
(efveegef) efveefMele efveeceeW kes meeLe e%e kees HeeHle neslee, Jewmes (Jenmes) HeeHle nesles mees DeeHe (lee)
Gve meye kees (efJe, ceg_e) efJeMes<e kej esef[es DeLee&led Gve kee GHeosMe keerepf ees33~
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes Jeeeg Fefve HeeCe Deewj Deveske ieefleeeW
Deewj He=efLeJeeefo ueeskeeW kes meeLe meye kes F kees efme kejlee nw, Jewmes efJeeved Yeer efme kejW33
leJe Jeee Flemeeefjme $eef<e~ JeeegoxJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
DeLe eEkeJeeeg mJeerkele&Je Fleen
Deye efkemekes legue Jeeeg kees mJeerkeej kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
leJe JeeeJe=lemHeleNs lJegpee&ceelejgle~

DeJeNe:mee Je=Ceercens34
leJe~ JeeNeeNsFefle Jeeees~ $eNleNmHeNleNs~ $eNleNHeNleNFle=leHeles~ lJeg~ peeNceeNleN~ DeNgleN~ DeJee:efme~ Dee~
Je=CeerNceNnsN34
meefJebMeesOeee
1483
am
aj.
org
HeoeLe&-(leJe) (Jeeees) yengyeue ($elemHeles) meleHeeueke (lJeg) efJeeee HeoerHleme

(peeceele) keveeHeefleJeod Jee&ceeve (Degle) DeeMee&kece&ved (DeJeebefme) j#eCeeoerevf e (Dee) (Je=Ceercens)
mJeerkegce&ns34
DevJee-ns $elemHeles! peeceelejgle Jeeees Jeeb eeefve lJegmleJeeJeebmee Je=Ceercens, leeefve
lJeceefHe mJeerkeg34
YeeJeeLe&-eLee peeceeleeMee&iegCee melemesJeke mJeerkee&Jeesefmle, leLee JeeegjefHe
JejCeereesefmle34
HeoeLe&-ns ($elemHeles) mele kes j#eke (peeceele) peceeF& kes legue Jee&ceeve (Degle)
Deeee&He kece& kejves Jeeues (Jeeees) yengle yeueegkele efJeved! nce ueesie pees (lJeg) efJeee mes
HekeeefMele (leJe) DeeHe kes (DeJeebefme) j#ee Deeefo keceesXx kee (Dee, Je=Ceercens) mJeerkeej kejles nQ, Gve kee
DeeHe Yeer mJeerkeej kejes34
YeeJeeLe&-pewmes peceeF& Gece DeeMee& iegCeeW Jeeuee, mele F&MJej kee mesJeke ngDee mJeerkeej kes
eesie neslee nw, Jewmes Jeeeg Yeer mJeerkeej kejves eesie nw34
DeefYe lJesleme Jeefme $eef<e~ JeeegoxJelee~ mJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
as
DeLe jepeOece&ceen
Deye jepeOece& efJe<ee Deieues cev$e ceW kenles nQ
DeNefYe lJee Metj veesvegceesogiOee FJe OesveJe~

F&MeeveceNme peiele mJeN&MeNceerMeeveefcev leNmLeg<e35
the
ary
DeNefYe~ lJeeN~ Metj~ veeNsvegceN~ DeogiOee FNJesleogiOeeFJe~ OesNveJe~ F&Meeveced~ DeNme~ peiele~ mJeN&MeNefceefle
mJeNMeced~ F&Meeveced~ FNvN~ leNmLeg<e35
HeoeLe&-(DeefYe) (lJee) lJeeced (Metj) efveYe&e (veesvegce) Ye=Meb melkegee&ce HeMebmesce (DeogiOee
FJe) DeefJeeceeveHeeme FJe (OesveJe) ieeJe (F&Meeveced) F&MeveMeerueced (Deme) (peiele) peceme
(mJe&Meced) megKesve gb eesieced (F&Meeveced) (Fv) meYesMe (lemLeg<e) mLeeJejme35
DevJee-ns Metjsv! OesveJeesogiOee FJe Jeeceme peielemlemLeg<e F&Meeveb mJe&MeefceJesMeeveb
lJeeefYeveesvegce35
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ ns jepeved! eefo YeJeeved He#eHeeleb efJeneesMJejJevveeeeOeerMees YeJesod
eefo keoeefeeb kejceefHe ve oeece leLeeHemceeved j#esled leefn& lJeovegketuee Jeeb meoe YeJesce5
1484
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns (Metj) efveYe&e (Fv) meYeeHeles (DeogiOee FJe) efyevee otOe keer (OesveJe) ieewDeeW kes
meceeve nce ueesie (Deme) Fme (peiele) ej leLee (lemLeg<e) Deej mebmeej kes (F&Meeveced) efveevlee
(mJe&Meced) megKeHetJe&ke osKeves eesie F&MJej kes legue (F&Meeveced) meceLe& (lJee) DeeHe kees (DeefYe,
veesvegce) mevcegKe mes melkeej Jee HeMebmee kejW35
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ ns jepeved! pees DeeHe He#eHeele es[ kes F&MJej kes legue
veeeeOeerMe nesJeW, pees keoeefeled nce ueesie kej Yeer ve osJeW lees Yeer nceejer j#ee kejW lees DeeHe kes Devegketue
nce meoe jnW35
ve lJeeJeeefveleme Mebegyee&n&mHele $eef<e~ HejcesMJejes osJelee~ efvee=led HeeqMvo~ He_ece
mJej
am
F&MJej SJeesHeemeveere Fleen
F&MJej ner GHeemevee kejves eesie nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
ve lJeeJeeB 2 DeNvees efoNJees ve HeeefLe&JeNes ve peeNlees ve peefve<eles~

DeNMJeNeevlees ceIeJeefVev JeeNefpevees ieNJevlemlJee nJeecens36
as
ve~ lJeeJeeNefveefleN lJeeJeeved~ DeNve~ efoNJe~ ve~ HeeefLe&Je~ ve~ peeNle~ ve~ peNefveN<eNlesN~ DeNMJeeNevle~
DeNMJeNevleN FleMJeNevle~ ceNIeNJeNefVeefle ceIeJeved~ FNvN~ JeeNefpeve~ ieNJevle~ lJeeN~ nNJeeNceNnNs36
the
ary
HeoeLe&-(ve) (lJeeJeeved) lJelmeMe (Deve) efYeVe (efoJe) Meg (ve) (HeeefLe&Je) He=efLeJeeb
efJeefole (ve) (peele) GlHeVe (ve) (peefve<eles) GlHelmeles (DeMJeeevle) DeelceveesMJeefcevle
(ceIeJeved) HejceHetefpelewMJee& (Fv) meJe&ogKeefJeoejke (Jeeefpeve) JesieJevle (ieJevle) ieeb JeeCeeR
e#eeCee (lJee) (nJeecens) mlegJeerce36
DevJee-ns ceIeJeefVevsMJej! Jeeefpevees ieJevleesMJeeevlees Jeeb lJee nJeecens, ele keefMeove
HeoeLeex ve lJeeJeeved efoJees ve HeeefLe&Jees ve peelees ve peefve<eles lemceeod YeJeevesJeemceekecegHeemees
osJeesefmle36
YeeJeeLe&-ve keesefHe HejcesMJejsCe meMe Meges peelees Jee peefve<eceeCees Jee&ceevees Jeeefmle~ Dele
SJe meJezce&veg<ewjsleb efJeneeeveme kemeeHegHeemeveeme mLeeves vewJe keeee&~ FocesJe kecexneceg$e eevevoHeob
efJe%eseced36
HeoeLe&-ns (ceIeJeved) Hetefpele Gece SsMJee& mes egkele (Fv) meye ogKeeW kes efJeveeMeke
Hejcesej! (Jeeefpeve) JesieJeeues (ieJevle) Gece JeeCeer yeesueles ngS (DeMJeeevle) DeHeves kees MeerIelee
eenles ngS nce ueesie (lJee) DeeHe keer (nJeecens) mlegefle kejles nQ, keeeWekf e efpeme keejCe keesF& (Deve)
meefJebMeesOeee
1485
aj.
org
Deve HeoeLe& (ve) ve keesF& (lJeeJeeved) DeeHe kes (efoJe) Meg (ve) ve keesF& (HeeefLe&Je) He=efLeJeer Hej
Heefme (ve) ve keesF& (peele) GlHeVe ngDee Deewj (ve) ve (peefve<eles) nesiee, Fmemes DeeHe ner nceejs
GHeemeosJe nwQ36
YeeJeeLe&-ve keesF& Hejcesej kes legue Meg ngDee, ve nesiee Deewj ve nw~ Fmeer mes meye ceveg<eeW kees
eeefnes efke Fme kees es[
Deve efkemeer keer GHeemevee Fme kes mLeeve ceW keoeefHe ve kejW, ener kece& Fme
ueeske, Hejueeske ceW Deevevooeeke peeveW36
lJeeefceefoleme Mebegyee&n&mHele $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=oveggHed vo~ ieevOeej mJej
Hegvee jepeOece&efJe<eeceen
efHej jepeOece& efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
am
lJeeefceef nJeecens meeNleew Jeepeme keeNjJe~

lJeeb Je=$esef<JevN melHeeEleN vejNmlJeeb keeNemJeJe&le37
lJeeced~ Fled~ efn~ nJeecens~ meeNleew~ Jeepeme~ keeNjJe~ lJeeced~ Je=$es<eg~ FNvN~ melHeefleNefceefleN meledHeefleced~
vej~ lJeeced~ keeemeg~ DeJe&le37
the
ary
as
HeoeLe&-(lJeeced) (Fled) SJe (efn) (nJeecens) ie=erce (meeleew) me-eces (Jeepeme)

efJeeeefJe%eevepeveme keee&me (keejJe) keee&j (lJeeced) (Je=$es<eg) Ieves<eg (Fv) mete& FJe peielHeeueke
(melHeefleced) meleme HeeejsCe Heeuekeced (vej) vesleej (lJeeced) (keeemeg) efo#eg (DeJe&le)
DeeMegieeefceveesMJemesJe37
DevJee-ns Fv! Jeepeme efn keejJees vejes Jees meeleew lJeeb Je=$es<eg mete&efceJe melHeeEle lJeeceJe&le
FJe mesveeeeb HeMesce keeemeg lJeeefceJeecens37
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns mesveemeYesMeew! egJeeb mete&JevveeeeYeeHekeeMekeew
efMeefuHeveeb me*denerleejew meleme Heeejkeew YeJesleced37
HeoeLe&-ns (Fv) mete& kes legue peieled kes j#eke jepeved! (Jeepeme) efJeee Jee efJe%eeve mes ngS
keee& kes (efn) ner (keejJe) kejves Jeeues (vej) veeeke nce ueesie (meeleew) jCe ceW (lJeeced) DeeHe kees,
pewmes (Je=$es<eg) cesIeeW ceW mete& kees, Jewmes (melHeefleced) mele kes Heeej mes j#eke (lJeeced) DeeHe kees (DeJe&le)
MeerIeieeceer Iees[
s kes legue mesvee ceW osKeW, (keeemeg) efoMeeDeeW ceW (lJeeced) DeeHe kees (Fled) ner (nJeecens)
ienCe kejW37
1486
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns mesvee Deewj meYee kes Heefle! legce oesveeW mete&
kes legue veee Deewj DeYee kes HekeeMeke, efMeefuHeeeW kee mebien kejves Deewj mele kes Heeej kejves Jeeues
nesDees37
me lJeefceleme Mebegyee&n&mHele $eef<e~ Fves osJelee~ mJeje[dye=nleer vo~ ceOece mJej
efJeeved eEke kejesleerleen
efJeeved keee kejlee nw, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
me lJeb veefMe$e Jeenmle Oe=<Cegee ceNn mleJeeNveesDeefJe~

ieeceMJe jNLeefcevN mebefkej meN$ee JeepeNb ve efpeNieg<es38
am
me~ lJeced~ veN~ efeN$eN~ JeNeNnNmlesefle Jeenmle~ Oe=<Cegesefle Oe=<Cegee~ ceNn~ mleNJeeNve~ DeNefNJeN
FleefJe~ ieeced~ DeMJeced~ jNLeced~ FNvN~ meced~ efkeNj~ meN$ee~ Jeepeced~ ve~ efpeNieg<es38
the
ary
as
HeoeLe&-(me) HetJeexkele (lJeced) (ve) DemceYeced (efe$e) DeeMee&mJeHe (Jeenmle)

(Oe=<Cegee) HeieuYeleee (cen) cenled (mleJeeve) mlegJeved (DeefJe) HeMemleeMceceeJemlegegkele (ieeced)
Je=<eYeced (DeMJeced) (jLeced) jLeme Jees{ejced (Fv) (meced) (efkej) HeeHee (me$ee) meleced (Jeepeced)
efJe%eeveced (ve) FJe (efpeieg<es) peeMeerueee38
DevJee-ns efe$e JeenmleeefJe Fv! Oe=<Cegee cen mleJeeve me lJeb efpeieg<es ve me$ee Jeepeb ve
ieeb jLeceMJeb mebefkej38
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ eLee cesIemecyevOeer meteex Je=ee meJee&ved mecyeOveeefle leLee efJeeved
meleefJe%eevesve meJezMJee HekeeMeeefle38
HeoeLe&-ns (efe$e) DeeMee&mJeHe (Jeenmle) Jee neLe ceW efuees (DeefJe) HeMemle HelLej
kes yeves ngS JemlegDeeW Jeeues (Fv) Me$egveeMeke efJeved! (Oe=<Cegee) {erlee mes (cen) yengle (mleJeeve)
mlegefle kejles ngS (me) mees HetJeexkele (lJeced) DeeHe (efpeieg<es) pee kejves Jeeues Heg<e kes efueS leLee
(ve) nceejs efuees (me$ee) mele (Jeepeced) efJe%eeve kes (ve) legue (ieeced) yewue leLee (jLeced) jLe kes
eesie (DeMJeced) Iees[
s kees (meb efkej) meceked HeeHle keerepf ees38
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pewmes cesIemecyevOeer mete& Je<ee& mes meye kees mecye
kejlee nw, Jewmes efJeeved mele kes efJe%eeve mes meye kes SsMJee& kees HekeeefMele kejlee nw38
keee ve Fleme JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
meefJebMeesOeee
1487
aj.
org
keee veefMeN$e Dee YegJeotleer meNoeJe=OeN meKee~

keeNe Meefeee Je=lee39
keee~ veN~ efeN$e~ Dee~ YegJeNled~ TNleer~ meNoeJe=OeN Fefle meNoeJe=Oe~ meKee~ keee~ Meefeee~
Je=lee39
as
am
HeoeLe&-(keee) (ve) Demceeved (efe$e) Degle (Dee, YegJeled) YeJesled (Tleer)

j#eCeeefoefeeee~ De$e megHeeced [De07.1.39] Fefle HetJe&meJeCee&osMe (meoeJe=Oe) e meoe JeOe&les leme
(meKee) (keee) (Meefeee) DeefleMeefeleee efeeee (Je=lee) ee Jee&les leee39
DevJee-ns efJeved! efe$e meoeJe=Oe meKeeYegJeled keeesleer vees j#es, keee Meefeee
Je=leemceeefVeeespees39
YeeJeeLe&-eesgleiegCekece&mJeYeeJees efJeeved meJe&me efce$eb YetlJee kegkecee&efCe efveJele&
megkece&efYejmceeved eespeesled meesmceeefYe melkee&Je39
HeoeLe&-ns efJeved Heg<e! (efe$e) DeeMee& kece& kejves nejs (meoeJe=Oe) pees meoe ye{lee nw,
Gme kes (meKee) efce$e (Dee, YegJeled) ntefpees (keee) efkemeer (Tleer) j#eCeeefoefeee mes (ve) nceejer
j#ee keerefpees, (keee) efkemeer (Meefeee) Delevle efveke mecyeefvOeveer (Je=lee) Jee&ceeve efeee mes nce
kees egkele keerefpees39
YeeJeeLe&-pees DeeMee& iegCe, kece&, mJeYeeJe Jeeuee efJeeved meye kee efce$e nes Deewj kegkeceesXx keer
efveJe=efe kejkes Gece keceesXx mes nce kees egkele kejs, Gme kee ncekees melkeej kejvee eeefnes39
kemlJesleme JeeceosJe $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
the
ary
kemlJee meNlees ceoeveebN ceefnes celmeNovOeme~

{e efeoeNpeNs Jemeg40
ke~ lJeeN~ meNle~ ceoeveeced~ ceefn~ ceNlmeNled~ DevOeme~ {e~ efeNled~ DeeNpeNFleeNpes~
Jemeg40
HeoeLe&-(ke) megKeHeo (lJee) lJeeced (mele) melmeg meeOeg (ceoeveeced) n<ee&Ceeced (cebefn)
DeefleMeesve cenJeegkele (celmeled) Deevevoesled (DevOeme) DeVeeled ({e) {eefve (efeled) FJe (Deepes)
mecevleeod jesis eee (Jemeg) Jemetefve JeeefCe~ De$e megHeeb meguegied [De07.1.39] Fefle pemees uegked40
1488
epegJexoYee<es
am
aj.
org
DevJee-ns efJeved! e ke melees cebefnes efJeebmlJeevOemees ceoeveeb ceOes celmeoepes~

Deew<eOeeefve efeefoJe {e Jemeg mebefevegeeled meesmceeefYe Hetpeveere40
YeeJeeLe&-De$eesHeceeueej~ e meleefHee DeevevoHeoes efJeeved HejesHekeejee
jesieefveJeejCeeeew<eOeefceJe Jemletefve mebefevegeeled me SJe melkeejcenxled40
HeoeLe&-ns efJeved! pees (ke) megKeoelee (mele) eseW ceW Gece (cebefn) Deefle cenJe egkele
efJeeved (lJee) DeeHe kees (DevOeme) DeVe mes ngS (ceoeveeced) DeevevoeW ceW (celmeled) HemeVe kejs (Deepes)
Deeflejesie kes DeLe& Dees<eefOeeeW kees pewmes Fkee kejs (efeled) Jewmes ({e) { (Jemeg) JeeW kee me_ee
kejs, mees nce kees melkeej kes eesie nesJes40
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHeceeueej nw~ pees mele ceW Heerefle jKeves Deewj Deevevo osves Jeeuee
efJeeved HejesHekeej kes efuees jesieefveJeejCeeLe& Dees<eefOeeeW kes legue JemlegDeeW kee me_ee kejs, Jener melkeej
kes eesie nesJes40
DeYeer<egCe Fleme JeeceosJe $eef<e~ Fves osJelee~ Heeoefvee=od ieee$eer vo~ <e[dpe mJej
keerMee pevee Oeveb ueYevle Fleen
kewmes peve Oeve kees HeeHle nesles nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw~
as
DeNYeer <eg CeN meKeerveeceefJeNlee peefjle+Ceeced~

MeNleb YeJeemetlees41
DeNefYe~ meg~ veN~ meKeerveeced~ DeNefJeNlee~ peNefjNle+Ceeced~ MeNleced~ YeNJeeNefmeN~ TNlees41
the
ary
HeoeLe&-(DeefYe) meJe&le~ De$e efveHeeleme e [De06.3.136] Fefle oerIe&~ (meg) MeesYeves (ve)
Demceekeced (meKeerveeced) efce$eeCeeced (DeefJelee) j#eke (peefjle+Ceeced) mleesle+Ceeced (Meleced) (YeJeeefme)
YeJes (Tlees) Heerleeeee41
DevJee-ns efJeved! emlJeb ve meKeerveeb peefjle+Ceeb eeefJeleeslees Meleb meg YeJeeefme meesefYeHetpe
mee41
YeeJeeLe&-es ceveg<ee megoeb j#ekee DemebKemegKeHeoe DeveeLeeveeb j#eCes HeJee&vles, lesmebKeb Oeveb
ueYevles41
HeoeLe&-ns efJeved! pees DeeHe (ve) nceejs (meKeerveeced) efce$eeW leLee (peefjle+Ceeced) mlegefle kejves
Jeeues peveeW kes (DeefJelee) j#eke (Tlees) Heerelf e Deeefo kes DeLe& (Meleced) mewke[eW Hekeej mes (meg,
YeJeeefme) megvoj jerelf e kej kes ntefpees mees DeeHe (DeefYe) meye Deesj mes melkeej kes eesie neW41
meefJebMeesOeee
1489
aj.
org
YeeJeeLe&-pees ceveg<e DeHeves efce$eeW kes j#eke, DemebKe Hekeej kee megKe osves nejs, DeveeLeeW keer
j#ee ceW Heelve kejles nQ, Jes DemebKe Oeve kees HeeHle nesles nQ41
e%eee%esleme Mebeg$e&ef<e~ e%ees osJelee~ ye=nleer vo~ ceOece mJej
eN%eee%ee JeesDeNivees efieNjeefieje eN o#emes~

HeHe JeNeceNce=le peeNleJesomeb efHeNeb efceN$eb ve Meefme<eced42
eN%eeeN%esefle eN%eee%eNe~ JeN~ DeNivees~ efieNjeefieNjsefle efieNjeefieje~ eN~ o#emes~ HeHesefleN HeHe~ JeNeced~
DeNce=leced~ peeNleJesomeNefceefle peeNleJesomeced~ efHeNeced~ efceN$eced~ ve~ MeNefmeN<eNced42
the
ary
as
am
HeoeLe&-(e%eee%ee) e%es e%es~ De$e megHeeb meguegied [De07.1.39] FleekeejeosMe~ (Je)

eg<ceeved (Deivees) HeeJekeee (efiejeefieje) JeeCee JeeCee (e) (o#emes) yeueee (HeHe) Heke<exCe (Jeeced)
(Dece=leced) veeMejefnleced (peeleJesomeced) peeleefJe%eeveced (efHeeced) HeerefleefJe<eeced (efce$eced) meKeeeced (ve)
FJe (Mebefme<eced) HeMebmeseced42
DevJee-ns ceveg<ee! eLeenceivees efiejeefieje o#emes e e%eee%ee Jees eg<ceeved HeHe Mebefme<eced~
Jeeb peeleJesomecece=leb efHeeb efce$eb ve Jees eg<ceeved HeMebmesce leLee eteceHeeejle42
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ es ceveg<ee megefMeef#eleee JeeCee e%eevevegee yeueb
Je&efelJee efce$eJeefog<e melke=le mebievles les yeng%ee OeveeMe peeevles42
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes ceQ (Deivees) Deefive kes efueS (e) Deewj (efiejeefieje) JeeCeer-JeeCeer
mes (o#emes) yeue kes DeLe& (e%eee%ee) e%e-e%e ceW (Je) legce ueesieeW keer (HeHe, Mebefme<eced) HeMebmee
keB, (Jeeced) nce ueesie (peeleJesomeced) %eeveer (Dece=leced) DeelceHe mes DeefJeveeMeer (efHeeced) Heerefle kes
efJe<ee (efce$eced) efce$e kes (ve) legue legcnejer HeMebmee kejW, Jewmes legce Yeer DeeejCe efkeee kejes42
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e Gece efMeef#ele JeeCeer
mes e%eeW kee Devegeve kej yeue ye{e Deewj efce$eeW kes meceeve efJeeveeW kee melkeej kejkes meceeiece kejles nQ,
Jes yengle %eeve Jeeues Oeveer nesles nQ42
Heeefn ve Fleme Yeeie&Je $eef<e~ DeefiveoxJelee~ mJeje[veggHed vo~ ieevOeej mJej
DeeHlee eEke kegeg&efjleen
DeeHle Oecee&lcee peve keee kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
HeeNefn vees DeiveN Skeee HeeNeg]le efNleereee~
1490
epegJexoYee<es
aj.
org
HeeNefn ieeNre|YeefmleNme=efYepee Heles HeeNefn eleNme=efYeJe&mees43
HeeNefn~ veN~ DeNivesN~ Skeee~ HeeNefn~ GNle~ efNleereee~ HeeNefn~ ieeNre|Yeefjefle ieeNrefYe~ efleNme=efYeNefjefle
efleNme=efYe~ TNpeeN&ced~ HeNleNs~ HeeNefn~ eNleNme=efYeNefjefle eleNme=efYe~ JeNmeeNs Fefle Jemees43
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Heeefn) j#e (ve) Demceeved (Deives) HeeJekeJeefved (Skeee) megefMe#eee (Heeefn) (Gle)
DeefHe (efleereee) DeOeeHeveefeeee (Heeefn) (ieere|Ye) JeeefiYe (efleme=efYe) keceexHeemevee%eeve%eeefHekeeefYe
(Tpee&ced) yeueeveeced (Heles) Heeueke (Heeefn) (eleme=efYe) Oecee&Le&keececees#eefJe%eeefHekeeefYe (Jemees)
megJeemeHeo43
DevJee-ns Jemees Deives! lJeceskeee veesmceeved Heeefn, efleereee Heeefn, efleme=efYeieer&efYe& Heeefn~ ns
Tpee Heles! lJeb veesmceeved eleme=efYele Heeefn43
YeeJeeLe&-DeeHlee
veeveogHeosMeeoOeeHeveee
ceveg<ekeueeCekejb
efJepeeveefvle~
Deleesne|veMece%eeefveveecevegkecHe meoesHeefoMevleOeeHeeefvle e43
HeoeLe&-ns (Jemees) megvoj Jeeme osves nejs (Deives) Deefive kes legue lespemJeer efJeved! DeeHe
(Skeee) Gece efMe#ee mes (ve) nceejer (Heeefn) j#ee keerefpees, (efleereee) otmejer DeOeeHeve efeee mes
(Heeefn) j#ee keerefpees, (efleme=efYe) kece&, GHeemevee, %eeve keer peleeves Jeeueer leerve (ieere|Ye) JeeefCeeeW mes
(Heeefn) j#ee keerefpees~ ns (Tpee&ced) yeueeW kes (Heles) j#eke! DeeHe nceejer (eleme=efYe) Oece&, DeLe&,
keece Deewj cees#e Fvekee efJe%eeve kejeves Jeeueer eej Hekeej keer JeeCeer mes (Gle) Yeer (Heeefn) j#ee
keerefpees43
YeeJeeLe&-meleJeeoer, Oecee&lcee, DeeHlepeve GHeosMe kejves Deewj He{eves mes efYeVe efkemeer meeOeve kees
ceveg<e kee keueeCekeejke veneR peeveles~ Fmemes efveleHeefle De%eeefveeeW Hej ke=Hee kej meoe GHeosMe kejles
Deewj He{eles nQ43
Tpeex veHeeleefceleme Mebeg$e&ef<e~ JeeegoxJelee~ mJeje[dye=nleer vo~ ceOece mJej
TNpeex veHeeleNme efnNveeecemceNegoe&Mesce nNJeoelees~

YegJeNepes<JeefJeNlee YegJeod Je=OeGNle $eeNlee leNvetveeced44
TNpe&~ veHeeleced~ me~ efnNve~ DeNeced~ DeNmceNegefjlemceNeg~ oeMesce~ nNJeoeleeN Fefle nNJeoelees~ YegJeled~
Jeepes<eg~ DeNefJeNlee~ YegJeled~ Je=Oes~ GNle~ $eeNlee~ leNvetveeced44
meefJebMeesOeee
1491
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Tpe&) Hejeeceme (veHeeleced) DeHeeefleleejb efJeeeyeesOeveced (me) (efnve) efnveg Je&e~

De$e efn ieleew Je=ew e' FlemceeuueesCceOecewkeJeeves JeCe&Jeleesve Gkeejme Dekeej~ (Deeced)
(Demceeg) eesmceeved keeceeles (oeMesce) mJeerkegee&ce (nJeoelees) oeleJeeveeb oeveee (YegJeled) YeJesled
(Jeepes<eg) me*dieeces<eg (DeefJelee) jef#elee (YegJeled) YeJesled (Je=Oes) JeOe&veee (Gle) DeefHe ($eelee) (levetveeced)
MejerjeCeeced44
DevJee-ns efJeeeefLe&ved! me lJecetpeex veHeeleb efnve eleeseb YeJeevemceegJee&pes<JeefJelee YegJeogleeefHe
levetveeb Je=Oes $eelee YegJeled~ lelemlJeeb nJeoelees Jeeb oeMesce44
YeeJeeLe&-e Hejeeceb Jeere e ve nveejerjelceveesJe&Oe&ke meved j#eke meeoeHleemlemcew efJeeeb
oeg~ eesmceeod efJeHejerleesefpelesefvees ogeeejer efvevokees YeJesled, me efJeeeienCesefOekeejer ve YeJeleerelf e
Jeseced44
HeoeLe&-ns efJeeeefLe&ved! (me) mees DeeHe (Tpe&) Hejeece kees (veHeeleced) ve ve kejves nejs
efJeeeyeesOe kees (efnve) ye{eFes, efpememes (Deeced) en Hele#e DeeHe (Demceeg) nce kees eenves Deewj
(Jeepes<eg) mebieeceeW ceW (DeefJelee) j#ee kejves Jeeues (YegJeled) nesJeW (Gle) Deewj (levetveeced) MejerjeW kes
(Je=Oes) ye{ves kes DeLe& ($eelee) Heeueve kejves Jeeues (YegJeled) nesJeW, Fmemes DeeHekees (nJeoelees) osves
eesie HeoeLeesXx kes osves kes efuees nce ueesie (oeMesce) mJeerkeej kejW44
YeeJeeLe&-pees Hejeece Deewj yeue kees ve ve kejs, Mejerj Deewj Deelcee keer GVeefle kejlee ngDee
j#eke nes, Gmekes efuees DeeHle peve efJeee osJeW~ pees Fme mes efJeHejerle uecHe, ogeeejer, efvevoke nes , Jen
efJeeeienCe ceW DeefOekeejer veneR neslee en peevees44
the
ary
mebJelmej Fleme Mebeg$e&ef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=oefYeke=efleMvo~ $e<eYe mJej
meNbJeNlmeNjesefme HeefjJelmeNNjes meeroeJelmeNjesmeerlmeNjesefme JelmeNjesefme~ GN<ememles

keuHevleecenesjeN$eemles keuHevleece&ceeNmeemles keuHevleeNb ceemeemles keuHevleece=leJemles keuHevlee:
mebJelmejmles keuHeleeced~ Hels eeNSlewN meb ee_eN He e meeje~ megHeNCe&NefeoefmeN leee
osNJeleeeefjmJeod OegJe meero45
meNbJeNlmeNj~ DeNefmeN~ HeNefjNJeNlmeNj Fefle HeefjJelmeNj~ DeNefmeN~ FNoeNJeNlmeNj~ FleeroeJelmeNj~ DeNefmeN~ FNNlmeNj
FleerledJelmeNj~ DeNefmeN~ JeNlmeNj~ DeNefmeN~ GN<eme~ leNs~ keNuHeNvleeNced~ DeNnesNjeN$ee~ lesN keNuHeNvleeNced~
DeN&NceeNmeeFle&ceeNmee~ leNs~ keNuHeNvleeNced~ ceemee~ lesN~ keNuHeNvleeNced~ $eNleJe~ leNs~ keNuHeNvleeNced~ meNbJeNlmeNj~ leNs~
1492
epegJexoYee<es
aj.
org
keNuHeNleeNced~ HesleeN FefleN HeFlew~ SleeN FleeFlew~ meced~ eN~ Dee~ He~ eN~ meNejNeN~ megHeNCeN&efeefoefle megHeCeN&efeled~
DeNefmeN~ leee~ osNJeleee~ DeNefjmJeefoleefjJeled~ OegJe~ meNeroN45
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mebJelmej) mebJelmej FJe efveecesve Jee&ceeve (Deefme) (HeefjJelmej) Jee|peleJees Jelmej

FJe ogeeejleeieer (Deefme) (FoeJelmej) efveMeesve mecevleeod Jee&ceeve mebJelmej FJe (Deefme)
(Flmej) efveefMelemebJelmej FJe (Deefme) (Jelmej) Je<e& FJe (Deefme) (G<eme) HeYeelee (les) legYeced
(keuHevleeced) meceLee& YeJevleg~ (Denesje$ee) jeef$eefoveeefve (les) (keuHevleeced) (De&ceemee) efmeleeefmelee
He#ee (les) (keuHevleeced) (ceemee) ew$eeoe (les) (keuHevleeced) ($eleJe) Jemevleeee (les)
(keuHevleeced) (mebJelmej) (les) (keuHeleeced) (Heslew) Heke=sve HeeHlew (Slew) mecevleeod ielew (meced)
meceked (e) (De_e) HeeHvegefn (He) (e) (meeje) (megHeCe&efeled) e MeesYeveeefve HeCee&efve Heeueveeefve
efeveeself e me (Deefme) (leee) (osJeleee) efoJeiegCeegkeleee meceeHeee (DeefjmJeled) met$eelceHeeCeJeled
(OegJe) { (meero) efmLejes YeJe45
DevJee-ns
efJeved
efpe%eemees!
Jee
elemlJeb
mebJelmejesefme
HeefjJelmejesmeeroeJelmejesmeerlmejesefme Jelmejesefme lelceeled less keueeCekee& G<eme keuHevleeb les
ceueHeoe Denesje$ee keuHevleeb les&ceemee keuHevleeb les ceemee keuHevleeb le $eleJe keuHevleeb les
mebJelmej keuHeleeb lJeb e Heslew mece_e lJeceslew mJeHeYeeJeb Hemeeje e elemlJeb megHeCe&efeoefme lemceeled
leee osJeleee meneefjmJeod OegJe meero45
YeeJeeLe&-e DeeHlee ceveg<ee JeLe keeueb ve veeefvle megefveecewJe&e&ceevee kee&Jeeefve kegJe&efvle,
lekeleJeeefve lepeefvle, les<eeb megeYeele MeesYevee Denesje$ee De&ceemee ceemee $eleJeMe ieefvle~ lemceeled
Heke<e&ielees Heele megceeiexCe ielJee MegYeeved iegCeeved megKeeefve e Hemeejeseg~ megue#eCeee Jeeee Helvee e
meefnlee Oece&ienCesOece&leeies e {eslmeene meoe YeJesegefjefle45
DeeqmceVeOeees meleeMebmeeefJe%eeHeveb, meodiegCemJeerkeejes, jepeJeOe&veced, DeefveefveJeejCeb,
peerJeveJe=ef, efce$eefJeeeme, meJe&$ekeerefe&kejCeced, Ssee&Je&veced, DeuHece=legefveJeejCeb, MegefkejCeb,
megke=leevegeveb, e%ekejCeb yengOeveOeejCeb, mJeeefcelJeeefleHeeoveb, megJeeienCeb, meodiegCese, DeeqiveeMebmee,
efJeeeOeveJeOe&veb, keejCeJeCe&veb, OeveesHeeesie, HejmHejs<eeb j#eCeb, JeeegiegCeJeCe&veced, DeeOeejeOesekeLeveced,
F&ejiegCeJeCe&veb, MetjJeerjke=lekeLeveb, emeVeleemecHeeoveb, efce$ej#eCeb, efJeoeee, mJeelceHeeueveb,
Jeere&j#eCeb, egkeleenejefJenejeeskelecele SleoOeeeeskeleeLe&me HetJee&OeeeeskeleeLexve men mebieeflejmleerelf e
Jeseced
meefJebMeesOeee
1493
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-ns efJeved Jee efpe%eemeg Heg<e! efpememes let (mebJelmej) mebJelmej kes legue efveece mes
Jee&ceeve (Deefme) nw, (HeefjJelmej) leepe Je<e& kes meceeve ogjeejCe kee leeieer (Deefme) nw,
(FoeJelmej) efveMee mes Des Hekeej Jee&ceeve Je<e& kes legue (Deefme) nw, (Flmej) efveefMele
mebJelmej kes meMe (Deefme) nw, (Jelmej) Je<e& kes meceeve (Deefme) nw~ Fmemes (les) lesjs efuees (G<eme)
keueeCekeeefjCeer G<ee HeYeeleJesuee (keuHevleeced) meceLe& neW, (les) lesjs efuees (Denesje$ee) efove-jeleW
ceueoeeke (keuHevleeced) meceLe& neW, (les) lesjs DeLe& (De&ceemee) Megkeue-ke=<CeHe#e (keuHevleeced)
meceLe& neW, (les) lesjs efuees (ceemee) ew$e Deeefo cenerves (keuHevleeced) meceLe& neW, (les) lesjs efuees
($eleJe) Jemevleeefo $eleg (keuHevleeced) meceLe& neW, (les) lesjs DeLe& (mebJelmej) Je<e& (keuHeleeced) meceLe&
nes~ (e) Deewj let (Heslew) Gece HeeefHle kes efuees (meced, Dee) meceked HeeHle nes (e) Deewj let (Slew)
Des Hekeej peeves kes efuees (He, meeje) DeHeves HeYeeJe kee efJemleej kej, efpeme keejCe let (megHeCe&efeled)
megvoj j#ee kes meeOeveeW kee mebeekeee& (Deefme) nw, Fmemes (leee) Gme (osJeleee) Gece iegCeegkele
mecee He osJelee kes meeLe (DeefjmJeled) met$eelcee HeeCeJeeeg kes meceeve (OegJe) { efveMeue (meero)
efmLej nes45
YeeJeeLe&-pees DeeHle ceveg<e JeLe& keeue veneR Keesles, megvoj efveeceeW mes Jee&les ngS kee&Je keceesXx
kees kejles, es[
ves eesieeW kees es[
les nQ, Gvekes HeYeele keeue, efove-jele, He#e, cenerves, $eleg meye megvoj
Hekeej Jeleerle nesles nQ, Fmeefuees Gece ieefle kes DeLe& Heelve kej Des ceeie& mes eue MegYe iegCeeW Deewj
megKeeW kee efJemleej kejW~ megvoj ue#eCeeW Jeeueer JeeCeer Jee m$eer kes meefnle Oece& ienCe Deewj DeOece& kes leeie
ceW { Glmeener meoe nesJeW45
Fme DeOeee ceW mele keer eMebmee kee peevevee, Gece iegCeeW kee mJeerkeej, jepe kee ye{evee,
Deefve keer efveJe=efe, peerJeve kees ye{evee, efce$e kee efJeeeme, meJe&$e keerefe& kejvee, Ssee& kees ye{evee,
DeuHece=leg kee efveJeejCe, Megdef kejvee, megkece& kee Devegeve, e%e kejvee, yengle Oeve kee OeejCe,
ceeefuekeHeve kee eefleHeeove, megvoj JeeCeer kee enCe, meodiegCeeW keer Fe, Deeqive keer eMebmee, efJeee Deewj
Oeve kee ye{evee, keejCe kee JeCe&ve, Oeve kee GHeeesie, HejmHej keer j#ee, Jeeeg kes iegCeeW kee JeCe&ve,
DeeOeej-DeeOese kee keLeve, F&ej kes iegCeeW kee JeCe&ve, MetjJeerj kes ke=leeW kee kenvee, emeVelee kejvee,
efce$e keer j#ee, efJeeveeW kee Deeee DeHeves Deelcee keer j#ee, Jeere& keer j#ee Deewj egkele Deenej-efJenej
kens nQ, Fmemes Fme DeOeee ceW kens DeLe& keer HetJe& DeOeee ceW kens DeLe& kes meeLe meefle peeveveer
eeefnes
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb HejceefJeog<eeb eeregleefJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb
efMe<esCe eerHejcenbmeHeefjJeepekeeeeexCe eerceeevevomejmJeleermJeeefcevee efJejefeles
1494
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
mebmke=leee&Yee<eeYeeb meceefvJeles megHeceeCeeges epegJexoYee<es meeEJeMeefleleceesOeee

Hete|leceieceled27
aj.
org
Dees3ced
DeLeeeefJebMeesOeee DeejYeles
neslesleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe ceveg<ewe&%esve keLeb yeueb Je&veereefceleen
Deye DeeF&meJeW DeOeee kee DeejcYe nw, Gmekes Heefnues cev$e ceW ceveg<eeW kees e%e mes kewmes yeue
ye{evee eeefnes, Fme efJe<ee kee JeCe&ve efkeee nw
am
neslee e#elmeNefceOesvefceN[mHeNos veeYee He=efLeNJee DeefOe~

efoNJees Je<ce&NvlmeefceOeleNDeesefpeMe<e&CeeNrmeneNb JeslJeepemeN nesleNe&pe1
neslee~ eN#eNled~ meNefceOesefle meNcedFOee~ Fvced~ FN[~ HeNos~ veeYee~ He=efLeNJee~ DeefOe~ efoNJe~ Je<ce&ved~ meced~
FNOeNleNs~ Deesefpe~ eN<e&NCeeNrmeneced~ eN<e&NCeeNrmeneNefceefle e<e&efCeNmeneced~ Jesleg~ Deepeme~ nesle~ epe1
the
ary
as
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) epesled (meefceOee) %eeveHekeeMesve (Fvced) efJeegoeKeceeqiveced

(F[) JeeCee~ De$e pemeeefo<eg voefme Jee Jeeveced [De0Jee08.3.109] Fefle ee[YeeJe~ (Heos)
HeeHleJes (veeYee) veeYeew ceOes (He=efLeJee) Yetces (DeefOe) GHeefj (efoJe) HekeeMeme (Je<ce&ved) Je<e&kes
cesIeceC[ues (meced) (FOeles) HeoerHeles (Deesefpe) DeefleMeesve yeueer (e<e&Ceermeneced) es e<e&Ceerved
ceveg<emecetneved menvles les<eeced (Jesleg) HeeHveesleg (Deepeme) Ie=leeefokeced~ De$e kece&efCe <eer~ (nesle)
epeceeve (epe) mebiemJe1
DevJee-ns neslemlJeb eLee neslee meefceOes[mHeos He=efLeJee veeYee efoJeesefOe Je<ce&efVevb e#eled
lessveewepf e meved e<e&Ceermeneb ceOes meefceOele Deepeme Jesleg leLee epe1
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewJexocev$ewmmegievOeeefoJeceiveew Heef#eHe
cesIeceC[ueb HeeHee peueb MeesOeefelJee meJee&Le yeueb Je&veereced1
HeoeLe&-ns (nesle) epeceeve! let pewmes (neslee) MegYe iegCeeW kee ienCekeee& peve (meefceOee) %eeve
kes HekeeMe mes (F[) JeeCeer mecyevOeer (Heos) HeeHle nesves eesie JeJenej ceW (He=efLeJee) Yetefce kes
(veeYee) ceOe Deewj (efoJe) HekeeMe kes (DeefOe) THej (Je<ce&ved) Je<e&ves nejs cesIeceC[ue ceW (Fvced)
efyepegueer He Deeqive kees (e#eled) mele kejs, Gmemes (Deesefpe) DeefleMee kej yeueer ngDee
(e<e&Ceermeneced) ceveg<eeW kes PegC[eW kees menves Jeeues eeseDeeW ceW (meced, FOeles) meceked HekeeefMele neslee
nw Deewj (Deepeme) Ie=le Deeefo kees (Jesleg) HeeHle nesJes, (epe) Jewmes meceeiece efkeee kej1
1496
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnes efke Jesocev$eeW mes
megieeqvOele Deeefo Je Deeqive ceW es[
cesIeceC[ue kees Hengbee Deewj peue kees Meg kejkes meye kes efuees
yeue ye{eJesb1
neslesleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=oeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
jepeHeg<ee keerMee megefjleen
jepeHeg<e kewmes nesb, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
neslee e#eNled levetveHeelecetefleefYeNpexleejceHejeefpeleced~

Fv osNJe:mJeNefJe&o HeNefLeefYeNce&OegceecewNve&jeNMemesveN lespemeeN JeslJeepemeN nesleNe&pe2
am
neslee~ eN#eNled~ levetveHeeleNefceefle levetveHeeleced~ TNefleefYeNefjletefleefYe~ pesleejced~ DeHejeefpeleNefceleHejeefpeleced~

Fvced~ osNJeced~ mJeNefJe&oNefceefle mJeNefJeoced~ HeNefLeefYeNefjefle HeNefLeefYe~ ceOegceeceNwefjefleN ceOegceledlecew~ vejeNMemesve~
lespemee~ Jesleg~ Deepeme~ nesle~ epe2
the
ary
as
HeoeLe&-(neslee) megKeme Heoelee (e#eled) mebiesled (levetveHeeleced) e MejerjeefCe Heeefle leced

(TefleefYe) j#eeefoefYe (pesleejced) peeMeerueced (DeHejeefpeleced) Devew HejepeslegceMekeeced (Fvced)
HejcewMJee&keejkeb jepeeveced (osJeced) efJeeeefJeveeeYeeb megMeeseYf eleced (mJeefJe&oced) HeeHlemegKeced (HeefLeefYe)
Oecezcee&iez (ceOegceecew) DeefleMeesve ceOegjpeueeefoegew (vejeMebmesve) vejwjeMebefmelesve (lespemee)
HeeieuYesve (Jesleg) HeeHveesleg (Deepeme) efJe%eseced~ De$e kece&efCe <eer~ (nesle) (epe) 2
DevJee-ns nesleYe&Jeeved eLee nesleeself eefYece&Oegceecew HeefLeefYemlevetveHeeleb pesleejceHejeefpeleb mJeefJe&ob
osJeefcevb e#eled vejeMebmesve lespemeepeme Jesleg leLee epe2
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo jepeeve mJeeb veeeceeiex<eg ievle Hepeeveeb
j#ee efJeoOegmlesHejeefpeleej mevle Me$etCeeb efJepesleej meg2
HeoeLe&-ns (nesle) ienCe kejves Jeeues Heg<e! DeeHe pewmes (neslee) megKe kee oelee (TefleefYe)
j#eeDeeW leLee (ceOegceecew) Deefleceers peue Deeefo mes ege (HeefLeefYe) Oece&ege ceeieesXx mes (levetveHeeleced)
MejerjeW kes j#eke (pesleejced) peeMeerue (DeHejeefpeleced) Me$egDeeW mes ve peerleves eesie (mJeefJe&oced) megKe kees
HeeHle (osJeced) efJeee Deewj efJevee mes megMeesefYele (Fvced) Hejce SsMJee&keejke jepee kee (e#eled) me
kejs (vejeMebmesve) ceveg<eeW mes HeMebmee keer ieF& (lespemee) HeieuYelee mes (Deepeme) peeveves eesie efJe<ee
kees (Jesleg) HeeHle nes, Jewmes (epe) me keerefpees2
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees jepee ueesie mJeeb jepe kes veee ceeie& ceW
eueles ngS HepeeDeeW keer j#ee kejW, Jes Hejepee kees ve HeeHle nesles ngS Me$egDeeW kes peerleves Jeeues neW2
DeeefJebMeesOeee
1497
aj.
org
neslesleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ Fves osJelee~ mJejedHeeqMvo~ Heece mJej
neslee e#eNefo[eefYeNefjvceeref[NleceeNpegeveNcecele&ced~
osNJees osNJew meJeereexN Jeenmle HegjvoNjes JeslJeepemeN nesleNe&pe3
neslee~ eN#eNled~ F[eefYe~ Fvced~ F&Nef[Nleced~ DeeNpegeveNefceleeNpegeveced~ Decele&ced~ osNJe~ osNJew~ meJeere&N
FefleN meJeere&~ JeenmleN FefleN Jeenmle~ HegjvoNj Fefle HegjcedoNj~ Jesleg~ Deepeme~ nesle~ epe3
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (F[eefYe) megefMeef#eleeefYeJee&eqiYe (Fvced) HejceefJeewMJee&mecHeVeced

(F&ef[leced) HeMemleced (Deepegeveced) mHe&ceeveced (Decele&ced) meeOeejCewce&veg<ewjmeMeced (osJe) efJeeved
(osJew) efJeef men (meJeere&) yeueesHesle (Jeenmle) JeeeefCe MeeeefCe nmles eme me
(Hegjvoj) eesefjHegjeefCe Ceeefle me (Jesleg) HeeHveesleg (Deepeme) efJe%eevesve jef#elegb eesieme jepeme
(nesle) (epe)3
DevJee-ns neslemlJeb eLee nesles[eefYejcele&ceepegeveceeref[leefcevb e#eod eLeeeb Jeenmle
Hegjvoj meJeereex osJees osJew menepemeeJeeJeeved Jesleg leLee epe3
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee jepejepeHeg<ee efHele=Jeled Hepee HeeueesegmleLewJe
Hepee Sleeved efHele=Jeled mesJesjved, e DeeHleefJeovegcelee meJee&efCe keeee&efCe kegeg&mles Yeceb veeHvegeg3
HeoeLe&-ns (nesle) ienerlee Heg<e! DeeHe pewmes (neslee) megKeoelee peve (F[eefYe) Deer
efMeef#ele JeeefCeeeW mes (Decele&ced) meeOeejCe ceveg<eeW mes efJeue#eCe (Deepegeveced) mHee& kejles ngS
(F&ef[leced) HeMebefmele (Fvced) Gece efJeee Deewj SsMJee& mes ege jepeHeg<e kees (e#eled) HeeHle nesJes, pewmes
en (Jeenmle) neLeeW ceW Mem$e-De OeejCe efkees (Hegjvoj) Me$egDeeW kes veiejeW kees lees[
ves Jeeuee
(meJeere&) yeueege (osJe) efJeeved peve (osJew) efJeeveeW kes meeLe (Deepeme) efJe%eeve mes j#ee kejves
eesie jepe kes DeJeeJeeW kees (Jesleg) HeeHle nesJes, Jewmes (epe) meceeiece keerepf ees3
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes jepee Deewj jepeHeg<e efHelee kes meceeve
HepeeDeeW keer Heeuevee kejW, Jewmes ner Hepee Fve kees efHelee kes legue mesJeW~ pees DeeHle efJeeveeW keer Devegceefle mes
meye keece kejW, Jes Yece kees veneR HeeJeW3
neslesleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ es osJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
1498
epegJexoYee<es
aj.
org
neslee e#eod yeNefn&<eerv efve<eNjb Je=<eNYeb veee&Hemeced~

JemegYeer NwjeefoNlew meNegeqiYeyeN&efn&jemeood JeslJeepemeN nesleNe&pe4
neslee~ eN#eNled~ yeNefn&ef<e~ Fvced~ efveN<eNNjced~ efveNmeNNjefceefle efvemeledJeNjced~ Je=<eNYeced~ veee&HemeNefceefleN

vee&DeHemeced~ JemegefYeNefjefleN JemegefYe~ Nw~ DeeNefoNlew~ meNegeqiYeNefjefle meNegkedefYe~ yeNefn&~ Dee~ DeNmeNoNled~ Jesleg~
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (yeefn&ef<e) Geceeeeb efJelmeYeeeeced (Fvced) veerlee megMeesYeceeveced

(efve<ejced) efve<eeroeqvle Jeje ese ceveg<ee eme meceerHes leced (Je=<eYeced) meJeexlke=b yeefueced (veee&Hemeced)
ve=<eg meeOetveHeebefme kecee&efCe eme leced (JemegefYe) HeLecekeuHew (w) ceOeke#eemLew (Deeefolew)
GecekeuHewMe efJeef (meegeqiYe) es eg_pevles lew (yeefn&) Geceeb meYeeced (Deemeoled) Deemeeroefle
(Jesleg) HeeHveesleg (Deepeme) kee&Jeme veeeme (nesle) (epe)4
DevJee-ns neslenexlee eLee meegeqiYeJe&megYeer wjeefolew men yeefn&ef<e efve<ejb Je=<eYeb veee&Hemeefcevb
e#eoepeme yeefn&jemeoled megKeb Jesleg leLee epe4
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee He=efLeJeeoees ueeskee, HeeCeeoees JeeeJe,
keeueeJeeJee ceemee men Jee&vles, leLee es jepeHepeepevee HejcHejevegketues Jee|elJee meYeee HepeeHeeueveb
kegeg&mles eseb HeMebmeeb HeeHvegJeeqvle4
HeoeLe&-ns (nesle) Gece oeve kes oelee Heg<e! (neslee) megKe eenves Jeeuee Heg<e pewmes
(meegeqiYe) Ske meeLe eesie kejves Jeeues (JemegefYe) HeLece ke#ee kes (w) ceOece ke#ee kes Deewj
(Deeefolew) Gece ke#ee kes efJeeveeW kes meeLe (yeefn&ef<e) Gece efJeeveeW keer meYee ceW (efve<ejced) efpeme
kes efveke es peve yewW, Gme (Je=<eYeced) meye mes Gece yeueer (veee&Hemeced) ceveg<eeW kes Gece keeceeW kee
mesJeve kejves nejs (Fvced) veerefle mes MeeseYf ele jepee kees (e#eled) HeeHle nesJes, (Deepeme) kejves eesie
veee keer (yeefn&) Gece meYee ceW (Dee, Demeoled) eqmLele nesJes Deewj (Jesleg) megKe kees HeeHle nesJes, Jewmes
(epe) HeeHle ntefpees4
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes He=efLeJeer Deeefo ueeske, HeeCe Deeefo Jeeeg
leLee keeue kes DeJeeJe cenerves meye meeLe Jee&ceeve nQ, Jewmes pees jepee Deewj Hepee kes peve DeeHeme ceW
Devegketue Jee& kes meYee mes Hepee kee Heeueve kejW, Jes Gece HeMebmee kees Heeles nQ4
neslesleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=oeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegve keerMees pevee megefKevees YeJevleerleen
efHej kewmes ceveg<e megKeer nesles nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
DeeefJebMeesOeee
1499
aj.
org
neslee e#eNoespeNes ve JeeNre& menesN ej FvceJe&eved~

megHeeNeNCee DeNeqmceved eN%es efJe eevleeNce=leeNJe=OeeNs ej Fvee ceeNr{g<esN JevlJeepemeN
nesleNe&pe5
neslee~ eN#eNled~ Deespe~ ve~ JeerNe&ced~ men~ ej~ Fvced~ DeNJeN&NeNved~ megHeeNeNCee~ megHeeNeNvee Fefle
megHeeeNvee~ DeNeqmceved~ eN%es~ efJe~ eNeNvleeNced~ $eNleeNJe=Oe~ $eNleNJe=OeN Fle=leNJe=Oe~ ej~ Fvee~ ceerN{g<es~ Jevleg~
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (Deespe) peueJesie~ Deespe Flegokevee0 (efveIeb01~12) (ve) FJe

(Jeere&ced) yeueced (men) menveced (ej) ejeefCe (Fvced) SsMJee&ced (DeJe&eved) JeOe&evleg
(megHeeeCee) MeesYeveeefve Heke=eveeveeefve eemeg lee (Deeqmceved) Jee&ceeves (e%es) mebievleJes mebmeejs (efJe)
(eevleeced) mesJevleeced ($eleeJe=Oe) ee $eleb meleb Je&eeqvle lee (ej) efJeeeefJeveeejeefCe (Fvee)
HejcewMJee&egeee (ceer{g<es) efiOeee mesevemeceLee&e (Jevleg) HeeHvegJevleg (Deepeme) efJe%eseme
jepeefJe<eeme (nesle) (epe)5
DevJee-ns neslee&Lee ee megHeeeCee ej Deespees ve Jeere men Fvb eeJe&eved, lee $eleeJe=Oees
ejes ceer{g<e Fveeeeqmceved e%es efJeebmees efJeeevleeceepeme Jevleg neslee e e#eled leLee epe5
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~
es
ceveg<ee
Deeqmceved
mebmeejs
efJeeeOece&ejeCegodIeee HeoeLe&efJeeeb mebmesJewMJee Je&eeqvle leslegueeefve megKeeefve HeeHvegJeeqvle5
HeoeLe&-ns (nesle) e%e kejvesnejs peve! pewmes pees (megHeeeCee) megvoj DeJekeeMe Jeeues (ej)
ej (Deespe) peueJesie kes (ve) meceeve (Jeere&ced) yeue (men) menve Deewj (Fvced) SsMJee& kees
(DeJe&eved) ye{eJeW, Gve ($eleeJe=Oe) mele kees ye{eves Jeeues (ej) efJeee Deewj efJevee kes ejeW kees
(ceer{g<es) eqmveiOe Jeere&Jeeved (Fvee) Gece SsMJee&ege jepee kes efuees (Deeqmceved) Fme (e%es) mebieefle kes
eesie mebmeej ceW efJeeved ueesie (efJe, eevleeced) efJeMes<e mesJeve kejW (Deepeme) peeveves eesie jepe kes
efJe<ee kees (Jevleg) HeeHle neW Deewj (neslee) ienerlee peve (e#eled) e%e kejs, Jewmes (epe) e%e
keerefpees5
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pees ceveg<e Fme mebmeej ceW efJeee
Deewj Oece& kes ejeW kees Heefme kej HeoeLe&efJeee kees meceked mesJeve kejkes SsMJee& kees ye{eles nQ, Jes
Delegue megKeeW kees Heeles nQ5
neslesleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ Fves osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
1500
epegJexoYee<es
aj.
org
neslee e#eog<es Fvme OesNvet megogIes ceeNleje ceNner~

meNJeeNlejewN ve lespemee JeNlmeefcevceJe&leeb JeeNrleeceepemeN nesleNe&pe6
neslee~ eN#eNled~ GN<esFleg<es~ Fvme~ OesNvetFefle OesNvet~ megogIesNFefle megogIes~ ceeNleje~ ceNnerFefle ceNner~
meNJeeNlejeNefJeefle meJeeNlejew~ ve~ lespemee~ JeNlmeced~ Fvced~ DeNJeN&NleeNced~ JeerNleeced~ Deepeme~ nesle~ epe6
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (G<es) HeleeHeege (Fvme) efJeegle (Oesvet) ogiOeoe$eew ieeJeew

(megogIes) megg keeceHeHetefjkes (ceeleje) ceele=Jee&ceeves (cener) cenleew (meJeelejew) Jeeegvee men Jee&ceeveew
(ve) FJe (lespemee) leer#CeHeleeHesve (Jelmeced) (Fvced) HejcewMJee&ced (DeJe&leeced) Jexle (Jeerleeced)
HeeHvegleeced (Deepeme) He#esHlegb eesieme (nesle) (epe)6
DevJee-ns neslemlJeb eLesvme megogIes ceeleje cener Oesvet meJeelejew vees<es
Yeeweflekemetee&iveesmlespemesvb Jelmeb Jeerleeb nesleepeme e#eoJe&leeb leLee epe6
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ ns ceveg<ee! eteb eLee Jeeegvee Hesejf leew
YeewceefJeegleeJeiveer mete&ueeskelespees Je&elees eLee OesvegJee&ceeves G<es meJex<eeb JeJenejeCeeceejcYeefveJee|ekes
YeJelemleLee HeeleOJeced6
HeoeLe&-ns (nesle) megKeoelee peve! DeeHe pewmes (Fvme) efyepegueer keer (megogIes) megvoj
keeceveeDeeW keer Hetjke (ceeleje) ceelee kes legue Jee&ceeve (cener) ye[er (Oesvet, meJeelejew) Jeeeg kes meeLe
Jee&ceeve ogiOe osves Jeeueer oes ieew kes (ve) meceeve (G<es) HeleeHeege Yeewefleke Deewj mete&He Deeqive kes
(lespemee) leer#Ce HeleeHe mes (Fvced) Hejce SsMJee&ege (Jelmeced) yeeueke kees (Jeerleeced) HeeHle neW leLee
(neslee) oelee (Deepeme) HeWkeves eesie Jemleg kee (e#eled) mebie kejs Deewj (DeJe&leeced) ye{s, Jewmes
(epe) e%e keerepf ees6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ ns ceveg<ees! legce pewmes Jeeeg mes
HesjCee efkees Yeewefleke Deewj efJeegled Deeqive mete&ueeske kes lespe kees ye{eles nQ Deewj pewmes ogiOeoe$eer ieew kes
legue Jee&ceeve HeleeHeege efove-jele meye JeJenejeW kes DeejcYe Deewj efveJe=efe kejevesnejs nesles nQ, Jewmes e
efkeee kejes6
neslesleme ye=nogkeLees ieeslece $eef<e~ DeefMJeveew osJeles~ peieleer vo~ efve<eeo mJej
neslee e#eNod owJeeN nesleeje efYeN<epeeN meKeeee nNefJe<esv efYe<epele~
DeeefJebMeesOeee
1501
aj.
org
keNJeer osNJeew HeeslemeeNefJevee Oee FefvNeb JeeNrleeceepemeN nesleNe&pe7
neslee~ eN#eNled~ owJee~ nesleeje~ efYeN<epee~ meKeeee~ nNefJe<ee~ Fvced~ efYeN<eNpeNleN~ keNJeerFefle keNJeer~ osNJeew~
HeeslemeeNefJeefleN Heeslemeew~ Fvee~ OeNeN~ FNefvNeced~ JeeNrleeced~ Deepeme~ nesle~ epe7
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) megKeHeoelee (e#eled) (owJee) osJes<eg efJelmeg meeOet (nesleeje) jesieb efveJele&
megKeme Heoeleejew (efYe<epee) efeefkelmekeew (meKeeee) megoew (nefJe<ee) eLeeeesiesve ie=nerleJeJenejsCe
(Fvced) HejcewMJee&efcegkeb peerJeced (efYe<epele) efeefkelmeeb kegle (keJeer) Hee%eew (osJeew)
JewekeefJeeee HekeeMeceeveew (Heeslemeew) Heke=efJe%eeveegeew (Fvee) HejcewMJeee&e (Oee) oOeeleeced
(Fefveced) Oeveced (Jeerleeced) HeeHvegleeced (Deepeme) efveoeveeos (nesle) egeenejefJenejke=led (epe)
HeeHvegefn7
DevJee-ns neslemlJeb eLee nesleepeme e#ewJee nesleeje meKeeee keJeer Heeslemeew osJeew
efYe<epee nefJe<esvb efYe<epele Fveesefveb Oee DeeegJeealeeb leLee epe7
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLee mewee jeseif eCeesvegkecHeew<eOeeefovee
jesieeved efveJeeezMJeee&eg<eer Je&eeqvle, leLee eteb meJex<eg cew$eeR YeeJeefelJee meJex<eeb megKeeeg<eer Je&ele7
HeoeLe&-ns (nesle) ege Deenej-efJenej kes kejves nejs Jewepeve! pewmes (neslee) megKe osvesnejs
DeeHe (Deepeme) peeveves eesie efveoeve Deeefo efJe<ee kees (e#eled) mele kejles nQ, (owJee) efJeeveeW ceW
Gece (nesleeje) jesie kees efveJe=e kej megKe osves Jeeues (meKeeee) HejmHej efce$e (keJeer) yegefceeved
(Heeslemeew) Gece efJe%eeve mes ege (osJeew) Jeweke efJeee mes HekeeMeceeve (efYe<epee) efeefkelmee kejves Jeeues
oes Jewe (nefJe<ee) eLeeeesie ienCe kejves eesie JeJenej mes (Fvced) Hejce SsMJee& kes eenves Jeeues
peerJe keer (efYe<epele) efeefkelmee kejles (Fvee) Gece SsMJee& kes efuees (Fefveced) Oeve kees (Oee)
OeejCe kejles Deewj DeJemLee kees (Jeerleeced) HeeHle nesles nQ, Jewmes (epe) HeeHle ntefpees7
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes es Jewe jeseif eeeW Hej ke=Hee
kej Dees<eefOe Deeefo kes GHeee mes jesieeW kees efveJe=e kej SsMJee& Deewj Deeegoe& kees ye{eles nQ, Jewmes legce ueesie
meye HeeefCeeeW ceW efce$elee keer Je=efe kej meye kes megKe Deewj DeJemLee kees ye{eDees7
neslesleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ Fves osJelee~ efvee=ppeieleer vo~ efve<eeo mJej
neslee e#eled efleNees osNJeerve& Yes<eNpeb $eeeqNOeeleJeesNHemeN F[Ne mejmJeleeNr Yeejleer ceNner~
FvHelveern&NefJe<celeeNrJe&vlJeepemeN nesleNe&pe8
1502
epegJexoYee<es
aj.
org
neslee~ eN#eNled~ efleNe~ osNJeer~ ve~ YesN<eNpeced~ $ee~ ef$eNOeeleJeN Fefle ef$eNOeeleJe~ DeNHeme~ F[e~ mejmJeleer~
Yeejleer~ ceNner~ FvHelveeNrefjleervHelveer~ nNefJe<celeer~ Jevleg~ Deepeme~ nesle~ epe8
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) efJeeeee oeleeoelee Jee (e#eled) (eflee) ef$elJeme*dKeekee (osJeer)

mekeueefJeeeHekeeefMekee (ve) FJe (Yes<epeced) Deew<eOeced ($ee) DeOeeHekeesHeosMekeJewee (ef$eOeeleJe)
$eeeseqmLeceppeJeeree&efCe OeeleJees esYemles (DeHeme) kece&e (F[e) HeMebefmelegcene& (mejmJeleer)
yengefJe%eeveegee (Yeejleer) megg efJeeeee Oeeefjkee Heese<f ekee Jee JeeCeer (cener) cenleer Hetpee
(FvHelveer) Fvme peerJeme Heer erJeod Jee&ceevee (nefJe<celeer) efJeefJeOeefJe%eevemeefnlee (Jevleg)
HeeHvegJevleg (Deepeme) HeeHlegb eesiemeeOeeHeveeOeeveJeJenejme (nesle) (epe)8
DevJee-ns neslee&Lee nesleepeme e#eled~ eLee ef$eOeeleJeesHemeeefmleees osJeerve& Yes<epeb
cener F[e mejmJeleer Yeejleer e nefJe<celeerejf vHelveerJe&vleg leLee epe8
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee HeMemlee efJe%eeveJeleer megcesOee e eqe
mJemeMeeved
Heleerved
HeeHe
ceesovles
leLeeOeeHekeesHeosMekeJewee
ceveg<ee
mlegefleefJe%eeveeesieOeejCeeegeeeqefJeOee Jeee HeeHeevevoeqvle8
HeoeLe&-ns (nesle) megKe eenves Jeeues peve! pewmes (neslee) efJeee kee osves uesves Jeeuee DeOeeHeke
(Deepeme) HeeHle nesves eesie He{ves-He{eves He JeJenej kees (e#eled) HeeHle nesJes, pewmes (ef$eOeeleJe)
ne[, ejyeer Deewj Jeere& Fve leerve OeelegDeeW kes JeOe&ke (DeHeme) keceesXx ceW ese kejles ngS ($ee)
DeOeeHeke, GHeosMeke Deewj Jewe (eflee) leerve (osJeer) meye efJeeeDeeW keer HekeeefMekee JeeefCeeeW kes (ve)
meceeve (Yes<epeced) Deew<eOe kees (cener) ye[er Hetpe (F[e) HeMebmee kes eesie (mejmJeleer) yengle efJe%eeve
Jeeueer Deewj (Yeejleer) megvoj efJeee kee OeejCe Jee Hees<eCe kejves Jeeueer (nefJe<celeer) efJeefJeOe efJe%eeveeW kes
meefnle (FvHelveer) peerJeelcee keer eqeeW kes legue Jee&ceeve JeeCeer (Jevleg) HeeHle neW, Jewmes (epe) Gve
kees mebiele keerepf eS8
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes HeMebefmele efJe%eeveJeleer Deewj Gece
yegefceleer eqeeB DeHeves eesie HeefleeeW kees HeeHle neskej HemeVe nesleer nQ, Jewmes DeOeeHeke, GHeosMeke Deewj
Jewe ueesie mlegefle, %eeve Deewj eesieOeejCeeege leerve Hekeej keer JeeefCeeeW kees HeeHle neskej Deeveeqvole nesles
nQ8
neslesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Fves osJelee~ efvee=oeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
DeeefJebMeesOeee
1503
aj.
org
neslee e#eNled lJeejefcev osNJeb efYeN<epemegepe Ie=leNefeeced~

HegNHe megjslemeb ceNIeesveNefceveeN lJeeN oOeefoefvNeeefCeN JeslJeepemeN nesleNe&pe9
neslee~ eN#eNled~ lJeejced~ Fvced~ osNJeced~ efYeN<epeced~ megepeNefceefle megepeced~ Ie=leNefeeNefceefle Ie=leNefeeced
HegNHeNefceefle HegNHeced~ megjslemeNecf eefle megjslemeced~ ceNIeesveced~ Fvee~ lJee~ oOeled~ FNefvNeeefCe~ Jesleg~ Deepeme~
nesle~ epe9
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (lJeejced) oes<eefJesokeced (Fvced) SsMJee&Jevleced (osJeced)

osoerHeceeveced (efYe<epeced) Jeweced (megepeced) megg mevleejced (Ie=leefeeced) Ie=lesveesokesve MeesYeceeveced
(HegHeced) yengHeced (megjslemeced) megg Jeere&ced (ceIeesveced) HejceHetefpeleOeveced (Fvee) peerJeee (lJee)
HekeeMeke (oOeled) Oejved meved (FefveeefCe) ees$eeoerefve Oeveeefve Jee (Jesleg) HeeHveesleg (Deepeme) %eelegb
eesieme (nesle) (epe)9
DevJee-ns neslee&Lee neslee lJeejb megjslemeb ceIeesveb HegHeb Ie=leefeeb megepeb efYe<epeb osJeefcevb
e#eoepemesveesefveeefCe oOeled meved lJee Jesleg leLee epe9
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eteceeHleb jesieefveJeejkeb esew<eOeoeekeb
OevewMJee&Je&keb Jeweb mesefJelJee MejerjelceevlekejCesefveeCeeb yeueb Je&efelJee HejcewMJee HeeHvegle9
HeoeLe&-ns (nesle) MegYeiegCeeW kes oelee! pewmes (neslee) HeLe Deenej-efJenej keee& peve
(lJeejced) OeelegJew<ece mes ngS oes<eeW kees ve kejves Jeeues (megjslemeced) megvoj Hejeeceege (ceIeesveced)
Hejce HeMemle OeveJeeved (HegHeced) yengHe (Ie=leefeeced) peue mes MeesYeeeceeve (megepeced) megvoj mebie
kejves Jeeues (efYe<epeced) Jewe (osJeced) lespemJeer (Fvced) SsMJee&Jeeved Heg<e kee (e#eled) mebie kejlee nw
Deewj (Deepeme) peeveves eesie Jeeve kes (Fvee) Hesjke peerJe kes efueS (FefveeefCe) keeve Deeefo
FefveeW Jee OeveeW kees (oOeled) OeejCe kejlee ngDee (lJee) lespemJeer ngDee (Jesleg) HeeHle neslee nw, Jewmes let
(epe) mebie kej9
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! legce ueesie DeeHle, meleJeeoer,
jesieefveJeejke, megvoj Dees<eefOe osves, Oeve SsMJee& kes ye{eves Jeeues Jewepeve kee mesJeve kej Mejerj, Deelcee,
DevlekejCe Deewj FefveeW kes yeue kees ye{e kes Hejce SsMJee& kee Hee nesDees9
neslesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ ye=nmHeefleoxJelee~ mJeje[eflepeieleer vo~ efve<eeo mJej~
neslee e#eNod JeveNmHeefleMeefceNleej MeNleelegb efOeNees peesNejefceefvNeced~
1504
epegJexoYee<es
aj.
org
ceOJee meceN_peved HeNefLeefYe megiesefYeN mJeoeefle eN%eb ceOegvee Ie=lesveN JeslJeepemeN

nesleNe&pe10
neslee~ eN#eNled~ JeveNmHeefleced~ MeNefceNleejced~ MeNle$elegefceefle MeNleelegced~ efOeNe~ peesNejced~ FNeqvNeced~ ceOJee~
meNceNeefVeefle mecedDeN_peved~ HeNefLeefYeNefjefle HeNefLeefYe~ megiesefYeNefjefle megiesefYe~ mJeoeefle~ eN%eced~ ceOegvee~ Ie=lesve~ Jesleg~
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (JevemHeefleced) Jeveeveeb efkejCeeveeb mJeeefceveb mete&ced (Meefceleejced)

epeceeveced (Meleelegced) DemebKeeleHe%eced (efOee) He%eeee kece&Cees Jee (peesejced) Heerleb mesJeceeveced
(Fefveced) Oeveced (ceOJee) ceOegjsCe efJe%eevesve (mece_peved) meceked Hekeeved (HeefLeefYe) ceeiez
(megiesefYe) megKesve ieceveeefOekejCew (mJeoeefle) DeemJeosle~ De$e Jeleesve HejmcewHeoced~ (e%eced) mebieleb
JeJenejced (ceOegvee) ceOegjsCe (Ie=lesve) Deepesveesokesve Jee (Jesleg) JeeHveesleg (Deepeme) efJe%eseme
mebmeejme (nesle) oelepe&ve (epe) HeeHvegefn10
DevJee-ns neslee&Lee neslee JevemHeefleefceJe Meefceleejb Meleelegb efOeees peesejb e#evceOJee megiesefYe
HeefLeefYejepemesefveb mece_peved mJeoeefle ceOegvee Ie=lesve e#eb Jesleg leLee epe10
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee mete&JeefeeHe%eeOecezMJee&HeeHekee
Oecce&ceeiezie&vle megKeeefve Yeg_peerjbmlesves<eeceefHe megKeHeoe YeJeeqvle10
HeoeLe&-ns (nesle) oeve osves nejs peve! pewmes (neslee) e%ekeee& Heg<e (JevemHeefleced) efkejCeeW kes
mJeeceer mete& kes legue (Meefceleejced) epeceeve (Meleelegced) Deveske Hekeej keer yegef mes ege (efOee)
yegef Jee kece& kees (peesejced) HemeVe Jee mesJeve kejles ngS Heg<e kee (e#eled) me kejs (ceOJee) ceOegj
efJe%eeve mes (megiesefYe) megKeHetJe&ke ieceve kejves kes DeeOeej (HeefLeefYe) ceeieesXx kejkes (Deepeme) peeveves
eesie mebmeej kes (Fefveced) Oeve kees (mece_peved) meceked Heke kejlee ngDee (mJeoeefle) mJeeo uesJes
Deewj (ceOegvee) ceOegj (Ie=lesve) Ieer Jee peue mes (e%eced) mebieefle kes eesie JeJenej kees (Jesleg) HeeHle
nesJes, Jewmes (epe) legce Yeer HeeHle nesDees10
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e mete& kes legue efJeee, yegef, Oece&
Deewj SsMJee& kees HeeHle kejves Jeeues Oece&ege ceeieesXx mes eueles ngS megKeeW kees YeesieW, Jes DeewjeW kees Yeer megKe
osvesJeeues nesles nQ10
neslesleme HepeeHeefle$e&ef<e~ Fves osJelee~ efvee=keJejer vo~ OewJele mJej
DeeefJebMeesOeee
1505
aj.
org
neslee e#eNefovN: mJeenepemeN mJeeneN cesomeN mJeene mleesNkeeveeN: mJeeneN

mJeeneke=leerveeN: mJeene nNJemeteerveeced~ mJeene osNJee DeepeNHee peg<eeNCee FvN DeepemeN
Jevleg nesleNe&pe11
neslee~ eN#eNled~ Fvced~ mJeene~ Deepeme~ mJeene~ cesome~ mJeene~ mleesNkeeveeced~ mJeene~
mJeeneke=leerveeNefceefleN mJeeneke=leerveeced~ mJeene~ nNJemeteerveeNefceefle nNJemeteerveeced~ mJeene~ osNJee~ DeeNpeNHee
FleepeNHee~ peg<eeNCee~ Fv~ Deepeme~ Jevleg~ nesle~ epe11
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (Fvced) HejcewMJee&ced (mJeene) meleeb Jeeeced (Deepeme)

%eelegcen&me (mJeene) meleefeeee (cesome) efiOeme (mJeene) (mleeskeeveeced) DeHeleeveeced (mJeene)
(mJeeneke=leerveeced) meleJeekedefeeevegeveeveeced (mJeene) (nJemeteerveeced) yentefve nJeeveeb meteeefve
eemeg leemeeced (mJeene) (osJee) efJeebme (DeepeHee) e Deepeb efHeyeeqvle Jeepesve j#eeqvle les
(peg<eeCee) Heerlee (Fv) HejcewMJee&Heo (Deepeme) (Jevleg) (nesle) (epe)11
DevJee-ns neslee&Lesves nesleepeme mJeene cesome mJeene mleeskeeveeb mJeene mJeeneke=leerveeb
mJeene nJemeteerveeb mJeensvb e#eod eLee mJeenepeme peg<eeCee DeepeHee osJee Fvb Jevleg leLee
epe11
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegesHeceeueej~ es Heg<ee MejerjelceeHelemeefleeeefJeeeveeb Je=efb
efekeer<e&eqvle les meJe&le megKeeHeVee YeJeeqvle11
HeoeLe&-ns (nesle) efJeeeoelee Heg<e! pewmes (Fv) Hejce SsMJee& kee oelee (neslee) efJeeesVeefle
kees ienCe kejves neje peve (Deepeme) peeveves eesie Mee keer (mJeene) mele JeeCeer kees (cesome)
efekeves Oeeleg keer (mJeene) eLeeLe& efeee kees (mleeskeeveeced) ess yeeuekeeW keer (mJeene) Gece efHee
JeeCeer kees (mJeeneke=leerveeced) mele JeeCeer leLee efeee kes DevegeveeW keer (mJeene) nesceefeee kees Deewj
(nJemeteerveeced) yengle ienCe kejves eesie MeeeW kes megvoj JeeveeW mes ege yegefeeW keer (mJeene)
Gece efeeeege (Fvced) Hejce SsMJee& kees (e#eled) HeeHle neslee nw, pewmes (mJeene) meleJeeCeer kejkes
(Deepeme) eqmveiOe Jeeve kees (peg<eeCee) HemeVe efkees ngS (DeepeHee) Ieer Deeefo kees Heerves Jee Gmemes
j#ee kejves Jeeues (osJee) efJeeved ueesie SsMJee& kees (Jevleg) HeeHle neW, Jewmes (epe) e%e keerefpees11
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees Heg<e Mejerj, Deelcee, mevleeve, melkeej
Deewj efJeee Je=ef kejvee eenles nQ, Jes meye Deesj mes megKeege nesles nQ11
osJeefcelemeeefMJeveeJe=<eer~ Fves osJelee~ efvee=oeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
1506
epegJexoYee<es
aj.
org
osNJeb yeNefn&efjv megosNJeb osNJewJee&NrjJeled mleeNrCe JeseeceJe&eled~

JemleesJe=&leb HeeeesYe=&le jeNee yeNefn&<ceNleesleieeod JemegJeves JemegOeseme Jesleg epe12
osNJeced~ yeNefn&~ Fvced~ megosNJeefceefle megosNJeced~ osNJew~ JeerNjJeNefoefle JeeNrjJeled~ mleeNrCe&ced~ Jeseeced~
DeNJeN&NeNled~ Jemlees~ Je=leced~ He~ DeNees~ Ye=leced~ jeNee~ yeNefn&<cele~ Deefle~ DeNieeNled~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~
JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JesNleg~ epe12
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJeced) efoJeiegCeced (yeefn&) Devleefj#eefceJe~ yeefn&efjlevleefj#evee0 (efveIeb01~3)

(Fvced) HejcewMJee&keejkeced (megosJeced) MeesYeveb efJeebmeced (osJew) efJeef (JeerjJeled) Jeerjwmlegueced
(mleerCe&ced) keewn&efJe<ee eeeoveereced (Jeseeced) nJeveeOeejs kegC[s (DeJe&eled) Je&esled (Jemlees)
efoves (Je=leced) mJeerke=leced (He) (Deees) je$eew (Ye=leced) Oe=leced (jeee) Oevesve (yeefn&<cele) Devleefj#eme
mecyevOees efJeeles es<eeb leeved (Deefle) Guue*dIeves (Deieeled) ieefle (JemegJeves) Oeveeveeb mebefJeYeeies
(JemegOeseme) Jemetefve Oeseeefve eeqmceBmleme peiele (Jesleg) (epe)12
DevJee-ns efJeved! eLee yeefn&<celeesleieeod JemegOeseme JemegJeves Jeseeb mleerCe
JemleesJe=&leceeesYe=&leb ngleb Jeb vewjesieb HeeJe&eled megKeb Jesleg leLee yeefn&efjJe jeee men osJeb osJew men
JeerjJee&ceeveb megosJeefcevb epe12
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee epeceevees Jeseeb meefcelmeg efeleb ngleIe=leceeqiveb
Je&efelJeevleefj#emLeeefve Jeeegpeueeoerevf e MeesOeefelJee jesieefveJeejCesve meJee&ved HeeefCeve HeerCeeefle, leLewJe
meppevee pevee Oeveeefovee meJee&ved megKeeeqvle12
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (yeefn&<cele) Devleefj#e kes meeLe mecyevOe jKeves Jeeues Jeeeg peueeW kees
(Deefle, Deieeled) Gue kej peelee (JemegOeseme) efpeme ceW OeveeW kee OeejCe neslee nw, Gme peieled kes
(JemegJeves) OeveeW kes mesJeves leLee (Jeseeced) nJeve kes kegC[ ceW (mleerCe&ced) meefceOee Deewj Ie=leeefo mes j#ee
kejves eesie (Jemlees) efove ceW (Je=leced) mJeerkeej efkeee (Deees) jeef$e ceW (Ye=leced) OeejCe efkeee, nJeve
efkeee ngDee Je veerjesielee kees (He, DeJe&eled) Des Hekeej ye{eJes leLee megKe kees (Jesleg) HeeHle kejs,
Jewmes (yeefn&) Devleefj#e kes legue (jeee) Oeve kes meeLe (osJeced) Gece iegCe Jeeues (osJew) efJeeveeW kes
meeLe (JeerjJeled) JeerjpeveeW kes legue Jee&ceeve (Fvced) Gece SsMJee& kejves Jeeues (megosJeced) megvoj
efJeeved kee (epe) mebie keerepf ees12
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes epeceeve Jeseof ceW meefceOeeDeeW ceW megvoj
Hekeej eeve efkees Deewj Ie=le e{ees ngS Deeqive kees ye{e, Devleefj#emLe Jeeeg peue Deeefo kees Meg kej,
DeeefJebMeesOeee
1507
aj.
org
jesie kes efveJeejCe mes meye HeeefCeeeW kees le=Hle kejlee nw, Jewmes ner meppeve peve Oeveeefo mes meye kees megKeer
kejles nQ12
osJeerefjlemeeefMJeveeJe=<eer~ Fves osJelee~ Yegefjked MekeJejer vo~ OewJele mJej
osNJeere&j Fvmeeles JeeNr[dJeeree&ceVeJe&eved~ Dee JeNlmesveN leCesve kegceeNjsCe e

ceerJeNleeHeeJee&Ce jsCegkekeeb vegovleeb JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe13
am
osNJeer~ ej~ Fvced~ meNele Fefle mecedIeeNles~ JeeNr[dJeer~ eeceved~ DeNJeN&NeNved~ Dee~ JeNlmesve~ leCesve~
kegceeNjsCe~ eN~ ceeNrJeNlee~ DeHe~ DeJee&Ceced~ jsNCegkekeeNefceefle jsCegkekeeced~ vegoNvleeNced~ JemegJeveN Fefle JemegJeves~
JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~ epe13
the
ary
as
HeoeLe&-(osJeer) osoerHeceevee (ej) ejeefCe (Fvced) SsMJee&ced (meeles) mecyevOes

(Jeer[dJeer) efJeMes<esCe mleeslegb eesiee (eeceved) eeceefve ceeiex (DeJe&eved) Je&eeqvle (Dee) (Jelmesve)
JelmeJeod Jee&ceevesve (leCesve) egJeeJemLesve (kegceejsCe) Deke=leefJeJeensve (e) (ceerJelee) eEnmelee
(DeHe) (DeJee&Ceced) ievleceMJeced (jsCegkekeeced) jsCegkeweg&eb ketHeced (vegovleeced) Hesjevleg (JemegJeves)
(JemegOeseme) (Jevleg) HeeHvegJevleg (epe)13
DevJee-ns efJeved! eLee Jeer[dJeeroJx eere&jes jsCegkekeeb eeceved Jepe&efelJee leCesve ceerJelee
kegceejsCe Jelmesve e men Jee&ceeveceJee&CeefcevceeJe&eved JemegJeves me*dIeeles JemegOeseme efJeIveceHe vegovleeb
Jeevleg leLee epe13
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLee HeefLekee ceeiex Jee&ceeveb ketHeb efveJeee&
Megb ceeie ke=lJee HeeefCeve megKesve ieceeeqvle, leLee yeeueeJemLeeeeb efJeJeeneoerved eqJeIveeved efveJeee& efJeeeb
HeeHee mJemevleeveeved megKeceeiex ieceevleg13
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (Jeer[dJeer) efJeMes<ekej mlegefle kes eesie (osJeer) HekeeMeceeve (ej)
kes (leCesve)
ej (jsCegkekeeced) Oetefue mes ege ketHe DeLee&led DevOekegDee kees (eeceved) ceeie& ceW es[
pJeeve (ceerJelee) Metj og eEnmee kejles ngS (e) Deewj (kegceejsCe) yeeeejer (Jelmesve) yejs kes legue
peve kes meeLe Jee&ceeve (DeJee&Ceced) eueles ngS Iees[
s eLee (Fvced) SsMJee& kees (Dee, DeJeOe&eved) ye{eles
nQ, (JemegJeves) Oeve kes mesJeves eesie (meeles) mecyevOe ceW (JemegOeseme) OeveOeejke mebmeej kes efJeIve kees
(DeHe, vegovleeced) Hesefjle kejes Deewj (Jevleg) HeeHle nesDees, Jewmes (epe) HeeHle ntefpees13
1508
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes yeesner peve ceeie& ceW
Jee&ceeve ketHe kees es[
, Meg ceeie& kej HeeefCeeeW kees megKe mes Hengbeeles nQ, Jewmes yeeueeJemLee ceW
efJeJeeneefo efJeIveeW kees ne efJeee HeeHle keje kes DeHeves mevleeveeW kees megKe kes ceeie& ceW eueeJeW~13
osJeerlemeeefMJeveeJe=<eer~ Denesje$es osJeles~ mJejedHeefMvo~ Heece mJej
osNJeer GN<eemeeNveesv eN%es HeeNlesleeced~

owJeerNefJe&MeN HeeeeefmeeN: megHeerlesN megefOeles JemegJeves JemegOeseme JeerleebN epe14
am
osNJeer Fefle osNJeer~ GN<eemeeNveee~ GN<emeeNveesveg<emeeNveee~ Fvced~ eN%es~ HeNeNleerefle~ HeeNefle~ DeNsleeNced~
owJeer~ efJeMe~ He~ DeNeeNefmeNeNced~ megHeerlesN FefleN megHeerles~ megefOelesN FefleN megefOelesN~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~
JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeeNrleeNced~ epe14
the
ary
as
HeoeLe&-(osJeer) osoerHeceeves (G<eemeeveee) jeef$eefoves (Fvced) HejcewMJee&Jevleb epeceeveced

(e%es) mebievleJes e%eeefoJeJenejs (Heeefle) Heelevles eemcemle$e (Desleeced) Deeele (owJeer) osJeeveeb
veeekeeefjCeeb efJeog<eeefcecee (efJeMe) Hepee (He) (Deeeefmeeced) HeeHvegle (megHeerles) megg Heerefleee&Yeeb
les (megefOeles) megg efnlekejs (JemegJeves) OeveefJeYeeies (JemegOeseme) kees<eme (Jeerleeced) JeeHvegleeced
(epe)14
DevJee-ns efJeved! eLee megHeerles megefOeles osJeer G<eemeeveee Heeefle e%e Fvcesleeb JemegOeseme
JemegJeves owJeerefJe&Me Heeeeefmeeb meJe peieerleeb JeeHvegleeb leLee epe14
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLeene|veMeb efveecesve Jee|elJee HeeefCevees
JeJenejeefle leLee eteb efveecesve Jee|elJee Hepee Deeveve megKeele14
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (megeerles) megvoj Heerelf e kes nsleg (megefOeles) Des efnlekeejer (osJeer)
HekeeMeceeve (G<eemeeveee) jele-efove (Heeefle) Heelve kes efveefcee (e%es) meefle kes eesie e%e Deeefo
JeJenej ceW (Fvced) HejcewMJee&ege epeceeve kees (Desleeced) Meyo JeJenej kejeles (JemegOeseme)
efpemeceW Oeve OeejCe nes, Gme Kepeeves kes (JemegJeves) Oeve efJeYeeie ceW (owJeer) veeekeejer efJeeveeW keer Fve
(efJeMe) HepeeDeeW kees (He, Deeeefmeeced) HeeHle nesles nQ Deewj meye peieled kees (Jeerleeced) HeeHle nes, Jewmes
DeeHe (epe) e%e keerefpees14
DeeefJebMeesOeee
1509
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes efove-jele efveece mes
Jee&kej HeeefCeeeW kees Meyoeefo JeJenej kejeles nQ, Jewmes legce ueesie efveece mes Jee&kej HepeeDeeW kees Deevevo
os megKeer kejes14
osJeer FlemeeefMJeveeJe=<eer~ Fves osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
osNJeer peesêr JemegefOeleer osNJeefcevceJeOe&leeced~ DeeeJeNveeIee s<eeN:meevee Je#eNmeg

Jeeee&e fCeN epeceeveee efMeef#eNles JemegJeves JemegOeseme JeerleebN epe15
am
osNJeer Fefle osNJeer~ peesêr FefleN peesêr~ JemegefOeleerN FefleN JemegefOeleer~ osNJeced~ Fvced~ DeNJeNOe&NleeNced~ DeeeefJe~
DeNvee~ DeNIee~ s<ee:efme~ Dee~ DeNvee~ JeN#eNled~ Jemeg~ Jeeee&efCe~ epeceeveee~ efMeNef#eNle Fefle efMeef#eNles~ JeNmegJeveN Fefle
JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeerNleeNced~ epe15
the
ary
as
HeoeLe&-(osJeer) osoerHeceeves (peesêr) mesJeceeves (JemegefOeleer) JeOeeefjkes (osJeced)

HekeeMemJeHeced (Fvced) mete&ced (DeJe&leeced) JeOe&ele (DeeeefJe) He=Lekekegle (Devee) efYeVee (DeIee)
DevOekeejHee (s<eebefme) s<eegeeefve pevlegpeeleeefve (Dee) (Devee) efYeVee HekeeMeHees<ee (Je#eled) Jensled
(Jemeg) Oeveced (Jeeee&efCe) Jeeefj<etokes<eg meeOetefve (epeceeveee) Heg<eeefLe&ves (efMeef#eles) ke=leefMe#es meleew
(JemegJeves) He=efLeJeeoerveeb mebefJeYeeies peieefle (JemegOeseme) Devleefj#eme ceOes (Jeerleeced) JeeHvegleeced (epe)
e%eb keg15
DevJee-ns efJeved! eLee JemegefOeleer peesêr osJeer G<eemeeveesvb osJeceJe&leevleeesjveeIee
s<eebmeeeeJevee e Jemeg Jeeee&efCe e Je#eled~ epeceeveee JemegOeseme JemegJeves efMeef#eles Jeerleeb leLee
epe15
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eteb eLee jeef$eefoves efJeYees meleer
ceveg<eeoerveeb meJex JeJenejb Je&elemleees jeef$e HeeefCeve mJeeHeefelJee s<eeoerved efveJee&eefle~ Deveefve_e
leeved s<eeoerved HeeHeeefle meJee&ved JeJenejeved Heeesleeefle e leLee eesieeYeemesve jeieeoerved efveJeee&
Meevleeoerved iegCeeved HeeHe megKeeefve HeeHvegle15
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (JemegefOeleer) Je kees OeejCe kejves Jeeues (peesêr) meye HeoeLeesXx kees
mesJeve kejles ngS (osJeer) HekeeMeceeve efove-jele (osJeced) HekeeMemJeHe (Fvced) mete& kees (DeJe&leeced)
ye{eles nQ, Gve efove-jele kes yeere (Devee) Ske (DeIee) DevOekeejHe jeef$e (s<eebefme) s<eege
pevlegDeeW kees (Dee, DeeeefJe) Des Hekeej He=Leked kejleer Deewj (Devee) Gve oesveeW ceW mes Ske Heelekeeue
1510
epegJexoYee<es
aj.
org
G<ee (Jemeg) Oeve leLee (Jeeee&eCf e) Gece peueeW kees (Je#eled) HeeHle kejs (epeceeveee) Heg<eeLeea ceveg<e
kes efueS (JemegOeseme) DeekeeMe kes yeere (JemegJeves) efpeme ceW He=efLeJeer Deeefo kee efJeYeeie nes, Ssmes peieled
ceW (efMeef#eles) efpeve ceW ceveg<eeW ves efMe#ee keer Ssmes ngS efove jele (Jeerleeced) JeeHle nesJeW (epe) e%e
keerefpeS15
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! legce ueesie pewmes jele-efove
efJeYeeie kees HeeHle ngS ceveg<eeefo HeeefCeeeW kes meye JeJenej kees ye{eles nQ, Gve ceW mes jeef$e HeeefCeeeW kees
megueekej s<e Deeefo kees efveJe=e kejleer Deewj efove Gve s<eeefo kees HeeHle Deewj meye JeJenejeW kees Heke
kejlee nw, Jewmes Heelekeeue ceW eesieeYeeme mes jeieeefo oes<eeW kees efveJe=e Deewj Meeeqvle Deeefo iegCeeW kees HeeHle
neskej megKeeW kees HeeHle nesDees15
am
osJeer FlemeeefMJeveeJe=<eer~ Fves osJelee~ Yegefjieeke=efleMvo~ Heece mJej
as
osNJeerTNpee&ngleerN ogIes megogIesN HeeNmesvceJe&leeced~ F<eNcetpe&ceNvee Je#eNlmeefiOeN meHeerefleceNvee

veJesveN HetJeN oeceeves HegjeNCesveN veJeNceOeeleeNcetpe&cetpee&ngleer TNpe&eceeveNs Jemeg Jeeee&efCeN epeceeveee
efMeef#eNles JemegJeves JemegOeseme JeerleebN epe16
the
ary
osNJeerFefle osNJeer~ TNpee&ngleeNr Fletpee&Deengleer~ ogIes~ megogIesN Fefle megogIes~ Heemee~ Fvced~ DeNJeN&NleeNced~
F<eced~ Tpe&ced~ DeNvee~ JeN#eNled~ meeqiOeced~ meHeerefleNefceefleN meHeerefleced~ DeNvee~ veJesv e~ HetJe&ced~ oeceevesN FefleN oeceeves~
HegjeNCesve~ veJeced~ DeOeeleeced~ Tpe&ced~ TNpee&ngleeNr Fletpee&Deengleer~ TNpe&eceevesFletpe&eceeves~ Jemeg~ Jeeee&efCe~
epeceeveee~ efMeNef#eNlesFefle efMeef#eNles~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeeNrleeNced~ epe16
HeoeLe&-(osJeer) efoJeiegCeHeeefHekes (Tpee&ngleer) yeueHeeCeOeeefjkes (ogIes) megKeeveeb HeHetefjkes

(megogIes) megg keeceJeef&kes (Heemee) peuesve (Fvced) SsMJee&ced (DeJe&leeced) Je&ele (F<eced) DeVeced
(Tpe&ced) yeueced (Devee) jeef$e (Je#eled) HeeHeeefle (meeqiOeced) meceeveb Yeespeveced (meHeerefleced) Heevesve men
Jee&ceeveced (Devee) efoveeKee (veJesve) veJeervesve (HetJe&ced) (oeceeves) je$eew (HegjeCesve) Heeeervesve
mJeHesCe (veJeced) veJeerveb mJeHeced (DeOeeleeced) oOeeleeced (Tpe&ced) HeeCeveced (Tpee&ngleer)
yeuemeeoe$eew (Tpe&eceeves) yeueb kegJee&Ces (Jemeg) Oeveced (Jeeee&efCe) Jeefjlegcene&efCe kecee&efCe
(epeceeveee) melew eJee&ceeveee peerJeee (efMeef#eles) efJeefHeefos (JemegJeves) OeveoeveeefOekejCes
(JemegOeseme) JemJewMJee Oeseb e$e lemesMJejme (Jeerleeced) JeeHvegleeced (epe) mebiemJe16
DeeefJebMeesOeee
1511
the
ary
as
am
aj.
org
DevJee-ns efJeved eLee JemegOeseme JemegJeves Jee&ceeves efJeefJe&meg Jeeee&efCe efMeef#eles jeef$eefoves
epeceeveee JeJenejb Jeerleeb leLeespee&ngleer osJeer Heemee ogIes megogIes meleeefJevceJe&leeb leeesjvee F<ecetpe
Je#eovee meHeerelE e meeqiOeb Je#eod oeceeves meleew veJesve HetJe HegjeCesve veJeceOeeleecetpe&eceeves Tpee&ngleer
Tpe&ceOeeleeb leLee epe16
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLee jeef$eefoves Jee&ceevemJeHesCe
HetJee&HejmJeHe%eeefHekes DeenejefJenejHeeefHekes Jeexles leLeeiveew nglee Deenglee meJe&megKeHeHetefjkee peeevles~
eefo ceveg<ee keeueme met#ceeceefHe Jesueeb JeLee veesegJee&JeeefoHeoeLee&Ve MeesOeesegjcevegceevesve ve
efJeegmleefn& megKeceefHe veeHvegeg16
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (JemegOeseme) SsMJee& OeejCe kejves eesie F&ej kes (JemegJeves) Oeve
oeve kes mLeeve peieled ceW Jee&ceeve efJeeveeW ves (Jeeee&efCe) ienCe kejves eesie (Jemeg) Oeve keer (efMeef#eles)
efpeve ceW efMe#ee keer peeJes, Jes jele-efove (epeceeveee) mebieefle kes efueS HeJe=e ngS peerJe kes efueS JeJenej
kees (Jeerleeced) Jee neW, Jewmes (Tpee&ngleer) yeue leLee HeeCe kees OeejCe kejves Deewj (osJeer) Gece iegCeeW
kees HeeHle kejves Jeeues efove jele (Heemee) peue mes (ogIes) megKeeW kees HetCe& Deewj (megogIes) megvoj
keeceveeDeeW kes ye{eves Jeeues nesles ngS (Fvced) SsMJee& kees (DeJeOe&leeced) ye{eles nQ Gve ceW mes (Devee)
Ske (F<eced) DeVe Deewj (Tpe&ced) yeue kees (Je#eled) HengBeeleer Deewj (Devee) efoveHe Jesuee (meHeerefleced)
Heerves kes meefnle (meeqiOeced) erke meceeve Yeespeve kees HengBeeleer nw, (oeceeves) DeeJeeieceve iegCe Jeeueer
Deieueer efHeueer oes jeef$e HeJe=e ngF& (veJesve) vees HeoeLe& kes meeLe (HetJe&ced) Heeeerve Deewj (HegjeCesve)
HegjeCes kes meeLe (veJeced) veJeerve mJeHe Jemleg kees (DeOeeleeced) OeejCe kejs, (Tpe&eceeves) yeue kejles ngS
(Tpee&ngleer) DeJemLee Ieeves mes yeue kees uesves nejs efove-jele (Tpe&ced) peerJeve kees OeejCe kejW, Jewmes DeeHe
(epe) e%e keerepf eS16
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes jele-efove DeHeves Jee&ceeve
He mes HetJee&HejHe kees peleeves leLee Deenej-efJenej kees HeeHle kejves Jeeues nesles nQ, Jewmes Deeqive ceW nesceer
ngF& DeengleeR meye megKeeW kees HetCe& kejves Jeeueer nesleer nQ~ pees ceveg<e keeue keer met#ce Jesuee kees Yeer JeLe&
ieceeeW, Jeeeg Deeefo HeoeLeesXx kees Meg ve kejW, De HeoeLe& kees Devegceeve mes ve peeveW lees megKe kees Yeer ve
HeeHle neW16
osJee FlemeeefMJeveeJe=<eer~ DeefMJeveew osJeles~ Yegefjipeieleer vo~ efve<eeo mJej
1512
epegJexoYee<es
aj.
org
osNJee owJeeN nesleeje osNJeefcevceJe&leeced~ nNleeIeMemeeNJeeYeeeN Jemeg Jeeee&e fCeN epeceeveee

efMeef#eNleew JemegJeves JemegOeseme JeerleebN epe17
osNJee~ owJee~ nesleeje~ osNJeced~ Fvced~ DeNJeN&NleeNced~ nNleeIeMemeeNefJeefle nNleDeIeMemeew~ Dee~ DeNYeeNe&Nced~
Jemeg~ Jeeee&efCe~ epeceeveee~ efMeNef#eNleew~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeeNrleeNced~ epe17
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJee) megKeeoeleejew (owJee) osJes<eg efoJes<eg iegCes<eg YeJeew (nesleeje) Oeee&jew

JeeegHeeJekeew (osJeced) efoJeiegCeced (Fvced) mete&ced (DeJe&leeced) JeOe&eleeced (nleeIeMebmeew) nlee
DeIeMebmee mlesvee eeYeevleew (Dee) (DeYeee&ced) onleeced (Jemeg) Oeveced (Jeeee&efCe) Jeeg&cene&Cegokeeefve
(epeceeveee) (efMeef#eleew) efJe%eeefHeleew (JemegJeves) (JemegOeseme) (Jeerleeced) JeeHvegleeced (epe)17
DevJee-ns efJeved! eLee owJee nesleeje osJee JeeegJeer Fvb osJeceJe&leeb nleeIeMebmeew
jesieeveeYeee epeceeveee efMeef#eleew mevleew JemegOeseme JemegJeves Jemeg Jeeee&efCe e Jeerleeb leLee epe17
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo ceveg<ee JeeegefJeegleew mete&efveefcees efJe%eeeesHeegpe
Oeveeefve meef_evegegmleefn& mlesveveeMekee meg17
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (owJee) Gece iegCeeW ceW Heefme (nesleeje) peieled kes Oeee& (osJee)
megKe osves nejs Jeeeg Deewj Deeqive (osJeced) efoJeiegCeege (Fvced) mete& kees (DeJe&leeced) ye{eJeW,
(nleeIeMebmeew) eesjeW kees ceejves kes nsleg ngS jesieeW kees (Dee, DeYeee&ced) Des Hekeej ve kejW,
(epeceeveee) kece& ceW HeJe=e ngS peerJe kes efuees (efMeef#eleew) peleees ngS (JemegOeseme) meye Ssee& kes
DeeOeej F&ej kes (JemegJeves) Oeveoeve kes mLeeve peieled ceW (Jemeg) Oeve Deewj (Jeee&efCe) ienCe kejves eesie
peueeW kees (Jeerleeced) JeeHle nesJeW, Jewmes DeeHe (epe) e%e keerefpeS17
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e mete&ueeske kes efveefcee Jeeeg Deewj
efyepegueer kees peeve Deewj GHeeesie ceW ueekes OeveeW kee mebee kejW lees eesjeW kees ceejves Jeeues nesJeW17
osJeer FlemeeefeveeJe=<eer~ Fves osJelee~ Deeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
osNJeereqmleNeeqmleNees osNJeer HeefleNefcevceJeOe&eved~ DemHe=#eNod YeeejleeNr efoJe NweN&%e

mejmJeNleer[eN Jemegceleer ie=neved JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe18
osNJeer~ efleNe~ efleNe~ osNJeer~ Heefleced~ Fvced~ DeNJeNOe&NeNved~ DemHe=#eled~ Yeejleer~ efoJeced~ Nw~ eN%eced~
mejmJeleer~ F[e~ JemegceNleerefleN Jemeg celeer~ ie=neved~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~
epe18
DeeefJebMeesOeee
1513
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(osJeer) osJe (eflee) ef$elJemebKeekee (eflee) HegveeceefleMeeyeesOeveeLe&ced

(osJeer) efoJee efeee (Heefleced) Heeuekeced (Fvced) mete&efceJe peerJeced (DeJe&eved) Je&eeqvle
(DemHe=#eled) mHe=nsled (Yeejleer) Oeeefjkee (efoJeced) HekeeMeced (w) HeeCew (e%eced) mevleJeb
JeJenejced (mejmJeleer) efJe%eeveegee Jeeked (F[e) HeMebmeveeree JeeCeer (Jemegceleer) yentefve Jemetefve JeeefCe
efJeevles emeeb mee (ie=neved) ie=nmLeeved ie=neefCe Jee (JemegJeves) (JemegOeseme) (Jevleg) (epe)18
DevJee-ns efJeved! ee wYee&jleer efoJeb mejmJeleer e%eb Jemegceleer[e ie=neved Oejvlees
osJeeremq leeeqmleees osJeer Heefleefcev_eeJe&eved JemegOeseme JemegJeves ie=neved Jevleg leemlJeb epe
YeJeevemHe=#eled18
YeeJeeLe&-eLee peueeeqiveJeeegieleees efoJee efeee mete&HekeeMeb e Je&eeqvle, leLee es ceveg<ee
mekeueefJeeeOeeefjkeeceefKeueefeeenslegb meJe&oes<eiegCeefJe%eeefHekeeb ef$eefJeOeeb Jeeeb efJepeeveeqvle, leseqmceved
meJe&Jeekejs mebmeejs efeeceeHvegJeeqvle18
HeoeLe&-ns efJeved! pees (w) HeeCeeW mes (Yeejleer) OeejCe kejves nejer (efoJeced) HekeeMe kees
(mejmJeleer) efJe%eeveege JeeCeer (e%eced) meefle kes eesie JeJenej kees (Jemegceleer) yengle JeeW Jeeueer
(F[e) HeMebmee kes eesie JeeCeer (ie=neved) IejeW Jee ie=nmLeeW kees OeejCe kejleer ngF& (osJeer, eflee)
(eflee, osJeer) leerve efoJe efeee (eneb Hegveefe DeeJeMekelee peleeves kes efueS nw) (Heefleced) Heeueve
kejves nejs (Fvced) mete& kes legue lespemJeer peerJe kees (DeJeOe&eved) ye{eleer nQ, (JemegOeseme) Oeve kees<e kes
(JemegJeves) Oeve oeve ceW IejeW kees (Jevleg) HeeHle neW, Gvekees DeeHe (epe) HeeHle ntefpees Deewj DeeHe
(DemHe=#eled) DeefYeuee<ee keerefpeS18
YeeJeeLe&-pewmes peue Deeqive Deewj Jeeeg keer ieefle Gece efeeeDeeW Deewj mete& kes HekeeMe kees
ye{eleer nQ, Jewmes pees ceveg<e meye efJeeeDeeW kee OeejCe kejves meye efeee kee nsleg Deewj meye oes<e iegCeeW kees
peleeves Jeeueer leerve Hekeej keer JeeCeer kees peeveles nQ, Jes Fme meye JeeW kes DeeOeej mebmeej ceW ue#ceer kees
HeeHle nes peeles nQ18
osJe FlemeeefeveeJe=<eer~ Fves osJelee~ ke=efleMvo~ efve<eeo mJej
osNJeFvesN vejeNMemeefm$eJeNLeefm$eyevOegjes osNJeefcevceJeOe&eled~ MeNlesve efMeefleHe=eveeNceeefnle

meNnesCeN He Jee&les efceN$eeJeNCesome nesN$ecen&leesN ye=nNmHeefle mleesN$eceNefeveeOJee&Jeb JemegJeves
JemegOeseme Jesleg epe19
1514
epegJexoYee<es
aj.
org
osNJe~ Fv~ vejeNMeme~ ef$eNJeNNLe Fefle ef$eJeNLe~ ef$eNJeNvOegj Fefle ef$eyevOegj~ osNJeced~ Fvced~
DeNJeNOe&NeNled~ MeNlesve~ efMeNefleNHe=eveeNefceefle efMeefleHe=eveeced~ DeeefnleN Fleeefnle~ meNnesCe~ He~ JeNe&NlesN~ efceN$eeJeCee~
Fled~ DeNmeN~ nesN$eced~ Den&le~ ye=nNmHeefle~ mleesN$eced~ DeNefevee~ DeOJee&Jeced~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle
JemegOeseme~ JesNleg~ epe19
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJe) peerJe (Fv) Ssee&efcegke (vejeMebme) ees veje_bmeefle mleewelf e me

(ef$eJeLe) $eerefCe ef$eefJeOemegKeHeoeefve JeLeeefve ie=neefCe eme me (ef$eyevOegj) $eees yevOegje yevOeveeefve
eme me (osJeced) osoerHeceeveced (Fvced) efJeegleced (DeJe&eled) JeOe&esled (Melesve) Slelme*dKeekesve
kece&Cee (efMeefleHe=eveeced) efMeleemleer#Cee ielee He=s es<eevles<eeced (Deeefnle) mecevleeod Oe=le (menesCe)
Deme*dKesve Heg<eeLexve (He, Jee&les) (efce$eeJeCee) HeeCeesoeveew (Fled) SJe (Deme) peerJeme (nes$eced)
Deoveced (Den&le) (ye=nmHeefle) ye=nleeb Heeuekees efJeegod Heeseqive (mlees$eced) mlegJeeqvle esve leled
(Deefevee) metee&evcemeew (DeOJee&Jeced) e DeelceveesOJejefceefle leced~ De$e JeevomeerlemeefHe
iegCeeJeeosMeew (JemegJeves) ees Jemetefve Jevegles eeeles lemcew (JemegOeseme) mebmeejme (Jesleg) (epe)19
DevJee-ns efJeved! eLee ef$eyevOegjefm$eJeLees vejeMebmees osJe Fv Melesvesvb osJeceJeOe&eod, e
efMeefleHe=eveeb ceOe Deeefnle menesCe HeJee&les, efce$eeJeCeemeses$ecen&lees JemegOeseme ye=nmHeefle
mlees$eceefeveeOJee&Jeb JemegJeves Jesleg leLee epe19
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<eeefm$eefJeOemegKekejeefCe $ewkeeueHeyevOeeefve
ie=neefCe jeefelJeeme*dKeb megKeceJeeHe HeLeb Yeespeveb ke=lJee eeeceeveee eLeeeesieb Jemleg ooefle les
keerefle ueYevles19
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (ef$eyevOegj) $eef<e Deeefo He leerve yevOeveeW Jeeuee (ef$eJeLe) leerve
megKeoeeke IejeW kee mJeeceer (vejeMebme) ceveg<eeW keer mlegefle kejves Deewj (Fv) Ssee& kees eenves Jeeuee
(osJe) peerJe (Melesve) mewke[eW Hekeej kes kece& mes (osJeced) HekeeMeceeve (Fvced) efJeegod He Deeqive kees
(DeJeOe&eled) ye{eJes~ pees (efMeefleHe=eveeced) efpeve keer Heer Hej yewves mes MeerIe ieceve nesles nQ, Gve HeMegDeeW
kes yeere (Deeefnle) Des Hekeej eqmLej ngDee (menesCe) Deme*dKe Hekeej kes Heg<eeLe& mes (He, Jee&les)
HeJe=e neslee nw~ (efce$eeJeCee) HeeCe Deewj Goeve (Deme) (Fled) ner (nes$eced) Yeespeve keer (Den&le)
eesielee jKeves Jeeues peerJe kes mecyevOeer (JemegOeseme) mebmeej kes (ye=nmHeefle) ye[-s ye[s HeoeLeesXx kee
j#eke efyepegueer He Deeqive (mlees$eced) mlegefle kes meeOeve (Deefevee) mete&-evcee Deewj (DeOJee&Jeced)
DeHeves kees e%e keer Fe kejves Jeeues peve kees (JemegJeves) Oeve ceebieves Jeeues kes efueS (Jesleg) keceveere
kejs, Jewmes (epe) me keerefpeS19
DeeefJebMeesOeee
1515
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e efJeefJeOe Hekeej kes megKe kejves
Jeeues leerveeW DeLee&led Yetle, YeefJe<eled, Jee&ceeve keeue kee HeyevOe efpeve ceW nes mekes, Ssmes IejeW kees yevee, Gve
ceW DemebKe megKe Hee Deewj HeLe Yeespeve kejkes ceebieves Jeeues kes efueS eLeeeesie HeoeLe& osles nQ, Jes keere| e
kees HeeHle nesles nQ19
osJe FlemeeefeveeJe=<eer~ Fves osJelee~ efvee=oefleMekeJejer vo~ Heece mJej
HegveefJe&ebme eEke kegJe&vleerleen
efHej efJeeved ueesie keee kejles nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
osNJees osNJewJe&veNmHeefleNefn&jCeHeCeexN ceOegMeeKe megefHeHHeNuees osNJeefcevceJeOe&eled~

efoJeNceiesCeemHe=#eNoevleefj#eb He=efLeNJeercenermegJeves JemegOeseme Jesleg epe20
am
osNJe~ osNJew~ JeveNmHeefle~ efnjCeHeCe&N FefleN efnjCeHeCe&~ ceOegMeeKe Fefle ceOegMeeKe~ megefHeNHHeNue Fefle
megefHeHHeNue~ osNJeced~ Fvced~ DeNJeNOe&NeNled~ efoJeced~ DeiesCe~ DeNmHe=#eNled~ Dee~ DeNvleefj#eced~ He=efLeNJeerced~ DeNneNrled~
JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JesNleg~ epe20
the
ary
as
HeoeLe&-(osJe) efoJeiegCeHeo (osJew) osoerHeceevew (JevemHeefle) efkejCeeveeb Heeueke

(efnjCeHeCe&) efnjCeeefve lespeebefme HeCee&efve eme me (ceOegMeeKe) ceOegje MeeKee eme (megefHeHHeue)
megvojHeue (osJeced) efoJeiegCeced (Fvced) oeefjeefJeoejkeced (DeJeOe&eled) JeOe&eefle (efoJeced) HekeeMeced
(DeiesCe) HegjmmejsCe (DemHe=#eled) mHe=nsled (Dee) mecevleeled (Devleefj#eced) DeJekeeMeced (He=efLeJeerced) Yetefceced
(Debnerled) Oejsled (JemegJeves) JemegHeoee peerJeee (JemegOeseme) peiele (Jesleg) (epe)20
DevJee-ns efJeved! eLee osJew men Jee&ceevees efnjCeHeCeex ceOegMeeKe megefHeHHeuees osJees
JevemHeefleoxJeefcevceJe&eoiesCe efoJecemHe=#eovleefj#eb lelmLeebuueeskeeved He=efLeJeer_eebnerod JemegJeves
JemegOeseme Jesleg leLee epe20
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee JevemHeleees cesIeb Je&eeqvle mete&Me ueeskeeved
Oejefle leLee efJeebmees efJeeeeeefeveb efJeeeefLe&veb JeOe&eeqvle20
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (osJew) efoJe HekeeMeceeve iegCeeW kes meeLe Jee&ceeve (efnjCeHeCe&)
megJeCe& kes legue efeuekeles ngS HeeeW Jeeuee (ceOegMeeKe) ceerer [eefueeeW mes ege (megefHeHHeue) megvoj
HeueeW Jeeuee (osJe) Gece iegCeeW kee oelee (JevemHeefle) mete& keer efkejCeeW ceW peue Hengbee kej G<Celee
keer Meeeqvle mes efkejCeeW kee j#eke JevemHeefle (osJeced) Gece iegCeeW Jeeues (Fvced) oefjlee kes veeMeke cesIe
kees (DeJeOe&eled) ye{eJes, (DeiesCe) Deieieeceer nesves mes (efoJeced) HekeeMe kees (DemHe=#eled) eens,
(Devleefj#eced) DeJekeeMe, GmeceW eqmLele ueeskeeW Deewj (He=efLeJeerced) Yetefce kees (Dee, Debnerled) Des Hekeej
1516
epegJexoYee<es
aj.
org
OeejCe kejs (JemegOeseme) mebmeej kes (JemegJeves) Oeveoelee peerJe kes efueS (Jesleg) GlHeVe nesJes, Jewmes DeeHe
(epe) e%e keerepf eS20
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes JevemHeefle THej peue e{ekej cesIe kees
ye{eles Deewj mete& Deve ueeskeeW kees OeejCe kejlee nw, Jewmes efJeeved ueesie efJeee kees eenves Jeeues efJeeeLeea
kees ye{eles nQ20
osJeefcelemeeefeveeJe=<eer~ Fves osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
osNJeb yeNefn&Jee&efjleerveeb osNJeefcevceJeOe&eled~

mJeeNmeNmLeefcevsNCeemeVeceNvee yeNnea:<eNYeYetod JemegJeves JemegOeseme Jesleg epe21
osNJeced~ yeNefn&~ Jeeefjleerveeced~ osNJeced~ Fvced~ DeNJNeN&NeNled~ mJeeNmeNmLeefceefle megDeemeNmLeced~ FvsCe~

DeemeVeNefceleemeVeced~ DeNvee~ yeNnea:ef<e~ DeNefYe~ DeNYetled~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~
JesNleg~ epe21
the
ary
as
HeoeLe&-(osJeced) efoJeced (yeefn&) Devleefj#eced (Jeeefjleerveeced) JejCeereeveeb HeoeLee&veeb ceOes

(osJeced) efoJeiegCeced (Fvced) efJeegleced (DeJeOe&eled) JeOe&eefle (mJeememLeced) megdJeemeles eeqmceBmleced
(FvsCe) F&ejsCe (DeemeVeced) meceerHemLeced (Devee) Deveeefve (yeneAef<e) Devleefj#eeJeeJee (DeefYe)
DeefYele (DeYetled) YeJesled (JemegJeves) HeoeLe&efJeeeeeefeves (JemegOeseme) meJe&JeeOeejme peielees ceOes
(Jesleg) (epe)21
DevJee-ns efJeved! eLee osJeb Jeeefjleerveeb ceOes Jee&ceeveb mJeememLeefcevsCe menemeVeefcevb
yeefn&oxJeceJeOe&eovee yeneA<eYetod JemegJeves JemegOeseme Jesleg leLee epe21
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns efJeebmees! ceveg<ee eteb eLeeefYeJeeHleceekeeMeb
meJee&ved HeoeLee&veefYeJeeHveesefle, meJex<eeb meceerHeceeqmle, leLesejme meceerHeJee|eveb peerJeb efJe%eeeeeqmceved mebmeejs
megHee$eee eeeceeveee oeveb oole21
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (osJeced) efoJe (Jeeefjleerveeced) ienCe kejves eesie HeoeLeesXx kes yeere
Jee&ceeve (mJeememLeced) megvoj Hekeej eqmLeefle kes DeeOeej (FvsCe) Hejcesej kes meeLe (DeemeVeced)
efvekeJeleea (yeefn&) DeekeeMe (osJeced) Gece iegCe Jeeues (Fvced) efyepegueer kees (DeJeOe&eled) ye{elee nw,
(Devee) Deewj (yeneAef<e) Devleefj#e kes DeJeeJeeW kees (DeefYe, DeYetled) meye Deesj mes JeeHle nesJes,
DeeefJebMeesOeee
1517
aj.
org
(JemegOeseme) meye JeeW kes DeeOeej peieled kes yeere (JemegJeves) HeoeLe&efJeee kees eenvesJeeues peve kes
efueS (Jesleg) HeeHle nesJes, Jewmes DeeHe (epe) HeeHle ntefpees21
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ ns efJeeved ceveg<ees! legce ueesie pewmes meye Deesj
mes Jee DeekeeMe meye HeoeLeesXx kees JeeHle neslee Deewj meye kes meceerHe nw, Jewmes F&ej kes efvekeJeleea peerJe
kees peeve kes Fme mebmeej ceW ceebieves Jeeues megHee$e kes efueS Oeveeefo kee oeve osJees21
osJe FlemeeefeveeJe=<eer~ DeeqiveoxJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele mJej
am
osNJeesDeNeqive eqmJeNke=sNJeefcevceJeOe&eled~
eqmJeb kegJe&eqvlmJeNke=led eqmJeceNe kejesleg vees JemegJeves JemegOeseme Jesleg epe22
oNsJe~ DeNeqive~ eqmJeNke=efoefle eqmJeNke=led~ osNJeced~ Fvced~ DeNJeNOe&NeNled~ eqmJeNefceefleN megFced~ kegJe&ved~
eqmJeNNke=efoefle eqmJeNke=led~ eqmJeNefceefleN megFced~ DeNe~ keNjesNleg~ veN~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOesemesefle
JemegOeseme~ JesNleg~ epe22
the
ary
as
HeoeLe&-(osJe) efoJeiegCe (Deeqive) HeeJeke (eqmJeke=led) e MeesYeveefceb kejeself e me

(osJeced) efoJeiegCeced (Fvced) peerJeced (DeJeOe&eled) JeOe&esled (eqmJeced) MeesYeve_e leefoced (kegJe&ved)
mecHeeoeved (eqmJeke=led) Geceskeejer (eqmJeced) DeefleMeesveeYeerefHmeleced (Dee) (kejesleg) (ve)
DemceYeced (JemegJeves) (JemegOeseme) (Jesleg) (epe)22
DevJee-ns efJeved! eLee eqmJeke=od osJeeseqiveefjvb osJeceJeOe&eod, eLee e eqmJeb kegJe&ved
eqmJeke=led meVeeqive eqmJeb kejesefle, leLeee ve megKeb kejesleg, Oeveb Jesleg JemegOeseme JemegJeves epe
e22
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee iegCekece&mJeYeeJewefJe&%eele kece&meg
mebHeegeeseqivejYeereefve keeee&efCe meeOveeself e leLee efJeefJe&e|leleJeced22
HeoeLe&-ns efJeved pewmes (eqmJeke=led) megvoj Hekeej F kee meeOeke (osJe) Gece iegCeeW Jeeuee
(Deeqive) Deeqive (Fvced, osJeced) Gece iegCeeW Jeeues peerJe kees (DeJeOe&eled) ye{eJes, eLee pewmes (eqmJeced)
megvoj F kees (kegJe&ved) efme kejlee Deewj (eqmJeke=led) Gece Fkeejer ngDee Deeqive (eqmJeced) Delevle
eens ngS keee& kees kejlee nw, Jewmes (Dee) Deepe (ve) nceejs efueS megKe kees (kejesleg) keerefpeS, (Jesleg)
Oeve kees HeeHle ntefpeS Deewj (JemegOeseme) meye JeeW kes DeeOeej peieled kes yeere (JemegJeves) HeoeLe&efJeee
kees eenles ngS ceveg<e kes efueS (epe) oeve keerefpeS22
1518
epegJexoYee<es
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegesHeceeueej nw~ pewmes iegCe, kece&, mJeYeeJeeW kejkes peevee ieee,
keceesXx ceW efveege efkeee Deeqive, DeYeer keeeesXx kees efme kejlee nw, Jewmes efJeeveeW kees Jee&vee
eeefnS22
DeeqiveefcelemeeefeveeJe=<eer~ DeeqiveoxJelee~ ke=efleMvo~ efve<eeo mJej
DeNeqiveceNe nesleejceJe=CeerleeNeb epeceeveN HeeNved HeeeNr Heeved HegjesN[eMe yeNOveefVeveeN

eieced~
am
metHeNmLee DeNe osNJees JeveNmHeeflejYeJeNefoveeN eiesve~

DeeNeb cesoNmle Heefle HeeNleeieYeeNroJeerJe=Oeled HegjesN[eMesve lJeeceNe $e<es23
DeNeqiveced~ DeNe~ nesleejced~ DeNJe=CeeNrleN~ DeNeced~ epeceeve~ Heeved~ Heeer~ Heeved~ Hegjes[eMeced~ yeNOveved~
Fvee~ eieced~ metHeNmLee Fefle megGHeNmLee~ DeNe~ osNJe~ JeveNmHeefle~ DeNYeNJeNled~ Fvee~ eiesve~ Deeled~ leced~
cesNoNmle~ Heefle~ HeNeNlee~ DeieYeerled~ DeJeerJe=Oeled~ HegjesN[eMesve~ lJeeced~ DeNe~ $eN<esN23
the
ary
as
HeoeLe&-(Deeqiveced) efJeebmeced (Dee) Foeveerced (nesleejced) (DeJe=Ceerle) Je=Cegeeled (Deeced)

(epeceeve) (Heeved) (Heeer) Heekeeved (Heeved) (Hegjes[eMeced) HeekeefJeMes<eced (yeOveved) yeb kegJe&ved
(Fvee) Sseee&e (eieced) eefle efveefe jesieeved esve leced (metHemLee) es metHeefleeqvle les (Dee)
(osJe) (JevemHeefle) Jeveme efkejCemecetnme Heeueke mete& (DeYeJeled) YeJesled (Fvee) Sseee&e
(eiesve) sovesve (Deeled) Deefe (leced) (cesomle) cesome efmveiOeeled (Heefle) (Heelee) (DeieYeerled)
ie=eefle (DeJeerJe=Oeled) (Hegjes[eMesve) (lJeeced) (Dee) ($e<es) cev$eeLe&efJeled23
DevJee-ns $e<es efJeved! eLeeeb epeceeveesesvee Heeer Heeved Hegjes[eMeb Hee_eieb
yeOveVeeqiveb nesleejceJe=Ceerle~ eLee JevemHeefleoxJe Fvee eiesveeeeYeJevcesomlemleceeled Heelee metHemLee
megmleLee HeleieYeerled Hegjes[eMesveeJeerJe=Oeled leLee lJeeceeenb Je&eseb lJeb e leLee Jee&mJe23
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee Heekekeee&jMMeekeeoerefve efJee
efYeJeeVeJeeveeefve Heeeqvle leLee mete& meJee&ved Heeefle~ eLee metee&s Je=eqeje meJee&ved Je&eefle leLee
mesJeeefoeje cev$eeLe&ejes efJeebme meJezJe&&veeree23
HeoeLe&-ns ($e<es) cev$eeeLe& peeveves nejs efJeved! pewmes (Deeced) en (epeceeve) e%e kejves
neje Heg<e (Dee) Deepe (Fvee) Ssee& HeeeqHle kes DeLe& (Heeer) HeekeeW kees (Heeved) Hekeelee
(Hegjes[eMeced) nesce kes efueS Heeke efJeMes<e kees (Heeved) Hekeelee Deewj (eieced) jesieeW kees ve kejves nejer
DeeefJebMeesOeee
1519
am
aj.
org
yekejer kees (yeOveved) yeebOelee ngDee (nesleejced) e%e kejves ceW kegMeue (Deeqiveced) lespemJeer efJeeved kees
(DeJe=Ceerle) mJeerkeej kejs~ pewmes (JevemHeefle) efkejCemecetn kee j#eke (osJe) HekeeMeege mete&ceC[ue
(Fvee) Ssee& kes efueS (eiesve) sove kejves kes meeLe (Dee) Fme mecee (DeYeJeled) Heefme nesJes
(cesomle) efekeveeF& Jee ieeruesHeve mes (leced) Gme ngle HeoeLe& kees (Deeled) Keelee (Heelee) meye HeoeLeesXx
kees Hekeeles ngS mete& mes (metHemLee) megvoj GHemLeeve kejves Jeeues neW, Jewmes (Heefle, DeieYeerled) ienCe
kejlee nw, (Hegjes[eMesve) nesce kes efueS Hekeees HeoeLe& efJeMes<e mes (DeJeerJe=Oeled) DeefOeke Je=ef kees HeeHle
neslee nw, Jewmes (lJeeced) DeeHe kees (Dee) ceQ ye{eTb Deewj DeeHe Yeer Jewmes ner Jeee&Je keerepf eS23
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes jmeesFes ueesie meeie Deeefo kees keeket kes DeVe Deewj ke{er Deeefo Hekeeles nQ, Jewmes mete& meye HeoeLeesXx kees Hekeelee nw~ pewmes mete& Je<ee& kes eje
meye HeoeLeesXx kees ye{elee nw, Jewmes meye ceveg<eeW kees eeefnS efke mesJeeefo kes eje cev$eeLe& osKeves Jeeues
efJeeveeW kees ye{eJeW23
neslesleme mejmJele=ef<e~ DeeqiveoxJelee~ mJeje[d peieleervo~ efve<eeo mJej~
as
neslee e#elmeefceOeeNveb ceNneMeN megmeefcebN JejsCeceNeqiveefcev JeeeNsOemeced~

ieeNeN$eeR voFefvNeb $eefJebN ieeb JeeesN oOeNod JeslJeepeme nesleNe&pe24
the
ary
neslee~ eN#eNled~ meNefceNOeeNveefceefle meceFOeeNveced~ ceNnled~ eMe~ megmeefceNefceefleN megmeefceced~ JejsCeced~

DeNeqiveced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ ieeNeN$eerced~ vo~ FNefvNeced~ $eefJeNefceefle ef$eNDeefJeced~ ieeced~ Jee~
oOeled~ Jesleg~ Deepeme~ nesle~ epe24
HeoeLe&-(neslee) oelee (e#eled) mesled (meefceOeeveced) meceked HekeeMeceeveced (cenled)

(eMe) keere|eced (megmeefceced) megg HeoerHeceeveced (JejsCeced) Jee&gcen&ced (Deeqiveced) HeeJekeced (Fvced)
Hejcewee&keejkeced (JeeesOemeced) keceveereeegOee&jkeced (ieee$eerced) meoLee&ved HekeeMeevleerced (vo)
mJeelev$eced (Fefveced) Oeveb ees$eeefo Jee ($eefJeced) ee ef$eOeeJeefle leeced (ieeced) He=efLeJeerced (Jee)
peerJeveced (oOeled) Oejved (Jesleg) (Deepeme) (nesle) (epe)24
DevJee-ns neslemlJeb eLee nesleeeqiveefceJe meefceOeeveb megmeefceb JejsCeb ceneMees JeeesOemeefcevb
ieee$eeR vo Fefveb $eeEJe ieeb Jeee oOeled meved e#eoepeme Jesleg leLee epe24
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es meefeeefoHeoeLee&veeb oeveb kegJe&eqvle, leslegueeb keerefe
HeeHe megKeeeqvle24
1520
epegJexoYee<es
aj.
org
HeoeLe&-ns (nesle) efJeeeefo kee ienCe kejves nejs peve! DeeHe pewmes (neslee) oelee Heg<e
(Deeqiveced) Deeqive kes legue (meefceOeeveced) meceked HekeeMeceeve (megmeefceced) megvoj MeesYeeeceeve
(JejsCeced) ienCe kejves eesie (cenled) ye[e (eMe) keere|e (JeeesOemeced) DeYeer DeJemLee kes Oeejke
(Fvced) Gece Ssee& kejves Jeeues eesie (ieee$eerced) mele DeLeesXx kee HekeeMe kejves Jeeueer ieee$eer
(vo) mJelev$elee (Fefveced) Oeve Jee ees$eeefo FefveeW ($eefJeced) leerve Hekeej mes j#ee kejves Jeeueer
(ieeced) He=efLeJeer Deewj (Jee) peerJeve kees (oOeled) OeejCe kejlee ngDee (e#eled) me kejs Deewj
(Deepeme) efJe%eeve kes jme kees (Jesleg) HeeHle nesJes, Jewmes DeeHe Yeer (epe) meceeiece keerefpees24
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees Heg<e meled efJeee Deeefo HeoeLeesXx kee oeve
kejles nQ, Jes Delegue keere|le kees Heekej DeeHe megKeer nesles Deewj otmejeW kees megKeer kejles nQ24
am
neslesleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
neslee e#eNevetveHeelecegefobN eb ieYe&Nceefoefleo&NOes MegefeNefcev JeeeNsOemeced~

GNeq<CenbN vo FefvNeb efoleNJeenbN ieeb JeeesN oOeNslJeepemeN nesleNe&pe25
as
neslee~ eN#eNled~ levetveHeeleNefceefleN levetveHeeleced~ GNefoNefcelegledefYeoced~ eced~ ieYe&ced~ Deefoefle~ oNOes~ Megefeced~
Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ GNeq<Cenced~ vo~ FNefvNeced~ efoNleNJeenNefceefle efoleNJeenced~ ieeced~ Jee~ oOeled~
Jesleg~ Deepeme~ nesle~ epe25
the
ary
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) (levetveHeeleced) Mejerjeefoj#ekeced (Gefoced) e Gefe peeeles

leced (eced) (ieYe&ced) ieYe& FJe eqmLeleced (Deefoefle) ceelee (oOes) oOeeefle (Megefeced) HeefJe$eced (Fvced)
mete&ced (JeeesOemeced) JeeesJeOe&keced (Geq<Cenced) Geq<Cene HeefleHeeefoleced (vo) yeuekejced (Fefveced)
Fvme peerJeme efueced (efoleJeenced) ees efoleeved KeeqC[leeved Jenefle ieceeefle leced (ieeced) Jeeeced
(Jee) keceveereeved (oOeled) (Jesleg) (Deepeme) (nesle) (epe)25
DevJee-ns neslee&Lee neslee levetveHeelecegefoceefoefleie&Ye&efceJe eb oOes JeeesOemeb Megefeefcevb
e#eoepemeese<q Cenb vo Fefveb efoleJeenb ieeb Jeee oOeled meved Jesleg leLewleeved epe25
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! YeJevlees eLee ceelee ieYe peeleb yeeueb e
j#eefle, leLee MejerjefceefveeefCe e j#eefelJee efJeeeeg<eer JeOe&evleg25
HeoeLe&-ns (nesle) %eeve kes e%e kes kee&! pewmes (neslee) MegYe iegCeeW kee ienCe kejves Jeeuee
peve (levetveHeeleced) Mejerjeefo kes j#eke (Gefoced) Mejerj kee Yesove kej efvekeueves Jeeues (ieYe&ced) ieYe& kees
DeeefJebMeesOeee
1521
aj.
org
pewmes (Deefoefle) ceelee OeejCe kejleer, Jewmes (eced) efpeme kees (oOes) OeejCe kejlee nw, (JeeesOemeced)
DeJemLee kes JeOe&ke (Megefeced) HeefJe$e (Fvced) mete& kees (e#eled) nJeve kee HeoeLe& Hengbeelee nw,
(Deepeme) efJe%eevemecyevOeer (Geq<Cenced) Geq<Ceked vo mes kens ngS (vo) yeuekeejer (Fefveced)
peerJe kes ees$eeefo efeeW Deewj (efoleJeenced) KeeqC[leeW kees Hengbeeves Jeeues (ieeced) JeeCeer Deewj (Jee)
megvoj-megvoj Heef#eeeW kees (oOeled) OeejCe kejlee ngDee (Jesleg) HeeHle nesJes, Jewmes Fve meye kees DeeHe
(epe) mebiele keerefpees25
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! DeeHe ueesie pewmes ceelee ieYe& Deewj
GlHeVe ngS yeeueke keer j#ee kejleer nw, Jewmes Mejerj Deewj FefveeW keer j#ee kejkes efJeee Deewj Deeegoe& kees
ye{eDees25
am
neslesleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ efvee=keJejer vo~ OewJele mJej
neslee e#eoerN[sveNceeref[Nleb Je=$eNnvleceNefce[eefYeNjer[eN menN meesceNefcev JeeesNOemeced~

DeNveggYebN voFefvNeb He_eeeEJeN ieeb JeeesN oOeNslJeepemeN nesleNe&pe26
as
neslee~ eN#eNled~ F&N[sveced~ F&Nef[Nleced~ Je=$eNnvleceNefceefle Je=$eNnvedlececed~ F[eefYe~ F&[eced~ men~ meesceced~
Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ DeNveggYeced~ DeNvegmlegYeNefcelevegmlegYeced~ vo~ FNefvNeced~ HeeeefJeNefceefleN
HeeDeefJeced~ ieeced~ Jee~ oOeled~ Jesleg~ Deepeme~ nesle~ epe26
the
ary
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) mebiesled (F&[sveced) mleeslegcen&ced (F&ef[leced) HeMemleced

(Je=$envlececed) DeefleMeesve Je=$eme cesIeme nvleejb mete&efceJe (F[eefYe) megefMeef#eleeefYeJee&eqiYe (F&[eced)
HeMebefmelegcen&ced (men) yeueced (meesceced) meesceeees<eefOeieCeced (Fvb) peerJeced (JeeesOemeced) keceveereeveeb
HeeCeeveeb Oeejkeced (DeveggYeced) DevegmlegcYekeced (vo) mJeelev$eced (Fefveced) ees$eeeefo (HeeeefJeced)
ee He_e HeeCeeved j#eefle leeced (ieeced) He=efLeJeerced (Jee) keceveereb Jemleg (oOeled) Oejled meved (Jesleg)
(Deepeme) efJe%eelegcen&me (nesle) (epe)26
f leb men F&[eb meesceb JeeesOemeefcevb
DevJee-ns neslee&Lee neslee Je=$envleceefceJes[eefYejer[sveceere[
e#eefoefveceveggYeb vo He_eeefJe ieeb Jeeeepeme ceOes oOeod Jesleg leLewleeved epe26
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee veeesve HeMemleiegCesve metexCeesHeefcelee
HeMemlee YetlJee efJe%eseeefve Jemletefve efJeefolJee mlegefleye&ueb peerJeveb Oeveb efpelesefveleeb jepeb e Oejeqvle, les
HeMebmeene& YeJeeqvle26
1522
epegJexoYee<es
am
aj.
org
HeoeLe&-ns (nesle) e%e kejves nejs peve! pewmes (neslee) MegYeiegCeeW kee ienerlee Heg<e
(Je=$envlececed) cesIe kees Delevle keeves Jeeues mete& kees pewmes Jewmes (F[eefYe) Deer efMeef#ele JeeefCeeeW mes
(F&[sveced) mlegefle kejves eesie (F&ef[leced) HeMebefmele (men) yeue (F&[eced) HeMebmee kes eesie (meesceced)
meesce Deeefo Dees<eefOeieCe Deewj (JeeesOemeced) ceveesnj HeeCeeW kes Oeejke (Fvced) peerJeelcee kees (e#eled)
mele kejs Deewj (Fefveced) ees$e Deeefo (DeveggYeced) Devegketue LeebYeves Jeeueer (vo) mJelev$elee mes
(He_eeefJeced) Heebe HeeCeeW keer j#ee kejves Jeeueer (ieeced) He=efLeJeer Deewj (Deepeme) peeveves eesie peieled
kes yeere (Jee) DeYeer Jemleg kees (oOeled) OeejCe kejlee ngDee (Jesleg) HeeHle nesJes, Jewmes DeeHe Fve meye
kees (epe) mele keerefpeS26
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e veee kes meeLe HeMebefmele iegCe
Jeeues mete& kes legue HeMebefmele nes kes, efJe%eeve kes eesie JemlegDeeW kees peeve kes mlegefle, yeue, peerJeve, Oeve,
efpelesefveHeve Deewj jepe kees OeejCe kejles nQ, Jes HeMebmee kes eesie nesles nQ26
neslesleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ mJeje[eflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
as
neslee e#elmegyeNefn&<e Het<eNCJevleNcecele&N meerovleb yeNefn&ef<e efHeNNeshce=lesv JeeesNOemeced~

ye=nNleeR voFefvNeb ef$eJeNlmeb ieeb JeeesN oOeNslJeepemeN nesleNe&pe27
the
ary
neslee~ eN#eNled~ megyeNefn&<eNefceefle megyeNefn&<eced~ Het<eNCJevleNefceefle Het<eNCedJevleced~ Decele&ced~ meerovleced~ yeNefn&ef<e~

efHeNes~ DeNce=lee~ Fvced~ JeNeeNsOemeNefceefle JeeNOemeced~ ye=nNleerced~ vo~ FNefvNeced~ ef$eNJeNlmeefceefle ef$eJeNlmeced~ ieeced~
Jee~ oOeled~ Jesleg~ Deepeme~ nesle~ epe27
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) (megyeefn&<eced) MeesYeveb yeefn&jvleefj#ecegokeb Jee eme leced

(Het<eCJevleced) yengHegeqegeced (Decele&ced) ce=legOece&jefnleced (meerovleced) eflevleced (yeefn&ef<e) DeekeeMeefceJe
JeeHles (efHees) keceveeres HejceelcemJeHes (Dece=lee) veeMeOece&jefnles~ De$e efJeYeesjekeejeosMe~ (Fvced)
mJekeereb peerJemJeHeced (JeeesOemeced) JeeefOejced (ye=nleerced) (vo) (Feqveced) (ef$eJelmeced) $ee
kecee&sHeemevee%eeveeefve Jelmee FJe eme leced (ieeced) HeeHleJeb yeesOeced (Jee) keceveereb megKeced (oOeled)
(Jesleg) eeHveeself e (Deepeme) (nesle) (epe)27
DevJee-ns neslemlJeb eLee me nesleece=lee yeefn&ef<e efHees meerovlececele Het<eCJevleb megyeefn&<eb
JeeesOemeefcevb e#eled me Deepeme ye=nleeR vo Fefveb ef$eJelmeb ieeb JeeMe oOeled meved keueeCeb Jesleg
leLewleeefve epe27
DeeefJebMeesOeee
1523
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee eesef$eeb yeeefveb eesefieveb mesJevles, les

meJee&CeYeereefve megKeeefve ueYevles27
HeoeLe&-ns (nesle) oeve osves Jeeues Heg<e! let pewmes Jen (neslee) MegYe iegCeeW kee enerlee Heg<e
(Dece=lee) veeMejefnle (yeefn&ef<e) DeekeeMe kes legue ee (efHees) eenves eesie Hejcesej kes mJeHe ceW
(meerovleced) eqmLej ngS (Decele&ced) Meg mJeHe mes ce=legjefnle (Het<eCJevleced) yengle Hees{ e (megyeefn&<eced)
megvoj DeJekeeMe Jee peueeW Jeeuee (JeeesOemeced) JeeeqHle kees OeejCe kejves nejs (Fvced) DeHeves
peerJemJeHe kee (e#eled) me kejs, Jen (Deepeme) peeveves eesie efJe%eeve kee mecyevOeer (ye=nleerced)
ye=nleer (vo) vo (Fefveced) ees$e Deeefo Fefve (ef$eJelmeced) kece&, GHeemevee, %eeve, efpemekees
Heg$eJeled nQ, Gme JesomecyevOeer (ieeced) eeHle nesves eesie yeesOe leLee (Jee) ceveesnj megKe kees (oOeled)
OeejCe kejlee ngDee keueeCe kees (Jesleg) HeeHle nesJes, Jewmes Fvekees (epe) mebiele kejs27
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e JesoHeeer yeeefve eesieer Heg<e
kee mesJeve kejles nQ, Jes meye DeYeer megKeeW kees HeeHle nesles nQ27
neslesleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ mJejed MekeJejer vo~ OewJele mJej
as
neslee e#eNod JeemJeleer megHeeeNCee$eleeNJe=OeesN ejes osNJeerefn&jCeeerye&NeeCeNefcev

JeeesNOemeced~
HeNeqb voFNnsefvNeb lege&NJeenbN ieeb JeeesN oOeNod JeNvlJeepemeN nesleNe&pe28
the
ary
neslee~ eN#eNled~ JeemJeleer~ megHeeNeNCee~ megHeeNeNvee Fefle megHeeeNvee~ $eNleeNJe=Oe~ $eNleNJe=OeN Fefle
$eleNJe=Oe~ ej~ osNJeer~ efnNjCeeer~ yeNeeCeced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ HeNeqced~ vo~ FNn~
FNefvNeced~ lege&NJeenNefceefle lege&NJeenced~ ieeced~ Jee~ oOeled~ Jevleg~ Deepeme~ nesle~ epe28
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (JeemJeleer) ieceveeJekeeMeegee (megHeeeCee) megg HeeeCeb

Heke<exCe ieceveb eemeg lee ($eleeJe=Oe) ee $eleb eLeeeesieb meleb Je&eeqvle lee (ej) ejeefCe
(osJeer) efoJeiegCee (efnjCeeer) megJeCee&efoefYejvegefueHlee (yeeeCeced) elegJexoefJeoced (Fvced)
efJeewMJee&ced (JeeesOemeced) keceveereeveeb efJeeeyeesOeeoerveeb Oeeleejced (Heeqced) (vo) (Fn) Deeqmceved
mebmeejs (Fefveced) Oeveced (lege&Jeenced) emlege elegieg&Ceb Yeejb Jenefle leced (ieeced) (Jee) ieceveced
(oOeled) (Jevleg) HeeHvegJevleg (Deepeme) HeeHleJeme Ie=leeefomecyeefvOeHeoeLe&me (nesle) (epe)28
1524
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
DevJee-ns neslemlJeb eLesn neslee JeemJeleer megHeeeCee $eleeJe=Oees efnjCeeeros&Jeere&jes JeeesOemeb

yeeeCeefcevb He*defeb vo Fefveb lege&Jeenb ieeb JeeMe oOeoepemewleeefve e#eled eLee e pevee Jevleg
leLewleeefve epe28
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ee Delegeceeefve megvojejeefCe megJeCee&efoegeeefve
ie=neefCe jeefelJee le$e efveJeemeb efJeeeYeemeb e kegeg&mlesjesiee peeevles28
HeoeLe&-ns (nesle) e%e kejves Jeeues Heg<e! let pewmes (Fn) Fme mebmeej ceW (neslee) ienerlee peve
(JeemJeleer) efvekeueves kes DeJekeeMe Jeeues (megHeeeCee) megvoj efvekeuevee efpeve ceW nes ($eleeJe=Oe)
mele kees ye{eves nejs (efnjCeeer) megvenjer efe$eeW Jeeues (osJeer) Gece iegCeege (ej) ejeW kees
(JeeesOemeced) keecevee kes eesie efJeee leLee yeesOe Deeefo kes OeejCe kejves nejs (yeeeCeced) eejeW Jeso kes
%eelee (Fvced) efJeeeHe Ssee& Jeeues efJeeved kees (Heefced) Hebefe (vo) vo (Fefveced) Oeve
(lege&Jeenced) eewiegCee yeesPe ues eueves nejs (ieeced) yewue Deewj (Jee) ieceve kees (oOeled) OeejCe kejlee
ngDee (Deepeme) HeeHle nesves eesie Ie=leeefo kes mecyevOeer Fve Ge HeoeLeesXx kees (e#eled) mebiele kejW Deewj
pewmes ceveg<e kees (Jevleg) HeeHle nesJeW, Fve meye kees (epe) HeeHle nes28
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<e ueesie Delegece megvoj ejeW Jeeues
megJeCee&efo HeoeLeesXx mes ege IejeW kees yevee kes Jeneb efveJeeme Deewj efJeee kee DeYeeme kejW, Jes jesiejefnle
nesles nQ28
neslesleme mejmJele=ef<e~ Denesje$es osJeles~ efvee=oefleMekeJejer vo~ Heece mJej
the
ary
neslee e#elmegHesMemee megefMeNuHes ye=nNleerGNYes veeNes<eemeeN ve oMe&Nles efJeeNefcev JeeesNOemeced~

ef$eNgYebN voFNnsefvNeb HeNJeenbN ieeb JeeesN oOeod JeeNrleeceepeme nesleNe&pe29
neslee~ eN#eNled~ megHesMeNmesefle megHesMemee~ megefMeNuHes Fefle megefMeNuHes~ ye=nNleerFefle ye=nNleer~ GNYesFlegYes~
veeesN<eemee~ veeesN<emesefleN veeesN<emee~ ve~ oNMe&NlesFefle oMe&Nles~ efJeeced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ ef$eNgYeced~
ef$eNmlegYeNefceefle ef$eNmlegYeced~ vo~ FNn~ FNefvNeced~ HeNNJeenNefceefle HeNJeenced~ ieeced~ Jee~ oOeled~ JeeNrleeced~
HeoeLe&-(neslee) Deeoelee (e#eled) (megHesMemee) megvojmJeHeJevleew efJeebmeeJeOeeHekeew

(megefMeuHes) megvojeefCe efMeuHeeefve eeesmles (ye=nleer) cenleew (GYes) s (veees<eemee) jeef$eefoves (ve) FJe
(oMe&les) Jes (efJeeced) meJe&ced (Fvced) Hejcewee&ced (JeeesOemeced) keeceveeOeejkeced (ef$egYeced)
DeeefJebMeesOeee
1525
as
am
aj.
org
SlevoesLe&ced (vo) yeueced (Fn) Deeqmce_peieefle (Fefveced) (HeJeenced) e Hesve He=sve Jenefle
leced (ieeced) Je=<eced (Jee) (oOeled) (Jeerleeced) eeHvegleeced (Deepeme) HeeHlegb eesieme Ie=leeefoHeoeLe&me
mecyeeqvOeveced (nesle) (epe)29
DevJee-ns neslemlJeb eLesn ye=nlegYes megefMeuHes oMe&les veees<eemee ve megHesMemee efJeeb
JeeesOeeefcevb ef$egYeb voes Jee Fefveb HeJeenb ieeb ve Jeerleeb eLeepemewleeefve oOeled meved neslee e#eled
leLee epe29
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ es mekeuewee&kejeefCe efMeuHekecee&Ceern meeOvegJeeqvle
les megefKevees peeevles29
HeoeLe&-ns (nesle) e%e kejvesnejs Heg<e! let pewmes (Fn) Fme peieled ceW (ye=nleer) ye{s (GYes)
oesveeW (megefMeuHes) megvoj efMeuHekeee& efpeve ceW neW Jes (oMe&les) osKeves eesie (veees<eemee) jeef$e, efove kes
(ve) meceeve (megHesMemee) megvoj He Jeeues DeOeeHeke, GHeosMeke oes efJeeved (efJeeced) meye (JeeesOemeced)
keecevee kes DeeOeej (Fvced) Gece Ssee& (ef$egYeced) ef$egHed vo kee DeLe& (vo) yeue (Jee)
DeJemLee (Fefveced) ees$eeefo Fefve Deewj (HeJeenced) Heer Hej Yeej ues eueves Jeeues (ieeced) yewue kees
(Jeerleeced) HeeHle neW, pewmes (Deepeme) HeeHle nesves eesie Ie=leeefo HeoeLe& kes mecyevOeer Fve kees (oOeled)
OeejCe kejlee ngDee (neslee) ienCekelee& Heg<e (e#eled) HeeHle nesJes, Jewmes (epe) e%e keerefpeS29
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees mecHetCe& Ssee& kejvesnejs
efMeuHekeeeesXx kees Fme peieled ceW efme kejles nQ, Jes megKeer nesles nQ29
neslesleme mejmJele=ef<e~ Deefeveew osJeles~ YegefjkekeJejer vo~ OewJele mJej
the
ary
neslee e#eNlHeeslemee osNJeeveecegeNceb eMeesN nesleejeN owJee keNJeer meNegpesv JeeesNOemeced~

peieleeRN vo FefvNeceveN[dJeenNb ieeb JeeesN oOeod JeeNrleeceepemeN nesleNe&pe30
neslee~ eN#eNled~ HeesleNmesefleN Heeslemee~ osNJeeveeced~ GNeNceefcelegledleNceced~ eMe~ nesleeje~ owJee~

keNJeerFefle keNJeer~ meNegpesefle meNegpee~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ peieleerced~ vo~ FNefvNeced~
DeNveN[dJeenced~ ieeced~ Jee~ oOeled~ JeerNleeced~ Deepeme~ nesle~ epe30
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (Heeslemee) Heke=b eslees efJe%eeveb eeesmleew (osJeeveeced) efJeog<eeced

(Gececed) (eMe) keere|eced (nesleeje) oeleejew (owJee) osJes<eg efoJes<eg kece&meg meeOet (keJeer) cesOeeefJeveew
(meegpee) eew menwJe egmleew (Fvced) Hejcewee&ced (JeeesOemeced) keceveeremegKeOeejkeced (peieleerced)
1526
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
(vo) (Fefveced) Oeveced (Deve[dJeenced) MekeJeenkeced (ieeced) Je=<eYeced (Jee) efJe%eeveced (oOeled)
(Jeerleeced) HeeHvegleeced (Deepeme) efJe%eseme (nesle) (epe)30
DevJee-ns neslemlJeb eLee osJeeveeb Heeslemee meegpee owJee nesleeje keJeer DeOeeHekeeOesleejew
eesleeeeJeefeleejew Jeeseceb eMees JeeesOemeefcevb peieleeR voes Jee Fefveceve[dJeenb ieeb e Jeerleeb
eLeepeme ceOe Sleeefve oOeled meved neslee e#eled leLee epe30
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo ceveg<ee Heg<eeLe kegeg&mleefn& efJeeeb keere|eb Oeveb e
HeeHe ceeveveeree YeJeseg30
HeoeLe&-ns (nesle) oeve osvesnejs Heg<e! let pewmes (osJeeveeced) efJeeveeW kes mecyevOeer (Heeslemee)
Glke= efJe%eeve Jeeues (meegpee) meeLe eesie jKeves Jeeues (owJee) Gece keceesXx ceW meeOeg (nesleeje) oelee
(keJeer) yegefceeved He{ves-He{eves Jee megveves-megveeves nejs (Gececed) Gece (eMe) keere|e (JeeesOemeced)
DeYeer megKe kes Oeejke (Fvced) Gece Ssee& (peieleerced, vo) peieleer vo (Jee) efJe%eeve
(Fefveced) Oeve Deewj (Deve[dJeenced) iee[er eueevesnejs (ieeced) yewue kees (Jeerleeced) HeeHle neW, pewmes
(Deepeme) peeveves eesie HeoeLe& kes yeere Fve Ge meye kee (oOeled) OeejCe kejlee ngDee (neslee)
ienCekelee& peve (e#eled) HeeHle nesJes, Jewmes (epe) HeeHle ntefpees30
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ eefo ceveg<e Heg<eeLe& kejW lees efJeee keerel| e
Deewj Oeve kees HeeHle nes kes ceeveveere nesJeW30
neslesleme mejmJele=ef<e~ JeeCees osJelee~ YegefjkekeJejer vo~ OewJele mJej
the
ary
neslee e#eNled HesMemJeleereqmleNees osNJeerefn&jCeeeNrYee&jleerye=&nNleerce&Nner HeefleNefcev JeeesNOemeced~

efJeNjepebN voFNnsefvNeb OesNvegb ieeb ve JeeesN oOeNod JevlJeepemeN nesleNe&pe31
neslee~ eN#eNled~ HesMemJeleer~ efleNe~ osNJeer~ efnNjCeeer~ Yeejleer~ ye=nNleer~ ceNner~ Heefleced~ Fvced~
JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ efJeNjepeNefceefle efJeNjepeced~ vo~ FNn~ FNefvNeced~ OesNvegced~ ieeced~ ve~ Jee~ oOeled~
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (HesMemJeleer) HeMemlemegHeJeleer (eflee) ef$elJemebKee (osJeer)

oe$e (efnjCeeer) efnjCeHekeeje (Yeejleer) Oeeefjkee (ye=nleer) (cener) cenlmebegee (Heefleced)
Heeuekeced (Fvced) jepeeveced (JeeesOemeced) efejeegOee&jkeced (efJejepeced) efJeefJeOeeveeb HeoeLee&veeb HekeeMekeced
DeeefJebMeesOeee
1527
the
ary
as
am
aj.
org
(vo) yeuekejced (Fn) (Fefveced) FvwpeeaJewpeg&b megKeced (Oesvegced) ogiOeoe$eerced (ieeced) (ve) FJe
(Jee) keceveereced (oOeled) (Jevleg) HeeHvegJevleg (Deepeme) (nesle) (epe)31
DevJee-ns neslee&Lesn ees neslee efleees efnjCeeer HesMemJeleerYee&jleerye=&nleerce&nero&sJeerefefJeOee Jeeees
JeeesOemeb Heefleefcevb efJejepeb vo Jee Fefveb e e#eled, me Oesvegb ieeb ve Jevleg, leLewleeefve oOeled meVeepeme
Heueb epe31
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ es ceveg<ee keceexHeemevee%eeveefJe%eeefHekeeb JeeCeeR
efJepeeveeqvle, les cenleeR keere|eb HeeHvegJeeqvle, eLee OesvegJe&lmeeved leHe&eefle leLesn efJeebmees%eeved yeeuekeeved
leHe&eeqvle31
HeoeLe&-ns (nesle) e%e kejvesnejs peve! pewmes (Fn) Fme peiele ceW pees (neslee) MegYe iegCeeW kee
ienerlee peve (eflee) leerve (efnjCeeer) megJeCe& kes legue efHee (HesMemJeleer) megvoj HeeW Jeeueer
(Yeejleer) OeejCe kejves nejer (ye=nleer) ye[er, iecYeerj (cener) ceneved Heg<eeW ves ienCe keer (osJeer)
oeveMeerue efm$eeeW, leerve Hekeej keer JeeefCeeeW, (JeeesOemeced) yengle DeJemLee Jeeues (Heefleced) j#eke (Fvced)
jepee, (efJejepeced) efJeefJeOe HeoeLeesXx kes HekeeMeke (vo) efJejed vo, (Jee) keecevee kes eesie Jemleg
Deewj (Fefveced) peerJeeW ves mesJeve efkees megKe kees (e#eled) HeeHle neslee nw, Jen (Oesvegced) otOe osvesnejer
(ieeced) ieew kes (ve) meceeve nce kees (Jevleg) HeeHle nes, Jewmes Fve meye kees (oOeled) OeejCe kejlee ngDee
(Deepeme) HeeHle nesves eesie efJe%eeve kes Heue kees (epe) HeeHle ntefpees31
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ pees ceveg<e kece&, GHeemevee Deewj
efJe%eeve kees peeveves Jeeueer JeeCeer kees peeveles nQ, Jes ye[er keere| e kees HeeHle nesles nQ~ pewmes Oesveg ye[eW kees
le=Hle kejleer nw, Jewmes efJeeved ueesie cetKe& yeeueyegef ueesieeW kees le=Hle kejles nQ31
neslesleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ Yegefjked keJejer vo~ OewJele mJej
neslee e#eled megjslemebN lJeejb HegeqNJe&ve NHeeefCeN efyeYelebN He=LeNked HegeqNefcev JeeesNOemeced~
efNHeobN voFefvNeceg#eeCeNb ieeb ve JeeesN oOeNod JeslJeepemeN nesleNe&pe32
neslee~ eN#eNled~ megjslemeNefceefle megjslemeced~ lJeejced~ HegeqNJeOe&veNefceefle HegeqNJeOe&veced~ NHeeefCe~ efyeYeleced~

He=Leked~ Hegeqced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ efNHeoNefceefle efNHeoced~ vo~ FNefvNeced~ GN#eeCeced~ ieeced~ ve~
Jee~ oOeled~ Jesleg~ Deepeme~ nesle~ epe32
1528
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (megjslemeced) MeesYeveb jslees Jeere eme leced (lJeejced) osoerHeceeveced
(HegeqJeOe&veced) e Hegee JeOe&eefle leced (HeeefCe) (efyeYeleced) Oejvleced (He=Leked) (Hegefced) (Fvced)
Hejcewee&ced (JeeesOemeced) (efHeoced) ew Heeoew eeqmceved leled (vo) (Fefveced) (G#eeCeced)
Jeere&mesevemeceLe&ced (ieeced) egJeeJemLeemLeb Je=<eYeced (ve) FJe (Jee) (oOeled) (Jesleg) (Deepeme)
(nesle) (epe)32
DevJee-ns neslemlJeb eLee neslee megjslemeb lJeejb HegeqJeOe&veb HeeefCe He=Leked efyeYeleb JeeesOemeb
Hegefefcevb efHeob vo Fefveceg#eeCeb ieeb ve Jeees oOeled meVeepeme e#eod Jesleg leLee epe32
YeeJeeLe&-De$eesHeceeJeeekeuegHleesHeceeueejew~ ns ceveg<ee! eLee Je=<eYees ieeb iee|YeCeer ke=lJee
HeMetved JeOe&eefle, leLee ie=nmLee m$eerie&Ye&Jeleer ke=lJee Hepee Je&eseg~ eefo mevleevese meeled leefn& Hegeq
mecHeeoveeree~ eLee meteex He%eeHekeeseqmle leLee efJeeved efJeeemegefMe#es HekeeMeeefle32
HeoeLe&-ns (nesle) oeve osvesnejs Heg<e! pewmes (neslee) MegYe iegCeeW kee ienerlee Heg<e (megjslemeced)
megvoj Hejeece Jeeues (lJeejced) HekeeMeceeve (HegeqJeOe&veced) pees Hegeq mes ye{elee Gme (HeeefCe) megvoj
HeeW kees (He=Leked) Deueie-Deueie (efyeYeleced) OeejCe kejvesnejs (JeeesOemeced) ye[er DeJemLee Jeeues
(Hegeqced) Hegeqege (Fvced) Gece Ssee& kees (efHeoced) oes HeieJeeues ceveg<eeefo (vo) mJelev$elee
(Fefveced) ees$eeefo Fefve (G#eeCeced) Jeere& meeReves ceW meceLe& (ieeced) peJeeve yewue kes (ve) meceeve
(Jee) DeJemLee kees (oOeled) OeejCe kejlee ngDee (Deepeme) efJe%eeve kes mecyevOeer HeoeLe& kee (e#eled)
nesce kejs leLee (Jesleg) HeeHle nesJes, Jewmes (epe) nesce keerefpees32
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW GHecee Deewj JeeekeuegHleesHeceeueej nQ~ ns ceveg<ees! pewmes yewue ieewDeeW kees
ieeefYeve kejkes HeMegDeeW kees ye{elee nw, Jewmes ie=nmLe ueesie efm$eeeW kees ieYe&Jeleer kej Hepee kees ye{eJeW~ pees
mevleeveeW keer eenvee kejW lees Mejerjeefo keer Hegeq DeJeMe kejveer eeefnS~ pewmes mete& He kees peleeves Jeeuee
nw, Jewmes efJeeved Heg<e efJeee Deewj Deer efMe#ee kee HekeeMe kejves Jeeuee neslee nw32
neslesleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ efvee=oleeqMvo~ ieevOeej mJej
neslee e#eNod JeveNmHeefle MeefceNleej MeNleeleg efnjCeHeCe&cegeqkeLeve jMeNveeb efyeYeleb JeNeEMe

YeieNefcev JeeesNOemeced~ keNkegYebN voFNnsefvNeb JeNMeeb JesNnlebN ieeb JeeesN oOeNod JeslJeepemeN
nesleNe&pe33
DeeefJebMeesOeee
1529
aj.
org
neslee~ eN#eNled~ JeveNmHeefleced~ MeNefceNleejced~ MeNleelegefceefle MeNleelegced~ efnjCeHeCe&NefceefleN efnjCeHeCe&ced~

GNeqkeLeveced~ jMeNveeced~ efyeYeleced~ JeNefMeced~ Yeieced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ keNkegYeced~ vo~ FNn~
FNefvNeced~ JeNMeeced~ JesNnleced~ ieeced~ Jee~ oOeled~ Jesleg~ Deepeme~ nesle~ epe33
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (JevemHeefleced) efkejCeHeeuekeb mete&ced (Meefceleejced) Meeeqvlekejced

(Meleelegced) yengHe%eced (efnjCeHeCe&ced) efnjCeeefve lespeebefme HeCee&efve Heeuekeeefve eme leced (GefkeLeveced)
GkeLeeefve Jeegb eesieeefve HeMemleeefve Jeeveeefve eme leced (jMeveeced) Deefueced~ jMeveslemeeuf evee0
(efveIeb03~5) (efyeYeleced) Oejvleced (JeefMeced) JeMekeee&jced (Yeieced) mesJeveerecewee&ced (Fvced) peerJeced
(JeeesOemeced) DeeegOee&jkeced (kekegYeced) mlecYekeced (vo) Deeeokejced (Fn) (Fefveced) Oeveced
(JeMeeced) JevOeeced (Jesnleced) ieYe&eeefJekeeced (ieeced) (Jee) keceveereb Jemleg (oOeled) (Jesleg)
(Deepeme) (nesle) (epe)33
DevJee-ns neslemlJeb eLesnepeme neslee Meefceleejb efnjCeHeCe JevemHeefleefceJe MeleelegcegeqkeLeveb
jMeveeb efyeYeleb JeeEMe Yeieb JeeesOemeefcevb kekegYeb vo Fefveb JeMeeb Jesnleb ieeb Jeee oOeled meved e#eod Jesleg
leLee epe33
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee mete&JeefeeOece&megefMe#eeHekeeMekee Oeercevle
mJeeeefve Oejvlees efJeewee HeeHeevesYees ooefle, les HeMebmeeceeHvegJeeqvle33
HeoeLe&-ns (nesle) oeve osvesnejs peve! pewmes (Fn) Fme mebmeej ceW (Deepeme) Ieer Deeefo Gece
HeoeLe& kee (neslee) nesce kejves Jeeuee (Meefceleejced) Meeeqvlekeejke (efnjCeHeCe&ced) lespeHe j#eeDeeW Jeeues
(JevemHeefleced) efkejCeeHeeueke mete& kes legue (Meleelegced) yengle yegef Jeeues (GeqkeLeveced) HeMemle kenves
eesie JeeveeW mes ege (jMeveeced) Deefue kees (efyeYeleced) OeejCe kejles ngS (JeefMeced) JeMe ceW kejves nejs
(Yeieced) mesJeves eesie Ssee& (JeeesOemeced) DeJemLee kes Oeejke (Fvced) peerJe (kekegYeced) DeLe& kes
efvejesOeke (vo) HemeVeleekeejke (Fefveced) Oeve (JeMeeced) JevOee leLee (Jesnleced) ieYe& efiejeves nejer
(ieeced) ieew Deewj (Jee) DeYeer Jemleg kees (oOeled) OeejCe kejlee ngDee (e#eled) e%e kejs leLee (Jesleg)
eenvee kejs, Jewmes (epe) e%e keerepf eS33
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e mete& kes legue efJeee, Oece& Deewj
Gece efMe#ee kes HekeeMe kejvesnejs yegefceeved DeHeves DeeW kees OeejCe kejles ngS efJeee Deewj Ssee& kees
HeeHle neskes DeewjeW kees osles, Jes HeMebmee Heeles nQ33
neslesleme mejmJele=ef<e~ DeeqiveoxJelee~ DeefleMekeJejer vo~ Heece mJej
1530
epegJexoYee<es
aj.
org
neslee e#eNled mJeeneke=leerjeive ie=nHeeEleN He=LeNiJeCeb Yes<eNpeb keefJe #eN$eefcev JeeesNOemeced~

DeeflevomebN voFefvNeb ye=n<eNYeb ieeb JeeesN oOeNod JevlJeepemeN nesleNe&pe34
neslee~ eN#eNled~ mJeeneke=leeNrefjefleN mJeeneke=leer~ DeNeqiveced~ ie=nHeefleNefceefle ie=NnHeefleced~ He=Leked~ JeCeced~

YesN<eNpeced~ keNefJeced~ #eN$eced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ DeeflevomeNefceleeflevomeced~ vo~ FNefvNeced~
ye=nled~ $eN<eNYeced~ ieeced~ Jee~ oOeled~ Jevleg~ Deepeme~ nesle~ epe34
the
ary
as
am
HeoeLe&-(neslee) (e#eled) (mJeeneke=leer) JeeCeeefoefYe efeee (Deeqiveced) HeeJekeefceJe

Jee&ceeveced (ie=nHeefleced) ie=nme Heeuekeced (He=Leked) (JeCeced) esced (Yes<epeced) Deew<eOeced (keefJeced)
cesOeeefJeveced (#e$eced) jepeced (Fvced) jepeeveced (JeeesOemeced) keceveereb peerJeveOeejkeced (Deeflevomeced)
DeeflepeieleeefoHeefleHeeefoleced (vo) (Fefveced) ees$eeefokeced (ye=nled) ($e<eYeced) Deefleesced (ieeced)
(Jee) (oOeled) (Jevleg) (Deepeme) (nesle) (epe)34
DevJee-ns neslemlJeb eLee neslee mJeeneke=leerjeqiveefceJe ie=nHeefleb JeCeb He=LeiYes<epeb keefJeb
JeeesOemeefcevb #e$eceeflevomeb voes ye=nefoefvece=<eYeb ieeb JeeMe oOeled meVeepemeengefleb e#eod eLee
pevee Sleeefve Jevleg leLee epe34
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es ceveg<ee JesomLeeefve voebmeeflevoebefme
eeOeerleeLe&efJeoes YeJeeqvle, les meJee& efJeee HeeHvegJeeqvle34
HeoeLe&-ns (nesle) e%e kejvesnejs peve! let pewmes (neslee) ienCekeee& Heg<e (mJeeneke=leer)
JeeCeer Deeefo mes efme efkeee (Deeqiveced) Deeqive kes legue Jee&ceeve lespemJeer (ie=nHeefleced) Iej kes j#eke
(JeCeced) es (He=Leked) Deueie (Yes<epeced) Deew<eOe (keefJeced) yegefceeved (JeeesOemeced) ceveesnj DeJemLee
kees OeejCe kejves nejs (Fvced) jepee (#e$eced) jepe (Deeflevomeced) Deeflepeieleer Deeefo vo mes kens
ngS DeLe& (vo) ieee$eer Deeefo vo (ye=nled) ye[s (Fefveced) keeve Deeefo Fefve ($e<eYeced) Deefle
Gece (ieeced) yewue Deewj (Jee) DeJemLee kees (oOeled) OeejCe kejlee ngDee (Deepeme) Ieer keer Deengefle
kee (e#eled) nesce kejs Deewj pewmes ueesie Fve meye kees (Jevleg) eensb, Jewmes (epe) nesce e%e
keerefpeS34
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e JesomLe ieee$eer Deeefo vo leLee
Deeflepeieleer Deeefo DeeflevoeW kees He{ kes DeLe& peeveves Jeeues nesles nQ, Jes meye efJeeeDeeW kees HeeHle nes peeles
nQ34
osJeefceleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
keerMee pevee JeOe&vle Fleen
DeeefJebMeesOeee
1531
aj.
org
kewmes ceveg<e ye{les nQ, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeb yeNefn&Je&eesNOeme osNJeefcevceJeOe&eled~

ieeNeN$ee vomesefvNeb e#egefjvs JeeesN oOeod JemegJeves JemegOeseme Jesleg epe35
osNJeced~ yeNefn&~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ osNJeced~ Fvced~ DeNJeNOe&NeNled~ ieeNeN$ee~ vomee~ FNeqvNeced~
e#eg~ Fvs~ Jee~ oOeled~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ Jesleg~ epe35
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJeced) efoJeiegCeced (yeefn&) Devleefj#eced (JeeesOemeced) JeeesJeOe&keced (osJeced)

efoJemJeHeced (Fvced) mete&ced (DeJeOe&eled) JeOe&eefle (ieee$ee) (vomee) (Fefveced) Fvme peerJeme
efueced (e#eg) ves$eced (Fvs) peerJes (Jee) peerJeveced (oOeled) Oejled (JemegJeves) OeveefJeYeepekeee
(JemegOeseme) JeeOeejme mebmeejme (Jesleg) HeeHveesleg (epe) mebiemJe35
DevJee-ns efJeved! eLee osJeb yeefn&Je&eesOemeb osJeefcevceJeOe&eod eLee e ieee$ee vomee
e#egefjefveb Jeeesvs oOeled meod JemegOeseme JemegJeves Jesleg leLee epe35
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLeekeeMes mete&HekeeMees JeOe&les, leLee Jeso<s eg He%ee
JeOe&les~ eseqmceved mebmeejs Jesoeje meJee& meleefJeee peeveeregmles meJe&lees JeOexjved35
HeoeLe&-ns efJeved Heg<e! pewmes (osJeced) Gece iegCeeW Jeeuee (yeefn&) Devleefj#e (JeeesOemeced)
DeJemLeeJeOe&ke (osJeced) Gece He Jeeues (Fvced) mete& kees (DeJeOe&eled) ye{elee nw DeLee&led eueves kee
DeJekeeMe oslee nw Deewj pewmes (ieee$ee, vomee) ieee$eer vo mes (Fefveced) peerJe kes efe (e#eg)
ves$e Fefve kees Deewj (Jee) peerJeve kees (Fvs) peerJe ceW (oOeled) OeejCe kejlee ngDee (JemegOeseme)
Je kes DeeOeej mebmeej kes (JemegJeves) Oeve kee efJeYeeie kejves nejs ceveg<e kes efueS (Jesleg) HeeHle nesJes,
Jewmes (epe) meceeiece keerepf eS35
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes DeekeeMe ceW mete& kee HekeeMe ye{lee nw,
Jewmes JesoeW kee DeYeeme kejves ceW yegef ye{leer nw~ pees Fme peieled ceW Jeso kes eje meye mele efJeeeDeeW kees
peeveW, Jes meye Deesj mes ye{
W 35
osJeerefjleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ Yegefjked ef$egHed vo~ OewJele mJej
ceveg<ew keerMeeefve ie=neefCe efvecee&leJeeveerleen
ceveg<eeW kees kewmes Iej yeveeves eeefnS, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeere&jes JeeesNOemeN MegefeNefcevceJeOe&eved~

GNeq<CeneN vomesefvNeb HeeNCeefcevsN JeeesN oOeod JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe36
1532
epegJexoYee<es
aj.
org
osNJeer~ ej~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ Megefeced~ Fvced~ DeNJeNOe&NeNved~ GNeq<Cene~ vomee~ FNefvNeced~
HeeNCeced~ Fvs~ Jee~ oOeled~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~ epe36
the
ary
as
am
HeoeLe&-(osJeer) osoerHeceeveeefve (ej) ieceveeieceveeLee&efve ejeefCe (JeeesOemeced)

peerJeveeOeejkeced (Megefeced) HeefJe$eced (Fvced) Megb Jeeegced (DeJeOe&eved) JeOe&eeqvle (Gef<Cene) (vomee)
(Fefveced) FvsCe peerJesve pegced (HeeCeced) (Fvs) peerJes (Jee) keceveereb efHeeced (oOeled) Oejvlmeved
(JemegJeves) Jeeeefeves (JemegOeseme) OeveeOeejme kees<eme (Jevleg) (epe)36
DevJee-ns efJeved! eLee osJeere&jes JeeesOemeb Megefeefcevefceefveb HeeCeefcevs JemegOeseme
JemegJevesJeOe&eved Jevleg leLeesef<Cene vomewleeved Jeee oOeled meved epe36
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eeefve ie=neefCe mevcegKeejeefCe meJe&lees Jeeegme_eejereCf e
meeqvle, le$e efveJeemesve peerJeveb HeefJe$elee yeueceejesieb e JeOe&les, lemceeod yengejeefCe ye=neqvle ie=neefCe
efvecee&leJeeefve36
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (osJeer) HekeeMeceeve ngS (ej) peeves-Deeves kes efueS ej
(JeeesOemeced) peerJeve kes DeeOeej (Megefeced) HeefJe$e (Fvced) Meg Jeeeg (Fefveced) peerJe mes mesJes ngS
(HeeCeced) HeeCe kees (Fvs) peerJe kes efveefcee (JemegOeseme) Oeve kes DeeOeej kees<e kes (JemegJeves) Oeve kees
ceebieves Jeeues kes efueS (DeJeOe&eved) ye{eles nQ Deewj (Jevleg) MeesYeeeceeve nesJeW, Jewmes (Geq<Cene, vomee)
Geq<Ceked vo mes Fve HetJeexe HeoeLeesXx Deewj (Jee) keecevee kes eesie efHee HeoeLeesXx kees (oOeled) OeejCe
kejles ngS (epe) nJeve keerepf eS36
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees Iej mevcegKe ej Jeeues efpeve ceW meye Deesj
mes Jeeeg DeeJes Ssmes nQ, GveceW efveJeeme kejves mes DeJemLee, HeefJe$elee, yeue Deewj veerjesielee ye{leer nw~
FmeefueS yengle ejeW Jeeues ye[s-ye[s Iej yeveeves eeefneW36
osJeerleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
Hegvece&veg<ee keLeb JeOes&jefVeleen
efHej ceveg<e kewmes ye{W, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeerGN<eemeeNveee osNJeefcev JeeesNOeme osNJeer osNJeceJeOe&leeced~

DeNveggYeeN vomesefvNeb yeueNefcevsN JeeesN oOeod JemegJeves JemegOeseme JeerleebN epe37
osNJeerFefle osNJeer~ GN<eemeeNveee~ GN<emeeNveesleg<emeeNveee~ osNJeced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ osNJeer~

oNsJeced~ DeNJeNOe&NleeNced~ DeNveggYee~ DeNvegmlegYeslevegmlegYee~ vomee~ FNefvNeced~ yeueced~ Fvs~ Jee~ oOeled~ JeNmegJeveN Fefle
JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeerNleeNced~ epe37
DeeefJebMeesOeee
1533
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(osJeer) osoerHeceeves (G<eemeeveee) jeef$eefoves FJeeOeeefHekeeOes$eew efm$eeew (osJeced)

efoJeiegCeced (Fvced) peerJeced (JeeesOemeced) (osJeer) efoJee HeefleJelee m$eer (osJeced) efoJeb m$eerJeleb Heefleced
(DeJeOe&leeced) (DeveggYee) (vomee) (Fefveced) FvsCe peerJesve meseJf eleced (yeueced) (Fvs) peerJes (Jee)
HeeCeOeejCeced (oOeled) (JemegJeves) (JemegOeseme) (Jeerleeced) (epe)37
DevJee-ns efJeved! eLees<eemeeveesJe osJeer JeeesOemeb osJeefcevb osJeer osJeefceJeeJeOe&leeb eLee e
JemegOeseme JemegJeves Jeerleeb leLee Jeees oOelmeVeveggYee vomesv Fefveb yeueb epe37
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLee Heerlee m$eerHeg<eew
JeJemLeeenesje$eew e JeOexles, leLee Heerlee Oece&JeJemLeee e YeJevlees JeOe&vleeced37
HeoeLe&-ns efJeved peve! pewmes (G<eemeeveee) efove-jeef$e kes meceeve (osJeer) megvoj MeesYeeeceeve
He{eves He{ves Jeeueer oes efm$eeeb (JeeesOemeced) peerJeve kees OeejCe kejves Jeeues (osJeced) Gece iegCeege
(Fvced) peerJe kees pewmes (osJeer) Gece HeefleJelee m$eer (osJeced) Gece m$eerJele uecHeeefo oes<ejefnle Heefle
kees ye{eJes Jewmes (DeJeOe&leeced) ye{eJeW Deewj pewmes (JemegOeseme) OeveeOeej kees<e kes (JemegJeves) Oeve kees
eenves Jeeues kes DeLe& (Jeerleeced) GlHeefe kejW, Jewmes (Jee) HeeCeeW kes OeejCe kees (oOeled) Heg kejles ngS
(DeveggYee, vomee) DeveggHed vo mes (Fvs) peerJeelcee ceW (Fefveced) peerJe mes mesJeve efkees (yeueced)
yeue kees (epe) mele keerefpeS37
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes Heerefle mes m$eer-Heg<e Deewj
JeJemLee mes efove-jele ye{les nQ, Jewmes Heerelf e Deewj Oece& keer JeJemLee mes DeeHe ueesie ye{e kejW37
osJeerleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
the
ary
DeLe m$eerHeg<eew eEke kegee&leeefceleen
Deye m$eerHeg<e keee kejW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeer peesêr JemegefOeleer osNJeefcev JeeesNOeme osNJeer osNJeceJeOe&leeced~

ye=nNlee vomesefvNe: ees$eNefcevsN JeeesN oOeod JemegJeves JemegOeseme JeerleebN epe38
osNJeerFefle osNJeer~ peesêrFefle peesêr~ JemegefOeleeNr FefleN JemegefOeleer~ osNJeced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle
JeeNOemeced~ osNJeerFefle osNJeer~ osNJeced~ DeNJeNOe&NleeNced~ ye=nNlee~ vomee~ FNefvNeced~ ees$eced~ Fvs~ Jee~ oOeled~
JeNmegJeveN Fefle JemegNJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeerNleeNced~ epe38
HeoeLe&-(osJeer) osoerHeceeves (peesêr) Heerefleceleew (JemegefOeleer) efJeeeOeeefjkes (osJeced)

efoJeiegCeced mevleeveced (Fvced) DeVeoeleejced (JeeesOemeced) peerJeveOeejkeced (osJeer) Oecee&lcee m$eer (osJeced)
Oecee&lceeveb Heefleced (DeJeOe&leeced) (ye=nlee) (vomee) (Fefveced) FvsCesejsCe me=ced (ees$eced)
1534
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
MeyoeeJekeced (Fvs) peerJes (Jee) keceveereb megKeced (oOeled) (JemegJeves) (JemegOeseme) (Jeerleeced)
JeeHvegle (epe)38
DevJee-ns efJeved! eLee osJeer peesêr JemegefOeleer efm$eeew JeeesOemeefcevb osJeb osJeer osJeefceJe
HeeHeeJeOe&leeb ye=nlee vomesvs ees$eefceefveb Jeerleeb leLee JemegOeseme JemegJeves Jeees oOeled meved
epe38
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<e! eLeeOeeefHekeesHeosefMekes efm$eeew
mJemevleeveevevee kevee efm$eee efJeeeefMe#eeYeeb JeOe&elemleLee m$eerHeg<eew HejceHeerlee efJeeeefJeeejsCe
mJemevleeveeved Je&esleeb mJeeb e JeOexleeced38
HeoeLe&-ns efJeved peve! pewmes (osJeer) lespeeqmJeveer (peesêr) Heerefle Jeeueer (JemegefOeefle) efJeee kees
OeejCe kejves nejer He{ves He{eves Jeeueer oes efm$eeeb (JeeesOemeced) DeJemLee Jeeues (osJeced) efoJe iegCe ege
(Fvced) DeVeoelee DeHeves mevleeve kees pewmes (osJeer) Oecee&lcee er (osJeced) DeHeves Oece&efve Heefle kees Jewmes
HeeHle nes kes (DeJeOe&leeced) GVeefle kees HeeHle nes (ye=nlee vomee) ye=nleer vo mes (Fvs) peerJeelcee ceW
(Fefveced) F&ej ves jes ngS (ees$eced) Meyo megveves kes nsleg keeve kees (Jeerleeced) JeeHle neW, Jewmes
(JemegOeseme) Oeve kes DeeOeej kees<e kes (JemegJeves) Oeve keer eenvee kes DeLe& (Jee) Gece ceveesnj megKe
kees (oOeled) OeejCe kejles ngS (epe) e%eeefo keerepf eS38
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes He{eves Deewj GHeosMe kejves
Jeeueer efm$eeeb DeHeves mevleeveeW, Deve keveeDeeW Jee efm$eeeW kees efJeee leLee efMe#ee mes ye{eleer nQ, Jewmes ner
er-Heg<e Hejce Heerefle mes efJeee kes efJeeej kes meeLe DeHeves mevleeveeW kees ye{eJeW Deewj DeeHe ye{W38
the
ary
osJeer Fleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ efvee=keJejer vo~ OewJele mJej
osNJeerTNpee&ngleerN ogIes megogIesN HeeNmesv JeeesNOeme osNJeer oNsJeceJeOe&leeced~

HeN*dkelee vomesefvNe MegeefcevsN JeeesN oOeod JemegJeves JemegOeseme JeerleebN epe39
osNJeerFefle osNJeer~ TNpee&ngleerN Fletpee&Deengleer~ ogIesNFefleN ogIes~ megogIesN Fefle megogIes~ Heemee~ Fvced~
JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ osNJeerFefle osNJeer~ osNJeced~ DeNJeNOe&NleeNced~ HeNee~ vomee~ FNefvNeced~ Megeced~ Fvs~ Jee~
oOeled~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeeNrleeNced~ epe39
HeoeLe&-(osJeer) oe$eew (Tpee&ngleer) megmebmke=leeVeengleer (ogIes) Hetefjkes (megogIes) meggkeeceHeHetefjkes

(Heemee) peueJe<e&Cesve (Fvced) peerJeced (JeeesOemeced) HeeCeOeeefjCeced (osJeer) HeefleJelee efJeog<eer m$eer
DeeefJebMeesOeee
1535
as
am
aj.
org
(osJeced) m$eerJeleb efJeebmeced (DeJeOe&leeced) (He*dkelee) (vomee) (Fefveced) Oeveced (Megeced) Jeere&ced
(Fvs) peerJes (Jee) keceveereb megKeced (oOeled) (JemegJeves) OevemeseJf eves (JemegOeseme) (Jeerleeced)
(epe)39
DevJee-ns efJeved! eLee ogIes megogIes osJeer Tpee&ngleer Heemee JeeesOemeefcevb osJeer osJeefceJeeJeOe&leeb
He*dkelee vomee Fvs Megeefceefveb Jeerleeb leLee JemegOeseme JemegJeves Jeees oOeled meved epe39
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! eLeeiveew HeemleengeflecexIeceC[ueb
HeeHe Hegvejeiele e Megsve peuesve meJe peieled Heg<Ceeefle, leLee efJeeeienCeoeveeYeeb meJe Hees<eele39
HeoeLe&-ns efJeve Heg<e! pewmes (ogIes) HeoeLeesXx kees HetCe& kejves Deewj (megogIes) megvoj Hekeej
keeceveeDeeW kees HetCe& kejves nejer (osJeer) megieeqvOe kees osves Jeeueer (Tpee&ngleer) Des mebmkeej efkees ngS
DeVe keer oes Deengleer (Heemee) peue keer Je<ee& mes (JeeesOemeced) HeeCeOeejer (Fvced) peerJe kees pewmes (osJeer)
HeefleJelee efJeog<eer m$eer (osJeced) JeefYeeejeefo oes<ejefnle Heefle kees ye{eleer nw, Jewmes (DeJeOe&leeced) ye{eJeW
(He*dkelee, vomee) Heeq vo mes (Fvs) peerJeelcee kes efveefcee (Megeced) Hejeece Deewj (Fefveced)
Oeve kees (Jeerleeced) HeeHle kejW, Jewmes (JemegOeseme) Oeve kes kees<e kes (JemegJeves) Oeve kee mesJeve kejves nejs
kes efueS (Jee) megvoj ieee megKe kees (oOeled) OeejCe kejles ngS (epe) e%e keerepf eS39
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pewmes Deeqive ceW es[
er ngF&
Deengefle cesIeceC[ue kees HeeHle nes efHej Deekej Meg efkees ngS peue mes meye peieled kees Heg kejleer nw,
Jewmes efJeee kes ienCe Deewj oeve mes meye kees Heg efkeee kejes39
osJee Fleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ Deeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
the
ary
Hegve m$eerHegbmeeYeeb eEke kee&Jeefceleen
efHej m$eer Heg<eeW kees keee kejvee eeefnS, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
osNJee owJeeN nesleeje osNJeefcev JeeesNOeme osNJeew osNJeceJeOe&leeced~

ef$eNgYeeN vomesefvNeb eqlJeef<eNefcevsN JeeesN oOeod JemegJeves JemegOeseme JeerleebN epe40
osNJee~ owJee~ nesleeje~ osNJeced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ osNJeew~ osNJeced~ DeNJeNOe&NleeNced~ ef$eNgYee~
ef$eNmlegYesefle ef$eNmlegYee~ vomee~ FNefvNeced~ eqlJeef<eced~ Fvs~ Jee~ oOeled~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle
JemegOeseme~ JeeNrleeNced~ epe40
HeoeLe&-(osJee) keceveereew efJeebmeew (owJee) keceveeres<eg kegMeueew (nesleeje)

oeleejeJeOeeHekeesHeosMekeew (osJeced) keeceeceeveced (Fvced) peerJeced (JeeesOemeced) DeeegOee&jkeced (osJeew)
MegYeiegCeeved keeceeceeveew ceeleeefHelejew (osJeced) keceveereb Heg$eced (DeJeOe&leeced) JeOe&ele (ef$egYee)
1536
epegJexoYee<es
as
am
aj.
org
(vomee) (Fefveced) ees$eeefo (eqlJeef<eced) HekeeMeegeced (Fvs) mJeelceefve (Jee) (oOeled) (JemegJeves)
(JemegOeseme) (Jeerleeced) (epe)40
DevJee-ns nesleeje! eLee owJee osJee JeeesOemeb osJeefcevb osJeew osJeefceJeeJe&leeb leLee
JemegOeseme JemegJeves Jeerleeced~ ns efJeved! ef$egYee vomesvs eqlJeef<eefceefveb Jeees oOeled meved lJeb
epe40
YeeJeeLe&-De$e
eLeeOeeHekeesHeosMekeew
efJeeeefLe&efMe<eew
ceeleeefHelejeJeHeleeefve JeOe&elemleLee efJeebmeew m$eerHeg<eew JesoefJeeee meJee&ved Je&esleeced40
HeoeLe&-ns (nesleeje) oeveMeerue DeOeeHeke GHeosMeke ueesiees! pewmes (owJee) keecevee kes eesie
HeoeLe& yeveeves ceW kegMeue (osJee) eenves eesie oes efJeeved (JeeesOemeced) DeJemLee kes Oeejke (osJeced)
keecevee kejles ngS (Fvced) peerJeelcee kees pewmes (osJeew) MegYeiegCeeW keer eenvee kejles ngS ceelee-efHelee
(osJeced) DeYeer Heg$e kees ye{eJeW, Jewmes (DeJeOe&leeced) ye{eJeW, (JemegOeseme) Oevekees<e kes (JemegJeves) Oeve
mesJeves Jeeues peve kes efueS (Jeerleeced) HeeHle ntefpeS leLee ns efJeved Heg<e! (ef$egYee, vomee) vo mes
(Fvs) Deelcee ceW (eqlJeef<eced) HekeeMeege (Fefveced) keeve Deeefo Fefve Deewj (Jee) megKe kees (oOeled)
OeejCe kejlee ngDee let (epe) e%eeefo Gece kece& kej40
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes He{ves Deewj GHeosMe kejves nejs efJeeeLeea
Deewj efMe<eeW kees leLee ceelee-efHelee mevleeveeW kees ye{eles nQ, Jewmes efJeeved m$eer-Heg<e JesoefJeee mes meye kees
ye{eJeW40
osJeerefjleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ Yegefjied peieleer vo~ efve<eeo mJej
the
ary
DeLe jepeHepeeOece&efJe<eeceen
Deye jepe Hepee kee Oece& efJe<ee Deieues cev$e ceW kene nw
osNJeereqmleNeeqmleNees osNJeerJe&eesNOemebN HeefleNefcevceJeOe&eved~

peieleeN vomesefvNe Met<eNefcevsN JeeesN oNOeod JemegJeves JemegOeseme Jevleg epe41
osNJeer~ efleNe~ efleNe~ osNJeer~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ Heefleced~ Fvced~ DeNJeNOe&NeNved~ peielee~
vomee~ FNefvNeced~ Met<eced~ Fvs~ Jee~ oOeled~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JeNvleg~
epe41
HeoeLe&-(osJeer) osoerHeceevee efJeog<e (eflee) ef$elJemebKeekee (eflee)

DeOeeHekeesHeosMekeHejere#f e$e (osJeer) De$eeojeLe efefe (JeeesOemeced) peerJeveOeejkeced (Heefleced)
Heeuekeb mJeeefceveced (Fvced) Hejcewee&Jevleb meceepeced (DeJe&eved) JeOe&eseg (peielee) (vomee)
DeeefJebMeesOeee
1537
as
am
aj.
org
(Fefveced) (Met<eced) yeueced (Fvs) mJeelceefve (Jee) Me$egyeueJeeHekeced (oOeled) (JemegJeves)

(JemegOeseme) (Jevleg) JeeHvegJevleg (epe)41
DevJee-ns efJeved! eLee efleees osJeeremq leees osJeerJe&eesOemeb HeefleefcevceJe&eved Jevleg leLee
peielee vomesvs Met<eefceefveb Jeees oOeled meved JemegOeseme JemegJeves epe41
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLeeOeeHekeesHeosMekeHejer#ekee m$eerHeg<ee Hepeemeg
efJeeemeogHeosMeeved HeeejesegmleLee jepewles<eeb eLeeJeod j#eeb kegee&osJeb jepeHepeepevee HejmHejb Heerlee mevle
meJe&lees Je=efb HeeHvegJevleg41
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (eflee) leerve (osJeer) lespeeqmJeveer efJeog<eer (eflee) leerve He{eves,
GHeosMe kejves Deewj Hejer#ee uesves Jeeueer (osJeer) efJeog<eer er (JeeesOemeced) peerJeve OeejCe kejves nejs
(Heefleced) j#eke mJeeceer (Fvced) Gece Ssee& Jeeues eeJeeea jepee kees (DeJeOe&eved) ye{eJeW leLee
(Jevleg) JeeHle nesJeW, Jewmes (peielee, vomee) peieleer vo mes (Fvs) DeHeves Deelcee ceW (Met<eced, Jee)
Me$egmesvee ceW JeeHeke nesves Jeeues DeHeves yeue leLee (Fefveced) keeve Deeefo Fefve kees (oOeled) OeejCe
kejles ngS (JemegOeseme) Oevekees<e kes (JemegJeves) Oeveoelee kes DeLe& (epe) Deeqivenes$eeefo e%e
keerefpeS41
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes He{ves, GHeosMe kejves Deewj Hejer#ee uesves
Jeeues m$eer-Heg<e HepeeDeeW ceW efJeee Deewj es GHeosMeeW kee Heeej kejW, Jewmes jepee Fvekeer eLeeJeled j#ee
kejs~ Fme Hekeej jepeHeg<e Deewj HepeeHeg<e DeeHeme ceW HemeVe ngS meye Deesj mes Je=ef kees HeeHle ngDee
kejW41
the
ary
osJe Fleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ efvee=oeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
DeLe efJeef eEke kee&Jeefceleen
efHej efJeeveeW kees keee kejvee eeefnes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
osNJees vejeNMemees osNJeefcev JeeesNOeme osNJees osNJeceJe&eled~

efJeNjepeeN vomesefvNe NHeefcevsN JeeesN oOeod JemegJeves JemegOeseme Jesleg epe42
osNJe~ vejeNMeme~ oNsJeced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ osNJe~ osNJeced~ DeNJeNOe&NeNled~ efJeNjepesefle
efJeNjepee~ vomee~ FNefvNeced~ NHeced~ Fvs~ Jee~ oOeled~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~
JesNleg~ epe42
HeoeLe&-(osJe) efJeeved (vejeMebme) ees vejwjeMebmeles me (osJeced) efoJeiegCekece&mJeYeeJeced

(Fvced) jepeeveced (JeeesOemeced) efejbpeerefJeveced (osJe) efJeeved (osJeced) efJeebmeced (DeJeOe&eled) JeOe&esled
1538
epegJexoYee<es
am
aj.
org
(efJejepee) (vomee) (Fefveced) (Heced) (Fvs) (Jee) (oOeled) (JemegJeves) (JemegOeseme) (Jesleg)
(epe)42
DevJee-ns efJeved! eLee vejeMebmees osJees JeeesOemeb osJeefcevb osJees osJeefceJeeJeOe&eod efJejepee
vomesvs Heefceefveb Jesleg leLee JemegOeseme JemegJeves Jeees oOeled meved epe42
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeef keoeefeled HejmHejeqmceVeer<e&eeveesveme
neefvevezJe keeee&, efkevleg meowJe Heerlee Je=ef mecHeeoveeree42
HeoeLe&-ns efJeved peve! pewmes (vejeMebme) ceveg<eeW mes HeMebmee kejves eesie (osJe) efJeeved
(JeeesOemeced) yengle DeJemLee Jeeues (osJeced) Gece iegCe, kece&, mJeYeeJeege (Fvced) jepee kees pewmes
(osJe) efJeeved (osJeced) efJeeved kees Jewmes (DeJeOe&eled) ye{eJes (efJejepee, vomee) efJejed vo mes
(Fvs) Deelcee ceW (Heced) megvoj He Jeeues (Fefveced) ees$eeefo Fefve kees (Jesleg) HeeHle kejs, Jewmes
(JemegOeseme) Oevekees<e kes (JemegJeves) Oeve kees mesJeves Jeeues peve kes efueS (Jee) DeYeer megKe kees
(oOeled) OeejCe kejlee ngDee let (epe) mece Jee oeve keerepf eS42
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ efJeeveeW kees eeefnS efke keYeer DeeHeme ceW
F&<ee& kejkes Ske otmejs keer neefve vener kejW, efkevleg meowJe Heerelf e mes GVeefle efkeee kejW42
as
osJe Fleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ efvee=oeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
the
ary
osNJees JeveNmHeefleoxNJeefcev JeeesNOeme osNJees osNJeceJeOe&eled~

efHeoeN vomesefvNeb YeieNefcevsN JeeesN oOeod JemegJeves JemegOeseme Jesleg epe43
osNJe~ JeveNmHeefle~ osJN eced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ osNJe~ osNJeced~ DeNJeNOe&NeNled~ efHeNosefleN
efHeoe~ vomee~ FNefvNeced~ Yeieced~ Fvs~ Jee~ oOeled~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~
JesNleg~ epe43
HeoeLe&-(osJe) efoJeiegCe (JevemHeefle) Jeveeveeb Heeuekees Jeeefo (osJeced) efoJeiegCeced

(Fvced) Ssee&ced (JeeesOemeced) DeeegOee&jkeced (osJe) efoJe meYe (osJeced) efoJemJeYeeJeb efJeebmeced
(DeJeOe&eled) (efHeoe) (vomee) (Fefveced) Oeveced (Yeieced) Ssee&ced (Fvs) (Jee) keceveereb megKeced
(oOeled) (JemegJeves) (JemegOeseme) (Jesleg) (epe)43
DevJee-ns efJeved! eLee JevemHeefleoxJees JeeesOemeb osJeefcevb osJees osJeefceJeeJe&eled~ efHeoe
vomesvs Yeieefceefveb Jesleg leLee JemegOeseme JemegJeves Jeees oOeled meved epe43
DeeefJebMeesOeee
1539
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ efJeebmees ceveg<ee eg<ceeefYee&Lee JevemHelee Heg<keueb

peueceOemleeoeke=<e Jeeeew cesIeceC[ues e Hemeee& meJee&vegefppees j#eeqvle, eLee e jepeHeg<ee
jepeHeg<eeveJeeqvle, leLee Jee|elJewee&cegVeseced43
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (JevemHeefle) JeveeW kee j#eke Je Deeefo (osJe) Gece iegCeeW Jeeuee
(JeeesOemeced) DeefOeke Gcej Jeeues (osJeced) Gece iegCeege (Fvced) Ssee& kees pewmes (osJe) Gece
meYepeve (osJeced) Gece mJeYeeJe Jeeues efJeeved kees Jewmes (DeJeOe&eled) ye{eJes (efHeoe) oes Heeo Jeeues
(vomee) vo mes (Fvs) Deelcee ceW (Yeieced) Ssee& leLee (Fefveced) Oeve kees (Jesleg) HeeHle nes, Jewmes
(JemegOeseme) Oevekees<e kes (JemegJeves) Oeve kees osvesnejs kes efueS (Jee) DeYeer megKe kees (oOeled)
OeejCe kejlee ngDee let (epe) e%e kej43
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns efJeeved ceveg<ees! legce kees pewmes JevemHeefle
Heg<keue peue kees veeres He=efLeJeer mes Deeke<e&Ce kejkes Jeeeg Deewj cesIeceC[ue ceW Hewuee kes meye Ieeme Deeefo
keer j#ee kejles Deewj pewmes jepeHeg<e jepeHeg<eeW keer j#ee kejles nQ, Jewmes Jee& kes Ssee& keer GVeefle kejveer
eeefnS43
osJeefceleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ Yegefjieeflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
as
osNJeb yeNefn&Jee&efjleerveeb osNJeefcev JeeesNOeme osNJeb osNJeceJeOe&eled~

keNkegYeeN vomesefvNeb eMeNFvsN JeeesN oOeod JemegJeves JemegOeseme Jesleg epe44
the
ary
osNJeced~ yeNefn&~ Jeeefjleerveeced~ osNJeced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ osNJeced~ osNJeced~ DeNJeNOe&NeNled~
keNkegYee~ vomee~ FNefvNeced~ eMe~ Fvs~ Jee~ oOeled~ JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeNmegOeseNmesefle JemegOeseme~ JesNleg~
epe44
HeoeLe&-(osJeced) efoJeced (yeefn&) Gokeced~ yeefn&efjlegokevee0 (efveIeb01~12) (Jeeefjleerveeced)

Devleefj#emLemecegeCeeced (osJeced) efoJeced (Fvced) jepeeveced (JeeesOemeced) yengJeeesOeejkeced (osJeced)
efoJeiegCeced (osJeced) HekeeMeceeveced (DeJeOe&eled) JeOe&esled (kekegYee, vomee) (Fefveced) Fvme
peerJeme efueced (eMe) keere|eced (Fvs) Hejceseex (Jee) (oOeled) (JemegJeves) (JemegOeseme) (Jesleg)
(epe)44
DevJee-ns efJeved! eLee Jeeefjleerveeb osJeb yeefn&Je&eesOemeb osJeefcevb osJeb osJeb eeJeOe&eled kekegYee
vomesvb eMe Fefveb Jesleg leLee JemegOeseme JemegJeves Jeees oOeod epe44
1540
epegJexoYee<es
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns efJeebmees ceveg<ee! eLeesokeb mecegeved HeHete& pevletved

mebj#e cegeeoerevf e jlveeefve peveeefle, leLee OecexCe Oevekees<eb HeHetee&veeved oefjeved mebj#e keere\e
JeOe&ele44
HeoeLe&-ns efJeved peve! pewmes (Jeeefjleerveeced) Devleefj#e kes meceg kee (osJeced) Gece (yeefn&)
peue (JeeesOemeced) yengle DeJemLee Jeeues (osJeced) Gece (Fvced) jepee kees Deewj (osJeced) Gece iegCeJeeved
(osJeced) HekeeMeceeve Heleske peerJe kees (DeJeOe&eled) ye{elee nw (kekegYee, vomee) kekegHed vo mes
(Fvs) Gece Ssee& kes efveefcee (eMe) keere| e leLee (Fefveced) peerJe kes efeHe ees$eeefo Fefve kees
(Jesleg) HeeHle nesJes, Jewmes (JemegOeseme) Oevekees<e kes (JemegJeves) Oeve kees mesJeves nejs kes efueS (Jee)
DeYeer megKe kees (oOeled) OeejCe kejles ngS (epe) e%e keerefpeS44
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns efJeeved ceveg<ees! pewmes peue mecegeW kees
Yej Deewj peerJeeW keer j#ee kejkes ceesleer Deeefo jlveeW kees GlHeVe kejlee nw, Jewmes Oece& mes Oeve kes kees<e kees
HetCe& kej Deewj Deve oefjefeeW keer meceked j#ee kejkes keere| e kees ye{eDees44
osJe Fleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ mJeje[eflepeieleer vo~ efve<eeo mJej
as
osNJeesDeNeqive eqmJeNke=od oNsJeefcev JeeesNOeme osNJees osNJeceJeOe&eled~

DeeflevomeeN vomesefvNeb #eN$eefcevsN JeeesN oOeod JemegOeseme JemegJeves Jesleg epe45
the
ary
osNJe~ DeNeqive~ eqmJeNNke=efoefle eqmJeNke=led~ osNJeced~ Fvced~ JeNeesNOemeNefceefle JeeNOemeced~ osNJe~ osNJeced~
DeNJeNOe&NeNled~ DeeflevoNmesleeflevomee~ vomee~ FNefvNeced~ #eN$eced~ Fvs~ Jee~ oOeled~ JeNmegOeseNmesefle Jemeg Oeseme~
JeNmegJeveN Fefle JemegJeves~ JeslN eg~ epe45
HeoeLe&-(osJe) meJe&%e (Deeqive) mJeHekeeMemJeHe F&ej (eqmJeke=led) e MeesYeveefceb

kejeself e me (osJeced) Oeeefce&keced (Fvced) peerJeced (JeeesOemeced) Deeeg<ees Oeee&jced (osJe) efJeeved (osJeced)
efJeeeefLe&veced (DeJeOe&eled) JeOe&eefle (Deeflevomee) Deeflepeieleeefovee (vomee) DeeeokejsCe (Fefveced)
peerJesve meseJf eleced (#e$eced) jepeced (Fvs) efJeeeefJeveeeeqvJeles (Jee) keceveereb Jemleg (oOeled)
(JemegOeseme) (JemegJeves) (Jesleg) JeeHveesleg (epe)45
DevJee-ns efJeved! eLee eqmJeke=sJeeseqiveJe&eesOemeb osJeefcevb osJees osJeefceJeeJeOe&eoeflevomee
vomesvs JemegOeseme JemegJeves Jee #e$eefceefveb oOeled meved Jesleg leLee epe45
DeeefJebMeesOeee
1541
am
aj.
org
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns efJeebmees ceveg<ee! eLee HejcesejsCe oeee meJee&ved

HeoeLee&veglHeee peerJesYe meceHe& peieod Je=ef ke=lee, leLee efJeeeefJeveemelmeHeg<eeLe&Oecee&vegevew jepeb
JeOe&ele45
HeoeLe&-ns efJeved! pewmes (eqmJeke=led) megvoj DeYeer kees efme kejvesneje (osJe) meJe&%e
(Deeqive) mJeeb HekeeMemJeHe F&ej (JeeesOemeced) DeJemLee kes Oeejke (osJeced) Oeeefce&ke (Fvced) peerJe
kees pewmes (osJe) efJeeved (osJeced) efJeeeLeea kees Jewmes (DeJeOe&eled) ye{elee nw (Deeflevomee, vomee)
Deeflepeieleer Deeefo Deevevokeejke vo mes (Fvs) efJeee, efJevee mes ege jepee kes efveefcee (JemegOeseme)
Oevekees<e kes (JemegJeves) Oeve kes oelee kes efueS (Jee) ceveesnj Jemleg (#e$eced) jepe Deewj (Fefveced)
peerJeve mes mesJeve efkeS ngS Fefve kees (oOeled) OeejCe kejlee ngDee (Jesleg) JeeHle nesJes, Jewmes (epe)
e%eeefo Gece kece& keerepf eS45
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns efJeeved ceveg<ees! pewmes Hejcesej ves DeHeveer
oee mes meye HeoeLeesXx kees GlHeVe kej Deewj peerJeeW kes efueS meceHe&Ce kejkes peieled keer Je=ef keer nw, Jewmes
efJeee, efJevee, melme, Heg<eeLe& Deewj Oece& kes DevegeveeW mes jepe kees ye{eDees45
Deeqiveefceleme mejmJele=ef<e~ Fves osJelee~ Deeke=efleMvo~ Heece mJej
as
the
ary
DeNeqiveceNe nesleejceJe=CeerleeNeb epeceeveN HeeNved HeeerN Heeved HegjesN[eMe yeNOveefVevee

JeeesNOemesN eieced~ metHeNmLeeDeNe osNJees JeveNmHeeflejYeJeNefovee JeeesNOemesN eiesve~ DeIeNeb cesoNmle
HeefleHeeNleeieYeerNoJeerJe=Oeled HegjesN[Mesve~ lJeeceNe$e<es46
DeNeqiveced~ DeNe~ nesleejced~ DeNJe=CeerNleN~ DeNeced~ epeceeve~ Heeved~ Heeer~ Heeved~ HegjesN[eMeced~ yeNOveved~
Fvee~ JeNeesNOemeN Fefle JeeNOemes~ eieced~ metHeNmLee Fefle megGHeNmLee~ DeNe~ osNJe~ JeveNmHeefle~ DeNYeNJeNled~ Fvee~
JeNeesNOemeN Fefle JeeNOemes~ eiesve~ DeNIeNeced~ cesNoNmle~ Heefle~ HeNeNlee~ DeieYeerled~ DeJeerJe=Oeled~ HegjesN[eMesve~ lJeeced~
DeNe~ $eN<esN46
HeoeLe&-(Deeqiveced) lespeeqmJeveced (Dee) Foeveerced (nesleejced) (DeJe=Ceerle) Je=Cegeeled (Deeced)

(epeceeve) e%ekeee& (Heeved) (Heeer) veeveeefJeOeeved Heekeeved (Heeved) (Hegjes[eMeced) (yeOveved) (Fvee)
Hejceweee&e (JeeesOemes) meJex<eeb peerJeveJeOe&keee (eieced) sokeced (metHemLee) es metHeefleeqvle les (Dee)
(osJe) efJeeved (JevemHeefle) Jeveeveeb Heeueke (DeYeJeled) YeJesled (Fvee) Me$egefJeveeMekeee (JeeesOemes)
1542
epegJexoYee<es
aj.
org
(eiesve) sovesve (DeIeeced) Yeg_peereeleeced (cesomle) efiOeeled (Heefle) (Heelee) HeefjHekeJeYeeJeb HeeHlesve
(DeieYeerled) ie=ereeled (DeJeerJe=Oeled) JeOexle (Hegjes[eMesve) (lJeeced) (Dee) ($e<es) cev$eeLe&efJeled46
DevJee-ns $e<es eLeeeb epeceeveese Heeer Heeved Hegjes[eMeb HeeVeeive nesleejceeeJe=Ceerled
leLee JeeesOeme Fvee eieb yeOveved Je=Cegefn~ eLeee JevemHeefleoxJees JeeesOeme Fvee eiesveeseleesYeJeled,
leLee metHemLee YeJevleg~ eLee Heelee Hegjes[eMesve cesomlemlJeeb HeleieYeeroJeerJe=Oeled leLee ns epeceevenesleejew!
egJeeb Hegjes[eMeceIeeced46
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee metoe GeceeveVeeefve Je_peveeefve e HekelJee
YeespeesegmleLewleeved Yeeseejes efJeebmees ceeveeseg~ eLeepeeoe HeMeJees Ieemeeefokeb YegkelJee meceked
Heeeqvle, leLewJe YegeceVeb Heeeesegefjefle46
am
De$e nesle=iegCeJeCe&veb, JeeieefeiegCeHeefleHeeoveb, Hegvenexle=ke=leHeefleHeeoveb, e%eJeCe&veb, efJelHeMebmee

eeseele SleoLe&me HetJee&Oeeeeesve men meeflejmleerefle yeesOeced
the
ary
as
HeoeLe&-ns ($e<es) cev$eeLe& peeveves Jeeues efJeeved Heg<e! pewmes (Deeced) en (epeceeve) e%e
kejves neje (Dee) Fme mecee (Heeer) veevee Hekeej kes HeekeeW kees (Heeved) Hekeelee Deewj (Hegjes[eMeced)
e%e ceW nesceves kes HeoeLe& kees (Heeved) Hekeelee ngDee (Deeqiveced) lespemJeer (nesleejced) neslee kees (Dee)
Deepe (DeJe=Ceerle) mJeerkeej kejs, Jewmes (JeeesOemes) meye kes peerJeve kees ye{eves nejs (Fvee) Gece Ssee&
kes efueS (eieced) sove kejves Jeeues yekejer Deeefo HeMeg kees (yeOveved) yeebOeles ngS mJeerkeej keerefpeS, pewmes
(Dee) Deepe (JevemHeefle) JeveeW kee j#eke (osJe) efJeeved (JeeesOemes) DeJemLeeJeOe&ke (Fvee)
Me$egefJeveeMeke jepee kes efueS (eiesve) sove kes meeLe Gele (DeYeJeled) nesJes, Jewmes meye ueesie
(metHemLee) megvoj Hekeej meceerHe jnves Jeeues neW, Jewmes (Heelee) Hekeees ngS (Hegjes[eMesve) e%eHeeke mes
(cesomle) efekeveeF& mes (lJeeced) DeeHekees (Heefle, DeieYeerled) ienCe kejs Deewj (DeJeerJe=Oeled) ye{,s Jewmes ns
epeceeve Deewj neslee ueesiees! legce oesveeW e%e kes Mes<e Yeeie kees (DeIeeced) KeeDees46
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes jmeesFes ueesie Gece DeVe Je_peveeW kees
yevee kes Yeespeve kejeJeW, Jewmes ner Yeesee ueesie Gvekee ceeve kejW~ pewmes yekejer Deeefo HeMeg Ieeme Deeefo kees
Keekes meceked Heee uesles nQ, Jewmes ner Yeespeve efkeS ngS DeVeeefo Deeefo kees Heeeee kejW46
Fme DeOeee ceW neslee kes iegCeeW, JeeCeer Deewj DeefeeeW kes iegCeeW, efHej Yeer neslee kes kee&Je, e%e
keer JeeKee Deewj efJeeveeW keer HeMebmee kees kene nw, Fmemes Fme DeOeee kes DeLe& keer HetJe& DeOeee kes
DeLe& kes meeLe meefle nw, Ssmee peevevee eeefnS
Fefle eercelHejcenbmeHeefjJeepekeeeeee&Ceeb eeregleHejceefJeog<eeb efJejpeevevomejmJeleermJeeefceveeb
efMe<esCe eerHejcenbmeHeefjJeepekeeeeexCe eerceeevevomejmJeleermJeeefcevee efJejefeles
DeeefJebMeesOeee
the
ary
as
am
aj.
org
mebmke=leee&Yee<eeYeeb meceeqvJeles megHeceeCeeges epegJexoYee<eseeEJeMeesOeee Hetefle

HeeHeled28
1543
aj.
org
Dees3ced
DeLewkeesveef$ebMeesOeee DeejYeles
meefce Fleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLe ceveg<ewjefivepeueeefovee eEke meeOeefceleen
Deye GveleermeJeW DeOeee kee DeejcYe nw, Fmekes Heefnues cev$e ceW ceveg<eeW kees Deefive peueeefo mes
keee efme kejvee eeefnS, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
am
meefceesDeN_peved ke=ojb celeNerveeb Ie=leceivesN ceOegceNled efHevJeceeve~

JeeNpeer Jenved JeeNefpeve peeleJesoes osNJeevee Jeef#e efHeNecee meNOemLeced1
meefceN FefleN mecedF~ DeN_peved~ ke=ojced~ ceNleeNrveeced~ Ie=leced~ DeNiveNs~ ceOegceNefoefleN ceOegceled~ efHevJeceeve~
JeeNpeer~ Jenved~ JeeNefpeveced~ peeNleNJesNoN Fefle peeleJeso~ oNsJeeveeced~ JeNef#eN~ efHeNeced~ Dee~ meNOemLeNefceefle meNOemLeced1
the
ary
as
HeoeLe&-(meefce) meceked HeoerHle (De_peved) JeeerYeJeved (ke=ojced) Gojced (celeerveeced)

ceveg<eeCeeced (Ie=leced) Gokeceepeb Jee (Deives) DeefiveJee&ceeve (ceOegceled) ceOegje yenJees iegCee efJeevles
eefmceved leled (efHevJeceeve) mesJeceeve (Jeepeer) JesieJeeved peve (Jenved) (Jeeefpeveced) JesieJevleceeced
(peeleJeso) peeleHe%e (osJeeveeced) efJeog<eeced (Jeef#e) Jenefme HeeHeeefme (efHeeced) HeerCeefvle eefmcebmleled
(Dee) mecevleeled (meOemLeced) menmLeeveced1
DevJee-ns peeleJesoesives efJeved! eLee meefcee_peVeefivece&leerveeb ke=ojb ceOegceod Ie=leb efHevJeceevees
Jeeefpeveb Jeepeer JenefVeJe osJeeveeb meOemLeeceeJenefle, leLee efHeeb Jeef#e HeeHee1
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eefo ceveg<ee peejeeive HeoerHleb j#esegyee&eceefiveb
mecHeeg_peerjbmlee&eceeJeod eeveeefve osMeevlejb mee HeeHeesled1
HeoeLe&-ns (peeleJeso) Heefme yegefceeved (Deives) Deefive kes legue lespemJeer efJeved peve! pewmes
(meefce) meceked peueeee (De_peved) Heke neslee ngDee Deefive (celeerveeced) ceveg<eeW kes (ke=ojced) Hes
Deewj (ceOegceled) yengle Gece iegCeeW Jeeues (Ie=leced) peue Jee Ieer kees (efHevJeceeve) mesJeve kejlee ngDee pewmes
(Jeepeer) JesieJeeved ceveg<e (Jeeefpeveced) MeerIeieeceer Iees[
s kees (Jenved) eueelee Jewmes (osJeeveeced) efJeeveeW kes
(meOemLeced) meeLe efmLeefle kees (Dee) HeeHle kejlee nw, Jewmes (efHeeced) Heerefle kes efveefceemLeeve kees (Jeef#e)
HeeHle keerepf eS1
Skeesveef$ebMeesOeee
1545
aj.
org
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees ceveg<e peejeefive kees lespe jkeKeW Deewj
yeenj kes Deefive kees keueekeewMeueeefo ceW ege efkeee kejW lees en Deefive Iees[
s kes legue meJeeefjeeW kees
osMeevlej ceW MeerIe HengbeeJes1
Ie=lesvesleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efJejed ef$egHed vo~ OewJele mJej
Ie=lesveNe_pevlmeb HeNLees osJeNeeveeved HepeeNveved JeeNpeHesleg osNJeeved~

Deveg lJee meHles HeNefoMe meevlee: mJeNOeeceNmcew epeceeveee Oesefn2
am
Ie=lesve~ DeN_peved~ meced~ HeNLe~ osNJeNeeveeNefveefle osJeNeeveeved~ HeNpeeNveefVeefle HepeeNveved~ JeeNpeer~ DeefHe~ SNleg~
osNJeeved~ Deveg~ lJeeN~ meNHlesN~ HeNefoMeN Fefle HeNefoMe~ meNeNvleeNced~ mJeNOeeced~ DeNmcew~ epeceeveee~ OesNefnN2
the
ary
as
HeoeLe&-(Ie=lesve) GokesveeVesve Jee (De_peved) HekeerYeJeved (meced) meceked (HeLe) ceeiee&ved

(osJeeeveeved) osJee efJeebmees eeefvle ieefvle es<eg leeved (Hepeeveved) Heke<exCe yegOeceeve (Jeepeer) JesieJeeved
(DeefHe) (Sleg) HeeHveesleg (osJeeved) efJeog<e (Deveg) (lJee) lJeeced (meHles) Dee FJe Jesiekeejke (HeefoMe)
meJee& efoMe (meevleeced) meceJeevleg (mJeOeeced) DeVeced (Demcew) (epeceeveee) (Oesefn)2
DevJee-ns meHlese FJe Jee&ceeve efJeved! eLee JeepeHeefiveIe=&lesvee_peved osJeeeveeved HeLe mecesleg
leb Hepeeveved mebmlJeb osJeevesenf , esve lJeevegHeefoMe meevleeb lJecemcew epeceeveee mJeOeeb Oesefn2
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ esefivepeueeefoHeegkelewJee&<Heeevew meees ceeiee&ved
ielJeeiele meJee&meg efo#eg Yecesegmles le$e Heg<keueeveVeeoerefve mebHeeHe He%eee keeee&efCe meegb
MekevegJeefvle2
HeoeLe&-ns (meHles) Iees[
s kes meceeve Jesie mes Jee&ceeve efJeeved peve! pewmes (Jeepeer, DeefHe)
JesieJeeved Yeer Deefive (Ie=lesve) Ieer Jee peue mes (De_peved) Heie ngDee (osJeeeveeved) efJeeved ueesie efpeve ceW
eueles nQ, Gve (HeLe) ceeieeX kees (mece, Sleg) meceked HeeHle nesJes, Gmekees (Hepeeveved) Des Hekeej
peeveles ngS DeeHe (osJeeved) efJeeveeW kees (Sefn) HeeHle ntefpees, efpememes (lJee) DeeHekes (Deveg) Devegketue
(HeefoMe) meye efoMee-efJeefoMeeDeeW kees (meevleeced) mecyevOe kejW~ DeeHe (Demcew) Fme (epeceeveee) e%e
kejves Jeeues Heg<e kes efueS (mJeOeeced) DeVe kees (Oesefn) OeejCe keerepf eS2
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees Heg<e Deefive Deewj peueeefo mes ege efkees
YeeHe mes eueves Jeeues eeveeW mes MeerIe ceeieeX ceW pee Dee kes meye efoMeeDeeW ceW YeceCe kejW, Jes Jeneb-Jeneb
meJe&$e Heg<keue DeVeeefo kees HeeHle kej yegef mes keeeeX kees efme kej mekeles nQ2
1546
epegJexoYee<es
aj.
org
F&[de Fleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ He*defkeleMvo~ Heece mJej
F&[deNeeefmeN Jevee JeeefpeVeeNMegeeefmeN cesOee meHles~

DeNefivedJee osNJewJe&megefYe meNpees<ee HeNerleb Jeefb Jenleg peNeleJesoe3
F&[de~ eN~ Deefme~ Jeve~ eN~ JeeNefpeNved~ DeeNMeg~ eN~ Deefme~ cesOe~ eN~ meNHleNs~ DeNefive~ lJeeN~ osNJew~
JemegefYeNefjefleN JemegefYe~ meNpees<eeN Fefle meNpees<ee~ HeeNrleced~ Jeefced~ JeNnNleg~ peeNleJesoeN Fefle peeNleJesoe3
the
ary
as
am
HeoeLe&-(F&[de) mleeslegcen& (e) (Deefme) (Jeve) Jeefvolegb vecemkeeg eesie (e)

(Jeeefpeved) HeMemleJesieJeeved (DeeMeg) MeerIeieeceer (e) (Deefme) (cesOe) mebieceveere (e) (meHles) Dee
FJe Heg<eeefLe&ved (Deefive) HeeJeke (lJee) lJeeced (osJew) efoJeiegCew (JemegefYe) He=efLeJeeefoefYe men
(mepees<ee) meceeveHeerelf e (Heerleced) HeMemleced (Jeefced) Jees{ejced (Jenleg) (peeleJesoe) peeleefJee3
DevJee-ns Jeeefpeved meHles efMeefuHeved efJeved! elees peeleJesoe mepees<ee meved YeJeeved JemegefYeos&Jew
men Heerleb Jeefb Jenleg, eb e lJee lJeeceefiveJe&nleg lemceeled lJeceer[deMeeefme DeeMegMeeefme
cesOeMeeefme3
YeeJeeLe&-es ceveg<ee He=efLeJeeefoefJekeejwee&veeoerevf e jeefelJee le$e JesieJevleb Jees{ejceeive
mebHeeg_peerjbmles HeMebmeveeree ceevee meg3
HeoeLe&-ns (Jeeefpeved) HeMebefmele Jesie Jeeues (meHles) Iees[
s kes legue Heg<eeLeea Glmeener keejeriej
efJeved! efpeme keejCe (peeleJesoe) Heefme YeesieeW Jeeues (mepees<ee) meceeve Heerelf eege ngS DeeHe
(JemegefYe) He=efLeJeer Deeefo (osJew) efoJe iegCeeW Jeeues HeoeLeeX kes meeLe (Heerleced) HeMebmee kees HeeHle
(Jeefced) e%e ceW nesces ngS HeoeLeeX kees cesIeceC[ue ceW Hengbeeves Jeeues Deefive kees (Jenleg) HeeHle keerefpees
Deewj efpeme (lJee) DeeHe kees (Deefive) Deefive HengbeeJes~ FmeefueS DeeHe (F&[de) mlegefle kes eesie (e)
Yeer (Deefme) nQ, (Jeve) vecemkeej kejves eesie (e) Yeer nQ (e) Deewj (DeeMeg) MeerIeieeceer (e) leLee
(cesOe) meceeiece kejves eesie (Deefme) nQ3
YeeJeeLe&-pees ceveg<e He=efLeJeer Deeefo efJekeejeW mes meJeejer Deeefo kees je kes Gme ceW JesieJeeved
Hengbeeves Jeeues Deefive kees mebHeege kejW, Jes HeMebmee kes eesie ceeve nesJeW3
mleerCe&efceleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ efvee=led ef$egHed vo~ OewJele
mJej
1547
aj.
org
mleerNCe yeNefn& megjercee peg<eeNCees He=Leg HeLeceeveb He=efLeNJeeced~

osNJesefYeeg&eceefoefle meNpees<ee meeNsveb ke=CJeeNvee megefJeNles oOeeleg4
mleeNrCe&ced~ yeNefn&~ megjerce~ megmlejeNrcesefle megmlejerce~ peg<eeNCee~ GN~ He=Leg~ HeLeceeveced~ He=efLeNJeeced~
osNJesefYe~ egeced~ Deefoefle~ meNpees<ee Fefle meNpees<ee~ meesNveced~ ke=CJeeNvee~ megefJeNles~ oNOeeNleg4
the
ary
as
am
HeoeLe&-(mleerCe&ced) meJe&leesesHeewjeeefoleb eeveced (yeefn&) Devleefj#ecegokeb Jee (megjerce)

megg mle=Ceerce~ De$e mebefnleeeeced [De06.3.114] Fefle oerIe&~ (peg<eeCee) mesJeceevee (G) yeng (He=Leg)
efJemleerCe&ced (HeLeceeveced) HeKeeleced (He=efLeJeeced) Yetceew (osJesefYe) efoJew HeoeLew& (egeced) (Deefoefle)
veeMejefnlee (mepees<ee) meceevew meseJf elee (meesveced) megKeced (ke=CJeevee) kegJe&leer (megefJeles) Hesejf les
(oOeeleg)4
DevJee-ns efJeved! Jeeb eLee He=efLeJeeceg He=Leg HeLeceeveb mleerCe yeefn&peg&<eeCee mepees<ee
osJesefYeeg&eb meesveb ke=CJeeveeefoefleefJe&egled meJe megefJeles oOeeleg leeb megjerce leLee lJeb HeelemJe4
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ns ceveg<ee! ee He=efLeJeeefo<eg JeeHleeKeefC[lee
efJeegefmleerCee&efve keeee&efCe mebmeeOe megKeb peveeefle, leeb keees&<eg Heegpe Heeespeveefmeefb mecHeeoele4
HeoeLe&-ns efJeved! nce ueesie pewmes (He=efLeJeeced) Yetefce ceW (G) yengle (He=Leg) efJemleerCe&
(HeLeceeveced) HeKeele (mleerCe&ced) meye Deesj mes De GHeeeW mes HetCe& eeve Deewj (yeefn&) peue Jee
Devleefj#e kees (peg<eeCee) mesJeve kejleer ngF& (mepees<ee) meceeve iegCe JeeueeW ves mesJeve keer (osJesefYe) efoJe
HeoeLeeX mes (egkeleced) ege (meesveced) megKe kees (ke=CJeevee) kejleer ngF& (Deefoefle) veeMejefnle efyepegueer
meye kees (megefJeles) HesjCee efkees ev$e ceW (oOeeleg) OeejCe kejs, Gme kees (megjerce) megvoj jerelf e mes
efJemleej kejs, Jewmes DeeHe Yeer Heelve keerepf eS4
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ns ceveg<ees! pees He=efLeJeer Deeefo ceW JeeHle
DeKeefC[le efyepegueer efJemle=le ye[s-ye[s keeeeX kees efme kej megKe kees GlHeVe kejleer nw, Gmekees keeeeX
ceW Heege kej HeeespeveeW keer efmeef kejes4
Slee Fleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ DeefiveoxJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
keeriejJeefvle ie=neefCe megefjleen
kewmes ejeW Jeeues Iej neW, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
SNleeG Je megYeiee efJeNeHeeN efJe He#eesefYeN eeceeCeeNGoelew~

$eN<Jee meNleer keNJe<eN MegcYeceeveeN ejes osNJeer megHeeeNCee YeJevleg5
1548
epegJexoYee<es
aj.
org
SNlee~ GBNFlBet~ JeN~ megYeieeN Fefle megYeiee~ efJeNeHeeN Fefle efJeNeHee~ efJe~ He#eesefYeNefjefleN
He#eefYe~ eeceeCee~ Gled~ Deelew~ $eN<Jee~ meNleer~ keNJe<ee~ MegcYeceevee~ ej~ osNJeer~ megHeeNeNCee~
megHeeNeNvee Fefle megHeeeNvee~ YeNJeNvleg5
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Slee) oerHlee (G) efJelekex (Je) eg<ceYeced (megYeiee) megdJewee&Heoe

(efJeeHee) efJeefJeOeHeiegCee (efJe) (He#eesefYe) He#ew (eeceeCee) mesJeceevee (Gled) Glke=leee
(Deelew) meleleb iecekew ($e<Jee) cenle~ $e<Je Fefle ceneVeecemeg Heefleced (efveIe03~3) (meleer)
efJeeceevee (keJe<ee) Meyob kegJee&Cee (MegcYeceevee) megMeeseYf elee (ej) (osJeer) osoerHeceevee
(megHeeeCee) megKesve ieceveeefOekejCee (YeJevleg)5
DevJee-ns ceveg<ee! eLee Je Slee megYeiee efJeeHee $e<Jee keJe<ee MegcYeceevee
meleeroJx eere&j Goelew He#eeseYf e eeceeCee Heef#eHe*dee FJe megHeeeCee efJeYeJevleg leeMeer YeJevlees
jeevleg5
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ ceveg<ewjerMeeefve ie=nejeefCe efvecee&leJeeefve esYees
JeeegefvejesOees ve meeod eLeevleefj#esefvee Heef#eCe megKesve ievleeieefvle leLee les<eg
ievleJeceeievleJeb e5
HeoeLe&-ns ceveg<ees! pewmes (Je) legcnejer (Slee) es oerefHle (megYeiee) megvoj Ssee&oeeke
(efJeeHee) efJeefJeOe Hekeej kes HeeW Jeeues ($e<Jee) ye[s Tbes eew[s (keJe<ee) efpeve ceW yeesueves mes
Meyo keer HeefleOJeefve nes (MegcYeceevee) megvoj MeesYeeege (meleer) ngS (osJeer) jeW mes efeueefeueeles
ngS (Gled, Deelew) Gece jerelf e mes efvejvlej peeves kes nsleg (He#eesefYe) yeeeW oeefnves YeeieeW mes (eeceeCee)
meseJf ele Heef#eeeW keer Heef*deeeW kes legue (megHeeeCee) megKe mes peeves kes DeeOeej (ej) ej (efJe,
YeJevleg) meJe&$e IejeW ceW neW, Jewmes (G) ner DeeHe ueesie Yeer yeveeJeW5
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ ceveg<eeW kees eeefnS efke Ssmes ejeW Jeeues Iej
yeveeJeW efke efpevemes Jeeeg ve kes~ pewmes DeekeeMe ceW efyevee keeJe kes He#eer megKeHetJe&ke G[les nQ, Jewmes Gve
ejeW ceW peeJeW-DeeJeW5
Devlejsleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ ceveg<ee osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeNvleNje efceN$eeJeCeeN ejvleeNr cegKe eN%eeveeceNefYe meefJeoeNves~

GN<eemee Jee:megefnjCes megefMeNuHes$eNlemeN eesveeefJeNn meeoeeefYe6
1549
aj.
org
DeNvleNje~ efceN$eeJeCee~ ejvleeNrFefleN ejvleeNr~ cegKeced~ eN%eeveeced~ DeNefYe~ mebNefJeNoeNves Fefle mecedefJeoeNves
GN<eemee~ GN<emesleg< emee~ JeeNced~ megefnNjCes Fefle megefnjCes~ megefMeNuHes Fefle megefMeNuHes~ $eNleme~ eesveew~ FNn~
meeNoNeeNefceN6
the
ary
as
am
HeoeLe&-(Devleje) Devlejew (efce$eeJeCee) HeeCeesoeveew (ejvleer) HeeHvegJeleew (cegKeced)

(e%eeveeced) mevleJeeveeced (DeefYe) HeoeLee&veeced (mebefJeoeves) meceefiJe%eeefHekes (G<eemee) HeelemeeebJesues
(Jeeced) egJeeced (megefnjCes) megg lespeeseges (megefMeuHes) megg efMeuHeefeee eeesmles ($eleme) meleme
(eesveew) efveefcees (Fn) Deefmceved ie=ns (meeoeeefce) mLeeHeeeefce6
DevJee-ns efMeuHeefJeeeHeeejkeew efJeebmeew! eLeencevleje efce$eeJeCee ejvleer e%eeveeb cegKeceefYe
mebefJeoeves megefnjCes megefMeuHes G<eemee $eleme eesveeefJen meeoeeefce, leLee Jeeb ceeb mLeeHeesleced6
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ eLee Heele meeeb Jesues MegmLeevemeseJf eles ceveg<eeCeeb
HeeCeesoeveJelmegKekeeefjkes YeJelemleLee MegosMes efveefce&leb yengefJemleerCe&ejb ie=nb meJe&Lee megKeeefle6
HeoeLe&-ns efMeuHeefJeee kes Heeejke oes efJeevees! pewmes ceQ (Devleje) Yeerlej Mejerj ceW
(efce$eeJeCee) HeeCe leLee Goeve (ejvleer) HeeHle nesles ngS (e%eeveeced) mebieefle kes eesie HeoeLeeX kes
(cegKeced) cegKe Yeeie kees (DeefYe, mebefJeoeves) meye Deesj mes meceked %eeve kes nsleg (megefnjCes) megvoj
lespeege (megefMeuHes) megvoj keejeriejer efpeme ceW nes (G<eemee) Heele leLee meeebkeeue keer JesueeDeeW kees
($eleme) mele kes (eewveew) efveefcee (Fn) Fme Iej ceW (meeoeeefce) mLeeHeve kejlee ntB, Jewmes (Jeeced)
legce oesveeW cesjs efueS mLeeHevee kejes6
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pewmes mesJesjs leLee meeebkeeue keer Jesuee Meg
mLeeve ceW mesJeer ngF& ceveg<eeW kees HeeCe-Goeve kes meceeve megKekeeefjCeer nesleer nQ, Jewmes Meg osMe ceW yeveeee
ye[-s ye[s ejeW Jeeuee Iej meye ekeej megKeer kejlee nw~6
HeLecesleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ Deefeveew osJeles~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeLeeOeeveeOeeHeves keLeb meeleeefceleen
Deye He{vee-He{evee kewmes nes, Fme efJe<ee kees Deieues cev$e ceW kene nw
HeNLeNcee JeemejefLevee megJeCee& osNJeew HeMevleNew YegJeveeefveN efJeee~

DeefHeHeebN eesovee JeNeb efceceeveeN nesleejeN peesefle HeNefoMee efoNMevlee7
HeNLeNcee~ JeeNced~ meNjefLevesefle mejefLevee~ megJeCexefle megJeCee&~ osNJeew~ HeMevleew~ YegJeveeefve~ efJeee~
DeefHeHeeced~ eesovee~ JeeNced~ efceceevee~ nesleeje~ peesefle~ HeNefoMesefle HeNefoMee~ efoNMevlee7
1550
epegJexoYee<es
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(HeLecee) Deeefoceew (Jeeced) egJeees (mejefLevee) jefLeefYe men Jee&ceeveew (megJeCee&)

MeesYevees JeCees& eeesmleew (osJeew) osoerHeceeveew (HeMevleew) meceer#eceeCeew (YegJeveeefve) efveJeemeeefOekejCeeefve
(efJeee) meJee&efCe (DeefHeHeeced) HeerCeeefce~ Cevleeuueg*dHeeesieeseced (eesovee) HesjCeeefve kecee&efCe (Jeeced)
egJeeced (efceceevee) efveesleejew (nesleeje) oeleejew (peesefle) HeoerefHle (HeefoMee) Heke<exCe yeesOeevleew
(efoMevlee) Geejevleew7
DevJee-ns efJeeeefLe&veew! eew HeLecee mejefLevee megJeCee& efJeee YegJeveeefve HeMevleew Jeeb eesovee
efceceevee peeself e HeefoMee efoMevlee nesleeje osJeew efJeebmeew kegee&leeb eLee lJecenceefHe HeevleLee Jeeb egJeeb leew
HeeHvegleced7
YeeJeeLe&-De$e JeeekeuegHleesHeceeueej~ es efJeeeefLe&vees efve<keeHeesve efJeog<e mesJevles, les
efJeeeHekeeMeb ueYevles~ eefo efJeebme keHeeuemes efJenee meJee&ved melecegHeefoMesegmleefn& les megefKeve keLeb ve
peeesjved7
HeoeLe&-ns oes efJeeeefLe&ees! pees (HeLecee) Heefnues (mejefLevee) jLe JeeueeW kes meeLe Jee&ceeve
(megJeCee&) megvoj ieesjs JeCe& Jeeues oes efJeeved (efJeee) meye (YegJeveeefve) yemeves kes DeeOeej ueeskeeW kees
(HeMevleew) osKeles ngS (Jeeced) legce oesveeW kes (eesovee) HesjCeeHe keceeX kees (efceceevee) peebeles ngS
(peesefle) HekeeMe kees (HeefoMee) Des Hekeej peeveles leLee (efoMevlee) GeejCe kejles ngS legce kees
(nesleeje) oeveMeerue (osJeew) lespemJeer efJeeved kejW, pewmes Gvekees ceQ (DeefHeHeeced) le=Hle kejlee ntB, Jewmes
(Jeeced) legce oesveeW Gve efJeeveeW kees HeeHle nesDees7
YeeJeeLe&-Fme cev$e ceW JeeekeuegHleesHeceeueej nw~ pees efJeeeLeea ueesie efve<keHelee mes efJeeveeW
kee mesJeve kejles nQ, Jes efJeee kes HekeeMe kees HeeHle nesles nQ~ pees efJeeved ueesie keHe Deewj Deeueme kees
es[
W, meye kees mele kee GHeosMe kejW lees Jes megKeer kewmes ve nesJeW7
Deeefolewefjleme ye=nogkeLees JeeceosJe $eef<e~ mejmJeleer osJelee~ ef$egHed vo~ OewJele mJej
DeeNefoNlewveNex Yeejleer Jeg eN%e mejmJeleer meNn Nwve&DeeJeerled~

F[esHentleeN JemegefYe meNpees<ee eN%eb vees osJeerjce=les<eg Oee8
DeeNefoNlew~ veN~ Yeejleer~ JeNg~ eN%eced~ mejmJeleer~ meNn~ Nw~ veN~ DeeNJeeNrled~ F[e~ GHentleslegHentlee~
JemegefYeNefjefleN JemegefYe~ meNpees<eeN Fefle meNpees<eeN~ eN%eced~ veN~ oNsJeerN~ DeNce=les<eg~ OeNeN8
1551
the
ary
as
am
aj.
org
HeoeLe&-(Deeefolew) HetCe&efJeeeefJeef (ve) DemceYeced (Yeejleer) meJe&efJeeeOe$eea meJe&Lee

Heese<f ekee (Jeg) keeceeleeced (e%eced) meleb eesieb yeesOeced (mejmJeleer) HeMemleefJe%eeveJeleer Jeeked (men)
(w) ceOecewefJe&ef (ve) Demceeved (DeeJeerled) HeeHvegeeled (F[e) mleeefJekee Jeeked (GHentlee) eLeeJeled
mHee|lee (JemegefYe) HeLecekeuHewefJe&ef (mepees<ee) meceevew meseJf elee (e%eced) HeeHleJeceevevoced (ve)
Demceeved (osJeer) ef$eefJeOee JeeCeer (Dece=les<eg) veeMejefnles<eg peerJeeefoHeoeLex<eg (Oee) Oejle Oee Jee8
DevJee-ns efJeved! YeJeeved ee DeeefolewHeefoesHentlee Yeejleer vees e%eb mecHeeoeefle leee men
veesmceeved Jeg ee wHeefoe mejmJeleer veesmceeveeJeerled ee mepees<ee F[e JemegefYeHeefoe meleer e%eb
meeOveesefle~ ns pevee! lee osJeerjmceevece=les<eg oOegmlee etecemceYeb Oee8
YeeJeeLe&-ceveg<ewececeOeceefveke=eveeb efJeog<eeb mekeeMee^lee Heeflee Jee efJeeeJeeCeer
mJeerkeeee&, ve cetKee&Ceeb mekeeMeeled, mee JeeCeer ceveg<eeCeeb meJe&oe megKemeeefOekee YeJeefle8
HeoeLe&-ns efJeved~ DeeHe pees (Deeefolew) HetCe& efJeee Jeeues Gece efJeeveeW ves GHeosMe keer
(GHentlee) eLeeJeled mHee& mes ienCe keer (Yeejleer) meye efJeeeDeeW kees OeejCe Deewj meye Hekeej keer Hegef
kejves nejer JeeCeer (ve) nceejs efueS (e%eced) mele nc

Yajurved

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Yajurved

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

aj.

eerceeevevomejmJeleermJeeefcevee efveefce&leb mebmke=leee&Yee<eeYeeb meceue*dke=leced

eevevo Jewefoke MeesOemebmLeeve

eerceeevevomejmJeleermJeeefcevee efveefce&leb mebmke=leee&Yee<eeYeeb meceue*dke=leced

ees. %eeve ekeeMe Meem$eer

ekeeMekeeevevo DevegmevOeeve ekeeMeve kesv

Yeejle efebme& SC[ HeeqyueMeme&

DeLe epegJexoYee<eejcYe efeeles

ees peerJes<eg oOeeefle meJe&megke=le%eeveb iegCewjerej

F&ejsCe peerJeeveeb iegCeiegefCeefJe%eeveesHeosMeee e=iJesos meJee&ved HeoeLee&ved JeeKeeesoeveeR ceveg<ewmlesYees

elJeeeEjMeoOeeemLee meJex cev$ee SleeJevle 1975 SkeesveeEJeMeefle Meleeefve Heemeeflee meefvle

DeLeesecekece&efmeOeLe&ceerej eeLe&veere FlegHeefoMeles

HeoeLe&-(F<es) DeVeefJe%eeveees eees~ F<eefceleVeveecemeg Heefleced (efveIeb02.7) F<eleerefle ieeflekece&meg Heefleced

me e%e keerMees YeJeleerlegHeefoMeles

Jemees HeNefJe$eceefmeN eewjefme He=efLeNJeefme ceeleNefjevees IeNcees&efme efJeNeOeeDeefme~

Hegve me keerMe FlegHeefoMeles

Jemees HeNefJe$eceefme MeNleOeejb Jemees HeNefJe$eceefme meNneOeejced~

Jemege&%e (HeefJe$eced) Je=e

De$e ef$eefJeOeme eMveme $eerCegejeCegHeefoMevles

mee efJeNeeeg mee efJeNekecee&N mee efJeNeOeeee~

eEkee leeees JeleefcelegHeefoMeles

Deives JeleHeles JeNleb eefj<eeefceN lekesebN levces jeOeleeced~

HeoeLe&-(Deives) ns meleesHeosMekesej! (JeleHeles) Jeleeveeb meleYee<eCeeoerveeb Heefle Heeuekemlelmebyegew (Jeleced)

kesve meleceeeefjlegcemeleb leegcee%ee oeslegHeefoMeles

efkemeves mele kejves Deewj Demele es[

meJezog&iegCeeveeb ogceveg<eeCeeb e efve<esOe kee&Je FlegHeefoMeles

elegNj#eN elegeNDejeleeesN efveNj#eesN efveeNDejelee~

DeLe meJe&efJeeeOeejkesejes efJeeemeeOeveerYetlees YeeweflekeeseqiveeesHeefoMeles

Degleceefme nefJeNOee&vebN nmJeN cee eNcee& les eN%eHeeflee&<eealed~

HeoeLe&-(Degleced) kegefueleejefnleced (Deefme) Deefmle~ De$e Jelee (nefJeOee&veced) nefJe<eeb Oeeveb

leme e%eHeueme enCeb kesve kegJe&vleerlegHeefoMeles

osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyeNe&ngYeeb Het<Cees nmleeYeeced~

HeoeLe&-(osJeme) meJe&peielekeeMekeme meJe&megKeoelegjerejme (lJee) leled~ (meefJeleg) meefJelee Jew osJeeveeb

e%eMeeueeefoie=neefCe keerMeeefve jeveereeveerlegHeefoMeles

Yetleee lJeeN veejeleesN mJejefYeNefJeKes<ebN nvleebN ogee& He=efLeNJeecegJe&hvleefj#eNcevJesefce~

Deiveew ngleb Jeb cesIeceC[ueb eeHe keerMeb YeJeleerlegHeefoMeles

HeNefJe$es mLees Jew<CeNJeew meefJeNlegJe& emeNJe GlHegveeNceeqsCe HeNefJe$esCeN mete&me jefMceefYe~

HeoeLe&-(HeefJe$es) HeefJe$ekejCenslet eeCeeHeeveieleer (mLe) YeJele~ De$e Jelee (Jew<CeJeew) e%emesceew

Hegvemlee keLebYetlee DeeHe FvJe=$eegb eslegHeefoMeles

eg<ceeFvesJe=Ceerle Je=$eNletes& eteefcevceJe=CeerOJeb Je=$eNletexN eesef#elee mLe~

Hegve me e%e keerMeesefmle keLeb kele&JeeslegHeefoMeles

Mecee&NmeJeOetleN j#eesJeOetleeNDejeleNeesefoleeNmlJeieefmeN eefleN lJeeefoefleJexeg~

Hegve me e%e keerMees YeJeleerlegHeefoMeles

Hegve me e%e keerMeesmleerlegHeefoMeles

DeLeeeqiveMeyosve eEke eEke ie=eles lesve eEke eEke e YeJeleerlegHeefoMeles

Oe=efjNmeHeeivesDeNeqiveceeNceeo peefnN efve<eNJeeo mesNOee osJeNepe Jen~

peeleJeefvemleced~ meceeveme vomecet&eYe=legokex<eg (Dee06~3~84) Devesve meceeveme mekeejeosMe (GHeoOeeefce) oes

DeivesN yee ie=YCeer<Je OeNCecemeNvleefj#eb n yeeNJeefve lJee #e$eNJeefve mepeeleNJevegHeoOeeefceN

DeLe e%eme mJeHeceeefve eesHeefoMevles

MeceeN&meJeOetleN j#eesJeOetleeNDejeleNeesefoleeNmlJeieefmeN eefleN lJeeefoefleJexleg~ efOeN<eCeeefme HeJe&Nleer

kemcew eeespeveee me e%e kee&Je FlegHeefoMeles

F&ejsCe eeYe Dees<eefOeYeesVeeefokeb peeeles, lee keLeb Mege peeevle FlegHeefoMeles

osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyee&NngYee Het<Cees nmleeYeeced~

me e%e kemcew eeespeveee mebHeeoveere FlegHeefoMeles

peveelew lJeeN mebeewceerNoceNivesefjoceNiveer<eesceeesefj<es lJee IeNceexefme efJeNeeegNeLeeGN eLemJeesN

efveMeleee meJez me e%eesvegeleJe FlegHeefoMeles

cee YesNceeN& mebefJekeLeeNDeleceseN&%eeslecesNe&peceeveme eNpee Yeteeled ef$eNleee lJee efNleee lJewkeNleee

Hegve me e%e keerMeesefmle efkeceLe&eevegse FlegHeefoMeles

osNJeme lJee meefJeNleg emeNJeshefeveesyeeN&ngYee Het<Cees nmleeYeeced~ DeeoosOJejke=le osNJesYeNFvme

Hegve me e%e keJe ielJee eEkekeejer YeJeleerlegHeefoMeles

Oeeefjleme peuemecetnme Mege

Hegvejslesve e%esve eEke eEke efmeOeleerlegHeefoMeles

HeoeLe&-(DeHe) OeelJeLex (Dejced) Demegjje#ememJeYeeJeMe$egced~ Dees&j~ (GCee04~79) Devesve $eOeeleesj

kesve me e%ees eeeesvegeleJeeslegHeefoMeles