pinaninindigan ni Maria ang kanyang Talasalitaan: sinabi, kaya humingi ito ng tawad sa kanya. Napahagulgol pa ito ng malakas 1. Inosente- walang malay habang binibigyan diin niya ang walang 2. Himutok- daing kapantay na pagtingin kay Maria. 3. Magpapatiwakal- magpapakamatay 4. Misteryo- himala 8. Sinabi ni Padre Damaso na 5. Malagim- nakakatakot, mapangasawa ni Maria Clara si Ibarra na nakapanghihilakbot isang Pilipino dahil tingin niya’y mgiging isang sawimpalad lang ito sa Tauhan: piling niya. Sinabi niya rin na ang kanyang mga magiging anak ay Padre Damaso magiging kalaban din ng simbahan at Maria Clara matatabunan pa si Maria ng walang humpay na kalungkutan. Mga nabanggit: 9. Wala siyang nagawa kundi Alfonso Linares pahintulutan na pumasok sa kumbento si Juan Crisostomo Ibarra Maria kaysa piliin nito ang kamatayan.
10 mahahalagang pangyayari: 10. Umalis si Padre Damaso, malungkot
at matamlay. Hiniling niya sa Diyos na 1. Hindi natuloy ang kasal nila Linares at siya ang parusahan at huwag ang walang Maria Clara. malay niyang anak na nangangailangan ng kanyang pagkalinga. Damdam na 2. Pag-iyak ni Maria Clara dahil sa damdam ng pari ang kalungkutang “pagkamatay” daw ni Ibarra. dinaranas ni Maria.
3. Pagdalo ni Padre Damaso para sa
kasal nila Maria Clara at Linares na ARAL: hindi naman natuloy. Ang tunay na pagtanggap at pagmahal sa 4. hinilingan kaagad ni Maria na sirain ibang tao ay hindi nababase sa pisikal na ang kasunduan ng kanyang kasal kay kaanyuan o lahi. Linares at pangalagaan ang kapakanan ng ama. Kaugnayan sa Kasalukuyan:
5. Sinabi ni Maria na ngayong patay na Ang diskriminasyon ay namamalagi pa
si Ibarra walang sinumang lalaking rin sa ating mundo tulad na lamang ng kanyang pakakasalan. mahihirap laban sa mga mayayaman at lahing puti sa lahing itim. 6. Dalawang bagay na lamang ang mahalaga sa kanya, ang kamatayan o Abangan sa sususnod na Huling ang kumbento. kabanata Ang Noche Buena
Bisperas ng Pasko. Nagpasalamat ang
batang si Basilio sa mag-anak na kumupkop sa kanya sa kabundukan. Nagpaalam na rin siya upang umuwi sa kanila. Napag-alamanan niyang nabaliw ang kanyang ina at napagala-gala sa bayan ng San Diego. Hinanap niya iyon at nang magkita sila’y hindi siya kaagad nakilala ni Sisa kaya’t muli iyong tumakas. Nakarating ang kanyang ina sa gubat. Nang noche Buenang iyon ay isa pang wari’y takas din ang dumating sa gubat na pag-aari ng mga Ibarra. Ipinagbilin ng taong di-kilala ang dapat gawin ni Basilio.