Professional Documents
Culture Documents
01 Styczeń 11
01 Styczeń 11
01 Styczeń 11
2011
NR 01 (80) | STYCZE
PL ISSN 1732-3428
ELEWACJE
WENTYLOWANE
Maa architektura kontrole
Rury preizolowane
samor z d z a w o d o w y
stycze 11 [80]
SP IS T RE CI
Spis treci
Na prob prezesa PIIB
1
2011
na dobry pocztek...
21
Listy do redakcji
Odpowiada: Anna Maciska
28
Azbestowo-cementowe rury
wodocigowe cinieniowe i kanalizacyjne
Witold Cioek
30
Kalendarium
Aneta Malan-Wijata
34
Normalizacja i normy
Janusz Opika
38
Remonty i modernizacje
budynkw szpitalnych
Mariusz Chmielewski
75
40
80
43
Artyku sponsorowany
Drzwi przeciwpoarowe Classen
45
48
Maa architektura,
czyli place zabaw i rekreacji
Przemysaw Grzegorz Barczyski
55
Artyku sponsorowany
O betonie z innej perspektywy
59
61
65
Artyku sponsorowany
CEMBRIT. Nowoczesna koncepcja
elewacji wentylowanej
67
68
74
INYNIER BUDOWNICTWA
ZAREZERWUJ
TERMIN
7
WOD-KAN-TRENDY 2011
Przegld rozwiza materiaowo-konstrukcyjnych do budowy
przewodw wodocigowych
Termin: 1819.01.2011
30
Usuwanie azbestu ogniskuje si obecnie na kwestiach emisji pyw, a omija nietypowe jego zastosowania. Wrd rnych rodzajw wyrobw zawierajcych azbest
znaczc grup stanowi rury wodocigowe azbestowo-cementowe cinieniowe
i bezcinieniowe oraz rury kanalizacyjne. Rury te ulegaj uszkodzeniom.
Witold Cioek
Termin: 1113.02.2011
www.promocja-targi.pl
Miejsce: Gliwice
Kontakt: tel. 33 873 11 70
Elewacj wentylowan zawsze naley rozpatrywa caociowo. Nawet jeeli poszczeglne elementy elewacji posiadaj dopuszczenia do stosowania w budownictwie,
nie oznacza to, e elewacja bdzie spenia wymagania bezpieczestwa i trwaoci.
Oeksij Kopyow
INTERBUD 2011 Targi
Budownictwa
61
Termin: 1720.02.2011
Miejsce: d
Kontakt: tel. 42 637 12 15
www.interservis.pl
75
Termin: 2527.02.2011
Miejsce: Sosnowiec
stycyjnych szpitali, jest fakt, e istniejca od wielu lat drewniana wiba dachowa nagle
www.exposilesia.pl/sibex
P O L S K A
samor z d z a w o d o w y
INYNIERW
BUDOWNICTWA
Wydawca
stycze 11 [80]
Redakcja
Redaktor naczelna: Barbara Mikulicz-Traczyk
b.traczyk@inzynierbudownictwa.pl
Redaktor prowadzca: Krystyna Winiewska
k.wisniewska@inzynierbudownictwa.pl
Redaktor: Magdalena Bednarczyk
m.bednarczyk@inzynierbudownictwa.pl
Opracowanie graficzne: Formacja, www.formacja.pl
Skad i amanie: Jolanta Bigus-Koczak
Grzegorz Zazulak
Biuro reklamy
Szef biura reklamy: Marzena Sarniewicz
tel. 22 551 56 06
m.sarniewicz@inzynierbudownictwa.pl
Zesp:
Dorota Baszkiewicz-Przedpeska 22 551 56 27
d.blaszkiewicz@inzynierbudownictwa.pl
Renata Brudek tel. 22 551 56 14
r.brudek@inzynierbudownictwa.pl
Olga Kacprowicz tel. 22 551 56 08
o.kacprowicz@inzynierbudownictwa.pl
Magorzata Roszczyk-Hauszczak tel. 22 551 56 11
m.haluszczak@inzynierbudownictwa.pl
Agnieszka Zielak tel. 22 551 56 23
a.zielak@inzynierbudownictwa.pl
Barbara Mikulicz-Traczyk
redaktor naczelna
OD REDAKCJI
Rnych rzeczy yczymy sobie z okazji Nowego Roku. Ja ycz Pastwu,
sobie i Osobom Wsppracujcym, abymy nauczyli si ceni jako
w kadej dziedzinie ycia, ze szczeglnym wskazaniem na obszar
Druk
Rada Programowa
Przewodniczcy: Stefan Czarniecki
Zastpca przewodniczcego: Andrzej Orczykowski
Czonkowie:
Leszek Ganowicz Polski Zwizek Inynierw
i Technikw Budownictwa
Tadeusz Malinowski Stowarzyszenie
Elektrykw Polskich
Bogdan Mizieliski Polskie Zrzeszenie
Inynierw i Technikw Sanitarnych
Ksawery Krassowski Stowarzyszenie Inynierw
i Technikw Komunikacji RP
Piotr Rychlewski Zwizek Mostowcw RP
Tadeusz Sieradz Stowarzyszenie Inynierw
i Technikw Wodnych i Melioracyjnych
Wodzimierz Cichy Polski Komitet Geotechniki
Stanisaw Szafran Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inynierw i Technikw Przemysu
Naftowego i Gazowniczego
Jerzy Gumiski Stowarzyszenie Inynierw
i Technikw Przemysu Materiaw Budowlanych
INYNIER
samor z d z a w o d o w y
MINISTER INFRASTRUKTURY
W odpowiedzi na interpelacj Pana Posa Wiesawa Szczepaskiego, ktra przesana zostaa przy pimie Marszaka Sejmu RP
z 25 sierpnia 2010 r., znak: SPS-023-17813/10, w sprawie poselskiego projektu ustawy o samorzdach zawodowych architektw,
inynierw budownictwa oraz ustawy Prawo budowlane, uprzejmie informuj, i Ministerstwo Infrastruktury z du ostronoci
przyjo wiadomo o propozycji obligatoryjnoci czonkostwa w samorzdach zawodowych architektw, inynierw budownictwa oraz urbanistw. Ewentualne wejcie w ycie zaproponowanej zmiany spowoduje szereg negatywnych konsekwencji.
Zgodnie bowiem z obowizujcym porzdkiem prawnym pastwo przekazao samorzdowi zawodowemu architektw, inynierw
budownictwa oraz urbanistw zarwno nadawanie uprawnie, jak i kontrol prawidowoci wykonywania czynnoci zawodowych
przez czonkw tych korporacji. Aktualnie izby s niezbdne dla sprawowania nadzoru nad wykonywaniem czynnoci zawodowych,
zgodnym z przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej i urbanistycznej, oraz dla sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem
zasad etyki zawodowej. Ponadto bardzo wanym aspektem przynalenoci do izb jest moliwo korzystania przez ich czonkw
z pomocy w zdobywaniu wiedzy i podnoszeniu kwalifikacji zawodowych oraz korzystaniu z ochrony i pomocy prawnej. Ma to
ogromne znaczenie w sytuacji coraz wikszych wymaga i odpowiedzialnoci zawodowej poszczeglnych grup zawodowych posiadajcych uprawnienia w rnych specjalnociach wynikajcych z przepisw ustawy Prawo budowlane. Dziaania podejmowane
przez samorzdy zawodowe realizuj zalecenia zawarte w preambule do dyrektywy 2005/36/UE w zakresie ustawicznego ksztacenia oraz stworzenia zasad etyki zawodowej i postpowania zawodowego zwizanego z wykonywaniem zawodw regulowanych,
ktre zapewniaj niezaleno i bezstronno dziaalnoci zawodowej.
Warto zwrci uwag na fakt, i wejcie w ycie zaproponowanych regulacji spowoduje, e jedyn drog do zadouczynienia
szkd powstaych w procesie budowlanym w zwizku z wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie
przez osoby niezrzeszone w izbach bdzie kosztowna i nieefektywna droga sdowego dochodzenia roszcze odszkodowawczych. Wyczona bowiem zostanie moliwo penego dochodzenia tych roszcze w postpowaniu dyscyplinarnym. Zgodnie
bowiem z obowizujcym prawem samorzdy zawodowe prowadz postpowania w zakresie odpowiedzialnoci zawodowej
i dyscyplinarnej jedynie w stosunku do osb zrzeszonych w izbach (art. 8 pkt 10 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorzdach
zawodowych architektw, inynierw budownictwa oraz urbanistw, Dz.U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42, z pn. zm.).
Dlatego dla zapewnienia bezpieczestwa ycia i zdrowia obywateli, adu i porzdku przestrzennego oraz ochrony mienia znacznej wartoci niezbdnym jest utrzymanie obecnych mechanizmw czuwania nad naleytym i sumiennym wykonywaniem uprawnie i obowizkw przez architektw, inynierw budownictwa i urbanistw.
Podsumowujc, w opinii Ministerstwa Infrastruktury propozycja odstpienia od zasady obligatoryjnej przynalenoci do izby
samorzdu zawodowego architektw, inynierw budownictwa oraz urbanistw nie zasuguje na aprobat. W wietle powyszego zmiana ta zaburzy krajowy porzdek prawny oraz stworzony mechanizm uznawania kwalifikacji zawodowych w oparciu
o dyrektyw 2005/36/WE. Naley mie na uwadze, e obowizki naoone na izb s efektem prawa wsplnotowego i wszelkie
zmiany w systemie samorzdw i ich kompetencji musz by poprzedzone wnikliw analiz pod ktem zachowania postanowie dyrektywy. Przejcie tych zada spowoduje straty dla budetu. Ministerstwo nie posiada te adnych informacji dotyczcych
ograniczania dostpnoci do izb samorzdu.
Piotr Stycze
Podsekretarz Stanu
z upowanienia Ministra Infrastruktury
stycze 11 [80]
samor z d z a w o d o w y
INYNIER BUDOWNICTWA
samor z d z a w o d o w y
Wyjanienie
W grudniowym numerze miesicznika w informacji o dostpie do norm na stronie 9 zosta podany bdny adres biura
Maopolskiej OIIB w Krakowie. Prawidowy adres to: Krakw, ul. Czarnowiejska 80.
stycze 11 [80]
samor z d z a w o d o w y
warmisko-mazurskiego, a take ze
Lwowa i obwodu lwowskiego, ucka
i obwodu woyskiego oraz z Biaorusi, Litwy, otwy i Sowacji.
W roku 2010 z racji tego, e bya to
ju jubileuszowa edycja, osobom i instytucjom, ktre wspieraj konkurs,
przyznano odznaczenia pastwowe,
samorzdowe i stowarzyszeniowe.
Mio nam poinformowa, e Lubelskiej Okrgowej Izbie Inynierw
Budownictwa Zarzd Wojewdztwa Lubelskiego przyzna odznak honorow Zasuony dla Wojewdztwa Lubelskiego, ktr
Joannie Gierobie, wiceprzewodniczcej Okrgowej Rady i Zbigniewowi Miturze, skarbnikowi LOIIB,
wrczy Jacek Sobczak, czonek Zarzdu Wojewdztwa Lubelskiego.
Urszula Kieller-Zawisza
k rtko
Inynierowie
od materiaw
budowlanych
Budownictwo
Dolnolskie
10
samor z d z a w o d o w y
Kapitua konkursu na spotkaniu w listopadzie 2010 r. dokonaa oceny fotografii w dwch kategoriach konkursowych:
Budownictwo wok nas Podkarpacie oraz Budownictwo wok nas Polska i wiat. Wpyno 89 fotografii: 55
w kategorii Polska i wiat i 34 w kategorii Podkarpacie.
W kategorii Podkarpacie pierwsz nagrod otrzyma
Pawe Surowiec, a w kategorii Polska i wiat Jakub Krupka.
stycze 11 [80]
11
samor z d z a w o d o w y
INYNIER BUDOWNICTWA
12
moim zdaniem
stycze 11 [80]
13
dv76 - Fotolia.com
moim zdaniem
INYNIER BUDOWNICTWA
14
moim zdaniem
stycze 11 [80]
15
moim zdaniem
to nie to samo. Jeden i drugi jest bardzo zoony, ale wydaje si, e ad przestrzeni kosmicznej jest czytelniejszy. Nie
wystpuje zjawisko dezorganizacji,
degradacji. A jeeli tak, to w znacznie
mniejszym stopniu. Inne s take parametry jego oceny. Pierwszy nie ma sfery
technicznej, spoecznej, a na pewno
politycznej. Sfera fizyczna, cho bardzo
zoona, jest uporzdkowana.
Norbert Wiener, jeden z twrcw cybernetyki, zauway trafnie:
Tak radykalnie zmienilimy otoczenie,
e musimy teraz zmieni samych siebie, aby w tym nowym otoczeniu mc
nada egzystowa! Ale jak to zrobi?
Nie ma wiedzy, nie ma wzorcw.
Najwyszy czas, aby co z t sytuacj
zrobi. Wyrane przesunicie akcentw
naszego dziaania ze sfery materialnej
w sfer wntrza jest nakazem chwili. Nie
bdzie to atwe. Ju Seneka wiedzia,
e non est ad astra mollis e terris via1.
Ale mimo to musimy t drog stworzy
i pj ni, jeli chcemy przey.
Potrzebna jest wizja. Nowy obraz wiata
i ludzi oraz ich potrzeb i oczekiwa. Nasycony nie tylko wiedz, ale i wyobrani. Zakorzeniony w przeszoci, ale ze
staym myleniem o barwie jutra.
Musimy nauczy si patrze wysoko
i szeroko, a przy tym co trudniejsze
daleko do przodu. Do kadego z nas
pasuje obecnie zdanie z wiersza jednej
sawnej Pani z Krakowa:
Obmylam wiat, wydanie drugie.
Wydanie drugie, poprawione...2
A moe, przywoujc filozoficzne powiedzenie, wzruszy gmach stereotypowych poj, by przez powstae
szczeliny zobaczy inny wiat lub ten
sam wiat, ale w innych kolorach.
Musi by jednak w nas wiadomo, e
to mylenie, konieczne, stanowi tylko
pocztek nowej drogi, ale wcale nie
nowej wizji. Wizji nowego lepszego
wiata. wiata nie wskich, wietnie
prosperujcych elit, lecz wielomiliardowej reszty, z ktrej znaczna cz wrcz
1
2
INYNIER BUDOWNICTWA
16
pocztku fazy projektowania powinnimy jako punkt wyjcia naszych dziaa przyj dwie rwnorzdne sfery.
A. Czynniki bezporednie, tzn. denie
do zaspokojenia okrelonej, wyranie zarysowanej potrzeby gospodarczej. Jest to funkcja i koszt. Nasze techniczne dziaanie w tej sferze
ma wymiar ekonomiczny, patrzc
zarwno na nakady na budow,
jak i analizujc poytki wynikajce
z powstania obiektu.
B. Relacje w stosunku do szeroko rozumianej przestrzeni, czyli wartoci
spoecznych i rodowiskowych, ktre nie maj wymiaru bezporedniego efektu ekonomicznego, mierz
si w innej skali czasu i nie daj si
przeliczy na pienidze.
W pierwszym przypadku postpowanie
jest proste, niewymagajce komentarza. Natomiast w drugim przypadku
nieodzowna jest zasadnicza zmiana
podejcia do podjcia przedsiwzicia
inwestycyjnego, do planowania, projektowania i jego realizacji. Wany jest spoeczny odbir dziea budowlanego, jego
ocena w dugim okresie. Nieodzowne s
zatem daleko idce zmiany systemu zamwie publicznych, warunkw zlece
na roboty budowlane.
Najwaniejsz, najpilniejsz spraw, ktr trzeba si zaj, jest wyrane poszerzenie kryteriw zlecania prac projektowych
i robt budowlanych. Wszyscy wiemy,
e specyfika budownictwa jest w sferze
zamwie publicznych niedostatecznie
uwzgldniana. Ten stan wymaga pilnej
zmiany. Realizacja przedsiwzi budowlanych to nie produkcja wyrobw.
Zarwno procedury, jak i kryteria udzielania zlece zwaszcza we wstpnych
fazach projektowania musz by
inne, o wiele szersze, jeeli tworzone
dziea maj by ponadczasowe i dobrze suy ludziom. Przy kwalifikacji
potencjalnych wykonawcw powinny
by uwzgldniane take parametry
niewymierne. Jest to wane zadanie
moim zdaniem
Dotychczas byo tak, e ten trzeci czynnik, i to wsko rozumiany: bezporednie korzyci dzi, nie tylko dominowa,
ale by wrcz jedynym parametrem decyzji o zakresie i wykonawcy pracy.
Dobre dzieo
stycze 11 [80]
17
moim zdaniem
architektoniczno-konstrukcyjnemu,
nastpnie technicznemu. Dzisiaj
natomiast coraz wiksze znaczenie
przypisujemy projektowaniu uytkowemu. Czowiek powinien coraz
wygodniej mieszka, pracowa, wypoczywa, by bezpiecznym i ponosi moliwie niewysokie koszty uytkowania.
Nie sposb nie wspomnie o intensywnym, od lat 80., rozwoju budownictwa inteligentnego, o budowie
obiektw budowlanych, szczeglnie
budynkw wyposaonych w inteligentne instalacje tworzce jeden system. Mijaj czasy tylko architektoniczno-konstrukcyjnego
ksztatowania
obiektw budowlanych, dostosowanych do nich programw funkcjonalno-uytkowych oraz linii technologicznych. Dzisiaj punktem wyjcia
do ksztatowania takich obiektw
s nowoczesne linie technologiczne
i obiekty budowlane, budynki inteligentne bdce obudow zoptymalizowanych ich wartoci uytkowych,
zapewniajce komfort, bezpieczestwo, racjonalne koszty utrzymania i,
co szczeglnie wane, przyjazne rodowisku naturalnemu.
Tak pomylane dziaanie trudno jest
zmieci w obowizujcym obecnie
ukadzie gospodarczym, w ktrym
kryteria oceny dziea inynierskiego
maj krtki wymiar, liczony na lata.
Dla organizatorw naszego ycia politycznego i gospodarczego wana
jest kadencyjno, ma znaczenie tylko to, co da si zmierzy tu i teraz.
Powszechnie uwaa si, e wyznacznikiem, bezporednim efektem naszego dziaania, ma by zysk, wymierne materialne korzyci, poklask
wyborcw, poytek tylko w krtkim
czasie rozumiany konkretnie, jednoznacznie. Jest to obecnie gwna
i waciwie niemale jedyna miara,
jak przykada si do tego wszystkiego, co robimy.
Ta sytuacja to wielki bd, skaza czasu. Bo przecie my technicy budownictwa powinnimy dziaa,
INYNIER BUDOWNICTWA
18
moim zdaniem
stycze 11 [80]
19
moim zdaniem
istotne poszerzenie zakresu ksztacenia w szkoach technicznych. Pierwszym krokiem w tym kierunku bdzie
przeformowanie wydziaw, nawet
istotne zmiany w modelu wyszej
szkoy technicznej, zmiana programw ksztacenia i poszerzenie jego
zakresu.
Pierwsze lata studiw powinny by
szerokie, mie oglny charakter
i stanowi wsplny fundament, przynajmniej dla obecnych wydziaw:
budownictwa, architektury i inynierii
rodowiska. Treci techniczne naley
uzupeni o przedmioty humanistyczne, ekonomiczne, prawnicze itp.
Wczenie wartoci humanistycznych
zarwno w proces edukacji (na etapie
formowania osobowoci inyniera),
jak i w nasz codzienn techniczn
dziaalno jest znakiem czasu, potrzeb wan i piln.
A ile jest obecnie w programie studiw
przedmiotw technicznych, ktre formuj kreatywno, elastyczno, ucz
kojarzy technik, ekonomi i humanistyczn wiedz o czowieku, jego potrzebach i aspiracjach?!
Przedmioty humanistyczne na pierwszych latach studiw technicznych
powinny stanowi co najmniej 20%
programu. Stworzy to warunki do
interdyscyplinarnych
kontaktw,
poszerzy horyzont patrzenia i pomoe w wyrabianiu samodzielnoci
twrczej. Bdzie to suy nie tylko
studentowi, ale take uczelni, gdy
wytworzy szersze powizania, a wydziay bd strukturami bardziej
otwartymi, z horyzontami wychodzcymi poza obrb uprawianych
dyscyplin i specjalnoci.
Stworzy to rwnie warunki do sprawnej socjotechnicznej oceny sytuacji,
w ktrych ta wiedza ma by zastosowana. Spowoduje take wyjcie poza
wsk wiedz o technicznych fragmentach rzeczywistoci do spoecznej
caoci.
Obecnie wystpuje potrzeba zastpowania, a przynajmniej uzupeniania w toku projektowania obiektw
INYNIER BUDOWNICTWA
20
www.inzynierbudownictwa.pl/forum
stycze 11 [80]
21
nor
p
raw
mo
aliz acja i nor m y
INYNIER BUDOWNICTWA
22
REKLAMA
stycze 11 [80]
23
nor
p
raw
mo
aliz acja i nor m y
INYNIER BUDOWNICTWA
24
k rtko
Nie tdy droga
Anulowana zostanie wicej ni poowa przetargw na drogi, bo pastwo nie ma
pienidzy, a ponadto poziom dugu publicznego (wg Eurostatu blisko 60%, wg
rzdu ok. 55%) osign niebezpiecznie wysoki poziom tumaczy w grudniu
2010 r. Cezary Grabarczyk, minister infrastruktury.
Kontynuowane maj by rozpoczte ju inwestycje, natomiast wstrzymane trwajce, ale nie rozstrzygnite jeszcze przetargi. Jak podaje Dziennik Gazeta Prawna, z planu budowy usunite zostao midzy innymi blisko 200 km
drg z Warszawy w kierunku Gdaska i Krakowa. Ocenia si, e w sumie zamroona zostanie realizacja 371 km drg, co pozwoli zaoszczdzi 12 mld z.
Powstanie natomiast trasa wylotowa z Warszawy omijajca Raszyn i Janki. Jej koszt
to okoo 300 mln z. Istnieje realna obawa, e jeli szybko nie znajd si rodki na
budow anulowanych drg, cz z nich moe nie powsta nigdy, upyn terminy
pozwole na budow, a uzgodnienia rodowiskowe strac wano.
(red.)
stycze 11 [80]
25
Patrona
samor
w
y d ar zzenia
d zawodow y
Me
dialny
stalowych cianek szczelnych, konstrukcji chronicych przed spywami gruzowymi, konstrukcji z blach falistych, konstrukcji z gruntu zbrojonego tamami
stalowymi i innymi elementami stalowymi. Przedstawiono take rnorodne
zagadnienia zwizane z zagroeniami,
jakie niesie niefrasobliwo projektujcego lub wykonawcy. Jak zaznaczy
autor referatu na ten temat o znamiennym tytule Bukiet czarnych kwiatw
Krzysztof Grzegorzewicz, powinny
one by przestrog uatwiajc unikn podobnych pomyek.
O specyfice i wadze projektowania
w geotechnice wiadczy, zdaniem jednego z referentw Bolesawa Kosiskiego, wprowadzenie do Eurokodu 7.
pojcia projektanta geotechnicznego.
Wszyscy referenci nawizywali do
konkretnych realizacji, a przedmiotem
wystpienia Dariusza Sobali bya tylko jedna, ale wyjtkowo interesujca
realizacja wiaduktu zintegrowanego
w Rzeszowie, prowadzona w systemie
projektuj i buduj.
Wielokrotnie na seminarium zwracano
uwag na aspekty ekologiczne, np.
w konstrukcjach z gruntu zbrojonego
elementami stalowymi udzia zbrojenia
k rtko
Zakoczono przebudow
wejcia do portu w Koobrzegu
Inwestycja rozpocza si 27 wrzenia 2000 r. i w caoci zostaa sfinansowana z budetu
pastwa (koszt inwestycji 144,4 mln z). 10 lat temu prace ruszyy jednak w oparciu o okrojon wersj pierwotnego projektu. W 2002 r. nastpi powrt do pierwotnej koncepcji.
Dzi odlego midzy gowicami falochronu wynosi 80 m (byo 40 m), dziki czemu do
portu mog wpywa jednostki o wymiarach: 100 m dugoci, 20 m szerokoci i zanurzeniu
do 5 m. Wykonane prace obejmoway m.in. budow nowego falochronu zachodniego oraz
przeduenie falochronu wschodniego. Poszerzono rwnie wejcie do portu.
rdo: Ministerstwo Infrastruktury
i www.strefabiznesu.gp24.pl
INYNIER BUDOWNICTWA
26
Krystyna Winiewska
stycze 11 [80]
27
lis t y d o r e d ak cji
INYNIER BUDOWNICTWA
28
lis t y d o r e d ak cji
zawiadczenia o przynalenoci
do izby samorzdu zawodowego,
zgodnie z art. 33 ust. 2 pkt 1 Prawa
budowlanego, naley wyjani, e
w zwizku z moliwoci elektronicznego dostpu do bazy danych osb zrzeszonych w Polskiej
Izbie Inynierw Budownictwa
oraz Izbie Architektw RP organy nie s ju zobligowane do wymagania, aby kopia wydanego
zawiadczenia, potwierdzajcego przynaleno do PIIB oraz IA,
bya powiadczona za zgodno
z oryginaem.
Niniejsza odpowied nie stanowi oficjalnej
wykadni prawa i nie jest wica dla organw administracji orzekajcych w sprawach indywidualnych.
k rtko
System Fasada 50N
YAWAL wprowadza na rynek nowy system profili aluminiowych FASADA 50N (FA50N), przeznaczony do wykonywania nowoczesnych cian osonowych o ksztatach prostych i zoonych oraz
pozwalajcy na konstruowanie dachw przeszklonych, a take konstrukcji przestrzennych.
Konstrukcja nona ciany osonowej skada si z profili pionowych (supw) oraz poziomych (rygli) o przekroju skrzynkowym i standardowej szerokoci 50 mm. Moliwe jest stosowanie rygli
o wymiarach gbokoci 16189 mm oraz rygli 22135 mm. W polach konstrukcji nonej moliwe jest stosowanie rnego rodzaju wypenie. Grubo stosowanego wypeniania 650 mm.
Zamocowanie wypenienia z wykorzystaniem zewntrznych profili aluminiowych. Zapewnienie
wysokich parametrw szczelnoci na przenikanie wiatru i wody uzyskuje si poprzez zastosowanie uszczelek z EPDM. Zamocowanie konstrukcji ciany osonowej do budynku odbywa si
z wykorzystaniem specjalnych uchwytw aluminiowych.
Nowy system po raz pierwszy zostanie zastosowany w budynku Gdaskiego Inkubatora Przedsibiorczoci, ktrego oddanie do uytku nastpi w poowie 2011 r.
stycze 11 [80]
29
INYNIER BUDOWNICTWA
30
Rys. 1 | Zcze eliwne typu Gibault do czenia rur typu ACS: 1 piercie wewntrzny, 2 piercie
zewntrzny dwudzielny, 3 ruba, 4 piercie gumowy, 5 rura azbestowo-cementowa
typu ACS
naprawy i usuwania dochodzi do uwalniania wkien. Warto wiedzie, jak wyglda wntrze rury i czy przepywajca
pod cinieniem woda wypukuje z jej
cianek wkna azbestu i niesie je do odbiorcw. Ewa Komorowska podaje, e
doniesienia kliniczne sugeruj, i z pyem azbestu mog by zwizane nowotwory krtani, odka, jelit [8]. Czy tylko
z pyem? Wkna azbestu s niezniszczalne, trzeba wic zapyta, czy przedostawanie si azbestu drog pokarmow
jest dla organizmu obojtne.
Wedug instrukcji [6] produkcj rur
azbestowo-cementowych uruchomiono
w Polsce w 1959 r., w roku 1960 zostay
przeprowadzone w Instytucie Techniki
Budowlanej ich badania wytrzymaociowe i chemiczne. Na tej podstawie
opracowano w 1964 r. instrukcj stosowania rur azbestowo-cementowych
do przewodw wodocigowych cinieniowych. Zastpia ona instrukcj wczeniejsz z lat 1957/1958, ktra odnosia
si do importowanych wwczas rur bugarskich bd jugosowiaskich. W roku
1964 czytamy w instrukcji Zakady
Wyrobw Azbestowo-Cementowych
w Szczucinie bd produkoway rury
o waciwociach zgodnych z norm resortow MBiPMB-09007 z 1958 r. Rury
wedug instrukcji znalazy zastosowanie
w:
wodocigach
zewntrznych,
stycze 11 [80]
31
Rys. 2 | Przekrj rury azbestowo-cementowej cinieniowej typu ACS; dugo 3000 lub 4000 mm,
Dnom = 80, 100, 125, 150, 200, 250, 300, 350 i 400 mm
INYNIER BUDOWNICTWA
32
Literatura
1. Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r.
o zakazie stosowania wyrobw zawierajcych azbest (t.j. Dz.U. z 2004 r.
Nr 3, poz. 20 z pn. zm.).
2. Rozporzdzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej z dnia
23 padziernika 2003 r. w sprawie
wymaga w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu
oraz wykorzystywania i oczyszczania
instalacji lub urzdze, w ktrych
by lub jest wykorzystywany azbest
(Dz.U. z 2003 r. Nr 192, poz. 1876).
3. Rozporzdzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spoecznej z dnia
2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobw i warunkw bezpiecznego
uytkowania i usuwania wyrobw
zawierajcych azbest (Dz.U. z 2004 r.
Nr 71, poz. 649).
4. M. Foltyn, Azbest kopotliwa
spucizna, Bezpieczestwo Pracy
nr 4/2007.
www.inzynierbudownictwa.pl/forum
20
16,9
2008
15
2009
I-X.2010
13,7
11,9
8,6
10
4,5
5
-1,5
-4,1
-5
inynieria ldowo-wodna
roboty specjalistyczne
-1,1
-0,3
budynki
stycze 11 [80]
33
nor
p
raw
mo
aliz acja i nor m y
Kalendarium
LISTOPAD
9.11.2010
weszo w ycie
15.11.2010
weszo w ycie
16.11.2010
weszo w ycie
Uchwaa Sdu Najwyszego z dnia 19 listopada 2010 r., sygn. akt III CZP 85/10
Sd Najwyszy stwierdzi, e w budynku, ktry obejmuje tylko jeden lokal, nie mona ustanowi odrbnej wasnoci
tego lokalu.
Uchwaa Sdu Najwyszego z dnia 19 listopada 2010 r., sygn. akt III CZP 97/10
Sd Najwyszy stwierdzi, e w sprawie o rozgraniczenie nieruchomoci sd drugiej instancji nie jest zwizany wskazanym w apelacji zakresem zaskarenia, obejmujcym tylko fragment granicy, ktra bya przedmiotem rozgraniczenia.
20.11.2010
weszo w ycie
INYNIER BUDOWNICTWA
34
24.11.2010
ogoszono
25.11.2010
Uchwaa Sdu Najwyszego z dnia 25 listopada 2010 r., sygn. akt III CZP 81/10
Sd Najwyszy stwierdzi, e roszczenie przewidziane w art. 124 ust. 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomociami przysuguje uytkownikowi wieczystemu take wtedy, gdy tylko cz oddanego
w uytkowanie gruntu zostaa zajta pod budow infrastruktury technicznej, wykluczajcej jego dotychczasowe
uytkowanie; roszczenie to moe by dochodzone jedynie przeciwko Skarbowi Pastwa.
27.11.2010
weszo w ycie
29.11.2010
Uchwaa Naczelnego Sdu Administracyjnego z dnia 29 listopada 2010 r., sygn. akt II OPS/1/10
Zgodnie z uchwa warunek wydania decyzji o warunkach zabudowy, o ktrym mowa w art. 61 ust. 1 pkt 4 ustawy
z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, nie jest speniony, jeeli dla danego terenu
jest tylko zgoda na zmian przeznaczenia gruntu lenego na cele nielene, wyraona przez waciwy organ na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 5 i ust. 3 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntw lenych i rolnych. Z uchway wynika, e
zgoda na zmian przeznaczenia gruntw lenych na cele nielene moe odnie skutek w postaci moliwoci faktycznego wykorzystania gruntu lenego na cele nielene tylko wtedy, gdy zostanie uchwalony (zmieniony) miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego, ktry w swoich ustaleniach przeznaczy grunty lene na cele nielene.
30.11.2010
ogoszono
Obwieszczenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie wysokoci normatywu miesicznych spat kredytu mieszkaniowego za 1 m2 powierzchni uytkowej lokalu
(MP Nr 89, poz. 1035)
Minister Infrastruktury, dziaajc na podstawie art. 7 ust. 2a ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy pastwa
w spacie niektrych kredytw mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypaconych premii gwarancyjnych, ogosi, e wysoko normatywu miesicznych spat kredytu mieszkaniowego wynosi
w 2011 r. 3,075 z za 1 m2 powierzchni uytkowej lokalu.
GRUDZIE
1.12.2010
weszo w ycie
stycze 11 [80]
35
nor
p
raw
mo
aliz acja i nor m y
Rozporzdzenie Ministra Pracy i Polityki Spoecznej z dnia 8 listopada 2010 r. zmieniajce rozporzdzenie w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy (Dz.U. Nr 218, poz. 1440)
Rozporzdzenie zmienia dotychczasowy wzr statystycznej karty wypadku przy pracy. Zgodnie z nowelizacj statystyczn kart wypadku przy pracy pracodawca zobowizany jest przesa w formie elektronicznej na portal sprawozdawczy Gwnego Urzdu Statystycznego. Ograniczono natomiast moliwo przekazywania karty w formie
papierowej. W takiej formie mog przesya kart tylko pracodawcy zatrudniajcy nie wicej ni piciu pracownikw.
Orygina karty w formie papierowej pracodawca musi przesa do Urzdu Statystycznego w Gdasku, uzasadniajc
jednak, dlaczego wybra t form. Karta wypadku przy pracy sporzdzona wedug dotychczasowego wzoru moga
by stosowana nie duej ni do dnia 31 grudnia 2010 r.
9.12.2010
Uchwaa Sdu Najwyszego z dnia 9 grudnia 2010 r., sygn. akt III CZP 100/10
Sd Najwyszy stwierdzi, e dopuszczalne jest ustanowienie odrbnej wasnoci lokalu (garau) w budynku posadowionym na nieruchomoci bdcej przedmiotem wasnoci lub prawa uytkowania wieczystego spdzielni
mieszkaniowej take wwczas, gdy nieruchomo skada si z dwch lub wicej wyodrbnionych geodezyjnie i niessiadujcych ze sob dziaek.
Uchwaa Sdu Najwyszego z dnia 9 grudnia 2010 r., sygn. akt III CZP 104/10
Sd Najwyszy stwierdzi, e niewykonanie lub niewaciwe wykonanie pisemnej umowy deweloperskiej daje kontrahentowi moliwo dochodzenia roszcze odszkodowawczych od dewelopera na podstawie art. 471 kodeksu
cywilnego.
10.12.2010
weszo w ycie
11.12.2010
weszo w ycie
INYNIER BUDOWNICTWA
36
nr 5), zamwienia z wolnej rki (zacznik nr 6), zapytania o cen (zacznik nr 7) i licytacji elektronicznej (zacznik
nr 8). Zacznik nr 9 okrela wzr protokou postpowania w celu ustanowienia dynamicznego systemu zakupw
i udzielania zamwie objtych dynamicznym systemem zakupw. Zrezygnowano z dotychczasowego rozwizania
przewidujcego protokoy dla rnych trybw udzielania zamwienia z podziaem na dotyczce postpowa powyej oraz poniej tzw. progw unijnych oraz cz ogln i szczegow protokou.
21.12.2010
wesza w ycie
28.12.2010
weszo w ycie
Rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie obiektw i robt budowlanych
w sprawach, ktrych organem pierwszej instancji jest wojewoda (Dz.U. Nr 235, poz. 1539)
Rozporzdzenie stanowi wykonanie upowanienia ustawowego zawartego w art. 82 ust. 4 Prawa budowlanego,
zgodnie z ktrym Rada Ministrw moe okreli, w drodze rozporzdzenia, take inne ni wymienione w art. 82
ust. 3 Prawa budowlanego obiekty i roboty budowlane w sprawach, ktrych organem pierwszej instancji jest wojewoda. Zgodnie z niniejszym rozporzdzeniem wojewoda jest organem administracji architektoniczno-budowlanej
pierwszej instancji take w sprawach dotyczcych nastpujcych obiektw i robt budowlanych:
1) metra wraz ze zwizanymi z nim urzdzeniami budowlanymi oraz sieciami uzbrojenia terenu, jeeli konieczno
ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy metra;
2) sieci uzbrojenia terenu sytuowanych poza pasem drogowym drogi krajowej lub wojewdzkiej, jeeli konieczno
ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy tej drogi;
3) drogowych obiektw inynierskich sytuowanych w granicach pasa drogowego drogi krajowej lub wojewdzkiej,
niezwizanych z tymi drogami;
4) drg gminnych lub powiatowych, jeeli konieczno ich budowy lub przebudowy wynika z budowy lub przebudowy drogi krajowej lub wojewdzkiej;
5) zjazdw z drg krajowych i wojewdzkich;
6) sieci przesyowych;
7) rurocigw przesyowych dalekosinych sucych do transportu ropy naftowej i produktw naftowych.
STYCZE
1.01.2011
weszo w ycie
Rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 25 listopada 2010 r. w sprawie stawek opat eksploatacyjnych (Dz.U. Nr 232, poz. 1523)
W zaczniku do rozporzdzenia okrelono stawki opat eksploatacyjnych dla poszczeglnych rodzajw kopalin. Stracio moc rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 17 listopada 2008 r. w sprawie stawek opat eksploatacyjnych.
Aneta Malan-Wijata
28,83%
nie
71,17%
Zachcamy do wzicia udziau w kolejnej sondzie na naszej stronie internetowej i odpowiedzenia na pytanie:
Czy w ktrym z budynkw, ktry projektowae lub budowae w cigu ostatnich dwch lat
zainstalowano kolektory soneczne lub pompy ciepa?
stycze 11 [80]
37
Norma zastpowana
Data publikacji
KT*
PN-EN 12620+A1:2010 **
Kruszywa do betonu
2010-12-07
108
PN-EN 13242+A1:2010 **
Kruszywa do niezwizanych i zwizanych hydraulicznie materiaw
stosowanych w obiektach budowlanych i budownictwie drogowym
2010-12-02
108
PN-EN 1090-1:2010/AC:2010
Wykonanie konstrukcji stalowych i aluminiowych
Cz 1: Zasady oceny zgodnoci elementw konstrukcyjnych
2010-12-01
128
PN-EN 13363-1+A1:2010
Urzdzenia ochrony przeciwsonecznej poczone z oszkleniem Obliczanie
wspczynnika przenikania promieniowania sonecznego i wiata Cz 1:
Metoda uproszczona
2010-11-24
179
2010-11-09
179
2010-11-15
179
PN-EN 15269-7:2010
Rozszerzone zastosowanie wynikw bada odpornoci ogniowej i/lub
dymoszczelnoci zestaww drzwiowych i aluzjowych oraz otwieralnych
okien, cznie z elementami oku budowlanych Cz 7: Odporno
ogniowa stalowych przesuwnych zestaww drzwiowych
2010-11-25
180
PN-EN 1036-2:2010 **
Szko w budownictwie Lustra z powlekanego srebrem szka float do
zastosowa wewntrznych Cz 2: Ocena zgodnoci; norma wyrobu
2010-11-30
198
PN-EN 13168:2010 **
Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie Wyroby z weny drzewnej
(WW) produkowane fabrycznie Specyfikacja
2010-11-24
211
10
PN-EN 13171:2010 **
Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie Wyroby z wkien drzewnych
(WF) produkowane fabrycznie Specyfikacja
2010-11-25
211
11
PN-EN 598+A1:2010 **
Rury, ksztatki i wyposaenie z eliwa sferoidalnego oraz ich poczenia do
odprowadzania ciekw Wymagania i metody bada
2010-11-30
278
12
2010-11-24
279
Norma zastpowana
Data publikacji
KT*
2010-11-28
197
PN-EN 14516+A1:2010
Wanny do uytku domowego (oryg.)
PN-EN 14516:2008 1)
PN-EN 14516:2008/
Ap1:2009 1)
PN-EN 14527+A1:2010
Brodziki natryskowe do uytku domowego (oryg.)
PN-EN 14527:2008 1)
2010-11-28
197
PN-EN 12697-44:2010
Mieszanki mineralno-asfaltowe Metody bada mieszanek mineralno-asfaltowych na gorco Cz 44: Propagacja pknicia w badaniu zginania
prbki pwalcowej (oryg.)
2010-11-17
212
INYNIER BUDOWNICTWA
38
Lp.
Norma zastpowana
Data publikacji
KT*
2010-11-17
212
PN-EN 13285:2010
Mieszanki niezwizane Specyfikacja (oryg.)
PN-EN 13286-2:2010
Mieszanki niezwizane i zwizane hydraulicznie Cz 2: Metody bada
laboratoryjnych gstoci na sucho i zawartoci wody Zagszczanie metod
Proktora (oryg.)
PN-EN 13286-2:2007
2010-11-17
212
PN-EN 998-1:2010
Wymagania dotyczce zapraw do murw Cz 1: Zaprawa tynkarska (oryg.)
PN-EN 998-1:2004 2)
PN-EN 998-1:2004/AC:2006 2)
2010-12-06
233
PN-EN 998-2:2010
Wymagania dotyczce zapraw do murw Cz 2: Zaprawa murarska (oryg.)
PN-EN 998-2:2004 2)
PN-EN 998-2:2004/
Ap1:2008 2)
2010-12-06
233
2010-11-28
253
ANKIETA POWSZECHNA
Pena informacja o ankiecie dostpna jest na stronie: www.pkn.pl/index.php?pid=b8f80c2e987
Przedstawiony wykaz projektw PN jest oficjalnym ogoszeniem ich ankiety powszechnej.
Projekty PN s dostpne do bezpatnego wgldu w czytelniach Wydziau Sprzeday PKN (Warszawa, d, Katowice), a take
w czytelniach Punktw Informacji Normalizacyjnej PKN.
Uwagi do prPN-prEN naley zgasza na specjalnych formularzach, ktrych szablony, instrukcje ich wypeniania s dostpne na stronie
internetowej PKN, w czytelniach Polskiego Komitetu Normalizacyjnego oraz w czytelniach Punktw Informacji Normalizacyjnej.
Adresy ich s dostpne na stronie internetowej Polskiego Komitetu Normalizacyjnego www.pkn.pl.
Ewentualne uwagi prosimy przesya wycznie w wersji elektronicznej na adres poczty elektronicznej Sektora Budownictwa:
sbdsekr@pkn.pl.
Ankieta obejmuje projekty Polskich Norm tumaczonych na jzyk polski (wczeniej uznane za Polskie Normy w oryginalnej wersji
jzykowej), w ktrych opiniowaniu na etapie projektu Normy Europejskiej Polska nie braa udziau (prPN-EN), oraz projekty Norm
Europejskich, ktre s traktowane jako projekty przyszych Polskich Norm (prEN = prPN-prEN).
Janusz Opika
kierownik sektora
Wydzia Prac Normalizacyjnych Sektor Budownictwa
k rtko
Przyspieszy budowa winnej Porby
W 2011 r. budowa zapory i zbiornika wodnego winna Porba uzyska
bardzo znaczne wsparcie finansowe z budetu. Dotychczas na budow
wydano ju ponad 1 mld z, a do jej zakoczenia potrzeba jeszcze sumy
niewiele mniejszej.
Prace przy inwestycji rozpoczy si w 1986 r., jednak termin oddania
zbiornika do uytku by wielokrotnie przekadany. Ostatnio przewiduje
si, e zbiornik ma by zalany w 2014 r. Zapora powstajca na rzece
Skawie ma mie wysoko 54 m i dugo 604 m, za zbiornik pojemno 161 mln m3. Celem inwestycji jest ochrona przeciwpowodziowa
doliny Skawy poniej zapory i doliny Wisy (w tym Krakowa). Ju w czasie
powodzi w maju 2010 r. zbiornik uchroni od zalania Wadowice.
rdo: PAP
Wiea
wkomponowana
w krajobraz
Nasz Czytelnik, nawizujc do artykuu Stacje bazowe telefonii
komrkowej (nr 11/2010 IB),
przesa nam zdjcie wieowej stacji
bazowej na Wyspach Eolskich w pobliu Lipami (Wochy).
W Polsce samorzdy i mieszkacy
bywaj niechtni masztom oraz
wieom stacji bazowych, uwaajc,
e zakcaj one estetyk krajobrazu. S sposoby, by tego unikn.
Ksztat budowanych stacji bazowych
moe by i coraz czciej jest dobrze
wkomponowany w krajobraz, np.
przez stawianie sztucznych drzew
czy stacji przypominajcych swoim
wygldem kominy lub supy
ogoszeniowe.
stycze 11 [80]
39
9,35
z/szt.
9
8,25
8
7
6
5,62
5
IV 2006 r. IV 2007 r. IV 2008 r. IV 2009 r. III 2010 r. IV 2010 r.
kwarta
Wykres 2
386,22
390
380
383,43
370
388,09
385,07
360
350
349,88
340
330
320
310
321,09
300
kwarta
INYNIER BUDOWNICTWA
40
9,73
10
z/t
15,39
15
z/m
14
13
12
13,97
11
10
10,73
9,82
9
8
7
7,94
6
5
kwarta
5,60
IV 2006 r. IV 2007 r. IV 2008 r. IV 2009 r. III 2010 r. IV 2010 r.
Wykres 4
68,10
68
66
64
63,65
62
z/m
60
58
60,34
56,72
57,74
56
55,10
54
52
50
kwarta
stycze 11 [80]
41
Wykres 5
2,9
z/kg
2,4
2,40
2,36
2,30
2,28
Renata Niemczyk
1,98
1,9
kwarta
REKLAMA
IX Midzynaro
Midzynarodowe
dowe Targi Sprztu Elektrycznego
i Systemw Zabezpiecze ELEKTROTECHNIKA 2011
Warszawa 2325 marca, EXPO XXI
Targi ELEKTROTECHNIKA na stae wpisay si w kalendarz imprez targowych w Polsce. Przeznaczone s dla producentw i dystrybutorw sprztu niskiego i redniego napicia
oraz systemw alarmowych i rozwiza umoliwiajcych instalacj przewodw elektrycznych w nowoczesnych budynkach. Miejscem Targw jest Centrum Wystawiennicze
EXPO XXI w Warszawie. Rwnolegle z Targami ELEKTROTECHNIKA odbywaj si Targi Czystej Energii CENERG (www.cenerg.pl) oraz Targi WIATO (www.lightfair.pl).
Swoj popularno Targi ELEKTROTECHNIKA zawdziczaj specjalnej formule czcej warsztaty i szkolenia dla specjalistw z prezentacj sprztu i najnowszych technologii stosowanych w brany elektrotechnicznej i budownictwie.
Targom towarzysz liczne konferencje, szkolenia i warsztaty przeznaczone dla instalatorw, inynierw elektrykw, projektantw. Najwaniejszym wydarzeniem bdzie cykl szkole dla inynierw elektrykw organizowany wsplnie z PIIB.
Targi ELEKTROTECHNIKA 2011 poczone bd z kilkunastoma konferencjami, warsztatami i szkoleniami skierowanymi
do inynierw budownictwa, inynierw elektrykw, inspektorw nadzoru, instalatorw, a take inwestorw i deweloperw.
kontakt z odbiorcami ich produktw, bezporednio zwizanymi z bran, nie wymagajc duych stoisk wystawowych;
moliwo poprowadzenia prezentacji w cyklu szkole, konferencji i seminariw (tematyka ustalana przy wsppracy z organizacjami oraz stowarzyszeniami branowymi).
Targi ELEKTROTECHNIKA 2011 poczone s z Targami Czystej Energii CENERG 2011, podczas ktrych organizowany jest cykl spotka szkoleniowych dotyczcych efektywnoci energetycznej i nowoczesnych systemw zarzdzania energi w gminach (zabezpieczenia dostaw energii cieplnej i elektrycznej oraz zmniejszenie zuycia energii
w obiektach uytecznoci publicznej oraz gospodarstwach domowych).
INYNIER BUDOWNICTWA
42
Organizator:
O
Org
rgani
anizat
zator:
or: Ag
Agencja SOMA,
A ul. Broni
Bronikowskiego
o kowski
kiego
ego 1, 0
02
02-796
2-796 W
Warszawa,
arsszaw
zawa,
a, tel
te
tel.. 22/649
4 76
6 69, fax 2
22/649
2 49 76 83, e-mai
2/6
ee-mail:
ma l: zuz
zuzanna.kuhl@agencjasoma.pl
zann
n a.k
a uhl
uh @ag
@agenc
e jas
assoma
oma.pl
.p
Certyfikat LEED
a komfort akustyczny
Coraz czciej syszymy o budynkach posiadajcych certyfikat LEED jako o budynkach przyjaznych rodowisku.
W kontekcie zrwnowaonego rozwoju system LEED kadzie gwny nacisk na zuycie energii w fazie realizacji
oraz uytkowania obiektu. System tej
oceny obejmuje rwnie wpyw budynku na czynniki rodowiskowe, jak
zuycie wody i emisja substancji przez
wyroby stosowane w obiekcie. Jednak
LEED nie podchodzi kompleksowo do
zagadnienia uytecznoci obiektw i ich
wpywu na rodowisko. W kontekcie
ograniczenia impaktu rodowiskowego
ten amerykaski system oceny obiektw
pomija zagadnienia klimatu akustycznego w rodowisku, w tym zmian klimatu
bliskiego i dalekiego po oddaniu obiektu do uytkowania. W nader skromny
sposb wzmiankuje w kwestii uytecznoci akustycznej samej przestrzeni wewntrznej budynku. LEED, zdominowany przez amerykaskie normy ASHRAE,
jest gwnie nastawiony na kwestie oceny budynkw w kontekcie globalnego
ocieplenia i ograniczenia zuycia energii.
Nie zawierajc odniesie do waciwoci akustycznych obiektu z podaniem
wartoci krytycznych, jak to ma miejsce
w certyfikacji w systemie BREEAM, certyfikat LEED jawi si jako mniej zasobne
rdo informacji do podjcia decyzji
zakupu budynku czy najmu przestrzeni
ze wzgldu na coraz bardziej rosnce
znaczenie uytecznoci.
W systemie certyfikacji BREEAM, wzorowanym na ustawodawstwie europejskim, podstaw stanowi brytyjskie
normy w zakresie wymaga waciwoci
(podane wartoci krytyczne) akustycznych przestrzeni, a midzynarodowe
normy definiuj metody prowadzenia
procesu weryfikacji. System oceny
wedug opracowywanej normy
stycze 11 [80]
43
INYNIER BUDOWNICTWA
44
psdesign1 - Fotolia.com
LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) dosownie: Przywdztwo w Energii i rodowiskowym Projektowaniu.
ASHRAE (American Society of Heating, Refrigerating, and Air-Conditioning Engineers) Amerykaskie Stowarzyszenie Inynierw
Grzewnictwa, Chodnictwa i Klimatyzacji.
BREEAM (the Building Research Establishment Environmental Assessment Metod Zaoenia badania budynku rodowiskowa
metoda oszacowania).
DRAFT prEN 15643-3 Sustainability of Construction Works Assessment of Buildings Part 3: Framework for the assessment of social
ar t y k u sp onsor o w an y
45
na c z asie
Niecodzienna operacja
polegajca na przeniesieniu zabytkowego
schronu bojowego SP-96 z czasw II wojny
wiatowej przebiega w Witramowie koo
Olsztynka. Zostaa przeprowadzona w zwizku z budow drogi nr 7 na odcinku Olsztynek Nidzica. Ciar schronu szacowany jest
na blisko 464 tony. Zadania podja si firma Gastel urawie. Zabytkowy obiekt zosta
w caoci przeniesiony przez dwa urawie ok.
50 m od miejsca, w ktrym dotychczas sta.
Warto kontraktu to ok. 1 mln z.
Fot. MI
Nowy wiceminister
infrastruktury
Z dniem 28 grudnia 2010 r. stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury obj Andrzej Massel.
Ekospalarnia w Krakowie
Zrekonstruowana droga nr 28
Zator Medyka
Firma POLDIM S.A. zakoczya rekonstrukcj
grskiego odcinka drogi krajowej nr 28 Zator
Medyka pomidzy Nowym Sczem a Grybowem. Prace przy realizacji kontraktu wartego
37 mln z trway przez 17 miesicy. czna
dugo remontowanych odcinkw drogi to
prawie 10 km.
Umowa na A1 Strykw
Tuszyn
Umow zawarto z konsorcjum firm: Polimex-Mostostal S.A. (Lider), MSF Engenharia SA
(Partner), MSF Polska Sp. z o.o. (Partner),
DOPRASTAV a.s. (Partner), Zakad Robt Mostowych MOSTMAR Marcin i Grzegorz Marcinkw Spka Jawna (Partner). Koszt ponad
1 mld z brutto. Odcinek autostrady o dugoci nieco ponad 37 km zostanie wybudowany
do koca III kwartau 2013 r.
rdo: GDDKiA
INYNIER BUDOWNICTWA
46
na c z asie
Pilkington Insulight
z aluzjami ScreenLine
Nowatorskie poczenie szyb zespolonych i aluzji dla domw, budynkw komercyjnych i uytecznoci publicznej. Ich zastosowanie w projekcie budowlanym pozwala wygenerowa
dodatkowe oszczdnoci energetyczne i przestrzenne oraz podwysza komfort uytkowania
w aspekcie wizualnym i higienicznym.
Szeregowiec MikMak
Poczone segmenty budynku MikMak House, ktry ma powsta we Wrocawiu, tworz zamknit cao, maj pocztek, rozwinicie i zakoczenie. Jednoczenie s spjne architektonicznie i niepodatne na przypadkowe przerbki. A nie ma dwch takich samych.
Projekt: ArC2 Fabryka Projektowa.
Odra Tower
Gant Development SA wybuduje nieopodal
wrocawskiego rynku osiemnastokondygnacyjny kompleks mieszkaniowo-usugowy.
Cz mieszkalna usytuowana bdzie od 3 do
17 pitra. Powstan 243 mieszkania o cznej
powierzchni uytkowej 13 028,93 m i metraach od 36,99 m do 114,87 m. Termin
zakoczenia budowy: II poowa 2012 r.
Tempofor bezpieczna
budowa
Ogrodzenia Tempofor firmy Betafence s czsto
stosowanym rozwizaniem dla tymczasowego
wygradzania placu budowy. Certyfikat ISO oraz
zgodno z europejskimi normami gwarantuj,
e s one wykonane z materiaw o wysokiej jakoci. Panele produkowane ze stali pokrytej cynkiem
metod ogniow zapewniaj ogrodzeniu dugotrwae uytkowanie i odporno na korozj.
Opracowaa
Magdalena Bednarczyk
WICEJ NA www.inzynierbudownictwa.pl
stycze 11 [80]
47
t e c hnologie
Elewacje wentylowane
z wykorzystaniem elementw okadzinowych
Wymagania, badania, warunki dopuszczenia, odbir.
Rys. 1 | Typy elewacji wg ETAG 034 (literami oznaczone s poszczeglne rodziny elewacji)
INYNIER BUDOWNICTWA
48
REKLAMA
t e c hnologie
INYNIER BUDOWNICTWA
50
t e c hnologie
Tab. | Moliwe strefy zastosowania okadzin do elewacji wentylowanych w zalenoci od odpornoci na uderzenie
Miejsca zastosowania okadzin
Odporno
na uderzenie, J
1 J (ciao twarde)
10 J (ciao twarde)
10 J (ciao mikkie)
60 J (ciao mikkie)
300 J (ciao mikkie)
400 J (ciao mikkie)
Czci elewacji
niedostpne dla ludzi,
rzucanych obiektw
Brak uszkodze
Brak uszkodze
Brak uszkodze
Brak uszkodze
Brak uszkodze
Brak uszkodze
Brak uszkodze
Brak uszkodze
Brak uszkodze
Brak uszkodze
REKLAMA
INYNIER BUDOWNICTWA
52
REKLAMA
rusztu oraz ksztat i wymiary specjalnych elementw mocujcych (kotwicych), ich liczb i sposb zamocowania, dostosowany do rodzaju okadziny.
Okrelenie liczby, ksztatu i wymiarw
elementw mocujcych powinno nastpi na podstawie szczegowych
oblicze statycznych, uwzgldniajcych
dziaanie si zewntrznych i wewntrznych na okadzin i konstrukcj rusztu.
Podczas odbioru elewacji szczegln
uwag naley zwrci na sposb
wykonania powierzchni przylegajcych do otworw drzwiowych
i okiennych oraz porwna stan
istniejcy z zaoeniami projektowymi. W celu zapewnienia dugotrwaej eksploatacji elewacji i niedopuszczenia degradacji termoizolacji trzeba
przyjrze si styku podokiennika
i konstrukcji elewacji. Podokienniki
zewntrzne powinny po osadzeniu zapewni prawidowy spyw wody opadowej. Spoina pozioma midzy podokiennikiem i krawdzi elementu okadziny
pionowej, znajdujcej si pod otworem
okiennym, oraz styki podokiennikowe
z elementami konstrukcji okna powinny by wypenione wodoszczelnym elastycznym kitem.
Odbierajc elewacje, naley sprawdzi
jako wykonawstwa w pobliu
t e c hnologie
Literatura
1. PN-B-02011:1977 Obcienia w obliczeniach statycznych Obcienie
wiatrem.
2. PN-EN 1991-1-4:2008 Eurokod 1:
Oddziaywania na konstrukcje Cz
14: Oddziaywania oglne Oddziaywania wiatru.
k rtko
Wiecha na Stadionie Narodowym
4 stycznia zakoczy si monta konstrukcji linowej dachu Stadionu
Narodowego w Warszawie operacji big lift i podniesienie konstrukcji dachu linowego wraz z iglic, oraz odbyo si symboliczne zawieszenie wiechy. Prowadzone s te roboty wykoczeniowe, szczeglnie w czciach stadionu, ktre maj ju zapewnione
ogrzewanie z wasnego wza cieplnego. Uzgodnione zostay
pomidzy zamawiajcym (NCS) a wykonawc materiay do robt
wykoczeniowych: parkiety przemysowe, okadziny cian i drzwi,
balustrady schodw kaskadowych i klatek schodowych, materiay
i urzdzenia instalacyjne. Trwaj intensywne prace przy elewacji
aluminiowo-szklanej, ktrej zakoczenie pozwoli na zamknicie
wszystkich pomieszcze w bryle stadionu. W zakadach produkcyjnych wykonywane s elementy wsporcze fasad z siatki aluminiowej, a take stalowe do montau membrany dachowej. Poza budow trwaj prace przy przygotowaniu ekranw wielkoformatowych
oraz konstrukcji dachu szklanego. Prowadzone s roboty zewntrzne przy budowie schodw terenowych i murw oporowych.
rdo: stadionnarodowy.org.pl
INYNIER BUDOWNICTWA
54
3. ETAG 034 Guideline for european technical approval of kits for external wall
claddings Part I: Ventilated cladding
and associated fixing, Brussel 2010.
4. PN-EN 14509:2010 Samonone izolacyjno-kostrukcyjne pyty warstwowe
z dwustronn okadzin metalow
Wyroby fabryczne Specyfikacje.
5. ETAG 016 Kompozytowe pyty warstwowe Cz 1: Informacje oglne, Bruksela 2005.
6. PN-EN 13162:2009 Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie Wyroby z weny mineralnej (MW) produkowane fabrycznie Specyfikacja.
7. PN-EN 12155:2004 ciany osonowe
Wodoszczelno Badania laboratoryjne pod cinieniem statycznym.
8. ISO 7892:1988 Vertical building elements Impact resistance tests Impact
bodies and general test procedures.
9. PN-B-06190:1972 Roboty kamieniarskie Okadzina kamienna Wymagania w zakresie wykonywania i badania przy odbiorze.
Maa architektura,
czyli place zabaw i rekreacji
Jak projektowa i jak kontrolowa, aby na placach zabaw nie zdarzay si nieszczliwe wypadki.
stycze 11 [80]
55
nor
p
raw
mo
aliz acja i nor m y
sprchniae lub przegnie elementy
drewniane z powodu braku biecej
konserwacji;
braki w uszkodzonych siedziskach
na awkach, karuzelach i na cokoach piaskownic;
zbyt twarde siedziska hutawek
z ostrymi krawdziami wiszce na
sztywnych prtach;
brak elementw hamujcych ruch
hutawki wagowej tzw. waki, np.
w postaci opon czciowo zakopanych w ziemi;
brak penych barierek na urzdzeniach dostpnych dla dzieci modszych ni trzy lata;
otwory konstrukcyjne urzdze
stwarzajce niebezpieczestwo zakleszcze czci ciaa (nie wolno
stosowa otworw o wymiarach od
8 mm do 25 mm oraz od 89 mm do
230 mm);
brak waciwej pielgnacji drzew
(nieusuwanie gazi uschnitych
i zbyt nisko rosncych);
nieusuwanie na bieco mieci i zanieczyszcze odzwierzcych zagraajcych zdrowiu.
Kontrole wykazay take, e na publicznych placach zabaw nie zawsze umieszczano w widocznym miejscu regulamin
placu zabaw okrelajcy zasady korzystania ze znajdujcych si na nim urzdze i obiektw oraz zawierajcy dane
identyfikujce zarzdc i numery telefonw alarmowych, np. do pogotowia
ratunkowego i policji.
Ponadto stwierdzono, e montowane s na placach zabaw rwnie takie
urzdzenia, ktre nie posiadaj odpowiednich certyfikatw zgodnoci z normami wydawanych przez akredytowan
jednostk certyfikacyjn oraz deklaracji
zgodnoci wystawianej przez producenta i raportu kontrolnego wydanego
przez akredytowane laboratorium.
W wielu przypadkach kontrolowane
urzdzenia zwizane z placami zabaw
nie posiaday tabliczek znamionowych
informujcych o producencie, dacie
produkcji oraz numerze seryjnym i normie, zgodnie z ktr zostay wykonane.
Jednak praktyka wykazuje, e samo posiadanie certyfikatw i deklaracji zgodnoci ze specyfikacj techniczn, w tym
normami, nie daje penej gwarancji,
i zamontowane na placach urzdzenia rekreacyjno-zabawowe, ktrych te
dokumenty dotycz, s wyprodukowane zgodnie z postanowieniami odpowiednich norm. Niekiedy zdarza si,
e w certyfikowanym urzdzeniu wystpuje powane uchybienie rzutujce
w znaczcym stopniu na bezpieczestwo uytkowania. Producenci bowiem
w pogoni za efektywnoci gospodarcz nie zawsze przestrzegaj wymogw
norm oraz jakoci i bezpiecznego produktu. Dlatego te przed oddaniem
placu zabaw do odbioru wskazane
jest, aby podda urzdzenia kontroli, ktr powinien przeprowadzi specjalista ds. bezpieczestwa
placw zabaw lub akredytowana
jednostka inspekcyjna.
Obowizki wacicieli
i zarzdcw placw rekreacyjno-zabawowych
W wietle przepisw Prawa budowlanego odpowiedzialno za utrzymywanie obiektw budowlanych,
w tym obiektw maej architektury,
Fot. 1 | Plac zabaw dla dzieci z drewnianymi drabinkami i domkiem na tle kortu tenisowego przy
osiedlu mieszkaniowym w Poznaniu (fot. autora)
INYNIER BUDOWNICTWA
56
stycze 11 [80]
57
nor
p
raw
mo
aliz acja i nor m y
INYNIER BUDOWNICTWA
58
Grzegorz
Barczyski
rzeczoznawca budowlany
okrgowy rzecznik odpowiedzialnoci
zawodowej WOIIB koordynator
ar t y k u sp onsor o w an y
uytku ju w 24h od pocztkowej instalacji. Gwnym celem przy tworzeniu namiotw betonowych
miao by wznoszenia szybkich, bezpiecznych
i stabilnych pomieszcze na terenach dotknitych klskami ywioowymi, wykorzystywanych
jako szpitale, centra dowodzenia kryzysowego
czy miejsca noclegowe dla ludzi poszkodowanych
w kataklizmach. Jednak unikalne waciwoci tkanin, z ktrych budowano namioty, takie jak szybka
sia wizania, odporno na ogie i mrz czy niezwyka wytrzymao sprawiay, e materia rwnie
skutecznie mg chroni takie miejsca jak rodowiska rolne, przemysowe czy zbiorniki wodne.
Odkrycie to sprawio, e tkanina betonowa zacza
funkcjonowa jako samodzielny produkt.
Tkaniny mog by stosowane wszdzie tam, gdzie
wymagana jest szybko aplikacji, a take wysoka
odporno na uszkodzenia mechaniczne, cieranie,
wypukiwanie, ogie oraz substancje chemiczne.
Gwne kierunki wykorzystania materiau
w zakresie sektora cywilnego to:
wzmocnienia, zabezpieczenia i odbudowa waw
przeciwpowodziowych, skarp, zboczy i nasypw,
izolacja i umocnienia roww melioracyjnych,
ochrona rur i rurocigw,
wykadanie cieek rowerowych, drg i podg
(np. w magazynach),
obudowa szamb i zbiornikw ciekowych,
zabudowa zbiornikw wodnych i basenw,
tworzenie barier izolacyjnych skadowisk odpadw staych i ciekych,
zabezpieczanie wysypisk mieci.
Tkanina betonowa znajduje take zastosowanie w wojsku oraz sztabach reagowania
kryzysowego na caym wiecie. W tym sektorze wykorzystuje si j do:
wzmocnienia oson koszw szacowych,
zabezpieczania okopw,
wykadania wytrzymaych podoy, wykorzystywanych m.in. jako ldowiska dla helikopterw
wojskowych,
budowy termicznych, niezwykle wytrzymaych
namiotw, bunkrw i magazynw wojskowych,
wznoszenia szybkich, bezpiecznych i stabilnych
pomieszcze na terenach dotknitych klskami
ywioowymi, wykorzystywanych jako szpitale,
centra dowodzenia kryzysowego czy miejsca
noclegowe dla ludzi poszkodowanych w kataklizmach itp.
Warto rwnie wspomnie o niecodziennym projekcie, do realizacji ktrego uyto tkanin betonow. Jakub Szczsny, jeden z czoowych architektw CENTRALA Designers Task Force, zastosowa
ten niezwyky betonowy materia przy projektowaniu mebli ogrodowych, ktre nastpnie wystawi podczas corocznego pokazu projektowania
twrczego London Design Festival 2010.
Za dystrybucj materiau w Polsce odpowiada
zielonogrska firma Fagot. Obecnie, po kilku
miesicach bada w Instytucie Techniki Budowlanej, materia przeszed pozytywnie wszelkie testy,
ktrym zosta poddany, otrzymujc tym samym niezbdn na polskim rynku Aprobat
Techniczn AT158524/2010 (aprobata jest
do wgldu na: http://www.betonowa-tkanina.pl/
aprobata-techniczna-itb.html). Ponadto tkaniny
betonowe maj magazynowe numery referencyjne
si zbrojnych NATO (system kodyfikacji NCS): CC8:
8305-99-149-9728, CC13: 8305-99-742-1679.
Skuteczno i wszechstronne zastosowanie tkaniny betonowej doceniy ju zagraniczne firmy, takie jak: Network Rail, Costain, UK Coal, Beticrete,
Highways Agency, National Grid, a take instytucje, jak: Armia Brytyjska, Armia Singapurska, Armia Krlestwa Holandii, Siy Zbrojne Australii.
W 2009 r. tkanina betonowa zostaa wyrniona tytuem Najlepszego Materiau na wiecie
w prestiowym konkursie Material ConneXion w Nowym Jorku. Uznanie jurorw wzbudziy szerokie moliwoci zastosowania materiau.
Wystarczy zwyka woda, aby z tkaniny betonowej
utworzy bezpieczne, trwae, niepalne struktury
z szerok gam zastosowa komercyjnych, wojskowych i humanitarnych wyjania dr Andrew
H. Dent, wicedyrektor Material ConneXion, Library
& Materials Research. Ogaszajc werdykt George
M. Beylerian, zaoyciel i dyrektor firmy, podkreli,
e nagroda dla najlepszego materiau na wiecie
jest okazj do uczczenia zauwaalnego w ostatnich
latach nadzwyczajnego rozmachu i ogromnych
moliwoci na polu tworzenia innowacyjnych technologii i materiaw.
Tkanina betonowa bya wystawiana na tegorocznych targach BUDMA, odbywajcych si 1114
stycznia w hali MTP. Sd Konkursowy MTP pod
przewodnictwem prof. dr hab. in. Jzefa Jasiczaka z Politechniki Poznaskiej doceni niezwyke
waciwoci tkaniny, przyznajc jej Zoty Medal
MTP 2011 r.
D. K.
stycze 11 [80]
59
ar t y k u sp onsor o w an y
INYNIER BUDOWNICTWA
60
t e c hnologie
Wspczesne betonowe
konstrukcje prefabrykowane
w praktyce budowlanej
Problemy wynikajce ze stosowania w praktyce nowoczesnych rozwiza wspczesnej betonowej
prefabrykacji. Przykady uszkodze
konstrukcji, wynikajcych z wad
pocze prefabrykowanych elementw i niezachowania stanw
granicznych uytkowania.
W ostatnich latach obserwuje si dynamiczny rozwj budownictwa z betonowych elementw prefabrykowanych, zbrojonych stalami zwykymi
i sprajcymi [1]. W elementach tych,
o wysokim standardzie wykoczenia,
stosowane s betony wysokiej wytrzymaoci (B45B60), nowoczesne
akcesoria i czniki, co stwarza nowe
moliwoci ksztatowania i montau
konstrukcji.
W artykule przedstawiono przegld
wspczenie stosowanych, produkowanych w kraju, elbetowych i spronych prefabrykowanych elementw,
a zwaszcza dachowych dwigarw
i patwi, stropowych belek i pyt, supw
oraz cian. Poruszono problemy wystpujce w praktyce stosowania nowoczesnych rozwiza, a dotyczce przede
wszystkim ksztatowania stref podporowych oraz zachowania granicznych stanw ugi i zarysowania w elementach
o duych rozpitociach.
Systemy konstrukcyjne
Prefabrykowane elementy stosowane s
najczciej w obiektach o szkieletowych
konstrukcjach, jedno- i wielokondygnacyjnych oraz budynkach cianowych.
Szkielety
jednokondygnacyjne
(fot. 1) to przede wszystkim hale
stycze 11 [80]
61
t e c hnologie
Strefy podporowe
W obiektach halowych poczenia
dachowych dwigarw ze supami
i poczenia patwi z dwigarami projektowane s jako przegubowe, przez
bezporednie oparcie na elastomerowych podkadkach neoprenowych
i stabilizowane za pomoc stalowych
prtw, nanizanych na gniazda lub
pionowe kanay w belkach. Poczenia
przez bezporednie oparcie, z zastosowaniem podkadek elastomerowych,
stosowane s w konstrukcjach szkieletowych przy podparciu stropowych
pyt TT lub pyt kanaowych na wspornikach belek lub cian. Istotne jest, by
elastomerowe podkadki sytuowane byy w pewnej odlegoci od krawdzi podparcia, gdy przekazanie naciskw na krawd moe doprowadzi
do uszkodze. Podkadka powinna
a)
b)
c)
d)
Fot. 6 | Obrazy uszkodze stref podporowych: a) oparcie patwi na dwigarze, b) oparcie ebra pyty TT
Fot. 5 | Prefabrykowane elementy cienne
INYNIER BUDOWNICTWA
62
t e c hnologie
b)
stycze 11 [80]
63
t e c hnologie
k rtko
Londyski korniszon
Wspczesne budowle uytecznoci publicznej zachwycaj nowatorskimi pomysami, wyjtkowym ksztatem, a przy tym niezwyk
funkcjonalnoci. Wyznacznikiem nowoczesnoci jest bowiem
czenie ekskluzywnego wygldu z praktycznymi rozwizaniami. Doskonaym tego przykadem jest londyski wieowiec 30 St
Mary Axe, pooony w finansowej dzielnicy Londynu, ktry stanowi kwintesencj nowoczesnego stylu w architekturze uytkowej. Budynek zaprojektowany przez Normana Fostera, cho istnieje dopiero kilkanacie lat, sta si wizytwk angielskiej stolicy
obok Big Bena, paacu Buckingham czy Tower of London. Ten
180-metrowy kolos, ksztatem przypominajcy pocisk, nazywany
przez niektrych korniszonem, zachwyca niebanalnym pomysem,
ergonomiczn form, stonowanymi barwami oraz ekologicznym
charakterem.
rdo: POLBRUK
przyjmowane wysokie wartoci stopnia zbrojenia przekrojw, wpywy skurczu ograniczanego zbrojeniem elementw
i niewaciw pielgnacj betonu (fot. 11). W projektach
konstrukcji czsto zapomina si o koniecznoci stosowania zbrojenia przypowierzchniowego, ktre jest
wymagane w elbetowych elementach o wysokoci powyej
1,0 m, a take przy zbrojeniu wizkami prtw lub prtami
o rednicy wikszej ni 32 mm.
Problemy z zarysowaniami i ugiciami w duo mniejszym
stopniu wystpuj w wypadku stosowania elementw spronych, ktre powinny by szczeglnie preferowane w konstrukcjach o duych rozpitociach.
Podsumowanie
Wspczesna betonowa prefabrykacja dziki wprowadzeniu nowoczesnych rozwiza materiaowych i technologicznych stworzya nowe moliwoci ksztatowania
przestrzeni obiektw budowlanych. W projektowaniu i realizacji obiektw naley zwraca szczegln uwag na prawidowe ksztatowanie stref podporowych [4] i wnikliwe
analizowanie stanw granicznych ugi i zarysowa, zwaszcza w wypadku elbetowych elementw dachowych i stropowych duych rozpitoci.
dr in. Zbigniew Pajk
dr in. ukasz Drobiec
Politechnika lska
Literatura
1. Materiay midzynarodowego seminarium, Prefabrication
in Europe, Politechnika Krakowska, Krakw 2007.
2. A. Ajdukiewicz, J. Biliszczuk, Z. Pilch, Konstrukcje betonowe
w Polsce 20002005, Polski Cement, Krakw 2006.
3. M. Babicki, Prefabrykowane stropy sprone, Materiay
Budowlane nr 5/2008.
4. W. Starosolski, Konstrukcje elbetowe wedug PN-B-03264:
2002 i Eurokodu 2, PWN, Warszawa 2007.
INYNIER BUDOWNICTWA
64
Budynek CeNT II zostanie przeznaczony na siedzib Wydziau Fizyki, budynek zyska na lekkoci dziki zastosowaniu szklanych cian oraz podziaowi
na mniejsze bryy poczone szklanymi cznikami. Na budow gmachw
uczelnia otrzymaa wsparcie z programu Infrastruktura i rodowisko
oraz z Unii Europejskiej. Generalnym
wykonawc budynkw CeNT I oraz II
(I etap) jest firma Karmar S.A. Zakoczenie budowy CeNT I planowane jest
na lipiec 2012 r., za I etapu CeNT II
na stycze 2013 r.
Z kolei CeNT III stworzy wspln przestrze badawcz dla naukowcw Wydziaw Biologii i Chemii. Generalnym
wykonawc I etapu budowy CENT III
jest firma Mirbud S.A. CeNT III ma by
gotowe w listopadzie 2011 r.
(red.)
Wizualizacje:
Autorska Pracownia Architektoniczna
Kuryowicz & Associates
stycze 11 [80]
65
li t e r a t ur a f a c ho w a
LITERATURA FACHOWA
Jan Szubert
Wyd. 1, str. 28, oprawa broszurowa, Wydawnictwo Instytutu Techniki Budowlanej, Warszawa 2010 r.
Nr 458/2010.
Poradnik przeznaczony dla konstruktorw drzwi i okien, oparty na badaniach prowadzonych w ITB.
DOMY JEDNORODZINNE
Anna Sieniawska-Kuras
Wyd. 1, str. 500, oprawa mikka, Wydawnictwo KaBe, Krosno 2010.
Ksika przyblia procesy, ktre s stosowane do biologicznego oczyszczania ciekw, umoliwia
lepsze zrozumienie procesw biologicznych i mikrobiologicznych zachodzcych w reaktorach. Opisuje metody oczyszczania ciekw znane od lat, takie jak osad czynny czy fermentacja, jak i od niedawna stosowane procesy Sharon, Anammox i Oland. Pozycja szczeglnie przydatna dla inynierw
zajmujcych si projektowaniem lub eksploatacj oczyszczalni ciekw.
INYNIER BUDOWNICTWA
66
ar t y k u sp onsor o w an y
Cembrit
Nowoczesna koncepcja elewacji wentylowanej
Od ponad 50 lat pyty wkno-cementowe
Cembrit skutecznie cz walory estetyczne
z wysok jakoci i funkcjonalnoci, gwarantujc wieloletnie bezpieczestwo eksploatacji. Pyty elewacyjne Cembrit stosowane s na elewacje wentylowane, ktre,
od wielu lat znane w Europie, zyskuj coraz
wiksz popularno rwnie w Polsce.
Cembrit, opierajc si na wieloletnim dowiadczeniu w produkcji i sprzeday produktw wkno-cementowych, wprowadzia na rynek europejski nowoczesn gam
pyt elewacyjnych dedykowanych na fasady
wentylowane Cembrit URBANNATURE.
Pyty elewacyjne wkno-cementowe
Cembrit s odpowiedzi na potrzeby nowoczesnej architektury. Paleta 49 kolorw
pyt Cembrit URBANNATURE, moliwo
ich czenia z innymi materiaami okadzinowymi, pozwala na komponowanie oraz
realizacj kreatywnego projektowania.
Produkty te powstay w wyniku bliskiej
wsppracy architektw oraz profesjonalistw specjalizujcych si we wkno-cemencie. Pyty Cembrit URBANNATURE pozwoliy odkry klasyk wkno-cementu.
Inspiruj architektw do nowoczesnego
ksztatowania elewacji wentylowanych
w budownictwie mieszkaniowym, budynkach uytecznoci publicznej oraz w budynkach przemysowych. Wszdzie tam,
gdzie wysoka jako musi by poczona
z estetyk.
Gwn zalet fasad pokrytych pytami
wkno-cementowymi jest ich odporno
na trudne warunki pogodowe, wilgo oraz
brud. Niezalenie od upywu czasu zachowuj swoje parametry techniczne, przy minimalnych wymaganiach konserwacyjnych.
Mrozoodporne, odporne na trudne warunki pogodowe oraz czynniki zewntrzne,
ple, butwienie, grzyby i insekty. Wykonane z naturalnych surowcw s przyjazne
dla rodowiska.
Nazwa
Ilo dostpnych kolorw
Przedszkole Targwek
Modu System S.A. wykonawca przedszkola
Cembrit Fusion
Cembrit True
Cembrit Edge
Cembrit Metro
Cembrit Raw
Cembrit Cembonit
10
12
18+
1200x2500
1200x3050
1200x2500
1200x3050
1200x2500
1200x3050
1200x2500
1200x3050
1200x2500
1200x3050
1200x2500
1200x3050
1250x3050
1250x3050
1250x3050
1250x3050
1250x3050
1250x3050
6
8
10
10,8
14,3
Grubo (mm)
8
12
Waga (kg/m)
14,6
14,6
14,6
14,6
1700
1700
1700
1700
1675
1500
0,4
0,4
0,4
0,4
0,4
0,4
Przewodnictwo cieplne
(W/mC)
Rozszerzalno termiczna
(mm/m)
13,6
0,008
0,008
0,008
0,008
0,008
0,010
Kategoria EN 12467
NT A3 I
NT A3 I
NT A3 I
NT A3 I
NT A3 I
NT A3 I
Odporno ogniowa
EN 13501
A2,s1-d0
A2,s1-d0
A2,s1-d0
A2,s1-d0
A2,s1-d0
A2,s1-d0
stycze 11 [80]
67
t e c hnologie
Tab. 1 | Procentowy udzia strat ciepa na przesyle w sieciach ciepowniczych dla rnych miast
(wg Logstor)
Miejscowo
Biaystok
Bigoraj
Elblg
Gdask
Koszalin
Krakw
Malbork
Szczecin
Toru
Warszawa
Zabrze
Zamo
Zielona Gra
Udzia preizolacji w SC %
24,0
30,0
30,0
25,0
55,0
41,0
45,0
37.5
40,0
30,0
38,0
44,0
30,0
05
610
1115
1620
2125
powyej 25
1,0
1,2
1,4
1,6
1,8
1,9
INYNIER BUDOWNICTWA
68
t e c hnologie
180,0
160,0
140,0
120,0
100,0
80,0
60,0
40,0
20,0
914,0
1016,0
813,0
711,0
609,6
508,0
457,2
406,4
355,6
323,9
273,0
168,3
139,7
88,9
114,3
76,1
60,3
48,3
42,4
33,7
26,9
219,1
0,0
PN-85/B-02421
Rys. 1 | Jednostkowe straty ciepa. Do oblicze strat ciepa rur preizolowanych przyjto metodyk
z PN-EN 13941:2006 oraz parametry: temp. gruntu 80C, naziom nad rurocigiem 1,0 m,
wspczynniki przewodzenia ciepa: gruntu g = 1,6 W/mK, izolacji i = 0,03 W/mK
cakowite koszty
w okresie
20 lat20
eksploatacji
dla
Cakowite
kosztyinwestycji
inwestycji
w okresie
lat eksploatacji
rnych
rodzajw
izolacji
DN50-DN200
dla
rnych
rodzajw
izolacji
DN50-DN200
850,0
800,0
750,0
700,0
650,0
600,0
550,0
500,0
18
16
14
12
10
czs eksploatacji
standard/standard
plus/standard
20
lata
450,0
0
Jednostkowe straty
ciepa
-porwnanie
dla t o=130 dla
C t = 130oC
Jednostkowe
straty
ciepa
porwnania
o
plus/plus
stycze 11 [80]
69
t e c hnologie
Pienienie CO2
Pienienie
CP metod
tradycyjn
Pienienie CP
metod conti
Pienienie
CP z barier
antydyfuzyjn
04
0,0343
0,0275
0,0245
0,0250
59
0,0387
0,0285
0,0255
0,0250
1014
0,0398
0,0294
0,0267
0,0250
1519
0,0401
0,0302
0,0275
0,0250
2024
0,0401
0,0307
0,0280
0,0250
2530
0,0401
0,0310
0,0283
0,0250
INYNIER BUDOWNICTWA
70
t e c hnologie
zblione wartoci wspczynnika przewodzenia ciepa jak uzyskane w badaniach DTI [5].
Podsumowujc, ograniczenie zjawiska
dyfuzji i jej skutku starzenia si izolacji w skali 30 lat przez zastosowanie:
cyklopentanu zamiast CO2 jako substancji pienicej daje oszczdnoci
okoo 18%,
zastosowanie bariery antydyfuzyjnej
w rurach preizolowanych pienionych
cyklopentanem moe da dodatkowo
kolejne oszczdnoci o okoo 9%.
0,0404
0,0383
0,0363
0,0342
0,0322
0,0301
0,0281
0,0260
0,0240
0
CO2
5
CP met tradyc
10
15
lata
CP trad apr. liniowa
20
25
30
axial conti
Wspczynnik
Wspczynnik
przewodzenia ciepa izolacji (W/mK)
przewodzenia ciepa
izolacji (W/mK)
0,0400
0,0390
0,0380
0,0370
0,0360
0,0350
0,0340
0,0330
0,0320
0,0310
0,0300
zasilanie
powrt
izolacja nowa
po 5 latach
po 10 latach
Zima
243
77,40
47,10
8,00
50,22 *
sezon grzewczy
sezon letni
tz
tp
ts
Lato
122
71,20
47,90
8,00
dni
O
C
O
C
O
C
z/GJ
2,10 MW
0,53 MW
Pianka nowa
50 = 0,0280 W/mK
po 30 latach
50 = 0,0325 W/mK
s = 1,6 W/mK
8,0OC
0,8 m
stycze 11 [80]
71
t e c hnologie
Izolacja 1-1
Skadowe kosztw
Izolacja 2-1
Izolacja 2-2
TwinPipe
Porwnanie
Twin/1-1
%
tys. z
tys. z
tys. z
tys. z
1762,47
1827,37
1892,27
1567,77
-11,05
Koszty materiaw
945,42
1021,05
1096,68
1188,88
+25,75
Suma kosztw
2707,88
2848,42
2988,95
2756,65
+1,80
3000,00
2950,00
2900,00
2848,42
izolacja 1-1
2850,00
izolacja 2-1
2800,00
2756,65
2750,00
izolacja 2-2
2707,89
TWIN PIPE
2700,00
2650,00
2600,00
2550,00
rodzaj rur
90,0
80,0
70,0
izolacja 1-1
60,0
izolacja 2-1
izolacja 2-2
TWIN PIPE
kana
50,0
40,0
30,0
20,0
273,0
219,1
168,3
139,7
88,9
114,3
76,1
60,3
48,3
42,4
33,7
0,0
26,9
10,0
gdzie jedynym kryterium jest najnisza cena zakupu, zamawiajcy powinien zdecydowa si na wybr rozwizania pierwszego.
W przypadku zastosowania dodatkowych kryteriw zwizanych na
przykad z ograniczeniem strat ciepa
i kosztw zwizanych z tymi stratami
sytuacja bardzo szybko si zmienia
na korzy pozostaych rozwiza.
Dla parametrw pracy tego konkretnego projektu obliczy mona warto jednostkowych strat ciepa w sezonie i poza sezonem grzewczym.
rednica
INYNIER BUDOWNICTWA
72
t e c hnologie
8500,0
7500,0
straty ciepa w GJ
6500,0
izolacja 1-1
5500,0
4644,7
4500,0
izolacja 2-1
4077,1
izolacja 2-2
3788,0
3500,0
TWIN PIPE
kana
2625,3
2500,0
1500,0
500,0
rodzaj rur
Rys. 7 | Roczne straty ciepa dla nowo projektowanej sieci, dla projektu GPEC Gdask
Uwaga: straty sieci kanaowej pokazano w odniesieniu do 10-letniej sieci kanaowej, wycznie
w celu teoretycznego zobrazowania efektu ekonomicznego w przypadku jej wymiany na sie
preizolowan.
W tym konkretnym przypadku rnica midzy stratami ciepa rur TwinPipe i rur pojedynczych i izolacji
standard wynosi 2019,4 GJ/rok, co daje 43% oszczdno w stratach na przesyle energii.
3200,00
3150,00
3100,00
3053,17
3050,00
izolacja 1-1
3000,00
izolacja 2-1
2941,14
2950,00
izolacja 2-2
2888,49
2900,00
TWIN PIPE
2850,00
2800,00
2750,00
2700,00
Literatura
1. PN-EN 253:2006, PN-EN 253:2009
Sieci ciepownicze System preizolowanych zespolonych rur do wodnych
sieci ciepowniczych ukadanych
bezporednio w gruncie Zesp rurowy ze stalowej rury przewodowej,
izolacji cieplnej z poliuretanu i paszcza osonowego z polietylenu.
2. PN-85/B-02421 Izolacja cieplna rurocigw armatury i urzdze. Wymagania i badania.
3. PN-EN 13941:2006 Projektowanie
i budowa sieci ciepowniczych z systemu preizolowanych rur zespolonych.
4. I. Iwko, Zjawisko dyfuzji gazw
w rurocigach preizolowanych
w zalenoci od stosowanych rodkw pienicych i sposobu produkcji,
Informacja Instal nr 12/2002.
5. Euroheat & Power international nr
45/97 Herning D. Smidth, Jorgen
Daugaard Long-term insulating
properties of preinsulated district
heating pipes.
6. NORDTEST Project No. 1506-00 Round Robin test for the use of iso8497
to measure thermal conductivity in
pre-insulated pipes 2001.
7. Badania Chalmers Technical University z Geteborga Euroheat & Power
nr 12/2001.
8. P. Wallenten, Steady State Heat
Loss from Insulated Pipes, Lund
institute of Technology, Sweden
1991.
9. Materiay konferencyjne 34 kongresu
Euro Heat & Power, Wenecja 2009.
10. Euroheatcool Work Package 1 The
European Heat Market Finaly Raport, 2006.
11. NFOiGW Program Operacyjny
Infrastruktura i rodowisko 2007
2013 Priorytet IX Infrastruktura
energetyczna przyjazna rodowisku
i efektywno energetyczna. Dziaanie 9.2. Efektywna dystrybucja
energii i efektywno energetyczna
Szacowanie strat ciepa w wyniku
realizacji projektu.
12. E. Krcielewska, Badania izolacji
cylindrycznych oraz elementw
5000,00
4000,00
3000,00
2000,00
1000,00
0,00
izolacja 1-1
izolacja 2-1
izolacja 2-2
TWIN PIPE
straty ciepa
2622,90
2303,29
2141,09
1484,79
koszty materiaw
945,42
1021,05
1096,68
1188,88
koszty montau
1622,47
1687,37
1752,27
1427,77
wykonanie projektu
140,00
140,00
140,00
140,00
preizolowanych przeprowadzone
w 2006 r. w LB OBRC SPEC SA
w Warszawie, Informacja Instal
nr 9/2007.
13. E. Krcielewska, Badania nowych
stycze 11 [80]
73
GUNB
p
nor
raw
mo
aliz acja i nor m y
INYNIER BUDOWNICTWA
74
t e c hnologie
i przepisw rnego rodzaju przeciwpoarowych, sanitarnych, BHP. W ostatnich latach uczestniczyem w adaptacji
kilku poddaszy na pomieszczenia oddziaw szpitalnych. Poddasza te byy
typowymi, nieuytkowymi poddaszami
z drewnianymi, stromymi dachami. Dotd poddasza te nie byy wykorzystywane
i stay bezuyteczne lub znajdoway si
tam pomieszczenia techniczne: elementy
instalacji centralnego ogrzewania, wentylacji. Zwykle obiekty takie znajduj si
pod nadzorem konserwatora zabytkw,
co ogranicza moliwoci przebudowy
i wprowadza sporo ogranicze w procesie przebudowy i adaptacji pomieszcze.
Czsto s to poddasza o imponujcej
kubaturze i wysokoci w kalenicy dochodzcej do 8 m, z odpowiednio du
konstrukcj drewnian. Dla ilustracji kilka
zdj poddasza w poznaskim szpitalu
przy ulicy Polnej, ktry niedugo bdzie
przebudowany i zaadaptowany na oddzia kowy.
Jednym z podstawowych problemw,
ktre wywouj zdziwienie i irytacj sub inwestycyjnych szpitali, jest
fakt, e istniejca drewniana wiba
stycze 11 [80]
75
t e c hnologie
INYNIER BUDOWNICTWA
76
t e c hnologie
2424 mm
950 mm
stycze 11 [80]
77
t e c hnologie
INYNIER BUDOWNICTWA
78
t e c hnologie
Chmielewski
zdjcia autora
stycze 11 [80]
79
t e c hnologie
Nowe techniki
w oszkleniu budynkw mieszkalnych
i uytecznoci publicznej
Konstrukcje elementw
otworowych
Rozwj konstrukcji prowadzi od materiaw tradycyjnych, ktre byy najczciej stosowane, czyli od drewna, poprzez metale (stopy aluminium, stal) do
zastosowania tworzyw sztucznych a
do okien i drzwi bezramowych, czyli do
konstrukcji caoszklanych. Nie sigajc
do konstrukcji ju dzisiaj tradycyjnych,
jak okna ocienicowe, skrzynkowe
i inne, mona zatrzyma si na oknie
drewnianym, zespolonym, ktre znalazo najwiksze zastosowanie w latach
60., 70., i 80. XX wieku w masowym
budownictwie
mieszkalnym. Konstrukcja okien z drewna opieraa si na
5
W
Z
2
INYNIER BUDOWNICTWA
80
4 12 4
t e c hnologie
b)
a)
2
Z
1
c)
1 2
2
W
1
Z
1
2
W
1
6 2
Z
1
d)
W
1
f)
W
3
7
e)
g)
W
10
9
Rys. 2 | Spotykane na krajowym rynku rodzaje konstrukcji szyb zespolonych (a, b, c) oraz rozoenie powok termicznych w szybach zespolonych na
przykadzie szyby zespolonej jednokomorowej (d, e, f, g):
a) przekrj poprzeczny szyby zespolonej jednokomorowej w ukadzie klasycznym, obecnie rzadko spotykanym: 1 szyby okienne (ze szka mineralnego);
2 szczelina midzyszybowa wypeniona suchym powietrzem lub suchym gazem (azot, argon, krypton); 3 ksztatka przegrodowa wygita z blachy
aluminiowej, stali nierdzewnej lub z tworzywa sztucznego, sklejona z szybami; 4 sorbent wilgoci; 5 uszczelnienie obrzea szyby zespolonej;
b) przekrj poprzeczny szyby zespolonej dwukomorowej zestawionej z szyb o rnej gruboci, oznaczenia jak dla szyby jednokomorowej;
c) przekrj poprzeczny szyby zespolonej dwukomorowej zestawionej z szyb okiennych (ze szka mineralnego) oraz przegrody wewntrznej z folii
tworzywowej: 6 folia tworzywowa o gr. 0,81 mm, nacignita wewntrz szczeliny midzyszybowej (system Heat-Mirror);
d) szyba z powok refleksyjn ograniczajc zyski ciepa: 7 powoka pooona na szybie zewntrznej; e) szyba z powokami termicznymi:
8 powoka niskoemisyjna ograniczajca straty cieplne z wntrza budynku; f) szyba z powok uniwersaln: 9 powoka typu HP ograniczenie zyskw
i strat ciepa; g) szyba z powokami: 10 powoka samoczyszczca
z strona zewntrzna, w strona wewntrzna
b)
2
W
3
4
szczelin prniow w granicach poniej 1 mm gruboci. Konstrukcje te charakteryzuje bardzo may wspczynnik
przenikania ciepa.
Termoizolacyjno w szybach zespolonych jest stosowana nie tylko ze
wzgldu na straty cieplne, lecz jest
rwnie wykorzystywana dla ograniczenia zyskw ciepa od promieniowania sonecznego we wntrzach pomieszcze.
Funkcja akustyczna polega na skutecznym tumieniu haasu przedostajcego si przez oszklenie okienne.
Rwnie ta funkcja szyby zespolonej
jest stale ulepszana przez wprowadzenie jako szyby zewntrznej laminatw
szklanych (szyb klejonych) zwaszcza
laminatw niesymetrycznych. Drugim
sposobem dziaania dla uzyskania polepszenia tumienia akustycznego jest
stosowanie jako wypenienia szczeliny
c)
2
Z
6
W
3
4
Z
7
8
W
3
stycze 11 [80]
81
t e c hnologie
a)
b)
c)
2
W
Z
7
2010
Bibliografia
1. P. Markiewicz, Budownictwo oglne
dla architektw, Archi-Plus, Krakw
2006.
2. A. Boj, P. Markiewicz, Przeszklone ciany osonowe. Projektowanie architektoniczne przeszklonych
cian osonowych o konstrukcji
PL ISSN 1732-3428
PROJEKTANT
PRZED KOMPUTEREM
Warto pozna Eurokody Istota kar umownych
IB_12_2010_szpigiel_pop.indd 1
12
NR 12 (79) | GRUDZIE
2010-11-18 10:33:33
KATALOG INYNIERA
edycja 2011/2012 wysyamy 01/2012
dla prenumeratorw z roku 2011
Numery archiwalne:
________________________
w cenie 9,90 z za zeszyt (w tym VAT)
ZAMAWIAM
Prenumerat roczn na terenie Polski
(11 ZESZYTW W CENIE 10) od zeszytu:
__________________________
w cenie 99 z (w tym VAT)
_________________________
w cenie 160 z (w tym VAT)
22 551 56 01
Prenumerat roczn studenck
INYNIER BUDOWNICTWA
(50% rabatu) od zeszytu
_________________________
w cenie 54,45 z (w tym VAT)
82
Imi:
Nazwisko:
Nazwa firmy:
Numer NIP:
Ulica:
nr:
miejscowo:
Kod:
Telefon kontaktowy:
e-mail:
Adres do wysyki egzemplarzy:
raven - Fotolia.com