Omwienie najwaniejszych regulacji prawnych dla przedsibiorcw internetowych

w obrocie konsumenckim
Przepisy prawa nakadaj na podmioty prowadzce dziaalno gospodarcz
w internecie okrelone obowizki. W obrocie konsumenckim szczeglne znaczenie przypisuje
si obowizkom informacyjnym. Zakres i forma spenienia powyszych obowizkw zaley
w duym stopniu od wyboru formy prowadzenia sprzeday internetowej oraz sposobu
zorganizowania przedsibiorstwa.
Kodeks cywilny
Najpowszechniejszym sposobem zawarcia umw w ramach dziaalnoci sklepw
internetowych jest tryb ofertowy. Najczciej do zawarcia umowy dochodzi w ten sposb,
e po wejciu na stron internetow i zapoznaniu si z ofert handlow, uytkownik przesya
zamwienie, ktre nastpnie jest realizowane przez sklep internetowy. Podstawowe znaczenie
ma przy tym ocena prawna informacji umieszczonych przez sprzedajcego na stronach
internetowych. Witryna taka moe by w szczeglnoci traktowana jako oferta, bd
zaproszenie do skadania ofert.
Schemat zawarcia umowy przy wykorzystaniu konstrukcji tzw. zaproszenia do
skadania ofert wyglda nastpujco:

podanie informacji o towarze lub usudze

(traktowane jako zaproszenie do skadania ofert)

oferta zostaje zoona przez przesanie zamwienia poczt elektroniczn lub przez
interaktywny formularz zamwienia

umowa zostaje zawarta z chwil przyjcia oferty przez sklep internetowy

Mechanizm zawarcia umowy w trybie przyjcia oferty i jej akceptacji skada si z dwch
etapw:

umieszczenie informacji o towarze lub usudze stanowi ofert zoon przez sklep
internetowy

umowa zostaje zawarta z chwil jej akceptacji przez drug stron

Skutek oferty zoonej przez sklep internetowy polega na tym, e zbdne s ju po

stronie oferenta (osoby skadajcej ofert) jakiekolwiek owiadczenia, aby umowa dosza do
skutku. Kwestia zawarcia umowy zaley wycznie od decyzji drugiej strony, a wic od tego,
czy przyjmie ona ofert. Oferent nie moe ju natomiast zapobiec zawarciu kontraktu w razie
jej przyjcia.
W praktyce, rozrnienie pomidzy zoeniem oferty a zaproszeniem do skadania
ofert moe budzi trudnoci. Tym co rni ofert od zaproszenia do ich skadania jest albo
nieokrelenie wszystkich istotnych postanowie umowy albo co jest znacznie czstsze
w przypadku umw on-line podanie informacji, i oferty zamieszczone na stronie
internetowej nie maj charakteru stanowczej propozycji zawarcia umowy. Samo podanie
wszystkich istotnych postanowie umowy nie bdzie wiza podmiotu, ktry je skada, o ile
z treci tego owiadczenia lub z okolicznoci, w ktrych jest ono zoone wynika, e
skadajcy je podmiot nie nadaje mu wicego charakteru.
W zalenoci od tego, czy witryna sklepu internetowego kwalifikowana bdzie jako
zaproszenie do skadania ofert, czy te zoenie oferty, rna bdzie take ocena prawna
zamwienia zoonego przez kontrahenta. Stanowi bdzie ono odpowiednio bd przyjcie
oferty, bd znacznie czciej zoenie oferty nabycia towaru lub usugi, co do ktrej
informacje zostay ujawnione na witrynach sklepu internetowego.
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, oferta zoona w postaci elektronicznej
wie skadajcego, jeeli druga strona niezwocznie potwierdzi jej otrzymanie. Wystosowane
przez przedsibiorc potwierdzenie otrzymania oferty nie jest rwnoznaczne z jej przyjciem.
Umow uwaa si bowiem za zawart w chwili otrzymania przez skadajcego ofert
owiadczenia o jej przyjciu bd przystpienia przez drug stron do wykonania umowy.
Powysze wtpliwoci powinny wyjania oglne warunki zamwienia bd
regulaminy zakupw znajdujce si na stronach sklepw internetowych.

Ustawa z 2 marca 2000 r. o ochronie niektrych praw konsumentw oraz o

odpowiedzialnoci za szkod wyrzdzon przez produkt niebezpieczny
Przystpujc do omwienia obowizkw wynikajcych z przedmiotowej ustawy
naley na wstpie zaznaczy, e:

dotyczy ona umw zawieranych bez jednoczesnej obecnoci stron przy wykorzystaniu
rodkw porozumiewania si na odlego (poczta elektroniczna, storna internetowa);

dotyczy ona umw zawieranych jedynie pomidzy przedsibiorcami a konsumentami;

dotyczy ona przedsibiorcw, ktrzy wanie w ww. sposb zorganizowali swoj

dziaalno.

UWAGA! Warunek, aby zawieranie umw na odlego byo zasad dziaania

przedsibiorstwa oznacza zorganizowanie przez przedsibiorc swojego przedsibiorstwo w
taki sposb, aby z wykorzystania tych technik i braku jednoczesnej obecnoci stron umowy
przy jej zawieraniu uczyni zasad funkcjonowania.
I Propozycja zawarcia umowy
Ustawa ustanawia wymaganie uzyskania uprzedniej zgody konsumenta na
posugiwanie si w kontaktach handlowych wymienionymi w tym przepisie rodkami
porozumiewania si na odlego (wizjofon, telefaks, poczta elektroniczna, automatyczne
urzdzenia wywoujce, telefon). Wymaganie udzielenia przez konsumenta uprzedniej zgody
oznacza, ze adna komunikacja handlowa z konsumentem nie jest dozwolona bez
uprzedniego wyraenia na ni zgody przez konsumenta.
II. Obowizki informacyjne
Obowizek informacyjny cicy na przedsibiorcy na podstawie przepisw
o umowach zawieranych na odlego charakteryzuje si dwoma istotnymi cechami. Po
pierwsze, informacje udzielane konsumentowi maj na celu umoliwienie prawidowej
identyfikacji przedsibiorcy. Nabiera to istotnego znaczenia w warunkach zawierania umw
bez jednoczesnej obecnoci obu stron, w szczeglnoci z wykorzystaniem internetu, gdy
brak bezporedniego kontaktu stron przyszej umowy prowadzi do ich anonimowoci i moe

skutkowa utrudnieniem lub uniemoliwieniem dochodzenia ewentualnych roszcze przez

konsumenta. Po drugie, brak kontaktu konsumenta z przedmiotem umowy i konieczno
podejmowania przez niego decyzji wycznie na podstawie udzielanych przez przedsibiorc
informacji prowadzi moe do podejmowania przez konsumenta niekorzystnych dla niego
decyzji powodowanych manipulacjami lub niedokadnymi informacjami pochodzcymi od
drugiej strony umowy.
Obowizek informacyjny powinien zosta speniony najpniej w chwili zoenia
konsumentowi propozycji zawarcia umowy (zoenia konsumentowi oferty, zaproszenia do
skadania

ofert).

Zatem

obowizek

informacyjny

nie

powstaje

przypadku

rozpowszechniania treci o charakterze reklamowym, ktre tylko porednio mog prowadzi

do zawarcia w przyszoci umowy z konsumentem. Dopiero gdy reklama przeradza si
w komunikacj zmierzajc do zawarcia umowy z konsumentem przyjmuje posta oferty
lub zaproszenia do skadania ofert po stronie przedsibiorcy aktualizuje si obowizek
informacyjny.
Wrd informacji, ktre powinny zosta przekazane konsumentowi, pierwsz grup
stanowi informacje suce prawidowej identyfikacji przedsibiorcy. Konsument powinien
wic zosta poinformowany o imieniu i nazwisku lub nazwie przedsibiorcy, jego adresie
zamieszkania (siedzibie) oraz o organie, ktry zarejestrowa dziaalno gospodarcz
przedsibiorcy, a take o numerze, pod ktrym przedsibiorca zosta zarejestrowany. Do
informacji sucych prawidowej identyfikacji przedsibiorcy zaliczy rwnie naley
poinformowanie konsumenta o miejscu i sposobie skadania reklamacji. Okrelone sposb
i miejsce skadania reklamacji nie mog powodowa nadmiernych trudnoci i kosztw po
stronie konsumenta.
Druga grupa informacji odnosi si do postanowie przyszej umowy, ktra moe by
zawarta z konsumentem. Na plan pierwszy wysuwa si obowizek poinformowania
konsumenta o istotnych waciwociach wiadczenia i jego przedmiocie. Stanowi on
konsekwencj faktu zawierania umowy na odlego i braku kontaktu konsumenta
z przedmiotem przyszej umowy. Przedsibiorca powinien rwnie przekaza informacje
o cenie lub wynagrodzeniu warz ze wszystkimi podatkami i cami, a take o zasadach zapaty
ceny lub wynagrodzenia.
Z istoty umowy zawartej na odlego wynika, e wiadczenia stron co do zasady bd
rwnie spenione w warunkach braku jednoczesnej ich obecnoci. Konsument powinien wic
wiedzie, ile wynosz koszty dostawy oraz w jakim terminie i jakim sposobem dostawa
zostanie wykonana.

Z punktu widzenia konsumenta, najistotniejsze znaczenie dla zapewnienia mu

naleytej ochrony po zawarciu umowy ma prawo odstpienia od umowy. O istnieniu tego
prawa wraz ze wskazaniem sytuacji, w ktrych prawo nie przysuguje, konsument powinien
zosta poinformowany przez przedsibiorc. Dodatkowo, jeeli treci informacji
przekazywanych konsumentowi jest oferta zawarcia umowy, konsument powinien otrzyma
informacj o tym, jak dugi zoona mu oferta wie przedsibiorc.
W stosunku do formy spenienia obowizku informacyjnego, ustawa o ochronie
niektrych praw konsumentw konsekwentnie posuguje si postulatem jednoznacznoci
i zrozumiaoci przekazywanych informacji. Cechy jednoznacznoci i zrozumiaoci przekazu
odnosz si odpowiednio do treci przekazu oraz do jego formy. Uyte w treci przekazu
sformuowania i zwroty tumaczone powinny by zgodne z rozumieniem, ktre w takich
samych okolicznociach przypisaby im przecitny i rozwany konsument. Dodatkowo,
informacje powinny by atwe do odczytania. Oznacza to, e przekaz powinien by dla
konsumenta czytelny, a wszelkie ryzyko znieksztacenia przekazu z przyczyn technicznych
ciy na przedsibiorcy.
W przypadku zawierania umw z konsumentami z wykorzystaniem sieci internet,
wskazane wyej wymagania oznaczaj konieczno zachowania odpowiedniej przejrzystoci
wykorzystywanej strony internetowej. Postuluje si, aby informacje byy dostpne bez
koniecznoci korzystania z wielokrotnych odesa, a take, by zawarcie umowy moliwe
byoby dopiero po wywietleniu odpowiednich informacji w czytelnej formie.
Informacje mog by przekazane konsumentowi w dowolnej formie. Ustawa, nie precyzujc
formy ich udzielenia, umoliwia udzielanie informacji przy uyciu rodkw porozumiewania
si na odlego, w praktyce tych, przy uyciu ktrych zawierana jest umowa. By jednak
zabezpieczy konsumenta przed ryzykiem utraty udzielonych informacji, naoono na
przedsibiorc obowizek potwierdzenia w formie pisemnej udzielonych informacji.
W przypadku umw zawieranych za porednictwem sieci internet, ktrych wykonanie wie
si z dostarczeniem konsumentowi okrelonego materialnego przedmiotu umowy,
potwierdzenie informacji moe nastpi w chwili dostarczenia konsumentowi przedmiotu
umowy.
Ustawa przewiduje sankcj z tytuu niespenienia obowizku potwierdzenia informacji
o prawie odstpienia od umowy polegajc na wydueniu terminu do odstpienia od umowy
do trzech miesicy, liczonych odpowiednio od dnia wydania rzeczy lub od dnia zawarcia
umowy o wiadczenia usug.

III. Prawo konsumenta do odstpienia od umowy na odlego

Ustawa o ochronie niektrych praw konsumentw przyznaje konsumentowi prawo
odstpienia od umowy.
Przepisy przyznajce konsumentowi prawo odstpienia od umowy maj charakter
bezwzgldnie obowizujcy co oznacza, i nie mona ich w drodze umowy wyczy lub
ograniczy, np. poprzez naoenie na konsumenta obowizku zapaty odstpnego.
Prawo odstpienia przez konsumenta od umowy na odlego moe by wykonane w cile
przez ustaw okrelonym terminie, zasadniczo w terminie dziesiciu dni. Do zachowania tego
terminu wystarczy wysanie przez konsumenta stosownego owiadczenia przed jego
upywem.
W przypadku gdy przedmiotem umowy s rzeczy, termin rozpoczyna bieg
z momentem wydania rzeczy (zwrot wydanie rzeczy odnosi si do faktycznego wydania
rzeczy konsumentowi); gdy umowa za przedmiot ma wiadczenie usug, termin liczy si od
dnia zawarcia umowy.
Termin do odstpienia od umowy moe ulec wydueniu w sytuacji, gdy
przedsibiorca nie speni cicych na nim obowizkw informacyjnych. Potwierdzenie na
pimie informacji, do ktrych udzielenia przedsibiorca jest zobowizany, powinno nastpi
nie pniej ni w momencie rozpoczcia speniania wiadczenia. Jeeli informacje nie
zostan konsumentowi potwierdzone, wwczas termin do odstpienia od umowy ulega
wydueniu do trzech miesicy liczonych odpowiednio od dnia wydania rzeczy lub od dnia
zawarcia umowy o wiadczenie usug.
Przysugujce konsumentowi prawo odstpienia od umowy podlega wykonaniu
w drodze zoenia przez konsumenta stosownego owiadczenia na pimie, bez podawania
przyczyn odstpienia. Przepisy nie nakadaj jednak na przedsibiorc obowizku
dostarczenia konsumentowi gotowego formularza lub wzoru owiadczenia o odstpieniu od
umowy.
W skutek wykonania prawa odstpienia umowa uwaana jest za niezawart. Przepisy
nakazuj zwrot tego, co strony wiadczyy w stanie niezmienionym, przy jednoczesnym
zwolnieniu konsumenta z wszelkich zobowiza.
Zgodnie z przepisami ustawy, prawo konsumenta do odstpienia od umowy nie
przysuguje w okrelonych wypadkach. S to midzy innymi:

umowy dotyczce nagra audialnych i wizualnych oraz zapisanych na nonikach

programw komputerowych po usuniciu przez konsumenta ich oryginalnego
opakowania;

umowy dotyczce wiadczenia usug rozpocztego, za zgod konsumenta, przed

upywem terminu na odstpienie od umowy;

umowy dotyczce wiadcze o waciwociach okrelonych przez konsumenta

w zoonym przez niego zamwieniu lub cile zwizanych z jego osob;

umowy dotyczce wiadcze, ktre z uwagi na ich charakter nie mog zosta
zwrcone lub ktrych przedmiot ulega szybkiemu zepsuciu;

umowy o dostarczanie prasy.

Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby strony w zawartej umowie przyznay w tych
wypadkach konsumentowi umowne prawo odstpienia.
IV. Wyczenia w stosowaniu przepisw ustawy
Przepisy o umowach na odlego nie maj zastosowania do okrelonych w ustawie
rodzajw umw. W praktyce, dla obrotu handlowego dokonywanego w internecie, znaczenie
bdzie mie wyczenie dotyczce sprzeday z licytacji (np. aukcje internetowe). A zatem, do
umw sprzeday z licytacji, zawieranych na aukcjach internetowych, przepisy ustawy nie
bd miay zastosowania.
UWAGA! Powysze wyczenie dotyczy jedynie sprzeday z licytacji. W zwizku z tym,
zawierane na aukcjach internetowych umowy sprzeday bez procedury licytacji, po
okrelonej z gry cenie (np. opcja kup teraz), podlegaj przepisom ustawy.
V. Wykonanie umowy
Ustawa o ochronie niektrych praw konsumentw nakazuje przedsibiorcy - w
przypadku braku odmiennego zastrzeenia umownego - wykona umow w terminie
trzydziestu dni.

tym

miejscu

naley

take

zasygnalizowa,

spenienie

wiadczenia

niezamwionego przez konsumenta nastpuje na ryzyko przedsibiorcy i nie nakada na

konsumenta adnych zobowiza.
Ustawa o wiadczeniu usug drog elektroniczn
Przystpujc do omwienia obowizkw wynikajcych z przedmiotowej ustawy naley na
wstpie zaznaczy, e:

dotyczy ona jedynie umw sprzeday zawieranych on-line (np. przy uyciu
interaktywnego formularza znajdujcego si na stronie www);

dotyczy ona umw zawieranych zarwno z konsumentami jak i przedsibiorcami;

dotyczy ona nawet incydentalnego, jednorazowego zawarcia umowy on-line.

I. Tre obowizkw informacyjnych

Przedsibiorca wiadczcy usugi drog elektroniczn zobowizany jest do

poinformowania potencjalnych usugobiorcw o swoim imieniu i nazwisku (w przypadku
osb fizycznych) lub firmie (w przypadku osb prawnych) oraz o swoim miejscu
zamieszkania lub siedzibie. Ponadto, powinien poda usugobiorcy adresy elektroniczne,
ktre umoliwi z nim biecy kontakt. Jeeli przedsibiorca oferuje sprzeda towarw,
ktrych to sprzeda wymaga posiadania przez niego okrelonego zezwolenia, naley wyranie
poinformowa o posiadanym zezwoleniu oraz wskaza organ, ktry zezwolenie wyda.
II. Sposb spenienia obowizkw informacyjnych
Informacje podstawowe, ktrych zadaniem jest identyfikacja przedsibiorcy, powinny
by przekazane usugobiorcy w ten sposb, by mg si z nimi zapozna przed zawarciem
umowy. W praktyce przekazanie informacji moe odby si w drodze przejcia w trakcie
zawierania umowy przez stron internetow, ktra bdzie te informacje zawiera.
Jednoczenie informacje te powinny by stale dostpne, np. w formie linku do odpowiedniej
podstrony.
Wszelkie informacje wymagane przez ustaw powinny by przekazywane
usugobiorcom w sposb wyrany i jednoznaczny. Jednoznaczno odnosi si do treci

przekazu, ktry powinien by tak sformuowany, by wykluczy ewentualne wieloznacznoci

i problemy w jego zrozumieniu przez usugobiorc. Wymaganie wyranego podania
informacji dotyczy formy przekazu. Za niespeniajce ustawowych wymaga bdzie mogo
by uznane wykonanie obowizkw informacyjnych zbyt ma czcionk lub przy uyciu
nieczytelnego dla usugobiorcy ukadu informacji.
Informacje

powinny

by

take

bezporednio

dostpne

przez

system

teleinformatyczny, ktrym posuguje si usugobiorca. Oznacza to, i usugodawca ma

obowizek takiego zestawienia i skonfigurowania uywanego przez siebie systemu
teleinformatycznego, by wymagane informacje byy dostpne dla kadego potencjalnego
usugobiorcy w sposb wyrany i jednoznaczny. Wymaganie bezporedniej dostpnoci
informacji oznacza, i informacje powinny by dostpne przez cay czas wiadczenia usugi,
a nie wycznie w chwili poprzedzajcej zoenie zmwienia, a take bez koniecznoci
korzystania przez usugobiorc z innego rodka komunikowania si na odlego.
III. Obowizek opracowania regulaminu wiadczenia usug drog elektroniczn
Ustawa nakada na usugodawc obowizek opracowania regulaminu wiadczenia
usug (wzorca umowy). Regulamin powinien okrela w szczeglnoci: rodzaje i zakres
usug; warunki wiadczenia usug; warunki zawierania i rozwizywania umw oraz tryb
postpowania reklamacyjnego. W regulaminie znajduj si wic postanowienia o charakterze
postanowie umownych, typowe dla oglnych warunkw umw, takie jak warunki
zawierania i rozwizywania umowy, a take postanowienia o charakterze technicznym
i informacyjnym wymagania techniczne, rodzaje i zakres wiadczonych usug.
Ustawa zobowizuje przedsibiorc do udostpniania regulaminu przed zawarciem
umowy o wiadczenie usug, a take na danie usugobiorcy w taki sposb, ktry
umoliwia pozyskanie, odtwarzanie i utrwalanie treci regulaminu za pomoc systemu
teleinformatycznego, ktrym posuguje si usugobiorca. Przepisy ustawy koresponduj
w tym zakresie z przepisami kodeksu cywilnego stanowicymi, e jeeli jedna ze stron
posuguje si wzorcem umowy w postaci elektronicznej, powinna udostpni go drugiej
stronie przed zawarciem umowy w taki sposb, aby moga ona wzorzec ten przechowywa
i odtwarza w zwykym toku czynnoci. Powyszy wymg zostanie speniony przez
przedsibiorc, jeeli dokona wywietlenia odnonika (linku) na stronie internetowej wraz
z informacj, i regulamin dostpny jest za jego pomoc, z jednoczesn moliwoci pobrania

przez usugobiorc i zapisania na wasnym komputerze pliku ze znajdujcym si w nim

regulaminem.
W obrocie konsumenckim rwnie tre wzorcw umw podlega istotnym
ograniczeniom. Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, postanowienia umowy zawieranej
z konsumentem nieuzgodnione indywidualne nie wi konsumenta, jeeli ksztatuj jego
prawa i obowizki w sposb sprzeczny z dobrymi obyczajami, raco naruszajc jego
interesy.
Ustawa o szczeglnych warunkach sprzeday konsumenckiej
I. Sprzeda konsumencka
Sprzeda konsumenck jest dokonywana przez przedsibiorc sprzeda rzeczy
ruchomych konsumentowi, ktra nabywa t rzecz, zwan towarem konsumpcyjnym, w celu
niezwizanym z dziaalnoci gospodarcz, zawodow lub gospodarcz.
Przedmiotem umowy sprzeday konsumenckiej, w rozumieniu przepisw ustawy, jest tzw.
towar konsumpcyjny, ktrym moe by wycznie rzecz ruchoma (nowa bd uywana).
II. Odpowiedzialno sprzedawcy za niezgodno towaru z umow
Odpowiedzialno sprzedawcy wobec konsumenta oparta jest na przesance tzw.
niezgodnoci towaru z umow.
Sprzedawca odpowiada za niezgodno towaru z umow w chwili jego wydania. Ustawa
wprowadza ponadto domniemanie, zgodnie z ktrym, jeeli niezgodno towaru z umow
zostaa stwierdzona w cigu 6 miesicy od dnia wydania towaru, przyjmuje si, e istniaa
ona w chwili wydania.
Towary konsumpcyjne s zgodne z umow, jeeli odpowiadaj opisowi podanemu
przez sprzedawc i maj waciwoci towarw, ktre sprzedawca przedstawi konsumentowi
jako wzr czy model, nadaj si do jakichkolwiek szczeglnych celw, do ktrych potrzebne
s konsumentowi, a o ktrych zawiadomi on sprzedawc w czasie zawierania umowy i ktre
sprzedawca zaakceptowa. Uznaje si, e towar konsumpcyjny jest zgodny z umow, jeeli
nadaje si do celu, do jakiego tego rodzaju towar jest zwykle uywany, oraz jeeli jego
waciwoci odpowiadaj waciwociom cechujcym towar tego rodzaju.

Pojcie niezgodno towaru konsumpcyjnego z umow obejmuje zarwno wady

fizyczne, prawne, jak i niekompletno rzeczy, w tym brak wymaganej informacji na
opakowaniu towaru, brak etykiet lub oznacze co do sposobu uytkowania, instrukcji obsugi
bd informacji niezbdnej do korzystania towaru. Niezgodno towaru konsumpcyjnego
z umow moe obejmowa take te sytuacje, gdy towar nie ma adnych wad, jednak nie
spenia innych wymaganych przez kupujcego kryteriw, np. co do walorw estetycznych czy
uytkowych. Z niezgodnoci towaru z umow bdziemy mie do czynienia w sytuacji, gdy
towar nie bdzie posiada okrelonych cech koniecznych do uytku, uycie nie przyniesie
podanego rezultatu lub osignicie zwykego celu wymaga bdzie niezwykych kosztw.
Sprzedawca ponosi rwnie odpowiedzialno za zapewnienia publiczne wyraone
w oznakowaniu towaru, reklamie, jeeli odnosz si do waciwoci towaru. Oznacza to, e
towar jest zgodny z umow, jeeli bdzie odpowiada oczekiwaniom dotyczcym towaru tego
rodzaju, opartym na skadanych publicznie zapewnieniach sprzedawcy lub producenta.
W tym przypadku, fakt, e rzecz dziaa prawidowo i jest zgodna z przyjtymi standardami
nie wyczy odpowiedzialnoci sprzedawcy. Konsument ma prawo do tego, aby towar
odpowiada jego oczekiwaniom opartym na zapewnieniach publicznych, w szczeglnoci
reklamie Skutkiem takiego rozwizania jest moliwo powoywania si konsumenta na
niezgodno towaru z umow, jeeli zakupiony towar nie ma waciwoci wynikajcych
z reklamy lub oznakowania. Warto podkreli, e sprzedawca odpowiada za zapewnienia
skadane publicznie rwnie przez producenta, a take osoby, ktra wprowadza towar do
obrotu oraz osoby podajcej si za producenta przez umieszczenie na towarze swojej nazwy
lub znaku towarowego.
III. Uprawnienia konsumenta z tytuu niezgodnoci towaru z umow
W sytuacji, kiedy mamy do czynienia z niezgodnoci towaru z umow, konsument
ma prawo do bezpatnego doprowadzenia towaru do stanu zgodnego z umow poprzez
napraw lub wymian albo, jeli tego nie uzyska, do obnienia ceny lub uniewanienia
umowy. W pierwszej kolejnoci konsument moe da od sprzedawcy bezpatnej naprawy
towaru lub jego wymiany na nowy. Nastpnie, gdy naprawa lub wymiana jest niemoliwa
bd wymaga nadmiernych kosztw albo sprzedawca nie wywie si ze swojego
zobowizania w odpowiednim czasie lub kupujcy byby naraony na znaczne niedogodnoci
z powodu naprawy lub wymiany, konsument moe domaga si stosowanego obnienia ceny
albo odstpi od umowy.

Uprawnie konsumenta unormowanych w ustawie nie mona wyczy ani ograniczy

w drodze umowy, w szczeglnoci nie mona tego dokona przez owiadczenie kupujcego,
e wie o wszelkich niezgodnociach towaru z umow. Przepisy ustawy nie wykluczaj jednak
dla sprzedawcy moliwoci - w przypadku niezgodnoci towaru konsumpcyjnego z umow zaoferowania konsumentowi tytuem ugodowego zaatwienia sprawy, innego dostpnego
rodka. Naley bowiem podkreli, e to konsument decyduje czy przyj, czy te odrzuci
tak propozycj.
a) Naprawa albo wymiana
Pierwszym uprawnieniem przysugujcym konsumentowi w przypadku niezgodnoci
towaru z umow jest danie doprowadzenia towaru do stanu zgodnego z umow poprzez
nieodpatn napraw albo nieodpatn wymian na nowy. Ta pierwsza sekwencja uprawnie
konsumenta, wynikajca z ustawy, nie znajdzie zastosowania, jeeli naprawa albo wymiana
s niemoliwe lub wymagaj nadmiernych kosztw. Wybr okrelonego uprawnienia naley
do konsumenta.
Poprzez nieodpatn napraw sprzedawca powinien doprowadzi towar konsumpcyjny
do stanu zgodnego z umow. W zakresie naprawy naley uwzgldni wymian wadliwych
czci towaru. Nieodpatna wymiana polega na wydaniu towaru nowego tj. nieuywanego.
Konsument nie bdzie mg skorzysta z przysugujcych mu uprawnie w zakresie
bezpatnej naprawy lub wymiany na nowy, jeeli bd one niemoliwe albo bd si
wymagay nadmiernych kosztw.
b) Obnienie ceny albo odstpienie od umowy
Konsument, w przypadku gdy wymiana albo naprawa s niemoliwe albo wymagaj
nadmiernych kosztw bd, jeli sprzedawca nie zdoa uczyni daniu naprawy albo
wymiany w odpowiednim czasie, lub naprawa albo wymiana naraaaby konsumenta na
znaczne niedogodnoci, moe da stosowanego obnienia ceny

albo odstpienia od

umowy. Konsument bdzie mg skorzysta z drugiej pary uprawnie tylko wwczas, gdy
zostanie speniona jedna z wyej wymienionych przesanek.
Jeeli sprzedawca nie zdoa uczyni daniu naprawy albo wymiany w odpowiednim
czasie, konsument ma prawo domaga si obnienia ceny albo odstpienia od umowy.
Kryterium rozstrzygajcym jest dugo czasu na wykonanie wymiany lub naprawy towaru,

ktra powinna by odpowiednia. Czas na wykonanie obowizku sprzedawcy moe zosta

wyznaczony przez strony umowy, jedn z nich lub wynika z okolicznoci umowy. Przy
okrelaniu odpowiedniego czasu naprawy lub wymiany uwzgldnia si rodzaj towaru i cel
jego nabycia. Przyjmuje si, e wymiana towaru powinna nastpi od rki, jeeli towar
znajduje si w sprzeday w momencie uznania reklamacji. Jeeli naley towar sprowadzi,
naley wzi pod uwag czas, w jakim moe to nastpi.
Kolejn przesank, od spenienia ktrej zaley moliwo dania przez konsumenta
obnienia ceny bd odstpienia od umowy, s znaczne niedogodnoci, na ktre byby
naraony konsument przez napraw lub wymian.
Ustawa przewidujc obnienie ceny mwi o stosownym jej obnieniu. Okrelenie
nowej ceny moe nastpi na mocy owiadczenia stron i powinno wyrwna warto towaru.
Za punkt wyjcia obliczenia nowej ceny powinna stanowi warto rynkowa towaru z chwili
zawarcia umowy.
Drug moliwoci, ktr konsument moe wybra, jest prawo odstpienia od umowy.
Naley jednak podkreli, e konsument nie bdzie mg od umowy odstpi, gdy
niezgodno towaru konsumpcyjnego z umow jest nieistotna.
c) Zwrot kosztw poniesionych przez konsumenta
Naprawa lub wymiana towaru konsumpcyjnego na nowy ma by bezpatna. Oznacza
to, e doprowadzenie towaru do stanu zgodnoci z umow powinno nastpi bez obowizku
ponoszenia jakichkolwiek kosztw przez konsumenta. Nieodpatna powinna by, nie tylko
sama wymiana czy usuga naprawy, ale rwnie wszystkie czynnoci konsumenta dokonane
przed napraw np. demonta, dostarczenie towaru do sprzedawcy, robocizny, materiaw oraz
ponownego zamontowania i uruchomienia. Podstaw obliczenia poniesionych kosztw bd
rnego rodzaju rachunki przedstawione przez konsumenta.
d) Zawiadomienie o niezgodnoci towaru z umow
Sprzedawca, ktry otrzyma zawiadomienie konsumenta o niezgodnoci towaru
z umow, zawierajce danie nieodpatnej naprawy albo wymiany towaru na nowy ma
obowizek ustosunkowa si do niego w terminie 14 dni. Oznacza to, e sprzedawca
powinien poinformowa konsumenta: czy uznaje stwierdzon niezgodno towaru z umow,
w jakim zakresie, w jakim terminie nastpi naprawa albo wymiana, jeli stwierdzona

niezgodno wymaga ekspertyzy w jakim terminie zostanie ona wykonana, bd

poinformowa konsumenta, e nie uznaje zgoszonych da z uwagi na niemoliwo bd
nadmierno kosztw ich realizacji. W sytuacji, gdy sprzedawca nie ustosunkuje si do
dania konsumenta, przyjmuje si, e uzna on roszczenia konsumenta za uzasadnione.
W konsekwencji sprzedawca bdzie zobowizany do doprowadzenia towaru do stanu
zgodnego z umow, stosownie do da konsumenta.
IV. Zakres czasowy odpowiedzialnoci sprzedawcy
Sprzedawca odpowiada z tytuu

niezgodnoci towaru z umow w przypadku

stwierdzenia tej niezgodnoci przed upywem dwch lat od wydania tego towaru
konsumentowi. Termin ten biegnie na nowo w razie wymiany towaru. Istnieje moliwo
skrcenia powyszego terminu (do minimum 1 roku), ale tylko w drodze porozumienia stron
i jedynie w przypadku, gdy przedmiotem sprzeday jest rzecz uywana. Oznacza to, e
w cigu dwch lat od wydania towaru, konsument ma prawo do realizacji uprawnie
wynikajcych z tytuu niezgodnoci towaru z umow. Przy czym naley pamita, e
w przypadku stwierdzenia niezgodnoci towaru z umow przed upywem szeciu miesicy od
wydania towaru ustawa uznaje, e niezgodno towaru istniaa w chwili jego wydania.
Ustawa przewiduje take zaostrzenie odpowiedzialnoci sprzedawcy, jeeli dziaa on
nieuczciwie wobec kupujcego. W przypadku, gdy sprzedawca w chwili zawarcia umowy
wiedzia o niezgodnoci i nie zwrci na to uwagi kupujcego, to ten ostatni moe dochodzi
roszcze wynikajcych z niezgodnoci towaru konsumpcyjnego z umow, bez wzgldu na
upyw terminw przedawnienia. Zastosowanie tego rodzaju sankcji wobec sprzedawcy
uzalenione jest wic od jego wiedzy o niezgodnoci towaru z umow, przy czym ciar
dowodu wiedzy sprzedawcy spoczywa na konsumencie.