Cẩm Nang Nuôi Dạy Chó

NGUYEN DUY AT
CAM NANG
NUOI DAY CHO
HA NOI 2014
Sach danh cho ngi se va

ang nuoi cho...
www.petgold.vn
MUC LUC
Li noi au......................................................................................6
I. Dinh dng
1. Phai lam g vi mot con cho kho tnh trong van e an uong..8
2. Cho an nhieu Protein th co tot khong?.....9
II. Cac benh thng gap va phong tranh.
1. Benh viem phoi cho ....12
2. Loan san khung xng ...15
3. Benh viem ruot cho ....19
4. Benh ky sinh trung .....20
5. Benh mo bao long tren cho ..21
6. Benh ve ky sinh .........22
7. Benh ran ky sinh ........23
8. Benh bo chet ky sinh ...24
9. Benh giun mat ........25
10. Benh viem mieng do nam ..26
11. Benh ca re ...........27
12. Benh parvovirus .........29
13. Benh ghe ............34
14. Benh giun moc cho ..35
III. Cac tat xau cua cho va cach sa cha.
1. Cho sua .............38
2. Con cho nhai, gam o vat ..41
3. Con cho ao bi ........43
4. i ve sinh ba bai.......44
5. Con cho an xin .........47
Cam nang nuoi day cho

6. uoi theo bat ky cai g ...47
7. Nhay len ngi ........48
8. Phong nga cho can ......49
9. Keo ban i khi dat bang day xch .........52
10. Khi con cho nhat hoac s tieng on ...........54
IV. Kinh nghiem nuoi cho.
1. Hng dan la chon va kinh nghiem mua cho ..57
2. 8 li khuyen khi ban bat au nuoi mot con cho con ..61
3. Thiet ke nha cho cun cng cua ban ................63
4. B quyet cham soc cho tot ......64
5. Khi nao th nen tam cho cho? ..66
6. Tay giun cho cho ........68
7. Phng phap cho cho uong thuoc de dang ......70
8. Cham soc cho gia ........72
V. Huan luyen cho.
1. Cho cho lam quen vi clicker .78
2. at ten cho cho (day cho cho biet ten cua no) ........79
3. Day cho lam quen vi thanh huan luyen ........81
4. Day cho lenh ngoi ........83
5. Day cho lenh nam ........84
6. Day cho lenh ng .........85
7. Day con cho lenh yen .......87
8. Day cho lenh lai ay ........89
9. i canh chu khi dat day xch .90
10. Day cho nhat o ......92
11. Day cho tm hieu ten cac o vat ...............94
12. Day cho lenh nhay qua chng ngai vat ..............96
13. Nhay qua mot vong tron .98
14. Day cho i en mot iem cho san ..............99
15. Day cho lenh quay vong tai cho ...............101
16. Day cho lenh bat tay ...103
17. Day cho lenh nhay tai cho .104
www.petgold.vn
18. Day cho lenh xoay tron hoac cuoc tron di mat at ....106
19. Day cho lenh ngoi cao, ngoi bang 2 chan ............108
20. Day lenh sua .....................110
21. Day lenh im lang ..........112
22. Day cho keo mot cai g o ....114
23. Day cho m va ong ca 116
24. Day cho i lui ........................119
25. Day cho mang o vat cho chu 120
26. Day cho tm o vat ....122
27. Day cho bat o vat .124
28. Day cho hanh ong xau ho ..........126
29. Day cho lenh sat chan .127
30. Day cho ngoi ben trai, ben phai ....................129
31. Day cho i hnh zic zac qua chng ngai vat ........130
32. Day cho lam phep tnh toan hoc ..................132
33. Day cho nhay day ......134
34. Day cho lenh gia chet ......................137
35. Day cho khong an bay, khong an thc an ri vai ....138
36. Day cho i bang ba chan ................140
37. Day cho i bang hai chan sau ................143
38. Day cho i bang hai chan trc ..........145
39. Huan luyen cho bo trn tren mat at ......147
40. Day cho don nha, vt rac vao thung....................................150
Li ket..........................................................................................152
LI NOI AU
Muc ch toi viet cuon sach nay la e cung cap cho nhng
ngi sap nuoi va ang nuoi cho co them thong tin va s hieu
biet nhat nh ve tam, sinh ly cua nhng con cho cung nh cach
cham soc, ky nang huan luyen can thiet cua tng giong. Qua s
hieu biet ve cac giong cho va nuoi cho trong nhieu nam cung
nhng tai lieu toi nghien cu t nc ngoai, toi a viet cuon
sach nay.
Toi hy vong cuon sach nay se giup ch c cho nhieu ngi
tranh b mat tien ieu tr sc khoe cho cho, va han che c
hang tram nghn con cho chet do dch benh hang nam. Khi nhn
nhng con cho b ha ban, i ngoai, ra mau . cang cho toi co
ong lc e viet cuon sach nay that nhanh va mang no en vi
cac ban oc quan tam sm hn. Cuon sach nay bao gom cac
chng ve huan luyen cho giup cac ban giam chi ph gi cho i
huan luyen, thay v chung ta t tm hieu va t huan luyen no
thong qua cuon sach nay.
Cuon sach nay cung cap nhng kien thc c ban e ban hieu
ro qua trnh nuoi va phat trien cua mot con cho theo thi gian,
van e sc khoe, cham soc cho en van e huan luyen. Phng
phap huan luyen toi e cap en trong cuon sach nay la phng
6
www.petgold.vn
phap huan luyen hng phan s dung thc an. Phng phap nay
phu hp vi tat ca cac giong cho, t cho nho en cho ln. Toi
se i sau va giai thch chi tiet ve cac phng phap huan luyen
cho trong nhng phan sau.
Moi y kien ong gop quy bau t pha cac ban oc gia xin gi
ve hom th cua toi tai a ch: huanluyenchovietnam@gmail.com
hoac thong qua website cua toi tai a ch: www.petgold.vn.Toi
xin ghi nhan tat ca nhng ong gop cua cac ban e toi chnh
sa lai noi dung trong nhng lan tai ban sau.
Chan thanh cam n.
I. Dinh dng
1. Phai lam g vi mot con cho kho tnh trong van e an
uong?
Ban lam thc an ngon va bo dng, nhng con cho ch ngi
va liem thc an. e t sang en toi no van cha an het. Co ve
nh con cho cua ban ken an va kho tnh trong van e an uong.
Chung ta cung i sau vao van e nay va phan tch. Con cho
thng xuyen khong an het va bo an khong phai la hanh vi
xau. Ma ngc lai co the la hanh vi tot v neu cho an qua nhieu
co the tang nguy c beo ph. Con cho tranh an, hoac an t vi
hy vong nhan c thc an khac thu v hn nhng g co trong
khay thc an cua no. ieu tot nhat e lam trong tnh huong nay
la phai cat giam thc an e ngan chan thoi quen an, ngi va
liem nay.
Cach tot nhat va hieu qua cua viec ieu chnh hanh vi nay
la giup con cho cua ban hieu rang no khong co s la chon.
o la: Mang thc an ra cho con cho cua ban an trong vong 30
phut. Neu no khong an hoac khong an het, mang bat thc an
www.petgold.vn
i. en ba tiep theo mang thc an vao mot lan na va lai
mang i sau o 30 phut. Sau o, nhieu con cho co the ma
manh va nhat quyet khong an; no co the sua hoac tm kiem
thc an khac trong nha Khi o tuyet oi khong cho no tm
kiem cac thc an khac. Neu con cho khong an het thc an
trong khay, con cho cua ban khong oi, neu oi con cho se
phai an. Bien phap tren rat hieu qua trong viec ngan chan
hanh vi ken an. Sau o no se phai hieu no khong co s la
chon.
Neu ban thay oi thc an cho cho cua ban, ban nen lam
ieu o dan dan. Bat au pha tron mot chut thc an mi vi
thc an cu, dan dan tang lng thc an mi va giam lng
thc an cu. ieu nay se rat hu hieu trong viec con cho khong
quen thc an mi, v co the no se bo an. Neu ban ang muon
chuyen thc an t sang thc an kho, hay th pha tron mot
chut nc am vi thc an kho.
Tuy nhien, neu con cho cua ban ot nhien bo an ma trc
ay khong co hien tng nay, th co the con cho cua ban ang
b roi loan chc nang tieu hoa. Neu no bo an qua lau va an t,
ban hay mang con cho i bac sy thu y ngay e c giai quyet
cac van e ve giun san va ng ruot.
2. Cho an nhieu Protein th co tot khong?
Nhieu ngi trong so chung ta ngh rang cho cho an nhieu
thc an co cha ham lng cao protein v du nh tht bo, tht
ln vv.. e nham muc ch giup con cho khoe manh hn va
song lau hn. Tuy nhien ieu o co thc s tot khong?
2.1. Cho la ong vat an tht?
Nhieu ngi ngh rang con cho can an nhieu tht e to khoe
va phat trien tot. Tuy nhien ieu nay khong ung. Cho cung
nh ngi, no an tap va no phat trien tot nhat vi mot che o
an uong can bang bao gom ca protein, carbohydrate va chat
beo. Tieu thu protein qua mc la khong can thiet ma tham ch

con nguy c mac mot so trieu chng xau
Protein la can thiet giup cho con cho hoat ong hang ngay.
Tuy nhien khi mot con cho tieu thu qua nhieu protein trong ba
an th lng protein d tha se i au? Trong trng hp tha
th c the sau o se tiet ra cac protein d tha thong qua than
va ra khoi c the qua nc tieu.
Khi ty le protein qua nhieu trong khau phan an th se rat kho
e c the cho duy tr mot ty le canxi va photpho thch hp, do
o se dan en gian oan va mat can bang trong s phat trien
xng hoac ton thng than cua con cho. V vay thc an cho
cho hang ngay tot nhat la phai co s can bang thch hp cua
protein, chat beo va carbohydrate.
2.2. Beo ph?
Protein la mot chat dinh dng co nhieu calo va am cao,
se dan en viec con cho nhanh chong tang can. Theo thong ke
tai My co hn 50% cac con cho tha can hoac beo ph. Chu s
hu cua cac con cho can phai nhan thc c thc an nao
nhieu calo va am. Neu mot con cho an qua nhieu thc an co
protein th gan va than se gap van e v tieu thu qua nhieu va
lam tang khoi lng cong viec tren cac c quan nay, lam pha
v s can bang cac chat dinh dng dan en tnh trang con
cho a beo ph cang beo hn.
Li khuyen cho chu nuoi la hay tm hieu ve giong cho mnh
ang nuoi. Sau o chung ta se tm kiem mot cong thc thc
an phu hp cho tng giong cho cung nh trong tng giai oan
song, hay kch thc cua tng con. Toi lay v du mot con cho
keo xe trt tuyet lam viec, se can yeu cau mot lng calo
nhieu hn so vi cac con cho canh khac, hoac cac giong cho
nho khac. V the 2 con cho khac nhau khong the co che o an
giong nhau.
Thong thng cac thc an kho eu a c cac cong ty san
xuat thc an vat nuoi au t vao nghien cu khoa hoc, tham
10
www.petgold.vn
khao y kien cua cac chuyen gia dinh dng nen lng chat
trong thc an luon can bang dinh dng. Chnh v vay chung ta
hoan toan yen tam vi viec khong co cac chat dinh dng d
tha khong can thiet va khong lam hai con cho cua ban.
11
II. Cac benh thng gap va phong tranh.

1. Benh viem phoi cho:
Benh viem phoi thng la benh phat sinh ra t cac benh
viem phe quan hay do boi nhiem t cac benh truyen nhiem
khac nh benh care; viem phe kh quan truyen nhiem cho,
meo.
1.1. Trieu chng:
- Thoat au mi nhiem benh, con vat met moi, ue oai, bo
an, sot cao, niem mac o.
- Tuy t ho nhng kho khan, au n, cn ho khac cung tang
dan len ngay mot nang, cn ho xay ra nhieu vao ban em va
sang sm.
- Th kho, con vat nam mot cho, yeu, co th nhanh va nong,
bieu hien thieu oxy trong mau nen niem mac mat, mieng o
xam, xung huyet, sau tm tai.
- Neu khong ieu tr kp thi, con vat se chet sau vai ngay v
kho th va suy kiet.
12
www.petgold.vn
* Chu y: Khi mi bat au, neu thay hien tng nc mui, hat
x, ho khac la phai a i kham, hoac ieu tr ngay.
1.2. Nguyen nhan:
- Thng do nhiem virut ng ho hap, sau o la ke nhiem
vi khuan nh cac loai vi khuan: Pneumococcus, Streptococcus,
Klebsiella, Bordesella
- Do mot so loai au trung cua ky sinh trung phe quan nh
Filaroides, Actustrongylus, Paragonimus cung gay viem phoi.
- Do mot so nam nh Asperrgillus, Histoplasnia.
Luc au do tac ong cua virut xam nhap qua ng ho hap
gay viem vach phe quan nho, sau lan en nhu mo phoi hoac
co the qua ng tuan hoan lam cho chc nang phoi yeu i.
Tren c s o cac vi khuan co san ng ho hap se phat
trien va gay benh viem phoi, nang hn gay hoai t hoac sinh
mu trong phoi.
1.3. Phong benh:
- Phat hien sm vat b benh (ho va th kho) e ieu tr va
cach ly kp thi.
- Thc hien ve sinh thu y va ve sinh moi trng, gi ni
kho sach, thoang vao mua he, kn am vao mua ong, phan rac
phai don hang ngay cho vao ho tieu oc.
- nh ky tay ue ni cua cho, meo va dung cu phuc vu
nuoi dng bang Chloramin B 0,5% trong 10 phut, Cresyl 1-2%,
hoac nc voi 10%.
Hay co the dung ND.Iodine (thanh phan gom PVP Iodine,
Kalium iodine), sat trung tieu oc chuong nuoi va moi trng
xung quanh.
- Cham soc va nuoi dng cho tot nhat can phai chu y tiem
phong cac loai vacxin phong benh cho cho, meo: care, parvovirut, dai, viem gan truyen nhiem, lepto va nh ky tay giun
13

san, tang cng sc e khang cua c the.
1.4. ieu tr benh:
- Cung theo nguyen tac chung :
+ S dung thuoc khang sinh cha nguyen nhan.
+ Thuoc cha trieu chng.
+ Thuoc tr sc va ho ly.
- S dung mot trong cac loai khang sinh sau ay:
+ Penicilin G: Tiem bap cho cho lieu 500.000 UI/ngay, cho
meo lieu 200.000 UI/ngay, chia 2-3 lan trong ngay.
+ Streptomycin: Cho 1g/ngay, meo 500mg/ngay. Tiem bap,
chia 2-3 lan trong ngay.
Thng nen phoi hp Penicilin vi streptomycin th hieu qua
cha benh viem phoi tot nen rat nhieu.
+ Kanamycin: Tiem bap lieu 40mg/kg the trong/ngay, chia 23 lan trong ngay.
+ Erythromcycin: Tie m ba p tht, lie u 20-25 mg/kg the
trong/ngay. Chia 2 lan trong ngay.
Erythromcycin hieu lc cao vi benh viem phoi nhng vi
cho, meo co the co tac dung phu nh non ma, roi loan tieu
hoa, nhng sau t ngay se het.
Theo kinh nghiem cua cac nha ieu tr: Nen phoi hp khang
sinh tiem vi Trimazon (Bisepton) cho cho, meo uong vi lieu
40mg/kg the trong/ngay. Ket qua cha benh se tot hn.
- Thuoc cha trieu chng:
+ Giam ho de th: Ephedrin tiem bap 1-2 ong x 1ml/ngay.
Ngay tiem 1-2 lan.
+ An than, giam sot, giam au: Dimedron tiem bap 0,5-1 ong
x 1ml/ngay. Ngay tiem 1-2 lan.
Hoac Promix 1ml/5kg the trong.
- Thuoc tr tim, tr sc :
+ Truyen Ringerlactat lieu 100-150 ml/kg the trong/ngay.
14
www.petgold.vn
+ Cafein 5%: Tiem bap 3-5ml/con, ngay 2 lan.
+ Vitamin B1 2,5%: Tiem bap 3-5ml/con, ngay 2 lan.
+ Vitamin C 5%: Tiem bap 3-5ml/con, ngay 2 lan.
+ Glucoza 30%: Tiem tnh mach, lieu 5ml/con.
- Ho ly: Cham soc va nuoi dng chu ao.
2. Loan san khung xng:

Thuat ng loan san n gian la ch s phat trien bat
thng cua cac khp xng. Cach goi khac Viet Nam hay goi
la loi khp xng, loi khung xng, co van e ve xng va
hong. Khi viet bai nay, toi se co gang noi chi tiet va cu the cho
nhng ai mi nuoi cho cung co the hieu.
2.1. Loan san hong (Hip Dysplasia)
Cac bat thng chung xng :No bat nguon t s phat

trien khong bnh thng cua khp hong, khp hong co phan
au xng ui gan vao xng chau. Trong o phan au xng
ui gan khong kht vao o xng chau, cac c, day chang va cac
mo lien ket long leo cung khong ho tr cac khp xng hong
cua con cho th c goi la loan san hong. Loan san xng
hong nhe th co the khong anh hng g nhieu en hoat ong
cua cho, nang th co the gay viem khp dan en te liet.
Cac trieu chng cua loan san xng hong tao ra nhng con
15
cho b anh hng c thay ro rang nhat la dang i bo va dang

chay khong bnh thng. ieu nay giai thch trong cuoc thi
dogshow, giam khao thng yeu cau cac con cho xem dang
ng, dat, va chay vong quanh. Cho b loan san la cac con cho
khong c chng nhan, v no se di truyen sang i con, i
chau.
2.2. Loan san khuyu tay - 2 chan trc cua cho (Elbow
Dysplasia)
Cac khp khu tay lien quan en ba xng: xng canh tay
cua chan trc va 2 xng tru nam canh nhau. Loan san gay
ra s phat trien khong ong eu cua cac xng, hoac s phat
trien khong bnh thng cua sun bao phu be mat khp. Tat ca
cac van e tren co the dan en mot khu tay con cho b loan
san.
16
www.petgold.vn
Cac bat thng:
- Cho b loan san xng hong hay khu tay se xoay cac
khp khong troi chay nh mong muon, dan en tnh trang viem
va au khp ve sau. Theo thi gian, se dan en viem xng
khp.
- Trng hp nang th ng len kho khan, len xuong cau
thang kho khan
- au khi nhay hoac nam
- C bap teo, mem, khong san chac.
2.3. Mot so yeu to gay ra s phat trien cua loan san
xng hong va khuyu tay:
- Do di truyen: nhng con cho di truyen de b loan san xng
hong, co nguy c cao hn phat trien loan san hong va cuoi
cung la viem xng khp.
- Kch thc ln: Beo ph co the lam tang mc o nghiem
trong cua can benh nay trong nhng giong cho de b bien oi
gen va trong lng cua cho se tang cng s thoai hoa cua
khp hong. Thng hay gap phai cac con cho co can lng
ln tren 30kg, nh cac cho chan cu, cho tha moi, cho san do
cac khp phai chu khoi lng c the e len.
- Cho phat trien nhanh cung de b loan san: La do che o an
giau calo, protein va canxi.. rat can bo sung, nhng phai co
cach bo xung, va van ong hp ly.
Loan san xng hong xay ra cho nho t 3 en 12 thang
tuoi, khi cac con trng thanh se the hien dau hieu lam sang
va co the c nhn ro bang chup x-quang, hoac thong qua cac
bc chay cua con cho.
2.4. Phong nga va ieu tr:
Loan san xng hong la mot roi loan di truyen, khong co
phng phap hieu qua ngan nga tuyet oi s phat trien cua
17

no. Hau qua cua tnh trang nay co the c giam qua che o
an uong thch hp, tap the duc, dung thuoc chong viem hay
thuoc giam au e bo sung cho con cho co the lam cham s
tien trien cua benh va cai thien chat lng cuoc song cho thu
cng cua ban.
Can co che o an uong va van ong hp ly, khong cho cho
an no, an qua tha chat cung khong tot. Trong qua trnh nuoi
can phai ac biet quan tam cac khp cac khuyu tay, ban chan
cua cho, dang i, bc chay xem co bat thng khong. Can
luon luon quan sat con cho, cac bieu hien, xem no can g va no
co van e g e chung ta can thiep kp thi la cach e giup con
cho cua ban luon khoe manh.
nc ngoai, tnh trang nay thng c ieu tr bang phau
thuat tuy thuoc vao kch thc cua con cho, tuoi tac, sc khoe
tong the va mc o nghiem trong cua loan san. Tuy nhien viec
phau thuat ton kem va gay nguy hiem. Vay nen cac trai cho
ma gap phai cac trng hp nay th ngi ta se ban re hoac
cho, tang e nuoi trong gia nh v khong the cha khoi hoan
toan benh nay.
Quan ly can nang la mot trong nhng phng phap ieu tr
quan trong nhat cho cho loan san hong. Neu con cho cua ban
ang b tha can hoac beo ph th hay thay oi che o an uong
va thc hien mot chng trnh tap the duc vi s giup cua
bac s thu y. Giam can co the giam cang thang chung, ngan
nga thoai hoa khp, cai thien tnh di ong, va giam au nh
massage hang ngay, vat ly tr lieu.
Bo sung glucosamine va chondroitin co the lam tang tong
hp sun, giup sa cha sun b h hong, va cai thien sc khoe
to n g the chung khi du n g la u da i . Perna canaliculus,
b/unsaponifiables au tng, axit beo omega-3, va methylsulfonylmethane (MSM) cung co li cho cho b loan san xng
hong. Ngoai ra, cac loai thuoc chong viem, chang han nh
18
www.petgold.vn
Novox va Rimadyl, co the giam au va viem e cai thien hoat
ong cua cho va thuc ay tap the duc.
3. Benh viem ruot cho:

ay la nhng trieu chng ien hnh cua benh viem ruot, xin
gii thieu ve nguyen nhan trieu chng va cac phng phap
phong tr e ngi nuoi tham khao.
3.1. Nguyen nhan gay benh : co the co rat nhieu song co
mot so nguyen nhan ac trng nh:
- Do virut: Co the do Parvovirut, virut gay benh care, virut
gay viem gan truyen nhiem v.v
- Do vi trung nh coli, Leptospira, Salmonella.
- Cung co the do ky sinh trung.
- Ngoai ra cung co the do nam hoac khong tieu hoa c,
do an phai chat oc.
3.2. Trieu chng benh: ien hnh nhat la hien tng tieu
chay i oi vi non ma, trng hp nay thng do cho b
viem oan trc ruot non. Khi con vat bieu lo au vung bung,
luc o bieu hien viem co the a lan xuong ruot gia.
Con vat i phan long co mui tanh hoi kho chu va co the co
mau xanh am hoac en do xuat huyet phan sau ruot gia.
Con vat co the b sot neu do nguyen nhan nhiem trung, luc o
thng thay thanh bung cang len.
Mot so cho co bieu hien au bung con vat se nam t the
hai chan trc chong len, bung soi hoac chng nhe.
3.3. ieu tr benh: ieu au tien la can tm nguyen nhan
gay benh e a ra phac o ieu tr benh co hieu qua.
- Nen ngng cho cho an trong vong 24 gi au, ch cho cho
uong u nc.
- Neu cho b non dung Anticholinergic va thuoc an than nh
19

Chlopromazin hoac Metoclopramil.
- Truyen dch e bu lng nc va chat ien giai a mat
(ay la bien phap tot nhat, neu khong truyen c th dung
chat ien giai cho uong).
- Neu thay cho b au bung nhieu th co the dung thuoc giam
au nh Perimidine.
- Tr tieu chay bang mot so loai thuoc nh hon hp Kaolin va
Pectin, hoac Bismuth Subcarbonate .
- Neu nghi la do vi trung th dung cac loai khang sinh thong
thng nh Kanamixin, Tetramixin.
Trong qua trnh ieu tr ket hp dung thuoc bo tr nh vitamin B1, Bcomlex, ADE Bcomlex va cham soc nuoi dng tot e
nang cao sc e khang cho con vat.
4. Ky sinh trung:
Benh viem tai ngoai do ve Otodectes cynotis la rat pho bien
ma cho, meo, cao, tho eu co the nhiem ve nay. Ve song
mat ngoai ong tai, an lp da cua vat chu va hut chat bach
huyet vat chu e song. T o se lam cho vat chu nga ngay
kho chu, viem, tiet dch va hnh thanh vay trong tai. Ngoai ve
tren con co loai Otobius megnini ky sinh tren cho va mot so
loai gia suc khac nh bo, nga, cu.
4.1. Trieu chng:
Ve ky sinh tai kch thch con vat lac au thng xuyen cao
hay cha, co cho tai b nhiem ve. Thng xuyen co chat tiet t
ong tai, co mau nau sam nh sap, oi khi chat tiet bong ra. Khi
kham tai co the thay nhng ve co mau trang, nho, lan trong rai
tai mau sam, ta co the bat bang cach at di knh hien vi e
tm ve.
20
www.petgold.vn
4.2. ieu tr:
Dung mot loai dau nh dau khoang boi nhe vao ong tai roi
lau e lam sach tai, chat tiet t tai se giup lay c ve ra. Sau
khi lam sach tai dung mot loai thuoc diet nh la rotenone,
diethyl phtalate, hay pyrethrins e boi 3 ngay 1 lan, lap lai trong
4 lan lien tiep (12 ngay). Khi tai co hien tng viem man tnh
th phai boi thuoc khang sinh co corticoisteroide hay thuoc m
co khang sinh; hoac dung ivermectin vi lieu 200-300 mg/kg
tiem di da.
5. Benh mo bao long tren cho:

Benh mo bao long do mot ky sinh trung da song trong nang
long gay ra nga cac mc o khac nhau. Benh cho pho
bien hn meo.
5.1. Ky sinh trung:
Ky sinh trung co ten la Demodex canis song trong nang bao
long cua cho, than dai 0,25 mm. Co the tm thay tren da con
vat khoe.
5.2. Trieu chng:
Benh ghe mo bao long thng phat sinh pha trc mat,
hoac khuy chan. Benh co the thay oi t rat nhe nh ch mot
mang nho, cho en nang nh toan than eu co benh tch rm
mau, co mu. Vi trng hp benh nhe th co the ch b mot khu
vc tach biet, b rung long mat, quanh mat hay chan trc
hoac ca chan sau. Nhng trng hp nay c xem la benh
nhe, khong gay viem da th phat. Con trng hp nang th da
b man o len, co mun mu, co mau va huyet thanh r ra t
nhng vung nhiem benh, ke o la nhiem trung th phat ma
thng thay la Staphylococcus aureus, thnh thoang cung thay
Pseudomonas spp.
21

5.3. Chan oan:
Dung dao tam dau cao cho co benh tch cho en khi thay o
len, bat au chay mau roi soi di knh hien vi e tm ky sinh
trung.
5.4. ieu tr:
Ky sinh trung: Khi benh c tru co gii han th thng t khoi,
tuy nhien e e phong benh lan ra toan than ta nen ieu tr
sm nhng trng hp nay bang:
Amitra vi nong o 0,025% trong nc, moi tuan boi mot
lan, cho en khi dt cac benh tch, roi tiep tuc boi moi hai tuan
mot lan, cho en khi xet nghiem khong con ky sinh trung.
6. Benh ve k sinh:
Ve la mot loai ky sinh tren cho, no khong ch tranh chap chat
dinh dng cua ky chu ma con truyen mot so benh nguy hiem
cho cho.
6.1. Ky sinh trung:
Ve ky sinh tren cho co nhieu loai thng thay nhat la
Rhipicephalus sanguineus ( co hnh qua le va mau nau en).
Ve nay phan bo khap ni tren the gii. Ngoai cho, ve con thay
tren trau, bo, heo. Chu ky phat trien 7 thang en 1 nam. Ve co
the nhn oi 19 thang. Ve phat trien qua cac giai oan trng, au
trung, thieu trung va ve trng thanh. Ve cai va c giao phoi
tren c the ky chu. Sau khi giao phoi ve cai hut no mau roi ri
ky chu, e trng tren mat at. Moi giai oan phat trien la sau
khi ve hut no mau lai ri ky chu, e e trng tren mat at, sau
o cac ve con lai bam vao ky chu mi. Khi bam vao da ve chch
chat khang ong vao mau ky chu, moi ve cai co the hut 0,5ml
mau.
22
www.petgold.vn
6.2. Trieu chng:
Ve thng bam trong va ngoai vanh tai, vung co va cac
ke cua ngon chan. Nhiem nang th thay ve bam khap c the,
co khi hang ngan ve tren mot ky chu, gay ton thng sinh ra
phan ng viem, lam cho nga ngay kho chu, gai thng xuyen
co the tao nhiem trung th phat, ap xe hay loet. Neu nhieu th
lam cho ky chu b thieu mau, mot so cho cua da xu x, day len,
cho c gam, liem, cao cau thng xuyen. Khi loai tr c ve
th cac trieu chng tren giam ngay. Nguy hiem nhat la ve truyen
cac benh truyen nhiem nh: rickettsia, leptospirosis, babesiosis.
6.3. ieu tr:
Cac loai thuoc co the dung ieu tr nh:
- Frontline vi cac hoat chat fipronil xt va xoa len long cho,
meo, moi lan tr ve c mot thang.
- Bayticol (flumethrin 6%) pha 1ml cho 2 lt nc tam hay xt
cho cho.
- Vong eo co Preventef (diazenon) tr c ve trong 4
thang.
6.4. Phong benh:
e kiem soat ve ta co the nh ky xt thuoc sat trung vao cho
cua cho nh chuong, goc nha, vach tng, ke tng, san.
Nhng phai tach ngi va thu vat ra khoi khu vc nay cho en
khi thuoc het tac dung. Dung vong eo tr ve.
7. Benh ran ky sinh:

Ran ky sinh cho pho bien co 2 loai: Ran an long va Ran
hut mau.
7.1. Ran an long: gom cac loai nh: Trichodectes canis,
23

Trichodectes latus Heterodoxus spiniger. Cac loai nay khong
hut mau ch an long, vong i ch trai qua tren ky chu, con cai
e trng, mau trang au co nap dnh tren long ky chu, 5-12
ngay n thanh au trung roi lot xac 3 lan trong 12-16 ngay e
tr thanh con trng thanh.
7.2. Ran hut mau: Pho bien la Linognathus selosus, ran e
trng tren long, trng n ra au trung va qua 3 lan lot xac thanh
con trng thanh, toan bo vong i mat 2-3 tuan.
7.3. Trieu chng:
Trc het ran bo tren da lam con vat nga ngay khong ngh
ngi c. Nhiem ran nhieu gay kem an, cham ln, vet ot gay
viem bieu b, bao long, gay nga ngay, rung long lo cho. Ran
an long Trichodectes con la ky chu trung gian cho san day
Dipylidium caninum.
7.4. ieu tr:
cho cho.
- e tieu diet mam benh ta co the lap lai sau 14 ngay.
8. Benh bo chet k sinh:

ay la mot loai ky sinh trung ngoai rat pho bien cho. Bo
chet khong gay hai nang trc tiep nhng lay lan rat nhanh va
kho tieu diet mam benh.
8.1. Ky sinh trung:
Bo chet co nhieu loai: Ctenophalides canis, C. felis felis, C.
felis orientis. Bo chet co than hnh dep, chan dai nen di chuyen
rat nhanh nh bo tren da ky chu hoac bang nhng bc nhay
24
www.petgold.vn
rat xa. Bo chet trng thanh hut mau ky chu, nhng au trung
th an phan cua cha me chung, bo chet trng thanh co the
song en 2 thang ma khong can phai hut mau. Con cai e
trng, trng rt xuong at hoac san nha, trng n thanh au
trung dang voi, roi thanh nhong. moi trng thuan li bo chet
hoan thanh vong i khoang 3 tuan.
8.2. Trieu chng:
Thay de dang vung khong long hay t long nh bung,
hang. Gay cho ky chu nga ngay, viem da, mun loet, rung
long. Nguy hiem nhat la truyen nhng benh khac nh: san day
Dipyllidium caninum, vi trung benh dch hach.
8.3. ieu tr:
- Dipterex 0.3-0.5 %.
cho cho.
- Vong eo co Preventef (diazenon) tr c bo chet trong 4
thang.
- Frontline vi hoat chat fipronil xt va xoa len long cho, meo
tr c bo chet 2 thang.
- Program (lufenuron) moi thang mot vien.
Ve sc khoe cong ong :
Tre em co the nhiem san day Dipylidium caninum ma
nguyen nhan la do nuot phai bo chet mang au trung san day.
9. Benh giun mat:

Benh giun mat cho, meo thng gay ra do hai loai
Thelazia californiensis va T. callipaeda, chung thng ky sinh
trong tui giac mac hay trong giac mac cua cho va meo, giun co
the tm thay ky sinh tren mat ngi. Ngoai ra benh co the xay
25

ra nhng loai khac. Giun co lp bieu b hnh rang ca, dai
khoang 10-15 mm. Ruoi nha Musca domestica, Fannia sp va
ruoi Musca autumnalis la nhng ky chu trung gian. T cho, meo
benh c ruoi an chat tiet cua mat co au trung L1, vao c the
ruoi au trung phat trien thanh L3 va di chuyen en mieng ruoi
e san sang truyen cho cho khac khi ruoi au vao mat. T ay
ky sinh trung trc tiep phat trien thanh con trng thanh, giun
co the song trong mat vai ba nam, giun non co bieu b hnh
rang ca va di chuyen nhanh trong mat ky chu gay ra viem ket
mac.
9.1. Trieu chng:
Viem ket mac va tiet rat nhieu nc mat, s anh sang.
Trong trng hp nhiem nang co the gay loet va uc giac mac.
Giun trng thanh co the tm thay trong tui ket mac va au trung
thng co trong nc mat.
9.2. Chan oan:
Co the chuan oan bang cach quan sat trc tiep ky sinh
trung trong tui giac mac hoac la tren giac mac sau khi gay te
cho cho. tm trng cha au trung hoac au trung trong nc mat
cho hay meo benh.
9.3. ieu tr :
ieu tr bang cac phng phap sau :
- Trc tiep lay giun ra khoi mat.
- Nho dung dch levamisole 2% vao giac mac.
- Dung thuoc m tra mat levamisole 1%.
10. Benh viem mieng do nam:

La mot benh nhiem trung cua xoang mieng
26
www.petgold.vn
10.1. Nguyen nhan:
Nguyen nhan gay benh la do nam men Candida albican.
Benh thng xay ra cho, meo non hoac ca nhng con ln
tuoi. Nhng ieu kien khac thng la do dung khang sinh keo
dai, c the suy giam mien dch, suy nhc, lam bien oi he vi
khuan trong xoang mieng la nhng ieu kien cho nam phat sinh
benh.
10.2. Trieu chng:
Benh bieu hien ac trng bi nhng vay trang, hay mang gia
tren niem mac mieng hay li, oi khi lan ca en moi, benh tch
thng noi len vi s sung huyet xung quanh va ben ngoai
con di th loet, nhng vet nam nay co the lan tran en hau
hoac thc quan. Benh lam cho con vat au. Co the phan lap
nh danh nam calbican t nhng benh tch.
10.3. ieu tr:
Nen phan biet vi nhng benh gay viem loet khac. Cac
thuoc co the dung la:
- Ketoconazole 10 mg/kg, cho uong ngay 2 lan cho en khi
benh khoi.
- Boi potassium permanganate 1/3000 trong nc ngay mot
lan.
- Boi dung dch nystatin ngay bon lan.
- Co gang cho cho an thc an long, de tieu e cho de nuot
va bo sung cac vitamine A, B, C trong khau phan.
11. Benh ca re:

Benh ca re gay tac hai tren nhieu he nhng tren he tieu hoa
la nang nhat va ro nhat. ay la mot trong nhng benh nguy
hiem va pho bien nhat cua cho. Benh xay ra tren hau khap the
gii, giet hai rat nhieu cho khong c tiem phong. Benh co
27

the xay ra tren tat ca cac la tuoi cho nhng tac hai nang tren
cho con. Cac c quan b virus tan cong nhieu nhat la he tieu
hoa, ho hap, da, than kinh.
11.1. Nguyen nhan:
Benh do virus thuoc nhom paramyxovirus. Virus xam nhap
vao cho qua ng ho hap, tieu hoa, da. au tien khi xam
nhap vao virus nhan len mo bach huyet ng ho hap tren,
sau o nhiem vao mau va virus tiep tuc nhan len mo bach
huyet cua cac c quan khac. Mam benh c thai ra qua dch
tiet mat, mui, nc bot, phan, nc tieu.
11.2. Trieu chng:
Xay ra tat ca cac la tuoi nhng thng cho con vai tuan
ti 12 thang tuoi. Cho bat au benh sot 40o - 40,5o, cho u ru
bo an, sau 24 - 48 gi th ha sot, an lai. Vai ngay sau lai bo an,
sot, benh tien trien tram trong. Cho benh thng hay trai qua
hai t sot nen ngi ta con goi la dang sot hai th. V virus
thng tac hai chnh tren ng tieu hoa va ho hap nen cho b
tieu chay co mau, cung nh viem ng ho hap, ho vi dch tiet
mui co mu.
Mot so trng hp kha pho bien cho benh co mun mu
vung da mong nh bung, hang, vi dien bien luc au viem o
sau thanh mu roi v ra kho lai. nhng trng hp benh nang
ngi ta thay cho the hien trieu chng than kinh nh co giat,
run tng cn, hoac hai chan trc giat tng hoi nh bi trong
khong kh. Moi trng hp co mot dang co giat khac nhau, giai
oan cuoi cho b liet. Hau het cho xuat hien dang than kinh
thng chet. Mot so t co the vt qua c th mang di chng
than kinh.
Mot so trng hp khac th the hien trieu chng gan ban
chan day va cng, khi ta s tay vao cam giac rat nham. oi khi
28
www.petgold.vn
cung xay ra hien tng day va cng mui.
11.3. Chan oan:
Nen ngh en benh Ca re khi cho con sot, nhat la dang sot
hai th. Cac trieu chng ien hnh nh viem ho hap, viem ruot,
mun mu da, cng ban chan, cac cn co giat. Nhng oi khi
nhng dau hieu ac trng thng khong phat hien giai oan
sm ma ch thay c giai oan qua tre.
11.4. ieu tr:
Nguyen tac ieu tr la gii han s nhiem trung th phat,
truyen dch tao lai can bang ien giai, gii han nhng cn co
giat va cham soc can than.
- Gi cho benh ni kho am, thuoc ha sot, thuoc giam au,
atropine e gii han co that ruot.
- Dung khang sinh hoat pho rong e chong nhiem trung th
phat
- Trimethoprim + sulphamethoxazole.
- Streptomycine 5-10 mg/kg, ngay hai lan tiem tht hay di
da.
- Gentamicin 2mg/kg ngay 2 lan dung toi a 5 ngay.
- Kanamycin 10-20 mg/kg ngay bon lan cho uong, hoac 5-7,5
mg/kg ngay hai lan tiem tht hoac di da.
Truyen dch: dung dch ien giai, dung dch protein, va
thuoc chong co giat.
12. Benh Parvovirus:

12.1. Nguyen nhan: do mot loai virus co ten Canine parvovirus (CPV) gay ra nam 1978. Trong nhng nam qua,
Parvovirus cho a ot bien thanh hai chung khac nhau va co
bang chng cua mot hien chung th ba tai Y, Tay Ban Nha va
Viet Nam. Hien tai, chung gay benh pho bien nhat toan the gii
29

la CPV-2b.
Bieu hien quan trong viem ruot xuat huyet gay tieu chay
phan co lan mau, niem mac ng tieu hoa va viem c tim.
12.2. ac iem:
Cho tren 6 thang tuoi thng co mot e khang t nhien vi
Parvovirus. Nhieu con trong so nay ch bieu hien tieu chay
thoang qua.
Cho 1-2 nam tuoi co the b benh nhng thng rat nhe va
thng khong ang chu y.
Mo t ly do kho n g ro , Doberman Pinchers, Rottweilers
thng de suy sup bi benh nay.
12.3. Cach lay lan va sinh benh:
Virus nay ton tai tren quan ao, thc an, san nha, long nuoi
co the en 5 thang va lau hn trong cac ieu kien thuan li.
Nen viec vuot ve cung la mot nguy c ln e benh lay lan.
Con trung va ong vat gam nham cung co the la nguyen
nhan truyen benh ong vai tro quan trong. S lay lan benh qua
ng ruot la chu yeu do con vat nuot phai mam benh. So
lng virus nhiem vao c the cung rat can thiet, o cung la mot
yeu to e gay benh lam sang. Viec tiep xuc vi cho mang virus
tan so va cng o cao cung lam tang kha nang mac benh
nay.
Ban au virus c tru trong cac mo bach huyet co hong, t
o vao mau. Cac trieu chng ng ruot xay ra khi virus tan
cong tuy xng, nhanh chong phan chia te bao va c tru trong
ng ruot va cac hach bach huyet, gay ton thng va hoai t
te bao.
12.4. Cac the benh va trieu chng
Trieu chng thng bieu hien trong vong 3-10 ngay ke t
30
www.petgold.vn
ngay nhiem benh. Bao gom: met moi, u ru, bo an, non ma,
sot va cac trieu chng ien hnh cua moi the benh.
12.4.1. The tim: Cac mau tim b nhiem trung thng c
tm thay trong cho ang b nhiem benh hoac cho con ngay sau
khi sinh. ay la hnh thc cua benh rat t pho bien so vi the
ng ruot. Benh thng rat nang, lam viem va hoai t c tim
gay kho th va chet non (<8 tuan) cua cho. Cho con ton tai
c se co seo trong c tim.The benh nay co the hoac khong
i kem vi cac dau hieu va trieu chng cua the ng ruot. Tuy
nhien the nay bay gi a hiem thay tren the gii.
12.4.2. The ng ruot: Virus phan chia trong cac te bao
bieu mo ruot, gay hoai t bong troc cac te bao niem mac v the
gay tieu chay - xuat huyet. Niem mac thng theo phan ra
ngoai, hp lai vi cac chat khac tao ra mot mui hoi tanh kho
chu. ieu nay co the e m ca cho nhiem trung th cap khi
cac vi khuan ng ruot nh Salmonella, C. perfringens, E. coli,
Campylobacter, coronavirrus va cac ky sinh trung khac co the
xam nhap vao mach mau nhieu hn qua nhng vung niem mac
b bong troc, e bat au mot qua trnh nhiem trung th cap
nghiem trong.
Hau het cho b anh hng (85%) la tuoi 6-20 tuan tuoi.
Co y kien cho rang ty le t vong khoang 91% va neu c
ieu tr ung mc th ty le song sot co the en 80-95%.
Benh thng co trieu chng tieu chay nang gay mat nc,
ien giai, mau va nhiem trung th cap. Do o, con vat co bieu
hien vo than, sut can nhanh, au n, shock do mat mauCho
thng se khong chet do virus, nhng thng chet do nhiem
trung th cap.
31

12.5. Chan oan:
- Chan oan lam sang: chan oan benh trc tien phai la
kham lam sang, xac nh o tuoi, giong va tnh trang tiem
chung e loai tr.
- Lay mau phan e lam phan ng ELISA: cac phng phap
ELISA co the thc hien ngay au tien cua benh cho en 3
hoac 4 ngay sau o. Cac phng phap ELISA co the la am tnh
gia neu chay qua sm trong qua trnh benh.
- Co the bo sung viec chan oan mau: Giam bach cau
thng bieu hien trong hau het cac cho b benh nay. Trong o,
giam bach cau la mot gi y quan trong. Ngoai ra ha albumine,
natri, kali va clo mau cung co the bieu hien.
- Co the bo sung viec chup X-quang: radiographs thng
giup phan biet benh vi cac nguyen nhan khac co oi ma va
tieu chay.
Tuy nhien viec bat tay vao ieu tr ngay t khi con vat b nghi
ng mac benh va cha co cac ket qua ve chan oan phi lam
sang la ieu nhat quyet phai lam.
12.6. ieu tr:
Tren the gii hien nay cha co thuoc ac tr e loai bo virus
nen viec ieu tr ch mang tnh giam trieu chng, ho tr e
khang cho con vat benh va phong tr nhiem trung th cap. Muc
ch cuoi cung cua ieu tr benh nay la giup con vat song mot
thi gian u e c the cua no tao ra mot phan ng mien dch.
Ty le song con phu thuoc vao s chan oan ung va nhanh
chong c ieu tr.
- Nen ngng cho an va uong trong thi gian con vat cha co
dau hieu hoi phuc. Sau o cho an nhe (neu con vat co the an
c), nen cho an nhng thc an de tieu nh tinh bot, tht ga
lien tuc en 7-14 ngay sau o la tot nhat e giam bt toi a cac
rui ro co the xay ra.
32
www.petgold.vn
- ieu tr ban au thong thng la truyen dch, giup bu ap,
can bang lai nc va chat ien giai, ong thi bo sung nang
lng.
- Ngoai viec truyen dch, viec chong buon non, chong tieu
chay, cam mau va chch thuoc khang sinh la ieu cap thiet.
- Viec tiem khang huyet thanh ch co y ngha khi benh ang
khi phat, chong shock do mat mau cung la ieu rat ang quan
tam.
- S cham soc ung cach se a lai tien lng tot hn,
nhng neu cham soc khong hp ly, cho se chet rat nhanh (moi
trng dng benh khong tot, tam khi con vat ang om, cho an
uong khong theo ch nh,).
S thanh cong trong ieu tr benh nay phan ln la do sc
song sc chong choi vi benh tat cua con vat. Tuy nhien phan
con lai la do bac sy thu y. Ban au bac sy se a ra mot phac
o ieu tr phu hp vi tng trng hp con vat benh. Neu
khong lam ung mot so nguyen tac th oi khi se lam cho con
vat chet nhanh hn.
12.7. V du:
- Tiem cac loai khang sinh de gay oc cho con vat trong khi
tnh trang mat nc cua chung ang rat tram trong. (Nhom sulfamid, nhom khang sinh aminozid (Streptomycin, Gentamycin,
Neomycin, Kanamycin..), nho m cephalosporin: the he 1
(cephalexin, cefalothin, cephazolin, cephadroxil), nho m
polimycin: Colimicin (colistin))
- S dung thuoc tr tim khong ung ch nh se lam con vat
nhanh chet hn.
- Truyen dch khong u se khong em lai hieu qua, truyen
khong ung cach se khien con vat nhanh kiet sc.
- Lam dung cac loai thuoc cam mau va thuoc giam co that
tiet dch.
33

12.8. Phong benh:
Hau het bac sy thu y se yeu cau cac con cho phai tiem
phong benh do parvovirus khoang tam tuan tuoi. Viet Nam,
vaccine nay thng co san trong vaccine a gia. Tiem nhac lai
sau mot thang va hang nam.
Ngi nuoi cho khong nen tiem phong benh qua sm cho
cho con v khong u kha nang e ap ng mien dch.
Viec phong benh bang cach khong cho tiep xuc vi mam
benh thng khong em lai hieu qua cao.
Mong muon cua toi vi ngi nuoi cho la: nen tiem phong
cho cun cua mnh neu khong muon no b chet mot cach oan
uong do benh truyen nhiem hoac ieu tr ton kem khi con vat
b benh.
13. Benh ghe:

13.1. Bieu hien:
- Tren mat da co nhng am mun o, sau mong nc, roi v
loet da, ong vay nau roi lai lan ra am da khac. am da ghe
thng thay khap ni tren mat da: quanh mat, tai, mom, long,
ui...
- Mun nc an sau vao lp bao long, gay nhiem trung co
mu, an tay vao dch mu chay ra.
- Ni da ghe long cho b rung trui tng am, l loet o, r
nc vang, lam cho cho nga ngay va gai lien tuc.
13.2. Benh ghe:
Benh gay ra do loai ghe song trong bao long cua da cho.
Ghe trng thanh uc khoet pha hoai lp bao long, lay chat
dinh dng o e phat trien. Ghe trng thanh e trng trong
cac ng ranh do chung tao ra, trng phat trien qua 2 giai
oan au trung e tr thanh ghe trng thanh mat khoang 1014 ngay.
34
www.petgold.vn
13.3. Benh tch:
Ghe lay ra cac am l loet sau trong am bao long va gay
viem mu da.
13.4. Lay lan:
Benh lay lan trc tiep do cho khoe tiep xuc vi cho benh, b
nhiem trng hoac au trung cua cho benh thai ra ngoai do dch
mu t am da ghe.
13.5 Phng phap ieu tr:
Dung thuoc co hoat chat Ivermectin nhng hieu qua rat
thap. Co khi benh tnh rat nhieu, tng nh a khoi nhng
sau mot thi gian lai mac lai (khoi gia) roi con tram trong hn.
Con khi a b nang, ton thng da tram trong co dau hieu suy
gan, than th xem nh rat xau!!! Mac du dan gian co dung nc
ieu, dau nhte cha nhng khong co c s khoa hoc e
chng minh.
Tam bang cac loai nc la chua chat un ac: la tra xanh,
la khe, la xa c co the cai thien tnh trang viem da. Tuyet oi
khong dung cac loai xa phong co o kiem cao tam cho cho
ghe.
14. Benh giun moc cho:

14.1. Nguyen nhan:
Benh giun moc do Ascylostomatosic canium gay nen, mot
trong nhng benh giun tron gay thiet hai nhieu nhat cho cho,
meo va mot so loai an tht thuoc ho cho (canidae). Benh phan
bo rong khap ni tren the gii va quanh nam. Cho, meo non
thng mac benh nang hn cho, meo trng thanh.
Cho, meo nhiem benh giun tron bieu hien ac trng la thieu
mau, viem ruot cap va man tnh, co kem theo chay mau ruot,
ac biet cho meo non t 2 - 4 thang tuoi, khi mac benh ty le
35

chet cao t 60-80%.
Trng giun moc theo phan thai ra ngoai, n thanh au trung
roi thanh au trung nhiem bam vao thc an, nc uong va moi
trng xung quanh.
Cho, meo nuot phai au trung cam nhiem qua thc an nc
uong vao ng tieu hoa, nhng con giun trng thanh song
ruot non, tap trung phan ta trang.
Au trung cam nhiem thai ra moi trng xung quanh, co the
qua da ma gay benh cho con vat. Khi qua da cho meo con, au
trung khong gay ra phan ng cuc bo, nhng khi qua da cho
meo trng thanh, au trung gap s phan ng manh me cua da,
the hien viem tay ro ret do au trung chet tao ra.
14.2. Trieu trng:
Trong qua trnh ky sinh trong ng tieu hoa, giun moc gay
ra cac bien oi benh ly do hai yeu to: Tac ong c hoc va anh
hng cua oc to.
- Vat benh non ma lien tuc, co khi non ra mau, bo an hay
an rat t do hau qua chay mau niem mac ruot. Giun moc khi
bam vao ruot hut mau tiet ra mot chat khang ong va a en
hien tng xuat huyet ruot gay ton thng, tren c s o cac vi
khuan gay benh co ieu kien phat sinh va gay cac benh truyen
nhiem khac.
- Roi loan tieu hoa, viem ruot cap tnh va man tnh, do tac
ong c gii va oc to cua giun moc nen xuat hien benh tieu
chay d doi, phan co lan mau mau ca phe hoac mau en co
dch nhay va mui thanh kham.
Gia suc non thng chet do mat mau, mat nc.
- Xuat hien hoi chng than kinh do oc to giun moc tham
vao mau i khap c the.
- Khi gia suc khoe va mac giun moc lan au benh co the nhe
hn va thi gian dai hn, bieu hien chu yeu hoi chng thieu
36
www.petgold.vn
mau, chay mau ruot, tuy nhien ch 2-3 thang sau t khoi benh
khi ieu kien cham soc va nuoi dng tot.
14.3. Phong benh
- Ve sinh trong an uong: A n chn, an sach va uong sach e
ngan nga au trung giun moc.
- nh ky tay ue ve sinh chuong, cui nhot cho meo va moi
trng xung quanh e diet mam benh (phun Dipterex 1% diet
trng giun Chloramin B 0,5% trong 10 phut hay nc voi 10%).
- Hang ngay don chuong, thu nhat phan o vao ho x ly.
- nh ky kiem tra phan phat hien mam benh e d phong.
- Khong tha rong cho meo, khong cho cho meo benh tiep
xuc vi ben ngoai e han che lay nhiem mam benh.
37
III. Cac tat xau cua cho va cach sa cha.

1. Cho sua
Tai sao con cho sua va lam the nao e ngan chan viec
nay?
Ngan chan mot con cho sua a tr thanh mot cn ac mong
ln oi vi nhieu chu s hu cho. Sua lam au au khong ch
ban ma con hang xom cua ban, hoac tham ch co the anh
thc tre nho. That khong may, hau het cac trng huan luyen
cho khong the day mot con cho dng sua, bi v van e thng
ch xay ra trong nha hoac san cua ban. Bai viet nay mang tnh
chat tham khao e ban t a ra trng hp vi con cho cua
toi, va meo lam cho no ngng sua.
au tien chung ta hay cung tm hieu hieu ly do tai sao con
cho sua?
Sua la ban nang t nhien cua con cho. No sua nh la mot
tn hieu canh bao lanh tho vi nhng con cho khac. No sua
cung co the do lo lang, hay that vong, buon phien, oi chi, kho
chu ieu g o, chuot chay trong nha hay mot so cac van e
38
www.petgold.vn
khac. Van e sc khoe cung co the lam cho con cho ren r
hoac sua
Lam the nao e ngan chan cho sua?
Xa hoi hoa va thoi quen giup no lam quen vi nhieu ngi
mi, vi cac ong vat hay cac con cho khac, lam quen vi mot
moi trng mi hoac tnh huong co nhieu tieng on cang tot.
ieu nay se giam thieu so lng hoac cng o cua sua bao
ong. Sua ch nen c cho phep khi canh bao cho chu va sau
o c kiem soat va dng lai trc khi con cho tr nen qua
kch ong va mat kiem soat. Moi ngi trong nha cung nen
cung tham gia kiem soat, ao tao va huan luyen con cho.
Lam the nao toi co the ngan chan con cho sua khi chung
ta khong co o?
Phng phap huan luyen hieu qua nhat la cho no trong
chuong, no se giam bt s lo lang khi mot mnh. Con cho cua
ban dan dan phai c day viec no trong chuong lau hn.
Nuoi hai con cho cung vi nhau la hieu qua va se lam giam
cang thang va s lo lang, cung nh buon ba cho con cho, khac
khi no mot mnh, cho buon se gay stress khi mot mnh vi
mot giong cho a van ong. Am nhac cung co the hu ch, ban
cung co the cho cho nghe nhac (phng phap nay toi thay ben
nc ngoai a dung).
Con cho cua toi lien tuc sua. No muon g? la cau hoi ma
nhieu ngi a at ra. Chu y van e sua nhieu va lien tuc bi
mot con cho khong hay sua. T nhien no sua, chung ta can
phai quan tam. Hay en ben no, tha no ra va xem no muon g,
no oi chi, hay i ve sinh?? o la cach tm hieu nguyen nhan.
Hoac cho an, vo nhe, ca ngi, chi vi no, cho mot mon o
chi, hoac tham ch ch can i en canh no va thay no khong
sua na, ch la mot vai v du ve cach tm hieu nguyen nhan.
39

Lam the nao toi co the huan luyen cho gi im lang bang
mot lenh?
Huan luyen cho yen lang bang lenh la mot tr giup vo gia
e co the kiem soat c viec con cho sua. Viec day mot con
cho ngng sua bang lenh la mot viec rat kho khan, can phai
kien tr. Ban hay tham khao van e nay trong chng cuoi cua
cuon sach nay (chng huan luyen)
Cach e sa cha van e sua cho cho cua toi la g?
Cac van e ve cho sua hoan toan co the kiem soat. Nhng
tnh hnh ho gia nh nuoi cho trong nha lam cho van e nay
kho khan e co the khac phuc hoan toan. Ngay ca viec sua t
cung co the lam phien giac ngu, hoac hang xom kho chu, (ac
biet la trong cac can ho hoac nha pho). Khi co gang e giai
quyet van e sua, ong lc cho cac hanh vi sua la mot van e
quan trong. Ban can co thi gian e thc hien viec ieu chnh
va huan luyen. Hay kien tr ch ng nen ban con cho cua ban
i.
Cac thiet b chong sua ang co va co hieu qua lien?
Cau tra li la rat hieu qua trong viec ngan chan va co kiem
soat c hanh vi sua cua con cho. Viet Nam hien nay co du
nhap mot thiet b t nc ngoai o la vong co ien huan luyen.
Cac ban co the tham khao chi tiet bai viet ve s dung vong co
ien tren www.youtube.com hoac website: www.petgold.vn
Phau thuat co hieu qua?
Phau thuat cat day thanh quan cua cho, lam cho cho sua
khong phat ra tieng keu. ay la 1 tieu phau thuat, nc ngoai
cung co ap dung va kha n gian. ieu nay co phai la oc ac,
man r, va vo nhan ao? ay la bien phap cuoi cung phai lam
vi mot con cho cng, thng nhng giong cho canh phau
40
www.petgold.vn
thuat cat day thanh quan th hoan toan khong sao. Nhng cac
giong cho bao ve, quan khuyen th tieng sua chng to sc
manh cua no. Nh a noi, ay la bien phap cuoi cung neu ban
khong the tm c nguyen nhan khien con cho ngng sua.
Giai phap nay nc ngoai cung ap dung rat nhieu.
Toi hy vong mot so kinh nghiem ben tren se giup rat
nhieu cho ban trong viec kiem soat con cho cua ban ngng
sua.
2. Con cho hay Nhai

Trc khi cung giai quyet van e nhai, ta tm hieu v sao
con cho nhai, no giup ta biet ly do tai sao con cho nhai. Co
nhieu ly do con cho co the nhai:
- Con cho giong nh mot a tre con, no kham pha the gii
bang mieng va no nhai tat ca moi th.
- Con cho cung co the nhai e giam au khi moc rang.
- Mot so con cho cam thay nhai nhe nhang giup no bnh tnh
hn.
- Nhai lam giam s nham chan cho.
- Con cho bat au nhai pha hoai khi no ang lo lang.
Khong co s huan luyen chnh la ly do con cho nhai o lung
tung va khong kiem soat.
Con cho khong hieu cai nao no c nhai va cai nao khong
c nhai. Vi no oi giay 10 trieu vi oi dep 20 ngan ong
eu nh nhau. ieu chung ta can la phai kiem soat khong gian
con cho hoat ong va day cho no cai nao no c phep nhai.
Ch ng v no nhai mat oi giay 10 trieu ma ban trach moc
anh ap no, that la toi nghiep no v ay chnh la loi ban!!!!
o chi:
Ban khong the ngan chan con cho ngng nhai, sau khi ban
a tm hieu c nhng ly do tai sao con cho lai nhai? V vay,
41

ban hay cho no o chi va day no ch c nhai o chi.
Khong trng phat:
Toi biet ban se rat tc gian, neu con cho nhai mot o vat
nao o gia tr cua ban. Tuy nhien, ban khong nen trng phat
no. V trng phat con cho cua ban se ch lam tang mc o cang
thang va lo au cho con cho ma thoi.
Giam sat va nhot:
Cho en khi mot con cho hoan toan c huan luyen nhai.
No se khong c phep t do i lai trong nha. V co qua nhieu
o vat no co the nhai lung tung chung ta se mat kiem soat.
Chung ta cung khong the suot ngay giam sat no. V vay chung
ta can phai nhot no trong chuong hoac ni khong co g cho no
nhai.
Chuyen hng va khen ngi:
Khi con cho cua ban nhai mot cai g o khong phu hp,
hay noi that to ve gian gi khong hay sai va chuyen hng
no en mot o chi nhai thch hp. Ban co the phai tham gia
vao giup no bang cach lac o chi hoac bien no thanh mot tro
chi. Ngay sau khi con cho ang nhai o chi, hay khen ngi
no.
Li khen ngi nen c s dung bat c luc nao ban nhan
thay con cho cua ban chon mot mon o chi nhai thch hp.
ieu nay se khuyen khch no nhai o chi cua mnh ch khong
phai la o noi that, giay dep, va cac oi tng khac xung
quanh nha cua ban.
S dung mot mui hoac mot v ang:
ay la mot cach kha thu v toi a ap dung va thanh cong
tuyet oi. Ban au con cho khi mi ve nha, toi van cho no chi,
42
www.petgold.vn
va toi quan sat no. Nhng o vat no nhai th toi rac t bot, hat
t, cha qua t ti vao o vat, hoac boi v ang cua mat ca hay
cai g o lam con cho thay kho chu khien no phai s, li va
mui cua con cho la 2 khu giac rat nhay cam, mot khi no a b
cay hoac ang mot lan mon o ma no nhai, th toi bao am
rang lan sau khong bao gi no dam nhai na.
3. ao bi
Nhieu ngi thng than phien rang con cho cua ho danh
qua nhieu thi gian e ao at.
Khong e con cho tiep xuc vi at
Thong thng chung ta thng nuoi con cho trong nha
hoac ngoai san. Neu ban i ra khu vc nao o co at, hoac nha
ban co vn at th ban hay giam sat viec ao bi nay cua no.
Con cho co the se ao bi e giup no giai tr, giai phong nang
lng.
Cho thng ao trong san, v no ang chan. No can thi
gian chi vi ban va tap the duc e giup cham dt s nham
chan. Ban nen co ke hoach tieu hao nang lng cho con cho
moi ngay (khoang 30 phut hoac hn tuy thuoc vao con cho to
hay nho). Co mot so hoat ong ban co the lam vi con cho cua
ban la lam cho con cho c xa hoi hoa. Mot so hoat ong bao
gom:
- Cho con cho cua ban i dao.
- Chi mot tro chi lay o, tm o, tha o hoac keo co vi
ban.
- Day con cho cua ban cac lenh hang ngay.
- Cho con cho chay nhay chi vi con cho khac cong vien.
Tat ca nhng hoat ong tren se giup con cho tr nen
buon chan, do o con cho se khong cam thay phai ot chay
nang lng bang cach ao trong san.
43

Cho no mot a iem e no ao
Mot so giong cho co ban nang t nhien ao ho, v du nh
cac dong cho san, ao ho e bay cac con moi, nen chung ta
khi nuoi cac giong cho nay, neu co ieu kien ban hay cho no
c ao mot ni cho phep e no khong b mat ban nang cua
no.
Con cho qua nong?
Ch co mot so con cho ao khi thi tiet nong. Va no ao mot
cai ho e tao ra mot cho mat me e nam xuong. Hay chac
chan rang con cho luon c khoe manh, va khong bao gi bo
no ben ngoai trong thi gian dai khi nhiet o cao.
4. i ve sinh ba bai
Con cho i ve sinh lung tung la mot trong nhng hanh vi kho
chu nhat. Tao ra nhieu mui kho chu, khai va hoi thoi trong
nha. Con cho i ve sinh v cac ly do sau:
- Sc khoe (no co the b ai dat, hoac ai son).
- Cho mi ve nha (cho con, cho mi ve nha khong kiem che
c kha nang ve sinh).
- anh dau lanh tho.
- Lo lang.
- Phan khch (con cho phan khch khi chu ve, hoac ngi la
co the ve sinh ngay tai cho).
Nhng con cho con mi ve hay nhng con cho phan khch
qua tieu xon ngay tai cho la ieu khong the tranh khoi chung
ta co the han che khu vc hoat ong cua chung ma thoi. Tuy
nhien cac ly do khac chung ta eu co the cai thien va huan
luyen c.
Huan luyen mot con cho i ve sinh khi va ve nha mi
ay la mot trong nhng ieu au tien ban se day cho con
44
www.petgold.vn
mi cua ban. ieu nay nen c bat au ngay sau khi ban
mang cho ve, nhng can phai kien nhan. Nhn chung, con cho
khong the kiem soat bang quang va ruot cua no cho en khi no
c 12 tuan tuoi. Neu con cho cua ban t tuoi hn the, ban
can phai kien nhan e huan luyen.
Vi nhng con cho nho thi gian i tieu mot ngay thng la
3 hoac 4 tieng mot lan, i nang 1 ngay 2 lan. Vi nhng con
cho ln hn, cu the la tren 1 tuoi co bang quang ln hn co the
nhn tot hn, i tieu va i ve sinh ngay ch 1 lan. Hoac 2 lan vi
i tieu va i ve sinh trong 1 ngay, tuy tng ieu kien thi gian
cua tng chu nuoi.
Ban nen thiet lap mot lch trnh cho con cho cua ban khi ban
bat au huan luyen. Vao buoi sang hang ngay ban can phai
at chuong ung gi e cho cho i ve sinh ngay sau khi ban
ngu day. Toi khuyen khch ban day khoang thi gian la 6h hoac
6h30. Neu muon hn la 7h hoac 7h30 co the tam chap nhan.
Cho con cho an vao cung thi iem trong mot ngay, ngha la
an uong ung khung thi gian hang ngay. Va cho con cho ra
ngoai khu vc ve sinh ngay sau khi no an xong e tap cho no
thoi quen i ve sinh ngay sau khi an.
Quan sat con cho cua ban co cac dau hieu nh anh hi,
quay vong.... Neu ban thay nhng dau hieu nay, a no ra
ngoai ngay lap tc. Neu con cho co l i ve sinh ra nha, ban
hay ve sinh cho o that sach se bang nc lau san, lau nhieu
lan, dung them ca nc hoa xt vao cho o na. e chac chan
cho o khong con mui ve sinh cua no na. Neu ban bat gap no
ngay cho ve sinh va i xong, ban an au hay ch tay vao cho
ve sinh va anh no ch lam no them s ban.
Chon mot t trc khi con cho chuan b ve sinh, chang han
nh ben ngoai hoac ve sinh, s dung cum t nay mot cach
nhat quan nh the no se hieu nh la mot lenh. Luon luon noi
lai cho con cho khi no ang ve sinh ngoai. Neu con cho co l
45

i ve sinh trong nha ngay lap tc a no ra khu vc ve sinh,
mui trong khu vc nay se khuyen khch no i tieu va i ve sinh
ay mot lan na. Neu con cho i ve sinh ung cho lap tc
khen ngi no.
Khi ban khong co nha, ban hay nhot con cho cua ban lai.
Ban co the mua mot long ln hn cho con cho con cua ban e
sau nay no con phat trien, nhng nhot no mot cho ch u va
cho con cho cua ban e no co the quay c va nam xuong.
Long nen thiet ke khay cha nc tieu theo ban nang, con cho
cua ban se khong muon ve sinh ngay tai khu vc rieng cua no.
Hay can than khong e cho con cho con cua ban lai trong
long hn 4-6 gi, v no co the khong co la chon nao khac o
la bat buoc phai i ve sinh vao ay. Neu ban thng xuyen i
lam xa, hoac cong viec khong co thi gian th ban can sap
xep ngi khac e cho con cho cua ban ra ngoai 4 tieng hoac
6 tieng mot lan tuy tng o tuoi cua tng con cho.
Neu ban chon khong nhot trong long, khi ban ri khoi nha.
Hay at no vao trong mot phong va at vao o mot cai khay co
cat, hoac o mot t mui nc ve sinh cua no t trc ay vao
khay. Con cho co xu hng i ve sinh tren cac vat lieu hut. Va
no khong co xu hng muon i ve sinh tren cho no nam.
Phng phap nay co the se mat nhieu thi gian hn so vi
phng phap dung long.
Hay nh cac quy tac:
- Kiem soat c lng nc uong va thc an cua cho,
thng khi huan luyen th cho cho uong nc 3 lan/1 ngay ngay
sau khi an, va uong xong cat i ngay.
- Khen ngi con cho khi no i ve sinh ung cho.
- Gi mot thoi quen vng chac. Hay nh khong bao gi trng
phat con cho ve the chat khi b bat qua tang i ve sinh lung
tung. Huan luyen con cho i ve sinh ung co the mat vai thang
neu lau con nhanh th la 1 tuan, do o, ban ng bo cuoc. Hay
46
www.petgold.vn
nh rang con cho cua ban luon muon lam hai long ban, v the
nen no can phai hoc cach lam nh the nao. Cuoi cung, ban se
thay ket qua.
5. Con cho An xin

An xin la mot thoi quen xau, nhng nhieu chu cua cho khong
may vo tnh khuyen khch no. ieu nay co the dan en cac van
e tieu hoa va beo ph. Cho an xin v no thch c an, rat kho
e cng lai cai nhn khao khat, ngoi canh ban cham chu nhn
ban an, nhng neu ban cho no an ch mot lan ban se tao ra
mot van e An xin trong thi gian dai.
Trc khi ban ngoi xuong ban e an, hay xch hoac nhot con
cho cua ban lai mot cho, tot nhat la ni no se khong the nhn
cham cham vao ban. Neu can thiet hay nhot no vao mot phong
khac. Neu con cho ngoan ngoan hay thng cho no thc an ch
sau khi ban va gia nh ban an uong xong.
6. uoi theo bat ky cai g

uoi theo mot con cho khac, mot con vat khac ang di
chuyen, hay n gian ch la ngi hoac xe ang qua lai, bieu
hien nay ch n gian la mot ban nang san moi cua mot so cac
con cho. Du la g th eu gay ra nhng hau qua nghiem trong
neu khong co phng phap day do ngay t au. V the ban co
the thc hien cac bc sau ay e ngan chan nhng trng
hp xau co the xay ra.
- Can gi con cho cua ban bang day xch vao moi luc (tr
khi trc tiep giam sat trong nha hoac trong khu vc ban co the
kiem soat). Khi con cho thc hien cac hanh ong keo xch hay
lao i ban hay co gang lam trung day va giat day that manh va
quat to sai, khi o lc keo se tac ong vao vong co khien cho
con cho au. Khi o no se hieu hanh ong cua no la sai va se
khong co gang thc hien lam lai ieu nay na. Neu con cho
47

van bng bnh cha chu khuat phuc ban hay lam lai hanh
ong tren nhieu lan.
- Huan luyen con cho cua ban lenh lai ay khi ban goi
(tham khao chng huan luyen).
7. Nhay len ngi

Nhay len ngi la mot hanh vi nhieu chu s hu cho a gap
phai. ieu nay cc ky kho chu moi khi no nhay len ngi, at
2 chan cua no len ngi. No cung co the gay nguy hiem cho
tre nho, lam tre hoang s. Ban co the huan luyen mot con cho
hieu hanh ong nay la sai va no se khong nhay len na.
ieu khong nen lam
Mot so ngi dung phng phap huan luyen bang hnh thc
x phat. o la dung au goi thui vao ngc cua con cho. Co mot
so van e vi phng phap nay, bao gom:
- Neu phng phap c thc hien qua kho hoac khong
chnh xac, ban co the lam ton thng con cho cua ban.
- Khi ban s dung au goi anh vao ngc, co the se ay con
cho cua ban xuong, nhng no ngh nh la ban ang chi vi no.
Chnh v ieu o, phan ng cua no thng se la nhay len mot
lan na e tiep tuc chi. Ban thc s se lam cho s viec tr
nen tram trong hn.
Tai sao con cho lai co hanh ong nhay?
Co mot so gia thuyet ve ly do tai sao con cho nhay len tren
ngi. o co the la mot hanh vi chao ban cua con cho, ma no
ngh o la the hien s quan tam vi ban, nhng vo tnh tat ca
chung ta eu khong thch ieu nay. Tuy nhien, hau het cac con
cho nhay len la muon co c s chu y cua ban.
Co mot so cach ban co the khac phuc ieu nay nh sau:
48
www.petgold.vn
- Ngay sau khi con cho cua ban nhay len, hay quay lng lai
vi no. Khoanh 2 tay lai va e trc ngc, neu con cho chay
xung quanh e nhay mot lan na, tiep tuc lam ieu o e cho
con cho thay rang chung ta khong quan tam en no khi no
nhay.
- Phng phap khac la neu con cho cua ban nhay len khi
ban bc vao ca, ban hay quay lai va i bo tr lai ra ben
ngoai. Neu no nhay len khi ban ang trong nha, th ban i ra
khoi phong. Ch i mot thi iem, va bc vao trong. Lap lai
ieu nay cho en khi con cho cua ban bnh tnh.
- S dung bien phap dung sc manh, neu ban a thc hien
2 ieu tren ma con cho van khong bo viec nhay len tren ngi
ban. Ban hay lam theo cach sau:
Xch con cho lai, ban t xa cam mot cai que to nh cai ua
ca, e dau sau lng. Tien lai gan con cho va khi no nhay chom
len ngi ban th lay tay cam que anh that au vao cai chan
cua no va quat sai. Phng phap nay thng se co hieu qua
ngay lan au tien. Neu no van tiep tuc th chung ta lam lai mot
lan na. Toi a lam ieu nay vi con cho cua toi, ch sau 2 lan
no hieu ieu o lam toi khong thch. Ke t hom o, no khong
bao gi nhay len ngi toi.
Thc hanh vi ngi khac:
Neu ch thc hanh ap dung vi ban th co ve nh cha u.
Ban cung nen dan do va nh ban be, gia nh trong bai huan
luyen khac phuc nhc iem nay. Neu con cho van tiep tuc
nhay len ngi khac trong gia nh ma khong phai la ban th
can phai day cho con cho hieu, tat ca moi ngi eu khong
thch hanh ong nay va muon no t bo.
8. Phong nga cho can

Phong nga cho can la bai hoc ai cung phai c biet. Bi
49

v cho khap moi ni, mot so th rat than thien, con so khac th
lai rat hung d. La chu s hu nhng con cho, chung ta phai
chu trach nhiem huan luyen nhng con cho va gi chung di
s kiem soat tai moi thi iem. Chung ta cung phai giup thong
bao cho ngi khac ve hanh vi cua con cho nh la con cho cua
toi rat hien, ban hay yen tam hoac con cho cua toi rat hung d
ban ng lai gan va khieu khch no.
Chung ta phai hieu rang bat ky con cho nao cung co kha
nang can, bat ke giong nao hay kch c. Ngay ca nhng con
cho ep nhat co the vo ban hoac can khi no b thng hay luc
no s hai. Toi a tng gap giong cho Husky can ngi tai cong
vien Thong Nhat, co the v no s hai mot ieu g o. Cac ban
biet ay, giong cho keo xe Husky rat hien. V vay, toi ngh tat
ca tre em va ngi ln nen hoc cach gi cho mnh an toan vi
nhng con cho. Quan trong nhat, chu s hu phai co trach
nhiem vi con cho cua ho.
Huan luyen e phong trng hp can danh cho chu s
hu cho.
Huan luyen cho con cho cua ban vang li ban, sau o tiep
tuc cac bai huan luyen xa hoi hoa.
Cho phep con cho cua ban tng tac vi nhieu ngi khac,
bang cach dung day xch dat i dao cong vien, nhng cho
ong ngi, tiep xuc vi tre em, ngi gia, ngi tan tat va
ngi cao tuoi. Cho con cho tiep xuc nhieu tnh huong khac
nhau mot cach thng xuyen, chang han nh cac ong vat
khac, tieng on ln, tieng xe may ln, xe ap, va bat c ieu g
khac ma co the gay ra s s hai.
Khong ky luat con cho cua ban vi nhng hnh phat ve the
chat, bao gom anh ap hay gay han.
Neu con cho cua ban la cho d va cha c xa hoi hoa th
ban can luon bao am rang con cho cua ban c xch hoac
50
www.petgold.vn
trong mot khu vc hang rao. Hay kiem soat con cho cua ban
trong tam nhn vao moi luc.
Neu ban nghi ng hoac biet rang con cho cua ban co
khuynh hng s hai hay hung hang, ban phai luon luon canh
bao sm cho nhng ngi khac. KHONG c e cho con cho
cua ban tiep can ngi va ong vat khac, tr khi tnh hnh c
kiem soat chat che.
Luon phai chu y tiem phong cho can than, 1 nam nhac
lai 1 lan (ac biet la benh dai).
Luon luon khen thng va khen ngi con cho cua ban khi
no lam ung mot viec g o.
Tranh cho can: Li khuyen cho tre em va ngi ln
ng bao gi co gang tiep can hoac cham vao mot con cho
ma mnh khong quen biet, tham ch pht l li canh bao cua
chu cho cung la mot hanh vi cc ky nguy hiem. Neu chu s
hu khong co mat, ng i gan con cho.
Khi gap mot con cho la, neu ban thc s muon vuot ve va
c chu cho cho phep: Ban co the cui xuong hoac e tay
sang ben, e cho con cho anh hi ban tay cua ban trc khi
ban co the vuot ve no.
Hieu ngon ng c the cua con cho - hau het nhng con
cho se hien th dau hieu canh bao cu the trc khi no chuan b
can.
Neu ban ang b mot con cho sua va don ban, ngay lap tc
tranh tiep xuc bang mat. Hay quay ngay i cho khac, ng bao
gi chay hay la het. Khi con cho dng lai chu y en ban, ban
hay t t quay lai va i bnh tnh.
Khong bao gi tiep can mot con cho ang an, ngu hoac
ang cham soc cho con. Con cho trong nhng tnh huong nay
51

co nhieu kha nang se can ban bi ban nang t ve.
Khong bao gi e tre nho hoac tre s sinh mot mnh vi mot
con cho v bat ky ly do nao.
Khong tiep can, hoac co gang di chuyen mot con cho b
thng. Thay vao o, lien he vi mot quan ly chuyen nganh
hoac bac sy thu y e c ho tr.
Neu con cho a can mot ai o?
Chu s hu cho ngay lap tc dung cac bien phap nhot hoac
xch con cho, sau o lap tc giup nan nhan.
Nan nhan, neu co the, nen ra khu vc vet can that ky bang
nc xa phong am.
Lien he vi bac sy hoac phai t x ly vet can tam thi (tuy
thuoc vao mc o nghiem trong cua vet can, co the phai i
vien e khau neu vet can nhieu va qua rong).
Chu s hu cho phai cung cap tat ca cac thong tin y te ve
con cho - ac biet la lch s vac-xin phong chong benh dai.
Thong tin nay cung can c cung cap cho nan nhan b cho
can c biet.
Chu s hu con cho phai co bien phap ngan chan con cho
can mot lan na, can lien he vi cac trung tam huan luyen
hoac phai kiem soat con cho chat che hn na.
Cho d can ngi co the c ngan chan neu co cac bien
phap thch hp c thc hien. Khi chu s hu con cho chu
trach nhiem va giao duc no, giup no xa hoi hoa la cha khoa an
toan cho moi ngi va moi vat xung quanh trong qua trnh nuoi
dng.
9. Keo ban i khi dat bang day xch

Ban co mot con cho ma moi khi ban dat no i chi, i ve
sinh no eu keo day va loi ban i theo? ay la trng hp
thng thay moi con cho. Neu nhng con cho nho di 10kg
52
www.petgold.vn
keo th co the chung ta keo co lai vi no c, nhng nhng
con cho to hn co the no keo ban i va nhieu khi co the nga
rat nguy hiem. V vay ay la mot thoi quen xau, chung ta can
phai khac phuc ngay.
Co 2 nguyen nhan chnh dan en hien tng nay.
- La do no b cuong, tang ong, do ban nhot hoac xch no
qua lau, hoac do no nhn thay mot cai g o va muon chay ngay
en o.
- Tai sao con cho a c gi i huan luyen ma no cung van
keo ban? V con cho cua ban khong coi ban ra g, no ngh no
co the ieu khien c ban, no khong s ban. Khi trng
huan luyen no c day vi huan luyen vien, ngi ta co thu
thuat e con cho phai s, khong c phep khi cha co lenh,
v vay khi ve nha neu no keo ban th chung ta se phai day lai
no.
Vay chung ta phai lam g e con cho khong keo na khi
chung ta dat no i bang day xch?
- Can 1 vong co bang kim loai dang thong long, v du: sat,
inox vv
- Mot day dat u tot va co moc e moc vao vong co cua cho
- Bat au dat no i khi con cho keo chung ta. Co rn theo
no e cho day dat chung lai, sau o chung ta lay a va giat day
that manh, quat to Sai, lc giat cua chung ta tuy thuoc vao
kch thc cua cho, vi mot con cho di 10kg th ch can giat
nhe, nhng vi nhng con tren 20kg - 50kg th can phai dung
het sc.
Giai thch: khi chung ta giat day, lc giat t day se tac ong
vao vong co va con cho se b au khi chung ta giat. ay chnh
la cach ma chung ta cho no thay, no khong c tuy y lam g
no thch, va phai ton trong chung ta khi i bang day xch.
Lap i lap lai nhieu lan hanh ong giat day cho en khi con
53

cho hieu ra, va ngoan ngoan i canh chung ta.
Phai thc hanh va lap lai ieu nay thng xuyen khi dat con
cho bang day e no luon luon ghi nh.
10. Khi con cho nhat hoac s tieng on
Neu cho cua ban hoac bat ky con cho nao khac nhat, hoac
s hai vi tieng on ln nh: tieng sung no, phao hoa, giong
bao, hay cac tieng on ln khac th ban phai quan sat nhng
bieu hien nh run ray, lan tron, tm cach chay tron, sua, i tieu
hoac cang thang khong the kiem soat c. Ngoai ra cung co
the co mot so nhng dau hieu khac, ban can phai chu y quan
sat.
Sau khi biet c con cho cua mnh s g ban co the khac
phuc ieu nay bang cach thay oi moi trng, va tham ch
nhieu trng hp qua nang phai dung ca thuoc. Mot trong
nhng cach tot nhat e lam cho con cho tot hn la thay oi moi
trng song cua no. Ban can tang cng cac chng trnh hoat
ong cho con cho tap the duc hang ngay, giup no tang cng
ve the chat e c the trao oi chat tot hn.
Ban can cung cap cho thu cng cua ban mot khong gian tot.
Khi o con cho cua ban se cam thay c an toan va c bao
ve. Ban co the th lam 1 cai chuong hoac 1 khu vc cho cho
54
www.petgold.vn
ngu. Tao cam giac thoai mai. Khi o cho khong phai lo lang ve
nhng ieu chung lo s. Cho thng co xu hng muon tm
nhng ni tot ep, mat me e th gian va ngu.
V du: nh di ghe, ban, va nhng ni ma no cam thay an
toan.
Vay chung ta se bat tay i vao viec huan luyen cho cho
quen vi cac tieng on va khong s khi ra ng, nghe tieng xe
may. tieng tre em khoc, tieng coi o to, tieng coi xe may.
Ban co the vao mang internet hay website va tm cac file am
thanh tieng on sau o chung ta bat au huan luyen cho. Mot
cach thu v e th va day cho con cho cua ban khong phai s,
la e cho no nghe am thanh t nho dan sau o tang am thanh
to len dan. Tang theo hang ngay va chu y la thng thc an,
an nhe, moi lan tieng ong ln la no se cam thay thch thu v
c an.
Cac am thanh e cho cua ban luyen tap o la: giong bao,
55

sam chp, phao hoa, sung no, tieng tre em gao khoc, tieng cac
con cho khac sua, tieng coi o to, xe may v.v...
T t tang khoi lng moi buoi tap luyen, sau o ta lai giam
cng o luyen tap t i, cho en khi cho cua ban khong s hai
vi tieng on ln.
Neu viec huyan luyen nh tren khong phu hp vi ieu kien
cua ban, co nhng loai thuoc co san t bac s thu y, ban co the
cho con cho cua ban uong e an than trc khi nghe tieng on
ln, e cho cho bnh tnh. No nh 1 dang thuoc an than.
Nhng tot hn ca van la qua trnh tap luyen nh a noi
tren. Lien tuc duy tr trong vong 1 tuan va ban se cam thay s
khac biet.
56
www.petgold.vn
IV. Kinh nghiem nuoi cho

1. Hng dan la chon va kinh nghiem mua
cho:
1.1. La chon:
e chon 1 con cho phu hp vi ban va gia nh rat kho,
trc het cac ban can phai tm hieu moi thong tin ti internet
ve: ac iem nhan dang, tnh tnh, ngoai hnh, ban nang cua
chu cho o. Thong thng cac ban se thay 1 con cho ep ban
se thay thch no va muon nuoi no. Nhng trc khi nuoi ban
can nghien cu k cac van e sau ay xem no co phu hp
khong. Bc la chon nay e tranh tnh trang ca them chong
chan mua cho va nuoi 1 thi gian, khong chu noi va em ban
no th toi nghiep cac em. Vay nen cac ban nen phan tch cac
kho khan, kinh nghiem trc ve giong cho o.
+ Long: se chia lam 3 loai long, long dai va day, long ngan,
va long trung bnh. Vi nhng gia nh chat troi khong rong th
ban nen chon 1 con cho long ngan, t rung. Mau sac cac long,
neu ban chon mau trang th phai chu kho tam ra th cho mi
ep va bo long la 1 van e dan en viec ban con cho cua ban.
57

Li khuyen: neu ban t thi gian th nen chon 1 cho long
ngan, t rung, va toi mau la phu hp.
+ Tnh cach: Cung c chia cu the lam 3 loai. cho d,
trung tnh, cho hien. Ban hay t hoi mnh muon s hu mot chu
cho vao muc ch g? Cho canh hoac e trong nha hoac ca hai,
hoac cho bao ve ?
Sau khi a can nhac hai cau hoi tren ban hay xem lai xem
ni mnh c tru co cho phu hp vi loai cho to hay cho nho
hoac loai trung bnh?
Loai cho ban ang nh s hu co phai la loai cho hung d
hay sua khong? Co gay tieng on anh hng en giac ngu cua
ban va hang xom khong?
+ Mui hoi: Nuoi cho khong the tranh c mui hoi. Mui hoi
phu thuoc vao nhieu yeu to bao gom long dai, li tam, li
chai, do thc an. Ban phai ban khoan va lng trc c van
e nay. Co the tham khao bai chai long va chong mui hoi hoac
khi nao th tam cho cho.
B. MUA CHO (sau khi a oc ky, ban hay t hoi va t tra li
cac cau hoi tren th ban tien hanh mua cho).
Khai quat: Hien nay th trng cho Viet Nam tng oi ln,
u cac giong tren the gii, c mang ve t nhieu nguon,
nhng chu yeu la t Trung Quoc. Toi se i that cham va that
cu the ve cho Trung Quoc.
Cho t Trung Quoc se c chia lam 3 loai chnh :
+ Cho trai: Cho trai Trung Quoc se co giay t gia pha, cho
trai tuan thu nghiem ngat che o nhan giong, cham soc, nguon
goc xuat x, nen hoan toan yen tam. Ch ban khoan gia hi cao
1 chut.
58
www.petgold.vn
+ Cho nha nuoi: Cac thng lai Viet Nam se tm nguon
cho nha nuoi ben Trung Quoc va mua sau o gi ve Viet Nam
e ban, gia t 6 - 15 trieu/con tuy tng con cho.
+ Cho ch Trung Quoc: Nhng con cho ay xuat cung t
nha nuoi sau o c cac thng lai tap trung tai ch, tai cac
ca hang. Thng lai Viet Nam sau o qua chon, gia t 6 - 15
trieu/con tuy tng con. Cho ay 90% la mang san mam benh
trong ngi. Cac thng lai Viet Nam hay nhap loai nay v gia
re, li nhuan cao.
iem chung cua muc 2 va 3 o la cho chat lng kem: Ho
nhan giong khong chu s quan ly, nen nhan giong cong
nghiep het sc ba bai, chu trong san pham e ban hn la
chat lng cho, vay nen sc khoe cho khong tot, than kinh
kem, mang san mam benh.
Ket luan: Neu cho ban mua nam muc 2 va muc 3 th ban
nen yeu cau ngi bao hanh. Sau khi cho ve viet nam can
c kiem tra ky lng va tiem phong benh lai t au. Vi cho
t Trung Quoc nen mua cho t 6 thang - en 12 thang.
Cho t Viet Nam: Cho e Viet Nam la 1 la chon tot. Biet
ro bo me, tnh cach cua bo me, ngoai hnh, nen anh gia cho
con rat chnh xac (chon cho e Viet Nam la 1 la chon c
khuyen khch).
Cho t nc khac tren the gii: Chu yeu c gi ve qua
hnh thc hang khong. Cho c kiem nh nghiem ngat co
giay t ay u mi c len may bay. Vay nen cung yen tam
khi mua cho t cac nc khac tren the gii.
Noi dung phan nay chu yeu nhac nh cac ban e cao canh
giac vi cho nhap t Trung Quoc ma thoi.
59

Tham khao gia san: Hay vao cac dien an nh vietpet, vietdog.. google... e tm hieu gia san trung bnh cho giong cho cua
ban, e tranh b mua at. Sau o ban co the xe dch gia san
tang giam t 1 en 3 trieu vi ngi ban phu thuoc vao chat
lng cua con giong.
Kiem tra 1 con cho trc khi quyet nh mua:
Khi ban mua 1 con cho, ieu quan trong nhat la nhn tan
mat, s tan tay. Vay neu ban co dp nh vay th ban nen tham
khao cach test cho nh sau trc khi quyet nh mua.
Can phai chac chan rang cun con co the nghe tot, nhn tot
va i lai van ong bnh thng. Hay th vo tay, huyt sao, ron
ren tien lai gan va bat thnh lnh het len va quan sat. Cun co
hoang s qua khong? Hay khua tay trc mat cun, a lai gan,
roi ra xa xem no co run s khong? Neu chung run s (ma lai
khong b chu anh bao gi) th khong nen chon. Hay tiep tuc
xem no co i theo ban khong khi ban keo nhe xch co? Hay th
goi xem cun co chay lai vi ban khong? Tom lai la hay quan
sat xem s linh hoat va nhanh nhen cua cun. Hay nhn vao mat
no e khang nh rang mat cun trong (khong m) va khong
chay le, mat hau hau sang th nen chon. Hay xem tai cun, no
phai sach, khong co d va mui.
Tom lai: viec kiem tra oi vi cun la thoa man cac yeu cau
do ban at ra. Neu nh ban can co mot chu cho bao ve hay
trong nha tot th viec kiem tra la thiet yeu e khang nh tnh
cach cung nh kha nang cua no. Neu nh ban ch can mot con
cho e lam ngi ban than thien trong gia nh th co the ha
thap yeu cau trong cac test la chon. Tuy nhien du sao th ban
cung can kiem tra rat ky lng tnh trang sc khoe cua cun.
Mot vai tieng ban bo ra e kiem tra cun co the se tiet kiem cho
ban hang thang tri e giai quyet cac van e co the xay ra sau
nay.
60
www.petgold.vn
Viec chon cho cc ky quan trong. Neu ban mua phai 1 con
cho khong tot, ban se gap vo so cac tr ngai trong qua trnh
nuoi cho bao gom: benh tat, day do v.v Do o ban nen oc
ky, nghien cu ky trc khi quyet nh.
Tha bo them 1 t tien na e mua cho, con hn mua cho re
tien ma mua cho khong tot .
2. Tam li khuyen khi ban bat au nuoi mot con

cho con
Chao ban, khi co mot con cho con mi ve nha ban. Toi ngh
rang no se lam thay oi cuoc song cua ban va toi chac rang
o la nhng thay oi tieu cc hn la tch cc. Vay nen toi mong
muon cac ban oc nhng li khuyen sau ay e giup ch cho
ban khi cham soc nhng con cho con mi mua ve.
2.1. Ban can s dung chuong, hoac mot khu vc rieng cho
con cho con mi ve, ma khong lam anh hng en moi th
trong nha. Toi ngh ban khong muon no i lai trong phong an
can pha o ac va nhat la ve sinh ba bai khap moi ni. Khi
o ban se phai rat vat va e don dep chung, neu ban i lam
ca ngay met moi va ve nha ngi thay mui hoi, khai va thoi cua
con cho rai rac trong nha hay ngoai san th that la mot ieu te
hai. Tuy nhien ban ng trach no, cac ieu o la hien tng
bnh thng cua mot con cho con. Chung ta nen biet e co
cach x ly.
2.2. Cac ban nen loai bo cac day ien, cac chat tay ra...
o ac v tr thap tranh xa nhng con cho con. Con cho con
rat to mo va nghch ngm, thng no se can va pha phach
nhng o vat ma no co the vi ti c, nhat la nhng th at
tien... Canh bao nay giup ban tranh c nhng thiet hai ve
vat chat.
61
2.3. Cho con cho con cua ban an cung thc an ma khi nha
cu no a an.
2.4. Hay e cho no ngu trong mot thung hoac hop ma no
cam thay c an toan va che ch.
2.5. Hay chac chan con cho con mi ve nha co cai g o e
nhai, va cai g o bang nha mem cho no chi.
2.6. Con cho con mi ve se khoc (sua) vao ban em. Ban
cam thay nhc au va nh se i anh no? hay la i do danh
no?
Cau tra li la khong. V li ch cua ban, toi khuyen ban
khong nen lam g. Khong c cho con cai hay ai o tiep xuc
an ui do danh con cho con. Toi biet co the nhieu ngi trong
nha mat ngu nhng khong c lam ieu o. Neu ban lam the
ngha la ban a day con cho cua ban sua e co c cai no
mong muon. ay la ieu ma con cho se tiep tuc lam trong cuoc
song con lai cua no vi ban.
2.7. Ban can phai co mot lch trnh tay giun cho cho con (vui
long tham khao bai viet ve lch trnh tay giun). Cung nh can co
mot lch trnh tiem chung cho con cho con neu trc o no cha
c tiem ay u 2 mui. Neu la cho nhap, th khi ve Viet Nam
ban nen tiem lai 2 mui vacxin t au cho con cho.
2.8. Cho con khi ve nha mi rat de b mac cac benh ve
ng tieu hoa va ng ho hap. V vay tranh cho no nam trc
tiep di san co nguy c dan en viem phoi. Tranh cho an cac
thc an la, thc an song.
62
www.petgold.vn
3. Thiet ke nha cho cun cng cua ban

Thiet ke nha cho cun cng rat quan trong, can phai at c
mot so cac tieu ch sau o la:
+ Thoang mat, sach se, khong mui.
+ Ra, ve sinh de dang.
+ Tat nhien la no phai ep.
+ Thuan tien va de di chuyen.
Chung ta nen hoc theo nc ngoai e thiet ke nhng nha,
chuong sao cho phu hp tai Viet Nam.
Th 1: e lam 1 ngoi nha cho cun cng tat nhien chung ta
se phai phu thuoc vao kch c cua tng loai cun ma co dien
tch cung nh kieu thiet ke phu hp.
Th 2: Toi co cac phng an sau e cac ban la chon v tr
at long trong ngoi nha cua ban
3.1. Trc het ve dien tch ngoi nha cua ban. San vn rong
th vi kh hau Viet Nam toi khuyen cac ban nen at nha
ngoai, va sach se va thoang mat oi vi cho to tren 15kg.
Con cac cho nho di 15kg chung ta co the lam nha cho
cun cng cua cac ban trong nha. e chi ua cung nh luon
canh chu.
3.2. Neu dien tch nha ban nho va khong san vn chung ta
bat buoc phai at no trong nha th vi cac con cho to tren 20kg
th qua la ieu kha kho khan, neu nh no la giong cho tinh
nghch, va thch chi ua th chung ta cung eu co cac giai
phap e khac phuc.
Neu ban ban khoan va lo s con cho ve sinh trong nha
khong ung cho va co mui hoi. Ban nen tham khao bai viet
huan luyen cho i ve sinh.
Neu nha ban kn, nen at cho cac khu vc gan lo thong
gio, cho thong thoang, co lap at quat thong gio la tot nhat.
63

Neu phong qua kn th ban phai ve sinh that sach se gan nh
hang ngay, hoac vai ngay 1 lan. Cha ke cun cua ban co hay
rung long ra ngoai na khong.
Ban co the ket hp ot tinh dau. Cai nay rat co ch, mui
hng nhe nhang theo y thch cua mnh, va gi mui lau, at mui
cua cho. Khi nha co khach hoac ai o en th ho gan nh la
khong biet c la nha mnh nuoi cho. Con neu khach vao nha
ma ho phat hien ra mui th la cha on. V chung ta tiep xuc moi
trng nha thng xuyen nen co le ban kho nhan ra.
Co nhng ban hoi toi rat nhieu, em mi bat cho ve, mui qua,
bo me khong cho nuoi... hay ai loai no pha qua, em phai lam
the nao, em cung nan roi Khi mi mua cho ve, chung ta can
phai co kien thc, hieu 1 chut ve tap tnh cung nh s thch cua
no. Va chung ta chac chan phai au tranh t tng vi moi
ngi trong gia nh thi gian au, sau o moi ngi se yeu
thch cun.
Chuong trong nha th nen ket hp chat lieu inox, ben ngoai
boc go, va tham my lai rat sach se. Trong nha chung ta nen
at 1 khay ve sinh, neu cho cua ban la cho nho tuoi, v cho nho
kho kiem soat hanh vi te bay. Con khi no trng thanh th gan
nh khong bao gi can dung khay.
4. B quyet cham soc cho tot

Moi mot giong cho eu co cach nuoi va cham soc rieng.
Cham soc sao cho con cho cua ban phat trien tot nhat, ep
nhat. Trong pham vi nay se noi chung cho cac loai cho e cac
ban hieu ro.
Tat ca cac con cho eu phai trai qua 3 giai oan phat trien
chnh nh sau :
Giai oan 1: Cho con 1 - 3 thang:
Tay giun cho con 2 tuan tuoi (trc khi trng cua giun tron
64
www.petgold.vn
thoat ra ngoai qua phan).
Va c nhac lai luc 4, 6 va 8 tuan tuoi.
Sau o 1 thang 1 lan cho en 6 thang tr i th 3 thang 1 lan.
Tiep en la 1 nam 1 lan. Sau o duy tr nh vay cho en het
1 vong i cua 1 con cho.
Giai oan 2: Cho nh 4 - 8 thang:
Giai oan nay la giai oan vo cung nhay cam, quyet nh s
thanh bai cua mot con cho ln len co ep hay khong, chnh la
nam giai oan nay. Trong giai oan nay cac ban lu y 5 van
e chnh sau cho de mac phai :
a. Cho b ha ban (nguyen nhan do an no, nhieu chat, li
van ong, nuoi nhot, cho thieu can xi).
b. Cho b vong lng (nguyen nhan do an no, nhieu chat, li
van ong, nuoi nhot, cho thieu can xi).
c. Thi iem cho thay rang phai chu y bo xung 1 lng canxi
cc ln, e bu vao c the. V khi cho thay rang, canxi se chu
yeu tap trung phan bo vao rang, con khung xng th b thieu
hut lng canxi nhat nh. V vay can phai bo xung canxi vao
thi iem nay e con cho phat trien toan dien.
d. Tai khong dng tng chng nh n gian, nhng lai rat
phc tap. Ly do th co nhieu nhng nguyen nhan chnh la do
thieu canxi, cho t van ong c nen c tai khong phat trien.
e. Chu y tay giun giai oan nay theo ung lch, e cho
phat trien tot. Neu cho b qua nhieu giun th se dan en rat
nhieu benh khac.
Giai oan 3: Trng thanh 9 - 15 thang:
Neu trai qua 2 giai oan kia tot, th en giai oan nay ban a
co 1 con cho toan dien. T 9 - 12 thang gan nh cac con cho
a phat trien het khung xng va thay xong rang. Nen nhu cau
canxi giai oan nay khong con cao na. Ma can chu y cho
65

cho van ong nhieu bang cach i dao, xa hoi hoa vi ngi hay
chi ua vi cac con vat khac. Chu y can phai danh thi gian
cho cho van ong e no khong b stress, ban co the va cho
chi, va huan luyen.
Ket luan:
Khong nen nuoi nhot chuong, ch nhot hoac xch cho khi that
can thiet. Danh thi gian cho con cho toi thieu 30 phut 1 ngay;
cho no chay va chi ua.
Tam nang buoi sang 15-30p mot ngay giai oan 2 t 8h 10h la tot nhat.
Bo xung canxi va khoang chat bang cach uong. Loai thuoc
canxi nay co rat nhieu ca hang thu y va hieu thuoc.
Cho an nhieu nhng khong c cho an no, va phai chia lam
nhieu ba. Neu khong co thi gian th ch cho an va phai va
chia 3 ba/ ngay vi cho giai oan 2 va cho an 2 ba/ngay vi
cho giai oan 3.
5. Khi nao th nen tam cho cho?

5.1. Co nen tam cho cho khong?
- Khac vi ngi, cho khong co tuyen mo hoi tren da do o
mc o trao oi kh va o am e toa nhiet tren da cc nho.
vung kh hau kho, lanh viec tam cho cho la rat han che, tham
ch ngi ta khong tam cho cho.
- Ngc lai kh hau nhiet i nong am Viet Nam, rat nhieu
yeu to cau thanh chat ban bam vao da lam cho rat kho chu:
o am cao+ bui ban de lam bet, dnh long thanh cuc. Them vao
o la cac loai ky sinh trung tren da nh: ve, mong, ghe, nam
c a tan cong gay rung long, viem, nhiem oc da, hoai t
bong vay, chay nc boc mui hoi V vay tam la bien phap rat
can thiet e cham soc bo da, long la ve ep ac trng cua cac
66
www.petgold.vn
giong cho long dai nh: Cocker Spaniel, Shetter, Poodle,
Golden, St. Bernard, Phoc Soc, Bac Kinh, Ngao Tay Tang
- Cac giong cho long ngan: Boxer, Rottweiler, Labrador,
dachshund cung nen tam sach se vao mua nong am.
- Than nhiet cho cao hn ngi: 38,50C +/- 0,5oC va chu
nong rat kem. Mua he can tam cho cho cam giac thoai mai, de
chu, giup ieu hoa than nhiet, tranh c bemh cam nong (
heat strock ).
5.2. Khi nao th khong nen tam cho cho?
- Thi tiet qua lanh, nhat la oi gio mua mien Bac, khi
nhiet o ngoai tri xuong ti di 18oC.
- Cho con ang bu me hoac mi tach me.
- Cho om hoac co dau hieu nghi om.
- Cho cai ang ky ong duc chuan b phoi giong, neu tam se
giam mui ac trng hap dan cho c se giam hng phan tnh
c khi giao phoi.
- Cho cai sau giao phoi trong vong 15 ngay.
- Cho mi sinh con.
- Cho mi mua ve nuoi.
- Cho mi tiem chch nga dch benh.
- Cho van chuyen.
5.3. Cach tam cho nh the nao?
- Nc tam cho: am ve mua ong, nc sach, khong tam
song, ho ao tu o nhiem.
- Shampoo: co the dung cac loai chuyen dung cho cho ban
tai cac ca hang thuoc thu y hoac sieu th. Hoac mot so loai
shampoo cua ngi co o am va dng da tot. Cac loai shampoo tr ve, ran, nam phai co chi nh cua bac sy thu y. Cho b
benh ngoai da, viec tam cho phai co y kien va ch dan cua bac
sy thu y.
67

- Tam bang nc la cay, hoa qua: Co the dung qua chanh
vat nc len bo long cho sau khi tam bang shampoo e lam ti
long, tranh von cuc va trung hoa o kiem cua shampoo. Sau
khi vat vai qua chanh len long, lai phai xa sach ngay bang
nc. Cac loai la: khe, bi, che xanh, xa c, xoan hoac cac
loai la chua, chat khac ( phai chac chan khong oc ) co the
dung tam cho co viem nhiem, l loet hoac ky sinh trung ngoai
da.
- Thao tac tam cho: Khong c e nc hoac xa phong vao
tai, mat cho. Sau khi tam can lau va say kho bo long, dung que
bong cotton ngoay sau tham kho ve sinh tai, nhat la vi giong
cho tai cup, dai nh: Cocker Spaniel, Shetter, Poodle, Golden,
St. Bernard, Labrador Khong tam cho the nam nga.
- Nen tam cho luc oi, sau khi a i toilet.
- Vi nhng con cho mi tam lan au, cha quen, nen nhe
nhang va tam nhanh bang nc am. Khong xoi nc vao phan
au ngay.
5.4. Bao lau tam cho mot lan?
- Tuy thuoc vao mua kh hau, giong cho, tuoi cho. ieu nay
do chu cho t xac nh.
5.5. Sau tam co dau hieu g bat thng:
- Bo an, run ray, tieu chay can kham bac sy thu y ngay.
6. Tay giun cho cho

Phan ln cho eu b nhiem giun tron. Cac loai k sinh trung
khac cung co the xuat hien cho, nhng no khong thng gap.
S kiem tra giun tron trc khi tay la mot ieu rat can thiet, bi
v neu co s xuat hien cua loai giun khac chung ta co the dung
loai thuoc co pho tac dung en nhieu loai giun. Cho khi mac
nhieu giun gay roi loan tieu hoa, bo an, non, co hien tng met
68
www.petgold.vn
moi do giun pha. Neu e nhiem qua nang co the gay t vong
ma khong co cach nao cu cha. V vay ban can phai nh that
ky lch tay giun cho cho
6.1. Lch tay giun.
Cho con 2 tuan tuoi (trc khi trng cua giun tron thoat ra
ngoai qua phan).
Va c nhac lai luc 4, 6 va 8 tuan tuoi.
Sau o 1 thang 1 lan cho en 6 thang tr i th 3 thang 1 lan.
Tiep en la 1 nam 1 lan va uy tr nh vay cho en het 1 vong
i cua 1 con cho.
Lch nay se giet het giun san.
6.2. Cac loai thuoc tay giun.
(1) Thenium Closylate: Khong dung cho cho ang bu me,
cho me ky tiet sa nuoi con. Lieu theo trong lng, co the gay
non.
(2) Espisprantel: Khong dung cho cho di 7 tuan tuoi.
(3)Dichlovos: Khong dung cho cho xac nh co giun tim,
benh gan, than. Co the tang tac dung chong benh ve ran cua
vong eo hoac thuoc tr ve ran.
(4) Praziquantel: Co the che ca hai dang thuoc: uong va
tiem.
(5) Milbemycin Oxime: Lieu 1 vien/1 thang phong benh giun
tim, kiem soat giun moc, toc, ua. Dung c cho cho t 8 tuan
tuoi tr len. An toan cho giong cho Collies.
(6) Ivermectin: Ch nh phong tr Benh giun tim che dang
vien nhai. Dung qua lieu so vi lieu tr giun tim, ac biet vi cac
giong cho Chan cu (Herding breeds and their mix) nh Becgie, lai bec gie, co the gay t vong..
(7) Pyrantel Pamoate: An toan, dung c cho cho ang bu
me. Dang thuoc: vien hoac thuoc nc.
69

(8)Febendazole: Dang hat nho, cha co thong tin ve tac
dung phu.
(9) Piperazine: Thuoc gia thanh re, nhng khong c dung
qua lieu.
(10) Mebendazole: Rat an toan, Thuoc khong hap thu qua
ng ruot, ch long ong ruot lam roi loan chuyen hoa, hap
thu ng glucid cua giun san. Co the dung cho moi la tuoi
cho. Nen dung trong 3 ngay lien vi cho nghi nhiem giun nang.
6.3. ac tr:
1.Thenium Closylate: giun moc
2. Espisprantel: san day
3. Dichlovos: giun moc, giun ua, giun toc
4. Praziquantel: san day
5. Milbemycin Oxime: giun moc, giun ua, giun toc
6. Ivermectin: giun moc, giun ua, giun toc
7. Pyrantel Pamoate: giun moc, giun ua
8. Febendazole: giun moc, giun ua, giun toc, san day
9. Piperazine: giun ua
10. Mebendazole: giun moc, giun ua, giun toc, san day
7. Phng phap cho cho uong thuoc de dang.

Co nhieu con uong thuoc rat de nhng cung co con cho ln
rat s uong. Sau ay la 1 phng phap cho moi ngi tham
khao.
Cho khong thch uong thuoc, cho luon ngam mieng chat va
phan khang manh liet. Mot so con cho con ngc tr ra. Ca
2 trng hp cho eu tiep nhan thuoc vi lieu lng rat t.
Vi mot chut kien nhan va ky nang ban se cho cho uong
thuoc c de dang. Trc khi ban hoc c ky nang th cach
tot nhat la ban nh s giup cua ngi khac.Van e ay la
lam sao cho con cho cua ban m mieng. Ngi giup ban se
70
www.petgold.vn
gi con cho cho ban ut thuoc cho no. Ban se phai va vat lon
vi con cho va ut thuoc v ch khi con cho giay th no mi m
mieng.
Cach de dang nhat la at cac vien thuoc vao o an cua cho

nh la tht vien v cho thng p va nuot tron thc an do o
thuoc se de dang vao theo thc an. Co nhng con cho no se
nhan ra thuoc trong o an, oi vi nhng con cho nay th ban
se phai at thuoc trc tiep thuoc vao mieng cho.
ay la cach cho cho uong thuoc ran:
- M mieng cho bang cach gh mom m 2 ham cua cho ra.
Keo moi tren xuong e phu kn rang no va gi chat ham tren
cua no. Neu no co gang can th no se can vao moi no (ieu
nay khong the xay ra).
- Nghieng au cho hng len tren, cach nay se lam cho cho
m ham di.
- at thuoc vao trong mieng cho tren li sau nhat co the,
sau o gi ham di cua no lau en mc ban co the.
- Khi a at vien thuoc vao roi th ong mom cho lai va gi
chat.
- Vuot nhe co cho cho en khi no nuot vien thuoc xong. Mot
71

ieu rat quan trong la phai theo doi no nuot vien thuoc xong
cha. Neu khong cho se khac thuoc ra ngay sau khi ban bo tay.
8. Cham soc cho gia.

Moi mot con cho eu trai qua qua trnh lao hoa, va co nhieu
bieu hien khac thng. Bai viet nay se khai quat lai e moi
ngi tm hieu ky hn ve cac van e lien quan en s lao hoa
cua con cho.
8.1. Khi nao th cho c coi la ve gia?
That s khong co mot o tuoi chnh xac e xac nh cho cua
ban a ve gia hay cha. Tuy nhien, theo y kien cua cac bac
sy thu y th cho gia la nhng con cho ang song trong 1/3
nhng nam cuoi cua mot con cho.
V du: vong i trung bnh cua giong cho c ln Great Dane
la 9 nam, th cho t 6 - 9 tuoi c xem la cho gia; hay giong
cho c nho Poodle se la nam 10 - 15 tuoi v vong i trung bnh
cua Poodle la 15 nam.
ay khong phai la nhng con so c lng chnh xac ma
chung ch mang tnh chat tham khao va oi chieu them. V the,
ng qua phuc thuoc vao nhng so lieu nay bi le, lao hoa la
mot qua trnh dien tien t t va keo dai trong suot cuoc i.
Tuy vao tng trng hp cu the, ma ta xac nh tuoi gia
cho mot con cho. Co nhng trng hp, mac du cho a c
xac nhan la a gia vao o tuoi nhat nh, tuy nhien, chung van
hoat ong manh me va nang ong nh luc con tre. Lai co mot
so trng hp khac, cho cha en o tuoi ve gia th a gia do
yeu to the chat hoac b tac ong bi cac yeu to ben ngoai nh
chan thng, gen xau, moi trng ben ngoai, dinh dng
8.2. Thay oi thng thay nhat cho gia la g?
Benh rang mieng. Nhng nghien cu a ch ra rang hn
72
www.petgold.vn
80% cho b benh ve li, khi mi c 3 tuoi. Che o cham soc
rang mieng bao gom anh rang, kiem tra rang mieng, va cao
voi rang nen c duy tr thng xuyen.
Cho gia thng co xu hng thay oi mau long => en thanh
trang, giong nh ngi goi la toc bac.
8.3. Van ong co quan trong oi vi cho gia?
Rat quan trong. Cac bai tap luyen va s giam sat cua chu
nuoi rat quan trong oi vi bat k giai oan nao trong i song
cua cho. Tuy nhien, vi cho gia, ban can ieu chnh mc o va
cng o luyen tap phu hp vi the chat cua cho. Neu cho gia
khong s dung c bap, chung se mat khoi lng c, va dan
dan gap kho khan trong viec di chuyen. Nhng bc i ngan
thng xuyen hay bi loi se giup cho gi dang va kiem soat
can nang. Neu cho nha ban ang b viem khp, cac khp cng
va sng o, hay them mot oan ng ray e giup cho len
xuong cau thang de dang. Viec nay khong nhng giup cho gia
van ong, ma con lam giam ap lc c the len cac khp goi,
giup cho gia manh khoe hn.
8.4. Nhu cau dinh dng va sinh hoat cho cho gia thay
oi nh the nao?
Mot trong nhng can benh nghiem trong ma cho gia thng
gap nhat la beo ph. Tuy nhien, can benh nay lai rat de phong
tranh va ngan nga. Khi gia i, toc o chuyen hoa trong c the
cho suy giam, nen lng nang lng can thiet se giam xuong.
Neu ban tiep tuc cho cho gia an lng thc an nh khi con tre,
th c the chung se de tch tu m, dan en kha nang mac cac
benh khac nh cao huyet ap, viem khp
Ngoai ra, neu cho gia song trong mien kh hau lanh, ban hay
at ging cua cho mot ni am ap trong can nha. ieu nay
se ac biet hu ch neu cho gia b benh viem khp. Ban cung
73

nh chch nga ay u cho cho gia, v khi gia i, c the chung
khong con e khang tot nh khi con tre, de mac phai nhng
benh nhiem trung.
8.5. Da, long cua cho gia se thay oi nh the nao?
Da va long se thay oi khi cho gia i nh vung long quanh
mep se co mau xam, bo long mong i va nhat mau. Ngoai ra,
khi long cho gia mong va nhat mau con la bao hieu cua chng
suy dinh dng hay mot loai benh khac. Ban nen a cho i
bac sy thu y e kiem tra. Neu cho gia c chuan oan la bnh
thng, ban nen bo sung axt beo nh omega 3 va omega 6 e
da long cho gia khoe hn. Nhng neu da cua cho gia cung
mong i, kem an hoi, de rach va b ton thng, ban nen kiem
tra them xem, tren ngi cho gia co xuat hien cac vet bam, cuc
u, hay nhng vet thng khong lanh nao khong. Sau o, a
cho gia va nhng o vat co the gay ra cac vet thng tren en
bac sy thu y e chan benh.
8.6 Tai sao cho gia khong nhan ra chu va t choi cac cau
menh lenh?
Hau het chu nuoi va bac sy thu y ngh rang ay ch la dau
hien cua qua trnh lao hoa t nhien. Tuy nhien, nhng dau hieu
nay (va dau hieu khac - nh lac trong nha, thay oi gi giac
ngu, nham lan, va giam s chu y) co the la trieu chng cua
benh Roi Loan Nhan Thc. Neu ban ngh rang cho gia co
nhng dau hieu cua benh Roi Loan Nhan Thc, hay mang cho
i kham ngay. Hien tai, benh nay cha co thuoc ac tr. Tuy
nhien, ban co the dung Anipryl e ieu tr trieu chng tren. Neu
loai thuoc nay co tac dung tot cho gia nha ban, cho gia se
phai uong thuoc trong suot quang i con lai.
74
www.petgold.vn
8.7. Viem khp la g va tai sao cho gia lai b viem khp?
Viem khp la mot tnh trang dien tien bao gom viec h sun,
va viem mot moi khp dan en viec au va sng khp. Rat
nhieu thu cng co van e ve khp bam sinh hay b ton thng
mot moi khp se dan en viem khp moi khp o. Cho beo
ph ma khong c tap the duc thng xuyen de mac benh
viem khp. Cho gia cung thng mac benh viem khp do beo
ph, va cac yeu to khac nh dinh dng va van ong.
8.8. Neu cho b viem khp, chu nuoi co the lam g e giup
cho cam thay thoai mai neu chu b benh viem khp?
Ban co the mua cho cho cng mot chiec ging bot tao hnh
e giup no thoai mai hn trong luc ngu, v ging bot tao hnh
giup dan eu trong lng cua chu cho, giam ap lc len cac
khp goi. Ban co the lap them mot oan ng ray e giup cho
len xuong cau thang de dang. Nh gi am cho cho va cac khp
goi vi ao khoac hay ao len. Neu co the, bo sung cac thuoc
giup giam nhe trieu chng viem khp.
75
V. Huan luyen cho

A. Nhng ieu can nam vng trc khi day cho.
Co gang at ten cho lenh mot hay nhng t co hai am tiet o la cach de nhat giup con cho hieu bai nhanh.
Gi cho cac khoa ao tao ngan - khoang 5 phut - 10 phut
Luon luon ket thuc bai huan luyen khi con cho van ang
hng - neu qua 5 phut, va no ang lam tot, th dng lai ngay.
V co the sau o no se khong quan tam en bai hoc na. No
se tm hieu cac bai hoc de dang hn nhieu neu buoi tap cua
no ket thuc khi no ang lam bai tot!
Hau het cac bai hoc va cac lenh yeu cau mot so ngay huan
luyen lien tiep. Mot so con cho va cho con co the nam bat c
y tng trong 1 buoi tap keo dai 5 phut au tien cua no, nhng
ng mong i no lam tot ngay trong bai hoc.
76
www.petgold.vn
B. Lu y trc khi day cho

Nhng th can chuan b:
+ Clicker
Clicker la dung cu huan luyen bang nha nh hnh ben di.

Khi bam phat ra 1 am thanh click rat to va ac trng. Clicker
nh 1 thong bao ho tr e huan luyen cho.
at mua Clicker vui long xem thong tin tren website cua
chung toi www.petgold.vn
+ o chi danh cho cun
Trai bong tennis hay bat c o chi g ma cun cua ban thch
chi nhat
+ o an e thng cho cun
Thong thng e hap dan cun th ngi day se chuan b
nhng loai o an ma no thch nhat e day no. Viet Nam th
77
toi co the gi y nhng loai o ma cun thch an nhat tuy ieu

kien kinh te ban co the mua ve day cho:Long, me, gan ga, gan
heo, cac loai tht, xuc xch, co ga.
Nhng loai nay nen luoc e bao quan cho de va khi cho an
th cat nho bang khoang na ot ngon tay e sao cho cun an
het 1 mieng trong vong 3 giay.
Khi day cun th hay tron cac loai o an khac nhau e cho
cun khong thay ngan v an 1 mon.
C. Thi gian day cun:

Ngay trc ba an, khi ma cun ang oi bung, moi lan day
cun keo dai lau nhat la 20 phut, co the chia lam nhieu lan day
trong ngay.
1. Cho cho lam quen vi clicker

Bc 1: Bo o an vao 1 cai to cho cho thay la ban co o an,
no se i theo ban. Cat to ng thc an o len cao hoac cho
nao cho khong vi ti. Cam 1 nam o an vao long ban tay, tay
kia cam Clicker.
78
www.petgold.vn
Bc 2: Bat au bam Clicker. Moi lan bam 1 tieng Click th
cho cho an ngay lap tc 1 mieng o an (o an co the a vao
mieng cho).
Bc 3: Lap i lap lai hanh ong Click roi cho an nh vay se

tap cho cho co thoi quen la moi khi nghe tieng Clicker la se
c an.
Thi gian day cho lam quen vi Clicker nhanh th 5 phut, lau
th 2 ngay tuy mc o cho co hao hc an hay khong.
Dien giai: Co ngi se hoi sao khong cho cho an luon la no
biet c an ma phai bam Clicker e no biet la c an?
Tra li: Thay v moi khi cho lam ung y chu th chu se vuot
ve hay khen no roi cho o an, th nay tieng Clicker se thay cho
hanh ong vuot ve o.
Va moi khi chu khen th cho biet no a lam ung, nhng
hanh ong vuot ve ton rat nhieu thi gian ma hieu qua cung
khong khac g tieng Clicker.
2. at ten cho cho (day cho cho biet ten cua no):
Sau khi cho cua ban a lam quen vi clicker, ban a san
79
sang s dung no e day cho no cac bai hoc khac cha? Neu
ban muon co mot con cho c huan luyen tot, mot trong
nhng bai hoc c ban nhat la ten cua con cho cua ban. Neu no
a biet roi ban co the bo qua bai nay.
Ve c ban, ban ch can bat hanh vi ung khi con cho lam
theo bang clicker. Cach huan luyen con cho bang clicker ch
n gian la nhan vao va ngay lap tc thng cho no an. No
thc s de dang e con cho hieu rang no lam ung th se c
an. Nao cung bat au vi bai at ten nhe!
Bc 1: Goi ten con cho, khi no chay en vi ban, ban bam
clicker va thng cho no.
Bc 2: Va ban c chay xa ra no, roi goi ten no. No lai chay
en. Ban bam clicker va thng cho no. Lam ieu nay nhieu
lan.
Bc 3: Tiep tuc lam ieu nay cho en khi con cho cua ban
se nhn vao ban khi ban noi ten cua no.
80
www.petgold.vn
Dien giai:
Khi con cho ham moi, toi ch can goi no e tao cho no phan
xa co ieu kien biet ten cua no, v thc chat no ang thch o
an tren tay cua toi. Va toi lam ieu nay nhieu lan vi clicker no
se hieu o la ten cua no.
Kho khan va khac phuc:
Tai sao no khong nh ten? Ban ch can co gang kien nhan
mot vai ngay. Va goi no thng xuyen khi ban cho no an, luc
no i chi th no se hieu ten cua no rat nhanh.
3. Day cho lam quen vi thanh huan luyen:
Trong bai tiep theo nay, ban se day cho con cho cua mnh
cham vao phan cuoi cua mot cai thanh. Sau nay chung ta se
goi ay la thanh huan luyen. ay co the la mot thanh go hoac
cay gay, co chieu dai khoang (50cm - 1m) va day khoang bang
chiec ua an cm. au cay gay nen dan bang dnh en day
len ( bang dnh ien ), sau nay con cho se cham mom cua no
vao ay. Khi hoc xong bai vi thanh huan luyen, ban co the
day nhieu bai huan luyen khac trong cuon sach nay bang thanh
huan luyen, v vay ay la mot can thiet phai hoc ngay t au.
Day cho cham vao thanh huan luyen qua 4 bc sau :
81

Bc 1: Gi thanh huan luyen tren tay ban e gan au
thanh vi mom cua con cho. No thay la la se d mom vao ngi.
Lap tc ban bam clicker va thng o an cho no ngay.
Bc 2: Con cho thng co ban tnh hay to mo theo cach t
nhien, v vay khi con cho cua ban cham vao au thanh bang
mui hoac mieng cua no, bam vao Clicker. Hay lam i lam lai
ieu nay cho en khi con cho lien tuc cham vao thanh.
Bc 3: Lan ti, khi mom no cham vao au thanh huan
luyen, bam vao Clicker va oc lenh cham cung mot luc.
Bc 4: Khi con cho co the cham vao au thanh huan luyen
khi chung ta oc lenh, th bam clicker va thng cho no.
Dien giai:
Khi toi day con cho lenh nay: no se nhn vao au cay gay,
v no co mau en, nhng cuoi cung no to mo cham vao phan
cuoi thanh huan luyen bang mui cua no. Toi bam ngay lap tc
Clicker va thng thc an cho no. Sau khi lam ieu nay mot vai
lan, con cho lien tuc cham ma khong do d.
Khi o con cho se biet no c thng neu no cham vao
cay gay. Bi thi iem nay toi bat au noi, Cham , khi mui no
cham vao phan cuoi cua thanh. Sau nhieu lan lam ieu nay, no
a co the cham vao thanh huan luyen khi toi noi. Mot vai ngay
hoc lenh nay, vay la chung ta a co them 1 dung cu nen tang
e day cho t nhng bai lan sau.
Con cho khong cham vao au tren thanh huan luyen:
Khi con cho cham vao gia thanh ch khong phai la au,
ban hay lap tc l i va khong e y en no cho en khi no
82
www.petgold.vn
cham vao au thanh. Neu thng no khi no cham vao nhng
phan sai cua thanh, thu thuat nay se khong co hieu qua trong
cac bai huan luyen sau. Cuoi cung con cho se co gang lam lai
o la cham mui vao au thanh huan luyen. Ngay khi mui no
cham vao phan au cua thanh, hay bam clicker va thng.
Chuc ban thanh cong!
4. Day cho lenh Ngoi
* Lu y: 1 tay cam clicker, 1 tay kia cam thc an.

Bc 1: ng trc con cho cua ban, gi ban tay cam thc
an ngay pha tren mui cua no roi t t di chuyen ban tay o len
nh au cun, vi tr gia 2 tai. V no nhn thc an se ngc au
len va theo phan xa se at mong ngoi xuong at. Ngay khi cun
at mong xuong at th bam Clicker ngay va thng o an cho
no.
Bc 2: Di chuyen i cho khac e cho ng day, roi lap lai
nh tren.
Bc 3: Lap i lap lai khoang 10-15 lan th thoi khong gi tay
vao tren au no na, ma di chuyen ra v tr khac e no i theo,
83

muc ch e cho cho bo t the ngoi. Khi no i theo ra v tr khac,
ban ng thang ngi, khoanh tay trc ngc. Cho se e y ban
tay ban ma t ong ngoi xuong i thc an.
Bc 4: Ngay khi cun ngoi th ban bam Clicker va cho o an
lien. Lap lai nh vay 10 - 15 lan na th ngay khi cun at mong
xuong, ban noi Ngoi roi mi bam clicker va cho an.
- Lap lai 10-20 lan roi cho cun ngh. Sau o on luyen hang
ngay cho en khi no hieu.
Dien giai:
ay la bai hoc n gian au tien chung ta day con cho cua
mnh. Ban hay yen tam lenh nay la mot lenh cc ky de, khong
he gap kho khan vi lenh nay. Con cho se ngoan ngoan ngoi
ch trong vong vai phut khi no oi.
Con cho khong biet phai lam g? Ban hay kien nhan, oi khi
ban phai rat kien nhan khi dung clicker huan luyen con cho cua
ban.
5. Day cho lenh Nam

* ay la 1 bai can thiet, la mot trong nhng lenh de hoc, tat
ca nhng g ban can la clicker va thc an e day. Thi gian
khoang 2 - 3 buoi hoc.
Bc 1: Bat au t the ngoi, hng cho sang t the nam
bang cach gi tay cam thc an e sat mui cho roi t t keo
xuong pha di va hi cheo ve pha mnh. Chu y keo t t va
ng keo ra xa qua v cho se ng len i theo.
Bc 2: V tay cam thc an keo hi xa mot chut va ha thap
84
www.petgold.vn
xuong nen cho v d mui theo se phai ha thap 2 chan trc

xuong cho va tam vi tay cam thc an. Nh vay cho se t
the Nam. Ngay khi cho nam th bam Clicker va thng o an.
Bc 3: Thc hanh lap lai nhieu lan cho cho quen roi ap
dung khau lenh Nam. Sau khi no va ha 2 chan trc e nam
lap tc bam ngay clicker ngay.
Dien giai:
Cac thc an toi s dung trong qua trnh huan luyen thng
la gio nac, xuc xch, banh my, hoac phomat la mon con cho
yeu thch. Nhng loai thc an nay giup tieu hoa tot cho cho, va
con cho thc s thch nhng mon an nay. Luc au, tat nhien,
no khong biet phai lam g. Tuy nhien ch sau vai phut no biet
chnh xac no phai lam g e c o an.
Meo: Nen hoc trong mot can phong nho, yen tnh va quen
thuoc vi cho, con cho co nhieu kha nang nam xuong nhanh
hn .
6. Day cho lenh ng

* Du ang t the nam hay ngoi, cho se chuyen sang t the
ng theo lenh. Lenh ng nhn th n gian va khong may bat
mat khi ra lenh cho cho bieu dien cho ngi khac xem. The
85
nhng cung nh lenh Nam, Ngoi va Yen, lenh nay la nen tang
bat buoc phai day cho cho e sau nay co the day cac lenh
nang cao.
Bc 1: e day cho ng t t the Ngoi, ta bat au bang
viec gi tay cam thc an nga len e cho nhn thay thc an va
e tay ngang tam vi mui cua cho. Sau o ta keo thc an ve
pha ta theo hng cao len. e cho a mui theo thc an se
chuyen ngi t ngoi sang t the ng (lu y la tay phai luon
e ngang tam mui cho v neu e cao qua cho v phai ngc len
se chuyen sang t the ngoi). Ngay khi cho t the ng, bam
clicker va thng o an.
Bc 2: Thc hanh tap i tap lai nhieu lan cho cho quen roi
sau o ap dung khau lenh ng ngay trc khi a tay va no
t the ng roi bam clicker va thng o an.
Dien giai:
Khi toi day con cho cua toi, toi thng day trc ba an
hang ngay cua no 15 hoac 30 phut. Khi no oi no se tap trung
86
www.petgold.vn
cao nhat trong luc hoc e c thng.
Con cho khong hieu e ng theo khau lenh? Lenh nay oi
hoi ban phai kien nhan, hoc lenh nay se lau hn ngoi va nam
khoang 2 en 3 buoi tap.
7. Day con cho lenh Yen
Sau khi hoc lenh nay con cho se gi nguyen t the hien tai
ngay khi nghe lenh. Lenh Yen giup ngi chu kiem soat
khong cho cho chay lung tung hoac gi nguyen t the e thuan
li cho viec day do va khi ra cho ong ngi, hoac cho co
nhieu cho.
Bc 1: Goi cho chay lai pha ban roi ra lenh Ngoi. Tuy
nhien thay v bam clicker va thng o an ngay khi no ngoi th
ban c ng yen e no ngoi i tam 3, 4 giay roi mi bam
clicker va thng.
87
Bc 2: Lap lai nh tren nhng lan nay e cun ngoi i vi

thi gian lau hn (khoang 5,6 giay) roi mi bam clicker va
thng. Lam the nay se luyen cho cho phai nhan nai i c
thng va khong nhat thiet phai c thng ngay khi lam
ung. Sau vai lan thc hanh nh tren vi thi gian tang bat cho
i lau hn, cho a quen roi th ta bat au ap dung khau lenh
Yen.
Bc 3: Khi con cho a bc au hieu lenh nghe lenh yen
th phai ngoi i th ban ket hp ra lenh cung vi lenh ngoi, cu
the la ho ngoiyen nh the cho se gi nguyen t the ngoi o
ma khong i au.
Bc 4: Khi cho a hieu c lenh yen roi th ta bat au keo
dai c ly ng gan cho ra. Ra lenh ngoiyen roi bc lui lai
1 bc. Neu cho van ngoi im th lap tc bam clicker va tien lai
gan no thng o an.
Bc 5: Lap lai nh bc tren nhng moi lan keo dai c ly
vi cho ra 1 chut (thay v 1 bc th bc 2, sau o cho quen
th tang len 3 bc, 4 bc) va neu cho van ngoi yen th bam
clicker va bc lai gan thng.
Bc 6: Khi cho a quen vi viec ngoi yen khong di chuyen
trong 1 thi gian sau khi nghe lenh th ta thay oi khau lenh cho
cho t the khac nh: nam, ng..namYen, ngyen
Dien giai:
- S dung t OK khi ban muon cho khong can phai yen
1 cho na e cho hieu no c di chuyen roi. Hoac ket hp vi
lenh lai ay bang cach vay tay con cho lai gan bang ky hieu.
88
www.petgold.vn
- Neu cho t y di chuyen v tr hoac t the khi ban cha cho
phep th ngay lap tc chay lai keo cho ve ung v tr ban au
va t the cu roi mi bat au tap lai t au.
8. Day cho lenh Lai ay
Neu ban day con cho cua ban lenh nay khi c goi, va
thc hanh moi ngay, ngha la ban ang xay dng mot moi quan
he tin tng vi con cho cua ban. Lenh lai ay de hoc va gan
giong nh lenh at ten cho.
Bc 1: Bat c khi nao ban i au ve hay ban ng cach
xa cun 1 khoang, goi ten no e gay s chu y hoac vo tay. Ngay
khi cun quay au lai, ban bam clicker.
Bc 2: Do cun a c hoc may bai kia la khi nghe tieng
Clicker se c thng nen no se chay lai pha ban ngay lap
tc.
89

Bc 3: Ngay khi no chay lai gan ban, bam Clicker lan na
va thng ngay o an.
Bc 4: Tap vai lan khi cho a quen vi viec khi ban vo tay
se chay lai gan ngay lap tc th luc o bat au ap dung khau
lenh. Bang cach va vo tay gay chu y xong, cho va quay au
lai th ban ho Lai ay.
Lap i lap lai nhieu lan cun se hieu lenh Lai ay hoac vo
tay ngha la phai chay lai gan ban
Dien giai:
ay la mot lenh kha de hoc va ch sau 1 buoi hoc cong them
viec on luyen thng xuyen khi ban i chi vi con cho cua
mnh. Ban eu co the goi no.
Toi a day cho con cho lenh Lai ay, nhng bay gi no
khong vang li. Sau mot vai buoi day con cho a hieu lenh, tuy
nhien goi ma no khong lai th ban hay th ket hp cam o chi
ma con cho thch chi tren tay.
9. i canh chu khi dat day xch

Nhieu ngi moi khi dat cho ra ngoai la rat s, s no giat
day xch ra can ngi, s cho keo mnh nga hay s no tuot xch
chay mat ay la nhng trng hp a tng xay ra, bai hoc
nay hng dan ban cach day cho luon i thong tha ngay sat
ben chan chu ke ca khi co xch hay bo xch, s dung phng
phap day bang Clicker.
Dat cho i dao la 1 viec rat tot cho ca chu va cho, i dao la
e th gian, e khoe cun ep va e ca chu va cho eu khoe
manh hn. Viec keo cang day xch khong ch lam ban kho chu,
bc mnh, met moi v con cho keo ma cung khong thoai mai khi
90
www.petgold.vn
c i dao.
Khi ban dat cho ra ngoai, luc au ban va con cho ng canh
nhau nhng roi con cho chay len pha trc.
Bc 1: Khi con cho chay trc keo day, ban lap tc dng
lai va ng im. C ng im 1 cho o i en khi no b cang day
xch se dng lai va quay au ve nhn ban. Ngay khi no quay lai
va si day xch trung xuong, ban bam clicker.
Bc 2: Ngay khi va bam Clicker, ban tien lai ng canh
cun.
Bc 3: Khi ban ng canh roi th thng o an cho no.
Luc nay v tr cua ban va cua con cho a gan nhau nh luc
va ra ngoai cho cha chay len trc.
Lap i lap lai t bc 1 - 3 nhieu lan cho se hieu ch co
gan chan chu mi c thng, chay trc se b keo day va
khong c g. Luc nay ban a bc au thanh cong trong viec
dat cho ma no khong keo day xch roi, sau 1 so lan luyen i
91

luyen lai, cho ch i canh ban e c thng ch khong chay
len na.
Dien giai:
e cho cang ngay cang nhuan nhuyen va e y hng i cua
ban hn, thay v i thang, ban hay i thang ket hp re trai, re
phai va quay au lai ot ngot e cho phai i theo. Neu cho co
luc nao o khong e y ma quay qua hng nao o, ban hay re
ve hng ngc lai hng no quay. Muc ch lam ieu nay e
no hieu khi i bo vi ban, no luon phai quan sat chu nhan.
Vi nhng con cho to, b nhot nhieu: no co lc keo manh,
keo chung ta i khong ngai ngan. Trong trng hp nay ban
phai bnh tnh va lam ung hng dan sau. Phai cho con cho
biet chung ta la chu cua no, va phai chu s ieu hng cua ta.
Khi con cho keo ban i, ban co gang rn ngi theo no e day
dat trung xuong e lay a, sau o ban giat day that manh. Khi
o se co lc tac ong vao vong co con cho ( ay toi dung
vong co sat thong long, hoac vong ky luat). Muc ch cua hanh
ong la lam con cho au vung co, e no biet hanh ong cua
no la sai va se b trng phat tiep neu lap lai. Ngay khi thai o
con cho thay oi, ngoan ngoan hn, ban hay lai gan bam clicker vuot ve va thng cho no o an.
10. Day cho nhat o

Trong bai viet nay toi hng dan dung bong tennis, kha pho
thong cho cho chi ua, lenh nay khi hoan thanh se bo tr cho
cac lenh khac sau nay. V vay moi ngi chu y nhe.
Bc 1: Cam bong a vao mieng cho bat cho ngam gi chat
bong, e vai giay lay bong ra. Bam clicker thng o an ngay.
92
www.petgold.vn
Bc 2: Lap i lap lai 10 - 20 lan bc 1.

Bc 3: Tha bong xuong at neu no ngam bong, bam clicker ngay. Thng o an.
Bc 4: Lap i lap lai 20 lan bc 3.
Bc 5: Tha bong ra xa cach cho mnh khoang ngan 1m.
Neu cho ngam va a ve cho mnh bam clicker tiep va thng
o an.
Bc 6: Lam lien tuc khi cho a quen ay bong ra xa. Ho to
nhat, lap i nhieu lan, cho quen lenh va a hoan thanh, can
lam nhieu lan hang ngay cho quen lenh co the i chi c roi.
Dien giai:
Toi nem bong tha tren san, noi rang, Nhat Con cho ngam
no va nhn toi. Toi vo tay, tao chu y va khuyen khch con cho
93

en vi toi. Ngay lap tc, con cho mat mot vai bc chay ve
pha toi. Toi bam Clicker (ung) va thng cho no o an.
Chung toi lam ieu nay nhieu lan, moi lan con cho ang gan
vi toi. Neu no en vi toi ma khong co o chi - toi pht l i.
Bang cach nay toi a dung ngon ng c the, day cho no hieu:
phai mang lai cho toi, th mi c toi chu y. Toi bam clicker va
thng, noi rang Nhat lay khi no mang ve o chi. Khoang vai
lan la no co the hieu c lenh cua toi va mang lai cho toi
nhng mon o chi bat ky khi nao toi ra lenh.
Cho quay lai vi mnh, nhng khong co o chi.
Khong bam clicker khi cho chay en vi ban ma khong co
o chi - o khong phai la nhng g ban ang co gang e day.
Hay a no en gan o chi. Va neu no ngam o chi vao
mieng th lap tc bam clicker. Ngay sau o con cho cua ban se
hieu la no phai mang lai cho ban o chi.
11. Day cho tm hieu ten cac o vat
94
www.petgold.vn
Con cho thong minh hn rat nhieu so vi chung ta ngh,
chung co the hoc hoi ten cua tat ca moi th. Mot con cho Collie
co ten Chaser hien ang nam gi ky luc ve t vng cho ln
nhat, no a hoc c ten cua hn 1000 o chi khac nhau va
cac mat hang. Cho khong gii han oi tng, no co the hoc ten
cua ngi va vat nuoi khac. Ban co the day cho con cho cua
ban ten cua tat ca o vat cua ban, ieu khien t xa, ien thoai,
giay, tat... hoac mot ni nh chuong cua no hoac phong khach.
Bc 1: e cho con cho cua ban cham vao ban tay cua ban
va nhap vao Clicker.
Bc 2: Gi o vat trong ban tay cua ban va noi ten. Bam
ngay clicker khi cho cham vao oi tng, khong bam khi cho
cham vao tay cua ban.
Bc 3: Hay goi ten o vat ch khi cham vao no. Bam
Clicker va thng.
Bc 4: Lap lai 5 lan.
Bc 5: Gi o vat va noi ten cua no va nhap vao Clicker
khi cho cham vao no.
Bc 6: Khi cho hoc c ten cua 2 hoac 3 o vat th at ra
trc mat no. Va goi ten, neu no cham ung th bam clicker.
Nh vay la cho a hieu bai, va ghi nh c ten cua o vat.
Bc 7: oi vi viec day ten cua nhng ngi (ha, hoa,
hien.. cha, me, vv) va a iem (ging ngu, goc, cui, vv...) s
dung thanh huan luyen e gii thieu ngi hoac ni. Chi tiet ve
thanh huan luyen bai hoc so 3 trong chng huan luyen nay.
95

Dien giai:
Ban au toi ch i cho en khi con cho nhn o chi.
bong. Toi bam vao clicker, toi a lam ieu nay nhieu lan cho
en khi con cho co s chu y nhn vao qua bong. No co s chu
y va hng no ve pha bong, sau o, toi bat au bam clicker
khi con cho i ve pha o chi va cham vao no. Moi lan no
cham vao bong bang mieng cua no (hoac chan, tuy theo ban
thch), toi se bam clicker va thng. Ngay sau o, no se lam
thng xuyen en khi o, ban bat au noi bong bat c khi
nao con cho cham vao bong. Bay gi, khi toi noi, ten cho, lay
bong con cho se i tm kiem xung quanh nha e tm o chi
cua mnh.
Con cho khong hieu c lenh:
Li khuyen: ng lam cho con cho cua ban met moi. Ch
can nam phut huan luyen cho mot con cho con va 7-10 phut
cho mot con cho trng thanh la thi gian tot nhat e con cho
co the tiep thu bai hoc. Sau khoang thi gian o, cho se khong
the tap trung. Ngay ca khi con cho cua ban hieu c nhng g
ban ang co gang day, tuy nhien no se kho nh sau nay.
12. Day cho lenh nhay qua chng ngai vat

* Chuan b 1 cai que (gay) nho, dai va cng khoang 80cm 1 m.
Bc 1: Ngoi sat bc tng hng ve tng, ban cam cai
que hng ve pha 1 bc tng va tao thanh mot goc vuong,
at cai que xuong at. Sau o goi cho en ben canh ban. Tay
trai cam thc an nh cho i qua cai que o. Tay phai bam clicker, thng o an cho no.
96
www.petgold.vn
Bc 2: Lap i lap lai, roi ban at cai que cao len, cao t t
thoi nhe, khi o cho cua ban se i qua, no khong i qua c
no se nhay, v khi o no quen i qua th mi c an. ng
quen bam clicker va thng.
Bc 3: Lap lai nhieu lan, cho a chu nhay qua roi th cac
ban ho kem lenh Nhay.
Bc 4: Nh vay la cho cua ban a hoc xong roi ay.
Dien giai:
Toi bat au bang viec e cai que di mat at, dung moi
nh con cho i qua cai que o, khi no bc qua bam clicker va
cho no an, lap lai ieu nay roi nhac cai que cao dan len. Sau
khi no a hieu th ho khau lenh Nhay. Con cho biet chnh xac
no phai lam g e c thng.
Con cho khong nhay? Hay e o cao cua que phu hp vi
kch thc cua cho, hay cho no lam quen bang cach i qua que
97

trc, sau o nang dan o cao len. Hay chu y thi gian cho bai
hoc khong nen qua 10 phut.
13. Nhay qua mot vong tron
Neu ban a tng en rap xiec, ban se thay mot ngi an

ong i ra vi con cho cua mnh va co nhng chiec vong tron ln
tren tay. Ngi ta gi vong tron cao tren tay va con cho se
nhay qua chay xung quanh va nhay qua mot lan na, mot cach
troi chay nh mot dien vien nhay bale. Co le ban ngh rang
phai thot len, O, toi muon con cho cua toi co the lam c
ieu o nhng co the ban khong biet lam the nao. Viec huan
luyen 1 con cho cua ban nhay qua mot vong tron rat de dang,
va rat nhanh, con cho cua ban se giong nh bat ky mot con
cho xiec chuyen nghiep nao.
e hoc bai nay tot nhat nen hoc bai nhay qua 1 thanh gay
trc.
98
www.petgold.vn
Bc 1: Lam 1 vong tron bang nha hoac bat ky cai g. Ban
cam pha ben tren, at no cham at. Tay con lai cam moi hoac
o chi hng vao mom con cho sau o a vong qua vong
tron, con cho se phai bc qua vong tron e lay. Khen gioi
ngay va lap lai nh the.
Bc 2: Khoang 10 lan cho quen th ban ch can ng 1 cho,
con cho bc qua th bam clicker hoac khen gioi ngay.
Bc 3: T t a vong tron cao len, noi Nhay. Tiep tuc
thng cho no en khi no hieu lenh.
Dien giai:
ay la mot bai kha n gian, chu y nang chiec vong len cao
t t, khi no hieu lenh th hay a cao them na.
Con cho cua toi cham vong khi nhay:
Mi au no nhay ma cham vong th c bam clicker. e no
hieu lenh, nhng ngay sau o ban se muon loai bo viec nay
bang cach khong bam clicker khi bat ky phan nao cua no cham
vao vong. Con cho se sm nhan ra rang no khong c cham
vao vong th mi c thng.
14. Day cho i en mot iem cho san

i en mot iem cho san la mot bai hoc c ban c s
dung rat nhieu. V du: trong bai hoc nay, ban se day cho con
cho cua ban i en mot iem cho san nao o, anh dau bang
mot manh giay, mot ky hieu nao o. Ban cung co the s dung
bai hoc nay e day cho con cho cua ban nam tren ging hoac
ngoi tren mot tam tham. Bai hoc nay co nhieu cong dung, mot
trong so o la ho tr viec chup anh, quay phim v.v.v
99
Bc 1: Cho con cho cua ban cham vao thanh ao tao. Bam
Clicker va thng.
Bc 2: at mot mieng bang hoac a tren san nha. S
dung thanh ao tao tro con cho en cac iem anh dau, va
bam clicker khi cho en cho o. Thc hanh ieu nay nhieu lan
cho en khi con cho cua ban biet e i en iem anh dau va
bam clicker va thng o an.
Bc 3: Sau o ta goi cac iem anh dau bang ten goi
(nhan hieu, v tr, a, vv) ch khi con cho bc vao o. Bam
clicker va thng. Lap lai cho en khi ban co the noi ten cua
cac iem anh dau va con cho se i ngay vao o. Bay gi, ban
co the at cac iem anh dau bat c ni nao trong phong ma
ban muon con cho cua ban ngoi hoac nam xuong.
Dien giai:
Toi a tng day con cho ngoi tren tam tham bang cach bat
cac hanh ong vi clicker, sau o gan ten tam tham e no
hieu. Nhng huan luyen con cho i ngoi hoac nam xuong tren
100
www.petgold.vn
mot dau hieu nao o tot hn nhieu, v chung ta co the at dau
xuong bat c ni nao chung ta muon con cho en o. Chung ta
chon lay dai bang dnh trang va lam 1 dau hieu X vi hai dai
nho.
Con cho cua toi se hieu phai i en o sau moi lan c
thng, nhng co the hom sau no se quen, hay dung thanh
huan luyen e hng dan lai. ieu nay la hoan toan bnh
thng. Tiep tuc luyen tap lap i lap lai va con cho cua ban
cuoi cung se nh nhng g phai lam. Hay co gang sao cho cac
buoi huan luyen keo dai t nam hay mi phut va cho con cho
ngh ngi ngay sau o. Nhng khong e cho ngh qua lau bat
au hoc tr lai e cung co bai hoc trong vong mot gi. Ngoai
ra, luon luon ket thuc bai hoc bang viec thng nhieu hn. oi
khi con cho cua ban co the bat au cam thay that vong, chan
khong muon hoc th dng ngay. Luc hoc tot nhat la luc cho
ang oi va ham o chi.
15. Day cho lenh Quay vong tai cho
101

Lenh nay co the khong phai la mot lenh hu ch, nhng
huan luyen c con cho quay vong tron la rat an tng. Ban
co the ghep bai hoc nay vi mot so bai hoc khac e tao ra
thanh mot bai hoc khieu vu! Neu ban muon nhan c s than
phuc cua ban be hay ngi khac, ban co the day cho con cho
cua ban quay sang trai hoac quay phai bang tn hieu ban tay
cua ban.
Bc 1: S dung thanh huan luyen (trong bai hoc 3), hng
dan con cho cua ban i vong quanh trong mot chuyen ong
tron. Khi no i c mot vong tron th bam clicker va thng.
Bc 2: Hay lap lai bc 1 nhieu lan, cuoi cung them mot
tn hieu tay (dung ngon tro ve 1 vong tron trong khong kh lam
ky hieu cho no nhn thay).
Bc 3: S dung thanh huan luyen (trong bai hoc 3) t hn.
Khi con cho cua ban co the quay ma khong can thanh huan
luyen, th chung ta them lenh Quay.
Bc 4: Thc hanh cho en khi con cho cua ban co the
quay theo lenh cua ban.
Dien giai:
That de dang e day con cho cua toi bai hoc nay. Toi ch
bat au bang viec cho no chi xung quanh vi thanh huan
luyen. Sau o, toi noi Cham (trong bai hoc 3). Con cho quay
au lai e thc hien theo thanh huan luyen va sau o toan bo
c the cua no quay theo sau. Khi con cho a thc hien toan bo
mot vong xoay mot lt th bam clicker ngay. Toi a lam ieu
nay nhieu lan. Sau o toi bat au s dung mot tn hieu tay
(dung ngon tro ve 1 vong tron trong khong kh lam ky hieu cho
102
www.petgold.vn
no nhn thay) e con cho hieu va s dung thanh huan luyen
hn. Khi no a co the quay ma khong can thanh huan luyen, toi
bat au at lenh cho no, quay Moi lan no quay theo lenh
chung ta se bam clicker va thng o ngon cho no an.
Con cho khong biet chnh xac no phai lam g, no i vai bc
va dng lai. Neu gap trng hp nay, co ve nh con cho khong
tap trung hoac thc an thng cho no khong co hng thu oi
vi no. Ngoai ra, ni tap phai that s yen tnh trong phong
khong nen co bat ky am thanh nh ti vi, o chi, hoac tre em.
V ay la bai hoc can s yen tnh va tap trung cao.
16. Day cho lenh Bat tay

Neu ban co mot con cho de thng? Hay dung lenh nay e
bieu dien cho moi ngi thay no ang yeu the nao nhe.
Bc 1: Ra lenh cho cho ngoi trc mat ban va ban cung

quy xuong e t the cua ban khong qua cao so vi no. Nam h
thc an trong long ban tay e ma cho co the ngi thay thc an
103

nhng khong the lay. Gi tay cam thc an len gan mui cua cun
nhng lech ve 1 trong 2 ben e cun phai nghieng au sang
nhn. Do cun phai lech au sang 1 ben va vng ban tay cua
ban nen cun phai at trong tam cua than len chan ben kia,
chan ben nay se khong phai chu lc va do muon lay o an nen
cun se gi chan khong phai chu lc trong tam len kheu vao tay
cam thc an cua ban. Ngay khi cun gi chan len th bam clicker va thng o an.
Bc 2: Tap i tap lai nhieu lan lan lt tng ben cua cun
th cun se hieu lenh bat tay. Khi cun a hieu cach lam th trc
moi lan bam clicker, ban ho Bat tay roi mi bam va cho an.
Dien giai:
Lenh nay kha de dang e hoc cho con cho cua ban. Ban
au toi cho con cho ngoi trc mat, at thc an tay cho con
cho nhn thay, xong a len trc mat no. Khi con cho a
chan trc len cao thc an lap tc bat ngay hanh ong nay.
Bam clicker va thng cho no o an tren tay.
a lam ung nhng no khong d chan? Ban hay th ra lenh
ngoi, ho bat tay. Ban cam tay trai nhac chan phai cua no len
e bat tay. Tay phai bam clicker (thng o an cho no). Lap i
lap lai ong tac nay khoang 10 lan th ban ch can a tay ra
ho bat tay la no nhac chan len bat tay vi ban roi. Lap lai
nhieu lan va on luyen mot vai buoi va no se nh lenh rat
nhanh.
17. Day cho lenh Nhay tai cho

Bai hoc nay day con cho cua ban nhay thang ngi len
trong khong kh. Bai nay khong day cho nhay qua oi tng.
104
www.petgold.vn
ung hn, la day cho nhay trong khong kh, vi ca bon chan
khoi mat at. B quyet nay m ng cho viec day con cho cua
ban nhay day. iem ac biet cua lenh nay la con cho phai
hoan toan khoe manh. Neu con cho b loan san xng th bai
hoc nay ch lam ton thng them xng hong cua no. Vui long
tham khao bai loan san xng trong cuon sach nay e hieu
ro.
Bc 1: Vi thanh huan luyen cua ban, gi no len cao e

con cho phai nhay len e cham vao no. Ngay khi 4 chan khong
cham mat at: bam clicker va thng o an. Neu con cho gap
kho khan, th nen bat au thap e con cho nhac 2 chan va
cham mom vao va 2 chan di van cham at. Sau khi con cho
no hieu phai lam g th ban hay nang cao thanh huan luyen len
Bc 2: Hay lam ieu nay nhieu lan cho en khi con cho
nhay len theo lenh cua ban. Dan dan ngng s dung thanh
huan luyen va s dung lenh cua ban thay the. Bam clicker khi
at lenh ma con cho nhay theo.
105

Bc 3: Co the at lenh Nhay ket hp vi ky hieu tay bang
cach bung tay tach 1 cai.
Dien giai:
B quyet e hoc lenh nay la au tien con cho cua toi no
ang rat phan khch va vui mng. Toi day lenh nay khi moi lan
con cho cua toi c tha ra ngoai chi. No rat phan khch va
de dang nhay khi toi yeu cau no. Vay khi nao con cho cua ban
phan khch?? Ban can phai quan sat hanh ong cua no hang
ngay neu muon day lenh nay nhanh. Khi Coca ang phan khch
toi dung thanh huan luyen, e day. Luc au toi cho thanh huan
luyen thap e no vi de dang. Sau o toi at thanh huan luyen
cao hn, bat no phai nhay. Khi 4 chan no nhay tren khong bam
clicker ngay va thng cho no nhieu o an ngon khch le. Sau
vai lan au tien, toi bat au noi Nhay va kem ky hieu a tay
nh nhac trng cua dan nhac giao hng. Khi con cho nhay
chung ta bam Clicker va thng. Sau o toi bo thanh huan
luyen va ch noi lenh Nhay kem theo anh tay hoac bung tay.
Con cho thc hien ngay lap tc lenh Nhay.
ay la mot lenh kho khan nhat cho Coca khi hoc. Toi phai
day no luc no ang hng phan nhat, va cho no hieu phai co
gang cham vao thanh huan luyen th mi c thng. Khi o
no se co gang bang tat ca moi cach. Va khi no nhay, chung ta
phai bam ngay Clicker tai khoanh khac o va kem them la
thng cho no.
18. Day cho lenh Xoay tron hoac Cuon tron

di mat at.
Bai hoc nay co the c dung chi ua vi cho trong nha.
Khuyen cao khong nen chi ben ngoai v de lam bo long cua
cho b ban.
106
www.petgold.vn
Bc 1: Ho lenh Nam cho con cho cua ban nam xuong.

Bc 2: a thanh huan luyen canh au cua no va bao con
cho cham vao au thanh huan luyen. Sau o no se qua sang
thanh huan luyen, t t a thanh huan ngang qua au no theo
hng vong cung. Con cho theo phan xa se nhn theo va se at
lng xuong at va quay 1 vong. Lap tc bam clicker ngay va
thng.
Bc 3: Lap lai nhieu lan hanh ong bc 2. (ieu nay co
the mat thi gian cho mot so con cho). Bam vao clicker va
thng e bat hanh ong ung.
Bc 4: Tiep tuc lam ieu nay. (Neu gap kho khan, mot so
ngi a s dung ni tap luyen doc thoai thoai e lam cho no
lan de dang hn).
Bc 5: Sau khi con cho a hieu th chung ta ap lenh Cuon
tron. Tiep tuc bam clicker va thng.
Bc 6: Sau khi c lan tot va hieu lenh, chung ta nen co
107

mot tn hieu bang tay; ho cuon tron kem theo ong tac ve tay
vong tron e no nhn thay. Luon luon khen ngi va bam clicker khi no thc hien tot.
Dien giai:
Luc bat au, toi cho con cho nam xuong. Sau o toi hng
thanh huan luyen nhe nhang t mot pha bat ky ben canh au
con cho, toi a thanh huan luyen vong len tren qua au no ve
hng oi dien. Toi noi vi no bang mot giong nhe nhang
cham vao no. No chuyen au xung quanh va nh the vo tnh
no a nga lng xuong va quay 1 vong. Toi bam clicker va
thng cho no. Lan th hai toi a lap lai hanh ong tren. Khi
no co ve hieu va thch thu, quay lien tuc theo lenh cuon tron
th toi bam clicker va thng cho no. Ngay sau o, toi khong s
dung thanh huan luyen va con cho a co the thc hien theo
lenh hoac ky hieu tay.
Con cho ng len ch khong phai cuon tron e cham vao
thanh huan luyen th phai lam sao ? Ban hay di chuyen thanh
huan luyen xung quanh ben canh au cua no t t va ban noi
bang mot giong nhe nhang, Cham... Neu ban lam cham va
giong nhe nhang con cho se thc hien ung va t t!
Li khuyen: Hay co gang cho con cho cua ban cuon tron
qua mot ben e no quen trc a
19. Day cho lenh Ngoi cao (ngoi bang 2 chan)

Muc ch: Cho se c huan luyen ngoi tren 2 chan sau, gi
2 chan trc len.
Chu y: Lenh nay ch nen day khi cun tren 6 thang tuoi v
phai ngoi tren 2 chan sau nen neu cho cha phat trien a day
lenh nay se anh hng ti xng hong.
108
www.petgold.vn
Cach thc hien nh sau:
Bc 1: Bat au vi viec cho t the ngoi oi dien vi ban.

Ban ng trc mat no sao cho khoang cach va u e khi cun
dng ngi len khong vng vao ngi ban, khong ng xa
qua v nh the cun se nam.
Bc 2: Gi tay cam thc an en gan mui cun e no d mui
theo. T t gi tay cao len va hi chech ve pha tren nh au
cun e no bat buoc phai ngang au len. Nh the cun phai nang
2 chan len khoi mat at. Ngay khi cun nang 2 chan khoi mat
at, ban bam Clicker va thng o an ngay. Ban cung co the
dung thanh huan luyen e lam thay v dung tay.
Bc 3: Cho cha quen nen khi nhac 2 chan len xong se lai
phai at xuong, hay e cun tr lai t the ngoi.
Bc 4: Lap lai bc 1. Moi lan lai e cun gi chan cao hn
chut roi mi bam Clicker e cun hieu phai nang chan cang cao
109

cang tot nhng van gi c thang bang. Bam Clicker ngay khi
cun gi ngi t the nang 2 chan khoi mat at c 1-2 giay.
Bc 5: Khi cun a tap 1 thi gian co the ngoi thoai mai
bang mong va gi 2 chan len th bat au ghep khau lenh Ngoi
cao hoac Chao ngay trc khi bam clicker va thng o an.
Dien giai:
Trong cac bai huan luyen, toi ngh ay la mot trong nhng
bai n gian nhat e day cho con cho cua ban. Nhieu con cho
thc hien thu thuat nay mot cach t nhien ngay sau khi ban a
thc an hng len tren au no. Nhng cung co nhng trng
hp con cho hoc hi kho khan, yeu cau ban phai kien tr, va
cuoi cung con cho se lam tot. Cac ban chu y, ay la mot lenh
de, tuy nhien khi con cho hieu bai no cung con can phai co thi
gian e tap gi thang bang.. Vay nen ban can kien nhan.
Ban au khi con cho co hanh ong hech mom va nhac hai
chan trc len chung ta hay bam Clicker ngay. Sau o dan dan
keo dai o ben e co the gi v tr o trong vai giay muc ch
la e con cho quen gi thang bang.
20. Day lenh Sua:

Khi hoan thanh huan luyen con cho se Sua khi co hieu
lenh hoac ky hieu cua ban.
Co 3 bc e co the at c lenh nay nh sau:
Day cho sua theo kieu can thiep, phai kch thch danh cho
nhng con cho nao li sua.
110
www.petgold.vn
Bc 1: Xch con cho vao goc cay, hoac xch la au o

chac chan (xem nh hnh ben di).
Bc 2: Ban cam o chi ma cun cua ban thch, hoac cac

o khac ma lam no phan khch. Neu ban la chu th ban phai t
biet nhe.
Bc 3: Bat au vao bai.
- Khi con cho cua ban that vong, ham muon ma no khong co
c th no se sua. Muc ch ay cua chung ta la lam cho no
tc gian.
111

- Bay gi ung a o chi trc mat con cho cua ban, quat
qua lai ngoai tam vi cua con cho.
- Chac chan no se bc boi va dan en la no se Sua khi o
la chung ta a thanh cong trong viec kch thch no.
- Ngay khi co tieng sua cua cho cua ban: bam Clicker va
khen thng no bang cach cho phep no chi ket hp khen
Bc 4: Tiep tuc chi tro chi nay cho en khi con cho cua
ban thng xuyen sua. Bay gi ban co the them lenh Sua
hoac ky hieu bang tay va neu no sua la gan thanh cong roi
ay. Tiep tuc khen ngi, thng cho no.
- Sau khi quen lenh chung ta ch can lam ky hieu, oc lenh
sua ma no sua th cac ban khen ngi va thng o an.
- Hang ngay luyen tap thng xuyen e cho nh lenh.
Dien giai:
Coca la mot con cho rat ham o chi, toi ch can xch no lai
va cam o chi hang ngay cua no ung a trc mat. Rat de
e no sua, toi lai gan bam clicker va thng ngay cho no o
chi, vuot au khen ngi, giong ngot ngao.
Trong trng hp no thch o chi nhng khong sua, toi goi
mot con cho khac ti va chi ua vi con cho o ngay trc
mat con cho cua toi. V ban nang ghen t no a phai sua e oi
c chi vi toi. Toi lap i lap lai, ngay khi no hieu, no phai
sua th mi c chi. Toi ap lenh sua cho no, khi no sua toi
thng ngay o chi cho no. Bai hoc ket thuc.
21. Day lenh Im lang:

Sua va sua. Cac tieng keu d doi cua con cho lam cho ban
chong mat. Nh kim tiem trong mang nh, inh tai nhc oc, that
112
www.petgold.vn
s rat kho chu. Khong dng lai. Khong bao gi cham dt. Lenh
Im lang la mot lenh vo cung hu ch khi con cho ang b kch
thch ve van e nao o khien cho no sua hay no nghch ngm.
Sua la tot v no canh bao cho ban ve nhng moi nguy hiem co
the xay ra nhng no co the rat kho chu neu con cho sua nhng
con cho khac hay la no sua khong ung luc. Vi lenh nay, day
cho con cho im lang khi ban quat lenh Im lang.
Bc 1: Nhn tap trung ve con cho cua ban trong khi no
ang sua. Neu no ta nhn ban va dng lai sua, du ch mot giay,
bam clicker va thng
Bc 2: Lap lai ieu nay nhieu lan, cuoi cung them t Im
lang khi ban bam clicker va thng.
Bc 3: On luyen bang cach, sau cac buoi hoc khac, neu
con cho sua. Ap lenh: Im lang va no dng lai th cung bam
clicker va thng. Lap lai ieu nay cho en con cho lam chu
c mnh khi ban ho lenh. Moi khi ban lap lai, co gang cho no
im lang lau hn.
113

Bc 4: Bay gi, ban co the them mot tn hieu tay e giup
vi bai hoc nay. Toi s dung ngon tay tro cua toi ch thang
vao mat con cho cua toi, toi bao no Im lang bang cach noi
gan giong. Lap tc no hieu va cam nhan c thai o nghiem
khac cua toi. o la cach ma toi s dung.
Dien giai:
Con cho cua toi la mot con cho becgie Ha Lan, canh giac la
ban nang cua no. No sua cac con cho khac, va trong khi chay
bo. No lam nhieu ngi hoang s khi no i qua. Va sau khi no
hoc c lenh nay, no rat than thien. No ch c phep hung
d khi toi cho phep.
Khi toi lm con cho cua toi e no biet toi ang e y en no,
va khong thch hanh ong o cua no va sau o no bo qua cai
no ang quan tam, no nhn toi ngha la no a ngng sua. Ban
co the khien no chu y en ban bang cach goi ten cua no v.v.v
Cuoi cung khi no ngng sua th ban bam Clicker va thng.
Meo: Ban thng phai bat hanh ong nay bang cach ch
i cho en khi con cho cua ban bat au sua d doi. Tm hieu
nguyen nhan, va khi con cho ngng sua lap tc bam clicker va
thng.
22. Day cho keo mot cai g o

ay la mot bai hoc thu v ma ca ban va con cho cua ban se
cung c chi ua. Mot so giong cho t nhien se chi keo co
vi ban, hoac vi nhng con cho khac. Co le con cho cua ban
a biet cach chi keo co. Nhng hoc keo co bang lenh th ban
phai day. Bai hoc nay c s dung trong ky thuat ong phim
nc ngoai. Hoac no co the giup chu chi ua vi cho, giup
114
www.petgold.vn
con cho khong b stress. La mot cach tuyet vi e ban danh

thi gian vi con cho cua ban va giup no tieu hao lng Calo
trong c the.
Bat au huan luyen cho cho cua ban keo co:
Bc 1: Lay mot mon o chi, mot cai khan, mot cai chai,
hay bat ky cai g co the keo co ma con cho hay chi va a ra
trc mat con cho va bao no lay no.
(Thng cho con cho cua ban vi li khen ngi khi no di
chuyen ve pha o chi.)
Bc 2: Khi con cho cua ban cap o chi bang mieng, nhe
nhang lac va ay o chi e co gang kch thch con cho gi lai
o chi bang cach can chat e gi.
Bc 3: Bam Clicker khi con cho gi o chi chat khi ban
keo. Sau o ban va keo vi no va noi lenh keo. Tiep tuc
lap i lap lai cho en khi con cho cua ban hao hc keo cung
ban
115

Dien giai:
Toi a day lenh nay vi con cho cua toi de dang. V no rat
thch o chi, rat thch keo. No rat vui mng khi c chi, cho
du o la qua bong, a bay, hoac o chi. No bat au giat
manh cac o chi t nhien. Mac du no t nhien chi keo co,
nhng toi van muon day no lenh e no co the keo manh nhieu
oi tng.
Con cho cua toi khong quan tam en bai hoc nay. Lam the
nao e con cho bat au giat manh o chi? Hay chon mot mon
o chi ma no a thch, hoac mot mon o chi mi. Ban cung
co the treu choc con cho mot chut trc khi ban bat au e con
cho hng thu va vui mng.
Meo: Co the s dung mot mon o chi ac biet e day no
bai hoc nay, va ch s dung trong khi hoc tap bai hoc nay va
chi keo co. Se giup cho con cho cua ban vui mng ve o chi
ac biet nay, va ban co the thay the clicker bang cach thng
trc tiep thc an ngon cho no.
23. Day cho m va ong ca

Ban co mot con cho thong minh ! Hay day con cho hoc c
m va ong ca.
Hay nh rang con cho ch co the m mot so loai ca, tren
thc te nhng canh ca co tay cam la nam tay xoay th no
khong the m. Cach cho m ca de dang la bang cach keo
mot mieng vai hoac day gan vao mot chot. Khi cho keo chot,
canh ca m bung ra.
Ban co the s dung bai hoc nay e day cho con cho cua
ban co the t m ca e i ra ngoai i ve sinh... nhng ch day
lenh nay neu ban co mot hang rao trong san. Ban co the s
dung bai hoc nay cho mot loat cac ng dung khac, chang han
116
www.petgold.vn
nh m va ong ca tu lanh (m tu lanh va cap en cho ban

mot chai nc...).
Bat au huan luyen con cho m ca.
Bc 1: Sau khi day lenh keo co vi cho. Ta buoc mieng vai
vao ca ra vao (hoac tu lanh) ho keo. Con cho keo mieng vai.
Bam ngay clicker thung cho no.
Bc 2: Hay lap lai nhieu lan buc 1, va noi, m bat c khi
nao no keo canh ca m ra. Bam Clicker moi lan va thng.
Bc 3: Sau buoi tap, con cho se co the m ca theo lenh
cua ban.
Tiep en: Huan luyen con cho cua ban ong ca:
Bc 1: at thanh huan luyen cua ban dnh tren ca.
117

Bc 2: Moi lan con cho cham vao no lam canh ca di
chuyen mot chut th bam Clicker va thng
Bc 3: Lap lai ieu o va bat au ch i cho en khi con
cho a ay canh ca ong lai. Bam Clicker va thng.
Bc 4: Tiep tuc lam ieu nay cho en khi con cho ong
ca moi lan. Bam Clicker va thng!
Bc 5: Bat au noi ong ca khi ong ca. Sau khi lap i
lap lai hanh ong nhieu lan, con cho phai ong ca theo lenh
cua ban.
Bc 6: Ket hp 2 lenh. Noi m va ong nhieu lan.
Dien giai:
Lenh nay c day cho con cho ho tr e giup ngi khuyet
tat trong viec m va ong ca. Tuy nhien, s dung bai hoc nay
e noi cho m va ong ca tu lanh, ket hp vi lenh lay mot
thc uong cho ban, con cho cua ban se thay hanh phuc khi
c lam viec ma ban sai.
Con cho cua toi ch keo va ay ca, nhng khong the m
hoac ong ca. Ban co mot con cho nho? Ro rang, con cho
nho khong the m hoac ong ca nang. Neu ban muon day
cho con cho nho cua ban bai hoc nay, cho con cho mot canh
ca nhe hn nh mot tu o chi e m va ong.
Li khuyen: Hay hieu rang trong khi day con cho cua ban
m ca, con cho co the s dung bai hoc mi hoc c cua
mnh e thoat khoi nha vao mot ngay kha nham chan.
118
www.petgold.vn
24. Day cho i lui
Khi hoc lenh nay, cho se i lui theo lenh cua chung ta, ket
hp bieu dien, ng nam ngoi, lui... Toi chac chan rang nhieu
ngi se thay thu v vi con cho cua ban!
Bc 1: Cho t the ng, va oi dien vi ta.
Bc 2: Chung ta tien 1 bc ve trc no, phan xa cho se
lui 1 bc. Ngay khi cho nhac chan lui bam clicker va khen
thng o an.
Bc 3: Chung ta lap lai hanh ong tren 10 lan va ap lenh..
Cac ban ho: Lui
Bc 4: Ban hay bc tiep lien 2 en 3 bc. Va ho Lui.
Cho nhac chan i lui th bam clicker va khen thng o an.
Bc 5: Khi cho hieu lenh, ban khong can tien na. Ch can ho
lui cho lui ban bam clicker va tien lai gan cho thng o an ngay.
119

Bc 6: Khi at c lenh nay cho se lui theo hieu lenh.
Dien giai:
Toi day con cho cua toi bai hoc nay la kha n gian. Ban
au, toi goi no ti trc mat toi, sau o toi tien them mot bc.
No de dang lui mot bc, toi bam clicker va thng ngay cho
hanh ong ung ma toi muon day cho no. oi khi no se di
chuyen ra khoi ng thang, no khong lui ma i ngang. V vay
toi quyet nh chuyen cho day en tang tren hanh lang co cac
bc tng sat vao nhau. Luc o no khong co s la chon la
phai lui thang. Con cho se de dang hieu lenh ch sau mot buoi.
Toi thng bao no lui sau o toi dung lenh lai ay e goi no.
Khi no en gan toi thng cho no mot qua bong tennis. Th ma
no rat thch.
Con cho cua ban khong hieu rang no phai lui? Ban hay th
ket hp va i ve pha trc, va ket hp ngon ng c the o
la dung tay vay, ky hieu no phai lui lai. oi khi no hieu ieu o
de dang.
Meo: Mot hanh lang hep hoac mot ni ma ng i b han
che co the giup viec hoc lenh nay de dang.
25. Day cho mang o vat cho chu

Trong bai hoc nay, ban se day cho con cho cua ban mang
lai cho ban xch cua no khi ban a san sang e a con cho ra
ngoai i dao. ay la mot bai hoc kha an tng, va lam cho con
cho cua ban cam thay rat hng phan. Bai hoc nay nen day khi
cho ngoai 8 thang la de hoc nhat.
Bc 1: at day xch tren san nha. Noi cho con cho ti nhat
120
www.petgold.vn
no va ch i no cam lai cho ban. Bam Clicker va thng ngay.

Bc 2: Khi ban ti ca. Hay nem xch ra cho con cho va
bao no, mang lai cho ban, va tha no trong tay cua ban. Bam
Clicker va thng.
Bc 3: Lap lai nhieu lan va ho khau lenh Tm xch Va khi
no nhat xch va at trong tay cua ban. Ban bam clicker va
thng.
Bc 4: Sau khi huan luyen c lenh, ban ch can thng
no bang cach cho no ra ngoai va i chi cung ban th no se
khong bao gi quen lenh nay. Ch can bao lay xch la no se tm
ung v tr chung ta e va mang no en cho ban. ay la mot
lenh cc ky thu v khi ban thay con cho mat rat hng phan, v
no them muon c i chi.
Dien giai:
Bai hoc nay phai mat vai buoi tap huan e day. Toi bat au
121

bai hoc bang cach at day xch tren san nha. Va toi noi nhat
no giong nh ang chi vi no cung bong tennis!, Toi noi va
sau o no a lam, roi toi bam vao clicker va thng cho no.
Moi lan no lam ieu o cho toi, toi se bam Clicker va thng,
noi rang Tm xch!. Nhieu lan, khi no thanh cong se tha no
vao tay toi, toi se a con cho ra ben ngoai nh mot phan
thng thay v bam Clicker. Ngay sau o, con cho a co the
mang lai cho toi day xch bat c khi nao toi noi, va bat c khi
nao chung toi i ra ngoai.
Con cho se khong tha day xch trong tay toi. Neu con cho
khong at no trong tay cua ban, con cho se khong c i ra
ngoai, hoac ban se khong bam Clicker. Neu con cho ngam day
xch mang lai cho ban va ri no tren san nha, noi cho con cho
lay lai va tha no trong tay cua ban. Ban co the lai gan no va
hng dan no nhat len va a cho ban. Ngay lap tc bam va
khen thng khi con cho tha no vao ban tay cua ban.
Meo: at day xch ni nao o e con cho cua ban co de
dang lay no, chang han nh treo 1 cai inh tren tng hay at
gan ca ra vao... .
26. Day cho tm o vat

Bai hoc nay co the c day vi bat ky o chi hoac vat nao
va co the rat hu ch neu ban b mat mot cai g o, th co the
nh cho tm ho. Ben canh tnh hu dung thc te cua bai hoc
nay, ay la mot tro chi thc s thu v e chi vi con cho cua
ban! Cho con cho ngoi xuong, sau o giau cac oi tng au
o, v du phong ben canh. Cac oi tng co the la bat c
mon o nao, mot trong nhng o chi cua no, mot bai bao hay
quan ao, phai chac chan rang no biet cai no ang tm kiem.
122
www.petgold.vn
Bc 1: Cho con cho cua ban ngoi.

Bc 2: Cam trong tay ban mot mon o ma quen thuoc vi
no, va e cho con cho ngi thay no.
Bc 3: at oi tng o vao mot v tr e con cho co the
nhn thay. Va noi tm, ban co the them ten cua oi tng vao.
V du: tm khoa Ngay khi con cho cham vao oi tng, ban
bam clicker va thng.
Bc 4: Lap lai nhieu lan, nhng moi khi ban lap lai di
chuyen oi tng en mot v tr khac nhau, va dan dan at
cho kho tm hn. Bam clicker va thng moi lan.
Bc 5: Hay e con cho ngi thay mui va sau o th vi cac
oi tng khac bang lenh tm.
Dien giai:
Khi lan au tien toi day lenh nay, toi a s dung mot cai mu
li chai cu cua toi. V chiec mu a co rat nhieu mui cua toi
tren no, no a thc s de dang cho con cho e no tm kiem.
123

Con cho cua toi khong hieu nhng g toi muon no lam. Mot
so con cho co cai mui rat to, nhng nhng con cho khac th
khong. Khi bat au, hay chac chan rang o chi ban s dung
la mon o ma no thch thu. Hoac hay chac chan rang con cho
biet ten o chi nay. Hay bat au day no khu vc de dang.
Sau o ban co the th bat au e giau cac o chi trong cac
v tr dan dan kho hn.
27. Day cho bat o vat

Huan luyen con cho cua ban e bat mot vat nao ay khi ban
nem chung. Ban co the bat au bang viec th nem cac thc an
thai nho, hoac hat thc an kho khi con cho cua ban ang oi.
Bc 1: Bat au vi mot khoang cach ngan vi mot qua

bong tennis. Hoac bat ky o chi nao ma con cho yeu thch.
Nem qua bong cho con cho cua ban. Neu con cho khong bat
no, hay nhat no len va th lai. Neu con cho bat no, khen ngi
con cho va bam clicker va thng cho no ngay.
124
www.petgold.vn
Bc 2: Hay lap lai ieu nay nhieu lan cho en khi con cho
bat tot. Bat au noi Bat trong khi no ang bat o vat.
Bc 3: Noi cho con cho lenh - Bat! va nem bong tennis.
Hoac neu con cho cua ban nho, ban co the lay o vat khac
thay the. Lu y no mem la tot nhat e con cho khong b au
rang khi bat. Khen ngi va vuot ve no neu con cho bat no theo
lenh cua ban!
Bc 4: S dung cac oi tng khac nh bong a, moc cha
khoa hoac o chi e cho con cho co nhieu dien giai: bat.
Cang thc hanh nhieu con cho se bat cang gioi.
Dien giai:
Ke t khi hoc c bai nay, toi a th cho con cho bat a
bay khi toi nem no i. No nhay len va bat no cam giac rat thch
thu. Va c tap the duc va va c chi ua. Bai nay rat
tot cho cac bai nhay sau nay. Mot so con cho t co ban nang
bat trong khi khong can phai hoc lenh nay.
Con cho khong bat bat ky mon o nao. Mot so con cho th
lai bat rat ngoan muc, con nhng con khac th khong. ay la
mot ban nang ma tat ca cac con cho co, nhng mot so giong
cho co the li nhac. Tuy nhien, ch can kien nhan - co the mat
mot chut thi gian cho con cho cua ban e no tm hieu lenh
nay.
Meo: ng that vong neu con cho cua ban khong bat tot
lan au tien, thng cho no khi no co hanh vi tot ngay ca khi
no co gang e bat va nh cho con cho li khen e khuyen
khch con cho tiep tuc co gang .
125
28. Day cho hanh ong xau ho

Bai hoc nay khi at c con cho se a chan trc cua no
len tren tai hoac chech len mat hay mui.
Bc 1: at bang dnh hoac mot vat g dnh tren mui con

cho cua ban, v du nh keo cao su... hay cai g o gay kho chu
cho no. Khi o con cho se vi cai chan len y nh cao no ra.
Bam Clicker va thng.
Bc 2: Lap lai ieu nay mot vai lan, sau o them lenh, hay
dung mot cum t ngan nh xau ho. S dung lenh nay moi lan
khi con cho at ban chan len mui. Dung clicker bam ngay khi
chan at len mui va thng.
Bc 3: Lay mieng bang ra va oc lenh xau ho. Khi con
cho at chan len mui th bam clicker va tiep tuc thng ngay.
Dien giai:
Chung ta dan mot mieng bang dnh to mui cua no, no se
nhn thay va kho chu, se dung chan cay no ra, ngay lap tc
bam vao clicker. Moi lan con cho lam nh vay lay clicker bat
ngay hanh ong o va thng o an. Sau nhieu lan thc hanh
vi bang dnh, con cho a chan len mui cua no nhieu lan th
126
www.petgold.vn
ban lay bang dnh ra va ch oc lenh xau ho. Con cho a
chan len mui, nh vay bai hoc a ket thuc.
Con cho cua ban se khong a chan len mui cua no ma
khong co bang dnh! Hay th bang cach nhe nhang gai mui
cua no vi ngon tay cua ban. ieu o se kch hoat bo nh cua
no. Ban co the s dung gi y nay t hn e hoan thien lenh
nay.
29. Day cho lenh Sat chan

Muc ch: lenh sat chan la lenh dung e keu cho chay en
ngoi ngay sat chan chu, ca 2 cung quay mat hng ve pha
trc. Muc ch day lenh nay e de dang khi dat con cho i dao
hay ve sau day cho lam nhng tro khac ket hp theo hanh
ong cua chu.
Trong bai hng dan nay, au tien cho se ng trc mat
chu, sau o c day ngoi ben pha chan trai sat chu.
Cac bc lam nh sau:
127
Bc 1: Bat au bang viec cho cho ng oi dien vi ban,

2 chan ban at song song, ngi ng thang. Tay cam thc an
e pha trc ngay sat mui cua cun (hoac co the dung thanh
huan luyen).
Bc 2: a tay cam moi vong cham ra ngoai ben trai ve
pha sau hong tao thanh mot hnh vong cung, sau o t t a
ve cap quan, roi a moi len cao. Con cho se di mui i sau va
se ngoi vao ung v tr. Bam Clicker va thng cho no ngay
Bc 3: Lap i lap lai ong tac tren cho en khi con cho
thuan thuc. Chu y khi vong ve en cap quan, tay trai cam moi
phai song song vi chan va a len cao e cho theo phai xa se
ngoi xuong. Bam clicker va tha moi xuong cho cho an.
Bc 4: Tap nhieu lan en khi thay cun a hieu th ho lenh
Sat chan roi mi bam clicker va thng o an.
Dien giai:
Bai hoc nay kha de dang ap dung vi tat ca con cho tat
ca o tuoi. Kha de dang e hieu lenh trong vai buoi hoc. Chu
y lenh nay phai on thng xuyen, toi goi CoCa ngoi trc mat
toi, sau o toi cam moi tay trai a trc mom cho no thay,
toi m rong tay a mot hnh vong cung sang ben trai vong ve
pha sau. Toi a cham e con cho d mui i sau, no se i vong
ra sau toi va khi toi a tay song song vi chan, no cung dng
lai ben canh toi pha ben trai. Toi bam Clicker va thng
ngay cho no o an tren tay trai cua toi.
Con cho hieu lenh nhng khong thc hien theo? Sau khi con
128
www.petgold.vn
cho hieu lenh ban can thc hanh lam lien tuc vi no, thay v
dung Clicker va moi ban hay th chuyen sang o chi e on
luyen cho no hang ngay!
30. Day cho ngoi ben trai, ben phai

ay khong ch la mot bai hoc tot e ngi khac biet con cho
cua ban thong minh the nao ma con la mot lenh can phai hoc
neu ban muon con cho cua ban c ao tao chuyen nghiep.
Bc 1: Vi thanh huan luyen cua ban (co the dung tay cam
thc an), ieu hng cho con cho cua ban i sang pha ben
phai va ng ben canh trai cua ban. Bam Clicker va thng.
Bc 2: Hay lam lai bc 1 nhieu lan, cuoi cung noi, trai
phai ngay sau khi ng ben trai, ben phai.
Bc 3: Lap lai hanh ong nay cho en khi con cho hieu va
khong can dung thanh huan luyen va no co the i sang ben
trai, ben phai theo lenh cua ban.
129

Dien giai:
Ban au toi day no lenh sat chan co nh pha ben trai. Khi
vao bai hoc nay toi ch can dung thanh huan luyen a no sang
ben phai cua toi. Toi de dang day c lenh nay khi toi noi
Sat chan, con cho chay sat chan toi ben trai, sau o toi
dung moi hoac thanh huan luyen hng dan no sang ben phai
cua toi. Nhieu lan nh the, va toi noi phai. Khoang 10 phut toi
a khong can phai dung thanh huan luyen e hng dan no.
Sau o no hoc c de dang, toi ch can on luyen lai vai lan
trong cac buoi i chi vi no.
Con cho khong hieu no phai lam g. Toi ngh ban nen day
lenh sat chan trc. Sau o ban ieu hng no sang ben
phai, se kha de dang va toi ngh ch mat 2 buoi hoc la con cho
se hoc xong.
31. Day cho i hnh zic zac qua chng ngai vat
130
www.petgold.vn
Khi ban xem cac cac cuoc thi cho nhanh nhen, mot trong
nhng phan ep nhat o la cho chay zic zac. Nhng con cho
vo ch a c ao tao chay zic zac qua lai gia cac cot vi
toc o chong mat. Giang vien noi, ay la mot trong nhng phan
kho khan nhat cua cuoc thi nhanh nhen. Hau het nhng con
cho phai thay thch thu vi ieu nay. Co 3 bc c ban cua bai
hoc nay nh sau:
Bc 1: Thiet lap mo hnh tr ngai, chang han cac cai coc,
cai hop hnh non, hoac ly nha tham ch mau o, va at chung
trong mot ng thang. Bat au vi ba hoac bon ly, va khoang
cach la khoang 40 - 80cm tuy kch thc cho. Tay cam moi va
keo moi theo hng e cho i vong qua cac mo hnh. Theo ban
nang cho se d mui i theo. Khi no i vao va ra khoi mot hoac
hai mo hnh, nhap vao Clicker. Tiep tuc lam ieu nay cho en
khi no i nhuan nhuyen va ra khoi vong zic zac.
Bc 2: Sau khi con cho cua ban hieu cac bc i, bat au
noi zic zac khi no ang thc hien nhng bc i zic zac. Bam
clicker va thng, chu y thng ngay khi no hoan thanh xong.
Bc 3: Lam ieu nay nhieu lan cho en khi con cho cua
ban se i theo lenh cua ban. ay la mot bai hoc kho day, va
co the mat nhieu buoi huan luyen.
Dien giai:
Dung moi cam tay cho con cho nhn thay, du no i theo
vong chng ngai vat tren mat at. Chng ngai vat tot nhat la
nen to va cao 1 chut, e cho hieu no phai i theo cai ng zic
zac o.
131

Sau nhieu lan lam, ma cho khong hieu, hay th s dung
ngon tay cua ban e hng dan no t xa. ieu o se giup con
cho biet phai lam g, va ban se khong phai dung tay na.
Meo: Khuyen khch con cho cua ban e no i nhanh hn va
nhanh hn lam cho con cho vui mng bang cach kch thch ban
than no. Neu cho x ly vi toc o nhanh hn va thanh thao la
ban a thanh cong.
32. Day cho lam phep tnh toan:
Bai hoc nay rat ac biet. No co the dung e bieu dien trc
ban be cua ban. Sau o ban se thay tram tro trc s thong
minh cua cun yeu cua ban. B quyet cua bai hoc la day cho con
cho cua ban sua cho en khi nhan c mot s gi y tinh te t
ban khien cho con cho dng lai. Sau o, ban co the cho no sua
ra bat ky so lng tieng sua e tra li cau hoi toan hoc khac
nhau. Bai hoc nay khong kho, tuy nhien no can s kien nhan
va thi gian dai hn so vi hau het bai hoc khac e no hnh
thanh c hanh vi mot cach chnh xac.
132
www.petgold.vn
Bc 1: Cho con cho ngoi oi dien vi ban.

Bc 2: Gi clicker trong long ban tay trai cua ban va at
vien thc an trong tay phai va a ban tay phai cua ban len. (
ay chung ta ang day con cho phan xa co ieu kien bang
hanh ong nhech long may len nhn vao mat cua no va d tay
phai len trc mat cua no). Sau nay ay se la am hieu moi khi
lam toan.
Bc 3: Chung ta noi nhe sua sua trong 1 vai lan au
(ieu kien la no phai hieu lenh sua t trc o roi), va bam
clicker sau o tha o an t tay phai xuong.
Bc 4: Lap lai nhieu lan bc 3. Nhng thi gian nay ch
tha tay cua ban va bam vao clicker khi no sua hai lan. (ieu
nay can s kien nhan cua ban).
Bc 5: Lam viec nay nhieu lan trong ngay cho en khi con
cho cua ban nhan ra rang no phai tiep tuc cho en khi ban tha
thc an t ban tay cua ban.
Bc 6: Lam tiep tuc bc 5 nhuan nhuyen chung ta can
mot ky hieu cho con cho dng lai. ay toi dung ky hieu nhay
1 mat ben trai + ci. Sau khi toi lam lien 2 hanh ong tren, toi
bam ngay vao clicker va toi thng cho no cho hanh ong
ung.
Bc 7: Neu no sua van thieu th chung ta nhech 2 long
may len ky hieu cho no phai sua tiep. Sau khi u th chung ta
nhay 1 mat + ci. Lap i lap lai. Khi con cho no hieu ieu o
ngha la chung ta a tao cho no 1 phan xa co ieu kien, c
133

nhech 2 long may la sua. Va khi nhay mat + ci la no a lam
ung. Sau nay on lai chung ta bo thc an, hay cho no mot s
khen ngi bang cach vuot ve au cua no khen gioi giong ngot
ngao.
Dien giai:
Trong khi day con cho em, toi bat au bang cach noi lenh
sua. Trong khi lam ieu nay, toi ky hieu cho no mot gi y nho:
nhech 2 long may va a tay phai cam thc an len cao. Khi con
cho sua toi lap tc nhay mat trai va mm ci, tha tay thc an
xuong cho no an, sau o mot vai lan con cho a co tien trien
tot, toi bat au bam clicker sau nhieu tieng sua. Moi lan toi
muon no dng sua, toi se ngay lap tc nhay mat trai va mm
ci, va bam clicker roi tha thc an cho no an. ay la cach con
cho cua ban co the lam toan vi bat ky cau hoi + - x / : nao
c a ra bi ban be cua ban. Cac ban phai chac chan la
cac ban lam toan cho ung nhe.
Khi ra ky hieu dng ma con cho van sua: Hay tiep tuc tap
vi no. ay la ly do tai sao bai hoc nay can nhieu kien nhan va
thi gian.
33. Day con cho ban nhay day

ay la mot bai hoc cc ky thu v e day cho con cho cua
ban, toi ngh Viet Nam khong ai day con cho lenh nay. ay
la mot lenh kho hoc, tuy nhien moi ngi se phai tram tro va
khen ngi con cho khi no ang nhay day vi ban. Toi ngh bai
hoc nay giup cho con cho ren luyen the lc rat tot. Toi ngh ban
nen oc cac bc hng dan that ky va kien nhan vi con cho
cua ban. Chang may choc no se nhay day c! Toi ngh mot
con cho hoc lenh nay phai ngoai mot nam tuoi. V cho cha
134
www.petgold.vn
phat trien het, hoc lenh nay se anh hng en xng hong cua
no. Bai hoc nay co cac bc sau:
Bc 1: at mot tam tham mau o hoac mau sac rc r
trc mat ban. Yeu cau con cho nhay len tai cho. Bai hoc nay
tai Bai 18.
Bc 2: Chung ta hay nhay cung no va noi lenh Nhay.
Con cho nhay tren tam tham. Bam Clicker va thng ngay cho
no. Lap i lap lai lenh nay khoang 10 en 20 lan. Khi nao
chung ta nhay va con cho cung nhay vi chung ta th chuyen
qua bc 3.
Bc 3: Buoc si day nhay vao mot oi cai ghe. Cho con
cho cua ban lam quen vi nhay day bang cach di chuyen si
day qua lai va e si day thap. Va noi no nhay qua si day o.
Nhap Clicker va thng. Cung lap lai lenh nay khoang 30 - 40
lan e con cho thc s quen si day.
Bc 4: Chung ta khong dung Clicker na ma ch dung thc
135

an thng ngay cho con cho khi no lam ung. Chung ta e si
day sau chan, goi con cho ng trc. Ho nhay day con cho
nhay qua c si day lap tc thng ngay cho no.
Bc 5: Lap lai nhieu lan sau o chung ta nhay cung vi no,
chu y khoang cach gia cac lan nhay ban au cham thoi, co
o tre. Neu con cho nhay khong qua van thng o an cho no,
e khch le no tiep tuc nhay. Khi con cho cua ban c quen
vi viec nhay day, ban co the co vung day mt ma hn. Lam
viec vi no cho en khi no nhay c nhieu lan ma khong
cham vao day. Can on luyen thng xuyen.
Dien giai:
Toi a phai rat kien nhan e day con cho cua toi nhay, ay
la mot viec rat kho, v thc chat trong lenh nhay day nay chung
ta chia ra lam cac lenh nho, o la cho con cho nhay co nh
1 cho bang tham. Sau o cho no lam quen vi si day e no
biet no can phai lam g. Con cho ban au that vong v si day
oi khi la s day, nhng khi toi luyen tap nhieu hn va nhieu
hn na, no dng lai suy ngh ve day va bat au tap trung vao
nhay. Mot khi no a lam ieu nay, no a tr thanh de dang hn
cho cac bai on luyen ve sau.
Con cho cua toi s hai khi nhay day. Hay t t bat au bang
viec cho cho lam quen vi si day. Nen chon mot si day tho,
u nhe e khong lam au con cho, va giup no de quan sat. Toi
a phai mat 2 thang bao gom 40 buoi tap, moi buoi 15 phut e
day thanh cong CoCa lenh nay.
Meo: Toi cung cap cho ban mot lien ket hng dan nhay
tren mang neu cac ban cam thay kho hnh dung, hay theo doi
136
www.petgold.vn
clip nay tai : http://www.youtube.com/watch?v=T8qFgIKljng
34. Day cho lenh GIA CHET

Lenh gia chet la lenh khi ho khau lenh th cho nam lan quay
ra at giong nh khi ta ban th con cho nga ra at nh b ban
chet .
Bc 1: e cho t the nam oi ien vi ban.

Bc 2: Gi tay cam thc an en trc mui cua cho e no
d mui theo roi t t keo sang 1 ben hng en pha gan co cua
no. Cho do d mui theo hng tay cam thc an va v tay cam
thc an gan qua nen no khi ngoai au theo se mat thang bang
ma nga ra.
Bc 3: Ngay khi cho nga ra at, cac ban lap tc bam
Clicker va thng o an cho no.
Bc 4: Lap i lap lai nhieu lan cho cun quen vi hanh ong
nay roi cac ban bat au ghep khau lenh vao cho no (cac khau
lenh nh: Gia chet, Pang.) ngay trc khi bam clicker.
137

Dien giai:
Cac ban co the dung thanh huan luyen hoac t tay cam thc
an e day lenh nay. Toi bao no nam xuong va bat au a
thanh huan luyen en trc mui no noi cham va keo thanh
huan luyen vong sang ben kia. Muc ch cho no nam lan lng
xuong at cho en khi no nam ung v tr kieu nh chet. Toi bat
ngay hanh ong o bam clicker roi thng cho no. Toi lap lai
nhieu lan, khi con cho quen dan toi bo thanh huan luyen va
thay vao o dung tay e ch cho no va ket hp khau lenh
Pang.
Con cho nam xuong lai ngang len ngay ch khong nam im?
Khi no nam kieu na ngi 4 chan duoi thang ban bam ngay
Clicker. Tay cam san thc an va thng cho no an. Ban au ch
can no lam ung va nhieu lan. Sau o toi keo dai thi gian no
nam khoang 5 giay mi bam clicker va thng cho no. Luc o
dng nh no biet chnh xac no phai lam cai g.
35. Day cho khong an bay, khong an thc an ri vai
138
www.petgold.vn
Yeu cau hoc bai nay cho cho t 4 thang tuoi tr len va cac
chu cho trng thanh la tot nhat va hieu qua nhat.
Cho ang t the ng hoac ngoi.
Bc 1: Tay cam thc an cho cho nhn thay, e xuong san
at di ban chan (chan e nhe len thc an, thc chat la che
i ch khong phai e ). Khi o cho se nhn thay va theo ban
nang no se dung chan va mom e lay thc an. Khi o lay ban
chan che thc an i. Cho khong lay c thc an sau 5 giay.
Bam Clicker va thng cho cho an bang cach cho thc an vao
khay o an hang ngay cua cho. Va lay lai thc an di chan.
Bc 2: Lap lai ong tac: cho cho nhn thay thc an va khi
no nhao vao th lay ban chan che thc an i. Sau 5 giay bam
clicker va thng. Thu lai thc an di chan.
Bc 3: Khi ban tha o an xuong san cho khong nhao vao
na th ban khong can lay chan che thc an na. i 5 giay
bam click va thng.
Bc 4: Lap i lap lai khi o cho se hieu la khong an o an
di san, ma ch an o an trong khay o an cua no thoi.
Bc 5: Khi day thanh cong. Ban nem nhieu o an quanh
ni cho ngoi no khong an. Ch khi ban nem o an vao khay
thc an no an. Nh vay la cho a hieu lenh.
Dien giai:
Ban au toi cam hat thc an kho vt ra san, con cho nhao
ngay vao, cao bang c. Luc toi che chan i, va sau no lc
cao khong thanh cong cua no, no a mat nhn toi, toi bam
clicker va tha thc an vao khay o an ben canh. Toi thu lai thc
139

an di san, va lai nem 1 lan na, no nhn toi. Toi bam clicker
va thng o an vao khay thc an cho no. Lap lai nhieu lan,
sau o toi khong thu o an di chan na, toi a vien thc an
ra cho no. Neu no ngi va co nh an, toi ho sai. No lap tc
dng ngay hanh ong. Toi bam clicker va thng bang o an
cho vao khay o an cua no. Lenh nay khi hoc xong ban co
gang nem nhieu hat ra san ma no khong an va ch an o an
trong khay la thanh cong. Bai hoc nay can tap luyen lap lai 1
tuan /1 lan.
Con cho cua toi de quen lenh? Trong thi gian hoc ban
ng e no qua oi, lenh nay can thi gian ren luyen lau dai.
Lau lau em ra day lai, khi con cho khoang tren 2 tuoi no se
thc hien lenh nay tot hn. V khi con cho ang trong thi ky
phat trien moi th eu to mo vi no, bao no khong can xe,
khong an that kho so vi ban nang cua no.
36. Day cho i bang ba chan:

e at c lenh nay. Con cho cua ban se i bang ba chan,
2 chan sau va 1 chan trc. Lenh nay neu tap ung th se rat
nhanh at c thanh cong.
Chu y o tuoi hoc lenh nay cho phai tren 1 nam tuoi, th se
tiep thu nhanh va nh lenh nhanh hn.
Lu y: Mot so con cho hoc bai nay rat nhanh chong va
de dang bang cac phng phap thong thng cua viec a
mot day xch di chan cua con cho e gi no len va bao
no i ve pha trc, nhng oi vi nhieu con cho khac phai
mat thi gian, s kien nhan, va mot ky thuat khac nhau e
at c.
140
www.petgold.vn
Bc 1: e bat au bai day cho i bang ba chan, toi ho tr
nang mat ca chan cua no len trong khi yeu cau no i ve pha
trc. Bam clicker va khen thng.
Bc 2: Toi gap mat ca chan cua cho nh hnh ben tren nhe
nhang cam chan cua no va khuyen khch no i lai gan, vi mat
ca chan gap di. Sau o bam clicker khi no nhay bang ba
chan tien ve pha trc.
Bc gap chan con cho la mot bc quan trong trong viec
huan luyen con cho khap khieng tren 3 chan cua no.
141

Bc 3: Lap lai va s dung ngon tay tro cua toi di mat ca
chan cho e nhac nh no gi chan nang len. Toi ong thi
nhan clicker, khen gioi va nhanh chong loai bo cac ngon tay
cua toi ra khoi chan cua no.
Bc 4: e co c khoang cach gia toi va cho, toi s

dung mot cai que nho vi muc ch nhac nh no can gi chan
nang len khi nhay. Toi bam clicker va khen khi no nhac chan
gi nguyen ri mat at.
Cuoi cung, khi cho a hieu lenh, bo het cac ho tr, bat au
ng nhng khoang cach khac nhau trong khi yeu cau hanh
ong.
142
www.petgold.vn
Dien giai:
Tap lenh nay lien tuc trong ngay hoac khi ban co thi gian
ranh roi, thi gian tap moi buoi t 10 - 15 phut.
Chac chan ban va con cho se mat mot thi gian dai e giup
no hieu nhng g no can phai lam. Phai mat mot thi gian dai
huan luyen rat quyet tam e con cho co the hoc c lenh nay,
ngay ca khi ban co mot con cho thong minh. Toi luon khuyen
khch va giup con cho cua toi bang cach gap chan cua no
len, va giup no en gan toi, ban au viec i bang 3 chan
that kho khan. Nhng no nhanh chong lam quen vi viec i
bang 3 chan, ban se cam thay thch thu.
37. Day cho i bang hai chan sau:

Sau khi at c lenh nay, cho co the ngoi yen 2 chan hoac
i bang 2 chan sau.
143
Bc 1: Lam cho con cho cua ban cam thay thoai mai va
bnh tnh, ng lo lang.
Bc 2: Hay cho con cho ngoi yen.
Bc 3: Gi cho no tap trung.
Bc 4: Hay chac chan rang con cho cua ban mot ni
khong b phan tam bi nhng th khac. ieu nay se giup con
cho tap trung vao nhng g ban ang noi vi no.
Bc 5: Can co moi nh la thc an hoac o chi trong tay
trai cua ban, tay kia cam clicker.
Bc 6: Gi moi nh trong ban tay cua ban va t t a no
xuong tren mui con cho.
Bc 7: Khi cho hech mui rn ngi nhac 2 chan trc len,
nhanh chong nam lay tay cua ban i, khong e cho con cho lay
moi ra khoi tay cua ban.
Bc 8:Lap lai mot lan na va ban hay thu tay lai cham hn,
e gi con cho v tr ngoi bang 2 chan sau. Sau o bam clicker va thng o an va khen gioi.
Sau khi quen, con cho cua ban se bat au nhay hoac nhac
2 chan trc len va lay moi nh.
Bc 9: Khi con cho cua ban thc hien ieu nay, hay gi
moi nh bang ngon tro hoac ngon cai.
Bc 10: Va mot khi c lap i lap lai, con cho cua ban ng
144
www.petgold.vn
tren hai chan sau cua no th tiep tuc bam clicker thng o an,
khen gioi. Sau o ap lenh cho no Ngoi 2 chan.
Dien giai:
Cho con cho t the ngoi sau o ban cam thc an trong tay
va t t a xuong mui e no ngi thay, sau o no biet trong
tay co thc an se rn len nhac 2 chan trc va at len tay cua
ban e co gang lay thc an. Sau o ban bam clicker ngay
khoang khac nay va thng cho no o an trong tay. Lap lai
nhieu lan hanh ong nay.
Hay tap lenh nay khi con cho cua ban thc s ang rat oi.
Khi o se tao ong lc cho no ng len bang 2 chan e vi
thc an.
38. Day cho i bang hai chan trc
Sau khi hoan thanh bai tap: Cho se i bang hai chan trc,
va nga mong len tri.
145

(chu y cho khi tap phai that oi va tap tai nha, hoac ni yen
tnh e cho tap trung).
Bc 1: Day cho con cho cua ban biet cach cui au. ieu
nay se la ieu kien e no co the at trong lng cua no tren 2
chan trc.
Bc 2: at con cho tren mot be mat nghieng hoac (2 chan
sau at len quyen sach) vi pha sau cua no cao hn so vi au
cua no. Va 2 chan sau cua no nhac len mat at. Bam clicker
va thng o an.
Bc 3: Tang dan quyen sach len khi cho vao mot v tr
thang ng va noi, 2 chan hoac i 2 chan tuy ban. Gi no
o trong vai giay va sau o bam clicker thng.
Bc 4: Lap lai bc 3, khuyen khch, va tap con cho vi
lenh tren. Lap lai rat nhieu lan e gi hai chan sau cua no c
nang len trong khong kh trong 1 thi gian dai. V vay can tap
luyen cham ch.
Bc 5: Gi mot o an trc mui cua con cho, mot khi no
a lam chu c ng bang 2 chan nh tren on nh th noi :
lai ay.
Bam clicker va thng ngay o an.
Bc 6: Lap lai bc 5, cho en khi no i bo thoai mai tren
chan trc cua no.
Bc 7: Thng cho con cho va ren luyen thng xuyen.
146
www.petgold.vn
Dien giai:
ay la mot th thuat rat kho hoc, ban au chung ta phai tap
phan xa nhac chan sau cho cho va tap cho con cho quen gi
thang bang. Ho tr no bang cach tap tren mat nghieng hoac
dung quyen sach e cho no at chan len quyen sach o. Tang
dan o cao bang cach cho nhieu quyen sach len, tap luyen
nhieu lan khi con cho co the t nhac 2 chan sau len. Co gang
khuyen khch no gi thang bang, sau o khuyen khch no bang
thc an e no en vi ban.
Con cho khong hieu chnh xac no phai lam g. Ban au hay
gi cho buoi tap that thoai mai o la cach e hoc nhng bai
kho, con cho can phai thc hien dan dan cac lenh, sau o tang
o kho len. Phai mat thi gian dai tap luyen sau o e con cho
biet chnh xac no phai lam c g. Chung ta khong the va
sinh ra a biet chay ngay. o chnh la b quyet kien nhan e
day bai hoc nay.
39. Huan luyen cho bo trn tren mat at

Bai nay la mot ky nang ban co the tap e bieu dien vi moi
ngi. Tuy nhien no rat quan trong vi cho nghiep vu, cho
canh sat. ay la mot bai bat buoc phai hoc.
Bc 1: Cho con cho cua ban nam xuong.
147

Bc 2: Quy hoac ngoi ben canh con cho cua ban vi mot
moi la thc an.
Bc 3: Ho lenh nam va keo moi trc mat cho tren san

nha. Gi tay cua ban tren lng con cho e giup no nam
nguyen v tr tren san nha. Khong s dung lenh cho lan au
tien. Hay chac chan rang con cho cua ban hieu c hanh
ong trc khi ban ket hp mot lenh bang li noi vi no.
Bc 4: Hay kien nhan trong khi lap i lap lai ieu nay mot
vai lan (10 lan). Co gang day no trong khoang thi gian 5-10
phut en vai lan mot ngay.
148
www.petgold.vn
Bc 5: Neu ban khong can phai dung tay giup no
nam va trn tren san na, hay th at moi mot vai bc chan
va cach keo ngon tay cua ban tren san nha t t e cho bo
theo.
Bc 6: Ngay khi con cho thc hien bo cac ban ap dung

ngay lenh; ho Bo. Lap lai cac bc nhieu lan cho en khi cho
hieu lenh.
Dien giai:
Ban au toi cho con cho nam trc mat toi. Toi cam thc an
tay va t t a en mui no mot khoang cach 5cm. Khi con
cho bo va rn ti, toi lap tc bam clicker va thng ngay cho
hanh ong ung o cua no, toi lap lai nhieu lan ong tac va
dan nem xa thc an ra. Khi a u xa, toi ho lenh bo khi con
cho bo ti, toi bam clicker va thng cho no.
Khi toi e tay xa con cho ng len va chay ti ch khong
bo lai? Ban hay bnh tnh e x ly, hay to thai o vi con cho
rang ban khong thch hanh ong o, hay lam lai t au vi no
bang khoang cach ngan, sau khi no hieu lenh va biet chnh xac
no phai lam g th ban hay tang dan khoang cach xa ra.
149

40. Day cho don nha, vt rac vao thung:
Bai hoc nay kha tuyet vi khi chung ta sai con cho vt rac
bat ky nao o vao trong thung rac. Con cho rat hanh phuc vui
ve khi c lam viec.
Bc 1: Lay cac t giay vo lai thanh cuc tron. Ban e xuong
ben di san nha canh ngay thung rac. Va ban goi con cho lai
va noi Nhat. Sau o ban lay day xch hng keo con cho
trc thung rac ben canh va noi Thoi. Con cho nha cuc giay
ra, ban bam ngay clicker va thng.
Bc 2: Lap lai bc 1 t 10 en 20 lan thay v ban keo no
ve sot rac th ban hay dung ngon ng c the, ay ban dung
tay e ch no ti sot rac, va bao no Nha hoac Thoi va bam
clicker va thng.
Bc 3: Tiep tuc lam ieu nay cho en khi no lam tat ca 2
150
www.petgold.vn
lenh tren thuan thuc. Khi thuan thuc chung ta se co hai lenh o
la: Nhat va Sot rac. No se biet chnh xac no phai lam g.
Sau o ban bat au th vi cac o bat ky khac v du nh tui
nilon, vo banh keo v.v.v
Dien giai:
Bai hoc nay khong qua kho e day con cho cua ban hoc.
au tien, toi bao con cho nhat cuc giay de dang nh chi tro
chi nhat bong. Sau o toi hng con cho ti sot rac ben canh
va bao no nha ra, toi bam ngay clicker va thng cho no. Toi
lam ieu nay nhieu lan na nhng e cuc giay xa dan cai sot
rac. Toi a lam nhieu lan cho en khi con cho biet chnh xac
no phai lam g.
Con cho cua ban khong bo chnh xac vao thung? Nhe nhang
en gan no bao no nhat lai va ch tay vao thung rac. Khi no tha
chnh xac bam clicker va thng ngay.
151
LI KET
Toi hi vong sau khi oc het cuon sach nay, quy ban oc a
co the trang b cho mnh mot kien thc c ban trong lnh vc nuoi
va huan luyen cho. Toi luon mong muon cac con cho eu khoe
manh va co ky luat. Neu ngi nuoi cho ch biet cham cho no
khoe manh, ma khong biet cach ky luat con cho cua mnh, e
no ngoan ngoan vang li trong moi tnh huong th that la mot
ieu ang tiec.
Moi y kien ong gop t pha cac ban oc gia xin gi ve hom
th cua toi tai a ch: huanluyenchovietnam@gmail.com hoac
thong qua website cua toi tai a ch: www.petgold.vn.Toi xin ghi
nhan tat ca nhng ong gop cua cac ban e toi chnh sa lai
noi dung trong nhng lan tai ban sau.
Chan thanh cam n.
152

Cẩm Nang Nuôi Dạy Chó

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Cẩm Nang Nuôi Dạy Chó

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Cẩm Nang Nuôi Dạy Chó

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

NGUYEN DUY AT

Sach danh cho ngi se va

Cam nang nuoi day cho

Cam nang nuoi day cho

Cam nang nuoi day cho

Cam nang nuoi day cho

Cam nang nuoi day cho

II. Cac benh thng gap va phong tranh.

Cam nang nuoi day cho

2. Loan san khung xng:

Cac bat thng chung xng :No bat nguon t s phat

Cam nang nuoi day cho

cho b anh hng c thay ro rang nhat la dang i bo va dang

Cam nang nuoi day cho

3. Benh viem ruot cho:

Cam nang nuoi day cho

5. Benh mo bao long tren cho:

Cam nang nuoi day cho

7. Benh ran ky sinh:

Cam nang nuoi day cho

8. Benh bo chet k sinh:

9. Benh giun mat:

Cam nang nuoi day cho

10. Benh viem mieng do nam:

11. Benh ca re:

Cam nang nuoi day cho

12. Benh Parvovirus:

Cam nang nuoi day cho

Cam nang nuoi day cho

Cam nang nuoi day cho

13. Benh ghe:

14. Benh giun moc cho:

Cam nang nuoi day cho

Cam nang nuoi day cho

III. Cac tat xau cua cho va cach sa cha.

Cam nang nuoi day cho

2. Con cho hay Nhai

Cam nang nuoi day cho

Cam nang nuoi day cho

Cam nang nuoi day cho

5. Con cho An xin

6. uoi theo bat ky cai g

Cam nang nuoi day cho

7. Nhay len ngi

8. Phong nga cho can

Cam nang nuoi day cho

Cam nang nuoi day cho

9. Keo ban i khi dat bang day xch

Cam nang nuoi day cho

10. Khi con cho nhat hoac s tieng on

Cam nang nuoi day cho

IV. Kinh nghiem nuoi cho

Cam nang nuoi day cho

Cam nang nuoi day cho

2. Tam li khuyen khi ban bat au nuoi mot con

Cam nang nuoi day cho

3. Thiet ke nha cho cun cng cua ban

Cam nang nuoi day cho

4. B quyet cham soc cho tot