sekoia 16 quark.

qxd 24/7/2009 11:05 Page 1

ÌÏÕÓÅÉÏ ÖÕÓÉÊÇÓ ÉÓÔÏÑÉÁÓ ÁÐÏÐËÉÈÙÌÅÍÏÕ ÄÁÓÏÕÓ ËÅÓÂÏÕ

ÓÙÌÁÔÅÉÏ “ÏÉ ÖÉËÏÉ ÔÏÕ ÁÐÏËÉÈÙÌÅÍÏÕ ÄÁÓÏÕÓ ËÅÓÂÏÕ” ΕΤΟΣ 8Ο ΤΕΥΧΟΣ 16

Εορτασμός
Διεθνούς Έτους

www.lesvosmuseum.gr
www.petrifiedforest.gr
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:06 Page 2

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, με έδρα το Σίγρι της Λέσβου, αποτελεί κοινωφελές
νομικό πρόσωπο εποπτευόμενο από το Υπουργείο Πολιτισμού. Στους κύριους σκοπούς του Μουσείου
περιλαμβάνονται η μελέτη, η έρευνα, η ανάδειξη, η έκθεση, η συντήρηση, η φύλαξη και κάθε πρόσφορη αξιοποίηση
του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου, το οποίο αποτελεί διατηρητέο μνημείο της φύσης.

Ταχυδρομική Διεύθυνση: Τηλ. - Fax: 22530-54434 E-m

Σίγρι Λέσβου, T.K. 811 12
Ώρες λειτουργίας:
Θερινή περίοδος
1 Ιουλίου έως 14 Οκτωβρίου::
καθημερινά: 08:00 έως 20:00.
Παρασκευή: 08:00 έως 22:00.
mail: lesvospf@otenet.gr
22510-47033 @ http://www.lesvosmuseum.gr
www.petrifiedforest.gr
Χειμερινή περίοδος
15 Οκτωβρίου έως 30 Ιουνίου::
καθημερινά: 08:30 έως 16:30

i Κέντρο Πληροφόρησης Μυτιλήνης: 8ης Νοεμβρίου 17, Τ.Κ. 811 00, Μυτιλήνη. Τηλ. - Fax: 22510-47033
Ώρες λειτουργίας: 08:00 έως 16:00

Το Απολιθωμένο Το Μουσείο ìå ôç óõíåñãáóßá ôçò

Δάσος Λέσβου Φυσικής Ιστορίας
έχει ενταχθεί στο Απολιθωμένου
Παγκόσμιο Δίκτυο Δάσους Λέσβου
Γεωπάρκων είναι μέλος των
της UNESCO ευρωπαϊκών
το 2004 οργανώσεων:

Έκδοση: ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΛΕΣΒΟΥ

ΣΕΚOΪΑ

Σωματείο “ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΑΠΟΛΙΘΩΜΕΝΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΛΕΣΒΟΥ”

Υπεύθυνος έκδοσης: Νίκος Ζούρος

Επιμέλεια έκδοσης: Αντώνης Γεωργίου
Εκτύπωση: Promoline A.E

2
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:07 Page 3

ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΓΗ 2008

Εορτασμός
Διεθνούς Έτους
Πλανήτη Γη 2008
Τ ο έτος 2008 έχει ανακηρυχθεί από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ως Διεθνές Έτος
για τον Πλανήτη Γη (International Year of Planet Earth), με σκοπό να προβάλει
τη σημασία των Γεωεπιστημών στην αντι-μμετώπιση των σύγχρονων
παγκόσμιων περιβαλλοντικών προβλημάτων και την οικο-ννομική, κοινωνική
και πολιτι-σστική ανάπτυξη.
Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου αποφάσισε
να συμμετάσχει στην εξαιρετικά σημαντική αυτή διοργάνωση για τον
εορτασμό του Διεθνούς Έτους για τον Πλανήτη Γη, με στόχο την
προβολή σε παγκόσμιο επίπεδο του Απολιθωμένου Δάσους και
γενικότερα της μοναδικής φυσικής κληρονομιάς της Λέσβου και
του Αιγαίου.
Η διακήρυξη του Διεθνούς Έτους του Πλανήτη Γη είναι μια
πρωτοβουλία της UNESCO και της Διεθνούς Ένωσης Γεωεπιστημών
(IUGS) και έχει ως στόχο να εξασφαλίσει την πιο αποτελεσματική
χρήση από την κοινωνία της γνώσης που έχει συσσωρευθεί από τη
συνεχή έρευνα των περίπου 400.000 γεωεπιστημόνων του κόσμου.
Στα πλαίσια του εορτασμού του Διεθνούς Έτους για τον Πλανήτη Γη,
στον οποίο συμμετέχουν Κυβερνήσεις, Επιστημονικές Οργανώσεις,
Πανεπιστήμια, Ερευνητικοί Φορείς, Μουσεία και Μη κυβερνητικές
οργανώσεις, προγραμματίζονται ποικίλες εκδηλώσεις με στόχο την
ευαισθητοποίηση του κοινού για τα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα που
αντιμετωπίζει ο Πλανήτης και στη συνειδητοποίηση πως η συμβολή των Γεωεπιστημών
είναι καθοριστική προκειμένου δημιουργηθούν υγιέστερες, ασφαλέστερες και πιο
ευημερούσες κοινωνίες.

3
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:08 Page 4

ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΓΗ 2008

Εκδηλώσεις
Τ
ο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου
Δάσους Λέσβου, σε συνεργασία με το
Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Κέντρο
Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ευεργέτουλα,
προετοίμασε για το σκοπό αυτό ειδικό πρόγραμμα
εκδηλώσεων που ως κύριο στόχο έχει την προβολή των
φυσικών μνημείων της Λέσβου και του Αιγαίου, την
ενημέρωση του κοινού και ειδικότερα των νέων σε
θέματα που αφορούν εφαρμογές των γεωεπιστημών,
την εξοικείωσή τους με αντικείμενα των γεωεπιστημών,
την ευαισθητοποίησή τους σε θέματα περιβάλλοντος
καθώς και την ανταλλαγή απόψεων και γνώσεων μεταξύ
γεωεπιστημόνων.
Ειδικότερα, το πρόγραμμα εκδηλώσεων που
προετοίμασε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας
Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου περιλαμβάνει:
Εβδομάδα Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων
Κατά τη διάρκεια του εορτασμού της Εβδομάδας
Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων, η οποία θα γιορταστεί
παράλληλα σε όλα τα Γεωπάρκα της Ευρώπης, με στόχο
την προβολή και ανάδειξη της μοναδικής γεωλογικής
κληρονομιάς της Ευρωπαϊκής Ηπείρου, θα
πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις - αφιερώματα σε
καθένα από τα Γεωπάρκα του Δικτύου Ευρωπαϊκών
Γεωπάρκων, οργάνωση περιηγήσεων στα υπαίθρια
πάρκα Απολιθωμένου Δάσους, Σιγρίου και Πλάκας
Σιγρίου, οργάνωση πεζοπορικών διαδρομών στο
Απολιθωμένο Δάσος και την ευρύτερη περιοχή της
Δυτικής Λέσβου και αναζήτηση των ηφαιστειακών
πετρωμάτων, περιοδικές εκθέσεις, προβολές
ντοκιμαντέρ και εκπαιδευτικά προγράμματα.
Οργάνωση κύκλου διαλέξεων "ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΤΟΣ
ΓΗΣ"
Περιλαμβάνει οργάνωση διαλέξεων από διακεκριμένους
Επιστήμονες, Καθηγητές Πανεπιστημίων και
προσωπικότητες σε θέματα Γεωεπιστημών.
Οργάνωση έκθεσης και σεμιναρίων σε θέματα
σεισμικού κινδύνου
Περιλαμβάνει την οργάνωση και παρουσίαση
περιοδικής έκθεσης σε θέματα που αφορούν στον
σεισμικό κίνδυνο στην περιοχή του Βόρειου Αιγαίου, και
τη συμβολή των γεωεπιστημών στην αντιμετώπισή του.
Η έκθεση θα παρουσιαστεί την Άνοιξη του 2008 στις
εγκαταστάσεις του Κέντρου Πληροφόρησης του
Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους
Λέσβου στη Μυτιλήνη.
Επίσης, στα πλαίσια ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης
και εκπαίδευσης του κοινού για την αντιμετώπιση του
σεισμικού κινδύνου θα πραγματοποιηθεί σειρά

4
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:09 Page 5

ΠΛΑΝΗΤΗΣ ΓΗ 2008

στη Λέσβο
διαλέξεων από διακεκριμένους Επιστήμονες και
Καθηγητές Πανεπιστημίων.
Έκθεση "Παλαιοντολογικά ευρήματα στο Αιγαίο"
Οργάνωση περιοδικής έκθεσης με θέμα τα δεινοθήρια
του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου και την παρουσία
προβοσκιδωτών στον Ελλαδικό χώρο
Με αφορμή το μοναδικό εύρημα του Απολιθωμένου
Δάσους Λέσβου, το Δεινοθηρίο, και τη σημασία του, θα
οργανωθεί περιοδική έκθεση κατά το χρονικό διάστημα
Ιούλιος- Οκτώβριος 2008 με θέμα τα δεινοθήρια, την
εξέλιξη και την παρουσία των προβοσκιδωτών στον
ελληνικό χώρο.
Παράλληλα θα διοργανωθεί ειδικό εκπαιδευτικό
πρόγραμμα αλλά και εκπαιδευτικό υλικό για τα παιδιά
που θα συνοδεύει την έκθεση.
Διεθνής Ημέρα Μουσείων - Μάιος 2008
Θα οργανωθεί ειδική εκδήλωση για τον εκπαιδευτικό
ρόλο των Μουσείων Φυσικής Ιστορίας στην κατανόηση
της ιστορίας και της εξέλιξης του Πλανήτη μας.
Γιορτές Της Γης 2008
Καλοκαιρινές Πολιτιστικές Εκδηλώσεις στο Μουσείο
Φυσικής Ιστορίας
Στα πλαίσια των καλοκαιρινών πολιτιστικών εκδηλώσεων
"Γιορτές της Γης" που υλοποιεί κάθε χρόνο το Μουσείο,
και ειδικά για τον εορτασμό του Διεθνούς Έτους για τον
Πλανήτη Γη 2008, θα πραγματοποιηθούν ειδικές
εκδηλώσεις στις εγκαταστάσεις του Μουσείου στο Σίγρι,
το χρονικό διάστημα Ιουλίου-Σεπτεμβρίου 2008.
Διοργάνωση Διεθνούς Μεταπτυχιακού Σχολείου με
θέμα "Γεωδιατήρηση και Γεωπάρκα
Ερμηνεία γεωμνημείων και Επικοινωνία"
(Geoconservation and Geoparks: Interpretation and
Communication)
Tο Διεθνές Σχολείο θα πραγματοποιηθεί το Σεπτέμβριο
του 2008 και τελεί υπό την αιγίδα της UNESCO. Θα
συμμετάσχουν ειδικοί επιστήμονες, μεταπτυχιακοί
φοιτητές και υποψήφιοι διδάκτορες στις Γεωεπιστήμες
από πολλές χώρες του κόσμου που ασχολούνται με
θέματα ανάδειξης και αξιοποίησης φυσικών
γεωμνημείων και λειτουργίας γεωπάρκων
Παρουσίαση Μελέτης Θαλάσσιου Πάρκου Δυτικής
Λέσβου που περιλαμβάνει το υποθαλάσσιο τμήμα του
Απολιθωμένου Δάσους
Η εκδήλωση θα περιλαμβάνει την παρουσίαση της
μελέτης Θαλάσσιου Πάρκου Δυτικής Λέσβου του
Απολιθωμένου Δάσους καθώς και την οργάνωση έκθεσης
στις εγκαταστάσεις του Μουσείο στο Σίγρι με θέμα τα
σημαντικότερα ευρήματα από το υποθαλάσσιο τμήμα
του Απολιθωμένου Δάσους.

5
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:10 Page 6
ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΙΓΡΙΟΥ
Ξεκίνησε η λειτουργία του
σεισμολογικού σταθμού Σιγρίου
Δημιουργήθηκε στα πλαίσια ερευνητικού έργου
που χρηματοδοτείται από το ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου
με αντικείμενο τη διαχείριση του σεισμικού κινδύνου
στα νησιά του Β. Αιγαίου
Ξ εκίνησε η επιχειρησιακή λειτουργία του
Νέου Σεισμολογικού Σταθμού Σιγρίου ο
οποίος λειτουργεί στις εγκαταστάσεις του
Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου
Δάσους Λέσβου και είναι συνδεδεμένος στο
εθνικό σεισμολογικό δίκτυο της χώρας μέσω του
Εργαστηρίου Γεωφυσικής του Αριστοτελείου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Ο Σεισμολογικός Σταθμός Σιγρίου δημιουργήθηκε
στα πλαίσια του ερευνητικού έργου "Αξιοποίηση
σύγχρονων μεθόδων των γεωεπιστημών στη
διαχείριση του σεισμικού κινδύνου με έμφαση στο
δομημένο περιβάλλον των νησιών του Βορείου
Αιγαίου Πελάγους", της Γενικής Γραμματείας
Έρευνας και Τεχνολογίας και της Περιφέρειας
Βορείου Αιγαίου του οποίου ανάδοχος είναι το
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους
Λέσβου και χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό
Πρόγραμμα Βορείου Αιγαίου 2000-2006, και οι
καταγραφές του αναμένεται ότι θα συμβάλλουν
ουσιαστικά στην παρακολούθηση της σεισμικής
δραστηριότητας στην ευρύτερη περιοχή με στόχο
6
τη θωράκιση των νησιών της Περιφέρειας Βορείου
Αιγαίου απέναντι στο σεισμικό κίνδυνο.
Η διαδικασία καταγραφής των σεισμικών
δονήσεων πραγματοποιείται με υπερσύγχρονα
καταγραφικά όργανα που εγκατασταθήκαν τον
περασμένο Οκτώβριο και ολοκληρώθηκε
πρόσφατα η διαδικασία ελέγχου και
βαθμονόμησης τους. Η διακίνηση των δεδομένων
γίνεται μέσω κυκλώματος του ΟΤΕ. Θα υπάρχει
επίσης δυνατότητα παρακολούθησης των
καταγραφών και από τους επισκέπτες του
Μουσείου μέσω ειδικού on line συστήματος
αρχειοθέτησης και προβολής σεισμολογικών
δεδομένων του σταθμού καθώς και του εθνικού
σεισμογραφικού δικτύου στην Αίθουσα Αιγαίου του
Μουσείου.
Ο Νέος Σεισμολογικός Σταθμός Σιγρίου που
δημιουργήθηκε δίπλα στο κτίριο του Μουσείου
αποτελεί μια σημαντική υποδομή για την Λέσβο.
Σημειώνεται ότι στο χώρο του Μουσείου
λειτουργεί από τον περασμένο Ιούνιο και
μετεωρολογικός σταθμός από το Εργαστήριο
Προβολή σεισμολογικών δεδομένων του σταθμού
Σιγρίου καθώς και του εθνικού σεισμογραφικού δικτύου
στην Αίθουσα Αιγαίου του Μουσείου
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:11 Page 7

ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΙΓΡΙΟΥ

Η εγκατάσταση του σεισμολογικού σταθμού στο Σίγρι

Φυσικών Καταστροφών του Τμήματος Γεωγραφίας του Δημοσίου, των στελεχών της Περιφέρειας, της
του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Νομαρχιακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ΠΣΕΑ
Αντικείμενο του ερευνητικού έργου είναι ο των νησιών του Βορείου Αιγαίου, προκειμένου να
προσδιορισμός του σεισμικού κινδύνου στην αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα αυτά.
περιοχή του Βόρειου Αιγαίου και η διαχείριση
(μείωση) των δυσμενών επιπτώσεών του στο Στο ερευνητικό συμμετέχουν:
δομημένο περιβάλλον, ενώ θα πραγματοποιηθούν Εργαστήριο Γεωφυσικής του Αριστοτέλειου
και όλες οι απαραίτητες ενέργειες για τη διάχυση Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
των αποτελεσμάτων του έργου και την Εργαστήριο Γεωλογίας του Αριστοτελείου
ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση του κοινού στην Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
αντιμετώπιση του σεισμικού κινδύνου.
Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Εθνικού
Για την επίτευξη του πρώτου στόχου, υλοποιείται η
Αστεροσκοπείου Αθηνών,
καταγραφή των ενεργών ρηγμάτων της περιοχής,
με την εφαρμογή συγχρόνων μεθόδων, όπως η Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου
μορφοτεκτονική ποσοτική ανάλυση, Αιγαίου,
παλαιοσεισμολογία, αρχαιοσεισμολογικές ΑΝΚΟ ΑΕ,
έρευνες, ο εντοπισμός περιοχών που είναι πιθανό ΕΝΑ Χίου και
να ρευστοποιηθούν σε ενδεχόμενο μεγάλο Tο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου
σεισμό, η ανάλυση συμβολογραφημάτων ραντάρ, Δάσους Λέσβου.
καθώς και ο καθορισμός χαρακτηριστικών
σεισμικών ακολουθιών.
Παράλληλα, με στόχο τη διαχείριση του σεισμικού
κινδύνου, έχει δημιουργηθεί μια Γεωγραφική
Βάση Δεδομένων, στην οποία καταχωρούνται τόσο
τα αποτελέσματα των ερευνών, όσο και τα
δεδομένα του δομημένου περιβάλλοντος.
Στα πλαίσια του έργου μελετώνται οι
σημαντικότερες σεισμικές ακολουθίες στο Βόρειο
Αιγαίο, όπως του 2005 μεταξύ Χίου και Σάμου
καθώς και η πιο πρόσφατη στην περιοχή των
Ψαρών (9 Νοεμβρίου 2007), η παραμόρφωση του
στερεού φλοιού της γης στην περιοχή και πολλά
άλλα που αφορούν στην σεισμικότητα μιας
περιοχής, προκειμένου να εξαχθούν
συμπεράσματα και προτάσεις, καθώς το έργο
στοχεύει στη δημιουργία ενός καινοτομικού
προϊόντος που απευθύνεται σε φορείς
αποκατάστασης ζημιών από σεισμικές
καταστροφές.
Το έργο στοχεύει επίσης στην ευρεία Ο χάρτης με τα ενεργά ρήγματα στον Ελλαδικό χώρο και ένας σεισμογράφος που
δημοσιοποίηση και ευαισθητοποίηση των φορέων εκτίθονται στην Αίθουσα Αιγαίου του Μουσείου

7
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:11 Page 8

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ

Eπισκέψεις Υπουργού & Υφυπουργού

Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου
και Νησιωτικής Πολιτικής
Ο Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου
και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Γιώργος
Βουλγαράκης συνοδευόμενος από τον
βουλευτή Λέσβου κ. Γιάννη Γιανέλλη, το
Νομάρχη Λέσβου Παύλο Βογιατζή και τον Γ.Γ
Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής Χρήστο
Κουρούση, επισκέφτηκε το Μουσείο Φυσικής
Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.
Ο Γ. Βουλγαράκης μετείχε σε σύσκεψη με το
Νομάρχη Λάσβου Παύλο Βογιατζή και το Δήμαρχο
Ερεσού - Αντίσσης Σ. Καρδαρά. όπου συζητήθηκαν
τα αιτήματα της κατασκευής - βελτίωσης της
κεντρικής οδικής αρτηρίας που συνδέει το Σίγρι
με το υπόλοιπο νησί καθώς και τη κατασκευή του
νέου λιμανιού του Σιγρίου. Στη συνέχεια ο
Ξενάγηση του Υπουργού κ. Γ. Βουλγαράκη από τον πρόεδρο του μουσείου κ. Α. Κελεπερτζή Υπουργός ξεναγήθηκε στους χώρους του
Μουσείου από τον πρόεδρο του Μουσείου κ.
Ακίνδυνο Κελεπερτζή. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον
έδειξε για τις συντηρήσεις απολιθωμάτων που
πραγματοποιούνται στο Μουσείο ενώ έμεινε
ενθουσιασμένος από τα εκθέματα του Μουσείου.
Χαρακτηριστικά δήλωσε ότι: “Είναι ένα
καταπληκτικό και μοναδικό Μουσείο, το οποίο
αναδεικνύει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, όλη
την ιστορία αυτού του εξαιρετικού τόπου. Πρέπει
να υποστηριχτεί περισσότερο, γιατί πιστεύω ότι
είναι ένα μοναδικό για τη Λέσβο, την Ελλάδα και
την Ευρώπη, μουσείο”. Ενώ μετά την ξενάγησή
του στο Μουσείο και κατόπιν αιτήματος του
δημάρχου Ερεσού - Αντίσσης ο Υπουργός
επισκέφθηκε και το κάστρο Σιγρίου όπου
ενημερώθηκε για τα προβλήματα του ιστορικού
αυτού χώρου ενώ του υποβλήθηκε αίτημα για
ένταξη σε πρόγραμμα εργασιών για τη διάσωση
και την ανάδειξή του.
Το μουσείο επισκέφτηκε και ο Υφυπουργός κ.
Πάνος Καμμένος όπου ξεναγήθηκε από το
διευθυντή του Μουσείου κ. Νίκο Ζούρο. Σε
δηλώσεις του ο Υφυπουργός ανέφερε πως: “ήρθε
η ώρα να αναδειχθεί όχι μόνο ο υπέργειος αλλά
και ο υποθαλάσσιος πλούτος που έχουμε στο
Σίγρι. Επισκέφτηκα το Σίγρι και το Μουσείο, όπου
και συνομίλησα με τη διεύθυνση του μουσείου για
τη δημιουργία ενός υποθαλάσσιου πάρκου που θα
δώσει τη δυνατότητα ανάπτυξης της βόρειας και
δυτικής Λέσβου, αλλά και των γύρω περιοχών,
προκειμένου μέσω του καταδυτικού τουρισμού
που θα συνδυαστεί με την επίσκεψη στο μουσείο
να αυξήσει την επισκεψιμότητα στην περιοχή, και
να ενισχυθούν οι τοπικές κοινωνίες με σκοπό την
επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου”.
Ξενάγηση του Υφυπουργού κ. Π. Καμμένου από το Διευθυντή του μουσείου κ. Ν. Ζούρο

8
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:12 Page 9

ΚΟΠΗ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ

Εκδήλωση
για την κοπή της Βασιλόπιτας

Κ ατάμεστη από κόσμο ήταν και φέτος η

αίθουσα οπτικοαουστικών μέσων του
Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου
Δάσους Λέσβου, στην εκδήλωση για την Κοπή της
Βασιλόπιτας και τον καθιερωμένο ετήσιο
απολογισμό δράσεων για το έτος 2007 που
πραγματοποιήθηκε το Σάββατο, 26 Ιανουαρίου
2008. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία
τους πολλοί κάτοικοι του Σιγρίου και της
ευρύτερης περιοχής της Δυτικής Λέσβου,
επισκέπτες, φίλοι του Απολιθωμένου Δάσους,
εκπρόσωποι του Στρατού και των Σωμάτων
Ασφαλείας, μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του
Μουσείου, μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου και
άλλοι επίσημοι.
Τη Βασιλόπιτα ευλόγησε ο Αρχιμανδρίτης
Πρόχορος, ο οποίος μετέφερε τις ευχές του
Μητροπολίτη Μυτιλήνης κ.κ. Ιακώβου.
Ο Δήμαρχος Ερεσού-Αντίσσης κ. Σωτήρης Φίλοι του Μουσείου, κάτοικοι της
Στα μηνύματά τους οι βουλευτές Λέσβου κ. Γιάννης δυτικής Λέσβου, εκπρόσωποι του
Καρδαράς, ευχήθηκε για την νέα χρόνια και τόνισε
Γιαννέλλης και κ. Νίκος Σηφουνάκης, ο Νομάρχης Διοικητικού Συμβουλίου, του
την συμβολή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας
Λέσβου κ. Παύλος Βογιατζής μαζί με τις ευχές τους Δημοτικού Συμβουλίου και του
Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου στην ανάπτυξη και Στρατού στην κοπή της
εξέφρασαν τη βεβαιότητα πως το Μουσείο θα
ανάδειξη της περιοχής του Δήμου Ερεσού - Βασιλόπιτας
συνεχίσει και το 2007 την πλούσια δράση του,
Αντίσσης. Επίσης, ευχήθηκε κάθε επιτυχία στο έργο
προβάλλοντας παράλληλα τη Λέσβο σε όλον τον
του Μουσείου και επεσήμανε πως ο Δήμος θα είναι
κόσμο.
συμπαραστάτης στην προσπάθεια ανάδειξης του
Απολιθωμένου Δάσους.
Ο Πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου Σιγρίου κ.
Απόστολος Αθανασιάδης επεσήμανε το πόσο
σημαντική είναι η σημασία του Μουσείου για την
περιοχή και την ανάγκη να βοηθήσουν όλοι στην
επίτευξη των στόχων του.
Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του
Μουσείου, Καθηγητής Ακίνδυνος Κελεπερτζής
ευχήθηκε σε όλους καλή και δημιουργική χρονιά
και αναφέρθηκε στις συνεχιζόμενες ερευνητικές
εργασίες που πραγματοποιούνται στην περιοχή του
Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Επίσης, τόνισε τη
σημασία του ανθρώπινου δυναμικού στην επιτυχία
της προσπάθειας που καταβάλει το Μουσείο, τα
θετικά αποτελέσματα των συνεργασιών σε τοπικό
αλλά και σε διεθνές επίπεδο, καθώς και την
συστηματική προσπάθεια που καταβάλλεται για
την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών και την
αξιοποίηση των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Στη συνέχεια, το λόγο πήρε ο Διευθυντής του
Μουσείου κ. Νίκος Ζούρος, Επίκ. Καθηγητής του
Πανεπιστημίου Αιγαίου, ο οποίος παρουσίασε τις
δράσεις του για το έτος 2007.

9
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:12 Page 10

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007

Πλούσιες δράσεις το 2007

Π λούσιος ο απολογισμός δραστηριοτήτων του
Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου
Δάσους Λέσβου για τη χρονιά που πέρασε όπως
παρουσιάσθηκε από τον Διευθυντή του Επικ.
διακεκριμένοι επιστήμονες,
Πανεπιστημίων, ερευνητές καθώς και στελέχη
καθηγητές

Γεωπάρκων από 14 χώρες (Βραζιλία, Βενεζουέλα,

Καθηγητή Νικόλαο Ζούρο.
Το Μουσείο το οποίο έχει εξελιχθεί σε ένα σημαντικό
πολιτιστικό, ερευνητικό, εκπαιδευτικό και
αναπτυξιακό θεσμό για τη Λέσβο κατά τη διάρκεια του
2007 ανέπτυξε σημαντική δραστηριότητα στους
τομείς της έρευνας, της ανάδειξης και προβολής του
Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, τα Εκπαιδευτικά
Προγράμματα, τις πολιτιστικές και άλλες εκδηλώσεις
που πραγματοποιήθηκαν τη χρονιά που πέρασε, τα
ερευνητικά και αναπτυξιακά προγράμματα. Σημείωσε
επίσης την μεγάλη συμμετοχή μαθητών στα
Εκπαιδευτικά προγράμματα που υλοποιεί το Μουσείο
και την αναμενόμενη προσέλευση μαθητών από όλη
την Ελλάδα.
Στα σημαντικότερα γεγονότα για το 2007 ήταν η
ανάδειξη του Γεωπάρκου Απολιθωμένου Δάσους
Λέσβου ως κορυφαίο ευρωπαϊκό Γεωπάρκο. Σύμφωνα
με τα τελικά αποτελέσματα το Απολιθωμένο Δάσος
Λέσβου συγκεντρώνει την υψηλότερη βαθμολογία και
χαρακτηρίζεται πρότυπο για όλα τα μέλη του
Παγκόσμιου και Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων που
αξιολογήθηκαν κατά την διάρκεια του 2007. Πρέπει να
σημειωθεί ότι είναι η δεύτερη φορά που το Γεωπάρκο
Απολιθωμένου Δάσους χαρακτηρίζεται ως κορυφαίο
Ευρωπαϊκό Γεωπάρκο.
Επίσης, το 2007 το Μουσείο διοργάνωσε το πρώτο
Διεθνές Θερινό Σχολείο σε παγκόσμιο επίπεδο με
αντικείμενο "Διαχείριση Γεωπάρκων και
Γεωτουρισμός". Στο Θερινό Σχολείο συμμετείχαν 30
μεταπτυχιακοί φοιτητές και υποψήφιοι διδάκτορες,
Επισκεψιμότητα Απολιθωμένου Δάσους
Μεξικό, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελβετία,
Πολωνία, Αγγλία, Ρουμανία, Γερμανία, Αυστρία,
Τουρκία και Ελλάδα). Κατά τη διάρκεια του Θερινού
Σχολείου και της Επιστημονικής Συνάντησης, που
διοργανώθηκες στα πλαίσια του Θερινού Σχολείου,
αποφασίστηκε η διοργάνωση και του 2ου Διεθνούς
Θερινού Σχολείου από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας
Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, με θέμα
"Γεωδιατήρηση και Γεωπάρκα: Ερμηνεία και
Επικοινωνία", που θα διαρκέσει από τις 23 μέχρι τις 28
Σεπτεμβρίου 2008.
Νέα ευρήματα
Στον τομέα της έρευνας τα αποτελέσματα των
ανασκαφικών εργασιών ήταν η αποκάλυψη
εντυπωσιακών ευρημάτων τα οποία εμπλουτίζουν τις
συλλογές του Μουσείου και οι επισκέπτες μπορούν
πλέον να τα θαυμάσουν από κοντά στους μόνιμους
εκθεσιακούς χώρους αλλά και στον περιβάλλοντα
χώρο του Μουσείου.
Μεταξύ των πλέον σημαντικών ευρημάτων
περιλαμβάνεται ένας απολιθωμένος "χλοοτάπιτας"
που περιέχει εκατοντάδες δείγματα εντυπωσιακών
κλαδίσκων και φύλλων δένδρων που ανήκουν στην
οικογένεια των δαφνίδων και άλλων υποτροπικών
φυτών. Ο απολιθωματοφόρος ορίζοντας
αποκαλύφθηκε πρόσφατα στην περιοχή Ακρόχειρας
Άντισσας. Πρόκειται για τα πλέον χαρακτηριστικά και
εντυπωσιακά φύλλα κανελόδενδρων, δάφνης και
πλήθος άλλων φυτών της οικογένειας των δαφνίδων.
Τα φύλλα των δένδρων σκεπάστηκαν από μια μεγάλη
πυροκλαστική λασποροή, δηλαδή ρευστή λάσπη από
ηφαιστειακή στάχτη που περιείχε και κομμάτια λάβας.

Α
Το υλικό αυτό σκέπασε τα φύλλα τα οποία στη
ποτέλεσμα της συνολικής προσπάθειας του Μουσείου, του υψηλού
συνέχεια απολιθώθηκαν και σήμερα αποκαλύπτονται
επιπέδου παροχής υπηρεσιών και προβολής του Απολιθωμένου
τα αποτυπώματα τους με εντυπωσιακή κατάσταση
Δάσους, ήταν 86.139 επισκέπτες να επισκεφθούν το Απολιθωμένο
Δάσος Λέσβου, να γνωρίσουν από κοντά το μοναδικό αυτό μνημείο της
φύσης και να περιηγηθούν τους χώρους του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας.
Ειδικότερα, τα αναλυτικά στοιχεία περιλαμβάνουν:
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου
Σύνολο: 30.171 άτομα
Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους
Σύνολο: 33.832 άτομα
Πάρκο Σιγρίου
Σύνολο: 20.086 άτομα
Πάρκο Πλάκας Σιγρίου
Σύνολο: 852 άτομα
Κέντρο Πληροφόρησης Μυτιλήνης
Σύνολο: 1.198 άτομα

10
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:12 Page 11
διατήρησης που διασώζει και τις μικρότερες
λεπτομέρειες τους.
Οι σωστικές ανασκαφές έφεραν στο φως
εντυπωσιακούς κορμούς δένδρων μερικοί από τους
οποίους ξεπερνούν σε μήκος τα 14 μέτρα, ανήκουν σε
κωνοφόρα δένδρα και ήδη έχουν μεταφερθεί στο
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους
Λέσβου όπου και πραγματοποιούνται οι εργασίες
καθαρισμού, συντήρησης και αισθητικής
αποκατάστασης των απολιθωμάτων.
Θεαματικά αποτελέσματα είχαν επίσης οι εργασίες
αποκάλυψης και συντήρησης απολιθωμάτων στις
υπαίθριες νέες απολιθωματοφόρες θέσεις στο Πάρκο
Σιγρίου. Εκεί την χρονιά που πέρασε αποκαλύφθηκε
μεγάλη συστάδα δένδρων που παρέχει πολύτιμες
πληροφορίες για τη σύσταση της χλωρίδας αλλά και
για την διαδικασία καταστροφής του δάσους από την
ηφαιστειακή έκρηξη και απολίθωσης των δένδρων.
Για πρώτη χρόνια και με ιδιαίτερα εντατικούς ρυθμούς
ξεκίνησαν οι ερευνητικές εργασίες του Μουσείου με
σκοπό τον εντοπισμό των απολιθωμάτων των ζώων
που έζησαν στην περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους
πριν από 20 περίπου εκατομμύρια χρόνια. Μέχρι
σήμερα έχουν εντοπιστεί απολιθώματα ψαριών,
ασπόνδυλων ζώων, μικρών ερπετών και μικρών
θηλαστικών. Οι έρευνες στον συγκεκριμένο τομέα θα
συνεχιστούν και κατά τη διάρκεια του 2008.
Παράλληλα, συνεχίστηκε ο εμπλουτισμός των
εκθέσεων του Μουσείου, με σημαντικά απολιθώματα
και κατασκευές, ενώ στον υπαίθριο χώρο του
Μουσείου τοποθετήθηκαν εντυπωσιακά ευρήματα
από τις ανασκαφές στο Απολιθωμένο Δάσος.
Εκπαιδευτικές δραστηριότητες,
πολιτιστικές εκδηλώσεις,
εκδόσεις και προβολή του
Απολιθωμένου Δάσους
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η συμμετοχή των μαθητών
στα Εκπαιδευτικά Προγράμματα που υλοποιούνται
από το Μουσείο. Κατά το έτος 2007
πραγματοποιήθηκαν 108 εκπαιδευτικά προγράμματα,
στα οποία συμμετείχαν 3.521 μαθητές από σχολεία
της Λέσβου, αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα και το
εξωτερικό.
Το Μουσείο φιλοξένησε επίσης εθελοντές, τόσο από
την Ελλάδα, όσο και από ολόκληρο τον κόσμο, οι
οποίοι συμμετείχαν σε ειδικές εργασίες στο
Απολιθωμένο Δάσος καθώς και φοιτητές από
πραγματοποίησαν την πρακτική τους άσκηση.
Πλούσιο ήταν το 2007 και στον τομέα των εκδόσεων,
όπου κυκλοφόρησαν δύο νέοι οδηγοί, ο Οδηγός του
Πάρκου Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου στα Αγγλικά
και ο νέος οδηγός παρατήρησης των πουλιών του
Απολιθωμένου Δάσους. Επίσης, κυκλοφόρησε από το
Μουσείο ένας σημαντικός αριθμός ενημερωτικών
εντύπων για το Μουσείο, τα υπαίθρια πάρκα του
ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2007
Απολιθωμένου Δάσους, το
περιοδικό ΣΕΚΟΪΑ, το περιοδικό
των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων, η
εφημερίδα και Σίγρι και άλλα
έντυπα.
Πολλές και σημαντικές ήταν οι
πολιτιστικές εκδηλώσεις που
διοργάνωσε το Μουσείο.
Περιοδικές εκθέσεις, εκθέσεις
ζωγραφικής, φωτογραφίας,
θεατρικές παραστάσεις, μουσικές
παραστάσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις
και ένα πρόγραμμα εβδομαδιαίων
προβολών κινηματογραφικών
ταινιών και ντοκιμαντέρ,
συγκέντρωσαν πλήθος κόσμου και
προσέφεραν μια ποιοτική πρόταση
ψυχαγωγίας στην περιοχή της
δυτικής Λέσβου.
Ξεχωριστές εκδηλώσεις
πραγματοποιήθηκαν για την
Παγκόσμια Ημέρα Μνημείων, την
Διεθνή Ημέρα Μουσείων, την
Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος,
τις Πράσινες Ημέρες Eurosite και
τον εορτασμό της Εβδομάδας
Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων, κατά την
οποία έλαβαν μέρος πλήθος
δράσεων.
Για δεύτερη φορά, στα πλαίσια του θεσμού "Νύχτες
των Μουσείων" στο οποίο συμμετέχουν Μουσεία απ'
όλη την Ευρώπη, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας
Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου παρέμενε ανοιχτό
κάθε Παρασκευή κατά τους καλοκαιρινούς μήνες
μέχρι τις 22:00, με πλήθος εκδηλώσεων και
νυχτερινών ξεναγήσεων.
Ιδιαίτερα επιτυχημένη ήταν και φέτος η Γιορτή
Αγροτουρισμού, η 8η στη σειρά, στην οποία
συμμετείχαν επιχειρήσεις και Αγροτουριστικοί
Συνεταιρισμοί απ' όλη τη Λέσβο, με υψηλής
ποιότητας, χαρακτηριστικά παραδοσιακά προϊόντα του
νησιού. Την έκθεση επισκέφθηκαν περισσότερα από
22.000 άτομα, που είχαν έτσι την ευκαιρία να
γνωρίσουν τα χειροτεχνήματα, τα αρώματα και τις
γεύσεις της Λέσβου.
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η προσπάθεια του Μουσείου
για διεθνή προβολή και ανάπτυξη διεθνών
συνεργασιών, στα πλαίσια της συμμετοχής του στο
Δίκτυο Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων και το Παγκόσμιο
Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO. Αποτέλεσμα αυτής
της συνεργασίας είναι η συμμετοχή σε διεθνή
συνέδρια και εκθέσεις, καθώς και η προβολή του
Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου σε ειδικά σημεία σε
Γεωπάρκα σ' όλον τον κόσμο.
Το Μουσείο συνεχίζει τις δράσεις του και αναζητεί
συνεχώς νέους ορίζοντες προκειμένου να υλοποιήσει
τους σκοπούς του. Στο πλαίσιο αυτό, συμμετέχει σε
πολλά ευρωπαϊκά και άλλα προγράμματα, όπως η
Κοινωνία της Πληροφορίας, το Leader+, κλπ.
11
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:12 Page 12
ΔΙΕΘΝΕΣ ΘΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
1ο Διεθνές Θερινό Σχολείο
"Οργάνωση και Διαχείριση
Γεωπάρκων και Γεωτουρισμός"
Μ ε ιδιαίτερη επιτυχία ολοκληρώθηκαν οι
εργασίες του Διεθνούς Θερινού Σχολείου
"Διαχείριση Γεωπάρκων και Γεωτουρισμός"
που πραγματοποιήθηκε στη Λέσβο από τις 25
Σεπτεμβρίου έως τις 4 Οκτωβρίου 2007.
Συμμετείχαν 30 μεταπτυχιακοί φοιτητές και
υποψήφιοι διδάκτορες και δίδαξαν διακεκριμένοι
καθηγητές Πανεπιστημίων, ερευνητές και στελέχη
Γεωπάρκων από 14 χώρες. Η διοργάνωση συν-
χρηματοδοτήθηκε από την Κοινοτική πρωτοβουλία
LEADER+.
Παγκόσμια Το Διεθνές Σχολείο τελούσε υπό την αιγίδα του
Γενικού Διευθυντή της UNESCO διοργανώθηκε από
προβολή της το Πανεπιστήμιο Αιγαίου - Τμήμα Γεωγραφίας και το
Λέσβου Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους
Λέσβου, με την συμπαράσταση της Διεθνούς
και του Εταιρίας Γεωμορφολογίας και του Ευρωπαϊκού
Δικτύου Γεωπάρκων.
Απολιθωμένου Βασικός σκοπός του θερινού σχολείου ήταν να
προωθήσει την δημιουργία γεωπάρκων
Δάσους καταρτίζοντας στελέχη προκειμένου να
συντονίσουν την επιστημονική έρευνα στους τομείς
των γεωεπιστημών και την ολιστική διαχείριση
αγροτικών περιοχών με την ανάδειξη των στοιχείων
της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Βασικά
στοιχεία σε μια τέτοια προσέγγιση σύμφωνα με την
UNESCO αποτελεί η προστασία και ανάδειξη της
γεωλογικής και οικολογικής αξίας των περιοχών, η
βιώσιμη ανάπτυξη μέσω της ανάδειξης της τοπικής
ταυτότητας, της παράδοσης και των τοπικών
προϊόντων, η συνεργασία και ενεργός συμμετοχή
12
των τοπικών φορέων και κοινωνιών.
Η ευρεία διεθνής συμμετοχή (Βραζιλία,
Βενεζουέλα, Μεξικό, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία,
Ελβετία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Πολωνία,
Ρουμανία, Γερμανία, Αυστρία, Τουρκία και Ελλάδα)
και το ενδιαφέρον που υπήρξε για το 1ο Διεθνές
Θερινό Σχολείο δημιούργησε τις προϋποθέσεις για
την καθιέρωση της Λέσβου ως τόπου
πραγματοποίησης του Διεθνούς Μεταπτυχιακού
Σχολείου σε ετήσια βάση.
Ανάμεσα στους επιστήμονες που συμμετείχαν
περιλαμβάνονται ο Καθηγητής F. Steininger
Πανεπιστήμιο Φραγκφούρτης, ο Καθηγητής M.
Panizza Πανεπιστήμιο Μόντενα και Πρόεδρος της
Ιταλικής Ένωσης Γεωλογία και Τουρισμού, ο
Καθηγητής E. Reynard Πανεπιστήμιο Λωζάνης, ο
Καθηγητής P. Migon Πολωνία, η Καθηγήτρια I.
Alcantara-Ayala Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικό,
ο Καθηγητής N. S. Vlad Πανεπιστήμιο
Βουκουρεστίου, ο Καθηγητής J. Brilla
(Πανεπιστήμιο Mincho, Πορτογαλία) και η
καθηγήτρια Sandra Piacente από το Πανεπιστήμιο
της Μόντενα Ιταλία.
Αντικείμενα
Κατά τη διάρκεια του Θερινού Σχολείου οι
συμμετέχοντες είχαν την δυνατότητα να
παρακολουθήσουν διαλέξεις, να συμμετάσχουν σε
εργαστήρια και να παρουσιάσουν εργασίες τους σε
θέματα προστασίας, ανάδειξης και διαχείρισης
γεωτόπων και γεωλογικών μνημείων, οργάνωση και
λειτουργία γεωπάρκων, η σχέση μεταξύ
προστατευμένων περιοχών και τοπικής κοινωνίας,
τα γεωπάρκα ως εργαλεία τοπικής ανάπτυξης, οι
μέθοδοι προσέλκυσης επισκεπτών και
ευαισθητοποίησης νέων ανθρώπων, τα
προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και η
ανάδειξη του γεωτουρισμού.
Στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και τα υπαίθρια
Πάρκα του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου και τους
ηφαιστειακούς γεωτόπους της Λέσβου (το
ηφαίστειο του Λεπετύμνου, το ηφαίστειο βατούσας,
τα ηφαιστειακά κέντρα Ορδυμνου, Ερεσού και
Μεσοτόπου), γνώρισαν από κοντά τον τρόπο
λειτουργίας και τις δραστηριότητες που
αναπτύσσονται στην έρευνα και συντήρηση των
απολιθωμάτων, τα προγράμματα περιβαλλοντικής
εκπαίδευσης και τον τομέα της προβολής των
μνημείων της φύσης, ενώ διαπίστωσαν τη συμβολή
του Γεωτουρισμού στην ανάπτυξη της περιοχής. Στο
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:12 Page 13

ΔΙΕΘΝΕΣ ΘΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Σίγρι τους υποδέχθηκε ο Πρόεδρος του Τ.Σ. Σιγρίου,

κ. Α. Αθανασιάδης.
Επιπλέον, επισκέφτηκαν τον Γυναικείο
Αγροτουριστικό Συνεταιρισμό Μεσοτόπου, και
ενημερώθηκαν από την Πρόεδρο Ε. Πίτσα και
γνώρισαν από κοντά τον τρόπο παρασκευής
παραδοσιακών γλυκών και ζυμαρικών καθώς και το
Οινοποιείο "Μεθυμναίος οίνος" όπου ξεναγήθηκαν
από τον ιδιοκτήτη κ Γ. Λάμπρου και ενημερώθηκαν
για τον τρόπο παρασκευής των βιολογικών κρασιών
και για την καλλιέργεια της λεσβιακής ποικιλίας
κρασοστάφυλου που αναβίωσε σε κτήματα που
βρίσκονται μέσα στον κρατήρα του Ηφαιστείου της
Βατούσας.
Επισκέφθηκαν επίσης το Μουσείο Teriad και το
Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας στην Αγία
Παρασκευή, τον Μόλυβο, τον ηφαιστειακό λαιμό και
την εκκλησία της Παναγίας στην Πέτρα, τον
αρχαιολογικό χώρο των Μέσων, τα βυζαντινά Εντυπωσιασμένοι οι συμμετέχοντες από
μοναστήρια της Λέσβου, και τους σημαντικότερους
γεώτοπους της περιοχής της δυτικής Λέσβου. τον υποδειγματικό τρόπο ανάδειξης
Το θερινό σχολείο ολοκληρώθηκε με την Διεθνή
Συνάντηση με θέμα "Γεώτοποι, Γεωπάρκα και του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.
Γεωτουρισμός" στην οποία συμμετείχαν 60
σύνεδροι κατά την διάρκεια της οποίας
Πρότυπο για την ανάπτυξη του
παρουσιάσθηκαν καλές πρακτικές και γεωτουρισμού στη Λέσβο.
παραδείγματα από όλο τον κόσμο.

Αποτελέσματα Διεθνούς Θερινού Σχολείου

Έ να από τα κύρια συμπεράσματα του Συνεδρίου αποτέλεσε η διαπίστωση της εξαιρετικά πλούσιας και με μεγάλη ποικιλία
Ευρωπαϊκής γεω-κληρονομιάς η οποία πρέπει να προστατευθεί και να αναδειχθεί. Μεγάλα και μικρά γεω-μνημεία είναι
διάσπαρτα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και τεκμηριώνουν την γεωιστορική εξέλιξη της Ευρώπης. Τα μνημεία αυτά είναι
μοναδικά και αποτελούν κοινή κληρονομιά για όλους τους Ευρωπαίους πολίτες.
Η ανάδειξη των γεωλογικών μνημείων μπορεί να αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας μέσω
της προώθησης δράσεων οικο-τουρισμού και των ποιοτικών παραδοσιακών προϊόντων.
Παραδείγματα από τη Λέσβο, την Κρήτη, την Γερμανία, τη Πορτογαλία και την Ισπανία που παρουσιάσθηκαν στο Συνέδριο από
εκπροσώπους γεωπάρκων, αποδεικνύουν τα θετικά αποτελέσματα των προσπαθειών ανάδειξης γεωλογικών μνημείων και τη συμβολή
τους στην τοπική ανάπτυξη.
Επίσης, συζητήθηκαν θέματα που αφορούν την λειτουργία του Ευρωπαικού και του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων, τις προϋποθέσεις
και τα κριτήρια για την δημιουργία νέων Γεωπάρκων, η συμβολή τους στην ανάπτυξη επιστημονικών ερευνών στις διάφορες ειδικότητες
των Επιστημών της Γης, ως εργαλεία περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, ως φορείς ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος
και των πολιτικών αειφόρου ανάπτυξης και προβλήματα στην ανάπτυξη του γεωτουρισμού.
Εντυπωσιασμένοι από τις υποδομές της Λέσβου και την οργάνωση του Διεθνούς Σχολείου.
Οι ξένοι ειδικοί διαπίστωσαν το ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο των υποδομών που δημιουργήθηκαν αλλά και για τον υποδειγματικό τρόπο
ανάδειξης του Απολιθωμένου δάσους και δήλωσαν ότι προσφέρει εξαιρετικές δυνατότητες για την ανάπτυξης του οικοτουρισμού και
του γεωτουρισμού στη Λέσβο.
Επισήμαναν ωστόσο ότι η μοναδικότητα του μνημείου σε παγκόσμιο επίπεδο μπορεί να προσφέρει πολλά στην ανάπτυξη της Λέσβου
αλλά για τον σκοπό αυτό δεν αρκεί η ενημέρωση της επιστημονικής κοινότητας αλλά απαιτείται ή ευρύτερη δυνατή προβολή του
Απολιθωμένου Δάσους καθώς διαθέτει όλες τις δυνατότητες προκειμένου να μεταβληθεί σε ισχυρό πόλο έλξης όχι μόνο για τη Λέσβο
αλλά και για την χώρα μας.
Έδωσαν επίσης θερμά συγχαρητήρια για την άψογη διοργάνωση αλλά και για τις υποδομές που διαθέτει το Μουσείο και το Πανεπιστήμιο
Αιγαίου για την διοργάνωση συνεδρίων υψηλού επιπέδου.
Η ομορφιά του λεσβιακού τοπίου, η ποιότητα των τοπικών προϊόντων, οι εκλεκτές γεύσεις και τα εδέσματα που ετοίμασαν οι
αγροτουριστικοί συνεταιρισμοί γυναικών Παρακοίλων, Μεσοτόπου, Σκαλοχωρίου και Πέτρας και οι ζεστή φιλοξενία ήταν αναμφισβήτητα
στοιχεία που συνέβαλαν καθοριστικά στην επιτυχία της διοργάνωσης
Όλοι οι σύνεδροι δήλωσαν ότι θα προβάλουν το Απολιθωμένο Δάσος και το νησί της Λέσβου στις χώρες τους και θα ενημερώσουν την
ακαδημαϊκή κοινότητα των χωρών τους για τις δυνατότητες επίσκεψης.

13
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:13 Page 14
NURMEDIT
Ανάπτυξη των υπηρεσιών στον τομέα
του τουρισμού στο χώρο της Μεσογείου
Ι διαίτερα ενδιαφέρουσες είναι οι απόψεις που ακούστηκαν
στη συνάντηση των εταίρων του προγράμματος NURMEDIT,
που πραγματοποiήθηκε στη Λέσβο από το Μουσείο Φυσικής
Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, για την ανάπτυξη των
υπηρεσιών στον τομέα του τουρισμού με τη χρήση νέων
τεχνολογιών. Στη συνάντηση που ολοκληρώθηκε με επίσκεψη
στο Απολιθωμένο Δάσος, έλαβαν μέρος εκπρόσωποι των
εταίρων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα NURMEDIT από
τέσσερις μεσογειακές ευρωπαϊκές χώρες (Ελλάδα, Ιταλία,
Γαλλία και Ισπανία).
Οι μετέχοντες στη συνάντηση συζήτησαν για την πορεία
υλοποίησης του προγράμματος το οποίο ξεκίνησε τον Ιούλιο
του 2006 και θα ολοκληρωθεί τον Ιούνιο του 2008 και τις
επιμέρους διαδικασίες που απαιτούνται για την εφαρμογή του.
Αναφέρθηκαν στις έρευνες που έχουν γίνει στις περιοχές τους
για τις δυνατότητες αξιοποίησης των ιδιαίτερων
χαρακτηριστικών κάθε τόπου που θα συμβάλουν στην ανάπτυξή
του, την υφιστάμενη χρήση των νέων τεχνολογιών και πόσο
αυτές έχουν συμβάλλει στη βελτίωση των υπηρεσιών στον
τομέα του τουρισμού στο χώρο της Μεσογείου, την
προσπελασιμότητα των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στις
νέες τεχνολογίες και τις προοπτικές που υπάρχουν σ' αυτόν τον
συνεχώς αναπτυσσόμενο τομέα.
14
Οι ομιλητές επεσήμαναν πως η χρήση νέων τεχνολογιών
μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στη βελτίωση των
προσφερόμενων υπηρεσιών στον τομέα του τουρισμού τόσο
από τον ιδιωτικό τομέα, όσο και των φορέων που εμπλέκονται,
όπως είναι οι φορείς διαχείρισης των μνημείων της φύσης.
Σημαντική είναι δε η συμβολή των νέων τεχνολογιών στην
προβολή του τουριστικού προϊόντος μιας περιοχής, τόσο μέσω
του διαδικτύου, όσο και άλλων μορφών που αναπτύσσονται.
Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν το
Απολιθωμένο Δάσος και να γνωρίσουν το μοναδικό αυτό
μνημείο της φύσης, καθώς και τους σημαντικότερους
ηφαιστειακούς γεωτόπους της Λέσβου. Επισκέφθηκαν τα
υπαίθρια Πάρκα του Απολιθωμένου Δάσους και το Μουσείο
Φυσικής Ιστορίας, όπου ενημερώθηκαν για την αξιοποίηση των
νέων τεχνολογιών από το Μουσείο, όπως είναι: Το
πρωτοποριακό σύστημα ενημέρωσης επισκεπτών υπαίθριων
χώρων και μνημείων που εγκαταστάθηκε στο Απολιθωμένο
Δάσος Λέσβου με τη χρήση φορητών Υπολογιστών Παλάμης
(palmtops, PDAs), τη βάση δεδομένων που υπάρχει καθώς και
τη νέα ιστοσελίδα του Μουσείου. Περιηγήθηκαν στις μόνιμες
και περιοδικές εκθέσεις του Μουσείου, όπου γνώρισσν την
εφαρμογή νέων τεχνολογιών στους εκθεσιακούς χώρους.
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:13 Page 15
Έργο NURMEDIT
Α νάπτυξη ενός πολυεθνικού πολυκεντρικού
συστήματος μικρών και
συνεργάζονται για να υποκινήσουν την
μεσαίων
βιομηχανικών και αστικών κόμβων, οι οποίοι
διαφοροποίηση και την ανάπτυξη προωθημένων
υπηρεσιών με εφαρμογή στον τομέα του
τουρισμού στη Δυτική Μεσόγειο
ΕΤΑΙΡΟΙ
Γενική Διεύθυνση Έρευνας, Ανάπτυξης και
Καινοτομίας.
Συμβούλιο Οικονομίας, Οικονομικών και
Καινοτομίας
Κυβέρνηση των Βαλεαρίδων Νήσων, Ισπανία
Etruria Innovazione SCPA
Τοσκάνη, Ιταλία
Toulon Var Technologies (TVT)
την PACA, Γαλλία
Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ),
Επιστημονικό Τεχνολογικό Πάρκο Κρήτης (ΕΤΕΠ-
Κ)
Κρήτη, Ελλάδα
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου
Δάσους Λέσβου
Λέσβος, Ελλάδα
Τεχνολογικό Πάρκο Ανδαλουσίας (PTA)
Ανδαλουσία, Ισπανία
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Επεξεργασία περιφερειακών μελετών για:
Την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση των
υπηρεσιών και της πληροφορικής με εφαρμογές
στον τουρισμό.
Τις πολιτικές έρευνας, ανάπτυξης,
καινοτομίας και οικονομικής διαφοροποίησης που
συμβάλλουν στην περιφερειακή ανάπτυξη της
Δυτικής Μεσογείου.
Προσδιορισμός των αναγκών και ευκαιριών
των ΜΜΕ στον χώρο του MEDOCC, ειδικά για:
Πληροφορική και προσφορά υπηρεσιών στον
τομέα του τουρισμού
Πληροφορική και ζήτηση υπηρεσιών στον
τομέα του τουρισμού
Διεθνής ανάλυση υπαρχόντων πρωτοβουλιών
για την ανάπτυξη του τομέα παροχής υπηρεσιών
που αφορούν τον τουρισμό και τον ρόλο του στην
πολυκεντρική τοπική ανάπτυξη.
ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ "Εικονικό
Χρηματιστήριο NURMEDIT"
Πρόκειται για μια διαδικτυακή πλατφόρμα που
διευκολύνει και ενθαρύνει την επαφή μεταξύ
NURMEDIT
επιχειρήσεων και την συνεργασία ανάμεσα σε
τεχνολογικές επιχειρήσεις που ειδικεύονται σε
προϊόντα με εφαρμογή στον τομέα του τουρισμού
και στους παρόχους υπηρεσιών τουρισμού. Η
συνεργασία και το εμπόριο προωθείται μέσω
διαδικασιών εικονικής διαμεσολάβησης που
ταιριάζουν προσφορά και ζήτηση για καινοτόμα
τουριστικά προϊόντα.
Το Εικονικό Χρηματιστήριο NURMEDIT είναι έναι
διαδικτυακό εργαλείο με 4 κύρια χαρακτηριστικά:
Ανάγκες παρόχων υπηρεσιών τουρισμού
Διαθέσιμα καινοτόμα προϊόντα
Εργαλείο που συνδυάζει ανάγκες και
προϊόντα
Διεθνείς βέλτιστες πρακτικές
Οι πάροχοι τουριστικών υπηρεσιών είναι συχνά
απληροφόρητοι για τους διάφορους τύπους
εργαλείων και υπηρεσιών που είναι διαθέσιμα και
που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις
τους. Οι πάροχοι πληροφορικής, από την άλλη
πλευρά, χρειάζονται δεδομένα και πληροφορίες
για την πραγματική ζήτηση με σκοπό να
προσαρμόσουν τα προϊόντα τους για να
αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις ανάγκες.
Η πιλοτική δράση θα βοηθήσει να αναδειχθεί αυτό
το πρόβλημα και θα παρέχει ένα εργαλείο για την
αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ αυτών των
δύο τύπων παρόχων.
www.medocc-icteam.eu
ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
Το έργο αυτό βασίζεται στη στενή συνεργασία
ανάμεσα στις επιχειρήσεις του NURMEDIT και στις
επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα
ενδιαφέροντος στις περιοχές τους. Η συνεργασία
αυτή πραγματοποιείται τόσο με προσωπικές
συνεντεύξεις όσο και μέσω της διοργάνωσης
θεματικών σεμιναρίων.
Στοιχεία Επικοινωνίας
Στα πλαίσια του έργου NURMEDIT, έχουν Αρτέμης Σαϊτάκης
οργανωθεί μια σειρά εκδηλώσεις που
Επιστημονικό και
απευθύνονται σε επιχειρήσεις από το χώρο του Τεχνολογικό Πάρκο Κρήτης
MEDOCC. Οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν:
saitakis@stepc.gr
Σεμινάρια επιχειρήσεων για επιχειρήσεις από Τηλ. 0030 2810 391908
τις Βαλεαρίδες Νήσους, την Τοσκάνη, την PACA,
την Κρήτη, την Λέσβο και την Ανδαλουσία.
Στοιχεία Επικοινωνίας
Διεθνές Φόρουμ ανταλλαγής εμπειριών και
Νίκος Ζούρος
περιπτώσεις βέλτιστων πρακτικών.
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας
Για περισσότερες πληροφορίες για το έργο Απολιθωμένου Δάσους
NURMEDIT, ή για να συμμετέχετε σε κάποιες από Λέσβου
lesvospf@otenet.gr
τις δραστηριότητες που αναπτύσσουν οι εταίροι
του έργου, παρακαλώ επικοινωνήστε με τον τηλ. 0030 22510 47033
υπεύθυνο του έργου στην Κρήτη.
15
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:13 Page 16

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Τα μυστικά του Απολιθωμένου Δάσους

Ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα "Το απολιθωμένο δάσος μας"

Π
ρωτότυπες εκπαιδευτικές δραστηριότητες,
ειδικά σχεδιασμένες για την βιωματική
προσέγγιση του φυσικού μας κόσμου και
του Απολιθωμένου Δάσους αλλά και ένα θεατρικό
παιχνίδι εξάπτουν την περιέργεια των παιδιών και
τα πλουτίζουν με νέες γνώσεις.
Νηπιαγωγεία Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ξεκινάει με ειδική
προβολή για τη γνωριμία των μαθητών με το
στό Μουσείο Απολιθωμένο Δάσος, τα φυτά και τα ζώα που
Φυσικής Ιστορίας ζούσαν σ' αυτό, ενώ παράλληλα εικόνες από
Απολιθωμένου διάφορα μέρη του κόσμου τους φέρνουν σε
επαφή με σύγχρονα φυτά, όπως οι Σεκόιες, οι
Δάσους Λέσβου οποίες ζουν σήμερα στην Αμερική, αλλά πριν 20
εκατομμύρια χρόνια ζούσαν στην περιοχή μας.
Στην συνέχεια οι μαθητές με την βοήθεια Στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας
σύγχρονων φύλλων και καρπών από διάφορα Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου
φυτά, όπως δάφνη, πεύκο, βελανιδιά, γνωρίζουν Παράλληλα συνεχίζονται και τα εκπαιδευτικά
τα μυστικά της φυσικής κληρονομιάς της Λέσβου προγράμματα του Μουσείου στις εγκαταστάσεις
καθώς συγκρίνουν σύγχρονα και απολιθωμένα του Μουσείου στο Σίγρι. Οι μαθητές του 10ου
φυτά του νησιού μας. Δημοτικού Σχολείου Μυτιλήνης συμμετείχαν στο
Ιδιαίτερα ενθουσιασμένα δείχνουν τα παιδιά από εκπαιδευτικό πρόγραμμα "Μικροί
τη συμμετοχή τους στο θεατρικό παιχνίδι "Το Παλαιοντολόγοι".
απολιθωμένο δάσος και τα χρώματα". Οι μαθητές Οι μαθητές, μέσα από τη συμμετοχής τους στο
δημιουργούν μικρές ομάδες με στολές ενός εκπαιδευτικό πρόγραμμα έγιναν και οι ίδιοι για
συγκεκριμένου χρώματος και μέσα από την λίγο μικροί παλαιοντολόγοι και με βοηθούς τα
δραματοποιημένη ιστορία του μικρού εργαλεία ανασκαφής συμμετείχαν στην
δεινοθήριου που ζούσε πριν 20 εκατομμύρια αποκάλυψη απολιθωμάτων στον ειδικά
χρόνια στο Απολιθωμένο Δάσος έρχονται σε διαμορφωμένο χώρο "Γεώραμα" στον αύλειο χώρο
επαφή με το οικοσύστημα εκείνης της εποχής του Μουσείου.

16
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:13 Page 17
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ
"Γνωρίζοντας το Γεωπάρκο μου"
Τ ο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου
Δάσους Λέσβου, σε συνεργασία με το
Γεωπάρκο Terra Vita της Γερμανίας καλεί
τους μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
Λέσβου να γνωρίσουν το Γεωπάρκο
Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου και να
ανταλλάξουν εμπειρίες με μαθητές άλλων
Γεωπάρκων από όλο τον κόσμο, μέσα από ένα
παγκόσμιο διαγωνισμό με θέμα "Γνωρίζοντας το
Γεωπάρκο μου".
Σκοπός του διαγωνισμού είναι να δώσει το
ερέθισμα σε παιδιά από όλο τον κόσμο που ζουν
σε περιοχές Γεωπάρκων, να γνωρίσουν την ιδέα
του Γεωπάρκου καθώς και την γεωλογική ιστορία
της περιοχής τους. Ο διαγωνισμός θα διεξαχθεί
από 1 Δεκεμβρίου 2007 έως 31 Μαρτίου 2008 και
μπορούν να συμμετάσχουν μαθητές 15 έως 18
ετών, οι οποίοι θα δημιουργήσουν ομάδες των
τριών ή τεσσάρων ατόμων.
Στο πλαίσιο του διαγωνισμού τα παιδιά καλούνται
να γίνουν ερευνητές, να ανακαλύψουν το
σημαντικό γεωλογικό στοιχείο της περιοχής τους
και να συντάξουν μια πρόταση για τον τρόπο
παρουσίασης της μοναδικότητας της περιοχής
τους σε μαθητές και επισκέπτες. Για την
παρουσίασή τους μπορούν να χρησιμοποιήσουν
οποιοδήποτε μέσο όπως μοντέλα, πειράματα,
ταινίες, καρτούν, φωτογραφίες, ποιήματα,
παιχνίδια κλπ.
Στην συνέχεια από την ομάδα που θα κερδίσει
στον διαγωνισμό από τη Λέσβο, θα επιλεγεί ένας
εκπρόσωπος ο οποίος θα προσκληθεί να
παρουσιάσει τις προτάσεις του σε ειδικούς από
την UNESCO, Διευθυντές Γεωπάρκων από όλο τον
κόσμο και επιστήμονες στα πλαίσια του 3ου
Παγκόσμιου Συνεδρίου Γεωπάρκων της UNESCO
που θα πραγματοποιηθεί στο Osnabr?k στη
Γερμανία το χρονικό διάστημα 22-26 Ιουνίου
2008, κατά τη διάρκεια του οποίου θα
ανακοινωθούν και οι νικητές από όλο τον κόσμο.
Οι συμμετέχοντες θα έχουν επίσης τη δυνατότητα
να συμμετάσχουν στο Earth camp που θα
πραγματοποιηθεί στο Osnabruek από 20 έως 29
Ιουνίου 2008, ώστε να γνωρίσουν και να
ανταλλάξουν εμπειρίες και γνώσεις με μαθητές
από όλο τον κόσμο.
17
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:14 Page 18
ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ
Δράσεις ευαισθητοποίησης
στο Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου
Τ ο σχέδιο δράσης αφορά στο Νέο Πάρκο Πλάκας
στην Προστατευόμενη Περιοχή
Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου που είναι
Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης (ΠΔ 433/1985), ενώ
του
η ευρύτερη περιοχή Δυτική Χερσόνησος -
Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου, έχει προταθεί για ένταξη
στον εθνικό κατάλογο περιοχών NATURA 2000 .
Περιβαλλοντική Οι ομάδες στόχοι του σχεδίου δράσης είναι οι
επισκέπτες του Πάρκου Πλάκας:
εκπαίδευση και Oι ενήλικες, Oι μαθητές, Oι φοιτητές, Oι οικογένειες.
καταπολέμηση Όλες οι παραπάνω ομάδες στόχοι έχουν ελλιπή γνώση
σε σχέση με τον πλούτο των απολιθωμένων ευρημάτων
της ανεργίας στο Πάρκο Πλάκας και γενικότερα του φυσικού
περιβάλλοντος της περιοχής προστασίας. Το Πάρκο
Πλάκας αποτελεί μια περιφραγμένη περιοχή 800 μέτρα
νότια του οικισμού του Σιγρίου, με πλήθος
απολιθωματοφόρων θέσεων, τα έργα ανάδειξης των
οποίων ολοκληρώθηκαν πρόσφατα. Από τις ανασκαφές
και την αναγνώριση των ευρημάτων στο πάρκο
εντοπίζονται συγκεκριμένες ζώνες υποτροπικής
μειοκαινικής βλάστησης, με μεγάλη παλαιοντολογική
και εκπαιδευτική αξία. Απολιθώματα έχουν εντοπιστεί
και στην παράκτια ζώνη του Πάρκου. Παράλληλα, η
περιοχή είναι αδιατάρακτη από ανθρώπινες
δραστηριότητες και μπορεί κανείς να μελετήσει τα
προστατευόμενα φυσικά οικοσυστήματα της δυτικής
χερσονήσου. Επίσης, στην παράκτια περιοχή του
πάρκου, εντοπίζονται εντυπωσιακές και σπάνιες
γεωμορφές, όπως οι μορφές κυψελοειδούς
αποσάθρωσης που δημιουργούνται από την έντονη
αιολική και χημική διάβρωση των ηφαιστειακών
πετρωμάτων, μεγάλης γεωλογικής αξίας.
18
Στα πλαίσια των δράσεων του σωματείου θα
πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα και
ενημερωτικές ξεναγήσεις για σχολικές μονάδες,
οικογένειες και ενήλικες με στόχο την ανακάλυψη και
εξοικείωση του κοινού όλων των ηλικιακών κατηγοριών
με τα απολιθωμένα ευρήματα του Πάρκου Πλάκας, τα
φυσικά οικοσυστήματα και τις εντυπωσιακές
γεωμορφές.
Η περιβαλλοντική εκπαίδευση με θέμα την γεωλογία,
την οικολογία και την παλαιοντολογία αποτελεί το
κλειδί για τη διαμόρφωση στάσεων φιλικών προς το
περιβάλλον και τα απολιθώματα στην περιοχή και
μακροπρόθεσμα συμβάλλει στην άμβλυνση των
περιβαλλοντικών πιέσεων που ασκούνται. Επειδή η
κατανόηση της αξίας και της μοναδικότητας των
απολιθωμάτων απαιτεί ιδιαίτερες γνώσεις και
επιστημονική πληροφορία, είναι αναγκαίο η
ευαισθητοποίηση των ομάδων στόχων να γίνει από
ειδικευμένα άτομα.
Οι ανάγκες που διαγνώστηκαν είναι:
Ενημέρωση των επισκεπτών για το Πάρκο
Πλάκας του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου
Ενημέρωση των επισκεπτών για το φυσικό
περιβάλλον της περιοχής
Διάδοση του εθελοντισμού
Τέλος, το πρόγραμμα θα συμβάλλει στην ενίσχυση της
απασχόλησης στην περιοχή της Δυτικής Λέσβου, που
αποτελεί μια λιγότερο ευνοημένη περιοχή της
παραμεθορίου, που χαρακτηρίζεται από γεωγραφική
απομόνωση και υψηλά ποσοστά ανεργίας ιδιαίτερα
στους νέους. Για το σχέδιο δράσης έχει εξασφαλιστεί η
συνεργασία του Δήμου Ερεσού - Αντίσσης.
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:14 Page 19

ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ

Στόχοι
του σχεδίου δράσης
Σ τόχος του σχεδίου δράσης είναι η ανάδειξη
του ρόλου του Σωματείου και η ενεργός
συμμετοχή στην εξειδίκευση των πολιτικών
απασχόλησης, μέσω της ανάπτυξης του τομέα της
και της προστατευόμενης περιοχής "NATURA
2000" θα διαδοθούν και θα προωθηθεί η ανάδειξη
και προστασία τους. Παράλληλα θα ενισχυθεί η
ιδέα του εθελοντισμού, θα ενισχυθεί η
κοινωνικής οικονομίας. Ειδικότερα επιδιώκεται: απασχόληση στην ακριτική περιοχή της Δυτικής
α. Η συμβολή στην αναβάθμιση του φυσικού Λέσβου, θα πραγματοποιηθούν τοπικά στο Δήμο
περιβάλλοντος. Ερεσού - Αντίσσης από το Σωματείο αυτοτελείς
β. Η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής με την δράσεις. Στα πλαίσια της διεύρυνσης του δικτύου
ανάπτυξη και ενδυνάμωση δικτύων συνεργασίας εθελοντών θα επεκταθεί η μέχρι σήμερα δράση
μεταξύ ΜΚΟ και τοπικών φορέων. του Σωματείου σε Διεθνές Επίπεδο.
γ. Και η ανάπτυξη καινοτόμων μεθόδων Μέσα από τη δημοσιότητα αυτών των ενεργειών
προσέγγισης στην εφαρμογή πολιτικών και των αποτελεσμάτων τους, αλλά και από τη
απασχόλησης. συνέχεια των ενεργειών με τη βοήθεια των νέων
Αναλυτικότερα οι στόχοι του προτεινόμενου εθελοντών, τα αποτελέσματα θα
σχεδίου δράσης είναι: πολλαπλασιαστούν. Η διάδοση των
Η ενίσχυση της απασχόλησης τοπικά, αποτελεσμάτων των ενεργειών θα γίνει μέσω της
Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σε αποστολής δελτίων τύπου σε τοπικές εφημερίδες
σχέση με το Πάρκο Πλάκας Απολιθωμένου Δάσους και ραδιόφωνα καθώς και από τη δημοσίευσή τους
Λέσβου και με την περιοχή Δυτική Χερσόνησος - στις εκδόσεις του Περιοδικού "ΣΕΚΟΪΑ", περιοδική
Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου, που έχει προταθεί συνέκδοση του Σωματείου "Οι φίλοι του
για ένταξη στον εθνικό κατάλογο περιοχών NATU- Απολιθωμένου Δάσους" και του Μουσείου Φυσικής
RA 2000. Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου για τα νέα
Επίσης, στους στόχους περιλαμβάνεται η του Απολιθωμένου Δάσους, του Φυσικού
ανάπτυξη του εθελοντισμού από ομάδες πολιτών Περιβάλλοντος της Περιοχής, του Μουσείου και
και ειδικότερα νέων για θέματα ανάδειξης και του Σωματείου. Το Σωματείο πραγματοποιεί τη
προστασίας των στοιχείων του φυσικού συλλογή και διαμόρφωση των σχετικών
περιβάλλοντος και της φυσικής κληρονομιάς. πληροφοριών και κειμένων στα πλαίσια της
Ως περιοχή δράσης επιλέχθηκε ο Δήμος Ερεσού - ευαισθητοποίησης του κοινωνικού συνόλου, της
Αντίσσης, επειδή η προστατευόμενη περιοχή του εφημερίδας "ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΙ ΣΙΓΡΙ", αλλά και στην
Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, βρίσκεται στα ιστοσελίδα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του
διοικητικά και γεωγραφικά όρια του δήμου και η Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, στη θέση των Νέων
οικονομία στην περιοχή βασίζεται σε σημαντικό του Σωματείου.
ποσοστό στο ρεύμα επισκεπτών που προσελκύει το
Απολιθωμένο Δάσος ως τουριστικός πόλος.
Η λειτουργία του νέου πάρκου απαιτεί την
απασχόληση ενός τουλάχιστον ειδικευμένου
ατόμου με αρμοδιότητα την ενημέρωση των
επισκεπτών και η παραγωγή έντυπου
ενημερωτικού και εκπαιδευτικού υλικού, θα
συμβάλει στην αναβάθμιση του φυσικού
περιβάλλοντος της περιοχής, το οποίο
κυριαρχείται από τους ιδιαίτερους γεωλογικούς
σχηματισμούς των απολιθωμάτων. Από τα
προηγούμενα προκύπτει ότι οι στόχοι είναι
ρεαλιστικοί σε σχέση με τις προτεινόμενες
ενέργειες. Επίσης, όλες οι προτεινόμενες
ενέργειες είναι μικρού κόστους και απευθύνονται
σε ευρύ κοινό οπότε υπάρχει συνάφεια μεταξύ
στόχων, ενεργειών και προϋπολογισμού.
Τα αποτιμώμενα αποτελέσματα και προϊόντα του
σχεδίου θα είναι τα ακόλουθα: Η αξία και η
μοναδικότητα του Απολιθωμένου Δάσους καθώς

19
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:14 Page 20
ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΓΕΩΠΑΡΚΩΝ
Όταν τα Ευρωπαϊκά
Η εβδομάδα Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων είναι
ένας Ευρωπαϊκός θεσμός κοινών
εκδηλώσεων για τη γεωλογική
κληρονομιά, το περιβάλλον και τον πολιτισμό.
Συμμετέχουν όλα τα Ευρωπαϊκά Γεωπάρκα όπου
προβάλουν και αναδεικνύουν τη μοναδική
φυσική κληρονομιά της Ευρώπης.
Όλοι οι επισκέπτες σε όλα τα Ευρωπαϊκά
Γεωπάρκα ενημερώνονται για όλες τις
εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται σε όλη την
Ευρώπη, έτσι με τον τρόπο αυτό προβάλετε η
Λέσβος και το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου σε
χιλιάδες επισκέπτες των Μουσείων και των
Γεωπάρκων που ανήκουν στο Δίκτυο. Και φέτος το
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους
Λέσβου καλεί τους φίλους του Απολιθωμένου
Δάσους, τους επισκέπτες και κυρίως τους νέους
να συμμετάσχουν στις ποικίλες εκδηλώσεις που
θα πραγματοποιηθούν από το Σάββατο 24 Μαΐου
μέχρι και τη Κυριακή 8 Ιουνίου 2008 για να
ενημερωθούν σε θέματα φυσικού
περιβάλλοντος, γεωλογικής κληρονομιάς, αλλά
και ευρύτερου πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Κατά
τη διάρκεια της Εβδομάδας Ευρωπαϊκών
Γεωπάρκων θα πραγματοποιηθούν οι
παρακάτω εκδηλώσεις.
20
9:00
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Σάββατο 24 Μαϊου 2008
Δράση υπαίθρου: ΛΕΣΒΟΣ: "300 εκ. χρόνια
γεωλογικής ιστορίας σε 96 Km" (Μεταμορφωμένο
υπόβαθρο, Τεκτονικό βύθισμα Κόλπου Γέρας,
Οφειολιθικό κάλυμμα, Κόλπος Καλλονής,
Ηφαιστειακοί γεώτοποι, Ηφαιστειακός κρατήρας
Βατούσας, ηφαιστειακός δόμος Όρδυμνου και Μονή
Υψηλού, Πάρκο Απολιθωμένου Δάσους και ΜΦΙΑΔΛ)
Συλλογή ηφαιστειακών πετρωμάτων Λέσβου
13:00 Παρουσίαση "Το Γεωπάρκο του
Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου: αποτελέσματα των
συνεχιζόμενων ανασκαφών κατά τα έτη 2007 - 2008".
14:00 Ντοκιμαντέρ: "Το Απολιθωμένο Δάσος
Λέσβου, ένα μοναδικό μνημείο της φύσης".
Σκηνοθεσία: Γιώργος Δάμπασης.
Κυριακή 25 Μαϊου 2008
10:00 Δράση υπαίθρου: Περίπατος στο "Πάρκο
Απολιθωμένου Δάσους".
12:00 Παρουσίαση του δικτύου των Ευρωπαϊκών
Γεωπάρκων: "Αφιέρωμα στα Ευρωπαϊκά Γεωπάρκα"
14:00 Ντοκιμαντέρ: "Το Απολιθωμένο Δάσος
Λέσβου, ένα μοναδικό μνημείο της φύσης".
Σκηνοθεσία: Γιώργος Δάμπασης.
Δευτέρα 26 Μαϊου 2008
10:00 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα "Οι Μικροί
Παλαιοντολόγοι". Ανασκαφές σε πραγματικές
συνθήκες
12:00 Δράση υπαίθρου Περίπατος στο "Πάρκο
Σιγρίου".
13:00 Παρουσίαση: "Απολιθωμένο δάσος - Η
Πομπηία των φυτών"
14:00 Ντοκιμαντέρ: "Το Απολιθωμένο Δάσος
Λέσβου, ένα μοναδικό μνημείο της φύσης".
Σκηνοθεσία: Γιώργος Δάμπασης.
Τρίτη 27 Μαϊου 2008
10:00 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα "Συντηρώ τα φυτά
του Απολιθωμένου Δάσους".
12:00 Δράση υπαίθρου Περίπατος στο "Πάρκο
Σιγρίου".
13:00 Παρουσίαση: "Απολιθωμένο δάσος - Η
Πομπηία των φυτών"
14:00 Ντοκιμαντέρ: "Το Απολιθωμένο Δάσος
Λέσβου, ένα μοναδικό μνημείο της φύσης".
Σκηνοθεσία: Γιώργος Δάμπασης.
Τετάρτη 28 Μαϊου 2008
10:00 Παρουσίαση: "Πάρκο Πλάκας Σιγρίου"
10:30 Δράση υπαίθρου: Περίπατος στο Πάρκο
Πλάκας Σιγρίου
11:00 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα "Απολιθωμένα και
σύγχρονα οικοσυστήματα του Πάρκου Πλάκας Σιγρίου"
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:14 Page 21

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

Γεωπάρκα γιορτάζουν...
ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ 24 Μαΐου - 8 Ιουνίου 2008
14.00 Προβολή οπτικοακουστικού υλικού: "Η Παλαιοντολόγοι". Ανασκαφές σε πραγματικές
Βιοποικιλότητα του Βορείου Αιγαίου". συνθήκες
12:00 Δράση υπαίθρου: Περίπατος στο "Πάρκο
Πέμπτη 29 Μαϊου 2008 Σιγρίου".
10:00 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα "Γνωριμία με τα 14:00 Προβολή: Ντοκιμαντέρ: "Τα Ηφαίστεια"
φυσικά και γεωλογικά μνημεία της Λέσβου"
12:00 Δράση υπαίθρου: Περίπατος στο "Πάρκο Τετάρτη 4 Ιουνίου 2008
Σιγρίου". 10:00 Δράση υπαίθρου: Περίπατος στο Πάρκο
13:00 Παρουσίαση: "Σύγχρονα και απολιθωμένα Πλάκας Σιγρίου
φυτά της Λέσβου" 11:00 Παρουσίαση: "Πάρκο Πλάκας Σιγρίου"
14:00 Ντοκιμαντέρ: "Το Απολιθωμένο Δάσος 14.00 Προβολή οπτικοακουστικού υλικού: "Η
Λέσβου, ένα μοναδικό μνημείο της φύσης". Βιοποικιλότητα του Βορείου Αιγαίου".
Σκηνοθεσία: Γιώργος Δάμπασης.
Πέμπτη 5 Ιουνίου 2008
Παρασκευή 30 Μαϊου 2008 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
10:00 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα "Ανακαλύπτω 9:00 Συνέδριο Τμ. Γεωγραφίας
τους σεισμούς" ΛΕΣΒΟΣ: "300 εκ. χρόνια γεωλογικής ιστορίας σε 96
12:00 Παρουσίαση: "Ηφαίστεια και Km" (Μεταμορφωμένο υπόβαθρο, Τεκτονικό
ηφαιστειότητα στο Αιγαίο" βύθισμα Κόλπου Γέρας, Οφειολιθικό κάλυμμα,
14:00 Ντοκιμαντέρ: "Το Απολιθωμένο Δάσος Κόλπος Καλλονής, Ηφαιστειακοί γεώτοποι,
Λέσβου, ένα μοναδικό μνημείο της φύσης". Ηφαιστειακός κρατήρας Βατούσας, ηφαιστειακός
Σκηνοθεσία: Γιώργος Δάμπασης. δόμος Όρδυμνου και Μονή Υψηλού, Πάρκο
Απολιθωμένου Δάσους και ΜΦΙΑΔΛ)
Σάββατο 31 Μαϊου 2008 13:00 Παρουσίαση: "Η εξέλιξη της ζωής" (στα
10:00 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: "Σεισμοί και πλαίσια του "Διεθνούς Έτους Γης")
Σεισμικός Κίνδυνος". 14:00 Ντοκιμαντέρ: Βιοποικιλότητα στο Βόρειο
12:00 Παρουσίαση: "Σεισμική Επικινδυνότητα Αιγαίο (στα πλαίσια των "Πράσινων Ημερών -
στο Βόρειο Αιγαίο" (στα πλαίσια του Διεθνούς Έτους Eurosite")
Γης)
14:00 Ντοκιμαντέρ: "Το Απολιθωμένο Δάσος Παρασκευή 6 Ιουνίου 2008
Λέσβου, ένα μοναδικό μνημείο της φύσης". 10:00 Δράση υπαίθρου: Περίπατος στο "Πάρκο
Σκηνοθεσία: Γιώργος Δάμπασης. Σιγρίου".
11:00 Παρουσίαση εκπαιδευτικής εφαρμογής
Κυριακή 1 Ιουνίου 2008 "Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου"
10:00 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: "Οι Μικροί 14:00 Ντοκιμαντέρ: "Το Απολιθωμένο Δάσος
Παλαιοντολόγοι". Ανασκαφές σε πραγματικές Λέσβου, ένα μοναδικό μνημείο της φύσης".
συνθήκες Σκηνοθεσία: Γιώργος Δάμπασης.
12:00 Παρουσίαση "Εθελοντισμός και
Απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου" και "Τα Γεωλογικά Σάββατο 7 Ιουνίου 2008
Μνημεία του Αιγαίου" 10:00 Δράση υπαίθρου: Πάρκο Πλάκας Σιγρίου
14.00 Προβολή οπτικοακουστικού υλικού: "Η 10:30 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: "Υιοθετώ
Βιοποικιλότητα του Βορείου Αιγαίου". απολιθώματα από το Πάρκο της Πλάκας"
14:00 Προβολή: Ντοκιμαντέρ: "Τα ηφαίστεια".
Δευτέρα 2 Ιουνίου 2008
10:00 Δράση υπαίθρου: Περίπατος στο "Πάρκο Κυριακή 8 Ιουνίου 2008
Πλάκας Σιγρίου". 10:00 Δράση υπαίθρου: Πάρκο Πλάκας Σιγρίου
11:00 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα : "Υιοθετώ 10:30 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: "Απολιθωμένα
απολιθώματα από το Πάρκο της Πλάκας" και σύγχρονα οικοσυστήματα του Πάρκου Πλάκας
13:00 Παρουσίαση: "Πάρκο Πλάκας Σιγρίου" Σιγρίου"
14.00 Προβολή οπτικοακουστικού υλικού: "Η 12:30 Παρουσίαση: "Τα μονοπάτια της λάβας: Από
Βιοποικιλότητα του Βορείου Αιγαίου". τα ηφαιστειακά κέντρα στο Απολιθωμένο Δάσος" και
"Προστατευόμενες περιοχές - Δίκτυο Natura 2000"
Τρίτη 3 Ιουνίου 2008 14:00 Προβολή: Ντοκιμαντέρ "Ταξιδεύοντας" της
10:00 Εκπαιδευτικό πρόγραμμα : "Οι Μικροί Μάγιας Τσόκλη

21
sekoia 16 quark.qxd 24/7/2009 11:15 Page 22