Professional Documents
Culture Documents
Kodi Civil 2014
Kodi Civil 2014
I
REPUBLIKS S SHQIPRIS
Miratuar me ligjin nr.7850, dat 29.7.1994;
ndryshuar me ligjet nr.8536, dat 18.10.1999;
nr.8781, dat 3.5.2001 dhe nr.17/2012, dat 16.2.2012;
121/2013, dat 18.4.2013
Dhjetor 2014
ISBN 978-9928-042-9
PRMBAJTJA
Faqe
Neni
PJESA I
1-140
PJESA E PRGJITHSHME
TITULLI I
SUBJEKTET E S DREJTS CIVILE
1-63
11
KREU I
1-23
PERSONAT FIZIK
A. Zotsia juridike
1-4
B. E drejta e emrit
C. Zotsia pr t vepruar
10
6-11
11
12-14
11
15-23
KREU II
24-63
PERSONAT JURIDIK
12
A. Dispozita t prgjithshme
12
24-38
B. Shoqatat
14
39-53
C. Fondacionet
17
54-63
TITULLI II
PRFAQSIMI
64-78
19
KREU I
KUPTIMI DHE LLOJET E PRFAQSIMIT
64-78
19
TITULI III
VEPRIMET JURIDIKE
78-111
22
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
79-91
22
KREU II
PAVLEFSHMRIA E VEPRIMEVE JURIDIKE
92-111
23
TITULLI IV
PARASHKRIMI I PADIS DHE DEKADENCA E T DREJTAVE
112-140
27
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
112-128
27
KREU II
129-136
29
A. Pezullimi i parashkrimit
29
129-130
B. Ndrprerja e parashkrimit
30
131-136
KREU III
137-140
PREKLUZIVITETI (DEKADENCA)
31
PJESA II
31
31
TITULLI I
SENDET
141-315
141-148
31
Faqe
TITULLI II
PRONSIA
149-198
33
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
149-161
33
KREU II
FITIMI DHE HUMBJA E PRONSIS
162-191
35
KREU III
REGJISTRIMI I PASURIVE T PALUAJTSHME
192-198
40
TITULLI III
BASHKPRONSIA
199-231
41
KREU I
BASHKPRONSIA N PJES
Neni
199-208
41
KREU II
209-231
BASHKPRONSIA N TRSI
43
A. Bashkpronsia e detyrueshme
43
209-241
46
223-230
47
231
TITULLI IV
UZUFRUKTI
232-258
47
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
232-236
47
KREU II
T DREJTAT Q RRJEDHIN NGA UZUFRUKTI
237-245
48
KREU III
DETYRIMET Q RRJEDHIN NGA UZUFRUKTI
246-254
50
KREU IV
MBARIMI I UZUFRUKTIT
255-258
52
TITULLI V
PRDORIMI E BANIMI
259-260
52
TITULLI VI
SERVITUTET
261-295
53
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
261-264
53
KREU II
SERVITUTET DETYRUESE
265-280
53
KREU III
SERVITUTET VULLNETARE
281-284
56
KREU IV
MNYRAT E USHTRIMIT T SERVITUTEVE
285-292
56
KREU V
SHUARJA E SERVITUTEVE
TITULLI VII
293-295
57
296-303
Faqe
MBROJTJA E PRONSIS
58
TITULLI VIII
POSEDIMI
304-315
60
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
304-309
60
KREU II
310-315
61
PJESA III
62
TITULLI I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
62
360-371
69
TITULLI III
372-418
TRASHGIMIA ME TESTAMENT
71
PJESA IV
77
DETYRIMET
77
TITULLI I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
77
419-422
77
KREU II
DETYRIMET SOLIDARE
423-435
78
KREU III
DETYRIMET ALTERNATIVE
436-441
80
KREU IV
DETYRIME T PJESTUESHME E T PAPJESTUESHME
442-444
81
KREU V
DETYRIMET MONETARE
445-454
82
TITULLI II
EKZEKUTIMI DHE SHUARJA E DETYRIMEVE
455-529
83
KREU I
EKZEKUTIMI I DETYRIMEVE
455-475
83
KREU II
EFEKTET E MOSEKZEKUTIMIT T DETYRIMEVE
476-495
86
KREU III
ZVENDSIMI DHE KALIMI I KREDIS
496-507
89
KREU IV
SHUARJA E DETYRIMEVE
508-529
91
TITULLI III
MJETET PR T SIGURUAR EKZEKUTIMIN E DETYRIMEVE
530-607
94
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
419-658
419-454
KREU I
KUPTIMI DHE LINDJA E DETYRIMEVE
316-418
316-359
TITULLI II
TRASHGIMIA ME LIGJ
Neni
530-540
94
Faqe
KREU II
KUSHTI PENAL
542-545
96
KREU III
PENGU
546-549
96
KREU IV
HIPOTEKA
560-584
99
KREU V
DORZANIA
Neni
585-600
102
KREU VI
601-607
105
A. Kapari
105
601-602
B. Preferimet (privilegjet)
105
603-607
TITULLI IV
DETYRIMET Q RRJEDHIN NGA SHKAKTIMI I DMIT
608-652
107
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
608-627
107
KREU II
628-639
110
A. Prgjegjsia e prodhuesit
110
628-634
B. Publikimi mashtrues
111
635-637
C. Konkurrenca e pandershme
112
638-639
KREU III
SHPRBLIMI I DMIT
640-647
112
TITULLI V
GJERIMI I PUNVE T T TJERVE
648-652
114
TITULLI VI
PAGIMI I PADETYRUAR
653-654
115
TITULLI VII
655-658
BEGATIMI PA SHKAK
115
PJESA V
116
KONTRATAT
116
TITULLI I
KONTRATAT N PRGJITHSI
659-704
116
KREU I
DISPOZITA PARAPRAKE
659-680
116
KREU II
INTERPRETIMI I KONTRATS
681-689
119
KREU III
EFEKTET E KONTRATAVE
690-704
120
TITULLI II
KONTRATAT E VEANTA
KREU I
659-1168
705-1161
122
705-756
Faqe
SHITJA
122
KREU II
SHKMBIMI
757-760
132
KREU III
DHURIMI
761-771
132
KREU IV
FURNIZIMI
772-783
134
KREU V
ENFITEOZA
Neni
784-800
136
KREU VI
801-849
QIRAJA
138
142
826-840
144
841-848
145
849
KREU VII
SIPRMARRJA
850-876
145
KREU VIII
877-900
TRANSPORTI
150
A. Transporti i personave
150
877-879
B. Transporti i sendeve
150
880-900
KREU IX
HUAPRDORJA
901-912
154
KREU X
POROSIA
930-934
155
KREU XI
KOMISIONI
935-944
158
KREU XII
SPEDICIONI (DRGESA)
945-949
160
KREU XIII
AGJENCIA
950-961
161
KREU XIV
KALIMI I PASURIS KREDITORVE
962-972
164
KREU XV
NDRMJETSIMI
973-981
166
KREU XVI
982-1012
DEPOZITA
167
169
1000-1003
B. Depozita n hotel
170
1004-1012
KREU XVII
LLOGARIA RRJEDHSE
1013-1323
172
KREU XVIII
KONTRATAT BANKARE
1024-1049
173
Faqe
Neni
A. Depozitat bankare
173
1024-1027
174
1028-1030
174
1031-1034
. Paradhnia bankare
175
1035-1040
176
1041-1046
E. Skontoja bankare
177
1047-1049
KREU XIX
HUAJA
1050-1055
177
KREU XX
FRANCHISING
1056-1064
178
KREU XXI
RENTA JETORE
1065-1073
180
KREU XXII
SHOQRIA E THJESHT
1074-1112
181
KREU XXIII
SIGURIMI
1113-1161
187
TITULLI III
DISPOZITA KALIMTARE DHE T FUNDIT
1162-1168
195
Kodi Civil
Viti 2014
LIGJ
Nr.7850, dat 29.7.1994
PR KODIN CIVIL T REPUBLIKS S SHQIPRIS
Kodi Civil
Viti 2014
padrejtsisht, mund t krkoj n gjykat prdorimin e emrit ose t mbiemrit t vet, pushimin e cenimit,
si dhe shprblimin e dmit prkats.
Kjo krkes mund t paraqitet edhe nga persona q, ndonse nuk mbajn emrin ose mbiemrin e
cenuar, apo t prdorur padrejtsisht, kan interesa familjare t denja pr t u mbrojtur.
Gjykata kur pranon padin urdhron botimin e vendimit n Fletoren Zyrtare. Me krkesn e
paditsit gjykata mund t urdhroj botimin e vendimit t saj edhe n gazeta t tjera. Pseudonimi i
prdorur nga personi fizik gzon t njjtn mbrojtje.
C. Zotsia pr t vepruar
Neni 6
Personit, kur mbush moshn tetmbdhjet vje, i lind zotsia e plot q me veprimet e tij t fitoj
t drejta dhe t marr prsipr detyrime civile.
Zotsin e plot pr t vepruar e fiton me an t martess edhe gruaja q nuk ka mbushur moshn
tetmbdhjet vje. Ajo nuk e humbet kt zotsi edhe kur martesa sht deklaruar e pavlefshme ose
sht zgjidhur para se t mbush moshn tetmbdhjet vje.
Neni 7
I mituri, q ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, mund t kryej veprime juridike vetm me
plqimin e mparshm t prfaqsuesit t tij ligjor. Megjithat ai mund t bj pjes n organizata
shoqrore, t disponoj at q fiton me punn e tij, t depozitoj kursimet dhe ti disponoj vet kto
depozita.
Neni 8
I mituri q nuk ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, sht i pazoti pr t vepruar. Ai mund t
kryej veprime juridike q i prshtaten moshs s tij dhe q prmbushen aty pr aty, si dhe veprime
juridike q i sjellin dobi pa asnj kundrshprblim. Veprimet e tjera juridike i kryen n emr t tij
prfaqsuesi ligjor.
Neni 9
I mituri me mosh katrmbdhjet vje deri n tetmbdhjet vje, i cili sht i pazoti t kujdeset
pr punn e tij pr shkak smundjesh psiqike ose zhvillimi t met mendor, mund ti hiqet zotsia pr t
kryer veprime juridike me vendim t gjykats. Kto veprime mund t kryhen vetm nprmjet
prfaqsuesit t tij ligjor.
Neni 10
Personit madhor, q pr shkak smundjeje psiqike ose zhvillimi t met mendor, sht trsisht
ose pjesrisht i pazoti t kujdeset pr punt e tij, mund ti hiqet ose kufizohet zotsia pr t kryer
veprime juridike me vendim t gjykats.
Neni 11
Veprimi juridik q kufizon zotsin pr t vepruar sht i pavlefshm.
Faqe|10
Kodi Civil
Viti 2014
. Banimi dhe qndrimi
Neni 12
Banimi sht vendi ku personi, pr shkak t puns apo t shrbimit t prhershm, t ndodhjes s
pasuris apo t realizimit t interesave t veta, qndron zakonisht ose t shumtn e kohs.
do person madhor ka t drejt t caktoj lirisht vendbanimin e tij.
Personi nuk mund t ket njkohsisht me shum se nj vendbanim.
Kjo dispozit nuk zbatohet pr vendbanimin e veprimtaris s tregtarit.
Neni 13
I mituri q nuk ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, ka pr banim at t prindrve t tij.
Kur prindrit kan banime t ndryshme, fmija e tyre nn katrmbdhjet vje ka pr banim at t
prindit pran t cilit jeton.
Personi t cilit i sht hequr zotsia pr t vepruar dhe fmijt nn kujdestari kan pr banim at t
prfaqsuesit t tyre ligjor.
Neni 14
Vendqndrimi i personit sht vendi ku ai ndodhet pr t kryer pun ose detyra t caktuara, pr t
vazhduar nj shkoll ose kurs t caktuar, pr tu mjekuar, pr t vuajtur nj dnim penal, dhe pr raste
t tjera t ksaj natyre.
D. Shpallja e zhdukjes dhe e vdekjes s nj personi
Neni 15
Personi q mungon nga vendi i banimit ose i vendqndrimit t fundit t tij dhe pr t cilin nuk ka
lajme pr m shum se dy vjet, me krkesn e do t interesuari mund t shpallet i zhdukur me vendim
t gjykats.
Kur dita e lajmeve t fundit nuk mund t caktohet, afati i msiprm fillon nga dita e par e muajit
pasardhs n t cilin jan marr lajmet e fundit. Kur muaji nuk mund t caktohet, afati fillon nga dita 1
janar e vitit t mpasm.
Neni 16
Me shpalljen e zhdukjes s nj personi, pr administrimin e pasuris s tij caktohet nj kujdestar.
Vendimi i gjykats, me t cilin nj person sht shpallur i zhdukur, botohet n Fletoren Zyrtare
dhe i drgohet pr regjistrim zyrs prkatse t gjendjes civile.
Neni 17
Personi q sht shpallur i zhdukur, me krkesn e do t interesuari, mund t shpallet i vdekur me
vendim t gjykats, kur kan kaluar pa patur lajme katr vjet nga dita q sht shpallur i zhdukur.
Neni 18
Personi q ka humbur gjat veprimeve luftarake dhe kjo humbje vrtetohet nga organet
kompetente ushtarake, n rast se kan kaluar pa patur lajme dy vjet, nga dita q ka hyr n fuqi
marrveshja e paqes ose tre vjet nga mbarimi i veprimeve luftarake, mund t shpallet i vdekur me
vendim t gjykats, pa qen nevoja t shpallet m par i zhdukur.
Faqe|11
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 19
Faqe|12
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 25
Persona juridik publik jan institucionet e ndrmarrjet shtetrore, q financohen vet ose nga
buxheti i shtetit, si dhe entet e tjera publike t njohura nga ligji si person juridik.
Institucionet dhe entet shtetrore, q nuk ndjekin qllime ekonomike, nuk regjistrohen.
Neni 26
Persona juridik privat jan shoqrit, shoqatat, fondacionet dhe entet e tjera me karakter privat,
t cilat e fitojn personalitetin juridik n mnyrn e caktuar nga ligji.
Emri i personit juridik
Neni 27
Personi juridik ka emrin e tij t plot dhe t shkurtuar. Emri i do shoqrie ose organizate tjetr q
zhvillon veprimtari ekonomike sht firma e saj, e cila duhet t shpreh sidomos qllimin e ksaj
veprimtarie.
Qendra e personit juridik
Neni 28
Personi juridik ka qendrn atje ku ndodhet organi drejtues i tij, prve kur n statut ose n aktin e
krijimit sht parashikuar ndryshe.
Zotsia e personit juridik
Neni 29
Personi juridik ka zotsi t fitoj t drejta dhe t marr prsipr detyrime civile q nga asti i
krijimit t tij dhe, kur ligji parashikon se duhet t regjistrohet, q nga asti i regjistrimit.
Neni 30
Personi juridik mund t kryej do veprim juridik t lejuar n ligj, n aktin e krijimit ose n statut.
Neni 31
Personi juridik vepron me an t organeve t veta t parashikuara n ligj, n aktin e krijimit ose n
statut, t cilt shprehin vullnetin e tij.
Veprimet juridike t kryera nga organet e personit juridik, brenda kompetencave t tyre, quhen si
t kryera nga vet personi juridik.
Prgjegjsia e personit juridik
Neni 32
Personi juridik sht prgjegjs pr dmet e shkaktuara nga organet e tij gjat prmbushjes s
detyrave t tyre.
Personi juridik prgjigjet pr detyrimet e tij brenda kufijve t pasuris s tij. Personat q kan
vepruar me cilsin e organit t personit juridik, kan prgjegjsi vetjake pr shprblimin e dmeve q
jan shkaktuar pr fajin e tyre.
Faqe|13
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 33
Shteti dhe personat juridik shtetror nuk prgjigjen pr detyrimet e njri-tjetrit, prve kur kjo
sht pranuar prej tyre ose sht parashikuar shprehimisht n ligj.
Mbarimi i personit juridik
Neni 34
Personi juridik mbaron sipas mnyrs s caktuar n aktin e krijimit, n statut ose n ligj.
Neni 35
Me mbarimin, personi juridik pushon veprimtarin e tij dhe vihet n likuidim.
Neni 36
Kalimi i t drejtave dhe detyrimeve n rast mbarimi t personit juridik, pr t cilin krkohet
regjistrimi, sjell pasoja nga koha e regjistrimit.
Kur nuk krkohet regjistrimi, kalimi i t drejtave dhe i detyrimeve n rastet e parashikuara nga
paragrafi i msiprm, sjell pasoja nga koha e miratimit t bilancit prkats, n mnyrn q parashikohet
n ligj, nga organi prkats q e ka krijuar ose n statut.
Likuidimi i personit juridik
Neni 37
Likuidimi i personit juridik q ka mbaruar bhet me realizimin e t drejtave dhe pagimin e
detyrimeve nga likuidator t caktuar nga organi q ka vendosur mbarimin e tij.
Komisioni bn likuidimin sipas dispozitave ligjore prkatse, statutit ose aktit t themelimit.
Neni 38
Kur personi juridik mbaron pr shkak se ka zhvilluar veprimtari t kundrligjshme, pasuria e
mbetur pas likuidimit i kalon shtetit.
Likuidimi i personit juridik q falimenton rregullohet me ligj.
B. Shoqatat
Krijimi i shoqatave
Neni 39
(Ndryshuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 1)
Shoqata sht person juridik q krijohet me vullnetin e lir t pes ose m shum personave fizik
ose jo m pak se dy personave juridik q ndjekin nj qllim t caktuar, t ligjshm, n t mir dhe n
interes t publikut ose t antarve t saj.
Neni 39/1
(Shtuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001 neni 2)
Shoqata ka t drejt t ket n pronsi pasuri t luajtshme dhe t paluajtshme, t realizoj t
ardhura nprmjet administrimit t ktyre pasurive, si dhe ushtrimit t veprimtarive t tjera, n
Faqe|14
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Ajo thirret nga organi drejtues, sipas dispozitave prkatse t statutit, si dhe kur e krkon nj e
pesta e antarve.
Neni 45
Mbledhja e prgjithshme vendos pr pranimin ose prjashtimin e antarve dhe pr do shtje
tjetr, q nuk sht ln n kompetencn e ndonj organi tjetr t shoqats.
Ajo ushtron posarisht mbikqyrjen mbi t ardhurat dhe veprimet e shoqats, si dhe mbi objektet
pasurore t saj.
Neni 46
(Ndryshuar paragrafi i dyt dhe shtuar paragrafi i tret
me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 8)
T gjith antart e shoqats kan t drejt vote t barabart n mbledhjen e prgjithshme.
Antari i shoqats nuk merr pjes n diskutim dhe votim n rastet kur vet ose bashkshorti,
fmijt, gjinia a krushqia e tij jan n konflikt interesash me shoqatn, lidhur me nj shtje t rendit t
dits.
Miratohen me shumicn e t gjith antarve t shoqats vendimet pr ndryshimin e statutit dhe
pr shprndarjen e shoqats, prve kur n statut parashikohet nj shumic m e lart votimi.
Neni 47
Organi drejtues ka t drejtn dhe detyrn t kujdeset pr interesat e shoqats, ti mbroj ato, si dhe
t prfaqsoj shoqatn sipas kompetencave q i jan dhn nga statuti.
Antarsia n shoqat
Neni 48
Pranimi i antarve t rinj, q prmbushin kushtet e nevojshme, mund t lejohet n do koh.
E drejta pr t dhn dorheqjen sht e garantuar, por me kusht q t jet paraqitur s paku
gjasht muaj para mbarimit t vitit kalendarik ose brenda afatit t parashikuar n statut.
Neni 49
E drejta e antarsis n shoqat nuk mund t tjetrsohet dhe as t kalohet me an trashgimie.
Neni 50
(Ndryshuar paragrafi i par me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 9)
Antari, q largohet ose prjashtohet nga shoqata, prgjigjet pr detyrimet e saj ndaj t tretve deri
n astin e largimit t tij dhe nuk ka t drejta mbi pasurit e luajtshme dhe t paluajtshme t saj.
Ata kan detyrn t derdhin kuotat pr kohn gjat s cils kan br pjes n shoqat.
Neni 51
do antar ka t drejt t kundrshtoj n gjykatn kompetente vendimet e shoqats q vijn n
kundrshtim me ligjin ose me statutin.
Ky kundrshtim mund t bhet brenda nj muaji nga dita kur antari ka marr njoftimin pr at
vendim.
Faqe|16
Kodi Civil
Viti 2014
Shprndarja
Neni 52
(riformuluar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 10)
Faqe|17
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 56
(Ndryshuar me ligjin nr. 8781, dat 3.5.2001, neni 15)
Fondacioni fiton cilsin e personit juridik q nga dita e regjistrimit n gjykat. Deri n ditn e
regjistrimit, themeluesit e fondacionit ose ekzekutori i testamentit mund t kryejn veprimet q jan t
nevojshme pr themelimin dhe prmbushjen e kushteve pr regjistrimin e tij.
Neni 56/1
(Shtuar me ligjin nr. 8781, dat 3.5.2001, neni 16)
Fondacioni ka t drejt t ket n pronsi pasuri t luajtshme dhe t paluajtshme, t realizoj t
ardhura nprmjet administrimit t ktyre pasurive, si dhe ushtrimit t veprimtarive t tjera, n
prputhje me ligjin dhe qllimin e objektin e veprimtarive t parashikuara n statutin e fondacionit.
T ardhurat e realizuara nga fondacioni duhet t prdoren vetm pr realizimin e veprimtarive q
parashikohen n qllimin dhe objektin e veprimtaris s parashikuar n statutin e tij.
Nuk lejohet q fondacioni t kryej veprimtari fitimprurse.
Neni 57
Akti pr krijimin e fondacionit mund t shfuqizohet nga themeluesit para regjistrimit ose kur ende
nuk ka filluar veprimtarin prkatse.
Akti i krijimit t fondacionit mund t kundrshtohet nga trashgimtart ose nga kreditort e
themeluesit.
Ushtrimi i veprimtaris t fondacionit
Neni 58
Organet e fondacionit, mnyra e formimit dhe kompetencat e tyre caktohen nga akti i krijimit.
do fondacion kryen veprimtarin e vet n baz t dispozitave t legjislacionit n fuqi dhe t aktit
t themelimit t tij.
Neni 59
(Ndryshuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 17)
Rastet dhe mnyra e mbikqyrjes s veprimtaris s fondacioneve nga organet kompetente
shtetrore parashikohen shprehimisht n ligj.
Neni 60
(Shfuqizuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 18)
Neni 61
Mosmarrveshjet pasurore, n t cilat fondacioni sht pal, zgjidhen nga gjykata kompetente.
Neni 62
(Ndryshuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 19)
Shprndarja e fondacionit bhet:
a) me vendim t organit m t lart vendimmarrs t tij;
Faqe|18
Kodi Civil
Viti 2014
b) kur sht prmbushur qllimi pr t cilin u themelua ose kur qllimi i tij nuk mund t
prmbushet m;
c) kur vrtetohet se fondacioni ka filluar t ushtroj veprimtari t kundrligjshme;
) n raste t tjera t parashikuara me ligj.
Gjykata, n rastet e parashikuara me ligj, mund t vendos shprndarjen e fondacionit me krkes
t do themeluesi t tij, t organeve vendimmarrse t fondacionit, si dhe t organeve kompetente
shtetrore.
Neni 63
(Ndryshuar me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 20)
Gjykata, pasi t ket marr mendimin e subjektit q ka krkuar shprndarjen e fondacionit, vendos
pr destinimin e pasuris q mbetet pas shprndarjes s tij, n prputhje me rregullat e parashikuara n
statut, si dhe duke pasur parasysh destinacionin e tyre dhe qllimin themelor pr t cilin sht themeluar
fondacioni.
TITULLI II
PRFAQSIMI
KREU I
KUPTIMI DHE LLOJET E PRFAQSIMIT
Kuptimi i prfaqsimit
Neni 64
Me prfaqsimin nj person (prfaqsuesi) kryen, brenda tagreve q i jan dhn nga ligji, nga
prokura ose nga gjykata, veprime juridike n emr e pr llogari t nj personi fizik ose juridik tjetr (i
prfaqsuari).
Prfaqsimi nuk lejohet kur veprimi juridik duhet, sipas ligjit, t kryhet nga vet personi.
Nuk mund t veproj si prfaqsues personi q nuk ka zotsi t plot pr t vepruar.
Kufijt dhe pasojat e prfaqsimit
Neni 65
Tagret e prfaqsimit ligjor caktohen nga dispozitat e ligjit q i japin kt cilsi, ndrsa tagret e
prfaqsuesit t emruar nga i prfaqsuari caktohen me prokur.
Tagret e prfaqsuesit mund t nxirren edhe nga rrethanat, n t cilat kryhen veprimet juridike
prkatse.
Neni 66
Veprimet juridike t kryera nga prfaqsuesi, brenda tagreve q i jan dhn, krijojn pasoja
drejtprdrejt pr t prfaqsuarin.
Neni 67
Prfaqsuesi nuk mund t kryej veprime juridike n emr t t prfaqsuarit as me veten e tij dhe
as me persona t tjer t prfaqsuar prej tij, prve kur i prfaqsuari e ka lejuar kt shprehimisht, ose
kur prmbajtja e veprimit juridik nuk cenon interesat e tij.
Faqe|19
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 68
Kur pr kryerjen e nj veprimi juridik jan caktuar dy ose m shum prfaqsues, secili prej tyre
mund ta kryej at pa pjesmarrjen e prfaqsuesve t tjer, prve kur n prokur sht parashikuar
ndryshe.
Neni 69
Prfaqsuesi detyrohet t veproj personalisht dhe nuk mund t emroj zvends t tij, prve
kur sht lejuar nga i prfaqsuari, kur pasuria q prmendet n prokur ndodhet jasht territorit t
rrethit ku banon prfaqsuesi, si dhe kur caktimi i zvendsit mohet i nevojshm pr mbrojtjen e
interesave t t prfaqsuarit.
Prfaqsuesi duhet t njoftoj menjher t prfaqsuarin pr zvendsin q ka caktuar,
prndryshe ai prgjigjet pr veprimet e zvendsit.
Zvendsi mund t hiqet n do koh nga i prfaqsuari ose nga prfaqsuesi q e ka caktuar.
Prfaqsimi me prokur
Neni 70
Prokura sht dokumenti n t cilin i prfaqsuari, me vullnetin e tij t lir ka prcaktuar karakterin
dhe vllimin e tagreve q i ka dhn prfaqsuesit.
Neni 71
Prokura sht e prgjithshme kur i prfaqsuari i ka dhn prfaqsuesit tagre pr t kryer veprime
juridike t shumllojshme, t cilat kan t bjn me nj trsi t drejtash t t prfaqsuarit, prve atyre
q i ka prjashtuar shprehimisht.
Prokura sht e posame kur i prfaqsuari i ka dhn prfaqsuesit tagrin pr t kryer nj ose disa
veprime juridike t caktuara, q karakterizohen nga nj qllim i prbashkt.
Neni 72
Prokura bhet gjithmon me shkres.
do prokur pr t lidhur nj kontrat, e cila sipas ligjit mund t bhet vetm me akt noterial,
duhet t prpilohet n kt form, prndryshe sht e pavlefshme. Edhe prokura pr kryerjen e
veprimeve para gjykatave dhe institucioneve t tjera shtetrore, duhet t bhet me akt noterial, prve
kur me dispozita ligjore lejohet q ajo t bhet me shkres t thjesht.
Prokura n emr t personave juridik publik e privat mud t bhet edhe vetm me
nnshkrimin e drejtuesit t tij dhe me vuln prkatse, prve kur ligji krkon q veprimi juridik t
kryhet me akt noterial.
Neni 73
Prokura pr t trhequr drgesa postare ose para nga zyrat postare apo nga bankat deri n nj
shum t caktuar prej tyre, prokura pr t terhequr paga dhe shprblime t tjera q rrjedhin nga
marrdhniet e puns, si dhe prokura pr t trhequr pensione, ndihma e bursa, mund t vrtetohen
edhe nga:
a) administratori i lagjes s qytetit ose kryeplaku i fshatit;
b) drejtuesi i personit juridik apo i degs s tij, ku i prfaqsuari sht n marrdhnie pune ose
ndjek shkolln;
Faqe|20
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|21
Kodi Civil
Viti 2014
TITULLI III
VEPRIMET JURIDIKE
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Prkufizimi i veprimit juridik
Neni 79
Veprimi juridik sht shfaqja e ligjshme e vullnetit t personit fizik ose juridik, q synon t krijoj,
t ndryshoj ose t shuaj t drejta ose detyrime civile.
Veprimi juridik mund t jet i njanshm ose i dyanshm.
Format e veprimit juridik
Neni 80
Veprimi juridik mund t kryhet me shkrim, me goj dhe me do lloj shfaqje tjetr t padyshimt t
vullnetit.
Shkresa mund t jet e thjesht ose akt noterial.
Neni 81
Veprimi juridik me shkres duhet t nnshkruhet nga personi q e kryen at.
Neni 82
Personi q nuk di, ose q pr shkak smundje ose t metash fizike nuk mund t nnshkruaj,
ngarkon nj person tjetr pr kt qllim.
Nnshkrimi i ktij personi duhet t vrtetohet nga noteri, duke u treguar shkaku pr t cilin
personi q ka kryer veprimin juridik nuk ka mundur ta nnshkruaj vet.
Pr veprimet q kryhen n bankat dhe n institucionet e tjera t kreditit, n zyrat postare apo
doganore, nnshkrimi i ktij personi vrtetohet nga nj npuns i autorizuar i ktyre nstitucioneve.
Neni 83
Veprimi juridik pr kalimin e pronsis s sendeve t paluajtshme dhe t t drejtave reale mbi to,
duhet t bhet me akt noterial dhe t regjistrohet, prndryshe nuk sht i vlefshm.
sht i pavlefshm veprimi juridik q nuk sht br n formn e krkuar shprehimisht nga ligji.
N rastet e tjera veprimi juridik sht i vlefshm, por nuk mund t provohet me dshmitar.
Veprimet juridike me kusht
Neni 84
Veprimi juridik sht me kusht kur lindja ose shuarja e t drejtave dhe e detyrimeve t parashikuara
n t, varen nga nj ngjarje e cila nuk dihet n se do t ndodh.
Neni 85
Kushti sht pezullues kur t drejtat dhe detyrimet lindin po t ndodh ngjarja.
Faqe|22
Kodi Civil
Viti 2014
Kushti sht zgjidhs kur t drejtat dhe detyrimet shuhen po t ndodh ngjarja.
Neni 86
Kur vrtetimi i kushtit sht ndaluar me keqbesim nga pala q do t perfitonte nga mos vrtetimi i
tij, kushti quhet se sht vrtetuar.
Kur vrtetimi i kushtit sht shkaktuar me keqbesim nga pala q do t prfitonte nga vrtetimi i tij,
kushti quhet se nuk sht vrtetuar.
Neni 87
Kur e drejta q varet nga vrtetimi i kushtit cenohet ose humbet nga veprimet e pals s detyruar
me kusht, kjo duhet t shprblej dmin e shkaktuar n rast se kushti vrtetohet.
Neni 88
Pasojat q lidhen me vrtetimin e kushtit fillojn nga asti q sht vrtetuar kushti, prve kur nga
prmbajtja e veprimit juridik del se kto pasoja duhet t fillojn n nj koh t mparshme.
Veprimet juridike me afat
Neni 89
Afati i veprimit juridik sht asti i caktuar, nga i cili fillon ose pushon fuqia juridike ose disa nga
efektet e tij.
Neni 90
Afati sht pezullues kur n veprimin juridik sht parashikuar se pasojat e tij fillojn nga nj koh
e caktuar.
Afati sht zgjidhs kur n veprimin juridik sht parashikuar se pasojat e tij pushojn n nj koh
t caktuar.
Llogaritja e afateve t veprimeve juridike
Neni 91
Kur afati sht caktuar me dit, nuk llogaritet dita n t ciln ndodh ngjarja ose koha nga e cila ai
duhet t filloj.
Afati q sht caktuar n jav, n muaj ose n vite, mbaron, me kalimin e asaj dite t javs s fundit
ose t muajit t fundit q ka t njjtin emr ose numr me at t dits q ai ka filluar. Kur nj dit e till
mungon n muajin e fundit, afati mbaron me kalimin e dits s fundit t ktij muaji.
Kur dita e fundit e nj afati bie n dit pushimi, afati mbaron n ditn e puns q vjen pas asaj t
pushimit.
KREU II
PAVLEFSHMRIA E VEPRIMEVE JURIDIKE
Veprime juridike t pavlefshme
Neni 92
Veprimet juridike t pavlefshme nuk krijojn asnj pasoj juridike. T tilla jan ato q:
Faqe|23
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 98
Lajthimi n llogaritje nuk sjell shpalljen e veprimit juridik si t pavlefshm, por vetm korregjimin
e tij, prve kur gabimi n sasi ka qen prcaktues pr marrveshjen.
Neni 99
Veprimi juridik mund t shpallet i pavlefshm n rastin kur pr shkak t nevojs s madhe,
detyrimet e marra nga njra pal jan krejt t paprfillshme n krahasim me prfitimet q nxjerr pala
tjetr nga veprimi juridik.
Neni 100
Veprimi juridik i kryer nga prfaqsuesi mund t shpallet i pavlefshm me krkesn e t
prfaqsuarit, kur vullneti i prfaqsuesit sht me ves.
Kur vesi ka t bj me elemente t prcaktuara nga i prfaqsuari, veprimi juridik mund t shpallet
i pavlefshm, vetm n qoft se ishte i vesuar vullneti i ktij t fundit.
Neni 101
Kur n veprimin jurdik ka rndsi prcaktimi i mirbesimit ose i keqbesimit, i dijenis ose i
mosdijenis s rrethanave t caktuara, q prbjn kushte prcaktuese t vlefshme ose t pavlefshme t
veprimit juridik, mbahet parasysh personi i prfaqsuesit, prve kur bhet fjal pr rrethana t
prcaktuara nga i prfaqsuari.
I prfaqsuari q sht n keqbesim nuk mund t prfitoj n asnj rast nga mosdijenia ose
mirbesimi i prfaqsuesit.
Neni 102
Veprimi juridik i kryer n dm t t prfaqsuarit pr shkak marrveshjeje me keqbesim midis
prfaqsuesit dhe personit t tret, mund t shpallet i pavlefshm pr t prfaqsuarin.
Afati i parashkrimit t padis
Neni 103
Padia pr t krkuar q nj veprim juridik t shpallet i pavlefshm, parashkruhet brenda pes
vjetve.
Neni 104
Afati pr ngritjen e padis fillon:
a) pr veprime juridike t kryera nga persona q u sht hequr ose kan patur zotsi juridike t
kufizuar pr t vepruar, q nga dita q jan br madhor ose q u sht kthyer zotsia pr t vepruar;
b) pr veprime juridike t kryera me mashtrim, kanosje ose lajthim, nga dita q mashtrimi ose
lajthimi jan zbuluar, ose kanosja ka pushuar, por n do rast, jo m shum se tre vjet nga dita q sht
kryer veprimi juridik;
c) n raste t tjera, q nga dita q sht kryer veprimi juridik.
Faqe|25
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 105
Veprimi jurdik q shpallet i pavlefshm quhet i till q nga asti kur sht kryer.
Pasojat e pavlefshmris s veprimit juridik
Neni 106
Kur veprimi juridik sht i pavlefshm pr arsye se vjen n kundrshtim me ligjin, ose sht br
me qllim mashtrimi t ligjit, do gj q palt i kan dhn njra-tjetrs merret dhe kalon n t ardhurat
e shtetit dhe kur nuk sht e mundur t merret po ajo gj, krkohet vlefta e saj.
Kur njra nga palt ka vepruar n mirbesim, gjykata mund t vendos q do gj q ka dhn kjo
pal ti kthehet ksaj dhe kur nuk sht e mundur kthimi i po ksaj gjje, i paguhet vlefta e saj.
Neni 107
Kur veprimi juridik shpallet i pavlefshm pr arsye se sht br me mashtrim, kanosje, nga nevoja
e madhe ose sepse mungon forma e krkuar nga ligji, secila nga palt duhet ti kthej pals tjetr do
gj q ka marr prej saj dhe, kur nuk sht e mundur ti kthehet po ajo gj, ti paguhet vlefta e saj.
Neni 108
Kur veprimi juridik konstatohet se sht i pavlefshm pr arsye se sht kryer nga nj i mitur, q
nuk ka mbushur moshn katrmbdhjet vje ose shpallet i pavlefshm se sht kryer nga nj i mitur
q ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, por pa plqimin e prindit ose t kujdestarit t tij, secila nga
palt detyrohet ti kthej pals tjetr do gj q ka marr prej saj dhe kur nuk sht e mundur t kthej
po at gj, ti paguaj vleftn. Prve ksaj, pala q ka zotsi pr t vepruar detyrohet ti shperblej t
miturit dmin q ky ka psuar pr shkak se veprimi juridik konstatohet ose shpallet i pavlefshm.
Neni 109
Kur veprimi juridik shpallet i pavlefshm pr arsye se sht kryer nga nj person, t cilit i sht
hequr krejt zotsia pr t vepruar ose pr arsye se sht kryer nga nj person t cilit i sht kufizuar
zotsia pr t vepruar e pa patur plqimin e kujdestarit t tij, ose pr arsye se sht kryer nga nj person
i cili n kohn e kryerjes s veprimit juridik nuk ka patur ndrgjegjen e rndsis s veprimeve t tij,
secila nga palt detyrohet ti kthej pals tjetr do gj q ka marr prej saj dhe, kur nuk sht e
mundur ti kthej po at gj, ti paguaj vleftn. Prve ksaj, pala q ka patur zotsin pr t vepruar
detyrohet ti shprblej pals tjetr dmin q kjo pal ka psuar pr shkak t veprimit juridik q sht
shpallur i pavlefshm, n rast se dinte ose duhet t dinte se pala tjetr nuk ka patur zotsi pr t vepruar
ose nuk ka patur ndrgjegjen e rndsis s veprimeve t saj.
Neni 110
Kur veprimi juridik shpallet i pavlefshm pr arsye se njra nga palt ka qen n lajthim, secila nga
palt detyrohet ti kthej pals tjetr do gj q ka marr prej saj dhe, kur nuk sht e mundur ti kthej
po at gj, ti paguaj vleftn. Prve ksaj, pala q ka krkuar t shpallet i pavlefshm veprimi juridik
detyrohet ti shprblej pals tjetr dmin q ajo ka psuar pr shkak se veprimi juridik sht shpallur i
pavlefshm, me prjashtim t rastit kur ajo provon se nuk ka faj q ka rn n lajthim ose se pala tjetr
ka ditur ose duhet t dinte lajthimin.
Faqe|26
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 111
Kur shkaku i pavlefshmris prek vetm nj pjes t veprimit juridik, ky mbetet i vlefshm n
pjest e tjera t tij, prve kur, sipas prmbajtjes s veprimit juridik, kto pjes paraqesin marrdhnie t
pandashme me pjesn e pavlefshme t veprimit juridik.
TITULLI IV
PARASHKRIMI I PADIS DHE DEKADENCA E T DREJTAVE
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Prmbajtja
Neni 112
E drejta e padis q nuk sht ushtruar brenda afatit t caktuar n ligj, shuhet dhe nuk mund t
realizohet m me an t gjykats ose t organit tjetr kompetent.
Padit q nuk parashkruhen
Neni 113
Nuk parashkruhen:
a) padia pr rivendosjen ose mbrojtjen e nj t drejte vetjake
jopasurore, prve prjashtimeve t caktuara n ligj;
b) padit e njohjes;
c) padia e pjestimit midis bashkpronarve;
) padia pr kthimin e shumave t depozituara n bank;
d) padit e tjera t parashikuara n dispozita ligjore t veanta.
Nuk parashkruhen edhe krkesat pr ekzekutimin e detyrueshm t vendimeve q jan t lidhura
me padi, pr t cilat nuk zbatohet parashkrimi.
Afatet e parashkrimit
Neni 114
Kur n ligj nuk sht parashikuar ndryshe, parashkruhen brenda dhjet vjetve t gjitha padit
midis personave juridik, midis ktyre dhe personave fizik, si dhe midis vet personave fizik.
Neni 115
(Shtuar germa e me ligjin nr.17/2012, dat 16.2.2012, neni 1)
Parashkruhen brenda afateve prej:
a) gjasht muaj padit pr pagimin e kushteve penale vlersuese;
b) nj viti padit e rrjedhura nga kontratat e spedicionit;
c) gjasht muaj padit q rrjedhin nga transportimet e drejtprdrejta t mallrave dhe t udhtarve
me an t hekurudhs, automjeteve ose avionve dhe prej nj viti pr t njjtat padi q rrjedhin nga
transportimet detare ose t prziera;
) dy vjetve padit pr pagimin e shprblimit sipas kontrats s sigurimit dhe risigurimit, si edhe t
shums prkatse t rrjedhur nga sigurimi i detyrueshm;
d) tre vjetve padit pr pagimin e qirave t banesave, dyqaneve, lokaleve dhe pasurive t tjera t
paluajtshme;
Faqe|27
Kodi Civil
Viti 2014
dh) tre vjetve padit pr shprblimin e dmit jo kontraktor dhe padit pr kthimin e prfitimit
pasuror pa t drejt.
e) nj vit padit pr shprblimin e dmit jopasuror pr cenimin e nderit, personalitetit ose
reputacionit.
Padit e tjera parashkruhen brenda afateve t posame t caktuara n kt Kod ose n ligje t tjera.
Neni 116
sht e pavlefshme marrveshja e palve pr ndryshimin e afateve t parashkrimit dhe e do
dispozite t ktij kreu.
Neni 117
Afati i parashkrimit fillon nga dita kur subjektit i ka lindur e drejta e padis.
Neni 118
N detyrimet kontraktore t lidhura me afat ekzekutimi, parashkrimi i padis fillon nga dita kur
sht plotsuar ky afat.
Kur detyrimi sht i prbr nga pagesa periodike, pr seciln prej tyre afati i parashkrimit fillon n
mnyr t veant.
Pr detyrimet kontraktore t lidhura pa afat dhe pr detyrimet q ekzekutohen me krkesn e
kreditorit, afati i parashkrimit fillon nga dita kur ka lindur detyrimi.
Neni 119
Pr krkimin e sendit, parashkrimi i padis fillon nga dita kur pronari ka marr ose duhej t merrte
dijeni pr cenimin dhe cenuesin e s drejts s tij.
Neni 120
Pr krkimin e shprblimit t dmit jokontraktor, parashkrimi i padis fillon nga dita kur i
dmtuari ka ditur ose duhej t dinte pr dmin e psuar dhe pr personin q e ka shkaktuar.
Neni 121
Pr kthimin e shums s parave ose t sendit q sht fituar ose kursyer pa shkak, parashkrimi i
padis fillon nga dita kur i dmtuari ka ditur ose duhej t dinte pr fitimin ose kursimin pa shkak q ka
realizuar personi prkats.
Neni 122
Pr krkimin e trashgimit, parashkrimi i padis fillon nga dita e eljes s trashgimis.
Neni 123
Pr padit e kthimit, parashkrimi i padis fillon nga dita kur paditsi ka paguar vullnetarisht, n
baz t nj detyrimi ligjor ose kontraktor, personit t tret, pr fajin e t paditurit, shumn e parave apo
sendin q krkohet me an t ksaj padie, ose nga dita kur sht dhn vendimi i gjykats ose
arbitrazhit prkats nga i cili ka lindur padia e regresit.
Faqe|28
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 124
Kodi Civil
Viti 2014
sigurimeve shoqrore shtetrore dhe deri n ditn kur sht caktuar pensioni ose sht refuzuar ajo
krkes;
) kur ka forc madhore.
Neni 130
Koha e pezullimit nuk llogaritet n afatin e parashkrimit. Kur pas zhdukjes s shkakut pezullues,
koha q mbetet pr tu plotsuar parashkrimi sht m e shkurtr se gjasht muaj, ajo zgjatet deri n
gjasht muaj.
B. Ndrprerja e parashkrimit
Neni 131
Parashkrimi ndrpritet:
a) me do veprim t personit fizik ose juridik t detyruar, q shpreh njohjen e sakt dhe t plot t
s drejts t kreditorit;
b) me paraqitjen e padis, t kundrpadis ose t prapsimit, qoft edhe n nj gjykat ose
arbitrazh q nuk sht kompetent nga pikpamja toksore ose lndore pr shqyrtimin e shtjes;
c) me do veprim q e v debitorin n vones;
) me paraqitjen e krkess pr ekzekutimin e detyrueshm t vendimit gjyqsor apo t arbitrazhit
prkats, si dhe t do titulli ekzekutiv tjetr.
Neni 132
Parashkrimi i ndrprer kundr njrit prej debitorve solidar ose njrit prej bashkshortve t nj
detyrimi t papjestueshm, shtrihet edhe ndaj secilit nga kta debitor t tjer.
Neni 133
Parashkrimi i ndrprer kundr debitorit kryesor shtrihet edhe ndaj dorznsit prkats.
Neni 134
Koha e kaluar para se t vrtetohej shkaku ndrprers nuk llogaritet dhe pas zhdukjes s ktij
shkaku fillon nj afat parashkrimi i ri.
Neni 135
Kur parashkrimi sht ndrprer pr shkak t paraqitjes s padis ose t kundrpadis, afati i ri i
parashkrimit fillon nga dita q ka marr form t prer vendimi me t cilin sht zgjidhur shtja n
themel.
Kur sht vendosur rrzimi i padis pa u zgjidhur shtja n themel, ose pushimi i gjykimit t
shtjes, parashkrimi nuk quhet i ndrprer.
Llogaritja e afateve t parashkrimit
Neni 136
Afati i parashkrimit t padis, q sht caktuar n jav, n muaj ose n vite mbaron me kalimin e
asaj dite t javs s fundit apo t muajit t fundit q ka t njjtin emr ose numr me at t dits n t
ciln ka filluar afati dhe, kur nj dit e till mungon n muajin e fundit, afati mbaron me kalimin e dits
s fundit t ktij muaji.
Faqe|30
Kodi Civil
Viti 2014
Kur dita e fundit e afatit t parashkrimit bie n nj dit pushimi, quhet si e fundit ajo dit pune q
vjen pas asaj t pushimit.
KREU III
PREKLUZIVITETI (Dekadenca)
Neni 137
Kur nj e drejt duhet t ushtrohet brenda nj afati prekluziv, nuk zbatohen dispozitat q
rregullojn ndrprerjen e parashkrimit. Gjthashtu, nuk zbatohen shkaqet pezulluese, prve rasteve
prjashtimore, kur vet ligji lejon pezullimin e afatit prekluziv.
Neni 138
sht e pavlefshme do marrveshje me t ciln jan caktuar afate prekluzive, q e bjn tejet t
vshtir pr njrn nga palt ushtrimin e s drejts prkatse.
Neni 139
Palt nuk mund t ndryshojn urdhrimet ligjore q rregullojn prekluzivitetin, dhe as mund t
heqin dor nga afati prekluziv i plotsuar kur ky afat sht caktuar me dispozita ligjore t veanta.
Neni 140
Afati prekluziv i plotsuar merret parasysh nga gjykata ose arbitrazhi kompetent me nismn e vet,
edhe pa u krkuar nga pala e interesuar.
PJESA II
SENDET DHE PRONSIA
TITULLI I
SENDET
Neni 141
Kuptimi juridik i sendit
Send sht do gj q mund t prbj objekt pronsie ose i t drejts tjetr reale.
Llojet e sendeve
Neni 142
Sendet jan t luajtshme dhe t paluajtshme.
Jan sende t paluajtshme toka, burimet e rrjedhjet e ujrave, drurt, ndrtesat, ndrtimet e tjera
notuese t lidhura me tokn dhe do gj q sht e trupzuar n mnyr t qndrueshme e t
vazhdueshme me tokn ose ndrtesn.
T gjitha sendet e tjera, duke prfshir edhe do energji tjetr natyrore, jan sende t luajtshme.
Faqe|31
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 143
Dispozitat q kan t bjn me sendet e paluajtshme zbatohen edhe pr t drejtat reale q kan si
objekt sende t paluajtshme, si dhe pr padit prkatse, prve kur parashikohet ndryshe me ligj.
Dispozitat q kan t bjn me sendet e luajtshme zbatohen pr t gjitha t drejtat e tjera.
Regjistrimi i sendeve
Neni 144
Sendet e paluajtshme dhe t drejtat reale mbi to regjistrohen n regjistrat e pasurive t paluajtshme.
Regjistrohen edhe ato sende t luajtshme, pr t cilat krkohet shprehimisht nga ligji.
Frutat e sendit
Neni 145
Frutat natyrore t nj sendi jan produktet q nxirren prej tij.
Derisa nuk jan ndar nga sendi, ato jan pjes prbrse e tij.
Frutat civile nxirren nga sendet si rrjedhoj e gzimit t t drejtave q kan personat mbi to.
Frutat civile fitohen n baz t kohzgjatjes s t drejtave dhe kur kto jan br t krkueshme.
Pjest prbrse t sendit
Neni 146
sht pjes prbrse e nj sendi do gj q sht bashkuar me t dhe nuk mund t ndahet prej tij
pa iu shkaktuar nj dm thelbsor.
Sendet aksesore
Neni 147
Aksesor jan ato sende t luajtshme q jan destinuar pr ti shrbyer n mnyr t vazhdueshme
nj sendi kryesor ose pr ta zbukuruar at.
Ky destinim bhet nga pronari i sendit kryesor ose nga personi q ka nj t drejt reale mbi at.
Neni 148
do disponim i sendit kryesor prfshin edhe aksesort e tij, prve kur sht parashikuar ndryshe.
Aksesort mund t jen edhe objekt i nj disponimi t veant.
Aksesori nuk e humbet kt cilsi t tij n rastet kur sht ndar prkohsisht nga sendi kryesor.
TITULLI II
PRONSIA
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Prmbajtja e pronsis
Neni 149
ligji.
Pronsia sht e drejta pr t gzuar dhe disponuar lirisht sendet, brenda kufijve t caktuar nga
Faqe|32
Kodi Civil
Viti 2014
Pronsia mbi pjest prbrse t sendit
Neni 150
Kodi Civil
Viti 2014
Kur kufiri ndrmjet dy tokave sht i paqart dhe pronart nuk e prcaktojn vet at, secili prej
tyre mund t krkoj saktsimin e tij nga gjykata.
Neni 158
Kur mbillen drur e shkurre n kufijt e pronave, pronart jan t detyruar t mbajn largsit e
caktuara me dispozita t veanta e kur nuk ka t tilla, nga zakonet e vendit, prve kur pronari fqinj ka
lejuar vet ose kur kufiri sht n nj rrug ose rrjedh uji publike.
N munges t ktyre rregullave, largsit jan: tre metra pr drurt me trup t lart dhe dy metra
pr drurt e tjer.
Kto largsi nuk zbatohen pr drurt e shkurret, lartsia e t cilve nuk e kalon murin ndars t
pronave.
Neni 159
Pronari sht i lir n prdorimin e sendit, pa dmtuar t drejtat e personave t tjer dhe brenda
kufijve q caktohen nga ligji ose nga zakonet e mira. Ai nuk mund tu krijoj fqinjve shqetsime t tilla
si zhurma, dridhje, futje t tymit, nxehtsive, avujve ose prhapje t tjera t ngjashme, t pengoj
gzimin e pronave t tyre, duke ndryshuar rrjedhat, prurjet ose cilsin e ujrave q rrjedhin n tokn e
tij ose t ujrave nntoksor, si dhe t prdor ujrat q komunikojn lirisht me ato t toks s tjetrit,
prve kur kto shqetsime nuk kalojn shkalln e zakonshme t tyre.
Pronari gjat ushtrimit t t drejtave t tij, detyrohet t marr masa pr ruajtjen dhe mbrojtjen e
mjedisit pr rreth.
Neni 160
Pronart duhet tu prmbahen rregullave t caktuara n planet rregulluese ose n dispozita t
veanta, pr ngritjen e ndrtesave t reja, pr rindrtimin ose ndryshimin e tyre, pr largsit ndrmjet
ndrtesave, pr eljen e dritareve, puseve, gropave e t punimeve t tjera t ksaj natyre.
Neni 161
Pronari sht i detyruar t mbledh ujrat q rrjedhin nga streht e ndrtesave t tij, n mnyr q
ato t mos pikojn mbi tokn e tjetrit.
Derdhja e tyre n nj rrjedh publike mund t bhet kur nuk ndalohet nga rregullat q kan
caktuar organet kompetente.
Pronari sht i detyruar t kujdeset q ujrat dhe mbeturinat q vijn nga toka e tij t mos derdhen
n kanalin ose n tokn e tjetrit, prve kur ndrmjet tyre ka marrveshje t kundrt.
KREU II
FITIMI DHE HUMBJA E PRONSIS
Kalimi i pronsis
Neni 162
E drejta e pronsis dhe t drejta t tjera mbi sendet jan t transferueshme, prve kur ndalohet
nga ligji ose nga vet natyra e s drejts.
Faqe|34
Kodi Civil
Viti 2014
Mnyra e fitimit t pronsis
Neni 163
Pronsia fitohet nprmjet mnyrave t caktuara n kt Kod dhe mnyrave t tjera t caktuara me
ligj t veant.
Fitimi i pronsis me kontrat
Neni 164
Pronsia fitohet me an t kontrats, pa qen e nevojshme t bhet dorzimi i sendit. Pr sendet
q prcaktohen n numr, n pesh ose me mas, duhet t bhet edhe dorzimi i tyre.
Fitimi i pronsis me trashgim
Neni 165
Fitimi i pronsis me trashgim kryhet sipas kushteve t parashikuara n dispozitat e pjess s tret
t ktij Kodi.
Fitimi me mirbesim i sendeve t luajtshme
Neni 166
Personi q n baz t nj veprimi juridik pr kalimin e pronsis ka fituar kundrejt shprblimit me
mirbesim nj send t luajtshm, bhet pronar i ktij sendi edhe sikur tjetrsuesi t mos ishte disponues
i tij.
Megjithat fituesi, qoft edhe me mirbesim, nuk bhet pronar i sendit kur ky sht i vjedhur.
Fituesi me mirbesim bhet pronar i monedhave dhe i letrave me vler tek prursi, edhe sikur kto
ti jen vjedhur ose ti ken humbur pronarit ose personit juridik publik.
Dispozitat e msiprme nuk zbatohen pr sendet e luajtshme q jan t shnuara n regjistrat
publike.
Prona fitohet e lir nga t drejtat e tjetrit mbi sendin, n rast se kto t drejta nuk rrjedhin nga
titulli dhe nga mirbesimi i fituesit.
Neni 167
N rast se pronsia mbi nj send t luajtshm u kalon me an kontratash disa personave, bhet
pronar ai q ka fituar posedimin e sendit me mirbesim, edhe sikur kontrata t jet e nj date t
mvonshme.
Parashkrimi fitues
Neni 168
Personi q ka fituar me mirbesim nj send, n baz t nj veprimi juridik pr kalimin e pronsis
dhe q nuk sht i ndaluar nga ligji, bhet pronar i ktij sendi, pas nj posedimi t pandrprer prej pes
vjetsh kur sendi sht i luajtshm dhe prej dhjet vjetsh kur ai sht i paluajtshm.
Kur posedimi nuk sht me mirbesim, afatet e posedimit t pandrprer dyfishohen. Posedimi
konsiderohet i pandrprer edhe kur fituesi i sendit ia ka dhn posedimin nj personi tjetr.
Nuk mund t fitohet me parashkrim fitues nj send q sht pron publike e patjetrsueshme.
Faqe|35
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 169
Personi q ka poseduar qetsisht e pa ndrprerje, duke u sjell sikur t ishte pronar pr njzet vjet
n nj pron t paluajtshme, bhet pronar i saj.
Regjistrimi i sendit t fituar me parashkrim
Neni 170
Personi q ka fituar me parashkrim nj send t paluajtshm ka t drejt t paraqes padi kundr
personit t mparshm ose trashgimtarve t tij pr njohjen e pronsis s vet dhe, n baz t vendimit
gjyqsor prkats, t krkoj q t kryhet regjistrimi i sendit nga organi kompetent shtetror.
Pezullimi e ndrprerja e parashkrimit fitues
Neni 171
Dispozitat pr pezullimin dhe ndrprerjen e parashkrimit t padis zbatohen edhe pr
parashkrimin fitues.
Parashkrimi fitues ndrpritet me humbjen e posedimit. Nuk quhet ndrprerje kur poseduesi hyn
prsri n posedimin brenda gjasht muajve ose edhe m von me an padie t ngritur brenda gjasht
muajve.
Sendet pa zot
Neni 172
Sendet pa zot jan ato q nuk kan pronar ose pronari i t cilave ka hequr dor nga pronsia.
Sendet q nuk kan zot i takojn shtetit. Kalimi i tyre n pronsi t shtetit bhet me vendim t
gjykats kompetente.
Fitimi i pronsis me bashkim e przierje
Neni 173
Mbjelljet, si dhe ndrtesat e do vepr tjetr q ndodhen mbi ose nn siprfaqen e toks, i prkasin
pronarit t saj, prve kur parashikohet ndryshe n kt Kod e n dispozita t tjera ligjore.
Neni 174
Pronari i toks q ka br ndrtime e vepra t tjera dhe mbjellje me material t huaj, detyrohet t
paguaj vleftn e tyre, n rast se nuk krkohet ndarja e kthimi i tyre dhe kur kjo mund t kryhet pa u
shkaktuar nj dm thelbsor ndrtimeve ose mbjelljeve t kryera.
Kur ndarja e materialeve sht e mundshme dhe pronari i toks ka vepruar me keqbesim, duhet ti
shprblej pronarit t materialeve dmin e psuar.
Neni 175
Kur ndrtesat e veprat e tjera dhe mbjelljet jan br nga nj person i tret me materialet e veta n
tokn e tjetrit, pronari prkats ka t drejt ti mbaj ato ose t krkoj detyrimin e atij q i ka br ti
heq ato me shpenzimet e tij, dhe kur sht rasti t shprblej dmin.
Kur pronari i toks pranon ti mbaj, detyrohet t paguaj vleftn e matarialeve dhe t krahut t
puns ose rritjen e vlefts q i sht br prons.
Faqe|36
Kodi Civil
Viti 2014
Pronari i toks nuk mund ti krkoj heqjen e ndrtimeve e t mbjelljeve t kryera kur ato jan br
me dijenin e tij, ose me mirbesim nga personi i tret, si dhe kur kan kaluar gjasht muaj q nga dita
kur pronari ka marr njoftim pr kto ndrtime e mbjellje.
Kur me mirbesim sht ngritur nj ndrtes n tokn e huaj dhe vlefta e saj sht m e madhe se
vlefta e toks, personi q ka ngritur ndrtesn mund t njihet pronar edhe i toks, me vendim t
gjykats kompetente.
Neni 176
Kur dy ose m shum sende t luajtshme q u prkasin pronarve t ndryshm jan bashkuar ose
przier n nj send t vetm e q nuk mund t ndahen pa u shkaktuar nj dm thelbsor njri-tjetrit,
ose kur ndarja krkon pun e shpenzime t tepruara, pronart e secilit send bhen bashkpronar t
sendit t ri, n prpjestim me vleftn q pjest e sendit kishin n momentin e bashkimit apo t
przjerjes s tyre.
Kur nj send i luajtshm sht bashkuar ose przier me nj tjetr n mnyr t till sa duket se
sht pjes aksesore e tij, sendi i ri i prket pronarit t pjess kryesore, i cili detyrohet t paguaj vleftn
prkatse, si dhe kur sht rasti t shprblej dmin e shkaktuar.
Fitimi i pronsis me prpunim
Neni 177
Personi q me punn e tij ka krijuar nj send t ri t luajtshm duke prdorur lndn n pronsi t
nj personi tjetr, pavarsisht se lnda mund ose jo t marr formn e saj t par, bhet pronar i sendit
t ri n rast se vlefta e puns sht m e madhe se ajo e lnds, me kusht q t paguaj vleftn e saj.
N rast t kundrt sendi i ri fitohet nga pronari i lnds, duke paguar vleftn e puns.
Kur prpunuesi ka vepruar me keqbesim, me vendim t gjykats sendi i ri i kalon pronarit t lnds
edhe n rast se vlefta e puns sht m e madhe se ajo e lnds, por duke paguar vleftn e ksaj t
fundit.
Bashkimet e tokave nga aluvionet
Neni 178
Mbushjet me dhe t tokave e shtesat e toks q formohen n mnyr t natyrshme gjat brigjeve t
lumenjve a t prrenjve, i prkasin pronarit t toks, prve kur parashikohet ndryshe me ligj.
Tokat e liruara nga rrjedhat e ujit
Neni 179
Toka q lirohet nga nj rrjedh uji, e cila trhiqet n mnyr t natyrshme nga njri breg dhe shkon
n bregun tjetr, i prket pronarit t toks nga e cila sht larguar rrjedha.
Tokat e krijuara n shtratet e lumenjve
Neni 180
Ishujt dhe mbushjet me dhe q krijohen n shtratet e lumenjve jan pron publike.
Neni 181
Kur nj lum ose prrua ndrron shtrat duke e ln t vjetrin, toka q lirohet sht n pronsi t
pronarve kufitar t dy anve (buzve) t lumit apo t prroit, t cilt e ndajn at deri n mesin e
shtratit t ln sipas gjatsis s tij.
Faqe|37
Kodi Civil
Viti 2014
SENDET E HUMBURA OSE T GJETURA
Njoftimi pr gjetjen
Neni 182
Personi q ka gjetur nj send t humbur, duke prfshir edhe gjn e gjall t shkputur nga tufa,
sht i detyruar t lajmroj menjher pronarin ose personin q i ka humbur dhe kur ky nuk njihet, ta
dorzoj at n bashkin apo komunn, n territorin e s cils sht gjetur sendi.
Bashkia ose komuna sht e detyruar t shpall menjher gjetjen e sendit.
Marrja e sendit dhe pagimi i shpenzimeve
Neni 183
Pronari ose personi, t cilit i ka humbur sendi, ka t drejt ta krkoj at brenda gjasht muajve nga
dita q sht shpallur gjetja n bashkin apo komunn prkatse, pasi t ket paguar shpenzimet e bra
pr ruajtjen e sendit dhe nj shprblim pr personin q ka gjetur sendin n masn 10% t vlefts s
sendit, ose t mimit t marr, kur sipas rrethanave t paraqitura, shitja e tij ka qen e domosdoshme.
Kur ka kundrshtime pr vleftn e sendit, mosmarrveshja zgjidhet nga gjykata.
Bashkia ose komuna mund t lejoj mbajtjen prkohsisht t sendit nga personi q e ka gjetur, t
cilit i paguhen dhe shpenzimet e bra pr ruajtjen e sendit.
Sendet e humbura duhen t ruhen dhe t mirmbahen me kujdesin e duhur.
Fitimi i pronsis nga personi q ka gjetur sendin
Neni 184
Kur pronari ose personi q e ka humbur sendin nuk paraqiten pr ta marr at brenda afatit t
caktuar n nenin 183, sendi ose mimi i shitjes i kalon n pronsi personit q e ka gjetur, i cili paguan
shpenzimet e mbajtjes.
Sendet e gjetura n lokal
Neni 185
Sendet e gjetura n lokalet publike e private e n mjetet e transportit, duhen ti dorzohen
menjher administrats s lokalit ku jan gjetur, e cila i ruan ato tri dit. Kur nuk paraqitet pronari ose
personi q i ka humbur, administrata i dorzon ato n bashki apo n komunn prkatse.
Thesari
Neni 186
Quhet thesar do send i mueshm, i cili duket me saktsi se ka qen n tok ose i fshehur prej
shum kohsh dhe q nuk mund ti gjendet pronari.
Thesari i prket pronarit t sendit t luajtshm apo t paluajtshm ku sht gjetur, prve rasteve t
sendeve me vler shkencore, kulturore, arkeologjike etj., t parashikuara nga neni 187 i ktij Kodi.
Personi q zbulon thesarin ka t drejtn e nj shprblimi t arsyeshm q nuk duhet t kaloj
gjysmn e vlers s tij.
Faqe|38
Kodi Civil
Viti 2014
Pronsia e shtetit mbi nj kategori sendesh t luajtshme
Neni 187
Sendet e luajtshme, me vler kulturore, historike, arkeologjike, etnografike, si dhe sendet natyrore
t rralla me rndsi shkencore q zbulohen, shkputen ose nxirren nga toka ose uji, kalojn n pronsi
t shtetit.
Pronari, n pronn e t cilit jan zbuluar sende t tilla, sht i detyruar t lejoj kryerjen e
grmimeve, duke u shprblyer dmet e psuara.
Personi q ka zbuluar ose ka gjetur sende t tilla, ka t drejt t marr nga shteti nj shprblim t
arsyeshm.
Fitimi i pronsis me an pushtimi
Neni 188
Pronsia mbi sendet e luajtshme t abandonuara, si dhe mbi kafsht e egra, shpendt, peshqit,
frutat e egra dhe mbi sendet e tjera t luajtshme t natyrs, fitohet me an pushtimi, n kushte t
caktuara me ligj ose n dispozita t veanta.
Tufa e bletve
Neni 189
Pronari i nj tufe bletsh ka t drejt ta ndjek e ta marr at n tokn e tjetrit, duke shprblyer
dmin e shkaktuar.
Kur pronari i blets s ikur nuk e ka ndjekur at brenda tri ditve, ose kur ajo ka hyr n nj zgjua
bletsh tjetr, pronsia mbi at i kalon prkatsisht pronarit t toks ku ka qndruar bleta ose pronarit
t zgjoit.
Fitimi i pronsis me an shpronsimi
Neni 190
(Ndryshuar fjalia e par me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 22)
Sendet mund t shpronsohen vetm pr interesa publike t njohur me ligj dhe vetm kundrejt
nj shprblimi t drejt. Ato kalojn n pronsi t shtetit ose t enteve t tjera publike, n favor t t
cilave sht br shpronsimi.
Humbja e pronsis
Neni 191
Pronsia humbet kur fitohet nga nj tjetr ose kur hiqet dor prej saj.
Heqja dor nga pronsia mbi pasurit e paluajtshme n dobi t nj tjetri, sht e vlefshme kur
bhet me akt noterial e regjistrohet.
KREU III
REGJISTRIMI I PASURIVE T PALUAJTSHME
Neni 192
Sendet e paluajtshme dhe faktet q kan lidhje me gjndjen juridike t tyre regjistrohen n regjistrin
e pasurive t paluajtshme.
Regjistrimi bhet n baz t nj akti publik, t nj vendimi gjykate apo t nj organi tjetr shtetror
kompetent, si dhe n rastet e tjera t parashikuara nga ligji.
Faqe|39
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 193
tyre;
b) kontratat me t cilat krijohen, njihen, ndryshohen ose pushojn t drejta pronsie mbi sendet e
paluajtshme, t drejta uzufrukti, prdorimi e bujtjeje, emfiteoze e servituti e t drejta t tjera reale;
c) aktet me t cilat hiqet dor nga t drejta pasurore t msiprme;
) vendimet e gjykatave me t cilat njihet cilsia e trashgimtarit dhe fitohet pasuria e trashguar;
d) aktet me t cilat krijohet nj shoqri ose nj subjekt tjetr i s drejts q ka n pronsi pasuri t
paluajtshme ose gzon t drejta t tjera reale mbi to;
dh) vendimet e gjykatave ose organeve kompetente shtetrore q prkatsisht prmbajn fitimin
ose njohjen e pronsis mbi pasurit e paluajtshme, pjestimin e pasurive t paluajtshme ose q
deklarojn t pavlefshme veprimet juridike pr kalimin e pronsis t regjistruar m par rregullisht, si
dhe aktet e prmbarimit gjyqsor pr sekuestrimin e pasuris s paluajtshme ose shitjen n ankant t
tyre.
Vrtetimi gjyqsor i faktit t pronsis nuk regjistrohet.
Neni 194
N kontratn e dhurimit t pasuris s paluajtshme, regjistrimi merr datn n t ciln regjistrohet
pranimi, n rast se ky prmbahet n nj akt t veant.
Neni 195
Pasurit e paluajtshme dhe t drejtat reale mbi ato q jan fituar ose njohur sipas dispozitave t
ktij Kodi, nuk mund t tjetrsohen dhe kur sht rasti, t ngarkohen me barr, n rast se nuk sht
br regjistrimi i tyre n regjistrat publike.
Neni 196
Gjykatat, notert, prmbaruesit gjyqsor dhe organet e tjera shtetrore detyrohen ti drgojn pr
regjistrim zyrs q administron regjistrin ku ndodhen pasurit e paluajtshme, kopje t vendimit ose t
aktit q prmban fitimin, njohjen, ndryshimin, pushimin e nj t drejte pronsie t paluajtshme, ose nj
t drejte reale mbi at, ose q deklarojn t pavlefshme veprime juridike pr kalimin e pronsis t
regjistruar m par.
Neni 197
Duhen t regjistrohen gjithashtu:
a) kontratat e qiradhnies s sendeve t paluajtshme pr nj koh mbi nnt vjet;
b) krkes-padit pr fitimin, njohjen, ndryshimin ose pushimin e t drejtave t pronsis ose t
drejtave t tjera reale mbi pasurit e paluajtshme;
c) krkes-padit pr pjestimin e pasuris s paluajtshme t prbashkt.
Neni 198
Ministria e Drejtsis administron veprimtarin e regjistrit publik pr pasurit e paluajtshme.
Kushtet, mnyra e regjistrimit dhe e organizimit, si dhe do procedur q ka lidhje me kt
veprimtari, rregullohet me ligj t veant.
Faqe|40
Kodi Civil
Viti 2014
TITULLI III
BASHKPRONSIA
KREU I
BASHKPRONSIA N PJES
Prkufizimi dhe prmbajtja
Neni 199
Ka bashkpronsi kur nj ose disa sende dhe t drejta t tjera reale u prkasin bashkrisht dy ose
m shum personave.
Pjest e bashkpronarve jan t barabarta, gjersa nuk vrtetohet e kundrta.
T drejtat dhe detyrimet e bashkpronarve caktohen n prpjestim me pjest prkatse.
T drejtat e bashkpronarve
Neni 200
do bashkpronar ka kto t drejta:
a) t prfitoj nga t ardhurat e sendit t prbashkt n prpjestim me pjesn e tij;
b) t prdor sendin e prbashkt sipas qllimit t prcaktuar dhe n mnyr q t mos i pengoj
bashkpronart e tjer t prdorin at sipas t drejtave t tyre;
c) t tjetrsoj ose disponoj n do mnyr tjetr pjesn e tij n sendin e prbashkt, por kur ky
sht nj send i paluajtshm, mund ta shes pjesn e tij vetm duke respektuar t drejtn e parablerjes
q kan bashkpronart e tjer sipas nenit 204 t ktij Kodi;
) t krkoj pjestimin e sendit t prbashkt edhe sikur t ket nj marrveshje t kundrt, prve
kur ky pjestim dmton s teprmi qllimin prkats ose sht ndaluar me ligj;
d) t krkoj kthimin jo vetm t pjess s tij, por t gjith sendit t prbashkt, me kusht q ky tu
dorzohet gjith bashkpronarve.
Detyrimet e bashkpronarit
Neni 201
do bashkpronar sht i detyruar q n prpjestim me pjesn e vet, t paguaj shpenzimet e
nevojshme pr ruajtjen dhe gzimin e sendit t prbashkt.
Neni 202
Kur sendin e prbashkt e prdorin pr vete nj ose disa bashkpronar, kta detyrohen tu
paguajn bashkpronarve t tjer shprblimin pr prdorimin e pjesve t tyre nga dita kur u sht
njoftuar me shkrim krkesa e ktij shprblimi ose nga data e paraqitjes s padis n gjykatn
kompetente.
Administrimi i sendit t prbashkt
Neni 203
T gjith bashkpronart, pavarsisht nga vlera e pjess prkatse, kan t drejt t marrin pjes n
administrimin e sendit t prbashkt.
Sendi i prbashkt administrohet sipas mnyrs s miratuar me marrveshjen e t gjith bashkpronarve dhe kur kjo nuk sht arritur, sipas mnyrs s caktuar me vendim tee bashkpronarve q
Faqe|41
Kodi Civil
Viti 2014
kan m shum se gjysmn e vlefts s tij. Vendimi i shumics sht i detyrueshm edhe pr bashkpronart q kan mbetur n pakic.
Kjo shumic mund t vendos q t vihet hipotek ose peng mbi sendin e prbashkt, kur kjo
sht e domosdoshme pr t siguruar kthimin e shumave t marra hua pr mirmbajtjen ose
rindrtimin e tij.
Kur nuk sht arritur kjo shumic ose kur vendimi i saj sht i dmshm pr sendin e prbashkt,
gjykata kompetente, me krkesn e do bashkpronari, vendos masat q i mon t nevojshme dhe,
sipas rastit, emron nj kujdestar pr administrimin e sendit.
E drejta e parablerjes
Neni 204
Bashkpronari, para se tia shes pjesn e vet n sendin e paluajtshm nj personi q nuk sht
bashkpronar, detyrohet t njoftoj me shkrim bashkpronart e tjer nse dshirojn t blejn pjesn
me t njjtat kushte q do tia shes personit t tret. N rast se kta nuk prgjigjen brenda tre muajve
se dshrojn t blejn pjesn, bashkpronari sht i lir t shes pjesn e tij n persona t tret.
Ai duhet tua bj t njohur bashkpronarve t tjer bashkpronarin e ri.
E drejta e kreditorit mbi pjesn e bashkpronarit
Neni 205
do kreditor ka t drejt t realizoj kredin e vet mbi pjesn q i takon bashkpronarit debitor n
sendin e prbashkt.
Neni 206
Kreditort dhe trashgimtart e ndonj bashkpronari mund t ndrhyjn n pjestim, me
shpenzimet e tyre, por nuk mund t kundrshtojn pjestimin e br m par, prve kur kan njoftuar
kundrshtimin e tyre para pjestimit.
N pjestimin e pasuris s paluajtshme, njoftimi pr kundrshtimet e prmendura n paragrafin e
msiprm, duhet t regjistrohet prpara regjistrimit t krkess pr pjestim. Gjithashtu, n nj pjestim
t till duhet t thirren t gjith kreditort q kan regjistruar krkesat e tyre ose q kan fituar t drejta
mbi pasurin q pjestohet, prpara regjistrimit t aktit t pjestimit ose t regjistrimit t krkess pr
pjestim.
Pjestimi i sendit t prbashkt
Neni 207
Pjestimi i sendit t prbashkt kryhet me marrveshjen e t gjith bashkpronarve. Kur sendi
sht i paluajtshm marrveshja duhet t bhet me akt noterial. Kur kjo marrveshje nuk sht arritur,
pjestimi i sendit kryhet me an t gjykats, duke u thirrur n gjyq t gjith bashkpronart. Pjestimi i
sendit t prbashkt bhet me ndarjen e tij n natyr sipas pjesve q kan bashkpronart, n qoft se
kjo ndarje sht e mundshme dhe nuk dmton qllimin prkats t sendit. Pabarazia e pjesve, q
rezulton nga ndarja n natyr kompensohet me nj shprblim n para.
Kur sendi i prbashkt nuk mund t ndahet n natyr gjykata urdhron q ai t shitet n ankand
dhe vlefta e tij t ndahet ndrmjet bashkpronarve, sipas pjesve prkatse, duke llogaritur edhe
shumat q ata duhet ti paguajn njri-tjetrit pr shkak t marrdhnies s bashkpronsis.
Megjithat, n vend t shitjes n ankand, gjykata, kur disa nga bashkpronart e krkojn, mund t
urdhroj q sendi tu lihet ktyre, duke i detyruar q ti paguajn bashkpronarit, i cili krkon
pjestimin, vleftn e pjess s tij, sipas mnyrs dhe brenda afateve t caktuara n vendimin gjyqsor.
Faqe|42
Kodi Civil
Viti 2014
Kur sendi q nuk mund t ndahet n natyr, sht shtpi banimi, gjykata ia l n pjes, n kushtet e
siprtreguara, atij nga bashkpronart q banon n at shtpi ose ka nevoj m shum se t tjert pr
at siprfaqe banimi.
Tjetrsimi i sendit t prbashkt
Neni 208
Tjetrsimi i sendit t prbashkt mund t bhet vetm me plqimin e t gjith bashkpronarve.
KREU II
BASHKPRONSIA N TRSI
A. Bashkpronsia e detyrueshme
Objektet e prbashkta t ndrtesave
Neni 209
N katet ose njsit e ndara t kateve t nj ndrtese q ndodhen n pronsi t veant t
pronarve t ndryshm, jan n bashkpronsi t detyrueshme t tyre, gjersa n aktin e pronsis nuk
sht caktuar ndryshe, kto objekte:
a) trualli mbi t cilin sht ngritur ndrtesa, themelet, muret kryesore, muret ndarse t brendshme,
shkallt, hollet, atia ose taraca, oxhaqet, si edhe t gjitha ato objekte t ndrtess, q kan karakter t
till dhe shrbejn pr prdorim t prbashkt;
b) puset, instalimet e ujit, instalimet elektrike, t gazit, t telefonis e t ngrohjes qendrore, duke
prfshir edhe tubacionet dhe linjat prkatse, si dhe kanalet e ndryshme deri n pikn e degzimit t
tyre brenda njsive t ndara t kateve.
Neni 210
E drejta e secilit bashkpronar mbi sendet e prmendura n nenin e msiprm, sht n
prpjestim me vleftn e katit ose t pjesve t katit q i prkasin atij, prve kur titulli parashikon
ndryshe.
Heqia dor nga e drejta mbi sendet e msiprme, nuk e liron bashkpronarin nga detyrimi pr t
kontribuar n shpenzimet pr mbajtjen e tyre.
Pandashmria e objekteve t prbashkta
Neni 211
Objektet e prbashkta t ndrtess nuk lejohet t ndahen, prve kur ndarja e ndonjrit prej tyre
mund t kryhet pa ia vshtirsuar prdorimin e tij asnjrit nga bashkpronart.
Prbrja e asambles dhe zgjedhja e kryesis
Neni 212
Asambleja prbhet nga pronart e secilit kat ose njsie t ndar t do kati, t cilt kan n
bashkpronsi objektet e prbashkta t ndrtess.
N mbledhjen e par t asambles antart e saj zgjedhin, nga gjiri i tyre, kryesin, e cila ngarkohet
t kryej, n emr e pr llogari t tyre t gjitha veprimet e nevojshme pr administrimin dhe
mirmbajtjen e zakonshme t objekteve t prbashkta, prve atyre veprimeve q jan n kompetenc
vetm t asambles, si dhe t prfaqsoj n instancat gjyqsore kompetente dhe n arbitrazh.
Faqe|43
Kodi Civil
Viti 2014
Mbledhjet e asambles dhe vlefshmria e vendimeve
Neni 213
Pas mbledhjes s par organizuese, mbledhjet e asambles thirren nj her n vit. Mbledhje t tjera
t asambles mund t thirren nga kryesia e saj ose me nismn e jo m pak se 20% t antarve t saj.
Asambleja mund t elet dhe t marr vendime kur jan t pranishm personalisht ose t
prfaqsuar me prokur bashkpronart, t cilt kan t paktn dy t tretat e trsis s kuotave. Kur ky
numr nuk sht i pranishm, mbledhja shtyhet dhe mbledhja pasardhse zhvillohet n rast se merr
pjes shumica e zakonshme e bashkpronarve.
Vendimet e asambles merren me shumic t thjesht votash t bashkpronarve, prve rasteve
kur n dispozitat e ktij kreu ose me dispozita t veanta krkohet nj shumic e cilsuar. Kur numri i
votave sht i barabart, vota e kryetarit sht vendimtare.
Kompetencat kryesore t asambles
Neni 214
Asambleja ka edhe kto kompetenca kryesore:
1. Miraton rregulloren pr administrimin e baness, e cila hartohet sipas rregullores tip t miratuar
nga Kshilli i Ministrave.
2. Krijon fondin rezerv pr shpenzimet e prbashkta, duke caktuar edhe shumn vjetore t tij.
3. Miraton preventivat e shpenzimeve q ka vendosur t kryhen gjat vitit, si dhe ndarjen e shums
s tyre midis bashkpronarve.
Shpenzimet e prbashkta pr mirmbajtjen, riparimet dhe prmirsimet e zakonshme t ktyre
objekteve miratohen nga asambleja me shumic t thjesht votash, ndrsa shpenzimet pr prmirsime
t mdha ose rinsime cilsore vendosen me shumic t cilsuar t bashkpronarve q arrijn t
paktn 75% t kuotave prkatse.
4. Emron, kur mohet e domosdoshme, kujdestarin e ndrtess, duke caktuar kompetencat dhe
pagn e tij.
5. Autorizon kryesin q t siguroj, brenda kufijve t arsyeshme, objektet q jan pron e
prbashkt, si dhe t lidh kontrata t tjera t nevojshme pr mirmbajtjen, riparimet dhe prmirsimet
e zakonshme, ose, sipas rastit, pr prmirsime t mdha apo rinsime t ktyre objekteve.
Neni 215
Vendimet e marra nga asambleja sipas dispozitave t msiprme jan t detyrueshme pr t gjith
bashkpronart.
Padia kundr vendimeve t asambles
Neni 216
Kur nj vendim i asambles sht i paligjshm ose cenon interesat e ndonjrit nga bashkpronart
e ktyre objekteve, do bashkpronar ka t drejt t paraqes n gjykatn kompetente padi pr
pavlefshmrin e atij vendimi, brenda tridhjet ditve nga data e dhnies s tij. Paraqitja e krkespadis nuk pezullon zbatimin e vendimit t asambles, prve kur gjykata ka vendosur ndryshe.
Detyrimet e bashkpronarve
Neni 217
do bashkpronar ka kto detyrime:
Faqe|44
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|45
Kodi Civil
Viti 2014
B. Bashkpronsia midis antarve t familjes bujqsore
Neni 222
Pronsia mbi pasurin e antarve t familjes bujqsore, u prket n trsi antarve t saj, t cilt
nprmjet puns ose t drejtave t tjera t fituara, kan kontribuar n krijimin e n mbajtjen e
ekonomis bujqsore.
Neni 223
Familja bujqsore prbhet nga personat q lidhen ndrmjet tyre pr shkak gjinie, martese, birsimi
ose pranimi si antar i saj.
Neni 224
Familja bujqsore prfaqsohet n marrdhniet pasurore me t trett nga kryetari, i cili zgjidhet
nga antart e saj.
Neni 225
N pasurin e familjes bujqsore nuk prfshihen sendet e prdorimit thjesht vetjak t antarve, si
dhe sendet q antari ka fituar me t ardhurat e tij vetjake, me dhurim ose me trashgim.
Neni 226
Antari i familjes bujqsore nuk mund t tjetrsoj asnj pjes t pasuris s familjes bujqsore,
gjersa nuk sht br pjestimi i saj.
Neni 227
do antar i familjes bujqsore mund t krkoj pjesn e vet n pasurin e familjes bujqsore. Ajo
prcaktohet duke marr parasysh sidomos:
a) pasurin q i prket tr familjes;
b) numrin e antarve t familjes;
c) kontributin e tij n vnien ose shtimin e pasuris s familjes duke u nisur nga sasia ose
efektiviteti i ktij kontributi, si dhe nga puna dhe mjetet e dhna n krijimin dhe mbajtjen e ekonomis
bujqsore.
Neni 228
Pjestimi i pasuris s familjes bujqsore, bhet sipas rregullave t caktuara n nenin 207 t ktij
Kodi.
Kur krkohet pjesa nga antar t veant t saj, ajo vlersohet dhe i jepet n para.
Kur pjestimi krkohet nga disa pjestar t familjes bujqsore, me qllim q t krijohet nj familje
tjetr bujqsore, pjesa mund t jepet n natyr, me kusht q toka bujqsore q u mbetet familjeve t
ndara, t mos jet nn minimumin e njsis minimale t kultivimit.
Me njsi minimale t kultivimit kuptohet toka bujqsore, q sht e nevojshme pr mbajtjen e nj
ekonomie bujqsore, sipas kushteve natyrore t krahins apo zons prkatse.
Faqe|46
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 229
Familja bujqsore prgjigjet pr veprimet e paligjshme t kryera nga antart e saj, gjat ushtrimit
t detyrave q rrjedhin nga veprimtaria ekonomike e vet familjes bujqsore.
Neni 230
Familja bujqsore nuk prgjigjet pr detyrimet ekonomike vetjake t antarve, duke prfshir
edhe kryetarin e saj. Kreditort kan t drejt t paguhen nga pjesa q i takon antarit debitor n t
ardhurat e familjes bujqsore dhe nga pjesa q i takon atij n pasurin e familjes bujqsore.
C. Bashkpronsia ndrmjet bashkshortve
Neni 231
Bashkpronsia ndrmjet bashkshortve rregullohet me dispozita t Kodit t Familjes.
TITULLI IV
UZUFRUKTI
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Prmbajtja e uzufruktit
Neni 232
Uzufrukti sht e drejta e nj personi (uzufruktari) pr t gzuar nj send q sht n pronsi t nj
tjetri, me detyrim q ta ruaj e ta mirmbaj at.
Mnyra e krijimit t uzufruktit
Neni 233
Uzufrukti krijohet me ligj ose me nj veprim juridik. Ai mund t fitohet edhe me parashkrimin
fitues.
Kohzgjatja e uzufruktit
Neni 234
vjet.
Uzufrukti mund t jet me ose pa afat, por n do rast nuk mund t kaloj jetn e uzufruktarit.
Kur e drejta e uzufruktit gzohet nga nj person juridik, nuk mund t zgjas m shum se tridhjet
Mnyra e krijimit
Neni 235
Uzufrukti q krijohet me veprim juridik duhet t bhet me akt noterial, ndrsa kur fitohet me
testament veprohet sipas dispozitave prkatse.
Uzufrukti mbi nj send t paluajtshm duhet t regjistrohet n regjistrat e pasurive t paluajtshme.
Faqe|47
Kodi Civil
Viti 2014
Bashkuzufrukti
Neni 236
Uzufrukti mund t jet n favor t m shum se nj personi. Kur e drejta e njrit prej tyre shuhet,
ajo u kalon uzufruktarve q mbeten, n prpjestim me pjest. N kt mnyr veprohet deri n
shuarjen e s drejts s uzufruktarit t fundit q mbetet.
KREU II
T DREJTAT Q RRJEDHIN NGA UZUFRUKTI
Kufijt e gzimit t sendit n uzufrukt
Neni 237
Uzufruktari gzon sendin e vn n uzufrukt, por nuk mund t ndryshoj destinimin ekonomik q
ka patur ai n fillim t uzufruktit, pa plqimin e pronarit ose pa autorizimin e gjykats s rrethit, kur
pronari dhe uzufruktari nuk merren vesh.
Gjat vazhdimit t uzufruktit ose n mbarimin e tij, uzufruktari mund t heq shtesat q i jan br
sendit, n kushtet e paragrafit t par t ktij neni, q mund t shkputen pa e dmtuar at, duke e
kthyer n gjendjen e tij fillestare, prve kur parashikohet ndryshe n aktin e krijimit.
Prmirsimet e sendit n uzufrukt
Neni 238
Uzufruktari n mbarim t uzufruktit nuk ka t drejt t krkoj shprblimin pr prmirsimet e
bra n send gjat prdorimit edhe sikur t jet shtuar vlefta e tij, prve kur sht parashikuar ndryshe
n aktin e krijimit t uzufruktit.
Shtesa e vlefts mund t kompensohet me dmet q mund ti jen shkaktuar sendit pa fajin e
uzufruktarit.
Kur nuk ka vend pr kompensim, uzufruktari mund t heq shtesat e bra, pa u dmtuar sendi,
prve kur pronari pranon t paguaj vleftn e tyre, si t ishin t ndara nga sendi.
Prkatsia e frutave
Neni 239
Uzufruktarit i takojn frutat natyrore dhe ato civile q prodhon sendi gjat kohvazhdimit t
uzufruktit.
Frutat natyrore q nuk jan ndar nga sendi n kohn e fillimit t uzufruktit, i prkasin uzufruktarit
dhe anasjelltas, kur ato nuk jan ndar nga sendi kur mbaron uzufrukti, i prkasin pronarit.
Kalimi i s drejts s uzufruktit
Neni 240
Uzufruktari mund tia kaloj nj tjetri kt t drejt pr nj koh ose pr gjith kohn e qnies s
saj, prve kur n aktin e krijimit sht parashikuar ndryshe.
Kalimi duhet ti njoftohet me shkrim pronarit, prndryshe uzufruktari i mparshm dhe personi q
ka fituar nj t drejt t till prgjigjen solidarisht ndaj pronarit.
Faqe|48
Kodi Civil
Viti 2014
E drejta e tjetrsimit
Neni 241
Faqe|49
Kodi Civil
Viti 2014
KREU III
DETYRIME Q RRJEDHIN NGA UZUFRUKTI
Zvendsimi i dmeve
Neni 246
Uzufruktari detyrohet t shprblej vleftn e sendit t humbur ose t dmtimit t tij, prve kur
provon se nuk jan shkaktuar pr fajin e tij.
Ai detyrohet t zvendsoj sendet q, sipas uzufruktit, nuk kishte t drejt ti konsumonte.
Inventaret
Neni 247
Uzufruktari merr n dorzim sendet n gjndjen q ndodhen para fillimit t uzufruktit.
Sendet n uzufrukt merren n dorzim me inventar t br me akt noterial, n prani t pronarit,
pasi t jet njoftuar n nj afat t prshtatshm. sht e drejt e palve q n inventar t shnohen t
gjitha hollsit q kan lidhje me prcaktimin dhe gjndjen e sendeve q merren n uzufrukt.
Inventari mund t kryhet edhe me akt privat, kur bien n marrveshje t dy palt, q jan t
pranishm gjat kryerjes s tij. Shpenzimet pr kryerjen e inventarit jan n ngarkim t uzufruktarit,
prve kur parashikohet ndryshe n aktin e krijimit.
Njoftimet periodike
Neni 248
Uzufruktari detyrohet ti drgoj pronarit n fund t do viti nj njoftim t hollsishm me shkrim
t nnshkruar prej tij, pr sendet q nuk ekzistojn m ose pr sendet q i kan zvendsuar ato, si dhe
prfitimet e tjera nga sendet n uzufrukt, q nuk hyjn n kategorin e frutave.
Shpenzimet pr kryerjen e dets vjetore, jan n ngarkim t uzufruktarit, prve kur n aktin e
krijimit sht parashikuar ndryshe.
Dhnia e garancis
Neni 249
Uzufruktari detyrohet ti jap pronarit nj garanci me shkrim pr prmbushjen e detyrimeve t
rrjedhura nga uzufrukti, prve kur n aktin e krijimit sht shkarkuar nga nj detyrim i till ose kur
interesat e pronarit mbi sendet n uzufrukt jan siguruar n mnyr t mjaftueshme nga nj institut i
ngarkuar me kt pun.
Prindrit q kan uzufruktin ligjor mbi sendet n pronsi t fmijve t tyre, prjashtohen nga
dhnia e nj garancie t till.
Kur uzufruktari sht shkarkuar nga detyrimi pr dhnien e garancis, pronarit i lind e drejta t
krkoj prej tij q ti tregohen do vit sendet q i jan dhn n uzufrukt ose t njihet me njoftimin e
nj institucioni krediti pr parat apo letrat me vler t depozituara.
Uzufruktari nuk mund t fitoj posedimin e sendeve t vna n uzufrukt, pa plotsuar detyrimet q
rrjedhin nga ky nen.
Pasojat e mosdhnies s garancis
Neni 250
Kur uzufruktari nuk jep garanci, merren masa pr administrimin e sendeve n uzufrukt. Sendet e
paluajtshme jepen me qira ose i besohen nj administratori t zgjedhur me marrveshje ndrmjet
Faqe|50
Kodi Civil
Viti 2014
pronarit e administratorit dhe kur nuk arrihet nj marrveshje e till, administratori caktohet nga gjykata
e rrethit.
Uzufruktari ka t drejt t mbaj pr banim t tij dhe t familjes s tij, nj banes q prfshihet n
uzufrukt.
Parat q prfshihen n uzufrukt investohen me kamat.
Sendet e luajtshme q vjetrohen ose dmtohen nga prdorimi ose sendet ushqimore q
rrezikohen t prishen, shiten dhe vlefta e tyre jepet me kamat ose prdoret pr sendet n uzufrukt.
Uzufruktari mund t krkoj ti lihen sende t luajtshme t mjaftueshme pr prdorim vetjak.
Shpenzimet e mirmbajtjes
Neni 251
Shpenzimet q nevojiten pr ruajtjen, mirmbajtjen dhe administrimin e sendit jan n ngarkim t
uzufruktarit. Jan gjithashtu n ngarkim t tij edhe shpenzimet pr ndreqjet jo t zakonshme, kur ato
jan rrjedhim i mosprmbushjes s detyrimeve t tij ndaj sendit n uzufrukt.
Riparimet e jashtzakonshme jan n ngarkim t pronarit. Kur pronari refuzon ti kryej ato ose t
tjerat q i jan ngarkuar atij, ose vonon pa arsye kryerjen e tyre, uzufruktari i kryen vet me shpenzimet
e tij, t cilat shlyhen deri n prfundimin e uzufruktit. Uzufruktari ka t drejt t mbaj sendin e ndrequr
deri n shlyerjen e shpenzimeve.
Sigurimi i uzufruktit
Neni 252
Uzufruktari duhet t siguroj sendet n uzufrukt n favor t pronarit pr rreziqet q zakonisht ato
duhet t sigurohen ose q jan t detyrueshme nga ligji. N rast dmtimi uzufrukti shtrihet mbi
shprblimin e paguar.
Kur uzufrukti nuk prmbush nj detyrim t till, pronari ka t drejt t bj vet sigurimin e
prons dhe uzufruktari detyrohet ti paguaj shpenzimet prkatse.
Shpronsimi i sendeve n uzufrukt
Neni 253
Kur sendi shpronsohet pr interesa publike, uzufrukti kalon mbi shprblimin prkats.
Pagimi i taksave dhe i detyrimeve t tjera
Neni 254
Tatimet, taksat, shpblimet, rentat toksore dhe detyrimet e tjera vjetore q kan lidhje me t
ardhurat gjat uzufruktit jan n ngarkim t uzufruktarit.
Tatimet, taksat e detyrimet e tjera n ngarkim t prons gjat uzufruktit, jan n ngarkim t
pronarit.
KREU IV
MBARIMI I UZUFRUKTIT
Neni 255
Uzufrukti mbaron:
- me vdekjen e uzufruktarit ose me mbarimin e personit juridik uzufruktar;
- me mbarimin e afatit t caktuar n aktin e krijimit;
Faqe|51
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|52
Kodi Civil
Viti 2014
TITULLI VI
SERVITUTET
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 261
Kodi Civil
Viti 2014
dhe pronari i asaj prone nuk pranon ti ndrtoj ose ti riparoj, pronart e dmtuar ose q rrezikohen t
dmtohen, mundet q me shpenzimet e tyre ti ndrtojn ose ti riparojn ato.
Kto ndrtime e riparime duhet t kryhen pa iu shkaktuar pronarit t prons shrbyese ndonj
dm, duke respektuar rregullat e posame, kur ka t tilla. Kur pronari i prons shrbyese ka
kundrshtime, mosmarrveshja zgjidhet nga gjykata.
Neni 268
Dispozitat e nenit t msiprm zbatohen edhe kur del e nevojshme t hiqet nj penges lndsh t
formuara n nj pron tjetr ose n nj hendek, rrjedh uji ose vij kulluese, t cilat dmtojn pronat
fqinje.
Neni 269
Pronari q ka nj burim uji n pronn e vet sht i lir n prdorimin e tij, por pa cenuar t drejtat
q mund t ket fituar pronari i prons m t ult n baz t nj titulli ose me parashkrim.
Neni 270
N rast se nj rrjedh uji u ndalon pronarve t pronave ngjitur, hyrjen n kto ose vazhdimin e
vaditjes apo t kullimit t ujrave, ata q prdorin kt rrjedh, detyrohen q n proporcion me
prfitimin q nxirret prej tij (ujit) t ndrtojn e t mirmbajn urat e mjetet e tjera t kalimit, n mnyr
t volitshme e t sigurt, si dhe gypat e nndheshm ose vepra t tjera t ksaj natyre pr vazhdimin e
ujitjes e t kullimit.
Neni 271
Pronari i nj toke detyrohet t pranoj pa shprblim ujrat q vijn nga drenazhimi i nj toke t
msiprme, kur ato rrjedhin natyrshm n tokn e tij.
Kur nga kjo rrjedh i shkaktohet dm, ai ka t drejt t krkoj shprblimin e dmit dhe marrjen e
masave pr mnjanimin n t ardhmen.
Servitutet q rrjedhin nga ndrtimet
Neni 272
Rregullat pr ndrtimin e banesave e t ndrtimeve t tjera, largsia ndrmjet tyre, marrja e drits
dhe e pamjes, nxjerrja e ballkoneve e ndrtime t tjera t ksaj natyre, rregullohen me ligj t veant
duke respektuar t drejtat e pronarit t parashikuara n kt Kod e n ligje t veanta.
Servitutet q rrjedhin nga marrja e ujit
Neni 273
Kalimi i ujrave npr pronn e tjetrit duhet t kryhet n mnyrn m t volitshme e m t
prshtatshme me m pak dme, por pa penguar ushtrimin normal t servitutit.
Neni 274
Kur kalimi i ujrave krkohet pr nj koh jo m t gjat se nnt vjet, pagimi i vlefts dhe i
shprblimit t dmeve t prmendura n dispozitn e msiprme bhet n gjysmn e ksaj vlefte, me
detyrimin q me mbarimin e afatit t rivihet gjithka n gjendjen e mparshme.
Faqe|54
Kodi Civil
Viti 2014
Ky servitut mund t bhet i prhershm kur kjo krkohet para mbarimit t afatit, nprmjet
pagimit t gjysms tjetr, t vlefts s bashku me kamatat ligjore, nga data q ka filluar kalimi.
Kur krkesa bhet pas mbarimit t afatit, nuk merren parasysh pagesat pr dhnien prkohsisht t
ksaj t drejte.
Neni 275
Kur kalimi i ujrave duhet t kryhet duke prshkuar rrug publike ose lumenj e ndrtime t tjera
publike, zbatohen rregullat e parashikuara n dispozita t veanta.
Neni 276
Kur n nj shtpi ose n mjediset e tjera t saj mungon uji i nevojshm pr jetesn e njerzve ose
t kafshve dhe nuk mund t sigurohet ndryshe, ose nevojiten shpenzime t mdha, pronari i toks
fqinje duhet t lejoj q nj sasi uji tepric t prdoret n masn e domosdoshme pr nevojat e
msiprme, duke prballuar pala tjetr vleftn e ujit q krkohet dhe shpenzimet q duhet t kryhen pr
kt qllim, si dhe kur sht rasti t shprblej dmin q mund t shkaktohet.
Servituti i kalimit
Neni 277
Pronari q nuk ka dalje n rrugn publike dhe nuk mund ta siguroj at prve se me shpenzime t
mdha e me vshtirsi, ka t drejt t ket rrug kalimi nga toka fqinje, pr prdorimin e prshtatshm
t prons s vet.
Kalimi duhet t prbj rrugn m t shkurtr pr n rrugn publike dhe me m pak dme pr
pronn shrbyese.
Kjo dispozit zbatohet edhe kur pronari, q i sht njohur e drejta e kalimit n pronn e tjetrit,
krkon zgjerimin e arsyeshm t rrug-kalimit pr mjete, duke prfshir edhe kalimin e mjeteve
mekanike.
Neni 278
Pronari duhet t lejoj fqinjin t hyj e t kaloj n tokn e tij sa her ka nevoj t ndrtoj ose t
ndreq nj mur apo nj vepr tjetr. Ai duhet t lejoj personin q t krkoj e t marr gjn e gjall e
do send tjetr t tij, q ndodhen aty rastsisht ose si rrjedhim i ers, ujit, orteqeve dhe forcave t tjera
madhore, ndodhen n tokn e tij apo jan bashkuar me sende t tij.
Pronari mund t mos lejoj hyrjen kur merr prsipr t dorzoj vet sendin e ndodhur n tokn e
tij. Kur sht rasti pronari i toks shprblehet pr dmin e shkaktuar.
Neni 279
Personi q do t kaloj n tokn e tjetrit, duhet t paguaj vleftn e toks q zihet, pa zbritur
tatimet e barrt e tjera q lidhen me tokn, si dhe shprblimin pr dmin q shkaktohet duke prfshir
edhe dmin q vjen nga ndrprerja e toks, nga mosprdorimi i saj, nga depozitimi i lndve t nxjerra e
hedhja e mbeturinave. Pronari i toks shrbyese ka t drejt t largoj kto t fundit dhe ta prdor
siprfaqen e toks, por gjithnj pa dmtuar ushtrimin normal t servitutit.
Faqe|55
Kodi Civil
Viti 2014
Servituti pr vendosjen e gypave, kabllove e telave
Neni 280
Pronari duhet t lejoj persona t tjer q t ndrtojn n pronn e tij t paluajtshme kanale ose t
vendosin gypa pr kalimin e ujit ose t gazit, si dhe kabllo e tela telegrafik ose elektrik dhe instalime t
tjera t ksaj natyre, por vetm kur kto vepra nuk kan mundsi t kryhen ndryshe ose pa u br
shpenzime t mdha. Pronari, kur i shkaktohet dm, ka t drejt t shprblehet.
KREU III
SERVITUTET VULLNETARE
Neni 281
Pronari mund t krijoj mbi pronat e veta ose n dobi t tyre, do lloj servituti, me kusht q t mos
jet n kundrshtim me rendin juridik.
Servitutet vullnetare krijohen me kontrat ose me testament.
Neni 282
Servitutet jan vijuese kur ushtrimi i tyre bhet pa qen nevoja pr veprime t herpashershme t
njeriut, si jan vijat e ujit, pikat e strehve e t tjera t ksaj natyre.
Servitutet jan jo vijuese, kur n ushtrimin e tyre krkohet kryerja e veprimeve t tashme t njeriut,
si jan e drejta pr t marr uj, pr kullotjen e bagtive e t tjera t ksaj natyre.
Servitutet mund t jen t dukshme e t padukshme.
T padukshme jan servitutet pr t cilat nuk nevojiten punime t dukshme ose t prhershme, q
jan t nevojshme pr ushtrimin e tyre.
Neni 283
Servitutet vijuese e t dukshme krijohen me titull ose me parashkrimin dhjet vjear.
Servitutet vijuese t padukshme dhe servitutet jo vijuese, t dukshme ose jo, nuk mund t krijohen
vese me titull.
Neni 284
Kur dy prona pushojn s qni n pronsin e nj personi, servituti konsiderohet se ekziston n
mnyr aktive apo pasive n dobi ose kundr secils nga pronat e veuara, prve kur ka marrveshje t
kundrt.
KREU IV
MNYRAT E USHTRIMIT T SERVITUTEVE
Neni 285
E drejta e servitutit prfshin do gj q sht e nevojshme pr ta prdorur at.
Neni 286
Pronari, pa plqimin e uzufruktarit, nuk mund t ngarkoj pronn me servitute q cenojn t
drejtat e uzufruktarit.
Faqe|56
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 287
Servituti mbi nj pron q u prket disa personave n bashkpronsi mund t krijohet vetm me
miratimin e gjith bashkpronarve. Servituti i krijuar nga vetm nj ose disa bashkpronar, hyn n
fuqi kur bashkpronart e tjer bashkarisht apo vemas, kan dhn miratimin pr krijimin e tij.
Neni 288
Personi q ka nj t drejt servituti, duhet ta prdor at sipas titullit t tij ose t posedimit t tij.
Kur ka dyshime rreth shtrirjes dhe mnyrs s ushtrimit t tij, quhet se servituti sht krijuar n mnyr
t till q t plotsoj nevojat e prons dominuese, duke rnduar sa m pak pronn shrbyese.
Neni 289
E drejta e servitutit duhet t ushtrohet n kohn dhe n mnyrn q sjell m pak vshtirsi e
shqetsime pr pronarin e prons shrbyese.
Neni 290
Kur prona n dobi t s cils sht krijuar nj servitut pjestohet, servituti do ti shrbej secils
pjes, me kusht q barra e prons shrbyese t mos rndohet.
Neni 291
Pronari nuk duhet q me veprimet ose mosveprimet e tij t paksoj prdorimin e servitutit ose ta
bj at m t vshtir.
Megjith kt, n qoft se kan ndryshuar kushtet dhe pronari i prons shrbyese rndohet ose
pengohet n ushtrimin e t drejtave t pronsis, mund ti krkoj pronarit, n dobi t t cilit sht vn
servituti, ndrrimin e vendit t servitutit.
Kt t drejt e ka edhe pronari i prons tjetr, kur provohet se ky ndrrim sjell dobi dhe nuk
dmton pronn shrbyese.
Mbrojtja e servitutit
Neni 292
Personi q ushtron nj servitut, ka t drejt t krkoj gjyqsisht nga kushdo q kundrshton kt
t drejt, duke krkuar sipas rastit rivendosjen e plot t saj, pushimin e cenimit q i bhet si edhe
shprblimin e dmit t shkaktuar.
KREU V
SHUARJA E SERVITUTEVE
Neni 293
Servitutet shuhen:
a) Kur n nj person t vetm bashkohet pronsia e prons mbizotruese me at t prons
shrbyese.
b) Kur nuk prdoret pr m shum se dhjet vjet.
Afati i parashkrimit pr servitutet jo vijuese fillon t ec nga dita kur servituti ka pushuar s
prdoruri, ndrsa pr servitutet vijuese nga dita kur sht kryer nj vepr ose sht vrtetuar nj fakt q
Faqe|57
Kodi Civil
Viti 2014
pengon ushtrimin e servitutit. Pr efekt t shuarjes s servitutit, llogaritet edhe koha q ai sht ushtruar
nga titullari i mparshm.
c) Kur sendet dmtohen ose konsumohen deri n nj shkall sa nuk mund t prdoren pr
qllimin e tyre.
Rikthimi n nj gjendje q mund t prdoren sjell si rrjedhim edhe rivendosjen e servituteve,
prve kur kjo e drejt sht parashkruar.
Neni 294
Kur prona mbizotruese sht n bashkpronsi, prdorimi i servitutit nga njri prej
bashkpronarve, ndrpret parashkrimin edhe ndaj bashkpronarve t tjer.
Neni 295
Pezullimi ose ndrprerja e parashkrimit n favor t njrit nga bashkpronart, ka efekt edhe n
favor t t tjerve.
TITULLI VII
MBROJTJA E PRONSIS
Padia pr krkimin e sendit
Neni 296
Pronari ka t drejt t ngrej padi pr t krkuar sendin e tij nga do posedues ose mbajts. Kt t
drejt e ka edhe do bashkpronar pr sendin e prbashkt, me qllim q ai tu dorzohet gjith
bashkpronarve.
T drejtat e poseduesit pr t ardhurat
Neni 297
Poseduesit me mirbesim i takojn frutat natyrore t veuara dhe frutat civile t vjela q jan br
t krkueshme deri n ditn q ka marr dijeni se sht posedues i paligjshm, ose q i sht njoftuar
padia e pronarit pr krkimin e sendit. Ai nuk detyrohet t shprblej pronarin pr humbjen, dmtimin
ose pamundsin e kthimit t sendit pr do shkak tjetr, por pas ksaj dite ai prgjigjet pr frutat e
vjela ose q duhet t kish vjelur, duke vepruar me prkujdesje deri n kohn e kthimit t sendit, pr
shprblimin pr prdorimin e sendit, si dhe pr humbjen, dmtimin ose pamundsin e kthimit pr faj
t tij.
Neni 298
Poseduesi me keqbesim pr gjith kohn e posedimit t tij, detyrohet ti kthej pronarit bashk me
sendin edhe frutat natyrore t veuara e frutat civile t vjela ose q jan br t krkueshme, dhe t
ardhurat e tjera q duhej t vilte, si dhe t shprblej pronarin pr prdorimin e sendit dhe pr humbjen,
dmtimin ose pamundsin e kthimit t sendit qoft dhe pa fajin e tij.
Ai shkarkohet nga prgjegjsia kur provon se dmi do t shkaktohej edhe sikur t kishte dorzuar
sendin n kohn e duhur, prve kur ai sht marr me an vepre penale.
Faqe|58
Kodi Civil
Viti 2014
E drejta e poseduesit pr shpenzimet
Neni 299
Faqe|59
Kodi Civil
Viti 2014
TITULLI VIII
POSEDIMI
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Kuptimi i posedimit
Neni 304
Posedimi sht sundimi efektiv i nj personi mbi nj send dhe mbi t drejtat e tjera reale mbi at.
Posedimi mund t ushtrohet drejtprsdrejti ose nga nj person q mban sendin.
Llojet e posedimit
Neni 305
Posedimi i personit jo pronar mund t jet i ligjshm ose i paligjshm.
Posedimi sht i ligjshm kur poseduesi e ka posedimin nga pronari, n baz t nj veprimi juridik,
n baz t ligjit ose t nj akti administrativ.
N t gjitha rastet e tjera posedimi sht i paligjshm.
Neni 306
Posedimi i paligjshm mund t jet me mirbesim ose me keqbesim.
Posedimi sht me mirbesim kur poseduesi nuk ka ditur ose nuk ishte i detyruar t dinte se
posedimi i tij sht i paligjshm.
Mirbesimi prezumohet dhe mjafton t ket qn n kohn e fitimit t posedimit.
Prezumime mbi posedimin
Neni 307
Poseduesi i tanishm q ka poseduar n nj koh t mparshme, prezumohet se ka poseduar edhe
n kohn e ndrmjetme.
Neni 308
Posedimi i tanishm nuk prezumon posedimin e mparshm, prve kur poseduesi ka nj titull q
prbn bazn e posedimit t tij.
N kt rast poseduesi prezumohet q t ket qn poseduar q nga data e titullit.
Mnyrat e fitimit t posedimit
Neni 309
Posedimi fitohet me an veprimesh juridike, me trashgim dhe me pushtim.
Ai q ka fituar posedimin me mirbesim, mund t bashkoj n posedimin e vet, edhe kohn e
posedimit me mirbesim t personit nga i cili ka fituar sendin.
Faqe|60
Kodi Civil
Viti 2014
KREU II
MBROJTJA E POSEDIMIT DHE E MBAJTJES
Mbrojtja e atastme
Neni 310
Faqe|61
Kodi Civil
Viti 2014
PJESA III
TITULLI I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Kuptimi i trashgimit
Neni 316
Trashgimia sht kalimi me ligj ose me testament i pasuris (trashgimit) t personit t vdekur, nj
ose m shum personave (trashgimtar), sipas rregullave t caktuara n kt Kod.
Neni 317
Trashgimia me ligj zbatohet kur trashgimlnsi nuk ka br testament, ose ka br vetm pr nj
pjes t pasuris s tij, ose kur testamenti sht trsisht ose pjesrisht i pavlefshm.
Neni 318
Koha e eljes s trashgimis
(Ndryshuar me ligjin nr. 121/2013, neni 1)
Trashgimia elet kur vdes trashgimlnsi.
N rastin e shpalljes s personit t vdekur, trashgimia elet ditn kur, sipas vendimit gjyqsor,
personi konsiderohet i vdekur.
Neni 318/1
Vendi i eljes s trashgimis
(Shtuar me ligjin nr. 121/2013, neni 2)
Trashgimia elet n vendin ku ka pasur vendbanimin e fundit trashgimlnsi. Kur vendbanimi i
fundit i trashgimlnsit nuk dihet, trashgimia elet n vendin ku ndodhet e gjith pasuria e tij ose
pjesa kryesore e saj.
Neni 318/2
Ligji i zbatueshm
(Shtuar me ligjin nr. 121/2013, neni 2)
Trashgimia rregullohet sipas ligjit t kohs kur sht elur.
Neni 319
sht e pavlefshme do marrveshje me t ciln disponohen ose prdorohen t drejta q rrjedhin
nga nj trashgim ende i paelur.
Zotsia pr t trashguar
Neni 320
Ka zotsi pr t trashguar personi q n kohn e eljes s trashgimis sht gjall, ose sht zn
para vdekjes s trashgimlnsit dhe ka lindur i gjall.
Prezumohet se ka qn zn n kohn e eljes s trashgimis, ai q ka lindur brenda 300 ditve
nga vdekja e trashgimlnsit.
Faqe|62
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 321
Kur dy ose m shum persona thirren pr t trashguar njri tjetrin dhe nuk vrtetohet se cili prej
tyre ka vdekur m par, prezumohet se t gjith kan vdekur n t njjtn koh dhe nuk kalon ndonj e
drejt nga njri tek tjetri.
Padenjsia
Neni 322
Nuk mund t trashgoj si i padenj:
- ai q me dashje ka vrar ose ka tentuar t vras trashgimlnsin, bashkshorten, fmijt dhe
prindrit e tij;
- ai q ka br ndaj trashgimlnsit kallzim ose dshmi t rreme, pr kryerjen e nj vepre penale
pr t ciln parashikohet dnim me vdekje ose me heqje lirie mbi 10 vjet, kur kallzimi ose dshmia jan
deklaruar t rreme n nj gjykim penal;
- ai q me mashtrim, kanosje e dhun ka shtyr trashgimlnsin q t bj, t ndryshoj ose t
shfuqizoj testamentin ose ka prpiluar vet nj testament t rreme ose e ka prdorur at pr interesa t
tij apo t t tjerve;
- ai q sht sjell ndaj trashgimlnsit n mnyr poshtruese dhe q e ka keqtrajtuar at.
Neni 323
Padenjsia e prindit ose e t paralindurit, nuk prjashton fmijt ose t paslindurit e ktij, si kur
trashgojn vet, ashtu dhe kur vijn n trashgim me zvendsim. N nj rast t till, prindi i padenj,
n pjesn trashgimore q u vjen fmijve t tij nuk mund t gzoj t drejtat e uzufruktit dhe t
administrimit, q ligji u njeh prindrve mbi pasurit e fmijve t tyre.
Falja e padenjsis
Neni 324
Trashgimlnsi ka t drejt ta fal personin e padenj pr ta trashguar, me kusht q falja t bhet
shprehimisht me akt noterial ose me testament, ose kur falja, ndonse nuk sht br shprehimisht,
trashgimlnsi ka shnuar n testament se e ka njohur padenjsin e megjithat e cakton at si
trashgimtar.
Detyrimet e trashgimtarit t padenj
Neni 325
Personi i prjashtuar nga trashgimi si i padenj detyrohet t kthej frutat dhe do t ardhur tjetr
q ka marr nga pasuria n trashgim pas eljes s trashgimis.
Zvendsimi
Neni 326
Zvendsimi lejon vnien e zvendsuesve n vendin, shkalln dhe n t drejtat e atij q
zvendsojn.
Faqe|63
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 327
Zvendsimi n vij t drejt i t paslindurve, bhet pa kufi dhe n t gjitha rastet, qoft kur fmija
e trashgimlnsit t konkurroj me t paslindurit e nj fmije tjetr t paravdekur, qoft dhe kur
fmijt e trashgimlnsit kan vdekur para tij dhe t paslindurit e ktyre jan ose jo n shkall t njjta,
ose t numrit t tyre sipas barqeve.
Neni 328
Pr t paralindurit n vij t drejt nuk ka zvendsim; m i afrti prjashton t tjert.
Neni 329
N vij t trthort, zvendsimi pranohet n favor t fmijve e t paslindurve, t vllezrve e
motrave t trashgimlnsit, edhe sikur kta t konkurrojn me ungjt apo emtat e tyre apo me t
paslindurit e tyre n shkall t njjt ose jo.
Fitimi i trashgimit
Neni 330
Trashgimi fitohet me vdekjen e trashgimlnsit.
Neni 331
Me eljen e trashgimit, trashgimtarit i kalon edhe posedimi i trashgimlnsit mbi pasurin
trashgimore, pa qen nevoja pr t vn dor mbi at.
Neni 332
Trashgimtari mund t fitoj t gjith pasurin e trashgimlnsit ose nj pjes t saj, ose vetm nj
send t caktuar apo nj t drejt tjetr pasurore.
Neni 333
Heqja dor nga trashgimia
(Ndryshuar me ligjin nr. 121/2013, neni 3)
Heqja dor nga trashgimia duhet t bhet me deklarat t shkruar, q regjistrohet te noteri i
njsis vendore ku sht elur trashgimia, ose me deklarat noteriale t redaktuar nga noteri.
Heqja dor mund t bhet edhe me an t nj prfaqsuesi t pajisur me prokur t posame.
Pas regjistrimit t heqjes dor nga trashgimia, noteri kryesisht lshon nj dshmi t re trashgimie,
ku pasqyrohet ndryshimi n rrethin e trashgimtarve, si dhe pjest e tyre takuese, t ciln ia drgon
personit q ka krkuar lshimin e dshmis fillestare t trashgimis.
Neni 334
Ai q ka hequr dor nga trashgimi, quhet se nuk sht thirrur ndonjher n trashgim. Heqja
dor nga trashgimi nuk prjashton trashgimtarin nga e drejta pr t krkuar legt.
Faqe|64
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 335
Heqja dor nga trashgimi mund t bhet brenda 3 muajve nga elja e trashgimis dhe kur
trashgimtari sht jasht shtetit, jo m von se 6 muaj.
Pr trashgimtarin q n kohn e eljes s trashgimis nuk ka lindur, afati i heqjes dor nga
trashgimi fillon nga dita e lindjes.
Afati i heqjes dor nga trashgimi pezullohet pr shkaqet q vlejn pr parashkrimin e padies.
Neni 336
(Ndryshuar me ligjin nr. 121/2013, neni 4)
Kur nuk dihet a ka trashgimtar, ose kur trashgimtart mungojn dhe nuk ka lajme pr ta, noteri
i njsis vendore ku sht elur trashgimia, kryesisht ose me krkesn e do t interesuari, cakton nj
afat, jo m pak se gjasht muaj nga elja e trashgimis, brenda t cilit ata duhet t deklarojn n se
heqin dor nga trashgimi. N qoft se brenda ktij afati nuk bhet ndonj deklarim i till, prezumohet
se trashgimlnsi nuk ka ln trashgimtar.
Neni 337
Heqja dor nga trashgimi, e br para eljes s trashgimis, ose kur bhet me kusht, me afat, ose
pr nj pjes t trashgimit, apo n dobi t njrit nga trashgimtart e tjer, sht e pavlefshme.
Neni 338
Nuk mund t hiqet dor nga trashgimi, kur gjat afatit tremujor, trashgimtari me veprimet e tij
sht sjell si trashgimtar.
Veprimet q kryhen vetm pr t ruajtur pasurin trashgimore, nuk konsiderohen si sjellje prej
trashgimtari.
Trashgimtart q kan hequr ose fshehur sende nga trashgimi, humbasin t drejtn e heqjes dor
dhe mbeten trashgimtar edhe sikur t ken deklaruar heqjen dor nga trashgimi.
Neni 339
Trashgimtari q ka deklaruar rregullisht heqjen dor ose jo nga trashgimi, nuk mund ta
shfuqizoj m pas kt deklarim.
Neni 340
Kur trashgimtari vdes para se t kaloj afati pr heqjen dor nga trashgimi, e drejta pr heqjen
dor u kalon trashgimtarve t tij.
Pagimi i detyrimeve
Neni 341
Trashgimtart prgjigjen pr detyrimet q rndojn mbi pasurin trashgimore n prpjestim me
pjest e tyre, gjer n vleftn e pasuris trashgimore q kan marr.
Quhen detyrime q rndojn mbi pasurin trashgimore, ato t trashgimlnsit, shpenzimet e
varrimit t tij dhe shpenzimet q nevojiten pr ruajtjen dhe administrimin e pasuris trashgimore, deri
sa ajo tu kaloj trashgimtarve prkats.
Faqe|65
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 342
Kur n nj trashgim, nj ose disa prona t paluajtshme jan t rnduara me hipotek, secili
trashgimtar ka t drejt t krkoj q kto prona t lirohen nga hipoteka para se t bhet formimi i
pjesve trashgimore.
Megjithkt, trashgimtari q e ka shlyer detyrimin q rrjedh nga hipoteka e vn mbi nj send t
paluajtshm n pjesn trashgimore t tij, ka t drejtn e kthimit ndaj trashgimtarve t tjer, n
proporcion me pjest e tyre.
Neni 343
Masat pr sigurimin e pasuris trashgimore
(Ndryshuar me ligjin nr. 121/2013, neni 5)
Kur shihet e nevojshme t mbrohen interesat e trashgimtarve, t personave q mund t
prfitojn nga disponimet me testament, t kreditorve t trashgimlnsit ose t shtetit, noteri i njsis
vendore ku sht elur trashgimia, kryesisht, ose me krkesn e do t interesuari, bn inventarin e
pasuris trashgimore.
Noteri q bn inventarin mund t caktoj nj person si ruajts t pasuris trashgimore.
Derisa t mos jen hequr masat e msiprme, trashgimtari q mund t ket filluar nga
administrimi i pasuris trashgimore, nuk mund ta tjetrsoj at vese me lejen e gjykats.
Neni 344
(Ndryshuar me ligjin nr. 121/2013, neni 6)
Kur nuk dihet a ka trashgimtar ose kur trashgimtart mungojn dhe nuk ka lajme pr ata ose
kur trashgimtart ligjor apo testamentor kan hequr dor nga trashgimi dhe nuk dihen
trashgimtart e tyre, noteri i njsis vendore ku sht elur trashgimi, kryesisht ose me krkesn e do
t interesuari, emron nj kujdestar t trashgimit.
Shkurtimi i aktit noterial t emrimit t kujdestarit shpallet n Fletoren Zyrtare.
Neni 345
Kujdestari krkon kryerjen e inventarit t pasuris trashgimore, merr masa pr administrimin e
pasuris, ushtron t drejtn e padis dhe u prgjigjet padive n lidhje me kt pasuri, depoziton n
bank parat q ndodhen n trashgim ose q rrjedhin prej tij, kryen veprime t tjera t ksaj natyre dhe
jep llogari n mbarim t administrimit.
Neni 346
Me miratimin e gjykats kujdestari paguan detyrimet q rndojn mbi pasurin trashgimore,
ekzekuton detyrimet n lidhje me leget dhe barrt dhe, kur shihet e nevojshme tjetrson edhe pasuri
trashgimore.
Neni 347
Detyra e kujdestarit pushon me paraqitjen e treshgimtarit.
Faqe|66
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 348
Dshmia e trashgimis
(Ndryshuar me ligjin nr. 121/2013, neni 7)
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 352
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 359
Pjesa e antarit q vdes n pasurin e familjes bujqsore u kalon trashgimtarve t tij, pavarsisht
nga antarsia ose jo e tyre n ekonomin bujqsore.
Kur vdes antari i fundit i ekonomis bujqsore, pasuria u kalon trashgimtarve t tij sipas
rregullave t caktuara n kt Kod.
TITULLI II
TRASHGIMIA ME LIGJ
Neni 360
Trashgimtart ligjor jan fmijt, fmijt e fmijve, bashkshorti, prindrit, vllezrit e motrat
dhe fmijt e vllezrve e t motrave t paravdekur, gjyshi e gjyshja e t paralindurit e tjer, personat e
paaft pr pun n ngarkim t trashgimlnsit, t afrmit e tjer deri n shkalln e gjasht, si dhe shteti.
Kta thirren n trashgim sipas rradhs t caktuar n kt Kod.
Neni 361
(Ndryshuar paragrafi i tret me ligjin nr. 8781, dat 3.5.2001, neni 23)
N rradh t par thirren n trashgim fmijt dhe bashkshorti i aft ose i paaft pr pun, duke
trashguar secili n pjes t barabarta.
Kur nj nga fmijt ka vdekur para trashgimlnsit, sht br i padenj pr t trashguar, ka
hequr dor nga trashgimi, ose sht i prjashtuar nga trashgimi, n vend t tij hyjn me zvendsim
fmijt e tij dhe kur pr shkaqet e siprme nuk mund t jen trashgimtar, vijn n trashgim t
paslindurit e tyre pa kufizim. N kt rast, pjesa e prindit q nuk trashgon, ndahet ndrmjet t
paslindurve n pjes t barabarta.
Kur prve bashkshortit, nuk ka trashgimtar t tjer, t radhs s par, n trashgimi thirren ata
t radhs pasardhse, t parashikuar n nenin 363 t ktij Kodi dhe kur nuk ka t till, thirren
trashgimtart e radhs tjetr pasardhse, t parashikuar n nenin 364 t ktij Kodi.
N do rast bashkshorti merr 1/2 pjes t trashgimit.
Kur nuk ka trashgimtar t radhve t siprme, trashgimi i mbetet bashkshortit pasjetues.
Neni 362
(Ndryshuar paragrafi i par me ligjin nr.8781, dat 3.5.2001, neni 24)
Fmijt e lindur jasht martese, kur atsia ose mmsia sht njohur rregullisht, si dhe fmijt e
birsuar barazohen me fmijt e lindur nga martesa.
I birsuari nuk trashgon n familjen e origjins s tij dhe as kjo nuk e trashgon at.
Neni 363
N radh te dyt thirren n trashgim prindrit e trashgimlnsit dhe personat e paaft pr pun,
t cilt t paktn 1 vit para vdekjes s trashgimlnsit, bashkjetonin me at si antar t familjes dhe
n ngarkim t tij.
Neni 364
N radh t tret thirren n trashgim personat e paaft pr pun n ngarkim t trashgimlnsit
q prmenden n nenin 363 t ktij Kodi, kur nuk ka trashgimtar t tjer t radhs s dyt, gjyshi e
Faqe|69
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
TITULLI III
TRASHGIMIA ME TESTAMENT
Kuptimi i testamentit
Neni 372
Testamenti sht nj veprim juridik i njanshm i kryer nga vet trashgimlnsi, me an t t cilit
ky disponon pasurin e tij pr kohn pas vdekjes.
Testamenti nuk mund t bhet prej dy ose m shum personave po n nj akt, as edhe n dobi t
nj t treti, as me disponime reciproke.
Zotsia pr t disponuar me testament
Neni 373
Testament mund t bj do person q ka mbushur moshn 18 vje, si dhe gruaja nn kt mosh
kur sht e martuar.
I mituri nga 14 gjer n 18 vje mund t bj testament vetm pr pasurin q ka fituar me punn e
tij.
Personi t cilit me vendim gjyqi i sht hequr zotsia pr t vepruar, si dhe ai q n kohn e brjes
s testamentit nuk sht n gjendje pr t kuptuar rndsin e veprimit t tij, nuk mund t bj
testament.
Zotsia pr t fituar me testament
Neni 374
Jan t pazot pr t fituar me testament ata q jan t pazot pr t trashguar me ligj me
prjashtim t fmijve t pandrmjetshm t nj personi t caktuar dhe t gjall n kohn e vdekjes s
testatorit edhe sikur ata fmij t mos jen zn ende.
Neni 375
Kujdestari nuk mundet n asnj rast t prfitoj nga disponimet testamentare t personit n
kujdestari kur ato jan br para miratimit t llogaris prfundimtare, edhe sikur testatori t ket vdekur
pas miratimit t llogaris.
Jan t vlefshme disponimet e bra n favorin e kujdestarit, kur ky sht i paralindur, i paslindur,
vlla, motr ose, bashkshorti i testatorit.
Neni 376
Disponimi testamentar n favor t personave t pazot q prmenden n nenet 374 e 375 t ktij
Kodi, sht i pavlefshm edhe sikur t jet fshehur nn formn e nj kontrate me shprblim ose t jet
br nn emrin e nj personi t ndrvn.
Quhen persona t ndrvn: i ati, e ma, t paslindurit dhe bashkshorti i personit t pazot.
Faqe|71
Kodi Civil
Viti 2014
Caktimi i trashgimtarit
Neni 377
Trashgimlnsi q nuk l t paslindur ose t paralindur, ose vllezr apo motra, ka t drejt t
disponoj me testament pasurin e vet, n favor t do personi fizik apo juridik.
Prjashtimi nga trashgimia
Neni 378
Trashgimlnsi edhe pa caktuar trashgimtar n testament mund t prjashtoj nga trashgimia
ligjore nj ose m shum trashgimtar t tij.
Rezerv ligjore
Neni 379
Trashgimlnsi nuk mund t prjashtoj nga trashgimia ligjore fmijt e tij t mitur ose
trashgimtar t tjer t mitur q trashgojn me zvendsim (neni 361, paragrafi i dyt), si dhe
trashgimtart e tij t tjer t paaft pr pun n qoft se thirren n trashgim, dhe as t cenoj me
testament n do mnyr qoft, pjesn q u takon ktyre trashgimtarve n baz t trashgimis
ligjore, prve kur kta jan br t padenj pr t trashguar.
Neni 380
Kur testatori disponon me testament nj uzufrukt ose nj rent jetsore, t ardhurat e t cilave
kalojn ato t pjess s disponueshme, trashgimtart q kan t drejt n rezervn ligjore munden t
ekzekutojn kt disponim ose t heqin dor nga t drejtat mbi pjesn e disponueshme.
Po kt t drejt zgjedhjeje e kan edhe personat q prfitojn nga rezerva ligjore n rast se
testatori ka disponuar pronsin e zhveshur t nj pjese q kalon masn e disponueshme.
Zvendsimi
Neni 381
Trashgimlnsi mund t caktoj n testament q n rast se trashgimtari vdes para tij ose bhet i
padenj, ose heq dor nga trashgimi, ta marr trashgimin nj nga trashgimtart e tjer q tregohen n
nenet 361, 363, 364 t ktij Kodi, dhe kur nuk ka asnj nga kta, ta marr nj njeri tjetr.
Por trashgimlnsi nuk mund t detyroj trashgimtarin q t ruaj dhe, pas vdekjes s tij tia
dorzoj nj personi tjetr t gjith ose nj pjes t trashgimit q ka marr.
E drejta e shtimit
Neni 382
Kur trashgimlnsi ua ka ln t gjith pasurin e tij trashgimtarve t caktuar n testament dhe
nj nga kta trashgimtar ka vdekur para tij, ose sht br i padenj, ose ka hequr dor nga trashgimi
dhe trashgimlnsi nuk ka caktuar pr kto raste nj trashgimtar tjetr n vend t tij, si dhe kur nj
trashgimtar sht prjashtuar nga trashgimi, pjesa q i takon atij u shtohet pjesve t bashktrashgimtarve t tjer t caktuar n testament n prpjestim me pjest e tyre trashgimore.
N qoft se disa nga trashgimtart jan caktuar s bashku n nj pjes t pasuris, shtimi bhet
vetm midis ktyre bashktrash-gimtarve.
Faqe|72
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 383
Faqe|73
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 389
Kur sendi i dhn n leg sht treguar vetm si lloj ose si mas, e drejta e zgjedhjes i takon
trashgimtarit, por sendi nuk mund t jet nn kualitetin mesatar.
Neni 390
Kur personi, t cilit i sht ln legu, ka vdekur para trashgimlnsit ose sht br i padenj ose
ka hequr dor nga legu dhe trashgimlnsi nuk ka caktuar nj person tjetr n vend t tij, legu shkon
n dobi t trashgimtarit t ngarkuar me at leg.
Por n qoft se legu u sht ln shum personave s bashku, pjesa e atij q nuk mund ose nuk do
t marr legun u shtohet bashkpjestarve t tij n prpjestim me pjest e tyre.
Neni 391
Personi, t cilit i sht ln legu, ka t drejt t krkoj nga trashgimtari i ngarkuar ekzekutimin e
detyrimit n lidhje me legun.
Ekzekutimi i detyrimit t trashgimtarit n lidhje me barrn mund t krkohet nga ekzekutori i
testamentit, nga bashktrashgimtart, nga organizatat prkatse shtetrore ose private.
Detyrimet n lidhje me legun dhe barrn ekzekutohen pas detyrimeve q rndojn mbi pasurin
trashgimore.
Format e testamentit
Neni 392
Testamenti bhet n dy forma: ollograf dhe me akt noterial.
Testamenti ollograf
Neni 393
Testamenti ollograf shkruhet trsisht me dorn e testatorit duke vn datn dhe nnshkrimin e
vet.
Personat q nuk dgjojn (shurdh) ose q nuk dgjojn e nuk flasin (shurdhmemec), mund t
disponojn me testament ollograf ose me testament t marr nga noteri, sipas rregullave t parashikuara
n ligjin Pr noterin.
Neni 396
Testamenti ollograf mund t depozitohet tek noteri pr ruajtje sipas dispozitave pr depozitimin e
dokumenteve n noteri.
Faqe|74
Kodi Civil
Viti 2014
Testamenti me akt noterial
Neni 397
Testamenti me akt noterial redaktohet nga noteri dhe nnshkruhet nga trashgimlnsi n prani t
noterit.
Kur trashgimlnsi nuk di, ose pr shkak smundjeje ose t metash fizike nuk mund t
nnshkruaj, testamenti nnshkruhet sipas rregullave t parashikuara n ligjin Pr noterin.
Testamente t posame
Neni 398
(Shfuqizuar fjalt ose sekretari me ligjin nr. 8781, dat 3.5.2001, neni 25)
N vendet ku nuk ka noter, testamenti mund t vrtetohet nga kryetari i bashkis ose i komuns.
Neni 399
Testamenti i nj personi q ndodhet n shrbim ushtarak, mund t vrtetohet nga komandanti i
njsis ushtarake n t ciln ai bn pjes dhe kur sht shtruar n spital pr mjekim nga drejtori i
spitalit.
Neni 400
Testamenti i nj personi q ndodhet n nj anije shqiptare n lundrim ose q ka qndruar n nj
liman t huaj, mund t vrtetohet nga kapiteni i anijes.
Neni 401
Disponimi me testament i br me kusht pezullues, mbetet pa efekt kur personi n favor t cilit
sht br, vdes para trashgimlnsit.
Revokimi i testamentit
Neni 402
Testamenti me nj dat t mvonshme l pa fuqi at me dat t mparshme n trsi ose vetm
pr pjesn q nuk pajtohet me testamentin e ri.
Testamenti mbetet pa fuqi edhe me an t nj deklarate t br nga trashgimlnsi n noteri.
Pavlefshmria e testamentit
Neni 403
Testamenti sht i pavlefshm kur bhet nga nj person q nuk mund t bj testament (neni 373).
Neni 404
Testamenti sht i pavlefshm kur nuk sht br n formn e krkuar nga ligji.
Neni 405
Testamenti sht i pavlefshm kur disponohet me testament n dobi t personave q nuk mund t
trashgojn (nenet 374, 375).
Faqe|75
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 406
Testamenti sht i pavlefshm kur disponimi me testament sht n kundrshtim me nenet 377 e
384 t ktij Kodi.
Neni 407
Testamenti sht i pavlefshm kur disponimi me testament i trashgimlnsit, i prjashton nga
trashgimia ligjore trashgimtart e tij t mitur ose t paaft pr pun ose cenon pjesn e tyre ligjore.
Neni 408
Testamenti sht i pavlefshm kur disponimi me testament sht br n kundrshtim me ligjin
ose n mashtrim t ligjit.
Neni 409
Testamenti sht i pavlefshm kur disponimi me testament sht br me ndikimin e mashtrimit,
kanosjes ose dhuns, ose pr shkak t nj lajthimi, pa t ciln trashgimlnsi nuk do kishte br kt
disponim.
Neni 410
Kur testamenti deklarohet nga gjykata i pavlefshm, n trashgim thirren trashgimtart ligjor,
prve kur sht rasti i shtimit n dobi t trashgimtarve t caktuar n testament sipas nenit 381.
Kur deklarohen t pavlefshme vetm disa nga disponimet e testamentit, disponimet e tjera mbeten
n fuqi.
Neni 411
Padia pr pavlefshmrin e testamentit ose t disponimit me testament mund t ngrihet nga
trashgimtari dhe nga do tjetr person i interesuar brenda tre vjetve nga elja e trashgimis.
Neni 412
Kur disponimi me testament sht i pavlefshm pr shkak se disponimi nga trashgimlnsi ka
prjashtuar nga trashgimia ligjore trashgimtart e tij t mitur ose t paaft pr pun ose cenon pjesn
e tyre ligjore (neni 407), trashgimtari, i prjashtuar nga trashgimi ose t cilit i sht cenuar pjesa
ligjore, ka t drejt t krkoj nga trashgimtart e tjer, sipas rastit, dorzimin ose plotsimin e pjess
q i takon atij n baz t trashgimis ligjore.
Neni 413
Pr caktimin e ksaj pjese bashkohet e gjith pasuria q kishte trashgimlnsi n kohn e vdekjes
s tij, duke u zbritur detyrimet q rndojn mbi trashgimin dhe pjestohet me numrin e
trashgimtarve q do t thirreshin n trashgim n qoft se trashgimlnsi nuk do kishte br
testament.
Ekzekutori i testamentit
Neni 414
Trashgimlnsi mund t ngarkoj nj ose m shum persona pr t ekzekutuar testamentin.
Faqe|76
Kodi Civil
Viti 2014
Caktimi si ekzekutor duhet t pranohet prej ktij n vet testamentin ose me nj deklarat t
veant q i bashkohet testamentit.
N qoft se trashgimlnsi nuk cakton ekzekutor t testamentit, ekzekutimi i ktij u ngarkohet
trashgimtarve t caktuar n t.
Neni 415
Ekzekutori i testamentit duhet t bj inventarin e pasuris trashgimore, duke ftuar t marrin
pjes trashgimtart dhe personat e tjer q prfitojn nga testamenti.
Ekzekutori i testamentit administron pasurin trashgimore, duke kryer veprimet q jan t
nevojshme pr ekzekutimin e disponimeve t testamentit, por nuk mund t tjetrsoj pasurin
trashgimore, prve kur shfaqet nevoja dhe me lejen e gjykats, e cila vendos pasi m par t dgjoj
trashgimtart.
Neni 416
Gjykata e rrethit, me krkesn e trashgimtarve ose t personave q kan interes, mund t
shkarkoj nga detyra ekzekutorin e testamentit pr shkelje t rnda t detyrs s tij ose pr pazotsi n
administrimin e pasuris trashgimore.
Neni 417
Tagret e ekzekutorit testamentar nuk transmetohen n trashgimtart e tij.
Neni 418
Kur jan shum ekzekutor testamentar, n mungesn e t tjerve mund t veproj edhe njri prej
tyre, por t gjith ata jan prgjegjs solidar pr sendet q u jan besuar, prve kur testatori u ka ndar
detyrat.
PJESA IV
DETYRIMET
TITULLI I
DISPOZITA T PRGJITHME
KREU I
KUPTIMI DHE LINDJA E DETYRIMEVE
Kuptimi i detyrimit
Neni 419
Detyrimi sht nj marrdhnie juridike me ann e s cils nj person (debitori) detyrohet t jap
dika ose t kryej apo t mos kryej nj veprim t caktuar n dobi t nj personi tjetr (kreditori), i cili
ka, gjithashtu, t drejt t krkoj ti jepet dika, ose t kryhet apo t mos kryhet veprimi.
Lindja e detyrimeve
Neni 420
Detyrimet lindin nga kontratat ose nga ligji.
Faqe|77
Kodi Civil
Viti 2014
Natyra ekonomike e detyrimit
Neni 421
Objekt i detyrimit duhet t ket nj vlersim ekonomik dhe ti prgjigjet interesave qoft dhe
jopasurore t kreditorit.
Korrektesa e pjesmarrsve n detyrim
Neni 422
Kreditori dhe debitori duhet t sillen ndaj njri-tjetrit me korrektes, me paansi dhe sipas
krkesave t arsyes.
KREU II
DETYRIMET SOLIDARE
Neni 423
Detyrimi sht solidar kur kreditori ose secili nga kreditort ka t drejt t krkoj ekzekutimin e t
njjtit detyrim trsisht apo pjesrisht si nga debitort s bashku, ashtu dhe nga secili prej tyre ve e ve.
Neni 424
Detyrimi sht solidar kur del nga vullneti i palve ose sht parashikuar me ligj.
Neni 425
Detyrimi sht solidar edhe kur debitort t jen detyruar secili n mnyr t ndryshme ose dhe
kur debitori i prbashkt t jet detyruar n mnyr t ndryshme ndaj secilit kreditor.
Neni 426
Ekzekutimi i detyrimit nga njri prej debitorve solidar i shkarkon t gjith debitort e tjer.
Debitort solidar shkarkohen nga detyrimi edhe nprmjet dhnies s nj sendi n ekzekutim t
detyrimit apo t kompensimit t kredis nga njri prej debitorve solidar ndaj kreditorit.
Neni 427
Qenia n vones e kreditorit ndaj njrit nga debitort solidar e shtrin efektin ndaj t gjith
debitorve t tjer.
Debitori solidar nuk mund t kompensoj detyrimin e tij me kredit q kan debitort e tjer ndaj
kreditorit.
Debitori solidar nuk mund ti kundrejtoj kreditorit prapsimet personale t debitorve t tjer.
do njri nga debitort solidar nuk duhet q me veprimet e tij t rndoj pozitn e t tjerve,
prve kur parashikohet ndryshe n ligj.
Neni 428
Debitori ka t drejt t zgjedh pr t paguar njrin apo tjetrin kreditor solidar, prve kur sht
penguar m par me an t nj njoftimi me shkrim prej ndonjrit prej tyre.
Faqe|78
Kodi Civil
Viti 2014
Kreditort jan solidar kur secili prej tyre ka t drejtn t krkoj pagimin e gjith detyrimit dhe
pagimi i br njrit prej tyre, liron debitorin ndaj gjith kreditorve.
Neni 429
Prtritja e detyrimit q bn debitori me njrin nga kreditort, shkarkon t gjith debitort e tjer,
prve kur kreditori i ka ruajtur t drejtat ndaj tyre.
Falja e detyrimit t br njrit prej debitorve solidar,shkarkon t gjith debitort e tjer. Kur falet
vetm pjesa e nj debitori, detyrimi i debitorve t tjer paksohet pr aq sa sht pjesa e falur.
Bashkimi i cilsive t kreditorit me at t debitorit solidar n nj person t vetm, shuan detyrimin
e debitorve t tjer, pr pjesn e ktij debitori.
Neni 430
N marrdhniet ndrmjet tyre debitort solidar marrin pjes n shlyerjen e detyrimit secili sipas
pjess s vet.
Debitori q ka ekzekutuar nj detyrim solidar, ka t drejt t krkoj nga debitort e tjer pagimin
n pjes t barabarta t detyrimit t ekzekutuar prej tij, prve kur n ligj ose n kontrat sht
parashikuar ndryshe.
Kur debitori solidar, q ka ekzekutuar detyrimin, nuk ka mundur t nxjerr nga nj debitor pjesn
e tij t detyrimit, ajo ndahet sipas rastit n pjes t barabarta ose proporcionalisht ndrmjet debitorve
t tjer, duke prfshir edhe at.
Neni 431
Debitort solidar jan t detyruar t prballojn n proporcion me pjest e tyre t gjitha
shpenzimet q vrtetohen se kan qen t nevojshme t kryhen nga debitort q kan ekzekutuar
detyrimin.
Neni 432
Debitori solidar q ekzekuton detyrimin duhet ti kundrejtoj kreditorit prapsimet e prbashkta
pr t gjith debitort, prndryshe i humb e drejta t krkoj nga debitort e tjer pjesn q atyre u
takon pr shlyerjen e detyrimit. Gjithashtu, ai e humbet kt t drejt edhe kur nuk ka njoftuar debitort
e tjer se ka ekzekutuar detyrimin dhe, si rrjedhim njri nga debitort e tjer ka ekzekutuar vemas at.
Neni 433
Ndrprerja e parashkrimit me veprimet e kreditorit ndaj njrit prej debitorve solidar, si dhe
ndrprerja e parashkrimit nga njri prej kreditorve solidar ndaj debitorit t prbashkt, ka efekt si ndaj
debitorve t tjer ashtu edhe ndaj kreditorve t tjer.
Pezullimi i parashkrimit ndaj njrit debitor ose ndaj njrit kreditor solidar, nuk ka efekt ndaj t
tjerve.
Heqja dor nga parashkrimi n prputhje me nenin 126 t ktij Kodi e br nga njri prej
debitorve solidar, nuk ka efekt ndaj t tjerve, ndrsa heqja dor nga parashkrimi nga njri prej
kreditorve solidar, ka efekt ndaj t tjerve.
Faqe|79
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 434
Debitori solidar t cilit i krkohet pagimi i pjess s tij nga detyrimi, nuk mund ti kundrejtoj
debitorit, q ka paguar at, parashkrimin e padis s kreditorit, prve kur ai vet dhe debitori q krkon
pjesn kan patur mundsin q ti kundrejtonin parashkrimin e plotsuar.
Ky paragraf nuk zbatohet kur me marrveshje debitort solidar kan vendosur ndryshe.
Neni 435
N rast se ekzekutimi i detyrimit bhet i pamundur, pr fajin ose gjat vazhdimit t voness s
njrit ose disa debitorve solidar, debitor t tjer nuk shkarkohen nga detyrimi pr plotsimin e tij.
Kreditori mund t krkoj shprblimin e dmit t shkaktuar pr nj shkak t till, vetm nga
debitort solidar ose nga secili prej tyre, pr fajin e t cilve sht br i pamundur ekzekutimi i
detyrimit ose q kan qen me vones. Debitort e tjer mbetn solidar vetm pr detyrimin e par.
Vonesa e njrit nga debitort solidar nuk sjell ndonj pasoj juridike pr debitort e tjer.
KREU III
DETYRIMET ALTERNATIVE
Neni 436
Detyrimi sht alternativ kur debitori shkarkohet prej tij, duke prmbushur njrin nga llojet e tij t
prmendura ve e ve sipas dshirs s tij, ose t kreditorit apo t nj t treti. Debitori nuk mund t
krkoj nga kreditori t pranoj prmbushjen e detyrimit pjesrisht nga njri lloj e pjesrisht nga lloji
tjetr i tij.
Neni 437
E drejta e zgjedhjes i takon debitorit, prve kur sht parashikuar nga ligji apo nga kontrata q ti
lihet kreditorit apo nj t treti.
Zgjedhja bhet e parevokueshme me prmbushjen e njrit nga llojet e detyrimit, ose me njoftimin
e deklarats s zgjedhjes pals tjetr ose t dy palve, kur e drejta e zgjedhjes i takon nj t treti.
Kur e drejta e zgjedhjes u takon shum personave dhe ata nuk merren vesh, gjykata u cakton atyre
nj afat. Kur zgjedhja nuk bhet n afatin e caktuar, at e bn gjykata.
Neni 438
Kur n nj detyrim alternativ, debitori nuk ekzekuton ndonjrin nga llojet e detyrimeve n afatin e
caktuar, e drejta e zgjedhjes i kalon kreditorit.
N rast se e drejta e zgjedhjes i sht ln kreditorit dhe ky nuk e ka ushtruar n afatin e caktuar n
marrveshje ose t caktuar nga debitori, zgjedhja i kalon ktij t fundit.
Kur e drejta e zgjedhjes i sht ln nj t treti dhe ai nuk e ushtron n afatin e caktuar, zgjedhja
bhet nga gjykata.
Kur kjo e drejt u sht ln disa personave, gjykata u cakton atyre nj afat. N rast se zgjedhja nuk
bhet n afatin e caktuar, ajo bhet nga gjykata.
Neni 439
Detyrimi alternativ sht i thjesht kur njri nga t dy llojet e detyrimit nuk mund t bhet objekt
detyrimi, ose kur prmbushja e tij sht br e pamundur pa fajin e asnjrs pal.
Faqe|80
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 440
Kur e drejta e zgjedhjes i sht ln debitorit, detyrimi alternativ bhet i thjesht n rast se njri
nga t dy llojet e detyrimit bhet i pamundur dhe pr fajin e tij. N rast se kjo pamundsi ndodh pr
fajin e kreditorit, debitori shkarkohet nga detyrimi kur ai nuk pranon t zbatohet detyrimi tjetr dhe t
krkoj shprblimin e dmit.
Kur zgjedhja i sht ln kreditorit, debitori shkarkohet nga detyrimi kur pamundsia e
prmbushjes s njrit nga t dy llojet e detyrimit ka ndodhur pr faj t kreditorit dhe ky nuk pranon t
ekzekutohet lloji tjetr i detyrimit dhe t krkoj t shprblehet dmi. N rast se zgjedhja i sht ln
kreditorit dhe pamundsia i ngarkohet debitorit, kreditori mund t zgjedh detyrimin tjetr ose t
krkoj shprblimin e dmit.
Neni 441
Kur t dy llojet e detyrimit jan br t pamundura dhe debitori duhet t prgjigjet pr njrin prej
tyre, ai duhet t paguaj vleftn e detyrimit q sht br i pamundur i fundit, n qoft se zgjedhja i
sht ln atij.
N qoft se e drejta e zgjedhjes i sht ln kreditorit, ky ka t drejt t krkoj vleftn e njrit ose
tjetrit lloj detyrimi.
KREU IV
DETYRIME T PJESTUESHME E T PAPJESTUESHME
Detyrime t pjestueshme
Neni 442
Kur shum debitor ose kreditor marrin pjes n t njjtin detyrim dhe ky sht i pjestueshm,
secili debitor sht i detyruar t ekzekutoj dhe secili kreditor ka t drejt t krkoj nj pjes t
barabart t detyrimit, prve kur n kontrat ose n ligj sht parashikuar ndryshe.
Detyrime t papjestueshme
Neni 443
Kur jan shum debitor n t njjtin detyrim, q sht i papjestueshm, t gjith debitort quhen
debitor solidar.
Detyrimi sht i papjestueshm nga vet natyra e tij si i till dhe nga qllimi i palve n kontrat.
N t tilla raste detyrimi mbetet i papjestueshm edhe pr trashgimtart e debitorve.
Neni 444
Detyrimet e papjestueshme rregullohen nga dispozita q kan lidhje me detyrimet solidare, prve
sa parashikohet n kt kre.
Faqe|81
Kodi Civil
Viti 2014
KREU V
DETYRIMET MONETARE
Neni 445
Detyrimi pr t paguar nj shum parash shlyhet me vleftn e vet nominale, prve kur rezulton
ndryshe nga ligji ose nga kontrata.
Neni 446
Detyrimi monetar prmbushet me monedhn q sht n qarkullim n shtetin ku bhet pagimi ose
me monedhn e pranuar n kontrat.
Neni 447
Kur kreditori ka nj llogari rrjedhse n shtetin ku duhet ose mund t bhet pagesa, debitori mund
t prmbush detyrimin duke kredituar n kt llogari shumn prkatse, prve kur kreditori e ka
prjashtuar pagesn n kt llogari.
Pagesa quhet e kryer n momentin e kreditimit t saj n llogari.
Neni 448
Pagesa kryhet n vendbanimin e kreditorit n datn e pagess. Kreditori mund t caktoj nj vend
tjetr brenda kufijve t shtetit ku ka vendbanimin n kohn e pagimit ose t lindjes s detyrimit.
Neni 449
N rast se pagimi duhet t kryhet n nj vend tjetr nga vendbanimi i kreditorit n kohn e lindjes
s detyrimit dhe prmbushja e ktij detyrimi do t vshtirsohej s teprmi debitori mund t pezulloj
pagimin derisa kreditori t ket caktuar nj vend tjetr i cili do t mnjanonte shpenzimet e teprta.
Neni 450
Shprblimi pr dmin e shkaktuar si rrjedhim i voness n pagimin e nj shume parash, prbhet
nga kamatat e arrira, prej dats s fillimit t voness s debitorit, me monedhn zyrtare t vendit ku
bhet pagimi. Prqindja e kamats caktohet me ligj.
N mbarim t do viti kamatat e arrira i shtohen shums s detyruar mbi bazn e t cils sht
br llogaritja e tyre.
Kamata ligjore paguhet pa qen i detyruar kreditori t provoj ndonj dm. Kur kreditori provon
se ka psuar nj dm m t madh se kamata ligjore, debitori detyrohet ti paguaj atij pjesn tjetr t
dmit.
Neni 451
Kur detyrimi lidhet me pagesen e nj shume parash n monedh q nuk ka kurs zyrtar n shtetin
ku duhet t kryhet pagesa, debitori ka t drejt t ekzekutoj detyrimin n monedhn q ka kurs zyrtar
n shtetin ku duhet t kryhet pagesa, prve kur n ligj ose n kontrat parashikohet ndryshe.
Faqe|82
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 452
Kur detyrimi lidhet me pagesn e nj shume parash n monedh t ndryshme nga ajo e vendit ku
duhet t kryhet pagesa dhe debitori pretendon se nuk sht n gjendje t shlyej detyrimin n kt
monedh, kreditori mund t pranoj shlyerjen n monedhn e vendit t kryerjes s pagess.
Rregulli i msiprm zbatohet edhe kur debitori detyrohet t bj pagesn me monedhn e pranuar
n fillim.
Neni 453
Kur detyrimi duhet t ekzekutohet me nj monedh t ndryshme nga ajo e pranuar n fillim,
konvertimi duhet t bhet me kursin zyrtar t kmbimit t dits s pagimit.
Neni 454
Neni 450 i ktij Kodi nuk i heq t drejtn kreditorit q t krkoj shprblimin e dmit t psuar
nga fakti q nga dita e vnies n vones t debitorit ka psuar ndryshime kursi i kmbimit t monedhs
q prcaktohet n detyrim.
TITULLI II
EKZEKUTIMI DHE SHUARJA E DETYRIMEVE
KREU I
EKZEKUTIMI I DETYRIMEVE
Neni 455
Debitori dhe kreditori duhet t tregojn kujdesin e duhur e t jen t prpikt n prmbushjen e
detyrimit sipas prmbajtjes s tij.
Neni 456
Detyrimi pr dorzimin e nj sendi t caktuar prmban edhe kujdesin q duhet t tregohet pr
ruajtjen e tij n dorzim.
Neni 457
Kur objekti i detyrimit sht dorzimi i sendeve t prcaktuara vetm n lloj, ato nuk mund t jen
me cilsi m t dobt se sa cilsia mesatare.
Neni 458
Dorzimi i sendeve bhet sipas mnyrs s caktuar n kontrat dhe kur kjo nuk sht caktuar
bhet:
a) me dhnien e tyre n dor personit q ka fituar pronsin e tyre ose personit q heq t drejta
prej tij;
b) me dhnien transportuesit ose posts pr tia dorzuar fituesit, n vendin e treguar prej tij;
c) me dhnien fituesit n dor ose drgim nprmjet posts t dokumenteve (flet ngarkese,
dshmi depozitimi) q i japin t drejtn e disponimit t mallit.
Faqe|83
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 459
Debitori nuk mund t ekzekutoj detyrimin pjes-pjes edhe sikur ai t jet i pjestueshm, pa
plqimin e kreditorit.
Neni 460
Detyrimi mund t ekzekutohet edhe nga nj person i tret, q nuk sht debitor, prve kur
kreditori sht i interesuar q ekzekutimi t bhet nga debitori, ose kur kreditorit i sht njoftuar
kundrshtimi i debitorit.
Vendi i ekzekutimit t detyruar
Neni 461
N rast se vendi ku duhet t ekzekutohet detyrimi nuk caktohet n kontrat, nga ligji ose nuk
kuptohet nga vet natyra e detyrimit, ekzekutimi bhet:
a) pr dorzimin e nj sendi t paluajtshm, n vendin ku ndodhet ai;
b) pr sendet q jan t prcaktuara n mnyr individuale, n vendin ku ndodheshin kur lindi
detyrimi;
c) pr dorzimin e nj sendi t prcaktuar n lloj dhe n sasi, n vendin ku debitori ushtron
veprimtarin e tij profesionale ose n vendbanimin e tij;
) pr detyrimet n para, sipas rregullave t prcaktuara n kreun V t pjess IV t ktij Kodi.
Neni 462
Kreditori nuk mund t detyrohet t pranoj nj gj t ndryshme nga sa sht prcaktuar n
objektin e detyrimit edhe sikur vlefta e gjs s ofruar t jet m e madhe.
Afati i ekzekutimit t detyrimit
Neni 463
Ekzekutimi i detyrimit duhet t bhet n afatin e caktuar n kontrat. Kur n kontrat nuk sht
caktuar afat ose ekzekutimi i detyrimit sht ln n krkimin e kreditorit, ky mund t krkoj
ekzekutimin n do koh dhe debitori duhet ta ekzekutoj at brenda pesmbdhjet ditve nga dita e
krkimit.
Neni 464
Afati i caktuar n kontrat prezumohet se sht caktuar n dobi t debitorit, prve kur nga
vullneti i palve ose natyra e detyrimit del ndryshe. Ekzekutimi i detyrimit para mbarimit t afatit nuk
quhet i pavlefshm, prve kur afati sht caktuar n dobi t kreditorit.
Neni 465
Debitori nuk mund t pretendoj t drejtn e afatit kur:
a) ka falimentuar;
b) nuk ka dhn garancit e premtuara;
c) garancit q sigurojn kredin jan paksuar pr fajin e tij, prve kur ato mbeten, prbjn ende
nj siguri t mjaftueshme pr ekzekutimin e detyrimit.
Faqe|84
Kodi Civil
Viti 2014
Ekzekutimi ndaj kreditorit
Neni 466
Ekzekutimi i detyrimit duhet ti bhet vet kreditorit ose prfaqsuesit t vet, ose nj personi t
autorizuar nga kreditori, nga ligji ose nga gjykata.
Ekzekutimi i detyrimit q i bhet nj personi q nuk sht autorizuar pr ta pranuar, e shkarkon
debitorin vetm n rast se kreditori ka pranuar m von ekzekutimin, ose vrtetohet se ka prfituar prej
tij.
Ekzekutimi ndaj nj t treti
Neni 467
Debitori q ekzekuton nj detyrim ndaj nj personi, i cili sipas rrethanave t padyshimta duket se
sht i autorizuar ta pranoj at, shkarkohet nga detyrimi n qoft se provon se ka qn n mirbesim.
Personi q ka pranuar ekzekutimin e detyrimit, sht i detyruar ti kthej kreditorit t vrtet, at q
ka marr nga ekzekutimi i detyrimit.
Ekzekutimi ndaj kreditorit t pazot pr t vepruar
Neni 468
Kur ekzekutimi i detyrimit i sht br nj kreditori q nuk ka zotsi pr t vepruar, shkarkon
debitorin po aq sa ka vajtur n dobi t ktij kreditori, ose t prfaqsuesit t tij ligjor.
Ekzekutimi pr llogari t shum detyrimeve
Neni 469
Kur ekzekutimi kryhet pr llogari t shum detyrimeve dhe ndaj t njjtit kreditor, debitori mund
t prcaktoj n kohn e ekzekutimit se cilin detyrim po ekzekuton.
Kur nuk ekziston nj prcaktim i debitorit pr rradhn e ekzekutimit, n fillim ekzekutohet
detyrimi q i ka kaluar afati, nse ekzistojn m shum t till, ekzekutimi fillon nga detyrimi me vler
dhe n rast se jan disa t till, fillon nga m i vjetri dhe kur kta kan t njjtn vjetrsi, ekzekutimi
bhet proporcionalisht.
Neni 470
Ekzekutimi n para pr llogari t nj detyrimi t caktuar, prmban n fillim shlyerjen e
shpenzimeve, pastaj at t kamatave t arrira dhe pastaj t vet detyrimit e t kamatave t zakonshme
ndaj tij.
Kreditori mund t refuzoj pagesn, n rast se debitori gjat ekzekutimit cakton nj renditje tjetr
ose mund t mos pranoj shlyerjen e plot t vlefts s detyrimit; pa marr edhe kamatat e arrira, ato n
vazhdimsi si dhe shpenzimet prkatse.
Neni 471
Kreditori mund t mos pranoj ekzekutimin e detyrimit pr dorzimin e nj sendi t ndryshm nga
ai q sht prcaktuar n kontrat edhe sikur vlefta e sendit t ofruar t jet e barabart apo m e
madhe.
Faqe|85
Kodi Civil
Viti 2014
Shpenzimet e ekzekutimit, dftesat prkatse
Neni 472
Shpenzimet jan n ngarkim t atij q ekzekuton detyrimin, ndrsa shpenzimet e dftess jan n
ngarkim t atij, n favor t t cilit ajo sht lshuar.
Neni 473
Pr do pages t kryer n ekzekutim t detyrimit kreditori jep nj dftes, prve kur rezulton
ndryshe nga kontrata.
N rast se kreditori disponon nj dokument nga prmbajtja e t cilit rezulton detyrimi, debitori q
e ka ekzekutuar at mund t krkoj kthimin ose prishjen e dokumentit, prve kur kreditori ka interesa
t arsyeshme pr ruajtjen e tij dhe me kusht q ai t shnoj n dokument ekzekutimin e detyrimit.
Kur kreditori refuzon t zbatoj detyrimin sipas paragrafit t msiprm, debitori mund t pezulloj
ekzekutimin e detyrimit. Kur kreditori pretendon se ka humbur dokumnetin detyrohet ti jap debitorit
nj deklarat me shkrim ku t pranohet ekzekutimi i detyrimit. Deklarata duhet t jet noteriale kur
krkohet nga ligji.
Neni 474
Kur pagesat e njllojta pr shlyerjen e detyrimit duhet t bhen n mnyr periodike, dftesat e
lshuara pr dy pagesa rradhazi prezumojn kryerjen edhe t pagesave t mparshme.
Dftesa e lshuar nga kreditori pr detyrimin kryesor, prezumon se jan shlyer gjithashtu edhe
kamatat e shpenzimet e ktij detyrimi.
Lirimi i sendeve nga garancit
Neni 475
Kreditori q ka pranuar ekzekutimin e detyrimit, duhet t liroj sendet nga garancit reale q jan
dhn pr sigurimin e ekzekutimit t detyrimit edhe nga do ndalim tjetr q mund t kufizoj
prdorimin e pasuris.
KREU II
EFEKTET E MOSEKZEKUTIMIT T DETYRIMEVE
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 476
do mangsi n ekzekutimin e detyrimeve e detyron debitorin t shprblej dmin q ka psuar
kreditori, prve kur ai provon se mosprmbushja nuk ka ndodhur pr fajin e tij.
N kt rast kreditori ka t drejt:
a) t krkoj ekzekutimin n natyr t detyrimit, veanrisht dorzimin e sendit ose kryerjen e
punimeve, si dhe shprblimin e dmit t shkaktuar nga vonesa e ekzekutimit; ose
b) shprblimin e dmit t shkaktuar nga mosekzekutimi i detyrimit.
Neni 477
Debitori q n ekzekutimin e detyrimit prdor punn e t tretve prgjigjet pr veprimet e tyre, t
kryera me faj, si t ishin t vetat.
Faqe|86
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 478
Kur detyrimi ka lidhje me veprime q mund t kryhen edhe nga persona t tjer dhe debitori nuk
ekzekuton detyrimin, kreditori ka t drejt t krkoj ti kryej ai vet pr llogari t debitorit.
Neni 479
do marrveshje q prjashton ose kufizon palt nga prgjegjsia pr mosekzekutimin e
detyrimeve sht e pavlefshme.
Neni 480
Kur ekzekutimi i detyrimit bhet i pamundur pr fajin e debitorit, kreditori ka t drejt t krkoj
prej tij shprblimin e dmit t shkaktuar.
Debitori sht me faj kur, me dashje ose nga pakujdesia, ka krijuar rrethana q e kan br t
pamundur ekzekutimin ose kur nuk ka marr masa pr ta ndaluar at.
Vonesa e debitorit
Neni 481
Debitori q nuk prmbush nj detyrim t krkueshm n afatin e caktuar, quhet se shte n vones
(mor), prve kur mosekzekutimi sht rrjedhim i rrethanave q nuk kan lidhje me fajin e debitorit.
Debitori vihet n vones me an t nj njoftimi me shkrim.
Nuk sht e nevojshme vnia n vones kur:
a) debitori ka deklaruar me shkrim se nuk dshiron t ekzekutoj detyrimin;
b) ka kaluar afati brenda t cilit do t ekzekutohej detyrimi.
Kur debitori vdes dhe afati i caktuar pr ekzekutimin e detyrimit mbaron pas vdekjes s tij,
trashgimtart e tij quhen se jan n vones me mbarimin e 15 ditve nga dita e njoftimit me shkrim
nga kreditori.
c) Kur detyrimi rrjedh nga nj akt i paligjshm.
Neni 482
Debitori q sht n vones nuk lirohet nga pamundsia e papritur e prmbushjes s detyrimit,
edhe sikur kjo t jet shkaktuar pa fajin e tij e t kreditorit, prve kur provon se objekti i detyrimit do
t ishte shkatruar apo dmtuar edhe sikur t ishte nn kujdesin e kreditorit.
Humbja ose dmtimi i nj sendi t marr n menyr t paligjshme, nuk e shkarkon personin q e
ka marr at nga detyrimi pr t rikthyer vleftn e tij.
Neni 483
Dispozitat mbi vonesn nuk zbatohen pr detyrimet q prmbajn mosveprime. do veprim i
kundrt prbn mosprmbushje t detyrimit.
Neni 484
Kreditori mund t mos pranoj ofertn e debitorit q sht me vones pr ekzekutimin e
detyrimit, n rast se ajo nuk prmban edhe shprblimin e dmit t psuar dhe shpenzimet e bra gjat
voness, ose kur kreditori pr shkak t voness s debitorit nuk ka interes pr ekzekutimin e detyrimit.
Faqe|87
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 485
Debitori q ka nj kredi t krkueshme ndaj kreditorit t tij, mund t pezulloj zbatimin e detyrimit
deri n pagesn e kredis, me kusht q ndrmjet kredis dhe detyrimit t ket lidhje t mjaftueshme, si
mund t jet ndr t tjera, qnia e nj raporti t vetm juridik ose t marrdhnieve q palt kan patur
rregullisht.
Pezullimi i ekzekutimit t detyrimit nuk mund t krkohet kur:
a) ekzekutimi i detyrimit nga pala tjetr bhet i pamundur pr shkak t voness s kreditorit, ose
sht i pamundur n mnyr t prhershme;
b) kredia e pals tjetr sht e pasekuestrueshme.
Neni 486
Dmi q duhet t shprblehet nga debitori pr mosekzekutimin e detyrimit prbhet nga t gjitha
humbjet e psuara nga paksimi i pasuris, si dhe fitimi q mund t nxirrej n kushtet e zakonshme t
tregut (fitimi i munguar). Bjn pjes n shprblimin pr riparimin e dmit edhe shpenzimet e
arsyeshme e t nevojshme pr t parandaluar ose pr t paksuar dmin, q kan lidhje me rrethanat
mbi t cilat bazohet prgjegjsia e pals, shpenzimet e arsyeshme e t nevojshme pr t prcaktuar
dmin dhe prgjegjsin, si dhe ato q jan nevojitur pr t gjetur nj zgjidhje jasht gjyqsore t
prmbushjes s detyrimit.
Neni 487
N kontrat me detyrime t dyanshme, palt duhet t ekzekutojn detyrimin e tyre n t njjtn
koh, prve kur nga kontrata ose nga natyra e detyrimit del se njra pal duhet t ekzekutoj detyrimin
e saj m par se tjetra.
Neni 488
Kur n nj kontrat me detyrime t dyanshme, ekzekutimi i detyrimit t nj pale sht br i
pamundur pa fajin e asnjrs pal, secila prej tyre nuk ka t drejt t krkoj nga tjetra ekzekutimin e
detyrimit ose shprblimin e dmit, prve kur n ligj ose n kontrat sht parashikuar ndryshe. Secila
nga palt ka t drejt t krkoj nga pala tjetr q ti kthej at q sht dhn pr ekzekutimin e
detyrimit.
Neni 489
N qoft se n nj kontrat me detyrime t dyanshme, ekzekutimi i detyrimit t njrs pal sht
br i pamundur, pr shkak se pala tjetr ka rn n paaftsi paguese, ose ka falimentuar ose pr ndonj
rrethan tjetr t ndodhur pr faj t saj, pala tjetr ka t drejt t mos zbatoj detyrimet e veta, derisa ti
garantohet ekzekutimi i detyrimit n dobi t saj, ose t krkoj shprblimin e dmit t shkaktuar nga
mosekzekutimi i kontrats.
Neni 490
Kur sht vendosur q kreditorit ti paguhet shprblimi pr mosekzekutimin e detyrimit ose pr
ekzekutimin me vones t tij, gjykata duke marr parasysh gjendjen pasurore t debitorit, mund t
caktoj nj afat tjetr pr pagimin e ktij shprblimi, ose t lejoj q t paguhet me kste.
Faqe|88
Kodi Civil
Viti 2014
Vonesa e kreditorit
Neni 491
Kreditori sht n vones kur pa ndonj shkak t ligjshm nuk pranon ekzekutimin e detyrimit nga
ana e debitorit, ose q pr shkak t rrethanave t krijuara me faj prej tij, nuk prmbush detyrimin ndaj
debitorit, pa t cilin ky nuk mund t ekzekutoj detyrimin e tij.
Neni 492
Kur kreditori sht n vones, debitori ka t drejt t krkoj shprblimin e dmit t shkaktuar prej
saj dhe lirohet nga prgjegjsia n rast se m von ekzekutimi i detyrimit t tij bhet i pamundur, prve
kur pamundsia e ekzekutimit ndodh pr fajin e tij.
N detyrimet n para, kur kreditori sht n vones, debitori nuk paguan kamat.
Neni 493
Kur dmi i ardhur nga mosekzekutimi i detyrimit sht shkaktuar ose sht shtuar edhe nga
veprimet ose mosveprimet me faj t kreditorit, ose kur ky nuk ka treguar kujdesin e duhur pr
paksimin e ktij dmi, gjykata sipas rastit mund t paksoj shumn e shprblimit t dmit ose t
shkarkoj krejtsisht debitorin nga detyrimi pr shprblimin e tij.
Neni 494
Kreditori gjat voness s tij nuk mund t krkoj marrjen e masave pr nj ekzekutim t detyruar.
Neni 495
Kur kreditori sht n vones ose nuk gjendet, debitori ka t drejt t ekzekutoj detyrimin duke e
depozituar sendin n nj person q ushtron veprimtari depozitimi ose n nj vend q caktohet nga
gjykata e vendit t ekzekutimit t detyrimit. Kur objekt i detyrimit jan para, letra ose dokumente me
vleft ose sende t mueshme, depozitohen n bank.
Me depozitimin ndrpritet kamata.
N rastet kur depozitimi krkon shpenzime t mdha, bhet me vshtirsi ose sendi q vihet n
depozit prishet shpejt ose pr vet natyrn e tij, nuk mund t lihet n depozit, debitori, pasi t ket
lajmruar kreditorin, krkon nga gjykata q t lejohet t shes sendin e msiprm dhe vleftn e nxjerr
nga shitja ta depozitoj n bankn e shtetit n emr t kreditorit.
Kur debitori trheq sendin e depozituar para se t jet pranuar nga kreditori, depozitimi quhet se
nuk sht br.
Depozituesi i dorzon sendin kreditorit vetm pasi ky t ket shlyer t gjitha shpenzimet pr
ekzekutimin e detyrimit.
KREU III
ZVENDSIMI DHE KALIMI I KREDIS
Zvendsimi i debitorit
Neni 496
Zvndsimi i debitorit me nj person tjetr, i cili merr prsipr detyrimin, mund t bhet vetm
me plqimin e kreditorit. Debitori i zvendsuar shkarkohet nga detyrimi i tij ndaj kreditorit.
Faqe|89
Kodi Civil
Viti 2014
Garancit e dhna nga persona t tret pr detyrimin shuhen, n rast se kta nuk kan dhn
plqimin q ato t mbeten edhe pr debitorin e ri. Pengu ose hipoteka e dhn nga debitori i
mparshm mbeten n fuqi.
Neni 497
Kreditorit mund ti kundrejtohen nga debitori i ri t gjitha prapsimet q rrjedhin nga detyrimi q ai
ka marr prsipr dhe q mund ti kundrejtonte edhe debitori i mparshm, prve atyre q lidhen me
personin e ktij t fundit.
Neni 498
Marrvshja sipas t cils debitori dhe nj person i tret bhen bashkdebitor n nj detyrim, kur
sht marr plqimi i kreditorit, nuk mund t prishet ose t ndryshohet, pa plqimin e kreditorit. T dy
bashkdebitort prgjigjen ndaj tij solidarisht.
Kalimi i kredive
Neni 499
(Shtuar paragrafi i tret me ligjin nr.8536, dat 18.10.1999 neni 1)
Kreditori mund tia kaloj kredin e vet nj personi tjetr edhe pa miratimin e debitorit, me kusht
q kredia t mos ket karakter t ngusht personal dhe kalimi t mos jet ndalur nga ligji. Veanrisht
nuk lejohet kalimi i kredis nj personi tjetr, kur rrjedh nga shkaktimi i vdekjes ose i dmtimit t
shndetit, si dhe i kredive q nuk mund t sekuestrohen.
Palt n nj marrveshje mund t prjashtojn kalimin e kredis, por marrveshja nuk mund ti
kundrejtohet atij q i kalon kredia po t mos provohet se ai e njihte at n momentin e kalimit.
Dispozitat pr kalimin e kredis nuk zbatohen ndaj kredive q lidhen me transaksione financiare,
ndaj t cilave jan vendosur barr siguruese, sipas kritereve t prcaktuara me ligj t veant.
Neni 500
Kredia kalon s bashku me privilegjet, garancit dhe aksesort e tjer, duke prfshir edhe kamatat
pr kohn e kaluar, prve kur n kontrat parashikohet ndryshe.
Personi q bn kalimin e kredis nuk mund ti kaloj personit tjetr posedimin e sendit t marr
peng pa miratimin e pals tjetr (pengdhnsit). N t kundrtn kreditori mbetet ruajts i pengut.
Neni 501
Kalimi i kredis duhet t bhet me shkres, ndryshe nuk sht i vlefshm.
Neni 502
Kalimi kredis ka efekt ndaj debitorit dhe ndaj personave t tret, nga dita q debitori e ka pranuar
ose i sht njoftuar nga kreditori i mparshm ose nga kreditori i ri.
Debitori q ka ekzekutuar detyrimin e tij, prpara se t ishte njoftuar pr kalimin e kredis,
shkarkohet nga detyrimi.
Faqe|90
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 503
Kur kredia u sht kaluar disa personave t veant, preferohet n shlyerje kalimi q i sht
njoftuar m prpara debitorit, ose q sht pranuar m par nga debitori, me nj dokument (shkres)
me dat t sakt edhe sikur data t jet e mvonshme.
Neni 504
Kalimi i kredis nuk cenon mjetet mbrojtse t debitorit.
Debitori mund ti kundrejtoj kreditorit t ri prapsimet q mund ti drejtonte kreditorit t
mparshm, n kohn q i sht njoftuar kalimi i kredis.
Ai mund t krkoj ti bhet kompensimi i nj kredie ndaj kreditorit t par, qoft dhe ende e pa
krkueshme n at koh, me kusht q t mos jet br e krkueshme mbas cedimit t kredis.
Neni 505
Kur kalimi i kredis bhet me titull barsor kreditori sht garant pr ekzistencn e kredis n
kohn e kalimit t saj.
Kur kalimi bhet falas, kreditori nuk sht garant pr ekzistencn e kredis.
Neni 506
Kreditori q kalon kredin nuk prgjigjet pr paaftsin paguese t debitorit, prve kur ka marr
prsipr garancin.
N kt rast prgjigjet pr aq sa ka marr. Ve ksaj duhet t prgjigjet pr kamatat, pr
shpenzimet e kalimit, dhe ato q personi q i ka kaluar kredia ka br pr ndjekjet ligjore ndaj debitorit
dhe t shprblej dmin.
Marrveshja q synon t rndoj prgjegjsin e personit q kalon kredin, sht e pavlefshme.
Kur kreditori q kalon kredin ka garantuar aftsin paguese t debitorit, garancia pushon, n qoft se
mosekzekutimi i kredis pr paaftsi paguese t debitorit ka ardhur nga pakujdesia e kreditorit t ri pr
t ndjekur shtjen ndaj debitorit.
Neni 507
Kreditori q bn kalimin e kredis duhet ti dorzoj kreditorit tjetr dokumentet q provojn
kredin, t cilat jan n posedimin e tij.
Kur sht kaluar vetm nj pjes e kredis, kreditori detyrohet ti dorzoj kreditorit tjetr nj
kopje autentike t dokumenteve.
KREU IV
SHUARJA E DETYRIMEVE
Prtritja
Neni 508
Detyrimet shuhen me prtritje, kur palt me marrveshje zvendsojn detyrimin fillestar, me nj
detyrim tjetr t ndryshm nga i pari.
Faqe|91
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 509
Dorzania, pengu dhe hipoteka e kredis fillestare shuhen prve kur palt jan marr vesh
shprehimisht q ato t ruhen edhe pr kredin e re.
Neni 510
Prtritja sht e pavlefshme n rast se detyrimi fillestar sht i pavlefshm.
Kur detyrimi fillestar rrjedh nga nj titull i anulueshm, prtritja sht e vlefshme n rast se
debitori ka marr prsipr detyrimin e ri, duke njohur vesin e titullit fillestar.
Falja e detyrimit
Neni 511
Deklarata me shkrim e kreditorit pr faljen e detyrimit, e shuan at kur i njoftohet debitorit, prve
kur ky i fundit deklaron brenda nj afati t caktuar se nuk dshiron t prfitoj nga falja.
Neni 512
Kur debitori ka n dor dokumentin privat q provon detyrimin, prezumohet se ky sht shuar me
falje, prve kur provohet se dokumenti nuk i sht kthyer nga kreditori me dashje.
Neni 513
Heqja e garancis ndaj detyrimit, nuk prezumon faljen e tij.
Kompensimi
Neni 514
Kur dy persona i detyrohen njri tjetrit n para ose n sende t nj lloji e t zvendsueshme dhe
detyrimet e tyre jan t krkueshme, t sakta e t caktuara n shum ose n sasi, detyrimet e t dy palve
shuhen, duke br kompensimin ndrmjet tyre. Detyrimet shuhen deri n shumn ose sasin e
detyrimit m t vogl.
Neni 515
Kompensimi shuan t dy detyrimet nga data e bashkimit t tyre.
Kur pr njrn nga kredit ose mbi t dyja jan paguar kamata, kompensimi bhet deri n afatin e
fundit n t ciln jan paguar kamatat.
Parashkrimi nuk e ndalon kompensimin, n rast se nuk sht plotsuar n ditn kur sht br
bashkimi i t dy detyrimeve.
Neni 516
Kompensimi bhet me an t nj deklarate q njra pal i drgon pals tjetr.
Deklarata nuk mund t bhet me afat ose me kusht.
Kur kompensimi nuk mbulon gjith kredin ose kur kreditori ka nevoj t mbaj titullin e kredis
pr t ushtruar t drejtat e tjera t tij, mund ta mbaj at me kusht q t shnoj n titull prmbajtjen e
deklarats dhe ti jap pals tjetr nj kopje t titullit t kredis.
Faqe|92
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 517
Kur deklarata pr kompensimin e dhn nga njra pal, nuk pranohet nga pala tjetr, ajo detyrohet
t njoftoj menjher paln q ka drguar deklaratn, duke parashtruar shkaqet e mospranimit.
Neni 518
Nuk mund t kompensohen pa plqimin e kreditorit:
a) kredit q rrjedhin nga shkaktimi i vdekjes ose i dmtimit t shndetit;
b) kredit q nuk mund t sekuestrohen;
c) kredit q rrjedhin nga tatimet dhe taksat.
Neni 519
Kompensimi nuk kryhet kur sht n dm t personave t tret q kan fituar t drejta uzufrukti
ose pengu mbi kredin.
Neni 520
Dorzansi mund t kundrejtoj kompensimin e detyrimit t kreditorit ndaj debitorit kryesor.
Debitori kryesor nuk mund t kundrejtoj kompensimin e detyrimit t kreditorit ndaj dorznsit.
Neni 521
Kur dy detyrime nuk jan t pagueshme n nj vend, nuk mund t bhet kompensimi i tyre, vese
duke llogaritur shpenzimet e nevojshme pr transferimin e tyre n vendin e ekzekutimit.
Neni 522
Kur kredit dhe detyrimet monetare prfshihen n nj llogari t vetme, ato kompensohen
menjher, sipas renditjes q palt kan pranuar n marrveshje dhe n munges t saj sipas rregullave
t parashikuara n nenet 469 dhe 470 t ktij Kodi.
Pala q administron llogarin, pasi e mbyll at me kompensimin e br, i njofton pals tjetr se cila
sht mbetja, datn e sakt t llogaritjes, si dhe zrat q prbjn llogarin dhe q nuk i jan
komunikuar ende pals tjetr.
N qoft se pala tjetr nuk kundrshton at n nj afat t arsyeshm, mbetja e njoftuar
konsiderohet si e pranuar nga palt.
Neni 523
Kur n nj deklarat kompensimi nuk tregohen n mnyr t mjaftueshme detyrimet e prfshira n
kompensim, zbatohen rregullat e parashikuara n nenin 470 t ktij Kodi.
Secila pal mund t kundrshtoj menjher kompensimin e br, n rast se llogaritja e detyrimit, e
shpenzimeve dhe e interesave nuk sht kryer sipas rregullave t siprprmendura.
Bashkimi i cilsive t kreditorit dhe debitorit n nj t vetm
Neni 524
Detyrimi shuhet kur cilsit e kreditorit dhe t debitorit bashkohen n nj person t vetm.
Kur ky bashkim merr fund, detyrimi lind prsri.
Faqe|93
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 525
Bashkimi nuk kryhet kur sht n dm t personave t tret q kan fituar t drejta uzufrukti ose
pengu mbi kredin.
Shuarja pr shkak pamundsie ekzekutimi
Neni 526
Detyrimi shuhet kur ekzekutimi i tij bhet i pamundur pa fajin e debitorit dhe para se ky t jet
vn n vones.
Detyrimi shuhet edhe kur debitori ndonse sht n vones, provon se pamundsia do t
ekzistonte edhe sikur t ishte kreditori n vendin e tij.
N kto raste, debitori duhet ti kthej kreditorit at q ka fituar pa shkak.
Neni 527
Kur pamundsia pr ekzekutimin e detyrimit sht e prkohshme, debitori nuk sht prgjegjs
pr vonesn e ekzekutimit pr kohn q ajo zgjat.
Por, detyrimi shuhet edhe kur pamundsia zgjat pr aq kohe sa sipas titullit t detyrimit dhe
natyrs s tij, debitori nuk mund t detyrohet m ta kryej at ose kreditori nuk ka m interes.
Neni 528
Kur ekzekutimi i detyrimit bhet i pamundur vetm pjesrisht, detyrimi ekzekutohet n pjesn q
mund t ekzekutohet.
Neni 529
Kur objekti i detyrimit sht dorzimi i nj sendi dhe ky dmtohet trsisht, ose humbet pa fajin e
debitorit dhe para se ky t vihet n vones, kreditori hyn n t drejtat e debitorit lidhur me kt send, n
varsi t faktit q ka shkaktuar pamundsin e ekzekutimit t detyrimit. Kreditori ka t drejt t krkoj
nga debitori at ka ka marr si rrjedhoj e shprblimit t dmeve.
TITULLI III
MJETET PR T SIGURUAR EKZEKUTIMIN E DETYRIMEVE
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 530
Kreditori mund t shprblehet me t gjith pasurin e tashme dhe t ardhshme t debitorit t tij,
prve rasteve kur me ligj sht parashikuar ndryshe.
Nj pron mund t rndohet nga pronari i saj, me qllim q t sigurohet pagimi i nj detyrimi.
Neni 531
Kreditort kan t drejta t barabarta pr tu shprblyer me pasurin e debitorit, prve shkaqeve
t ligjshme t preferimit.
Jan shkaqe t ligjshme t preferimit privilegjet, pengu dhe hipoteka.
Faqe|94
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 532
Kodi Civil
Viti 2014
KREU II
KUSHTI PENAL
Neni 541
Kodi Civil
Viti 2014
Forma e kontrats
Neni 547
Kontrata e pengut duhet t bhet me shkres ose tek noteri, ndryshe sht e pavlefshme. Ajo
duhet t prfshij gjithashtu nj prshkrim t prons s ln peng. N rastin e pengut t pjesve, pengu
duhet t regjistrohet n librin e antarve t shoqris. N rastin e pengut t aksioneve, pengu duhet t
regjistrohet n librin e aksionerve, n aksionet e lna peng.
Mund t lihet peng e gjitha ose nj pjes e pronave t prdorura n nj ndrmarrje q vepron si nj
koncern veprues. N nj rast t till pengu sht efektiv kur pronat i besohen nj pale t tret ose nj
kreditori, i cili nga ana e tij, do ti menaxhoj ato si nj koncern veprues i pandashm.
Mbrojtja e kreditorit
Neni 548
Kreditori q ka humbur posedimin e sendit t marr peng, prve padis posedimore mund t
ushtroj edhe padin e rivendikimit, n qoft se kjo i takon pengdhnsit.
T drejta e detyrime t palve
Neni 549
Kreditori detyrohet ta ruaj sendin e marr n peng dhe prgjigjet, sipas rregullave t prgjithshme,
pr humbjen dhe dmtimin e tij.
Personi q ka dhn pengun detyrohet t paguaj shpenzimet e kryera pr ruajtjen dhe
mirmbajtjen e sendit.
Neni 550
N qoft se sendi i dhn peng sjell fryte ose t ardhura, kreditori ka t drejt ti bj ato t vetat,
duke i prdorur s pari pr shpenzimet dhe kamatat dhe pastaj pr kredin, prve kur sht
parashikuar ndryshe n kontrat.
Neni 551
Kreditori nuk mund t prdor sendin e dhn peng pa patur plqimin e pengdhnsit, prve kur
prdorimi sht i nevojshm pr ruajtjen dhe mirmbajtjen e tij.
Ai nuk mund ta jap sendin n peng ose tua lr t tjerve n prdorim.
Neni 552
N qoft se kreditori shprdoron sendin e dhn n peng, pengdhnsi mund t krkoj vnien e
sendit n sekuestro.
Neni 553
Personi q ka dhn pengun nuk mund t krkoj kthimin e sendit, n qoft se nuk jan paguar
trsisht kredia, kamatat, si dhe shpenzimet q kan lidhje me detyrimin dhe me pengun.
N qoft se pengu sht dhn nga nj debitor, i cili ka ndaj t njjtit kreditor nj detyrim tjetr t
lindur pas vnies s pengut dhe q sht br i krkueshm prpara detyrimit t mparshm, kreditori
ka vetm t drejtn t mbaj sendin deri sa t paguhen plotsisht t dy kredit.
Faqe|97
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 554
N rast se sendi i dhn n peng cenohet ose i paksohet vlefta n mnyr t till q dyshohet nse
do t jet i mjaftueshm pr sigurimin e kreditorit, ky i fundit, pasi t njoftoj pengdhnsin, mund t
krkoj prej gjykats autorizimin pr t shitur sendin.
Gjykata kur jep autorizim pr shitje vendos edhe pr depozitimin e mimit t blerjes pr t
garantuar kredin.
Pengdhnsi mund t shmang shitjen dhe t krkoj prej gjykats kthimin e pengut, duke ofruar
nj garanci tjetr reale, t ciln gjykata e mon t mjaftueshme.
N rast cenimi ose paksimi t vlefts s sendit t dhn peng, pengdhnsi mund t krkoj prej
gjykats autorizim pr t shitur sendin, n qoft se atij i paraqitet nj rast i favorshm.
Gjykata, kur jep autorizimin pr shitje, vendos edhe pr kushtet e shitjes dhe t depozitimit t
mimit t blerjes.
Neni 555
Kur sendet e lna peng prishen, dmtohen ose shpronsohen pr interesa publike, kreditort q
jan t siguruar me peng, kan t drejt t paguhen me preferim, sipas rradhs s preferimit q kan
patur kredit e tyre, nga shuma e shprblimit t sendit ose nga mimi i shpronsimit t tij.
Procedura e shitjes
Neni 556
Prpara se t procedohet pr shitjen kreditori, me an t gjykats, i paraqet debitorit krkesn pr
t paguar detyrimin dhe aksesort e tij duke e paralajmruar at se n rast t kundrt do t kryhet shitja.
Ky njoftim i duhet br edhe pals s tret q ka dhn pengun, n rastet kur kjo pal ekziston.
N qoft se krkesa nuk kundrshtohet brenda pes ditsh, kreditori mund ta shes sendin n
ankand ose, po qe se sendi ka nj mim tregu, mund ta shes at edhe me kt mim, me an t nj
personi t autorizuar pr shitje t tilla.
Kur pengu prfshin shum sende, gjykata, e mbshtetur n kundrshtimin e pengdhnsit, kufizon
shitjen vetm pr sendin, vlefta e t cilit n lidhje me sendet e tjera, mjafton pr t paguar debin.
Pr shitjen e sendit t dhn peng palt mund t merren vesh pr t prdorur edhe forma t tjera.
Neni 557
Kreditori pengmarrs, n mbarim t afatit detyrohet t vjel t drejtat q rrjedhin nga kredia e
marr peng dhe kur kjo ka pr objekt para ose sende t tjera t barazvlershme, vet ose me krkesn e
debitorit duhet ti depozitoj ato n vendin e caktuar n marrveshje dhe, n munges t saj, n vendin
e caktuar nga gjykata. Kur afati i kredis i garantuar me pengun ka mbaruar, kreditori mban nga shuma
e marr aq sa nevojiten pr prmbushjen e t drejtave t tij dhe mbetjen ia kthen pengdhnsit.
Neni 558
Kreditori mund t krkoj nga gjykata q sendi ti lihet atij me pages deri n shlyerjen e detyrimit,
sipas vlersimit t br nga ekspert ose sipas mimit t tregut, n qoft se sendi ka nj mim tregu.
Neni 559
N qoft se kredia e dhn n peng rezulton nga nj dokument, pengdhnsi detyrohet tia jap
kt dokument kreditorit.
Faqe|98
Kodi Civil
Viti 2014
KREU IV
HIPOTEKA
Prkufizimi i hipoteks
Neni 560
Hipoteka sht nj e drejt reale q vihet mbi pasurin e debitorit ose t nj t treti, n dobi t
kreditorit, pr t siguruar prmbushjen e nj detyrimi.
Sendet e hipotekueshme
Neni 561
Jan t hipotekueshme:
1. Sendet e paluajtshme.
2. Uzufruktet e ktyre sendeve prve uzufruktit ligjor t prindrve, si dhe t drejtat enfiteotike
mbi kto sende.
Llojet e hipotekave
Neni 562
Hipoteka vihet n baz t kontrats ose t ligjit dhe me regjistrimin e saj. Kontrata duhet t bhet
me akt noterial.
Hipoteka ligjore
Neni 563
Kan hipotek n baz t ligjit:
a) shitsi e do tjetrsues tjetr mbi sendet e paluajtshme t tjetrsuara pr pmbushjen e
detyrimeve q rrjedhin nga tjetrsimi;
b) bashktrashgimtart, antart e shoqrive me aktivitet ekonomik e bashkpjestart e tjer mbi
sendet e paluajtshme t prbashkta, n pjest q u kan takuar atyre pr pagimin e shumave t caktuara
pr barazimin dhe plotsimin e pjesve.
Neni 564
Servitutet q jan regjistruar pas regjistrimit t nj hipoteke, nuk mund ti kundrejtohen kreditorit
hipotekar.
Paragrafi i msiprm zbatohet edhe pr t drejtn e uzufruktit, t prdorimit dhe t banimit.
Hipoteka gjyqsore
Neni 565
Vendimi i gjykats pr pagimin e nj shume parash, pr prmbushjen e detyrimeve t vlersuara
apo pr shprblimin e dmeve q do t rrjedhin m pas, prbn titull pr vnien e hipoteks tek pasuria
e debitorit.
Hipotek mund t vihet edhe n baz t nj vendimi arbitrazhi q prbn titull ekzekutiv.
Neni 566
Kur hipoteka jepet nga nj person q nuk sht pronar i sendit, regjistrimi i saj quhet i vlefshm
vetm kur sendi fitohet prej tij.
Faqe|99
Kodi Civil
Viti 2014
Hipoteka mbi sendet e ardhshme
Neni 567
Hipoteka mbi nj send t ardhshm, mund t regjistrohet vetm kur t ekzistoj sendi.
Shtrirja e hipoteks
Neni 568
Hipoteka siguron kredin pr aq sa kjo do t jet n kohn e shlyerjes s saj, duke prfshir edhe
kamatat, shprblimin e dmit t shkaktuar nga vonesa e ekzekutimit, si dhe shpenzimet e bra pr
nxjerrjen e kredis.
Neni 569
Hipoteka e vn mbi pjesn e vet nga njri prej pjestarve n bashkpronsi sjell efekt n lidhje
me at send ose me at pjes t sendit q do ti jepet atij pas ndarjes.
N qoft se gjat ndarjes njrit pjestar i jepet nj send tjetr dhe i pahipotekuar prej tij, hipoteka
kalon mbi kt send me t njjtn shkall regjistrimi sikurse origjinali dhe brenda kufijve t vlefts s
sendit t hipotekuar m prpara, me kusht q hipoteka t regjistrohet prsri brenda 90 ditve nga
regjistrimi i s njjts ndarje.
Vendi i regjistrimit
Neni 570
Hipoteka regjistrohet n zyrn e regjistrimit t pasuris t paluajtshme t vendit ku ndodhet kjo
pasuri.
Neni 571
Detyrimet q rrjedhin nga titujt me urdhr ose tek prursi mund t garantohen me hipotek.
Efektet e pasaktsive t aktit
Neni 572
Hipoteka sht e pavlefshme, kur n kontratn e hipoteks, ose n aktin baz pr vnien e
hipoteks, apo n krkesn pr vnien e saj, n baz t ligjit, ka pasaktsi pr personin e kreditorit, t
debitorit, t pronarit t sendit t ln n hipotek, pr vet sendin ose pr shumn e kredis t siguruar
me hipotek.
Shpenzimet e regjistrimit
Neni 573
Shpenzimet e regjistrimit t hipoteks jan n ngarkim t debitorit, prve kur sht parashikuar
ndryshe, por ato duhet t parapaguhen nga krkuesi.
Radha e hipotekave
Neni 574
Hipoteka sjell efekt dhe z radh nga data e regjistrimit t saj edhe kur titulli sht pr nj kredi t
ardhshme ose t kushtzuar.
Faqe|100
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 575
Faqe|101
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 582
Krkesa pr zbritjen e hipotekave sipas nenit t msiprm nuk pranohet, n qoft se sasia e
pasuris apo shuma ka qen caktuar me marrveshje ose me vendim gjykate.
Megjithat, kur jan br pagesa t pjesshme, q shuajn t paktn nj t pestn e detyrimit
fillestar, mund t krkohet nj paksim prpjestimor i shums.
Kur sht vn hipotek mbi nj ndrtes, hipotekuesi q pas regjistrimit ka br mbindrtime,
mund t krkoj q hipoteka t paksohet, n mnyr q mbindrtimet t prjashtohen.
Shuarja e hipoteks
Neni 583
Hipoteka shuhet:
a) me shuarjen e detyrimit;
b) me humbjen e sendit t ln n hipotek, duke respektuar t drejtat e parashikuara prej nenit
536 t ktij Kodi;
c) me heqjen dor t kreditorit;
) me pagimin e mimit t shitjes me an t ekzekutimit t detyrueshm, kreditorve t siguruar me
hipotek, sipas radhs s regjistrimit t tyre;
d) me kalimin e afatit pr t cilin ishte kufizuar hipoteka.
Fshirja e regjistrimit t hipoteks
Neni 584
Regjistrimi i hipoteks fshihet:
a) me plqimin e kreditorit t dhn me akt-noterial;
b) me vendim t forms s prer t gjykats q urdhron fshirjen.
Fshirja e regjistrimit shuan hipotekn. Kur shkaku i shuarjes s detyrimit deklarohet i pavlefshm,
hipoteka lind dhe regjistrohet prsri, por regjistrimi merr numr rendor t ri.
KREU V
DORZANIA
Prmbajtja
Neni 585
Dorzania sht nj veprim juridik me t ciln nj person (dorznsi), detyrohet ti siguroj
kreditorit ekzekutimin e detyrimit t nj personi t tret (debitori kryesor).
Dorzania sht e vlefshme edhe kur debitori nuk ka dijeni pr at.
Neni 586
Dorzania qndron vetm pr nj detyrim efektiv.
Dorzania mund t jepet si pr nj detyrim t ardhshm, ashtu dhe pr nj detyrim me kusht.
Forma dhe vlefshmria
Neni 587
Dorzania duhet t bhet me shkres.
Faqe|102
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 588
Dorzania nuk sht e vlefshme n qoft se nuk sht i vlefshm detyrimi kryesor. Ajo mund t
jepet si pr debitorin kryesor, ashtu dhe pr dorzansin e tij.
Efektet e dorzanis dhe detyrimet e palve
Neni 589
Dorzansi prgjigjet pr aq sa detyrohet debitori kryesor, duke prfshir edhe pagimin e kamats,
shprblimin e dmit t shkaktuar nga vonesa e ekzekutimit dhe t shpenzimeve t tjera q ka br
kontraktori pr t nxjerr kredin e tij, prve kur n marrveshje pranohet q dorzania t jepet edhe
pr nj pjes t detyrimit, ose me kushte m t lehta ose m t pakta se detyrimi kryesor.
Dorzania q kalon detyrimin ose q jepet n kushte m t rnda se detyrimi kryesor, sht e
vlefshme vetm deri n kufijt e ktij t fundit.
Neni 590
Dorzansi sht i detyruar solidarisht mbi debitorin kryesor pr ekzekutimin e detyrimit, prve
kur sht parashikuar ndryshe me marrveshje.
Palt mund t merren vesh q dorzansi t mos jet i detyruar t paguaj para kryerjes s t gjitha
veprimeve t nevojshme,q detyrojn debitorin t paguaj detyrimin. N rast se dorzansi paditet dhe
krkon t prdor nj t drejt t till, ai duhet t tregoj pasurin e debitorit kryesor q do ti
nnshtrohet ekzekutimit. Dorzansi sht i detyruar t parapaguaj shpenzimet e nevojshme, n qoft
se palt nuk jan marr vesh ndryshe.
Neni 591
Kur disa persona jan br dorzans pr t njjtin debitor, pr t siguruar t njjtin detyrim, secili
prej tyre prgjigjet pr t gjith detyrimin, prve kur ka marrveshje pr ndarjen e tij.
Neni 592
Dorzansi ka t drejt ti kundrejtoj kreditorit t gjitha prapsimet q mund ti kundrejtonte ktij
debitori dhe t krkoj kompensimin e asaj q kreditori i detyrohet debitorit edhe sikur ky t ket hequr
dor nga kto t drejta ose t ket pranuar detyrimin.
Neni 593
Dorzansi q ka ekzekutuar detyrimin n vend t debitorit, z vendin e kreditorit n t gjitha t
drejtat e tij ndaj debitorit.
Neni 594
Kur jan shum debitor kryesor t detyruar solidarisht pr t njjtin detyrim, dorzansi q ka
dhn garanci pr t gjith ata, ka t drejtn e padis s kthimit nga secili prej tyre pr t marr shumn
q ka paguar.
Faqe|103
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 595
Kur dorzansi ka ekzekutuar detyrimin e debitorit pa u paditur n gjyq dhe pa lajmruar debitorin
kryesor, ky mund ti kundrejtoj dorzansit t gjitha prapsimet q do t mund ti kundrejtonte
kreditorit n kohn e ekzekutimit t detyrimit.
Dorzansi q ka ekzekutuar detyrimin e debitorit nuk ka t drejt t krkoj me padi nga debitori
at q ka ekzekutuar pr t, n rast se edhe debitori ka ekzekutuar detyrimin e tij pr shkak se
dorzansi nuk e ka lajmruar pr ekzekutimin e detyrimit q ka br ai vet.
N t dy rastet, dorzansi ka t drejt t ngrej padi kundr kreditorit dhe t krkoj at q ka
ekzekutuar pr debitorin kryesor.
Neni 596
Debitori q ka ekzekutuar detyrimin duhet t lajmroj menjher dorzansin. N rast t kundrt,
dorzansi, q ka ekzekutuar detyrimin e debitorit, nuk e humbet t drejtn q t krkoj nga debitori
at q ka ekzekutuar pr t. Debitori, n kt rast, sht i detyruar t ekzekutoj pr t dytn her
detyrimin, por ka t drejt q t ngrej padi kundr kreditorit pr at q ky ka fituar pa shkak.
Shuarja e dorzanis
Neni 597
Dorzania shuhet me shuarjen e detyrimit kryesor.
Neni 598
Dorzansi shkarkohet nga detyrimi i tij n rast se kreditori ka hequr dor nga privilegjet, pengu
dhe hipoteka q i siguronin kredin dhe pr kt shkak dorzansi nuk mund t zer vendin e tij n
kto t drejta.
Neni 599
Kur kreditori pranon vullnetarisht nj pasuri, ose do gj tjetr pr pagimin e detyrimit kryesor,
dorzansi lirohet nga detyrimi i tij edhe sikur kreditorit ti rezultoj m pas nj shkak evinksioni.
Neni 600
Dorzania shuhet n qoft se kreditori nuk ka ngritur padi kundr dorzansit brenda gjasht
muajve nga dita e mbarimit t afatit t ekzekutimit t detyrimit.
Kur afati i ekzekutimit t detyrimit nuk sht caktuar as n kontratn e dorzanis, as n nj
marrveshje tjetr, dorzania shuhet me kalimin e nj viti nga dita e lidhjes s kontrats s dorzanis.
Faqe|104
Kodi Civil
Viti 2014
KREU VI
KAPARI DHE PRIVILEGJET
A. Kapari
Prmbajtja
Neni 601
Kapar quhet shuma n t holla q njra nga palt i jep tjetrs pr llogari t shums q do ti
paguhet n baz t kontrats, me qllim q t vrtetoj lidhjen e kontrats dhe t siguroj ekzekutimin e
saj.
Efektet juridike
Neni 602
Kur kontrata nuk ekzekutohet nga faji i pals q ka dhn kapar, kjo pal e humbet kaparin; kur
kontrata nuk ekzekutohet nga faji i pals q ka marr kaparin, kjo pal sht e detyruar t kthej
dyfishin e kaparit. Pala q ka faj pr mosekzekutimin e kontrats sht e detyruar ti shprblej pals
tjetr edhe dmin, duke llogaritur n shprblimin e ktij dmi dhe shumn e kaparit, prve kur n
kontrat sht parashikuar ndryshe.
B. Preferimet (privilegjet)
Neni 603
Preferimi sht nj e drejt, t ciln ligji e jep duke patur parasysh shkakun e kredis.
Kredit q caktohen si t preferuara, kan prparsi nga gjith kredit e tjera.
Midis shum kredive t preferuara, prparsia n ekzekutim prcaktohet nga ligji, sipas llojit t
preferimit.
Neni 604
Kredit q jan nj lloj t preferuara, konkurrojn ndrmjet tyre n proporcion me shumn e
secils kredi.
Radha e preferimit
Neni 605
(Ndryshuar me ligjin nr. 8536, dat 18.10.1999, neni 3)
Paguhen me preferim, sipas radhitjes s tyre kredit e mposhtme:
a) kredit q rrjedhin nga transaksionet financiare t siguruara me barr siguruese pr mimin e
blerjes s nj objekti t veant;
b) kredit q rrjedhin nga pagat n marrdhniet e puns ose t shrbimit dhe detyrimet pr
ushqim, por jo m shum se pr 12 muaj;
c) kredit e sigurimeve shoqrore pr kontributet e papaguara s bashku me kamatat, si dhe kredit
e punonjsve pr dmet e psuara nga mospagimi prej pundhnsit t kontributeve t msiprme;
) kedit q rrjedhin nga shprblime pr shkak vdekjeje e dmtimi t shndetit;
d) kredit e autorve dhe t trashgimtarve t tyre pr shprblimet q rrjedhin nga tjetrsimi i
plot ose i pjesshm i t drejtave t tyre n fushn intelektuale pr detyrimet e lindura gjat dy vjetve t
fundit;
dh) kredit e shtetit, q rrjedhin nga detyrimet ndaj buxhetit dhe kredit e institutit t sigurimeve
shtetrore pr sigurimet e detyrueshme, t prcaktuara me ligj;
Faqe|105
Kodi Civil
Viti 2014
e) kredit, q rrjedhin nga transaksionet financiare, t siguruara me barr siguruese, sipas kritereve
t prcaktuara me ligj;
) kredit, q rrjedhin nga pagat n marrdhniet e puns ose t shrbimit dhe detyrimet pr
ushqim tej kufirit t caktuar n shkronjn b t ktij neni;
f) shprblimi i ndrmjetsimit q rrjedh nga kontrata e agjencis, kur ai rrjedh gjat vitit t fundit t
shprblimit;
g) kredit e siguruara me hipotek ose me peng q nuk krijojn barr siguruese, sipas ligjit, nga
vlefta e sendeve n hipotek ose t lna peng;
gj) kredit q rrjedhin nga shpenzimet e gjyqit pr ruajtjen e sendit dhe ato pr veprime ekzekutive,
t bra n interesin e prbashkt t kreditorve, nga vlefta e shitjes s sendeve;
h) kredit e dhna nga bankat, t cilat nuk prfshihen n shkronjn e dhe kredit q rrjedhin nga
sigurimet vullnetare;
i) kredit pr furnizimin me farra, plehra kimike, insekticide, uj pr ujitje dhe pr punimet e
kultivimit e t mbledhjes s prodhimeve bujqsore, mbi prodhimin (frutet) bujqsor t vitit, pr t cilin
jan prdorur kredit.
Kur ka disa kredi sipas shkronjs a dhe shkronjs e t ktij neni, rradha e preferimit,
prcaktohet sipas kritereve t prcaktuar me ligj t veant. Kur ligji i veant nuk i jep nj kredie sipas
shkronjs a preferim mbi kredit sipas shkronjs e, kredia sipas shkronjs a do t preferohet
sipas shkronjs e.
Prjashtohen nga radha e preferimit sipas ktij neni kredit sipas shkronjs e, q jan dhn
aktualisht, t cilat do t preferohen prpara kredive sipas shkronjs dh n rastet q vijojn:
- kredia sipas shkronjs e sht regjistruar sipas ligjit, ndrsa kredia sipas shkronjs dh nuk
sht regjistruar;
- kredia sipas shkronjs e sht regjistruar sipas ligjit, prpara regjistrimit t kredis sipas
shkronjs dh.
Neni 606
Kreditori mund ta mbaj sendin q i nnshtrohet privilegjit derisa t shprblehet pr kredin e tij
dhe mund ta shes at sipas rregullave t caktuara pr shitjen e pengut.
Kundrshtimi i veprimeve juridike t debitorit
Neni 607
Kreditori ka t drejt t krkoj q t deklarohen t pavlefshme veprimet juridike t kryera nga
debitori me qllim q t paksoj sasin ose vleftn e pasuris s tij n dm t kreditorit, me kusht q
kredia t ket lindur m par se t jet kryer veprimi juridik.
Kur veprimi juridik sht br me kundrshprblim, duhet q edhe personi, me t cilin debitori ka
kryer kt veprim, t ket patur dijeni pr qllimin e dmtimit t debitorit. Por kur ky person sht
bashkshort, prind, gjysh, fmij ose fmij e fmijs, vlla ose motr e debitorit, dijenia e qllimit t
dmtimit prezumohet, gjersa t provohet e kundrta.
Me deklarimin e veprimit juridik si t pavlefshm, nuk cnohen t drejtat q kan fituar me
kundrshprblim personat e tret me mirbesim para ngritjes s padis pr deklarimin e pavlefshmris
s veprimit juridik.
Faqe|106
Kodi Civil
Viti 2014
TITULLI IV
DETYRIMET Q RRJEDHIN NGA SHKAKTIMI I DMIT
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Prgjegjsia pr shkaktimin e dmit
Neni 608
Faqe|107
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 614
Faqe|108
Kodi Civil
Viti 2014
Prgjegjsia e prfaqsuesit
Neni 620
Kodi Civil
Viti 2014
Padia e kthimit
Neni 627
Personi q ka shprblyer dmin ka t drejt t krkoj nga secili shkaktar i dmit pjesn e tij n
prpjestim me shkalln e fajsis t secilit dhe t trsis s pasojave t rrjedhura. Kur kjo nuk mund t
prcaktohet, prezumohet se shkalla e fajsis sht e barabart.
Prindrit ose kujdestart q kan paguar shprblimin e dmit t shkaktuar nga t miturit ose nga
personat t cilve u sht hequr krejt zotsia pr t vepruar, nuk kan t drejt t krkojn nga kta
kthimin e shprblimit t dmit q kan paguar.
KREU II
PRGJEGJSIA Q RRJEDH NGA PRODUKTET
A. Prgjegjsia e prodhuesit
Neni 628
Prodhuesi sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar nga t metat e produkteve t tij, prve kur:
a) prodhuesi nuk ka vn n qarkullim produktet;
b) sipas rrethanave t vrtetuara, vlersohet se t metat q kan shkaktuar dmin nuk ekzistonin n
kohn e vnies n qarkullim t produktit, ose ato kan lindur m von;
c) produkti nuk ka qen prodhuar pr shitje ose ndonj form tjetr shprndarje, me qllim t
caktuar ekonomik t prodhuesit, as edhe i prodhuar ose i shprndar n kuadrin e nj ndrmarrjeje ose
veprimtarie profesionale;
d) t metat jan rrjedhim i faktit se produkti ka qen nprputhje me rregullat e vna nga organet
publike;
e) njohurit shkencore e teknike nuk kan mundur t zbulojn t metat n kohn e vnies n
qarkullim t produktit;
) sht fjala pr prodhimin e nj lnde t par ose fabrikimin e nj pjese prbrse t produktit, t
cilat n formimin e produktit rezultojn me t meta, ose si rrjedhoj e udhzimeve t gabuara t dhna
nga prodhuesi i produktit.
Neni 629
Prgjegjsia e prodhuesit paksohet ose hiqet kur, sipas rrethanave, dmi sht shkaktuar si nga t
metat e produktit, ashtu edhe nga faji i personit t dmtuar ose t nj personi, pr t cilin personi i
dmtuar sht prgjegjs.
Prgjegjsia e prodhuesit nuk paksohet kur dmi sht rrjedhim i prbashkt i t metave t
produktit dhe sjelljes s nj t treti.
Neni 630
Nj send quhet se sht me t meta kur nuk jep sigurin q pritet prej tij, duke patur parasysh
gjith rrethanat e n veanti:
a) paraqitjen e produktit;
b) prdorimin e arsyeshm q pritet prej produktit;
c) kohn e vnies n qarkullim t produktit.
Produkti nuk mund t quhet se sht me t meta duke u nisur nga fakti se nj produkt m i
perfeksionuar sht vn n qarkullim me von se ai.
Faqe|110
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 631
Produkt n kuptim t ktij Kodi quhet nj send i luajtshm edhe sikur ai t jet trupzuar n nj
send t luajtshm ose t paluajtshm, si dhe elektriciteti, duke prjashtuar produktet bujqsore dhe
produktet e rrjedhura nga gjuetia.
Me produkte bujqsore kuptohen prodhimet e toks, t blegtoris dhe t peshkimit, prve kur
kto kan psuar nj prpunim t par.
Prodhues n kuptimin e ktij Kodi quhet prodhuesi i nj produkti t prfunduar, t nj lnde t
par ose fabrikuesi i nj pjese prbrse t produktit, si dhe do person tjetr q paraqitet si i till
(prodhues), duke vn mbi produktin emrin e tij, markn ose nj shnj tjetr dalluese.
Pa mnjanuar prgjegjsin e prodhuesit, quhet si prodhues do person q importon nj
produkt me qllim shitjeje, dhnieje me qira, leasingu, ose nj form tjetr shprndarjeje, n kuadrin e
veprimtaris s tij tregtare. N kt rast, prgjegjsia e tij sht e njjt me at t prodhuesit.
Neni 632
Kur prodhuesi nuk mund t identifikohet, do furnizues do t konsiderohet si prodhues, prve
kur brenda nj afati t arsyeshm, ai i tregon personit t dmtuar identitetin e prodhuesit ose t personit
q ka furnizuar produktin.
Neni 633
Kur, n zbatim t paragrafit t par t nenit 628 t ktij Kodi, shum persona jan prgjegjs pr t
njjtin dm, secili prej tyre sht prgjegjs pr t gjith dmin.
Neni 634
1. Padia pr shprblimin e dmit e ngritur kundr prodhuesit, n zbatim t paragrafit t par t
nenit 628 t ktij Kodi, parashkruhet me kalimin e tre vjetve duke filluar nga dita q personi i dmtuar
ka patur ose duhej t kishte patur dijeni pr dmin, t metat dhe identitetin e prodhuesit.
2. E drejta e personit t dmtuar kundr prodhuesit pr shprblimin e dmit, sipas paragrafit t
par t nenit 628 t ktij Kodi, shuhet me kalimin e dhjet vjetve, nga dita q prodhuesi ka vn n
qarkullim produktin q ka shkaktuar dmin.
B. Publikimi mashtrues
Neni 635
Personi q publikon ose shkakton brjen publike t nj njoftimi lidhur me produktet ose
shrbimet, q ofron vet n rastin e nj veprimtarie profesionale, ose t nj ndrmarrjeje, ose t nj
personi pr t cilin ai vepron, kryen nj veprim t paligjshm n qoft se njoftimi sht mashtrues n
nj ose disa drejtime t mposhtme:
a) natyra, prbrja, sasia, cilsia, karakteristikat ose prdorimet e mundshme;
b) origjina, mnyra ose data e prodhimit;
c) madhsia e prodhimit stok t tij;
) mimi ose metoda e llogaritjes s tij;
d) arsyeja ose qllimi i oferts speciale;
dh) cilsit e atribuara, dshmit ose vlersime t tjera t bra nga t trett, ose deklarata t
lshuara prej tyre, terminologjia shkencore ose profesionale e prdorur, t dhnat teknike ose
statistikore;
Faqe|111
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|112
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 641
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 650
Faqe|115
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 657
Faqe|116
Kodi Civil
Viti 2014
Lidhja e kontrats
Neni 664
Kur kontrata prmban vetm detyrimin e propozuesit, pritsi mund ta refuzoj propozimin brenda
afatit t caktuar, ose q rrjedh nga natyra e marrveshjes. N munges t nj refuzimi t till, kontrata
quhet e lidhur.
Neni 665
Personi q propozon prfundimin e nj kontrate sht i lidhur me propozimin, prve kur kjo
lidhje sht prjashtuar. Kur propozimi refuzohet ose nuk pranohet n afatin e caktuar, quhet i rn.
Kur nuk sht caktuar afat, propozuesi sht i lidhur me propozimin e br, gjer n kohn q
zakonisht apo sipas rrethanave, sht e nevojshme q ktij ti arrij prgjigjja e pals tjetr.
Neni 666
Propozimi pr t lidhur nj kontrat, q i bhet nj personi t pranishm, pa iu caktuar nj afat pr
pranimin, e humbet fuqin e tij, n qoft se personi i pranishm nuk e pranon propozimin menjher.
Neni 667
Kur propozuesi ka caktuar nj afat pr pranimin, sht e nevojshme q prgjigjja t vij brenda
afatit.
Propozuesi mund ta quaj t vlefshm pranimin e vonuar, por duhet t njoftoj menjher paln
tjetr.
Kur pranimi sht drguar n koh, por i ka mbrritur propozuesit me vones dhe ky nuk dshiron
t jet i lidhur me at, duhet t njoftoj n ast pranuesin.
Neni 668
Propozimi pr t lidhur nj kontrat e humbet fuqin e tij, n qoft se propozuesi njofton paln
tjetr, para se asaj ti ket arritur propozimi, se e ka trhequr at.
Ky rregull vlen edhe pr trheqjen e pranimit nga pala tjetr.
Neni 669
Kur me krkesn e propozuesit, ose duke marr parasysh natyrn e marrveshjes e rrethanat q
kan lidhje me at, rezulton q nuk ish e nevojshme pritja e pranimit t shprehur t propozimit, ose
detyrimi do t kryhej pa marr nj prgjigje paraprake, kontrata quhet e lidhur, n kohn e n vendin ku
ka filluar zbatimi i saj.
Pala q zbaton detyrimin duhet t njoftoj menjher paln tjetr pr fillimin e ekzekutimit t
kontrats, prndryshe detyrohet t shprblej dmin.
Neni 670
Pranimi i propozimit q nuk prputhet me prmbajtjen e tij, quhet mospranim dhe njkohsisht si
nj propozim i ri.
Faqe|117
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 671
Faqe|118
Kodi Civil
Viti 2014
Objekti i kontrats
Neni 678
Objekti i kontrats duhet t jet i mundshm, i ligjshm, i caktueshm ose q mund t prcaktohet.
Neni 679
Kontrata e br me kusht pezullues ose me afat, sht e vlefshme n rast se detyrimi, q fillimisht
sht i pamundur, bhet i mundshm prpara prmbushjes s kushtit ose mbarimit t afatit.
Neni 680
Kontrata mund t prmbaj kryerjen e veprimeve pr sende n t ardhmen, prve kur ndalohet
shprehimisht nga ligji.
KREU II
INTERPRETIMI I KONTRATS
Neni 681
Kur interpretohet nj kontrat, duhet t sqarohet se cili ka qn qllimi i vrtet dhe i prbashkt i
palve, pa u ndalur n kuptimin letrar t fjalve, si dhe duke vlersuar sjelljen e tyre n trsi, para e pas
prfundimit t kontrats.
Neni 682
Kushtet e kontrats interpretohen njri nprmjet tjetrit, duke i dhn secilit kuptimin q del nga
trsia e aktit.
Kontrata duhet t interpretohet n mirbesim nga palt.
Neni 683
N rast dyshimi, kontrata ose kushtet e saja interpretohen n kuptimin n t cilin mund t ket
ndonj efekt dhe jo n at, sipas t cilit nuk do t kishte ndonj efekt.
Neni 684
Kushtet e kontrats, q mund t merren me dy kuptime, interpretohen sipas praktiks s vendit ku
sht prfunduar kontrata.
Kur njra nga palt sht siprmarrse, kushtet me dy kuptime interpretohen sipas praktiks s
vendit ku ndodhet selia e ndrmarrjes.
Neni 685
Fjalt dhe shprehjet q mund t ken dy kuptime, duhet t merren n kuptimin m t
prshtatshm me natyrn e kontrats.
Faqe|119
Kodi Civil
Viti 2014
Kushtet e prgjithshme
Neni 686
Kushtet e prgjithshme t kontrats, t prgatitura prej njrs pal kontraktuese, kan efekt ndaj
pals tjetr, n qoft se n momentin e prfundimit t kontrats kjo e fundit i ka njohur ose duhej ti
kishte njohur, duke treguar nj prkujdesje t zakonshme.
Jan t pavlefshme kushtet e prgjithshme q sjellin nj humbje ose dmtim t shprpjestuar t
interesave t pals kontraktuese, posarisht kur ato ndryshojn n mnyr thelbsore nga parimet e
barazis e t paansis t shprehura n dispozitat e ktij Kodi q rregullojn marrdhniet kontraktuale.
Nuk krijojn efekte juridike ato kushte t cilat vendosin n dobi t atij q i ka prgatitur ato m
prpara, kufizime pr prgjegjsin, mundsin pr tu trhequr nga kontrata, pr t pezulluar zbatimin
e saj, ose q caktojn ndaj pals tjetr afate dekadence, ose kufizime ndaj s drejts pr t br
prapsime, ndaj liris kontraktore, n marrdhenie me t trett, kushteve t arbitrazhit ose shmangies
nga kompetencat e organeve gjyqsore, prve kur jan miratuar vemas me shkrim nga pala tjetr.
Neni 687
N kontratat e prfunduara duke nnshkruar modular ose formular, q synojn t disiplinojn n
mnyr uniforme marrdhnie kontraktore t caktuara, kushtet e shtuara tek kta modular ose
formular kan prparsi ndaj kushteve fillestare t modularve e formularve t siprprmendur, sa
koh q nuk prputhen me ato, edhe pse nuk kan qn shfuqizuar.
Neni 688
N do rast, kushtet e prfshira n kushtet e prgjithshme t kontrats apo n modular e
formular, q kan qen dhn prej njrs nga palt kontraktuese, kur ka dyshim, interpretohet n dobi
t pals tjetr.
Neni 689
Kur, me gjith zbatimin e normave t parashikuara n kt kre, kontrata mbetet e errt, kjo duhet
t merret n kuptimin m pak t rnduar pr t detyruarin, po qe se sht pa shprblim, dhe n
kuptimin q realizon prputhjen e interesave t palve n mnyr t paanshme, po qe se sht me
shprblim.
KREU III
EFEKTET E KONTRATAVE
Neni 690
Kontrata e lidhur rregullisht ka forcn e ligjit pr palt. Ajo mund t prishet ose t ndryshohet me
plqimin e ndrsjell t palve ose pr shkaqe t parashikuara me ligj.
Neni 691
Kontrata ka efekt ndaj t tretve n rastet e parashikuara me ligj.
Neni 692
Efektet juridike t kontrats shtrihen edhe tek trashgimtart me titull universal, prve kur n
kontrat sht parashikuar ndryshe.
Faqe|120
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 693
Kontrata detyron palt jo vetm prsa sht parashikuar n at, por edhe pr t gjitha pasojat q
rrjedhin nga zbatimi i ligjit.
Kontrata n dobi t nj t treti
Neni 694
Kontrata n dobi t nj personi t tret sht e vlefshme kur personi q e lidh ka interes pr at.
Personi q ka pranuar premtimin n dobi t t tretit ose ky i fundit, apo personat q heqin t drejta
prej tij, kan t drejt t krkojn zbatimin e kontrats, prve kur ka marrveshje tjetr.
Kontrata nuk mund t prishet ose t ndryshohet pas momentit q personi i tret ka deklaruar se
pranon t prfitoj nga lidhja e saj, prve kur propozuesi e ka rezervuar kt t drejt.
N rast revokimi t lidhjes s kontrats, ose t refuzimit t personit t tret pr t prfituar prej saj,
detyrimi mbetet n dobi t propozuesit, prve kur rezulton ndryshe nga vullneti i palve ose nga natyra
e kontrats.
Neni 695
Pala q ka br premtimin n dobi t personit t tret, mund ti kundrejtoj ktij prapsimet q
rrjedhin nga kontrata, por jo ato q rrjedhin nga marrdheniet me paln tjetr.
E drejta pr tu trhequr nga kontrata
Neni 696
N rast se njrs nga palt i sht dhn e drejta pr tu trhequr nga kontrata, kjo e drejt mund t
ushtrohet pr sa koh q kontrata nuk ka filluar t zbatohet.
N kontratat me zbatim t vazhdueshm ose periodik, kjo e drejt mund t ushtrohet edhe m tej,
por trheqja nuk ka efekte pr ekzekutimet e kryera ose q jan n kryerje e sipr.
Kur n kontrat sht parashikuar pagimi i nj kompensimi pr trheqjen, kjo ka efekt kur sht
kryer pagimi, prve kur ka marrveshje t kundrt.
Premtimi pr kryerjen e nj detyrimi
Neni 697
Personi q i ka premtuar nj tjetri se nj person i tret do t ekzekutoj nj detyrim, ose do t
kryej nj veprim n dobi t tij, sht i detyruar t shprblej paln tjetr, n qoft se personi i tret nuk
pranon t ekzekutoj detyrimin ose t kryej veprimin e premtuar.
Zgjidhja e kontrats
Neni 698
N kontrata me detyrime t ndrsjella, kur njra nga palt kontraktuese nuk prmbush detyrimet e
veta, pala tjetr kontraktuese, sipas rastit, mund t krkoj prmbushjen e detyrimit, ose zgjidhjen e
kontrats, prve shprblimit t dmit.
Neni 699
Kontrata nuk mund t zgjidhet n qoft se mosprmbushja e detyrimit prej njrs nga palt ka
rndsi t pakt pr interesat e pals tjetr.
Faqe|121
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 700
Pala kontraktuese mund t njoftoj me shkrim paln tjetr q nuk ka prmbushur detyrimin, q ta
prmbush at n nj afat t prshtatshm, duke deklaruar se, po qe se pas ktij afati kontrata nuk
ekzekutohet, ajo do t quhet patjetr e zgjidhur.
Neni 701
N qoft se afati i caktuar pr kryerjen e detyrimit t njrs nga palt duhet quajtur thelbsor pr
interesin e pals tjetr, kjo e fundit kur dshiron t krkoj zbatimin pavarsisht nga mbarimi i afatit,
duhet ti bj njoftimin pals tjetr brenda tri ditve, prve marrveshjes s kundrt.
Neni 702
Palt mund t parashikojn n kontrat q ajo t zgjidhet kur nj detyrim i caktuar nuk
prmbushet sipas kushteve t parashikuara.
N kt rast kontrata zgjidhet kur pala e interesuar i deklaron pals tjetr se do t prdor kushtin
e zgjidhjes s kontrats.
Neni 703
Zgjidhja e kontrats pr mosprmbushje t detyrimeve ka efekt prapaveprues midis palve, prve
kontratave me ekzekutim t vazhduar ose periodik pr t cilat efekti i zgjidhjes nuk shtrihet n veprimet
e kryera m par.
Zgjidhja e kontrats, qoft edhe me marrveshje t palve, nuk paragjykon t drejtat e fituara nga
t trett, me prjashtim t efekteve t regjistrimit t krkess pr zgjidhjen e kontrats.
Neni 704
Pr zgjidhjen e kontrats zbatohen edhe dispozitat e pjess s prgjithshme t detyrimeve prve
dispozitave q rregullojn kontratat e veanta.
TITULLI II
KONTRATAT E VEANTA
KREU I
SHITJA
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 705
Kontrata e shitjes ka pr objekt kalimin e pronsis s nj sendi ose kalimin e nj t drejte kundrejt
pagimit t nj mimi.
Neni 706
N shitjen q ka pr objekt fitimin n t ardhmen t nj sendi ose t nj t drejte, fitimi i pronsis
bhet sapo sendi ose e drejta pranohet se ekzistojn.
Faqe|122
Kodi Civil
Viti 2014
Prve kur palt kan dashur t prfundojn nj kontrat me kusht pezullues, shitja sht e
paefektshme n qoft se sendi nuk pranohet se ekziston.
Neni 707
N qoft se palt nuk e kan caktuar mimin, as nuk jan marr vesh pr mnyrn e caktimit t tij,
n munges t ndonj akti t organeve kompetente publike, prezumohet se palt kan dashur ti
referohen mimit t zbatuar normalisht nga shitsi n kohn e lidhjes s kontrats.
Kur sht fjala pr sende q kan mim burse apo tregu, mimi caktohet n baz t listave t tregut
t vendit ku do t bhet dorzimi, ose nga ato t vendit q sht m afr tij.
N qoft se mimi sht caktuar mbi bazn e peshs s sendeve, n rast dyshimi ai duhet t
caktohet n baz t peshs neto.
Palt mund tia besojn caktimin e mimit nj t treti, t emruar n kontrat ose q mund t
emrohet m von.
Neni 708
Shpenzimet e kontrats s shitjes dhe shpenzimet e tjera t lidhura me t, jan n ngarkim t
blersit, prve kur n marrveshje parashikohet ndryshe.
Ndalime t veanta t blerjes
Neni 709
Nuk mund t blejn drejtprdrejt, me an t nj tjetri, ose n ankand:
a) personat q administrojn ose ruajn sende t huaja n baz t ligjit ose t emrimit nga shteti,
sendet q administrojn ose ruajn;
b) personat zyrtar q jan t ngarkuar t bjn shitje me ekzekutim t detyrueshm, sendet q kta
shesin;
c) gjyqtart, prokurort, prmbaruesit, notert dhe avokatt, sendet pr t cilat ka grindje prpara
gjykats n t ciln bjn pjes ose ushtrojn funksionet e tyre, prve kur kta jan bashkpronar mbi
ato.
Detyrime t shitsit n shitjen e pasuris s luajtshme
Neni 710
Detyrimet kryesore t shitsit jan:
1. ti dorzoj sendin blersit;
2. kur fitimi i pronsis mbi sendin, ose i t drejtave reale mbi t, nuk sht pasoj e menjhershme
e kontrats, duhet t dorzoj t gjitha dokumentet prkatse pr fitimin e pronsis s tyre, sipas
kushteve t parashikuara nga kontrata apo nga ligji;
3. t garantoj blersin nga zhveshja, nga veset dhe nga mosprputhja e cilsive t sendit me
kontratn.
Neni 711
Sendet dorzohen n gjendjen n t ciln ndodhen n momentin e prfundimit t kontrats.
Sendet duhet t dorzohen s bashku me aksesort, shtesat dhe frytat q nga dita e prfundimit t
kontrats, prve kur palt kan parashikuar ndryshe n kontrat.
Faqe|123
Kodi Civil
Viti 2014
N qoft se shitsi nuk sht i detyruar t dorzoj sendet n nj vend tjetr t caktuar, ai i shlyen
detyrimet e dorzimit duke ia dhn sendet transportuesit t par pr tia kaluar blersit, kur kontrata e
shitjes prfshin transportin e sendeve.
N rast se kontrata nuk prfshin transportin e sendeve dhe u referohet sendeve t caktuara
individualisht, ose n lloj apo sasi, q duhen trhequr nga nj sasi e caktuar ose q duhet t fabrikohen
ose t prodhohen dhe n qoft se n momentin e prfundimit t kontrats, palt e dinin q sendet
ndodheshin ose duhet t fabrikoheshin apo t prodhoheshin n nj vend t caktuar, shitsi detyrohet ti
ver sendet n dispozicion t blersit n at vend.
N rastet e tjera, shitsi sht i detyruar q ti ver sendet n dispozicion t blersit, n vendin ku
sendet ndodheshin n kohn e shitjes ose, kur nj vend i till nuk mund t prcaktohet, n vendin ku
shitsi kishte banimin e tij ose qendrn e veprimtaris se vet.
Neni 712
Shitsi duhet t dorzoj sendet:
1. n datn e caktuar n kontrat ose q sht e prcaktueshme n baz t kontrats;
2. n do moment t periudhs s kohs q sht caktuar ose q sht e caktueshme sipas
kontrats, prve kur del nga rrethanat se i sht ln blersit t zgjedh datn;
3. n do rast tjetr brenda nj afati t arsyeshm q nga prfundimi i kontrats.
Neni 713
Kur shitsi detyrohet t lshoj dokumentet lidhur me sendet, ato lshohen n kohn, n vendin
dhe n formn e parashikuar n kontrat. N qoft se dokumentet i ka lshuar prpara ktij momenti, ai
mund t rregulloj do defekt t tyre deri n momentin e parashikuar pr lshimin e tyre, n qoft se
ushtrimi i nj t drejte t till nuk i sjell blersit shqetsime ose nj shpenzim t paarsyeshm. N kto
raste ai ruan t drejtn t krkoj shprblimin e dmit.
Neni 714
N shitjen me dokumente, shitsi shkarkohet nga detyrimi i dorzimit t sendeve t shitura, duke i
dhn blersit dokumentin e shitjes dhe dokumentet e tjera t caktuara n kontrat ose n ligj.
Neni 715
Shitsi duhet t dorzoj sendet n cilsin, sasin dhe llojin e krkuar n kontrat, si dhe t
vendosura dhe t ambalazhuara n mnyrn e caktuar n kontrat.
Quhet se sendet nuk jan n prputhje me kontratn po qe se nuk jan t prshtatshme pr
prdorimin e posam, t prcaktuar nga kontrata, prve kur ka marrveshje t kundrt. Kur nj
prcaktim i till nuk sht i mundur, sendet quhet se nuk jan n prputhje me kontratn, n qoft se
nuk jan t prshtatshme pr prdorimin pr t cilin shrbejn zakonisht sende t t njjtit lloj.
N qoft se shitja sht br mbi bazn e nj modeli ose kampioni, shitsi duhet t dorzoj sende
q kan t njjtat cilsi si t modelit ose t kampionit.
N qoft se kontrata nuk prmend rregullat e vendosjes apo t ambalazhimit t sendeve, quhet se
kto sende nuk jan n prputhje me kontratn po qe se nuk jan t vendosura ose t ambalazhuara
sipas mnyrs s zakonshme pr sende t t njjtit lloj ose, n munges t nj mnyre t till t
zakonshme, n nj mnyr q t jet e prshtatshme pr t ruajtur dhe pr t mbrojtur sendet.
Shitsi nuk sht prgjegjs pr t metat e sendeve t cilat, n momentin e prfundimit t
kontrats, blersi i dinte ose pr t cilat nuk ka marr dijeni pr fajin e vet, prve kur t metat kan t
bjn me cilsin q sendet duhet t kishin pasur sipas kontrats ose sipas njoftimit t shitsit.
Faqe|124
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 716
Kodi Civil
Viti 2014
1. n rastin e dorzimit t vonuar blersi nuk ka krkuar zgjidhjen e kontrats brenda nj kohe t
arsyeshme, por jo m shum se 15 dit nga momenti kur ka marr dijeni se dorzimi sht kryer;
2. n rast mosprmbushje t ndryshme nga dorzimi i vonuar, brenda nj kohe t arsyeshme, por
jo m shum se 15 dit:
a) nga momenti kur ka marr dijeni ose duhej t kishte dijeni pr mosprmbushje;
b) pas mbarimit t afatit shtes eventualisht t caktuar prej tij sipas nenit 717 t ktij Kodi.
Neni 726
N qoft se shitsi dorzon vetm nj pjes t sendeve, apo n qoft se vetm nj pjes e sendeve
t dorzuara sht n prputhje me kontratn, zbatohen nenet 717, 720 lidhur me pjesn q mungon
ose nuk prputhet.
Blersi mund t shpall kontratn trsisht t zgjidhur vetm n qoft se dorzimi i pjesshm ose
jo n prputhje me kushtet e saj, prbn nj mosprmbushje t rndsis s veant ose thelbsore.
Faqe|126
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 727
N rastin kur blersit i sht marr sendi si pasoj e t drejtave q nj i tret ka paraqitur mbi t,
shitsi sht i detyruar t shprblej dmin sipas nenit 744.
N rastin kur blersit i sht marr pjesrisht sendi dhe se n baz t rrethanave ai nuk do t
prfundonte kontratn, zbatohet paragrafi i msiprm.
Neni 728
Blersi, i paditur nga nj i tret q pretendon se ka t drejta mbi sendin e shitur, duhet ta thras
shitsin n shtje. Kur nuk e bn kt dhe n dm t tij sht dhn nj vendim i forms s prer,
humbet t drejtn e garancis pr evinksion n qoft se shitsi provon se ekzistonin arsye t
mjaftueshme pr t refuzuar krkesn.
Blersi q ka njohur vullnetarisht t drejtn e t tretit, e humb t drejtn e garancis pr evinksion
n qoft se nuk provon se nuk ekzistonin arsye t mjaftueshme pr t penguar marrjen e sendit.
Neni 729
N qoft se blersi ka shmangur marrjen e sendit me ann e pagimit t nj shume parash, shitsi
mund t shkarkohet duke kthyer shumn e paguar, interesat e saj, si dhe t gjitha shpenzimet.
Detyrimet e blersit n shitjen e pasuris s luajtshme
Neni 730
Detyrimi i blersit pr t paguar mimin prfshin marrjen e masave dhe respektimin e
formaliteteve t krkuara nga kontrata ose nga dispozita t veanta pr kryerjen e pagimit.
Neni 731
N rast se blersi nuk sht i detyruar t paguaj mimin n nj vend tjetr t caktuar, ai duhet ta
paguaj at n vendbanimin ose qendrn zyrtare t shitsit ose, kur pagimi duhet t bhet n kohn e
dorzimit t sendeve ose dokumenteve, n vendin e dorzimit.
Neni 732
N qoft se blersi nuk sht i detyruar t paguaj mimin n nj moment tjetr t caktuar, ai
duhet ta paguaj at kur shitsi v n dispozicion t tij sendet apo dokumentet q i prfaqsojn. N
qofl se kontrata prfshin transportin e sendeve, shitsi mund t kryej spedicionin me kusht q sendet
ose dokumentet, q i prfaqsojn ata, ti dorzohen blersit para pagimit t mimit.
Neni 733
Blersi duhet t paguaj mimin n datn e caktuar ose t prcaktueshme n baz t kontrats ose
ligjit, pa qen nevoj e krkess s shitsit.
Neni 734
Detyrimi i blersit pr marrjen n dorzim sht kryerja e do veprimi q mund t pritet prej tij n
mnyr t arsyeshme, pr ti lejuar shitsit t bj dorzimin dhe blersi t trheq sendet.
Faqe|127
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 735
Faqe|128
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 739
Faqe|129
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 744
Shitsi duhet ti kthej blersit mimin e paguar, edhe sikur sendit ti jet paksuar vlefta ose t jet
dmtuar. N qoft se ulja e vlefts ose dmtimi vijn si pasoj e nj veprimi t blersit, nga shuma e
msiprme duhet zbritur prfitimi q ka nxjerr blersi, prve sa parashikohet n nenin 640.
Neni 745
N qoft se kontrata sht zgjidhur dhe po qe se, n mnyr t arsyeshme dhe brenda nj afati t
arsyeshm pas zgjidhjes, blersi ka kryer nj blerje pr t zvendsuar ose shitsi i ka rishitur sendet,
pala q krkon dmshprblimin mund t marr diferencn midis mimit t parashikuar n kontrat dhe
mimit t shitblerjes zvendsuese, si dhe do shprblim tjetr q mund t krkohet n baz t nenit t
msiprm.
Shitja me rezerv e prons
Neni 746
Kur mimi i shitjes paguhet me kste, blersi e fiton pronsin e sendit me pagimin e kstit t
fundit t mimit, duke marr prsipr rreziqet q n astin e dorzimit. Kalimi me rezerv i pronsis
me kushtin e siprm duhet t pasqyrohet n kontrat.
Neni 747
Kalimi i pronsis sipas dispozits s msiprme, mund tu kundrejtohet kreditorve t blersit,
kur rrjedh nga nj akt i shkruar n dat t sakt prpara mass pr sigurimin e kredis.
Kur objekti i shitjes jan sende t paluajtshme ose sende t luajtshme t regjistruara, zbatohen
dispozitat mbi regjistrimin.
Neni 748
Mospagimi vetm i nj ksti, q nuk kalon nj t tetn e mimit, nuk sjell zgjidhjen e kontrats, dhe
blersi ruan t drejtn e afatit lidhur me kstet e mvonshme, pavarsisht nga ndonj marrveshje e
kundrt.
Neni 749
Kur zgjidhja e kontrats sht rrjedhim i mosprmbushjes s detyrimeve t blersit, shitsi duhet t
kthej pagesat e bra, prpos t drejts pr nj shprblim pr prdorimin e sendit, apo shprblimit t
dmit.
Kur n kontrat sht parashikuar q pagesat e bra ti mbet, shitsit me titull dmshprblimi,
gjykata sipas rrethanave t shtjes mund t paksoj kt dmshprblim.
Neni 749/a
(Shtuar me ligjin nr.8536, dat 18.10.1999, neni 4)
Rregullat e parashikuara nga nenet 746, 747, 748 dhe 749 nuk zbatohen pr shitjet me rezerv t
prons, lidhur me transaksione financiare me barr siguruese, pr t cilat zbatohen rregullat e
prcaktuara me ligj t veant.
Faqe|130
Kodi Civil
Viti 2014
Shitja e sendeve t paluajtshme
Neni 750
Shitja e sendeve t paluajtshme kryhet sipas mnyrave t parashikuara n nenin 83 t ktij Kodi,
prndryshe sht e pavlefshme.
Neni 751
Shitja me kusht e sendeve t paluajtshme regjistrohet n regjistrat e pasuris s paluajtshme pasi t
jet vrtetuar kushti.
Neni 752
Kur nj send i paluajtshm i caktuar shitet, duke treguar prmasat dhe me nj mim t vendosur
mbi bazn e nj pagese pr do njsi matse, blersi ka t drejt pr nj zbritje t mimit, n qoft se
madhsia efektive e sendit t paluajtshm sht m e vogl se ajo e treguar n kontrat.
N qoft se prmasat e sendit rezultojn m t mdha se ato q tregohen n kontrat, blersi duhet
t paguaj shtesn e mimit, por ka t drejt t heq dor nga kontrata kur teprica tejkalon nj t
njzetn pjes t madhsis s deklaruar.
Neni 753
N rastin kur mimi prcaktohet n lidhje me vet sendin e paluajtshm dhe jo me madhsin e tij,
edhe pse kjo sht dhn, nuk bhet ulje ose ngritje mimi, prve kur madhsia reale sht m e vogl
ose m e madhe se nj e njzeta pjes e asaj t treguar n kontrat.
N rastin kur duhet paguar nj mim shtes, blersi mund t zgjedh ose heqjen dor nga kontrata
ose nga pagimi i shtess.
Neni 754
N qoft se dy ose m shum sende t paluajtshme jan shitur me t njjtn kontrat pr nj mim
t vetm dhe t njjt, duke treguar madhsin e secilit prej tyre, dhe del se sasia sht m e vogl tek
njri dhe m e madhe tek tjetri, bhet kompensimi deri n sasin e duhur; e drejta pr shtesn ose pr
paksimin e mimeve bhet n prputhje me dispozitat e caktuara m sipr.
Neni 755
E drejta e shitsit pr shtesn dhe e blersit pr paksimin e mimit ose pr heqjen dor nga
kontrata parashkruhet dy vjet pas dorzimit t sendit t paluajtshm.
Neni 756
E drejta e blersit pr t kundrshtuar t metat e sendit t paluajtshm, parashkruhet me kalimin e
pes vjetve nga momenti i dorzimit t sendit.
Faqe|131
Kodi Civil
Viti 2014
KREU II
SHKMBIMI
Neni 757
Kodi Civil
Viti 2014
N qoft se ka pr objekt sende t luajtshme, ai sht i vlefshm kur ato specifikohen duke treguar
edhe vleftn e tyre n kontratn e dhurimit.
Kontrata quhet e lidhur nga asti i dorzimit t sendit.
Prpara se kontrata t jet lidhur, dhuruesi ose pranuesi i dhurimit mund t revokojn deklaratn e
tyre.
Neni 765
Dhurimi mund t kundrshtohet pr lajthitje t shkakut, kur ky lidhet me faktin ose me t drejtn,
po qe se shkaku rrjedh nga akti dhe ka shtyr dhuruesin t bj dhurimin.
Neni 766
Dhuruesi pr mosprmbushjen ose vonesn n dhurim, sht prgjegjs vetm pr qndrime t
kryera me dashje ose me pakujdesi t rnd.
Neni 767
Dhuruesi mund t vr si kusht kthimin e sendeve t dhuruara, si pr shkak t vdekjes s
prparshme t pranuesit t dhurimit, ashtu edhe t vdekjes s prparshme t pasardhsve t tij.
Kthimi mund t ndodh vetm n favor t dhuruesit.
Marrveshja n favor t t tjerve konsiderohet si e palidhur.
Neni 768
Dhurimi mund t rndohet me kusht ose me barr. Dhuruesi sht i detyruar t prmbush barrn
brenda kufijve t vlefts s sendit t dhuruar.
Pr t prmbushur barrn mund t veproj, prve dhuruesit dhe dokush i interesuar.
Zgjidhja e kontrats s dhurimit pr mosprmbushje t barrs mund t krkohet nga dhuruesi ose
trashgimtart e tij, n qoft se sht parashikuar n aktin e dhurimit.
Barra e paligjshme ose e pamundur quhet e paqen, ajo gjithsesi e bn t paqen dhurimin n qoft
se ka prbr t vetmin shkak prcaktues t kontrats.
Neni 769
Dhuruesi detyrohet ti jap garanci pranuesit t dhurimit pr prkatsin e sendit t dhuruar dhe
zhveshjen q mund t psoj nga t tjert pr sendet e dhuruara, n kto raste:
1. n qoft se ka premtuar shprehimisht garancin;
2. n qoft se marrja e sendit varet nga mashtrimi e nga qndrime personale t tij;
3. n qoft se dhurimi i ngarkon barr pranuesit t dhurimit ose dhurimi sht pr shkak
shprblimi, raste n t cilat garancia vihet deri n vleftn e barrs ose t trsis s premtimeve t marra
nga dhuruesi.
Neni 770
Garancia e dhuruesit nuk shtrihet n t metat e asaj ka sht dhuruar, prve kur dhuruesi ka
vepruar me mashtrim, si dhe kur ka marrveshje t posame.
Faqe|133
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 771
Dhuruesi, pr dhurimet q nuk jan t zakonshme ose q nuk jan br pr shprblim, mund t
krkoj revokimin e dhurimit kur ai q ka marr dhurimin:
a) me dashje ka vrar ose ka tentuar t vras dhuruesin, bashkshortin ose fmijt, ose prindrit e
tij;
b) pa t drejt nuk i jep dhuruesit ushqim kur sht i detyruar sipas ligjit.
Padia pr revokimin e dhurimit duhet t ngrihet brenda nj viti nga dita q dhuruesi ka marr
njoftim pr shkaqet q i japin t drejt q t krkoj revokimin e dhurimit.
Padia e filluar mund t vazhdohet edhe nga trashgimtart e dhuruesit ose mund t ngrihet nga
vet kta, n rast se dhuruesi ka vdekur brenda vitit, nga dita q ka lindur shkaku pr t ngritur padin.
Heqja dor q m par nga padia sht e pavlefshme.
Revokimi i dhurimit nuk cenon t drejtat q kan fituar t trett mbi sendin e dhuruar para se t
ngrihet padia.
KREU IV
FURNIZIMI
Neni 772
Furnizimi sht nj kontrat me t ciln njra pal detyrohet, kundrejt pagess s nj mimi, t
kryej n dobi t pals tjetr furnizime periodike ose t vazhdueshme t sendeve.
Sendet e furnizuar mund t jen t luajtshme ose t paluajtshme, gjithashtu mund t jen n trajt
energjie ose titujsh krediti.
Neni 773
Kur nuk sht prcaktuar sasia e furnizimit nnkuptohet se marrveshja sht pr sasin q prkon
me nevojat normale t pals q furnizohet deri n kohn e prfundimit t kontrats.
N qoft se palt kan vendosur vetm kufirin maksimal dhe minimal pr furnizimin ose pr
shrbimet e veanta, i takon atij q ka t drejtn e furnizimit t vendos brenda kufijve t msiprm pr
sasin e duhur.
N qoft se sasia e furnizimit duhet t prcaktohet sipas nevojave mbi nj sasi minimale t caktuar
n kontrat, pala q furnizohet prgjigjet pr sasin prkatse sipas nevojave n rast se tejkalohet sasia
minimale.
Neni 774
N furnizimin me karakter periodik, n qoft se mimi do t prcaktohet sipas nenit 707 t ktij
Kodi, merret parasysh koha e mbarimit t furnizimeve t veanta dhe vendi ku kto duhet t kryhen.
Neni 775
N furnizimin me karakter periodik, mimi prkon me dokumentin e furnizimeve t veanta.
N furnizimin me karakter t vazhdueshm mimi paguhet sipas afateve t zakonshme.
Neni 776
Afati i caktuar n kontrat pr furnizime t veanta prezumohet si i vendosur n dobi t dy palve.
N qoft se pals q furnizohet i sht dhn e drejta t caktoj afatin e furnizimeve t veanta, ajo
duhet ti njoftoj datn furnizuesit me an t nj paralajmrimi n nj koh t arsyeshme.
Faqe|134
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 777
N rast mosprmbushjeje prej njrs nga palt t detyrimeve t veanta, pala tjetr mund t
krkoj zgjidhjen e kontrats, n qoft se mosprmbushja ka nj rndsi t veant dhe sht e till sa
q dmton besimin n sigurin e prmbushjeve t mpasshme.
Neni 778
N qoft se pala q ka t drejt pr tu furnizuar nuk e ka prmbushur detyrimin dhe
mosprmbushja sht me pak rndsi, furnizuesi nuk mund t pezulloj zbatimin e kontrats pa br
m par nj paralajmrim t arsyeshm.
Neni 779
N rast se n kontrat sht vendosur kushti i ekskluzivitetit n favor t furnizuesit, pala tjetr nuk
mund t prfitoj furnizime t t njjtit lloj nga t trett dhe as mund t realizoj, me mjetet e veta,
prodhimin e sendeve q formojn objektin e kontrats, n qoft se pr kt nuk ka marrveshje t
kundrt ose kur n ligj disponohet ndryshe.
Neni 780
N qoft se kushti i ekskluzivitetit sht vendosur n dobi t pals q ka t drejt pr tu furnizuar,
furnizuesi nuk mund t bj as drejtprdrejt dhe as trthorazi furnizime t t njjtit lloj e q formojn
objektin e kontrats, n zonn pr t ciln sht dhn ekskluziviteti dhe brenda afatit t kontrats.
Kushti i ekskluzivitetit, q prmbahet n nj kontrat furnizimi, prbn nj kusht barrsor q
krkon miratim t posam me shkrim.
Neni 781
Pala q ka t drejtn pr tu furnizuar, kur merr prsipr detyrimin pr t shtuar shitjen e sendeve
pr t cilat ka ekskluzivitet, n zonn q i sht caktuar, prgjigjet pr dmet q shkaktohen nga
mosprmbushja e ktij detyrimi, edhe n qoft se kontratn e ka zbatuar pr sasin minimale q sht
caktuar.
Neni 782
N qoft se kohzgjatja e furnizimit nuk sht vendosur, secila nga palt mund t trhiqet nga
kontrata, duke njoftuar paraprakisht furnizuesin brenda afatit t vendosur prej tyre dhe, n munges t
tij, brenda nj afati t arsyeshm, duke marr parasysh edhe natyrn e furnizimit.
Neni 783
N kontratn e furnizimit zbatohen edhe dispozitat q rregullojn kontratn pr furnizimet e
veanta, pr aq sa nuk vijn n kundrshtim me dispozitat e msiprme.
Faqe|135
Kodi Civil
Viti 2014
KREU V
ENFITEOZA
Kuptimi i enfiteozs
Neni 784
Faqe|136
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Kur prona e dhn n enfiteoz ndahet dhe ata gzojn pjes t saj, secili prgjigjet pr detyrimet
q rrjedhin nga enfiteoza, proporcionalisht me vleftn e pjess q gzon.
Neni 799
Dispozitat e ktij kreu zbatohen edhe kur enfiteoza gzohet nga nj ose disa persona juridik,
prve kur ajo ndalohet nga ligji.
Neni 800
Enfiteozmarrsi mund t fitoj n dobi t prons servitute aktive dhe ta ngarkoj at me servitute
pasive, pr nj koh sa parashikohet n kontrat, gjithnj duke njoftuar enfiteozdhnsin me shkres.
KREU VI
QIRAJA
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 801
Qiraja sht kontrata me t ciln njra pal (qiradhnsi) detyrohet ti jap pals tjetr
(qiramarrsit) nj send t caktuar, ngzim t prkohshm kundrejt nj shprblimi t caktuar.
Neni 802
Qiradhnsi duhet:
1. ti dorzoj qiramarrsit sendin n kohn e caktuar dhe n gjendje q t lejoj prdorimin pr t
ciln palt jan marr vesh;
2. t kujdeset pr t mbajtur sendin n po kt gjendje;
3. t garantoj gzimin e qet gjat periudhs s qiras.
Neni 803
Qiraja nuk mund t lidhet pr nj koh m t gjat se tridhjet vjet, prve kur parashikohet
ndryshe nga ligji. N qoft se ajo sht lidhur pr nj periudh kohe m t gjat ose pa afat, ka fuqi
vetm pr afatin e siprm.
Pr ndrtesat q prdoren pr banim, kontrata e qiras nuk mund t lidhet pr nj koh m t gjat
se pes vjet.
Pr sende t luajtshme t dhna pr pajisjen e nj sendi t paluajtshm, afati sht baraz me
kohzgjatjen e qiras s ktij t fundit.
Kontrata e qiras, pr nj koh m t gjat se nj vit, duhet br me shkres.
Neni 804
Qiramarrsi, q ka ekzekutuar n rregull detyrimet q kan rrjedhur nga kontrata, ka t drejtn q t
preferohet ndaj personave t tjer n rast se, me mbarimin e kohs s qeras, do t lidhet kontrata e re.
Faqe|138
Kodi Civil
Viti 2014
T drejta e detyrime t qiradhnsit
Neni 805
Faqe|139
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 811
N qoft se t trett q krijojn shqetsime pretendojn se kan t drejta mbi sendin e dhn me
qira, qiramarrsi sht i detyruar ta njoftoj menjher qiradhnsin, prndryshe ngarkohet me
shprblimin e dmit.
N qoft se t trett veprojn n rrug gjyqsore, qirradhnsi sht i detyruar t marr pjes n
proces, po qe se thirret.
T drejta e detyrime t qiramarrsit
Neni 812
Qiramarrsi duhet:
1. t marr n dorzim sendin dhe ta prdor pr qllimin q sht parashikuar n kontrat dhe,
kur nuk sht parashikuar, sipas qllimit q del nga natyra e sendit;
2. t kryej pagesn n afatet e caktuara.
Neni 813
Qiramarrsi prgjigjet pr humbjen dhe dmtimin e sendit t cilat ndodhin gjat kontrats s
qiras.
Neni 814
Qiramarrsi duhet tia kthej qiradhnsit sendin n t njjtn gjendje q e ka marr, n prputhje
me prshkrimin e br nga palt n kontrat, prve dmtimit ose konsumimit t zakonshm nga
prdorimi i sendit n prputhje me kontratn.
N munges t prshkrimit n kontrat prezumohet se qiramarrsi e ka marr sendin n gjndje t
mir prdorimi.
Qiramarrsi nuk prgjigjet pr humbjen ose dmtimin e shkaktuar si pasoj e vjetrsis. Sendet e
luajtshme duhet t kthehen n vendin ku jan marr n dorzim.
Neni 815
Qiramarrsi q sht n vones pr t kthyer sendin, detyrohet ti jap qiradhnsit pagesn e
caktuar deri n dorzim, prve detyrimit pr t shprblyer dmin prkats.
Neni 816
Prve kur parashikohet ndryshe n ligj, qiramarrsi nuk ka t drejt t shprblehet pr
prmirsimet e bra sendit t marr me qira. Por n qoft se ka patur plqimin e qiradhnsit, ky sht i
detyruar ti paguaj nj kompensim q i korrespondon shums m t vogl midis shums s
shpenzimeve dhe vlefts s rezultatit t dobishm n kohn e dorzimit. Kur qiramarrsi nuk ka t
drejt kompensimi, vlefta e prmirsimeve mund t kompensoj dmtimet q kan ndodhur pr
pakujdesin e rnd t qiramarrsit.
Faqe|140
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 817
Kodi Civil
Viti 2014
Fituesi duhet t respektoj qiran n do rast n qoft se ka marr prsipr detyrimin ndaj
tjetrsuesit.
Neni 823
N qoft se qiraja nuk ka dat t sakt, por mbajtja e saj prej qiramarrsit si dat sht prpara
kalimit t pronsis, fituesi nuk sht i detyruar t respektoj qiran, vese pr kohzgjatjen q prkon
me at t vendosur pr qirat me afat t pacaktuar.
Neni 824
N qoft se qiramarrsi sht prjashtuar nga fituesi, sepse kontrata e qiras nuk kishte nj dat t
sakt prpara kalimit t pronsis, qiradhnsi detyrohet t shprblej dmin.
Neni 825
Fituesi sht i detyruar t respektoj kontratn e qiras qysh nga dita e fitimit pr t drejtat dhe
detyrimet q rrjedhin nga kontrata e qiras.
A. Qiraja pr pasurit e paluajtshme me natyr bujqsore
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 826
Kontrata e qiras t pasuris s paluajtshme q shrben pr kultivimin bujqsor pr nj koh mbi
nnt vjet, duhet t bhet me akt noterial dhe t regjistrohet n regjistrin publik.
Neni 827
Qiradhnsi me an inventari i dorzon qiramarrsit pasurin e paluajtshme si tokn bujqsore,
kullotat, ndrtesat e banimit e ato ndihmse n shrbim t veprimtaris bujqsore e blegtorale, si dhe
sendet e luajtshme n shrbim t ksaj veprimtarie. E drejta e kundrshtimit t prmbajtjes s inventarit
dhe prezumimi i saktsis s tij rregullohet sipas dispozitave t ktij kreu.
Neni 828
Qiradhnsi prballon detyrimet dhe taksat financiare q rndojn mbi pasurin e paluajtshme.
Neni 829
Qiradhnsi ka t drejt q n do koh t ushtroj kontroll mbi pasurin e dhn me qira pr t
prcaktuar nse qiramarrsi respekton marrveshjen sipas detyrimeve t vna n kontrat, sipas natyrs
dhe rregullave agroteknike.
Neni 830
Qiramarrsi shlyen mimin e qiras n kohn dhe n mnyrn e caktuar n kontrat. mimi i
qiras mund t jet n natyr dhe n t holla.
Faqe|142
Kodi Civil
Viti 2014
E drejta e kultivimit
Neni 831
E drejta e kultivimit nnkupton t drejtn e njrs nga palt kontraktuese q t vendos se far do
t kultivohet nga nj periudh n tjetrn. Kjo e drejt rregullohet me marrveshje t palve.
Kur mimi i qiras prbhet trsisht ose kryesisht me prodhime bujqsore nga produktet q
kultivohen n pasurin e paluajtshme t dhn me qira, e drejta e kultivimit i takon qiradhnsit, n rast
se n kontrat ose sipas zakonit t vendit, nuk parashikohet ndryshe.
Kur mimi i qiras prbhet trsisht ose pjesrisht nga nj shum parash q i jepet qiradhnsit, e
drejta e kultivimit i takon qiramarrsit, n rast se n kontrat ose sipas zakonit t vendit, nuk
parashikohet ndryshe.
Neni 832
Pala q ka t drejtn e kultivimit, kur nuk i njofton pals tjetr planin e kultivimit n kohn e duhur
dhe kur pritja e mtejshme e ktij njoftimi mund t sjell pasoja serioze n kultivimin bujqsor, kjo e
drejt i kalon pals tjetr.
Koha dhe shpenzimet e kultivimit
Neni 833
Qiramarrsi vendos me prgjegjsin e tij pr kohn kur do t kryej veprimet e kultivimit dhe pr
mnyrat dhe t rejat agroteknike q do t zbatoj. Qiramarrsi n kt drejtim mund t bj vetm
rekomandime.
Neni 834
Shpenzimet q nevojiten pr kultivimin prballohen nga qiramarrsi. Kur mimi i qiras prbhet
trsisht apo kryesisht nga produkti q kultivohet, qiradhnsi i parapaguan pa kamat qiramarrsit ato
shpenzime q mund t krkohen pr kultivimin, n rast se ky i fundit nuk mundet ti prballoj vet.
Parapagimi i dhn i kthehet qiradhnsit nga prodhimi i t korrave t ardhshme
Shlyerja e mimit t qiras
Neni 835
mimi i qiras shlyhet sipas afateve t caktuara n kontrat. N munges t nj caktimi t till,
shlyhet n fund t do viti t kontrats, kur mimi sht caktuar n para.
Viti i kontrats s qiras fillon ditn kur qiramarrsit i dorzohet pasuria e marr me qira.
Neni 836
Kur mimi i qiras prbhet nga nj pjes e prodhimit bujqsor ose n raport me at, qiradhnsit i
dorzohet pjesa q i takon sipas krkess s tij, pasi t jen mbledhur t korrat.
N munges t marrveshjes respektohet zakoni i vendit.
Neni 837
Qiramarrsi mund t krkoj uljen e mimit t qiras ose shtyrjen e pagimit t saj, kur rrethana t
paparashikuara ose ngjarje t jashtzakonshme e kan ulur prodhimtarin e nj viti n t paktn
gjysmn n krahasim me prodhimtarin normale.
Faqe|143
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 838
Qiramarrsi mund t krkoj q t rishikohet mimi i qiras n favorin e tij, duke patur parasysh
prodhimtarin e zakonshme, rndsin e humbjes s psuar, fitimet q ka patur ai vitet e mparshme
dhe ato q mund t siguroj gjat kohs q kontrata sht n fuqi.
Neni 839
N rast zgjidhje t kontrats, qiramarrsi nuk sht i detyruar t lr farrat pr t mbjellat e
ardhshme, prve kur n kontrat ose nga zakoni i vendit parashikohet ndryshe.
Neni 840
Qiramarrsi nuk gzon t drejtn e marrjes s frutave, t cilat n kohn e prfundimit t kontrats,
ende nuk ishin vjel. Por gjykata mund t pranoj q qiramarrsit ti paguhen shpenzimet q mund t
ket br pr kultivimin e frutave. Gjithsesi ky shprblim nuk mund t kaloj vlern e frutave q
prfiton qiramarrsi.
B. Qiraja e sendeve prodhuese
Neni 841
Kur qiraja ka pr objekt gzimin e nj sendi prodhues, t luajtshm ose t paluajtshm, qiramarrsi
duhet t prkujdeset pr administrimin e tij n prputhje me destinimin ekonomik t sendit.
Neni 842
N qoft se palt nuk e kan prcaktuar kohzgjatjen e qiras, secila prej tyre mund t trhiqet nga
kontrata duke e njoftuar tjetrn qysh m prpara n nj koh t prshtatshme.
Neni 843
Qiradhnsi duhet:
1. t dorzoj sendin me aksesort e vet n gjendje t prshtatshme pr prdorimin dhe prodhimin
pr t cilin sht destinuar;
2. t kryej me shpenzimet e veta riparimet e jashtzakonshme pr t cilat sendi ka nevoj gjat
kohs s qiras.
Neni 844
Qiradhnsi mund t krkoj zgjidhjen e kontrats n qoft se qiramarrsi nuk v n shrbim t
sendit mjetet e nevojshme pr administrimin e tij, n qoft se nuk zbaton rregullat teknike dhe n qoft
se ndryshon n mnyr t qndrueshme destinimin ekonomik t sendit.
Neni 845
Qiramarrsi mund t ndrmarr nisma pr rritjen e prodhimtaris s sendit t marr me qira,
mjafton q ato t mos sjellin detyrime pr qiradhnsin, ose t mos i shkaktojn cenime t t drejtave t
tij.
Faqe|144
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 846
Kodi Civil
Viti 2014
Sigurimi i materialeve
Neni 852
Kodi Civil
Viti 2014
Edhe kur sht dhn plqimi, siprmarrsi, po qe se mimi i plot i veprs sht caktuar n total,
nuk ka t drejt t kompensohet pr ndryshimet ose pr shtesat, prve kur ka marrveshje t kundrt.
Neni 859
N qoft se pr kryerjen e veprs sipas standardeve sht e nevojshme q projekti t ndryshohet
dhe pr kt gj palt nuk merren vesh, mosmarrveshja zgjidhet nga gjykata.
N qoft se ndryshimet n mimet tejkalojn nj t gjashtn e madhsis s mimit t caktuar,
siprmarrsi mund t krkoj zgjidhjen e kontrats dhe sipas rrethanave, nj shprblim t prshtatshm
t dmeve.
N qoft se ndryshimet jan t konsiderueshme, porositsi mund t trhiqet nga kontrata duke
paguar nj dmshprblim t prshtatshm.
T drejta e detyrime t porositsit
Neni 860
Porositsi mund t bje ndryshime n projekt, me kusht q madhsia e tyre t mos kaloj nj t
gjashtn e mimit t prgjithshm t caktuar. Siprmarrsi ka t drejt t kompensohet pr punimet
kryesore t kryera, edhe pse mimi i veprs sht caktuar n total.
Paragrafi i msiprm nuk zbatohet pr ndryshimet n projekt q, megjithse u prmbahen caqeve
t lartprmendura, sjellin ndryshime t konsiderueshme n natyrn e veprs ose n ann sasiore t
kategorive t veanta t punimeve t parashikuara n kontrat pr kryerjen e s njjts vepr.
Neni 861
veta.
Kur, gjat punimeve, zbulohet se kryerja e tyre nuk vazhdon sipas kushteve t caktuara n
kontrat dhe sipas standardeve, porositsi mund t caktoj nj afat t arsyeshm brenda t cilit
siprmarrsi duhet t pajtohet me ato kushte. Kur afati i caktuar ka kaluar pa sjell ndonj dobi,
kontrata zgjidhet, pa cenuar t drejtn e porositsit pr shprblimin e dmeve.
Neni 862
N qoft se si rrjedhim i rrethanave t paparashikuara, kan ndodhur rritje ose ulje t kostos s
materialeve ose t krahut t puns, q prcaktojn nj rritje ose nj zbritje n nj mas m t madhe se
nj e dhjeta e mimit t prgjithshm t caktuar, siprmarrsi ose porositsi mund t krkojn
rishikimin e mimit. Ky rishikim mund t caktohet vetm pr masn e diferencs q tejkalon nj t
dhjetn. Kur gjat punimeve hasen vshtirsi t karakterit gjeologjik, hidrik dhe t tjera t ngjashme me
to, t paparashikuara nga palt, t cilat e bjn mjaft m t vshtir detyrn e siprmarrsit, ky ka t
drejt pr nj kompensim t prshtatshm.
Neni 863
Porositsi, prpara se t marr n dorzim veprn e mbaruar, ka t drejt ta kontrolloj at.
Kontrolli duhet t kryhet nga porositsi, sapo siprmarrsi t krijoj kushtet e duhura pr
kontrollin. N qoft se, megjith ftesn e br prej siprmarrsit, porositsi nuk e kryen kontrollin pa
patur arsye t bazuara, ose kur nuk njofton rezultatin e kontrollit brenda nj afati t shkurtr, vepra
konsiderohet e pranuar.
Faqe|147
Kodi Civil
Viti 2014
N qoft se porositsi merr n dorzim veprn pa paraqitur ndonj rezerv, ajo konsiderohet e
pranuar edhe pse nuk sht kryer kontrolli.
Siprmarrsi ka t drejt t krkoj t paguhet me vleftn e caktuar kur vepra pranohet nga
porositsi, prve kur ka marrveshje t kundrt.
Garancia dhe denoncimi i t metave t veprs
Neni 864
Siprmarrsi detyrohet t jap garanci pr deformimet dhe veset e veprs. Garancia nuk krkohet
kur porositsi e ka pranuar veprn dhe deformimet ose veset njiheshin prej tij ose ishin t dallueshme,
prve kur ato jan fshehur me keqbesim nga siprmarrsi.
Porositsi duhet ti njoftoj siprmarrsit deformimet ose veset brenda 60 ditve nga zbulimi i tyre
me kusht dekadence, q sjell humbjen e ksaj t drejte. Njoftimi nuk sht i domosdoshm kur
siprmarrsi i ka njohur e pranuar deformimet dhe veset ose kur i ka fshehur ato.
Padia kundr siprmarrsit parashkruhet brenda dy vjetve nga data e dorzimit t veprs.
Porositsi i paditur pr pagim mund t zbatoj gjithmon garancin, me kusht q deformimet dhe veset
t njoftohen brenda 60 ditve nga data e zbulimit dhe para se t ken kaluar dy vjet nga data e
dorzimit.
Neni 865
Porositsi mund t krkoj q deformimet ose veset t eliminohen me shpenzimet e siprmarrsit,
ose q mimi t zbritet prpjestimisht, duke ruajtur t drejtn e shprblimit t dmit n rast se
siprmarrsi ka faj.
Por, n qoft se deformimi ose cenet e veprs jan t tilla sa e bjn at krejt t paprshtatshme
pr destinimin e saj, porositsi mund t krkoj zgjidhjen e kontrats.
Neni 866
Kur siprmarrja ka pr objekt ndrtesa ose sende t tjera t paluajtshme t cilat, pr nga natyra e
tyre, kan destinim afatgjat, po qe se, gjat nj periudhe prej dhjet vjetsh nga prfundimi, vepra, pr
shkak t toks ose pr defekt t ndrtimit, shmbet trsisht ose pjesrisht, ose paraqet rrezik t
dukshm shmbjeje ose defekte t tjera t rnda, siprmarrsi prgjegjet kundrejt porositsit dhe palve
q fitojn t drejta prej tij, me kusht q denoncimi i tyre t bhet brenda nj viti nga zbulimi.
E drejta e porositsit parashkruhet brenda nj viti nga kallzimi.
Neni 867
Siprmarrsi, pr t ushtruar t drejtn e padis s kthimit kundrejt nnsiprmarrsve, duhet q ti
njoftoj ata pr denoncimin brenda gjashtdhjet ditve nga marrja dijeni me kusht dekadence, q sjell
humbjen e ksaj t drejte.
Zgjidhja e kontrats dhe pasojat juridike
Neni 868
Porositsi mund t trhiqet nga kontrata, edhe kur ka filluar zbatimi i veprs ose kryerja e
shrbimit, me kusht q ta kompensoj siprmarrsin pr shpenzimet e kryera, pr punimet e bra dhe
pr fitimin e munguar.
Faqe|148
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 869
Kur kontrata zgjidhet sepse zbatimi i veprs sht br i pamundur si pasoj i nj shkaku q nuk
mund ti atribuohet asnjrs pal, porositsi paguan pjesn e veprs s kryer n kufijt brenda t cilve
sht e dobishme pr t, n prpjestim me mimin e caktuar pr t gjith veprn.
Neni 870
Kur materiali q i sht dhn siprmarrsit nga porositsi, ose kur vepra e prgatitur me kt
material humbet ose dmtohet, si dhe kur prfundimi i veprs bhet i pamundshm pa fajin e asnjrit
prej tyre, por n do rast pasi siprmarrsi t jet n vones pr dorzimin e veprs, ky sht i detyruar
ti shprblej porositsit vleftn e materialit dhe nuk ka t drejt t krkoj prej tij q ti paguaj punn e
kryer.
Neni 871
Kur vepra e prgatitur me material t siprmarrsit humbet ose dmtohet, si dhe kur prfundimi i
saj bhet i pamundshm para se t ket mbaruar afati pr dorzimin e veprs, por n do rast pa fajin e
asnjrit prej tyre, siprmarrsi nuk ka t drejt ti krkoj porositsit q ti paguaj vleftn e materialit
dhe punn e kryer.
Neni 872
Kur vepra e prgatitur me material t siprmarrsit humbet ose dmtohet, si dhe kur prfundimi i
saj bhet i pamundshm pa fajin e siprmarrsit ose t porositsit, por pasi porositsi sht n vones
pr marrjen e veprs n dorzim, ky detyrohet ti paguaj siprmarrsit vleftn e materialit dhe punn e
kryer.
Neni 873
Kontrata e siprmarrjes nuk zgjidhet me vdekjen e siprmarrsit, prve kur personi i siprmarrsit
konsiderohej i domosdoshm pr kryerjen e veprs. Porositsi mundet gjithmon t trhiqet nga
kontrata, po qe se trashgimtarve t siprmarrsit, nuk mund tu besohet pr kryerjen e mir t veprs
ose t shrbimit.
Neni 874
N rastin e zgjidhjes s kontrats pr shkak t vdekjes s siprmarrsit, porositsi detyrohet tu
paguaj trashgimtarve vleftn e veprs s kryer, duke u mbshtetur n mimin e caktuar, si dhe
shpenzimet e kryera pr ekzekutimin e pjess s mbetur, por vetm brenda kufijve n t cilt vepra e
kryer dhe shpenzimet e bra jan t dobishme pr t.
Porositsi ka t drejt t krkoj dorzimin, kundrejt nj kompensimi t prshtatshm, t vlefts s
materialeve t prgatitura dhe planeve n zbatim e sipr, pr aq sa lejojn normat pr mbrojtjen e
shpikjeve dhe t pronsis intelektuale.
Neni 875
Personat t cilt, duke qn n varsi t siprmarrsit, kan ushtruar veprimtarin e tyre pr
zbatimin e veprs ose kryerjen e shrbimit, mund t ngrejn padi drejtprdrejt kundr porositsit pr t
marr at ka u takon deri n plotsimin e detyrs q porositsi ka ndaj siprmarrsit n kohn kur ata
ngrejn padin.
Faqe|149
Kodi Civil
Viti 2014
Dispozit referuese
Neni 876
Megjithat, dmi pr vonesn ose pr ndrprerjen e udhtimit llogaritet duke pasur parasysh t
gjith rrugn.
B. Transporti i sendeve
Neni 880
Me kontratn e transportit t sendeve, transportuesi merr prsipr t transportoj sende nga nj
vend n nj vend tjetr.
Neni 881
Transportuesi duhet ti vr sendet e transportuara n dispozicion t marrsit n vendin, n afatin
dhe nprmjet mnyrave t treguara n kontrat.
N qoft se dorzimi nuk duhet t kryhet pran marrsit, transportuesi duhet ta njoftoj at
menjher pr mbrritjen e sendeve t transportuara.
N qoft se nga drguesi sht lshuar nj flet shoqrimi, transportuesi duhet tia tregoj at
marrsit.
Faqe|150
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 882
Drguesi duhet ti tregoj transportuesit me saktsi emrin e marrsit dhe vendin e destinimit, llojin,
peshn, sasin dhe numrin e sendeve pr tu transportuar dhe t dhna t tjera t nevojshme pr
kryerjen e transportit.
N qoft se pr kryerjen e transportit nevojiten dokumente t posame, drguesi duhet tia jap ato
transportuesit n momentin kur dorzon sendet per tu transportuar.
Jan n ngarkim t drguesit dmet q rrjedhin nga mungesa ose pasaktsia e t dhnave ose nga
mosdorzimi apo parregullsia e dokumenteve.
Neni 883
Me krkesn e transportuesit, dorzuesi lshon nj flet shoqrimi me nnshkrimin e vet, e cila
prmban emrin e vet, vendqndrimin ose qendrn e puns, vendin dhe datn e lshimit, t dhnat e
paraqitura n nenin e msiprm dhe kushtet e caktuara pr transportin.
Kur fletshoqrimi jepet n disa kopje, numri i kopjeve duhet t tregohet n do ekzemplar.
Kopjet e mbetura humbasin vlern pasi sendet i dorzohen mbajtsit t titullit.
Kto t dhna jan t besueshme, derisa t mos jet provuar e kundrta kundrejt transportuesit, i
cili ka pr detyr ti verifikoj ato, duke zbatuar prkujdesjen profesionale.
Me krkesn e drguesit, transportuesi lshon nj dublikat t flets t shoqrimit me nnshkrimin
e vet ose, n qoft se nuk i sht lshuar fleta e shoqrimit, nj flet marrje n dorzim, q t prmbaj
t njjtat t dhna.
Neni 884
Kontrata e transportit quhet e lidhur nga asti q sht br dokumenti i transportimit dhe
drguesi i mallrave ka br pagesn e transportimit, prve kur n kontrat ose n ligj parashikohet
ndryshe.
Neni 885
N qoft se fillimi ose vazhdimi i transportit pengohen ose vonohen s teprmi pr shkaqe q nuk
mund ti ngarkohen transportuesit, ky menjher duhet ti krkoj udhzime drguesit, duke marr
masa pr ruajtjen e sendeve q i jan dorzuar atij.
Transportuesi ruan t drejtn e ripagimit t shpenzimeve.
N qofte se transporti ka filluar, ai ka t drejta edhe pr pagimin e mimit n prpjestim me rrugn
q ka kryer, prve rastit kur ndrprerja e transportit ka ndodhur pr shkak t humbjes s plot t
sendeve si pasoj e rastit fator.
Po qe se rrethanat e bjn t pamundur marrjen e udhzimeve nga drguesi, ose n qoft se
udhzimet nuk jan t zbatueshme, transportuesi mund ti depozitoj sendet ose, po qe se rrezikohen t
dmtohen, ose prbjn nj rrezik t konsiderueshm pr sigurin e vendeve ku jan ruajtur, ai mund t
marr masa pr shitjen e tyre me mimin m t mir.
Transportuesi duhet t njoftoj menjher drguesin pr depozitimin ose shitjen.
Rregullat e msiprme zbatohen edhe n rastin kur pritsi nuk gjendet ose refuzon apo vonon t
krkoj marrjen n dorzim t sendeve, edhe n rastin kur lind mosmarrveshje midis disa marrsve ose
pr t drejtn e marrsit pr marrjen n dorzim apo pr ekzekutimin e saj.
Faqe|151
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 886
Drguesi mund t pezulloj transportimin dhe t krkoj kthimin e sendeve, ose t urdhroj
dorzimin tek nj marrs tjetr i ndryshm nga ai i treguar n fillim ose mund t vendos ndryshe,
gjithmon duke ruajtur detyrimin pr t riparuar shpenzimet dhe pr t shprblyer dmet q rrjedhin
nga urdhri i dyt.
Kur nga ana e transportuesit i sht lshuar drguesit nj dublikat e flets s shoqrimit ose e flet
ngarkess, dorzuesi nuk mund t disponoj sendet e dorzuara pr transport po qe se nuk i paraqet
transportuesit dublikatn ose faturn pr t treguar t dhnat e reja. Kto duhet t nnshkruhen edhe
nga transportuesi.
Drguesi nuk mund t disponoj sende t transportuara qysh prej momentit kur ato kan kaluar n
dispozicion t pritsit.
Neni 887
T drejtat q rrjedhin nga kontrata e transportit ndaj transportuesit i kalojn pritsit nga momenti
kur, pasi sendet kan mbrritur n destinacion ose ka skaduar afati n t cilin duhet t kishin mbrritur.
Pritsi krkon marrjen n dorzim nga transportuesi, pritsi nuk mund t ushtroj t drejtat q lindin
nga kontrata, prve se duke i paguar transportuesit kredit q rrjedhin nga transporti dhe faturat q
shoqrojn sendet e transportuara. Kur ka mosmarrveshje pr shumn e detyruar, marrsi duhet t
depozitoj diferencn e vn n dyshim pran nj t treti.
Neni 888
Transportuesi q i dorzon pritsit sendet pa mbledhur kredit e veta ose faturat q shoqrojn
sendet e transportuara, ose pa krkuar depozitimin e shums s diskutueshme, sht prgjegjs ndaj
drguesit pr vleftn q i detyrohet atij dhe nuk mund ti krkoj ktij t fundit pagimin e kredive t
veta. Megjithat e drejta pr t paditur pritsin nuk cenohet.
Prgjegjsia pr humbjen ose dmtimin e sendeve gjat transportimit
Neni 889
Transportuesi sht prgjegjs pr humbjen dhe dmtimin e sendeve t dorzuara atij qysh nga
momenti kur i merr, deri n momentin kur ia dorzon pritsit, po qe se nuk provon q humbja ose
dmtimi jan pasoj e rastit fator, e veprimit t drguesit, t pritsit ose t pronarit t sendeve t
drguara, nga firot ose nga lloji e nga veset e vet sendeve.
N qoft se transportuesi i pranon sendet pr transportim pa rezerv, prezumohet se sendet nuk
paraqesin t meta t dukshme ambalazhi.
Transportuesi, me krkesn e pritsit, detyrohet t mbaj procesverbal pr humbjen ose dmtimin
e sendeve t dorzuara pr transportim.
Neni 890
Transportuesi duhet t njoftoj pritsin pa vones dhe prpara dorzimit t sendeve, pr dmet q
sendet mund t ken psuar.
Neni 891
N qoft se sendet kan humbur ose jan dmtuar, dmi llogaritet, prve marrveshjes s
kundrt, sipas mimit t tyre n kohn e ngarkimit nga ana e transportuesit. Po qe se sendet dmtohen,
Faqe|152
Kodi Civil
Viti 2014
transportuesi duhet t shprblej dmin n masn e diferencs midis vlefts s sendeve n momentin e
ngarkimit dhe vlefts n momentin e dorzimit.
Neni 892
Pritsi ka t drejt t sigurohet, me shpenzimet e veta, prpara marrjes n dorzim, pr identitetin
dhe gjendjen e sendeve t transportuara.
Neni 893
Marrja n dorzim pa rezerv e sendeve t transportuara duke paguar transportuesin pr aq sa i
takon, heq mundsin pr ngritje t padis q rrjedh nga kontrata, prve rastit t mashtrimit ose t
pakujdesis s rnd t transportuesit. Nuk cenohen t drejtat pr t krkuar humbjen e pjesshme ose
pr dmtime t tilla q nuk mund t dallohen n momentin e marrjes n dorzim, me kusht q
transportuesi t njoftohet menjher sa t zbulohet dmi dhe jo m von se 20 dit nga data e marrjes
n dorzim.
Neni 894
Kur transportuesi detyrohet ti prcjell sendet e transportuara prtej linjave t tij, nprmjet
transportuesish t tjer, pa marr nga dorzuesi nj flet shoqrimi t drejtprdrejt pr n vendin e
destinimit, prezumohet q ai merr, pr transportin prtej linjave t veta, detyrimet e nj spedicioneri.
Transportimi i kryer nga disa transportues
Neni 895
N transportin e sendeve q kryhet bashkrisht nga disa transportues t njpasnjshm me nj
kontrat t vetme, transportuesit prgjigjen solidarisht pr prmbushjen e kontrats nga vendi fillestar i
nisjes deri n vendin e destinimit.
Transportuesi q paditet pr nj veprim pr t cilin nuk ka prgjegjsi, ka t drejtn e padis
kundrejt transportuesve t tjer, qoft ve e ve, qoft bashkrisht. Po qe se del se veprimi q ka sjell
dmtimin ka ndodhur n rrugn e njrit prej transportuesve, ky detyrohet t bj shprblimin e plot t
dmit; n rast t kundrt, detyrohen t shprblejn transportuesit prpjestimisht me rrugt e tyre, duke
prjashtuar ata transportues q provojn se dmi nuk ka ndodhur n rrugn e vet.
Neni 896
Transportuesit e njpasnjshm kan t drejt t deklarojn, n fletshoqrimin ose n nj akt t
veant, gjendjen e sendeve pr tu transportuar n momentin kur u jan dorzuar atyre. N munges t
deklarats, prezumohet se i kan marr n gjendje t mir dhe n prputhje me flet shoqrimin.
Prgjegjsia e drguesit dhe e transportuesit pr vonesn
Neni 897
Kur dorzimi i sendeve pr transportim ose dorzimi i sendeve pritsit nuk bhet n afatet e
caktuara n kontrat, pala q sht n vones shprblen dmin prkats.
Faqe|153
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 898
Kredit q rrjedhin nga transporti kan prvilegj mbi sendet e transportuara deri sa kto t mbeten
pran transportuesit. Transportuesi mund t mbaj sendin q i nnshtrohet privilegjit deri sa t
shprblehet kredia e tij dhe mundet edhe ta shes sipas rregullave t caktuara pr shitjen e pengut.
Prgjegjsia e transportuesit t fundit
Neni 899
Transportuesi i fundit prfaqson transportuesit e mparshm pr mbledhjen e kredive prkatse
q lindin nga kontrata e transportit dhe pr ushtrimin e privilegjit mbi sendet e transportuara. N qoft
se ai nuk i mbledh kredit ose nuk ushtron privilegjin, prgjigjet para kreditorve paraardhs pr shumat
e detyruara, prve t drejts s padis kundrejt pritsit.
Dispozit referuese
Neni 900
Pr transportimet me rrug ujore, ajrore dhe pr ato hekurudhore e postare, kur mungon
legjislacioni i posam, zbatohen dispozitat e ksaj kontrate.
KREU IX
HUAPRDORJA
Neni 901
Me kontratn e huaprdorjes, njra pal (huadhnsi) i jep pals tjetr (huamarrsit), pa
kundrshprblim, nj send t caktuar q ta prdor prkohsisht dhe kjo pal detyrohet ta kthej at
send n afatin e caktuar n kontrat. Kur nuk sht caktuar afat, sendi kthehet me krkesn e Pals q
ka dhn sendin.
Neni 902
Kontrata e huaprdorjes quhet e lidhur nga asti q sht dorzuar sendi.
Neni 903
Huamarrsi detyrohet ta mbaj dhe ta ruaj sendin me prkujdesje. Ai nuk mund ta prdor at
ndryshe nga prdorimi i caktuar n kontrat ose nga natyra e sendit. Huamarrsi nuk mund tia jap nj
t treti sendin pr prdorim pa plqimin e huadhnsit.
Kur huamarrsi nuk prmbush detyrimet e lartprmendura huadhnsi mund t krkoj kthimin e
menjhershm t sendit, prve shprblimit t dmit.
Neni 904
Huamarrsi sht prgjegjs pr humbjen ose dmtimin e sendit, prve kur provon se humbja ose
dmtimi i sendit do t kishte ndodhur edhe n rast se do t ishte dhn n huaprdorje.
Neni 905
N qoft se huamarrsi e prdor sendin ndryshe nga sa sht caktuar n kontrat ose nga natyra e
tij dhe pr nj koh m t gjat se sa duhej, prgjigjet pr humbjen e ndodhur edhe nga rasti fator,
Faqe|154
Kodi Civil
Viti 2014
prve kur provon se sendi do t humbiste njlloj, si t mos prdorej ndryshe, si t ishte kthyer n
kohn e caktuar n kontrat.
Neni 906
Huamarrsi nuk mund t krkoj pagimin e shpenzimeve q ka br pr t prdorur sendin.
Neni 907
N qoft se gjat afatit t caktuar, ose prpara se huamarrsi t ket pushuar s prdoruri sendin
sipas kontrats, huadhnsi ndodhet prpara nj nevoje t ngutshme dhe t paparashikuar t sendit, ai
mund t krkoj zgjidhjen e kontrats dhe kthimin e menjhershm t sendit.
Neni 908
N rast vdekjeje t huamarrsit, huadhnsi, edhe po t jet caktuar nj afat, mund t krkoj nga
trashgimtart kthimin e menjhershm t sendit.
Neni 909
Huamarrsi sht i detyruar t bj me shpenzimet e tij ndreqjet e zakonshme t sendit t dhn n
huaprdorje, prve kur n kontrat sht parashikuar ndryshe, ndrsa ndreqjet e tjera bhen nga
huadhnsi.
Neni 910
Po qe se gjat huaprdorjes huamarrsi sht detyruar, pr t ruajtur sendin, q t kryej
shpenzime t jashtzakonshme, t nevojshme dhe t ngutshme dhe se pr kto nuk ka patur mundsi t
njoftonte huadhnsin, ky duhet tia paguaj huamarrsit.
Neni 911
Po qe se sendi i huaprdorur ka patur t meta t tilla q dmtojn at q e prdor, huadhnsi
detyrohet t shprblej dmin sa koh q, duke i ditur t metat e sendit, nuk ka njoftuar huamarrsin.
Neni 912
Kur mbaron afati i kontrats s huaprdorjes, ose kur kontrata zgjidhet para ktij afati, huamarrsi
sht i detyruar ti kthej huadhnsit sendin po n at gjendje n t ciln e mori me ndryshimet e
zakonshme t shkaktuara nga prdorimi i tij, ose n gjendjen e parashikuar n kontrat. Gjersa nuk
provohet e kundrta prezumohet se sendi sht marr n gjendje t mir.
KREU X
POROSIA
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 913
Porosia sht nj kontrat me t ciln njra pal detyrohet t kryej nj ose m shum veprime
juridike pr llogari t pals tjetr.
Faqe|155
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 914
Faqe|156
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 921
Kodi Civil
Viti 2014
Porosia e dhn n interes t t porositurit ose t tretve nuk shuhet me revokim nga ana e
porositsit, prve kur sht vendosur ndryshe n kontrat ose ajo bhet pr nj shkak t drejt, por
nuk shuhet pr shkak t vdekjes ose pr pazotsin pr t vepruar q i ndodh porositsit.
Neni 929
Emrimi i nj t porosituri t ri pr t njjtn marrveshje ose kryerja e ksaj nga ana e porositsit
sjell heqjen e porosis, dhe ka efekt qysh nga dita kur i jan njoftuar t porositurit.
Neni 930
Heqja dor nga porosia me shprblim dhe pr nj koh t caktuar ose pr nj pun t caktuar,
detyron porositsin t shprblej dmet, po qe se sht br prpara mbarimit t afatit apo t kryerjes s
puns, prve kur ekziston nj shkak i drejt.
Kur porosia sht me afat t pacaktuar, heqja dor detyron porositsin pr shprblimin e dmit, po
qe se nuk sht br nj njoftim paraprak n kohn e prshtatshme, prve rastit kur ka nj shkak t
drejt pr revokim.
Neni 931
I porosituri q heq dor nga porosia pa ndonj shkak t drejt duhet ti shprblej dmet
porositsit. Kur porosia sht me afat t pacaktuar, i porosituri q heq dor pa ndonj shkak t drejt
detyrohet t shprblej dmin po qe se nuk ka br nj njoftim paraprak n kohn e prshtatshme.
N do rast, heqja dor duhet br n nj mnyr dhe n nj koh t till q porositsi t marr
masa pr t vepruar ndryshe, prve rastit t nj vshtirsie t madhe nga ana e t porositurit.
Neni 932
N qoft se porosia sht dhn nga disa persona me nj akt t vetm dhe pr nj shtje me
interes t prbashkt, heqja dor nuk ka efekt kur nuk sht br nga t gjith t porositurit, prve
rastit kur ka nj shkak t drejt pr heqjen dor.
Neni 933
Aktet q i porosituri ka kryer prpara se t marr vesh shuarjen e porosis jan t vlefshme
kundrejt porositsit dhe trashgimtarve t tij.
Neni 934
Porosia e dhn disa personave q mendohet t punojn bashkrisht shuhet edhe po qe se shkaku
i shuarjes ka t bj vetm me njrin prej t porositurve, prve kur n marrveshje sht parashikuar
ndryshe.
KREU XI
KOMISIONI
Prmbajtja
Neni 935
Kontrata e komisionit sht nj porosi q ka pr objekt blerjen dhe shitjen e sendeve pr llogari t
porositsit dhe n emr t komisionerit.
Faqe|158
Kodi Civil
Viti 2014
T drejta e detyrime t palve
Neni 936
Kodi Civil
Viti 2014
porosis, sendet q duhet t blej, ose t blej pr vet sendet q duhet t shes, duke ruajtur t drejtn
pr shprblimin pr ndrmjetsim.
Dispozit referuese
Neni 944
Dispozitat mbi porosin zbatohen edhe pr komisionin gjersa nuk parashikohen ndryshe n kt
kre.
KREU XII
SPEDICIONI (DRGESA)
Prmbajtja
Neni 945
Kontrata e spedicionit (drgess) sht nj porosi me t ciln spedicioneri merr prsipr detyrimin
pr t lidhur n emr dhe pr llogari t porositsit, nj kontrat transporti dhe pr t kryer t gjitha
veprimet ndihmse.
T drejta e detyrime t palve
Neni 946
Deri sa spedicioneri nuk ka lidhur kontratn e transportit me transportuesin, drguesi mund t
revokoj urdhrin e drgess, duke i paguar spedicionerit shpenzimet e kryera dhe duke i dhn atij nj
shprblim t prshtatshm pr shrbimin e kryer.
Neni 947
N zgjedhjen e rrugs, mjetit dhe mnyrave t transportit t mallit, spedicioneri detyrohet t
zbatoj udhzimet e porositsit dhe, n munges t tyre, t veproj sipas interesit m t mir t tij.
Shprblimet, zbritjet nga mimi dhe prfitimet tarifore t realizuara nga spedicioneri duhet ti
kreditohen porositsit, prve kur n marrveshje parashikohet ndryshe.
Neni 948
Masa e shprblimit q i takon spedicionerit pr kryerjen e detyrs prcaktohet, kur nuk ka
marrveshje pr t, sipas tarifave profesionale ose, kur kto mungojn, sipas zakoneve t vendit ku
kryhet drgesa.
Parapagesat dhe kompensimet pr shrbimet ndihmse t kryera nga spedicioneri, likuidohen n
baz t dokumenteve justifikuese, ve n qoft se ripagimi dhe kompensimet jan prcaktuar
paraprakisht me nj shum t prgjithshme totale.
Neni 949
Spedicioneri, i cili me mjetet e veta ose t tjetrkujt, merr prsipr kryerjen e transportit trsisht
ose pjesrisht, ka t drejtat dhe detyrimet e transportuesit.
Faqe|160
Kodi Civil
Viti 2014
KREU XIII
AGJENCIA
(Ndryshuar me ligjin nr. 121/2013, neni 10)
Neni 950
Dispozita t prgjithshme
Me kontratn e agjencis, njra pal merr prsipr, n mnyr t vazhdueshme dhe me shprblim,
q t lidh kontratat n nj zon t caktuar, pr llogari t pals tjetr.
Secila pal ka t drejt t marr nga pala tjetr nj kopje t kontrats t nnshkruar prej saj.
Neni 951
Ekskluziviteti
Pala porositse nuk mund t ket njkohsisht m shum se nj agjent n t njjtn zon apo pr
t njjtin grup klientsh dhe pr t njjtn fush t veprimtaris.
Gjithashtu, agjenti nuk mund t trajtoj njkohsisht, n t njjtn zon apo pr t njjtn grup
klientsh dhe pr t njjtn fush, kontratat e disa ndrmarrjeve n konkurrenc midis tyre.
Neni 952
T drejtat dhe detyrimet e palve
Agjenti tregtar, n ushtrimin e aktiviteteve t tij, duhet t kujdeset pr interesat e porositsit dhe t
veproj me korrektsi dhe mirbesim pr t prmbushur detyrimet e tij. Agjenti tregtar duhet n
veanti:
a) t prpiqet pr t negociuar dhe, kur sht rasti, t lidh kontratat pr t cilat sht ngarkuar;
b) ti njoftoj porositsit do informacion t nevojshm q ai disponon;
c) t zbatoj udhzimet e arsyeshme t dhna nga porositsi.
Porositsi, n marrdhniet e tij me agjentin tregtar, duhet t veproj me korrektsi dhe mirbesim
pr t prmbushur detyrimet e tij. Porositsi duhet n veanti:
a) t vr n dispozicion t agjentit tregtar dokumentacionin e nevojshm q ka t bj me
kontratat n fjal;
b) ti siguroj agjentit tregtar informacionet e nevojshme pr prmbushjen e kontrats s agjencis,
veanrisht t njoftoj agjentin tregtar n nj afat kohor t arsyeshm, sapo ai parashikon q volumi i
kontratave do t jet n mnyr t dukshme m i ult se ai, t cilin agjenti tregtar do t priste
normalisht.
Porositsi, gjithashtu, duhet t informoj agjentin tregtar n nj afat kohor t arsyeshm, pr
pranimin, refuzimin ose mosekzekutimin e nj kontrate q agjenti tregtar ka siguruar pr porositsin.
Palt nuk mund t shmangen nga zbatimi i dispozitave t ktij neni.
Neni 953
Shprblimi i agjentit tregtar
N munges t ndonj marrveshjeje ndrmjet palve mbi kt shtje, agjenti tregtar ka t drejtn
e shprblimit q agjentt tregtar, t caktuar pr kontratat q formojn objektin e kontrats s tij t
agjencis, prfitojn zakonisht n vendin ku ai ushtron aktivitetin e tij. Nse nuk ekziston nj praktik e
till zakonore, agjenti tregtar duhet t ket t drejtn pr nj shprblim t arsyeshm, duke pasur
parasysh t gjitha aspektet e kontrats.
Konsiderohen si shprblim i agjentit t gjitha elementet e pagess q prfiton ai dhe q ndryshojn
sipas numrit apo vlers s veprimeve tregtare.
Faqe|161
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 957
Mbarimi dhe zgjidhja e kontrats s agjencis
Kontrata e agjencis me koh t caktuar kur vazhdon t zbatohet nga palt edhe pas mbarimit t
kohs, shndrrohet n kontrat me afat t pacaktuar. Nse kontrata e agjencis sht me koh t
pacaktuar, secila nga palt mund t trhiqet nga kjo kontrat, duke njoftuar paraprakisht paln tjetr
brenda nj afati t caktuar.
Afati i njoftimit paraprak nuk mund t jet m i shkurtr se nj muaj pr vitin e par t
kohzgjatjes s kontrats, dy muaj pr vitin e dyt t filluar, tre muaj pr vitin e tret t filluar, 4 muaj
pr vitin e katrt, 5 muaj pr vitin e pest dhe 6 muaj pr vitin e gjasht dhe pr t gjitha vitet n
vazhdim. Nse palt merren vesh pr afate paralajmrimi m t gjata, afati i paralajmrimit q duhet t
respektoj pala porositse nuk duhet t jet m i shkurtr se afati q duhet t respektoj agjenti. Prve
kur me marrveshje sht caktuar ndryshe nga palt, mbarimi i afatit t paralajmrimit duhet t prkoj
me ditn e fundit t muajit kalendarik. T njjtat rregulla zbatohen dhe pr kontratn e agjencis me
koh t prcaktuar, t shndrruar n kontrat me koh t paprcaktuar, me kushtin q n llogaritjen e
afatit t paralajmrimit duhet t mbahet parasysh afati i mparshm.
N mbarim t kontrats s agjencis, porositsi detyrohet ti paguaj agjentit nj shprblim n
masn dhe nse:
a) agjenti ka siguruar klient t rinj pr paln porositse ose i ka zhvilluar dukshm kontratat me
klientt ekzistues dhe pala porositse ka ende prfitime t konsiderueshme q rrjedhin nga kontratat me
kta klient;
b) pagesa e ktij shprblimi sht e drejt, duke marr parasysh t gjitha rrethanat, sidomos
shprblimin q agjenti tregtar humbet dhe q rezultojn nga veprimet me kta klient, si dhe nga
kufizimi i aktiviteteve t tij profesionale q i detyrohen ekzistencs s nj klauzole t moskonkurrencs.
Shuma e shprblimit nuk mund t tejkaloj nj vler t barabart me shprblimin vjetor t
llogaritur nga mesatarja vjetore e shprblimeve t marra nga agjenti tregtar gjat pes viteve t fundit.
Nse kontrata prfshin nj afat m t shkurtr se pes vjet, shprblimi llogaritet mbi mesataren e
periudhs s kontrats. Prfitimi i shprblimit nuk e prjashton agjentin nga e drejta pr shprblimin e
mundshm t dmeve.
Agjenti tregtar ka t drejt pr shprblimin e dmit q ka psuar si rezultat i prfundimit t
marrdhnieve me paln porositse.
Ky dm rezulton veanrisht kur mbarimi i kontrats ka ndodhur n kushte:
a) t cilat shmangin agjentin tregtar nga shprblimi q mund t kishte fituar me prmbushjen n
mnyrn e duhur t kontrats, duke i siguruar n t njjtn koh porositsit prfitime t
konsiderueshme t lidhura me veprimtarin e agjentit tregtar; dhe/ose
b) t cilat nuk i kan mundsuar agjentit q t rimbursoj kostot dhe shpenzimet q ka br pr
prmbushjen e kontrats, sipas udhzimeve t porositsit.
E drejta pr shprblim lind, gjithashtu, edhe kur kontrata e agjencis prfundon si rezultat i
vdekjes s agjentit tregtar dhe mund t krkohet nga trashgimtart e tij. Agjenti tregtar humbet t
drejtn pr shprblim nse, brenda nj viti nga mbarimi i kontrats, nuk i komunikon porositsit
qllimin pr t mbrojtur t drejtat e tij.
Neni 958
Nuk paguhet shprblim kur:
a) pala porositse e zgjidh kontratn pr shkak t nj mosprmbushjeje q i atribuohet agjentit, e
cila justifikon nj zgjidhje t menjhershme t kontrats;
b) agjenti zgjidh kontratn, prve rastit kur prfundimi justifikohet nga rrethanat q i atribuohen
porositsit, ose pr shkak t moshs, paaftsis ose smundjes s agjentit tregtar, pr t cilat atij nuk
mund ti krkohet, n mnyr t arsyeshme, vazhdimi i veprimtaris;
Faqe|163
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 965
Faqe|165
Kodi Civil
Viti 2014
KREU XV
NDRMJETSIMI
Prmbajtja
Neni 973
Kodi Civil
Viti 2014
3. t shnoj n librin prkats t dhnat kryesore t kontrats q lidhet me ndrhyrjen e tij dhe tu
jap palve kopjen e do shnimi t till t nnshkruar prej tij.
Neni 980
Ndrmjetsi mund t ngarkohet nga njra prej palve pr ta prfaqsuar n veprimet lidhur me
zbatimin e kontrats s lidhur me ndrhyrjen e tij.
Neni 981
Ndrmjetsi, q nuk i tregon njrit kontraktues emrin e kontraktuesit tjetr, prgjigjet pr zbatimin
e kontrats dhe, kur e ka zbatuar at, merr t drejtat ndaj kontraktuesit t patreguar.
N qoft se, pas lidhjes s kontrats, kontraktuesi i patreguar shfaqet para pals tjetr ose tregohet
nga ndrmjetsi, secili nga kontraktuesit mund t ngrej padi drejtprdrejt kundr tjetrit, por pa cenuar
prgjegjsin e ndrmjetsit.
KREU XVI
DEPOZITA
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 982
Depozita sht kontrata me t ciln njra pal merr nga tjetra nj send t luajtshm me detyrimin
pr ta ruajtur dhe pr ta kthyer n natyr.
Neni 983
Kontrata e depozits quhet e lidhur nga asti q sht dorzuar sendi pr ruajtje.
Neni 984
Depozita prezumohet se sht me shprblim, prve kur nga cilsia profesionale e depozitarit ose
nga rrethanat e tjera kuptohet nj vullnet i ndryshm i palve.
T drejta e detyrime t palve
Neni 985
Depozitari duhet t ruaj sendin me kujdes. Ai nuk mund ta prdor at vet dhe as tua jap n
depozit t tjerve, pa plqimin e depozituesit. N qoft se sendin e prdor pa plqimin e depozituesit,
depozitari sht prgjegjs pr humbjen ose dmtimin e tij deri n shkakun fator.
Po ta krkojn rrethanat e ngutshme, depozitari mund t ushtroj ruajtjen n nj mnyr t
ndryshme nga marrveshja, duke njoftuar depozituesin menjher sapo t jet krijuar mundsia.
Neni 986
Depozitari sht i detyruar t kthej sendin e ln depozit n do koh q e krkon depozituesi
edhe sikur t jet caktuar nj afat pr kthimin e tij, prve kur afati sht caktuar n interes t
depozitarit.
Faqe|167
Kodi Civil
Viti 2014
Kthimi i sendit t ln depozit bhet n vendin ku sendi duhej t ruhej, prve prmbushjes s
palve kthimi bhet me shpenzimet e depozituesit.
Neni 987
N qoft se depozita sht pa shprblim, gjykata mund t ul masn e shprblimit t dmit.
Neni 988
Depozituesi sht i detyruar ti paguaj depozitarit shpenzimet e bra pr ruajtjen e sendit, n qoft
se nuk jan prfshir n shprblim.
Neni 989
Kur nuk sht caktuar nj afat pr kthimin e sendit t ln depozit, depozitari ka t drejt t
krkoj n do koh q t shkarkohet nga detyrimi i tij pr ruajtjen e sendit, duke lajmruar
depozituesin q t marr prap sendin brenda nj afati t mjaftueshm q i cakton vet.
Neni 990
Depozituesi sht i detyruar t shprblej dmin q i sht shkaktuar depozitarit nga t metat e
fshehta t sendit, n qoft se, duke i ditur kto, nuk ia ka njoftuar depozitarit.
Neni 991
Kur depozituesit e nj sendi jan m shum se nj dhe ata nuk merren vesh lidhur me kthimin e tij,
vendos gjykata.
Kshtu veprohet edhe kur nj depozitues i vetm ka ln disa trashgimtar, po qe se sendi nuk
sht i ndashm.
Kur depozitmarrsit jan m shum se nj, depozituesi ka t drejt t krkoj kthimin nga personi
q mban sendin, i cili duhet t njoftoj menjher t tjert.
Neni 992
N qoft se sendi sht depozituar edhe n interes t nj t treti dhe ky i fundit u ka njoftuar
depozituesit dhe depozitmarrsit pranimin e tij, depozitmarrsi nuk mund t shkarkohet duke ia
kthyer sendin depozituesit, pa miratimin e t tretit.
Neni 993
Depozitmarrsi sht i detyruar t kthej frytet e sendit t cilat ai i ka vjel.
Neni 994
Trashgimtari i depozitmarrsit q ka tjetrsuar sendin n mirbesim, duke mos ditur se mbahej
n depozit, detyrohet vetm t kthej shprblimin e marr.
N qoft se ky nuk sht paguar ende, depozituesi merr t drejtat e tjetrsuesit.
Faqe|168
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 995
Depozitmarrsi duhet ti kthej sendin depozituesit ose personit t caktuar pr ta marr, pa qen
nevoja q depozituesi t provoj se sht pronar.
N qoft se depozitmarrsi paditet nga nj person q rivendikon pronsin e sendit ose
pretendon se ka t drejta mbi t, depozitmarrsi duhet t denoncoj mosmarrveshjen tek depozituesi
dhe t krkoj t prjashtohet nga gjykimi duke treguar vet personin, prndryshe duhet t shprblej
dmet. N kt rast ai mund t shkarkohet nga detyrimi pr t kthyer sendin, duke e depozituar at
sipas mnyrave t caktuara nga gjykata, me shpenzimet e depozituesit.
Neni 996
N qoft se ruajtja e sendit i hiqet depozitarit si rrjedhim i nj fakti pr t cilin ai nuk sht fajtor,
ai shkarkohet nga detyrimi pr t kthyer sendin, por duhet ti njoftoj menjher depozitarit faktin pr
t cilin ka humbur mbajtjen e sendit, prndryshe ngarkohet me shprblimin e dmit.
Depozituesi ka t drejt t marr at q, si pasoj e vet faktit, depozitari ka siguruar dhe merr t
drejtat q i takojn ktij t fundit.
Neni 997
Kredit q rrjedhin nga depozita n dobi t depozitarit kan privilegj mbi sendin e dhn n
depozit. Depozitari mund t mbaj sendin q sht n privilegj derisa t shprblehet pr kredin e tij
dhe mundet edhe ta shes sipas dispozitave pr pengun.
Neni 998
Kur sendi i ln depozit nuk sht trhequr n afatin e caktuar n kontrat ose pas lajmrimit q i
ka br depozitari, ky nuk prgjigjet pr humbjen ose dmtimin e sendit q ngjan pas kalimit t afatit,
prve kur humbja ose dmtimi sht shkaktuar me dashje ose nga pakujdesia e rnd e tij.
N rastet e siprme, depozitari ka t drejt t krkoj nga gjykata q t lejoj shitjen e sendit t ln
n depozit sipas rregullave t ekzekutimit t detyrueshm.
Shumat e nxjerra nga shitja e sendit, pasi t zbriten shumat q ka pr t marr depozitari, i jepen
depozituesit ose depozitohen n bank n emr t tij.
Dispozit referuese
Neni 999
N qoft se depozita ka pr objekt nj sasi t hollash ose sendesh t tjera t barasndrrueshme,
dhe depozitari ka t drejtn ti prdor, ky fiton pronsin dhe detyrohet t kthej po t njjtn sasi nga
i njjti lloj dhe me t njjtn cilsi.
N raste t tilla zbatohen dispozitat lidhur me huan, kur nuk vijn n kundrshtim me dispozitat
q rregullojn depozitn.
A. Depozita n magazinat e prgjithshme
Neni 1000
Magazinat (depot) e prgjithshme q veprojn si depozitare jan prgjegjse pr ruajtjen e sendeve
t depozituara, prve kur provohet se dmi ka ardhur nga rasti fator, nga natyra e sendeve ose nga
defekte t sendeve ose t ambalazhit.
Depozitari duhet n do rast t ushtroj veprimtarit e nevojshme pr t kufizuar dmin.
Faqe|169
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1001
Magazinat depozitare duhet t ruajn sendet e depozituara vemas njra nga tjetra, gjithashtu duhet
ti pajisin me shenja dalluese q t tregojn prkatsin e sendit ndaj depozituesit.
Prve plqimit t shprehur t depozituesit, ata nuk mund t prziejn midis tyre sende t
barasndrrueshme t t njjtit lloj e cilsi.
Depozituesi ka t drejt t inspektoj sendet e depozituara dhe t trheq kampionet e prdorimit.
Neni 1002
Kur depot e prgjithshme kan lshuar nj titull prfaqsimi t sendeve t depozituara, depozitari
duhet tia kthej sendet vetm kreditorit q sht legjitimuar nga titulli.
Neni 1003
Depot e prgjithshme pasi njoftojn depozituesin, mund t fillojn shitjen me mim m t lart t
sendeve kur, n mbarim t kontrats sendet nuk jan trhequr, ose depozita nuk sht prtrir, dhe n
do rast, kur sendet rrezikohen t humbasin ose prbjn nj rrezik t madh pr sigurin e vendeve ku
jan depozituar.
T ardhurat nga shitja, pasi zbritet kostoja dhe shpenzimet e mbetura t depozits, duhet ti
dorzohen depozituesit pa vones.
B. Depozita n hotel
Neni 1004
Hoteliert jan prgjegjs pr dmtimin, shkatrrimin ose humbjen e sendeve q klientt kan sjell
n hotel.
Konsiderohen t sjella n hotel:
1. sendet q ndodhen gjat kohs n t ciln klienti strehohet aty;
2. sendet t cilat hotelieri, nj antar i familjes s tij ose nj ndihms i tij marrin prsipr t ruajn,
jasht hotelit, gjat periudhs s kohs n t ciln klienti ndodhet i strehuar;
3. sendet t cilat hotelieri, nj antar i familjes s tij ose nj ndihms i tij marrin prsipr t ruajn
qoft n hotel, qoft jasht tij, pr nj koh t arsyeshme, para ose pasi klienti t ket bujtur.
Prgjegjsia q prmend ky nen kufizohet n vleftn e asaj q sht vjedhur, dmtuar ose humbur
deri n ekuivalentin e njqindfshit t mimit t qiras s banimit pr nj dit.
Neni 1005
Prgjegjsia e hotelierit sht e pakufizuar:
1. kur sendet jan dorzuar pr ruajtje;
2. kur ka refuzuar t marr n ruajtje sende t cilat kishte detyr ti pranonte. Hotelieri ka pr
detyr t pranoj letrat me vler, parat dhe sendet me vler; ai mund t mos pranoj ti marr kur bhet
fjal pr objekte t rrezikshme ose q, duke marr parasysh rndsin dhe kushtet e administrimit t
hotelit, kan vler t rndsishme ose prmasa shum t mdha.
Hotelieri mund t krkoj q sendi i dorzuar t jet i vendosur n nj mbshtjellje t mbyllur ose
t vulosur.
Faqe|170
Kodi Civil
Viti 2014
Neni l006
Hotelieri nuk sht prgjegjs kur vjedhja, dmtimi ose humbja vijn:
1. nga klienti, nga personat q e shoqrojn, q jan n shrbim t tij, ose q e vizitojn;
2. nga forca madhore;
3. nga natyra e sendeve.
Neni 1007
Hotelieri sht prgjegjs, pa mundur t invokoj kufijt e parashikuar n paragrafin e fundit t
nenit 1004, kur vjedhja, dmtimi ose humbja e sendeve t sjella nga klienti n hotel jan shkaktuar pr
faj t tij, t antarve t familjes s tij ose t ndihmsave t tij.
Neni 1008
Prve rastit t parashikuar n nenin 985, klienti nuk mund t prdor dispozitat e msiprme po
qe se, pasi t ket konstatuar vjedhjen, dmtimin ose humbjen, denoncon faktin tek hotelieri me nj
vones t pajustifikueshme.
Neni 1009
Jan t pavlefshme marrveshjet ose deklaratat q synojn t prjashtojn ose t kufizojn
paraprakisht prgjegjsin e hotelierit.
Neni 1010
Dispozitat e msiprme nuk zbatohen pr automjetet, pr sendet e lna n to dhe as pr kafsht e
gjalla.
Neni 1011
Pr vlersimin e prgjegjsis, ose pr t caktuar kufirin e shprblimit, dispozitat pr depozitat n
hotel zbatohen edhe ndaj siprmarrsve t klinikave shndetsore publike dhe private, institucioneve
pr shfaqje publike, shtpive t pushimit, hotel- pensioneve, restoranteve dhe pr t gjitha rastet n t
cilat, nga vet veprimtaria e posame e zhvilluar nga siprmarrsi, klienti nuk mund t kujdeset
personalisht pr ruajtjen e sendeve.
Neni 1012
Kredit e hotelierit, pr shprblimet e kryera ndaj personave bujts, kan privilegj mbi sendet e
sjella prej tyre n hotel e nvartsit e tij dhe q vazhdojn t ndodhen aty.
Privilegji ka efekt edhe n dm t t tretve, q kan t drejta mbi vet kto sende, me kusht q
hotelieri t jet n dijeni pr kto t drejta n kohn kur sendet jan sjell n hotel.
Faqe|171
Kodi Civil
Viti 2014
KREU XVII
LLOGARIA RRJEDHSE
Neni 1013
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1020
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1026
N qoft se libreza e kursimit sht e pagueshme tek prursi, banka q padashje dhe pa faj t rnd
kryen shrbimin prball poseduesit, nuk prgjigjet edhe n qoft se ky nuk sht depozituesi.
E njjta dispozit zbatohet n rastin kur libreza e depozits e pagueshme tek prursi t jet lshuar
n emr t nj personi t caktuar.
Jan t prjashtuara dispozitat e ligjeve t veanta.
Neni 1027
Banka q merr dhe pranon depozitat e titujve n administrim duhet ti ruaj titujt duke marr
interesat ose dividentet, t verifikoj tregtimin pr mimin ose pr ripagimin e kapitalit, duke treguar
kujdes pr grumbullimin e t ardhurave pr llogarin e depozituesit, dhe n prgjithsi t kujdeset pr
mbrojtjen e t drejtave q kan t bjn me titullin. Shumat e grumbulluara duhet t jen t kredituara
n llogarin e depozituesit.
N qoft se pr titujt e depozituar duhet t ushtrohet nj e drejt zgjedhjeje, banka duhet t
krkoj n koh udhzimet e nevojshme nga depozituesit dhe ti realizoj ato, n qoft se n rast nevoje
ka marr fonde t nevojshme. N munges t ktyre udhzimeve, t drejtat e zgjedhjeve duhet t shiten
pr llogari t depozituesit nprmjet agjentve t kmbimit.
Banks i takon nj kompensim n masn e prcaktuar nga marrveshja e palve ose ajo q
prdoret zakonisht, prve pagimit t shpenzimeve t bra prej saj.
sht e pavlefshme do marrveshje me t ciln prjashtohet banka nga ruajtja dhe administrimi i
titujve me nj kujdesje t zakonshme.
B. Shrbimi bankar dhe kasetat e sigurimit
Neni 1028
Banka, pr shrbimin e kasetave t sigurimit, prgjigjet kundrejt prdoruesit pr aftsin paguese,
ruajtjen e lokalit dhe pr paprekshmrin e kasets, prve ndonj rasti fator.
Neni 1029
Kur kaseta sht n emr t disa personave, hapja e saj i njihet secilit prej tyre, prve ndonj
marrveshjeje t kundrt.
N rast vdekje t mbajtsit t vetm ose t njrit t ktyre mbajtsve, banka q ka marr njoftimin
mund t lejoj hapjen e kasets me marrveshjen e t gjith atyre q e kan t drejt, ose sipas mnyrs
s prcaktuar nga gjykata.
Neni 1030
Kur afati i kontrats ka mbaruar, banka mbas nj lajmrimi t mbajtsit ose me kalimin e gjasht
muajve nga data e mbarimit, mund ti krkoj gjykats autorizimin pr hapjen e kasets. Lajmrimi
mund t bhet edhe nprmjet posts rekomande t konfirmuar.
Hapja kryhet n pranin e nj noteri duke patur parasysh edhe masat q gjykata i quan t
nevojshme. Gjykata mund t urdhroj marrjen e masave t nevojshme pr ruajtjen e objekteve t
gjetura duke prfshir edhe shitjen e nj pjese t tyre, q sht e nevojshme pr t plotsuar shpenzimet
e bra nga banka.
Faqe|174
Kodi Civil
Viti 2014
C. Hapja (elja) e kredis bankare
Prkufizimi
Neni 1031
Hapja e kredis bankare sht nj kontrat me t ciln banka detyrohet t mbaj n dispozicion t
pals tjetr nj shum parash, pr nj periudh t caktuar kohe ose pr nj koh t pacaktuar.
Neni 1032
Prve kur ka marrveshje tjetr, n qoft se nuk sht rn dakord ndryshe, kredimarrsi mund ta
prdor disa her kredin, sipas formave t prdorimit, dhe mundet q me derdhjet e mtejshme t
rivendos disponibilitetin e tij.
Derdhjet dhe trheqjet realizohen pran banks ku ka lindur kjo marrdhnie, prve kur sht
parashikuar ndryshe nga palt.
Neni 1033
N qoft se pr hapjen e kredis sht dhn nj garanci reale ose personale, kjo nuk shuhet pr
faktin se kredimarrsi, n momentin e mbarimit t ksaj marrdhnieje, pushon s qni debitor i
banks. Kur garancia bhet e pamjaftueshme, banka mund t krkoj nj garanci suplementare ose
zvendsimin e garantit.
Kur kredimarrsi nuk vepron n prputhje me krkesat, banka pakson kredin n mnyr
proporcionale me paksimin e vlers s garancis ose mund t heq dor nga kontrata.
Neni 1034
Banka nuk mund t trhiqet nga kontrata prpara mbarimit t afatit t kontrats, prve rasteve t
arsyeshme, ose kur ka marrveshje tjetr. Heqja dor ndrpret menjher prdorimin e kredis, por
banka duhet t caktoj nj afat t paktn prej pesmbdhjet ditsh pr kthimin e shumave t prdorura
dhe ato plotsuese.
Kur dhnia e kredis sht n nj koh t pacaktuar, secila prej palve mund t trhiqet nga
kontrata nprmjet lajmrimit n afatin e caktuar n kontrat, q prdoret zakonisht ose, n munges t
tyre, brenda pesmbdhjet ditve.
. Paradhnia bankare
Disponim i sendeve t dhna peng
Neni 1035
N paradhnien bankare me pengun mbi titujt ose mbi mallrat, banka nuk mund t disponoj mbi
sendet pr t cilat sht vn pengu, n qoft se ka lshuar nj dokument n t cilin kto sende jan
individualizuar.
Marrveshja e kundrt duhet t provohet me shkres.
Neni 1036
Banka duhet t kujdeset pr llogari t kontraktuesit pr sigurimin e mallrave t lna peng
nqoftse, pr nga vet natyra, vlera dhe vendndodhja e tyre sigurimi i prgjigjet prkujdesjeve t
zakonshme.
Faqe|175
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1037
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1044
N rast se veprimet n llogarin rrjedhse jan pr nj koh t pacaktuar, secila prej palve mund
t trhiqet nga kontrata, duke lajmruar paln tjetr brenda afatit t caktuar n kontrat ose n munges
t tij, brenda 15 ditve.
Neni 1045
Banka prgjigjet sipas dispozitave q rregullojn kontratn e porosis pr ekzekutimin e
detyrimeve t marra nga depozituesi ose nga nj klient tjetr.
N qoft se ky detyrim duhet t kryhet aty ku nuk ekzistojn deg t banks, kjo mund t ngarkoj
pr ekzekutim nj bank tjetr.
Neni 1046
Pr llogarin rrjedhse zbatohen edhe nenet 1016,1019,1022.
E. Skontoja bankare
Prkufizimi
Neni 1047
Skontoja sht kontrata me an t s cils banka, duke zbatuar kamatn i jep klientit vleftn e nj
kredie ndaj t tretve, q nuk ka mbaruar akoma, nprmjet cedimit.
Skontoja e kambialeve
Neni 1048
N qoft se skontoja bhet nprmjet xhirimit t kambialit ose t ekut bankar, banka n rast se
nuk kryhet pagimi, prve t drejtave t rrjedhura nga titulli, gzon edhe t drejtn e kthimit t
paradhnies.
Ruhen dispozitat e ligjeve t veanta lidhur me ekun dhe kambialin.
Neni 1049
Banka q ka skontuar kambialet e dokumentuara, gzon mbi mallin t njjtin privilegj qe ka edhe i
porosituri, deri sa titulli prfaqsues sht n posedimin e tij.
KREU XIX
HUAJA
Neni 1050
Me kontratn e huas njra pal (huadhnsi) i jep n pronsi pals tjetr (huamarrsit) nj shum
t hollash ose sende q prcaktohen n numr, me pesh ose me mas dhe huamarrsi detyrohet ti
kthej huadhnsit aq t holla, ose aq sende t atij lloji dhe t asaj cilsie, brenda afatit t caktuar n
kontrat ose, kur nuk sht caktuar afat, me krkesn e huadhnsit.
Faqe|177
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1051
Prve kur me marrveshje t palve sht parashkuar ndryshe, huamarrsi duhet ti paguaj
huadhnsit kamatat.
Kamatat, pr t cilat sht rn dakord, paguhen do vit, prve kur palt kan parashikuar
ndryshe.
Mospagimi i kamatave prbn mosprmbushje thelbsore t detyrimit.
Neni 1052
N rast se palt jan marr vesh pr kthimin me kste t parave ose t sendeve dhe huamarrsi nuk
prmbush detyrimin e pagimit t dy ksteve ose nuk prmbush, me nj vones prej m shum se tre
muaj, pagimin e vetm nj ksti, huadhnsi mund t krkoj kthimin e menjhershm t parave ose t
sendeve t dhn hua.
Neni 1053
Kur kthimi i sendeve t dhna hua sht br i pamundur ose tepr i vshtir pa fajin e debitorit,
ky sht i detyruar t paguaj vleftn e tyre, duke marr parasysh kohn dhe vendin n t ciln do t
bhej kthimi.
Neni 1054
Huadhnsi sht prgjegjs pr dmin q i ka shkaktuar huamarrsit, pr t metat e sendeve t
dhna hua, n qoft se nuk provon se nuk ishte faji i tij q nuk kishte dijeni pr ato.
N qoft se huaja sht pa shprblim, huamarrsi sht prgjegjs vetm n rastin kur, duke i ditur
cenet, nuk e ka njoftuar huadhnsin pr to.
Neni 1055
Kush ka premtuar t jap hua, mund t refuzoj t prmbush detyrimin, po qe se kushtet
pasurore t pals tjetr jan n gjndje t till sa e bjn tepr t vshtir kthimin dhe huadhnsit nuk i
jan ofruar garanci t prshtatshme.
KREU XX
FRANCHISING
Prkufizimi
Neni 1056
Kontrata franchising prmban nj raport detyrimesh t vazhdueshme me t cilin ndrmarrje t
pavarura detyrohen ndrmjet njra-tjetrs q t nxisin e t zhvillojn bashkrisht tregtin dhe kryerjen e
shrbimeve, n zbatim t detyrimeve t veanta.
Detyrimet e franchisor-it
Neni 1057
Franchisor-i (franshizdhnsi) ka detyrimin t vr n dispozicion t franchizee-s
(franshizmarrsit) nj trsi t standardizuar t drejtash jo materiale, modelesh, skicash, idesh fitimi,
tregtimi dhe organizimi e njohuri t tjera t prshtatshme pr zhvillimin e tregtis.
Faqe|178
Kodi Civil
Viti 2014
Ndrkaq ai sht i detyruar t ruaj gjith kt program detyrimesh nga cenimi prej t tretve, ta
zhvilloj at vazhdimisht dhe t mbshtes zbatimin e tij nga franshizmarrsi me udhzime,
informacione e perfeksionime.
Marrdhniet parakontraktore
Neni 1058
N bisedimet pr prfundimin e kontrats palt duhet ti tregojn njra-tjetrs gjendjen e punve
tregtare q kan t bjn me kontratn franchise dhe veanrisht programin e detyrimeve franchise, si
dhe t informojn njri-tjetrin sipas parimeve t mirbesimit. Ata jan t detyruar t ruajn sekretin e
informatave konfidenciale, edhe po t mos prfundohet kontrata.
Kush shkel kt detyrim, detyrohet t shprblej dmin. Kjo e drejt parashkruhet me kalimin e tre
vjetve nga dita e pushimit t bisedimeve.
Pala q ka marr pjes n bisedime mund t krkoj pagimin e shpenzimeve t bra me besim t
ligjshm n prfundimin e kontrats, e cila nuk u prfundua pr shkak t nj sjelljeje t qllimshme t
pals tjetr.
Forma e kontrats
Neni 1059
Kontrata franchising duhet t bhet me shkres duke prcaktuar ndr t tjera nj prkufizim t
njzshm t detyrimeve t ndrsjella t palve, kohzgjatjen e kontrats dhe t elementeve t tjera
thelbsore t saj. Teksti i kontrats duhet t prmbaj nj prshkrim t plot t programit e t
detyrimeve franchising.
Heqja dor nga kontrata
Neni 1060
Kohzgjatja e kontrats vendoset me marrveshje t palve, duke respektuar krkesat e diktuara
nga tregtia dhe shrbimet prkatse.
Kur n kontrat nuk sht prcaktuar afat, ose afati sht m tepr se dhjet vjet, secila pal ka t
drejt t heq dor nga kontrata, duke e njoftuar paln tjetr nj vit m par.
N rast pushimi t kontrats si rrjedhim i plotsimit t afatit ose heqjes dor prej saj dhe prpara
paraqitjes aktuale t raportit t punve, palt, t udhhequra nga parimet e mirbesimit, bjn nj
prpjekje pr t rn dakord pr riprtritjen e kontrats n kushte t njjta ose t ndryshuara.
Ndalimi i konkurrencs
Neni 1061
Edhe pas pushimit t marrdhnieve kontraktore palt kan reciprokisht detyrimin pr nj
konkurenc t ndershme.
Mbi kt baz, franchismarrsit mund ti imponohet nj ndalim i konkurencs lokale pr nj koh
deri n nj vit.
N qoft se nga ndalimi i konkurrencs rezulton nj paksim i veprimtaris s tij profesionale,
franchismarrsit i jepet nj kompensim financiar i barasvlershm, pa marr parasysh pushimin e
kontrats.
Faqe|179
Kodi Civil
Viti 2014
Prgjegjsia e franchismarrsit
Neni 1062
Faqe|180
Kodi Civil
Viti 2014
Efektet e kontrats s rents jetore
Neni 1069
Personi n dobi t t cilit sht krijuar renta jetore, me titull barrsor, mund t krkoj zgjidhjen e
kontrats, n qoft se personi q jep rentn nuk jep garancit ose ul garancit e dhna n marrveshje.
Neni 1070
Mospagimi i ksteve t arrira t rents jetore nuk i jep t drejtn personit, n favor t t cilit sht
krijuar renta, q t krkoj zgjidhjen e kontrats; por vetm mund t krkoj q t sekuestrohen e t
shiten pasurit e debitorit t tij dhe nga t ardhurat e shitjes t prdoret nj shum e mjaftueshme pr t
siguruar pagimin e rents.
Neni 1071
Debitori i rents nuk mund t shkarkohet nga detyrimi pr pagimin e saj edhe sikur t ofroj
pagimin e shums s parave ose t gjs s marr, qoft dhe duke hequr dor nga pagimi i ksteve t
shlyera.
I siprmi sht i detyruar t paguaj rentn pr t gjith kohn q sht krijuar, sado i rnd q t
jet br detyrimi i rents, prve kur ka marrveshje t kundrt.
Neni 1072
Renta jetore i jepet personit, n favor t t cilit sht krijuar, n proporcion me numrin e ditve q
ka jetuar. N rast se n marrveshje sht parashikuar q t parapaguhet me kste, secili prej tyre fitohet
nga dita q plotsohet afati i pagimit.
Neni 1073
N rast se renta jetore sht krijuar mbi bazn e nj titulli pa shprblim, mund t parashikohet (ose
t vendoset) q kjo t jet e pasekuestrueshme.
KREU XXII
SHOQRIA E THJESHT
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 1074
Shoqria sht nj kontrat me t ciln dy apo m shum persona merren vesh pr t ushtruar nj
aktivitet ekonomik, me qllim q t ndajn fitimet q rrjedhin prej tij.
Personi antar i shoqris duhet t vr n dispozicion t ktij aktiviteti para, sende apo shrbime.
Neni 1075
N shoqrin e thjesht kontrata nuk sht objekt i ndonj forme t veant, prve kur krkohet
nga natyra e sendeve t bashkuara.
Shoqria sht e thjesht, kur nuk paraqet cilsit dalluese t shoqris tregtare t rregulluara n
Kodin Tregtar.
Faqe|181
Kodi Civil
Viti 2014
Marrdhniet midis antarve
Neni 1076
Faqe|182
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1083
Faqe|183
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1090
Antari, t cilit i krkohet pagimi i detyrimeve t shoqris, mund t krkoj, edhe kur shoqria
sht n likuidim, ekzekutimin paraprak ndaj pasuris s shoqris, duke treguar sendet mbi t cilat
kreditori mund t shprblehet m s miri.
Neni 1091
Ai q bhet antar n nj shoqri t krijuar m par, prgjigjet s bashku me antart e tjer pr
detyrimet e shoqris prpara se ta ket fituar cilsin e antarit.
Neni 1092
Kreditori i veant i antarit, deri sa zgjat shoqria, mund t krkoj t drejtat e tij mbi fitimet q i
takojn debitorit, si dhe marrjen e masave ruajtse (konservative) mbi kuotn q i takon ktij t fundit
n likuidim.
N qoft se sende t tjera t debitorit jan t pamjaftueshme pr t shprblyer kredit e tij,
kreditori i veant i antarit mund t krkoj, ve ksaj, n do koh likuidimin e kuots s debitorit t
tij. Kuota duhet t likuidohet brenda tre muajve nga paraqitja e krkess, prve kur sht vendosur
shprndarja e shoqris.
Neni 1093
Nuk pranohet kompensimi midis detyrimit q nj i tret ka ndaj shoqris dhe kredis q ky ka
ndaj nj antari.
Shprndarja e shoqris
Neni 1094
Shoqria shprndahet:
1. me mbarimin e afatit;
2. me realizimin e objektit t shoqris ose pr pamundsin e realizimit t tij;
3. me vullnetin e t gjith antarve;
4. pr shkaqe t tjera t parashikuara n kontratn e shoqris.
Neni 1095
Kontrata e shoqris zgjatet n heshtje pr nj koh t pacaktuar kur, sadoq ka kaluar afati i
parashikuar n kontrat, antart vazhdojn t kryejn veprime t shoqris.
Neni 1096
Pas shprndarjes s shoqris antart administrues ruajn pushtetin e administrimit vetm pr
shtjet e ngutshme, derisa t ndrmerren veprimet e nevojshme pr likuidimin.
Neni 1097
N qoft se kontrata nuk parashikon mnyrn e likuidimit t pasuris dhe antart nuk jan n nj
mendje pr ta prcaktuar at, likuidimi bhet nga nj ose disa likuidues, t emruar me plqimin e t
gjith ortakve ose, n rast mosmarrveshjeje, nga gjykata.
Faqe|184
Kodi Civil
Viti 2014
Likuiduesit mund t revokohen me vullnetin e t gjith ortakve dhe n do rast nga gjykata me
krkesn e arsyetuar t njrit ose t disa antarve.
Neni 1098
Detyrimet dhe prgjegjsit e likuiduesve rregullohen sipas rregullave t vendosura nga
administratort, prderisa nuk parashikohet ndryshe nga dispozitat e mposhtme ose nga kontrata e
shoqris.
Neni 1099
Administratort duhet tu dorzojn likuiduesve sendet dhe dokumentet e shoqris dhe tu
paraqesin atyre llogarin e administrimit pr periudhn pas raportimit t fundit.
Likuiduesit duhet t marrin n dorzim sendet dhe dokumentet e shoqris dhe t hartojn, s
bashku me administratort, inventarin nga ku t rezultoj gjendja aktive dhe pasive e pasuris s
shoqris. Inventari duhet t nnshkruhet nga administratort dhe nga likuiduesit.
Neni 1100
Likuiduesit mund t kryejn aktet e nevojshme pr likuidim dhe, po qe se antart nuk kan
parashikuar ndryshe, mund t shesin edhe n bllok pasurin e shoqris dhe t bjn marrveshje e
kompromise.
Ata prfaqsojn shoqrin edhe n gjykim.
Neni 1101
Likuiduesit nuk mund t ndrmarrin veprime t reja. N rast t kundrt ata prgjigjen personalisht
dhe solidarisht pr punt e filluara.
Neni 1102
Likuiduesit nuk mund t ndajn midis antarve, qoft edhe pjesrisht, pasurin e shoqris, derisa
t mos jen paguar kreditort e shoqris, ose t mos jen vn mnjan shumat e nevojshme pr t
paguar ata.
N qoft se fondet n dispozicion jan t pamjaftueshme pr pagimin e detyrimeve t shoqris,
likuiduesit mund tu krkojn antarve derdhjet pr t cilat ata ende detyrohen n kuotat prkatse
dhe, po t jet nevoja, shumat e nevojshme n kufijt e prgjegjsis prkatse dhe n prpjestim me
pjesn e secilit n humbjet. N t njjtin prpjestim pjestohet midis antarve detyrimi i antarit me
paaftsi pr t paguar.
Neni 1103
Antart q kan kontribuar me pasuri pr tu prdorur, kan t drejt ta marrin at prsri n
gjendjen n t ciln ndodhet. Po qe se sendet kan humbur ose jan dmtuar pr shkaqe q mund tu
ngarkohen administratorve, antart kan t drejt pr shprblimin e dmit n ngarkim t pasuris s
shoqris, prve rastit kur mund t ngrihet padi kundr administratorve.
Faqe|185
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1104
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1110
Kodi Civil
Viti 2014
b) emri i personit t siguruar, n rastin e sigurimit t personit, pasuria e siguruar dhe vendi ku
ndodhet kjo pasuri n rastin e sigurimit t pasuris;
c) ngjarja me vrtetimin e s cils siguruesi t prmbush detyrimin q ka marr n kontrat;
) fillimi dhe mbarimi i kontrats s sigurimit (afati i sigurimit);
d) koha nga e cila fillon prgjegjsia e siguruesit;
e) vlersimi i pasuris n ato raste q kjo gj krkohet pr nj lloj t caktuar sigurimi;
) primet e sigurimit dhe afatet e pagimit t tyre.
Kur sipas ligjit ose sipas kontrats shprblimi i sigurimit ose shumat e sigurimit duhet ti paguhen
jo vetm t siguruarit, por edhe nj personi t tret, n dobin e t cilit sht lidhur kontrata. Ky kusht
duhet t tregohet n dshmin e sigurimit.
Neni 1116
Kur humbet dshmia e sigurimit, siguruesi, me krkesn dhe shpenzimet e t siguruarit, duhet t
lshoj nj dublikat t saj.
Neni 1117
I siguruari duhet ti njoftoj siguruesit, me rastin e lidhjes s kontrats, t gjitha rrethanat pr t
cilat ka dijeni dhe q kan rndsi thelbsore pr prcaktimin e natyrs dhe t mass s rrezikut.
Quhet se kan rndsi thelbsore t gjitha rrethanat pr t cilat siguruesi ka pyetur me shkres t
siguruarin.
Kontrata e sigurimit e lidhur pa u marr prgjigja n ndonj nga kto pyetje, nuk mund t jet, pr
kt shkak, e pavlefshme.
Neni 1118
Kur pas lidhjes s kontrats s sigurimit del se i siguruari duke ditur ka dhn informata jo t sakta
n krkesn ose n dokumentet e paraqitura prej tij dhe n baz t t cilave sht lidhur kontrata e
sigurimit, siguruesi brenda tre muajve nga marrja dijeni ka t drejt:
a) t ndryshoj masn e primit t sigurimit, t shums s sigurimit ose afatin e sigurimit;
b) t zgjidh kontratn e sigurimit n rast se ka rrethana t tilla, q po ti dinte siguruesi nuk do t
kishte lidhur kontratn. N kt rast, primet e sigurimit deri n kohn q krkohet prishja e kontrats, e
n do rast primi i sigurimit pr tu paguar n vitin e par t kontrats, nuk i kthehen t siguruarit.
N qoft se vrtetohet ngjarja e sigurimit prpara se t filloj afati i treguar n paragrafin e
msiprm, siguruesi nuk sht i detyruar t paguaj shumn e sigurimit.
Kur kontrata e sigurimit sht lidhur pr m shum se nj person ose sende, ajo mbetet e
vlefshme pr ata persona ose sende, t cilve nuk u referohen deklarimet e pasakta apo heshtja.
Neni 1119
Dhnia e informatave t pasakta n krkesn ose n dokumentet e paraqitura, n baz t t cilave
sht lidhur kontrata e sigurimit, ose lnia n harres e informatave kur vrtetohet se nuk jan br me
dashje ose nga pakujdesia e rnd, nuk prbn shkak pr zgjidhjen e kontrats, por siguruesi mund t
heq dor nga kontrata, duke e njoftuar t siguruarin me shkrim, brenda 3 muajve nga marrja dijeni e
tyre.
N qoft se ngjarja e sigurimit vrtetohet prpara se pasaktsit e informatave ose lnia n harres
e tyre, t njihen nga siguruesi, ose prpara se t jet deklaruar heqja dor nga kontrata, shuma e detyruar
ulet n proporcion me diferencn midis shums s caktuar n kontrat dhe asaj q do t ishte zbatuar,
n se do t njihej gjendja e vrtet e fakteve.
Faqe|188
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1120
Kur kontrata e sigurimit lidhet n emr e pr llogari t t tretve dhe kta jan n dijeni pr
pasaktsin e deklarimeve ose t harresave n lidhje me rrezikun (rastin e sigurimit), n favor t
siguruesit zbatohen dispozitat e neneve 1118, 1119 t ktij Kodi.
Neni 1121
Kontrata e sigurimit sht e pavlefshme, n qoft se vrtetohet se rreziku i sigurimit nuk ka
ekzistuar asnjher ose ka pushuar s qeni para prfundimit t kontrats.
Neni 1122
Kontrata e sigurimit zgjidhet n qoft se rreziku i sigurimit pushon s qeni pas prfundimit t
kontrats, por siguruesi ka t drejtn e pagimit t primeve, derisa pushimi i qenies s rrezikut t
sigurimit ti jet njoftuar ose ti jet br e ditur n nj mnyr tjetr.
Neni 1123
I siguruari gjat kohs q kontrata e sigurimit sht n fuqi detyrohet ti njoftoj siguruesit t gjitha
ndryshimet e rrethanave pr t cilat ka marr dijeni pas lidhjes s kontrats s sigurimit dhe q mund t
influencoj mbi shtimin e rrezikut.
N qoft se i siguruari nuk bn njoftimin e siprm, siguruesi ka t drejt, q nga asti i shtimit t
rrezikut, t ndryshoj masn e primit t sigurimit, t shums s sigurimit, afatin e sigurimit ose t
zgjidh kontratn.
Kur i siguruari nuk pranon ndryshimin ose zgjidhjen e kontrats, ka t drejt ti drejtohet me padi
gjykats.
Neni 1124
Kontrata e sigurimit hyn n fuqi n orn 24.00 t dits s prfundimit t kontrats dhe mbaron n
orn 24.00 t dits s fundit t kohzgjatjes s kontrats.
Kur afati i kontrats sht mbi 10 vjet, palt me kalimin e ktij afati dhe n rast se nuk kan ndonj
marrveshje t kundrt, kan t drejt t heqin dor nga kontrata, duke br nj paralajmrim 6 muaj
m par.
Kontrata mund t zgjatet heshtazi nj ose disa her, por n do rast jo m shum se pr dy vjet.
Kjo dispozit nuk zbatohet pr kontratn e sigurimit t jets.
Neni 1125
Kontraktuesi detyrohet ti paguaj siguruesit primin e sigurimit n afatet e caktuara n kontrat. N
qoft se primi ose ksti i par i tij nuk paguhet n afat, sigurimi pezullohet deri n orn 24.00 t dits q
kontraktuesi paguan shumn q detyrohet.
Kur kontraktuesi nuk paguan primet n vazhdim, sipas afateve t caktuara, sigurimi pezullohet nga
ora 24.00 e dits s pesmbdhjet pas mbarimit t afatit t pagimit dhe siguruesi ka t drejt t krkoj
zgjidhjen e kontrats.
Faqe|189
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1126
Kur vrtetohet ngjarja e sigurimit, i siguruari detyrohet t njoftoj siguruesin brenda afatit t
parashikuar n kontrat. N qoft se i siguruari nuk bn kt njoftim, siguruesi ka t drejt t mos
paguaj shprblimin e sigurimit ose shumn e sigurimit.
Neni 1127
I siguruari ose personi i tret, n dobin e t cilit sht lidhur kontrata e sigurimit, detyrohet t
provoj se ka ndodhur ngjarja e sigurimit dhe, n sigurimin e pasuris t provoj edhe sasin e dmit, si
dhe ti njoftoj siguruesit, sipas krkess s ktij, t gjitha informatat q jan n dijeni t tij dhe q kan
lidhje me ngjarjen e sigurimit. N rastin e sigurimit t personit, kur vrtetohet humbja e aftsis pr
pun, bhet edhe ekspertimi mjeksor.
Kur nuk prmbushen detyrimet e siprme, siguruesi ka t drejt t mos paguaj shprblimin e
sigurimit ose shumn e sigurimit.
Neni 1128
Shprblimi i sigurimit ose shuma e sigurimit q duhet ti paguhet jo t siguruarit, por personit t
tret, n dobin e t cilit sht lidhur kontrata, nuk mund t sekuestrohet pr borxhet e t siguruarit.
Siguruesi ka t drejt t ndaloj nga shprblimi i sigurimit ose nga shuma e sigurimit at q ka pr
t marr i siguruari nga e njjta kontrat e sigurimit (primin etj.).
Neni 1129
Siguruesi mund ti kundrejtoj personit, n dobin e t cilit sht lidhur kontrata, t gjitha
prapsimet q ai mund ti kundrejtoj t siguruarit nga e njjta kontrat sigurimi.
Neni 1130
Kur nj person lidh nj kontrat sigurimi n emr t nj tjetri, pa patur nj tagr t till prej tij, ky i
fundit mund t pranoj kontratn e lidhur edhe pas vrtetimit t ngjarjes s sigurimit.
Personi q ka lidhur kontratn sht i detyruar t zbatoj vet detyrimet q rrjedhin nga kontrata,
deri n momentin kur siguruesi ka marr njoftim pr pranimin ose jo t saj, nga personi n emr t t
cilit sht lidhur kontrata.
mimi i sigurimit i paguhet siguruesit nga kontraktuesi i msiprm, pr t gjith periudhn deri n
momentin kur siguruesi ka marr dijeni pr mospranimin e kontrats.
Neni 1131
Siguruesi nuk sht prgjegjs kur vdekja ose humbja e aftsis pr pun t t siguruarit, si dhe kur
humbja ose dmtimi i pasuris jan shkaktuar drejt pr drejt nga veprime lufte, prve kur n kontratn
e sigurimit sht parashikuar ndryshe.
Neni 1132
Kushtet pr llojet e ndryshme t sigurimit vullnetar t pasuris dhe t personit caktohen n
kontrat.
Faqe|190
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1133
Dispozitat e ktij kreu nuk shtrihen mbi sigurimin e detyrueshm, i cili rregullohet nga dispozita t
veanta.
Sigurimi n lundrimin detar rregullohet nga Kodi i Lundrimit Detar.
Sigurimi i pasuris
Neni 1134
Personi q lidh kontratn e sigurimit t pasuris ose personi i tret, n dobi t t cilit lidhet
kontrata, duhet t ket interes pasuror n objektin e siguruar prndryshe kontrata e sigurimit sht e
pavlefshme.
Neni 1135
Kur pas lidhjes s kontrats s sigurimit pushon interesi pasuror i t siguruarit, ose i personit t
tret, n dobin e t cilit sht lidhur kontrata, kjo quhet e zgjidhur.
Neni 1136
Shuma e sigurimit nuk mund t jet m e madhe se vlefta e pasuris. Kjo vleft, pr disa lloje
sigurimi, mund t jet e prcaktuar n kontratn e sigurimit edhe me an vleftsimi t pasuris.
Me vleft duhet t kuptohet vlera m e madhe q ka patur pasuria n kohn e vrtetimit t rastit
fator.
N sigurimin e prodhimeve t toks, dmi prcaktohet n raport me vlern q do t kishin
prodhimet n kohn e pjekjes s tyre, ose kur mblidheshin zakonisht.
Kur sht siguruar vetm nj pjes e vlefts s pasuris, shuma e sigurimit nuk mund t jet m e
madhe se vlefta e pjess s pasuris t siguruar.
Kur shkelen kushtet e siprme, kontrata e sigurimit sht e vlefshme, sipas rastit, pr nj shum t
barabart me vleftn ose me pjesn e vlefts s pasuris t siguruar.
Neni 1137
Kur pasuria e siguruar humbet ose dmtohet, shprblehet, sipas rastit, vlefta e saj brenda kufijve t
shums s sigurimit ose paksimi i vlefts s pasuris, prve kur n kontratn e sigurimit sht
parashikuar ndryshe.
Siguruesi prgjigjet pr fitimin e munguar, vetm n qoft se sht parashikuar shprehimisht n
kontrat.
Neni 1138
Kur pasuria e siguruar ka humbur pjesrisht ose sht dmtuar dhe pr kt sht paguar shuma jo
e plot e sigurimit, pasuria q ka mbetur quhet e siguruar gjer n fund t afatit t caktuar n kontrat
pr nj shum t barabart me diferencn midis shums s sigurimit dhe shprblimit q sht paguar.
Neni 1139
Kur shuma e sigurimit sht m e vogl nga vlefta e pasuris s siguruar, shprblimi i dmit
caktohet n prpjestim me raportin midis shums s sigurimit dhe vlefts s pasuris t siguruar,
prve kur n kontrat parashikohen ndryshe.
Faqe|191
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1140
I siguruari detyrohet t ruaj me kujdes pasurin e siguruar, sipas dispozitave kundr zjarrit,
dispozitave agronomike dhe veterinare. Siguruesi ka t drejt t kontrolloj pasurin e siguruar dhe t
krkoj nga i siguruari q t marr masa pr ruajtjen e mir t pasuris dhe pr zhdukjen e rregullimeve
q jan konstatuar. Kur i siguruari shkel detyrimin e siprm, siguruesi ka t drejt t zgjidh kontratn e
sigurimit.
Neni 1141
Kur vrtetohet ngjarja e sigurimit, i siguruari detyrohet t marr t gjitha masat q varen nga ai pr
t shptuar dhe ruajtur pasurin e siguruar me qllim q t ndalohet ose paksohet dmi.
Siguruesi nuk detyrohet t paguaj shprblim pr at pjes t dmit q u shkaktua nga mosmarrja
prej t siguruarit t masave q mund t merreshin prej tij pr t shptuar dhe ruajtur pasurin e siguruar.
Siguruesi detyrohet t paguaj shpenzimet pr masat e nevojshme q jan marr pr t shptuar
dhe ruajtur pasurin e siguruar, pavarsisht nse sht arritur ose jo qllimi, prve kur siguruesi provon
se mjetet e prdorura dhe shpenzimet e bra, jan prdorur ose jan br pa kujdes. Siguruesi prgjigjet
pr dmet materiale t shkaktuara mbi sendet e siguruara nga mjetet e prdorura nga i siguruari pr t
shmangur ose zvogluar dmet e ndodhura n ngjarjen e sigurimit, prve kur provon q mjetet e tilla
jan prdorur pa kujdes dhe pa qen t domosdoshme.
Neni 1142
Siguruesi q ka paguar shprblimin e sigurimit ka t drejt t krkoj kthimin e shums s paguar
nga personat q jan prgjegjs pr shkaktimin e dmit.
Neni 1143
Siguruesi shkarkohet nga detyrimi pr t paguar shprblimin e sigurimit, n qoft se rasti i sigurimit
sht shkaktuar me dashje ose nga pakujdesia e rnd e t siguruarit ose e personit n dobin e t cilit
sht lidhur kontrata e sigurimit.
N sigurimin e pasuris s personave, siguruesi shkarkohet nga detyrimi pr t paguar shprblimin
e sigurimit edhe kur ngjarja e sigurimit sht shkaktuar me dashje ose nga pakujdesia e rnd e
antarve madhor t familjes s t siguruarit.
Neni 1144
Kur pasuria e siguruar kalon n pronsin e nj personi tjetr, kontrata e sigurimt quhet e zgjidhur.
N kt rast primi i paguar i kthehet t siguruarit n prpjestim me kohn q mbetet gjer n mbarimin
e afatit t kontrats s sigurimit.
Neni 1145
Kur pr t njjtin rrezik sigurimi jan lidhur vemas disa kontrata sigurimi n sigurues t
ndryshm, i siguruari duhet t njoftoj secilin sigurues, pr t gjitha sigurimet.
Kur i siguruari me qllim nuk jep njoftimin e siprm, siguruesit nuk jan t detyruar t paguajn
shprblimin e dmit.
Kur vrtetohet ngjarja e sigurimit, i siguruari duhet t njoftoj t gjith siguruesit, duke i treguar
secilit emrtimin e t tjervesigurues.
Faqe|192
Kodi Civil
Viti 2014
I siguruari ka t drejt t krkoj nga secili sigurues shlyerjen e dmit t detyruar sipas kontrats,
por gjithsesi shumat e shlyera s bashku nuk duhet t kalojn shumn e dmit.
Neni 1146
Siguruesi q ka paguar shumn e dmit ka t drejtn e regresit ndaj siguruesve t tjer pr ndarjen e
shums s detyruar sipas kontratave prkatse.
Kur nj sigurues sht me paaftsi paguese, pjesa e tij ndahet ndrmjet siguruesve t tjer.
Neni 1147
Sigurimi i mallrave kundr rreziqeve t transportimit toksor, ujor t brendshm dhe ajror prfshin
t gjitha dmet q mund t psojn mallrat gjat transportimit t tyre, prve kur sht caktuar ndryshe
nga ligji.
Neni 1148
Kontrata e sigurimit t mallrave kundr rreziqeve t transportimit hyn n fuqi q nga asti q
mallrat i jan dorzuar transportuesit dhe vazhdon gjer sa kto ti dorzohen pritsit, prve kur n
kontrat sht parashikuar ndryshe.
Neni 1149
Kur mallrat e transportuara merren n dorzim nga pritsit pa u mbajtur n kt rast procesverbal,
siguruesi nuk prgjigjet pr dmtimin ose mungesn e mallrave, prve kur sht parashikuar ndryshe
me ligj.
Sigurimi i personit
Neni 1150
Kontrata e sigurimit t personit mund t lidhet pr rastin e vrtetimit t ngjarjeve q kan t bjn
me jetn dhe aftsin pr pun t t siguruarit.
Neni 1151
N kontratn e sigurimit t personit shuma e sigurimit caktohet me marrveshje t palve dhe
sipas dispozitave t tjera mbi sigurimet.
Neni 1152
Kontrata e sigurimit sht e vlefshme edhe kur sigurohet jeta e nj t treti. Caktimi i personit bhet
n kontratn e sigurimit, ose me deklarat me shkrim t mvonshme, q i njoftohet siguruesit, ose me
testament.
Neni 1153
I siguruari mund t caktoj n kontratn e sigurimit q, n rast se ai vdes, shuma e sigurimit ti
paguhet nj antari t familjes s tij, nj personi tjetr, shtetit, ose nj personi tjetr juridik publik.
Faqe|193
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1154
Faqe|194
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1160
Shuma e sigurimit, q pas vdekjes s t siguruarit sht caktuar ti paguhet personit n dobin e t
cilit sht lidhur kontrata e sigurimit, nuk prfshihet n pasurin trashgimore t t siguruarit.
Neni 1161
Shumat e sigurimit q rrjedhin nga kontratat e sigurimit t personit, paguhen pavarsisht nga
shumat q mund t paguhen nga sigurimet shoqrore.
TITULLI III
DISPOZITA KALIMTARE DHE T FUNDIT
Neni 1162
Kodi Civil i Republiks s Shqipris zbatohet pr marrdhniet juridike t krijuara pas hyrjes n
fuqi t tij.
Neni 1163
Pr parashkrimin e padis dhe parashkrimin fitues, q kan filluar t ecin para hyrjes n fuqi t ktij
Kodi, por q nuk jan plotsuar sipas dispozitave t mparshme, do t zbatohen kto t fundit.
Neni 1164
Dispozitat e ktij Kodi lidhur me posedimin, zbatohen edhe pr posedimet q kan filluar prpara
hyrjes n fuqi t tij.
Neni 1165
Rregullimi juridik i afatit dhe i mimit t qiras n kontratn e qiras s banesave, do t vazhdoj t
bhet sipas dispozitave t mparshme, deri n liberalizimin e plot t ksaj kontrate me dispozita t
veanta.
Neni 1166
Kontratat e veanta t lidhura para hyrjes n fuqi t tij dhe q vazhdojn t zbatohen, do t
rregullohen sipas dispozitave t ktij Kodi.
Neni 1167
Ligji nr.6340, dat 26.6.1981 Pr Kodin Civil, prve dispozitave pr bashkpronsin ndrmjet
bashkshortve, ligji nr. 2362, dat 16.11.1956 Pr organizatat shoqrore q nuk ndjekin qllime
ekonomike, ligji nr.7688, dat 13.3.1993 Pr bashkpronsin n banesa, ligji nr. 7695, dat 7.4.1993
Pr fondacionet nenet 1-15, dekreti nr.600, dat 22.7.1993 Pr pengun dhe hipotekn, miratuar me
ndryshime me ligjin nr.7753, dat 30.9.1993, shfuqizohen.
Neni 1168
Kodi Civil i Republiks s Shqipris hyn n fuqi m 1 nntor 1994.
Faqe|195
Kodi Civil
Viti 2014
Dispozit e parashikuar me ligjin nr.17/2012, dat 16.2.2012
Pr shtjet civile me objekt shprblimin e dmit jopasuror ndaj reputacionit, q jan ende n
proces n ditn e hyrjes n fuqi t ktij ligji, do t zbatohet legjislacioni civil n fuqi, n kohn e ngritjes
s padive pr shprblimin e dmit jopasuror.
Dispozit kalimtare
(Parashikuar me ligjin nr. 121/2013)
Dispozitat pr trashgimin jan t zbatueshme vetm pr krkesat pr lshimin e dshmis s
trashgimis, t bra pas hyrjes n fuqi t ktij ligji. shtjet gjyqsore me objekt krkes pr lshimin
e dshmis s trashgimis do t vazhdojn t shqyrtohen nga gjykata kompetente, sipas ligjit t kohs
s paraqitjes s krkess.
Dispozitat mbi agjencin jan t zbatueshme pr kontratat e agjencis, t lidhura pas hyrjes n fuqi
t ktij ligji.
Faqe|196
Kodi Civil
Viti 2014
TREGUESI ALFABETIK I KODIT CIVIL
-AADMINISTRIMI
- i shoqris, 1080, 1081, 1084, 1096
ADMINISTRIMI I SENDIT T PRBASHKT
- nga t gjith pronart, 203
AFATI
- n veprimet juridike, 89
- pezullues n veprimet juridike, 90/1
- zgjidhs n veprimet juridike, 90/11
- llogaritja, 91
- afati i parashkrimit t padis, 103
- afati pr ngritje t padis, 104
- i parashkrimit t s drejts s padis, 114
- i shkurtr i parashkrimit t s drejts s padis, 115
- i ndryshimit, pavleshmria e marrveshjes, 116
- kur fillon n parashkrimin e s drejts s padis, 117
- i parashkrimit n detyrimet kontraktore, 118
- i parashkrimit n krkimin e sendit, 119
- i parashkrimit t padis pr kthimin e shprblimit t dmit
jokontraktor, 120
- i parashkrimit pr begatimin pa shkak, 121
- i parashkrimit pr krkimin e trashgimit, 122
- i parashkrimit t padive t kthimit, 123
- heqja dor nga parashkrimi pas plotsimit t afatit, 126
- e drejta e pretendimit t kreditorve se afati parashkrimit
sht plotsur, 127
- prmbushja e detyrimit pas plotsimit t afatit t parashkrimit, 128
- llogaritja e kohs s pezullimit n raport me parashkrimin, 130
- rrethanat e prcaktimit t afatit t ri t parashkrimit, 135
- llogaritja n parashkrimin e s drejts s padis, 136
- prekluziv, kuptimi, 137
- prekluziv, pasojat, 138-140
- i uzufruktit, 234
- rivendosja n posedim, 313
- i heqjes dor nga trashgimi, 335, 336, 338, 340
- i pushimit t detyrs s kujdestarit, 347
- i krkimit t legatarit pr t krkuar frutet ose kamatn, 385
- pr krkimin e pavlefshmris s testamentit, 411
- i ekzekutimit t detyrimit, 463-464
- prezumimi n dobi t debitorit dhe pengesa e prezumimit, 464- 465
- kur debitori sht n vones n prmbushjen e detyrimit, 481
- shtyrja pr ekzekutimin e detyrimit, 490
- i shuarjes s detyrimit me kompensim, 515
- i shtrirjes s hipoteks dhe efektet, 569
Faqe|197
Kodi Civil
- efektet dhe rradha e hipoteks nga data e regjistrimit, 574
- i efekteve t hipoteks, 578
- i shuarjes s dorzanis, 600
- i parashkrimit t padis kundr prodhuesit, 634
- n kontratat (kohzgjatja) e veanta, shih kontratat prkatse
AGJENCIA, 950-961
- shih kontratat e veanta
(E) ARDHURA
- t drejtat e poseduesit me mirbesim ose me keqbesim, 297-298
AKTI NOTERIAL
- mnyra e prpilimit t prokurs, 72
- forma e veprimit juridik, 80
- nnshkrimi i nj personi tjetr, 82
- veprimi juridik lidhur me pron t paluajtshme, 83
- rrethanat kur humbet pronsia, 191
- rrethanat dhe procedurat e kryerjes s pjestimit t sendit
t prbashkt, 207
- llojet e veprimit juridik pr krijimin e uzufruktit, 235
- marrja e sendit objekt uzufrukti me inventar, 247
- e drejta e trashgimlnsit pr t falur, 324
- format e testamentit, 392
- si mund t disponojn personat shurdh ose shurdh-memec, 395
- testamenti me akt noterial, 397
ANKANDI
- rrethanat e organizimit, 357
- personat e prjashtuar nga, 709
ANKIMI
- i vendimit t shoqris, 51
ARBITRAZHI
- vendosja e hipoteks, 565
ASAMBLEJA
- organi administrues i objekteve t prbashkta, 212
- mnyra e organizimit, 213
- kompetencat, 214
- vendime t detyrueshme, 215
- padia kundr vendimeve, 216
-BBANIMI, 12
- i t miturve, 13
- i personit t pazot pr t vepruar dhe i atij n kujdestari, 13
- Zbatim i uzufruktit mbi t drejtn e prdorimit dhe t banimit, 260
Faqe|198
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
BARRA
- n trashgimin me testament, 384-391
- dhurimi i rnduar dhe detyrimet e dhuruesit, 768
- kur dhuruesi duhet t jap garanci, 769
BASHKPRONARI
- pezullim ose ndrprerje e parashkrimit n favor t, 295
BASHKPRONSIA
- prkufizimi, 199/1
- n pjes prkufizimi, 199/2
- t drejtat e detyrimet e bashkpronarve, 199-202
- administrimi, 203
- e drejta e parablerjes, 204
- e drejta e kreditorit mbi pjesn, 205-206
- pjestimi, 207
- tjetrsimi, 208
- plqimi pr krijimin e servitudeve, 287
- e detyrueshme
- n ndrtesa, 209
- madhsia e pjess, 210/1
- pasojat e heqjes dor, 210/2
- pandashmria, 211
- administrimi, 212-216
- detyrimet e bashkpronarve, 217
- shtesa n katin e fundit, 218-220
- shembja trsore ose pjesore, 221
- n familjen bujqsore (n trsi)
- prkatsia, 222, 225
- prbrja dhe prfaqsimi i familjes bujqsore 223-224
- kushtet pr tjetrsimin e pjess , 226
- pjestimi, 227-228
- ndrmjet bashkshortve, 231, 358, 361
- plqimi pr krijimin e servitudeve, 287
BASHKIA
- detyrimi i personit q ka gjetur nj send t humbur, 182-183, 195
BEGATIMI PA SHKAK 655-658
(I) BIRSUARI
- e drejta pr tu thirrur n trashgimi, 362/2
BLET
- tufa e ikur, pronsia, 189
BLERSI
- n kontratn e shitjes (shih kontratat e veanta, shitja)
Faqe|199
Kodi Civil
BURIMI I UJIT
- e drejta e pronarit t toks pr t prdorur, 156
-CCAKTIMI I TRASHGIMTARIT
- e drejta e trashgimlnsit pr t caktuar, 377
CEDIMI
- kompensimi i kredis pas cedimit, 504
- skontoja bankare nprmjet, 1047
-EKU BANKAR
- t drejtat e banks kur skontoja bhet me kambial ose ek, 1048
MIMI
- caktimi i mimit t siprmarrjes, 851, 862
-DDEBITORI
- marrdhniet debitor kreditor, 422
DEKADENCA
- afati, kuptimi, 137
- pasojat, 138-140
DEPOZITA, 982-999
- bankare, 1024-1027 (shih kontratat e veanta)
- n hotel, 1004-1012
DETYRIMET
- q rndojn mbi pasurin trashgimore, kuptimi 341/2
- t trashgimtarve, 341/1-342
- n marrdhnie kontraktore, (kuptimi 419)
- lindja, 420
- natyra ekonomike, 421
- t pjestueshme, 442
- t papjestueshme, 443-444
- ekzekutimi, parime t prgjithshme, 455-457
- ekzekutimi pr dorzim sendesh, mnyrat, 458
- ekzekutimi pjes-pjes dhe nga nj person i tret, 459-460
- vendi i ekzekutimit, 461
- afati i ekzekutimit, 463
- prezumimi i afatit n favor t debitorit, 464
- pengesat pr zbatimin e ktij prezumimi, 465
- ekzekutimi ndaj kreditorit, 466
- ekzekutimi ndaj nj t treti, 467
Faqe|200
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
- me falje, 511-513
- me kompesim, 514-523
- me bashkim t cilsive kreditore e debitore, 524-525
- pr shkak pamundsie ekzekutimi, 526-529
- mjetet pr t siguruar ekzekutimin
- dispozita t prgjithshme, 530-531
- pengu, hipoteka, dorzania, privilegjet, kushti penal
(shih emrtimin prkats)
- nga shkaktimi i dmit, shih dmi
- premtimi pr kryerjen e nj detyrimi ose nj veprimi, 697
DETYRIMI CIVIL
- i do personi, 1
- i nj t huaji, 3
DFTESA
- pr shpenzimet e ekzekutimit, 472-474
DMI
- shprblimi pr sendet e marra n uzufrukt, 246
- shprblimi kur vendoset nj servitud, 264
- nga vonesa e shlyerjes s nj detyrimi n para, 450
- nga ndryshimi i kursit t kmbimit, 454
- nga moekzekutimi i detyrimit prej debitorit, 486
- nga fajsia e prbashkr kreditor-debitor, 493
- jasht kontrats, prkufizimi, 608-609
- pavlefshmria e marrveshjes q prjashton ose kufizon
prgjegjsin, 610
- mbrojtja e nevojshme, efektet, 611
- prgjegjsia e personit q shkakton dm pr t shptuar veten, 612
- nga t miturit e personat e pazot pr t vepruar, 613-614
- nga personat nn mbikqyrje , 615-616
- nga publikimet mashtruese ose t pasakta, 617
- prgjegjsia e pundhnsit, 618-619
- prgjegjsia e prfaqsuesit, 620
- q rrjedh nga prdorimi i kafshve, 621
- q rrjedh nga ushtrimi i nj veprimtarie t rrezikshme, 622-623
- nga cenimi i mjedisit, 624
- jo pasuror prgjegjsia, 625
- dhe prgjegjsia solidare, 626
- i shprblyer, padia pr kthimin e shprblimit t paguar, 627
- dhe prgjegjsia nga produktet, 628-634
- shprblimi
- prmbajtja, 640
- n shndetin e personelit, 641
- ndryshimi i mass, sipas rrethanave, 642
- kur shkaktohet vdekja e personit, 643
- shprblimi, kur personi q ka shkaktuar at ka pasur prfitime, 644
- kur shkaktohet vdekja e personit siguruar n sigurimet
shoqrore, 645
Faqe|202
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
- Detyrat, 415
- Shkarkimi, 416
- Tagret nuk trashgohen, 417
- Prgjegjsia, 418
EMRI
- i personit fizik, 5
- i personit juridik, 27
EVINKSIONI
- kur shuhet dorzania, 599
- pasojat kur blersi i paditur nuk thrret shitsin n shtje, 728
-FFALJA
- e detyrimeve, 511-513
FALIMENTIMI
- kur shuhet porosia dhe pasojat, 927
- kategori antarsh q prjashtohen nga shoqria, 1110
FAMILJA BUJQSORE
- prkatsia e pronsis, 222, 225
- prbrja, 223
- prfaqsimi i saj, 224
- prgjegjsia, 229-230
- e drejta e trashgimtarit pr t trashguar pjesn e antarit
q vdes, 359
FMIJA
- zotsia juridike, 2
- i mitur, banimi, 13
- i lindur jasht martese, t drejtat trashgimore, 362/1
- i birsuar, t drejtat trashgimore, 362/2
- i mitur, zotsia pr t vepruar, 7-9
- rradha e thirrjes n trashgimi, 361
FONDACIONI
- Kuptimi dhe objekti, 54
- mnyra e krijimit, 55
- fillimi si person juridik, 56
- t drejtat pasurore, 56/1
- shfuqizimi i aktit t krijimit, 57
- rregullimi i veprimtaris, 58, 61
- mbikqyrja e veprimtaris, 59
- zgjidhja e mosmarrveshjeve pasurore, 61
- rastet e shprndarjes, 62
- pasuria pas shprndarjes, 63
Faqe|204
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
FORMA
- e prokurs (akt), 72
- e veprimit juridik, 80-82
- e veprimit juridik pr kalimin e pronsis s paluajtshme
dhe e t drejtave reale mbi to, 83
- e aktit pr krijimin e uzufruktit, 235
- pr kontratat (shih kontratat e veanta)
FRANCHISING 1056-1064
- shih kontratat e veanta
FRUTAT
- e sendit, lloji dhe prkatsia, 145, 151
- e sendit n uzufrukt, prkatsia, 239
FURNIZIMI 772-783
- shih kontratat e veanta
-GGARANCIA
- pr sendet e dhna n uzufrukt, 249-250
- hiqet kur kreditori pranon ekzekutimin, 475
- kur duhet dhn nga dhuruesi, 769-770
- dhe denoncimi i t metave t veprs n siprmarrje, 864-867
- e drejta e klientit t prdor, 1018
- shuarja e, 1033
- kur banka krkon, 1039-1040
- GJGJENDJA CIVILE
- pasojat juridike t caktimit t vdekjes, 22
GJERIMI I PUNVE
- t tjetrit, 648
- prmbushja e detyrimeve t gjeruesit nga personi i interesuar, 649
- t drejtat e gjeruesit, 650-652
- miratimi i veprimeve t gjeruesit, 652
- pagesa e shpenzimeve t, 970
GJYKATA
- regjistrimi i shoqatave, 41-42
- regjistrimi i fondacioneve, 55
-HHIPOTEKA
- administrimi i sendit t prbashkt n marrveshje, 203
- e drejta e trashgimtarit pr t liruar pronn nga, 342
Faqe|205
Kodi Civil
- zvndsimi i debitorit me plqim t kreditorit dhe garancit, 496
- mjetet pr t siguruar ekzekutimin e detyrimeve, 531
- vendosja e, 532-536
- papjestueshmria e, 537-540
- prkufizimi, 560
- e drejta e trashgimtarve pr t krkuar heqjen, 342
- si mjet pr ekzekutimin e detyrimeve, kushtet, 532-533
- dhe pengu, shtrirja e tyre, 534
- rrjedhojat e humbjes e t zhveftsimit t sendeve, 535-536
- dhe pengu jan t papjestueshm, 537
- dhe pengu q prmbushin pjesrisht detyrimin, pasojat, 539
- rasti i pavlefshmris s marrveshjes, 540
- sende t hipotekueshme, 561
- llojet, 562
- ligjore, 563-564
- gjyqsore, 565-566
- mbi sendet e ardhshme, 567
- shtrirja, 568-569
- vendi i regjistrimit, 570-571
- pasaktsit e aktit, pasojat, 572
- shpenzimet e regjistrimit, 573
- rradha dhe efektet e saj, 574-577
- efektet juridike n trsi, 578-580
- zbritja, 581-582
- shuarja, 583
- fshirja e regjistrimit, 584
- shuarja e dorzanis, 598
(I) HUAJI
- zotsia juridike, 3
HUAJA 1050-1055
- shih kontratat e veanta
HUAPRDORJA 901-912
- shih kontratat e veanta
HYRJA N FUQI
- e kontrats s sigurimit, 1124
- e kontrats s sigurimit pr mallra q transportohen, 1148
- e zbatimit t Kodit Civil, 1162
- e zbatimit t dispozitave t kodit pr posedimin, 1164
- e kontratave t veanta t lidhura para hyrjes n fuqi t kodit, 1166
- e Kodit Civil, 1168
-IINVENTARI
- i sendeve t marra n uzufrukt, 247
- pr sigurimin e pasuris trashgimore, 343
Faqe|206
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|207
Kodi Civil
KOHA
- e eljes s trashgimit, 318
KOMISIONI 935-944
- shih kontratat e veanta
KOMPENSIMI
- i detyrimeve, 514-523
KONKURRENCA
- e pandershme, 638-639
- ndalimi i konkurrencs franchismarrsit, 1061
KONTRATA
- fitimi i pronsis me, 164
- regjistrimi n regjistrin e pasuris s patundshme, 193
- krijimi i servitutit vullnetar, 281
- lind detyrimi, 420
- zbatimi i dyanshm nga palt, 487
- t drejtat e palve, 488-489
- forma e kontrats pr pengun, 547
- vnia e hipoteks me, 562
- efektet juridike t mosekzekutimit, 602
- prmbajtja, 659-660
- me detyrime t njanshme dhe t dyanshme, 487-489, 661-663
- lidhja, 664-667
- propozimi pr lidhjen, 665-671
- heqja dor, 672, 696
- detyrimi i ndrmarrjes dominuese n treg pr t lidhur
kontrata, 673
- sjellja e palve gjat lidhjes, 674-675
- kur quhet e lidhur, 676
- shkaku i paligjshm, 677
- objekti, 678-680
- interpretimi, 681-685
- kushtet e prgjithshme, 686-689
- efektet, 690-693
- efektet ndaj t tretve, 691
- efektet ndaj trashgimtarve, 692
- n dobi t nj t treti, 694
- premtimi pr kryerjen e nj detyrimi, 697
- zgjidhja, rregulla t prgjithshme, 698-704
- prmbajtja e shkmbimit, 757
KONTRATA T VEANTA
AGJENCIA
- prmbajtja, 950
- dispozita t prgjithshme, 951-953
Faqe|208
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
ENFITEOZA
- prmbajtja, 784
- kohzgjatja dhe forma, 785-786
- t drejtat dhe detyrimet e palve, 787-799
- nn enfiteoza nuk lejohet, 790
- zgjidhja e kontrats, 791
- tatimet dhe detyrimet mbi enfiteozmarrsin, 792
- pasojat e tjetrsimit t, 793
- dorzimi i prons nga, 794
- e drejta e, 795-796
- detyrimi dhe prgjegjsia solidare, 797-798
- dispozitat e kreut t pest zbatohen edhe pr, 799
- krijimi i servituteve n kto prona, 800
FRANCHIZING
- prmbajtja, 1056
- detyrimet e franchizorit, 1057, 1063
- marrdhniet parakontraktore, 1058
- forma e kontrats , 1059
- heqja dor, 1060, 1064
- ndalimi i konkurrencs pas zgjidhjes s kontrats, 1061
- detyrimet e franchizmarresit, 1062
- kur krkohet shprblimi i dmit, 1063
- kur pala kontraktuese heq dor nga kontrata para afatit, 1064
FURNIZIMI
- prmbajtja, 772
- prcaktimi i sasis s mallit kur nuk sht prcaktuar
n marrveshje, 773
- me karakter periodik, prcaktimi i mimit t furnizimit, 774
- me karakter t vazhdueshm, 775/II
- afatet, prezumimet, 776
- t drejtat e detyrimet e palve, ekskluziviteti, 779-782
- dispozit referuese, 783
- pr siprmarrje shrbimesh zbatohen normat e titullit t, 876
HUAJA
- prmbajtja, 1050
- pagimi i kamatave, 1051
- t drejtat e detyrimet e palve, 1052-1055
HUAPRDORJA
- prmbajtja, 901
- asti i lidhjes, 902
- prgjegjsia pr humbjen e sendit dhe pr prdorimin e tij
jo sipas kontrats , 904-905
- t drejtat e detyrimet e tjera t palve, 906-912
Faqe|210
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
- detyrat dhe t drejtat e porositsit, 918, 923, 925
- shtrihet edhe mbi aktet e domosdoshme pr kryerjen e saj, 917
- kreditort e pals s porositur, 919
- dhe shprblimi, 920
- prparsia e kredive t t porositurit, 926
- shuarja, 927
- heqja dor, efektet juridike, 928, 930-931
- emrimi i nj t porosituri t ri, efektet, 929
- e dhn nga disa persona, 932, 934
- vlefshmria e akte vet kryera prpara vnies n dijeni, 932, 934
- dispozitat pr porosin zbatohen edhe pr komisionin, 944
QIRAJA
- prmbajtja, 801
- afatet (kohzgjatja), 803
- preferenca pr qiramarrsin, 804
- t drejtat dhe detyrimet e qiradhnsit, 802, 805-811
- t drejtat e detyrimet e qiramarrsit, 812-817
- mbarimi, 820
- prsritja, 821
- marrdhniet me t trett kur kalon kontrata, 822-825
QIRAJA PR PASURIT E PALUAJTSHME
a. me natyr bujqsore
- kushtet pr vlefshmrin, 826
- t drejtat e detyrimet e palve, 827-830, 839-840
- e drejta e kultivimit, 831
- koha dhe shpenzimet e kultivimit, 833-834
- shtjet e mimit t qiras dhe t mnyrs s shlyerjes, 835-838
b. qiraja e sendeve prodhuese
- objekti, 841
- kohzgjatja, 842
- t drejtat e detyrat e palve, 843-847
- dispozit referuese, 848
c. qiraja financiare (leasing) 849
RENTA JETORE
- prmbajtja, 1065
- n favor t disa personave, 1066-1067
- rasti i pavefshmris, 1068
- efektet e kontrats, 1069-1073
SIGURIMI
- prmbajtja, 1113
- forma, 1114-1116
- detyrimi i t siguruarit pr t njoftuar sigurimet, 1117
- rrethanat thelbsore q lidhen me rrezikun, pasojat 1117-1119
- pr llogari t t tretve, 1120
- kur sht e pavlefshme, 1121
- bhet kur rreziku pushon,1122
Faqe|212
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
pr sendet e dorzuara, 725
- blersi dhe personi i tret pr sendin e shitur, 727-729
- pagimi i mimit, 730
- vendi i pagimit t mimit, 731
- koha e pagimit t mimit, 732-733
- marrja n dorzim e sendeve, 734-735
- shtimi i afatit t dorzimit t sendeve nga shitsi, 736
- dispozita t prbashkta shits blers, 740-745
- kushtet e pezullimit t prmbushjes s detyrimeve, 740
- raste t veanta t zgjidhjes s kontrats, 741-742, 745
- e drejta pr t krkuar kamatat, 743
- shitja me rezerv, 746,749
- shitja e sendeve t paluajtshme, 750-756
- mnyra e kryerjes, 750
- shitja me kusht e sendeve, 751
- prcaktimi i mimit sipas prmasave dhe madhsis
s sendit, 752-753
- e dy sendeve me nj mim n nj kontrat, 754
- parashkrimi i s drejts s krkimit t shtess ose t paksimit
t mimit, 755
- parashkrimi i padis pr t metat e sendit t paluajtshm
t bler, 756
SHKMBIMI
- kuptimi, 757
- t drejtat e detyrimet e palve, 758-760
SHOQRIA E THJESHT
- prmbajtja, 1074
- dallimi me shoqrit tregtare, 1075
- marrdhniet midus antarve, administrimi, 1076-1087
- marrdhniet me t trett, 1088-1093
- shprndarja e likuidimi, 1094-1105
- zgjatja n heshtje e kontrats, 1095
- marrdhniet me nj antar,
- (trheqja, vdekja e antarit, prjashtimi), 1106-1112
TRANSPORTI
- i personave, prmbajtja, 877
- prgjegjsia e transportuesit, 878-879
- i sendeve, prmbajtja, 880
- momenti i lidhjes, 884
- t drejtat e detyrimet e transportuesit, 881, 885, 888
- fletshoqrimi i mallit, lshimi i dublikats, 883
- t drejtat e detyrimet e drguesit, 882, 886
- prgjegjsia pr humbjen ose dmtimin, 889-894
- nga disa transportues, 895-896
- prgjegjsia pr vonesn, 897- 898
- prgjegjsia e transportuesit t fundit, 899
- dispozit referuese, 900
Faqe|214
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
KREDITORT
- e drejta mbi pjesn n sendin n bashkpronsi, 205-206
- ekzekutimi i detyrimit ndaj tij, 466
- i pazot pr t vepruar, 468
- t drejtat q rrjedhin nga mosegzekutimi i detyrimit, 476, 478, 480
- vonesa, kuptimi i prmbajtjes, 491
- n vones, t drejtat e debitorit, 492, 494-495
- dhe debitori me fajsi t prbashkt n mosekzekutimin
e detyrimit, 493
- e t porositurit n kontratn e porosis, t drejtat e tyre, 919, 926
- kontratat e kalimit t pasuris 962-972 (shih kontratat e veanta)
KUFI TOKE
- prcaktimi dhe mirmbajtja e shenjave, 159
KUJDESTARI
- pr pasurin trashgimore, emrimi, 344
- detyrat, 345-346
- mbarimi i detyrs, 347
- kushtet pr t prfituar nga testamenti, 375
KUSHTI
- veprime juridike, 84-88
- pezullues e zgjidhs, 85
- dhe keqbesimi, 86
- pasojat e vrtetimit, 87-88
- penal si mjet pr ekzekutimin e detyrimeve, 541-545
- dhurimi i rnduar me, 768
KUSHT DEKADENCE
- garancia dhe denoncimi, 864
- kushtet q siprmarrsi t ushtroj t drejt, 867
-LLAJTHIMI
- dhe rrethanat kur veprimi juridik bhet i pavleshm, 97-98, 110, 409
LEGU DHE BARRA
- n testament, 384-391
- e drejta e zgjedhjes, 389
LEGATARI
- e drejta e, 385
- LIBREZ DEPOZITE KURSIMI
- funksionet dhe prgjegjsia e banks, 1025-1026
LIKUIDIMI
- i personit juridik, 37-38
Faqe|215
Kodi Civil
- kur nuk sht parashikuar n kontrat, detyrimet
dhe dokumentet, 1097-1099
- LL LLOGARIA RRJEDHSE 1013-1023
- shih kontratat e veanta,
- me veprimet bankare, 1041-1045
- MMARRDHNIA ME T TRETT
- tagri prgjegjsia, 1088-1093
- prgjegjsia e antarit ose trashgimtarve ndaj, 1112
- informacioni n policn e sigurimit, 1115
- detyrimi i prsonit q lidh kontrat sigurimi, 1128
MARRVESHJA
- pavlefshmria nga nj trashgimi e paelur, 319
- pavlefshmria e. 479
MARRJA E UJIT
- servitute detyruese q rrjeshin nga marrja e ujit, 273-276
MASHTRIMI
- kur shkakton pavlefshmri veprimi juridik, 95, 107, 322, 409
MBAJTSI
- i sendit n posedim, mbrojtja, 311
MBARIMI
- i personit juridik, 34-36
- i kontratave (shih kontratat)
MBIEMRI
- pr personin fizik, 5
MBROJTJA
- e servituteve, 292
- e pronsis, krkimi i sendit, 296
- e pronsis, padia mohuese, 302
- e atastme e posedimit, 310
- e posedimit, pushimi i cenimit, 312
- e posedimit, rivendosja, 313
- e posedimit, rregulla t gjykimit, 314-315
(I) MITURI
- deri n katrmbdhjet vje, statusi juridik, 8
- katrmbdhjet deri n tetmbdhjet vje, statusi juridik, 7
- kur fitohet madhoria, 6
Faqe|216
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
MJEDISI
- prgjegjsia pr cenim, 624
-NNDARJE SENDIT T PRBASHKT
- si kryhet, 1105
NDRMJETSIMI 973-981
- shih kontatat e veanta
NDRPRERJA
- e parashkrimit, 131
- e parashkrimit, pasojat, 132-135
- e parashkrimit kur prona dominuese n servitut
sht n bashkpronsi, 294-295
- e parashkrimit n detyrimet solidare, 433
NDRTESA
- n bashkpronsi, shtes n katin e fundit, 218-220
- n bashkpronsi, shmbja pjesore ose trsore, 221
- objektet e prbashkta, 209
NDRTIMI
- prcaktimi i rregullave, 160
- detyrimi i pronarit t toks, 174-175
- vendimi pr shtes kati, maszbatimi, detyrimet
e personave, 218-221
- prgjegjsia pr dmet e shkaktuara, 623
NNQIRAJA
- edrejta e qiramarrsit pr t dhn, 818
- e drejta e qiradhnsit pr t paditur, 819
- qiramarrsi nuk mund t lshoj sendin, 847
-PPAAFTSIA PAGUESE
- prgjegjsit e kreditorit q kalon kredin
PAAFTSIA PR T VEPRUAR
- on n zgjidhje t kontrats ose trheqje prej saj, 1023
PADIA
- afati i parashkrimit dhe ngritjes s, 103-104
- shuarja e t drejts dhe padit q nuk parashkruhen, 112-113
- kundr vendimeve t asambles, 216
- e drejta e pronarit t ngrej, 296
- pr kallzimin e nj punimi t ri e t dmit t mundshm, 303
- pushim i cedimit t posedimit, 312
Faqe|217
Kodi Civil
- rivendosja n posedim me, 315
- pezullimi i afatit pr parashkrim, 335
- e drejta e trashgimtarit pr, 349-351
- kur nj testament sht i pavlefshm, 411
- mbrojtja e kreditorit me 548,
- e kthimit, 627
- parashkrimi i padis kundr prodhuesit, 634
- rrethanat pr padin pr begatimin pa shkak, 658
- e drejta e qiradhnsit pr t paditur, 819
- kushtet q siprmarrsi t ushtroj t drejtn e, 867
- kundr porositsit, 875
- kur hiqet mundsia e, 893
- e drejta e kreditorve t ngren, 964
PADENJSIA
- n trashgim, 322-323
- falja, 324
PAGESA
- detyrimet, koha, vendi i, 730-733
- detyrimi i porositsit, 925
PAGESA SHPENZIMESH
- raporte t poseduesit n mirbesim, keqbesim pr, 299-301
PAGIMI I PADETYRUAR 653-654
PARABLERJA
- e drejta, 204
PARADHNIA BANKARE (kontrat) 1035-1040
PARASHKRIMI
- pr veprimet juridike q shpallen t pavlefshme, 103-104
- i s drejts s padis, 112, 114
- padit q nuk parashkruhen, 113
- afatet e shkurtra, 115
- fillimi i afateve, 117-123
- pr krkesat kryesore, pasojat, 124
- dhe krkesa e pals s interesuar, 125
- heqja dor, 126
- afati i plotsuar dhe prmbushja e detyrimit, 128
- pezullimi, 129-130
- ndrprerja, 131-135
- llogaritja, 136
- raportet e afatit prekluziv dhe, 137
- fitues pr sendet, 168
- fitues njzet vjear, 169
- fitues, pezullimi dhe ndrprerja, 171
- ndrprerja, kur prona dominuese n servitud sht
Faqe|218
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
n bashkpronsi, 294-295
- pezullimi i afatit pr parashkrimin e padis, 335
- padia pr krkimin e trashgimit nuk, 351
- ndrprerja n detyrimet solidare, 433, 434
- afatet e shuarjes s detyrimit me kompensim, 515
- i padis pr dmin e shkaktuar nga prodhuesi, 634
- i t drejtave t shitsit dhe blersit pr mimin, 755
- i padis pr t metat e sendit t paluajshm t bler, 756
- prgjegjsia e siprmarrsit nse vepra shembet, 866
- marrdhniet parakontraktore, 1058
- kur zbatohen dispozitat e ktij kodi pr, 1163
(I) PASLINDURI
- si bhet zvndsimi n vij t drejt, 327, 329
PASOJA
- fillimi i, 88
- pasoja e pavlefshmris s nj veprimi, 106-111
- e parashkrimit t padis pr krkesn kryesore, 124
PASOJA JURIDIKE
- veprimet juridike dhe, 92-93
PAVLEFSHMRIA
- e veprimit juridik q kufizon zotsin juridike e zotsin pr
t vepruar, 4, 11
- e veprimeve juridike, 92-93
- e veprimeve juridike q shpallen, 94-101
- e shpallur, asti, 105
- e shpallur, ngritja e padis, 103-104
- e shpallur, pasojat, 106, 111
- e marrveshjes q ndryshon afatet e parashkrimit, 116
- e marrveshjes pr nj trashgim ende t paelur, 319
- e marrveshjes q kufizon prgjegjsin pr mosekzekutim, 479
- e marrveshjes q kufizon prgjegjsin pr dmin, 610
- e marrveshjes pr kalimin e pronsis n peng ose n hipotek, 540
- e kontrats pr kalimin e pasuris kreditorit, 963
- e marrveshjes pr prgjegjsin e hotelierit, 1009
- e kontrats s sigurimit, 1121
PAZOTSIA PR T VEPRUAR
- masa e shkarkimit nga detyrimi n rast, 468
- kur shuhet porosia dhe pasojat, 927-928
PENGU
- prkufizim, 546
- dhe hipoteka, kushtet e vnies, 532-533
- dhe hipoteka, shtrirja e tyre, 534
- humbja ose zhvleftsimi i sendeve, 535-536
- dhe hipoteka jan t papjestueshme, 537
- prmbushja e pjesshme e detyrimit me peng, 539
Faqe|219
Kodi Civil
- rasti i pavlefshmris s marrveshjes, 540
- forma e kontrats, 547
- mbrojtja e kreditorit kur humbet sendi n peng, 548
- t drejtat e detyrimet e palve, 549-555
- procedura e shitjes, 556-559
- t drejtat e kreditorit ndaj sendit q i nnshtrohet preferimit, 606
- kur banka mund t disponoj mbi sendet, 1035-1039
PERSONI FIZIK
- zotsia juridike, 1
- kufizimi i t drejtave civile, 4
- e drejta pr emr e mbiemr, 5
- zotsia pr t vepruar, 6
- i mitur, zotsia pr t vepruar, 7-9
- madhor, me smundje psiqike, 10
- e drejta e banimit, 12-13
- shpallja i zhdukur, 15-16
- shpallja i vdekur, 18-19
- shpallja e vdekjes pr disa persona njhersh, 20
- pasojat e shpalljes si i vdekur dhe e anulimit t shpalljes, 22-23
- q nuk mund t nnshkruaj, 82
- q ka shkaktuar dm jashtkontraktor, prgjegjsia (shih dmi)
PERSONI JURIDIK
- llojet, 24
- publik, 25
- privat, 26
- emri, 27
- qendra, 28
- zotsia pr t vepruar, 29-30
- veprimtaria e organeve, 31
- prgjegjsia, 32
- dhe shteti, 33
- mbarimi, 34-36
- likuidimi, 37-38
- shoqata, 41
PEZULLIMI
- i parashkrimit, 129-130
- i parashkrimit n favor t nj bashkpronari, t sendit
me servitut, pasojat, 295
- i parashkrimit ndaj njrit debitor ose kreditor solidar, 433/2
PRFAQSIMI
- kuptimi, 64
- ligjor, 65
- pasojat juridike, 66
- ndalimet pr kryerjen e veprimeve juridike, 67
- nga m shum se dy prfaqsues, 68
- me prokur, 70-72
Faqe|220
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
- me prokur, ndryshimet, 74
- shfuqizimi, 75
- mbarimi, 76
- pas ndryshimeve ose mbarimit t prokurs, 77
- pa tagr, 78
- me keqbesim, 101/2-102
- i familjes bujqsore, 224
- kur zbatohen dispozitat pr, 914
- tagri i prfaqsimit n shoqrin e thjesht, 1088, 1089
PRFAQSUESI
- prgjegjsia pr dmin e shkaktuar, 620
PRTRITJA
- e detyrimit, 508-510
- e kontrats s qiras, 821
PJESTIMI
- i sendeve n bashkpronsi, (shih bashkpronsia)
- i trashgimit, (shih trashgimi)
POSEDIMI
- kuptimi, 304
- llojet, 303-306
- prezumime, 307-308
- mnyra e fitimit, 309
- mbrojtja e atastme, 310
- mbajts i sendit, 311
- pushimi i cenimit, 312
- rivendosja, 313-314
- rregulla t gjykimit t padis s posedimit, 315
- e drejta pr t ardhurat e sendit, 297-298
- e drejta pr shpenzimet, 299-301
POROSIA 913-934
- shih kontratat e veanta
PREFERIMET (PRIVILEGJET)
- prmbajtja 603
- konkurrimi i kredive, 604
- radha, 605
- e drejta e kreditorit pr t mbajtur sendin, 606
- ndaj kredive q rrjedhin nga depozita, 997
- ndaj kredive t hotelierit, 1012
PREKLUZIVITETI
- kuptimi, 137-140
PREZUMIMI
- mbi posedimin, 307-308
Faqe|221
Kodi Civil
- person q ka zotsi pr t trashguar, 320-321
- afati pr deklarimin e heqjes dor nga trashgimia, 336
- rrethanat kur prezumohet pagesa pr shlyerje detyrimi, 474
PRINDI
- prgjegjsia pr t miturit, 613-614
PRODUKTI
- kuptimi, 631
- prgjegjsia pr dmin e shkaktuar, 628
- prgjegjsia pr dmin e shkaktuar nga fajsia e prbashkt, 629
- me t meta, 630
- prgjegjsia e prbashkt e disa prodhuesve, 633
- padia pr shprblimin e dmit nga produktet, 634
- prgnjeshtrimi publik, 637
PRODHUESI
- prkufizimi, 631
- mosidentifikimi, 632
- prgjegjsia, 628
- prgjegjsia pr dmin e shkaktuar nga fajsia e prbashkt, 629
- prgjegjsia e disa prodhuesve, 633
- prgjegjsia nga publikimi mashtrues i prodhuesve, 625, 636
- prgjegjsia nga konkurrenca e pandershme, 638-639
PROKURA 70
- e prgjithshme dhe ajo e posame, 71
- forma, 72/1
- n emr t personave juridik, 72/2
- pr trheqjen e drgesave postare, parave etj., 73
- ndryshimet duhen t bhen t njohura, 74
- shfuqizimi, 75
- mbarimi, 76-77
PRONARI
- t drejtat e detyrimet, kufizimet, 153
- shtrirja e t drejtave mbi tokn, 154
- t drejtat e detyrimet q rrjedhin nga fqinjsia, 155-161
- i prons shrbyese n servitud, 263
- i prons n favor t s cils vihet servitudi, 264
PRONSIA
- prmbajtja, 149
- mbi pjest e sendit, 150
- mbi frutat e sendit, 151
- t drejtat e detyrimet e pronarit, kufizimi, 153
- mbi tokn, shtrirja e s drejts, 154
- t drejtat e detyrimet q rrjedhin nga fqinjsia, 155-161
- e t drejtat e tjera reale jan t transferueshme, 162
- fitimi me an kontrate, 164
Faqe|222
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|223
Kodi Civil
RENTA JETORE 1065-1073
- shih kontratat e veanta
REVOKIMI
- kur dhuruesi krkon, 771
- i kontrats s porosis dhe efektet, 928
- kur drguesi mund t revokoj urdhrin e drgess, 946
- kush mund t revokoj personin q merr shumn e sigurimit, 1155
REZERVA LIGJORE
- n testament, 379-380
RIVENDIKIMI
- i pasuris, 918
- detyrimi i depozitmarrsit, 995
-SSENDI
- kuptimi, 141
- llojet, 142, 143
- regjistrimi, 144
- frutat, llojet e frutave, pronsia mbi to, 145
- pjest prbrse e pronsia mbi to, 146, 150
- aksesort, 147-148
- kryesor, disponimi i tij e pasojat, 148
- prkatsia, 152
- pa zot, 172
- i humbur ose i gjetur, fitimi i pronsis, 182-185
- i luajtshm, kategori e veant n pronsi t shtetit, 187
- i luajtshm dhe disa t drejta reale mbi t, regjistrimi, 192, 197
- n bashkpronsi, 199/1
- n bashkpronsi n pjes, 199/2
- n bashkpronsi, t drejtat e detyrimet, 200-201
- n bashkpronsi, administrimi, 203
- n bashkpronsi, parablerja, 204
- e drejta e kreditorit mbi pjesn, 205-206
- n pjes- pjestimi, 207
- i prbashkt, tjetrsimi, 208
- n bashkpronsi t detyrueshme, 209
- madhsia e pjess takuese, 210/1
- pasojat e heqjes dor nga kjo e drejt, 210/2
- pandashmria, 211
- administrimi, 213-216
- detyrimet e bashkpronarve, 217
- shtesat n katin e fundit, 218-220
- shmbja pjesore ose trsore, 221
- n bashkpronsi n familjen bujqsore, 222
- kushtet pr tjetrsimin e pjess, 226
- pjestimi, 227-228
Faqe|224
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|225
Kodi Civil
Viti 2014
SHKMBIMI 757-760
- shih kontratat e veanta
SHOQATAT
- prkufizimi, 39
- t drejtat, 39/1
- mnyra e krijimit, 40,41
- regjistrimi n gjykat, 41
- si person juridik, 42
- degt e saj, 43
- organizimi, 44-47
- vendimmarrja, 46
- antarsia, 48
- antarsia nuk tjetrsohet, 49
- detyrimet e t larguarit ose t prjashtuarit, 50
- kundrshtimi i vendimeve, 51
- rastet e shprndarjes, 52
- likuidimi e rregjistrimi, 53
- destinimi i pasuris pas shprndarjes 53/1
SHOQRIA E THJESHT
- shih kontratat e veanta
1074-1112
SHPENZIMET
- e bashkpronarit pr sendin e prbashkt, 201
- e mirmbajtjes pr sendin n uzufrukt, 251
- t drejtat e poseduesit (me mirbesim e keqbesim), 299-301
- pr ekzekutimet e detyrimit, dftesa, 472-474
- pr lidhjen e kontrats s shitjes, 708
SHPRBLIMI
- pr prdorimin e sendit t prbashkt, 202
- i dmit, kuptimi, 640
- i dmit n shndetin e personit, 641
- ndryshimi i mass, 642
- kur shkaktohet vdekja e personit, 643
- i dmit kur dmtuesi ka pasur prfitime, 644
- i dmit t t dmtuarit t siguruar, 645
- i dmit t t dmtuarit t pasiguruar, 646
- i dmit shkaktuar t miturit, 647
SHPRONSIMI
- si mnyr fitimi e pronsis, 190
- i sendeve n uzufrukt, 253
SHTESA
- mbi katin e fundit, 218-220
SHTETI
- dhe personi juridik, prgjegjsia, 33
Faqe|226
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
- vendi i eljes 318/1
- padenjsia, 322-323
- falja e padenjsis, 324
- zvndsimi, 326-329
- fitimi, 330-331
- heqja dor, mnyra si bhet dhe pasojat, 333-334
- afati pr heqje dor, 335-336
- heqja dor, pavlefshmria, 337
- pengesat pr heqjen dor, 338-339
- masat pr sigurimin, 343-347
- lshimi i dshmis, 348
- padia pr krkimin, 349, 352
- e drejta pr t krkuar pjestimin, 353
- pjestimi me marrveshje ose me vendim gjykate, 354
- rregullat q zbatohen n pjestim, 355-357
- pjesa e bashkshortit, 358
- n familjen bujqsore, 359
- i fmijve jasht martese dhe t birsuar, 362
- i radhs s dyt, 363
-i radhs s tret, 364
-i t afrmve deri n shkall t gjasht, 365,
- i shtetit, 366
- sipas rradhve, 369
- e drejta e shtimit, 368
- me testament, (shih testament)
TRASHGIMTARI
- zotsia pr t trashguar, 320-321
- i padenj, 322-323
- i padenj, falja, 324
- i padenj, detyrimet, 325
- q zvndsohet, 326-329
- q ka hequr dor, pasojat, 334
- pagimi i detyrimeve, 341-342
- bashkshorti pasjetues e pasuria e prbashkt, 358
- n familjen bujqsore, kalimi i pjess s trashgimtarit q vdes, 359
- ligjor, rrethi, 360
- ligjor, i rradhs s par, 361
- me zvendsim, 361/2
- i birsuari si trashgimtar, 362/2
- fmija jasht martese si trashgimtar, 362/1
- ligjor i rradhs s dyt, 363
- ligjor i rradhs s tret, 364
- t tjer, 365
- shteti si trashgimtar, 366
- thirrja sipas rradhs, 369
- i paaft pr pun, 371
- caktimi me an testamenti, 377
- me testament, prjashtimi, 378
- ndalesat nga prjashtimi, (rezerva ligjore) 379-380
Faqe|228
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
- me an zvendsimi, 381
- shtimi i pjess(e drejta e shtimit), 381-382
- legu dhe barra, 384-391
- e drejta e zgjedhjes s legut, 389
TRANSPORTI
- i personave, prmbajtja e kontrats, 877
- i personave, prgjegjsia, 878-879
- i sendeve, prmbajtja e kontrats, 880
- t drejtat e detyrimet, 881, 885, 888
- prgjegjsia, 889-894
- prgjegjsia pr vonesn, 897-898
- i fundit, prgjegjsia, 899
- TH THESARI 186
-UUJRAT
- krijimi i servituteve nga rrjedhja e ujrave, 266-271
- krijimi i servituteve nga marrja e ujrave, 273-276
UZUFRUKTI
- prmbajtja e mnyra e krijimit, 232-233
- kohzgjatja, 234
- forma pr krijimin, 235
- n favor t disa personave ( bashkuzufrukti), 236
- kufijt e gzimit, 237
- prmirsimet e bra sendit, 238
- prkatsia e frutave t sendit, 239
- kalimi i s drejts, 240
- e drejta e tjetrsimit, 241
- zvendsimi, 242
- investimet e kryera mbi t, 243
- dhnia me qira, 244
- kufijt e gzimit t servituteve, 245
- zvendsimi i dmeve, 246
- marrja n dorzim e inventarit, 247-248
- dhnia e garancis, 249-250
- shpenzimet e mirmbajtjes, 251
- sigurimi nga rreziqet, 252
- pasojat e shpronsimit, 253
- pagimi i taksave, 254
Faqe|229
Kodi Civil
-VVDEKJA
- shpallja, 17-19, 21
- e m shum se e dy personave, 20
- pasojat juridike t shpalljes, 22-23
- e njkohshme e personave t thirrur n trashgim, 321
- dmi q shprblehet, 643
- shuhet dhurimi q ka pr objekt detyrimet periodike, 763
- vihet kushti i kthimit t sendit t dhuruar, 767
- zgjidhja e kontrats me vdekjen e siprmarrsit, detyrimet 873-874
- kthimi i sendit me vdekjen e huamarrsit, 908
- shuhet porosia dhe pasojat, dhe heqja dor nga kontata
e porosis, 927-928
- zgjidhja e kontrats, 1023
- hapja e kasets s sigurimit pas, 1029
- rritja e pjess s nj prftuesi t, 1067
- pavlefshmria e kontrats s rents jetore kur, 1068
- rastet kur njri nga antart e shoqris, 1107
- kur siguruesi sht prgjegjs pr, 1131
- pagimi i shums s sigurimit n rast, 1153
- kur shuma e sigurimit nuk prfitohet nga personi i caktuar, 1157
- procedura kur shumn e sigurimit e prftojn disa persona, 1158
VENDI
- i eljes s trashgimit, 318
- i ekzekutimit t detyruar, 461
VEPRIMI JURIDIK
- prkufizimi, 79
- nnshkrimi, 80, 81
- nnshkrimi nga personi q nuk di shkrim, 82
- pr kalimin e pronsis t sendeve t paluajtshme, 83/1
- pavlefshmria kur mungon forma, 83/II
- me kusht, 84
- me kusht pezullues ose zgjedhs, 85
- me kusht dhe keqbesim, 86
- pasojat juridike, 87-88
- n afat, 89
- afati pezullues, 90/1
- afati zgjidhs, 90/2
- llogaritja e afateve, 91
- i pavlefshm, 92-93
- q shpallet i pavlefshm, 94-101
- q shpallet i pavlefshm, afati, 103-104
- pasojat e pavlefshmris, 106
- pasojat nga shpallja i pavlefshm, 107-110
- pjesrisht i pavlefshm, pasojat, 111
- mnyra e krijimit t uzufruktit, 233
- mnyra e fitimit t posedimit me, 309
Faqe|230
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
- kufizimi i konkurrencs s agjentit pas, 960
- s kalimit t pasuris, 971
- shkaku i, 972
- kushtet q ojn n dhe efektet, 1023
- kur banka mund t, 1034
- kushtet kur palt mund t zgjidhin kontratn franchising, 1060
- kur pala heq dor nga kontrata para afatit, 1064
- kur personi n dobi t t cilit krijohet renta jetore krkon, 1069
- efektet e mospagimit t ksteve t rents jetore, 1070
- e drejta e nj antari t shoqris s thjesht, 1106,1112
- e sigurimit, 1122-1123
- kur kontrata e sigurimit t pasuris quhet e, 1135, 1144
ZOTSIA
- pr t trashguar, 320-321
- pr t disponuar me testament, 373
- pr t fituar me testament, 374
ZOTSIA JURIDIKE
- e personit fizik, 1
- fillimi, 2
- fmijs, 2
- e t huajve, 3
- kufizimi dhe pavlefshmria e veprimit juridik, 4
ZOTSIA PR T VEPRUAR
- e personit fizik, 6
- e t miturve, 7-9
- e personit madhor, kufizimi, 10
- pavlefshmria e veprimit juridik dhe q kufizon zotsin pr t vepruar, 11
- personit juridik, 29-30
Faqe|232
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|233
Kodi Civil
Viti 2014
LIGJ
Nr.7850, dat 29.7.1994
PR KODIN CIVIL T REPUBLIKS S SHQIPRIS
Kodi Civil
Viti 2014
padrejtsisht, mund t krkoj n gjykat prdorimin e emrit ose t mbiemrit t vet, pushimin e cenimit,
si dhe shprblimin e dmit prkats.
Kjo krkes mund t paraqitet edhe nga persona q, ndonse nuk mbajn emrin ose mbiemrin e
cenuar, apo t prdorur padrejtsisht, kan interesa familjare t denja pr t u mbrojtur.
Gjykata kur pranon padin urdhron botimin e vendimit n Fletoren Zyrtare. Me krkesn e
paditsit gjykata mund t urdhroj botimin e vendimit t saj edhe n gazeta t tjera. Pseudonimi i
prdorur nga personi fizik gzon t njjtn mbrojtje.
C. ZOTSIA PR T VEPRUAR
Neni 6
Personit, kur mbush moshn tetmbdhjet vje, i lind zotsia e plot q me veprimet e tij t fitoj
t drejta dhe t marr prsipr detyrime civile.
Zotsin e plot pr t vepruar e fiton me an t martess edhe gruaja q nuk ka mbushur moshn
tetmbdhjet vje. Ajo nuk e humbet kt zotsi edhe kur martesa sht deklaruar e pavlefshme ose
sht zgjidhur para se t mbush moshn tetmbdhjet vje.
Neni 7
I mituri, q ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, mund t kryej veprime juridike vetm me
plqimin e mparshm t prfaqsuesit t tij ligjor. Megjithat ai mund t bj pjes n organizata
shoqrore, t disponoj at q fiton me punn e tij, t depozitoj kursimet dhe ti disponoj vet kto
depozita.
Neni 8
I mituri q nuk ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, sht i pazoti pr t vepruar. Ai mund t
kryej veprime juridike q i prshtaten moshs s tij dhe q prmbushen aty pr aty, si dhe veprime
juridike q i sjellin dobi pa asnj kundrshprblim. Veprimet e tjera juridike i kryen n emr t tij
prfaqsuesi ligjor.
Neni 9
T miturit me mosh katrmbdhjet vje deri n tetmbdhjetvje, i cili sht i pazoti t kujdeset
pr punn e tij pr shkak smundjesh psiqike ose zhvillimi t met mendor, mund ti hiqet zotsia pr t
kryer veprime juridike me vendim t gjykats. Kto veprime mund t kryhen vetm nprmjet
prfaqsuesit t tij ligjor.
Neni 10
Personit madhor, q pr shkak smundjeje psiqike ose zhvillimi t met mendor, sht trsisht ose
pjesrisht i pazoti t kujdeset pr punt e tij, mund ti hiqet ose kufizohet zotsia pr t kryer veprime
juridike me vendim t gjykats.
Neni 11
Veprimi juridik q kufizon zotsin pr t vepruar sht i pavlefshm.
Faqe|235
Kodi Civil
Viti 2014
. BANIMI DHE QNDRIMI
Neni 12
Banimi sht vendi ku personi, pr shkak t puns apo t shrbimit t prhershm, t ndodhjes s
pasuris apo t realizimit t interesave t veta, qndron zakonisht ose t shumtn e kohs.
do person madhor ka t drejt t caktoj lirisht vendbanimin e tij.
Personi nuk mund t ket njkohsisht me shum se nj vendbanim.
Kjo dispozit nuk zbatohet pr vendbanimin e veprimtaris s tregtarit.
Neni 13
I mituri q nuk ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, ka pr banim at t prindrve t tij.
Kur prindrit kan banime t ndryshme, fmija e tyre nn katrmbdhjet vje ka pr banim at t
prindit pran t cilit jeton.
Personi t cilit i sht hequr zotsia pr t vepruar dhe fmijt nn kujdestari kan pr banim at t
prfaqsuesit t tyre ligjor.
Neni 14
Vendqndrimi i personit sht vendi ku ai ndodhet pr t kryer pun ose detyra t caktuara, pr t
vazhduar nj shkoll ose kurs t caktuar, pr tu mjekuar, pr t vuajtur nj dnim penal, dhe pr raste
t tjera t ksaj natyre.
D. SHPALLJA E ZHDUKJES DHE E VDEKJES S NJ PERSONI
Neni 15
Personi q mungon nga vendi i banimit ose i vendqndrimit t fundit t tij dhe pr t cilin nuk ka
lajme pr m shum se dy vjet, me krkesn e do t interesuari mund t shpallet i zhdukur me vendim
t gjykats.
Kur dita e lajmeve t fundit nuk mund t caktohet, afati i msiprm fillon nga dita e par e muajit
pasardhs n t cilin jan marr lajmet e fundit. Kur muaji nuk mund t caktohet, afati fillon nga dita 1
janar e vitit t mpasm.
Neni 16
Me shpalljen e zhdukjes s nj personi, pr administrimin e pasuris s tij caktohet nj kujdestar.
Vendimi i gjykats, me t cilin nj person sht shpallur i zhdukur, botohet n Fletoren Zyrtare dhe i
drgohet pr regjistrim zyrs prkatse t gjendjes civile.
Neni 17
Personi q sht shpallur i zhdukur, me krkesn e do t interesuari, mund t shpallet i vdekur me
vendim t gjykats, kur kan kaluar pa patur lajme katr vjet nga dita q sht shpallur i zhdukur.
Neni 18
Personi q ka humbur gjat veprimeve luftarake dhe kjo humbje vrtetohet nga organet kompetente
ushtarake, n rast se kan kaluar pa patur lajme dy vjet, nga dita q ka hyr n fuqi marrveshja e paqes
Faqe|236
Kodi Civil
Viti 2014
ose tre vjet nga mbarimi i veprimeve luftarake, mund t shpallet i vdekur me vendim t gjykats, pa
qen nevoja t shpallet m par i zhdukur.
Neni 19
Personi q ka humbur gjat nj fatkeqsie natyrore ose n rrethana q bjn t besohet se ka vdekur,
mund t shpallet si i till me vendim t gjykats, kur kan kaluar pa patur lajme dy vjet nga dita q ka
ngjar fatkeqsia, pa qen e nevojshme t shpallet m par i zhdukur.
Kur nuk caktohet dita n t ciln ka ndodhur fatkeqsia, afati dy vjear fillon nga dita e par e muajit
q vjen pas atij n t cilin ka ndodhur fatkeqsia dhe, kur nuk mund t caktohet as muaji, afati fillon nga
dita e par e muajit janar t vitit t mpasm.
Neni 20
Kur dy ose m shum persona kan vdekur dhe nuk mund t provohet kush prej tyre ka vdekur m
par, pr efekte juridike, quhet se t gjith kan vdekur n nj koh.
Neni 21
Kur shpallet vdekja e nj personi t zhdukur, caktohet dita se kur ka ngjar ajo. Kur kjo dit nuk
sht e mundur t vrtetohet me saktsi, gjykata e cakton at sipas rregullave t parashikuara n nenet e
ktij Kodi.
Me krkesn e do t interesuari, gjykata q ka dhn vendimin, mund t ndryshoj datn e vdekjes,
kur vrtetohet se personi ka vdekur n nj dit tjetr.
Neni 22
Vdekja e shpallur me vendim t gjykats barazohet n t gjitha pasojat juridike me vdekjen e vrtet.
Vendimi i gjykats me t cilin nj person sht shpallur i vdekur, botohet n Fletoren Zyrtare dhe i
drgohet pr regjistrim zyrs prkatse t gjendjes civile.
Neni 23
Kur personi q sht shpallur i vdekur del se sht i gjall, me krkesn e tij ose t do t interesuari,
vendimi prishet nga gjykata q e ka dhn.
Personi q del se sht gjall ka t drejt t krkoj pasurin e tij dhe pasurin e fituar me an t saj,
qoft edhe nga personat e tret q e kan fituar nga ata, t cilve u ka kaluar kjo pasuri pr shkak t
deklarimit t vdekjes s tij, n kufijt dhe kushtet e parashikuara nga ky Kod e nga Kodi i Familjes.
KREU II
PERSONAT JURIDIK
A. DISPOZITA T PRGJITHSHME
Prmbajtja e personit juridik
Neni 24
Personat juridik jan publik dhe privat.
Faqe|237
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 25
Persona juridik publik jan institucionet e ndrmarrjet shtetrore, q financohen vet ose nga
buxheti i shtetit, si dhe entet e tjera publike t njohura nga ligji si person juridik.
Institucionet dhe entet shtetrore, q nuk ndjekin qllime ekonomike, nuk regjistrohen.
Neni 26
Persona juridik privat jan shoqrit, shoqatat, fondacionet dhe entet e tjera me karakter privat, t
cilat e fitojn personalitetin juridik n mnyrn e caktuar nga ligji.
Emri i personit juridik
Neni 27
Personi juridik ka emrin e tij t plot dhe t shkurtuar. Emri i do shoqrie ose organizate tjetr q
zhvillon veprimtari ekonomike sht firma e saj, e cila duhet t shpreh sidomos qllimin e ksaj
veprimtarie.
Qendra e personit juridik
Neni 28
Personi juridik ka qendrn atje ku ndodhet organi drejtues i tij, prve kur n statut ose n aktin e
krijimit sht parashikuar ndryshe.
Zotsia e personit juridik
Neni 29
Personi juridik ka zotsi t fitoj t drejta dhe t marr prsipr detyrime civile q nga asti i krijimit
t tij dhe, kur ligji parashikon se duhet t regjistrohet, q nga asti i regjistrimit.
Neni 30
Personi juridik mund t kryej do veprim juridik t lejuar n ligj, n aktin e krijimit ose n statut.
Neni 31
Personi juridik vepron me an t organeve t veta t parashikuara n ligj, n aktin e krijimit ose n
statut, t cilt shprehin vullnetin e tij.
Veprimet juridike t kryera nga organet e personit juridik, brenda kompetencave t tyre, quhen si t
kryera nga vet personi juridik.
Prgjegjsia e personit juridik
Neni 32
Personi juridik sht prgjegjs pr dmet e shkaktuara nga organet e tij gjat prmbushjes s
detyrave t tyre.
Personi juridik prgjigjet pr detyrimet e tij brenda kufijve t pasuris s tij. Personat q kan
vepruar me cilsin e organit t personit juridik, kan prgjegjsi vetjake pr shprblimin e dmeve q
jan shkaktuar pr fajin e tyre.
Faqe|238
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 33
Shteti dhe personat juridik shtetror nuk prgjigjen pr detyrimet e njri-tjetrit, prve kur kjo
sht pranuar prej tyre ose sht parashikuar shprehimisht n ligj.
Mbarimi i personit juridik
Neni 34
Personi juridik mbaron sipas mnyrs s caktuar n aktin e krijimit, n statut ose n ligj.
Neni 35
Me mbarimin, personi juridik pushon veprimtarin e tij dhe vihet n likuidim.
Neni 36
Kalimi i t drejtave dhe detyrimeve n rast mbarimi t personit juridik, pr t cilin krkohet
regjistrimi, sjell pasoja nga koha e regjistrimit.
Kur nuk krkohet regjistrimi, kalimi i t drejtave dhe i detyrimeve n rastet e parashikuara nga
paragrafi i msiprm, sjell pasoja nga koha e miratimit t bilancit prkats, n mnyrn q parashikohet
n ligj, nga organi prkats q e ka krijuar ose n statut.
Likuidimi i personit juridik
Neni 37
Likuidimi i personit juridik q ka mbaruar bhet me realizimin e t drejtave dhe pagimin e
detyrimeve nga likuidator t caktuar nga organi q ka vendosur mbarimin e tij.
Komisioni bn likuidimin sipas dispozitave ligjore prkatse, statutit ose aktit t themelimit.
Neni 38
Kur personi juridik mbaron pr shkak se ka zhvilluar veprimtari t kundrligjshme, pasuria e mbetur
pas likuidimit i kalon shtetit.
Likuidimi i personit juridik q falimenton rregullohet me ligj.
B. SHOQATAT
Krijimi i shoqatave
Neni 39
Shoqatat jan organizata shoqrore q ndjekin nj qllim politik, shkencor, kulturor, sportiv, fetar,
bamirs ose ndonj qllim tjetr joekonomik.
Neni 40
Vullneti i antarve pr krijimin e shoqats prcaktohet n statutin prkats, i cili duhet t hartohet
me shkrim dhe t prmbaj sidomos:
a) emrin dhe qllimin e shoqats, qendrn e saj dhe territorin n t cilin do t zhvilloj veprimtarin
e vet;
b) kushtet e pranimit dhe t largimit t antarve, si dhe t drejtat dhe detyrat e tyre;
Faqe|239
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|240
Kodi Civil
Viti 2014
Antarsia n shoqat
Neni 48
Faqe|241
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 55
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 69
Prfaqsuesi detyrohet t veproj personalisht dhe nuk mund t emroj zvends t tij, prve kur
sht lejuar nga i prfaqsuari, kur pasuria q prmendet n prokur ndodhet jasht territorit t rrethit
ku banon prfaqsuesi, si dhe kur caktimi i zvendsit mohet i nevojshm pr mbrojtjen e interesave t
t prfaqsuarit.
Prfaqsuesi duhet t njoftoj menjher t prfaqsuarin pr zvendsin q ka caktuar, prndryshe
ai prgjigjet pr veprimet e zvendsit.
Zvendsi mund t hiqet n do koh nga i prfaqsuari ose nga prfaqsuesi q e ka caktuar.
Prfaqsimi me prokur
Neni 70
Prokura sht dokumenti n t cilin i prfaqsuari, me vullnetin e tij t lir ka prcaktuar karakterin
dhe vllimin e tagreve q i ka dhn prfaqsuesit.
Neni 71
Prokura sht e prgjithshme kur i prfaqsuari i ka dhn prfaqsuesit tagre pr t kryer veprime
juridike t shumllojshme, t cilat kan t bjn me nj trsi t drejtash t t prfaqsuarit, prve atyre
q i ka prjashtuar shprehimisht.
Prokura sht e posame kur i prfaqsuari i ka dhn prfaqsuesit tagrin pr t kryer nj ose disa
veprime juridike t caktuara, q karakterizohen nga nj qllim i prbashkt.
Neni 72
Prokura bhet gjithmon me shkres.
do prokur pr t lidhur nj kontrat, e cila sipas ligjit mund t bhet vetm me akt noterial, duhet
t prpilohet n kt form, prndryshe sht e pavlefshme. Edhe prokura pr kryerjen e veprimeve
para gjykatave dhe institucioneve t tjera shtetrore, duhet t bhet me akt noterial, prve kur me
dispozita ligjore lejohet q ajo t bhet me shkres t thjesht.
Prokura n emr t personave juridik publik e privat mud t bhet edhe vetm me nnshkrimin e
drejtuesit t tij dhe me vuln prkatse, prve kur ligji krkon q veprimi juridik t kryhet me akt
noterial.
Neni 73
Prokura pr t trhequr drgesa postare ose para nga zyrat postare apo nga bankat deri n nj shum
t caktuar prej tyre, prokura pr t terhequr paga dhe shprblime t tjera q rrjedhin nga marrdhniet e
puns, si dhe prokura pr t trhequr pensione, ndihma e bursa, mund t vrtetohen edhe nga:
a) administratori i lagjes s qytetit ose kryeplaku i fshatit;
b) drejtuesi i personit juridik apo i degs s tij, ku i prfaqsuari sht n marrdhnie pune ose
ndjek shkolln;
c) drejtuesi i institucionit shndetsor ku i prfaqsuari sht shtruar pr mjekim;
) komanda e repartit ushtarak ku shrben i prfaqsuari;
d) drejtuesi i institucionit ku i prfaqsuari mbahet i arrestuar ose vuan dnimin me heqje t liris.
Faqe|244
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 74
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 88
Pasojat q lidhen me vrtetimin e kushtit fillojn nga asti q sht vrtetuar kushti, prve kur nga
prmbajtja e veprimit juridik del se kto pasoja duhet t fillojn n nj koh t mparshme.
Veprimet juridike me afat
Neni 89
Afati i veprimit juridik sht asti i caktuar, nga i cili fillon ose pushon fuqia juridike ose disa nga
efektet e tij.
Neni 90
Afati sht pezullues kur n veprimin juridik sht parashikuar se pasojat e tij fillojn nga nj koh e
caktuar.
Afati sht zgjidhs kur n veprimin juridik sht parashikuar se pasojat e tij pushojn n nj koh t
caktuar.
Llogaritja e afateve t veprimeve juridike
Neni 91
Kur afati sht caktuar me dit, nuk llogaritet dita n t ciln ndodh ngjarja ose koha nga e cila ai
duhet t filloj.
Afati q sht caktuar n jav, n muaj ose n vite, mbaron, me kalimin e asaj dite t javs s fundit
ose t muajit t fundit q ka t njjtin emr ose numr me at t dits q ai ka filluar. Kur nj dit e till
mungon n muajin e fundit, afati mbaron me kalimin e dits s fundit t ktij muaji.
Kur dita e fundit e nj afati bie n dit pushimi, afati mbaron n ditn e puns q vjen pas asaj t
pushimit.
KREU II
PAVLEFSHMRIA E VEPRIMEVE JURIDIKE
Veprime juridike t pavlefshme
Neni 92
Veprimet juridike t pavlefshme nuk krijojn asnj pasoj juridike. T tilla jan ato q:
a) vijn n kundrshtim me nj dispozit urdhruese t ligjit;
b) kryhen pr t mashtruar ligjin;
c) kryhen nga t mitur nn moshn katrmbdhjet vje;
) bhen n marrveshje t palve pa patur pr qllim q t sjellin pasoja juridike (fiktive ose t
simuluara).
Neni 93
Kur veprimi juridik sht br me qllim pr t mbuluar nj veprim juridik tjetr, ky i fundit sht i
vlefshm n qoft se prmbush gjith kushtet e nevojshme pr vlefshmrin e tij.
Veprimi juridik fiktiv ose i simuluar nuk dmton personat e tret t cilt n mirbesim kan fituar t
drejta n baz t tij.
Faqe|247
Kodi Civil
Viti 2014
Veprime juridike q shpallen t pavlefshme
Neni 94
T anulueshme quhen veprimet juridike t cilat jan t vlefshme gjersa gjykata me krkesn e t
interesuarit i shpall t pavlefshme. T tilla jan veprimet juridike t kryera nga:
a) t miturit mbi katrmbdhjet vje, kur veprimin juridik e kan kryer pa plqimin e prindit ose t
kujdestarit;
b) personat, t cilt pr shkak smundje psikike ose zhvillimi t met mendor u sht hequr ose
kufizuar zotsia pr t vepruar, kur veprimin juridik e kan kryer pa plqimin e kujdestarit;
c) personat, t cilt n kohn e kryerjes s veprimit juridik nuk ishin t ndrgjegjshm pr rndsin
e veprimeve t tyre, megjithse n at koh nuk u ishte hequr zotsia pr t vepruar;
) personi q ka kryer veprimin juridik duke qn i mashtruar, i kanosur, n lajthim ose pr shkak t
nevojs s madhe.
Anulimi i ktyre veprimeve mund t krkohet edhe pas vdekjes s personit prkats, por vetm kur
para vdekjes sht krkuar heqja e zotsis s tij pr t vepruar.
Neni 95
Mashtrimi mund t shkaktoj q veprimi juridik t shpallet i pavlefshm, kur gnjeshtra e prdorur
nga njra pal, pr ta shpn n gabim paln tjetr, sht e till q pa at pala nuk do ta kishte kryer
veprimin juridik.
Kur mashtrimi sht br nga nj person i tret, pala e mashtruar mund t krkoj shpalljen e
pavlefshmrise s veprimit juridik vetm kur n kohn e kryerjes s tij pala tjetr ka ditur ose duhej t
dinte mashtrimin.
Neni 96
Kanosja mund t shkaktoj q veprimi juridik t shpallet i pavlefshm, kur sht e till sa t friksoj
personin se ai vet, bashkshorti, pasardhsit ose paraardhsit e tij do t psojn nj dm fizik ose
material t padrejt dhe t rnd.
Kanosja mund t kryhet edhe nga nj person i tret q nuk merr pjes n veprimin juridik.
Neni 97
Lajthimi mund t shkaktoj q veprimi juridik t shpallet i pavlefshm vetm n qoft se lidhet me
cilsin e sendit, me identitetin ose cilsit e personit tjetr, apo me rrethana aq thelbsore sa q pa ato,
pala nuk do t kishte kryer veprimin juridik.
Neni 98
Lajthimi n llogaritje nuk sjell shpalljen e veprimit juridik si t pavlefshm, por vetm korregjimin e
tij, prve kur gabimi n sasi ka qen prcaktues pr marrveshjen.
Neni 99
Veprimi juridik mund t shpallet i pavlefshm n rastin kur pr shkak t nevojs s madhe, detyrimet
e marra nga njra pal jan krejt t paprfillshme n krahasim me prfitimet q nxjerr pala tjetr nga
veprimi juridik.
Faqe|248
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 100
Faqe|249
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 107
Kur veprimi juridik shpallet i pavlefshm pr arsye se sht br me mashtrim, kanosje, nga nevoja e
madhe ose sepse mungon forma e krkuar nga ligji, secila nga palt duhet ti kthej pals tjetr do gj
q ka marr prej saj dhe, kur nuk sht e mundur ti kthehet po ajo gj, ti paguhet vlefta e saj.
Neni 108
Kur veprimi juridik konstatohet se sht i pavlefshm pr arsye se sht kryer nga nj i mitur, q nuk
ka mbushur moshn katrmbdhjet vje ose shpallet i pavlefshm se sht kryer nga nj i mitur q ka
mbushur moshn katrmbdhjet vje, por pa plqimin e prindit ose t kujdestarit t tij, secila nga palt
detyrohet ti kthej pals tjetr do gj q ka marr prej saj dhe kur nuk sht e mundur t kthej po at
gj, ti paguaj vleftn. Prve ksaj, pala q ka zotsi pr t vepruar detyrohet ti shperblej t miturit
dmin q ky ka psuar pr shkak se veprimi juridik konstatohet ose shpallet i pavlefshm.
Neni 109
Kur veprimi juridik shpallet i pavlefshm pr arsye se sht kryer nga nj person, t cilit i sht
hequr krejt zotsia pr t vepruar ose pr arsye se sht kryer nga nj person t cilit i sht kufizuar
zotsia pr t vepruar e pa patur plqimin e kujdestarit t tij, ose pr arsye se sht kryer nga nj person
i cili n kohn e kryerjes s veprimit juridik nuk ka patur ndrgjegjen e rndsis s veprimeve t tij,
secila nga palt detyrohet ti kthej pals tjetr do gj q ka marr prej saj dhe, kur nuk sht e
mundur ti kthej po at gj, ti paguaj vleftn. Prve ksaj, pala q ka patur zotsin pr t vepruar
detyrohet ti shprblej pals tjetr dmin q kjo pal ka psuar pr shkak t veprimit juridik q sht
shpallur i pavlefshm, n rast se dinte ose duhet t dinte se pala tjetr nuk ka patur zotsi pr t vepruar
ose nuk ka patur ndrgjegjen e rndsis s veprimeve t saj.
Neni 110
Kur veprimi juridik shpallet i pavlefshm pr arsye se njra nga palt ka qen n lajthim, secila nga
palt detyrohet ti kthej pals tjetr do gj q ka marr prej saj dhe, kur nuk sht e mundur ti kthej
po at gj, ti paguaj vleftn. Prve ksaj, pala q ka krkuar t shpallet i pavlefshm veprimi juridik
detyrohet ti shprblej pals tjetr dmin q ajo ka psuar pr shkak se veprimi juridik sht shpallur i
pavlefshm, me prjashtim t rastit kur ajo provon se nuk ka faj q ka rn n lajthim ose se pala tjetr
ka ditur ose duhet t dinte lajthimin.
Neni 111
Kur shkaku i pavlefshmris prek vetm nj pjes t veprimit juridik, ky mbetet i vlefshm n pjest
e tjera t tij, prve kur, sipas prmbajtjes s veprimit juridik, kto pjes paraqesin marrdhnie t
pandashme me pjesn e pavlefshme t veprimit juridik.
Faqe|250
Kodi Civil
Viti 2014
TITULLI IV
PARASHKRIMI I PADIS DHE DEKADENCA E T DREJTAVE
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Prmbajtja
Neni 112
E drejta e padis q nuk sht ushtruar brenda afatit t caktuar n ligj, shuhet dhe nuk mund t
realizohet m me an t gjykats ose t organit tjetr kompetent.
Padit q nuk parashkruhen
Neni 113
Nuk parashkruhen:
a) padia pr rivendosjen ose mbrojtjen e nj t drejte vetjake jopasurore, prve prjashtimeve t
caktuara n ligj;
b) padit e njohjes;
c) padia e pjestimit midis bashkpronarve;
) padia pr kthimin e shumave t depozituara n bank;
d) padit e tjera t parashikuara n dispozita ligjore t veanta.
Nuk parashkruhen edhe krkesat pr ekzekutimin e detyrueshm t vendimeve q jan t lidhura me
padi, pr t cilat nuk zbatohet parashkrimi.
Afatet e parashkrimit
Neni 114
Kur n ligj nuk sht parashikuar ndryshe, parashkruhen brenda dhjet vjetve t gjitha padit midis
personave juridik, midis ktyre dhe personave fizik, si dhe midis vet personave fizik.
Neni 115
Parashkruhen brenda afateve prej:
a) gjasht muaj padit pr pagimin e kushteve penale vlersuese;
b) nj viti padit e rrjedhura nga kontratat e spedicionit;
c) gjasht muaj padit q rrjedhin nga transportimet e drejtprdrejta t mallrave dhe t udhtarve
me an t hekurudhs, automjeteve ose avionve dhe prej nj viti pr t njjtat padi q rrjedhin nga
transportimet detare ose t prziera;
) dy vjetve padit pr pagimin e shprblimit sipas kontrats s sigurimit dhe risigurimit, si edhe t
shums prkatse t rrjedhur nga sigurimi i detyrueshm;
d) tre vjetve padit pr pagimin e qirave t banesave, dyqaneve, lokaleve dhe pasurive t tjera t
paluajtshme;
dh) tre vjetve padit pr shprblimin e dmit jo kontraktor dhe padit pr kthimin e prfitimit
pasuror pa t drejt.
Padit e tjera parashkruhen brenda afateve t posame t caktuara n kt Kod ose n ligje t tjera.
Faqe|251
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 116
Kodi Civil
Viti 2014
Krkesa e pals s interesuar
Neni 125
Parashkrimi i plotsuar nuk mund t merret parasysh nga gjykata ose organi tjetr kompetent me
nismn e vet, por vetm me krkesn e pals s interesuar.
Heqia dor nga parashkrimi
Neni 126
Heqja dor nga parashkrimi lejohet vetm pasi t jet plotsuar afati i tij.
Neni 127
Pretendimi se afati i parashkrimit sht plotsuar mund t ushtrohet edhe nga kreditort dhe nga
kushdo q ka interes, n rastet kur pala prkatse e ka ushtruar vet.
Prmbushja e detyrimit pas plotsimit t afatit
Neni 128
Debitori q ka prmbushur detyrimin e tij pas plotsimit t parashkrimit, nuk mund t krkoj
kthimin e shums s parave ose t sendit, q ka dhn vullnetarisht, edhe sikur t mos dinte se ishte
plotsuar afati i parashkrimit.
KREU II
PEZULLIMI DHE NDRPRERJA E PARASHKRIMIT
A. Pezullimi i parashkrimit
Neni 129
Parashkrimi pezullohet:
a) midis bashkshortve deri n ditn kur ka marr form t prer vendimi gjyqsor me t cilin sht
zgjidhur martesa;
b) midis fmijve dhe prindrve gjersa kta ushtrojn t drejtn prindrore;
c) midis personave q ndodhen nn kujdestari dhe kujdestarve t tyre gjersa vazhdon kujdestaria;
) pr padit e personave, pasuria e t cilve sht vn n administrim, kundr administruesve
prkats t caktuar nga gjykata ose nga nj organ tjetr kompetent shtetror, gjersa t jet miratuar
raporti prfundimtar i llogarive;
d) pr padit e t miturve dhe personave t tjer, q nuk kan zotsi pr t vepruar gjersa tu
emrohet prfaqsuesi ose t fitojn kt zotsi, si edhe pr gjasht muaj pasi sht emruar
prfaqsuesi ose pasi kan fituar zotsin pr t vepruar;
dh) pr padit e personit juridik kundr administratorve t vet, gjersa kta vazhdojn kt detyr
pran tij;
e) pr padit me objekt shprblimin prkats, t rrjedhura nga dmtimi i shndetit ose nga shkaktimi
i vdekjes, pezullimi i parashkrimit vazhdon nga dita kur i sht paraqitur krkesa organit t sigurimeve
shoqrore shtetrore dhe deri n ditn kur sht caktuar pensioni ose sht refuzuar ajo krkes;
) kur ka forc madhore.
Faqe|253
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 130
Koha e pezullimit nuk llogaritet n afatin e parashkrimit. Kur pas zhdukjes s shkakut pezullues,
koha q mbetet pr tu plotsuar parashkrimi sht m e shkurtr se gjasht muaj, ajo zgjatet deri n
gjasht muaj.
B. Ndrprerja e parashkrimit
Neni 131
Parashkrimi ndrpritet:
a) me do veprim t personit fizik ose juridik t detyruar, q shpreh njohjen e sakt dhe t plot t s
drejts t kreditorit;
b) me paraqitjen e padis, t kundrpadis ose t prapsimit, qoft edhe n nj gjykat ose arbitrazh
q nuk sht kompetent nga pikpamja toksore ose lndore pr shqyrtimin e shtjes;
c) me do veprim q e v debitorin n vones;
) me paraqitjen e krkess pr ekzekutimin e detyrueshm t vendimit gjyqsor apo t arbitrazhit
prkats, si dhe t do titulli ekzekutiv tjetr.
Neni 132
Parashkrimi i ndrprer kundr njrit prej debitorve solidar ose njrit prej bashkshortve t nj
detyrimi t papjestueshm, shtrihet edhe ndaj secilit nga kta debitor t tjer.
Neni 133
Parashkrimi i ndrprer kundr debitorit kryesor shtrihet edhe ndaj dorznsit prkats.
Neni 134
Koha e kaluar para se t vrtetohej shkaku ndrprers nuk llogaritet dhe pas zhdukjes s ktij shkaku
fillon nj afat parashkrimi i ri.
Neni 135
Kur parashkrimi sht ndrprer pr shkak t paraqitjes s padis ose t kundrpadis, afati i ri i
parashkrimit fillon nga dita q ka marr form t prer vendimi me t cilin sht zgjidhur shtja n
themel.
Kur sht vendosur rrzimi i padis pa u zgjidhur shtja n themel, ose pushimi i gjykimit t
shtjes, parashkrimi nuk quhet i ndrprer.
Llogaritja e afateve t parashkrimit
Neni 136
Afati i parashkrimit t padis, q sht caktuar n jav, n muaj ose n vite mbaron me kalimin e asaj
dite t javs s fundit apo t muajit t fundit q ka t njjtin emr ose numr me at t dits n t ciln
ka filluar afati dhe, kur nj dit e till mungon n muajin e fundit, afati mbaron me kalimin e dits s
fundit t ktij muaji.
Kur dita e fundit e afatit t parashkrimit bie n nj dit pushimi, quhet si e fundit ajo dit pune q
vjen pas asaj t pushimit.
Faqe|254
Kodi Civil
Viti 2014
KREU III
PREKLUZIVITETI (DEKADENCA)
Neni 137
Kur nj e drejt duhet t ushtrohet brenda nj afati prekluziv, nuk zbatohen dispozitat q rregullojn
ndrprerjen e parashkrimit. Gjthashtu, nuk zbatohen shkaqet pezulluese, prve rasteve prjashtimore,
kur vet ligji lejon pezullimin e afatit prekluziv.
Neni 138
sht e pavlefshme do marrveshje me t ciln jan caktuar afate prekluzive, q e bjn tejet t
vshtir pr njrn nga palt ushtrimin e s drejts prkatse.
Neni 139
Palt nuk mund t ndryshojn urdhrimet ligjore q rregullojn prekluzivitetin, dhe as mund t
heqin dor nga afati prekluziv i plotsuar kur ky afat sht caktuar me dispozita ligjore t veanta.
Neni 140
Afati prekluziv i plotsuar merret parasysh nga gjykata ose arbitrazhi kompetent me nismn e vet,
edhe pa u krkuar nga pala e interesuar.
PJESA II
SENDET DHE PRONSIA
TITULLI I
SENDET
Kuptimi juridik i sendit
Neni 141
Send sht do gj q mund t prbj objekt pronsie ose i t drejts tjetr reale.
Llojet e sendeve
Neni 142
Sendet jan t luajtshme dhe t paluajtshme.
Jan sende t paluajtshme toka, burimet e rrjedhjet e ujrave, drurt, ndrtesat, ndrtimet e tjera
notuese t lidhura me tokn dhe do gj q sht e trupzuar n mnyr t qndrueshme e t
vazhdueshme me tokn ose ndrtesn.
T gjitha sendet e tjera, duke prfshir edhe do energji tjetr natyrore, jan sende t luajtshme.
Neni 143
Dispozitat q kan t bjn me sendet e paluajtshme zbatohen edhe pr t drejtat reale q kan si
objekt sende t paluajtshme, si dhe pr padit prkatse, prve kur parashikohet ndryshe me ligj.
Dispozitat q kan t bjn me sendet e luajtshme zbatohen pr t gjitha t drejtat e tjera.
Faqe|255
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 144
Regjistrimi i sendeve
Sendet e paluajtshme dhe t drejtat reale mbi to regjistrohen n regjistrat e pasurive t paluajtshme.
Regjistrohen edhe ato sende t luajtshme, pr t cilat krkohet shprehimisht nga ligji.
Frutat e sendit
Neni 145
Frutat natyrore t nj sendi jan produktet q nxirren prej tij.
Derisa nuk jan ndar nga sendi, ato jan pjes prbrse e tij.
Frutat civile nxirren nga sendet si rrjedhoj e gzimit t t drejtave q kan personat mbi to.
Frutat civile fitohen n baz t kohzgjatjes s t drejtave dhe kur kto jan br t krkueshme.
Pjest prbrse t sendit
Neni 146
sht pjes prbrse e nj sendi do gj q sht bashkuar me t dhe nuk mund t ndahet prej tij
pa iu shkaktuar nj dm thelbsor.
Sendet aksesore
Neni 147
Aksesor jan ato sende t luajtshme q jan destinuar pr ti shrbyer n mnyr t vazhdueshme
nj sendi kryesor ose pr ta zbukuruar at.
Ky destinim bhet nga pronari i sendit kryesor ose nga personi q ka nj t drejt reale mbi at.
Neni 148
do disponim i sendit kryesor prfshin edhe aksesort e tij, prve kur sht parashikuar ndryshe.
Aksesort mund t jen edhe objekt i nj disponimi t veant.
Aksesori nuk e humbet kt cilsi t tij n rastet kur sht ndar prkohsisht nga sendi kryesor.
TITULLI II
PRONSIA
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Prmbajtja e pronsis
Neni 149
Pronsia sht e drejta pr t gzuar dhe disponuar lirisht sendet, brenda kufijve t caktuar nga ligji.
Pronsia mbi pjest prbrse t sendit
Neni 150
Pronarit t sendit i takon pronsia edhe mbi pjest prbrse t tij.
Faqe|256
Kodi Civil
Viti 2014
Pronsia mbi frutat e sendit
Neni 151
Pronarit t sendit i takojn frutat natyrore q prodhon sendi, prve kur pronsia e tyre u sht
kaluar t tjerve. N kt rast pronsia fitohet pasi frutat t jen ndar nga sendi.
Personi q merr frutat duhet q brenda vlefts s tyre t shprblej shpenzimet e bra pr prodhimin
dhe vjeljen e tyre.
Prkatsia e sendeve
Neni 152
Sendet u prkasin personave fizik, personave juridik dhe shtetit.
Llojet e pasuris publike caktohen me ligj.
T drejtat dhe detyrimet e pronarit
Neni 153
Askujt nuk mund t'i hiqet trsisht ose pjesrisht pronsia mbi sendet e tij, prve kur e krkojn
interesa publik t ligjshm dhe kurdoher kundrejt nj shprblimi t plot dhe paraprak.
Neni 154
E drejta e pronsis mbi tokn shtrihet gjer n lartsin dhe thellsin q sht e dobishme pr
ushtrimin e saj, n kushtet e parashikuara me ligj.
Neni 155
Pronari i nj toke, pasi m par ti ket krkuar fqinjit q t pres degt e pemve dhe rrnjt q i
futen n tokn e tij, ka t drejt ti pres vet ato, n rast se i sjellin dm, si dhe t vjel frutat dhe ti
perdor ato pr vete.
Frutat q bien nga pemt mbi tok, i prkasin pronarit t toks ku ato kan rn.
Neni 156
Pronari i nj toke q ndodhet buz nj rrjedhe uji ose burimi publik, ka t drejt ti prdor ato deri
n masn q nuk dmton interesat e pronarve t tokave t tjera, prve kur prdorimi rregullohet me
dispozita t veanta.
Neni 157
Pronari i nj toke mund ti krkoj n do koh pronarit t toks fqinje, q me shpenzime t
prbashkta, t vendosen n kufijt e tokave t tyre shenja t dukshme dallimi ose ti ndreqin ato kur
jan t dmtuara.
Kur kufiri ndrmjet dy tokave sht i paqart dhe pronart nuk e prcaktojn vet at, secili prej tyre
mund t krkoj saktsimin e tij nga gjykata.
Neni 158
Kur mbillen drur e shkurre n kufijt e pronave, pronart jan t detyruar t mbajn largsit e
caktuara me dispozita t veanta e kur nuk ka t tilla, nga zakonet e vendit, prve kur pronari fqinj ka
lejuar vet ose kur kufiri sht n nj rrug ose rrjedh uji publike.
Faqe|257
Kodi Civil
Viti 2014
N munges t ktyre rregullave, largsit jan: tre metra pr drurt me trup t lart dhe dy metra pr
drurt e tjer.
Kto largsi nuk zbatohen pr drurt e shkurret, lartsia e t cilve nuk e kalon murin ndars t
pronave.
Neni 159
Pronari sht i lir n prdorimin e sendit, pa dmtuar t drejtat e personave t tjer dhe brenda
kufijve q caktohen nga ligji ose nga zakonet e mira. Ai nuk mund tu krijoj fqinjve shqetsime t tilla
si zhurma, dridhje, futje t tymit, nxehtsive, avujve ose prhapje t tjera t ngjashme, t pengoj
gzimin e pronave t tyre, duke ndryshuar rrjedhat, prurjet ose cilsin e ujrave q rrjedhin n tokn e
tij ose t ujrave nntoksor, si dhe t prdor ujrat q komunikojn lirisht me ato t toks s tjetrit,
prve kur kto shqetsime nuk kalojn shkalln e zakonshme t tyre.
Pronari gjat ushtrimit t t drejtave t tij, detyrohet t marr masa pr ruajtjen dhe mbrojtjen e
mjedisit pr rreth.
Neni 160
Pronart duhet tu prmbahen rregullave t caktuara n planet rregulluese ose n dispozita t
veanta, pr ngritjen e ndrtesave t reja, pr rindrtimin ose ndryshimin e tyre, pr largsit ndrmjet
ndrtesave, pr eljen e dritareve, puseve, gropave e t punimeve t tjera t ksaj natyre.
Neni 161
Pronari sht i detyruar t mbledh ujrat q rrjedhin nga streht e ndrtesave t tij, n mnyr q
ato t mos pikojn mbi tokn e tjetrit.
Derdhja e tyre n nj rrjedh publike mund t bhet kur nuk ndalohet nga rregullat q kan caktuar
organet kompetente.
Pronari sht i detyruar t kujdeset q ujrat dhe mbeturinat q vijn nga toka e tij t mos derdhen
n kanalin ose n tokn e tjetrit, prve kur ndrmjet tyre ka marrveshje t kundrt.
KREU II
FITIMI DHE HUMBJA E PRONSIS
Kalimi i pronsis
Neni 162
E drejta e pronsis dhe t drejta t tjera mbi sendet jan t transferueshme, prve kur ndalohet nga
ligji ose nga vet natyra e s drejts.
Mnyra e fitimit t pronsis
Neni 163
Pronsia fitohet nprmjet mnyrave t caktuara n kt Kod dhe mnyrave t tjera t caktuara me
ligj t veant.
Fitimi i pronsis me kontrat
Neni 164
Pronsia fitohet me an t kontrats, pa qen e nevojshme t bhet dorzimi i sendit. Pr sendet q
prcaktohen n numr, n pesh ose me mas, duhet t bhet edhe dorzimi i tyre.
Faqe|258
Kodi Civil
Viti 2014
Fitimi i pronsis me trashgim
Neni 165
Fitimi i pronsis me trashgim kryhet sipas kushteve t parashikuara n dispozitat e pjess s tret
t ktij Kodi.
Fitimi me mirbesim i sendeve t luajtshme
Neni 166
Personi q n baz t nj veprimi juridik pr kalimin e pronsis ka fituar kundrejt shprblimit me
mirbesim nj send t luajtshm, bhet pronar i ktij sendi edhe sikur tjetrsuesi t mos ishte disponues
i tij.
Megjithat fituesi, qoft edhe me mirbesim, nuk bhet pronar i sendit kur ky sht i vjedhur.
Fituesi me mirbesim bhet pronar i monedhave dhe i letrave me vler tek prursi, edhe sikur kto
ti jen vjedhur ose ti ken humbur pronarit ose personit juridik publik.
Dispozitat e msiprme nuk zbatohen pr sendet e luajtshme q jan t shnuara n regjistrat
publike.
Prona fitohet e lir nga t drejtat e tjetrit mbi sendin, n rast se kto t drejta nuk rrjedhin nga titulli
dhe nga mirbesimi i fituesit.
Neni 167
N rast se pronsia mbi nj send t luajtshm u kalon me an kontratash disa personave, bhet
pronar ai q ka fituar posedimin e sendit me mirbesim, edhe sikur kontrata t jet e nj date t
mvonshme.
Parashkrimi fitues
Neni 168
Personi q ka fituar me mirbesim nj send, n baz t nj veprimi juridik pr kalimin e pronsis
dhe q nuk sht i ndaluar nga ligji, bhet pronar i ktij sendi, pas nj posedimi t pandrprer prej pes
vjetsh kur sendi sht i luajtshm dhe prej dhjet vjetsh kur ai sht i paluajtshm.
Kur posedimi nuk sht me mirbesim, afatet e posedimit t pandrprer dyfishohen. Posedimi
konsiderohet i pandrprer edhe kur fituesi i sendit ia ka dhn posedimin nj personi tjetr.
Nuk mund t fitohet me parashkrim fitues nj send q sht pron publike e patjetrsueshme.
Neni 169
Personi q ka poseduar qetsisht e pa ndrprerje, duke u sjell sikur t ishte pronar pr njzet vjet
n nj pron t paluajtshme, bhet pronar i saj.
Regjistrimi i sendit t fituar me parashkrim
Neni 170
Personi q ka fituar me parashkrim nj send t paluajtshm ka t drejt t paraqes padi kundr
personit t mparshm ose trashgimtarve t tij pr njohjen e pronsis s vet dhe, n baz t vendimit
gjyqsor prkats, t krkoj q t kryhet regjistrimi i sendit nga organi kompetent shtetror.
Faqe|259
Kodi Civil
Viti 2014
Pezullimi e ndrprerja e parashkrimit fitues
Neni 171
Kodi Civil
Viti 2014
Kur nj send i luajtshm sht bashkuar ose przier me nj tjetr n mnyr t till sa duket se sht
pjes aksesore e tij, sendi i ri i prket pronarit t pjess kryesore, i cili detyrohet t paguaj vleftn
prkatse, si dhe kur sht rasti t shprblej dmin e shkaktuar.
Fitimi i pronsis me prpunim
Neni 177
Personi q me punn e tij ka krijuar nj send t ri t luajtshm duke prdorur lndn n pronsi t
nj personi tjetr, pavarsisht se lnda mund ose jo t marr formn e saj t par, bhet pronar i sendit
t ri n rast se vlefta e puns sht m e madhe se ajo e lnds, me kusht q t paguaj vleftn e saj.
N rast t kundrt sendi i ri fitohet nga pronari i lnds, duke paguar vleftn e puns. Kur
prpunuesi ka vepruar me keqbesim, me vendim t gjykats sendi i ri i kalon pronarit t lnds edhe n
rast se vlefta e puns sht m e madhe se ajo e lnds, por duke paguar vleftn e ksaj t fundit.
Bashkimet e tokave nga aluvionet
Neni 178
Mbushjet me dhe t tokave e shtesat e toks q formohen n mnyr t natyrshme gjat brigjeve t
lumenjve a t prrenjve, i prkasin pronarit t toks, prve kur parashikohet ndryshe me ligj.
Tokat e liruara nga rrjedhat e ujit
Neni 179
Toka q lirohet nga nj rrjedh uji, e cila trhiqet n mnyr t natyrshme nga njri breg dhe shkon
n bregun tjetr, i prket pronarit t toks nga e cila sht larguar rrjedha.
Tokat e krijuara n shtratet e lumenjve
Neni 180
Ishujt dhe mbushjet me dhe q krijohen n shtratet e lumenjve jan pron publike.
Neni 181
Kur nj lum ose prrua ndrron shtrat duke e ln t vjetrin, toka q lirohet sht n pronsi t
pronarve kufitar t dy anve (buzve) t lumit apo t prroit, t cilt e ndajn at deri n mesin e
shtratit t ln sipas gjatsis s tij.
SENDET E HUMBURA OSE T GJETURA
Njoftimi pr gjetjen
Neni 182
Personi q ka gjetur nj send t humbur, duke prfshir edhe gjn e gjall t shkputur nga tufa,
sht i detyruar t lajmroj menjher pronarin ose personin q i ka humbur dhe kur ky nuk njihet, ta
dorzoj at n bashkin apo komunn, n territorin e s cils sht gjetur sendi.
Bashkia ose komuna sht e detyruar t shpall menjher gjetjen e sendit.
Faqe|261
Kodi Civil
Viti 2014
Marrja e sendit dhe pagimi i shpenzimeve
Neni 183
Pronari ose personi, t cilit i ka humbur sendi, ka t drejt ta krkoj at brenda gjasht muajve nga
dita q sht shpallur gjetja n bashkin apo komunn prkatse, pasi t ket paguar shpenzimet e bra
pr ruajtjen e sendit dhe nj shprblim pr personin q ka gjetur sendin n masn 10% t vlefts s
sendit, ose t mimit t marr, kur sipas rrethanave t paraqitura, shitja e tij ka qen e domosdoshme.
Kur ka kundrshtime pr vleftn e sendit, mosmarrveshja zgjidhet nga gjykata.
Bashkia ose komuna mund t lejoj mbajtjen prkohsisht t sendit nga personi q e ka gjetur, t
cilit i paguhen dhe shpenzimet e bra pr ruajtjen e sendit.
Sendet e humbura duhen t ruhen dhe t mirmbahen me kujdesin e duhur.
Fitimi i pronsis nga personi q ka gjetur sendin
Neni 184
Kur pronari ose personi q e ka humbur sendin nuk paraqiten pr ta marr at brenda afatit t
caktuar n nenin 183, sendi ose mimi i shitjes i kalon n pronsi personit q e ka gjetur, i cili paguan
shpenzimet e mbajtjes.
Sendet e gjetura n lokal
Neni 185
Sendet e gjetura n lokalet publike e private e n mjetet e transportit, duhen ti dorzohen menjher
administrats s lokalit ku jan gjetur, e cila i ruan ato tri dit. Kur nuk paraqitet pronari ose personi q i
ka humbur, administrata i dorzon ato n bashki apo n komunn prkatse.
Thesari
Neni 186
Quhet thesar do send i mueshm, i cili duket me saktsi se ka qen n tok ose i fshehur prej
shum kohsh dhe q nuk mund ti gjendet pronari.
Thesari i prket pronarit t sendit t luajtshm apo t paluajtshm ku sht gjetur, prve rasteve t
sendeve me vler shkencore, kulturore, arkeologjike etj., t parashikuara nga neni 187 i ktij Kodi.
Personi q zbulon thesarin ka t drejtn e nj shprblimi t arsyeshm q nuk duhet t kaloj
gjysmn e vlers s tij.
Pronsia e shtetit mbi nj kategori sendesh t luajtshme
Neni 187
Sendet e luajtshme, me vler kulturore, historike, arkeologjike, etnografike, si dhe sendet natyrore t
rralla me rndsi shkencore q zbulohen, shkputen ose nxirren nga toka ose uji, kalojn n pronsi t
shtetit.
Pronari, n pronn e t cilit jan zbuluar sende t tilla, sht i detyruar t lejoj kryerjen e
grmimeve, duke u shprblyer dmet e psuara.
Personi q ka zbuluar ose ka gjetur sende t tilla, ka t drejt t marr nga shteti nj shprblim t
arsyeshm.
Faqe|262
Kodi Civil
Viti 2014
Fitimi i pronsis me an pushtimi
Neni 188
Pronsia mbi sendet e luajtshme t abandonuara, si dhe mbi kafsht e egra, shpendt, peshqit, frutat
e egra dhe mbi sendet e tjera t luajtshme t natyrs, fitohet me an pushtimi, n kushte t caktuara me
ligj ose n dispozita t veanta.
Tufa e bletve
Neni 189
Pronari i nj tufe bletsh ka t drejt ta ndjek e ta marr at n tokn e tjetrit, duke shprblyer
dmin e shkaktuar.
Kur pronari i blets s ikur nuk e ka ndjekur at brenda tri ditve, ose kur ajo ka hyr n nj zgjua
bletsh tjetr, pronsia mbi at i kalon prkatsisht pronarit t toks ku ka qndruar bleta ose pronarit
t zgjoit.
Fitimi i pronsis me an shpronsimi
Neni 190
Sendet mund t shpronsohen kur e krkojn interesa publik t njohur me ligj dhe kundrejt nj
shprblimi t plot e paraprak. Ato kalojn n pronsi t shtetit ose t enteve t tjera publike, n favor
t t cilave sht br shpronsimi.
Humbja e pronsis
Neni 191
Pronsia humbet kur fitohet nga nj tjetr ose kur hiqet dor prej saj.
Heqja dor nga pronsia mbi pasurit e paluajtshme n dobi t nj tjetri, sht e vlefshme kur bhet
me akt noterial e regjistrohet.
KREU III
REGJISTRIMI I PASURIVE T PALUAJTSHME
Neni 192
Sendet e paluajtshme dhe faktet q kan lidhje me gjndjen juridike t tyre regjistrohen n regjistrin e
pasurive t paluajtshme.
Regjistrimi bhet n baz t nj akti publik, t nj vendimi gjykate apo t nj organi tjetr shtetror
kompetent, si dhe n rastet e tjera t parashikuara nga ligji.
Neni 193
Duhet t regjistrohen n regjistrin e pasurive t paluajtshme:
a) kontratat pr kalimin e pronsis s sendeve t paluajtshme dhe aktet pr pjestimin vullnetar t
tyre;
b) kontratat me t cilat krijohen, njihen, ndryshohen ose pushojn t drejta pronsie mbi sendet e
paluajtshme, t drejta uzufrukti, prdorimi e bujtjeje, emfiteoze e servituti e t drejta t tjera reale;
c) aktet me t cilat hiqet dor nga t drejta pasurore t msiprme;
) vendimet e gjykatave me t cilat njihet cilsia e trashgimtarit dhe fitohet pasuria e trashguar;
Faqe|263
Kodi Civil
Viti 2014
d) aktet me t cilat krijohet nj shoqri ose nj subjekt tjetr i s drejts q ka n pronsi pasuri t
paluajtshme ose gzon t drejta t tjera reale mbi to;
h) vendimet e gjykatave ose organeve kompetente shtetrore q prkatsisht prmbajn fitimin ose
njohjen e pronsis mbi pasurit e paluajtshme, pjestimin e pasurive t paluajtshme ose q deklarojn t
pavlefshme veprimet juridike pr kalimin e pronsis t regjistruar m par rregullisht, si dhe aktet e
prmbarimit gjyqsor pr sekuestrimin e pasuris s paluajtshme ose shitjen n ankant t tyre.
Vrtetimi gjyqsor i faktit t pronsis nuk regjistrohet.
Neni 194
N kontratn e dhurimit t pasuris s paluajtshme, regjistrimi merr datn n t ciln regjistrohet
pranimi, n rast se ky prmbahet n nj akt t veant.
Neni 195
Pasurit e paluajtshme dhe t drejtat reale mbi ato q jan fituar ose njohur sipas dispozitave t ktij
Kodi, nuk mund t tjetrsohen dhe kur sht rasti, t ngarkohen me barr, n rast se nuk sht br
regjistrimi i tyre n regjistrat e pasurive t paluajtshme.
Neni 196
Gjykatat, notert, prmbaruesit gjyqsor dhe organet e tjera shtetrore detyrohen ti drgojn pr
regjistrim zyrs q administron regjistrin ku ndodhen pasurit e paluajtshme, kopje t vendimit ose t
aktit q prmban fitimin, njohjen, ndryshimin, pushimin e nj t drejte pronsie t paluajtshme, ose nj
t drejte reale mbi at, ose q deklarojn t pavlefshme veprime juridike pr kalimin e pronsis t
regjistruar m par.
Neni 197
Duhen t regjistrohen gjithashtu:
a) kontratat e qiradhnies s sendeve t paluajtshme pr nj koh mbi nnt vjet;
b) krkes-padit pr fitimin, njohjen, ndryshimin ose pushimin e t drejtave t pronsis ose t
drejtave t tjera reale mbi pasurit e paluajtshme;
c) krkes-padit pr pjestimin e pasuris s paluajtshme t prbashkt.
Neni 198
Ministria e Drejtsis administron veprimtarin e regjistrit publik pr pasurit e paluajtshme.
Kushtet, mnyra e regjistrimit dhe e organizimit, si dhe do procedur q ka lidhje me kt
veprimtari, rregullohet me ligj t veant.
Faqe|264
Kodi Civil
Viti 2014
TITULLI III
BASHKPRONSIA
KREU I
BASHKPRONSIA N PJES
Prkufizimi dhe prmbajtja
Neni 199
Ka bashkpronsi kur nj ose disa sende dhe t drejta t tjera reale u prkasin bashkrisht dy ose m
shum personave.
Pjest e bashkpronarve jan t barabarta, gjersa nuk vrtetohet e kundrta. T drejtat dhe
detyrimet e bashkpronarve caktohen n prpjestim me pjest prkatse.
T drejtat e bashkpronarve
Neni 200
do bashkpronar ka kto t drejta:
a) t prfitoj nga t ardhurat e sendit t prbashkt n prpjestim me pjesn e tij;
b) t prdor sendin e prbashkt sipas qllimit t prcaktuar dhe n mnyr q t mos i pengoj
bashkpronart e tjer t prdorin at sipas t drejtave t tyre;
c) t tjetrsoj ose disponoj n do mnyr tjetr pjesn e tij n sendin e prbashkt, por kur ky
sht nj send i paluajtshm, mund ta shes pjesn e tij vetm duke respektuar t drejtn e parablerjes
q kan bashkpronart e tjer sipas nenit 204 t ktij Kodi;
) t krkoj pjestimin e sendit t prbashkt edhe sikur t ket nj marrveshje t kundrt, prve
kur ky pjestim dmton s teprmi qllimin prkats ose sht ndaluar me ligj;
d) t krkoj kthimin jo vetm t pjess s tij, por t gjith sendit t prbashkt, me kusht q ky tu
dorzohet gjith bashkpronarve.
Detyrimet e bashkpronarit
Neni 201
do bashkpronar sht i detyruar q n prpjestim me pjesn e vet, t paguaj shpenzimet e
nevojshme pr ruajtjen dhe gzimin e sendit t prbashkt.
Neni 202
Kur sendin e prbashkt e prdorin pr vete nj ose disa bashkpronar, kta detyrohen tu paguajn
bashkpronarve t tjer shprblimin pr prdorimin e pjesve t tyre nga dita kur u sht njoftuar me
shkrim krkesa e ktij shprblimi ose nga data e paraqitjes s padis n gjykatn kompetente.
Administrimi i sendit t prbashkt
Neni 203
T gjith bashkpronart, pavarsisht nga vlera e pjess prkatse, kan t drejt t marrin pjes n
administrimin e sendit t prbashkt.
Sendi i prbashkt administrohet sipas mnyrs s miratuar me marrveshjen e t gjith
bashkpronarve dhe kur kjo nuk sht arritur, sipas mnyrs s caktuar me vendim t
bashkpronarve q kan m shum se gjysmn e vlefts s tij. Vendimi i shumics sht i detyrueshm
edhe pr bashkpronart q kan mbetur n pakic.
Faqe|265
Kodi Civil
Viti 2014
Kjo shumic mund t vendos q t vihet hipotek ose peng mbi sendin e prbashkt, kur kjo sht
e domosdoshme pr t siguruar kthimin e shumave t marra hua pr mirmbajtjen ose rindrtimin e tij.
Kur nuk sht arritur kjo shumic ose kur vendimi i saj sht i dmshm pr sendin e prbashkt,
gjykata kompetente, me krkesn e do bashkpronari, vendos masat q i mon t nevojshme dhe,
sipas rastit, emron nj kujdestar pr administrimin e sendit.
E drejta e parablerjes
Neni 204
Bashkpronari, para se tia shes pjesn e vet n sendin e paluajtshm nj personi q nuk sht
bashkpronar, detyrohet t njoftoj me shkrim bashkpronart e tjer nse dshirojn t blejn pjesn
me t njjtat kushte q do tia shes personit t tret. N rast se kta nuk prgjigjen brenda tre muajve
se dshrojn t blejn pjesn, bashkpronari sht i lir t shes pjesn e tij n persona t tret.
Ai duhet tua bj t njohur bashkpronarve t tjer bashkpronarin e ri.
E drejta e kreditorit mbi pjesn e bashkpronarit
Neni 205
do kreditor ka t drejt t realizoj kredin e vet mbi pjesn q i takon bashkpronarit debitor n
sendin e prbashkt.
Neni 206
Kreditort dhe trashgimtart e ndonj bashkpronari mund t ndrhyjn n pjestim, me
shpenzimet e tyre, por nuk mund t kundrshtojn pjestimin e br m par, prve kur kan njoftuar
kundrshtimin e tyre para pjestimit.
N pjestimin e pasuris s paluajtshme, njoftimi pr kundr-shtimet e prmendura n paragrafin e
msiprm, duhet t regjistrohet prpara regjistrimit t krkess pr pjestim. Gjithashtu, n nj pjestim
t till duhet t thirren t gjith kreditort q kan regjistruar krkesat e tyre ose q kan fituar t drejta
mbi pasurin q pjestohet, prpara regjistrimit t aktit t pjestimit ose t regjistrimit t krkess pr
pjestim.
Pjestimi i sendit t prbashkt
Neni 207
Pjestimi i sendit t prbashkt kryhet me marrveshjen e t gjith bashkpronarve. Kur sendi sht
i paluajtshm marrveshja duhet t bhet me akt noterial. Kur kjo marrveshje nuk sht arritur,
pjestimi i sendit kryhet me an t gjykats, duke u thirrur n gjyq t gjith bashkpronart. Pjestimi i
sendit t prbashkt bhet me ndarjen e tij n natyr sipas pjesve q kan bashkpronart, n qoft se
kjo ndarje sht e mundshme dhe nuk dmton qllimin prkats t sendit. Pabarazia e pjesve, q
rezulton nga ndarja n natyr kompensohet me nj shprblim n para.
Kur sendi i prbashkt nuk mund t ndahet n natyr gjykata urdhron q ai t shitet n ankand dhe
vlefta e tij t ndahet ndrmjet bashkpronarve, sipas pjesve prkatse, duke llogaritur edhe shumat q
ata duhet ti paguajn njri-tjetrit pr shkak t marrdhnies s bashkpronsis.
Megjithat, n vend t shitjes n ankand, gjykata, kur disa nga bashkpronart e krkojn, mund t
urdhroj q sendi tu lihet ktyre, duke i detyruar q ti paguajn bashkpronarit, i cili krkon
pjestimin, vleftn e pjess s tij, sipas mnyrs dhe brenda afateve t caktuara n vendimin gjyqsor.
Kur sendi q nuk mund t ndahet n natyr, sht shtpi banimi, gjykata ia l n pjes, n kushtet e
siprtreguara, atij nga bashkpronart q banon n at shtpi ose ka nevoj m shum se t tjert pr
at siprfaqe banimi.
Faqe|266
Kodi Civil
Viti 2014
Tjetrsimi i sendit t prbashkt
Neni 208
Kodi Civil
Viti 2014
Asambleja mund t elet dhe t marr vendime kur jan t pranishm personalisht ose t
prfaqsuar me prokur bashkpronart, t cilt kan t paktn dy t tretat e trsis s kuotave. Kur ky
numr nuk sht i pranishm, mbledhja shtyhet dhe mbledhja pasardhse zhvillohet n rast se merr
pjes shumica e zakonshme e bashkpronarve.
Vendimet e asambles merren me shumic t thjesht votash t bashkpronarve, prve rasteve kur
n dispozitat e ktij kreu ose me dispozita t veanta krkohet nj shumic e cilsuar. Kur numri i
votave sht i barabart, vota e kryetarit sht vendimtare.
Kompetencat kryesore t asambles
Neni 214
Asambleja ka edhe kto kompetenca kryesore:
1. Miraton rregulloren pr administrimin e baness, e cila hartohet sipas rregullores tip t miratuar
nga Kshilli i Ministrave.
2. Krijon fondin rezerv pr shpenzimet e prbashkta, duke caktuar edhe shumn vjetore t tij.
3. Miraton preventivat e shpenzimeve q ka vendosur t kryhen gjat vitit, si dhe ndarjen e shums
s tyre midis bashkpronarve.
Shpenzimet e prbashkta pr mirmbajtjen, riparimet dhe prmirsimet e zakonshme t ktyre
objekteve miratohen nga asambleja me shumic t thjesht votash, ndrsa shpenzimet pr prmirsime
t mdha ose rinsime cilsore vendosen me shumic t cilsuar t bashkpronarve q arrijn t
paktn 75% t kuotave prkatse.
4. Emron, kur mohet e domosdoshme, kujdestarin e ndrtess, duke caktuar kompetencat dhe
pagn e tij.
5. Autorizon kryesin q t siguroj, brenda kufijve t arsyeshme, objektet q jan pron e
prbashkt, si dhe t lidh kontrata t tjera t nevojshme pr mirmbajtjen, riparimet dhe prmirsimet
e zakonshme, ose, sipas rastit, pr prmirsime t mdha apo rinsime t ktyre objekteve.
Neni 215
Vendimet e marra nga asambleja sipas dispozitave t msiprme jan t detyrueshme pr t gjith
bashkpronart.
Padia kundr vendimeve t asambles
Neni 216
Kur nj vendim i asambles sht i paligjshm ose cenon interesat e ndonjrit nga bashkpronart e
ktyre objekteve, do bashkpronar ka t drejt t paraqes n gjykatn kompetente padi pr
pavlefshmrin e atij vendimi, brenda tridhjet ditve nga data e dhnies s tij. Paraqitja e krkespadis nuk pezullon zbatimin e vendimit t asambles, prve kur gjykata ka vendosur ndryshe.
Detyrimet e bashkpronarve
Neni 217
do bashkpronar ka kto detyrime:
1. T paguaj shpenzimet pr ruajtjen dhe gzimin e pjesve t prbashkta t ndrtess, pr kryerje
shrbimesh n dobi t prbashkt dhe pr ndryshime t vendosura nga shumica e bashkpronarve, n
prpjestim me vleftn e pjess s secilit, prve kur ka marrveshje tjetr.
Pr sendet q u shrbejn bashkpronarve n mas t ndryshme, shpenzimet prballohen n
prpjestim me prdorimin q mund tu bj atyre secili.
T paguaj shpenzimet pr ruajtjen dhe gzimin e pjesve t prbashkta t ndrtess, pr kryerje
shrbimesh n dobi t prbashkt dhe pr ndryshime t vendosura nga shumica e bashkpronarve n
prpjestim me vleftn e pjess t secilit, prve kur ka marrveshje tjetr.
Faqe|268
Kodi Civil
Viti 2014
2. T mos kryej n katin ose njsin e ndarjes s katit, q sht n pronsi t veant t tij, ndrtime
t cilat mund t u shkaktojn dme objekteve t prbashkta t ndrtess.
3. T ndreq dmin ose t paguaj shpenzimet pr zvendsimin e tij, q ai vet ose nj antar i
familjes s tij i ka shkaktuar me faj, cilitdo objekti t prbashkt.
4. T mos kryej, pa lejen paraprake t asambles, n katin ose n njsin e ndar t katit q sht n
pron t tij, shtesa ose ndryshime t cilat mund t cenojn pamjen e jashtme t ndrtess.
Shtesa t reja mbi katin e fundit
Neni 218
Ndrtimi mbi katin e fundit t nj ndrtese, t kateve ose veprave t tjera, mund t realizohet me
vendimin e shumics prej 3/4 t bashkpronarve t ndrtess.
Neni 219
Ndalohet dhnia e lejes pr kryerjen e shtesave ose veprave t tilla mbi katin e fundit n qoft se
kushtet statike t ndrtess nuk e lejojn.
Bashkpronart mund t kundrshtojn lejen e dhn nga organi kompetent shtetror pr kryerjen e
shtesave ose veprave t tilla mbi katin e fundit dhe kur provohet se ato paksojn ajrin apo dritn pr
katet e mposhtme ose cenojn pamjen arkitektonike t ndrtess.
Neni 220
Ata q jan lejuar t bjn shtesa ose vepra t tjera n katin e fundit detyrohen t rindrtojn taracn,
t ciln t gjith ose nj pjes e bashkpronarve kishin t drejt ta prdornin.
Shmbja trsore ose pjesore e ndrtess
Neni 221
Kur ndrtesa shmbet trsisht ose n nj pjes q prbn jo m pak se tre t katrtat e vlers s saj,
secili bashkpronar mund t krkoj q t shiten n ankand trualli dhe materialet, prve kur sht
vendosur ndryshe.
Kur ndrtesa sht dmtuar n nj prmas m t vogl, asambleja vendos pr rindrtimin e
objekteve t prbashkta t ndrtess dhe secili bashkpronar i tyre detyrohet t kontribuoj n
prpjestim me t drejtat e tij n ato objekte.
Bashpronari q nuk dshiron t marr pjes n rindrtimin e ndrtess, duhet tu shes
bashkpronarve t tjer ose ndonjrit prej tyre edhe objektet, t cilt jan pron vetm e tij, sipas
vlersimit q do t bhet.
B. BASHKPRONSIA MIDIS ANTARVE T FAMILJES BUJQSORE
Neni 222
Pronsia mbi pasurin e antarve t familjes bujqsore, u prket n trsi antarve t saj, t cilt
nprmjet puns ose t drejtave t tjera t fituara, kan kontribuar n krijimin e n mbajtjen e
ekonomis bujqsore.
Neni 223
Familja bujqsore prbhet nga personat q lidhen ndrmjet tyre pr shkak gjinie, martese, birsimi
ose pranimi si antar i saj.
Faqe|269
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 224
Familja bujqsore prfaqsohet n marrdhniet pasurore me t trett nga kryetari, i cili zgjidhet nga
antart e saj.
Neni 225
N pasurin e familjes bujqsore nuk prfshihen sendet e prdorimit thjesht vetjak t antarve, si
dhe sendet q antari ka fituar me t ardhurat e tij vetjake, me dhurim ose me trashgim.
Neni 226
Antari i familjes bujqsore nuk mund t tjetrsoj asnj pjes t pasuris s familjes bujqsore,
gjersa nuk sht br pjestimi i saj.
Neni 227
do antar i familjes bujqsore mund t krkoj pjesn e vet n pasurin e familjes bujqsore. Ajo
prcaktohet duke marr parasysh sidomos:
a) pasurin q i prket tr familjes;
b) numrin e antarve t familjes;
c) kontributin e tij n vnien ose shtimin e pasuris s familjes duke u nisur nga sasia ose efektiviteti i
ktij kontributi, si dhe nga puna dhe mjetet e dhna n krijimin dhe mbajtjen e ekonomis bujqsore.
Neni 228
Pjestimi i pasuris s familjes bujqsore, bhet sipas rregullave t caktuara n nenin 207 t ktij
Kodi.
Kur krkohet pjesa nga antar t veant t saj, ajo vlersohet dhe i jepet n para.
Kur pjestimi krkohet nga disa pjestar t familjes bujqsore, me qllim q t krijohet nj familje
tjetr bujqsore, pjesa mund t jepet n natyr, me kusht q toka bujqsore q u mbetet familjeve t
ndara, t mos jet nn minimumin e njsis minimale t kultivimit.
Me njsi minimale t kultivimit kuptohet toka bujqsore, q sht e nevojshme pr mbajtjen e nj
ekonomie bujqsore, sipas kushteve natyrore t krahins apo zons prkatse.
Neni 229
Familja bujqsore prgjigjet pr veprimet e paligjshme t kryera nga antart e saj, gjat ushtrimit t
detyrave q rrjedhin nga veprimtaria ekonomike e vet familjes bujqsore.
Neni 230
Familja bujqsore nuk prgjigjet pr detyrimet ekonomike vetjake t antarve, duke prfshir edhe
kryetarin e saj. Kreditort kan t drejt t paguhen nga pjesa q i takon antarit debitor n t ardhurat e
familjes bujqsore dhe nga pjesa q i takon atij n pasurin e familjes bujqsore.
Faqe|270
Kodi Civil
Viti 2014
C. BASHKPRONSIA NDRMJET BASHKSHORTVE
Neni 231
Faqe|271
Kodi Civil
Viti 2014
KREU II
T DREJTAT Q RRJEDHIN NGA UZUFRUKTI
Kufijt e gzimit t sendit n uzufrukt
Neni 237
Uzufruktari gzon sendin e vn n uzufrukt, por nuk mund t ndryshoj destinimin ekonomik q
ka patur ai n fillim t uzufruktit, pa plqimin e pronarit ose pa autorizimin e gjykats s rrethit, kur
pronari dhe uzufruktari nuk merren vesh.
Gjat vazhdimit t uzufruktit ose n mbarimin e tij, uzufruktari mund t heq shtesat q i jan br
sendit, n kushtet e paragrafit t par t ktij neni, q mund t shkputen pa e dmtuar at, duke e
kthyer n gjendjen e tij fillestare, prve kur parashikohet ndryshe n aktin e krijimit.
Prmirsimet e sendit n uzufrukt
Neni 238
Uzufruktari n mbarim t uzufruktit nuk ka t drejt t krkoj shprblimin pr prmirsimet e bra
n send gjat prdorimit edhe sikur t jet shtuar vlefta e tij, prve kur sht parashikuar ndryshe n
aktin e krijimit t uzufruktit.
Shtesa e vlefts mund t kompensohet me dmet q mund ti jen shkaktuar sendit pa fajin e
uzufruktarit.
Kur nuk ka vend pr kompensim, uzufruktari mund t heq shtesat e bra, pa u dmtuar sendi,
prve kur pronari pranon t paguaj vleftn e tyre, si t ishin t ndara nga sendi.
Prkatsia e frutave
Neni 239
Uzufruktarit i takojn frutat natyrore dhe ato civile q prodhon sendi gjat kohvazhdimit t
uzufruktit.
Frutat natyrore q nuk jan ndar nga sendi n kohn e fillimit t uzufruktit, i prkasin uzufruktarit
dhe anasjelltas, kur ato nuk jan ndar nga sendi kur mbaron uzufrukti, i prkasin pronarit.
Kalimi i s drejts s uzufruktit
Neni 240
Uzufruktari mund tia kaloj nj tjetri kt t drejt pr nj koh ose pr gjith kohn e qnies s saj,
prve kur n aktin e krijimit sht parashikuar ndryshe.
Kalimi duhet ti njoftohet me shkrim pronarit, prndryshe uzufruktari i mparshm dhe personi q
ka fituar nj t drejt t till prgjigjen solidarisht ndaj pronarit.
E drejta e tjetrsimit
Neni 241
Uzufruktari ka t drejt t tjetrsoj sendet objekt uzufrukti n masn q ato destinohen t
tjetrsohen dhe n prputhje me natyrn e tyre.
N raste t tjera uzufruktari nuk mund t tjetrsoj sendet n uzufrukt pa plqimin e pronarit ose pa
autorizimin e gjykats s rrethit, prve kur n aktin e krijimit sht parashikuar ndryshe.
Autorizimi nuk duhet t jepet kur preken interesat e pronarit, uzufruktarit ose t personave t tret.
Faqe|272
Kodi Civil
Viti 2014
Zvendsimi i sendit n uzufrukt
Neni 242
Investimet
Neni 243
Pronari dhe uzufruktari duhet t merren vesh q parat objekt uzufrukti t investohen n mnyr
frutdhnse ose t shpenzohen n interes t pasuris tjetr n uzufrukt.
Dhnia me qira
Neni 244
Uzufruktari ka t drejt t jap me qira sendet n uzufrukt prve kur sht parashikuar ndryshe n
aktin e krijimit t tij.
Kur mbaron uzufrukti, pronari duhet t respektoj qiran e filluar normalisht m par, prve kur
zgjatja e afatit t saj sht br pa plqimin e tij. Kur uzufruktari ose qiramarrsi i kan krkuar plqimin
pronarit pr qiradhnien dhe ky nuk sht prgjigjur n afatin e caktuar, quhet se plqimi sht dhn.
Kur pushon uzufrukti, qiradhniet pr nj afat mbi pes vjet, kan vler vetm pr pes vjet nga dita
q ka filluar qiradhnia.
Gzimi i servituteve
Neni 245
Uzufruktari gzon t drejtat e servituteve t lidhura me pronn mbi t ciln ka uzufruktin dhe t
drejtat e tjera reale q do ti gzonte vet pronari, prve kufizimeve t parashikuara n aktin e krijimit
apo n ligj.
KREU III
DETYRIME Q RRJEDHIN NGA UZUFRUKTI
Zvendsimi i dmeve
Neni 246
Uzufruktari detyrohet t shprblej vleftn e sendit t humbur ose t dmtimit t tij, prve kur
provon se nuk jan shkaktuar pr fajin e tij.
Ai detyrohet t zvendsoj sendet q, sipas uzufruktit, nuk kishte t drejt ti konsumonte.
Inventaret
Neni 247
Uzufruktari merr n dorzim sendet n gjndjen q ndodhen para fillimit t uzufruktit.
Sendet n uzufrukt merren n dorzim me inventar t br me akt noterial, n prani t pronarit, pasi
Faqe|273
Kodi Civil
Viti 2014
t jet njoftuar n nj afat t prshtatshm. sht e drejt e palve q n inventar t shnohen t gjitha
hollsit q kan lidhje me prcaktimin dhe gjndjen e sendeve q merren n uzufrukt.
Inventari mund t kryhet edhe me akt privat, kur bien n marrveshje t dy palt, q jan t
pranishm gjat kryerjes s tij. Shpenzimet pr kryerjen e inventarit jan n ngarkim t uzufruktarit,
prve kur parashikohet ndryshe n aktin e krijimit.
Njoftimet periodike
Neni 248
Uzufruktari detyrohet ti drgoj pronarit n fund t do viti nj njoftim t hollsishm me shkrim t
nnshkruar prej tij, pr sendet q nuk ekzistojn m ose pr sendet q i kan zvendsuar ato, si dhe
prfitimet e tjera nga sendet n uzufrukt, q nuk hyjn n kategorin e frutave.
Shpenzimet pr kryerjen e dets vjetore, jan n ngarkim t uzufruktarit, prve kur n aktin e
krijimit sht parashikuar ndryshe.
Dhnia e garancis
Neni 249
Uzufruktari detyrohet ti jap pronarit nj garanci me shkrim pr prmbushjen e detyrimeve t
rrjedhura nga uzufrukti, prve kur n aktin e krijimit sht shkarkuar nga nj detyrim i till ose kur
interesat e pronarit mbi sendet n uzufrukt jan siguruar n mnyr t mjaftueshme nga nj institut i
ngarkuar me kt pun.
Prindrit q kan uzufruktin ligjor mbi sendet n pronsi t fmijve t tyre, prjashtohen nga
dhnia e nj garancie t till.
Kur uzufruktari sht shkarkuar nga detyrimi pr dhnien e garancis, pronarit i lind e drejta t
krkoj prej tij q ti tregohen do vit sendet q i jan dhn n uzufrukt ose t njihet me njoftimin e
nj institucioni krediti pr parat apo letrat me vler t depozituara.
Uzufruktari nuk mund t fitoj posedimin e sendeve t vna n uzufrukt, pa plotsuar detyrimet q
rrjedhin nga ky nen.
Pasojat e mosdhnies s garancis
Neni 250
Kur uzufruktari nuk jep garanci, merren masa pr administrimin e sendeve n uzufrukt. Sendet e
paluajtshme jepen me qira ose i besohen nj administratori t zgjedhur me marrveshje ndrmjet
pronarit e administratorit dhe kur nuk arrihet nj marrveshje e till, administratori caktohet nga gjykata
e rrethit.
Uzufruktari ka t drejt t mbaj pr banim t tij dhe t familjes s tij, nj banes q prfshihet n
uzufrukt.
Parat q prfshihen n uzufrukt investohen me kamat.
Sendet e luajtshme q vjetrohen ose dmtohen nga prdorimi ose sendet ushqimore q rrezikohen
t prishen, shiten dhe vlefta e tyre jepet me kamat ose prdoret pr sendet n uzufrukt.
Uzufruktari mund t krkoj ti lihen sende t luajtshme t mjaftueshme pr prdorim vetjak.
Shpenzimet e mirmbajtjes
Neni 251
Shpenzimet q nevojiten pr ruajtjen, mirmbajtjen dhe administrimin e sendit jan n ngarkim t
uzufruktarit. Jan gjithashtu n ngarkim t tij edhe shpenzimet pr ndreqjet jo t zakonshme, kur ato
jan rrjedhim i mosprmbushjes s detyrimeve t tij ndaj sendit n uzufrukt.
Faqe|274
Kodi Civil
Viti 2014
Riparimet e jashtzakonshme jan n ngarkim t pronarit. Kur pronari refuzon ti kryej ato ose t
tjerat q i jan ngarkuar atij, ose vonon pa arsye kryerjen e tyre, uzufruktari i kryen vet me shpenzimet
e tij, t cilat shlyhen deri n prfundimin e uzufruktit. Uzufruktari ka t drejt t mbaj sendin e ndrequr
deri n shlyerjen e shpenzimeve.
Sigurimi i uzufruktit
Neni 252
Uzufruktari duhet t siguroj sendet n uzufrukt n favor t pronarit pr rreziqet q zakonisht ato
duhet t sigurohen ose q jan t detyrueshme nga ligji. N rast dmtimi uzufrukti shtrihet mbi
shprblimin e paguar.
Kur uzufrukti nuk prmbush nj detyrim t till, pronari ka t drejt t bj vet sigurimin e prons
dhe uzufruktari detyrohet ti paguaj shpenzimet prkatse.
Shpronsimi i sendeve n uzufrukt
Neni 253
Kur sendi shpronsohet pr interesa publike, uzufrukti kalon mbi shprblimin prkats.
Pagimi i taksave dhe i detyrimeve t tjera
Neni 254
Tatimet, taksat, shpblimet, rentat toksore dhe detyrimet e tjera vjetore q kan lidhje me t
ardhurat gjat uzufruktit jan n ngarkim t uzufruktarit.
Tatimet, taksat e detyrimet e tjera n ngarkim t prons gjat uzufruktit, jan n ngarkim t pronarit.
KREU IV
MBARIMI I UZUFRUKTIT
Neni 255
Uzufrukti mbaron:
- me vdekjen e uzufruktarit ose me mbarimin e personit juridik uzufruktar;
- me mbarimin e afatit t caktuar n aktin e krijimit;
- me bashkimin e cilsive t pronarit e t uzufruktarit n nj person t vetm;
- me shkatrrimin trsisht ose humbjen e sendit t dhn n uzufrukt;
- me mosprdorimin e uzufruktit radhazi pr njzet vjet.
Pushimi i uzufruktit
Neni 256
Uzufrukti mund t pushoj kur uzufruktari shprdoron t drejtat ose nuk prmbush detyrimet q
rrjedhin nga uzufrukti.
Megjithat gjykata, sipas rrethanave q do t rezultojn mund t urdhroj q uzufruktari ti jap
garanci, n rast se ka qn shkarkuar nga nj detyrim i till, ose me krkesn e pronarit ti lihet atij
administrimi i sendit n uzufrukt ose nj personi tjetr ose dhe dhnia me qira e sendit.
Faqe|275
Kodi Civil
Viti 2014
Heqja dor nga uzufrukti
Neni 257
Uzufruktari mund t krkoj q, me shpenzimet e tij, t heq dor nga uzufrukti pr shkak t
barrve e detyrimeve q rrjedhin prej tij.
Kthimi i sendeve n uzufrukt
Neni 258
Kur mbaron uzufrukti, uzufruktari ose trashgimtart e tij detyrohen t vn n dispozicion t
pronarit sendet e vna n uzufrukt.
TITULLI V
PRDORIMI E BANIMI
Neni 259
Personi q ka nj t drejt thjesht prdorimi mbi nj send, e prdor at dhe gzon frutet e tij n
masn q ka nevoj pr vete e pr familjen e tij.
Kur objekti i t drejts s prdorimit sht nj banes, personi ka t drejt t banoj atje sipas
nevojave t tij e t familjes s tij. Sendi ose banesa q prdoret sipas ksaj dispozite nuk mund t
tjetrsohet, t rndohet dhe as t prdoret nga persona t tjer.
Neni 260
Dispozitat q kan lidhje me uzufruktin zbatohen dhe pr t drejtn e prdorimit dhe t banimit, pr
aq sa prputhen me kto t drejta.
TITULLI VI
SERVITUTET
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 261
Servituti sht barra q i ngarkohet nj prone, pr prdorimin dhe dobin e nj prone t nj pronari
tjetr.
Neni 262
Servituti vendoset me ligj ose me vullnetin e njeriut.
Neni 263
Pronari i prons shrbyese nuk sht i detyruar t kryej ndonj veprim pr t br t mundur
ushtrimin e servitutit, prve kur n ligj ose nga titulli, parashikohet ndryshe.
Faqe|276
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 264
Pronari, n favor t t cilit sht vn servituti, detyrohet ti shprblej pronarit t prons shrbyese
dmin q i shkaktohet nga krijimi i servitutit.
KREU II
SERVITUTET DETYRUESE
Neni 265
Pronari i nj prone q, n baz t ligjit, ka t drejt t krkoj nga pronari i nj prone tjetr krijimin e
nj servituti, n munges t nj marrveshjeje, mund ti drejtohet gjykats.
Servituti detyrues mund t krijohet edhe me akt t organit shtetror, n rastet e parashikuara me ligj.
Vendimi duhet t prcaktoj rregullat e ushtrimit t servitutit dhe shprblimin e dmit prkats.
Rrjedhja e ujrave
Neni 266
Pronari sht i detyruar t pranoj n tokn e tij ujrat e shiut, t bors ose t burimeve t
pashfrytzuara, q rrjedhin natyrshm nga nj tok me nivel m t lart. Pronari nuk mund t ndryshoj
kt rrjedh natyrore n dm t nj tjetri.
Uji q rrjedh mbi nj tok t mposhtme mund t mbahet nga pronari i toks s msiprme, vetm
n masn q sht e domosdoshme pr at tok.
Neni 267
N rastet kur anbrigjet dhe shpatet e nj prone q shrbenin pr t ndaluar ujrat, jan shkatrruar
ose dmtuar, si dhe kur del e nevojshme q nga shkaku i ujrave t ndrtohen mbrojtsa dhe pronari i
asaj prone nuk pranon ti ndrtoj ose ti riparoj, pronart e dmtuar ose q rrezikohen t dmtohen,
mundet q me shpenzimet e tyre ti ndrtojn ose ti riparojn ato.
Kto ndrtime e riparime duhet t kryhen pa iu shkaktuar pronarit t prons shrbyese ndonj dm,
duke respektuar rregullat e posame, kur ka t tilla. Kur pronari i prons shrbyese ka kundrshtime,
mosmarrveshja zgjidhet nga gjykata.
Neni 268
Dispozitat e nenit t msiprm zbatohen edhe kur del e nevojshme t hiqet nj penges lndsh t
formuara n nj pron tjetr ose n nj hendek, rrjedh uji ose vij kulluese, t cilat dmtojn pronat
fqinje.
Neni 269
Pronari q ka nj burim uji n pronn e vet sht i lir n prdorimin e tij, por pa cenuar t drejtat q
mund t ket fituar pronari i prons m t ult n baz t nj titulli ose me parashkrim.
Neni 270
N rast se nj rrjedh uji u ndalon pronarve t pronave ngjitur, hyrjen n kto ose vazhdimin e
vaditjes apo t kullimit t ujrave, ata q prdorin kt rrjedh, detyrohen q n proporcion me
prfitimin q nxirret prej tij (ujit) t ndrtojn e t mirmbajn urat e mjetet e tjera t kalimit, n mnyr
Faqe|277
Kodi Civil
Viti 2014
t volitshme e t sigurt, si dhe gypat e nndheshm ose vepra t tjera t ksaj natyre pr vazhdimin e
ujitjes e t kullimit.
Neni 271
Pronari i nj toke detyrohet t pranoj pa shprblim ujrat q vijn nga drenazhimi i nj toke t
msiprme, kur ato rrjedhin natyrshm n tokn e tij.
Kur nga kjo rrjedh i shkaktohet dm, ai ka t drejt t krkoj shprblimin e dmit dhe marrjen e
masave pr mnjanimin n t ardhmen.
Servitutet q rrjedhin nga ndrtimet
Neni 272
Rregullat pr ndrtimin e banesave e t ndrtimeve t tjera, largsia ndrmjet tyre, marrja e drits dhe
e pamjes, nxjerrja e ballkoneve e ndrtime t tjera t ksaj natyre, rregullohen me ligj t veant duke
respektuar t drejtat e pronarit t parashikuara n kt Kod e n ligje t veanta.
Servitutet q rrjedhin nga marrja e ujit
Neni 273
Kalimi i ujrave npr pronn e tjetrit duhet t kryhet n mnyrn m t volitshme e m t
prshtatshme me m pak dme, por pa penguar ushtrimin normal t servitutit.
Neni 274
Kur kalimi i ujrave krkohet pr nj koh jo m t gjat se nnt vjet, pagimi i vlefts dhe i
shprblimit t dmeve t prmendura n dispozitn e msiprme bhet n gjysmn e ksaj vlefte, me
detyrimin q me mbarimin e afatit t rivihet gjithka n gjendjen e mparshme.
Ky servitut mund t bhet i prhershm kur kjo krkohet para mbarimit t afatit, nprmjet pagimit
t gjysms tjetr, t vlefts s bashku me kamatat ligjore, nga data q ka filluar kalimi.
Kur krkesa bhet pas mbarimit t afatit, nuk merren parasysh pagesat pr dhnien prkohsisht t
ksaj t drejte.
Neni 275
Kur kalimi i ujrave duhet t kryhet duke prshkuar rrug publike ose lumenj e ndrtime t tjera
publike, zbatohen rregullat e parashikuara n dispozita t veanta.
Neni 276
Kur n nj shtpi ose n mjediset e tjera t saj mungon uji i nevojshm pr jetesn e njerzve ose t
kafshve dhe nuk mund t sigurohet ndryshe, ose nevojiten shpenzime t mdha, pronari i toks fqinje
duhet t lejoj q nj sasi uji tepric t prdoret n masn e domosdoshme pr nevojat e msiprme,
duke prballuar pala tjetr vleftn e ujit q krkohet dhe shpenzimet q duhet t kryhen pr kt qllim,
si dhe kur sht rasti t shprblej dmin q mund t shkaktohet.
Servituti i kalimit
Neni 277
Pronari q nuk ka dalje n rrugn publike dhe nuk mund ta siguroj at prve se me shpenzime t
mdha e me vshtirsi, ka t drejt t ket rrug kalimi nga toka fqinje, pr prdorimin e prshtatshm
t prons s vet.
Faqe|278
Kodi Civil
Viti 2014
Kalimi duhet t prbj rrugn m t shkurtr pr n rrugn publike dhe me m pak dme pr
pronn shrbyese.
Kjo dispozit zbatohet edhe kur pronari, q i sht njohur e drejta e kalimit n pronn e tjetrit,
krkon zgjerimin e arsyeshm t rrug-kalimit pr mjete, duke prfshir edhe kalimin e mjeteve
mekanike.
Neni 278
Pronari duhet t lejoj fqinjin t hyj e t kaloj n tokn e tij sa her ka nevoj t ndrtoj ose t
ndreq nj mur apo nj vepr tjetr. Ai duhet t lejoj personin q t krkoj e t marr gjn e gjall e
do send tjetr t tij, q ndodhen aty rastsisht ose si rrjedhim i ers, ujit, orteqeve dhe forcave t tjera
madhore, ndodhen n tokn e tij apo jan bashkuar me sende t tij.
Pronari mund t mos lejoj hyrjen kur merr prsipr t dorzoj vet sendin e ndodhur n tokn e
tij. Kur sht rasti pronari i toks shprblehet pr dmin e shkaktuar.
Neni 279
Personi q do t kaloj n tokn e tjetrit, duhet t paguaj vleftn e toks q zihet, pa zbritur tatimet
e barrt e tjera q lidhen me tokn, si dhe shprblimin pr dmin q shkaktohet duke prfshir edhe
dmin q vjen nga ndrprerja e toks, nga mosprdorimi i saj, nga depozitimi i lndve t nxjerra e
hedhja e mbeturinave. Pronari i toks shrbyese ka t drejt t largoj kto t fundit dhe ta prdor
siprfaqen e toks, por gjithnj pa dmtuar ushtrimin normal t servitutit.
Servituti pr vendosjen e gypave, kabllove e telave
Neni 280
Pronari duhet t lejoj persona t tjer q t ndrtojn n pronn e tij t paluajtshme kanale ose t
vendosin gypa pr kalimin e ujit ose t gazit, si dhe kabllo e tela telegrafik ose elektrik dhe instalime t
tjera t ksaj natyre, por vetm kur kto vepra nuk kan mundsi t kryhen ndryshe ose pa u br
shpenzime t mdha. Pronari, kur i shkaktohet dm, ka t drejt t shprblehet.
KREU III
SERVITUTET VULLNETARE
Neni 281
Pronari mund t krijoj mbi pronat e veta ose n dobi t tyre, do lloj servituti, me kusht q t mos
jet n kundrshtim me rendin juridik.
Servitutet vullnetare krijohen me kontrat ose me testament.
Neni 282
Servitutet jan vijuese kur ushtrimi i tyre bhet pa qen nevoja pr veprime t herpashershme t
njeriut, si jan vijat e ujit, pikat e strehve e t tjera t ksaj natyre.
Servitutet jan jo vijuese, kur n ushtrimin e tyre krkohet kryerja e veprimeve t tashme t njeriut,
si jan e drejta pr t marr uj, pr kullotjen e bagtive e t tjera t ksaj natyre.
Servitutet mund t jen t dukshme e t padukshme.
T padukshme jan servitutet pr t cilat nuk nevojiten punime t dukshme ose t prhershme, q
jan t nevojshme pr ushtrimin e tyre.
Faqe|279
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 283
Servitutet vijuese e t dukshme krijohen me titull ose me parashkrimin dhjet vjear. Servitutet
vijuese t padukshme dhe servitutet jo vijuese, t dukshme ose jo, nuk mund t krijohen vese me titull.
Neni 284
Kur dy prona pushojn s qni n pronsin e nj personi, servituti konsiderohet se ekziston n
mnyr aktive apo pasive n dobi ose kundr secils nga pronat e veuara, prve kur ka marrveshje t
kundrt.
KREU IV
MNYRAT E USHTRIMIT T SERVITUTEVE
Neni 285
E drejta e servitutit prfshin do gj q sht e nevojshme pr ta prdorur at.
Neni 286
Pronari, pa plqimin e uzufruktarit, nuk mund t ngarkoj pronn me servitute q cenojn t drejtat
e uzufruktarit.
Neni 287
Servituti mbi nj pron q u prket disa personave n bashkpronsi mund t krijohet vetm me
miratimin e gjith bashkpronarve. Servituti i krijuar nga vetm nj ose disa bashkpronar, hyn n
fuqi kur bashkpronart e tjer bashkarisht apo vemas, kan dhn miratimin pr krijimin e tij.
Neni 288
Personi q ka nj t drejt servituti, duhet ta prdor at sipas titullit t tij ose t posedimit t tij. Kur
ka dyshime rreth shtrirjes dhe mnyrs s ushtrimit t tij, quhet se servituti sht krijuar n mnyr t
till q t plotsoj nevojat e prons dominuese, duke rnduar sa m pak pronn shrbyese.
Neni 289
E drejta e servitutit duhet t ushtrohet n kohn dhe n mnyrn q sjell m pak vshtirsi e
shqetsime pr pronarin e prons shrbyese.
Neni 290
Kur prona n dobi t s cils sht krijuar nj servitut pjestohet, servituti do ti shrbej secils pjes,
me kusht q barra e prons shrbyese t mos rndohet.
Neni 291
Pronari nuk duhet q me veprimet ose mosveprimet e tij t paksoj prdorimin e servitutit ose ta
bj at m t vshtir.
Faqe|280
Kodi Civil
Viti 2014
Megjith kt, n qoft se kan ndryshuar kushtet dhe pronari i prons shrbyese rndohet ose
pengohet n ushtrimin e t drejtave t pronsis, mund ti krkoj pronarit, n dobi t t cilit sht vn
servituti, ndrrimin e vendit t servitutit.
Kt t drejt e ka edhe pronari i prons tjetr, kur provohet se ky ndrrim sjell dobi dhe nuk
dmton pronn shrbyese.
Mbrojtja e servitutit
Neni 292
Personi q ushtron nj servitut, ka t drejt t krkoj gjyqsisht nga kushdo q kundrshton kt t
drejt, duke krkuar sipas rastit rivendosjen e plot t saj, pushimin e cenimit q i bhet si edhe
shprblimin e dmit t shkaktuar.
KREU V
SHUARJA E SERVITUTEVE
Neni 293
Servitutet shuhen:
a) Kur n nj person t vetm bashkohet pronsia e prons mbizotruese me at t prons
shrbyese.
b) Kur nuk prdoret pr m shum se dhjet vjet.
Afati i parashkrimit pr servitutet jo vijuese fillon t ec nga dita kur servituti ka pushuar s
prdoruri, ndrsa pr servitutet vijuese nga dita kur sht kryer nj vepr ose sht vrtetuar nj fakt q
pengon ushtrimin e servitutit. Pr efekt t shuarjes s servitutit, llogaritet edhe koha q ai sht ushtruar
nga titullari i mparshm.
c) Kur sendet dmtohen ose konsumohen deri n nj shkall sa nuk mund t prdoren pr qllimin
e tyre.
Rikthimi n nj gjendje q mund t prdoren sjell si rrjedhim edhe rivendosjen e servituteve, prve
kur kjo e drejt sht parashkruar.
Neni 294
Kur prona mbizotruese sht n bashkpronsi, prdorimi i servitutit nga njri prej
bashkpronarve, ndrpret parashkrimin edhe ndaj bashkpronarve t tjer.
Neni 295
Pezullimi ose ndrprerja e parashkrimit n favor t njrit nga bashkpronart, ka efekt edhe n favor
t t tjerve.
TITULLI VII
MBROJTJA E PRONSIS
Padia pr krkimin e sendit
Neni 296
Pronari ka t drejt t ngrej padi pr t krkuar sendin e tij nga do posedues ose mbajts. Kt t
drejt e ka edhe do bashkpronar pr sendin e prbashkt, me qllim q ai tu dorzohet gjith
bashkpronarve.
Faqe|281
Kodi Civil
Viti 2014
T drejtat e poseduesit pr t ardhurat
Neni 297
Poseduesit me mirbesim i takojn frutat natyrore t veuara dhe frutat civile t vjela q jan br t
krkueshme deri n ditn q ka marr dijeni se sht posedues i paligjshm, ose q i sht njoftuar padia
e pronarit pr krkimin e sendit. Ai nuk detyrohet t shprblej pronarin pr humbjen, dmtimin ose
pamundsin e kthimit t sendit pr do shkak tjetr, por pas ksaj dite ai prgjigjet pr frutat e vjela
ose q duhet t kish vjelur, duke vepruar me prkujdesje deri n kohn e kthimit t sendit, pr
shprblimin pr prdorimin e sendit, si dhe pr humbjen, dmtimin ose pamundsin e kthimit pr faj
t tij.
Neni 298
Poseduesi me keqbesim pr gjith kohn e posedimit t tij, detyrohet ti kthej pronarit bashk me
sendin edhe frutat natyrore t veuara e frutat civile t vjela ose q jan br t krkueshme, dhe t
ardhurat e tjera q duhej t vilte, si dhe t shprblej pronarin pr prdorimin e sendit dhe pr humbjen,
dmtimin ose pamundsin e kthimit t sendit qoft dhe pa fajin e tij.
Ai shkarkohet nga prgjegjsia kur provon se dmi do t shkaktohej edhe sikur t kishte dorzuar
sendin n kohn e duhur, prve kur ai sht marr me an vepre penale.
E drejta e poseduesit pr shpenzimet
Neni 299
Poseduesi me mirbesim ka t drejt t krkoj pagimin e shpenzimeve t nevojshme q kan br
pr sendin dhe shpenzimet e dobishme, n masn q kto i kan shtuar vleftn, n qoft se kjo
vazhdon t jet n kohn e kthimit t sendit.
Poseduesi me mirbesim ka t drejt t zbres nga t ardhurat e sendit, shpenzimet q i njihen sipas
ksaj dispozite. Ai ka t drejt t mbaj sendin, gjersa ti paguhen shpenzimet e nevojshme t dobishme.
Neni 300
Poseduesi me keqbesim ka t drejt t krkoj vetm pagimin e shpenzimeve t nevojshme q ka
br pr sendin.
Neni 301
Poseduesi me mirbesim dhe ai me keqbesim, prve shpenzimeve q u njihen sipas neneve t ktij
Kodi, nuk kan t drejt t krkojn pagimin e shpenzimeve t tjera t bra pr sendin, por vetm kan
t drejt t heqin nga sendi at q kan bashkuar dhe q mund t ndahet pa dm, prve kur pronari
pranon t paguaj vleftn e tyre.
Padia mohuese
Neni 302
Pronari ka t drejt t krkoj nga cilido q e cenon n pronsin e tij, por pa u zhveshur nga
posedimi, t pushoj cenimin dhe t mos prsris kt n t ardhmen, dhe, kur sht rasti t shprblej
dmet q mund ti ket shkaktuar.
Faqe|282
Kodi Civil
Viti 2014
Kallzimi i nj punimi t ri dhe i nj dmi t mundshm
Neni 303
Pronari, personi q gzon nj t drejt tjetr reale ose poseduesi, t cilt kan arsye t shqetsohen se
nga nj punim i ri i filluar prej t tjerve n tokn e tyre ose t tjetrkujt, mund ti vij dm sendit n
pronsi ose n posedimin e tij, mund ti drejtohet gjykats me kusht q ky punim t mos ket
prfunduar ose t mos ket kaluar nj vit nga fillimi i tij.
Gjykata sipas rastit vendos ndalimin e punimit, shmbjen ose paksimin e tij dhe kur sht rasti edhe
shprblimin e dmit ose rrzon padin duke urdhruar shprblimin e dmit kur rezulton se punimi ka
qn ndaluar padrejtsisht.
TITULLI VIII
POSEDIMI
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Kuptimi i posedimit
Neni 304
Posedimi sht sundimi efektiv i nj personi mbi nj send dhe mbi t drejtat e tjera reale mbi at.
Posedimi mund t ushtrohet drejtprsdrejti ose nga nj person q mban sendin.
Llojet e posedimit
Neni 305
Posedimi i personit jo pronar mund t jet i ligjshm ose i paligjshm. Posedimi sht i ligjshm kur
poseduesi e ka posedimin nga pronari, n baz t nj veprimi juridik, n baz t ligjit ose t nj akti
administrativ.
N t gjitha rastet e tjera posedimi sht i paligjshm.
Neni 306
Posedimi i paligjshm mund t jet me mirbesim ose me keqbesim.
Posedimi sht me mirbesim kur poseduesi nuk ka ditur ose nuk ishte i detyruar t dinte se
posedimi i tij sht i paligjshm.
Mirbesimi prezumohet dhe mjafton t ket qn n kohn e fitimit t posedimit.
Prezumime mbi posedimin
Neni 307
Poseduesi i tanishm q ka poseduar n nj koh t mparshme, prezumohet se ka poseduar edhe n
kohn e ndrmjetme.
Neni 308
Posedimi i tanishm nuk prezumon posedimin e mparshm, prve kur poseduesi ka nj titull q
prbn bazn e posedimit t tij.
N kt rast poseduesi prezumohet q t ket qn poseduar q nga data e titullit.
Faqe|283
Kodi Civil
Viti 2014
Mnyrat e fitimit t posedimit
Neni 309
Faqe|284
Kodi Civil
Viti 2014
PJESA III
TITULLI I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Kuptimi i trashgimit
Neni 316
Trashgimia sht kalimi me ligj ose me testament i pasuris (trashgimit) t personit t vdekur, nj
ose m shum personave (trashgimtar), sipas rregullave t caktuara n kt Kod.
Neni 317
Trashgimia me ligj zbatohet kur trashgimlnsi nuk ka br testament, ose ka br vetm pr nj
pjes t pasuris s tij, ose kur testamenti sht trsisht ose pjesrisht i pavlefshm.
Koha dhe vendi i eljes s trashgimit
Neni 318
Trashgimia elet n kohn kur vdes trashgimlnsi dhe n vendin ku ai ka patur banimin e tij t
fundit. Kur ky nuk dihet, trashgimia elet n vendin ku ndodhet e gjith pasuria e tij ose pjesa kryesore
e saj. Ajo rregullohet sipas ligjit t kohs kur sht elur.
Neni 319
sht e pavlefshme do marrveshje me t ciln disponohen ose prdorohen t drejta q rrjedhin
nga nj trashgim ende i paelur.
Zotsia pr t trashguar
Neni 320
Ka zotsi pr t trashguar personi q n kohn e eljes s trashgimis sht gjall, ose sht zn
para vdekjes s trashgimlnsit dhe ka lindur i gjall.
Prezumohet se ka qn zn n kohn e eljes s trashgimis, ai q ka lindur brenda 300 ditve nga
vdekja e trashgimlnsit.
Neni 321
Kur dy ose m shum persona thirren pr t trashguar njri tjetrin dhe nuk vrtetohet se cili prej
tyre ka vdekur m par, prezumohet se t gjith kan vdekur n t njjtn koh dhe nuk kalon ndonj e
drejt nga njri tek tjetri.
Padenjsia
Neni 322
Nuk mund t trashgoj si i padenj:
- ai q me dashje ka vrar ose ka tentuar t vras trashgimlnsin, bashkshorten, fmijt dhe
prindrit e tij;
- ai q ka br ndaj trashgimlnsit kallzim ose dshmi t rreme, pr kryerjen e nj vepre penale
pr t ciln parashikohet dnim me vdekje ose me heqje lirie mbi 10 vjet, kur kallzimi ose dshmia jan
deklaruar t rreme n nj gjykim penal;
Faqe|285
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|286
Kodi Civil
Viti 2014
Fitimi i trashgimit
Neni 330
Faqe|287
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 338
Nuk mund t hiqet dor nga trashgimi, kur gjat afatit tremujor, trashgimtari me veprimet e tij
sht sjell si trashgimtar.
Veprimet q kryhen vetm pr t ruajtur pasurin trashgimore, nuk konsiderohen si sjellje prej
trashgimtari.
Trashgimtart q kan hequr ose fshehur sende nga trashgimi, humbasin t drejtn e heqjes dor
dhe mbeten trashgimtar edhe sikur t ken deklaruar heqjen dor nga trashgimi.
Neni 339
Trashgimtari q ka deklaruar rregullisht heqjen dor ose jo nga trashgimi, nuk mund ta shfuqizoj
m pas kt deklarim.
Neni 340
Kur trashgimtari vdes para se t kaloj afati pr heqjen dor nga trashgimi, e drejta pr heqjen
dor u kalon trashgimtarve t tij.
Pagimi i detyrimeve
Neni 341
Trashgimtart prgjigjen pr detyrimet q rndojn mbi pasurin trashgimore n prpjestim me
pjest e tyre, gjer n vleftn e pasuris trashgimore q kan marr.
Quhen detyrime q rndojn mbi pasurin trashgimore, ato t trashgimlnsit, shpenzimet e
varrimit t tij dhe shpenzimet q nevojiten pr ruajtjen dhe administrimin e pasuris trashgimore, deri
sa ajo tu kaloj trashgimtarve prkats.
Neni 342
Kur n nj trashgim, nj ose disa prona t paluajtshme jan t rnduara me hipotek, secili
trashgimtar ka t drejt t krkoj q kto prona t lirohen nga hipoteka para se t bhet formimi i
pjesve trashgimore.
Megjithkt, trashgimtari q e ka shlyer detyrimin q rrjedh nga hipoteka e vn mbi nj send t
paluajtshm n pjesn trashgimore t tij, ka t drejtn e kthimit ndaj trashgimtarve t tjer, n
proporcion me pjest e tyre.
Masat pr sigurimin e pasuris trashgimore
Neni 343
Kur shihet e nevojshme t mbrohen interesat e trashgimtarve, t personave q mund t prfitojn
nga disponimet me testament, t kreditorve t trashgimlnsit ose t shtetit, gjykata e rrethit ku sht
elur trashgimia, kryesisht ose me krkesn e do t interesuari, urdhron prmbaruesin gjyqsor osa
nj noter pr t br inventarin e pasuris trashgimore.
Prmbaruesi gjyqsor ose noteri q bn inventarin mund t caktoj nj person si ruajts i pasuris
trashgimore.
Derisa t mos jen hequr masat e msiprme, trashgimtari q mund t ket filluar nga administrimi
i pasuris trashgimore, nuk mund ta tjetrsoj at vese me lejen e gjykats.
Faqe|288
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 344
Kur nuk dihet a ka trashgimtar ose kur trashgimtart mungojn dhe nuk ka lajme pr ata ose kur
trashgimtart ligjor apo testamentor kan hequr dor nga trashgimi dhe nuk dihen trashgimtart e
tyre, gjykata e rrethit ku sht elur trashgimi, kryesisht ose me krkesn e do t interesuari, emron
nj kujdestar t trashgimit.
Shkurtimi i vendimit t emrimit t kujdestarit, shpallet n Fletoren Zyrtare.
Neni 345
Kujdestari krkon kryerjen e inventarit t pasuris trashgimore, merr masa pr administrimin e
pasuris, ushtron t drejtn e padis dhe u prgjigjet padive n lidhje me kt pasuri, depoziton n
bank parat q ndodhen n trashgim ose q rrjedhin prej tij, kryen veprime t tjera t ksaj natyre dhe
jep llogari n mbarim t administrimit.
Neni 346
Me miratimin e gjykats kujdestari paguan detyrimet q rndojn mbi pasurin trashgimore,
ekzekuton detyrimet n lidhje me leget dhe barrt dhe, kur shihet e nevojshme tjetrson edhe pasuri
trashgimore.
Neni 347
Detyra e kujdestarit pushon me paraqitjen e treshgimtarit.
Dshmia e trashgimis
Neni 348
Cilsia si trashgimtar dhe pjest takuese n trashgim caktohen n dshmin e trashgimis, t
lshuar nga gjykata, sipas rregullave t caktuara n Kodin e Procedurs Civile.
Padia pr krkimin e trashgimit
Neni 349
Trashgimtari mund t krkoj me padi nga kushdo q posedon trsisht ose pjesrisht pasurin
trashgimore, njohjen e tij si trashgimtar dhe dorzimin e pasuris trashgimore dhe t pasuris s
fituar me an t saj, sipas rregullave mbi posedimin me mirbesim dhe me keqbesim.
Neni 350
Padia pr krkimin e trashgimit mund t ngrihet edhe kundr personit q mban pasurin
trashgimore n baz t nj dshmie trashgimi, qoft dhe kur ky sht shteti. Personi q ka fituar me
mirbesim ndonj send t pasuris trashgimore nga nj trashgimtar i till, nuk sht i detyruar t
kthej sendin edhe sikur t jet fituar me kundrshprblim.
Poseduesi me mirbesim q ka tjetrsuar po n mirbesim sende nga pasuria trashgimore, sht
vetm i detyruar q ti kthej trashgimtarit padits mimin e sendit t shoqruar me faturn prkatse.
Kur kto t fundit nuk jan shlyer, ktij i kalon e drejta pr t krkuar shlyerjen e tyre.
Faqe|289
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 351
Padia pr krkimin e trashgimit nuk parashkruhet, prve efekteve t parashkrimit fitues pr sende
t veuara.
Neni 352
Dispozitat q kan lidhje me posedimin, zbatohen edhe pr posedimin e sendeve n trashgim,
prsa i prket krkimit t frutave, t shpenzimeve t kryera ose pr prmirsimet dhe shtesat e bra.
Pjestimi i trashgimit
Neni 353
Cilido nga bashktrashgimtart ka t drejt t krkoj n do koh pjestimin e pasuris
trashgimore edhe sikur trashgimlnsi t ket urdhruar ndryshe.
Neni 354
Pjestimi i pasuris trashgimore mund t bhet me marrveshje t vet trashgimtarve dhe, kur
kta nuk merren vesh, nga gjykata kompetente pr shqyrtimin e padive q rrjedhin nga trashgimia.
Neni 355
Pjestimi i pasuris trashgimore bhet sipas rregullave t parashikuara n nenin 207 t ktij Kodi
dhe n dispozitat e tjera t ktij kreu.
Neni 356
N formimin e pjesve takuese duhet q, sa t jet e mundur, n seciln prej tyre t bjn pjes nga
po ajo sasi sendesh t luajtshme ose t paluajtshme, t drejtash reale ose kredish, q kan natyr e vleft
t njjt.
Neni 357
Kur kreditort kan vn sekuestro mbi sendet e luajtshme t pasuris trashgimore, ose kan
kundrshtuar pjestimin sipas nenit 206 t ktij Kodi, ose shumica e bashktrashgimtarve e shohin t
nevojshme pagimin e detyrimeve q rndojn mbi trashgimin, sendet e luajtshme shiten n ankand.
Neni 358
Bashkshorti i trashgimlnsit ka t drejt t krkoj pjesn q i takon n pasurin e prbashkt t
fituar me pun nga bashkshortt gjat martess.
Bashktrashgimtart, q me punn ose t ardhurat e tyre kan ndihmuar n shtimin e pasuris s
ln n trashgim, kan t drejt t krkojn pjesn e tyre n pasurin e siprme t shtuar, sipas
kontributit t dhn.
Neni 359
Pjesa e antarit q vdes n pasurin e familjes bujqsore u kalon trashgimtarve t tij, pavarsisht
nga antarsia ose jo e tyre n ekonomin bujqsore.
Faqe|290
Kodi Civil
Viti 2014
Kur vdes antari i fundit i ekonomis bujqsore, pasuria u kalon trashgimtarve t tij sipas
rregullave t caktuara n kt Kod.
TITULLI II
TRASHGIMIA ME LIGJ
Neni 360
Trashgimtart ligjor jan fmijt, fmijt e fmijve, bashkshorti, prindrit, vllezrit e motrat dhe
fmijt e vllezrve e t motrave t paravdekur, gjyshi e gjyshja e t paralindurit e tjer, personat e
paaft pr pun n ngarkim t trashgimlnsit, t afrmit e tjer deri n shkalln e gjasht, si dhe shteti.
Kta thirren n trashgim sipas rradhs t caktuar n kt Kod.
Neni 361
N rradh t par thirren n trashgim fmijt dhe bashkshorti i aft ose i paaft pr pun, duke
trashguar secili n pjes t barabarta.
Kur nj nga fmijt ka vdekur para trashgimlnsit, sht br i padenj pr t trashguar, ka hequr
dor nga trashgimi, ose sht i prjashtuar nga trashgimi, n vend t tij hyjne me zvendsim fmijt e
tij dhe kur pr shkaqet e siprme nuk mund t jen trashgimtar, vijn n trashgim t paslindurit e
tyre pa kufizim. N kt rast, pjesa e prindit q nuk trashgon, ndahet ndrmjet t paslindurve n pjes
t barabarta.
Kur prve bashkshortit nuk ka trashgimtar t tjer t radhs s par, n trashgim thirren ata t
radhs pasardhse t parashikuar n nenin 362 t ktij Kodi dhe kur nuk ka t till, thirren
trashgimtart e radhs tjetr pasardhse t parashkruara prej nenit 363 t ktij Kodi.
N do rast bashkshorti merr 1/2 pjes t trashgimit.
Kur nuk ka trashgimtar t radhve te siprme, trashgimi i mbetet bashkshortit pasjetues.
Neni 362
Fmijt e lindur jasht martese, kur atsia sht njohur rregullisht si dhe fmijt e birsuar,
barazohen me fmijt legjitim.
I birsuari nuk trashgon ne familjen e origjins s tij dhe as kjo nuk e trashgon at.
Neni 363
N radh te dyt thirren n trashgim prindrit e trashgimlnsit dhe personat e paaft pr pun, t
cilt t paktn 1 vit para vdekjes s trashgimlnsit, bashkjetonin me at si antar t familjes dhe n
ngarkim t tij.
Neni 364
N radh t tret thirren n trashgim personat e paaft pr pun n ngarkim t trashgimlnsit q
prmenden n nenin 363 t ktij Kodi, kur nuk ka trashgimtar t tjer t radhs s dyt, gjyshi e
gjyshja, vllezrit e motrat, si dhe fmijt e vllezrve e t motrave t paravdekur. T siprmit
trashgojn n pjes t barabarta, pa u br dallimi ndrmjet vllezrve e motrave t nj ati ose vetm t
nj nne, ndrmjet gjyshit e gjyshes nga ana a babs ose e nns.
Faqe|291
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 365
Kur trashgimlnsi nuk ka ln t paslindur, as prindr ose t paralindur t tjer, as vllezr ose
motra, apo t paslindur t ktyre, pasuria e trashgimlnsit u kalon t afrmve m t afrt t tij, pa br
dallim ndrmjet vijs atrore dhe asaj amsore, por gjithsesi jo m tej se shkalla e gjasht.
Neni 366
Kur trashgimlnsi nuk ka ln trashgimtar deri n shkalln e gjasht, thirret n trashgim shteti.
Neni 367
Shteti nuk prgjigjet pr detyrimet e trashgimlnsit tej vlefts s pasuris t fituar.
E drejta e shtimit pr sendet shtpiake
Neni 368
Trashgimtart q bashkjetonin me trashgimlnsin n kohn e vdekjes s tij, kur thirren n
trashgim, marrin tej pjess q u takon n pasurin trashgimore sendet shtpiake t prdorimit t
zakonshm, prve kur trashgimlnsi ka disponuar ndryshe n testament.
Trashgimia sipas radhve
Neni 369
Trashgimtart e nj radhe t mpasme thirren n trashgim vetm kur nuk ka trashgimtar t
radhs s mparshme ose kur kta t gjith jan br t padenj ose kan hequr dor nga trashgimi
ose jan prjashtuar nga trashgimi, prve kur nga trashgimtart e radhs s dyt mbetet trashgimtari
i paaft pr pun dhe ka trashgimtar t radhs s tret.
E drejta e shtimit
Neni 370
Kur nj nga bashktrashgimtart q thirret n trashgim ka vdekur para trashgimlnsit, ose sht
br i padenj, ose ka hequr dor nga trashgimi, ose sht prjashtuar nga trashgimi dhe nuk ka
persona q trashgojn me zvendsim, pjesa q i takon atij u shtohet pjesve t bashktrashgimtarve
t asaj radhe.
Trashgimtari i paaft pr pun
Neni 371
Trashgimtar t paaft pr pun jan ata q n kohn e vdekjes s trashgimlnsit nuk kan
mbushur moshn 16 vje, ose 18 vje kur vazhdojn msimet, burrat q kan mbushur moshn 60 vje
dhe grat q kan mbushur moshn 55 vje si dhe, pavarsisht nga mosha, ata q jan invalid t grupit
t par dhe t grupit t dyt.
Faqe|292
Kodi Civil
Viti 2014
TITULLI III
TRASHGIMIA ME TESTAMENT
Kuptimi i testamentit
Neni 372
Testamenti sht nj veprim juridik i njanshm i kryer nga vet trashgimlnsi, me an t t cilit ky
disponon pasurin e tij pr kohn pas vdekjes.
Testamenti nuk mund t bhet prej dy ose m shum personave po n nj akt, as edhe n dobi t nj
t treti, as me disponime reciproke.
Zotsia pr t disponuar me testament
Neni 373
Testament mund t bj do person q ka mbushur moshn 18 vje, si dhe gruaja nn kt mosh
kur sht e martuar.
I mituri nga 14 gjer n 18 vje mund t bj testament vetm pr pasurin q ka fituar me punn e
tij.
Personi t cilit me vendim gjyqi i sht hequr zotsia pr t vepruar, si dhe ai q n kohn e brjes s
testamentit nuk sht n gjendje pr t kuptuar rndsin e veprimit t tij, nuk mund t bj testament.
Zotsia pr t fituar me testament
Neni 374
Jan t pazot pr t fituar me testament ata q jan t pazot pr t trashguar me ligj me
prjashtim t fmijve t pandrmjetshm t nj personi t caktuar dhe t gjall n kohn e vdekjes s
testatorit edhe sikur ata fmij t mos jen zn ende.
Neni 375
Kujdestari nuk mundet n asnj rast t prfitoj nga disponimet testamentare t personit n
kujdestari kur ato jan br para miratimit t llogaris prfundimtare, edhe sikur testatori t ket vdekur
pas miratimit t llogaris.
Jan t vlefshme disponimet e bra n favorin e kujdestarit, kur ky sht i paralindur, i paslindur,
vlla, motr ose, bashkshorti i testatorit.
Neni 376
Disponimi testamentar n favor t personave t pazot q prmenden n nenet 374 e 375 t ktij
Kodi, sht i pavlefshm edhe sikur t jet fshehur nn formn e nj kontrate me shprblim ose t jet
br nn emrin e nj personi t ndrvn.
Quhen persona t ndrvn: i ati, e ma, t paslindurit dhe bashkshorti i personit t pazot.
Caktimi i trashgimtarit
Neni 377
Trashgimlnsi q nuk l t paslindur ose t paralindur, ose vllezr apo motra, ka t drejt t
disponoj me testament pasurin e vet, n favor t do personi fizik apo juridik.
Faqe|293
Kodi Civil
Viti 2014
Prjashtimi nga trashgimia
Neni 378
Faqe|294
Kodi Civil
Viti 2014
Legu dhe barra
Neni 384
Trashgimlnsi mund t ngarkoj trashgimtarin ose trashgimtart e caktuar n testament, nga ata
q tregohen n nenet 361, 363, 364 t ktij Kodi, q tu japin nj ose m shum trashgimtarve ligjor
nj prfitim pasuror nga trashgimi, pa i br kta trashgimtar (legu).
Kur trashgimlnsi, q nuk ka trashgimtar nga ata q tregohen n nenet 361, 363, 364, ka caktuar
n testament si trashgimtar persona t tjer, mund ti ngarkoj kta me lege n dobi t do njeriu.
Dispozitat e zotsis pr t trashguar vlejn edhe pr personin q i sht ln legu.
Neni 385
Legatari ka t drejt t krkoj frutat ose kamatat q rrjedhin nga legu, nga dita q i sht caktuar
dorzimi i legut dhe n munges t saj, nga dita e njoftimit t krkes-padis.
Ato mund t krkohen nga dita e vdekjes s trashgimlnsit, kur trashgimlnsi ka disponuar
shprehimisht ose kur legu sht nj depozit n para.
Neni 386
Trashgimlnsi mund t ngarkoj trashgimtarin ose trashgimtart e caktuar n testament q t
kryejn ndonj veprim t dobishm pr shoqrin ose ndonj veprim tjetr, pa i dhn t drejt nj
personi t caktuar mbi kt veprim (barr).
Kur trashgimlnsi i l me testament pasurin shtetit, organeve t tij, ose enteve t ndryshm, ka t
drejt t caktoj qllimin pr t cilin duhet t prdoret pasuria.
Neni 387
Kur trashgimtari i ngarkuar me legun ose barrn ka vdekur para trashgimlnsit, ose sht br i
padenj ose ka hequr dor nga trashgimi dhe trashgimlnsi nuk ka caktuar nj trashgimtar tjetr n
vend t tij, pr ekzekutimin e detyrimeve n lidhje me legun ose me barrn ngarkohen
bashktrashgimtart ose trashgimtart ligjor, t cilve u shtohet ose u kalon pjesa e atij, q pr
shkaqet e siprme nuk mund ose nuk do jet trashgimtar.
N qoft se ekzekutimi i detyrimeve n lidhje me legun ose barrn sht lidhur ngusht me personin
e atij, q pr shkaqet e siprme nuk mund ose nuk do jet trashgimtar, legu ose barra mbetet pa fuqi.
Neni 388
N rast se ndrmjet trashgimtarve, asnjri prej tyre nuk sht ngarkuar nga trashgimlnsi
testamentar pr t shlyer legun, secili trashgimtar detyrohet t kontribuoj pr shlyerjen e tij sipas
pjess takuese.
Neni 389
Kur sendi i dhn n leg sht treguar vetm si lloj ose si mas, e drejta e zgjedhjes i takon
trashgimtarit, por sendi nuk mund t jet nn kualitetin mesatar.
Neni 390
Kur personi, t cilit i sht ln legu, ka vdekur para trashgimlnsit ose sht br i padenj ose ka
hequr dor nga legu dhe trashgimlnsi nuk ka caktuar nj person tjetr n vend t tij, legu shkon n
dobi t trashgimtarit t ngarkuar me at leg.
Faqe|295
Kodi Civil
Viti 2014
Por n qoft se legu u sht ln shum personave s bashku, pjesa e atij q nuk mund ose nuk do t
marr legun u shtohet bashkpjestarve t tij n prpjestim me pjest e tyre.
Neni 391
Personi, t cilit i sht ln legu, ka t drejt t krkoj nga trashgimtari i ngarkuar ekzekutimin e
detyrimit n lidhje me legun.
Ekzekutimi i detyrimit t trashgimtarit n lidhje me barrn mund t krkohet nga ekzekutori i
testamentit, nga bashktrashgimtart, nga organizatat prkatse shtetrore ose private.
Detyrimet n lidhje me legun dhe barrn ekzekutohen pas detyrimeve q rndojn mbi pasurin
trashgimore.
Format e testamentit
Neni 392
Testamenti bhet n dy forma: ollograf dhe me akt noterial.
Testamenti ollograf
Neni 393
Testamenti ollograf shkruhet trsisht me dorn e testatorit duke vn datn dhe nnshkrimin e vet.
Data e testamentit duhet t tregoj ditn, muajin dhe vitin.
Nnshkrimi vihet n fund t disponimeve.
Neni 394
Personi q nuk sht i zoti t lexoj dorshkrimin e vet nuk mund t bj testament ollograf.
Neni 395
Personat q nuk dgjojn (shurdh) ose q nuk dgjojn e nuk flasin (shurdhmemec), mund t
disponojn me testament ollograf ose me testament t marr nga noteri, sipas rregullave t parashikuara
n ligjin Pr noterin.
Neni 396
Testamenti ollograf mund t depozitohet tek noteri pr ruajtje sipas dispozitave pr depozitimin e
dokumenteve n noteri.
Testamenti me akt noterial
Neni 397
Testamenti me akt noterial redaktohet nga noteri dhe nnshkruhet nga trashgimlnsi n prani t
noterit.
Kur trashgimlnsi nuk di, ose pr shkak smundjeje ose t metash fizike nuk mund t nnshkruaj,
testamenti nnshkruhet sipas rregullave t parashikuara n ligjin Pr noterin.
Testamente t posame
Neni 398
N vendet ku nuk ka noter, testamenti mund t vrtetohet nga kryetari ose sekretari i bashkis ose i
komuns.
Faqe|296
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 399
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 409
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 416
Faqe|299
Kodi Civil
Viti 2014
KREU II
DETYRIMET SOLIDARE
Neni 423
Detyrimi sht solidar kur kreditori ose secili nga kreditort ka t drejt t krkoj ekzekutimin e t
njjtit detyrim trsisht apo pjesrisht si nga debitort s bashku, ashtu dhe nga secili prej tyre ve e ve.
Neni 424
Detyrimi sht solidar kur del nga vullneti i palve ose sht parashikuar me ligj.
Neni 425
Detyrimi sht solidar edhe kur debitort t jen detyruar secili n mnyr t ndryshme ose dhe kur
debitori i prbashkt t jet detyruar n mnyr t ndryshme ndaj secilit kreditor.
Neni 426
Ekzekutimi i detyrimit nga njri prej debitorve solidar i shkarkon t gjith debitort e tjer.
Debitort solidar shkarkohen nga detyrimi edhe nprmjet dhnies s nj sendi n ekzekutim t
detyrimit apo t kompensimit t kredis nga njri prej debitorve solidar ndaj kreditorit.
Neni 427
Qenia n vones e kreditorit ndaj njrit nga debitort solidar e shtrin efektin ndaj t gjith
debitorve t tjer.
Debitori solidar nuk mund t kompensoj detyrimin e tij me kredit q kan debitort e tjer ndaj
kreditorit.
Debitori solidar nuk mund ti kundrejtoj kreditorit prapsimet personale t debitorve t tjer.
do njri nga debitort solidar nuk duhet q me veprimet e tij t rndoj pozitn e t tjerve,
prve kur parashikohet ndryshe n ligj.
Neni 428
Debitori ka t drejt t zgjedh pr t paguar njrin apo tjetrin kreditor solidar, prve kur sht
penguar m par me an t nj njoftimi me shkrim prej ndonjrit prej tyre.
Kreditort jan solidar kur secili prej tyre ka t drejtn t krkoj pagimin e gjith detyrimit dhe
pagimi i br njrit prej tyre, liron debitorin ndaj gjith kreditorve.
Neni 429
Prtritja e detyrimit q bn debitori me njrin nga kreditort, shkarkon t gjith debitort e tjer,
prve kur kreditori i ka ruajtur t drejtat ndaj tyre.
Falja e detyrimit t br njrit prej debitorve solidar,shkarkon t gjith debitort e tjer. Kur falet
vetm pjesa e nj debitori, detyrimi i debitorve t tjer paksohet pr aq sa sht pjesa e falur.
Bashkimi i cilsive t kreditorit me at t debitorit solidar n nj person t vetm, shuan detyrimin e
debitorve t tjer, pr pjesn e ktij debitori.
Faqe|300
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 430
N marrdhniet ndrmjet tyre debitort solidar marrin pjes n shlyerjen e detyrimit secili sipas
pjess s vet.
Debitori q ka ekzekutuar nj detyrim solidar, ka t drejt t krkoj nga debitort e tjer pagimin n
pjes t barabarta t detyrimit t ekzekutuar prej tij, prve kur n ligj ose n kontrat sht parashikuar
ndryshe.
Kur debitori solidar, q ka ekzekutuar detyrimin, nuk ka mundur t nxjerr nga nj debitor pjesn e
tij t detyrimit, ajo ndahet sipas rastit n pjes t barabarta ose proporcionalisht ndrmjet debitorve t
tjer, duke prfshir edhe at.
Neni 431
Debitort solidar jan t detyruar t prballojn n proporcion me pjest e tyre t gjitha shpenzimet
q vrtetohen se kan qen t nevojshme t kryhen nga debitort q kan ekzekutuar detyrimin.
Neni 432
Debitori solidar q ekzekuton detyrimin duhet ti kundrejtoj kreditorit prapsimet e prbashkta pr
t gjith debitort, prndryshe i humb e drejta t krkoj nga debitort e tjer pjesn q atyre u takon
pr shlyerjen e detyrimit. Gjithashtu, ai e humbet kt t drejt edhe kur nuk ka njoftuar debitort e
tjer se ka ekzekutuar detyrimin dhe, si rrjedhim njri nga debitort e tjer ka ekzekutuar vemas at.
Neni 433
Ndrprerja e parashkrimit me veprimet e kreditorit ndaj njrit prej debitorve solidar, si dhe
ndrprerja e parashkrimit nga njri prej kreditorve solidar ndaj debitorit t prbashkt, ka efekt si ndaj
debitorve t tjer ashtu edhe ndaj kreditorve t tjer.
Pezullimi i parashkrimit ndaj njrit debitor ose ndaj njrit kreditor solidar, nuk ka efekt ndaj t
tjerve.
Heqja dor nga parashkrimi n prputhje me nenin 126 t ktij Kodi e br nga njri prej debitorve
solidar, nuk ka efekt ndaj t tjerve, ndrsa heqja dor nga parashkrimi nga njri prej kreditorve
solidar, ka efekt ndaj t tjerve.
Neni 434
Debitori solidar t cilit i krkohet pagimi i pjess s tij nga detyrimi, nuk mund ti kundrejtoj
debitorit, q ka paguar at, parashkrimin e padis s kreditorit, prve kur ai vet dhe debitori q krkon
pjesn kan patur mundsin q ti kundrejtonin parashkrimin e plotsuar.
Ky paragraf nuk zbatohet kur me marrveshje debitort solidar kan vendosur ndryshe.
Neni 435
N rast se ekzekutimi i detyrimit bhet i pamundur, pr fajin ose gjat vazhdimit t voness s njrit
ose disa debitorve solidar, debitor t tjer nuk shkarkohen nga detyrimi pr plotsimin e tij.
Kreditori mund t krkoj shprblimin e dmit t shkaktuar pr nj shkak t till, vetm nga
debitort solidar ose nga secili prej tyre, pr fajin e t cilve sht br i pamundur ekzekutimi i
detyrimit ose q kan qen me vones. Debitort e tjer mbetn solidar vetm pr detyrimin e par.
Vonesa e njrit nga debitort solidar nuk sjell ndonj pasoj juridike pr debitort e tjer.
Faqe|301
Kodi Civil
Viti 2014
KREU III
DETYRIMET ALTERNATIVE
Neni 436
Detyrimi sht alternativ kur debitori shkarkohet prej tij, duke prmbushur njrin nga llojet e tij t
prmendura ve e ve sipas dshirs s tij, ose t kreditorit apo t nj t treti. Debitori nuk mund t
krkoj nga kreditori t pranoj prmbushjen e detyrimit pjesrisht nga njri lloj e pjesrisht nga lloji
tjetr i tij.
Neni 437
E drejta e zgjedhjes i takon debitorit, prve kur sht parashikuar nga ligji apo nga kontrata q ti
lihet kreditorit apo nj t treti.
Zgjedhja bhet e parevokueshme me prmbushjen e njrit nga llojet e detyrimit, ose me njoftimin e
deklarats s zgjedhjes pals tjetr ose t dy palve, kur e drejta e zgjedhjes i takon nj t treti.
Kur e drejta e zgjedhjes u takon shum personave dhe ata nuk merren vesh, gjykata u cakton atyre
nj afat. Kur zgjedhja nuk bhet n afatin e caktuar, at e bn gjykata.
Neni 438
Kur n nj detyrim alternativ, debitori nuk ekzekuton ndonjrin nga llojet e detyrimeve n afatin e
caktuar, e drejta e zgjedhjes i kalon kreditorit.
N rast se e drejta e zgjedhjes i sht ln kreditorit dhe ky nuk e ka ushtruar n afatin e caktuar n
marrveshje ose t caktuar nga debitori, zgjedhja i kalon ktij t fundit.
Kur e drejta e zgjedhjes i sht ln nj t treti dhe ai nuk e ushtron n afatin e caktuar, zgjedhja
bhet nga gjykata.
Kur kjo e drejt u sht ln disa personave, gjykata u cakton atyre nj afat. N rast se zgjedhja nuk
bhet n afatin e caktuar, ajo bhet nga gjykata.
Neni 439
Detyrimi alternativ sht i thjesht kur njri nga t dy llojet e detyrimit nuk mund t bhet objekt
detyrimi, ose kur prmbushja e tij sht br e pamundur pa fajin e asnjrs pal.
Neni 440
Kur e drejta e zgjedhjes i sht ln debitorit, detyrimi alternativ bhet i thjesht n rast se njri nga
t dy llojet e detyrimit bhet i pamundur dhe pr fajin e tij. N rast se kjo pamundsi ndodh pr fajin e
kreditorit, debitori shkarkohet nga detyrimi kur ai nuk pranon t zbatohet detyrimi tjetr dhe t krkoj
shprblimin e dmit.
Kur zgjedhja i sht ln kreditorit, debitori shkarkohet nga detyrimi kur pamundsia e prmbushjes s
njrit nga t dy llojet e detyrimit ka ndodhur pr faj t kreditorit dhe ky nuk pranon t ekzekutohet lloji tjetr
i detyrimit dhe t krkoj t shprblehet dmi. N rast se zgjedhja i sht ln kreditorit dhe pamundsia i
ngarkohet debitorit, kreditori mund t zgjedh detyrimin tjetr ose t krkoj shprblimin e dmit.
Neni 441
Kur t dy llojet e detyrimit jan br t pamundura dhe debitori duhet t prgjigjet pr njrin prej
tyre, ai duhet t paguaj vleftn e detyrimit q sht br i pamundur i fundit, n qoft se zgjedhja i
sht ln atij.
Faqe|302
Kodi Civil
Viti 2014
N qoft se e drejta e zgjedhjes i sht ln kreditorit, ky ka t drejt t krkoj vleftn e njrit ose
tjetrit lloj detyrimi.
KREU IV
DETYRIME T PJESTUESHME E T PAPJESTUESHME
Detyrime t pjestueshme
Neni 442
Kur shum debitor ose kreditor marrin pjes n t njjtin detyrim dhe ky sht i pjestueshm,
secili debitor sht i detyruar t ekzekutoj dhe secili kreditor ka t drejt t krkoj nj pjes t
barabart t detyrimit, prve kur n kontrat ose n ligj sht parashikuar ndryshe.
Detyrime t papjestueshme
Neni 443
Kur jan shum debitor n t njjtin detyrim, q sht i papjestueshm, t gjith debitort quhen
debitor solidar.
Detyrimi sht i papjestueshm nga vet natyra e tij si i till dhe nga qllimi i palve n kontrat. N
t tilla raste detyrimi mbetet i papjestueshm edhe pr trashgimtart e debitorve.
Neni 444
Detyrimet e papjestueshme rregullohen nga dispozita q kan lidhje me detyrimet solidare, prve
sa parashikohet n kt kre.
KREU V
DETYRIMET MONETARE
Neni 445
Detyrimi pr t paguar nj shum parash shlyhet me vleftn e vet nominale, prve kur rezulton
ndryshe nga ligji ose nga kontrata.
Neni 446
Detyrimi monetar prmbushet me monedhn q sht n qarkullim n shtetin ku bhet pagimi ose
me monedhn e pranuar n kontrat.
Neni 447
Kur kreditori ka nj llogari rrjedhse n shtetin ku duhet ose mund t bhet pagesa, debitori mund t
prmbush detyrimin duke kredituar n kt llogari shumn prkatse, prve kur kreditori e ka
prjashtuar pagesn n kt llogari.
Pagesa quhet e kryer n momentin e kreditimit t saj n llogari.
Neni 448
Pagesa kryhet n vendbanimin e kreditorit n datn e pagess. Kreditori mund t caktoj nj vend
tjetr brenda kufijve t shtetit ku ka vendbanimin n kohn e pagimit ose t lindjes s detyrimit.
Faqe|303
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 449
N rast se pagimi duhet t kryhet n nj vend tjetr nga vendbanimi i kreditorit n kohn e lindjes s
detyrimit dhe prmbushja e ktij detyrimi do t vshtirsohej s teprmi debitori mund t pezulloj
pagimin derisa kreditori t ket caktuar nj vend tjetr i cili do t mnjanonte shpenzimet e teprta.
Neni 450
Shprblimi pr dmin e shkaktuar si rrjedhim i voness n pagimin e nj shume parash, prbhet nga
kamatat e arrira, prej dats s fillimit t voness s debitorit, me monedhn zyrtare t vendit ku bhet
pagimi. Prqindja e kamats caktohet me ligj.
N mbarim t do viti kamatat e arrira i shtohen shums s detyruar mbi bazn e t cils sht br
llogaritja e tyre.
Kamata ligjore paguhet pa qen i detyruar kreditori t provoj ndonj dm. Kur kreditori provon se
ka psuar nj dm m t madh se kamata ligjore, debitori detyrohet ti paguaj atij pjesn tjetr t dmit.
Neni 451
Kur detyrimi lidhet me pagesen e nj shume parash n monedh q nuk ka kurs zyrtar n shtetin ku
duhet t kryhet pagesa, debitori ka t drejt t ekzekutoj detyrimin n monedhn q ka kurs zyrtar n
shtetin ku duhet t kryhet pagesa, prve kur n ligj ose n kontrat parashikohet ndryshe.
Neni 452
Kur detyrimi lidhet me pagesn e nj shume parash n monedh t ndryshme nga ajo e vendit ku
duhet t kryhet pagesa dhe debitori pretendon se nuk sht n gjendje t shlyej detyrimin n kt
monedh, kreditori mund t pranoj shlyerjen n monedhn e vendit t kryerjes s pagess.
Rregulli i msiprm zbatohet edhe kur debitori detyrohet t bj pagesn me monedhn e pranuar
n fillim.
Neni 453
Kur detyrimi duhet t ekzekutohet me nj monedh t ndryshme nga ajo e pranuar n fillim,
konvertimi duhet t bhet me kursin zyrtar t kmbimit t dits s pagimit.
Neni 454
Neni 450 i ktij Kodi nuk i heq t drejtn kreditorit q t krkoj shprblimin e dmit t psuar nga
fakti q nga dita e vnies n vones t debitorit ka psuar ndryshime kursi i kmbimit t monedhs q
prcaktohet n detyrim.
TITULLI II
EKZEKUTIMI DHE SHUARJA E DETYRIMEVE
KREU I
EKZEKUTIMI I DETYRIMEVE
Neni 455
Debitori dhe kreditori duhet t tregojn kujdesin e duhur e t jen t prpikt n prmbushjen e
detyrimit sipas prmbajtjes s tij.
Faqe|304
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 456
tij;
Dorzimi i sendeve bhet sipas mnyrs s caktuar n kontrat dhe kur kjo nuk sht caktuar bhet:
a) me dhnien e tyre n dor personit q ka fituar pronsin e tyre ose personit q heq t drejta prej
b) me dhnien transportuesit ose posts pr tia dorzuar fituesit, n vendin e treguar prej tij;
c) me dhnien fituesit n dor ose me drgim nprmjet posts t dokumenteve (flet ngarkese,
dshmi depozitimi) q i japin atij t drejtn e disponimit t mallit.
Neni 459
Debitori nuk mund t ekzekutoj detyrimin pjes-pjes edhe sikur ai t jet i pjestueshm, pa
plqimin e kreditorit.
Neni 460
Detyrimi mund t ekzekutohet edhe nga nj person i tret, q nuk sht debitor, prve kur kreditori
sht i interesuar q ekzekutimi t bhet nga debitori, ose kur kreditorit i sht njoftuar kundrshtimi i
debitorit.
Vendi i ekzekutimit t detyruar
Neni 461
N rast se vendi ku duhet t ekzekutohet detyrimi nuk caktohet n kontrat, nga ligji ose nuk
kuptohet nga vet natyra e detyrimit, ekzekutimi bhet:
a) pr dorzimin e nj sendi t paluajtshm, n vendin ku ndodhet ai;
b) pr sendet q jan t prcaktuara n mnyr individuale, n vendin ku ndodheshin kur lindi
detyrimi;
c) pr dorzimin e nj sendi t prcaktuar n lloj dhe n sasi, n vendin ku debitori ushtron
veprimtarin e tij profesionale ose n vendbanimin e tij;
) pr detyrimet n para, sipas rregullave t prcaktuara n kreun V t pjess IV t ktij Kodi.
Neni 462
Kreditori nuk mund t detyrohet t pranoj nj gj t ndryshme nga sa sht prcaktuar n objektin
e detyrimit edhe sikur vlefta e gjs s ofruar t jet m e madhe.
Faqe|305
Kodi Civil
Viti 2014
Afati i ekzekutimit t detyrimit
Neni 463
Ekzekutimi i detyrimit duhet t bhet n afatin e caktuar n kontrat. Kur n kontrat nuk sht
caktuar afat ose ekzekutimi i detyrimit sht ln n krkimin e kreditorit, ky mund t krkoj
ekzekutimin n do koh dhe debitori duhet ta ekzekutoj at brenda pesmbdhjet ditve nga dita e
krkimit.
Neni 464
Afati i caktuar n kontrat prezumohet se sht caktuar n dobi t debitorit, prve kur nga vullneti i
palve ose natyra e detyrimit del ndryshe.
Ekzekutimi i detyrimit para mbarimit t afatit nuk quhet i pavlefshm, prve kur afati sht caktuar
n dobi t kreditorit.
Neni 465
Debitori nuk mund t pretendoj t drejtn e afatit kur:
a) ka falimentuar;
b) nuk ka dhn garancit e premtuara;
c) garancit q sigurojn kredin jan paksuar pr fajin e tij, prve kur ato mbeten, prbjn ende
nj siguri t mjaftueshme pr ekzekutimin e detyrimit.
Ekzekutimi ndaj kreditorit
Neni 466
Ekzekutimi i detyrimit duhet ti bhet vet kreditorit ose prfaqsuesit t vet, ose nj personi t
autorizuar nga kreditori, nga ligji ose nga gjykata.
Ekzekutimi i detyrimit q i bhet nj personi q nuk sht autorizuar pr ta pranuar, e shkarkon
debitorin vetm n rast se kreditori ka pranuar m von ekzekutimin, ose vrtetohet se ka prfituar prej
tij.
Ekzekutimi ndaj nj t treti
Neni 467
Debitori q ekzekuton nj detyrim ndaj nj personi, i cili sipas rrethanave t padyshimta duket se
sht i autorizuar ta pranoj at, shkarkohet nga detyrimi n qoft se provon se ka qn n mirbesim.
Personi q ka pranuar ekzekutimin e detyrimit, sht i detyruar ti kthej kreditorit t vrtet, at q
ka marr nga ekzekutimi i detyrimit.
Ekzekutimi ndaj kreditorit t pazot pr t vepruar
Neni 468
Kur ekzekutimi i detyrimit i sht br nj kreditori q nuk ka zotsi pr t vepruar, shkarkon
debitorin po aq sa ka vajtur n dobi t ktij kreditori, ose t prfaqsuesit t tij ligjor.
Ekzekutimi pr llogari t shum detyrimeve
Neni 469
Kur ekzekutimi kryhet pr llogari t shum detyrimeve dhe ndaj t njjtit kreditor, debitori mund t
prcaktoj n kohn e ekzekutimit se cilin detyrim po ekzekuton.
Faqe|306
Kodi Civil
Viti 2014
Kur nuk ekziston nj prcaktim i debitorit pr rradhn e ekzekutimit, n fillim ekzekutohet detyrimi
q i ka kaluar afati, nse ekzistojn m shum t till, ekzekutimi fillon nga detyrimi me vler dhe n
rast se jan disa t till, fillon nga m i vjetri dhe kur kta kan t njjtn vjetrsi, ekzekutimi bhet
proporcionalisht.
Neni 470
Ekzekutimi n para pr llogari t nj detyrimi t caktuar, prmban n fillim shlyerjen e shpenzimeve,
pastaj at t kamatave t arrira dhe pastaj t vet detyrimit e t kamatave t zakonshme ndaj tij.
Kreditori mund t refuzoj pagesn, n rast se debitori gjat ekzekutimit cakton nj renditje tjetr
ose mund t mos pranoj shlyerjen e plot t vlefts s detyrimit; pa marr edhe kamatat e arrira, ato n
vazhdimsi si dhe shpenzimet prkatse.
Neni 471
Kreditori mund t mos pranoj ekzekutimin e detyrimit pr dorzimin e nj sendi t ndryshm nga
ai q sht prcaktuar n kontrat edhe sikur vlefta e sendit t ofruar t jet e barabart apo m e
madhe.
Shpenzimet e ekzekutimit, dftesat prkatse
Neni 472
Shpenzimet jan n ngarkim t atij q ekzekuton detyrimin, ndrsa shpenzimet e dftess jan n
ngarkim t atij, n favor t t cilit ajo sht lshuar.
Neni 473
Pr do pages t kryer n ekzekutim t detyrimit kreditori jep nj dftes, prve kur rezulton
ndryshe nga kontrata.
N rast se kreditori disponon nj dokument nga prmbajtja e t cilit rezulton detyrimi, debitori q e
ka ekzekutuar at mund t krkoj kthimin ose prishjen e dokumentit, prve kur kreditori ka interesa
t arsyeshme pr ruajtjen e tij dhe me kusht q ai t shnoj n dokument ekzekutimin e detyrimit.
Kur kreditori refuzon t zbatoj detyrimin sipas paragrafit t msiprm, debitori mund t pezulloj
ekzekutimin e detyrimit. Kur kreditori pretendon se ka humbur dokumnetin detyrohet ti jap debitorit
nj deklarat me shkrim ku t pranohet ekzekutimi i detyrimit. Deklarata duhet t jet noteriale kur
krkohet nga ligji.
Neni 474
Kur pagesat e njllojta pr shlyerjen e detyrimit duhet t bhen n mnyr periodike, dftesat e
lshuara pr dy pagesa rradhazi prezumojn kryerjen edhe t pagesave t mparshme.
Dftesa e lshuar nga kreditori pr detyrimin kryesor, prezumon se jan shlyer gjithashtu edhe
kamatat e shpenzimet e ktij detyrimi.
Lirimi i sendeve nga garancit
Neni 475
Kreditori q ka pranuar ekzekutimin e detyrimit, duhet t liroj sendet nga garancit reale q jan
dhn pr sigurimin e ekzekutimit t detyrimit edhe nga do ndalim tjetr q mund t kufizoj
prdorimin e pasuris.
Faqe|307
Kodi Civil
Viti 2014
KREU II
EFEKTET E MOSEKZEKUTIMIT T DETYRIMEVE
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 476
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 482
Debitori q sht n vones nuk lirohet nga pamundsia e papritur e prmbushjes s detyrimit,
edhe sikur kjo t jet shkaktuar pa fajin e tij e t kreditorit, prve kur provon se objekti i detyrimit do
t ishte shkatruar apo dmtuar edhe sikur t ishte nn kujdesin e kreditorit.
Humbja ose dmtimi i nj sendi t marr n menyr t paligjshme, nuk e shkarkon personin q e ka
marr at nga detyrimi pr t rikthyer vleftn e tij.
Neni 483
Dispozitat mbi vonesn nuk zbatohen pr detyrimet q prmbajn mosveprime. do veprim i
kundrt prbn mosprmbushje t detyrimit.
Neni 484
Kreditori mund t mos pranoj ofertn e debitorit q sht me vones pr ekzekutimin e detyrimit,
n rast se ajo nuk prmban edhe shprblimin e dmit t psuar dhe shpenzimet e bra gjat voness,
ose kur kreditori pr shkak t voness s debitorit nuk ka interes pr ekzekutimin e detyrimit.
Neni 485
Debitori q ka nj kredi t krkueshme ndaj kreditorit t tij, mund t pezulloj zbatimin e detyrimit
deri n pagesn e kredis, me kusht q ndrmjet kredis dhe detyrimit t ket lidhje t mjaftueshme, si
mund t jet ndr t tjera, qnia e nj raporti t vetm juridik ose t marrdhnieve q palt kan patur
rregullisht.
Pezullimi i ekzekutimit t detyrimit nuk mund t krkohet kur:
a) ekzekutimi i detyrimit nga pala tjetr bhet i pamundur pr shkak t voness s kreditorit, ose
sht i pamundur n mnyr t prhershme;
b) kredia e pals tjetr sht e pasekuestrueshme.
Neni 486
Dmi q duhet t shprblehet nga debitori pr mosekzekutimin e detyrimit prbhet nga t gjitha
humbjet e psuara nga paksimi i pasuris, si dhe fitimi q mund t nxirrej n kushtet e zakonshme t
tregut (fitimi i munguar). Bjn pjes n shprblimin pr riparimin e dmit edhe shpenzimet e
arsyeshme e t nevojshme pr t parandaluar ose pr t paksuar dmin, q kan lidhje me rrethanat
mbi t cilat bazohet prgjegjsia e pals, shpenzimet e arsyeshme e t nevojshme pr t prcaktuar
dmin dhe prgjegjsin, si dhe ato q jan nevojitur pr t gjetur nj zgjidhje jasht gjyqsore t
prmbushjes s detyrimit.
Neni 487
N kontrat me detyrime t dyanshme, palt duhet t ekzekutojn detyrimin e tyre n t njjtn
koh, prve kur nga kontrata ose nga natyra e detyrimit del se njra pal duhet t ekzekutoj detyrimin
e saj m par se tjetra.
Neni 488
Kur n nj kontrat me detyrime t dyanshme, ekzekutimi i detyrimit t nj pale sht br i
pamundur pa fajin e asnjrs pal, secila prej tyre nuk ka t drejt t krkoj nga tjetra ekzekutimin e
Faqe|309
Kodi Civil
Viti 2014
detyrimit ose shprblimin e dmit, prve kur n ligj ose n kontrat sht parashikuar ndryshe. Secila
nga palt ka t drejt t krkoj nga pala tjetr q ti kthej at q sht dhn pr ekzekutimin e
detyrimit.
Neni 489
N qoft se n nj kontrat me detyrime t dyanshme, ekzekutimi i detyrimit t njrs pal sht
br i pamundur, pr shkak se pala tjetr ka rn n paaftsi paguese, ose ka falimentuar ose pr ndonj
rrethan tjetr t ndodhur pr faj t saj, pala tjetr ka t drejt t mos zbatoj detyrimet e veta, derisa ti
garantohet ekzekutimi i detyrimit n dobi t saj, ose t krkoj shprblimin e dmit t shkaktuar nga
mosekzekutimi i kontrats.
Neni 490
Kur sht vendosur q kreditorit ti paguhet shprblimi pr mosekzekutimin e detyrimit ose pr
ekzekutimin me vones t tij, gjykata duke marr parasysh gjendjen pasurore t debitorit, mund t
caktoj nj afat tjetr pr pagimin e ktij shprblimi, ose t lejoj q t paguhet me kste.
Vonesa e kreditorit
Neni 491
Kreditori sht n vones kur pa ndonj shkak t ligjshm nuk pranon ekzekutimin e detyrimit nga
ana e debitorit, ose q pr shkak t rrethanave t krijuara me faj prej tij, nuk prmbush detyrimin ndaj
debitorit, pa t cilin ky nuk mund t ekzekutoj detyrimin e tij.
Neni 492
Kur kreditori sht n vones, debitori ka t drejt t krkoj shprblimin e dmit t shkaktuar prej
saj dhe lirohet nga prgjegjsia n rast se m von ekzekutimi i detyrimit t tij bhet i pamundur, prve
kur pamundsia e ekzekutimit ndodh pr fajin e tij.
N detyrimet n para, kur kreditori sht n vones, debitori nuk paguan kamat.
Neni 493
Kur dmi i ardhur nga mosekzekutimi i detyrimit sht shkaktuar ose sht shtuar edhe nga
veprimet ose mosveprimet me faj t kreditorit, ose kur ky nuk ka treguar kujdesin e duhur pr
paksimin e ktij dmi, gjykata sipas rastit mund t paksoj shumn e shprblimit t dmit ose t
shkarkoj krejtsisht debitorin nga detyrimi pr shprblimin e tij.
Neni 494
Kreditori gjat voness s tij nuk mund t krkoj marrjen e masave pr nj ekzekutim t detyruar.
Neni 495
Kur kreditori sht n vones ose nuk gjendet, debitori ka t drejt t ekzekutoj detyrimin duke e
depozituar sendin n nj person q ushtron veprimtari depozitimi ose n nj vend q caktohet nga
gjykata e vendit t ekzekutimit t detyrimit. Kur objekt i detyrimit jan para, letra ose dokumente me
vleft ose sende t mueshme, depozitohen n bank.
Me depozitimin ndrpritet kamata.
Faqe|310
Kodi Civil
Viti 2014
N rastet kur depozitimi krkon shpenzime t mdha, bhet me vshtirsi ose sendi q vihet n
depozit prishet shpejt ose pr vet natyrn e tij, nuk mund t lihet n depozit, debitori, pasi t ket
lajmruar kreditorin, krkon nga gjykata q t lejohet t shes sendin e msiprm dhe vleftn e nxjerr
nga shitja ta depozitoj n bankn e shtetit n emr t kreditorit.
Kur debitori trheq sendin e depozituar para se t jet pranuar nga kreditori, depozitimi quhet se
nuk sht br.
Depozituesi i dorzon sendin kreditorit vetm pasi ky t ket shlyer t gjitha shpenzimet pr
ekzekutimin e detyrimit.
KREU III
ZVENDSIMI DHE KALIMI I KREDIS
Zvendsimi i debitorit
Neni 496
Zvndsimi i debitorit me nj person tjetr, i cili merr prsipr detyrimin, mund t bhet vetm me
plqimin e kreditorit. Debitori i zvendsuar shkarkohet nga detyrimi i tij ndaj kreditorit.
Garancit e dhna nga persona t tret pr detyrimin shuhen, n rast se kta nuk kan dhn
plqimin q ato t mbeten edhe pr debitorin e ri. Pengu ose hipoteka e dhn nga debitori i
mparshm mbeten n fuqi.
Neni 497
Kreditorit mund ti kundrejtohen nga debitori i ri t gjitha prapsimet q rrjedhin nga detyrimi q ai
ka marr prsipr dhe q mund ti kundrejtonte edhe debitori i mparshm, prve atyre q lidhen me
personin e ktij t fundit.
Neni 498
Marrvshja sipas t cils debitori dhe nj person i tret bhen bashkdebitor n nj detyrim, kur
sht marr plqimi i kreditorit, nuk mund t prishet ose t ndryshohet, pa plqimin e kreditorit. T dy
bashkdebitort prgjigjen ndaj tij solidarisht.
Kalimi i kredive
Neni 499
Kreditori mund tia kaloj kredin e vet nj personi tjetr edhe pa miratimin e debitorit, me kusht q
kredia t mos ket karakter t ngusht personal dhe kalimi t mos jet ndalur nga ligji. Veanrisht nuk
lejohet kalimi i kredis nj personi tjetr, kur rrjedh nga shkaktimi i vdekjes ose i dmtimit t shndetit,
si dhe i kredive q nuk mund t sekuestrohen.
Palt n nj marrveshje mund t prjashtojn kalimin e kredis, por marrveshja nuk mund ti
kundrejtohet atij q i kalon kredia po t mos provohet se ai e njihte at n momentin e kalimit.
Neni 500
Kredia kalon s bashku me privilegjet, garancit dhe aksesort e tjer, duke prfshir edhe kamatat
pr kohn e kaluar, prve kur n kontrat parashikohet ndryshe. Personi q bn kalimin e kredis nuk
mund ti kaloj personit tjetr posedimin e sendit t marr peng pa miratimin e pals tjetr
(pengdhnsit). N t kundrtn kreditori mbetet ruajts i pengut.
Faqe|311
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 501
Kodi Civil
Viti 2014
KREU IV
SHUARJA E DETYRIMEVE
Prtritja
Neni 508
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 516
Kodi Civil
Viti 2014
Secila pal mund t kundrshtoj menjher kompensimin e br, n rast se llogaritja e detyrimit, e
shpenzimeve dhe e interesave nuk sht kryer sipas rregullave t siprprmendura.
Bashkimi i cilsive t kreditorit dhe debitorit n nj t vetm
Neni 524
Detyrimi shuhet kur cilsit e kreditorit dhe t debitorit bashkohen n nj person t vetm.
Kur ky bashkim merr fund, detyrimi lind prsri.
Neni 525
Bashkimi nuk kryhet kur sht n dm t personave t tret q kan fituar t drejta uzufrukti ose
pengu mbi kredin.
Shuarja pr shkak pamundsie ekzekutimi
Neni 526
Detyrimi shuhet kur ekzekutimi i tij bhet i pamundur pa fajin e debitorit dhe para se ky t jet vn
n vones.
Detyrimi shuhet edhe kur debitori ndonse sht n vones, provon se pamundsia do t ekzistonte
edhe sikur t ishte kreditori n vendin e tij.
N kto raste, debitori duhet ti kthej kreditorit at q ka fituar pa shkak.
Neni 527
Kur pamundsia pr ekzekutimin e detyrimit sht e prkohshme, debitori nuk sht prgjegjs pr
vonesn e ekzekutimit pr kohn q ajo zgjat.
Por, detyrimi shuhet edhe kur pamundsia zgjat pr aq kohe sa sipas titullit t detyrimit dhe natyrs
s tij, debitori nuk mund t detyrohet m ta kryej at ose kreditori nuk ka m interes.
Neni 528
Kur ekzekutimi i detyrimit bhet i pamundur vetm pjesrisht, detyrimi ekzekutohet n pjesn q
mund t ekzekutohet.
Neni 529
Kur objekti i detyrimit sht dorzimi i nj sendi dhe ky dmtohet trsisht, ose humbet pa fajin e
debitorit dhe para se ky t vihet n vones, kreditori hyn n t drejtat e debitorit lidhur me kt send, n
varsi t faktit q ka shkaktuar pamundsin e ekzekutimit t detyrimit. Kreditori ka t drejt t krkoj
nga debitori at ka ka marr si rrjedhoj e shprblimit t dmeve.
TITULLI III
MJETET PR T SIGURUAR EKZEKUTIMIN E DETYRIMEVE
KREU I
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 530
Kreditori mund t shprblehet me t gjith pasurin e tashme dhe t ardhshme t debitorit t tij,
prve rasteve kur me ligj sht parashikuar ndryshe.
Faqe|315
Kodi Civil
Viti 2014
Nj pron mund t rndohet nga pronari i saj, me qllim q t sigurohet pagimi i nj detyrimi.
Neni 531
Kreditort kan t drejta t barabarta pr tu shprblyer me pasurin e debitorit, prve shkaqeve t
ligjshme t preferimit.
Jan shkaqe t ligjshme t preferimit privilegjet, pengu dhe hipoteka.
Neni 532
Pengu dhe hipoteka mund t vihen vetm pr nj detyrim efektiv.
Pengu dhe hipoteka mund t vihen si pr nj detyrim t pronarit t sendit t ln peng ose hipotek,
ashtu dhe pr nj detyrim t nj personi tjetr.
Neni 533
Pengu ose hipoteka mund t garantoj nj kredi ekzistuese ose nj kredi t ardhshme. Kredia pr t
ciln jepet garancia duhet t jet e prcaktuar qart.
Pengu ose hipoteka mund t vihet edhe pr nj detyrim me kusht.
Neni 534
Pengu ose hipoteka shtrihen prkatsisht mbi t gjitha punimet q prmirsojn vleftn e prons,
kredit dhe shprblimet q u shtohen ose q zvendsojn pasurin e rnduar, duke prfshir edhe at
q kompensohet nga zhvleftsimi.
Neni 535
N qoft se sendet e lna peng ose hipotek humbasin ose zhvleftsohen, pagesa e shumave, pr t
cilat detyrohen siguruesit ose t trett q prgjigjen pr zhdmtimin, nxirren nga pagesa e kredive q
lidhen me pengun ose hipotekn, prve rastit kur ato prdoren pr t ndrequr humbjen ose
zhvleftsimin e sendeve.
Neni 536
N qoft se sendi i dhn n peng ose i lshuar n hipotek humbet ose dmtohet qoft dhe pr rast
fator, n mnyr q t mos dmtohen t drejtat e kreditorit, ky i fundit mund t krkoj q ti jepet
garanci e plot mbi sende t tjera dhe, n munges t saj, mund t krkoj pagesn e menjhershme t
kredis s tij.
Neni 537
Pengu dhe hipoteka jan t papjestueshme edhe sikur detyrimi t jet i pjestueshm.
Neni 538
Kur pengu ose hipoteka jan vn pr t siguruar nj detyrim t nj personi tjetr, pronari i sendit t
ln peng ose hipotek mund ti kundrejtoj kreditorit t gjitha prapsimet q mund ti kundrejtonte
debitori dhe t krkoj kompensimin e detyrimit me kredit q ka debitori ndaj kreditorit.
Faqe|316
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 539
Kur kreditori nuk paguhet trsisht nga sendi i ln peng ose hipotek, ka t drejt q pjesn e
kredis s papaguar ta nxjerr nga do pasuri tjetr e debitorit, por pa patur t drejtn e preferimit ndaj
kreditorve t tjer, si e kishte pr sendin e ln peng, ose hipotek.
Neni 540
sht e pavlefshme marrveshja sipas s cils prcaktohet se n munges t pagess s kredis n
afatin e caktuar, pronsia mbi sendin e hipotekuar ose t dhn peng i kalon kreditorit.
KREU II
KUSHTI PENAL
Neni 541
Pr mosekzekutimin ose ekzekutimin jo n mnyrn e duhur t detyrimeve, palt mund t
parashikojn n kontrat pagimin e nj shume t hollash ose kryerjen e nj detyrimi tjetr, pr riparimin
e dmit ose pr t nxitur ekzekutimin e detyrimit.
Neni 542
Kreditori nuk mund t krkoj n t njjtn koh pagimin e kushtit penal dhe ekzekutimin e
detyrimit.
Neni 543
Kur kushti penal sht caktuar pr rastin e mosekzekutimit t detyrimit dhe debitori nuk ekzekuton
detyrimin e tij, kreditori ka t drejt t krkoj pagimin e kushtit penal, si dhe shprblimin e pjess s
dmit q kalon kushtin penal.
Kur kushti penal sht caktuar pr rastin e ekzekutimit t detyrimit jo n mnyrn e duhur, dhe
debitori nuk e ka ekzekutuar detyrimin e tij n mnyrn e duhur, kreditori ka t drejt t krkoj
ekzekutimin e detyrimit dhe pagimin e kushtit penal, si dhe shprblimin e pjess s dmit q kalon
kushtin penal.
Neni 544
Kur kushti penal sht tepr i madh n krahasim me dmin e psuar nga kreditori, gjykata me
krkesn e debitorit mund t paksoj kushtin disiplinor deri n nivelin e dmit t psuar.
Neni 545
Marrveshja pr kushtin penal duhet t bhet me shkres, pavarsisht nga madhsia e tij dhe nga
forma q krkohet pr kontratn kryesore.
KREU III
PENGU
Prkufizimi
Neni 546
Pengu vihet mbi nj pasuri t luajtshme, mbi nj t drejt ndaj prursit, ose me urdhr, ose mbi
uzufruktin e ksaj pasurie ose t drejte. Pengu krijohet duke vendosur pasurin ose titullin n posedim
t kreditorit ose t nj t treti t caktuar me marrveshje midis palve.
Faqe|317
Kodi Civil
Viti 2014
Forma e kontrats
Neni 547
Kontrata e pengut duhet t bhet me shkres ose tek noteri, ndryshe sht e pavlefshme. Ajo duhet
t prfshij gjithashtu nj prshkrim t prons s ln peng. N rastin e pengut t pjesve, pengu duhet
t regjistrohet n librin e antarve t shoqris. N rastin e pengut t aksioneve, pengu duhet t
regjistrohet n librin e aksionerve, n aksionet e lna peng.
Mund t lihet peng e gjitha ose nj pjes e pronave t prdorura n nj ndrmarrje q vepron si nj
koncern veprues. N nj rast t till pengu sht efektiv kur pronat i besohen nj pale t tret ose nj
kreditori, i cili nga ana e tij, do ti menaxhoj ato si nj koncern veprues i pandashm.
Mbrojtja e kreditorit
Neni 548
Kreditori q ka humbur posedimin e sendit t marr peng, prve padis posedimore mund t
ushtroj edhe padin e rivendikimit, n qoft se kjo i takon pengdhnsit.
T drejta e detyrime t palve
Neni 549
Kreditori detyrohet ta ruaj sendin e marr n peng dhe prgjigjet, sipas rregullave t prgjithshme,
pr humbjen dhe dmtimin e tij.
Personi q ka dhn pengun detyrohet t paguaj shpenzimet e kryera pr ruajtjen dhe mirmbajtjen
e sendit.
Neni 550
N qoft se sendi i dhn peng sjell fryte ose t ardhura, kreditori ka t drejt ti bj ato t vetat,
duke i prdorur s pari pr shpenzimet dhe kamatat dhe pastaj pr kredin, prve kur sht
parashikuar ndryshe n kontrat.
Neni 551
Kreditori nuk mund t prdor sendin e dhn peng pa patur plqimin e pengdhnsit, prve kur
prdorimi sht i nevojshm pr ruajtjen dhe mirmbajtjen e tij.
Ai nuk mund ta jap sendin n peng ose tua lr t tjerve n prdorim.
Neni 552
N qoft se kreditori shprdoron sendin e dhn n peng, pengdhnsi mund t krkoj vnien e
sendit n sekuestro.
Neni 553
Personi q ka dhn pengun nuk mund t krkoj kthimin e sendit, n qoft se nuk jan paguar
trsisht kredia, kamatat, si dhe shpenzimet q kan lidhje me detyrimin dhe me pengun.
N qoft se pengu sht dhn nga nj debitor, i cili ka ndaj t njjtit kreditor nj detyrim tjetr t
lindur pas vnies s pengut dhe q sht br i krkueshm prpara detyrimit t mparshm, kreditori
ka vetm t drejtn t mbaj sendin deri sa t paguhen plotsisht t dy kredit.
Faqe|318
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 554
N rast se sendi i dhn n peng cenohet ose i paksohet vlefta n mnyr t till q dyshohet nse
do t jet i mjaftueshm pr sigurimin e kreditorit, ky i fundit, pasi t njoftoj pengdhnsin, mund t
krkoj prej gjykats autorizimin pr t shitur sendin.
Gjykata kur jep autorizim pr shitje vendos edhe pr depozitimin e mimit t blerjes pr t garantuar
kredin.
Pengdhnsi mund t shmang shitjen dhe t krkoj prej gjykats kthimin e pengut, duke ofruar nj
garanci tjetr reale, t ciln gjykata e mon t mjaftueshme.
N rast cenimi ose paksimi t vlefts s sendit t dhn peng, pengdhnsi mund t krkoj prej
gjykats autorizim pr t shitur sendin, n qoft se atij i paraqitet nj rast i favorshm.
Gjykata, kur jep autorizimin pr shitje, vendos edhe pr kushtet e shitjes dhe t depozitimit t
mimit t blerjes.
Neni 555
Kur sendet e lna peng prishen, dmtohen ose shpronsohen pr interesa publike, kreditort q jan
t siguruar me peng, kan t drejt t paguhen me preferim, sipas rradhs s preferimit q kan patur
kredit e tyre, nga shuma e shprblimit t sendit ose nga mimi i shpronsimit t tij.
Procedura e shitjes
Neni 556
Prpara se t procedohet pr shitjen kreditori, me an t gjykats, i paraqet debitorit krkesn pr t
paguar detyrimin dhe aksesort e tij duke e paralajmruar at se n rast t kundrt do t kryhet shitja.
Ky njoftim i duhet br edhe pals s tret q ka dhn pengun, n rastet kur kjo pal ekziston.
N qoft se krkesa nuk kundrshtohet brenda pes ditsh, kreditori mund ta shes sendin n
ankand ose, po qe se sendi ka nj mim tregu, mund ta shes at edhe me kt mim, me an t nj
personi t autorizuar pr shitje t tilla.
Kur pengu prfshin shum sende, gjykata, e mbshtetur n kundrshtimin e pengdhnsit, kufizon
shitjen vetm pr sendin, vlefta e t cilit n lidhje me sendet e tjera, mjafton pr t paguar debin.
Pr shitjen e sendit t dhn peng palt mund t merren vesh pr t prdorur edhe forma t tjera.
Neni 557
Kreditori pengmarrs, n mbarim t afatit detyrohet t vjel t drejtat q rrjedhin nga kredia e marr
peng dhe kur kjo ka pr objekt para ose sende t tjera t barazvlershme, vet ose me krkesn e
debitorit duhet ti depozitoj ato n vendin e caktuar n marrveshje dhe, n munges t saj, n vendin
e caktuar nga gjykata. Kur afati i kredis i garantuar me pengun ka mbaruar, kreditori mban nga shuma
e marr aq sa nevojiten pr prmbushjen e t drejtave t tij dhe mbetjen ia kthen pengdhnsit.
Neni 558
Kreditori mund t krkoj nga gjykata q sendi ti lihet atij me pages deri n shlyerjen e detyrimit,
sipas vlersimit t br nga ekspert ose sipas mimit t tregut, n qoft se sendi ka nj mim tregu.
Neni 559
N qoft se kredia e dhn n peng rezulton nga nj dokument, pengdhnsi detyrohet tia jap kt
dokument kreditorit.
Faqe|319
Kodi Civil
Viti 2014
KREU IV
HIPOTEKA
Prkufizimi i hipoteks
Neni 560
Hipoteka sht nj e drejt reale q vihet mbi pasurin e debitorit ose t nj t treti, n dobi t
kreditorit, pr t siguruar prmbushjen e nj detyrimi.
Sendet e hipotekueshme
Neni 561
Jan t hipotekueshme:
1. Sendet e paluajtshme.
2. Uzufruktet e ktyre sendeve prve uzufruktit ligjor t prindrve, si dhe t drejtat enfiteotike mbi
kto sende.
Llojet e hipotekave
Neni 562
Hipoteka vihet n baz t kontrats ose t ligjit dhe me regjistrimin e saj. Kontrata duhet t bhet
me akt noterial.
Hipoteka ligjore
Neni 563
Kan hipotek n baz t ligjit:
a) shitsi e do tjetrsues tjetr mbi sendet e paluajtshme t tjetrsuara pr pmbushjen e detyrimeve
q rrjedhin nga tjetrsimi;
b) bashktrashgimtart, antart e shoqrive me aktivitet ekonomik e bashkpjestart e tjer mbi
sendet e paluajtshme t prbashkta, n pjest q u kan takuar atyre pr pagimin e shumave t caktuara
pr barazimin dhe plotsimin e pjesve.
Neni 564
Servitutet q jan regjistruar pas regjistrimit t nj hipoteke, nuk mund ti kundrejtohen kreditorit
hipotekar.
Paragrafi i msiprm zbatohet edhe pr t drejtn e uzufruktit, t prdorimit dhe t banimit.
Hipoteka gjyqsore
Neni 565
Vendimi i gjykats pr pagimin e nj shume parash, pr prmbushjen e detyrimeve t vlersuara apo
pr shprblimin e dmeve q do t rrjedhin m pas, prbn titull pr vnien e hipoteks tek pasuria e
debitorit.
Hipotek mund t vihet edhe n baz t nj vendimi arbitrazhi q prbn titull ekzekutiv.
Neni 566
Kur hipoteka jepet nga nj person q nuk sht pronar i sendit, regjistrimi i saj quhet i vlefshm
vetm kur sendi fitohet prej tij.
Faqe|320
Kodi Civil
Viti 2014
Hipoteka mbi sendet e ardhshme
Neni 567
Hipoteka mbi nj send t ardhshm, mund t regjistrohet vetm kur t ekzistoj sendi.
Shtrirja e hipoteks
Neni 568
Hipoteka siguron kredin pr aq sa kjo do t jet n kohn e shlyerjes s saj, duke prfshir edhe
kamatat, shprblimin e dmit t shkaktuar nga vonesa e ekzekutimit, si dhe shpenzimet e bra pr
nxjerrjen e kredis.
Neni 569
Hipoteka e vn mbi pjesn e vet nga njri prej pjestarve n bashkpronsi sjell efekt n lidhje me
at send ose me at pjes t sendit q do ti jepet atij pas ndarjes.
N qoft se gjat ndarjes njrit pjestar i jepet nj send tjetr dhe i pahipotekuar prej tij, hipoteka
kalon mbi kt send me t njjtn shkall regjistrimi sikurse origjinali dhe brenda kufijve t vlefts s
sendit t hipotekuar m prpara, me kusht q hipoteka t regjistrohet prsri brenda 90 ditve nga
regjistrimi i s njjts ndarje.
Vendi i regjistrimit
Neni 570
Hipoteka regjistrohet n zyrn e regjistrimit t pasuris t paluajtshme t vendit ku ndodhet kjo
pasuri.
Neni 571
Detyrimet q rrjedhin nga titujt me urdhr ose tek prursi mund t garantohen me hipotek.
Efektet e pasaktsive t aktit
Neni 572
Hipoteka sht e pavlefshme, kur n kontratn e hipoteks, ose n aktin baz pr vnien e
hipoteks, apo n krkesn pr vnien e saj, n baz t ligjit, ka pasaktsi pr personin e kreditorit, t
debitorit, t pronarit t sendit t ln n hipotek, pr vet sendin ose pr shumn e kredis t siguruar
me hipotek.
Shpenzimet e regjistrimit
Neni 573
Shpenzimet e regjistrimit t hipoteks jan n ngarkim t debitorit, prve kur sht parashikuar
ndryshe, por ato duhet t parapaguhen nga krkuesi.
Radha e hipotekave
Neni 574
Hipoteka sjell efekt dhe z radh nga data e regjistrimit t saj edhe kur titulli sht pr nj kredi t
ardhshme ose t kushtzuar.
Faqe|321
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 575
Faqe|322
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 582
Krkesa pr zbritjen e hipotekave sipas nenit t msiprm nuk pranohet, n qoft se sasia e pasuris
apo shuma ka qen caktuar me marrveshje ose me vendim gjykate.
Megjithat, kur jan br pagesa t pjesshme, q shuajn t paktn nj t pestn e detyrimit fillestar,
mund t krkohet nj paksim prpjestimor i shums.
Kur sht vn hipotek mbi nj ndrtes, hipotekuesi q pas regjistrimit ka br mbindrtime,
mund t krkoj q hipoteka t paksohet, n mnyr q mbindrtimet t prjashtohen.
Shuarja e hipoteks
Neni 583
Hipoteka shuhet:
a) me shuarjen e detyrimit;
b) me humbjen e sendit t ln n hipotek, duke respektuar t drejtat e parashikuara prej nenit 536
t ktij Kodi;
c) me heqjen dor t kreditorit;
) me pagimin e mimit t shitjes me an t ekzekutimit t detyrueshm, kreditorve t siguruar me
hipotek, sipas radhs s regjistrimit t tyre;
d) me kalimin e afatit pr t cilin ishte kufizuar hipoteka.
Fshirja e regjistrimit t hipoteks
Neni 584
Regjistrimi i hipoteks fshihet:
a) me plqimin e kreditorit t dhn me akt-noterial;
b) me vendim t forms s prer t gjykats q urdhron fshirjen.
Fshirja e regjistrimit shuan hipotekn. Kur shkaku i shuarjes s detyrimit deklarohet i pavlefshm,
hipoteka lind dhe regjistrohet prsri, por regjistrimi merr numr rendor t ri.
KREU V
DORZANIA
Prmbajtja
Neni 585
Dorzania sht nj veprim juridik me t ciln nj person (dorznsi), detyrohet ti siguroj
kreditorit ekzekutimin e detyrimit t nj personi t tret (debitori kryesor).
Dorzania sht e vlefshme edhe kur debitori nuk ka dijeni pr at.
Neni 586
Dorzania qndron vetm pr nj detyrim efektiv.
Dorzania mund t jepet si pr nj detyrim t ardhshm, ashtu dhe pr nj detyrim me kusht.
Forma dhe vlefshmria
Neni 587
Dorzania duhet t bhet me shkres.
Faqe|323
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 588
Dorzania nuk sht e vlefshme n qoft se nuk sht i vlefshm detyrimi kryesor. Ajo mund t
jepet si pr debitorin kryesor, ashtu dhe pr dorzansin e tij.
Efektet e dorzanis dhe detyrimet e palve
Neni 589
Dorzansi prgjigjet pr aq sa detyrohet debitori kryesor, duke prfshir edhe pagimin e kamats,
shprblimin e dmit t shkaktuar nga vonesa e ekzekutimit dhe t shpenzimeve t tjera q ka br
kontraktori pr t nxjerr kredin e tij, prve kur n marrveshje pranohet q dorzania t jepet edhe
pr nj pjes t detyrimit, ose me kushte m t lehta ose m t pakta se detyrimi kryesor.
Dorzania q kalon detyrimin ose q jepet n kushte m t rnda se detyrimi kryesor, sht e
vlefshme vetm deri n kufijt e ktij t fundit.
Neni 590
Dorzansi sht i detyruar solidarisht mbi debitorin kryesor pr ekzekutimin e detyrimit, prve kur
sht parashikuar ndryshe me marrveshje.
Palt mund t merren vesh q dorzansi t mos jet i detyruar t paguaj para kryerjes s t gjitha
veprimeve t nevojshme,q detyrojn debitorin t paguaj detyrimin. N rast se dorzansi paditet dhe
krkon t prdor nj t drejt t till, ai duhet t tregoj pasurin e debitorit kryesor q do ti
nnshtrohet ekzekutimit. Dorzansi sht i detyruar t parapaguaj shpenzimet e nevojshme, n qoft
se palt nuk jan marr vesh ndryshe.
Neni 591
Kur disa persona jan br dorzans pr t njjtin debitor, pr t siguruar t njjtin detyrim, secili
prej tyre prgjigjet pr t gjith detyrimin, prve kur ka marrveshje pr ndarjen e tij.
Neni 592
Dorzansi ka t drejt ti kundrejtoj kreditorit t gjitha prapsimet q mund ti kundrejtonte ktij
debitori dhe t krkoj kompensimin e asaj q kreditori i detyrohet debitorit edhe sikur ky t ket hequr
dor nga kto t drejta ose t ket pranuar detyrimin.
Neni 593
Dorzansi q ka ekzekutuar detyrimin n vend t debitorit, z vendin e kreditorit n t gjitha t
drejtat e tij ndaj debitorit.
Neni 594
Kur jan shum debitor kryesor t detyruar solidarisht pr t njjtin detyrim, dorzansi q ka
dhn garanci pr t gjith ata, ka t drejtn e padis s kthimit nga secili prej tyre pr t marr shumn
q ka paguar.
Neni 595
Kur dorzansi ka ekzekutuar detyrimin e debitorit pa u paditur n gjyq dhe pa lajmruar debitorin
kryesor, ky mund ti kundrejtoj dorzansit t gjitha prapsimet q do t mund ti kundrejtonte
kreditorit n kohn e ekzekutimit t detyrimit.
Faqe|324
Kodi Civil
Viti 2014
Dorzansi q ka ekzekutuar detyrimin e debitorit nuk ka t drejt t krkoj me padi nga debitori
at q ka ekzekutuar pr t, n rast se edhe debitori ka ekzekutuar detyrimin e tij pr shkak se
dorzansi nuk e ka lajmruar pr ekzekutimin e detyrimit q ka br ai vet.
N t dy rastet, dorzansi ka t drejt t ngrej padi kundr kreditorit dhe t krkoj at q ka
ekzekutuar pr debitorin kryesor.
Neni 596
Debitori q ka ekzekutuar detyrimin duhet t lajmroj menjher dorzansin. N rast t kundrt,
dorzansi, q ka ekzekutuar detyrimin e debitorit, nuk e humbet t drejtn q t krkoj nga debitori
at q ka ekzekutuar pr t. Debitori, n kt rast, sht i detyruar t ekzekutoj pr t dytn her
detyrimin, por ka t drejt q t ngrej padi kundr kreditorit pr at q ky ka fituar pa shkak.
Shuarja e dorzanis
Neni 597
Dorzania shuhet me shuarjen e detyrimit kryesor.
Neni 598
Dorzansi shkarkohet nga detyrimi i tij n rast se kreditori ka hequr dor nga privilegjet, pengu dhe
hipoteka q i siguronin kredin dhe pr kt shkak dorzansi nuk mund t zer vendin e tij n kto t
drejta.
Neni 599
Kur kreditori pranon vullnetarisht nj pasuri, ose do gj tjetr pr pagimin e detyrimit kryesor,
dorzansi lirohet nga detyrimi i tij edhe sikur kreditorit ti rezultoj m pas nj shkak evinksioni.
Neni 600
Dorzania shuhet n qoft se kreditori nuk ka ngritur padi kundr dorzansit brenda gjasht
muajve nga dita e mbarimit t afatit t ekzekutimit t detyrimit.
Kur afati i ekzekutimit t detyrimit nuk sht caktuar as n kontratn e dorzanis, as n nj
marrveshje tjetr, dorzania shuhet me kalimin e nj viti nga dita e lidhjes s kontrats s dorzanis.
KREU VI
KAPARI DHE PRIVILEGJET
A. KAPARI
Prmbajtja
Neni 601
Kapar quhet shuma n t holla q njra nga palt i jep tjetrs pr llogari t shums q do ti paguhet
n baz t kontrats, me qllim q t vrtetoj lidhjen e kontrats dhe t siguroj ekzekutimin e saj.
Faqe|325
Kodi Civil
Viti 2014
Efektet juridike
Neni 602
Kur kontrata nuk ekzekutohet nga faji i pals q ka dhn kapar, kjo pal e humbet kaparin; kur
kontrata nuk ekzekutohet nga faji i pals q ka marr kaparin, kjo pal sht e detyruar t kthej
dyfishin e kaparit. Pala q ka faj pr mosekzekutimin e kontrats sht e detyruar ti shprblej pals
tjetr edhe dmin, duke llogaritur n shprblimin e ktij dmi dhe shumn e kaparit, prve kur n
kontrat sht parashikuar ndryshe.
B. Preferimet (privilegjet)
Neni 603
Preferimi sht nj e drejt, t ciln ligji e jep duke patur parasysh shkakun e kredis. Kredit q
caktohen si t preferuara, kan prparsi nga gjith kredit e tjera. Midis shum kredive t preferuara,
prparsia n ekzekutim prcaktohet nga ligji, sipas llojit t preferimit.
Neni 604
Kredit q jan nj lloj t preferuara, konkurrojn ndrmjet tyre n proporcion me shumn e secils
kredi.
Radha e preferimit
Neni 605
Paguhen me preferim sipas radhitjes s tyre kredit e mposhtme:
a) kredit e puntorve dhe npunsve q rrjedhin nga marrdhniet e puns;
b) kredit e sigurimeve shoqrore pr kontributet e papaguara s bashku me kamatat, si dhe
kredit e punonjsve pr dmet e psuara nga mospagimi prej pundhnsit t kontributeve t
msiprme;
c) kredit q rrjedhin nga shprblime pr shkak vdekjeje e dmtimi t shndetit;
) kredit e autorve dhe trashgimtarve t tyre pr shprblimet q rrjedhin nga tjetrsimi i plot
ose i pjesshm i t drejtave t tyre n fushn intelektuale, pr detyrimet e lindura gjat dy vjetve t
fundit;
d) kredit e shtetit q rrjedhin nga detyrimet ndaj buxhetit dhe kredit e institutit t sigurimeve
shtetrore pr sigurimet e detyrueshme t prcaktuara me ligj;
e) shprblimi i ndrmjetsimit, q rrjedh nga kontrata e agjencis, kur ai rrjedh gjat vitit t fundit
t shrbimit;
) kredit e siguruara me peng ose me hipotek, nga vlefta esendeve t lna peng ose hipotek;
f) kredit q rrjedhin nga shpenzimet e gjyqit pr ruajtjen e sendit dhe ato pr veprime
ekzekutive, t bra n interesin e prbashkt t kreditorve, nga vlefta e shitjes s sendeve;
dh) kredit e dhna nga bankat dhe kredit q rrjedhin nga sigurimet vullnetare;
g) kredit pr furnizimin me farra, plehra kimike, insekticide, uj pr ujitje dhe pr punimet e
kultivimit e t mbledhjes s prodhimeve bujqsore, mbi prodhimin (frytet) bujqsore t vitit, pr t cilin
jan prdorur kredit.
Kredit q prmenden n shkronjat "a", "b", "c" dhe "dh" paguhen me preferim nga e gjith
pasuria e debitorit.
Neni 606
Kreditori mund ta mbaj sendin q i nnshtrohet privilegjit derisa t shprblehet pr kredin e tij
dhe mund ta shes at sipas rregullave t caktuara pr shitjen e pengut.
Faqe|326
Kodi Civil
Viti 2014
Kundrshtimi i veprimeve juridike t debitorit
Neni 607
Kodi Civil
Viti 2014
Dmi nga t miturit dhe personat e pazot pr t vepruar
Neni 613
I mituri q nuk ka mbushur moshn katrmbdhjet vje dhe personat q jan krejt t pazot pr t
vepruar nuk prgjigjen pr dmin e shkaktuar.
Prindrit, kujdestari ose ata t cilve u jan besuar ose kan n mbikqyrje persona t pazot pr t
vepruar, jan prgjegjs pr dmin e shkaktuar nga veprimet e paligjshme t fmijve nn moshn
katrmbdhjet vje, t personave nn kujdestarin e tyre dhe t atyre q i kan nn mbikqyrje e me t
cilt banojn, por q nuk kan zotsi pr t vepruar, prve kur provojn se nuk kan mundur t
ndalonin shkaktimin e dmit.
Neni 614
I mituri q ka mbushur moshn katrmbdhjet vje, prgjigjet pr dmin e paligjshm t shkaktuar
prej tij.
Prindrit ose kujdestari prgjigjen pr dmin e msiprm kur i mituri nuk nxjerr t ardhura nga puna
ose nuk ka vet pasuri, prve kur provojn se nuk kan mundur t ndalonin shkaktimin e dmit.
Dmi nga personat nn mbikqyrje
Neni 615
Msuesit dhe personat e tjer q kan nn mbikqyrje t mitur ose personat q u msojn t tjerve
nj mjeshtri ose profesion, jan prgjegjs pr dmin e paligjshm t shkaktuar t tjerve nga nxnsit
ose personat q kan nn mbikqyrje, ose personat q msojn mjeshtri apo profesion pran tyre, t
shkaktuar gjat kohs q kan qn nn mbikqyrje t tyre t drejtprdrejt, prve kur provojn se nuk
kan mundur t ndalonin shkaktimin e dmit.
Neni 616
Pr dmin prgjjigjet edhe personi q n momentin q e ka shkaktuar at, nuk ka patur ndrgjegjen e
veprimeve t tij.
Gjykata, mund t ul masn e dmshprblimit, duke marr parasysh moshn, shkalln e ndrgjegjes
pr veprimet e kryera, si dhe kushtet ekonomike t palve, prve kur pr fajin e tij ka sjell veten n
kt gjendje.
Publikimet mashtruese ose t pasakta
Neni 617
Kur vrtetohet se nj person ka prgjegjsi ndaj nj personi tjetr, pr shkak se ka publikuar t
dhna t pasakta, jo t plota ose mashtruese, gjykata me krkesn e personit t dmtuar, detyron
personin tjetr q t publikoj nj prgnjeshtrim, n mnyrn q ajo do ta quante t prshtatshme.
Gjykata mund t urdhroj publikimin e prgnjeshtrimit edhe kur vrtetohet se publikimi i t
dhnave nuk sht i paligjshm dhe i kryer me faj, se autori i tyre nuk kishte dijeni pr karakterin e
pasakt ose t paplot t ktyre t dhnave.
Prgjegjsia e pundhnsit
Neni 618
Pundhnsi sht prgjegjs pr dmet e shkaktuara t tretve pr fajin e punonjsve q jan n
shrbim t tij, gjat ushtrimit t detyrave q u jan besuar prej tij.
Faqe|328
Kodi Civil
Viti 2014
Personi juridik sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar nga organet e tij n kryerjen e detyrave t tyre.
Neni 619
N qoft se nj person q ushtron veprimtari n kuadrin e detyrs t nj tjetri dhe sipas udhzimeve
t tij, pa qen punonjs i tij, sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar gjat ksaj veprimtaria ndaj t tretit.
Personi tjetr sht gjithashtu prgjegjs ndaj t tretit.
Prgjegjsia e prfaqsuesit
Neni 620
N qoft se veprimtaria e prfaqsuesit n ushtrimin e pushteteve q i jan caktuar, sjell nj
prgjegjsi me faj ndaj nj t treti, i prfaqsuari sht gjithashtu prgjegjs ndaj ktij personi.
Prgjegjsia nga prdorimi i kafshve
Neni 621
Pronari i nj kafshe ose ai q e prdor at sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar prej saj, prve kur
provon se ka patur kontrollin e sjelljes s kafshs nga e cila sht shkaktuar dmi dhe nuk ka mundur ta
mnjanonte at.
Prgjegjsia nga ushtrimi i nj veprimtarie t rrezikshme
Neni 622
Personi q kryen nj veprimtari t rrezikshme nga natyra e saj ose nga natyra e sendeve t prdorura
dhe u shkakton dm personave t tjer, detyrohet t shprblej dmin, prve kur provon se ka
prdorur t gjitha masat e prshtatshme e t nevojshme pr mnjanimin e dmit.
Neni 623
Pronari i nj ndrtese ose i nj ndrtimi sht prgjegjs pr dmet e shkaktuara nga t metat e do
ves tjetr q ka lidhje me ndrtimin ose me mirmbajtjen e tyre.
Por pronari i ndrtess ose i ndrtimit ka t drejt tu krkoj personave prgjegjs ndaj tij, t
shprblejn dmet q ka psuar.
Prgjegjsia pr mjedisin
Neni 624
Personi q me faj ka cenuar mjedisin, duke e keqsuar, ndryshuar ose dmtuar at, trsisht ose
pjesrisht, detyrohet t shprblej dmin e shkaktuar.
Prgjegjsia pr dmin jopasuror
Neni 625
Personi q pson nj dm, t ndryshm nga ai pasuror, ka t drejt t krkoj t shprblehet kur:
a) ka psuar nj dmtim t shndetit ose sht cenuar n nderin e personalitetit t tij;
b) sht fyer kujtimi i nj t vdekuri dhe krkohet nga bashkshorti me t cilin ka bashkjetuar deri
n ditn e vdekjes ose nga t afrmit e tij deri n shkalln e dyt, prve kur fyerja sht kryer kur i
vdekuri ka qen gjall dhe i sht njohur e drejta e shprblimit t dmit pr fyerjen e br.
E drejta e parashikuar n paragrafin e msiprm sht e patrashgueshme.
Faqe|329
Kodi Civil
Viti 2014
Prgjegjsia solidare
Neni 626
Kur dmi sht shkaktuar nga shum persona s bashku, kta prgjigjen ndaj t dmtuarit
solidarisht.
Padia e kthimit
Neni 627
Personi q ka shprblyer dmin ka t drejt t krkoj nga secili shkaktar i dmit pjesn e tij n
prpjestim me shkalln e fajsis t secilit dhe t trsis s pasojave t rrjedhura. Kur kjo nuk mund t
prcaktohet, prezumohet se shkalla e fajsis sht e barabart.
Prindrit ose kujdestart q kan paguar shprblimin e dmit t shkaktuar nga t miturit ose nga
personat t cilve u sht hequr krejt zotsia pr t vepruar, nuk kan t drejt t krkojn nga kta
kthimin e shprblimit t dmit q kan paguar.
KREU II
PRGJEGJSIA Q RRJEDH NGA PRODUKTET
A. PRGJEGJSIA E PRODHUESIT
Neni 628
Prodhuesi sht prgjegjs pr dmin e shkaktuar nga t metat e produkteve t tij, prve kur:
a) prodhuesi nuk ka vn n qarkullim produktet;
b) sipas rrethanave t vrtetuara, vlersohet se t metat q kan shkaktuar dmin nuk ekzistonin n
kohn e vnies n qarkullim t produktit, ose ato kan lindur m von;
c) produkti nuk ka qen prodhuar pr shitje ose ndonj form tjetr shprndarje, me qllim t
caktuar ekonomik t prodhuesit, as edhe i prodhuar ose i shprndar n kuadrin e nj ndrmarrjeje ose
veprimtarie profesionale;
d) t metat jan rrjedhim i faktit se produkti ka qen nprputhje me rregullat e vna nga organet
publike;
e) njohurit shkencore e teknike nuk kan mundur t zbulojn t metat n kohn e vnies n
qarkullim t produktit;
) sht fjala pr prodhimin e nj lnde t par ose fabrikimin e nj pjese prbrse t produktit, t
cilat n formimin e produktit rezultojn me t meta, ose si rrjedhoj e udhzimeve t gabuara t dhna
nga prodhuesi i produktit.
Neni 629
Prgjegjsia e prodhuesit paksohet ose hiqet kur, sipas rrethanave, dmi sht shkaktuar si nga t
metat e produktit, ashtu edhe nga faji i personit t dmtuar ose t nj personi, pr t cilin personi i
dmtuar sht prgjegjs.
Prgjegjsia e prodhuesit nuk paksohet kur dmi sht rrjedhim i prbashkt i t metave t
produktit dhe sjelljes s nj t treti.
Neni 630
Nj send quhet se sht me t meta kur nuk jep sigurin q pritet prej tij, duke patur parasysh gjith
rrethanat e n veanti:
Faqe|330
Kodi Civil
Viti 2014
a) paraqitjen e produktit;
b) prdorimin e arsyeshm q pritet prej produktit;
c) kohn e vnies n qarkullim t produktit.
Produkti nuk mund t quhet se sht me t meta duke u nisur nga fakti se nj produkt m i
perfeksionuar sht vn n qarkullim me von se ai.
Neni 631
Produkt n kuptim t ktij Kodi quhet nj send i luajtshm edhe sikur ai t jet trupzuar n nj
send t luajtshm ose t paluajtshm, si dhe elektriciteti, duke prjashtuar produktet bujqsore dhe
produktet e rrjedhura nga gjuetia.
Me produkte bujqsore kuptohen prodhimet e toks, t blegtoris dhe t peshkimit, prve kur kto
kan psuar nj prpunim t par.
Prodhues n kuptimin e ktij Kodi quhet prodhuesi i nj produkti t prfunduar, t nj lnde t
par ose fabrikuesi i nj pjese prbrse t produktit, si dhe do person tjetr q paraqitet si i till
(prodhues), duke vn mbi produktin emrin e tij, markn ose nj shnj tjetr dalluese.
Pa mnjanuar prgjegjsin e prodhuesit, quhet si prodhues do person q importon nj produkt
me qllim shitjeje, dhnieje me qira, leasingu, ose nj form tjetr shprndarjeje, n kuadrin e
veprimtaris s tij tregtare. N kt rast, prgjegjsia e tij sht e njjt me at t prodhuesit.
Neni 632
Kur prodhuesi nuk mund t identifikohet, do furnizues do t konsiderohet si prodhues, prve kur
brenda nj afati t arsyeshm, ai i tregon personit t dmtuar identitetin e prodhuesit ose t personit q
ka furnizuar produktin.
Neni 633
Kur, n zbatim t paragrafit t par t nenit 628 t ktij Kodi, shum persona jan prgjegjs pr t
njjtin dm, secili prej tyre sht prgjegjs pr t gjith dmin.
Neni 634
Padia pr shprblimin e dmit e ngritur kundr prodhuesit, n zbatim t paragrafit t par t nenit
628 t ktij Kodi, parashkruhet me kalimin e tre vjetve duke filluar nga dita q personi i dmtuar ka
patur ose duhej t kishte patur dijeni pr dmin, t metat dhe identitetin e prodhuesit.
E drejta e personit t dmtuar kundr prodhuesit pr shprblimin e dmit, sipas paragrafit t par t
nenit 628 t ktij Kodi, shuhet me kalimin e dhjet vjetve, nga dita q prodhuesi ka vn n qarkullim
produktin q ka shkaktuar dmin.
B. PUBLIKIMI MASHTRUES
Neni 635
Personi q publikon ose shkakton brjen publike t nj njoftimi lidhur me produktet ose shrbimet,
q ofron vet n rastin e nj veprimtarie profesionale, ose t nj ndrmarrjeje, ose t nj personi pr t
cilin ai vepron, kryen nj veprim t paligjshm n qoft se njoftimi sht mashtrues n nj ose disa
drejtime t mposhtme:
a) natyra, prbrja, sasia, cilsia, karakteristikat ose prdorimet e mundshme;
b) origjina, mnyra ose data e prodhimit;
Faqe|331
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 641
Personi q i ka shkaktuar tjetrit nj dm n shndetin e tij, detyrohet ta shprblej dmin, duke patur
parasysh humbjen ose paksimin e aftsis pr pun t t dmtuarit, shpenzimet q jan br pr
mjekimin e tij, si dhe shpenzime t tjera q kan lidhje me dmin e shkaktuar.
Neni 642
Masa e shprblimit t dmit mund t ndryshoj n t ardhmen, n varsi t prmirsimit apo
rndimit t shndetit ose t shtimit apo paksimit t aftsis pr pun t t dmtuarit, n krahasim me
kohn e caktimit t shprblimit dhe t ndryshimeve q mund t ket psuar paga e t dmtuarit.
Neni 643
Kur sht shkaktuar vdekja e nj personi, dmi q duhet t shprblej prbhet nga:
a) shpenzimet pr ushqim e jetes t fmijve t tij t mitur, t bashkshortes dhe prindrve t paaft
pr pun q kan qen n ngarkim t t vdekurit, plotsisht ose pjesrisht, si dhe t personave q
banonin n familjen e t vdekurit dhe q gzonin prej tij t drejtn e ushqimit;
b) shpenzimet e duhura pr varrimin e t vdekurit, n masn q ato i prgjigjen rrethanave personale
e familjare t t vdekurit.
Personi q ka shkaktuar dmin mund t kundrejtoj t njjtat mjete mbrojtse q do ti kundrejtonte
t vdekurit.
Gjykata, duke marr parasysh t gjitha rrethanat e shtjes, mund t vendos q shprblimi t jepet
n natyr, ose n para, njhersh ose me kste.
Neni 644
Kur personi q ka kryer veprimin apo mosveprimin e paligjshm krahas dmit t shkaktuar, ka patur
edhe nj prfitim t dukshm, gjykata me krkesn e pals s dmtuar duke patur parasysh natyrn e
dmit, shkalln e fajsis e rrethana t tjera t shtjes mund t llogaris n shprblimin e dmit,
trsisht apo pjesrisht prfitimin.
Neni 645
Kur shkaktohet vdekja ose dmtimi i shndetit t nj personi q fiton nga sigurimet shoqrore, dmi
shprblehet n mnyrn e caktuar me ligj.
Neni 646
Pr nj person q nuk ka qen n marrdhnie pune ose nuk ka qen i siguruar, masa e shprblimit
t dmit t rrjedhur nga vdekja ose dmtimi i shndetit, caktohet nga gjykata n baz t pags q merr
nj punonjs i asaj kategorie me t ciln mund t barazohet edhe puna q kryente ose mund t kryente i
dmtuari.
Neni 647
I mituri i dmtuar, kur mbush moshn gjashtmbdhjet vje dhe nuk ka pag nga puna e tij, ka t
drejt q n vend t shprblimit q merr pr jetes, t krkoj t shprblehet pr humbjen e aftsis s
tij pr pun me pagn mesatare t nj punonjsi, sipas kritereve t nenit 646 t ktij Kodi.
Faqe|333
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|334
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 654
Personit q ka paguar detyrimin e nj tjetri duke besuar se ishte debitor, n baz t nj lajthitjeje t
kryer pa faj, mund ti kthehet ajo q ka paguar, me kusht q kreditori t mos jet privuar n mirbesim
prej titullit dhe garancive t kredis.
Kthimi i pagess duhet t shoqrohet me frytet dhe kamatat, n kushtet e parashikuara n dispozitat
e msiprme.
TITULLI VII
BEGATIMI PA SHKAK
Neni 655
Personi q, pa shkak t ligjshm, ka fituar ose ka kursyer dika n dm t nj personi tjetr,
detyrohet t shprblej kt t fundit pr humbjet pasurore q ka psuar, brenda caqeve t begatimit.
Neni 656
Kur begatimi pa ndonj shkak t ligjshm ka pr objekt nj send t caktuar, personi q e ka marr
at, duhet ta kthej n natyr, s bashku me t ardhurat q ka nxjerr ose duhet t nxirrte dhe ka t
drejt t krkoj pagimin e shpenzimeve q ka br, sipas dispozitave pr krkimin e sendit nga
poseduesi i paligjshm.
Neni 657
Nuk mund t krkohet kthimi i asaj q personi ka dhn vullnetarisht pr ekzekutimin e nj
detyrimi, i cili, megjithse i pakrkueshm, nuk sht i pavlefshm.
Neni 658
Padia pr begatimin pa shkak nuk mund t ngrihet kur i dmtuari mund t ngrej nj tjetr padi pr
t krkuar shprblimin e dmit t psuar.
PJESA V
KONTRATAT
TITULLI I
KONTRATAT N PRGJITHSI
KREU I
DISPOZITA PARAPRAKE
Prmbajtja e kontrats
Neni 659
Kontrata sht veprimi juridik me an t s cils nj ose disa pal krijojn, ndryshojn ose shuajn
nj marrdhnie juridike.
Faqe|335
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 660
Palt n kontrat prcaktojn lirisht prmbajtjen e saj, brenda kufijve t vendosura nga legjislacioni
n fuqi.
Kontrata me detyrime t njanshme e t dyanshme
Neni 661
Kontrata sht me detyrim t njanshm, kur njra pal merr prsipr detyrime ndaj pals tjetr pa
patur kjo e fundit ndonj detyrim ndaj saj.
Neni 662
Kontrata sht me detyrime t dyanshme, kur palt detyrohen reciprokisht ndaj njra-tjetrs.
Konditat e nevojshme pr lidhjen dhe vlefshmrin e kontrats
Neni 663
Konditat e nevojshme pr qenien e kontrats jan: plqimi i pals q merr prsipr detyrimin,
shkaku i ligjshm n t cilin mbshtetet detyrimi, objekti q formon lndn e kontrats dhe forma e saj
e krkuar nga ligji.
Lidhja e kontrats
Neni 664
Kur kontrata prmban vetm detyrimin e propozuesit, pritsi mund ta refuzoj propozimin brenda
afatit t caktuar, ose q rrjedh nga natyra e marrveshjes. N munges t nj refuzimi t till, kontrata
quhet e lidhur.
Neni 665
Personi q propozon prfundimin e nj kontrate sht i lidhur me propozimin, prve kur kjo lidhje
sht prjashtuar. Kur propozimi refuzohet ose nuk pranohet n afatin e caktuar, quhet i rn.
Kur nuk sht caktuar afat, propozuesi sht i lidhur me propozimin e br, gjer n kohn q
zakonisht apo sipas rrethanave, sht e nevojshme q ktij ti arrij prgjigjja e pals tjetr.
Neni 666
Propozimi pr t lidhur nj kontrat, q i bhet nj personi t pranishm, pa iu caktuar nj afat pr
pranimin, e humbet fuqin e tij, n qoft se personi i pranishm nuk e pranon propozimin menjher.
Neni 667
Kur propozuesi ka caktuar nj afat pr pranimin, sht e nevojshme q prgjigjja t vij brenda
afatit.
Propozuesi mund ta quaj t vlefshm pranimin e vonuar, por duhet t njoftoj menjher paln
tjetr.
Kur pranimi sht drguar n koh, por i ka mbrritur propozuesit me vones dhe ky nuk dshiron t
jet i lidhur me at, duhet t njoftoj n ast pranuesin.
Faqe|336
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 668
Propozimi pr t lidhur nj kontrat e humbet fuqin e tij, n qoft se propozuesi njofton paln
tjetr, para se asaj ti ket arritur propozimi, se e ka trhequr at.
Ky rregull vlen edhe pr trheqjen e pranimit nga pala tjetr.
Neni 669
Kur me krkesn e propozuesit, ose duke marr parasysh natyrn e marrveshjes e rrethanat q kan
lidhje me at, rezulton q nuk ish e nevojshme pritja e pranimit t shprehur t propozimit, ose detyrimi
do t kryhej pa marr nj prgjigje paraprake, kontrata quhet e lidhur, n kohn e n vendin ku ka
filluar zbatimi i saj.
Pala q zbaton detyrimin duhet t njoftoj menjher paln tjetr pr fillimin e ekzekutimit t
kontrats, prndryshe detyrohet t shprblej dmin.
Neni 670
Pranimi i propozimit q nuk prputhet me prmbajtjen e tij, quhet mospranim dhe njkohsisht si
nj propozim i ri.
Neni 671
Oferta vlen si propozim, kur prmban elementet thelbsore t kontrats, q krkohet t
prfundohet, prve kur rezulton ndryshe nga rrethanat e shtjes.
Neni 672
Pala kontraktuese mund t heq dor nga kontrata, brenda shtat ditve nga prfundimi i saj, pa
treguar arsyet, kur:
- kontrata sht prfunduar n vendin e puns ose t banimit t njrs pal, gjat nj eskursioni t
organizuar n nj mjedis publik, ose n kushte t tilla, q nuk i korrespondon nj situate normale
bisedimesh;
- n kontratn q ka pr objekt dhnien e nj kredie pr t bler nj send konsumi, shitsi duhet t
njoftoj me shkrim blersin pr t drejtn e heqjes dor nga kontrata e lidhur n kushtet e siprme, pr
ndryshe afati i heqjes dor sht nj vit.
Neni 673
Nj ndrmarrje q z nj pozit dominuese n treg, sht e detyruar t kontraktoj me cilindo q
krkon nj detyrim, i cili bn pjes n objektin e veprimtaris s saj, n prputhje me ligjet e zakonet e
mira tregtare.
Prfundimi i nj kontrate, nuk mund t refuzohet pa nj arsye t ligjshme.
Neni 674
Palt gjat zhvillimit t bisedimeve pr hartimin e kontrats, duhet t sillen me mirbesim ndaj njratjetrs.
Pala q ka ditur, ose q duhej t dinte shkakun e pavlefshmris s kontrats dhe nuk ia ka br t
ditur at pals tjetr, detyrohet t shprblej dmin q kjo e fundit ka psuar, pr shkak se besoi pa fajin
e vet n vlefshmrin e kontrats.
Faqe|337
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 675
N rast se nj pal kontraktuese disponon njohuri profesionale dhe pala tjetr i ngjall asaj besim t
plot, e para ka detyrim ti jap asaj me mirbesim, informata e udhzime.
Neni 676
Kontrata quhet e lidhur kur palt kan shfaqur n mnyr t ndrsjell vullnetin e tyre, duke u marr
vesh pr t gjitha kushtet thelbsore t saj.
Shfaqja e vullnetit mund t jet e shprehur ose n mnyr heshtsore.
Shkaku i paligjshm
Neni 677
N nj kontrat, shkaku ligjor sht i paligjshm kur vjen n kundrshtim me ligjin, rendin publik,
ose kur kontrata bhet mjet pr t shmangur zbatimin e nj norme.
Objekti i kontrats
Neni 678
Objekti i kontrats duhet t jet i mundshm, i ligjshm, i caktueshm ose q mund t prcaktohet.
Neni 679
Kontrata e br me kusht pezullues ose me afat, sht e vlefshme n rast se detyrimi, q fillimisht
sht i pamundur, bhet i mundshm prpara prmbushjes s kushtit ose mbarimit t afatit.
Neni 680
Kontrata mund t prmbaj kryerjen e veprimeve pr sende n t ardhmen, prve kur ndalohet
shprehimisht nga ligji.
KREU II
INTERPRETIMI I KONTRATS
Neni 681
Kur interpretohet nj kontrat, duhet t sqarohet se cili ka qn qllimi i vrtet dhe i prbashkt i
palve, pa u ndalur n kuptimin letrar t fjalve, si dhe duke vlersuar sjelljen e tyre n trsi, para e pas
prfundimit t kontrats.
Neni 682
Kushtet e kontrats interpretohen njri nprmjet tjetrit, duke i dhn secilit kuptimin q del nga
trsia e aktit.
Kontrata duhet t interpretohet n mirbesim nga palt.
Neni 683
N rast dyshimi, kontrata ose kushtet e saja interpretohen n kuptimin n t cilin mund t ket
ndonj efekt dhe jo n at, sipas t cilit nuk do t kishte ndonj efekt.
Faqe|338
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 684
Faqe|339
Kodi Civil
Viti 2014
KREU III
EFEKTET E KONTRATAVE
Neni 690
Kontrata e lidhur rregullisht ka forcn e ligjit pr palt. Ajo mund t prishet ose t ndryshohet me
plqimin e ndrsjell t palve ose pr shkaqe t parashikuara me ligj.
Neni 691
Kontrata ka efekt ndaj t tretve n rastet e parashikuara me ligj.
Neni 692
Efektet juridike t kontrats shtrihen edhe tek trashgimtart me titull universal, prve kur n
kontrat sht parashikuar ndryshe.
Neni 693
Kontrata detyron palt jo vetm prsa sht parashikuar n at, por edhe pr t gjitha pasojat q
rrjedhin nga zbatimi i ligjit.
Kontrata n dobi t nj t treti
Neni 694
Kontrata n dobi t nj personi t tret sht e vlefshme kur personi q e lidh ka interes pr at.
Personi q ka pranuar premtimin n dobi t t tretit ose ky i fundit, apo personat q heqin t drejta
prej tij, kan t drejt t krkojn zbatimin e kontrats, prve kur ka marrveshje tjetr.
Kontrata nuk mund t prishet ose t ndryshohet pas momentit q personi i tret ka deklaruar se
pranon t prfitoj nga lidhja e saj, prve kur propozuesi e ka rezervuar kt t drejt.
N rast revokimi t lidhjes s kontrats, ose t refuzimit t personit t tret pr t prfituar prej saj,
detyrimi mbetet n dobi t propozuesit, prve kur rezulton ndryshe nga vullneti i palve ose nga natyra
e kontrats.
Neni 695
Pala q ka br premtimin n dobi t personit t tret, mund ti kundrejtoj ktij prapsimet q
rrjedhin nga kontrata, por jo ato q rrjedhin nga marrdheniet me paln tjetr.
E drejta pr tu trhequr nga kontrata
Neni 696
N rast se njrs nga palt i sht dhn e drejta pr tu trhequr nga kontrata, kjo e drejt mund t
ushtrohet pr sa koh q kontrata nuk ka filluar t zbatohet.
N kontratat me zbatim t vazhdueshm ose periodik, kjo e drejt mund t ushtrohet edhe m tej,
por trheqja nuk ka efekte pr ekzekutimet e kryera ose q jan n kryerje e sipr.
Kur n kontrat sht parashikuar pagimi i nj kompensimi pr trheqjen, kjo ka efekt kur sht
kryer pagimi, prve kur ka marrveshje t kundrt.
Faqe|340
Kodi Civil
Viti 2014
Premtimi pr kryerjen e nj detyrimi
Neni 697
Kodi Civil
Viti 2014
TITULLI II
KONTRATAT E VEANTA
KREU I
SHITJA
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 705
Kontrata e shitjes ka pr objekt kalimin e pronsis s nj sendi ose kalimin e nj t drejte kundrejt
pagimit t nj mimi.
Neni 706
N shitjen q ka pr objekt fitimin n t ardhmen t nj sendi ose t nj t drejte, fitimi i pronsis
bhet sapo sendi ose e drejta pranohet se ekzistojn.
Prve kur palt kan dashur t prfundojn nj kontrat me kusht pezullues, shitja sht e
paefektshme n qoft se sendi nuk pranohet se ekziston.
Neni 707
N qoft se palt nuk e kan caktuar mimin, as nuk jan marr vesh pr mnyrn e caktimit t tij,
n munges t ndonj akti t organeve kompetente publike, prezumohet se palt kan dashur ti
referohen mimit t zbatuar normalisht nga shitsi n kohn e lidhjes s kontrats.
Kur sht fjala pr sende q kan mim burse apo tregu, mimi caktohet n baz t listave t tregut
t vendit ku do t bhet dorzimi, ose nga ato t vendit q sht m afr tij.
N qoft se mimi sht caktuar mbi bazn e peshs s sendeve, n rast dyshimi ai duhet t caktohet
n baz t peshs neto.
Palt mund tia besojn caktimin e mimit nj t treti, t emruar n kontrat ose q mund t
emrohet m von.
Neni 708
Shpenzimet e kontrats s shitjes dhe shpenzimet e tjera t lidhura me t, jan n ngarkim t blersit,
prve kur n marrveshje parashikohet ndryshe.
Ndalime t veanta t blerjes
Neni 709
Nuk mund t blejn drejtprdrejt, me an t nj tjetri, ose n ankand:
a) personat q administrojn ose ruajn sende t huaja n baz t ligjit ose t emrimit nga shteti,
sendet q administrojn ose ruajn;
b) personat zyrtar q jan t ngarkuar t bjn shitje me ekzekutim t detyrueshm, sendet q kta
shesin;
c) gjyqtart, prokurort, prmbaruesit, notert dhe avokatt, sendet pr t cilat ka grindje prpara
gjykats n t ciln bjn pjes ose ushtrojn funksionet e tyre, prve kur kta jan bashkpronar mbi
ato.
Faqe|342
Kodi Civil
Viti 2014
Detyrime t shitsit n shitjen e pasuris s luajtshme
Neni 710
Faqe|343
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 715
Shitsi duhet t dorzoj sendet n cilsin, sasin dhe llojin e krkuar n kontrat, si dhe t
vendosura dhe t ambalazhuara n mnyrn e caktuar n kontrat.
Quhet se sendet nuk jan n prputhje me kontratn po qe se nuk jan t prshtatshme pr
prdorimin e posam, t prcaktuar nga kontrata, prve kur ka marrveshje t kundrt. Kur nj
prcaktim i till nuk sht i mundur, sendet quhet se nuk jan n prputhje me kontratn, n qoft se
nuk jan t prshtatshme pr prdorimin pr t cilin shrbejn zakonisht sende t t njjtit lloj.
N qoft se shitja sht br mbi bazn e nj modeli ose kampioni, shitsi duhet t dorzoj sende
q kan t njjtat cilsi si t modelit ose t kampionit.
N qoft se kontrata nuk prmend rregullat e vendosjes apo t ambalazhimit t sendeve, quhet se
kto sende nuk jan n prputhje me kontratn po qe se nuk jan t vendosura ose t ambalazhuara
sipas mnyrs s zakonshme pr sende t t njjtit lloj ose, n munges t nj mnyre t till t
zakonshme, n nj mnyr q t jet e prshtatshme pr t ruajtur dhe pr t mbrojtur sendet.
Shitsi nuk sht prgjegjs pr t metat e sendeve t cilat, n momentin e prfundimit t kontrats,
blersi i dinte ose pr t cilat nuk ka marr dijeni pr fajin e vet, prve kur t metat kan t bjn me
cilsin q sendet duhet t kishin pasur sipas kontrats ose sipas njoftimit t shitsit.
Neni 716
Shitsi sht prgjegjs pr do mangsi ose mosprputhje q ekzistonte n momentin e kalimit t
rrezikut tek blersi, edhe kur e meta shfaqet pas ktij momenti.
Shitsi sht prgjegjs edhe pr mosprputhjen q vrtetohet pas momentit t treguar n paragrafin
e msiprm e q vjen nga mosprmbushja e nj detyrimi fardo t tij, duke prfshir edhe garancin
sipas s cils, pr nj periudh t caktuar kohe sendet do t mbeten t prshtatshme pr prdorimin e
tyre normal ose pr ndonj prdorim t posam, ose do t ruajn cilsin dhe karakteristikat e
caktuara.
Neni 717
Blersi e humb t drejtn pr t kundrshtuar pr t metat e sendit, n qoft se nuk denoncon tek
shitsi, duke specifikuar natyrn e tyre, brenda dhjet ditve nga zbulimi, prve kur palt ose ligji kan
caktuar nj afat tjetr.
N do rast blersi e humb t drejtn pr t kundrshtuar pr t metat e sendit n qoft se nuk e
ushtron kt t drejt brenda dy vjetve nga data kur sendet i jan dorzuar atij, po qe se ky afat nuk
sht n kundrshtim me kohzgjatjen e nj garancie kontraktore.
Neni 718
Shitsi nuk mund t prfitoj nga rregullat e parashikuara n nenin e msiprm, n qoft se t metat
kan t bjn me fakte pr t cilat ka dijeni ose q nuk mund t mos i dinte dhe nuk ia ka br t ditur
blersit.
Neni 719
Shitsi duhet t dorzoj sendet, t shkarkuara nga do e drejt apo pretendim i t tretve, prve
kur n kontrat sht parashikuar ndryshe.
Faqe|344
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 720
Blersi duhet ti bj t ditur shitsit t drejtat apo pretendimin e t tretve mbi sendin duke
specifikuar natyrn e tyre, brenda nj afati t arsyeshm nga momenti kur ka marr dijeni ose duhej t
merrte dijeni pr to, ndryshe humb t drejtat e parashikuara nga neni i msiprm.
Shitsi gjithashtu nuk mund t prdor dispozitat e paragrafit t msiprm po qe se ishte n dijeni t
t drejtave apo t pretendimeve t t tretve, apo t natyrs s tyre.
Neni 721
Blersi mund t pezulloj pagimin e mimit kur ka arsye t druhet se sendi ose nj pjes e tij mund t
rivendikohen nga t tret, prve kur shitsi jep garancin prkatse.
Pagesa nuk mund t pezullohet n qoft se rreziku njihej nga blersi n momentin e shitjes.
Neni 722
N rastin kur dorzimi i sendeve me t meta prbn nje mosprmbushje t rndsishme t
detyrimeve kontraktore, blersi ka t drejt t kerkoj:
1. n momentin e denoncimit, t parashikuar n nenin 717 t ktij Kodi ose brenda nj periudhe
kohe t arsyeshme nga ai denoncim, dorzimin e sendeve si shtes apo zvendsim;
2. eliminimin e t metave me an t ndreqjes, kur kjo sht e arsyeshme t merret parasysh n gjith
rrethanat konkrete. Krkesa pr ndreqjen duhet t bhet n momentin e denoncimit t parashikuar n
nenin 717 apo brenda nj periudhe kohe t arsyeshme nga ky denoncim;
3. t krkoj uljen e mimit;
4. t deklaroj zgjidhjen e kontrats.
Blersi mund ti caktoj shitsit nj afat t arsyeshm pr prmbushjen e ktyre detyrimeve. N
varsi t afatit blersi nuk mund t prdor asnj mjet juridik pr mosprmbushjen, prve kur sht
njoftuar nga shitsi se ky i fundit nuk do t prmbush detyrimin n afatin e caktuar.
N do rast blersi nuk humb t drejtn t krkoj shprblimin e dmit.
Neni 723
Kur dorzimi i sendeve me t meta prbn nj mosprmbushje t parndsishme t kontrats,
blersi mund t krkoj:
1. heqjen ose ndreqjen e t metave t sendeve t dorzuara, ose
2. uljen e mimit.
Blersi mund ti caktoj shitsit nj afat t arsyeshm pr prmbushjen e ktyre detyrimeve. N
varsi t afatit, blersi nuk mund t shfrytzoj asnj mjet juridik pr kt mosprmbushje, prve rastit
kur sht njoftuar nga shitsi se ky nuk do t prmbush detyrimin n afatin e caktuar.
Kur shitsi nuk plotson krkesn e parashikuar n pikn 1 t ktij neni brenda afatit t caktuar nga
blersi, ky i fundit mund t krkoj uljen e mimit t sendeve t siprme.
N do rast blersi nuk e humb t drejtn t krkoj shprblimin e dmit.
Neni 724
Prve zgjidhjes nga ligji t kontrats si rrjedhim i qenies t afatit si kusht thelbsor, kur nuk sht
br dorzimi i sendit, blersi mund ta deklaroj t zgjidhur kontratn n qoft se shitsi nuk i dorzon
sendet brenda afatit shtes t caktuar nga blersi ose n qoft se deklaron se nuk do t bj dorzimin
brenda ktij afati.
Faqe|345
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 725
N qoft se shitsi i ka dorzuar sendet, blersi e humb t drejtn t shpall t zgjidhur kontratn
kur:
1. n rastin e dorzimit t vonuar blersi nuk ka krkuar zgjidhjen e kontrats brenda nj kohe t
arsyeshme, por jo m shum se 15 dit nga momenti kur ka marr dijeni se dorzimi sht kryer;
2. n rast mosprmbushje t ndryshme nga dorzimi i vonuar, brenda nj kohe t arsyeshme, por jo
m shum se 15 dit:
a) nga momenti kur ka marr dijeni ose duhej t kishte dijeni pr mosprmbushje;
b) pas mbarimit t afatit shtes eventualisht t caktuar prej tij sipas nenit 717 t ktij Kodi.
Neni 726
N qoft se shitsi dorzon vetm nj pjes t sendeve, apo n qoft se vetm nj pjes e sendeve t
dorzuara sht n prputhje me kontratn, zbatohen nenet 717, 720 lidhur me pjesn q mungon ose
nuk prputhet.
Blersi mund t shpall kontratn trsisht t zgjidhur vetm n qoft se dorzimi i pjesshm ose jo
n prputhje me kushtet e saj, prbn nj mosprmbushje t rndsis s veant ose thelbsore.
Neni 727
N rastin kur blersit i sht marr sendi si pasoj e t drejtave q nj i tret ka paraqitur mbi t,
shitsi sht i detyruar t shprblej dmin sipas nenit 744.
N rastin kur blersit i sht marr pjesrisht sendi dhe se n baz t rrethanave ai nuk do t
prfundonte kontratn, zbatohet paragrafi i msiprm.
Neni 728
Blersi, i paditur nga nj i tret q pretendon se ka t drejta mbi sendin e shitur, duhet ta thras
shitsin n shtje. Kur nuk e bn kt dhe n dm t tij sht dhn nj vendim i forms s prer,
humbet t drejtn e garancis pr evinksion n qoft se shitsi provon se ekzistonin arsye t
mjaftueshme pr t refuzuar krkesn.
Blersi q ka njohur vullnetarisht t drejtn e t tretit, e humb t drejtn e garancis pr evinksion n
qoft se nuk provon se nuk ekzistonin arsye t mjaftueshme pr t penguar marrjen e sendit.
Neni 729
N qoft se blersi ka shmangur marrjen e sendit me ann e pagimit t nj shume parash, shitsi
mund t shkarkohet duke kthyer shumn e paguar, interesat e saj, si dhe t gjitha shpenzimet.
DETYRIMET E BLERSIT N SHITJEN E PASURIS S LUAJTSHME
Neni 730
Detyrimi i blersit pr t paguar mimin prfshin marrjen e masave dhe respektimin e formaliteteve
t krkuara nga kontrata ose nga dispozita t veanta pr kryerjen e pagimit.
Neni 731
N rast se blersi nuk sht i detyruar t paguaj mimin n nj vend tjetr t caktuar, ai duhet ta
paguaj at n vendbanimin ose qendrn zyrtare t shitsit ose, kur pagimi duhet t bhet n kohn e
dorzimit t sendeve ose dokumenteve, n vendin e dorzimit.
Faqe|346
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 732
N qoft se blersi nuk sht i detyruar t paguaj mimin n nj moment tjetr t caktuar, ai duhet
ta paguaj at kur shitsi v n dispozicion t tij sendet apo dokumentet q i prfaqsojn. N qofl se
kontrata prfshin transportin e sendeve, shitsi mund t kryej spedicionin me kusht q sendet ose
dokumentet, q i prfaqsojn ata, ti dorzohen blersit para pagimit t mimit.
Neni 733
Blersi duhet t paguaj mimin n datn e caktuar ose t prcaktueshme n baz t kontrats ose
ligjit, pa qen nevoj e krkess s shitsit.
Neni 734
Detyrimi i blersit pr marrjen n dorzim sht kryerja e do veprimi q mund t pritet prej tij n
mnyr t arsyeshme, pr ti lejuar shitsit t bj dorzimin dhe blersi t trheq sendet.
Neni 735
N qoft se n kontrat parashikohet se blersi duhet t prcaktoj formn, madhsin ose
karakteristika t tjera t sendeve, dhe n qoft se ky nuk e bn kt prcaktim n datn e caktuar ose
brenda nj kohe t arsyeshme pas marrjes s krkess s shitsit, ky mund ta kryej vet kt prcaktim
n prputhje me krkesat e blersit, pr t cilat mund t jet n dijeni.
N qoft se shitsi e bn vet prcaktimin, duhet t njoftoj blersin pr rregullat e ktij prcaktimi
dhe t vendos nj afat t arsyeshm brenda t cilit blersi mund t kryej nj prcaktim tjetr. N qoft
se pasi t ket marr kt njoftim, blersi nuk e prdor kt mundsi brenda afatit t vendosur,
prcaktimi i br nga shitsi sht i detyrueshm.
Neni 736
Shitsi mund ti caktoj blersit nj afat shtes t arsyeshm pr prmbushjen e detyrimeve t veta.
Me prjashtim t rastit kur shitsi nuk ka marr njoftim nga blersi se ky nuk do ta prmbush
detyrimin brenda afatit t caktuar, gjat ksaj periudhe, shitsi nuk mund t prdor asnj mjet ligjor pr
prmbushjen e detyrimeve. Gjithsesi shitsi nuk humbet t drejtn pr t krkuar shprblimin e dmit
pr vonesn n prmbushje.
Neni 737
Shitsi mund ta deklaroj kontratn t zgjidhur:
1. n qoft se mosprmbushja nga ana e blersit e nj detyrimi q rrjedh nga kontrata ose nga ligji
prbn nj mosprmbushje me rndsi t veant ose thelbsore;
2. n qoft se blersi nuk prmbush detyrimet e tij pr t paguar mimin ose pr t marr n
dorzim sendet n afatin shtes t caktuar nga shitsi, ose deklaron se nuk do ta bj brenda ktij afati.
N qoft se blersi ka paguar mimin, shitsi humb t drejtn t shpall kontratn t zgjidhur po qe
se kt nuk e krkon:
1. n rastin e prmbushjes s vonuar t detyrimeve t blersit, para se t marr dijeni pr
ekzekutimin e detyrimit;
2. n rastin e nj mosprmbushjeje tjetr t ndryshme nga mosprmbushja e vonuar, brenda nj
kohe t arsyeshme:
Faqe|347
Kodi Civil
Viti 2014
a) q nga momenti kur ka marr dijeni ose duhet t kishte marr dijeni pr nj mosprmbushje t
till;
b) pas mbarimit t afatit shtes t caktuar prej tij, ose pasi blersi t ket deklaruar se nuk do t
prmbush detyrimet e veta brenda ktij afati shtes.
Neni 738
Prve marrveshjeve ose zakoneve tregtare t kundrta, n qoft se sendet e shitura duhet t
transportohen nga nj vend n tjetrin, dhe shitsi nuk sht i detyruar t bj dorzimin n nj vend t
caktuar n kontrat, rreziku i kalon blersit kur sendi i dorzohet transportuesit t par pr tia drguar
blersit, edhe sikur sendet t jen t ngarkuara n mnyr t paambalazhuar.
N qoft se shitsi detyrohet tia dorzoj sendet transportuesit n nj vend t caktuar n kontrat,
rreziku kalon tek blersi vetm kur sendet i dorzohen transportuesit n vendin e prmendur. Fakti q
shitsi sht i autorizuar t mbaj dokumentet prfaqsuese t sendeve, nuk ndikon n kalimin e
rrezikut.
Neni 739
N qoft se shitsi ka kryer nj mosprmbushje thelbsore t kontrats, dispozitat e nenit t
mparshm nuk privojn mjetet juridike q blersi ka n dor ndaj mosprmbushjes s detyrimeve
kontraktore.
Dispozita t prbashkta pr detyrimet e shitsit dhe t blersit
Neni 740
Njra pal mund t pezulloj prmbushjen e detyrimeve t veta n qoft se, pas prfundimit t
kontrats, del qart se pala tjetr nuk do t prmbush pjesn thelbsore t detyrimeve t saj si
rrjedhim:
1. t nj pamundsie t rnd n aftsin e vet pr ta prmbushur ose n aftsin e vet paguese;
2. t mnyrs n t ciln prgatitet pr t filluar ose vazhduar zbatimin e kontrats. N qoft se
shitsi i ka shitur sendet, para se t shfaqeshin kushtet e prmendura n paragrafin e msiprm, ai mund
t kundrshtoj dorzimin e sendeve blersit edhe sikur ky t zotroj nj dokument q e legjitimon at
pr ti marr.
Nj kundrshtim i till ka efekt ekskluzivisht n marrdhniet midis blersit dhe shitsit.
Pala q pezullon zbatimin duhet t njoftoj menjher paln tjetr dhe duhet t vazhdoj
prmbushjen n qoft se pala tjetr jep garanci t prshtatshme lidhur me prmbushjen e detyrimeve t
saj.
Neni 741
N rastin e nj kontrate shitjeje me dorzime t pjesshme, kur mosprmbushja nga ana e njrs pal
kontraktuese ndaj njrit prej detyrimeve t saj lidhur me nj dorzim, prbn nj mosprmbushje me
rndsi t veant t kontrats q lidhet me kt dorzim, pala tjetr mund ta shpall kontratn t
zgjidhur pr sa i takon ktij dorzimi.
N qoft se mosprmbushja nga ana e njrs pal kontraktuese e detyrimeve t veta lidhur me nj
dorzim, i jep pals tjetr arsye t bazuara pr t gjykuar se do t ndodh nj mosprmbushje thelbsore
lidhur me dorzimet e ardhshme, kjo mund ta shpall kontratn t zgjidhur pr t ardhmen, mjafton q
kt ta bj brenda nj kohe t arsyeshme.
Blersi q e shpall kontratn t zgjidhur pr sa i takon nj dorzimi mundet, n t njjtn koh, t
shpall zgjidhjen pr dorzimet e bra m par ose pr dorzimet e ardhshme n qoft se pr shkak t
Faqe|348
Kodi Civil
Viti 2014
ndrvarsis s tyre kto dorzime nuk do t mund t prdoreshin pr qllimin e caktuar nga palt n
kontrat.
Neni 742
N rastin e zgjidhjes s kontrats, shitsi duhet t kthej mimin dhe ti paguaj blersit shpenzimet
dhe pagimet e bra ligjrisht.
Blersi duhet t kthej sendin, n qoft se ky nuk ka humbur ose sht shkatrruar si rrjedhim i
veseve t tij.
Neni 743
N qoft se njra pal vonon t paguaj mimin ose do shum tjetr, pala tjetr ka t drejt t
krkoj kamatat pr kto shuma pa cenuar shprblimin e dmit.
Neni 744
Shitsi duhet ti kthej blersit mimin e paguar, edhe sikur sendit ti jet paksuar vlefta ose t jet
dmtuar. N qoft se ulja e vlefts ose dmtimi vijn si pasoj e nj veprimi t blersit, nga shuma e
msiprme duhet zbritur prfitimi q ka nxjerr blersi, prve sa parashikohet n nenin 640.
Neni 745
N qoft se kontrata sht zgjidhur dhe po qe se, n mnyr t arsyeshme dhe brenda nj afati t
arsyeshm pas zgjidhjes, blersi ka kryer nj blerje pr t zvendsuar ose shitsi i ka rishitur sendet,
pala q krkon dmshprblimin mund t marr diferencn midis mimit t parashikuar n kontrat dhe
mimit t shitblerjes zvendsuese, si dhe do shprblim tjetr q mund t krkohet n baz t nenit t
msiprm.
Shitja me rezerv e prons
Neni 746
Kur mimi i shitjes paguhet me kste, blersi e fiton pronsin e sendit me pagimin e kstit t fundit
t mimit, duke marr prsipr rreziqet q n astin e dorzimit. Kalimi me rezerv i pronsis me
kushtin e siprm duhet t pasqyrohet n kontrat.
Neni 747
Kalimi i pronsis sipas dispozits s msiprme, mund tu kundrejtohet kreditorve t blersit, kur
rrjedh nga nj akt i shkruar n dat t sakt prpara mass pr sigurimin e kredis.
Kur objekti i shitjes jan sende t paluajtshme ose sende t luajtshme t regjistruara, zbatohen
dispozitat mbi regjistrimin.
Neni 748
Mospagimi vetm i nj ksti, q nuk kalon nj t tetn e mimit, nuk sjell zgjidhjen e kontrats, dhe
blersi ruan t drejtn e afatit lidhur me kstet e mvonshme, pavarsisht nga ndonj marrveshje e
kundrt.
Faqe|349
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 749
Kur zgjidhja e kontrats sht rrjedhim i mosprmbushjes s detyrimeve t blersit, shitsi duhet t
kthej pagesat e bra, prpos t drejts pr nj shprblim pr prdorimin e sendit, apo shprblimit t
dmit.
Kur n kontrat sht parashikuar q pagesat e bra ti mbet, shitsit me titull dmshprblimi,
gjykata sipas rrethanave t shtjes mund t paksoj kt dmshprblim.
Shitja e sendeve t paluajtshme
Neni 750
Shitja e sendeve t paluajtshme kryhet sipas mnyrave t parashikuara n nenin 83 t ktij Kodi,
prndryshe sht e pavlefshme.
Neni 751
Shitja me kusht e sendeve t paluajtshme regjistrohet n regjistrat e pasuris s paluajtshme pasi t
jet vrtetuar kushti.
Neni 752
Kur nj send i paluajtshm i caktuar shitet, duke treguar prmasat dhe me nj mim t vendosur mbi
bazn e nj pagese pr do njsi matse, blersi ka t drejt pr nj zbritje t mimit, n qoft se
madhsia efektive e sendit t paluajtshm sht m e vogl se ajo e treguar n kontrat.
N qoft se prmasat e sendit rezultojn m t mdha se ato q tregohen n kontrat, blersi duhet
t paguaj shtesn e mimit, por ka t drejt t heq dor nga kontrata kur teprica tejkalon nj t
njzetn pjes t madhsis s deklaruar.
Neni 753
N rastin kur mimi prcaktohet n lidhje me vet sendin e paluajtshm dhe jo me madhsin e tij,
edhe pse kjo sht dhn, nuk bhet ulje ose ngritje mimi, prve kur madhsia reale sht m e vogl
ose m e madhe se nj e njzeta pjes e asaj t treguar n kontrat.
N rastin kur duhet paguar nj mim shtes, blersi mund t zgjedh ose heqjen dor nga kontrata
ose nga pagimi i shtess.
Neni 754
N qoft se dy ose m shum sende t paluajtshme jan shitur me t njjtn kontrat pr nj mim
t vetm dhe t njjt, duke treguar madhsin e secilit prej tyre, dhe del se sasia sht m e vogl tek
njri dhe m e madhe tek tjetri, bhet kompensimi deri n sasin e duhur; e drejta pr shtesn ose pr
paksimin e mimeve bhet n prputhje me dispozitat e caktuara m sipr.
Neni 755
E drejta e shitsit pr shtesn dhe e blersit pr paksimin e mimit ose pr heqjen dor nga kontrata
parashkruhet dy vjet pas dorzimit t sendit t paluajtshm.
Faqe|350
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 756
Kodi Civil
Viti 2014
Pranimi mund t bhet me po at akt, ose me akt t mvonshm. N kt rast dhurimi quhet i
prfunduar nga momenti kur akti i pranimit i sht njoftuar dhuruesit.
N qoft se ka pr objekt sende t luajtshme, ai sht i vlefshm kur ato specifikohen duke treguar
edhe vleftn e tyre n kontratn e dhurimit.
Kontrata quhet e lidhur nga asti i dorzimit t sendit.
Prpara se kontrata t jet lidhur, dhuruesi ose pranuesi i dhurimit mund t revokojn deklaratn e
tyre.
Neni 765
Dhurimi mund t kundrshtohet pr lajthitje t shkakut, kur ky lidhet me faktin ose me t drejtn,
po qe se shkaku rrjedh nga akti dhe ka shtyr dhuruesin t bj dhurimin.
Neni 766
Dhuruesi pr mosprmbushjen ose vonesn n dhurim, sht prgjegjs vetm pr qndrime t
kryera me dashje ose me pakujdesi t rnd.
Neni 767
Dhuruesi mund t vr si kusht kthimin e sendeve t dhuruara, si pr shkak t vdekjes s
prparshme t pranuesit t dhurimit, ashtu edhe t vdekjes s prparshme t pasardhsve t tij.
Kthimi mund t ndodh vetm n favor t dhuruesit.
Marrveshja n favor t t tjerve konsiderohet si e palidhur.
Neni 768
Dhurimi mund t rndohet me kusht ose me barr. Dhuruesi sht i detyruar t prmbush barrn
brenda kufijve t vlefts s sendit t dhuruar.
Pr t prmbushur barrn mund t veproj, prve dhuruesit dhe dokush i interesuar. Zgjidhja e
kontrats s dhurimit pr mosprmbushje t barrs mund t krkohet nga dhuruesi ose trashgimtart e
tij, n qoft se sht parashikuar n aktin e dhurimit.
Barra e paligjshme ose e pamundur quhet e paqen, ajo gjithsesi e bn t paqen dhurimin n qoft
se ka prbr t vetmin shkak prcaktues t kontrats.
Neni 769
Dhuruesi detyrohet ti jap garanci pranuesit t dhurimit pr prkatsin e sendit t dhuruar dhe
zhveshjen q mund t psoj nga t tjert pr sendet e dhuruara, n kto raste:
1. n qoft se ka premtuar shprehimisht garancin;
2. n qoft se marrja e sendit varet nga mashtrimi e nga qndrime personale t tij;
3. n qoft se dhurimi i ngarkon barr pranuesit t dhurimit ose dhurimi sht pr shkak shprblimi,
raste n t cilat garancia vihet deri n vleftn e barrs ose t trsis s premtimeve t marra nga
dhuruesi.
Neni 770
Garancia e dhuruesit nuk shtrihet n t metat e asaj ka sht dhuruar, prve kur dhuruesi ka
vepruar me mashtrim, si dhe kur ka marrveshje t posame.
Faqe|352
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 771
Dhuruesi, pr dhurimet q nuk jan t zakonshme ose q nuk jan br pr shprblim, mund t
krkoj revokimin e dhurimit kur ai q ka marr dhurimin:
a) me dashje ka vrar ose ka tentuar t vras dhuruesin, bashkshortin ose fmijt, ose prindrit e tij;
b) pa t drejt nuk i jep dhuruesit ushqim kur sht i detyruar sipas ligjit.
Padia pr revokimin e dhurimit duhet t ngrihet brenda nj viti nga dita q dhuruesi ka marr
njoftim pr shkaqet q i japin t drejt q t krkoj revokimin e dhurimit.
Padia e filluar mund t vazhdohet edhe nga trashgimtart e dhuruesit ose mund t ngrihet nga vet
kta, n rast se dhuruesi ka vdekur brenda vitit, nga dita q ka lindur shkaku pr t ngritur padin.
Heqja dor q m par nga padia sht e pavlefshme.
Revokimi i dhurimit nuk cenon t drejtat q kan fituar t trett mbi sendin e dhuruar para se t
ngrihet padia.
KREU IV
FURNIZIMI
Neni 772
Furnizimi sht nj kontrat me t ciln njra pal detyrohet, kundrejt pagess s nj mimi, t kryej
n dobi t pals tjetr furnizime periodike ose t vazhdueshme t sendeve.
Sendet e furnizuar mund t jen t luajtshme ose t paluajtshme, gjithashtu mund t jen n trajt
energjie ose titujsh krediti.
Neni 773
Kur nuk sht prcaktuar sasia e furnizimit nnkuptohet se marrveshja sht pr sasin q prkon
me nevojat normale t pals q furnizohet deri n kohn e prfundimit t kontrats.
N qoft se palt kan vendosur vetm kufirin maksimal dhe minimal pr furnizimin ose pr
shrbimet e veanta, i takon atij q ka t drejtn e furnizimit t vendos brenda kufijve t msiprm pr
sasin e duhur.
N qoft se sasia e furnizimit duhet t prcaktohet sipas nevojave mbi nj sasi minimale t caktuar
n kontrat, pala q furnizohet prgjigjet pr sasin prkatse sipas nevojave n rast se tejkalohet sasia
minimale.
Neni 774
N furnizimin me karakter periodik, n qoft se mimi do t prcaktohet sipas nenit 707 t ktij
Kodi, merret parasysh koha e mbarimit t furnizimeve t veanta dhe vendi ku kto duhet t kryhen.
Neni 775
N furnizimin me karakter periodik, mimi prkon me dokumentin e furnizimeve t veanta.
N furnizimin me karakter t vazhdueshm mimi paguhet sipas afateve t zakonshme.
Neni 776
Afati i caktuar n kontrat pr furnizime t veanta prezumohet si i vendosur n dobi t dy palve.
N qoft se pals q furnizohet i sht dhn e drejta t caktoj afatin e furnizimeve t veanta, ajo
duhet ti njoftoj datn furnizuesit me an t nj paralajmrimi n nj koh t arsyeshme.
Faqe|353
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 777
N rast mosprmbushjeje prej njrs nga palt t detyrimeve t veanta, pala tjetr mund t krkoj
zgjidhjen e kontrats, n qoft se mosprmbushja ka nj rndsi t veant dhe sht e till sa q
dmton besimin n sigurin e prmbushjeve t mpasshme.
Neni 778
N qoft se pala q ka t drejt pr tu furnizuar nuk e ka prmbushur detyrimin dhe
mosprmbushja sht me pak rndsi, furnizuesi nuk mund t pezulloj zbatimin e kontrats pa br
m par nj paralajmrim t arsyeshm.
Neni 779
N rast se n kontrat sht vendosur kushti i ekskluzivitetit n favor t furnizuesit, pala tjetr nuk
mund t prfitoj furnizime t t njjtit lloj nga t trett dhe as mund t realizoj, me mjetet e veta,
prodhimin e sendeve q formojn objektin e kontrats, n qoft se pr kt nuk ka marrveshje t
kundrt ose kur n ligj disponohet ndryshe.
Neni 780
N qoft se kushti i ekskluzivitetit sht vendosur n dobi t pals q ka t drejt pr tu furnizuar,
furnizuesi nuk mund t bj as drejtprdrejt dhe as trthorazi furnizime t t njjtit lloj e q formojn
objektin e kontrats, n zonn pr t ciln sht dhn ekskluziviteti dhe brenda afatit t kontrats.
Kushti i ekskluzivitetit, q prmbahet n nj kontrat furnizimi, prbn nj kusht barrsor q krkon
miratim t posam me shkrim.
Neni 781
Pala q ka t drejtn pr tu furnizuar, kur merr prsipr detyrimin pr t shtuar shitjen e sendeve pr
t cilat ka ekskluzivitet, n zonn q i sht caktuar, prgjigjet pr dmet q shkaktohen nga
mosprmbushja e ktij detyrimi, edhe n qoft se kontratn e ka zbatuar pr sasin minimale q sht
caktuar.
Neni 782
N qoft se kohzgjatja e furnizimit nuk sht vendosur, secila nga palt mund t trhiqet nga
kontrata, duke njoftuar paraprakisht furnizuesin brenda afatit t vendosur prej tyre dhe, n munges t
tij, brenda nj afati t arsyeshm, duke marr parasysh edhe natyrn e furnizimit.
Neni 783
N kontratn e furnizimit zbatohen edhe dispozitat q rregullojn kontratn pr furnizimet e
veanta, pr aq sa nuk vijn n kundrshtim me dispozitat e msiprme.
Faqe|354
Kodi Civil
Viti 2014
KREU V
ENFITEOZA
Kuptimi i enfiteozs
Neni 784
Faqe|355
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 791
Faqe|356
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 798
Kodi Civil
Viti 2014
T drejta e detyrime t qiradhnsit
Neni 805
Qiradhnsi duhet t kryej, gjat periudhs s qiras, t gjitha riparimet, me prjashtim t punimeve
pr mirmbajtjen e prditshme q jan n ngarkim t qiramarrsit.
Pr sende t luajtshme, shpenzimet pr ruajtjen e pr mirmbajtjen e zakonshme jan n ngarkim t
qiramarrsit, prvese kur me marrveshje parashikohet ndryshe.
Kur sendi i dhn me qira ka nevoj pr riparime, q nuk jan n ngarkim t qiramarrsit, ky sht i
detyruar t njoftoj qiradhnsin.
N rast riparimesh urgjente qiramarrsi mund ti kryej ato drejtprdrejt, kundrejt kthimit t
shpenzimeve, me kushte q t njoftoj menjher qiramarrsin.
Neni 806
N qoft se n kohn e dorzimit, sendi i dhn me qira cenohet nga t meta q ulin n mnyr t
dukshme vlern e prdorimit t kontraktuar, qiramarrsi mund t krkoj zgjidhjen e kontrats, ose
zbritjen e mimit t qeras, prve kur ai ka patur dijeni pr t metn ose ajo sht lehtsisht e
dallueshme.
Qiradhnsi sht i detyruar ti paguaj qiramarrsit dmet e ardhura nga veset e sendit, n qoft se
nuk provon se, pa patur faj, nuk ka patur dijeni pr kto vese n momentin e dorzimit.
N qoft se veset e sendit vn para nj rreziku t madh shndetin e qiramarrsit ose t familjes apo
t vartsve t tij, qiramarrsi mund t krkoj zgjidhjen e kontrats edhe po qe se veset njiheshin prej
tij.
Neni 807
Marrveshja, me t ciln prjashtohet ose kufizohet prgjegjsia e qiradhnsit pr veset e sendit,
nuk ka efekt n qoft se qiradhnsi ia ka fshehur me keqbesim qiramarrsit ato, ose kur veset jan t
tilla q t pengojn gzimin e sendit.
Neni 808
Dispozitat e neneve t msiprme jan t zbatueshme edhe n rastet e veseve t sendit t ndodhura
gjat qiras.
Neni 809
N qoft se gjat qiras sendi i dhn me qira ka nevoj pr riparime urgjente, qiramarrsi duhet t
lejoj kryerjen e tyre. N qoft se sendi nuk riparohet brenda nj kohe t arsyeshme, qiramarrsi ka t
drejt pr nj ulje prpjestimore t qiras.
Neni 810
Qiradhnsi detyrohet t garantoj qiramarrsin nga shqetsimet q paksojn vlern e prdorimit
dhe t gzimit t sendit, t shkaktuara nga t trett q pretendojn se kan t drejta mbi t njjtin send.
Qiradhnsi nuk sht i detyruar t garantoj qiramarrsin nga shqetsimet e t tretve q nuk
pretendojn t ken t drejta mbi sendin. N kt rast qiramarrsi ruan t drejtn t ngrej padi kundr
t tretve n emrin e tij.
Faqe|358
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 811
N qoft se t trett q krijojn shqetsime pretendojn se kan t drejta mbi sendin e dhn me
qira, qiramarrsi sht i detyruar ta njoftoj menjher qiradhnsin, prndryshe ngarkohet me
shprblimin e dmit.
N qoft se t trett veprojn n rrug gjyqsore, qirradhnsi sht i detyruar t marr pjes n
proces, po qe se thirret.
T drejta e detyrime t qiramarrsit
Neni 812
Qiramarrsi duhet:
1. t marr n dorzim sendin dhe ta prdor pr qllimin q sht parashikuar n kontrat dhe, kur
nuk sht parashikuar, sipas qllimit q del nga natyra e sendit;
2. t kryej pagesn n afatet e caktuara.
Neni 813
Qiramarrsi prgjigjet pr humbjen dhe dmtimin e sendit t cilat ndodhin gjat kontrats s qiras.
Neni 814
Qiramarrsi duhet tia kthej qiradhnsit sendin n t njjtn gjendje q e ka marr, n prputhje
me prshkrimin e br nga palt n kontrat, prve dmtimit ose konsumimit t zakonshm nga
prdorimi i sendit n prputhje me kontratn.
N munges t prshkrimit n kontrat prezumohet se qiramarrsi e ka marr sendin n gjndje t
mir prdorimi.
Qiramarrsi nuk prgjigjet pr humbjen ose dmtimin e shkaktuar si pasoj e vjetrsis.
Sendet e luajtshme duhet t kthehen n vendin ku jan marr n dorzim.
Neni 815
Qiramarrsi q sht n vones pr t kthyer sendin, detyrohet ti jap qiradhnsit pagesn e
caktuar deri n dorzim, prve detyrimit pr t shprblyer dmin prkats.
Neni 816
Prve kur parashikohet ndryshe n ligj, qiramarrsi nuk ka t drejt t shprblehet pr prmirsimet
e bra sendit t marr me qira. Por n qoft se ka patur plqimin e qiradhnsit, ky sht i detyruar ti
paguaj nj kompensim q i korrespondon shums m t vogl midis shums s shpenzimeve dhe
vlefts s rezultatit t dobishm n kohn e dorzimit. Kur qiramarrsi nuk ka t drejt kompensimi,
vlefta e prmirsimeve mund t kompensoj dmtimet q kan ndodhur pr pakujdesin e rnd t
qiramarrsit.
Neni 817
Qiramarrsi q ka br shtesa n sendin e marr me qira, ka t drejt ti heq ato n mbarim t
qiras, kur kjo mund t kryhet pa dmtuar sendin, prve kur pronari pranon ti mbaj vet shtesat. N
kt rast ky duhet ti paguaj qiramarrsit nj kompensim t barabart me shumn m t vogl midis
shpenzimeve dhe vlefts t shtesave n kohn e ridorzimit.
Faqe|359
Kodi Civil
Viti 2014
N qoft se shtesat nuk mund t ndahen pa dmtuar sendin dhe prbjn nj prmirsim t tij,
zbatohen rregullat e parashikuara nga neni 810.
Neni 818
Qiramarrsi, ve marrveshjes s kundrt, ka t drejt t jap me nnqira sendin q ka marr me qira,
por nuk mund tia kaloj kontratn nj tjetri pa plqimin e qiradhnsit.
Pr sende t luajtshme dhnia me nnqira bhet me plqimin e qiradhnsit.
Neni 819
Qiradhnsi, pa cenuar t drejtat e tij ndaj qiramarrsit, mund t ngrej padi kundr nnqiramarrsit
pr t krkuar mimin e nnqiras pr t ciln ky i fundit sht ende debitor n momentin e ngritjes s
padis dhe pr ta detyruar at t prmbush t gjitha detyrimet e tjera q rrjedhin nga kontrata e
nnqiras.
Shpallja e pavlefshme e kontrats s qiras ose zgjidhja e saj ka efekt edhe ndaj nnqiramarrsit, dhe
vendimi i marr midis qiradhnsit dhe qiramarrsit ka efekt edhe ndaj tij.
Mbarimi i kontrats s qiras
Neni 820
Qiraja me afat t caktuar nga palt, pushon me mbarimin e afatit, pa qn e nevojshme shpallja e
mbarimit t saj.
Qiraja n t ciln nuk caktohet afat nuk pushon, n qoft se prpara afatit t vendosur sipas nenit
803 t ktij Kodi njra nga palt njofton paln tjetr se heq dor nga qiraja.
Prsritja e kontrats s qiras
Neni 821
Qiraja prtrihet n qoft se, pasi t ket mbaruar afati i saj, qiramarrsit i lihet n prdorim sendi i
dhn me qira pa kundrshtimin e qiradhnsit.
Qiraja e re rregullohet me t njjtat kushte si e mparshmja, por kohzgjatja e saj caktohet si pr
qirat me afat t caktuar.
Marrdhniet me t trett
Neni 822
Kontrata e qiras mund ti kundrejtohet t tretit q ka fituar sendin e dhn me qira, me kusht q
kontrata t ket nj dat t sakt para tjetrsimit t sendit.
Dispozitat e paragrafit t msiprm nuk zbatohen pr qiran e sendeve t luajtshme t paregjistruara
n regjistrat publik, n qoft se fituesi ka siguruar posedimin me mirbesim.
Qiraja e sendeve t paluajtshme t paregjistruara nuk i kundrejtohet fituesit t tret, ve brenda afatit
t 9 vjetve nga fillimi qiras.
Fituesi duhet t respektoj qiran n do rast n qoft se ka marr prsipr detyrimin ndaj
tjetrsuesit.
Neni 823
N qoft se qiraja nuk ka dat t sakt, por mbajtja e saj prej qiramarrsit si dat sht prpara
kalimit t pronsis, fituesi nuk sht i detyruar t respektoj qiran, vese pr kohzgjatjen q prkon
me at t vendosur pr qirat me afat t pacaktuar.
Faqe|360
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 824
N qoft se qiramarrsi sht prjashtuar nga fituesi, sepse kontrata e qiras nuk kishte nj dat t
sakt prpara kalimit t pronsis, qiradhnsi detyrohet t shprblej dmin.
Neni 825
Fituesi sht i detyruar t respektoj kontratn e qiras qysh nga dita e fitimit pr t drejtat dhe
detyrimet q rrjedhin nga kontrata e qiras.
A. QIRAJA PR PASURIT E PALUAJTSHME ME NATYR BUJQSORE
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 826
Kontrata e qiras t pasuris s paluajtshme q shrben pr kultivimin bujqsor pr nj koh mbi
nnt vjet, duhet t bhet me akt noterial dhe t regjistrohet n regjistrin publik.
Neni 827
Qiradhnsi me an inventari i dorzon qiramarrsit pasurin e paluajtshme si tokn bujqsore,
kullotat, ndrtesat e banimit e ato ndihmse n shrbim t veprimtaris bujqsore e blegtorale, si dhe
sendet e luajtshme n shrbim t ksaj veprimtarie. E drejta e kundrshtimit t prmbajtjes s inventarit
dhe prezumimi i saktsis s tij rregullohet sipas dispozitave t ktij kreu.
Neni 828
Qiradhnsi prballon detyrimet dhe taksat financiare q rndojn mbi pasurin e paluajtshme.
Neni 829
Qiradhnsi ka t drejt q n do koh t ushtroj kontroll mbi pasurin e dhn me qira pr t
prcaktuar nse qiramarrsi respekton marrveshjen sipas detyrimeve t vna n kontrat, sipas natyrs
dhe rregullave agroteknike.
Neni 830
Qiramarrsi shlyen mimin e qiras n kohn dhe n mnyrn e caktuar n kontrat. mimi i qiras
mund t jet n natyr dhe n t holla.
E drejta e kultivimit
Neni 831
E drejta e kultivimit nnkupton t drejtn e njrs nga palt kontraktuese q t vendos se far do
t kultivohet nga nj periudh n tjetrn. Kjo e drejt rregullohet me marrveshje t palve.
Kur mimi i qiras prbhet trsisht ose kryesisht me prodhime bujqsore nga produktet q
kultivohen n pasurin e paluajtshme t dhn me qira, e drejta e kultivimit i takon qiradhnsit, n rast
se n kontrat ose sipas zakonit t vendit, nuk parashikohet ndryshe.
Kur mimi i qiras prbhet trsisht ose pjesrisht nga nj shum parash q i jepet qiradhnsit, e
drejta e kultivimit i takon qiramarrsit, n rast se n kontrat ose sipas zakonit t vendit, nuk
parashikohet ndryshe.
Faqe|361
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 832
Pala q ka t drejtn e kultivimit, kur nuk i njofton pals tjetr planin e kultivimit n kohn e duhur
dhe kur pritja e mtejshme e ktij njoftimi mund t sjell pasoja serioze n kultivimin bujqsor, kjo e
drejt i kalon pals tjetr.
Koha dhe shpenzimet e kultivimit
Neni 833
Qiramarrsi vendos me prgjegjsin e tij pr kohn kur do t kryej veprimet e kultivimit dhe pr
mnyrat dhe t rejat agroteknike q do t zbatoj. Qiramarrsi n kt drejtim mund t bj vetm
rekomandime.
Neni 834
Shpenzimet q nevojiten pr kultivimin prballohen nga qiramarrsi. Kur mimi i qiras prbhet
trsisht apo kryesisht nga produkti q kultivohet, qiradhnsi i parapaguan pa kamat qiramarrsit ato
shpenzime q mund t krkohen pr kultivimin, n rast se ky i fundit nuk mundet ti prballoj vet.
Parapagimi i dhn i kthehet qiradhnsit nga prodhimi i t korrave t ardhshme
Shlyerja e mimit t qiras
Neni 835
mimi i qiras shlyhet sipas afateve t caktuara n kontrat. N munges t nj caktimi t till,
shlyhet n fund t do viti t kontrats, kur mimi sht caktuar n para.
Viti i kontrats s qiras fillon ditn kur qiramarrsit i dorzohet pasuria e marr me qira.
Neni 836
Kur mimi i qiras prbhet nga nj pjes e prodhimit bujqsor ose n raport me at, qiradhnsit i
dorzohet pjesa q i takon sipas krkess s tij, pasi t jen mbledhur t korrat.
N munges t marrveshjes respektohet zakoni i vendit.
Neni 837
Qiramarrsi mund t krkoj uljen e mimit t qiras ose shtyrjen e pagimit t saj, kur rrethana t
paparashikuara ose ngjarje t jashtzakonshme e kan ulur prodhimtarin e nj viti n t paktn
gjysmn n krahasim me prodhimtarin normale.
Neni 838
Qiramarrsi mund t krkoj q t rishikohet mimi i qiras n favorin e tij, duke patur parasysh
prodhimtarin e zakonshme, rndsin e humbjes s psuar, fitimet q ka patur ai vitet e mparshme
dhe ato q mund t siguroj gjat kohs q kontrata sht n fuqi.
Neni 839
N rast zgjidhje t kontrats, qiramarrsi nuk sht i detyruar t lr farrat pr t mbjellat e
ardhshme, prve kur n kontrat ose nga zakoni i vendit parashikohet ndryshe.
Faqe|362
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 840
Qiramarrsi nuk gzon t drejtn e marrjes s frutave, t cilat n kohn e prfundimit t kontrats,
ende nuk ishin vjel. Por gjykata mund t pranoj q qiramarrsit ti paguhen shpenzimet q mund t
ket br pr kultivimin e frutave. Gjithsesi ky shprblim nuk mund t kaloj vlern e frutave q
prfiton qiramarrsi.
B. QIRAJA E SENDEVE PRODHUESE
Neni 841
Kur qiraja ka pr objekt gzimin e nj sendi prodhues, t luajtshm ose t paluajtshm, qiramarrsi
duhet t prkujdeset pr administrimin e tij n prputhje me destinimin ekonomik t sendit.
Neni 842
N qoft se palt nuk e kan prcaktuar kohzgjatjen e qiras, secila prej tyre mund t trhiqet nga
kontrata duke e njoftuar tjetrn qysh m prpara n nj koh t prshtatshme.
Neni 843
Qiradhnsi duhet:
1. t dorzoj sendin me aksesort e vet n gjendje t prshtatshme pr prdorimin dhe prodhimin
pr t cilin sht destinuar;
2. t kryej me shpenzimet e veta riparimet e jashtzakonshme pr t cilat sendi ka nevoj gjat
kohs s qiras.
Neni 844
Qiradhnsi mund t krkoj zgjidhjen e kontrats n qoft se qiramarrsi nuk v n shrbim t
sendit mjetet e nevojshme pr administrimin e tij, n qoft se nuk zbaton rregullat teknike dhe n qoft
se ndryshon n mnyr t qndrueshme destinimin ekonomik t sendit.
Neni 845
Qiramarrsi mund t ndrmarr nisma pr rritjen e prodhimtaris s sendit t marr me qira,
mjafton q ato t mos sjellin detyrime pr qiradhnsin, ose t mos i shkaktojn cenime t t drejtave t
tij.
Neni 846
N qoft se si pasoj e nj ligji ose e nj vendimi t detyrueshm pr administrimin prodhues t
sendit, raporti kontraktor rezulton i ndryshuar dukshm, n mnyr t till q njra pal t humbas
dhe tjetra t fitoj, mund t krkohet nj shtes apo nj zbritje e mimit t qiras, ose sipas rrethanave,
zgjidhja e kontrats, prve kur parashikohet ndryshe nga ligji.
Neni 847
Qiramarrsi nuk mund ta lshoj sendin me nnqira pa lejen e qiradhnsit.
Kur qiramarrsi shkel nj detyrim t till, qiradhnsi mund t krkoj zgjidhjen e kontrats.
Faqe|363
Kodi Civil
Viti 2014
E drejta pr t kaluar kontratn e qiras nj tjetri prfshin dhe nnqiran, prve kur palt kan
disponuar ndryshe n kontrat.
Neni 848
Dispozitat e kontrats s qiras zbatohen edhe pr qiran e sendeve prodhuese, n masn q
pajtohen me to.
C. QIRAJA FINANCIARE (LEASING)
Neni 849
Me kontratn e qiras financiare, njra pal detyrohet t vr n dispozicion t pals tjetr, pr nj
koh t caktuar, nj send t luajtshm ose t paluajtshm, kundrejt nj pagese me afate periodike, t
prcaktuar n lidhje me vleftn e sendit, me kohzgjatjen e kontrats dhe, eventualisht me elemente t
tjera sipas marrveshjes s palve.
Sendi duhet t jet fituar ose t jet ndrtuar nga qiradhnsi sipas dshirs dhe prshkrimit t
qiramarrsit, dhe ky i fundit ka t drejt t fitoj pronsin, n mbarim t afatit t kontrats, kundrejt
pagess s nj shume t paracaktuar.
Qiradhnsi prgjigjet ndaj qiramarrsit sipas rregullave t prgjithshme pr mosdorzimin e sendit
ose vonesn n dorzimin e sendit, si dhe pr t metat e sendit.
Me marrveshje mund t parashikohet q qiramarrsi, para se t krkoj nga qiradhnsi t drejtat e
tij, duhet ti drejtohet atij q i dha sendin (furnizuesit) pr t drejtat e tij ose q i jan kaluar atij.
KREU VII
SIPRMARRJA
Prmbajtja
Neni 850
Siprmarrja sht kontrata me t ciln njra pal (siprmarrsi) detyrohet, q me mjetet e saj dhe
duke marr prsipr rrezikun, t kryej nj vepr (pun), ose t bj nj shrbim apo nj zbatim t
pavarur t punimeve, ndrsa pala tjetr detyrohet ta pranoj at kundrejt mimit t caktuar n kontrat.
Caktimi i mimit
Neni 851
Kur palt nuk e kan caktuar mimin e siprmarrjes dhe as nuk kan vendosur mnyrn pr ta
prcaktuar at, ai llogaritet n baz t tarifave ekzistuese ose n baz t zakonit t vendit. N rast
mosmarrveshjeje, caktohet nga gjykata.
Sigurimi i materialeve
Neni 852
Materialet e nevojshme pr kryerjen e veprs duhet t sigurohen nga siprmarrsi, n qoft se
marrveshja nuk parashikon ndryshe.
T drejta e detyrime t siprmarrsit
Neni 853
Siprmarrsi duhet t paralajmroj n kohn e duhur porositsin:
Faqe|364
Kodi Civil
Viti 2014
a) kur materiali i dhn nga porositsi pr veprn sht me cilsi jo t mir, kur kjo zbulohet gjat
punimeve dhe dmton cilsin e veprs;
b) kur udhzimet e porositsit nuk mund t zbatohen ose kur zbatimi i tyre bn q vepra t mos jet
e qndrueshme ose e prshtatshme;
c) kur ka rrethana, q nuk varen nga siprmarrsi, t cilat ndikojn q vepra t mos jet e
qndrueshme ose e prshtatshme.
Siprmarrsi prgjigjet pr dmin q pson porositsi, po qe se nuk e paralajmron at prsa m
sipr.
Neni 854
Siprmarrsi ka t drejt q t heq dor nga zbatimi i kontrats dhe t krkoj q t shprblehet pr
dmin q ka psuar kur porositsi nuk zvendson materialin me cilsi jo t mir ose t
paprshtatshm, ose kur nuk ndryshon udhzimet pr kryerjen e veprs, megjithse sht paralajmruar
n kohn e duhur prej tij.
Neni 855
Siprmarrsi prgjigjet pr humbjen ose dmtimin e materialit q i sht dhn nga porositsi,
prve kur provohet se humbja ose dmtimi i tij ka ndodhur pr shkak se materiali ka qen i nj cilsie
jo t mir, ose i paprshtatshm, ose pr shkak t zbatimit t udhzimeve t porositsit pr kryerjen e
veprs, megjithse pr kto siprmarrsi kishte paralajmruar n kohn e duhur porositsin.
Neni 856
Siprmarrsi ka t drejt t krkoj ti paguhet puna e kryer prej tij, kur vepra, para se ti dorzohet
porositsit, humbet ose dmtohet pr shkak se materiali ka qen i nj cilsie jo t mir, ose i
paprshtatshm, ose pr shkak t zbatimit t udhzimeve t porositsit pr kryerjen e veprs,
megjithse pr kto siprmarrsi kishte paralajmruar n kohn e duhur porositsin.
Neni 857
Siprmarrsi nuk mund t jap me nnsiprmarrje kryerjen e veprs ose kryerjen e shrbimeve, pa u
marr plqimi nga porositsi.
Neni 858
Siprmarrsi nuk mund t ndryshoj mnyrat e caktuara n kontrat pr kryerjen e veprs, pa
plqimin me shkrim t porositsit.
Edhe kur sht dhn plqimi, siprmarrsi, po qe se mimi i plot i veprs sht caktuar n total,
nuk ka t drejt t kompensohet pr ndryshimet ose pr shtesat, prve kur ka marrveshje t kundrt.
Neni 859
N qoft se pr kryerjen e veprs sipas standardeve sht e nevojshme q projekti t ndryshohet dhe
pr kt gj palt nuk merren vesh, mosmarrveshja zgjidhet nga gjykata.
N qoft se ndryshimet n mimet tejkalojn nj t gjashtn e madhsis s mimit t caktuar,
siprmarrsi mund t krkoj zgjidhjen e kontrats dhe sipas rrethanave, nj shprblim t prshtatshm
t dmeve.
Faqe|365
Kodi Civil
Viti 2014
N qoft se ndryshimet jan t konsiderueshme, porositsi mund t trhiqet nga kontrata duke
paguar nj dmshprblim t prshtatshm.
T drejta e detyrime t porositsit
Neni 860
Porositsi mund t bje ndryshime n projekt, me kusht q madhsia e tyre t mos kaloj nj t
gjashtn e mimit t prgjithshm t caktuar. Siprmarrsi ka t drejt t kompensohet pr punimet
kryesore t kryera, edhe pse mimi i veprs sht caktuar n total.
Paragrafi i msiprm nuk zbatohet pr ndryshimet n projekt q, megjithse u prmbahen caqeve t
lartprmendura, sjellin ndryshime t konsiderueshme n natyrn e veprs ose n ann sasiore t
kategorive t veanta t punimeve t parashikuara n kontrat pr kryerjen e s njjts vepr.
Neni 861
Porositsi ka t drejt t kontrolloj kryerjen e punimeve dhe gjendjen e tyre me shpenzimet e veta.
Kur, gjat punimeve, zbulohet se kryerja e tyre nuk vazhdon sipas kushteve t caktuara n kontrat
dhe sipas standardeve, porositsi mund t caktoj nj afat t arsyeshm brenda t cilit siprmarrsi
duhet t pajtohet me ato kushte. Kur afati i caktuar ka kaluar pa sjell ndonj dobi, kontrata zgjidhet, pa
cenuar t drejtn e porositsit pr shprblimin e dmeve.
Neni 862
N qoft se si rrjedhim i rrethanave t paparashikuara, kan ndodhur rritje ose ulje t kostos s
materialeve ose t krahut t puns, q prcaktojn nj rritje ose nj zbritje n nj mas m t madhe se
nj e dhjeta e mimit t prgjithshm t caktuar, siprmarrsi ose porositsi mund t krkojn
rishikimin e mimit. Ky rishikim mund t caktohet vetm pr masn e diferencs q tejkalon nj t
dhjetn. Kur gjat punimeve hasen vshtirsi t karakterit gjeologjik, hidrik dhe t tjera t ngjashme me
to, t paparashikuara nga palt, t cilat e bjn mjaft m t vshtir detyrn e siprmarrsit, ky ka t
drejt pr nj kompensim t prshtatshm.
Neni 863
Porositsi, prpara se t marr n dorzim veprn e mbaruar, ka t drejt ta kontrolloj at.
Kontrolli duhet t kryhet nga porositsi, sapo siprmarrsi t krijoj kushtet e duhura pr kontrollin.
N qoft se, megjith ftesn e br prej siprmarrsit, porositsi nuk e kryen kontrollin pa patur arsye t
bazuara, ose kur nuk njofton rezultatin e kontrollit brenda nj afati t shkurtr, vepra konsiderohet e
pranuar.
N qoft se porositsi merr n dorzim veprn pa paraqitur ndonj rezerv, ajo konsiderohet e
pranuar edhe pse nuk sht kryer kontrolli.
Siprmarrsi ka t drejt t krkoj t paguhet me vleftn e caktuar kur vepra pranohet nga
porositsi, prve kur ka marrveshje t kundrt.
Garancia dhe denoncimi i t metave t veprs
Neni 864
Siprmarrsi detyrohet t jap garanci pr deformimet dhe veset e veprs. Garancia nuk krkohet
kur porositsi e ka pranuar veprn dhe deformimet ose veset njiheshin prej tij ose ishin t dallueshme,
prve kur ato jan fshehur me keqbesim nga siprmarrsi.
Faqe|366
Kodi Civil
Viti 2014
Porositsi duhet ti njoftoj siprmarrsit deformimet ose veset brenda 60 ditve nga zbulimi i tyre
me kusht dekadence, q sjell humbjen e ksaj t drejte. Njoftimi nuk sht i domosdoshm kur
siprmarrsi i ka njohur e pranuar deformimet dhe veset ose kur i ka fshehur ato.
Padia kundr siprmarrsit parashkruhet brenda dy vjetve nga data e dorzimit t veprs. Porositsi
i paditur pr pagim mund t zbatoj gjithmon garancin, me kusht q deformimet dhe veset t
njoftohen brenda 60 ditve nga data e zbulimit dhe para se t ken kaluar dy vjet nga data e dorzimit.
Neni 865
Porositsi mund t krkoj q deformimet ose veset t eliminohen me shpenzimet e siprmarrsit,
ose q mimi t zbritet prpjestimisht, duke ruajtur t drejtn e shprblimit t dmit n rast se
siprmarrsi ka faj.
Por, n qoft se deformimi ose cenet e veprs jan t tilla sa e bjn at krejt t paprshtatshme pr
destinimin e saj, porositsi mund t krkoj zgjidhjen e kontrats.
Neni 866
Kur siprmarrja ka pr objekt ndrtesa ose sende t tjera t paluajtshme t cilat, pr nga natyra e
tyre, kan destinim afatgjat, po qe se, gjat nj periudhe prej dhjet vjetsh nga prfundimi, vepra, pr
shkak t toks ose pr defekt t ndrtimit, shmbet trsisht ose pjesrisht, ose paraqet rrezik t
dukshm shmbjeje ose defekte t tjera t rnda, siprmarrsi prgjegjet kundrejt porositsit dhe palve
q fitojn t drejta prej tij, me kusht q denoncimi i tyre t bhet brenda nj viti nga zbulimi.
E drejta e porositsit parashkruhet brenda nj viti nga kallzimi.
Neni 867
Siprmarrsi, pr t ushtruar t drejtn e padis s kthimit kundrejt nnsiprmarrsve, duhet q ti
njoftoj ata pr denoncimin brenda gjashtdhjet ditve nga marrja dijeni me kusht dekadence, q sjell
humbjen e ksaj t drejte.
Zgjidhja e kontrats dhe pasojat juridike
Neni 868
Porositsi mund t trhiqet nga kontrata, edhe kur ka filluar zbatimi i veprs ose kryerja e shrbimit,
me kusht q ta kompensoj siprmarrsin pr shpenzimet e kryera, pr punimet e bra dhe pr fitimin e
munguar.
Neni 869
Kur kontrata zgjidhet sepse zbatimi i veprs sht br i pamundur si pasoj i nj shkaku q nuk
mund ti atribuohet asnjrs pal, porositsi paguan pjesn e veprs s kryer n kufijt brenda t cilve
sht e dobishme pr t, n prpjestim me mimin e caktuar pr t gjith veprn.
Neni 870
Kur materiali q i sht dhn siprmarrsit nga porositsi, ose kur vepra e prgatitur me kt
material humbet ose dmtohet, si dhe kur prfundimi i veprs bhet i pamundshm pa fajin e asnjrit
prej tyre, por n do rast pasi siprmarrsi t jet n vones pr dorzimin e veprs, ky sht i detyruar
ti shprblej porositsit vleftn e materialit dhe nuk ka t drejt t krkoj prej tij q ti paguaj punn e
kryer.
Faqe|367
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 871
Kur vepra e prgatitur me material t siprmarrsit humbet ose dmtohet, si dhe kur prfundimi i saj
bhet i pamundshm para se t ket mbaruar afati pr dorzimin e veprs, por n do rast pa fajin e
asnjrit prej tyre, siprmarrsi nuk ka t drejt ti krkoj porositsit q ti paguaj vleftn e materialit
dhe punn e kryer.
Neni 872
Kur vepra e prgatitur me material t siprmarrsit humbet ose dmtohet, si dhe kur prfundimi i saj
bhet i pamundshm pa fajin e siprmarrsit ose t porositsit, por pasi porositsi sht n vones pr
marrjen e veprs n dorzim, ky detyrohet ti paguaj siprmarrsit vleftn e materialit dhe punn e
kryer.
Neni 873
Kontrata e siprmarrjes nuk zgjidhet me vdekjen e siprmarrsit, prve kur personi i siprmarrsit
konsiderohej i domosdoshm pr kryerjen e veprs. Porositsi mundet gjithmon t trhiqet nga
kontrata, po qe se trashgimtarve t siprmarrsit, nuk mund tu besohet pr kryerjen e mir t veprs
ose t shrbimit.
Neni 874
N rastin e zgjidhjes s kontrats pr shkak t vdekjes s siprmarrsit, porositsi detyrohet tu
paguaj trashgimtarve vleftn e veprs s kryer, duke u mbshtetur n mimin e caktuar, si dhe
shpenzimet e kryera pr ekzekutimin e pjess s mbetur, por vetm brenda kufijve n t cilt vepra e
kryer dhe shpenzimet e bra jan t dobishme pr t. Porositsi ka t drejt t krkoj dorzimin,
kundrejt nj kompensimi t prshtatshm, t vlefts s materialeve t prgatitura dhe planeve n zbatim
e sipr, pr aq sa lejojn normat pr mbrojtjen e shpikjeve dhe t pronsis intelektuale.
Neni 875
Personat t cilt, duke qn n varsi t siprmarrsit, kan ushtruar veprimtarin e tyre pr zbatimin
e veprs ose kryerjen e shrbimit, mund t ngrejn padi drejtprdrejt kundr porositsit pr t marr at
ka u takon deri n plotsimin e detyrs q porositsi ka ndaj siprmarrsit n kohn kur ata ngrejn
padin.
Dispozit referuese
Neni 876
Kur siprmarrja ka pr objekt kryerje shrbimesh t vazhdueshme ose periodike, zbatohen, pr aq sa
jan t pajtueshme, normat e ktij titulli dhe ato lidhur me kontratn e furnizimit.
KREU VIII
TRANSPORTI
A. TRANSPORTI I PERSONAVE
Neni 877
Me kontratn e transportit t personave, transportuesi merr prsipr t transportoj persona nga
njri vend n nj vend tjetr.
Faqe|368
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 878
Kodi Civil
Viti 2014
Kto t dhna jan t besueshme, derisa t mos jet provuar e kundrta kundrejt transportuesit, i cili
ka pr detyr ti verifikoj ato, duke zbatuar prkujdesjen profesionale.
Me krkesn e drguesit, transportuesi lshon nj dublikat t flets t shoqrimit me nnshkrimin e
vet ose, n qoft se nuk i sht lshuar fleta e shoqrimit, nj flet marrje n dorzim, q t prmbaj t
njjtat t dhna.
Neni 884
Kontrata e transportit quhet e lidhur nga asti q sht br dokumenti i transportimit dhe drguesi i
mallrave ka br pagesn e transportimit, prve kur n kontrat ose n ligj parashikohet ndryshe.
Neni 885
N qoft se fillimi ose vazhdimi i transportit pengohen ose vonohen s teprmi pr shkaqe q nuk
mund ti ngarkohen transportuesit, ky menjher duhet ti krkoj udhzime drguesit, duke marr
masa pr ruajtjen e sendeve q i jan dorzuar atij.
Transportuesi ruan t drejtn e ripagimit t shpenzimeve.
N qofte se transporti ka filluar, ai ka t drejta edhe pr pagimin e mimit n prpjestim me rrugn
q ka kryer, prve rastit kur ndrprerja e transportit ka ndodhur pr shkak t humbjes s plot t
sendeve si pasoj e rastit fator.
Po qe se rrethanat e bjn t pamundur marrjen e udhzimeve nga drguesi, ose n qoft se
udhzimet nuk jan t zbatueshme, transportuesi mund ti depozitoj sendet ose, po qe se rrezikohen t
dmtohen, ose prbjn nj rrezik t konsiderueshm pr sigurin e vendeve ku jan ruajtur, ai mund t
marr masa pr shitjen e tyre me mimin m t mir.
Transportuesi duhet t njoftoj menjher drguesin pr depozitimin ose shitjen.
Rregullat e msiprme zbatohen edhe n rastin kur pritsi nuk gjendet ose refuzon apo vonon t
krkoj marrjen n dorzim t sendeve, edhe n rastin kur lind mosmarrveshje midis disa marrsve ose
pr t drejtn e marrsit pr marrjen n dorzim apo pr ekzekutimin e saj.
Neni 886
Drguesi mund t pezulloj transportimin dhe t krkoj kthimin e sendeve, ose t urdhroj
dorzimin tek nj marrs tjetr i ndryshm nga ai i treguar n fillim ose mund t vendos ndryshe,
gjithmon duke ruajtur detyrimin pr t riparuar shpenzimet dhe pr t shprblyer dmet q rrjedhin
nga urdhri i dyt.
Kur nga ana e transportuesit i sht lshuar drguesit nj dublikat e flets s shoqrimit ose e flet
ngarkess, dorzuesi nuk mund t disponoj sendet e dorzuara pr transport po qe se nuk i paraqet
transportuesit dublikatn ose faturn pr t treguar t dhnat e reja. Kto duhet t nnshkruhen edhe
nga transportuesi.
Drguesi nuk mund t disponoj sende t transportuara qysh prej momentit kur ato kan kaluar n
dispozicion t pritsit.
Neni 887
T drejtat q rrjedhin nga kontrata e transportit ndaj transportuesit i kalojn pritsit nga momenti
kur, pasi sendet kan mbrritur n destinacion ose ka skaduar afati n t cilin duhet t kishin mbrritur.
Pritsi krkon marrjen n dorzim nga transportuesi, pritsi nuk mund t ushtroj t drejtat q lindin
nga kontrata, prve se duke i paguar transportuesit kredit q rrjedhin nga transporti dhe faturat q
shoqrojn sendet e transportuara. Kur ka mosmarrveshje pr shumn e detyruar, marrsi duhet t
depozitoj diferencn e vn n dyshim pran nj t treti.
Faqe|370
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 888
Transportuesi q i dorzon pritsit sendet pa mbledhur kredit e veta ose faturat q shoqrojn
sendet e transportuara, ose pa krkuar depozitimin e shums s diskutueshme, sht prgjegjs ndaj
drguesit pr vleftn q i detyrohet atij dhe nuk mund ti krkoj ktij t fundit pagimin e kredive t
veta. Megjithat e drejta pr t paditur pritsin nuk cenohet.
Prgjegjsia pr humbjen ose dmtimin e sendeve gjat transportimit
Neni 889
Transportuesi sht prgjegjs pr humbjen dhe dmtimin e sendeve t dorzuara atij qysh nga
momenti kur i merr, deri n momentin kur ia dorzon pritsit, po qe se nuk provon q humbja ose
dmtimi jan pasoj e rastit fator, e veprimit t drguesit, t pritsit ose t pronarit t sendeve t
drguara, nga firot ose nga lloji e nga veset e vet sendeve.
N qoft se transportuesi i pranon sendet pr transportim pa rezerv, prezumohet se sendet nuk
paraqesin t meta t dukshme ambalazhi.
Transportuesi, me krkesn e pritsit, detyrohet t mbaj procesverbal pr humbjen ose dmtimin e
sendeve t dorzuara pr transportim.
Neni 890
Transportuesi duhet t njoftoj pritsin pa vones dhe prpara dorzimit t sendeve, pr dmet q
sendet mund t ken psuar.
Neni 891
N qoft se sendet kan humbur ose jan dmtuar, dmi llogaritet, prve marrveshjes s kundrt,
sipas mimit t tyre n kohn e ngarkimit nga ana e transportuesit. Po qe se sendet dmtohen,
transportuesi duhet t shprblej dmin n masn e diferencs midis vlefts s sendeve n momentin e
ngarkimit dhe vlefts n momentin e dorzimit.
Neni 892
Pritsi ka t drejt t sigurohet, me shpenzimet e veta, prpara marrjes n dorzim, pr identitetin
dhe gjendjen e sendeve t transportuara.
Neni 893
Marrja n dorzim pa rezerv e sendeve t transportuara duke paguar transportuesin pr aq sa i
takon, heq mundsin pr ngritje t padis q rrjedh nga kontrata, prve rastit t mashtrimit ose t
pakujdesis s rnd t transportuesit. Nuk cenohen t drejtat pr t krkuar humbjen e pjesshme ose
pr dmtime t tilla q nuk mund t dallohen n momentin e marrjes n dorzim, me kusht q
transportuesi t njoftohet menjher sa t zbulohet dmi dhe jo m von se 20 dit nga data e marrjes
n dorzim.
Neni 894
Kur transportuesi detyrohet ti prcjell sendet e transportuara prtej linjave t tij, nprmjet
transportuesish t tjer, pa marr nga dorzuesi nj flet shoqrimi t drejtprdrejt pr n vendin e
destinimit, prezumohet q ai merr, pr transportin prtej linjave t veta, detyrimet e nj spedicioneri.
Faqe|371
Kodi Civil
Viti 2014
Transportimi i kryer nga disa transportues
Neni 895
Kodi Civil
Viti 2014
send n afatin e caktuar n kontrat. Kur nuk sht caktuar afat, sendi kthehet me krkesn e Pals q
ka dhn sendin.
Neni 902
Kontrata e huaprdorjes quhet e lidhur nga asti q sht dorzuar sendi.
Neni 903
Huamarrsi detyrohet ta mbaj dhe ta ruaj sendin me prkujdesje. Ai nuk mund ta prdor at
ndryshe nga prdorimi i caktuar n kontrat ose nga natyra e sendit. Huamarrsi nuk mund tia jap nj
t treti sendin pr prdorim pa plqimin e huadhnsit.
Kur huamarrsi nuk prmbush detyrimet e lartprmendura huadhnsi mund t krkoj kthimin e
menjhershm t sendit, prve shprblimit t dmit.
Neni 904
Huamarrsi sht prgjegjs pr humbjen ose dmtimin e sendit, prve kur provon se humbja ose
dmtimi i sendit do t kishte ndodhur edhe n rast se do t ishte dhn n huaprdorje.
Neni 905
N qoft se huamarrsi e prdor sendin ndryshe nga sa sht caktuar n kontrat ose nga natyra e tij
dhe pr nj koh m t gjat se sa duhej, prgjigjet pr humbjen e ndodhur edhe nga rasti fator, prve
kur provon se sendi do t humbiste njlloj, si t mos prdorej ndryshe, si t ishte kthyer n kohn e
caktuar n kontrat.
Neni 906
Huamarrsi nuk mund t krkoj pagimin e shpenzimeve q ka br pr t prdorur sendin.
Neni 907
N qoft se gjat afatit t caktuar, ose prpara se huamarrsi t ket pushuar s prdoruri sendin
sipas kontrats, huadhnsi ndodhet prpara nj nevoje t ngutshme dhe t paparashikuar t sendit, ai
mund t krkoj zgjidhjen e kontrats dhe kthimin e menjhershm t sendit.
Neni 908
N rast vdekjeje t huamarrsit, huadhnsi, edhe po t jet caktuar nj afat, mund t krkoj nga
trashgimtart kthimin e menjhershm t sendit.
Neni 909
Huamarrsi sht i detyruar t bj me shpenzimet e tij ndreqjet e zakonshme t sendit t dhn n
huaprdorje, prve kur n kontrat sht parashikuar ndryshe, ndrsa ndreqjet e tjera bhen nga
huadhnsi.
Faqe|373
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 910
Faqe|374
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 917
Porosia prfshin jo vetm veprimet pr t cilat sht dhn, por edhe ato akte q jan t
domosdoshme pr kryerjen e tyre.
Porosia e prgjithshme nuk prfshin aktet q tejkalojn administrimin e zakonshm t puns, po qe
se nuk cilsohen shprehimisht.
Neni 918
Porositsi mund t rivendikoj sendet e luajtshme t fituara pr llogari t vet nga i porosituri q ka
vepruar n emrin e vet, pa cenuar t drejtat e fituara nga t trett pr efektet e posedimit me mirbesim.
Po qe se sendet e fituara nga i porosituri jan pasuri e paluajtshme ose pasuri e luajtshme t
regjistruara n regjistrat publike, i porosituri sht i detyruar tia rikthej porositsit.
Neni 919
Kreditort e pals s porositur nuk mund t ushtrojn t drejtat e tyre mbi sendet q gjat
ekzekutimit t porosis, i porosituri i ka vetsuar me emrin e vet, me kusht q kur sht fjala pr pasuri
t luajtshme ose pr kredi, porosia t vrtetohet nga nj prov me shkrim q prmban dat t sakt
prpara vnies dor ose, kur sht fjala pr pasuri t paluajtshme ose pr pasuri t luajtshme t
regjistruara n regjistrat publike, regjistrimi i aktit t rikthimit ose i krkess gjyqsore q synon t
prfitoj kthimin e prmendur t prmbaj nj dat prpara vehtsimit.
Neni 920
Porosia prezumohet se sht me shprblim. Masa e shprblimit, kur nuk caktohet nga palt,
prcaktohet n baz t tarifave profesionale ose zakonit dhe n munges t tyre nga gjykata.
Neni 921
I porosituri detyrohet t zbatoj porosin me besnikri dhe prkujdesje. Ai duhet ti bj t ditur
porositsit rrethanat e krijuara q mund t sjellin revokimin e saj.
I porosituri detyrohet gjithashtu q t zbatoj porosin personalisht, prve rastit kur sht
autorizuar tia kaloj nj t treti, kur sht i detyruar nga rrethanat, ose n mbrojtje t interesave t
porositsit.
Neni 922
I porosituri duhet t marr masa pr ruajtjen e sendeve q jan drguar pr llogari t porositsit dhe
t mbroj t drejtat e ktij t fundit kundrejt transportuesit, po qe se sendet paraqesin shenja dmtimi
ose kur kan mbrritur me vones.
Neni 923
Porositsi, prve se kur me marrveshje sht parashikuar ndryshe, detyrohet t furnizoj t
porositurin me mjetet e nevojshme pr kryerjen e porosis dhe pr prmbushjen e detyrimeve q me
at synim i porosituri i ka marr prsipr n emrin e vet.
Faqe|375
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 924
I porosituri sht i detyruar ti jap porositsit, kur ky i krkon, t gjitha informatat q kan lidhje me
kryerjen e porosis, s bashku me dokumentet justifikuese, ti jap atij llogari posa t ket kryer
porosin, si dhe ti kthej atij do gj q ka marr pr shkak t kryerjes s porosis.
Neni 925
Porositsi duhet t paguaj t porositurin pr parapagesat, s bashku me kamatat ligjore qysh nga
dita kur jan kryer si dhe ti paguaj shprblimin q i takon.
Porositsi duhet gjithashtu t shprblej dmet q i porosituri ka psuar pr shkak t detyrs.
Neni 926
Kredit n para t rrjedhura nga punt e veprimet q i porosituri ka kryer, kan prparsi ndaj
porositsit dhe ndaj kreditorve t tij.
Shuarja e porosis
Neni 927
Porosia shuhet me vdekjen, pazotsin pr t vepruar ose falimentimin e porositsit ose t t
porositurit, prve marrveshjes tjetr ose kur rezulton ndryshe nga natyra e rrethanave t krijuara.
Megjithat, kur shuarja e porosis mund t cenoj interesat e porositsit, i porosituri, trashgimtart
ose prfaqsuesit detyrohen t vazhdojn administrimin deri kur porositsi, trashgimtart e tij ose
prfaqsuesit e vet, t jen n gjndje t merren vet drejtprdrejt me shtjen.
Heqja dor nga porosia dhe efektet juridike
Neni 928
I porosituri mund t heq dor nga kontrata por, po qe se n marrveshje sht parashikuar e
kundrta, ai prgjigjet pr dmet, prve kur heqja dor bhet pr nj shkak t drejt.
Porosia e dhn n interes t t porositurit ose t tretve nuk shuhet me revokim nga ana e
porositsit, prve kur sht vendosur ndryshe n kontrat ose ajo bhet pr nj shkak t drejt, por
nuk shuhet pr shkak t vdekjes ose pr pazotsin pr t vepruar q i ndodh porositsit.
Neni 929
Emrimi i nj t porosituri t ri pr t njjtn marrveshje ose kryerja e ksaj nga ana e porositsit
sjell heqjen e porosis, dhe ka efekt qysh nga dita kur i jan njoftuar t porositurit.
Neni 930
Heqja dor nga porosia me shprblim dhe pr nj koh t caktuar ose pr nj pun t caktuar,
detyron porositsin t shprblej dmet, po qe se sht br prpara mbarimit t afatit apo t kryerjes s
puns, prve kur ekziston nj shkak i drejt.
Kur porosia sht me afat t pacaktuar, heqja dor detyron porositsin pr shprblimin e dmit, po
qe se nuk sht br nj njoftim paraprak n kohn e prshtatshme, prve rastit kur ka nj shkak t
drejt pr revokim.
Faqe|376
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 931
I porosituri q heq dor nga porosia pa ndonj shkak t drejt duhet ti shprblej dmet porositsit.
Kur porosia sht me afat t pacaktuar, i porosituri q heq dor pa ndonj shkak t drejt detyrohet t
shprblej dmin po qe se nuk ka br nj njoftim paraprak n kohn e prshtatshme.
N do rast, heqja dor duhet br n nj mnyr dhe n nj koh t till q porositsi t marr masa
pr t vepruar ndryshe, prve rastit t nj vshtirsie t madhe nga ana e t porositurit.
Neni 932
N qoft se porosia sht dhn nga disa persona me nj akt t vetm dhe pr nj shtje me interes
t prbashkt, heqja dor nuk ka efekt kur nuk sht br nga t gjith t porositurit, prve rastit kur
ka nj shkak t drejt pr heqjen dor.
Neni 933
Aktet q i porosituri ka kryer prpara se t marr vesh shuarjen e porosis jan t vlefshme kundrejt
porositsit dhe trashgimtarve t tij.
Neni 934
Porosia e dhn disa personave q mendohet t punojn bashkrisht shuhet edhe po qe se shkaku i
shuarjes ka t bj vetm me njrin prej t porositurve, prve kur n marrveshje sht parashikuar
ndryshe.
KREU XI
KOMISIONI
Prmbajtja
Neni 935
Kontrata e komisionit sht nj porosi q ka pr objekt blerjen dhe shitjen e sendeve pr llogari t
porositsit dhe n emr t komisionerit.
T drejta e detyrime t palve
Neni 936
Porositsi sht i detyruar ti paguaj komisionerit t gjitha shpenzimet q ka br pr kryerjen e
porosis dhe shprblimin q parashikohet n kontratn e komisionit, si dhe ta shkarkoj nga do
detyrim q komisioneri ka marr ndaj t tjerve pr kryerjen e komisionit.
Neni 937
Komisioneri prezumohet se sht i autorizuar q t lejoj vonesa n pagim, n prputhje me zakonin
e vendit ku kryen veprimin, n qoft se kur porositsi nuk ka vendosur ndryshe.
N qoft se i porosituri lejon vonesa n pagim, pavarsisht nga ndalimi i porositsit ose nga zakoni i
vendit, porositsi mund t krkoj nga ai pagimin e menjhershm, prve t drejts s komisionerit pr
t prfituar avantazhet e ardhura nga vonesa n pagim.
Komisioneri q ka lejuar vonesn n pagim duhet ti tregoj porositsit se cila ishte pala e
kontraktuar dhe afati i dhn, prndryshe veprimi quhet se sht kryer pa u lejuar vones dhe zbatohet
paragrafi i msiprm.
Faqe|377
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 938
Komisioneri nuk prgjigjet pr ekzekutimin nga ana e personit t tret t kontrats s lidhur nga
komisioneri me t, pr llogari t porositsit, prve kur n kontratn e komisionit parashikohet ndryshe.
Neni 939
Kur komisioneri ka kryer veprimin juridik n kushte m t dobishme nga ato t udhzimeve q i
kishte dhn porositsi, gjithka q komisioneri ka fituar n kt rast kalon n dobi t porositsit.
Neni 940
Komisioneri ka t drejt t largohet nga udhzimet q i ka dhn porositsi vetm kur, pr shkak t
ndryshimit t rrethanave, nj largim i till bhet i nevojshm pr interesat e porositsit, dhe komisioneri
nuk mund t merret vesh m par me porositsin ose, kur, megjithse e ka pyetur, nuk ka marr
prgjigje n kohn e duhur.
Neni 941
Komisioneri sht i detyruar t lidh kontrat sigurimi pr sendet e porositsit q ndodhen pran tij,
vetm po t jet parashikuar n kontratn e komisionit, ose po t jet sigurimi i detyrueshm n baz t
ligjit.
Neni 942
Porositsi mund t ndryshoj rradhn e prfundimit t marrveshjes sa koh q komisioneri nuk e
ka prfunduar. N kt rast i takon komisionerit nj pjes e shprblimit pr ndrmjetsim q
prcaktohet duke u mbajtur parasysh shpenzimet e kryera dhe puna e br.
Neni 943
N komisionin pr shitjen dhe blerjen e mallrave, titujve, valutave dhe vlerave t tjera q kan nj
mim liste ose nj mim t caktuar nga organet shtetrore, po qe se porositsi nuk ka vendosur
ndryshe, komisioneri mund t prfshij n t njjtin mim, t fiksuar n momentin e ekzekutimit t
porosis, sendet q duhet t blej, ose t blej pr vet sendet q duhet t shes, duke ruajtur t drejtn
pr shprblimin pr ndrmjetsim.
Dispozit referuese
Neni 944
Dispozitat mbi porosin zbatohen edhe pr komisionin gjersa nuk parashikohen ndryshe n kt kre.
KREU XII
SPEDICIONI (DRGESA)
Prmbajtja
Neni 945
Kontrata e spedicionit (drgess) sht nj porosi me t ciln spedicioneri merr prsipr detyrimin
pr t lidhur n emr dhe pr llogari t porositsit, nj kontrat transporti dhe pr t kryer t gjitha
veprimet ndihmse.
Faqe|378
Kodi Civil
Viti 2014
T drejta e detyrime t palve
Neni 946
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 953
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|381
Kodi Civil
Viti 2014
Dispozit referuese
Neni 961
Dispozitat e ktij kreu zbatohen edhe kur pala porositse i jep agjentit t drejtn e prfaqsimit pr
lidhjen e kontratave.
KREU XIV
KALIMI I PASURIS KREDITORVE
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 962
Kalimi i pasuris sht kontrata me t ciln debitori ngarkon kreditort e vet ose disa prej tyre pr t
likuiduar t gjitha ose disa veprimtari t tij pr ti shprndar midis tyre fitimet e nxjerra n prmbushje
t kredive t tyre.
Neni 963
Kalimi i pasuris duhet br me shkrim, ndryshe sht i pavlefshm.
N qoft se midis pasurive t ceduara ka edhe kredi, ather zbatohen dispozitat e neneve 502 e 503
t ktij Kodi.
Neni 964
Administrimi i pasuris s kaluar u takon kreditorve prkats. Ata mund t ngrejn padi pr t
gjitha shtjet pasurore q lidhen me at pasuri, prfshir edhe padit pr mbrojtjen e posedimit.
Neni 965
Debitori nuk mund t disponoj sendet e kaluara kreditorve.
Kreditort, kredit e t cilve ekzistonin prpara kalimit t pasuris dhe q nuk kan ndrhyr, mund
t krkojn ekzekutimin mbi gjith kt pasuri.
Kreditorve, q u ka kaluar pasuria, n rast se kalimi ka pr objekt vetm disa veprimtari t debitorit,
nuk mund t krkojn ekzekutimin pr veprimtari t tjera, para shlyerjes s atyre q jan lidhur me
kalimin e pasuris.
T drejta e detyrime t palve
Neni 966
Kreditort q kan lidhur kontratn ose kan aderuar n t, duhet t parapaguajn shpenzimet e
nevojshme pr likuidimin dhe kan t drejt t marrin shumn nga t ardhurat prej likuidimit.
Neni 967
Kreditort duhet ti ndajn midis tyre shumat e nxjerra n prpjestim me kredit prkatse, prve
rasteve t preferimeve. Mbetja i takon debitorit.
Faqe|382
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 968
Debitori ka t drejt t kontrolloj administrimin dhe t marr nj raportim mbi gjendjen financiare
n fund t likuidimit, ose n fund t do viti po qe se administrimi zgjat m shum se nj vit.
Po qe se sht emruar nj likuidues, ai duhet tia jap raportimin edhe debitorit.
Neni 969
Debitori shkarkohet ndaj kreditorve vetm nga dita kur ata marrin pjesn q u takon nga t
ardhurat prej likuidimit dhe vetm n kufijt e shums q kan marr, prve kur ka marrveshje t
kundrt.
Neni 970
Debitori mund t trhiqet nga kontrata duke ofruar tu paguaj detyrimet dhe interesat atyre me t
cilt ka kontraktuar ose q jan bashkuar n kt kontrat. Trheqja ka efekt nga dita e pagimit.
Debitori detyrohet t paguaj shpenzimet e gjrimit.
Zgjidhja e kontrats
Neni 971
Kontrata mund t zgjidhet po qe se debitori, pasi ka deklaruar se e kalon t gjith pasurin e vet, ka
fshehur nj pjes t konsiderueshme t saj, ose po q se ka fshehur humbjet apo ka paraqitur humbje q
nuk ekzistonin.
Neni 972
Kontrata mund t zgjidhet pr shkak mosprmbushjeje sipas rregullave t prgjithshme.
KREU XV
NDRMJETSIMI
Prmbajtja
Neni 973
Ndrmjets sht ai q v n lidhje dy ose m shum pal pr prfundimin e nj marrveshjeje, pa
qen i lidhur me asnjrin prej tyre n marrdhnie bashkpunimi, varsie ose prfaqsimi.
Shprblimi
Neni 974
Kur nuk ka marrveshje, ose kur tarifat profesionale, ose zakonet nuk japin ndonj prcaktim,
madhsia e shprblimit dhe prpjestimi n t cilin ky rndon mbi seciln nga palt, caktohet nga
gjykata.
T drejta e detyrime t palve
Neni 975
E drejta e ndrmjetsit pr shprblim lind kur kontrata e ndrmjetsimit i sjell efektet e veta dhe
pavarsisht nga ndodhit e mvonshme t saj.
Faqe|383
Kodi Civil
Viti 2014
Paragrafi i msiprm nuk zbatohet kur kontrata e ndrmjetsimit mund t shpallet e pavlefshme, nga
q ndrmjetsi kishte dijeni pr arsyen e pavlefshmris.
Neni 976
Ndrmjetsi ka t drejt t paguhet pr shpenzimet prej personit pr t cilin jan kryer shpenzimet
edhe kur marrveshja nuk sht prfunduar, prve kur sht zgjidhur ndryshe me marrveshje ose nga
zakonet.
Neni 977
N qoft se marrveshja sht prfunduar me ndrhyrjen e disa ndrmjetsve, secili prej tyre ka t
drejt pr nj kuot shprblimi.
Neni 978
Ndrmjetsi duhet tu njoftoj palve rrethanat pr t cilat ai ka dijeni e q kan t bjn me
vleresimin dhe me sigurin e marrveshjes, t cilat mund t ndikojn n prfundimin e saj.
Ndrmjetsi prgjigjet pr vrtetsin e nnshkrimit n dokumentet dhe pr xhirimet e fundit t
titujve t transmetuara nprmjet tij.
Neni 979
Detyrat e ndrmjetsuesit profesionist n marrveshje pr mallra ose pr tituj jan:
1. t ruaj kampionet e mallrave t shitura me an kampionesh, derisa t ekzistoj mundsia e
mosmarrveshjeve pr identitetin e mallit;
2. ti jap blersit nj list t nnshkruar t titujve pr t cilt sht biseduar duke treguar serin dhe
numrin;
3. t shnoj n librin prkats t dhnat kryesore t kontrats q lidhet me ndrhyrjen e tij dhe tu
jap palve kopjen e do shnimi t till t nnshkruar prej tij.
Neni 980
Ndrmjetsi mund t ngarkohet nga njra prej palve pr ta prfaqsuar n veprimet lidhur me
zbatimin e kontrats s lidhur me ndrhyrjen e tij.
Neni 981
Ndrmjetsi, q nuk i tregon njrit kontraktues emrin e kontraktuesit tjetr, prgjigjet pr zbatimin e
kontrats dhe, kur e ka zbatuar at, merr t drejtat ndaj kontraktuesit t patreguar.
N qoft se, pas lidhjes s kontrats, kontraktuesi i patreguar shfaqet para pals tjetr ose tregohet
nga ndrmjetsi, secili nga kontraktuesit mund t ngrej padi drejtprdrejt kundr tjetrit, por pa cenuar
prgjegjsin e ndrmjetsit.
Faqe|384
Kodi Civil
Viti 2014
KREU XVI
DEPOZITA
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 982
Depozita sht kontrata me t ciln njra pal merr nga tjetra nj send t luajtshm me detyrimin pr
ta ruajtur dhe pr ta kthyer n natyr.
Neni 983
Kontrata e depozits quhet e lidhur nga asti q sht dorzuar sendi pr ruajtje.
Neni 984
Depozita prezumohet se sht me shprblim, prve kur nga cilsia profesionale e depozitarit ose
nga rrethanat e tjera kuptohet nj vullnet i ndryshm i palve.
T drejta e detyrime t palve
Neni 985
Depozitari duhet t ruaj sendin me kujdes. Ai nuk mund ta prdor at vet dhe as tua jap n
depozit t tjerve, pa plqimin e depozituesit. N qoft se sendin e prdor pa plqimin e depozituesit,
depozitari sht prgjegjs pr humbjen ose dmtimin e tij deri n shkakun fator.
Po ta krkojn rrethanat e ngutshme, depozitari mund t ushtroj ruajtjen n nj mnyr t
ndryshme nga marrveshja, duke njoftuar depozituesin menjher sapo t jet krijuar mundsia.
Neni 986
Depozitari sht i detyruar t kthej sendin e ln depozit n do koh q e krkon depozituesi
edhe sikur t jet caktuar nj afat pr kthimin e tij, prve kur afati sht caktuar n interes t
depozitarit.
Kthimi i sendit t ln depozit bhet n vendin ku sendi duhej t ruhej, prve prmbushjes s
palve kthimi bhet me shpenzimet e depozituesit.
Neni 987
N qoft se depozita sht pa shprblim, gjykata mund t ul masn e shprblimit t dmit.
Neni 988
Depozituesi sht i detyruar ti paguaj depozitarit shpenzimet e bra pr ruajtjen e sendit, n qoft
se nuk jan prfshir n shprblim.
Neni 989
Kur nuk sht caktuar nj afat pr kthimin e sendit t ln depozit, depozitari ka t drejt t krkoj
n do koh q t shkarkohet nga detyrimi i tij pr ruajtjen e sendit, duke lajmruar depozituesin q t
marr prap sendin brenda nj afati t mjaftueshm q i cakton vet.
Faqe|385
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 990
Depozituesi sht i detyruar t shprblej dmin q i sht shkaktuar depozitarit nga t metat e
fshehta t sendit, n qoft se, duke i ditur kto, nuk ia ka njoftuar depozitarit.
Neni 991
Kur depozituesit e nj sendi jan m shum se nj dhe ata nuk merren vesh lidhur me kthimin e tij,
vendos gjykata.
Kshtu veprohet edhe kur nj depozitues i vetm ka ln disa trashgimtar, po qe se sendi nuk
sht i ndashm.
Kur depozitmarrsit jan m shum se nj, depozituesi ka t drejt t krkoj kthimin nga personi
q mban sendin, i cili duhet t njoftoj menjher t tjert.
Neni 992
N qoft se sendi sht depozituar edhe n interes t nj t treti dhe ky i fundit u ka njoftuar
depozituesit dhe depozitmarrsit pranimin e tij, depozitmarrsi nuk mund t shkarkohet duke ia
kthyer sendin depozituesit, pa miratimin e t tretit.
Neni 993
Depozitmarrsi sht i detyruar t kthej frytet e sendit t cilat ai i ka vjel.
Neni 994
Trashgimtari i depozitmarrsit q ka tjetrsuar sendin n mirbesim, duke mos ditur se mbahej n
depozit, detyrohet vetm t kthej shprblimin e marr.
N qoft se ky nuk sht paguar ende, depozituesi merr t drejtat e tjetrsuesit.
Neni 995
Depozitmarrsi duhet ti kthej sendin depozituesit ose personit t caktuar pr ta marr, pa qen
nevoja q depozituesi t provoj se sht pronar.
N qoft se depozitmarrsi paditet nga nj person q rivendikon pronsin e sendit ose pretendon
se ka t drejta mbi t, depozitmarrsi duhet t denoncoj mosmarrveshjen tek depozituesi dhe t
krkoj t prjashtohet nga gjykimi duke treguar vet personin, prndryshe duhet t shprblej dmet.
N kt rast ai mund t shkarkohet nga detyrimi pr t kthyer sendin, duke e depozituar at sipas
mnyrave t caktuara nga gjykata, me shpenzimet e depozituesit.
Neni 996
N qoft se ruajtja e sendit i hiqet depozitarit si rrjedhim i nj fakti pr t cilin ai nuk sht fajtor, ai
shkarkohet nga detyrimi pr t kthyer sendin, por duhet ti njoftoj menjher depozitarit faktin pr t
cilin ka humbur mbajtjen e sendit, prndryshe ngarkohet me shprblimin e dmit.
Depozituesi ka t drejt t marr at q, si pasoj e vet faktit, depozitari ka siguruar dhe merr t
drejtat q i takojn ktij t fundit.
Faqe|386
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 997
Kredit q rrjedhin nga depozita n dobi t depozitarit kan privilegj mbi sendin e dhn n
depozit. Depozitari mund t mbaj sendin q sht n privilegj derisa t shprblehet pr kredin e tij
dhe mundet edhe ta shes sipas dispozitave pr pengun.
Neni 998
Kur sendi i ln depozit nuk sht trhequr n afatin e caktuar n kontrat ose pas lajmrimit q i
ka br depozitari, ky nuk prgjigjet pr humbjen ose dmtimin e sendit q ngjan pas kalimit t afatit,
prve kur humbja ose dmtimi sht shkaktuar me dashje ose nga pakujdesia e rnd e tij.
N rastet e siprme, depozitari ka t drejt t krkoj nga gjykata q t lejoj shitjen e sendit t ln
n depozit sipas rregullave t ekzekutimit t detyrueshm.
Shumat e nxjerra nga shitja e sendit, pasi t zbriten shumat q ka pr t marr depozitari, i jepen
depozituesit ose depozitohen n bank n emr t tij.
Dispozit referuese
Neni 999
N qoft se depozita ka pr objekt nj sasi t hollash ose sendesh t tjera t barasndrrueshme, dhe
depozitari ka t drejtn ti prdor, ky fiton pronsin dhe detyrohet t kthej po t njjtn sasi nga i
njjti lloj dhe me t njjtn cilsi.
N raste t tilla zbatohen dispozitat lidhur me huan, kur nuk vijn n kundrshtim me dispozitat q
rregullojn depozitn.
A. DEPOZITA N MAGAZINAT E PRGJITHSHME
Neni 1000
Magazinat (depot) e prgjithshme q veprojn si depozitare jan prgjegjse pr ruajtjen e sendeve t
depozituara, prve kur provohet se dmi ka ardhur nga rasti fator, nga natyra e sendeve ose nga
defekte t sendeve ose t ambalazhit.
Depozitari duhet n do rast t ushtroj veprimtarit e nevojshme pr t kufizuar dmin.
Neni 1001
Magazinat depozitare duhet t ruajn sendet e depozituara vemas njra nga tjetra, gjithashtu duhet
ti pajisin me shenja dalluese q t tregojn prkatsin e sendit ndaj depozituesit.
Prve plqimit t shprehur t depozituesit, ata nuk mund t prziejn midis tyre sende t
barasndrrueshme t t njjtit lloj e cilsi.
Depozituesi ka t drejt t inspektoj sendet e depozituara dhe t trheq kampionet e prdorimit.
Neni 1002
Kur depot e prgjithshme kan lshuar nj titull prfaqsimi t sendeve t depozituara, depozitari
duhet tia kthej sendet vetm kreditorit q sht legjitimuar nga titulli.
Neni 1003
Depot e prgjithshme pasi njoftojn depozituesin, mund t fillojn shitjen me mim m t lart t
sendeve kur, n mbarim t kontrats sendet nuk jan trhequr, ose depozita nuk sht prtrir, dhe n
Faqe|387
Kodi Civil
Viti 2014
do rast, kur sendet rrezikohen t humbasin ose prbjn nj rrezik t madh pr sigurin e vendeve ku
jan depozituar.
T ardhurat nga shitja, pasi zbritet kostoja dhe shpenzimet e mbetura t depozits, duhet ti
dorzohen depozituesit pa vones.
B. DEPOZITA N HOTEL
Neni 1004
Hoteliert jan prgjegjs pr dmtimin, shkatrrimin ose humbjen e sendeve q klientt kan sjell
n hotel.
Konsiderohen t sjella n hotel:
1. sendet q ndodhen gjat kohs n t ciln klienti strehohet aty;
2. sendet t cilat hotelieri, nj antar i familjes s tij ose nj ndihms i tij marrin prsipr t ruajn,
jasht hotelit, gjat periudhs s kohs n t ciln klienti ndodhet i strehuar;
3. sendet t cilat hotelieri, nj antar i familjes s tij ose nj ndihms i tij marrin prsipr t ruajn
qoft n hotel, qoft jasht tij, pr nj koh t arsyeshme, para ose pasi klienti t ket bujtur.
Prgjegjsia q prmend ky nen kufizohet n vleftn e asaj q sht vjedhur, dmtuar ose humbur
deri n ekuivalentin e njqindfshit t mimit t qiras s banimit pr nj dit.
Neni 1005
Prgjegjsia e hotelierit sht e pakufizuar:
1. kur sendet jan dorzuar pr ruajtje;
2. kur ka refuzuar t marr n ruajtje sende t cilat kishte detyr ti pranonte. Hotelieri ka pr detyr
t pranoj letrat me vler, parat dhe sendet me vler; ai mund t mos pranoj ti marr kur bhet fjal
pr objekte t rrezikshme ose q, duke marr parasysh rndsin dhe kushtet e administrimit t hotelit,
kan vler t rndsishme ose prmasa shum t mdha.
Hotelieri mund t krkoj q sendi i dorzuar t jet i vendosur n nj mbshtjellje t mbyllur ose t
vulosur.
Neni l006
Hotelieri nuk sht prgjegjs kur vjedhja, dmtimi ose humbja vijn:
1. nga klienti, nga personat q e shoqrojn, q jan n shrbim t tij, ose q e vizitojn;
2. nga forca madhore;
3. nga natyra e sendeve.
Neni 1007
Hotelieri sht prgjegjs, pa mundur t invokoj kufijt e parashikuar n paragrafin e fundit t nenit
1004, kur vjedhja, dmtimi ose humbja e sendeve t sjella nga klienti n hotel jan shkaktuar pr faj t
tij, t antarve t familjes s tij ose t ndihmsave t tij.
Neni 1008
Prve rastit t parashikuar n nenin 985, klienti nuk mund t prdor dispozitat e msiprme po qe
se, pasi t ket konstatuar vjedhjen, dmtimin ose humbjen, denoncon faktin tek hotelieri me nj
vones t pajustifikueshme.
Faqe|388
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1009
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1017
Prfshirja e nj kredie n llogarin rrjedhse, nuk prjashton ushtrimin e t drejts s padis dhe e t
drejtave t tjera, lidhur me aktin nga i cili rrjedh kredia.
Kur akti i msiprm sht i pavlefshm, ose shpallet si i till, ose i zgjidhur, pjesa prkatse e parave
prjashtohet nga llogaria rrjedhse.
Neni 1018
Kur kredia e prfshir n llogari sht e siguruar me nj garanci reale ose personale, klienti ka t
drejt t prdor kt garanci pr tepricn ekzistuese n favor t tij nga mbyllja e llogaris e deri n
arktimin e kredis s garantuar.
Paragrafi i msiprm zbatohet edhe n qoft se pr kredin ekziston nj bashkdetyrim solidar.
Neni 1019
Prve kur palt kan parashikuar ndryshe n kontrat, prfshirja n llogarin rrjedhse e nj kredie
ndaj nj t treti, prezumohet si e br me kushtin q t paguhet. N rastin kur kredia nuk prmbushet,
marrsi ka t drejtn t veproj pr mbledhjen, marrjen e shums s parave nga llogaria, duke
riintegruar at q ka br derdhjen. Mund t merret kjo shum parash nga llogaria edhe pasi ushtron pa
rezultat t drejtat e tij kundrejt debitorit.
Neni 1020
N rast se kreditori i nj klienti ka sekuestruar mbetjen eventuale t llogaris q i takon debitorit t
tij, klienti tjetr nuk mundet, me derdhje t reja t cenoj t drejtat e kreditorit. Nuk konsiderohen si
derdhje t reja ato q jan br n vartsi nga t drejtat e rrjedhura para sekuestrimit.
Klienti ndaj t cilit sht br sekuestrimi ose sht vn pengu duhet t njoftoj ann tjetr. Secili
prej tyre mund t trhiqet nga kontrata.
Neni 1021
Mbyllja e llogaris me likudimin e teprics bhet me mbarimin e afateve t prcaktuara n kontrat
dhe n munges t tyre, n prfundim t do 6/mujori t llogaritur q nga data e lidhjes s kontrats.
Neni 1022
Kalimi i veprimeve n llogari nga nj klient n nj tjetr nnkuptohet i pranuar n qoft se nuk sht
kundrshtuar n afatin e caktuar prej palve ose n afatin q mund t konsiderohet i prshtatshm sipas
rrethanave.
Pranimi i veprimit nuk prfshin t drejtn pr ta kundrshtuar pr gabime shkrimi ose llogaritjeje,
pr mosveprim ose dublime.
Kundrshtimi duhet t bhet brenda 6 muajve nga data e kalimit t llogaris, lidhur me likuidimin e
mbylljen, e cila duhet t drgohet rekomande. Rivendosje n afat nuk lejohet.
Neni 1023
Kur kontrata sht lidhur pr nj koh t pacaktuar, secila prej palve mund t trhiqet nga kontrata
n do mbyllje t llogaris, duke njoftuar t paktn 10 dit prpara.
Faqe|390
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|391
Kodi Civil
Viti 2014
B. SHRBIMI BANKAR DHE KASETAT E SIGURIMIT
Neni 1028
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1034
Banka nuk mund t trhiqet nga kontrata prpara mbarimit t afatit t kontrats, prve rasteve t
arsyeshme, ose kur ka marrveshje tjetr. Heqja dor ndrpret menjher prdorimin e kredis, por
banka duhet t caktoj nj afat t paktn prej pesmbdhjet ditsh pr kthimin e shumave t prdorura
dhe ato plotsuese.
Kur dhnia e kredis sht n nj koh t pacaktuar, secila prej palve mund t trhiqet nga kontrata
nprmjet lajmrimit n afatin e caktuar n kontrat, q prdoret zakonisht ose, n munges t tyre,
brenda pesmbdhjet ditve.
. PARADHNIA BANKARE
Disponim i sendeve t dhna peng
Neni 1035
N paradhnien bankare me pengun mbi titujt ose mbi mallrat, banka nuk mund t disponoj mbi
sendet pr t cilat sht vn pengu, n qoft se ka lshuar nj dokument n t cilin kto sende jan
individualizuar.
Marrveshja e kundrt duhet t provohet me shkres.
Neni 1036
Banka duhet t kujdeset pr llogari t kontraktuesit pr sigurimin e mallrave t lna peng nqoftse,
pr nga vet natyra, vlera dhe vendndodhja e tyre sigurimi i prgjigjet prkujdesjeve t zakonshme.
Neni 1037
Banka, prve detyrimeve q i takojn, ka t drejtn q ti paguhen shpenzimet q ka br pr
ruajtjen e mallrave dhe t titujve, prve kur e ka marr prsipr nj gj t till.
Neni 1038
Kontraktuesi, edhe prpara mbarimit t afatit t kontrats, mund t trheq titujt ose mallrat e lna
peng, duke br m par nj pages proporcionale ndrmjet shumave t marra paradhnie dhe t
shumave t tjera q i prkasin banks sipas nenit t msiprm, n qoft se teprica e kredis rezulton e
pagarantuar n mnyr t mjaftueshme.
Neni 1039
N qoft se vlera e garancis paksohet t paktn n nj t dhjetn n krahasim me vlern e saj n
kohn e lidhjes s kontrats, banka mund ti krkoj debitorit nj garanci plotsuese, me paralajmrimin
se n munges t saj do t veprohet pr shitjen e ktyre mallrave ose titujve t dhna peng. N qoft se
debitori nuk vepron n prputhje me krkesat, banka mund t veproj pr shitjen e tyre n baz t
dispozitave pr pengun.
Banka ka t drejtn e pagimit t menjhershm t teprics t llogaris q nuk sht prmbushur
plotsisht nga shumat e rezultuara nga shitja
Neni 1040
N qoft se me garancit e nj ose m shum kredive jan bllokuar depozita n para, mallra ose tituj
q nuk kan qen t individualizuar ose pr t cilat i sht ln banks mundsia pr ti disponuar,
Faqe|393
Kodi Civil
Viti 2014
banka duhet t kthej vetm shumn ose nj pjes t mallrave ose t titujve q tejkalojn shumn e
kredive t garantuara. Ky tejkalim prcaktohet n lidhje me vlern e mallrave ose t titujve n kohn e
mbarimit t kredive.
D. VEPRIMET BANKARE ME LLOGARI RRJEDHSE
Neni 1041
Kur depozita, elja e kredis ose veprimet e tjera bankare jan rregulluar n Ilogarin rrjedhse,
klienti mund t disponoj n do koh shumat q rezultojn n kredin e tij, prve kur rezerva e afatit,
sht parashikuar n marrveshje.
Neni 1042
N rast se midis banks dhe klientit ekzistojn disa marrdhnie ose disa llogari, edhe n monedha t
ndryshme, teprica aktive dhe pasive kompensohen n mnyr reciproke, prve kur ka marrveshje t
kundrt.
Neni 1043
N rastin kur llogaria likujduese sht n emr t disa personave, me t drejtn pr t kryer veprime
edhe n mnyr individuale, kta persona quhen kreditor ose debitor solidar t tepricave t llogaris.
Neni 1044
N rast se veprimet n llogarin rrjedhse jan pr nj koh t pacaktuar, secila prej palve mund t
trhiqet nga kontrata, duke lajmruar paln tjetr brenda afatit t caktuar n kontrat ose n munges t
tij, brenda 15 ditve.
Neni 1045
Banka prgjigjet sipas dispozitave q rregullojn kontratn e porosis pr ekzekutimin e detyrimeve
t marra nga depozituesi ose nga nj klient tjetr.
N qoft se ky detyrim duhet t kryhet aty ku nuk ekzistojn deg t banks, kjo mund t ngarkoj
pr ekzekutim nj bank tjetr.
Neni 1046
Pr llogarin rrjedhse zbatohen edhe nenet 1016,1019,1022.
E. SKONTOJA BANKARE
Prkufizimi
Neni 1047
Skontoja sht kontrata me an t s cils banka, duke zbatuar kamatn i jep klientit vleftn e nj
kredie ndaj t tretve, q nuk ka mbaruar akoma, nprmjet cedimit.
Faqe|394
Kodi Civil
Viti 2014
Skontoja e kambialeve
Neni 1048
N qoft se skontoja bhet nprmjet xhirimit t kambialit ose t ekut bankar, banka n rast se nuk
kryhet pagimi, prve t drejtave t rrjedhura nga titulli, gzon edhe t drejtn e kthimit t paradhnies.
Ruhen dispozitat e ligjeve t veanta lidhur me ekun dhe kambialin.
Neni 1049
Banka q ka skontuar kambialet e dokumentuara, gzon mbi mallin t njjtin privilegj qe ka edhe i
porosituri, deri sa titulli prfaqsues sht n posedimin e tij.
KREU XIX
HUAJA
Neni 1050
Me kontratn e huas njra pal (huadhnsi) i jep n pronsi pals tjetr (huamarrsit) nj shum t
hollash ose sende q prcaktohen n numr, me pesh ose me mas dhe huamarrsi detyrohet ti kthej
huadhnsit aq t holla, ose aq sende t atij lloji dhe t asaj cilsie, brenda afatit t caktuar n kontrat
ose, kur nuk sht caktuar afat, me krkesn e huadhnsit.
Neni 1051
Prve kur me marrveshje t palve sht parashkuar ndryshe, huamarrsi duhet ti paguaj
huadhnsit kamatat.
Kamatat, pr t cilat sht rn dakord, paguhen do vit, prve kur palt kan parashikuar ndryshe.
Mospagimi i kamatave prbn mosprmbushje thelbsore t detyrimit.
Neni 1052
N rast se palt jan marr vesh pr kthimin me kste t parave ose t sendeve dhe huamarrsi nuk
prmbush detyrimin e pagimit t dy ksteve ose nuk prmbush, me nj vones prej m shum se tre
muaj, pagimin e vetm nj ksti, huadhnsi mund t krkoj kthimin e menjhershm t parave ose t
sendeve t dhn hua.
Neni 1053
Kur kthimi i sendeve t dhna hua sht br i pamundur ose tepr i vshtir pa fajin e debitorit, ky
sht i detyruar t paguaj vleftn e tyre, duke marr parasysh kohn dhe vendin n t ciln do t bhej
kthimi.
Neni 1054
Huadhnsi sht prgjegjs pr dmin q i ka shkaktuar huamarrsit, pr t metat e sendeve t
dhna hua, n qoft se nuk provon se nuk ishte faji i tij q nuk kishte dijeni pr ato.
N qoft se huaja sht pa shprblim, huamarrsi sht prgjegjs vetm n rastin kur, duke i ditur
cenet, nuk e ka njoftuar huadhnsin pr to.
Faqe|395
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1055
Kush ka premtuar t jap hua, mund t refuzoj t prmbush detyrimin, po qe se kushtet pasurore
t pals tjetr jan n gjndje t till sa e bjn tepr t vshtir kthimin dhe huadhnsit nuk i jan
ofruar garanci t prshtatshme.
KREU XX
FRANCHISING
Prkufizimi
Neni 1056
Kontrata franchising prmban nj raport detyrimesh t vazhdueshme me t cilin ndrmarrje t
pavarura detyrohen ndrmjet njra-tjetrs q t nxisin e t zhvillojn bashkrisht tregtin dhe kryerjen e
shrbimeve, n zbatim t detyrimeve t veanta.
Detyrimet e franchisor-it
Neni 1057
Franchisor-i (franshizdhnsi) ka detyrimin t vr n dispozicion t franchizee-s (franshizmarrsit)
nj trsi t standardizuar t drejtash jo materiale, modelesh, skicash, idesh fitimi, tregtimi dhe
organizimi e njohuri t tjera t prshtatshme pr zhvillimin e tregtis.
Ndrkaq ai sht i detyruar t ruaj gjith kt program detyrimesh nga cenimi prej t tretve, ta
zhvilloj at vazhdimisht dhe t mbshtes zbatimin e tij nga franshizmarrsi me udhzime,
informacione e perfeksionime.
Marrdhniet parakontraktore
Neni 1058
N bisedimet pr prfundimin e kontrats palt duhet ti tregojn njra-tjetrs gjendjen e punve
tregtare q kan t bjn me kontratn franchise dhe veanrisht programin e detyrimeve franchise, si
dhe t informojn njri-tjetrin sipas parimeve t mirbesimit. Ata jan t detyruar t ruajn sekretin e
informatave konfidenciale, edhe po t mos prfundohet kontrata.
Kush shkel kt detyrim, detyrohet t shprblej dmin. Kjo e drejt parashkruhet me kalimin e tre
vjetve nga dita e pushimit t bisedimeve.
Pala q ka marr pjes n bisedime mund t krkoj pagimin e shpenzimeve t bra me besim t
ligjshm n prfundimin e kontrats, e cila nuk u prfundua pr shkak t nj sjelljeje t qllimshme t
pals tjetr.
Forma e kontrats
Neni 1059
Kontrata franchising duhet t bhet me shkres duke prcaktuar ndr t tjera nj prkufizim t
njzshm t detyrimeve t ndrsjella t palve, kohzgjatjen e kontrats dhe t elementeve t tjera
thelbsore t saj. Teksti i kontrats duhet t prmbaj nj prshkrim t plot t programit e t
detyrimeve franchising.
Faqe|396
Kodi Civil
Viti 2014
Heqja dor nga kontrata
Neni 1060
Kohzgjatja e kontrats vendoset me marrveshje t palve, duke respektuar krkesat e diktuara nga
tregtia dhe shrbimet prkatse.
Kur n kontrat nuk sht prcaktuar afat, ose afati sht m tepr se dhjet vjet, secila pal ka t
drejt t heq dor nga kontrata, duke e njoftuar paln tjetr nj vit m par.
N rast pushimi t kontrats si rrjedhim i plotsimit t afatit ose heqjes dor prej saj dhe prpara
paraqitjes aktuale t raportit t punve, palt, t udhhequra nga parimet e mirbesimit, bjn nj
prpjekje pr t rn dakord pr riprtritjen e kontrats n kushte t njjta ose t ndryshuara.
Ndalimi i konkurrencs
Neni 1061
Edhe pas pushimit t marrdhnieve kontraktore palt kan reciprokisht detyrimin pr nj
konkurenc t ndershme.
Mbi kt baz, franchismarrsit mund ti imponohet nj ndalim i konkurencs lokale pr nj koh
deri n nj vit.
N qoft se nga ndalimi i konkurrencs rezulton nj paksim i veprimtaris s tij profesionale,
franchismarrsit i jepet nj kompensim financiar i barasvlershm, pa marr parasysh pushimin e
kontrats.
Prgjegjsia e franchismarrsit
Neni 1062
Franchisdhnsi prgjigjet pr qenien e t drejtave dhe t njohurive t programit t detyrimeve
franchise. N rast se t drejtat nuk do t ekzistonin ose n qoft se franchisdhnsi do t shkelte t tjera
detyrime kontraktore me mnyr t fajshme, franchismarrsi ka t drejt t paksoj shprblimin.
Shuma e paksuar duhet t vendoset me kompetenc me ann e nj eksperti t paanshm.
Franchismarrsi mund t krkoj shlyerjen e dmit t shkaktuar nga mosqnia e elementeve t
programit t detyrimeve ose nga shkelja me faj e kontrats nga ana e franchisdhnsit.
Neni 1063
Franchisdhnsi mund t krkoj shprblimin e dmit t shkaktuar nga shkelja me faj e kontrats, n
veanti nga zbatimi i pamjaftueshm i programit t detyrimeve franchise, nga ana e franchismarrsit.
Heqja dor
Neni 1064
N rast shkelje detyrimesh kontraktore q vn seriozisht n rrezik qllimin pr zhvillimin e tregtis,
pala kontraktuese ka t drejtn t heq dor nga kontrata, pa iu referuar afatit.
KREU XXI
RENTA JETORE
Neni 1065
Renta jetore mund t krijohet kundrejt shprblimit (me titull barrsor) nprmjet tjetrsimit t nj
pasurie t luajtshme ose t paluajtshme ose t nj shume parash.
Faqe|397
Kodi Civil
Viti 2014
Renta jetore mund t krijohet edhe me an dhurimi ose me testament, duke respektuar krkesat e
ligjit pr veprime juridike t tilla.
Neni 1066
Renta jetore mund t jepet pr t gjith jetn e prfituesit ose t nj personi tjetr. Ajo mund t
formohet edhe pr gjith jetn e nj ose disa personave.
Neni 1067
Kur renta sht formuar n favor t shum personave, pjesa e nj prfituesi t vdekur m par, rritet
n favor t t tjerve, prve kur ka marrveshje t kundrt.
Neni 1068
Kontrata e rents jetore e krijuar n favorin e nj personi, i cili n kohn e kontrats kishte vdekur,
sht e pavlefshme.
Efektet e kontrats s rents jetore
Neni 1069
Personi n dobi t t cilit sht krijuar renta jetore, me titull barrsor, mund t krkoj zgjidhjen e
kontrats, n qoft se personi q jep rentn nuk jep garancit ose ul garancit e dhna n marrveshje.
Neni 1070
Mospagimi i ksteve t arrira t rents jetore nuk i jep t drejtn personit, n favor t t cilit sht
krijuar renta, q t krkoj zgjidhjen e kontrats; por vetm mund t krkoj q t sekuestrohen e t
shiten pasurit e debitorit t tij dhe nga t ardhurat e shitjes t prdoret nj shum e mjaftueshme pr t
siguruar pagimin e rents.
Neni 1071
Debitori i rents nuk mund t shkarkohet nga detyrimi pr pagimin e saj edhe sikur t ofroj
pagimin e shums s parave ose t gjs s marr, qoft dhe duke hequr dor nga pagimi i ksteve t
shlyera.
I siprmi sht i detyruar t paguaj rentn pr t gjith kohn q sht krijuar, sado i rnd q t
jet br detyrimi i rents, prve kur ka marrveshje t kundrt.
Neni 1072
Renta jetore i jepet personit, n favor t t cilit sht krijuar, n proporcion me numrin e ditve q
ka jetuar. N rast se n marrveshje sht parashikuar q t parapaguhet me kste, secili prej tyre fitohet
nga dita q plotsohet afati i pagimit.
Neni 1073
N rast se renta jetore sht krijuar mbi bazn e nj titulli pa shprblim, mund t parashikohet (ose
t vendoset) q kjo t jet e pasekuestrueshme.
Faqe|398
Kodi Civil
Viti 2014
KREU XXII
SHOQRIA E THJESHT
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Neni 1074
Shoqria sht nj kontrat me t ciln dy apo m shum persona merren vesh pr t ushtruar nj
aktivitet ekonomik, me qllim q t ndajn fitimet q rrjedhin prej tij.
Personi antar i shoqris duhet t vr n dispozicion t ktij aktiviteti para, sende apo shrbime.
Neni 1075
N shoqrin e thjesht kontrata nuk sht objekt i ndonj forme t veant, prve kur krkohet
nga natyra e sendeve t bashkuara.
Shoqria sht e thjesht, kur nuk paraqet cilsit dalluese t shoqris tregtare t rregulluara n
Kodin Tregtar.
Marrdhniet midis antarve
Neni 1076
Antari sht i detyruar t paguaj kontributet e caktuara n kontratn e shoqris.
Prezumohet se antart jan t detyruar t kontribuojn, n pjes t barabarta midis tyre, sa sht e
nevojshme pr arritjen e qllimit t shoqris, prve kur n kontrat sht parashikuar ndryshe.
Neni 1077
Kontrata e shoqris mund t ndryshohet vetm me plqimin e t gjith ortakve, n qoft se n
marrveshje nuk sht rn dakord ndryshe.
Neni 1078
Pr sendet e dhna n pronsi, garancia e krkuar nga antari dhe kalimi i rreziqeve rregullohen nga
dispozitat mbi shitjen.
Neni 1079
Antari q ka kontribuar n kredi, prgjigjet pr paaftsin paguese t debitorit, brenda caqeve t
treguara n nenin 506 t ktij Kodi pr rastin e marrjes me marrveshje t garancis.
Neni 1080
Prve se kur me marrveshje sht parashikuar ndryshe, administrimi i shoqris i takon secilit prej
antarve vemas nga t tjert.
Po qe se administrimi u takon vemas disa antarve, secili prej tyre ka t drejt t kundrshtoj
veprimin q dshiron t kryej nj tjetr, prpara se ky t kryhet.
Shumica e antarve, e prcaktuar sipas pjess s do antari n fitim, zgjidh mosmarrveshjen.
Faqe|399
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1081
N qoft se administrimi u takon n mnyr t prbashkt disa antarve, sht i nevojshm plqimi
i t gjith ortakve administrator pr kryerjen e veprimeve t shoqris.
N qoft se sht vendosur q pr administrimin ose pr veprime t caktuara t jet i nevojshm
miratimi i shumics, kjo prcaktohet sipas paragrafit t fundit t nenit 1080 t ktij Kodi.
N rastet e parashikuara n kt nen, administratort e veant nuk mund t kryejn t vetm ndonj
veprim, ve n raste t ngutshme, kur duhet shmangur nj dm q i kanoset shoqris.
Neni 1082
Heqja e administratorit t emruar n kontratn e shoqris mund t bhet pr nj shkak t drejt.
Administratori i emruar me nj akt t veant mund t hiqet sipas dispozitave t kontrats s
porosis. N nj rast t till heqja e tij mund t krkohet edhe n rrug gjyqsore nga do antar.
Neni 1083
T drejtat dhe detyrimet e administratorve rregullohen me dispozitat mbi porosin. Administratort
jan prgjegjs solidarisht ndaj shoqris pr prmbushjen e detyrimeve q u jan ngarkuar me ligj ose
nga kontrata e shoqris, prve kur provojn se nuk kan faj.
Neni 1084
Antart q nuk marrin pjes n administrim kan t drejt q t marrin njoftim nga administratort
pr ecurin e punve t shoqris, t konsultohen me dokumentet q lidhen me administrimin dhe t
marrin nj raport kur t jen kryer punt pr t cilat sht krijuar shoqria.
N qoft se kryerja e punve t shoqris zgjat m shum se nj vit, antart kan t drejt t marrin
raportin e administrats n fund t do viti, prve rastit kur kontrata parashikon nj afat tjetr.
Neni 1085
Prve marrveshjes s kundrt, do antar ka t drejt t marr pjesn e vet t fitimeve pas
miratimit t raportit.
Neni 1086
Pjest q u takojn antarve n fitimet ose n humbjet prezumohen n prpjestim me kuotat e
kontribuara. N qoft se vlera e kontributeve nuk prcaktohet nga kontrata, caktohet nga gjykata. N
qoft se kontrata prcakton vetm pjesn e do antari n fitimet, n t njjtn mas prezumohet se
duhet t prcaktohet edhe pjesmarrja n humbjet.
Neni 1087
do marrveshje q prjashton nj ose m shum antar nga pjesmarrja n fitimet ose humbjet,
sht e pavlefshme.
Marrdhnie me t trett
Neni 1088
Shoqria fiton t drejta dhe merr prsipr detyrime me an t antarve q kan t drejtn pr ta
prfaqsuar.
Faqe|400
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|401
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1095
Kontrata e shoqris zgjatet n heshtje pr nj koh t pacaktuar kur, sadoq ka kaluar afati i
parashikuar n kontrat, antart vazhdojn t kryejn veprime t shoqris.
Neni 1096
Pas shprndarjes s shoqris antart administrues ruajn pushtetin e administrimit vetm pr
shtjet e ngutshme, derisa t ndrmerren veprimet e nevojshme pr likuidimin.
Neni 1097
N qoft se kontrata nuk parashikon mnyrn e likuidimit t pasuris dhe antart nuk jan n nj
mendje pr ta prcaktuar at, likuidimi bhet nga nj ose disa likuidues, t emruar me plqimin e t
gjith ortakve ose, n rast mosmarrveshjeje, nga gjykata.
Likuiduesit mund t revokohen me vullnetin e t gjith ortakve dhe n do rast nga gjykata me
krkesn e arsyetuar t njrit ose t disa antarve.
Neni 1098
Detyrimet dhe prgjegjsit e likuiduesve rregullohen sipas rregullave t vendosura nga
administratort, prderisa nuk parashikohet ndryshe nga dispozitat e mposhtme ose nga kontrata e
shoqris.
Neni 1099
Administratort duhet tu dorzojn likuiduesve sendet dhe dokumentet e shoqris dhe tu
paraqesin atyre llogarin e administrimit pr periudhn pas raportimit t fundit.
Likuiduesit duhet t marrin n dorzim sendet dhe dokumentet e shoqris dhe t hartojn, s
bashku me administratort, inventarin nga ku t rezultoj gjendja aktive dhe pasive e pasuris s
shoqris. Inventari duhet t nnshkruhet nga administratort dhe nga likuiduesit.
Neni 1100
Likuiduesit mund t kryejn aktet e nevojshme pr likuidim dhe, po qe se antart nuk kan
parashikuar ndryshe, mund t shesin edhe n bllok pasurin e shoqris dhe t bjn marrveshje e
kompromise.
Ata prfaqsojn shoqrin edhe n gjykim.
Neni 1101
Likuiduesit nuk mund t ndrmarrin veprime t reja. N rast t kundrt ata prgjigjen personalisht
dhe solidarisht pr punt e filluara.
Neni 1102
Likuiduesit nuk mund t ndajn midis antarve, qoft edhe pjesrisht, pasurin e shoqris, derisa
t mos jen paguar kreditort e shoqris, ose t mos jen vn mnjan shumat e nevojshme pr t
paguar ata.
Faqe|402
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1119
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1125
Faqe|407
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1131
Siguruesi nuk sht prgjegjs kur vdekja ose humbja e aftsis pr pun t t siguruarit, si dhe kur
humbja ose dmtimi i pasuris jan shkaktuar drejt pr drejt nga veprime lufte, prve kur n kontratn
e sigurimit sht parashikuar ndryshe.
Neni 1132
Kushtet pr llojet e ndryshme t sigurimit vullnetar t pasuris dhe t personit caktohen n kontrat.
Neni 1133
Dispozitat e ktij kreu nuk shtrihen mbi sigurimin e detyrueshm, i cili rregullohet nga dispozita t
veanta.
Sigurimi n lundrimin detar rregullohet nga Kodi i Lundrimit Detar.
Sigurimi i pasuris
Neni 1134
Personi q lidh kontratn e sigurimit t pasuris ose personi i tret, n dobi t t cilit lidhet kontrata,
duhet t ket interes pasuror n objektin e siguruar prndryshe kontrata e sigurimit sht e pavlefshme.
Neni 1135
Kur pas lidhjes s kontrats s sigurimit pushon interesi pasuror i t siguruarit, ose i personit t tret,
n dobin e t cilit sht lidhur kontrata, kjo quhet e zgjidhur.
Neni 1136
Shuma e sigurimit nuk mund t jet m e madhe se vlefta e pasuris. Kjo vleft, pr disa lloje
sigurimi, mund t jet e prcaktuar n kontratn e sigurimit edhe me an vleftsimi t pasuris.
Me vleft duhet t kuptohet vlera m e madhe q ka patur pasuria n kohn e vrtetimit t rastit
fator.
N sigurimin e prodhimeve t toks, dmi prcaktohet n raport me vlern q do t kishin
prodhimet n kohn e pjekjes s tyre, ose kur mblidheshin zakonisht.
Kur sht siguruar vetm nj pjes e vlefts s pasuris, shuma e sigurimit nuk mund t jet m e
madhe se vlefta e pjess s pasuris t siguruar.
Kur shkelen kushtet e siprme, kontrata e sigurimit sht e vlefshme, sipas rastit, pr nj shum t
barabart me vleftn ose me pjesn e vlefts s pasuris t siguruar.
Neni 1137
Kur pasuria e siguruar humbet ose dmtohet, shprblehet, sipas rastit, vlefta e saj brenda kufijve t
shums s sigurimit ose paksimi i vlefts s pasuris, prve kur n kontratn e sigurimit sht
parashikuar ndryshe.
Siguruesi prgjigjet pr fitimin e munguar, vetm n qoft se sht parashikuar shprehimisht n
kontrat.
Faqe|408
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1138
Kur pasuria e siguruar ka humbur pjesrisht ose sht dmtuar dhe pr kt sht paguar shuma jo e
plot e sigurimit, pasuria q ka mbetur quhet e siguruar gjer n fund t afatit t caktuar n kontrat pr
nj shum t barabart me diferencn midis shums s sigurimit dhe shprblimit q sht paguar.
Neni 1139
Kur shuma e sigurimit sht m e vogl nga vlefta e pasuris s siguruar, shprblimi i dmit caktohet
n prpjestim me raportin midis shums s sigurimit dhe vlefts s pasuris t siguruar, prve kur n
kontrat parashikohen ndryshe.
Neni 1140
I siguruari detyrohet t ruaj me kujdes pasurin e siguruar, sipas dispozitave kundr zjarrit,
dispozitave agronomike dhe veterinare. Siguruesi ka t drejt t kontrolloj pasurin e siguruar dhe t
krkoj nga i siguruari q t marr masa pr ruajtjen e mir t pasuris dhe pr zhdukjen e rregullimeve
q jan konstatuar. Kur i siguruari shkel detyrimin e siprm, siguruesi ka t drejt t zgjidh kontratn e
sigurimit.
Neni 1141
Kur vrtetohet ngjarja e sigurimit, i siguruari detyrohet t marr t gjitha masat q varen nga ai pr t
shptuar dhe ruajtur pasurin e siguruar me qllim q t ndalohet ose paksohet dmi.
Siguruesi nuk detyrohet t paguaj shprblim pr at pjes t dmit q u shkaktua nga mosmarrja
prej t siguruarit t masave q mund t merreshin prej tij pr t shptuar dhe ruajtur pasurin e siguruar.
Siguruesi detyrohet t paguaj shpenzimet pr masat e nevojshme q jan marr pr t shptuar dhe
ruajtur pasurin e siguruar, pavarsisht nse sht arritur ose jo qllimi, prve kur siguruesi provon se
mjetet e prdorura dhe shpenzimet e bra, jan prdorur ose jan br pa kujdes. Siguruesi prgjigjet
pr dmet materiale t shkaktuara mbi sendet e siguruara nga mjetet e prdorura nga i siguruari pr t
shmangur ose zvogluar dmet e ndodhura n ngjarjen e sigurimit, prve kur provon q mjetet e tilla
jan prdorur pa kujdes dhe pa qen t domosdoshme.
Neni 1142
Siguruesi q ka paguar shprblimin e sigurimit ka t drejt t krkoj kthimin e shums s paguar nga
personat q jan prgjegjs pr shkaktimin e dmit.
Neni 1143
Siguruesi shkarkohet nga detyrimi pr t paguar shprblimin e sigurimit, n qoft se rasti i sigurimit
sht shkaktuar me dashje ose nga pakujdesia e rnd e t siguruarit ose e personit n dobin e t cilit
sht lidhur kontrata e sigurimit.
N sigurimin e pasuris s personave, siguruesi shkarkohet nga detyrimi pr t paguar shprblimin e
sigurimit edhe kur ngjarja e sigurimit sht shkaktuar me dashje ose nga pakujdesia e rnd e antarve
madhor t familjes s t siguruarit.
Faqe|409
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1144
Kur pasuria e siguruar kalon n pronsin e nj personi tjetr, kontrata e sigurimt quhet e zgjidhur.
N kt rast primi i paguar i kthehet t siguruarit n prpjestim me kohn q mbetet gjer n mbarimin
e afatit t kontrats s sigurimit.
Neni 1145
Kur pr t njjtin rrezik sigurimi jan lidhur vemas disa kontrata sigurimi n sigurues t ndryshm, i
siguruari duhet t njoftoj secilin sigurues, pr t gjitha sigurimet.
Kur i siguruari me qllim nuk jep njoftimin e siprm, siguruesit nuk jan t detyruar t paguajn
shprblimin e dmit.
Kur vrtetohet ngjarja e sigurimit, i siguruari duhet t njoftoj t gjith siguruesit, duke i treguar
secilit emrtimin e t tjervesigurues.
I siguruari ka t drejt t krkoj nga secili sigurues shlyerjen e dmit t detyruar sipas kontrats, por
gjithsesi shumat e shlyera s bashku nuk duhet t kalojn shumn e dmit.
Neni 1146
Siguruesi q ka paguar shumn e dmit ka t drejtn e regresit ndaj siguruesve t tjer pr ndarjen e
shums s detyruar sipas kontratave prkatse.
Kur nj sigurues sht me paaftsi paguese, pjesa e tij ndahet ndrmjet siguruesve t tjer.
Neni 1147
Sigurimi i mallrave kundr rreziqeve t transportimit toksor, ujor t brendshm dhe ajror prfshin
t gjitha dmet q mund t psojn mallrat gjat transportimit t tyre, prve kur sht caktuar ndryshe
nga ligji.
Neni 1148
Kontrata e sigurimit t mallrave kundr rreziqeve t transportimit hyn n fuqi q nga asti q mallrat
i jan dorzuar transportuesit dhe vazhdon gjer sa kto ti dorzohen pritsit, prve kur n kontrat
sht parashikuar ndryshe.
Neni 1149
Kur mallrat e transportuara merren n dorzim nga pritsit pa u mbajtur n kt rast procesverbal,
siguruesi nuk prgjigjet pr dmtimin ose mungesn e mallrave, prve kur sht parashikuar ndryshe
me ligj.
Sigurimi i personit
Neni 1150
Kontrata e sigurimit t personit mund t lidhet pr rastin e vrtetimit t ngjarjeve q kan t bjn
me jetn dhe aftsin pr pun t t siguruarit.
Faqe|410
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1151
N kontratn e sigurimit t personit shuma e sigurimit caktohet me marrveshje t palve dhe sipas
dispozitave t tjera mbi sigurimet.
Neni 1152
Kontrata e sigurimit sht e vlefshme edhe kur sigurohet jeta e nj t treti. Caktimi i personit bhet
n kontratn e sigurimit, ose me deklarat me shkrim t mvonshme, q i njoftohet siguruesit, ose me
testament.
Neni 1153
I siguruari mund t caktoj n kontratn e sigurimit q, n rast se ai vdes, shuma e sigurimit ti
paguhet nj antari t familjes s tij, nj personi tjetr, shtetit, ose nj personi tjetr juridik publik.
Neni 1154
I siguruari gjat kohs q kontrata e sigurimit sht n fuqi, ka t drejt q t zvendsoj me nj
tjetr personin q ka caktuar pr t marr shumn e sigurimit. Pr kt i siguruari detyrohet t njoftoj
me shkres siguruesin dhe t paraqes dshmin e sigurimit pr t br n t shnimet e nevojshme.
Neni 1155
Caktimi i personit q prfiton nga sigurimi mund t revokohet nga kontraktuesi n formn dhe
mnyrn q prdoret pr caktimin e tij.
Revokimi nuk mund t bhet nga trashgimtart pas vdekjes s kontraktuesit, pasi t jet vrtetuar
ngjarja e sigurimit e personi ka deklaruar se e dshiron kt prfitim.
Heqja dor e kontraktuesit dhe deklarata e prfituesit duhet ti njoftohen me shkrim siguruesit.
Neni 1156
Caktimi i personit q prfiton nga sigurimi, dhe pse mund t jet i parevokueshm, nuk ka efekt kur
sht rasti i parashikuar n shkronjn a t nenit 771 t ktij Kodi.
Neni 1157
Kur n dshmin e sigurimit nuk sht treguar personi q mund t marr shumn e sigurimit, si dhe
kur personi i treguar ka vdekur para t siguruarit, pa u zvendsuar me nj person tjetr, ose kur ai me
dashje ka vrar, ose ka tentuar t vras t siguruarin, shuma e sigurimit i paguhet t siguruarit, dhe n
qoft se ky ka vdekur, trashgimtarve t tij ligjor ose me testament.
Neni 1158
Kur pr t marr shumn e sigurimit jan caktuar m shum persona dhe disa prej tyre kan vdekur
para t siguruarit, ose disa prej tyre me dashje kan vrar ose kan tentuar t vrasin t siguruarin, pjest
q u takojn ktyre ndahen midis personave t tjer t caktuar pr t marr shumn e sigurimit n
prpjestim me pjesn q i sht caktuar secilit prej tyre.
N rast se n kontrat nuk prmenden pjest e personave t caktuar pr t marr shumn e
sigurimit, prezumohet se ato jan t barabarta
Faqe|411
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1159
Faqe|412
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 1166
Kontratat e veanta t lidhura para hyrjes n fuqi t tij dhe q vazhdojn t zbatohen, do t
rregullohen sipas dispozitave t ktij Kodi.
Neni 1167
Ligji nr.6340, dat 26.6.1981 Pr Kodin Civil, prve dispozitave pr bashkpronsin ndrmjet
bashkshortve, ligji nr. 2362, dat 16.11.1956 Pr organizatat shoqrore q nuk ndjekin qllime
ekonomike, ligji nr.7688, dat 13.3.1993 Pr bashkpronsin n banesa, ligji nr. 7695, dat 7.4.1993
Pr fondacionet nenet 1-15, dekreti nr.600, dat 22.7.1993 Pr pengun dhe hipotekn, miratuar me
ndryshime me ligjin nr.7753, dat 30.9.1993, shfuqizohen.
Neni 1168
Kodi Civil i Republiks s Shqipris hyn n fuqi m 1 nntor 1994.
Faqe|413
Kodi Civil
Faqe|414
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
LIGJ
Nr.8536, dat 18.10.1999
Kodi Civil
Viti 2014
. kredit, q rrjedhin nga pagat n marrdhniet e puns ose t shrbimit dhe detyrimet pr ushqim
tej kufirit t caktuar n shkronjn b t ktij neni;
f. shprblimi i ndrmjetsimit q rrjedh nga kontrata e agjencis, kur ai rrjedh gjat vitit t fundit t
shprblimit;
g. kredit e siguruara me hipotek ose me peng q nuk krijojn barr siguruese, sipas ligjit, nga vlefta
e sendeve n hipotek ose t lna peng;
gj. kredit q rrjedhin nga shpenzimet e gjyqit pr ruajtjen e sendit dhe ato pr veprime ekzekutive,
t bra n interesin e prbashkt t kreditorve, nga vlefta e shitjes s sendeve;
h. kredit e dhna nga bankat, t cilat nuk prfshihen n shkronjn e dhe kredit q rrjedhin nga
sigurimet vullnetare;
i. kredit pr furnizimin me farra, plehra kimike, insekticide, uj pr ujitje dhe pr punimet e
kultivimit e t mbledhjes s prodhimeve bujqsore, mbi prodhimin (frutet) bujqsor t vitit, pr t cilin
jan prdorur kredit.
Kur ka disa kredi sipas shkronjs a dhe shkronjs e t ktij neni, rradha e preferimit prcaktohet
sipas kritereve t prcaktuara me ligj t veant. Kur ligji i veant nuk i jep nj kredie sipas shkronjs
a preferim mbi kredit sipas shkronjs e, kredia sipas shkronjs a do t preferohet sipas
shkronjs e.
Prjashtohen nga radha e preferimit sipas ktij neni kredit sipas shkronjs e, q jan dhn
aktualisht, t cilat do t preferohen prpara kredive sipas shkronjs dh n rastet q vijojn:
- kredia sipas shkronjs e sht regjistruar sipas ligjit, ndrsa kredia sipas shkronjs dh nuk sht
regjistruar,
- kredia sipas shkronjs e sht regjistruar sipas ligjit, prpara regjistrimit t kredis sipas shkronjs
dh.
Neni 4
Pas nenit 749 shtohet neni 749/a me kt prmbajtje:
Rregullat e parashikuara nga nenet 746, 747, 748 dhe 749 nuk zbatohen pr shitjet me rezerv t
prons, lidhur me transaksione financiare me barr siguruese, pr t cilat zbatohen rregullat e
prcaktuara me ligj t veant.
Neni 5
Ky ligj hyn n fuqi 15 dit pas botimit n Fletoren Zyrtare.
Shpallur me dekretin nr.2467, dat 28.10.1999 t Presidentit t Republiks s Shqipris,
Rexhep Meidani
Faqe|416
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|417
Kodi Civil
Faqe|418
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
LIGJ
Nr.8781, dat 3.5.2001
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 5
Kodi Civil
Viti 2014
Kur vendoset shprndarja e shoqats, ajo vihet n likuidim dhe regjistrohet sipas rregullave t
parashikuara n ligj.
Neni 12
Pas nenit 53 shtohet neni 53/1 si vijon:
Gjykata, pasi t ket marr mendimin e subjektit q ka krkuar shprndarjen e shoqats, vendos pr
destinimin e pasuris q mbetet pas shprndarjes s saj, n prputhje me rregullat e parashikuara n
statut, si dhe duke pasur parasysh destinacionin e tyre dhe qllimin themelor pr t cilin sht themeluar
shoqata.
Neni 13
Neni 54 ndryshohet si vijon:
Fondacioni sht person juridik pa antarsi q ka pr objekt arritjen e nj qllimi t ligjshm me
an t destinimit t pasuris n t mir dhe interes t publikut.
Neni 14
Neni 55 paragrafi i par ndryshohet si vijon:
Fondacionet krijohen nga persona fizik ose juridik me akt noterial ose me testament.
Akti pr krijimin e fondacionit, me krkes t themeluesve t tij, regjistrohet n gjykat.
Neni 15
Neni 56 ndryshohet si vijon:
Fondacioni fiton cilsin e personit juridik q nga dita e regjistrimit n gjykat. Deri n ditn e
regjistrimit, themeluesit e fondacionit ose ekzekutori i testamentit mund t kryejn veprimet q jan t
nevojshme pr themelimin dhe prmbushjen e kushteve pr regjistrimin e tij.
Neni 16
Pas nenit 56 shtohet neni 56/1 me kt prmbajtje:
Fondacioni ka t drejt t ket n pronsi pasuri t luajtshme dhe t paluajtshme, t realizoj t
ardhura nprmjet administrimit t ktyre pasurive, si dhe ushtrimit t veprimtarive t tjera, n
prputhje me ligjin dhe qllimin e objektin e veprimtarive t parashikuara n statutin e fondacionit.
T ardhurat e realizuara nga fondacioni duhet t prdoren vetm pr realizimin e veprimtarive q
parashikohen n qllimin dhe objektin e veprimtaris s parashikuar n statutin e tij.
Nuk lejohet q fondacioni t kryej veprimtari fitimprurse.
Neni 17
Neni 59 ndryshohet si vijon:
Rastet dhe mnyra e mbikqyrjes s veprimtaris s fondacioneve nga organet kompetente
shtetrore parashikohen shprehimisht n ligj.
Neni 18
Neni 69 shfuqizohet.
Faqe|421
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 19
Faqe|422
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 25
Faqe|423
Kodi Civil
Faqe|424
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|425
Kodi Civil
Viti 2014
LIGJ
Nr. 17/2012
PR DISA SHTESA DHE NDRYSHIME N LIGJIN NR. 7850, DAT 29.7.1994 KODI
CIVIL I REPUBLIKS S SHQIPRIS, T NDRYSHUAR
N mbshtetje t nenit 81 pika 2 shkronja d dhe t nenit 83 pika 1 t Kushtetuts, me propozimin
e Kshillit t Ministrave,
KUVENDI
I REPUBLIKS S SHQIPRIS
VENDOSI:
N ligjin nr.7850, dat 29.7.1994 Kodi Civil i Republiks s Shqipris, t ndryshuar, bhen kto
shtesa dhe ndryshime:
Neni 1
N nenin 115, pas shkronjs dh shtohet shkronja e me kt prmbajtje:
e) nj vit padit pr shprblimin e dmit jopasuror pr cenimin e nderit, personalitetit ose
reputacionit..
Neni 2
Neni 625 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 625
Personi q pson nj dm jopasuror ka t drejt t shprblehet kur:
a) ka psuar nj dmtim t shndetit, t integritetit fizik ose psikik t tij;
b) sht cenuar nderi, personaliteti ose reputacioni i tij;
c) sht cenuar e drejta e emrit;
) sht cenuar respektimi i jets private;
d) sht cenuar kujtimi i nj t vdekuri. N kt rast bashkshorti i personit t vdekur ose t afrmit
e tij deri n shkall t dyt mund t krkojn shprblimin e dmit jopasuror..
Neni 3
Pas nenit 647 shtohet neni 647/a me kt prmbajtje:
Neni 647/a
Mnyra dhe kriteret e caktimit t prgjegjsis civile dhe t mass s dmit jopasuror
Shprblimi i dmit jopasuror pr cenimin e nderit, personalitetit ose reputacionit t personit, synon
rivendosjen e t drejts s shkelur, n mnyr proporcionale me dmin e psuar dhe caktohet n baz t
rrethanave t shtjes. Pr prcaktimin e prgjegjsis civile dhe mass s dmit jopasuror, gjykata mban
parasysh edhe:
a) mnyrn, formn dhe kohn e prhapjes s thnieve apo kryerjes s veprimeve;
b) shkalln e respektimit t rregullave t etiks profesionale nga autori i thnieve;
c) format dhe shkalln e fajsis;
Faqe|426
Kodi Civil
Viti 2014
) faktin nse thniet kan cituar apo referuar n mnyr t sakt thniet e nj personi t tret;
d) faktin nse thniet jan t rreme, veanrisht n rastin e cenimit t reputacionit;
dh) faktin nse thniet kan t bjn me shtje t jets private t personit t dmtuar dhe raportin e
tyre me nj interes publik;
e) faktin nse thniet prbjn opinione ose thnie q prmbajn vetm pasaktsi faktike t
parndsishme;
) faktin nse thniet kan lidhje me shtje me interes publik, ose me persona n funksione
shtetrore a kandidat pr zgjedhje;
f) kryerjen e veprimeve pr t parandaluar apo ulur masn e dmit t tilla si brja e prgnjeshtrimit
pr thnien e rreme, si dhe do mas tjetr t marr nga autori i thnieve pr vnien n vend t nderit,
personalitetit ose reputacionit t personit t dmtuar;
g) faktin nse autori i thnieve t rreme ka nxjerr prfitime nga prhapja e tyre, si dhe masn e ktij
prfitimi;
gj) faktin nse dmshprblimi mund t rndoj ndjeshm gjendjen financiare t shkaktuesit t
dmit..
Neni 4
Pr shtjet civile me objekt shprblimin e dmit jopasuror ndaj reputacionit, q jan ende n proces
n ditn e hyrjes n fuqi t ktij ligji, do t zbatohet legjislacioni civil n fuqi, n kohn e ngritjes s
padive pr shprblimin e dmit jopasuror.
Neni 5
Ky ligj hyn n fuqi 15 dit pas botimit n Fletoren Zyrtare.
Miratuar n datn 16.2.2012
Faqe|427
Kodi Civil
Faqe|428
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|429
Kodi Civil
Viti 2014
LIGJ
Nr. 121/2013
PR DISA SHTESA DHE NDRYSHIME N LIGJIN NR. 7850, DAT 29.7.1994 KODI
CIVIL I REPUBLIKS S SHQIPRIS, T NDRYSHUAR1
N mbshtetje t neneve 81 pika 2 shkronja d dhe 83 pika 1 t Kushtetuts, me propozimin e
Kshillit t Ministrave,
KUVENDI
I REPUBLIKS S SHQIPRIS
VENDOSI:
N ligjin nr. 7850, dat 29.7.1994 Kodi Civil i Republiks s Shqipris, t ndryshuar, bhen kto
ndryshime e shtesa:
Neni 1
Neni 318 ndryshohet si m posht:
Neni 318
Koha e eljes s trashgimis
Trashgimia elet kur vdes trashgimlnsi.
N rastin e shpalljes s personit t vdekur, trashgimia elet ditn kur, sipas vendimit gjyqsor,
personi konsiderohet i vdekur..
Neni 2
Pas nenit 318 shtohen nenet 318/1 dhe 318/2 me kt prmbajtje:
Neni 318/1
Vendi i eljes s trashgimis
Trashgimia elet n vendin ku ka pasur vendbanimin e fundit trashgimlnsi. Kur vendbanimi i
fundit i trashgimlnsit nuk dihet, trashgimia elet n vendin ku ndodhet e gjith pasuria e tij ose
pjesa kryesore e saj.
Neni 318/2
Ligji i zbatueshm
Trashgimia rregullohet sipas ligjit t kohs kur sht elur..
Neni 3
Neni 333 ndryshohet si m posht:
Prafruar plotsisht me direktivn e Kshillit nr. 86/653/EEC t dats 18 dhjetor 1986 Pr koordinimin e ligjeve t shteteve
antare q kan t bjn me agjentt tregtar t vetpunsuar, Nr. CELEX 31988L0653.
Faqe|430
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 333
Heqja dor nga trashgimia
Heqja dor nga trashgimia duhet t bhet me deklarat t shkruar, q regjistrohet te noteri i njsis
vendore ku sht elur trashgimia, ose me deklarat noteriale t redaktuar nga noteri.
Heqja dor mund t bhet edhe me an t nj prfaqsuesi t pajisur me prokur t posame.
Pas regjistrimit t heqjes dor nga trashgimia, noteri kryesisht lshon nj dshmi t re trashgimie,
ku pasqyrohet ndryshimi n rrethin e trashgimtarve, si dhe pjest e tyre takuese, t ciln ia drgon
personit q ka krkuar lshimin e dshmis fillestare t trashgimis..
Neni 4
N nenin 336, fjalt gjykata e rrethit ku zvendsohen me fjalt noteri i njsis vendore.
Neni 5
Neni 343 ndryshohet si m posht:
Neni 343
Masat pr sigurimin e pasuris trashgimore
Kur shihet e nevojshme t mbrohen interesat e trashgimtarve, t personave q mund t prfitojn
nga disponimet me testament, t kreditorve t trashgimlnsit ose t shtetit, noteri i njsis vendore
ku sht elur trashgimia, kryesisht, ose me krkesn e do t interesuari, bn inventarin e pasuris
trashgimore.
Noteri q bn inventarin mund t caktoj nj person si ruajts t pasuris trashgimore.
Derisa t mos jen hequr masat e msiprme, trashgimtari q mund t ket filluar nga administrimi
i pasuris trashgimore, nuk mund ta tjetrsoj at vese me lejen e gjykats..
Neni 6
N nenin 344 bhen ndryshimet si m posht:
a) fjalt gjykata e rrethit ku zvendsohen me fjalt noteri i njsis vendore ku;
b) paragrafi i dyt ndryshohet si m posht:
Shkurtimi i aktit noterial t emrimit t kujdestarit shpallet n Fletoren Zyrtare..
Neni 7
Neni 348 ndryshohet si m posht:
Neni 348
Dshmia e trashgimis
Cilsia si trashgimtar dhe pjest takuese n trashgimi caktohen n dshmin e trashgimis, t
lshuar nga noteri, pas paraqitjes s certifikats s vdekjes s trashgimlnsit, sipas rregullave t
caktuara n kt Kod dhe n ligjin pr noterin.
Dshmia e trashgimis ligjore lshohet nga noteri i njsis vendore ku ka pasur vendbanimin e
fundit trashgimlnsi. Kur vendbanimi i fundit i trashgimlnsit nuk dihet, dshmia e trashgimis
ligjore lshohet nga noteri q ushtron veprimtarin n njsin vendore ku ndodhet e gjith pasuria e tij
ose pjesa kryesore e saj.
Faqe|431
Kodi Civil
Viti 2014
Dshmia e trashgimis testamentare lshohet nga noteri, pran t cilit sht redaktuar testamenti
me akt noterial, apo sht depozituar pr ruajtje testamenti ollograf ose testamenti i posam. N rast
se i njjti trashgimlns ka ln m shum se nj testament, dshmia e trashgimis testamentare
lshohet nga noteri, pran t cilit sht redaktuar apo depozituar pr ruajtje testamenti i fundit.
Dshmia e trashgimis testamentare, n rastet kur testamenti ollograf ose testamenti i posam nuk
jan drguar pr ruajtje pran noterit, lshohet nga noteri q ushtron veprimtarin n njsin vendore
ku ka pasur vendbanimin e fundit trashgimlnsi. Kur vendbanimi i fundit i trashgimlnsit nuk
dihet, dshmia e trashgimis testamentare, n rastet kur testamenti ollograf ose testamenti i posam
nuk jan drguar pr ruajtje pran noterit, lshohet nga noteri q ushtron veprimtarin n njsin
vendore ku ndodhet e gjith pasuria e tij ose pjesa kryesore e saj.
Dshmia e trashgimis redaktohet n numr t barabart me trashgimtart e prcaktuar n t.
Noteri, n momentin e redaktimit, lshon dshmin e trashgimis n numr t barabart me krkuesit,
ndrsa kopjet e tjera t redaktuara ruhen nga noteri dhe mund t trhiqen nga trashgimtart e tjer,
sipas krkess s tyre.
Rregullat e hollsishme pr lshimin e dshmis s trashgimis, si dhe pr regjistrimin e
testamenteve prcaktohen nga ligji pr noterin..
Neni 8
Neni 354 ndryshohet si m posht:
Neni 354
Pjestimi i pasuris trashgimore bhet me marrveshje midis trashgimtarve, e cila miratohet me
akt noterial.
Nse trashgimtart nuk bien dakord pr pjestimin e pasuris trashgimore, noteri, mbi bazn e
parimit t paansis, si dhe duke mbajtur n konsiderat rregullat e pjestimit t pasuris, sipas ktij
Kodi, i ofron trashgimtarve mundsit ligjore pr pjestimin e pasuris trashgimore dhe arritjen e nj
marrveshjeje midis tyre. N kt rast noteri i sqaron ata pr t drejtat dhe detyrat, si dhe i paralajmron
pr pasojat q vijn nga nnshkrimi i marrveshjes, me qllim q t mos dmtohen interesat e tyre nga
mosdijenia e ligjit.
Kur trashgimtart nuk bien dakord edhe me zgjidhjet e ofruara nga noteri, pjestimi i pasuris
trashgimore bhet nga gjykata kompetente pr shqyrtimin e padive q rrjedhin nga trashgimia..
Neni 9
N nenin 546, n fund t paragrafit t dyt shtohet nj fjali me kt prmbajtje:
Dispozitat pr pengun nuk zbatohen edhe n rastet e marrveshjeve t kolateralit financiar, t cilat
rregullohen me ligj t veant..
Neni 10
Kreu XIII i titullit II t pjess V ndryshohet si m posht:
Faqe|432
Kodi Civil
Viti 2014
KREU XIII
AGJENCIA
Neni 950
Dispozita t prgjithshme
Me kontratn e agjencis, njra pal merr prsipr, n mnyr t vazhdueshme dhe me shprblim, q
t lidh kontratat n nj zon t caktuar, pr llogari t pals tjetr.
Secila pal ka t drejt t marr nga pala tjetr nj kopje t kontrats t nnshkruar prej saj.
Neni 951
Ekskluziviteti
Pala porositse nuk mund t ket njkohsisht m shum se nj agjent n t njjtn zon apo pr t
njjtin grup klientsh dhe pr t njjtn fush t veprimtaris.
Gjithashtu, agjenti nuk mund t trajtoj njkohsisht, n t njjtn zon apo pr t njjtn grup
klientsh dhe pr t njjtn fush, kontratat e disa ndrmarrjeve n konkurrenc midis tyre.
Neni 952
T drejtat dhe detyrimet e palve
Agjenti tregtar, n ushtrimin e aktiviteteve t tij, duhet t kujdeset pr interesat e porositsit dhe t
veproj me korrektsi dhe mirbesim pr t prmbushur detyrimet e tij. Agjenti tregtar duhet n
veanti:
a) t prpiqet pr t negociuar dhe, kur sht rasti, t lidh kontratat pr t cilat sht ngarkuar;
b) ti njoftoj porositsit do informacion t nevojshm q ai disponon;
c) t zbatoj udhzimet e arsyeshme t dhna nga porositsi.
Porositsi, n marrdhniet e tij me agjentin tregtar, duhet t veproj me korrektsi dhe mirbesim
pr t prmbushur detyrimet e tij. Porositsi duhet n veanti:
a) t vr n dispozicion t agjentit tregtar dokumentacionin e nevojshm q ka t bj me kontratat
n fjal;
b) ti siguroj agjentit tregtar informacionet e nevojshme pr prmbushjen e kontrats s agjencis,
veanrisht t njoftoj agjentin tregtar n nj afat kohor t arsyeshm, sapo ai parashikon q volumi i
kontratave do t jet n mnyr t dukshme m i ult se ai, t cilin agjenti tregtar do t priste
normalisht.
Porositsi, gjithashtu, duhet t informoj agjentin tregtar n nj afat kohor t arsyeshm, pr
pranimin, refuzimin ose mosekzekutimin e nj kontrate q agjenti tregtar ka siguruar pr porositsin.
Palt nuk mund t shmangen nga zbatimi i dispozitave t ktij neni.
Neni 953
Shprblimi i agjentit tregtar
N munges t ndonj marrveshjeje ndrmjet palve mbi kt shtje, agjenti tregtar ka t drejtn e
shprblimit q agjentt tregtar, t caktuar pr kontratat q formojn objektin e kontrats s tij t
agjencis, prfitojn zakonisht n vendin ku ai ushtron aktivitetin e tij. Nse nuk ekziston nj praktik e
till zakonore, agjenti tregtar duhet t ket t drejtn pr nj shprblim t arsyeshm, duke pasur
parasysh t gjitha aspektet e kontrats.
Konsiderohen si shprblim i agjentit t gjitha elementet e pagess q prfiton ai dhe q ndryshojn
sipas numrit apo vlers s veprimeve tregtare.
Faqe|433
Kodi Civil
Viti 2014
Kodi Civil
Viti 2014
Neni 957
Mbarimi dhe zgjidhja e kontrats s agjencis
Kontrata e agjencis me koh t caktuar kur vazhdon t zbatohet nga palt edhe pas mbarimit t
kohs, shndrrohet n kontrat me afat t pacaktuar. Nse kontrata e agjencis sht me koh t
pacaktuar, secila nga palt mund t trhiqet nga kjo kontrat, duke njoftuar paraprakisht paln tjetr
brenda nj afati t caktuar.
Afati i njoftimit paraprak nuk mund t jet m i shkurtr se nj muaj pr vitin e par t kohzgjatjes
s kontrats, dy muaj pr vitin e dyt t filluar, tre muaj pr vitin e tret t filluar, 4 muaj pr vitin e
katrt, 5 muaj pr vitin e pest dhe 6 muaj pr vitin e gjasht dhe pr t gjitha vitet n vazhdim. Nse
palt merren vesh pr afate paralajmrimi m t gjata, afati i paralajmrimit q duhet t respektoj pala
porositse nuk duhet t jet m i shkurtr se afati q duhet t respektoj agjenti. Prve kur me
marrveshje sht caktuar ndryshe nga palt, mbarimi i afatit t paralajmrimit duhet t prkoj me
ditn e fundit t muajit kalendarik. T njjtat rregulla zbatohen dhe pr kontratn e agjencis me koh
t prcaktuar, t shndrruar n kontrat me koh t paprcaktuar, me kushtin q n llogaritjen e afatit t
paralajmrimit duhet t mbahet parasysh afati i mparshm.
N mbarim t kontrats s agjencis, porositsi detyrohet ti paguaj agjentit nj shprblim n masn
dhe nse:
a) agjenti ka siguruar klient t rinj pr paln porositse ose i ka zhvilluar dukshm kontratat me
klientt ekzistues dhe pala porositse ka ende prfitime t konsiderueshme q rrjedhin nga kontratat me
kta klient;
b) pagesa e ktij shprblimi sht e drejt, duke marr parasysh t gjitha rrethanat, sidomos
shprblimin q agjenti tregtar humbet dhe q rezultojn nga veprimet me kta klient, si dhe nga
kufizimi i aktiviteteve t tij profesionale q i detyrohen ekzistencs s nj klauzole t moskonkurrencs.
Shuma e shprblimit nuk mund t tejkaloj nj vler t barabart me shprblimin vjetor t llogaritur
nga mesatarja vjetore e shprblimeve t marra nga agjenti tregtar gjat pes viteve t fundit. Nse
kontrata prfshin nj afat m t shkurtr se pes vjet, shprblimi llogaritet mbi mesataren e periudhs s
kontrats. Prfitimi i shprblimit nuk e prjashton agjentin nga e drejta pr shprblimin e mundshm t
dmeve.
Agjenti tregtar ka t drejt pr shprblimin e dmit q ka psuar si rezultat i prfundimit t
marrdhnieve me paln porositse.
Ky dm rezulton veanrisht kur mbarimi i kontrats ka ndodhur n kushte:
a) t cilat shmangin agjentin tregtar nga shprblimi q mund t kishte fituar me prmbushjen n
mnyrn e duhur t kontrats, duke i siguruar n t njjtn koh porositsit prfitime t
konsiderueshme t lidhura me veprimtarin e agjentit tregtar; dhe/ose
b) t cilat nuk i kan mundsuar agjentit q t rimbursoj kostot dhe shpenzimet q ka br pr
prmbushjen e kontrats, sipas udhzimeve t porositsit.
E drejta pr shprblim lind, gjithashtu, edhe kur kontrata e agjencis prfundon si rezultat i vdekjes
s agjentit tregtar dhe mund t krkohet nga trashgimtart e tij. Agjenti tregtar humbet t drejtn pr
shprblim nse, brenda nj viti nga mbarimi i kontrats, nuk i komunikon porositsit qllimin pr t
mbrojtur t drejtat e tij.
Neni 958
Nuk paguhet shprblim kur:
a) pala porositse e zgjidh kontratn pr shkak t nj mosprmbushjeje q i atribuohet agjentit, e cila
justifikon nj zgjidhje t menjhershme t kontrats;
b) agjenti zgjidh kontratn, prve rastit kur prfundimi justifikohet nga rrethanat q i atribuohen
porositsit, ose pr shkak t moshs, paaftsis ose smundjes s agjentit tregtar, pr t cilat atij nuk
mund ti krkohet, n mnyr t arsyeshme, vazhdimi i veprimtaris;
Faqe|435
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|436
Kodi Civil
Viti 2014
Faqe|437