Gospodarka centralnie planowana, a

wolnorynkowa
Tu po drugiej wojnie wiatowej, czyli po 1945 roku, Polska znalaza si
w sferze wpyww ZSRR, ktry dy do realizacji idei komunizmu,
poprzedzonej okresem socjalistycznym. Realizacje wymienionych ideologii
musiay skutkowa realnymi zmianami w gospodarce krajw pozostajcych
pod wpywem ZSRR w tym take Polski, a waciwie Polski Rzeczpospolitej
Ludowej. W Polsce, a take innych krajach satelickich (takich jak Niemcy,
Wochy, itd.) ZSRR od zakoczenia II wojny wiatowej do lat 90.
funkcjonowaa gospodarka centralnie planowana. Jej cech
charakterystyczn byo to, e opieraa si ona o plany, podczas ktrych
pastwo miao realizowa zaoenia zadecydowane przez centraln wadz.
Decyzje te dotyczyy m.in rodzaju produkcji (jej cen), a take
sprawiedliwego podziau dbr w spoeczestwie oraz braku rnic
klasowych. Jednym z najwaniejszych celw wprowadzanych planw
gospodarczych byo uniknicie problemw, z jakimi boryka si ustrj
kapitalistyczny, tj. waha koniunkturalnych, kryzysw finansowych,
nadprodukcji i bezrobocia. Innym celem byo take wprowadzenie
sprawiedliwoci spoecznej.
Niestety, pomimo racjonalnych pobudek ekonomicznych wprowadzonych
przez gospodark centralnie planowan, doprowadzio to gospodark Polski na
skraj przepaci, przed ktr uratoway j wycznie reformy z pocztku lat 90.
Pod koniec 1988 roku uchwalona zostaa ustawa o dziaalnoci
gospodarczej, wprowadzajca rewolucyjn, w czasach realnego
socjalizmu, zasad wolnoci gospodarczej i rwnoci podmiotw
gospodarczych. Gospodarka ta nazywana bya gospodark rynkow
( w niektrych przypadkach wolnorynkow). Polega ona na tym, e
poszczeglne elementy systemu gospodarczego (zasoby ziemia,
praca, kapita) s dzielone pomidzy poszczeglnych czonkw
systemu na zasadzie rynkowej (popytowo-podaowej) kupujcy i
sprzedajcy podejmuj dobrowolne decyzje dotyczce zakupu lub
sprzeday poszczeglnych zasobw. Decyzje podejmowane przez
uczestnikw rynku opieraj si na podstawie dostpnych informacji np.
na temat zapotrzebowania na dany produkt. Uznaje si, e gospodarka
wolnorynkowa naley do najbardziej efektywnych gospodarek,
poniewa pozwala na rozwj konkurencji, a take prowadzi do
efektywnej alokacji zasobw. Warto wiedzie, e gospodarka
wolnorynkowa jest zupenym przeciwiestwem gospodarki
centralnie planowanej i jest o wiele bardziej efektywna ni
poprzedzajca j gospodarka.

Podsumowujc uwaam, e gospodarka wolnorynkowa bya i

wci jest lepszym rozwizaniem ni gospodarka centralnie planowana,
z tego wzgldu, e ryzyko i finansowanie strat pokrywane jest przez
prywatnych wacicieli, wystpuje cakowita swoboda wyboru miejsca
pracy oraz funkcjonuje wasno prywatna i nic nie jest ustalane
odgrnie przez centralne wadz. Po prostu kady z nas ma prawo
wyboru, jeli chodzi o zawd jaki chciaby wykonywa.