WYMAGANIA TECHNICZNE DLA

IZOLACJI TERMICZNYCH

Niniejsza wersja obowizuje od dnia 28 maja 2012

Stoeczne Przedsibiorstwo Energetyki Cieplnej SA

Orodek Badawczo Rozwojowy Ciepownictwa
ul. Skorochd-Majewskiego 3, 02-104 Warszawa

Niniejszy dokument stanowi element zbioru podstawowych wymaga technicznych Stoecznego

Przedsibiorstwa Energetyki Cieplnej S.A.
Opracowany zosta w formie materiaw pomocniczych, ktre naley uwzgldni przy projektowaniu
sieci i przyczy ciepowniczych oraz wzw cieplnych i instalacji bdcych czci lub przewidzianych
do wsppracy z miejsk sieci ciepownicz.
SPEC S.A. zachca do korzystania z informacji zawartych w niniejszym dokumencie dla uatwienia
uzgadniania dokumentacji projektowych.
Stosowanie niniejszego dokumentu nie zwalnia z obowizku przestrzegania przepisw prawnych oraz
waciwego wykorzystania wiedzy inynierskiej.
Dokument zosta przygotowany przez:
Orodek Badawczo-Rozwojowy Ciepownictwa SPEC SA
02-104 Warszawa, ul. W. Skorochd-Majewskiego 3
tel.: 22 822 22 15 do 17
fax: 22 816 20 00
e-mail: obrc@spec.waw.pl
www.spec.waw.pl
Informacje o niniejszym dokumencie mona uzyska od autora:
Ewa Krcielewska
tel. 22 658 58 46
e.krecielewska@spec.waw.pl
Aktualne informacje znajduj si na stronie internetowej:
www.spec.waw.pl
Ochrona wasnoci
Niniejszy dokument nie moe by kopiowany w celu sprzeday. Moe by stosowany wycznie w
ramach wsppracy i na potrzeby SPEC S.A.
Organizacje, ktre zamierzaj uzyska pozwolenie na kopiowanie niniejszego dokumentu w caoci lub
w czci z zamiarem wykorzystania w innych celach musz skontaktowa si z sekretariatem Orodka
Badawczo-Rozwojowego Ciepownictwa SPEC S.A. listownie lub wykorzystujc poczt elektroniczn.
OBRC SPEC S.A. zastrzega sobie prawo do odmwienia zgody bez wyjanienia przyczyny.

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

Spis treci

I.
II.
III.
1.
2.
3.
4.
IV.
V.

Zakres
Dobr gruboci izolacji
Waciwoci i przeznaczenie
Izolacje o strukturze wknistej - wena mineralna szklana i skalna
Elastyczne pianki polietylenowa i kauczukowa o komrkach zamknitych
Sztywna pianka poliuretanowa/poliizocyjanuranowa o komrkach zamknitych
Psztywna (mikka) pianka poliuretanowa o komrkach otwartych
Wymagania eksploatacyjne i projektowe
Wykaz norm

3
3
4
4
4
5
5
5
6

Zacznik 1 Gruboci wyrobw przeznaczonych do izolowania wodnych rurocigw ciepowniczych

7
1. Zalecane gruboci g, mm izolacji o wspczynniku 40 = 0,035 W/mK
7
2. Zalecane gruboci g, mm izolacji ze sztywnej pianki poliuretanowej/ poliizocyjanuranowej o
9
wspczynniku przewodzenia ciepa 40 = 0,030 W/mK
3. Zalecane gruboci g, mm izolacji wykonanej z weny mineralnej szklanej lub skalnej o
wspczynnikach przewodzenia ciepa 10 = 0,040 W/mK lub 20 = 0,042 W/mK
11
4. Zalecane gruboci g (mm) izolacji wykonanej ze spienionego polietylenu, kauczuku syntetycznego i
13
psztywnej (mikkiej) pianki PUR o wspczynniku przewodzenia ciepa 20 = 0,040 W/mK
Zacznik 2 Wymagania OBRC dla otulin ze sztywnych pianek PUR/PIR stosowanych do izolowania
rurocigw ciepowniczych

14

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

I.

Zakres
Opracowanie obejmuje wymagania techniczne dla izolacji z weny mineralnej skalnej lub szklanej,
sztywnej pianki poliuretanowej/ poliizocyjanuranowej, psztywnej pianki poliuretanowej,
elastycznej pianki z kauczuku syntetycznego i pianki polietylenowej. przeznaczonych do izolowania
rurocigw ciepowniczych

II.

Dobr gruboci izolacji

Przy doborze gruboci izolacji naley przyjmowa nastpujce temperatury obliczeniowe:

dla rurocigw zasilajcych wysokoparametrowych t o w z = 130C

dla rurocigw powrotnych wysokoparametrowych t o w p = 70C

dla rurocigw zasilajcych niskoparametrowych t o n z = 100C

dla rurocigw powrotnych niskoparametrowych t o n p = 70C

Gruboci izolacji oblicza si w oparciu o wspczynnik przewodzenia ciepa wyznaczony na aparacie
rurowym wg PN-EN ISO 8497:1999
Gruboci izolacji o wspczynniku przewodzenia ciepa 40 = 0,035 W/mK stosowanych w
rurocigach w.s.c. powinny by zgodnie z PN-B-02421:2000 (Zacznik 1, tabele 1 3),
W przypadku, gdy materia izolacyjny charakteryzuje si wartoci wspczynnika przewodzenia
ciepa 40 0,035 W/mK grubo izolacji waciwej 1 naley obliczy z wzoru:
40

d + 2 * 0 ,035
dz * ( z
)
dz
dz
1 =
2

gdzie:
dz, mm
, mm
40, W/mK

rednica zewntrzna izolowanego przewodu

grubo izolacji okrelona w tablicach 1, 2, 3
warto wspczynnika przewodzenia ciepa materiau
izolacyjnego w temperaturze 40C wyznaczona na aparacie
rurowym
Zalecane gruboci izolacji, ktrych wspczynnik przewodzenia ciepa okrelono w temperaturze
tm 40C przedstawiono w Zaczniku 1, w tabelach 4 13.
Po uzgodnieniu z Pionem Eksploatacji SPEC dopuszcza si mniejsze, ni wymienione w tabelach
gruboci izolacji waciwej, tj. gruboci ekonomicznie opacalne, ustalone w wyniku rachunku
ekonomicznego inwestycji.
W przypadku zastosowania izolacji z mat z weny mineralnej lub szklanej gruboci podane w
tabelach naley zwikszy o przecitne zacinicie montaowe. Wielko zacinicia montaowego
naley uwzgldnia mnoc grubo izolacji, podan w tabelach przez odpowiedni wspczynnik,
ktrego warto wynosi:

1,20 jeeli obliczona grubo izolacji nie przekracza 50 mm,

1,15 jeeli obliczona grubo izolacji jest wiksza ni 50 mm, lecz mniejsza ni 100 mm,

1,10 jeeli obliczona grubo izolacji jest rwna lub wiksza ni 100 mm.

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

W przypadku, gdy ustalona grubo izolacji jest wiksza od maksymalnej gruboci produkcyjnej
pojedynczego wyrobu, naley wykona izolacj WIELOWARSTWOW.

III.

Waciwoci i przeznaczenie

1.

Izolacje o strukturze wknistej - wena mineralna szklana i skalna

Posta

Podstawowe
parametry uytkowe

Przeznaczenie

gsto objtociowa
3
o = 8 125 kg/m (wena szklana);
3
o = 30 200 kg/m (wena mineralna),
mata, mata
wspczynnik przewodzenia ciepa
lamellowa,
20 0,048 W/mK,
otulina
maksymalna
temperatura
stosowania
tmax = 200C 500C (wena szklana),
tmax =250C 750C (wena mineralna)

Izolacja termiczna:
rurocigw i urzdze w systemach
kanaowych i naziemnych,
rurocigw i urzdze usytuowanych w
pomieszczeniach zamknitych: w wzach
ciepowniczych,
kotowniach,
piwnicach
budynkw.
Niezalecane do izolowania rurocigw naraonych
na zalewanie wod oraz ukadanych bezporednio
w gruncie.

Izolacja wknista po pewnym okresie eksploatacji ulega tzw. zmczeniu - zmienia kolor, struktur
(z wknistej na pylist), niemale cakowicie traci swoje waciwoci izolacyjne. Jest to
spowodowane dziaaniem dwch czynnikw temperatury i czasu. Degradacja materiau moe by
przyspieszona niesprzyjajcymi warunkami pracy - wysok wilgotnoci, spowodowan
zalewaniem kanaw i komr na skutek awarii rurocigw oraz brakiem waciwej wentylacji.
W stosunku do izolacji z materiaw komrkowych o porach zamknitych izolacje wkniste
posiadaj wyszy wspczynnik przewodzenia ciepa (gorsze waciwoci izolacyjne). Ich zalet
jest wysza odporno na temperatur. Mog suy do izolowania rurocigw parowych.
2.

Elastyczne pianki polietylenowa i kauczukowa o komrkach zamknitych

Kauczuk syntetyczny, jako materia na otuliny termoizolacyjne, wyrnia si wysok elastycznoci
w skrajnie niskich temperaturach i odpornoci na procesy starzenia. Ze wzgldu na wysoki
wspczynnik oporu przeciw dyfuzji pary wodnej znalaz szerokie zastosowanie jako osona
rurocigw chodniczych i klimatyzacyjnych.
Wyroby ze spienionego polietylenu charakteryzuj si dosy dobrymi waciwociami izolacyjnymi i
stosunkowo wysokim wspczynnikiem - mog stanowi zabezpieczenie instalacji przed
skraplaniem si pary wodnej.
Posta

otulina, mata

Podstawowe
parametry uytkowe
Pianka polietylenowa
3
r = 30 55 kg/m
20 = 0,029 0,042 W/mK;
tmax = 110C
Pianka kauczukowa
3
r = 50 90 kg/m
20 = 0,037 0,040 W/mK;
tmax = 105C (w wykonaniu specjalnym
do +175)

Przeznaczenie
Izolacja termiczna rurocigw niskoparametrowych i
urzdze usytuowanych w pomieszczeniach zamknitych: w
wzach ciepowniczych, kotowniach, piwnicach i na
zewntrz budynkw.
Niedopuszczone do izolowania rurocigw ukadanych
bezporednio w gruncie.

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

3.

Sztywna pianka poliuretanowa/poliizocyjanuranowa o komrkach zamknitych

Podstawowe
parametry uytkowe

Posta

pcylindryczna
otulina, ksztatka

Zacznik 2

Przeznaczenie
Izolacja termiczna:
rurocigw i urzdze w systemach kanaowych i
naziemnych
(niezalecane
do
izolowania
rurocigw w kanaach zalewanych wod),
rurocigw i urzdze usytuowanych w
pomieszczeniach zamknitych: w wzach
ciepowniczych,
kotowniach,
piwnicach
budynkw,
rurocigw ukadanych bezkanaowo.

W zalenoci od zastosowanego systemu surowcowego wyrobami z pianki PUR mona izolowa

rurocigi ciepownicze przesyajce czynnik grzejny o maksymalnej cigej temperaturze roboczej
ok.120C (pianka poliuretanowa) i 160C (pianka poliizocyjanuranowa).
Cenn zalet sztywnych pianek poliuretanowych jest maa chonno wody - dlatego znalazy
zastosowanie w rurach ukadanych bezporednio w gruncie.
4.

Psztywna (mikka) pianka poliuretanowa o komrkach otwartych

Posta

otulina

Podstawowe
Przeznaczenie
parametry uytkowe
3
Izolacja termiczna rurocigw i urzdze usytuowanych
r = 15 25 kg/m
w
pomieszczeniach
zamknitych: w wzach,
20 < 0,040 W/mK
tmax = 110C 120C z moliwoci ciepowniczych, kotowniach, piwnicach budynkw.
krtkotrwaych przekrocze o ok. 15C

Ze wzgldu na struktur komrek otwartych niedopuszczone do izolowania rurocigw w kanaach,

naziemnych oraz ukadanych bezporednio w gruncie.
Ze wzgldu na niewielk odporno mechaniczn izolacje z psztywnej PUR produkowane s w
formie gotowych otulin z naciciem wzdunym, wyoonych od wewntrz niepalnym papierem
silikonowym lub foli aluminiow, osonitych z zewntrz lekkim paszczem z polichlorku winylu
(PVC) lub z folii aluminiowej.

IV.

Wymagania eksploatacyjne i projektowe

Materiay termoizolacyjne, stosowane na izolacje waciwe rurocigw, armatury i urzdze,
powinny by:

odporne na dziaanie temperatury eksploatacyjnej, bez istotnych zmian ich wasnoci

uytkowych, w czasie nie krtszym od zaoonej trwaoci elementu izolowanego,

chemicznie obojtne w stosunku do materiau, z ktrego wykonany jest element

izolowany,

odporne na chemiczne dziaanie wody oraz destrukcyjne czynniki biologiczne,

nietoksyczne (powinny posiada atest higieniczny, okrelajcy zakres stosowania w

pomieszczeniach przeznaczonych na stay pobyt ludzi),

dostatecznie odporne na uszkodzenia mechaniczne,

atwe w montau,

niepalne (wyroby z weny szklanej i mineralnej),

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

nierozprzestrzeniajce ognia lub samo gasnce (wyroby ze spienionych tworzyw

sztucznych).
Izolacja termiczna rurocigw, armatury i wyposaenia sieciowego powinna zapewnia
uzasadniony aktualnymi warunkami techniczno ekonomicznymi poziom strat przesyu ciepa.
Konstrukcja izolacji w cigu caego okresu eksploatacji powinna zapewnia trwao i brak
odksztace materiau izolacji waciwej.
Montau elementw izolacji ciepochronnej naley dokonywa w oparciu o kompleksowe
rozwizanie typowe przy stosowaniu materiaw i metod montau akceptowanych przez SPEC.

V.

Wykaz norm
PN-EN ISO 8497:1999 Izolacja cieplna - Okrelanie waciwoci w zakresie przepywu ciepa w stanie
ustalonym przez izolacje cieplne przewodw rurowych
PN-B-02421:2000 Ogrzewnictwo i ciepownictwo - Izolacja cieplna przewodw, armatury i urzdze
- Wymagania i badania odbiorcze

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

Zacznik 1 Gruboci
ciepowniczych
1.

wyrobw

przeznaczonych do izolowania wodnych rurocigw

Zalecane gruboci g, mm izolacji o wspczynniku 40 = 0,035 W/mK

Tabela 1. Rurocigi w kanaach nieprzechodnich i w budynkach oraz instalacje c.o. i c.w.u. w pomieszczeniach
ogrzewanych z temperatur obliczeniow ti 12 C
DN
15
20
25
32
40
50
65
80
100
125
150
200
250
300
400
500
600
700
800
900
1000

dz(mm)
21,3
26,9
31,8
42,4
48,3
60,3
76,1
88,9
114,3
133
159
219,1
273
323,9
406,4
508
610
711
813
914
1016

70 C
15
15
15
15
15
20
20
25
25
30
35
40
40
45
50
60
60
70
70
70
75

100 C
20
20
20
25
25
25
30
35
40
45
45
50
55
60
70
80
90
95
95
100
105

130 C
30
30
30
35
40
40
45
50
55
60
65
70
75
80
90
100
110
115
115
125
125

Tabela 2. Przewody (w tym instalacje c.o. i c.w.u.) w pomieszczeniach ogrzewanych z temperatur obliczeniow
ti < 12C oraz w pomieszczeniach nieogrzewanych z temperatur obliczeniow ti > -2 C
DN
15
20
25
32
40
50
65
80
100
125
150
200
250
300
400
500
600
700
800
900
1000

dz(mm)
21,3
26,9
31,8
42,4
48,3
60,3
76,1
88,9
114,3
133
159
219,1
273
323,9
406,4
508
610
711
813
914
1016

70 C
30
30
30
30
30
35
40
40
45
50
55
65
65
70
75
85
95
70
70
70
75

100 C
30
30
30
35
35
35
40
45
50
60
60
65
70
75
90
100
110
95
95
100
105

130 C
35
35
40
45
45
50
55
60
65
75
75
85
85
95
105
115
130
115
115
125
125

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

Tabela 3. Przewody sieci naziemnych (napowietrznych) oraz instalacji c.o. i c.w.u w pomieszczeniach nieogrzewanych z
temperatur obliczeniow ti < -2 C
DN
15
20
25
32
40
50
65
80
100
125
150
200
250
300
400
500
600
700
800
900
1000

dz(mm)
21,3
26,9
31,8
42,4
48,3
60,3
76,1
88,9
114,3
133
159
219,1
273
323,9
406,4
508
610
711
813
914
1016

70 C
50
50
50
50
50
55
60
60
65
75
75
90
90
95
105
115
125
140
140
145
145

100 C
45
45
45
45
45
50
55
55
65
75
75
85
85
95
110
120
135
140
140
150
155

130 C
45
45
50
55
60
60
65
70
75
85
85
95
95
105
120
130
145
150
150
155
160

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

2.

Zalecane gruboci g, mm izolacji ze sztywnej pianki poliuretanowej/

poliizocyjanuranowej o wspczynniku przewodzenia ciepa 40 = 0,030 W/mK

Tabela 4. Rurocigi w kanaach nieprzechodnich i w budynkach oraz instalacje c.o. i c.w.u. w pomieszczeniach
ogrzewanych z temperatur obliczeniow ti 12 C
DN
15
20
25
32
40
50
65
80
100
125
150
200
250
300
400
500
600
700
800
900
1000

dz (mm)
21,3
26,9
31,8
42,4
48,3
60,3
76,1
88,9
114,3
133
159
219,1
273
323,9
406,4
508
610
711
813
914
1016

70 C
10
10
10
10
10
15
15
20
20
25
25
30
30
35
40
50
50
55
55
55
60

100 C
15
15
15
20
20
20
20
25
30
35
35
40
45
50
55
65
75
80
80
80
85

130 C
20
20
20
25
30
30
35
40
40
45
50
55
60
65
75
80
90
95
95
105
105

Tabela 5. Przewody (w tym instalacje c.o. i c.w.u.) w pomieszczeniach ogrzewanych z temperatur obliczeniow ti < 12
C oraz w pomieszczeniach nieogrzewanych z temperatur obliczeniow ti > -2 C
DN
15
20
25
32
40
50
65
80
100
125
150
200
250
300
400
500
600
700
800
900
1000

dz(mm)
21,3
26,9
31,8
42,4
48,3
60,3
76,1
88,9
114,3
133
159
219,1
273
323,9
406,4
508
610
711
813
914
1016

70 C
20
20
20
20
20
25
30
30
35
40
45
50
50
55
60
70
75
80
80
90
90

100 C
20
20
20
25
25
25
30
35
40
45
45
50
55
60
75
80
90
100
100
105
115

130 C
25
25
30
35
35
35
40
45
50
60
60
65
70
75
85
95
105
105
110
115
115

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

Tabela 6. Przewody sieci naziemnych (napowietrznych) oraz instalacji c.o. i c.w.u w pomieszczeniach nieogrzewanych z
temperatur obliczeniow ti < -2 C
DN
15
20
25
32
40
50
65
80
100
125
150
200
250
300
400
500
600
700
800
900
1000

dz(mm)
21,3
26,9
31,8
42,4
48,3
60,3
76,1
88,9
114,3
133
159
219,1
273
323,9
406,4
508
610
711
813
914
1016

70 C
35
35
35
35
35
40
45
45
50
60
60
70
70
75
85
95
100
115
115
120
120

100C
30
30
30
35
35
35
40
40
50
60
60
65
70
75
90
95
110
115
115
125
130

130C
30
30
35
40
45
45
50
55
60
65
65
75
75
85
95
105
120
125
125
125
130

10

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

3.

Zalecane gruboci g, mm izolacji wykonanej z weny mineralnej szklanej lub skalnej o

wspczynnikach przewodzenia ciepa 10 = 0,040 W/mK lub 20 = 0,042 W/mK

Tabela 8. Rurocigi w kanaach nieprzechodnich i w budynkach oraz instalacje c.o. i c.w.u. w pomieszczeniach
ogrzewanych z temperatur obliczeniow ti 12 C
DN
15
20
25
32
40
50
65
80
100
125
150
200
250
300
400
500
600
700
800
900
1000
1100

dz (mm)
21,3
26,9
31,8
42,4
48,3
60,3
76,1
88,9
114,3
133
159
219,1
273
323,9
406,4
508
610
711
813
914
1016
1120

70 C
25
25
25
25
25
30
30
40
40
45
50
60
60
65
70
85
85
100
100
100
105
110

100 C
35
35
35
40
40
40
45
55
60
70
70
75
80
85
100
115
130
135
135
140
145
150

130 C
50
50
50
60
65
65
70
80
85
95
100
105
110
115
130
145
155
160
160
175
175
180

Tabela 9. Przewody (w tym instalacje c.o. i c.w.u.) w pomieszczeniach ogrzewanych z temperatur obliczeniow ti < 12
C oraz w pomieszczeniach nieogrzewanych z temperatur obliczeniow ti > -2 C
DN
15
20
25
32
40
50
65
80
100
125
150
200
250
300
400
500
600
700
800
900
1000

dz (mm)
21,3
26,9
31,8
42,4
48,3
60,3
76,1
88,9
114,3
133
159
219,1
273
323,9
406,4
508
610
711
813
914
1016

70 C
50
50
50
50
50
55
65
65
70
75
85
95
95
100
110
120
135
140
140
155
155

100 C
50
50
50
60
60
60
65
70
75
95
95
95
105
110
130
145
155
170
170
175
185

130 C
65
65
70
80
75
85
90
95
100
120
120
130
140
140
160
165
185
185
190
200
200

11

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

Tabela 10. Przewody sieci naziemnych (napowietrznych) oraz instalacji c.o. i c.w.u w pomieszczeniach nieogrzewanych
z temperatur obliczeniow ti < -2 C
DN
15
20
25
32
40
50
65
80
100
125
150
200
250
300
400
500
600
700
800
900
1000

dz (mm)
21,3
26,9
31,8
42,4
48,3
60,3
76,1
88,9
114,3
133
159
219,1
273
323,9
406,4
508
610
711
813
914
1016

70 C
90
90
90
90
90
90
100
100
100
120
120
135
135
140
155
165
180
200
200
205
205

100 C
90
90
90
90
90
90
100
100
100
120
120
135
135
140
160
175
195
200
200
210
220

130 C
90
90
90
100
100
100
110
115
120
135
135
140
140
155
175
190
210
215
215
220
225

12

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

4.

Zalecane gruboci g (mm) izolacji wykonanej ze spienionego polietylenu, kauczuku

syntetycznego i psztywnej (mikkiej) pianki PUR o wspczynniku przewodzenia ciepa
20 = 0,040 W/mK

Tabela 11. Rurocigi w budynkach oraz instalacje c.o. i c.w.u. w pomieszczeniach ogrzewanych z temperatur
obliczeniow ti 12 C
DN
15
20
25
32
40
50
65
80
100
125
150
200

dz (mm)
21,3
26,9
31,8
42,4
48,3
60,3
76,1
88,9
114,3
133
159
219,1

70 C
25
25
25
25
25
30
30
35
35
45
50
55

100 C
30
30
30
40
40
35
45
50
60
65
65
70

130 C
40
40
40
45
55
55
60
65
65
70
75
80

Tabela 12. Przewody (w tym instalacje c.o. i c.w.u.) w pomieszczeniach ogrzewanych z temperatur obliczeniow ti <
12 C oraz w pomieszczeniach nieogrzewanych z temperatur obliczeniow ti > -2 C
DN
15
20
25
32
40
50
65
80
100
125
150
200

dz (mm)
21,3
26,9
31,8
42,4
48,3
60,3
76,1
88,9
114,3
133
159
219,1

70 C
50
50
50
45
45
55
60
60
65
70
80
90

100 C
50
50
50
55
55
55
60
65
75
85
85
90

130 C
55
55
60
65
65
70
70
80
85
95
95
100

Tabela 13. Przewody instalacji c.o. i c.w.u w pomieszczeniach nieogrzewanych z temperatur obliczeniow ti < -2 C
DN
15
20
25
32
40
50
65
80
100
125
150
200

dz(mm)
21,3
26,9
31,8
42,4
48,3
60,3
76,1
88,9
114,3
133
159
219,1

70 C
80
80
80
80
80
85
90
90
95
110
110
130

100C
80
80
80
80
80
85
90
90
95
110
110
130

130 C
80
80
85
85
85
90
95
95
100
120
120
140

dopuszczone tylko otuliny z psztywnej pianki poliuretanowej lub kauczuku syntetycznego w wersji
wysokotemperaturowej
13

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

Zacznik 2 Wymagania OBRC dla otulin

stosowanych do izolowania rurocigw ciepowniczych

ze

sztywnych

Wymagania

Lp.
1.
2.

Cecha
1
Wspczynnik przewodzenia ciepa , W/mK
3
Gsto pozorna rdzenia r, kg/m

3.
4.

Gsto pozorna cakowita r, kg/m

Wytrzymao na ciskanie w kierunku promieniowym
10 r, MPa

min 18

5.
6.
7.
8.
9.
10.

Chonno wody po gotowaniu WAVr, %

Chonno wody po zanurzeniu przez 24 godz WAVr, %
Chonno wody po zanurzeniu przez 168 godz WAVr, %
Zawarto komrek zamknitych or, %
Maksymalna temperatura2 stosowania otulin, tmax, C
Stabilno wymiarw3 w podwyszonej temperaturze
xr, %

max 10
max 3
max 4,5
min 88
-

min 40

pianek

PUR/PIR

Metoda bada
PN-EN ISO 8497:1999
PN-EN ISO 845:2010
PN-EN 1602:1999
PN-EN 253:2005
PN-EN 13470:2003
PN-C-89071:1993
PN-EN ISO 844:2010
PN-EN 826:1998
PN-EN 253:2009
PN-EN 253:2005
PN-C-89084:1993
PN-C-89084:1993
PN-EN ISO 4590:2005
PN-EN 14707+A1:2007
PN-C-89083:1992

Uwaga:
Wymagania OBRC dla otulin zostay ustalone na podstawie bada prowadzonych w OBRC w latach 19802010, opracowa wasnych oraz publikacji:

Ewa Krcielewska, Alicja Bachaska Wymagania w stosunku do sztywnych pianek poliuretanowych

stosowanych jako izolacje termiczne rurocigw ciepowniczych, Warszawa 31.03.1998,

Ewa Krcielewska, Alicja Bachaska Izolacje cieplne w systemach ciepowniczych i instalacjach

wewntrznych - ich wpyw na ograniczanie strat ciepa referat przygotowany na spotkanie
producentw i uytkownikw systemw poliuretanowych w Brzegu Dolnym oraz na spotkanie
ciepownikw w Mierkach w 2003 roku

Ewa Krcielewska Izolacje rurocigw podstawowe wymagania eksploatacyjno-uytkowe,

metodyka bada oraz zasady doboru gruboci- publikacja w miesiczniku Instal 2003 rok.

Od wartoci wspczynnika przewodzenia ciepa zaley grubo izolacji. Gruboci izolacji o wspczynniku
przewodzenia ciepa 40 = 0,035 W/mK, przeznaczonych do stosowania na rurocigach naziemnych, kanaowych oraz
w budynkach podane s w normie PN-B-02421:2000 Ogrzewnictwo i ciepownictwo - Izolacja cieplna przewodw,
armatury i urzdze - Wymagania i badania odbiorcze.
Gruboci izolacji o wspczynniku przewodzenia ciepa 40 0,035 W/mK naley oblicza wg PN-B-02421:2000.
2

W zalenoci od systemu surowcowego maksymalna ciga temperatura stosowania:

pianek PUR wynosi 120 140C (z moliwoci kilkunastogodzinnych przekrocze do 135 150C),
pianek PIR wynosi 160 180C (z moliwoci kilkunastogodzinnych przekrocze do 200 220 C).

3 Badanie ma na celu sprawdzenie czy w prbce, poddanej dziaaniu okrelonej temperatury w ustalonym czasie, w
kadym z trzech prostopadych do siebie kierunkw nie wystpiy nieodwracalne zmiany wymiarw liniowych. Za
kryterium decyzyjne przyjmuje si maksymaln zmian wymiarw liniowych:
1% - dla okrelenia cigej temperatury pracy,
3% - dla okrelenia szczytowej temperatury pracy.
Przekroczenie zmiany wymiarw liniowych o x = 5%, przy jednoczesnym spadku redniej wytrzymaoci na ciskanie
< 0,18 MPa wiadczy o rozpoczciu procesu degradacji materiau izolacyjnego.
14

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA IZOLACJI TERMICZNYCH

Wykaz norm:
PN-EN ISO 8497:1999 Izolacja cieplna - Okrelanie waciwoci w zakresie przepywu ciepa w stanie ustalonym przez
izolacje cieplne przewodw rurowych
PN-EN ISO 845:2010 Tworzywa sztuczne porowate i gumy - Oznaczanie gstoci pozornej
PN-EN 1602:1999 Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie - Okrelanie gstoci pozornej
PN-EN 253:2005 Sieci ciepownicze - System preizolowanych zespolonych rur do wodnych sieci ciepowniczych
ukadanych bezporednio w gruncie - Zesp rurowy ze stalowej rury przewodowej, izolacji cieplnej z poliuretanu i
paszcza osonowego z polietylenu
PN-EN 13470:2003 Wyroby do izolacji cieplnej wyposaenia budowli i instalacji przemysowych - Okrelanie gstoci
pozornej otuliny
PN-C-89071:1993 Tworzywa sztuczne porowate - Prba ciskania sztywnych tworzyw sztucznych
PN-EN ISO 844:2010 Sztywne tworzywa sztuczne porowate - Oznaczanie waciwoci przy ciskaniu
PN-EN 826:1998 Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie - Okrelanie zachowania przy ciskaniu
PN-C-89084:1993 Tworzywa sztuczne sztywne porowate - Oznaczanie chonnoci wody
PN-EN ISO 4590:2005 Sztywne tworzywa sztuczne porowate - Oznaczanie udziau procentowego objtoci otwartych i
zamknitych komrek
PN-EN 14707+A1:2007 Wyroby do izolacji cieplnej wyposaenia budowli i instalacji przemysowych -- Okrelanie
maksymalnej temperatury stosowania otulin (oryg.)
PN-C-89083:1992 Sztywne tworzywa - Badanie stabilnoci wymiarw

15