Przed wybuchem II wojny wiatowej Wochy aspiroway do roli potgi powietrznej widzqc w silnym lotnictwie moliworea-

lizacji swych celw mocarstwowych, W tym kraju powstaa szeroko dyskutowarua praca teoreczna ,Pano}anie w powietrzu"
gen. Douheta w sposb dalekowzroczny przewidujqca przyszq rol lotnictwa wojskowego. Jednak praktyka bya daleka od teo-

rii. We Woszech powstaway

co prawda liczne jednostki lotnicze, jednak byy one sabe liczebnie, a uz,ytkowany sprzt w

chwili

wybuchu wojny daleko odbiega swymi parametrami od uytkow&nego przez przeciwnikw. Byo to szczeglnie dotkliwie dostrze-

galne w lotnictwie myliwskim. Podstawotuy myliwiecw pierwszej fazie wojny - Fiat CR 42, zbudowany w ukadzie dwupatowym, by ju w momencie powstania maszlnq przestarzaq. Nie bez znaczenia byo take to, e Wochy rozwijay si? uderzeniowq kosztem lotnictwa myliwskiego. Stao si to wyraziste w 1942 r., kiedy to Pwysep Apeniski znalaz si pod gradem bomb.

Wwczas to potrzebny sta si oilpowiedni myIiwiec przechwytujqcy. T rol w Regia Aeronautica mia spenia Fiat

&,

jffii 6d &BM&*fr
a llffi* iffi
'%*Mffi-W"ffiffiffiMMffiW

ffi&.&fi*,:l&,&ffi.lMffiffi],&_

6ffii!

ffi!ffi9r&*#w]*{sKMffiwffi

WW@ffiWffiWM $#W

i#i*ffidisede#ffi'sH

EE
lI-

Fn x

iirl6fl Ad 1it B&s" n*4*/,{*d E

ffiffiffi&ffil{fu-ffiffiffi*&#%;-ffim
trd}!dt&*_wi,lfr{8,rJrikffi,
.w\sdt&ry}I
ffiffiW W
W Wffiffi WW @ffiffiffi

E_
Eln

lr

]-

lw

Irn

Gz. l

kzvytof zalewski
acof'anie techniczng Regia Aeronautica wy-

55.

nikao gwnie z ograniczonych moliwoci

zakadw produkcyjnych. Woski przemys

kowlcie metalowymi, wolnononymi dolnopatami,

do ich napdu zastosowano chodzone powietrzem
silniki gwiazdowe. Woscy konsfiuktorzy zdawali

lotniczy pod wzgldem organizacji pracy

sobie spraw

ogranicze jakie stawiaa przyjta

cji myliwcw. Projekt silnika, oznaczony A.38

gotowy pod koniec 1938 r.

b_v

A.38 - 16-cylindrowy, zbudowany w ukadzie

"V" - mia napdza dwa

dwuopatowe, przeciw-

oraz parku maszynowgo nie tylko daleko odbiega

jednostka napdowa (duy opr czoowy ogranicza-

od wiatowych potg lotniczych,lecz take - dc

jcy prdko maksymaln, oraz sabe osigi na du-

stopniow turbosprark, ktra zwikszaa moc na

do maksymalizacji zyskw - nie by zainteresowany

ych wysokociach), lecz brak odpowiedniego silni,

wysokociach l500 m i 4500 m, Jednak silnik za-

wdraniem nowych technologii. najczciej zadowalajc si masow produkcj starych wyrobw,

Co ciekawe, do koca wojny nie plzestawi si on
na tory wojenne i pracowa z t sam wydajnoci

ka rzdowego uniemoliwia budow samolotu

miast zakadanych 2000

w innej konfiguracji. Jedynym dostpnym we Wo-

l200

szech silnikiem tego typu by powsta w latach 30.

blem. W trakcie prb prototypu wychodziy najaw

silnik A.30 o mocy jedynie 600 KM, pracujcy na

mieszance alkoholowo-benzynowej. Jednak woscy
konstruktorzy ledzcy wiatowe trendy w rozwoju

usterki, take rozwizanie z przeciwbienymi mi-

lotnictwa zdawali sobie spraw, e kluczem do skokowej poprawy osigw myliwcw jest zastosowa-

jowej A.38 skoni Wochw do zakupu wiosn

l939 r. licencji na niemiecki silnik Daimler Benz
DB.601A o mocy 1100 KM. co nie oznaczao jed-

co wczeniej! Za ten stan rzeczy przede wszystkim

odpowiadao Ministerstwo Lotnictwa (Ministero

dell'Aeronautica - MdA), ktre nie mogo, lub nie

chciao zmienia stanu rzeczy. Nie znaczy to, e we
Woszech powstaway samoloty gorsze ni w in-

nych kajach,

O wysokim poziomie technicznym

woskich konstrukcji lotniczych najlepiej wiadczy

chociaby bohater niniejszego artykuu - Fiat G 55.
W chwili wybuchu II wojny wiatowej jednostki
woskiego lotnictwa myliwskiego byy w trakcie
wymiany parku lotniczego. Do suby wchodziy
nowe myliwce Macchi M.C. 200, Reggiane 2000
i Fiat G 50. Wszystkie byy jednosilnikowymi, ca

nie silnika rzdowego o mocy powyej 1000 KM.

Prace nad tego typu jednostk napdow podjto na wniosek in, Antonio Fessa. kierownika oddziau silnikowego zakadw Fiat, na pocztku
1938 r. Co prawdajego intencj byo stworzenie sil-

biene miga.Silnik mia by wyposaony w dwu-

KM

osiga zaledwie

KM i nie by to jedyny zwizrny z nim

pro-

gami napotykao na 1iczne problemy. Brak perspek-

tyw na szybkie zakoczenie lazy badawczo-rozwo-

nak zaniechania rozwoju A.38. Zakady Fiat otrzy-

may zgod MdA na dalsze rozwijanie silnika. Silnik niemiecki mia poshry do napdu myliwcw
przechwytujcych konstruowanych na bazie

nika o mocy powyej 2000

KM dla samolotu rekorCMASA CS.l5, lecz szybko zainteresowao si nim MdA. Przewidywano. i opraco\^an)

MC 00 i Re 2000. Jedynie firma Fiat,

dowego

zakady Aeronautica d'Italia, bdce czcitego

koncernu, ,.upieray si" przy zastosowaniu silnika

przezFiata silnik posuydo napdu nowej genera-

rodzimej konstrukcji.
Nowa Technika Wojskowa

a w zasadzie

tg

lipiec 2002

#xrorfrr*y & SS
Na pocztku 1939 r. kierownik 2. Wydziau Lot-

poprawy osigw. Zesp konstrukcyjny in. Gabrielli zmu-

niczego Biura Konstrukcyjnego (1I Divisione

dell'Ufficio Tecnico Aviazione) zakadw Aero-

nia konstrukcji. Zdecydowano

nautica d'Italia w Turynie, in. Giuseppe Gabrielii

si zmniejszy mas pata ,,od-

przedoy propozycj budowy nowego samolotu

myliwskiego napdzanego silnikiem A.38, Propozycja zostaa zaakceptowana i nowej konstrukcji

chudzaje" \trukttlr konstrukcji

przydzielono oznaczenie Fiat G 55, Prace projektowe posuway si szybko. Ju w lipcu 1939 r. ukoczono etap oblicze i przystpiono do prb modeli
w tunelu aerodynamicznym nalecym do politech-

niki w Turynie w celu dopracowania aerodynamiki

samolotu. Opracowany wwczas projekt wstpny

przedstawia bardzo zgrabny dolnopat ze

skrzydami o powierzchni nonej 22 mr. Uzbrojenie
strzeleckie, zgodnie z wymaganiami MdA, skada
si miao z dwch l,7 mm wkm Breda SAFAT
umieszczonych w skzydach, poza kgiem miga
(ze wzgldu na problemy z zsynchronizowaniem
km-w z dwoma przeciwbienymi migami). Nowoci byo zastosowanie w konstrukcji skrzyde
pojedynczego, rurowego dwigara, ktrego koncep-

cj rok wczeniej opatentowa Gabrielli. Wedug

dokonanych oblicze sarnolot mia bez trudu osiga prdkomaksymaln 600 kmr. W tym samym

czasie w zakadach Macchi trway prace nad jego

konkurentem M.C, 202 Folgore (patrz LW 3/02),
napdzanym silnikiem DB.601.
Jednak mimo pocztkowego zrywu. tempo prac
nad G 55 szybko spado. Przyczyn byy problem1,
z silnikiem A.38. Prawie rok trwaa praca rrad bu-

szony zosta do przeprojektowa-

oraz redukujc do 21 mr po-

wierzchni nonsamolotu.

Wedug przeprowadzonych

oblicze miao to pozwoli na

w,,

rost prdkog1 1n3|symalnej

do 60 km/h. a czls uznoszenia

na 6000 m mia wynosi 5', czy-

li o minut mniej ni w konku-

Drugi prototyp siInika Fiat A.38 (ukkd odtrconeg0 "V") ktry piertotnie stanoli

rencljnym M,C. 202. Kolejne

modyfika.je pator cr u 1mu.i-

mial napd myliwca G

55,

Fot, Fiat,

z najnowszymi

y zmiany w kontigLrracji silnika A.38, Zdecydowano si borviem na zmian silnika o l80" (od-

niewystarczajce w walce

wrcone,.V"). a dwustopniow turbosprark.

kimi sanolotami.
Latem l94l r. w zakadach w Turynie bya ju

umieszczon pocztko\\ro za silnikiem, zdecydowa-

gotowa penowymiarowa makieta samolotu

no si przemiecipod niego, Pozrvolio to na redukcj dugocikaduba samolotu i tym samym na

kolejn oszczdno masy. Ponadto sprarviajce

przez komisj na czele ktrej sta szef sztabu Regia

alianc-

G 55.
30 maja lo\taa ona pozylyrnie zaopinioiana

r,odolvairtake, preferor.,ane przez lotnikw. prze-

Aeronautica, gen. Prico1o. Gdy ju wydawao si,

e najwiksze problemy z rozwojem G 55 zostay
pokonane. po raz kolejny cay program stan pod
znakiem zapytania. Okazao si bowiem, e prace
nad silnikiem A.38 zakoczyy si ostatecznie fia-

suniecie dr,l,ch skrzydolvych wkm do kadhba,

nad silnik - poniel,azaistniaa moliwoich

skiem. W tej sytuacji zesp in. Gabrielli rozpocz

poszukiwania nowej jednostki napdowej. Poczt

liczne kopoty przeciwbiene, dr,vuopatowe miga

postanolviono zastpi pojedynczym, .,klasycznym" trjopatolvym. Zmiana rodzaju migaspo-

zs.vnchronizol,ania

z obrotami miga.Powysze

zmian1, u,pvnv na dalsze opnienie proglamu

kowo rozwaano zastosorvanie silnika Isotta Fraschint Zeta o mocy 1250 KM. By on jednak dopiero w fazie rozwojowej i nie chcc powtrzy

w czerwcu 19,0 r, silnik rozpocz testy na hamor,-

G 55, Prace projektou,e przecigny si do wiosny

19:1 r. Dopiero ri,krvietniu tego roku projekt samolotu G 55 zosta zaakceptorvan_y i Fiat otrzyma

ni. W midzyczasie, w sierpniu 1940 r, oblatano

zgod na budolv trzech prototypw, Jednoczenie

ler Benz DB.605A o mocy 1475 KM, ktrego negocjacje zakupu licencji wanietrway. Jednak

pierwszy prototyp MC. 202, ktry mia znakonite

charakterystyki. osigajc m.in. prdkomaks1,-

zaiecono zrlikszenie si1, ognia poprzez zabudo\\. \\,zorem niernieckiego Bf 109. dodatkowego
20mm dziaka \{auser NlG 151/20 stlzelajcego

Niemcy nie stawiay przeszkd swemu sojusznikowi i ju we wrzeniudo Turynu dotara dokumentacja techniczna silnika. Po jej uzyskaniu Gabrielli

przez ri,a silnika. Pot,l,sze zalecenie bvo efektem

przystpi do prac adaptacyjnych. Nie sprawiy one

adnych problemw, a r,viksza moc niemieckiego
silnika spowodowaa nawet plzyrost osigw -

dow pierwszego prototypu silnika. DopieLo

maln 598 km,l. Moliwocikonstrukcli N{acchi

omal nie doprowadziy do skasorania projektu
G 55. MdA przedol,o bowiem Aeronautica d'Italia nowe wymagania. zawierajce m,in, danie

sz\,ch doriiadcze bojowych z u,l,cia

r{,C. ]0]. ktrego drra i2.7 mm rvkm okazal,si

pierr

tego samego bdu wybrano niemiecki silnik Daim-

obliczeniowa prdko rnaksymalna wzrosa do

640 kmih. W celu przyspieszenia prac MdA zamwio trzy kolejne prototypy Z terminem plzekazania wiosn I94 r., oraz 200 maszyn seryjnych,
ktre gotowe miay by na przeomie l94l43 r.
W czasie gdy trway prace nad prototypami G 55,
\tvczniu l942 r, po raz kolejn1 zmieniono wymagania odnonieuzbrojenia. Zalecono zwikszenie
siy ognia o kolejne dwa l2,7 mm wkm Breda SAFAT, cznie wic G 55 mia dysponowa jednym
W

20 mm dziakiem i czterema l2.7 mm wkm. Te

ostanie Tozmieszczorro w kadubie w sposb do
nietypowy

- clwa nad

silnikiem i dwa pod silnikiem,

r,szystkie l\ynchronilowane.

Pierwszy Zlrzch prototypw G 55 _ MM.,191 ukoczony zosta w zakadach Aeronautica d'Italia

w Turynie 19 kwietnia 1942 r. Jako e produkcja

seryjna silnikw DB.605 nie zostaa jeszcze we

Woszech uruchomiona. to pierwszy prototyp oirzyma oryginalny silnik niemiecki. 30 kwietnia szef
pilotw dowiadczalnych Fiata. Valentino Cus wykona pierwszy lot na G 55 startujc z lotniska
w Turynie. Zakoczy si on wynikiem pozytywrlym. cho wlstpiy problem1 z usterzeniem ogonowym, ktre trzeba byo przeprojektowa. Na
Drugi prototyp myliwca Fiat G 55 ([/M 492) na lotnisku labrycznym
lipie

2002 o Nowa Technika Wojskowa

Fot, F]al

pierwszym prototypie przetestowano dwa typy migie - niemieckie VDM i woskie Fiatamilton.

Lepsze okazao si niemieckie. jednak ze wzgldtr

na niemoliuootrzymania w wymaganlm terminie migieod sojusznika zdecydowano si do napdu wybra migoPiaggio 2001, bdce pod
wzgldem charakterystyk bardzo zblione do

VDM.

Podczas kolejnych lotw samolot uzyska prdko

maksymaln 636 km/h na wysokoci 8000 m. Bez

z licencyjnym silnikiem DB.605. ktry we Woszech otrzyma oznaczenie Fiat RA,1050 lilone
(Tajfun) i ze migemPiaggio P.200l, Samolot
otrzyma take uzbrojenie, ktre nadal skadao si
z jednego dziaka MG l51l20 i czterech I2,'] mm
wkm Breda SAFAT. Trzeci prototyp po zakoczeniu testw fabrycznych przekazaao do Guidania.

problemu osign rwnie puap 10 000 m, zacholotaowe. Pierwsze opinie o G 55 byy wic bardzo

Produkcja eryina
W lutym l943 r. rozszerzono pierwotne za-

dobre. Wszystko wskazywao na to, i Regia Aero-

mwienie z 200 do 1800 samolotw. Miay one by

nautica otrzyma wreszcie znakomity myliwiec

przechwytujcy zdolny do podjcia walki w obro-

budowane w trzech zakadach, w kadym po 600

wujc na tej wysokoci bardzo dobre wasnoci pi-

nie nkanej nalotami oyczyzny.

W sierpniu 1942 r. by gotowy drugi prototyp

(MM.492). Zosta on bezzwocznie wysany do
Orodka Bada w Locie w Guidania. O nadziejach
pokadanych w G 55 niech wiadczyfakt, e samo-

maszyn. W zakadach Aeritalia w Turynie miano

produkowa wszystkie podzespoy i dokonywa
montau finalnego, w Construzioni Meccaniche Aeronautiche Soc. An. (CMASA) w Marina di Pisa
take odbywa si mia monta kocowy G 55 oraz

kowitym zakoczeniem prb eksploatacyjnych i koniecznociwprowadzania zmian konstrukcyjnych

bezporednio na linii montaowej. Na tempo produkcji nie wpyway pozytywnie rwnie alianckie
naloty strategiczne powodujce przerwy w produkcji, a take wystpujcy deficyt surowcw. Rwnie
powanym problemem by brak wykwalifikowanej

sily roboczej. W celu zapoznania si z na.jnowszy-

mi metodami organizacji pracy, midzy I'7 a 30

marca 1943 r. woska delegacja, w skad ktrej
wchodzili in, Gabrielli, Rosatelli i Nardi, z zakadw Fiat wizytowaa niemieckie wytwmie 1otnicze nalece do Messerschmitta i Henschla. Zebrany materia mia przyspieszy tempo produkcji
Centauro,

Pierwszy seryjny egzemplarz G 55 (MM.91053)

ukoczono dopiero l0 kwietnia 1943 r. Miesic

miay by budowane kaduby, natomiast skzyda

miay dostarcza nowo zbudowane zakady Aerita-

pniej by gotw kolejny samolot. Do sierpnia pro-

lia we Florencji, a usterzenie podzlecono zakadom

Off. Savigliano. Trzeci z zakadw nie nalecy do
koncemu Fiat - SIAI, podobnie jak i CMASA, mia

wanych 45 maszyn na miesic, Na pocztku lipca

1943 r. wysano egzemplarz seryjny MM.91058 na
testy uzbrojenia do Furbara w celu definitywnego

mjr Borzclni i kpt. Gaspari. W ich trakcie samolot

wykona seri walk pozorowanych z niemieckimi

produkowa kaduby i dokonywa finalnego mon-

ustalenia konfiguracji uzbrojenia. W tym czasie

trwaa ju produkcja i pierwszych 0 egz. z seii 0

190A wykazujc sw

zakady Construzioni Aeronautiche Novaresi Soc.

An. (CANSA) z koncernu Fiat, a usterzenie zaktra-

lot z lotniska fabrycznego w Turynie przeprowadzi

lotem do Guidania sam dowdca Orodka, pk Ton-

di.Przez cay wrzesie trway intensywne testy eksploatacyjne, w ktrych uczestniczyli ppk Baylon,

myliwcami

Bf

109G

wyszo nad nimi.

i Fw

W padzierniku 1942

r,

tau. Skzyda na potrzeby SIAi wykonywa miay

dukcja powoli rosa, lecz daleko jej byo do plano-

ukoczonych zostao z uzbrojeniem 1x20 mm

oraz 1x12,1 mm (17 seryjnych i 3 prototypy). Dopiero w sierpniu ukoczono samolot NIM.91060,

ktry otrzyma zalecane uzbrojenie 3x20 mm

i xI2,7 mm. Dziaka zastpujce 12,7

mm wkm

zabudowane zostay w skzydach. Poczwszy od

tego egzemplarza nowy wariant

uzbenia sta si

standardem. a samoloty otrzymay oznaczenie G 55

Seria I. Jednak produkcja nie trwaa dfugo, 8 wrzenia1943 r. Wochy ogosiykapitulacj. Uprzemy-

kaju, w ktrej ulokowane zostay

zakady przemysowe pozostaa pod kontrol

sowiona pnoc

Niemic, a w padziemiku na tych terenach utwo-

rzono faszystowsk Wosk Republik Ludow

(Repubblica Soziale Italiana - RSI),

Wersje rczwnilwe

Jden z Centaurl (MN4 91 059) l serii produkcyjne1 r barwach 353a Squadriglia Regia Aeronautica,

i niezrealizowane prniekty
MM.492 skierowano

na prby uzbrojenia do Furba-

ra. Tam cakowicie

uzbony i wyposaony samo-

lot rozwin prdkomaksymaln 620 kmr. Byo

dy Avia, Wedug zaoe, pierwszy z zakadw Aeritalia z Turynu mia podj produkcj seryjn na,
tychmiast, natomiast rozpoczcie jej w pozostaych

to co prawda poniej oczekiwa, 1ecz nadspodzie-

dwch przewidziano na listopad 1943 r, Przewidy-

wanie dobrze prezentoway si waciwocimanew-

wany miesiczny potencja produkcyjny to 45 ma-

rowe maszyny, szczeginie na duych wysoko-

szyn w Aeritalia i po 60 maszyn w obu pozostaych

ciach. Testy uzbrojenia wypady pozytywnie, lecz

zakadach. Jednak ostatecznie produkcj G 55 podjto jedynie w Turynie.

po raz kolejny zadecydowano o zwikszeniu siy

ognia samolotu. Wedug nowych wytycznych G 55

W I94 r. MdA ogosionow strategi rozwoju

lotnictwa. Dotychczasowa mnogo typw samolo-

tw miaa zosta zastpiona kilkoma podstawowymi, a wszelkie wersje wyspecjalizowane miay

powstawa na ich bazie. Jednym z podstawowych
typw samolotw mia by Fiat G 55. W zwizku
z tym, po wdroeniu do produkcji seryjnej, rozpoczto prace nad kolejnymi wariantami samolotu. Ja-

mia by uzbrojony w trzy 20 mm dziaka

W celu koordynacji produkcji seryjnej G 55 po-

MG 151/20 i dwa

woano Direzione produzione Aeronautica centu-

ko pierwsz rozwaano budow pokadowej wersji

G 55N, przeznaczonej do suby na lotniskowcu.

I2,'7 mm wkm SAFAT. Ponadto

zalecono dostosowanie samolotu do przenoszenia
na podskrzydowych zaczepach dwch dodatko-

ro (Zesp ds, Koordynacji Produkcji Centauro),

ktry podlega pk. Prospero Nuvoli z Wydziau
Technicznego Dowdztwa Woskich Si Powietrz-

W tym czasie bowiem trway intensywne prace wykoczeniowe na woskim lotniskowcu Aquila, dla

wych zbiomikw paliwa oraz zlecono opracowanie

na bazie G 55 dwch nowych wersji - myliwskobombowej i pokadowej, dostosowanej do przeno-

nych. Celem powyszych dziaa bya maksymalna

szenia pod kadubem torpedy lotniczej, Podobne za-

unifikacja produkcji i jak najszybsze zaspokojenie

potrzeb Regia Aeronautica. Byy tojednak tylko pobone yczenla, Ju w lutym (czyli w tym samym

lecenia otrzymay take testowane wwczas Macchi

miesicu) mimo Wstpnej akceptacji, z produkcji

M,C. 205 i Reggiane 2005. Po zakoczeniu testw

uzbrojenia samolot powrci do Guidania. Latem
1943 r. mjr Borzoni przymusowo wyldowa na
okolicznych polach uszkadzajc drugi prototyp.
Nim jednak to nastpio G 55 otrzyma n azw Cen-

Fiata

i pozytywn opini.
W lutym l943 r. ukoczono trzeci prototyp
(MM493). By to ju samolot w wersji docelowej
tauro

G 55 wycofay si zakady SIAI. Mimo

MdA zwikszyo zamwienie na Fiata G

to
55

ktrego poszukiwano wielozadaniowych samolotw pokadowych.28 padziemtka I94 r, in. Giovanni Pegna, odpowiedzialny za dostosowanie
istniejcych konstrukcji do roli samolotw pokadowych, wystosowa zapytanie do gwnego konstruktora Fiata G 55, in. Gabrielli, o moliwodo-

konania stosownych modyfikacji, W odpowiedzi

Gabrielli stwierdzi, e ni widziadnych przeszkd

o I007a, czyli do 3600 maszyn! Miay one zosta

w dostosowaniu G 55 do hangarowania na

wykonane w latach I944l45.

niskowcu

Produkcja seryjna, mimo duych zamwie i wy-

sokiego priorytetu, rozwijaa si bardzo powoli,

Wynikao to przede wszystkim z decyzji o przystpieniu do wytwarzania samolotu jeszcze przed ca

1ot-

wprowadzenia skadanych skrzyde,

gdy samolot technologicznie i tak dostosowany zo-

sta do odczepiania kocwek skrzyde celem

uatwienia transportu kolejowego. Istnieje take
moliwo stosownego wzmocnienia podwozia
Nowa Technika Wojskowa g lipiec 2002

zabudowy haka do ldowania, Jedynym powa-

niejszym problemem bya konieczno nodyflkacji

wlotu powietrza do chodnicy ulokowanej pod kadubem, tak aby mona byo podwiesi torped lub

G 55 o

i bardziej pewna.
Unikano rwnie skomplikowanej przebudowy

dowego

wlotu powietrza. Zastosowanie nowego silnika spo-

n oblata kpt. Adriano Mantelli. Pomimo cikie-

wodowao redukcj uzbrojenia do dwch 20 mm

go adunku zewntrznego, wasnocimanewrowe

i osigi samolotu okazay si bardzo dobre. Byo

nadto jest atwiejsza w obsudze

numerze seryjnym MM,9.1086.

Przebudow ukoczono w marcu 1945 r., a maszy-

bomb o duym wagomiarze. 2 listopada odpowied Gabrielli przesana zostaa do gen. Albeo
Briganti, dowdcy lotnictwa morskiego, z adnotacj, e plototyp wersji morskej powsta moe do-

dziaek i dwch 12,7 mm wkm. Nowy samolot

otrzyma oznacznie G 57. Jego pekt ukoczony
zosta w maju 1943 r. i przesany do wytwrni

piero po zbudowaniu 101 seryjnych G 55, W stycz-

nej morskiego G 57. We wrzeniu1943 r. do zaka-

Obok wersji morskich planowano take zbudo-

dw CMASA dosnrczono rwnie silnik A.83,

wa inne samoloty. Jednym z nich mia by Fiat

G 55 Bis. W wersji tej planowano zabudowa

niu 1943 r. Gabrielli poinformowany zosta, ejako

samolot pokadowy wytypowano morsk wersj
Reggiane 2005, gdy lotnictwo morskie nie moe
t dugo czeka, lcz Fiat G 55 ma stanowi jego
nastpc. W zwizku Z tym, w marcu 1943

r.,prz-

sano do Turynu stosowne wymagania, wraz z cha-

rakterystykami przewidzianej do przenoszenia

przez samolot torpedy. Miaa to by torpeda lotnicza nowego typu, lejsza ni stosowana w samolo-

tach Savoia

SM 79. Jej masa wynosia zaledwie

680 kg (standardowa wwczas woska torpeda lot-

CMASA, ktr to wytypowano do produkcji seryj-

ktry mia zosta zabudowany na drewnianej makiecie samolotu. Kapitulacja Woch i zmiana sytuacji politycznej w pastwie przerway dalszy rozwj
samolotu. Nie by to jednak koniec torpedowo-bombowej odmiany G 55.

jednak zbytpno aby podj jego produkcj seryjn. Po zakoczeniu wojny samolot ponownie zosta

przebudowany do standardowej postaci.

uzbroienie skadajce si z czterech 20 mm dziaek

MG 151/20 umieszczonych w skzydach. Wersja ta
nie wyszajednak poza faz projektow. Podobnie
sytuacja przedstawiaa si z wersj wysokociow,

Na pocztku 1944 r. rzdWoskiej Republiki Ludowej zwrci si z propozycj budowy na potrze-

by ANR 500 samolotw G 55. Sto z nich miao

zosta zbudowanych w specjalnej odmianie toryedowo-bombowej, przeznaczonej do zwalczania

ktra miaa otrzyma cinieniowkabin pilota zaadoptowan z dowiadczalnego

Bf

109G.

W grudniu |942 r. in. Gabrielli rozpocz studia

nad wersj rozwojow G 55, do napdu kt planowa uy jednostki napdowej wikszej mocy.
Pocztkowo tozwaao uycie silnika A.40, rozwijanego w sekcji silnikowej zakadw Fiat. Mia on
osiga moc 2100

KM, leczbyjeszcze w trakcie

prac badawczo-rozwojowych. W
sytuacji zgodnie z niemieckimi sugestiami (o czym dalej) zdecydowano si patowiec G 55 dostosowa do silni-

ka Daimler Benz DB. 603 o mocy 1750 KM.

Przedprodukcyjny silnik tego typu dotar do Tury-

W celu wyprbowania sposobu zabudowy nowej jednostki napdowej zdecy-

nu w kwietniu 1943 r.

dowano si przeprowadzi prby

na

trzech

egzemplarzach G 55 sei 0. Silnik DB. 603, w po-

rwnaniu do DB.605, mia nieco wiksz mas

wymiary. Spowodowao to konieczno wzmoc-

nienia oai gruntownego przekonstruowania przodu kadfuba, ktry zosta znacznie wzmocniony. Do-

kumentacja techniczna gotowa bya w lipcu 1943 r.

i zakady Fiat otrzymay zlecenie na budow dwch

prototypw (MM.536 i MM.537). Samolot otrzyma nowe oznacznie G 56, By w zasadzie bardzo

zbliony do swego poprzednika. Wikszo instalacji wewntrznych i podzespow pozostaa bez zmian. Rwnie sylwetka nie bya zmieniana. Wyduono jedynie o kilka centymetrw kadub samolotu,

co wizao si ze zmian jednostki napdowej. Ja-

ko uzbrojenie przewidziano trzy 30 mm dziaka

Rheinmatall,Borsig MK 108 zabudowane w skzydach i w osi silnika. Ze wzgldu na wzrost masy
i konieczno zachowania niezmienionego rodka
cikocizfezygnowano z kadubowych wkm,
We wrzeniu 1943 r. dalsze prace nad G 56 zostay wstrzymane na skutek kapitulacji Woch, jed-

Fiat G 55 dostosowany wiosn 1945 r, do przenoszenia torpedy Iotniczej na aczepie podkadlubowyn

nicza waya 987 kg). Po rozpoczciu prac studyjnych oznaczenie wersji morskiej zmieniono
z G 55N na G 55S. Nowa wersja miaa otrzyma
w miejsce dotychczasowego duego wlotu powietrza dwa mniejsze, umieszczone na przykadubowych czciach skzyde, a wygospodarowanprzestrze midzy nimi miano ptzezlaczy na torped

alianckiej eglugi. Wizao si to z przygniatajca

przewag aliantw w powietrzu i nlemoliwoci
przeprowadzania atakw torpedowych przez kla-

syczne, wielosilnikowe samoloty

torpedowe.

W szybkich G 55 widziano moliwopodjcia skutecznych dziaai. Zesp in. Gabrielli z radoci

powita t propozycj jako, e Wystarczyo ,,odku-

lub bomb. W celu umoliwienia startu z torped

rzy" projekt G 55S. Jako e, nowy torpedowo-

przeduono takze gole kka ogonowego. Jednak

bombowy samolot mia przenosi standardow torped lotnicz Whitehead-Fiume o masie 987 kg
zaistniaa potrzeba redukcji masy konstrukcji.

lotnictwo morskie zmienio zdanie i polecio przerwa prace nad G 55S, zlecajc za to budow stosownego samolotu z chodzonym powietrzem silni-

kiem gwiazdowym Fiat A,83RC 21-5 Vortice

o mocy 1250 KM. Oceniono bowiem, e w warunkach morskich o wiele lepiej bdzie spisywa si samolot z gwiazdow jednostk napdowa, ktra polipiec 2002 o Nowa Technika Wojskowa

Uczyniono to po przez demonta skzydowych

nak szybko, bo ju w padzierniku zostay one

wznowione na polecenie kontrolujcych zakad
w Turynie Niemcw, ktry 1iczyli na produkcj
G 56 na potrzeby Luftwaffe. Pierwszy pTototyp
G 56, z powodu braku dziaek 30 mm, uzbrojony
zosta w 20 mm dziaka

MG

151/20. Zosta on obla-

tany 28 marca 1944 r. ptzez pilota dowiadczalnego

Valentino Cusa. Samolot podczas prb wykaza bardzo dobre waciwocilotne, cho jego zwrotno
bya nieco gorsza od G 55. Prdko maksymalna

680 km/h rekompensowaa t trat, Oczekiwano

dalszej poprawy po zastosowaniu cZteroopatowego

wkm. W czelwcu 1944 r., w celu przyspieszenia

budowy prototypu wersji torpedowo-bombowej,

migaVDM o rednicy 3,05 m. Wyniki prb

porwnawczych z niemieckimi myliwcami
Bf 109K i Fw 190A rwnie okazay si dla G 56

podjto decyzj przebudowy w Venegono standar-

pozytywne.

20 mm dziaek

MG

l51/20 i kadubowych I2,'7 mm

trzne czci skrzyde zachowano bez zmian, chocia jeden z projektw przewidywa ich powikszenie. Kabina pilota zostaa zachowana w lewym
kadubie, w prawym zabudowa miano dodatkowy

zbiornik paliwa. Planowano zmieni

tak,e usterzenie poziome, ktre skada si miao z jednego sta-

tecznika ze sterem wysokoci, Lczcego oba koce kadubw. Nietypowy ukad wymusi rwnie
zmiany w podwoziu gwnym samolotu. Zostao
ono tak przekonstruowane,

e jego

wzy mocowa-

nia przesunito w stron kadubw, tak by golenie

choway si w wycicia pod kadubami, a same koa w komory centropata. Do napdu planowano
zastosowa silniki Fiat RA-l050RC.58, czyli te sa-

Pierwszy prototyp samolotu Fat G 56 napdzanegoi siInikiem Daimer Benz DB,603,

me co w standardowym

G 55. Uzbrojenie miao

25 kwietnia 1944 t. zaJad w Turynie sta si

prototyp, by przez zakady w Turynie wykorzysty-

by niezwykle silne

i cztery I2,7 mm wkm. W kwietniu 1943 r. projekt

G 58 przedoony zosta MdA. Po jego akceptacji

obiektem cikiego nalotu Aliantw. W jego trak-

wany jako latajca hamownia, do testowania w po-

cie, obok znacznych zniszcze w samym zakadzie,

wietrzu nowych silnikw

uszkodzeniom uleg pierwszy prototyp G 56 i prby samolotu zostay wstrzymane. Powrcono do

nich w padzierniku 1944 r., kiedy to ukoczono

korzystano rwnie do bada wariantw uzbrojenia

drugi prototyp. Jednak w iym czasie Niemcy podjli decyzj o przerwaniu produkcji G 55 i dalsze
prace nad G 56 zostay wstrzymane. Wybiegajc
nieco w przyszo,warto wspomnie e po wojnie
drugi prototyp G 5, lub odremontowany pierwszy

i migie.Patowiec wy-

- m.in. przetestowano na nim sposb zabudowy

w skrzydach czterech 20 mm dziaek.
Ciekaw, lecz pozostajca tylko na papierze wersj, by projekt cikiego dwukadubowego myliwcadalekiego zasigu G 58. Samolot mia skada si z dwch kadubw G 55, poczonych ze
sob prostoktnym odcinkiem centropata. Zewn-

sze20 mm dziaek 20 mm

przystpiono w lipcu 1943 r. do prb tunelowych

na politechnice w Turynie. Wykazay one koniecznoprzeprowadzenia zmian w konstrukcji, szcze-

glnie w zakresie usterzenia. Kilka dni po zawieszeniu broni z Aliantami, zakady Fiat otrzymay
decyzj o wstrzymaniu prac nad G 58. Samolot
mia by produkowany seryjnie w zakadach CANSA w Cameri. ETllJ

Fiat G.55 Serie l Sottoserie 0

G.55 - torpedowy

Fiat G.56

Fiat G.57

Fiat G.55 Centauro

@ Marek Ry2002

tr

Nowa Technika Wojskowa o lipiec 2002

ffiffiffiffi effiffi& ffiwffiffiffiwwMffi ffi&W ffi

Cz. ll

kzvsztof zalewski

Zastosowanie hojowe
w Begia Aeronautica

Cenlau,a znajdujcych si w jednostce tylko dwa

b!,y sprarvne. szczeglnie czsto wystpoway pro-

1943 r. powoiura zostaa grupa eksperlw, ktrych

zadaniem miaa by ocena woskiej maszyny. W jej

Pierwsz jednostk bojow, ktra otrzymaa Fia-

blem.v z kkiem ogonowym. a take z amortyzacj

bya 353, eskadry 20. Dywizjonu 51. Pu

ku Myliwskiego (353^ Squadriglia 20o Gruppo
5l" Stromo) w Ciampino Sud. 20 kwietnia 1943 r.
do eskadry dotar pierrvszy prototyp G _55, Na po-

goleni podu,ozia gwnego. Po zaledwie kilku lo-

skadzie znalaz si pk Petersen z Erprobungsstelle z Rechlina (orodka testrrjcego najnowsze kon-

laeh ll;.rgInillnie pkl1 opony,

W czen,cu 1 9:l3 r. jeden z Fiatw G 55 trafi do

zem ocena Fiata G 55 bya nadzwyczaj pozytywna.

nl,lirskiego klucza alarmowego. Bya to nieetato-

22 lutego 1943 r. doszo do spotkania Milcha, gen.

cztku czerwca 19.3 r, plzekazano do testw r,r,arunkach bojowych dwa dostpne serl,jne Fiatv
G 55. Miesic pniej doczyy do nich kolejne

u,r, oddzia 1otniczy powoany ad hoc w orodku do-

Gallanda

ty G

_55

trzy maszyny. W sierpniu 353. eskadr zasilio pi

nastpnych

G 55 zwikszajc liczb

Centattro do

11. Pierwszy lot bojowy G 55 tej jednostki wykonay 8 czerwca 19zl3 r. Do pierwszej walki powielrznej z przeciwnikiem doszo jednak dopiero 24

czerwca. Formacja samolotw

353. eskadry.

rviadczalnym l, Guidonia.

W tym czasie bowiem

strukcje, zarwno wasne jak i zdobyczne).

tym ra-

pk. Petersena z marszakiem Goerin-

giem, na ktrym poruszono kwesti produkcji Fia-

G 55 na potrzeby Luftwaffe. W dyskusji podkre-

alianckie sarnoloty zaplszczy si nad terytorium

Woch siejc SpustosZenie.
W Centatu,o Regia Aeronautica planowaa take
uzbroi 53. Puk Myliwski. 12 sielpnia do 151. Dy-

ta

wizjonu tego pukLr dotar pojedynczy G 55, lecz

myliwce z silnikiem DB. 603 bd lepsze od woskiej maszyny. Dyskusja zakoczya si jednak wydaniem zalecenia przystosowania G 55 do silnika
DB 60]. co zaowocorao powstaniem rspomnia-

by to jedyny myliwiectego typu jaki trati tam

przed kapitulacj. Drugi z dywizjonw

lv skadzie ktrej znalaz si pojedynczy G 55, usiowaa przechwyci 25 P-40 z 325, Grupy Myliw-

dy nie otrzyma adnego Centauro.

skiej USAAF. Iedynie Centauro udao si dogoni

i zestrzeli jednego P-40, Na kolejny sukces lrzeba
byo czeka do 26 sierynia. Wwczas to ppor, Fau-

Nienieeka przygada

153, nig-

lano zalety

G 55, ktry by lepszy od uywanych

lvwczas samolotw niemieckich. Jedn Goering

uci dyskusj stwierdzajc, e nowe niemieckie

nej w poprzedniej czciartykuhr wersji Fiat G 56.

Pierwsze prby poczenia woskiego przemysu

lotniczego i niemieckiej machiny wojonnej nastpio jeszcze przed podpisaniem przez Wochy zawie-

W maju 1943 r, Nierncy wysali do Turynu kolejn delegacj, ktra miaa zapozna si z metoda-

dnia por, Osvaldo Bartolozzi zniszczy bombowiec

szenia broni. Niemcy, dc do racjonalizacji

mi produkcji Fiata G 55. Jednak eksperci od spraw

produkcji seryjnej negatywnie zaopiniowali woski
samolot. Wedug ich raportu produkcja Centauro

B-17. Ten ostatni pilot. etatowo lata w 300. eska-

produkcji i zmniejszenia rnorodnoci produkowa-

wymagaa co najmniej 15 000 roboczogodzin. co

drze, lecz w tym dniu .,wypoyczy" maszyn z 353

eskadry, 29 sierpnia por. G,iuseppe Benniceli, por.

nych typw, zaproponowali Wochom wspln pro-

byo warloci nie do przyjcia. Dla porwnania na-

sto Morettin zestrzll myliwlec P-38. Nastpnego

chor. Alessandro Sicco zestrzelili po

myliwcLl P-38, Dalsze sukcesy myliwcw G 55
przerwane zoslay ,,wykruszeniem" si z przyczyn

Bartolozzi

technicznych maszyn, oraz podpisaniem we wrzeniuaktu kapitulacji Woch.

Mimo sukcesw, pierwsze dowiadczenia eksploatacyjne z jednostki frontowej nie byy zachcajce. Niezar odnotechniczna masl) n pozosta\,ia-

a duo do yczenia. Pod koniec sierpnia

sierpie 2002 o Nowa Technrka Wojskowa

12

dukcj wybranych samoiotw bojowych. Pod koniec i942 r, naczelny dowdca si niemieckich we
Woszech marszaek Kesselring wraz ze wito1i-

kad pracy przy produkcji wersji Bf 109G wynosi

zaledwie 9000 roboczogodzin. Nie przesdzio to
jedn 1osw G 55. Dopiero wydarzenia polityczne

cerw LuftwatTe zoywizytw orodku dowiad-

odmieniy 1osy programu.

Podpisanie przez Wochy we wrzeniu 1943 r,
zawieszenia broni zmienio sytuacj w zakadach
Aeritalia. Stacjonujce na terenie Woch jednostki

czalnym Guidonia ogldajc najnowsze typy samolotw Regia Aeronautica. Z pord wszystkich
pokazanych maszyn najwiksze wraenie wywoa
Fiat G 55. Po powrocie z pokazu, na biurko Milcha
trafi stosowny rapoft wysoko oceniajcy moliwociG 55. Milch zareagowa szybko. Na pocztku

niemieckie przejy kontrol nad uprzemysowion pnoc kraju, przejmujc pod swe wadanie
take zakad w Turynie. Do zakadu przydzielono

cem Fiat w oparciu o posiadane surowce zgosi

propozycj budowy trzech tego typu maszyn i szeciu standardowych G 55 uzyska odmow. Na tym
koczy si wojenna produkcja Fiata G 5-5.
W

sluhie AIllE
Po proklamowaniu w padzierniku 1943 r. w p

nocnych czciach kaju Woskiej Republiki Ludowej przystpiono do tworzenia si zbrojnych majcych kontynuowa walk u boku Niemiec, Szybko
powoano take wasne lotnictwo wojskowe. Pocztkowo Aeronautica Repubblicana, a od czerwca
194zl r. Aeronautica Nationa1 Repubblicana. W jego skadzie znalaza si take jednostka walczca na

Fiatach G 55. By to dywizjon Montefuso wyposa-

Centauro M\l|.91150 dezertera Serafino Agostlni 1u z brytyjskimi onaczenlarni oraz nurnerem ewidencyjnym VF204

ony w samoloty odziedziczone po 353. eskadrze,

Organizacyjnie podlega on 1. Pukowi (1" Gruppo),
ktry niemal w caociby wyposaony w Macchi

persone1 niemiecki czcioworekrutujcy si

z Luftwaffe. Uczestniczy on nawet w testach fabrycznych samolotu, Ukoczony w padzierniku
1943 r., pierwszy pod kontrol niemieck egzem-

Wochom udao si bowiem uzyska zamwienie

na 500 kolejnych samolotw G 55. Jednak w sierpniu stanowisko niemieckie wobec Wochw ulego
zmianie. 4 sierpnia 1944 r. pilot dowiadczalny za-

MC. 205. Jednostka midz1 stlczniem

plarz G 55, bezzwocznle wysano do orodka dowiadczalnegow Rechlinie. Tam Centauro oblaany zosta ptzez kpt. Lerche. W padzierniku

kadw Aeritalia, Serafino Agostini zdezerterowa

na stron Aliantw porywajc fabrycznie nowy sa-

r. podczas odpierania nalotu

ukoczonojeszczetrzy

Po obfitujcym w dramatyczne wydarzenia 1ocie

Agostini wyldowa w Piombino. W ten sposb

dalsze G 55, ktre otrzyma-

y niemiecki kamufla i

znakl, rozpoznawcze.

W tym samym miesicu zakady w Turynie wizytowa Ku Tank, znany niemiecki konstruktor lot-

MM 91l50.

molot Fiat G 55 o numerze seryjnym

w rce Aliantw trafi pierwszy cakowicie sprawny samolot tego typu. Zosta on rozmontowany

.7erwcem

1944 r. walczya w obronie Turynu. 29 marca 1944

USAF piloci

tej jedno-

stki zestrzelili B-17. Jedn w walce zgin dowdca jednostki pk Boneti. Od tego momentu nazw

dywizjonu zmieniono na Montefus

c o

-B oll eti.

W marcu 1944 r. po odebraniu z zakadw w Turynie kolejnych G 55 do ycia powoano 2. Puk

Myliwskiskadajcy si z trzech dywizjonw i klu-

niczy, ktry mia oceni moliwociG 55. Prawdopodobnie nie wystawi on Centauro najlepsze
opinii, jako e 1,0 padziernika Milch podj ostateczn decyzj o skeleniu pomysu budowy G 55

w Niemczech. Niemcy

zaakceptowali jedynie

ukoczeniu budowy 128 samolotw G 55 na potrzeby lotnictwa faszystowskiego, elementy do budowy ktrych byy w rnej fazie montau. Jedno-

czenie skasowano poprzednie zamwienie na

3600 egzemplarzy. Od listopada 1943 r, zakady,
bdc nada1 pod kontrol niemieck, przekazyway samoloty do si powietrznych Woskiej Republiki Ludowej (ANR). W listopadzie byy to zaledwie
dwa samoloty, a przez nastpnych pi miesicy

zdoano skompletowa zaledwie 50 maszyn. Pozwolio to na uzbrojenie jednego puku myliwcw.

Dalszy rozwj produkcji seryjnej zaamasi jed-

nak po dywanowym nalocie USAAF, ktry 25

kwietnia 1944 r. powaniezniszczy zakady w Turynie, Nie przeszkodzio to jednak w negocjacjach
jakie na przeomie kwietnia l, maja 1944 r. prowa-

dzio kierownictwo zakadw Fiat z niemieckim

Dyrektorem ds. Produkcji Lotniczej we Woszech.

Fiat G 55 20 Gruppo ANR w ]ocie, kw ecie

,]944

r,

i drog morsk wysany do Wielkiej Brytanii. Maszyna uzyskaa numer RAF VF204 i ...zakoiczya
ywot w stanie zdemontowanym w skrzyniach

cza sztabowego. cznie na staniejednostki byo 40

skadowanych w Tangmere, Konsekwencje przelo-

G 55. Bazowaa ona w Bresso, Ju w pierwszym locie bojowym w dniu 30 kwietnia 1944 r. piloct 2.
Puku zestrzelili bombowiec B-24, tracc jednak

tu na stron alianck dla wytwrni w Turynie byy

jednego Centauro,25 maja zaoperujc wraz z pi-

jednak o wiele powaniejsze. Niemiecki Sztab ds.

Produkcji Zbrojeniowej i Wojennej, zarzdzalcy
kontrolowanym przemysem woskim w imieniu

1otami 1. Puku zdoali zniszczy cztery samoloty

G 55. Jednak na
skutek eksploatacji w trudnych warunkach bojo-

nieprzyjaciela, za cen jednego

Ministerstwa

Produkcji

wych samoloty Centauro szybko si wykuszay. 31

Zbrojeniowej

Wojennej

maja 1944 r. 2. Puk zostaprzezbrojony w myliw-

podj decyzj o przerwaniu

produkcji, a zgromadzone surowce zostay skonfiskowane

wywiezione do Niemiec.

W efekcie ostatnim myliwcem G 55 przekazanym 77

sierpnia 1944 r. siom ANR

bya maszyna oznaczona nu-

merem MMg1149, czyli

Bf 109G przekazane przez I.|JG 53 i IVJG'77.

Ocalae sprawne egzemplarze G 55 przekazywane
byy do dywizjona Montefusco-Boneti, cho jeszcze
na pocztku czerwca puk wykazywa na stanie 23
ce

Bf 109G i

8 G 55. Z pord tych ostatnich sprawnych byo zaledwie trzy. W midzy czasie doszo
do czclowego przezbrojenia 1. Puku. Skadasi

onterazztirzech dywizjonw, zczegol. i 3. dysponoway mieszank Macchi MC. 205 i Fiat G 55

MC, 205 i

G 55), a 2. Dywizjon nadai pozo-

wczeniejsza od tej ktra zo-

(13

staa porwana.

stawa cakowicie uzbrojony w MC, 205. Jednak

szybko sia bojowa 1. Puku zostaa mocno nad-

Pod koniec 1944 r. in. Ga-

brielli opracowa jeszcze nie-

uzbrojon, dwumiejscow
wersj szkoln G 55. Jednak
gdy na pocztku 1945 r. kcin-

18

szarpnita. 5 czerwca 194,1 r. lotnisko Reggio

Emilia, na ktrym puk bazowa zostao niespodziewanie zaatakow ane przez siln formacj amerykaskich P-38. Utracono wiele samolotw. Dziesi dni
Nowa Technika Wojskowa osierpie 2002

Na zdlciu potvyej statyczna prba siInika prototypu dwumiejscowego G 55B

Pierwvy nowy Centauro - Fiat G 55A wyprodukowany we weniu] 947

pniej w walce z 243. Dywizjonem RAF

dnie od Piacenza utracono dwa G 55. 27 czerwca
utracono koiejne dwa G 55 tym razem w walce
z 238, Dywizjonem RAF. W lipcu puk przebazona pou-

cw II wojny wiatowej. Jednak odradzajce si lot

nlctwo woskie widziao w nim gwnie doskonay
samolot do szkolenia zaawansowanego. Na pocztku 1ipca 1945 r.. czyli dwa miesice po zakocze-

wano do Vincenza. 2 lipca w walce z myliwcami

66. Dywizjonu USAAF zgin na G 55 kpt. Tonesi. 20 lipca utracono dwa G 55 w starciu z eskort
formacji B-24 w onie Udine. 30 lipca tym razem
brytyjskie SpitJire zestrzeliy G 55 z tej jednostki,

take pierwsze zamwienie na produkcj

G 55

na

potrzeby lotnictwa woskiego. W zamwieniu nie

okrelono jednak liczby samolotw, jako e miay
one powsta z czciwyprodukowanych jeszcze

Po wojre
Po zakoczeniu dziaa wojennych w Europie

podczas wojny. 5 wrzenia 1946 r. bramy fabryki

opuciypierwsze trzy seryjne G 55 produkcji powojennej (MM9l i53. MM9l l56 i MM91l57), Zo-

55, ktry

nadal by uznawany zajeden z najlepszych myliw-

pierwszy powsta projekt G 55AD i BD (szkolny),

gdzie silnik DB.605 zamieniono na Isotta Fraschini

Delta RC.40. Pniej oznaczenie zmieniono na

G 48A i G 48B, Kolejne projekty G 55AP/G 55BP
(G 61A i G 61B) zakadayzastosowanie popularnego amerykaskiego silnika Packard V-l650/7,

miesicach,,skadanie" samolotw
i remonty ocalaych egzemplarzy
kontynuowano. Od budowanych

w 1951 r. byy budowane w ograniczonej iloci dla

lub brytyjskiego Rolls-Royce Merlin G 55

AM/G 55BM (G 59A i G 59B), Te ostatnie

niy si Zastosowaniem innego wy-

lotnictwa woskiego i syryjskiego. Uzbrojone byy

w cztely dziaka 20 mm i osigay prdkomaksy-

posaenia radiowego, a take uzbro-

maln 593 km/h.

(dwa w kadubie nad silnikiem i dwa

0hiarty zagranmai
Samoiot Fiat G 55 doszybko znalaz odbior-

jeniem. To ostatnie skadao si

z czterech 12.7 mm wkm SAFAT
r

kiedy to zakady Fiat zachcone sukcesami eksportowymi, rozpoczy prace nad kolejnymi wersjami
samolotu napdzanymi innymi silnikami. Jako

stay one przekazane do szkoy lotniczej w Lecce. W nastpnych

w czasie wojny samolotw G 55 r-

Argentysk G 55 po pnymusowym ldowaniu 5 sierpnia 194i

Powrcono take do planu budowy dwumiejsco-

wego samolotu szkolnego porzuconego na pocztku 1945 r. Na pfototyp wersji szkolnej przebudowano seryjny MM9i155, Otrzyma on oznaczenie

Pierwszym powojennym Centauro, ktry opuci G 55B i zosta oblatany przez Valentino Cusa 12
grudnia 1946 r. Po kilku miesicach samoiot przel 946 r. wytwrni w Turynie by odnakazano do szkoy w Lecce.
leziony w Lonate prototyp bombowo{orpedowego
cznie w czasie wojny i po niej zbudowano 218
G 55S, ktremu przywrcono pierwotn form.
W kwietniu l946 r. zakady w Turynie otrzymay samolotw Fiat G 55. Ich rozwj trwa do 1948 r.,

109.

strzelajcego przez wa silnika. Otrzymay one

55,

w kwietniu

w 3. Puku Myliwskim, 1ecz w listopadzie 1944 r.

gdy zakoczono reorganizacj jednostki. zostaa

powrcio zainteresowanie Fiatem

nych po wojnie maszynach nie montowano dziaka

oznaczenie G 55A.

Wochy przez Sprzymierzonych.

gion Lotniczy i wycofano z terytorium Woch. ocalae samoloty typu G 55 planowano skoncentrowa

Bf

bie i dwch 20 mm dziaek Hispano-Suiza w skrzydach. ktre zastpiy MG 151/20. W produkowa-

nictwa gotowo wznowienia produkcji

szego roku 120 maszyn. Propozycja nie uzyskaa

akceptacji ze wzgldu na ograniczenia naoone na

zestrzelony przez wasn artyleri plot. Wktce po

tym wydarzeniu ANR przeksztacono w Woski Le-

ona uzbrojona w

w skrzydach), lub z dwch I,7 mm wkm w kadu-

niu wojny. zakady Fiat zgosiy Ministerstwu Lotjednoczenie zaczalc plan budowy do lipca przy-

Ostatnim utraconym w boju Centtturo bya maszyna sier. Cimatti, ktry to zosta 2 sierpnia 1944 r.

cw zagranicznych. Ju w 1946 r. podpisano pierwszy kontrakt na dostawy Centauro do Argentyny.

Fuerza Aerea Argentina zamwio 45 maszyn tego
typu, z czego 15 w wersji G 55B (szkolnej). Dostawy dla Argentyny rozpoczto w maju 1941 r,,
a zakoczono.je w grudniu tego roku. Dziesi
z argentyskich samolotw zostao zoonychz dostpnych czciprodukcji wojennej, natomiast pozostae zbudowano od podstaw, Samoloty G 55 lotnictwa Argentyny uzbrojone byy w cztery wkm
12,7 mm. Bazoway one na 1otnisku El Palomar
i pozostaway w subie do poowy 1at 50, Wedug
niektrych rde Argentyna w 1948 r. zwrcia I]
maszyn. ktre stay reeksportowano do Egiptu.

Kolejnym kajem, ktry zainteresowa si C 55

by Egipt. Zamwi on 39 maszyn tego typu, w tym

dwie w wersji dwumiejscowej G 55B. Dostawy roz-

i zoczono rok
pniej. Samoloty dla Egiptu byy identycznie
poczto w padzierniku 1948 r.

G 55 lotnlctwa wojskowego Syrli.

i6rpie 2002 o Nowa Technika Wojskowa

skonfigurowane jak argentyskie. Bazoway one na

]otnisku Almaza. Drugim bliskowschodnim odbior-

G 55

staa si Syria, ktra zamwia Centauro

pod koniec 1948 r. Midzy styczniem a wrzeniem

1949 r. dostarczono 12

G 55A i

G 55B. Maszyny

sprzedane Syrii nie byy specjalnie w tym celu pro-

dukowane, lecz skorzystano z samolotw pierwotnie przeznaczonych dla 1otnictwa woskiego. Syryjskie G 55 bazoway w Aleppo i suyydo zada
szkoleniowych. Najbardziej znanym pilotem G 55
by przyszy prezydent Syrii Hafiz al Assad. Pniej

Syi wyprodukowano G 59 napdzany

silnikiem Rol}s-Royce Merlin o mocy 1490 I(M.

na potrzeby

Fiai G,55-0 z

Squadriglla

l1

F at

944

i skzyda o konstrukcji cakowicie metalowej z pm-

ksymaln, migo metalowe, trjopatowe typu

Piaggio P.2001 o rednicy3,05 m. Chodnica cieczy chodzcej silnik pod kadubem. Zapas paliwa
wynosi 600 litrw i by rozmieszczony w szeciu

oujcym

pociem z blachy duraluminiowej. Lot

ki i stery kyte ptnem, Pat dwudwigarowy, czteroczciowy z lotkami i dwuczciowymi klapami

do ldowania. Obie czci skajne

skzyde atwo do

demontau na wypadek koniecznocitranspou ko-

lejowego. Usterzenie klasyczne, wolnonone. Do

napdu wykorzystano chodzony ciecz silnik Fiat
RA.1050 (DB.605A) o mocy l350 KM. Oryginal-

z 2800 do 2650, co powodowao mniejsz moc ma-

zbiornikach (dwch w kadubie i czterech w skzydach). Ponadto istniaa moliwo podwieszenia

dwch dodatkowych 200

skzydami.

l zbiornikw paliwa

pod

ETllJ

ny niemiecki silnik Daimler Benz DB.605A rozwi-

r,

G,55-0 z 2a SquadrlgIia Dtav0l0 Rlssi

1

ja moc l475 KM, lecz silnik woski by ,,zdawiony". Mia zmniejszon maksymaln liczb obrotw

Gruppo Caccia

z bazy w Casc na Vaga. Kwiec e

w Cascina Vaga, Maj

fipis techniczny
Jednosilnikowy myliwiecprzechwytujcy
o ukadzie wolnononego dolnopata. Kadub

1l

Gruppo Caccla z bazy

944 r. Kamuf a Luftwaffe 74-75-76

Fiat G,55-0 z Eskadry Sztabowej Il Gruppo Cacciazbazy

w Cascina Vaga, lVaj 1944 r

Rys, Wieslaw Bczkowsk

Nowa Technika Wojskowa o sierpie 2002

l-{
(,)

.F{

ll

O8ol
U)il

roa

()s
+ro
G

.!r{