Mach VDK Dem San Pham

Luaän vaên toát nghieäp Trang
PHAÀN I LYÙ THUYEÁT

CHÖÔNG I DAÃN NHAÄP
I. ÑAËT VAÁN ÑEÀ:
Ngaøy nay cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa caùc ngaønh khoa hoïc kyõ thuaät, kyõ
thuaät ñieän töû maøtrong ñoù laø kyõ thuaät soá ñoùng vai troø quan troïng trong moïi
lónh vöïc khoa hoïc kyõ thuaät, quaûn lí, coâng nghieäp töï ñoäng hoùa, cung caáp thoâng
tin…. do ñoù chuùng ta phaûi naém baét vaø vaän duïng noù moät caùch coù hieäu quaû
nhaèm goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån neàn khoa hoïc kyõ thuaät theá giôùi noùi chung
vaø trong söï phaùt trieån kyõ thuaät ñieän töû noùi rieâng.
Xuaát phaùt töø nhöõng ñôït ñi thöïc taäp toát nghieäp taïi nhaø maùy vaø tham quan
caùc doanh nghieäp saûn xuaát, chuùng em ñaõ ñöôïc thaáy nhieàu khaâu ñöôïc töï ñoäng
hoùa trong quaù trình saûn xuaát. Moät trong nhöõng khaâu ñôn giaûn trong daây chuyeàn
saûn xuaát töï ñoäng hoùa ñoù laø soá löôïng saûn phaåm laøm ra ñöôïc ñeám moät caùch
töï ñoäng.
Tuy nhieân ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp vöøa vaø nhoû thì vieäc töï ñoäng hoùa
hoaøn toaøn chöa ñöôïc aùp duïng trong nhöõng khaâu ñeám saûn phaåm, ñoùng bao bì
maø vaãn coøn söû duïng nhaân coâng.
Töø nhöõng ñieàu ñaõ ñöôïc thaáy ñoù vaø khaû naêng cuûa chuùng em, chuùng em
muoán laøm moät ñieàu gì nhoû ñeå goùp phaàn vaøo giuùp ngöôøi lao ñoäng bôùt phaàn
meät nhoïc chaân tay maø cho pheùp taêng hieäu suaát lao ñoäng leân gaáp nhieàu laàn,
ñoàng thôøi ñaûm baûo ñöôïc ñoä chính xaùc cao. Neân chuùng em quyeát ñònh thieát keá
moät maïch ñeám saûn phaåm vì noù raát gaàn guõi vôùi thöïc teá vaø noù thaät söï raát
coù yù nghóa ñoái vôùi chuùng em vì ñaõ laøm ñöôïc moät phaàn nhoû ñoùng goùp cho
xaõ hoäi.
Ñeå laøm ñöôïc maïch naøy caàn thieát keá ñöôïc hai phaàn chính laø: boä phaän
caûm bieán vaø boä phaän ñeám.
* Boä phaän caûm bieán: goàm phaàn phaùt vaø phaàn thu. Thoâng thöôøng ngöôøi
ta söû duïng phaàn phaùt laø led hoàng ngoaïi ñeå phaùt ra aùnh saùng hoàng ngoaïi muïc
ñích ñeå choáng nhieãu so vôùi caùc loaïi aùnh saùng khaùc, coøn phaàn thu laø transistor
quang ñeå thu aùnh saùng hoàng ngoaïi.
* Boä phaän ñeám coù nhieàu phöông phaùp thöïc thi ñoù la:ø
-Laép maïch duøng kyõ thuaät soá vôùi caùc IC ñeám, choát, so saùnh gheùp laïi
-Laép maïch duøng kyõ thuaät vi xöû lí
-Laép maïch duøng kyõ thuaät vi ñieàu khieån
II. CHOÏN PHÖÔNG AÙN THIEÁT KEÁ:
1. Vôùi maïch ñeám saûn phaåm duøng IC rôøi coù:
Caùc öu ñieåm sau:
-Cho pheùp taêng hieäu suaát lao ñoäng
-Ñaûm baûo ñoä chính xaùc cao
-Taàn soá ñaùp öùng cuûa maïch nhanh, cho pheùp ñeám vôùi taàn soá cao
-Khoaûng caùch ñaët phaàn phaùt vaø phaàn thu xa nhau cho pheùp ñeám nhöõng
saûn phaåm lôùn.
-Toån hao coâng suaát beù, maïch coù theå söû duïng pin hoaëc accu
-Khaû naêng ñeám roäng
-Giaù thaønh haï
-Maïch ñôn giaûn deã thöïc hieän
Vôùi vieäc söû duïng kyõ thuaät soá khoù coù theå ñaùp öùng ñöôïc vieäc thay ñoåi
soá ñeám. Muoán thay ñoåi moät yeâu caàu naøo ñoù cuûa maïch thì buoäc loøng phaûi
thay ñoåi phaàn cöùng.Do ñoù moãi laàn phaûi laép laïi maïch daãn ñeán toán keùm veà
GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

2
kinh teá maø nhieàu khi yeâu caàu ñoù khoâng thöïc hieän ñöôïc baèng phöông phaùp
naøy.
Vôùi söï phaùt trieån maïnh cuûa nghaønh kyõ thuaät soá ñaëc bieät laø cho ra ñôøi
caùc hoï vi xöû lí vaø vi ñieàu khieån raát ña chöùc naêng do ñoù vieäc duøng kyõ thuaät
vi xöû lí, kyõ thuaät vi ñieàu khieån ñaõ giaûi quyeát nhöõng beá taéc vaø kinh teá hôn
maø phöông phaùp duøng IC rôøi keát noái laïi khoâng thöïc hieän ñöôïc.
2. Vôùi maïch ñeám saûn phaåm duøng kyõ thuaät vi xöû lí:
Ngoaøi nhöõng öu ñieåm nhö ñaõ lieät keâ trong phöông phaùp duøng IC rôøi thì
maïch ñeám saûn phaåm duøng kyõ thuaät vi xöû lí coøn coù nhöõng öu ñieåm sau:
-Maïch coù theå thay ñoåi soá ñeám moät caùch linh hoaït baèng vieäc thay ñoåi
phaàn meàm, trong khi ñoù phaàn cöùng khoâng caàn thay ñoåi maø maïch duøng IC rôøi
khoâng theå thöïc hieän ñöôïc maø neáu coù theå thöïc hieän ñöôïc thì cuõng cöùng nhaéc
maø ngöôøi coâng nhaân cuõng khoù tieáp caän, deã nhaàm.
- Soá linh kieän söû duïng trong maïch ít hôn.
-Maïch ñôn giaûn hôn so vôùi maïch ñeám saûn phaåm duøng IC rôøi vaø coù
phaàn caøi ñaët soá ñeám ban ñaàu
-Maïch coù theå löu laïi soá lieäu cuûa caùc ca saûn xuaát
-Maïch coù theå ñieàu khieån ñeám ñöôïc nhieàu daây chuyeàn saûn xuaát cuøng
luùc baèng phaàn meàm
-Maïch cuõng coù theå keát noái giao tieáp ñöôïc vôùi maùy tính thích hôïp cho
nhöõng ngöôøi quaûn lí taïi phoøng kyõ thuaät naém baét ñöôïc tình hình saûn xuaát qua
maøn hình cuûa maùy vi tính.
Nhöng trong thieát keá ngöôøi ta thöôøng choïn phöông phaùp toái öu nhöng kinh
teá do ñoù chuùng em choïn phöông phaùp ñeám saûn phaåm duøng kyõ thuaät vi ñieàu
khieån
3. Phöông phaùp ñeám saûn phaåm duøng vi ñieàu khieån:
Ngoaøi nhöõng öu ñieåm coù ñöôïc cuûa hai phöông phaùp treân, phöông phaùp
naøy coøn coù nhöõng öu ñieåm :
-Trong maïch coù theå söû duïng ngay boä nhôù trong ñoái vôùi nhöõng chöông
trình coù quy moâ nhoû, raát tieän lôïi maø vi xöû lí khoâng thöïc hieän ñöôïc.
-Noù coù theå giao tieáp noái tieáp tröïc tieáp vôùi maùy tính maø vi xöû lí cuõng
giao tieáp ñöôïc vôùi maùy tính nhöng laø giao tieáp song song neân caàn coù linh kieän
chuyeån ñoåi döõ lieäu töø song song sang noái tieáp ñeå giao tieáp vôùi maùy tính.
III. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU CUÛA ÑEÀ TAØI:
Trong ñoà aùn naøy chuùng em thöïc hieän maïch ñeám saûn phaåm baèng phöông
phaùp ñeám xung. Nhö vaäy moãi saûn phaåm ñi qua treân baêng chuyeàn phaûi coù moät
thieát bò ñeå caûm nhaän saûn phaåm, thieát bò naøy goïi laø caûm bieán. Khi moät saûn
phaåm ñi qua caûm bieán seõ nhaän vaø taïo ra moät xung ñieän ñöa veà khoái xöû lí ñeå
taêng daàn soá ñeám. Taïi moät thôøi ñieåm töùc thôøi, ñeå xaùc ñònh ñöôïc soá ñeám
caàn phaûi coù boä phaän hieån thò. Tuy nhieân moãi khu vöïc saûn xuaát hay moãi ca
saûn xuaát laïi yeâu caàu vôùi soá ñeám khaùc nhau vì theá phaûi coù söï linh hoaït trong
vieäc chuyeån ñoåi soá ñeám. Boä phaän chuyeån ñoåi tröïc quan nhaát laø baøn phím.
Khi caàn thay ñoåi soá ñeám ngöôøi söû duïng chæ caàn nhaäp soá ñeám ban ñaàu vaøo
vaø maïch seõ töï ñoäng ñeám. Khi soá saûn phaåm ñöôïc ñeám baèng vôùi soá ñeám ban
ñaàu thì maïch seõ töï ñoäng döøng. Töø ñaây suy ra muïc ñích yeâu caàu cuûa ñeà taøi:
-Soá ñeám phaûi chính xaùc, vaø thay ñoåi vieäc caøi ñaët soá ñeám ban ñaàu moät
caùch linh hoaït.
-Boä phaän hieån thò phaûi roõ raøng
-Maïch ñieän khoâng quaù phöùc taïp, baûo ñaûm ñöôïc söï an toaøn,deã söû duïng.

3
-Giaù thaønh khoâng quaù maéc
IV. GIÔÙI HAÏN CUÛA ÑEÀ TAØI:
-Caùc saûn phaåm raát ña daïng vôùi nhieàu chuûng loaïi: ñaëc; roãng, kích côõ
khaùc nhau. Nhöng vôùi khaû naêng cuûa thieát bò laép thì maïch chæ coù theå ñeám ñoái
vôùi saûn phaåm coù khaû naêng che ñöôïc aùnh saùng vaø coù kích thöôùc töø 10cm 3
ñeán 30cm3.
-Ñeám soá saûn phaåm trong moät thuøng phaïm vi thay ñoåi töø 2  999. Coøn soá
thuøng saûn phaåm phaïm vi thay ñoåi töø 19999.
-Löu soá saûn phaåm, soá hoäp sau moãi ca saûn xuaát vaø cho pheùp xem soá saûn
phaåm vaø soá hoäp trong caùc ca saûn xuaát.
Töø muïc ñích yeâu caàu cuûa ñeà taøi chuùng em ñöa ra sô ñoà khoái toång quaùt
cuûa maïch ñieän nhö sau:
V. XAÂY DÖÏNG SÔ ÑOÀ KHOÁI TOÅNG QUAÙT:
KHOÁI HIEÅN THÒ
KHOÁI
CAÛM BAØN
XÖÛ
BIEÁN PHÍM
LYÙ
CHÖÔNG II LYÙ THUYEÁT THIEÁT KEÁ
I. CAÙC KHOÁI TRONG MAÏCH ÑIEÄN:

1. Caûm bieán:
a. Giôùi thieäu sô löôïc veà maïch caûm bieán:
Ñeå caûm nhaän moãi laàn saûn phaåm ñi qua thì caûm bieán phaûi coù phaàn phaùt
vaø phaàn thu. Phaàn phaùt phaùt ra aùnh saùng hoàng ngoaïi vaø phaàn thu haáp thuï
aùnh saùng hoàng ngoaïi vì aùnh saùng hoàng ngoaïi coù ñaëc ñieåm laø ít bò nhieãu so
vôùi caùc loaïi aùnh saùng khaùc. Hai boä phaän phaùt vaø thu hoaït ñoäng vôùi cuøng
taàn soá. Khi coù saûn phaåm ñi qua giöõa phaàn phaùt vaø phaàn thu, aùnh saùng hoàng
ngoaïi bò che boä phaän thu seõ hoaït ñoäng vôùi taàn soá khaùc taàn soá phaùt nhö theá

4
taïo ra moät xung taùc ñoäng tôùi boä phaän xöû lí. Vaäy boä phaän phaùt vaø boä phaän
thu phaûi coù nguoàn taïo dao ñoäng. Boä phaän dao ñoäng taùc ñoäng tôùi coâng taéc
ñoùng ngaét cuûa nguoàn phaùt vaø nguoàn thu aùnh saùng. Coù nhieàu linh kieän phaùt
vaø thu aùnh saùng hoàng ngoaïi nhöng chuùng em choïn led hoàng ngoaïi vaø transitor
quang laø linh kieän phaùt vaø thu vì transistor quang laø linh kieän raát nhaïy vôùi aùnh
saùng hoàng ngoaïi. Boä phaän taïo dao ñoäng coù theå duøng maïch LC, coång logic,
hoaëc IC dao ñoäng. Vôùi vieäc söû duïng IC chuyeân duøng taïo dao ñoäng, boä taïo dao
ñoäng seõ trôû neân ñôn giaûn hôn vôùi taàn soá phaùt vaø thu
Vì tín hieäu ôû ngoõ ra trasitor quang raát nhoû neân caàn coù maïch khuyeách ñaïi tröôùc
khi ñöa ñeán boä taïo dao ñoäng. Chuùng em choïn IC khueách ñaïi ñeå khueách ñaïi tín
hieäu leân ñuû lôùn. Vaäy sô ñoà khoái cuûa phaàn phaùt vaø phaàn thu laø:
KHOÁI KHOÁI
DAO TRANSITOR KHUYEÁCH DAO
ÑOÄNG THU ÑAÏI ÑOÄN
G
b. Caùc linh kieän trong maïch caûm bieán:

b1. Caáu taïo, nguyeân lí hoaït ñoäng cuûa led hoàng ngoaïi:
_Led ñöôïc caáu taïo töø GaAs vôùi vuøng caám coù ñoä roäng laø 1.43eV töông öùng
böùc xaï 900nm. Ngoaøi ra khi pha taïp Si vôùi nguyeân vaät lieäu GaAlAs, ñoä roäng
vuøng caám coù theå thay ñoåi. Vôùi caùch naøy, ngöôøi ta coù theå taïo ra daûi soùng
giöõa 800 - 900nm vaø do ñoù taïo ra söï ñieàu höôûng sao cho led hoàng ngoaïi phaùt ra
böôùc soùng thích hôïp nhaát cho ñieåm cöïc ñaïi cuûa ñoä nhaïy caùc boä thu.
_Hoaït ñoäng: khi moái noái p - n ñöôïc phaân cöïc thuaän thì doøng ñieän qua noái lôùn
vì söï daãn ñieän laø do haït taûi ña soá, coøn khi moái noái ñöôïc phaân cöïc nghòch thì
chæ coù doøng ræ do söï di chuyeån cuûa caùc haït taûi thieåu soá. Nhöng khi chieáu
saùng vaøo moái noái, doøng ñieän nghòch taêng leân gaàn nhö tyû leä vôùi quang thoâng
trong luùc doøng thuaän khoâng taêng. Ñaëc tuyeán volt – ampere cuûa led hoàng ngoaïi
nhö sau:
I(A) =4
=3
=2
=1
=0
b2. Photon transistor. U(V)

Photon Transistor cuõng töông töï nhö transistor thoâng thöôøng nhöng chæ khaùc
ôû choã noù khoâng coù cöïc bazô, thay cho taùc duïng khoáng cheá cuûa doøng vaøo cöïc

5
bazô laø söï khoáng cheá cuûa chuøm saùng ñoái vôùi doøng colector cuûa transitor hoaëc
coù cöïc bazô, nhöng khoáng cheá tín hieäu laø aùnh saùng.
Caáu taïo cuûa transistor quang
_ Kyù hieäu vaø caáu taïo: C Cöïc thu (colecter)
Cöïc neàn B C
(base) E N P N
Cöïc phaùt (emiter)
B
Kyù hieäu E Caáu taïo
_Hình thöùc beân ngoaøi cuûa noù khaùc vôùi transistor thoâng thöôøng ôû choã
treân voû cuûa coù cöûa soå trong suoát cho aùnh saùng chieáu vaøo. AÙnh saùng qua
cöûa soå naøy chieáu leân mieàn bazô cuûa transistor. Chuyeån tieáp PN emitor ñöôïc cheá
taïo nhö caùc transistor thoâng thöôøng, nhöng chuyeån tieáp PN colector, thì do mieàn
bazô caàn ñöôïc chieáu saùng, cho neân noù coù nhieàu hình daïng khaùc nhau, cuõng coù
daïng hình troøn naèm giöõa taâm mieàn bazô. Khi söû duïng transistor quang maéc maïch
töông töï nhö transistor maéc chung emitor (CE). Chuyeån tieáp emitor ñöôïc phaân cöïc
thuaän coøn chuyeån tieáp colector ñöôïc phaân cöïc nghòch. Coù nghóa laø transistor
quang ñöôïc phaân cöïc ôû cheá ñoä khuyeách ñaïi.
Doøng ñieän trong transistor:
Vì noái thu ñöôïc phaân cöïc nghòch neân coù doøng ræ Ico chaïy giöõa thu – neàn vaø vì
noái neàn - phaùt ñöôïc phaân cöïc thuaän neân doøng thu laø ( + 1)Ico ñaây laø doøng
toái cuûa quang transistor. Khi chieáu aùnh saùng vaøo mieàn bazô, trong mieàn bazô coù
söï phaùt xaï caëp ñieän töû loã troáng laøm xuaát hieän doøng I L. Do aùnh saùng khieán
doøng thu trôû thaønh:
Ic = ( + 1) .(Ico + IL)
Ñaëc tuyeán cuûa transistor quang
H=9
I(A)
H=7
8 H=5
6 H=4
4 H=1
2
0
5 10 15 20 1
U(V)
6
Trong ñoù H laø maät ñoä chieáu saùng (mW/cm2 )

Ñaëc tuyeán cuûa transistor quang cuõng gioáng nhö ñaëc tuyeán Volt- ampere cuûa
transistor thoâng thöôøng maéc EC. Ñieàu khaùc nhau ôû ñaây laø caùc tham soá khoâng
phaûi laø doøng Ib maø laø löôïng chieáu saùng
Ñaëc tuyeán Volt ampere cuûa transistor quang öùng vôùi khoaûng Uce nhoû cuõng
coù theå goïi laø mieàn baõo hoøa vì khi aáy do söï tích tuï ñieän tích coù theå coi nhö
chuyeån tieáp colector ñöôïc phaân cöïc thuaän. Cuõng töông töï nhö trong tröôøng hôïp
transistor thoâng thuôøng, ñoä doác ñaëc tuyeán trong mieàn khuyeách ñaïi.
b3. IC dao ñoäng 555
Sô ñoà chaân:
GND VCC 8 6 4 7
TRI DIS
OUT THR
RES CN
5
FLIP
FLOP
Sô ñoà khoái beân trong IC 555
2
OUTPUT
3 1
Chöùc naêng cuûa caùc chaân
Ñaây laø vi maïch ñònh thôøi chuyeân duøng, coù theå maéc thaønh daïng maïch ñôn oån
hay baát oån.
Ñieän aùp cung caáp töø 3V ñeán 18V.
Doøng ñieän ra ñeán 200mA (loaïi vi maïch BJT) hay 100mA (loaïi CMOS).
Chaân 1: Noái vôùi masse.
Chaân 2: Nhaän tín hieäu kích thích (trigger).
Chaân 3: Tín hieäu ra (output).
Chaân 4: Phuïc nguyeân veà traïng thaùi ban ñaàu (preset).
Chaân 5: Nhaän ñieän aùp ñieàu khieån (control voltag).
Chaân 6: Möùc ngöôõng ( threshold ).
Chaân 7: Taïo ñöôøng phoùng ñieän cho tuï.
Chaân 8: Caáp nguoàn Vcc.
* IC khuyeách ñaïi LM 324 ( QUAD OPERATIONAL AMPLIFIER).
14 13 12 11 10 9 8
GND
4+ +3
1+
+2
+3 - 30V
1 2 3 4 5 6 7
7
LM 324 IC coù 4 taàng khueách ñaïi thuaät toaùn, IC laøm vieäc vôùi loaïi nguoàn ñôn.
Ñoä lôïi treân 100dB, tuy nhieân baêng thoâng heïp hôn LM 3900.
Chuù yù: khoâng ñeå ngaõ ra chaïm vaøo nguoàn V+ hay chaïm thaúng vaøo masse, ñieàu
naøy seõ laøm hö IC.
 IC 567 (TONE DECODER):
IC 567 Boä giaûi maõ aâm saéc.
IC chöùa moät voøng khoùa pha. Khi taàn soá phuø hôïp vôùi taàn soá trung taâm thì
chaân 8 coù möùc aùp thaáp. Do ñoù tín hieäu töø transistor qua taàng khuyeách ñaïi ñöa
ñeán ngoõ vaøo cuûa IC 567. Taàn soá hieän nay ñöôïc xaùc laäp theo maïch ñònh thôøi R
vaø C hay 1,1(RC). R laáy khoaûng 2K ñeán 20K. 567 coù theå taùch doø taàn soá ngaõ
vaøo töø 0,01Hz ñeán 500KHz.
1
Tuï ngoõ ra 8 Ngoõ ra
Tuï loïc 567 7 GND
2
thoângthaáp 6 Tuï ñònh thôøi
Ngoõvaøo 5 Ñieän trôû ñònh thôøi
3
+4,75-9,0V
4
Ghi chuù: caùc ngaõ vaøo trong maïch loïc thaáp qua tính theo F seõ ñöôïc xaùc ñònh
bôûi n/F0. Trong ñoù n trong khoaûng 1300 ñeán 62000. Tuï ngaõ ra laáy trò soá gaáp ñoâi
tuï trong maïch loïc thaáp qua ôû ngaõ vaøo.
2. Khoái xöû lí:
Vôùi khoái xöû lí ngöôøi ta coù theå duøng IC rôøi hoaëc khoái vi xöû lí. Neáu söû
duïng vi xöû lí trong khoái xöû lyù, ngöôøi ta coù theå thieát keá maïch ñieän giao tieáp
ñöôïc vôùi maùy tính neân deã daøng cho vieäc ñieàu khieån töø xa vaø baèng vieäc thay
ñoåi phaàn meàm coù theå môû roäng chöông trình ñieàu khieån maïch ñieän ñeám nhieàu
daây chuyeàn trong cuøng moät thôøi ñieåm hay löu laïi caùc soá lieäu trong caùc ca saûn
xuaát, ñoù laø lí do chuùng em söû duïng vi xöû lí trong khoái xöû lí. Cuøng vôùi thôøi
gian, con ngöôøi ñaõ cho ra ñôøi nhieàu loaïi vi xöû lí töø 8 bit ñeán 64 bit vôùi caûi tieán
ngaøy caøng öu vieät nhöng tuøy theo muïc ñích söû duïng maø vi xöû lí 8 bit vaãn coøn
toàn taïi. Trong ñoà aùn naøy chuùng em söû duïng vi ñieàu khieån 8051. 8051 cuõng laø
vi xöû lí 8 bit nhöng coù chöùa boä nhôù beân trong vaø coù theâm 2 boä ñònh thôøi
ngoaøi ra noù coù theå giao tieáp noái tieáp tröïc tieáp vôùi maùy tính maø vi xöû lí 8 bit
nhö 8085 cuõng giao tieáp ñöôïc vôùi maùy tính nhöng laø giao tieáp song song neân caàn
coù IC chuyeån ñoåi döõ lieäu töø song song sang noái tieáp ñeå giao tieáp vôùi maùy tính.
Vôùi boä nhôù trong 8051 thích hôïp cho nhöõng chöông trình coù quy moâ nhoû,tuy
nhieân 8051 coù theå keát hôïp ñöôïc vôùi boä nhôù ngoaøi cho chöông trình coù quy moâ
lôùn. Sau ñaây laø giôùi thieäu cuûa chuùng em veà vi ñieàu khieån 8051:
a. Giôùi thieäu caáu truùc phaàn cöùng 8051
a1. Sô ñoà chaân 8051
8051 laø IC vi ñieàu khieån (Microcontroller) do haõng Intel saûn xuaát. IC naøy coù ñaëc
ñieåm nhö sau:
- 4k byte ROM,128 byte RAM
- 4 Port I/O 8 bit.

8
- 2 boä ñeám/ ñònh thôøi 16 bit.
- Giao tieáp noái tieáp.
- 64k byte khoâng gian boä nhôù chöông trình môû roäng.
- 64k byte khoâng gian boä nhôù döõ lieäu môû roäng.
- Moät boä xöû lyù luaän lyù (thao taùc treân caùc bít ñôn).
- 210 bit ñöôïc ñòa chæ hoùa.
- Boä nhaân / chia 4.
Sô löôïc veà caùc chaân cuûa 8051:
1 4 0
2 P 1 .0 VC C 3 9
3 P 1 .1 P0 .0 3 8
4 P 1 .2 P0 .1 3 7
5 P 1 .3 P0 .2 3 6
6 P 1 .4 P0 .3 3 5
7 P 1 .5 P0 .4 3 4
8 P 1 .6 P0 .5 3 3
P 1 .7 P0 .6 3 2
9 P0 .7
R ES ET 31
1 0 E A /V P
1 1 P 3 .0 30
1 2 P 3 .1 A L E /P
1 3 P 3 .2 29
1 4 P 3 .3 PSEN
1 5 P 3 .4 2 8
1 6 P 3 .5 P 2 .7 2 7
1 7 P 3 .6 P 2 .6 2 6
P 3 .7 P 2 .5 2 5
18 P 2 .4 2 4
19 X2 P 2 .3 2 3
X1 P 2 .2 2 2
a2. Chöùc naêng cuûa 2 0 caùc chaân 8051: P 2 .1 2 1
VSS P 2 .0
Port 0: töø chaân 32 ñeán chaân 39 (P0.0 _P0.7). Port 0 coù 2 chöùc naêng: trong
8031
caùc thieát keá côõ nhoû khoâng duøng boä nhôù môû roäng noù coù chöùc naêng nhö
caùc ñöôøng IO, ñoái vôùi thieát keá lôùùn coù boä nhôù môû roäng noù ñöôïc keát hôïp
giöõa bus ñòa chæ vaø bus döõ lieäu.
Port 1: töø chaân 1 ñeán chaân 9 (P1.0 _ P1.7). Port 1 laø port IO duøng cho giao
tieáp vôùi thieát bò ngoaøi neáu caàn.
Port 2: töø chaân 21 ñeán chaân 28 (P2.0 _P2.7). Port 2 laø moät port coù taùc
duïng keùp duøng nhö caùc ñöôøng xuaát nhaäp hoaëc laø byte cao cuûa bus ñòa chæ ñoái
vôùi caùc thieát bò duøng boä nhôù môû roäng.
Port 3: töø chaân 10 ñeán chaân 17 (P3.0 _ P3.7). Port 3 laø port coù taùc duïng
keùp. Caùc chaân cuûa port naøy coù nhieàu chöùc naêng, coù coâng duïng chuyeån ñoåi
coù lieân heä ñeán caùc ñaëc tính ñaëc bieät cuûa 8051 nhö ôû baûng sau :

9
Bit Teân Chöùc n
aêng chuyeån ñoåi
P3.0 RXD Ngoõ vaøo döõ lieäu noái tieáp.
P3.1 TXD Ngoõ xuaát döõ lieäu noái tieáp.
P3.2 INT0\ Ngoõ vaøo ngaét cöùng thöù 0.
P3.3 INT1\ Ngoõ vaøo ngaét cöùng thöù 1.
P3.4 T0 Ngoõ vaøo TIMER/ COUNTER thöù 0.
P3.5 T1 Ngoõ vaøo cuûa TIMER/ COUNTER
P3.6 WR\ thöù 1.
P3.7 RD\ Tín hieäu ghi döõ lieäu leân boä nhôù
ngoaøi.
Tín hieäu ñoïc boä nhôù döõ lieäu
ngoaøi.
PSEN (Program store enable):
PSEN laø tín hieäu ngoõ ra coù taùc duïng cho pheùp ñoïc boä nhôù chöông trình
môû roäng vaø thöôøng ñöôïc noái ñeán chaân OE\ cuûa Eprom cho pheùp ñoïc caùc byte
maõ leänh.
PSEN ôû möùc thaáp trong thôøi gian 8051 laáy leänh. Caùc maõ leänh cuûa chöông
trình ñöôïc ñoïc töø Eprom qua bus döõ lieäu, ñöôïc choát vaøo thanh ghi leänh beân trong
8051 ñeå giaûi maõ leänh. Khi 8051 thi haønh chöông trình trong ROM noäi PSEN ôû
möùc cao.
ALE (Address Latch Enable):
Khi 8051 truy xuaát boä nhôù beân ngoaøi, Port 0 coù chöùc naêng laø bus ñòa chæ
vaø döõ lieäu do ñoù phaûi taùch caùc ñöôøng döõ lieäu vaø ñòa chæ. Tín hieäu ra ALE ôû
chaân thöù 30 duøng laøm tín hieäu ñieàu khieån ñeå giaûi ña hôïp caùc ñöôøng ñòa chæ
vaø döõ lieäu khi keát noái chuùng vôùi IC choát.
Tín hieäu ôû chaân ALE laø moät xung trong khoaûng thôøi gian port 0 ñoùng vai
troø laø ñòa chæ thaáp neân choát ñòa chæ hoaøn toaøn töï ñoäng.
EA\ (External Access): Tín hieäu vaøo EA\ ôû chaân 31 thöôøng ñöôïc maéc leân
möùc 1 hoaëc möùc 0. Neáu ôû möùc 1, 8051 thi haønh chöông trình töø ROM noäi. Neáu
ôû möùc 0, 8051 thi haønh chöông trình töø boä nhôù môû roäng. Chaân EA\ ñöôïc laáy
laøm chaân caáp nguoàn 21V khi laäp trình cho Eprom trong 8051.
RST (Reset): Khi ngoõ vaøo tín hieäu naøy ñöa leân möùc cao ít nhaát 2 chu kyø
maùy, caùc thanh ghi beân trong ñöôïc naïp nhöõng giaù trò thích hôïp ñeå khôûi ñoäng
heä thoáng. Khi caáp ñieän maïch phaûi töï ñoäng reset.
Caùc ngoõ vaøo boä dao ñoäng X1, X2:
Boä taïo dao ñoäng ñöôïc tích hôïp beân trong 8051. Khi söû duïng 8051, ngöôøi ta chæ
caàn noái theâm tuï thaïch anh vaø caùc tuï. Taàn soá tuï thaïch anh thöôøng laø 12 Mh
b. Caáu truùc beân trong cuûa 8051
b1. Sô ñoà khoái beân trong 8051:

10
INT1
INT0
Timer 2
Timer 1
Timer 0
Port noái tieáp
T2
Timer
Ñieàu Caùc thanh 128 T1
EX
MRO 2Timer
khieån ghi khaùc byte RAM TE
noäi 1Timer 0 T0
ngaét RN
AL
CPU
Oscillator Ñieàu khieån bus Caùc port I/O Port noái tieáp
EA
RST
b2. Khaûo saùt caùc khoái nhôù beân trong 8051:P0 P2 P1 P3
PSEN TxD RxD
ALE

11
*Toå chöùc boä nhôù:
7F F0 F7 F6 F5 F4 F3 F2 F1 F0
RAM ÑA DUÏNG
E0 E7 E6 E5 E4 E3 E2 E1 E0
30
2F 7F 7E 7D 7C 7B 7A 79 78
D0 D7 D6 6D 6C 6B 6A 69 68
2E 77 76 75 74 73 72 71 70 B8 - - - BC BB BA B9 B8
2D 6F 6E 6D 6C 6B 6A 69 68
2C 67 66 65 64 63 62 61 60 B0 B7 B6 B5 B4 B3 B2 B1 B0
2B 5F 5E 5D 5C 5B 5A 59 58
2A 57 56 55 54 53 52 51 50
29 4F 4E 4D 4C 4B 4A 49 48
A8 AF AE AD AC AB AA A9 A8
28 47 46 45 44 43 42 41 40
27 3F 3E 3D 3C 3B 3A 39 38 A0 A7 A6 A5 A4 A3 A2 A1 A0
26 37 36 35 34 33 32 31 30
25 2F 2E 2D 2C 2B 2A 29 28 99 Khoâng coù ñòa chæ hoùa töøng bit
24 27 26 25 24 23 22 21 20 98 9F 9E 9D 9C 9B 9A 99 98
23 1F 1E 1D 1C 1B 1A 19 18
22 17 16 15 14 13 12 11 10
21 0F 0E 0D 0C 0B 0A 09 08 90 97 96 95 94 93 92 91 90
20 07 06 05 04 03 02 01 00
1F 8D Khoâng ñöôïc ñòa chæ hoùa töøng bit
BANK 3 8C Khoâng ñöôïc ñòa chæ hoùa töøng bit
18 8B Khoâng ñöôïc ñòa chæ hoùa töøng bit
17 8A Khoâng ñöôïc ñòa chæ hoùa töøng bit
BANK 2 89 Khoâng ñöôïc ñòa chæ hoùa töøng bit
10
88 8F 8 8D 8C 8B 8A 89 88
0F E
BANK 1 87 Khoâng ñöôïc ñòa chæ hoùa töøng bit
08
07 83 Khoâng ñöôïc ñòa chæ hoùa töøng bit
Bank thanh ghi 0 ( maëc ñònh cho R0-R7) 82 Khoâng ñöôïc ñòa chæ hoùa töøng bit
81 Khoâng ñöôïc ñòa chæ hoùa töøng bit
00
80 87 86 8 84 83 82 81 80
5
THANH GHI CHÖÙC NAÊNG ÑAËC BIEÄT
CAÁU TRUÙC RAM NOÄI
Boä nhôù beân trong 8051 bao goàm ROM vaø RAM. RAM bao goàm nhieàu
thaønh phaàn: phaàn löu tröõ ña duïng, phaàn löu tröõ ñòa chæ hoùa töøng bit, caùc bank
thanh ghi vaø caùc thanh ghi chöùc naêng ñaëc bieät.
8051 coù boä nhôù theo caáu truùc Harvard: coù nhöõng vuøng nhôù rieâng bieät
cho chöông trình vaø döõ lieäu. Chöông trình vaø döõ lieäu coù theå chöùa beân trong

12
8051 nhöng 8051 vaãn coù theå keát noái vôùi 64 k byte boä nhôù chöông trình vaø 64 k
byte boä nhôù döõ lieäu môû roäng.
Ram beân trong 8051 ñöôïc phaân chia nhö sau:
- Caùc bank thanh ghi coù ñòa chæ töø 00H ñeán 1Fh.
- Ram ñòa chæ hoùa töøng bit coù ñòa chæ töø 20H ñeán 2FH.
- Ram ña duïng töø 30H ñeán 7FH.
- Caùc thanh ghi chöùc naêng ñaëc bieät töø 80H ñeán FFH.
-Ram ña duïng:
Moïi ñòa chæ trong vuøng ram ña duïng ñeàu coù theå ñöôïc truy xuaát töï do
duøng kieåu ñòa chæ tröïc tieáp hay giaùn tieáp. Ví duï ñeå ñoïc noäi dung oâ nhôù ôû ñòa
chæ 5FH cuûa ram noäi vaøo thanh ghi tích luõy A : MOV A,5FH.
Hoaëc truy xuaát duøng caùch ñòa chæ giaùn tieáp qua R0 hay R1. Ví duï 2 leänh sau seõ
thi haønh cuøng nhieäm vuï nhö leänh ôû treân:
MOV R0, #5FH
MOV A , @R0
-Ram coù theå truy xuaát töøng bit:
8051 chöùa 210 bit ñöôïc ñòa chæ hoùa töøng bit, trong ñoù 128 bit chöùa ôû caùc
byte coù ñòa chæ töø 20H ñeán 2FH, caùc bit coøn laïi chöùa trong nhoùm thanh ghi
chöùc naêng ñaëc bieät.
YÙtöôûng truy xuaát töøng bit baèng phaàn meàm laø moät ñaëc tính maïnh cuûa
vi ñieàu khieån noùi chung. Caùc bit coù theå ñöôïc ñaët, xoùa, and, or,… vôùi 1 leänh
ñôn. Ngoaøi ra caùc port cuõng coù theå truy xuaát ñöôïc töøng bít laøm ñôn giaûn phaàn
meàm xuaát nhaäp töøng bit.
Ví duï ñeå ñaët bit 67H ta duøng leänh sau: SETB 67H.
-Caùc bank thanh ghi:
Boä leänh 8051 hoã trôï 8 thanh ghi coù teân laø R0 ñeán R7 vaø theo maëc ñònh
(sau khi reset heä thoáng), caùc thanh ghi naøyôû caùc ñòa chæ 00H ñeán 07H. leänh sau
ñaây seõ ñoïc noäi dung ôû ñòa chæ 05H vaøo thanh ghi tích luõy: MOV A, R5.
Ñaây laø leänh 1 byte duøng ñòa chæ thanh ghi. Tuy nhieân coù theå thi haønh
baèng leänh 2 byte duøng ñòa chæ tröïc tieáp naèm trong byte thöù 2: MOV A, 05H.
Leänh duøng caùc thanh ghi R0 ñeán R7 thì seõ ngaén hôn vaø nhanh hôn nhieàu
so vôùi leänh töông öùng duøng ñòa chæ tröïc tieáp.
Bank thanh ghi tích cöïc baèng caùch thay ñoåi caùc bit trong töø traïng thaùi
chöông trình (PSW). Giaû suû thanh ghi thöù 3 ñang ñöôïc truy xuaát, leänh sau ñaây seõ
di chuyeån noäi dung cuûa thanh ghi A vaøo oâ nhôù ram coù ñòa chæ 18H: MOV
R0, A.
* Caùc thanh ghi coù chöùc naêng ñaëc bieät:
8051 coù 21 thanh ghi chöùc naêng ñaëc bieät (SFR: Special Funtion Register) ôû vuøng
treân cuûa RAM noäi töø ñòa chæ 80H ñeán FFH.
Chuù yù: taát caû 128 ñòa chæ töø 80H ñeán FFH khoâng ñöôïc ñònh nghóa, chæ coù 21
thanh ghi chöùc naêng ñaëc bieät ñöôïc ñònh nghóa saün caùc ñòa chæ.
-Thanh ghi traïng thaùi chöông trình:
Thanh ghi traïng thaùi chöông trình PSW (Program Status Word ) ôû ñòa chæ DOH chöùa
caùc bít traïng thaùi nhö baûng sau:
Bit Kyù Ñòa chæ YÙ nghóa
hieäu

13
PSW.7 CY D7H Côø nhôù
PSW.6 AC D6H Côø nhôù phuï
PSW.5 F0 D5H Côø 0
PSW.4 RS1 D4H Bit 1 choïn bank thanh ghi
PSW.3 RS0 D3H Bit 0 choïn bank thanh ghi
00=bank 0: ñòa chæ 00H – 07H
01=bank 1: ñòa chæ 08H – 0FH
10=bank 2: ñòa chæ 10H – 1FH
11=bank 3: ñòa chæ 18H –1FH
PSW.2 0V D2H Côø traøn
PSW.1 _ D1H Döï tröõ
PSW.0 P D0H Côø parity chaün leõ.
+ Côø nhôù:
C = 1 neáu pheùp toaùn coäng coù traøn hoaëc pheùp toaùn tröø coù möôïn vaø
ngöôïc laïi C = 0. Ví duï neáu thanh ghi A coù giaù trò FF thì leänh sau:
ADD A, #1
Pheùp coäng naøy coù traøn neân bit C = 1 vaø keát quaû trong thanh ghi A = 00H
Côø nhôù coù theå xem laø thanh ghi 1 bit cho caùc leänh luaän lyù thi haønh treân bit.
ANL C, 25H
+ Côù nhôù phuï:
Khi coäng caùc soá BCD, côø nhôù phuï AC = 1 neáu keát quaû 4 bit thaáp trong khoaûng
0AH ñeán 0FH. Ngöôïc laïi AC = 0.
+ Côø 0:
Côø 0 laø moät bit côø ña duïng daønh cho caùc öùng duïng cuûa ngöôøi duøng.
+ Caùc bit choïn bankthanh ghi truy xuaát:
Caùc bit choïn bank thanh ghi (RS0 vaø RS1) xaùc ñònh bank thanh ghi ñöôïc truy
xuaát. Chuùng ñöôïc xoùa sau khi reset heä thoáng vaø ñöôïc thay ñoåi baèng phaàn meàm
neáu caàn. Ví duï leänh sau cho pheùp bank thanh ghi 3 vaø di chuyeån noäi dung cuûa
bank thanh ghi R7 (ñòa chæ bye 1FH) vaøo thanh ghi A:
SETB RS1
SETB RS0
MOV A,R7
-Thanh ghi B:
Thanh ghi B ôû ñòa chæ F0H ñöôïc duøng cuøng vôùi thanh ghi tích luõy A cho
caùc pheùp toaùn nhaân vaø chia. Leänh MUL AB seõ nhaân caùc giaù trò khoâng daáu 8
bit trong A vaø B roài traû keát quaû veà 16 bit trong A (byte thaáp) vaø B (byte cao).
Leänh DIV AB seõ chia A cho B roài traû keát quaû nguyeân trong A vaø phaàn dö trong
B. thanh ghi cuõng coù theå xem nhö thanh ghi ñeäm ña duïng.
-Con troû ngaên xeáp:
Con troû ngaên xeáp SP laø moät thanh ghi 8 bit ôû ñòa chæ 18H. Noù chöùa ñòa
chæ cuûa byte döõ lieäu hieän haønh treân ñænh cuûa ngaên xeáp. Caùc leänh treân ngaên
xeáp bao goàm caùc leänh caát döõ lieäu vaøo ngaên xeáp vaø laáy döõ lieäu ra khoûi
ngaên xeáp. Leänh caát döõ lieäu vaøo ngaên xeáp seõ laøm taêng SP tröôùc khi ghi döõ
lieäu vaø leänh laáy döõ lieäu ra khoûi ngaên xeáp seõ laøm giaûm SP. Ngaên xeáp cuûa
8051 ñöôïc giöõ trong ram noäi vaø giôùi haïn caùc ñòa chæ coù theá truy xuaát baèng ñòa
chæ giaùn tieáp, chuùng laø 128 byte ñaàu cuûa 8051

14
Ñeå khôûi ñoäng SP vôùi ngaên xeáp baét ñaàu taïi ñòa chæ 60 H, caùc leänh sau ñaây
ñöôïc duøng:
MOV SP,#5FH
Khi reset 8051, SP seõ mang giaù trò maëc ñònh laø 07H vaø döõ lieäu ñaàu tieân seõ
ñöôïc caát vaøo oâ nhôù ngaên xeáp coù ñòa chæ laø 08 H. Ngaên xeáp ñöôïc truy xuaát
tröïc tieáp baèng caùc leänh PUSH vaø POP ñeå löu tröõ taïm thôøi vaø laáy laïi döõ lieäu
hoaëc truy xuaát ngaàm baèng leänh goïi chöông trình con ACALL,LCALL vaø caùc
leänh trôû veà (RET. RETI) ñeå löu tröõ giaù trò cuûa boä ñeám chöông trình khi baét
ñaàu thöïc hieän chöông trình con vaø laáy laïi khi keát thuùc chöông trình con.
-Con troû döõ lieäu
Con troû döõ lieäu DPTR ñöôïc duøng ñeå truy xuaát boä nhôù ngoaøi laø moät
thanh ghi 16 bit ôû ñòa chæ 82H (DPL: byte thaáp) vaø 83H (DPH: byte cao). 3 leänh sau
seõ ghi 55H vaøo ram ngoaøi ôû ñòa chæ 1000H:
MOV A,#55H
MOV DPTR, #1000H
MOVX @DPTR,A
-Caùc thanh ghi port xuaát nhaäp:
Caùc port cuûa 8051 bao goàm port 0 ôû ñòa chæ 80H, port 1 ôû ñòa chæ 90H, port 2 ôû
ñòa chæ A0H, vaø port3 ôû ñòa chæ B0H. taát caû caùc port naøy ñeàu coù theå truy xuaát
töøng bit neân raát thuaän tieän trong khaû naêng giao tieáp.
-Caùc thanh ghi timer:
8051 coù chöùa 2 boä ñònh thôøi/ ñeám 16 bit ñöôïc duøng cho vieäc ñònh thôøi
hoaëc ñeám söï kieän. Timer 0 ôû ñòa chæ 8AH (TL0: byte thaáp) vaø 8CH (TH0: byte
cao). Timer 1 ôû ñòa chæ 8BH (TL1: byte thaáp) vaø 8DH (TH1: byte cao). Vieäc khôûi
ñoäng timer ñöôïc Set bôûi Timer Mode (TMOD) ôû ñòa chæ 89H vaø thanh ghi ñieàu
khieån timer (TCON) ôû ñòa chæ 88H, chæ coù TCON ñöôïc ñòa chæ hoùa töøng bit.
-Caùc thanh ghi port noái tieáp:
8051 chöùa moät port noái tieáp daønh cho vieäc trao ñoåi thoâng tin vôùi caùc
thieát bò noái tieáp nhö maùy tính, modem hoaëc giao tieáp noái tieáp vôùi caùc IC khaùc.
Moät thanh ghi goïi laø boä ñeäm döõ lieäu noái tieáp (SBUF) ôû ñòa chæ 99H seõ giöõ
caû 2 döõ lieäu truyeàn vaø döõ lieäu nhaän. Khi truyeàn döõ lieäu thì ghi leân SBUF, khi
nhaän döõ lieäu thì ñoïc SBUF. Caùc mode vaän haønh khaùc nhau ñöôïc laäp trình qua
thanh ghi ñieàu khieån port noái tieáp SCON ôû ñòa chæ 98H.
-Caùc thanh ghi ngaét:
8051 coù caáu truùc 5 nguoàn ngaét, 2 möùc öu tieân. Caùc ngaét bò caám sau khi
reset heä thoáng vaø seõ ñöôïc cho pheùp baèng vieäc ghi thanh ghi cho pheùp ngaét (IE)
ôû ñòa chæ A8H, caû 2 thanh ghi ñöôïc ñòa chæ hoùa töøng bit.
-Thanh ghi ñieàu khieån coâng suaát:
Thanh ghi ñieàu khieån coâng suaát (PCON) ôû ñòa chæ 87H chöùa caùc bit ñieàu khieån.
-Tín hieäu Reset:
8051 coù ngoõ vaøo reset RST taùc ñoäng ôû möùc cao trong khoaûng thôøi gian 2
chu kyø, sau ñoù xuoáng möùc thaáp ñeå 8051 baét ñaàu laøm vieäc. RST coù theå kích
baèng tay baèng moät phím nhaán thöôøng môû, sô ñoà maïch reset nhö hình treân (hình a)
sau khi reset heä thoáng ñöôïc toùm taét nhö sau:
Thanh ghi Noäi dung

15
Ñeám chöông trình PC 0000H
Thanhghi tích luõy A 00H
Thanh ghi B 00H
Thanh ghi traïng thaùi 00H
SP 07H
DPTR 0000H
Port 0 ñeán Port 3 FFH
IP XXX0000 B
IE 0XX00000 B
Caùc thanh ghi ñònh 00H
thôøi
Thanh ghi quan troïng nhaát laø thanh ghi boä ñeám chöông trình PC ñöôïc Reset
taïi ñòa chæ 0000H. Khi ngoõ vaøo RST xuoáng möùc thaáp, chöông trình luoân baét ñaàu
taïi ñòa chæ 0000H cuûa boä nhôù chöông trình. Noäi dung cuûa Ram trong chip khoâng
bò hay ñoåi bôûi taùc ñoäng cuûa ngoõ vaøo Reset
c.Hoaït ñoäng thanh ghi TIMER
8051 coù hai timer 16 bit, moãi timer coù boán caùch laøm vieäc. Ngöôøi ta söû duïng
caùc timer ñeå:
- Ñònh khoaûng thôøi gian.
- Ñeám söï kieän.
- Taïo toác ñoä baud cho port noái tieáp trong 8051.
Trong caùc öùng duïng ñònh khoaûng thôøi gian, ngöôøi ta laäp trình timer ôû nhöõng
khoaûng ñeàu ñaën vaø ñaët côø traøn timer. Côø ñöôïc duøng ñeå ñoàng boä hoùa chöông
trình ñeå thöïc hieän moät taùc ñoäng nhö kieåm tra traïng thaùi cuûa caùc ngoõ vaøo
hoaëc göûi söï kieän ra caùc ngoõra. Caùc öùng duïng khaùc coù theå söû duïng vieäc taïo
xung nhòp ñeàu ñaën cuûa timer ñeå ño thôøi gian troâi qua giöõa hai söï kieän (ví duï ño
ñoä roäng xung ).
Truy xuaát caùc timer cuûa 8051 duøng saùu thanh ghi chöùc naêng ñaëc bieät cho trong
baûng sau:
SFR Muïc Ñích Ñòa chæ Ñòa chæ hoùa töøng

bit
TCON Ñieàu khieån Timer 88H Coù
TMOD Cheá ñoä Timer 89H Khoâng
TL0 Byte thaáp cuûa Timer 90H Khoâng

16
TL1 Byte thaáp cuûa Timer 91H Khoâng
TH0 Byte cao cuûa Timer 0 92H Khoâng
TH1 Byte cao cuûa Timer 1 93H Khoâng
Caùc thanh ghi chöùc naêng cuûa timer trong 8031.
Thanh ghi cheá ñoä timer (TMOD):
Thanh ghi TMOD chöùa hai nhoùm 4 bit duøng ñeå ñaët cheá ñoä laøm vieäc cho
Timer 0, vaø Timer 1.
Bit Teân Timer Moâ taû
7 GATE 1 Bit môû coång, khi leân 1 timer chæ chaïy khi INT1 ôû
möùc cao
6 C/T 1 Bit choïn cheá ñoä Count/Timer

1 = boä ñeám söï kieän
0 = boä ñònh khoaûng thôøi gian
5 M1 1 Bit 1 cuûa cheá ñoä mode
3 GATE 0 Bit môû coång, khi leân 1 timer chæ chaïy khi INT0 ôû
möùc cao
Bit choïn cheá ñoä Count/Timer
2 C/T 0
Toùm taét thanh ghi chöùc naêng TMOD.
Thanh ghi ñieàu khieån timer(TCON)

Thanh ghi TCON chöùa caùc bit traïng thaùi vaø caùc bit ñieàu khieån cho Timer 1,
Timer 0.
Bit Kyù Ñòa Moâ taû

hieäu chæ
TCON.7 TF1 8FH Côø baùo traøn timer 1. Ñaët bôûi phaàn cöùng khi
traøn, ñöôïc xoùa bôûi phaàn meàm, hoaëc phaàn

17
cöùng khi boä xöû lyù chæ ñeán chöông trình phuïc
vuï ngaét.
TCON.6 TR1 8EH Bit ñieàu khieån timer 1 chaïy ñaët xoùa baèng
phaàn meàm ñeå cho timer chaïy ngöng.
TCON.5 TF0 8DH Côø baùo traøn Timer 0.
TCON.4 TR0 8CH Bit ñieàu khieån Timer 0 chaïy
TCON.3 IE1 8BH Côø caïnh ngaét 1 beân ngoaøi. Ñaët bôûi phaàn
cöùng khi phaùt hieän moät caïnh xuoáng ôû INT1
xoùa baèng phaàn meàm hoïaêc phaàn cöùng khi
CPU chæ ñeán chöông trình phuïc vuï ngaét.
TCON.2 IT1 8AH Côø kieåu ngaét 1 beân ngoaøi. Ñaët xoùa baèng
phaàn meàm ñeå ngaét ngoaøi tích cöïc caïnh
xuoáng /möùc thaáp.
TCON.1 IE0 89H Côø caïnh ngaét 0 beân ngoøai
TCON.0 IT0 88h Côø kieåu ngaét 0 beân ngoaøi
Toùm taét thanh ghi chöùc naêng TCON
Khôûi ñoäng vaø truy xuaát thanh ghi timer:

Thoâng thöôøng caùc thanh ghi ñöôïc khôûi ñoäng moät laàn ñaàu ôû chöông trình
ñeå ñaët ôû cheá ñoä laøm vieäc ñuùng. Sau ñoù, trong thaân chöông trình, caùc thanh ghi
timer ñöôïc cho chaïy, döøng, caùc bit ñöôïc kieåm tra vaø xoùa, caùc thanh ghi timer
ñöôïc ñoïc vaø caäp nhaät…. theo ñoøi hoûi caùc öùng duïng.
TMOD laø thanh ghi thöù nhaát ñöôïc khôûi ñoäng vì noù ñaët cheá ñoä hoaït
ñoäng. Ví duï, caùc leänh sau khôûi ñoäng Timer 1 nhö timer 16 bit (cheá ñoä 1) coù xung
nhòp töø boä dao ñoäng teân chip cho vieäc ñònh khoaûng thôøi gian:
MOV TMOD, #1B
Leänh naøy seõ ñaët M1 = 1 vaø M0 = 0 cho cheá ñoä 1, C/ T= 0 vaø GATE = 0 cho
xung nhòp noäi vaø xoùa caùc bit cheá ñoä Timer 0. Dó nhieân, timer khoâng thaät söï
baét ñaàu ñònh thôøi cho ñeán khi bit ñieàu khieån chaïy TR1 ñöôïc ñaët leân 1.
Neáu caàn soá ñeám ban ñaàu, caùc thanh ghi TL1/TH1 cuõng phaûi ñöôïc khôûi
ñoäng. Moät khoaûng 100s coù theå ñöôïc khôûi ñoäng baèng caùch khôûi ñoäng giaù trò
cho TH1/TL1 laø FF9CH:
MOV TL1, #9CH
MOV TH1, #0FFH
Roài timer ñöôïc cho chaïy baèng caùch ñaët bit ñieàu khieån chaïy nhö sau:
SETB TR1
Côø baùo traøn ñöôïc töï ñoäng ñaët leân 1 sau 100s. Phaàn meàm coù theå ñôïi trong
100 s baèng caùch duøng leänh reõ nhaùnh coù ñieàu kieän nhaûy ñeán chính noù trong
khi côø baùo traøn chöa ñöôïc ñaët leân 1:
WAIT: JNB TF1, WAIT
Khi timer traøn, caàn döøng timer vaø xoùa côø baùo traøn trong phaàn meàm:

18
CLR TR1
CLR TF1
d. Ngaét ( INTERRUPT)
Moät ngaét laø söï xaûy ra moät ñieàu kieän, moät söï kieän maø noù gaây ra treo
taïm thôøi thôøi chöông trình chính trong khi ñieàu kieän ñoù ñöôïc phuïc vuï bôûi moät
chöông trình khaùc.
Caùc ngaét ñoùng moät vai troø quan troïng trong thieát keá vaø caøi ñaët caùc
öùng duïng vi ñieàu khieån. Chuùng cho pheùp heä thoáng ñaùp öùng baát ñoàng boä vôùi
moät söï kieän vaø giaûi quyeát söï kieän ñoù trong khi moät chöông trình khaùc ñang
thöïc thi.
Toå chöùc ngaét cuûa 8051:
Coù 5 nguoàn ngaét ôû 8031: 2 ngaét ngoaøi, 2 ngaét töø timer vaø 1 ngaét port
noái tieáp. Taát caû caùc ngaét theo maëc nhieân ñeàu bò caám sau khi reset heä thoáng
vaø ñöôïc cho pheùp töøng caùi moät baèng phaàn meàm.
Khi coù hai hoaëc nhieàu ngaét ñoàng thôøi, hoaëc moät ngaét xaûy ra khi moät
ngaét khaùc ñang ñöôïc phuïc vuï, coù caû hai söï tuaàn töï hoûi voøng vaø sô ñoà öu tieân
hai möùc duøng ñeå xaùc ñònh vieäc thöïc hieän caùc ngaét. Vieäc hoûi voøng tuaàn töï
thì coá ñònh nhöng öu tieân ngaét thì coù theå laäp trình ñöôïc.
- Cho pheùp vaø caám ngaét :
Moãi nguoàn ngaét ñöôïc cho pheùp hoaëc caám ngaét qua moät thanh ghi chöùc
naêng ñaët bieät coù ñònh ñòa chæ bit IE ( Interrupt Enable : cho pheùp ngaét ) ôû ñòa chæ
A8H.
Bit Kyù Ñòa chæ bit Moâ taû

hieäu
IE.7 EA AFH Cho pheùp / Caám toaøn boä
IE.6 _ AEH Khoâng ñöôïc moâ taû
IE.5 ET2 ADH Cho pheùp ngaét töø Timer 2

(8052)
IE.4 ES ACH Cho pheùp ngaét port noái tieáp
IE.3 ET1 ABH Cho pheùp ngaét töø Timer 1

19
IE.2 EX1 AAH Cho pheùp ngaét ngoaøi 1
IE.1 ET0 A9H Cho pheùp ngaét töø Timer 0
IE.0 EX0 A8H Cho pheùp ngaét ngoaøi 0
Toùm taét thanh ghi IE
- Caùc côø ngaét :

Khi ñieàu kieän ngaét xaûy ra thì öùng vôùi töøng loaïi ngaét maø loaïi côø ñoù
ñöôïc ñaët leân moät ñeå xaùc nhaän ngaét.
Ngaét Côø Thanh ghi SFR vaø vò trí bit
Beân ngoaøi 0 IE0 TCON.1

Beân ngoaøi 1 IE1 TCON.3
Timer 1 TF1 TCON.7
Timer 0 TF0 TCON.5
Port noái tieáp TI SCON.1
Port noái tieáp RI SCON.0
Caùc loïai côø ngaét
- Caùc vectô ngaét :

Khi chaáp nhaän ngaét, giaù trò ñöôïc naïp vaøo PC ñöôïc goïi laø vector ngaét.
Noù laø ñòa chæ baét ñaàu cuûa ISR cho nguoàn taïo ngaét, caùc vector ngaét ñöôïc cho
ôû baûng sau :
Ngaét Côø Ñòa chæ vector
Reset heä RST 0000H

thoáng
Beân ngoaøi 0 IE0 0003H
Timer 0 TF0 000BH
Beân ngoaøi 1 IE1 0013H
Timer 1 TF1 001BH

20
Port noái tieáp TI vaø RI 0023H
Timer 2 002BH
Vector reset heä thoáng (RST ôû ñòa chæ 0000H) ñöôïc ñeå trong baûng naøy vì theo
nghóa naøy, noù gioáng ngaét : noù ngaét chöông trình chính vaø naïp cho PC giaù trò
môùi.
e. Keát hôïp 8051 vôùi boä nhôù ngoaøi
Vi xöû lyù (Microprocessor) laø IC chuyeân duïng veà xöû lyù döõ lieäu, ñieàu
khieån theo moät chöông trình, muoán Microprocessor thöïc hieän moät coâng vieäc gì
ngöôøi söû duïng phaûi laäp trình hay vieát chöông trình. Chöông trình phaûi löö tröõ ôû
ñaâu ñeå Microprocessor nhaän leänh vaø thi haønh, ñoâi khi trong luùc xöû lyù chöông
trình Microprocessor caàn nôi löö tröõ taïm thôøi caùc döõ lieäu sau ñoù laáy ra ñeå tieáp
tuïc xöû lyù. Nôi löu tröõ chöông trình cho Microprocessor thöïc hieän vaø nôi löu tröõ
taïm thôøi döõ lieäu chính laø boä nhôù. Caùc boä nhôù cuûa Microprcessor laø caùc IC,
caùc IC nhôù naøy coù theå ñoïc döõ lieäu ra, ghi döõ lieäu vaøo hoaëc chæ ñoïc döõ lieäu
ra. Ñoâi khi boä nhôù cuûa Microprocessor khoâng ñuû ñeå löu tröõ nhöõng thoâng tin
caàn thieát khi chaïy chöông trình, khi ñoù phaûi duøng kyõ thuaät môû roäng boä nhôù.
8051 coù khaû naêng môû roäng boä nhôù ñeán 64k byte boä nhôù chöông trình vaø 64k
byte boä nhôù döõ lieäu beân ngoaøi. Boä nhôù chöông trình laø boä nhôù Rom coøn boä
nhôù döõ lieäu laø boä nhôù Ram.
_ Boä nhôù Ram chia ra laøm 2 loaïi Sram vaø Dram. Dram ñöôïc cheá taïo duøng
kyõ thuaät MOS, coù dung löôïng boä nhôù lôùn, coâng xuaát tieâu taùn thaáp vaø toác
ñoä hoaït ñoäng trung bình. Ôû Sram döõ lieäu löu tröõ vaøo caùc Flip- Flop coøn Dram
döõ lieäu löu tröõ möùc 0 vaø 1 töông ñöông vôùi quaù trình naïp vaø xaû cuûa moät tuï
ñieän khoaûng vaøi pF. Bôûi vì ñieän aùp cuûa tuï seõ suy giaûm daàn do ñoù Dram ñoøi
hoûi chu kyø naïp laïi neáu khoâng muoán maát döõ lieäu vaø ñöôïc goïi laø quaù trình
laøm töôi Ram, ñaây chính laø khuyeát ñieåm cuûa Dram so vôùi Sram. Boä nhôù Rom
coù nhieàu loaïi: PROM, EPROM, EEPROM nhöng EPROM coù theå laäp trình bôûi
ngöôøi duøng, coù theå xoùa vaø laäp trình laïi nhieàu laàn neân trong ñoà aùn naøy
chuùng em duøng EPROM 2764 vaø duøng SRAM 6264. Ñaëc ñieåm, sô ñoà chaân vaø
baûng söï thaät cuûa 2764 vaø 6264 ôû hình döôùi ñaây
SRAM 6264: laø boä nhôù ñöôïc cheá taïo theo coâng ngheä CMOS, coù dung
löôïng
65536 bit ñöôïc toå chöùc thaønh 8192x8 bit (8KByte), ñieän aùp cung caáp laø +5V,
thôøi gian truy caäp khoaûng 150ns. Ngoõ vaøo/ra döõ lieäu ñöôïc duøng chung, caùc
ngoõ vaøo/ra naøy töông thích TTL. Coâng suaát tieâu taùn ôû traïng thaùi chôø raát thaáp
chæ khoaûng 0,1mW so vôùi khi hoaït ñoäng bình thöôøng laø 200mW.
Sô ñoà chaân vaø sô ñoà logic cuûa 6264 nhö sau:
N.C Vcc
A12 WE\
A7 CE2
A6 A8
A0-A12
A5 A9
A4
A3
6264 A11
OE\
6264
A2 A10 CE1\ DQ0-DQ7
A1 CE1\
A0 DQ7 CE2
DQ6
DQ0
DQ5
OE\
DQ1
DQ2 DQ4 WE\
Vss DQ3
21
Mode \ Pin WE\ CE1\ CE2 OE\ Output

x H x x
Not Select Hi-Z
x x L x
Output H L H H Hi-Z
Disable
Read H L H L Dout
Write L L H H Din
Töø sô ñoà chaân cho ta thaáy caù chaân ñöôïc chia thaønh 4 nhoùm:
+ Vcc, GND : chaân nguoàn
+ Do ñeán D7 : chaân döõ lieäu
+ Ao ñeán A12 : chaân ñòa chæ
+ WE, OE, CS1, CS2 : chaân ñieàu khieån
EPROM 2764: laø boä nhôù chæ ñoïc ñöôïc cheá taïo theo coâng ngheä NMOS,
duøng moät nguoàn ñôn +5V, dung löôïng boä nhôù laø 65536 bit, ñöôïc toå chöùc thaønh
8192x8 bit (8KByte). 2764 laø loaïi EPROM coù theå xoùa baèng tia cöïc tím vaø coù theå
ghi laïi ñöôïc nhieàu laàn. Coù hai kieåu hoïat ñoäng: bình thöôøng vaø chôø. ÔÛ traïng
thaùi chôø, coâng suaát tieâu thuï laø 132mW so vôùi 525mW khi ôû traïng thaùi ñoïc döõ
lieäu, thôøi gian truy xuaát laø 200ns. Sô ñoà chaân vaø sô ñoà logic cuûa 2764 nhö sau:
Vpp Vcc
A12 PGM\
N.C
A7
A6
A8
A0-A12
A9
A5
A4 2764 A11
OE\ 2764
D0-D7
A3 A10
A2 CE\
A1 O7 CE\
A0 O6
O0 O5
OE\
Mode (cheá ñoä)
O1
CE\ O4
OE\ VPGM\
PP VPP Ra
O2 O3
GND (Output)
Ñoïc L L H Vcc Dout
Chôø H x x Vcc Hi-Z
Laäp trình L x L Vpp Din
Kieåm tra L L H Vpp Do ut
Caám laäp trình H x x Vpp Hi-Z
Baûng traïng thaùi

- EPROM coù theå ñöôïc laäp bôûi ngöôøi laäp trình söû duïng vaø noù cuõng coù theå
xoùa ñeå laäp trình laïi khi naøo muoán.
-EPROM duøng trong maïch ñöôïc chöùa saün chöông trình ñieàu khieån, töùc laø chæ
xuaát Data moãi khi CPU tham khaûo ñeán, do ñoù ta chæ quan taâm ñeán cheá ñoä ñoïc
vaø chôø. Döïa vaøo caùc Mode hoaït ñoäng treân thì EPROM ñöôïc ñieàu khieån caùc
chaân sau:
- PGM = 5 Volt (Vcc )
- OE\ noái chaân PSEN cuûa CPU

22
- CE\ noái xuoáng CSO
+ Cheá ñoä ñoïc (Read Mode ): Cheá ñoä naøy ñöôïc thieát laäp khi CE\ vaø OE\ ôû möùc
thaáp, PGM ôû möùc cao. Coù hai ngoõ vaøo ñieàu khieån duøng ñeå truy xuaát Data töø
ROM laø CE\ vaø OE\ duøng ñeå kieåm soaùt ngoõ ra Data, ñöa Data leân Data bus.
+ Cheá ñoä chôø (Stanby Mode ): Cheá ñoä naøy laøm giaûm coâng suaát tieâu thuï ñöôïc
thieát laäp khi CE\ ôû möùc cao, ôû cheá ñoä naøy Data ôû traïng thaùi trôû khaùng cao
ñoäc laäp.
*Giaûi maõ ñòa chæ:
Do 8051 thieát keá caàn quaûn lyù nhieàu thieát bò ngoaïi vi, nhieàu oâ nhôù, muoán
laøm ñöôïc vieäc naøy ngöôøi ta phaûi cung caáp cho moãi oâ nhôù vaø thieát bò ngoaïi vi
taàm ñòa chæ cho thieát bò ñoù. Vì vaäy caàn coù maïch giaûi maõ ñòa chæ trong maïch
ñieän. Ngöôøi ta thöôøng duøng IC giaûi maõ 74HC138 vôùi caùc ngoõ ra ñöôïc noái tôùi
caùc ngoõ vaøo choïn chip (CS\) treân caùc IC nhôù. Sau ñaây laø sô ñoà chaân, baûng söï
thaät vaø ñaëc ñieåm cuûa 74138:
A
A Vcc
B
B Y0 C
C
G2A
74138 Y1 74138
G2B Y2 Y0 ...Y7
G1 Y3 G2A\
Y4
Y7
Y5
G2B
GND
Y6
G1
Sô ñoà chaân
INPUTS OUTPUTS
ENABLE SELECT
G1 G2 C B A Y0 Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 Y7
x H x x x H H H H H H H H
L x x x x H H H H H H H H
H L L L L L H H H H H H H
H L L L H H L H H H H H H
H L L H L H H L H H H H H
H L L H H H H H L H H H H
H L H L L H H H H L H H H
H L H L H H H H H H L H H
H L H H L H H H H H H L H
H L H H H H H H H H H H L
G2 = G2A + G2 Baûng traïng thaùi
sô löôïc veà caùc chaân:

- Ngoõ vaøo A,B,C laø caùc chaân ngoõ vaøo soá nhò phaân 3 bit. C laø bit coù
troïng soá lôùn nhaát, A laø bit coù troïng soá nhoû nhaát
- Caùc chaân ngoõ ra: Yo  Y7, tích cöïc möùc thaáp.

23
- Caùc chaân ñieàu khieån: G1,G2A, G2B. IC chæ hoaït ñoäng giaûi maõ khi caùc
chaân ñieàu khieån ñoàng thôøi tích cöïc. G1 tích cöïc ôû möùc cao; G 2A\ vaø G2B\
tích cöïc ôû möùc thaáp Khi moät trong 3 chaân naøy khoâng tích cöïc caùc ngoõ ra
töø Yo  Y7 ôû möùc cao.
*Giaûi ña hôïp caùc ñöôøng döõ lieäu vaø ñöôøng ñòa chæ:
Khi duøng boä nhôù ngoaøi, port 0 khoâng coøn laø port IO thuaàn tuùy. Noù ñöôïc
keát hôïp giöõa bus ñòa chæ vaø bus döõ lieäu neân duøng tín hieäu ALE vaø IC choát ñeå
choát byte thaáp cuûa bus ñòa chæ khi baét ñaàu moãi chu kyø boä nhôù. Port2 cho byte
cao cuûa bus ñòa chæ. Ôû ñaây chuùng em duøng IC choát 74373. Sô ñoà chaân, ñaëc
ñieåm vaø baûng traïng thaùi cuûa 74373
OE\ Vcc
D0 Q0 D0-D7 74373
D1 Q1
Q0-Q7
D2
74373 Q2
D3 Q3
D4 Q4 OC \
D5 Q5 G
D6 Q6
D7 Q7 Sô ñoà chaân
GND G
Output Enable D OUTPUT

Control (OC) G
L H H H
L H L L
L L x Q0
Ñaëc ñieåm H x x HI-Z
_ 74LS373 goàm 8 D-FF coù ngoõ ra 3 traïng thaùi ñöôïc ñieàu khieån choát vaø
xuaát döõ lieäu baèng chaân G vaø OC. Trong öùng duïng naøy chaân G ñöôïc noái vôùi
chaân ALE cuûa 8051, chaân OC noái mass.
_ laø IC choát 8 bit
_ Caùc boä ñeäm ngoõ ra 3 traïng thaùi
_ Tín hieäu ñieàu khieån ngoõ ra 3 traïng thaùi chung.
*Xeáp choàng caùc vuøng nhôù chöông trình vaø döõ lieäu beân ngoaøi:
Vì boä nhôù chöông trình laø Rom neân xaûy ra vaán ñeà baát tieän khi phaùt trieån
phaàn meàm cho 8051 laø toå chöùc boä nhôù nhö theá naøo ñeå coù theå söûa ñoåi
chöông trình vaø coù theå ghi trôû laïi khi noù ñöôïc chöùa trong boä nhôù Rom. Caùch
giaûi quyeát laø xeáp choàng caùc vuøng döõ lieäu vaø chöông trình. Moät boä nhôù Ram
coù theå chöùa caû chöông trình vaø döõ lieäu baèng caùch noái ñöôøng OE\ cuûa Ram
ñeán ngoõ ra coång AND coù 2 ngoõ vaøo laø PSEN\ vaø RD\. Sô ñoà maïch nhö hình sau
cho pheùp boä nhôù Ram coù 2 chöùc naêng vöøa laø boä nhôù chöông trình vöøa laø boä
nhôù döõ lieäu.
Vaäy 1 chöông trình coù theå ñöôïc taûi vaøo Ram (baèng caùch ghi noù nhö boä
nhôù döõ lieäu) vaø thi haønh chöông trình (baèng caùch truy xuaát noù nhö boä nhôù
chöông trình) WR
WR
RAM
RD OE\
GVHD Nguyeãn Vieät HuøngPSEN
24
3. Khoái hieån thò:

a.Sô ñoà khoái cuûa maïch hieån thò:
Boä phaän hieån thò goàm 8 led 7 ñoaïn anod chung. Vì caùc vi xöû lí xöû lí caùc
döõ lieäu laø soá nhò phaân (1,0 ) neân caàn coù söï giaõi maõ töø soá nhò phaân sang soá
thaäp phaân. Söï giaûi maõ coù theå duøng giaûi maõ baèng phaàn cöùng (IC giaûi maõ).
Tuy nhieân vôùi phaàn meàm queùt led ngöôøi ta coù theå giaûm bôùt ñöôïc caùc IC giaûi
maõ giaûm giaù thaønh cuûa maïch ñieän. Nhöng ñeå keát noái vôùi maïch hieån thò phaûi
caàn coù IC giao tieáp vaøo ra vì caùc port cuûa 8051 ñaõ duøng cho muïc ñích khaùc.
8255 laø IC giao tieáp vaøo ra song song thoâng duïng vaø coù theå ñieàu khieån ñöôïc
baèng phaàn meàm neân chuùng em söû duïng 8255 ñeå giao tieáp vôùi caùc thieát bò
ngoaïi vi (phaàn hieån thò…). Vì doøng ra caùc port cuûa 8255 raát nhoû (lôùn nhaát laø
port A khoaûng 5mA) neân caàn coù IC ñeäm doøng ñeå naâng doøng leân ñuû keùo cho
led saùng. Chuùng em choïn IC ñeäm 74245. Khi ñöa döõ lieäu ra ñeå hieån thò taát caû
caùc led ñeàu nhaän nhöng taïi moät thôøi ñieåm chæ cho pheùp moät led ñöôïc nhaän döõ
lieäu neân phaûi coù maïch giaûi maõ ñeå choïn led.
Chuùng em söû duïng IC giaûi maõ 74LS138.Vì vaäy sô ñoà khoái cuûa maïch hieån thò
nhö sau:

25
Giaûi maõ
Port CH 74138
Port0
8051 8255
Ñeäm
PortA 74245 LED
Port2
b. Giôùi thieäu veà caùc linh kieän trong maïch

b1.Coång xuaát nhaäp 8255:
Trong heä thoáng Vi xöû lyù hay maùy vi tính neáu chæ giao tieáp vôùi boä nhôù
trong ROM, RAM thì chöa ñuû, maùy tính coøn phaûi giao tieáp vôùi caùc thieát bò ngoaïi
vi nhö baøn phím, maøn hình, maùy in, ... ñeå con ngöôøi coù theå ñoái thoaïi ñöôïc maùy
tính cuõng nhö duøng maùy tính ñeå ñieàu khieån caùc thieát bò khaùc. Ñeå giao tieáp
vôùi nhieàu thieát bò nhö vaäy, maùy tính coù theå giao tieáp qua nhieàu ñöôøng vaø giao
tieáp vôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau nhö giao tieáp noái tieáp, giao tieáp song song.
Vì vaäy vai troø cuûa coång xuaát nhaäp 8255 ñeå giao tieáp giöõa maùy tính vôùi thieát
bò ngoaøi laø moät ñieàu caàn thieát giuùp maùy coù theå môû roäng khaû naêng laøm
vieäc.
*Sô ñoà chaân cuûa 8255
PA4
PA3
PA2 PA5 D0-D7 PA0-PA7
PA1 PA6
PA0 PA7
RD\ WR\
CS\ RESET
PB0-PB7
8255A
GND D0
A1 D1
RD\
A0
PC7
8255A D2 WR\
PC6
D3 RESET
D4
PC5 D5 PC0-PC3
PC4 D6 CS\
PC0
PC1
D7
A0
Vcc
PC2 PB7 A1
PC3 PB6 PC4-PC7
PB0
A A0 Sô ñoà
RD\ chaân
WR\
PB5 vaø sô ñoà
CS\ CS\
logic Hoaït ñoäng
1
PB1 PB4
L L L H L Port
Tính linh hoaït cuûa vi maïch theå hieän ôû khaû naêng laäp
PB2 PB3 A trình.
Bus döõ
Qualieäu
moät thanh
L H L H L Port B Bus döõ
ghi ñieàu khieån, ngöôøi söû duïng xaùc ñònh cheá ñoä hoaït ñoäng vaø coång naøo caànlieäu
ñöôïc söûHduïng nhö
L laø loái
L vaøo hoaëc
H loái Lra. Caùc chaânPort
ra C
D 0 Bus döõ neân
D7 taïo lieäu bus döõ
L
lieäu hai chieàu L ñoä roäng
coù H laø 8L bit. 8255L ñöôïc choïnBusbôûidöõtínlieäu  möùc
hieäu Port Athaáp ôû
L H H L L Bus döõ
ngoõ vaøo choïn chíp CS\. Khi 8255 khoâng ñöôïc choïn, boä ñeäm bus döõ lieäu  Port lieäu
B noái
H L H L L Bus döõ lieäu  Port
8255 vôùi heä thoáng ñöôïc thaû noåi. Khi ñöôïc choïn, caùc ngoõ vaøo A 0 vaø A1 ñöôïc C
H H H L L Bus döõ lieäu  Töø ñieàu khieån
x x x x H Bus döõ lieäu ôû traïng thaùi Hi-Z
H H L H L Caám
x
GVHD Nguyeãn x Huøng
Vieät H H L Bus döõ lieäu ôû traïng thaùi Hi-Z
26
duøng ñeå choïn thanh ghi ñieàu khieån hoaëc moät trong caùc coång vaøo/ra ñeå trao ñoåi
döõ lieäu. Caùc hoaït ñoäng cô baûn cuûa 8255 ñöôïc toùm taét trong baûng sau:
A1 A0 RD\ WR\ CS\ Hoaït ñoäng

L L L H L Port A  Bus döõ lieäu
L H L H L Port B Bus döõ lieäu
H L L H L Port C Bus döõ lieäu
L L H L L Bus döõ lieäu  Port A
L H H L L Bus döõ lieäu  Port B
H L H L L Bus döõ lieäu  Port C
H H H L L Bus döõ lieäu  Töø ñieàu khieån
x x x x H Bus döõ lieäu ôû traïng thaùi Hi-Z
H H L H L Caám
x x H H L Bus döõ lieäu ôû traïng thaùi Hi-Z
* Caùc traïng thaùi laøm vieäc cuûa 8255:

Qua baûng traïng thaùi cuûa 8255, ta thaáy thanh ghi ñieàu khieån ñaët döôùi ñòa
chæ beân trong laø A1 = [1], A0 = [1]. Trong moät chu kyø ghi leân thanh ghi ñieàu khieån,
xaùc ñònh coång vaøo/ra cuõng nhö cheá ñoä hoaït ñoäng. Khi chaân RESET ôû möùc
[H], thanh ghi ñieàu khieån seõ ñöôïc ñaët laïi vaø ñònh nghóa toaøn boä 24 ñöôøng daãn
nhö laø caùc ngoõ vaøo.Traïng thaùi naøy keùo daøi tôùi khi chöông trình öùng duïng
vieát töø ñieàu khieån vaøo thanh ghi ñieàu khieån ñeå xaùc ñònh cheá ñoä laøm vieäc
cuûa 8255.
Caùc coång A, B, C ñöôïc phaân thaønh hai nhoùm. Nhoùm A goàm coång A vaø
nöûa cao cuûa coång C, nhoùm B goàm coång B vaø nöûa thaáp coøn laïi cuûa coång C.
Coù 3 cheá ñoä hoaït ñoäng khaùc nhau:
- Cheá ñoä 0: vaøo/ra thoâng thöôøng.
- Cheá ñoä 1: choát vaøo/ra.
- Cheá ñoä 2: bus hai chieàu.
Cheá ñoä 0:
Töø ñieàu khieån:
1 0 0 D4 D3 0 D1 D0
Cheá ñoä 0 xaùc laäp hai coång 8 bit (A vaø B) vaø hai coång 4 bit (nöûa cao vaø nöûa
thaáp cuûa C). Baát kyø coång naøo cuõng coù theå nhaäp hoaëc xuaát döõ lieäu moät
caùch ñoäc laäp tuøy theo caùc bit D4, D3, D1 vaø D0. Coù 24 = 16 khaû naêng vaøo/ra
trong cheá ñoä naøy
Caáu truùc töø ñieàu khieån:
GVHD Nguyeãn Vieät Huøng Côø laäp cheá

ñoä
1 = tích cöïïc
27
D7 D6 D5 D4 D3 D2 D1 D0
Nhoùm BPort C
(thaáp)1 = nhaäp0 =
xuaátPort B1 =
nhaäp0 = xuaátChoïn
cheá ñoä0 = cheá ñoä
01 = cheá ñoä 1
Nhoùm APort C
(cao)1 = nhaäp0 =
xuaátPort A1 =
nhaäp0 =
xuaátChoïn cheá
ñoä
00 = cheá ñoä 0
01 = cheá ñoä 1
1x = cheá ñoä 2
Côø laäp cheá

Vì doøng ra caùc port cuûa 8255 raát nhoû (lôùn nhaát laø ñoäport A khoaûng 5mA) neân
caàn coù IC ñeäm doøng ñeå naâng doøng leân ñuû keùo 1 = tíchled
cho saùng. Chuùng em choïn
cöïïc
IC ñeäm 74245, sau ñaây laø sô ñoà chaân, baûng traïng thaùi cuûa 74245:
Sô ñoà chaân vaø sô ñoà logic cuûa 74245 nhö sau:
DIR 1 20 Vcc
A1 2 19 G\ Enable
A22 3 18 B1 G\Direction
Control
A3 4 17 B2 DIROperation
A4 74245 B3 L
5 16
A5 B4
6 15 L
A6 B5
A7 7 14 B6 HL
A 8 13 B7
H
9 12 B8
8 10 11
XDöõ lieäu töø B ñöa ra bus A
GND
GVHD Nguyeãn Vieät Huøng Döõ lieäu töø A ñöa ra busA
Ngaên
Sô ñoà chaân
Baûng söï thaät
28
Tuy nhieân doøng ra lôùn neân phaûi duøng theâm ñieän trôû haïn doøng töø moãi ngoõ ra
(B1 _ B8) cuûa 74245
4. Baøn phím:
Vì ñaây laø maïch ñeám saûn phaåm, ñeám soá saûn phaåm trong moät thuøng, vaø
soá saûn phaåm trong moät loâ, moãi loaïi nhö vaäy coù theå nhaäp vaøo soá ñeám trong
phaïm vi töø 0 ñeán toái ña 9999, do ñoù chuùng em söû duïng 10 phím soá töø 0 ñeán 9.
Vaø moãi laàn nhaäp soá vaøo ñeå nhaän bieát laø nhaäp maáy soá hoaëc ñaõ nhaäp xong
vaø muoán bieát cho pheùp ñeám chöa hoaëc huûy boû soá vöøa nhaäp phaûi caàn söû
duïng theâm caùc phím chöùc naêng, neân chuùng em duøng theâm 6 phím chöùc naêng
töø A ñeán F. Do ñoù baøn phím goàm 16 phím ñöôïc keát noái vaøo port 1 cuûa 8051:
Sô ñoà khoái keát noái nhö sau:
8051
PORT 1 BAØN PHÍM

Luaän vaên toát nghieäp Trang 1
Port0 Data
Addr A0  A7 A0  A1
ess
PortB.0
8 74373 ROM RAM 8255-2 PortA
Hieå
n thò 8255-1
Thu Phaù
t
0 CS\ CS\ CS\ PortB Rôle CS\ PortA Rôle
5 ÑH BC
1 A8  A12
Port2 A13  A15 74138 Y0

Y1
Y2
Y3
BAØN PHÍM
Port1
SÔ ÑOÀ KHOÁI CHI TIEÁT CUÛA
MAÏCH ÑIN

1
PHAÀN II
THIEÁT KEÁ,THI COÂNGVAØ CHÖÔNG TRÌNH
CHÖÔNG I THIEÁT KEÁ, THI COÂNG PHAÀN
CÖÙNG
Sau khi ñaõ phaân tích moät moâ hình heä thoáng vi xöû lyù baây giôø chuùng em
baét ñaàu ñi vaøo tính toaùn caùc giaù trò thöïc teá ñeå cho heä thoáng hoaït ñoäng ñöôïc.
Vieäc tính toaùn löïa choïn phaûi döïa treân lyù thuyeát vaø caùc linh kieän thoâng duïng
treân thò tröôøng.
Maëc duø phaàn cöùng heä thoáng khoâng theå thay ñoåi ñöôïc nhöng phaàn meàm
coù theå thay ñoåi laøm cho heä thoáng coù khaû naêng hoaït ñoäng moät caùch linh hoaït
vì vaäy thieát keá phaàn cöùng phaûi caân ñoái sao cho phaàn meàm khoâng quaù phöùc
taïp.
I. KEÁT NOÁI 8051 VÔÙI BOÄ NHÔÙ VAØ CAÙC IC NGOAÏI VI :
1. Keát noái boä nhôù chöông trình beân ngoaøi:
Boä xöû lyù chính laø IC 8051 vôùi taàn soá laøm vieäc laø 12 MHz. Chaân 18, 19
cuûa 8051 ñöôïc noái vôùi thaïch anh (cuõng coù theå thay theá thaïch anh baèng tín
hieäu xung clock).
Boä nhôù ROM ñöôïc cho pheùp bôûi tín hieäu PSEN\. Hình sau moâ taû caùch noái
boä nhôù Eprom vôùi 8051:
Port 0 D7 - D0
EA D EPROM
8051 74373 A7- A0
Q
G
ALE
Port2 A15 -A8
0E\
2. KeátPSEN
noái boä nhôù döõ lieäu ngoaøi:
Boä nhôù Ram ñöôïc cho pheùp ghi/ ñoïc baèng caùc tín hieäu ñieàu khieån WR\
vaø RD\. 8051 coù 1 leänh duy nhaát truy xuaát döõ lieäu cuûa boä nhôù döõ lieäu ngoaøi
laø MOVX duøng con troû 16 bit (DPTR) hoaëc R0 vaø R1 xem nhö thanh ghi ñòa chæ.
Keát noái bus ñòa chæ vaø bus döõ lieäu giöõa RAM vaø 8051 cuõng gioáng nhö
EPROM . Ngoaøi ra, RD cuûa 8051 ñöôïc noái tôùi chaân cho pheùp xuaát (OE\ ) cuûa
Ram vaø chaân WR ñöôïc noái tôùi chaân ghi (WR\) cuûa Ram.

2
D7 - D0
Port 0
D RAM
A7- A0
EA
8051
A15 -A8
ALE 0E
Q WR
Port2
74373
3.Keát noái maïch giaûi maõ: G
RD
*Hình thaønh maïch giaûi maõ ñòa chæ döïa treân baûng ñoà boä nhôù sau:
WR
IC A A A A A A A A A A A A A A A A hex
15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
Rom 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0000 H
8K 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1FFFH
Ram 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2000 H
8K 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3FFFH
8255 0 . 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4000 H
1 0 ] 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 4003 H
8255 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6000 H
2 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 6003 H
Tuy nhieân taïi moät thôøi ñieåm chæ coù 1 IC nhôù ñöôïc truy xuaát neân duøng
caùc ñöôøng ñòa chæ A13, A14, A15 ñeå phaân bieät. Laáy A15, A13, A14 noái tôùi 3
ñaàu vaøo IC giaûi maõ 74138 (A,B,C). Caùc ngoõ ra Y0, Y1,Y2, Y3 laàn löôït ñöôïc noái
tôùi CE cuûa Rom,Ram, CS cuûa 8255. Khi Yi = 0 thì IC ñoù ñöôïc choïn:
uhhdsaufy
A13, A14, A15 = 0 choïn Rom
A13 = 1, A14, A15 = 0 choïn Ram
A13 = 0, A14 = 1, A15 = 0 choïn 82551
A13 =1, A14 = 1, A15 = 0 choïn 82552
4. Keát noái maïch choát:
-Chaân ALE (chaân 30) cuûa 8051 keát noái vôùi chaân G cuûa 74373. Caùc ñöôøng
cuûa Port0 noái vôùi caùc ñöôøng töø Do ñeán D7 cuûa 74373. Caùc ñöôøng tín hieäu
(Q0Q7 ) cuûa 74373 vaø caùc ñöôøng port 2 (P2.0 P2.7) ñöôïc noái tôùi caùc ñöôøng
ñòa chæ cuûa ROM vaø RAM (A 0 A12 ) coøn caùc ñöôøng döõ lieäu töø port 0 ñöôïc
noái tôùi caùc ñöôøng döõ lieäu cuûa ROM vaø RAM, 8255 (D0 D 7 ).
-Trong moãi chu kyø maùy seõ coù 2 xung ALE. Khi ALE ôû möùc logic cao (G =
1) vaø OC\ = (0) thì ngoõ ra Qo  Q7 töông öùng vôùi ngoõ vaøo D, moïi söï thay ñoåi ôû
ngoõ vaøo ñeàu aûnh höôûng ñeán ngoõ ra, luùc naøy Port 0 töông öùng laø ñöôøng ñòa
chæ Ao  A7. Khi ALE xuoáng möùc thaáp (G = 0), ngoõ ra Q seõ giöõ nguyeân traïng
thaùi tröôùc ñoù baát chaáp ngoõ vaøo D, luùc naøy caùc ñöôøng Port 0 töông öùng laø
caùc ñöôøng döõ lieäu Do  D7.

3
*Tín hieäu PSEN\ cuûa 8051 (chaân 29) noái tôùi 0E cuûa Rom. Caùc ñöôøng
(RD,WR) noái ñeán RD, WR cuûa Rom vaø 8255. Do muoán xeáp choàng boä nhôù neân
cho tín hieäu RD\, PSEN cuûa 8051 qua coång AND (duøng 2 coång NAND 74132) ñöa
tôùi OE\ cuûa Ram
*Hình thaønh coâng taéc löaï choïn Rom A, Rom B:
- Sô. ñoà nguyeân lyù cuûa coâng taéc löïa choïn: (Sô ñoà nguyeân lyù maïch ñieàu
khieån) ]
- Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa coâng taéc löïa choïn nhö sau:
Baát cöù khi naøo cho pheùp truy xuaát Rom (ngoõ vaøo 1 chaân coång OR xuoáng
möùc logic [0]) vaø ngoõ ra coâng taéc löïa choïn A hoaëc B xuoáng möùc logic [0] thì
Rom A hay B ñöôïc truy xuaát.
-Khi SW1 noái tôùi B, ngoõ ra cuûa coång NAND (U9A) = 1 ngoõ ra coång OR
(U8A) = 1, Rom A khoâng ñöôïc choïn. Ñoàng thôøi khi ñoù, ngoõ ra coång NAND (U9B)
= 0, neáu A13, A14, A15 = 0 thì ngoõ ra coång OR (U8B) = 0  Rom B ñöôïc choïn.
uhhdsaufy
Ngöôïc laïi, coâng taéc chuyeån sang A thì Rom A ñöôïc truy xuaát.
II. THIEÁT KEÁ MAÏCH RESET:
Khi coâng taéc chuyeån töø A sang B vaø ngöôïc laïi ñeàu reset toaøn boä laïi heä
thoáng ñeå cho PC = 0000H. Bôûi vì khi ñang laøm vieäc taïi Rom A, PC khaùc 0000H,
khi chuyeån sang Rom B  PC baét ñaàu taïi ñòa chæ khaùc 0000H  laøm sai chöông
trình. Vì vaäy maïch reset trong ñoà aùn naøy bao goàm reset töø chuyeån coâng taéc
choïn Rom, reset töø ngoaøi ñöa tôùi (neáu nhö keát hôïp vôùi maïch khaùc), reset khi
baét ñaàu moãi chöông trình ñeám saûn phaåm vaø reset neáu nhö nguoàn cung caáp
yeáu. Sô ñoà nguyeân lyù maïch reset trong sô ñoà nguyeân lyù maïch ñieàu khieån.
1. Maïch reset töø vieäc choïn Rom: Maïch ñöôïc taïo bôûi coång nand, IC 74221,
coång OR7432 vaø 1 coång OR khi keát hôïp vôùi reset khaùc
sô ñoà chaân vaø baûng thaùi cuûa 74221 nhö sau:
Sô ñoà chaân SN 74221:
INPUT OUTPUT
1A Vcc clear A B Q Q
1B Reset L X X L H
Cset X H X L H
1Q\ X X L L H
Clr 2Q\
1Q
74221 H L 
clr
2Q H  H
2B
Cset  L H
2A
Reset
GND
Qua baûng traïng thaùi:
- Khi chaân clear ôû möùc logic cao, A ôû möùc logic thaáp vaø chaân B chuyeån
traïng thaùi töø möùc logic 0 leân 1 ôû ngoõ ra Q (ngöôïc laïi vôùi Q\)
- Khi chaân clear ôû möùc logic cao, B ôû möùc logic cao vaø chaân A chuyeån
traïng thaùi töø möùc logic 1 xuoáng 0 thì thì 74211 taïo ra moät xung döông ôû ngoõ ra Q
Quaù trình reset ñöôïc thöïc hieän nhö sau:

4
Khi SW chuyeån sang B, ngoõ ra cuûa coång NAND (U9A) töø 0 leân 1 chaân B
cuûa74211 (U10B) töø 0 leân 1, A = 0  coù moät xung ôû ngoõ ra Q  ngoõ ra coång
OR leân 1 daãn ñeán RST = 1 heä thoáng bò reset: ñeøn reset (D4 saùng). Khi chuyeån
coâng taéc sang A, ngoõ ra coång nand (U9A) töø 1 xuoáng 0chaân A cuûa 74221 töø 1
xuoáng 0, B = 1  coù xung ra ôû ngoõ ra Q 74211 (U10A)  maïch bò reset.
2. Reset baèng nuùt nhaán:
Khi nhaán nuùt, 1 chaân cuûa coång nand U2A ñöôïc noái mass ngoõ ra = 1, reset
(RST) = 1, heä thoáng bò reset (ñoàng thôøi khi ñoù chaân coøn laïi cuûa coång nand
luoân ñöôïc giöõ ôû möùc cao). Khi keát noái vôùi maïch ñieän khaùc, maïch ñieän khaùc
coù theå reset maïch ñieän naøy qua header 3 (JP8). Söï taùc ñoäng thoâng qua söï ngaét
daãn cuûa Q3 C828. Khi Q3 daãn (coù taùc ñoäng beân ngoaøi), ngoõ ra coång nand (U2A)
= 1, ngoõ ra coång OR = 1, RST = 1, heä thoáng bò reset.
3. Reset khi nguoàn cung caáp yeáu:
Caùc IC soá chæ hoaït ñoäng toát khi nguoàn cung caáp oån ñònh. Khi ñieän aùp
nguoàn yeáu, caùc IC hoaït ñoäng hoãn loaïn, neáu khoâng coù söï hieån thò veà nguoàn
cung caáp seõ gaây ra tröôøng hôïp maïch hoaït ñoäng sai maø khoâng bieát ñöôïc
nguyeân nhaân. Treân maïch ñieän naøy, ñieän yeáu thì led xanh (D 7) seõ saùng vaø luùc
ñoù thì maïch seõ bò reset cho ñeán khi nguoàn cung caáp oån ñònh, coøn khi nguoàn oån
ñònh thì led ñoû (D8) seõ saùng. Quaù trình reset thöïc hieän döïa treân söï ngaét daãn
cuûa transistor keát hôïp vôùi coång Nand 74132. Nguyeân lyù hoaït ñoäng maïch reset
nhö sau:
- Khi ñieän yeáu (VH < 3,7 Volt), Zener (D5, D6) khoâng daãn  Q5 khoâng daãn,
ngoõ ra coång Not (coång nand 74132) = 0, Q6; khoâng daãn, Q7 daãn (led xanh saùng),
Q8 daãn moät chaân cuûa coång nand (U2A) bò noái mass, maïch bò reset.
- Khi nguoàn cung caáp ñaày ñuû, D5;D6 daãn, Q5 daãn, Q6; Q7 khoâng daãn, Q9
daãn led ñoû saùng  maïch hoaït ñoäng bình thöôøng.
Tính toaùn caùc giaù trò ñieän trôû phaân cöïc cho transistor khi nguoàn cung caáp yeáu:
Vì maïch söû duïng caùc transistor laøm vieäc ôû traïng thaùi baõo hoøa neân ñieàu kieän
ñeå cho transistor hoaït ñoäng ôû traïng thaùi naøy laø: IB > ICSAT ;
VBESAT =0.8V ;
VCESAT =0.2V ;
Trong maïch Reset naøy coù duøng 74HC132 (coång NAND ) coù caùc thoâng soá nhö
sau:
VIH(MIN) : Ñieän aùp ngoõ vaøo thaáp nhaát ôû möùc [ 1].
VIL(MAX) : Ñieän aùp ngoõ vaøo cao nhaát ôû möùc [0 ].
VOH(MIN) : Ñieän aùp ngoõ ra thaáp nhaát ôû möùc [ 1 ].

VOH(MIN) : Ñieän aùp ngoõ ra cao nhaát ôû möùc [ 0 ].
VIH(MIN) = 3.5 (V)
VIL(MAX) = 1 (V )
VOH(MIN) = 4.9 (V )
VOH(MAX) = 0.1 ( V )
Tính toaùn caùc giaù trò:
1. Transistor Q1 (C828 ):
V  VLED  VCESAT
I CSAT  CC
R 5  2  0.2
+ Choïn doøng quaC LED laø 10mA  RC   280
10.10 3
+ Choïn RC = 220   I CSAT  5  2  0.2  0.013mA  13mA
220
5
VOH  VBESAT (4.9  0,8).40

+ Choïn  = 40  I CSAT  x  RB 
RB 13.10 3
 RB < 12,6k. Choïn RB = R5 = 10k
2. Transistor Q2 (A564 ):
VCC  VLED  VECSAT
 I CSAT 
RC
+ Choïn doøng qua led laø 10mA  R  5  2  0.2  280
C
10.10 3
5  2  0.2
 Choïn RC = 220   I CSATtt  I LEDtt   0.013A  13mA 15mA
220
+ Choïn  = 40 , ñieàu kieän baûo hoøa:  IB >
ICSAT
V  V EBSATt  VOL
   CC  I SATtt
RB
 (VCC  V EBSATt  VOL ) 40(5  0,8  0,1)

 RB    12,5 K
I SATtt 13
Choïn RB = R7 = 10K
3.Transistor Q4: (C828 )

+ ChoÏn  = 40
V  VLED  VCESAT
+ Choïn doøng qua led laø 10mA  I CSAT  CC
RC
5  2  0.2
 RC   280  ChoÏn RC = 220
10.10 3
5  2  0.2
 I CSATtt   13mA
220  10  3
Maø ñieàu kieän baõo hoøa laø: IB > IcSAT

VOH  VBESAT
 I CSAT  RB  40 
 4.9  0.8  12,61K
RB 13
 Choïn RB = R19 = 10k
4. Transistor Q5 (C828):
+ ChoÏn  = 40
+ Choïn doøng IC =10mA
VCC  VCE 5  0.2
RC    480
IC 10.10 3
6
 Rc =1K
+  IB > IcSAT
VCC  VD 5  VD 6  VBESAT V  VCESAT

  CC
RB RC
RB   
VCC  VD 5  VD 6   RC
VCC  VCESAT
 40 
 5  0.7  3  0,8  1
5  0 .2
 4.17 K
5. Transistor Q6 (C828 ):
+Choïn
Choïn R=B 40
< 4.17K, laáy RB (R21) laØ bieán trôû 20K ñeå ñieàu chænh cho chính
xaùc
+Maø ñieàu kieän baõo hoøa laø: IB > IcSAT , choïn Rc = 1K
VOH  VBESAT V  VCESAT
  CC
RB RC
RB  40.
 4.9  0.8  1  34,16 K
 5  0.2
 Choïn RB = R24 = 10 k
6.Transistor Q7 ( A 564 ):
+Choïn  = 40
+ Choïn doøng qua led laø 10mA
VCC  VLED  VECSAT 5  2  0.2

RC    280
I LED 10.10 3
 ChoÏn RC =330
V  VLED  VECSAT 5  2  0.2
I LEDtt  CC   8.5mA
RC 330.10 3
+ Maø ñieàu kieän baõo hoøa laø: IB > IcSAT
VCC  VOL  VEBSAT VCC  VLED  VECSAT

 
RB RC
(V  VEBsat  VOL ) RC 40  (5  0,8  0,1)  330

RB   CC   19,325K
VCC  VLED  VECsat 5  2  0,2
 Choïn RB = R25 = 7,5 K
7.Transistor Q8 (C828 ):
Choïn  = 40
VCC  VBESAT VCC  VCESAT
 
RB RC

7
+ Choïn RC = 1k.
ChoÏn RB = R27 = 15 K
5  0.8 5  0.2
40  
RB 1
40  4.2
 RB   35 K
4.8  1
8.Transistor Q9 ( A 564 ):
+Choïn  = 40
+ Choïn doøng qua led laø 10mA
(VCC  VCESAT  VLED ) 5  0,2  2

RC    280
I LED 10  10 3
 ChoÏn RC =220
VCC  VLED  VECSAT 5  2  0.2
Vaäy doøng qua led thöïc teá I LEDtt    13mA
laø: RC RC

(VCC  VEBsat  VOL ) VCC  VLED  VECsat
 
RB RC
(5  0,8  0,2) x 220

 40  12,57 K
5  2  0,2
Choïn R28 = RB =10 k
4. Caùch tính taàn soá queùt LED

- Goïi n: soá LED caàn hieån thò
- Goïi : thôøi gian phaùt saùng cuûa moãi LED (s )
- Goïi T laø chu kyø hieån thò cuûa n LED: T = n.  ( s )
- Goïi f : taàn soá queùt
1 1
f   ( Hz )
T n.
 = N : chu kì ngaét cuûa moãi LED (s )
Moái lieân heä giöõa chieàu daøi saûn phaåm (cm ) vôùi vaän toác baêng chuyeàn
1 1
 f   ( Hz )
T n. N
(m/s):
Ñaàu doø: Baét ñaàu Keát thuùc

8
TL
T
-Goïi T: chu kì queùt ñaàu doø (ms )
- Goïi TL  T : Thôøi gian doø möùc thaáp

2 (ms )
 Ñieàu kieän ñeå cho ñaàu doø phaùt hieän saûn phaåm
 Chieàu daøi nhoû nhaát cuûa saûn phaåm:

10d v.T 10.d m
TL  (ms )  d  L (cm)  v  ( )
v 10 TL s
 Vaän toác toái ña cuûa baêng chuyeàn:
v.TL
d MIN  (cm)
10
III. KEÁT NOÁI KÍT VI ÑIEÀU KHIEÅN VÔÙI THIEÁT BÒ NGOAÏI VI:
1. Keát noái vôùi baøn phím:
Baøn phím goàm 16 phím keát noái vôùi kít vi ñieàu khieån thoâng qua Port 1 cuûa
10.d m
vMAX  ( )
TL s
8051. Sô ñoà keát noái nhö sau:
P0.0
P0.1
P0.2
P0.3
8051
P0.4 0 1 2 3
P0.5 4 5 6 7
P0.6
P0.7 8 9 A B
C D E F

9
BAÛNG MAÕ PHÍM
Phím Maõ queùt Maõ Hex Phím Maõ queùt Maõ Hex
0 00 0CH 8 08 80H
1 01 F9H 9 09 90H
2 02 A4H A 10 88H
3 03 B0H B 11 83H
4 04 99H C 12 C6H
5 05 92H D 13 A1H
6 06 82H E 14 86H
7 07 F8H F 15 8EH
2. Keát noái hieån thò:

Phaàn hieån thò bao goàm 8 Led 7 ñoaïn chung anod. Bus döõ lieäu xuaát ra hieån
thò ñöôïc noái tôùi PortA cuûa 82552. Vì doøng ra taïi moãi chaân caùc Port cuûa 8255
chæ coù khoaûng 4mA, maø moãi Led saùng thì phaûi cung caáp doøng khoaûng 8 –
10mA neân phaûi duøng IC ñeäm neân PortA cuûa 8255 noái tôùi caùc ngoõ vaøo A1 _
A8 cuûa 74245, bus döõ lieäu ngoõ ra noái qua ñieän trôû haïn doøng ñeán caùc thanh
cuûa Led 7 ñoaïn. Vôùi maïch giaûi maõ choïn Led: ba ngoõ vaøo A, B, C cuûa 74138 seõ
ñöôïc noái tôùi PC5 – PC7 cuûa 8255, chaân cho pheùp G2 noái tôùi PC4 cuûa 8255. Khi
PC4 xuoáng möùc thaáp, G2 = [0], cho pheùp Led saùng. Baûng traïng thaùi choïn Led
nhö sau:
Ngoõ vaøo Choïn Led

Cho pheùp Caùc chaân löïa choïn
G1 G2 C B A
H L L L L Led 1
H L L L H Led 2
H L L H L Led 3
H L L H H Led 4
H L H L L Led 5
H L H L H Led 6
H L H H L Led 7
H L H H H V Led 8
cc
Tính toaùn ñieän trôû trong maïch hieån thò: R1

Ñieän trôû
phaân cöïc Led
R2 :ñieän
trôû haïn
10
Ñeå cho moät thanh led ñuû saùng thì doøng ñieän qua noù laø 10 mA, do ñoù ñeå
caû led 7 ñoaïn saùng thì doøng cung caáp cho led laø: I = 7 x 10 = 70 mA. Ñaây cuõng
chính laø doøng Ic cuûa transistor. Vaäy choïn transistor loaïi A1266 vôùi heä soá
khuyeách ñaïi  laø 60
Vaäy doøng IB laø:
IC 70
IB    1,1mA
 60
Ñieän trôû phaân cöïc R1 laø:

U R1 VCC  VBE 5  0,7
R1     3,90( K)
IB IB 1,1
Choïn R1 = 3,3 k, nhoû hôn giaù trò tính toaùn ñeå doøng lôùn transistor nhanh
baõo hoøa. Vaäy doøng IB thöïc teá laø:
5  0,7
I B  1,3mA
3,3
Tính R2 (ñieän trôû haïn doøng cho led):
Khi transistor baõo hoøa, ñieän aùp VCESAT = 0,2 V vaø ñieän aùp rôi treân led laø 2V do
ñoù:
VR2 = Vcc – VCESAT – VLED = 5 – 0,2 – 2 = 2,8V
Vaäy VR 2 2,8
R2    251
I CMAX 1,3.60.10 3
7 7
Choïn R2 = 270 (). Choïn R2 lôùn hôn tính toaùn ñeå transistor nhanh baõo hoaø
5  2  0,2
I LEDtt   11,1mA
251  10  3
c. Keát noái maïch rôle:

Tín hieäu ñieàu khieån rôle ñöôïc laáy ra töø PortA cuûa 8255 1. Rôle seõ taùc ñoäng
khi ñeám xong soá löôïng saûn phaåm caøi ñaët tröôùc. ÔÛ ñaây chuùng em giaû ñònh söï
taùc ñoäng cuûa rôle baèng ñeøn Led hieån thò. Khi led saùng töông öùng vôùi taùc ñoäng
cuûa rôle. Gioáng nhö maïch hieån thò, tín hieäu laáy ra ñieàu khieån rôle ñuôïc ñöa qua
boä ñeäm 74245 vaø haïn doøng baèng ñieän trôû.
Tính ñieän trôû haïn doøng R:

11
Ñeå cho moãi led saùng thì doøng cung caáp cho noù laø 10mA. Vaäy ñieän trôû caàn
gaén theâm vaøo ñeå haïn doøng cho led laø:
VCC  VLED 5  2
R1    0,3k
I LED 10
Choïn R1 treân thöïc teá laø 330 (). Vôùi vieäc choïn R1 lôùn hôn tính toaùn
nhöng doøng qua led giaûm khoâng ñaùng keå neân vaãn chaáp nhaän
Vaäy doøng thöïc teá qua led laø: I VCC  VLED 52
LEDtt    9,09mA
R1 330  10 3
III. THIEÁT KEÁ VAØ TÍNH TOAÙN MAÏCH CAÛM BIEÁN

1. Khoái phaùt
Tính toaùn ñieän trôû vaø tuï treân maïch dao

ñoäng 555
VCC
RA
8 4
7 3
Ngoõ ra
6
RB 2 1 5
C C1

12
- Daïng soùng:
Ñieän aùp T
ra
Vcc
0V
Ñieän aùp treân t
tuï tc td
2/3Vcc
1/3 Vcc
tc =0,69(RA + RB).C t
RA ,RB ohm CF ts
td =0,69RBC T= tc + td =0,69(RA +2RB).C
* Neáu choïn ñôn vò RK , CF  tms ,f0KHz
1 1,45
fo  
T  RA  2 RB  C
RA 1 1
 
Choïn RB 8 10
ñeå xung taïo ra gaàn nhö ñeàu nhau ñeå kích thích cho AÏ564 daãn maïnh, laøm doøng I B
lôùn suy ra doøng qua LED lôùn, tín hieäu phaùt ra töø LED maïnh thì beân khoái ñaàu
doø môùi nhaän ñöôïc tín hieäu.
2. Khoái ñaàu doø:
Taàn soá dao ñoäng rieâng cuûa maïch:
1,1 1,1
fo    1,1Khz
R15C10 10.0,1
- Choïn R15 = 10K
C10 =0,1F
2K  R  20K
vì f cho pheùp: 0,01Hz  f  500Khz f0 thoûa ñieàu kieän cho pheùp.
-Choïn C8 =1F ,C9 =2,2 F.

13
*ÔÛ khoái phaùt tia hoàng ngoaïi:
Choïn tuï C6 = 0,001F
1 1,45
f  fo  
T  Ra  2 Rb .C
Taàn soá cuûa maïch thieát keá = taàn soá f0 cuûa ñaàu doø
Neân f = f0 =1,1kHz
Choïn RA, RB sao cho thoûa ñieàu kieän treân
Laáy theo giaù trò thöông maïi suy ra:
1,45 1,45
RA  2 RB    1,31.106     1318K
fo.C 1,1.103.10 3.10 6
Choïn RB=620K, RA =78K
Vì duøng RA laø moät bieán trôû ñieàu chænh neân choïn RA=100K
-Transistor Q1 : A564 choïn heä soá khueách ñaïi  =200
-Khi Led hoàng ngoaïi daãn thì VLED =2V
-Choïn doøng qua Led hoàng ngoaïi khoaûng 50mA (ñeå tín hieäu phaùt ra maïnh
vì vaäy maø khoái ñaàu doø môùi nhaän ñöôïc).
Vcc  VECSAT  VLED 9  0,2  2

 R11    0,136 K  136
I CSAT 50
 Choïn R11= 120

 Doøng thöïc teá qua LED khi R11=120
Vcc  VECSAT  VLED 9  0,2  2 6,8

I Csat     56,67mA
R11 0,12 0,12
ICsat ==56,67mA
-Ñeå cho Q1 daãn baûo hoøa:
Vcc  VEB SAT  Vout I Csat

IB  
R10 
IB ICsat
Maø VEbsat 0,8V
Vout taïi chaân 3 (ngoõ ra 555 )0,2V
9  0,8  0,2 56,67

IB    0,28335 mA
R10 200
8
R10   28,23K
0,28335
 Choïn R10 =10K
* ÔÛ khoái ñaàu doø IC LM 324 : IC laøm vieäc vôùi loaïi nguoàn ñôn, choïn ñoä
lôïi 100dB.
Choïn R14=100K
R
AV  14  100
GVHD Nguyeãn Vieät Huøng R13
14
R13 =1K
R12 thöôøng töø 0K  56K, choïn R12 =56K
C7 =0,1F (tuï lieân laïc)
c. Hoaït ñoäng cuûa khoái phaùt vaø khoái ñaàu doø:
- Do khoái phaùt vaø khoái ñaàu doø ñöôïc thieát keá: f= f0 =1,1Khz
Trong ñoù f: taàn soá phaùt ra cuûa khoái phaùt tia hoàng ngoaïi.
f0: taàn soá trung taâm cuûa khoái ñaàu doø.
Khi chöa coù saûn phaåm naøo ñi qua led hoàng ngoaïi phaùt tín hieäu qua photo
Q2 ,photo Q2 nhaän tín hieäu. Qua boä khueách ñaïi, khueách ñaïi tín hieäu lôùn leân ñeå
IC 567ø nhaän bieát ñöôïc vì ôû led hoàng ngoaïi doøng ra khoaûng 56,67mA noù phaùt ra
tín hieäu maïnh vaø coù khaû naêng truyeàn ñi xa, khi qua photo Q 2 tín hieäu bò suy yeáu
neân phaûi khueách ñaïi leân.
Vì do thieát keá f=f0 =1,1Khz töùc laø taàn soá vaøo phuø hôïp vôùi taàn soá trung
taâm thì ngoõ ra chaân 8 ôû möùc thaáp 0. Coøn khi cho saûn phaåm ñi qua che led
hoàng ngoaïi thì tín hieäu töø led hoàng ngoaïi phaùt ra khoâng truyeàn qua ñöôïc photo
Q2. Keát quaû laø taàn soá vaøo (ff0 =1,1Khz) khaùc vôùi taàn soá trung taâm neân ngoõ
ra 8 ôû möùc cao 1, coù xung kích tôùi ngoõ vaøo (7)  ñieän aùp chaân 8 leân möùc
cao

15
CHÖÔNG II. CHÖÔNG TRÌNH ÑIEÀU KHIEÅN

A. THUAÄT GIAÛI
I. Chöông trình chính:
Ñeå caùc thieát bò hoaït ñoäng ñöôïc ñaàu tieân phaûi khôûi ñoäng caùc thieát bò
ngoaïi vi, khôûi ñoäng Timer cho pheùp ngaét. Sau ñoù goïi chöông trình nhaäp soá hoäp,
nhaäp soá saûn phaåm. Neáu ñoàng yù soá ñeám ñaõ nhaäp vaøo thì cho pheùp baêng
chuyeàn hoaït ñoäng (ñoùng role BC). Ñoïc döõ lieäu töø caûm bieán (ñaàu doø). Neáu
coù saûn phaåm ñi qua thì goïi chöông trình ñeám. Neáu ñuû saûn phaåm moät hoäp thì
goïi role ñoùng hoäp ñoàng thôøi goïi chöông trình ñeám hoäp.. Neáu ñuû soá hoäp thì
baêng chuyeàn ngöng hoaït ñoäng vaø chôø cho ca tieáp theo. Khi ñaõ hoaøn thaønh 9 ca
saûn phaåm thì quay laïi laøm töø ca 1.

16
-Khôûi ñoäng thieát bò ngoaïi vi

-Khôûi ñoäng thanh ghi Timer, cho pheùp ngaét
-Naïp giaù trò ñaàu #00H vaøo caùc oâ nhôù
Ca: = 0
Ca: =Ca + 1
- Goïi chöông trình con nhaäp hoäp

- Goïi chöông trình con nhaäp saûn phaåm
- Cho pheùp baêng truyeàn hoaït ñoäng
Goïi chöông trình con ñaàu doø (DAUDO)
Ñeám saûn phaåm
S
Ñuû SP
Ñ
Ro-le ñoùng hoäp, ñeám hoäp (RL – ÑH)
S
Ñuû
hoäp
Ñ
- Cho pheùp baêng chuyeàn ngöng hoaït ñoäng
- Goïi chöông trình löu soá hoäp, soá saûn phaåm
- Goïi chöông trình con doø phím (IN – HEX)
S S
Phím E Ca = 9
Löu ñoà thuaät giaûi chöông trình
II. CAÙC CHÖÔNG TRÌNH chínhCON: Ñ
1. Chöông trình con khôûi ñoäng ngoaïiÑvi:
8255 chæ- Goïi
hoaïtchöông trìnhnaïp
ñoäng khi xemcho
soánoù
lieäu
töølöu baátkhieån
ñieàu kì ca vì vaäy ñeå giao tieáp vôùi
naøo vi caàn khôûi ñoäng cho caùc oâ nhôù cuûa 8255
caùc thieát bò ngoaïi

- Cho pheùp baêng truyeàn ngöng hoaït ñoäng
- Goïi chöông trình löu soá hoäp, soá saûn phaåm
- Goïi
Ñeámchöông
Ro-le ñoùng
saûn phaåm
hoäp,xem
trình con
ñeám
ñaàu
soá
hoäp
lieäu
doø löu trong caùc ca
17
Baét ñaàu
Khôûi ñoäng 8255 - 1
Naïp giaù trò ban ñaàu cho

role baêng truyeàn
Naïp giaù trò ban ñaàu cho

ngoõ döï phoøng
Khôûi ñoäng 8255 - 2
Naïp giaù trò ban ñaàu xoùa 8

led 7 ñoaïn
Naïp giaù trò ban ñaàu ñeå

môû role ñoùng hoäp
Naïp giaù trò ban ñaàu ñeå

choïn led saùng
Ret

18
2. Chöông trình ngaét hieån thò:
Trong chöông trình ngaét, thôøi gian ngaét ñöôïc xaùc ñònh baèng côø traøn timer.
Nhö vaäy cöù sau 250 s caùc led laïi ñöôïc queùt. Vôùi thôøi gian ngaét nhoû, döõ lieäu
ra khoù coù theå quan saùt ñöôïc vì vaäy delay sau moãi laàn hieån thò baèng vieäc giaûm
thanh ghi R2. Khi R2 = 0 cho pheùp xuaát döõ lieäu ra hieån thò. Caùc Led seõ ñöôïc
queùt lieân tuïc töø Led 77ñeán Led 70, vôùi döõ lieäu xuaát ra hieån thò töø oâ nhôù 77H
ñeán oâ nhôù 70H.
Löu ñoà thuaät giaûi nhö sau:
Baét
ñaàu
Cho
pheùp ngaét
R2 - 1
R2 = 0
S
Ñ
TOÁC ÑOÄ 1  R2
Choïn led hieån thò
Xuaát döõ lieäu ra led
R1 - 1
R1 = # 69H S
R1  # 77H
Thoaùt 1
3. Chöông trình con nhaán soá Ret
Chöông trình naøy cho pheùp nhaäp soá thaäp phaân. Neáu phím nhaán töø 0 ñeán 9
thì nhaän soá coøn phím töø A ñeán F thì xoùa soá. Soá nhaän thì bit 7D = [0], 7E = [0].
Sau khi nhaäp soá lieäu xong neáu thaáy qua led hieån thò ñuùng soá lieäu ñaõ nhaäp vaøo
thì nhaán phím A töùc laø ñaët bit YES = 1 (7E = 1) ñeå keát thuùc quaù trình nhaäp soá

19
lieäu. Coøn ñang nhaäp neáu muoán boû soá lieäu vöøa nhaäp vaøo thì nhaán phím phím
B töùc laø ñaët bit NO = 1 (7D = 1). Khi nhaäp xong soá saûn phaåm vaø soá hoäp thoâng
qua chöông trình con nhaán soá naøy thì nhaán phím C töùc laø cho pheùp saûn phaåm töø
luùc naøy ñi qua ñaàu doø vaø baét ñaàu ñeám.
Ba
ét ñaàu
Xoùa bit YES

Xoaù bit NO
Goïi chöông trình doø phím
Ñ
A = # 0AH Ñaët bit YES
Xoùa A
S
Ñ
A = # 0BH Ñaët
S bit NO
Xoùa côø C
A - # 0AH
C=1
S
Ñ
RET
4. Chöông trình taêng 1:
Cöù coù moät saûn phaåm ñi qua ñaàu doø (chuù yù ngoõ ra chaân 8 cuûa IC567 töø nöùc
logic 0 leân möùc 1 sau ñoù ñöôïc ñöa qua coång ñaûo neân ngoõ ra laø möùc logic 0)
ñöôïc ñöa vaøo bit 0 cuûa port B1 seõ laøm thay ñoåi möùc logic töø 1 xuoáng 0 thì oâ
nhôù duøng cho vieäc ñeám saûn phaåm seõ ñöôïc taêng leân moät ñôn vò thoâng qua
vieäc goïi chöông trình con taêng 1, vaø khi ñuû soá saûn phaåm thì oâ nhôù duøng cho
vieäc ñeám soá hoäp cuõng ñöôïc taêng leân moät ñôn vò thoâng qua chöông trình con
taêng 1, vaø cöù moãi laàn nhö vaäy söï thay ñoåi soá lieäu trong caùc oâ nhôù ñöôïc ñaåy
lieân tuïc ra led ñeå hieån thò. Vì ñeám saûn phaåm ñeán toái ña laø 999 vaø ñeám soá
hoäp toái ña laø 9999 neân phaûi söû duïng 2 byte ñeå ñeám saûn phaåm töø haøng ñôn vò

20
ñeán haøng chuïc söû duïng byte thaáp, coøn haøng traêm vaø haøng ngaøn söû duïng byte
cao. Neân khi so saùnh soá lieäu ñang ñeám vôùi soá lieäu ñaõ löu ban ñaàu xem ñaõ
baèng chöa thì phaûi so saùnh laàn löôït byte cao tröôùc töùc laø haøng ngaøn, haøng
traêm sau ñoù tôùi byte thaáp töùc laø haøng chuïc haøng ñôn vò.
Baét ñaàu
Xoùa côø traøn phuï

AC
Xoùa côø traøn C
A  A +1
Hieäu chænh thaäp phaân thanh

ghi A
RET
5. Chöông trình con kieåm tra phím aán: IN – HEX
Neáu nhö coù phím ñöôïc aán thì bit C = 0. Vì coù khoaûng thôøi gian nhaán phím neân
goïi chöông trình doø tìm maõ phím aán 50 laàn baèng vieäc naïp 50 vaøo R3 vaø giaûm
R3. Khi R3 = 0 thì caát maõ phím vaøo ngaên xeáp. Trong luùc ñôïi phím ñöôïc nhaû ra
goïi chöông trình doø tìm maõ phím aán 50 laàn ñeå xem phím coù coøn ñöôïc nhaán nöõa
hay khoâng. Khi R3 = 0 thì laáy maõ phím trao cho thanh ghi A.

21
Löu ñoà thuaät giaûi kieåm tra phím

aán
Baét ñaàu
#50
#50 (R3)
(R3)
Goïi CT doø maõ

phím
Baét
ñaàu C= 0
Ñ
#FE  A
Khoâng coù phím
# 4  R6 S
aán Coù phím aán
R3 - 1
A  R7
A  P1
Ñoïc port 1
A AND #0F0H R3= 0
S
Ñ S
R7  A
A = # Caát ACC Xoay A R6 =0
0F0H S Ñ R6 - 1
#50 (R3)
A  R7
#4  A
XO
XOÙA C Goïi CT
A –R6 ÙA C
doø maõ phím
A  R6
R7 ÑA
C=1
XOAY A
S
R3 - 1
Xoay phaûi A qua
C
S
R3= 0
6. Chöông trình doø maõ C phím aán:
8051 luoân ñoïc döõ lieäuÑtöø (3)Port 1 ñeå doø tìm maõ phím. Khi coù moät phím
ñöôïc aán thì côø =C 0= 1 vaø
S maõ cuûa phím aán ñöôïc Ñ löu(3)taïm thôøi vaøo thanh ghi R6.
Sau ñoù taêng daàn R6R6 leân Laáy
+ 44 ñôn vò ñeå doøACC
maõ phím tieáp
Ñaët theo,
côø(maõ
c phím ) (A)
R5 - 1 R6  A
RET
GVHD Nguyeãn Vieät R5 =0

Huøng RET
S
Ñ
(3) Ñ
22
7. Chöông trình ñaàu doø:

8051 luoân luoân ñoïc döõ lieäu töø ñaàu doø (Port B4) neân noäi dung thanh ghi
A baèng noäi dung oâ nhôù 4001H. Cöù moãi saûn phaåm ñi tôùi caûm bieán, caûm bieán
seõ taïo ra möùc logic ñieän aùp cao 5 volt, luùc ñoù Port B.0 = 1 = ACC.0 . Vì coù
khoaûng thôøi gian saûn phaåm ñi qua neân möùc logic ñieän aùp phaûi toàn taïi ít nhaát
khoaûng 100s do ñoù phaûi lieân tuïc kieåm tra döõ lieäu töø ñaàu doø. Khi möùc logic
ñieän aùp chuyeån töø 1 xuoáng 0 (töông öùng vôùi 1 saûn phaåm ñaõ ñi qua caûm bieán).
thì phaûi coù khoaûng thôøi gian ít nhaát ñeå chôø saûn phaåm tieáp theo ñi tôùi neân
möùc logic thaáp cuõng phaûi toàn taïi ít nhaát 100s. Doø möùc ñieän aùp trong khoaûng
thôøi gian 100 s baèng caùch naïp 100 vaøo R3, giaûm R3, khi R3  0 vaãn tieáp tuïc doø
möùc. Löu ñoà thuaät giaûi doø möùc ñieän aùp nhö sau:

Ñ
23
Baét ñaàu
DPTR  # CAÛM
BIEÁN
R3  #100
A  @DPTR
ACC. 0 =1
1Ñ
S
R3 - 1
R3 = 0
Ñ
S
R3  #100
A  @DPTR (ñoïc port B1)

Baté ñaàu
ACC.0 = 0
A  DEMHOP H
Ñ
S
LED 70  NGAN
LED - 1 TRAM
R371
R3 = 0
8. Chöông trình Blank: xoùaAsoá 0 khoângS coù
 DEMHOP L nghóa
Ñ
Chöông trình naøy coù yù nghóa nhö sau:
LED 72  CHUC khi soá saûn phaåm hay soá hoäp chæ tôùi
haøng ñôn vò, chuïc, traêm thì nhöõng RET
LED soá
73 0 ñöùng
DONVI tröôùc noù khoâng coù nghóa bò loaïi
boû (khoâng saùng ) vaø caùc oâ nhôù coù nghóa ñöôïc löu (laàn löôït töø haøng ñôn vò
 haøng ngaøn) vaøo caùc oâ nhôù töø 70H 77H. Loaïi boû baèng caùch so saùnh giaù
trò lôùn nhaát haøng ngaøn vôùi soá 0 neáu ñuùng laø 0 thì xoùa led hieån thò haøng
ngaøn, tieáp tuïc so saùnh xem oâ nhôù haøng traêm vôùi soá 0 neáu ñuùng laø 0 thì xoùa
 DEM_SP
led hieån thò haøng traêm, töông töïAcho H coøn oâ nhôù haøng ñôn vò giaù trò
haøng chuïc,
baèng bao nhieâu thì led haøng ñônLED 75 hieån
vò cuõng TRAM thò.
A  DEM_ SPL
LED 76  CHUC
LED 77  DONVI
A  LED 70
(1)
24
( 1)
S
A =0
Ñ
Xoùa LED 70
A  LED 71
S
A =0
Ñ
Xoùa LED 71
A  LED 72
S
A=
0 Ñ
Xoùa LED 72
A  LED 75
S
A=
0 Ñ
Xoùa LED 75
A  LED 76
S
A
=0 Ñ
Xoùa LED 76
RET

Chöông trình blank
25
(1)
Baét ñaàu
9. Chöông trình nhaäp hoäp:
Chöông trình cho pheùp nhaäp caùc soá töø 1 ñeán 9999. Neáu soá ñöôïc nhaán töø
A ñeán F thì yeâu caàu nhaäpHIEÅN
laïi. Khi soá “nhaäp
THÒ ñöôïc nhaán
0” löu vaøo thanh ghi A töø 1 ñeán 9:
neáu chaáp nhaän soá thì caùcLÖUbit 7D,
HOP L  # 00H bit 7D = 1 thì yeâu caàu nhaäp laïi
7E = 0 vaø khi
hoäp, bit 7E = 1, thì thoaùt khoûi
LÖUchöông
HOP Htrình.
 # Caùc
00H giaù trò ñöôïc nhaäp naøy ñöôïc löu
vaøo caùc oâ nhôù töø (74H) ñeán (77H) vaø 7C (LÖUHOPL:löu hoäp byte thaáp), 7D
Goïi nhaán soá thöù nhaát
(LÖUHOPH: löu hoäp byte cao). Neáu ñoàng yù vôùi soá ñaõ nhaäp thì nhaán A ngöôïc
laïi laø B (xoùa soá ñaõ nhaäp)
A=0
Ñ
S
BIT 7D = 1
Ñ
S
A  ÑÔN VÒ
ÑÔN VÒ LÖU HOP L
Goïi nhaán soá thöù 2
RET BIT 7E = 1
Ñ
S
BIT 7D = 1
GVHD Nguyeãn Vieät Huøng Ñ
26
(2)
ÑÔN VÒ  CHUÏC
A  ÑÔN VÒ
CHUÏC + ÑÔN VÒ  LÖU HOP L
S nhaán soá thöù 3
Goïi
(2)
BIT 7E = 1
Ñ
S
BIT 7D = 1
Ñ (1)
S
CHUÏC  TRAÊM
A  ÑÔN VÒ
CHUÏC + ÑÔN VÒ  LÖU HOP L
LÖU HOPH TRAÊM
BIT 7E = 1
S
Ñ
BIT 7D = 1
Ñ (1)
S
TRAÊM  NGAØN
CHUÏC  TRAÊM
A  ÑÔN VÒ
CHUÏC, ÑÔN VÒ  LÖU HOP L
NGAØN,TRAÊM  LÖU HOPH
Goïi chöông trình

doø phím S
Ñ A = # 0BH
A = # 0AH
S
GVHD Nguyeãn Vieät Huøng RET
Löu ñoà chöông trình nhaäp

27
10. Chöông trình nhaäp saûn phaåm:

Chöông trình cho pheùp nhaäp caùc soá töø 1 ñeán 999. Soá chæ ñöôïc nhaäp khi
caùc bit 7D, 7E = 0 vaø khi bit 7D = 1 thì yeâu caàu nhaäp laïi. Caùc giaù trò ñöôïc nhaäp
naøy ñöôïc löu vaøo caùc oâ nhôù töø (74H) ñeán (77H) vaø 7C (LÖUSPL: löu saûn
phaåm byte thaáp), 7D (LÖUSPH: löu saûn hpaåm byte cao). Neáu ñoàng yù vôùi soá ñaõ
nhaäp thì nhaán A ngöôïc laïi laø B (xoùaBaét
soá ñaàu
ñaõ nhaäp)

Hieån thò “Nhaäp O 0”
LÖU – SPL  # 00H
LÖU – SPH  # 00H
Goïi nhaán soá thöù nhaát
Ñ
A=0
S
BIT 7D = 1 Ñ
S
ÑÔN VÒ  A
LÖU – SPL  ÑÔNVÒ
BIT 7E = 1
Ñ
S
(3)
BIT 7D = 1
Ñ
S
CHUÏC  ÑÔN VÒ
ÑÔN VÒ  A
LÖU – SPL  CHUÏC,ÑÔNVÒ
(2)
28
(2)
BIT 7E = 1
Ñ
S (1)
BIT 7D = 1
TRAÊM  CHUÏC
CHUÏC  ÑÔN VÒ
ÑÔN VÒ  A
LÖU – SPL  CHUÏC,ÑÔNVÒ
LÖU – SPH  TRAÊM
Goïi chöông trình doø phím

(3)
S
S
A = # 0CH A = # 0BH
Ñ
Ñ
RET
Chöông trình con nhaäp saûn phaåm
11. Chöông trình delay:

29
Ñeå khoáng cheá thôøi gian delay naïp giaù trò ban ñaàu cho timer. Set cho timer
chaïy. Khi timer ñeám baèng thôøi gian naïp thì côø baùo traøn ñöôïc set leân [1]. Muoán
thôøi gian delay lôùn naïp giaù trò cho R4, giaûm R4 sau moãi laàn traøn timer. Nhö theá
thôøi gian delay seõ laø:
t = (R4) x count0. Khi R4 = 0 laø heát thôøi gian delay.
Baét ñaàu
TH0  # HIGHT COUNT0

TL0  # LOW COUNT0
TR0 = 1
Chaïy
timer
S COUNT 0 (FFFF  0000)
Ñ
Xoùa côø traøn

R4 - 1
R4 = 0
S
Ñ
Ret
12. Chöông trình con löu soá saûn phaåm soá hoäp trong moãi ca saûn xuaát:
Chöông trình naøy löu keát quaû cuûa moãi ca saûn xuaát. Soá hoäp, soá saûn phaåm
ñöôïc löu vaøo caùc oâ nhôù töø 30H  53H. Xeùt noäi dung oâ nhôù 2EH, neáu noäi
dung oâ nhôù 2EH = 1 vaø sau khi ñeám xong vaø baêng chuyeàn baùo hieäu ngöng ñeám
thì noäi dung oâ nhôù 2EH trao cho thanh ghi A vaø löu keát quaû vaøo ca 1. Neáu ca sau

30
cho pheùp hoaït ñoäng thì noäi dung oâ nhôù 2EH taêng leân 1 vaø töông töï ñöôc löu
vaøo ca töông öùng ( ca = ca tröôùc + 1).
13. Chöông trình con cho pheùp xem soá lieäu cuûa ca saûn xuaát:
Chöông trình naøy xem keát quaû cuûa moãi ca saûn xuaát, cuï theå laø xem noäi dung
soá hoäp soá saûn phaåm trong moãi ca saûn xuaát. ÔÛ ñeà taøi naøy chuùng em chæ vieát
chöông trình xem toái ña laø 9 ca. Töùc laø khi muoán kieåm tra ca naøo thì nhaäp cuï theå
ca ñoù laø ca thöù maáy thoâng qua baøn phím baèng caùch nhaán moät soá. Tröôùc ñoù
soá hoäp, soá saûn phaåm ñöôïc löu vaøo caùc oâ nhôù töø 30H  53H. Khi ro-le baêng
chuyeàn ñaõ ngöng hoaït ñoäng sau moät ca naøo ñoù neáu tieáp tuïc muoán nhaäp soá
lieäu vaøo ñeå ñeám cho ca tieáp theo thì nhaán moät phím baát kyø khaùc phím E . Coøn
neáu nhaán phím E töùc laø cho pheùp xem soá lieäu cuûa caùc ca, chæ caàn nhaán phím
coù loaïi tröø phím chöùc naêng thì maõ phím nhaán ñoù ñöôïc löu vaøo thanh ghi A.
Neáu A baèng maáy thì seõ ñöa noäi dung oâ nhôù löu soá lieäu ca ñoù ra boä phaän hieån
thò. Vaø neáu muoán xem tieáp ca naøo nöõa thì cöù nhaán phím cho pheùp xem E roài
nhaäp soá lieäu vaøo.
Coøn khi muoán löu soá ca nhieàu hôn nöõa nhö toái ña laø töø 0 99 hay töø 0  999
hay töø 0  999 thì töôngA töï2EH
nhö treân chæ khaùc laø khi nhaäp soá lieäu vaøo thì goïi
nhaán toái ña 2 soá , 3soá, hay 4 soá thì chöông trình nhaäp soá laïi gioáng nhö trong
chöông trình con nhaäp soá saûn phaåm vaø soá hoäp, vaø nhieàu ca ñöôïc löu thì soá oâ
nhôù cuõng phaûi ñöôïc taêng theo. 30H  LUUHOPL
Ñ 31H  LUUHOPH
LÖU: A =#01H 32H  LUU_SPL
33H  LUU_SPH
S
Soá saûn phaåm, hoäp cuûa
caùc ca ñöôïc löu vaøo oâ
nhôù töông öùng 34H  LUUHOPL
A =#02H Ñ 35H  LUUHOPH
36H  LUU_SPL
S Ñöa soá lieäu cuûa caùc ca 37H  LUU_SPH
trong oâ nhôù ra hieån thò
38H  LUUHOPL
39H  LUUHOPH
A =#03H Ñ
3AH  LUU_SPL
3BH  LUU_SPH
S
3CH  LUUHOPL
Ñ 3DH  LUUHOPH
A =#04H 3EH  LUU_SPL
3FH  LUU_SPH
S
40H  LUUHOPL
Ñ 41H  LUUHOPH
A =#05H 42H  LUU_SPL
43H  LUU_SPH
S (2) (1)
31
(2)
44H  LUUHOPL
45H  LUUHOPH
A =#06H Ñ
46H  LUU_SPL
47H  LUU_SPH
S
48H  LUUHOPL
Ñ 49H  LUUHOPH
A =#07H
4AH  LUU_SPL
4BH  LUU_SPH
S
4CH  LUUHOPL
4DH  LUUHOPH
Ñ
A =#08H 4EH  LUU_SPL
4FH  LUU_SPH
S
50H  LUUHOPL
Ñ 51H  LUUHOPH
A =#09H 52H  LUU_SPL
53H  LUU_SPH
S
RET

Löu ñoà chöông trình löu soá lieäu
32
Löu ñoà chöông trình cho pheùp xem soá lieäu
Goïi chöông trình con doø phím
LUUHOPL  #FFH
Ñ LUUHOPH  #FFH
XEM: A =#00H LUU_SPL  #FFH
LUU_SPH  #FFH
S
LUUHOPL  30H
Ñ LUUHOPH  31H
A =#01H
LUU_SPL  32H
S LUU_SPH  33H
LUUHOPL  34H
Ñ LUUHOPH  35H
A =#02H LUU_SPL  36H
LUU_SPH  37H
S
LUUHOPL  38H
Ñ LUUHOPH  39H
A =#03H LUU_SPL  3AH
LUU_SPH  3BH
S
LUUHOPL  3CH
Ñ LUUHOPH  3DH
A =#04H LUU_SPL  3EH
LUU_SPH  3FH
S (2) (1)
33
(2)
LUUHOPL  40H
Ñ LUUHOPH  41H
LUU_SPH  43H
S
LUUHOPL  44H
Ñ LUUHOPH  45H
A =#06H
LUU_SPL  46H
S LUU_SPH  47H
LUUHOPL  48H
Ñ LUUHOPH  49H
A =#07H LUU_SPL  4AH
LUU_SPH  4BH
S
LUUHOPL  4CH
Ñ LUUHOPH  4DH
A =#08H LUU_SPL  4EH
LUU_SPH  4FH
S
LUUHOPL  50H
Ñ LUUHOPH  51H
LUU_SPH  53H
S

RET Goïi chöông trình blank
(1)
34
B. CHÖÔNG TRÌNH HEÄ THOÁNG
;CHUONG TRINH DEM SAN PHAM VA DONG HOP

;-----------------KHAI BAO CAC BIEN HANG---------------------
CWR4 EQU 4003H ;CWR4
ROLE_BC EQU 4000H ;PORTA4
CAMBIEN EQU 4001H ;PORTB4
NGO_DP1 EQU 4002H ;PORTC4
CWR6 EQU 6003H ;CWR6
HIENTHI EQU 6000H ;PORTA6
ROLE_DH EQU 6001H ;PORTB6
CHONLED EQU 6002H ;PORTC6
LED70 EQU 70H
LED71 EQU 71H
LED72 EQU 72H
LED73 EQU 73H
LED74 EQU 74H
LED75 EQU 75H
LED76 EQU 76H
LED77 EQU 77H
LUU_SPL EQU 78H ;Luu san pham (byte thap)
LUU_SPH EQU 79H ;Luu san pham (byte cao)
DEM_SPL EQU 7AH ;Dem san pham (byte thap)
DEM_SPH EQU 7BH ;Dem san pham (byte cao)
LUUHOPL EQU 7CH
LUUHOPH EQU 7DH
DEMHOPL EQU 7EH
DEMHOPH EQU 7FH
COUNT0 EQU -10000
DELAY1 EQU 50
DELAY2 EQU 20
TOCDO1 EQU 9
30H  LUUHOPL
3CH
34H
38H
40H
GVHD Nguyeãn Vieät Huøng 31H 
3DH
35H
39H
41H  LUUHOPH
LUUHOPH
A =#05H
=#01H
=#02H
=#03H
=#04H 3EH
36H
42H  LUU_SPL
32H 
3AH LUU_SPL
SS ( 2 ) Ñ
Ñ 33H  LUU_SPH
3BH
3FH
37H
43H (1)
35
COUNT1 EQU -250
BLK EQU 0FH
START EQU 0CH
NO BIT 7DH
YES BIT 7EH
LUU_CY BIT 7FH
;-------------------------CHUONG TRINH CHINH-----------------
ORG 00H
LJMP BAT_DAU0
ORG 1BH
LJMP NGAT_T1
ORG 30H
BAT_DAU0: MOV R1,#LED77
MOV R2,#TOCDO1
MOV TMOD,#21H
MOV TH1,#COUNT1
LCALL KD_NV
SETB TR1
SETB ET1
SETB EA
BAT_DAU1: MOV 2EH,#00H
MOV 30H,#00H
MOV 31H,#00H
MOV 32H,#00H
MOV 33H,#00H
MOV 34H,#00H
MOV 35H,#00H
MOV 36H,#00H
MOV 37H,#00H
MOV 38H,#00H
MOV 39H,#00H
MOV 3AH,#00H
MOV 3BH,#00H
MOV 3CH,#00H
MOV 3DH,#00H
MOV 3EH,#00H
MOV 3FH,#00H
MOV 40H,#00H
MOV 41H,#00H
MOV 42H,#00H
MOV 43H,#00H
MOV 44H,#00H
MOV 45H,#00H
MOV 46H,#00H
MOV 47H,#00H
MOV 48H,#00H
MOV 49H,#00H
MOV 4AH,#00H
MOV 4BH,#00H
MOV 4CH,#00H

36
MOV 4DH,#00H
MOV 4EH,#00H
MOV 4FH,#00H
MOV 50H,#00H
MOV 51H,#00H
MOV 52H,#00H
MOV 53H,#00H
MOV 54H,#00H
MOV 55H,#00H
MOV 56H,#00H
MOV 57H,#00H
BAT_DAU: MOV DEMHOPL,#00H
MOV DEMHOPH,#00H
MOV DEM_SPL,#00H
MOV DEM_SPH,#00H
INC 2EH
MOV 77H,2EH
MOV 76H,#BLK
MOV 75H,#BLK
MOV 74H,#BLK
MOV 73H,#BLK
MOV 72H,#BLK
MOV 71H,#0AH
MOV 70H,#10H
MOV R4,#250
LCALL DELAY
MOV LED70,#0DH ;'N'
MOV LED71,#0BH ;'H'
MOV LED72,#0AH ;'A'
MOV LED73,#0EH ;'P'
LCALL NHAPHOP
LCALL NHAP_SP
MOV DPTR,#ROLE_BC
MOV A,#0FFH ;Cho phep bang chuyen hoat dong
MOVX @DPTR,A
DEM: LCALL BLANK
LCALL DAUDO
MOV A,DEM_SPL
LCALL TANG_1
MOV DEM_SPL,A
JNC DU_SP?
MOV A,DEM_SPH
LCALL TANG_1
MOV DEM_SPH,A
DU_SP?: MOV A,DEM_SPH
CJNE A,LUU_SPH,DEM
MOV A,DEM_SPL
CJNE A,LUU_SPL,DEM
LCALL BLANK
MOV R4,#DELAY1

37
LCALL DELAY
MOV A,#00H
MOV DPTR,#ROLE_DH
MOVX @DPTR,A
MOV R4,#DELAY2
LCALL DELAY
MOV A,#0FFH
MOVX @DPTR,A
MOV DEM_SPL,#00H
MOV DEM_SPH,#00H
MOV A,DEMHOPL
LCALL TANG_1
MOV DEMHOPL,A
JNC DUHOP?
MOV A,DEMHOPH
LCALL TANG_1
MOV DEMHOPH,A
DUHOP?: MOV A,DEMHOPH
CJNE A,LUUHOPH,DEM
MOV A,DEMHOPL
CJNE A,LUUHOPL,DEM
LCALL BLANK
KETTHUC: MOV DPTR,#ROLE_BC
MOV A,#00H
MOVX @DPTR,A
MOV A,2EH
LCALL LUU
L14: LCALL IN_HEX
CJNE A,#0EH,L12
MOV 77H,#BLK
MOV 76H,#BLK
MOV 75H,#BLK
MOV 74H,#BLK
MOV 73H,#BLK
MOV 72H,#BLK
MOV 71H,#0AH
MOV 70H,#10H
L13: LCALL IN_HEX
PUSH ACC
CLR C
SUBB A,#0AH
POP ACC
JNC L13
MOV 77H,A
LCALL DELAY
LCALL XEM
MOV 74H,#0CH
MOV DEMHOPL,LUUHOPL
MOV DEMHOPH,LUUHOPH
MOV DEM_SPL,LUU_SPL

38
MOV DEM_SPH,LUU_SPH
LCALL BLANK
LCALL DELAY
LJMP L14
L12: MOV A,2EH
CJNE A,#09H,L15
LJMP BAT_DAU1
L15: LJMP BAT_DAU
;------------------KHAI BAO CHUONG TRINH CON-----------------
;CHUONG TRINH CON LUU SO HOP, SO SAN PHAM
LUU: NOP
L0: CJNE A,#01H,L1
MOV 30H,LUUHOPL
MOV 31H,LUUHOPH
MOV 32H,LUU_SPL
MOV 33H,LUU_SPH
LJMP L10
L1: CJNE A,#02H,L2
MOV 34H,LUUHOPL
MOV 35H,LUUHOPH
MOV 36H,LUU_SPL
MOV 37H,LUU_SPH
LJMP L10
L2: CJNE A,#03H,L3
MOV 38H,LUUHOPL
MOV 39H,LUUHOPH
MOV 3AH,LUU_SPL
MOV 3BH,LUU_SPH
LJMP L10
L3: CJNE A,#04H,L4
MOV 3CH,LUUHOPL
MOV 3DH,LUUHOPH
MOV 3EH,LUU_SPL
MOV 3FH,LUU_SPH
LJMP L10
L4: CJNE A,#05H,L5
MOV 40H,LUUHOPL
MOV 41H,LUUHOPH
MOV 42H,LUU_SPL
MOV 43H,LUU_SPH
LJMP L10
L5: CJNE A,#06H,L6
MOV 44H,LUUHOPL
MOV 45H,LUUHOPH
MOV 46H,LUU_SPL
MOV 47H,LUU_SPH
LJMP L10
L6: CJNE A,#07H,L7
MOV 48H,LUUHOPL
MOV 49H,LUUHOPH

39
MOV 4AH,LUU_SPL
MOV 4BH,LUU_SPH
LJMP L10
L7: CJNE A,#08H,L8
MOV 4CH,LUUHOPL
MOV 4DH,LUUHOPH
MOV 4EH,LUU_SPL
MOV 4FH,LUU_SPH
LJMP L10
L8: CJNE A,#09H,L10
MOV 50H,LUUHOPL
MOV 51H,LUUHOPH
MOV 52H,LUU_SPL
MOV 53H,LUU_SPH
L10: RET
;------------------------------------------------------------
;CHUONG TRINH CON XEM
XEM: NOP
CJNE A,#00H,H0
MOV LUUHOPL,#0FFH
MOV LUUHOPH,#0FFH
MOV LUU_SPL,#0FFH
MOV LUU_SPH,#0FFH
LJMP H9
H0: CJNE A,#01H,H1
MOV LUUHOPL,30H
MOV LUUHOPH,31H
MOV LUU_SPL,32H
MOV LUU_SPH,33H
LJMP H9
H1: CJNE A,#02H,H2
MOV LUUHOPL,34H
MOV LUUHOPH,35H
MOV LUU_SPL,36H
MOV LUU_SPH,37H
LJMP H9
H2: CJNE A,#03H,H3
MOV LUUHOPL,38H
MOV LUUHOPH,39H
MOV LUU_SPL,3AH
MOV LUU_SPH,3BH
LJMP H9
H3: CJNE A,#04H,H4
MOV LUUHOPL,3CH
MOV LUUHOPH,3DH
MOV LUU_SPL,3EH
MOV LUU_SPH,3FH
LJMP H9
H4: CJNE A,#05H,H5
MOV LUUHOPL,40H

40
MOV LUUHOPH,41H
MOV LUU_SPL,42H
MOV LUU_SPH,43H
LJMP H9
H5: CJNE A,#06H,H6
MOV LUUHOPL,44H
MOV LUUHOPH,45H
MOV LUU_SPL,46H
MOV LUU_SPH,47H
LJMP H9
H6: CJNE A,#07H,H7
MOV LUUHOPL,48H
MOV LUUHOPH,49H
MOV LUU_SPL,4AH
MOV LUU_SPH,4BH
LJMP H9
H7: CJNE A,#08H,H8
MOV LUUHOPL,4CH
MOV LUUHOPH,4DH
MOV LUU_SPL,4EH
MOV LUU_SPH,4FH
LJMP H9
H8: CJNE A,#09H,H9
MOV LUUHOPL,50H
MOV LUUHOPH,51H
MOV LUU_SPL,52H
MOV LUU_SPH,53H
LJMP H9
H9: RET
;------------------------------------------------------------
;CHUONG TRINH CON CHO HIEN THI
NGAT_T1: MOV LUU_CY,C
DJNZ R2,THOATT1
MOV R2,#TOCDO1
PUSH ACC
PUSH DPH
PUSH DPL
MOV DPTR,#CHONLED
MOV A,R1
SWAP A
MOVX @DPTR,A
MOV DPTR,#HIENTHI
MOV A,@R1
LCALL TRABANG
MOVX @DPTR,A
DEC R1
POP DPL
POP DPH
POP ACC
CJNE R1,#LED70-1,THOATT1

41
MOV R1,#LED77
THOATT1: MOV C,LUU_CY
RETI
;------------------------------------------------------------
;CHUONG TRINH CON KHOI DONG THIET BI NGOAI VI
KD_NV: MOV DPTR,#CWR4
MOV A,#82H ;PORTB4:INPUT
MOVX @DPTR,A
MOV DPTR,#ROLE_BC
MOV A,#00H ;Dung bang chuyen
MOVX @DPTR,A
MOV DPTR,#NGO_DP1
MOV A,#0FFH
MOVX @DPTR,A
MOV DPTR,#CWR6
MOV A,#80H
MOVX @DPTR,A
MOV A,#0FFH
MOV DPTR,#HIENTHI
MOVX @DPTR,A
MOV DPTR,#ROLE_DH
MOVX @DPTR,A
MOV DPTR,#CHONLED
MOVX @DPTR,A
RET
;------------------------------------------------------------
;------------------------------------------------------------
;CHUONG TRINH CON DELAY
DELAY: MOV TH0,#HIGH COUNT0
MOV TL0,#LOW COUNT0
SETB TR0
CHO: JNB TF0,CHO
CLR TF0
CLR TR0
DJNZ R4,DELAY
RET
;------------------------------------------------------------
;CHUONG TRINH CON NHAN SO
NHANSO: CLR YES
CLR NO
LCALL IN_HEX
CJNE A,#0AH,XOASO?
SETB YES
CLR A
LJMP THOAT0
XOASO?: CJNE A,#0BH,LOAITRU
SETB NO
LJMP THOAT0
LOAITRU: PUSH ACC

42
CLR C
SUBB A,#0AH
POP ACC
JNC NHANSO
THOAT0: RET
;------------------------------------------------------------
;CHUONG TRINH CON TANG 1
TANG_1: CLR AC
CLR C
ADD A,#1
DA A
RET
;------------------------------------------------------------
;CHUONG TRINH CON DAU DO
DAUDO: MOV DPTR,#CAMBIEN
DO1: MOV R3,#110
DO2: MOV R4,#200
DOMUC_L: MOVX A,@DPTR
JB ACC.0,DO1
DJNZ R4,DOMUC_L
DJNZ R3,DO2
DOTIEP1: MOV R3,#34
DOTIEP2: MOV R4,#200
DOMUC_H: MOVX A,@DPTR
JNB ACC.0,DOTIEP1
DJNZ R4,DOMUC_H
DJNZ R3,DOTIEP2
RET
;------------------------------------------------------------
CHUONG TRINH CON XOA SO 0 KHONG CO NGHIA
BLANK: MOV A,DEMHOPH
SWAP A
ANL A,#0FH
MOV LED70,A
MOV A,DEMHOPH
ANL A,#0FH
MOV LED71,A
MOV A,DEMHOPL
SWAP A
ANL A,#0FH
MOV LED72,A
MOV A,DEMHOPL
ANL A,#0FH
MOV LED73,A
MOV A,DEM_SPH
ANL A,#0FH
MOV LED75,A
MOV A,DEM_SPL
SWAP A
ANL A,#0FH

43
MOV LED76,A
MOV A,DEM_SPL
ANL A,#0FH
MOV LED77,A
MOV A,LED70
JNZ THOAT3
MOV LED70,#BLK
MOV A,LED71
JNZ THOAT3
MOV LED71,#BLK
MOV A,LED72
JNZ THOAT3
MOV LED72,#BLK
THOAT3: MOV A,LED75
JNZ THOAT4
MOV LED75,#BLK
MOV A,LED76
JNZ THOAT4
MOV LED76,#BLK
THOAT4: RET
;------------------------------------------------------------
;CHUONG TRINH CON NHAP HOP
NHAPHOP: MOV LED74,#BLK
MOV LED75,#BLK
MOV LED76,#BLK
MOV LED77,#00H
MOV LUUHOPL,#00H
MOV LUUHOPH,#00H
SOHOP1: LCALL NHANSO
JZ SOHOP1
JBC NO,NHAPHOP
MOV LED77,A
MOV LUUHOPL,A
JBC YES,THOAT1
JBC NO,NHAPHOP
MOV LED76,LED77
MOV LED77,A
MOV A,LED76
SWAP A
ORL A,LED77
MOV LUUHOPL,A
JBC YES,THOAT1
JBC NO,NHAPHOP
MOV LED75,LED76
MOV LED76,LED77
MOV LED77,A
MOV A,LED76
SWAP A

44
ORL A,LED77
MOV LUUHOPL,A
MOV LUUHOPH,LED75
JBC YES,THOAT1
JBC NO,NHAPHOP
MOV LED74,LED75
MOV LED75,LED76
MOV LED76,LED77
MOV LED77,A
MOV A,LED76
SWAP A
ORL A,LED77
MOV LUUHOPL,A
MOV A,LED74
SWAP A
ORL A,LED75
MOV LUUHOPH,A
KT_NHAPHOP: LCALL IN_HEX
CJNE A,#0AH,XOANHAPHOP?
LJMP THOAT1
XOANHAPHOP?: CJNE A,#0BH,KT_NHAPHOP
LJMP NHAPHOP
THOAT1: RET
;------------------------------------------------------------
;CHUONG TRINH CON NHAP SAN PHAM
NHAP_SP: MOV LED74,#0CH
MOV LED75,#BLK
MOV LED76,#BLK
MOV LED77,#00H
MOV LUU_SPL,#00H
MOV LUU_SPH,#00H
SO_SP1: LCALL NHANSO
JZ SO_SP1
JBC NO,NHAP_SP
MOV LED77,A
MOV LUU_SPL,A
JBC YES,KT_NHAP_SP
JBC NO,NHAP_SP
MOV LED76,LED77
MOV LED77,A
MOV A,LED76
SWAP A
ORL A,LED77
MOV LUU_SPL,A
JBC YES,KT_NHAP_SP
JBC NO,NHAP_SP
MOV LED75,LED76

45
MOV LED76,LED77
MOV LED77,A
MOV A,LED76
SWAP A
ORL A,LED77
MOV LUU_SPL,A
MOV LUU_SPH,LED75
KT_NHAP_SP: LCALL IN_HEX
CJNE A,#START,XOA_NHAP_SP?
LJMP THOAT2
XOA_NHAP_SP?: CJNE A,#0BH,KT_NHAP_SP
LJMP NHAP_SP
THOAT2: RET
;------------------------------------------------------------
;CHUONG TRINH CON KIEM TRA CO PHIM NHAN ?
IN_HEX: MOV R3,#50
BACK1: LCALL GET_KEY
JNC IN_HEX
DJNZ R3,BACK1
PUSH ACC
BACK2: MOV R3,#50
BACK3: LCALL GET_KEY
JC BACK2
DJNZ R3,BACK3
POP ACC
RET
;------------------------------------------------------------
; CHUONG TRINH CON DO AN PHIM
GET_KEY: MOV A,#0FEH
MOV R6,#4
TEST_NEXT: MOV P1,A
MOV R7,A
MOV A,P1
ANL A,#0F0H
CJNE A,#0F0H,KEY_BIT
MOV A,R7
RL A
DJNZ R6,TEST_NEXT
CLR C
SJMP EXIT
KEY_BIT: MOV R7,A
MOV A,#4
CLR C
SUBB A,R6
MOV R6,A
MOV A,R7
SWAP A
MOV R5,#4
AGAIN: RRC A
JNC DONE

46
INC R6
INC R6
INC R6
INC R6
DJNZ R5,AGAIN
DONE: SETB C
MOV A,R6
EXIT: RET
;------------------------------------------------------------
CHUONG TRINH CON TRA BANG
TRABANG: ADD A,#11
MOVC A,@A+PC
RET
DB 'DEFINEBYTE'
DB 0C0H ; '0'
DB 0F9H ; '1'
DB 0A4H ; '2'
DB 0B0H ; '3'
DB 099H ; '4'
DB 092H ; '5'
DB 082H ; '6'
DB 0F8H ; '7'
DB 080H ; '8'
DB 090H ; '9'
DB 088H ; 'A'
DB 089H ; 'H'
DB 09CH ; 'o'
DB 0C8H ; 'N'
DB 08CH ; 'P'
DB 0FFH ; 'BLANK'
DB 0C6H ; 'C'
;-----------------KET THUC CHUONG TRINH----------------------
END

47
LÔØI GIÔÙI THIEÄU
Trong quaù trình hieän nay maùy tính ñieän töû ñaõ goùp phaàn khoâng nhoû ñoái
vôùi söï phaùt trieån xaõ hoäi. Do yeâu caàu cuûa con ngöôøi ngaøy caøng cao, caùc
theá heä maùy tính ñaõ lieân tuïc phaùt trieån khoâng ngöøng. Ngay trong giai ñoaïn
ñaàu caùc theá heä vi xöû lyù 8 bit ñöôïc duøng laø Z80,8085, sau ñoù laø caùc heä vi
xöû lyù 16 bit nhö 8086, 8088…
Caùc heä vi xöû lyù naøy ñaõ goùp phaàn quan troïng trong vieäc chöông trình hoùa
caùc hoaït ñoäng cuûa maùy moùc trong coâng nghieäp nhôø vaøo caùc phaàn meàm
öùng duïng. Moät khi trong coâng nghieäp ñaõ öùng duïng nhieàu vaøo vi xöû lyù thì
caùc nhaø cheá taïo khoâng boû lôõ cô hoäi cho ra ñôøi caùc hoï vi ñieàu khieån ngaøy
caøng tieán boä hôn.
Vi ñieàu khieån ñöôïc söû duïng nhieàu trong caùc thieát bò coâng nghieäp, trong maùy
giaët, trong ñieàu khieån ñeøn giao thoâng, trong caùc ñoà chôi giaûi trí…
Taïi Vieät nam vieäc chöông trình hoùa caùc heä thoáng ñang ñöôïc aùp duïng ngaøy
caøng nhieàu trong caùc nhaø maùy coâng nghieäp.
Ñeå tìm hieåu veà vi ñieàu khieån vaø tìm hieåu moät öùng duïng cuï theå cuûa noù
nhoùm chuùng em xin thöïc hieän ñeà taøi goàm hai phaàn chính:
PHAÀN1: Khaûo saùt vi ñieàu khieån 8051, vi maïch giao tieáp ngoaïi vi 8255,
cuøng vôùi boä nhôù baùn daãn, caûm bieán.
PHAÀN 2: Thieát keá vaø thi coâng maïch ñeám saûn phaåm duøng vi ñieàu khieån
8051.
Chöông trình heä thoáng vaø öùng duïng.
Nhôø coù söï giuùp ñôõ cuûa quyù thaày coâ vaø baïn beø, nhoùm chuùng em ñaõ coá
gaéng thöïc hieän ñeà taøi ñöôïc giao nhöng do kieán thöùc vaø thôøi gian coù haïn
neân ñeà taøi khoâng theå traùnh khoûi thieáu soùt neân raát mong söï ñoùng goùp cuûa
quyù thaày coâ vaø baïn beø.
Sinh vieân thöïc hieän

Ñinh Thò Kha
Leâ Hoaøng Minh

48
LÔØI CAÛM ÔN
Trong quaù trình boán naêm röôõi hoïc taïi tröôøng Ñaïi hoïc Sö phaïm kyõ thuaät
TP.HCM. Chuùng em ñaõ ñöôïc söï höôùng daãn taän tình cuûa quí thaày coâ veà nhöõng
kieán thöùc chuyeân moân cuõng nhö kieán thöùc trong cuoäc soáng. Töø nhöõng kieán
thöùc neàn taûng ñoù ñaõ giuùp chuùng em hoaøn thaønh taäp luaän vaên toát nghieäp
trong thôøi gian cho pheùp.
Chuùng em xin chaân thaønh caûm ôn thaày coâ trong khoa ñieän ñaõ giaûng daïy cho
chuùng em nhöõng kieán thöùc veà chuyeân moân vaø ñònh höôùng ñi theo söï hieåu
bieát, khaû naêng cuûa chuùng em ñeå chuùng em thöïc hieän toát luaän vaên toát nghieäp
vaø taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho chuùng em hoaøn taát khoùa hoïc.
Chuùng em xin chaân thaønh caûm ôn thaày NGUYEÃN VIEÄT HUØNG vaø coâ
TRAÀN THANH MAI ñaõ taän tình giuùp ñôõ chuùng em hoaøn thaønh taäp luaän aùn
naøy.
Chuùng em xin chaân thaønh caûm ôn anh BUØI ÑÖÙC MINH, NGUYEÃN KIM HUY,
cuøng caùc baïn sinh vieân ñaõ taän tình giuùp ñôõ chuùng em hoaøn thaønh toát maïch.
Sinh vieân thöïc hieän
ÑINH THÒ KHA
LEÂ HOAØNG MINH

49
DAÃN NHAÄP
Heä thoáng vi xöû lyù hay coøn goïi laø maùy tính ñieän töû laø thieát bò xöû lyù
thoâng tin, ñieàu khieån caùc thieát bò ngoaøi hay caùc thieát bò trong coâng nghieäp töï
ñoäng.
Phaàn chính cuûa maùy tính laø boä xöû lyù trung taâm CPU (Central Processing Unit)
laø nôi xaûy ra caùc quaù trình xöû lyù soá lieäu vaø ñieàu khieån moïi hoaït ñoäng cuûa
maùy tính. Ngöôøi ta phaân loaïi CPU döïa vaøo ñoä roäng Data bus nhö:
CPU 8 bit Z80A: Haõng Zilog
6802 : Haõng Motorola
8080/8085: Haõng Intel
CPU 16 bit 8086/8088: Haõng Intel
Vi xöû lyù laø moät heä thoáng soá döïa treân cô sôû linh kieän chuû yeáu laø boä vi xöû
lyù (CPU ). Tuøy thuoäc vaøo caáu truùc cuûa boä vi xöû lyù rieâng bieät vaø phaàn ñieàu
khieån maø noù coù theå bao goàm nhieàu loaïi vi maïch. Döôùi söï ñieàu khieån baèng
chöông trình moät boä vi xöû lyù thöïc hieän caùc pheùp tính soá hoïc vaø logic, ñoàng
thôøi taïo ra nhöõng tín hieäu ñieàu khieån cho boä nhôù vaø thieát bò vaøo ra.
Nhöõng meänh leänh naøy goïi laø chöông trình nguoàn vaø ñöôïc chöùa trong boä nhôù
chæ ñoïc (ROM)

50
Chöông trình con kieåm tra phím aán
IN _HEX
#50 (R3)
Call: getkey
Khoâng coù phím

aán
C= 0
Ñ
S
Coù phím aán
R3 - 1
R3= 0
Caát ACC
#50 (R3)
Call: getkey
Ñ
C=1
R3 - 1
S
S
R3= 0
Ñ
Laáy ACC
RET

Mach VDK Dem San Pham

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Mach VDK Dem San Pham

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Luaän vaên toát nghieäp Trang

PHAÀN I LYÙ THUYEÁT

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

KHOÁI HIEÅN THÒ

CHÖÔNG II LYÙ THUYEÁT THIEÁT KEÁ

I. CAÙC KHOÁI TRONG MAÏCH ÑIEÄN:

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

b. Caùc linh kieän trong maïch caûm bieán:

b2. Photon transistor. U(V)

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

Ñaëc tuyeán cuûa transistor quang

Trong ñoù H laø maät ñoä chieáu saùng (mW/cm2 )

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

SFR Muïc Ñích Ñòa chæ Ñòa chæ hoùa töøng

TCON Ñieàu khieån Timer 88H Coù

TMOD Cheá ñoä Timer 89H Khoâng

TL0 Byte thaáp cuûa Timer 90H Khoâng

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

TL1 Byte thaáp cuûa Timer 91H Khoâng

TH0 Byte cao cuûa Timer 0 92H Khoâng

TH1 Byte cao cuûa Timer 1 93H Khoâng

Caùc thanh ghi chöùc naêng cuûa timer trong 8031.

Thanh ghi cheá ñoä timer (TMOD):

Bit Teân Timer Moâ taû

6 C/T 1 Bit choïn cheá ñoä Count/Timer

5 M1 1 Bit 1 cuûa cheá ñoä mode

4 M0 1 Bit 0 cuûa cheá ñoä mode

1 M1 0 Bit 1 cuûa cheá ñoä mode

0 M0 0 Bit 0 cuûa cheá ñoä mode

Toùm taét thanh ghi chöùc naêng TMOD.

Thanh ghi ñieàu khieån timer(TCON)

Bit Kyù Ñòa Moâ taû

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

TCON.5 TF0 8DH Côø baùo traøn Timer 0.

TCON.4 TR0 8CH Bit ñieàu khieån Timer 0 chaïy

TCON.1 IE0 89H Côø caïnh ngaét 0 beân ngoøai

TCON.0 IT0 88h Côø kieåu ngaét 0 beân ngoaøi

Toùm taét thanh ghi chöùc naêng TCON

Khôûi ñoäng vaø truy xuaát thanh ghi timer:

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

Bit Kyù Ñòa chæ bit Moâ taû

IE.7 EA AFH Cho pheùp / Caám toaøn boä

IE.6 _ AEH Khoâng ñöôïc moâ taû

IE.5 ET2 ADH Cho pheùp ngaét töø Timer 2

IE.4 ES ACH Cho pheùp ngaét port noái tieáp

IE.3 ET1 ABH Cho pheùp ngaét töø Timer 1

GVHD Nguyeãn Vieät Huøng

IE.2 EX1 AAH Cho pheùp ngaét ngoaøi 1

IE.1 ET0 A9H Cho pheùp ngaét töø Timer 0

IE.0 EX0 A8H Cho pheùp ngaét ngoaøi 0

Toùm taét thanh ghi IE

- Caùc côø ngaét :

Ngaét Côø Thanh ghi SFR vaø vò trí bit

Beân ngoaøi 0 IE0 TCON.1

- Caùc vectô ngaét :