Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven

Bron: Didactisch model van Gelder

Student(e)
Sara van Duren
Mentor
Klas
PEH15VA
Datum
Stageschool De Mijlpaal
Groep
Plaats
Nuenen
Aantal lln
Vak- vormingsgebied: kunstzinnige orintatie
Speelwerkthema / onderwerp: coperatief een kunstwerk maken

Anne
18-3-2016
Groep 1/2
29

Persoonlijk leerdoel:
Orde houden tijdens mijn kunstzinnige activiteit door goede afspraken van tevoren met ze te bespreken.
Een ondersteunende rol te hebben als leerkracht. Dit wil ik doen door ze de opdracht uit te leggen en ze daarna vrij te laten kiezen wat ze willen
doen.
Lesdoel(en):
Evaluatie van lesdoelen:
De leerlingen leren samen te werken in een viertal door te
Aan de hand van observatie concludeer ik of de leerlingen samengewerkt
letten op elkaars tekening.
hebben.
De leerlingen leren rekening met elkaar te houden door niet de
Aan de hand van observatie bekijk ik of de leerlingen alleen maar met hun
tekening van de ander door te krassen maar iets toe te voegen.
eigen tekening bezig zijn of ook met tekeningen van iemand anders.
Ze maken gebruik van hun eigen fantasie om samen een
kunstwerk te maken.
Ze maken gebruik van kleurencontrasten.
Beginsituatie:
Actuele beginsituatie
Er zitten 29 leerlingen in de groep. 9 meisjes en 20 jongens, dit zorgt ervoor dat de klas voornamelijk druk is.
Voorkennis
De leerlingen hebben vaker creatieve lessen gedaan. Ze hebben meerdere malen met verf gewerkt. Ik heb 4 leerlingen gekozen die beter vormen kunnen tekenen dan
leerlingen uit groep 1. Dit deed ik aan de hand van een tip van mijn mentor.
Werkvormen
Ik weet niet zeker of de leerlingen vaker in een viertal een kunstwerk hebben gemaakt.
Lesverloop
Tijd

Leerinhoud Didactische handelingen

Leraar

Leeractiviteit
leergedrag leerling(en)

Materialen / Organisatie

Inleiding

3 min

Kern

15 min

Slot

2 min

Persoonlijke reflectie

Ik kies 4 leerlingen uit aan de hand van

het sociogram. Ik heb populaire
kinderen bij elkaar gezet en wat minder
populaire kinderen.
Ik leg uit dat ik muziek aan ga zetten en
dat ze dan om het papier mogen lopen.
Wanneer ik de muziek stop mogen ze
tekenen op het blad.
Hierna bespreek ik een aantal regels
met ze:
1. Niet door iemand anders
tekening tekenen.
2. Je mag alles tekenen wat je
wilt.
3. Schort aan

Hierna zet ik de muziek aan en stop af

en toe de muziek.
Wanneer het blad zo goed als vol is laat
ik de leerlingen het inkleuren met verf.
Ze mogen samen bepalen welke
kleuren.
Ik geef ze af en toe tips als ze dat
willen.
Als ze het kunstwerk afhebben laat ik
ze het samen bekijken en elkaar
complimenteren.

De leerlingen luisteren naar mijn uitleg van het

muziekspelen.
De leerlingen stellen vragen wanneer ze iets niet
begrijpen.

De leerlingen lopen rond om de tafel. Ze stoppen

wanneer de muziek stopt.
De leerlingen tekenen op het blad met potlood.
De leerlingen verven hierna hun tekeningen in met
verf plus de achtergrond zodat het hele blad
ingekleurd is.
De leerlingen bekijken het resultaat en evalueren
het kunstwerk.

Schorten
Muziek
Blad
Potloden
Verf
Kwasten

Wat wilde ik?

Ik wilde dat de leerlingen zouden in kunnen zien dat ze samen een heel mooi kunstwerk konden creren. En dat ik tijdens deze lesactiviteit
orde kon behouden. Ik wilde een ondersteunende leerkracht zijn tijdens deze lesactiviteit.
Wat deed ik?
Ik legde de afspraken duidelijk uit door vragen te stellen aan de leerlingen bijv: wat doe je met een tekening van een ander? Kras je er door
heen? Wat kun je doen als iemand anders ergens al een tekening heeft gemaakt?
Ik liet de leerlingen een aantal keer om de tafel lopen zodat ze op plaatsen kwamen waar zij nog niet hadden getekend. Zo bleven ze niet
bij hun eigen tekening. Ik hielp de leerlingen door ze te motiveren om een toevoeging te tekenen bij iemand anders zijn tekening.
Ik liet ze erg vrij in wat ze mochten tekenen waar ze goed mee overweg konden. Ik kon zelfs andere kinderen helpen wanneer ze vragen
hadden.
Ik liet de leerlingen hierna het blad inkleuren met verf. Hierbij moest ik vaker aangeven dat ze niet alleen hun eigen tekening moesten
inkleuren maar elkaar moesten helpen. De achtergrond inkleuren was wat makkelijker door iedereen te laten inkleuren.
Wat kon beter?
De tekeningen waren moeilijk om te verven aangezien de leerlingen af en toe klein tekenden. Ik moest duidelijker aangeven dat de
leerlingen hier rekening mee moesten houden.
Aanvullend na feedback van domeinexpert
Ik kreeg als tip van de domeinexpert dat ik de volgende keer meer richtlijnen moet geven aan de leerlingen. Niet elk kind kan zon vrije
opdracht uitvoeren dus moet ik hier rekening mee houden. Ook moet ik me meer verdiepen in de kerndoelen en leerlijnen van slo.tule.nl.

Feedback mentor (inclusief handtekening)

Datum:

OGP3
Format voor toelichting lesontwerp
Domein: Taal Rekenen/ wiskunde OJW BVO*
*omcirkel wat van toepassing is

Voor een meer uitgebreide beschrijving van de standaarden en criteria, zie bladzijde 2 van de OGP3-opdracht. Of via
https://www.fontys.nl/pabo/denbosch/competentieprofiel/Propedeusefase/index.html

Sta bewust stil bij jouw doelen voor de groep, zoals geformuleerd in de overdenking van de groep
Sta in je antwoorden aan terugkoppeling naar zowel (vakspecifieke) theorie als praktijk
Welke keuze(s) heb je in dit
opzicht gemaakt?
Wat ging goed?

B1. Leerdoelen stellen

De leerlingen leren samen

te werken in een viertal
door te letten op elkaars
tekening.
De leerlingen leren
rekening met elkaar te
houden door niet de
tekening van de ander
door te krassen maar iets
toe te voegen.
De leerlingen leren
kleuren te mengen met
elkaar door alle kleuren op
het blad te gebruiken.

Ik koos hiervoor omdat de

leerlingen in groep 1 en 2 nog
goed moeten leren om samen
te werken. Ze leren dit door
vaak te oefenen. Ik wilde dat dit
het belangrijkste doel van de les
zou zijn.

De leerlingen waren erg betrokken

Ik moest me beter orinteren op

3.4 passend leerinhouden

vanuit leerlijnen
3.11 Leerprocessen
observeren en registreren

Waarom heb je deze keuze(s)

gemaakt?
Wat mag beter?

met elkaar en leerden om samen

te werken wat mijn doel was van
de les.
B3. Leeractiviteiten
begeleiden
2.6 Samenwerking,
zelfredzaamheid

A3. Leiding geven aan het

groepsproces
1.1 zicht op groepjes
leerlingen
1.3 effectieve
leerkrachtcommunicatie

Aan het begin van de les bespreek

ik de regels.
o Stil zijn als de juf praat.
o Vinger opsteken wanneer
je iets wilt zeggen.
Hierna begeleid ik de leerlingen
stap voor stap. Ik vertel eerst om
schorten om te doen en de
verfspullen klaar te zetten. Hierna
vertel ik dat ik een nummer op ga
zetten en ze mogen dansen
wanneer die speelt. Ik praat van te
voren met ze over wat ze doen
wanneer ze bij iemand anders
tekening terecht komen.
De leerlingen wisten eigenlijk
direct wat de opdracht was en ze
wilden tekenen. Ik had echter
eerst met mijn mentor gesproken
over welke kinderen ik zou
uitkiezen zodat er mooie
tekeningen zouden komen.
Ik stond voor de kleine groep. Ik
sprak de leerlingen aan wanneer
ze zich niet aan de opdracht
hielden(stoppen wanneer de
muziek stopt). Ik wilde ze zo vrij
mogelijk laten tijdens het tekenen
en verven zodat ze hun fantasie
zouden gebruiken.

de leerlijnen van BVO op tule.

Hier moest ik eerst naar kijken
voordat ik aan een
lesvoorbereiding begon.
Zo weten de leerlingen wat ze
moeten doen bij de opdracht.
Ze moeten leren om zelfstandig
spullen klaar te zetten en wat
er van ze verwacht wordt.
Ik vertelde de instructies zodat
ze wisten wat ze moesten
doen. Ik praatte eerst over wat
ze moesten doen wanneer ze
bij iemand anders tekening
kwamen zodat mijn doel extra
naar voren kwam. Dat was
coperatief werken.

De volgende keer kan ik iets

meer begeleiding geven bij de
kunstopdracht. Door ze meer
richtlijnen te geven. Hierdoor
weten de leerlingen beter wat
ze moeten tekenen.
Dit deed ik zodat de leerlingen
niet bij hun eigen tekening
zouden blijven. De leerlingen
lieten hun fantasie los op het
blad. Dit was de bedoeling want
als ik voorbeelden zou laten
zien zouden ze deze
natekenen. Dan was het niet
meer een kunstwerk van hen.

A4. Interactie aangaan met

de groep
3.13 feedback aan leerlingen

B2 Leeractiviteiten
ontwerpen
3.6 werkvormen en
groeperingsvormen

De leerlingen luisterden goed naar

mij en mijn adviezen die ik gaf wat
ze zouden doen.
Tijdens de nummers die ik
afspeelde sprak ik de leerlingen
aan wanneer ze doorliepen naar
hun eigen plek. Na de les liet ik de
leerlingen allemaal kijken naar het
eindresultaat en vragen wat ze
hadden gemaakt en wiens
tekening ze hadden uitgebreid.

Wat beter kan is voor een

grotere groet de opdracht
uitvoeren.
Door de leerlingen terug op de
plaats te zetten waar ze stopten
zorgde ik ervoor dat de
leerlingen echt gedwongen
waren om naar iemand anders
tekening te kijken en die uit te
breiden. De leerlingen kijken
naar het resultaat. De bedoeling
was dat ze het niet als mijn
tekening zouden zien maar
meer als onze tekening.

Ik motiveerde de leerlingen door

goede feedback tussendoor te
geven wanneer ze aan het teken
waren. Aan het eind liet ik ze goed
benadrukken wat ze samen
konden doen.

De volgende keer kan ik de

leerlingen meer richtlijnen
geven echter hadden ze niet
veel moeite met hun fantasie te
laten gaan op het blad.
Misschien lag dat eraan omdat
ik alleen maar deze leerlingen
had uitgekozen.
De leerlingen moeten leren om
samen te werken aangezien
hun belevingswereld erg
egocentrisch is in deze
levensfase. Daarom stond ik
erg stil bij het samenwerken. Dit
was ook de reden dat ik de
kunstopdracht zo vrij liet om te
zien wat ze er van zouden
maken.

Ik had een lesvoorbereiding

gemaakt waarin ik de coperatieve
werkvorm van een viertal in had
verwerkt. Ik had de
kunstvormingsles vrijgelaten voor
de leerlingen.

4.5 leeromgeving inrichten

Het was een geslaagde les. De

leerlingen hadden plezier in wat ze
mochten maken. Ze waren erg

De volgende keer moet ik een

lesontwerp ontwerpen die
bedoeld is voor elke leerling van

trots op het resultaat en stonden

stil op de samenwerking die ze
hadden gebruikt voor het
eindresultaat.

elk niveau. Dit kan door ze

meer sturing te geven en
ideen(beelden van andere
artiesten) over wat ze kunnen
schilderen/maken.

Basisplan
Les:
Groep:

Gezamenlijk op een blad tekeningen

maken en die daarna te verven.
Groep 1/2

Bron/Methode:

Eigen ontwerp

Datum:

Maart 2016
De leerlingen maken tekeningen op het
blad. Wanneer ze op een andere plaats
komen kijken ze wat ze kunnen
toevoegen aan de tekening van iemand
anders. Ze leren samen te werken.

Betekenis
Wat zijn de inhouden en
associatiemogelijkheden?

Vorm
Met behulp van welke beeldaspecten
kunnen de inhouden vorm krijgen?

Kleurpositie De leerlingen mogen

alle kleuren gebruiken die op de
tafel staan. Ze mogen ook kleuren
met elkaar mengen.

Materiaal

Een A3 blad
Muziek

Welk materiaal is daarvoor geschikt,

welke mogelijkheden biedt het?

Beschouwing
Vanuit welke beelden kan het kind
betrokken worden bij het onderwerp?

Potloden
Schorten
Kwasten
Verschillende kleuren verf
Van te voren vragen stellen aan de
leerlingen bijvoorbeeld: Wanneer je bij
iemand anders tekening staat, wat doe
je dan? Teken je erover heen? Nee, wat
doe je dan?

Werkwijze
Welke aanwijzingen over gebruik van
materiaal en gereedschap, en welke
vaardigheden?

Door te kijken naar elkaars tekeningen

om inspiratie op te doen zodat ze zelf
ideen hebben om tekeningen toe te
voegen.
Door vrij te laten verven komen kleuren
bij elkaar waardoor ze vanzelf kleuren
mengen.
1. Doe een schort aan.
2. De leerlingen lopen om de tafel
heen op de muziek en stoppen
op de plek wanneer de muziek
stopt. Door het gebruik van de
muziek weten de leerlingen niet
waar ze terechtkomen.
3. Maak tekeningen met de
potloden. Het maakt niet uit wat
ze tekenen.
4. Verf alle tekeningen en het blad.
Overleg samen waar je welke
kleur doet.

Reflectie

Mijn keuze was bewust dat de

leerlingen geen voorbeelden te zien
kregen zodat ze hun fantasie op het vel

Onderzoek
Hoe kan het kind materialen en
beeldende aspecten verkennen?

loslaten. Mijn voornaamste lesdoel was

dat de leerlingen meer ervaring krijgen
met samenwerken en rekening met
elkaar houden. Dit

Lesfasenformulier
Les:

Bron/Methode: eigen ontwerp

Groep: 1/2

Datum: maart 2016

Fase
Voorbereiding:
Doel
Context

Mijn activiteiten

Activiteiten van de kinderen

Orintatie:
Introduceren
Informeren
Instrueren
(opdracht)

Introduceren
Uitleg over de opdracht.
We maken samen een
kunstwerk.
Informeren
Waar let je op wanneer er
iemand anders al een
tekening heeft gemaakt?
De leerlingen mogen zelf
kiezen welke vormen
jullie tekenen.
Met behulp van
kleurgebruik kunnen de
leerlingen de tekeningen
laten opvallen in
tegenstelling tot de
achtergrond. Dit kan
doordat ik als
ondersteunende leerkracht
tips geef tussendoor.
Instrueren:
Leg uit: Eerst jullie schort
aandoen. Hierna zet ik
muziek aan en jullie
lopen/dansen om de tafel
heen. Wanneer de muziek
stopt teken je op de plek
waar je bent geindigd.
Als je bij een tekening

Uitvoering:
Observeren
Begeleiden
Afronden

Nabeschouwing
:
Nabespreken
Beoordelen
Presenteren

staat van iemand anders

probeer die nog mooier te
maken door een tekening
toe te voegen
bijvoorbeeld. Hierna
verven we samen het blad
in.
Wanneer de leerlingen
stiekem toch doorlopen
naar hun eigen tekening
zeg ik er iets van. Ik zal ze
helpen om op ideen te
komen wanneer ze die niet
meer hebben.
Wanneer de leerlingen het
blad helemaal hebben
geverfd laat ik ze er
samen naar kijken en
elkaar complimenteren. Ik
laat ze inzien dat ze het
kunstwerk samen hebben
gemaakt.
Ik vraag aan de leerlingen
wat ze hebben gedaan om
elkaars tekeningen aan te
vullen.

Evaluatie:
Reflecteren
Vooruitkijken

Observatieformulier beeldende vorming