Professional Documents
Culture Documents
Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrój Na Lata 2016-2023 - Projekt
Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrój Na Lata 2016-2023 - Projekt
Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrój Na Lata 2016-2023 - Projekt
PROJEKT
Spis treci
Wstp ......................................................................................................................... 7
1.1 Geneza powstania dokumentu ................................................................................ 7
1.2 Partycypacyjny sposb przygotowania dokumentu .................................................... 9
1.3 Sytuacja ekonomiczna uzdrowisk i prawne podstawy ich funkcjonowania ................... 9
2. Streszczenie ....................................................................................................... 20
2.1 Tytu .................................................................................................................. 20
2.2 Lokalizacja .......................................................................................................... 20
2.3 Obszar ................................................................................................................ 20
2.4 Czas trwania ....................................................................................................... 20
2.5 Mapka sytuacyjna / plan obszaru .......................................................................... 20
2.6 Cele programu .................................................................................................... 21
2.7 rodki realizacji celw/gwne planowane przedsiwzicia i ich orientacyjny koszt..... 21
3. Charakterystyka obecnej sytuacji na obszarze Uzdrowiska Rabka-Zdrj .......... 23
3.1 Elementy charakterystyczne dla uzdrowiska - potencja uzdrowiskowy ..................... 23
3.2 Turystyka i rekreacja............................................................................................ 27
3.3 Lecznictwo uzdrowiskowe ..................................................................................... 51
3.4 Pozostae elementy gospodarki Rabki-Zdroju.......................................................... 61
3.5 Szanse i bariery rozwojowe Rabki-Zdroju (analiza SWOT) ....................................... 65
3.6 Okrelenie kluczowych problemw i wyzwa stojcych przed uzdrowiskiem, w
szczeglnoci tych, ktre stanowi barier dla rozwoju turystyki i rekreacji ..................... 67
4. Nawizanie
do
strategicznych
dokumentw
dotyczcych
rozwoju
przestrzenno-spoeczno-gospodarczego gminy i regionu ........................................ 72
5. Planowane zadania Planu Rozwoju Uzdrowiska ................................................ 77
5.1 Wizja i cele rozwoju Rabki-Zdroju jako uzdrowiska i orodka turystycznorekreacyjnego ............................................................................................................ 77
5.2 Kompleksowo i spjno wewntrzna Planu Rozwoju Uzdrowiska.......................... 82
5.3 Lista planowanych, podstawowych projektw i przedsiwzi (tj. planowanych do
sfinansowania w ramach poddziaania 6.3.2.) ............................................................... 83
5.4 Lista dodatkowych projektw i przedsiwzi kluczowych z punktu widzenia
kompleksowego rozwoju Rabki-Zdroju ....................................................................... 102
6. Wskaniki realizacji Planu Rozwoju Uzdrowiska ............................................. 108
7. Wskaniki realizacji Planu Rozwoju Uzdrowiska ............................................. 109
8. Plan finansowy Planu Rozwoju Uzdrowiska .................................................... 112
9. Zacznik nr 1. Podsumowanie bada ankietowych towarzyszcych
opracowaniu PRU ................................................................................................... 115
Pro Regio Consulting, Krakw ul. liwkowa 14/3, tel./fax (012) 686 15 62, biuro@proregio.pl
Barbara czna: +48 695 600 690; Grzegorz Godziek +48 601 961 499
Spis rysunkw
Rysunek 1. Granice stref ochrony uzdrowiskowej A, oraz caego obszaru uzdrowiska (strefy A, B i C) w
Rabce-Zdroju .......................................................................................................................................... 21
Rysunek 2. Otoczenie gminy Rabka-Zdrj ................................................................................................. 23
Rysunek 3. Gsto zaludnienia w gminach powiatu w 2014 roku .............................................................. 26
Rysunek 4. Rabka-Zdrj i otaczajce j atrakcje turystyczne ...................................................................... 27
Rysunek 5. Szlaki w Gorczaskim Parku Narodowym ................................................................................. 28
Rysunek 6. Szlaki turystyczne w rejonie Rabki-Zdroju ................................................................................ 33
Rysunek 7. Maciejowa Ski i Polczakwka Ski ............................................................................................. 36
Rysunek 8. Logo produktw .................................................................................................................... 42
Rysunek 9. Strefy ochronne A i B w Rabce-Zdroju ............................................................................... 60
Rysunek 10. Urzdzenia do wodolecznictwa: cieki do brodzenia w wodzie moliwe warianty .................. 84
Rysunek 11. cieka sensoryczna - moliwe warianty realizacji .................................................................. 85
Rysunek 12. Grota solna w naturalnej skale - moliwe warianty realizacji ................................................... 85
Rysunek 13. Naturalne siedlisko ptakw wodnych w toni potoku Poniczanka .............................................. 85
Rysunek 14. Park linowy, cianka wspinaczkowa, kamienie bulderowe - moliwe warianty........................... 86
Rysunek 15. Pooenie wodnego placu zabaw w przestrzeni Parku Zdrojowego oraz projektu w stosunku do
istniejcego placu zabaw ......................................................................................................................... 88
Rysunek 16. Wizualizacje niektrych elementw wodnego placu zabaw...................................................... 89
Rysunek 17. Wizualizacje niektrych elementw wodnego placu zabaw...................................................... 90
Rysunek 18. Basen solankowy wpisany w przestrze Parku Aktywnej Rehabilitacji ...................................... 91
Rysunek 19. Park Aktywnej Rehabilitacji plan Parku ............................................................................... 92
Rysunek 20. Park Aktywnej Rehabilitacji (przykadowe urzdzenia sprawnociowe) ..................................... 93
Rysunek 21. Uzdrowiskowy Szpital Dziecicy Olszwka w Rabce-Zdroju ................................................... 94
Rysunek 22. Rabczaski Zdrj - Medical SPA ............................................................................................ 94
Rysunek 23. Pensjonat Prezydent w Rabce-Zdroju .................................................................................... 95
Rysunek 24. Stacja Narciarska Polczakwka Ski i wiea widokowa na szczycie Krlewskiej Gry................... 96
Rysunek 25. Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjny Dom Dziennego Pobytu ........................................................... 97
Rysunek 26. Wpisana do rejestru zabytkw Willa Gwiazda obecny stan zachowania ............................... 100
Rysunek 27. lskie Centrum Rehabilitacyjno-Uzdrowiskowe im. dr. A. Szebesty w Rabce-Zdroju Sp. z o.o 101
Spis zdj
Zdjcie 1. Zrewitalizowany Park Zdrojowy................................................................................................... 7
Zdjcie 2. Tnia wraz z pijalni i kiwajk w Parku Zdrojowym oraz muszla koncertowa ................................ 8
Zdjcie 3. Archiwalne zdjcia Rabki-Zdroju ............................................................................................... 25
Zdjcie 4. Gorce...................................................................................................................................... 29
Zdjcie 5. Rezerwat Lubo Wielki ............................................................................................................. 29
Zdjcie 6. Park Zdrojowy ......................................................................................................................... 30
Zdjcie 7. Koci pod wezwaniem w. Marii Magdaleny i nowy koci parafialny pod tym samym wezwaniem
............................................................................................................................................................. 30
Zdjcie 8. Kaplica cmentarna i rabczaski cmentarz .................................................................................. 31
Zdjcie 9. Rabka-Zdrj - obecny i dawny wygld dworca kolejowego ......................................................... 31
Zdjcie 10. Organistwka, Wille: Warszawa, Pod Trzema Rami, Anio ..................................................... 32
Zdjcie 11.Tablice informacyjne na ciece edukacyjnej ............................................................................ 34
Zdjcie 12. Rabkoland ............................................................................................................................. 36
Zdjcie 13. Skate i Trial Park oraz tor do nauki jazdy na wzkach inwalidzkich w Rabce-Zdroju.................... 37
Zdjcie 14. Wiea widokowa na Polczakwce ............................................................................................ 37
S t r o n a |3
Spis wykresw
Wykres 1. Oszacowana liczba turystw w Maopolsce w latach 2007-2015 .................................................. 43
Wykres 2. Oszacowana liczba turystw odwiedzajcych Maopolsk w latach 2007-2015 ............................. 43
Wykres 3. Oglny poziom satysfakcji odwiedzajcych krajowych i zagranicznych z pobytu w wojewdztwie
maopolskim ........................................................................................................................................... 45
Wykres 4. Liczba korzystajcych z noclegw ogem w Rabce-Zdroju w latach 2007-2014 .......................... 46
Wykres 5. Liczba korzystajcych z noclegw turystw zagranicznych w Rabce-Zdroju w latach 2007-2014 ... 46
Wykres 6. Liczba noclegw udzielonych ogem w Rabce-Zdroju w latach 2007-2014 ................................. 47
Wykres 7. Liczba noclegw udzielonych turystom zagranicznym w Rabce-Zdroju w l. 2007-2014 ................. 47
Wykres 8. Korzystajcy z noclegw w Rabce-Zdroju w roku 2014 w podziale na rodzaj orodka noclegowego
............................................................................................................................................................. 48
Wykres 9. Liczba miejsc noclegowych ogem w Rabce-Zdroju w latach 2007 2014 ................................. 49
Wykres 10. Liczba miejsc noclegowych w zakadach uzdrowiskowych w Rabce-Zdroju w latach 2007-2014 .. 49
Wykres 11. Wpywy z opaty uzdrowiskowej w latach 2007 2015 ............................................................ 50
Wykres 12. Liczba osobodni pobytu wynikajca z wpyww z opaty uzdrowiskowej .................................... 51
Wykres 13. Podmioty gospodarcze w Rabce-Zdrj wedug wybranych sekcji PKD w l. 2013 i 2014 ............... 64
Wykres 14. Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludnoci (Rabka-Zdrj i Maopolska) ............... 65
Wykres 15. Wiodce kierunki rozwoju Rabki-Zdroju ................................................................................ 115
Wykres 16. Profile lecznicze, ktre powinny by flagowymi specjalizacjami Rabki-Zdroju ........................... 115
Wykres 17. Ocena zmian zachodzcych w ostatniej dekadzie w Rabce-Zdroju pod ktem rozwoju oferty
uzdrowiskowo-turystycznej .................................................................................................................... 116
Wykres 18. Ktre elementy szeroko pojtej publicznej infrastruktury okoouzdrowiskowej maj najwikszy
wpyw na postrzeganie wizerunku Rabki-Zdroju przez osoby, ktre podejmuj decyzj o przyjedzie do niej?
........................................................................................................................................................... 116
Wykres 19. Co w najwikszym stopniu wpywa na pozytywn ocen oferty Rabki-Zdroju jako miejscowoci
uzdrowiskowo-rekreacyjnej przez osoby, ktre ju przebywaj w Rabce? ................................................. 117
Wykres 20. Co naley rozwija, by oferta uzdrowiskowo-rekreacyjna Rabki-Zdroju bya jeszcze
atrakcyjniejsza? .................................................................................................................................... 118
Wykres 21. Jakich form (jakiej oferty) aktywnoci sportowo-rekreacyjnej dla osb odwiedzajcych RabkZdrj najbardziej brakuje (ich oferta jest zbyt maa) jakie braki sygnalizuj kuracjusze? ......................... 119
Wykres 22. Jak Pana/Pani zdaniem traktowany jest rozwj funkcji uzdrowiskowych przez samorzd RabkiZdroju (prosz oceni dziaania podejmowane w tym zakresie na przestrzeni ostatniej dekady). Jest on dla
wadz Rabki-Zdroju: .............................................................................................................................. 119
Wykres 23. Jak Pana/Pani zdaniem traktowany jest rozwj funkcji uzdrowiskowych Maopolski (w tym RabkiZdroju) przez samorzd wojewdztwa (prosz oceni dziaania podejmowane w tym zakresie na przestrzeni
ostatniej dekady). Jest on dla wadz Maopolski: ..................................................................................... 120
Wykres 24. Czy uwaa Pani/Pan, e sieciowanie ofert podmiotw zajmujcych si leczeniem uzdrowiskowym i
rekreacj z obszaru Rabki-Zdroju to dobry pomys?................................................................................. 120
Wykres 25. Analiza silnych i sabych stron Rabki-Zdroju jako miejscowoci uzdrowiskowej (kolor niebieski:
atut, kolor bordowy: saba strona) ......................................................................................................... 121
S t r o n a |4
Wykres 26. Analiza szans i zagroe dla rozwoju Rabki-Zdroju oraz jej wiodcego profilu uzdrowiskoworekreacyjnego (kolor niebieski: szansa, kolor bordowy: zagroenie) ......................................................... 122
Spis tabel
Tabela 1. Cele strategiczne i operacyjne Planu Rozwoju Uzdrowiska Rabki-Zdroju ....................................... 21
Tabela 2. Kluczowe zadania zgoszone w ramach Planu Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj ........................... 22
Tabela 3. Liczba ludnoci zamieszkaej w gminie Rabka-Zdrj w latach 2007-2014 ...................................... 26
Tabela 4. Struktura ludnoci wedug ekonomicznych grup wieku w latach 2007-2014.................................. 26
Tabela 5. Turystyczne obiekty noclegowe zbiorowego zakwaterowania w grskich gminach uzdrowiskowych
wojewdztwa maopolskiego w 2014 roku ................................................................................................ 45
Tabela 6. Liczba miejsc noclegowych w obiektach turystycznych w Rabce-Zdroju w l. 2007-2014 ................ 49
Tabela 7. Podstawowe specjalizacje zakadw uzdrowiskowych w Rabce-Zdroju ......................................... 52
Tabela 8. Dane o ujciach wd leczniczych ............................................................................................... 53
Tabela 9. Zakady lecznictwa uzdrowiskowego w Rabce-Zdroju .................................................................. 55
Tabela 10. Standardowe procedury uzdrowiskowe dostpne na terenie Rabki-Zdroju .................................. 57
Tabela 11. Powierzchnia terenw zielonych w strefie A i B ochrony uzdrowiskowej ................................ 61
Tabela 12. Cel strategiczny 1. Rozwijanie nowoczesnej i odpowiadajcej na wyzwania demograficzne
infrastruktury sanatoryjno-uzdrowiskowej ................................................................................................. 78
Tabela 13. Cel strategiczny 2. Wykorzystanie potencjau przyrodniczo-krajobrazowego i bliskoci aglomeracji
dla rozwijania nowoczesnej oferty turystyczno-rekreacyjnej ....................................................................... 80
Tabela 14. Cel strategiczny 3. Ochrona i zachowanie dla przyszych pokole wysokiej jakoci rodowiska
naturalnego ............................................................................................................................................ 82
Tabela 15. Oczekiwane wskaniki osigni Planu Rozwoju Uzdrowiska .................................................... 110
Tabela 16. Oczekiwane wskaniki osigni Planu Rozwoju Uzdrowiska .................................................... 111
Tabela 17. Zadania suce realizacji celw PRU z listy zada podstawowych ........................................... 112
Tabela 18. Podsumowanie planu finansowego zada komplementarnych sucych realizacji celw PRU .... 114
S t r o n a |5
Sowniczek
Plan Rozwoju Uzdrowiska jest dokumentem, opracowywanym i przyjmowanym przez
waciw gmin uzdrowiskow, niezbdnym do ubiegania si o wsparcie ze rodkw Regionalnego
Programu Operacyjnego Wojewdztwa Maopolskiego na lata 2014-2020, w ramach osi
priorytetowej 6 Dziedzictwo regionalne, dziaanie 6.3 Rozwj wewntrznych potencjaw regionu,
poddziaanie 6.3.2 Wsparcie miejscowoci uzdrowiskowych. W schemacie tym wspierane bd
inwestycje zwizane z budow, rozbudow oglnodostpnej infrastruktury turystycznej i
rekreacyjnej zlokalizowane na terenie uzdrowisk.
Gmina uzdrowiskowa gmina, ktrej obszarowi lub jego czci zosta nadany status
uzdrowiska (definicja zgodna z Ustaw z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym,
S t r o n a |6
WSTP
1.1 Geneza powstania dokumentu
Maopolska to jeden z wiodcych regionw pod wzgldem oferty uzdrowiskowej w Polsce o
uznanej tradycji i bogatej historii. Na obszarze wojewdztwa znajduje si 9 spord 45 polskich
uzdrowisk, stanowicych doskona baz dla rozwoju turystyki uzdrowiskowej i usug zdrowotnych.
Uzdrowiska te od ponad dwustu lat ciesz si duym zainteresowaniem ze strony licznych
kuracjuszy, wczasowiczw i odwiedzajcych oraz inwestorw. Nie tylko z uwagi na unikalne walory
krajobrazu, bogactwo form przyrodniczych, wysokiej jakoci mineralne surowce lecznicze
wydobywane i wykorzystywane tam w lecznictwie, ale rwnie z uwagi na mod i liczne potrzeby
starzejcego si oraz bogaccego si spoeczestwa.
Wszystko to sprawia, i Maopolski Produkt Uzdrowiskowy jest jednym ze sztandarowych
elementw budowania przewagi konkurencyjnej wojewdztwa maopolskiego w ramach tzw.
przemysu czasu wolnego. Znajduje to swoje odzwierciedlenie ju na poziomie Strategii Rozwoju
Wojewdztwa Maopolskiego na lata 2011 2020, zarwno w zdefiniowanych kluczowych
kierunkach rozwoju (dziaanie 2.2.4 Turystyka uzdrowiskowa i prozdrowotna, w ramach
kierunku 2.2 Zrwnowaony rozwj infrastruktury oraz komercjalizacja usug czasu wolnego), jak
rwnie na poziomie zada strategicznych zdefiniowanych w dokumencie, gdzie umieszczono
Program rozwoju maopolskich uzdrowisk czcy w sobie wymiar przestrzenny (wany dla
subregionu podhalaskiego i sdeckiego) oraz wymiar sektorowy (w szczeglnoci w zakresie
Dziedzictwa i przemysu czasu wolnego, ale te Gospodarki wiedzy i aktywnoci).
Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016 2023 jest naturaln kontynuacj i
rozwiniciem dokumentu przygotowanego na lata 2009 2015. To midzy innymi dziki niemu
udao si pozyska samemu tylko samorzdowi Rabki-Zdroju w ostatnich latach rodki finansowe na
realizacj inwestycji w kwocie blisko 20 mln z, co pozwolio przeprowadzi szereg dziaa
inwestycyjnych i promocyjnych w zakresie infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej, owiatowej,
cyfryzacji, a take na dwa projekty istotnie zmieniajce odbir wizualny przestrzeni publicznej.
Pierwszy ze zrealizowanych projektw dotyczcych przestrzeni publicznej obejmowa
kompleksow rewitalizacj parku zdrojowego i dotyczy gruntownej modernizacji caego
zaoenia parkowego jako elementu sucego rozwojowi infrastruktury turystyczno-uzdrowiskowej,
a take tworzenia wysokiej klasy przestrzeni publicznej sucej poprawie jakoci ycia mieszkacw
Rabki-Zdroju.
Zdjcie 1. Zrewitalizowany Park Zdrojowy
rdo: http://it.rabka.pl
Innym projektem, ktry z jednej strony wzbogaca atrakcyjno turystyczno-rekreacyjn RabkiZdroju, z drugiej take ma elementy zwizane z rehabilitacj i wzbogaca jej funkcje uzdrowiskowe,
jest oddany w roku 2014 skate i trialpark wraz z torem do nauki jazdy na wzkach inwalidzkich. Jest
to najnowoczeniejszy tego typu obiekt w Maopolsce, a tor do nauki jazdy na wzkach inwalidzkich
jest unikatowy w skali caego kraju i suy nauce poruszania si w przestrzeni miejskiej na wzkach
inwalidzkich osobom obywajcym w Rabce-Zdroju rehabilitacj po wypadkach czy amputacjach.
Inwestycje te zarwno w przestrze publiczn jak i obiekty uzdrowiskowe, a take
turystyczno-rekreacyjne w istotny sposb poprawiaj odbir Rabki-Zdroju w oczach turystw i
kuracjuszy (co potwierdzaj liczne badania ankietowe prowadzone w ostatnich latach), ale te
czyni te miejsca atrakcyjniejsze dla mieszkacw Rabki-Zdroju. Konsekwencj dobrej oceny zmian
zachodzcych w uzdrowisku jest rozwijanie atrakcyjnych miejsc pracy zwizanych z funkcj
uzdrowiskowo-rekreacyjn, a poprzez to podnoszenia jakoci ycia mieszkacw Rabki-Zdroju.
Nie da si ukry, i obserwowane w Rabce-Zdroju zmiany w zakresie jakoci przestrzeni
publicznej oraz poprawy ich infrastruktury technicznej i uzdrowiskowej s efektem skutecznego
pozyskiwania dofinansowania przez gmin, spki uzdrowiskowe i inne podmioty rodkw
pochodzcych z Unii Europejskiej na realizacj kosztownych inwestycji, ktre daj jednak trwa
podstaw dla dalszego rozwoju gospodarczego Rabki-Zdroju.
Okres programowania Unii Europejskiej 2014 2020 to ostatni tak zasobny dla Polski czas
nadganiania zapnie cywilizacyjnych i tworzenia warunkw rozwoju i wzrostu gospodarczego na
kolejne lata. To take szansa na budowanie przewagi konkurencyjnej Polski i Maopolski w stosunku
do innych europejskich regionw. Bez wtpienia zachodzce procesy demograficzne, coraz bogatsze
spoeczestwo (zarwno w Polsce, jak i w Europie) oraz coraz wiksza spoeczna wiadomo wagi
profilaktyki i potrzeby dbaoci o zdrowie i dobr kondycj sprawia, i rozwj Rabki-Zdroju, jako
jednego z wiodcych maopolskich uzdrowisk, jest wany nie tylko dla samego uzdrowiska, ale
take dla caej Maopolski. Opracowany Plan jest prb najpierw diagnozy aktualnej sytuacji
uzdrowiska wraz z ocen skutkw wczeniej podejmowanych dziaa, a nastpnie na jej
podstawie potwierdzenia wczeniej zdefiniowanych kierunkw rozwoju oraz wskazania niezbdnych
korekt w stosunku do wczeniej opracowanego Planu i wytyczenie celw i zamierze
rozwojowych w perspektywie najbliszych lat.
Nadrzdnym celem dokumentu jest takie zaplanowanie i uporzdkowanie zamierze rnych
podmiotw, w tym w szczeglnoci samorzdu i przedsibiorcw, aby podejmowane inwestycje
wynikay ze zdiagnozowanych potrzeb, aby ich kierunek by spjny w skali caego uzdrowiska, a
S t r o n a |8
uzdrowisk
prawne
podstawy
ich
S t r o n a |9
leczniczych (albo jeden z tych czynnikw) oraz zakady i urzdzenia lecznictwa uzdrowiskowego, jak
rwnie sprzyjajce warunki rodowiskowe i sanitarne, w ktrym prowadzone jest metodyczne
leczenie okrelonych chorb, oraz moe by prowadzona dziaalno uzdrowiskowo-turystyczna.
Uwzgldniajc wyej wymienione czynniki lecznicze, wyrnia si uzdrowiska:
wodolecznicze, balneologiczne (zdrojowiska);
klimatyczne;
borowinowe;
nadmorskie (tallasoterapeutyczne);
subterraneoterapeutyczne (lecznictwa podziemnego).
Samo lecznictwo uzdrowiskowe jest zorganizowan dziaalnoci polegajc na udzielaniu
wiadcze opieki zdrowotnej z zakresu leczenia uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej,
prowadzon w uzdrowisku przez zakady lecznictwa uzdrowiskowego albo poza uzdrowiskiem w
szpitalach i sanatoriach znajdujcych si w urzdzonych podziemnych wyrobiskach grniczych, przy
wykorzystaniu warunkw naturalnych. W zakres lecznictwa uzdrowiskowego wchodz ponadto
wszelkiego rodzaju zabiegi z zakresu fizjoterapii.
W Polsce status uzdrowiska ma zaledwie 45 miejscowoci, z czego a 9 ley w Maopolsce2.
Ponadto w Wieliczce istnieje jedyne w Polsce sanatorium uzdrowiskowe w urzdzonym podziemnym
wyrobisku grniczym. Natomiast szereg miejscowoci pretenduje do uzyskania statusu uzdrowiska.
Wyrnia si take wiele miejscowoci o walorach potencjalnie uzdrowiskowych w tym m.in.
Zawoja, Krocienko, Szczawa, Cikowice, omnica, Bochnia, Tylicz oraz Wierchomla.
Obecnie, rnego rodzaju formy lecznictwa uzdrowiskowego, dystrybuowane s poprzez:
Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ);
organizacje socjalne i ubezpieczeniowe (ZUS, PFRON, KRUS, PCPR);
sprzeda wolnorynkow.
W przypadku dystrybucji za porednictwem NFZ osoby ubezpieczone kierowane s na leczenie
uzdrowiskowe w szpitalach uzdrowiskowych (21 dni doroli, 27 dni dzieci), sanatoriach
uzdrowiskowych (21 dni doroli i 28 dni dzieci), a take na rehabilitacj (28 dni doroli). Istnieje
rwnie moliwo leczenia ambulatoryjnego od 6 do 18 dni. Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe
wystawia lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, biorc pod uwag wskazania i przeciwwskazania oraz
w przypadku dorosych zalecan czstotliwo korzystania z leczenia uzdrowiskowego nie czciej
ni raz na 18 miesicy. Lekarz podejmuje decyzj o zasadnoci wystawienia skierowania na leczenie
uzdrowiskowe. Rodzaj leczenia uzdrowiskowego (szpital, sanatorium, rehabilitacja) okrela
zatrudniony w NFZ lekarz specjalista z zakresu balneologii i medycyny fizykalnej lub rehabilitacji
medycznej, po dokonaniu oceny skierowania pod wzgldem celowoci leczenia uzdrowiskowego.
Taka ocena obejmuje: pozytywne lub negatywne zaopiniowanie wniosku do wyjazdu, okrelenie
miejscowoci uzdrowiskowej waciwej do leczenia schorzenia bdcego podstaw wystawienia
skierowania, rodzaj leczenia i jego tryb oraz czas trwania kuracji.
W przypadku otrzymania skierowania do szpitala uzdrowiskowego NFZ pokrywa w caoci
koszty opieki medycznej, zabiegw oraz zakwaterowania i wyywienia. Bezpatne jest rwnie
leczenie sanatoryjne i szpitalne dzieci. W przypadku dziecka skierowanego na leczenie sanatoryjne
pod opiek osoby dorosej opiekun pokrywa peny koszt swojego pobytu zgodnie z cennikiem
zakadu lecznictwa uzdrowiskowego, do ktrego dziecko zostao skierowane na leczenie. Natomiast
osoby dorose skierowane na leczenie uzdrowiskowe do sanatorium musz rwnie pokry cz
kosztw zakwaterowania i wyywienia. Opaty pobierane s bezporednio w sanatoriach - w
zalenoci od standardu pokoju, ktrymi dysponuj poszczeglne sanatoria - przed rozpoczciem
pobytu. Pacjent dokonuje wyboru standardu pokoju, biorc pod uwag moliwoci
wiadczeniodawcy. Take transport bez wzgldu na form leczenia odbywa si na koszt
pacjenta.
rdo: http://www.mz.gov.pl/leczenie/lecznictwo-uzdrowiskowe/lecznictwo-uzdrowiskowe/kierunki-lecznicze-uzdrowisk,
dostp: 2016-03-02.
S t r o n a |10
Z kolei w innych miejscach zwrot majtku byym wacicielom (lub ich spadkobiercom) rodzi szereg
konfliktw na styku waciciel samorzd.
Kolejnym problemem wpywajcym na rozwj miejscowoci uzdrowiskowych jest kwestia
taksy uzdrowiskowej, czyli opaty za korzystanie z warunkw naturalnych i infrastruktury
uzdrowiska. Patnikami taksy s turyci, kuracjusze i inne osoby przebywajce w gminie, niebdce
staymi mieszkacami (np. posiadacze drugich domw). W Polsce taksa obowizywaa od momentu
wprowadzenia pierwszej ustawy o uzdrowiskach (tj. od roku 1922 taksa kuracyjna za korzystanie
z urzdze uzdrowiskowych) do roku 1992, kiedy zabroniono jej pobierania. Po interwencjach
samorzdw lokalnych taks przywrcono, aczkolwiek na bardzo niskim poziomie, ktry nie
gwarantuje pokrycia kosztw obsugi infrastruktury uzdrowiskowej. Od roku 2006 wysoko opaty
uzdrowiskowej jest ksztatowana przez samorzdy gmin uzdrowiskowych, ale grna wysoko tej
stawki jest ograniczona ustawowo. Niezalenie od powyszego, gminy otrzymuj na realizacj
zada wasnych zwizanych z funkcjonowaniem uzdrowiska dotacj w wysokoci rwnej wpywom z
opaty uzdrowiskowej. Ten mechanizm finansowania zada wasnych gmin uzdrowiskowych w
zakresie odnoszcym si do uzdrowiska wraz z innymi mechanizmami wsparcia pozwala
systematycznie przeznacza okrelone rodki na odbudow i utrzymanie infrastruktury
uzdrowiskowej, a take podejmowa nowe inwestycje zwizane z infrastruktur uzdrowiskow czy
coraz waniejszymi kwestiami zwizanymi chociaby z jakoci powietrza na terenie gmin
uzdrowiskowych. Oczywicie, mechanizm ten szczeglnie z punktu widzenia samorzdu (ale te
mieszkacw gmin uzdrowiskowych) - nie do koca rozwizuje problem finansowania zada
wasnych tych samorzdw zwizanych z tworzeniem warunkw do rozwoju lecznictwa
uzdrowiskowego.
Konieczno cznej i jednoczesnej realizacji zarwno zada gminy, skierowanych na
zaspokajanie potrzeb mieszkacw, jak i zada zwizanych z utrzymaniem i rozwojem infrastruktury
uzdrowiskowej (przeznaczonej gwnie dla osb spoza gminy) jest chyba jednym z najczciej
wystpujcych problemw gmin uzdrowiskowych. Problemy z tym zwizane wynikaj ponadto z
systematycznego nakadania na gminy koniecznoci realizacji dodatkowych zada bez
sprecyzowania rde ich finansowania. Gminy uzdrowiskowe wykonuj nadprogramowe zadania ze
rodkw przewidzianych na zaspokojenie potrzeb wasnych mieszkacw, co jest sprzeczne z
ustaw o samorzdzie gminnym i Konstytucj RP.
Aktualna, trudna sytuacja ekonomiczna przewaajcej wikszoci polskich uzdrowisk
spowodowana jest z jednej strony prb nadganiania zapnie cywilizacyjnych i rozwijania
infrastruktury (z wykorzystaniem dostpnych rodkw z UE, co jednak powoduje take obcienie
budetu gminy po stronie niezbdnego wkadu wasnego), jak i szybkimi i znaczcymi zmianami
zasad funkcjonowania rynku usug uzdrowiskowych (take w aspekcie prawnym), w tym znaczn
zalenoci lecznictwa uzdrowiskowego od systemu publicznej ochrony zdrowia i ubezpiecze
spoecznych, a take brakiem moliwoci dokapitalizowywania spek publicznych ze rodkw
Skarbu Pastwa. Negatywnie na sytuacj uzdrowisk prowadzonych w formie spek kapitaowych z
udziaem Skarbu Pastwa wpywa ponadto szybki rozwj segmentu spa &wellness, bazujcego na
kapitale prywatnym, co zdecydowanie zwiksza konkurencj na rynku i powoduje przenikanie si
oferty usugowej (co oczywicie z punktu widzenia funkcjonowania caego systemu jest sytuacj jak
najbardziej korzystn).
Sytuacja polskich, w tym maopolskich, uzdrowisk jest niezwykle skomplikowana. Do silnych
stron maopolskich uzdrowisk naley zaliczy ich pooenie geograficzne i wynikajce z niego
naturalne zasoby rodowiska, klimat i orografia, jak rwnie rnorodno oferowanych profili
leczniczych, wysokokwalifikowan kadr medyczn i nowoczesny sprzt medyczny, a take
konkurencyjno cenow oferty rodzimych uzdrowisk na rynku europejskim. Z kolei barier jest
sabo finansowa podmiotw uzdrowiskowych (szczeglnie bdcych wasnoci Skarbu Pastwa),
nie zawsze najwyszy poziom zarzdzania i marketingu dziaalnoci leczniczej, a take wci w
porwnaniu z europejskimi uzdrowiskami - niewysoki standard zewntrznej oglnodostpnej
infrastruktury uzdrowiskowej i jej dekapitalizacja, a w kilku przypadkach rwnie nieuregulowane
prawa wasnoci gruntw i nieruchomoci uzdrowiska.
S t r o n a |12
charakteru i szczebla. Na wiecie najwiksze znaczenie maj zwizki uzdrowisk: The International
Spa Association (ISPA) i Europejski Zwizek Uzdrowisk (ESPA) oraz instytucje badawcze: World
Thermalism Organisation, World Hydrothermal Organisation, International Society of Spa Technics,
a take medyczne: Midzynarodowa Federacja Leczenia Termalnego i Klimatycznego (FEMTEC). W
Polsce ich odpowiednikami s: Polskie Towarzystwo Balneologii i Medycyny Fizykalnej oraz Unia
Uzdrowisk Polskich, Izba Gospodarcza Uzdrowiska Polskie i Stowarzyszenie Gmin Uzdrowiskowych
RP (SGU RP). Wykorzystanie przez uzdrowiska potencjau lobbystycznego, naukowego, ale rwnie
wymiany dowiadcze oraz prowadzenia wsplnych dziaa promocyjnych, moe wpyn bardzo
pozytywnie na ich rozwj.
S t r o n a |14
dziaalno mona podporzdkowa rynkowemu prawu popytu i poday. Mona by zatem sdzi, i
to wanie gminy uzdrowiskowe s podmiotami szczeglnie uprzywilejowanymi, obdarzonymi przez
natur unikatowymi surowcami leczniczymi, niepowtarzalnym krajobrazem, czystym powietrzem i
wysok lesistoci terenw, przy jednoczesnym specjalnym traktowaniu przez Pastwo.
W praktyce, szczeglnie ten ostatni element, wywouje szerok dyskusj wrd przedstawicieli
gmin uzdrowiskowych, bowiem ograniczenia rozwoju naoone na gmin uzdrowiskow, wynikajce
z jej specjalnego statusu - obszaru specjalnej ochrony - s wyjtkowo dokuczliwe dla mieszkacw
takiej gminy. Gmina uzdrowiskowa to bowiem gmina, ktrej obszarowi lub jego czci zosta
nadany status uzdrowiska w trybie okrelonym w ustawie o lecznictwie uzdrowiskowym. Uzdrowisko
to obszar, gdzie prowadzone jest lecznictwo uzdrowiskowe, wydzielony w celu wykorzystania i
ochrony znajdujcych si na jego terenie naturalnych surowcw leczniczych, ktremu zosta nadany
status uzdrowiska. Z powyszych definicji wynika, e uzdrowisko jest ograniczonym obszarem
terytorium gminy prowadzcym specyficzn dziaalno, jak jest lecznictwo uzdrowiskowe.
Zgodnie z obowizujc ustaw o lecznictwie uzdrowiskowym (art. 34) status uzdrowiska
moe by nadany obszarowi, ktry spenia cznie nastpujce warunki:
posiada zoa naturalnych surowcw leczniczych o potwierdzonych waciwociach
leczniczych;
posiada klimat o waciwociach leczniczych;
na jego obszarze znajduj si zakady lecznictwa uzdrowiskowego i urzdzenia lecznictwa
uzdrowiskowego przygotowane do prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego;
spenia okrelone w przepisach o ochronie rodowiska wymagania w stosunku do
rodowiska;
posiada infrastruktur techniczn w zakresie gospodarki wodno-ciekowej, energetycznej,
w zakresie transportu zbiorowego, a take prowadzi gospodark odpadami.
W celu ochrony dbr narodowych, jakimi s surowce lecznicze, w gminie uzdrowiskowej
wydzielone zostaj trzy strefy ochronne. Strefy ochronne to cz obszaru uzdrowiska albo obszaru
ochrony uzdrowiskowej okrelone w statucie uzdrowiska, wydzielone w celu ochrony czynnikw
leczniczych i naturalnych surowcw leczniczych, walorw rodowiska i urzdze uzdrowiskowych.
Tworz je z reguy obszary biologicznie czynne w postaci lasw ochronnych, parkw
uzdrowiskowych, parkw krajobrazowych, zieleni naturalnej.
Zgodnie z obowizujc ustaw o uzdrowiskach strefa A obejmuje obszar, na ktrym s
zlokalizowane lub planowane zakady i urzdzenia lecznictwa uzdrowiskowego oraz inne obiekty
suce lecznictwu uzdrowiskowemu albo obsudze pacjenta lub turysty, w szczeglnoci
pensjonaty, restauracje lub kawiarnie, a procentowy udzia terenw zieleni wynosi niemniej ni 65%
powierzchni strefy. Strefa ta ma za zadanie chroni cenne surowce lecznicze i zapewni optymalne
warunki rodowiskowe do prowadzenia leczenia i dlatego obowizuj tu szczeglne rygory
gospodarowania, m.in.:
zakaz budowy zakadw przemysowych, budynkw mieszkalnych jednorodzinnych i
wielorodzinnych, garay wolno stojcych, obiektw handlowych o powierzchni uytkowania
wikszej ni 400 m2;
zakaz lokalizacji stacji paliw oraz punktw dystrybucji produktw naftowych;
zakaz budowy autostrad i drg ekspresowych, parkingw naziemnych o liczbie miejsc
postojowych wikszej ni 15%, miejsc noclegowych w szpitalach uzdrowiskowych,
sanatoriach uzdrowiskowych i pensjonatach, nie wikszej jednak ni 30 miejsc postojowych
oraz parkingw naziemnych przed obiektami usugowymi o liczbie miejsc postojowych nie
wikszej ni 10;
zakaz lokalizacji stacji bazowych telefonii ruchomej, stacji nadawczych radiowych i
telewizyjnych, stacji radiolokacyjnych i innych emitujcych fale elektromagnetyczne;
zakaz lokalizacji obiektw budowlanych mogcych zawsze znaczco oddziaywa na
rodowisko, w szczeglnoci takich jak: warsztaty samochodowe, wdzarnie, garbarnie, z
wyjtkiem obiektw budowlanych sucych poprawie stanu sanitarnego uzdrowiska;
zakaz uruchamiania skadowisk odpadw staych i pynnych, punktw skupu zomu i
punktw skupu produktw rolnych, skadw nawozw sztucznych, rodkw chemicznych i
skadw opau;
S t r o n a |15
S t r o n a |16
S t r o n a |18
S t r o n a |19
2. STRESZCZENIE
2.1 Tytu
Plan Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj na lata 2016 2023
2.2 Lokalizacja
Plan Rozwoju Uzdrowiska obejmuje wszystkie trzy strefy uzdrowiskowe w miejscowoci
Rabka-Zdrj, ze szczeglnym uwzgldnieniem interwencji w strefie A i B Uzdrowiska. Gmina RabkaZdrj pooona jest w rodkowo-pnocnej czci powiatu nowotarskiego w wojewdztwie
maopolskim.
2.3 Obszar
Obszar objty Planem Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj obejmuje 3 669,8 ha, na ktry
skada si:
strefa ochrony uzdrowiskowej A o powierzchni 168,1 ha zlokalizowana w granicach
miasta Rabka-Zdrj;
strefa ochrony uzdrowiskowej B o powierzchni 722,4 ha otaczajca stref A;
strefa ochrony uzdrowiskowej C" o powierzchni 2 779,3 ha, ktrej granica zewntrzna
biegnie granic administracyjn miasta Rabka-Zdrj. Granic wewntrzn strefy C
stanowi granica zewntrzna strefy B.
S t r o n a |20
Rysunek 1. Granice stref ochrony uzdrowiskowej A, oraz caego obszaru uzdrowiska (strefy A,
B i C) w Rabce-Zdroju
wol ubiegania si o rodki w ramach dziaania 6.3.2. RPO WM zadania te na czn kwot
71 032 600,00 PLN, w tym 61 229 755,99 PLN stanowi koszty kwalifikowane zostay
zaprezentowane w poniszej tabeli. Odnoszc si do wartoci projektw 16,89% z nich to
projekty, ktrych beneficjentem jest samorzd Rabki-Zdroju, za 83,11% stanowi projekty, ktre
zamierzaj realizowa inni beneficjenci kwalifikowani w ramach dziaania 6.3.2 (przy czym we
wszystkich przypadkach s to przedsibiorcy prowadzcy dziaalno uzdrowiskow bd
turystyczno-rekreacyjn).
Ponadto w dokumencie przedstawiono take - w ukadzie poszczeglnych celw
strategicznych - szereg innych zada, ktre w perspektywie wdraania PRU (tzn. w latach 2016
2023) bd realizowane przez rne podmioty, z wykorzystaniem rozmaitych rde finansowania,
w tym rodkw wasnych, ktre take wpywaj na rozwj funkcji uzdrowiskowo-turystycznych
Rabki-Zdroju, a zatem maj istotny udzia w osiganiu celw okrelonych w niniejszym dokumencie.
Ich warto, a take liczba zaangaowanych podmiotw, jest znaczco wiksza ni zdefiniowana w
ramach grupy zda podstawowych (szczegy w rozdziale 5.4. Lista dodatkowych projektw i
przedsiwzi kluczowych z punktu widzenia kompleksowego rozwoju Rabki-Zdroju).
Tabela 2. Kluczowe zadania zgoszone w ramach Planu Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj
Nr
karty
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Nazwa zadania
Warto
projektu
Warto
kosztw
kwalifik.
JST
8 000 000,00
8 000 000,00
JST
4 000 000,00
4 000 000,00
Przedsibiorca
9 840 000,00
8 000 000,00
Przedsibiorca
7 800 000,00
6 341 463,00
Przedsibiorca
1 992 600,00
1 620 000,00
Przedsibiorca
700 000,00
569 106,00
Przedsibiorca
3 600 000,00
2 926 829,27
Przedsibiorca
10 000 000,00
8 000 000,00
Przedsibiorca
10 000 000,00
8 000 000,00
Przedsibiorca
8 000 000,00
8 000 000,00
Przedsibiorca
4 000 000,00
3 252 032,52
Przedsibiorca
3 100 000,00
2 520 325,20
71 032 600,00
61 229 755,99
Typ
beneficjenta
Razem
12 000 000,00
Procent
16,89%
59 032 600,00
Procent
83,11%
S t r o n a |22
dla
uzdrowiska
potencja
rdo: www.malopolskie.pl
Przez gmin przebiegaj trzy drogi krajowe DK7, DK28 i DK47. Czas poczenia drogowego z
Krakowem wynosi ok. 60 minut, za z Nowym Targiem ok. 21 minut.
Historia Rabki-Zdroju zwizana jest bezporednio z wystpujcymi tu rdami solnymi. W
latach trzydziestych XIII wieku klasztor Cystersw otrzyma upowanienie od wojewody
S t r o n a |23
S t r o n a |24
W latach drugiej wojny wiatowej uzdrowisko w Rabce byo nieczynne, rda zostay
zanieczyszczone, aparatura zniszczona lub wywieziona do Niemiec. W pensjonatach przebywali
ranni onierze niemieccy, zorganizowano tu siedziby organizacji paramilitarnych m.in. NSDAP oraz
szkoy policyjnej. Wycofujce si wojska niemieckie zniszczyy uzdrowisko, spalono m.in. zakad
przyrodoleczniczy. Po zakoczeniu wojny zniszczone uzdrowisko zostao odebrane wacicielom
rodzinie Kadenw-Wieczorkowskich i przejte przez Skarb Pastwa.
W powojennej Polsce powanym problemem byo zwikszenie zachorowalnoci na grulic
zwaszcza wrd dzieci. Rabka ze swoim klimatem zostaa centralnym orodkiem leczenia grulicy.
Dziki temu infrastruktura uzdrowiskowa miasta zostaa szybko odbudowana. W kolejnych latach
unowoczeniono orodki lecznicze, powsta nowy park zdrojowy, liczne zielece, wybudowano cigi
komunikacyjne, uregulowano bieg potokw Sonka i Poniczanka. W centrum uzdrowiska
wybudowano muszl koncertow i kino. Dziaalno reaktywowao Polskie Towarzystwo
Turystyczno-Krajoznawcze oraz Gorczaski Oddzia Zwizku Podhalan. Spoecznymi siami rozwija
si utworzony w 1949 roku teatrzyk lokalny Rabcio-Zdrowotek, znany dzisiaj w caym kraju i
funkcjonujcy pod nazw Teatr Lalek Rabcio. Rozwina si take sie gastronomiczna, handlowa i
usugowa. Napyw niezbdnych dla funkcjonowania uzdrowiska kadr i personelu pomocniczego
spowodowa wy demograficzny i bardzo odczuwalny sta si deficyt mieszkaniowy. Pod koniec lat
50. powstaa spdzielnia mieszkaniowa, ktra wybudowaa typowe wielkomiejskie bloki
nieprzystajce do architektonicznego i urbanistycznego obrazu Rabki. Ich lokalizacja w centrum
miasta sprawia, i skutecznie zasaniaj pikn panoram masywu Lubonia.
Spadek zachorowalnoci na grulic w latach 60. czy si ze zmian profilu leczniczego
placwek sanatoryjnych w kierunku przewlekych chorb ukadu oddechowego. W latach 70.
rozpocza si budowa zakadu przyrodoleczniczego. W czerwcu 1996 roku, w trakcie I wiatowego
Zlotu Kawalerw Orderu Umiechu, Rabka otrzymaa, nadany przez Kapitu Orderu Umiechu,
UNESCO i Wojewod Nowosdeckiego, tytu Miasta Dzieci wiata. W 1999 roku nazwa miasta i
gminy zostaa zmieniona na Rabka-Zdrj, ktra szczeglnie podkrela jej uzdrowiskowy charakter.
S t r o n a |25
2007
17 160
8 209
8 951
2008
17 179
8 239
8 970
2009
17 202
8 275
8 993
2010
17 344
8 421
9 135
2011
17 325
8 391
9 116
2012
17 304
8 397
9 095
2013
17 284
8 393
9 075
2014
17 272
8 353
9 063
Analizujc wiek mieszkacw, naley zauway, i najwicej jest osb w wieku produkcyjnym
(mczyni pomidzy 18. a 64. rokiem ycia i kobiety pomidzy 18. a 59. rokiem ycia). Udzia tej
grupy wiekowej rs do 2011 roku, a w nastpnych latach spada. Natomiast systematycznie ronie
udzia ludnoci w wieku poprodukcyjnym - w 2007 roku wskanik ten wynosi 17,2%, a w 2014
roku ju 19,8%. Spada natomiast udzia liczby osb w wieku przedprodukcyjnym z 21,6% (2007
rok) do 18,2%(2014 rok).
Tabela 4. Struktura ludnoci wedug ekonomicznych grup wieku w latach 2007-2014
Ludno/rok
2007
Ogem
Mczyni
Kobiety
3 709
1 916
1 793
Ogem
Mczyni
Kobiety
10 501
5 352
5 149
Ogem
Mczyni
Kobiety
2 950
941
2 009
2008
2009
2010
2011
W wieku przedprodukcyjnym
3 628
3 508
3 527
3 473
1 879
1 811
1 810
1 765
1 749
1 697
1 717
1 708
W wieku produkcyjnym
10 594
10 741
10 923
10 864
5 416
5 504
5 653
5 661
5 178
5 237
5 270
5 203
W wieku poprodukcyjnym
2 987
3 019
3 106
3 170
944
960
958
965
2 043
2 059
2 148
2 205
2012
2013
2014
3 384
1 729
1 655
3 296
1 679
1 617
3 174
1 603
1 571
10 843
5 676
5 167
10 821
5 698
5 123
10 802
5 697
5 105
3 265
992
2 273
3 351
1 016
2 335
3 440
1 053
2 387
S t r o n a |26
rdo: e-gory.pl
Oferta
turystyczno-rekreacyjna
Rabki-Zdroju
jest
ukierunkowana
gwnie
na
zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i modziey, czyli jednej z waniejszych grup
odwiedzajcych uzdrowisko. Nie naley jednak zapomina, e Rabka-Zdrj powinna take stanowi
miejsce atrakcyjne dla szerszej grupy odbiorcw, tym bardziej, e taki potencja istnieje. W RabceZdroju mona spdza czas aktywnie (latem - szlaki piesze i rowerowe, jazda konna, zim - narty,
ywy, sanki), mona take poznawa histori regionu oraz jego tradycj (szlak architektury
drewnianej, pracownie garncarskie, malowanie na szkle, pracownie lutnicze). Specyfika RabkiZdroju, okrelanej miastem dzieci, narzuca take profil atrakcji: Teatr Lalek Rabcio, Rodzinny Park
Rozrywki Rabkoland oraz liczne imprezy adresowane do dzieci pozwalaj na atrakcyjne
zagospodarowanie czasu wolnego.
Obszar gminy Rabka-Zdrj czciowo ley na terenach Gorczaskiego Parku Narodowego oraz
Rezerwatu Lubo Wielki.
Gorczaski Park Narodowy (GPN) obejmuje cz pasma grskiego zwanego Gorcami.
Pnocna granica Gorcw biegnie dolin Raby (od Rabki-Zdroju do Mszany Dolnej) oraz dolin
Mszanki, od poudnia drog z Krocienka do Nowego Targu, od wschodu granic stanowi rzeka
Dunajec, a od zachodu Pasmo Podhalaskie na odcinku z Nowego Targu do Chabwki.
Najwyszym szczytem Gorcw jest Turbacz wznoszcy si na wysoko 1 311 m n.p.m.
Najatrakcyjniejsze czci Gorcw s chronione w Gorczaskim Parku Narodowym (powierzchnia
7 019 ha), ktry zosta utworzony w 1982 roku celem ochrony tutejszej flory i fauny - przepiknych
borw karpackich, a take rolinnoci alpejskiej i subalpejskiej. Symbolem Gorczaskiego Parku
Narodowego jest salamandra plamista najwikszy paz ogoniasty wystpujcy w Polsce.
S t r o n a |27
rdo: www.gorczanskipark.pl
S t r o n a |28
Zdjcie 4. Gorce
3.2.1.2
Rezerwaty przyrody
3.2.1.3
Park Zdrojowy
W centrum Rabki-Zdroju pooony jest pikny i rozlegy (23,59 ha) Park Zdrojowy. W wyniku
przeprowadzonej kompleksowej rewitalizacji Park Zdrojowy zosta kompozycyjnie podzielony na
dwie czci o odmiennym charakterze. Obecnie cz zachodnia tzw. strefa soca, peni funkcj
reprezentacyjno-wypoczynkow. Przygotowano tu 10 ogrodw tematycznych z rnorodn
rolinnoci m.in. ogrd rany, skalny, pnczy i wrzosowisko. Rnorodno kwiatw i krzeww
pord alejek zachca do dugich spacerw oraz kpieli sonecznych. W tej czci znajduj si
rwnie najwiksze atrakcje Parku: tnia solankowa, place zabaw, korty tenisowe i kawiarnia.
Druga (wschodnia) cz Parku to tzw. strefa cienia o charakterze spacerowo-refleksyjnym
nawizujcym do atmosfery parku angielskiego. Alejki zostay w niej poprowadzone po liniach
prostych pord wysokich drzew i krzeww.
S t r o n a |29
Prcz piknej przyrody Park oferuje odwiedzajcym zesp urzdze sportowych na ciece
zdrowia, boiska sportowe oraz place zabaw dla dzieci, a od niedawna take skate i trial park wraz ze
specjalnym torem do nauki poruszania si na wzkach inwalidzkich. W rodku parku stoi odnowiona
drewniana altana Pod Grzybkiem doskonae miejsce do organizacji rozmaitych wydarze
artystycznych.
Park po przeprowadzonej rewitalizacji sta si prawdziw wizytwk Uzdrowiska.
Zdjcie 6. Park Zdrojowy
rdo: gorce24.pl
S t r o n a |30
Koci parafialny pod wezwaniem w. Marii Magdaleny znajduje si przy ul. Orkana
nieopodal dawnej wityni parafialnej. W skad zespou obiektw wpisanego do rejestru zabytkw
wchodzi koci, cmentarz przykocielny, ogrodzenie z pseudobastionami i budynek gospodarczy
znajdujcy si w linii ogrodzenia. Do budowy kocioa przystpiono wtedy, gdy poprzedni,
drewniany koci sta si niewystarczajcy dla potrzeb powikszajcej si parafii. Przygotowania do
budowy nowej wityni sigaj roku 1895, kiedy to nowym wacicielem Rabki zosta dr Kazimierz
Kaden. Spraw budowy zaj si proboszcz rabczaskiej parafii ks. Jakub Zych rodem z
Chochoowa.
Kaplica cmentarna. Cmentarz parafialny powsta na pocztku XIX wieku z dala od
drewnianego kocioa parafialnego i wczesnych zabudowa mieszkalnych. Stary cmentarz
pooony jest przy ulicy Orkana. Na jego terenie znajduje si zabytkowa kaplica grobowa
wzniesiona dla zmarego w 1892 roku Juliana Wieniawy Zubrzyckiego twrcy uzdrowiska. wier
wieku pniej w kaplicy pochowany zosta ks. Jakub Zych. Kaplica w stylu neogotyckim skada si z
jednej nawy. Do jej wntrza prowadzi ostroukowy portal. Front kaplicy zwieczony jest
schodkowym szczytem, a na jego naroach znajduj si spiczaste wiee zwieczone ostrosupowymi
hemami. Caa budowla wzmocniona jest przyporami, a pod okapem dachu obiega j prostoktny
fryz. Na krytym gontem dachu znajduje si wieyczka na sygnaturk.
Zdjcie 8. Kaplica cmentarna i rabczaski cmentarz
rdo: rabka.pl
koci. Budowla z bali, dach kryty gontem o prostej proporcjonalnej bryle. Pocztkowo miecia si
w niej karczma, obecnie stanowi wasno prywatn.
Zdjcie 10. Organistwka, wille: Warszawa, Pod Trzema Rami, Anio
rdo: www.rabka.pl
Szlaki turystyczne
S t r o n a |32
szlak niebieski: Rabka-Zdrj Zaryte Lubo Wielki, dugo trasy 8 km, czas wejcia ok.
3.30 h, zejcia ok. 3.20 h.
Rysunek 6. Szlaki turystyczne w rejonie Rabki-Zdroju
rdo: mapa-turystyczna.pl
dwukilometrow tras mona pokona w cigu godziny. Zwiedzajcy znajd tu wygodne przystanki
z miejscami do odpoczynku. Tras rozpoczyna stylowy, drewniany pawilon z miejscem na grill. Przy
trasie cieki powstao osiem przystankw, przy ktrych zwiedzajcy mog dowiedzie si, jakie
gatunki drzew rosn w okolicznych lasach, a take jakie ptaki, gady i pazy je zamieszkuj. Na trasie
znajduje si oczko wodne, moczary, rdeko i studnia, a take punkt widokowy. cieka
dydaktyczna to nie tylko atrakcja turystyczna, ale take znakomite miejsce na lekcje przyrody dla
modziey.
Zdjcie 11.Tablice informacyjne na ciece edukacyjnej
rdo: www.rabka.pl
3.2.3.2
Infrastruktura sportowo-rekreacyjna
Orodki narciarskie
Rabka-Zdrj oferuje turystom trzy stoki narciarskie z wycigami. Wszystkie s owietlone i
czynne do pnych godzin wieczornych, wyposaone w punkty gastronomiczne, posiadaj
wypoyczalnie nart i snowboardw, szkki narciarskie i snowboardowe oraz serwisy narciarskie. Do
kadego stoku mona dojecha take busami komunikacji miejskiej.
U ura stok znajduje si w Chabwce przy drodze 958, ok. 4,5 km od centrum miasta.
Trasa zjazdowa bardzo atwa, dla pocztkujcych. Rnica poziomw 50 m, dugo zjazdu
350 m, wycig orczykowy. Obok wycig linowy dla dzieci 100 m dugoci, o rnicy
poziomw 10 m. Stok sztucznie nanieany;
Maciejowa Ski malowniczo pooony przy kocu ul. Poniatowskiego w dzielnicy Sone.
Odlego od centrum miasta wynosi ok. 4 km. Posiada dwa wycigi orczykowe o
przepustowoci 1 000 oraz 400 osb na godzin. Zjazd dwiema trasami: Trasa I 1 200 m,
szeroka, w poowie zakrcajca agodnym ukiem, bywa, e z kilkoma agodnymi progami,
stopie trudnoci redni. Rnica poziomw 198 m. Z grnej stacji ok. 20 min. pieszo do
schroniska PTTK Bacwka na Maciejowej. Trasa II 250 m, atwa, dla dzieci i
pocztkujcych, o rnicy poziomw 40 m;
S t r o n a |35
rdo: www.rabka.pl
Skatepark i trialpark
W 2014 roku w rabczaskim Parku Zdrojowym pojawia si nowa atrakcja dla mionikw
jazdy na deskorolkach, rolkach i rowerach. W sezonie wakacyjnym otwarto tutaj
S t r o n a |36
rdo: www.freestyle.pl
rdo: www.gorce24.pl
bogactwem treciowym i artystycznym. Wykonane zostay gwnie przez twrcw ludowych z okolic
Rabki-Zdroju, terenu Podhala, Orawy i Gorcw.
Staa ekspozycja ukazuje nastpujce elementy zwizane z obszarem Rabki-Zdroju:
rzemioso wiejskie: eksponaty w wikszoci s dzieem garncarzy z okolic Rabki-Zdrj. S
to przedmioty uywane do codziennych czynnoci, np. garnki, naczynia, rynki, misy, a
take rzeczy zwizane z rzemiosem ciesielstwem, tokarstwem, bednarstwem;
strj: prezentowane s tutaj stroje gralskie, a take przedmioty suce do obrbki lnu i
weny. Przedstawione s sposoby wyszywania strojw i wyprawiania skr;
obrzdy: ekspozycja przedstawia obrzdy i przedmioty z nimi zwizane, w tym m.in. turo,
szopki, podaniczki zwizane ze witami Boego Narodzenia, jak rwnie elementy
kojarzone z Zielonymi witkami i Wielkanoc. Znajduj si tu take instrumenty muzyczne
i zabawki wyrabiane przez twrcw w wikszoci dla wasnych dzieci;
sztuka ludowa: malarstwo i rzeba przedstawiajce postacie Chrystusa i Matki Boskiej oraz
witych. Uwag zwraca rzeba w. Jana Nepomucena w stylu barokowym i figura Matki
Boskiej z Dziecitkiem z XVIII wieku.
Muzeum Orderu Umiechu
Na terenie Rodzinnego Parku Rozrywki Rabkoland w Rabce-Zdroju znajduje si Muzeum
Orderu Umiechu jedynego na wiecie odznaczenia, ktre jest przyznawane dorosym na wniosek
dzieci.
Muzeum Grali i Zbjnikw
Ekspozycja dotyczy grali zamieszkujcych okoliczne gry i zbjnikw karpackich. Jest to
jedyna nowoczesna, interaktywna i multimedialna wystawa o tej tematyce w Maopolsce. Modsi
zwiedzajcy mog tu zapozna si z obowizkami i warunkami codziennego ycia. Maj te
moliwo wzicia udziau w grze polegajcej na poszukiwaniu skarbw ukrytych przez zbjnikw.
Dla starszych zwiedzajcych przeznaczone s ekspozycje etnograficzne w stylizowanych chaupach
gralskich, ktre zostay wzbogacone o ciekawe multimedia.
Muszla koncertowa
W miesicach, ktre umoliwiaj organizacj imprez plenerowych, odbywaj si koncerty w
Muszli Koncertowej. Obiekt w roku 2012 zosta gruntownie zmodernizowany; zadaszono widowni,
wyremontowano zaplecze, przystosowano go rwnie do potrzeb osb niepenosprawnych. W
ramach inwestycji zakupiono te nowy sprzt naganiajcy do obsugi imprez.
Zdjcie 15. Nowa muszla koncertowa w Parku Zdrojowym
rdo: www.rabka.pl
Pracownie garncarskie
W Rabce-Zdroju dziaa tradycyjny warsztat garncarski jedyny na terenie Maopolski. Jest
chtnie odwiedzany przez turystw, ktrzy na miejscu mog pozna technik wytwarzania
glinianych mis, talerzy, dzbankw, kubkw, kufli, dzwonkw. Przykady ceramiki rabczaskiej z
przeomu XIX i XX w. eksponowane s w Muzeum im. Wadysawa Orkana. Garncarstwo jest
najstarszym zawodem rzemielniczym wystpujcym w Rabce-Zdroju i jej okolicach. Dziki bogatym
zasobom gliny garncarstwo pojawio si na tym terenie ju na przeomie XVI i XVII wieku.
Garncarze byli wwczas zrzeszeni w cechu garncarsko-kocielnym skupiajcym rwnie wytwrcw
wiec. Pod koniec XIX w. na terenie Rabki, Sonego (stanowicego wwczas odrbn wie) i
Skomielnej Biaej istniao zagbie garncarskie, a zawd garncarza wykonyway 34 osoby.
Rabczaskie wyroby byy najchtniej kupowane na caym Podhalu i konkuroway z wyrobami
przywoonymi z Wgier. Miay charakterystyczn czerwon lub brzow barw i wasny
palemkowy wzr zdobniczy.
Zdjcie 17. Rabczaskie wyroby garncarskie
rdo: www.rabka.pl
Sudetach kaolin (biaa glinka porcelanowa). Po wojnie produkcja tutejszych garncarzy zacza
zawa swj profil gwnie do donic i pamitkowych dzbanuszkw. W latach 60. XX wieku
rabczaskie garncarstwo podtrzymywaa mod na cepeliad, wyposaanie w wyroby rustykalne
wntrz mieszka w blokach i domw letniskowych.
Jeszcze w latach 70. XX w. tutejsi garncarze sprzedawali donice, a zwaszcza dzbanuszki, w
dziesitkach tysicy sztuk rocznie. Elementy te, w postaci wyrobw wypalanych, tj. bez pokrycia
emali i zdobieniami, nabywali artyci plastycy z caej Polski, nawet z odlegego o 750 km Pomorza
rodkowego. Na miejscu nanosili wasne wzory regionalne lub uniwersalne.
Galeria Pod Liliann
W jednej z najstarszych rabczaskich willi Lilianna (1880 r.), przy ul. Nowy wiat 1 mieci
si galeria twrcw ludowych. Cz artystw podczas penionych dyurw pracuje na miejscu, wic
mona podpatrywa, jak powstaj ich dziea. Mona si tu take umwi na lekcje malowania na
szkle, haftu, decoupageu i inne. Z lekcji tych chtnie korzystaj rodzice przyprowadzajcy tu swe
pociechy oraz grupy dzieci i modziey przebywajce w sanatoriach, na zimowiskach i zielonych
szkoach.
Zdjcie 18. Galeria Pod Liliann
rdo: www.rabka.pl
Pogotowie Sztuki
Dwa niewielkie pomieszczenia i otwarta przestrze przed galeri stwarzaj dogodne
moliwoci prezentacji swojej twrczoci kademu interesujcemu artycie. Mona tu nie tylko
zobaczy rzeb, malarstwo czy grafik, ale rwnie, np. przy okazji wernisay posucha
kameralnego koncertu, spotka si z artystami, a take obejrze kameralny spektakl teatralny.
Malowanie na szkle i pracownia lutnikw
Coraz wicej rabczaskich artystw ludowych siga po charakterystyczn dla Podhala technik
malowania na szkle. Powstajce w ich pracowniach obrazki s chtnie nabywanymi pamitkami z
Rabki-Zdroju. W Chabwce bracia bliniacy Piotr i Pawe Kowalcze tworz instrumenty strunowe
lutnie, viole da gamba, teorbany, skrzypce, altwki i inne.
Zdjcie 19. Zajcia malowania na szkle i pracownia lutniarska braci Kowalcze
rdo: www.rabka.pl
rdo: www.rabcio.nowotarski.pl
3.2.4.1
rdo: ec.europa.eu/agriculture/quality/schemes/logos/index_en.htm
S t r o n a |42
rdo: Opracowanie wasne na podstawie raportu Badanie ruchu turystycznego w wojewdztwie maopolskim w roku 2015, Urzd
Marszakowski Wojewdztwa Maopolskie, 2015
W analizowanym okresie w dynamice ruchu turystycznego widoczny jest jeden okres znikowy
rok 2008. Od roku 2009 odnotowano systematyczny wzrost liczby turystw odwiedzajcych
Maopolsk, zarwno turystw krajowych, jak i turystw zagranicznych. Jednak dynamiczniej rosa
liczba turystw krajowych ni zagranicznych.
Wykres 2. Oszacowana liczba turystw odwiedzajcych Maopolsk w latach 2007-2015
rdo: Opracowanie wasne na podstawie raportu Badanie ruchu turystycznego w wojewdztwie maopolskim w roku 2015, Urzd
Marszakowski Wojewdztwa Maopolskie, 2015 rok
S t r o n a |43
Mieszkacy Polski jako cel przyjazdu najczciej wskazywali ch wypoczynku (68%) oraz
uprawiania turystyki aktywnej (46,6%). Na trzeciej pozycji wymieniano zwiedzanie zabytkw
(40,6%). Istotnym celem byy take odwiedziny u znajomych i rodziny, na ktre wskazao ponad
15% odwiedzajcych krajowych. W ramach kategorii turystyka aktywna najczciej wymieniano
spacery i wdrwki po szlakach (26,6%) oraz narciarstwo (17%). W sezonie zimowym a 49%
odwiedzajcych krajowych deklarowao jazd na nartach lub snowboardzie, natomiast w sezonie
letnim 36% deklarowao spacery i wdrwki po szlakach. Wrd celw zdrowotnych, zgaszanych
przez 8,4% odwiedzajcych krajowych, najczciej wskazywano na pobyt w
uzdrowisku/sanatorium (4,2%) oraz korzystanie ze SPA (2,7%).
Na uwag zasuguj fakt wysunicia si na pierwsze miejsce turystyki aktywnej jako
gwnego celu przyjazdy goci krajowych (35,4%) oraz wzrost znaczenia religijnego celu podry
do Maopolski (16,4%). Spad natomiast odsetek wskaza zdrowotnego celu przyjazdu (2,3%). W
przypadku turystw krajowych wypoczynek i zwiedzanie zabytkw, jako cele pobytu w
wojewdztwie maopolskim, utrzymuj si na wysokim poziomie obserwowanym w latach
ubiegych, natomiast odsetek osb deklarujcych turystyk aktywn, jako cel podry wzrs tak
znaczco, i zajmuje on drug pozycj w hierarchii celw pobytu turystw krajowych w Maopolsce
w 2015 roku. Uwzgldniajc wszystkie cele podry do Maopolski wskazywane przez
odwiedzajcych spoza kraju, wida, i wypoczynek oraz zwiedzanie zabytkw to dominujce
powody wizyty w Maopolsce wskazywane przez okoo 66% odwiedzajcych zagranicznych.
Turyci krajowi najczciej wybierali na baz noclegow kwatery prywatne (w tym
agroturystyczne) ponad 28% odwiedzajcych Maopolsk oraz pensjonaty (20% odwiedzajcych).
Trzeci najpopularniejsz form zakwaterowania byy hotele, z ktrych korzystao 17,5% turystw
krajowych, w tym najczciej hotele trzygwiazdkowe oraz czterogwiazdkowe. Turyci zagraniczni
jako form zakwaterowanie najczciej wybierali hotele (46%), przy czym dominoway hotele trzy- i
czterogwiazdkowe, cho 3,3% odwiedzajcych nocowao w obiektach piciogwiazdkowych. Drug
pod wzgldem popularnoci form zakwaterowania byy noclegi u znajomych i czonkw rodziny,
ktre wybrao prawie 25% turystw zagranicznych.
Turyci przebywajcy w wojewdztwie maopolskim w 2015 roku najczciej decydowali si
na pobyt liczcy od 4 do 7 nocy (36%), natomiast 30% deklarowao pobyt obejmujcy od 2 do 3
nocy. Z jednego noclegu korzystao 10% turystw, natomiast 25% nocowao na terenie Maopolski
co najmniej przez 8 dni. Wedug wynikw badania z 2015 roku czas pobytw odwiedzajcych
krajowych i zagranicznych by bardzo zbliony. Najczciej korzystano z wicej ni 7 noclegw, przy
czym turyci zagraniczni (wedug najnowszego badania) wyduyli swj czas pobytu na terenie
wojewdztwa maopolskiego.
35% odwiedzajcych zadeklarowao, i przyjechao do wojewdztwa maopolskiego wraz z
dziemi, przy czym udzia ten by wyszy wrd odwiedzajcych krajowych (36%) ni zagranicznych
(26%) oraz wyszy wrd turystw (36%) ni goci (31%).
Respondenci odwiedzajcy Maopolsk w 2015 roku jako rodek transportu najczciej
wskazywali samochd cznie z tej formy transportu skorzystao 65% przyjezdnych. Nastpne w
kolejnoci byy wymieniane: busy i autobusy kursowe (14%), a potem busy/autokary wycieczkowe i
pocigi (rednio co dziesity odwiedzajcy). Z samolotu korzystao w drodze do Maopolski ponad
6% podrnych.
Badanie obejmowao rwnie ocen jakoci oferty turystycznej wojewdztwa maopolskiego.
Najsabiej oceniany by dojazd do atrakcji turystycznych. Wysoko oceniana jest natomiast atmosfera
i yczliwo mieszkacw oraz atrakcje turystyczne.
Jednym z elementw badania by ranking miejscowoci, miejsc i obiektw uznawanych przez
turystw polskich i zagranicznych za najbardziej atrakcyjne w Maopolsce. Turyci krajowi
wskazali Rabk-Zdrj na 13 miejscu, wrd wskaza turystw zagranicznych Rabka-Zdrj nie
wystpia, przy czym turyci zagraniczni czciej wskazywali na konkretne zabytki, a rzadziej na
walory naturalne.
Przewaajca liczba badanych turystw, zarwno krajowych, jak i zagranicznych, wyraaa
zadowolenie z pobytu w Maopolsce 89,6% odwiedzajcych deklarowao wysoki i bardzo wysoki
poziom zadowolenia.
S t r o n a |44
rdo: Opracowanie wasne na podstawie raportu Badanie ruchu turystycznego w wojewdztwie maopolskim w roku 2015, Urzd
Marszakowski Wojewdztwa Maopolskie, 2015 rok
3.2.5.2
Na terenie Rabki-Zdroju w roku 2014 roku zarejestrowanych zostao 24,9 tys. turystw i
kuracjuszy. Z oferty turystycznej Rabki-Zdroju skorzystali rwnie turyci zagraniczni, ktrych liczba
w analizowanym roku wynosia blisko 0,2 tys. W poniszym rankingu Rabka-Zdrj plasuje si na
pitej pozycji. Ponisze dane prezentowane s w oparciu o dane GUS, ktre w przypadku tej
kategorii obarczone s bardzo duym bdem, bowiem nie rejestruj ruchu turystycznego w szeregu
mniejszych obiektw. Oczywicie zrnicowanie pomidzy poszczeglnymi miejscowociami jest ju
porwnywalne.
Tabela 5. Turystyczne obiekty noclegowe zbiorowego zakwaterowania w grskich gminach
uzdrowiskowych wojewdztwa maopolskiego w 2014 roku
Gmina
Szczawnica
Liczba obiektw
Liczba miejsc
noclegowych
Korzystajcy z
noclegw
Ogem
Caoroczne
Ogem
Caoroczne
Ogem
Turyci
zagraniczni
60
32
2 637
1 986
65 582
865
S t r o n a |45
Krynica-Zdrj
99
85
7 151
6 876
173 272
3 799
Muszyna z egiestowem
21
20
2 474
2 249
40 630
2 316
Piwniczna-Zdrj
18
10
1 505
1 439
38 006
422
Rabka-Zdrj
36
28
1 489
1 301
24 881
195
17
15
902
857
17 597
37
30
944
Wysowa Zdrj
Wapienne
5
6
S t r o n a |46
Wedug danych Gwnego Urzdu Statystycznego w 2014 roku na terenie gminy Rabka-Zdrj
zarejestrowanych byo 36 obiektw noclegowych, w tym 28 caorocznych. Jednoczenie na stronie
Internetowej Informacji Turystycznej w Rabce-Zdrj wymienionych byo 105 obiektw
noclegowych. Jak zatem wida rozdwik pomidzy statystyk GUS, a prowadzon przez Urzd
Miejski jest bardzo duy. Na liczb 105 obiektw zarejestrowanych w statystyce gminnej skadaj
si nastpujce obiekty:
hotele, pensjonaty, orodki szkoleniowe i wypoczynkowe 14 obiektw;
orodki sanatoryjno-wypoczynkowe - 7;
domy wczasowe/wille 30 obiektw;
kwatery prywatne/agroturystyka 50 obiektw;
schroniska, pola namiotowe 4 obiekty.
Zgodnie z informacjami umieszczonymi na wspomnianej stronie internetowej rabczaskiej
Informacji Turystycznej w obiektach hotelowych, pensjonatach, orodkach szkoleniowych i
wypoczynkowych do dyspozycji goci jest 587 miejsc noclegowych. W orodkach sanatoryjnoS t r o n a |47
wypoczynkowych do dyspozycji goci jest cznie 669 miejsc noclegowych. W domach wczasowych
do dyspozycji turystw i kuracjuszy oddanych jest cznie 1 335 miejsc noclegowych. Kwatery
prywatne i gospodarstwa agroturystyczne oferuj 569 miejsc noclegowych, a schroniska 185 miejsc.
Reasumujc, Rabka-Zdrj dysponuje obecnie 3 345 miejscami noclegowymi o rnym standardzie.
W przewaajcej czci znajduj si one w samym miecie, znaczco mniej jest ich w
miejscowociach peryferyjnych gminy i maj charakter zdecydowanie bardziej agroturystyczny.
Wychodzc naprzeciw oczekiwaniom odbiorcw, wikszo obiektw oferuje dostp do Internetu i
place zabaw, a znaczna cze miejsc noclegowych umoliwia pobyt z domowym pupilem.
W Rabce-Zdroju najwysz kategori obiektw byy obiekty trzygwiazdkowe (jak wynika ze
statystyku GUS), ktrych liczba zmniejszya si z dwch do jednego w 2013 roku. Natomiast stale
podnoszony jest standard popularnych wrd turystw kwater prywatnych, co znaczco wpywa na
zwikszenie atrakcyjnoci oferty turystycznej Rabki-Zdroju.
Niestety, statystyka gminna w zakresie liczby osb korzystajcych z noclegw nie jest
prowadzona, w zwizku z powyszym jedynym odniesieniem w duszej perspektywie czasu z
moliwoci obserwowania zmieniajcych si trendw jest jedynie statystyka GUS.
Jak wynika z danych GUS osoby odwiedzajce Rabk-Zdrj w roku 2014 preferoway pobyt w
zakadach uzdrowiskowych, ktre wybrao a 40% korzystajcych z noclegw, a nastpnie w
orodkach wczasowych (28%). Znacznie mniej, bo 13% osb, skorzystao z noclegw w hotelach, a
7% wybrao orodki szkoleniowo-wypoczynkowe. Z noclegw w schroniskach skorzystao 3% osb.
Zaledwie 2% skorzystao z oferty noclegowej pensjonatw (co raczej dowodzi uomnoci statystyki
GUS w tym zakresie).
Wykres 8. Korzystajcy z noclegw w Rabce-Zdroju w roku 2014 w podziale na rodzaj orodka
noclegowego
S t r o n a |48
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Hotel
28
24
24
24
64
57
57
57
Pensjonaty
175
177
106
71
30
51
21
21
15
15
Schroniska
32
32
34
34
34
34
12
12
Orodki wczasowe
515
512
381
415
491
540
552
419
Orodki kolonijne
139
111
95
45
45
50
50
Orodki szkoleniowowypoczynkowe
68
62
72
70
80
80
81
81
Orodki do wypoczynku
sobotnio-niedzielnego i
witecznego
20
20
37
37
37
37
37
37
36
36
Zakady uzdrowiskowe
523
518
478
411
415
370
366
386
Pozostae obiekty
354
345
217
51
95
96
99
99
1 891
1 838
1 459
1 188
1 291
1 622
1 649
1 489
Ogem
S t r o n a |49
Wpywy z opaty uzdrowiskowej stanowi istotny element dochodw gminy, przy czym na
przestrzeni analizowanych lat ulegay wahaniom. Warto minimalna wystpia dla 2007 roku, a
maksymalna dla 2013 roku. Analizujc dane za ostatnie dziewi lat, stwierdzi mona, i wpywy z
tego tytuu w przecigu tego czasu wzrosy o ponad 40%. Mogoby to potwierdza stay wzrost
zainteresowania ofert turystyczno-uzdrowiskow Rabki-Zdroju. Jednak zestawiajc te dane z
okresowym wzrostem wartoci opaty uzdrowiskowej otrzymujemy ju zdecydowanie bardziej
statyczny obraz ruchu turystycznego na terenie Rabki-Zdroju. Spadek wartoci w roku 2015 w
stosunku do roku wczeniejszego spowodowany jest obnieniem o 50% wysokoci opaty za
dziecko.
Dzielc jednostkow warto opaty uzdrowiskowej przez warto pozyskanych w danym roku
rodkw z tego tytuu, otrzymujemy informacj o liczbie osobodni pobytu w Rabce-Zdroju. Nie jest
to oczywicie informacja w peni miarodajna w zakresie liczby turystw, chociaby z racji faktu, i
na przestrzeni tego okresu moga si zmniejszy rednia dugo pobytw, niemniej jednak
informacja ta daje do precyzyjn informacj o liczbie osobodni w kadym z kolejnych lat
przebywania turystw i kuracjuszy na terenie Rabki-Zdroju. Jak wynika z poniszego zestawienia
wielkoci te w poszczeglnych latach ulegaj pewnym wahaniom, niemniej jednak obserwowany
jest w miar systematyczny wzrost cznej wartoci osobodni pobytw w Rabce-Zdroju szacowanej
w oparciu o wpywy z opaty uzdrowiskowej.
S t r o n a |50
Choroby dorosych
Zwierciado
statyczne
Gboko ujcia
(m)
Ok. 200,0
ok.40,0
460
16,0
1,0
19,0
Warzelnia
2,4
5,0 oraz 10
[m3/miesic]
19,2
2,0
50,2
Rabka 18
0,73
0,2 at
120
Rabka 19
1,0 m3/godz.
30,0
Samowypyw na
rzdnej +507,7 m
n.p.m.
93,0
8,0 npt.
260,0
Nazwa
Helena
Krakus
3.3.3.1
Temperatura powietrza
3.3.3.2
Liczba dni z wilgotnoci poniej 55% stanowi 15% dni w roku, natomiast liczba dni z
wilgotnoci powyej 86% - 29% dni w roku. Stosunkowo niedua jest liczba dni parnych, zaledwie
9,3% oglnej iloci dni w roku.
3.3.3.3
Warunki solarne
3.3.3.4
Warunki wietrzne
Liczba dni ze redni dobow prdkoci wiatru mniejsz ni 2 m/s wraz z cisz
atmosferyczn okrelajc warunki przewietrzania terenu wynosi 273 dni w roku, co stanowi
warto wysoce ponadnormatywn w odniesieniu do wymogw Rozporzdzenia Ministra Zdrowia.
S t r o n a |53
Liczba dni w roku z wystpowaniem wiatru silnego o prdkoci przekraczajcej 8 m/s stanowi
niewielki statystycznie odsetek wynoszcy zaledwie 0,1%.
3.3.3.5
Opady atmosferyczne
rednia roczna suma opadw atmosferycznych wynosi 949,3 mm. rednia liczba dni z
opadem to 179. Cech charakterystyczn jest zmienno tej wartoci w okresach rocznych i
sezonowych. Zaznacza si znaczna przewaga opadw z procza ciepego - ok 68%. Miesicem o
najwikszej liczbie dni z opadami jest grudzie, najniszymi wrzesie i padziernik. redni czas
zalegania pokrywy nienej to 100 dni w roku. Na omawianym obszarze, w badanym okresie,
rednio o 93,3% przekraczana bya dopuszczalna liczba dni mglistych w proczu letnim, jednake
zjawisko to charakteryzowao si krtkim okresem trwania i zanikao wraz ze zblianiem si soca
do zenitu.
3.3.3.6
Natenie haasu
Pomiary natenia haasu na terenie miasta Rabka-Zdrj zostay wykonane przez WIO w
Krakowie, Delegatur w Nowym Sczu w czerwcu 2008 roku. Pomiary prowadzono przez dwa dni w
dwch punktach rodowiskowy Dom Samopomocy Rado ycia" na ulicy Jordana 3, na drugim
pitrze, na tarasie, na wysokoci 8,5 m, w odlegoci 3 m od ciany i na znajdujcym si 8,1 metra
nad ziemi balkonie budynku KORAB Instytutu Grulicy i Chorb Puc na ulicy Profesora J. Rudnika.
Pod uwag brano zarwno natenie haasu w porze dziennej, jak i nocnej.
W obu punktach pomiarowych, zarwno w porze dziennej, jak i nocnej, zarejestrowano
przekroczenia wartoci dopuszczalnych sigajcych od 0,6% do 19,5% w porze dnia i od 4,7% do
13,5% w porze nocy. Maksymalne wartoci poziomu haasu w rodowisku wynosiy dla pory
dziennej w pierwszym dniu pomiarw: 47,5dB (warto dopuszczalna - 45dB), w drugim dniu
pomiarw: 53,8dB. W porze nocnej natomiast 45,4dB - 43,7dB (warto dopuszczalna 40dB).
Promieniowanie elektromagnetyczne
Badania natenia pola elektromagnetycznego w Rabce-Zdroju prowadzone byy na obszarze
strefy uzdrowiskowej A. W cyklu pomiarw prowadzonych w 14 punktach strefy nie stwierdzono
ponadnormatywnych wartoci pola mogcych zosta uznanymi za szkodliwe dla zdrowia ludzkiego.
rdem pola elektromagnetycznego na terenie miejscowoci Rabka-Zdrj s przede
wszystkim stacje bazowe telefonii komrkowej o nateniach pola z zakresu 950 Mhz i radiowo telewizyjne stacje nadawcze o nateniach pola z zakresu 88 - 650 Mhz. Wartoci natenia pola
elektrycznego w kadym z 14 punktw badawczych ksztatoway si w granicach 0,3 - 0,5 mV.
Warto dopuszczalna, okrelona w Rozporzdzeniu Ministra rodowiska z dnia 30 padziernika
2003 roku w sprawie dopuszczalnych poziomw pl elektromagnetycznych w rodowisku oraz
sposobw sprawdzania dotrzymania tych poziomw, wynosi 7 V/m. W adnym z punktw
pomiarowych wartoci chwilowe nie osigny wicej ni 0,5 V/m, co stanowi okoo czternastej
czci dopuszczalnej wartoci.
3.3.3.7
Podsumowanie
generowanego przez stacje bazowe telefonii komrkowej oraz nadajniki radiowe i telewizyjne
osigao zaledwie czternast cz wartoci dopuszczalnej. Warunki klimatyczne Rabki-Zdroju
znajduj zastosowanie w takich kierunkach leczenia jak helioterapia, aeroterapia i kinezyterapia.
Najbardziej sprzyjajcym dla tych kierunkw leczenia jest okres od czerwca do sierpnia.
Oglne informacje
Oferuje zabiegi uzdrowiskowe dla kuracjuszy we wszystkich grupach wiekowych.
Prowadzone s one w czterech pawilonach. Dysponuje bogat gam zabiegw w
zakresie:
balneoterapii
kinezyterapii
fizykoterapii
S t r o n a |55
Oddzia ma ponad 120 letni tradycj w zakresie leczenia grulicy i chorb puc.
Leczenie odbywa si w oparciu o nowoczesny sprzt, instytut prowadzi take
dziaalno dydaktyczn, naukowo- badawcz oraz promocj zdrowia. Oddzia
Instytutu realizuje wiadczenia zdrowotne w ramach publicznej suby zdrowia i
wiadczy usugi dla osb ubezpieczonych w Narodowym Funduszu Zdrowia.
ul. Pocztowa 8
S t r o n a |56
Procedura
I. Balneoterapia z uyciem wd
mineralnych
II. Klimatoterapia
III. Hydroterapia
IV. Termoterapia
Sauna, krioterapia
V. wiatolecznictwo
V. wiatolecznictwo
VI. Ultrasonoterapia
VII. Elektrolecznictwo
VIII. Fizykoterapia
IX. Masae
Masa wirowy rk, masa wirowy ng, masa podwodny, masa segmentarny,
masa cakowity, masa limfatyczny, masa krgosupa, masa suchy
odcinkowy, masa dwch koczyn, masa jednej koczyny, masa mechaniczny
w fotelu, aquavibron, pas Kettlera, masa BOA
XI. Diety
XII. Psychoterapia
Maa i dua.
3.3.5.1
Park Zdrojowy
Park Zdrojowy wraz ze ciekami zdrowia park o powierzchni 23,59 ha pooony jest
w centrum Rabki-Zdroju. Teren parku przecinaj liczne cieki spacerowe wrd zieleni i kwiatw.
Spacerujc po parku, mona zobaczy okazy ponad 100-letnich drzew. Ozdob parku s fontanny.
Na terenie parku istnieje moliwo aktywnego spdzenia czasu na ciece zdrowia. Chtni mog
skorzysta z kortw tenisowych, wypoyczalni rakiet i piek tenisowych. Spacerujc alejkami, mona
doj do Poniczanki, nad ktr cign si spacerowe drki. Na terenie parku stoi pomnik Papiea
Jana Pawa II turysty, przy ktrym rozpoczyna si Szlak Papieski w Beskidzie Wyspowym. Szlak
S t r o n a |57
biegnie przez ulubione miejsca, ktrymi wdrowa Karol Wojtya. W rodku parku stoi take
drewniana altana tzw. Grzybek - miejsce wydarze kulturalnych, gdzie odbywaj si imprezy i
konkursy skierowane zarwno do dzieci jak i dorosych. Atrakcj dla odwiedzajcych s przejadki
dorokami w lecie, a w zimie saniami.
3.3.5.2
Tnia i pijalnia wody mineralnej w Parku Zdrojowym oddane do uytku w roku 2009
skadaj si z dwch drewnianych obiektw poczonych zadaszon przewizk. Pijalnia to
Okrglak o cznej powierzchni 155,78 m2, z czego okoo 63 m2 zajmuje sala dla kuracjuszy, za
pozostaa powierzchnia to lada do wydawania wody, zaplecze, pomieszczenie socjalne i toalety, w
tym dla osb niepenosprawnych. Z kolei sama tnia o powierzchni cakowitej ok. 155,78 m2 ma
take ksztat cylindryczny. Porodku znajduje si kolumna tni drewniany ruszt wypeniony
gaziami tarniny. Ze znajdujcego si pod spodem zbiornika solanka podawana jest perforowanymi
rurami na szczyt i opadajc zrasza tarnin. W ten sposb wewntrz pawilonu powstaje solankowy
aerozol. By to do niedawna jedyny tego typu obiekt w Maopolsce. Z tni mona korzysta
wewntrz i na zewntrz. Przez aurow wieyczk na szczycie solankowy aerozol wydobywa si do
otoczenia budowli. Cao obu konstrukcji poczona przewizk (pow. 49,5 m2) gwnie
drewnian, utrzymujca regionalny charakter architektury. Teren wok obiektu zosta
zagospodarowany znalaza si tutaj niska ziele, elementy maej architektury: awki, stylowe
owietlenie. Obiekt zosta wyrniony w X edycji Plebiscytu Wielkie Odkrywanie Maopolski 2009.
Korzystanie z tni polega na spacerowaniu wok kolumny i wdychaniu solankowego aerozolu.
Przenikajce przez bony luzowe drg oddechowych i skr mikroelementy korzystnie wpywaj na
ukad odpornociowy.
Wskazania lecznicze:
przewleke i nawracajce stany zapalne ukadu oddechowego;
alergie, rwnie alergie skry.
Wskazania profilaktyczne:
oglne wyczerpanie, rekonwalescencja po ostrej chorobie;
dla pracujcych w znacznym zapyleniu i wysokiej temperaturze;
dla palaczy tytoniu;
dla osb pracujcych gosem;
mieszkacw duych aglomeracji miejskich.
S t r o n a |58
3.3.5.3
Baseny rehabilitacyjne
3.3.5.4
cieki ruchowe
Gmina Rabka-Zdrj dysponuje rozbudowan sieci cieek spacerowych dla bardziej i mniej
sprawnych goci uzdrowiska. Ci bardziej wymagajcy mog skorzysta ze szlakw turystycznych i
cieek Nordic Walking wychodzcych poza granice miasta w pobliskie gry, natomiast osoby o
mniejszej sprawnoci fizycznej znajd dla siebie ciekaw alternatyw, np. w Parku Zdrojowym.
Oferta cieek ruchowych gminy Rabka-Zdrj zostaa omwiona we wczeniejszym rozdziale.
S t r o n a |59
Granice stref, w tym strefy A pokazuje ponisza mapa, natomiast szczegowy obrys wraz z
konkretnymi numerami dziaek przez granic ktrych przebiega granica strefy zawarta jest w treci
Uchway Nr XXXVII/254/09 Rady Miasta Rabka-Zdrj z dnia 26 lutego 2009 r.
Rysunek 9. Strefy ochronne A i B w Rabce-Zdroju
ochrony
uzdrowiskowej
Rabki-Zdroju
Stefa A
29,08
12,97
34,62
31,18
Tereny rolnicze, w obrbie ktrych znajduj si rezerwy dla rozwoju zieleni urzdzonej
18,27
Razem
Strefa B
Powierzchnia
[ha]
126,12
75%
132,94
61,80
1,54
65,40
91,50
Razem
Udzia zieleni w pow. strefy B
353,18
49%
Drogi i transport
S t r o n a |61
3.4.1.2
Gospodarka odpadami
3.4.1.3
Gospodarka wodno-ciekowa
Kanalizacja
Sie kanalizacji sanitarnej w miejscowoci Rabka-Zdrj eksploatowana jest od lat
dwudziestych minionego wieku. Jej rozbudowa nastpowaa systematycznie i koncentrowaa si na
obszarze miasta Rabka-Zdrj. W pierwszej poowie lat dziewidziesitych, po przejciu przez gminy
zada zwizanych z gospodark wodno-ciekow, z funduszy gminnych powstao wiele nowych
odcinkw kanaw osiedlowych, do ktrych systematycznie przyczane byy budynki. W roku 1994
powsta Zwizek Gmin Dorzecza Grnej Raby i Krakowa, ktry przej zadania inwestycyjne gminy
w zakresie kanalizacji. W tym okresie wykonano wiele inwestycji w zakresie budowy sieci kanalizacji
sanitarnej w tym midzy innymi w rejonie ulic: Pisudskiego Jana Pawa II - Kasprowicza,
Krakowska - Sdecka, czy te na osiedlu Traczykwka; zakoczono take inwestycj zwizan z
budow oczyszczalni ciekw.
W chwili obecnej cieki odprowadzane s sieci kanalizacji sanitarnej, na ktr skadaj si:
kolektory sanitarne o dugoci 71,7 km (w tym okoo 33 km przyczy sanitarnych) oraz rurocigi
toczne o dugoci 0,13 km. Obecnie skanalizowane jest okoo 75% miasta Rabka-Zdrj. Soectwa
Ponice, Rdzawka i Chabwka nie s wyposaone w zbiorczy system odprowadzania ciekw.
Zdecydowana wikszo ciekw dopywa grawitacyjnymi kolektorami sanitarnymi, a jedynie okoo
24 305 m3/rok (65-66 m3/d) to cieki dowoone taborem asenizacyjnym.
Sie wykonana jest z rur o rednicy od DN 150 mm do DN 800 mm, ktrymi cieki spywaj
do oczyszczalni ciekw przy ul. Zaryte. Ponad 30% sieci to kanay o okresie eksploatacji duszym
ni 50 lat, a jedynie 10% sieci stanowi cigi kanalizacyjne o okresie eksploatacji krtszym od 10
lat. Skutkuje to zwikszon iloci wd infiltracyjnych i przypadkowych odprowadzanych na
oczyszczalni ciekw.
Podstawowym problemem istniejcego systemu kanalizacji sanitarnej w Rabce-Zdroju jest
ogromna ilo wd przypadkowych w systemie kanalizacyjnym. Jest to skutek nieszczelnoci
istniejcych cigw kanalizacyjnych wynikajcych z dugoci okresu eksploatacji a take
nielegalnego wprowadzania wd opadowych i odwodnie z czci nieruchomoci bezporednio do
kanalizacji sanitarnej. W miecie brak jest kompleksowej inwentaryzacji kanalizacji opadowej. Std
te brak jest penej informacji o jej parametrach technicznych, wieku, wartoci, a take nie ma
wymaganych pozwole na jej funkcjonowanie. Na znacznej czci obszaru miasta brak jest
kanalizacji deszczowej lub jest ona posadowiona na nieduej gbokoci i ma na celu przede
wszystkim odwodnienie ulic. Std te przy trudnej konfiguracji terenu cz nieruchomoci nie ma
S t r o n a |62
3.4.1.4
Zaopatrzenie w energi
Gwnym rdem energii dla Rabki-Zdroju jest Gwny Punkt Zasilania 10/SN Rabka. rdo
to powizane jest po stronie najwyszych napi ze stacj wzow 220/110/Sn Skawina, a
drugostronnie z GPZ Nowy Targ. Poszczeglni odbiorcy energii elektrycznej zaopatrywani s
poprzez ukad sieci rozdzielczej redniego napicia zasilajcy poszczeglne stacje transformatorowe
15/0,4 kV zlokalizowane na terenie miasta i obszarw wiejskich.
Stan sieci energetycznych naley uzna za relatywnie dobry. Na przestrzeni lat nieznacznie
spada liczba odbiorcw energii elektrycznej (o 11). Z dostpnych przekazanych przez Tauron
Dystrybucja S.A. Odzia w Krakowie, Region SN/nN Nowy Targ za rok 2014 wynika, i obecnie na
obszarze gminy Rabka-Zdrj odbiorca energii elektrycznej jest 5 533 podmiotw.
Na terenie Gminy znajduj si:
napowietrzna linia elektroenergetyczna 110kV relacji Skawina Huta Rabka Lasek;
stacja elektroenergetyczna 110/30/15kV Rabka;
napowietrzna linia 30kV relacji Rabka RS Mszana;
S t r o n a |63
3.4.1.5
Zaopatrzenie w gaz
Wrd bran dominuje handel oraz usugi zwizane z opiek zdrowotn, istotny udzia ma
take przetwrstwo przemysowe oraz budownictwo. Rwnie rozwj innych gazi gospodarczych
takich jak gastronomia, usugi hotelarskie czy handel powizane s z przebywajcymi tu turystami i
kuracjuszami. Jedn z istotnych bran majc znaczny udzia w branach ogem, jest dziaalno
noclegowo-gastronomiczna. Jej rozwj nie jest jednak wystarczajco dynamiczny. Zwiksza si
stopniowo liczba miejsc noclegowych, jednak udzielajcy noclegw zainteresowani s wycznie
pobytami dugotrwaymi. Baza gastronomiczna take wydaje si niewystarczajca. Wskanik
przedsibiorczoci w gminie Rabka-Zdrj jest na niszym poziomie ni w wojewdztwie.
S t r o n a |64
Wykres 14. Podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludnoci (Rabka-Zdrj i Maopolska)
Moda na aktywno;
o
Starzenie si spoeczestw europejskich i
przeznaczanie coraz wikszych rodkw na
profilaktyk, ochron zdrowia i opiek nad
osobami starszymi;
BARIERY ROZWOJOWE
o
o
Moliwo dalszej dekoniunktury, ktra
uderzy w pierwszej kolejnoci w monokultur
zorganizowan wok jednej funkcji;
o
Niekorzystna wobec uzdrowisk polityka
Narodowego Funduszu Zdrowia;
o
Brak dobrych rozwiza prawnych
zachcajcych do realizacji inwestycji w
ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego.
o
Dobre pooenie komunikacyjne
(Zakopianka, Balice);
o
Rosnca presja zewntrzna na
koncentracj i specjalizacj, zarwno w
wymiarze tematycznym, jak i terytorialnym,
przy wykorzystaniu potencjaw decydujcych
o przewadze konkurencyjnej regionu.
S t r o n a |65
BARIERY ROZWOJOWE
o
Ograniczanie nakadw na lecznictwo
uzdrowiskowe;
o
Wyzwania zwizane z rynkiem pracy
(dominujca specjalizacja personelu zwizana
z lecznictwem uzdrowiskowym i funkcjami
turystycznymi);
o
o
Konieczno wdroenia przeksztace w
dziaajcych w miecie placwkach
medycznych;
o
Zmniejszanie dochodw wasnych RabkiZdroju;
o
Zwikszanie si strukturalnego
bezrobocia w Uzdrowisku;
o
Odpyw miejscowej ludnoci i tym samym
niekorzystne tendencje demograficzne w
Rabce-Zdroju;
o
Blisko aglomeracji krakowskiej i
lskiej;
o
Dekapitalizacja majtku trwaego
podmiotw uzdrowiskowych;
o
Moliwo wykreowania i wypromowania
atrakcji turystycznych;
o
Znikomy napyw kapitau
inwestycyjnego;
o
Tradycja lecznicza Uzdrowiska i
unikatowo w ukierunkowaniu jego profilu na
leczenie dzieci;
o
Saby rozwj przedsibiorstw usugowych
sektora obsugi ruchu turystycznego
(komplementarnego wobec funkcji
uzdrowiskowych);
o
Rosnce znaczenie turystyki kongresowej
i weekendowej;
o
Rozwijajcy si sektor turystyki osb
niepenosprawnych.
o
Migracja mieszkacw do wikszych
orodkw;
o
o
Sabo rozwinita infrastruktura sportoworekreacyjna;
o
Problemy ekologiczne (znaczce
zanieczyszczenie powietrza, szczeglnie w
strefach uzdrowiskowych, nierozwizane
problemy gospodarki wodno-ciekowej, dzikie
wysypiska mieci);
S t r o n a |66
o
Unikatowe zasoby uzdrowiskowe
(solanki);
o
Aktywno soectw w zakresie kreowania
produktw turystycznych;
o
Stosunkowo wysoki poziom
bezpieczestwa w miecie;
o
Rabka jako dobra baza wypadowa dla
turystyki grskiej.
o
Saba promocja produktu turystycznouzdrowiskowego (brak systemu promocji, brak
pomysw);
o
Due natenie ruchu w centrum
uzdrowiska, nieuregulowane kwestie
parkingowe;
o
Nieuregulowane stany wasnociowe
czci nieruchomoci;
o
Zy stan budynkw zabytkowych w
centrum miasta;
o
o
Saba komunikacja wewntrz
spoecznoci lokalnej;
o
Saba komunikacja samorzdu ze
spoeczestwem, w tym z NGO;
o
Niewystarczajca oferta kulturalnoedukacyjna (zarwno dla mieszkacw, jak i
osb przyjedajcych);
o
Dua presja inwestycyjna na obszary o
wybitnych walorach kulturowych,
przyrodniczych i krajobrazowych;
o
Zbyt maa aktywno w promowaniu
lokalnej tradycji i zachowaniu tosamoci
miejsca w dziaaniach przestrzennych (brak
rozwiza systemowych);
o
Znaczny ruch koowy w strefie A
Uzdrowiska oraz brak wyznaczonych miejsc
parkingowych;
o
Niewykorzystywanie tradycyjnych detali
architektonicznych w kreowaniu przestrzeni
publicznej (np. elementw maej architektury);
o
Lokowanie obiektw
wielkopowierzchniowych oraz usugowych (np.
stacji paliw) o nieprzystajcej do roli
uzdrowiska architekturze w centralnych
czciach miasta.
7
VII Kongres Uzdrowisk Polskich, Kudowa-Zdrj 29-31 maja 2008; G.Lasak Nowe trendy w turystyce uzdrowiskowej w Polsce i
w Europie
S t r o n a |68
S t r o n a |72
Gospodarka wiedzy
Przedsibiorcza Maopolska
Regionalna polityka energetyczne
Ochrona rodowiska
Dziedzictwo regionalne
Infrastruktura transportowa
Rynek pracy (aktywne i zdrowe starzenie si zwikszenie dostpu do
usug profilaktyki, diagnostyki i rehabilitacji)
Region spjny spoecznie
Widza i kompetencje
Rewitalizacja przestrzeni regionalnej
Infrastruktura spoeczna
Strategia Rozwoju Polski Poudniowej
Polska poudniowa miejscem przycigajcym ludzi, podmioty i inicjatywy wzmacniajce potencja makroregionu (3.1 Tworzenie pakietowych produktw turystycznych, 3.2 Przyciganie i organizacja wydarze
o znaczeniu krajowym i midzynarodowym)
Inteligentne specjalizacje Wojewdztwa Maopolskiego uszczegowienie obszarw wskazanych w Regionalnej Strategii Wojewdztwa Maopolskiego 2014-2020
Nauki o yciu (1.4 Nowoczesne technologie terapeutyczne i
Nauki o yciu (1.8 rodowisko rodowiskowe czynniki
Nauki o yciu (1.1 Aktywne i zdrowe ycie
wspomagajce urzdzenia medyczne)
zdrowia)
Technologie informacyjne i komunikacyjne (3.2 Diagnostyka i terapia
chorb cywilizacyjnych oraz w medycynie spersonalizowanej)
Przemysy kreatywne i czasu wolnego (7.1 Przemysy kreatywne, 7.4
Przemys czasu wolnego)
Subregionalny Program Rozwoju na lata 2014-2020
Wysoka konkurencyjno subregionw dziki wykorzystaniu endogenicznych potencjaw oraz usprawnieniu sieci komunikacyjnej (1.1.2. Rozwj infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej w subregionach,
1.1.3. Zagospodarowanie otoczenia zbiornikw wodnych na cele turystyczne i rekreacyjne, 1.1.4. Rozwj lokalnych tras turystycznych, 1.2.1. Wsparcie systemw niskoemisyjnego transportu miejskiego)
S t r o n a |73
S t r o n a |74
POZIOM LOKALNY
Strategia Rozwoju Spoeczno-Gospodarczego Powiatu Nowotarskiego 2015 - 2020
Elastyczny rynek pracy i przedsibiorcza gospodarka (3.1. Rozwj przedsibiorczoci)
Promocja i ochrona zdrowia (5.1. Ochrona zdrowia, 5.2. Promocja
profilaktyki zdrowia)
Pi krain: Pieniny-Gorce-Spisz-Podhale-Orawa (8.1. Edukacja
ekologiczna 8.2. Ochrona rodowiska naturalnego)
Nowotarski warto by (9.1. Kultura i dziedzictwo kulturowe, 9.2.
Produkty lokalne, 9.3. Wsppraca regionalna, krajowa i
midzynarodowa, 9.4. Turystyka)
Strategia Rozwoju Gminy Rabka-Zdrj na lata 2013 - 2020
Zmodernizowana i rozbudowana jest infrastruktura suca funkcji turystyczno-uzdrowiskowej Gminy, przestrze publiczna ma wysok jako i
suy funkcjom turystyczno-uzdrowiskowym
Przestrze publiczna ma wysok jako i suy funkcjom turystyczno-uzdrowiskowym (oferta obejmujca usugi medyczne i leczniczorehabilitacyjne, turystyczno-rekreacyjne, konferencyjno-hotelowe; rewitalizacja fizyczna i spoeczna uzdrowiska )
Gmina zapewnia wysok jako i dostpno usug zwizanych z opiek
socjaln i zdrowotn (aktywna polityk w zakresie ochrony zdrowia)
rodowisko naturalne Rabki-Zdrj spenia najwysze
standardy ekologiczne (porzdkowanie gospodarki wodnociekowej; zmniejszanie emisji zanieczyszcze - energia
odnawialna i edukacja)
Kultura i sztuka opiera si o lokaln tosamo, a take suy funkcji turystyczno-uzdrowiskowej (oferta placwek kultury wspiera
funkcje turystyczno-uzdrowiskow; promocja dziedzictwa i kultury lokalnej,)
Oferta turystyczno-uzdrowiskowa Rabki-Zdroju jest wypromowana (identyfikacja i promocja walorw turystyczno-uzdrowiskowych
Rabki-Zdroju)
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Miasta i Gminy Rabka-Zdrj
S t r o n a |75
Lecznictwo uzdrowiskowe
Turystyka i rekreacja (wyposaenie w urzdzenia i usugi zwikszajce atrakcyjno pobytu m.in. ziele urzdzon,; poprawa
standardu bazy noclegowej, promocja)
S t r o n a |76
jednej strony szukajc moliwoci uatrakcyjnienia oferty dla dzieci i rodzicw, z drugiej poszukujc
nowego klienta.
Rabka-Zdrj ma potencja by rozwija usugi dla caych rodzin, a take
specjalistyczn ofert dla seniorw, wdraajc na swoim terenie coraz popularniejsz
dzi i coraz bardziej potrzebn koncepcj tzw. srebrnej gospodarki. W koncepcji tej
uwaga skoncentrowana jest z jednej strony na potrzebach i popycie starszej populacji
spoeczestwa, z drugiej - na jej cechach, ktre mona i naley wykorzysta do wikszej aktywizacji
i samodzielnoci tej grupy spoecznej. Przyjmuje si przy tym, e wzrost aktywnoci i spoecznej
integracji osb starszych jest warunkiem lepszego zaspokajania ich potrzeb, sprzyjajc wyszej
jakoci nie tylko ich ycia, ale caego spoeczestwa. Rabczaskie uzdrowisko moe zaoferowa
osobom starszym nie tylko bogat ofert kulturaln, dobr baz sanatoryjno-uzdrowiskow,
wyspecjalizowane jednostki zdrowia, ale take due moliwoci wypoczynku, rekreacji i uprawiania
sportu. Wobec przyjtej przez rzd Dugofalowej Polityki Senioralnej na lata 2014 - 2020, a take
majc na uwadze wyduony do lat 67 wiek emerytalny, to wanie lecznictwo uzdrowiskowe oraz
zwizana z nim tak zwana turystyka medyczna, stanowi mog istotny czynnik profilaktyki i
rehabilitacji, majcej na celu m.in. utrzymanie duszej aktywnoci zawodowej. Atutem RabkiZdroju w tym wzgldzie jest nie tylko tradycja uzdrowiskowa, dowiadczenie w prowadzeniu
skutecznej rehabilitacji, przygotowane i kompetentne kadry, ale take zasb budynkw
uwalnianych przez istniejce sanatoria, a take obiekty w cisym centrum
uzdrowiska, ktre dla takich funkcji mog by przystosowane. Bez wtpienia te z polskich
samorzdw, ktre pierwsze dostrzeg w polityce senioralnej i tzw. srebrnej gospodarce swoj
szans na rozwj, bd w stanie zbudowa na tej bazie stabilne, dugoterminowe (zwaywszy
dynamik procesw demograficznych) podstawy swojego rozwoju, w tym tworzenia stabilnych
miejsc pracy dla mieszkacw miast, ktre podejm si tworzenia tego typu infrastruktury i usug.
W konsekwencji dziaania skierowane do osb starszych nie tylko przyczyni si do poprawy
jakoci ycia tych osb, ale mog sta si rdem rozwoju gospodarczego. Wzrost
aktywnoci i spoecznej integracji seniorw z pozostaymi grupami populacji bdzie sprzyja
wyszej jakoci ycia caego spoeczestwa.
Rozbudowa oferty lecznictwa uzdrowiskowego i wyznaczanie nowych kierunkw rozwoju
uzdrowiska musi czy si z dziaaniami inwestycyjnymi. Rewaloryzacja obiektw
zabytkowych, rewitalizacja parkw zdrojowych, rozbudowa infrastruktury uzdrowiskowej,
porzdkowanie przestrzeni i jej nowoczesna aranacja czyni z uzdrowiska miejsca wyjtkowe oraz
niepowtarzalne, gdzie kady kuracjusz odnajdzie co dla siebie. Bezsprzecznie elementem tych
dziaa musi by take stae podnoszenie jakoci oraz standardu usug uzdrowiskowych i leczenia
sanatoryjnego. Wie si to nie tylko z inwestycjami w budynki i urzdzenia, ale take jako
kadry medycznej i pielgniarskiej oraz rozwijanie wsppracy (take naukowobadawczej) w kierunku poszukiwania nowych, atrakcyjnych produktw leczniczorehabilitacyjnych.
Tabela 12. Cel strategiczny 1. Rozwijanie nowoczesnej i odpowiadajcej na wyzwania
S t r o n a |78
Cel operacyjny
Cel operacyjny
Cel operacyjny
dworzec autobusowy, ktre po rewitalizacji mogyby si sta nie tylko wizytwk miasta, ale te
miejscem lokowania si nowych przedsibiorcw.
Take zagadnienia zwizane z szeroko rozumian kultur, sztuk oraz tradycj wane dla
mieszkacw Rabki-Zdroju mog i powinny by wykorzystywane do rozwijania i wzmacniania
produktu uzdrowiskowego i turystycznego budowanego w oparciu i z wykorzystaniem
walorw kulturowych Rabki-Zdroju. Std jednym z celw Planu jest rozwijanie oferty turystycznej
opartej na zasobach dziedzictwa kulturowego. Rabka moe poszczyci si unikatowymi instytucjami
kultury dziaa tu jeden z niewielu w Polsce teatr dla dzieci, swoj dziaalno prowadzi unikatowy
Skansen Taboru Kolejowego w Chabwce. Warto je rozwija i wzmacnia ich ofert programow.
Niezwykle wane jest take, aby realizacja duych projektw kulturalnych i artystycznych budowaa
regionaln i ponadregionaln rozpoznawalno Rabki, przycigajc tu nowych turystw, a ju
obecnym zapewniaa niezatarte wraenia z pobytu i zachcaa do powrotu do uzdrowiska czy to w
celach kuracyjnych, czy to turystyczno-rekreacyjnych.
Miejscowoci uzdrowiskowe konkuruj, staraj si wyrni i przycign jak najwicej
kuracjuszy i turystw. Podstawowe znaczenie ma umiejtne wykorzystanie wasnego potencjau i
umiejtno prezentacji atrakcji uzdrowiskowo-turystycznych. Nie jest to moliwe bez partnerstwa,
wsppraca przynosi wiksze korzyci ni dziaania prowadzone w sposb
indywidualny i wzajemnie konkurencyjny. We wsplne przedsiwzicia powinny wcza si
zarwno instytucje samorzdowe, podmioty brany turystycznej, lokalni przedsibiorcy, pracownicy
lokalnych firm i instytucji oraz organizacje pozarzdowe. Konieczne wydaje zmierzenie si z
wyzwaniem zbudowania wsplnej, konkurencyjnej (nie tylko na rynku krajowym, ale i europejskim)
oferty uzdrowiskowo-rekreacyjnej. Wydaje si, e wspdziaanie i wsppraca wielu ronych
podmiotw (a nie konkurowanie ze sob), jest dzisiaj kluczem do budowania przewagi
konkurencyjnej miejscowoci w stosunku do ssiednich miejscowoci czy regionw.
Tabela 13. Cel strategiczny 2. Wykorzystanie potencjau przyrodniczo-krajobrazowego i
bliskoci aglomeracji dla rozwijania nowoczesnej oferty turystyczno-rekreacyjnej
CEL STRATEGICZNY II. WYKORZYSTANIE POTENCJAU PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWEGO I BLISKOCI
AGLOMERACJI DLA ROZWIJANIA NOWOCZESNEJ OFERTY TURYSTYCZNO-REKREACYJNEJ
Cel operacyjny
Cel operacyjny
Cel operacyjny
S t r o n a |80
Cel operacyjny
S t r o n a |81
rodowiska naturalnego
CEL STRATEGICZNY III. OCHRONA I ZACHOWANIE DLA PRZYSZYCH POKOLE WYSOKIEJ JAKOCI RODOWISKA
NATURALNEGO
Cel operacyjny
Cel operacyjny
Cel operacyjny
5.2 Kompleksowo
spjno
wewntrzna
Planu
Rozwoju
Uzdrowiska
Ukad uzupeniajcych si celw, ktre obejmuj wszystkie wane elementy z punktu
widzenia rozwoju funkcji uzdrowiskowych i turystyczno-rekreacyjnych (lecznictwo, turystyk,
hotelarstwo, gastronomi, kultur, ekologi), a take wielo zada zarwno z listy podstawowej,
jak i dodatkowej oraz rnorodno podmiotw zaangaowanych we wdraanie Planu gwarantuj
komplementarno dziaa podejmowanych na obszarze Rabki-Zdroju.
Plan zarwno w ramach listy projektw podstawowych, jak i dodatkowych - obejmuje wiele
rnych obiektw i przestrzeni ktrych dysponenci deklaruj realizacj przedsiwzi, ktre z
jednej strony poprawiaj ofert i konkurencyjno danego obiektu (danej oferty), z drugiej
poprzez efekt synergii wpywaj na oywienie i rozwj caego uzdrowiska, przyczyniajc si w ten
sposb do budowy pozycji konkurencyjnej Rabki-Zdroju, ale take caego maopolskiego produktu
uzdrowiskowego. Wane te, i dziaania samorzdu poprzez ingerencj w przestrze publiczn
stwarzaj lepsze warunki do rozwoju i budowania swojej oferty lokalnym przedsibiorcom. W
przypadku Rabki-Zdroju zwraca uwag spjno dziaa wielu podmiotw, ktrych
wsplnym mianownikiem jest woda samorzd buduje nowe elementy Parku-Zdrojowego
oparte o wod i ide wodolecznictwa, przedsibiorcy wzmacniaj ten efekt, budujc lub
modernizujc urzdzenia uzdrowiskowe zwizane z wod (baseny lecznicze, tnie).
S t r o n a |82
W licie zada dodatkowych wiele jest take projektw, ktre d do budowania wsplnych
produktw i wsplnej promocji oferty uzdrowiskowo-turystycznej. Warto te wspomnie, i coraz
goniej dyskutowane s pomidzy rnymi partnerami projekty o charakterze klastrowym,
ktre bardzo mocno kad akcent na wspprac wielu podmiotw, a nie konkurowanie pomidzy
sob (zadanie takie zapisano na licie przedsiwzi dodatkowych w ramach celu C.1.4. - dziaanie:
Powoanie Rabczaskiego Klastra Zdrowia).
Kompleksowo Planu jest szczeglnie widoczna w licie zada dodatkowych, ktre bardzo
mocno wykraczaj poza zakres projektw kwalifikowanych w ramach dziaania 6.3.2., natomiast w
rnych wymiarach przyczyniaj si do budowania marki rabczaskiego uzdrowiska i jego coraz
lepszej oferty turystyczno-uzdrowiskowej. Warto zwrci uwag, jak wiele zada i projektw
zdefiniowanych na poziomie listy zada dodatkowych wpisuje si w wicej ni jeden cel Planu
Rozwoju Uzdrowiska, co jest potwierdzeniem ich przekrojowoci i szerokiego odziaywania na
szereg zjawisk zwizanych z rozwojem Rabki-Zdroju.
W tym kontekcie na poziomie Planu Rozwoju Uzdrowiska Rabka-Zdrj - moemy wyrni:
komplementarno przestrzenn (geograficzn) dziaania i projekty uzupeniaj
si wzajemnie, poniewa s skierowane na osignicie wsplnego celu realizowanego na
obszarze uzdrowiska Rabka-Zdrj, ktrego efektem ma by zdynamizowanie procesw
rozwojowych funkcji turystycznych i uzdrowiskowych gminy;
komplementarno w obszarze problemowym (funkcyjn) dziaania i projekty
uzupeniaj si wzajemnie, poniewa rnymi drogami d do zlikwidowania szeregu
zdefiniowanych barier i problemw rozwojowych, po to by jeszcze bardziej zdynamizowa
rozwj funkcji turystycznych i uzdrowiskowych Rabki-Zdroju;
komplementarno przedmiotow (sektorow) dziaania i projekty uzupeniaj si
wzajemnie, poniewa co do zasady realizowane s przez podmioty z podobnych bran
mowa tu szczeglnie o przedsibiorstwach uzdrowiskowych, turystycznych, hotelarskich,
ale take zwizanych z dziaalnoci kulturaln oraz samorzdzie, ktry poprzez wielo
swoich decyzji, dziaa i interwencji stwarza warunki lepszego rozwoju przedsibiorcom i
organizacjom dziaajcym na terenie Rabki-Zdroju.
Odrbna kwesti ale niezwykle wan jest komplementarno z projektami ju
zrealizowanymi, w tym take ze rodkw UE w poprzedniej perspektywie, take w zakresie rozwoju
funkcji uzdrowiskowych. Obecne projekty Rabki-Zdroju take (podobnie jak poprzednie projekty)
wkraczaj w przestrze Parku Zdrojowego i dalej j rozwijaj, ubogacaj i zmieniaj, tworzc jeden
z najbardziej urokliwych parkw Maopolski.
Poniej zaprezentowano projekty z listy podstawowej. W rozdziale 5.4. zaprezentowano
pozostae projekty, ktre wdraane przez bardzo rne podmioty czy wsplny cel:
dynamiczny rozwj Rabki-Zdroju.
S t r o n a |84
Cz gona (rekreacyjna)
na granicy obu stref zostanie zlokalizowana piaskowa plaa nad brzegiem Poniczanki
miejsce szczeglnie letniej rekreacji dla turystw i kuracjuszy;
stref gon otwiera bdzie boisko do siatkwki plaowej - o nawierzchni z piasku o
wymiarach 9 x 18m;
kolejny element to wiata rekreacyjna ze stolikami szachowymi;
w odlegoci kilkudziesiciu metrw od wiaty zlokalizowany zostanie park linowy
prowadzony w przestrzeni pomidzy cigami pieszo-rowerowymi a skarp, co znaczco
podniesie jego atrakcyjno, poniewa bdzie zblia si do ssiadujcych z jego
przebiegiem koron drzew projektowanych jest 10 supw przeznaczonych do wykonania
konstrukcji parku linowego. Zostan na nich zamocowane atrakcje konstrukcje
wykonane na bazie lin polipropylenowych oraz siatek sportowych, o trudnoci rozoonej
dla wiekowo dobranych grup uytkownikw;
Rysunek 14. Park linowy, cianka wspinaczkowa, kamienie bulderowe - moliwe warianty
Celem oglnym projektu jest rozwj oferty lecznictwa uzdrowiskowego i turystycznorekreacyjnej Rabki-Zdroju oraz budowanie wizerunku Uzdrowiska i caej Maopolski jako obszaru
atrakcyjnego turystycznie z wyrniajc si w skali kraju kompleksow ofert czc walory
uzdrowiskowe, rekreacyjne i turystyczne.
Celem szczegowym jest uatrakcyjnienie oferty pobytowej dla kuracjuszy i turystw, a w
konsekwencji dalsze zwikszanie ruchu turystycznego w Rabce-Zdroju poprzez budow kolejnej
atrakcji w przestrzeni publicznej Parku Zdrojowego. Realizacja projektu polegajcego na
zagospodarowaniu bulwarw nad Poniczank i stworzeniu nowej atrakcyjnej przestrzeni publicznej
o funkcjach leczniczo-rekreacyjnych moe przyczyni si do wzrostu zainteresowania RabkZdrojem, a w konsekwencji zwikszon liczb turystw i kuracjuszy odwiedzajcych miasto. To z
kolei bdzie elementem konsekwentnego tworzenia warunkw rozwoju gospodarczego i lokowania
si nowych inwestycji zwizanych z funkcj uzdrowiskow i turystyczno-rekreacyjn.
Osignicie celu gwnego przyczyni si do zrealizowania celw porednich projektu, jakimi
s m.in.:
poszerzenie oferty uzdrowiskowej o now infrastruktur do wodolecznictwa;
poszerzenie oferty turystyczno-rekreacyjnej dla turystw i kuracjuszy odwiedzajcych
miasto;
uatrakcyjnienie oferty pobytowej poprzez stworzenie nowej atrakcji turystycznorekreacyjnej kierowanej zarwno do dzieci jak i caych rodzin, co spowoduje wzrost
zainteresowania wypoczynkiem na terenie Uzdrowiska oraz przycignie nowe grupy
odbiorcw;
stworzenie czytelnej i identyfikowalnej
rekreacyjnej co uatwi promocj miasta;
Rabk-Zdrojem
atrakcji
turystyczno-
istniejcego placu zabaw, po trasach najkrtszych wzgldem istniejcych cigw pieszych w parku,
a poszczeglnymi wydzielonymi strefami zabaw. Nawierzchnia trawiasta w tym obszarze jest w
wikszoci zniszczona. Dla zapobieenia dalszej degradacji, teren wymaga opracowania nowego
zagospodarowania uwzgldniajcego potrzeby komunikacyjne, wcznie z utworzeniem nowych
cigw komunikacyjnych w miejscach przedeptanych cieek.
Rysunek 15. Pooenie wodnego placu zabaw w przestrzeni Parku Zdrojowego oraz projektu w
stosunku do istniejcego placu zabaw
rdo: Projekt budowlany wodnego placu zabaw w Parku Zdrojowym, iOstoja sp. z o.o, al. Pisudskiego 11/4, Rzeszw
S t r o n a |88
rdo: Projekt budowlany wodnego placu zabaw w Parku Zdrojowym, iOstoja sp. z o.o, al. Pisudskiego 11/4, Rzeszw
Celem oglnym projektu jest rozwj oglnodostpnych produktw i oferty turystycznorekreacyjnej Rabki-Zdroju i budowanie wizerunku uzdrowiska i caej Maopolski jako obszaru
atrakcyjnego turystycznie z wyrniajc si w skali kraju kompleksow ofert czc walory
uzdrowiskowe, rekreacyjne i turystyczne.
Celem szczegowym jest uatrakcyjnienie oferty pobytowej i w konsekwencji dalsze
zwikszanie ruchu turystycznego w Rabce-Zdroju poprzez budow kolejnej atrakcji przestrzeni
publicznej na terenie Parku Zdrojowego. Realizacja projektu polegajcego na budowie wodnego
placu zabaw winna przyczyni si do wzrostu zainteresowania Rabk-Zdrojem, a w konsekwencji
zwikszon liczb turystw i kuracjuszy odwiedzajcych miasto. To z kolei bdzie elementem
poprzez zagospodarowanie przestrzeni publicznej zgodnie z wiodcymi kierunkami rozwoju RabkiZdroju i jej profilem uzdrowiskowym - konsekwentnego tworzenia warunkw rozwoju
gospodarczego i lokowania si nowych inwestycji zwizanych z funkcj turystyczno-rekreacyjn.
Osignicie celu gwnego przyczyni si do zrealizowania celw porednich projektu, jakimi
s m.in.:
poszerzenie oferty turystyczno-rekreacyjnej dla turystw i kuracjuszy odwiedzajcych
miasto;
uatrakcyjnienie oferty pobytowej poprzez stworzenie nowej atrakcji turystycznorekreacyjnej co wane dedykowanej grupie odbiorcw kojarzcych si zwyczajowo z
S t r o n a |89
Rabk-Zdrojem
atrakcji
turystyczno-
rdo: Projekt budowlany wodnego placu zabaw w Parku Zdrojowym, iOstoja sp. z o.o, al. Pisudskiego 11/4, Rzeszw
S t r o n a |90
S t r o n a |92
S t r o n a |93
rdo: http://uzdrowisko-rabka.pl
rdo: http://uzdrowisko-rabka.pl
S t r o n a |94
rdo: http://www.pensjonatprezydent.eu/
S t r o n a |96
Aby dopeni obrazu caoci, naley wskaza na trendy globalne dotyczce turystyki
uzdrowiskowej. Zaliczaj si do nich: 1. Wzrost liczby osb starszych uprawiajcych turystyk
uzdrowiskowa - zwizane jest to z wydueniem si redniej dugoci ycia i wzrostem wiadomoci
zdrowotnej w spoeczestwie 2. Turystyka zdrowotna (z zamonych krajw europejskich, np.
Niemiec, Szwecji) 3. Przeksztacanie si obiektw uzdrowiskowych w SPA 4. Wzrost liczby osb
modych, dobrze wyksztaconych i zarabiajcych ponad redni krajow, ktre wybieraj
uzdrowiska do tak zwanego szybkiego relaksu 5. wiatowy trend nastawiania si uzdrowisk na
pielgnacj ciaa - oferta jest skierowana do osb zamonych 6. Wyrane skrcenie dugoci
pobytw w miejscowociach uzdrowiskowych.
Produkt projektu: Wybudowany nowy obiekt rozrywkowo-relaksacyjny zgodny z profilem
Uzdrowiska.
Rezultat projektu: Liczba osb korzystajcych z nowych atrakcji rekreacyjnych 20 000 osb.
Rysunek 26. Wpisana do rejestru zabytkw Willa Gwiazda obecny stan zachowania
solankowy ze wzgldu na jego liczne zalety jest jednym z elementw, ktry powinien si znale w
ofercie CRU. Dziki przebudowie basenu moliwe bdzie osignicie lepszych efektw w leczeniu
otyoci dzieci, modziey oraz dorosych pacjentw z nadwag. Zabiegi oraz zajcia
przeprowadzane na basenie solankowym skierowane powinny by rwnie do osb, u ktrych
wykryto wady postawy.
Nowa infrastruktura wpynie take na komfort psychiczny pacjentw oraz oglny wygld
caego Uzdrowiska. Jest to szczeglnie wane, poniewa zmodernizowane urzdzenia
uzdrowiskowe bd dostpne nie tylko dla kuracjuszy CRU, ale dla wszystkich kuracjuszy,
turystw i mieszkacw Rabki-Zdroju.
Produkt projektu: Trzy nowe urzdzenia uzdrowiskowe.
Rezultat projektu: Liczba osb korzystajcych z nowych urzdze uzdrowiskowych 4 000 osb;
wzrost liczby kuracjuszy o ok. 10%; liczba nowych miejsc pracy 7 (w tym 1 w zwizku z
rewitalizacj parku, 1 w zwizku z realizacj tni oraz 5 w zwizku z modernizacj basenu).
Rysunek 27. lskie Centrum Rehabilitacyjno-Uzdrowiskowe im. dr. A. Szebesty w RabceZdroju Sp. z o.o
rdo: http://www.scru.pl
S t r o n a |101
1.
2.
3.
4.
Czas
realizacji
zadania
2016
2016-2018
2016-2023
Oczekiwane rezultaty
6.
2017
7.
Gmina Rabka-Zdrj
W
ramach
kontraktu
4 tys./rok
100
tys./rok
2018
Podmiot
odpowiedzialny
50 tys.
5.
Koszt
zadania
100 tys.
5 mln
20
tys./rok
Realizowane
cele
operacyjne
C.1.3.
C.2.5
Szpital Miejski
(kontrakt)
C.1.1
C.1.3.
C.1.4.
Stowarzyszenie
prowadzce
Uniwersytet; Gmina
Rabka-Zdrj
Podmiot wiodcy:
Fundacja Rozwoju
Regionu
Rabka(POWER)
Partnerzy: podmioty
prowadzce sanatoria
i szpitale
uzdrowiskowe
Uzdrowisko Rabka
S.A.
C.1.3.
Inwestor prywatny
(Uzdrowisko Rabka
S.A.)
C.1.1
Stowarzyszenie
Rabczaski
Uniwersytet Trzeciego
C.1.3
C.1.1.
C.1.4.
C.1.1.
C.1.4.
C.1.2
S t r o n a |102
8.
9.
2018-2020
2018-2020
15 mln
Wieku, Polskie
Stowarzyszenie na
Rzecz Osb z
Upoledzeniem
Umysowym
Instytutu Grulicy i
Chorb Puc
Powoany podmiot
C.1.1
C.1.3
C.1.1
C.1.4
8 mln
S t r o n a |103
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Czas
realizacji
zadania
2016-2023
2016-2023
2016-2023
2017
2017
Oczekiwane rezultaty
2017-2018
2017-2018
2017-2018
Zmodernizowana biena
2017
2017-2018
Koszt
zadania
50
tys./rok
200
tys./rok
200
tys./rok
Podmiot
odpowiedzialny
Gmina Rabka-Zdrj,
GOPR, LGD
C.2.1.
Gmina, instytucje
zwizane ze sportem i
rekreacj, sponsorzy
C.1.4.
Gmina, instytucje
kultury, sponsorzy
C.1.4.
Fundacja RRR
C.2.1.
200 tys.
100 tys.
Realizowane
cele
operacyjne
C.2.5.
C.2.5.
C.2.5.
C.2.5.
Gmina Rabka-Zdrj w
ramach Partnerstwa
Publiczno-Prywatnego
C.2.3.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
C.1.3.
Inwestor prywatny
C.2.1.
50 tys.
15 mln
C.2.2.
C.2.5.
LGD
500 tys.
C.2.1.
C.2.3.
1 mln
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.1.
C.2.5.
7 mln
Skansen w Chabwce,
PKP Przewozy
Regionalne, Urzd
Marszakowski,
Gminy, przez ktre
C.2.1.
C.2.4.
S t r o n a |104
11.
12.
13.
14.
2017-2018
2017-2018
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
2017-2019
150 tys.
Systematyczna modernizacja szlakw
turystycznych wraz z budow maej
infrastruktury (miejsca wypoczynkowe,
tablice informacyjne, znakowanie)
Wprowadzenie porzdku w zakresie
umieszczania reklam i tablic informacyjnych
w strefie A i B Uzdrowiska
2017-2020
2017-2023
2017-2023
2018-2020
2017-2023
2018-2020
100
tys./rok
Bez
kosztw
po
stronie
miasta
C.2.1.
C.3.2.
C.2.1.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
Powiat nowotarski
C.2.4.
20 mln
C.2.1.
Inwestor prywatny
C.2.2.
Fundacja Rozwoju
Regionu Rabka
(POWER), przy
udziale gestorw bazy
hotelowo-turystycznej
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
10 mln
100
tys./rok
Bez
kosztw
po
stronie
miasta
bez
kosztw
50 tys./
rok
100
tys./rok
1 mln
Podmiot zrzeszajcy
przedsibiorcw
brany turystycznouzdrowiskowej pod
auspicjami FRRR i
samorzdu RabkiZdroju
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
C.3.1.
C.2.5.
C.1.4.
C.2.3.
C.2.1.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
C.1.3.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
S t r o n a |105
22.
23.
24.
2019-2021
25.
26.
27.
28.
2020-2021
2020-2021
2020-2021
2021
29.
30.
koncepcj architektoniczn
Uruchomienie kolejnej atrakcji turystycznej
oraz stworzenie placwki kultury, ktra
bdzie moga gromadzi i udostpnia cenne
pamitki zwizane z histori uzdrowiska
Poprawa warunkw funkcjonowania
Skansenu i zwikszenie jego atrakcyjnoci
oraz zdolnoci przycigania zwiedzajcych
Stworzenie nowej atrakcji turystycznej i
aktywizacja turystyczno-gospodarcza rejonu
Maciejowej
Zmodernizowany obiekt uzdrowiskowy
(rozbudowana kawiarnia Zdrojowa wraz z 20
nowymi miejscami hotelowymi)
Zmodernizowany obiekt dworcowy na pow.
ok. 0,5 ha
2021-2022
C.2.4.
Gmina Rabka-Zdrj
4 mln
20 mln
C.2.1.
PKP PLK, Samorzd
Wojewdztwa
C.2.1.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.1.
200 tys.
Inwestor prywatny
C.2.2.
C.2.3.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
C.2.5.
Gmina Rabka-Zdrj
C.2.3.
1,5 mln
500 tys.
1 mln
C.2.4.
Gmina Rabka-Zdrj
200 tys.
200 tys.
C.2.4.
Stowarzyszenie
Artystw, Gmina
Rabka-Zdrj (jako
partner projektu)
Gmina Rabka-Zdrj
1,5 mln
C.2.1.
C.2.1.
C.2.1.
5.4.2 Zadania w ramach celu strategicznego 3. Ochrona i zachowania dla przyszych pokole wysokiej
1.
2.
Czas
realizacji
zadania
2016-2023
2016-2023
Oczekiwane rezultaty
Koszt
zadania
25 mln
W
ramach
Podmiot
odpowiedzialny
PGiNG
Stra Miejska
Realizowane
cele
operacyjne
C.3.2.
C.3.2.
S t r o n a |106
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
ze spalania odpadw
2016-2023
2017
2017-2018
kosztw
funkc. SM
20 mln
Gmina Rabka-Zdrj ze
wsparciem rodkami
WFOiGW
Gmina Rabka-Zdrj
C.3.2.
Gmina Rabka-Zdrj
(ZWiK)
Gmina Rabka-Zdrj
C.3.1.
Waciciele obiektw
C.3.2.
C.3.2.
100 tys.
30,6 mln
2017-2019
3,7 mln
2017-2019
6 mln
2017-2023
8 mln
33,92
mln
35,83
mln
Gmina Rabka-Zdrj
(ZWiK)
ZWiK
C.3.1.
Gmina Rabka-Zdrj
C.3.2.
Gmina Rabka-Zdrj
C.3.3.
C.2.3.
2017 - 2023
2017-2023
2018
2018
Waciciele obiektw
20 tys.
Bez
kosztw
dla
budetu
C.3.3.
C.2.3.
C.3.2.
C.3.1.
S t r o n a |107
S t r o n a |108
S t r o n a |109
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
RAZEM
ha
3,95
3,95
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
Gwne rezultaty (w caym okresie realizacji Planu w odniesieniu do listy zada podstawowych)
Wzrost liczby kuracjuszy i turystw odwiedzajcych uzdrowisko
procent
Zakada si 10% wzrost na koniec okresu realizacji Planu w stosunku do roku bazowego
osoby
osoby
15 000 rocznie
osoby
osoby
50
procent
procent
S t r o n a |110
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
RAZEM
ha
3,95
3,95
szt.
szt.
szt.
szt.
szt.
Gwne rezultaty (w caym okresie realizacji Planu w odniesieniu do listy zada podstawowych)
Wzrost liczby kuracjuszy i turystw odwiedzajcych uzdrowisko
procent
Zakada si 10% wzrost na koniec okresu realizacji Planu w stosunku do roku bazowego
osoby
osoby
15 000 rocznie
osoby
osoby
50
procent
procent
S t r o n a |111
Nazwa zadania
Rozbudowa Parku
Zdrojowego w RabceZdroju
zagospodarowanie
bulwarw nad
Poniczank
Budowa Rabczaskiego
Centrum RekreacyjnoEdukacyjnego - Basen
rehabilitacyjnosolankowy
Budowa Rabczaskiego
Centrum RekreacyjnoEdukacyjnego
Uzdrowiskowy Park
Aktywnej Rehabilitacji
Budowa leczniczego
basenu uzdrowiskowosolankowego w Szpitalu
Okres
realizacji
Oczekiwane rezultaty
Koszt
cakowity
w tym:
Instytucje i
podmioty
uczestniczce
we wdraaniu
rodki
publiczne
rodki
prywatne
8 000 000,00
6 000 000,00
2 000 000,00
Gmina RabkaZdrj
4 000 000,00
3 000 000,00
1 000 000,00
Gmina RabkaZdrj
9 840 000,00
5 400 000,00
4 440 000,00
Uzdrowisko Rabka
S.A.
7 800 000,00
4 280 488,00
3 519 512,00
Uzdrowisko Rabka
S.A.
1 992 600,00
1 093 500,00
899 100,00
Uzdrowisko Rabka
S.A.
03.201705.2019
01.201708.2019
01.201709.2019
04.201609.2017
S t r o n a |112
Uzdrowiskowym
Olszwka w ramach
kompleksowego
projektu przebudowy i
rozbudowy Szpitala
Poszerzenie bazy
rehabilitacyjnej dobudowa sali
gimnastycznej przy
Rabczaskim Zdroju
Budowa Centrum
rehabilitacji, odnowy
biologicznej i
rekonwalescencji w
Rabce-Zdroju
miejsc pracy 5.
01.201709.2017
700 000,00
384 146,55
315 853,45
01.201703.2018
3 600 000,00
1 975 609,76
1 624 390,24
Jamrozowicz
Spka Jawna
10 000 000,00
5 400 000,00
4 600 000,00
Funar spka z
o.o.
10 000 000,00
5 400 000,00
4 600 000,00
Przedsibiorstwo
NZOZ Centrum
Medyczne EV-MED
8 000 000,00
6 000 000,00
2 000 000,00
4 000 000,00
2 195 121,95
1 804 878,05
Spka prawa
handlowego w
organizacji
1 398 780,49
lskie Centrum
RehabilitacyjnoUzdrowiskowe im.
dr. A. Szebesty w
Rabce-Zdroju
Modernizacja stacji
narciarskiej
Polczakwka - budowa
kolei krzesekowej
05.201711.2019
Uzdrowiskowy Dom
Dziennego Pobytu
Seniora w RabceZdroju
04.201702.2020
10
11
12
Budowa i wyposaenie
centrum rozrywkoworelaksacyjnego w
Rabce-Zdroju
Remont (odbudowa)
konserwatorski
zabytkowej restauracji
uzdrowiskowej
Gwiazda w RabceZdroju
Kompleksowy rozwj
infrastruktury
uzdrowiskowej CRU
(rewitalizacja parku,
modernizacja basenu
solankowego, budowa
06.201712.2019
06.201712.2019
04.201710.2017
3 100 000,00
1 701 219,51
Uzdrowisko Rabka
S.A.
S t r o n a |113
tni solankowej)
modernizacj basenu).
Razem
71 032
600,00
42 830
085,77
28 202
514,23
Oglna szacunkowa warto zgoszonych projektw wynosi 71 032 600,00 PLN. Warto projektw zgoszonych przez samorzd RabkiZdroju: 12 000 000,00 PLN (procent w stosunku do pozostaych zada z listy podstawowej: 16,89%). Warto projektw zgoszonych przez
przedsibiorcw: 59 032 600,00 PLN (procent w stosunku do zada samorzdu z listy podstawowej: 83,11%).
Tabela 18. Podsumowanie planu finansowego zada komplementarnych sucych realizacji celw PRU
Lp.
Cele strategiczne
Spodziewane koszty w okresie 2016 - 2023
1.
2.
3.
29 000 000,00
87 550 000,00
163 170 000,00
Razem
S t r o n a |114
rdo: Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
rdo: Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
S t r o n a |115
Wykres 17. Ocena zmian zachodzcych w ostatniej dekadzie w Rabce-Zdroju pod ktem
rozwoju oferty uzdrowiskowo-turystycznej
rdo: Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
rdo: Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
S t r o n a |116
rdo: Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
S t r o n a |117
rdo: Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
S t r o n a |118
Wykres 21. Jakich form (jakiej oferty) aktywnoci sportowo-rekreacyjnej dla osb
odwiedzajcych Rabk-Zdrj najbardziej brakuje (ich oferta jest zbyt maa) jakie braki
sygnalizuj kuracjusze?
rdo: Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
Wykres 22. Jak Pana/Pani zdaniem traktowany jest rozwj funkcji uzdrowiskowych przez
samorzd Rabki-Zdroju (prosz oceni dziaania podejmowane w tym zakresie na
przestrzeni ostatniej dekady). Jest on dla wadz Rabki-Zdroju:
rdo: Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
S t r o n a |119
Wykres 23. Jak Pana/Pani zdaniem traktowany jest rozwj funkcji uzdrowiskowych
Maopolski (w tym Rabki-Zdroju) przez samorzd wojewdztwa (prosz oceni dziaania
podejmowane w tym zakresie na przestrzeni ostatniej dekady). Jest on dla wadz
Maopolski:
Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
rdo: Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
S t r o n a |120
Wykres 25. Analiza silnych i sabych stron Rabki-Zdroju jako miejscowoci uzdrowiskowej
(kolor niebieski: atut, kolor bordowy: saba strona)
rdo: Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
S t r o n a |121
Wykres 26. Analiza szans i zagroe dla rozwoju Rabki-Zdroju oraz jej wiodcego profilu
uzdrowiskowo-rekreacyjnego (kolor niebieski: szansa, kolor bordowy: zagroenie)
rdo: Badania ankietowe metod CAWI prowadzone w sierpniu i wrzeniu 2015 roku potrzeby opracowania PRU
S t r o n a |122