Three Rings for the Elven kings under the sky,

seven for the Dwarf Lords in their halls of stone,

nine for Mortal Men doomed to die,
One for the Dark Lord on his dark throne
In the Land of Mordor where the Shadows lie.
One ring to rule them all, One Ring to find them,
one Ring to bring them all and in the darkness bind them
In the Land of Mordor where the Shadows lie.

Τρία δαχτυλίδια γιά τους Βασιλιάδες των Ξωτικών,

κάτω απ΄τον ουρανό,
επτά γιά τους άρχοντες των νάνων στα πέτρινα παλάτια τους,
εννιά γιά τους θνητούς ανθρώπους που η µοίρα τους είναι ο θάνατος,
΄Ενα γιά τον Σκοτεινό ΄Αρχοντα στον µαύρο θρόνο του,
Στην γή της Μόρντορ όπου κατοικούν οι σκιές.
΄Ενα δαχτυλίδι γιά να τους κυβερνά όλους, ένα γιά να τους βρίσκει,
ένα γιά να τους συγκεντρώνει όλους και στο σκοτάδι να τους δένει.
Στην Γή της Μόρντορ όπου κατοικούν οι σκιές…
Περιεχόµενα

1. Εισαγωγή (επιλογή θέµατος)………………………………………8

2. Βιογραφία Τόλκιν…………………………………………………………9-11
3. Εικονογράφοι
α. ΄Αλλαν Λή.....................................................................14-21
β. ΄Ανκε Κατρίν ΄Εισµαν................................................22-27
γ. Τζών Χόου..................................................................28-34
δ. Τέντ Νάσµιθ................................................................36-41
ε. Γκρέγκ & Τιµ Χίλντεµπραντ....................................42-47
4. Κινηµατογράφος (Peter Jackson)...............................48
1. Εισαγωγή – «ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΤΟΛΚΙΝ»

Πώς µπορώ να περιγράψω την µαγική, αξέχαστη στιγµή που ανακάλυψα και
χάθηκα κι εγώ στον κόσµο του Τόλκιν.....ένα ταξίδι λυρικό, ονειρεµένο και
ταυτόχρονα σκοτεινό, τραχύ και άγριο.

Εκτός από την ταύτιση µου µε την ποιότητα και την γενναιότητα των
χαρακτήρων, ειδικά του Βασιλιά ΄Αραγκορν, αλλά και του περήφανου
ξωτικου Λέγκολας, του χόµπιτ Φρόντο µε την αθώα ψυχή και την τεράστια
δύναµη θέλησης, του πιστού υπηρέτη Σαµ µε την φοβερή αντοχή και
καλοσύνη & του σοφού µάγου Γκάνταλφ, αυτό που µε γοήτεψε ιδιαίτερα
ήταν αυτή η αντιπαλότητα – αντιµαχία του µαύρου µε το άσπρο, του καλού
µε το κακό.
Ο µεγάλος θαυµασµός µου επίσης γιά τον ανυπέρβλητο παραµυθά Τόλκιν
πηγάζει από το θαυµαστό γεγονός ότι δηµιούργησε από το µηδέν,
χρησιµοποιώντας σαν όχηµα µόνο την δύναµη της φαντασίας του ένα
ολόκληρο Σύµπαν θρύλων και επικών χαρακτήρων, αναµιγνύοντας βέβαια
στοιχεία από αρχαίους Γοτθικούς και Αγγλοσαξωνικούς µύθους.

Μοιράστηκα από την πρώτη σχεδόν στιγµή την µαγική αυτή εµπειρία µε τα
παιδιά µου, αν και ο Τόλκιν γιά µένα είναι πιό πολύ ένας παραµυθάς γιά
µεγάλα παιδιά, όπως εγώ.
΄Ισως την πιό µεγάλη ανάγκη να ταξιδεύουµε σε τέτοιους κόσµους την
έχουµε εµείς, οι λεγόµενοι «µεγάλοι», γιατί ο κόσµος γύρω µας είναι
µουντός, γκρίζος και βαρετός, ένας κόσµος όπου το άσπρο δεν ξεχωρίζει
από το µαύρο και όπου οι καλοί και γενναίοι δεν νικάνε πάντα στο τέλος...
Mόνη φωτεινή ηλιαχτίδα να µπορέσουµε να διατηρήσουµε την καθαρότητα
της καρδιάς και την αγνότητα της ψυχής ενός παιδιού και τα παραµύθια
είναι ίσως ο καλύτερος δρόµος γι’αυτό....
 2.
Βιογραφία Τόλκιν

O Τζών Ρόναλντ Τόλκιεν γεννήθηκε στις 3

Ιανουαρίου 1892 στην Νότιο Αφρική.
Το 1896, µετά τον θάνατο του πατέρα του, η
οικογένεια µετακοµίζει στο Μπίρµινχαµ κοντά
στην Ουαλία. Έχει έναν νεότερο αδερφό τον
Άρθουρ που έχει γεννηθεί το 1894.
Μετά τον θάνατο της µητέρας τους Μέιµπελ
το 1904 από διαβήτη, µεταφέρονται στο σπίτι
του ιερέα Φράνσις που αναλαµβάνει
προσωρινά την φροντίδα τους, όπως είχε
ορίσει στην διαθήκη της η µητέρα τους
νιώθοντας ασφάλεια κοντά στην καθολική
εκκλησία.
Ο χαµός της µητέρας του επηρέασε
καταλυτικά τον µικρό Τόλκιν που ήταν από
την φύση του ένας άνθρωπος γεµάτος από
ενθουσιασµό και ενεργητικότητα και
πληµµυρισµένος από την χαρά της ζωής,
διαµορφώνοντας µιά µοναχική προσωπικότητα µε την βαθιά αίσθηση ότι δεν υπάρχει
καµµία ασφάλεια στον παράλογο αυτόν κόσµο.

Τα δύο ορφανά αναγκάστηκαν αργότερα να µετακοµίσουν στο σπίτι της µακρινής θείας
Βεατρίκης γιά να καταλήξουν τελικά στο ορφανοτροφείο της κας Φώλκνερ.
Ο Τόλκιν µπαίνοντας στην εφηβεία πιά, είχε επιδείξει ήδη τις ιδιαίτερες
γλωσσολογικές του ικανότητες µελετώντας λατινικά, αρχαία ελληνικά και γοτθικές
διαλέκτους. Τότε ξεκίνησε πιό πολύ παίζοντας να κατασκευάζει προσωπικές
ιδιόµορφες διαλέκτους.Ήταν ήδη ιδιαίτερα δηµοφιλής στο σχολείο του το Κίνγκ
Έντουαρντς και συµµετείχε σε συλλόγους µε τους οποίους διατήρησε επαφή γιά πολλά
χρόνια µετά.

Ανάµεσα στους ενοίκους της κας Φώκνερ υπήρχε µιά 19χρονη κοπέλα µε το όνοµα
Έντιθ Μπράτ. Την εποχή εκείνη ο Ρόναλντ ήταν 16 και µιά ισχυρή αισθηµατική φιλία
δηµιουργήθηκε ανάµεσα τους. Ο πατήρ Φράνσις επενέβη δραστικά απαγορεύοντας στον
νεαρό Τόλκιν οποιαδήποτε επαφή µε την ΄Εντιθ γιά τρία χρόνια, πράγµα που εκείνος
υπέµεινε στωικά.
Πήγε στο κολλέγιο του ΄Εξετερ στην Οξφόρδη το 1911, όπου έµεινε µελετώντας παλιές
Αγγλικές διαλέκτους, Γερµανικά, Ουαλλικά και Φινλανδικά και Αγγλική Φιλολογία ώς το
1913, που ξανασυνάντησε την Έντιθ µε την οποία τελικά παντρεύτηκαν το 1916 στο
Γουώργουικ.
Όταν ξέσπασε ο πρώτος παγκόσµιος πόλεµος στάλθηκε να πολεµήσει στο ∆υτικό
µέτωπο όπου τέσσερις µήνες µετά αρρώστησε από κάποια µορφή τύφου και επέστρεψε
στο Μπίρµινχαµ. Τους επόµενους µήνες οι περισσότεροι από τους φίλους που είχε
αποκτήσει στο κολλέγιο σκοτώθηκαν στο µέτωπο.
Εκείνη την εποχή περίπου ξεκίνησε την συγγραφή του Σιλµαρίλλιον που περιλάµβανε
τις ιστορίες των ξωτικών και αποτελούσε µιά πολύπλοκη, φανταστική κοσµογονία,
εµπνευσµένη από Κελτικούς, Σαξωνικούς και Γοτθικούς µύθους, σχεδιάζοντας
φανταστικούς χάρτες που ανταποκρινόντουσαν στις διηγήσεις του. Αυτό το µεγάλο έργο
που δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει αποτέλεσε το µυθολογικό υπόβαθρο γιά τον Αρχοντα
των ∆αχτυλιδιών.

Λίγο µετά την γέννηση του πρώτου γιού του, Τζών Φράνσις, σε έναν περίπατο του
ζευγαριού στο δάσος η ΄Εντιθ κυριευµένη από µιά ξαφνική ερωτική παρόρµηση άρχισε
να χορεύει ανάµεσα στα δέντρα. ΄Ηταν αυτό το περιστατικό που ενέπνευσε στον Τόλκιν
την ιστορία του θνητού Μπέρεν και της νεράιδας Λουθιέν, ονοµάζοντας από τότε και
στο εξής τον εαυτό του Μπέρεν και την γυναίκα του Λουθιέν.

Λίγο αργότερα εργάστηκε σαν καθηγητής γλωσσολογίας στο Πανεπιστήµιο του Λίντς,
και στην διάρκεια της εργασίας του εκεί απέκτησε δυό γιούς ακόµα τον Μάικλ και τον
Κρίστοφερ και τελικά επέστρεψε στο πανεπιστήµιο της Οξφόρδης.
Το 1929 η ΄Εντιθ γέννησε το τελευταίο παιδί τους την Πρίσσιλα. Ο Τόλκιεν συνήθιζε
να διηγείται ιστορίες των ξωτικών στα παιδιά του πρίν κοιµηθούν, επίσης είχε γράψει
µιά σειρά από χριστουγεννιάτικες επιστολές γιά κείνα, η οποία δηµοσιεύτηκε αργότερα.
Στο µεταξύ συνέχιζε πάντα τις γλωσσολογικές του έρευνες και την συγγραφή των
ξεχασµένων ιστοριών του (forgotten tales).

Αρκετά χρόνια αργότερα µιά µέρα που διόρθωνε τα γραπτά των µαθητών του στο
πανεπιστήµιο, αντικρύζοντας την λευκή κόλλα κάποιου µαθητή του και ορµώµενος από
ξαφνική τρελλή έµπνευση συµπλήρωσε την φράση «Σε µιά τρύπα µέσα στο χώµα, εκεί,
ζούσε κάποτε ένας µικρός χόµπιτ...»
Από εκεί ξεκίνησε η µυθολογία των χόµπιτ... την οποία στην συνέχεια εµπλούτιζε
καθηµερινά αφηγόµενος την συνέχεια στα παιδιά του...και εργαζόµενος µέχρι αργά τις
νύχτες...
Στα 1936 ένα αντίγραφο του έργου έφτασε στα χέρια της Σούζαν Άλλεν, εκδότριας, η
οποία ενθουσιασµένη τον πίεσε να το ολοκληρώσει. Εκδόθηκε το 1937 µε τεράστια
επιτυχία και είναι από τότε ένα από τα πιό αγαπηµένα παιδικά αναγνώσµατα σε όλο τον
κόσµο.
Οι εκδότες τον ρώτησαν άν είχε άλλο υλικό έτοιµο προς δηµοσίευση, το Σιλµαρίλλιον,
όµως λόγω του µεγέθους και της πολυπλοκότητας του ήταν ακόµα αρκετά αδιαµόρφωτο
και ηµιτελές. Τότε ξεκίνησε το µεγάλο έργο της συγγραφής του Άρχοντα των
∆αχτυλιδιών, που εκδόθηκε σε τρία µέρη το 1955, χωρίς ιδιαίτερα µεγάλο ενθουσιασµό
από την πλευρά των εκδοτών.
Μέχρι το 1968 είχε πλέον καθιερωθεί σαν έπος µιάς εναλλακτικής φανταστικής
κοινωνίας.
Αυτή η εξέλιξη προκάλεσε ανάµικτα αισθήµατα στον συγγραφέα που ένιωσε ιδιαίτερα
κολακευµένος και ευτυχής, από την άλλη οι χιλιάδες αναγνώστες δεν τον άφηναν πιά
στιγµή ήσυχο ούτε κατά την διάρκεια της νύχτας βοµβαρδίζοντας τον µε στίβες
γράµµατα και χιλιάδες διευκρινιστικές ερωτήσεις γιά την εξέλιξη της ιστορίας. Έτσι
αναγκάστηκε, µετά την συνταξιοδότηση του το 1969 να αποσυρθεί στο Bournemouth.

Τον Νοέµβριο του 1971 η Έντιθ πέθανε αφήνοντας απαρηγόρητο τον Ρόναλντ που την
ακολούθησε δύο χρόνια αργότερα. Είναι θαµµένοι µαζί στο καθολικό κοιµητήριο της
Οξφόρδης και ο επισκέπτης στην πλάκα µπορεί να διαβάσει:

Έντιθ Μαίρη Τόλκιν, Λουθιέν 1889-1971

Τζόν Ρόναλντ Τόλκιν, Μπέρεν 1892-1973
Η µητέρα του µικρού Ρόναλντ ήταν καλλιγράφος κι εκείνος την µιµήθηκε δηµιουργώντας
σιγά σιγά τον δικό του ιδιαίτερο, κοµψό γραφικό χαρακτήρα.
Τα αγαπηµένα παραµύθια της παιδικής του ηλικίας ήταν ο Μαγεµένος Αυλός, Η Αλίκη
στην χώρα των θαυµάτων, το Νησί των Θησαυρών καθώς και οι ιστορίες µε δράκους
αλλά και µε ινδιάνους.
Οι ήχοι και το σχήµα των λέξεων ήταν αυτό που πάντα τον µάγευε και όχι τόσο η
σηµασία τους.

Το καλοκαίρι του 1914 ο Τόλκιν έγραψε ένα ποίηµα επηρεασµένος από κάτι που του
είχε δώσει έναυσµα σε µιά ανθολογία αγγλοσαξονικών θρησκευτικών ποιηµάτων;
«Χαίρε Εαρέντελ, λαµπρότερε των αγγέλων πάνω από την Μέση-Γή σταλµένος στους
ανθρώπους». Αυτό ήταν το ξεκίνηµα του Σιλµαρίλλιον, το οποίο έµενε να µείνει
ανολοκλήρωτο από τον δηµιουργό του.
Μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο Κρίστοφερ Τόλκιν επεξεργάστηκε και συµπλήρωσε
τις σηµειώσεις του, συµπλήρωσε τους χάρτες και το εξέδωσε.
......................................................................................................................................................

Η φανταστική λογοτεχνία του Τόλκιν δηµιούργησε µιά ολόκληρη σχολή κι έγινε

έµπνευση γιά εκατοντάδες εικονογράφους, γραφίστες, µουσικούς (του ορχηστρικού
χώρου αλλά και της µουσικής Heavy Metal), και βέβαια τον κινηµατογράφο, µε
αποκορύφωµα την φιλµική τριλογία του σκηνοθέτη Peter Jackson.
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΟΙ

α. Άλαν Λή
 ALLAN LEE
Ο ΄Αλλαν Λή γεννήθηκε στο το ΜΜιντλσεξ
στην Αγγλία το 1947 και µεγάλω
εγάλωσε στο
Λονδίνο. Σπούδασε Γραφικές ές Τέ
Τέχνες &
design.
«Θυµάµαι πολύ καθαρά την ν πρώ
πρώτη µου
επαφή µε την µυθολογία, ταξιδε
ταξιδεύοντας
και διαβάζοντας ταυτόχρονα α τον µύθο
του Θησέα, στον δρόµο γιά την Αθήνα.
΄Οταν έφτασα στην ιστορία του γ γίγαντα
Σίνη που αργότερα διαµελ διαµελίστηκε
δεµένος σ’ένα πεύκο, ήµουν ουν ο ολότελα
εκστασιασµένος. Μέσα σε λίγους µήνες
είχα διαβάσει οτιδήποτε σχετι σχετικό µε
µύθους και θρύλους υπήρχε χε δια
διαθέσιµο
στις κοντινές βιβλιοθήκες».
Το νεαρό αγόρι γοητευµένο νο απ
από την
µυθολογία και τις φοκλορικέςικές φφόρµες,
µεγάλωσε γιά να γίνει έναςς απ από τους
σπουδαιότερους εικονογρ
νογράφους
βιβλίων του καιρού µας.
Μετά την αποφοίτηση, ο ΄Αλαν
µοιράστηκε ένα εµπορικό στούντ
στούντιο στο
Λονδίνο µε τον Μπράιαν Φρό Φρόντ και
άλλους καλλιτέχνες.
Στην συνέχεια µετακόµισε σ’έναένα µ
µικρό χωριό το Ντάρτµορ µαζί µε τον Μπρά
Μπράιαν το 1976.
Οι δύο φίλοι ενώθηκαν γιά να δ δηµιουργήσουν το µυθικό βιβλίο «Faeries
ies», ένα βιβλίο
εξερεύνησης της πλούσιας µυθο µυθολογίας των Βρεττανικών νησιών, επιστρέ
πιστρέφοντας στο
παρελθόν την σύγχρονη οπτική πτική µας των πλασµάτων (µικροσκοπικά, ά γλυ
γλυκά ξωτικά–
δαιµόνια µε φτερά πεταλούδ αλούδας), ιστορίες γήινες, άγριες, µυστηρυστηριώδεις και
καπριτσιόζικες... το βιβλίο έγινε µπέστ-σέλλερ µετά την έκδοση του ττο 1978 και
επηρέασε τους µετέπειτα σχεδιασ
εδιαστές και καλλιτέχνες.
Η επιτυχία του Faeries του επέτεπέτρεψε να κυνηγήσει ένα παλιό όνειρο,ο να ζωγραφίσει
πίνακες εµπνευσµένους από ό το Mabinogion, τον µεγάλο κύκλο µύθων ν που είναι βαθιά
ριζωµένος στα τοπία της Ουαλλία
αλλίας.

Το 1988 οι εκδότες του Τόλκιν

κιν πρ
προσέγγισαν τον ΄Αλαν, προκειµένου να α ζωγραφίσει
ζωγ 50
νέους πίνακες γιά την εορταστική
στική έκδοση του «΄Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών»ών».
Η δουλειά αυτή του πήρε δύο χρόνια και εκδόθηκε το 1991, ένα α κατ
καταπληκτικό
επίτευγµα που αναπαριστά υπέρο
υπέροχα την µοναδική µαγεία του κόσµου του Τ Τόλκιν.
« ∆ιάβασα τον ΄Αρχοντα τωνν ∆αχ∆αχτυλιδιών και τον Χόµπιτ γιά πρώτη φορά
ορά σστα 18 µου
χρόνια. ΄Ενιωσα ότι ο συγγραφέα
ραφέας είχε πάρει όλα τα στοιχεία που θα α ήθελ
ήθελα ποτέ να
έχει µιά ιστορία και είχε υφάνει
άνει έένα πελώριο σφιχτοδουλεµένο αφήγηµα,µα, ααλλά και το
πιό σπουδαίο γιά µένα, ο Τόλκιν
όλκιν εείχε δηµιουργήσει ένα αχανές, πανέµορφο
ορφο τοπίο που
προκαλεί δέος και που παρέµεινε πηγή έµπνευσης γιά αρκετό καιρό µετά, αφ’ότου οι
πρωταγωνιστές είχαν τελειώσει τις µάχες και είχαν χωρίσει τους δρόµους τους.
Εικονογραφώντας το έργο επιτρέπω στα τοπία να κυριαρχήσουν. Σε µερικές από τις
σκηνές οι χαρακτήρες είναι τόσο µικροί, που ελάχιστα διακρίνονται.
Αυτό ταίριαζε στην δική µου κλίση και στην επιθυµία µου ν’αποφύγω όσο το δυνατόν
την παρέµβαση στις εικόνες που είχε γεννήσει το µυαλό του συγγραφέα, οι οποίες
τείνουν να είναι πιό πολύ εστιασµένες στους χαρακτήρες και την µεταξύ τους
σχέση.΄Ενιωσα το καθήκον να σκιαγραφώ τους ήρωες στην επική αποστολή τους,
συχνά από απόσταση, εστιάζοντας σ’αυτούς σε στιγµές δυνατής δράσης, αλλά
αποφεύγοντας την αναπαραγωγή των δραµατικών σηµείων του κειµένου.
Στον Χόµπιτ δεν φαινόταν να είναι απαραίτητο να κρατήσω τέτοια απόσταση ειδικά
από τον ίδιο τον ήρωα του βιβλίου.
∆εν έχω δεί ποτέ απεικόνιση ενός χόµπιτ που να µ’έχει πραγµατικά ικανοποιήσει και
δεν ξέρω άν και εγώ ο ίδιος πλησίασα περισσότερο µε τις ζωγραφιές του Μπίλµπο.
Είµαι αρκετά ευχαριστηµένος µε την εικόνα του, όπως στέκεται έξω από την πόρτα
του σπιτιού του στο Μπάγκς ΄Εντ, πριν φτάσει ο Γκάνταλφ και φέρει τον κόσµο του
πάνω-κάτω, αλλά κατέληξα στο συµπέρασµα ότι ένας από τους λόγους που οι
χόµπιτς είναι τόσο ήσυχοι και αδιόρατοι είναι γιά ν’αποφύγουν τα ερευνητικά µάτια
των εικονογράφων».
Καθώς οι νέες αυτές εκδόσεις των έργων
του Τόλκιν γίνονταν αποδεκτές απ’όλο τον
κόσµο, οι φωτεινοί ευδιάκριτοι πίνακες του
΄Αλαν αξεδιάλυτα συνυφασµένοι πλέον µε
την Μέση-Γή εισέρχονταν στα όνειρα και
την φαντασία των αναγνωστών-ταξιδιωτών.
Το 1992 ο ΄Αλαν ξεκίνησε ένα καινούργιο
ταξίδι σ’ένα τελείως διαφορετικό τοπίο αυτή
την φορά, όταν του ζητήθηκε να
εικονογραφήσει νέες εκδόσεις γιά την
Ιλιάδα και την Οδύσσεια, διασκευασµένες
γιά νεαρούς αναγνώστες.
Τα δύο αυτά έργα µε τους τίτλους Black
ships of Troy & Wanderings of Odysseus,
γνώρισαν µεγάλη επιτυχία και γιά το πρώτο
βραβεύτηκε µάλιστα µε το βραβείο Κέιτ
Γκριναγουέι. Μετά απ’αυτό ο ΄Αλαν άφησε
τον καθαρό, φωτεινό ουρανό της Ελλάδας
γιά να επιστρέψει στο Ντάρτµορ, την
αγαπηµένη του γή, µιά γή ποικίλλης και
αξεπέραστης οµορφιάς, εµποτισµένη από
αρχαίους µύθους, παραδόσεις και ερείπια
της χάλκινης εποχής, γή των
ανεµοδαρµένων λόφων.
Περπατώντας µέσα στο στούντιο του ΄Αλλαν, ξέχειλο από πίνακες και βιβλία, είναι σαν
να διασχίζεις µιά πύλη σ’έναν άλλο κόσµο όπου ένας κορυφαίος καλλιτέχνης
ενσαρκώνει µύθους χρησιµοποιώντας τους καµβάδες και τα πινέλα του.
«Περνώ όσο περισσότερο χρόνο ρόνο µπορώ, σχεδιάζοντας στην φύση. Το ο Ντά
Ντάρτµορ έχει
τέτοια ποικιλία τοπίου, τόσα βότσ
βότσαλα, αφρίζοντα ποτάµια και πυκνοπλεγµέ
λεγµένα δέντρα,
πολύ περισσότερα απ’ όσα η καρ καρδιά µου θα µπορούσε να επιθυµήσει.
‘Οταν κοιτάζω ένα ποτάµιι νοµ νοµίζω ότι θα µπορούσα να περάσω την ζωή µου
ζωγραφίζοντας το....
Θέλω να δουλεύω την ακουαρέλυαρέλλα έχοντας προετοιµάσει το σχέδιο όσο ττο δυνατόν
λιγότερο. Ξεκινώ µε µικρά ικρά, ατµοσφαιρικά σκίτσα και µετά τά µ µεγαλύτερα
χρησιµοποιώντας σαν µοντέλαέλα συσυνήθως φίλους, εάν οι φιγούρες παίζουν
ουν κά
κάποιο ρόλο
στην εικόνα. ΄Οταν φτάσω σ’έν σ’ένα στάδιο που η γκραβούρα φαίνεται αι αρ
αρκετά καλή
ξεκινώ την ακουαρέλλα....
Αγαπώ και έχω ιδιαίτερα εµπνε
εµπνευστεί από τους Βρεττανούς εικονογράφογράφους Arthur
Rackham & Edmund Dulac καθώς και τον Burne Jones και τους υς άλ
άλλους Pre-
Raphaelites και από τους κλασ κλασσικούς ζωγράφους τον Ρέµπραντ, τον Μπρύγκελ
(αναρωτιέµαι κατά πόσον ο εκπλ
εκπληκτικός πύργος του της Βαβέλ ενέπνευσε
ευσε τον Τόλκιν
γιά την Μίνας Τίρινθ), τονν Ιερώ
Ιερώνυµο Μπος, ΄Αλµπρεχτ Ντύρερ και το τον Τέρνερ.
΄Εχοντας επισκεφτεί την Βενετία
νετία και την Φλωρεντία έχω ιδιαίτερα γοητευτε
τευτεί από τους
Ιταλούς ζωγράφους της Αναγένναγέννησης, Ντα Βίντσι, Μποτιτσέλλι, Μπελλ πελλίνι κ.ά. Η
δουλειά τους είναι ήρεµη, ελεγχό
ελεγχόµενη κι όµως κάθε πρόσωπο και τοπίο εµπεριέχει
τέτοιο πάθος...

Μπρύγκελ – Ο πύργος της Βαβέλ

Μίνας Τίρινθ...

Το κοινό σηµείο και η δύναµη των Μύθω

Μύθων και της
Τέχνης είναι η µαγική ικανότητα ν’ανοίγου
νοίγουν πόρτες,
να µας φέρνουν σ’επαφή µεε τον φ
φυσικό κόσµο αλλά και την ανθρωπότητατητα, δείχνοντας
µας πως έχουµε πολλά κοινά
οινά σσηµεία σαν ανθρώπινες υπάρξεις, απ’οπαπ’οποιαδήποτε
κουλτούρα κι άν προερχόµαστε,
στε, σ
σ’οποιοδήποτε αιώνα κι άν ζούµε...
Συνεχίζω να ζωγραφίζω τα δέντρα, τους βράχους, το ποτάµι...ακόµα µαθαίνω πως να
τα βλέπω...ακόµα ανακαλύπτω πως να πλάθω τις φόρµες τους.
Θα περάσω όλη την ζωή µου µ’αυτό τον τρόπο κι ίσως µιά µέρα το καταφέρω».

Πρόσφατα ο ΄Αλαν Λή κέρδισε το βραβείο του καλύτερου καλλιτέχνη στα World Fantasy
Awards (1998), αποσπώντας τον βαθύ σεβασµό των συναδέλφων του καλλιτεχνών,
συγγραφέων και του εκδοτικού χώρου γενικότερα.

Τοξωτή γέφυρα...Μπράντιγουάι. Φάνγκορν Φόρεστ.

«Μία από τις µαγείες της ζωγραφικής είναι ότι γιά να ζωγραφίσεις το δέντρο µιάς
εικόνας, πρέπει να έχεις εξετάσει την κάθε όψη του. Είναι µιά πράξη ευλαβική όχι µόνο
προς το δέντρο αλλά και προς ολόκληρη την γή και την ισχυρή σύνδεση της
ανθρωπότητας µ’ αυτήν».
Η συνεργασία γιά την δη
δηµιουργία της ταινίας
΄Οταν ο σκηνοθέτης Πήτερ Τζάκσο ζάκσον απέκτησε
τα φιλµικά δικαιώµατα του ΑΡΧΟ ΑΡΧΟΝΤΑ ΤΩΝ
∆ΑΧΤΥΛΙ∆ΙΩΝ, κάλεσε τον ΄Αλλ ΄Αλλαν µε την
αναγνωρισµένη του γνώση των ων εκ εκτάσεων της
Μέσης-Γής, να συνεργαστεί στον σχεδιασµό
της γενικής ιδέας-φιλοσοφίας
φίας γιά την
οπτικοποίηση του κόσµου του Τόλκ Τόλκιν.
Τα τρία τελευταία χρόνια ο ΄Αλλαν
Αλλαν τα πέρασε
στην Νέα Ζηλανδία, µαζί µε το συ συνεργείο του
Πήτερ Τζάκσον, δουλεύονταςς µε µιά οµάδα
ταλαντούχων σχεδιαστών, προκ προκειµένου να
δώσει ζωή στο όραµα του Τόλκιν.
λκιν.
Συνεργαζόµενος στενά µε τον ά άλλο µεγάλο
εικονογράφο και φίλο του ου Τ Τζόν Χόου,
παρουσίασαν εκατοντάδες ρεαλισ
ρεαλιστικά σκίτσα
τα οποία αργότερα µεταµορφώ µορφώθηκαν σε
ευφάνταστα σκηνικά. Με την καθο καθοδήγηση του
σχεδιασµού παραγωγής δηµιούρ
ηµιούργησαν σε κλίµακα µινιατούρας αλλά λά κα και σε πλήρες
µέγεθος κάποιες φορές, πολλ πολλά µοντέλα
τοπίων και περιοχώνν λεπτοµερώς
αποδοσµένα και καλλιτεχνικά ικά ά άρτια. Ο
΄Αλλαν είχε ξαναεργαστεί στονον κιν
κινηµατογράφο
παλαιότερα και στο σχεδιασµό µό άλάλλων ταινιών
όπως
«ο Θρύλος», «΄Ερικ, ο Βίκινγ Βίκινγκ» & την
τηλεοπτική σειρά «Μέρλιν», αλλά η τριλογία
του Τόλκιν απαιτούσε χρόνια ια αφοσίωσης
αφο και
επίσης παρουσίαζε τροµακτικέςκές πρπροκλήσεις.
«Είναι στην περιοχή του νού ού το περπάτηµα
στον κόσµο του Τόλκιν, αλλά λά κά κάπως πρέπει
να εµπιστευτείς την προσωπική ική σο
σου κρίση και
οπτική προκειµένου να παράγ παράγεις κάποιο
αποτέλεσµα.
Οι περιγραφές του είναιι τόσο τόσ ποιητικά
όµορφες, παρ’όλα αυτά έχει αφήσ
αφήσει σηµαντικό
χώρο γιά να κάνουµε εµείς οιι εικον
εικονογράφοι τις
δικές µας µικρές εξερευνήσεις».
Αναγνωρίζοντας ότι η µαγεία της
εικονογράφησης του έχει τώρα πιά τρείς
διαστάσεις, σηµειώνει:
Μϊνας Τίρινθ
«Σχεδιάζαµε δουλεύοντας µε τρελλούς ρυθµούς τόσα πολλά σκίτσα και κάναµε τόσες
πολλές συζητήσεις γιά την διαµόρφωση των σκηνικών και µετά βέβαια υπήρχε και το
στάδιο κατασκευής όλων αυτών.
Αλλά τελικά οι κόποι µας ανταµείφθηκαν γιατί όλη αυτή η προσπάθεια µεταµορφώθηκε
σ’αυτό το απίστευτα ρεαλιστικό σκηνικό, όπου το γρασίδι φυτρώνει πάνω από τις
στέγες και οι καµινάδες εκτοξεύουν καπνό.
΄Ηταν σαν όνειρο να το βλέπεις να έρχεται στην ζωή...
Ο Λή ήταν ιδιαίτερα ενθουσιασµένος από την συνεργασία και τις οδηγίες του Πήτερ
Τζάκσον: «΄Οταν είπε ότι θέλει να µείνει πιστός στο πνεύµα των βιβλίων και να
προσπαθήσει γιά την δηµιουργία όσο το δυνατόν ρεαλιστικότερων τοπίων ενός
πειστικού κόσµου, ήξερα ότι ήµουν ο κατάλληλος άνθρωπος».

Η ΄Εοβυν προσφέρει στον ΄Αραγκορν το Μπάγκς ΄Εντ - Χόµπιτον

κύπελλο του αποχεραιτισµού...
β.΄Ανκε–Κατρίν
΄Εισσµαν
ANKE KATRIN EISSMaN
Η ΄Ανκε Κατρίν ΄Εισµαν γεννήθηκε το 1977 στην Γερµανία και σπούδασε οπτικές επικοινωνίες
παίρνοντας το δίπλωµα της στο σχέδιο στο πανεπιστήµιο του Weimar.

« Η πρώτη µου συνάντηση µε τον ΑΡΧΟΝΤΑ ΤΩΝ ∆ΑΧΤΥΛΙ∆ΙΩΝ ήταν έξι χρόνια πριν
όταν ήµουν µόλις 15 χρονών. Πρέπει να εξοµολογηθώ ότι πρώτα είχα παρακολουθήσει
το έργο, το οποίο τώρα απεχθάνοµαι να κάνω. Στην συνέχεια διάβασα το βιβλίο στα
Γερµανικά που είναι η µητρική µου γλώσσα. Όπως συνειδητοποίησα αργότερα δεν έχει
ιδιαίτερη γοητεία να διαβάζεις Τόλκιν σε άλλη γλώσσα εκτός από την Αγγλική.

Σ’αυτή την σκηνή ο Φαραµίρ πρίγκηπας του Ρόαν, επιστρέφει από την περιπολία του στο φρούριο του
Ιθίλιεν. Η κούραση του από την µάχη µε τους στρατιώτες του Σόρον είναι εµφανής στο πρόσωπο του.

Αµέσως ένιωσα απίστευτη οικειότητα µε το στόρυ, τους χαρακτήρες και το στήσιµο της
πλοκής. Το βιβλίο ήταν µιά πρωτόγνωρη εµπειρία γιά µένα γιατί φαινόταν να συνδυάζει
οτιδήποτε είχα ποτέ βρεί συναρπαστικό, συγκινητικό ή τροµακτικό σε άλλα βιβλία.
∆εν θα ξεχάσω ποτέ το συγκεκριµένο βράδυ στην διάρκεια καλοκαιρινών διακοπών
στην Γερµανία το 1992, όταν έφτασα στο τέλος του τέταρτου βιβλίου. Είχε σχεδόν
σκοτεινιάσει έξω και φυσούσε δυνατός δυτικός άνεµος στο σταχοχώραφο που
βρισκόταν έξω από το παράθυρο µου.
Μόλις είχα διαβάσει γιά την επίθεση της αράχνης Σέλοµπ στον Φρόντο, την
απελπισµένη µάχη του Σαµ και την γενναία απόφαση του να συνεχίσει µόνος πιά την
αποστολή τους, νοµίζοντας ότι ο Φρόντο ήταν νεκρός.
΄Ηµουν βαθιά συγκινηµένη όπως ποτέ πριν στο παρελθόν διαβάζοντας άλλα βιβλία.
΄Ηµουν σχεδόν σίγουρη ότι ο Φρόντο (που πάντα αγαπούσα και ξεχώριζα από τους
άλλους ήρωες) είχε στ’ αλήθεια πεθάνει και έτσι υποθέτω µοιραζόµουνα κατά κάποιο
τρόπο την απόγνωση του Σαµ. Πιστεύω ότι εκείνη ήταν γιά µένα η καθοριστική στιγµή
που δέθηκα πολύ µε το λογοτεχνικό αυτό έργο και εξακολουθώ να νιώθω έτσι. Ακόµη
και σήµερα, µετά από εκτεταµένη µελέτη και άλλων έργων του Τόλκιν και της
µυθολογίας γενικότερα, δεν µπορώ να παραιτηθώ από το να προσπαθώ να εκφράσω τι
είναι αυτό ακριβώς που µε κάνει να διαβάζω ξανά και ξανά το βιβλίο (τουλάχιστον µιά
φορά τον χρόνο).
΄Ετσι άν δεν µπορώ να το διατυπώσω µε λόγια, προσπαθώ να το τοποθετήσω στο
χαρτί. Από τότε που µπόρεσα να κρατήσω µολύβι στα χέρια µου, θυµάµαι τον εαυτό
µου να σκιτσάρει στην αρχή και αργότερα να ζωγραφίζει.

Τα κύρια θέµατα µου ήταν πάντα οι ιστορίες που µε συνεπαίρνουν κάποια χρονική
περίοδο. Το πρώτο µου ταξίδι στην Μέση-Γή το 1992, έχει αποδοθεί στο χαρτί και µου
φαίνεται αρκετά αστεία τώρα πιά εκείνη η πρώτη µου προσπάθεια.
Πρόσφατα προµηθεύτηκα την τελευταία αγγλική έκδοση του ΑΡΧΟΝΤΑ ΤΩΝ
∆ΑΧΤΥΛΙ∆ΙΩΝ, εικονογραφηµένη από τον ΄Αλλαν Λή, ο οποίος απεικόνισε τα τοπία και
τους χαρακτήρες ακόµη και ολόκληρες σκηνές µε τον ίδιο τρόπο που κι εγώ σχεδόν
πάντα τις φανταζόµουν, αλλά δεν µπορούσα να αποδώσω.
Παρουσιάζει την Μέση-Γή όχι σαν έναν φανταστικό ξένο τόπο αλλά σαν ένα κοµάτι του
υπαρκτού και αυτό εκφράζει απόλυτα το πως νιώθω εγώ όταν διαβάζω Τόλκιν – σαν
στο σπίτι µου.
Γενικά µοιράζοµαι την οπτική του Λή στην εικονογράφηση, να µην παρεµβαίνω δηλαδή
δραστικά στην οπτικοποίηση της φαντασίας των αναγνωστών, αλλά επειδή δεν µπορώ
να δηµιουργήσω τοπία, τόσο καλά όσο εκείνος, στρέφοµαι σε άλλα θέµατα.
Επιλέγω τις σκηνές και τους χαρακτήρες που συνήθως παραβλέπονται ή αγνοούνται
από τους υπόλοιπους καλλιτέχνες, σκηνές όχι ιδιαίτερα εµπλουτισµένες µε δράση,
συναίσθηµα ή τραγικότητα, αλλά οπωσδήποτε σηµαντικές γιά την εξέλιξη της ιστορίας
και που αξίζει πραγµατικά να αποδοθούν, κατά την γνώµη µου.
Εφ’όσον φαντάζοµαι το σκηνικό των έργων του Τόλκιν να λαµβάνει χώρα σ’έναν
φανταστικό χρόνο και τόπο παρεµφερή και οικείο µε τον πρώιµο Μεσαίωνα της
Νοτιοδυτικής Ευρώπης, οι ήρωες µου είναι συνήθως ενδεδειµένοι µε ρούχα και όπλα
της Αγγλοσαξωνικής, Νορµανδικής και της εποχής των Βίκινγκς.
Προσπαθώ να αποφεύγω τα τυπικά κλισέ της τέχνης του φανταστικού της εποχής µας
(όπως τα µυτερά αυτιά των ξωτικών γιά παράδειγµα). Αυτό που επιθυµώ πιό πολύ είναι
να παραµείνω όσο το δυνατόν πιστότερη στις περιγραφές του βιβλίου.
Οι εικόνες µου θα εκφράζουν πάντα αυτό που εγώ βλέπω µέσα στα έργα του Τόλκιν αν
και πρέπει να παραδεχτώ ότι δεν νιώθω ακόµα αρκετά ικανή να µεταφέρω στο χαρτί
αυτό που πλάθει η φαντασία µέσα στο µυαλό µου όταν διαβάζω.
Ο κάθε αναγνώστης έχει βέβαια την δική του προσωπική οπτική.
Εφ’όσον υπάρχουν πολλά ακόµα γιά µένα να µάθω προκειµένου να βελτιωθώ,
υποθέτω θα µου πάρει αρκετό καιρό εξάσκησης ακόµη µέχρι να φτάσει η ζωγραφική
µου όσο το δυνατόν πιό κοντά στην φαντασία µου.»
Η ΄Εοβυν, πριγκίπισσα του Ρόαν προσφέρει στον ΄Αραγκορν, το ποτήρι του αποχεραιτισµού πριν οι
άντρες του κάστρου ξεκινήσουν γιά τον πόλεµο.

Ο Φαραµίρ αντιµετωπίζει την δυααρέσκεια του πατέρα του Ντένεθορ, επιτρόπου της Γκόντορ γιατί δεν
προσπάθησε να αποκτήσει γιά λογαριασµό του το δαχτυλίδι της δύναµης, κλέβοντας το.
γ. Τζών Χόου
 John Howe
Ο Φίνγκολφιν προκαλεί τον Μόργκοθ σε µονοµαχία...(Σιλµαρίλλιον)

Ο John Howe γεννήθηκε το 1957 στο Βανκούβερ του Καναδά.

΄Εχει εικονογραφήσει έναν µεγάλο αριθµό βιβλίων γιά παιδιά, καθώς βέβαια και τον
ΑΡΧΟΝΤΑ ΤΩΝ ∆ΑΧΤΥΛΙ∆ΙΩΝ και το ΣΙΛΜΑΡΙΛΛΙΟΝ του ΤΟΛΚΙΝ.
΄Εχει ζωγραφίσει πολλά ηµερολόγια βασισµένα στις ιστορίες του Τόλκιν από το 1987
έως σήµερα, καθώς επίσης και µερικές εικόνες γιά την 50η επέτειο της πρώτης έκδοσης
του Χόµπιτ. Συνεργάστηκε επίσης στην δηµιουργία της διαφήµισης γιά την φιλµική
τριλογία του ΄Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών.
Το 1976, ένα χρόνο αφού τελείωσε το γυµνάσιο ξεκίνησε να παρακολουθεί ένα
Αµερικάνικο κολλέγιο κοντά στο Στρατσβούργο στην Γαλλία, προκειµένου να περάσει
ένα χρόνο στην Ευρώπη εξασκώντας τα Γαλλικά του.
Στην συνέχεια εγγράφηκε στην Σχολή ∆ιακοσµητικών Τεχνών όπου έµεινε γιά τρία
χρόνια πριν µετακοµίσει τελικά στην Σουηδία γιά να δουλέψει σε µιά ταινία κινουµένων
σχεδίων, κατέληξε όµως τελικά να γίνει εικονογράφος.

΄Ηταν ιδιαίτερα επηρεασµένος κατά την διάρκεια της εφηβείας του από τον Frazetta, του
οποίου τα εξώφυλλα µεγένθυνε, σχεδίαζε και αντέγραφε.
Στο Στρατσβούργο εντόπισε την γεννέτειρα του εικονογράφου Gustav Dorl, του οποίου
τις γκραβούρες πάντα θαύµαζε και ανακάλυψε το Ηµερολόγιο που είχαν σχεδιάσει οι
αδερφοί Χίλντεµπραντ γιά τον Τ Τόλκιν καθώς και τις εικονογραφήσειςεις το
του ίδιου του
Τόλκιν.
Η παραµονή του στην Ευρώπη
ώπη κκατέληξε τελικά να επηρεάσει καθοριστικά
στικά τον ίδιο στις
µελλοντικές του αποφάσεις γιά τη
την ζωή του.
Παρ’όλο που αρχικά δεν συγκινή
υγκινήθηκε από τα µεγάλα µουσεία της Γαλλίας
αλλίας, Ιταλίας και
Ισπανίας, η µετέπειτα εξερεύνη
ερεύνηση της αρχιτεκτονικής του καθεδρικούδρικού ναού του
Στρατσβούργου τον έκανε ναα εκτι
εκτιµήσει βαθιά την µεσαιωνική αρχιτεκτονική
ονική.

Από τότε έµαθε να αγαπάειει τον Ροµπέν των ∆ασών, τον Τέρι Γκίλλιαµ
ίλλιαµ των Μόντυ
ρθούρο, τον µάγο Μέρλιν & οτιδήποτε
Πάιθονς, τον Βασιλιά Αρθούρ οτε µεσαιωνικό,
ερείπια, τους οβελίσκους & τους παλιούς
κοµµατιασµένες πέτρες καιι ερεί ιούς δρυϊδες
δ των
δέντρων, τον Russel Hoban, τον Guinard και τόσους άλλους.

Σήµερα ζεί και εργάζεται στο Ne

euchetel στην Σουηδία.

Λέγκολας ο τοξότης των ξωτικών και

αι Γ
Γκίµλι, Στον πύργο των Νάζγκουλ...
ο νάνος.
Ο Γκάνταλφ, ο γκρίζος µάγος φτάνει στο Χόµπιττον.

«΄Οχι πολύ καιρό πριν το να εικονογραφώ τον Τόλκιν ήταν γιά µένα µιά άσκηση
προσωπικής ενδοσκόπησης και αυτοελέγχου, τώρα πιά έχει γίνει µιά λαµπερή
βιοµηχανία. Μέχρι χθές η αναφορά στον ΑΡΧΟΝΤΑ ΤΩΝ ∆ΑΧΤΥΛΙ∆ΙΩΝ ήταν κάτι
αµφιλεγόµενο, σήµερα είναι δύσκολο να ξεφύγεις από την υπερβολή.
Οι µόνες ανησυχίες µου µέχρι τώρα αφορούσαν την σχέση εικόνας – κειµένου & οι
εικόνες µου ανήκαν µόνο σε µένα, σήµερα τις βρίσκω να στολίζουν βιτρίνες µαγαζιών.
Θέµατα τα οποία ενστικτωδώς µε ελκύουν να τα ζωγραφίσω, συνήθως αγνοούνται και η
επιδίωξη της εποχής αφορά το σκληρό και µακάβριο της αµφισβητούµενης (από άποψη
πνευµατικών δικαιωµάτων), περιοχής της Μέσης-Γής.
Ευτυχώς όµως, µερικά πράγµατα δεν αλλάζουν και η εικονογράφηση είναι πάντα
εικονογράφηση που πρέπει να γίνει από το χέρι µου & όχι από κάποια οµάδα
συνεργατών και δεν υπάρχουν νέες επαναστατικές τεχνικές στις οποίες να θέλω να
προσφύγω.
Η ιδιότητα του εικονογράφου παραµένει κατά βάση ίδια και η σχέση µε το κείµενο
ανυπέρβλητη. Εικόνες και προσχέδια από καιρό συσσωρευµένες µπορούν να
απελευθερωθούν µε την κατάλληλη λέξη ή παράγραφο. Ιδέες από καιρό φυλαγµένες
στο ράφι µπορεί ξαφνικά να ξεσκονιστούν και να φρεσκαριστούν.
΄Οποια φόρµουλα κι άν εφαρµοστεί στους µύθους, όσο και όπως κι άν έχουν αναλυθεί
διατηρούν την δύναµη να µας συγκινούν και αντανακλούν το χρονικό βάθος το οποίο
οδήγησε στην γέννηση τους.
Το ότι οι περισσότεροι από τους µύθους παραπέµπουν στο περιθώριο της
κοινωνίας, αναµεµειγµένοι µε στοιχεία φοκλόρ και περιορίζονται στα όρια του
παιδικού δωµατίου είναι συγχωρήσιµο.
Το ότι θεωρούνται κάτι ξεπερασµένο γιά την σύγχρονη κοινωνία είναι
πραγµατικά θλιβερό.

Οι µύθοι παραµένουν η πύλη και τα σκαλοπάτια σ’ένα παράξενο οπτικό κόσµο,

πλούσιο και ανεξερεύνητο, αχανή και ακόµα αχαρτογράφητο και κατοικηµένο
από όλα τα θαύµατα και τους δαίµονες της ανθρώπινης ψυχής, που παίρνουν
µέσα απ’αυτούς σάρκα και οστά.
Μιά εγκυκλοπαίδεια εθνολογίας και φυσιολογίας που ανοίγει τους φαρδύτερους
ορίζοντες της εικόνας του φανταστικού, πέρα απ’οτιδήποτε µπορείς ποτέ να
δείς, όσο σχολαστικά & άν σχεδιάσεις τα επόµενα βήµατα σου.

Τα έργα του Τόλκιν είναι ακριβώς αυτό – Ο Ορίζοντας πέρα από τον ορίζοντα.»

Ο Γκάνταλφ µε τον Μέρρυ φτάνουν στην πόλη της Γκόντορ...

Ο Γκάνταλφ δραπετεύει από το Ισενγκαρντ, µε την βοήθεια του αετού Γκουαχίρ...

Ο Ούλµο, ο άρχοντας των νερών συµβουλεύει τον Ούριν...(Σιλµαρίλλιον).

δ. Τέντ Νάσµιθ
 Ted Nasmith
Γεννήθηκε στο Οντάριο το 1955 και ζεί και
εργάζεται στο Βανκούβερ του Καναδά. ΄Εχει
εικονογραφήσει τα έργα του Τόλκιν Ο
΄Αρχοντας των ∆αχτυλιδιών, Σιλµαρίλλιον και
Χόµπιτ.

Ανακαλύπτοντας τον Τόλκιν

«...Το ότι ανακάλυψα τον Τόλκιν, µε

επηρέασε βαθιά και µε καθοδήγησε σ’αυτά
που θεωρώ πιό σηµαντικά στην ζωή,
ξυπνώντας µου µιά αγάπη γιά τους χαµένους
οµιχλώδεις καιρούς των µύθων και των
θρύλων, καθώς είχα να νιώσω ένα τέτοιο
συναίσθηµα οικειότητας από τα παιδικά µου
χρόνια.
Άρχισα αµέσως να σχεδιάζω σκηνές
εµπνευσµένες απ’αυτό το µαγικό νοσταλγικό βασίλειο, απορροφηµένος έτσι πολλές
ώρες της ηµέρας, παραµερίζοντας τους άλλους πειρασµούς εκείνων των ετών και
συνεπαρµένος από ενθουσιασµό γιά την απεικόνιση της Μέσης Γής του Τόλκιν, που
δεν φαινόταν να υποχωρεί.
Με πολλή ενθάρρυνση από την οικογένεια µου και τους φίλους µου γιά τους πίνακες
µου µε σκηνές από τον ΄Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών, άρχισα να ονειρεύοµαι να
εκδώσω την δουλειά µου σε κάποιου είδους ηµερολόγιο, αλλά αυτό φαινόταν
µακρινή και όχι ρεαλιστική προοπτική.
Πολλοί εκδότες µε απέρριψαν ευγενικά και έτσι συνέχισα να δηµιουργώ και άλλες
καινούργιες σκηνές γιά το δικό µου κέφι. Αυτά συνέβαιναν στα µέσα της δεκαετίας
του’70 µε αρχές της δεκαετίας του ’80.
Τα ηµερολόγια των αδερφών Χίλντεµπραντ µε έκαναν να επανεξετάσω το ζήτηµα
γιατί οι πίνακες τους ήταν λεπτοµερειακοί και ρεαλιστικοί.
΄Ενιωσα όµως ότι η δουλειά µου είχε ικανότητες εφάµµιλες µε τις δικές τους και αυτό
µε έκανε να επαναπροσδιορίσω το δικό µου στύλ, όπως το ίδιο επέδρασαν σε µένα
και άλλοι εικονογράφοι και ζωγράφοι του περασµένου αιώνα µε τα φωτεινά τοπία και
το βικτωριανό νεοκλασσικό στύλ. Πείστηκα ότι αυτό θα συµπλήρωνε το µεγαλείο του
΄Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών καθώς αυτού του είδους η τέχνη ήταν πάντα το στοιχείο
µου.
Πάνω στην ώρα έγινα και µέλος της Tolkien society και µε την ενθάρρυνση του
συλλόγου προσέγγισα πάλι τους εκδότες του Τόλκιν. Αυτή την φορά µου απάντησαν
θετικά προσφερόµενοι να δηµοσιεύσουν τέσσερις πίνακες µου στο καινούργιο
ηµερολόγιο. Τα είχα καταφέρει, επιτέλους!
Το πρώτο πλήρες αποκλειστικά δικό µου ηµερολόγιο εκδόθηκε το 1990, 14 χρόνια
από την πρώτη φορά που ονειρεύτηκα κάτι τέτοιο. Κι άλλα ηµερολόγια ακολούθησαν
καθώς και τα εξώφυλλα των βιβλίων.

1
Τον Οκτώβριο του ’96 οι εκδότες µου πρότειναν ν’αναλάβω την εικονογράφηση του
Σιλµαρίλλιον, το οποίο εκδόθηκε τελικά στο τέλος του ’98 και έτυχε µεγάλης
επιτυχίας και αναγνώρισης καθιερώνοντας µε σαν εικονογράφο του Τόλκιν».

...Είναι δύσκολο να προσδιορίσω τι ακριβώς συντηρεί το ενδιαφέρον µου γιά τον

Τόλκιν τόσα χρόνια, αρκεί να πώ ότι έχω ένα πολύ δυνατό δεσµό µε το γράψιµο του,
τόσο γεµάτο οµιχλώδη απεραντοσύνη και το µοναδικό του συνοθύλλευµα του
γνωστού µε το άγνωστο. Η έµφαση του στον διαχωρισµό της σκιάς και του φωτός
λειτουργεί σαν µαγνήτης γιά κάθε καλλιτέχνη. Το φαινόµενο που αποκαλείται Μέση
Γή του Τόλκιν περιέχει την πιό εφευρετική πλοκή που έχει γραφτεί ποτέ στην
Φανταστική Λογοτεχνία. ΄Εχω την βαθιά πεποίθηση ότι είµαι ικανός να αποδώσω τις
αφηγήσεις του µέσα από την τέχνη µου, έχοντας µιά ισχυρή επιθυµία να εισχωρήσω
στον φανταστικό του κόσµο µέσω της εικονογράφησης.

Οι οργισµένοι ΄Εντς καταστρέφουν το κάστρο-καταφύγιο του µάγου Σάροουµαν,

σύµµαχου του σκοτεινού ΄Αρχοντα...

Πολλές επιρροές οδηγούν τις αισθήσεις µου στο πως να σκιαγραφήσω καλύτερα την
Μέση-Γή, τους ανθρώπους, τα πλάσµατα και τις άλλες όψεις της.
Εκτός από τους παραδοσιακούς, ροµαντικούς εικονογράφους και ζωγράφους του
19ου και του 20ου αιώνα, εντυπώσεις από τον χώρο του σινεµά, εφφέ του φωτός που
έχω παρατηρήσει και φωτογραφήσει, µε βοηθούν να διαµορφώσω και να
τελειοποιήσω τις ιδέες στο µυαλό µου.
Τις περισσότερες φορές ένας πίνακας ξεκινάει από ένα µικρό δείγµα σκίτσου µε
διάφορες παραλλαγές που µεταφέρεται µετά σε µεγαλύτερο µέγεθος. ΄Οταν µείνω

2
αρκετά ευχαριστηµένος από την σύνθεση της εικόνας µεταφέρω το θέµα της σ’ένα
πλήρους µεγέθους σκίτσο ή ακουαρέλλα σε µικρό µέγεθος.
Μετά απ’αυτό είµαι έτοιµος να ζωγραφίσω τον πίνακα, χρησιµοποιώντας τέµπερες.
Η εργασία αυτή µου παίρνει περίπου 2-4 εβδοµάδες.

Μπορώ να πώ µε σιγουριά ότι απέχω ακόµα πολύ από το να εξαντλήσω έστω και
τις πιό ενδιαφέρουσες προκλήσεις της τέχνης του Τόλκιν. Παρ’όλα αυτά είµαι
περήφανος γιά τον όγκο της δουλειάς που έχω παράγει µέχρι σήµερα.
Εκτός από τις πρωταρχικής σηµασίας σκηνές υπάρχουν πολλές πιθανότητες στις
ενδιάµεσες σκηνές-παύσης από την δράση.
Με τον καιρό αναπτύσσεται η επιθυµία µου να ζωγραφίσω όσο το δυνατόν
περισσότερες ενδιαφέρουσες σκηνές, αλλά επίσης και να επεξεργαστώ εκ νέου
ορισµένες σκηνές καθώς η οπτική, η επιδεξιότητα και οι τεχνικές µου εξελίσσονται».

Ο χορός της νεράιδας Λουθιέν...

3
Οι αετοί έρχονται!...το τέλος της
Σκοτεινιάς..

Η αναµέτρηση του Φρόντο µε τους µαύρους καβαλλάρηδες στο ποτάµι...

4
Ε. Γκρέγκ και Τίµ
Χίλντεµπραντ

5
6
 Greg and Tim Hildebrandt

Οι Γκρέγκ και Τιµ Χιλντεµπράντ γνωστοί ως

«αδερφοί Χίλντεµπραντ», άρχισαν την καρριέρα
τους το 1959. ΄Εχουν κάνει χιλιάδες
εικονογραφήσεις γιά παιδικά βιβλία, ηµερολόγια,
εξώφυλλα βιβλίων, πόστερς, διαφηµίσεις, κόµικς,
σχεδιασµό παραγωγής γιά τον κινηµατογράφο
καθώς και επιτραπέζια παιχνίδια.
΄Εγιναν παγκοσµίως γνωστοί γιά το αυθεντικό
πόστερ της ταινίας «Πόλεµος των ΄Αστρων», το
1976-77 και το 1978 γιά το ηµερολόγιο του
«΄Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών».

Εµπνεύστηκαν από τις φιγούρες του Superman,

Spiderman, Batman & από τις παραγωγές του
Ντίσνευ.
Τα τελευταία σαράντα δύο χρόνια έχουν τύχει
διεθνούς αναγνώρισης στον χώρο της fantasy art,
comic art, έχουν δουλέψει στην Marvel comics, στην Batfilms και στις παραγωγές
της Lucas films.

Οι δίδυµοι αδερφοί Χίλντεµπράντ γεννήθηκαν στις 23 Ιανουαρίου 1939.

Από τότε έχουν δουλέψει µαζί και χωριστά και ξανά µαζί κερδίζοντας βραβεία και
φήµη, όπως το χρυσό µετάλλιο της ένωσης εικονογράφων.
Εχουν επηρεαστεί ιδιαίτερα από πολλά σπουδαία βιβλία κόµικς όπως τα Green
Latern, Terry & the pirates, Steve Canyon, Prince Valiant, Wonderwoman, Batman &
Superman.
Ο Γκρέγκ και ο Τιµ γοητεύτηκαν επίσης και από άλλες φόρµες στον χώρο της
φαντασίας: µαριονέττες και ανδρείκελα, νουβέλλες και ταινίες επιστηµονικής
φαντασίας όπως «Φρανκεστάιν», ο Πόλεµος των κόσµων και από µεγάλους
εικονογράφους του χώρου της φανταστικής τέχνης όπως N.C.Wyeth & Maxfield
Parrish.
΄Ισως την µεγαλύτερη επίδραση πάνω τους άσκησε ο Γουώλτ Ντίσνευ και ειδικά τα
κινούµενα σχέδια «Χιονάτη και επτά νάνοι» και «Φαντασία».
Ο Τιµ έχει πεί: «Αυτές οι δουλειές εξακολουθούν να µου δίνουν έµπνευση και νοµίζω
ότι είναι, όπως είχε πεί ο Πήτερ Ουστίνοφ, ένα από τα θαύµατα της εποχής µας».
Από τον Γκρέγκ και τον Τιµ είχε ζητηθεί να παρακολουθήσουν µαθήµατα στο τµήµα
σχεδιασµού γιά την χρήση χρώµατος και φωτός προκειµένου να γίνουν σχεδιαστές
της εταιρείας Disney.

7
 Στον δρόµο γιά την Μίνας Τίρινθ (Γκόντορ)....

Ξεκίνησαν σαν αυτοδίδακτοι µε δουλειά στο σπίτι και οδηγήθηκαν λίγο αργότερα
στην Σχολή Καλών Τεχνών του Ντητρόιτ προκειµένου να αποκτήσουν κάποια
τεχνική φόρµας.
Το 1975 και ενώ ήταν ακόµη σχετικά άγνωστοι σαν καλλιτέχνες, εισήλθαν δυναµικά
στον χώρο της εικονογράφησης, καθώς τους δόθηκε η ευκαιρία να εικονογραφήσουν
το ηµερολόγιο του ΑΡΧΟΝΤΑ ΤΩΝ ∆ΑΧΤΥΛΙ∆ΙΩΝ γιά το 1976. Αυτό συνεχίστηκε
και γιά τα επόµενα δύο χρόνια, µε αποκορύφωµα το ηµερολόγιο του 1978, το οποίο
έκανε ρεκόρ πουλώντας πάνω από ένα εκατοµµύριο αντίτυπα.

Αυτή η ξαφνική επιτυχία και φήµη άνοιξε γιά τους γνωστούς πιά σαν «Αδερφούς
Χίλντεµπραντ», καινούργιους ορίζοντες. Εικονογράφησαν το «Σπαθί της Σαννάρα»
του Τέρρυ Μπρούκς.
Στον χώρο του κινηµατογράφου ετοίµασαν το πόστερ γιά την «Μπαρµπαρέλλα» το
1979 και την «Σύγκρουση των Τιτάνων» το 1981 και το πασίγνωστο πόστερ γιά το
ιστορικό φίλµ «Πόλεµος των ΄Αστρων».
Το επόµενο βήµα ήταν ή συγγραφή και εικονογράφηση της νουβέλλας Urshurak,
που περιείχε 16 ολοκληρωµένους έγχρωµους πίνακες και 50 σχέδια και γνώρισε
τεράστια επιτυχία.

Σ’αυτό το σηµείο το 1981, τα δύο αδέρφια αποφάσισαν ν’ακολουθήσουν

ξεχωριστούς δρόµους στην καριέρα τους, αναπτύσσοντας ο καθένας το προσωπικό
του στύλ στον χώρο της γραφιστικής.

8
Ο Γκρέγκ έκανε εξώφυλλα γιά περιοδικά φαντασίας όπως Heavy Metal & Omni και
δηµιούργησε επίσης πολλά πόστερ, πάζλ και ευχετήριες κάρτες.
Τα τελευταία δώδεκα χρόνια ο Γκρέγκ έχει εικονογραφήσει πολλά κλασσικά παιδικά
παραµύθια, όπως «Το λυχνάρι του Αλαντίν», «Ο µάγος του ΄Οζ», «Ροµπέν των
∆ασών», «∆ράκουλας» και «Το Φάντασµα της ΄Οπερας».

Ο Τίµ έφτιαξε πολλά ηµερολόγια, εξώφυλλα γιά περιοδικά και νουβέλλες

επιστηµονικής φαντασίας.

Τα δύο αδέρφια έσµιξαν πάλι πρόσφατα µε µιά καινούργια συνεργασία γιά την
Marvel comics βασισµένη στους φανταστικούς χαρακτήρες του κάπταιν Αµέρικα,
Σπάιντερµαν και Χ-Μεν.

Η τέχνη των αδερφών Χίλντεµπραντ πραγµατώνει την φαντασία και τα όνειρα των
παιδιών όλων των ηλικιών και δηµιουργεί περισσότερους αναγνώστες στον χώρο
της φανταστικής λογοτεχνίας.

9
Η ΄Εοβυν, στα σπίτια της γιατρειάς µετά τον τραυµατισµό από την νικηφόρα
µονοµαχία της µε τον αρχηγό τον Νάζγκουλ.

Χέλµς
Ντήπ

10
 4. Κινηµατογράφος – Η ταινία – τριλογία του Πήτερ Τζάκσον

Μέχρι τώρα η Μέση-Γή του Τόλκιν υπήρχε µόνο στο µυαλό και την φαντασία
εκατοµµυρίων αναγνωστών και στις φανταστικά λεπτοµερείς εικονογραφήσεις.
Στην «Συντροφιά του ∆αχτυλιδιού», όµως οι χοµπιτότρυπες, τα ξέφωτα του δάσους
των Ξωτικών στο Σκιστό Λαγκάδι, οι υπόγειες σκοτεινές σπηλιές της Μόρια έρχονται
µε φυσικό τρόπο, χειροπιαστά στην ζωή.
Ο Πήτερ Τζάκσον είχε έναν βασικό κανόνα γιά τον οπτικό σχεδιασµό της τριλογίας
του «΄Αρχοντα των ∆αχτυλιδιών» - ήθελε να είναι ρεαλιστική.
Πως όµως µεταφέρεις ρεαλιστικά στην οθόνη κάτι εξ’ολοκλήρου φανταστικό;
΄Ετσι προσέλαβε την καλύτερη εταιρεία οπτικών εφφέ προκειµένου να
δηµιουργήσουν εξ’ολοκλήρου τους χώρους, τα σκηνικά και τα πλάσµατα της
τριλογίας.
Αλλά πριν η εταιρεία πιάσει δουλειά, οι παραγωγοί είχαν την ανάγκη να
µετατρέψουν τις περιγραφές του Τόλκιν σε τρισδιάστατες εικόνες.
Στράφηκαν στους δύο ανθρώπους που γνώριζαν το Σύµπαν του Τόλκιν καλύτερα:
τους διάσηµους εικονογράφους ΄Αλαν Λή και Τζών Χόου, οι οποίοι βασισµένοι στις
γνωστές τους φόρµες, άρχισαν να σχεδιάζουν σαν τρελλοί, παρουσιάζοντας πολλές
εικόνες των πλασµάτων, των τοπίων και των κτιρίων που µεταφορφώθηκαν σε
σκηνικά και ζωντάνεψαν το Χόµπιτον, το Σκιστό Λαγκάδι και την Μόρντορ.
Ο Λή πάντα προσπαθούσε οι εικονογραφήσεις του να είναι πειστικές και καθώς τα
σκίτσα του γινόντουσαν µινιατούρες, φαινόντουσαν να παίρνουν ζωή από µόνα
τους.
Μετά από αυτό την σκυτάλη παρέλαβαν οι εταιρείες 3D animation προκειµένου να
επεξεργαστούν όλο αυτό το υλικό και να φτάσουν στο τελικό αποτέλεσµα της
οθόνης.
Οι παραγωγοί σηµειώνουν ότι η συνεισφορά των δύο εικονογράφων στην
παραγωγή του προϊόντος ήταν κεφαλαιώδης καθώς µας πρόσφεραν ρεαλιστικότατη
οπτική αναπαράσταση της εποχής και αίσθηση της Μέσης-Γής.
Ο ηθοποιός ΄Ιαν Μακ Κέλλεν, που ενσαρκώνει τον σοφό µάγο Γκάνταλφ σηµειώνει:
«Το Χόµπιττον δεν ήταν καθόλου, απλώς ένα σκηνικό, ήταν ένα αληθινό, ευάερο
χωριό µε αναπτυσσόµενες καλλιέργειες, λουλούδια που φύτρωναν στους κήπους,
πουλιά που κελαηδούσαν, έντοµα...Τίποτα δεν ήταν ψεύτικο ή αποµίµηση.
΄Ηταν πραγµατικά συγκινητικό να µπαίνεις σ’έναν άλλο κόσµο µ’αυτό τον τρόπο».

11