ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 9000 Gent

Bachelor in het ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS

Naam student:

Stephanie Van Hoe

Naam mentor:

Klas

de

6 lj

Leergroep

OLO3A

Aantal lln.:

15

School:
MAANDAG

07/03/2016 Handtekening mentor + datum:

Van 09u20

tot

10u15

Leergebied(onderdeel):

Nederlands: taalbeschouwing

Lesonderwerp:

Woordsoorten.

Leerinhoud: Feiten, begrippen, relaties, methodes, attitudes.

zelfstandige naamwoorden
bijvoeglijke naamwoorden
lidwoorden
verkleinwoorden
trappen van vergelijking
verwijswoorden
Onderwijsnet: VVKBaO

Leerplandoelen:

Deelleerplan taalbeschouwing
TB1: De leerlingen zijn bereid om op hun niveau na te denken over het taalgebruik en de
belangrijkste factoren van de hele communicatieve situatie. (ET 5.1)
TB8: De leerlingen kunnen op hun niveau nadenken over teksten en de belangrijkste zelfstandig
naamwoorden, bijvoeglijk naamwoorden, lidwoorden, verkleinwoorden, verwijswoorden en
trappen van vergelijking. (ET 5.2)
Lesdoelen:
1. Geven van een voorbeeld van een zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord, lidwoord,
verkleinwoord, verwijswoord en trappen van vergelijking.(TB8)
2. De termen zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord, lidwoord, verkleinwoord,
verwijswoord en trappen van vergelijking correct gebruiken.(TB1)
3. Woorden correct benoemen volgens de begrippen zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk
naamwoord, lidwoord, verkleinwoord, verwijswoord en trappen van vergelijking. (TB8)
Beginsituatie specifiek voor deze les:
Situering in het leerproces:

aanbreng

inoefening

herhaling

evaluatie

Voorkennis van de klasgroep:

De leerlingen kennen reeds de begrippen zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord,
lidwoord, verkleinwoord, verwijswoord en trappen van vergelijking.
Leerling-specifieke gegevens:
Leerling x en y hebben dyslexie: recept met aangepast lettertype + ICT-ondersteuning bieden

Stephanie Van Hoe

Bronnen: volgens de APA-normen

Batsleer E., Maertens K., e.a., Tijd voor taal accent, Taal handleiding, Uitgeverij Van In,
Wommelgem, 2011, pg. 123-125.
Batsleer E., Maertens K., e.a., Tijd voor taal accent, Taal werkboek, Uitgeverij Van In,
Wommelgem, 2011, pg. 44.
Batsleer E., Maertens K., e.a., Tijd voor taal accent, Taal handboek, Uitgeverij Van In,
Wommelgem, 2011, pg. 16-20.
Bijlagen: bordschema, ingevulde werkbladen, teksten,

Recept met aangepast lettertype (Lexia)

Bordplan: zie bijlage.

Materiaal/locatiewijziging:
Recept met aangepast lettertype (Lexia)
Exceltaak woordsoorten

LESOPBOUW
1. Inleiding: recept met verkleinwoorden.
orintatie

instructie

5
1

1-2-3

verwerking

afronding

Recept.

Instructie
Luister goed...
Richtvragen
-

Wat voor tekst is dit? Een recept.

Welke woorden komen heel vaak voor in dit recept? Verkleinwoorden.
Geef eens enkele voorbeelden uit de tekst?

Ik zal het recept nog een keer voorlezen, maar zonder verkleinwoorden te gebruiken...
Wat is het verschil met de eerste keer? Dit is raar om te horen, klinkt nogal lomp.
Wie kan mij nog eens een voorbeeld geven van en verkleinwoord? (bv. meisje)
Waarom zouden we nu verkleinwoorden gebruiken?
Om iets klein of schattig te maken, mooier of aangenamer te verwoorden, ... enz.

2. Klassikaal overlopen woordsoorten uit het recept.

orintatie

instructie

15
2

1-2-3

verwerking

afronding

Recept.

Instructie
Er staan niet alleen verkleinwoorden in ons recept, maar nog heel wat andere woorden...
Bijvoorbeeld: pannenkoek, welk woord is dit? Zelfstandig naamwoord.
Som nog eens enkele zelfstandige naamwoorden op uit de tekst?
Zo komen we nog heel wat woorden tegen: een, de, het. Hoe noemen we deze woorden? Lidwoorden.
Hele, dun, dikke, beste, ... welke soort woorden zijn dit? Bijvoeglijke naamwoorden.
Als we nu eens kijken naar dikke pannenkoeken: stel dat ik dit over een boek dat ik heb gekocht wil vertellen, zeg ik dan
ook Dit is een dikke boek? Nee, een dik boek.
Stephanie Van Hoe

Een bijvoeglijk naamwoord kan dus veranderen! (dik dikke)

Lekkerste en beste, zijn dit ook bijvoeglijke naamwoorden? Ja.
Dit zijn inderdaad bijvoeglijke naamwoorden, maar er is iets speciaal aan. Weet iemand wat?
lekkerste: komt van lekker lekkerder - lekkerst(e)
beste:komt van goed beter - best(e) Dit heet de trappen van vergelijking, bv. ook groot groter grootst(e)
Deze, over wat zou dit gaan? De pannenkoeken.
Deze verwijst naar de pannenkoeken, dit noemen we dus een verwijswoord. (ook dit: de gesmolten boter)
De woorden uit het recept worden onder n van deze categorien geplaatst.
Bepaalde zelfstandige naamwoorden worden omgezet naar een verkleinwoord, zo merken de leerlingen op dat bij een
verkleinwoord het lidwoord en het bijvoeglijk naamwoord hiervan ook kan veranderen.

3. Zelfstandig werk: individiueel oplossen oefeningen computer.

orintatie

instructie

25

1-2-3

verwerking

afronding

Computer met Exceltaak.

Indien nodig een leerling extra uitleg en verlengde instructie geven.

De leerlingen maken de oefeningen zelfstandig. Ik ga bij hen langs en stuur bij waar nodig.
Bij leerlingen waar dit nodig is geef ik een verlengde instructie.

5. Afronding.
orintatie

instructie

verwerking

afronding

Instructie
Je mag de oefening waarmee je bezig bent afwerken. Nadien ga rustig terug naar jouw plaats.

Stephanie Van Hoe