ONDERWIJSONTWERP

Minor kind leren en media

Naam: Bjorn Galema

Docent: Frank Verwater en Annemieke van den Broek
Onderwijsinstelling: Fontys hogeschool voor kind en educatie
Locatie: Venlo
Praktijkinstelling: Basisschool de Harlekijn
Plaats: Blerick

Inhoudsopgave
1. Probleemstelling
De beginsituatie, eventueel de voorgeschiedenis en het probleem,
dilemma of behoefte van de Harlekijn

Pagina 2

2. Doelstellingen
Welke doelen wil ik gaan bereiken met het onderwijsontwerp

Pagina 3

3. Het onderwijsontwerp
Schematische weergave van de activiteiten die ik heb ondernomen
tijdens het ontwerp

Pagina 4

4. Evaluatie
Beschrijving van hoe het project verlopen is met reacties en ervaringen
van collegas en de opbrengsten voor mij als leerkracht.

Pagina 6

5. Conclusie
Hoe heeft mijn ontwerp bijgedragen aan de schoolontwikkeling?

Pagina 6

6. Reflectie
Terugblik op mijn ontwikkeling tot specialist kind, leren en media.
Wat zijn mijn belangrijkste inzichten en theorien geweest die bijgedragen
hebben tot deontwikkeling?

Pagina 7

7. Literatuur
8. Bijlagen
1. Waar moet je op letten bij het selecteren van een touchscreen?
2. Screenshot Padlet met verwachtingen en wensen
van team OBS Harlekijn
3. Checklist ingevuld met behulp van Gynzy
4. Checklist ingevuld met behulp van Prowise

Pagina 7

Pagina 8
Pagina 11
Pagina 12
Pagina 13

probleemstelling
Probleemstelling
Basisschool de Harlekijn is al enkele jaren gedigitaliseerd. Iedere groep is voorzien van een
Smartboard met daarop Smartboard Notebook genstalleerd. De leerkrachten zijn gewend aan dit
programma. Vanaf de groepen 4 wordt in dit programma de dag- en weekplanning verwerkt. Deze
staat gedurende de lesdag op het bord. Ook worden er in dit programma aantekeningen gemaakt
tijdens lessen.
De Flipcharts van dit programma worden op de G: schrijf (public schijf) opgeslagen, waar ze voor alle
leerkrachten toegankelijk zijn. De lagere groepen gebruiken het smartboard om de digitale software
van methoden op weer te geven. Denk hierbij aan veilig leren lezen, de wereld in getallen software
etc. Dit wordt in de bovenbouw ook gebruikt. Vanaf groep 4 heeft ieder kind een tablet. De harlekijn
werkt met Snappet, voortgang van leerlingen wordt via de pc van de leerkracht gevolgd en op het
bord weergegeven.
De Smartboarden van school zijn reeds
verouderd en de lens van de beamer is
aan vervanging toe. Gevolg is dat de
beamer geen goede weergave geeft
op het bord. Kosten van een lens ligt
dermate hoog dat de school heeft
besloten om andere borden aan te
schaffen.

Stichting akkoord, waar de harlekijn deel van uitmaakt, heeft een contract opgesteld met Heutink
waarin is vastgelegd dat dat de stichting hier zijn/haar leermaterialen besteld. Vanuit Heutink is een
bord geselecteerd dat passend is bij de stichting en school. De keuze is gevallen op het Predia touch
pro bord. Voor een beschrijving van dit bord, zie deze link.
Kennisnet heeft een lijst met zaken waar je op moet letten bij het aanschaffen van een touchscreen
gepubliceerd. Ik heb deze lijst eens naast de specificaties van het Predia bord gelegd en mag
concluderen dat het bord aan bijna alle punten voldoet. Ik kan dus stellen dat Heutink een goede
keuze heeft gemaakt voor de Harlekijn. Een uitwerking van deze controle heb ik opgenomen bij
bijlage 1.
Op de Predia borden werkt Smartboard Notebook niet goed. Docenten die het bord geprobeerd
hebben, ervaren problemen tijdens het schrijven op het bord. De meegeleverde pen werkt niet. Ook
is het programma erg langzaam in gebruik. Op de Predia borden wordt standaard een digibord
software meegeleverd. Hier zijn de docenten nog niet bekend mee omdat het programma nog niet
genstalleerd is op de harde schijf van de computers. Op stichtingsniveau is besloten dat Unilogic zorg

draagt voor installatie en updates van de computers op de scholen. Wanneer er nieuwe programmas
genstalleerd moeten worden dan gaat dit dus via Unilogic. Deze keuze is gemaakt om veilig te stellen
dat leerkrachten, leerlingen en andere gebruikers van de pcs, allemaal programmas, bijvoorbeeld
voor eigen gebruik, gaan installeren op de computers. Dit is de reden waardoor leerkrachten nog
geen ervaring hebben met de bijgeleverde Predia software genaamd: HD-bord software.
Visie van de Harlekijn:
Basisschool de Harlekijn heeft een duidelijke visie: "Basisschool de Harlekijn daagt de 21ste eeuw
uit!". De school draagt deze visie uit door veel aandacht te besteden aan 21th century skills.
Coperatief leren en Gardner's theorie over meervoudige intelligentie heeft de afgelopen
studiedagen veel aandacht gekregen. In de visie is opgenomen dat er bij het leren binnen de school
ingespeeld wordt op de snel veranderende media ontwikkelingen.
Er wordt gestimuleerd dat leerlingen de nieuwe media inzetten (o.a. powerpointpresentaties,
filmpjes en fotos maken) voor boekpresentaties of spreekbeurten via het smartboard. Er wordt
volop gebruik gemaakt van de digitale mogelijkheden. Elke groep vanaf groep 3 beschikt over een
digitaal Smartboard zodat op een groot scherm en met behulp van allerlei educatieve
internetprogrammas in een oogwenk de kinderen kennis kunnen nemen van wat bijvoorbeeld aan
de andere kant van de wereld gebeurt. De Harlekijn geeft aan deze keuze voor media-educatie
bewust gemaakt te hebben omdat alle kinderen steeds meer door deze media in een echte digitale
wereld zullen staan. En de school heeft daarbij ook haar taak de kinderen daar goed op voor te
bereiden. Dit wordt in de praktijk gedaan door leerlingen voorlichting te geven over het gebruik van
social media. Zo neemt de school deel aan Media Masters ieder jaar, en er zijn in het jaarrooster
momenten opgenomen waarbij de school aandacht besteed aan dit onderwerp.
Hulpvraag van basisschool de harlekijn
Om de visie van de school uit te kunnen dragen is het nodig dat er in iedere groep goed
functionerende SMART borden aanwezig zijn. Het probleem van de school is dat de SMART borden
verouderd zijn en er nieuwe moeten komen. Deze zijn vanuit instellingsniveau aangeschaft waarbij er
geen rekening is gehouden met de functionaliteit van de huidige software op de scholen.
De hulpvraag vanuit de school kan ik op volgende manier pakkend samenvatten:
Help ons om te kijken welke software goed werkt op onze nieuwe Predia borden, aansluitend bij
onze wensen, om de visie van de school goed te kunnen uitdragen en daarmee het onderwijs in onze
groepen beter te laten aansluiten op de wensen van de huidige digitale maatschappij.

Doelstellingen
Naar aanleiding van de probleemstelling van basisschool de Harlekijn heb ik de volgende
doelstellingen geformuleerd:
- Aan het einde van dit schooljaar zijn er op bassischool de Harlekijn 7 nieuwe Predia borden
genstalleerd, voorzien van de werkende HD- board software.
- Aan het einde van het schooljaar is er een inventarisatie gemaakt van de wensen die het
team heet m.b.t. de software op de borden.
- Aan het einde van het schooljaar heeft er een voorlichting plaatsgevonden over de
keuzemogelijkheden van de nieuwe software die op de Harlekijn door het team gebruikt zal
gaan worden.
- Aan het einde van het schooljaar heeft er in alle jaargroepen, gedurende een week, een audit
met de nieuwe software plaatsgevonden.

Het onderwijsontwerp
De hulpvraag die ik geformuleerd heb bij de beginsituatie is eigenlijk vanuit de leerkrachten
geformuleerd. De hulpvraag ligt ook voor het grootste deel bij de leerkrachten. De visie van de school
wordt uitgedragen door de docenten. Het lijkt mij goed om een start te maken met het
inventariseren van wensen die het team heeft m.b.t. de nieuwe Predia borden. Wanneer ik de
wensen en verwachtingen van de leerkrachten weet, kan ik deze samenvoegen tot een soort
checklist met duidelijk en overzichtelijk een aantal punten waaraan de nieuwe borden/software
moet voldoen
Actie 1: Wensen en verwachtingen team OBS Harlekijn in kaart brengen
Om dit vlug te kunnen realiseren heb ik gebruik gemaakt van Padlet (zie tools, Padlet). Ik heb de
leerkrachten mailtje gestuurd met daarin de link naar Padlet en het wachtwoord dat ze nodig hadden
om toegang te krijgen tot Padlet.
Niet alleen heb ik hiermee mijn doel bereikt dat de wensen van de leerkrachten in beeld kan
brengen, ik heb leerkrachten ook een nieuwe digitale tool aangereikt die ze in hun groep kunnen
inzetten bij bijvoorbeeld het ophalen van voorkennis van leerlingen. Veel leerkrachten hebben
positieve feedback gegeven over deze tool, en gaven aan graag te willen weten hoe ze zelf een
Padlet aan kunnen maken. Ik hen een screenshot gemaakt van de Padlet en heb deze toegevoegd bij
bijlage 2.
Om een onderbouwde keuze te kunnen maken voor software die mogelijk op de borden gebruikt kan
gaan worden, ga ik bij actie 2 kijken of er theorie te vinden is die handvaten geeft bij de keuze en
inzet van software op digiborden in het onderwijs.
Actie 2: Bestuderen van theorie over digiborden in het onderwijs
Ik ben op zoek gegaan in de database van Kennisnet. Kennisnet is een publieke organisatie voor
onderwijs en ict. Ze zorgen voor een landelijke ict-basisinfrastructuur, adviseren de sectorraden en
delen hun kennis met het primair onderwijs (po), het voortgezet onderwijs (vo) en het middelbaar
beroepsonderwijs (mbo).
Op deze website heb ik informatie gevonden over besturingssoftware voor digiborden. Er wordt
gesproken over besturingssoftware en webbased software. Ieder digibord heeft zijn eigen
besturingssoftware. Deze software heb je nodig om het digibord of touchscreen te bedienen en om
lessen te kunnen maken. Activboard werkt bijvoorbeeld met ActivInspire, Smart werkt met Notebook
enzovoorts. Op de Harlekijn zijn Smartborden aanwezig, waardoor leerkrachten gewend zijn aan
Notebook. Helaas zijn de lessen nauwelijks onderling uit te wisselen door de verschillende formats
die er gebruikt worden. Een les gemaakt in de software van het HD-bord (Predia borden) kun je
bijvoorbeeld niet gebruiken op een Activbord of Smartbord.
Een webbased versie van digibordsoftware is, niet verwonderlijk, een nieuwe trend op scholen.
Bekende Nederlandstalige pakketten zijn Prowise en Gynzy. Voor zowel Gynzy als Prowise kun je een
betaald of een gratis account afsluiten, elk met verschillende mogelijkheden. Doordat de webbased
software gebruik maakt van de cloud, is het op willekeurig bord te gebruiken.
Actie 3: Bekijken van mogelijke programmas die in aanmerking kunnen komen
Naar aanleiding van de wensen die het team op basisschool de Harlekijn heeft samengesteld, ben ik
gaan kijken naar de mogelijkheden die er zijn. Op de nieuwe Predia borden is de software van HDbord genstalleerd. Omdat deze al genstalleerd wordt, ga ik deze software bekijken met behulp van
de checklist. Verder wil ik de school de mogelijkheid geven om te kiezen voor een webbased
software. Kennisnet heeft aangegeven dat de meest bekende Nederlandse software Gynzy en
Prowise zijn. Deze twee software wil ik gaan bestuderen om vervolgens bij het team te kunnen laten
zien en er informatie over te geven. Belangrijk om bij het uitproberen van de software mee te nemen

is de visie die de school heeft op het inzetten van media in de klas, en of deze visie ondersteund kan
worden met behulp van de software.
Actie 4: de programmas bestuderen en kijken of ze voldoen aan de wensen van de leerkrachten en
de visie van school.
Om te kijken of de programmas aansluiten bij de wensen van het team, heb ik een knock-off list
gemaakt. Op deze lijst zijn de zaken die de leerkrachten hebben beschreven, samengevat.
Ik heb Gynzy, Prowise presenter, en HD-bord uitgeprobeerd op het Predia bord en gekeken of de
wensen van de leerkrachten gerealiseerd kunnen worden. Bij bijlage 3 en 4 heb ik een uitwerking van
Gynzy en Prowise opgenomen.
Actie 5: terugkoppeling naar het team van de bevindingen en de samenvatting van de Padlet.
Om mijn bevindingen terug te koppelen naar het team, heb ik een op school geregeld dat ik tijdens
de teamvergadering van 13 juli een uur tijd krijg om het team uitleg te geven over de stand van
zaken. Tijdens de terugkoppeling wil ik ervoor zorgen dat de leerkrachten zien dat hun inbreng
gewaardeerd wordt, en dat ze de dingen die ze op Padlet hebben gezet, ook herkenbaar zijn in de
software die ik ga laten zien.
Ik ga tijdens de teamvergadering informatie geven over Gynzy, Prowise en HD-bord. Hierbij laat ik
bewust mijn eigen mening over deze software weg, om het team een keuze te laten maken. Het
belangrijkste aan de presentatie aan het team is dat het team de software gaat dragen. Wanneer het
door het team gedragen wordt, zullen ze intrinsiek gemotiveerd worden om met de software aan de
slag te gaan in hun groep.

Evaluatie
Wanneer ik terugkijk op het proces van mijn onderwijsontwerp dan denk ik dat ik tevreden kan zijn
met het verloop van dit project. Ik ben er achter gekomen dat processen waarbij iets nieuws
aangeschaft moet worden altijd veel tijd in beslag nemen. Dit heeft te maken met het feit dat je een
onderbouwde en goede keuze moet maken omdat je het product waarschijnlijk voor een aantal jaren
wilt gebruiken.
Leerkrachten hebben een baan waarbij het werk eigenlijk bijna nooit af is. Ze moeten keuzes maken
in de dingen die prioriteit hebben, en zaken die nog wel even op zich kunnen laten wachten.
Hier heb ik rekening bij gehouden toen ik een inventarisatie ging maken van wensen die leerkrachten
hebben met betrekking tot de software. De Padlet was een goede keuze omdat het gemakkelijk
werkt, de leerkrachten op hun eigen moment er een keer voor kunnen gaan zitten, en het de
mogelijkheid geeft om te zien wat anderen inbrengen.
Tijdens het proces heb ik veelvuldig contact gehad met iedereen die met de aanschaf van de Predia
borden te maken had. Dit was voornamelijk de directrice van basisschool de Harlekijn en de twee ICT
cordinatoren die op school aanwezig zijn. Tijdens deze contactmomenten heb ik continue de stand
van zaken besproken, welke bevindingen ik had opgedaan, hoe het stond met de wensen van het
team, welke kostenplaatjes de software met zich zou mee gaan brengen enzovoort.
Het allermooiste van het proces vind ik dat mijn expertise op het gebied van de software, door mijn
onderzoek dat ik had gedaan, ervoor zorgde dat ik echt iets voor de school kon betekenen en dat
mijn inbreng echt gewaardeerd werd. Dat er echt naar mijn inbreng geluisterd werd omdat ik meer
kennis over de borden en software had dan de ICT cordinatoren op school.
Wanneer ik ga kijken naar de doelstellingen zoals ik deze heb geformuleerd, dan kan ik concluderen
dat alle doelstellingen behaald zijn. Dit bewijst dat het ontwerp een succes is geweest.
Ik heb feedback gevraagd aan Myra Leenen, directrice van basisschool de Harlekijn. Helaas heb ik nog
geen feedback ontvangen die ik kan opnemen in dit verslag. Dit volgt zo spoedig mogelijk.
Ook heb ik Annelies Mol, leerkracht en ICTer op de Harlekijn om feedback gevraagd. Helaas met
dezelfde uitkomst.

Conclusie
Ik ben tijdens de minor van Kind leren en Media, een stuk bewust bekwaam geworden op het gebied
van ICT in het basisonderwijs. Doordat ik mij heb verdiept in theorie, heb ik op een verantwoorde
manier gekeken naar verbetermogelijkheden op de Harlekijn. Door mijn onderzoek ben ik tot de
conclusie gekomen dat leerkrachten niet de tijd en energie hebben, die ik tijdens de minor heb
gehad, om zich te verdiepen in mogelijkheden en kansen. Ik heb dit voor de school gedaan en heb
daarmee bijgedragen aan de schoolontwikkeling.
Leerkrachten zetten ICT middelen in tijdens hun lessen, maar laten nog veel mogelijkheden liggen
omdat ze niet weten dat deze er zijn. Door leerkrachten hier informatie over te geven, kunnen ze ICT
materialen beter in gaan zetten om de doelen van hun lessen met behulp van digitale middelen nog
krachtiger neer te zetten. Het T-Pack model kan leerkrachten hierbij helpen om doelbewust digitale
middelen in te zetten in het lesaanbod.
Door te kijken naar de visie die basisschool de Harlekijn heeft, weet ik dat er nog een aantal stappen
genomen moeten worden om deze visie uit te kunnen dragen. De school doet veel dingen goed,
maar heeft onvoldoende kennis over digitale mogelijkheden om hun visie nog beter te
implementeren in het onderwijs. Een mooi voorbeeld is het lesgeven in programmeren. Een
belangrijke vaardigheid die ondergebracht kan worden bij computational thinking, een vaardigheid
horende bij de 21st century skills.
Doordat de school hier zelf geen ervaring in heeft opgedaan, weten de leerkrachten de
mogelijkheden om leerlingen hiermee tel aten werken niet of nauwelijks.

Ik heb in de bovenbouw groepen een aantal lessen verzorgd over programmeren, en heb daarmee
de groepsleerkrachten en directie genthousiasmeerd om hier het volgend schooljaar school breed
iets mee te gaan doen. Ik heb de school Bomberbot aangeraden, omdat dit een programma is dat
speciaal voor basisonderwijs ontwikkeld is en veel communiceert met scholen om hun aanbod aan te
laten sluiten bij de behoeften van leerkrachten en onderwijsinstellingen.

Reflectie
Wanneer ik reflecteer op mijn ontwikkeling tot specialist kind, leren en media, dan denk ik dat ik
enorm gegroeid ben op het gebied van digitale leermiddelen in het onderwijs. Ik ben bewust
bekwaam geworden als het gaat om het in kaart brengen van de ict situatie op een basisschool. Dit
heb ik geleerd a.d.h.v. de theorie die vier in balans aanbiedt. In mijn onderwijsontwerp laat ik zien
dat ik hier bewust bekwaam in ben geworden doordat ik helder kan uitleggen wat de visie is die de
basisschool heeft als het gaat om inzetten van media in de groep. Vervolgens heb ik gekeken welke
digitale middelen er zijn om deze visie in de praktijk te kunnen uitvoeren. Ik ben bewust bezig
geweest met de deskundigheid van de leerkrachten, die op dit gebied nog onvoldoende bleek te zijn.
Ook mijn eigen deskundigheid heb ik verbeterd door te kijken en te experimenteren met de digibord
software. Om mijn deskundigheid als een soort olievlek in het team te laten verspreiden, zal er
volgend schooljaar vaker uitleg en collegiale consultatie nodig zijn. Zo kun je met de expertise die je
hebt, elkaar versterken en beter maken.
Tot slot is er de infrastructuur, die op de basisschool inmiddels verbeterd is doordat er betere borden
zijn aangeschaft, en niet goed functionerende borden zijn weggedaan.
Tijdens het begin van de Minor had ik de verwachting om enkele leuke tools te gaan leren, die je
misschien in kon zetten in de lessen. Ik heb niet alleen enorm veel kennis opgedaan over diverse
leerzame tools om te gebruiken, maar ook over de manier waarop je de tools kunt implementeren
op een school. Het T-pack model heeft hierbij als uitgangspunt gediend. Door te kijken wat het doel
van de les is, wat de vakdidactiek binnen de les inhoud (dus hoe je het doel gaat uitleggen/aanleren)
en welk digitaal middel je hierbij kan ondersteunen ben je bewust bekwaam bezig. Een digitaal
middel inzetten om de leeropbrengst te vergroten bij de leerling, de leerkracht werk uit handen te
nemen, beter aan te sluiten bij visueel ingestelde leerlingen zijn enkele opbrengsten.
Wanneer ik kijk naar mijn professionele houding binnen de school, dan heb ik mijzelf voor een deel
gespecialiseerd in het inzetten en gebruiken van media en ict op school. Ik beschik over kennis die
andere leerkrachten niet hebben. Dit maakt mij een waardevol teamlid op dit gebied. Ik ben door de
minor enorm genthousiasmeerd om meer uit de digitale wereld te halen dan er op dit moment op
school gedaan wordt. Een voorbeeld heb ik eerder in dit ontwerp beschreven bij het lesaanbod in
programmeren. De digitale wereld zit in een sneltrein, en ik ben dankzij de minor enthousiast geraakt
om de ontwikkelingen beter te blijven volgen, en zo meer uit het digitale onderwijs te halen.

Bronnen:
Boeken:
Vier in balans monitor 2013, Kennisnet . Zoetermeer 2013
Websites:
- Kennisnet, bezocht op 07-06-2016 om 10:30
URL: https://www.kennisnet.nl/artikel/touchscreen-kiezen-hier-moet-je-op-letten/

Bijlage 1: Waar moet je op letten bij het selecteren van een touchscreen?
Bron: https://www.kennisnet.nl/artikel/touchscreen-kiezen-hier-moet-je-op-letten/

Ik heb het artikel van Kennisnet bestudeert en gekeken of de zaken die hier beschreven worden van
toepassing zijn op het Predia pro bord dat Heutink heeft geselecteerd voor basisschool de Harlekijn.
Opties beschreven vanuit
kennisnet
1. Capacitief
2. IR (infrarood)
3. Optical sense
Hogere resolutie (HD)

Specificatie Prezia pro bord

Minimaal 65 inch

De borden zijn leverbaar in 55, 65, 70 en 80 inch

Op de harlekijn worden de 65 borden geplaatst
De borden zijn voorzien van multitouch
mogelijkheden

Dual touch of multitouch

(multitouch heeft voorkeur)
Minder losse kabels

Goed geluid
Webbased software

In hoogte verstelbaar

Extra tips:
- Proefopstelling
-

Garantietermijn

Het Prezia bord werkt met infrarood

Het bord is voorzien van een Full HD led scherm

De borden zijn voorzien van ingebouwde android

modules. Ook kan het bord gemakkelijk extern
worden aangestuurd m.b.v. een pc of laptop
Er wordt een soundbar bevestigd op het bord, extra
kabelwerk is op deze manier weggewerkt.
Er is een software programma genstalleerd op het
bord dat schrijven etc. mogelijk maakt. Uiteraard kan
de school zoeken naar webbased software.
Er wordt een lift meegeleverd waarmee de borden in
hoogte verstelbaar zijn. Optie van voet die kan rijden
is mogelijk, scherm kan dan ook horizontaal kantelen
Er zijn reeds 3 proefopstellingen geplaatst in 3
verschillend jaargroepen
De borden worden aangeschaft met 3 jaar service.
Dit kan tegen betaling uitgebreid worden naar 5 jaar.

Toelichting grafiek:
1 Capacitief
Capacitief betekent dat er een techniek wordt gebruikt die registreert waar het touchscreen wordt
aangeraakt door een vinger. Deze techniek wordt voornamelijk gebruikt bij smartphones en tablets.
2 IR (infrarood)
Bij infrarood wordt er een raster van lichtbundels over het scherm gegenereerd. Het systeem
reageert op onderbreking van deze bundels.
3 Optical sense
Hier wordt een 'lichtlaag' over het scherm geprojecteerd. Door middel van kleine camera's wordt een
onderbreking van deze laag geregistreerd en omgezet in een reactie. De optical sense-technologie
wordt steeds minder vaak toegepast. Waarschijnlijk gaat deze techniek langzaam verdwijnen.
Capacitieve technologie is voor touchscreens met grote maten nog erg duur. Dat betekent dat er
voor de onderwijsschermen vooral gebruik wordt gemaakt van infraroodtechnologie.

Steeds hogere resolutie

HD staat voor High Definition en dat betekent dat het beeld uit meer pixels bestaat. Waar schermen
eerst net als televisies HD-ready waren, zijn ze steeds vaker uitgerust met Full HD of zelfs met Ultra
HD (4K). Ultra HD betekent dat het beeld 4 keer zo scherp is als een scherm met Full HD en dat levert
dus een nog betere beeldkwaliteit op.
Natuurlijk is dit wel afhankelijk van het beeldsignaal. Nog lang niet alle software en programma's zijn
klaar voor dit superscherpe beeld, maar de ontwikkelingen gaan snel.
Minimaal 65 inch
In een gemiddeld klaslokaal is een grootte van minimaal 65 inch aan te raden. Er zijn touchscreens
vanaf 55 inch tot 84 inch verkrijgbaar die speciaal zijn bedoeld voor gebruik in het onderwijs. 55 inch
voldoet vaak prima in een wat kleinere ruimte zoals een personeelskamer maar is voor een klaslokaal
misschien wat beperkt.
Dual touch of multitouch
Met dual touch, dus twee aanraakpunten, kun je de meeste handelingen op je scherm prima
uitvoeren. Wil je echter leerlingen interactief op het scherm aan de slag laten gaan, kies dan voor
multitouch. Dit geldt zeker voor schermen die je wilt kantelen om ze als touchtafel in te zetten.
Minder losse kabels
Een touchscreen moet aangestuurd worden door een pc of laptop. Verschillende leveranciers bieden
gentegreerde pc-modules aan. De computer is dan verwerkt in de rand van het scherm. Dit zorgt
voor minder losse kabels. Ook kun je op deze manier bij een mobiel bord snel aan de slag, doordat je
niet eerst allerlei randapparatuur hoeft aan te sluiten.
In hoogte verstelbaar
Bij touchscreens zijn liftsystemen verkrijgbaar. Dit kan heel prettig zijn wanneer zowel leerkrachten
als leerlingen met het scherm willen werken. Met een druk op de knop is het bord dan in hoogte
verstelbaar.
Je kunt kiezen voor een wandlift waarbij het scherm een vaste positie op de wand van het klaslokaal
krijgt. Er zijn echter ook mobiele liften waardoor je het scherm gemakkelijk kunt verrijden naar een
andere plek in het lokaal.
Ten slotte zijn er liften die er voor kunnen zorgen dat je het touchscreen horizontaal kunt leggen
zodat je het als touchtafel in kunt zetten. Informeer vooraf of de technologie en de afmetingen van
het touchscreen hiervoor geschikt zijn en hoe hoog het bord in horizontale positie komt te staan.
Sommige liften verstel je handmatig, andere zijn elektrisch te verstellen. Zit er een beveiliging op de
lift zodat het systeem stopt wanneer er weerstand wordt gedetecteerd?
Goed geluid
Wil je zorgen voor een compleet plaatje, dan hoort daar natuurlijk ook goed geluid bij. Soms is er
sprake van een gentegreerde soundbar maar het kan ook zijn dat je deze los moet aanschaffen. Dat
zorgt natuurlijk voor extra kabels en is niet altijd aan te raden.
Webbased software
Om lessen of activiteiten te kunnen ontwerpen heb je software nodig. Steeds meer
presentatiesoftware is webbased waardoor je op elke locatie over je lessen kunt beschikken, deze
kunt bewerken en delen met collega's binnen en buiten je school.
Het is aan te raden om te investeren in een training om met deze software te leren werken. De kans
bestaat dat je anders niet gebruikmaakt van de prachtige tools en interactieve mogelijkheden die er
inmiddels mogelijk zijn.
Extra tips bij aanschaf
Vraag de leverancier om een proefopstelling zodat je het scherm in de praktijk kunt uitproberen. Hoe
bevalt de beeldkwaliteit? Reageert het scherm niet te snel (bijvoorbeeld door een armband) of juist
te traag? Hoe bevalt het schrijven op het scherm? Maakt het scherm geluid?
Informeer naar de garantietermijn. Deze varieert ergens tussen de 2 en de 7 jaar. Vraag ook even na
of de garantietermijn voor alle onderdelen van de opstelling hetzelfde is.

Kalibreer je touchscreen. Wanneer een scherm niet goed gekalibreerd is, bevindt de cursor zich op
een andere locatie dan waar je hand of pen is. Bij sommige touchscreens gaat het kalibreren
inderdaad automatisch, maar het kan ook zo zijn dat je het scherm handmatig moet kalibreren.
Zoek uit hoe dat zit bij het installeren van drivers. Niet alle borden zijn direct plug and play. Goed om
vooraf even na te vragen dus.

10

Bijlage 2: screenshot van padlet met verwachtingen en wensen van team OBS
Harlekijn

11

Bijlage 3: checklist ingevuld met behulp van Gynzy

Checklist software digibord
Naam software: Gynzy
Installatiesoftware/webbased software

Wat verwachten we van het programma?

Gemakkelijk wisselen tussen programmas (Snappet, Basispoort etc.)

Goede schrijffunctie bij de software van de methodes

Gemakkelijk gebruik kunnen maken van liniering of hokjes

Een dag- en weekplanning maken (tabel invoegen met tekst/doelen etc.)

De software moet snel opstarten

X
X

Notities maken in het zelfde scherm als het dagprogramma

Optie om met leerlingen interactief te werken met de software

Met meerdere pennen tegelijk schrijven

Vloeiend schrijven, dus zonder onderbrekingen

Schrijven moet er mooi en strak uitzien

X
X

Tekst naar een andere plek op het bord kunnen verplaatsen (slepen)
Timer of stoplicht inzetten dat zichtbaar blijft tijdens de lessen
(dit twee keer wanneer er sprake is van heterogene groepen, dus bijv.
links en rechts op het bord weergeven)

Flipcharts/documenten ergens op kunnen slaan zodat duo

partners/vervangers ook gemakkelijk toegang kunnen hebben

Gemakkelijk linkjes toevoegen

Afhankelijk van unilogic

Eigen beheer van de software, installatie, gebruikers
toevoegen/verwijderen etc.

X
X

12

Wat verwachten we van het bord?

Freeze modus waarbij op de pc gewerkt kan worden

Bord laten doorlopen (film) en op pc andere dingen kunnen doen

Videos (goed en vlug) kunnen afspelen

Snappet software goed werkt

Overige opmerkingen:
- Gynzy kan met behulp van pictogrammen een planning maken.
hier kunnen lesdoelen niet bijgezet worden. Wel heeft Gynzy een
optie om een planning te maken voor combigroepen.
- Een licentie voor Gynzy kost de school 1000 euro op jaarbasis
- Het wisselen tussen de software van basispoort kan gedaan
worden, alleen werkt Gynzy wel automatisch met volledige
schermweergave wanneer het bord geselecteerd wordt.

13

Bijlage 4: checklist ingevuld met behulp van Prowise

Checklist software digibord
Naam software: Prowise
Installatiesoftware/webbased software

Wat verwachten we van het programma?

Gemakkelijk wisselen tussen programmas (Snappet, Basispoort etc.)

Goede schrijffunctie bij de software van de methodes

Gemakkelijk gebruik kunnen maken van liniering of hokjes

Een dag- en weekplanning maken (tabel invoegen met tekst/doelen etc.)

De software moet snel opstarten

X
X

Notities maken in het zelfde scherm als het dagprogramma

Optie om met leerlingen interactief te werken met de software

Met meerdere pennen tegelijk schrijven

Vloeiend schrijven, dus zonder onderbrekingen

Schrijven moet er mooi en strak uitzien

X
X

Tekst naar een andere plek op het bord kunnen verplaatsen (slepen)
Timer of stoplicht inzetten dat zichtbaar blijft tijdens de lessen
(dit twee keer wanneer er sprake is van heterogene groepen, dus bijv.
links en rechts op het bord weergeven)

Flipcharts/documenten ergens op kunnen slaan zodat duo

partners/vervangers ook gemakkelijk toegang kunnen hebben

Gemakkelijk linkjes toevoegen

Afhankelijk van unilogic

Eigen beheer van de software, installatie, gebruikers
toevoegen/verwijderen etc.

X
X

14

Wat verwachten we van het bord?

Freeze modus waarbij op de pc gewerkt kan worden

Bord laten doorlopen (film) en op pc andere dingen kunnen doen

Videos (goed en vlug) kunnen afspelen

Snappet software goed werkt

Overige opmerkingen:
- Prowise kan bestanden van andere software (SMART notebook,
ActiveInspire en HD-bord) importeren en gemakkelijk bewerken.
- Een licentie voor Prowise kost de school 450 euro op jaarbasis

15