Download as pdf
Download as pdf
You are on page 1of 180
2 m= MASTERCLASS} af = WORD ALS SEEN KONING mes ARGH 26 UAUSISTISANE €750 i / ~ ESET = ACTIONCAMS & +e handigste = ecies Welk abonnement past bij jou? Misschien wil je wel een abonnement op Computer! Totaal, maar wil je je niet meteen vastleggen voor een heel jaar. Gelukkig hoeft dat niet: bij ons bepaal je zélf wat voor abonnement je neemt. Eén jaar, een half jaar of een maand: jij kiest wat het beste bij je past! EEN JAAR LANG! AD ey Surae nae eae lars t le voor maar PSone € 67, Taree eur alee voor maar 36,25 (€6,04 per editie) Een editie Computer!Totaal Merit le 6,20 per maand reaiva ncaa ree eee) Regel het direct op computertotaal.nl/abonneren voorwoon> Alles onder controle Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik heb graag alles zelf onder controle. Dat is natuurlik kansloos en eigenliik helemaal niet gezond, maar ik doe dappere pogingen. Vooral op computer- en thuis- netwerkgebied gaat het me redelik at. Tot grote frustratie van mijn puberzoon overigens. Nee, kcontroleer niet wat hij allemaal op zijn telefoon, fen computer doet. Wel ‘reguler’ kde tiistippen en. dduur van ain internetverbinding. Naeerst wat heftige cold-turkey-verschijnselen als de internetld op 1s transfor- :meert mij 200n gewoon weer in een gezlligheidsder. ok het in- en uitechakelen van het gastnetwerk thus gaat, ceventueel op afstand, via een app. Want je wilt wel weten wie cer wanneer via jouw internetverbinding online gaat Tensotte ben jij daarvoor verantwoordelik, op pagina 48 lees je meer ‘over jouw jurdische aaneprakelifcheld Hetzelfde geldt voor ransomvvare. Jouw belangrifke best den en vooral dierbare digitale herinneringen wil je niet lten sizeen. Gelukkig ser in mi omgeving nog niemand dieermee temaken heeft gehad. Maar meerdere lezers hebben dat helaas ‘wel. Door een aantal‘eefregele’ kun je vrijwelimmun worden ‘voor ransomwrare. Op pagina 62 ees jehoe. Toch gaan ook taj mij (als cantral-reak) de remmen weleens ‘helemaal os, als laatst bij een VR-demo van onze collegals van PUnlen Gamer waar een complete HTC Vive-set stond izle de review op pagina 74), We kanden allemaal even spelen en wat ‘was dat gaf 22g! Dieongekende veijhed in 0'n 3D-wereld waar alle mogelileheden voor je openliggen. Van mij mag de resoltie ‘og hoger en iets minder snoeren en statieven zou prettg in “Maar ikkan niet wachten op de volgende modellen en vooral de gave games flms en hybride vormen die aan komen. Hoe jeje ‘mal Klaarmaakt voor VR les je op pagina 8. Tk denk dat bin nenkort weer eens een dike pein elkaar ga schroeven, Vee! tespleziert ee Hootdredacteur JeroengcomputertotaaLnl ey — =, —««_ & & = Oo = NERA TCT y S ew a Ea 6 Maakjeklaar voor virtual reality 9g Muziekmakenenonlinezetten 122 Nieuws gadgets gear apps. geruchten.cifers, uitspraken én meningen. Uitalleswatlangs Virtual reality heeft lang op zich laten _ Welatenjezien hoe samples vindt samen- Isgekomen, vieldit onshet meesteop.Isdit __wachten, maar eindelik isde techniek echt _werkten je muziek upload. even lekker binnenkomen’ eschikt voor de thuisgebruiker. We laten ienhoejijjesysteem Klaarmaakt voor VR, MISERIES) 1Sbetaal-apps Mo MaakjeelgenChromebook mz Dankaij deze 15 tips betaal je voortaan slimmer met je smartphone! = Met CloudReady maak je van een laptop een CChromebook met Chromium 08, de open- MISES source verse van Chrome OS Facebook-pagina maken ry Raspberry Pi Zero ns Wordals een koning us Streaming muziek 38 "Ben mini-computer voor een mink-prijs. De Tedereen kent MS Word, maar ken je Word De consument is massaal oversestapt op mint HDMIeabelomdeZeroopeenscherm _cokecht?Erainallerleshandigefuncies die streamen,fysicke vormen van verkoopbl- aan tesluten, kost meer dan de Pizel We mar weinig mensen nig gebruiken, We vven daarbijzelts vérachter ‘maken de Zero gebrulkshlaar. halen het onderste uit Word. aE SSS EES MSS — / TA ees TEE a / RANSOMWARE] Tea (Ua parca 20 proms 32 xan 38 paca 42, pacina 48 paca 52 vacna 58 paca 62 Video's bewerken, 154 INSTALLEERTRUCLETTERTYEEN (Om je filmpjes te bewerken Kun je aan de. HOUDJE COMPUTER VEILIG slag met betaade tools maar jekuuntook het statis programma Lightworks gebruiken. _ VENBETER JE DROPBOK ‘Aan de slag! MEER PRIVACY IN WINDOWS 10 sees "Sdiensten voor samenwerken 160 TEED) ‘Samen plannen, organiseren en brainstor. men is veel handler en sneller met speciale iensten. IMASTERCLASS| Bash in Windows 10 165 Bash is eigenilfk een hele Ubuntu-installatie binnen Windows. We tonen je hoe je met Bash werkt, hoe je taken automatiseert en. elke programma'shandig in 159 164 innouD, ‘Wat fun je ermee en wat 2 de beper- ingen? Wijzocken het uit en testen tie betaatbare modellen in prijs varirend ‘van 100 tot 330 euro. SS ‘Actioncam-accessoires 4 [SHORTLIST] VR-accessoires 10 ‘Omécht aan desag te gaan met VR moet nit alleen je compater klaar zi, maar Iheb fe natuurlife ook een bril of smart _ phone-behuizing nodig Wat ser tekoop fen wat kun jeervan verwachten? Biuetooth-speakers es ‘We kunnen kiezen uit een schier ont puttelik aantal verschillende ivetoth- luldsprekers, We beluisterden 12 populaire ‘modeller om ju tehelpen met je keuze REVIEWS) HAROWARE SOFTWARE nes ames, fe a8 enren ENTER Nieuws, gadgets, gear, apps, geruchten, cijfers, vitspraken én meningen. Uit alles wat langs is gekomen, viel ons dit het meeste op. Is dat even lekker binnenkomen! CORTANA VASTGESOLDEERD: AAN EDGE EN BING Lila eLSRSO NLS) Jp Ness vara nsec leord word, wort despraakassstent in Windows 10 al fink beperkt. Via tweaks. was het tot voorheen mogelik om zoekop drachten door te siuizen naar de Google 2oekmachine en favorite browser. Maar at mag net meer. Microsoft heeft Cortana afgesloten, waardoor het alleen maar nlf na @o)ar-la) werkt met de Bing-zoekmachine en de dge-browser, twee Microsat-diensten die net mee kunnen komen met hun concur renten. Volgens Microsoft hindert het de Dedoelde zock-ervaring, maar het Klinkt ons eerder inde oren as en flauwe posing fom de browser en zoekmachine bij meer _gebruikers in beeld te brengen, 4 J: STANDALONE Google toont Home-speaker D2 eerste come VO heeft de zoekgigant een slimme speaker getoond. Deze speaker werkt met spraskbesturing de niet allen ingeet Kan Worden om muziek afte spelen. maar ook om andere verbonden apparaten te bedienen, zoals de Nes-thermestast of Google Cast-ap- paraten. De Home-speaker doe tevens denst als spraakasistent, dle via Google Now op aaranginformatiekanbieden. Handi alse over het ongemaklelite gevoel heen kunt komen dat er een apparaat in J hulskamer staat dat constant luistert naar wat je ze ANDROID ZONDER GOOGLE EN CHROME? Google wordt aangepakt door Europese Commissie pote cttierrtten Bmp comin wn dt Android Is immens groot en het zoekglgant zijn marktdominantie mis- IN Sanad rarktandeclhervan sip al naar de brs om 20 de eigen diensten voor te {30% Als fabrikanton graag ook de Ply tekken, De commisie gaat hlerin mee, TAPSTERK| ‘Store op hun Android-toestel willen aan- waardoor een enorme boete en zaken als ‘bioden, dan zijn ze door Google verplicht een browserkeuzescherm en alternatic: (eee) fm ook alle Googlediensten, zoals de ve zoekmachine voor Android in Buropa EEE zoekmachine, Chrome, Gmail en Maps niet ondenkbaar zijn Dit doet cen beetle Minister Platerk 2et 2ijn draconische mee te leveren. Zonder de Play Store denken aan Microsoft, die zon ten jaar YD joer voor en dpe cn eft Ano ecter wen ein. terug helen me deo deze plannen wilde minister al het communi Dat heeft tot meerdere klachten geleld nant van Windows op p's De exacte catieverkeer onderscheppen, alsot iedereen ‘van Googles concurrenten bij de straf moet echter nog bepaald worden ergens van verdacht wordt. Er mag door ge 7 7 hhelme diensten ingebroken worden bij men- sen die ergens van verdacht worden, maar ren ‘ok bij derden. Dat is 20 vaag opgesteld, dat je al als derde’ gezien kan worden als je cen. keertje via Marktplats iets gekocht hebt bij en verdachte of op hetzelfe openbare net ‘werk bent geweest. Het wetsvoorstel tutte zaeen consultatie al op vee kritiok, ook van de Raad van State. Maar PlasterkIift hier oof voor en duwt het voorstel vrivel onge - Ss = & iljigd door, GroenLinks, een van dekritische = partijen, reageerde hier sluw op. Op porno: ‘website Pornhub werd een banner geplatst vvan een meeglurende Plasterk, om 20 op Iu dlcke wie aan te tonen hoe invasiet 2 Sta l ) Stsloepnetwet ia = ia 66Het was een |® De Noorse consumentenbond betrapte hardloop-app Runkeeper A loor we sao dat ecoreke eee locatiegegevens van. gegevens delen met derde partlien, ebruikers naar derden wat Runkeeper mogelik linke inkomsten opleverde. Jason Jacobs ebben doorgestuurd. stelde in en ongeloofwaardige 9 reactie echter dat het ‘per ongeluk sing = S¢ OE fee lO OCS ee QUICK TUD voor een verwijdering Apple-mediaspeler verouderd enonveilig icin nas on Were wine nein mach nr fsb inet nro ae Ze tape et deh oar et eco fet eon gett Ope Winer ‘hacer soy iene ho arte ecu nocborabe rt trad rear ear Ine etl nine ware soba tas Gucrree's oa rapier reuters berighseen mn {Sse Areare opts OER fx imi unc e ort ornswele seven do olen nels it onderzoek van Enders Analysis bljkt dat advertenties tussen de 18 en 79 procent van het mobiele dataverkeer opslokken. Het onderzoek Is gedaan door het dataverkeer te vergeliiken met een iPhone zonder adblocker en één met, ‘waarbilj ook javascript is uitgeschakeld, “PLL BE BACK” Nokia keert terug met Android pba Nees hm ata et ee dows op zijn smartphones, lid de bijna tot de ondergang van de Finse telefoonmaker, dle in de vroege dagen van de mobiele telefonie een geweldige reputatie hadden opge- bouwd met onverwoestbare en Innovatieve toestellen, Toch kt Nokia een tiveede kans te krligen de fout te herstellen, althans, de merk naam Nokia. Het Finse bedrijf HMD Global Oy (met ex-Nokia-medewer kersaan boord) heeft de licentierech ten gekocht om smartphones met de mythische merknaam uit te brengen, In samenwerking met de Chinese fa- brikant Foxconn worden de toestel Jen gemaakt in gen fabriek waar Mi crosoft de Lumia’s produceerde ~ voordat Microsoft deze verkocht aan Foxconn, HMD beloott dat de vertrouwde bouwkwalitelt van Nokia terugheert, maar er wordt wel sgekazen voor besturingssysteem An: Aroid. Een beslissing die Nokia wel: Uehtal eerder had moeten maken. DOODSOORZAAK (MINDER) ONBEKEND (ESRC EASES] Jp iene hese ‘gemaakt: het blauwe scherm dat ‘Windows toont na een cruciale sys teemfout waar) et systeem vast- loop. Achterhalen wat er preces mis- natin het systeem bit erg laste. Een Tange cryptsche errorcode moet (op ‘een ander apparaatl gegoogeld worden fom een eerste aanwizing te volgen. Dat procesisnu versimpeld. De blauwe schermen, die al eerder werden uitge- Dred met een sippe smiley, rigen nut fen extra toevoeging van Microsoft: fen QReode. Door de code met de camera van je smartphone of tablet te scannen, un je meteen de feut opzoe seen en nagaan wat er misisgegaan. Dp ES GOOGLE ALLO yy eoneetiery pre eae rae Pee Wea aoa ore leuwe berichtendienst heet, apent de aanval in ieder geval met volle overtuiging wanneer het eind dit jaar Perey Cee oad ee ies Ce erg Deuces Sig ea ete ae en bioscopen. Maar ja, is dat genoeg om ons van ne Jeroen de Jager Lcgebruik de berichtendliensten diet groctstedeel van mijn vriendervfamilie gebruiken: WhatsApp en iMes: sage dus. Dat Facebook al mijn berichtenverkeer via WhatsApp kan plunderen is al erg genoet, daar heeft CGoogleniet ook nog sens bij iMessage gebruik leet fst. (Ook zeker niet ideaal qua privacy, maar Apple verdient geld aan me via producten. Facebook en Google verde ‘enalleen aan me via mijn gebruiksgegevens. Allo? Doc! sori Paterse &) &. Ondanks dat ik er vertrouwen in heb dat Allo qua moge- Uidheden ontzettend uitgebreld wordt rig iker een beet Jecen ongomakkelik govoe bijdat Google’ kunstmatige Inteligentieoveralinzet. Antwoorden voorspelien op basis ‘van mijn gedrag? Ber. Nee bedankt. Maar Allo kan alleen een succes worden als het veel mensen aansprect, dat like me een onmogelfketaak in een chat-wereld dle zovzel norm verzadigd als rg versnipperd i. Ik vrees dat dit na CGoogler het volgende misiukte sociale experiment wordt Elmar Rekers ) .s Op papier heft Ao ales in zich cm de mecatgebrikte 0p 09 min smartphone te worden. Vora het fl at je et constant meer helt teschalelentussen verschillende aplicaties om bijoorbeed ets via Google pte ocken te checken ward tole fm precesdraitofomsimpelveg cen hlrsch tattenlinpj te dln, maken maze en hous. Alen kook eke sceptsch en afwachtend Jeroen Boer @& ¥ Google heeft de keuze gemaakt om zoveel mogelikfune- tionalitet in én app te hangen met één vreemde uitzon- dering: videochatten. Daar heb je dan weer de-evencens nleawe - app Duo voor nodig. Waar Googles Allo een fris- seen duldelie nieuwe start zou moeten worden, maakt de combinatie met Duo het er voor mij nit duideiker op. Tegelfketlifktheterop dat Google Hangoutsen Google “Messenger nog blven bestaan, apps die belde wel zowel telat als video ondersteunen. Uiteraard ga ik Allo wel proberen, maar ik ben bang dat ik dan alleen met colega lmar kan Alon. [OTE Nadat de Raspberry P Foundation eindelife de productie van dePi Zero weer heettopge start, is er nu ook een verse van de Pi Zero ee eae ret een connector voor een cameramodul ea Dat opent weer nieuwe knutselopties! Wi er at, Jean desag met dePi Zero? Op pagina 116 staat en handige workshop. ewnasberaet SIT De NodeMCU is een ontwikkelbordje met } sgeintegreerde wif De ESPE246 SoC is ander andere te programmeren via de Arduino-ont ‘ikkelomgeving en is dus perfect voor sim pele lo projectes Voeding en aanehiten op Het hoeft niet alti een bizarre vernieuwing tein. Demeerwaarde van curved-tv's zien we net zo, maar i bileen pc vist wel, Datishelemaal het geval als het 34 inch gebogen scherm onderdeeIs van een moot vormgegeven all-in-ane-pe GRUSH == Je kinderenlerentandenpoetsen seen stuk euker ‘met deze bluetooth-tandenborstel. Met driespel- lets (diigent, monsters aanvallen, deren aaien) wordt ervoor gezorgd dat de kinderen alle plekken lang genoee poetsen. In de app vat ook praces te zen wanneer en hoelang de tanden zn gepoetst LIVALL BLING HELMET BH61 ‘oor wielrenners (de meeste andere Nederlanders vertikken het toch om een fletshelm te dragen) ser de Lival-etshelm, met ingebouwde rchtingaanwij- zr, functl tot handsfree bellen, een muzlekspeter, walkietalkie en een alarmfunctiebij een ongeluk. DE hee Vorige maand namen we een kikie in de Oculus Rift, deze maand nemen we de grote concurrent HTC Vive onder de loep. Qua specificaties liken belde VR-headsets veel op elkaar. Intern zijn er wel verschillen zichtbaar en hebben Oculus en HTC andere (mechanische) oplossingen bedacht. Wat ziin die verschillen? Fatt vorttcom) Meer Virtual Reality Zie ook pagina’s 98 en 106 voor meer vr-artvelen SE Saas cEeSaes HTCgebnikt (netals Een groot verschil eee ——s wwe eerderbilde Rift metdeOculusiftis ___ De gebruikte ronde ‘De schermpjes en Waarde Oculus Rift agen) twee oled- datdeHTC Viveeen touchpad inde con- lenzen2iinbevestigd __ledsbevat die door schermpies, én voor camerabevat.Dankaij _trolleris vilwel het- opeenrails, waardoor _eensensorinde gaten _ieder 0g. Ondanks deze camera kunie zeltde als de touchpad Jeviaeen draaiknop de worden gehouden, dezelideresolutie van _terwiljeinde VR-we-__inValves Steam Con- afstandtussenbeide heeft HTC jist sen- 1080x1200 pinelsper _reld2it,tocheenkikie troller. Dat is best lo- schermpies kuntin- soren fotodiodes) in oogziindeschermpjes_nemenin de echte sisch, Valve fsimmers stellen. Daamaast ser debrilingebouwddle _tochnnet iets anders wereld. Ook kunje een ° nauw betrokken bij de een draaiwielte voor —_—hetinfrarodelicht van__van formaat. De waarschuwingkrigen _ontwikkeling van de scherpstellendiede -detweeLighthouse-._Samsung-schermples _alsjeindeechtewe- _—_-Vive.Net alse brit zit afstandvandelenzen _bakensoppikkenom inde Vivemetengen _—reldergenstegenaan cok de controller vol totdeogeninstelt.e depositietekunnen _—_diagonaal van 918 eeigttelopen Jeet met fotodiodes die de Oculus it zetiedaar-berekenen.HTCheeft_ _-mmterwildescherm-_danoverigens geen locatie met behuilp van entegen ager ofhoger 32fotodiodesnodig-—pes inde Rift een. realistisch videobeeld, het infrarode licht van ‘opjehoofdom scherp vooreennauwkeurige diagonaalvan$0 mm maareenimpressie de Lighthouse-bakens testollen plaatsbepalin. hebben. van deechte wereld, kunnentracken. «1 J) Ecsneepen cecontinaon derzock doen naar het marktaandeel vvan browsers, Bij Netmarketsharecom was Internet Explorer nog altijd verult de meest me nu ook bij Netmarketshare de meest gebrulkte browser. Dat snlet heel verrassend, inWindows 10 isnameliik Edge de standard browser, hoewel Internet Explorer nog alia verstopt aanwezig is. Veel opvallender is dat Edge nog helemaal nit aanwezig isin de sta tistieken, Dat zit niet goed ult voor Bdge, ‘wellicht omdat deze browser te vroeg in het ontwikkelstadium al tot nieuwe Windows: ootdbrowser is gebombardeerd @_ chrome 42% ©) taternet Explorer 4196 @ Firefox 10% @ satan 4% @ opera 2% @_ ovens 1% SUPERBOOK MAAKT VAN SMARTPHONE EEN LAPTOP Continuum voor gevorderden ahivian hibn sn piion Merci an sn inte sraran ef Anolon apt Stele wnt eon ot cer soem Dao pon et coc ae con eat dele nC neo ont erence aestnsaon oot nen also pe Mn nt gel et ein gewoon de behuizing van een laptop, waar aan je via een Kabel je Android aanstutt. De Superbook beschikt over een t1éinch- scherm, een accu die een wurtje of acht mee moet gaan en uiteraard een toetsenbord en. touchpad. Het apparaat moet 99 dollar kos- ten (omerekend zo'n 90 euro) en werkt met ‘Android-toestellen vanaf Marshmallow met A.GBof meer aan werkgeheugen, ADBLOCK-BLOKKADE GEBLOKKEER Wane ex bce ual MW serserroiel seats ers ora wal weatetgenen angst Funjet dendanaophanste wi tte vc gm it spp wor den mn stn og shes ta res Bt ewe she frre helenat Ete oes de Crtewet ag tea al it Nome geen ws de wea aleont i websteesemnng ‘row! or het psc i cookiewet est dat websites pas een Kijkie rmogen nemen op je systeem (bivoorbeeld rmddels cookies of andere trackers) nadat je uitdrukdelie toestemming hebt gegeven. Het checken of je een adblocker hebt, valt daar dan ook onder. Dit ontdekte Alexander “anf van beveligingsbedrif Think Privacy ne. Nadee!-het zou dierare cookiemeldingen alleen maar gecompliceerder maken als ‘websites eerst vragen om cookies op te saan ~om vervolgens te melden dat jede website net mag bezoeken enren GOUDEN GREEP OP JE BOEKEN EAGER it oe! tai Arn vik oo exer en Wyo tener guerre pecs cae tapas pene e nind bec rh ret te) ner et tn et cn ere onic i Ft eo dee Kin Sst pan Dee eter fern 33a tr meister er eine ed inser enor ana wah spate thet tetris Int dereatr omen ten wer nok et Tera yastt oen Hen vaste fern uc Oop mnt enone ee Sever Di etn 0 cre Zt eet secre hon caesar hs VAIO LAPTOP BUNA ALS VANOUDS Oude bekende keert terug Nooit meer terug in de tijd met backspace KLEINE CHROME- WUIZIGING VOORKOMT LEED J) iecentem snows et wanner eno rulierinvult op een site kun je foutje maken, en als je gehee! uit automatisme de backspace-knop indrult, haa je net het foute weg, maar ladt de browser in plats daarvan de vorige webpagina Daar bovenop lop jehetrisico data je op de knop Volgende drut het formulior weer helemaal eeg is Ontwikkelaars van de Chrome browser hebben deze ergeris nu ook ontdekt en in de nieuwste versie een kleine wiriging aangebracht. Vanaf nu brengt backspace Je niet meer terug naar een vorige pagina. We hopen dat andere browsermakers dit voorbeeld sne volgen. Jp Wee i et Va no an ie prachtige, maar dure Sony-laptops. ‘Omiat de computermarkt echter volledig is ngezakt, besloot Sony enige aren geleden 2 laptoptak af te stoten. De merknaam Vaio ‘heeft een doorstart gemaakt als zelfstandig merk, met als doelsteling het ‘Apple van Windows te worden, kortom krachtige en. ‘ONDER conTROLE. alle systemen (on Dbewaur de ergene ESN Wanneererletsfout loopt op én van esystemenis - Foutanalyse-beheer het vaakeenhelezoektocht naar de precieze corzaak van het ewel eel gebrukers beseffen echiter onvoldoende dat Windowsheel wat logs bi oud en niet zeldon vind daar een indicate van wat er precesis misgelopen. We tonen jeeerst he Je die logboeken raadpleegt en presenterene vervolgens een (gratis) tol waarmee je automatisch _gebeurtenissen ult dle logboeken naar jezlt kunt Laten mallen en rapporten kunt genereren, Windows-logboeken ‘Om de Windows-loghoeken te bekijken, druk Je Windows-toetsrR in, typ je het commando ‘eventvwemscen druk jeop Enter. Deze module toont je in het middelste panel standaard een ist mot de meest recente gebeurtenissen. Die ‘orden ingedeeld volgens het type gebeurtenis, pals Informatie, Waarschuvring, Fout en Kei- tick. Uiteraard verdienen de categorieén Fout ‘en Kritiek je bijzondere aandacht tjdens het troubleshooten: door het bijhorende plusfe aan te klkken ontvouwen de items rch en je hoett an itemmaar aan te Klikken om dlein meer de- tailte kunnen bekijken. ¥ Informatie by het truteshoote Je kunt echter ook foutmeldingen opvragen dle al eerder zn opgetreden. Daartoe open je het onderdeel Windows-logbocken in het in: erpaneel en Wik je én van de rubricken Toe- ‘passing, Bevelligng, Setup of Systeem aan. De ans is reéel dat je in deze latste rubriek mut tige feedback krijgt. De gebeurtenissen staan standaard chronologisch opgesomd, maar door {de kolomtitel Niveau aan te klikken, worden dic meteen per type (2oals Fout en Informatie) geordend. In het onderste paneel kris fe meer feedback cover de sangeklikte melding. Deze feedback {s weliswaar 2eer beperkt, maar Je kunt altifd hhandmatig meer informatie via een zoekma- chine als Google proberen te vinden. In vee! sgevallen volstaat het de informatie dle je vindt bij Bron (bijvoorbeeld DriverFrameworks- UserMod) én bij Id (hijvoorbeeld 10111) als z2oektermen te gebruiken. Off probeert het bi een meer gespecialiseerde online database als wrwweventid net. EventLog Inspector DDuiken dezelide fouten sporadisch op con of meer toestellen op, dan zet je een (gratis) tool als EventLog Inspector in Die kun jenmameliczoin- stellen dat die een pop-upbericht af een emai verstuurt zodra bepaalde meldingen in de Win- dows-logbocken opduiken. Je downloadt deze tool via wwwsnmpsoftcom/eventlog inspector envier Next-knoppen verderisdenstallatiegen {eit. Op het tabblad General zet je het opstart- type van de service desgewenst op Automatic via de knop Change Type en druk je vervolgens op Start Service. Ga vervolgens naar het tabblad Met wat got le {ert de ontine data roaige feecback ALLES onDER cONTROLE. “) taeenfbel ovr » ‘het monitoring van de ‘seston Settings en open de rubriek Email Hier vul je de (SMTP. gegevens van de e-mailserver (van je provide) in. Bevestig met Apply. Open daarna de deelrubriek Forwarding en stip de optie For ‘ward events permitted by list () AND NOT denied by ist (2) aan, Kies i Filter list de optie List of PERMIT rules en voeg via het groene plus knopje de gewenste criteria van de nieuwe rege toe (2als Event type Error, Source sequal [Jen Event ID is equal. Hier vuljetevens ‘het gewensteafzender- en ontvangeradres in, WINDOWS- LOGBOEKEN HOUDEN GEDETAILLEERDE INFORMATIE BIJ OVER ALLERLEI (SYSTEEM-) GEBI NISSEN. ‘Bevestig met Apply en bepaal viade deelrubriek Consolidation de gewenstee-malfrequentie. Het fs tevens mogelifk op gezette tiiden rap- porten telaten genereren, die je eventueel weer ‘via mail lat versturen. Deze optie vind jein de rubriek Reports, > mattjebolareite sebeuteisae autor IVERBETEREN, , Back-upbeheer en NAS (Network Attached Storage) Is elgenlik onmisbaain een modem thusnetwerk,alwas het alleen om centrale opslagruimte beschikbaar te stellen aan alle gebrukes vanje netwerk. Zo goed als alle NAS-apparaten laten je bovendien toe gedeelde mappen te creéren en gebruikerspecitioke ‘machtigingen toe te kennen. NAS'en ondersteunen bovendien één of meer RAID-implementaties (zoals RAID 1), waarbij alle data meteen naar twee (of meer) fysieke schiven worden geschreven, Geeftéén schif de geest, dan evert de andere schif nog netjes alle gegevens aan. Zo'n RAID-con- structle vrhoogt wellswaar de velighed vane data, maar die vervangt geenszins een echte back up_Echter, met de uiste software kun jede back-ups van al je computers wel automatiseren en dle ‘00k velig op de NAS laten bewaren. Een gebrukksvriendelie en betrouwbare tools avast Veeam Endpoint Backup Free. We tonen|e hoeje hiermee zorgeloos aan deslag hunt. raep ‘+ ee ite i pra ~ SL SS =! Seen siiomestyaiecn ‘Meteen na deinstallatie set de tool de Veeam Recovery Media Creation Wizard voor. Ook al sean je deze wizard ook naderhand nog opstar ten via Alle apps / Veeam, het is een goed idee dit erstelmedium 20 smel mogelfk te creéren, Immers, wanneer Windows oot weigert op te starten, kun je langs deze weg nog bi je back ups Controleer (op de verschillende systeren) ‘kof je het systeem met dit medium wel dege le keuntopstarten. Jebent nu Kaar voor de eerste back-up, Open {de beheermodule van Veeam en ga naar Status Configure backup. Je kunt hier kiezen tussen ‘het back uppen van de volledige pe van één of reer specificke volumes en van bepaalde map, penofbestanden, Weraden jeaandeeersteoptie te kiezen, Vervolgens uid jedebestemming ROS aan, Ideatter Dewaar | Ab So STtemttonabnteomoe = je de back-ups op een NAS, of minstens op SINE em een netwerkshare | Ores cae eevee eae eames | Perrersterreti tetas ‘emer toesncine [ rae rae eee, ‘hebt, zodat je de back- |“ See tttae coma manitoba nap arb pe af en. be bat Cees ies controeren, Ten slotte Sepeeeteeeiceres etnnnmnteetinne teioockagsvane 4 ——— ‘oldie syateem 4 bepaat zt hoeveel dagen Vesam de back- ‘ins moet benaren ee fT — = a ‘ul je nog de gewenste back upfrequentie en. ‘voorwaarden in (oivoorbecld When backup target is connected). Lege wiigngen vast met Save en met Finish, Herstet (Om een gemaakte back-up terug te zetten, Klik Je den het Status-tabblad aan en druk je op de ‘nop Restore Files of Restore Volumes. In het erste geval koppelt Veeam de back-up als een ‘virtuele schiff zodat fe die kunt doorbladeren com data selectiet te herstellen, In het tweede geval selecteer jee gewenstedatum en make ude welk volume of weike volumes) wilt terugzetten. Lukt het niet meer om Windows (en Veeam) op te starten, dan kun je dit herstel ‘nog starten vanaf je herstelmedium (ale worige paragraal, IDEALITER BEWAAR JE DE (AUTOMATISCHE) BACK: PS VAN JE TOESTELLEN (OOK) OP JENAS. Gaara } Extra tools We hebben jeal heel wat tools aangerekt die je als thulssysteembeheerder kunnen helpen. Heron- der hebben we nog ver uiteenlopende programma's vrzameld die veg of lat zeker ook van pas zullen komen. ‘Angry IP Scanner Angry IP Scanner profleertzichzeif weliswaar als een internet-monitoringtool, maar wilt gebruiken dt toolje geregeld wanneer we niet precies weten welk IP-adres een bepaald ap- paraat heeft of wanneer we snel willenuitvis sen welke apparaten zoal actif zi binnen een Depaald IP-berelk. Deze Java-applcate is be- schikbaar voor Windows, OS Xen Linux en kan cok zonder installatie opereren. Houd er wel rekening mee dat sommige beveligingstools e download als verdacht markeren, maar die ‘waarschuwing mag jegerust negeren. De wer- king is eenvouelg: e bepaat erst het gewenste IP bereiken even later verschinen de gevraag- e adressen, en zi je welke systemen actie ijn (inctusief nostra). evrnevace DiskcheckUp en blassicke harde schiff is nog zowat het fenige mechanische onderdeel in een compu- ter en dus per definitie aan sijtage onderhe- ‘vig. Nagenoeg alle schijven hebben echter een zekere intelligentie ingebouwd, die gebruik- maakt van allerlel sensoren om je op naderend eschifindegaton ‘Seannerlenenerk Diskcheckup hous de lend aabenee moet opafstandover Neem hatbehesr van ALLES onDER conTROLE onhellteattenderen, Deze functeIustert naar de naam SMART (Self-Monitoring Analysis and Reporting Technology). Met de gratis tool DiskCheckUp kun Je die informatie van de aangesloten schijven opvragen. Het is tevens rmogelik je te laten waarschuwen wanneer een bepaalde drempelwaarde, evenals een Instelbare schijftemperatuur, overschreden ‘wordt. Dat kan via een pop-upvenster en in principe ook via e-mail. In principe, want ti dons onze tests bleek de mailfunctie niet goed tefunetioneren, vm ausmarkcon/pedicldstctedn ir Papercut NG Vind je dat sommige gebrulkers al te gretig ge- Dbruikmaken van je gedeelde (netwerkjprinter of houd je het aantal afdrukken graag in het 00g ult ecologische overwegingen? Installeer ddan PaperCut NG. Deze tool wordt vaak in be- Arifsomgevingen ingezet, maar fe kunt hem (ook voor je thulsnetwerk gebruiken (gratis tot vijf gebruikers). De tool instaleert een web- server en vant een overzichtelife interface Jean je niet alleen alle afdrukdken monitoren, ‘maar ook beperkingen opleggen aan specifieke gebrutkers see apr com/pdc/ng ‘Supremo ‘Met het gratis Supremo (owwsupremocontrol. com) kun Je op elk moment j eigen pe overne- men of eventueel de van een andere netwerle gebruik. In dit geval zr fe er wel voor dat je 4e tool als een service in Windows installer Je vulttevens een wachtwoord in. Vervelgens ‘neem je vanaf een ander systeem de computer ‘over, met behulp van het portabele Supremo en na het invullen van je wachtwoord, Overigens Jun je Supreme ook gebruiken voor hulp op af- stand, waarbijemand jou zi TD en bifhorende ‘wachtwoord doorgeeft In dit geval hoeft Supre- ro niet als een service te worden getnsalleerd, soporte Je kunt bijna nooit genoeg wifi- dekking hebben en vaak geldt dat de dekking niet overal in huis goed genoeg is. Een wifi- repeater is op het eerste gezicht een elegante manier om het draadloze netwerk alle vithoeken van je huis te laten bereiken. Wij duiken hier eens wat dieper in en hebben er zeventien getest. J) cecteen cctv teense boc peti eoraeteerecent om nerenewinone Dorses won wi dan esa nr Sinan De Tileststarenagaredurerpetcpamnar Sou ee fine Sp Centon pbc cn une a aa ot cous bmnde hb enc meh a Seonssonen senda anges Sevag ara pa ape inal op un er ras Se mine lemeain pean mnoein ore to nen wo een ca bel np ihe nuvecr ent var aaasihom ora? th sr en mtr oo a a 8 PLAATSING ‘Voor een repeaters dejuiste paatsing van ‘cruciaalbelang. Stopjehemte icht bi het bronsignaal ingen stopcontact, dan heb je ‘weliswaar een uitstekend inkomend signaal maar s de kan groot dat jealsnog niet overal _afdoende bereik heb. Kies je een stopcon- tact dat te verwegis van de bron, dan ishet ‘signaal dat bide repeater binnenkomt niet meer goed genoeg. Je hebt dan weliswaar ‘een uitstekend berekin deithoeken vane huls, maar een zee beperkte bandbreedte. Uiteraard ben ei het plaatsen athankelik ‘van de beschikbaarheld van stopcontacten. Hi kan nog zo goed tot zn recht komen op ‘een bepaalde plaats, as er geen stopcontact In de buurtis, moet e toch verder gaan kien, ‘Omer zeker vantezin dat e de repeater op Halvering vande bandbreedte Als er iets typerend is voor repeaters vergeleken met andere netwerkapparatuur, dan is het wel dat er geen gebrulkge- maakt wordt van kabels Alles gaat dus draadloos. Repeaters 4e iste locatiein huis plaatst, kun je een app zoals WiFi Analyze (alleen Android) ge- bruiken of aan de slag gaan met deinSSIDer- software van Metageek (wwwinssidercom). Uiteraard helpt ook de op de repeater aanwe- ‘ge verlichting hier Inhet algemeen geldt dat ede repeater daar moet plaatsen waar le nog een goede tot zeer goede signaalsterkte ‘meet. Er magpbi de led-indicatoren op de repeaters best een streepje van demaximale sterkte af zijn, maar meer zouden weniet aanraden.Baseer ede plaatsing op gegevens uit software van derden, dan raden we aan om ervoor te zorgen date signaal maximaalz0 tussen de-50 en-60,d8m ait. Inde praktjkzul ei het plaatsen van een tilbaarin wn netwerk. Het Europese Hof moet nu beoorde- deisennorcasel Jon yelk echt in dit govalzwaarder weet: het ™ Scevoorkionten auteursrechtelike Belang van Sony of et recht, imsarcokom®'@ van Me Fadden om zonder belemmeringen een ‘wif netwerk op tezetten, ~~ eT ANC’ Pee eae) Wachtwoord verplicht? Het is in Nederland niet verplicht om een len op je netwerk, al- Teen is dit vanuit Juridisch oogpunt wel een {goed middel om jezelf in te deken. Met een ‘wachtwroord kun je namelifaantonen dat je 4e port tot jouw netwerk niet volledig open hhebt gezet voor illegale activiteiten. Verder ‘worden de regels rand beveiliging voor net- ‘werken steeds strenger, vooral op het gebied vvan privacy. Zo wordt binnenkort de Europese Privacyverordening ingevoerd, Deze wet kan fe verplichten om ‘passende technische en or- feanisatorische maatregelen' te nemen om de persoonsgegevens op Je netwerk te bescher~ ren. Hoe zwaar deze beveiligingsmaatrege- Jen moeten 2in, hangt af van de gegevens die op je netwerk worden verwerkt. Als dit me- Aische gegevens zijn, moet je meer doen aan de bevelliging dan wanneer jouw netwerk is ‘opgezet voor een LAN-party. Als je niet vol- oet aan de privacywetgeving. loop fe kans op cen boete van de Autoriteit Persoonsgegevens (voorheen College Bescherming Persoonsge- sevens, CBP). re . wachtwoord in te st CEPI core Gratis internet in de tein ‘rteintmetten mest Jeers aktoord gran Earerety BINNENKORT WORDT DEEUROPESE PRIVACYVERORDENING INGEVOERD. DEZE WET KAN JE VERPLICHTEN OM ‘PASSENDE TECHNISCHE EN. ORGANISATORISCHE MAATREGELEN’ TE NEMEN OM DE PERSOONSGEGEVENS OP JE NETWERK TE BESCHERMEN. WAT MAG OP JOUW NETWERK? | ACHTEROROND oH fon boete optessen auroriTeit PERSOONSGEGEVENS DUBLIN 7 Hipsterspleasebuysomething o- ‘Somme ondernemers ieen ervor alleen betalende Manan cen wachtwodrd te gevan, Herdoor wert de roeo van mogelikenet- ‘weniger rigs beper wift; Gegevens vangastenbeheren Als je con wif-netwerk voor ledereen openstelt ‘hoo ede actvititen van e bezoekers vlgens de ‘et let biftehouden,Jezou wel kunnen overwe- genome MACadressen van deapparaten waar :mee verbinding is gemaakt met je netwerk en de dduur van die verbinding een kort tid opt slaan (@itiunje bivoorbeed inaien in veel routers Als erbijvoorbeel kinderporno via jouw netwerk is _verspred, Kan de pote met deze gegevens snel- ler cen verdachte oppakken. Vaak moet je ver Dlicht meowerken met de polite, maar je kunt niet worden gedwongen gegevens af te staan die Jeniethebt. Alscen partijzals BUMA Sterna ‘ijjeaanklopt voor de persoonsgegevers van cen benoeker, hoef je nit alti mee te werken aan ‘hun verzoek Jouw gasten hebben namelii recht ‘op privacy dat ich hiertegen kan verzetton. Inde zaak Lycos vs. Pssers ole Kader heeft de rechter in leer geval vasgesteld dat wanneer het overdudelik is dat je east bezig is geweest metillegaeactivitelten en allen jjuntvasstel Jen wi Mlegale ativitelten heeft verricht, je de gegevens waarmeedeidentitet van die bezoeker kan worden vastgesteld wel moet afstaan. Monitoren van een netwerk: ‘wat zijn de grenzen? In de praktif is het lastig voor netwerkbe heerders om vast te stellen in hoeverre ze hun netwerk mogen afspeuren op bijvoorbeed ille- sale activiteiten. Ut de rechtspraak lit dat dit ‘vaak afhankeli is van het doel van de controle ‘van het netwerk. Daarbij is de privacy verwach- ting van je gasten vaak van doorslaggevend Delang, Als Je Jouw netwerkgebruikers wooraf ‘ged informeert over het fet dat eet netwerk controlert en je daarijhet doel van decontrole Conca ic ea eary Cm Cea aC) A) FEIT VERSUS FICTIE Wat maakt je systeem echt (niet) sneller? Broodjeaapverhalen hebben nooit een gebrek aan luisteraars of gelovigen. In de computerwereld is dat niet anders. Vooral beweringen die indrukwekkende prestatieverbeteringen beloven, krijgen gretig gehoor. Jammer genoeg ligt het bij veel van die claims, voor zover ze niet pertinent onjuist zijn, vaak toch onge- nuanceerder. In dit artikel verzamelen we een aantal van zulke stellingen en scheiden we feit van fictie. 1 teracese et Je hebt ze vast ook al vaker zien ‘voorbikomen: tips en tools die je fen veel snellere internetverbin- ding beloven, dle zich sterk maken jesysteern ‘vluggeropte late starten of dee applicaties gegarandeerd een snelheidsboost rullen seven. Het is natuurlif erg verledelif daar ‘opin tegaan, maar heel vaak liken de resul~ taten tegen te vallen. Soms halen die de pres taties zelfs naar beneden of maken die je systeem minder stabie, Jammer, maar nog. erger als je voor zon tool ook nog eens geld bt betaald REGISTER Regelmatig je Windows-register ‘opschonen verhoogt de systeemprestaties Even googelen naar iets als ‘registry cleaner’ levert Je smeteen een indrukwekkend santal hits op. Op sommige sites rg je zlfseen list te zien van wel tientallen gratis cleaners, Vel van deze cleaners beloven je een merkbare prestatewinstalsjedieregelmatiguitvoert. Inde praktie zul hier jammer genoeg zelden iets van merken. Om dat te begriipen heb je eng inzict in de opbouw en werking van het Windows register nodig, Database Het register is een relatiefeenvoudige database die je via een programmaals Windows Register-eitoroptestarten, via het commando regedit in de zoekbalk van Windows) sgepresentcerd krijgt in de vorm van een hiérarchische boomstructuur. Wanneer je bijvoorbeeld aan de systeem- {nstellingen sleutet of toepassingen installer, wigt de {inhoud van deze database en kan de effectie in omvang toenemen. Vervijder je hieruit zeif bepaalde ingangen, dan bit de omvang van het register in principe echter ongewijigd: de ‘verwijderde’ gegevens worden namelie ‘met nullen overschreven in plats van 2e effectief weg te halen, omdat een wisactiecomplexer is. Geoptimaliseerd Regstereinigers volgen de redenering dat cen groot register, dat dools met ullen is opgevuld, tot slechtere systeemprestaties zouden leiden omdat dit register con- tinu wordt gelezen en beschreven door Windowsenal- lerleitoepassingen.Daartegenover staat dat het register Inet RAMgeheugen wordt ingeladen waardoor deze coperaties sowieso al snel worden uitgevoerd, Moderne ‘Windows-versies lezen bovendien alleen die reister- ‘warden in die 2e op een bepaald ogenbliknodigheb- ben. wat dankzi een uitgekiende indexering erg eff- clgnt verloopt. Oudere delen van het register worden automatisch ook weer ult het geheugen gehaald In de meeste govallen zul je dus nauwelits of geen snelheldswinst opmerken na een rondie ‘Tepister op- schonent Nou kan het wel gebeuren dat de verwijde- ‘ing van cen sleutel die bijvoorbeeld verwit naar een programma in een niet langer bestaand netwerkpad het opstarten van Windows versnelt, maar dat 2ija titzonderingen. Maak je toch gebruik van zon cleaner, bivoorbeeld ‘omat je vermoeat dat je met een registerprobleem te ‘maken hebt, zorg dan eerst voor een systeemherstel- punt, Het zou namelif niet de eerste keer zn dat 2010 cleaner het register iets te grondig opschoont en daar- smeecorrupt maakt! DEFRAGMENTATIE Regelmatig|e schilven defrag- menteren verhoogt de snetheid bij het lezen enschrijven ioe meer bestanden je credert en weer verwiert op cen harde sci hoe grote de kans dat de gegevens niet aangrenaend op de schif worden opgeslagen.Immers, be Regsterecitor recente interne es wvanncer een bestand wordt verwiderd, worden de bit FENSNELLEREPC horende databloken ook wel clusters genoemd) vrige- NAEENREGISTER- gevenen die kunnen dan door een ander bestand wor- OPSCHONING «en ingenomen, Past it neue bestand niet binnen de IS EERDER UIT- ‘vrligekomen clusters. dan wordt de rest van het bestand ZONDERING op één of meer andere schijflocaties opgestagen, en dan DANREGEL. spreken we van een gefragmenteerdbestand. In princ- (mes pe ka ct tot nderdaad tot tragereleesoperatis leiden. CCleaner Sinveger evel 0 verstancle register backup dingen DDaarom beweren de makers van defragmentatitools dat hun programma de prestaties van je schiff aanzien- 1ifckan opkrilken omdat bij 2oin defragmentatieronde 7 de bestandsclusters opnicuw in sequentile wolgorde op Tene dese worden ppl. eee peperktnut ee Deve redenering is cher erg kart door de boc. 20 Ware spat het wertagngsfict al geri vn agent Sher —_thenauweliksop een moderne, nelle Bovenlen eenssDin _zorgt Windows (Vista en hoger) zelt voor een rege heat ‘atige defragmentaticronde, wat het inzetien van een externe defragmentatictool cigenlife overbodig, maakt, Wil je dat zelf controleren, dan doe J dat als volgt In Windows 10 bijvoorbeeld open je Verkenner cen Klik jeje schijf aan met de rechtermulsknop. Kies Eigenschappen, open het tabblad Extra en druk op de -knop Optimaliseren, Je 2iet hier wanneer je schijven, ‘hot latst werden gecontroleerd en in hoeverre 2 ijn sefragmenteerd. Via de knop Instellingen wijigen as je de frequentie van deze automatische controle aan (standaard gebeurt dat wekelies Als e dat wilt, Jkun je 201 controle forceren via de knop Analyseren, fen met de kmop Optimaliseren voer fe efectict eon detragmentatie door, althans op eon ‘klassioke' harde isvanaf versie 7en hoger wel20 sim. Ce One ans eer ue ee eee se ee ee et eee Tae ee eee ee Se eee) er eer neta Cee ee al efragmentate en zogendemd TRI-commando pee ee oer! Windows de SSD op de hoogte brengt van welke Cee ae ee eee kunnen worden gewis. Eon extere deftagmenta- Cee ete ee) Vaneen extern de= frepmentaietoo! how Jemaarweing meer ‘rane teverwachten schif Externe defragmentatietools (gratis of betaai ‘in op moderne Windows-versies dus echt zinloos fm te gebruiken. Heb je overigens een SSD in plaats ‘van een klasieke harde schiff, ees dan ook het kader ‘SD defragmentatie ZOEKFUNCTIE Activeer de indexering van Windows om zoekoperaties te versnellen Windows voorziet in een ingebouwde zoekfuncti, die 2ie je bijvoorbeeld in de zoekbalk rechtsboven in ‘Windows Verkenner, Nu kun je deze 2oekfunctiein- erdaad sneller maken door de indexeringsservice in te zetten, Bestanden op schiflocaties die in deze in exering 2tten, worden daardoor viugger gevonden. Deze indexering op zich vereist echter ook de nodige systeembronnen en vooral op cen systcem met een $cc encen some are stan eigen EXTERNE DEFRAG- kunnen sornmige apps automa isch wachtwoorden invullen in dde browser én in andere apps. Dat geld voor zowel Android als 10S. hhoewel het op Android vaak beter ‘werkt, Daamaast kan het zn dat jeje wachtwoorden onderweg wilt eunnen beheren. Sommige apps ‘hebben een geintegreerde browser, -waarbij je nog eenwoudiger fe kunt ‘anmelden op de websites, of een apart toetsenbord om snel wacht- worden in te kunnen vullen. LastPass heeft apps voor iOS, An- roid en Windows Phone, zowel ‘op de tablet als op de smartphone. De apps bevatten een ingebouwde browser waarmee je eenvoudig deunt inloggen, Het is mogelije nieuwe wachtwoorden, profie- Jen en formulieren toe te voegen. Dashlane heeft apps beschikbaar ‘voor {05 en Android, De mobiele apps bevattenallefuncties van het programma op dedesktop, met één ‘ulteondering: het bihouden van je online aankopen. Een groot nade! is dat Dashlane op Android geen ‘wachtwoorden kan invullen in de ‘browser, Daarvoor moet je per se de ingebouwde Dashlane browser gebruiken. LastPass heeft deze mogelifeheid bjvoorbeeld wel ‘Password heeft ook apps voor ‘Android en0S. Op Android wordt ‘een special toetsenbord gebruikt ‘om waehtwoorden in te vuln, ‘Met 1Password ben je voor syn- ‘chronisatie aangewezen op een loudaienst of op de desktoptoe- passing. Voor die laatste optie moet je eon wif-server activeren ‘op Je bureaublad om je wacht- woorden te synchroniseren, ‘Met KeePass ben je aangewezen ‘op apps van derden, Een opti is bijvoorbeeld KeePass Touch voor 10S. Deze app heeft de mogeli- ‘held om wachtwoorden direct ‘vanuit Safari in te vullen, net zoals deconcurrentie dat doet. vwachenoorden raadpigen end rectinvllen met ge goitegeerde mete mobil via wiftsmctvan= IMPORTEREN/E ea Het importeren van KeePass heeft ingebouvede on- wachtwoorden is be dersteuning voor 1Password en. Jagr, zodat je een- Roboform, maar verder niets ‘voudlg reeds bestaande wacht- Wel heeft KeePass een handige ‘woorden kunt toevoegen aaneen wizard ingebouwad waarmee elk nieuwe wachtwoordmanager. csv-bestand geimporteerd kan Ook — exporteermogelfeheden worden. Je kunt dan zelf aan- in belangrf,2odat jeeen ander geven welke Kolom welke data programma kunt gaan gebruiken bevat. Dat werkt erg handlg. Bi je dat wilt. Dashlane heeft ult-LastPass is het importeren alleen. ‘ebredemogelithedenomteim- mogelie uit je bestaande wacht pporteren en exporteren. Impor- _woordmanager van de browser: teren is mogelfk vanuit Firefox, of uit cen willekeurig. csv-be- CChrome en Internet Explorer, en stand, Het exporteren lan alleen uit onder meer LastPass en Ro- naar een csv-bestand. bboForm Everywhere. Password Gerelateerd aan het ex/importe fondersteunt eveneens LastPass ren is het delen van wachtwoor fen RoboForm, maar heeft ook den. Hetkan soms voorkomen dat feen door de gemeenschap ont- je even iemand (beperkt) toegang ‘wikkelde tool om uit nog. veel wilt geven tet jeaccount LastPass meer applcaties wachtwoorden heeft de optie om een wacht- te importeren, waaronder ook woord te delen naar andere Last e sieutehanger van 0S Xen wit Pass gebruikers. Je kunt ervoor KeePass. Exporteren naar een Klezen het wachtwoord herbi cov-bestand is zoals gewoonlik niet prijste geven. Hetzlfde geld mogelic ‘voor Dashlane p moseiiinecen Met keePass nj el de ‘KeePass heeft een hele- Doel plug-ins beschik- bar, een echt levend ecosysteem. Met de basisfuncties van KeePass is het mogelik overal wachtworoden te lnten invullen met het Auto-Type-systeem. Dat typt de gebrulkersnaam voor je, drukt op Tab en typt hot wacht: ‘word, Dat werkt prima. Je kunt wachtwoorden ook laten ver: open. KeePass is bovendien als enige opensource. LastPass heeft als extra cen bureaubladtoepse sing met de optie om automatisch {nloggegevens in andere bureau: bladtoepassingen in te vullen. Het esktopprogramma werkt echter lang niet 20 goed als de browser: (waarvoor —LastPass geschiedenis| den. Dat kan. LastPass en extraatie de Met Watchtower van Password eect wet io [Begovens van welke etalon ehackt an. Inet lier ‘eretaris alas norde in het achtrventer even c=” [untsalt voorbect wort et eoves gegeven om van ese eet Re eed Pee ec at Bese re ees ee et eed eee eens Jeonline of oftine je wachtwoorden wilt See eed igen gernaakt is of als KeePass LastPass, KeePass, 1Password en ashlane onthouden allemaal de tomatisch je wachtwroorden te wi igen. Dashlane kan bovendien als enlge bonnetjesopslaan van je on- line aankopen. Met KeePass kun je met een omweg iets vergelifbaars, door bestanden aan een record toe te voegen. Ook hebben de betaalde lensten de opti om alarm te slaan als een website gehackt is. 1Pass ‘word en Dashlane ain hierin meer proactief dan LastPas, dle latste oot het alleen als je explicit toe stemming daarvoor geo. van je wachtwwoor- soms erg handlg2in. Dashlane bieden als ‘mogelfheld om au- Vindt. Als dat 20s, moet jebepalen of je dat uithanden wilt geven of lf wit regelen Renee ae ec) eee ee eee re ae eee ee See ee end ishoeveel je bered bent ‘om te betalen voor een goede wachtwoordmanager. KeePas is gratis en veel van de andere besproken wachtwoord- managers hebben cen gratisoptie beschikbaar. Veruit de aantrek: elifeste is LastPass, waarin fe alt leon de restrictie hebt dat je het op drie apparaten tegeli kunt gebruiken, die bovenidien van hetzelfde type moeten 2jn. Dus frie pc's of drie smartphones! tablets Wisselen mag niet. Ver~ der kun je authenticatie in twee stappen alleen Inschakelen met de premiumvariant. Die 12 dollar (€2.1080 euro) per jar, waarmee LastPass de goedkoopste Is van alle betaalde diensten. De gratis variant van Dashlane is al wat WACHTWOORDMANAGERS | ERBEKLST cs pecaaide funeties var Deperkter:synchroniseren is on- ‘mogelif, maar Je kunt wel onbe- pperkt wachtwoorden opslaan (al een deze niet online raadplegen De Premium- versie kat 40 dollar (ca, 36 euro) per jaar, 1Password is veruit de duurste dienst van allemaal en kost eenmalig 6499 dollar (a. 8:50 euro. Eris geen sratis variant beschikbaar van deze dienst, maar je kunt m wel ‘een mand uitproberen. Jam- rer is dat je weliswaar mobicle apps krigt bij de Premiurm-ver- sie, maar dat daar alsnog not in- app-aankopen zitten voor extra ro-funeties. ie moet je nog los ‘open. Alsalternatiet heeft 1Pass- ‘word een familie abonnement ‘voor 5 dollar (ea. 450 euro) per ‘maand, dat te gebruiken is met ‘maximaal vif gebruikers. De ere ne as See ae het overwegen waard i, zn het importereny/ eee See a eer eet) eee eee aad Sere MASTERCLASS RESCHERMING TEGEN RANSOMWARE _ Wapen jezelf tegen ransomware ESCHERM JE FOTO’S, DOCUMENTEN EN ANDERE DATA Je wilt nooit te maken krijgen met ransomware, maar als dat wel gebeurt is het vaak te lat. Alle documienten, foto's, muziek en andere bestanden die je lief zn ben je voor altiid ‘ew. In dit artikel lees je hoe je Jezel wapent tegen ransomware en wat je hier praktisch acht aan wat je wel en niet moet doen als je computer be met is met ransomware. Je vindt dit artikel terug via ww. tiny.e/rw04. Dit keer gaan we dieper op de voorzongsmaatregelen in Y In ComputerrTotaal nummer 04/2016 besteedden we al aan- Wel of niet betalen? ‘Om geen gegevens te veriezen na cen infectie met ransomvrare moet je nu actieondernemen: In tegenstlling tot een doorsnee virusprobleem, at meestal met enige technische kennis en tf wel weer te boven is ‘te komen, ben je met ransomovare echt de pineut, Je bestanden zijn ‘voor atid ontoegankalieomdat ze onleesbaar ain gemaakt met sterke encrypt. Bij de meeste ransomware is de encryptie 20 sterk dat geen ‘enkel hulpprogramma je gegevens nog kan redden. Net als bij somunige sizlingssituaties wordt er geld verlangd en iser cen tijakiok waarbin- nen jeaan deeisen moet voldoen. Als je niet direct etaalt, Kan het be- ag aanzienlik oplopen of de onverlaat melt de enige‘sleutel tot je _ggevenste vernictgen. Het life eon slechte lm. Het avies nt uiter- ard: noolt beaten estimuleert hiermee de versprelding en ontwikke Ling van nog meer ransomwvare en misschien nog belangrier: de kan iserg kein dat je cen‘sleutekrigt om de encrypticongedaan te maken. over moet weten. Verder bespreken we de enige manier om je data te behouden na een ‘ransomware-infectie’. BASISPREVENTIE indows Updates 01» omransomwarehethootd tebieden, heb- ‘ben we dit artikel opgedesd in drie on- erdelen, namelific werkt niet! werkt een beet en titeindelik de ‘ultieme bescherming tagen ransom- ‘ware! Maar we eginnen bijdebasis We kunnen niet -vaak genoeg benadrukken hoe belangrilchet isda je zorgt dat je Windows besturingseysteem geipdatet @ ene t neoes se wering van Windows Windows Update Dif. Gadus i ez na of je weet hoe Windows Up date werkt en hoe je controler of de automatiche ‘updates wel echt automatisch binnenkemen , Bevelligingssoftware |) Devorigetipgettook voor jebeveligngs: software, Het i esentiel dat je een be- veligingspakket installer (al dan niet coramercieel) rmeteen zogenaamde realtime scanner: Hiebij wordt over jeschouder meegekeken of ernietsgeks gcbeurt Zander de meest recente antivirusdefinitiesisook de este beveligingssoftware machteloos Meestal gaat ‘it updateprocesautomatisch, maar controleer dit zal ook rgelmatig even. Zorger dus voor date woet waar je de update functie kunt vinden Patchen, patchen, patchen 03 Nast net up-to-date houden van je <=" besturingssysteem en bevellgingspro- sramma,zorg jeer natuurifcook voor dat jeandere software bijgewerkt is, Beveligingslekken in po- pulaire programma’ ij atid een doelwit van ey: Dercriminelen, Het bijwerken van je software kan hhandmatig, maar dat is veel te omslachti. Gebruik liover een programma als Personal Software Inspec: tor (wortiny.e/psinsp) of Patch My PC (www. patchmypenet) om dit voor je te doen. Bede op lossingen zoeken naar kwetsbare geinstalleerde programma’s en controleren of fe de meest recente versie hebt. Weer en zorg minder! masrenctass a Secunia Ce eee re ee ee eT See ees eee ee cent eee pee ernie creer ero catles waar je nu bij kunt met Windows Verkenner zn doelwit.Zelfs 4 _Bedeelde netwerkbronnen op een andere computer waar le chr ere ee ue ce ery a eee ee td eee ee eaegce td Pe eect a) WERKT NIET Windows Systeemherstet (04 ) Het is altijd verstandig om het extra _-*" vangnet van Windows Systeemherstel te actveren, maar dit biedt meestal geen uitkomst als fe computer ransomware oploopt. Theoretsch kun je mot Windows Systeemherstel je computer terugzetten naar een eerder moment dat alles nog wel werkte, maar maderne ransomuare zal dit @® Colette} Pee ea a een Jesysteem handmatig te back-unpen naar een externe sci ser goed nieuws. De desktop-uploader van Google Foto's bewart al ete eee eed Windows onderdeel actief aanvallen. De velige ‘modus van Windows wordt onklaar gemaakten de herstelbestanden worden gewist Schakel Windows Systeemherstel in oder geval in voor ‘je weet maar noolt Druk op Windows-toets*Pause en Kies Ge- avanceerde systeeminstellingen / Geavanceerd / Systeembevelliging. Activeer Windows Systeem- erste vooral je opstagschijven Direct uitschakelen 05 > Erisiteine kansdat je merkt dat ransom: ‘ware om zich heen begint te eijpen en ‘bezig som je bestanden onleesbaar te maken, Merk Jedit wel dan ishet dringende advies om je systeem direc uit te schakelen. Je Windows intallatie kun, Jemeestal als verloren beschouwen, Alsjede harde schif uitbouwt en via een usbadapter aan een andere computer hangt, heb je mogelifekans om nog lets van je data te redden. Verwijderuiteraard direct de netwerkkabel ult je computer of schakel je wit-adapter uit. Voor wif i op de meest lap tops een snetoets aanovezig dle werkt via een Fh- toctscombinatie of een fysik schuife of knope. ‘Onthoppel ook externe apparatuuren je NAS. Indecloud Het is con fabel dat je veiig bent tegen. ransomware als je je gegevens be- waart in de cloud. Dit gelat niet voor specifieke Pere eel com/apps, gee e Google-account open laat het programma weten ee cern eee emery Deu eer estate ea’ een een etc cet ee Ce eeu ee ed De eet ee eee eee ae Ce ee etc ‘isch aten uploaden via de Google Foto's-app (Android en 0S), en fees Cee an eee cas Peete ee to eee reo ene ee cera Cee ee ee eer sere poorer cloudback updiensten waarbij versie of snapehots ‘worden bijgehouden, maar wel voor OneDrive, Dropbox en Google Drive. De meeste clouddiensten ‘werken met synchronisatie, Als ets aanpast op je computer in bilvoorbeeld je Dropbox, veranderen de gegevens vrijwel direct ook bij de clouddienst. Een document wordt door ransomware onleesbaar fgemaakt met encryptie op Je computer en vervol- gens gesynchroniseerd naar je clouddlenst, Bij onder andere Dropbox is het wel mogelie om cen cerdere bestandsrevise terug te zetten. Omdat dit per bestand werkt en jedus niet in én keer de vol Jedige clouddienst kunt herstellen naar bijyoor- ‘eld eergsteren, ben je dagen of ween! bezig om je bestanden te herstellen, Een back-updienst met versiebeheer heeft dt probleem niet. Voorbeelden jn CrashPlan (worw2ode42com) en Carbonite (wrwrw-carbonite com), De oplossingen bieden goede Descherming tegen de gevolgen van ransomware, ‘maar goedkoop in ze niet. ROP 07 » Ransomvare misbruikt soms ook RDP. Met dit onderdeel, voluit "Remote Desktop Protocol kan je systeem op afstand wor- den overgenomen. Deze zakelie functie wordt feck door sommige thuisgebruikers gebrut, ‘maar als je RDP nooit gebruikt kun je dit onder deel beter uitschakelen. Start het programma —_—- 4 SystemPropertiesRemoteexe als. beheerder, bij voorbeeld via Windowstoets+R of een zoekop: , Hand: } matige back-up Handmatig bacl-uppen heeft ‘een groot voordeel ten opzichte van een geautoma- tlscerd back-upproces.Jemaakt de back-upbewust fen merkt het eerder als er iets miggaat. Omdat de extern schiff net permanent verbonden isoverle- vvenbijnaal fe bestanden de gevolgen van ransom- ‘ware. Allen de gegevens tussen het moment van back-uppen en de ransomvrare-besmetting aan verloren. Deze schade kun je beperken door regelmatigr tebackcuppen en/of gegevens gedeel- tell alsnog te bewaren bij een clouddienst met (12 bestandaversien os, Randeslagl £13. sekunteon goede back-upop 101 manic: ren realseren. In dit artikel gebruiken, ‘ween externe usb schiff van 1B, ruim voldoende voor onze gegevens en besturingssysteem, Om de back-up te maken gebrulken we AOMEI Backupper Standard, Dit programma is gratis voor persoonlifk gebruik, AOMEI Backupper kan mappen, parities of je volledige systeem velligstellen. We kiezen ‘voor dit latste scenario, Dit duurt anger, maar je hhoeft ook niet na te denken of je iets vergeet. We saan de back-up dusdanig instellen dat toekomstige reserve kopieén sneller Klaar ain. Download en Installeer AOMET Backupper Standard via worw. Dackup-utilitycom. Slit de externe usb-schijf aan en start het programma. BESCHERMING TEGEN RANSOMWARE | MASTERELASS Herston <->. packeup biwerken {14 secertatinvnfebckuptan va tet | 16) Zoe tn bck et gemaak met [AOME! Backuperprgamma Als je °~--” AOME!Bacuper worden tekomstige shxctfer wort van ransomvare kane Windows back-ups seller afgeond Zia e AOME Enc aloverorenbechouwen Abjedeenterneschifaar_peropart wort emees recente backup getoond Shi isde Kane poo dat ok dee wort angege- nfl bginerherm ome, Jeet hier onder are pen Omtockandusweligteragtekunnen ten, wanner de back-up heeft gedaan of deze nc ‘mae Windows niet laden worden Jeheincen her cesvol was Onde dit vere vind ere kop Stenedium nodg van AOME Eackpper Dit seen pers Restore Backup en Advance. Kk op Hock cpsartbare of ust ie uten Windows om en kes Incremental backup. Hlermee worden wert, Heme start ce wigs ngeving op van allen de wiiingen sind dels back up ge rar vtlgr syteen unt Rese Het werkt opjetackeupschit IS raadzzam fe herstelmodium det sant maken ‘Raat e AOMEI Banger gentalerd het Eta programma’ inet ned, AOME Bacauper Tran on herself maul en epstart tre ubstick voor je Kile heroor op Ubies/ Greate Bootable Rescue Media en ole de wird Je unten Linux optartetu aannalen eben vwor cen Windows PE arnt Dinas stp, rer ineativnd oop website van dealers (wwtnyefame De meet mensen hebben a deende an cen herttnatum opts an Le . Volledige systeemback-up ‘ 15 |} Klik op Backup en kies voor System Backup. Er verschinen twee stappen in ‘eal Bi step 1 hoe je nets te doen. AOME! Bac Jeappe Ket zlf wat er veliggesteld moct worden (aes Bj 'tep 2 Kies ede exteme usbschif als deel station veer de back-up. Wacht geduldig tote“ ""*, Back-up terugzetten Imck-up i afgerond Het inck-uppen van je volle- | 17) Zonder ransomware-besmeting an dige computer kas decerste er vel tid We gaan je reservekopieén van AOMEL Bsckup- dit proces aanienlik versnelen voor de wogende per terugetten vanuit Windows. Start AOMEL Imck-ups bij de volgende tip. Verget je exterme Backupper en gebruik het tabblad Restore of her~ schifniet los te koppelen van je computer! Klink stele backup vanuit Home. ij Home kun je cok rmisschien als een open deur, maar veel mensen kiezen voor Advanced / Explore image. Hire Ihebben hun usb-schif met Ick-ups permanent kun jecenvoudigindividuelebestanden uitjeback- angesoten, en datis nie verstandis. upterughalen.Jeback-up word gekoppeld als extra sehifletern Windows Verkenner /--~s, Herstel na besmetting {18 Ais je systeem besmet is met ransom: =” ware of om een andere reden niet meer ‘functioneert, heb je je herstelmedium nodig dat je bijstap 14 hebt aangemaakt. Door je computer hier zmee op te starten krijg je een. AOMEI Backupper- versie die ljkt op de Windows-versie. Gebruik het tabblad Restore om je back-up terug te zetten en ‘maak hiermee je systeem. inclusiet Windows, weer bruikbaar. ANDROID MASTER VAN BEGINNER TOT (a4 TIPS VOOR BEGINNER Moyen a) ad 64 Ce) TT) rT PIMP JE ANDROID Je toestel kan altiid mooier, Bode DE BESTE SMARTPHONES EN TABLETS GETEST MUST-HAVES VOOR ANDROID! * De beste smartphones vit China se een FOTOGRAFEREN, ALES OVER] ALS EEN EXPERT eC Meera) eae Jouw volgende toestel NU TE KOOP IN DE WINKEL! OF BESTEL 'M OP RESHIFTSTORE.NL/ANDROID CoN tt a DE PI 3 AAN DE SLAG! See eae ee ce ay Pi 3-workshop? Wij hebben een aantal scherp geprijsde setjes rondom de Raspberry Deer ea ce) Eu IDEALE BASSISSET VOOR ELK PROJECT! De nieuwe Raspberry PI3 Model B past in dezeltde behuizing als zi voorgangers, maar is intern aanzienlijk verbeterd, De chipset is vee! krachtiger,waardoor hij nog geschikter wordt als mediaspeler (ok zijn de verbindingsmogelifcheden uitgebreid met geinte areerde bluetooth en wif De nieuwe Pls hiermee een volwaardige netwerkcomputer ge ‘worden. En met deze Compleetset kun jeer meteen mee aan de slag! De Raspberry Pi 3 Compleetset bevat: + Raspberry P13 Model B * Netadapter5volt.2,5 ampere * Originele behuizing 16468 microSD kaart met SD-adapter * Hdmkabel (1.5 meter) + Netwerkkabel (2 meter) DE RASPBERRY PI 3 DOMOTICASET BEVAT: + Raspberry PI3 Model 8 + Netadapter5 volt, 2.5 ampére * originale behuizing + 8B microsD-kaart met SD-adapter len Domotica-software voorgeinstalleerd ** Hdmikabel (1,5 meter) + Netwerkkabel (2 meter) “REX Com (nieuwe versie) t wv. € 109,75 + Set van 3 KIIAankiikUltstekkerdoosschakelaars wv. €29.95 ‘DE RASPBERRY P13 ADVANCED MEDIAPLAYERSET BEVAT: + Raspberry Pl 3 Model 8 * Netadapter 5 volt 2.5 ampére * originele behuizing + 86 microSD-kaart met SD-adapter en Mediacenter-software voorgeinstalleerd + Hdmikabel (1,5 meter) * Netwerkkabel (2 meter) *Stereo-kabel * Handig min-toetsenbord met touchpad twv. € 29.99 * atten Be summoned by the sound Latham Audio | tol OFS - 5082811 | wwwwelatham.nl | emai: info@latham-cicom | YF @lathamauc iio VW i{=fol-1¢-Maatetelpre pveiare) la R WB cd Pistol lal lector lal Male ee elt e Sita Uc-1 9] X10 Ua hole) Of je nu met praktische zaken aan de slag wilt, je pc op de pijnbank wilt leggen of juist wilt ontspannen met een recente game: in deze rubrieken ben je Ere lahal-1@ 6) (-¥- 10] (cma Co) cla) de nieuwste hardware — van tablets tot videokaarten — grondig, zodat we je van een Ere N79

You might also like