Professional Documents
Culture Documents
Sootra
Sootra
Sootra
CHARAKAM SUTRASTHANAM
Chapter 1 : Deerkhanjeeviteeyam
Number of chapters in charakam sutram -30
pratisamskarana by dridabala-chikitsa 14-17, kalpa, sidhi.
pratisamskarana by charaka-sutram, nidanam, sareeram, indrium, &13 chapters
in chikitsa
Sequence of ayurveda in caraka samhita -brahmn> daksha> aswini> indra>
baradwaja>
maharshaya> punarvasu> agnivesadi maharshaya.
The root of purusharta-aarogyam
Trisutra are- heulinga, oushadajnanam, swstatura parayanam (karanam,
lakshanam, oushadam)
Diciples of atereyea- agni, bhel, jatukana, parasara, harita, ksharapani
Jeevitam - sareera, indriya, satwa, athma samyogam,
Synonims of jeevitam -nityagam anubandam dhari
Tridandam- satwa, athma, sareeram = puman, chetanam
Dravyani -panchabuta, athma, manas, kalam, dik. = 9
Dravyam=asraya of karma 3& guna-gunas:samavay,nishkriyatwam, karanam
Prayojana of ayurveda- dhatusamya
Trivida hetu of vyadhi-mitya, heena, ati yogam of kala, budhi, indriyartha,
samayogam=arogyam
Asrayadravya of rasa- pridvi, jala, vyaktadravya of rasa-akas, vayu, agni
Oudbhidadravya- vanaspati: fruit with out flower, vaanaspatya: fruit with flower
veerut:climbers, oushadi: falapakantha
six vriksha for sodana
Chatusneham- sarpi taila vasa majja
Panchalavanam- sourchal,saindav, biba, samudra, oudbhiga
Rogam - asanghyam
Aganthu - abhikadadi
Nijam -dosha vikriti
Nanatmaja vikrara ere described in this chapter
Vatavikaram- 80
Pitta vikrara - 40
Kapha vikrara - 20
Chapter 21 :Astow nindideeyum
Are-ati deerkha ati hrasva ati loma aloma ati krishna, ati goura ati stoulya ati
krisha
Dosha of atistoola- ayurhrasam, jara, krichravyavayata, dourbalyam,
dourgandyam, swedabada kshudatimatram, ati pipasa
Chapter 22 :Lamkhana brimhaneeyam
Saptopakrama- lankhanam brimhanam, rookshanam, snehanam, swedanam,
sthambanam
Swastha do brimhanam in greeshma ritu
Szmyak rookshana lakshana =samak langhana lakshana
This chapter is very important ; study well
Chapter 23 :Santharpaneeyam
sanrharpana yogam described in chapter 23 santharpaneeyam
Chapter 24 :Vidhisoniteeyam
Rahtadushti nationally happiness in- sarad
Krodha leading to- rakta dusti
Jala, anoopa, bilesya, prahasa mamsam causes -rahtadushti
Treatment of rahtadushti -raktapitta hara treatment virechanam anuvasanam
raktamoksham
mada is caused by vata encroached in vatasthana
Madyaja mada is charecterised by kshnikaavastha
Sakam- jeevanthee
Mrugamamsam- enam
Pakshimamsam- lava
Vilesayanam- godha
Matsyam- rohitam
sarpi -gavyam sarpi
Ksheeram- gavyam
Stavarasnesa- tilajam
Anoopavasa- varahavasa
Matsyavasa- chuluka
Jalacaravasa- hamsavasa
Vishkiravasa- kukkuda
Shakhadavasa- ajamedas
Kanda- shringavera
Phala- mridweeka
Ikshuvikara- sarkara
Following are the ahita among foodstuffs
Sookadhanya -yavaka
Samidhanya -masha
Udakam -naditoyam
Lavanam -oruppu
Sakam -sarshapi
Mrugamamsam -gomamsam
Pakshimamsam -kanakapotam
Vilesayanam -bheka
Matsyam -chilichimam
Vyangam - reeredardyakaram
Pumsthopakhada- ksara
Anna aruchikaranam- tindukam
Akandyanam- amakapitham
Ahridyanam- avikam gritam
Sosha nasaka, styanyam, satmya- ajaksheeram
Kapha pitta kara- aaviksheeram
Swapna jananam- mahisha kshira
Sbishyandakaranam- dadimanda
Karshaneeyanam-gavedhukam
Virukshaneeyam- uddalannam
Mutrajanan- ikshu
Purishajanan- yava
Vatajanan- jambu
Slesma pitta janan- saskulya
Amla pitta jananam kulatha
Vamanam, asthapanam, anuvasanam madanafala
Sukhavirechanam thrivrit
Mriduvirechananam- chaturnagulam
Theekshna virechananam snuk paya
Sirovirechananm prathyak pushpin
Vidangam krimignanam
Sirisho vishagnanam
Khadiram kusthagnanam
Rasna vathagnanam
Amalakam vaya sthapanam
Harithiki- pathiyanam
Eranda moolam vrishna vatha haranam
Pippali moolam deepaniya pachaniya aanaha prasamananam
Udichyam ( iruveli) nirvapaneeya pachaneeya charadi atisara haranam
Katwanga and mustha sangrahana deepaniyanam
Anantha (koduthoova) sangrahika deepaniya rakthapitha prasamanam
Chitrakamoolam deepanieya guda sopha arsa soolaharanam
Puskaramoolam hikka swasa kasa parswasoola haranam
Amrita sangrahika deepaniya vathahara sleshma sonitha vibandha
prasamananam
Vilwa sangrahika deepaniya vatha kapha prasamananam
Ativisha deepaniya pachaneeya sangrahika doshaharanam
Ulpala patma kumuda kinjilka sangrahika raktha pitha prasamananam
Duaralabha pitha sleshma upasoshanam
Gandhapriyangu- sonitha pithathiyaoga prasamananm
Kutajatwak sleshma pitha raktha sangrahi kopa soshanam
Kasmary phalam raktha sangrahika sonitha pitha prasamanan
Prishni parni sangrahika deepanieya vatha hara vrishyanam
Vidarigandha vrishya sarvadoshaharanam
Bala sangrahika balya vatha haranam
Gokshura mootrakricha anila haranam
Hingu chedaneeya bhedaneeya deepaneeya anulomika anila kapha
prasamananam
Amlavethasa bhedaneeya deepaneeya anulomika vatasleshma haranam
Yavasooka sramsaneeya pachaneeya arshagnanam
Takra grahani arsha gritavyapat prasamananam
Samagrita sakthau vrishya udavartha haranam
Sannipatho duschikistyanam
Thamo- vishma chikitsyanam
Jwara- roganam
Kushtam deerkha roganam
Rajayakshma rogasamoohanm
Premeho anushanginam
Jalooka anusastranam
Vasthy tantranam (karmanam)
Himavan - oushadhi bhuminam
Soma oushadhinam
Marubhumi- arogyadeshanam
Aanoopam ahitadeshanam
Nirdesakaree- athuragunanam
Arishtanam anirdeshakari
Bhishak chikitsanam
Nasthika avaryanam
Laulyam kleshakaranam
Anirvedo vartha lakshananam
Vaidya samooho nisamsaya karanam
Vaidya gunanam yogo vijnanamaushadanam sastrasamhita tarka, sadhananam
samprapathy
kalajnana prayoganayanam
Avyavayasa kaladi pratihetunam
Tadvidya sambshasa budhy vardhananam
Drishta karma nisamsaya karananam
Asamarthata bhayankaranam
Acharya sastardi gamana hetunam
Ayurveda- amrithnam
Anushtanam sadvachanam
Ahitanam- asambandhavachana sangrahanam
Sarvasanyasa sukhakaranam
Total number of these are 152
These are good for vatha pitha and kapha
Asava dravyas dhanya phala moola sara pushpa kanda patra twacha and
sarkara
There are endless due to samskara vishesha
The most important asavas are 84 they are
Dhanyasavam- 6
Phalasavam 26
Moolasavam- 11
Sarasavam 20
Pushpasavam- 10
Kandasavam- 4
Patrasavam 2
Twagasavam 4
Sarkarasavam 1
Chapter 26:Athreya badrakapeeyam
Rasam divisions
Rasam -1 badrakapeeyn; rasanartham
2- sakunteya brahmanan; chedanam, upasamanam
3- hiranyaksa; chesaneeyam, upasamaneeyam, sadaranam
4- kousikrya baradwaja; swadu hitam, swadurahitam, asawadurhitam,
asawadurahitam
Hingu - vibandhagnam
Purana sali, sami- rooksham navam-guru good one year old
Anupanam- vata- snigdam ushnam, pitta -madhura seetam , kapha -rooksha
ushnam udakam, kshayam- mamsarasam, klanta- ksheeram, sthulan- madhudakam
Karsyan- sura
Madyam -alpagni, ama, anidra, tandra soka klama adya mamsa seelinam
Anupanam gunas - tarpayati, preenayati, oorjayati, paryaptibir nirvrittayanti,
bhuktam avasadayadi, annasanghadam bhinatti, mardavamapadayadi, kledayati,
jarayati, sukha parinamayati, asu vyavayati
Jangala namsam - lakhu
Anupa - guru
Most guru part - siromamsam
Guru laghu is applicable only in sukumaras
Chapter 28 :Vividhasita peeta vijnayeeyam
Aaharam -saram , kittam
Kittam -mootram, malam, vatam, pitta, kapha srotomala, kesha smasru roma,
nakha
Sara- dhadu
Dhatu doshaja rogas are described in this chapter
indriyasrita dosha causes -upatapa & upakhada
Aahra bhava- prakriti karana samyoga rashi desam kalam upayogasamsta
upayogkta
Chapter 29 :Dasapranayathaneeyam
Are sanghaw, marmatrayam, kandha,raktam, sukra, ojus, gudam
Vaidya are two types- prana rakshaka, prana nasaka
Chapter 30 :Ardhesasa mahamooleeyam
Moola sira- 10
Ahimsa- praninam srestam
Veeryam -balyanam
Vidya- brimhananam
Indriyajaya- aanandanam
Tatwabodho- harshananam
Bramhanacraya,- ayananam
Ayurvedam- ulkriishtam
Tantradi- vakyakrama- by heart, vakyartha pravachanam, arthavayavam
Questions to be asked to vaidya- tantram, tantrartham