Zavrni rad

Ivan Filipovi

Sadraj:
1. Uvod

2. Tlocrti, presjeci i proelja objekta

2.1. Tlocrt karakteristinog 1. kata (MJ 1:50)
2.2. Tlocrt krovnih ploha (MJ 1:50)
2.3. Uzduni presjek karakteristinog 1. kata (MJ 1:50)
2.4. Popreni presjek karakteristinog 1. kata (MJ 1:50)
2.5. Sjeverozapadno i jugozapadno proelje (MJ 1:50)

3
4
5
6
7
8

3. Tehniki opis
3.1. Lokacija
3.2. Konstrukcija
3.3. Materijal za izradu konstrukcije
3.4. Primijenjeni propisi

9
10
10
11
11

4. Model konstrukcije
4.1. Opis modela
4.2. Perspektivni prikaz modela konstrukcije
4.3. Tlocrti etaa
4.4. Presjeci po osima

12
13
14
19
23

5. Optereenje konstrukcije
5.1. Analiza optereenja
5.1.1. Optereenje vlastitom teinom
5.1.2. Stalno optereenje
5.1.3. Uporabno optereenje
5.1.4. Optereenje snijegom
5.1.5. Optereenje potresom
5.2. Kombinacije optereenja

25
26
26
26
27
28
28
29

6. Kvazistatika analiza prorauna na potres

6.1. Proraunsko ubrzanje tla
6.2. Faktori vanosti zgrade
6.3. Razred tla
6.4. Razred duktilnosti
6.5. Provjera pravilnosti graevine
6.6. Faktori ponaanja
6.7. Proraunski spektar odaziva
6.8. Prikaz izlaznih rezultata modalne analize

33
34
35
35
36
36
36
38
40

7. Pomaci konstrukcije
7.1. Proraun pomaka konstrukcije i rezultati prorauna
7.2. Provjera ogranienja meukatnog pomaka

45
46
46

Zavrni rad

Ivan Filipovi

8. Unutarnje sile i dimenzioniranje

8.1. Uvod
8.2. Stup C-8, prizemlje
8.2.1. Presjek dolje
8.2.2. Presjek gore
8.3. Greda B106, prizemlje
8.3.1. Dimenzioniranje na moment savijanja
8.3.2. Dimenzioniranje na poprene sile
8.4. Plan armature stupa i grede

48
49
50
53
55
57
61
64
65

9. Komentar provedene analize

9.1. Osvrt na rezultate analize
9.2. Prijedlog promjene postojeeg stanja

68
69
69

10. Literatura

73

II

Zavrni rad

Ivan Filipovi

1. Uvod

Zavrni rad

Ivan Filipovi

U zavrnom radu se obraduje statika analiza objekta nepravilnih tlocrtnih dimenzija

povrine 800 m2. Objekt je visok 11,06 m iznad kote terena, te ima ukupno P+2 etae. Nacrti
karakteristinog kata, presjeci i proelja su dani u poglavlju 2. Konstrukcija se nalazi u
seizmiki aktivnom podruju, pa je posebno analizirano ponaanje konstrukcije pri potresnom
optereenju.
Tehniki opis konstrukcije, materijali za izradu konstrukcije i propisi koji su koriteni
u zavrnom radu obraeni su u poglavlju 3.
Numeriki model konstrukcije izraen je u programu Etabs Nonlinear 9.0.4.Model je
detaljnije opisan u poglavlju 4. Na njemu je proveden statiki proraun. Zbog sloenosti
modela, rezultati su prikazani na karakteristinim dijelovima konstrukcije. Priloeni nacrti
izraeni su u programu AutoCAD 2008.
Ulazni podaci i rezultati prorauna u radu su prikazani tablino i grafiki, te detaljno
objanjeni.
Analiza optereenja i mjerodavne kombinacije koje su koritene u proraunu obraene
su u poglavlju 5.
Seizmiki proraun konstrukcije prema Eurocodeu 8 i interpretacija dobivenih
rezultata su prikazani u poglavlju 6.
katova.

U poglavlju 7 su analizirani maksimalni pomaci konstrukcije i relativni pomaci

U poglavlju 8 provedeno je dimenzioniranje za odabrane elemente konstrukcije: stup

C-8 i dio greda B106.
U poglavlju 9 dan je kratki komentar na provedenu analizu i prijedlog promjene
postojeeg stanja u vidu poboljanja statikih i dinamikih uvjeta.

Zavrni rad

Ivan Filipovi

2. Tlocrti, presjeci i proelja objekta

Zavrni rad

Ivan Filipovi

3. Tehniki opis

Zavrni rad

3.1.

Ivan Filipovi

Lokacija

Vie stambena graevina smjetena je uz Partizansku ulicu na k.. 3901/40, k.o. Pore.
Ulaz u graevinu, kako za stanare, tako i za osobna vozila osigurani su iz novoizgraene ulice
koja prolazi sa sjeveroistone strane graevine. U odnosu na relativnu kotu o,o, vanjski
prostor za parkiranje nalazi se na koti -0,11, dok je pod garae na koti -2,90. Prilaz stanovima
za stanare osiguran je vanjskim stepenicama dok je za invalidne osobe prilaz osiguran takoer
sa novoformirane ulice preko ulaza za osobna vozila.

3.2.

Konstrukcija

Iz projektne dokumentacije takoer je vidljivo da je objekt konstruktivno koncipiran tako

da su mu popreni zidovi (koji su na razmaku od 7,20m) te uzduni zidovi izvedeni od
armiranoga betona debljine 16cm. Zidovi u suterenu su takoer od armiranoga betona
debljine 16 cm. Svi vanjski zidovi su obraeni toplinskom zatitom i povrinskom obradom
fasade koji e biti definirani u suglasnosti sa konzervatorskom slubom.
Meukatna konstrukcija i stepenita izvode se kao monolitna armirano-betonska ploa.
Stropovi su od knaufa ili betonski koji se bukaju slojem grube i fine buke. Nakon gletanja
stropovi se lie vapnenom bojom. Zavrna obrada pod ova predvia se od kamenih ploa,
keramike, parketa i tapisona.
Ploa poda podruma debljine je 17cm izvedena od armiranoga betona ispod koje dolazi
Voltex izolacija koja lei na betonskoj podlozi debljine 7cm. Iz uzdunih i poprenih presjeka
te iz izvrenih sondanih jama iskop za podrum graevine izvest e se djelomino u glini, a
djelomino u kamenu vapnencu. Kako je iskop u glini dublji od potrebnog iskopa za podrum,
potrebno je glinu iskopati do zdravog tla, tj. do kamenoga sloja. Vie iskopano, a do kote
betoniranja donje betonske podloge, ispuniti e se sa mravim betonom (par beton), to je
ispuna sa bilo kojim drugim materijalom nedozvoljena.
Temelje graevine obvezno temeljiti na kamenoj stijeni. Temelji su kontrolirani kao
ploa na elastinim osloncima sa Kz=16000,00 kN/m3. Naponi u tlu su od 200,00 do 320,00
kN/m2. Temelji ispod AB zidova su trakasti a ispod stupova temelji samci debljine 70 cm.
Dimenzije temelja vide se u arhitektonskom projektu.
Ravne i kose meukatne ploe koje su debljine 20cm izvedene su od armiranoga betona,
kompletno sa glatkom oplatom i armaturom. Prema opim uvjetima i statikom raunu
izvoditelj radova duan je prije poetka radova pribaviti potrebne ateste o kvaliteti i vrstoi
betona, armature i agregata, kao i sve elemente graevine koji zahtijevaju ateste o kakvoi
ugraenoga materijala. Za sve ostale elemente ugradbe materijala i nain ugradbe naznaeni
su u trokovniku graevinskih radova.

10

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Materijal za izradu konstrukcije

3.3.

Materijal:

Beton C25/30 (MB 30)

Klasa betona C25/30

fck - tlana vrstoa
25 N/mm2
Ecm - modul elastinosti
30500 N/mm2
0,2
- Poissonov koeficijent
Armatura B-500 (RA400/500)

Svojstvo elika
fu - vlana vrstoa
fy - granica poputanja
E - modul elastinosti
- Poissonov koeficijent
3.4.

500 N/mm2
400 N/mm2
200000 N/mm2
0,3

Primijenjeni propisi
HRN ENV 1990
HRN ENV 1991
o HRN ENV 1991-1
o HRN ENV 1991-2-1
o HRN ENV 1991-2-3
HRN ENV 1992
o HRN ENV 1992-1-1
HRN ENV 1998
o HRN ENV 1998-1-1
o HRN ENV 1998-1-2
o HRN ENV 1998-1-3

11

Zavrni rad

Ivan Filipovi

4. Model konstrukcije

12

Zavrni rad

Ivan Filipovi

4.1. Opis modela

Numeriki model konstrukcije za potrebe statikog prorauna izraen je programom
Etabs Nonlinear 9.0.4. S obzirom da je provedena analiza objekta na djelovanje seizmikog
optereenja, u kojoj svaki dio konstrukcije daje svoj doprinos, napravljen je model cijele
konstrukcije. Model konstrukcije ne sadri stubita i neoptereene stupove koji slue radi
postizanja vizualnog dojma, ali su njihova optereenja uzeta u obzir. Radi ogranienosti
vremenom u nije uzeta u obzir podzemna garaa ve je postavljena samo temeljna ploa.
Samo takvim modelom se moe dovoljno tono pribliiti stvarnom ponaanju konstrukcije.
Trodimenzionalni model konstrukcije prikazan u toci 4.2. Poloaj osi modela preuzet je iz
izvedbenog projekta konstrukcije i prikazan je u tokama 4.3. i 4.4.
Ploni elementi u modelu su definirani kao konani elementi ljuske (engl. shell) elementi.
Pod plone elemente spadaju ploe i zidovi. Veliina konanih elemenata ploa i zidova je
ograniena s pozicijama drugih elemenata koji zadiru u njih, te raznim otvorima. Kod svih
ploa i zidova je koritena funkcija automatskog dijeljenja elemenata na manje (1x1 m) kako
bi se to tonije dobile lokalne nepravilnosti i koncentracije naprezanja.
tapni elementi (engl. frame element) su koriteni za stupove. Svim tapnim elementima
su pridrueni odgovarajui popreni presjeci.
Tlo je modelirano kao Winklerova podloga s koeficijentom posteljice
= 16000,00 /3 u smjeru osi Z. Tokama temeljne ploe sprijeeni su pomaci u dva
horizontalna smjera X i Y, te sva tri stupnja rotacije.
Od optereenja na konstrukciju nije uzeto u razmatranje vjetrovno optereenje jer je
konstrukcija armirano-betonska pa ono nema utjecaja. Ostala optereenja su zadana prema
poglavlju 6. Zbog sloenosti modela konstrukcije, i ogranienosti predznanjem rezultati
prorauna nisu prikazani u cijelosti, ve su izdvojeni oni podatci koji su od znaaja za
proraun konstrukcije i oni su objanjeni u radu.

13

Zavrni rad

Ivan Filipovi

4.2. Perspektivni prikaz modela konstrukcije

Slika 4.1. Perspektiva s prednje strane

14

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 4.2. Perspektiva s bone strane

15

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 4.3. Pogled s prednje strane

16

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 4.4. Pogled s bone strane

17

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 4.5. Pogled odozgo

18

Zavrni rad

Ivan Filipovi

4.3. Tlocrti etaa

Slika 4.6. Tlocrt temeljne ploe

19

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 4.7. Tlocrt ploe prizemlja

20

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 4.8. Tlocrt ploe 1. kata

21

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 4.9. Tlocrt ploe 2. kata

22

Zavrni rad

Ivan Filipovi

4.4. Presjeci po osima

Slika 5.0. Presjek 1-1

Slika 5.1. Presjek 5-5

Slika 5.2. Presjek A-A

23

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 5.3. Presjek B-B

Slika 5.4. Presjek C-C

Slika 5.5. Presjek D-D

24

Zavrni rad

Ivan Filipovi

5. Optereenje konstrukcije

25

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Analiza optereenja

5.1.

5.1.1. Optereenje vlastitom teinom

Djelovanje vlastite teine elemenata definirano je propisima:
HRN ENV 191-2-1: Osnove projektiranja i djelovanja na konstrukcije.
Prostorne teine, vlastita teina i uporabna optereenja. Toka 5.
Za zadane poprene presjeke greda, stupova, stropova i zidova program Etabs Nonlinear
9.0.4. izravno rauna optereenje vlastitom teinom. Taj je sluaj optereenja definiran s: VT.
Budui da stubita nisu modelirana u modelu objekta, u VT je dodano optereenje od
konstrukcije stubita i stupova.
Stubite

= 12211,19 2 - povrina poprenog presjeka stubita

= 580
- duljina stubita
=

= 21,1

= 25 /3

- srednja debljina ploe stubita

- zapreminska teina betona

= = 25 0,211 = 5,28 /2

Stupovi

= 0,155 3
= 25 /3

- Volumen stupa
- zapreminska teina betona

= = 25 0,211 = 3,88

5.1.2. Stalno optereenje

Djelovanje vlastite teine elemenata definirano je propisima:
HRN ENV 191-2-1: Osnove projektiranja i djelovanja na konstrukcije.
Prostorne teine, vlastita teina i uporabna optereenja. Toka 5.

26

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Stalno optereenje u programu Etabs Nonlinear 9.0.4. definirano je sa: STALNO. Stalno
optereenje obuhvaa teine slojeva poda i krova, pregradnih zidova tj. svih optereenja koja
stalno djeluju na konstrukciju, a nisu uzeta u obzir pod vlastitom teinom.

Slojevi poda katova i stubita

Granit (2 cm):
Cementni estrih (5 cm):
Polistiren EEPS (2 cm):
Podgled buka (2 cm):

0,02 25 = 0,5/2
0,05 22 = 1,1/2
0,02 4 = 0,08/2
0,02 19 = 0,38/2

1 = 2,06/2
Mogue su izmjene u vrstama slojeva pa je uzeto jednoliko optereenje po ploama.
1 = 3,5/2

Slojevi krova

2 = 2,0/2

5.1.3. Uporabno optereenje

Djelovanje uporabnog optereenja u zgradama definirano je propisima:
HRN ENV 191-2-1: Osnove projektiranja i djelovanja na konstrukcije.
Prostorne teine, vlastita teina i uporabna optereenja. Toka 6.
Pokretno optereenje u programu Etabs Nonlinear 9.0.4. definirano je sa: POKRETNO.
Odreeno je za kategorije A (uobiajene prostorije, stubita) i B (uredi):
Uobiajene prostorije:
Stubita:
Uredi:
Krovovi:

2,0/2
3,0/2
3,0/2
0,75/2

27

Zavrni rad

Ivan Filipovi

5.1.4. Optereenje snijegom

Djelovanje optereenja snijegom definirano je propisima:
HRN ENV 191-2-3: Osnove projektiranja i djelovanja na konstrukcije.
Optereenje od snijega. Toka 6.
Optereenje snijegom u programu Etabs Nonlinear 9.0.4. definirano je sa: SNIJEG. Na
krovnim ploama zgrade zadano je jednoliko kontinuirano optereenje snijegom prema
propisima:
= 0,35/2

5.1.5. Optereenje potresom

Djelovanje optereenja potresom definirano je propisima:
HRN ENV 1998: Osnove Projektiranja konstrukcija otpornih na potres.
Optereenje potresom je definirano na temelju analize u toci 6. Optereenje potresom u
programu Etabs Nonlinear 9.0.4. zadano je kao optereenje i nazvano: POTRES.

28

Zavrni rad

5.2.

Ivan Filipovi

Kombinacije optereenja

Izrazi kombinacija optereenja za krajnje granino stanje i za granino stanje uporabivosti

definirani su propisima:
HRN ENV 1991-1: Osnove projektiranja i djelovanja na konstrukcije.
Osnove prorauna. Toka 9.

Granina stanja nosivosti (GSN)

Za svaki kritian sluaj optereenja raunske vrijednosti utjecaja djelovanja moraju se
odrediti kombiniranjem vrijednosti djelovanja koja nastaju istovremeno.

trajne i prolazne proraunske situacije (KGS)

"

, , " + ",1 ,1 " + , 0, , "

1

U sluaju konstrukcija zgrada dozvoljeno je primijeniti sljedee pojednostavljene izraze:

, , " + "[1,5] ,1
1

, , " + "[1,35] ,

seizmike proraunske situacije (KGS)

"

, " + " " + " 2, , "

1

29

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Granina stanja uporabivosti (GSU)

karakteristine kombinacije

, " + ",1
1

, " + "[0,9] ,
gdje je:

, - karakteristina vrijednost stalnog djelovanja,

,1 - karakteristina vrijednost prevladavajueg promjenjivog djelovanja
, - karakteristina vrijednost ostalih promjenjivih djelovanja
- najnepovoljnija proraunska kombinacija za djelovanja seizmikih komponenti
, - parcijalni koeficijent sigurnosti za stalno djelovanje
, = 1,35,
(HRN ENV 1992-1-1, tablica 2.2)
, - parcijalni koeficijent sigurnosti za promjenjivo djelovanje
, = 1,5 - prevladavajue sa svojom karakteristinom vrijednosti
, = 1,35 - ostala sa svojim koeficijentima kombinacije
(HRN ENV 1992-1-1, tablica 2.2)
- koeficijent vanosti zgrade,
= 1,0

(HRN ENV 1998-1-2, NAD, tablica NAD.1)

- koeficijent kombinacije, za kategorije A (uobiajene prostorije, stubita) i B (uredi)

0 = 0,7
1 = 0,5
2 = 0,3
(HRN ENV 1991-1, tablica 9.3)

30

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Na modelu zadani su sljedei sluajevi optereenja:

vlastita teina VT (G)

dodatno stalno optereenje STALNO (G)
korisno optereenje POKRETNO (Q)
optereenje snijegom SNIJEG (S)
djelovanje statikog potresa u smjeru X POTRESX (A)
djelovanje statikog potresa u smjeru Y POTRESY (A)

U skladu s navedenim pravilima definirane su sljedee kombinacije optereenja:

Osnovna kombinacija za granino stanje uporabivosti

(DEFORM)
1,0 () + 1,0 () + 1,0 ()

Mjerodavne kombinacije za granino stanje uporabivosti

(DIMENZ1)
1,35 () + 1,35 () + 1,5 ()
(DIMENZ2)
1,35 () + 1,35 () + 1,5 ()

(DIMENZ3)
1,35 () + 1,35 () + 1,35 () + 1,5 ()
(DIMENZ4)
1,35 () + 1,35 ()

(SEIZMIKA1)
1,0 () + 1,0 () + 0,3 () + 1,0 ()
(SEIZMIKA2)
1,0 () + 1,0 () + 0,3 () 1,0 ()
(SEIZMIKA3)
1,0 () + 1,0 () + 0,3 () + 1,0 ()
(SEIZMIKA4)
1,0 () + 1,0 () + 0,3 () 1,0 ()

(SEIZMIKA5)
1,0 () + 1,0 () + 0,3 () + 1,0 () + 0,3 ()
31

Zavrni rad

Ivan Filipovi

(SEIZMIKA6)
1,0 () + 1,0 () + 0,3 () 1,0 () + 0,3 ()
(SEIZMIKA7)
1,0 () + 1,0 () + 0,3 () + 1,0 () 0,3 ()
(SEIZMIKA8)
1,0 () + 1,0 () + 0,3 () 1,0 () 0,3 ()
(SEIZMIKA9)
1,0 () + 1,0 () + 0,3 () + 1,0 () + 0,3 ()
(SEIZMIKA10)
1,0 () + 1,0 () + 0,3 () + 1,0 () 0,3 ()
(SEIZMIKA 11)
1,0 () + 1,0 () + 0,3 () 1,0 () + 0,3 ()
(SEIZMIKA 12)
1,0 () + 1,0 () + 0,3 () 1,0 () 0,3 ()

32

Zavrni rad

Ivan Filipovi

6. Kvazistatika analiza prorauna na potres

33

Zavrni rad

6.1.

Ivan Filipovi

Proraunsko ubrzanje tla

(HRN ENV 1998-1-1, NAD, tablica NAD.1)

Prema Eurocode-u 8 svaka zemlja u kojoj se on primjenjuje mora biti podijeljena na

seizmike zone ovisno o tektonskim svojstvima. Zbog toga svaka drava mora za odreeno
podruje primjene propisa Eurocode-a propisati svoje specifinosti donoenjem posebnih
dokumenata (engl. National Application Document NAD).
Ovisno o seizmikoj zoni, u NAD-u je definirana vrijednost maksimalnog ubrzanja ag u
stjenovitom ili zbijenom tlu, koje je idealno za temeljenje graevina u seizmikim
podrujima. Seizmika karta za Republiku Hrvatsku je prikazana na slici 7.1

Slika 6.1. Seizmika karta Republike Hrvatske

34

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Potresno djelovanje odreuje se preko proraunskog ubrzanja tla ag, koje odgovara povratnom

periodu potresa od 500 godina. Proraunsko ubrzanja tla ag za razliita potresna podruja
dano je tablicom 7.1.
Podruje intenziteta
potresa u stupnjevima
MKS-64
6
7
8
9

Proraunsko ubrzanje tla

Proraunsko ubrzanje tla

0,05g
0,1g
0,2g
0,3g

0,5 m/s2
1,0 m/s2
2,0 m/s2
3,0 m/s2

Tablica 6.1. - Proraunsko ubrzanja tla ag za razliita potresna podruja

Za grad Pore iz karte 7.1. oitano je da je intenzitet potresa 7, a tablice 7.1. za taj
intenzitet oitano je proraunsko ubrzanje:
= 0,1,

6.2.

= 1,0/ 2

Faktori vanosti zgrade

(HRN ENV 1998-1-2, NAD, tablica NAD.1)

Prema namjeni, zgrada pripada u klasu III. Zgrada je namijenjena za stambeno-poslovne

prostore.
Faktor vanosti zgrade: = 1,0

6.3.

Razred tla

(HRN ENV 1998-1-1, toka 3)

Tlo je svrstano u razred A.

Razred A predstavlja stjenovita tla s brzinom irenja poprenih valova 800 /,
pjeskovita i ljunkovita tla s 400 / na dubini od 10m.

35

Zavrni rad

6.4.

Razred duktilnosti

Ivan Filipovi

(HRN ENV 1998-1-3, toka 2.1.3)

Graevina je smjetena u razred duktilnosti M (DC M).

Taj se razred odnosi na graevine koje su proraunate, dimenzionirane i oblikovane u
skladu s posebnim odredbama o potresnoj nosivosti omogueno je konstrukciji da pri
ponovljenom izmjeninom optereenju ue u neelastino podruje bez pojave krhkih
slomova.

6.5.

Provjera pravilnosti graevine

(HRN ENV 1998-1-2, toka 2.2)

Kriteriji pravilnosti u tlocrtu:

Konstrukcija nije simetrina.

Tlocrtni oblik nije razveden, ali ukupne izmjere istaka su vee od 25% ukupnih
vanjskih tlocrtnih izmjera zgrade za smjer Y.
Pri raspodjeli seizmikih sila u bilo kojem katu, najvei pomak u smjeru potresnih sila
ne premauje prosjeni katni pomak za vie od 20%.

ZAKLJUAK: Graevina je tlocrtno nepravilna.

Kriteriji pravilnosti po visini:

Svi nosivi sustavi koji prenose horizontalne sile, zidovi su neprekinuti od temelja do
vrha zgrade,
Horizontalna krutost i mase pojedinih katova su priblino konstantne od temelja pa do
vrha,
Suenja i istaci konstrukcije su u razmjerima doputenih.

ZAKLJUAK: Graevina je pravilna po visini.

Posljedice toga to je graevina pravilna po visini a nepravilna po tlocrtu su u tome to se
za proraun konstrukcije treba koristiti prostorni model, a faktor ponaanja je propisani.
(HRN ENV 1998-1-2, tablica 2.1)

6.6.

Faktori ponaanja

(HRN ENV 1998-1-3, toka 2.3.2)

Horizontalna potresna djelovanja

Faktor ponaanja q odraava duktilnost konstrukcije, odnosno njenu sposobnost da
prihvaa reducirane seizmike sile bez krhkih lomova u postelastinom podruju
deformiranja. Sadri u sebi podatak o vrsti elementa, vrsti gradiva i duktilnosti.
36

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Dan je izrazom:
= 0 1,5

gdje je:
0
- osnovna vrijednost faktora ponaanja (tablica 7.2.)
za zidni sustav s povezanim zidovima 0 = 5,0
Vrsta konstrukcije

Okvirni sustav
Dvojni sustav
Zidni sustav

Istovrijedan okvirnom
Istovrijedan zidom s povezanim zidovima
Istovrijedan zidom s nepovezanim zidovima
s povezanim zidovima
s nepovezanim zidovima

Sustav s jezgrom
Sustav obrnutog njihala

5,0
5,0
5,0
4,5
5,0
4,0
3,5
2,0

Tablica 6.2. Osnovne vrijednosti faktora ponaanja

- faktor koji odraava razred duktilnosti

za srednju klasu duktilnosti DC M, = 0,75
- faktor koji odraava pravilnost konstrokcije po visini
za pravilne konstrukcije po visini = 1,0
- faktor koji odraava prevladavajui oblik sloma konstrukcijskog sustava zidova.
Za zidne sustave, za dvojne sustave istovrijedne zidnim i sustave s jezgrom je
definiran kao:
=

1
1
2,5 0,5 0

gdje je:
0
- prevladavajui koeficijent oblika

- visina zida i
- duljina presjeka zida i

,
0 =

=

0 =

1
1
2,5 0,5 0

1
1
2,5 0,5 0
= 1

37

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Faktor ponaanja q:
= 0 1,5
= 5,0 0,75 1,0 1,0 1,5
= 3,75 1,5

Vertikalna potresna djelovanja

Za vertikalnu komponentu potresnog djelovanja faktor ponaanja q openito je 1,0 za sve
konstrukcijske sustave.

6.7.

Proraunski spektar odaziva

Da bi se izbjegla opsena nelinearna analiza sustava, uzima se u obzir mogunost

disperzije energije konstrukcije preko duktilnosti njezinih elemenata.
Parametri za definiranje elastinog spektra titranja () dani su tablicom 7.3.
Razred
tla
A
B
C

S
1,0
1,0
0,9

2,5
2,5
2,5

1,0
1,0
1,0

2,0
2,0
2,0

()
0,10
0,15
0,20

()
0,4
0,6
0,8

()
3,0
3,0
3,0

Tablica 6.3. Vrijednosti parametara koje opisuju elastini spektar titranja

Proraunski spektar odziva () dobiva se iz elastinog njegovom redukcijom uz pomo
faktora ponaanja q u kombinaciji s modificiranim eksponentima koji su dani tablicom 7.4.
Razred tla
A
B
C

2/3
2/3
2/3

5/3
5/3
5/3

Tablica 6.4. Vrijednosti parametara i

38

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Proraunski spektar je normaliziran u odnosu na ubrzanje gravitacije i definiran je

sljedeim formulama:

() = 1 +

() = 0

() = 0

() = 0

() 0,2

() 0,2

gdje je:

- proraunsko ubrzanje tla

T
- osnovni period vibracija linearnog sustava s jednim stupnjem slobode,
S
- parametar tla,
0
- faktor poveanja spektralnog ubrzanja pri viskoznom priguenje 5 %,
kd1, kd2 - modificirani eksponenti koji utjeu na oblik spektra odgovora za , , odnosno

, - granice podruja stalne vrijednosti spektralnog odaziva,

- granica stalnog spektralnog ubrzanja.

() - ordinata proraunskog spektra
Prvi period titranja konstrukcije dobiven je dinamikom analizom upotrebom programa
Etabs.
T = 0,1623

0,10 0,1623 0,40

1

() = 0

() = 0,1

() = 0,05
() =

5,0

1,0 2,5

Ordinata projektnog spektra jednaka je omjeru seizmike poprene sile i teine zgrade.
Oznaava se esto sa B.S. (engl. Base Shear).
39

Zavrni rad

6.8.

Ivan Filipovi

Prikaz izlaznih rezultata modalne analize

Neki izlazni podaci iz programa Etabs Nonlinear 9.0.4, u kojem je raena analiza
konstrukcije, prikazani su tablino. Zbog velike koliine podataka i to jednostavnijeg
prikaza, rezultati su obraeni i saeti. Izdvojeni su oni podatci koji su od najveeg znaaja za
razumijevanje ponaanja konstrukcije.
Na slikama 6.2., 6.3. i 6.4. prikazani su prvi, drugi i trei oblik osciliranja. Iz slika je
vidljivo da prvom vlastitom obliku pripada dominantna translacija oko due osi graevine. Za
drugi vlastiti oblik je dominantna translacija oko krae osi graevine. Trei vlastiti oblik ima
znaajan utjecaj rotacije oko osi Z. Taj torzijski efekt trebalo bi izbjegavati u prvim tonovima.
Ovdje je dominantan u treem tonu, to je dobro.
Ovi zakljuci su jasnije vidljivi iz priloenih tablica 6.5, 6.6 i 6.7, koji nam daju potrebnu
informaciju o ponaanju modelirane konstrukcije.

Faktor doprinosa oblika osciliranja (engl. Modal Participation Factors)

Mode

Period

UX

UY

UZ

RX

RY

RZ

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

0,16
0,12
0,11
0,06
0,06
0,06
0,06
0,06
0,06
0,06
0,06
0,04

-38,08
-43,28
5,36
-0,33
-0,04
-0,04
-0,06
-0,03
0,05
-0,74
-0,07
0,27

-43,52
37,15
-10,15
1,53
-0,26
-0,94
-1,63
-0,94
1,47
1,60
-0,28
0,02

0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

302,47
-256,76
72,04
-2,44
-0,52
-0,07
-0,24
0,14
0,00
-5,40
3,76
0,29

-257,9
-291,9
37,68
-2,31
0,46
-0,34
-0,25
-0,25
0,27
2,34
-0,31
0,60

54,22
-141,9
-651,1
11,03
16,48
-8,69
-8,24
-12,44
-8,35
56,03
-72,64
-56,39

ModalMass ModalStiff
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00
1,00

1497,86
2590,11
3559,13
9493,80
9633,29
9638,89
9641,97
9658,46
9662,62
10330,02
12522,75
26796,11

Tablica 6.3. Faktor doprinosa oblika osciliranja (engl. Modal Participation Factors)

40

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Omjer doprinosa modalnih optereenja (enl. Modal Load Participation Ratios)

Type
Load
Load
Load
Load
Load
Load
Accel
Accel
Accel
Accel
Accel
Accel

Load
VT
STALNO
POKRETNO
SNIJEG
POTRESX
POTRESY

Accel

UX
UY
UZ
RX
RY
RZ

Story

Link

DOF

StatPercent DynPercent
0,11
0,00
0,32
0,28
0,18
10,81
1,87
1,48
99,98
98,19
99,98
98,33
99,08
50,56
99,25
51,11
0,00
0,00
101,46
99,81
98,53
99,52
126,17
49,43

Tablica 6.3. Omjer doprinosa modalnih opt. (engl. Modal Load Participation Ratios)

Faktor doprinosa modalnih masa (engl. Modal Participation Mass Ratios)

Mode
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Period
UX
UY
UZ
RX
RY
RZ
0,1623 21,87 28,56 0,00 56,14 43,22 0,32
0,1235 28,25 20,81 0,00 40,45 55,37 2,17
0,1053 0,43
1,55 0,00 3,18
0,92 45,62
0,0645 0,00
0,04 0,00 0,00
0,00
0,01
0,0640 0,00
0,00 0,00 0,00
0,00
0,03
0,0640 0,00
0,01 0,00 0,00
0,00
0,01
0,0640 0,00
0,04 0,00 0,00
0,00
0,01
0,0639 0,00
0,01 0,00 0,00
0,00
0,02
0,0639 0,00
0,03 0,00 0,00
0,00
0,01
0,0618 0,01
0,04 0,00 0,02
0,00
0,34

Tablica 6.4. Faktor doprinosa modalnih masa (engl. Modal Participation Mass Ratios)

41

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 6.2. Prvi mod (T1=0,1623)

42

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 6.3. Drugi mod (T2=0,1235)

43

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 6.4. Trei mod (torzija T3=0,1053)

44

Zavrni rad

Ivan Filipovi

7. Pomaci konstrukcije

45

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Proraun pomaka konstrukcije i rezultati prorauna

7.1.

Relativni i apsolutni pomaci konstrukcije su dobiveni u obliku izlaznih rezultata programa

Etabs Nonlinear 9.0.4. Prikazani su u tablicama za mjerodavnu kombinaciju optereenja
(ANVELOPA). Zbog velike koliine podataka koje sadre izlazni podaci vezani za pomake
(engl. Dispacements), ovdje su prikazani samo oni koji su bitni za provjeru globalnih pomaka
konstrukcije, i ti podaci e se kasnije koristiti.
Maksimalni relativni pomaci katova (engl. story drift) za kombinaciju optereenja
(ANVELOPA) su prikazani u tablici 5.1
Story
STORY4
STORY4
STORY3
STORY3
STORY2
STORY2
STORY1
STORY1

Item
Max Drift X
Max Drift Y
Max Drift X
Max Drift Y
Max Drift X
Max Drift Y
Max Drift X
Max Drift Y

Load
Point
ANVELOPA 782
ANVELOPA 381
ANVELOPA 166
ANVELOPA 239
ANVELOPA 273
ANVELOPA
28
ANVELOPA 296
ANVELOPA 164

X
Y
Z
DriftX
DriftY
18,13 3,56 11,07 0,000075
7,37 22,24 11,07
0,000131
0
13,52 8,39
0,00014
21,63
9,2
8,39
0,000124
10,65 25,8
5,56
0,00008
0
16,6
5,56
0,000089
0
27,85 2,73 0,000087
0
9,2
2,73
0,000096

Tablica 7.1. Maksimalni pomaci katova konstrukcije

7.2.

Provjera ogranienja meukatnog pomaka

Smatra se da je zahtjev za ogranienim oteenjem pri potresu zadovoljen ako su

meukatni pomaci ogranieni (engl. story drift).
Ogranienje relativnog katnog pomaka za zgrade koje imaju za konstrukciju privrene
nekonstrukcijske elemente od krhkih gradiva dano je izrazom:

0,002 ,

(izmjene prema HRN ENV 1998-1-2, NAD 8)

gdje je:
dr
de

qd

- pomak toke konstrukcijskog sustava zbog proraunskoga potresnog djelovanja,

=
- relativni pomak iste toke konstrukcijskog sustava odreen linearnim proraunom
utemeljenim na proraunskom spektru. Ovdje je oitan iz kombinacije optereenja za
potresno djelovanje ANVELOPA i iznosi:
de =0,000131 m maksimalni relativni pomak za smjer Y ANVELOPA, kat 4,
tablica 7.1.
- faktor vanosti ( = 1,0),
- faktor ponaanja za pomak koji je jednak q (qd = 3,75)
46

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Iz toga je relativni pomak toke konstrukcijskog sustava zbog proraunskoga potresnog

djelovanja:
= 3,75 0,000131 1,0 = 0,00049
h

- katna visina za mjerodavni kat ( h = 2,80 m ),

- faktor redukcije kojim se uzima u obzir nii povratni period seizmikog dogaaja
koji se odnosi na granino stanje uporabljivosti. Faktor redukcije zavisiti od vanosti
zgrade. ( = 1,0 - HRN ENV 1998-1-2, NAD 7)
0,00049
0,002 2,80
1
0,00049 0,0056

Relativni katni pomak zadovoljava propisane uvijete.

47

Zavrni rad

Ivan Filipovi

8. Unutarnje sile i dimenzioniranje

48

Zavrni rad

8.1.

Ivan Filipovi

Uvod

Dimenzioniranje je provedeno na temelju unutarnjih sila koje su dobivene linearnim

proraunom modela konstrukcije. Kod dimenzioniranja konstrukcije koriten je programa
Etabs Nonlinear 9.0.4. koji podrava dimenzioniranje po Eurocode propisima. Rezultati
analize su dani kao povrine armature u odreenom poprenom presjeku. Potrebno je voditi
rauna o vrijednostima minimalne i maksimalne armature u elementu.
Za potrebe ovog rada, zbog velikog opsega posla, provedeno je automatsko
dimenzioniranje cijele konstrukcije, ali su prikazani izlazni rezultati samo pojedinih
elemenata. To su bitni dijelovi konstrukcije kojima se daje uvid u dimenzioniranje cijele
konstrukcije.
Nadalje je provedena runa kontrola automatskog dimenzioniranja i to samo za jednu
gredu i jedan stup. Takoer je priloen i nacrt armature dimenzioniranih elemenata.

Dimenzioniranje je provedeno za sljedee elemente:

Stup C-8, prizemlje

Greda B106, prizemlje

49

Zavrni rad

8.2.

Ivan Filipovi

Stup C-8, prizemlje

50

Zavrni rad
Story
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1
STORY1

Ivan Filipovi
Column
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8
C8

Load
DEFORM
DEFORM
DIMENZ1
DIMENZ1
DIMENZ2
DIMENZ2
DIMENZ3
DIMENZ3
DIMENZ4
DIMENZ4
SEIZMIKA1
SEIZMIKA1
SEIZMIKA2
SEIZMIKA2
SEIZMIKA3
SEIZMIKA3
SEIZMIKA4
SEIZMIKA4
SEIZMIKA5
SEIZMIKA5
SEIZMIKA6
SEIZMIKA6
SEIZMIKA7
SEIZMIKA7
SEIZMIKA8
SEIZMIKA8
SEIZMIKA9
SEIZMIKA9
SEIZMIKA10
SEIZMIKA10
SEIZMIKA11
SEIZMIKA11
SEIZMIKA12
SEIZMIKA12
ANVELOPA MAX
ANVELOPA MAX
ANVELOPA MIN
ANVELOPA MIN

Loc
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83
0
2,83

P
-140,04
-129,43
-191,52
-177,19
-168,98
-154,65
-191,14
-176,81
-166,9
-152,58
-120,35
-109,74
-136,76
-126,15
-99,78
-89,16
-157,33
-146,72
-111,72
-101,1
-128,13
-117,52
-128,98
-118,37
-145,4
-134,78
-97,31
-86,7
-102,24
-91,63
-154,87
-144,26
-159,8
-149,18
-97,31
-86,7
-191,52
-177,19

V2
7,21
7,21
9,85
9,85
8,76
8,76
9,84
9,84
8,64
8,64
6,25
6,25
7,04
7,04
7,58
7,58
5,7
5,7
6,53
6,53
7,32
7,32
5,97
5,97
6,75
6,75
7,46
7,46
7,69
7,69
5,59
5,59
5,82
5,82
9,85
9,85
5,59
5,59

V3
-0,67
-0,67
-0,91
-0,91
-0,83
-0,83
-0,95
-0,95
-0,77
-0,77
-1,66
-1,66
0,46
0,46
-0,44
-0,44
-0,76
-0,76
-1,61
-1,61
0,51
0,51
-1,71
-1,71
0,41
0,41
-0,76
-0,76
-0,12
-0,12
-1,08
-1,08
-0,44
-0,44
0,51
0,51
-1,71
-1,71

T
0,083
0,083
0,114
0,114
0,101
0,101
0,115
0,115
0,099
0,099
0,08
0,08
0,072
0,072
0,061
0,061
0,091
0,091
0,076
0,076
0,068
0,068
0,084
0,084
0,077
0,077
0,063
0,063
0,06
0,06
0,092
0,092
0,09
0,09
0,115
0,115
0,06
0,06

M2
0,266
2,15
0,362
2,944
0,273
2,61
0,297
2,99
0,335
2,522
-1,379
3,327
1,886
0,577
0,356
1,594
0,151
2,31
-1,348
3,22
1,917
0,47
-1,409
3,435
1,855
0,685
-0,134
2,007
0,846
1,182
-0,339
2,723
0,641
1,898
1,917
3,435
-1,409
0,47

M3
15,245
-5,146
20,845
-7,025
18,431
-6,348
20,808
-7,053
18,204
-6,242
13,084
-4,592
14,941
-4,969
14,946
-6,495
13,079
-3,065
13,364
-5,106
15,221
-5,483
12,804
-4,077
14,661
-4,454
14,668
-6,439
15,225
-6,552
12,8
-3,009
13,357
-3,122
20,845
-3,009
12,8
-7,053

51

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Duljina stupa:
L= 283 cm

Duljina izvijanja stupa

Za duljinu izvijanja uzeta je ukupna duljina stupa, tj. nije raen standardni postupak prema
Jackson - Morelandovim nomogramima. Razlog tome je to se smatra da je stup dio
nepominog okvira, a donji i gornji kraj je pridran ploom. Pretpostavljajui zglobna
pridranja na krajevima smo na strani sigurnosti, a budui da stup ima malenu vitkost, to
nema utjecaja na njegovu stabilnost i daljnji proraun.
Moment inercije:
=

= 312500 4

12

= 1,00

Duljina izvijanja:
= = 283 1,00 = 283
Vitkost stupa:
=

283

0,28950

= 19,58

Svojstva materijala i dimenzije stupa:

Materijal:

Beton: C25/30
elik: B 500

Popreni presjek:
Visina presjeka:
Zatitni sloj betona:
Udaljenost do teita armature:
Statika visina presjeka:

30/50 cm
h = 50 cm
c = 3 cm
d1 = 4 cm
d = h - d1 = 50 4 = 46 cm

fcd raunska vrstoa betona

=

25

= 16,67/2 = 1,667/2

1,5

1,15

fyd raunska granica poputanja elika

=

500

= 434,78 /2 = 43,478 /2
52

Zavrni rad

Ivan Filipovi

8.2.1. Presjek dolje

Kombinacija: DIMENZ1
= 21,44
1

= 185,08

Bezdimenzionalni koeficijenti:
=
1

2084

= 0,02
=
2
30 462 1,667

1
19152

= 0,308
=
=
30 46 43,478

Ogranienje dijagrama interakcije:

Za razred duktilnosti M:
0,65
0,65 30 50 1,667
185,08 1625,33

0,65
0,9

0,308 0,722
= 0,043

= 0,0222

= 0,579

Dijagrami interakcije za:

= 1,00 - simetrina armatura
1 / = 2 / = 0,1
elik: B 500
Mehaniki koeficijent armiranja
Oitano:

= 0,05

Potrebna povrina armature:

1 = 2 =

= 0,05

1,667

43,478

30 46 = 2,65 2
53

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Minimalna armatura:
, = 0,15

= 0,15

185,08
43,478

= 0,64 2

(1) uvjet

, = 412 = 4,52 2
, = 0,003 = 0,003 30 50 = 4,5 2
, = 0,01 = 15 2

(2) uvjet
(3) uvjet
(4) uvjet

Maksimalna armatura:

, = 0,04 = 0,04 30 50 = 60 2
, = 0,08 = 0,08 30 50 = 120 2

Odabrana armatura mora se nalaziti u podruju izmeu minimalne i maksimalne armature:

, ,

ODBRANO:

Ukupna armatura:

1, = 8,04 2

= 8,04 + 8,04 = 16,08 2

, = 15 2 = 16,08 2 , = 60 2
Razmak vilica:

= 12 , = 12 2,5 = 30
= = 50
= 30
= 15 - za srednju duktilnost M

(1) uvjet
(2) uvjet
(3) uvjet
(4) uvjet ako stup preuzima sile potresa

ODBRANO:

U blizini leaja vilice se proguuju na razmak 0,6 (9 cm), na duljini:

= 1,5 = 1,5 30 = 45
1

= = 238 = 39,67
6

= 35

54

Zavrni rad

Ivan Filipovi

8.2.2. Presjek gore

Kombinacija: DIMENZ1
= 7,68
1

= 170,76

Bezdimenzionalni koeficijenti:
=
1

703

= 0,007
=
2
30 462 1,667

1
17719

= 0,284
=
=
30 46 43,478

Ogranienje dijagrama interakcije:

Za razred duktilnosti M:
0,65
0,65 30 50 1,667
170,76 1625,33

0,65
0,9

0,284 0,722
= 0,043

= 0,0222

= 0,579

Dijagrami interakcije za:

= 1,00 - simetrina armatura
1 / = 2 / = 0,1
elik: B 500
Mehaniki koeficijent armiranja
Oitano:

= 0,05

Potrebna povrina armature:

1 = 2 =

= 0,05

1,667

43,478

30 46 = 2,65 2
55

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Minimalna armatura:
, = 0,15

= 0,15

170,76
43,478

= 0,59 2

(1) uvjet

, = 412 = 4,52 2
, = 0,003 = 0,003 30 50 = 4,5 2
, = 0,01 = 15 2

(2) uvjet
(3) uvjet
(4) uvjet

Maksimalna armatura:

, = 0,04 = 0,04 30 50 = 60 2
, = 0,08 = 0,08 30 50 = 120 2

Odabrana armatura mora se nalaziti u podruju izmeu minimalne i maksimalne armature:

, ,

ODBRANO:

Ukupna armatura:

1, = 8,04 2

= 8,04 + 8,04 = 16,08 2

, = 15 2 = 16,08 2 , = 60 2
Razmak vilica:

= 12 , = 12 2,5 = 30
= = 50
= 30
= 15 - za srednju duktilnost M

(1) uvjet
(2) uvjet
(3) uvjet
(4) uvjet ako stup preuzima sile potresa

ODBRANO:

U blizini leaja vilice se proguuju na razmak 0,6 (9 cm), na duljini:

= 1,5 = 1,5 30 = 45
1

= = 238 = 39,67
6

= 35

56

Zavrni rad

8.3.

Ivan Filipovi

Greda B106, prizemlje

57

Zavrni rad
Story
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2

Ivan Filipovi
Beam
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106

Load
DEFORM
DEFORM
DEFORM
DEFORM
DEFORM
DIMENZ1
DIMENZ1
DIMENZ1
DIMENZ1
DIMENZ1
DIMENZ2
DIMENZ2
DIMENZ2
DIMENZ2
DIMENZ2
DIMENZ3
DIMENZ3
DIMENZ3
DIMENZ3
DIMENZ3
DIMENZ4
DIMENZ4
DIMENZ4
DIMENZ4
DIMENZ4
SEIZMIKA1
SEIZMIKA1
SEIZMIKA1
SEIZMIKA1
SEIZMIKA1
SEIZMIKA2
SEIZMIKA2
SEIZMIKA2
SEIZMIKA2
SEIZMIKA2
SEIZMIKA3
SEIZMIKA3
SEIZMIKA3
SEIZMIKA3
SEIZMIKA3
SEIZMIKA4
SEIZMIKA4
SEIZMIKA4
SEIZMIKA4

Loc
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645

P
V2
V3
T
M2
M3
-0,51 -0,44 -0,02 -0,097 -0,004
0,11
-0,51
-0,3 -0,02 -0,097
0,003
0,23
-0,51 -0,16 -0,02 -0,097
0,009
0,305
0,21 -0,43
0
0,079
0 -0,407
0,21 -0,27
0
0,079
0 -0,282
-0,71 -0,61 -0,03 -0,133 -0,006
0,15
-0,71 -0,41 -0,03 -0,133
0,004
0,314
-0,71 -0,22 -0,03 -0,133
0,013
0,417
0,28 -0,59
0
0,109
0 -0,555
0,28 -0,37
0
0,109
0 -0,385
-0,58 -0,56 -0,03 -0,102 -0,005
0,132
-0,58 -0,36 -0,03 -0,102
0,003
0,28
-0,58 -0,17 -0,03 -0,102
0,012
0,366
0,31 -0,54
0
0,09 -0,001 -0,496
0,31 -0,32
0
0,09
0 -0,343
-0,69
-0,6 -0,03 -0,129 -0,006
0,149
-0,69 -0,41 -0,03 -0,129
0,004
0,313
-0,69 -0,22 -0,03 -0,129
0,013
0,414
0,31 -0,58
0
0,108
0 -0,552
0,31 -0,37
0
0,108
0 -0,383
-0,58 -0,55 -0,03 -0,104 -0,005
0,131
-0,58 -0,36 -0,03 -0,104
0,003
0,278
-0,58 -0,17 -0,03 -0,104
0,012
0,364
0,28 -0,53
0
0,088 -0,001 -0,492
0,28 -0,32
0
0,088
0 -0,341
-0,55 -0,42 -0,02 -0,083 -0,004
0,099
-0,55 -0,28 -0,02 -0,083
0,003
0,211
-0,55 -0,13 -0,02 -0,083
0,01
0,277
0,1
-0,4 -0,01
0,07 -0,002 -0,372
0,1 -0,24 -0,01
0,07
0,001 -0,257
-0,37 -0,42 -0,02 -0,083 -0,003
0,102
-0,37 -0,28 -0,02 -0,083
0,002
0,216
-0,37 -0,14 -0,02 -0,083
0,008
0,283
0,32 -0,41
0
0,069
0,001 -0,383
0,32 -0,25
0
0,069
0 -0,265
-0,66 -0,31 -0,02
-0,08 -0,004
0,046
-0,66 -0,17 -0,02
-0,08
0,003
0,123
-0,66 -0,02 -0,02
-0,08
0,009
0,154
-0,09 -0,25 0,01
0,069
0,002 -0,204
-0,09 -0,09 0,01
0,069 -0,001 -0,144
-0,25 -0,53 -0,02 -0,086 -0,004
0,155
-0,25 -0,39 -0,02 -0,086
0,002
0,304
-0,25 -0,25 -0,02 -0,086
0,008
0,407
0,51 -0,56 -0,01
0,07 -0,003 -0,551

58

Zavrni rad
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2

Ivan Filipovi
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106
B106

SEIZMIKA4
SEIZMIKA5
SEIZMIKA5
SEIZMIKA5
SEIZMIKA5
SEIZMIKA5
SEIZMIKA6
SEIZMIKA6
SEIZMIKA6
SEIZMIKA6
SEIZMIKA6
SEIZMIKA7
SEIZMIKA7
SEIZMIKA7
SEIZMIKA7
SEIZMIKA7
SEIZMIKA8
SEIZMIKA8
SEIZMIKA8
SEIZMIKA8
SEIZMIKA8
SEIZMIKA9
SEIZMIKA9
SEIZMIKA9
SEIZMIKA9
SEIZMIKA9
SEIZMIKA10
SEIZMIKA10
SEIZMIKA10
SEIZMIKA10
SEIZMIKA10
SEIZMIKA11
SEIZMIKA11
SEIZMIKA11
SEIZMIKA11
SEIZMIKA11
SEIZMIKA12
SEIZMIKA12
SEIZMIKA12
SEIZMIKA12
SEIZMIKA12
ANVELOPA MAX
ANVELOPA MAX
ANVELOPA MAX
ANVELOPA MAX

1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645
1
0
0,323
0,645
0,645

0,51
-0,61
-0,61
-0,61
0,01
0,01
-0,43
-0,43
-0,43
0,23
0,23
-0,49
-0,49
-0,49
0,19
0,19
-0,3
-0,3
-0,3
0,41
0,41
-0,69
-0,69
-0,69
-0,13
-0,13
-0,64
-0,64
-0,64
-0,06
-0,06
-0,28
-0,28
-0,28
0,48
0,48
-0,22
-0,22
-0,22
0,54
0,54
-0,22
-0,22
-0,22
0,54

-0,41
-0,38
-0,24
-0,1
-0,35
-0,2
-0,39
-0,25
-0,11
-0,36
-0,21
-0,45
-0,31
-0,17
-0,45
-0,29
-0,46
-0,31
-0,17
-0,46
-0,3
-0,31
-0,17
-0,02
-0,24
-0,09
-0,31
-0,17
-0,03
-0,25
-0,09
-0,53
-0,39
-0,25
-0,56
-0,41
-0,53
-0,39
-0,25
-0,57
-0,41
-0,31
-0,17
-0,02
-0,24

-0,01
-0,02
-0,02
-0,02
-0,01
-0,01
-0,02
-0,02
-0,02
0,01
0,01
-0,02
-0,02
-0,02
-0,01
-0,01
-0,02
-0,02
-0,02
0
0
-0,02
-0,02
-0,02
0,01
0,01
-0,02
-0,02
-0,02
0,01
0,01
-0,02
-0,02
-0,02
-0,01
-0,01
-0,02
-0,02
-0,02
-0,01
-0,01
-0,02
-0,02
-0,02
0,01

0,07
-0,082
-0,082
-0,082
0,07
0,07
-0,082
-0,082
-0,082
0,069
0,069
-0,084
-0,084
-0,084
0,071
0,071
-0,084
-0,084
-0,084
0,069
0,069
-0,08
-0,08
-0,08
0,069
0,069
-0,08
-0,08
-0,08
0,069
0,069
-0,086
-0,086
-0,086
0,07
0,07
-0,086
-0,086
-0,086
0,07
0,07
-0,08
-0,08
-0,08
0,109

0,001
-0,004
0,003
0,01
-0,002
0
-0,003
0,002
0,008
0,002
-0,001
-0,004
0,003
0,01
-0,003
0,001
-0,003
0,002
0,008
0,001
0
-0,004
0,003
0,01
0,002
-0,001
-0,004
0,003
0,009
0,003
-0,001
-0,004
0,002
0,008
-0,004
0,001
-0,003
0,002
0,008
-0,003
0,001
-0,003
0,004
0,013
0,003

-0,378
0,083
0,184
0,239
-0,32
-0,222
0,086
0,189
0,246
-0,331
-0,23
0,115
0,238
0,315
-0,424
-0,293
0,118
0,243
0,321
-0,435
-0,3
0,046
0,122
0,153
-0,202
-0,143
0,047
0,124
0,155
-0,205
-0,145
0,154
0,303
0,406
-0,549
-0,377
0,155
0,304
0,408
-0,552
-0,379
0,155
0,314
0,417
-0,202

59

Zavrni rad
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2
STORY2

Ivan Filipovi
B106
B106
B106
B106
B106
B106

ANVELOPA MAX
ANVELOPA MIN
ANVELOPA MIN
ANVELOPA MIN
ANVELOPA MIN
ANVELOPA MIN

1
0
0,323
0,645
0,645
1

0,54
-0,71
-0,71
-0,71
-0,13
-0,13

-0,09
-0,61
-0,41
-0,25
-0,59
-0,41

0,01
-0,03
-0,03
-0,03
-0,01
-0,01

0,109
-0,133
-0,133
-0,133
0,069
0,069

0,001
-0,006
0,002
0,008
-0,004
-0,001

-0,143
0,046
0,122
0,153
-0,555
-0,385

Svojstva materijala i dimenzije grede:

Materijal:

Beton: C25/30
elik: B 500

Popreni presjek:
Visina presjeka:
Zatitni sloj betona:
Udaljenost do teita armature:
Statika visina presjeka:

16/31 cm
h = 31 cm
c = 2,5 cm
d1 = 4 cm
d = h - d1 = 31 4 = 27 cm

- raunska vrstoa betona:

=

25

= 1,667 /2
= 16,67
=
2
1,5

= raunska granica poputanja elika

=

400

= 34,783 /2
= 347,83
=
2
1,15

60

Zavrni rad

Ivan Filipovi

8.3.1. Dimenzioniranje na moment savijanja

Za proraun armature su izabrani presjeci i zone koje su mjerodavne prema anvelopi
momentnih dijagrama.

Polje

= 0,555 = 55
Bezdimenzionalni koeficijenti:
=

55

= 0,003
=
2
16 272 1,667

Za = 0,003oitano:
= 0,993

= 0,020

1 = 20

2 = 046

Poloaj neutralne osi (udaljenost od tlanog ruba):

= = 0,020 27 = 0,54

Potrebna povrina armature u polju:

55

= 0,059 2
=
=
0,993 27 34,783
Minimalna armatura:

, = 0,6

1
1
= 0,5522
= 0,6 16 23
400

Maksimalna armatura:
0,85 1,667
0,85
= 14,99 2
= 16 23
, =
34,783

Odabrana armatura mora se nalaziti u podruju izmeu minimalne i maksimalne

armature:
, < < ,
ODBRANO:

1, = 3,08 2

61

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Lijevi leaj

= 0,16 = 16
Bezdimenzionalni koeficijenti:
=

16

= 0,001
=
2
16 272 1,667

Za = 0,001 oitano:
= 0,997

= 0,010

1 = 20

2 = 0,2

Poloaj neutralne osi (udaljenost od tlanog ruba):

= = 0,010 27 = 0,27

Potrebna povrina armature :

16

= 0,02 2
=
=
0,997 27 34,783

Minimalna armatura:
, = 0,0015 = 0,0015 16 27 = 0,648 2
Maksimalna armatura:

, = 0,310

1,667

= 6,412
= 0,310 16 27
34,783

Odabrana armatura mora se nalaziti u podruju izmeu minimalne i maksimalne

armature:
, < < ,
ODBRANO:

1, = 3,08 2

62

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Desni leaj

= 0,39 = 39
beff

- sudjelujua irina ploe koja uestvuje u nosivosti grede. Ovdje se pretpostavlja da je

beff jednaka irini grede (kao kod prorauna na kompjuteru gdje su ploe definirane
kao membrane), beff = bw

Bezdimenzionalni koeficijenti:
=

39

= 0,003
=
2
16 272 1,667

Za = 0,003oitano:
= 0,993

= 0,020

1 = 20

2 = 046

Poloaj neutralne osi (udaljenost od tlanog ruba):

= = 0,020 27 = 0,54

Potrebna povrina armature u polju:

39

= 0,04 2
=
=
0,993 27 34,783

Minimalna armatura:
, = 0,0015 = 0,0015 16 27 = 0,648 2
Maksimalna armatura:

, = 0,310

1,667

= 6,41 2
= 0,310 16 27
34,783

Odabrana armatura mora se nalaziti u podruju izmeu minimalne i maksimalne

armature:
, < < ,
ODBRANO:

1, = 3,08 2

63

Zavrni rad

Ivan Filipovi

8.3.2. Dimenzioniranje na poprene sile

= 0,61

Proraunska nosivost na oprenu silu elementa bez poprene armature:

1 = { (1,2 + 401 ) + 0,15 }

gdje je:
= 0,034/2 osnovna raunska vrstoa
= 1,6 = 1,6 0,23 = 1,37

pretpostavka: 214 1, = 3,08 2 prelaze preko leaja,

1 =

3,08

1623

= 0,008

= 0,0 /2

1 = {0,034 1,37 (1,2 + 40 0,008) + 0,15 0} 16 23 = 26,05

< 1
0,61 < 26,05

nije potreban je proraun poprene armature

Minimalna poprena armatura (maksimalni razmak odabranih vilica):

Odabrano:
, = (2 8 ) = 1,01 2

Treba proraunati najvei razmak po oba kriterija (uvjeta) i odabrati manji.

1. Uvjet
, =

Gdje je:

- minimalni koeficijent armiranja poprene armature ovisno o kakvoi betona i

elika

, = 0,0009 koef. Armiranja za beton klase C25/30 i elik RA 400/500

1,01
,
= 70,14
=
, =
0,0009 16
64

Zavrni rad

Ivan Filipovi

2. Uvjet
2 = 0,5

Gdje je:

- koeficijent redukcije tlane vrstoe betonskih tlanih tapova

= 0,575
= 0,7
200
- najmanja irina presjeka u vlanoj zoni, 16 cm

= 0,9 = 0,9 23 = 20,7 krak unutarnjih sila

= 1,667 /2 raunska vrstoa na tlak

2 = 0,5 0,575 1,667 16 20,7 = 158,73

Ako je:

<
5

2,78 < 31,75

, = 0,8 = 0,8 23 = 18,4 < 30

, = 18

Mjerodavan najvei razmak odabranih vilica 8, m=2: , = 18 (iz drugog

uvjeta). Odabrani razmak mora biti manji od sw,max
ODBRANO:

8.4.

/, =

Plan armature stupa i grede

65

Zavrni rad

Ivan Filipovi

9. Komentar provedene analize

68

Zavrni rad

9.1.

Ivan Filipovi

Osvrt na rezultate analize

U ovom radu proveden je statiki i dinamiki proraun armiranobetonske zgrade.

Posebno je detaljno obraen proraun otpornosti konstrukcije na potresna djelovanja, te je on
i glavni dio ovog komentara.
Proraun zgrade je proveden prema Europskim normama, koje su vaee u Republici
Hrvatskoj. Postupak i redoslijed prorauna je prethodno detaljno opisan, uz objanjenje bitnih
koeficijenata i odrednica iz kojih proizlaze dinamika svojstva zgrade.
Prvom vlastitom obliku pripada dominantna translacija oko due osi graevine. Za drugi
vlastiti oblik je dominantna translacija oko krae osi graevine. Trei vlastiti oblik ima
znaajan utjecaj rotacije oko osi Z. Taj torzijski efekt trebalo bi izbjegavati u prvim tonovima.
Ovdje je dominantan u treem tonu, to je dobro.
Mode Period
UX
UY
1
0,1623 21,87 28,56
2
0,1235 28,25 20,81
3
0,1053 0,43
1,55

UZ
0,00
0,00
0,00

RX
RY
RZ
56,14 43,22 0,32
40,45 55,37 2,17
3,18
0,92 45,62

Tablica 9.1. Faktor doprinosa oblika osciliranja (engl. Modal Participation Factors)

9.2.

Prijedlog promjene postojeeg stanja

Ako se pogledaju tlocrti graevine moe se primijetiti da je ona donekle simetrina.

Jedan od razloga zato je graevina u cijelosti armirano betonska je i taj to su se radi
rasporeda zidova isti kalupi oplata mogli koristiti po nekoliko puta bez njihovog rastavljanja i
ponovnog sastavljanja. To je znatno ubrzalo brzinu izgradnje, a to je bio jedan od zahtjeva
investitora. Posljedica takvog naina gradnje je prevelika krutost objekta.
Predlae se da se konstrukcija izvede vie u skeletnom obliku, parapeti prozora i odreeni
fasadni zidovi izvedu poroterm opekom debljine 16 cm. Na taj nain bi se donekle
omekala konstrukcija.

69

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 9.0. Presjek 1-1

Slika 9.1. Presjek 5-5

Slika 9.2. Presjek A-A

70

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Slika 9.3. Presjek B-B

Slika 9s.4. Presjek C-C

Slika 9.5. Presjek D-D

71

Zavrni rad

Ivan Filipovi

Nakon provedene analize dobiveni su rezultati. Osnovni periodi osciliranja i faktori

doprinosa su prikazani u tablici 9.2.
Mode
1
2
3

Period
UX
UY
UZ
RX
RY
RZ
0,170669 21,5661 27,2858 0,0000 53,9914 43,2925 1,3652
0,131347 20,4194 9,6362 0,0000 18,6134 40,5067 20,5271
0,125705 7,8754 13,6541 0,0000 27,1756 15,6916 26,3658

Tablica 9.2. Faktor doprinosa oblika osciliranja (engl. Modal Participation Factors)
Moe se vidjeti da su se periodi osciliranja neto poveali. To je razumljivo jer smo
konstrukciju oslabili. Time se nije smanjilo optereenje potresom jer se i dalje ti periodi
osciliranja nalaze u frekvencijskom podruju s najveim vrijednostima na spektru odziva.

72

Zavrni rad

Ivan Filipovi

10.

Literatura

73

Zavrni rad

Ivan Filipovi

[1] Eurocode 1: Osnove projektiranja i djelovanja na konstrukcije,

Hrvatski zavod za normizaciju i mjeriteljstvo, prvo izdanje, listopad 2005.
[2] Eurocode 2: Projektiranje betonskih konstrukcija,
Hrvatski zavod za normizaciju i mjeriteljstvo, prvo izdanje, prosinac 2005.
[3] Eurocode 8: Projektiranje konstrukcija otpornih na potres,
Hrvatski zavod za normizaciju i mjeriteljstvo, prvo izdanje, veljaca 2005.
[4] I. Tomii: Betonske konstrukcije,
Drutvo hrvatskih graevinskih konstruktora, Zagreb, 1996.
[5] J. Radi i suradnici: Betonske konstrukcije, prirunik,
SECON HDGK d.o.o, Zagreb, 2006.

74