Wykonywanie Remontu Kadłuba Okrętowego

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 43

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Boena Kuligowska

Wykonywanie remontu kaduba okrtowego


721[02].Z2.02

Poradnik dla ucznia

Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Recenzenci:
mgr in. Jerzy Giemza
mgr in. Jan Sarniak

Opracowanie redakcyjne:
mgr in. Boena Kuligowska

Konsultacja:
mgr in. Andrzej Zych

Poradnik stanowi obudow dydaktyczn programu jednostki moduowej 721[02].Z2.02


Wykonywanie remontu kaduba okrtowego, zawartego w moduowym programie
nauczania dla zawodu monter kadubw okrtowych.

Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Pastwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

SPIS TRECI
3
5
6
7
7
7
11
11
15
16
16
20
21
26
27
27
29
30
37
38
42

1.
2.
3.
4.

Wprowadzenie
Wymagania wstpne
Cele ksztacenia
Materia nauczania
4.1. Stocznia remontowa
4.1.1. Materia nauczania
4.1.2. Pytania sprawdzajce
4.1.3. wiczenia
4.1.4. Sprawdzian postpw
4.2. Remonty kaduba statku
4.2.1. Materia nauczania
4.2.2. Pytania sprawdzajce
4.2.3. wiczenia
4.2.4. Sprawdzian postpw
4.3. Remonty wyposaenia statku
4.3.1. Materia nauczania
4.3.2. Pytania sprawdzajce
4.3.3. wiczenia
4.3.4. Sprawdzian postpw
5. Sprawdzian osigni
6. Literatura

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

1. WPROWADZENIE
Poradnik ten bdzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o stoczniach remontowych,
rodzajach remontw i metodach ich wykonywania.
Poradnik zawiera materia nauczania skadajcy si z 3 tematw, s to: Stocznia
remontowa, remonty kaduba statku i remonty wyposaenia statku.
Treci zawarte w temacie Stocznia Remontowa pomog Ci zapozna si z organizacj
i warunkami pracy stoczni remontowych, dowiesz si o tym, jakie w tej stoczni s wydziay
i poznasz zakres prac wykonywanych przez poszczeglne wydziay.
Treci zawarte w temacie Remonty kaduba statku umoliwi Ci poznanie przyczyn
i rodzajw remontw, poznasz tu system planowozapobiegawczy remontw, ktrego celem
jest zapewnienie bezpieczestwa statku i przebywajcych na nim ludzi, poznasz te technologi
wykonywania remontw kaduba statku.
Treci zawarte w temacie Remonty wyposaenia statku pomog Ci zrozumie problemy
zwizane z przeprowadzaniem remontw wyposaenia maszynowni i wyposaenia
pokadowego statku.
Poradnik ten posiada nastpujc struktur:
1. Wymagania wstpne, czyli wykaz niezbdnych umiejtnoci i wiedzy, ktre powiniene
mie opanowane, aby przystpi do realizacji tej jednostki moduowej.
2. Cele ksztacenia tej jednostki moduowej.
3. Materia nauczania zawarty w rozdziale 4 umoliwia samodzielne przygotowanie si do
wykonania wicze. Materia nauczania obejmuje:

informacje, opisy, tabele, rysunki z danego tematu,

pytania sprawdzajce wiedz potrzebn do wykonania wicze,

zestaw wicze,

sprawdzian postpw.
4. Sprawdzian osigni zawierajcy zestaw zada testowych z zakresu caej jednostki
moduowej.
5. Zestaw literatury przydatnej do wykonywania wicze oraz uzupeniania wiadomoci.
Jeeli bdziesz mia trudnoci ze zrozumieniem tematu lub wiczenia, to popro
nauczyciela lub instruktora o wyjanienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz
dan czynno. Po zrealizowaniu materiau sprbuj zaliczy sprawdzian z zakresu jednostki
moduowej.
W czasie pobytu w pracowni musisz stosowa si do obowizujcych regulaminw,
przepisw bezpieczestwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpoarowych, wynikajcych
z rodzaju wykonywanych prac.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

721[02].Z2
Technologia remontu
kaduba okrtu

721[02].Z2.01
Wykonywanie konserwacji
kaduba okrtowego

721[02].Z2.02
Wykonywanie remontu
kaduba okrtowego

Schemat ukadu jednostek moduowych

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

2. WYMAGANIA WSTPNE

Przystpujc do realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie:


posugiwa si terminologi z zakresu techniki okrtowej,
stosowa zasady sporzdzania rysunku technicznego,
stosowa zasady sporzdzania rysunku kadubowego,
czyta rysunki kadubowe,
posugiwa si dokumentacj techniczn,
charakteryzowa materiay stosowane w budownictwie okrtowym,
wykonywa pomiary warsztatowe,
wykonywa prace z zakresu obrbki rcznej i mechanicznej skrawaniem,
stosowa podstawowe metody i techniki spawalnicze,
korzysta z norm, dokumentacji konstrukcyjnej i technologicznej oraz katalogw
unifikacyjnych,
okrela struktur i zadania stoczni produkcyjnej,
okrela etapy procesu technologicznego budowy kaduba statku,
stosowa szablony, narzdzia i materiay do trasowania, obrbki, prefabrykacji i montau,
wykonywa trasowanie i obrbk blach i profili,
wykonywa prefabrykacj sekcji kaduba,
wykonywa monta konstrukcji kaduba,
stosowa rodki ochrony indywidualnej podczas wykonywania zada zwizanych
z budow statku,
przestrzega zasad bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej i ochrony
rodowiska podczas wykonywania zada,
udziela pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadku przy pracy,
korzysta z rnych rde informacji.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

3. CELE KSZTACENIA

W wyniku realizacji programu jednostki moduowej powiniene umie:


scharakteryzowa struktur stoczni remontowej,
okreli zadania poszczeglnych wydziaw stoczni remontowej,
odczyta dokumentacj technologiczn remontu kaduba,
zaplanowa kolejno czynnoci wykonywanych podczas remontu kaduba okrtowego,
zaplanowa kolejno demontau i montau elementw kaduba okrtu,
dobra narzdzia do montau lub demontau elementw kaduba okrtu,
przeprowadzi monta i demonta elementw lusarskiego wyposaenia kaduba okrtu,
przeprowadzi remont elementw kaduba okrtu,
przeprowadzi napraw elementw lusarskiego wyposaenia kaduba okrtu,
zastosowa przepisy bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony p.po. i ochrony rodowiska
podczas wykonywania pracy.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

4. MATERIA NAUCZANIA
4.1.

Stocznia remontowa

4.1.1. Materia nauczania


Ukad przestrzenny stoczni remontowych jest zasadniczo inny od stoczni produkcyjnych,
a przepyw materiaw bardziej skomplikowany i odbiegajcy od stosowanej w stoczniach
produkcyjnych zasady prostoliniowoci.
Najczciej spotykanymi ukadami przestrzennymi stoczni remontowych s ukady:
pirsowy, w ktrym statki i doki pywajce ustawione s przy pirsach, czyli pomostach
wybiegajcych w gb basenu portowego, a warsztaty usytuowane s u nasady pirsw
w bezporednim ssiedztwie dokw i statkw (rys. 1),

Rys. 1. Ukad pirsowy stoczni remontowej [8]

wok basenu stoczniowego, w ktrym doki i statki ustawione s wzdu nabrzey basenu,
przy czym statki cumuje si w rejonie zgrupowanych warsztatw remontu wyposaenia,
natomiast doki pywajce w rejonie zgrupowanych warsztatw kadubowych.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Zadania produkcyjne stoczni remontowych mona podzieli na:


1) wykonywanie remontw jednostek pywajcych polegajcych najczciej na: naprawach
i konserwacji kaduba, remoncie ukadu napdowego (silnika gwnego, linii waw),
agregatw prdotwrczych i pomocniczego wyposaenia siowni, remoncie ukadu
sterowego, remoncie wyposaenia pokadowego, remoncie pomieszcze zaogi,
poczonych czsto z pewnymi modernizacjami,
2) wykonywanie przebudw i modernizacji, polegajcych, np. na:
zmianie wymiarw (np. do powszechnie spotykane przeduanie jednostek
pywajcych),
zmianie przeznaczenia, co wie si przede wszystkim ze zmian wyposaenia a czasem
i konstrukcji kaduba statkw,
wymianie napdu gwnego.
Ponadto stocznie remontowe przyjmuj zlecenia na budow od podstaw mniejszych
jednostek morskich lub rzecznych, znacznie mniejszych od tych budowanych w duych
stoczniach produkcyjnych oraz na wykonywanie wyrobw i wiadczenie usug nie zwizanych
z transportem wodnym.
Podstawowymi urzdzeniami produkcyjnymi umoliwiajcymi przegld, napraw oraz
konserwacj kaduba i innych podwodnych czci statku s:
doki pywajce,
wycigi,
podnoniki,
doki suche.
Dok pywajcy jest jednostk przeznaczon do wynoszenia ponad poziom wody innych
jednostek majc tylko ciany boczne, co umoliwia unoszenie nad wod take jednostek
duszych od niego.
Podstawowymi parametrami dokw pywajcych s:
dugo cakowita doku i dugo podporowa (czyli dugo na jakiej opiera si dno
statku),
przewit midzy burtami (awami), przy czym maksymalna szeroko dokowanych
jednostek jest przewanie o okoo 12 m mniejsza od przewitu,
nono doku,
ilo oraz udwig urzdze transportowych (zwane potocznie udwigowieniem doku),
zanurzenie statku, ktry moe zosta przez dok podniesiony,.
Poniewa statki stoj przez wikszo swego pobytu w stoczni przy nabrzeach, wana
jest ich dostateczna dugo, umoliwiajca jednoczesn realizacj wielu zlece.
Do podstawowych urzdze transportu wewntrznego nale, odmiennie ni w stoczniach
produkcyjnych, urawie o mniejszym udwigu. Rwnie wana jest rola urawi pywajcych.
Szczeglne znaczenie dla stoczni remontowych ma blisko portu, stwarza bowiem
dogodne warunki dla przejmowania jednostek do remontu, lub przeprowadzania przez zaog
stoczni remontowych maych prac remontowych bezporednio w porcie, bez wyczenia
statkw z eksploatacji.
Struktura organizacyjna stoczni remontowej jest podobna jak stoczni produkcyjnej. Na
czele stoi dyrektor, ma kilku zastpcw, ktrzy kieruj prac poszczeglnych pionw. Liczba
zastpcw oraz liczba pionw zale od wielkoci stoczni. Najczciej w stoczni remontowej
jest 23 zastpcw dyrektora, np. do spraw technicznych, do spraw handlowych i do spraw
administracyjnych.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Dziaami pomocniczymi, podlegajcymi bezporedni dyrektorowi s:


dzia planowania, ktrego zadaniem jest opracowywanie i kontrola wykonania planu
stoczni wraz z analiz jego wynikw,
dzia kadr, prowadzcy sprawy zwizane z przyjmowaniem, zwalnianiem, awansowaniem
oraz szkoleniem pracownikw,
dzia pac, ustalajcy fundusze pac dla caego zakadu, poszczeglnych wydziaw
i pracownikw,
dzia ksigowoci, ktrego zadaniem jest kierowanie i kontrolowanie wszystkich spraw
zwizanych z rachunkowoci i finansami przedsibiorstwa,
dzia kontroli technicznej, sprawujcy kontrol jakoci produkcji oraz rodkw produkcji,
ochrona zakadu, ktra strzee mienia stoczni.
Podstawowymi komrkami stoczni remontowej s wydziay, ktrymi zarzdzaj
kierownicy wydziaw. Robotnicy, pracujcy na danym wydziale podzieleni s zwykle na
zespoy mistrzowskie, a zespoy mistrzowskie na brygady.
O ile w stoczniach produkcyjnych rol dominujc odgrywaj wydziay kadubowe, o tyle
w stoczniach remontowych odgrywaj one rol znacznie skromniejsz, tym niemniej posiadaj
potencja techniczny umoliwiajcy wykonywanie penego cyklu budowy kadubw
okrtowych, jednak na znacznie mniejsz skal.
Waniejsze s wydziay wyposaeniowe i maszynowe, dysponujce specjalistycznym
parkiem maszynowym oraz wyposaeniem diagnostycznym.
Przykadowe zadania poszczeglnych wydziaw przedstawiaj si nastpujco:
1) Wydzia Mechanizmw Okrtowych (Maszynowy) wykonuje:
przegldy, remonty oraz regeneracje silnikw, maszyn i urzdze okrtowych,
naprawy silnikw gwnych i pomocniczych,
kompleksowe testowanie na specjalnych stanowiskach warsztatowych i na statku oraz
naprawy i regulacje pomp wtryskowych i wtryskiwaczy,
naprawy turbosprarek,
naprawy urzdze pomocniczych siowni,
obrbk przenonymi obrabiarkami bezporednio na silniku, pokrywach lukowych,
rampach i innych maszynach i urzdzeniach,
naprawy rub okrtowych i waw rubowych,
naprawy urzdze pokadowych takich jak wcigarki
adunkowe, kotwiczne, kabestany,
naprawy sterw i maszyn sterowych,
naprawy sterw strumieniowych.
2) Wydzia lusarski wykonuje:
regeneracj rub okrtowych (staych i nastawnych) w zakresie spawania,
odtworzenia ksztatw patw wraz z wywaaniem statycznym, trzonw siownikw
metod spawania drutem nierdzewnym,
przegldy i remonty pokryw lukowych, takielunku, urawikw szalupowych i szalup,
trapw, acuchw kotwicznych i kotwic, siownikw i innych mechanizmw
i urzdze okrtowych,
prace ciesielskie i stolarskie takie jak: remonty mebli, wykonanie nietypowych
zabudw wnk, parapetw, sof, itp.,
prace tapicerskie we wszystkich zakresach,
stolark budowlan (drzwi, okna),
Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

ciesielskie w zakresie dna adowni i pokadw,


izolacje p. po. i termiczne,
laminowanie szalup,
Wydzia lusarski powinien mie moliwo:
cicia wszystkich gatunkw stali plazm przy uyciu gazw szlachetnych, lanc,
wycinania skalopsw itp.,
spawania aluminium i jego stopw, brzw i mosidzw, stali nierdzewnej,
wszystkich gatunkw stali konstrukcyjnych (spawanie rwnie metodami MIG,
MAG, TIG).

Wydzia Konserwacji wykonuje:


mycie, czyszczenie, piaskowanie, rutowanie, malowanie wszelkiego rodzaju konstrukcji
stalowych, zbiornikw, itp.
Hala produkcyjna wydziau powinna by wyposaona w urzdzenia do czyszczenia
strumieniowego, pracujce w systemie zamknitym pozwalajce na rutowanie
i malowanie pokryw lukowych, dwigw, blach oraz wszelkich konstrukcji stalowych.
Komora produkcyjna powinna gwarantowa uzyskanie malarskich powok
antykorozyjnych najwyszej jakoci. Mechaniczna wentylacja z recyrkulacj powinna
cakowicie zapobiega emisji zanieczyszcze do rodowiska naturalnego.
Wydzia Elektryczny wykonuje:
naprawy silnikw i prdnic prdu staego i przemiennego,
pomiary energetyczne,
przegldy i remonty instalacji elektrycznych,
legalizacj przyrzdw pomiarowych.
Wydzia Obrbki wykonuje:
szlifowanie wakw,
szlifowanie paszczyzn,
wytaczanie,
dutowanie,
frezowanie k zbatych,
gwintowanie,
wywaanie,
odlewy z metali nieelaznych,
regeneracj zaworw silnikw okrtowych, gniazd zaworowych, blokw silnikw, denek
toka siownikw hydraulicznych,
prostowanie termiczne i mechaniczne.
Wydzia Kadubowy ma za zadanie:
remonty kadubw statkw,
wykonywanie kadubw jednostek budowanych w stoczni remontowej,
wykonywanie konstrukcji stalowych,
wycinanie elementw z blach stalowych,
pomiary gruboci blach,
prby szczelnoci zbiornikw.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

10

Wydzia Kotlarsko-Rurarski wykonuje:


remonty systemw hydrauliki siowej, olejowych i paliwowych, balastowych i zzowych,
przeciwpoarowych (wodne i CO2), sanitarnych i parowych, spronego powietrza,
remonty kotw pomocniczych i utylizacyjnych (okresowe i kapitalne), wyparownikw
wody morskiej, odolejaczy wd zzowych, bio-blokw, podgrzewaczy wody, oleju
i paliwa, hydroforw,
spawanie rur stalowych, miedzianych, nierdzewnych, Cunifer palnikiem gazowym,
elektrod otulon, pautomatem w osonie CO2, TIG w osonie gazw szlachetnych,
cyrkulacyjne pukanie systemw hydrauliki siowej,
gwintowanie rur,
gicie rur,
monta nowych systemw rurocigw.

4.1.2. Pytania sprawdzajce


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze.


Jakie s podstawowe ukady przestrzenne stoczni remontowych?
Jakie zadania produkcyjne realizuj stocznie remontowe?
Jakie urzdzenia umoliwiaj napraw i konserwacj kaduba?
Jakie parametry techniczne charakteryzuj doki pywajce?
Jaka jest struktura organizacyjna stoczni remontowej?
Jakie wydziay wystpuj w strukturze stoczni remontowej?
Jakie s zadania poszczeglnych wydziaw stoczni remontowej?
Jakie rodzaje dwignic odgrywaj dominujc rol w transporcie wewntrznym stoczni
remontowych?

4.1.3. wiczenia
wiczenie 1
Sporzd zestawienie podstawowego wyposaenia technicznego dowolnie wybranej
polskiej stoczni remontowej.
Sposb wykonania wiczenia

1)
2)
3)
4)
5)
6)

Aby wykona wiczenie, powiniene:


ustali list stoczni remontowych dziaajcych w Polsce, wybra jedn stoczni, dla ktrej
bdzie opracowane zestawienie,
korzystajc z rnych rde wynotowa informacje dotyczce podstawowego
wyposaenia technicznego poszczeglnych stoczni,
wykona zestawienie uzyskanych informacji w postaci tabeli,
przygotowa si do dyskusji na temat sporzdzonego zestawienia,
porwna tabel z tabelami kolegw,
przekaza tabel nauczycielowi do oceny.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

11

Zestawienie wyposaenia technicznego dla stoczni...................................................................


Lp.

Nazwa wyposaenia

Parametry

Wyposaenie stanowiska pracy:


stanowisko komputerowe z dostpem do Internetu,
katalogi, informatory i pisma branowe,
papier podaniowy, przybory pimienne.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

12

wiczenie 2
Sporzd krtki opis dziaalnoci wybranej stoczni remontowej w minionym roku.
Sposb wykonania wiczenia
Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) odszuka materiay informacyjne o wskazanej stoczni umieszczone na stronach www,
w informatorach, pismach branowych, itp,
2) wybra najciekawsze, Twoim zdaniem, realizacje w zakresie remontw, przebudw
i budowy nowych jednostek, jakie wykonaa stocznia w minionym roku,
3) sporzdzi krtk notatk na temat tych realizacji, uzasadniajc dokonany wybr.

Wyposaenie stanowiska pracy:


stanowisko komputerowe z dostpem do Internetu,
informatory, pisma branowe,
zeszyt przedmiotowy, przybory pimienne.

wiczenie 3
Narysuj schemat organizacyjny wybranej stoczni remontowej.
Sposb wykonania wiczenia
Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) odszuka materiay informacyjne o wskazanej stoczni umieszczone na stronach www,
w informatorach, pismach branowych itp. lub,
2) dotrze do pracownikw stoczni remontowej i pozna od nich struktur organizacyjn
stoczni,
3) przedstawi struktur organizacyjn na schemacie.

Wyposaenie stanowiska pracy:


stanowisko komputerowe z dostpem do Internetu,
informatory, pisma branowe,
kartka formatu A4,
przybory krelarskie i pimienne.

wiczenie 4
Sporzd zestawienie zada poszczeglnych wydziaw stoczni remontowej.
Sposb wykonania wiczenia
Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) wypisa nazwy wydziaw stoczni remontowej,
2) wpisa zadania poszczeglnych wydziaw (na podstawie poradnika dla ucznia,
Internetu),
3) porwna swoj tabel z tabelami kolegw.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

13

Zestawienie zada wydziaw stoczni remontowej


Lp. Nazwa wydziau

Zadania wydziau

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

14

Wyposaenie stanowiska pracy:


stanowisko komputerowe z dostpem do Internetu,
przybory pimienne.

4.1.4. Sprawdzian postpw


Czy potrafisz:
1) scharakteryzowa zadania produkcyjne stoczni remontowych?
2) scharakteryzowa struktur organizacyjn stoczni remontowej?
3) scharakteryzowa rnice pomidzy wyposaeniem technicznym stoczni
produkcyjnych i remontowych?
4) scharakteryzowa zadania poszczeglnych wydziaw stoczni
remontowej?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

15

Tak

Nie

4.2.

Remonty kaduba statku

4.2.1. Materia nauczania


Rodzaje remontw
Kada instytucja klasyfikacyjna okrela w swoich Przepisach wymagania remontowe,
ktre musz by przestrzegane przez armatorw. System remontowania statku polega na
przeprowadzaniu przegldw w cile okrelonych terminach oraz na usuwaniu wszystkich
zauwaonych podczas przegldu usterek. Ze wzgldu na bezpieczestwo statku nie mona
dopuci do nadmiernego zuycia jego konstrukcji i wyposaenia. Inspektor instytucji
klasyfikacyjnej w czasie przegldu zgasza wszelkie zauwaone usterki armatorowi statku
i zaleca ich usunicie. Wszystkie remonty majce wpyw na utrzymanie klasy lub jej
odnowienie musz by wykonywane pod nadzorem tej instytucji klasyfikacyjnej, ktrej klas
statek posiada.
Taki system przegldw i remontw nazywa si planowo-zapobiegawczym.
Wedug wymaga PRS skadaj si na niego:
przegld i remont roczny,
przegld i remont poredni (drugi lub trzeci przegld roczny od odnowienia klasy),
przegld i remont dla odnowienia klasy (pity przegld roczny).
Szczegowe wymagania dotyczce zakresu i terminu przegldw a tym samym remontw
zawarte s w przepisach instytucji klasyfikacyjnych.
Wszystkie powaniejsze remonty kaduba, urzdze maszynowych i wyposaenia
wykonuje stocznia remontowa, natomiast remonty nie wymagajce specjalnych urzdze moe
przeprowadzi zaoga statku w czasie rejsu lub w porcie, podczas trwania przeadunku.
Dla usunicia wpywu porastania kaduba na prdko statkw pywajcych w rejonach
tropikalnych przeprowadza si dodatkowe dokowanie w ramach remontw dokowokonserwacyjnych.
Poza remontami planowo-zapobiegawczymi istniej jeszcze nastpujce rodzaje
remontw:
remonty awaryjne,
przebudowy (modernizacje),
odbudowy,
remonty gwarancyjne.
Remonty awaryjne przeprowadza si po awarii wynikej z przyczyn ywioowych, zej
obsugi urzdze itd. Musz one by wykonywane natychmiast po awarii gdy w wyniku
awarii statek traci klas i nie moe by eksploatowany do chwili jej odzyskania.
Przebudow lub modernizacj statku wykonuje si najczciej w czasie remontu planowozapobiegawczego. Polega ona na unowoczenieniu pewnych rejonw kaduba lub
wyposaenia, czsto na przedueniu kaduba, zmianie ksztatu dziobu lub rufy itp.
Przebudow lub modernizacj przeprowadza si na podstawie projektu zatwierdzonego
przez armatora i dodatkowo przez instytucj klasyfikacyjn wwczas, gdy dotyczy konstrukcji
uprzednio zatwierdzonych przez t instytucj.
Odbudow statku wykonuje si po poarze, wydobyciu z wody itp. Jest to remont
wymagajcy znacznej iloci materiaw i duego nakadu pracy, dlatego decyzj o odbudowie
podejmuje si po wnikliwej analizie ekonomicznej.
Remonty gwarancyjne przeprowadza si na nowych statkach, na ktrych ujawniono
usterki w czasie trwania okresu gwarancyjnego. Koszt remontu gwarancyjnego ponosi
stocznia, ktra budowaa statek.
Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

16

Przygotowanie organizacyjne remontw


1. Przygotowanie i nadzr remontu ze strony armatora.
Dla zapewnienia sprawnego przeprowadzenia remontu armator powouje osob
odpowiedzialn. Jej zadania to:
przygotowanie remontu (opracowanie specyfikacji remontowej, przygotowanie statku do
remontu),
nadzr nad pracami remontowymi,
przygotowanie reklamacji w okresie gwarancyjnym.
Jeszcze przed wejciem statku do stoczni remontowej opracowuje si specyfikacj
remontow i przekazuje stoczni. Specyfikacja remontowa powinna zawiera wykaz wszystkich
prac remontowych i ich zakres oraz wykaz prac przygotowawczych i pomocniczych.
Specyfikacja remontowa dla duych statkw powinna by podzielona na dziay;
dzia kadubowy (prace dokowe, pokadowe itp.),
dzia maszynowy (prace dokowe, napd gwny, mechanizmy pomocnicze, rurocigi,
prace elektryczne),
dzia hotelowy (kabiny, azienki, korytarze, magazyny, kuchnia i jej wyposaenie).
Jeli od sporzdzenia specyfikacji remontowej do chwili oddania statku do remontu
zaistnieje potrzeba wykonania dodatkowych prac remontowych naley sporzdzi
uzupeniajc specyfikacj.
Zakres przygotowania statku do remontu zaley od rodzaju remontu. Statek powinien
mie jak najmniej paliwa, ktre w miar moliwoci umieszcza si w jednym zbiorniku.
Pozostae zbiorniki naley uwolni od gazw i oczyci, adownie i zzy powinny rwnie by
oczyszczone. adownie statku powinny by puste i oczyszczone.
W celu kontroli przebiegu remontu naley w kadym z dziaw prowadzi Dziennik
remontu.
Kierownicy dziaw na statku s odpowiedzialni za remont wykonywany na ich odcinku
i dokonuj odbioru prac. W kartach odbioru zaznaczaj ewentualne zastrzeenia i wnioski.
Ostateczny odbir statku z remontu przeprowadza osoba lub komisja powoana przez
armatora. Zadaniem osb dokonujcych odbioru jest ustalenie, czy prace remontowe
wykonano prawidowo i zgodnie z warunkami umowy oraz udzia i kontrola prb na uwizi
i w morzu.
2.

Przygotowanie i nadzr remontu ze strony stoczni.


Na podstawie otrzymanej od armatora specyfikacji remontowej stocznia sporzdza spis
prac remontowych, ktry podaje kolejne operacje remontowe ze wskazaniem warsztatw
odpowiedzialnych za ich wykonanie, obliczenie pracochonnoci kadej operacji oraz
wyszczeglnienie iloci i rodzaju potrzebnych materiaw.
Opisem prac posuguje si:
dzia technologiczny dla opracowania dokumentacji warsztatowej,
nadzr techniczny dla koordynacji prac midzy wydziaami,
planowanie materiaowe dla zapewnienia dostaw materiaowych.
Na podstawie wyej wymienionych opracowa sporzdza si harmonogram remontu,
stanowicy rozkad w czasie prac wykonywanych przez poszczeglne wydziay przy remoncie
danego statku. Przy ustalaniu harmonogramu naley kierowa si przebiegiem procesu
technologicznego, zdolnoci produkcyjn poszczeglnych wydziaw i ich obcieniem
wynikajcym z wykonywania remontw na innych statkach.
Dokumentacj konstrukcyjn zwykle dostarcza armator a biuro konstrukcyjne
dostosowuje j do potrzeb i moliwoci warsztatowych stoczni. Zakres i stopie
szczegowoci dokumentacji warsztatowej zaley od rodzaju remontu.
Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

17

Po wejciu statku do stoczni remontowej naley:


podczy i dostarczy energi elektryczn,
zabezpieczy statek i prace na nim pod wzgldem BHP i przeciwpoarowym,
zabezpieczy wywz mieci,
zapewni odpowiednie warunki sanitarne,
zapewni przepustki marynarzom,
zapewni telefon alarmowy,
zamontowa rusztowania.

Technologia remontw kaduba


Uszkodzeniami kaduba, ktre s naprawiane podczas remontw mog by pknicia,
uszkodzenia konstrukcji w wyniku zderzenia, wejcia na mielizn, uszkodzenia korozyjne itp.
Dla ustalenia zakresu i metody remontu naley przeprowadzi szczegowe ogldziny
uszkodzonego lub skorodowanego miejsca.
Przy mniejszym zuyciu elementy konstrukcji kaduba mona wyremontowa za pomoc:
zaspawania werw (przed spawaniem konieczne dokadne oczyszczenie szlifierk,
szczotk lub piaskowaniem, odtuszczenie, cicie nierwnoci dla uatwienia ukadania
spoiny i uzyskania rwnej gruboci spoiwa),
zaspawania pkni (po uprzednim wyciciu rowka i ukosowaniu jego krawdzi dla
pkni przez ca grubo blachy, jeli pknicie nie dotyczy caej gruboci ukosuje si
krawdzie szczeliny pod ktem 30 a gra wycicia powinna mie od 2 mm do 3 mm),
wymiany uszkodzonych lub skorodowanych zczy spawanych (wycicie starych
i pooenie nowych spoin),
prostowania wgi (po uprzednim podgrzaniu palnikiem do temperatury ok. 1000C).
Wymianie musz ulec elementy:
o silnie skorodowanej powierzchni (po pomierzeniu ubytkw korozyjnych, np. za pomoc
defektoskopu ultradwikowego),
o powierzchni silnie odksztaconej,
o powierzchni silnie uszkodzonej w postaci pkni lub gbokich zadrapa (po ustaleniu
zakresu pknicia, np. defektoskopem, promieniami Roentgena, prb za pomoc nafty
itp.).
Wymiana blach poszycia polega na usuniciu zuytej blachy, przygotowaniu nowej
o odpowiednim ksztacie i wymiarach i wspawaniu jej w miejsce starej.
Zuyte pyty blach najczciej usuwa si nie w caoci a wycinajc ich fragmenty midzy
usztywnieniami i wizarami a nastpnie odcinajc jej pozostaoci od usztywnie i wizarw
(np. za pomoc obkowania elektropowietrznego). Niezbdne jest zapewnienie jak
najwikszej dokadnoci cicia.
Po zdjciu uszkodzonej blachy wykonuje si szablony, wedug ktrych mona wykona na
gotowo i trasowa now blach.
Przed spawaniem nowej blachy naley j zamocowa przy pomocy specjalnych przyrzdw,
uchwytw, klinw, lub paskownikw montaowych zapobiegajcych odksztaceniom lecz nie
ograniczajcych ruchw czonych elementw, dlatego uchwyty stosuje si tylko z jednej
strony zcza. Jeli stosuje si spoiny sczepne, musz by one wycite przed pooeniem
spoiny.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

18

Spawanie wykonuje si zgodnie z instrukcj spawalnicz, ktra zawiera informacje


dotyczce:
ukosowania brzegw,
kolejnoci spawania,
typu i rednicy elektrody,
parametrw spawania,
iloci i rozmieszczenia spoin w spoinie wielociegowej.
Po wstawieniu nowej blachy konieczna jest jej konserwacja, w sposb przedstawiony
w poprzedniej jednostce moduowej.
Prace remontowe kaduba podlegaj podobnym odbiorom kontrolnym co prace
wykonywane w budowie nowych statkw. Przed zakonserwowaniem nowych elementw
przeprowadza si kontrol wszystkich prac dla sprawdzenia poprawnoci ich wykonania,
kontrol zczy spawanych oraz prby szczelnoci odpowiadajce przeznaczeniu przedziau
kaduba, ktry by remontowany.
Technologia dokowania
Dla wykonania remontu czci podwodnej statek naley wprowadzi na dok.
Dokowanie zesp czynnoci majcych na celu wprowadzenie i prawidowe ustawienie
jednostki pywajcej w doku (rys. 2).

Rys. 2. Statek na doku [8]

Proces dokowania rozpoczyna si od przygotowania doku. Na dnie doku ustawia si, na


podstawie planw statku kilbloki (rys. 3.) w taki sposb, aby zapewniay rwnomierne
podparcie statku i jednoczenie zapewniay dostp do elementw wyposaenia takich jak
kingstony, czujniki logu, echosondy, korki zbiornikw dennych.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

19

Po przygotowaniu podbudowy dla statku nastpuje zalanie lub zatopienie doku


i wprowadzenie statku przy pomocy holownikw.

Rys. 3. Kilbloki podpierajce statek na pokadzie doku pywajcego [8]

Ze wzgldu na wymagan du dokadno (do kilkunastu centymetrw) statek ustawia


si za pomoc jego wasnych wind lub wcigarek doku. W zalenoci od typu doku,
nastpnymi czynnociami dokowania s: wypompowanie wody z doku suchego lub
podniesienie doku pywajcego (przez oprnienie jego zbiornikw balastowych.
Poniewa agregaty prdotwrcze wikszoci statkw s chodzone z uyciem wody
zaburtowej, w czasie osuszania doku musz by zatrzymane a statek musi by podczony do
zasilania z ldu. W zalenoci od potrzeb, przepisw i moliwoci podcza si te wod do
celw poarowych i ewentualnie sanitarnych, telefon, instalacje gazw technicznych itp.
Poniewa trap statku nie jest przystosowany do uycia w doku, montuje si specjalne trapy
bdce na wyposaeniu doku. Dokowanie koczy si zabezpieczeniem statku wedug potrzeb,
np. przez zaoenie belek rozporowych. Jeeli zakres prac tego wymaga, mona usun
(wybi) niektre kilbloki.

4.2.2. Pytania sprawdzajce


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze.


Na czym polega planowo-zapobiegawczy system remontw statku?
Jakie remonty zalicza si do planowo-zapobiegawczych?
Co to s remonty awaryjne?
Na czym polegaj modernizacje i przebudowy statku?
W jakich sytuacjach dokonuje si odbudowy statkw?
Co to s remonty gwarancyjne?
Na czym polega przygotowanie do remontu statku ze strony armatora?
Na czym polega przygotowanie do remontu statku ze strony stoczni?
W jaki sposb dokonuje si napraw werw?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

20

10. W jaki sposb dokonuje si napraw pkni kaduba?


11. Na czym polega proces wymiany fragmentw konstrukcji kaduba?
12. W jaki sposb przebiega dokowanie statku?

4.2.3. wiczenia
wiczenie 1
Wykonaj zestawienie zakresu przegldw (remontw) kaduba i wyposaenia dla statku
posiadajcego klas PRS. Porwnaj wymagania dla przegldw rocznego, poredniego i dla
odnowienia klasy.
Sposb wykonania wiczenia

1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)

Aby wykona wiczenie, powiniene:


odszuka w I czci Przepisw PRS i przeanalizowa wymagania dla przegldu rocznego,
zapisa zakres prac w tabeli,
odszuka w I czci Przepisw PRS i przeanalizowa wymagania dla przegldu
poredniego,
zapisa zakres prac w tabeli,
odszuka w I czci Przepisw PRS i przeanalizowa wymagania dla przegldu dla
odnowienia klasy,
zapisa zakres prac w tabeli,
porwna wymagania dla przegldu rocznego, poredniego i dla odnowienia klasy
i zapisa wnioski,
porwna wnioski z wnioskami kolegw.

Nazwa
przegldu

Zakres przegldu

Przegld
roczny

Przegld
poredni

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

21

Przegld
dla
odnowienia
klasy

Wyposaenie stanowiska pracy:


stanowisko komputerowe z dostpem do Internetu; www.prs.pl.,
poradnik dla ucznia.

wiczenie 2
Wykonaj zestawienie przyczyn przeprowadzania poszczeglnych rodzajw remontw.
Sposb wykonania wiczenia
Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) wpisa w pierwszej kolumnie rodzaje remontw,
2) dla kadego z rodzajw remontw okreli ich przyczyn, wpisa w drugiej kolumnie.
Rodzaj remontu

Przyczyny remontu

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

22

Wyposaenie stanowiska pracy:


literatura z rozdziau 6.

wiczenie 3
Zaplanuj sposoby naprawy typowych uszkodze kaduba.
Sposb wykonania wiczenia
1)
2)
3)
4)

Aby wykona wiczenie, powiniene:


zapozna si z literatur,
dla kadego z uszkodze kaduba ustali sposb jego naprawy,
wypisa materiay, urzdzenia i narzdzia niezbdne do wykonania remontu,
porwna swoj tabel z tabelami kolegw.
Rodzaj
uszkodzenia

Opis sposobw naprawy

Wykaz materiaw urzdze


i narzdzi

Wery w poszyciu

Pknicia
poszycia

Skorodowane
spawy

Skorodowane
usztywnienie

Wgniecenie
poszycia

Znaczna korozja
na poszyciu

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

23

Wyposaenie stanowiska pracy:


literatura z rozdziau 6.

wiczenie 4
Wykonaj napraw werw w poszyciu kaduba na podstawie dokumentacji, ktr
otrzymasz od nauczyciela lub pracownika stoczni remontowej.
Sposb wykonania wiczenia

1)
2)
3)
4)
5)
6)

Aby wykona wiczenie, powiniene:


przeanalizowa dokumentacj remontu poszycia kaduba,
zgromadzi potrzebne narzdzia,
zgromadzi potrzebne rodki BHP,
przygotowa miejsce z werami do pooenia spoin,
pooy spoiny,
skontrolowa jako wykonanej pracy.

Wyposaenie stanowiska pracy:


dokumentacja remontu poszycia kaduba,
materiay spawalnicze,
urzdzenia i sprzt spawalniczy,
sprzt kontrolno-pomiarowy,
rodki ochrony BHP.

wiczenie 5
Zaplanuj technologi wymiany fragmentu poszycia kaduba na oble w rejonie rdokrcia.
Sposb wykonania wiczenia

1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)

Aby wykona wiczenie, powiniene:


zaplanowa technologi dokowania statku,
zapisa zakres prac w tabeli,
zaplanowa technologi wycicia fragmentu poszycia kaduba,
zaplanowa technologi cicia i gicia nowego fragmentu poszycia,
zaplanowa technologi wstawienia nowego fragmentu poszycia,
ustali urzdzenia, materiay i narzdzia niezbdne do wykonania poszczeglnych prac,
zaplanowa sposb kontroli prac.
Nazwa operacji

Wykaz materiaw

Wykaz urzdze i narzdzi

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

24

Wyposaenie stanowiska pracy:


dokumentacja wymiany pyty poszycia.

wiczenie 6
Wykonaj wymian blachy poszycia kaduba na podstawie dokumentacji, ktr otrzymasz
od nauczyciela lub pracownika stoczni remontowej.
Sposb wykonania wiczenia
Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) przeanalizowa dokumentacj remontu poszycia kaduba,
2) zgromadzi potrzebne narzdzia,
Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

25

3)
4)
5)
6)
7)
8)

zgromadzi potrzebne rodki BHP,


wykona demonta pyty poszycia,
przygotowa now pyt,
zamocowa now pyt w miejsce starej,
przyspawa now pyt,
skontrolowa jako wykonanej pracy.

Wyposaenie stanowiska pracy:


dokumentacja remontu poszycia kaduba,
materiay konstrukcyjne,
materiay spawalnicze,
urzdzenia i sprzt do cicia,
urzdzenia i sprzt spawalniczy,
sprzt kontrolno-pomiarowy,
rodki ochrony BHP.

4.2.4. Sprawdzian postpw


Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)

scharakteryzowa rodzaje remontw?


okreli przyczyny remontw statku/
scharakteryzowa remonty planowo zapobiegawcze?
okreli zakres przygotowa do remontu armatora i stoczni
remontowej?
zaplanowa technologi dokowania?
zaplanowa technologi remontw werw, pkni, wgniece?
wykona remont werw, pkni, wgniece?
zaplanowa technologi demontau elementw kaduba?
wykona demonta elementw kaduba?
zaplanowa technologi montau nowych elementw kaduba?
wykona monta nowych elementw kaduba?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

26

Tak

Nie

4.3.

Remonty wyposaenia pokadowego

4.3.1. Materia nauczania


Remonty urzdze sterowych
Remont urzdzenia ratunkowego, moe by wykonywany wedug nastpujcej ramowej
technologii:
demonta i przegld maszyny sterowej, a w tym: pompy hydrauliczne, siowniki, instalacja
itp.,
demonta i przegld petwy sterowej z ewentualn napraw, np. poszycia,
demonta i przegld rumpla i trzona,
zmontowanie caoci z wyregulowaniem wycznikw kracowych, ustaleniem pooenia
zerowego petwy i prb szczelnoci ukadu hydraulicznego oraz wyregulowaniem
zaworw bezpieczestwa,
prby urzdzenia sterowego w morzu przeprowadza si wedug programu, sprawdzajc
m.in. dziaanie selsynw i czas przeoenia steru z burty na burt, ktry wedug przepisw
PRS powinien wynosi t 28 s.
Remonty urzdze kotwicznych
Peny remont urzdzenia kotwicznego, moe by wykonywany wedug nastpujcej
ramowej technologii remontu:
opuszczenie acucha z kotwic do barki lub na nabrzee i odczenie zwalniaka
w komorze,
oczyszczenie acucha w bbnie obrotowym i konserwacja zanurzeniowa lub natryskowa,
rozmontowanie kotwicy, przegld sworzni, konserwacja, zmontowanie, prba zrzutu,
przegld instalacji spukiwania i odladzania kluzy,
przegld, oczyszczenie i konserwacja komory acuchowej,
rozmontowanie i przegld stopera acuchowego,
przegld, oczyszczenie i konserwacja windy kotwicznej,
zmontowanie caoci z przeoeniem pierwszego przsa jako ostatnie i odwrotnie,
prby urzdzenia kotwicznego. Na uwizi mona wyprbowa wind kotwiczn na biegu
luzem, ustawi sprzgo przecieniowe silnika elektrycznego lub zawory przelewowe
hydraulicznego i przeprowadzi prby ruchowe w niewielkim zakresie. Pozostae prby
przeprowadza si w morzu wedug programu prb, sprawdzajc opuszczanie i wybieranie
acuchw z kotwic przy rnych prdkociach, efektywno dziaania ukadu
hamulcowego wcigarki, dziaanie miernika dugoci wydawanego acucha itp.
Remonty urzdze cumowniczych
Remont urzdzenia cumowniczego, moe by wykonywany wedug nastpujcej ramowej
technologii:
przegld i konserwacja rolek przewok cumowniczych,
przegld bbnw cumowniczych,
przegld, oczyszczenie i konserwacja wind cumowniczych,
przegld, oczyszczenie i konserwacja lub wymiana lin cumowniczych,
prby urzdzenia cumowniczego przeprowadza si wycznie na uwizi, poprzez
cumowanie i przesuwanie statku wzdu nabrzea.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

27

Remonty urzdze przeadunkowych


Zakres i sposb remontu zaley m.in. od rodzaju urzdzenia przeadunkowego.
Przykadowy remont urawia pokadowego moe by nastpujcy:
przegld, konserwacja lub wymiana olinowania,
przegld rolek, sworzni i zbloczy,
przegld ukadu elektrycznego lub hydraulicznego urawia,
prby ruchowe urawia na luzie, prby obcieniowe statyczne i dynamiczne wedug
programu prb na uwizi z wyregulowaniem wycznikw kracowych i sprawdzeniem
prostowodnoci.
Remonty urzdze ratunkowych
Remont urzdzenia ratunkowego, moe by wykonywany wedug nastpujcej ramowej
technologii:
przegld rolek, sworzni i zbloczy,
przegld, konserwacja lub wymiana olinowania,
przegld urzdze opuszczajcych takich jak urawiki, wysigniki itp.,
przegld i remont silnika szalupowego,
prby ruchowe urzdzenia ratunkowego statyczne i dynamiczne, cznie z prbami
wytrzymaociowymi obcieniem prbnym wedug programu (w niektrych stoczniach
uywa si do tego celu atrapy wypenionej wod) z wyregulowaniem wycznikw
kracowych.
Remonty wentylacji i klimatyzacji
Remont wentylacji sprowadza si w zasadzie do przegldu wentylatorw i ich silnikw
napdowych, a prby na sprawdzeniu ich dziaania w ruchu, z ewentualnym pomiarem
krotnoci wymian powietrza w pomieszczeniach i regulacj. W przypadku instalacji
klimatyzacyjnych sprawa jest bardziej zoona, gdy przegldu wymagaj, np. centrale
klimatyzacyjne i urzdzenia do obrbki powietrza, takie jak: nagrzewnice, chodnice itp.
W ramach prb sprawdza si dziaanie caego systemu z pomiarem parametrw
obrobionego powietrza, takich jak: temperatura, wilgotno, wydajno wentylatorw, ukady
regulacji itp.
Uszkodzenia rurocigw i armatury
Typowymi uszkodzeniami s:
nieszczelnoci na poczeniach lub elementach zamykajcych armatury, ktrych przyczyn
s deformacje, korozja, zniszczone uszczelki itp.,
uszkodzenia korozyjne zewntrzne spowodowane wilgoci, np. w zzach oraz
wewntrzne, gwnie rurocigw wody morskiej,
pknicia i rozerwania, np. na skutek zbyt duego cinienia lub korozji,
deformacje w postaci rozd i wypuklin, gwnie na rurocigach miedzianych i parowych.
Technologia remontu rurocigw
Sposb naprawy zaley od rodzaju i wielkoci uszkodzenia oraz od wielkoci cinienia
roboczego. Typowymi operacjami remontowymi s:
naprawa werw lub drobnych pkni przez spawanie gazowe lub elektryczne gdy
pozostaa w tym miejscu grubo cianki nie jest mniejsza ni 2 mm, przy wartoci
mniejszej mona przyspawa at spoin pachwinow,

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

28

wymiana uszkodzonego odcinka i wzmocnienie poczenia tulej, co dopuszcza si gdy


cz wymieniana nie przekracza 1/3 dugoci odcinka,
wymiana uszkodzonego konierza,
naprawa przez spawanie, lutowanie lub wymian rur miedzianych,
prby hydrauliczne na cinienie zgodne z wymaganiami PRS lub innego towarzystwa
klasyfikacyjnego (ktre sprawuje nadzr nad statkiem).

Technologia remontu armatury


Armatura wymaga czstszej naprawy ni instalacje rurocigowe, co wynika z charakteru
jej pracy (cige otwieranie i zamykanie, korozja itp.). Typowymi operacjami remontowymi s:
odnawianie powierzchni uszczelniajcych konierzy, np. przez spawanie i obrbk,
docieranie na past gniazd i grzybkw z ewentualnym ich przetoczeniem,
wymiana szczeliwa dawnic i pocze,
konserwacja,
prba szczelnoci i wytrzymaoci.
Tematyk rozdziau przedstawiono w oglnym zarysie. Poniewa jej szerszy opis przekracza
ramy niniejszego poradnika, powiniene rozszerzy swoje wiadomoci na te tematy na
zajciach lekcyjnych i wykorzystujc literatur uzupeniajc zaproponowan w rozdziale 6.

4.3.2. Pytania sprawdzajce


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.

Odpowiadajc na pytania, sprawdzisz, czy jeste przygotowany do wykonania wicze.


Jakie prace wykonuje si przy remontach urzdze sterowych?
Jakie prace wykonuje si przy remontach urzdze kotwicznych?
Jakie prby wykonuje si po remoncie urzdze kotwicznych?
Jakie prace wykonuje si przy remontach urzdze cumowniczych?
Jakie prby wykonuje si po remoncie urzdze cumowniczych?
Jakie prace wykonuje si przy remontach urzdze przeadunkowych?
Jakie prby wykonuje si po remoncie urzdze przeadunkowych?
Jakie prace wykonuje si przy remontach urzdze ratunkowych?
Jakie prby wykonuje si po remoncie urzdze ratunkowych?
Jakie prby wykonuje si po remoncie urzdze sterowych?
Jakie prace wykonuje si przy remontach wentylacji i klimatyzacji?
Jakie prby wykonuje si po remoncie wentylacji i klimatyzacji?
Jakie s typowe uszkodzenia rurocigw okrtowych?
Jakie s typowe uszkodzenia armatury okrtowej?
Jakie prace wykonuje si przy remontach rurocigw?
Jakie prace wykonuje si przy remontach armatury okrtowej?
Jakie prby wykonuje si po remoncie rurocigw okrtowych?
Jakie prby wykonuje si po remoncie armatury okrtowej?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

29

4.3.3. wiczenia
wiczenie 1
Zaplanuj prace remontowe i prby urzdzenia kotwicznego wykorzystujc zaczon
tabel.
Operacje technologiczne
remontu i prb urzdzenia
kotwicznego

Materiay, urzdzenia, narzdzia

Sposb wykonania wiczenia


Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) odszuka w materiaach dydaktycznych i literaturze uzupeniajcej informacje na temat
remontu i prb urzdze kotwicznych,
2) dokona analizy koniecznego zakresu prac remontowych i prb po kapitalnym remoncie
urzdzenia kotwicznego,
3) wypeni tabel wpisujc operacje dotyczce remontu i prb w kolejnoci technologicznej
oraz niezbdne do ich wykonania materiay, urzdzenia i narzdzia.

Wyposaenie stanowiska pracy:


literatura z rozdziau 6.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

30

wiczenie 2
Zaplanuj prace remontowe i prby urzdzenia cumowniczego wykorzystujc zaczon
tabel.
Operacje technologiczne
remontu i prb urzdzenia
cumowniczego

Materiay, urzdzenia, narzdzia

Sposb wykonania wiczenia


Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) odszuka w materiaach dydaktycznych i literaturze uzupeniajcej informacje na temat
remontu i prb urzdze cumowniczych,
2) dokona analizy koniecznego zakresu prac remontowych i prb po kapitalnym remoncie
urzdzenia cumowniczego,
3) wypeni tabel wpisujc operacje dotyczce remontu i prb w kolejnoci technologicznej
oraz niezbdne do ich wykonania materiay, urzdzenia i narzdzia.

Wyposaenie stanowiska pracy:


literatura z rozdziau 6.

wiczenie 3
Zaplanuj prace remontowe i prby urawia pokadowego wykorzystujc zaczon tabel.
Operacje technologiczne
remontu i prb urawia
pokadowego

Materiay, urzdzenia, narzdzia

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

31

Sposb wykonania wiczenia


Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) odszuka w materiaach dydaktycznych i literaturze uzupeniajcej informacje na temat
remontu i prb urzdze przeadunkowych,
2) dokona analizy koniecznego zakresu prac remontowych i prb po kapitalnym remoncie
urawia pokadowego,
3) wypeni tabel wpisujc operacje dotyczce remontu i prb w kolejnoci technologicznej
oraz niezbdne do ich wykonania materiay, urzdzenia i narzdzia.

Wyposaenie stanowiska pracy:


literatura z rozdziau 6.

wiczenie 4
Zaplanuj prace remontowe i prby urzdzenia ratunkowego z urawikami grawitacyjnymi
wykorzystujc zaczon tabel.
Operacje technologiczne
remontu i prb urzdzenia
ratunkowego

Materiay, urzdzenia, narzdzia

Sposb wykonania wiczenia


Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) odszuka w materiaach dydaktycznych i literaturze uzupeniajcej informacje na temat
remontu i prb urzdze ratunkowych,
2) dokona analizy koniecznego zakresu prac remontowych i prb po kapitalnym remoncie
urzdzenia ratunkowego z urawikami grawitacyjnymi,
3) wypeni praw kolumn tabeli wpisujc operacje dotyczce remontu i prb w kolejnoci
technologicznej.
Wyposaenie stanowiska pracy:
literatura z rozdziau 6.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

32

wiczenie 5
Zaplanuj prace remontowe i prby urzdzenia sterowego wykorzystujc zaczon tabel.
Operacje technologiczne
remontu i prb urzdzenia
sterowego

Materiay, urzdzenia, narzdzia

Sposb wykonania wiczenia


Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) odszuka w materiaach dydaktycznych i literaturze uzupeniajcej informacje na temat
remontu i prb urzdze sterowych,
2) dokona analizy koniecznego zakresu prac remontowych i prb po kapitalnym remoncie
urzdzenia sterowego,
3) wypeni tabel wpisujc operacje dotyczce remontu i prb w kolejnoci technologicznej
oraz niezbdne do ich wykonania materiay, urzdzenia i narzdzia.

Wyposaenie stanowiska pracy:


literatura z rozdziau 6.

wiczenie 6
Zaplanuj prace remontowe i prby systemu klimatyzacyjnego wykorzystujc zaczon
tabel.
Operacje technologiczne
remontu i prb systemu
klimatyzacyjnego

Materiay, urzdzenia, narzdzia

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

33

Sposb wykonania wiczenia


Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) odszuka w materiaach dydaktycznych i literaturze uzupeniajcej informacje na temat
remontu i prb systemw wentylacyjnych i klimatyzacyjnych,
2) dokona analizy koniecznego zakresu prac remontowych i prb po kapitalnym remoncie
systemu klimatyzacyjnego,
3) wypeni tabel wpisujc operacje dotyczce remontu i prb w kolejnoci technologicznej
oraz niezbdne do ich wykonania materiay, urzdzenia i narzdzia.

Wyposaenie stanowiska pracy:


literatura z rozdziau 6.

wiczenie 7
Wykonaj remont wybranego wyposaenia okrtu, np. urzdzenia kotwicznego,
wykorzystujc przy remoncie DTR, instrukcj technologiczn i stosujc podczas pracy
przepisy BHP i ochrony rodowiska.
Sposb wykonania wiczenia
Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) zapozna si ze stoczniowymi instrukcjami technologicznymi, DTR windy kotwicznej oraz
wymaganiami przepisw BHP i ochrony rodowiska dla danego rodzaju prac, przy
wykonaniu ktrych bdziesz wspuczestniczy,
2) wzi wsplnie z pracownikami stoczni udzia w instruktau stanowiskowym
i wykonywaniu operacji remontowych,
3) sporzdzi sprawozdanie z praktyki zawierajce: wykaz wykonywanych operacji
technologicznych, wykaz odbiorw i prb ze wskazaniem odbierajcego, wykaz uytych
instrukcji technologicznych, rysunkw i DTR, wykaz wymaga BHP i ochrony
rodowiska zwizanych z wykonywanym zakresem prac.

Wyposaenie stanowiska pracy:


papier formatu A4,
przybory do pisania,
instrukcje technologiczne i rysunki konstrukcyjne,

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

34

DTR windy kotwicznej,


stoczniowe przepisy BHP i ochrony rodowiska.

wiczenie 8
Okrel typowe uszkodzenia rurocigw okrtowych i armatury oraz ich przyczyny
wykorzystujc zaczon tabel.
Typowe uszkodzenie

Przyczyna

Sposb wykonania wiczenia


Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) odszuka w materiaach dydaktycznych i literaturze uzupeniajcej informacje na temat
typowych uszkodze rurocigw okrtowych i armatury oraz ich przyczyn,
2) wykona notatki z tego zakresu,
3) wypeni praw kolumn tabeli wpisujc operacje dotyczce uszkodze i przyczyn
w kolejnoci technologicznej.

Wyposaenie stanowiska pracy:


literatura z rozdziau 6.

wiczenie 9
Zaplanuj proces technologiczny remontu i prb instalacji rurocigw wykorzystujc
zaczon tabel.
Operacje procesu
technologicznego
remontu i prb instalacji
rurocigw

Materiay, urzdzenia, narzdzia

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

35

Sposb wykonania wiczenia


Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) odszuka w materiaach dydaktycznych i literaturze uzupeniajcej informacje na temat
remontu i prb instalacji rurocigw,
2) dokona analizy koniecznego zakresu prac remontowych i prb po kapitalnym remoncie
instalacji,
3) wypeni tabel wpisujc operacje dotyczce remontu i prb w kolejnoci technologicznej
oraz niezbdne do ich wykonania materiay, urzdzenia i narzdzia.

Wyposaenie stanowiska pracy:


literatura z rozdziau 6.

wiczenie 10
Zaplanuj proces technologiczny remontu i prb armatury systemu balastowego
wykorzystujc zaczon tabel.
Operacje procesu
technologicznego remontu
i prb armatury systemu
balastowego

Materiay, urzdzenia, narzdzia

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

36

Sposb wykonania wiczenia


Aby wykona wiczenie, powiniene:
1) odszuka w materiaach dydaktycznych i literaturze uzupeniajcej informacje na temat
remontu i prb armatury,
2) dokona analizy koniecznego zakresu prac remontowych i prb po kapitalnym remoncie
armatury systemu balastowego,
3) wypeni tabel wpisujc operacje dotyczce remontu i prb w kolejnoci technologicznej
oraz niezbdne do ich wykonania materiay, urzdzenia i narzdzia.

Wyposaenie stanowiska pracy:


literatura z rozdziau 6.

4.3.4. Sprawdzian postpw


Czy potrafisz:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
13)
14)
15)
16)
17)
18)

rozrni operacje przy remontach urzdze kotwicznych?


zaplanowa prace remontowe urzdzenia kotwicznego?
rozrni operacje przy remontach urzdze cumowniczych?
zaplanowa prace remontowe urzdzenia cumowniczego?
rozrni operacje przy remontach urzdze przeadunkowych?
zaplanowa prace remontowe urzdzenia przeadunkowego?
rozrni operacje przy remontach urzdze ratunkowych?
zaplanowa prace remontowe urzdzenia ratunkowego?
rozrni operacje przy remontach urzdze sterowych?
zaplanowa prace remontowe urzdzenia sterowego?
rozrni operacje przy remontach wentylacji i klimatyzacji?
zaplanowa prace remontowe wentylacji i klimatyzacji?
zaplanowa prby urzdze pokadowych?
rozrni typowe uszkodzenia rurocigw i armatury?
okreli przyczyny uszkodze rurocigw i armatury?
rozrni operacje remontowe rurocigw i armatury?
okreli zakres prb rurocigw i armatury?
posuy si przepisami PRS przy okrelaniu cinie prbnych?

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

37

Tak

Nie

5. SPRAWDZIAN OSIGNI
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1.
2.
3.
4.

5.
6.
7.
8.

Przeczytaj uwanie instrukcj.


Podpisz imieniem i nazwiskiem kart odpowiedzi.
Zapoznaj si z zestawem zada testowych.
Udzielaj odpowiedzi na zaczonej karcie odpowiedzi, stawiajc w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyki naley bdn odpowied zaznaczy kkiem, a nastpnie
ponownie zakreli odpowied prawidow.
W przypadku odpowiedzi zblionych wybierz t, ktra wydaje ci si najlepsza.
Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy bdziesz mia satysfakcj z wykonanego zadania.
Kiedy udzielenie odpowiedzi bdzie Ci sprawiao trudno, od jego rozwizanie na
pniej i wr do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
Na rozwizanie testu masz 30 minut.
Powodzenia!

ZESTAW ZADA TESTOWYCH


1.

Wymagania dotyczce remontw planowo-zapobiegawczych stawiaj


a) producenci materiaw hutniczych.
b) instytucje klasyfikacyjne.
c) armatorzy.
d) stocznie remontowe.

2.

Remont dla odnowienia klasy przeprowadza si


a) co 1 rok.
b) co 2 lata.
c) co 3 lata.
d) co 5 lat.

3.

Remont dla utrzymania klasy przeprowadza si


a) co 1 rok.
b) co 2 lata.
c) co 3 lata.
d) co 5 lat.

4.

Specyfikacj remontow wykonuj


a) pracownicy stoczni remontowej.
b) przedstawiciele armatora.
c) inspektorzy instytucji klasyfikacyjnej.
d) kontrolerzy jakoci.

5.

Dla duego statku prowadzi si


a) jeden Dziennik remontu.
b) dwa Dzienniki remontu.
c) trzy Dzienniki remontu.
d) cztery Dzienniki remontu.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

38

6.

Rozkad prac remontowych wykonywanych przez poszczeglne wydziay zwarty jest w


a) specyfikacji remontowej.
b) dokumentacji warsztatowej.
c) dokumentacji konstrukcyjnej.
d) harmonogramie remontu.

7.

Jeli w poszyciu kaduba wystpuj niewielkie wery to usuwa si t usterk poprzez


a) wstawienie nowego poszycia.
b) dokadne oczyszczenie i pomalowanie farbami gruntow i przeciwporostow.
c) zaspawanie werw.
d) zastosowanie pyty nakadkowej.

8.

Ubytek korozyjny blachy okrela si wykorzystujc pomiary wykonane przy pomocy


a) teodolitu geodezyjnego.
b) mikrometru o odpowiednio dobranej dokadnoci .
c) suwmiarki elektronicznej.
d) defektoskopu ultradwikowego.

9.

Prostowanie odksztace poszycia kaduba odbywa si w temperaturze


a) otoczenia.
b) ok. 500C.
c) ok. 1000C.
d) ok. 1500C.

10. Statek wpywa do doku


a) wykorzystujc wasny napd.
b) przy pomocy holownikw.
c) przy pomocy steru strumieniowego.
d) przy pomocy portowych urzdze przeadunkowych.
11. Jeeli w poszyciu wystpuj niewielkie pknicia, to remontuje si je poprzez
a) wstawienie nowego poszycia.
b) dokadne oczyszczenie i pomalowanie farbami gruntow i przeciwporostow.
c) zaspawanie pkni.
d) zastosowanie pyty nakadkowej.
12. Do prb na uwizi, po remoncie statku zalicza si prby
a) szczelnoci kaduba.
b) wytrzymaociowe wycinkw spoin.
c) dziaania wyposaenia cumowniczego.
d) majce na celu okrelenie promienia cyrkulacji.
13. Do urzdze technicznych nieprzydatnych w procesie remontu statku mona zaliczy
a) suche doki.
b) bramownice.
c) pochylnie.
d) pontony i podnoniki.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

39

14. Regulacj sprzga przecieniowego windy kotwicznej po remoncie, wykonuje si


a) gdy silnik napdowy jest elektryczny.
b) gdy silnik napdowy jest hydrauliczny.
c) bez wzgldu na rodzaj silnika napdowego.
d) wycznie po zaleceniu przez klasyfikatora.
15. Prby prostowodnoci urzdzenia przeadunkowego po remoncie wykonuje si
a) dla bramownicy pokadowej,
b) dla suwnicy pokadowej,
c) dla urawia bomowego kadego typu,
d) dla urawia pokadowego.
16. DTR bdzie potrzebna przy remoncie
a) centrali klimatyzacyjnej.
b) rurocigw.
c) armatury.
d) zbiornika spronego powietrza.
17. Przegldy i remonty pokryw lukowych w stoczni remontowej wykonuje wydzia
a) kadubowy.
b) lusarski.
c) konserwacji.
d) elektryczny.
18. W ukadzie pirsowym stoczni remontowej statki ustawia si
a) przy pomostach wybiegajcych w gb basenu.
b) wzdu nabrzea wok stoczni.
c) prostopadle do nabrzea.
d) w dokach pywajcych, suchych i na wycigach.
19. Kilbloki w stoczni remontowej su do
a) zamocowania nowej blachy do poszycia kaduba.
b) wymiany oyska trzonu sterowego.
c) wymiany lin w urzdzeniu przeadunkowym.
d) ustawienia statku na doku.
20. Wymiany skorodowanych usztywnie burty dokonaj pracownicy wydziau
a) kadubowy.
b) lusarski.
c) konserwacji.
d) elektryczny.

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

40

KARTA ODPOWIEDZI
Imi i nazwisko..........................................................................................

Wykonywanie remontu kaduba okrtowego


Zakrel poprawn odpowied.
Nr
zadania
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20

Odpowied
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a

b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b
b

Punkty
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c

d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
d
Razem:

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

41

6. LITERATURA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

Doerffer J.: Technologia remontu kadubw okrtowych. Wydawnictwo Morskie,


Gdask 1969
Orszulok W., Wiewirski S.: Wyposaenie pokadowe statku handlowego. Wydawnictwo
Morskie, Gdask 1982
Palasik L.: Monter kadubowy. Wydawnictwo Morskie, Gdask 1969
Szarejko J., Roguski R.: Zarys budowy okrtu. Wydawnictwo Morskie, Gdask 1974
Przepisy Budowy i Klasyfikacji Statkw Morskich Polskiego Rejestru Statkw
www.gryfia.com.pl
www.nauta.pl
www.wikipedia.org

Projekt wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

42

You might also like