Bab 6 Infrastruktur Dan Utiliti PDF

Manual Garis Panduan Dan Piawaian Perancangan Negeri Selangor
BAB 6: INFRASTRUKTUR DAN UTILITI

6.0
INFRASTRUKTUR DAN UTILITI
Infastruktur
dan
Utiliti
6.0 Infrastruktur
Dan Utiliti
( m/s 6-1 : 6-46)
6.1 PENGANGKUTAN DAN LALULINTAS

6.1.1 Hierarki Jalan
6.1.2 Klasifikasi Jalan Dan Halaju Rekabentuk
6.1.3 Piawaian Rekabentuk Jalan : Tahap Kawalan
Akses Dan Halaju Rekabentuk
6.1.4 Piawaian Perancangan Jalan
6.1.5 Piawaian Rekabentuk Susunatur Tempat Letak
Kenderaan
6.2 PENCAWANG ELEKTRIK
6.3 SISTEM PEMBENTUNGAN
Jabatan Perancangan Bandar Dan Desa Negeri Selangor
6-1

6.1
PENGANGKUTAN DAN LALULINTAS

6.1.1
Hierarki Jalan
5 Kategori
Luar
Bandar
(Rural)
DUA
KATEGORI
UTAMA
JALAN
1. Lebuhraya Ekspres
(expressway)
2. Lebuhraya (highway)
3. Jalan Utama
(primary road)
4. Jalan Sekunder
(secondary road)
5. Jalan Kecil
(minor road)
4 Kategori
Bandar
(Urban)
3. Lebuhraya Ekspres
(expressway)
4. Jalan Arteri (arterial)
1. Jalan Pengumpul
(collector)
2. Jalan Tempatan
(local street)
6 Klasifikasi
R6, R5, R4, R3, R2, R1
6 Klasifikasi
U6,U5,U4,U3,U2, U1
Sumber: REAM 2002
6-2

6.1.1 (samb.)
Lebar Jalan/Laluan Minimum
Kawasan
Luar Bandar
Kategori Jalan
Jaringan
Perumahan
Perniagaan
Perindustrian
Lebuhraya
Ekspres
60 m (200)
60 m (200)
60 m (200)
Persimpangan bertingkat
Jaringan Nasional
Lebuhraya
40 m (132)
40 m (132)
40 m (132)
Persimpangan bertingkat dan / atau

persimpangan searas
Jaringan Nasional /
Jaringan Wilayah /
Jaringan Negeri
Jalan Utama
30 m (100)
30 m (100)
30 m (100)
Jalan Sekunder
20 m (66)
20 m (66)
20 m (66)
Persimpangan bertingkat dan / atau

Persimpangan searas
Persimpangan searas
Jalan Kecil
12 m (40)
20 m (66)
20 m (66)
Persimpangan searas
6 m (20)
6 m (20)
12 m (40)
Persimpangan searas
4.6 m (15)
6 m (20)
12 m (40)
Persimpangan searas
60 m (200)
60 m (200)
60 m (200)
Persimpangan bertingkat
Jaringan Nasional
40 m (132)
40 m (132)
40 m (132)
Jalan Utama
30 m (100)
30 m (100)
30 m (100)
Jalan Pengumpul
20 m (66)
24 m (80)
30 m(100)
Persimpangan searas
Persimpangan bertingkat atau
persimpangan searas
Persimpangan searas
Hubungan Utama ke pusat

bandar
Jalan Utama dalam pusat bandar
Jalan Tempatan
Jalan/LorongTepi
15 m (50)
6 m (20)
20 m (66)
9 m (30)
20 m (66)
12 m (40)
Persimpangan searas
Persimpangan searas
Jalan/Lorong
Belakang
Laluan Pejalan
Kaki
4.6 m (15)
9 m (30)
12 m (40)
Persimpangan searas
1.2 m (4)
2.5 m (8)
1.2 m (4)
Jalan/LorongTepi
Jalan/Lorong
Belakang
Lebuhraya
Ekspres
Lebuhraya
Bandar
Jenis Persimpangan
Jaringan Negeri
Jaringan Daerah
Jaringan Sokongan
Jalan Kecil / Jaringan Bandar
Nota: Jalan buntu (Cul-de-sac) Tidak dibenarkan di kawasan perniagaan.

Laluan pejalan kaki & urban path Kawasan perniagaan dan pusat Bandar 2.5m (8)
6-3

Jalan Bandar (U6, U5, U4, U3, U2, U1)
Jalan dalam kawasan bandar adalah merujuk kepada jalan-jalan yang berada di dalam kawasan yang diwartakan sebagai kawasan PBT atau mana-mana bandar yang
mempunyai jumlah penduduk melebihi 10,000 orang, di mana tertumpunya bangunan-bangunan dan rumah-rumah, dan lazimnya perniagaan merupakan aktiviti utama
[Sumber: m/s 5, REAM 2002]
Jalan Luar Bandar (R6, R5, R4, R3, R2, R1)
Mana-mana jalan yang terletaknya di luar kawalan PBT adalah jalan luar bandar, termasuk jalan-jalan yang menghubungkan Pihak-pihak Berkuasa Tempatan yang
jauhnya melebihi 5km. [Sumber: m/s 5, REAM 2002]
Rekabentuk Jalan
Tidak terdapat sebarang perbezaan utama dari segi prinsip rekabentuk di antara jalan bandar dan luar bandar. Walau bagaimanapun, jalan bandar adalah merupakan jalan
yang sibuk dengan pejalan kaki dan kekerapan untuk kenderaan berhenti yang lebih tinggi disebabkan jarak persimpangan yang dekat dalam kawasan tepu bina.
Rekabentuk halaju yang lebih rendah biasa digunapakai di kawasan bandar dan elemen keratan rentas jalan yang berbeza (cross sectional element) juga digunakan
kerana mengambilkira isipadu trafik serta guna tanah sekitar. Atas faktor-faktor yang sedemikian, terdapat perbezaan sesetengah aspek rekabentuk geometri antara jalan
bandar dan luar bandar. [Sumber: m/s 5, REAM 2002]
6-4
Rezab
Parit
2M
Landskap
Dan
Laluan
Pejalan Kaki
3M
Laluan
Motosikal
Rezab Jalan
Untuk
Pelebaran
Masa Hadapan
3M
3M
Carriageway
7M
Pembahagi
3M
Carriageway
7M
Rezab Jalan
Untuk
Pelebaran
Masa Hadapan
Laluan
Motosikal
Landskap
Dan
Laluan
Pejalan Kaki
3M
3M
3M
Rezab
Parit
2M
40M
Rajah 6.1.1 : Pengagih Utama Jalan Empat Lorong Dua Hala - 40m (132)
6-5
Rezab
Parit
1M
Landskap
Dan
Laluan
Perjalan Kaki
3M
Laluan
Motosikal
Carriageway
Pembahagi
3M
7M
2M
Carriageway
7M
Laluan
Motosikal
3M
Landskap
Dan
Laluan
Pejalan Kaki
Rezab
Parit
3M
1M
30M
Rajah 6.1.2 : Pengagih Sekunder Jalan Empat Lorong Dua Hala - 30m (100)
6-6
Rezab Landskap
Dan
Parit
Laluan
Pejalan Kaki
1M
2.5M
Laluan
Motosikal
Carriageway
3M
3.5M
Carriageway
Laluan
Motosikal
3.5M
3M
Landskap Rezab
Dan
Parit
Laluan
PejalanKaki
2.5M
1M
20M
Rajah 6.1.3 : Pengagih Tempatan Jalan Dua Lorong Dua Hala - 20m (66)
6-7

6.1.2
Klasifikasi Jalan Dan Halaju Rekabentuk
Piawaian rekabentuk diklasifikasikan kepada 6 kumpulan seperti yang ditunjukkan dalam jadual di muka surat sebelah yang terdiri daripada masing-masing 6 kumpulan untuk jalan
bandar dan jalan luar bandar dengan ciri-ciri rekabentuk yang berbeza.
Klasifikasi
Keterangan
Halaju
(km/j)
Ciri-ciri Rekabentuk
Kawalan
Lebar
Akses
Lorong (m)
R6/U6
Mempunyai piawaian rekabentuk geometri yang tertinggi untuk jalan

bandar dan luar bandar. Jalan-jalan ini digunakan untuk perjalanan
jarak jauh dengan halaju tinggi, selesa dan selamat. Biasanya ia di
rekabentuk dengan arah laluan terpisah (divided carriageways).
90
(min)
Penuh
R5/U5
Mempunyai piawaian rekabentuk geometri yang tinggi dan digunakan

untuk perjalanan jarak jauh dan sederhana, dengan halaju sederhana.
Kadang-kadang jalan-jalan ini di rekabentuk dengan arah laluan
terpisah (divided carriageways)
80
(min)
Separa
R4/U4
Mempunyai piawaian rekabentuk sederhana dan digunakan untuk

perjalanan jarak sederhana dengan halaju sederhana.
70
(min)
Separa
R3/U3
Mempunyai piawaian rekabentuk yang rendah dan biasanya

digunakan untuk trafik tempatan.
60 (biasa)
Separa/
Tiada
R2/U2
Mempunyai piawaian rekabentuk geometri yang rendah untuk aliran

trafik dua arah. Ia disediakan untuk trafik tempatan dengan isipadu
trafik perdagangan yang rendah.
50 (biasa)
40 (mak)
R1/U1
Mempunyai piawaian rekabentuk geometri yang terendah digunapakai

untuk aliran trafik perdagangan yang sangat rendah berbanding
dengan trafik persendirian. Dalam kawasan kenderaan perdagangan
dijangka tidak ada seperti jalan-jalan akses dalam kawasan
perumahan kos rendah, piawaian geometri boleh direndahkan
terutama sekali dari segi lebar lorong dan kecerunan.
3.7
(12)
3.5
(12)
3.3
(11)
Tiada
3
(10)
2.8
Golongan
Kategori
Lebuhraya ekspres luar bandar
dan bandar tergolong dalam
klasifikasi ini
Lebuhraya, jalan utama dan
jalan arteri
Jalan utama, jalan sekunder,

jalan arteri kecil dan jalan
pengumpul utama
Jalan sekunder, jalan
pengumpul dan jalan tempatan
utama
Jalan kecil dan jalan tempatan
(9 )
Tiada
5*
Jalan kecil dan jalan tempatan
(16)
Nota: * denotes the total two-way width [Sumber: m/s 5-6, REAM 2002]
6-8

6.1.3
Piawaian Rekabentuk Jalan: Tahap Kawalan Akses Dan Halaju Rekabentuk
Pemilihan tahap kawalan akses ke atas berbagai kategori jalan adalah sangat penting untuk disesuaikan dengan keupayaan tiap-tiap jalan berkenaan dan juga untuk meningkatkan
keselamatan pengguna jalan. Pada masa yang sama, halaju rekabentuk juga disesuaikan dengan kategori jalan dan jenis permukaan jalan sama ada rata, beralun atau berbukit.
Tahap perkhidmatan rekabentuk berbeza mengikut kategori jalan, dan mengikut jalan bandar dan luar bandar. Keadaan ini dipengaruhi oleh elemen-elemen rekabentuk tiap-tiap
kategori jalan berkaitan.
a. Kawalan Akses
Klasifikasi
Jalan
R6/ U6
R5/ U5
R4/ U4
R3/ U3
R2/ U2
R1/ U1
Lebuhraya
Ekspres
P
Lebuhraya
Luar Bandar
Jalan
Utama
S
S
Jalan
Sekunder
Jalan
Kecil
Lebuhraya
Ekspres
P
S
S
Jalan
Arteri
Bandar
Jalan
Pengumpul
S
S
S
S
S
U5
U4
U5
U4
U3
T
T
Jalan
Tempatan
T
T
T
T
b. Piawaian Rekabentuk
Purata Isipadu
Trafik Harian
(ADT)
Isipadu Trafik
Keseluruhan
>10,000
10,000-3,000
3,000-1,000
1,000-150
<150
R6
R5
R5
R4
U6
R4
R3
R2
R1
U4
U3
U2
U1
c. Halaju Rekabentuk (km/j)

Jenis
Permukaan/
Kawasan
Klasifikasi
Jalan
Rata/ I
Beralun/ II
Berbukit/ III
R6
R5
R5/ R4
R4/ R3
R2/ R1
U6
U5/ U4
U5/ U4/ U3
U3/ U2/ U1
110
100
80
100
90
70
100/ 90
90/ 80
70/ 60
90/ 80
80/ 60
60/ 50
60/ 50
50/ 50
40/ 30
100
90
80
90/ 80
70/ 60
60/ 50
80/ 70/ 60
70/ 60/ 50
60/ 50/ 40
60/ 50/ 40
50/ 40/ 30
40/ 30/ 30
Nota: P Penuh; S Separa; T Tiada; ADT Average Daily Traffic; Permukaan Rata kecerunan 3% dan ke bawah, Permukaan Beralun 3%-25%, Permukaan Berbukit 25% dan ke atas; Jenis I - bersifat bebas dalam
lokasi jalan, dengan sedikit masalah seperti pengambilan tanah, bangunan yang terpengaruh atau kawasan sensitif sosial dll; Jenis II Bersifat antara Jenis I dan III; Jenis III Sangat terhad dalam lokasi jalan dengan
masalah-masalah seperti pengambilan tanah, bangunan yang terpengaruh atau kawasan sensitif sosial dll.
[Sumber: Table 2-2A, 2-2b, 2-3, 3-2A, 3-2B, REAM 2002]
6-9

6.1.3 (Samb.)
d. Tahap Perkhidmatan (Level Of Service) Dan Nisbah Isipadu Kapasiti (VCR)
Tahap
Perkhidmatan
Nisbah Isipadu
Kapasiti
Lebuhraya
Ekspres
Lebuhraya
0.7-0.8
0.7-0.8
Luar Bandar
Jalan
Utama
Bandar
Jalan
Pengumpul
Jalan
Sekunder
Jalan
Kecil
Lebuhraya
Ekspres
Jalan
Arteri
Jalan
Tempatan
0.8-0.9
0.8-0.9
0.9-1.0
0.8-0.9
0.8-0.9
0.8-0.9
0.9-1.0
e. Lebar Lorong Dan Garis Tepi (Marginal Strip) (Meter)

Klasifikasi
Jalan
R6
R5
R5/ R4
R4/ R3
R2/ R1
U6
U5/ U4
U5/ U4/ U3
U3/ U2/ U1
Kelebaran Lorong
3.65
3.5
3.5/ 3.25
3.25/ 3.0
2.75/ 5.0*
3.65
3.5/ 3.25
3.5/3.25/ 3.0
3.0/ 2.75/
5.0*
GarisTepi
0.5
0.5
0.5/ 0.25
0.25/ 0.25
0.0/ 0.0
0.5
0.5/ 0.25
0.5/ 0.25/ 0.25
0.25/ 0.0/ 0.0
Interchange Ramps
Rujuk Table 5.2, REAM 2002
f. Lebar Bahu Jalan (Meter)

Jenis
Permukaan/
Kawasan
Rata/ I **
3/ 3
3/ 2.5
2/ 1.5
3/ 3
3/ 3/ 2.5
2.5/ 2/ 1.5
Beralun/ II ***
3/ 3
3/ 2.5
2/ 1.5
3/ 2.5
3/ 2.5/ 2
2/ 1.5/ 1.5
Berbukit/ III ***
2.5
2.5
2.5/ 2
2/ 2
1.5/ 1.5
2.5
2.5/ 2.5
2.5/ 2.5/ 1.5
1.5/ 1.5/ 1.5
Nota: C Aliran trafik stabil di mana halaju dan manoeuvrability pada tahap ini lebih dikawal oleh isipadu yang lebih tinggi, tahap kelengahan yang boleh diterima; D Aliran trafik yang menghampiri tahap kurang stabil di
mana halaju dipengaruhi oleh keadaan operasi, tahap kelengahan yang boleh ditorelasi; E Aliran trafik tidak stabil di mana halaju rendah dan perjalanan terhenti sekali sekala, isipadu kenderaan yang tinggi dan tahap
kelengahan yang tidak boleh ditorelasi.
* - Menunjukkan jumlah kelebaran untuk dua lorong; ** - Untuk keterangan jenis I, II dan III, sila rujuk nota di mukasurat depan, *** - Untuk kawasan II dan III, U1 ke U4, bahu jalan boleh digantikan dengan sidewalk.
Sumber: Table 3-4, 3-5A, 3-5B, 5.2, 5-3A, 5-3B, REAM 2002
6-10

6.1.3 (Samb.)
g. Lebar Minimum Penengah Jalan (Median) (Meter)
Kategori Jalan
Klasifikasi
Jalan
Jenis
Permukaan/
Kawasan
Rata/ I **
Beralun/ II ***
Berbukit/ III ***
Lebuhraya
Ekspres
Lebuhraya
R6
R5
4
4
4
4
3
2
Luar Bandar
Jalan
Utama
Bandar
Jalan
Pengumpul
Jalan
Tempatan
U5/ U4
U5/ U4/ U3
U3/ U2/ U1
4
3.5
2
3/ 2.5
2.5/ 2
2/ 1.5
3/ 2.5/ 2
2.5/ 2/ 1.5
2/ 1.5/ 1.5
2/ - / 1.5/ - / 1.5/ - / -
Jalan
Sekunder
Jalan
Kecil
Lebuhraya
Ekspres
Jalan
Arteri
R5/ R4
R4/ R3
R2/ R1
U6
4/ 3
3/ 2
2/ 1.5
3/ 2/ 1.5/ -
h. Lebar Penengah Jalan (Median) Yang Sebaiknya (Meter)

Jenis
Permukaan/
Kawasan
Rata/ I **
10
6/ 5
6.5/ 5
6.5/ 5 /4
4/ - / -
Beralun/ II ***
Berbukit/ III ***
10
10
5
4
5/ 4
4/ 3
4
3
6
4
4/ 3
3/ 2
4/ 3/ 2
3/ 2/ 2
2/ - / 2/ - / -
3/ 2
2/ -
Tidak
Dibenarkan
2/ 1
2/ 1/ 1
1/ - / -
i. Jarak Antara Belokan U Yang Sebaiknya (Km)

Jarak Antara
Belokan
Tidak
Dibenarkan
Nota: ** - Untuk keterangan jenis I, II dan III, sila rujuk nota di mukasurat depan, *** - Untuk kawasan II dan III, U1 ke U4, bahu jalan boleh digantikan dengan sidewalk.
Sumber: Table 5-5A, 5-5B, 5-6, REAM 2002
6-11

6.1.3 (Samb.)
j. Jarak Nampakan Berhenti (Meter) Untuk Menurun Cerun Keadaan Basah
Kecerunan
3%
6%
9%
30
31
32
46
48
50
66
69
73
89
94
101
118
126
136
149
161
176
181
195
214
221
241
267
267
293
327
k. Jarak Nampakan Berhenti (Meter) Untuk Mendaki Cerun Keadaan Basah

Kecerunan
3%
29
43
56
71
90
107
124
148
168
6%
29
42
54
69
86
102
119
140
159
9%
28
41
52
67
83
98
113
134
151
230
290
350
410
490
550
610
670
730
l. Jarak Nampakan
Memotong Minimum
(Meter)
Nota: A Berhenti pada jalan luar bandar; B Berhenti pada jalan bandar; C Halaju/ path/ arah tukar pada jalan luar bandar; D halaju/ path/ arah tukar pada jalan
bandar.
Sumber: Table 4-1, 4-2, 4-3, 4-4, 4-10A, 4-10B, REAM 2002
6-12

6.1.3 (Samb.)
m. Kecerunan Maksimum ( % )
Halaju Rekabentuk (km/j)
Jenis
Permukaan/
Kawasan
Rata/ I *
Beralun/ II
Berbukit/ III
Jenis
Permukaan/
Kawasan
Rata/ I *
Beralun/ II
Berbukit/ III
Jenis
Permukaan/
Kawasan
Rata/ I *
Beralun/ II
Berbukit/ III
Jenis
Permukaan/
Kawasan
Rata/ I *
Beralun/ II
Berbukit/ III
Jenis
Permukaan/
Kawasan
Rata/ I *
Beralun/ II
Berbukit/ III
Jenis
Permukaan/
Kawasan
Rata/ I *
Beralun/ II
Berbukit/ III
30
8
11
16
40
7
11
15
9
12
13
50
60
R1, R2, U1 & U2

7
7
10
10
14
13
R3 & R4
7
7
9
8
10
10
U3 & U4
9
9
11
10
12
12
R5
5
6
8
U5
8
7
9
8
11
10
U6 & R6
70
80
90
100
7
9
12
6
8
10
7
8
10
6
7
9
6
7
9
5
6
8
8
9
11
7
8
10
5
6
7
4
5
7
4
5
6
3
4
6
6
7
9
6
7
9
5
6
8
5
6
8
4
5
6
4
5
6
3
4
6
110
3
4
5
3
4
5
Nota: * - Untuk keterangan jenis I, II dan III, sila rujuk nota di mukasurat depan.
Sumber: Table 4-9A, 4-9B, 4-9C, 4-9D, 4-9E, 4-9F, REAM 2002
6-13

6.1.4
Piawaian Perancangan Jalan
a. Jalan Di Kawasan Perumahan

Kategori Jalan
Cul-de-Sac
Piawaian
Lebar rezab jalan hendaklah tidak kurang dari 15.3 m (50)
Panjang dari mana-mana persimpangan jalan yang lain hendaklah tidak melebihi 300 m (984 ) bagi rumah jenis sesebuah / berkembar dan 99 m
bagi rumah jenis teres
Kecerunan hendaklah tidak melebihi 15 % kecuali jika telah dipersetujui oleh PBPT atas sebab-sebab keadaan topografi tapak, jenis kemajuan dan
lain-lain dimana kecerunan dibolehkan melebihi 15 % dengan had maksimum 20%
Ukuran minimum kepala cul-de-sac adalah 18.3 m x 18.3 m (60 x 60) (Rujuk Rajah 6.1.4)
b)
a)
c)
60'
(18.3 m) Jalan (Akses) 15.2 m (50')
Jalan (Akses) 15.2 m (50')
60'
(18.3 m)
15.2m (50')
Jeja
ri
9.1m
(30')
Lorong
Pejalan Kaki
Lorong Belakang 4.6 m (15' )
1 8.3m
(60')
15.2m (50')
1 8.3m
(60')
Rajah 6.1.4 (a-c) : Piawaian Cul-de-Sac
Nota: Laluan pejalan kaki

Lebar minimum bagi rezab laluan pejalan kaki di pinggir jalan ialah 1.2 m (4)
6-14

6.1.4 (Samb.)
b. Jalan Di Kawasan Perdagangan
Kategori Jalan
Piawaian Jalan
Keperluan Mengikut Jenis Pembangunan

Perdagangan (minimum)
Rumah Kedai
Kompleks Perniagaan
Jalan tempatan
Lebar 40 m 50 m (132 164) - jalan tempatan yang utama di kawasan-kawasan

perniagaan.
Jalan Pengumpul
Lebar 30 m 40 m (98 132) - jalan pengumpul memungut dan membawa trafik masuk
dan keluar dari kawasan perniagaan.
30m (100)
Jalan perkhidmatan
20m (66) bagi jalan biasa dan 15.2 m (50) bagi jalan perkhidmatan yang kecil.
15.2m (50)
15.2m (50)
Lorong belakang
Kedai 1-3 tingkat memerlukan lorong belakang 6.1 m (20)

Kedai 3-4 tingkat memerlukan lorong belakang 9.1 m (30)
Kedai 3-4 tingkat memerlukan lorong belakang 9.1 m (30) (Rujuk Rajah 6.1.5)
6.1m (20)
6.1m (20)
Jalan tepi
Rumah kedai 1-3 tingkat memerlukan lorong tepi 6.1 m (20)

Rumah kedai >4 tingkat memerlukan lorong tepi 12.19 m (40)
6.1m 12.2m
6.1m (20)
Jalan buntu (Cul-de-sac)
Tidak dibenarkan di kawasan perniagaan.
Laluan pejalan kaki
Kawasan pusat perniagan dan pusat Bandar-3.1 m (10)

Kawasan perniagaan luar bandar dan pusat petempatan -2.5 m (8)
TB
(20 40)
40.0m - 50.0m
(132 -164)
40m
(132)
6-15

6.1.4 (Samb.)
*TB: Tidak Berkaitan
Rajah 6.1.5 : Ukuran Jalan di Kawasan Perdagangan

Lorong Tepi 6.1 m (20)
Bangunan 4
Tingkat
Bangunan 3
Tingkat
Bangunan 4
Tingkat
Bangunan 3
Tingkat
Jalan Tempatan 40 m 50 m (132 164)

Jalan Pengumpul 30 m 40 m (100 132)
Lorong Belakang 9.1 m (30)

Jalan Perkhimatan 20 m (66) (jalan
biasa ; 15.2 m (50) jalan kecil
6-16

6.1.4 (Samb.)
c.
Lebar Turapan Jalan Kejiranan ( Kerb ke Kerb )

Cadangan Bilangan Lorong Jalan Untuk
Trafik dan Parking
Cadangan Lebar Turapan (Kerb ke Kerb) Dengan

Parking Di Atas Mana-Mana Tepi
Kediaman Padatan Rendah ( 8 unit / ekar )
6.1m - 6.7 m (20 22)
Kediaman Padatan Sederhana Rendah

( 9 unit 25 unit / ekar)
6.1 m - 6.7 m (20 22)
Kediaman Padatan Sederhana

( 26 unit 50 unit / ekar )
8 m 8.5 m(26-28)
Kediaman Padatan Sederhana Tinggi

( 51 unit - 59 unit / ekar )
9 m 9.7 m(30-32)
Kediaman Padatan Tinggi

( 60 unit / ekar ke atas )
10.3 m 11.6 m (34-38)
Guna Tanah Bercampur/ Komersil
Sekurang-kurangnya 10.4 m (34)
Ciri-Ciri Kejiranan
Lakaran
Roadway Crown
Semua jalan kejiranan harus mempunyai roadway crown dengan 2 peratus cerun rentas untuk tujuan saliran. Bagi jalan yang sempit dengan lebar turapan 7 m
atau kurang, cerun rentas tunggal (single cross-slope) adalah memadai.
(a) Cerun rentas tunggal
2%
(23)
(b) Cerun rentas jalan yang mempunyai crown
2%
Rajah 6.1.6 : Roadway Crown
6-17

6.1.4 (Samb.)
Piawaian
Jadual 6.1.1 : Cerun Maksimum Jalan Dalam Kawasan Kejiranan
Keadaan Mukabumi
Rata
Beralun
Berbukit
Pengecualian 1
Sekiranya trak atau
bas menggunakan
jalan berkenaan
secara tetap
Pengecualian 2
Sekiranya jalan
berkenaan secara
tetap digunakan untuk
off-street parking
Cerun Maksimum
4 peratus (degree)
8 peratus
12 peratus; 15 peratus di dalam
kawasan perumahan sepenuhnya
8 peratus
8 peratus
Piawaian
Sudut Persimpangan
Sebaiknya jalan yang bertemu di persimpangan bersilang pada 90 darjah dan
dalam keadaan tertentu tidak harus kurang dari 70 darjah.
Sekiranya sudut persimpangan terpaksa lebih kecil dari 60 darjah, channelization
mesti disediakan.
Jadual 6.1.2 : Garis Panduan untuk Kecerunan Jalan Di Persimpangan
Keadaan
Cerun
Mukabumi
Maksimum (%)
Rata
1
Kawasan
Beralun
2
persimpangan
Berbukit
4
Jalan masuk ke
Rata
3
persimpangan
Beralun
3
(dalam lingkungan
15 meter dari
Berbukit
4
persimpangan)
Sumber: A Polisy on Geometric Design of Highways and Streets (AASHTO), PP. 625-638; 2001
6-18

6.1.4 (Samb.)
g. Jarak Persimpangan Offset
Jika salah satu persimpangan dipasang lampu trafik, jarak antara persimpangan ialah 95 m (3117). Jika kedua-dua persimpangan dipasang dengan lampu trafik, jarak atau
persimpangan ialah 185 m (607)
Jadual 6.1.3 : Garis Panduan Untuk Offset Garis Tengah

Bagi Persimpangan T Yang Berdekatan
Jenis Jalan Yang
Bersilang
2 Jalan Tempatan
Jalan Tempatan dan
Jalan Pengumpul
Cadangan Jarak Offset Minimum Di antara

Persimpangan T
2
(near-right/far-left)
38 m (1247)
38 m(1247) sepanjang jalan tempatan
46 m(151) sepanjang jalan pengumpul
2 Jalan Pengumpul
61 m (200)
Jalan Pengumpul dan

Jalan Utama
92 m (302)
Jarak tertakluk
kepada garis
panduan
Jadual 6.1.3
Jarak yang lebih

besar daripada
yang tertera di
.3
Jadual 6.1.9
mungkin
diperlukan
sehingga
persimpangan
berada di atas
Rajah 6.1.7 : Bentuk Asas Jarak Persimpangan T Untuk Jalan Kejiranan

Sumber: ITE, Neighbourhood Street Design Guidelines, pp. 40; 2003
6-19

6.1.5
PIAWAIAN REKABENTUK SUSUNATUR TEMPAT LETAK KENDERAAN
a. Reka Bentuk Susunatur Tempat Letak Kenderaan Pinggir Jalan

Garis Panduan Umum
Ukuran bagi TLK kawasan pinggir jalan yang dicadangkan adalah 2.5 m x 5.0 m (82 x 164) = 12.5 m (134.5 kp). Rajah 6.1.8 menunjukkan tujuh jenis reka bentuk
susunatur TLK yang dicadangkan di seluruh negara. Walau bagaimanapun pemilihan reka bentuk TLK perlu mengikut kesesuaian jalan tersebut.
Rajah 6.1.9 menunjukkan contoh-contoh reka bentuk susunatur TLK yang berbeza mengikut keperluan dan saiz laluan pergerakan kereta. Garisan pemisah (curb)
perlu disediakan bagi setiap jenis TLK seperti di Rajah 6.1.10 dan 6.1.11
Bagi tujuan keselamatan pejalan kaki, TLK pinggir jalan yang disediakan juga berfungsi sebagai pemisah ruang pejalan kaki dengan kenderaan bermotor. Rajah
6.1.10 menunjukkan TLK yang berfungsi sebagai pemisah kepada pejalan kaki dan kenderaan bermotor.
Rajah 6.1.8: Contoh Susunatur TLK Pinggir Jalan
Rajah 6.1.9: Keperluan Ruang Pergerakan Kereta Mengikut Jenis

Reka bentuk
6-20

6.1.5 (Samb.)
Garis Panduan Umum
TLK di pinggir jalan juga digalakkan untuk

menyediakan ruang-ruang landskap bagi pokok
yang berfungsi sebagai teduhan.
Ruang-ruang landskap ini sesuai disediakan bagi

TLK yang terletak di kawasan-kawasan tertentu di
Pusat Bandar dan Pusat Kejiranan, saiz bagi ruang
landskap ini adalah 2.5m x 2.5m (82 x 82).
Manakala jarak bagi ruang landskap adalah 1 ruang
bagi setiap 2 hingga 4 petak letak kereta.
Rajah 6.1.10 menunjukkan secara terperinci

susunatur TLK pinggir jalan dengan ruang landskap
yang berfungsi sebagai teduhan.
Rajah 6.1.10 : Keperluan Ruang Pergerakan Kereta di Pinggir Jalan
Rajah 6.1.11 :
Contoh Tempat Letak Kenderaan Pinggir Jalan yang

Mempunyai Ruang Landskap
6-21

6.1.5 (Samb.)
b. Reka Bentuk Susunatur Tempat Letak Kenderaan
Peruntukan Umum
Garis Panduan
Lakaran
Dimensi Tempat Letak Kereta bagi Jalan Sehala

Dimensi tempat letak kereta bagi jalan sehala boleh dibahagikan kepada
dua iaitu tempat letak kereta sebelah jalan dan dua belah jalan. Kedua-dua
bentuk dimensi ini adalah berbeza.
Rajah 6.1.12 memberi gambaran tempat letak kereta sebelah jalan
manakala
Rajah 6.1.13 menunjukkan tempat letak kereta dua belah jalan. Bagi
tempat letak kereta sebelah jalan, laluan yang disediakan adalah berbeza
0
mengikut kedudukan sudut. Bagi tempat letak kereta bersudut 90 , lebar
laluan adalah 6.1m (20) manakala lebar laluan untuk reka bentuk yang
0
0
bersudut 60 ialah 4.8m (16) bagi tempat letak kereta bersudut 30 dan
jenis selari mempunyai kelebaran 3.7 m (12).
Rajah 6.1.12 :
Dimensi Tempat Letak Kereta Sebelah Jalan bagi Jalan

Sehala (Meter)
Rajah 6.1.13 : Dimensi Tempat Letak Kereta Kedua-dua Belah Jalan bagi Jala
Sehala (Meter)
6-22

6.1.5 (Samb.)
Peruntukan Umum
Garis Panduan
Lakaran
Dimensi Tempat Letak Kereta bagi Jalan Dua Hala

Seperti mana jalan sehala, tempat letak kereta jalan dua hala mempunyai
dua bahagian iaitu tempat letak kereta sebelah dan dua belah.
Rajah 6.1.14 menunjukkan dimensi yang perlu disediakan bagi tempat letak
kereta untuk jalan dua hala. Ukuran ini juga digunakan bagi menyediakan
tempat letak kereta di kedua-dua belah. Lebar laluan kereta yang perlu
disediakan adalah berbeza-beza di mana bagi tempat letak kereta bersudut
0
0
0
90 laluan yang diperlukan adalah 7.5 m (246), yang bersudut 60 dan 45
0
lebar jalan yang diperlukan adalah 7 m (23) dan yang bersudut 30 serta
tempat letak kereta jenis selari lebar jalan yang diperluaskan adalah 6.1 m
(20).
Rajah 6.1.14 : Dimensi Tempat Letak Kereta Sebelah Jalan bagi Jalan dua
Hala (Meter)
6-23

6.1.5 (Samb.)
Peruntukan Umum
Panduan
Laluan Keluar Masuk (sambungan)
Jumlah laluan keluar dan masuk adalah berdasarkan kepada jumlah tempat letak kereta yang disediakan. Setiap 300 petak tempat letak kenderaan yang disediakan
memerlukan satu laluan masuk.
Sekiranya jumlah tempat letak kereta melebihi 300 petak, laluan masuk tambahan perlu diletakkan di jalan yang berlainan.
Penyediaan laluan keluar/masuk perlu diletakkan pada jarak yang sesuai dengan mengelakkan daripada persimpangan yang sibuk.
Pemilihan lokasi bagi penyediaan laluan masuk juga perlu diambil kira. Lokasi yang paling sesuai adalah di sebelah kiri jalan di mana kenderaan dalam arah selari
dengan aliran trafik akan membuat belokan kiri untuk masuk ke tempat letak kenderaan tersebut.
6-24

6.1.5 (Samb.)
Peruntukan Umum
Garis Panduan
Lakaran
Kelebaran Kawasan Tempat Letak Kereta

Luas kawasan tempat letak kereta adalah berbeza-beza berdasarkan
kepada beberapa faktor antaranya jumlah baris tempat letak kereta yang
disediakan dan jumlah laluan di antara tempat letak kereta. Rajah 6.1.15
menunjukkan cadangan kelebaran tempat letak kereta berdasarkan jumlah
baris dan laluan yang disediakan.
Tempat Letak kereta Berdasarkan Jumlah Baris dan Laluan yang
Disediakan
4 baris
Minimum 1 baris & 2 baris & 3 baris &
Sudut
Jenis
&2
Lebar
1 laluan 1 laluan 1 laluan
TLK
Laluan
laluan
Laluan (m)
(m)
(m)
(m)
(m)
Sehala
3.7
9.0
13.0
16.0
24.0
0
30
Dua hala
6.0
11.0
15.5
18.5
29.0
Sehala
4.0
10.0
15.5
19.0
28.5
0
45
Dua hala
6.5
12.5
17.5
21.5
32.5
Sehala
5.0
11.0
17.0
21.0
31.5
0
60
Dua hala
6.5
13.0
17.5
23.0
35.5
Sehala
6.0
11.0
16.0
21.0
32.0
0
90
Dua hala
7.5
12.5
17.5
22.0
34.5
Rajah 6.1.15 :
Kelebaran Kawasan Tempat Letak Kereta Mengikut Jumlah Baris

yang Disediakan
6-25

6.1.5 (Samb.)
Peruntukan Umum
Garis Panduan
Bebendul (curb) Tempat Letak Kereta
Bebendul merupakan satu elemen yang penting dalam penyediaan tempat letak kereta. Rajah 6.1.16 menunjukkan perbezaan di antara jenis-jenis tempat letak kereta dari
segi ukuran. Penyediaan bebendul adalah berbeza bagi setiap jenis tempat letak kereta. Setiap jenis tempat letak kereta mempunyai potongan jejari (radius) yang berbeza di
mana bagi jenis selari ianya mempunyai jejari 9.1 m (30) dan jenis perpendicular mempunyai jejari 4.5 m (15) (rujuk Rajah 6.1.17)
Rajah 6.1.16 :
Ukuran Diambilkira dalam Menentukan Panjang Bebendul

(Curb Length)
Rajah 6.1.17 : Ukuran Jejari Bebendul bagi Setiap Jenis Tempat Letak
Kereta
6-26

6.1.5 (Samb.)
Peruntukan Umum
Garis Panduan
Pencahayaan
Untuk menerapkan konsep Bandar Selamat, aspek pencahayaan memainkan peranan dalam penyediaan tempat letak kereta terutamanya bagi tempat letak kereta
bertingkat dan bawah bangunan. Ini kerana ia mempengaruhi ciri-ciri keselamatan, kebersihan dan kecerahan kawasan tersebut. Terdapat tiga ciri yang perlu diambil kira
dalam menyediakan cahaya yang mencukupi di kawasan tempat letak kereta iaitu kecerahan, warna dan silau.
Kecerahan
Bagi kawasan tempat letak kereta bertingkat dan bawah bangunan, lampu yang disediakan mempunyai tahap kecerahan yang mampu untuk menerangi kawasan
tersebut. Sekiranya tempat letak kereta berada dalam keadaan gelap, ia menggalakkan berlaku kegiatan kurang sihat dan jenayah.
Jenis lampu yang disediakan hendaklah boleh menerangi keseluruhan kawasan tempat letak kereta. Rajah 6.1.18 menunjukkan jarak yang perlu disediakan bagi
setiap lampu dan kawasan liputan bagi setiap lampu.
Warna
Warna cahaya lampu adalah salah satu ciri yang perlu diambil kira dalam menentukan bentuk pencahayaan yang perlu disediakan. Warna cahaya yang tertentu
dapat memberi kesan keselamatan kepada pengguna kenderaan atau sebaliknya. Cahaya yang berwarna cerah digalak untuk digunakan di kawasan tempat letak
kereta bertingkat terutama di bawah bangunan.
Silau
Tahap kesilauan lampu juga perlu diambil kira kerana ia memberi kesan kepada pengguna ketika meletakkan kereta atau semasa melalui lorong di kawasan tersebut.
Peletakan lampu perlu mengatasi dua jenis kesilauan yang biasa terjadi di kawasan tempat letak kereta. Pertama kesilauan secara langsung (direct galre) dan kedua
ialah kesilauan terpantul (a reflected glare). Bagi kesilauan langsung, ia berlaku apabila silau lampu tersebut terus ke arah mata pengguna tanpa halangan. Manakala
bagi kesilauan terpantul pula berlaku akibat daripada pantulan silau lampu terhadap permukaan yang berkilat yang seterusnya memantulkan cahaya ke arah
pengguna.
Tahap kesilauan lampu perlu dikurangkan untuk keselesaan pengguna dengan menggunakan sistem atau alat yang dapat mengurangkan tahap kesilauan lampu.
Rajah 6.1.18 : Liputan Cahaya Lampu yang perlu

disediakan di Tempat Letak Kenderaan
15
50
6-27

6.1.5 (Samb.)
Peruntukan Umum
Garis Panduan
Lakaran
Landskap
Landskap Kejur
Penyediaan landskap lembut berupa pokok, penyediaan landskap kejur seperti papan
tanda penunjuk arah, papan tanda amaran dan arahan seperti tempat letak kereta bagi
golongan kurang upaya dan sebagainya perlu disediakan.
Papan Tanda
Penyediaan papan tanda perlu kerana ia merupakan salah satu elemen di dalam
pembangunan kemudahan tempat letak kereta. Ia penting sebagai peringatan dan
hendaklah mempunyai ciri-ciri seperti berikut:
a. Jenis tulisan yang digunakan hendaklah senang dibaca
b. Peletakan papan tanda hendaklah mudah dilihat dari semua arah
c. Warna papan tanda, dan
d. Ukuran papan tanda
Peletakan papan tanda hendaklah mudah dilihat dari semua arah dan menggunakan tulisan yang
mudah dibaca.
Peletakan papan tanda perlu diambil kira di dalam kawasan tempat letak kereta sama ada bagi
tempat letak kereta pinggir jalan atau bermedan.
Rajah 6.1.19 menunjukkan jarak yang diperlukan dalam penyediaan papan tanda tersebut
- Bagi tempat letak kereta di dalam bangunan, peletakan papan tanda perlu diletakkan di laluan
masuk ke tempat letak kereta serta 250m (820) daripada laluan masuk tersebut.
- Bagi tempat letak kereta di pinggir jalan pula, papan tanda tersebut perlu diletakkan
berhampiran dengan kawasan tempat letak kereta tersebut.
Rajah 6.1.19 : Jarak yang Diperlukan bagi Menyediakan Papan
Tanda di dalam Kawasan Tempat Letak Kereta
Bertingkat dan Bawah Bangunan
6-28

6.1.5 (Samb.)
Peruntukan Umum
Garis Panduan
Landskap (sambungan)
Warna Papan Tanda
Warna merupakan di antara ciri-ciri utama yang diambil kira dalam menyediakan papan tanda. Warna latar belakang sesebuah bangunan mempengaruhi warna papan
tanda yang akan disediakan. Warna yang digunakan bagi papan tanda adalah hitam dan putih memandangkan kedua-duanya adalah paling mudah dipadankan dengan
semua jenis warna latar belakang bangunan
Warna papan tanda yang sesuai juga perlu digunakan bagi tempat letak kereta bertingkat untuk membezakan antara satu tingkat dengan tingkat yang lain. Enam warna
yang mudah diingati oleh pengguna, selain hitam dan putih ialah merah, kuning, hijau, biru, oren dan kelabu.
6-29

6.1.5 (Samb.)
Peruntukan Umum
Garis Panduan
Lakaran
Lanskap (sambungan)
Landskap Lembut
Landskap diperlukan di kawasan tempat letak kereta untuk berfungsi sebagai teduhan dan zon
pemisah di antara satu bahagian dengan yang lain.
Biasanya landskap lembut adalah pokok-pokok teduhan dan digunakan di kawasan tempat letak
kereta terbuka.
Senarai Nama Pokok yang dicadangkan di Kawasan Tempat Letak Kereta
Ketinggian ketika
Nama Pokok
Nama Saintifik
Jarak Tanam
matang
Angsana
Pterocarpus Indicus
10 m 15.3m (33 50)
24 m (79)
Hujan-hujan
Enterobolium Saman
10 m 15.3m (33 50)
24 m (79)
Saga
Adenanthera Provonica
10 m 12.2m (33 40)
15.3 m (50)
Tamalan
Delbergia
10 m 15.3m (33 50)
20 m (66)
Jambu laut
Eugenia Grandis
10 m 15.3m (33 50)
24 m (79)
Pokok kaya
Khaya Grandis
10 m 15.3m (33 50)
24 m (79)
Pokok pasai
Milia Azedarach
10 m 12.2m (33 40)
10 m (33)
Semarak api
Delonix Pterocarpum
10 m 15.3m (33 50)
18.3 m (60)
Bagi mewujudkan suatu identiti kepada kawasan tempat letak kereta, hanya satu atau dua jenis
pokok sahaja ditanam di sekitar kawasan tempat letak kereta. Dengan cara ini kawasan
tersebut mempunyai identiti tersendiri serta menambah nilai estetika kawasan tersebut. Rajah
6.1.20 menunjukkan cadangan landskap di kawasan tempat letak kereta.
Rajah 6.1.20 : Perletakan Lanskap Dalaman dan Anjakan

Lanskap yang Diperlukan di dalam Kawasan
Tempat Letak Kereta
6-30

6.1.5 (Samb.)
Peruntukan Umum
Garis Panduan
Lanskap (sambungan)
Landskap Lembut (sambungan)
Elemen landskap lembut adalah amat penting khususnya kepada tempat letak kereta bertingkat dan mekanikal. Tempat letak kereta bertingkat dan mekanikal lazimnya
merupakan struktur binaan yang besar tetapi pembinaannya kurang memberi perhatian kepada ciri-ciri nilai estetika rupa luaran. Tempat letak kereta bertingkat dan
mekanikal sering dikaitkan dengan kesan negatif terhadap kualiti visual bandar. Kesan negatif ini dapat dielakkan dan penanaman elemen-elemen landskap lembut
secara kreatif dalam pembangunan tempat letak kereta bertingkat dan mekanikal yang seterusnya dapat meningkatkan kualiti visual bandar.
Penanaman elemen landskap lembut dalam tempat letak kereta bertingkat dan mekanikal merupakan prinsip yang berbeza. Keadaan ruang (mendatar dan menegak)
yang terhad, keselamatan pejalan kaki di aras jalan dan sebagainya perlu diambil kira untuk menentukan corak penanaman yang sesuai. Rajah 6.1.21 menunjukkan
beberapa contoh prinsip penanaman pokok dan tumbuhan menjalar yang boleh diamalkan dalam tempat letak kereta bertingkat dan mekanikal.
Rajah 6.1.21 : Prinsip Penanaman Elemen Lanskap Lembut dalam Tempat Letak
Kereta Bertingkat dan Mekanikal
6-31

6.1.5 (Samb.)
c) Tempat Letak Kereta Aras Tanah
Garis Panduan
Lakaran
Rajah 6.1.22 : Pembahagian Kawasan TLK Berdasarkan Modul-Modul
Sesebuah kawasan TLK aras tanah hendaklah tidak melebihi 100

petak kereta bagi mengelakkan kualiti visual yang negatif (visual
intrusion);
TLK yang melebihi 100 petak perlu mengikut susunatur kepada petak
yang dibahagikan kepada beberapa modul yang setiap satunya tidak
melebihi 100 petak kereta (lihat Rajah 6.1.22 dan 6.1.23). modul-modul
ini hendaklah dipisahkan dengan barisan pokok atau landskap untuk
mengimbangi pembangunan berterusan.
Kawasan TLK ini juga perlu disediakan dengan elemen landskap

lembut seperti pokok yang mencukupi untuk mencantikkan
persekitaran dan sebagai teduhan.
Rajah 6.1.23 : Contoh Tatatur

TLK (Dibahagi kepada Empat
Modul) yang Mempunyai
Susunatur yang Kemas dan
Mementingkan Elemen
Lanskap Lembut
6-32

6.2
PENCAWANG ELEKTRIK
Jenis
Keluasan Tapak
i)
Pencawang Masuk Utama

a) Jenis Konvensional
b) Jenis GIS
2.1 hek (5.18 ek)

1.6 hek (4 ek)
ii)
Pencawang Pembahagian
Utama
45 m x 45 m
(150 x 150)
30 m x 30 m
iii) Stesen Suis Utama (SSU)
iv) Pencawang Elektrik

a) Single Chamber
b) Double Chamber
(984 x 984 )
16.5 m x 13.5 m
(55 x 45)
20 m x 13.5 m
(66 x 45)
Anjakan Undur
Bangunan
- Jarak dari sempadan
lot
12.2 m (40)
- Anjakan daripada
Jalan 20 m (66)
- Jarak dari sempadan
lot 9.1 m (30)
- Anjakan daripada
Jalan 15 m (50)
Jarak dari sempadan
lot 12.2 m (40)
- 6 m (20) berhadapan
dengan jalan
- 3 m (10) dari
sempadan tepi dan
belakang
Syarat
Catatan
Perlu menyediakan
zon penampan di
tepi kawasan
pembangunan
Keluasan tapak pencawang perlu mengambil kira

garisan bangunan, anjak undur bangunan dan jarak
dari sempadan lot.
(Rujuk Rajah 6.2.1)
Zon Penampan
(buffer zone)
Jalan Masuk
Bangunan
Berhampiran dengan
jalan utama
Tidak
digalakkan
dalam
Pembangunan
Kediaman Bertingkat
Tidak dibenarkan mendirikan SSU di atas/sempadan

taman permainan kanak-kanak
Berhampiran dengan
jalan utama.
Tidak digalakkan di
dalam
bangunan
kediaman
Tidak dibenarkan mendirikan pencawang elektrik di

atas/ bersempadan taman permainan kanak-kanak
Nota: Sebarang perubahan saiz, bilangan Pencawang Elektrik yang perlu disediakan dan perletakan adalah tertakluk kepada persetujuan TNB (Anjakan jalan 15.2 m (50)
Sumber: Piawaian Perancangan JPBD 9/97, TNB Selangor,2004.
6-33

6.2 (Samb.)
Jenis
v) Rezab Rentis TNB
a) Pembinaan jalan
dalam Rezab
Rentis TNB
Keluasan Tapak
132 KV
66 KV
33 KV
Anjakan Undur
Bangunan
Anjakan antara bahu
jalan ke mana-mana
kaki menara (pylon)
terlibat tidak kurang
daripada 30.5 m (100)
Syarat
b) Industri/
Perumahan
Cadangan Jalan dan

laluan paip tidak
dibenarkan di dalam
lingkungan 30.5 m
(100) dari manamana kaki menara
elektrik (Pylon)
Catatan
Tidak boleh bina jalan di dalam

rentis voltan tinggi.
Jalan boleh dibina melintasi
rentis tidak kurang dari 45 darjah
(Sudut yang dibuat di antara
jalan dengan talian).
Pada jarak paling pendek
Saliran air yang baik untuk
mengelakkan kawasan rentis
ditakungi air.
Penampungan jalan tidak boleh
dibina di bawah rentis.
Jarak dari pemotongan cerun ke

mana-mana kaki menara
hendaklah melebihi 30 darjah.
Saliran yang baik
Cadangan jalan melintasi laluan
talian elektrik hendaklah bersudut
tepat (90 ) atau tidak kurang dari
sudut 45 darjah
Penanda-penanda paip mestilah
ditanam di sepanjang laluan paip
sekurang-kurangnya 15.2 m (50)
di antara satu sama lain
Kelulusan rasmi mestilah diperolehi dari pihak

TNB.
Bangunan kekal atau sementara tidak dibenarkan
dibina dalam kawasan Rentis TNB.
Mematuhi semua syarat TNB sebelum/semasa
projek dilaksanakan.
Kenderaan tidak dibenarkan diletakkan di bawah
kawasan Rentis TNB.
Perlu mematuhi garis panduan TNB.
Sebarang perubahan saiz, bilangan yang perlu

disediakan dan peletakan adalah tertakluk
kepada persetujuan TNB
Anjakan jalan 15.2 m (50)
Bangunan kekal atau sementara tidak dibenarkan
Menggali, menambak, mengambil dan
mengerjakan tanah tidak dibenarkan
Sebarang papan keterangan jalan tidak boleh
didirikan di dalam kawasan rentis.
Perlu mematuhi garis panduan TNB.
Sumber: Piawaian perancangan JPBD 9/97, TNB Selangor,2004.
6-34

a .P enye diaan Zo n P en am pan D i Jalan 15.2 m (50')
T apak P en ca wa ng
6m (2 0')
6 m (2 0')
R UM AH
1 5.2 m (5 0')
6 m (2 0')
Zon P e nam pan
Z on P en am pan
J A LAN
ZON PENAMPAN
b.P eny ediaan Z on P e nam pan D i Lorong Belakang

T ap ak P enca w ang
12m (4 0')
6 m (2 0')
R UM AH
6m (20 ')
3 0m ( 98 '4")
Z on Pe na mp an
Zon P e nam pan
J ALA N
Z O N P EN AM P A N
c .P e nyed ia an Zo n P en am pan D i K aw asan Kedai D an Industri

T apak P en ca wa ng
6m (2 0')
K eda i a tau In dus tri
6 m (2 0')
20m (6 6')
6 m (2 0')
Zon P e nam pan
Z on P en am pan
J A LA N
ZON PENAMPAN
Rajah 6.2.1 : Keperluan Penyediaan Zon Penampan di Tapak Pencawang Elektrik
6-35
6m (20')
RUMAH DERET
15.2 m (50')
4.5m (15')
6m (2 0')
6m (20')
RUMAH DERET
6m (20')
6m (20')
Petunjuk:-
Bangunan Pencawang Elektrik
Rajah 6.2.2 : Keperluan Anjakan Bangunan Rumah Deret dari Tapak Pencawang Elektrik
6-36

6.3
SISTEM PEMBENTUNGAN
Garis Panduan
Dasar
Pelaksanaan
Perancangan
Tapak
Dasar
Perancangan
Kerja-kerja
Pembetungan
i.
Setiap projek pembangunan yang melebihi 30 unit kediaman atau penduduk melebihi 150 orang hendaklah menyediakan satu tapak
pengolahan kumbahan berpusat (centralised treatment plant ) atau menyediakan kaedah lain yang sesuai dengan keadaan setempat atau
mana-mana sistem lain yang diluluskan oleh Pihak Berkuasa Negeri.
ii.
Setiap pembangunan kemudahan pembetungan hendaklah menyediakan zon penampan yang mencukupi. Zon penampan ini tidak boleh
mengambil kira rezab lain-lain kerajaan sebagai sebahagian dari zon penampannya. Zon penampan ini hendaklah diletakkan di dalam lot loji
pengolahan kumbahan (LPK) supaya ianya selaras dengan peruntukan Kanun Tanah Negara.(Rujuk Rajah 6.3.1, Rajah 6.3.2 dan
Rajah 6.3.3 )
iii.
Pembinaan LPK hendaklah dikategorikan sebagai industri khas berdasarkan kepada keadaannya yang sensitif dan kesannya kepada
kesihatan umum dan alam sekitar.
i.
Semua pembangunan yang melibatkan pembinaan LPK hendaklah menunjukkan cadangan tempat takungan air untuk efluen buangan dan
saliran air keluar.
ii.
Tapak kemudahan pembetungan hendaklah dilandskap dan diselenggara dengan rapi agar kelihatan menarik.
i.
Semua pemajuan dikehendaki membayar sumbangan kapital pembetungan melainkan jika ada pengecualian diberikan.
ii.
Pemajuan yang menyediakan infrastruktur pembetungan serta mematuhi kriteria kerja tetap di bawah konsep perancangan tadahan
pembetungan, sumbangan kapital pembetungan adalah dikecualikan
iii.
Pemajuan baru hendaklah disusun supaya menyambungkan cadangan pembetungan ke sistem pembetungan yang sedia ada daripada
membina sistem baru yang kecil sekiranya LPK boleh dinaik taraf.
iv.
Pembinaan LPK dalam bangunan adalah tidak digalakkan. Pembinaan loji jenis dalam bangunan akan dikenakan syarat yang ketat dan dikawal
dengan rapi untuk memastikan kerja operasi dan penyelenggaraan yang selamat dari pencemaran kepada alam sekitar dikawal seperti
dinyatakan dalam Garis Panduan Pemajuan Jabatan Perkhidmatan Pembetungan dan Piawaian Malaysia M/S 1228.
v.
Kemudahan Tangki Najis jenis komunal serta Tangki Imhoff tidak dibenarkan.
vi.
Dalam kes-kes tertentu, sekiranya tangki najis individu diluluskan ia dikenal pasti sebagai kerja-kerja sementara. Tangki najis hendaklah
diletakkan di tempat yang sesuai agar kerja-kerja menyedut enap cemar dapat dijalankan.
vii.
Untuk pemajuan melebihi 20,000 Penduduk Setara, Laporan Kesan Alam Sekitar (EIA) hendaklah dirujuk dan diluluskan oleh JAS terlebih
dahulu.
Sumber : Garis Panduan Perancangan Kemudahan Pembentungan ,JPBD, 1/99
6-37
Pagar/sempadan
kawasan tapak Loji
Pengolahan
Kumbahan
Anjakan Bangunan
Anjakan Bangunan
5m (16'4")
5m (16'4") Loji Pengolahan
Zon Penampan 30m (100')
Kumbahan Terbuka
Kawasan perumahan / perdagangan
Kawasan Buffer
(zon penampan)
Kawasan perumahan
/ perdagangan
30m
(100')
5m (16'4") Anjakan bangunan
Pagar
Loji Pengolahan
Kumbahan Terbuka
Pagar
Sempadan
Kawasan
perumahan /
perdagangan
LOJI PENGOLAHAN
KUMBAHAN (LPK)
TERBUKA
30m
(100')
30m
(100')
Kawasan
perumahan /
perdagangan
Anjakan bangunan 5m (16'4")
30m
(100')
Kawasan Buffer
(zon penampan)
Kawasan perumahan / perdagangan
Petunjuk :
Kawasan Loji Pengolahan Kumbahan (LPK) Terbuka
Rajah 6.3.1
Piawaian Minimum Zon Penampan 30 m

(100) bagi Loji Pengolahan Terbuka (LPKT)
di kawasan perumahan / perdagangan
Kawasan Anjakan Bangunan - 5 m ( 16'4")

Kawasan Buffer bagi LPK - (gunatanah yang boleh dibenarkan
berada di dalam 30m (98') ialah jalan, parit, rentis TNB, kawasan lapang,
tempat letak kereta, kolam tadahan dan lain-lain kegunaan utiliti).
6-38
Kawasan perindustrian
Anjakan Bangunan
Anjakan Bangunan
5m (16'4")
5 m (16'4") Loji Pengolahan
Kumbahan Terbuka
Pagar/sempadan
kawasan tapak Loji
Pengolahan
Kumbahan Terbuka
Kawasan
perindustrian
Pagar
Loji Pengolahan
Kumbahan Terbuka
20m
(66')
Pagar
Kawasan Buffer
(zon penampan)
20 m
Anjakan bangunan
5m (16'4")
(66')
LOJI PENGOLAHAN
KUMBAHAN (LPK)
TERBUKA
20m
(66')
Kawasan
perindustrian
Sempadan
Anjakan bangunan
5m (16'4")
20m
(66')
Kawasan Buffer
(zon penampan)
Petunjuk :
Kawasan Loji Pengolahan Kumbahan (LPK) Terbuka
Rajah 6.3.2
Piawaian Minimum Zon Penampan 20 m (66) bagi Loji

Pengolahan Terbuka (LPKT) di kawasan perindustrian

6-39
Anjakan Bangunan
Anjakan Bangunan
5m (16'4")
5 m (16'4") Loji Pengolahan
Kumbahan Tertutup
Kawasan perumahan / perdagangan /

perindustrian
Kawasan perumahan /
perdagangan / perindustrian
Pagar/sempadan
kawasan tapak Loji
Pengolahan
Kumbahan Tertutup
Pagar
Pagar
Loji Pengolahan
Kumbahan Tertutup
Sempadan
Kawasan
perumahan /
perdagangan /
perundustrian
Kawasan Buffer
(zon penampan)
10 m
Anjakan bangunan
5m (16'4")
(33')
LOJI PENGOLAHAN
KUMBAHAN (LPK)
TERTUTUP
10m
(33')
Anjakan bangunan
10m
(33')
5m (16'4")
10m
(33')
Kawasan
perumahan /
perdagangan /
perindustrian
Kawasan Buffer
(zon penampan)
Kawasan perumahan / perdagangan /

perindustrian
Petunjuk :
Kawasan Loji Pengolahan Kumbahan (LPK) Tertutup
Rajah 6.3.3
Piawaian Minimum Zon Penampan 20 m (66) bagi Loji

Pengolahan Tertutup (LPKT) di kawasan perumahan /
perdagangan / perindustrian

6-40

Jadual 6.3.1: Kiraan Penduduk Setara (Population Equivalent)
No.
Jenis Premis/ Unit
Syor Penduduk Setara
1.
Perumahan
2.
Perdagangan
(termasuk pejabat, kompleks membeli belah, pusat hiburan/ rekreasi,
restoran, kafeteria, pentas teater)
5 orang/ rumah
3.
Sekolah/ Institusi Pendidikan

- Sekolah harian/ Institusi
- Penduduk tetap
- Penduduk tidak tetap
4.
Hospital
5.
Hotel (mempunyai dewam makan dan kemudahan dobi)
6.
Kilang (kecuali air yang telah diproses)
7.
Pasar (jenis basah)
3/ gerai
8.
Pasar (jenis kering)
1/ gerai
3/100 keluasan kawasan

0.2/ pelajar
1/ pelajar
2/ pelajar tidak tinggal diasrama dan 1/ pelajar tinggai di asrama
4/ katil
4/ bilik
0.3/ kakitangan
9.
Terminal bas
4/ petak bas
10.
Terminal Teksi
4/ petak teksi
11.
Masjid
0.5/ orang
12.
Gereja/ Kuil
0.2/ orang
13.
Stadium
0.2/ orang
14.
Kolam renang/ Kompleks sukan
0.5/ orang
15.
Tandas Awam
16/ tandas
16.
Lapangan Terbang
17.
Dobi
18.
Penjara
19.
Padang golf
0.2/ penumpang dan 0.3/ pekerja

10/ mesin
1/ orang
20/ lubang
6-41

Jadual 6.3.2: Kehendak Kriteria Kerja-Kerja Tetap
No.
Kriteria
Keperluan
1.
Kualiti Efluen
Mematuhi Akta dan Peraturan Kualiti Alam Sekitar sebagai piawaian mutlak
2.
Piawaian Reka bentuk
Piawaian A (Mg/1)
Piawaian B (Mg/1)
3.
Biological Oxygen Demand (BOD 5)
20
50
4.
Suspended Solids (SS)
5.
Zon Penampan
6.
Penilaian Impak Alam Sekitar (EIA)
50
100
Mengikut Guideline For Siting and Zoning of Industries terbitan JAS, LPK telah diklasifikasikan sebagai perindustrian
yang memerlukan zon penampan dari kawasan kediaman sekurang-kurangnya 500.0m (1640) atau pada jarak yang yelah
ditentukan berdasarkan kajian EIA yang dijalankan. Walaubagaimana pun, pembangunan bangunan perindustrian kecil,
kawasan lapang dan rezab-rezab infrastruktur boleh diadakan di dalam zon penampan tersebut.
(rujuk
Rajah 6.3.1, 6.3.2 dan 6.3.3)
EIA diperlukan bagi cadangan Loji Pengolahan Kumbahan (LPK) perbandaran berpusat tanpa mengira saiz LPK yang
dicadangkan.
7.
Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan
Segala kelulusan yang berkenaan hendaklah diperolehi daripada Jabatan Keselamatan dan Kesihatan Pekerja sebelum
bermula kerja pembinaan serta mematuhi kehendak-kehendak Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerja 1994 dan Akta
Perkilangan dan Mesin 1967.
8.
Keluasan tanah untuk loji
Keluasan tanah hendaklah mencukupi untuk menampung sekurang-kurangnya 50,000 Penduduk Setara pada fasa
muktamad. Pembinaan loji secara modular adalah dibenarkan sekiranya mematuhi syarat-syarat JAS.
9.
Status Tanah
Tanah yang diduduki LPK akan diserahkan kepada Kerajaan Pusat sebagai tanah rizab pembetungan.
10.
Rawatan Kumbahan Peringkat Tinggi

(Tertiary Treatment)
Peruntukan keluasan tanah untuk menampung keperluan membina unit proses bertaraf tinggi untuk membuang benda
nutrient.
11.
Rawatan Enapcemar
Peruntukan kemudahan merawat enapcemar sehingga mencapai 25% solid component.
12.
Kemudahan Disinfection
Peruntukan kemudahan disinfection untuk menghapuskan kuman-kuman pathogen yang mungkin membawa penyakit
melalui air.
13.
Kuasa Elektrik Gantian (Back-up power

supply)
Peruntukan dua sumber kuasa elektrik dikehendaki. Sebagai alternatif satu jana kuasa elektrik boleh menjadi salah satu
daripada dua sumber tersebut.
14.
Alat Ganti (Spare parts)
Komponen-komponen gantian untuk alat dan mesin perlu disediakan.
15.
Ruang Pejabat
Peruntukan ruang pejabat untuk tujuan operasi dan penyelenggaraan.
16.
Makmal
Peruntukan makmal serta alat-alat yang diperlukan untuk menjalankan ujian-ujian ke atas parameter yang mengawal
operasi licin sebuah LPK.
6-42

Garis Panduan
Keupayaan Sokongan Back Up
i.
Keupayaan back up yang disediakan adalah supaya apabila satu unit dikeluarkan dari operasi unit-unit yang lain tidak menjadi
beban di paras 50% keupayaan.
Unit Rawatan Najis
i.
Saiz tangki kumbahan adalah berasaskan keupayaan pengisian minimum satu bulan. Saiz lapisan untuk pengeringan adalah
berasaskan kepada purata 4 minggu sekali sebelum pengisian baru. Biasanya jarak purata yang digunakan ke dalam cecair
ialah 300m (984). Saiz lapisan pengeringan (drying beds) ialah 450m (14764) ke dalam cecair.
Piawaian
1. Loji Kelas 1 & 2
Keperluan tanah untuk kelas 1 & 2 adalah seperti Jadual 6.3.3.

Keluasan tanah tidak termasuk kawasan 30m (98) untuk zon penampan di sekeliling kawasan loji pembersihan kumbahan, tetapi
meliputi anjakan belakang dan lorong masuk dalam kawasan tersebut.
2. Loji Pejenteraan Kelas 3-6
Keluasan tanah untuk loji penjenteraan adalah seperti Jadual 6.3.4.

Sistem ini sesuai digunakan di kawasan bandar. Keluasan tanah yang diperlukan untuk melaksanakan sistem ini adalah seperti di
dalam Piawaian A dan B seperti di Jadual tersebut.
3. Lagun Terbuka (Aerated

Lagun) Dan Kolam Stabiliser
Keperluan tanah untuk sistem lagun terbuka dan kolam stabiliser, adalah seperti Jadual 6.3.5.
4. Tapak Yang Tidak Sempurna
Bentuk dan kecerunan tanah perlu diambil kira dalam menentukan bentuk rupa STP tersebut. Kawasan tambahan diperlukan
sekiranya melibatkan kerja-kerja pemotongan dan penimbusan untuk meratakan tanah semasa operasi.
6-43

Jadual 6.3.3 : Keperluan Keluasan Tanah untuk Kategori Loji Kelas 1 dan Kelas 2
Penduduk
100
150
200
250
300
350
400
450
500
550
600
650
700
750
800
850
900
950
1,000
1,100
1,200
1,300
1,400
1,500
1,600
1,700
1,800
1,900
2,000
Keperluan Tanah
Meter Persegi
Ekar
260
335
400
460
513.9
570
620
663.6
710
756.7
800
841.7
878.1
920
955
995
1,030
1,065
1,100
1,170
1,235
1,300
1,360
1,420
1,480
1,535
1,595
1,650
1,700
0.064
0.083
0.099
0.114
0.127
0.141
0.153
0.164
0.175
0.187
0.198
0.208
0.217
0.227
0.236
0.246
0.255
0.263
0.272
0.289
0.305
0.321
0.336
0.351
0.366
0.379
0.394
0.408
0.420
Nota:
- Saiz yang dinyatakan dalam jadual perlu
mengambilkira keperluan zon penampan
6-44

Jadual 6.3.4. : Keperluan Keluasan Tanah untuk Sistem Loji Penjenteraan Kelas 3 hingga 6
Penduduk
2,000
3,000
4,000
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
40,000
45,000
50,000
55,000
60,000
65,000
70,000
75,000
80,000
90,000
10,000
110,000
120,000
130,000
140,000
150,000
160,000
170,000
180,000
190,000
200,000
250,000
300,000
450,000
Piawaian A
Hektar
0.17
0.22
0.27
0.31
0.78
1.00
1.19
1.37
1.53
1.81
1.97
2.12
2.23
2.36
2.52
2.67
2.93
3.26
3.48
3.89
4.25
4.57
4.86
5.14
5.39
5.63
5.84
6.05
6.24
6.43
6.60
7.36
7.98
9.36
Piawaian B
Ekar
0.42
0.55
0.66
0.76
1.93
2.47
2.95
3.38
3.79
4.48
4.88
5.25
5.52
5.84
6.22
6.61
7.23
8.07
8.61
9.61
10.49
11.29
12.02
12.70
13.32
13.90
14.44
14.95
15.43
15.89
16.32
18.20
19.73
23.14
Hektar
0.17
0.22
0.27
0.31
0.66
0.84
0.99
1.13
1.26
1.65
1.79
1.93
2.03
2.15
2.29
2.43
2.66
2.82
3.03
3.42
3.77
4.09
4.37
4.64
4.88
5.12
5.33
5.53
5.72
5.90
6.07
6.81
7.41
8.76
Ekar
0.42
0.55
0.66
0.76
1.63
2.09
2.44
2.79
3.11
4.08
4.43
4.77
5.02
5.31
5.66
6.00
6.57
6.96
7.49
8.46
9.32
10.10
10.81
11.47
12.08
12.64
13.17
13.67
14.14
14.58
15.00
16.83
18.32
21.65
Nota:
6-45

Jadual 6.3.5 : Keperluan Keluasan Tanah untuk Kolam Stabiliser dan Lagun Terbuka
Penduduk
2,000
3,000
4,000
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
40,000
45,000
50,000
55,000
60,000
65,000
70,000
75,000
80,000
85,000
90,000
95,000
100,000
110,000
120,000
130,000
140,000
150,000
160,000
170,000
180,000
190,000
200,000
Piawaian A
Hektar
0.48
0.68
0.89
1.08
2.03
2.91
3.76
4.61
5.46
6.27
7.04
7.85
8.62
9.38
10.16
10.92
11.69
12.42
13.15
13.92
14.64
12.14
16.10
17.52
18.97
20.39
21.77
23.18
24.56
25.94
27.32
28.69
30.02
Piawaian B
Ekar
1.18
1.69
2.20
2.68
5.01
7.20
9.30
11.40
13.50
15.50
17.40
19.40
21.30
23.20
25.10
27.00
28.90
30.70
32.50
34.40
36.20
30.00
39.80
43.30
46.90
50.40
53.80
57.30
60.7
64.10
67.50
70.90
74.20
Hektar
0.45
0.59
0.71
0.82
1.31
1.72
2.08
2.42
2.74
3.04
3.32
3.60
3.84
4.11
4.37
4.61
4.81
5.06
5.30
5.50
5.70
5.90
6.15
6.55
6.92
7.32
7.68
8.05
8.40
8.74
9.10
9.43
9.75
Ekar
1.10
1.45
1.75
2.04
3.24
4.25
5.16
5.99
6.77
7.50
8.20
8.90
9.50
10.20
10.80
11.40
11.90
12.50
13.10
13.60
14.10
14.60
15.20
16.20
17.10
18.10
19.00
19.90
20.8
21.60
22.50
23.30
24.10
Nota:
6-46

Bab 6 Infrastruktur Dan Utiliti PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bab 6 Infrastruktur Dan Utiliti PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Manual Garis Panduan Dan Piawaian Perancangan Negeri Selangor