Tri Parimet Themelore Shpjeguar Nga Shejkh Bin Bazi

Tri Parimet Themelore1:
Dije Allahu t mshiroft se e kemi obligim msimin e katr

shtjeve2:
E para sht dituria3, e cila sht:
Kjo sht nj broshur e rndsishme rreth Akijdes, t ciln e shkroi

Shejkhu Ebu Abdullah, el-Imam Muhamed Ibn Abdul-Uehhab Ibn
Sulejman Ibn Ali et-Temijmi el-Hanbelij, Imami i famshm,
Ringjallsi i gjurmve t Islamit t cilat u fshin gjat gjysms s dyt t
shekullit t dymbdhjet, Allahu e mshiroft dhe ia bft t kndshm
vendbanimin. Ai Allahu e mshiroft ua msonte kto parime
nxnsave t dijes dhe popullit t thjesht q ti msonin prmendsh
dhe q t rrnjoseshin n zemrat e tyre ngase ato jan prej parimeve t
Akijdes. Ai vdiq n vitin 1206 Hixhrij, ndrsa lindi n vitin 1115
Hixhrij. Pra, ai jetoi nntdhjet e nj vite. Jeta e tij qe e mbushur
prplot me bamirsi dhe thirrje pr tek Allahu, duke dhn msim e
udhzim dhe duke br durim prgjat ksaj veprimtarie. Nprmjet
tij Allahu shptoi robrit dhe vendin n kohn kur ka jetuar, n kt
Gadishull. Thirrja e tij u prhap gjithashtu edhe jasht Gadishullit
(Arabik), q nga Shami, Egjipti, Iraku, India etj, si rezultat i
thirrsave q morn dijen prej tij dhe pastaj shkuan n ato vende e
shtete, dhe si rezultat i letrave dhe librave t tij q u prhapn nga ai
dhe nga pasuesit, prkrahsit dhe thirrsat q ndiqnin thirrjen e tij pr
tek Allahu.
2
sht obligim pr Besimtarin dhe Besimtaren, t voglin e t madhin,

q ti msoj kto shtje.
Selefi . org
Pra, njeriu e ka obligim q t ket dije dhe t meditoj derisa t jet i

qart dhe t njoh Fen e Allahut, i Cili e krijoi at pikrisht pr kt
gj. Kjo dije sht njohja e Allahut, njohja e Pejgamberit t Tij dhe
njohja e Fes Islame me argumente. Dhe kjo sht gjja e par rreth t
cils mediton robi: kush sht Zoti i tij? Kshtu, ai e mson q Zoti i
Tij sht Krijuesi q e ka krijuar, e ka furnizuar dhe i ka dhn atij
mirsi, Ai q ka krijuar t tjert para tij dhe krijon ata q do t vijn
pas tij; Ai sht Zoti i gjithkaje q egziston dhe, vrtet, Ai sht i
Adhuruari me t drejt, pos t Cilit askush nuk e meriton adhurimin,
kurrn e kurrs, as ndonj melek (ngjll) i afrt tek Ai, as ndonj
profet i drguar, as ndonj xhind, njeri, bust apo do gj tjetr. Zaten,
adhurimi i takon vetm Allahut dhe Ai sht i Adhuruari me hak dhe
Ai meriton q t adhurohet. Dhe Ai sht Zoti i gjithkaje q egziston,
Ai sht Zoti yt dhe i Adhuruari yt me hak, i Pastr dhe i Lartsuar
nga do e met sht Ai. Prandaj msoje kt shtjen e par, e cila
sht: t njohsh Zotin tnd, t njohsh Pejgamberin tnd dhe t
njohsh Fen tnde me argumente, ka thn Allahu dhe ka thn i
Drguari, e jo me opinione apo me fjaln e filanit, porse me
argumente nga ajetet dhe hadithet. Dhe kjo sht feja Islame n t
ciln ti je i urdhruar q t hysh dhe ti prmbahesh saj. Dhe Islami
sht adhurimi i Allahut. Ka thn i Prsosuri e i Lartsuari nga do e
met pr adhurimin: Dhe Un nuk i kam krijuar xhindt dhe
njerzit prve se q t m adhurojn Mua. Ky adhurim sht
Islami. Ai sht bindje ndaj Allahut dhe ndaj t Dguarit t Tij, sht
zbatim i urdhrave t Allahut dhe braktisje e harrameve (ndalesave)
q ka vendosur Ai. Ky sht adhurimi pr t cilin u krijuan njerzit. Ai
urdhroi ata me Fjaln e Tij q tia prkushtojn adhurimin Atij: O
ju njerz adhuroni Zotin tuaj. Domethn, adhurojeni At duke iu
bindur urdhrave t Tij, duke qndruar larg ndalesave q ka vendosur
Ai, duke nnshtruar fytyrn pr T dhe duke e veuar me adhurim
Allahun e Prsosur e t Lartsuar nga do e met.
Selefi . org
a) njohja e Allahut,
b) njohja e Pejgamberit4 t Tij
c) dhe njohja e Fes Islame me argumente.
E dyta sht: t punuarit me t.5
E treta: t thrrassh tek kjo.6
E prej saj sht q ta njohsh Profetin tnd, i cili sht Muhamed Ibn
Abdullah Ibn Abdul-Mutalib el-Hashimij el-Kureshij el-Mekkij,
pastaj el-Medenij, lavdrimi dhe bekimi i Allahut qoft mbi t. Pra, ta
msosh q ai sht Pejgamberi yt dhe se Allahu e drgoi at tek ty me
Fen e Vrtet, q t t msoj e t t udhzoj ty, prandaj beso q ai
sht i Drguari i Allahut me t vrtet dhe se Allahu e drgoi at pr
t gjitha krijesat nga xhindt dhe njerzit; dhe se sht obligim pasimi i
tij dhe ecja n rrugn e tij. Do t vij m mbas nj sqarim i detajuar
pr kt tek parimi i tret.
5
Domethn, q t punohet me kt Fe, me namazin, agjrimin,

xhihadin, haxhin, besimin dhe devotshmrin. Pra, q t punoj me
Islamin pasi robi sht krijuar pr kt, sht i krijuar pr adhurimin e
Allahut. Kshtu q, ti e ke detyr q t msosh dhe t punosh me kt
Fe dhe ta adhurosh Allahun t vetm, t falsh namazin, t japsh
zekatin, t agjrosh Ramadanin, t bsh haxhin n Qabe, t besosh n
Allahun, n Melaiket e Tij, n t Drguarit dhe Librat e Tij, n Ditn e
Gjykimit, n Kaderin dhe t mirn e t keqen q vjen me t, si dhe t
urdhrosh t mirn e t ndalosh t keqen, t jesh bamirs me prindrit,
t mbash lidhjet me farefisin, si dhe vepra t tjera. Pra, t punosh me
at q t ka urdhruar Allahu dhe t prmbahesh nga ajo q t ka
ndaluar Allahu, ti lsh gjynahet t cilat jan t ndaluara pr ty dhe t
bsh detyrat me t cilat je urdhruar.
Selefi . org
E katrta: t durosh dmtimet q has gjat ksaj.7

6
Domethn, t thrrassh tek kjo Fe e ti kshillosh njerzit q ti

prmbahen asaj, ti udhzosh, ti urdhrosh pr t mira e ti ndalosh
nga t kqijat, kjo sht thirrja n Fen Islame. Andaj, do Musliman
e ka detyr q t thrras tek Allahu sipas mundsis dhe dijes s tij.
Pra gjithsecili, burr apo grua, duhet t marr prsipr nj pjes nga
detyra e prcjelljes s thirrjes, prcjelljes s udhzimit dhe kshills, si
dhe t thrras n Teuhidin e Allahut, t thrras n namaz dhe n
faljen e tij rregullisht, n dhnien e Zekatit, n agjrimin e Ramadanit,
n kryerjen e Haxhit pr kdo q ka mundsi, n bamirsin ndaj
prindrve, n mbajtjen e lidhjeve t gjakut dhe n braktisjen e t gjitha
gjynaheve.
7
Domethn, t duroj dmtimet q prjeton gjat gjith ksaj, ngase
njeriu mund t dmtohet, mund t lodhet nga ai t cilin po e thrret.,

ose nga dikush tjetr, ose nga familja e tij apo nga njerz t tjer.
Kshtu q, sht detyr q t durohet dhe t shpresohet shprblimi tek
Allahu. Pra, besimtari bn durim n besimin q ka n Allahun dhe
bn durim n punimin me at q e ka urdhruar Allahu dhe lnien e
asaj q e ka ndaluar Allahu, si dhe bn durim n thirrjen tek Allahu,
n msimdhnie dhe n urdhrimin e t mirs dhe ndalimin e t keqes.
Andaj, doemos q duhet br durim n t gjitha kto shtje, pasi e
gjith Feja krkon durim; durim n thirrjen tek Allahu i Vetm, durim
n faljen e namazit, n dhnien e zekatit, n agjrim, n kryerjen e
haxhit, n urdhrimin e t mirs dhe ndalimin e t keqes, durim n
prmbajtjen nga harramet dhe t kqijat dhe durimin n
paralajmrimin e t tjerve q t mos u afrohen atyre. Dhe nse njeriu
nuk bn durim, ai do t bjer n at q ia ka ndaluar Allahu ose do t
Selefi . org
Dhe argumenti sht Fjala e t Lartsuarit:

Pasha kohn. Me t vrtet njeriu sht n humbje t sigurt.

Me prjashtim t atyre q besuan dhe bn vepra t mira, si dhe
kshilluan njri-tjetrin me t vrtetn dhe kshilluan njri-tjetrin
me durimin. [el-Asr, 1-3]8
lr at q ia ka urdhruar Allahu. Prandaj i Lartsuari i ka thn t
Drguarit t Tij: Prandaj, ti bhu i durueshm, ashtu si kan
duruar me kmbngulje t Drguarit e vendosur. [el-Ahkaf, 35]
Dhe ka thn i Prsosuri nga do e met: Prandaj, duro pr gjykimin
e Zotit tnd se, me t vrtet, ti je nn Syt Tan. [et-Tur, 48] Dhe
ka thn i Lartsuari: Prandaj duro. Durimi yt sht vetm me
ndihmn e Allahut. [en-Nahl, 127]
Dhe ka thn i Lartsuari:
Vrtet, vetm ata q jan t durueshm, do t shprblehen pa

mas. [ez-Zumer, 10]
Dhe ka thn i Lartsuari: Andaj duroni.
Ska dyshim se Allahu sht me durimtart. [el-Enfal, 46]

Domethn: duroni n bindjen ndaj Allahut dhe n lnien e
mosbindjes ndaj Tij, si dhe kini kujdes urdhrin e Tij dhe rnien n
ndalesat q Ai u ka vendosur.
8
Dhe ky sht argumenti pr kto katr shtje. Tek kjo sure

madhshtore sht argumenti i ktyre shtjeve dhe kjo sht e gjith
Feja, ngase e gjith Feja sht besim, vepr, thirrje dhe durim; besim
n t vrtetn, veprim sipas saj, thirrje drejt saj dhe durim gjat
dmtimeve q has n t gjitha kto. Dhe njerzit q t gjith jan n
Selefi . org
humbje: Me prjashtim t atyre q besuan dhe bn vepra t

mira... e gjer n fund t ajetit. Domethn, kta jan ata t cilt i ka
kursyer Allahu nga humbja. Pra, t gjith bijt e Ademit jan n
humbje dhe n rrugn e shkatrrimit, me prjashtim t atyre q
besuan dhe bn vepra t mira, si dhe kshilluan njri-tjetrin me t
vrtetn dhe kshilluan njri-tjetrin me durimin, kshtu q, ata jan t
shptuarit dhe t lumturit. Dhe me t vrtet Allahu u betua pr kt
me Fjaln e Tij: Pasha kohn. Dhe Ai sht q e thot t vrtetn, i
Prsosuri e i Lartsuari nga do e met, edhe nqoftse Ai nuk betohet,
mirpo Ai u betua pr ta prforcuar at q tha. Dhe Allahu
Subhanehu ue Teala betohet n ciln do Ai nga krijesat e Tij dhe
askush nuk e ndalon dot nga kjo. Ai sht betuar n qiellin me yje,
sht betuar n qiellin dhe n yllin trokits, n paraditen, n diellin
dhe shklqimin e tij, n natn kur ajo mbulon me terr, n Melaiket q
marrin shpirtrat, si dhe n gjra t tjera, ngase krijesat tregojn
madhshtin e Tij dhe se i Prsosuri nga do e met sht Ai q e
meriton adhurimin, dhe se ato bjn t qart madhshtin e krijimit t
ktyre krijesave, t cilat tregojn Teuhidin e Tij dhe se Ai i vetm e
meriton adhurimin. Por ama krijess nuk i takon q t betohet n
dika tjetr prve se n Zotin e tij. Kshtu q, ai nuk betohet e
prbetohet prve se n Allahun, dhe nuk i lejohet q t betohet n
pejgambert, as n idhujt, as n njerzit e devotshm, as n bes, as n
Qabe e as n ndonj gj tjetr. Kjo sht detyra q ka Muslimani, n
saj t fjals s Pejgamberit (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem): Kush
betohet n dika tjetr n vend t Allahut ka br shirk. E ka
tansmetuar Imam Ahmedi me zinxhir t sakt. Ai (sal-lAllahu alejhi
ue sel-lem) ka thn gjithashtu: Kush do t betohet, le t betohet n
Allahun, ose prndryshe t hesht. Pra, detyra e Muslimanit dhe e
Muslimanes sht q t ruhen e t ken kujdes nga t betuarit n dika
tjetr pos Allahut, dhe t gjitha betimet e tyre t jen vetm n Allahun
Subhanehu ue Teala.
Selefi . org
Ka thn esh-Shafiij,9 Allahu i Lartsuar past mshir pr t:

.

Sikur Allahu t mos kishte zbritur mbi krijesat argument tjetr

pos ksaj sureje, ajo do tu kishte mjaftuar.10
Dhe tha Bukhari,11 Allahu e mshiroft: Kapitull: dija vjen para
fjals dhe puns. Dhe argumenti sht Fjala e t Lartsuarit:
Esh-Shafiij sht Imami i famshm, nj prej dijetarve t mdhenj

dhe nj prej katr imamve. Ai sht Muhamed Ibn Idris esh-Shafiij
el-Muttalibij, i lindur n vitin 150 Hixhrij dhe ka vdekur n vitin 204
Hixhrij.
10
Ai, Allahu e mshiroft, thot: Sikur Allahu t mos kishte zbritur

mbi krijesat argument tjetr pos ksaj sureje, ajo do tu kishte
mjaftuar. Domethn, nse ata do ta analizonin e do t meditonin n
t, ajo do t kishte qen e mjaftueshme q ata ti prmbaheshin t
vrtets, t zbatonin detyrat q ua ngarkoi Allahu dhe t qndronin
larg gjrave q Ai ua ndaloi, ngase Allahu e bri t qart se ata t cilt
besuan dhe bn vepra t mira, si dhe kshilluan njri-tjetrin me t
vrtetn dhe kshilluan njri-tjetrin me durimin, ata jan t
shptuarit, kurse dokush tjetr pos atyre sht i humbur. Dhe ky
argument dshmon obligueshmrin e porosis dhe kshills reciproke,
obligueshmrin e besimit, durimit, vrtetsis, dhe dshmon
gjithashtu se ska rrug tjetr drejt lumturis dhe triumfit prve se me
kto katr cilsi.
11
El-Bukharij sht Ebu Abdullah Muhammed Ibn Ismail Ibn

Ibrahim el-Bukharij, nga Bukharaja, n Lindjen e mesme. Lindi n
mesin e shekullit t tret. Ka qen n moshn 26 vjeare kur shkroi
Selefi . org
Andaj, dije se ska t adhuruar tjetr me t drejt pos Allahut,

dhe krko falje pr gjynahun tnd. [Muhammed, 19]
Pra, ai filloi me dijen prpara fjals dhe puns.
Dije Allahu t mshiroft se sht detyr pr do Musliman e
Muslimane q ti dij kto tri shtje12 dhe t punoj me to:
E para: q Allahu na ka krijuar e furnizuar dhe nuk na ka
braktisur.13
Sahihun e tij. Ai ka gjithashtu vepra t tjera madhshtore e t
dobishme, Allahu past mshir pr t.
Ai thot: Kapitull: dija vjen para fjals dhe puns. Kjo pr shkak t
Fjals s Allahut t Prsosur nga do e met: Andaj, dije se ska t
adhuruar tjetr me t drejt pos Allahut. Pra, ai filloi me dijen
prpara fjals dhe puns. Kshtu q, njeriu e ka detyr q s pari t
msoj, pastaj t punoj. Pra, t msoj Fen e tij dhe t punoj me dije
t qart. Dhe Allahu e di m s miri.
12
Kto tri shtje jan nga shtjet m t rndsishme q lidhen me

Teuhidin dhe t drejtat e tij.
13
Allahu i krijoi krijesat q ata ta adhurojn At, dhe nuk i krijoi ata
q m pas ti braktiste, ti linte n jet kot e pa qllim, porse Ai i krijoi

ata pr nj shtje e urtsi madhshtore, n t ciln gjendet lumturia
Selefi . org
10
dhe shptimi i tyre, e cila sht: q ta adhurojn Allahun t vetm e pa

i shoqruar asknd n adhurim. Sikurse ka thn i Lartsuari: Dhe
Un nuk i kam krijuar xhindt dhe njerzit prve se q t m
adhurojn Mua. [edh-Dharijjat, 56]
Dhe me kt adhurim
Allahu i ka urdhruar ata n Fjaln e Tij: O ju njerz adhuroni

Zotin tuaj. [el-Bekarah, 21] Si dhe n Fjaln e t Lartsuarit: Dhe
ka urdhruar Zoti yt q t mos adhurosh asknd tjetr pos Atij. [elIsraa`, 23] Si dhe n Fjaln e Tij: Andaj adhurojeni Allahun dhe
mos i shoqroni Atij asgj (n adhurim). [en-Nisa`, 36] Si dhe n
Fjaln e Tij: Andaj adhurojeni Allahun me sinqeritet duke ia
dedikuar Fen vetm Atij. [ez-Zumer, 2]
Si dhe n Fjaln e Tij:
Dhe ata nuk u urdhruan prve se q ta adhuronin Allahun me

sinqeritet duke ia dedikuar Fen vetm Atij. [el-Bejjineh, 5]
ajete t shumta Ai i ka urdhruar ata me adhurim, dhe adhurimi

sht Teuhidi i Allahut t Madhrishm e t Lartsuar dhe veimi i Tij
me adhurim, si sht lutja (ed-duaa), frika (el-khauf), shpresa (errraxhaa`), mbshtetja (et-teuekkul), dshira dhe prmallimi (errragbeh), tmerri (er-rrahbeh), namazi (es-salatu), agjrimi (es-saum),
si dhe lloje t tjera t adhurimit. Pra, Allahu i Madhruar e i
Lartsuar sht Ai q e meriton adhurimin dhe askush tjetr pos Tij.
Dhe tek adhurimi hyn edhe zbatimi i urdhrave dhe braktisja e
gjrave t ndaluara. Pra, kryerja e urdhrave q ti ka dhn Allahu
dhe i Drguari i Tij, si dhe braktisja e gjrave q na i ka ndaluar
Allahu dhe i Drguari i Tij, e gjith kjo sht prej adhurimit. Dhe ky
sht Islami, kjo sht Feja, ky sht Imani dhe Udhzimi. Prandaj
mos u fal pr asknd tjetr pos Allahut, mos iu prul (n ruku) askujt
tjetr pos Tij, mos prij kurban pr asknd tjetr pos Tij, mos iu lut
askujt tjetr pos Tij, mos iu mbshtet askujt tjetr pos Atij, sikurse t
Selefi . org
11
Prkundrazi, ai na drgoi nj t drguar14: kush i bindet atij hyn

n Xhenet, e kush nuk i bindet hyn n Zjarr.15 Dhe argumenti
sht Fjala e t Lartsuarit:
gjitha llojet e tjera t adhurimit. Kurse kur i krkon ndihm (elistianeh) atij q sht prezent dhe ka mundsi t t ndihmoj, kjo nuk
sht ibadet, sikurse ka thn i Prsosuri nga do e met tek historia e
Musait: Ai i pals s vet i krkoi ndihm (Musait) kundr atij t
popullit armik. [el-Kasas, 15] sepse me t vrtet Musai kishte
mundsi q ta ndihmonte at. Ama pr sa i prket lutjes drejtuar t
vdekurit, apo lutjes drejtuar atij q nuk sht prezent, atij q nuk e
dgjon fjaln tnde, apo lutja drejtuar idhullit, apo xhindit, apo
pemve etj., ather ky sht pikrisht shirku i mushrikve. Dhe ky
sht shirku i madh, pr t cilin Allahu ka thn: Me t vrtet, ska
dyshim se shirku sht padrejtsi e madhe. [Lukman, 13] Dhe ka
thn i Lartsuari: E nse bjn shirk, atyre do tu asgjsohen veprat
q kan br. [el-Enam, 88]
Dhe ka thn i Prsosuri nga do e
met: Me t vrtet Allahu nuk fal q Atij ti bhet shirk, kurse t

tjerat prve ksaj ia fal kujt t doj Ai. [en-Nisa`, 116]
Dhe ka
thn i Prsosuri nga do e met: E padyshim, tashm t sht

shpallur ty dhe atyre q ishin para teje se po bre shirk do t
asgjesohet puna jote. [ez-Zumer, 65]
Pra, Allahu na krijoi dhe na furnizoi dhe nuk na ka ln t jetojm t
braktisur, por na urdhroi q ta veojm At, ti bindemi dhe ti lm
gjynahet dhe mosbindjen ndaj Tij.
14
Dhe na drgoi neve nj t drguar, i cili sht Muhamedi (alejhissalatu ues-selam), si e tham m hert. Allahu i zbriti atij Kur'anin,
q ne t udhzohemi me t n Rrugn e Drejt, t punojm me
Selefi . org
12
Ne, me t vrtet, ju kemi sjell nj t Drguar dshmitar mbi

ju, ashtu si ia uam nj t drguar Faraonit. Por Faraoni nuk iu
bind t Drguarit, andaj i uam dnim t rnd. [el-Muzemmil,
15-16]
urdhrat e tij, t prmbahemi nga ndalesat e tij, si dhe ti prmbahemi

udhzimit t Muhamedit, t Drguarit t Allahut (sal-lAllahu alejhi
ue sel-lem), Vula e Pejgamberve dhe t Drguarve, i cili erdhi q tu
msoj njerzve fen e tyre. Pra, ai sht Vula e Pejgamberve, Imami
i tyre dhe m i miri prej tyre.
15
Pra, kush i bindet ktij t Drguari i prmbahet fes s tij, pr t
sht Xheneti. Dhe kush nuk i bindet ktij t Drguari dhe devijon nga
Feja e tij, pr t sht Zjarri. Sikurse ka thn i Lartsuari: Ne, me t
vrtet, ju kemi sjell nj t Drguar dshmitar mbi ju.
domethn: dshmitar i veprave tuaja. ashtu si ia uam nj t
drguar Faraonit pra, ai ishte i drguar (alejhis-salatu ues-selam).
por Faraoni nuk iu bind t Drguarit, andaj i uam dnim t
rnd. domethn: e dnuam Faraonin me dnim t rnd n
dynja, me mbytje, kurse n Ahiret me Zjarr.
Selefi . org
13
E dyta16: q Allahu nuk sht i knaqur q ti shoqrohet dikush

n adhurimin e Tij, as ndonj melek q sht i afrt tek Ai, e as
ndonj pejgamber i drguar.
Argumenti sht Fjala e t Lartsuarit:

16
Kjo shtja e dyt n t vrtet sht prmbushje e shtjes s par: q

ta dish se Allahu nuk sht i knaqur q ti shoqrohet dikush n
adhurimin e Tij, pasi Ai sht Krijuesi, Furnizuesi, Dhnsi i jets dhe
i vdekjes, Ai i Cili t krijoi dhe t dha mirsit. Prandaj Ai, i Prsosuri
nga do e met, nuk sht i knaqur q ti shoqrohet dikush tjetr nga
krijesat, as ndonj pejgamber i drguar, as ndonj melek i afrt e as
ndonj tjetr, ngase adhurimi sht e drejt q i takon vetm Allahut.
Sikurse ka thn i Lartsuari: Dhe ka urdhruar Zoti yt q t mos
adhurosh asknd tjetr pos Atij. [el-Israa`, 23] Dhe si ka thn i
Lartsuari: Ty t vetm t adhurojm dhe vetm nga Ty ndihm
krkojm. Sepse t brit ortak Atij sht gjynahu m i madh nga t
gjitha gjynahet. Dhe ka ardhur n ajete t shumta urdhri q
adhurimi t bhet me sinqeritet vetm pr Allahun, si dhe ndalimi nga
adhurimi i t tjerve pos Atij. Andaj, bji bashk kto dy urdhra dhe
beso q Allahu sht Krijuesi, Furnizuesi dhe Dhnsi i jets dhe i
vdekjes, e t besosh q i Prsosuri nga do e met, Ai e meriton
adhurimin, si sht prerja e kurbanit, namazi, agjrimi, si dhe llojet e
tjera t adhurimit, ashtu si ka thn i Prsosuri nga do e met: Dhe
i adhuruari juaj me t drejt sht nj i vetm. [el-Bekarah, 163]
Dhe ka thn i Prsosuri nga do e met: Andaj mos i lut askujt
tjetr krahas Allahut. [el-Xhinn, 18]
Selefi . org
14
E me t vrtet xhamit jan t Allahut, prandaj mos iu lutni

askujt tjetr krahas Allahut. [el-Xhinn, 18]
E treta17: se kush i bindet t Drguarit dhe e veon Allahun, nuk
i lejohet atij q t miqsoj at q kundrshton Allahun dhe t
17
Dhe kjo sht shtja e tret: dhe ajo sht prej obligimeve m t
rndsishme, q ta dij do Musliman e Muslimane se nuk u lejohet

atyre q ti miqsojn mushrikt apo ti duan ata. Prandaj, kushdo q i
bindet Allahut dhe t Drguarit t Tij, dhe e veon Allahun Xhel-le ue
Alaa, ai obligohet q ti armiqsojn mosbesimtart dhe ti urrej pr
hir t Allahut. Dhe nuk i lejohet atij q ti miqsoj e ti doj ata, pr
shkak t Fjals s t Lartsuarit: Nuk gjen njerz domethn: nuk
gjen ti o Muhamed njerz me iman t vrtet q t duan ata q
kundrshtojn Allahun dhe t Drguarin e Tij. Dhe ka thn i
Lartsuari: O ju q besoni, mos i bni miq e mbrojts hebrenjt dhe
t krishtert. Ata jan mbrojts t njri-tjetrit. Kushdo prej jush q i
bn ata miq, sht me ata. Vrtet, Allahu nuk i udhzon n rrug t
drejt keqbrsit. [el-Maìdeh, 51] Dhe ka thn Allahu Azze ue
Xhel-le: Shembull i mrekullueshm pr ju sht Ibrahimi dhe ata q
kan qen me t, kur i than popullit t vet: Ne distancohemi nga
ju dhe nga ato q ju i adhuroni n vend t Allahut; ne ju mohojm
dhe armiqsia e urrejtja midis nesh sht e prhershme, derisa t
besoni tek Allahu Nj dhe i Vetm.. [el-Mumtehineh, 4]
Pra,
duhet patjetr q t ket urrejtje dhe armiqsi ndaj armiqve t

Allahut, ndrkoh q duhet patur miqsi dhe dashuri pr Besimtart.
Kshtu sht Besimtari: do ata q i do Allahu dhe bashkpunon me
ata n mirsi, si dhe urren dhe ka neveri pr armiqt e Allahut dhe i
Selefi . org
15
armiqson ata pr hir t Allahut, edhe nqoftse i thrret ata tek

Allahu, edhe nqoftse i pranon ata n vendin e tij apo merr xhizjen
(taksn e qndrimit n tokat e Muslimanve) prej tyre, si vepron
udhheqsi. Ngase i Drguari (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ua merrte
xhizjen ifutve, t Krishterve dhe Mexhusve, si ndihm pr
Muslimant, e jo duke patur dashuri pr ata (ifutt, t Krishtert dhe
Mexhust). Merret xhizja nga ata nqoftse nuk hyjn n Islam dhe
nuk luftojn, e pr m tepr ata pranohen t jetojn (n tokat e
Muslimanve) duke patur urrejtje pr ta pr hir t Allahut dhe duke
mos i miqsuar. E nse ata nuk e pranojn Islamin dhe as nuk
pranojn t japin xhizjen, ather luftohen n varsi t fuqis (s
Muslimanve), dhe kjo sht vetm pr Ehli-Kitabt (ifutt dhe t
Krishtert) dhe Mexhust. Ama sa i prket pjess tjetr t
mosbesimtarve, atyre nuk u pranohet xhizja, porse luftohen derisa t
hyjn n Islam, si jan idhujtart, komunistt dhe kategorit e tjera t
mosbesimtarve. Kjo bhet nse Muslimant kan fuqi pr ti luftuar,
pr shkak se Allahu i Prsosur nga do e met ka thn: Dilni n
luft, qofshi t shndosh ose t smur dhe luftoni me pasurin e
jetn tuaj n rrugn e Allahut. Kjo sht m mir pr ju, ve sikur ta
dinit. [et-Teubeh, 41]
Dhe ka thn Allahu i Prsosur nga do e
met: Kur t kalojn muajt e shenjt (n t cilt ndalohet lufta),

ather i vritni idhujtart kudo q ti ndeshni, i zini robr, i
rrethoni dhe u bni pusi kudo. Por, nse pendohen, falin namazin
dhe japin zekatin, ather i lini t qet. Vrtet, Allahu sht Fals
dhe Mshirplot. [et-Teubeh, 5] Dhe ajetet me kt kuptim jan t
shumta. Dhe Allahu i Prsosur nga do e met ka pr qllim luftimin e
tyre duke patur fuqin pr ti luftuar ata, ngase Allahu Azze ue Xhelle ka thn: Allahu nuk e ngarkon asknd prtej fuqis q ka. [el
Selefi . org
16
Drguarin e Tij, edhe n qoft ai prej njerzve m t afrt. Dhe

argumenti sht Fjala e t Lartsuarit:

Nuk gjen njerz, q besojn n Allahun dhe n Ditn e Fundit,

q t ushqejn dashuri ndaj atyre, t cilt kundrshtojn Allahun
dhe t Drguarin e tij, edhe n qofshin ata etrit e tyre ose bijt e
tyre, ose vllezrit e tyre, ose farefisi i tyre. Allahu ka skalitur
Bekarah, 286]
Dhe ka thn i Prsosuri nga do e met: Andaj
kijeni frik Allahun (duke iu prmbajtur urdhrave t Tij) sa t keni

mundsi. [et-Tegabun, 16]
Dhe sepse Pejgamberi (sal-lAllahu
alejhi ue sel-lem) nuk i luftoi mushrikt (idhujtart) derisa arriti

fuqin pr ti luftuar ata. I Lartsuari tha m pas n fundin e ajetit:
Allahu ka skalitur besimin n zemrat e tyre dhe i ka fuqizuar ata
me shpalljen e Vet. [el-Muxhadileh, 22]
fuqizoi ata me fuqi prej Tij.
Selefi . org
17
Domethn, Allahu i
besimin n zemrat e tyre dhe i ka fuqizuar ata me shpalljen e

Vet. Ai do ti shpjer ata n kopshte, npr t cilat rrjedhin
lumenj e ku do t qndrojn prgjithmon. Allahu sht i
knaqur me ata, por edhe ata do t jen t knaqur me T. Ata
jan Pala e Allahut dhe, vrtet q Pala e Allahut do t jet
fituese. [el-Muxhadileh, 22]
Dije, Allahu t udhzoft n bindjen ndaj Tij18, se Hanifija19
sht feja e Ibrahimit, dhe ajo sht: q ta adhurosh Allahun t
vetm, duke e br t gith adhurimin me sinqeritet vetm pr
At.
18
Ai Allahu e mshiroft tha: Dije, Allahu t udhzoft n bindjen

ndaj Tij pra, ai bashkoi dhnien e msimit me brjen e duas (pr
at q po mson).
19
Hanifija sht feja e Ibrahimit: dhe ajo sht: q ta adhurosh
Allahun t vetm, duke e br t gith adhurimin me sinqeritet vetm

pr At dhe ajo sht feja pr t ciln Allahu i tha Pejgamberit t
Tij: Pastaj ty t shpallm: Paso me sinqeritet fen e Ibrahimit, q
ishte Hanijf (nuk ka qen prej idhujtarve). [en-Nahl, 123] Pra, elHanifijeh sht feja q ka adhurimin e pastr pr Allahun, miqsin
pr hir t Tij dhe braktisjen e t brit shirk Allahut t Prsosur nga do
e met. Kurse el-Hanijf sht ai q sht i kthyer nga Allahu dhe ka
braktisur gjithka tjetr q adhurohet n vend t Atij, duke e br
adhurimin me sinqeritet vetm pr Allahun, si ishte Ibrahimi dhe
pasuesit e tij, e kshtu jan edhe pejgambert e tjer me pasuesit e tij.
Selefi . org
18
Dhe me kt Allahu ka urdhruar t gjith njerzit, si dhe i ka

krijuar pr kt20, sikurse ka thn Allahu i Lartsuar:

20
Ai tha: Dhe me kt Allahu ka urdhruar t gjith njerzit, si dhe i
ka krijuar pr kt pra Ai i urdhroi ata me Teuhid dhe sinqeritet

dhe i krijoi q ta adhurojn At; i urdhroi q ta adhurojn At t
vetm n namazin e tyre, n agjrimin e tyre, n lutjet e tyre, n frikn
e tyre, n shpresn e tyre, n kurbanin e tyre, n zotimin e tyre dhe n
t gjitha format e tjera t adhurimit. T gjitha ato adhurime jan
vetm pr Allahun, sikurse ka thn i Lartsuari: Zoti yt ka
urdhruar, q t mos adhuroni asknd tjetr prve Atij. [el-Israa`,
23]
Dhe Ai ka thn: Ty t Vetm t adhurojm dhe vetm prej
Teje ndihm krkojm. [el-Fatihah, 5] Dhe ka thn i Prsosuri nga

do e met: Andaj adhurojeni Allahun duke e br adhurimin me
sinqeritet vetm pr At. [ez-Zumer, 2]
Dhe ka thn i Prsosuri
nga do e met: O ju njerz adhuroni Zotin tuaj. [el-Bekarah, 21]

Ky sht adhurimi pr t cilin u krijuan njerzit. Pr t u krijuan
xhindt dhe njerzit, dhe ky sht Teuhidi i Allahut dhe bindja ndaj
urdhrave t Tij dhe largimi nga gjrat q Ai ua ka ndaluar. Ka thn
i Lartsuari: Dhe Un nuk i kam krijuar xhindt dhe njerzit
prve se q t m adhurojn Mua. [edh-Dharijjat, 56] Domethn,
t m veojn Mua n adhurim, ta bjn adhurimin vetm pr Mua,
duke kryer urdhrat dhe duke braktisur gjrat e ndaluara, si ka
ardhur dhe n shum ajete t tjera.
Selefi . org
19
Dhe Un nuk i kam krijuar xhindt dhe njerzit prve se q t

m adhurojn Mua. [edh-Dharijat, 56]
- t m adhurojn Mua do t thot: t m veojn Mua n
adhurim.
Dhe urdhri m i madh nga Allahu sht Teuhidi21, i cili sht:
veimi i Allahut n adhurim.
Kurse ndalesa m e madhe nga Allahu sht Shirku22, q sht:
ti lutesh dikujt tjetr krahas Allahut.
21
Dhe urdhri m i madh nga Allahu sht Teuhidi, i cili sht:
veimi i Allahut n adhurim pra me adhurimin tnd ti ke pr

qllim vetm Allahun e asknd tjetr pos Tij, kshtu q, as nuk
adhuron krahas Atij ndonj idhull, as ndonj profet, as ndonj melek,
as ndonj gur, as ndonj xhind e as ndonj gj tjetr.
22
Shirku sht: ti lutesh dikujt tjetr krahas Allahut dhe ka thn i
Prsosuri nga do e met: E nse i bjn shirk Allahut, padyshim q

atyre do tu asgjsohen veprat q kan br. [el-Enam, 88] Dhe ka
thn i Prsosuri nga do e met: Me t vrtet, t sht shpallur ty
(o Muhamed), si dhe atyre q kan qen para teje: Nse i shoqron
Allahut dika tjetr (n adhurim), me siguri q punt e tua do t
zhvlersohen dhe do t jesh ndr t humburit. [ez-Zumer, 65] Dhe
tek dy Sahiht ka ardhur se Pejgamberi (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem)
u pyet: Cili sht gjynahu m i madh? Ai tha: Ti bsh Allahut dik t
barabart me T, ndrkoh q Ai t ka krijuar ty. I than: Cili sht
m pas? Ai tha: Q t vrassh birin tnd nga frika se mos ai ha nga
Selefi . org
20

ushqimi jot. I than: Cili sht m pas? Ai tha: T bsh zina me

gruan e komshiut tnd. Pra, Pejgamberi (sal-lAllahu alejhi ue sellem) e bri t qart q Shirku sht padrejtsia m e madhe, m e
rnd dhe m e rrezikshme. Dhe n nj hadith tjetr, ai (sal-lAllahu
alejhi ue sel-lem) thot: A tju njoftoj pr gjynahun m t madh?
Tham: Posi jo o i Drguari i Allahu! Ai tha: T brit shirk Allahut.
Hadithin e ka transmetuar Bukhari dhe Muslimi. Pra, Teuhidi sht:
ta veosh Allahun me ibadet (adhurim). Kurse Shirku sht: ti lutesh
dikujt tjetr krahas Allahut, pra ti lutesh atij, ti friksohesh, t
shpresosh nga ai, t bsh kurban pr t, t zotohesh n t dhe ti
dedikosh atij forma t tjera t ibadetit krahas Allahut. Ky sht Shirku
i Madh, qoft i luturi profet apo xhind apo pem apo gur apo fardo
gjje tjetr. Prandaj ka thn i Lartsuari: Andaj adhurojeni
Allahun dhe mos i shoqroni asknd Atij n adhurim. asgj
sht n trajtn e pashquar q vjen n kuptimin e mohimit dhe kshtu
q ajo prfshin gjithka. Dhe ka thn i Prsosuri nga do e met: Dhe
ata qen urdhruar vetm q t adhuronin Allahun me sinqeritet,
duke e br adhurimin vetm pr At. [el-Bejjineh, 5] Pra, gjja m
e madhe q ka urdhruar Allahu sht Teuhidi, q sht veimi i
Allahut me adhurim, kurse gjja m e madhe q ka ndaluar Allahu
sht t brit shirk Allahut Azze ue Xhel-le, si u tha m prpara. Pr
kt arsye Allahu Subhanehu ue Teala e ka prmendur shum n
Kur'an urdhrin e Teuhidit dhe ndalimin e shirkut.
Selefi . org
21
Andaj adhurojeni Allahun dhe mos i shoqroni asknd Atij n

adhurim. [en-Nisaa`, 36]
E nse t thon: Cilat jan tre parimet23 themelore q njeriu e ka
detyr ti dij?
Ather thuaj: Q robi t njoh Zotin e tij, Fen e tij dhe
Pejgamberin e tij, Muhamedin.
23
Kto tri parime prmbledhin t gjith Fen: Kush sht Zoti yt? Cila
sht feja jote? Kush sht profeti jot? Dhe kto jan ato tri pyetjet q i
bhen robit n varrin e tij.
Selefi . org
22
Parimi i Par: q robi t njoh Zotin e tij
E nse t thon24: Kush sht Zoti yt?

Ather thuaj25: Zoti im sht Ai q m ka krijuar dhe furnizuar
mua dhe t gjitha bott me mirsit e Tij, dhe Ai sht i
Adhuruari im, pos t Cilit nuk kam asnj t adhuruar tjetr.
24
Pra, nse t pyet ndokush: Kush sht Zoti yt?
25
Ather thuaj: Zoti im sht Ai q m ka krijuar dhe furnizuar
mua dhe t gjitha bott me mirsit e Tij, dhe Ai sht i Adhuruari im,
pos t Cilit nuk kam asnj t adhuruar tjetr. Ky sht Zoti i t
gjitha botve, sikurse ka thn i Lartsuari: T gjitha lavdet i takojn
Allahut, Zotit t botve. Dhe tek bott [el-Alemiin] hyjn t gjitha
krijesat, xhindt, njerzit, kafsht, malet, pemt, q t gjitha kto jan
pjes e bots. Ka thn i Lartsuari: N t vrtet, Zoti juaj sht
Allahu, i Cili krijoi qiejt dhe Tokn pr gjasht dit e pastaj u ngrit
mbi Arsh. Ai me errsirn e nats e mbulon ditn, e cila e ndjek at;
Dielli, Hna dhe yjet i prulen urdhrit t Tij. Vetm Atij i prket
Krijimi dhe Urdhrimi. I pashtershm sht bereqeti i Allahut, Zoti
i botve. [el-Earaf, 54]
Pra, Ai sht Zoti i gjithkaje, i Tij sht
krijimi dhe i Tij sht urdhrimi, dhe vetm Ai meriton t adhurohet.

Prandaj ka thn i Prsosuri nga do e met: O ju njerz adhuroni
Zotin tuaj... [el-Bekarah, 21] Dhe Ai sht i Adhuruari im, pos t
Cilit nuk kam asnj t adhuruar tjetr.
Selefi . org
23
Dhe argumenti26 sht Fjala e t Lartsuarit:

T gjitha lavdet i takojn Allahut, Zotit t Botve. [el-Fatihah,

2]
Dhe tek bota [el-Alem] hyn gjithka27, me prjashtim t Allahut,
dhe un jam pjes e asaj bote.28
26
Dhe argumenti sht Fjala e t Lartsuarit: T gjitha lavdet i

takojn Allahut, Zotit t Botve. [el-Fatihah, 2] domethn, t
gjitha lavdrimet jan pr Allahun, dhe adhurimi sht prej
lavdrimit dhe falenderimit.
27
Dhe tek bota [el-Alem] hyn gjithka, me prjashtim t Allahut
pra xhindt, njerzit, kafsht dhe malet, t gjitha kto hyjn tek bott
[el-Alemiin].
28
dhe un jam pjes e asaj bote t ciln e krijoi Allahu dhe e solli
n egzistenc dhe ua obligoi banorve t saj q ti binden Atij. Kshtu

q, t gjitha bott dhe ata q jan t ngarkuar me detyrat e Sheriatit,
prej xhindve dhe njerzve, jan t obliguar q ti binden Allahut dhe
t Drguarit t Tij dhe ta veojn Allahun Xhel-le ue Alaa n
adhurim. Po ashtu, edhe Melaiket jan t obliguar q ta adhurojn
Allahun t vetm. Prandaj ka thn i Lartsuari pr Melaiket: Ata
nuk i kundrshtojn urdhrat e Allahut, por i zbatojn menjher
ato. [et-Tahriim, 6]
Selefi . org
Ata nuk flasin para (Fjals s) Tij dhe

24
E nse t thon29: Qysh e njohe Zotin tnd?

Ather thuaj30: Nprmjet shenjave dhe krijesave t Tij. E prej
shenjave t Allahut sht nata dhe dita, Dielli dhe Hna. Kurse
prej krijesave t Tij jan shtat qiejt e shtat tokat dhe gjithka
q ndodhet brenda tyre e ndrmjet tyre.
veprojn me Urdhrin e Tij. Ai e di se ka para tyre (kan

vepruar) dhe ka pas tyre (far do t veprojn), ndrsa ata
ndrmjetsojn vetm pr at me t cilin Ai sht i knaqur, e prej
friks s Tij qndrojn me nderim dhe frik. [el-Enbija`, 27-28]
29
Nse t thon ty o Musliman: Qysh e njohe Zotin tnd t Cilin ti e

adhuron?
30
Ather thuaj: E njoha At nprmjet shenjave dhe krijesave t Tij,

pra nga shenjat e shumta dhe nga krijesat e mahnitshme t cilat
tregojn se Ai sht Zoti i Madhrishm dhe Krijuesi i Gjithdijshm,
se vetm Ai meriton t adhurohet, se Ai krijon t doj, se Ai sht q
jep dhe privon, Ai t jep dobi dhe Ai t dmton, do gj sht n Dorn
e Tij, i Prsosuri e i Lartsuari nga do e met e mangsi. Ai meriton
q ta adhurojm duke iu bindur, duke iu lutur, duke i krkuar ndihm
dhe me t gjitha punt dhe adhurimet tona, ngase Allahu na krijoi pr
kt gj. Ka thn i Lartsuari: Dhe Un nuk i kam krijuar xhindt
dhe njerzit prve se q ata t m adhurojn Mua. Dhe ky
adhurim sht veimi i Tij, bindja ndaj Tij, pasimi i Ligjit t Tij dhe
madhrimi i urdhresave dhe ndalesave t Tij me fjal dhe vepra.
Selefi . org
25

Ndr shenjat e Tij jan nata dhe dita, si dhe Dielli dhe Hna.
Mos bni sexhde as pr Diellin, as pr Hnn, por, nse jeni
adhurues t Atij, bni sexhde pr Allahun i Cili i ka krijuar ato.
[Fussilet, 37]31
31
Ndr shenjat e Tij jan nata dhe dita, si dhe Dielli dhe Hna.
T gjitha kto tregojn se Ai sht Zoti i botve dhe se Ai sht Krijuesi
i Gjithdijshm. Vjen nata me errsirn e saj dhe ikn dita me dritn e
saj, pastaj vjen dita dhe ikn nata. Dhe ky Diell ngrihet lart mbi t
gjith botn dhe t gjith kan dobi nga ai. Edhe Hna po ashtu, si dhe
shenja t tjera madhshtore, si sht toka dhe krejt ka n t, malet,
lumenjt, detet, pemt dhe kafsht. Po ashtu edhe kto qiej q i
shikojn njerzit, t gjitha ato jan prej shenjave q tregojn pr
madhshtin e Tij dhe se Ai sht Zoti i botve, se Ai sht Krijuesi i
Gjithdijshm dhe se vetm Ai e meriton adhurimin. Prandaj Ai tha:
Ndr shenjat e Tij jan nata dhe dita, si dhe Dielli dhe Hna. Mos
bni sexhde as pr Diellin, as pr Hnn, por, nse jeni adhurues t
Atij, bni sexhde pr Allahun i Cili i ka krijuar ato. Domethn,
mos i adhuroni kto krijesa por adhuroni At q i krijoi dhe i solli ato
n egzistenc, At q sht i Prsosur e i Lartsuar nga do e met, pasi
vetm Ai meriton q robi ti nnshtrohet, ti prulet, tu bindet
urdhrave t Tij dhe t qndroj larg ndalesave t Tij (Subhanehu ue
Teala), duke e madhruar At, duke mohuar do mangsi apo t met
apo t ngjashm pr T, duke iu friksuar Atij dhe duke qen i
prmalluar pr at q premton Ai.
Selefi . org
26
Dhe Fjala e t Lartsuarit:

N t vrtet, Zoti juaj sht Allahu, i Cili krijoi qiejt dhe Tokn
pr gjasht dit e pastaj u ngrit mbi Arsh. Ai me errsirn e nats
e mbulon ditn, e cila e ndjek at; Dielli, Hna dhe yjet i prulen
urdhrit t Tij. Vetm Atij i prket Krijimi dhe Urdhrimi. I
pashtershm sht bereqeti i Allahut, Zoti i botve. [el-Earaf,
54]32
32
Dhe ka thn i Prsosuri nga do e met: N t vrtet, Zoti juaj
sht Allahu domethn, n t vrtet Zoti juaj - o ju robr nga

xhindt e nga njerzit sht Allahu. Zoti juaj domethn Krijuesi
juaj, dhe Ai sht i Adhuruari juaj i Vrtet, i Vetmi, i Cili nuk ka
asnj ortak. ...i Cili krijoi qiejt dhe Tokn pr gjasht dit e pastaj u
ngrit mbi Arsh domethn, m pas Ai u ngrit lart mbi Arsh dhe
mbi t sht Allahu Subhanehu ue Teala. Kshu q, Dija e Tij
prfshin do gj, kurse Ai sht mbi Arsh, mbi t gjitha krijesat. Arshi
sht atia e krijesave dhe ai sht krijesa m e lart, dhe Allahu Xhelle ue Alaa sht mbi t, u ngrit lart mbi t ashtu si i ka hije
Madhris s Tij q t ngrihet, duke mos prngjasuar aspak krijesat e
Tij me Cilsit e Tij. Ka thn i Lartsuari: Asgj nuk sht e
ngjashme me T, dhe Ai sht Gjithdgjuesi dhe Gjithshikuesi.
Selefi . org
27
[esh-Shuura, 11] Dhe ka thn i Lartsuari: Dhe askush nuk sht i

barabart me T. [el-Ikhlas, 4] Kurse Fjala e Tij: Ai me errsirn e
nats e mbulon ditn, e cila e ndjek at do t thot, Ai e mbulon
at me kt dhe anasjelltas. e cila e ndjek at domethn,
menjher, dhe secila prej tyre shkon mbas tjetrs, nse mbaron kjo
hyn ajo tjetra, vazhdojn kshtu derisa t vij Ora e Fundit. Dielli,
Hna dhe yjet domethn, Ai krijoi Diellin, Hnn dhe yjet, i krijoi
ato t nnshtruara nn urdhrin e Tij, t bindura e t prulura para
urdhrit t t Prsosurit nga do e met. Pastaj tha i Prsosuri nga do
e met: Vetm Atij i prket Krijimi dhe Urdhrimi pra, krijimi
sht i Tij dhe urdhrimi sht i Tij. Ai sht Krijuesi, t Cilit nuk i
kundrshtohet urdhri universal q hyn n fuqi mbi njerzit, sikurse
ka thn i Lartsuari: Vrtet, urdhri i Tij, kur Ai dshiron dika,
sht q ti thot asaj Bhu. - dhe ajo bhet. [Ja-Siin, 82]
Dhe
Fjala e Tij: Ne urdhrojm vetm nj her dhe vullneti Yn

prmbushet sa el e mbyll syt. [el-Kamer, 50]
Pra, urdhri
universal i prcaktuar i Allahut nuk kundrshtohet nga askush.

Prandaj Ai ka thn: Vetm Atij i prket Krijimi dhe Urdhrimi. I
pashtershm sht bereqeti i Allahut, Zoti i botve! Tebarake n
ajet domethn: Ai ka bereqetin absolut dhe kjo fraz nuk bn t
prdoret pr asknd tjetr pos Allahut. Kshtu q, nuk i thuhet robit
Tebarakte ja fulan, kjo nuk bn t thuhet, porse ajo sht e veant
pr Allahun, sikurse ka thn i Lartsuari: I pashtershm sht
bereqeti i Atij, n Dorn e t Cilit sht i gjith sundimi. [el-Mulk,
1] Kurse pr krijesn thuhet: BarakAllahu fij fulan Allahu i
dhnt bereqet filanit! Ose: Fulan Mubarak Filanit i sht dhn
bereqet. Kurse shprehja Tebarakte nuk prdoret pr asknd tjetr
pos Allahut t vetm.
Selefi . org
28
Zoti (er-Rrabb): Ai sht i Adhuruari.33


O njerz adhuroni Zotin tuaj, i Cili ju ka krijuar ju dhe ata q

ishin para jush, q t mund t ruheni (nga t kqijat); i Cili e ka
br pr ju tokn shtres dhe qiellin ndrtes; i Cili prej qiellit
zbret uj dhe nprmjet tij bn q t rriten fruta si ushqim pr
ju. Prandaj mos i bni krijesat t barabarta me Allahun ndrkoh
q ju e dini (q ska asnj t barabart me Allahun). [elBekarah, 21-22]34
33
Zoti (er-Rrabb): Ai sht i Adhuruari, kurse bott (el-Alemiin) jan

t gjitha krijesat, q nga xhindt, njerzit, qielli, toka... dhe Ai sht
Zoti i tyre, i Prsosuri dhe i Lartsuari nga do e met e mangsi, dhe
Ai sht Zoti dhe Krijuesi i t gjitha krijesave, i Madhrishmi e i Larti.
34
Ka thn i Lartsuari: O njerz adhuroni Zotin tuaj, i Cili ju ka

krijuar ju dhe ata q ishin para jush, q t mund t ruheni (nga t
kqijat). Ai i krijoi t gjith ata q kan qen prpara nesh dhe ata q
Selefi . org
29
do t vijn mbas nesh nga Ademi. Pastaj tha i Prsosuri dhe i Pastri
nga do e met: ... i Cili e ka br pr ju tokn shtres... pra, Ai i
krijoi t gjith q ti friksohen Atij duke zbatuar urdhrat e Tij dhe
duke u distancuar nga ndalesat e Tij, si dhe q ta adhurojn At, si
ka thn i Lartsuari: ...q t mund t ruheni (nga t kqijat).
Pastaj, i Prsosuri nga do e met sqaroi veprat e Tij duke thn: ...i
Cili e ka br pr ju tokn shtres dhe qiellin ndrtes... pra, Ai e
bri tokn shtres pr njerzit dhe t shesht pr ta q t jetojn n t,
t ndrtojn mbi t, t flen mbi t, t ecin mbi t, dhe pastaj e
prforcoi at me male. Pastaj tha: dhe qiellin ndrtes pra, e bri
qiellin ndrtes dhe ati t mbrojtur dhe e zbukuroi at me yjet,
Diellin dhe Hnn, kurse ata ua kthejn shpinn t gjitha ktyre
shenjave. ...i Cili prej qiellit zbret uj... domethn prej reve.
...dhe nprmjet tij bn q t rriten fruta si ushqim pr ju. lloje t
ndryshme ushqimesh n do vend, dhe nprmjet tij Allahu e ringjall
tokn pasiq ajo ka vdekur. Pastaj tha Allahu i Lartsuar: Prandaj
mos i bni krijesat t barabarta me Allahun ndrkoh q ju e dini
(q ska asnj t barabart me Allahun). domethn, mos i bni t
barabart e t njjt me Allahun e pastaj ti adhuroni krahas Atij, as
ndonj idhull, as ndonj xhind, as ndonj melek e asgj tjetr. Pra,
adhurimi sht e drejt vetm e Allahut dhe Ai ska asnj t barabart,
asnj t njllojt e asnj t ngjashm, porse Ai sht i Adhuruari i
Vrtet. Kurse mushrikt (idhujtart) i bnin idhujt, xhindt dhe
melaiket t barabart, t njjt e t ngjashm me Allahun, i adhuronin
n vend t Atij dhe krkonin ndihm prej tyre. Kshtu, Allahu e
refuzoi at q bnin ata dhe e bri t qart se kto krijesa nuk kan
asnj t drejt q t adhurohen dhe as nuk posedojn ndonj fuqi pr
t br dika, prve se me Lejen dhe Caktimin e Allahut t Prsosur e
t Pastr nga do e met.
Selefi . org
30
Ka thn Ibn Kethiri, Allahu i Lartsuar past mshir pr t35:

Krijuesi i ktyre gjrave sht Ai q e meriton adhurimin.
Dhe llojet e adhurimit36 q ka urdhruar Allahu jan:
35
Ka thn el-Hafidh Ibn Kethir, Allahu past mshir pr t, n

Tefsirin e tij: Krijuesi i ktyre gjrave si sht qielli, toka, frutat,
pemt, shiut etj., Ai sht Merituesi i adhurimit, i Prsosuri, i Pastri
dhe i Larti nga do e met, dhe Ai meriton q ti bindesh, ngase Ai
sht Zoti dhe Krijuesi i t gjithve. Sikurse ka thn i Lartsuari:
Dhe i adhuruari juaj sht nj, ska t adhuruar tjetr me t drejt
pos Atij, i Gjithmshirshmi, Mshirploti. [el-Bekarah, 163]
36
Adhurimi sht disa llojsh: prej atyre llojeve sht Islami me
shtyllat e tij. Dhe do vepr e Islamit t ciln e ka urdhruar Allahu
sht adhurim, si sht namazi, agjrimi e t tjera. E po kshtu sht
edhe Imani me veprat e fshehta, si sht besimi n Allahun, n
Melaiket e Tij, n Librat e Tij, n t Drguarit e Tij, n Ditn e
Gjykimit, besimi n Kaderin dhe n t mirn dhe t keqen q vjen prej
tij, gjithashtu frika, dashuria, shpresa etj. Pra, do gj q lidhet me
zemrn hyn tek adhurimi, madje adhurimi i zemrs sht lloji m i
lart e m madhshtor nga t gjitha llojet e adhurimit. Kshtu q,
detyra e do njeriu q sht i ngarkuar me detyrat sheriatike sht q
ta bj adhurimin me sinqeritet pr Allahun t vetm e t mos u lutet
krahas Allahut pejgamberve, as njerzve t mir q kan vdekur, as
idhujve, as pemve dhe as gurve, ngase adhurimi sht e drejt e
Allahut t vetm. Ka thn i Lartsuari: Xhamit i jan kushtuar
vetm Allahut, prandaj mos iu lutni askujt, krahas Allahut. Dhe
ka thn i Lartsuari: Ty t vetm t adhurojm dhe vetm prej Teje
ndihm krkojm. Dhe ka thn i Lartsuari: Andaj mos iu lut n
Selefi . org
31
vend t Allahut atij q as t bn dobi e as t dmton. E nse e bn,

ather ska dyshim q do t jesh prej zullumqarve. [Junus, 106]
Dhe ka thn i Prsosuri, i Pastri e i Larti nga do e met: E ai q u
lutet t tjerve krahas Allahut ska asnj argument pr kt, por
gjithsesi llogaria e tij sht tek Allahu. E ska dyshim q
mosbesimtart skan pr t shptuar. [el-Mu`minun, 117] Dhe ka
thn Allahu Azze ue Xhel-le: Ai sht Allahu, Zoti juaj. Pushteti
sht i Tij! Kurse ata q ju i adhuroni krahas Tij, nuk zotrojn as
sa cipa e brthams s hurms. Nse ju u luteni atyre, ata nuk e
dgjojn lutjen tuaj, por edhe sikur ta dgjonin, nuk do tju
prgjigjeshin. N Ditn e Kijametit, ata do ta mohojn shirkun
(lutjen) q u bnit atyre. Askush nuk mund t t njoftoj ty (o
Muhamed) ashtu si Ai q sht i Gjithdijshm. [Fatir, 13-14] Pra,
i Prsosuri nga do e met e quajti lutjen e tyre shirk. Kshtu q,
detyra e do njeriu q sht i ngarkuar me detyrat sheriatike sht q
ta bj adhurimin me sinqeritet pr Allahun t vetm, si sht
shpresa, krkimi i ndihms, krkimi i shptimit, kurbani, zotimi,
frikrespekti, namazi, agjrimi, q t gjitha t jen vetm pr Allahun,
si dhe t gjitha llojet e tjera t adhurimit t jen vetm pr Allahun.
Dhe kush i afrohet dikujt tjetr n vend t Allahut, ndonj njeriu t
mir q ka vdekur apo ndonj profeti apo ndonj idhulli apo ndonj
peme apo ndonj guri, me lutje apo me kurban apo me zotim apo me
namaz apo me agjrim apo me ndonj lloj tjetr adhurimi, ather ai
sht mushrik kafir. Ai i ka br shirk Allahut dhe adhuroi t tjer
krahas Atij, ashtu si bnin mushrikt e hershm q adhuronin varret,
pemt, gurt apo idhujt. Prandaj ka thn Allahu Azze ue Xhel-le: E
nse bjn shirk, atyre do tu asgjsohet ajo q kan punuar. [elEnam, 88]
Selefi . org
Dhe ka thn i Lartsuari: Sigurisht, atij q adhuron

32
Pr shembull Islami, Imani dhe Ihsani. E po ashtu sht edhe

lutja
(ed-Dua), frika
(el-Khauf),
shpresa
(er-Rraxhaa`),
mbshtetja (et-Teuekkul), shpresa n shprblimin e Allahut (erRragbeh), frika e tmerrshme nga dnimi i Allahut (er-Rrahbeh),
prulja (el-Khushu), frikrespekti (el-Khashijeh), kthimi (elInabeh), krkimi i ndihms (el-Istianeh), krkimi i mbrojtjes
nga e keqja (el-Istiadheh), krkimi i ndihms n rast vshtirsie
(el-Istigatheh), kurbani (edh-Dhebh), zotimi (en-Nedhr),37 si dhe
lloje t tjera t adhurimit q ka urdhruar Allahu, t cilat q t
gjitha jan vetm pr Allahun e Lartsuar.
tjetrknd prve Allahut, Allahu do tia ndaloj Xhenetin dhe

strehim i tij do t jet Zjarri. [el-Maìdeh, 72] Dhe ka thn Allahu
Subhanehu ue Teala: Me t vrtet, t sht shpallur ty (o
Muhamed), si dhe atyre q kan qen para teje: Nse i shoqron
Allahut dika tjetr (n adhurim), me siguri q punt e tua do t
zhvlersohen dhe do t jesh ndr t humburit. Prandaj, adhuro
vetm Allahun dhe bhu falenderues! [ez-Zumer, 65-66]
37
Pra, sht obligim q t gjitha kto adhurime ti kushtohen me

sinqeritet vetm Allahut, dhe ai q i kushton dikujt tjetr n vend t
Allahut dika prej adhurimit, qoft sikur tia kushtoj ndonj idhulli
apo ndonj peme apo ndonj guri apo ndonj varri, ai i ka br shirk
Allahut.
Selefi . org
33
Xhamit i jan kushtuar vetm Allahut, prandaj mos iu lutni

askujt, krahas Allahut. [el-Xhinn, 18]
Dhe kush i kushton dikujt tjetr dika prej adhurimit n vend t
Allahut, ather ai sht mushrik (idhujtar) kafir (mosbesimtar).
E ai q u lutet t tjerve krahas Allahut ska asnj argument pr

kt, por gjithsesi llogaria e tij sht tek Allahu. E ska dyshim
q mosbesimtart skan pr t shptuar. [el-Mu`minun, 117]38
Dhe n hadith ka ardhur:
"."
38
Pr shkak t Fjals s t Lartsuarit: E ai q u lutet t tjerve

krahas Allahut ska asnj argument pr kt, por gjithsesi llogaria
e tij sht tek Allahu. E ska dyshim q mosbesimtart skan pr t
shptuar. Si dhe pr shkak t ajeteve t tjera q u prmendn m
prpara, dhe ky sht argument pr at q u tha m lart.
Selefi . org
34
Lutja sht esenca e adhurimit.39

39
Ka ardhur n hadith: Lutja sht esenca e adhurimit. Kurse n nj
transmetim tjetr ka ardhur: Lutja sht adhurimi. Dhe ka thn i

Prsosuri nga do e met: Zoti juaj ka thn: Lutmuni Mua, se do
tju prgjigjem. Me t vrtet, ata q tregohen mendjemdhenj e nuk
duan t M adhurojn, do t hyjn n Xhehenem t poshtruar.
Pra, Ai e quajti lutjen adhurim n Fjaln e Tij: ...do tju prgjigjem.
Me t vrtet, ata q tregohen mendjemdhenj... domethn
tregohen mendjemdhenj q t m luten Mua. Lutja (ed-dua) sht t
prulsh veten para Allahut duke i lutur Atij, duke krkuar shptimin
nga Ai, duke krkuar rrizkun nga Ai, e gjith kjo sht adhurim. E
nse njeriu ia kushton kt lloj adhurimi ndonj idhulli apo ndonj
peme apo ndonj guri apo ndonj t vdekuri, ai i ka br shirk Allahut
Azze ue Xhel-le. Prandaj sht obligim q t paralajmrohet kundr t
gjitha formave t shirkut, i vogl apo i madh, n mnyr q adhurimi
t jet i gjithi vetm pr Allahun. Mirpo, nse i krkon ndihm t
gjallit, atij q sht i pranishm dhe ka mundsi t t ndihmoj n at
q i krkon, ktu ska ndonj gj t keqe dhe kjo nuk hyn tek shirku.
Pr shembull, nse i thua vllait tnd q sht prezent: O robi i Allahut
m ndihmo q ta pres pemn apo q t bj nj pus, n kt rast nuk ka
ndonj gj t keqe, sikurse ka thn i Prsosuri nga do e met n
ngjarjen e Musait: Ai i grupit t vet i krkoi ndihm kundr atij t
popullit armik. [el-Kasas, 15] ifuti i krkoi ndihm Musait kundr
atij kobtit, sepse Musai kishte mundsi q ta ndihmonte at kundr
atij dhe sepse Musai fliste e dgjonte. Ama po ti mbshtetesh krijess
pr dika q ai ska mundsi t t ndihmoj, prve Allahut, qoft ajo
krijes e pranishme apo jo e pranishme apo e vdekur, dhe njeriu beson
se ka dobi apo dm nga lutja q i bn asaj krijese, pa patur asnj shkak
Selefi . org
35
t prekshm, ather ky sht shirk ndaj Allahut. Sikurse ka thn i

Lartsuari pr ata q than: Ata jan ndrmjetsuesit tan tek
Allahu. [Junus, 18]
Pra, ata mendojn se duke i adhuruar ato
krijesa, ato do t ndrmjetsojn pr ta tek Allahu q t arrijn

plotsimin e krkesave t tyre ose q ato ti afrojn akoma m shum
tek Allahu. Sikurse ka thn pr ta Allahu i Prsosur nga do e met n
ajetin tjetr: Ne nuk i adhurojm ato prve se q t na afrojn
akoma m shum tek Allahu. [ez-Zumer, 3] Dhe ky sht rezultati i
injorancs dhe devijimit t tyre pr sa i prket ndrmjetsuesit dhe atij
pr t cilin bhet ndrmjetsimi. Porse i gjith ndrmjetsimi i takon
Allahut Subhanehu ue Teala, Ai i vendos robrit t Tij ku t doj Ai
dhe nuk ia jep t drejtn e ndrmjetsimin askujt tjetr pos atij q
Allahu sht i knaqur me punn e tij. Dhe askush nuk ndrmjetson
tek Allahu prve se pasi t ket marr leje prej Tij, sikurse ka thn i
Lartsuari: Kush mund t ndrmjetsoj tek Ai pa lejen e Tij? [elBekarah, 255]
Dhe ka thn i Lartsuari: E nuk ndrmjetsojn
prve se pr at me t cilin Ai sht i knaqur. [el-Enbija`, 28]

Pra, ndrmjetsimi ndodh vese ather kur Ai i jep leje
ndrmjetsuesit dhe sht i knaqur me at pr t cilin do t
ndrmjetsohet. Dhe i Prsosuri nga do e met knaqet vetm me
ndrmjetsimin pr njerzit e Teuhidit, sikurse ka ardhur n
transmetim t sakt nga Pejgamberi (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) se
kur e pyeti Ebu Hurejrah: Kush sht njeriu m i lumtur me
ndrmjetsimin tnd o i Drguari i Allahut? Ai tha: Ai q thot La
ilahe il-lAllah me sinqeritet nga zemra e tij. E ka transmetuar
Bukhari n Sahihun e tij. Pra, ndrmjetsimi (esh-Shefaah) do t jet
vetm pr njerzit e Teuhidit dhe Imanit, dhe q fjalt e veprat e tyre e
knaqin Allahun.
Selefi . org
36

Zoti juaj ka thn: Lutmuni Mua, se do tju prgjigjem. Me t

vrtet, ata q tregohen mendjemdhenj e nuk duan t M
adhurojn, do t hyjn n Xhehenem t poshtruar. [Gafir,
60]
Dhe argumenti i friks sht Fjala e t Lartsuarit:40
40
E prej llojeve t adhurimit sht frika (el-Khauf), dhe ajo sht tre
llojshe:
E para: frika e fsheht, dhe kjo sht e veant vetm pr
Allahun sepse Ai sht i Plotfuqishm pr gjithka dhe Atij i duhet

patur frik e tmerr. Sikurse ka thn i Lartsuari: Prandaj mos iu
friksoni atyre por friksomuni Mua, nse jeni besimtar. [AaliImran, 175]
Dhe ka thn i Lartsuari: ...e q nuk i friksohen
askujt, prve Allahut. [et-Teubeh, 18] Dhe ka thn i Lartsuari:

Prandaj, mos kini frik nga njerzit, por kini frik vetm prej
Meje. [el-Maìdeh, 44]
Pra, sht obligim q t kesh tmerr e frik
nga Allahu sepse Ai i rrotullon zemrat dhe e ndryshon gjendjen e saj,

sepse Ai sht i Plotfuqishm pr gjithka, sepse Ai t bn dobi ose
dm, Ai t jep ose t privon. Prandaj sht obligim q Allahu t
veohet me kt frik dhe q t mos i friksohesh askujt tjetr me kt
frik pos Allahut, pr t gjitha shtjet. Duhet q frika e fsheht t jet
Selefi . org
37
vetm pr Allahun e Prsosur nga do e met. Dhe kjo frik sht

ather kur njeriu friksohet nga nj fuqi e veant, e fsheht, e cila
nuk mund t perceptohet. Dhe kjo sht arsyeja prse adhuruesit e
varreve besojn se disa njerz kan fuqi q t lvizin universin krahas
Allahut t Madhrishm e t Lart, si dhe besojn se kt fuqi e kan
idhujt, xhindt e t tjer ve tyre. Dhe pikrisht ky sht shirku i madh.
Gjithashtu, ata besojn se ata (idhujt, xhindt, t vdekurit...) kan fuqi
q t japin ose t t privojn, kan fuqi q ti devijojn zemrat, kan
fuqi q t t japin vdekjen. Ata i besojn t gjitha kto pa patur ndonj
shkak t prekshm apo t perceptueshm (porse ky besim i tyre sht i
gjithi bestytni dhe supersticion i pabaz). E dyta sht frika nga
shkaqe t prekshme e reale, sikurse ka thn i Lartsuari n ngjarjen
kur i than Pejgamberit (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem): Me t vrtet
mushrikt (idhujtart) jan bashkuar kundr jush dhe do tju
sulmojn. Ather, Allahu zbriti ajetin: N t vrtet shejtani i
frikson ithtart e vet, prandaj mos iu friksoni atyre por
friksomuni Mua, nse jeni besimtar. [Aali-Imran, 175]
Pra,
shejtani i frikson njerzit nga ithtart e tij dhe i egzagjeron ata n

zemrat e njerzve derisa ata t ken frik prej tyre. Kurse Allahu thot:
...prandaj mos iu friksoni atyre... por mbshtetuni tek Un dhe
prgatituni kundr tyre dhe mos ua vini veshin atyre, sikurse ka thn
i Lartsuari: Andaj prgatisni forc kundr tyre sa t keni
mundsi... [el-Enfal, 60]
Dhe ska ndonj gj t keqe tek kjo frik
nga rreziku i perceptueshm, mirpo frika q sht e ndaluar sht

frika e zemrs q sht frik e fsheht. Kurse frika nga rreziku apo e
keqja e perceptueshme sht pr shembull kur friksohesh nga grabitsi
apo nga hajduti apo nga armiku. N kt mnyr prgatit armt e
domosdoshme pr tu mbrojtur. Prandaj i Lartsuari ka thn: O ju
Selefi . org
38

Prandaj mos iu friksoni atyre por friksomuni Mua, nse jeni
besimtar. [Aali-Imran, 175]
q besoni prgatituni dhe merrni t gjitha masat... [en-Nisa`, 71]

Dhe ka thn i Prsosuri nga do e met n ngjarjen e Musait kur doli
nga Egjipti i friksuar nga Faraoni dhe populli i tij: Musai doli prej
qytetit i friksuar, duke pritur se do t ndodhte... [el-Kasas, 21]
Sepse n t vrtet kjo frik sht nga nj rrezik i prekshm, real, dhe
nuk ka gj t keqe n t. Mirpo nuk lejohet ti friksohesh armikut me
nj frik q t ndalon nga xhihadi dhe t ndihmuarit e hakut, porse
duhet q kjo frik t shtyj n prgatitjen dhe marrjen e masave t
domosdoshme kundr armikut. E treta sht frika e natyrshme me t
ciln karakterizohet njeriu, dhe tek kjo nuk ka gj t keqe, si sht pr
shembull frika e njeriut nga gjarpri apo akrepi, kshtu ai distancohet
nga ato dhe i vret, si dhe largohet nga strofulla e egrsirave n mnyr
q t mos rrezikohet e t dmtohet nga ato. Kjo sht dika e
pandryshueshme. Allahu e ka br natyrn njerzore t karakterizohet
me frikn nga ato gjra q e dmtojn at, n mnyr q ai t marr
masa q t ruhet. Ai ka frik nga t ftohtit prandaj vesh rroba t
trasha, ka frik nga uria prandaj ushqehet, ka frik nga etja prandaj
pi. T gjitha kto jan gjra t natyrshme e ska ndonj gj t keqe n
to.
Selefi . org
39
Dhe argumenti pr shpresn (er-Rraxhaa`)41 sht Fjala e t

Lartsuarit:

Kshtu, kush shpreson takimin me Zotin e vet, le t bj vepra

t mira dhe t mos i shoqroj asknd n adhurim Zotit t vet.
[el-Kehf, 110]
Dhe argumenti pr mbshtetjen (et-Teuekkul)42 sht Fjala e t
Lartsuarit:
41
Po kshtu edhe shpresa (er-Rraxhaa`) sht adhurim pr Allahun.

Robi shpreson tek Allahu dhe ka mendim t mir pr Allahun, sikurse
ka thn i Lartsuari: Kshtu, kush shpreson takimin me Zotin e
vet, le t bj vepra t mira dhe t mos i shoqroj asknd n
adhurim Zotit t vet. Pra, malli pr T dhe shpresa n shprblimin e
Tij sht adhurim pr Allahun Subhanehu ue Teala. Ka thn i
Lartsuari: Me t vrtet, ata nxitonin pr vepra t mira dhe Na
luteshin, me shpres e frik dhe ishin t prulur ndaj Nesh. [elEnbija`, 90] Er-Rragabeh sht er-Rraxhaa`, kurse er-Rrahbeh
sht el-Khauf, dhe q t dyja jan adhurim. Prandaj robi e ka
detyr q t ket mendim t mir pr Zotin e tij dhe t bj shkaqet
sheriatike, sepse mendimi i mir dhe brja e shkaqeve i kthehet robit
n mirsi, mshir, hyrje n Xhenet dhe falje t gjynaheve.
42
Po kshtu edhe mbshtetja (et-Teuekkul) sht adhurim, dhe ajo

sht: tia besosh shtjen Allahut dhe ti mbshtetesh Atij pr t gjitha
shtjet, si dhe duke br shkaqet. Pra, i mbshtetesh Allahut pr tu
Selefi . org
40
Dhe Allahut mbshtetjuni nse jeni besimtar. [el-Maìdeh,

23]
Dhe Ai ka thn:

Dhe kush i mbshtetet Allahut, Ai i mjafton atij. [et-Talak, 3]

Dhe argumenti i shpress n shprblimin e Allahut (er-Rragbeh),
friks s tmerrshme nga dnimi i Allahut (er-Rrahbeh) dhe
pruljes (el-Khushu)43, sht Fjala e t Lartsuarit:
ruajtur nga e keqja, pr t qen i sigurt nga fitnet, pr t arritur
furnizimin, pr t hyr n Xhenet dhe pr t shptuar nga Zjarri, duke
br shkaqet e ligjruara. Ka thn i Lartsuari: Dhe Allahut
mbshtetjuni nse jeni besimtar. Dhe ka thn i Lartsuari: Dhe
kush i mbshtetet Allahut, Ai i mjafton atij.
43
Po kshtu edhe shpresa er-Rragbeh, frika e tmerrshme erRrahbeh dhe frikrespekti el-Khashijeh nga Allahu, q t gjitha kto
jan adhurim. Ka thn i Lartsuari pr disa pejgamber t
devotshm: Me t vrtet, ata nxitonin pr vepra t mira dhe Na
luteshin, me shpres e frik dhe ishin t prulur ndaj Nesh.
domethn kishin frik, i pruleshin Allahut dhe kishin frik nga
Madhria e Tij, domethn i ulnin posht vetet e tyre.
Selefi . org
41

Me t vrtet, ata nxitonin pr vepra t mira dhe Na luteshin,
me shpres e frik dhe ishin t prulur ndaj Nesh. [el-Enbija`,
90]
Dhe argument i frikrespektit (el-Khashijeh) sht Fjala e t
Lartsuarit:

...e atyre mos iu friksoni, friksohuni vetm prej Meje. [elBekarah, 150]
Dhe argumenti i kthimit (el-Inabeh)44 sht Fjala e t Lartsuarit:

44
Po kshtu edhe kthimit (el-Inabeh) sht adhurim. Ka thn i

Lartsuari: Kthehuni tek Zoti juaj dhe nnshtrojuni Atij...
Kuptimi i el-Inabeh sht; t kthesh tek Allahu, t pendohesh tek Ai
dhe ti prmbahesh bindjes ndaj Tij, e gjith kjo sht adhurim pr
Allahun. Njerzit e kan detyr q ti kthehen Allahut, q t pendohen
tek Ai dhe q ti prmbahen bindjes ndaj Tij.
Selefi . org
42
Kthehuni tek Zoti juaj dhe nnshtrojuni Atij... [ez-Zumer, 54]

Dhe argumenti i krkimit t ndihms (el-Istianeh)45 sht Fjala e
t Lartsuarit:

Ty t vetm t adhurojm dhe vetm prej Teje ndihm
krkojm. [el-Fatihah, 5]
Dhe ka ardhur n hadith:
.
E nse krkon ndihm, krko vetm nga Allahu.
Dhe argumenti i krkimi t mbrojtjes (el-Istiadheh)46 sht Fjala
e t Lartsuarit:
45
Po kshtu edhe krkimi i ndihms (el-Istianeh) sht adhurim,
sikurse ka thn i Lartsuari: Ty t vetm t adhurojm dhe vetm

prej Teje ndihm krkojm. Dhe ka ardhur n hadith: E nse
krkon ndihm, krko vetm nga Allahu. Kshtu, robi i krkon
ndihm Allahut dhe thot: O Allah m ndihmo t t prkujtoj e t t
falenderoj, o Allah m ndihmo t t bindem Ty, o Allah m ndihmo n
do t mir, si dhe pr gjra t tjera. Pra, i krkon ndihm Allahut pr
do gj q t intereson.
Selefi . org
43

Thuaj: Krkoj mbrojtje nga Zoti i agimit. [el-Felek, 1]

Thuaj: Krkoj mbrojtje nga Zoti i njerzve. [en-Nas, 1]
Dhe argumenti i krkimit t ndihms n rast vshtirsie (elIstigatheh)47 sht Fjala e t Lartsuarit:
46
Po kshtu edhe krkimi i mbrojtjes (el-Istiadheh) sht adhurim, q
robi t krkoj mbrojtjen e Allahut nga t kqijat dhe ti mbshtetet

Atij, sikurse ka thn i Lartsuari: Thuaj: Krkoj mbrojtje nga Zoti i
agimit. Dhe Fjala e Tij: Thuaj: Krkoj mbrojtje nga Zoti i
njerzve. Pra, ti krkosh Allahut t t mbroj nga Shejtani apo nga
do gj e dmshme apo nga do armik, kjo sht e urdhruar, si ka
thn i Lartsuari: Nse shejtani prpiqet t t shtyj drejt s keqes,
krko mbrojtje nga Allahu. [el-Earaf, 200]
47
Edhe krkimi i ndihms n rast vshtirsie (el-Istigatheh) sht

adhurim, q ti krkosh ndihm Allahut kur je n vshtirsi nga
armiku ose t krkosh t bjer shi i begat ose t krkosh ndihm pr t
larguar dmin. Sikurse ka thn i Lartsuari: Ju krkuat ndihm nga
Zoti juaj e Ai ju prgjigj.
Selefi . org
44
Ju krkuat ndihm nga Zoti juaj e Ai ju prgjigj. [el-Enfal, 9]
Dhe argumenti i kurbanit48 sht Fjala e t Lartsuarit:

Thuaj: N t vrtet, namazi im, kurbani im, jeta ime dhe

vdekja ime, i prkasin vetm Allahut, Zotit t botve. Ai nuk ka
asnj ortak. [el-Enam, 162-163]
Dhe argumenti nga Suneti sht fjala e t Drguarit (sal-lAllahu
alejhi ue sel-lem):
.
E mallkoft Allahu at q bn kurban pr t tjer n vend t
Allahut.
48
Po kshtu edhe kurbani (edh-Dhebh) sht adhurim. Ka thn i

Lartsuari: Thuaj: N t vrtet, namazi im, kurbani im
domethn therja e bagtive jeta ime dhe vdekja ime, i prkasin
vetm Allahut, Zotit t botve.
Selefi . org
45
Dhe argumenti i zotimit (en-Nedhr)49 sht Fjala e t Lartsuarit:

Ata e zbatojn zotimin dhe i friksohen Dits (s Kijametit),
tmerri i s cils prhapet gjithkund. [el-Insan, 7]
49
Po kshtu edhe zotimi (en-Nedhr t marrsh prsipr pr t br
nj vepr, t japsh fjaln pr t kryer nj pun) sht adhurim. Ka

thn i Lartsuari: Ata e zbatojn zotimin. Dhe ka thn i
Lartsuari: fardo gjje q t jepni dhe do zotim q t bni, me
siguri q Allahu ka dijeni pr at. [el-Bekarah, 270]
Dhe ka thn
i Drguari (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem): Kush sht zotuar q ti

bindet Allahut, duhet ti bindet Atij; dhe kush sht zotuar q t mos i
bindet Allahut n dika, duhet q t mos e bj at q sht mosbindje
ndaj Atij. Pra, zotimi sht adhurim dhe bindje pr Allahun. Nse
njeriu zotohet, ather ai e ka detyr q ta prmbush at. Mirpo
zotimi sht i urryer sepse n t ka detyrim dhe vshtirsim pr
vetveten. Prandaj ka ndaluar Pejgamberi (sal-lAllahu alejhi ue sellem) nga zotimi, dhe ka thn: Zotimi nuk vjen me mirsi. Porse,
nse njeriu zotohet pr t br nj vepr q sht bindje ndaj Allahut,
ai obligohet q ta prmbush zotimin pr shkak t fjals s t
Drguarit (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem): Kush sht zotuar q ti
bindet Allahut, duhet ti bindet Atij. Kshtu q, zotimi (en-Nedhr)
sht adhurim, si sht namazi apo agjrimi apo adhurimet e tjera,
dhe sht obligim prmbushja e tij, si u tha m prpara.
Selefi . org
46
Parimi i Dyt: q robi t njoh Fen Islame me argumente50

Islami sht: ti dorzohesh Allahut me Teuhijd dhe ti
nnshtrohesh Atij duke iu bindur e duke u distancuar nga
shirku dhe mushrikunt.
Islami sht n tre grada: Islami, Imani dhe Ihsani. Dhe secila
grad ka shtylla.
Shtyllat e Islamit jan pes51:
50
Ky sht parimi i dyt, q sht feja Islame. Islami i ka tre grada, t

cilat i ka sqaruar i Drguari (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem). E para
prej tyre sht Islami, i cili sht: q adhurimi t bhet i pastr, i
sinqert vetm pr Allahun, domethn ai sht nnshtrim me
adhurim pr Allahun, ta veosh Allahun me adhurim duke
prjashtuar doknd e dogj tjetr nga adhurimi, si dhe t
distancohesh nga shirku dhe nga mushrikt (ata q i bjn shirk
Allahut). Nse njeriu e bn t gjith kt, ather ai ka hyr n Islam.
Domethn: t nnshtrohesh, t ulsh veten tnde dhe t prulesh pr
Allahun t vetm me adhurim, dhe pr asknd e asgj tjetr pos Atij, si
dhe t distancohesh nga shirku dhe nga mushrikt. Ka thn i
Lartsuari: Ai q mohon tagutt dhe beson Allahun sht kapur n
lidhjen m t fort... [el-Bekarah, 256] Domethnia e mohimit t
tagutve sht: t distancohesh nga shirku dhe nga mushrikt, ti
refuzosh ato dhe t besosh se ato jan t pavlera. Pastaj vjen grada e
Imanit dhe grada e Ihsanit. T gjitha kto hyjn tek feja Islame, feja t
ciln e ligjroi Allahu pr robrit e Tij dhe me t ciln i drgoi t gjith
t Drguarit. Grada e Islamit prfshin veprat e dukshme.
Selefi . org
47
51
Shtyllat e Islamit jan pes: Dshmia La ilahe il-lAllah,
Muhammedur Rasul-lullah; falja e namazit; dhnia e zekatit;

agjrimi i Ramadanit; dhe haxhi n Shtpin e Shenjt pr at q ka
mundsi. Sikurse sht vrtetuar nga Pejgamberi (sal-lAllahu alejhi
ue sel-lem) se ai ka thn: Islami sht ndrtuar mbi pes: dshmia
La ilahe il-lAllah; falja e namazit; dhnia e zekatit; agjrimi i
Ramadanit; dhe haxhi n Shtpin e Shenjt. Shtylla e par e Islamit
sht dshmia La ilahe il-lAllah dhe me t robi hyn n Islam, duke
dshmuar La ilahe il-lAllah, domethn: duke dshmuar se nuk ka
t adhuruar tjetr me t drejt pos Allahut. Dhe kjo dshmi prmban
nj mohim dhe nj pohim. Tek pjesa La ilahe ka mohim, kurse tek
pjesa il-lAllah ka pohim. Ka thn i Lartsuari: Ty t vetm t
adhurojm dhe vetm prej Teje ndihm krkojm. Dhe ka thn i
Lartsuari: Dhe ata nuk u urdhruan prve se q ta adhuronin
Allahun me sinqeritet duke ia dedikuar Fen vetm Atij. Dhe ka
thn i Lartsuari: Kjo sht kshtu, sepse Allahu sht e Vrteta (i
vetmi q meriton t adhurohet), kurse gjithka q adhurohet prve
Tij, sht e pavrteta. [el-Haxh, 62] Ama, q kjo dshmi t thuhet
pa punuar me t, ajo st bn dobi. Si pr shembull: t thuhet La ilahe
il-lAllah dhe t mos veohet Allahu me adhurim, n kt rast thnia
e dshmis nuk ka dobi. Njsoj si munafikt, ngase ata e thonin
dshmin porse nuk e besonin at, prandaj ata jan n shkalln m t
fundit t Zjarrit t Xhehenemit. Pra, ai q thot La ilahe il-lAllah
dhe adhuron varret dhe idhujt, atij nuk i bn dobi thnia e dshmis,
porse thnia e saj sht e pavler. Ndrsa pr dshmin e dyt, q sht
Muhamedur Rasulullah, argumenti i saj sht Fjala e t
Lartsuarit: Tashm ju ka ardhur nj i Drguar nga gjiri juaj.
Selefi . org
48
domethn: ju e njihni Muhamedin (alejhis-salatu ues-selam), sepse

ai sht nga gjiri juaj dhe ai sht nga fiset tuaja m fisnike, nga fisi
Beni Hashim. Atij i vjen rnd pr hallet tuaja domethn: ai
rndohet nga ato gjra q ju rndojn juve. jua dshiron t mirn me
gjith zemr dhe prpiqet q ju t shkoni rrugs s drejt
domethn: prpiqet tju udhzoj e tju shptoj nga Zjarri i
Xhehenemit. Dhe ka thn i Lartsuari: Muhamedi sht i Drguari
i Allahut. Dhe pas ksaj dshmie, robi e ka detyr q ti bindet t
Drguarit n urdhrat e tij, ti besoj lajmet q ka sjell ai dhe t
qndroj larg nga gjrat q ai i ka ndaluar dhe i ka qortuar, si dhe ta
adhuroj Allahu vese sipas mnyrs q ka prshkruar ai. Pra, kto
katr shtje jan t domosdoshme:
E para: ti bindesh atij n urdhrat e tij, si sht namazi, zekati etj.
E dyta: t besosh lajmet q solli ai rreth Ahiretit, Xhenetit, Xhehenemit
etj.
E treta: t largohesh nga ato q ka ndaluar dhe ka qortuar ai, si sht
zinaja, kamata dhe t gjitha ato gjra q i ka ndaluar Allahu dhe i
Drguari i Tij.
E katrta: q ta adhurosh Allahun vese sipas mnyrs q ka
prshkruar ai, si dhe t mos shpiksh n fe gjra t cilat nuk i ka
ligjruar Allahu, pr shkak se Pejgamberi (sal-lAllahu alejhi ue sellem) ka thn: Kush bn nj vepr t ciln ne nuk e kemi urdhruar,
ajo sht e refuzuar. Kurse n nj transmetim tjetr ka ardhur: Kush
shpik n kt shtjen ton dika q nuk sht prej saj, ajo sht e
refuzuar. Domethn ajo hidhet posht.
Selefi . org
49
dshmia La ilahe il-lAllah, Muhamedur Rasulul-llah, falja e

namazit, dhnia e zekatit52, agjrimi i Ramadanit53 dhe haxhi n
Shtpin e Shenjt t Allahut.54
Argumenti pr dshmin55 sht Fjala e t Lartsuarit:
52
Argumenti pr namazin, zekatin dhe shpjegimin e Teuhidit sht
Fjala e t Lartsuarit: Dhe ata nuk u urdhruan prve se q ta

adhuronin Allahun me sinqeritet duke ia dedikuar Fen vetm Atij,
t jen Hunefa (n fen e Ibrahimit), si dhe t falin namazin e t
japin zekatin. Kjo sht feja e drejt. Dhe ka thn i Lartsuari:
Megjithat, nse ata pendohen, falin namazin dhe japin zekatin,
ather jan vllezrit tuaj n fe. [et-Teubeh, 11]
Dhe ka thn i
Lartsuari: Por, nse pendohen, falin namazin dhe japin zekatin,

ather i lini t qet. [et-Teubeh, 5]
53
Argumenti pr agjrimin sht Fjala e t Lartsuarit: O besimtar.

Ju sht urdhruar agjrimi, ashtu si u ishte urdhruar atyre para
jush. [el-Bekarah, 183] e deri tek Fjala e Tij: Muaji i
Ramadanit... [el-Bekarah, 183-185] Domethn q agjrimi sht
obligim pr ju do vit, n muajin e Ramadanit.
54
Argumenti pr haxhin sht Fjala e t Lartsuarit: Dhe pr

Allahun sht vizita (pr haxh) e Shtpis s Shenjt, e cila sht
detyr pr do njeri q ka mundsi ta prballoj rrugn. E kush nuk
beson, Allahu nuk ka nevoj pr asknd. [Aali-Imran, 97] Dhe
haxhi sht detyr q t kryhet nj her n jet, pr shkak t fjals s t
Drguarit (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem): Haxhi sht vetm nj her;
kush shton mbi kt e ka haxh vullnetar.
Selefi . org
50

Allahu dshmon, e po ashtu edhe engjjt, edhe njerzit e dijes,
se nuk ka t adhuruar tjetr me t drejt prve Tij, duke
mbajtur drejtsin. Ska t adhuruar tjetr me t drejt prve
Atij, t Plotfuqishmit, t Urtit. [Aali-Imran, 18]
Dhe kuptimi i dshmis [La ilahe il-lAllah] sht: ska t
adhuruar tjetr me hak, me t drejt prve Allahut.
La ilahe: kjo pjes e dshmis mohon gjithka q adhurohet n
vend t Allahut.
Il-lAllah: kurse kjo pohon adhurimin pr Allahun t vetm e t
paortak n adhurimin e Tij, ashtu si nuk ka Ai ortak n
sundimin e Tij.
Dhe shpjegimi i dshmis ku sqarohet mohimi dhe pohimi i saj
ka ardhur n Fjaln e t Lartsuarit:
55
E prmendm m hert shpjegimin pr kt faqe dhe pr faqen q

vijon mbas ksaj.
Selefi . org
51
(Kujto) kur Ibrahimi i tha babait dhe popullit t tij: N t

vrtet, Un distancohem dhe jam i pastr nga ato q adhuroni
ju. [Un nuk adhuroj asnj nga ato] prve Atij, q m ka krijuar
dhe i Cili do t m udhzoj n rrugn e drejt. Ai e bri kt
fjal t prhershme te pasardhsit e tij, me qllim q ata t
kthehen (vazhdimisht tek Allahu). [ez-Zukhruf, 26-28]
Dhe n Fjaln e t Lartsuarit:

Thuaj: O ithtart e Librit, ejani t biem n nj fjal t

prbashkt mes nesh dhe jush: se do t adhurojm vetm
Allahun, se nuk do ti shoqrojm Atij asgj (n adhurim) dhe se
nuk do ta mbajm pr zot njri-tjetrin, n vend t Allahut. Nse
ata nuk pranojn, ather thoni: Dshmoni se ne i jemi
nnshtruar Allahut. [Aali-Imran, 26-28]
Selefi . org
52
Dhe argument pr dshmin Muhamedur Rasul-lullah sht

Fjala e t Lartsuarit:

Tashm ju ka ardhur nj i Drguar nga gjiri juaj. Atij i vjen

rnd pr hallet tuaja, jua dshiron t mirn me gjith zemr dhe
prpiqet q ju t shkoni rrugs s drejt dhe sht i but e i
mshirshm me besimtart. [et-Teubeh, 128]
Dhe kuptimi i dshmis Muhammedur Rasul-lullah sht: ti
bindesh urdhrit t tij, t pohosh lajmet q ka sjell ai, t
qndrosh larg gjrave q ka ndaluar ai dhe t adhurosh Allahun
vese me at q ka ligjruar ai.
Dhe argument pr namazin, zekatin dhe shpjegimin e Teuhidit

Selefi . org
53
E megjithat, ata qen urdhruar vetm q t adhuronin

Allahun me prkushtim t sinqert, duke qen Hunefa (n fen e
pastr t Ibrahimit), si dhe t falnin namazin e t jepnin zekatin.
Kjo sht feja e drejt. [el-Bejjineh, 5]
Dhe argument pr agjrimin sht Fjala e t Lartsuarit:

O besimtar. Ju sht urdhruar agjrimi, ashtu si u ishte

urdhruar atyre para jush, q t mund t bheni t devotshm
(duke zbatuar urdhrat e Allahut e duke u larguar nga ndalesat e
Tij). [el-Bekarah, 183]
Dhe argument pr haxhin sht Fjala e t Lartsuarit:

Dhe pr Allahun sht vizita (pr haxh) e Shtpis s Shenjt, e

cila sht detyr pr do njeri q ka mundsi ta prballoj
Selefi . org
54
rrugn. E kush nuk beson, Allahu nuk ka nevoj pr asknd.

[Aali-Imran, 97]
Grada e dyt sht Imani.56
56
Imani sht ai q lidhet me zemrn, si sht pohimi i ekzistencs s

Allahut, pohimi q Ai sht Zoti i t gjitha botve, se Ai e meriton
adhurimin, t pohosh ekzistencn e Melaikeve, Librave, t Drguarve,
ringjalljen mbas vdekjes, Xhenetin dhe Xhehenemin, Kaderin, si dhe
t mirn e t keqen q vjen me t. T gjitha kto lidhen me zemrn dhe
kto jan baza themelore t domosdoshme, dhe ska Islam pa Iman
dhe ska Iman pa Islam. Kshtu q, duhet patjetr q t jen t dyja
kto, duhet patjetr q t jet Islami i gjymtyrve, duhet patjetr q t
jet Islami i zemrs me Imanin e tyre. Prandaj Allahu i ka vendosur
bashk t dyja kto shtje n Librin e Tij madhshtor, e po kshtu
edhe i Drguari (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) i ka prmendur ato t
dyja s bashku. Islami sht nnshtrimi i shfaqur me bindjen pr
Allahun dhe braktisjen e mos-bindjes ndaj Tij, kurse Imani prfshin
veprat e fshehta t cilat lidhen me zemrn dhe pohimin e saj. Islami
prdoret edhe me kuptimin e Imanit dhe Imani prdoret edhe me
kuptimin e Islamit. Nse prmendet Imani, ai i prfshin t gjitha, e
nse prmendet Islami, edhe ai i prfshin t gjitha. Ka thn i
Lartsuari: Me t vrtet Feja e pranuar tek Allahu sht Islami.
[Aali-Imran, 19] Pra, ai prfshin at q lidhet me t fshehtn dhe at
q lidhet me t shfaqurn. E po kshtu sht edhe Imani: nse
prmendet, ai i prfshin t gjitha, pr shkak t fjals s Pejgamberit
(sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) n hadithin e sakt: Imani sht
shtatdhjet e disa deg. M e larta prej tyre sht fjala La ilahe illAllah, kurse m e ulta sht largimi i pengess nga rruga. Pra,
Imani ktu i prfshin t gjitha, prfshin shtyllat e Islamit, prfshin
veprat e shfaqura, ashtu si prfshin ato t fshehtat dhe si prfshin
edhe Ihsanin.
Selefi . org
55
Dhe ai sht shtatdhjet e disa deg. M e larta prej tyre sht

fjala La ilahe il-lAllah, kurse m e ulta sht largimi i pengess
nga rruga. Edhe turpi sht nj deg e Imanit.
Shtyllat e Imanit jan gjasht: t besosh n Allahun, n Melaiket
e Tij, n Librat e Tij, n t Drguarit e Tij, n Ditn e Kijametit,
n Kaderin dhe n t mirn e t keqen q vjen prej tij.
Dhe argumenti pr kto gjasht shtylla sht Fjala e t
Lartsuarit:

Mirsia nuk sht t kthyerit e fytyrs suaj nga lindja dhe

perndimi, por mirsia sht (cilsi) e atij q beson Allahun,
Ditn e Fundit, Melaiket, Librin dhe Pejgambert. [el-Bekarah,
177]
Dhe argument pr Kaderin sht Fjala e t Lartsuarit:

Selefi . org
56
Me t vrtet q Ne do gj e kemi krijuar me Kader (me

paracaktim). [el-Kamer, 49]
Grada e tret sht Ihsani.57 Ai ka vetm nj shtyll, e cila sht:
Q ta adhurosh Allahun sikur e sheh At, por edhe pse nuk e
sheh At, ska dyshim se Ai t shikon ty.

Vrtet, Allahu sht me ata q e kan frik dhe q jan

muhsinun (punmir). [en-Nahl, 128]
57
Kurse Ihsani sht prsosja e adhurimit haptazi dhe fshehurazi.
Ihsani sht q ta adhurosh Allahun sikur ti po e shikon At, por edhe

pse ti nuk e shikon At, Ai t shikon ty. Dhe kush e adhuron Allahun
me kt ndjenj ka arritur gradn e Ihsanit dhe tek ai sht tubuar e
gjith mirsia. Sikurse ka thn i Lartsuari: Vrtet, Allahu sht me
ata q e kan frik dhe q jan muhsinun (punmir). Dhe ka thn
Allahu Azze ue Xhe-le: Vrtet, Mshira e Allahut sht afr
muhsinunve (punmirve). [el-Earaf, 56]
kuptim jan t shumta.
Selefi . org
57
Dhe ajetet me kt
Dhe mbshtetu n t Plotfuqishmin, Mshirplotin, i Cili e

sheh qndrimin tnd n kmb (gjat namazit), dhe lvizjet e tua
midis atyre q prulen n sexhde. [esh-Shuaraa`, 217-220]

N fardo pune q t jesh, fardo gjje q t lexosh nga

Kurani dhe fardo pune q t bni (o njerz), Ne jemi
dshmitar, kur ju t thelloheni n t. [Junus, 61]
Dhe argumenti nga Suneti sht hadithi i famshm i Xhibrilit, t
cilin e ka transmetuar Umeri (radij-Allahu anhu).
Ai ka thn:
Nj dit, kur ishim ulur me t Drguarin e Allahut, sal-lAllahu
alejhi ue sel-lem, befas, para nesh u duk nj njeri me rroba
Selefi . org
58
shum t bardha dhe flok shum t zinj. N t nuk dukej asnj

gjurm udhtimi dhe asnjri prej nesh nuk e njihte. Ai u ul
pran Pejgamberit, sal-lAllahu alejhi ue sel-lem, mbshteti
gjunjt e vet mbi gjunjt e tij, vendosi duart n kofsht e tij dhe
tha: O Muhamed, m trego far sht Islami.
I Drguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ue sel-lem, tha:

.

Islami sht: t dshmosh se nuk ka t adhuruar tjetr me t
drejt prpos Allahut dhe se Muhamedi sht i Drguari i Allahut,
t falsh namazin, t japsh zekatin, t agjrosh muajin e
Ramadanit, dhe t bsh Haxhin n Shtpin e Shenjt nse ke
mundsi.
Kurse ai tha: T vrtetn the.
Ne u uditm me t; ai e pyeste dhe pastaj e vrtetonte. Ai tha:
M trego far sht Imani.
Ai u prgjigj:
.

Selefi . org
59
(Imani sht) t besosh Allahun, ngjjt e Tij, Librat e Tij, t

Drguarit e Tij, Ditn e Fundit dhe Kaderin (paracaktimin), t
mirn dhe t keqen e tij.
Ai tha: T vrtetn the.
Pastaj i tha: M trego far sht Ihsani?
Ai u prgjigj:
.
(Ihsani sht) ta adhurosh Allahun sikur po e shikon At, por
edhe pse ti nuk e shikon At, ska dyshim se Ai t shikon ty.
Ai tha: M trego pr Orn e Fundit.
.

Ai tha: I pyeturi nuk di m shum se ai q po pyet.
Ather ai tha:

.

Selefi . org
60
Kur robresha t lind padronen e saj; kur ti shohsh barinjt e

dhenve, kmbzbathur, t zhveshur e varfanjak q garojn me
njri-tjetrin n ndrtimin e godinave t larta.
Pastaj njeriu u largua, kurse un ndenja pr pak aste. Ather ai
(i Drguari i Allahut) tha:

O Umer, a e di kush ishte pyetsi? Un u prgjigja: Allahu dhe
i Drguari i Tij e din m s miri. Ai tha:
.
Ai
ishte
Selefi . org
Xhibrili.
Erdhi
tua
61
msoj
Fen
tuaj.
Parimi i Tret58: q t njihni pejgamberin tuaj, Muhamedin

(sal-lAllahu alejhi ue sel-lem)
Dhe ai sht Muhamedi,59 i biri i Abdullahut, i biri i AbdulMutalibit, i biri i Hashimit, kurse Hashimi sht nga Kurejsht.
58
Dhe ky sht parimi i tret, q sht: njohja e Pejgamberit ton,

Muhamedit (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem). Pra, njeriu e ka obligim q
t njoh Pejgamberin e tij, t cilin ia drgoi Allahu; dhe ai e prcolli
Mesazhin, ia sqaroi atij ligjet q ia ka urdhruar Allahu dhe ia bri t
qart adhurimin pr t cilin na krijoi Allahu.
59
Ky Pejgamber sht Muhamedi (alejhis-salatu ues-selam), Vula e
Pejgamberve dhe i Drguari i Allahut pr kt Umet, pr xhindt dhe

pr njerzit. At e drgoi Allahu pr t gjith njerzimin. Ka thn i
Lartsuari: Thuaj (o Muhamed): O ju njerz, me t vrtet un jam
i Drguari i Allahut pr t gjith ju. [el-Earaf, 158] Dhe ka thn i
Prsosuri nga do e met: Ne t kemi drguar ty (o Muhamed) vetm
si prgzues dhe paralajmrues pr t gjith njerzimin. [Sebeè,
28]
Pra, emri i tij sht Muhamed, sht gjithashtu Ahmed, sht
gjithashtu el-Hashir dhe el-Mukfij, ngase ai sht Vula e

Pejgamberve, ai sht Pejgamberi i pendimit, sht Pejgamberi i
mshirs dhe i lufts. T gjitha kto jan emrat e tij (alejhis-salatu
ues-selam), mirpo emri i tij m i famshm, m i mir e m i lart
sht Muhamed, me t cilin e ka quajtur familja e tij dhe q ka ardhur
n Kur'an. Ka thn i Lartsuari:
Selefi . org
62
Kurejsht jan nga Arabt dhe Arabt jan nga pasardhsit e

Ismailit, i cili sht i biri i Ibrahimit. Kurse Ibrahimi sht miku
(el-Khaliil) i Allahut, mbi t dhe mbi Pejgamberin ton qofshin
lavdrimet dhe bekimet m t mira.
Ai jetoi 63 vjet, prej t cilave 40 vjet i kaloi prpara pejgamberis
dhe 23 vjet si pejgamber dhe i drguar. U b pejgamber me
Muhamedi sht i Drguari i Allahut... [el-Fet`h, 6] I till sht

edhe emri tjetr i tij, Ahmed, sikurse ka prgzuar Ijsa (alejhis-selam)
pr ardhjen e tij: ...dhe pr tju sjell lajmin e gzueshm pr nj t
drguar, emri i t cilit sht Ahmed. [es-Saff, 6]
Pra, ai sht
Muhamedi, emri i babait t tij sht Abdullah, emri i i gjyshit t tij

sht Abdul-Muttalib, dhe kjo sht nofka e tij sepse emri i tij i vrtet
sht Shejbeh, kurse emri i babait t gjyshit t tij sht Hashim, dhe ai
sht nj prej fisnikve t Kurejshve, sikurse Abdul-Muttalibi.
Hashimi sht prej Kurejshve, dhe ata jan nj fis i madh dhe m t
mirt nga t gjith Arabt. Kurse Pejgamberi (sal-lAllahu alejhi ue
sel-lem) sht m i dalluari nga Benij Hashim, kurse Benij Hashim
jan m t mirt nga Kurejsht. Emri i Kurejshit sht Fehr Ibn Malik,
dhe sht thn gjithashtu se Kurejshi sht en-Nadr Ibn Kinaneh,
gjyshi i Fehr Ibn Malik. Kurejshi sht nga Arabt e arabizuar, ata t
cilve iu msua gjuha me gjuhn Arabe dhe kshtu gjuha e tyre u b
Arabishtja e kulluar. Ata jan m Arab sesa Kahtant, prandaj
thuhet se ata jan Arabt me prejardhje t pastr arabe dhe Arabt e
arabizuar. Dhe Kurejsht jan pasardhsit e Ismail Ibn Ibrahim elKhaliil.
Selefi . org
63
suren Ikra`60 dhe u b i drguar me suren el-Muddethir.

Vendlindja e tij sht Mekkah, por m pas ai u shprngul n
Medineh.
Allahu e drgoi at q t paralajmroj kundr shirkut dhe q t
thrras n Teuhid.

O ti, i mbshtjell (o Muhamed). ohu dhe paralajmro. Dhe

Zotin tnd madhroje. Dhe rrobat e tua pastroji. Dhe ndyrsirn
braktise. Dhe mos jep gj, me synimin q t marrsh m shum.
Dhe pr hir t Zotit tnd, duro. [el-Mudethir, 1-7]
Kuptimi i ajetit: ohu dhe paralajmro. sht q t
paralajmroj kundr shirkut dhe t thrras n Teuhid,
60
Dhe ky sht pejgamberi i madh, Muhamedi (sal-lAllahu alejhi ue

sel-lem), i cili u b pejgamber me suren Ikra`. Ajeti i par q i zbriti
atij ishte: Lexo me emrin e Zotit tnd, i Cili krijoi (gjithka). [elAlak, 1] dhe me kt ai u b pejgamber, ather kur i erdhi Xhibrili
teksa ai po rrinte n shpell, n shpelln Hira`, dhe i lexoi kt sure.
Selefi . org
64
- Dhe Zotin tnd madhroje. domethn madhroje me

Teuhid.
- Dhe rrobat e tua pastroji. domethn pastroji veprat e tua
nga shirku.
- Dhe ndyrsirn braktise. ndyrsia (er-rrixhz) jan idhujt.
- Braktise do t thot lre, distancohu nga ajo dhe nga ithtart
e saj (d.m.th. idhujtart).
Ai vazhdoi t thrras n Teuhid pr 10 vjet me radh61, dhe
mbas 10 viteve u ngrit lart n qiell dhe iu dha detyra e faljes s
pes namazeve. U fal n Mekkeh pr tre vjet, dhe pastaj u
urdhruar q t bnte hixhret n Medineh.
Dhe hixhreti sht shprngulja nga vendi i shirkut pr n vendin
e Islamit. Hixhreti sht obligim pr kt Umet, q Muslimant
t shprngulen nga vendi i shirkut pr n vendin e Islamit, dhe
ai do t mbetet gjer n Orn e Fundit.
61
Ai vazhdoi kshtu pr dhjet vjet, duke thirrur n Teuhid e duke

paralajmruar kundr shirkut, duke urdhruar q t braktiset
adhurimi pr t tjert n vend t Allahut t Prsosur nga do e met,
q t braktiset adhurimi i idhujve dhe i qenieve njerzore, si dhe q t
veohet Allahu me adhurim, duke ia kushtuar vetm Atij lutjet,
zotimet, kurbanet dhe t gjitha llojet e tjera t adhurimit.
Selefi . org
65

Kur engjjt ua marrin shpirtrat atyre q e kan ngarkuar veten

me zullume, u thon: Ku ishit? Ata prgjigjen: Ishim t
pafuqishm n Tok. (Melaiket) do tu thon: A nuk qe Toka e
Allahut e gjer q t emigronit n t? Kta jan ata (njerz),
vendbanimi i t cilve sht Xhehenemi; eh, sa i keq sht ai
vendbanim. Me prjashtim t meshkujve t pafuqishm, grave
dhe fmijve, t cilt nuk kan as fuqin e as mundsin t
drejtohen n rrug, Allahu do ti fal, se Allahu, me t vrtet,
sht Shlyes dhe Fals i gjynaheve. [en-Nisa, 97-99]

Selefi . org
66
O robrit e Mi, q keni besuar. Toka Ime sht vrtet e gjer,

andaj m adhuroni vetm Mua. [el-Ankebut, 56]
Ka thn el-Begauij, Allahu i Lartsuar past mshir pr t:
Shkaku i zbritjes s ktij ajeti sht pr Muslimant q ishin n
Mekkeh, t cilt nuk emigruan. Allahu i thirri ata me emrin e
Imanit.
Dhe argumenti pr hixhretin nga Suneti sht fjala e tij (sallAllahu alejhi ue sel-lem):
.
Nuk ndrpritet hixhreti derisa t ndrpritet teubeja, dhe nuk
ndrpritet teubeja derisa t lind Dielli nga perndimi.
Dhe kur u vendos n Medine,62 ai u urdhrua me pjesn tjetr t
ligjeve Islame, si ishte zekati, agjrimi, haxhi, xhihadi, ezani,
62
Dhe kur u vendos n Medine, ai u urdhrua me pjesn tjetr t

ligjeve Islame si ishte zekati, agjrimi i Ramadanit, haxhi n
Shtpin e Shenjt, xhihadi, urdhrimi i t mirs dhe ndalimi i t
keqes, ngaq Medina u b toka e Islamit dhe ajo sht kryeqyteti i pari
i Muslimanve. Prandaj ata u urdhruan me kto gjra, sepse ata
kishin mundsi q t urdhronin t mirn dhe t ndalonin t keqen.
Dhe sht prej mshirs s Allahut Azze ue Xhel-le q i vonoi kto
obligime derisa ai emigroi n Medine. Fillimisht, zekati u ligjrua n
Mekkeh, si ka thn i Lartsuari n suren el-Enam, e cila sht sure e
shpallur n Mekkeh: ...dhe jepni at q sht detyr n ditn e vjeljes
Selefi . org
67
urdhrimi i t mirs, ndalimi i t keqes, si dhe ligjet e tjera t

Islamit. Ai vazhdoi kshtu pr 10 vjet me radh, e pastaj vdiq,63
s tyre. [el-Enam, 141] Mirpo prcaktimi i masave dhe vlerave
monetare, detajeve dhe dispozitave t zekatit, t gjitha kto erdhn n
Medine.
- Po kshtu edhe agjrimi i Ramadanit; ai u ligjrua n vitin e dyt t
Hixhretit.
- Po kshtu edhe haxhi, i cili u ligjrua n vitin e nnt ose t dhjet t
Hixhretit dhe Allahu zbriti pr t ajetin: Dhe pr Allahun sht
vizita (pr haxh) e Shtpis s Shenjt, e cila sht detyr pr do
njeri q ka mundsi ta prballoj rrugn. - n suren Aali-Imran, e
cila ka zbritur n Medine.
- Po kshtu edhe xhihadi, i cili u urdhrua n Medine. N fillim u
urdhrua q t bhej xhihad kundr atyre q i luftonin dhe t mos
sulmonin ata q nuk i sulmonin. Pastaj u urdhrua q t fillonin
luftn kundr atyre dhe q t bnin xhihad kundr qafirave edhe nse
ata nuk e fillonin luftn. Kshtu, fillimisht Muslimant i thrrisnin
dhe i udhzonin ata pr tek Allahu dhe ata ose do t pranonin ose
prndryshe do t luftoheshin derisa ti prgjigjeshin hakut, me
prjashtim t Ithtarve t Librit (ifutt dhe t Krishtert), sepse atyre
u pranohej pagesa e takss (xhizja) pr t jetuar n tokat e
Muslimanve. Pastaj Allahu ligjroi pr Mexhust t njjtin ligj, ose t
pranonin Islamin ose t paguanin xhizjen. Kurse pjesa tjetr e qafirave
ose t pranojn Islamin ose do t prballen me shpatn, n varsi t
fuqis s Muslimanve.
63
Pasi q Allahu e prsosi fen npr tij, Ai e mori at nga kjo dynja,
dhjet vjet mbas Hixhretit. Ka thn Allahu i Lartsuar: Sot jua
prsosa fen tuaj, e plotsova dhuntin Time ndaj jush dhe zgjodha
q Islami t jet feja juaj. Dhe ka thn Allahu Xhel-le ue Alaa:
Sigurisht q ti (o Muhamed) do t vdessh nj dit e, sigurisht q
Selefi . org
68
lavdrimet dhe bekimet qofshin mbi t, kurse feja e tij do t

vazhdoj t mbetet. Dhe kjo sht feja e tij. Nuk la mirsi pa e
udhzuar Umetin e tij tek ajo, dhe nuk la t keqe pa e
paralajmruar Umetin q t ruhen prej saj.
Dhe mirsia n t ciln udhzoi ai sht Teuhidi dhe gjithka q
Allahu e do dhe knaqet prej saj.
Kurse e keqja nga e cila ai paralajmroi sht Shirku dhe gjithka
q Allahu e urren dhe e ka refuzuar.
Allahu e drgoi at pr t gjith njerzimin dhe Ai e bri obligim
bindjen ndaj tij pr t gjith xhindt dhe njerzit.

Thuaj (o Muhamed): O ju njerz, me t vrtet un jam i

Drguari i Allahut pr t gjith ju. [el-Earaf, 158]
Nprmjet tij Allahu e prsosi Fen. Dhe argumenti sht Fjala e
t Lartsuarit:
edhe ata do t vdesin. Pastaj, n Ditn e Gjykimit, ju do t grindeni

para Zotit tuaj. [ez-Zumer, 30-31]
Selefi . org
69
Sot jua prsosa fen tuaj, e plotsova dhuntin Time ndaj jush
dhe zgjodha q Islami t jet feja juaj. [el-Maìdeh, 3]
Dhe argumenti q ai (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) ka vdekur

Sigurisht q ti (o Muhamed) do t vdessh nj dit e, sigurisht

q edhe ata do t vdesin. Pastaj, n Ditn e Gjykimit, ju do t
grindeni para Zotit tuaj. [ez-Zumer, 30-31]
Njerzit nse vdesin, do t ringjallen.64 Dhe argumenti sht
64
Njerzit nse vdesin, do t ringjallen sikurse ka thn i

Lartsuari: Allahu ju ka krijuar nga toka, ashtu si bimt, pastaj ju
kthen tek ajo dhe prej saj srish do tju nxjerr. Dhe ka thn i
Prsosuri nga do e met: Mohuesit kujtojn se nuk do t ringjallen
kurrsesi. Thuaju: Po, pr Zotin tim, me siguri q do t ringjalleni e
pastaj do t njoftoheni pr at keni br. Dhe kjo sht e leht pr
Selefi . org
70
Ne ju kemi krijuar prej toks, aty do tju kthejm dhe nga ajo do
tju nxjerrim edhe nj her tjetr. [Ta-Ha, 55]
Allahun. Dhe ka thn i Prsosuri nga do e met: Allahut i prket
gjithka q gjendet n qiej dhe n Tok, pr ti dnuar ata q bjn
keq, sipas veprave t veta e, pr ti shprblyer ata q bjn mir, me
shprblimin m t mir. Pra, ata do t merren n llogari dhe do t
marrin shprblimin e tyre Ditn e Kijametit. Atyre do tu jepen librat e
tyre (me veprat q kan punuar) n t djathtn apo n t majtn e
tyre. Ai q sht i lumtur do ti jepet libri nga e djathta e tij, kurse
fatkeqit do ti jepet libri nga e majta e tij. T lumturit do ti rndojn
m shum veprat e mira n peshore, ndrsa veprat e mira t fatkeqit
do t jen t lehta n peshore. Kurse gjynahqart jan n rrezik. Ka t
ngjar q veprat e mira n peshoren e tyre t rndohen nga teubeja
(pendimi) apo nga falja e Allahut apo nga sevapet. Dhe ka t ngjar q
veprat e mira n peshoren e tyre t jen t lehta dhe kshtu ata do t
jen prej banorve t Zjarrit dhe do t dnohen atje aq sa t doj
Allahu. Pastaj Allahu do ti nxjerr pr shkak se ata kan vdekur n
Islam. Kshtu q, detyra e dokujt q e ka detyr zbatimin e urdhrave
t Sheriatit, qoft xhind apo njeri, sht q ruhet nga veprat e kqija, t
mos heq dor nga teubeja dhe ti prmbahet Islamit, ngase ai nuk e di
se kur do ti dal shpirti. Prandaj Muslimani duhet t jet sa m i
zellshm dhe i vendosur dhe t luftoj me veten e tij q ti prmbahet
hakut dhe t pendohet vazhdimisht me pendim t sinqert nga t
gjitha gjynahet, n mnyr q, nse i vjen asti q t ndahet nga kjo
jet, ai do t jet duke br vepra t mira dhe duke iu prmbajtur
Islamit. Kshtu, ai do t fitoj lumturin dhe shptimin n Ditn e
Kijametit.
Selefi . org
71

Allahu ju ka krijuar nga toka, ashtu si bimt, pastaj ju kthen tek

ajo dhe prej saj srish do tju nxjerr. [Nuh, 17-18]
Dhe mbas ringjalljes ata do t japin llogari dhe do t shprblehen
n varsi t veprave t tyre. Dhe argumenti sht Fjala e t
Lartsuarit:

Allahut i prket gjithka q gjendet n qiej dhe n Tok, pr ti

dnuar ata q bjn keq, sipas veprave t veta e, pr ti
shprblyer ata q bjn mir, me shprblimin m t mir. [enNexhm, 31]
Kush e mohon ringjalljen ka br kufr. Dhe argumenti sht
Selefi . org
72
Mohuesit kujtojn se nuk do t ringjallen kurrsesi. Thuaju: Po,

pr Zotin tim, me siguri q do t ringjalleni e pastaj do t
njoftoheni pr at keni br. Dhe kjo sht e leht pr
Allahun. [et-Tegabun, 7]
Allahu i drgoi65 t gjith t Drguarit si prgzues dhe si
paralajmrues. Dhe argumenti sht Fjala e t Lartsuarit:
65
I Drguari (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) erdhi pr t gjith
njerzimin, pr xhindt dhe pr njerzit, sikurse ka thn i Lartsuari:

Thuaj (o Muhamed): O ju njerz, me t vrtet un jam i Drguari
i Allahut pr t gjith ju. [el-Earaf, 158] Dhe ka thn i Lartsuari:
Ne t kemi drguar ty (o Muhamed) vetm si prgzues dhe
paralajmrues pr t gjith njerzimin. [Sebeè, 28]
Dhe ai
sht Vula e Pejgamberve dhe mbas tij nuk ka pejgamber tjetr.

Kshtu pra, t gjith t Drguarit erdhn tek popujt e tyre si prgzues
e paralajmrues, q nga i pari i tyre e deri tek i fundit. Dhe i drguari i
par ishte Nuhu, t cilin e drgoi Allahu ather kur u shfaq shirku tek
populli i tij. Prpara tij ka qen Ademi, i cili ishte pejgamber, i drguar
dhe i ngarkuar me detyra, e drgoi Allahu tek pasardhsit e tij q ata
ta adhuronin Allahun me sheriatin q ua solli babai i tyre, Ademi
(alejhis-salatu ues-selam). Ata vazhduan t jen n Islam dhe ti
Selefi . org
73
T drguar q jan prgzues dhe paralajmrues, n mnyr q

njerzit t mos ken ndonj justifikim ndaj Allahut, pas ardhjes
s t drguarve. [en-Nisa`, 165]
I pari nga t drguarit sht Nuhu (alejhis-selam), kurse i fundit
sht Muhamedi (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem).66
prmban ligjeve t tij derisa u shfaq shirku tek populli i Nuhut. Dhe
kur u shfaq shirku tek populli i Nuhut, Allahu u drgoi atyre Nuhun
(alejhis-salatu ues-selam), dhe ai sht i drguari i par pr banort e
Toks, mbas shfaqjes s shirkut. Dhe do populli Allahu i oi t
drguar. Popullit t Adit Allahu i oi Hudin, pastaj Allahu oi Salihun
tek populli i Themudit, pastaj oi Ibrahimin, Lutin dhe Shuajbin n
nj koh t afrt me njri-tjetrin, pastaj erdhn me radh t drguarit
e tjer. Midis tyre sht Musai, Haruni, Ijsa, Ejubi, Daudi, Sulejmani,
e pastaj vargu i tyre u vulos me Muhamedin (alejhis-salatu uesselam).
66
Pastaj vargu i t Drguarve u vulos me Muhamedin (alejhis-salatu
ues-selam), dhe ai sht vula e tyre, i fundit i tyre dhe m i miri prej
tyre (alejhis-salatu ues-selam). Ka thn Allahu Xhel-le ue Alaa: T
drguar q jan prgzues dhe paralajmrues, n mnyr q njerzit
t mos ken ndonj justifikim ndaj Allahut, pas ardhjes s t
drguarve. Dhe Fjala e Tij: prgzues domethn: i prgzojn
Selefi . org
74
Dhe argumenti q i drguari i par ishte Nuhu (alejhis-selam)

me Xhenet ata q u binden atyre (d.m.th. t Drguarve). dhe

paralajmrues domethn: i paralajmrojn njerzit nga t brit
shirk Allahut, i paralajmrojn nga Zjarri dhe dnimi i dhembshm,
nse ata kundrshtojn urdhrin e Allahut. Po kshtu edhe Muhamedi
(sal-lAllahu alejhi ue sel-lem), t cilin Allahu e drgoi si prgzues dhe
paralajmrues, sikurse ka thn i Lartsuari: Ne t kemi drguar ty
si dshmitar, si prgzues dhe paralajmrues, si thirrs, q i fton
njerzit n rrugn e Allahut me urdhrin e Tij dhe si pishtar
ndriues. [el-Ahzab, 45-46] Dhe ka thn i Lartsuari: Muhamedi
nuk sht babai i askujt prej burrave tuaj, por sht i Drguari i
Allahut dhe Vula e Pejgamberve. [el-Ahzab, 40] Kshtu q, detyra
e t gjith popujve sht q ta pasojn t Drguarin e tyre. Pra, do
popull e ka detyr q t pasoj t Drguarin e tij, q ti nnshtrohet
udhzimit me t cilin erdhi ai. E me t vrtet Allahu u ka premtuar
atyre lumturin n dynja e n Ahiret nse u binden t Drguarit t
tyre, porse shumica e njerzve nuk iu bindn t Drguarit t tyre dhe e
kundrshtuan udhzimin q u solln t Drguarit. Ka thn i
Lartsuari: Shumica e njerzve, sado q t mundohesh ti, nuk jan
besimtar. [Jusuf, 103] Dhe ka thn i Lartsuari: E nse i bindesh
shumics s njerzve q jan n tok, ata do t t devijojn ty nga
Rruga e Allahut. [el-Enam, 116] Dhe ka thn i Lartsuari: Dhe
pak nga robrit e Mi jan mirnjohs. [Sebeè, 13] Dhe ka thn i
Lartsuari: Me t vrtet, hamendja e Iblisit pr ata u vrtetua; ata
shkuan pas tij, prve nj grupi besimtarsh t vrtet. [Sebeè, 20]
Selefi . org
75
Ne t kemi shpallur ty (o Muhamed), ashtu si i kemi shpallur

Nuhut dhe pejgamberve pas tij. [en-Nisa`, 163]
do populli Allahu i ka drguar t drguar, q nga Nuhu e deri

tek Muhamedi, t cilt i urdhruan popujt e tyre q ta adhurojn
Allahun t vetm67 dhe i ndaluan nga adhurimi i Tagutve.68
67
Dhe do i drguar e thrriti popullin e tij n Teuhidin e Allahut, n

bindjen ndaj Tij, q t heqin dor nga t brit shirk Atij dhe nga
mosbindja ndaj urdhrave t Tij. Ka thn i Lartsuari: Me t vrtet
Ne kemi uar tek do popull t drguar (q tu thonin): Adhuroni
Allahun dhe largohuni nga Tagutt. Adhuroni Allahun
domethn: bindjuni Atij dhe veojeni At, prmbajuni fes s Tij dhe
qndroni larg Tagutve.
68
Taguti sht dokush q adhurohet n vend t Allahut dhe sht i

knaqur q adhurohet, si dhe dokush q nuk gjykon me ligjet q ka
zbritur Allahut dhe bn thirrje q t mos gjykohet me to.
Gjithashtu, Taguti sht ai q i kalon kufijt ose me shirkun e tij ose
me kufrin e tij ose me thirrjen e tij pr shirk e kufr. Taguti m i keq
dhe koka e t gjith tagutve sht Iblisi, mallkimi i Allahut qoft mbi
t, e mbas tij vjen dokush q thrret q t adhurohet n vend t
Allahut dhe sht i knaqur q adhurohet n vend t Allahut, si sht
Faraoni dhe Nemrudi; ose ai q pretendon se ka dije rreth Gajbit, si
jan fallxhort, falltort dhe magjistart n Xhahilijet, prpara
Selefi . org
76
Islamit. Gjithashtu, sht edhe ai q me vullnetin e tij gjykon me ligje

t cilat nuk i ka zbritur Allahu.
Pra, ata jan kokat e tagutve. Dhe dokush q kalon kufirin dhe del
nga bindja e Allahut quhet tagut. Ka thn i Lartsuari: Ska detyrim
n fe, sepse tashm sht dalluar e drejta nga e shtrembura. E
drejta sht Islami dhe ajo me t ciln erdhi Pejgamberi (sal-lAllahu
alejhi ue sel-lem). Kurse e shtrembura sht kufri, mohimi i
Allahut, si dhe devijimi. Ka thn i Lartsuari: Ska detyrim n fe,
sepse tashm sht dalluar e drejta nga e shtrembura. Ai q mohon
tagutt dhe beson Allahun sht kapur n lidhjen m t fort e cila
nuk kputet kurr. Dhe Allahu sht Gjithdgjues dhe i
Gjithdijshm.
- mohon tagutin - domethn: distancohet nga taguti dhe beson se
ai sht i pavler, i kot, si dhe distancohet nga shirku.
- dhe beson Allahun - domethn: t besoj se Allahu sht i
Adhuruari i tij i vrtet dhe me hak, si dhe t besoj n Sheriatin e tij,
t besoj Muhamedin (alejhis-salatu ues-selam) dhe ti nnshtrohet
ktij besimi. Ky sht besimtari.
- sht kapur domethn: sht mbajtur fort.
- n lidhjen m t fort q sht: La ilahe il-lAllah, fjala e
Teuhidit.
Domethn, ai sht kapur fort n lidhjen e cila nuk kputet kurr.
Madje, kush kapet fort n t me vrtetsi dhe i qndron besnik asaj, ai
ka arritur Xhenetin dhe lavdin, ngase kjo lidhje ka t drejtat e saj, t
cilat jan: Teuhidi i Allahut, bindja ndaj Tij dhe pasimi i Sheriatit t
Tij. Kurse Muhamedi (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem) sht Vula e
Pejgamberve dhe e t Drguarve, dhe ai sht i Drguari i Allahut pr
t gjith banort e toks, xhind dhe njerz. Kshtu q, sht obligim
pr t gjith ata q ti binden atij dhe ta ndjekin Sheriatin e tij, dhe
nuk i lejohet askujt q t dal nga Sheriati i tij. Kurse t gjitha
Selefi . org
77

sheriatet e mparshme jan shfuqizuar nga Sheriati i Muhamedit

(alejhis-salatu ues-selam), sikurse ka thn i Lartsuari: Thuaj (o
Muhamed): O njerz, un jam i Drguari i Allahut pr t gjith ju.
[el-Earaf, 158]
Dhe ka thn i Lartsuari prpara ktij ajeti:
Prandaj, ata q do ta besojn, nderojn dhe prkrahin at, duke

ndjekur dritn q sht zbritur me t, pikrisht ata jan t fituarit.
[el-Earaf, 157]
Dhe ka thn i Drguari (alejhis-salatu ues-selam)
n hadithin e sakt: Betohem n At, n Dorn e t Cilit sht shpirti

im, dokush nga ky Umet q dgjon pr mua, si dhe do ifut e i
Krishter, pastaj vdes pa besuar n shpalljen me t ciln u drgova un,
ai do t jet prej banorve t Zjarrit. E ka transmetuar Muslimi n
Sahihun e tij. Ajetet dhe hadithet rreth ksaj shtjeje jan t shumta.
Dijetart, Allahu past mshir pr ata, jan pajtuar t gjith njzri
se nuk i lejohet askujt nga ky Umet q t dal nga Sheriati i
Muhamedit (sal-lAllahu alejhi ue sel-lem), dhe se kush beson se
lejohet t dalsh nga Sheriati i tij, ai sht kafir (mosbesimtar) me
kufr t madh q t nxjerr nga feja. Allahu na dhnt mirqnie e na
ruajt.
Selefi . org
78
Me t vrtet Ne kemi uar tek do popull t drguar (q tu

thonin): Adhuroni Allahun dhe largohuni nga Tagutt. [enNahl, 36]
Allahu e bri detyr pr t gjith popujt q ta mohonin Tagutin
dhe q t besonin Allahun.
Ka thn Ibnul-Kajjim, Allahu i Lartsuar past mshir pr t:
Tagut sht: do gj me t ciln robi kalon kufirin e tij, duke u
adhuruar, duke u pasuar apo duke iu bindur atij,
Dhe tagutt jan t shumt, kurse kokat e tyre jan pes:
1 Iblisi, mallkimi i Allahut qoft mbi t.
2 ai q adhurohet n vend t Allahut dhe sht i knaqur q
adhurohet.
3 ai q u bn thirrje njerzve q t adhurohet vetja e tij.
4 ai q pretendon se posedon dika nga dija e Gajbit (e
Fshehta t ciln e di vetm Allahu).
5 ai q gjykon me ligjet t cilat nuk i ka zbritur Allahu.
Selefi . org
79
Ska detyrim n fe, sepse tashm sht dalluar e drejta nga e

shtrembura. Ai q mohon tagutt dhe beson Allahun sht
kapur n lidhjen m t fort. [el-Bekarah, 256]
Dhe ky sht kuptimi i fjals La ilahe il-lAllah.
Kurse n hadith ka ardhur:
.
Koka e shtjes sht Islami, shtylla e saj sht namazi kurse
kulmi i saj sht xhihadi n Rrug t Allahut.69
69
Kurse n hadith ka ardhur: Koka e shtjes sht Islami, shtylla e
saj sht namazi kurse kulmi i saj sht xhihadi n Rrug t Allahut.
Pra, detyra e t gjith xhindve dhe njerzve sht q ta veojn
Allahun dhe ta adhurojn At t vetm e asgj tjetr pos Tij, t
mohojn tagutin dhe ta refuzojn adhurimin e tij, t kapen fort mbas
Teuhidit, t ndjekin Sheriatin e Allahut Subhanehu ue Teala dhe ti
madhrojn urdhresat dhe ndalesat e Tij.
- Koka e shtjes domethn, koka e fes sht Islami, domethn
sht dshmia La ilahe il-lAllah, Muhammedur Rasul-lullah. Dhe
kush i prmbahet ksaj dshmie hyn n Islam.
Selefi . org
80
Dhe Allahu e di m s miri.

Lavdrimet dhe bekimet e Allahut qofshin mbi Muhamedin, si
dhe mbi Familjen e tij dhe Shokt e tij.
- shtylla e saj sht namazi dhe ai sht shtylla e dyt dhe sht
shtylla m e madhe mbas dy dshmive. Mbas namazit vjen zekati,
agjrimi, haxhi dhe pjesa tjetr e urdhrave t Allahut.
- dhe kulmi i saj sht xhihadi n Rrug t Allahut sepse me t ruhet
dhe mbrohet feja, me t thirren njerzit n fen e Allahut dhe
detyrohen q t kapen pas t vrtets.
Prandaj ai sht kulmi i Islamit, ngaq ai prmban mbrojtjen e fes
dhe thirrjen n t vrtetn.
Selefi . org
81
Prktheu: Alban Malaj

E Enjte, 25 Rabij eth-Thanij 1424 Hixhrij / 07.03.2013 Miladij
Auali, Mekkeh
Selefi . org
82

Tri Parimet Themelore Shpjeguar Nga Shejkh Bin Bazi

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tri Parimet Themelore Shpjeguar Nga Shejkh Bin Bazi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Tri Parimet Themelore1:

Dije Allahu t mshiroft se e kemi obligim msimin e katr

Kjo sht nj broshur e rndsishme rreth Akijdes, t ciln e shkroi

sht obligim pr Besimtarin dhe Besimtaren, t voglin e t madhin,

Pra, njeriu e ka obligim q t ket dije dhe t meditoj derisa t jet i

Domethn, q t punohet me kt Fe, me namazin, agjrimin,

E katrta: t durosh dmtimet q has gjat ksaj.7

Domethn, t thrrassh tek kjo Fe e ti kshillosh njerzit q ti

Domethn, t duroj dmtimet q prjeton gjat gjith ksaj, ngase

njeriu mund t dmtohet, mund t lodhet nga ai t cilin po e thrret.,

Dhe argumenti sht Fjala e t Lartsuarit:

Pasha kohn. Me t vrtet njeriu sht n humbje t sigurt.

Dhe ka thn i Lartsuari:

Vrtet, vetm ata q jan t durueshm, do t shprblehen pa

Dhe ka thn i Lartsuari: Andaj duroni.

Ska dyshim se Allahu sht me durimtart. [el-Enfal, 46]

Dhe ky sht argumenti pr kto katr shtje. Tek kjo sure

humbje: Me prjashtim t atyre q besuan dhe bn vepra t

Ka thn esh-Shafiij,9 Allahu i Lartsuar past mshir pr t:

Sikur Allahu t mos kishte zbritur mbi krijesat argument tjetr

Esh-Shafiij sht Imami i famshm, nj prej dijetarve t mdhenj

Ai, Allahu e mshiroft, thot: Sikur Allahu t mos kishte zbritur

El-Bukharij sht Ebu Abdullah Muhammed Ibn Ismail Ibn

Andaj, dije se ska t adhuruar tjetr me t drejt pos Allahut,

Kto tri shtje jan nga shtjet m t rndsishme q lidhen me

q m pas ti braktiste, ti linte n jet kot e pa qllim, porse Ai i krijoi

dhe shptimi i tyre, e cila sht: q ta adhurojn Allahun t vetm e pa

Allahu i ka urdhruar ata n Fjaln e Tij: O ju njerz adhuroni

Si dhe n Fjaln e Tij:

Dhe ata nuk u urdhruan prve se q ta adhuronin Allahun me

ajete t shumta Ai i ka urdhruar ata me adhurim, dhe adhurimi

Prkundrazi, ai na drgoi nj t drguar14: kush i bindet atij hyn

Dhe ka thn i Prsosuri nga do e

met: Me t vrtet Allahu nuk fal q Atij ti bhet shirk, kurse t

thn i Prsosuri nga do e met: E padyshim, tashm t sht

Ne, me t vrtet, ju kemi sjell nj t Drguar dshmitar mbi

urdhrat e tij, t prmbahemi nga ndalesat e tij, si dhe ti prmbahemi

Pra, kush i bindet ktij t Drguari i prmbahet fes s tij, pr t

E dyta16: q Allahu nuk sht i knaqur q ti shoqrohet dikush

Kjo shtja e dyt n t vrtet sht prmbushje e shtjes s par: q

E me t vrtet xhamit jan t Allahut, prandaj mos iu lutni

rndsishme, q ta dij do Musliman e Muslimane se nuk u lejohet

duhet patjetr q t ket urrejtje dhe armiqsi ndaj armiqve t

armiqson ata pr hir t Allahut, edhe nqoftse i thrret ata tek

Dhe ka thn Allahu i Prsosur nga do e

met: Kur t kalojn muajt e shenjt (n t cilt ndalohet lufta),

Drguarin e Tij, edhe n qoft ai prej njerzve m t afrt. Dhe

Nuk gjen njerz, q besojn n Allahun dhe n Ditn e Fundit,

Dhe ka thn i Prsosuri nga do e met: Andaj

kijeni frik Allahun (duke iu prmbajtur urdhrave t Tij) sa t keni

Dhe sepse Pejgamberi (sal-lAllahu

alejhi ue sel-lem) nuk i luftoi mushrikt (idhujtart) derisa arriti

besimin n zemrat e tyre dhe i ka fuqizuar ata me shpalljen e

Ai Allahu e mshiroft tha: Dije, Allahu t udhzoft n bindjen

Hanifija sht feja e Ibrahimit: dhe ajo sht: q ta adhurosh

Allahun t vetm, duke e br t gith adhurimin me sinqeritet vetm

Dhe me kt Allahu ka urdhruar t gjith njerzit, si dhe i ka

Ai tha: Dhe me kt Allahu ka urdhruar t gjith njerzit, si dhe i

ka krijuar pr kt pra Ai i urdhroi ata me Teuhid dhe sinqeritet

Dhe Ai ka thn: Ty t Vetm t adhurojm dhe vetm prej

Teje ndihm krkojm. [el-Fatihah, 5] Dhe ka thn i Prsosuri nga

Dhe ka thn i Prsosuri

nga do e met: O ju njerz adhuroni Zotin tuaj. [el-Bekarah, 21]

Dhe Un nuk i kam krijuar xhindt dhe njerzit prve se q t