Yöneti̇m Araci Olarak Fi̇nansal Anali̇z-Ci̇hangi̇r Sani̇n PDF

Ynetim Arac Olarak
FNANSAL
ANALZ
Cihangir Sanin
Finansal Tablolar
Finansal Analiz Oranlar
Finansal Check-Up
Baaba Analizi
Kaldra Analizi
Finansal Erken Uyar Sinyalleri
Finansal Deiim Analizi
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
CHANGR SANN
Trkiye ve dnyann en byk sanayi,holding,banka ve sigorta irketlerinin finansal
tablolarn, finansal adan analiz ederek yaynlyan SANNin FNANSAL ANALZ
adl eseri dnyada ilk ve tek olup 17.500 sayfa ve 16 citten olumaktadr.
SANNin dnyann en byk ilk 200 irketinin bilano ve gelir tablolarnn finansal
adan analizlerini ieren ingilizce yaynlanm FINANCIAL ANALYSIS,
INTERNATIONAL YEAR BOOK adl eseri de bulunmaktadr. SANNin bu eseri
de dnyada ilk ve tek unvanna sahip olup, eser dnyann en byk irket ve
niversitelerinde kullanlmaktadr.
Cihangir SANN, Trkiyede ilk kez gerekletirdii ve uygulamaya soktuu
Finansal Analiz Brifing leriyle de tannmaktadr. SANN, irket ynetim
kurullarna verdii bu brifinglerinde zellikle irketleri rakipleriyle; retim, sat,
maliyet ve finansal adan mukayese etmekte ve irketlerin rakiplerini tanyarak,
rakiplerine gre strateji retmelerine olanak salamaktadr.
Cihangir SANN, ayrca irket st dzey yneticilerine verdii koruyucu hekimlik
Finansal Konsltasyon , Finansal Rehabilitasyon , Finansal Otopsi ve
Finansal Check-Up adl seminerleriyle de , tannmaktadr. SANN, bu
seminerlerinde irket st dzey yneticilerine, finansal analizin irket ynetiminde
nasl kullanlacan somut ve bizzat kendisinin ynlendirdii yaanm ve yaanacak
olaylarla anlatmaktadr.
Trkiye de ilk kez Borsadaki irketlere rating tatbik eden kii sfatna da sahip
olan SANN, uluslararas finans kurulularndan kredi alma , yabanc irketlerle
ortaklk kurma ve halka alma konularnda da irketlere hizmetler vermektedir.
SANNin irketlere verdii bir baka hizmetse, irket st dzey yneticilerine
ynelik olarak alan,
Erken Uyar Finansal Ynetim Bilgi Ak Sistemleri,
Ynetim ve Maliyet Muhasebesi Sistemleri, Bte ve Bte Kontrol Sistemleri ile
Muhasebe Hesap Plan Sistemleri
kurmak ve
iletmektir. SANN ayrca
irketlere, irket kurtarma, gelecee ynelik finansal makro hedef ve finansal
vizyon belirleme hizmetleri de vermektedir.
dnyasnda tatbikat olarak grev yapan SANNin eitli irketlerde ynetim
kurulu yelikleri,danmanlklar, zel finans konseyi yelikleri, koordinatrlkleri ve
yrtme kurulu bakanlklar da bulunmaktadr.
eitli gazete ve dergilerde yaynlanm yzlerce makalesi olan SANNin, bugne
kadar verdii finansal ierikli seminer says da beyz gemi durumda.
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Blm: 1
FNANSAL TABLOLAR
Bilano
Gelir Tablosu
Satlarn Maliyeti Tablosu
Fon Akm Tablosu
Nakit Akm Tablosu
Kar Datm Tablosu
Net letme Sermayesi Deiim Tablosu
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
FNANSAL TABLOLAR
Finansal tablolar, aralarn gsterge panellerine benzerler. Nasl ki bir otomobilin gsterge panelinde
yer alan hz, motor devir says, hararet, benzin miktar gibi gstergeler bir byn olarak aracn
durumuna ilikin bilgi veriyorsa, finansal tablolar da iletme ynetiminin baar ya da baarznln
gsteren ya da yaklaan tehlikelerin uyar sinyallerini ieren bir bilgi seti olutururlar.
Yine nasl ki, karmak bir gsterge paneline bakarak arala ilgili kararlar vermek ve yaklaan
tehlikeleri nlemek iin sinyalleri alglamak zere gstergelerde yer alan lleri bilmek gerekiyorsa,
finansal tablolarda yer alan verilerin yorumlanmas ya da baka bir ifadeyle okunmas iin, muhasebe
sisteminin faaliyeti sonunda retilen finansal verilerin yapsn ve ilgili verilerin birbirleriyle ilikisinin
nemini bilmek gerekir. Bir finansal tablolar seti, iyi bir muhasebe bilgisine sahip olan bir finansal
tablo okuyucusuna iletmenin finansal durumuyla ilgili ok eyler anlatabilir.
lkemizde finansal tablolarn dzenlenmesi konusunda biri Maliye Bakanl dier Sermaye Piyasas
Kurulu olmak zere iki otorite bulunmakta olup, Maliye Bakanl, bilano esasna gre defter tutan
iletmeleri, Sermaye Piyasas Kurulu ise kendisine tabi olarak faaliyet gsteren irketleri muhatap
olarak almaktadr. Sermaye Piyasas Kuruluna tabii irketler, doal olarak ayn zamanda bilano
esasna gre defter tutan iletme nitelii tadndan bu tr irketler gerekte iki otoriteye de finansal
tablo sunmak durumundadr.
Sermaye Piyasas Kuruluna tabi irketlerin her iki otoriteye de finansal tablo sunmak zorunda
olmasna karlk, iki otoritenin iletmelerin dzenlenmesini zorunlu kld finansal tablolar byk
lde birbirlerine benzemektedir.
Finansal Tablo eitleri:
Bilano
Gelir Tablosu
Fon Akm Tablosu
Nakit Akm Tablosu
Kar Datm Tablosu
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
BLANO
letmenin belli bir tarihte sahip olduu varlklar ve bu varlklarn saland kaynaklar gsteren
tabloya bilano ad verilir. Bilano aktif (varlklar) ve pasif (kaynaklar) ad verilen iki taraftan
olumaktadr.
Aktif tarafnda iletmenin varlklar, pasif tarafnda ise iletmenin aktifini finanse eden kaynaklar yer
almaktadr.
Bilano be ana grupta yer alan hesaplardan olumaktadr:
1. Dnen Varlklar
2. Duran Varlklar
3. Ksa Vadeli Yabanc Kaynaklar
4. Uzun Vadeli Yabanc Kaynaklar
5. z Kaynaklar
Bilanonun aktif ksm, dnen varlklar ve duran varlklar olarak iki gruba ayrlmaktadr.
Dnen varlklar grubu; nakit olarak elde tutulan varlklar ile normal koullar altnda faaliyet
dnemi ierisinde veya en fazla bir yl iinde paraya evrilmesi veya kullanlaca dnlen
u varlklar ierir:
o Hazr Deerler
o Menkul Kymetler
o Ticari Alacaklar
o Dier Alacaklar
o Stoklar
o Yllara Yaygn naat ve Onarm Maliyetleri
o Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahakkuklar
o Dier Dnen Varlklar
Duran varlklar grubu; bir yldan veya bir normal faaliyet dneminden daha uzun srelerle,
iletme faaliyetlerinin gerekletirilmesi iin kullanlmak amacyla elde edilen ve ilke olarak
bir ylda veya normal faaliyet dnemi iinde paraya evrilmesi veya tketilmesi ngrlmeyen
u varlklar kapsar;
o Ticari Alacaklar
o Dier Alacaklar
o Mali Duran Varlklar
o Maddi Duran Varlklar
o Maddi Olmayan Duran Varlklar
o zel Tkenmeye Tabi Varlklar
o Gelecek Yllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkuklar
o Dier Duran Varlklar
Bilanonun pasif ksm ise; Ksa Vadeli Yabanc Kaynaklar, Uzun Vadeli Yabanc Kaynaklar ve z
Sermaye olarak gruba ayrlmaktadr.
Ksa vadeli yabanc kaynaklar, dnen varlklarn ayrlmasnda kullanlan lye uygun
olarak, en ok bir yl veya iletmenin normal faaliyet dnemi sonunda denecek u yabanc
kaynaklar kapsar;
o Mali Borlar
o Ticari Borlar
o Dier Borlar
o Alnan Avanslar
o denecek Vergi ve Dier Ykmllkler
o Bor ve Gider Karlklar
o Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gider Tahakkuklar
o Dier Ksa Vadeli Yabanc Kaynaklar
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Uzun vadeli yabanc kaynaklar, kredi kurumlarndan, sermaye piyasasndan ve iletmenin

ilikide bulunduu nc kiilerden salanan ve bir yldan fazla vadeli olan aadaki iletme
borlarn kapsar;
o Mali Borlar
o Ticari Borlar
o Dier Borlar
o Alnan Avanslar
o denecek Vergi ve Dier Ykmllkler
o Bor ve Gider Karlklar
o Gelecek Yllara Ait Giderler ve Gider Tahakkuklar
o Dier Uzun Vadeli Yabanc Kaynaklar
z Kaynaklar; iletme sahip veya ortaklarnn bilano tarihinde iletmeye yapm olduklar
sermaye yatrmlarnn tutarn gsteren denmi sermaye ile sermaye uzantlarnn
gsterildii grup olup ierdii hesaplar yledir:
o denmi Sermaye
o Sermaye Yedekleri
o Kar Yedekleri
o Gemi Yllar Karlar
o Gemi Yllar Zararlar
o Dnem Net Kar (Zarar)
Bu aklamalarnzdan sonra bilanoyu u ekilde formle edebiliriz.

AKTF TOPLAMI (VARLIKLAR TOPLAMI) = PASF TOPLAMI (KAYNAKLAR TOPLAMI)
AKTF TOPLAMI = DNEN VARLIKLAR + DURAN VARLIKLAR
PASF TOPLAMI =
(+) KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR
(+) UZUN VADEL YABANCI KAYNAKLAR
(+) Z KAYNAKLAR
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
ZET BLANO FORMATI

DNEN VARLIKLAR
HAZIR DEERLER
MENKUL KIYMETLER
TCAR ALACAKLAR
DER ALACAKLAR
STOKLAR
YILLARA YAYGIN NAAT VE ONARIM MAL.
GELECEK AYLARA AT GDERLER VE GELR
TAH.
DER DNEN VARLIKLAR
DURAN VARLIKLAR
TCAR ALACAKLAR
DER ALACAKLAR
MAL DURAN VARLIKLAR
MADD DURAN VARLIKLAR
MADD OLMIYAN DURAN VARLIKLAR
ZEL TKENMEYE TAB VARLIKLAR
GELECEK YILLARA AT GDERLER VE GELR
TAH.
DER DURAN VARLIKLAR
KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR
MAL BORLAR
TCAR BORLAR
DER BORLAR
ALINAN AVANSLAR
YILLARA YAYGIN NAAT VE ONARIM HAK.
DENECEK VERG VE DER YKMLLK
BOR VE GDER KARILIKLARI
GELECEK AYLARA AT GELRLER VE GDER

TAH.
DER KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR
UZUN VADEL YABANCI KAYNAKLAR
MAL BORLAR
TCAR BORLAR
DER BORLAR
ALINAN AVANSLAR
BOR VE GDER KARILIKLARI
GELECEK YILLARA AT GELRLER VE GDER
TAH.
DER UZUN VADEL YABANCI KAYNAKLAR
Z KAYNAKLAR
AKTF TOPLAMI
(VARLIKLAR TOPLAMI)
DENM SERMAYE
SERMAYE YEDEKLER
KAR YEDEKLER
GEM YILLAR KARLARI
GEM YILLAR ZARARLARI (-)
DNEM NET KARI (ZARARI)
PASF TOPLAMI
(KAYNAKLAR TOPLAMI)
FNANSAL ANALZ
Ynetim Arac Olarak
Cihangir SANN
DETAYLI BLANO FORMATI

AKTF(VARLIKLAR)
DNEN VARLIKLAR
1
10
A-Hazr Deerler
100
1-Kasa
101
2-Alnan ekler
102
3-Bankalar
103
4-Verilen ekler ve deme Emirleri(-)
108
B-Menkul Kymetler
110
1-Hisse Senetleri
111
2-zel Kesim Tahvil,Senet ve Bonolar
112
3-Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonolar
118
4-Dier Menkul Kymetler

5-Menkul Kymetler Deer Dkl Karl(-)
12
C-Ticari Alacaklar
120
1-Alclar
121
2-Alacak Senetleri
122
3-Alacak Senetleri Reeskontu(-)
124
4--Kazanlmam Finansal Kiralama Faiz Gelirleri(-)
126
5-Verilen Depozito ve Teminatlar
127
6-Dier Ticari Alacaklar
128
7-pheli Ticari Alacaklar
129
13
1-Ortaklardan Alacaklar
132
2-tiraklerden Alacaklar
133
3-Bal Ortaklklardan Alacaklar
135
4-Personelden Alacaklar
136
5-Dier eitli Alacaklar
137
6-Dier Alacak Senetleri Reeskontu (-)
138
7-pheli Dier Alacaklar
15
1-lk Madde ve Malzeme
151
2-Yar Mamller-retim
152
3-Mamller
153
4-Ticari Mallar
157
5-Dier Stoklar
158
6-Stok Deer Dkl Karl (-)
159
7-Verilen Sipari Avanslar
17
F-Yllara Yaygn naat ve Onarm Maliyetleri
170
1-Yllara Yaygn naat ve Onarm Maliyetleri
178
2-Yllara Yaygn naat Enflasyon Dzeltme Hesab
18
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
3- Taeronlara Verilen Avanslar

G-Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahakkkuklar
180
1-Gelecek Aylara Ait Giderler
181
2-Gelir Tahakkuklar
19
H-Dier Dnen Varlklar
190
0,00
0,00
8-pheli Dier Alacaklar Karl (-)

E-Stoklar
150
179
0,00
0,00
8-pheli Ticari Alacaklar Karl (-)

D-Dier Alacaklar
131
139
31 Aralk 06
5-Dier Hazr Deerler
11
119
31 Aralk 05
1- Devreden KDV
FNANSAL ANALZ
Ynetim Arac Olarak
191
2-ndirilecek KDV
192
3-Dier KDV
193
4-Pein denen Vergiler ve Fonlar
195
5- Avanslar
196
6-Personel Avanslar
197
7-Saym ve Tesellm Noksanlar
198
8-Dier eitli Dnen Varlklar
199
9-Dier eitli Dnen Varlklar Karl(-)
2
22
DURAN VARLIKLAR
A-Ticari Alacaklar
220
1-Alclar
221
2-Alacak Senetleri
222
3-Alacak Senetleri Reeskontu(-)
224
4--Kazanlmam Finansal Kiralama Faiz Gelirleri(-)
226
229
6-pheli Alacaklar Karl(-)
23
B-Dier Alacaklar
231
232
233
3-Bal Ortaklklardan Alacaklar
235
4-Personelden Alacaklar
236
237
6-Dier Alacak Senetleri Reeskontu(-)
239
24
1-Bal Menkul Kymetler
241
2-Bal Menkul Kymetler Deer Dkl Karl(-)
242
3-tirakler
243
4-tiraklere Sermaye Taahhtleri(-)
244
5-tirakler Sermaye Paylar Deer Dkl Karl(-)
245
6-Bal Ortaklklar
246
247
7-Bal Ortaklklara Sermaye Taahhtleri(-)
249
25
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
7-pheli Dier Alacaklar Karl(-)

C-Mali Duran Varlklar
240
248
Cihangir SANN
8-Bal Ortaklklar Sermaye Paylar Deer Dkl Karl(-)

9-Dier Mali Duran Varlklar
10-Dier Mali Duran Varlklar Karl(-)
D-Maddi Duran Varlklar
250
1-Arazi ve Arsalar
251
2-Yeralt ve Yerst Dzenleri
252
3-Binalar
253
4-Tesis,Makine ve Cihazlar
254
5-Tatlar
255
6-Demirbalar
256
7-Dier Maddi Duran Varlklar
257
8-Birikmi Amortismanlar(-)
258
9-Yaplmakta Olan Yatrmlar
259
10-Verilen Avanslar
26
E-Maddi Olmayan Duran Varlklar
260
1-Haklar
261
2-erefiye
262
3-Kurulu ve rgtlenme Giderleri
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
263
4-Aratrma ve Gelitirme Giderleri
264
5-zel Maliyetler
267
6-Dier Maddi Olmayan Duran Varlklar
268
269
27
8-Verilen Avanslar
F-zel Tkenmeye Tabi Varlklar
271
1-Arama Giderleri
272
2-Hazrlk ve Gelitirme Giderleri
277
3-Dier zel Tkenmeye Tabi Varlklar
278
4-Birikmi Tkenme Paylar(-)
279
28
280
Cihangir SANN
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
5-Verilen Avanslar
G-Gelecek Yllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkuklar
1-Gelecek Yllara Ait Giderler
281
2-Gelir Tahakkuklar
29
H-Dier Duran Varlklar
291
1-Gelecek Yllarda ndirilecek KDV
292
2-Dier KDV
293
3- Gelecek Yllar htiyac Stoklar
294
4-Elden karlacak Stoklar ve Maddi Duran Varlklar
295
297
6-Dier eitli Duran Varlklar
298
7-Stok Deer Dkl Karl(-)
299
AKTF(VARLIKLAR) TOPLAMI
PASF ( KAYNAKLAR)
0,00
31 Aralk 05
3 KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR

30
A-Mali Borlar
300
1-Banka Kredileri
301
2-Finansal Kiralama lemlerinden Borlar
302
3-Ertelenmi Finansal Kiralama Borlanma Maliyetleri(-)
303
4-Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri
304
5-Tahvil,Anapara,Bor Taksit ve Faizleri
305
6-karlm Bonolar ve Senetler
306
7-karlm Dier Menkul Kymetler
308
8-Menkul Kymetler hra Fark(-)
309
9-Dier Mali Borlar
32
B-Ticari Borlar
320
1-Satclar
321
2-Bor Senetleri
322
3-Bor Senetleri Reeskontu(-)
326
4-Alnan Depozito ve Teminatlar
329
33
0,00
31 Aralk 06
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
5-Dier Ticari Borlar

C-Dier Borlar
331
1-Ortaklara Borlar
332
2-tiraklere Borlar
333
3-Bal Ortaklklara Borlar
335
4-Personele Borlar
336
5-Dier eitli Borlar
10
Ynetim Arac Olarak
337
34
340
349
35
FNANSAL ANALZ
6-Dier Bor Senetleri Reeskontu(-)

D-Alnan Avanslar
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
2- Alnan Dier Avanslar

E-Yllara Yaygn naat ve Onarm Hakedileri
1-Yllara Yaygn naat ve Onarm Hakedi Bedelleri
358
2-Yllara Yaygn naat Enflasyon Dzeltme Hesab
360
0,00
1- Alnan Sipari Avanslar
350
36
Cihangir SANN
F-denecek Vergi ve Dier Ykmllkler

1-denecek Vergi ve Fonlar
2-denecek Sosyal Gvenlik Kesintileri

3-Vadesi Gemi Ertelenmi veya Taksitlendirilmi Vergi ve Dier
368 Ykmllkler
361
369
37
4-denecek Dier Ykmllkler

G-Bor ve Gider Karlklar
370
1-Dnem Kr Vergi ve Dier Yasal Ykmllkler Karlklar
371
2-Dnem Krnn Pein denen Vergi ve Dier Ykmllkler(-)
372
3-Kdem Tazminat Karl
373
4-Maliyet Giderleri Karl
379
5-Dier Bor ve Gider Karlklar
38
H-Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider Tahakkuklar
380
1-Gelecek Aylara Ait Gelirler
381
2-Gider Tahakkuklar
39
I-Dier Ksa Vadeli Yabanc Kaynaklar
391
1-Hesaplanan KDV
392
2-Dier KDV
393
3-Merkez ve ubeler Cari Hesab
397
4-Saym ve Tesellm Fazlalar
398
5-Dier eitli Yabanc Kaynaklar
4 UZUN VADEL YABANCI KAYNAKLAR

40
A-Mali Borlar
400
1-Banka Kredileri
401
2-Finansal Kiralama lemlerinden Borlar
402
3-Ertelenmi Finansal Kiralama Borlanma Maliyetleri(-)
405
4-karlm Tahviller
407
5-karlm Dier Menkul Kymetler
408
6-Menkul Kymetler hra Fark(-)
409
42
1-Satclar
421
2-Bor Senetleri
422
3-Bor Senetleri Reeskontu(-)
426
4-Alnan Depozito ve Teminatlar
43
1-Ortaklara Borlar
432
2-tiraklere Borlar
433
436
4-Dier eitli Borlar
437
5-Dier Bor Senetleri Reeskontu(-)
44
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00

C-Dier Borlar
431
438
0,00
7-Dier Mali Borlar.

B-Ticari Borlar
420
429
0,00
6-Kamuya Olan Ertelenmi ve Taksitlendirilmi Borlar

D-Alnan Avanslar
11
Ynetim Arac Olarak
440
449
47
472
479
48
480
481
49
FNANSAL ANALZ
1-Alnan Sipari Avanslar

2-Alnan Dier Avanslar
E-Bor ve Gider Karlklar
G-Dier Uzun Vadeli Yab. Kaynakl.

2-Tesise Katlma Paylar
499
3-Dier e. Uzun Vadeli Yab. Kayn.
A-denmi Sermaye
1-Sermaye
501
2-denmemi Sermaye(-)
502
3-Sermaye Dzeltmesi Olumlu Fark.
1-Hisse Senedi hra Primleri
521
2-Hisse Senedi ptal Karlar
522
3-M.D.V. Yeniden Deerl. Artl.
523
4-tirakler Yeniden Deerleme Artlar
524
5-Maliyet Bedeli Art Fonu
529
5-Dier Sermaye Yedekleri

C-Kar Yedekleri
540
1-Yasal Yedekler
541
2-Stat Yedekleri
542
3-Olaanst Yedekler
548
4-Dier Kar Yedekleri
549
57
1-Gemi Yllar Karlar
58
E-Gemi Yllar Zararlar(-)
59
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
5-zel Fonlar
D-Gemi Yllar Karlar
570
580
0,00
4-Sermaye Dzeltmesi Olumsuz Farklar(-)

B-Sermaye Yedekleri
520
54
0,00
V-Z KAYNAKLAR
500
52
0,00
1-Gelecek Yllara Ait Gelirler

2-Gider Tahakkuklar
493
503
0,00
2-Dier Bor ve Gider Karlklar

F-Gelecek Yllara Ait Gelirler ve Gider Tahakkuklar
1-Gelecek Yllara Ertelenen veya Terkin Edilecek KDV
50
0,00
1-Kdem Tazminat Karlklar
492
Cihangir SANN
1-Gemi Yllar Zararlar(-)

F-Dnem Net Kar (Zarar)
590
1-Dnet Net Kar
591
2-Dnem Net Zarar(-)
PASF(KAYNAKLAR) TOPLAMI
0,00
0,00
12
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
GELR TABLOSU
Gelir tablosu iletmenin belli bir dnemde elde ettii tm gelirler ile ayn dnemde katland btn
maliyet ve giderleri ve bunlarn sonucunda iletmenin elde ettii dnem net karn veya dnem net
zararn gsteren tablodur.
Gelir tablosunun dzenlenmesinde esas faaliyetlerden salanan gelir ile sreklilik gsteren dier
olaan faaliyetlerden salanan gelir ayr gsterildii gibi, sreklilik gstermeyen olaand gelirler de
ayr olarak gsterilir. Buna gre, esas faaliyetler iin yaplan giderler ile sreklilik gsteren dier
olaan faaliyet giderleri ve sreklilik gstermeyen olaand giderler ayr ayr gsterilir.
Gelir Tablosu Ana Hesaplar:
Brt Satlar
o letmenin esas faaliyetleri erevesinde satlan mal yada hizmetler karlnda alnan
yada tahakkuk ettirilen toplam deerleri kapsar. Satlan mal ve hizmetlerle ilgili
sbvansiyonlar, sat tarihindeki vade farklar, ihracatla ilgili dnem iinde ortaya
kan kur farklar, vergi iadeleri brt satlar iinde gsterilir. Brt satlara KDV
dahil edilmez. Holding ana irketinin, kendisine bal yurtii ve yutd ortaklklardan
elde ettii gelirler ana irketin esas faaliyet gelirini oluturduundan bu blmdeki
hesapta yer alr.
Sat ndirimleri
o Net sat haslatna ulaabilmek iin brt satlardan indirilmesi gereken deerleri
kapsar. Sattan iadeler, sat iskontolar ve dier indirimler eklinde detaylandrlr.
Satlarn Maliyeti
o letmenin dnem iindeki stok hareketleri ile satlan mamul, yar mamul, ilk madde
ve malzeme ile ticari mal gibi maddelerin ve satlan hizmetlerin maliyetini kapsar.
Baka bir deyile dnem iinde alclara satlan ya da devredilen mal ve hizmetlerin
retimi yada satn alnmas iin yaplan tm giderleri ierir.
Faaliyet Giderleri
o letmenin esas faaliyeti ile ilgili bulunan ve retim maliyetlerine yklenmeyen
aratrma ve gelitirme giderleri, pazarlama-sat-datm giderleri ve genel ynetim
giderlerinden oluan hesap grubudur.
Dier Faaliyetlerden Olaan Gelir ve Karlar
o letmenin esas faaliyeti dnda itiraklerden ve bal ortaklklardan elde edilen
temett geliri ile faiz ve dier temett gelirleri, temerrt faizleri, kambiyo karlar, kira
gelirleri, menkul kymet sat karlar gibi dier faaliyetlerden elde edilen olaan gelir
ve karlardan oluur.
Dier Faaliyetlerden Olaan Gider ve Zararlar
o letmenin esas faaliyetleri dnda kalan olaan faaliyetlerle ilgili gider ve zararlar
ierir.
Finansman Giderleri
o letmenin borland tutarlarla ilgili olarak katlanlan ve varlklarn maliyetine
eklenmemi bulunan faiz, kur farklar, kredi komisyonlar ve benzeri dier giderleri
kapsar.
Olaand Gelir ve Karlar
o letmenin olaan faaliyetlerinden bamsz olan ve bu nedenle arzi nitelik tayan
duran varlklarn satlarndan elde edilen karlar ile olaan d olay ve gelimeler
nedeniyle ortaya kan gelir ve karlarn yer ald hesap grubudur.
13
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Olaand Gider ve Zararlar

o letmenin olaan faaliyetlerinden bamsz olan ve bu nedenle sk sk ve dzenli
olarak ortaya kmas beklenmeyen ilem ve olaylardan kaynaklanan gider ve
zararlarn yer ald hesap grubudur.
Dnem Kar veya Zarar
o Dnem sonunda iletmenin kar m yoksa zarar m ettiinin sonucunu gsteren
hesaptr. letme bu hesapta oluan kar zerinden vergi der.
Dnem Kar Vergi ve Dier Yasal Ykmllk Karlklar
o Dnem kar zerinden, ilgili mevzuat hkmlerine gre hesaplanan vergi ve yasal
ykmllkler bu hesapta yer alr.
Dnem Net Kar
o Dnem karndan, dnem kar vergi ve dier yasal ykmllk karlklar dlnce
dnem net karna ulalr. Dnem net kar, iletmenin vergi sonras ulat net kardr.
DETAYLI GELR TABLOSU FORMATI

31-12-2006
60 BRT SATILAR
0,00
600
601
602
Yurtii Satlar
Yurtd Satlar
Dier Gelirler
61 SATI NDRMLER(-)
0,00
610
611
Sattan adeler(-)
Sat skontolar(-)
612
Dier ndirimler(-)
NET SATILAR
0,00
62 SATILARIN MALYET(-)
0,00
620
621
622
Satlan Mamuller Maliyeti(-)

Satlan Ticari Mallar Maliyeti(-)
Satlan Hizmet Maliyeti(-)
623
Dier Satlarn Maliyeti(-)
BRT SATI KARI VEYA ZARARI
0,00
63 FAALYET GDERLER(-)
0,00
630
631
Aratrma ve Gelitirme Giderleri(-)

Pazarlama. Sat ve Datm Giderleri(-)
632
Genel Ynetim Giderleri(-)
FAALYET KARI VEYA ZARARI
0,00
64 DER FAAL. OLAAN GELR VE KARLAR

640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
0,00
tiraklerden Temett Gelirleri
Bal Ortaklklardan Temett Gelirleri
Faiz Gelirleri
Komisyon Gelirleri
Konusu Kalmayan Karlklar
Menkul Kymet Sat Karlar
Kambiyo Karlar
Reeskont Faiz Gelirleri
Enflasyon Dzeltmesi Karlar
Faaliyetle lgili Dier Gelir ve Karlar
14
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
65 DER FAAL. OLAAN GD. VE ZARAR(-)

653
654
655
656
657
658
659
0,00
Komisyon Giderleri (-)
Karlk Giderleri (-)
Menkul Kymet Sat Zararlar (-)
Kambiyo Zararlar (-)
Reeskont Faiz Giderleri (-)
Enflasyon Dzeltmesi Zararlar (-)
Dier Gider ve Zararlar (-)
66 FNANSMAN GDERLER(-)
0,00
660
Ksa Vadeli Borlanma Giderleri
661
Uzun Vadeli Borlanma Giderleri
OLAAN KAR VEYA ZARAR
0,00
67 OLAANDII GELR VE KARLAR

671
679
0,00
nceki Dnem Gelir ve Karlar
Dier Olaand Gelir ve Karlar
68 OLAANDII GDER VE ZARARLAR(-)
0,00
680
681
almayan Ksm Gider ve Zararlar

nceki Dnem Gider ve Zararlar
689
Dier Olaand Gider ve Zararlar
69 690.DNEM KARI VEYA ZARARI

691
692.DNEM NET KARI VEYA ZARARI
0,00
Dnem Kar Vergi ve Yasal Ykmllk
Karlklar (-)
0,00
15
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
SATILARIN MALYET TABLOSU

Gelir tablosundaki satlarn maliyeti ksm iletmenin dnem iindeki stok hareketleri ile satlan mamul,
ilk madde ve malzeme ile ticari mal gibi maddelerin ve satlan hizmetlerin maliyetini gstermek zere
ayr bir tablo halinde dzenlenir.Bu tablo, gelir tablosunun ekini oluturur ve gelir tablosunu tamamlar.
Satlarn maliyeti tablosunun ana kalemleri aada aklanmtr:
A Direkt lk Madde ve Malzeme Giderleri : Mamuln bnyesine giren mamuln temel esini
oluturan ve mamuln bnyesine dorudan yklenebilen maddelerin kullanm bu grupta yer alr.
retimde kullanlmayan ve satlan ilk madde ve malzemenin maliyeti, tablonun ticari faaliyete ilikin
blmnde dikkate alnr.
B Direkt ilik Giderleri : Mamul meydana getirmek iin harcanan ve maliyetlere dorudan
yklenebilen direkt iilik giderlerini ierir.
C Genel retim Giderleri : retim faaliyetleri ve bu faaliyetlerle ilgili olarak yaplan hizmetlere
ilikin direkt ilk madde ve malzeme ile direkt iilik giderleri dnda kalan giderleri ierir.
D Yar Mamul Stoklarnda Deiim : Henz mamul haline gelmemi fakat ilk madde ve malzeme
ile iilik ve genel retim giderlerinden pay alm, retim aamasndaki maddelerin dnem ba stoku
ile dnem sonu stoku arasndaki fark bu grupta yer alr.
E Mamul Stoklarnda Deiim : Direkt ilk madde ve malzeme, direkt iilik, genel retim giderleri
ve yar mamul kullanm tutarlarnn toplam retim maliyetini veri.r Dnem ba mamul stoku ile
dnem sonu mamul stoku ve mamullerinin bir blmn i tketimde kullanan iletmelerde, sz
konusu tketim miktarnn toplam arasndaki fark "Mamul Stoklarnda Deiim" tutarn oluturur.
Bu tutarn retim maliyetine eklenmesi veya karlmas ile satlan mamul maliyetine ulalr.
letmenin satlan mamul maliyeti, satlan ticari mal maliyeti ve satlan hizmet maliyetinin toplam, gelir
tablosunda "Satlarn Maliyeti" blmnde yer alan tutarlar ifade eder.
16
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
SATILARIN MALYET TABLOSU FORMATI

RETM MALYETLER
A. Dolaysz lk Mad. ve Malz. Gid.
B. Dolaysz ilik Giderleri
C. Genel retim Giderleri
D. Yar Mamul Kullanm
1. Dnem Ba Stok (+)
2. Dnem Sonu Stok (-)
RETLEN MAMUL MALYET

E. Satn Alnan Mamul
F. Mamul Stoklarnda Deiim
1. Dnem Ba Stok (+)
I. SATILAN MAMUL MALYET (I)

TCAR FAALYET
A. Dnem Ba Emtia Stoku (+)
B. Dnem i Allar (+)
C. Dnem Sonu Emtia Stoku (-)
II. SATILAN EMTA MALYET (II)

III. SATILAN HZMET MALYET (III)
SATILARIN MALYET (I + II + III)
17
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
FON AKIM TABLOSU

Fon akm tablosu bir iletmenin mali faaliyetlerini fonlarn elde edildikleri kaynaklar ve kullanldklar
yerler bakmndan gsteren finansal bir tablodur. Fon akm tablosunun dzenleni amac bir iletmenin
finansman ve yatrm faaliyetlerinin ve dnem ii mali durumundaki deiiklikleri kapsayan bilgilerin
finansal tablo kullanclarna sunulmasdr.
Bir baka ifadeyle, fon akm tablosu, belli bir hesap dneminde bir iletmenin, salad fon
kaynaklarn ve bunlarn kullanm yerlerini gsteren tablodur. Bu tabloda, fon kavram tm finansal
aralar kapsar.
FON AKIM TABLOSUNUN

ANLAMLAR:
ANA
KALEMLER
VE
FADE
ETTKLER
A) FON KAYNAKLARI
1. Faaliyetlerden Salanan Kaynaklar: Bu balk da iletmenin olaan faaliyetlerinden salanan net
kaynak tutar gsterilir.
Bu kalemin hesaplanmasnda, gelir tablosundaki olaan kr bir fon kayna olarak dikkate alnr. Bu
tutara, krn oluumuna etki eden ancak, gerek anlamda bir fon hareketi salamayan giderler eklenir,
fon hareketi salamayan gelirler ise indirilir.
Fon k gerektirmedii iin eklenmesi gereken giderler; amortismanlar, karlklar ve gelecek aylara
ait giderlerin dneme ilikin paylardr. Olaan kr olumlu etkilemekle birlikte, fon girii salamayan
gelecek aylara ait gelirlerin bu dneme ilikin paylar ve konusu kalmayan karlklar bu krdan
indirilir.
2. Olaand Faaliyetlerden Salanan Kaynaklar: Bu grupta, iletmenin sreklilik gstermeyen
olaand ilemlerinden dolay salad net fon tutar gsterilir.
Olaand gelir ve krlar ile olaand gider ve zararlar arasndaki pozitif fark gsteren olaand
kra, fon k gerektirmeyen kalemler eklenir ve fon girii salamayan kalemler bu krdan indirilir.
Duran varlk satlarndan salanan kaynan sat tutar zerinden fon akm tablosunda yer almas
gerektiinden, olaand gelir ve krlara kaydedilen duran varlk sat kr veya zararnn gerekli
dzeltmeyi yapmak zere, olaand kra; d uran varlk sat zarar eklenir ve duran varlk sat kr ise
indirilir.
3. Dnen Varlklar Tutarndaki Azallar: Dnen varlklarn brt tutarlarnda ortaya kan azallar
ifade eder.
4. Duran Varlklar Tutarndaki Azallar: Duran varlklarn tutarndaki azallar da bir fon kaynadr
Duran varlk satndan salanan kaynaklar sat tutar zerinden tabloda gsterilir.
5. Ksa Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Artlar: Bilanolardaki bor ve gider karlklar dnda,
ksa vadeli yabanc kaynak kalemlerindeki artlar gsterir.
6. Uzun Vadeli Yabanc Kaynaklardaki artlar: letmenin bilanoda yer alan bor ve gider
karlklar dnda, uzun vadeli yabanc kaynak artlarn ifade eder.
7. Sermaye Artrm: letmenin sermayesinde d kaynaklardan salanan art tutarlarn ifade eder.
8. Hisse Senetleri hra Primleri: Cari dnemle ilgili ihra primi tutarlar da bir fon kaynadr.
18
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
B FON KULLANIMLARI :
1. Faaliyetle Zarar le lgili Fon Kullanm: letmenin dnem faaliyetini zararla kapatmas halinde
bu zarar tutar bir kaynak kullanmdr.
Fon k gerektirmeyen giderler, olaan zarar azaltr. Buna karlk, fon girii salamayan gelirler,
olaan zarar artrr. Bu ekleme ve indirimler sonucunda pozitif bir tutarn ortaya kmas durumunda;
sz konusu tutar, fon kayna olarak dikkate alnr.
2. Olaand Faaliyetlerle lgili Kullanmlar: Olaand gelir ve krlar i1e olaand gider ve
zararlar arasndaki negatif fark, olaand zarar ifade eder. Bu olaand zarara, fon kn
gerektirmeyen kalemlerin eklenmesi ve fon girii salamayan kalemlerin indirilmesi sonucunda
bulunan negatif fark, olaand faaliyetlerle ilgili fon kullanmdr. Bu farkn pozitif bir tutar olmas
durumunda, fon kayna olarak dikkate alnmas gerekir.
3. denen Vergi Ve Benzerleri: Bir nceki dnem krndan denen kurumlar ve gelir vergileri ile
dier kesinti kalemlerini gsterir.
4. denen Temettler: Bir nceki dnem krndan pay sahiplerine ve dier kiilere denen
temettleri ve yedeklerden datlan temettleri ifade eder.
5. Dnen Varlklarn Tutarndaki Artlar: letmenin dnen varlklarnn brt tutarlarnda meydana
gelen artlar ifade eder.
6. Duran Varlklarn Tutarndaki Artlar: Yeniden deerlemeden kaynaklananlar dnda, duran
varlklarn brt tutarnda, ortaya kan artlar ierir.
7. Ksa Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Azallar: letmenin bor ve gider karlklar dnda, ksa
vadeli yabanc kaynak kalemlerindeki azallar ifade eder.
8. Uzun Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Azallar: letmenin bor ve gider karlklar dndaki,
uzun vadeli yabanc kaynaklarnda ortaya kan azallar ifade eder.
9. Sermayedeki Azal: lgili mevzuat uyarnca sermayede yaplan indirim tutarlarn ifade eder.
19
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
FON AKIM TABLOSU FORMATI

A. KAYNAKLAR
1. Faaliyet Karndan Salanan Kaynak
a. Faaliyet Kar
b. Amortismanlar (+)
c. Fon k Gerektirmeyen Dier Giderler (+)
d. Fon Girii Salamayan Gelirler (-)
2. Olaanst Kardan Salanan Kaynak
a. Olaanst Kar
b. Fon k Gerektirmeyen Giderler (+)
c. Fon Girii Salamayan Gelirler (-)
3. Dnen Varlklarn Tutarnda Azal
4. Duran Varlklarn Tutarnda Azal
5. Ksa Vadeli Borlarda Art
(Bor ve Gider Karlklarn Kapsamaz)
6. Uzun Vadeli Borlarda Art
7. Sermaye Artrm (Nakit)
8. Emisyon Primi
9. Net Parasal Pozisyon
B. KAYNAK KULLANIMLARI
1. Faaliyet Zararndan Dolay Kaynak Kullanm
a. Faaliyet Zarar
d. Fon Girii Salamayan Dier Gelirler (-)
2. Olaanst Zarardan Dolay Kaynak Kullanm
a. Olaanst Zarar
b. Fon k Gerektirmeyen Dier Giderler (+)
3. denen Vergi ve Benzerleri
(Bir nceki Dnem Karndan denen)
4. denen Temettler
5. Dnen Varlklarn Tutarnda Art
6. Duran Varlklarn Tutarnda Art
7. Ksa Vadeli Borlarda Azal
8. Uzun Vadeli Borlarda Azal
9. Sermayede Azal
FON KAYNAKLARI = FON KULLANIMLARI
20
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
NAKT AKIM TABLOSU

Bir iletmede belli bir dnemde oluan nakit akn aklayan tablo olan nakit akm tablosunun ana
kalemleri aada aklanmtr. Bu hesap kalemleri deerlendirilirken amortismanlar, karlklar,
reeskontlar, vazgeilen alacaklar, nceki dnem gelir, kr, gider ve zararlar gibi nakit giri veya kn gerektirmeyen tutarlarn dikkate alnmas gerekir.
A Dnem Ba Nakit Mevcudu :
letmenin dnem banda kasa ve bankalarda bulunan nakit mevcudunu ifade eder. Herhangi bir vade
tamayan ve ibraz edildiklerinde tahsili mmkn bulunan ekler, nakit mevcudu iinde
deerlendirilir.
B Dnem ii Nakit Girileri :
1. Satlardan Elde Edilen Nakit: letmenin esas faaliyeti ile ilgili mal ve hizmet satlarndan
salanan nakit girilerini gsterir. Bu tutarn bulunmasnda, net sat haslatna satlardan doan
alacaklardaki azallar eklenir, artlar ise indirilir.
2. Dier Faaliyetlerden Olaan Gelir ve Krlardan Dolay Salanan Nakit: Gelir tablosunda dier
faaliyetlerden olaan gelir ve krlar olarak tanmlanan kalemlerde salanan nakit girileri bu grupta
yer alr. Bu tutarn bulunabilmesi iin, dier faaliyetlerden olaan gelir ve krlar olarak tanmlanan
kalemler toplamndan henz nakit girii salamayan ve tahakkuk esasna gre domu bulunan gelirler
ile daha nceki dnemlerde pein tahsil edilmi olup da bu dneme yansyan gelecek aylara ait gelirler
hesabndaki azallar indirilir. Ayrca konusu kalmayan karlklar gibi nakit girii salamayan kalemler
toplamdan karlr.
3. Olaand Gelir ve Krlardan Salanan Nakit: Gelir tablosunda olaand gelir ve kr
kalemleri olarak tanmlanan faaliyetlerden salanan nakit girilerini ierir. Bu tutarn bulunmasnda,
toplamdan tahakkuk esasna gre domu henz tahsil edilmemi gelirler ile nceki dnemlerde tahsil
edilip bu dneme yansyan tutarlar veya hibir zaman nakit hareketi dourmayacak kalemler indirilir.
4. Ksa Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Artlardan Salanan Nakit: Esas faaliyet konusunu
ilgilendiren mal ve hizmet almlarndan doan ticari borlar dnda kalan, ksa vadeli borlanmalar
nedeniyle salanan nakit girilerini ifade eder. Bunlardan menkul kymet ihrac nedeniyle salanan
nakit girileri, banka kredileri ve dier ksa vadeli yabanc kaynak artlar ayr ayr gsterilir.
5. Uzun Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Artlardan Salanan Nakit: Esas faaliyet konusunu
ilgilendiren mal ve hizmet almlarndan doan ticari borlanmalar dnda kalan uzun vadeli
borlanmalardan kaynaklanan nakit girilerini gsterir. Uzun vadeli menkul kymet ihrac nedeniyle
ortaya kan nakit girileri ile alnan krediler ve dier uzun vadeli yabanc kaynak artlar ayr ayr
gsterilir.
6. Sermaye Artrmndan Salanan Nakit: Sermaye artrm nedeniyle salanan nakit bu grupta yer
alr.
7. Hisse Senedi hra Primlerinden Salanan Nakit: Hisse senedi ihra primlerinden salanan
nakdi ierir.
8. Dier Nakit Girileri: Menkul kymetlerde, esas faaliyet konusu satlardan kaynaklananlar
dndaki alacaklarda, dier dnen varlklarda ve duran varlklarda azallar gibi nakit girii salayan
unsurlar ierir.
C Dnem i Nakit klar :
1. Maliyetlerden Kaynaklanan Nakit klar: Maliyetten kaynaklanan nakit kna
ulalabilmesi iin; satlarn maliyeti ile stoklardaki artlarn ve almlardan doan borlardaki
azallarn toplanmas ve bu tutardan amortisman gibi nakit kn gerektirmeyen giderler ile esas
21
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
faaliyet konusunu ilgilendiren almlar nedeniyle ortaya kan borlardaki artlarn ve stoklardaki
azallarn indirilmesi gerekir.
2. Faaliyet Giderlerine likin Nakit klar: Aratrma ve gelitirme giderleri, pazarlama, sat ve
datm giderleri ile genel ynetim giderleri nedeniyle yaplan nakit klarn ifade eder.
Amortismanlar ve karlklar gibi nakit k gerektirmeyen kalemler ile tahakkuk esasna gre
domu ancak henz denmemi giderler ve gemi dnemlerde denmi gelecek aylara ait giderlerin
bu dneme ilikin paylar faaliyet giderlerinin altnda bir indirim kalemi olarak yer alr.
3. Dier Faaliyetlerden Olaan Gider ve Zararlara likin Nakit klar: Dier faaliyetlerle ilgili
olaan gider ve zararlar nedeniyle yaplan demeleri ierir. Bu tutarn bulunmasnda, dier faaliyetlerden
olaan gider ve zararlardan amortisman, karlklar ve nakit k gerektirmeyen dier gider ve
zararlar ve tahakkuku yaplm ancak henz denmemi veya gemi dnemlerde pein denmi
gelecek aylara ait giderlerin bu dneme ilikin paylar indirilir.
4. Finansman Giderlerinden Dolay Nakit k: Maliyetlere yklenemeyen finansman
giderlerinden dolay ortaya kan nakit kn ifade eder.
5. Olaand Gider ve Zararlardan Dolay Nakit k:
Gelir tablosunda olaand gider ve zarar kalemleri olarak tanmlanan faaliyetlerden kaynaklanan
nakit klarn ifade eder.
6. Duran Varlk Yatrmlarna likin Nakit klar:
Duran varlk yatrmlar nedeniyle yaplan nakit harcama tutarlarn ierir.
7. Ksa
Vadeli
Yabanc
Kaynak
demeleri:
Bilanonun,
faaliyet nedeniyle ortaya kan ticari borlanmalar dndaki ksa vadeli yabanc kaynak kalemlerinde
demeler sonucu ortaya kan azalmalar ifade eder. Menkul kymetler anapara demeleri, alnan
kredilerin anapara demeleri ve dier demeler ayr ayr gsterilir. Vergi ve temett demeleri bu
balk da gsterilmez.
8. Uzun Vadeli Yabanc Kaynak demeleri: Bilanoda yer alan faaliyet nedeniyle ortaya kan ticari
borlanmalar dndaki uzun vadeli yabanc kaynak demeleri sonucu meydana gelen azalmalar, bu
grup da yer alr. Menkul kymetler anapara demeleri, alnan krediler anapara demeleri ve dier demeler ayr ayr gsterilir.
9. denen Vergi ve Benzerleri: Dnem iinde denen kurumlar ve gelir vergileri ile dier kesinti
kalemlerini ierir.
10. denen Temettler: Dnem iindeki temett demeleri nedeniyle ortaya kan nakit klarn
ierir.
11. Dier Nakit klar: Menkul kymetlerde, satlardan doanlar hari olmak zere alacaklarda ve
dier dnen varlklarda ortaya kan artlar nedeniyle nakit kna yol aan unsurlar ifade eder.
D Dnem Sonu Nakit Mevcudu:
letmenin dnem sonunda kasa ve bankalarda bulunan nakit mevcudunu ifade eder. Herhangi bir vade
tamayan, ibraz edildiklerinde tahsili mmkn bulunan ekler nakit mevcudu iinde yer alr.
E Nakit Art veya Azal:
letmenin dnem ii nakit girileri ile dnem ii nakit klar arasndaki fark nakit art veya
azallarn gsterir.
Dier bir anlatmla dnem ii nakit girilerinin, dnem ii nakit klarndan fazla olmas durumunda
aradaki fark nakit artn; az olmas durumunda ise nakit azaln ifade eder. Dnem sonu nakit
mevcudu ile dnem ba nakit mevcudu arasndaki fark, nakit art veya azaln gsterir.
22
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
NAKT AKIM TABLOSU FORMATI

A - DNEM BAI NAKT MEVCUDU
B - DNEM NAKT GRLER
1 - Satlardan Elde Edilen Nakit
a) Net Satlar
b) Ticari Alacaklardaki Azallar
c) Ticari Alacaklardaki Artlar (-)
2 - Dier Faaliyetlerden Olaan Gelir ve Karlardan Dolay Salanan Nakit

3 - Olaand Gelir ve Karlardan Salanan Nakit
4- Ksa Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Artlardan Salanan Nakit (Almlarla lgili Olmayan)
a) Menkul Kymet hralarndan
b) Alnan Krediler
c) Dier Artlar
5- Uzun Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Artlardan Salanan Nakit (Almlarla lgili Olmayan)
b) Alnan Krediler
c) Dier Artlar
6 - Sermaye Artlarndan Salanan Nakit

7 - Hisse Senedi hra Primlerinden Salanan Nakit
8 - Dier Nakit Girileri
C - DNEM NAKT IKILAR
1 - Maliyetlerden Kaynaklanan Nakit klar
a) Satlarn Maliyeti
b) Stoklardaki Artlar
c) Ticari Borlardaki (Almlardan Kaynaklanan) Azallar
d) Ticari Borlardaki (Almlardan Kaynaklanan) Artlar (-)
e) Amortisman ve Nakit k Gerektirmeyen Dier Giderler (-)
f) Stoklardaki Azallar (-)
2 - Faaliyet Giderlerine likin Nakit klar

a) Aratrma ve Gelitirme Giderleri
b) Pazarlama, Sat ve Datm Giderleri
c) Genel Ynetim Giderleri
d) Amortisman ve Nakit k Gerektirmeyen Dier Giderler (-)
3- Dier Faaliyetlerden Gider ve Zararlardan Dolay Nakit k

a) Dier Faaliyetlerle lgili Olaan Gider ve Zararlar
b) Amortisman ve Nakit k Gerektirmeyen Dier Giderler ve Zararlar
4 - Finansman Giderlerinden Dolay Nakit klar

5 - Olaand Gider ve Zararlardan Dolay Nakit klar
a) Olaand Gider ve Zararlar
b) Amortisman ve Nakit k Gerektirmeyen Dier Giderler ve Zararlar
6 -Duran Varlk Yatrmlarna likin Nakit klar

7 -Ksa Vadeli Yabanc Kaynak demeleri (Almlarla lgili Olmayan)
a) Menkul Kymetler Anapara demeleri
b) Alnan Krediler Anapara demeleri
c) Dier demeler
8 -Uzun Vadeli Yabanc Kaynak demeleri (Almlarla lgili Olmayan)

c) Dier demeler
9 -denen Vergi ve Benzerleri

10 - denen Temettler
11 - Dier Nakit klar
D - DNEM SONU NAKT MEVCUDU (A + B - C)
E - NAKT ARTI VEYA AZALI (B - C)
23
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
KAR DAITIM TABLOSU

Kar datm tablosu, iletmenin dnem krnn datm biimini gsteren tablodur.
Kr datm tablolarnn dzenlenme amac, zellikle sermaye irketlerinde dnem krndan, denecek
vergilerin, ayrlan yedeklerin ve ortaklara datlacak kr paylarnn aka gsterilmesi ve irketlerin
hisse bana kr ile hisse bana temett tutarnn hesaplanmasdr.
KAR DAITIM TABLOSUNUN DZENLENME KURALLARI :
i) Kr datm tablosu; dnem krndan yaplan datmla yedeklerden yaplan datm, ayr ayr
gsterecek biimde dzenlenir.
ii) Kr datm tablosunda; denecek vergiler ve yasal ykmllkler, ortaklara denecek 1. ve 2.
temettler, ayrlan 1. tertip ve 2. tertip yasal yedeklerle stat yedekleri, olaanst yedekler ve krdan
ayrlan zel fonlar aka gsterilir.
iii) Dnem krnn datmnda; imtiyazl paylarn bulunmas halinde, imtiyazl ve adi hisse senetlerine
denen kr paylar, tabloda belirtilen blmlerinde ayr ayr gsterilir.
iv) Katlma intifa senedi, kra itirakli tahvil ile kr ve zarar ortakl belgesi ihra edilmesi
nedeniyle, bu senet sahiplerine mevzuat hkmleri erevesinde denen paylar, kr datm
tablosunda ayrca gsterilir.
KAR DAITIM TABLOSU KALEMLERNE LKN AIKLAMALAR :
A DNEM KARININ DAITIMI :
Bu blmde dnem krnn datm yer alr.
1. Dnem Kr: Gelir tablosunda vergi ve yasal ykmllklerden nceki kardr.
2. denecek Vergi ve Yasal Ykmllkler: Dnem kr zerinden hesaplanan vergi ve dier yasal
ykmllkleri kapsar.
3. Gemi Yllar Zarar: Zararla kapanm gemi faaliyet dnemlerinden gelen zararlar ifade
eder.
4. Birinci Tertip Yasal Yedek Ake: Trk Ticaret Kanunu uyarnca ayrlmas gereken % 5 birinci
tertip kanuni yedek akeyi ifade eder.
5. iletmede Braklmas ve Tasarrufu Zorunlu Yasal Fonlar: Mevzuat gerei dnem krndan
iletmede alkonacak ihtiyat veya karlklar ile finansman fonu ve yenileme fonu gibi iletmenin mali
yapsn glendirmek amacyla oluturulan fonlar.
6. Ortaklara Birinci Temett: letmenin denmi sermayesi zerinden ilgili yasa hkm ve ana
szlemesi gerei ortaklarna dataca birinci tertip temettdr.
7. Personele Temett: Genel kurul kararyla personele datlacak temettdr.
8. Ynetim Kuruluna Temett: Genel kurul kararyla ynetim kurulu yelerine datlmas
kararlatrlan temetty kapsar.
9. Ortaklara kinci Temett: Genel kurul kararyla ortaklara datlmas kararlatrlan ikinci tertip
temettdr.
24
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
10. kinci Tertip Yasal Yedek Ake: Trk Ticaret Kanunundaki ilgili hkm uyarnca ortaklara % 5
birinci temett hari, kalan krn datlmas kararlatrlm ksmnn onda biridir.
11. Stat Yedekleri: Ana szleme uyarnca ayrlmas gereken yedekleri kapsar.
12. Olaanst Yedekler (Datlmam Krlar): letmede olaanst durumlar dikkate alnarak
braklan yedek veya gemi dnemle ilgili datm konusu yaplmayan krlar ifade eder.
13. Dier Yedekler: Genel Kurul kararyla ayrlan dier yedeklerdir.
14. zel Fonlar: eitli mevzuat hkmleri gerei iletmede braklan fonlardr.
B YEDEKLERDEN DAITIM :
Bu blmde gemi yllarda ayrlm yedek ve datlmam krlardan yaplan datm yer alr.
1. Datlan Yedekler: Gemi yllarda ayrlm ve bu d nem datlan yedekleri kapsar.
2. II. Tertip Yasal Yedekler: Datlacak yedek ve gemi yl krlarnn onda birini ifade eder.
3. Ortaklara Pay: Datlan yedek ve datlmam krlardan ortaklara denecek ksm kapsar.
4. Personele Pay: Datlan yedek ve datlmam krlardan personele denecek ksm kapsar.
5. Ynetim Kuruluna Pay: Datlan yedek ve datlmam krlardan ynetim kuruluna denecek
ksm kapsar.
C HSSE BAINAKAR :
Datm konusu krdan hisse bana den pay burada yer alr.
D HSSE BAINATEMETT :
Datlan krdan pay alanlara den ksm burada yer alr.
25
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
KAR DAITIM TABLOSU FORMATI

A. DNEM KARININ DAITIMI
1. Dnem Kar
2. Gemi Yllar Zararlar
3. denecek Vergiler
a. Kurumlar Vergisi Kesintisi
b. Gelir Vergisi Kesintisi
c. Dier Vergi ve Benzerleri
4. Birinci Tertip Yasal Yedek Ake
5. Konsolide Edilen Datlmayan Kar
NET DAITILABLR DNEM KARI
6. Ortaklara Birinci Temett
a. Adi Hisse Senedi Sahipleri
b. mtiyazl Hisse Senedi Sahipleri
7. Memur ve ilere Temett
8. Ynetim Kuruluna Temett
9. Ortaklara kinci Temett
10. kinci Tertip Yasal Yedek
11. Stat Yedekleri
12. zel Yedekler
OLAANST YEDEK AKE
B. YEDEKLERDEN DAITIM
1. Ortaklara Pay
2. Memur ve ilere Pay
3. Ynetim Kuruluna Pay
C. HSSE BAINA KAR (YTL/%)
a. Adi Hisse Senedi Sahiplerine (YTL/%)
b. mtiyazl Hisse Senedi Sahiplerine (YTL/%)
D. HSSE BAINA KAR PAYI (YTL/%)
26
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
NET LETME SERMAYES

DEM TABLOSU
Net iletme sermayesi, iletmenin dnen varlklaryla, ksa vadeli borlar arasndaki farktr.
Net letme Sermayesi = Dnen Varlklar Ksa Vadeli Borlar
Dnen varlk kalemlerindeki artlar

Ksa vadeli borlar kalemlerindeki azallar
NET LETME SERMAYESN ARTIRIR
Dnen varlk kalemlerindeki azallar

Ksa vadeli borlar kalemlerindeki artlar
NET LETME SERMAYESN AZALTIR
NET LETME SERMAYES DEM

TABLOSU FORMATI
(YTL)
DNEN VARLIKLAR
Hazr Deerler
Menkul Kymetler
Ticari Alacaklar
Dier Alacaklar
Stoklar
Yllara Yaygn naat ve Onarm Mali.
Gelecek Aylara Ait Gid. Ve Gelir Tah.
KISA VADEL BORLAR
Mali Borlar
Ticari Borlar
Dier Borlar
Alnan Avanslar
denecek Vergi ve Dier Ykmllk
Bor ve Gider Karlklar
Gelecek Aylara Ait Gid. Ve Gid. Tah.
Dier Ksa Vadeli Borlar
NET LETME SERMAYES
(+) Dnen Varlklar
(-) Ksa Vadeli Borlar
2006
2005
ARTI
AZALI
27
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
RNEK RKET
SARKUYSAN ELEKTROLTK BAKIR SAN. A..

(2001 2004)
Bilano
Gelir Tablosu

Fon Akm Tablosu
Nakit Akm Tablosu
Kar Datm Tablosu
28
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
SARKUYSAN ELEKTROLTK BAKIR A..

AYRINTILI BLANOSU (YTL)
AKTF ( VARLIKLAR)
I- DNEN VARLIKLAR
A- HAZIR DEERLER
1- Kasa
2- Alnan ekler Hesab
3- Bankalar
4- Verilen ekler ve deme Emirleri (-)
5- Dier Hazr Deerler
B- MENKUL KIYMETLER
1-Hisse Senetleri
2-zel Kes. Tah. Sen.ve Bonolar
3-Kamu Kes.Tah.Sen.ve Bonolar
5-Men.Ky.De.D.Karl(-)
C-KISA VADEL TC. ALACAKLAR
1-Alclar
2-Alacak Senetleri
3-Alacak Senetleri Reeskontu (-)
5-Di.Ksa Vad.Tic.Alacaklar
6-pheli Alacaklar
7-pheli Alacak Karl (-)
D-D.KISA VAD.ALACAKLAR
3-Bal Ortak.Alacaklar
4-Ksa Vad.Dier Alacaklar
5-Alacak Reeskontu (-)
E-STOKLAR
2-Yar Mamuller
3-Ara Mamller
4-Mamller
5-Emtia
6-Dier Stoklar
7-Stok Deer D.Kar.(-)
F-GEL.AYLARA AT GD.VE GEL. TAH.
2-Gelir Tahakkuklar
G-DER DNEN VARLIKLAR
1-ndirilecek KDV
2-Devreden KDV
4-Dier KDV
5- Avans
6-Personel Avanslar
7-hracat Nedeniyle Yklenilen KDV
8-hracat Kaydyla Yaplan Teslim KDV
9-Dahilde lenen zin Balg. Sat KDV
10-eitli Dnen Varlklar
31/12/2001
31/12/2002
31/12/2003
31/12/2004
71.289.576
11.587.166
8.581
79.801.547
9.398.246
3.136
97.938.983
13.001.475
3.677
168.984.612
12.809.862
4.123
11.578.585
9.395.110
12.997.798
12.805.739
93.105
64.661
93.105
64.661
34.649.543
31.654.467
3.163.961
168.920
35
40.024.134
35.429.301
4.706.072
111.274
35
53.519.479
47.954.492
5.839.050
281.480
7.417
82.592.511
74.234.609
8.339.671
204.820
6.926
133.432
133.432
18.720
188.959
188.959
19.615
3.994.071
3.994.071
594.314
558.804
3.724.620
3.508.495
30.008
18.720
19.615
35.510
30.008
20.226.235
7.222.719
3.892.279
23.405.064
9.097.815
4.513.747
24.288.664
3.521.423
3.139.958
64.019.048
8.255.087
22.115.887
5.752.306
7.655.519
3.332.854
1.977.448
12.301.409
2.652.681
2.640.071
26.523.370
3.364.657
3.664.933
26.077
377.322
244.126
133.196
4.430.590
160.535
484.066
484.066
33.122
629.827
629.827
6.377.317
5.840.563
95.114
899.986
897.245
2.741
8.633.197
2.523.209
203.260
2.699.242
13.522
1.895.327
2.417.052
593.447
777.247
29.844
836.822
69.724
1.923.131
294.946
11.326
904
90.833
729.409
5.067.980
315.693
13.147
125
1.360.583
2.923
526.592
4.011
498.027
244.808
2.114.044
24.489
29
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
AKTF ( VARLIKLAR)
II- DURAN VARLIKLAR
A-UZUN VADEL TCAR ALACAKLAR
1-Alclar
2-Alacak Senetleri
3-Ver.Depozito ve Teminatlar
4-Di.Uzun Vad.Tic.Alacaklar
B-DER UZUN VADEL ALACAKLAR
3-Bal Ort.Alacaklar
4-Uzun Vad.Dier Alacaklar
6-pheli Alacak Karl(-)
C-FNANSAL DURAN VARLIKLAR
1-Bal Menkul Kymetler
2-Ba.Men.Ky.De.D.Kar(-)
3-tirakler
4-t.Sermaye Taahhtleri(-)
5-tiraklerde De.D.Kar.(-)
6-Bal Ortaklklar
7-Bal Ort.Sermaye Taah.(-)
8-Bal Ort.De.D.Kar.(-)
9-Di.Finansal Duran Varlklar
D-MADD DURAN VARLIKLAR
1-Arazi ve Arsalar
2-Yerst ve Yeralt Dzenleri
3-Binalar
4-Makine,Tesis ve Cihazlar
5-Tat Ara ve Gereleri
6-Deme ve Demirbalar
7-Dier Maddi Duran Varlklar
9-Yaplmakta Olan Yatrmlar
E-MADD OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
1-Haklar
2-erefiye
3-Kurulu ve rgtlenme Giderleri
4-Aratrma ve Gelitirme Giderleri
5-zel Maliyetler
6-Dier Maddi Olmyan Duran Varlklar
7-Birikmi Amortismanlar (-)
8-Dier zel Tkenmeye Tabii Varlklar
9-Birikmi Tkenme Paylar
F-GELECEK YIL.AT GD. VE GEL. TAH.
1-Gelecek Yllara Ait Giderler
F-DER DURAN VARLIKLAR
1-Dier Duran Varlklar
AKTF (VARLIKLAR) TOPLAMI
Cihangir SANN
31/12/2001
31/12/2002
31/12/2003
31/12/2004
25.943.072
7.273
37.996.971
9.659
142.744.975
18.451
142.000.109
22.336
7.273
9.659
18.451
22.336
33.940
33.940
17.076
33.940
33.940
17.076
6.205.737
8
5.946.484
8
28.888.823
9
33.303.781
9
5.323.425
4.302.117
28.888.807
33.303.772
882.304
2.619.099
974.740
19.689.594
181.981
407.758
13.327.956
37.793.492
813.655
537.299
2.091.865
37.027.902
546.318
1.017.172
6.528
6.528
31.996.981
166.626
665.062
20.581.560
58.769.090
1.158.629
872.118
2.896.521
57.750.288
4.053.888
583.775
9.907
3.630
111.082.860
2.243.019
1.449.656
35.824.035
196.095.016
4.038.859
3.835.207
11.330.570
151.162.643
6.351.036
1.078.105
2.737.765
45.337
2.677.528
105.906.138
3.525.605
1.509.260
36.029.527
199.050.196
4.025.011
3.532.030
11.657.453
164.082.361
9.154.762
1.504.655
2.767.672
47.935
2.685.226
2.667
6.277
14.900
31.844
97.232.648
117.798.518
240.683.958
182
182
310.984.721
30
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
PASF ( KAYNAKLAR)
31/12/2001
I-KISA VADEL BORLAR

50.184.855
A-FNANSAL BORLAR
29.352.086
1-Banka Kredileri
29.343.650
2-Uzun.vad.kr.anapara.tak.faizleri
8.436
3-Tahv.anapara.Tak.veFaizleri
4-karlm Bono ve senet
5-Dier Finansal Borlar
B-TCAR BORLAR
13.835.731
1-Satclar
11.026.807
2-Bor Senetleri
2.383.752
3-Alnan Depozito ve Teminat
433.433
5-Bor Reeskontu(-)
8.261
C-DER KISA VADEL BORLAR
328.882
1-Ortaklara Borlar
30.199
2-tiraklere Borlar
3-Bal Ort.Borlar
4-denecek Giderler
5-d.Vergi Har ve Dier Kes.
6-Ert.Takside Ba.Devlet Alacak.
7-Ksa Vadeli Di.Borlar
298.683
8-Bor Reeskontu(-)
D-ALINAN AVANSLARI
96.424
96.424
E-DENECEK VERG VE DER YKML.
724.044
624.901
3-Vadesi Gemi Ert.veya Tak.Vergi ve Di.Yk.
99.143
F-BOR VE GDER KARILIKLARI
5.737.804
1-Dnem Kar Vergi ve Di.Yasal Yk. Kr.
4.348.257
2-Dnem Karnn Pein d.Vergi ve Di.Yk. (-)
3-Maliyet gider Kr+Dier Karlklar
4-Kredi Faiz ve Komisyon Karlklar
1.389.547
5-Yurt D Sat Komisyon Gider Karl
G-GEL.AYLARA AT GEL. VE GD. TAH.
109.884
2-Gider Tahakkuklar
109.884
H-DER KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR
0
1-Hesaplanan KDV
2-Dier KDV
II-UZUN VADEL BORLAR
3.183.382
A-FNANSAL BORLAR
2.661
1-Banka Kredileri
2.661
2-karlm Tahviller
3-karlm Di.Menkul Kymetler
B-TCAR BORLAR
0
1-Satclar
2-Bor Senetleri
5-Bor Reeskontu(-)
C-DER UZUN VAD.BORLAR
63.198
1-Ortaklara Borlar
2-tiraklere Borlar
4-Ert.Takside Ba.Devlet.Alac.
63.198
5-Uzun Vadeli Dier Borlar
6-Bor Reeskontu(-)
D-ALINAN AVANSLARI
0
E-BOR VE GDER KARILIKLARI
3.117.523
1-Kdem Tazminat Karl
3.117.523
2-Dier Bor ve Gid.Kar.
F-DER UZUN VADEL YABANCI KAYNAK
0
1-Gelecek Yllara Ert. Veya Terkin Edilen KDV
2-Tesise Katlma Pay
Cihangir SANN
31/12/2002
31/12/2003
48.779.517
33.069.866
33.069.866
56.652.480
44.030.772
44.030.772
8.281.257
8.187.884
13.528
80.957
6.221.552
4.765.859
1.351.063
144.036
65
39.471
754.249
66.167
1.112
894.738
34.681
31/12/2004
118.603.807
83.713.710
83.705.448
8.262
25.900.003
25.783.094
52.021
66.170
1.282
582.847
53.924
1.614
171.293
265.879
860.057
515.175
263.044
19.263
19.263
51.085
51.085
316.275
316.275
904.581
770.705
1.621.854
1.401.923
1.807.649
1.685.134
133.876
219.931
122.515
5.413.900
3.963.812
3.851.914
2.308.049
6.283.323
4.156.353
1.116.431
1.082.414
367.674
195.912
427.434
121.054
3.815
1.310.001
813.154
0
195.912
0
121.054
0
7.533.271
0
11.170.326
0
12.696.155
9.693
9.693
90.652
90.652
3.710.095
5.072.148
5.818.140
70.678
3.639.417
139.471
4.932.677
5.818.140
0
3.823.176
3.823.176
0
6.098.178
6.098.178
0
6.777.670
6.777.670
31
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
PASF ( KAYNAKLAR)
III-Z SERMAYE
A-SERMAYE
B-SERMAYE TAAHHTLER(-)
C-SERMAYE DZELTMES FARKLARI
1-Sermaye Dzeltmesi Olumlu Farklar (+)
2-Sermaye Dzeltmesi Olumsuz Farklar (-)
D-EMSYON PRM
E-YENDEN DE.DE.ARTII
1-Duran Varlklardaki De.Art
2-tiraklerdeki Deer Art
3-Borsa'da Oluan Deer Art
F-YEDEKLER
1-Yasal Yedekler
2-Stat Yedekleri
3-zel Fonlar
4-Olaanst Yedekler
5- Maliyet Art Fonu
G-NET DNEM KARI
H-DNEM ZARARI (-)
I-GEM YILLAR KARLARI
J-GEM YILLAR ZARARLARI (-)
K-ENFLASYON DZELTME KARLARI
PASF (KAYNAKLAR) TOPLAMI
Cihangir SANN
31/12/2001
31/12/2002
31/12/2003
61.485.730
10.000.000
14.559
22.831.363
17.686.078
710.727
4.434.558
7.858.572
1.389.351
28.633.024
24.509.047
710.727
3.413.250
12.222.499
1.805.224
17.951.169
2.974.526
9.998.333
3.503.517
443.112
6.026.109
5.517
10.411.758
14.976.643
6.494.816
9.159.917
10.630.207
4.531.286
11.653.998
26.186.576
30.462.925
97.232.648
117.798.518
172.861.152
10.000.000
31/12/2004
43.864.411
4.000.000
114.192.121
114.192.121
240.683.958
179.684.759
50.000.000
77.569.503
77.569.503
310.984.721
32
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN

A-BRT SATILAR
1-Yurtii Satlar
2-Yurt D Satlar
3-Dier Satlar
B-SATILARDAN NDRMLER
1-Sattan iadeler (-)
2-Sat iskontolar(-)
3-Dier indirimler(-)
C-NET SATILAR
D-SATILARIN MALYET(-)
1-Satlan Mamuller Maliyeti (-)
2-Satlan Ticari Mallar Maliyeti (-)
3-Satlan Hizmet Maliyeti (-)
4-Dier Satlarn Maliyeti (-)
BRT SATI KARI VEYA ZARARI
E-FAALYET GDERLER(-)
1-Aratrma ve Gelitirme Gid.(-)
2-Pazarlama,Sat ve Da. Gid.(-)
3-Genel Ynetim Giderleri(-)
ESAS FAALYET KARI VEYA ZARARI
F-DER FAALYET.GELR.VE KARLAR
1-tiraklerden Temett Gelirleri
2-Bal Ortaklardan Temett Gelirleri
3-Faiz ve Dier Temett Gelirleri
4-Faaliyetle lgili Dier Gelir ve Karlar
G-DER FAALYET.GD.VE ZARARLAR(-)
1-Reeskont Giderleri (-)
2-Karlk Giderleri (-)
3-Kur Fark Giderleri (-)
4-Dier Olaan Gider ve Zararlar (-)
H-FNANSMAN GDERLER (-)
1-Ksa Vadeli Borlanma Gid. (-)
2-Uzun Vadeli Borlanma Gid. (-)
FAALYET KARI VEYA ZARARI
I-OLAANST GELR.VE KARLAR
1-Konusu Kalmayan Karlklar
2-nceki Dnem Gelir ve Karlar
3-Dier Olaanst Gelirler ve Karlar
J-OLAANST GDER.VE ZARARLAR(-)
1-almayan Ksm Gider. ve Zararl.(-)
2-nceki Dnem Gider ve Zararlar(-)
3-Dier Olaanst Gider ve Zararlar(-)
NET PARASAL POZSYON K/Z
DNEM KARI veya ZARARI
K-DENECEK VERG VE DER YASAL
YKMLLKLER (-)
NET DNEM KARI veya ZARARI
AYRINTILI GELR TABLOSU (YTL)

31/12/2001
31/12/2002
221.913.838
290.245.332
108.028.518
132.665.601
110.274.868
153.727.991
3.610.452
3.851.740
5.779.964
7.929.262
294.894
1.153.756
855.988
540.595
4.629.082
6.234.911
216.133.874
282.316.070
178.463.222
249.385.589
178.463.222
249.385.589
-
31/12/2003
392.075.000
162.764.892
224.960.024
4.350.084
15.810.424
984.536
567.787
14.258.101
376.264.576
354.555.111
349.595.382
5.724
4.954.005
31/12/2004
574.957.419
243.414.928
323.624.225
7.918.266
16.585.490
1.617.162
742.891
14.225.437
558.371.929
526.951.358
468.087.593
54.292.730
4.571.035
31.420.571
23.591.318
687.842
10.764.669
12.138.807
7.829.253
21.697.936
11.064
2.156.857
3.271.907
16.258.108
6.634.950
206.069
5.832.646
596.235
15.784.311
15.380.985
403.326
7.107.928
3.195.262
42.220
3.153.042
937.435
420.591
423.186
93.658
6.444.596
15.810.351
4.156.353
11.653.998
37.670.652
9.540.332
299.466
4.526.343
4.714.523
28.130.320
8.682.134
219.704
7.834.789
627.641
994.915
169.694
140.748
674.168
10.305
20.851.800
20.846.265
5.535
14.965.739
190.822
16.643
174.179
1.648.387
1.008.981
602.815
36.591
32.930.481
11.735.413
482.239
5.551.189
5.701.985
21.195.068
6.288.770
568.902
5.214.860
505.008
3.366.015
119.534
3.231.219
15.262
7.134.975
7.132.332
2.643
16.982.848
1.264.450
382.376
882.074
3.653.279
2.745.794
894.201
13.284
13.508.174
14.594.019
21.709.465
25.340.187
547.072
10.569.682
14.223.433
(3.630.722)
14.829.367
2.536.179
3.346.938
8.946.250
3.803.172
281.480
2.976.780
544.912
3.443.660
3.443.660
3.951.813
2.656.922
412.250
2.244.672
1.567.362
703.858
719.454
144.050
1.818.180
6.859.553
4.348.257
9.159.917
3.963.812
10.630.207
2.328.267
4.531.286
33
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN

SATILARIN MALYET TABLOSU (YTL)
RETM MALYETLER
A. Dolaysz lk Mad. ve Malz. Gid.
B. Dolaysz ilik Giderleri
C. Genel retim Giderleri
D. Yar Mamul Kullanm
1. Dnem Ba Stok (+)
RETLEN MAMUL MALYET
E. Satn Alnan Mamul
F. Mamul Stoklarnda Deiim
1. Dnem Ba Stok (+)
I. SATILAN MAMUL MALYET (I)
31/12/2001
31/12/2002
164.028.773
3.780.941
14.384.484
(3.067.208)
825.071
3.892.279
179.126.990
222.679.144
5.293.317
23.937.809
(621.468)
3.892.279
4.513.747
251.288.802
306.400.878
7.806.665
31.686.328
2.936.394
6.076.352
3.139.958
348.830.265
461.759.781
7.919.458
31.606.244
(18.975.929)
3.139.958
22.115.887
482.309.554
(663.768)
5.088.538
5.752.306
(1.903.213)
5.752.306
7.655.519
765.117
13.066.526
12.301.409
(14.221.961)
12.301.409
26.523.370
349.595.382
468.087.593
5.724
2.652.681
2.652.681
2.652.681
55.004.706
3.364.657
5.724
54.292.730
4.954.005
4.571.035
354.555.111
526.951.358
178.463.222
249.385.589
TCAR FAALYET
A. Dnem Ba Emtia Stoku (+)
B. Dnem i Allar (+)
C. Dnem Sonu Emtia Stoku (-)
II. SATILAN EMTA MALYET (II)
III. SATILAN HZMET MALYET (III)

SATILARIN MALYET (I+II+III)
178.463.222
249.385.589
31/12/2003
31/12/2004
34
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN

FON AKIM TABLOSU
(YTL)
A. KAYNAKLAR
1. Faaliyet Karndan Salanan Kaynak
a. Faaliyet Kar
d. Fon Girii Salamayan Gelirler (-)
2. Olaanst Kardan Salanan Kaynak
a. Olaanst Kar
b. Fon k Gerektirmeyen Giderler (+)
c. Fon Girii Salamayan Gelirler (-)
3. Dnen Varlklarn Tutarnda Azal
4. Duran Varlklarn Tutarnda Azal
5. Ksa Vadeli Borlarda Art
6. Uzun Vadeli Borlarda Art
7. Sermaye Artrm (Nakit)
8. Emisyon Primi
B. KAYNAK KULLANIMLARI
1. Faaliyet Zararndan Dolay Kaynak Kullanm
a. Faaliyet Zarar
d. Fon Girii Salamayan Dier Gelirler (-)
2. Olaanst Zarardan Dolay Kaynak Kullanm
a. Olaanst Zarar
b. Fon k Gerektirmeyen Dier Giderler (+)
b. Fon Girii Salamayan Dier Gelirler (-)
3. denen Vergi ve Benzerleri
(Bir nceki Dnem Karndan denen)
4. denen Temettler
5. Dnen Varlklarn Tutarnda Art
6. Duran Varlklarn Tutarnda Art
7. Ksa Vadeli Borlarda Azal
8. Uzun Vadeli Borlarda Azal
9. Sermayede Azal
31/12/2004
93.071.343
19.954.329
7.107.928
12.846.401
3.195.262
3.195.262
61.951.327
1.525.829
6.444.596
93.071.343
5.865.540
5.865.540
932.066
932.066
3.126.573
71.045.629
12.101.535
-
35
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN

NAKT AKIM TABLOSU
(YTL)
31/12/2004
A - DNEM BAI NAKT MEVCUDU

B - DNEM NAKT GRLER
1 - Satlardan Elde Edilen Nakit
a) Net Satlar
b) Ticari Alacaklardaki Azallar
c) Ticari Alacaklardaki Artlar (-)
2 - Dier Faaliyetlerden Olaan Gelir ve Karlardan Dolay Salanan Nakit
3 - Olaand Gelir ve Karlardan Salanan Nakit
4- Ksa Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Artlardan Salanan Nakit (Almlarla lgili Olmyan)
b) Alnan Krediler
c) Dier Artlar
5- Uzun Vadeli Yabanc Kaynaklardaki Artlardan Salanan Nakit (Almlarla lgili Olmyan)
b) Alnan Krediler
c) Dier Artlar
6 - Sermaye Artlarndan Salanan Nakit
7 - Hisse Senedi hra Primlerinden Salanan Nakit
8 - Dier Nakit Girileri
C - DNEM NAKT IKILAR
1 - Maliyetlerden Kaynaklanan Nakit klar
a) Satlarn Maliyeti
b) Stoklardaki Artlar
c) Ticari Borlardaki (Almlardan Kaynaklanan) Azallar
d) Ticari Borlardaki (Almlardan Kaynaklanan) Artlar (-)
e) Amortisman ve Nakit k Gerektirmeyen Dier Giderler (-)
f) Stoklardaki Azallar (-)
2 - Faaliyet Giderlerine likin Nakit klar
a) Aratrma ve Gelitirme Giderleri
b) Pazarlama, Sat ve Datm Giderleri
c) Genel Ynetim Giderleri
d) Amortisman ve Nakit k Gerektirmeyen Dier Giderler (-)
3- Dier Faaliyetlerden Gider ve Zararlardan Dolay Nakit k
a) Dier Faaliyetlerle lgili Olaan Gider ve Zararlar
b) Amortisman ve Nakit k Gerektirmeyen Dier Giderler ve Zararlar (-)
4 - Finansman Giderlerinden Dolay Nakit klar
5 - Olaand Gider ve Zararlardan Dolay Nakit klar
a) Olaand Gider ve Zararlar
b) Amortisman ve Nakit k Gerektirmeyen Dier Giderler ve Zararlar (-)
6 -Duran Varlk Yatrmlarna likin Nakit klar
7 -Ksa Vadeli Yabanc Kaynak demeleri (Almlarla lgili Olmayan)
c) Dier demeler
8 -Uzun Vadeli Yabanc Kaynak demeleri (Almlarla lgili Olmayan)
c) Dier demeler
9 -denen Vergi ve Benzerleri
10 - denen Temettler
11 - Dier Nakit klar
D - DNEM SONU NAKT MEVCUDU (A + B - C)
E - NAKT ARTI VEYA AZALI (B - C)
13.001.475
601.449.962
529.295.012
558.371.929
29.076.917
21.697.936
3.195.262
-
745.992
745.992
46.515.760
601.641.575
534.066.238
526.951.358
39.730.384
19.769.103
12.846.401
16.628.503
687.842
10.764.669
12.138.807
6.962.815
6.634.950
6.634.950
15.784.311
932.066
932.066
12.114.727
-
3.972.968
3.126.573
8.381.239
12.809.862
(191.613)
36
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN

KAR DAITIM TABLOSU
(YTL)
A. DNEM KARININ DAITIMI
31.12.2003
1. Dnem Kar
2. Gemi Yllar Zararlar
3. denecek Vergiler
a. Kurumlar Vergisi Kesintisi
b. Gelir Vergisi Kesintisi
c. Dier Vergi ve Benzerleri
4. Birinci Tertip Yasal Yedek Ake
5. Konsolide Edilen Datlmayan Kar (*)
NET DAITILABLR DNEM KARI

6. Ortaklara Birinci Temett (**)
7. Memur ve ilere Temett
8. Ynetim Kuruluna Temett
9. Ortaklara kinci Temett
10. kinci Tertip Yasal Yedek
11. Stat Yedekleri
12. zel Yedekler
OLAANST YEDEK AKE
6.859.553
2.328.267
603.039
1.725.228
407.178
-
15.810.351
4.124.108
6.111.391
1.226.405
1.226.405
242.644
1.050.395
1.050.395
195.025
-
1.859.584
1.859.584
244.455
3.140.416
3.140.416
274.446
-
1.409.639
5.481.420
B. YEDEKLERDEN DAITIM
C. HSSE BAINA KAR (YTL/%)

(YTL/%)

(*)
(**)
4.156.353
3.490.192
666.161
653.677
4.888.930
1. Ortaklara Pay
2. Memur ve ilere Pay
3. Ynetim Kuruluna Pay
D. HSSE BAINA KAR PAYI
31.12.2004
0,45YTL/%45,3
0,23YTL/%23,3
0,45YTL/%45,3
0,23YTL/%23,3
0,23YTL/%23
0,10YTL/%10
0,23YTL/%23
0,10YTL/%10
Konsolide edilen datlmayan kar net datlabilir dnem kar tespitinde dikkate alnmak zere kullanlmtr.
Ortaklara birinci temett tespiti yaplrken SPK'nn 10.01.2003 tarih ve 3/38 sayl kurul karar gerei yaplan
87.230 ytl ba ve yardmlar datlabilir kara eklenmitir.
37
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN

NET LETME SERMAYES DEM TABLOSU
(YTL.)
31/12/2003
31/12/2004
I- DNEN VARLIKLAR
A- HAZIR DEERLER
1- Kasa
2- Alnan ekler Hesab
3- Bankalar
4- Verilen ekler ve deme Emirleri (-)
5- Dier Hazr Deerler
B- MENKUL KIYMETLER
1-Hisse Senetleri
2-zel Kes. Tah. Sen.ve Bonolar
3-Kamu Kes.Tah.Sen.ve Bonolar
5-Men.Ky.De.D.Karl(-)
C-KISA VADEL TC. ALACAKLAR
1-Alclar
2-Alacak Senetleri
3-Alacak Senetleri Reeskontu (-)
5-Di.Ksa Vad.Tic.Alacaklar
6-pheli Alacaklar
D-D.KISA VAD.ALACAKLAR
3-Bal Ortak.Alacaklar
4-Ksa Vad.Dier Alacaklar
E-STOKLAR
2-Yar Mamuller
3-Ara Mamller
4-Mamller
5-Emtia
6-Dier Stoklar
7-Stok Deer D.Kar.(-)
F-GELECEK AYLARA AT GD.VE GEL. TAH.
2-Gelir Tahakkuklar
G-DER DNEN VARLIKLAR
1-ndirilecek KDV
2-Devreden KDV
4-Dier KDV
5- Avans
6-Personel Avanslar
7-hracat Nedeniyle Yklenilen KDV
8-hracat Kaydyla Yaplan Teslim KDV
9-Dahilde lenen zin Balg. Sat KDV
10-eitli Dnen Varlklar
97.938.983
13.001.475
3.677
0
12.997.798
0
0
64.661
0
0
64.661
0
0
53.519.479
47.954.492
5.839.050
281.480
7.417
0
3.994.071
3.994.071
594.314
558.804
0
0
35.510
0
0
0
0
24.288.664
3.521.423
3.139.958
0
12.301.409
2.652.681
2.640.071
0
33.122
629.827
629.827
0
5.840.563
0
13.522
1.895.327
0
777.247
29.844
836.822
69.724
1.923.131
294.946
0
168.984.612
12.809.862
4.123
0
12.805.739
0
0
0
0
0
0
0
0
82.592.511
74.234.609
8.339.671
204.820
6.926
0
3.724.620
3.508.495
30.008
0
0
0
30.008
0
0
0
0
64.019.048
8.255.087
22.115.887
0
26.523.370
3.364.657
3.664.933
0
95.114
899.986
897.245
2.741
8.633.197
0
0
2.417.052
0
11.326
904
90.833
729.409
5.067.980
315.693
0
ARTI
73.128.733
446
446
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
28.780.738
26.280.117
2.500.621
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
39.730.384
4.733.664
18.975.929
0
14.221.961
711.976
1.024.862
0
61.992
270.159
267.418
2.741
4.347.006
0
0
521.725
0
0
0
0
659.685
3.144.849
20.747
0
AZALI
2.083.104
192.059
0
0
192.059
0
0
64.661
0
0
64.661
0
0
(292.294)
0
0
76.660
491
0
269.451
485.576
564.306
558.804
0
0
5.502
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1.554.372
0
13.522
0
0
765.921
28.940
745.989
0
0
0
0
38
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
(YTL.)
31/12/2003
Cihangir SANN
31/12/2004
I-KISA VADEL BORLAR

56.652.480
A-FNANSAL BORLAR
44.030.772
1-Banka Kredileri
44.030.772
2-Uzun.vad.kr.anapara.tak.faizleri
0
3-Tahv.anapara.Tak.veFaizleri
0
4-karlm Bono ve senet
0
0
B-TCAR BORLAR
6.221.552
1-Satclar
4.765.859
2-Bor Senetleri
1.351.063
144.036
65
5-Bor Reeskontu(-)
39.471
C-DER KISA VADEL BORLAR
754.249
1-Ortaklara Borlar
66.167
2-tiraklere Borlar
0
3-Bal Ort.Borlar
1.614
4-Personele Borlar
171.293
5-d.Vergi Har ve Dier Kes.
0
6-Ert.Takside Ba.Devlet Alacak.
0
7-Ksa Vadeli Di.Borlar
515.175
8-Bor Reeskontu(-)
0
D-ALINAN AVANSLARI
51.085
51.085
0
E-DENECEK VERG VE DER YKML.
1.621.854
1.401.923
0
3-Vadesi Gemi Ert.veya Tak.Vergi ve Di.Yk. 219.931
0
F-BOR VE GDER KARILIKLARI
3.851.914
1-Dnem Kar Vergi ve Di.Yasal Yk. Kr.
2.308.049
2-Dnem Karnn Pein d.Vergi ve Di.Yk. (-)
0
3-Maliyet gider Kr+Dier Karlklar
1.116.431
4-Kredi Faiz ve Komisyon Karlklar
0
5-Yurt D Sat Komisyon Gider Karl
427.434
G-GELECEK AYLARA AT GEL. VE GD. TAH.
121.054
121.054
2-Gider Tahakkuklar
0
H-DER KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR
0
1-Hesaplanan KDV
0
2-Dier KDV
0
0
0
118.603.807
83.713.710
83.705.448
0
0
0
8.262
25.900.003
25.783.094
52.021
66.170
0
1.282
582.847
53.924
0
0
265.879
0
0
263.044
0
316.275
316.275
0
1.807.649
1.685.134
0
122.515
0
6.283.323
4.156.353
0
3.815
1.310.001
813.154
0
0
0
0
0
0
0
0
(YTL.)
NET LETME SERMAYES
(+) DNEN VARLIKLAR
(-) KISA VADEL BORLAR
31/12/2004
50.380.805
168.984.612
118.603.807
31/12/2003
41.286.503
97.938.983
56.652.480
NET LETME SERMAYES ARTII

NET LETME SERMAYES AZALII
DNEN VARLIKLAR
KISA VADEL BORLAR
TOPLAM
NET LETME SERMAYES ARTII
NET LETME SERMAYES AZALII
AZALI
2.935.858
0
0
0
0
0
0
1.338.784
0
1.299.042
77.866
65
38.189
265.988
12.243
0
1.614
0
0
0
252.131
0
0
0
0
97.416
0
0
97.416
0
1.112.616
0
0
1.112.616
0
0
121.054
121.054
0
0
0
0
0
0
ARTI
64.887.185
39.682.938
39.674.676
0
0
0
8.262
21.017.235
21.017.235
0
0
0
0
94.586
0
0
0
94.586
0
0
0
0
265.190
265.190
0
283.211
283.211
0
0
0
3.544.025
1.848.304
0
0
1.310.001
385.720
0
0
0
0
0
0
0
0
9.094.302
0
ARTILAR
73.128.733
2.935.858
76.064.591
AZALILAR
2.083.104
64.887.185
66.970.289
9.094.302
0
39
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Blm: 2
FNANSAL ANALZ ORANLARI

Likidite Oranlar
Devir (Faaliyet) Oranlar
Nakit Akm Oranlar
Karllk Oranlar
Finansman Giderleri Oranlar
Finansal Yap Oranlar
40
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
FNANSAL ANALZ VE ORANLARI

Finansal Analiz Nedir ?
Finansal analiz, bir irketin finansal durumunu faaliyet sonularn ve finansal ynden
gelimesini deerlendirebilmek gelime ynlerini saptayabilmek ve o firma ile gelecee dnk
tahminlerde bulunabilmek iin mali tablolarda yer alan kalemler arasndaki ilikilerin ve
bunlarn zaman iinde gstermi olduklar eilimlerin incelenmesidir.
Finansal Analizin Amalar

YNETM ANALZLER:
letme ynetimi ilevlerinin yerine getirilmesinde alnacak kararlara dayanak olmak zere
iletme ynetimi iin yaplan analizdir. Bu analizleri iletme ynetiminden sorumlu kiiler
kullanrlar. Bu analiz ile;
1. letme faaliyetinin baar derecesi llr.
2. letmenin ksa ve uzun vadeli hedeflerine ulap ulamad belirlenir.
3. Hedeflerden sapma saptanmas durumunda nedenleri ortaya konur.
4. Gelecee dnk planlar hazrlanr.
5. retimin trleri,miktar retim bileimi ve izlenecek fiyat politikas konusunda karar alnr.
6. Faaliyetler denetlenir ve deerlendirilir.
7. Uygulamann her aamasnda doru ve dzeltici kararlar alnr.
KRED ANALZLER
letmenin finansman durumu ile bor deme gcn anlayabilmek iin yaplan analizdir.
Kredi analizi iletmeye kredi verenler veya verecek olanlarla, iletmenin finansman yneticileri
tarafndan yaplmaktadr. Kredi analizlerinde iletmenin cari aktifleri ile ksa vadeli borlar
arasndaki iliki, cari aktiflerin yaps, sermaye yaps, z sermaye,yabanc sermaye yaps ve
finansman yntemleri ok byk nem tamaktadr.
YATIRIM ANALZLER
letmeye ortak olanlar veya ortak olmay dnenler ile iletmeye uzun vadeli kaynak
salayanlar tarafndan yaplan analizdir. letmenin ortaklar ile iletmeye yatrm yapmay
dnenler iletmenin sreklilii, yatrm gvencesi, karllk gelecekteki kazanma gc, hisse
senetlerinin deerindeki artlar, kar datm politikas ve bunlarn gsterdii
eilimle
ilgilenmektedirler. Bu konudaki bilgiler finansal tablolar yardmyla finansal analizlerle
salanmaktadr.
Oran Analizi Nedir ?

Finansal tablolarda yer alan iki kalem arasndaki ilikinin basit matematik ifadesine finansal
oran (rasyo-ratio) denilmektedir. Finansal tablolarda yer alan kalemler arasnda basit
matematik ilikileri gstermek (oran hesaplamak) tek bana bir ama deildir. nemli olan
hesaplanan oranlarn yorumlanmas ve deerlendirilmesidir. Oranlar irket ile ilgili anlaml
sorular bulmal ve yantlamaldr.
Oran analizi ile mali tablolarda yer alan tutarlarn nisbi ilikileri incelenerek iletmenin mali
durumu konusunda bilgi edinilir. Oran hesaplamaktaki ama yorumlanabilir bilgi elde
etmektir. Hesaplanan oranlar tek balarna bir anlam ifade etmekten uzaktr. Ancak dier ilgili
oranlar, gemi yllara ilikin oranlar ve sektr ortalamalar ile karlatrlmalar ile anlam
ifade etmeye balarlar.
41
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
LKDTE ORANLARI
Dnen Varlklar/Ksa Vadeli Borlar (Cari Oran)
Hzl Aktifler/Ksa Vadeli Borlar (Likidite Oran,Asit Test Oran)
Stok Bamllk Oran
Eksik Karlanma Sresi
Hazr Deerler+Menkul Kymetler/Ksa Vadeli Borlar (Nakit Oran)
Hazr Deerler+Menkul Kymetler/Dnen Varlklar
Hzl Aktifler/(Faaliyet Maliyeti/365)
Dnen Varlklar/(Nakit Faaliyet Maliyeti/365)
Net letme Sermayesi
Net letme Sermayesi Oranlar
o Hazr Deerler+Menkul Kymetler/Net letme Sermayesi
o Net letme Sermayesi/Borlar Toplam
o Stoklar/Net letme Sermayesi
o Net letme Sermayesi/Aktif Toplam
letme Sermayesi htiyac
DNEN VARLIKLAR/KISA VADEL BORLAR (CAR ORAN)

Dner varlklarla ksa vadeli borlar arasndaki oran cari oran olarak tanmlanr. Forml ile ifadesi;
Cari Oran =Dnen Varlkar/Ksa Vadeli Borlar
Cari oran bir irketin net alma sermayesi hakknda analiste fikir verir. Cari oran birden kk olan
irketin net alma sermayesi hi yok demektir. Bu ise irketin gnlk finansal ilemlerini byk bir
bask, likidite darl iinde yrttn gsterir.
Baz finansal analiz aklamalarnda cari orann (2) olmas gerektii hakknda hkmlere rastlanr.
Byle kesin bir kural ortaya koymak g ve uygulama deeri asndan anlamszdr. Ancak bu orann
bizim gibi gelimekte olan lkelerde likiditenin ok yksek olmamas nedeniyle (1,5) olmas yeterli
kabul edilmelidir. Cari oran iki veya daha fazla olduunda iletmenin finansal yk asndan rahat bir
ortamda olduunu sylemek her zaman olanakl deildir. Kald ki cari orann byk kmas da
finansal ynetim asndan baar ls deil hatta parann kullanm deeri gzetilerek kt bir
ynetim rnei olarak eletirilebilir.
Cari orann yksek olmasn hemen iyiye yorumlamakta doru deidir. rnein, cari oran (3) olan bir
irketin, stoklarnn ve alacaklarnn vadeleri ok uzun, borlarnn vadeleri ok ksa ise bu irketin
teknik likiditesi yoktur.
42
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
te yandan, cari oran (1) den kk olan bir irketin,stoklarnn ve alacaklarnn dnme abukluu
fazla ise, borlarnn sreleri uzunsa bu iletmenin teknik likiditesi vardr. Baka bir ifadeyle, irket
borlarn deme gcne sahiptir.
Genel olarak cari orann bykl ile irketin faaliyet konusu arasnda bir ilgi vardr. rnein stok
dnme abukluu yava, alacak dnme abukluu ar olan i dallarnda, bu i dallar stoklar ve
alacaklar karlnda krediler salayamyorlarsa cari oran yksek olacaktr. Ancak kredi
salanabiliyorsa cari oran elbette kk ya da normalin altnda izlenimi brakacaktr.
Cari oran zaman iinde de, ekonominin genel artlarna ya da iletmenin i dalnn artlarna bal
olarak deime gsterebilir.
Cari oran, olduka kaba bir l olmasna karn, bir iletmenin cari mali gcn gsteren bir endeks
olarak zellikle irkete kredi verenler tarafndan yaygn bir ekilde kullanlmaktadr.
"Analizlerde cari orann yeterlilii konusunda bir sonuca varmak iin aadaki etmenlerin gz nnde
tutulmas gerekir;"
Firmann faaliyette bulunduu endstri kolu,
Dnen varlklarn yaps, dalm,
Dnen varlklarn gerek deeri,
Ksa vadeli borlarn dalm ve yaps,
Stok devir hz,
Alacak devir hz,
irketin borlarn konsolide etme, erteleme ve rfinansman olana,
irketin yakn bir gelecekte byk demelerde bulunmas olasl,
Mevsimlik hareketlerin cari oran zerindeki etkisi,
irketin sat yapt piyasadaki rekabet koullar,
irketin satn alma ve sat artlar,
irketin, finansman kurumlarndan kullanlabilir kredi bakiyesinin bulunup bulunmamas,
irketin sermaye artrmna gidecek olmas,Tahvil ihrac,
Firmann gerektii zaman borlanarak likidite salayabilme olana. ()
"Firmann cari oran ykselmi ise bunun balca nedenleri ve kaynaklar unlar olabilir;"
1- Firmann normal faaliyeti sonucu yaratt kaynaklar
Firmann faaliyet dneminde elde ettii kar ile ayrm olduu amortismanlar, itfa ve tkenme paylar,
duran varlklara yatrm yaplmyorsa, dnen varlklar arttrr. Duran varlklara yaplm olan
yatrmlar zamanla, amortisman ayrlmak yoluyla dnen varlk ekline dnmektedir.
2- Firmann duran varlklarnn (sabit ve bal deerlerinin) sat
Firmann sabit ve bal deerlerinin sat (tmyle bir yldan daha uzun vadeli olarak satlmad
takdirde) karl olsun veya olmasn satn yapld dnemde dnen varlklar arttrr.
3- Uzun sreli borlanma
Firmann kredi kurumlarndan salam olduu orta ve uzun sreli krediler, tahvil veya benzer finansal
varlklar karlmas yoluyla elde ettii fonlar, alm olduu uzun sreli depozito ve likit gvenceler,
bir yldan daha uzun sreli satc kredileri gibi kaynaklar, tmyle duran varlk finansmannda
kullanlmazlarsa, dnen varlklar arttrarak cari oran ykseltir.
4- Sermaye art
Dnen varlk finansmannda veya ksa sreli borlarn denmesinde kullanlan sermaye art, cari
oran ykseltir. Sabit deerlerin, haklarn, itirak paylarnn firmaya sermaye olarak konulmas, hisse
senedine evrilebilir tahvillerin hisse senedine evrilmesi veya datlmam karlarn veya deer art
43
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
fonlarnn sermayeye eklenmesi suretiyle firmann denmi sermayesinin artrlmas sz konusu ise,
bu tr sermaye artlar, firmann cari orann etkilemez.
5- Ksa sreli borlarn denmesi
Firmann cari oran birden bykse, firma, dnen varlklarn kullanmak suretiyle, ksa sreli
borlarn demi olsa dahi cari oran ykseltir.
Analiz edilen irketin cari oran u nedenlerden dolay d gsterebilir.
irketin normal faaliyeti sonucu zarar etmesi

irketin ilgili hesap dneminde urad zarar tutar, o dnemde ayrm olduu amortisman,
itfa ve tkenme pay toplamn aarsa, dier koullar ayn kalmak zere, cari oranda de
yol aar.
Nakden kar datlmas veya ortaklarn, irketten dnen varlk ekileri
Uzun vadeli borlarn denmesi
Baz uzun sreli bor deme yntemleri, cari oran etkilemez. rnein bir anonim irket, hisse
senedi vermek yoluyla karm olduu tahvilleri dyorsa, bu ilem cari oran azaltmaz.
Sermayenin azaltlmas
Ancak sermaye, uzun sreli bor senetleri verilmek yoluyla azaltlyorsa, ilemin yapld yl
cari oran drmez.
Uzun sreli borlarn denmesi veya maddi duran varlklarn denmesi ve/veya denecek
kdem tazminatlar iin fon oluturulmas
Ksa sreli borlardaki art hznn, dnen varlklar art hzndan daha yksek olmas.
HIZLI AKTFLER/KISA VADEL BORLAR (AST-TEST,LKDTE ORANI)

Hzl aktiflerin (Hazr Deerler+Menkul Kymetler+Ksa Vadeli Ticari Alacaklar+Dier Ksa Vadeli
Alacaklar), ksa vadeli borlara oran, Likidite Oran veya Asit-Test Oran olarak
adlandrlmaktadr. Forml olarak ifadesi;
Asit Test (Likidite Oran = Hzl Aktifler / Ksa Vadeli Borlar
Hzl aktiflerle ksa vadeli borlar arasndaki oran retide asit test oran eklinde tanmlanr.
Uygulamada, zellikle lkemiz ticaret bankalarnn kredi analizlerinde, bu oran likidite oran ad
altnda sunulmaktadr. Cari oran aklayc bir orandr. Dikkat edilecek olursa iki oran arasndaki tek
fark asit test oran hesaplanrken orann paynda stoklara yer verilmeyiidir. Bu ekilde ikinci bir
oran gelitirilmesi birbirinden hayli farkl kalemleri bnyesinde toplamasndandr. Cari oran yksek
olmakla beraber asit test oran dk olan bir iletme cari oran dk olana oranla daha az likittir.
Asit - Test oran alacak hesaplarna arlk vermektedir. Bu nedenle alacaklarn dnme abukluu ile
desteklenmesi gerekir.
Bu oran hesaplanrken, likiditeleri nispeten dk deerler, stoklar, akreditifler ve dnen varlklar
arasnda dahil edilmi ise gelecek yla ait giderler, dnen varlklar tutarndan indirilmekte; dier bir
deyile para ve paraya kolaylkla evrilebilen deerler (hazr deerler) ile ksa sreli alacaklar toplam
ksa vadeli borlara blnmek suretiyle anlan oran hesaplanmaktadr.
Sz konusu orann paynda, paraya evrilmesi zaman alabilecek olan deerlere yer verilmediinden,
likidite oran, cari orana kyasla daha duyarl bir l olarak kabul edilmektedir.
Yine deneyimler sonucu, gayet genel bir kural olarak sz konusu orann (1) olmas yeterli olarak kabul
edilmektedir. Gerekten bir irketin likidite oran (1) ise, bunun anlam, irketin alacaklarnn
tamamn tahsil ettii ve portfyndeki menkul deerleri bilanoda gsterilen tutar zerinden paraya
evrilebildii takdirde, stoklardan sat yapmasa dahi, ksa vadeli borlarn deyebileceidir.
44
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Ancak analizlerde (1) lsnn genel bir kural olduu gz nnde tutulmaldr. Bir irketin likidite
oran (1) olsa dahi sz konusu firma, alacaklarn tahsilde glklerle karlayorsa, alacak devir hz
yava ve yavalama eilimi gsteriyorsa, bu durum, irketin likidite durumu deerlendirilirken dikkate
alnmaldr.
Hzl aktifler, ksa vadeli borlar ayorsa bu durumda, genel olarak ieketin bor deme yetenei
iyidir. Zira ksa vadeli borlarn tm ikinci dereceden likit aktiflere (stoklar vs.) mracaat edilmeden
karlanabilmektedir.
rnek: Sarkuysan A.. 2003 yl bilanosu
SARKUYSAN A..
Hazr Deerler
Menkul Kymetler
Ksa Vadeli Ticari Alacaklar
Dier K.V. Alacaklar
Hzl Aktifler Toplam
(-)
Ksa Vadeli Borlar
Hzl Aktiflerin Ksa Vadeli Borlar Aan Ksm
YTL
13.001.475
64.661
53.519.479
594.314
67.179.929
56.652.480
10.527.449
STOK BAIMLILIK ORANI

(KISA VADEL BORLAR HIZLI AKTFLER) / (STOKLAR)
Hzl aktifler, ksa vadeli borlardan az ise, eksik karlanma sz konusudur.
Stok bamllk oran, irketin eksik karlanma miktarn, stoklarnn % kan satarak
karlayacan gstermektedir.
rnek: SARKUYSAN A.. 2004 Bilanosu
SARKUYSAN A..
Hazr Deerler
Menkul Kymetler
Ksa Vadeli Ticari Alacaklar
Dier K.V. Alacaklar
Hzl Aktifler Toplam
(-)
Ksa Vadeli Borlar
Eksik Karlanma
YTL
12.809.862
82.592.511
30.008
95.432.381
118.603.807
23.171.426
SARKUYSANda 2004 yl itibariyle 23.171.426.- YTL. eksik karlanma sz konusudur.

SARKUYSANn 2004 yl itibariyle 64.019.048.- YTL. stoklar bulunmaktadr.
SARKUYSAN, ksa vadeli borlarnn tmn deyebilmek iin mutlak surette stoklarndan en az
23.171.426.- YTL. lik bir sat yapmas gerekmektedir. Bu bilgiler nda SARKUYSANn 2004
itibariyle Stok Bamllk Oran (23.171.426/64.019.048) % 36,2 olmaktadr.
Eksik Karlanma (Hzl Aktifler-Ksa Vadeli Borlar) rakamlar ayn olan irketlerin, ayn likiditeye
sahip olduklar hkmne varmak hatal bir tutumdur.
45
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Meseleyi rakamsal bir rnekle aklamaya alalm:

(YTL)
Hzl Aktifler
Eksik Karlanma
X irketi
180.000.000
200.000.000
20.000.000
Y irketi
10.000.000
30.000.000
- 20.000.000
Her iki irkette de 20.000.000 YTL. lik eksik karlanma sz konusudur. X irketinde ksa vadeli
borlarn % 90 (180.000.000/200.000.000) hzl aktiflerden karlanmtr. Bu nedenle X irketi 20
milyon YTL. Eksik karlanmay, stoklardan sat yapmakla kolayca karlamas mmkndr. Y
irketindeyse ksa vadeli borlarn % 33,3 (10.000.000/30.000.000) hzl aktiflerle karlanmtr.
Bu nedenle Y irketinin 20 milyon YTL.lik eksik karlanmay, stoklardan mal satmak suretiyle
kapatmas X irketine nazaran kolay olmayacaktr.
Hzl aktifler, ksa vadeli borlardan azdr diye, olumsuz bir saptamaya gitmemiz de doru deildir.
Bu durumda olan bir irket, stoklarn ksa zamanda nakte evirebiliyorsa, alacaklarn hzla tahsil
ediyorsa, z sermayesinin devir hz (Satlar/z Sermaye) iyiyse, sz konusu irketin finansal
dengesini bulmas mmkndr.
EKSK KARILANMA SRES

Bir irkette eksik karlanma sz konusuysa, yani ksa vadeli borlar hzl aktiflerden fazlaysa, aradaki
farkn irketin yaratt nakit fonla ne kadar zamanda kapanabileceinin hesaplanmasnda fayda vardr.
irketin yaratt nakit fon u ekilde hesaplanmaktadr:
Dnem Net Kar (Vergi Sonras Kar)+Cari Yl Amortisman+Kdem Tazminat Karl+Gider
Olarak Yazlp Nakit k Gerektirmeyen Tm Giderler
Eksik Karlama Sresi (Gn) = (Eksik Karlanma Miktar/irketin Yaratt Nakit Fon) x 360
rnek:
Bir irkette ksa vadeli borlar 200 milyon YTL., hzl aktifler 180 milyon YTL.,irketin yaratt nakit
fon 92 milyon YTL. ise, bu irketin fark kapatma sresi;
(200 180) /92 x 360 buradan da 78 gn bulunur.
HAZIR DEERLER+MENKUL KIYMETLER/KISA VADEL BORLAR

Nakit oran olarak adlandrlan, bu oran, irketin hazr deerlerinin(kasa+banka) ve menkul
kymetlerinin toplamnn, ksa vadeli borlarnn ne kadarn karlayabileceini gstermektedir.
Nakit oran, para ve para benzerlerinin, ksa vadeli borlara blnmesi yoluyla hesaplanmaktadr. Sz
konusu orann paynda kasa, bankalarda zerine ek keide edilerek kullanlabilecek vadesiz ticari
mevduat, sermaye piyasasnn gelimi olduu lkelerde her an pazarlanabilir menkul deerler finans
varlklar- (zellikle devlet tahvilleri, hazine bonolar vb.) yer almaktadr.
Nakit orann paynda firmann ksa sreli alacaklar da yer almadndan, anlan oran, likidite oranna
kyasla daha kat bir l olarak kabul edilebilir. Gerekten sz edilen oran, irketin satlarnn
durmas ve alacaklarn tahsil edememesi halinde, ksa sreli borlarn karlayabilme gcn
gstermektedir.
46
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Gelimi lkelerde, nakit orannn % 20nin altna dmemesi gerektii, genel bir kural olarak ileri
srlmektedir. Orann % 20nin altna dmesi durumunda, irketin nakit durumunda skk bir
durum ortaya kar ve irketin yeni krediler bulma ihtiyac ortaya kar. Ancak orann byk olmas da
arzulanmaz. irkette devaml nakit fazlasnn olmas, parann iyi kullanlmayp hareketsiz
brakldnn gstergesidir. Bu durun ise, irketin para kazanma gcn azaltarak gelir dklne
neden olur.
HAZIR DEERLER+MENKUL KIYMETLER / DNEN VARLIKLAR

Bu oran, bir irketin ne kadar likit olduunu ve nakit aktiflerinin dnen varlklar ierisindeki payn
gsterir. Yksek veya ykselen bir seyir izlemesi istenir.
Oran ykselen bir seyir izliyorsa, irketin stoklarn nakte evirme gcne sahip olduu ve
alacaklarnn tahsil sresinin ksald anlalr.
HIZLI AKTFLER / ((FAALYET MALYET)/365)

Hzl Aktifler = Hazr Deerler+Menkul Kymetler+Ksa Vadeli Ticari Alacaklar+Dier Ksa Vadeli
Alacaklar
Faaliyet Maliyeti = Satlarn Maliyeti+Faaliyet Giderleri+Finansman Giderleri+Dier Faaliyet
Giderleri
Gnlk Faaliyet Maliyeti = Faaliyet Maliyeti / 365
Bazen, piyasa koullar, ynetim hatalar, rekabetin varl mterileri olumsuz etkiler ve neticede
irkete akan nakit ak yavalar veya tamamen durur. Bu durum da irket faaliyetlerini baka bir yolla
finanse edemedii srece hzl aktiflerine mahkumdur. Bu nedenle Hzl Aktifler/Gnlk Faaliyet
Maliyeti oran yksek olmaldr.
Zira sz konusu oran, bir irketin ieriye nakit ak olmadan kendi mevcut hzl aktiflerini kullanarak
ka gnlk faaliyet maliyetini karlayabileceini gsterir.
DNEN VARLIKLAR / ((NAKT FAALYET MALYET/365))

Nakit Faaliyet Maliyeti = Faaliyet Maliyeti Amortisman Kdem Tazminat Karl Gider
Yazlan Nakit k Olmayan Dier Karlklar
Gnlk Nakit Faaliyet Maliyeti = (Nakit Faaliyet Maliyeti/365)
Bazen, piyasa koullar, ynetim hatalar, rekabetin varl mterileri olumsuz etkiler ve neticede
irkete akan nakit ak yavalar veya tamamen durur. Bu durum da irket faaliyetlerini baka bir yolla
finanse edemedii srece dnen varlklarna baml kalr. Bu nedenle Dnen Varlklar/Gnlk Nakit
Faaliyet Maliyeti oran yksek olmaldr.
Zira sz konusu oran, bir irketin ieriye nakit ak olmadan kendi mevcut dnen varlklarn
kullanarak ka gnlk nakit faaliyet maliyetini karlayabileceini gsterir.
47
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
NET LETME SERMAYES

Net iletme sermayesi, bir irketin, dnen varlklaryla, ksa vadeli borlar arasndaki farktr.
rnek: SARKUYSAN A.. 2001, 2002, 2003 ve 2004 yllar bilanolar.
SARKUYSAN A.. (YTL)
(+) Dnen Varlklar
Net letme Sermayesi
Net letme Sermayesi Art
Net letme Sermayesi Azal
2001
71.289.576
50.184.855
21.104.721
2002
79.801.547
48.779.517
31.022.030
9.917.309
2003
97.938.983
56.652.480
41.286.503
10.264.473
2004
168.984.612
118.603.807
50.380.805
9.094.302
Net iletme sermayesini, bir irketin faaliyetlerini herhangi bir finansal skntya dmeden en optimal
bir ekilde yrtmesini, finansal bir tehlikeyle karlamadan ani ihtiyalarn karlamasn temin eden
bir fon olarak da tanmlamak mmkndr.
Net iletme sermayesinin artmas, yukardaki rneimiz SARKUYSANda olduu gibi devaml artma
gstermesi olumludur. Ancak artn, enflasyondan arndrlarak reel anlamda olmas gerekir. Ayrca,
net iletme sermayesinin, miktar olarak artmas tek bana yeterli deildir. Stok devir hznn ve alacak
tahsil sresinin de artmas gerekir.
Net iletme sermayesini azaltan balca nedenler:
irketin zarar etmesi
Stoklarn piyasa deerinin veya mamul sat fiyatnn dmesi.
irket ynetiminin byyen irketi finanse etmek iin gerekli fonlar dier kaynaklardan temin
edememesi.
Kar datm politikasnn hatal olmas.
Dnen varlk fonlarnn, duran varlklarn finansmannda kullanlmas.
Uzun vadeli borcun denmemesi.
Sabit aktif yatrmlarnda bulunulmas.
Net iletme sermayesinin ortaklarca karlanmas halinde, irketin kredi temin etme gc artacandan,
net iletme sermayesi ihtiyacnn byk bir ksmnn, mutlak suretle;
Hisse senedi ihracyla veya
Otofinansmanla (karlarn ihtiyatlara alnmas) ortaklardan temin edilmelidir.
Net iletme sermayesinin yldan yla artmas halinde u sonulara varmamz mmkndr:
irket, her trl gider ve borlarn kolaylkla demek imkanna sahip olur.
irketin, karl yatrm sahalarna yatrm yapmas mmkn olur.
Hammadde ve mamullere yatrm yapmak gerekebilir, retimi artrmak iin kapasite artna
gitmek gerekebilir. ayet net iletme sermayesi yldan yla artyorsa, irket btn bu ilerin
yaplmas iin gerekli olan fonlar karlayabilmek imkanna sahip olur.
irketin uygun artlarla kredi temin etmesi kolaylar.
irket, vadeli satlarn artrmak imkanna sahip olur. Bu suretle piyasada ortaya kacak sat
art imkanlarndan ancak yeterli miktarda iletme sermayesine sahip irketler yararlanabilir.
Net iletme sermayesi miktar, tek bana, bir irketin bor deme gcn gstermez. Bu nedenle, bir
irketin bor deme gc hakknda daha isabetli bir karar verebilmek iin, net iletme sermayesini cari
oranla birlikte ele alp incelemekte fayda vardr.
48
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Net iletme sermayesinin fazla olmas, her zaman iin irketin bor deme kabiliyetinin yksek olduu
sonucunu dourmayacan rakamsal bir rnekle belirlemeye alalm.
(YTL)
Dnen Varlklar
Net letme Sermayesi
X irketi
20.000.000
12.000.000
8.000.000
Cari Oran (Dnen Varlklar/Ksa Vadeli Borlar)
Y irketi
10.000.000
5.000.000
5.000.000
1,67
2,00
Yukardaki rneimizde X irketi Y irketine bakla daha fazla net iletme sermayesine sahiptir.
Ancak Y irketinin cari oran, X irketinden daha fazla olduundan Y irketinin ksa vadeli bor
deme kabiliyeti X irketinden daha yksektir.
Net iletme sermayesinin analizinde u hususlar gz nnde bulundurmamzda fayda vardr:
Net iletme sermayesinin yetersiz olmasna kart olarak, taahht edilmi fakat henz
denmemi sermaye var mdr?
Satlar artarken, net iletme sermayesi de artyor mu?
irketin zararlar iletme sermayesini ne lde azaltmtr?
Uzun vadeli bor taksitlerinin denmesi, net iletme sermayesini azaltyor mu?
Sabit aktiflerdeki art, net iletme sermayesindeki arta engel oluyor mu?
letme sermayesi yetersizse, artrlmas dnlyor mu? (Sermaye art,tahvil ihrac.)
letme sermayesinin artrlmas iin yeni kaynaklar bulunmusa, artlar ve irkete getirecei
finansal ykmllkler nelerdir?
irketin, temett datm politikas, net iletme sermayesinin artmasna mani oluyor mu?
NET LETME SERMAYES ORANLARI

HAZIR DEERLER+MENKUL KIYMETLER / NET LETME SERMAYES
irketin nakit deerlerinin (Hazr Deerler+Menkul Kymetler) net iletme sermayesi ierisindeki
payn gsteren bu oran, ayrca irketin stoklara ve alacaklara yatrm derecesi hakknda da bilgi verir.
Sz konusu oran ok dkse;
Stoklar/Net letme Sermayesi
Ksa Vadeli Ticari Borlar/Net letme Sermayesi oranlar yksek kar.
Sz konusu orann ok dk olmas, irketin stok devir hznn ve alacak tahsil sresinin olumsuz
olduunu gsterir. Bu da irkette nakit sknts yaratr.
Nakit sknts olan irkette borlarn zamannda diyemez, ayrca den sz konusu oran irketin
daha fazla aktife sahip olmas gerektiini de ortaya koyar. Daha fazla aktif sayesinde, bu aktiflerin
kullanlarak daha fazla nakit salanabilecei umulabilir.
49
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
NET LETME SERMAYES / BORLAR TOPLAMI

Bu oran bir irketin, iletme sermayesini kullanarak borlar toplamn deme kabiliyetini gsterir.
Orann yksek ve ykselen bir seyir izlemesi arzu edilir.
Bir baka ifadeyle bu oran, bir irketin zorunlu kaldnda kendi net iletme sermayesini nakte evirip
borlarn deyebilme derecesini gsterir.
Genellikle sanayi irketlerinde net iletme sermayesinin nakte evrilip borlar toplamn deme dzeyi
azdr. Ancak her eye ramen oran analiz etmek nemlidir. Zira bu oran, irketin bor verenleri
tatmin etme yeteneini gsterir.
Oran (1) ve (1)in zerindeyse irketin net iletme sermayesiyle borlar toplamnn tamamn
deyebilecei anlalr. Ancak orann, (1) ve (1)den byk olmas halinde bile irketin net iletme
sermayesiyle borlar toplamnn tamamn deyebileceine hkmetmek doru olmaz hemen irketin
teknik likiditesini incelemekte fayda vardr.
ayet stok devir hz ok yava, alacak tahsil sresi uzunsa bu irketin teknik likiditesi iyi deildir ve
bu noktadan bakldnda sz konusu orann (1) olmas, irketin net iletme sermayesiyle borlar
toplamnn tamamn deyebilecei anlamna gelmez.
STOKLAR / NET LETME SERMAYES

Bu oran, bir irketin cari stok seviyesinde net iletme sermayesini kullanarak ne kadar iyi nakit
retebileceini ler. Orann artmas iyi deildir. nk bu irketin faaliyet problemleri olduunu
gsterir. Stok devir hz azalr.
Eer bir irket net iletme sermayesi iindeki stoklara ok fazla fon yatryorsa ksa vadeli bor
demelerini yapmada glk eker. Bu oran, alacak tahsil sresi, stok devir hz ve ksa vadeli ticari
bor deme sresi ile birlikte deerlendirilerek yorumlanmaldr.
Ancak normalde unu syleyebiliriz: Bir snai irkette Stoklar / Net letme Sermayesi oran % 80i
amamaldr.
NET LETME SERMAYES / AKTF TOPLAMI

Net letme Sermayesi/Aktif Toplamo Oran, bir irketin net iletme sermayesiyle altif toplamnn ne
kadarn karladn gsterir.
Artan bir seyir irketin zaman ierisinde likiditesini gelitirdiini gsterir. Den veya dk bir oran
ise, irketin ok fazla ksa vadeli borca sahip olduunu veya irketin aktif toplamnn net iletme
sermayesini artrmayacak gelime gstererek arttn gsterir. Enflasyon muhasebesi uygulamasyla
duran varlklarn artmas gibi .
50
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
LETME SERMAYES HTYACI

letme Sermayesinin Tanm
Sanayi irketlerinde, iletme sermayesinin varln oluturan iki faktr vardr.
Zaman
Mal olu
Zaman unsuru iletme varlklarnn emre hazr bir ekilde bekletilmesini zorunlu klar. rnein, bir ilk
madde ve malzeme stokunun bulundurulmasnn nedeni, ilk madde ve malzemenin kullanlaca anda
istenilen miktar ve ekilde temininde karlalabilecek glklerdir.
Ayn ekilde, mamul stoklar, talebe zamannda cevap verebilme, alacaklar, tahsilatn sattan bir sre
sonra yaplma zorunluluundan doar.
Bu nedenler, ayn zamanda stoklar ve alacaklar gibi hesaplara sermayenin bir sre bal kalmas
sonucunu dourur ve zaman faktr, sermaye balama sresi olarak ortaya kar.
Stoklar ve alacaklarn tutar olarak seviyeleri ise, mal olula ilgilidir. Baka bir ifadeyle, sarf edilen
tutarlar bunlarn seviyelerini belirlerler.
Bir rnek vermek gerekirse, birim fiyat yksek mal retimi (otomobil), birim fiyat dk mal
retimine gre (imento), tutar olarak daha yksek bir stok ve alacak seviyesi gerektirir. Bu ayn
zamanda, balanan sermayenin seviyesini de etkiler.
letme sermayesinin varlnn nedeni olan ve miktarn belirleyen zaman ve mal olu faktrleri, bir
yandan irketin amaca ynelik karar ve politikalarna, te yandan da uyulmak zorunda kalnan iletme
d koullara gre oluur.
letme sermayesi, bir sanayi irketinde duran varlklarn kart olarak da adlandrlr. Buradan
hareketle de, irkette duran varlklara karlk dnen varlklarn bulunduu ortaya kmaktadr.
Dnen varlklar ile duran varlklar birlikte irketin aktif toplamn olutururlar. Duran varlklar, bir
yldan fazla dnemler iin retime katlan varlklar iken, dnen varlklar bir retim dnemine katlan
varlklardr. irketin dnen varlklar, retim dnemi sonunda ya tkenirler veya biim deitirirler
yada satlarak pazara srlrler.
irketin duran varlklarysa, baka bir biime girmeden irkette devamllk gsterirler. Birbirini takip
eden retim dnemlerinde anma ve ypranma ile zamanla kullanlamaz hale gelirler. Bunlarn
tketimi, dnen varlklarn kullanlmas yoluyla salanr. Bu ilemde, satlan maln maliyetine ilave
edilen amortisman yoluyla yaplr.
Dnen varlk niteliindeki retim aralarnn paraya evrilmeleri ise, srekli bir akm halindedir. lk
madde ve malzemelerin satn alnmas, teki retim aralarnn da yardmyla mamllerin retilmesi
ve mamllerin satlarak nakte dntrlmesi bu akm oluturur.
Sanayi irketlerinde, retilen mamllerin paraya evrilmesine kadar geen sre iinde, retim
almalarnn srdrlebilmesi iin, paraya ve krediye ihtiya vardr.
Bu nedenle, dnen sermaye devir sresinin aklanmasnda, sadece dnen varlklarn ele alnmas
yeterli olmayacaktr. nk retim aralarnn temininde kullanlan kaynaklar, devir sresini
kolaylatrrlar.
Bu izahlarmzdan da anlalaca zere, iletme sermayesi kavram, bir yandan dner nitelikteki
retim aralarn, te yandan da bunlarn finansmannda kullanlan kaynaklar birlikte kapsamaktadr.
51
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
letme Sermayesini Belirleyen Temel Faktrler:
Kredi bulma imkan.

Satn alma olanaklar (yurt ii ve d) ve politikalar.
Borlarn denme vadeleri
Alacaklar tahsil sresi
Stoklarn devir sresi
o lk madde ve malzeme stok devir sresi
o Yar mamul stok devir sresi
o Mamul stok devir sresi
Amortismanlar ve kar marj
Kar datm politikas
irket bnyesinde tutulan ihtiyat ve fonlar
letme ynetiminin stratejik kararlar
Yatrm dnemleri, fabrika yerleimi, kurulu yeri
Teknolojik ve sosyo kltrel gelimeler
kolundaki gelimeler, rakip irketlerin says
Konjonktr dalgalanmalar, toplu durum
Dviz kurundaki deimeler
Enflasyon
Vergi oranlar ve vergilerin denme zamanlar
irketin alma konusu (retim+pazarlama),
inde bulunulan sektrn yaps,rekabet durumu
retim sresi
Satclarla alclar arasndaki vade ilikisi
Kapasite kullanm oran
Sat fiyatlarnn genel dzeyi
Artan maliyetleri, sat fiyatlarna yanstma olana
letme Sermayesi htiyac (gn) Sresinin Hesaplanmas:

letme sermayesi ihtiyac; irketin, alacak tahsil sresi, stok devir sresi ve ksa vadeli ticari bor
deme sresi geni ierisinde belirlenir. letme sermayesi ihtiyacn gn olarak u ekilde formle
edebiliriz:
letme Sermayesi htiyac (Gn) = Alacaklarn Tahsil Sresi+Stoklarn Devir Sresi-Ksa Vadeli
Ticari Borlar deme Sresi
SARKUYSAN A..
LETME SERMAYES HTYACI (GN)
(+) Alacaklarn Tahsil Sresi (gn)
(+) Stoklarn Devir Sresi (gn)
(-) Ksa Vadeli Ticari Bor deme Sresi (gn)
2001
2002
2003
2004
51
40
29
18
57
41
30
14
56
40
23
7
59
40
29
10
rnein, SARKUYSAN A..de; iletme sermayesi ihtiyac 2001 ylnda 51 gn iken, 2002 ylnda 57
gne, 2004 ylnda da 59 gne kmtr.
52
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
DEVR (FAALYET) ORANLARI
Alacaklarn Devir Hz (Alacak Tahsil Sresi)

lk Madde ve Malzeme Stoklarnn Devir Hz (Sresi)
Yar Mamul Stoklarnn Devir Hz (Sresi)
Mamul Stoklarnn Devir Hz (Sresi)
Stoklarn Devir Hz (Sresi)
Ksa Vadeli Ticari Bor deme Devir Hz (Sresi)
Net letme Sermayesinin Devir Hz (Sresi)
z Sermayenin Devir Hz (Sresi)
Varlklar Toplamnn Devir Hz (Sresi)
Dnen Varlklar Devir Hz (Sresi)
Maddi Duran Varlklar Devir Hz (Sresi)
ALACAKLARIN DEVR HIZI (SRES)

Bu oran satlardan kaynaklanan ticari alacaklarn ka kez paraya dntn gsteren bir orandr.
letmeler iin nemi ise, alacaklarn uygun bir sre ierisinde alnabildii taktirde, likiditesinin
ykselmesidir. Alacak Devir Hz, u ekilde hesaplanr:
Alacak Devir Hz = (Net Satlar) / (Satlardan Ortalama Ticari Alacaklar)
Satlardan Ortalama Ticari Alacaklar = (Dnem Ba Satlardan Ticari Alacaklar+Dnem Sonu
Satlardan Ticari Alacaklar)/2
Bu oran, irketin sattan kaynaklanan alacaklarn bir dnemde ka defa tahsil ettiini gsterir. Orann
sonucu 365e blndnde, alacaklarn bir ylda ka gnde bir tahsil edildii bulunur.
Alacak devir hznn dk olmas sonucunda, irketin alacaklarnda glkle karlat, etkili bir
tahsilat politikasnn olmad ve kredili satlar konusunda ok geni davrand sylenebilir.
Alacaklarn devir hz, irketin likiditesi zayfsa bunun nedeninin alacaklarn tahsil glnden ileri
gelip gelmediini ve alacaklarn kalitesi hakknda bilgi verir. Alacaklarn devir hznn art irketin
lehinedir. Bu durumda irketin iletme sermayesi ihtiyac azalr. Alacaklarn devir hznn azalmasysa
iletmenin iletme sermayesi ihtiyacn artrr. Bir baka bak asyla, alacaklarn devir hznn
azalmas, irketin iletme sermayesinin byk bir blmn alacaklara kanalize ettiini gsterir.
Alacaklarn devir hz ykseliyorsa balca u sonulara varmamz mmkndr:
Alacaklar sratle tahsil edilmektedir. Bu nedenle irket, dk bir cari oran ve likidite oranyla
alabilir. Zira, alacaklarn devir hz iyi olduundan irket, ksa vadeli borlarn demede
glk ekmez.
Net iletme sermayesine olan ihtiya azalr.
Sat faaliyetlerinden salanan kar artar.
Satlarn nemli lde pein yapld anlalr.
Alacaklarn devir hz dyorsa u sonulara varmamz mmkndr.
Net iletme sermayesinin nemli bir ksm alacaklara yatrlmtr.
Net iletme sermayesine olan ihtiya fazladr.
Faaliyetlerden elde edilen kar azalr.
53
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
irketin, alacaklarn tahsilde glklerle karlat anlalr.

irketin, finansman ihtiyac artar.
irket, yksek bir cari oran ve likidite oranyla almak zorunda kalr.
Satlarn nemli lde, kredili olarak yapld anlalr.
rnek:
SARKUYSAN A.. ALACAKLARIN DEVR HIZI (ALACAK TAHSL SRES)
(YTL.)
NET SATILAR (1)
SATILARDAN ORTALAMA
ALACAKLAR
KDV ORANI
KDV HAR SATILARDAN
ORTALAMA ALACAKLAR (2)
ALACAKLAR DEVR HIZI
(DEFA OLARAK) (1/2)
ALACAK TAHSL SRES (GN)
(365/ALACAKLAR DEVR HIZI)
2001
216.133.874
2002
282.316.070
2003
376.264.576
2004
558.371.929
27.742.386
0,18
37.638.096
0,18
49.055.973
0,18
72.043.257
0,18
23.510.497
9,19
31.896.692
8,85
41.572.858
9,05
61.053.608
9,15
40
41
40
40
SARKUYSAN A..nin alacak devir hz 2001-2004 dneminde (9) olarak belirlenirken, alacak tahsil
sresi (40) gn olmutur.
LK MADDE VE MALZEME STOKLARININ DEVR HIZI (SRES)

lk Madde ve Malzeme Stoklar Devir Hz =
(lk Madde ve Malzeme Gideri) / (Ortalama lk Madde ve Malzeme Stoklar)
Ortalama lk Madde ve Malzeme Stoklar =
(Dnem Ba lk Madde ve Malzeme Stoklar+Dnem Sonu lk Madde ve Malzeme Stoklar)/2
Bu oran, irketin ilk madde ve malzeme stoklarn bir yl ierisinde ka kere devir ettiini gsterir.
Orann sonucu 365e blndnde, ilk madde ve malzeme stoklarnn bir ylda ka gn stokta
beklediini gsterir.
lk madde ve malzeme stoklarnn stokda bekleme sresinin azalmas irketin iletme sermayesi
zerinde olumlu etki yapar. Bilhassa, satlan maln maliyeti ierisinde ilk madde ve malzemenin
oransal pay fazlaysa ( % 70den fazla), bu tip irketlerde, ilk madde ve malzeme stoklarnn stokta
bekleme sresinin azalmas, iletme sermayesi sermayesinin zerindeki olumlu etkisi daha fazla olur.
rnek:
SARKUYSAN A.. LK MADDE VE MALZEME STOKLARI DEVR HIZI(SRES)
(YTL.)
LK MADDE VE MALZEME GDER (1)
ORT.LK MAD.VE MALZ. STOK (2)
LK MADDE VE MALZEME DEVR
HIZI (DEFA)
(1/2)
LK MADDE VE MALZEME
DEVR SRES (GN) ( (365/(1/2))
2001
164.028.773
5.337.606
2002
222.679.144
8.160.267
2003
306.400.878
6.309.619
2004
461.759.781
5.888.255
30,73
27,29
48,56
78,42
12
13
54
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
YARI MAMUL STOKLARININ DEVR HIZI (SRES)

Yar Mamul Stoklar Devir Hz =
(retim Maliyeti) / (Ortalama Yar Mamul Stoklar)
retim Maliyeti= (lk Madde ve Malzeme Giderleri+Dolaysz ilik+Genel retim Giderleri+Dnem
Ba Yar Mamul Stok-Dnem Sonu Yar Mamul Stok)
Ortalama Yar Mamul Stoklar =
(Dnem Ba Yar Mamul Stoklar+Dnem Sonu Yar Mamul Stoklar)/2
Bu oran, irketin yar mamul stoklarn bir yl ierisinde ka kere devir ettiini gsterir.
Orann sonucu 365e blndnde, yar mamul stoklarnn bir ylda ka gn stokta beklediini
gsterir.
Yar mamul stoklarnn stokda bekleme sresinin azalmas irketin iletme sermayesi zeinde olumlu
etki yapar. Yar mamul stoklarnn stokda bekleme sresi, irketin retim sreciyle yakndan ilgilidir.
retim sreleri uzun olan irketlerde, yar mamul stok bekleme sresi de uzun olur.
rnek:
SARKUYSAN A.. YARI MAMUL STOKLARI DEVR HIZI(SRES)
(YTL.)
RETM MALYET (1)
ORT.YARI MAMUL STOKLARI (2)
YARI MAMUL STOKLARI DEVR
HIZI (DEFA)
(1/2)
YARI MAMUL STOKLARI DEVR
DEVR SRES (GN) ( (365/(1/2))
2001
179.126.990
2.358.675
2002
251.288.802
4.203.013
2003
348.830.265
3.826.853
2004
482.309.554
12.627.923
75,94
59,79
91,15
38,19
10
MAMUL STOKLARININ DEVR HIZI (SRES)

Mamul Stoklar Devir Hz =
(Satlar Maliyeti) / (Ortalama Mamul Stoklar)
(Dnem Ba Mamul Stoklar+Dnem Sonu Mamul Stoklar)/2
Bu oran, irketin mamul stoklarn bir yl ierisinde ka kere devir ettiini gsterir.
Orann sonucu 365e blndnde, mamul stoklarnn bir ylda ka gn stokta beklediini gsterir.
Mamul stoklarnn stokda bekleme sresinin azalmas irketin iletme sermayesi zeinde olumlu etki
yapar. Mamul stok devir hz, irketin mamul stoklarn ne kadarlk bir sre iinde sattn da gsterir.
rnek:
SARKUYSAN A.. MAMUL STOKLARI DEVR HIZI(SRES)
(YTL.)
SATILAR MALYET (1)
ORT. MAMUL STOKLARI (2)
MAMUL STOKLARI DEVR
HIZI (DEFA)
(1/2)
MAMUL STOKLARI DEVR
DEVR SRES (GN) ( (365/(1/2))
2001
178.436.222
5.005.091
2002
249.395.589
6.703.913
2003
349.595.382
9.978.464
2004
468.087.593
19.412.390
35,65
37,20
35,03
24,11
10
10
10
15
55
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
STOKLARIN DEVR HIZI (SRES)

Stok devir hz, stoklarn nakte evrilme hzn ve stoklarn likiditesini belirleyen orandr.
Stoklarn devir hzndan kast, tm stoklarn, yani, ilk madde ve malzeme, yar mamul ve mamul
stoklarnn toplamnn devir hzdr. Stoklarn devir hzn hesaplama forml yledir:
Stoklarn Devir Hz =
(Satlar Maliyeti+Faaliyet Giderleri) / (Ortalama Stoklar)
Satlarn maliyeti gelir tablosunda yer almaktadr.
Faaliyet Giderleri, gelir tablosunda yer alan, aratrma ve gelitirme giderleri, pazarlama-sat-datm
giderleri ve genel ynetim giderleri toplamdr.
(Dnem Ba Mamul Stoklar+Dnem Sonu Mamul Stoklar)/2
Bu oran, irketin stoklarn bir yl ierisinde ka kere devir ettiini gsterir.
Orann sonucu 365e blndnde, stoklarn bir ylda ka gn stokta beklediini gsterir.
Stok devir hz irketin stoklarn ortalama olarak ylda ka defa sattn gsterir. Stok devir hz
incelenirken, irketin iinde bulunduu sektrn zellikleri de gz nnde bulundurulmaldr.
rnein, gemi sanayinde olan bir irketin stok devir hz, bir ekmek retim irketinin stok devir
hzndan ok farkl olaca kesindir.
Bu oran irketin stoklarn ka gnde nakte evirdiini de ifade etmektedir. Tm satlarn kredili
olmas halinde ise, stoklarn ne kadar srede (gnde) alacak ekline dntn gsterir.
Stoklarn devir hz ykseliyorsa, balca u sonulara varabiliriz;
Stoklar iyi bir ekilde ynetilmektedir.
irketin daha fazla kar etmesi ihtimali ykselir.
Finansman ihtiyac azalr.
irketin ksa vadede bor deme gc artar.
irket, daha dk bir cari oran ve likidite oranyla alabilir.
Net iletme sermayesi ihtiyac artar.
irket, stoklara fazla kaynak balamadan kurtulur.
irket, kar marjn drerek satlarn artrabilir ve buna bal olarakta, yl sonunda daha
fazla kar salyabilir.
irketin stok kalitesi yksektir.
irketin yl sonu stoklar dk bir deerle deerlendirilmitir.
Stoklar devir hz azalyorsa, balca u sonulara varabiliriz;
irketin ksa vadeli bor deme gc zayflar
Stok devir hz dk olan bir irkette artan stoklar ksa vadeli borlarla finanse edilmise,
irketin cari finansal yaps zayflar.
irketin stok ynetim politikas iyi deidir.
irketin finansman ihtiyac artar.
irket, fiyatlarn ykselecei umuduyla, stoklara ar yatrm yapmtr.
irket devaml olarak geliiyor ve piyasaya arz ettii mamul eitlerini devaml olarak
oaltyorsa, bu artlar altnda stoklarn devir hznn normalin altna dmesi olaan
karlanmaldr.
Stoklarn, ksa vadeli borlar karlamak iin gerekli nakit veya alacaa dnm yavatr.
Bu nedenle, irket ksa vadeli borlarna bakla daha ok dnen varlk bulundurmaldr.
Baka bir ifadeyle, irketin cari oran yksek olmaldr.
56
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
irketin net iletme sermayesi ihtiyac artar.

irketin satlarna bakka stoklar fazladr. (Stoklar/Net Satlar Oran, incelenmelidir)
Stoklarn devir hz ve cari oran dkse, gereinden fazla stok yapld ve stoklarn iletme
sermayesiyle finanse edildii anlalr.
rnek:
SARKUYSAN A.. STOKLARIN DEVR HIZI (SRES)
(YTL.)
SATILAR MALYET (1)
FAALYET GDERLER (2)
ORTALAMA STOKLAR (3)
STOKLARIN DEVR
HIZI (DEFA)
(1+2)/(3)
STOKLARIN DEVR
DEVR SRES (GN) ( (365/(1/2))
2001
178.436.222
9.540.332
14.877.294
2002
249.395.589
11.735.413
21.815.650
2003
349.595.382
25.340.187
23.846.864
2004
526.951.358
23.591.318
44.153.856
12,64
11,97
15,72
12,47
29
30
23
29
KISA VADEL TCAR BOR DEME DEVR HIZI (SRES)

Ksa Vadeli Ticari Bor deme Devir Hz = (Net Satlar) / (Ortalama Ksa Vadeli Ticari Borlar)
Ortalama Ksa Vadeli Ticari Borlar =
(Dnem Ba Ksa Vadeli Ticari Borlar + Dnem Sonu Ksa Vadeli Ticari Borlar)/2
Ksa vadeli ticari bor devir hz,365e blndnde, ksa vadeli ticari borlarn ka gnde dendii
bulunur.
Ksa vadeli ticari bor deme sresinin azalmas irketin aleyhine, artmas lehinedir.
Srenin uzamas irketin satclar bir finansman arac olarak kullandn gsterir.
Bir irketin ksa vadeli ticari bor deme sresinin artmas balca u nedenleden kaynaklanr;
Almlarda pein demelerin paynn azalmas.
Kredili almlarda srenin uzamas.
Sresi gemi olmasna karn irketin borlarn zamannda deyememesi.
irketlerde ksa vadeli ticari bor deme sresinin uzamas, bor devir hznn yavalamas, finansman
olana yaratr ve bu nedenle olumludur. Ancak srenin uzamas irketin deme gl iinde
bulunmasndan, vadesi gelen borlarn yenilenmesinden de kaynaklanabilir. Bu nedenle, bor deme
sresinin uzamasnda hangi etmenin geerli olduunun aratrlmas gerekir.
rnek:
SARKUYSAN A.. KISA VADEL TCAR BOR DEME DEVR HIZI(SRES)
(YTL.)
NET SATILAR (1)
ORT. K.V.TCAR BORLAR (2)
KISA VADEL TCAR BOR
DEVR HIZI (DEFA)
(1/2)
K.V.TCAR BOR DEME
SRES (GN) ( (365/(1/2))
2001
216.133.874
10.391.514
2002
282.316.070
11.058.494
2003
376.264.576
7.251.405
2004
558.371.929
16.060.778
20,80
25,53
51,89
34,77
18
14
10
57
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
SARKUYSAN A..de ksa vadeli ticari bor deme sresi; 2001 ylnda 18 gn iken, bu sre
devaml olarak azalm ve 2003 ylnda 7 gne inmitir. 2004 ylnda ise sre 3 gn uzayarak 10 gne
kmtr. Bu sre irketin, ilk madde ve malzeme almnda pein alt anlamna gelmektedir.
NET LETME SERMAYES DEVR HIZI (SRES)

Net iletme sermayesi dnen varlklarla ksa vadeli borlar arasndaki farktr. Bir irketin net iletme
sermayesi devir hz incelenmek istendii zaman bu oran gemi yllar verileri ile karlatrlarak
yorumlanmaldr. Bu orann yksek olmas tercih sebebidir.
Net iletme sermayesinin ykseklii, iletmede etkin bir sermaye ynetiminin olduunu
gsterir.Ancak, verimlilik ve karllk bir arada olduklar srece bir anlam tar. Bu nedenle, 1 YTL.lik
net iletme sermayesine den hem net sat, hem de dnem karnn yksek olmas gerekir.
Dk olmas durumunda ise, iletmede yksek bir iletme sermayesinin olduu, stok ve/veya alacak
devir hz yavalamas olduu, irketteki likit deerlerin gereinden fazla olduu ve iletme
sermayesinin yatrmlar iin kullanld sonucu kmaktadr.
Net letme Sermayesi Devir Hz = (Net Satlar) / (Ortalama Net letme Sermayesi)
Ortalama Net letme Sermayesi =
(Dnem Ba Net letme Sermayesi + Dnem Sonu Net letme Sermayesi)/2
Net iletme sermayesi devir hz,365e blndnde, net iletme sermayesinin bir dnemde ka
gnde dnd hesaplanm olur.
Net iletme sermayesi devir hz, irketin net iletme sermayesinin bir dnemde ka defa devrettiini,
net iletme sermayesinin yeterli olup olmadn ve kullanlan net iletme sermayesinin etkinliini
gsterir.
Net iletme sermayesi devir hz, ksa vadeli borlarla finanse olunmam bulunan net iletme
sermayesinin her YTLs bana salanan net sat miktarn da gsterir.
Net iletme sermayesinin devir hzndaki art fazla miktarda ksa vadeli borlanmayla salanmsa,
net iletme sermayesine oranla net satlar arttka daha uygun olmayan bir durum sz konusu
demektir. Asl tehlike, nceden tahmin edilemeyen olaylar sonucu satlarn azalmasdr. Satlar
azalrken stoklarda birikme ve artma devam edebilir. Bu durumda, ksa vadeli borlar artar ve
satlardan bu ksa vadeli borlar vadelerinde karlamak iin gerekli fonlar salanamaz.
rnek:
SARKUYSAN A.. NET LETME SERMAYES DEVR HIZI(SRES)
(YTL.)
NET SATILAR (1)
ORT. NET LET.SERMAYES (2)
NET LETME SERMAYES
DEVR HIZI (DEFA)
(1/2)
NET LETME SERMAYES
DEVR SRES (GN) ( (365/(1/2))
2001
216.133.874
16.227.250
2002
282.316.070
26.063.376
2003
376.264.576
36.154.267
2004
558.371.929
45.833.654
13,32
10,83
10,41
12,18
27
34
35
30
58
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Z SERMAYENN DEVR HIZI (SRES)

z Sermaye Devir Hz = (Net Satlar) / (Ortalama z Sermaye)
Ortalama z Sermaye = (Dnem Ba z Sermaye+Dnem Sonu z Sermaye)/2
z Sermaye Devir Hz, 365e blnrse, z sermayenin ka gnde dnd hesaplanm olur.
z Sermaye Devir Hz; irketin z kaynaklarn verimli kullanp kullanmadn gsterir. Bu orann
standart bir sonucu yoktur. irketin faaliyet konusu, gemi yl verileri, z kaynaklarndaki reel
olmyan artlar (yeniden deerleme, emflasyon muhasebesi uygulamalar), orann sonucunun
yorumlanmasn etkiler.
rnek:
SARKUYSAN A.. Z SERMAYENN DEVR HIZI (SRES)
(YTL.)
NET SATILAR (1)
ORT. Z SERMAYE (2)
Z SERMAYE
DEVR HIZI (DEFA)
(1/2)
Z SERMAYE
DEVR SRES (GN) ( (365/(1/2))
2001
216.133.874
35.340.399
2002
282.316.070
52.675.071
2003
376.264.576
117.173.441
2004
558.371.929
176.272.956
6,12
5,36
3,21
3,17
60
68
114
115
SARKUYSANda , z sermaye devir hz 2001 de 60 gn, 2002de 68 gn olurken, 2003 ve 2004

yllarnda, 115 gn dzeyinde olmutur. Dolaysyla SARKUYSAN; 2003 v3 2004 yllarnda z
sermaye devir sresini ok uzatarak olumsuz gelime gstermitir. Ancak bu ifademiz hatal olur. Zira
SARKUYSAN; 2003 ve 2004 yllarnda enflasyon muhasebesi uyguladndan z sermayesi reel
olarak deil rakamsal olarak artmtr. (Baknz bilanodaki z sermaye blm).
z sermayenin verimliliini gstergeleyen bu orann ykselen bir seyir izlemesi halinde, balca u
sonulara varmamz mmkndr:
irket, faaliyetlerini byk lde borlanmak suretiyle temin ettii fonlarla yrtmektedir.
irket, dk bir z sermayeyle yksek kar etmektedir.
irket, emniyet ve muhafazakarlk prensibi deilde speklatif bir politika izlemektedir.
Satlarda ve alacaklarda meydana gelen azalma karsnda z sermaye;
o Meydana gelebilecek zararlar karlayamaz.
o Vadesi gelen borlar karlamak iin lzumlu iletme sermayesini karlayamaz.
Uzun Vadeli Borlar+z Sermaye/z Sermaye oran der.
retim ilemi ksadr.
z sermayenin devir hznn yksek olduu bir irkette, Cari Oran dk, Toplam Borlar/z
Sermaye Oran yksekse irketin finansal yapsnn zayf oluunun nedeni, irketin z
sermayesinin kaldrabileceinden fazla bir sat hacmine ulamasdr.
z sermayenin devir hz yksek olan bir irkette, uzun vadeli borlar/z sermaye oran
yksekse, irket yksek sat hacminin gerektirdii ek iletme sermayesini, uzun vadeli
borlarla finanse etmi demektir. Bu durumda irketin uzun vadeli bor temin etme yolu
kapanr. irket byle bir durumda sermaye artrmna gidebilir.
Alacaklarn ve stoklarn devir hzlarnn normal olmasna ragmen, irketin z sermayesinin
kaldrabileceinden fazla bir sat hacmine ulamas ve bu sat hacminin gerektirdii ek
iletme sermayesi ihtiyacnn ksa vadeli borlarla karlanmas sonucunda da cari finansal
yap zayflayabilir.
z sermayenin devir hznn dk olmas halinde balca u sonulara varmamz mmkndr;
Kaynaklardan gerei kadar istifade edilmemitir.
Ekonomik koullar iyi deildir. Satlar dktr.
59
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
irket, ihtiyacndan fazla z sermayeye sahiptir.

Satlara bakla yatrmlar yksektir.
Uzun Vadeli Borlar+z Sermaye/z Sermaye oran yksektir.
retim operasyonu uzundur.
u durumlarn gereklemesi halinde, z sermayenin devir hznn ykseklii irketin finansal yapsn
zayflatmaz:
Artan satlarla birlikte, alacaklar tahsil sresi ksalyorsa.
Artan satlarla birlikte, stoklarn devir hz artyorsa.
VARLIKLAR TOPLAMININ (AKTF TOPLAMI) DEVR HIZI (SRES)

Varlklar toplam, bilanonun aktif tarafnda yer alan; Dnen varlklarla, duran varlklarn toplamdr.
Bir baka ifadeyle; Varlklar Toplam = Aktif Toplam.
Varlklar Toplam Devir Hz = (Net Satlar) / (Ortalama Varlklar Toplam)
Ortalama Varlklar Toplam = (Dnem Ba Varlklar Toplam+Dnem Sonu Varlklar Toplam)/2
Varlklar Toplam Devir Hz, 365e blnrse, varlklar toplamnn ka gnde dnd hesaplanm
olur.
Varlklar toplam devir hz; irketin tm aktiflerinin verimliliini lmede kullanlr. Orann
sonucunun dk olmas, irketin aktiflerini verimli bir ekilde kullanamadn gsterir. Orann dk
olmas ayn zamanda irketin tam kapasite ile alamadnn da ifadesidir.
Eer iletme tm sahip olduu varlklarn verimliliini veya sat yaratma potansiyelini lmek isterse
toplam varlk devir hz orann kullanr. Bu orann yorumlanmas ise 1 YTLlik varla karlk ne
kadar sat yaplddr. letmenin karlln belirleyen en nemli oranlardan biridir. Varlklar
toplam devir hz, irketin risk derecesinin gstergesi olarak da kullanlr.
Aktif toplam iinde duran varlklarn toplam yksek ve dolaysyla aktif devir hz greli olarak
dk endstrilerde, karllk byk lde, iletmenin gelecekteki gelimesine bal olduundan, bu
endstri kollar riski yksek sektrler olarak deerlendirilir.
lkemizde aktif devir hz, firmalarn yksek stok tutma eilimleri ve kapasite kullanm oranlarnn
dkl nedeni ile bat lkelerine gre daha yavatr.
rnek:
SARKUYSAN A.. VARLIKLAR TOPLAMINI (AKTF TOPLAMI) DEVR HIZI (SRES)
(YTL.)
NET SATILAR (1)
ORT. VARLIKLAR TOPLAMI (2)
VARLIKLAR TOPLAMI
DEVR HIZI (DEFA)
(1/2)
VARLIKLAR TOPLAMI
DEVR SRES (GN) ( (365/(1/2))
2001
216.133.874
74.927.556
2002
282.316.070
107.515.583
2003
376.264.576
179.241.238
2004
558.371.929
275.834.340
2,88
2,63
2,10
2,02
127
139
174
180
60
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
DNEN VARLIKLAR DEVR HIZI (SRES)

Dnen Varlklar Devir Hz = (Net Satlar) / (Ortalama Dnen Varlklar )
Ortalama Dnen Varlklar = (Dnem Ba Dnen Varlklar+Dnem Sonu Dnen Varlklar )/2
Dnen Varlklar Devir Hz, 365e blnrse, dnen varlklarn ka gnde dnd hesaplanm olur.
Dnen varlklar devir hznn yksek olmas, dnen varlklarn verimliliinin de yksek olduunu
gsterir. Ancak, karllk oran da ayn dorultuda ise, verimlilikteki ykseklik anlam tar. Dier
taraftan dnen varlklar devir hznn ok yksek olmas, irketin duran varlklarnn, toplam varlklar
iindeki paynn yksek olduunu gsterir.
Dnen varlklar devir hz dk ise balca u sonulara varabiliriz;
irkette dnen varlklarda bir arlk vardr.
Stok devir hz dktr, stoklar yksektir.
Alacak tahsil sresi uzundur, alacaklar yksektir.
Yaratlan fonlar, geici yatrmlar iin kullanlmtr.
Dnen varlklar devir hznn, her irket asndan geerli olabilecek standart bir sonucu yoktur. Bu
nedenle, her irketin zelliine gre yorumlanmas gerekir.
rnek:
SARKUYSAN A.. DNEN VARLIKLAR DEVR HIZI (SRES)
(YTL.)
NET SATILAR (1)
ORT. DNEN VARLIKLAR (2)
DNEN VARLIKLAR
DEVR HIZI (DEFA)
(1/2)
DNEN VARLIKLAR
DEVR SRES (GN) ( (365/(1/2))
2001
216.133.874
53.158.996
2002
282.316.070
75.545.562
2003
376.264.576
88.870.265
2004
558.371.929
133.461.798
4,07
3,74
4,23
4,18
90
98
86
87
SARKUYSANda; Dnen varlklar devir hz 2001-2004 dneminde 90 gn dzeyinde seyretmitir.

Bu srenin olumlu olup olmadna karar verebilmek iin, SARKUYSANn karllk oranlarn
incelemek gerekir. Karllk oranlar ok dk ise, 90 gnlk sre aa ekilmelidir.
MADD DURAN VARLIKLAR DEVR HIZI (SRES)

Maddi Duran Varlklar Devir Hz = (Net Satlar) / (Ortalama Maddi Duran Varlklar )
Ortalama Maddi Duran Varlklar = (Dnem Ba Maddi Duran Varlklar+Dnem Sonu Maddi Duran
Varlklar )/2
Maddi Duran Varlklar Devir Hz, 365e blnrse, maddi duran varlklarn ka gnde dnd
hesaplanm olur.
Maddi Duran Varlk Devir Hz rasyosu ile retim varlklarnn sat yaratma potansiyeli llr. Bu
orandan faydalanarak maddi duran varlklara ar yatrm yaplp yaplmad, atl retim
kapasitesinin olup olmad analiz edilir.
Maddi duran varlk devir hznn ok yksek olmas, maddi duran varlklarn kapasitelerinin stnde
kullanldn veya maddi duran varlklarn byk bir blmnn amorti edildiini de gsterir. Maddi
duran varlk devir hznn ok dk olmas ise, dk kapasite ile alldnn veya yeterli sat
yaplamadnn gstergesidir.
61
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Sz konusu bu oran yorumlanrken baz firmalarda duran varlklarn net deeri ile gerek deeri
arasnda byk farklar olabilecei, duran varlklarda yer alan yatrmlarn nemli yer tutabilecei,
irkette devreye giren yeni yatrmlarn satlara etkisinin bir sre sonra ortaya kaca, duran
varlklar iinde finansal kiralamann olabilecei ve firmann kulland amortisman yntemleri de gz
ard edilmemelidir. Ayrca maddi duran varlklarn, yeniden deerleme ve enflasyon muhasebesi
uygulamalar ile reel olmayacak ekilde artarak, maddi duran varlk devir hzn azaltaca gzden
uzak tutulmamaldr.
rnek:
SARKUYSAN A.. MADDL DURAN VARLIKLAR DEVR HIZI (SRES)
(YTL.)
NET SATILAR (1)
ORT.MADD DUR.VARLIKLAR (2)
DEVR HIZI (DEFA)
(1/2)
DEVR SRES (GN) ( (365/(1/2))
2001
216.133.874
16.886.973
2002
282.316.070
25.843.288
2003
376.264.576
71.539.921
2004
558.371.929
108.494.499
12,80
10,92
5,26
5,15
29
33
69
71
62
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
NAKT AKIMI ORANLARI
Nakit Geri Dn
Net Nakit Ak
NAKT GER DN
Cari yl amortisman, kdem tazminat karl, kredi faiz karl, alacak senetleri reeskontu, alnan
ek reeskontu, pheli alacak karl, komisyon gideri karl, satlarn reeskontu, maliyet
giderleri karl, dier muhtelif karlklar
Nakit deme olmamalarna kar, gider olarak yazlrlar ve dnem kar bu yolla belirlenir.
Bu nedenle, bu tr btn karlklarn toplam ile dnem kar (vergi ncesi kar) toplanarak irketin
yaratm olduu nakit bulunur. Bulunan bu nakit miktarna NAKT GER DN denir.
rnek:
SARKUYSAN A..
(YTL)
(+) DNEM KARI
(+) CAR YIL AMORTSMANI
(+) KIDEM TAZMNATI KAR.
(+) KRED FAZ KARILII
(+) ALACAK SENETLER REESKONTU
(+) ALINAN EK REESKONTU
(+) PHEL ALACAK KARILII
(+) YURT DII KOMSYON GDER KR.
(+) SATILARIN REESKONTU
(+) MALYET GDER KARILII
(+) DER MUHTELF KARILIKLAR
NAKT GER DN
(-) DENECEK VERG VE DER
YASAL YKMLLKLER
(-) DENECEK TEMETTLER
(-) DENECEK TEMETT BENZERLER
VE FONLAR
NET NAKT AKII
2001
13.508.174
5.532.494
1.529.698
1.389.547
1.663
160.289
140.748
98.923
6.968
2002
14.594.019
8.865.855
1.336.001
1.082.414
354
110.863
55.527
366.780
57
2004
15.810.351
12.846.401
1.622.396
1.310.001
2.053
202.767
813.154
-
894
26.412.764
2003
6.859.553
13.239.073
1.444.845
841.125
39.139
242.341
3.994.071
565.087
137.630
121.059
27.483.923
0
22.368.504
4.348.257
4.000.000
3.963.812
4.500.000
2.328.267
2.276.800
4.156.353
5.000.000
14.020.247
17.948.952
242.644
22.636.212
244.455
23.210.130
3.815
32.610.938
rnein, SARKUYSANda 2004 ylnda Dnem Kar 15.810.351 .- YTL. iken, yukardaki tabloda
belirtilen, nakit k olmamasna karlk gider olarak yazlan hesaplar nedeniyle NAKT GER
DN 32.610.938.- YTL. olmutur.
Bir irkette nakit geri dn ykselen bir seyir izliyorsa, balca u sonulara varmamz mmkndr:
irketin, karll artmaktadr.
Nakit geri dn ierisinde amortismanlarn pay ykseliyorsa amortismanlar, irket iin
nemli bir otofinansman kayna durumundadr.
irketin, otofinansman gc artmaktadr.
irketin, artan oranlarda temett datmas mmkndr.
irketin, kredi temin etme gc artmaktadr.
irket borlanmadan yararlanarak karlln artrabilme imkanna sahip olur.
63
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
irketin, bor deme gc artmaktadr.

irketin, z kaynaklarna dayanarak yatrm yapma gc artmaktadr.
Bir irketin kendi gcyle finanse edilme ve genileyebilme yeteneini belirleyen Nakit Geri
Dnnn;Finansal analizlerde neme sahip balca oranlar unlardr:
Nakit Geri Dn / Kaynaklar Toplam (Borlar Toplam+z Sermaye)

o Bu oran, irkete yatrlan toplam sermayenin faaliyet dnemi sonunda yzde kann
nakit olarak irkete geri dndn belirlemektedir.
Nakit Geri Dn / Net Satlar
o Bu oran, irketin faaliyet dnemi sonunda elde ettii net sat gelirlerinin yzde
kann irkete nakit geri dn olarak geri dndn ifade etmektedir.
Cari Yl Amortisman / Nakit Geri Dn
Bir irketin nakit geri dn ierisindeki amortismanlarnn oransal payn belirlemek
istiyorsak bu oran kullanrz. Oran ykseliyorsa, balca u sonulara varabiliriz:
Dnem kar (vergi ncesi kar) azalmaktadr.
Birikmi Amortismanlar/Maddi Duran Varlklar Oran hzl bir gelime
ierisindedir.
Amortismanlar irket iin nemli bir otofinansman kaynadr.
Oran, % 100 olarak belirlenmise irket, o faaliyet dneminde zarar etmitir.
Aksine, Cari Yl Amortisman/Nakit Geri Dn Oran azalyorsa, yukarda ki
sonularn tersi sz konusudur.
Nakit Geri Dn / Borlar Toplam
o Bu oran, borlar toplamnn yzde kann, nakit geri dn ile karlandn
gsterir.
Nakit Geri Dn / Ortalama Varlk Toplam
o Bu oran, irket varlklarnn, nakit geri dn yaratma gcn gsterir. Bir baka
ifadeyle, irketin varlklarnn yzde kann, nakit geri dn olarak irkete geri
dndn gsterir.
Nakit Geri Dn / Finansman Giderleri
o Bu oran, irketin yaratt nakit geri dnnn, finansman giderlerini ylda ka defa
kazandn gsterir. Yksek ve artan bir seyir izlemesi arzu edilir.
Nakit Geri Dn / Finansman Giderleri+Leasing demeleri
o Bu oran, irkette leasing demeleri varsa bu demelerle birlikte finansman
giderlerinin, irketin yaratt nakit geri dn ile ylda ka defa kazanldn
gsterir. . Yksek ve artan bir seyir izlemesi arzu edilir.
Nakit k Olmayan Karlklar Toplam / Nakit Geri Dn
o Bu oran, nakit geri dn ierisindeki, gider olarak yazlpta nakit k olmyan
giderlerin orann gsterir. Oran, ykseliyorsa, dnem kar azalr. Oran % 100 olarak
belirlenmise irket zarar etmitir. irketin otofinansman kayna, dnem kar deil
nakit k olmayan karlklardr.
NET NAKT AKII

Net nakit ak, bir irketin otofinansman gcn belirleyen bir kavram olup, u ekilde ifade
edilmektedir:
Net Nakit Ak = (Nakit Geri Dn) (denecek Vergi ve Dier Yasal Ykmllkler+denecek
Temettler+denecek Temett Benzerleri ve Fonlar)
Yukardaki rneimiz SARKUYSANa dnersek, SARKUYSANn 2004 yl itibariyle NAKT GER
DN 32.610. 938.- YTL. olurken, NET NAKT AKII 23.210.130.- YTL. olmutur.
64
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Bir irketin otofinansman gcn belirleyen Net Nakit Aknn; Finansal analizlerde neme sahip
balca oranlar unlardr:
Net Nakit Ak / z Sermaye
o Bu oran, z sermaye art oran olarak tanmlanmaktadr. z sermaye art oran
ykselirken, satlarda ykseliyorsa, irketin artan faaliyet hacmini z sermayesindeki
artlara dayandrarak gelitirdii sonucuna varmamz mmkndr.
Net Nakit Ak / Net Satlar
o Bu oran, sat miktarnn irketin otofinansman ihtiyacn karlama payn ifade
etmektedir.
Net Nakit Ak / Nakit Geri Dn
o Bu oran, yaratlan nakit geri dnnn yzde kann, otofinansman olarak irkette
brakldn gstermektedir.
Cari Yl Amortisman / Net Nakit Ak
o Bu oran, irket bnyesinde otofinansman olarak braklan (net nakit ak) miktarn
yzde kann, cari yl amortismanndan kaynaklandn gstermektedir.
Nakit k Olmayan Karlklar Toplam / Net Nakit Ak
o Bu oran, irket bnyesinde otofinansman olarak braklan (net nakit ak) miktarn
yzde kann, nakit k olmayan karlklar toplamndan
kaynaklandn
gstermektedir.
65
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
KARLILIK ORANLARI
Net Sata Gre Karllk Oranlar

o Satlarn Maliyeti/Net Satlar
o Brt Kar Marj
o Brt Sat Kar/Ortalama Stoklar
o Esas Faaliyet Maliyeti/Net Satlar
o Faaliyet Maliyeti/Net Satlar
o Faaliyet Giderleri/Net Satlar
o Esas Faaliyet Kar/Net Satlar
o Faaliyet Kar/Net Satlar
o Dnem Kar/Net Satlar
o Net Kar Marj
o Finansman Giderleri+Dnem Kar/Net Satlar
Varlklar Toplamna Gre Karllk Oranlar
o Brt Sat Kar/Varlklar Toplam
o Esas Faaliyet Kar/Varlklar Toplam
o Faaliyet Kar/Varlklar Toplam
o Faaliyet Kar+Net Maddi Duran Varlklar+Net letme Sermayesi
o Dnem Kar/Varlklar Toplam
o Net Dnem Kar/Varlklar Toplam
o Finansman Giderleri+Dnem Kar/Varlklar Toplam
o Nakit Geri Dn+Finansman Giderleri/Varlklar Toplam
z Sermayeye Gre Karllk Oranlar
o Brt Sat Kar/z Sermaye
o Esas Faaliyet Kar/z Sermaye
o Faaliyet Kar/z Sermaye
o Dnem Kar/z Sermaye
o Net Dnem Kar/z Sermaye
o Karllk Kaldra Oran
NET SATIA GRE KARLILIK ORANLARI

SATILARIN MALYET / NET SATILAR
Satlarn Maliyeti/Net Satlar Oran; Satlan maln maliyeti ile net satlar arasndaki ilikiyi
belirlemektedir. Orani yllar itibariyle dme gsteriyorsa irketin olumlu ynde gelime
gstergeledii, aksine artma gsteriyorsa olumsuz ynde gelime kaydettii anlalr.
Net satlarn iindeki sat maliyetinin payn gsteren bu orann, yksek kmas irketin kar marjnn
az olduunu gsterir. Orann ykseklii, balca u nedenlerden kaynaklanr:
66
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Artan maliyetlerin sat fiyatlarna yanstlamamas.

Yeterli dzeyde sat hacmine ulalamamas.
Maliyet kalemlerinin sat fiyatlarndan daha hzl artmas.
irketin sat hacmi bileiminin deimesiyle, brt kar oran dk olan mallarn, irketin sat
hacmi iindeki paynn artmas.
BRT KAR MARJI (BRT SATI KARI / NET SATILAR)

Net satlarla, satlarn maliyeti arasndaki olumlu fark, brt sat karn verir. Brt sat karnn, net
satlara oranysa, brt kar marjn verir. Bir irketin brt kar marj, irketin faaliyet giderlerini ve
dier giderlerini karladktan sonra irkete yeterli kar salayacak dzeyde olmaldr. Orann
ykselmesi irketin lehine, dmesi aleyhinedir. Bu oran, yaplan her bir birimlik satn ne kadarnn
brt kar olarak irkette kaldn gsterir.
Brt Sat Kar / Net Satlar Orannn ykselmesi balca u sebeblerden ileri gelir;
Maliyetlerin sabit kalmasna ramen sat fiyatlarnn artmas.
Sat fiyatlar sabit kald halde, maliyetlerin dmesi.
Sat fiyatlarnn maliyetlerden daha hzl artmas.
Maliyetlerdeki dn, sat fiyatlarndaki dten daha hzl olmas.
irketin sat hacmi bileiminin deimesiyle, brt kar oranlar yksek olan mallarn, irketin
sat hacmi iindeki paylarnn artmas.
Brt Sat Kar / Net Satlar Orannn dmesi balca u sebeblerden ileri gelir;
Kyasya rekabet.
Sat politikas.
Geni ve yeni pazarlara alma istei gibi nedenlerle sat fiyatnn dmesi.
Eskiyen teknoloji nedeniyle, retim maliyetlerinin artmas.
Hammadde tedarik politikalarndan kaynaklanan maliyet artlar.
Artan maliyetlerin sat fiyatna yanstlamamas.
BRT SATI KARI / ORTALAMA STOKLAR

Bu oran;
(Brt Sat Kar / Net Satlar) * (Net Satlar/Ortalama Stoklar)
eklinde de formle edebiliriz. Bu adan bakldnda, Brt Sat Kar / Ortalama Stoklar Oran;
Brt kar marj ile
Stoklar devir hz arpmn ifade etmektedir. Dolaysyla sz konusu oran bize, irketin,
o Stok kontrol (stoklar devir hz)
o Fiyat politikas (brt kar marj) hakknda bilgi vermektedir.
Oran (1)e yaknsa irket karl bir irkettir. irket yksek stok devir hzna (Net Satlar/Ortalama
Stoklar) sahipse, brt kar marjnn (Brt Sat Kar/Net Satlar) yksek olmas gerekmez. Zira irket,
stoklarn hzla evirerek kk brt kar marjyla yksek kar seviyelerine ulaabilir.
Bir baka ifadeyle yksek sat hacmi, dk brt kar marj ile bir irket sabit giderlerini karlayarak
yeterli karllk dzeylerini oluturabilir.
67
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Ancak, irket yksek stok devir hzna sahip deilse (Net Satlar/Ortalama Stoklar Oran dkse) o
zaman yksek brt kar marjna (Brt Sat Kar/Net Satlar) ihtiya duyar. Aksi takdirde sabit
giderlerini karlayarak yeterli karllk dzeylerine ulaamaz.
ESAS FAALYET MALYET / NET SATILAR

Esas Faaliyet Maliyeti = Sat Maliyeti + Faaliyet Giderleri
Faaliyet Giderleri = Aratrma ve Gelitirme Giderleri + Pazarlama,Sat ve Datm Giderleri + Genel
Ynetim Giderleri
Bu oran, net satlarn yzde kann, faaliyet maliyetini karladn gsterir. Orann % 100den
byk kmas, irketin satlaryla esas faaliyet maliyetini karlayamadn gsterir.
FAALYET MALYET / NET SATILAR

Faaliyet Maliyeti = Sat Maliyeti + Faaliyet Giderleri + Finansman Giderleri + Dier Faaliyet
Giderleri
Satlarn yzde kann, faaliyet maliyetini karladn gsteren bu orann, % 100den byk
kmas, irketin satlaryla faaliyet maliyetini karlayamadn gsterir.
Faaliyet Maliyeti/Net Satlar Oranna Faaliyet Oran da denmektedir. Faaliyet orannn ykselmesi
durumun ktye gittiini gsterir.
Faaliyet orannda ylda yla grlen deime u faktrlerden kaynaklanabilir;
Satlan mal miktar ve sat fiyatlarnn deimesi.
Satlan mallarn hacmi, maliyeti ve faaliyet giderlerinin dolar zerinden ifade olunan net sat
tutarnda bir deime olmakszn deimesi.
Finansman giderlerindeki deimeler.
Sat mixindeki deimeler.
FAALYET GDERLER / NET SATILAR

Faaliyet Giderleri = Aratrma ve Gelitirme Giderleri + Pazarlama,Sat ve Datm Giderleri + Genel
Ynetim Giderleri
Oran, satlarn % kann faaliyet giderlerine gittiini gstermektedir. Bir baka ifadeyle, faaliyet
giderlerinin dnem kar zerindeki arlk derecesini vurgulamaktadr.
ESAS FAALYET KARI / NET SATILAR

Esas faaliyet kar, irketin sat kabiliyetinin bir gstergesi olan brt sat karndan, faaliyet
giderlerinin(Aratrma gelitirme giderleri, Pazarlama sat datm giderleri ve Genel ynetim
giderleri) dlmesi sonucu hesaplanmaktadr.
Bu oran ayn kategorideki irketlerin rekabet yetenekleri bakmndan kyaslanmasnda nem arz
etmekte, irketin kendi faaliyetlerinden kaynaklanan kar azaltc maliyetleri minimumda tutma
yeteneklerinin bir ls olmaktadr. Dolaysyla firmalarn esas faaliyet karnn ykseklii bir
anlamda irketlerin kendilerine ait giderlerini ne kadar ksabildiklerinin bir gstergesi olmaktadr.
68
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Esas Faaliyet Kar = (Net Satlar-Sat Maliyeti) (Faaliyet Giderleri)

irketin net satlarnn, yzde kann esas faaliyet kar olarak irkete geri dndn gsteren
orandr. Baka bir ifadeyle, irketin esas faaliyetinden ne lde kar elde ettiini gsterir.
FAALYET KARI / NET SATILAR

Faaliyet Kar = (Net Satlar) (Sat Maliyeti+Faaliyet Giderleri+Finansman Giderleri+Dier Faaliyet
Giderleri-Dier Faaliyet Gelirleri)
hacmi rantabilitesi olarak da nitelendirilen bu oran, bir irketin esas faaliyetinin ne lde karl
olduunu ortaya koyar.
Oran, irketin satlarnn yzde ka kadar faaliyet kar saladn gstermektedir. Bu orann amac,
bir irketin ana mukavelesinde belirledii esas faaliyetinden ne lde karl olduunu belirlemektir.
rnein bir konserve fabrikasnn konserve satlar sonucunda elde ettii karlar esas faaliyetinden
salad karlardr. Bu konserve fabrikas deposunda bulunan hurda konserve kutularn satacak
olursa, bu sattan elde edecei kar, yan faaliyetten temin edilmi bir kar olmaktadr. irketler, yan
faaliyetlerinden temin ettikleri karlarla hayatiyetlerini devam ettiremiyeceklerine gre, bu orann
ykselen bir seyir ierisinde olmas gerekir.
Faaliyet Kar / Net Satlar Oran, balca u nedenlerden dolay yllar itibariyle deimeler gsterir;
Sat fiyatlarnn deimesi.
Stoklarn ve alacaklarn devir hzlarndaki deimeler.
Sat iskontolarndaki deimeler.
Satlan maln maliyetindeki deimeler.
Faaliyet giderlerindeki deimeler.
Satlarn bileimindeki deimeler.
Sermayesi youn olan byk snai irketlerinde faaliyet kar/net satlar orannn yksek olmas,
istikrarl bir karllk iin arttr. ayet bir irkette sermaye sat hacmine bakla ok az ise, bu takdirde
dk bir faaliyet kar/net satlar oran dahi, o irketin sermayesine yeterli bir kar salyabilir.
rnek:
Net Satlar
Sermaye
Faaliyet Kar
Faaliyet Kar / Net Satlar
Faaliyet Kar / Sermaye
45.000.000 YTL
10.000.000 YTL
6.500.000 YTL
% 14,4
% 65
rneimizde sermaye sat hacmine bakla azdr. Bunun yannda faaliyet kar/net satlar orannn
dk olmasna ramen, sermaye zerinden salanan karllk oran yksektir.
DNEM KARI / NET SATILAR

Dnem kar, irketin vergiden nce salam olduu kar gsterir. Dnem kar oluurken irketin, esas
faaliyet konular dnda elde ettii olaan ve olaan d gelirlerde dikkate alnr. Bu nedenle de bu
oran, irketin vergi ncesi kar ile, net satlar arasndaki ilikiyi gstermektedir.
69
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Eer bir irket, esas faaliyet konusundan zarar etmesine ramen, dnem kar kyorsa bu irketin ana
faaliyet konusu dnda olaan ve olaan st gelirler salad anlalr.
NET KAR MARJI (NET DNEM KARI / NET SATILAR)

Net dnem kar, irketlerin tm faaliyetlerinin neticelerini yanstan bir deerdir.Dnem karndan,
kardan denmesi gereken vergi ve fonlar karlnca net dnem karna ulalr.
Net kar marj olarak adlandrlan, Net Dnem Kar/Net Satlar Oran, irketin net dnem karnn
yeterli olup olmadn lmede kullanlmaktadr.
Net kar marj, ayn zamanda, irketlerin tm faaliyet, yatrm ve finansman politikalar hakknda
yargya varmamz salar.
Bu oran, irketin kendini dier irketlerle karlatrmasnda, irketin performansnn
deerlendirilmesinde kullanlan nemli oranlardan biridir.Yaplan her bir birimlik satn ne kadarnn
kar olarak irkete kaldn gstermektedir.
Bu orann yorumlanmasnda belli kriterler yoktur. yle ki; bu oran irketin gemi karllklar ile
karlatrlarak ve ayn sektrdeki dier irketler gz nne alnarak deerlendirilir. Onun iin belli
bir yzde oran vermek yanl olur.
FNANSMAN GDERLER+DNEM KARI / NET SATILAR

Bu oran, finansman giderlerinin irketin karll zerinde ne derece etki yaptn gstermektedir.
rnein SARKUYSANda 2001 ylnda Dnem Kar/Net Satlar Oran % 6 iken, Finansman
Giderleri+Dnem Kar/Net Satlar Oran, % 16 olmutur. Aradaki 10 puanlk fark finansman
giderlerinden kaynaklanmtr. Gerekten de 2001 ylnn finansman giderleri 20.851.800.- YTL.
olup, dnem kar olan 13.508.174.- YTL.den fazladr.
70
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
VARLIKLAR TOPLAMINA GRE KARLILIK ORANLARI

BRT SATI KARI / VARLIKLAR TOPLAMI
Brt Sat Kar = (Net Satlar) (Sat Maliyeti)
Varlklar Toplam = Aktif Toplam = (Dnen Varlklar+Duran Varlklar)
irketin, varlklar toplam zerinden yzde ka orannda brt sat kar saladn gsteren bu orann,
yksek olmas istenir.
Orann, azalan bir seyir izlemesinin balca nedenleri unlardr;
Enflasyon muhasebesi uygulamas nedeniyle, varlklar toplamnn rakamsal olarak artmas.
Yaplan yatrmlarn henz fon yaratmaya balamam olmas.
Artan maliyetlerin, sat fiyatlarna yanstlamamas nedeniyle, Satlan Maln Maliyeti ile Net
Satlar arasndaki fark oluturan Brt Sat Karnn azalmas.
Satlan maln maliyeti art hznn, net satlar art hzndan fazla olmas.
Yeterli sat hacmine ulalamamas, olumsuz piyasa koullar.
Ar rekabet nedeniyle, kar marjnn ok azalmas.
Yukardaki nedenlerin tersi de sz konusu oran artran faktrlerdir.
ESAS FAALYET KARI / VARLIKLAR TOPLAMI

Esas Faaliyet Kar = (Net Satlar) (Esas Faaliyet Maliyeti)
Esas Faaliyet Maliyeti = Sat Maliyeti+Faaliyet Giderleri
Faaliyet Giderleri = Aratrma,Gelitirme Giderleri+Pazarlama,Sat,Datm Giderleri+Genel
Ynetim Giderleri
irketin, varlklar toplam zerinden yzde ka orannda esas faaliyet kar saladn gsteren bu
orann, ykseler bir seyir izlemesi arzu edilir.
Faaliyet giderleri ierisinde yer alan gider kalemlerinin artmas ve bu artn net satlar ile
kompanse edilememesi.
71
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
FAALYET KARI / VARLIKLAR TOPLAMI

Faaliyet Kar = (Net Satlar) (Esas Faaliyet Maliyeti+Faaliyet Giderleri+Finansman
Giderleri+Dier Faaliyet Giderleri-Dier Faaliyet Gelirleri)
Esas Faaliyet Maliyeti = Sat Maliyeti+Faaliyet Giderleri
Faaliyet Giderleri = Aratrma,Gelitirme Giderleri+Pazarlama,Sat,Datm Giderleri+Genel
Ynetim Giderleri
Dier Faaliyet Giderleri= Komisyon Giderleri+Karlk Giderleri+Menkul Kymet Sat
Zararlar+Kambiyo Zararlar+Reeskont Faiz Giderleri+Enflasyon Dzeltmesi Zararlar+Dier
Giderler
Dier Faaliyet Gelirleri= tiraklerden Temett Gelirleri+Bal Ortaklklardan Temett Gelirleri+Faiz
Gelirleri+Komisyon Gelirleri+Konusu Kalmayan Karlklar+Menkul Kymet Sat Karlar+Kambiyo
Karlar+Reeskont Faiz Gelirleri+Enflasyon Dzeltmesi Karlar+Dier Gelirler
irketin, varlklar toplam zerinden yzde ka orannda faaliyet kar saladn gsteren bu orann,
ykseler bir seyir izlemesi arzu edilir.
Faaliyet Kar / Varlklar Toplam Oran, analizciye salad balca faydalar unlardr:
Varlklara yatrlan sermayenin kaynana baklmakszn, irketin, kazan gcn aksettirir,
yani varlklara yatrlm bulunan bor ve z sermaye fonlarnn ekonomik retkenliini
aksettirir. Ve irketin genel yeterlilik lsn temsil eder.
Farkl ekillerde bor ve z sermaye fonlar kullanan irketler arasnda mukayese yapma
imkan tanr.
Ayn irkette bor ve z sermaye fonlarnn deiiklikler arz ettii iki dnem arasnda
karlatrma yapma imkan salar.
Faaliyet giderleri ierisinde yer alan gider kalemlerinin artmas ve bu artn net satlar ile
kompanse edilememesi.
Finansman giderlerinin artmas
Dier faaliyet gelirlerinin azalmas
Dier faaliyet giderlerinin artmas
FAALYET KARI/
NET MADD DURAN VARLIKLAR+NET LETME SERMAYES
Net maddi duran varlklar ile net iletme sermayesinin toplamna, faaliyet operasyonunda kullanlan
aktifler denmektedir. Dolaysyla bu oran, bir irketin operasyonel aktiflerinin, operasyonel kara
(faaliyet kar) dnme orann gstermektedir. Bu orana Ynetim Kar Marj da denilmektedir.
Orann artmas irketin, operasyonel aktiflerini efektif olarak iyi kullandn gsterir.
72
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Bu oran performans kriteri olarak da kullanabiliriz. irket kendisi iin bir kar hedefi oran belirler ve
bu hedefte belirtilen oran ile, operasyonel aktiflerin verimli kullanlp kullanlmadn gsteren;
Faaliyet Kar/Net Maddi Duran Varlklar+Net letme Sermayesi Orannn fiili neticeleri belirli
periyotlarla mukayese edilir.
DNEM KARI / VARLIKLAR TOPLAMI

Dnem kar irketin vergiden nce ulat kardr. Dnem kar oluurken irketin, esas faaliyet
konular dnda elde ettii olaan d gelirler ve giderler de dikkate alnr.
Bu oran, irketin, varlklar toplam zerinden yzde ka orannda dnem kar saladn
gstermektedir.
NET DNEM KARI / VARLIKLAR TOPLAMI

Bu oran bize irketin sahip olduu varlklarn karll hakknda bilgi vermektedir. irketin elde ettii
net dnem karnn, varlklar arasndaki ilikiyi verir. letmenin ynetim ve ortaklar asndan
verimliliin tespitinde kullanlan nemli bir oranlardr. Bu oran her 1 YTLlik irket varl iin elde
edilen verimlilii yanstr.
Geni lde yabanc kaynak kullanan, bu nedenle ar finansman gideri yk altnda bulunan
irketlerin Net Dnem Kar/Varlklar Toplam orannn, varlklarn zsermayesi ile finanse eden
irketlere kyasla daha dk olmas olaandr.
FNANSMAN GDERLER+DNEM KARI /VARLIKLAR TOPLAMI

Bu oran, Faiz ve Vergiden nceki Kar / Aktif Toplam eklinde de ifade edilmektedir.
Bu oran, irketin finansman giderleri olmam olsayd ulaaca dnem kar ile, varlklar toplam
zerinden yzde ka orannda kar salayacan gstermektedir.
Bir baka ifadeyle, ekonomik rantabilite olarak da nitelendirilen bu oran, irketin kaynaklarn ne
lde karl kullandn gstermektedir. zellikle milli ekonomi asndan, bir irketin karll
deerlendirilirken bu oran kullanlmaktadr.
Finansman Giderleri+Dnem Kar/Varlklar Toplam Oran, azalan bir seyir ierisindeyse, balca u
sonulara varmamz mmkndr.
Sat hacmine bakla aktiflere ar yatrmda bulunulmutur.
Ekonomik koullar bozuktur.
irket ynetimi yetersizdir.
Mamul veya hizmetin retim maliyeti yksektir.
Enflasyon muhasebesi uygulamas nedeniyle, varlklar toplam artmtr.
Bahis konusu orann en byk zellii, karla yatrm arasndaki ilikiyi, irketin finansman
politikasndan bamsz olarak gstermesidir.
73
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Konuyu rakamsal bir rnekle aklamaya alalm.

(YTL)
z Sermaye
Borlar Toplam
Varlklar Toplam
Finansman Giderleri
Dnem Kar
Finansman Giderleri+Dnem Kar
Vergi
Net Dnem Kar
Net Dnem Kar / z Sermaye
Net Dnem Kar / Varlklar Toplam
Finansman Giderleri+Dnem Kar/
Varlklar Toplam
RKET X
30000000
20.000.000
50.000.000
3.600.000
7.400.000
11.000.000
2.960.000
4.440.000
RKET Y
30000000
20.000.000
50.000.000
2.400.000
7.600.000
10.000.000
3.040.000
4.560.000
0,15
0,09
0,15
0,09
0,22
0,20
Yukardaki rneimizde Y irketi X irketine bakla daha fazla dnem kar elde etmitir. Ancak X
irketi kaynaklarn daha verimli kullanarak, Finansman Giderleri+Dnem Kar / Varlklar Toplam
Orann, Y irketine bakla ykseltmitir. Dolaysyla X irketi milli ekonomi asndan daha karl bir
irket durumundadr.
NAKT GER DN+FNANSMAN GDERLER / VARLIKLAR TOPLAMI

Bu oran, irketin finansman gideri olmam olsayd ulaaca nakit geri dn ile, varlklar toplam
zerinden yzde ka nakit yaratacan gstermektedir.
Z SERMAYEYE GRE KARLILIK ORANLARI

BRT SATI KARI / Z SERMAYE
irketin, z sermayesi zerinden yzde ka orannda brt sat kar saladn gsteren bu orann
ykselen bir seyir izlemesi arzu edilir.
Ancak bu oran analiz edilirken, z sermaye kalemleri ierisinde reel olmayan hesaplarn (yeniden
deerleme fonu, enflasyon muhasebesi nedeniyle oluan z sermaye dzeltme hesaplar.)
arndrlmas gerekir.
74
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
ESAS FAALYET KARI / Z SERMAYE

irketin, z sermayesi zerinden yzde ka orannda esas faaliyet kar saladn gsteren bu orann
arndrlmas gerekir.
FAALYET KARI / Z SERMAYE

irketin, z sermayesi zerinden yzde ka orannda faaliyet kar saladn gsteren bu orann
arndrlmas gerekir.
DNEM KARI / Z SERMAYE

irketin, z sermayesi zerinden yzde ka orannda dnem kar saladn gsteren bu orann
arndrlmas gerekir.
NET DNEM KARI / Z SERMAYE

Mali rantabilite oran olarak adlandrlan bu oran, irket sahiplerinin irkete salam olduklar
kaynaklarn verimli kullanlp kullanlmadnn llmesinde kullanlmaktadr.
Oran, irket sahipleri tarafndan salanan kaynan bir birimine den net kar payn gstermektedir.
Net Dnem Kar / z Sermaye Orann ykseltmek iin balca u iki oran artrmamz gerekir:
Net Dnem Kar / Net Satlar
Net Satlar / z Sermaye
Bu nedenle Net Dnem Kar / z Sermaye Orannn geliimini incelerken, irketin net satlarnn
geliimini gz nnde bulundurmamzda fayda vardr.
Net Dnem Kar / z Sermaye orann analiz ederken, Dnem Kar/z Sermaye orannn da
hesaplamamz gerekir. Zira, irketin dedii vergi miktarndaki deiimler, net kar etkileyeceinden,
irketin Net Dnem Kar/z Sermaye oran gemi yllara bakla deiiklikler gsterebilecektir.
Halbuki denen vergi miktarnn deiiklie uramas, irketin kontrolnde olmayan bir eydir.
Bilhassa, vergi muafiyeti olan, yatrm indiriminden yararlanan irketlerin dedikleri vergi miktarlar,
bu imkanlardan yararlanmayan irketlere gre daha dktr. Dolaysyla de bu durum irketin Net
Dnem Kar/z Sermaye Orann etkilemektedir.
75
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Konuyu bir rnekle aklamaya alalm:

(YTL)
Dnem Kar
Vergiler
Net Dnem Kar
z Sermaye
Net Dnem Kar/z Sermaye
Dnem Kar/z Sermaye
A RKET
10.000.000
2.870.000
7.130.000
50.000.000
0,14
0,20
B REKET
10.000.000
1.700.000
8.300.000
50.000.000
0,17
0,20
Yukardaki rneimizde A ve B irketlerinin, dnem karlar, dnem kar/z sermaye oranlar ve z

sermayeleri ayn olmalarna ramen Net Dnem Kar/z Sermaye oranlar birbirinden farkldr.
Bunun nedeni, A ve B irketlerinin birbirlerinden farkl vergi demesi yapm olmalardr.
Farkl vergi demeleri nedeniyle, B irketinin Net Dnem Kar/z Sermaye Oran, A irketinden daha
yksek kmtr.
KARLILIK KALDIRA ORANI

Dnem Kar / z Sermaye Oran; irketin kendine ait z kaynaklar zerinden % ka orannda kar
saladn gsterir.
Dnem Kar+Finansman Giderleri / Varlklar Toplam Oran ; irketin tm varlklar zerinden % ka
orannda kar saladn gsterir.
Bu iki oran birlikte deerlendirildiinde KARLILIK KALDIRA ORANI olarak adlandrlmaktadr.
Karllk Kaldra Orannn forml olarak ifadesi yledir.
Dnem Kar / z Sermaye
(Dnem Kar + Finansman Giderleri) / Varlklar Toplam
Bu forml sonucunda bulunacak deerin (1) den byk olmas gerekmektedir.
Karllk Kaldra Oran; z sermaye karll ile, varlklar toplam karlln karlatrarak irketin
bortan yararlanarak karlln artrma noktasn tespit etmemize olanak salar.
Borlanma yoluyla salanan fonlar, neden olduklar finansman giderlerinden daha yksek kar
getirecek biimde yatrmlara kanalize edilirse, z sermaye sahipleri bu borlanma nedeniyle de
ayrca yarar salam olurlar. Dolaysyla irket ilke olarak bortan yararland srece, borlanmann
irkete katks olduu srece borlanmay srdrr. Bortan yararlanmann bittii noktada (Karllk
Kaldra Orannn 1den az olmas) artk borlanmay durdurmak uygun olur.
rnek:
SARKUYSAN A..
(YTL)
2001
2002
DNEM KARI (1)
13.508.174
14.594.019
Z SERMAYE (2)
43.864.411
61.485.730
FNANSMAN GDERLER (3)
20.851.800
7.134.975
VARLIKLAR TOPLAMI (4)
97.232.648
117.798.518
KARLILIK KALDIRA ORANI
0,87
1,29
((1/2)/(3+1)/(4))
KARLILIK KALDIRA ORANI (1)' DEN BYK OLMALIDIR
2003
6.859.553
172.861.152
3.443.660
240.683.958
0,93
2004
15.810.351
179.684.759
15.784.311
310.984.721
0,87
76
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
SARKUYSAN A..de karllk kaldra oran 2002 ylnda (1) den byk kmtr. 2001 ylnda
(1)den kk olmutur. 2003 ve 2004 yllarnda enflasyon muhasebesi yapldndan, hem z
sermaye, hem de varlklar toplam ok byk miktarda fiktif olarak artm olmasndan dolay, karllk
kaldra oran olumsuz olarak etkilenmitir.
77
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
FNANSMAN GDERLER ORANLARI
Finansman Giderleri / Net Satlar

o Net satlar ierisindeki, finansman giderlerinin oransal payn gstermektedir. irketin
kulland kredi hacmi ve satlarn finansman giderlerini kompanse edebilecek boyut ve
karllkta olmamas oran zerinde olumsuz etkiler yapmaktadr.
Finansman Giderleri+Dnem Kar / Net Satlar

o
Bu oran, finansman giderlerinin, dnem kar zerinde yapt olumsuz etkinin irketin
karllk dzeyini ne lde etkilediini gstermektedir.(Dnem Kar/Net Satlar
Oranna bakarak)
Finansman Giderleri / Finansal Borlar Toplam
Finansman Giderleri / Finansal +Ticari Borlar
Finansman Giderleri / Borlar Toplam
o
o
o
Esas faaliyet kar ile finansman giderleri arasndaki ilikiyi gsteren bu orann %
100den kk kmas, irketin finansman giderleri basks altnda olduunu gsterir.
Bu oran, irketin finansman giderlerini yaratt nakit fonla (nakit geri dn) ka defa
karladn gsterir.
Finansman Giderleri+Dnem Kar / Finansman Giderleri /defa)

o
Faaliyet kar ile finansman giderleri arasndaki ilikiyi gsteren bu orann % 100den
kk kmas, irketin finansman giderleri basks altnda olduunu gsterir.
Nakit Geri Dn+Finansman Giderleri / Finansman Giderleri (defa)

o
irketin borlar toplamnn maliyet yzdesini gstermektedir.
Esas Faaliyet Kar / Finansman Giderleri

o
irketin finansal ve ticari borlar toplamnn maliyet yzdesini gstermektedir.
Faaliyet Kar / Finansman Giderleri

o
irketin finansal borlarnn maliyet yzdesini gstermektedir.
Bu oran, finansman giderlerini karlama oran olarak adlandrlmaktadr. Oran, irketin

demek zorunda olduu finansman giderlerini bir dnemde ka kere kazandn
gstermektedir. irketin, denmesi gereken finansman giderlerini kolaylkla deyip
deyemeyeceini gsteren orandr. irketin finansman giderlerini karlayamamas,
irketi finansal adan zor durumda brakarak iflasna dahi neden olabilir. Sz konusu
oran, irketin finansal glklerle karlamadan karlarnn ne lde debileceini
gstermektedir. ABDde 8 defa olarak istenen bu orann Trkiye gibi az gelimi
lkelerde 4 defa olmas istenmektedir.
Finansman
Giderleri+Dnem
Kar+Leasing
demeleri
/
Finansman
Giderleri+Leasing demeleri
o Bu oran, finansman giderlerini ve leasing demelerini karlama oran olarak
adlandrlmaktadr. Oran, irketin demek zorunda olduu finansman giderlerini ve
leasing demelerini bir dnemde ka kere kazandn gstermektedir. irketin,
denmesi gereken finansman giderlerini ve leasing demelerini kolaylkla deyip
deyemeyeceini gsteren orandr. irketin finansman giderlerini ve leasing
demelerini karlayamamas, irketi finansal adan zor durumda brakarak iflasna
dahi neden olabilir. Sz konusu oran, irketin finansal glklerle karlamadan
karlarnn ne lde debileceini gstermektedir.
Finansman Giderleri / Faaliyet Maliyeti

o Bu oran, irketin faaliyet maliyeti ierisindeki, finansman giderlerinin payn
gstermektedir.
78
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
FNANSAL YAPI ORANLARI
Borlar Toplam / Varlklar Toplam

z Sermaye / Dnen Varlklar
z Sermaye / Varlklar Toplam
Dnen Varlklar/Borlar Toplam
Borlar Toplam / z Sermaye
Borlar Toplam / Uzun Vadeli Borlar+denmi Sermaye
Ksa Vadeli Borlar / Kaynaklar Toplam
Ksa Vadeli Borlar / Borlar Toplam
z Sermaye / Net Maddi Duran Varlklar
Net Maddi Duran Varlklar / Uzun Vadeli Borlar
Net Maddi Duran Varlklar / Borlar Toplam
Ksa Vadeli Borlar / Uzun Vadeli Borlar
BORLAR TOPLAMI / VARLIKLAR TOPLAMI

Kaldra oran olarak da nitelendirilen bu oran, varlklarn (aktiflerin) yzde kann yabanc
kaynaklarla finanse edildiini belirler. Sz konusu orann yksek olmas, firmann vurgunsal
(speklatif) tarzda finanse edildiini, kredi verenler asndan emniyet marjnn dar olduunu, firmann
faiz ve anapara taksitlerini deyememe nedeniyle mali ynden g durumlara dme olaslnn
yksek olduunu gsterir.
Bir irkette, Borlar Toplam/Varlklar Toplam Oran, yksekse u sonulara varmamz mmkndr:
irketin, varlklarna dayanarak bor temin etmesi gleir.
irketin finansal yaps zayflar.
irketin, bor temini gletiinden sermaye artrmna gitmesi gerekir.
Borlar Toplam/Varlklar Toplam Orannn yksek olduu bir zamanda, sat hacminde eitli
nedenlerle bir dme hasl olursa, irketin z sermayesi byk bir tehlikeyle kar karya kalr.
Oran yksekse, bunun yannda ekonomik durgunlukta mevcutsa, irketin iflasa veyahut
reorganizasyona gitmesi bahis konusu olabilir.
irketin borlanmadan yararlanarak karlln artrmas mmkn olmaz.
irketin, faiz ve anapara taksitlerini deyebilmek nedeniyle finansal ynden g durumlara
dmesi ihtimali artar.
Borlar Toplam/Varlklar Toplam orannn, yksek olmasn, irketin olumsuz bir finansal yapya
sahip olduu eklinde yorumlamak da doru deildir.
Zira, Dnem Kar/Kaynaklar Toplam Oran, borlanma maliyetinden yksek olduu srece, irket
finansmanda daha fazla bor kullanarak, dier bir ifadeyle, Borlar Toplam/Varlklar Toplam orann
ykselterek, z sermaye karlln olumlu ynde gelitirebilir.
u niteliklere sahip irketler, Borlar Toplam/Varlklar Toplam orann ykselterek, z sermaye
karlln artrabilirler.
Satlar istikrarl ve karl olan irketler.
Hammadde fiyatlar byk dalgalanmalar gstermeyen irketler.
irketin, teknolojik bir stnle sahip olmas ve stnlk sayesinde ekonomi ierisinde
rakipsiz olmas.
irketin, hammadde kaynaklarn ve mal piyasasn kontrol etme imkanna sahip olmas.
79
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
irketin rettii mal veya hizmete olan talebin gittike artmas.
Ancak hemen belirtelim ki, bir irketin sz konusu oran artrarak, karlln artrmas snrsz deildir.
Gerek kredi veren finansman kurumlarndan, gerekse de irket ortaklarndan gelen tepkiler, irketin
borlanma derecesini snrlar.
Sermaye piyasalarnn gelimi olduu lkelerde, sz konusu orann % 50den fazla olmas, genellikle
tehlike olarak yorumlanmaktadr. Trkiyede sermaye piyasas etkin bir biimde gelimemi olmas,
irketlerin finansman kurumlarna olan bamllklarn artrmaktadr. Bu nedenle, bahis konusu oran
Trkiye iin % 65den fazla olmasn normal karlamamz gerekmektedir.
Z SERMAYE / DNEN VARLIKLAR

Dnen varlklar irketin kulland iletme sermayesidir. Bu oran, irketin kulland iletme
sermayesinin, yzde kann z sermaye ile finanse edildiini gstermektedir. Oranla % 100
arasndaki fark, borlanma yoluyla temin edilen fonlarla finanse olunmu dnen varlklar yzdesini
gstermektedir.
Oran % 100den bykse, irketin z sermayesiyle, dnen varlklarnn tamamn finanse ettii gibi,
duran varlklarnn bir blmn de z sermayesiyle finanse ettiini gsterir.
Z SERMAYE / VARLIKLAR TOPLAMI

Sahiplik oran olarak da adlandrlan bu oran, varlklar toplamnn yzde kann irket tarafndan
finanse edildiini ifade eder. Oranla yzde yz arasndaki farkta, borlanma suretiyle temin edilen
fonlarla finanse olunmu varlklar toplamnn yzdesini belirler.
z sermaye oran olarak da adlandrlan bu oran, zellikle uzun vadeli kredi verenlere irketin finansal
gcn gsterir. Sz konusu orann yksek oluu, irketin uzun sreli ykmllklerini yerine
getirememesi nedeniyle finansal ynden zor durumlara dmesi olaslnn az olduunu ifade eder.
Sahiplik oran ykseliyorsa, irket hakknda balca u sonulara varmamz mmkndr:
irketin borlarn ve bor faizlerini zamannda deyememe tehlikesiyle karlama olasl
azdr.
irketin kredi temin etmesi kolaylar.
irket, bortan yararlanarak karlln artrma imkanna sahip olur.
u durumlarda sahiplik oran yksekse, irketin sorunlar o kadar azalr:
Finansal glkler bahis konusuysa.
Karlarda nemli dler mevcutsa.
Ekonomik durgunluk sz konusuysa.
Sahiplik oran dkse;
irketin kredi temin etmesi gleir. Bu durumda irket sermaye artrmna gidebilir.
irketin, sat hacminde ve karllnda meydana gelebilecek dler ve azalmalar z
sermayeyi tehlikeye drebilir. Bu durumda irketin finansal bir koordinasyona gitmesini
gerektirebilir.
irket, iktisadi durgunluk dnemlerinde, iflasa veya reorganizasyona (yeniden dzenleme)
gitme durumuyla kar karya kalabilir.
irketin, yksek kazanlar nedeniyle veya baka sebeblerden dolay speklatif bir politika
takip ettii anlalr. Bu politika yksek konjonktr devrelerinde tehlikesizdir. Depresyon
zamanlarndaysa byk tehlike kayna olabilir.
80
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Bu nedenle;
Rekabetin iddetli olduu,
Piyasann durgunlat zamanlarda sahiplik orannn yksek olmas arttr.
Tketim mallar, zaruri ihtiya maddeleri, allm mallar satan, istikrarl kar eden, ynetimi baarl
ve piyasada isim yapm ve yerlemi eski irketlerde sahiplik oran dk olabilir. Bu niteliklere
sahip irketler dk bir sahiplik oranyla faaliyette bulunabilirlerse de, sz konusu orann ykselen bir
seyir izlemesinde fayda vardr.
DNEN VARLIKLAR / BORLAR TOPLAMI

Bu oran (1) ve/veya (1)den bykse, irketin dnen varlklaryla, btn borlarnn (ksa+uzun)
tamamn deyebileceini gsterir.
Ancak bu orann (1) ve/veya (1)den byk olmas halinde, hemen irketin dnen varlklaryla, borlar
toplamnn tamamn deyebilir dememiz doru deildir. irketin hemen, alacak tahsil sresini ve stok
devir sresini analiz etmemiz gerekir. Eer, alacak tahsil sresi ve stok devir sresi ksa ise, orann, (1)
ve/veya (1)den fazla olmas halinde irket dnen varlklaryla, borlar toplamn deyebilir.
Tersi durumda, yani alacak ve stok devir sresinin uzun olmas halinde sz konusu orann (1) ve/veya
(1)den byk olmas, irketin borlar toplamn dnen varlklaryla hemen deyebilecei anlamna
gelmez.
Orann (1)den byk olmas; Uzun vadeli borlarn iletme sermayesi ile denebileceini ve irketin
yeniden yatrm yapma imkanna kavuabileceini de gsterebilir.
BORLAR TOPLAMI / Z SERMAYE

Borlanma Kat Says adyla da anlan bu oran irketin borlanma yoluyla salad yabanc
kaynak ile, irket sahip veya sahiplerinin katt sermaye arasndaki ilikiyi gsterir.
Bat lkelerinde sz konusu orann, orta byklkteki snai iletmeler iin (1)i amamas gerektii,
genel bir kural olarak benimsenmitir.
Bu orann (1)den daha byk olmas, irkete kredi verenlerin, irketin sahip ve sahiplerine kyasla o
irkete daha fazla yatrmda bulunmu olduklarn ortaya koyar. Sz konusu orann ykseklii, irketin
ar bir faiz yknn altnda bulunduunun, alacakllar iin emniyet paynn dk olduunun bir
gstergesi olarak kabul edilir.
Sermaye piyasalarnn gelimi olduu lkelerde sz konusu orann (1) olmas iyiye yorumlanrken,
bizim gibi sermaye piyasalarnn gelimemi olduu lkelerde, sz konusu orann (1,5)u amas
tehlikeli olarak yorumlanmaktadr. Oran (1,5)u aarsa, irket sermaye artrmna giderek bahis konusu
oran iyiletirmelidir.
Borlar Toplam / z Sermaye Orannn ok yksek olmasnn balca mahsurlar unlardr:
irketin, kredi temin etmesi gleir.
irket, alacakllarn basksna maruz kalr.
irket, borlanmadan yararlanarak karlln artrma imkann bulamaz.
irket, likidite sknts ierisine girer.
irketin, bor faizlerini ve bor taksitlerini demesi gleir.
81
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Borlar Toplam / z Sermaye Oran balca u nedenlerden dolay art kaydeder.

irketin, yeni kurulu safhasnda olmas.
irketin, zarar etmesi.
Duran varlk yatrmlarnn borlanma suretiyle finanse edilmesi.
Alacaklarn ve stoklarn artmas.
irketin satlarnn ve hammadde fiyatlarnn istikrarsz olmas. iddetli bir rekabetin varl.
Borlar Toplam / z Sermaye Oran, deerlendirilirken;
irketin satlarnn istikrarl olup olmad dalgalanma gsterip gstermedii,
Rekabete kar korunmu piyasalara sat yapp yapmad,
Varlklarnn likiditesi,
Alacaklar ve stoklarn devir hz,
z srmaye iindeki deer art fonu ve dier deer art karl tutar,
irketin arta bal bor tutar,
Borlarn vade yaps,
retim maliyetlerinde dalgalanma olasl, gibi etmenler de dikkate alnmaldr.
Nakit girileri istikrarl ve nakit girilerinin tahminlere kyasla sapma gstermesi olasl az olan
irketler daha yksek bir Borlar Toplam / z Sermaye oran ile faaliyetlerini srdrebilirler.
Likidite riski yksek, satlar dzenli gelime gstermeyen, arta bal borlar ar, z sermayesinin
nemli bir blm deer art fonundan oluan irketler daha dk bir Borlar Toplam / z Sermaye
oran ile almaldrlar.
Sz konusu orann ykseklii bir yandan riski artrrken dier yandan irketin finansal kaldratan,
koullar elverili olduu takdirde, daha fazla yararlanmasna da yol aabilir.
Koullarn elverili olduu dnemde irketin z sermaye karlln ykseltebilecei gibi, irketin
satlarnn ve sat fiyatlarnn dt durgunluk dnemlerinde, finansman giderlerinin basks
nedeniyle, Dnem Kar/z Sermaye orannn dmesine de yol aabilirler
z sermayenin bir irkette, duran varlklarn elde edilmesi iin kaynak salamak, irketin
alacakllarna kar gvence oluturmak ve faaliyet sonucu doan zararlar karlamak gibi
fonksiyonlar vardr. Bu nedenle de z sermayesi yeterli, varlklarnn byk blmn z sermaye ile
finanse etmi bir irket, finansman kurumlar asndan daha gvenli kabul edilir.
Bu arada hemen belirtelim ki, bir irketin aktiflerinin likiditesi yksekse, bu irketin Borlar
Toplam/z Sermaye orannn (1)den fazla olmas irketin finansal yapsn zayflatmaz.
BORLAR TOPLAMI/
UZUN VADEL BORLAR + DENM SERMAYE
Uzun vadeli borlar ile denmi sermayenin toplamna Duran Sermaye denmektedir. Duran
sermayeden kast, irketin sabit olarak kulland srekli sermayedir. Bilindii zere, uzun vadeli
borlar, irketin yakn gelecekte hemen demek zorunda olmad bor olduundan bir nevi z
sermaye unsuru gibi kullanlmaktadr.
Bu noktadan bakldnda, duran sermaye ile borlar toplam arasndaki iliki, irketin finansal yap
kompozisyonu hakknda bize bilgi vermektedir.
Orann (1)den byk olmas, irketin ksa vadeli bor basks altnda olduunu gsterir. Orann
(1)den kk olmas ve azalan bir seyir izlemesi arzu edilir. Buradaki ama irketi, ksa vadeli bor
82
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
basksndan kurtararak, duran sermaye hakimiyetinde bir irkete kavuturarak finansal yapy risklere
kar gl klmaktr.
KISA VADEL BORLAR / KAYNAKLAR TOPLAMI

Kaynaklar Toplam = Ksa Vadeli Borlar+Uzun Vadeli Borlar+z Sermaye
Bu oran, irketin ksa vadeli borlarnn, irketin kullanm olduu toplam kaynak ierisindeki oransal
payn gsterir.
Bat lkelerinde bir snai irkette ksa vadeli borlarn, kaynaklar toplamna orannn % 35i amamas
genel bir kural olarak benimsenmitir. Ancak lkemizde, ticaret bankalarnn ksa sreli kredi verme
eilimlerinde olmalar, sermaye piyasasnn yetersizlii ve bu piyasadan ancak byk irketlerin
yararlanabilmesi, uzun sreli kredi veren finansman kurumlarnn gelimemi olmas, irketleri
finansmanda daha ok ksa vadeli yabanc kaynak kullanmaya zorlamaktadr. Bu nedenlerle anlan
oran, lkemizde bat lkelerine gre ok yksek dzeydedir.
KISA VADEL BORLAR / BORLAR TOPLAMI

Ksa vadeli borlarn, borlar toplamna oran, irket borlarnn vade yaps ve borlar toplam
ierisindeki ksa vadeli borlarn arl hakknda bir fikir verir. Bu oran, irketin varlk yapsn,
kullanlan teknolojiyi, uzun sreli bor salama olanan etkiler.
Ksa vadeli borlarn, borlar toplam iindeki paynn artmas, ksa vadeli borlarn sk sk
yenilenmek durumunda olmas, irkette bor deme sorunu yaratabilir.
Dier yandan uzun vadeli borlarn ykselmesi, irketin sabit ykmllklerini arttracaktr.
Faaliyetlerin yavalama gsterdii dnemlerde uzun vadeli bor taksit ve faizlerinin denmesi sorun
yaratabilir. Ayrca i hacminin daralma gsterdii dnemlerde, uzun sreli bor dzeyi derhal
azaltlamayacandan bu durum karll olumsuz ynde etkileyebilir.
Ksa Vadeli Borlar / Borlar Toplam orannn ykseklii irketler asndan olumsuz bir gstergedir.
nk irketlerin faaliyetlerini evirmede kullandklar ksa vadeli borlarn ykseklii irketin kendi
faaliyet ve kaynaklarnda fon yaratmada sknt yaadnn bir gstergesidir.
Bu orann deeri irketlerin fon yaps ve finansman politikalarna gre farkllklar gsterebilir. Burada
ideal olan, irketin ksa vadeli borlarla uzun vadeli borlarn deme yoluna gitmemesi, ald ksa
vadeli borcu gerekten faaliyetlerini evirmede kullanmas, sonuta faaliyetleri sonucu hem ksa
vadeli borcunu hem de borcun faizini demesi ve bununla beraber kar elde edebilmesidir.
Trkiyede bir yandan enflasyon, dier yandan uzun sreli bor bulmada glkler ve irketlerin
varlk yaps, dnen varlklarn varlklar toplam iinde byk pay tamas, ksa vadeli borlarn
borlar toplamna orannn genelde % 75 % 80 dolaynda olmasna yol amaktadr. Hatta baz
endstri kollarnda bu oran % 90a dein ykselmektedir.
Z SERMAYE / NET MADD DURAN VARLIKLAR

Bahis konusu oran, z sermayenin hangi oranda net maddi duran varlklarn finansmannda
kullanldn gstergeler. (Net maddi duran varlklar, brt maddi duran varlklardan kendisine ait
birikmi amortismanlarn dlmesiyle bulunur).
83
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Bir irketin varln devam ettirebilmesi, geliebilmesi maddi duran varlklarnn karllna baldr.
Bu nedenle, maddi duran varlklarn finansmannda mmkn olduu lde ortaklardan temin edilen
fonlar kullanlmaldr. Konuya bu adan bakldnda, genel bir kaide olarak snai iletmelerinde sz
konusu orann (1) olmas arzu edilir.
Ancak sermaye youn teknoloji kullanan endstri kollarnda, yeni yatrmlara girimi irketlerde, sz
konusu oran (1) den kk olabilir.
z Sermaye / Net Maddi Duran Varlklar oran (1)den bykse balca u sonulara varmamz
mmkndr:
Net maddi duran varlklarn tamam z sermayeyle finanse edildii gibi, net iletme
sermayesinin bir ksm da z sermayeden karlanmtr.
irket, net maddi duran varlklarn elden karmaktadr.
irket, hzlandrlm amortisman metodunu kullanmaktadr. Burada u hususu da belirtmek
istiyoruz. irketler, hzlandrlm amortisman metodunu kullanmak suretiyle, maddi duran
varlklarn ksa zamanda amorti edip, daha fazla kar gstermek suretiyle ortaklarna gelecek
yllarda yksek kar paylar deyebilirler.
irket, otofinansmana gitmektedir. Baka bir ifadeyle karlarn ihtiyatlara almaktadr.
irket, sermaye artrmna gitmitir.
z Sermaye / Net Maddi Duran Varlklar oran (1)den kkse balca u sonulara varmamz
mmkndr:
Net maddi duran varlklarn bir blmyle sahip olunan dier btn varlklarn
finansmannda, borlanmak suretiyle temin olunan fonlar kullanlmtr.
irket, faaliyetlerini yrtmek iin gerekli olan maddi duran varlklara sahip olmu, fakat
varlklarn tamamn z sermayeyle finanse etmek, z sermayenin yetersizliinden dolay
mmkn olamamtr. Akas irkette z sermaye yetersizlii sz konusudur.
Gereinden fazla sabit aktif yatrmlarna giriilmitir. z sermaye tamamen veya byk
lde maddi duran varlklarn finansmannda kullanlddan, iletme sermayesi ihtiyac ksa
vadeli kredilerle karlanmtr.
irket, maddi duran varlklarn amorti etmek ve z Sermaye/Net Maddi Duran Varlklar
orann bytmek iin her yl yksek amortisman ayracaktr. Bu da irketin karlln
azaltacaktr.
irket yeni kurulmutur. Yeni kurulan ve sermayesi youn olan (demir elik, petro-kimya
gibi) irketlerde, sz konusu oran, ilk yllarda dktr. Bu dkl normal karlamak
gerekir. Zira, yeni kurulmu bir irketin otofinansman yoluyla z sermayesini
kuvvetlendirmesi mmkn deildir. Yine ayn ekilde z sermayesine gre byk yatrmlara
girimi irketlerin, yatrm yllarnda da, bahis konusu orann dkl normal
karlanmaldr.
NET MADD DURAN VARLIKLAR / UZUN VADEL BORLAR

Bilhassa snai irketlerinin analizinde kullanlan bu oran (1) den bykse, irketin 1 YTL.lik uzun
vadeli borcuna karlk olarak 1 YTLden daha fazla bir deerde net maddi duran varln teminat
olarak gsterebilecei anlalr.
Oran, yldan yla art gsteriyorsa balca u sonulara varmamz mmkndr:
irketin, maddi duran varlklarna dayanarak uzun vadeli bor temin etmesi kolaylamaktadr.
Maddi duran varlklardaki artlar, z sermayeyle finanse edilmitir.
irket, uzun vadeli bor demesi yapmaktadr.
irket, maddi duran varlk yatrmlarna gitmektedir.
84
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Oran, yldan yla azallar gsteriyorsa balca u sonulara varabiliriz:

irketin, maddi duran varlklarna dayanarak uzun vadeli bor temin etmesi glemektedir.
Maddi duran varlklardaki artlar uzun vadeli borlarla finanse olunmaktadr.
Maddi duran varlklarn bir ksm elden karlmtr.
Amortisman ayrmalar nedeniyle maddi duran varlklar, kendilerini amorti etmektedir.
irket, tahvil ihracna gitmitir. Veya uzun vadeli bor temin etmitir.
NET MADD DURAN VARLIKLAR / BORLAR TOPLAMI

zellikle snai irketlerinin analizinde kullanlan bu orann (2) olmas, minimum (1,5) olmas istenir.
Zira, bu oran irketin sahip olduu net maddi duran varlklarnn, ne oranda bor alnan fonlarla
finanse edildiini gsterir.
. Oran, yldan yla art gsteriyorsa balca u sonulara varmamz mmkndr:
irketin, maddi duran varlklarna dayanarak bor temin etmesi kolaylamaktadr.
Maddi duran varlklardaki artlar, z sermayeyle finanse edilmitir.
irket, bor demesi yapmaktadr.
irket, maddi duran varlk yatrmlarna gitmektedir.
Oran, yldan yla azallar gsteriyorsa balca u sonulara varabiliriz:
irketin, maddi duran varlklarna dayanarak bor temin etmesi glemektedir.
Maddi duran varlklardaki artlar bor alnan fonlarla finanse olunmaktadr.
Maddi duran varlklarn bir ksm elden karlmtr.
Amortisman ayrmalar nedeniyle maddi duran varlklar, kendilerini amorti etmektedir.
irket, tahvil ihracna gitmitir. Veya uzun vadeli bor temin etmitir.
KISA VADEL BORLAR / UZUN VADEL BORLAR

Bu oran bir irketin;
Ksa vadeli borlarna kar uzun vadeli borlarnn yzdesini,
Ksa vadeli mi, yoksa uzun vadeli borca m yneldiini gsterir.
Oran ykseliyorsa, uzun vadeli borlar azalr. irket ksa vadeli bor basksna girer. Ksa vadeli
borcun faizi uzun vadeli borcun faizinden genellikle fazla olduundan irketin finansman gideri yk
artar.
Oran dyorsa, u sonulara varabiliriz;
irket ksa vadeli borlarn demektedir veya demitir.
irket, ksa vadeli borlarn ald uzun vadeli borla kapatmtr. irketin byle bir
uygulamaya gitmesi dorudur. Bu uygulama irketin finansman giderlerini azaltmaya
altn ifade etmektedir. Zira, ksa vadeli borcun faizi uzun vadeli borcun faizinden
fazladr.
irket yurt dndan dviz bazl uzun vadeki kredi almtr. Kur artnn etkisiyle uzun vadeli
bor deer olarak artma gstermitir.
85
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Blm: 3
FNANSAL CHECK-UP
Finansal Risk Yntemiyle Finansal Check-Up
Altmann (Z-Skor) Yntemiyle Finansal Check-Up
Uluslar aras Finansal Kurulular Yntemiyle
Finansal Check-Up
Net Bor Yntemiyle Finansal Check-Up
86
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
FNANSAL RSK YNTEMYLE FNANSAL CHECK-UP

Bu yntemi kullanarak irketin finansal riskini hesaplayabilmemiz iin irketin;
z Sermaye / Kaynaklar Toplam
Brt Sat Kar / Kaynaklar Toplam
Dnem Kar (Vergi ncesi Kar) / Kaynaklar Toplam
z Sermaye / Borlar Toplam
Net Satlar / Kaynaklar Toplam
Oranlarn hesaplamamz ve bu oranlar iin bulmu olduumuz deerleri;
z Sermaye / Kaynaklar Toplam iin (1,2) ile
Brt Sat Kar / Kaynaklar Toplam iin (1,4) ile
Dnem Kar (Vergi ncesi Kar) / Kaynaklar Toplam iin (3,3) ile
z Sermaye / Borlar Toplam iin (0,6) ile
Net Satlar / Kaynaklar Toplam iin (1,0) ile
arpmamz ve bulduumuz deerleri toplamamz gerekmektedir. Toplama sonucunda bulduumuz
deerin ad irketin Finansal Risk Deeri olmaktadr.
Bulunan Finansal Risk Deeri;
(3) den bykse irketin finansal sorunu yoktur sonucuna varrz.
(2 ile 3) arasndaysa irketin finansal yapsnn glendirilmesi gerekmektedir.
(2) den kk ise, irket finansal glkler ierisindedir.
Aadaki rneimiz olan SARKUYSANda Finansal Risk Deeri
2001 yl iin
2002 yl iin
2003 yl iin
2004 yl iin
4,26
4,48
4,17
3,62
karak 2001-2004 dneminde hep (3)n zerinde kmtr. Dolaysyla SARKUYSANn 20012004 dneminde finansal sorununun olmad anlalmaktadr.
87
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
rnek: SARKUYSAN A..
FNANSAL RSK YNTEMYLE CHECK-UP :

(YTL)
RKETN FNANSAL SONULARI
DNEN VARLIKLAR
K.V. FAZ DOURAN BORLAR
1
K.V. FAZ DOURMIYAN BOR.
2
UZUN VADEL BORLAR
3
BORLAR TOPLAMI
(1+2+3)
Z SERMAYE
4
KAYNAKLAR TOPLAMI
(1+2+3+4)
NET SATILAR
BRT SATI KARI
VERG NCES KAR
2001
71.289.576
29.352.086
20.832.769
3.183.382
53.368.237
43.864.411
97.232.648
216.133.874
37.670.652
13.508.174
2002
79.801.547
33.069.866
15.709.651
7.533.271
56.312.788
61.485.730
117.798.518
282.316.070
32.930.481
14.594.019
2003
97.938.983
44.030.772
12.621.708
11.170.326
67.822.806
172.861.152
240.683.958
376.264.576
21.709.465
6.859.553
2004
168.984.612
83.713.710
34.890.097
12.696.155
131.299.962
179.684.759
310.984.721
558.371.929
31.420.571
15.810.351
RKETN FNANSAL RSK ORANLARI

Z SERMAYE/KAYNAKLAR TOPLAMI
BRT SATI KARI/KAYNAK TOP.
VERG NCES KAR/KAYNAK.TOP
Z SERMAYE/BORLAR TOPLAMI
NET SATILAR/KAYNAK.TOPLAMI
0,45
0,39
0,14
0,82
2,22
0,52
0,28
0,12
1,09
2,40
0,72
0,09
0,03
2,55
1,56
0,58
0,10
0,05
1,37
1,80
1,2
1,4
3,3
0,6
1,0
1,2
1,4
3,3
0,6
1,0
1,2
1,4
3,3
0,6
1,0
0,63
0,39
0,41
0,66
2,40
0,86
0,13
0,09
1,53
1,56
0,69
0,14
0,17
0,82
1,80
4,17
3,62
RKETN FNANSAL RSK ORANLARI ARPANLARI

1,2
1,4
3,3
0,6
1,0
RKETN ORAN BAZINDA FNANSAL RSK DEER

0,54
0,54
0,46
0,49
2,22
FNANSAL RSK DEER (FRD)

4,26
4,48
FRD > 3 SE RKETN FNANSAL SORUNU YOKTUR
FRD 2-3 ARASINDAYSA FNANSAL YAPI GLENDRLMELDR
FRD < 2 SE RKET FNANSAL GLKLER ERSNDEDR
88
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
ALTMANIN (Z SKOR) YNTEMYLE FNANSAL CHECK-UP

Bu yntemi kullanarak irketin finansal check-upn yapmak istiyorsak. nce irketin;
Net letme Sermayesi / Varlklar Toplam
Datlmam Karlar / Varlklar Toplam
Dnem Kar+Finansman Giderler / Varlklar Toplam
z Sermaye / Borlar Toplam
Net Satlar / Varlklar Toplam oranlarn hesaplamamz gerekmektedir.
Daha sonra, bu oranlar iin bulmu olduumuz deerleri;
Net letme Sermayesi / Varlklar Toplam iin (1,2) ile
Datlmam Karlar / Varlklar Toplam iin (1,4) ile
Dnem Kar+Finansman Giderler / Varlklar Toplam iin (3,3) ile
z Sermaye / Borlar Toplam iin (0,6) ile
Net Satlar / Varlklar Toplam iin (1,0) ile
arpmamz ve bulduumuz deerleri toplamamz gerekmektedir. Toplama sonucunda bulmu
olduumuz deerin ad Altman n (Z) Skor Deeri dir.
(Z) Skor Deeri;
(1,8) den kkse irket ok risklidir.
(1,8 ile 2,7) arasndaysa, irket risklidir.
(2,7 ile 3,0) arasndaysa yakn bir gelecekte risk yoktur.
(3,0) dan bykse irket risksizdir.
Aadaki rneimiz olan SARKUYSANda Altmann (Z) Skor Deeri
2001 yl iin
2002 yl iin
2003 yl iin
2004 yl iin
4,14
3,98
3,59
3,28
karak 2001-2004 dneminde hep (3)n zerinde kmtr. Dolaysyla SARKUYSANn 20012004 dneminde finansal sorununun olmad anlalmaktadr.
Ancak, Altmann (Z) Skor Deeri, tekniine gre yaplan SARKUYSANn finansal check-upn da
2002 ylndan itibaren (4) den (3)e doru bir iniin olduu dikkat ekmektedir.
89
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
rnek: SARKUYSAN A..
ALTMAN'IN (Z-SKOR DEERYLE) FNANSAL CHECK-UP :

(YTL)
RKETN FNANSAL SONULARI
DNEM KARI+FNANSMAN GDERLER
VARLIKLAR TOPLAMI
NET SATILAR
Z SERMAYE
BORLAR TOPLAMI
DAITILMAMI KARLAR
NET LETME SERMAYES
2001
34.359.974
97.232.648
216.133.874
43.864.411
53.368.237
21.104.721
2002
21.728.994
117.798.518
282.316.070
61.485.730
56.312.788
31.022.030
2003
10.303.213
240.683.958
376.264.576
172.861.152
67.822.806
26.186.576
41.286.503
2004
31.594.662
310.984.721
558.371.929
179.684.759
131.299.962
30.462.925
50.380.805
RKETN FNANSAL RSK ORANLARI

NET L. SERMAYES/VARLIKLAR TOPLAMI
DAITILMAMI KARLAR/VARLIKLAR TOPLAMI
DNEM KARI+FNANS GD./VARLIKLAR TOPLAMI
NET SATILAR/VARLIKLAR TOPLAMI
0,22
0,00
0,35
0,82
2,22
0,26
0,00
0,18
1,09
2,40
0,17
0,11
0,04
2,55
1,56
0,16
0,10
0,10
1,37
1,80
1,2
1,4
3,3
0,6
1,0
1,2
1,4
3,3
0,6
1,0
1,2
1,4
3,3
0,6
1,0
1,2
1,4
3,3
0,6
1,0
0,26
0,00
1,17
0,49
2,22
0,32
0,00
0,61
0,66
2,40
0,21
0,15
0,14
1,53
1,56
0,19
0,14
0,34
0,82
1,80
3,59
3,28
RKETN FNANSAL RSK ORANLARI ARPANLARI

NET L.SERMAYES/VARLIKLAR TOPLAMI
RKETN ORAN BAZINDA FNANSAL RSK DEER

NET L.SERMAYES/VARLIKLAR TOPLAMI
ALTMAN'IN (Z) SKOR DEER

4,14
3,98
(Z) DEER 1,8 DEN KKSE OK RSKL
(Z) DEER 1,8 - 2,7 ARASINDAYSA RSKL
(Z) DEER 2,7 - 3,0 ARASINDAYSA YAKIN BR GELECEKTE RSK YOK
(Z) DEER 3,0 DAN BYKSE RSK YOK
90
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
ULUSLAR ARASI FNANSAL KURULULAR YNTEMYLE

FNANSAL CHECK-UP
International Finance Corporation (IFC) bir irkete uzun vadeli kredi verirken ve/veya ortak olurken,
irketin riskini analiz etmekte ve irketin risksiz bir ortamda faaliyetini srdrebilmesi iin bir takm
kriterleri gerekletirmesini ve bu kriterlerde belirtilen dzeyleri korumasn istemektedir.
irketin devaml olarak check-up altnda tutulmas anlamna gelen sz konusu kriterler unlardr;
Yaratlan Kaynak / denen Faiz ve Ana Paralar
o Burada bahsedilen Yaratlan Kaynak u ekilde formle edilebilir:
Yaratlan Kaynak = Vergi ncesi Kar+Cari Yl Amortisman+Gider Olarak Yazlp
Nakit k Olmayan Btn Giderler+Finansman Giderleri
Uzun Vadeli Borlar / z Sermaye
Dnen Varlklar / Ksa Vadeli Borlar
Ksa Vadeli Faiz Douran Borlar / Net Satlar
denen Faiz ve Ana Paralar / Net Satlar
IFCnin yukarda belirledii oranlar iin istemi olduu finansal dzeyler ise yledir:
Yaratlan Kaynak / denen Faiz ve Ana Paralar > 1,25

o IFC, bir irketin yaratt kaynan, deyecei faiz ve anaparalar toplamndan en az
1,25 kat fazla olmasn istemektedir.
Uzun Vadeli Borlar / z Sermaye < 1
o IFC, bir irketin en fazla z sermayesi kadar, uzun vadeli borlanmasn istemektedir.
Dnen Varlklar / Ksa Vadeli Borlar > 1,25
o IFC, Dnen Varlklar / Ksa Vadeli Borlar Orannn (Cari Oran) 1,25den aa
olamayacan vurgulamaktadr.
Ksa Vadeli Faiz Douran Borlar / Net Satlar < % 10
o IFC, bir irketin ksa vadeli faiz douran borlarnn maksimum limitinin, satlarnn
% 10unu geemeyeceini ifade etmektedir.
denen Faiz ve Ana Paralar / Net Satlar < % 30
o IFC, bir irketin dedii faiz ve ana paralar toplamnn, net satlarnn % 30unu
gemesi halinde, finansal risk ortam ile karlaacan sinyalize etmektedir.
91
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
rnek: SARKUYSAN A..

ULUSLARARASI FNANSAL KURULULAR GZYLE FNANSAL CHECK-UP :
(YTL)
2001
2002
2003
2004
YARATILAN KAYNAK
VERG NCES KAR
(1)
13.390.210
14.545.182
6.859.553
14.302.973
(AKTFLETRLEN FNANSMAN GDER DLM)
AYRILAN AMORTSMAN
(2)
NAKT IKII OLMIYAN KAR. (3)
5.532.494
3.327.836
8.865.855
2.952.890
13.239.073
7.385.297
12.846.401
3.954.186
(+) KIDEM TAZMNATI KAR.

(+) KRED FAZ KARILII
(+) ALACAK SENETLER REESKONTU
(+) ALINAN EK REESKONTU
(+) PHEL ALACAK KARILII
(+) YURT DII KOMSYON GDER KR.
(+) SATILARIN REESKONTU
(+) MALYET GDER KARILII
(+) DER MUHTELF KARILIKLAR
1.529.698
1.389.547
1.663
160.289
140.748
98.923
6.968
-
1.336.001
1.082.414
354
110.863
55.527
366.780
57
894
1.444.845
841.125
39.139
242.341
3.994.071
565.087
137.630
121.059
1.622.396
1.310.001
2.053
202.767
813.154
3.815
20.969.764
7.183.812
3.443.660
17.291.689
112.255
5.709
20.851.800
14.779
34.058
7.134.975
3.443.660
1.507.378
15.784.311
43.220.304
33.547.739
30.927.583
48.395.249
20.969.764
7.183.812
3.443.660
17.291.689
20.969.764
7.183.812
3.443.660
17.291.689
FNANSMAN GDERLER
(4)
RETM MALYETNE VERLEN

DEVAM EDEN YATIRIMLARA VERLEN
DORUDAN GDER YAZILAN
YARATILAN KAYNAK (1+2+3+4)

DENEN FAZ VE ANA PARALAR
U. V. KRED CAR YIL TAKSD (1)
FNANSMAN GDERLER
(2)
K. V. KRED ANA PARA DE. (3)

(1+2+3)
YARATILAN KAYNAK/
> 1.25 OLMALIDIR
2,06
4,67
8,98
2,80
UZUN VADEL BORLAR/

Z SERMAYE
< 1 OLMALIDIR
0,07
0,12
0,06
0,07
DNEN VARLIKLAR/
KISA VADEL BORLAR
> 1.25 OLMALIDIR
1,42
1,64
1,73
1,42
K.V.FAZ DOURAN BORLAR/

NET SATILAR
< 0.10 OLMALIDIR
0,14
0,12
0,12
0,15
DENEN FAZ VE ANA PARALAR/

NET SATILAR
< 0.30 OLMALIDIR
0,10
0,03
0,01
0,03
92
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
NET BOR YNTEMYLE FNANSAL CHECK-UP

I. Safha: Net Bor Analizi
Bu safhada, makro ama irketin borlar toplamnn bor verenlerce bir anda tamamnn istendii
varsaylarak, irketin elinde bulunan hzl aktiflerinin (Hazr Deerler+Menkul Kymetler+Ksa Vadeli
Ticari Alacaklar+Dier Ksa Vadeli Alacaklar), borlar toplamna (Ksa Vadeli Borlar+Uzun Vadeli
Borlar) mahsup edilmesi halinde irketin, Net Borcu (Ak Bor) kalp kalmadn grmektir.
Analiz edilen irket, I. Safhada, hzl aktifleriyle, borlar toplamnn tamamn deyebiliyorsa, irket
daha sonraki safhalara gerek kalmadan, daha I. Safhada finansal check-updan baaryla gemi olur.
II. Safha: Net Bor Uzun Vadeli Borlar Analizi
Birinci safha hesaplamalarnda net borcu (+) bakiye veren bir baka ifadeyle, borlar toplam, hzl
aktiflerinden fazla olan irketler, finansal check-upn ikinci safhasna alnr.
Bu safhada, net borcun, uzun vadeli bortan byk olup olmadna baklr. ayet net bor, uzun
vadeli bortan kkse, analize tabii tutulan irket, finansal check-upn II. Safhasnda olumlu rapor
alarak, finansal check-uptan baaryla gemi olur.
Zira, irketin net borcu uzun vadeli borcundan az olduundan, irket ksa vadeli borlarn hzl
aktifleriyle kompanse edebilecek gtedir.
III. Safha: Stoklarn Analizi:
Finansal check-upn II. Safhasna giripte bu safhada olumlu rapor alamayan irket, finansal checkupn III. Safhasna alnr.
Bu safhada, uzun vadeli bor sonras net bor ile stoklar karlatrlr. ayet stoklar, uzun vadeli bor
sonras net bortan bykse irket, finansal check-upn III. Safhasnda olumlu rapor alr.
Zira irket, stoklarn devreye sokarak (sat yaparak) uzun vadeli bor sonras net borcunu kapatabilir.
Ancak, hemen hatrlatalm ki, stoklarn devreye sokarak finansal check-upn III. Safhasnda olumlu
rapor alan irketlerin hepsi ayn baar izgisinde deildir.
rnein, stoklarnn sadece % 3n devreye sokarak, uzun vadeli bor sonras net borcunu sfrlayan
bir irketle, stoklarnn % 50sini devreye sokarak, net borcunu sfrlayan bir irket ayn baar
izgisinde deildir.
Stoklarn devreye sokularak check-uptan olumlu rapor alnmas halinde, mutlaka aadaki faktrler
de dikkate alnmaldr:
Uzun Vadeli Bor Sonras Net Bor / Stoklar Oran dk olmaldr.
Stok Devir Hz yksel olmaldr.
Mevsimsel sat, stok hareketleri, stoklarn kalitesi,piyasadaki aranrll, temel ihtiya
maddesi olup olmad..
93
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
IV. Safha: Yatrm Analizi:

Finansal check-upn III. Safhasna giripte bu safhada da olumlu rapor alamayan, bir baka ifadeyle,
stoklarn devreye sokmasna ramen uzun vadeli bor sonras net borcunu sfrlayamayan irket,
finansal check-upn IV. Ve son safhasna alnr. Bu safhada, irketin yatrm yapp yapmadna
baklr.
ayet irket, yatrm yapyorsa, stoklarn devreye sokmasna ramen net borcunu sfrlayamayabilir.
Bu durum normal karlanmaldr. Zira irket, yatrm yaptndan fonlarn bir ksmn, dnen
varlklara deil de, duran varlklara kanalize etmitir. Bu fon akda, stoklarn devreye sokulmasna
ramen net borcun kapatlmasna mani olmutur. Yatrm tamamlanp iletmeye alndnda durum
deiecektir.
Bu nedenle, stoklarn devreye sokulmasyla bulunan net bor, yatrm harcamalarndan kkse, irket
finansal check-upn IV. Safhasnda olumlu rapor alr.
Finansal check-upn drt safhasna giripte olumlu rapor alamayan irketlerin, finansal kosltasyona
ihtiyac vardr.
Finansal konsltasyonda irket, zel finans teknikleriyle muayeneden geirilir ve irketin hastalklar
tehis edilir.
Hastalklar bulunduktan sonra da, irket rehabilitasyon safhasna alnr. Ve bu safhada, hastalklar yok
edici finansal ve teknik ilalarla irket tedavi edilir.
Aadaki rneimizde; SARKUYSAN A.. ;
2001-2004 dneminde, I. Safhada finansal check-upda olumlu rapor alamamtr. Zira, sz

konusu dnemde, borlar toplam, hzl aktiflerden fazladr.
Uzun vadeli borlarn devreye sokulduu II. Safhada ise; SARKUYSAN; 2001 ve 2004
ylnda, olumsuz not alrken, 2002 ve 2003 yllarnda olumlu not alarak finansal check-uptan
baaryla gemitir.
Stoklarn devreye sokulduu III. Safhada ise, SARKUYSAN, btn yllarda finansal checkuptan baaryla gemitir.
Genel bir yorum yapmamz gerekirse, SARKUYSAN, stoklarn devreye sokarak, her zaman, btn
borlarn kapatabilecek finansal potansiyele sahiptir.
94
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
rnek: SARKUYSAN A..

NET BOR YNTEMYLE FNANSAL CHECK-UP :
(YTL)
BORLAR TOPLAMI
2001
2002
2003
2004
53.368.237
56.312.788
67.822.806
131.299.962
(-) HAZIR DEERLER

(-) MENKUL KIYMETLER
(-) K.V.TCAR ALACAKLAR
(-) DER K.V. ALACAKLAR
11.587.166
34.649.543
18.720
9.398.246
93.105
40.024.134
19.615
13.001.475
64.661
53.519.479
594.314
12.809.862
82.592.511
30.008
NET BOR
7.112.808
6.777.688
642.877
35.867.581
(-) UZUN VADEL BORLAR
3.183.382
7.533.271
11.170.326
12.696.155
UZUN VADEL BORLAR

SONRASI NET BOR
3.929.426
(10.527.449)
23.171.426
(-) STOKLAR
(755.583)
20.226.235
23.405.064
24.288.664
64.019.048
U.V.BORLAR VE STOKLAR
SONRASI NET BOR
(16.296.809)
(24.160.647)
(34.816.113)
(40.847.622)
(-) YATIRIM HARCAMALARI
4.353.497
8.015.972
12.174.908
5.310.178
(20.650.306)
(32.176.619)
(46.991.021)
(46.157.800)
U.V.BORLAR, STOKLAR VE
YATIRIM HARCAMALARI
SONRASI NET BOR
95
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Blm: 4
BAABA ANALZ
Baaba Analizi Nedir ?
Baaba Analizinin Yararlar ve Kullanm Alanlar

Baaba Analizinin Unsurlar
Fon Akm Esasna Gre Baaba Analizi
Nakit Akm Esasna Gre Baaba Analizi
Sat Sapmasnn Baaba Noktasna ve Karlla
Duyarllk Analizi (Nakit Akmna Gre)
96
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
BAABA ANALZ
Baaba Analizi Nedir ?
Baaba analizi; letmenin tm faaliyet giderlerini karlayacak sat gelirlerini, farkl sat
dzeylerindeki faaliyet karn hesaplamaya yardmc olur.
Baaba analizi, bir iletmenin toplam gelirlerinin, toplam maliyet ve giderlerinin tamamn
karlamaya baland sat dzeyini (miktar) ve haslatn belirtir.
Temel olara sabit giderler, deiken giderler, satlar ve kar arasndaki ilikilerin
incelenmesinde kullanlan bir analiz tekniidir.
letmenin giderlerinin tamamnn deiken giderlerden olumas durumunda kara gei
noktasnn saptanmas gerekmez.
Baaba Analizinin Salad Yararlar ve Kullanm Alanlar
letmelerin faaliyetlerini zarardan koruyacak en dk hizmet sunumu ve retim miktarnn

bulunmas.
Yeni yaplacak yatrmlarda en dk kapasite kullanm orannn bulunmas.
eitli hizmet ve retim miktarndaki iletme sermayesi ihtiyacnn ve birim maliyetlerin
hesaplanmas.
Planlanan baaba noktas ile gerekleen baaba noktasnn karlatrlmalar yaplarak
uygulanan ynetim politikalarnn deerlendirilmesi.
Hizmet ve retim, yatrm, sat fiyat, politikalar ile ilgili kararlara yardmc olmak.
Sat fiyatndaki, maliyet giderlerinde ve talep deimelerinin kara gei noktasna ve toplam
kara etkisinin bulunmas.
En karl rn trlerinin seilmesi, karl retim birleimlerinin oluturulmas.
En dk sat fiyatnn belirlenmesi.
Kar hedeflerine ulamak iin gerekli olan i hacminin saptanmas.
letmenin retim hacmini artrmas durumunda bunu karlayacak olan sat hacminin
belirlenebilmesi.
Yeni yaplacak yatrmlarda risk derecesini ve emniyet marjn gz nnde bulundurarak en
dk retim kapasitesinin belirlenmesi.
Baaba Analizinin Unsurlar
Sabit Giderler:
o
o
o
Ksa srede etkinlik hacmindeki deimelere karn deimeden kalan ve katlanlmak

zorunda olunan giderlerdir.
Kapasite giderleri olarak da anlan sabit giderler belirli bir mamul retimi iin retim
birimlerinin hazr bulundurulmas amacyla yaplmas gereken mutlak maliyet
giderleridir.
Sabit giderler, retim sfr dahi olsa deimedii iin kapasite kullanm orannn
deimesi karsnda toplam gider tutar deimemekle birlikte, birim bana den
pay azalmaktadr. Bu ise iletmenin kapasite kullanm oran arttka, atl durumda
bulunan kapasite maliyetletinin retimde kullanlarak verimli duruma gemesi
anlamna gelmektedir.
Deiken Giderler:
o
o
Deiken giderler, iletmenin retim miktarna bal olarak deien giderlerdir.

Mevcut kapasite byklnde retim miktarndaki deimeye bal olarak toplam
deiken giderlerinin tutar da deimektedir. Ancak, retim miktarndaki deime
karsnda birim retim bana den deiken maliyet pay ayn kalaca iin,
deiken maliyet giderleri birim bana deiken karakter gsterir.
97
Ynetim Arac Olarak
o
o
o
o
letmenin sat birimiyle, birim sat fiyatnn arplmas sonucunda bulunan

haslattr.
letmenin faaliyet dzeyini belirten miktar ve tutardr.
Katk Pay:
o
letmenin, sabit ve deiken giderlerinin toplamdr.
retim Hacmi:
o
Yar deiken giderler, iletmenin belli retim dzeyine kadar deimeyen belli bir
dzeyden sonra art gsteren giderleridir.
Yar deiken giderlerin sabit ksm retim mevcut olsa da olmasa da katlanlan
giderlerdir.
Deiken ksm retim arttka artan zellik gsterir.
letmelerdeki yar deiken giderler, retim miktar arttka genel olarak artan ancak
dorusal biimde art gstermeyen giderlerdir.
Uygulamada, yar deiken giderlerin, deiken ksmlar deiken giderlere, sabit
ksmlar da, sabit giderlere eklenir.
Sat Haslat:
o
letmelerdeki deiken giderler, retim miktar arttka genel olarak dorusal

biimde artarken ve birim mamul bana deimezken, birim bana deiken
maliyetler ayn dorusal deiim zelliini gstermemektedir.
Toplam Giderler:
o
Cihangir SANN
Yar Deiken Giderler:

o
FNANSAL ANALZ
Birim sat fiyatyla, birim deiken gider arasndaki farktr.
Katk Pay Oran:

o
Katk pay tutarnn, sat tutarna orandr.
98
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
FON AKIM ESASINA GRE BAABA NOKTASININ BULUNMASI:

retim Miktarna Gre
Baaba Noktas = Toplam Sabit Giderler / (Birim Sat Fiyat Birim Deiken Gider)
Sat Tutarna Gre
Baaba Noktas = Toplam Sabit Giderler /
(Birim Sat Fiyat Birim Deiken Gideri) / (Birim Sat Fiyat)
rnek:
SARKUYSAN A..
retim Miktarna Gre Baaba Noktasnn Hesaplanmas (2004 yl)
(Fon Akm Esasna Gre)
Toplam Sabit Giderler

Birim Sat Fiyat
Birim Deiken Gideri
retim Miktarna Gre Baaba Noktas
(YTL)
(YTL/TON)
(YTL/TON)
(TON)
60.141.488
4.384
4.029
169.413
SARKUYSAN A..
Sat Tutarna Gre Baaba Noktasnn Hesaplanmas (2004 yl)
(Fon Akm Esasna Gre)

Birim Sat Fiyat
Birim Deiken Gideri
(YTL) 60.141.488
(YTL/TON)
4.384
(YTL/TON)
4.029
(YTL) 742.705.024
99
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
NAKT AKIM ESASINA GRE BAABA NOKTASININ BULUNMASI:

Nakit akm esasna gre baaba noktas hesaplanrken, giderler arasnda yer alan ancak nakit
k gerektirmeyen giderler, sabit giderlerden dldkten sonra, baaba noktas hesaplanr.
Nakit k gerektirmeyen giderler, aadaki SARKUYSAN rneinde olduu gibi
amortismanlar ve kdem tazminat karldr.
retim Miktarna Gre
Baaba Noktas = (Toplam Sabit Giderler Amortismanlar Kdem Tazminat
Karl) / (Birim Sat Fiyat Birim Deiken Gider)
Sat Tutarna Gre
Baaba Noktas = (Toplam Sabit Giderler - Amortismanlar Kdem Tazminat
Karl) / (Birim Sat Fiyat Birim Deiken Gideri) / (Birim Sat Fiyat)
rnek:
SARKUYSAN A..
retim Miktarna Gre Baaba Noktasnn Hesaplanmas (2004 yl)
(Nakit Akm Esasna Gre)

Amortismanlar
Kdem Tazminat Karl
Birim Sat Fiyat
Birim Deiken Gideri
(YTL)
(YTL)
(YTL)
(YTL/TON)
(YTL/TON)
(TON)
60.141.488
12.846.401
1.622.396
4.384
4.029
128.655
SARKUYSAN A..
Sat Tutarna Gre Baaba Noktasnn Hesaplanmas (2004 yl)
(Nakit Akm Esasna Gre)

Amortismanlar
Kdem Tazminat Karl
Birim Sat Fiyat
Birim Deiken Gideri
(YTL) 60.141.488
(YTL) 12.846.401
(YTL)
1.622.396
(YTL/TON)
4.384
(YTL/TON)
4.029
(TON) 564.025.570
100
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
SARKUYSAN A..
BAABA NOKTASI - HEDEF KAR NOKTASI ANALZ (MKTAR)
FON AKIM ESASINA GRE
2001
SATI (TON)
2002
88.316
96.598
2003
2004
106.620
124.494
HEDEF KAR (YTL.) (HK)
SABT GDERLER (YTL.) (SG)
39.705.567
33.029.560
49.829.585
60.141.488
DOLAYSIZ LK GDERLER
AMORTSMAN GDERLER
ARATIRMA GELTRME GDERLER
PAZARLAMA,SATI,DAITIM GDERLER
GENEL YNETM GDERLER
KIDEM TAZMNATI KARILII
FNANSMAN GDERLER
3.780.941
5.532.494
299.466
4.526.343
3.184.825
1.529.698
20.851.800
5.293.317
8.865.855
482.239
5.551.189
4.365.984
1.336.001
7.134.975
7.806.665
13.239.073
547.072
10.569.682
12.778.588
1.444.845
3.443.660
7.919.458
12.846.401
687.842
10.764.669
10.516.411
1.622.396
15.784.311
SABT GDER (BSG) (YTL/TON)

BRM BAINA (TON)
SATI FYATI (BSF) (YTL/TON)
DEKEN GDER (BDG) (YTL/TON)
DEKEN GDERLER (YTL.) (DG)
450
342
467
483
2.406
1.915
169.149.787
2.883
2.435
235.226.417
3.488
3.082
328.555.368
4.384
4.029
501.614.464
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+) LK MADDE VE MALZEME GD. (YTL)

(+) GENEL RETM GDERLER (YTL)
160.297.797
8.851.990
HEDEF KAR NOKTASI (TON)
80.847
220.154.463
15.071.954
73.791
310.108.113
18.447.255
122.531
482.854.621
18.759.843
169.309
(HK+SG)/(BSF-BDG)
SARKUYSAN A..
BAABA NOKTASI - HEDEF KAR NOKTASI ANALZ (YTL)
2001
SATI (YTL)
212.523.422
-
2002
278.464.330
-
2003
371.914.492
-
2004
545.836.918
-
39.705.567
33.029.560
49.829.585
60.141.488
DOLAYSIZ LK GDERLER
AMORTSMAN GDERLER
GENEL YNETM GDERLER
FNANSMAN GDERLER
3.780.941
5.532.494
299.466
4.526.343
3.184.825
1.529.698
20.851.800
5.293.317
8.865.855
482.239
5.551.189
4.365.984
1.336.001
7.134.975
7.806.665
13.239.073
547.072
10.569.682
12.778.588
1.444.845
3.443.660
7.919.458
12.846.401
687.842
10.764.669
10.516.411
1.622.396
15.784.311

BRM BAINA (TON)
0,1868
0,1186
0,1340
0,1102
2.406
1.915
169.149.787
2.883
2.435
235.226.417
3.488
3.082
328.555.368
4.384
4.029
501.614.464
160.297.797
8.851.990
220.154.463
15.071.954
310.108.113
18.447.255
482.854.621
18.759.843
194.550.514
212.719.663
427.415.111
742.325.261
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)

HEDEF KAR NOKTASI (YTL)
(HK+SG)/((BSF-BDG)/(BSF))
101
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
SARKUYSAN A..
BAABA NOKTASI - HEDEF KAR NOKTASI ANALZ (MKTAR)
NAKT AKIM ESASINA GRE
2001
SATI (TON)
2002
88.316
96.598
32.643.375
3.780.941
2003
2004
106.620
124.494
22.827.704
35.145.667
45.672.691
5.293.317
7.806.665
7.919.458
299.466
4.526.343
3.184.825
482.239
5.551.189
4.365.984
547.072
10.569.682
12.778.588
687.842
10.764.669
10.516.411
20.851.800
7.134.975
3.443.660
15.784.311
370
236
330
367
2.406
1.915
169.149.787
2.883
2.435
235.226.417
3.488
3.082
328.555.368
4.384
4.029
501.614.464

(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
DOLAYSIZ LK GDERLER
AMORTSMAN GDERLER
GENEL YNETM GDERLER
FNANSMAN GDERLER

BRM BAINA (TON)
160.297.797
8.851.990
HEDEF KAR NOKTASI (TON)
66.467
220.154.463
15.071.954
50.999
310.108.113
18.447.255
86.423
482.854.621
18.759.843
128.577
(HK+SG)/(BSF-BDG)
SARKUYSAN A..
BAABA NOKTASI - HEDEF KAR NOKTASI ANALZ (YTL)
2001
SATI (YTL)
212.523.422
-
2002
278.464.330
-
2003
371.914.492
-
2004
545.836.918
-
32.643.375
22.827.704
35.145.667
45.672.691
DOLAYSIZ LK GDERLER
AMORTSMAN GDERLER
GENEL YNETM GDERLER
FNANSMAN GDERLER
3.780.941
299.466
4.526.343
3.184.825
20.851.800
5.293.317
482.239
5.551.189
4.365.984
7.134.975
7.806.665
547.072
10.569.682
12.778.588
3.443.660
7.919.458
687.842
10.764.669
10.516.411
15.784.311

BRM BAINA (TON)
0,1536
0,0820
0,0945
0,0837
2.406
1.915
169.149.787
2.883
2.435
235.226.417
3.488
3.082
328.555.368
4.384
4.029
501.614.464
160.297.797
8.851.990
220.154.463
15.071.954
310.108.113
18.447.255
482.854.621
18.759.843
159.946.976
147.016.839
301.463.260
563.737.170
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)

HEDEF KAR NOKTASI (YTL)
(HK+SG)/((BSF-BDG)/(BSF))
102
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
SATI SAPMASININ; BAABA NOKTASINA VE

KARLILIA DUYARLILIK ANALZ
(NAKT AKIM ESASINA GRE)
Toplam sat gelirleriyle, baaba noktas (ytl) arasndaki fark Gvenlik Payn ifade
etmektedir.
Gvenlik Pay (ytl) = Toplam Sat Gelirleri Baaba Noktas (ytl)
Gvenlik paynn, toplam sat gelirlerine oranysa Gvenlik Oran olarak adlandrlmaktadr.
Gvenlik Oran = Gvenlik Pay / Toplam Sat Gelirleri
Gvenlik Oran; irketin, toplam sat gelirleri hangi oranda azalrsa baaba noktasna
gerileyeceini bir baka ifadeyle zararn balama noktasn sinyallemektedir.
SARKUYSAN A..
SATI SAPMASININ BAABA NOKTASINA VE KARLILIA DUYARLILIK ANALZ:

SATI HEDEF (YTL.)
SABT GDERLER (YTL.)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(+)
(A)
(I)
DOLAYSIZ LK GDERLER
AMORTSMAN GDERLER
GENEL YNETM GDERLER
FNANSMAN GDERLER
DEKEN GDERLER (YTL.) (II)

KATKI PAYI (YTL.)

(A)-(II)
KATKI ORANI
(A)-(II)/(A)
BAABA NOKTASI (YTL.)
2001
2002
2003
2004
212.523.422
32.643.375
278.464.330
22.827.704
371.914.492
35.145.667
545.836.918
45.672.691
3.780.941
5.293.317
7.806.665
7.919.458
299.466
4.526.343
3.184.825
482.239
5.551.189
4.365.984
547.072
10.569.682
12.778.588
687.842
10.764.669
10.516.411
20.851.800
7.134.975
3.443.660
15.784.311
169.149.787
235.226.417
328.555.368
501.614.464
160.297.797
8.851.990
220.154.463
15.071.954
310.108.113
18.447.255
482.854.621
18.759.843
43.373.635
0,20
159.946.976
43.237.913
0,16
147.016.839
43.359.124
0,12
301.463.260
44.222.454
0,08
563.737.170
52.576.446
131.447.491
70.451.232
(17.900.252)
212.523.422
159.946.976
278.464.330
147.016.839
371.914.492
301.463.260
545.836.918
563.737.170
0,25
0,47
0,19
0,25
0,47
0,19
(0,03)
AZALIRSA
AZALIRSA
AZALIRSA
AZALIRSA
(Sabit Giderler/Katk Oran)
GVENLK PAYI
(+)
(-)
Sat Hedefi
Baaba Noktas
GVENLK ORANI
(0,03)
(Gvenlik Pay/Sat Hedefi)
2001
2002
2003
2004
DE
DE
DE
DE
SATILAR
SATILAR
SATILAR
SATILAR
ZARAR
ZARAR
ZARAR
ZARAR
BALAR
BALAR
BALAR
BALAR
103
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Blm: 5
KALDIRA ANALZ
Esas Faaliyet Kar Kaldra Derecesi
Finansal Kaldra Derecesi
Toplam Kaldra Derecesi
Nakit Kaldra Nakit Baaba Noktas
104
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
KALDIRA ANALZ:
Bir irketin giderlerinin yaps ile karll arasndaki iliki nedir?
Bir irket ne kadar retirse kara geer?
Daha fazla borlanmak, irketin karlln nasl artrr ?
Bu gibi sorularn yant finansal ynetimde " kaldra " kavramna dayanmaktadr.
Faaliyet Kaldrac: irketin sabit giderlerini kullanarak karlln arttrma gayretidir.
Finansal Kaldra: irketin finansman giderlerini kullanarak karlln arttrma gayretidir.
Kaldra analizi, satlar ile faaliyet giderleri arasndaki ilikiyi analiz etmektedir.
Esas Faaliyet Kar Kaldra Derecesi:

Esas Faaliyet Kar Kaldra Derecesi; Satlardaki % 1'lik art veya azal yzdesinin,esas faaliyet karnda ka
misli art veya azal yarattn gsterir. Bu ifadenin matematiksel gstergesi yledir;
Esas Faaliyet Kar Kaldra Derecesi = (Net Sat Haslat - Deiken Giderler) / (Esas Faaliyet Kar)
Esas Faaliyet Kar Kaldra Derecesi, sat ve maliyetlerle ilgilendiinden, bir irketin esas faaliyet kar
deimeleri ve dolaysyla irket riskini etkileyecektir. Bundan dolay esas faaliyet kaldra derecesi
irketin potansiyel riskinin bir lt olarak grlmelidir.
rnein, SARKUYSAN A..'de 2002 ylnda satlar % 1 arttnda esas faaliyet kar % 2,49 artacaktr .
Finansal Kaldra Derecesi:

Finansal kaldra finansman giderleri ile ilgilidir. Eer irketin finansman yaps zsermaye finansmanna
dayanyorsa, o irketin finansman gideri olmayaca iin finansal kaldra olmyacaktr.
Finansal kaldra ortaklarn gelirini daha fazla artrmak amacyla kullanlmaktadr. (Bortan yararlanma).
yi bir finansal kaldra, irketin dedii finansman giderlerinin zerinde kar salamaktr.
Finansal Kaldra Derecesini u ekilde formle edebiliriz;
Finansal Kaldra Derecesi= (Esas Faaliyet Kar) / (Faaliyet Kar)
Finansal Kaldra Derecesi; Esas faaliyet karndaki % 1'lik art veya azal yzdesinin, faaliyet karnda ka
misli art veya azal yarattn gsterir.
rnein, SARKUYSAN A..'de 2002 esas faaliyet kar % 1 arttnda faaliyet kar % 1,70 artacaktr.
Toplam Kaldra Derecesi:

Finansal kaldra, esas faaliyet kar kaldracyla beraber kullanldnda, toplam kaldrac elde ederiz.
Toplam Kaldra Derecesi; Satdaki % 1'lik art veya azal yzdesinin, faaliyet karnda ka misli art veya
azal yarattn gsterir. Toplam Kaldra Derecesi formlasyonu yledir;
Toplam Kaldra Derecesi = (Esas Faaliyet Kar Kaldra Derecesi)*(Finansal Kaldra Derecesi)
rnein, SARKUYSAN A..'de 2002 satlar % 1 arttnda faaliyet kar % 4,24 artacaktr.
KALDIRA ANALZNE NAKT ESASINA GRE BAKI FORMLLER

Nakit Esas Faaliyet Kar Kaldra Derecesi =
(Katk Pay)/(Esas Faaliyet Kar+Amortismanlar+Kdem Tazminat Karl)
Nakit Finansal Kaldra Derecesi =

(Esas Faaliyet Kar+Amortismanlar+Kdem Taz. Karl)/(Faaliyet Kar+Amortismanlar+Kd.Taz.Kr)
Toplam Nakit Kaldra Derecesi =

(Nakit Esas Faaliyet Kar Kaldra Derecesi)*(Nakit Finansal Kaldra Derecesi)
105
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
SARKUYSAN A..
KALDIRA ANALZ
(YTL.)
NET SATI HASILATI (A)
(-) DEKEN GDERLER (B)
DOLAYSIZ LK MADDE VE MALZ. GD.
GENEL RETM GDERLER
KATKI PAYI (A-B)
(-) SABT GDERLER
C
DOLAYSIZ LK GDERLER
AMORTSMAN GDERLER
GENEL YNETM GDERLER
ESAS FAALYET KARI (A-B)- C
(-) FNASMAN GDERLER
(D)
FAALYET KARI
2001
212.523.422
169.149.787
160.297.797
8.851.990
43.373.635
18.853.767
3.780.941
5.532.494
299.466
4.526.343
3.184.825
1.529.698
24.519.868
20.851.800
2002
278.464.330
235.226.417
220.154.463
15.071.954
43.237.913
25.894.585
5.293.317
8.865.855
482.239
5.551.189
4.365.984
1.336.001
17.343.328
7.134.975
2003
371.914.492
328.555.368
310.108.113
18.447.255
43.359.124
46.385.925
7.806.665
13.239.073
547.072
10.569.682
12.778.588
1.444.845
(3.026.801)
3.443.660
2004
545.836.918
501.614.464
482.854.621
18.759.843
44.222.454
44.357.177
7.919.458
12.846.401
687.842
10.764.669
10.516.411
1.622.396
(134.723)
15.784.311
3.668.068
10.208.353
(6.470.461)
(15.919.034)
(A-B-C-D)
ESAS FAALYET KARI

1,77
2,49
(14,33)
KALDIRA DERECES
(Katk Pay/Esas Faaliyet Kar)
Satdaki art veya azal yzdelerinin, esas faaliyet karnda ka
art
misli
veya azal yarattn gsterir.
FNANSAL KALDIRA DERECES
6,68
1,70
0,47
(Esas Faaliyet Kar/Faaliyet Kar)
Esas faaliyet karndaki art veya azal yzdelerinin, faaliyet karnda
ka misli art veya azal yarattn gsterir.
TOPLAM KALDIRA DERECES
11,82
4,24
(6,70)
(Esas Faaliyet Kar Kaldra Derecesi) * (Finansal Kaldra Derecesi)
Satdaki art veya azal yzdelerinin, faaliyet karnda ka misli
art veya azal yarattn gsterir.
(328,25)
0,01
(2,78)
SARKUYSAN A..
NAKT KALDIRA, NAKT BAABA NOKTASI

(YTL.)
2001
2002
2003
2004
NAKT ESAS FAALYET KARI

KALDIRA DERECES
1,37
1,57
3,72
3,09
(Katk Pay)/(Esas Faaliyet Kar+Amortisman+Kdem Tazminat Karl)
NAKT FNANSAL KALDIRA DERECES
2,94
1,35
1,42
-9,88
(Esas Faaliyet Kar+Amortisman+Kdem Tazminat Karl)/(Faaliyet Kar+Amortisman+Kdem Tazminat Karl)
NAKT TOPLAM KALDIRA DERECES
4,04
2,12
5,28
-30,49
(Nakit Esas Faaliyet Kar Kaldra Dere.)*(Nakit Finansal Kaldra Derecesi)
NAKT BAABA NOKTASI
57.776.709
101.065.592
271.925.139
368.911.715
(Sabit Giderler-Amortisman-Kdem Taz. Kr.) / (1)-(Deiken Giderler/Net Sat Haslat)
NAKT BAABA NOKTASI/
NET SATI HASILATI
0,27
0,36
0,73
0,68
106
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Blm: 6
FNANSAL ERKEN UYARI

SNYALLER
Bilanodan Hareketle
Gelir Tablosundan Hareketle
Nakit Akm Tablosundan Hareketle
107
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
FNANSAL ERKEN UYARI SNYALLER

BLANODAN HAREKETLE;
Bilanolarn zamannda karlamamas

irketin likiditesinin bozulmas
Alacak tahsil sresinin uzamas
Alacak tahsil sresi ile irketin nakit dengesi arasnda uyumsuzluk olmas
Stok devir hznn yavalamas
Stok miktarlarnn artmas
Optimal stok miktarndan daha fazla stokla alma
Ticari bor deme sresinin ok ksalmasna karlk, alacaklarn ve
stoklarn devir hzlarnn ok yavalamas
Ksa vadeli faiz douran borlarn, net satlara orannn % 20-25
dzeylerine gelmesi
denen faiz ve ana paralar toplamnn, net satlara orannn % 30-35
dzeylerine gelmesi
Finansal risk deerinin (2)den kk olmas ve bu seviyenin devamllk
arz etmesi
Dnen Varlklar/Varlklar Toplan orannn dmesi
Duran varlklarda hzla deien younlamalar
Karlklardaki artlar
Ekonomik gelimelere ters biimde faaliyet kaldra derecesini artrma
Ekonomik gelimelere ters biimde finansal kaldra derecesini artrma
letme sermayesinin sreklilik gsteren ksm ile maddi duran varlklarn
ksa vadeli borlarla finanse edilmesi
Borca gre yetersiz z sermaye ile alma
Grup irketlerinden alacaklar
Kaldrlamayacak faaliyet kaldrac ile alma
Maddi duran varlklar dnda cari olmayan varlklarda younlamalar
Ksa vadeli borlarda orantsz art
Uzun vadeli borta nemli lde art
Borlar toplamna gre yetersiz z sermaye
Bilano yapsnda belirgin deiiklikler
Ortaklara bor veya ortaklardan alacaklar kalemlerinin bilanoda
bulunmas
Bamsz denetim raporunun olumlu gr vermemesi
Karllk kaldra orannn (1)den kk olmas ve temayln bu ynde
olmas
108
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Sk sk muhasebe mdr deiiklii

Varlklar toplamndaki dler
Optimal nakit dengesinden daha az ya da ok fazla nakitle alma
Aadaki finansal analiz oranlarnn devaml olumsuz gelime
gstermesi;
o z Sermaye / Borlar Toplam
o Borlar Toplam / Varlklar Toplam
o z Sermaye / Net Maddi Duran Varlklar
o Dnem Kar+Finansman Giderleri / Varlklar Toplam
o Net letme Sermayesi / Varlklar Toplam
o Net Satlar / Varlklar Toplam
o z Sermaye / Kaynaklar Toplam
o Dnen Varlklar / Ksa Vadeli Borlar
GELR TABLOSUNDAN HAREKETLE;
Satlarn azalmas
Satlarn hzla bymesi
Satlar artrmak amacyla mteri istihbarat yaplmakszn kredili sat
yutarn artrma
Brt sat ile net sat arasnda nemli farklarn (iskontolar) olmas
Maliyetlerin ykselmesi
Esas faaliyet kar kaldra derecesinin (Katk Pay/Esas Faaliyet Kar)
negatif kmas ve bu durumun st ste yl srmesi
Baaba noktas satnn, net sata orannn % 85den fazla olmas ve bu
dzeylerde seyretmesi
Kar marjlarnn daralmas
Dnem Kar+Finansman Giderleri / Finansman Giderleri orannn
devaml olarak ve hzl dme gstermesi
Az sayda mteri ile allmas
Gvenirlilii yksek olan bir veya daha fazla nemli mterinin
kaybedilmesi
Finansman giderlerindeki artlar
Satlarn artmasna karn karlarn azalmas
Sat vadelerinin uzamas
Satlarn belirli mterilerde toplanmas
pheli alacaklarn artmas
Satlara oranla varlklar toplamnn artmas
Karlara oranla varlklarn artmas
Ana faaliyetten zarar edilmesi (faaliyet zarar)
109
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Aadaki finansal analiz oranlarnn devaml olumsuz gelime

gstermesi;
o Sat Maliyeti / Net Satlar
o Brt Sat Kar / Net Satlar
o Dnem Kar / Net Satlar
o Faaliyet Kar / Net Satlar
o Net letme Sermayesi / Net Satlar
o Satlarn Maliyet / Ortalama Stoklar
o Satlar / Varlklar Toplam
NAKT AKIM TABLOSUNDAN HAREKETLE;
Esas faaliyetlerden nakit yaratlamamas

Esas faaliyetlerden yaratlan nakit art orannn reel olarak negatif olmas
Faaliyetlerden nakit yaratlamamas
Faaliyetlerden yaratlan nakit art orannn reel olarak negatif olmas
Faaliyetlerden yaratlan nakit tutarnn toplam finansal ykmllkleri
karlamakta yetersiz kalmas
irketin yaratm olduu nakit toplamnn, denen faiz ve ana paralar
toplamna orannn (1,25)den kk olmas
Nakit Geri Dn / Varlklar Toplam orannn devaml azalmas
Nakit Geri Dn / Borlar Toplam orannn devaml azalmas
110
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Blm: 7
FNANSAL DEM ANALZ

Kasa-Bankalarda Deime
Alacaklarda Deime
Stoklarda Deime
Dnen Varlklarda Deime
Finansal Duran Varlklarda Deime
Maddi Duran Varlklarda Deime
Ksa Vadeli Borlarda Deime
Uzun Vadeli Borlarda Deime
z Sermayede Deime
111
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
FNANSAL DEM ANALZ

Kasa-Bankalarda deime
Kasa-Bankalar kalemindeki art firmann i hacmindeki gelimenin, bankalarn telafi edici
balans (mevduat blokaj veya kredi karl mevduat tutma) politikasndaki deimelerin
(verdikleri krediye karlk firmadan daha fazla bloke mevduat bulunmasn istemelerinin),
firmann gelecek dnemde yapmay planlad yatrmlar finanse edebilmek iin, elinde daha
fazla likit deer bulundurmasnn, geici nedenlerin (rnein hesap dnemi sonuna doru baz
iktisadi varlklarn paraya evrilmesinin, sermaye art yaplmasnn, bilanonun daha iyi
izlenim verebilmesi iin, dier bir deyimle vitrin sslemek iin yapay nlemlerle kasa-banka
mevcudunun yksek gsterilmesinin) gelecek ay ve aylarda tahsil edilecek, uygulamadaki
adyla vadeli eklerin kasa mevcudu iinde gsterilmesinin, sonucu olabilir.
Firmann, i hacmi geniledike, ilem gds ile tuttuu para mevcudunda bir art olmas
doaldr. Ancak firma bydke, daha etkin bir para plan yaplabileceinden, kasabankalardaki art hznn i hacmindeki art hzndan daha yava olmas beklenir.
Kasa-bankalardaki azal ise, firmann yeni iktisadi varlklar elde etmesinin, bor
demesinin, ar kar datm yamasnn, sermayesini azaltmasnn veya zarar etmesinin
sonucu olabilir.
Alacaklarda Deime
Analiz edilen firmann alacaklarnda art,
(i) hacminin genilemesinin,
(ii) Sat artlarndaki deiikliin, (sat hacmi iindeki pein satlarn paynn azalmas,
kredili satlarda vadelerin uzamas gibi),
(iii) Firma tarafndan alacaklarn iyi izlenmesinin, tahsilat servisinin etkin almasnn,
(iv) Alacaklar ierisinde sresi gemi, sresinde tahsil edilmemi alacaklarn bulunmasnn,
(v) Ekonomik yaamdaki gelimelerin (konjonktrn) mterilerin bor deme
alkanlklarnn zerindeki olumsuz etkisinin, sonucu olabilir.
Buna kar alacaklardaki azal ise, i hacmindeki daralmadan, sat artlarn firma lehine
deitirilmesinden, Alacaklar tahsil servisinin etkili bir ekilde almasndan, alacaklarn
faktring irketlerine ve/veya bankalara temlik edilmesinden (alacak hakknn satlmasndan)
kaynaklanabilir.
Ticari alacaklardaki deiiklik deerlendirilirken, sat hacmindeki gelimede gz nnde
bulundurulmaldr. Satlardaki art hznn, alacaklardaki art hzndan fazla olmas, alacak
devir hznn arttn, alacak tahsil sresinin azaldn ortaya koyar. Bunun tersi ise,
alacaklarn paraya dnnn abukluunun yavaladn gsterir.
"Alacaklardaki deiiklik incelenirken, alacaklarn senetli veya senetsiz olarak dalm da
dikkate alnmaldr. Senetsiz alacaklarda greli art, firmann srm gl iinde
olduunu, sat iin mterilerine dn vermek gereksinimi duyduunu gsterebilir.
Gerekten senetli alacaklarn, senetsiz alacaklara kyasla, (sresinden nce paraya
evrilebilme, bor demede kullanlabilme, alacan kolaylkla kantlanabilmesi, talip
112
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
usulnde srat, basitlik gibi) baz stnlkleri vardr. Bu stnlklerin en nemlisi, senetlerin
bankalara gvence olarak gsterilerek, senet zerine avans alnabilmesi; skonto ilemi ile
sresinden nce paraya evrilebilmesi; ciro edilerek bor demede ve/veya satn almalarda
kullanlabilmesidir. Bu nedenle satc firmalar, kredili satlarda senet alamyorlarsa, kredili
satlarn daha ok ak hesap eklinde yapyorlarsa, bu durum bir sorun gstergesi olabilir."
Alacaklar incelenirken alacaklarn yabanc para yerel para (ulusal para) olarak ayrm ve bu
alandaki dalmlardaki gelimeler de dikkate alnmaldr. Yabanc para ile olan alacaklar,
dviz kuru deimelerinden etkileneceinden, firmann kur riskinin belirlenmesinde nem
tar.
Stoklarda deime
"Stoklardaki art, miktar artnn, fiyat artnn, veya bu iki etmenin ortak sonucu olabilir.
Bu nedenle stoklardaki deime ile ilgili bir yargya varlmadan nce, bunun reel bir art m,
yoksa fiyat ykseliinin etkisi ile fiktif bir art olup olmad saptanmaldr. Stoklarda bir
art olduu takdirde bu gelimenin nedenleri; firmann i hacminin genilemesi, srm
gl nedeniyle ynetimin iradesi dnda stok birikimi, firmann stok tutma politikasnn
deitirmesi, stok kalemleri arasnda daha iyi bir dengenin kurulmas amacyla baz stok
kalemlerinin artrlmas, stok deerleme yntemlerindeki deime, firmann vurgunsal amala
stoklara daha fazla yatrm yapmas, tedarik glkleri nedeniyle emniyet stokunun
artrlmas, olabilir."
Stoklardaki azal, stok maliyetinde dn, stoklarn yenilenememesinin, stok tutma
konusunda firmann politikasn deitirmesinin, firmaca daha etkin bir stok kontrol
yaplmasnn, ani talep genilemesinin, retimin derhal artrlamamas nedeniyle, stoklardan
karlanmasnn, sonucu olabilir.
"Stoklardaki deime oran, satlardaki deime oran ile karlatrlmaldr. Firmann i
hacmi geniledike, stoklarn satlara orannn dmesi; dier bir deyile stoklardaki art
hznn, satlardaki art hzndan daha yava olmas beklenir."
Dnen varlklarda deime

Dnen varlklarda deime deerlendirilirken, sz konusu varlklardaki deime ile,
satlardaki deime, ksa sreli borlardaki deiimle karlatrlmal, bu varlklarn
yapsnda meydana gelen deime (likiditesi yksek deerlerin, dnen varlklar iinde tad
paydaki deimeler) dikkate alnmaldr.
tiraklerde (Finansal duran varlklarda) deime

tiraklerde art olmas halinde, firmann hangi amalarla, (dier bir firmann ynetimine
egemen olmak, faaliyeti eitlendirerek riski yaymak, hammadde kaynaklarn ve datm
kanallarn kontrol altnda bulundurmak, salanacak gelirden yaralanmak, dier firmalarla
yakn i ilikileri kurmak veya mevcut avantajl i ilikilerini devam ettirmek, ayn gruptaki
dier irkete kaynak aktarmak gibi) yeni itiraklerde bulunduu incelenmelidir. Firmann
itirakleri deerlendirilirken, itiraklerden salanan ve salanacak gelir, itirak edilen irketin
kar datm politikas, sermaye yaps, retim kapasitesi, kulland teknoloji, varsa snai
113
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
haklar (patent, lisans, imtiyaz, ticari isim, vb.)izledii fiyat, yatrm ve retim politikalar,
maddi duran varlklarnn piyasa deeri, firmann gizli yedekleri, hisse senetlerinin borsa
rayicinde gzlenen eilim gibi faktrler gz nnde tutulabilir.
Firmann itiraklerindeki azal, likidite skntsn gidermek veya yeni yatrmlarn
finansman iin kaynak salamak veya verimsiz, mit vermeyen itiraklerin tasfiyesi plannn
sonucu olabilir.
Maddi duran varlklardaki deime

Maddi duran varlklarda art, genellikle, firmann yeni yatrmlarnn sonucudur. Firma, yeni
retim niteleri kurmak, mevcut retim nitelerinin kapasitesini geniletmek, fiziki mrn
doldurmu makine, ara ve gereleri yenilemek, mevcut tesisleri, verimlilii artrmak, birim
maliyetini drmek, rn kalitesini ykseltmek gibi amalarla, modernize etmek, yasal
ykmllklerini yerine getirmek (i gvenliini salayc nlemler gibi) iin duran varlklara
yatrm yaplabilir. Ayrca firmann kiralama seenei yerine satn almay yelemesi, fiziki
olarak retimde kulland duran varlklarn miktarn deitirmekle beraber, bilanoda bu
kalemin artmas gibi bir grnm dourur. Dier yandan, sz konusu varlklarda art, fiziki
bir bymenin deil, yaplan yeniden deerlemenin de sonucu olabilir.
Firmann sabit deerlere, (duran varlklara) yatrm yapmaktaki amac, ou kez, sat
hacmini geniletmektir. Bu nedenle duran varlklardaki art, sat hacmindeki artla
karlatrlmaldr. Ancak duran varlklara yaplan yatrm ile i hacminin genilemesi
arasnda bir zaman aralnn varl, analizde dikkate alnmaldr.
Ksa sreli borlarda deime

Bir firmann balca ksa sreli finansman kaynaklar, banka kredileri, ticari borlar, denecek
vergi, resim, sigorta primi, giderler ve kar paylar ile, dier ksa sreli borlardan
(mterilerden alnan avans, alnan depozitolar, pein tahsil edilen gelirler gibi) oluur.
Kukusuz bu kalemlerdeki deimeler ksa sreli borlarda deimelere yol aar. Ksa sreli
borlardaki gelime, ayn dnemdeki dnen varlklardaki deime ile karlatrlmaldr.
Ksa sreli borlardaki artn, dnen varlklardaki arttan fazla olmas, firmann ilgili faaliyet
dneminde ksa sreli kaynaklarla bal deerleri (zellikle itiraklere yatrmlar) ve/veya
maddi duran varlklar finanse ettiini gsterir. Byle bir finansmann riskli ve sakncal
olduu aktr. Dier yandan dnen varlklardaki artn ksa sreli borlardaki arttan fazla
oluu ise, firmann dnen varlklar finansmannda uzun sreli bor ve/veya z sermayesini
kullandn ortaya koyar.
Ksa sreli borlardaki deime konusunda yargya varlrken, soruna hem karllk, hem de
firmann likiditesi ve finansal riski asndan baklmaldr.
Uzun sreli borlarda deime

Firma, maddi duran varlklara yaplan yatrmlar finanse edebilmek, itiraklerde bulunmak,
artan sermaye gereksinmesinin devamllk gsteren blmn karlatrmak, ksa sreli
borlarn basksn hafifletmek iin uzun sreli borlarn artrm olabilir.
114
Ynetim Arac Olarak
FNANSAL ANALZ
Cihangir SANN
Uzun sreli borlardaki azal ise, sresi gelmi olan bor taksitlerinin denmesinin, uzun
sreli borlarn sermayeye dntrlmesinin (rnein hisse senedine evrilebilir tahvillerin
hisse senedine dntrlmesinin) veya alacakllara bu haklarna karlk sermaye itirak pay
verilmesinin (baz hallerde alacann tahsil edilmesini riskli gren alacakl bu hakkna kar
sermayeye itirak pay alabilir veya firmann ok baarl olmas halinde bankalar, zellikle
orta vadeli kredi szlemelerinde yer alan hkmlerin verdii seme-opsiyon-hakkna
dayanarak, kredilerine karlk pay senedi alabilir) sonucu olabilir.
z sermayede deime
z sermayede art, firmann, denmi sermayesini artrmasnn, ve/veya elde edilmi olan
karlarn datlmayarak firma bnyesinde braklmasnn (oto-finansman), duran varlklarn
yeniden deerlendirilmesinin sonucu olabilir. Firmann dnem iinde zarar etmesi, imtiyazl
irketlerde sermayesinin itfa edilmesi, ahs irketlerinde ortaklardan birinin ortaklktan
ayrlmas, tek sahipli irketlerde iletme sahibinin, iletmeden yaratlanlardan daha fazla deer
ekmesi gibi nedenler de z sermayeyi azaltr.
z sermayede deime incelenirken, z sermaye yapsnda deime olup olmad da dikkate
alnmaldr. z sermayenin lkemizde ana esi, denmi sermaye ile datlmam karlar,
(yedek akeler, yedek ake niteliindeki karlklar dahil) ve yeniden deerleme deer art
fonudur. Bu enin toplam z sermaye iindeki greli paylarnn deimesi, firmann
finansman ve kar datm politikas hakknda bir gr verebilir. Datlmam karlarn, z
sermaye iinde greli paynn art, firmann oto-finansman yelediini gsterir. Buna
karlk z sermayedeki art, daha ok denmi sermaye art ile salanyorsa, bu durum
firmann oto-finansman olanaklarnn kstl oluunu ve/veya karn byk bir blmnn
datldn ortaya koyabilir. Kukusuz, datlmam karlarn (yedek akelerin) sermayeye
eklenmesi yoluyla denmi karlarn artrlmas da olasdr. Deimeler incelenirken byle bir
olaslk da gz nnde tutulmaldr.
z sermaye art, yeniden deerlemeden kaynaklanyorsa, bunu ou kez, gerek bir z
sermaye art olarak yorumlamamak, enflasyona gre dzeltme olarak dikkate almak daha
doru olur.
115

Yöneti̇m Araci Olarak Fi̇nansal Anali̇z-Ci̇hangi̇r Sani̇n PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Yöneti̇m Araci Olarak Fi̇nansal Anali̇z-Ci̇hangi̇r Sani̇n PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ynetim Arac Olarak

Ynetim Arac Olarak

Ynetim Arac Olarak

Ynetim Arac Olarak

Finansal Tablo eitleri:

Ynetim Arac Olarak

Ynetim Arac Olarak

Uzun vadeli yabanc kaynaklar, kredi kurumlarndan, sermaye piyasasndan ve iletmenin

Bu aklamalarnzdan sonra bilanoyu u ekilde formle edebiliriz.

Ynetim Arac Olarak

ZET BLANO FORMATI

KISA VADEL YABANCI KAYNAKLAR

GELECEK AYLARA AT GELRLER VE GDER

UZUN VADEL YABANCI KAYNAKLAR

Ynetim Arac Olarak

DETAYLI BLANO FORMATI

4-Verilen ekler ve deme Emirleri(-)

2-zel Kesim Tahvil,Senet ve Bonolar

3-Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonolar

4-Dier Menkul Kymetler

3-Alacak Senetleri Reeskontu(-)

4--Kazanlmam Finansal Kiralama Faiz Gelirleri(-)

5-Verilen Depozito ve Teminatlar

6-Dier Ticari Alacaklar

7-pheli Ticari Alacaklar

3-Bal Ortaklklardan Alacaklar

5-Dier eitli Alacaklar

6-Dier Alacak Senetleri Reeskontu (-)

7-pheli Dier Alacaklar

1-lk Madde ve Malzeme

6-Stok Deer Dkl Karl (-)

7-Verilen Sipari Avanslar

F-Yllara Yaygn naat ve Onarm Maliyetleri

1-Yllara Yaygn naat ve Onarm Maliyetleri

2-Yllara Yaygn naat Enflasyon Dzeltme Hesab

3- Taeronlara Verilen Avanslar

1-Gelecek Aylara Ait Giderler

H-Dier Dnen Varlklar

8-pheli Dier Alacaklar Karl (-)

8-pheli Ticari Alacaklar Karl (-)

5-Dier Hazr Deerler

Ynetim Arac Olarak

4-Pein denen Vergiler ve Fonlar

7-Saym ve Tesellm Noksanlar

8-Dier eitli Dnen Varlklar

9-Dier eitli Dnen Varlklar Karl(-)

3-Alacak Senetleri Reeskontu(-)

4--Kazanlmam Finansal Kiralama Faiz Gelirleri(-)

5-Verilen Depozito ve Teminatlar

6-pheli Alacaklar Karl(-)

3-Bal Ortaklklardan Alacaklar

5-Dier eitli Alacaklar

6-Dier Alacak Senetleri Reeskontu(-)

1-Bal Menkul Kymetler

2-Bal Menkul Kymetler Deer Dkl Karl(-)

4-tiraklere Sermaye Taahhtleri(-)

5-tirakler Sermaye Paylar Deer Dkl Karl(-)

7-Bal Ortaklklara Sermaye Taahhtleri(-)

7-pheli Dier Alacaklar Karl(-)

8-Bal Ortaklklar Sermaye Paylar Deer Dkl Karl(-)

2-Yeralt ve Yerst Dzenleri

7-Dier Maddi Duran Varlklar

9-Yaplmakta Olan Yatrmlar