Cc k thut bng c bn

Bi V Bnh
Mc tiu hc tp
Sau khi hc xong bi ny sinh vin c kh nng:
1. Trnh by -c mc ch ca bng.
2. K tn v m t -c cc loi bng th-ng gp.
3. Trnh by -c cc nguyn tc khi s dng bng cun.
4. M t -c 6 k thut bng c bn v v tr p dng ca n.
5. Vn dng -c quy trnh k thut bng : u, mm ct, ngn tay, cng
tay, khuu tay, cnh tay, vai.
Ni dung
I. Mc ch
1. Gi bng gc trn vt th-ng, che kn v phng nga nhim khun cho vt
th-ng.
2. Nn p gip cm mu nht l trong cc tr-ng hp b tn th-ng mch
mu.
3. Thm ht dch tit ti vt th-ng.
4. C nh mt phn c th trong nhng tr-ng hp bong gn, tro.
5. Gi np trong cc tr-ng hp gy x-ng.
6. Lm gim s-ng ty hoc phng chng ph n.
7. Nng cc phn c th b th-ng hay cc b phn b sa.
II. Cc loi bng th-ng gp
1. Bng cun
L loi bng th-ng dng gi vt liu bng ti ch (bng, gc, np...)
th-ng s dng bng p chn ng s chy mu, bng c nh mt phn
c th trong mt s tr-ng hp bong gn, gi np trong cc tr-ng hp c nh
gy x-ng.

D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng BSK\KTBang-handout.DOC

Vt liu lm bng cng rt a dng tu theo mc ch nh- l: vi mm, vi

gc, vi thun, cao su, vi thm thch cao,....
- Bng gc: -c lm bng cch ct cc mnh gc theo kh nht nh ri
cun li. p dng rng ri trn lm sng do tnh tin dng v gi thnh
r. Bng gc ph hp trong nhiu tr-ng hp x l vt th-ng v c th
p dng -c c khi bng cho tr em hay ti cc vng t .
- Bng vi: Ging nh- bng gc, ch khc l v cht liu. Dng bng
p, c nh, nng ...
- Bng thun (chun): C kh nng chun gin mc va phi do -c
an bng si mt, si t dt xen vi si cao su,... Dng tt trong cc
tr-ng hp cn bng p, bng c nh khi bnh nhn b bong gn, sai
khp nh m -c ko nn.
- Bng cao su (Esmarch): Lm bng cao su mng. Dng garo cm
mu, trong s cu t ng mch, phu thut ct ct chi...
- Bng thch cao: -c lm bng cch tri cun bng gc ra v tri u
thch cao ln b mt, ri cun li. Khi dng phi ngm vo n-c, ri
mi bng. Chuyn dng trong cc tr-ng hp c nh gy x-ng, bong
gn, sai khp.
Mt cun bng gm 3 phn:
+ u bng: l phn li
+ Thn bng: l phn cun cht
Hnh 1

+ ui bng: l phn ch-a cun li

Kch th-c ca bng cun ph hp ph thuc vo phn

thn th s -c bng, chiu rng th-ng dao ng trong khong 2-10cm.
Trong bng d-i y l cc ch s trung bnh ca bng cun p dng vi ng-i
ln.
Phn c th -c bng

Rng (cm)

Di (m)

Ghi ch

- Ngn tay, bn tay, mu tay

2-3

1,7--> 8,3

Tu s ngn

- Cnh tay, cng tay, khuu

4-6

2-->8,3

- Cng chn, bn chn, gt

4-6

2,3-->2,7

D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng BSK\KTBang-handout.DOC

- u gi, i

8-10

3-->11,7

- Mt

4-6

3,7-->6,7

1 hay 2 mt

- V

8-10

8,7-->16,7

1 hay 2 bn

2. Bng tam gic:

Th-ng -c lm bng vi cotton mm, c th -c lm bng cch ly
vung vi (tu kh rng hay hp) ct i thnh 2 hnh tam gic nh- nhau.
Ngoi ra trn thc t ng-i ta c th dng cc vt khc thay th khi khng
c iu kin ct bng, nh- l: khn qung , khn mi xoa,...

nh
Gp i

u mt

u mt

Gp 4, gp 8

Hnh 2
Bng tam gic s dng n gin, nhanh chng, ph hp vi cc tr-ng hp
cp cu hoc s cu ti hin tr-ng - ngoi bnh vin. Ngoi ra ng-i ta cn
th-ng dng bng tam gic thay cho dy treo cng tay, bn tay... (Hnh
3a v 3b)

Bng treo rng

Bng treo hp
Bng mt

Bng u
D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng
BSK\KTBang-handout.DOC
Hnh
3a

Bng lng bn tay

Bng khuu

Bng bn tay

Bng vai

Bng nm tay

Bng ngc

Bng l-ng

Bng mm ct

Bng bn

Bng hng
Bng gi
Bng gt

Bng bn chn
D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng BSK\KTBang-handout.DOC

Hnh 3b

3. Bng c di:
C nhiu loi bng c di khc nhau nh-ng thng dng nht l bng ch T,
bng 4 di v bng nhiu di.
* Bng ch T:
- Th-ng -c lm bng vi cotton mm,
bao gm mt thn v hai di nh gn
vo u ca n to thnh hnh ch T.
+ Thn chia lm 2: dnh cho nam (H.4a)
+ Thn khng chia: dnh cho n (H.4b)
- Dng gi bng gc tng sinh mn
v b phn sinh dc (h nang).

a
Dnh cho nam

Dnh cho n

Hnh 4: Bng ch T
* Bng 4 di:
- Lm bng vi cotton mm, l mt mnh vi rng 8-10cm, di tu theo
ni cn bng. Hai u -c ct hnh ch V (H.5a).
- Dng bng cm, u gi (H.5b).
a

Bng gi

b
Bng cm

Hnh 5
* Bng nhiu di

- Lm bng vi cotton mm, gm mt phn thn v cc di khc xp

vung gc vi thn(H.6a).
- Dng ch yu trong bng ngc hoc bng (H.6b)
Di nh
bng ngc

25 cm
10
cm
120 cm
Di nh
bng bng

Hnh 6

Bng bng

D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng BSK\KTBang-handout.DOC

Bng ngc
5

4. Bng dnh.
- Lm bng vi hoc nilon -c tri mt lp bng dnh ri cun li
- Dng gi gc v cc thnh phn khc khi tin hnh bng, ng dng
trong nhiu tr-ng hp, c th dng -c c vi cc phn c th c hnh
dng phc tp..... Tuy vy, bng dnh cng c mt nh-c im nh l
khng th p dng khi cn bng p cht.
iii. cch s dng v ng dng ca Bng cun
1. Cc nguyn tc khi s dng bng cun
- t bnh nhn t- th thoi mi.
- V tr cn bng phi -c nng cn thn, nh nhng.
- Chn v tr ng hoc ngi thch hp tin hnh bng.
- Lm cho ch da bng b sch s, kh ro, ch hai mt da tip xc nhau
(k ngn tay, k ngn chn, d-i v i vi n...) phi c bng, gc lt.
- Bt u bng bng hai vng kho chng kht ln nhau.
- Khi bng t chi cn bng t ngn chi n gc chi trnh sung huyt
hoc ph n. h cc u chi theo di tun hon chi .
- Trong khi bng cn lin tc quan st sc mt v hi han ng vin bnh
nhn pht hin kp thi mc au v nguy c nh h-ng n tun
hon...
- Phi ln cun bng st trn da, cht ca bng phi va phi v u
nhau mi vng bng, trnh gy au, nh h-ng n tun hon, hoc d
tut bng.
- Khi bng, vng sau chng ln vng tr-c 1/2 n 2/3 chiu rng ca
bng, c ly chng ln nhau phi u n, khng -c h bng gc.
- Khng -c c nh :
+ Trn vt th-ng .
+ Trn cc ch x-ng chi.
+ Cc vng t .
+ Ch d b c xt.

D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng BSK\KTBang-handout.DOC

- Sau khi bng xong lun theo di bnh nhn xem c t mc ch

khng nu khng th phi x tr kp thi.
2. Cc kiu bng c bn.
2.1. Bng vng
Bng nhiu vng mt ch trn
c th vng sau chng kht ln vng
tr-c (H.7).
Th-ng p dng lm: vng
kho v vng c nh, bng c,
trn, c nh np trong gy x-ng....

Bng
vng
Hnh 7

2.2. Bng rn qun:

Bng chch ln trn hoc xung
d-i, vng sau khng chng ln vng
tr-c, gia hai vng c khong trng.
(H.8)
p dng trong cc tr-ng hp:
np, gc khi bt ng gy x-ng.

Bng rn qun
Hnh 8

2.3. Bng xoy c: (Vng xon)

Bng t-ng t nh- bng rn
qun, nhng vng sau chng ln
vng tr-c 1/2 n 2/3 chiu rng
ca bng (H.9).
p dng bng cc vng c
th u nhau: cnh tay, ngn tay...

Hnh 9 Bng xoy c

(vng xon)

2.4. Bng ch nhn: (C 2 kiu)

- Bng ch nhn th-ng: cc vng sau, bng chch ln trn, vng ra sau,
bng xung d-i, c bng nh- vy n khi che ht vt th-ng.
- Bng ch nhn gp li: cc
vng bng chy theo h-ng
chch ln trn, gp li ri chy

Hnh 10: Bng ch

D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng BSK\KTBang-handout.DOC

nhn gp li
7

xung d-i, c bng nh- vy

n kn vt th-ng (H.10).

Th-ng p dng khi bng cc vng c th khng u nhau nh-: cng

tay, bp chn...
2.5. Bng s 8:
Bt u bng 2 vng kho chy chnh gia khp
(vng th 1), cc vng sau chy theo hnh s 8: vng
2 chy ln trn qun quanh 1 vng ti i ri quay li
khoeo, vng 3 chy xung cng chn chy quanh 1
vng, vng 4 li chy quanh i 1 vng ri quay li
khoeo, vng 5 tip tc chy xung cng chn, tip
theo nh- vy cho n khi kn vt th-ng (H.11).
Th-ng p dng khi bng cc vng khp nhkhp khuu, khp vai, khp gi, bn...

Vng th
8
6
4
2
1
3
5
7

Hnh 11: Bng s 8

2.6. Bng hi quy (bng vng gp li)

L kiu bng m cc -ng bng gp li nhiu
ln t tr-c ra sau, ri t sau ra tr-c. Vng u tin
th-ng bng chnh gia, cc vng sau bng lan dn
sang hai bn. Cc vng u quay tr v ch bt u
bng. Tu theo v tr bng m cc vng hi quy s
-c c nh trn phn c th khc nhau v cng tu
theo v tr m dng 1 hoc 2 cun bng cng mt lc.
Th-ng p dng khi bng: u (H.12), mm ct,
u ngn tay,...

Vng th
3 1 2 4

Hnh 12:
Bng hi quy

iv. Quy trnh bng mt s v tr trn c th ng-i

1. Bng ngn tay
B-c1. Ra tay th-ng quy.
B-c 2. Chun b dng c: bng, gc, kim bng, ko...

D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng BSK\KTBang-handout.DOC

B-c 3. Chun b bnh nhn: Gii thch, t t- th bnh nhn (t bn tay cn

bng gi ra pha tr-c v p xung), tay lnh tay au.
B-c 4. Bng vng kho ti c tay theo kiu bng vng.
B-c 5 Tin hnh bng
B5.1. Ln bng trn mu tay ln pha ngn i din vi pha cun bng i ln
c tay (H.13a).
B5.2. Bng theo kiu rn qun ln n u ngn tay (H.13a).
B5.3. Bng theo kiu vng xon i xung, h mt cht u ngn tay
(H.13a).
B5.4. Ln bng trn mu tay tr li c tay (v pha cnh kia ca c tay), chy
quanh 1 vng (H.13a).
B5.5. Lp li t b-c 5.1 n 5.4 bng cc ngn tip theo. (H.13b)
B-c 6. Bng c nh ti c tay theo kiu bng vng
B-c7. Kim tra theo di tun hon u cc ngn tay, so snh vi bn kia.
B-c 8. Ghi h s.
Rn qun

Vng xon

Bng mt ngn

b
Vng kho
Vng c nh

* L-u :

Bng c 5 ngn
Hnh 13

- C th p dng bng khi cc ngn tay b th-ng nh-ng khng tn

th-ng u ngn tay, c th bng tt c cc ngn tay hoc mt s ngn
tu theo yu cu.
- Khi hon thnh bng cc u ngn tay -c h c th theo di
tun hon.

D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng BSK\KTBang-handout.DOC

- Khi bng cc ngn tay cn trnh gy tn th-ng thm khi k ngn tay
khng th xo ra rng.
- Cc -ng bng i ln t c tay n ngn v t ngn tay tr li c tay i
trn mu tay, lng bn tay h.
2. Bng khuu
B-c1. Ra tay th-ng quy.
a

B-c 2. Chun b DC: bng, gc, kim bng, ko...

B-c 3. Chun b bnh nhn: Gii thch, t tth bnh nhn (khuu gp 900, bn tay
t- th na sp), tay lnh tay au.
B-c 4. Bng vng kho ti khuu tay theo kiu
bng vng. (H.14a).

B-c 5: Tin hnh bng

B5.1. Ln cun bng xung d-i ln vng
kho 1/2 n 2/3 chiu rng (H.14b).
c
B5.2. Vng sau chy ln trn ln vng kho
1/2 n 2/3 chiu rng (H.14c).
B5.3 Cc vng tip theo c nh- vy v ln
vng tr-c 1/2 n 2/3 chiu rng ri to
dn sang hai bn ca khuu, cho n khi kn
vt th-ng.

Hnh 14

B-c 6. Bng c nh ti cng tay hoc c tay theo kiu bng vng
B-c7. Kim tra theo di tun hon chi, so snh vi bn kia v treo tay ln c
bng bng tam gic.
B-c 8. Ghi h s.
* L-u : Khi treo tay bng khn tam gic cn ch nt buc v pha
tr-c ngc.

D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng BSK\KTBang-handout.DOC

10

3. Bng vai
B-c1. Ra tay th-ng quy.
B-c 2. Chun b dng c: bng, gc, kim bng, ko...
B-c 3. Chun b bnh nhn: Gii thch, t t- th bnh nhn (t bn tay cn
bng gi ra pha tr-c v p xung), tay lnh tay au.
B-c 4. Bng vng kho ti cnh tay hoc ti b vai theo kiu bng vng.
B-c 5: Tin hnh bng:
B5.1. Ln cun bng tin ln vai ri chy chch xung sang nch bn lnh,
ri ln qua l-ng v pha vai b th-ng (H.15a)
B5.2 Tip theo ln cun bng ln vai ri xung nch bn vai b th-ng, chy
quanh nch ri li tin ln vai (H.15b).
B5.3. Tip tc nh- vy n khi che kn vt th-ng (H.15c&d).
B-c 6. Bng c nh theo kiu bng vng ri c nh bng ghim hay kim
bng pha tr-c ngc.
B-c7. Kim tra theo di tun hon vng vai.
B-c 8. Ghi h s.
a

Vng kho

Hnh 15
* L-u :
- Cc -ng bng pha tr-c ngc v sau l-ng cn chng kht ln nhau
ti nch bn lnh.

D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng BSK\KTBang-handout.DOC

11

- Ch quan st v hi bnh nhn xem bng c nh h-ng n h hp

ca h hay khng.
- Cc -ng bng h-ng dn ln pha trn vai, to ra cc hnh ch nhn
thng u n v thng hng nhau theo b vai.
4. Bng mm ct:
B-c1. Ra tay th-ng quy.
B-c 2. Chun b dng c: bng, gc, kim bng, ko...
B-c 3. Chun b bnh nhn: Gii thch, t t- th bnh nhn (-a tay ct v
pha iu d-ng), tay lnh tay au (tt nht l c ng-i ph ).
B-c 4: Tin hnh bng
B4.1. Ln bng t v tr cch u mm ct 15 cm qua chnh gia mm ct,
sang mt i din ti v tr xut pht nh-ng pha i din.
B4.2. Ln ng-c li qua mm ct theo kiu bng hi quy to sang 2 bn
n khi kn mm ct.
B4.3. Lm hai vng kho ti im xut pht ca cc vng hi quy gi
cc vng hi quy.
B4.4. Ln cun bng ln pha u mm ct, ln quanh u mm ct ri
chy tr li v tr kho.
B4.6. Tip tc ln cun bng theo kiu s 8, nh- b-c 4.4 cho ti khi kn
cc vng hi quy, tr v n v tr kho.
B-c 5: Kt thc bng hai vng c nh cch u mm ct 15 cm.
B-c 6: Kim tra tun hon bng cch hi cm gic ca bnh nhn.
B-c 7: Ghi h s.
* L-u :
- Khi bng mm ct cn c ng-i ph, bi thng th-ng ng-i bnh
khng th t nng mm ct bng.
- Cn ch quan st sc mt v hi bnh nhn lin tc v cc du hiu
tun hon v au bi v sau khi bng xong th u chi b bt kn khng
th quan st -c.
5. Bng cnh tay
B-c1. Ra tay th-ng quy.
B-c 2. Chun b dng c: bng, gc, kim bng, ko...

D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng BSK\KTBang-handout.DOC

12

B-c 3. Chun b bnh nhn: Gii thch, t t- th bnh nhn, tay lnh tay
au.
B-c 4. Bng vng kho ti cnh tay (st khuu) theo kiu bng vng.
B-c 5: Tin hnh bng: Bng kiu vng xon chch dn ln trn, che kn vt
th-ng.
B-c 6. Bng c nh theo kiu bng vng
B-c7. Kim tra theo di tun hon ca tay, so snh vi bn kia.
B-c 8. Ghi h s.

Hnh 9 Bng cnh tay

6. Bng cng tay
B-c1. Ra tay th-ng quy.
B-c 2. Chun b dng c: bng, gc, kim bng, ko...
B-c 3. Chun b bnh nhn: Gii thch, t t- th bnh nhn, tay lnh tay
au.
B-c 4. Bng vng kho ti cng tay theo kiu bng vng.
B-c 5: Tin hnh bng kiu ch nhn chch dn ln trn, che kn vt th-ng.
B-c 6. Bng c nh theo kiu bng vng
B-c7. Kim tra theo di tun hon ca tay, so snh vi bn kia.
B-c 8. Ghi h s.

Hnh 10: Bng cng tay

D:\Learn and Work\iu Dng BSK\iu Dng BSK\KTBang-handout.DOC

13