MNOGOUGAO

Mnogougao je deo ravni ogranien zatvorenom, izlomljenom linijom , ukljuujui i take sa te linije.

A4
An
1n

1n

A3
1
A1

2
2
A2

Ako du koja spaja bilo koje dve take na izlomljenoj liniji ne see nijednu stranicu mnogougla, onda je to
KONVEKSAN mnogougao, a ako see ' nekonveksan mnogougao.

konveksan mnogougao

nekonveksan mnogougao

VAI :
1) n je broj stranica = broj unutranjih uglova = broj temena
2) Zbir svih unutranjih uglova sa rauna po formuli S n = (n 2) 180 o
3) Zbir svih spoljanjih uglova je 360 o
4) Iz svakog temena mnogougla mogu se povui d n = n 3 dijagonala
5) Ukupan broj dijagonala je Dn =

n(n 3)
2

PRAVILAN MNOGOUGAO je mnogougao koji ima meusobno podudarne stranice i unutranje uglove.
Za pravilne mnogouglove sa n stranica vai:
-

On ima n osa simetrije

Ako je broj stranica paran on je ujedno centralno simetrian

Oko svakog pravilnog mnogougla se moe opisati krunica iji se centri

poklapaju

Moe se podeliti na n karakteristinih jednakokrakih trouglova ija su dva

temena bilo koja dva susedna temena mnogougla a tree je u centru opisane tj
upisane krunice.

Zbir svih unutranjih uglova sa rauna po formuli S n = (n 2) 180 o

S
Jedan unutranji ugao je onda = n
n
o
360
Jedan spoljanji ugao je 1 =
( + 1 = 180 o )
n
Zbir svih spoljanjih uglova je 360 o

Iz svakog temena mnogougla mogu se povui d n = n 3 dijagonala

n(n 3)
Ukupan broj dijagonala je Dn =
2
Ako je duina stranice a onda je obim mnogougla O=na
ah
Povrina se rauna po formuli P = n
, gde je h visina karakteristinog
2
trougla
1
Centralni ugao je = 360 o
n

A3

An
ro

ro
ru

A1

A2

ESTOUGAO

d=a 3
a

a
0

60

ro

60

ry

a
0

60

Pravilni estougao se sastoji od 6 jednakostraninih trouglova.

O = 6a obim
a2 3
a2 3
=3
P=6
povrina
4
2
d = a 3 mala dijagonala
D = 2a velika dijagonala
ro = a poluprenik opisane krunice
ry =

a 3
2

poluprenik upisane krunice

Evo nekoliko primera za obnavljanje gradiva:

Poto je u pitanju sedmougao, onda je n = 7.

n (n 3)
2
7 (7 3)
D7 =
2
74
D7 =
2
D7 = 14
Dn =

S n = (n 2) 1800
S7 = (7 2) 1800
S7 = 5 1800
S7 = 9000

Dn = 3n (jer je broj dijagonala tri puta vei od broja stranica)

n=?

Dn = 3n
n(n 3)
= 3n
2
(n 3)
=3
2
n 3 = 3 2

( pokratimo n i n )

n3 = 6
n = 3+ 6
n=9

S n = 16200
A) n = ?
B ) Dn = ?

S n = (n 2) 1800
16200 = (n 2) 1800
16200
1800
n2=9
n2=

n = 9+2
n = 11

n (n 3)
2
11 (11 3)
D11 =
2
11 8
D11 =
2
D11 = 44
Dn =

= 1600
A) n = ?
B ) Dn = ?
Iskoristiemo da je zbir unutranjeg i spoljanjeg ugla 180 stepeni i nai spoljanji ugao, a onda emo preko
spoljanjeg ugla izraunati n.

 + 1 = 1800
1600 + 1 = 1800

1 = 1800 1600
1 = 200

n=

3600

3600
=
= 18
200

Dalje nije teko izraunati broj dijagonala:

n (n 3)
2
18 (18 3)
D18 =
2
18 15
D18 =
2
D18 = 135
Dn =

Dn = 5n (broj dijagonala je pet puta vei od broja temena )

Dn = 5n
n(n 3)
= 5n
2
(n 3)
=5
2
n 3 = 5 2

( pokratimo n i n )

n 3 = 10
n = 3 + 10
n = 13
Sada raunamo zbir njegovih unutranjih uglova:
S n = (n 2) 1800
S13 = (13 2) 1800
S13 = 11 1800
S13 = 19800
6

 = 1100
n=?
Pokuaemo da naemo broj stranica n, i tako utvrditi da li takav mnogougao postoji!

+ 1 = 1800
1100 + 1 = 1800

1 = 1800 1100
1 = 700

n=

3600

3600 36
1
=
=5
0
70
7
7

Dakle, takav mnogougao ne postoji!

= 120
n=?
Znamo da je centralni ugao jednak spoljanjem uglu. Dakle: = 1
n=

3600

3600
= 30
120

Dakle , taj mnogougao ima 30 stranica.

= 150
=?
Centralni ugao jednak je spoljanjem uglu. To jest: = 1

+ 1 = 1800
+ 150 = 1800
= 1800 150
= 1650
7

 = 5 ( centralni ugao je 5 puta manji od unutranjeg)

n=?
Centralni ugao jednak je spoljanjem uglu: = 1
Datu jednakost moemo zapisati i kao: = 5 1
Dalje emo oformiti sistem jednaina:

= 51
+ 1 = 1800
51 + 1 = 1800
61 = 1800
1800
6
1 = 300

1 =

I konano, broj stranica traenog mnogougla je:

n=

3600

3600
=
= 12
300

Prvo jedno objanjenje: mi smo centralni ugao obeleavali sa a oni ga daju sa , da vas to ne zbuni.
Znamo da je centralni ugao jednak spoljanjem, a to emo iskoristiti da naemo unutranji ugao!

 unutr . = 1800 300 = 1500

150

Uoimo dalje trougao ABC. On je jednakokraki , a znamo da je jedan ugao 1500 .

Kako je zbir uglova u svakom trouglu 1800 , nai emo traeni ugao:

ACB =

1800 1500 300

=
= 150
2
2

15

15

150

Nacrtajmo sliku i ona e nam sve ispriati'':

E

D
0

60

a
a
0

60
0
060
60

60
o

30

a
a
o

30

Znamo da se estougao sastoji iz 6 jednakostraninih trouglova. Uglovi u svakom od tih trouglova su po 600 .
Ugao CAD je polovina od 600 , dakle 300 . Takav je i ugao ACF= 300
Jasno je da su uglovi trougla ACD: 300 , 600 i 600 + 300 = 900
9

Ovaj zadatak je vrlo slian 234. zadatku al ovde imamo ugao ACB a trebamo nai centralni ugao!

10

10

Trougao ABC je jednakokraki, jer su dve njegove stranice istovremeno i stranice mnogougla. Dakle i ugao
BAC je 200 .
Onda je unutranji ugao mnogougla : ABC = 1800 (100 + 100 ) = 1800 200 = 1600
Spoljanji ugao ( koji je jednak traenom centralnom) je :

= 1800 1600 = 200

Broj stranica n emo nai iz formule:
n=

3600

3600
=
= 18
200

a
a

10

D = 4 3cm
d =?
D = 2a
4 3 = 2a
4 3
2
a = 2 3cm
a=

d =a 3
d =2 3 3
d = 23
d = 6cm

d =2 3
a=?
P=?
d =2 3
a 3=2 3
a = 2cm
a2 3
4
2
2 3
P = 6
4
4 3
P = 6
4
P = 6 3cm2
P = 6

11

s
D

E 130

110

90

Kako je s osa simetrije, to zakljuujemo da je ugao AFD = 900

Dalje posmatramo etvorougao AFDE. Znamo da je zbir uglova u svakom etvorouglu 3600 .
Kako znamo tri ugla , lako emo izraunati nepoznati ugao:

EDF = 3600 (900 + 1100 + 1300 )

EDF = 3600 3300
EDF = 300

12

13