Professional Documents
Culture Documents
Hop Am
Hop Am
com/hoc-nhac/category/nhac-ly-can-ban/hop-am/
M u v hp m...............................................................................................................1
Bn cn hc n u?..................................................................................................2
Lm quen vi hp m..........................................................................................................2
Hp m 3 (Triads)................................................................................................................3
Triad.............................................................................................................................3
Gi tn hp m l bit cu to.............................................................................................4
Tn gi ca hp m.....................................................................................................5
K hiu ca cc loi.....................................................................................................5
Hp m dng Trng...........................................................................................................6
K hiu hp m:..........................................................................................................6
Cu to ca hp m.....................................................................................................6
Nh vy, s c 12 hp m 3 trng tng ng vi 12 nt gc, tt c u c
chung cng thc 1,3,5 v khc nhau nt gc.......................................................7
S dng hp m trng...............................................................................................7
Hp m dng th.................................................................................................................7
K hiu hp m:..........................................................................................................7
Cu to.........................................................................................................................7
Hp m 7.............................................................................................................................8
Hp m 7.....................................................................................................................9
Cu to.........................................................................................................................9
Hp m 7 trng (major seventh)................................................................................9
Hp m 7 th (minor seventh)...................................................................................10
Hp m 7 t m (dominant).......................................................................................10
Hp m tng/gim..............................................................................................................11
Cu trc......................................................................................................................11
Hp m tng (augmented)..........................................................................................11
Hp m gim:............................................................................................................12
M u v hp m
Vy l chng ta hon thnh xong kh nhiu bi mang nng tnh l
thuyt. Trong chng ny ni dung chng ta tm hiu s mang tnh thc
tin nhiu hn. n gin v hp m gn lin vi vic chi nhc ca bn. Do
trnh by rt k trong nhng phn trc, nn phn ny website s vit
vi mc nh rng bn nm vng v qung v m giai ri nh.
Vi nhng ngi tng chi nhc, khng chuyn hoc bn chuyn. Chng ta chc
chn qu quen thuc vi vic s dng hp m ri. Tuy nhin khi c hi bn hiu
g v hp m, c l nhiu ngi s cm thy lng tng. V dng nh chng ta ch
bit n tn gi v th bm ca hp m, ng thi rp khun s dng chng m
khng hiu g my.
Bn cn hc n u?
Hiu v hp m rt quan trng, tuy nhin kin thc hp m l kh rng v c l bn
s cm thy mnh khng thc s cn dng n n. Bn c th tham kho bi vit
v nh hng khi chi nhc. Nu bn thuc nhm s 1 th bn ch cn dng li bi
v hp m 7th l .
Nu bn mun i xa hn, c bit l nhng ngi chi bass hoc din solo, bn
khng nn b qua bt k bi vit no trong chng ny v t cu hi ngay khi c g
kh hiu nh.
Chng ta bt u thi!
thc hin phng chm Nhc l d hiu nht c th, xin cc bn hy cng gp
sc xy dng trang web bng cch li cu hi vo bt k ch no bn cm thy
li gii thch khng tho mn c bn.
S ng gp ca bn s l sc mnh lan to tri thc v am m m nhc ca chng
ta.
Cm n bn rt nhiu
Lm quen vi hp m
Hy bt u vi nhng cu hi n gin nht chng ta lm quen vi hp
m.
Hp m l g?
C th ni n gin hp m l tp hp nhng m thanh v tu chng ln cng vi
nhau, to thnh mt tng th hi ha v m sc. iu quan trng l tp hp ny c
quy lut v nguyn tc r rng. Nu khng th tp hp ch gi l chng m m
thi.
C tt c bao nhiu hp m?
Hp m 3 (Triads)
y nh th phi c mng, nu khng chng ta s khng c g vng chc
t cc cu trc khc ln trn. Hp m cng vy Triad, hp m 3, c th
xem l nn mng cn bn bn xy dng tt c nhng hp m sau ny.
Trong bi vit ny chng ta s cng nhau tm hiu n.
Triad
Mt Triad l mt b 3 nt c xp chng ln nhau. 3 v tr ny lun lun c nh
trong bt k hp m no, n quen thuc n ni khi nhc ti hp m th ngi ta lun
lun cp ti v tr ca chng trc tin.
- Nt gc
- Qung 3, c cao hn mt qung 3 so vi nt gc
- Qung 5, c cao hn mt qung 5 so vi nt gc.
3 v tr ca mt hp m
Hmmm, rt n gin phi khng. Vy bn c nhn ra l do ti sao li c nhiu hp
m cha? Chnh l nhng v tr qung 3 hay qung 5 y. V nh ta tm hiu
trc, qung 3 th s c qung 3 trng hay th. Qung 5 th s c qung 5 ng,
qung tng, qung gim. V c mi kt hp nh vy th ta s c mt dng hp m
khc nhau.
Tuy ch c cu to l I,III,V. tuy nhin bn hy lu rng cu trc ny l cc k c bn
cho hu ht tt c cc hp m m chng ta s dng. Ging nh mng cn nh y,
bn mun xy nh kiu g, my tng my gian. u phi da trn mng nh. Cn
tt c cc b phn khc c th ty gn thm vo phn mng .
Tuy nhin, mng th cng c nhiu kiu phi khng
Rt may l trong m nhc
chng ta s ch cn quan tm ti 4 kiu mng nh thi. l:
- Hp m trng (major)
- Hp m th (minor)
- Hp m tng (augmented)
- Hp m gim (diminished)
Chng ta s tm hiu chi tit trong nhng bi tip theo v tng loi. Tuy nhin, c mt
vi im th v m chng ta hy ch . S gip ch cho cc bn rt nhiu trong nhng
bi sau.
1. Bn tm hiu bi v so snh m giai. Bn c cn nh m giai trng v th
khc nhau nh th no khng? Khi chng ta b ht cc v tr khc v ch so snh
I,III,V. Bn s thy chng hon ton ging nhau, ch khc bc III.
Tht vy, m giai th s c bc 3 th. m giai trng th s c bc 3 trng.
Hp m cng vy. Trng hay th ca mt hp m s iu chnh v tr bc 3 ca
hp m .
2. Tng t nh vy, chng ta cha gii thch v tng v gim. Nhng bn c th
on ra l tnh cht tng hay gim s iu chnh v tr bc 5 ca hp m .
3. im c bit na, l hu ht cc hp m khc s c xy dng da trn hp
m 3. Ngha l hp m d c tn g i na th u lun ly 1 trong 4 dng hp m 3
lm gc. Sau ta s thm tht cc nt hoa m vo to ra nhng hp m khc.
Nh vy th rt d cho bn hc ng khng no. Ch cn nm chc hp m 3 v bit
cc nguyn tc thm tht kia l bn d sc x l tt c ri.
Chng ta s tip tc vi bi vit v tt c cc dng hp m khc nh.
thc hin phng chm Nhc l d hiu nht c th, xin cc bn hy cng gp
sc xy dng trang web bng cch li cu hi vo bt k ch no bn cm thy
li gii thch khng tho mn c bn.
S ng gp ca bn s l sc mnh lan to tri thc v am m m nhc ca chng
ta.
Cm n bn rt nhiu
gam nhac ly
Gi tn hp m l bit cu to
ng nh tiu ca bi vit. Trong phn ny, chng ta s cng nhau tm
hiu v tn gi ca mt hp m. Tn gi ny rt quan trng v n s cho ta
bit rt nhiu thng tin v hp m .
Chc hn bn tng rt e ngi khi nhn thy nhng k hiu hp m ht sc phc
tp, v d nh Cdim, Absus7, E#m3..
Trng vy thi, nhng chng cng nh chi ghp hnh vy. Mi k t mang mt
ngha, bn ch cn bit tn gi cc ming ghp v ghp chng li th s c hp m
m bn mun.
Vy trong bi vit ny chng ta s cng nhau tm hiu v cu to v tn gi ca hp
m, sn sng cho nhng bi sau nh.
Tn gi ca hp m
Mi hp m s c mt tn gi ring da vo cu to ca chng. T n gin (vd:
C,Cm,A7) n phc tp hn nh (Caug7, CM7+5). Tuy nhin, chng u lun cha 5
nhm thng tin sau. Bn hy ch k v y chnh l cha kha chng ta theo sut
chng ny y.
1. Nt gc (root note)
2. Loi hp m (chord quality) nh trng, th
3. V tr ca qung 5 (tng hay gim)
y l 3 yu t cn bn nht m bt c hp m no cng c.
4. Ta mun b sung mt nt no vo hp m c bn th vit qung vo . (Vd: 7,
M7)
5. Cc nt thm vo nhng vt qu qung 8 (VD: 9, 12 v.v.)
K hiu ca cc loi.
Nh trnh by trong bi trc, hp m no cng c xy dng da trn cc triad.
Do ta c th tm chia tn ca hp m thnh 2 nhm.
- Tn ca triad
- Tn ca cc ph gia thm vo triad .
1. Tn ca triad
Mt triad bt k li u cha thng tin ca 3 bc. Bc I,III,V
Nu l hp m trng (Major) th s khng c k hiu g thm vo
Nu l hp m th (minor) th hp m s c k t m thm vo ngay sau nt gc.
VD1: Hp m trng k hiu l C. Khi nhn vo y chng ta s phn tch nh
sau:
Nt gc: C
Bc 3: trng (l qung 3 trng, khng c du hiu g km theo)
Bc 5: Khng tng khng gim => Qung 5 ng khng c du hiu g km theo
VD2: Abm => La ging th
Nt gc: La ging
Bc 3: m => th => qung 3 l qung 3 th.
Bc 5: Qung 5 ng v khng thy du hiu g km theo.
2. Tn gi ca cc nt b sung:
Thng thng th cc nt b sung ny s c k hiu bng s qung ca nt b
sung .
Qung ph bin nht c thm vo l qung 7. Nhng ngoi ra cn c cc qung
khc nh 6, 9, 13
VD: Cmaj7 : L hp m C cng thm nt nhc qung 7. C th
l C-E-G-B (thay v ch c C-E-G th by gi s c thm mt nt bc 7)
Tng kt
trnh lm ngi c cm thy phc tp, Chng ta s tm hiu chi tit cc hp m
ny trong tng bi vit phn tch c th.
Tuy nhin, chng ta c lm quen vi ht tt c cc k hiu ca chng. V cch s
dng ca mi loi s c phn tch chi tit trong tng bi vit.
- m hay min, cho th
- trng, M hoc maj, cho trng
- +, or aug l tng (lu , khng c dng A k hiu cho hp m tng)
- o, , dim l gim
- dom l k hiu cho hp m t (s c phn tch sau)
thc hin phng chm Nhc l d hiu nht c th, xin cc bn hy cng gp
sc xy dng trang web bng cch li cu hi vo bt k ch no bn cm thy
li gii thch khng tho mn c bn.
S ng gp ca bn s l sc mnh lan to tri thc v am m m nhc ca chng
ta.
Cm n bn rt nhiu
Hp m tn gi v k hiu
Hp m dng Trng
Hp m 3 trng ( Major triad) l hp m ph bin nht trong tt c cc
hp m 3. Hp m ny mang sc thi nh nhng, trong sng v vui ti.
K hiu hp m:
Hp m 3 trng l hp m c n gin nht. Khi k hiu, ngi ta ch ghi tn ca
nt gc.
V d:
Cu to ca hp m
Trc ht, bn cn phi nh li nhng g chng ta tm hiu trong bi v qung.
Hp m 3 trng c to thnh t 3 nt nhc: nt gc, qung 3 trng, qung 5
ng
V d: vi hp m C ( trng), ngha l hp m trng c nt gc l nt C.
Nh vy, trng s c 3 nt : nt gc: C
trng
- Qung 3 trng , c gi tr l 2 cung => v tr cch C hai cung l E ( 2 cung )
- Qung 5 ng c gi tr l 3,5 cung => v tr cch C 3,5 l E G
Nh vy. C trng s gm 3 nt nhc: C,E v G.
Mt cch khc: ni v hp m trng l gm Nt gc, qung 3 trng, qung
3 th chng ln.
Ngha l: Nt gc C
Qung 3 trng ( 2 cung) tnh t C => E
Qung 3 th ( 1,5 cung) tnh t E => G
Ch : Hp m 3 trng l hp m duy nht c cha cng thc ny: 1,3,5
Nh vy, s c 12 hp m 3 trng tng ng vi 12 nt gc, tt c u c chung cng thc
1,3,5 v khc nhau nt gc.
S dng hp m trng
cng ging nh tt c nhng hp m khc, bn c th chi hp m theo cch nh
cng lc c 3 nt hoc ri rc tng nt.
ging nh 1 ting cy, bn c th ni cng lc cay hoc nhn tng ch c, ,
y hay bin tu thnh c a y a cty thuc vo cm nhn ca bn.
ch cn lu nhn mnh v nt gc l n.
thc hin phng chm Nhc l d hiu nht c th, xin cc bn hy cng gp
sc xy dng trang web bng cch li cu hi vo bt k ch no bn cm thy
li gii thch khng tho mn c bn.
Hp m c trng
Hp m dng th
Tng t nh hp m trng, hp m th cng l mt triad, cu to gm 3
nt. hp m th mang sc thi nh nhng, nhng bun v su sc, lng
ng.
K hiu hp m:
Hp m th c quy c bng ch ci u, tng trng cho nt gc. Phn ui (sc
thi) l ch m vit tt ca ch minor ngha l th.
V d:
Cm _ Do th
Am _ La th
Cu to
Hp m th gm c 3 nt: Nt gc, qung 3 th v qung 5 ng.
V d:
Hp m th l Cm, vi nt gc l nt C;
qung 3 th l 1,5 cung l nt E;
qung 5 ng 3,5 cung l nt G.
Hoc, tng t nh cch chng qung trong hp m trng, ta c th gi hp m th
gm c:
- Nt gc
- Qung 3 th
- Qung 3 trng
Bn s thy ngay l hp m th v trng c cu to gn ging nhau ( nt gc,
qung 3, qung 5). im khc nhau duy nht l qung 3 trng ( 2 cung) v qung 3
th (2,5 cung). Nh vy, hp m th v trng ch khc nhau na cung m thi.
thc hin phng chm Nhc l d hiu nht c th, xin cc bn hy cng gp
sc xy dng trang web bng cch li cu hi vo bt k ch no bn cm thy
li gii thch khng tho mn c bn.
S ng gp ca bn s l sc mnh lan to tri thc v am m m nhc ca chng
ta.
Cm n bn rt nhiu
Hc hp m nhc
kho nhc l
Hp m 7
Bn lm quen vi 2 dng hp m 3 ri phi khng. i khng kh mt
cht, chng ta s cng nhau tm hiu v mt trong nhng dng hp m hay
c s dng nht tip theo. Hp m 7.
Hp m 7
Nu bn chi nhc mt thi gian th bn s thy rng, ngoi trng v th ra th dng
hp m c s dng nhiu tip theo chnh l hp m 7. Gn nh bi ht no d l
theo m giai trng hay th th cng c ha thm mt vi on s dng hp m 7.
Vy hp m 7 l g? Cu to ca n ra sao? C nhiu bn nhm ln rng ch c mt
dng hp m 7. Nhng thc ra, hp m 7 khng phi l mt dng, n ch l tn gi
cho mt dng h hp m
c cu to gn gn nh nhau. Thm ch cch chng ta
gi hp m 7 khng thi th cng cha hon ton chnh xc v nhc l u. Tuy
nhin, hy cng nhau tm hiu ta sai ch no ch. Sau bn s hiu r v khng
bao gi nhm ln na.
Cu to.
Xt v cu to, th hp m 7 khng phi l triad, m cn ti 4 nt c th to thnh
hp m.
Nu cc bn cn nh nhng g chng ta ni trong phn triads th hon ton n
gin thi. Cu to ca bt k hp m no cng u hnh thnh t 1 triad gc v sau
l cc nt thm vo.
Hp m 7 cng tng t nh vy. Khi gi tn hp m 7, chng ta s gi tnh cht ca
triad gc vi cc v tr
I III V v sau thm vo mt nt v tr th VII
Rt n gin phi khng.
Bn cnh , cn mt vn m chng ta ni ti trn l dng h hp m. Do
, hp m 7 loi no th cn ph thuc vo yu t triad gc ca n l g.
Trong bi vit ny, chng ta s ln lt tm hiu hp m 7 vi triad gc trng, triad
gc th, v t m (dominant) th khc nhau nh th no.
Cu to I-III-V-VII
Hp m 7 th (minor seventh)
K hiu: min7, hoc m7
Hon ton tng t, ta ch cn ly hp m th, sau gn bc 7 ca m giai th vo
l xong. Tuy nhi, hy lu l l bc 7 ca m giai th s ch c 5 cung, trong khi hp
m trng c ti 5,5 cung v tr s 7.
V d: Hp m Cm7 gm 5 nt C- Eb G Bb
Trong , C Eb- G l cc nt ca hp m Cm, v Bb l bc 7 ca m giai th.
Hp m 7 th
Hp m 7 t m (dominant)
Ti sao li c 1 th nghe c v phin phc nh vy y nh? Nu bn hi nh vy
th cng bnh thng thi, v c l rt t bn tng nghe ti ci gi l 7 dominant.
Tuy nhin thc ra y mi chnh l hp m 7 m chng ta vn thng s dng. C
l v tn gi di trong khi li c s dng qu thng xuyn, nn ngi ta b bt
i v ch gi tt l hp m 7 nn chng ta khng .
Vy, hp m 7 ny c g c bit m n li c s dng nhiu nh vy.
Chng ta s khng i vo chi tit v kh nng ha m ca hp m 7. Tuy nhin
cho d hiu, m sc ca hp m 7 thng c miu t l hi kh rp, thm ch l c
phn bc bi. nhng chnh cm gic dn nn cn c gii ta y li to ra mt hiu
ng rt c o trong m nhc. bn hy hnh dung mnh b dn n trc mt khe
vc rt su, mi bc chn n gn hn th bn cng hiu rng sm hay mun bn
s phi thc hin c nhy sang b bn kia. Bn cng chn ch, cng st mp vc
th cm gic bc bi y cng tng ln mnh lit v khi bn tung mnh p xung pha
bn kia th mi cm gic kia u bin mt, nhng ch cho mt s trn vn hon
ton mi.
Chnh v vy, Hp m 7 c miu t nh mt th p chn nc v van x nc cho
dng chy ca bn nhc vy.
K hiu:
7, dom7
Cu to: Hp m 7 t m s c cu to ging vi hp m 7 trng. Tuy nhin, bc 7
ca chng ta s phi gim xung na cung, thay v l 5,5 cung th s l 5 cung thi.
VD: C7 gm cc nt C E G Bb
Trong gm cc nt C E- G ca hp m trng v nt Bb bc 7 h xung na
cung.
Hp m 7 t m
thc hin phng chm Nhc l d hiu nht c th, xin cc bn hy cng gp
sc xy dng trang web bng cch li cu hi vo bt k ch no bn cm thy
li gii thch khng tho mn c bn.
S ng gp ca bn s l sc mnh lan to tri thc v am m m nhc ca chng
ta.
Cm n bn rt nhiu
Bang hop
Hp m tng/gim
bi trc, chng ta trnh by qua v 3 loi hp m cn bn nht v
c s dng kh ph bin ri.
trong bi ny chng ta s tip tc vi hp m tng v hp m gim.
Cu trc
Mt ln na chng ta nhc li tm quan trng ca triads trong cu to ca hp m.
Hu ht cc hp m c s dng ngy nay c cu trc c xy dng da trn nn
tng l mt triads.
Triads th thng c cu trc bc I,III,V trong m giai. V nh chng ta tm hiu t
u chng n by gi, tnh cht trng hay th ca mt hp m s thay i v tr
bc III th by gi, tng hay gim s thay i v tr ca bc V trong hp m ca chng
ta.
Hp m tng (augmented)
C l khng cn phi gii thch th bn cng c th hiu c rng tng y c
ngha l bc V ca chng ta trong triads, thay v l qung 5 ng th s l qung 5
tng, tng thm na cung.
K hiu: aug,+,+5
Trong aug vit tt cho augmented, hoc +5 tng ng vi bc 5 s c + thm
na cung.
Hy quan st v d. Caug gm 3 nt C E G# Trong bc 5 l nt sol s tr thnh
sol thng
Hp m gim:
Hon ton tng t, nhng ln ny hp m gim s c bc V gim na cung so vi
thng thng. Thay v l qung 5 ng t nt gc th s l qung 5 gim.
K hiu:,o, , dim
Trong dim vit tt cho diminished
Hy quan st v d: Cdim gm 3 nt C E Gb. Trong bc 5 l nt Sol s tr thnh
Sol ging
nhac li la j
pidivn
pidivn com
nhc lya cn bn
Nhc l cn bn
c cc nt nhc c bn