Professional Documents
Culture Documents
Dich Kinh Yeu Chi
Dich Kinh Yeu Chi
Dich Kinh Yeu Chi
Li ni u
theo D Hc, v Bc Dch chnh tng, hay cch bi Mai Hoa Dch s ca Thiu Khang
Tit. Nhiu ngi i vo Dch, cng l mun hc bi ton. H c bit u rng bi
ton l mt nng khiu do Tri ban. Mun bi hay, phi c gic quan th su, (qu v
no thch nghin cu v bi ton, th xin c phn Ng Hnh, ni quyn I, v ni
quyn III H t Thng Chng 9).
Nay, bn Trung Quc cho in ra nhiu sch Dch, nh b Chu Dch i T in,
dy 1546 trang, hay b Bch Th Chu Dch, mt b Dch c khai qut ln t mt
ngi m nh Hn, M Vng i, Trng Sa, thng 12, nm 1973. B ny vit trn
la trng, v th gi l Bch Th, v c Trng Lp Vn nghin cu v dch ra
Bch thoi.
C ngi khuyn ti mua, nhng ti khng bao gi i vo con ng Sch un,
Hnh qui, khng bao gi i vo con ng qui d cu danh, nn ti khng
mua.
Ti quen nhiu v khoa bng, v ng xin th gio cc C v Dch L. Nhng c
no cng ni khng bit g v Dch L, v khng hc Dch khi i thi, v cc C ngh
vo t sch cc C thy ci g hay th c biu, ch ng hi v Dch. C Ph Bng
Nguyn H Hong (in Bn - Qung Nam), cho ti mt phn b Tun b Ng n.
C c Lng Trng Hi (Qu Sn - Qung Nam) cho ti b Kinh Dch ca Lai Tr
c.
Nn, ti i vo Kinh Dch, qua o Nho, bng ng li ring t ca ti, nh ti
s trnh by sau y.
Ti vo o Khng t nm 1956, qua sch v hin c, ch khng h nh cy vo
ai. V ti hc ni Khng Gio nhiu iu hay ho, mi l. c bit l bit c con
ngi va c Thin Tm, va c Nhn Tm. Thin Tm thi mun i cng chnh,
quang minh, chnh i, thun ty, ch thin. Cn Nhn Tm thi y t t, nhn dc.
Thin Tm khn thay, li n c nn t ngi thy c. Thin Tm l Thin
L, Nhn Tm l Nhn Dc, nn xa mi ni Nhn dc thng, Thin L vong hay
Nhn dc tn, tc Thin L hin, v.v... Thin Tm gip ta tr thnh Thn thnh, Nhn
o tm duy vi
Dch:
g b mt. Sau khi dch xong Quc Phong, sang ti i Nh, ti mi khm ph ra c
mt chuyn m xa nay khng ai bit. l Chn o Ni Tm, hay o Thn Linh
m ta c th tm ra trong lng ta. Ngy nay, ngi ta gi l o Huyn ng
(Mysticism), hay Phi
Thin, hay Thin Nhn tng d, Thin Nhn nht qun. Xa, Nghiu, Thun,
Thnh Thang, Vn Vng, V Vng v.v... i c vo o cao siu ny.
Chn o Ni Tm dy rng: Tri chng xa ngi, v Hin Thnh l nhng
ngi sng phi kt vi Tri ngay t khi cn trn gian ny. T khi bit c iu
ny, ti mi tm xem trong hon v ny, c nhng ai bit c ci o cao siu ny, v
th ti tm c cc k th, b in ca mi o gio ln, nh trn Th Gii, v mi
tm ra c l Nht Qun, Th ng Qui ca cc o gio, nht l thy c rng
Tam Gio, Nho, Thch, Lo l ng nguyn. T , ti khng cn ng khung vo 1
o gio no c nh, v i vo khoa tn gio i chiu, tm hiu v so snh mi
o gio. Sau , ti li nhn thy rng Tri trong tm khm mnh, Chn, Thin, M
l trong mnh. Nn bin thin, tin ha, hay Hng Cu cng nm gn trong mnh. i
tm ti ni xa vi, nghe tuyn truyn, d d, nht nht u l m vng.
Ni th, c ngha l Kinh Dch tim n trong lng mnh, v Thi Cc l cht
Dch, nm sn trong mnh, v mi s bin thin, tin ha ca Kinh Dch cng u
do ni ta. Xa nay thin h c g hay, c g tt, u do Thi Cc trong ta xui nn.
Trong ta c 2 phn: Thin bm (inn), v Th c (Acquis).
Cho nn, khi ti vit Kinh Dch, i t lng su con ngi l V Cc, Thi Cc,
i dn ra H , Lc Th, m Dng, T Tng, Ng Hnh, Tng, T, Ho, Qui,
Vn Hu, Vn Tng, v cc hon cnh d hay m con ngi c th gp. Th l i t
Tnh lng ni tm ra ti n o ngoi cnh. Mun cho Kinh Dch tr nn cao siu, trang
trng ti dch Kinh Dch hon ton bng th, mong rng:
10
12
MC LC
LI NI U
PHN 1. DCH HC NHP MN
Chng 1: Dn nhp: Dch kinh l cun sch Trit mc ch tm hiu v
ngun gc v tr v con ngi, ch khng phi l mt sch bi ton
Chng 2: i ch ca Kinh Dch
Tit I. Dch kinh vi Trit hc
A. Dch kinh vi khoa Siu hnh hc
a). Quan nim nht th vn th
b). Quan nim tun hon chung nhi phc thy ca Dch Kinh
c). Hai p dng quan trng ca Dch l ni trn
B. Dch Kinh vi khoa Lun L Hc
13
PHN 3. V CC LUN
Chng 1. Phi L: V cc l Bn th uyn nguyn ni con ngi
Chng 2. i cng: V cc tng ng vi Thn, hoc vi V hay Khng
ca o Gia, hay H V ca Pht.
Chng 3. Tnh danh v Hnh dung V Cc
A. Tnh danh V Cc: V Cc l Thng trong con ngi, l Thng
cn n tng hay cha hin dng.
B. Nhn cch ha V Cc
C. Tng hnh V Cc
14
15
PHN 5. H
Chng 1. Xut x
Chng 2. Cu to
Chng 3. i cng
Chng 4. H vi Khoa S hc
Chng 5. Lin lc gia H , Bt qui &Lc Th
Chng 6. Nhng vn Siu Hnh tng n trong H :
1. Trung cung,Trung im hay Bn Th v tr.
2. Chu vi H hay Vn hu vi nguyn l din dch, tun hon
3. Quan nim Thi Cc, m Dng hay Nht th, Lng din
4. H vi l sinh thnh
5. Cc hnh thi, cc tng lp con ngi theo H
6. Quan nim Thin Nhn Tng D theo H
7. To Ha qui trung chi diu
Bt
PHN 6. LC TH
Chng 1. Xut x
Chng 2. Cu to
Chng 3. i Cng
16
PHN 7. M DNG
Chng 1. Lai lch
Chng 2. m Dng v V Cc, Thi Cc
Chng 3. Quan nim m Dng
1) Hai chiu, hai mt ca mt bn th duy nht
17
PHN 8. T TNG
Chng 1. Nhn nh tng qut
Chng 2. Huyn ngha ca T Tng
Chng 3. T Tng vi nn Hc thut & T tng TrungHoa
Chng 4. T Tng v Hc thut u Chu
Chng 5. T Tng vi ch Thp, ch Vn
Chng 6. T Tng v Khoa hc hin i
Chng 7. Chu k hot ng ca T Tng
Chng 8. Kt Lun
PHN 9. NG HNH
Chng 1. Nhn nh tng qut: Th l Trung Cung Thi Cc; 4 Hnh bn
ngoi l T Tng.
18
19
Phn 1
DCH HC NHP MN
Chng 1. Dn Nhp
Hc Dch c th chia ra lm hai ng li:
1. Mt l hc gc Dch tc l chuyn kho v V Cc, Thi Cc, tm
hiu v ngun gc ca v tr v con ngi.
2. Hai l hc ngn Dch tc l kho st v l m Dng tiu trng ca
tri t, tun tit thnh suy ca hon v, tc l hc v cc Ho, Qui, hc v
Tng, T, S.
Hc Dch theo li th nht s gip ta tm li c cn nguyn ca tm
hn v bit ng tu luyn tin ti Chn, Thin, M, Phn bn, Hon
nguyn.
Hc Dch theo li th hai c th gip ta tin tri, tin on phn no vn
hi, kh th ca lch s nhn loi, cng nh nhng ng c bin ha trong
hon v..
Chng ta nn nh Dch l do Tri truyn! Phc Hi, Vn Vng, Chu
Cng, Khng T u l nhng ngi c Thng mc khi, u c
nhng khi c siu vit. Cc Ngi dy cng suy t, kho st, ghi ch,
sng tc mi lu truyn cho chng ta c gia ti Dch hc qu bu y. i
vo khoa Dch hc, ta phi c gng t cho c vi c nhn, tm cho ra ci
r cuc i, gc gc v tr, nhng nh lut chi phi mi s bin thin ca
t tri, cng nh vin ch, cng l ca qun sinh, v nhn loi. Chng ta
s dng nhng ha bn Dch lm nhng bn ch ng, dn li cho
tm thn ta bng qua cc lp lang bin o bn ngoi ca v tr i vo
cn nguyn bt bin, tm im hng cu ca trn hon. T ta s i
20
21
23
24
25
[2] Duy tch thnh hin hoi huyn bo chn. .-- Chu
26
, . . ,
, , .-- Trng bin
28
29
30
Ni cch khc, Dch cho rng di mi hnh thc bin thin ca v tr,
cn c mt bn th bt bin. l V Cc, hay Thi Cc. Vn Vt bin
thin bn ngoi chng qua l nhng hnh thi bin thin ca bn th y. [6]
T mt bn th, vn vt cng ngy cng sinh ha, cng ngy cng
phn tn, cng ngy cng tr nn phin toi, phc tp, sinh ra mun ngn
lu phi, mun ngn chi dip, tung ta ra cng khp t tri.
Tuy nhin mun mun ngn ngn hnh thc th tp bn ngoi y vn
cng chung mt gc gc m thi. Cc bn ca Dch, hoc vin , hoc
honh cng u gi cho ta nim y. [7] m t quan nim Mt bn
th duy nht sinh Vn Tng, Vn Hu, Dch dng hai phng php:
1). T ng
2). Biu tng.
V t ng, Dch ch ni vn tt nh sau: Dch hu Thi Cc, th sinh
Lng nghi, Lng nghi sinh T Tng v.v.. (H t thng chng XI).
Khoa Luyn n c Ai Cp cng c quan nim tng t. Ai Cp xa
cng ch trng: Thot k thy, c mt nguyn cht bt dit lm cn bn
cho vn vt. Nguyn cht y sinh ra hai cht gi l Dim (Soufre), v Cng
(Mercure). Dim, Cng sinh T Tng l a, Thy, Ha, Kh [8]
Dch ghi quan im trn bng biu tng sau:
31
Dng in t (positron)
m in t (lectron)
Trung ha t (neutron)
Nhng Dng in t, m in t, Trung ha t chung qui vn ch
l mt Nguyn kh. Cho nn v tr tht ra ch c mt Nguyn kh, Nguyn
cht nhng c th trong nhiu trng thi khc nhau. [12]
b/.- Quan nim vn vt tun hon chung nhi phc thy ca Dch Kinh
Nguyn bn .
Ni cch khc, v tr bin thin khng phi l theo mt ng thng
v cng tn, nhng theo hai chiu m Dng, vt cht, tinh thn vng lai,
phn phc cui cng li tr v Nguyn bn. Quan nim trng i ny
u c cc tin hin c Nho ln Lo cng nhn.
Vn o t vit: Mi u t trong thun hnh m sinh, cui cng li tr
li v n tng ti Trung im, Trung Hong Thi Cc, tm ra c bn lai
din mc ca mnh. [13]
33
34
35
chng qua cng nh tnh non nc, m Tn ngm vnh bng nhng
li th p nh sau:
D cho sng cn mn,
Cn non, cn nc, hy cn th xa,
Non cao bit hay cha?
Nc i ra b, li ma v ngun.
Nc non hi ng cn lun,
Bo cho non ch c bun lm chi.
Nuc kia d hy cn i,
Ngn du xanh tt, non th c vui.
Nghn nm giao c kt i,
Non non, nc nc, cha ngui li th. (Tn )
Dch ghi ch nh lut tun hon phn phc, nht bin vn, vn qui
nht bng bn Dch Tin
Thin 8 qu, hay 64 qu.
36
37
38
39
40
II
III
IV
1/ Kin 2/ Cu 3/ n
4/ B 5/ Quan 6/ Bc
7/ Tn
8/ i hu
Mt s bin thin in o
Giai on
IV ta li
ln xy ra:
phc hi bt
thy Ni Qui
l Kin. Nh
vy Kin phc
hi nguyn
th.
41
ha.
Dch Kinh ch trng mi s trong v tr u sng ng, uyn
chuyn, bin thin, lin tc. Nhng s cng ci, l, bt ng, gin on l
do tr no con ngi to ra. Mun ph din s bin thin uyn chuyn y,
Dch ch trng Qu bin ha, Ho bin ha, Dng bin ha, m bin
ha, khng c g l c nh trn vng Dch c. Ngay n th t ca 64 qu
trong b Kinh Dch cng c xp theo nh lut Bin thin in o.
42
43
- Ngi qun t, khng l ngha khng theo (Qun t d phi l pht l Qu i trng)
- Ngi qun t s hi v tu tnh (Qun t d khng c tu tnh - Qu
Chn)
- Ngi qun t quay v tu c (Qun t d phn thn tu c)
- Ngi qun t chn p iu xu, khuyn khch iu tt theo ng m
ca Tri (Qun t d t c dng thin, thun Thin hu Mnh - Qu i
Hu)
- Ngi qun t mun gio ha dn mi mi, mun bao dung che ch
nhn dn khp mi ni (Qun t d gio t v cng, Dung bo dn v
cng - Qu Lm)
- Ngi qun t ghi nh li trc, nt xa hm dng c
mnh (Qun t d ch tin ngn vng hnh, d sc k c - Qu i sc)
- Ngi qun t ni nng cn thn, n ung chng mc (Qun t d
thn ngn ng, tit m thc - Qu Di)
- Ngi qun t tha li, x ti (Qun t d x qu hu ti - Qu Gii)
- Ngi qun t lun i trn ng nhn, no c v ra cng dy d
ngui khc (Qun t d thng c hnh, tp gio s - Qu Khm)
c cc li khuyn ca Dch, ta lin tng n cu ca Tng T trong
Lun ng:
- Phu t chi o Trung th nhi d h
- o ca c Khng l Trung th m thi.
46
Tnh mnh Php Quyt minh ch cho rng: Tam gio cng u qui v
Nht. [48]
Cc o gia lun lun ao c:
- Tr v c vi Nguyn bn, t c ti o th[49]
48
- Kt hp vi o vi Tri[50]
Phng hu Lan vit:
Chn nhn quay v ngun gc sinh ra mnh tc l Thi Nht; nh th
l tr nn ng th vi tri t, vn vt. [51] o gia cho rng: m dng c
hp nht mi thnh c Dch, c Thi Cc.
m + Dng = Dch
m + Dng = Thi Cc[52]
Cng mt l tm hn hay thn kh c hp nht th o th hay Thi
Cc mi sinh. l nguyn tc cn bn ca khoa luyn n, cu trng
sinh bt lo ca Trung hoa.
- Thn + tm = o (Thi Cc)
- Thn + kh = o (Thi Cc)
- Khm + Ly = n
- Duyn + Cng = n[53]
Hunh nh Ni Cnh c cu: Nht ch bt cu thng H V... v gii
rng:
Nht tc l H V (V Cc, Thi Cc). Hc o cn phi chuyn
nht, hp nht vi Thn Linh, nh vy c th thnh Thn Tin vy.
Trang T ni: Ngi no bit Mt, mun vic u xong[54]
49
50
Mun theo o Tri, mun thc hin Thin Tnh, Thin Mnh, phi
dng ht ngh lc, c gng tin ti khng ngng, nh Tri chuyn vn
khng h ngi ngh ( Kin)[58]
Khi Thin Tm, o Tm va pht hin, phi bit p , cht chiu,
ng vi em dng, n ni n phi h hao pht tn (Kin, S Ho)[59]
i ci g cng c duyn do, trc nh sau to, trc yu sau mnh,
nh thot thy sng gi phi phng ngay chuyn nc s ng. Suy
ra, mnh c th ngn chn c try lc, lon ly, nu bit ngn chn, t khi
chng cn mm mng, trng nc (Khn, S Ho)[60] Sng gia bin
thin, gi ging, sm chp ca cuc i, cn phi tm ra nhng gi tr hng
cu, m lm ni dng chn, dng bc (Hng)[61]
Sng i, phi c ch bm vu, da nng. Mt tri mt trng nng
ta vo tri; cy ci, nng ta vo t; ngi qun t phi nng ta,
bm vu vo s cng chnh (Ly) [62]. L Dch l ht y thi vi, ht thnh
thi suy.
Tri t, qu thn v nhn loi u ght s cng thnh sung mn, v
ph tr, chc phc cho s khim cung, cho nn ngi qun t phi khim
cung, mi lm nn i nghip.[63]Nu chng ta c Dch nh vy, Dch s
tr thnh pho sch y s khn ngoan, minh trit v o l su xa.
c Dch bit l Dch. Bit l Dch th khng cn s bin thin, v c
bin thin mi c th tin ha v t o, hp nht vi o.[64] Phi chng
l o chung ca Thnh Hin thin c. Ct Tin ng vit:
Thin h v nh o,
51
Th nhi ng qui.
Thnh nhn v lng tm,
Bch l nhi nht tr [65]
Tm dch:
[3] Hnh ni o chi bin ha. o gia v chi Hu Thin. Hu Thin gi, hnh
Ib. 86.
[10] LAvenir de lEsprit - page 168.
[11] Pierre Rousseau, Histoire de la Science - page 769.
54
55
o c Kinh XVI.
[28] Hunh nh Kinh gii - trang 1.
[29] Jean Wahl - Trait de mtaphysique page 36.
[30] Lucien Goldmann - La communaut humaine et lUnivers chez
(LEcclsiastique 11,14)
[34] Vn Ngn Cn nh vit: Nhn t tn k thnh. :
.
[35] Vn Ngn Khn nh vit: Qun t knh d trc ni. :
.
[36] Dch Cn Qui
[37] Dch Cn Qui
[38] Thnh nhn d th ty tm, thoi tng mt. ,
. Dch, H t thng XI
57
, , .Dch Cn Qui.
[40] Dch Kinh Lai Ch gii - Quyn I, trang 65.
[41] Cf. Chu Dch Xin Chn, ta.
[42] Ng Chn trc ch quyn 3 - trang 11.
[43] i ng chn kinh quyn thng - trang 4b
Hu vn:
D o vi nht . Ib 1a
[50] D nhn hp Thin. Thin tm k hp, o lc dic ton. .
, . Ib 1a
[51] Chn nhn phn k s sinh, v thy phn Thi Nht tc nng d thin
a vn vt vi nht th gi d. ,
. Phng hu Lan Trung Quc Trit hc
s , trang 481.
[52] m dng hp bo nhi thnh Thi Cc. . i
60
61
63
64
[11]
Hin nay Lin Sn, Qui Tng tht lc [12], ch cn li Chu Dch.
Trnh Huyn cho rng: i nh H c Lin Sn, i nh n c Qui
Tng, i nh Chu c Chu Dch.
Trnh Huyn gii thch ba nhan y nh sau:
- Gi l Lin Sn tng trng cho my t u cc ngn ni bc ln,
min man khng ngng.
- Gi l Qui Tng v Vn Vt u tng n bn trong.
- Gi l Chu Dch v bin dch ph qut khng u khng c. [13]
Hi tc gi, ta thy rng du Dch Kinh c thay tn, i qu, nhng
ngha v mc ch trc sau vn l mt.
Dch ct bn v Vn Vt, Vn Tng lin tc bin thin, pht trin nh
my n n lin tc bc ln t nhng dy ni xa xm. Dch bn v s bin
thin, m bin thin th thng xuyn din bin khp ni trong v tr.
Nhng sch Chnh ngha khng ng quan im vi Trnh Huyn v cho
rng:
65
67
68
[3] Cf. Wilhelm Baynes, The I Ching Book II, p. 274 - 280.
[4] Thon truyn khc Thon t ca Vn Vng - Thon t bao gi cng ngay u
qu. Thon truyn bao gi cng c ch Thon vit.
[5] Tng cn chia lm i Tng (ct ngha hnh nh ton qu), Tiu Tng ct
ngha hnh nh tng Ho. Nh vy Qu no, Ho no cng c Tng truyn v
bt u bng ch Tng vit.
69
[10] Cc li sm ng ca Gia Ct, L thun Phong, Vin Chnh Cng, Thiu khang
Tit, Lu C hin cn ghi trong tp Trung Quc nh thin nin chi d ngn.
70
[19] n t Nht u Nguyt cc, trung gian nht hoch h Nht Nguyt hp nht
chi v d. K ni nht im vi tinh kh hn hp, d tng nht lp kim n d.
, . ,
.
Tu chn bt t phng - trang 26.
71
L c nung nu s i,
Bc tranh vn cu v ngi tang thng.
Nguyn Cng Tr vnh nhn sinh:
i nhn sinh l th y,
Nh bng n, nh my ni, nh gi thi, nh chim bao,
Ba mi nm hng th bit chng no,
72
Homre
Hsiode
Hraclite
Hobbes
Leibniz
Hegel
Bergson
Dmocrite
Descartes
Spinoza
Bradley
Spir
73
77
78
3.- Chiu hng bin thin tc l hng ngoi, hng ni, hng h,
hng thng; ly tm, hng tm v.v..
4.- Mc ch ca cuc bin thin tc l pht huy c mi tim nng,
tim lc ca mnh, tr v vi nguyn bn, vi Tuyt i. Dch mun ngi
hc Dch p dng nhng nh lut bin dch, nhng nhn nh v bin dch
vo bn thn c th thc hin c mt i sng l tng, c th
gip mnh, gip ngi thn thnh ha bn thn, ci thin hon cnh, cng
tin ti mt tng lai v cng huy hong v tt p.
CH THCH
[1] Th gi nh t ph, bt x tr d. , . T Hn IX cu
16.
[4] On ne peut pas entrer deux fois dans le mme fleuve... Elle se disperse et se
runit de nouveau (toute chose mortelle), sapproche et sloigne (D.91)
Kostas Axelos, Hraclite et la philosophie , page 51.
[5] Cf. m Xun Thiu, Trn Trng San, Vit vn c bn nh , trang 32.
[6] Cf. Jean Wahl - Trait de Mtaphysique- pages 33, 34, 35.
[7] Cf. Jean Wahl - Trait de Mtaphysique- pages 33, 34, 35.
80
[9] Tandis que Znon dnie au changement toute ralit, Platon se borne le
cantonner dans le monde sensible. Ib.84.
[10] Sans doute comme lHracliten lexpose dans le Phdon, le chaud devient le
froid, le froid devient le chaud; le dur, le mou et rciproquement.
Interprtation du devenir comme passage du contraire au contraire. Ib 38.
[11] Si nous nous rappelons la pense dHraclite nous serons amens dire que
ce sont probablement les changements cycliques qui ont donn lhomme
lide du devenir, le flux et le reflux, la nuit et le jour, la veille et le sommeil,
laspiration et lexpiration. Jean Wahl - Trait de Mtaphysique, page 41.
[12] Cest la raison pour laquelle Hraclite a dit que le devenir est de nature
antithtique, quil se fait par un jeu dantithse. Ib 41.
[13] Le principe de Doppler - Fizeau est aujourdhui, en effet une des bases de
lastrophysique, et permet, grce au dcalage des raies de leur spectre, de
mesurer la vitesse des toiles, et des nbuleuses les plus lointaines. Pierre
Rousseau - Histoire de la Science , page 556.
81
82
[17] Si la palontologie nous enseigne que des continents ont disparu, que des
terres ont merg, que des cours deau se sont dplacs, que des montagnes
se sont souleves et que dautres ont t rases, cest que depuis lorigine du
monde, le vent persiste transporter le sable des dserts, le torrent et le
glacier limer le flanc de la montagne, la rivire ronger ses rives, le fleuve
encombrer de sable son delta, leau souterraine forer des puits et des avens,
la mer saper ses falaises, le volcan rejeter ses laves, et le sol lui-mme
se soulever ou saffaisser lentement... Pierre Rousseau, Histoire de la
83
[19] - Hegel donnait la primaut lesprit sur la matire et trouvait en celui l lorigine
de celle ci...
- En consquence, pour Hegel, 'LHistorie est le dveloppement de lesprit
universel dans le temps.
Cf. Francois Dufay, M.E.P. En Chine lEtoile contre la croix - page 38-39.
[20] La matire est et sexplique par elle mme. (L'toile contre la Croix - page 38)
[21] Tout est mouvement, changement, apparition et disparition. Ib. 40.
[22] La dialectique est la science des lois gnerales du mouvement, tant du monde
extrieur que de la pense humaine (Engels in Ludwig Feuerbach.)
... De fait, le mot 'dialectique qualifie la fois changement interne de ltre, la
mthode dinvestigation (marxiste) qui tudie ltre sous le rapport du
changement, et laction rvolutionnaire qui acclre le changement (des
socits humaines, palier suprieur du progrs universel) en activant les
contradictions internes (Ib. 38 notes)
[25] Lhistoire nest pas le rsultat dun hasard aveugle. Elle nest non plus dirige
par telle ou telle puissance bonne ou mauvaise de lau- del, mais porte en elle
sa loi, selon laquelle elle progresse.
Gustave A. Welter.
Lidologie sovitique contemporaine Tome I - page 146.
[27]Ce sont donc les luttes des classes qui expliquent lhistoire, mais cest
lconomie qui dtermine les classes. Ltoile contre la Croix, p. 47.
...Plus prcisment, cest le mode de production des biens matriels
ncessaires la vie qui dtermine en dernire analyse la marche de lhistoire
humaine. Lidologie sovitique contemporaine Tome I page 146.
[28] Qui dit dialectique dit lutte, 'le dveloppement est la lutte des contraires, le
moteur du progrs humain est donc une lutte, la lutte des classes, le Parti
communiste en est lAgent...
85
[30] Il ny aurait donc plus de vrit absolue 'Si, il y a une vrit absolue, cest que
tout est relatif.
- (Cachin, Science et Religion - page 24)
- (Ltoile contre la Croix - page 57)
...Pour la dialectique, il ny a rien de dfinitif, dabsolu, de sacr...
(Politzer - Principes lmentaires de philosophie - page 169 Ltoile contre la
Croix - page 40)
87
88
90
(H T h, VIII)
Vn qun Nam din, thn Bc din, ch c gi tr vi mt thi i
no Trung hoa, ch nh u chu th no h c k chi l phng hng.
Hn na n thi dn ch th u l vua? Ngay n nh vn ph t, ta
cng thy c nhng trng hp, v ch ngha, ngi ta cng c th o
ln c c cng thng v.v...
Mun cho chnh xc hn, ta phi ni rng tuy th gii o in, bin
ha nhng vn dc chi phi bng nhng nh lut bt dch [27] nhng nh
lut y c th xc nh c, v d nh:
- nh lut t tn,
- nh lut in o,
- nh lut thng trm,
93
[4] Kim tam ti nhi ngn v chi Dch. T Vn Vt nhi ngn v chi o. c bn nht
tnh nhi ngn, v chi Chn Nh...C Thin n t sinh h Dch trung, t h Dch
trung. . .
... , . Thin n T, Dng sinh th trang 2a.
[5] V t, v vi, tch nhin bt ng, Dch d. Cm nhi toi thng thin h chi c,
Thn d. Th chng chi Dch, ch v pht gi vi ngn d. Thn chi s pht gi
94
nguyn hc n quyn III, trang 678 (Thi tit Trai tin sinh Uyn)
[12] Dch v t d, v vi d; tch nhin bt ng. Cm nhi toi thng thin h chi c,
phi thin h chi ch thn, k thc nng d th. , ;
95
. , , . H T
thng chng X.
[13] Phm vi thin a chi ha nhi bt qu, khc thnh Vn Vt nhi bt di, thng h
tr d chi o nhi tri. C thn v phng nhi Dch v th.
, , . .
Ib. chng III.
[16] Pht co A Nan: Nht thit chng sinh tng v thy lai, Chng chng in o,
nghip chng t nhin nh c xoa t. Ch tu hnh nhn bt nng thnh v
thng b , ni ch bit thnh thanh vn, duyn gic, cp thnh ngoi o
ch thin, ma vng cp ma quyn thuc, giai do bt tri nh chng cn bn,
thc lon tu tp do nh ch sa, dc thnh gia son, tng kinh trn kip chung
bt nng c. Vn h nhi chng? A Nan, nht gi, v thy sinh t cn bn, tc
nh kim gi d ch chng sinh dng phan duyn tm vi t tnh gi. Th
Lng Nghim, Linh sn Pht hc nghin cu hi - trang 55-56.
[17] Nh gi, v thy b Nit bn Nguyn thanh tnh th, tc nh kim gi, thc tinh
nguyn minh, nng sinh ch duyn, duyn s di gi; do ch chng sinh di th
96
bn minh, tuy chung nht hnh nhi bt t gic, ung nhp ch th. Ib, trang
55 - 56.
[18] Tht nh nguyn thng, c th lun chuyn. Th Lng Nghim kinh Vit
nam Pht t hi xut bn quyn I, trang 55.
[19] Le Logos que voici, tant toujours vrai, les hommes nen acquirent pas la
comprhension, ni avant de lavoir entendu, ni une fois quils ont entendu.
Kostas Axelos, Hraclite et la philosophie page 58.
[20] Car bien que tout devienne selon ce Logos - ci, ils sont pareils des
inexpriments, mme sils ont fait lexprience et des paroles et des oeuvres.
Mais bien que le Logos soit universel, les gens du commun (la foule) vivent
comme sils avaient une pense particulire. Le Logos, avec qui pourtant ils
ont le plus constant rapport, avec lui ils sont en dsaccord, et ce que tous les
jours ils rencontrent, cela leur parat tranger. Kostax Axelos - Hraclite et
97
[24] Hong ngn v tr ti h th, vn ha sinh h thn. Pht ngn thn thng
minh mao khng, chuyn Tu di gii trung, ph khi hu d thut, bt qu
nng c php lun chi trc nh. Y hi vi h diu tai, Php lun chi trc, Y thy
nng thc; bt thc k trc, nhi ngn php lun thng chuyn, chung dic
chuyn lun trung nhi d; gii thot sinh t nng h tai.
, . , , ,
. , , ; ,
, ; . Vn o t
[25] Reconnatre cette parent divine, vaincre le chaos des sensations, discerner le
divin et le permanent dans un monde fluide, atteindre ltre travers le devenir,
tel est le problme central. (Lhomme et le Zodiaque, page 258)
[27] Nhin k pht trin bin ha, tnh bt th lon ng ch, qun tun hu nht
nh ch qui o, tc nht nh ch ng ch php tc. (Dch Hc Tho Lun
tp trang 128)
98
99
Ch o chng tn phin,
Ch ti ngi u ti.
Lng Nhin T vit:
[6] Car ce nest pas seulement pour les Grecs que la simplicit aura t 'le sceau de
la vrit. Aussi bien pour Descartes et Leibniz que pour Poincar et Einstein la
simplicit est un guide vers la vrit.
Andr Lamouche, La Destine humaine , p. 66.
[12] Thin a nhn vt, nht l nht o, nhi qui nht d. Nht gi h d? Nhn d,
Thnh d, Nguyn thy d, V Cc d, T Kh d, Kim Hoa d. ,
, . ? , , , ,
. Sao Kiu ng Chng (ta), trang 6.
[13] Ngc Th vit: Nht Tam Ng Tht Cu, o chi phn nhi hu S. Kim Mc
Thy Ha Th, o chi bin nhi hu Tng. ng Ty Nam Bc Trung, o
chi lit nhi hu V. Thanh Bch Xch Hong Hc, o chi tn nhi hu Cht, S
qui V S, Tng phn V Tng, V ch V V, Cht hon V Cht...
105
106
Nhn vo Tin Thin Bt Qui ta thy hai chiu thun nghch nh sau;
a)- Chiu thun:
107
109
110
111
Chiu nghch:
m tiu
Dng trng
Vt cht thoi
Tinh thn tin
Thin l thng
Nhn dc vong
nh lut cu cnh (T
qu Phc n qu Kin
tr v Trung cung
Thi Cc)
Chiu thun:
m trng
Dng tiu
Vt cht tin
Tinh thn thoi
Nhn dc thng
Thin l vong
nh lut nhn duyn
chi phi (T Trung
cung ra qu Cn n
qu Khn)
113
114
Trn y :
1.- Minh xc hai chiu thun nghch, cng ngha v mc ch ca hai
chiu thun nghch.
2.- cao chiu nghch v nhn chn chiu nghch l chiu sinh Tin,
sinh Thnh, sinh Thn.
Tuy nhin con ngi sinh ra i khng phi lc
no cng theo c chiu nghch, m cng c lc phi theo chiu
thun. Theo thin ti, mt cuc sng l tng nht ca con ngi s gm
c hai chiu thun nghch. Lc tui tr, theo chiu thun, chiu hng
ngoi, t tinh thn tin ra vt cht, ra ngoi cnh ra x hi mu sinh, ci
to hon cnh, gp phn xy dng giang sn t nc. Na i sau khi
cng thnh danh toi, s i chiu nghch, t vt cht ngoi cnh, tin su
v pha tm linh, thn thnh ha bn thn, phi hp vi Thi Cc.
Sch o Nguyn Tinh Vi Ca cho rng: Trc xung, sau ln, hp t
nhin. [24]
Nh vy l bit hi hng ng lc phi thi, theo ng l tun hon,
vng lai, phn phc ca Dch Kinh v ca tri t. Lc tr vo ni tm, lc
i theo chiu nghch, th mi s u nghch o ht:
115
CH THCH
[1] Ging bn lu mt. . Vn o T ging o Tinh Hoa Lc , trang
39.
[2] T mt phn bn. . Ib 39.
116
[3] Nghch nhi thnh tin, tc thun kh sinh nhn sinh vt. ,
. o Nguyn Tinh Vi ca quyn h, trang 9b.
[4] Trn on c Hoa sn tng d V Cc khan ch thch vi vin gi t v ng
hnh k trung t h nhi thng:
- S nht vit: Nguyn tn chi mn.
- Th nh vit: Luyn tinh ha kh, luyn kh ha thn
- Th tam vit: Ng hnh nh v, vit ng kh triu nguyn
- Th t: m Dng phi hp vit: th Khm in Ly
- Ti thng vit: Luyn thn hon h, phc qui V Cc
C v chi V Cc .
. . .
. .
. .
Dch Kinh Kim Vn Kho Thng Lun , quyn thng - trang 17.
[5] Chu Nguyn Cng th nhi chuyn Dch chi dic vi vin gi, t v ng hnh, k
trung t thng nhi h.
- Ti thng vit: V Cc nhi Thi Cc.
- Th nh: m Dng phi hp vit: Dng ng m tnh.
- Th tam: Ng hnh nh v vit: Ng Hnh cc nht k tnh.
- Th t vit: Cn o thnh Nam, Khn o thnh N.
117
, , .
. .
. .
.
Dch Kinh Kim Vn Kho Thng Lun , quyn thng - trang 17.
[6] Thun: Tm sinh tnh, sinh tm, chuyn vi tnh, tnh sinh vi vng. C Linh
Nhun thin s vit:
Ch nhn nht nim vng. Hin xut vn ban hnh.
. . -- Tnh
118
Philosophie Chrtienne.
Cf. La Table Ronde , Juin 62 - page 119.
[14] Thun To Ha tc sinh Nhn, sinh Vt, sinh Lo, Bnh, T, Lun Hi bt tc.
Nghch To Ha tc thnh Tin, thnh Pht, bt sinh bt dit, th ng thin
a... , , , , , . , ,
, .
... Ni nhi tht tnh lc dc m k chn, ngoi nhi Vn Duyn, Vn S lao k
hnh, nhn Gi vi Chn, d T vi Chnh, d Kh vi Lc, thun k s dc v s
119
K HIU
Bn Th (Nht th)
Thi Cc
Vn Tng ,Vn Hu
Ho Qui
Bn Th bt bin
Cn
Khn
122
=1
=0
Cn
= 111111
Khn
= 000000
Cu
= 011111
Bc
= 000001
124
Nh sau:
: Dng kh t lng t vn ln (Xun)
: Dng kh ti thi ton thnh, pht huy Vn Vt bin ha vn s
(H)
: m kh thu lim Vn Vt (Thu)
: m kh hm tng Vn Vt (ng)
Bn Th l ni xut sinh ca Vn Vt v ni phn hon ca Vn
Vt.
Nh vy k hiu Thi Cc vi T Tng din t mt cch hng hn
l bin hng ca v tr, cng nh bn ma Xun, H, Thu, ng ca tri
t ca cuc i v ca nin canh.
Nhng k hiu v nhng cch sp xp ni trn cng cho ta thy: vn
s, Vn Vt c th c kh cht ngc nhau (
) c nhiu hng
125
tri nhau (
126
3. Da vo cc qu Bng thng.
4. Da vo cc qu Thc v qu Tng.
5. Da vo hnh tng m ton qu gi nn.
6. Da vo c tnh ca mi qu.
7. Da vo cc qu Phi, Phc.
8. Da vo cc qu Bin.
9. Da vo phng php np gip ng hnh [5] v.v...
Thc l rt cng phu, rt phin toi, Trong nhng trang di y s
bn qua v mt vi phng php k trn.
2. Phi th hai, gm nhng Hc gi nh Vng- Bt, ch trng
khng cn phi lu tm n nh tng, m ch cn hiu ngha l [6]
3. Phi th ba, gm nhng Trit gia nh Trnh t, nh Chu Hi, ch
trng nh tng l nhng phng thc, nhng th d dng din t t
tng.
Tm c duyn do, cng hay, khng tm c cng chng quan h,
khng hi sc no m lm cng chuyn y b m kim, min sao mnh
hiu c Dch l . [7]
Ring ti, ti cng thy cng cuc i tm duyn do ca cc nh tng
nhiu khi ch lm cho c cht mnh thm r lon. Hn na cng chng c
g bo m rng chnh l ng li m cc tc gi Kinh Dch xa
theo.
127
Ta thy ngay rng gi bay trn tri cao th chng c sc nui dng,
chng nh hng n Vn Vt c l bao, v th gi l Tiu Sc (nui
dng t)
V d: qu L
128
5. Tm xem qu H th l qu g lp tng.
Qu H th l 2 qu sinh ra bi cc Ho th 2, 3, 4 hoc th 3, 4, 5
ca ton qu.
- V d qu B
130
thc Khn
Hng
thc ch
bng thng Ty
c xe).
Ngu th gii: Bc
Bn qu Qui c Cn l qun t l c.
131
ln li thnh qu ch
Ho Lc ng ca qu Tn, tc l Ho Lc nh ca qu ch v th nn
u c cu: Thp bng chi qui pht khc vi. (mi cp
ra cng khng ngn li c).
Qu Qui
ln li thnh qu Cu
Ho Cu t ca qu Qui
8. Bin Ho th Tng
132
Nh ni qu n
, qu di s l Ly ; Ly gia
9. Np Gip th Tng.
Theo phng php ny:
Cn Khn np Gip t
Cn oi np Bnh inh.
Khm Ly np Mu K
Chn Tn np Canh Tn
Cn Khn li np Nhm Qu.
Np Gip ct tng trng s qua li ca 2 vng Nht Nguyt, s
thng trm ca m Dng. Dng php Np Gip ta s hiu t nhiu cu
trong Dch.
V d: Qu Thi
, Ho Lc ng c cu t c ch t v Khn
np t. [20]
Qu Cch
Qu C
Ho Lc nh c ch K nht, v Ly np K.
Thon t c ch Tin Gip tam nht, Hu Gip tam
nht. , .
133
Qu C Bng thng vi qu Ty
, nu ta cho bin Ho S ca
[2] 110110110011010001111
000000000000001111111
111011001100100000100
Tel est laspect que prsentaient les premiers instantans de Mars et cela
parce que Mariner IV ne pouvait transmettre la Terre que des O et des 1.
Mais des ordinateurs IBM ont aid les transformer en ces remarquables
photographies des cratres martiens que loeil humain navait encore jamais
apercus. Slection Dcembre 1965 page 101.
134
... Chaque srie de six O et l devint un lment dinformation visuel qui fut
ensuite transform en une des 64 nuances de gris et lensemble de ces
lments donna une image. Ib. 102.
135
[9] n ng tri phong, nhn tri thu, k tri n, tam vt giai hu tn, c Trung
phu th chi. , , , ,
. Dch Kinh Lai Ch Gii - quyn 1, trang 34.
[10] Tim n qui ct. . Dch - Qu Tim. Cf. Dch Kinh Lai Tri
[16] Cf. Lai tri c - Dch Kinh Lai Ch Gii - quyn 1, trang 36 v cc trang 40
,41, 42.
Cf. Dch Kinh Tn Chng - trang 4, 5, 6.
Phn 3: V CC LUN
Chng 1. Phi l
i vi i a s qun chng, V cc l mt danh t xa vi,
thng khng gi ra cho h mt nim no, y thc nh nh mt non thn
quanh nm c my m che lp, khng cho cp mt th nhn dm hnh
c.[1]
Bn v V cc cng ht sc kh khn, v V cc mnh mng v hn,
khng th no lng vo trong khun kh nim, t ng, tng hnh.
Chng ta ch c th dng thn tr lnh hi V cc, ch khng th dng
tm t suy cu V cc.
Tt c nhng nim, nhng danh t, nhng hnh dung c lin quan
ti V cc ch l nhng phng tin eo hp gip ta linh gic c V cc,
ch khng phi l nhng nim, nhng hnh nh chnh xc v V cc.
C hiu nh vy, ngi vit v ngi c mi thot vng t tng ca
nim, t ng.
Ch V cc xut hin t lu i trong nn vn hc v o gio
Trung Quc.
Dch Kinh khng cp n V cc; ch cp n Thi cc
. [2]
Trong th tch Nho gio, ch V cc pht tch t thin Thi cc
thuyt ca Chu Lim Kh.[3]
137
138
Quan nim ca
Tuyt i th v ng, bt kh t
cc nh Huyn
Hc
phng s
Quan nim ca
cc nh Huyn
nguyn, Cng ch ca v tr
Quan nim ca
cc o gio
nguyn, Cng ch ca v tr
Hc v cc Trit
gia
To ha nh hanh
cc o gio v
qun chng
139
141
142
CH THCH
[1] Cf. I Corinthiens 1, 14: L'homme psychique n'accueille pas ce qui est de l'Esprit
de Dieu.
[2] Dch H t thng (Chng 11)
[3] Tng Nguyn hc n quyn 12 Lim Kh hc n (h) Thi cc thuyt trang 1,
2, 3.
...V cc nhi Thi cc .
...L bn v hnh, c v chi V cc. . (Ib. 1b)
...T V cc thuyt o vn vt thng, thin a chi chung thy d T vn s
phn o V cc thng, thnh nhn chi chung thy d. (Ib. 2a)
[4] Dch H t thng, chng IV.
[5] Thng c bt thc, Phc qui V cc. , . Lo
T, o c Kinh chng 28.
Thin h vn vt sinh Hu, Hu sinh V. ,
143
145
[18] Ce sont seulement les formes extrieures dont elle est revtue pour les
ncessits d'une exposition, pour en exprimer ce qui est exprimable, ce sont
ces formes qui peuvent tre soit orientales soit occidentales. Mais sous leur
diversit, c'est un fond identique qui se retrouve partout et toujour partout du
moins o il y a de la mtaphysique vraie, et cela pour la simple raison que la
vrit est une. Ren Gunon, La mtaphysique orientale, page 4.
[19] Nous ne pouvons nous lire que dans Dieu lui mme, et nous comprendre que
dans sa propre splendeur. Saint Martin, Ecce Homo page 18. Tableau
naturel agenl
[20] Trung Dung Chng XX.
[21] Interrog par le Christ en une clbre vision de Naples sur le prix de ses peines
et de son labeur concernant l'Eucharistie, il rpondit: Vous mme Seigneur.
L. Jugnel, Pour connatre la pense de Saint Thomas d'Aquin , page 13.
Chng 2. i cng
Quan nim Thng nh mt thn minh c dng dp hnh dung,
tnh cch th d; nhng quan nim Thng nh mt Thc th siu
khng gian, thi gian, siu gian, mi hnh thc sc tng, mi lin lc vi
qun sinh v tr, l mt iu rt kh. [1]
Kh, l v chng ta phi r b mi hot ng suy lun, tng tng
thng thng, phi ty ra tm thn cho sch ht bng hnh trn cu mi
linh cm c Thng v hnh tng. [2]
146
151
Lo T vit:
Hu sinh V. [41]
Trang T vit: Chiu chiu sinh minh minh, Hu lun sinh v
lun.
Ung ha Chn, tc gi sch n o mn m bnh rng:
Hu lun l Thi cc nhp vo vn hu, V lun l V cc khi cha
c t tri. [42]
Trang T vit: Trng thy Hu, l qun t, theo ngi xa: trng
thy V, l bn ca tri t.[43]
tng ny cng tng t nh mt cu trong o Ngha th. [44]
Quan im trn cng l quan im ca Hsiode mt thi s Hi Lp (th
k VIII trc cng nguyn). [45]
Schelling cng ch trng H v l Thng cn n tng cha hin
dng bng hnh thc v tr.[46]
Tm li cc nh huyn hc ng cng nh Ty u cng nhn rng:
H v l Thng cn n tng cha hin dng. [47]
Hu l Tuyt i th hin dng. [48]
CH THCH
[1] An ultimate reality or Absolute, or God outside of or beyond the space time
world whatever the metaphors outside of and beyond may mean. W.T.
Stace, Mysticism and philosophy , page 2.
152
[2] According to Professor D.T. Suzuki, Sunyata, the Buddhist Void or emptiness,
means: Absolute Emptiness transcending all forms of mutual relationship... In
Buddhist Emptiness there is no time, no space; no becoming, no thingness.
Pure experience is the mind seeing itself as reflected itself... This is possible
only when the mind is sunyata itself, that is when the mind is devoid of all its
possible contents except itself. Ib. 109.
[3] Nguyn mn danh chi vit: Tin thin; Thch th danh vit: Uy m; Dch vit V
cc; tng thuc H v... Ng Liu tin tng, Kim tin chng lun, trang 6.
[4] Tin thin chn nht chi kh: hng mng v phn chi thy. Tu chn bin
153
154
155
156
...Non existent (a sat) himself does one become, If he knows that Brahma is non
existent. Taittiriya Upanishad 2 6.
[36] Thosophie et science p.39.
[37] Tanon Thosophie et Science p. 44.
[38] Claude Tresmontant P.E.D. p. 75.
[39] Cf. Claude Tresmontant P.E.D. page 75.
[40] Tresmontant P.E.D. page 76.
[41] Lo T o c Kinh chng 11.
[42] ...Chiu chiu sinh minh minh...
...Hu lun sinh v lun...
Hu lun th Thi cc nhp hu thin, V lun th V cc, thuc tin thin.
Ung ha Chn. n o mn m trang 49.
Trang T cn vit: Thi s hu V. Xem Nam hoa Kinh chng 12 on H.
(Wieger trang 298)
[43] Hu gi, tch chi qun t, V gi thin a chi hu. Trang T Nam Hoa
kinh chng XI on E. Wieger Tchoang Tzeu trang 293.
[44]...Non existent (A Sat) himself does one become, he knows that Brahma is non
existent. Taittiriya Upanishad 2-6
[45] Clause Tresmonant. P.E.D. page 76.
[46] M.W. Schelling Les ges du monde (Aubier Edt. Montaigne) p. 36.
[47] G.G. Scholem Les grands courants de la la Mystique juive page 38.
157
[48] Nous ne serons pas surpris de trouver que la spculation a parcouru toute la
gamme, depuis les tentatives de re transformer l'En sof impersonnel dans le
Dieu personnel de la Bible, jusqu' la doctrine tout fait hrtique d'un
vritable dualisme entre l'En Sof cach et le Dmiurge personnel de l'Ecriture
Ib. page 25.
2. Thi Cc
159
3. Hu Thin = Vn
Hu
(Lc y Thi Cc lng
trong Vn hu)
160
B. NHN CCH HA V CC
Bn v V Cc, v H v c hng ngi: C trit gia, o gia,
qun chng. Cho nn phng th hnh dung, m t Tuyt i, m t V
Cc cng c nhiu loi, c th l tru tng, c th l c th, c th l v
ng, c th l hu ng. Qun chng thng a nhn cch ha V Cc
d b quan nim, hnh dung:
Nho gia gi l Tri, l Thng .
o gia gi l Tri, l Ngc Hong.
Pht gio gi l Adibuddha (A Pht ), Vairocana (T l x gia),
hay (T l gi na) [18], hay Chakravarti (Monarque universel, Chuyn lun
thnh vng). [19]
161
C. TNG HNH V CC
Cc o gio Chu cng nh cc nh huyn hc u Chu tng
trng V Cc hay tuyt i bng vng trn trng rng . [23]
Tng hnh bng vng trn gi ra c nhiu nim.
1) Vng trn gi hnh nh mt ngun sinh bt dit tung ta ra mun
phng.
2) Vng trn gi nim ton thin, ton bch, vin mn.
Hng y Gio Ch Nicolas de Ceus cng ch trng rng cc thnh
hin xa c tng trng Thng bng cc hnh, nh bng: ng
thng v cng, bng tam gic u c ba gc vung v cnh di v tn,
bng hnh trn v tn, bng hnh cu v tn. [24]
Tanon vit: Vng trn l tng trng ca tuyt i v vng trn l
chn nht cn nguyn cng ch mun loi... gi nn mt hnh mun b
162
mun pha nh nhau. Chu vi vng trn tung trng mt s hin din tru
tng v hnh, khng bao gi ai thu ni v khng c u ui, nhng thc
ra vn xc nh. [25]
Dng vng trn trng tng trng V Cc, Tuyt i th, tin nhn
ni ln c nhiu iu huyn diu:
1) Trc khi cha c t tri, ch duy c V Cc; cc ngi v:
163
164
165
166
[5] K danh tuy nhin xng chi vit Tinh, k l bn t v hnh, nhn tnh
trung ng nhi ngn chi vit Nguyn tinh h. ng k v ng chi tin.
Hn nhin khng tch. Th chi nhi bt kin, thnh chi v thanh, dic phi
tinh d, dic phi vt d, v kh danh nhi danh, c danh chi vit Tin
thin Dch vit, V cc chi thi. T thi tc thn tch c tc, vn vt qui
cn, th chnh v chi H cc tnh c. Kim tin chng lun , trang 6.
[6] Tin kh danh nhi hu k danh, c danh chi vit o. Dch vit Thi cc
thi d. Nhn th c nht manh, vit Nguyn Kh d.
, . . . Ng
167
168
, , , , , , , .
170
. , , , , . Ib.
trang 16 (Kim n ).
[24] Le trs pieux Saint Anselme compare la vrit maxima la rectitude
infinie et que nous suivrons en recourant nous aussi la figure de la
rectitude qui correspond notre imagination, une ligne droite.
D'autres auteurs excellents ont compar la Trinit trs Sainte le
triangle quilatral qui aurait trois angles droite... D'autres s'efforcant
de figurer l'unit infinie, ont appel Dieu cercle infini. D'autres enfin,
considrant l'existence absolument actuelle de Dieu, l'ont compar
une sphre infinie. Cf. Giuseppe Bufo Nicolas de Cues page 100.
[25] Le cercle, symbole de l'Absolu. On symbolise l'Absolu par le cercle
blanc sur fond noir. Le cercle lui mme, dans son entier, est l'Unit
divine dont tout procde, o tout retourne, non seulement parce qu'il a
forme d'un oeuf voquant ainsi l'ide de matrice mais parce que c'est
la forme gomtrique la plus reprsentative de ce qu'on pourrait
appeler un gal infini dans toutes les directions . Sa circonfrence
indique la prsence abstraite jamais inconnaissable parce qu'elle n'a
ni commencement, ni fin et est cependant dfinie. A
Tanon, Thosophie et Science , page 44.
[26] L'ontologie antique considre le Ple Nord comme le berceau de la vie.
Dans le Roi du Monde (p.18) R. Gunon dit que le Chakravarti ou
celui qui fait tourner la roue, c'est dire celui qui est plac au
centre de toutes choses, en dirige le mouvement sans y participer lui
172
173
Cng ch ca v tr.
4. T V Cc ra ti vn hu c mt trung gian l Thi Cc.
Thi Cc tc l o, l Logos, l Ngi Hai theo danh t cc trit
hc, cc o gio Ty phng.
Thi Cc c gi l Trung gian.
V Thi Cc l s hin dng ca V Cc.
V Thi Cc s pht sinh ra vn hu, s lng trong vn hu, nh vy
vn hu li l s hin dng phn ha ca Thi Cc.
Thi Cc, v lng trong vn hu, nn y nh t gii hn mnh vo
trong khun kh v tr khng gian thi gian; v li hin dng tc l chu
mt gii hn no.
Thay v cp ngay ti nhng cung cch V Cc, Thi Cc sinh ha
ra vn hu ta tip tc l lun trn bnh din l thuyt:
a) Nu V Cc l v gin (continu), th du c v tr, hay khng c v
tr, V Cc cng khng th no tng gim c g.
V cc tt nhin v thy chung.
M khi c v tr vn vt ri, nhng hnh hi, sc tng cng khng
ngn chn qua phn c V Cc.
Thnh th V hn, V Cc, va trong, va ngoi Hu hn
V hn y nh l mt trng dng, m hu hn nh l nhng ln sng
nhp nh, trn mt. [2]
175
178
179
Cng phu tu luyn ca tin nhn, tuy c nhng danh t a oan khc
bit nh: Ni quan (Lo), Phn chiu (Lo), Tri ch (Nho), Quan tm
(Thch).
Nhng mc ch vn l vt khi ci tm tri gic tr v thin a
chi tm, v ni pht xut ra tinh thn vt cht, tm tr, hnh hi; tr v bn
th v tr. [20] Cc nh huyn hc Hi Gio cho rng thnh nhn phi bit
ty tr ht mi trn cu, mi nim l, tm hn ch cn hm tng nguyn
c Thin cha bn trong. [21]
Eckhart cho rng nu ty tr nhn vi, nhn to, th thin chn hin ra
sng quc, sng ngi. [22]
Thnh Jean de la Croix m t con ng thnh, thin tuyt ho a
ti Thng ton bng ch H v, H khng. Ngi vit: T khi ti
trong Khng, ti khng cn thiu g ht. [23]
V hiu V Cc, H v l bn th cn nguyn v tr cc nh Huyn
hc ch trng n cng trnh tr v ngun gc.
Cc ngi gi th l: Phc thn hon H, Phc qui V Cc, Qui nguyn
Phn Bn, v.v..
Hon H, Phn Bn suy ra l tm li c bn th chn thc ca
mnh [24], sng i sng ca Ha cng. [25] Tm li hiu V Cc tc l hiu
cn nguyn v tr, v con ngi. Tm c cn nguyn v tr v con ngi,
s tm ra c con ng phn hon nguyn th. [26]
Tng kt li: V Sc Tng sinh ra Hnh Thc Sc Tng; Hnh Thc
Sc Tng o ngc li s thnh th Phn Hon Hi Phc, chung qui vn
180
[1] L' Advaitiste dit: Tout n'est il pas Brahman quand le nom et la forme ont t
enlevs? Vivekananda Les yogas pratiques, page 219.
[2] Hin tng chi ng d bn th chi Pht, do chi thy d ba. ... Ci ba tc hu sinh
dit thy chung, nhi thy tc v thy v chung d. V tr chi hin tng hu
sinh dit, hu thy chung, nhin k bn th tc bt sinh, bt dit, bt tng, bt
gim. Th bn th v chi Chn Nh, hin tng v chi vn php.
.... , .
, , .
, . Leon Wieger HCROPC, pages 546 - 548.
[3] La science la plus srieuse la physique, arrive la conclusion que le rel du
savant n'est qu'une mince pellicule qui recouvre la vraie ralit. Les vagues ne
sont pas l'ocan, mais l'ocan existe.
Le professeur Wheeler, dans son ouvrage Topics of modern physics, montre
que le vritable ocan, la ralit essentielle, est compos de tourbillons
extrmement petits et de dimensions diffrentes. Ces tourbillons sont tous plus
petits qu'une longueur d'onde fondamentale. L: 1, 6
(10 to negative
33 power) cm
181
... Ce monde des tourbillions qui constitue le vritable rel porte des noms
divers suivant les savants qui l'ont tudi. On peut l'appeler volont ocan
de Dirac, milieu subquantique de Louis de Broglie, Bohn et Vigier, espace
topologique spcial de Wheeler Plante No 19, page 48.
[4] Corpus symbolicum. Cf. G.G. Scholem, Les grands courants de la mystique
182
[6] Est ce que le ciel et la terre, je ne les remplis pas ? Oracle de Yahv. Jrmie
23, 24.
[7] Cf. Gerard Gagnon Trit minh thnh kinh Minh trit I, 7
... L'esprit du Seigneur en effet remplit l'Univers, et lui, qui tient unies toutes
choses, sait tout ce qui se dit.
Le livre de la Sagese 1, 7
La Bible de Jrusalem page 870.
[8] Jacob Boehme, Mysterium Magnum , pages 49-50
Jacob Boehme, Mysterium Magnum, 142.
[9] Nguyn thy yu chung. . Dch H t h chng IX.
[10] Phc qui V cc. . Lo t o c Kinh chng 28.
[11] Cf. Tnh mnh php quyt quyn 4 trang 3.
[12] Lo T o c Kinh chng 16.
[13] Cf. T bch t gii trang 86.
[14] T V cc thuyt o vn vt thng, thin a chi chung thy d. T vn s
phn o V cc thng, thnh nhn chi chung thy d.
, . . Tng Nguyn
183
[17] Jacques Gernet, Entretien du Matre de Dhyana Chen Houei du Ho Tso (668 760)
[18] Lorsqu'on voit l'absence de pense, on est matre de toutes choses, lorsqu'on
voit l'absence de pense, on embrasse toutes choses (Notes 17)
Jacques Gernet, Entretiens du matre de Dhyana Chen Houei du Ho Tso (668 760)
...Tin lp v nim vi th, v tng vi th, v tr vi bn.
. . ... : ,
184
185
Phn 3: V CC LUN
Ph lc 1
50 BI TH VNH V CC
TNG
o Tri rng ri mnh mng,
Thi nguyn v tng, hnh dung nh no.
Tch nhin chng thy tiu bao,
Hng mng h d n ro vy ngn
Cng bn, cng bit hi tm,
Cng nhiu li l cng tng mt m [1]
Tim tm ngm ngh suy t,
Ri ra mi thy duyn do gt u.
Hoa kia qu n v u ?
Nu khng gc gc lm sao sinh thnh ? [2]
I
t tri cha c, c H v [3]
186
187
190
193
XIX
V cc H v to thnh thn [60]
Hp nht H v y thnh nhn [61]
V vi, v dc hon v ng [62]
Linh n hon tt, hin kim thn [63]
XX
Thin h, a thng an t khiu
Nht ty, nguyt ng t tin thin
Huyn quan chi hu, Cc thn tin
Chnh trung hu c khng bt khng.
TMPQ Quyn 1 trang 1a
Dch:
T khiu kt nn bi t tri,
Bao la thin a khp i ni
Mt m huyn o linh quang ta,
Mt im Trung hong gi vng ngi.
XXII
Huyn tn diu h bt kh ngn,
T nhp vi trn i bao thin.
Nhn nhc nng tri th diu khiu,
Vn nin bt hoi nht kim tin.
TMPQ Quyn 1 trang 1a
Dch:
Hp hp khai thng
Thn xung lc mn...
Liu Dng din vn p thin trang 7a
Dch:
i o cao vi o ch tn,
M tri lp cc chuyn cn khn.
Sinh thn sinh thnh sinh mun vt,
Hn n Thi v qun vn mn.
XXVII
Bt sinh bt dit.
V x v thanh,
Linh minh bt mui,
Cng c trng tn.
Thng trit thin thanh,
H chc a ninh.
(Liu Dng in vn p thin trang 7b)
Dch:
T i vi l luyn tc on,
Ng chi gi, lp t thnh v,
M chi gi, vn kip trm lun
Ng chn trc ch quyn I trang 2
Dch:
XXXI
Tin thin nht kh ti hng mng,
V tng v hnh bt lc khng.
Nhn c sinh s chn din mc,
Phng tri ng hu Ch Nhn Cng.
TNPN Quyn h trang 7a
Dch:
Chn nhn m hi ti t u ?
Tm khm tim ng sn y su,
Tha trc Linh i vn v ph,
Ngy nay gp g ht xa nhau.
204
205
Dch:
La rng m l v cng,
Pht Pht tng truyn mt ch Trung.
o ng, chn thuyn bng chng hiu
Nh mang giy st, rui Ty ng.
i : Pht gio gi V cc l la Mn ( la Ni Mn), Tng tr
mn, bt nh Php mn, X li t, Mu ni, Cc lc vin, Tnh th, Bt
ng o trng, Vin gic hi, B ngn chn t, Tam ma a, Bt
nh ngn, Ba la mt a v.v.. Hiu c V cc, Trung o qua cc
o ng , mi hiu c chn thuyn, c tinh hoa Pht gio. [78]
XLI
H v vng rng y huyn quan [79]
Chng c u ui rt diu mang, [80]
Chng c, chng khng, khng bin i, [81]
Khng trn v li cng khng vung [82]
i : Thc ra V cc hay Tuyt i th l bt kh t ngh, nhng
tin nhn cng c hnh dung bng vng trn, ch ngha ton th,
ton bch, ton thin. Dng vng trn tng trng V cc hay Huyn
quan, ta suy ra c tm im v s sinh thnh v tr theo nh lut
ba ng (mouvement ondulatoire), suy ra hnh th cc thin th tinh
cu, suy ra khng gian cng trn, v thi gian cng c vng lai, l
suy ra c l tun hon vng lai phn phc ca v tr.
208
XLII
Huyn quan no c thiu hay tha [83]
Chng gim, chng tng, ta hu v,
Khng dit, khng sinh, khng vng phc,
Dng thi rong rui, du thi thu.
i : V cc hay Tuyt i th l bn th bt bin
XLIII
Huyn quan, huyn o chng qu hng [84]
T xa vn c vn din trng [85]
n o su xa lng vn vt [86]
Sinh ha ngn mun y mi rng [87]
i : V cc, v thanh, v x, trn ngp khp ni, v th v s c,
v nh v [88], nhng li chnh l ngun gc sinh vn vt.
XLIV
H v nht khiu hiu huyn quan,
Chnh ti nhn thn thin a gian,
Bt vn t thin phn thng h,
Cu tam lc ng lit tun hon,
i bao php gii hn v tch,
T nhp trn ai bt kin nhan.
209
210
hay Bn lai din mc. Lm sao nhn loi hiu c rng mnh ch l
ph tng (piphnomne) ca Thng ?
XLVI
Chn tm ho ho diu V cc.
V hn thn tin tng th xut,
Th nhn am trc tiu hnh hi,
Nht kha huyn chu m bt thc
Phng o ng lc trang 295
V cc chn tm chng bn b
Mun vn thn thnh pht sinh ra,
Th nhn m mn hnh hi tm,
Chn th ngc chu li b l.
XLVII
Chn nht chi o h s tm,
Mc nhc tin sao Mu K mn.
Mu K mn trung hu chn thy
Chn thy tin th Hong nha cn
TMKC Hanh trang 11a
o Tri chn nht h u xa,
Cnh ca Hong trung c m ra.
211
212
Thnh Paolo (Cng gio) cng vit: Anh em hy ngi khen Thin
Cha v mang Thin Cha trong th xc anh em (I. Cor. 6, 20). Anh
em l n th Cha Thnh thn. (I Cor. 6,19)
XLIX
y ai Hong cc hiu chn vn [95]
Hi qui tm o thot m tn [96]
Thng t cu tiu cng vn t [97]
y thc bo chu tng thnh thn [98]
L
V cc H v thu hiu ri,
Tam ti hi ng, ht pha phi,
Thung dung trung o, tun thin l,
Cch vt tr tri cng th thi [99]
CH THCH
[1] Tham ng Kh kho d.
[2] Tham ng Kh kho d, trang 24
B ch: C nhiu bi th sau y khng theo ng lut th c in. Tc gi dng li
th din t tnh ch khng cu n khun so. Nhiu thi s i ng cng c
khi lm nhng th t tuyt khng theo lut qui nh.
Cf. Lam Giang Kho Lun lut th cc trang 26, 27, 28, 29 30
213
[36] Ib. 9a
[37] Bi Ca ca L o Thun V Nht.
Cf. Tnh mnh khu ch Hanh trang 11
[38] Tnh mnh khu ch quyn Hanh trang 11b
[39] Tnh mnh khu ch quyn Hanh trang 11b
[40] Tnh mnh khu ch quyn Hanh trang 10b
[41] Tnh mnh khu ch quyn Hanh trang 5a
[42] Lo T o c kinh chng I
[43] Lun Ng Dng Ha XVIII cu 18
[44] Thin a linh cn
[45] Tnh mnh khu ch quyn Hanh trang 9a
[46] Tnh mnh khu ch quyn Hanh trang 11
[47] Thin h ng qui nhi th (H t h)
[48] (Nhu v chi Nhn, dic vit V cc. Thch vi chi chu dic vit vin minh. o vi
chi n, dic vit linh quang) (Tnh mnh Khu Ch Hanh trang 9a)
[49] Nht nhi phi Trung tc phi thnh nhn chi s v
Ib. 1a
[50] Nhin s v tin thin kh gi, vi tin thin nhi hu, v hnh chi kh nng sinh
hu hnh chi thin th thin a chi tin thin d. Tc th nng sinh hu hnh chi ng
gi sinh ng chi tin thin d.
216
217
218
220
[86] Ib
[87] Ib
[88] Matre Eckhart Traits et Sermons Introduction page 16
[89] Ngi xa cho rng t cch tri 84,000 dm
[90] l nhng con s trong H , Lc Th.
[91] TMPQ Quyn 7 trang 6b
[92] Ib.
[93] Tin th nhn thc ph mu v sinh ng thn chi tin, bn lai din mc h. Ib.
Bn lai din mc th Chn Nh
X Li quang trung nhn thc c.
Vn kip m u kim thy ng,
Phng tri t tnh th Vn Th.
TMPQ Quyn 16 trang 7b
[94]Tu chnh lc trang 3b
[95] Liu Dng in vn p thin nht thin, trang 7b
[96] Liu Dng in vn p thin trang 7b
[97] Ib. 7b
[98] Bo chi b chi, vn thnh hm khm. -- Ib. 7b
B tiu hn h ng thin quan
Thi nht Kim hoa Khuyn th ca, trang 15
221
222
Huyn tn chi mn
Bt nh php mn
Hc bch tng ph
Tin thin a sinh
Hong trung thng l
H v chi cc
Vn tng ch t
Thi cc chi
To ha chi nguyn
o ngha chi mn
Hot bt bt a
Ba la mt a
Nguyn thy t kh (Nhp dc knh trang 1)
Hi Di chi vc (Linh bo tt php h 13b)
Nguyn thy t kh
Ch thin chi a
H hp chi cn
Thm thm php gii
To ha tuyn qut
V tr ch t
223
K t nh kh
Ngng kt chi s
Hn n chi cn
Tin thin ch nhn
Thn minh chi x
Linh minh nht khiu
la ni mn
Cao thng H v (Linh bo tt php h 13b)
Ba ch:
X li t
Php vng thnh
Mu k mn
Ty nam hng
Tng tr mn
Chng diu mn
Qui cn khiu
Th nht n
Nh chu
Huyn thai nh
Nh lai tng
224
Ch k s
Chn nht khiu
a bo thp
Yn nguyt l
Chn kim nh
Bt nh ngn
Thng th ph.
Tin thin kh (Nhp dc knh 1)
T nhin th
Cc lc quc
Chn nht x
T kh huyt
Bng lai o
Hoa quang tng
Phc mnh quan
Hi di ph
H khng tng
Tch dit hi
Xoang t l
Xch long tinh
225
Thin huyn n
T ti x
To ha l
V tn tng
Sinh st x
Vin gic hi
Trung nht cung
Hai ch:
V cc
Khng trung
B bnh
Ty phng
Hunh b
Tnh th
Vin minh
Ng chi
Huyn minh
Hong trung
Huyn s
Anh nhi
226
Kh huyt
Th linh
Tm nguyn
Linh sn
n i
Bng h
T kh [3]
Huyn quan [4]
Chn th
Hunh nh
Gi c
Trung Hong
Chn trung
Linh quang
Chn cng
Chnh v
Qui trung
Hoa tr
Bc Hi
Linh ph
227
Linh i
Tnh Hi
Xch thy
n cuc
Chn duyn
Kim hoa
Hng mng
Hn n
Mt ch:
Nhn Thnh Nht [5]
n
Chu
Tng hnh:
Vng trn rng
CC T NG M CH THNG BT KH T NGH
THEO HUYN HC U CHU [6]
PHP VN
Absolu (Tuyt i)
Parabrahm Thng bt kh t ngh
228
Cela (Gi c)
Non tre (H v)
Ralit sans seconde (Diu hu)
Vide (H)
Cause sans cause (To ha chi nguyn)
Asat (khng, V)
Espace cosmique (bt dng o trng, H khng thn, T khiu, t
ti x)
Tout un (Chn Nht)
Grand tout (Tng tr mn)
Mulprakriti = Chn th (Prmatire)
Ule (Chn nht khiu)
Grand Chaos (Hng mng, Hn n)
Espace (V tn tng)
Grand Abme (Tch dit hi)
Grandes Eaux (T L tnh hi)
Substance prcosmique: tin thin nht kh
Substance de la matire (vn tng ch t)
Ether (Thi H)
Unit substantielle (chn nht x)
229
230
The Universal Self or the world, the Absolute, or God [14] (i ng,
Tuyt i th)
The Underlying or essential consciousness (5) (Chn tm)
The pure, absolute, abstract Self (5) (Bt thn chi thn)
The Oneness of the Godhead [15]
A Wayless abyss (1) (H v chi cc)
Darkness, Emptiness, Nothingness, Silence, Nakedness, Nudity, a dazzling
abscurity [16] (Hn n, Hng mng, Khng tch, Tch dit)
CH THCH
[1] Xem Tnh mnh khu ch :
Quyn Nguyn trang 7,8
Quyn Hanh trang 8,9,10
[2] Cf. Tu chn bin nn hu bin tham chng trang 3
[3] Xem Sao Kiu ng chng quyn thng, trang 6
[4] TMPQ quyn 7 trang 2b
[5] Xem Sao Kiu ng chng quyn thng trang 6
[6] Cf. A. Tanon, Thosophie et Science chng V, trang 40 n 44
[7] Cf. G.G. Scholem, Les grands courants de la mystique juive , trang 24, 25
[8] Ib. trang 17 v 369
231
[9] Die zarte Gottheit ist das Nichts und bernichts. Wer Nichts in allem sicht,
Mensch glaube, dieser sieht's.
(La tendre divinit est le Rien et le Sur Rien. Celui qui en toutes choses choses voit
le Rien, celui l, crois moi, Homme, voit vraiment. F.V. Schelling Les ges du
monde p. 53
[10] W.T. Stace, Mysticism and philosophy , p.76
[11] Ib. 82
[12] Ib. 86
[13] Ib. 90
[14] Ib. 93
[15] Ib. 96
[16] Ib. 100
232
ANH VN
- Mysticism and philosophy W.T. Stace
- The Thirteen Upanishads
- The Gods of Northern Buddhism Alice Getty
PHP VN
- Prcis d'histoire de la philosophie Chinoise Fong-Yeou-Lan
- Les grands courants de la mystique juive G.G. Scholem.
- Les Grands philosophes de l'Occident F. Tomlin
- L'histoire et sa philosophie Henri Gouhier
- Le roi du monde Ren Gunon
- La mtaphysique Orientale Ren Gunon
233
234
HN VN
- Dch kinh c bn
- Chu Dch xin chn
- Tng Nguyn hc n
- Trung Dung
- o c Kinh
- Tnh mnh khu ch
- Tnh mnh Php quyt minh ch
- Nhp Pht ch nam
- Php bo n kinh
235
VIT VN
236
237
238
240
242
D. THI CC VI O GIA
i vi o gia, Thi Cc cng vn l cn bn ca v tr. i ng
Chn Kinh vit: Cn bn do laiThi Cc tm [38] Mun tm gc gc phi tm
ni Thi Cc. Trong Thi Cc Quyn Bng Thuyt, ta thy c bi Thi
Cc Lng Vin ca. i nh sau:
Ta nay vn c mt vng
Trng en ha hp, m mng, tch liu
Tuy l hai ng, hai chiu;
243
245
246
[57]
247
249
(Trn on)... Tout son mrite consiste avoir mis l'Unit en tte du
dualisme. Cf. HCROPC - page 658.
[2] Trch trong Tng Nho Bu Cm - trang 49.
[3] La norme s'appelle aussi T'ai ki (Thi Cc), le grand axe, parce qu'elle
meut tout dans l'univers. Matre Tcheou lui a encore ajout l'pithte
de O Ki (V Cc), pour exprimer sa nature incorporelle. Cest
limpalpable moteur qui ne tombe pas sous les sens. Cf. Lon
Wieger - Textes Philosophiques Tome I - page 180.
[4] Thiu t s v Nht, tc Thi Cc d...
- giai tng trung khi. Vn tng sinh tm...
. , ,
. Ib. 99.
[12] Th vn Cc chi vi ngn. Cu cnh ch cc, bt kh hu gia chi v, d
trng th l chi danh ngha tc c thin h v d gia th chi xng d c
thng ti vt chi trung, vi vt chi ch. Vt v chi, tc v d vi cn ch,
nhi bt nng d hu lp. . ,
,
, . .
Stanislas le Gall, S. J. Tchou Hi, Sa Doctrine, Son Influence - page
116.
[13] Lon Wieger, Textes Philosophiques , Tome I - p. 180
- Cf. T V Lng, Trung Quc Trit Hc S , trang 59.
[14] Phng Hu Lan, Trung Quc Trit Hc S , trang 896.
[15] Thi Cc hnh nhi thng chi o d. m Dng hnh nhi h chi kh
d. Th d t k tr gi nhi quan chi, tc ng tnh bt ng thi, m
Dng bt ng v, nhi Thi Cc v bt ti yn. T k vi gi nhi quan
chi, tc xung mc v trm, nhi ng tnh m Dng chi l, d tt c
k trung h. T k tr gi nhi quan chi, tc ti c th s vt trung quan
chi. T k vi gi nhi quan chi, tc tu Thi Cc chi Bn Th quan chi
d. Thi Cc v hnh tng, nhi k trung vn l tt c.
. . ,
, . ,
, .
, . ,
. , . (Thi Cc
thuyt ch) Phng Hu Lan, Trung Quc Trit Hc S - trang 900.
252
253
, , , , , ,
, , . , ; ,
. TMPQ, Quyn 7 - trang 5,6.
[61] TMPQ, Quyn 7 - trang 6.
[62] L'architecte arrondit et polit toute la surface extrieure de la sphre du
monde et cela pour plusieurs raisons. Il n'avait en effet besoin ni
d'yeux, puisqu'il ne restait rien de visible en dehors de lui, ni d'oreille
puisqu'il n'y avait non plus rien entendre. Il n'y avait pas non plus
d'air environnant qui exiget une respiration. Il n'avait pas non plus
besoin d'organes soit pour recevoir en lui la nourriture, soit pour la
rejeter aprs en avoir absorb le suc. Car rien ne sortait et rien n'y
entrait de nulle patt puisqu'il n'y a rien en dehors de lui. Quant aux
mains, qui ne lui serviraient ni pour saisir, ni pour repousser quoi que
ce soit, il jugea qu'il tait inutile de lui en ajouter, pas plus que des
pieds ou tout autre organe de locomotion (Time p.p. 464,465)
...(On trouve la mme description du Dieu sans yeux, ni oreilles, ni
mains, ni pieds dans Empdocle)
258
- an Nguyn Ph
- H V Chi H
- Chu Sa nh
- To Ha Chi Nguyn
- Long H Huyt
- Hn n Chi Cn
- Hunh B X
- Thi H Chi Cc
- Dung L
- Qui Cn Khiu
- Th Ph
Thn Thy
- Mu K mn
- Hoa Tr
- Canh Tn Tht
- t
- Gip t H
- Thn Tht
- Ty Nam Hng
- Linh i
- Chn Nht X
Thi Cc thng c tng trng bng vng trn. Ngoi ra, c nhn
cn dng vng trn tng trng: V Cc,[6] Kim n,[7] Thn,[8] Chu Sa
nh, Php Thn,[9] Th M Chu,[10] Hng Mng,[11] Thnh Thai [12]
Ta kt lun: Thi Cc cng l:V Cc, Kim n Thn, Php Thn,
v.v.. Thi Cc chnh l ni m Dng tng hp, Hc Bch tng ph, nn
cng chnh l: Thin a Chi Tm, [13]Thin a Chi Tm l o Tm,
vy: Thi Cc = o Tm [14]
261
262
[29]
263
Bao hm c V Cc, ln Vn Hu
Nu ta gi V Cc l V, Vn Hu l Hu, ta c th ni Thi Cc:
Va l V, va l Hu
Chng phi Hu chng phi V
Bao hm c V ln Hu
Va bin thin, va bt bin
XI. T Thi Cc, c 2 no ng:
Mt ng i ra Vn Hu tc l i ra hu hnh, hu tng, i ra cht
chc, mn mi, bin thin;
Mt ng i vo v hnh, v tng, V Cc, trng sinh, v vy Thi
Cc cn c gi l Sinh Mn, T H, Sinh St X.
XII. i ra thi gian trun, i vo thi sng khoi v th cng gi l Hnh
Thc Mn
XIII. Thi Cc khi cha c tri t, th l Hng Mng v phn, m
Dng tng hp, Hc Bch tng ph, lc chung cuc v tr th li l ni
Tam Hoa qui nh, Ng Kh triu nguyn, m Dng hp ha on t.
XIV. Thi Cc v trng cu bt hoi nn c gi l Kim n, Kim
Cng Thn v.v...
XV. Thi Cc sinh xut mun Thn, vn Thnh nn chnh l l c To
ha, Chu Sa nh, Dung L v.v...
264
[3] Huyn quan gi ch huyn ch diu chi c quan d, tc nhn thn trung
Thi Cc th d. ,
. Tnh Mnh Php Quyt, quyn 7 - trang 2.
[4] Nguyn quan gi ch nguyn ch diu chi quan khu. Hu danh Sinh T
H, Sinh St Tht, Thin Nhn Gii, Hnh c Mn, Hu V Khiu,
Thn Kh Huyt, H Thc a, Thp T L, v.v...
. , , , , , ,
, . Tng Ngn Ph Nghi , quyn h - trang 2a.
[5] Thng Thin B Th, quyn IV - trang 9b.
[6] Cf. Tng Ngn Ph Nghi , quyn thng - trang 5 (hnh Thi Khng H
V hay V Cc).
[7] Ib. Hnh Kim n, quyn h - trang 1.
[8] Ib. Quyn h - trang 1b (hnh Chu sa nh).
[9] Ib. trang 6b.
[10] Ib. trang 4a.
[11] Ib. trang 4a.
[12] Ib. trang 5b.
[13] Cf. Tng Ngn Ph Nghi , quyn h - trang 1a.
[14] o tm tc Thin a chi tm . Ib. quyn h trang 1b.
[15] Xem hnh Huyn Tn Chi Mn. Nguyn Quan Nht Khiu
trong Tng Ngn Ph Nghi , quyn h - trang 2a.
266
267
[1]
268
269
5 + 10 = Thi Cc
b. Dng:
m +Dng
2 + 4 + 6 + 8: 20
1 + 3 + 7 + 9: 20 [3]
CH THCH
[1] Dch vit: nht m nht Dng chi v o. Nht m nht Dng, o chi
dng d. Nhc o chi th, tc v m v Dng, nhi vi m Dng
chi cn. C vit Thi Cc v hu m Dng, m Dng gi ti lng
nghi tng phn chi thi h. Ph Thi Cc tc v m Dng, tc th
nht vt th h vt d. Vit Thn d... Thi Cc nht Thn d.
. . ,
, . ,
. , . ....
.. Xng o Chn Ngn, quyn 2 - trang 8b.
[2] Xem Thi Cc Quyn Bng Thuyt - Hnh Thi Cc trang 19.
[3] Thi Cc Quyn Bng - trang 85.
270
271
272
10= Thnh s.
273
[6]
11. V hiu Thi Cc sinh xut mun loi, ch cht sinh t, nn o
gia cn gi Thi Cc trung tm im l Sinh mn, T h.
Hay nhiu khi b hn vng bin thin Vn Hu bn ngoi ch cn gi
trung im Thi Cc. Cc ngi gi l Kim n, v v tr Vn Hu c th
iu linh, tn t, nhng Thi Cc thi vnh vin trng tn [7]
12. V Thi Cc trung im mun loi, nn Trung cng l Thi Cc.
Con ngi khi c dim phc sng kt hp vi Thi Cc, s theo c
Thin o, c Trung o, s tr thnh Thnh Nhn. V th, c Khng
mi ni o Trung Dung cao siu, ton m, v rt t ngi theo c o
Trung Dung. [8]
CH THCH
274
.... ,
. Chu Dch Xin Chn, trang 10 (Tin Thin Phng Vin ).
[7] V th ta thy hnh Lo t ch cm 1 bn Thi Cc u sch Tnh
Mnh Khu Ch
...y l hnh Kim n trong Chu Dch Xin Chn, trang 16
A. Thi Cc v V Cc
Nho gia khng phn bit Thi Cc v V Cc.
Chu Lim Kh vit: V Cc nhi Thi Cc.
Cc o gia cng cho rng rt kh m phn bit Thi Cc vi V
Cc. Thi Cc c l hm ng sinh ha, to thnh v tr, cn V Cc l
thc th siu vi ca v tr. Xng o Chn Ngn tng trng V Cc,
Thi Cc bng 2 hnh sau y [1]
276
V Cc
Thi Cc
277
278
Tht vy, cc Trit gia n cng cho rng: Thng tim n ngay
trong lng Vn Hu [8] Mi s c thu dt trn cn c vnh
cu [9] ng Bt T n sau bc mn hin tng [10] Tm ta l vt tch ca
i Th; nh tm, m ta bit i Th, cng y nh nh vt chn, m ta kim
ra ngi [11]
Nh vy Vn Hu chnh l vt tch ca V Cng.
Quan nim vn vt sinh t Tm im cng l quan nim ca sch
Zohar. Zohar vit: T im Thi Cc huyn vi ra cho ti cc tng cp h
ng Vn Hu, ci g cng nh l o, l v bao quanh tng lp trn...[12]
p dng vo con ngi, ta thy xc khng phi phn quan trng, xc
ch l o, l v; c no mi quan trng. Suy thm na th c no cng cha
phi thc quan trng; trung tm no b mi thc l quan trng[13] Trung
tm l Nht, vng ngoi cng l Vn. Nht sinh Vn. Vn li quay v
Nht [14], nh vy vi l vn l tun hon. Lc y Trung Tm li tr
thnh qui cn khiu, phc mnh quan.
Quan im ny, xc nh hai chiu vng lai [15], t tn ca v tr v
ca con ngi. Chiu i ra l chiu thun, sinh nhn sinh vt. Chiu i vo,
l chiu nghch sinh Thnh, sinh Thn:
279
CH THCH
[1] Xem Xng o Chn Ngn II, trang 8.
[2] V Cc tc th Thi Cc . Xng o Chn Ngn,
quyn II - trang 8.
[3] Vn vt giai thy Khng. Thi Cc Khng gi d. .
. Xng o Chn Ngn II, trang 9.
[4] Thi Cc d i tc bao thin a, tiu tc nhp gii t.
, . Xng o Chn Ngn II, trang 8a.
[5] Ph Tin Thin, vt tng v hnh, bt l trm triu. , ,
. Xng o Chn Ngn II, trang 3.
[6] Cn bn nguyn do Trung... Cu k cn bn tht do Trung. Hin h
ngoi gi bn h ni. Chiu h dng gi do h th d.
... . . .
i ng Chn Kinh quyn h trang 11b.
[7] giai tng trung khi, vn ha vn s sinh tm.
. T V Lng,Trung Quc Trit Hc S , tam
thin thng, trang 15.
[8] Brahma underlying the world. -- The Thirteen Upanishads - page 15.
[9] C'est sur l'Imprissable que tout est tiss. (B.A.V. III 8 - 3 - 10) Instant
et Cause, page 117.
[10] C'est l'Immortel voil par le rel.
(Brihad Aranyaka Upanishad I. 6. 1 - 3) Instant et Cause 107
280
... That is the Immortal veiled by the real (satya). Life (prana, breath)
(a designation of the Atman) verily, is the Immortal. Name and form
are the real. By them this Life is veiled.
(Brihad Aranyaka Upanishad I. 6.3.).
[11] Ones self (Atman), for therein, in all these become one. That same
thing, namely, this self, is the trace of the All; for by it one knows this
All. Just as, verily, one might, find by a foot print. The Thirteen Up,
page 25.
[12] A partir du mystrieux Point Suprme jusqu'au plus infime degr de la
cration, tout sert de vtement quelque autre chose et cette autre
chose sert de vtement une chose suprieure, et ainsi de suite. De
sorte que le cerveau entour d'une enveloppe sert lui mme
d'enveloppe un cerveau suprieur. Le Point Suprme projetait une
lumire immense d'une telle limpidit, d'une telle transparence et
d'une telle subtilit qu'elle pntra partout... Ainsi partir du Point
Suprme, tous les degrs de la cration ne sont que des enveloppes
les unes pour les autres; l'enveloppe du degr suprieur forme le
cerveau du degr infrieur... Extraits du livre du Zohar , Trad. Jean
de Pauli Ed.
Reder Paris 1935 page 73 - Cf. M. Senard, Le Zodiaque , page 326.
Tout dans le monde est divis en deux parties dont l'une est visible et
l'autre invisible. Ce qui est visible n'est que le reflet de ce qui est
281
n , Quyn 37 - trang 5.
282
283
284
[33]
Dch Kinh v cc o gia cng v vng Dch tng t, trong : Thi
Cc trung tm, Ho Qui tng trng cho Vn Hu bin ha bn ngoi.
285
286
287
Cn Bn do lai Thi Cc tm
Cn Bn phi tm ni Thi Cc [45]
ng Huyn Linh Bo Tt Php vit:
Minh v tng hu hnh chi hu,
Tr h cc v triu chi tin [46]
Tm dch:
B. THI CC VI LOGOS
Quan nim Thi Cc cng tng t nh quan nim Logos u Chu.
289
291
292
293
294
[15] Cf. Thi Cc Thuyt (Chu lim Kh) TQTHS, Thin III thng trang 5
[16] He, Truly, indeed is the Self (Atman) within the heart, very subtile like
fire, assuming all forms. This whole world is his food.
On Him, creatures here are woven.
Maitri Upanishad 7.7.
[17] Thi Cc nht khai c, nhi vn tng giai tng th triu.
. Xng o Chn Ngn , quyn II 8a
[18] Cette (essence) difficile percevoir, intgre dans le mystre,
cache, sise dans la caverne primordiale. Plus fin que le fin, plus
grand que le grand est l'atman dpos dans le secret de la crature
(K.U. II 12 et 20) Lilian Silburn - Instant et Cause , page 112
[19] Cet Atman infiniment petit est plus grand que tous les mondes!
embrassant tout ce qui est.. muette, indiffrente, est cette me qui est
au dedans de mon coeur, c'est Brahman mme (Ch. U III 14. 4) Ib.
112
[20] Trung Dung vit: Ng i thin h mc nng ti Thi Cc bao h thin
a chi ngoi d. Ng tiu thin h mc nng ph. Thi Cc nhp h
Vn Hu chi trung d. Hp chi thin a ng nht Thi Cc. Phn chi
vn vt cc nht Thi Cc.
. . .
. . Xng o Chn Ngn ,
quyn II - trang 8b.
295
299
301
... Le critre de la vrit n'est pas fourni par l'opinion commune qui
n'est qu'une somme d'opinions particulires, mais par le Logos
universel. Ib. 85
[60] Le Logos est la structure de tout ce qui est. Ib. 71
[61] Le Logos hraclitien est divin et la divinit est Logos. Logos et Dieu
constituent les liens de l'Univers et sont prsents dans la pense
humaine. Ib. 125
... Dieu est uni au Logos, au cosmos, au feu; Il est l'unit des
contraires. Ib. 123
... Le Logos avec lequel son Logos (le Logos d'Hraclite) entre en
communication est un Logos divin qui unit les contraires. Ib. 86
[62] L'englobant universel englobe aussi bien la nature cosmique que le
devenir humain dans leur originelle unit. Hraclite et la
Philosophie, page 120.
... L'englobant universel, c'est dire la Totalit, dvoile chaque fois un
de ses modes d'tre; le regard humain contemple la manifestation de
ces aspects, mais risque de les isoler. La pense aspire saisir la
totalit comme totalit; au cours de cette vise, elle recontre la divinit
(le fondement de tout ce qui est), et en essayant de parler d'elle, se
mue en thologie. Ib. 126
[63] La divinit assure la permanence du devenir universel; elle est mme
le devenir de l'tre. Elle ne gouverne pas le monde du dehors, elle ne
survole pas l'univers, elle n'est pas la transcendance qui s'assujettit
303
la Philosophie , p. 62
[65]C Thi Cc ch th nht c L t. (Chu Hi Am) T v Lng,
TQTHS, tam thin thng tr. 58
[66] D Chn vi th... c vn V Cc chi chn. Qui Nguyn Trc
Ngn , tr. 8a
[70] Thi Cc ch th thin a vn vt chi l. .
Phng Hu Lan, Trung Quc Trit Hc S , tr. 905
304
[71] Le Logos que voici, tant toujours vrai, les hommes n'en acquirent
pas la comprhension, ni avant de l'avoir entendu, ni une fois qu'ils
l'ont entendu. Car bien que tout devienne selon ce Logos - ci, ils sont
pareils des inexpriments, mme s'ils ont fait l'exprience et des
paroles et des ouvres... Mais bien que le Logos soit universel, les
gens du commun (la foule) vivent comme s'ils avaient une pense
particulire. Le Logos avec qui pourtant ils ont le plus constant
rapport, avec lui ils sont en dsaccord et ce que tous les jours ils
rencontrent, cela leur parat tranger.
305
306
308
309
Dng bin ha, c th sinh ra mun mun, ngn ngn bin thin, bin
ng; l mt thc th bin o mun ngn, nhng sau trc vn thy chung
nh nht nh vng Dch: m bin Dng, Dng bin m, tun hon,
phn phc...
2. Quan nim Thi Cc vi quan nim ca cc nh Huyn hc u
v Teilhard de Chardin
Quan nim Thi Cc ca Dch Kinh thc ra cng l quan nim ca
cc nh Huyn hc ng Ty, kim c. N khng c ph cp vo qun
chng, nhng ngc li, c nhng bc thng tr, thng nhn mi
ni mi i, bt phn o gio ch trng. Ta thy ch trng ny, ni cc
nh Huyn hc u chu thng c, cc thnh Paul, Jean[3], cc nh
Huyn hc B La Mn, Pht gio, Lo gio, cc tc gi Zohar v Kaballe
v.v.. v gn y c Teilhard de Chardin lm sng ng li. Ch
trng ny i khi nh sau:
*Tri t vn vt chng qua l thin hnh, vn trng ca mt thc th
duy nht, ca Tuyt i Th.
*Tuyt i Th ny l hin thn ca Thng siu vit bt kh t
ngh.
*Tuyt i Th ny mi ni mi i u ku bng mt danh hiu,
hoc l o, l Chn Tm, l Thi Cc, l Logos. Tuyt i Th ny l
mt Thc th duy nht bao qut c hai phng din tinh thn, vt cht[4]
Teilhard gi Tuyt i Th ny l Nguyn Th v tr. Nguyn Th
ny c hai phng din vt cht v tinh thn.
310
Nht th y sinh xut qun sinh; qun sinh li qui hng tin ha v
nht th [5]
Nht tin ra vn, ri vn li qui v nht, theo nhp iu ca thi gian.
Cho nn trong tri t, u u cng trn y l bin dch. S bin dch
theo hai chiu hng: mt l phn tn o thi; hai l sc tch tin ti
tinh hoa, tr v Nguyn bn [6]
Tm li, n , Trung Hoa v Nht Bn u quan nim v tr l Nht
Th, v cn nguyn v tr l Thi Cc duy nht. Quan nim ny ch trng
Vn Hu u c ng mt Bn Th nh nhau. Mun lnh hi Chn l ny,
tu gic cn c khi ng; mun c khi ng cn tn cng phu, tim
tm suy cu, ni quan qun chiu [7]
V nhn chn rng: V tr = Thi Cc, quan nim ny coi Thi Cc l
Ton th, ton bch, cn vn vt chng qua l phn b, phn th ca Thi
Cc.
Quan nim ny thc l mt quan nim siu vit v Thng . N
va l nn tng, va tr thnh mc ch tu luyn ca cc bc Thnh Hin
xa nay.
Mc ch y l t b tiu tit, phn b, t t, a
phng, thi gian, giai on, thin kin t ti chn l ton bch,
i ng...
B. Hu qu lun l
Thi Cc l ton th v tr; Vn Hu l phn th Thi Cc. T quan
nim vn vt nht th ny cc Trit gia suy din ra nhim v bc i i vi
311
313
314
315
316
[6] Au lien d'opposer deux termes matires et esprit, il faut opposer deux
directions l'une qui descend vers la poussire du multiple et se perd
ainsi dans le nant, l'autre qui s'lve avec toute la nature vers des
types d'union plus complexes et mieux centrs... Jean Onimus Teilhard de Chardin (Plon), p. 84.
[7] LInde, la Chine et la Japon ont en commun un principe unique sur
lequel repose leur science et leur philosophie...
Ce Principe affirme l'identit d'essence de tous les tres et de toutes
choses. Pour saisir cette vrit, il faut une ouverture de la conscience
suprieure de l'homme, ouverture qui ne peut d'obtenir que par l'effort
personnel et l'analyse de soi mme. Robert Lasserre - Etranges
, , . ,
. Qui Nguyn Trc Ch, quyn Trung, trang
360.
[10] o vi Thi Cc . T v Lng, TQTHS, tam thin
thng, trang 14.
[11] Hu vt Tin Thin a
Nng vi vn tng ch
Bt trc t thi iu
. , ,
. , . Qui Nguyn Trc
319
321
322
PHP NG
* Nature Naturans (L Nng Sinh) [4]
* Matrice matrielle (Cn Nguyn)
* Racine (Cn Bn)
* Prana (Thn Kh)
* Purushattama
* Suprme Purusha (Chn Nhn)
* Alaya
* Avalokileshvara
* Padmapani
* Psych (Tm)
* Anima Mundi (Thin a Chi Tm)
* Christ
* me Universelle (V Tr Tm)
* Monade (Nguyn Th)
* Purusha lHomme (Chn Nhn)
* Chrestos, Homme Divin (Chn Nhn)
* Sagesse (Tu, Gic, v.v.. ) [5]
325
CH THCH
[1] Cc danh t trn trch trong C.G. Jung Psychology and Alchemy
on. The Prima Matria t trang 304 n 331.
[2] Cc s Rp l s trang trong quyn W.T. Stace, Mysticism and
Philosophy .
[3] Cc danh t trn y trch trong W.T. Stace. Mysticism and
329
Ni hu Khm Ly tinh.
330
Hu c trng sinh bt t cn .
331
[15]To ha v Cn
m Dng hu Bn Nguyn
Gi ta chn din x
Ph t bt tng truyn
Aitareya Upanishad.
B.A.V
Paris
1934
332
BRIH.
CH.U.
nt
Chandogya Upanishad. CHAND Traduction E.
Maitri Upanishad.
1948
T.N.H.A.
Tng Nguyn Hc n
T.Q.T.H.S.
T.M.K.C.
A. PHP VN
Etranges Pouvoirs Robert Lasserre
Heraclite Shri Aurobindo
Hraclite et la Philosophie Kostas Alexos
Instant et Cause Lilian Silburn
La Bible de Jrusalem
La Mdecine Chinoise
La Sainte Bible Crampon
333
i ng Chn Kinh
o D Lc o H T
o c Kinh Lo t
ng Huyn Linh Bo nh Quan Kinh
Ging o Tinh Hoa Lc Vn o T
Hunh nh Kinh gii Lu nht Minh
Liu dng in Vn p Thin
Nhp Dc Knh
Sao Kiu ng Chng
Thi Cc Quyn Bng Thuyt
Trung Dung
Trung Dung Hoc Vn Chu Hi
Trung quc Trit Hc S Phng Hu Lan
Trung quc Trit Hc S T v Lng
Tu Chn Bt T Phng
Tng Ngn Ph Nghi
Xng o Chn Ngn
D. HN VIT
Qui Nguyn Trc Ch thiu Lng (dch)
E. VIT VN
335
336
Phn 5: H
Chng 1. Xut x
Bt k quyn Kinh Dch no cng c hnh v H ni u sch, nh vy
chng minh H c lin quan mt thit n Kinh Dch.
Nhng n khi gii thch H , th thng cc tc gi gii thch mt cch s
lc phin din, nn rt cuc ngi c khng nhn thc c nhng ngha l su
xa ca H . C hai li gii thch H :
Mt l li hc ng, khoa c. l ng li Nho gia chn.
Hai l li siu hnh, o gio, l ng li o gia theo.
Gii thch theo li hc ng, mi u xem ra c v chnh thng, l s nhng
cui cng chng gip ta thm kin thc l bao. Gii thch theo li siu hnh, o gio,
mi u tng nh khng c chnh thng, nhng thc ra gip ta tho g c
nhng then cht, phanh phui c nhng huyn vi ca H .
Mun tm li gii thch vn hc, ta ch vic c:
Dch Kinh i Ton,
Dch Kinh Th Ch,
Dch Kinh c Bn v.v..
Mun tm li gii thch siu hnh, o gio, ta phi c:
Chu Dch Xin Chn (Lu Nht Minh),
Tinh Hoa Lc (Vn o T),
Tham ng Kh (Ngy B Dng).
337
XUT X CA H
Tc truyn, i vua Phc Hi c con Long m hin ra ni sng Mnh H, trn
lng c mang mt hnh , v vy gi l H . [1]
Chng 2. Cu to ca H
338
B. Hu Thin m Ng Hnh
339
Chng 3. i cng
340
342
CH THCH
[1] Thi Cc chi tin, m dng h Dng, Thi Cc chi hu, Dng thng h m.
, . i ng Chn Kinh , trang 19.
[2] D k ni gi vi ch, nhi ti ngoi gi thnh chi d.
. Dch Kinh i Ton, trang 19.
[3] Cf. Dch Kinh c Bn , trang 1, chng thuyt. H T thng, chng 8,
trang 99.
[4] Hai chiu, hai mt y c th hin bng hai quan nim sau y: mt l ngoi
cnh, hnh hi, h tr ni gii tinh thn, hai l tm thn n l cho hnh hi,
ngoi cnh.
a. C hu vi v chi cung, hnh ni thn chi tht.
. Ch Chn Ng Lc , trang 2
343
Chng 4. H vi khoa s hc
Cc Trit gia i Tng cho rng: H hnh trn tng trng cho thin tng,
cho tinh t.[1] V vy cc s trong H c th dng cho lch s. Theo Chu T:
S 1, 2 dng phn m Dng, Cng Nhu.
S 5, 6 dng lm lch s.
S 9, 10 dng nh chu k thng nhun. [2]
Nh vy, Chu T cp n 3 vn :
1. Vn Nht Th Lng Din ca v tr
Theo Chu T, s 1 v 2 tng trng cho Dng v m tc l hai chiu hai mt
ca v tr. V tr lun bin thin theo hai chiu khc nhau, nht phc nht khi, nht
tiu nht tc, nh vy bin ha s v cng tn.
Nu v tr ch bin ha theo mt chiu th th no cng c lc tn th.
344
346
347
on cng vi 4:
4, 7, 10, 16, 28, 52, 100, 196, 388.
on chia cho 10:
0, 4, 0, 7, 1, 1, 6, 2, 8, 5, 2, 10, 19, 6, 38, 8.
Ta c: [14]
Tn cc hnh tinh
theo khoa hc
Thy tinh
Mercury
0,4
0,3871
Kim tinh
Venus
0,7
0,723
Tri t
Terre
Ha tinh
Mars
1,6
1,523
Crs
Crs
2,8
2,77
Mc tinh
Jupiter
5,2
5,202
Th tinh
Sature
10
9,554
Thin vng
Uranus
19,6
19,21
Neptune
38,8
30,10
tinh
Hi vng tinh
4. T Tng v V tr vn vt
H dng cc con s 1, 2, 3, 4 ch c cu vn vt 6, 7, 8, 9 ch s bin
thin ca vn vt.
Theo cc nh Huyn Hc u Chu th T Tng ch l bin thi ca mt thc
th duy nht. [15]
348
Nhng ch Do Thi y l:
Yod
Yod - He
Yod - He -Vau
Yod - He Vau - He [16]
Vit thnh vng trn ta c:
349
CH THCH
[1] Thiu t vit: Vin gi tinh d, lch k chi s k triu th h. :
, . Dch Kinh i Ton , trang 17.
[2] Dch Kinh i Ton , trang 17.
[3] La deuxime loi, celle de Carnot-Clausius permettait de comparer l'coulement de
l'nergie dans l'Univers celui d'un fleuve dont le courant descend le plus
aisment du monde, mais qu'il est plus difficile de remonter. Pierre
Rousseau, Histoire de la Science , p. 594.
[4] Thorie de relativit.
[5] Principe d'intterminisme de Heisenberg.
[6] L'quation de Dirac pour la matire se trouve compltement rversible.
Lecomte du Noy - L'homme devant la Science p. 109.
[7] Associer, dans tous les cas, l'onde la particule, qu'il s'agisse de la lumire ou de
la matire, telle fut l'ide gniale qui guida l'illustre savant (Louis de Broglie) et
l'amena en quatre ans, mettre debout la mcanique ondulatoire... La
physique tait unifie, il n'y avait plus dsormais qu'un seul code rgissant
l'univers, qu'une seule entit lmentaire dans la nature, entit double face,
qu'il tait tantt commode de baptiser onde tantt plus commode de baptiser
particule. Pierre Rousseau, Histoire de la Science - page 777.
350
351
352
Bt Qui
Thi Cc
= 5 + 10
Lng Nghi
= a) Dng Nghi: 1 + 3 + 7 + 9 = 20
b) m Nghi:
2 + 4 + 6 + 8 = 20
T Tng
= 1 + 6; 2 + 7; 3 + 8; 4 + 9
Bt Qui
= 7, 2, 8, 3, 6, 1, 9, 4
2
83
oi 2
49
4 Tn
Ly 8
9 Khm
Chn 3
1 Cn
6
Khn
83
5/10
49
83
27
354
9
4
1
Th l Kim Ha i ngi, v chiu vn dng ca Lc Th s theo chiu Ng
Hnh tng khc.
355
Trong H tng n nhiu b quyt siu hnh, nhiu vn trit l, nhn sinh,
o gio.
Chng ta s ln lt kho cu t nhiu vn then cht sau y:
1/. Trung Cung, Trung im hay Bn Th V tr.
2/. Chu Vi hay l Vn Hu vi Nguyn L Din Dch Tun Hon.
3/. Quan nim m Dng, hay Nht Th Lng Din.
4/. Nguyn tc sinh thnh hay l s cng tc ca m Dng, ca tinh thn vt
cht, thc hin i cng ca v tr.
5/. Cc hnh thi hay cc tng lp con ngi theo H .
6/. Quan nim Thin Nhn Tng D theo H .
7/. To ha Qui Trung Chi Diu theo H .
356
Thi Cc
trong Dch
Ng trong Lc Th
Ng thp trong H .
Theo cng khun mu y cc khoa Thin vn, a l, Nhn sinh cng ch
trng:
1. Trung tm tri l Thin Khu [3], Thin Cc, Bc Cc hay T Vi cung [4].
Trung im t theo quan nim Trung Hoa l ni Cn Ln [5].
Trung im trong con ngi l: N Hon Cung, Cn Ln, Cc Thn hay Thin
Cc v.v.. [6]
357
358
C nhn dng Trung Cung, Trung im tng trng cho Thi Cc, cho Bn
Th ca v tr l mt s kin hin nhin c minh chng chng nhng bng H
, m cn bng Lc Th, v cc bn ca Dch.
Cao tng Diu H vit:
c Trung, l ht li thi.
Thin nhin, Bn th t tri l Trung.
i ng Chn Kinh cn ghi: Tm cn bn phi tm ni Thi Cc [10]
Hiu c ng thp ca H tc l i su vo lng su mun vt, tm ra vi
diu ca Cn Khn, hay Ngc Chu ca To Ha.
Nam
Ha
ng
Mc Th
Kim Ty
Thy
Bc
Nhn vo bn ny ta thy hnh ch thp:
Trong Thy Ha chng i nhau nh di vi trn, nh Nam vi Bc, Kim
Mc chng i nhau nh T vi Hu, nh ng vi Ty. Tc l trong s bin Dch c
tung honh thun nghch, phi c th i thnh tri, di c th o ln trn.
Trong tri t, v trong x hi ta cng thy y nhng hin tng i i, phn
phc: ng m sng, th Ty ti; Bc lm t, Nam lm bin; c lc c nhn c
trng, c khi on th c trng; c thi, vua l trng, c thi, dn mi qu; c ni
tinh thn c sng thng, c ch vt cht c suy tn; tt c u ty ni, ty
thi.
L thun nghch (Tng), i i (Thc ) ca H
c tng trng bng hai cp mu thun:
Kim
Mc
Thy Ha
v c Dch kinh tng trng bng:
28 cp qu phn phc (Tng)
4 cp qu i i (Thc) [12]
360
361
362
363
lun lun theo nh lut m Dng. Khoa hc ngy nay chp nhn quan im ny
khi cho rng:
Thi gian l chiu kch th t ca khng gian.
Tinh thn l bin th ca vt cht, vt cht l bin th ca tinh thn v.v..
Tm li khng c g c th hot ng ring r m lun lun phi da dn vo
nhau.
364
A- Du Hn (Dng)
B- Qu Phch (m)
365
Theo ti liu ca Lu Nht Minh, trong quyn Chu Dch Xin Chn, v quan
nim cc nh Huyn Hc u Chu, ta p dng li phn chia con ngi theo phng
thc Ng Hnh, T Tng nh sau:
366
367
Ngi c:
1) Ng Nguyn:
1) Ng Vt:
a - Nguyn tnh
a - Du hn
b - Nguyn thn
b - Thc thn
c - Nguyn tnh
c - Qu phch
d - Nguyn tinh
d - Trc tinh
e - Nguyn kh
e - Vng
2) Ng c:
2) Ng Tc:
a - Nhn
a - H
b - Ngha
b - Lc
c - L
c - N
d - Tr
d - Ai
e - Tn [31]
e - Dc
368
nhng k thc ch theo nh lut m Dng, theo hai chiu hng ngoi, hng ni;
Vng Lai theo nh lut tun hon, nn khi ht chu k li tr v Nguyn Bn. [38]
Lo t cng cao Nguyn l y:
o c Kinh vit:
ln trn ht mi nh tng [53], chi ly, phin tp, phi bit thu nhip vn th, qui nht
bn.
Ngi xa gi th l:
Hon tinh b no
Tam hoa t nh
Ng kh triu Nguyn [57]
hay:
T dc bt t tu Cn Ln [58]
Qui Trung tm li l:
em nga , qui v thn tht [59]
Bt vn tm, gi chc ng phng. [60]
Tm, Thn, Hn, Phch, qui trung. [61]
Ni theo t ng Cng gio tc l mun sng kt hp vi Thng , phi knh
mn Thng ht lng, ht sc tm thn. [62]
Hiu c ngha Trung Cung, bit c b quyt To Ha Qui Trung Chi
Diu, con ngi mi c th tm ra c a v sang c ca mnh [63] m nh Mnh
con ngi l sng kt hp vi Thng . [64]
CH THCH
[1] Vn vt tc ng hnh chi t d. . m Ph Kinh S , trang
2.
[2] Phng chi tc di lc hp, quyn chi tc thoi tng mt.
. Trung Dung Ta.
[3] C nhn s xng ch thin khu bt ng. Hin i o Gia Tu Luyn Bo
in , trang 113.
375
376
377
[25] According to Galen, the natural spirit, the product of nutrition, passed from the
liver and the gut to the heart and were there modified by the material from the
lungs. A portion of the resultant product, known as the vital spirits was passed
to the head. Here within the rich collection of blood vessels at the base of the
brain, a watery distillate was recovered and mixed with air and supposedly
entered the cranial cavity through the porous base of the skull above the nose.
The psychic pneuma was then collected and circulated in the chambers of the
brain.
By the fourth century A.D. this ingenious Galenic conception of the circulation
of psychic pneumawithin the chambers of the brain had been much modified.
Saint Augustin (A.D. 354 - 430) among others held that the three ventricles of
the brain contained psychic pneuma with special qualities. Indeed some of the
Aristotelian faculties were identified with the watery contents of the respective
chambers but not, with the substance of the brain...
Cf. Lyman Bryson, An Outline of Man's Knowledge of the Modern World , page
44.
[26] Thin nhn tng ng chi l b Xun Thu... .
379
Dch cu 53: ng ni: Xanh kia xa lc: bt k cng vic g d cng hay t, t
tri u hay bit; ng ni: bung kn c th la i c. Bt k mt nim g
hoc t hoc chnh, u c qu thn ph phn.
[29] Ne savez-vous pas que vous tes un temple de Dieu, et que l'Esprit de Dieu
habite en vous? Si quelqu'un dtruit le temple de Dieu, celui-l, Dieu le
dtruira. Car le temple de Dieu est sacr, et ce temple c'est vous. -- I
Corinthiens 3, 16, 17.
...Ou bien ne savez-vous pas que votre corps est un temple du Saint-Esprit,
qui est en vous et que vous tenez de Dieu? Et que vous ne vous appartenez
pas? Vous avez t bel et bien rachets! Glorifiez donc Dieu et le portez dans
votre corps. --I Corinthiens 6, 19, 20.
...In short, many see in the story of Solomon's Temple a symbolical
representation of Man as the temple of God, with its Holy of Holies deep
seated in the center of the human heart. -- Mackey's RevisedEncyclopedia of
380
381
[44] Cn bn nguyn do Trung. (Cu k cn bn, tht do trung, kin h ngoi gi,
bn h ni. Chiu h dng gi, do h th d). .
. . . i ng Chn Kinh,
trang 19.
[45] Thc To ha gi, tt Chn Th trung cu cn yn. ,
. Nhp Dc Knh 4b.
[46] ... Le monde, pris dans son universalit, n'mane pas immdiatement de Dieu.
Ce qui mane de Dieu, c'est un Etre unique, qui est le Principe de toutes les
cratures. C'est une intelligence spare, c'est--dire une substance qui existe
par soi, qui est exempte de toute multiplicit, qui se conat et connat son
principe (Averros). Illan de Casa, La Religion Essentielle , p. 122.
[47] For fifteen was a sacred number among the Orientals, because the letters of the
holy name Jah jy were, in there numerical value, equivalent to fifteen, and
hence a figure in which the nine digits were so disposed as to make fifteen
either way when added together perpendicularly, horizontally, or diagonally,
constituted one of their most sacred talismans. Mackey's Revised
Encyclopedia of Freemasonry,Vol. II, p. 1109.
...Thus in Hebrew, the name of God, Jah jy is equivalent to 15, because y =10
and j = 5 and 15 thus become a sacred number. Ib. p. 722.
[48] Tng trng Nam Phng, Ha, Xch.
[49] Tng trng Bc Phng, Thy, Hc.
[50] Tng trng ng Phng, Mc, Thanh.
[51] Tng trng Ty Phng, Kim, Bch.
[52] Dung hp vi nht, thng qun v gin, d o vi th, nhi hn phch cu ha, t
i giai khng. Tht kh v tr Trm tch chn thnh. Qun thng V Cc.
, , , , , ,
, . i ng Chn Kinh , trang 23.
382
THIUhttp://nhantu.net/DichHoc/DICHKINHYEUCHI/DKYC507.htm (Phn 7)
Phn 5: H
Bt
S, vn d o, o ti thng,
H, Lc huyn vi ti chnh trung
Lun chuyn, tun hon quan trc cc,
Bin thin thng ging, h tm cung
Cn chi, Bn mt minh oan ch,
T tn, hin vi thc thy chung
Tri ch tc nhin tri gii thot
Pht, Tin bt qu c Hon Trung. [1]
(Nhn t chuyt )
384
385
Phn 6:LC TH
Chng 1. Xut x ca Lc Th
Lc Th c mt tm nh hng rt ln lao trong mi lnh vc t tng, chnh tr,
o gio Trung Hoa, v vy cn c kho st cho tng tn.
Theo Kinh Th, sau khi tr thy thnh cng, Vua V c Tri ban cho Hng
Phm Cu Tr, tc l php tc cai tr x hi, v nh ch nhn lun.[1]
Tc truyn Tri cho thn qui hin ln sng Lc, mang trn lng mt hnh v.
Vua V nhn y lm ra Hng Phm vi s cng tc sau ny ca C t. [2]
Sch Chnh Ngha Xun Thu V ghi:
386
CH THCH
[1] V ni t hng, Thin ni tch V Hng Phm Cu Tr; di lun du t.
. Th Kinh Hng Phm,
tit 2. Sraphin Couvreur, Les Annales de la Chine , page 196.
[2] H T truyn vit: H xut , Lc xut Th; thnh nhn tc chi.
: , , . Chu Dch i Ton , Chng
Thuyt, trang 17a.
[3] Chnh ngha Xun Thu v vit: H d thng Kin xut thin bo; Lc d
lu Khn th a ph.
. Uyn Gim Loi Hm , Quyn 3, trang 3,366, Mc Chu
Dch III.
[4] H d Lc Th tng vi kinh v, Bt qui, Cu chng tng vi biu
l. , . Chu Dch i
Chng 2. Cu to ca Lc Th
Lc Th c cu to nh sau:
387
388
(b)
(Ta c: Th sinh Kim; Kim sinh Thy; Thy sinh Mc; Mc sinh Ha;
Ha sinh Th.)
389
Chng 3. i cng
391
392
393
Ngoi tm im ra, H v Lc Th u c:
Dng s: 1 + 3 + 7 + 9 = 20
m s: 2 + 4 + 6 + 8 = 20
Tng cng u l 20
Nh vy l m Dng qun bnh.
Lc Th xa n nay vn l mt ci g huyn vi, b n. C nhiu li ct ngha
Lc Th; nng c, su c ty theo trnh , ty theo tm trng ca mi ngi.
Thi Nguyn nh gii rng: 9 s Lc Th tng trng cho cc b phn ca
thn qui.
ng vit:
S cu cung l:
i chn, p mt
T ba, hu by
Hai, bn lm vai
Su, tm lm chn
S nm gia
Tng hnh lng ra. [8]
Cng thy c ca rng:
Ti cu l nht
T tam hu tht
394
Nh t vi kin
Bt lc vi tc
Ng thp c trung
vu Khn cc.
C l ch l phng php gip ta nh phng v cc s trong Lc Th, ch
cha gii thch c chi v Lc Th.
Mt nh bnh gii Hunh nh Kinh cho rng s 5 trung im l Thi Cc,
Thi Nht, 8 s bn ngoi l Bt Qui. Tt c hp thnh Cu Cung.
Hi trn, ta c th gii Lc Th nh sau:
S ng l Thi Cc. [9] Cn 8 s bn ngoi tng trng cho Bt Qui tc l
Vn Tng Qun Sinh, l th gii hin tng, hin hu.
S thay bc, i ngi gia hai cp s 9/4 (Kim) v 7/2 (Ha), gy nn th bt
qun bnh, m khi mt th qun bnh, chc chn bin thin chuyn ng s pht
sinh. l mt nh lut khoa hc. [10]
Kim Ha i ngi gy nn in o chuyn vn, ct l d on luyn mun vt
cho nn tinh ton, rng Kim rn, m Ha luyn. [11] m Dng tng khc
ct gy nn bin thin.
Lc Th vi s o in, dch v ca Kim, Ha,
s tng khc ca m Dng l phn nh chn thc v th gii hu hnh
chng ta, mt th gii y o in, bin ha. Y thc nh Ha cng c dng
nghch cnh pht huy tim nng, tim lc ca v tr, cng nh ca con ngi,
vn vt v con ngi cng ngy cng tr nn tinh thun, cao khit.
395
396
CH THCH
[1] Tuy nhin cc hc gi thng cho rng H , Lc Th khng c lin
lc gc gc g vi nhau.
[2] Ngi xa gi th l Kim (9/4) c ha (7/2) v. Ha (7/2) c Kim (9/4) v.
Chu Dch Xin Chn, trang 3b. Hay ni vn v l: Kim tha Ha v,
Ha nhp Kim hng. Chu Dch i Ton , trang 27a.
[3] ... H chi s ng thp hu ng...Lc th chi s, t thp hu ng...
tng hp qut vi nht bch chi s, vn vt vn tng, ch vi, ch i
chi s, qun cng th h. ...
... , , , ,
. Nhim ng Thu - m Dng Ng Hnh .
[4] Ngc Trai H th vit: Tam ng gi: Th chi nht, lc giai ti Bc;
tam bt giai ti ng; Ng gi ti trung. Tam gi chi v s giai ng d.
Nh d gi: chi nh tht ti Nam, nhi Th tc nh tht ti Ty; chi
t cu ti Ty, nhi Th tc t, cu ti Nam. Nh gi chi v s giai d
d. : : , ; ;
. . : ,
; , .
. Chu Dch i Ton , trang 20b.
[5] Ci Dng bt kh dch, nhi m kh dch... .
2 + 8 = 10
3 + 7 = 10;
4 + 6 = 10
Cu cung chi s
Ti cu l nht
T tam hu tht
Nh t vi khin
Lc bt vi tc,
Ng c trung ng
Qui bi chi tng d.
398
399
400
Chu
thin
thin
Thng Qun
Ho
thin
thin
thin
Bin
Huyn
thin
thin
thin
[3]
2. Chia Trung Hoa thnh 9 chu
Chiu vo a , ta thy v tr cc min xa i khi nh sau: [4]
401
Khu
Khu dn
Ch
dn c
c
Vng
Dn c
X miu
cung
X miu
Khu
Khu dn
Triu
dn c
c
nh
402
(l 1
Minh
(l 1
khu
ng
khu
vc)
vc)
Thi
Thanh
tht
Tng
Dng
Thi
chng
miu
C
(l 1
Huyn
(l 1
khu
ng
khu
vc)
vc)
Trm
mu
mu
Cng
in
Trm
Trm
mu
mu
403
vy Trung im, Trung Cung tht l ti trng. Suy ra, th bt k trn tri, di t,
trong ngi, c bin thin, l phi c ch cht. Kinh Dch cho rng trn tri, di
t, trong ngi, ch cht huyn vi y ch c mt: l Thi Cc...
CH THCH
[1] Cu Phong Thi Th vit: H th vin nhi dng phng, Lc Th th
phng nhi dng vin. : ,
. Chu Dch i Ton , trang 18a.
Chng 5. Lc Th v Ton hc
406
5 x 5 = 25
hoc c:
7 x 7 = 49
407
9 x 9 = 81
27 x 27 = 529 v.v...
4 x 4 = 16
6 x 6 = 36
hoc c:
8 x 8 = 64
10 x 10 = 100 v.v...
Ma phng 5 x 5
15
14
18
10
22
14
12
20
24
11
10
11
21
13
17
13
16
23
15
19
12
16
25
408
S = 34
S = 65
Ma phng 6 x 6
1
35
33
32
12
28
27
11
25
24
17
15
16
20
19
13
23
21
22
14
18
30
26
10
29
31
34
36
S = 111
Ma phng 7 x 7
46
42
41
40
45
35
13
14
32
31
44
34
28
21
26
16
17
23
25
27
33
43
11
20
24
29
22
30
39
12
19
37
36
18
15
38
10
49
48
47
S = 175
Ma phng 8 x 8
409
63
62
59
58
56
10
11
53
52
14
15
49
48
18
19
45
44
22
23
41
25
39
38
28
29
35
34
32
33
31
30
36
37
27
26
40
24
42
43
21
20
46
47
17
16
50
51
13
12
54
55
57
60
61
64
S = 260
Ngi xa coi ma phng nh l linh ph v knh trng ma phng 9 nht.
Ngi Rp trng ma phng ny v tng s 9 l 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 0
= 45, m 45 l tr s ca ch Zahal (Th Tinh) trong ting Rp.
Nhng ngi Do Thi, chuyn kho sch Talmud, trng ma phng ny v s
15 l tr s ca ch JAH tc l Thng . [2]
Ngi ng trng ma phng ny v 5 v 15 u tng trng cho Thi Cc,
cho Tri. V vy m Lc Th hay ma phng 9 vn c coi l thn b.
Cc hc gi u Chu cho rng ma phng Lc Th c lin quan n ch Vn
v:
410
4 + 9 + 5 + 1 + 6 = 25
2 + 9 + 5 + 1 + 8 = 25
2 + 7 + 5 + 3 + 8 = 25
4 + 3 + 5 + 7 + 6 = 25
CH THCH
[1] Mackey's Revised Encyclopedia of Freemasonry . Vol. II, mc Magic, trang 611. W.S. Andrews, Magic squares and cubes cc trang 1, 2, 4, 13, 18, 20, 25, v.v...
[2] Mackey's Revised Encyclopedia of Freemasonry , Quyn II ni ch Magic trang
611.
[3] Cf. Marcel Granet, La Pense Chinoise , page 197.
Chng 6. Lc Th v chnh tr
411
4. Ng k
7. K nghi
2. Ng s
5. Hong cc 8. Th trng
3. Bt chnh
6. Tam c
9. Ng phc
413
CH THCH
[1] C hu ngn vit: Nhn v thy gim ng dn gim.
. Kinh Th , Tiu Co, tit 12.
416
417
418
Thn tr sng lng s gip con ngi phn bit d hay, tho g c tc ly,
khng cn m ui trong nhng th vui vt cht h ng, m ch yu chung nhng
lc th tinh thn cao thng.
Khi tm hn tr nn thanh khit, thot tc nh minh nguyt, thanh phong,
con ngi s uy nghi, trang trng, phong thi thn tin dn dn hin l ra. [2]
Khi l nghi trang trng, khi phong thi thn tin hin l ra, tm thn s tr
nn bnh thn, v nhng s gin hn s khng cn c hi pht sinh. Mi hnh vi c
ch con ngi nht nht s hp ngha l. [3]
i sng khi khun theo ngha l, con ngi s tr nn nhn c, hon
thin. [4] nhn c hon thin, nhn dc s tiu ma v con ngi s tr v
Trung Cung, phi hp cng Thi Cc, cng Thng .
l l Phn Bn, Qui Nguyn v cc lp lang, tun t tu thn, tin c m
cc o gia suy din ra t Lc Th.
Cc ngi m t s din tin ca cng trnh Khc k phc l, Qui Nguyn Phn
Bn bng bn Lc Th vi cc li ch thch sau y:
419
CH THCH
[1] Th Tn nht phc, Mu Th pht hin, ni hu ch t, vn duyn giai
khng, ch l cu tc. Tc bt ai nhi sinh tr. Th Mu Th khc Qu
Thy, nhi Thy phn Dng h. , , ,
, . . , . Chu
420
Chn, Lc Th.
[4] Ngha bt qu thin, thng quyn t bin, tun qui o c, tc h Thin
nhi tng Nhn. Ngha trung sinh Nhn th Canh Kim khc t Mc, nhi
Kim phn Dng h. , , , .
, . Chu Dch Xin Chn , Lc
Th.
421
CH THCH
[1] For fifteen was a sacred number among the Orientals, because the
letters of the holy name Jah jy were in their numerical value equivalent
422
to fifteen, and hence a figure in which the nine digits were so disposed
as to make fifteen either way when added together perpendicularly,
horizontally, or diagonaly, constitute one of their most sacred
talismans. Mackey's Revised Encyclopedia of FreeMasonry, Vol. II
. Ni ch Winding, page 1,109.
[2] Le plus ancien type de jardin est arriv jusqu'en Perse, mais il venait de
trs loin: c'est le jardin chinois. Il consiste essentiellement en une
perspective plongeante que la Chine a tudie avec beaucoup de
pntration. Le matre du jardin est assis sur une terrasse devant un
lac qui porte le nom de l'eau de l'ternelle aurore au millieu duquel
s'lve une le inaccessible qui s'appelle La Sainte Montagne des
mille batitudes. Cette le est plante de pins, en signe de longvit
et elle a la forme d'une tortue car cet animal singulier reprsente dans
la lgende chinoise celui qui est sorti le premier de l'ocan pour
enseigner la science aux hommes au moyen d'un carr magique
inscrit sur son dos par les ranges des pins. Ren Grousset, Henri
Mass, L'me de l'Iran, page 95 - 96.
[3] De plus il est assez amusant de remarquer que le chiffre 5 est situ au
milieu; or le 5 a toujours beaucoup intress les Chinois, et l'Islam et
les Persans aussi d'ailleurs. Nous savons quel rle important il a jou
pour les gnostiques schiites... Ib p. 96.
423
Suy ra:
1. V tr c tn (chiu m) c t (chiu Dng)
2. Vn vt c thng (chiu Dng) c ging (chiu m) c hy hoi ri li c
ti sinh (chiu Dng).
424
425
L lng thay, t ngn xa, cc bc Thnh Hin nhn thy hai chiu hng
ca v tr, m mi n th k 20 ny cc Khoa Hc Gia mi dn dn nhn nhn ra
c Chn l ny.
Thc vy, sut th k 19, cc nh Khoa Hc vn inh ninh rng v tr ch c
mt chiu hng tin ha, v chiu hng tin ha ny c chi phi bi nguyn l
Carnot-Clausius.
Theo nguyn l ny th v tr ch tin theo c mt chiu duy nht l chiu suy
gim ph tn ca nng lc v ca tinh thn, dn d i n ch suy vong, l, tnh
lng. [1] Lecomte du Noy l mt trong nhng nh Khoa Hc gn y trc
gic c hai chiu, hai hng ca v tr.
Trong Quyn Con Ngi Trc Khoa Hc (L'homme devant la Science) v
quyn Tng Lai Tinh Thn (L'avenir de l'Esprit) ng c chng minh rng Nguyn
l Carnot khng hon ton chi phi c cc hin tng sinh l. ng ch trng rng
v tr phi c hai chiu, hai hng, bin dch, tin ha.
Mt chiu bin ha theo cc nh lut vt cht, theo nguyn l Carnot, mt
ngy mt tin ti bt ng, l, ti tm, lnh lo, hn lon.
Mt chiu tin ha theo cc nh lut tinh thn, mt ngy mt tin ti tinh vi, k
o linh ng, sng ti, p , ha hp. Khi tinh thn tin ti tinh hoa tuyt diu, th
vt cht s tin ti giai on hn lon trit tiu.[2]
. Y Normand cng ch trng rng v tr bin ha khng th theo mt chiu,
mt hng.
Mt chiu hng ri ra s b tc, phi c hai hay nhiu chiu hng th chuyn
dch mi linh ng c.[3] Ta c th ni c rng hai chiu, hai hng bin ha
426
CH THCH
[1] Rappelons que le Principe de Carnot traduit la tendance le l'nergie se
dgrader ou se dissiper, ce qui entrane une augmentation de
l'entropie, c'est dire de l'extension spatiale de l'nergie au cours de
ses transformations. Andr Lamouche, La Destine Humaine, page
49, note 16.
... L'nergie se dgrade et l'univers tend vers l'immobilit.
... C'est cette marche sens unique toujours dans le sens de
dgradation, qui justifie le nom de principe d'volution par lequel on
dsigne souvent le second principe de Carnot. Ib. page 95.
[2] Ainsi la marche de l'univers physique dans la direction d'un chaos inerte
et du nant sera compense par la progression parallle d'un univers
impondrable, celui de l'Esprit dont l'ordre et la perfection natraient
des cendres du monde matriel. L'homme devant la Science -
428
Hn vn:
429
430
Phn 7: M DNG
Chng 1. Lai lch
1. Nh hc gi Marcel Granet, trong quyn La Civilisation Chinoise , cho
rng: theo truyn thng Trung Hoa, th hai ch m Dng c l c cc nh
Thin Vn Hc Trung Hoa u tin to ra. [1]
Nu vy th quan nim m Dng c t nht l t thi vua Nghiu (2357 2255) v trong kinh Th, thin Nghiu in, ta thy cp n my nh Thin Vn
Hc nh Hi Ha, Hi Trng, Hi Thc. [2]
2. ng M. Maspro th cho rng tc gi H T sng to ra quan nim m
Dng. [3]
3. Nhng nu ta chp nhn rng Phc Hi (2852 - 2737) l ngi u tin
lp ra Bt Qui, th ta thy ngay rng quan nim m Dng c pht sinh t khi
nc Trung Hoa mi c vn, cha c t, ngha l t khi cn dng vch thay ch, tc
l vo khong 2852 trc Cng nguyn, v ngay khi y ta thy:
Kho kinh Th ta thy hai ch m Dng c dng lin nhau trong thin Chu
Quan. Thin ny c chtip l m Dng, v cho rng cng vic iu ha m
Dng (iu ha tri t) l cng vic quan T tng. [4]
5. Kho Kinh Thi, ta thy: m thng ch Tri ti hoc c my, hay ch khut,
ch kn.[5] Dng thng ch mt tri, ch sng, hoc mu sc rc r, hoc thng
10, hoc pha Nam ca ni, pha Bc ca Sng. [6]
431
Tng k m Dng,
Quan k lu tuyn. [7]
(Xem ch rm, ch sng; Xem ging nc, ging sng...)
6. Kho Kinh Dch ta thy H T v Thuyt Qui nhiu ln cp n m
Dng, nhng khng gii thch cn k. Trong H T ta thy nhng cu:
CH THCH
[1] Cf. Marcel Granet, La Civilisation Chinoise, chap. Le Yin et le Yang. p.
116.
[2] Cf. James Legge, The Shoo King , The Canon of Yaou, p. 18, 19.
[3] Cf. Marcel Granet, La Civilisatin Chinoise , p. 117, note 1.
[4] Lp Thi s, Thi ph, Thi bo. T duy tam cng. Lun o, kinh bang,
tip l m Dng. , , . . , ,
. Kinh Th, Chu Quan, on 5.
[5] Cf. The Chinese Classics , The Shoo King, index p. 776.
[6] Ib. p. 777.
[7] Cf. Kinh Thi, i Nh, Chng Dn, Cng Lu Vi, 5.
[8] Phc Hi d tin, bt tri nh h chim kho, ch Phc Hi tng m Dng
lng c hoch qui th nhn. , ,
. Dch Kinh i Ton, trang 73a.
[9] Marcel Granet, La Pense Chinoise , pages 116, 117.
Chng 2. m Dng v V Cc, Thi Cc
433
435
Chn Nh
Vn Tng
Bn Th
Vn Php
(Ralit, tre)
(Manifestation, Phnomnes)
(tres)
(Natura Naturans)
(Natura naturata)
1/ Bn th
2/ Tim th
2/ Hin th
3/ Vin gic
3/ M vng
4/ Nit bn
4/ Kh hi, Sinh t
5/ Nht nht, Nh nh
5/ Vn hnh,Vn php
6/ Chn tm
6/ Vng tm
7/ V vi
7/ Hu vi
8/ V lu
8/ Hu lu
9/ V tr, v trc
9/ Chp trc
10/ Chn nh mn
12/ L
12/ S
13/ Ng
13/ V ng
14/ Thng
14/ V thng
15/ Tnh
15/ U
17/ Khng
17/ Sc
18/ B
18/ Phin no
19/ Ba lng
22/ Chn
22/ Gi v.v...
437
CH THCH
[1] Tu tri nht bn nng song cn, Thy tn thin nhi d vn tn.
, .Dch Kinh i Ton, trang 35b.
[2] C Thi Cc tt duy nht, tt tuyt i. .
Xem T V Lng, Trung Quc Trit hc S V, tam bin thng,
thp nht chng, trang 59.
[3] Nht m, nht Dng giao nhi thin chi dng tn chi h. Nht Nhu, nht
Cng giao nhi a chi dng tn chi h.
. . T V Lng, Trung Quc Trit
[7] Thin a nht nguyn nhi nht canh, nhin nguyn chi chung tc vi thn
chi thy. Chu nhi phc thy, vng phc v t... ,
. , . T V
Lng, Trung Quc Trit Hc S V, tam bin thng, ng
chng trang 61.
[8] L th nng sinh, kh th s sinh. Nng sinh gi sinh sinh bt cng, c kh
t nhin bt cng. . ,
. T V Lng, Trung Quc Trit Hc S , tam bin
thng, tht chng, trang 35.
[9] Nguyn ph t i bn v, ng un phi hu do khng khi vng, vng
thnh sc, sc t chn khng, th vng tng khng, khng hin vng,
vng sinh chng sc. K bi v sinh v ha, vnh vi hu ha hu sinh.
V sinh ha tc v ha v sinh, hu ha sinh c hu sinh hu ha.
, , , ,
, , . . .
, . Xem bi Trit l Nhn
440
Quan nim m Dng thot nhn th gin d, nhng cng suy kho cng thy
khc mc, kh khn.
Cho nn, mun hiu r m Dng, ta s kho cu m Dng di nhiu kha
cnh.
1. Ta c th coi m Dng khng phi l hai thc th ring r i lp, m ch
l hai chiu hai mt ca mt Thc th duy nht.
2. Ta cng c th coi m Dng nh hai thc th ring r c nhiu loi tc
dng trn nhau.
3. Ta c th kho m Dng trn phng din Tin Thin.
4. Ta c th kho m Dng trn phng din Hu Thin. Mi quan im, mi
kha cnh ni trn s cho ta nhng nhn nh khc nhau v m Dng.
441
Gn y bn pha tri ty, Teilhard de Chardin cng vit: Vt cht v tinh thn
khng phi l hai thc th, m l hai trng thi, hai phng din ca mt Bn Th v
tr, ty nh ta nhn theo chiu sinh, hay chiu dit, chiu tng, hay chiu gim. [3]
Trng Ti vit: Khng c Hai ng ra, thi Mt khng trnh hin, thi cng
dng ca Hai cng chng cn. Hai th l h v thc, ng v tnh, t v tn, thanh
v trc, nhng suy cho cng th cng l mt vy...Mt vt m hai th l Kh. Mt nn
l Thn, Hai nn l Bin ha. [4]C Hai th c Mt, y l Thi Cc vy... Mt vt l
hai th, y gi l Thi Cc ? [5]
Nh vy i vi Trng Ti, thi m Dng chnh l hai phng din ca mt
thc th duy nht. Chu lim Kh vit: V Cc ri Thi Cc. Thi Cc ng nn sinh
Dng, ng cc ri li tnh; tnh nn sinh m. Tnh cc ri li ng tr li. Mt ng,
mt tnh, lm cn c ln cho nhau; phn m, phn Dng, nn Lng Nghi lp
vy. [6]
Tm li, chng ta thy rng cc Trit gia Trung Hoa khng bao gi cho rng
m Dng l hai thc th ring bit thc s, m tri li c lin lc mt thit vi nhau,
ci n c th sinh ra ci kia, ci kia c th bin thnh ci n...
Dch Kinh rt trng m Dng. u Thng kinh hai qu Kin, Khn. u
H kinh hai qu Hm, Hng.
Kin, Khn Thng kinh cn tch ri nhau nh v, phn tn ti.
Nhng H kinh, thi Sn (Dng), Trch (m) ha hp nhau (Sn Trch
thng kh) thnh qu Hm; Phong (m), Li (Dng) tng cng ln nhau (Phong
Li tng bc) thnh qu Hng.
442
C m, khng th sn sinh,
443
446
Suy cho cng, th mun hiu v m Dng, phi hiu nh i i trong Tri
t.
i i l hai chiu, hai hng, hai cc, hai trng thi i nh, i lp nhau.
V tr ny c xy dng trn nn mng i i.
Ngay Tuyt i cng c i i l Tng i. Cho nn c Hng thi c Bin;
c khim khuyt tt th phi c vin mn; c Vt, th tt phi c Thn; c gian
lao th tt phi c hnh phc...
Th gii tng i chng ta ny d nhin l trn y nhng cp i i.
Chu Hi vit: ng Ty, trn di, lnh nng ngy m, sng cht u tng
phn li nhau, v sng i vi nhau. Trong Tri t, cha tng c vt no li khng
c ci ng sng i vi mnh. [7]
Nh tri sinh vt, khng th sinh mt mnh m, t l phi c Dng, khng th
sinh mt mnh Dng, t phi c m, y u l i i c. [8]
Nh vy, nu hiu nh m Dng i i cho rnh r, h bit mt, tt s
bit hai, bit c mt phng din, s suy ngc li, m tm ra phng din i i,
sau hp nht c hai phng din li, s tm ra c b mt thc ca vt th, ca
v tr cng nh ca con ngi...
447
448
449
Tinh thn th ngc li, cng nh cng thanh tao cng hng mnh, nhng theo
thi gian, tinh thn mt ngy mt tr nn phi pha, tn mn, cho ti mt cc
vo khong 40-45. Sau , nu nh bit tu luyn, tm thn s c c phc sinh, v
pht trin cho ti khi cht. Lc cht, chnh l lc tinh thn phi ln ti cc im tinh
hoa. V th m, khi mun k nim cc v Thnh Hin, ngi ta thng chn ngy cc
ngi vin tch, thnh o...
Xt lch s nhn loi, t khi c vn t, vn ha n nay, ta thy nhn loi tin
dn t nhng trng thi thn linh, n nhng trng thi vt cht.
Khi m sinh hot vt cht bt u thnh, th thin h li xm vo ch bai nhng
sinh hot tm linh cho l m tn, d oan, lc hu, li thi... Lc m sinh hot tm
linh thnh, th mi ngi u khinh ch vt cht.
Trn tin v vt cht ngoi cnh, mi s thot ly khi vng nh hng tm
linh, thng c coi nh l mt thng li, mt tin b. Nhng k thc, chng ng
t tm linh, tm thn xung ti vt cht, ngoi cnh, phi c coi l mt s sa a,
thoi ha.
Sau ny khi vn minh vt cht ln n cc im, con ngi li s tht s hoi
vng tinh thn, s li chuyn hng v pha tm linh v mi mt hnh ng thot ly
khi s kim ta vt cht, li s c coi l mt s vn ln, mt s tin b chn
thc.
u cng l cu chuyn n ng ln...
C mt iu cng nn ghi nhn l m lun mun tin v Dng, Dng lun
mun tin v m. V th m, sng trong nhng t chc sinh hot tinh thn, con ngui
451
452
ng Trng Th, trong quyn Xun Thu Phn L vit: Vt g cng phi c
ci hp. c hp tc l c trn c di, c T c Hu, c trc c sau, c trong
c ngoi, c tt c xu, c thun c nghch, c vui c gin, c lnh c nng, c ngy
c m, u l hp nhau vy. m l hp vi Dng, v l hp vi chng,
con l hp vi cha, ti l hp vi vua. Vt no cng c ci hp, m hp l c
m Dng... Vua l Dng, ti l m; cha l Dng, con l m; chng l Dng, v
l m... [12]
Nhim ng Thu, trong quyn m Dng Ng Hnh ca ng xut bn gn y,
ti lc a Trung Quc, nhn nh v m Dng nh sau:
Dng l mt khi nim ht sc rng ri, Dng l ng, m l tnh; Dng l
xng, m l ty; Dng l cng, m l nhu; Dng l ban pht, m l thu nhn;
Dng l thng, m l ging; Dng l trc, m l sau; Dng l trn, m l di;
Dng l tri, m l phi. Tin l Dng, thoi l m. Dng thi i nhanh, m thi
i chm v.v... [13]
Nh vy th bt k vic g c i i, lp tc c th phn thnh m Dng...
T Vn cho rng: Trong con ngi, th ngoi l Dng, trong l m, bng l
m, lng l Dng; tng l m, ph l Dng.
Cho nn Ng tng: tm, can, t, ph, thn u thuc m. Lc ph: m, v, i
trng, tiu trng, bng quang, tam tiu u thuc Dng. [14]
i vi Y hc Trung Hoa, th Dng ch kh lc; m ch huyt.
Cc mch ni c tay phi u thuc Dng:
Mch Thn : Phi (Kim)
453
CH THCH
[1] Hu v th nht nguyn kh chi s pht, nhi hin vi nh vt gi... m
Dng nhc lun lu hnh , tc ch th nht c...
454
, ... . T
V Lng, Trung Quc Trit Hc S, nht bin thng, nh
chng, trang 35.
[2] m Dng tuy th lng c t, nhin khc th nht kh chi tiu tc, nht
tin nht thoi, nht tiu nht trng; tin x tin th Dng, thoi x
tin th m; trng x tin th Dng, tiu x tin th m. Ch th gi
nht kh chi tiu trng, t xut c kim thin a gian v hn s lai. S
d m Dng t nht c thuyt dic c, t lng c thuyt dic c.
, , , ,
, . ,
. . Chu
la Thologie , p. 26.
[4] Lng bt lp tc Nht bt kh kin. Nht bt kh kin, tc Lng chi
dng tc. Lng th gi, h thc d, ng tnh d, t tn d, thanh
trc d, k cu cnh nht nhi d... .
. , , , ,
. Chnh Mng , Thi ha.
455
456
CH THCH
[1] Dng gi, Thin chi c d, m gi Thin chi hnh d... Phm chnh tr lun l
giai ng ph Dng nhi c m, tc tn c ti hnh, d thun Thin o.
.... ,
, .T V Lng, TQTHS III, nh bin thng, t chng,
trang 12, 13.
[2] Hu suy Dng tn m ti chi ngha, dng lun l, tc qu ngha, tin li. C vit:
Thin chi sinh nhn d, s nhn sinh ngha d li. Li d dng k th, ngha d
dng k tm...Th mc qu tm, c dng mc trng ngha. Hu vit: Ph
nhn hu ngha gi, tuy bn nng t lc d. Nhi i v ngha gi, tuy ph, mc
nng t tn. , , , . :
, . , ... ,
. : , . , ,
.T V Lng, TQTHS III, nh bin thng, t chng, trang
13.
[3] Thn chi danh th ch thin. Thin lng hu m Dng chi thi, thn dic hu
tham nhn chi tnh. Thin hu m Dng cm thn hu tnh dc nhm d
thin o nht d. Th d m chi hnh bt c Xun H, nhi nguyt chi phch
460
Khi con bnh suy kit Dng kh, th y hc gi l Dng thot. Dng thot
c nhng triu chng sau y: Mch hu nh tuyt; T chi gi lnh; Trn v m
hi; Th ht ra; Kh th; Nc; Hn m; Li co v.v...
Khi con bnh m m suy kit, huyt Dch suy kit, thi y hc gi l m h. m
h c nhng triu chng sau y: Mch vi, mch khn; Nhit cao; Mt , Ngi
kh t nh ci; Vt v; Kht nc nhiu; M sng.
Khi con bnh m kh huyt u hao kit, thi Y hc gi l m h Dng
Thot. Triu chng nh sau:
- T chi gi lnh; Trn v m hi; Hn m, Th nh suyn, Nc ct.
Nguyn tc cha bnh, chnh l bi b m Dng, iu ha m
Dng. Dng thnh th b m ch bt nh Dng. m thnh th b Dng,
lm tiu tan ci u ut ca m. (B thy d ch dng quang; b ha d tiu m .)
Cc v thuc cng chia thnh m, Dng, hay Bnh v.
Dng dc l nhng thuc nng, c hiu lc lm gia tng s tiu ha, thc
y s h hp, s tun hon, bi b kh lc.
m dc l nhng thuc mt, c hiu lc bi b huyt Dch, lm cho con ngi
bt nng, bt ho.
Nhng v thuc bnh v, l nhng v thuc ha hon, va b Dng, va b
m.
Phng dc dng tr liu iu ha m Dng, kh huyt c th tot lc
nh sau:
a/ Tr liu Dng kh
462
CH THCH
[1] Trng Cnh Nhc thuyt: Phm chn bnh, thi tr, tt tu tin thm m
Dng, ni vi Y o chi cng lnh. m Dng v mu, tr yn hu
sai? Y o tuy phn nhi kh d nht ngn t chi gi vit m Dng nhi
d. C chng hu m Dng, mch hu m Dng, dc hu m
Dng.
D chng nhi ngn, tc Biu vi Dng, L vi m; Nhit vi Dng, Hn
vi m; Thng vi Dng, H vi m; Kh vi Dng, Huyt vi m; ng
vi Dng, tnh vi m; a ngn vi Dng, v thanh vi m; h minh gi vi
464
465
, . ,
. Trng Cnh Nhc, Truyn Trung Lc,
m Dng thin, Nhim ng Thu, m Dng Ng Hnh, trang 1.
Chng 6. m Dng vi thut luyn an hay tu tin ca o Lo
Bn v m Dng, khng th khng ni qua v khoa luyn n ca o Lo.
Khoa luyn n ca o Lo cng y thc nh khoa luyn n u Chu thi
c, ch trng con ngi l l bt qui, tinh luyn nhng huyn lc pht xut t
Nht n Vn, ri li Vn v Nht. Quay v c ti Nht s l Chn Nhn hay Thin
Nhn. [1]
Mun hiu khoa luyn n phi hiu Dch.
Dch ch trng Thi Cc sinh m Dng. Sau khi phn Cc, m Dng
c th phn k sinh bin ha, nhng cng c th ha hp li ti to thnh Thi
Cc. Nhn , khoa luyn n cng cho rng ni con ngi, o th hay Bn th
cng phn ha thnh o tm v Nhn tm.
Nhn tm v o tm bao lu cn chia r, bao lu tm hn con ngi cn ng
rng o ngoi mnh, xa mnh; th by lu con ngi cn sng trong khc khoi
v kh cc.
Nhng mt khi nhn tm nhn thc c rng o tm thc s chng h
la xa mnh, vn n ng sn trong lng mnh, lc y s ra cng tu luyn Nhn Tm
ng hu c th kt hp c vi o tm tr thnh mt thc th duy nht. Nu
cng phu ny m i n ch thnh ton, th con ngi s thc hin c Tri, c
o, luyn xong c Kim n, v s sng vnh cu cng tri t.
466
Thn
Hn
o tm
Nhn tm
Huyn
Tn
Bch kim
Hc ngn
Hng
Din
Kim cng
X n
Khm
Ly
Chu sa
Thy ngn
Chn tri
Linh tri
Xch x, H v.v...
v.v...
467
CH THCH
[1] Paracelse, comme tous les Hermtistes, considrait l'tre humain
comme l'alambic o s'opre la distillation et la sublima- tion des
nergies qui de l'Unique descendent au multiple, pour retourner
l'Unique, en tant que l'homme parfait revtu de sa divinit. M.
Snart, Le Zodiaque , p. 490.
[2] L'Alchimie met l'accent sur cette vrit ternelle base de toutes les
autres: L'Univers sensible et psychique est une mtamorphose de
l'Esprit et sa mtamorphose majeure s'accomplit par la cons- cience
humaine renaissant son tat divin par le moyen et le sacrifice de ses
facults infrieures. M. Snart, Le Zodiaque , p. 482.
[3] Et de ta propre extermination, tu vivras. (La Langue Hbraique
Restaure, tome I, note, p. 23) M. Snart, Le Zodiaque , p. 482.
[4] Tm t thn hot. .
469
470
471
472
474
CH THCH
[1] Pour la Mtaphysique en effet, les objets et les phnomnes sont
homognes et au repos; leurs formes et leurs catgories sont fixes,
isoles les uns des autres. Les changements possibles ne sont
qu'augmentation ou diminution mcanique. A est A, il ne peut y avoir
que rptition. La Mtaphysique est de la terre, elle porte sa croix.
Dr. Jean Choain, La Voie Rationnelle de la Mdecine chinoise , p.73.
475
[2] Pour la Dialectique, au contraire, cette vue est fausse, parce que
l'exprience nous prouve la ralit du devenir de toutes choses. A ne
restera pas A. il faut donc qu'il soit l fois A et non-A. Ainsi A n'est
pas mais devient. La Cause du devenir des choses est en ellemmes, elle n'est pas purement extrieure...Les Tibtains ont deux
mots pour signifier cause: Rgyu, cause principale, Rkyeu, cause
secondaire. De la graine d'un abricotier, jamais un sapin ne naitra, la
graine est le Rgyu. Cependant il faut diffrentes conditions externes
de la terre et de climat pour faire natre un abricotier et pour le faire
robuste ou chtif. Dr. Jean Choain, La Voie Rationnelle de la
477
478
479
480
Zohar ca khoa Huyn hc Do Thi cng cho rng th gii hin ti l th gii phi,
th gii tng lai l th gii tri.
Sch Bch khoa t in Do Thi nhn nh: Tht l k d khi thy rng theo
sch Cabale th pha tri li biu th mt trnh cao hn, tin b hn.
Pha tri l pha ca tng lai, v ca tin b. M l lng thay, cng chnh l
ng hng nhn nh ca trit hc v chnh tr ngy nay. Trong chnh trng hin
ti ngi ta gi nhng ngi bo th l nhng ngi theo phi hu, nhng ngi cp
tin l nhng ngi theo phi t. [1]
C th ni ngy nay thuyt m Dng lng cc ca Trung Hoa c Trit
hc v Khoa hc u Chu mc nhin chp nhn.
Gaston Bachelard mun coi quan nim lng cc nh l mt nguyn l mi,
nhn thc tri lun.
ng cho rng tnh cch lng cc tng tha c ghi tc trong cn c s
vt, ngc li vi quan nim c xa cho rng vt th l biu dng ca s thun
nht.
Khoa hc ngy nay khng cn tham vng i n Nht na, m ch mun i
n Nh.
Trit hc cng nh Tm l hc u mun theo ng hng mi y. Nhiu T
tng gia ngy nay mun ni: Thot k thy l cp i.
Schelling, da vo thn thoi Hi Lp, v khai thc t tng then cht ca
Jacob Boehme l Nht th lng phn (Selbsentzweiung) cho rng Thng
cng l nht th lng din. [2]
481
484
Cc s kin trn cho thy rng, v phng din Trit hc cng nh v phng
din Khoa hc, u Chu cng ngy cng gp g cc quan im ca Dch Kinh, v
Nguyn l m Dng c th dng lm nh mt th cha kha m cc iu huyn
b ca v tr v ca cuc i.
Kt lun
Vn m Dng thc ra bao la man mc, v bt k Thin Vn, a L, T Vi,
Lc Nhm, Thi t, Tng S, Y L nht nht u dng m Dng v Ng Hnh
phn loi. Trong thin kho lun ny chng ta khng th i vo nhng chi tit ca
mi mn ni trn trnh by v m Dng c. Tuy nhin nhng nhn xt tng
qut ca chng ta s soi sng cho chng ta trong bt k b mn no m chng ta s
nh kho cu. L do l v Dch thi dy nhng nguyn l tng qut, cn cc mn L
S khc u em Dch l p dng vo nhng b mn ring bit mnh m thi.
ng khc, trng tm ca cng trnh kho st ca chng ta l lm sng t
nhng vn trng i hn, quan thit n i sng tm thn con ngi hn, chnh
v vy m chng ta khng c php lc lng vo nhng chi tit vn vt. Chng ta c
th tm tt v m Dng, v sau rt ta mt vi bi hc v m Dng nh sau:
Ton th duy nht l Thi Cc, sau khi phn cc, s sinh ra m Dng v nh
vy, ta c:
Th gii bn th
Tuyt i
Tng i (m Dng)
Hng
Bin
Vin mn
Khuy khuyt
485
Chn
Gi
Chnh
Ng
V ng
Thng
V thng
Trn bnh din hin tng tng i, bin thin, ta thy bt k ci g cng c
hai chiu, hai mt, trn di, trc sau, hay d, trong ngoi, phi tri, lng mt, giu
ngho, sang hn, mnh yu, gi tr, ngy m, nng lnh, sng ti; t do, kim ta;
c nhn, x hi; tinh thn, vt cht; trai gi; c ci; tri t; tin thoi; vng lai;
Thnh phm; Tin tc; sng kh v.v...
Chng ta nhn thy ch c Tuyt i, ch c Ton th mi thot khi vng m
Dng tng i, v n bao qut v siu xut m Dng. trong vng hnh thc,
sc tng, tc nhin phi chu nh lut m Dng tng i, tng i, bin thin,
thng trm... trong vng bin thin, tiu chun phn on v m Dng, hay d,
cao thp u l tng i, ngha l n bin i ty quan nim mi ni, mi thi.
Sau cng chng ta nhn nh rng tiu chun m Dng ca thng nhn
khc vi tiu chun m Dng ca Thnh Hin. Thng nhn cho l Dng trc,
m sau, Dng ngoi, m trong, c nhn khinh, x hi trng, cn Thnh Hin thi li
cho rng m trc Dng sau, m ngoi, Dng trong, c nhn trng, x hi khinh
v.v...
Cho nn, Thnh Hin khc vi thng nhn ch: lc tr th lu tm n m,
n tr lc, xc thn, ngoi cnh, c trau gii cho tr lc trong sng, xc thn khang
486
Gm o l c sau c trc,
487
CH THCH
[1] L'idogramme chinois pour droit: main + bouche, nous suggre, par
exemple, immdiatement les Chinois, droitiers comme nous, se
servent de la main droite pour manger. Il ne reste alors comme cts
des arts et de la magie que la gauche, et la gauche s'exprime en effet
par la combinaison de signes main + querre. Vilma Fritsch, La
489
plus tard Niels Bohr, Max Planck, Albert Einstein et bien d'autres. Et
cela parce qu'ils ont pu chapper cette schizophrnie typiquement
europenne qui nous a rendu inaptes pendant des sicles, penser
autrement que dans les termes du matrialisme mcanique ou du
spiritualisme thlogique platonicien. Vilma Fritsch, La Gauche et la
Droit, p. 18.
[8] L'Abb Lematre publia cette thorie d'un univers en expansion dans un
article des Annales de la Socite scientifique de Bruxelles... Pierre
Rousseau, Histoire de la Science, p. 763.
[9] Le 23 juillet 1847, date mmorable dans les Annales de la science, il
prsenta son premier mmoire la Socit de physique de la capitale
allemande.
Dans ce mmoire, intitul: Sur la conservation de la force, Helmholtz
se posait dans son ensemble le problme de la thermodynamique.
Puisque travail, chaleur, lectricit peuvent se changer l'un dans
l'autre, y disait-il, c'est que ce ne sont l que des formes diffrentes de
quelque chose qui ne varie pas, quelque chose que nous voyons
tantt sous forme de chaleur, tantt sous forme de lumire, tantt
sous forme de travail mcanique, d'nergie chimique ou d'lectricit.
Ce quelque chose, c'est l'nergie. Toute la nature est emplie d'une
norme et invariable quantit d'nergie, qui nous apparat sous des
aspects divers, bien qu'elle demeure toujours quantitativement la
mme. Pierre Rousseau, Histoire de la Science , p. 590.
491
[10] Associer dans tous les cas, l'onde la particule qu'il s'agisse de la
lummire ou de la matire, telle fut l'ide gniale qui guide l'illustre
savant (Louis de Broglis) et l'amena, en quatre ans mettre debout la
Mcanique ondulatoire... Il n'y a plus dsormais qu'un seul code
rgissant l'univers, qu'une seule entit double face, qu'il tait tantt
plus commode de baptiser onde, tantt plus commode de baptiser
particule... Ib. 776 - 777.
[11] Thin Phong Cu. .
[12] a Li Phc. .
[13] Phc k kin Thin a chi tm h. .
[14] Tri ch nhi hu nh. .
[15] Vnh ngn phi mnh, T cu a phc. . Kinh
492
Thi Dng
Thiu m
Thiu Dng
Thi m
Nu v ln vng trn ta s c:
Thi Dng
Thiu
Thiu m
Dng
Thi m
Thi Dng
Thiu
Thiu m
Dng
Thi m
T Tng:
ng
Dng
Tnh
Cng
Nhu
CH THCH
494
[1] ng Trng Th vit: Kim sinh Thy gi, Thiu m chi kh n nhun lu trch,
tiu Kim dic vi Thy. : ,
. (Kim sinh ra Thy, kh Thiu m n nhun chy tri, nhun thm, vng
cng chy thnh nc.) Phng Hu Lan, Trung Quc Trit Hc S, trang
507.
495
1+4=5
2+3=5
1 + 2 + 3 + 4 = 10
Th tc l Thi Dng, Thi m, Thiu Dng, Thiu m l phn th ca Thi
Cc, ca Thng .
Ni cch khc, v tr l phn th ca Thc Th duy nht. Tng hp v tr, ta
s c li c Ton Th duy nht. Theo Pythagore th bn con s 1, 2, 3, 4 cng
tng trng cho v tr v s vn chuyn khng cng ca v tr v vn hu.[1]
Hoc, cc s 1, 2, 3, 4 l 4 trng thi biu dng cho s pht hin ca Thng
,
T Tng theo Pythagore c vit l:
496
Thiu
Dng:
Thi Dng:
Thiu m:
Thi m:
CH THCH
[1] Ce quici-bas nous nommons par ces termes (Quatre lments) sont les
ressemblances et pour tout dire les vtements dans le monde
physique, de ces 4 Principes, de ces 4 tats, de ces 4 Nombres qu
sont les 4 lments. Raoul Auclair, Le Livre des Cycles, p. 143.
[2] Pythagoras having learned in Egypt the name of the true God, the
Mysterious and Ineffable Name Jehovah, and finding that in the
original tongue, it was composed of four letters translated it into his
own language by the word Tetratys, and gave the true explanation of
it, saying that it properly signified thesource of nature that properly
rolls along. Mackeys Revised Encyclopedia of Freemasonry , vol 2,
p. 1033.
499
500
501
502
CH THCH
[1] Hu T Vin d trn t phng: T Vi, Thin Th, Thi Vi, Thiu Vi d.
T Vin tc T Tng d. : , , ,
... .
[2] Trn Trng Kim, Nho Gio , quyn 2, trang 109-110.
[3] Phng Hu Lan, Trung Quc Trit Hc S, trang 525.
- 4 phng tri
- 4 ma
- 4 v sao nh du 4 ma: Aldbaran (Mt Kim Ngu), Rgulus (Tim S T),
Antars (Tim Thin Yt), v Fomalhaut (Ming C Nam u).[1]
T Linh tng trng cho 4 cung tri, 4 phng tri chnh. T Linh l:
- B tc l cung Kim Ngu (Taureau)
- S t tc l cung S T (Lion)
- Phng tc l cung Thin Yt (Scorpion)
- Ngi tc l cung Bo Bnh (Verseau).
Sau ny T Linh cng tng trng cho 4 Thnh S Cng gio:
- B tng trng cho thnh Luc
- S t tng trng cho thnh Marc
- Phng tng trng cho thnh Jean
- Ngi tng trng cho thnh Mathieu.
Thnh kinh Cng gio thng cng hay chp T Linh ni trn thnh mt con
th duy nht. Chnh v th m 4 qui th m zchiel trng thy trn sng Kebar u
c bn mt: mt ngi, mt s t, mt b, v mt phng. (zec. I, 4-12). Trong
Khi Huyn, ta li thy T Linh (S t, B, Ngi, Phng) vy quanh ta Thin
Cha. (Apo. 4, 7, 8). [2]
Con qui th Gizeh, hoc con qui th trong thn thoi Hi Lp c mt ngi,
mnh b, chn s t, cnh phng. [3] T Linh dn ti Thi Cc lm ta lin tng
504
505
Mt s l bi Tarot
507
ng sang Ty, v Dch Kinh chnh l chic cha kha gip ta m li nhng cnh ca
thi gian v hc thuyt i v ci d vng xa xm huyn o .
CH THCH
[1] Robert Ambelain, Trait dastrologie sotrique, trang 155.
Ta c th v T Tng nh sau:
508
1. Ch Thp + v T Tng
Ch Thp chc thi xa xa cng c ngha tng t nh T Tng. Ch Thp
c trn di, ngang dc bng nhau, nh vy mi xc nh Trung im mt cc d
dng c.
Ch Thp l mt biu tng c t thi xa xa. Ch Thp c nht m ngi
ta tm c l ch Thp hin c bo tng British Museum di b s 89.128.
Ch Thp ny c ch to vo triu i Kassite x Babylone. Thi i
Kassie bt u t triu i Gandash nm 1746 trc k nguyn, v kt thc i vua
Ellil-Ndin-Ah nm 1171 trc k nguyn.[1]
Snh ch Thp vi T Tng v Thi Cc, ta s suy ra rng bn cnh bn
ngoi tng trng cho Vn Hu, hoc 4 giai on, 4 trng thi bin thin ca vn
hu; cn tm im ca ch Thp s tng trng cho Thi Cc, cho To Ha ch tr
mi bin ha.
2. Ch Vn v T Tng
T T Tng suy ra ta cng thy rng bn cnh ca ch Vn tng trng
cho vn hu linh ng, bin ha chuyn dch bn ngoi, cn tm im ch Vn
tng trng cho Chn tm bt bin bn trong.
509
CH THCH
[1] E.A. Wallis Budge, Amulets and Talisman, p. 337.
510
Nm 1960, khi vit quyn Trung Dung Tn Kho , ti tnh c c quyn The
II.
511
512
vy, ti cng tin rng: Chn l pht xut t thm tm, cng y thc nh ngi xa
ni:
:2
N (Azote)
:3
C (Carbone)
:4
Sau ht ta cng nn nhc qua rng gn y Lon Bourdel phn tnh nt con
ngi lm bn hng da vo sinh l (4 loi mu) v nhc l. Theo Lon Bourdel , c
4 hng ngi nh sau:
1. Hng ngi Ha m (Harmoniques) (D cm) [2] c loi mu A.
2. Hng ngi Nhc iu (Mlodique) (Quyn bin) [3] c loi mu O.
3. Hng ngi Tit Tu (Rythmique) (Nht quyt) c loi mu B.
4. Hng ngi Tp Cch (Complexes) (D cm) c loi mu AB.
l t nhiu chng minh rng T Tng c th ct ngha c nhiu b n
ca cuc i
CH THCH
514
Tempraments, p. 10.
515
Mi tc ly li t tn kh
ng th , gt r k khu...
Lc ny l lc con ngi mun quay tr v vi lng mnh, vi Tri, vi thin
nhin, sau khi dn thn vo ngoi cnh, v qui c....
Thy hot ng vi ma ng. l thi k m c cy thu nha vo pha bn
trong chun b mt ma Xun mi; v tr cng thu tng, cng sc t (contraction,
516
intriorisation) v con ngi cng thy lng mnh tr nn lnh lng i vi ngoi
cnh, v mun quay tr v sng mt cuc sng ni tm, siu thot hn...
V tr thin nhin cng s thu sc li chun b cho mt chu k bin thin,
hot ng mi....
Chng 8. Kt lun
Kho st v T Tng, ngoi nhng hiu bit thm v phng din l thuyt,
chng ta cn lnh hi c mt bi hc thc tin v i sng. l phi sng theo
tui tc ca chng ta. Chng ta c 4 la tui:thiu nin, thanh nin, thnh nin, lo
thnh.
Vy chng ta phi ty thi, ty tui tc m hnh s, m nhn lnh nhng vai
tr, m thc hin nhng cng trnh dnh cho mi la tui, c nh vy, s pht
trin ca c th, v cc quan nng ca chng ta mi c ton bch.
Th mi hay:
Nm kia c bn ma tri,
Con ngi bn la, khc nhi phn trnh,
Ma tri ln lo, o khuynh,
ng thi oi , H nh tuyt sng.
Xun, Thu tro tr cng thng,
Ni long, t l, tai ng chp chng.
Tui ngi ln lo, ri tung,
517
518
Phn 9: NG HNH
Chng 1. Nhn nh tng qut
519
520
7/2
8/3
5 / 10
4/9
1/6
Trung
Ty
Mc
Th
Kim
Bc
Thy
521
523
524
King , p. 326.
[5] V vit: nim tai. c duy thin chnh: chnh ti dng dn.
. : . J. Legge, The Shoo King ,
page 55.
[6] Thy, Ha, Kim, Mc, Th, Cc duy tu, chnh c li dng hu sinh.
, . Kinh Th i V M, tit 7.
525
526
527
+ gp -, hay - gp + = n th (Chnh n)
Ph Mu (n Th)
Ng sinh gi vi:
T Tn (Phc c)
(Thc thng)
Khc Ng gi vi:
Ng khc gi vi:
Th ti (Ti Bch)
ng loi gi vi:
530
xng.
Ng tc y chnh l Ng Hnh.
Ti sao m Ph Kinh li gi Ng Hnh l Ng Tc? Tha: v hai l do:
1. Ng Hnh m khng bit x dng, s tr nn tc hi.
2. Ng Hnh trong tri t, sinh khc, tc dng trn nhau, ht sc a
oan, phin tp, v do nh hng nhiu n s thnh bi ca con
ngi.
Ng Hnh hay Ng tc, theo t ng m Ph Kinh, trn tri l Ng
Tinh (Kim, Mc, Thy, Ha, Th); di t l Ng Nhc (l Tung Sn,
Hoa Sn, Thi Sn, Hng Sn, Hnh Sn); m nhc l Ng m (Cung,
Thng, Gic, Chy, V3); thc phm l Ng V; thn th l Ng Tng;
o gio l Ng c (Nhn, Ngha, L, Tr, Tn).
Tuy nhin, nu ta bit x dng Ng Hnh cho hay, cho phi, thi Ng
Hnh khng cn phi l Ng Tc na, m chng s tr thnh ngun mch
hnh phc cho ta.
V th m Ph Kinh mi ni: Nu bit thun dng Ng Hnh thi s
c thnh xng, phc khnh.
V d mt ngi ra lm quan m bit thi hnh Nhn, Ngha, L, Tr,
Tn, th t s i n ch vinh quang, thnh t.
V d mt ngi lm Tng m bit Thin vn, a l, Nhn tnh, bit
cng im, nhc im ca pha ch thi t s nn cng.
531
532
533
Th
i V
Mc
Thng
Kim
Chu
Ha
n thi Thnh Thang, Tri cho dn thy trc Kim; cho thy nhng
ao kim hin ln trn mt nc.
Thnh Thang ni: Kh Kim thnh, Kim kh thng, cho nn mu sc thi
qu nht mu trng, v ly kim kh lm u mi chuyn.
n thi Vn Vng, Tri cho thy trc la, thy con qu la ngm
quyn sch , u xung tng miu nh Chu.
Vn Vng ni: Kh la thnh. Kh la thng, mu sc thi qu nht
mu , v ly la lm u mi chuyn.
Nc ri y s thay la. Tri s cho thy im kh nc thng. Kh
nc m thng, thi s qu nht mu en, v s ly nc lm u mi
chuyn.
Kh nc n, nhng mi ngi cha bit...
Khi chu k hon tt, s quay li v t nh c.
Nh vy Tru Din ly Ng Hnh m ct ngha s din bin ca
cc triu i v ca lch s.
Sau ny khi Tn Thy Hong (246-209) thng nht c t nc,
kh th thc l hng mnh, nhng Tn Thy Hong vn b nh hng ca
Tru Din, nn ly Nc lm quc vn.
Cho nn phm l y phc, tinh k, mao tit u c vin en pha trn;
ly s 6 lm s gc; cc ph php, m min u di 6 tc; xe thi di 6
thc; li ly 6 thc lm 1 b; cui xe 6 nga; ci danh Hong H l c
Thy.
535
MC
NHUN THY
1. Phc Hi
Cng Cng
6. Khc
11. Chu
Ch
Tn
HA
2. Thn Nng
7. Nghiu
12. Hn
TH
3. Hong
8. Thun
13. Tn (*)
KIM
4. Thiu Ho
9. H V
THY
5. Chuyn Hc
10. Thng
536
[1] Xem bi Yin Yang Wu Hsing and Han Art trong Harvard Journal of
Asiatic Studies.
537
Ka nh t c Ng tinh,
Nhn xem cho bit tng sinh loan hon.
1. Hnh trn l con Kim, hay Kim Tinh
2. Hnh di l con Mc hay Mc Tinh
3. Hnh vung l con Th hay Th Tinh
4. Hnh nhn l con Ha hay Ha Tinh.
5. Hnh sng gn l con Thy hay Thy Tinh.
Y hc Trung Hoa cng trit khai thc thuyt Ng Hnh. Quan nim
Ng Hnh soi sng Y hc Trung Hoa v mi phng din: Bnh L
(Pathognie), Dc l (Pharmacologie) v Y L Tr Liu (Thrapeutique.)
V phng din Bnh l chng hn, Trung Hoa chia nm thnh Ng
Vn.
Cc nm Gip, K
thuc Th
Cc nm t, Canh
thuc Kim
Cc nm Bnh, Tn
thuc Thy
Cc nm inh, Nhm
thuc Mc
Cc nm Mu, Qu
thuc Ha
541
542
o Lo vit:
546
Lambda
2182
Sigma +
2328
Sigma -
2342
Sigma 0
2330
Ksi -
2583
Ksi 0
5579
v.v...
547
gi xng.
Khng bit dng i, khng bit x dng Ng Hnh, thi i s thnh
gic cp, Ng Hnh s thnh gic cp hm hi ta. Bit dng i, bit
dng Ng Hnh, thi i s tr nn tm thm thn, Ng Hnh s tr thnh
5 con rng linh a chng ta ti mt tin trnh vin i v hnh phc...
http://nhantu.net/DichHoc/DICHKINHYEUCHI/DKYC505.htm
549