Professional Documents
Culture Documents
Boya Testleri
Boya Testleri
BOYA TESTLER
Boya testleri; reticinin her seferinde ayn fiziksel ve kimyasal zelliklere sahip
boyay retebilmesi, tketicinin ise kullanaca boyann fiziksel ve kimyasal
zelliklerini bilmesi ve semesi amacyla gereklidir. Bu testlerin bir ksmnn
yaplabilmesi iin zel cihazlar ve/veya uzun sre gerekebilir. Bunun iin testlerin
tamam rn onay raporlarnda yer almayabilir.
Test paneli cinsi, yzey hazrlama ekli, boya (kat) kalnlklar, panelin bulunduu
ve testin yapld ortam koullar, kuruma artlar en nemli etkenler olarak
saylabilir ve test sonucunu byk lde etkiler.
Bu nedenle tekrar edilebilir ve gvenilebilir sonular almak iin bu etkenlerin
sabit tutulmas gerekir. Ayr merkezlerde yaplan test sonularnn karlatrlabilir
olmas iin ASTM, DIN, ISO, TSEde test koullaryla ilgili olarak ok ak tanmlar
yaplmtr.
KANAT BOYA A..de testler ile ilgili ulusal ve uluslararas standartlarn referans
alnd boya testleri ve yntemleri ekte sunulmutur.
Boya zerinde yaplan testler grupta toplanr:
Ya boya testleri
Kuru boya filmi zerinde yaplan testler
Performans testleri (Diren zellikleri)
1.1 YA BOYA ZERNDE YAPILAN TEST VE KONTROLLER
Ya boyada aadaki test ve kontroller yaplr.
Gzle inceleme
Viskozite
Younluk
Kat madde miktar
rtme gc
Ezilme incelii
Akma Sarkma limitinin belirlenmesi
Kuruma hz
1.1.1. GZLE NCELEME
1.1.1.1. Kaymaklama
Ambalaj iinde bulunan boyann yzeyinde kaymak tabakas olup olmad,
varsa bu tabakann kalnl, sertlii veya yumuakl tespit edilmelidir. Eer
kaymaklama varsa ve ok kaln deilse kaymak tabakas bozulmadan
alnmal ve boya szldkten sonra kullanlmaldr.
1.1.1.2. Jel Oluumu
Boyann kvam kontrol edilerek jel olup olmad kontrol edilmelidir. Kontrol
srasnda jelleme ile akkan olmayan ayrt etmek gerekir. Jelleme
ynnde olan bir boyay kartrarak akc hale getirmek mmkn deildir.
te yandan jelimsi grnm olan tiksotropik boyalar kartrma ile akc bir
zellik kazanrlar.
Yabanc Maddeler
YOUNLUK
Kat madde miktarlar farkl iki boya zerinden bir karlatrma yaparsak;
Teklif fiyatlar 1,1YTL/kg ve 1,0 YTL/kg olan iki boyann hacimsel kat madde
miktarlar % 55 ve % 40 olduunu dnelim.
Bu durumda 1 Kg ya boyadan yzeyde kalan kuru boya miktar birincide 550
gr, ikincide 400 gr dr. nk geriye kalan uucu ksm zcler oluturmakta
ve boya uygulandktan sonra buharlaarak atmosfere karmaktadr.
Her ne kadar gerek boyann retimi srasnda, gerekse boyann
uygulanmas srasnda belirli miktar zcnn kullanlmas kanlmaz
ise de kullanlacak zc miktar zclerin tipini ve karmn ok iyi
seerek gerekli olan en az miktarda tutulmaldr.
Birinci boya balangta ya durumda 0,1 YTL/kg pahal olmasna ramen,
boyanan yzeyde kalan boya miktar gz nne alndnda fiyatlar,
Hacimsel kats %55 olan boya iin, 1,1/0.550 = 2 YTL/kg
Hacimsel kats %40 olan boya iin 1,0/0.400 =2,5 YTL/kg olacandan
hacimsel kats %55 , 1,1 YTL/kg fiyat olan daha ucuza gelecektir.
Boyada fazla zc kullanlmasnn olumsuz etkileri gerekte sadece fiyatla
belirtilecek kadar basit deildir. Fazla ve uygun olmayan zclerin
kullanlmasnn evre kirlilii, insan sal, dk performans ve fazla iilik gibi
olumsuz etkileri vardr.
Genel olarak, ok tiner kaldran boya sadece boya miktarn artrd dncesi ile
tercih edilir. Gerekte ise boyaya fazladan ilave edilen tinerin her gram kayptr,
nk tiner her durumda buharlaarak boyadan uzaklaacak ve geriye boyann
kat maddesi kalacaktr. Fazla tiner ilave etmekle, havaya atacamz bir maddeyi
gereksiz yere kullanp harcama yaptmz gibi, ayn zamanda zclerin fazla
olmasnn yarataca olumsuz etkileri daha ok artrrz. rnein; % 50 kat
maddesi olan bir boyay
%25 orannda tinerle incelterek kullanmak
mmknken, % 100 tiner ilavesiyle kullanrsak ortaya kan durum aadaki gibi
ifade edilebilir.
Kat madde
zc
50
50
50
50
-------------------Toplam
100
100
nceltme iin tiner
25
100
---------------------nceltilmi boya
125
200
Her ne kadar ikinci durumda boya miktar iki kat artm gibi grnyorsa da her
iki karmn kat madde miktar ayndr. Ayrca kullanlmaya hazr inceltilmi
boyalarda kat madde miktarlar,
%25 orannda tiner ile inceltilen boya iin, (50/125)X100 = % 40
%100 orannda tiner ile inceltilen boya iin, (50/200)X100 = % 25 olup
uygulama srasnda ikinci karm sorunlar yaratacaktr.
Boya iini yapan kiiler daha hzl alma ve ii abuk bitirme bakmndan fazla
tiner kullanmay ve bunu kaldran boyalar tercih ederler. Bu durum, yzeydeki
boya filminin kalnl ince olmasna ve boyann yeterli koruyuculuk zelliini
gsterememesine neden olacaktr. Boyanan yerin bir fabrika olduu dnlrse,
sadece bu nedenle tesisin bir kat daha boyanmas veya korozyon nedeniyle
tesisin boya ii iin devreden kmasnn getirecei ekonomik kayplar boya,
boyama ve tiner iin yaplan harcamalarn yannda ok byk olacaktr.
1.1.4.1. Test Yntemi
ap 50 mm, kenar ykseklii 5 mm olan alminyum kapaklar temizlenerek
daras alnr. Bu kapaklara 1-2 gr kadar boya numunesi tartlr, gerekirse spatula
ile yzeye iyice yaylr. Boya tartlan kapak hava sirklasyonlu bir frnda,
1050Cde 3 saat bekletilir. Sre sonunda desikatrde soutulduktan sonra tekrar
tartlr.
Kapak daras
: a gr.
Kapak + ya boya : b gr. (frna koymadan nce )
Kapak + kuru boya : c gr. (frndan ktktan sonra )
ba
ca
1.1.4.2. Sonu
Her boya iin en az ayr kapakta kat madde miktar bulunur ve ortalama
deer hesaplanarak kat madde miktar arlka % olarak verilir. Bulunan kat
madde miktarlar arasndaki fark % 5ten fazla ise deney tekrar edilir.
1.1.4.3. Boyanabilen Alan Hesaplanmas
Birim miktar (1litre veya 1 kg ) boya ile boyanabilen alan hesaplanmas veya
birim alann boyanmas iin tketilmesi gereken boya miktarnn (litre veya kg)
hesaplanmas iin kullanacamz boyann hacimsel kat ve zgl arlk gibi temel
iki deeri ile, uygulamada ulalmak istenen boya kuru film kalnlnn bilinmesi
gerekir.
Yukarda belirtilen yntem ile, arlka kat madde miktar retici firma
tarafndan elde edilir. Boyann younluu da dikkate alnarak hacimsel kat % si
bulunur.
KANAT BOYA A.. rn katalounda ve rn onay raporlarnda bu deerler
mutlaka verilir. Gereken durumlarda mteri tarafndan aada rnei verilen
yntem ile hesaplama yaplabilir.
Hacimsel Kats,
0,46
zgl Arl,
1,45 g/ml
stenilen kuru film kalnl,
40 mikron
Kullanmdaki Boya Zayiat, %30
olan boya iin Boya Tketim Analizlerinin Yaplmas,
40 mikron
=87 Mikron (ya film kalnl)
Hacimsel Kat (0,46)
87 = 0,087 lt (1m2 iin sarf edilen boya miktar)
1000
1000 = 11,49 m2 (1 lt boya ile boyanabilen alan)
87
11,49 =7,92 m2 (1 kg boya ile boyanabilen alan)
1,45
1000 =126,26 g/m2 (1 m2 iin gerekli boya miktar ) Teorik Tketim Deeri
7,92
Boya Uygulamas Srasndaki Kayplar aadaki faktrlere baldr;
-
Uygulama yntemine,
Uygulama ekipman seimine,
Saha artlarna (ak veya kapal alanda uygulama),
klim artlarna (rzgar, souk),
Uygulamay yapan personelin alma hassasiyetine
1.kat
1.kat
2.kat
3.kat
4.kat
rtcl dk olur,
Zamanla iyi ezilmemi iri taneler paralanacandan boya ambalaj iinde renk
deitirir,
MCRON
100
- 90
- 80
23-
- 70
- 60
- 50
45-
- 40
- 30
- 20
67-
- 10
-0
GRINDO
METRE
Yatay bir masa zerine kaymayacak ekilde yerletirilen elik bloun zerindeki
oyuun derin kenarna 1-2 ml boya konur ve ekme ba dik veya dikeye yakn
bir durumda tutularak sabit hzla ekilerek boya oyuk zerine yaylr.
Beklemeden, blok ele alnarak gz hizasna getirilir ve deiik alardan incelenir.
Ayrca, ezilme incelii saysal bir deer gerektirmiyorsa rutin kontrol daha kolay
yaplabilir. Yeni rnek boya, kabul edilmi bir standartla yan yana cam panel
zerine aplikatr ile ekilir. Yeni rnein ezilme incelii, boya filmi ya halde iken
ve kuruduktan sonra incelenerek standarda gre iyi, kt veya ayn olarak
belirtilir.
1.1.6.2. Sonu
Bloktaki pigment taneciklerinin grld nokta ezilme derecesi olarak tespit
edilir. O noktada okunan tane irilii ezilme derecesi olarak saptanr. rn. 15-25
mikron gibi.
MCRON
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0-
EZLME 15 micron
micron
25 micron
10
6.1.7.1
Test Yntemi:
8 kat
7 kat
6 kat
5 kat
4 kat
3 kat
2 kat
rnek
2/3
mic.
140
130
mic.
116
mic.
mic.
100
90 mic.
80 mic.
72 mic.
60 mic.
48 mic.
32 mic.
20 mic.
1/3
1.2.1.
elik Paneller
Boya testleri iin kullanlacak paneller passz, yzeyi dzgn souk ekilmi
elikten hazrlanmaldr. Panel boyutlar testte taraf olan kiilerce karlkl olarak
herhangi bir lde belirlenebilirse de bir ok standartta belirtilmi olmas
bakmndan;
75 x 150 x 0.8 mm
100 x 365 x 0.8 mm
225 x 365 x 0.8 mm
boyutlarndaki paneller boya testleri iin uygundur. Bilindii gibi elik atmosferik
evreden etkilendiinden hazrlanan paneller kullanma kadar geen
depolama/bekleme sresince pasa kar koruyucu bir madde ile korunmaldr.
Mineral yalar veya hibir kat iermeyen hidrokarbon zcleri bu amala
kullanlabilir. Test yapmak zere boya uygulamadan nce paneller, ya
trikloretilen buharnda ya da % 50 nafta ve % 50 xylene karm solventle bir
fra veya bezle yzeydeki her trl ya, kir ve tozdan arnncaya kadar
temizlenmelidir. zc ile temizlenmeyen kirler zmpara kad ile alnmaldr.
Havada veya frnda kurutulan paneller daha sonra lif brakmayan bir bezle
kurulanp silinmelidir. Bu ekilde hazrlanan panellere test yapmak zere boya
uygulanabilir. Temizlik ileminden sonra boya uygulanncaya kadar uzun bir sre
geecekse paneller su geirmez katlara sarlarak saklanmaldr. Boya
uygulamas srasnda temizlenmi panel yzeylerine parmakla dokunulmamal,
paneller kenarndan tutularak tanmaldr. Baz durumlarda ise panellere
boyadan nce Conversion Coating denilen fosfatlama ilemi yaplr.
Fosfatlamadan nce, panel yzey temizlii genellikle yukarda belirtildii gibidir.
Fosfatlama yapldktan sonra fosfat filminin tahrip olmamas iin gerekli nlemler
alnmaldr.
1.2.1.2.
Teneke Paneller
Alminyum PANELLER
Cam Paneller
Frn kurumal boyalarda kuruma sresi zaten belirlidir. Boyanan para belirli
scaklkta, belirli bir sre bekletilmelidir. Hava kurumal boyalarn kurumas ise,
olduka uzun bir sre olup, bu srecin eitli aamalar ayn anlamda olan veya
anlamlar birbirine ok yakn olan farkl terimlerle ifade edilebilir. Bu terimlerden
yaygn olarak kullanlan bazlar aada aklanmtr;
Toz kurumas : Uygulanm ya boya filmi zerine belirli periyotlarla pamuk
lifleri drlr ve hafife flenir. Lifler iz brakmadan hafif fleme ile boya
yzeyinden uzaklatrld ana kadar geen sre toz kuruma sresidir. Toz
dklerek (150 mesh CaCO3) veya iaret parman boya yzeyine ok hafif
srterek de tespit edilebilir.
Dokunma kurumas : Boya filmine parmakla hafife bastrldnda boya
filminin bozulmad, parmaa boya bulamad ana kadar geen sredir.
Montaj kurumas : Boya filmine kuvvet uygulandnda film bozulmuyorsa veya
kalan iz yumuak bir bezle silindiinde kayboluyorsa boya montaj kurumasn
yapmtr.
RENK KONTROL
Boya kullancs boyad malzemenin cinsine gre belirli bir renk ister. Bu
durumda boya reticisi istedii rengi ok net bir ekilde tarif etmelidir. Ancak bu
tarif kesinlikle szle yaplmaz. Rengi tarif etmek iin, standart olacak bir renk
plakas veya kolaylkla ulalabilecek standartlatrlm bir renk katalogu ve renk
numarasn bildirmelidir. ( RAL 1015 gibi)
Szl tarif, byle bir standarda dayansa dahi rengin tanm tam deildir. rnein
RAL 1015 renginin biraz veya bir ton koyusu veya a gibi tanm yapldnda bu
tanma uyan, yani RAL 1015 renginin bir ton koyusu olarak sonsuz sayda renk
yaplabilir. Sonu olarak renk grnr bir ekilde tanmlanmadka mutlaka sorun
kacaktr. Ayrca standart kabul edilen renk plakas mmkn olduu kadar
gerek kullanm yerindeki koullara uygun olarak hazrlanmaldr. (film kalnl,
uygulanan yzey, astar gibi)
Renk; gzle kontrol edilerek, spektrofotometre ile renk farklar llerek
deerlendirilir.
1.2.4.
PARLAKLIK
Parlaklk bir yzeyin zerine den nlar yanstmas demek olup, parlaklk
derecesi bir kaynaktan gelen nlarla yzeyde oluan grntnn netlik derecesi
ile ifade edilir. Parlakln lsnn ifadesi, birka ekilde yaplabilirse de yaygn
olarak yzeyden yanstlan n iddetinin belirli bir adan yzeye den k
iddetine oran olarak ifade edilir.
1.2.4.1.
Test Yntemi
Sonu
SERTLK
Kuru boya filminin sertlii, boya film kalnlnn dardan gelen fiziksel ve
atmosferik artlara kar gsterdii direntir.
Boyann sertlii yaygn olarak Pendulum (sarka) veya kalem sertlii olarak llr.
Sarka sistemi ile yaplan sertlik testleri genellikle Kohing-Albert Pendulum veya
Persz Pendulum sarkac ile yaplr.
1.2.5.1.
Test Yntemi
Boya filmi zerine kresel iki ayakla oturan sarka, belirli bir mesafeden salnma
braklr. Salnmn ksmen snmesi iin geen sre veya salnm says tespit edilir.
Salnmn snmesi srtnmeye, plakann cinsine ve kresel ayaklarn boya filminde
yapt kmeye baldr. Dier deikenler eit olduunda kresel ayaklarn yapt
deformasyon (kme) sertlik ls olarak alnabilir. Yumuak bir boya filminde
daha fazla deformasyon olacandan salnmlar daha abuk snecektir.
1.2.5.2.
Sonu
Sonularda tespit edilen deerlerle birlikte film kalnl, yzeyin cinsi ve lmde
kullanlan aracn tr belirtilir.
98 5 Kohing
35 mic. Kuru film sac plakada
//
336 15 Persz salnm 60 mic. Kuru film cam plakada
1.2.6.
Boyann uyguland yzeyle bir arada tutulduu durumdur. Yzeylerin bir arada
tutulmasn kimyasal ve/veya fiziksel kuvvetler salar.
Boyalarda yapmann llmesi iin, yapmay salayan btn glerin
toplamnn llmesi esasna dayanan yntemler kullanlr ve lleri boya filmini
kaldrmak iin gerekli olan kuvvettir. Kuru boya filminin yzeyden kalkmas farkl
ekillerde olduundan, yapmann llmesinde boyann kaldrlmas iin farkl
yntemler uygulanr.
1.2.6.1.
Test Yntemi
1.2.6.2.
Sonu
Sonular banda yaparak boalan karelerin toplam alana oran (%) olarak ifade
edilir. Ancak bunu lmek pratik olmadndan, pratik deerlendirme u ifadelerle
yaplr:
a) Mkemmel veya 0 (Gt-0); iziklerin kenarlar tamamen muntazam, tarama
ile meydana getirilen karelerin hibiri dklmemi boyalar iin,
b) ok iyi veya 1 (Gt-1); sadece iziklerin kesim noktalarnda ok az miktarda
boya dklm. Boyas dklm alan, toplam alann % 5ni gemeyen
boyalar iin,
c) yi veya 2 (Gt-2); yatay ve dey izikler boyunca ve kesim yerlerinde boya
filmi dklm, birka kare ksmen boalm, boyasz kalan alan toplam alann
% 15ni gemeyen boyalar iin,.
d) Orta veya 3 (Gt-3); izikler boyunca ve kesim yerlerinde boya filmi
dklm, birka kare ksmen veya tamamen boalm, boyasz alan toplam
alann % 35ni gemeyen boyalar iin,
e) Kt veya 4 (Gt-4); izikler boyunca geni bantlar halinde boya filmi
dklm, birok kare ksmen veya tamamen boalm, boyasz alan toplam
alann % 65ni gemeyen boyalar iin
kullanlan ifadelerdir.
Sonular verilirken boyann tatbik edildii yzeyin cinsi, astar olup olmad, film
kalnl ve kuruma artlar verilmelidir.
1.2.7.
ELASTKYET
Test Yntemi
Konik bkme testi, sanayi boyalar iin uygulanan en yaygn elastikiyet testidir.
Konik bkme testinde; panel konik bir mandrel etrafnda 15 saniye iinde 1800
bklr ve boya filminde atlamalarn uzad mesafe koninin kk tabanndan
itibaren llerek mm olarak verilir veya hesapla filmin uzama yzdesi bulunur.
Ayrca mterilerin istei dorultusunda silindirik bkme ve derin ekme testleri
de yaplabilir.
1.2.7.2.
Sonu
llen mesafe milimetre cinsinden konik bkmenin ifadesidir ve x mmye kadar
klcal atlama veya y mmye kadar yzeyden kopma veya komple ayrlma/ Kuru
Film Kalnl: / Test plakasnn cinsi olarak belirtilir.
0 mm atlama yok /konik mandrel / 35 mikron kuru film / plak sac panelde
1.2.8.
DARBE DRENC (ASTM-D 2794 , AWWA C 210/78)
Boya kuru filminin zerine uygulanan ani kuvvetlere kar gsterdii dirence darbe
direnci denir. Bu test, boyalar iin yaplm zel darbe cihazlar ile yaplr.
1.2.8.1.
Test Yntemi
Boya filminin zerine srld yzeyle birlikte ani darbelere kar direncinin
lld bu testte ucu yar kresel ekilde olan belirli bir arlk, yatay durumdaki
boyal panel zerine dik olarak belirli bir mesafeden drlr. Bu ileme, boya
filminde bir bozulma (atlama, kabarma, pullanma gibi) meydana gelinceye kadar,
her seferinde kresel arln ykseklii biraz daha artrlarak devam edilir. Boya
filminin herhangi bir bozulma gstermeden diren gsterdii en fazla ykseklik
darbe direnci olarak alnr.
1.2.8.2.
Sonu
Kuru boya filminin diren gsterdii en fazla ykseklik inch-pound veya
kilogram/santimetre olarak ifade edilir ve panel cinsi film kalnl ile birlikte
verilir.
25 kg cm, 35 mikron kuru film, plak sata
36 in-lb, 35 mikron kuru film, plak sata
1.3.1.
Bilindii gibi su, az veya ok btn yap malzemelerini tahrip eder. Koruyucu
boyalarla suyun bu malzemeler zerindeki etkisi kontrol edilmeye, azaltlmaya
allr. Boya filminin su veya su buharna kar direnci nem odasnda test edilir.
Test ASTM D 16532 e gre yaplr. ASTM D 7142 ye gre raporlanr.
1.3.1.1.
Test Yntemi
Bu testte sadece boya filminin direncinin grlebilmesi iin test plakalarnn yan
kenarlar ve plak arka yzleri dayankl bir boya ile kaplanarak iinde yapay
olarak % 90 nem ve 380C scaklk yaratlm bir kabine yerletirilir. 48 saat de bir
paneller kontrol edilir. Arge laboratuarnca belirlenmi red/kabul snr gzetilerek
kaplamalarn performans kaydedilir.
Boya filminin yzeyinde younlaan su buharnn film iinde yol alarak boya
filmini tahrip etmesi ounlukla boya filminde kabarck olumasna neden olur.
Bu kabarcklarn skl ASTM D-714e gre tespit edilerek sonu nem direnci
olarak verilir.
1.3.1.2.
Sonu
ASTM D 714 standardnn belirttii kabarck says ve byklne gre sonu
verilir (Az, orta, youn gibi).
1.3.2.
1.3.2.1.
Test Yntemi
zel olarak yaplm bir kabin iine yerletirilen test plakalarna, % 5 deriimde
sodyum klorr eriyii sis eklinde pskrtlr. Kabin scakl 350C dir. Test
panellerinin nem odas testinde tanmland gibi kenar ve arkalar boya ile
kaplanmaldr. Kegenler dorultusunda panel V ekilde izilmelidir. 48 saatte
bir paneller kontrol edilir.
1.3.2.2.
Sonu
Bu zellikler genellikle, izikten itibaren pasn ilerlemesi (ASTM D 1654), panel
yzeyinde paslanma (ASTM D 610), boya filminde kabarcklanma (ASTM D 714),
atlama, pullanma, matlama, parlaklk kayb gzlemleri not edilerek mukayese
veya deerlendirme eklinde yaplr.
1.3.3.
Test Yntemi
Bir ultraviole k kayna ile gne nlar ve zellikle boyalar en ok tahrip eden
ultraviole nlar kabin iinde panel zerine drlr. Ayn zamanda muhtelif
memelerden su pskrtlerek yamurlama yaplr. Gelitirilmi bir ok modelde
ayn zamanda deiik uygulamalar (asit pskrtmeleri gibi) yaplabilmektedir.
1.3.3.2.
Sonu
Belirlenen saatler, 100 saat , 500 saat , 1000 saat, 2000 saat sonunda paneller
deerlendirmeye alnr. Renk deiimi ASTM D 2244 e gre raporlanr. Blister
oluumu ve yapma kayb ASTM D 822 ye gre raporlanr.
1.3.4.
Test Yntemi
1. Daldrma yntemi:
Panellerin arkas ve yanlar dayankl bir kaplama ile korunur.
Boyal panelin yars sv iinde kalacak ve aralarnda 30 mm olacak ekilde
daldrlr.
2. Damla yntemi:
Boyal yzeyin zerine 0,1 ml hacimde, yeterli rnekleme yapacak sayda,
20 mm aralkta damlalar braklr. Belirlenen srede panel hareket ettirilmeksizin,
hava akmsz bir yerde bekletilir.
3. Emdirilmi yzeylerin temas metodu:
25 mm apnda 1,25 mm kalnlnda
mukavvaya sv emdirilir. Aralkl
yerletirilen mukavvalarn st saat cam ile rtlr.
1.3.4.2.
Sonu
1.3.5.1.
Test Yntemi
Sonu
Cihazda kullanlan lambann gcne gre test saatine karlk gelen dayand
sre(yl) diyagram olarak oluturulur.
Burada elde edilen sonular rnn normal yalanma performansn %100
dorulukta vermez. Ancak kan sonular dayankll kantlanm rnlerle
karlatrma imkan verir ve bir rn grubu iinde rnn performansn belirler.