Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 2

Gamit ng wika sa lipunan

Instrumental
-ginagamit ang wika ng tagapagsalita para mangyari/maganap ang
mga bagay-bagay. Pinababayaan ng wikang pagalawin ng
tagapagsalita ang kanyang kapaligiran.
-Mga bigkas na ginaganap pagpapangalan/pagbabansag,
pagpapahayag, pagtataya
Regulatoryo
-gamit ng wika para alalayan ang mga pangyayaring nagaganap. Ito
ang gamit ng wika na nagbibigay sa mga tao para alalayan ang mga
pangyayaring nagaganap.
Halimbawa: pag-ayon, pagtutol, pag-alalay sa kilos/gawa, pagtatakda
ng mga alituntunin at alituntunin sa paglalaro, pagsagot sa telepono,
pagtatalumpati.
Interaksyunal
-gamit ng wika upang mapanatili ang pakikipagkapwa-tao.
Nangangailangan ang matagumpay na interaksiyon ng wastong paguugali.
Halimbawa: pagbati, pagpapaalam, panunudyo, pag-aanyaya,
paghihiwalay, pagtanggap, atbp.
Personal
-gamit ng wika para ipahayag ang katauhan ng isang tao, alam ng
bawat isa na bahagi ng kanyang katauhan ang wika. Malaya siyang
magbuka ng bibig o magsawalang-kibo kung nais niya.
Halimbawa: pagsigaw, pagrerekomenda, pagmumura o maingat na
pagpili ng salita, pagpapahayag ng galit, paghingi ng paumanhin.
Hueristiko
gamit ng wika bilang kagamitan sa pagkatuto ng mga kaalaman at
pag-unawa. Maaaring gamitin ang wika para malaman ang mga bagay
sa daigdig.
Halimbawa: pagtatanong, pagsagot, pangangatuwiran,
pagbibigaykongklusyon, paggawa ng hypothesis, pagpuna, pageeksperimento, pagsangayon, di-pagsang-ayon, pagtaya.
Representatibo
Gamit ng wika sa pagpaparating ng kaalaman tungkol sa daigdig, paguulat ng mga pangyayari, paglalahad, paghahatid ng mensahe
atbp.Karamihan sa pang-araw-araw na gamit ng wika ang gamit na ito.
Halimbawa: pag-uulat, paglalahad, pagpapaliwanag, paghahatid ng
mensahe, pagbibigay ng tama/maling impormasyon, pagsisinungaling,
pagpapahayag.

Kasaysayan ng wikang pambansa


Sa Panahon Ng Kastila
Ang Wikang Kastila ay ang opisyal na wika ng Pilipinas noong simula ng
pamumuno ng mga Kastila noong mga huling bahagi ng ika-16 na
siglo, hanggang sa pagtatapos ng Digmaang Kastila-Amerikano noong
1898. Nanatili ito, kasama ng Ingles, bilang de facto at opisyal na wika
hanggang sa inalis ito noong 1973 sa pamamagitan ng pagbabago sa
saligang-batas. Matapos ang ilang buwan, muli itong itinalaga bilang
opisyal na wika sa pamamagitan ng isang atas ng pangulo at
nanatiling opisyal hanggang 1987, nang inalis ng kasalukuyang
saligang-batas ang opisyal nitong katayuan, at itinalaga na lamang ito
bilang isang opsiyonal o hindi sapilitang wika.
Sa Panahon Ng Hapon
Sa hangaring mabilis na mapalaganap ang Kristyanismo sa kapuluan,
ipinag-utos ng haring Espanya na turuan ng wikang Kastila ang mga
Pilipino subalit ang mga prayle ang naginghadlang
sa pagsasakatuparan ng gayong kautusan. Minabuti nilang hindi
matutunan ng mgaPilipino ang wikang Kastila kung kayat ang mga
prayle ang siyang nag-aral ng ibat ibang wikainsa Pilipinas upang
makausap at maturuan ng relihiyong Kristyano. Upang mapadali ang
pag-aaral ng wikain, isinulat ng mga naunang napadestinong prayle
ang mga aklat-panggramatikangmaaaring maging gabay sa pag-aaral
ng sinumang mapupuntang pari sa lugar na iniwan. Sagayon,
naiambag ito sa panitikan ng Pilipinas: (1) Romanisasyon ng Alibata at
(2) pagkakasulatng aklat gramatika ng ibat ibang wikain sa Pilipinas.

You might also like