Dasar Awam

KANDUNGAN
Prakata
Penghargaan
Kata Kunci
Matlamat dan Objektif Kursus
BAB 1

ix
xi
xiii
xv

PENGENALAN DASAR AWAM

Objektif Bab
1.1
Pengenalan
1.2
Definisi Konsep Dasar Awam
1.2.1 Sifat Dasar Awam
1.3
Bentuk-Bentuk Dasar Awam
1.4
Klasifikasi Dasar Awam
1.5
Sistem Dasar Awam
1.6
Kesimpulan
BAB 2

1
1
2
4
5
7
9
10

TEORI-TEORI DASAR AWAM

Objektif Bab
2.1
Pengenalan
2.2
Teori-Teori Dasar Awam (Model Kuasa)
2.2.1 Teori Institusionalisme: Polisi Sebagai Aktiviti
yang Institusional
2.2.2 Teori Neo-Institusionalisme
2.2.3 Teori Kelompok: Polisi Sebagai Satu
Perimbangan Kumpulan
2.2.4 Teori Elit: Polisi Sebagai Pilihan Elit
2.2.5 Teori Rasionalisme: Polisi Sebagai Pencapaian
Matlamat yang Paling Cekap
2.2.6 Teori Incrementalisme
2.2.7 Teori Permainan: Polisi Sebagai Pilihan
Rasional dalam Permintaan yang Berasingan
2.2.8 Teori Sistem
2.2.9 Teori Anarki Terancang
2.3
Kesimpulan
Soalan Penilaian Kendiri
Jawapan Soalan dalam Teks

11
11
12
13
16
18
21
25
30
32
34
37
38
39
40

Dasar Awam

BAB 3

FAKTOR DALAM PEMBUATAN DASAR

AWAM

Objektif Bab
3.1
Pengenalan
3.2
Aktor-Aktor Dasar (Policy Actors)
3.3
Aktor Rasmi
3.3.1 Parlimen
3.3.2 Yang Di-Pertuan Agong (YDPA)
3.3.3 Perdana Menteri
3.3.4 Menteri-Menteri/Eksekutif
3.3.5 Birokrat/Pentadbir Awam
3.4
Aktor Tidak Rasmi
3.4.1 Agensi Swasta
3.4.2 Media
3.4.3 Kumpulan Bukan Kerajaan
3.4.4 Kumpulan Berkepentingan
3.4.5 Individu Awam
3.5
Kesimpulan
BAB 4

43
43
44
44
45
46
47
50
53
54
54
55
58
59
61
61

PROSES PENGGUBALAN DAN SUMBER

DASAR AWAM

Objektif Bab
4.1
Pengenalan
4.2
Ahli-Ahli Politik dan Pentadbir Sebagai Aktor
Pembuat Dasar
4.3
Parti Politik Sebagai Pembuat Dasar
4.3.1 Parti Sebagai Pembuat Dasar
4.4
Pembentukan Dasar Terpimpin
4.5
Barisan Nasional (BN)
4.6
Sumber-Sumber kepada Dasar Awam
4.7
Sokongan Terhadap Cadangan Dasar Awam
4.8
Kesimpulan
BAB 5

63
63
64
65
67
68
71
72
75
76

DASAR AWAM DARI PERSPEKTIF ANALITIK

Objektif Bab
5.1
Pengenalan
5.2
Ekonomi Malaysia:
Pengeluaran

Gabungan

Semua

Punca

79
79
80

vi

Dasar Awam

5.3

5.4

5.5

5.6

5.7
5.8
BAB 6

Sistem Pasaran dan Syarat-Syarat Pasaran

5.3.1 Isi Rumah
5.3.2 Perniagaan
5.3.3 Pasaran
Kegagalan Pasaran: Perlunya Tindakan yang Kolektif
5.4.1 Monopoli,
Pengurangan
Kos
dan
Ketidakcekapan Ekonomi
5.4.2 Ketidakcekapan Ekonomi dan Spill Over
Ekonomi Spill Over
5.5.1 Tindakan Kolektif dan Spill Over
5.5.2 Prinsip-Prinsip Keberuntungan Sosial yang
Maksimum: Satu Rangka Penilaian Keputusan
Kerajaan
5.5.3 Prinsip-Prinsip Keberuntungan Sosial yang
Maksimum
Kos Sosial dan Keuntungan Sosial
5.6.1 Model I Saiz Projek Kerajaan
yang
Optimum
5.6.2 Model II Pemindahan Pendapatan dan
Kebajikan Sosial
Kos Sosial dan Keputusan Awam
5.7.1 Jenis Cukai
Kesimpulan

90
91
92
94
94
95
96
97
99
101
102
103

SISTEM EKONOMI DAN KEGAGALAN KERAJAAN

Objektif Bab
6.1
Pengenalan
6.2
Sistem Ekonomi
6.2.1 Sistem Ekonomi Perancangan Pusat (SEPP)
6.2.2 Sistem Ekonomi Pasaran (SEP)
6.2.3 Sistem Ekonomi Campuran (SEC)
6.3
Kegagalan Kerajaan
6.4
Langkah Kerajaan Membetulkan Kegagalan Pasaran
6.5
Kesimpulan
Jawapan Soalan dalam Teks
BAB 7

84
84
85
86
90

105
105
105
106
106
107
108
111
113
113

APLIKASI DASAR-DASAR PEMBANGUNAN

Objektif Bab
7.1
Pengenalan

115
115
vii

Dasar Awam

7.2
7.3
7.4
7.5
7.6
7.7
7.8
7.9

Isu Krisis Ekonomi

7.2.1 Pendekatan Menangani Kegawatan Ekonomi
Perspektif Wawasan 2020
Dasar Ekonomi Baru (DEB)
Dasar Pendidikan Kebangsaan
Dasar Persyarikatan Malaysia
Dasar Belia Negara
Dasar Penswastaan Malaysia
Kesimpulan

BIBLIOGRAFI

115
117
121
124
126
131
133
134
139
143

viii

Dasar Awam

PRAKATA

Kami mengambil kesempatan ini untuk mengucapkan selamat mengikuti

kursus DASAR AWAM kepada semua pelajar program Pendidikan Jarak
Jauh (PJJ), Pusat Pendidikan Profesional dan Lanjutan (PACE),
Universiti Utara Malaysia. Kursus DASAR AWAM ini merupakan kursus
teras program Sarjana Muda Pengurusan Awam bagi pelajar sepenuh
masa dan program PJJ Universiti Utara Malaysia.
Modul DASAR AWAM dihasilkan berdasarkan rangka kursus dan silibus
yang digunakan oleh pelajar sepenuh masa Universiti Utara Malaysia.
Modul ini dihasilkan bertujuan untuk memastikan agar kualiti kelulusan
dan pencapaian pelajar program PJJ sama taraf dengan pelajar sepenuh
masa. Dalam penulisan modul ini, pihak kami telah mengambil kira
keadaan pelajar yang akan mengikuti bentuk pembelajaran kendiri.
Modul ini dapat membantu para pelajar untuk memahami konsep atau
definisi, teori-teori, aktor, proses pembuatan dan analisis dasar awam
berdasarkan perkembangan dasar awam di Malaysia. Walaupun sebelum
ini kursus Dasar Awam kurang diberi penekanan di mana-mana institusi
pendidikan tinggi, tetapi kini kursus ini telah menjadi satu kursus yang
diwajibkan di kebanyakan universiti awam dan ia telah menarik minat
pelajar dan pengkaji yang berkaitan dengan pentadbiran awam dan sains
politik.
Untuk menambahkan lagi pengetahuan berkaitan dengan dasar awam,
para pelajar disarankan merujuk pelbagai bahan bacaan tambahan
berkaitan dengan dasar awam. Soalan Dalam Teks (SDT) disediakan
bagi perbincangan setiap topik dan Soalan Penilaian Kendiri (SPK)
disediakan di akhir setiap bab dalam modul ini untuk dibincangkan dan
diselesaikan oleh pelajar. Bagi memudahkan para pelajar, penulis
menyediakan jawapan bagi SDT dan SPK untuk menyemak ketepatan
pelajar menjawab soalan-soalan yang disediakan. Penulis berharap agar
modul ini dapat membantu pelajar untuk mencapai keputusan yang baik
dalam peperiksaan dan menambahkan pengetahuan tentang dasar awam.
Modul ini hanya sekadar panduan asas kepada pelajar. Oleh itu, pelajar
dinasihatkan supaya menambahkan bahan bacaan daripada pelbagai
sumber.

ix

Dasar Awam

Akhir kata, penulis mengucapkan Selamat Maju Jaya kepada semua

pelajar program PJJ, Universiti Utara Malaysia dan terus berusaha untuk
mencapai kejayaan dan kecemerlangan.
Ahmad Atory Hussain
Malike Brahim
Nur Syakiran Akmal Ismail
Zalinah Ahmad

Dasar Awam

PENGHARGAAN
Alhamdulillah, syukur kehadrat Allah S.W.T. kerana dengan limpah dan
kurnia-Nya, modul Dasar Awam ini dapat disiapkan sebagai rujukan asas
pelajar program PJJ. Dengan adanya modul ini, diharap para pelajar
program PJJ mendapat manfaat sepanjang mengikuti kursus ini.
Di kesempatan ini, penulis ingin merakamkan setinggi-tinggi
penghargaan kepada semua pihak yang terlibat secara langsung dalam
menghasilkan modul ini terutamanya pihak Fakulti Pengurusan Awam
dan Undang-Undang dan Unit Pendidikan Jarak Jauh (UPJJ), Pusat
Pendidikan Profesional dan Lanjutan (PACE) yang telah memberi
peluang, kerjasama dan kesempatan kepada penulis untuk menghasilkan
dan menyiapkan sepenuhnya modul ini. Penulis juga merakamkan
berbanyak-banyak terima kasih kepada Puan Farah Mat Din, Pegawai
Penerbitan di Jabatan Penerbitan dan Teknologi Media.
Segala kekurangan dan kelemahan dalam modul ini adalah
tanggungjawab penulis sepenuhnya khususnya dalam edisi awal ini.
Sebarang komen dan cadangan yang membina adalah dialu-alukan untuk
menghasilkan sesuatu yang terbaik dan berkualiti tinggi untuk manfaat
bersama.
Ahmad Atory Hussain
Malike Brahim
Nur Syakiran Akmal Ismail
Zalinah Ahmad

xi

Dasar Awam

xii

Dasar Awam

KATA KUNCI
Terdapat beberapa lambang yang akan anda lihat dalam modul ini.
Lambang tersebut memberi maksud tertentu seperti yang dinyatakan di
bawah. Lambang ini disediakan bagi membimbing dan melengkapkan
proses pengajaran dan pembelajaran anda.
Soalan dalam teks (SDT) ialah soalan latihan yang
merujuk kepada perbincangan dalam teks yang
dipelajari. Contoh jawapan disediakan di akhir setiap
bab/pelajaran.
Soalan Penilaian Kendiri (SPK) ialah soalan ulangkaji
yang berkaitan dengan perbincangan keseluruhan
bab/pelajaran. Cadangan jawapan disediakan di akhir
modul kursus.
Anda boleh menyemak jawapan latihan anda dengan
cadangan/skima jawapan yang disediakan di akhir
bab/pelajaran atau modul kursus. Anda dinasihatkan
membuat latihan terlebih dahulu sebelum menyemak
jawapan tersebut.
Anda dikehendaki berfikir sejenak tentang situasi di
sekeliling anda atau mengimbas kembali pelajaran yang
lepas. Pelbagai soalan yang berkaitan dengan pelajaran
tersebut akan dikemukakan.

xiii

Dasar Awam

xiv

Dasar Awam

MATLAMAT DAN OBJEKTIF KURSUS

MATLAMAT
Modul Dasar Awam ini memaparkan kepada para pelajar mengenai
kepentingan dasar awam yang dilaksanakan dalam sesebuah negara
termasuk Malaysia bagi mengatasi atau menyelesaikan sesuatu isu atau
masalah yang berlaku dalam masyarakat. Dasar awam berkaitan dengan
keputusan dan tindakan yang dilakukan oleh pihak kerajaan sama ada
untuk menyelesaikan masalah dalam masyarakat atau mencapai matlamat
mereka. Kursus ini merupakan kursus pemantapan kepada kursus-kursus
lain dalam Program Pengurusan Awam yang memberi penekanan
terhadap aspek konsep dan teori dasar awam, aktor-aktor dan prosesproses pembuatan serta analisis dasar awam yang ditinjau daripada model
analitik (ekonomi).
OBJEKTIF
Di akhir pembelajaran modul ini, anda seharusnya dapat:
1.
2.
3.
4.

Memahami dasar awam daripada pelbagai pendekatan akademik.

Memahami konsep dan teori-teori dalam dasar awam.
Membincangkan peranan aktor-aktor dalam membuat dasar awam.
Memahami tentang dasar-dasar awam di Malaysia dan realiti
kewujudannya.
5. Memahami perkembangan dasar awam selari dengan prinsip-prinsip
ekonomi.
6. Mendedahkan isu-isu semasa yang berkaitan secara langsung
dengan dasar awam.

xv