Ang Kurikulum na Filipino: urikulum na Filipino: urikulum na Filipino: urikulum na

Filipino: urikulum na Filipino: Saan P Saan P Saan P Saan P Saan Patutungo sa

Hamon ng Globalisasyon? atutungo sa Hamon ng Globalisasyon? atutungo sa
Hamon ng Globalisasyon? atutungo sa Hamon ng Globalisasyon? atutungo sa
Hamon ng Globalisasyon? Rizalyn J. Mendoza Rizalyn J. Mendoza Rizalyn J. Mendoza
Rizalyn J. Mendoza Rizalyn J. Mendoza Pamantasang De La SalleMaynila, Filipinas
Nirebisa ng sistema ng edukasyon sa Filipinas ang (tersyaryang) kurikulum sa
(wikang) Filipino upang ang pagkatuto ng estudyante ay lalot higit pang makatugon
sa mga pangangailangan ng isang lokal/global na mamamayan.Sinusuri ng papel na
ito kung hanggang saan ang kurikulum sa Filipino ay nagagawang makatugon sa
mga pangangailangan ng bawat estudyante kaugnay ng pagkatuto at paggamit sa
Filipino bilang isang pambansang wikang nagpapasigla sa literasi, pag-unlad, at
pambansang pagkakaisat identidad.Ang rebisyon sa kurikulum ay isang positibong
hakbang upang ang ating pambansang wikang Filipino ay makasabay sa mga
nasyonal/global na isyu, konsern, at hamon. Philippine Education undertook a
revision of the (tertiary) Filipino (language) curriculum to maximize student learning
and meet the more complex demands of local/global citizens. This paper examines
the extent towhich the Filipino curriculum is able to answer the needs of each
student in learning and using Filipino as a national language to promote literacy,
development and progress, and national unity and identity.Curricular revision takes
a positive direction as our national language Filipino keeps apace with national/
global issues and concerns and challenges. Mga susing termino: BEC Kurikulum,
wikang Filipino, Makabayan, higher education Marami nang nailimbag na pag-aaral
tungkol sa pagtuturo at pagkatuto sa ibat ibang laranganmga pag-aaral na siyang
nagbigay-sigla sa risertser na ito na tukuyin ang mga kahinaan at kalakasan ng
isang kurikulum, at kung ano ang mga pangangailangan upang higit na maging
angkop sa kaalaman, kasanayan at kaugalian ng isang estudyante, lalong-lalo na sa
panahon ng globalisasyon. Ang kurikulum ay ang kabuuang nilalaman ng pag-aaral
ng aralin, mga karanasan at mga kagamitang sadyang pinili, binuo, at
isinakatuparan para sa adhikain ng isang institusyon.Dahil dito, dapat nating
paunlarin ang kurikulum gaya ng ginagawa ng ibang bansa para magingglobally
competitive ang bawat estudyante; kung hindi man, kahit papaano ay may sapat na
kakayahan at kasanayan siya na magiging kapital niya sa MALAY Tomo XX Blg. 2
April 2008 Pamantasang De La Salle Maynila

60 R.J. MENDOZA TOMO XX BLG. 2 ABRIL 2008 pagsuong sa landas na

tatahakin.Ang kurikulum ang pinakapuso ng sistema ng edukasyon kung kaya dapat
itong pag-ukulan ng oras at pansin. Kailangang siguruhing nakasasapat ito sa mga
pangangailangan ng mga estudyante, at kung ito ay tumutugon sa kalagayang
pangkalikasan, panlipunan, pang-ekonomiya, panteknolohiya at pandaigdig.
Layunin ng papel na ito na ilahad ang kahalagahan ng kurikulum na Filipino, na
nasuri ng mga susing tao sa sistema, at ang tugon nito sa pangangailangan ng

estudyanteng Filipino.Isang paglalahad din ito ng estado ng Filipino sa kurikulum ng

Filipinas. Sinasagot nito ang mga katanungan:Ano ba ang kurikulum na Filipino?Ano
ang mga batayan sa pagkakaroon ng kurikulum na Filipino?Bakit ito mahalaga
bilang isang kurikulum sa elementarya, sekondarya at sa tersyarya?Ito ba ay
tumutugon sa pangangailangan ng bawat mag-aaral upang magkaroon ng sapat at
mabisang kaalaman sa Filipino bilang wikang pambansa?At ito rin ba ay tumutugon
sa pangangailangan nila upang magkaroon ng kompetitibong kaalaman sa makrokasanayang Filipino?Angkop ba ang paraan sa pagpapaunlad sa kaalaman at
kasanayan ng Filipinong estudyante sa lipunang lokal at global? Ang unang bahagi
ng papel na ito ay tungkol sa layunin ng kurikulum na Filipino sa ibat ibang antas sa
sistema ng edukasyon sa bansa, habang ang ikalawang bahagi ay sa mga detalye
ng rebisyon sa kurikulum at sa pagsasakatuparan ng mga ito. Ang huling bahagi ay
paglalagom sa mga isyu sa kurikulum sa kung paano ito malilinang at mapaiigting
upang makatulong sa paghubog sa kamalayan ng Filipino at upang maging aktibo
ang Filipino sa kanilang gampaning maging globally competitive. Ang kurikulum na
Filipino Nakatadhana sa umiiral na Patakarang Edukasyong Bilingwal / Biligual
Education Policy (BEP) ang dalawang pangunahing dahilan kung bakit itinuturo ang
Filipino sa ating mga paaralan. Una, ituturo ito bilangsubject pangwika. Ikalawa,
upang magamit ito bilang wikang pangklasrum sa iba pang subject na ginagamit
ang Filipino bilang wikang panturo.Ang ibig sabihin, kinakailangang matutuhan ang
Filipino bilang isang wikang may sariling kakanyahan.Ayon kay Cruz (2004), malinaw
ang layunin ng BEP:na mula Grade One (sa elementarya) hanggang Fourth Year (sa
sekondarya), ang wikang Filipino ang gagamiting wikang panturo sa lahat ng subject
maliban sa English, Science, at Mathematics.Ang wikang Filipino ay ipinag-utos na
gamitin ng lahat ng guro sa iba pang subject, tulad ng Social Studies / Social
Science, Character Education, Work Education, Health Education, at Physical
Education.Ang mga ito ang kasama ngayon sa tinatawag na Makabayan, ang
ikalimangarea ng pagkatuto sa kasalukuyang kurikulum sa basic education. Sa
unibersidad at kolehiyo naman, ayon pa rin kay Cruz, dahil wala pang Commission
on Higher Education (CHED) noong 1974, na 1994 pa lamang naitatag, sakop ng
BEP ang lahat ng kolehiyo at unibersidad.Iniutos ng Department of Education and
Culture (DEC) na by 1984, all graduates of tertiary curricula should be able to pass
examinations in English and/or Filipino [Filipino] for the practice of their
professions. Noong 1975, idiniin ng DEC na kailangang magturo ang lahat ng
kolehiyo at unibersidad sa wikang Filipino [Filipino]: Courses in English and Filipino
[Filipino] shall be offered in tertiary institutions as part of appropriate curricula
pursuant to the policy of bilingual education (DEC Order No. 50, s. 1975).Kaya mula
unang taon sa kolehiyo hanggang magtapos ng medisina o abogasya o Ph.D., ang
estudyante ay mag-aaral ng lahat ng subject sa wikang Filipino, maliban sa English,
Science, at Mathematics.Subalit noong 1987, dahil nagbago ang Konstitusyon,
binago ng Departamento ng Education, Culture and Sports (DECS) ang BEP.
Ipinagbawal ng DECS ang paggamit ng wikang English maliban sa tatlong subject
(English, Science, at Mathematics) sa lahat ng antas ng edukasyon.Bukod pa rito,
pumayag ang DECS na gamitin ang wikang Filipino maging sa pagtuturo ng Science

at Mathematics (the maintenance of English as an international language for the

Philippines and as a non-exclusive language of science and technology [DECS
Order No. 52, s. 1987]).

61 MALAY ANG KURIKULUM NA FILIPINO Ipinag-utos ng DECS noon na tertiary-level

institutions shall lead in the continuing intellectualization of Filipino.The program of
intellectualization, however, shall also be pursued in both the elementary and
secondary levels. Masasabing mula elementarya hanggang sekondarya, hinasa
tayong maging bihasa sa Filipino at English habang nag-aaral ng mga tiyak na
aralin.Tuloy-tuloy ito hanggang sa kolehiyo. Sa paggamit ng Filipino sa lahat ng level
ng pag- aaral, hinihikayat na iangat ang wika bilang isang wikang intelektuwalisado,
isang midyum sa pagkuha ng mas mataas na karunungan. Maraming konsiderasyon
ang isinaalang sa pagkatuto at pagtuturo ng Filipino.Ayon kay Otanes (sa Chioco
2007), ano man ang balakin sa pagbuo ng isang kurikulum pangwika,
kinakailangang bigyan-fokus ang layuning matuto ng wika ang mga estudyante
upang sila ay makapaghanapbuhay, makipamuhay sa kanilang kapwa at
makapagpahalaga sa kagandahan ng buhay.Ayon naman kay Espiritu (sa Chioco),
nararapat isaalang-alang ang mga umiiral na teorya sa pagkatuto ng wika sa
pagtatangkang bumuo ng isang kurikulum pangwika.Sa pagtuturo ng wika sa
sekondarya, nararapat daw na malinang ang kognitibo/akademikong kasanayang
pangwika. Maaaring ipasok, aniya, ang pagsusuri sa istruktura ng gramatika ng wika
sa level na ito sapagkat sa yugtong ito ay may kakayahan nang maglinaw, magsuri,
magtasa at magsintesis ng kanilang mga natutunan ang mga mag-aaral. Sa
unibersidad at kolehiyo, hinikayat ang paggamit ng Filipino upang maging
intelektuwalisado ito.Ang intelektuwalisasyon ay ang pagbuo ng rejister ng wika sa
ibat ibang intelektuwal na disiplina at larang ng espesyalisasyon (Gonzales sa Zafra
2006: 30). Ayon kay Zafra, sinasabing upang maging intelektuwalisado ang wika,
kailangang gamitin ito sanapakahalagang larang.Ito ang dapat na ipaliwanag sa
mga kontra-Filipino na nagsasabing hindi na dapat ituro ang wikang pambansa dahil
malaganap na itot nauunawaan ng marami.Dapat linawing magkakaiba ang gamit
ng wika sa larang.Sa mga lingguwista, may natatangi at sariling rejisterterminolohiya, retorika, at kumbensiyon ang wikang ginagamit sa napakalahagang
larang tulad ng akademya. Binanggit ni Zafra ang paliwanag ni Gonzales sa ilang
proseso sa intelektuwalisasyon ng wika sa larang ng akademya:(1) ang prosesong
lingguwistiko at (2) ekstra-lingguwistiko.Ang lingguwistikong proseso ay
kinapalolooban ng pagdevelop ng isang estandardisadong anyo ng wikang
magagamit sa pagdevelop ng akademikong diskurso, pagdevelop ng korpus o lawas
ng teksto sa ibat ibang akademikong larang, pagbuo ng rejister ng wika o ang tangi
at tiyak na gamit ng wika sa isang larang, ang estratehiya para magamit ang mga
teknikal na termino mula sa ibang wika: ganap na panghihiram, panghihiram nang
may pagsasalin, at paglikha, at ang pagbuo ng rejister ay higit pa sa paglikha ng
terminolohiya o katawagan.Ang ekstra-lingguwistikong proseso naman ay

tumutukoy sa sosyolohikal na prosesong dapat isaalang-alang para maipalaganap

at maipatanggap ang mga produkto ng intelektuwalisasyon.Pinakamahalaga sa mga
sosyolohikal na prosesong ito ang pagkabuo ng isang grupo ng significant others o
creative minoritymga intelektuwal na disipulo na magsisimulang gumamit ng
mga teknikal na bokabularyo at terminolohiya at ng estilo o retorikaat
pagpapalaganap nito sa pamamagitan ng pagsulat, paglalathala, at pagtuturo.
Maisasakatuparan ito sa pamamagitan ng pagbibigay-oportunidad sa mga
estudyante na malinang ang kasanayan at mapayabong ang kaalaman sa mga
gawaing napapaloob sa kurikulum na Filipino sa tersyarya, mapaloob o mapalabas
ng klasrum. Ang Basic Education Curriculum Ang paglinang ng kurikulum sa Filipinas
ay nagsimula noong 1970.Ang rasyonale ng paglinang na ito ay ang mithiing ang
estudyanteng Filipino sa mundong mabilis ang pagbabago ay isang mag- aaral na:
(a) may sapat na kakayahan tungo sa panghabambuhay na pagsisikap na matuto,
(b) isang aktibong tagalikha ng kahulugan, (c) may sapat na kakayahang matuto sa
ano mang ibig

63 MALAY ANG KURIKULUM NA FILIPINO malilinang sa pamamagitan ng mga

sitwasyon at ibat ibang kagamitan tungo sa lubusang pagkatuto. Isa sa mga
nilalaman ng Filipino sa Baitang I- III ay ang konsepto ng Sibika at Kultura.
Napapaloob dito ang mga kaisipan at karanasan ng mga bata ayon sa kanyang
kinalakihan. Inaasahang ang mga bata ay may sapat na kakayahang makaunawa ng
babasahin lalo na kung ito ay batay sa kanilang karanasan.Sa pamamagitan nito,
inaasahang ang mga batayang kasanayan sa pagbasa at ang paglilinang ng mga
kasanayan sa pakikipagtalastasan ay matututuhan nang lubusan. May nakalaang
oras para sa pagtuturo at pagkatuto ng Filipino:80 minuto para sa Baitang I-III at60
minuto Baitang IV-VI.Katulad ng sa English, walang pagdaragdag ng bilang ng
minuto sa Baitang IV-VI sa pagsasaalang-alang na ang batayang kasanayan sa pagaaral ay natutunan na sa unang tatlong baitang, kung kaya inaasahang ang mga
estudyante ay may sapat nang kasanayan at kaalaman sa pagsusuri sa mga aralin,
at kahusayan sa pagpapahayag ng sarili sa pagsasalita at sa pagsulat. Inaasahang
ng Filipino sa BEC na ang mga estudyante ay nakagagamit ng Filipino sa mabisang
pagtanggap ng mga impormasyon sa pakikinig at pagbasa; at nakapagpapamalas
ng kahusayan sa pagpapahayag ng sarili sa pagsasalita at pagsusulat upang
makaangkop sa pang-araw-araw na sitwasyon ng pamumuhay at sa mabilis na
pagbabagong nagaganap sa daigdig.Para matamo ang mithiin ng Filipino, may
pamantayang ibinigay ang Department of Education (DepEd) sa tinatawag na
learning competencies. Makikita sa unang talahanayan ang mga pamantayang ito.
Mga Pamantayan Mga Pamantayan Mga Pamantayan Mga Pamantayan Mga
Pamantayan Pamantayan 1Pakikinig Pakikinig Pakikinig Pakikinig Pakikinig
Pamantayan 2Pagsasalita Pagsasalita Pagsasalita Pagsasalita Pagsasalita
Pamantayan 3Pagbasa Pagbasa Pagbasa Pagbasa Pagbasa Pamantayan 4Pagsulat
Pagsulat Pagsulat Pagsulat Pagsulat Mga Inaasahang Kasanayan Mga Inaasahang

Kasanayan Mga Inaasahang Kasanayan Mga Inaasahang Kasanayan Mga

Inaasahang Kasanayan Kahandaan sa pakikinig Kahandaan sa pakikinig Kahandaan
sa pakikinig Kahandaan sa pakikinig Kahandaan sa pakikinig Maipapakita ang
kasanayan sa pagsunod sa wastong pamantayan sa pakikinig upang maproseso
nang mabuti ang mga ideyang napakinggan Mahusay na pakikinig Mahusay na
pakikinig Mahusay na pakikinig Mahusay na pakikinig Mahusay na pakikinig
Maipamamalas ang kahusayan sa pakikinig upang ganap na maunawaan at
maproseso ang diskurso o tekstong napakinggan Mapanuring pakikinig Mapanuring
pakikinig Mapanuring pakikinig Mapanuring pakikinig Mapanuring pakikinig
Magagamit ang kasanayan sa pagsusuri ng mga tekstong napakinggan upang maitranscode ang mga ito sa iba pang anyo ng pagpapahayag Kaangkupan
Kaangkupan Kaangkupan Kaangkupan Kaangkupan Makagagamit ng angkop na
pananalita at ekspresyon sa ibat ibang sitwasyon Pasalitang diskurso Pasalitang
diskurso Pasalitang diskurso Pasalitang diskurso Pasalitang diskurso
Makapagpapamalas ng paggamit ng wika sa pasalitang diskursoKawastuhan
Kawastuhan Kawastuhan Kawastuhan Kawastuhan Makapagpapakita ng kasanayan
sa paggamit ng wika, pasalita o pasulat man, nang wasto ang balarilaMakabuluhang
Makabuluhang Makabuluhang Makabuluhang Makabuluhang pagpapahayag
pagpapahayag pagpapahayag pagpapahayag pagpapahayagMagagamit ang
kasanayan sa makabuluhang pagpapahayag ng karanasan, damdamin, opinyon,
paniniwala at kaisipan sa iba Kahandaaan sa pagbasa Kahandaaan sa pagbasa
Kahandaaan sa pagbasa Kahandaaan sa pagbasa Kahandaaan sa pagbasa
Makapagpapamalas ng kahandaan sa pagbasa (unang baitang) Panimulang
pagbasa Panimulang pagbasa Panimulang pagbasa Panimulang pagbasa
Panimulang pagbasa Makapagbabasa ng mga pangungusap at maiikling talata nang
may wastong paglilipon ng mga salita (ikatlong baitang)T TT TTalasalitaan
alasalitaan alasalitaan alasalitaan alasalitaan Makapagpapamalas ng kasanayan sa
pagbibigay-kahulugan sa mga salita, at makagagamit ng mga ito sa paglalahad
nang angkop at makabuluhan sa konteksto Pang-unawa Pang-unawa Pang-unawa
Pang-unawa Pang-unawa Magkakaroon ng malawak na pang-unawa sa tekstong
binasa at makagagamit nito upang maunawaan ang sarili, ang ibang tao, at ang
daigdig sa tulong ng mga tekstong literasi at eksposisyon Kahandaan sa pagsulat
Kahandaan sa pagsulat Kahandaan sa pagsulat Kahandaan sa pagsulat Kahandaan
sa pagsulat Makasusulat nang maayos at malinaw nang palimbag at kabit-kabit
gamit ang wastong bantas (ikatlong baitang)Panimulang Panimulang Panimulang
Panimulang Panimulang pagsulat pagsulat pagsulat pagsulat pagsulatMakasusulat
nang maayos at malinaw sa ibat ibang diskurso (ikatlong baitang) Maunlad na
Pagsulat Maunlad na Pagsulat Maunlad na Pagsulat Maunlad na Pagsulat Maunlad na
Pagsulat Mailalahad ang malayang ideya sa pormal o di- pormal na komposisyon
para matugunan ang layunin sa pagsulat T TT TTalahanayan 1.Mga inaasahang
kasanayan sa Filipino na malilinang pagkatapos ng alahanayan 1.Mga inaasahang
kasanayan sa Filipino na malilinang pagkatapos ng alahanayan 1.Mga inaasahang
kasanayan sa Filipino na malilinang pagkatapos ng alahanayan 1.Mga inaasahang
kasanayan sa Filipino na malilinang pagkatapos ng alahanayan 1.Mga inaasahang

kasanayan sa Filipino na malilinang pagkatapos ng ikaanim na baitang sa

elementarya ikaanim na baitang sa elementarya ikaanim na baitang sa elementarya
ikaanim na baitang sa elementarya ikaanim na baitang sa elementarya

64 R.J. MENDOZA TOMO XX BLG. 2 ABRIL 2008 Ang kurikulum ay isang panlahat
na patnubay. Lagi itong bukas sa ano mang pagbabago.Bilang implementor ng
kurikulum, tungkulin ng guro na gawin itong napapanahon at makabuluhan.
Magagawa ang tungkuling ito sa pamamagitan ng pagsusuri sa kalagayan ng
kurikulum.Taong 2005, pagkatapos ng ikatlong taon ng implementasyon (pilot) ng
BEC, nagsagawa ang DepED ng ebalwasyon upang alamin angviability atefficacy
nito.Sa resulta ng ebalwasyon (tingnan ang Talahanayan 2 at 3), tumaas ang MPS sa
interpretasyong numerikal; subalit hindi nabanggit kung ito ay tumutukoy sa
kasapatan ng kaalaman at kasanayan.Walang pag-aaral ang isinagawa sa kung
saang kasanayan mahina o malakas ang estudyante. Noong 2006-2007, nagkaroon
ng pagtatasa sa umiiral na kurikulum upang alamin ang kalagayan nito.Nasa
Talahanayan 2 ang katayuan ng Filipino sa pampublikong paaralan.Natural na
inaasahang may pagbabago o pag-unlad sa katayuan ng Filipino dahil sa tumaas
ang MPS sa interpretasyong numerikal. T TT TTalahanayan 2. Katayuan ng Filipino sa
alahanayan 2. Katayuan ng Filipino sa alahanayan 2. Katayuan ng Filipino sa
alahanayan 2. Katayuan ng Filipino sa alahanayan 2. Katayuan ng Filipino sa
pampublikong paaralan pampublikong paaralan pampublikong paaralan
pampublikong paaralan pampublikong paaralan M PS Filipino M PS Filipino M PS
Filipino M PS Filipino M PS Filipino School year School year School year School
year School year MPS MPS MPS MPS MPS 2005-2006 60.68 2006-2007 66.02 T TT
TTalahanayan 3. Katayuan ng Filipino sa alahanayan 3. Katayuan ng Filipino sa
alahanayan 3. Katayuan ng Filipino sa alahanayan 3. Katayuan ng Filipino sa
alahanayan 3. Katayuan ng Filipino sa resulta ng test resulta ng test resulta ng test
resulta ng test resulta ng test School year School year School year School year
School year MPS MPS MPS MPS MPS 2005-2006 48.43 2006-2007 60.90 Mapapansin
sa Talahanayan 3 na may pagtaas sa MPS sa resulta ng asesment.Batay sa
kinalabasan ng pag-aaral at mga rekomendasyon, kailangang isagawa ang isang
pagbisita at pagpakinis ng kurikulum upang mabigyan-pansin ang mgagap
(puwang),overlap, at/o duplikasyon ng nilalaman, lawak at pagkakasunod-sunod ng
mga konsepto (Lacuna: 2007). Bilang isang larangan ng pagkatuto sa antas
sekondarya, ang pangunahing mithiin ng Filipino ay ang makadevelop ng isang
gradweyt na mabisang komunikador sa Filipino.Upang masabing mabisang
komunikador sa Filipino, kinakailangang taglay niya ang mga kasanayang makro
ang pagbasa, pagsulat, pagsasalita at pakikinig.Dahil sanay sa pakikipagtalastasan,
nararapat na may kabatiran siya at kasanayan sa apat na komponent ng
kasanayang komunikatibo tulad ng diskorsal, gramatikal, sosyo-lingwistik at
istratejik.Sa proseso ng pagkatuto, nagiging hanguan ng kaalaman at kasanayang
pangwika ang mga nilalaman, partikular na sa Araling Panlipunan. Nakasandig din

ang pagtuturo/pagkatuto ng Filipino sa mga pampamahalaang target, sa apat na

haligi ng pagkatuto, at sa visyon at misyon ng Departamento ng Edukasyon. Bilang
isang larangan ng pagkatuto at pantulong na subject sa antas sekondarya,
makikilala ang Filipino bilang Filipino sa Iskolar na Pakikipagtalastasan.Sa unang
dalawang taon sa sekondarya, ang bibigyan ng fokus ay ang masusing pag-aanalisa
at pag-aaral ng mga tiyak na istrukturang gramatikal ng Filipino bilang isang wikang
kasabay ng pagtatamo ng wastong kasanayan sa malikhaing pagbasa. Upang
matamo ito, pagsasanibin ang mga interdisiplinaryong paksa at talasalitaang
nakapaloob sa ibat ibang uri ng texto tulad ng mga textong prosijural, referensyal,
jornalistik, literari at politiko-ekonomik, at ang pagkatuto ng ibat ibang istrukturang
gramatikal. Sa huling dalawang taon, ang fokus ay ang pagtatamo ng mapanuring
pag-iisip sa pamamagitan ng eksposyur sa ibat ibang uri ng komposisyon at
malikhaing pagsulat.Ang eksposyur sa ibat ibang uri ng komposisyon at malikhaing
pagsulat ay pagtutuunan ng isang linggong sesyon sa bawat markahan.Bibigyan din
ng pansin ang pagtatamo ng kasanayan sa pang-akademikong wikaang paggamit
ng wika sa pormal na diskurso.Nariyan din ang fokus sa maunawaing pagbasa sa
tulong ng ibat ibang uri ng texto upang malinang ang kasanayang lingwistika.

65 MALAY ANG KURIKULUM NA FILIPINO Mananatili rin ang pagbibigay-pansin sa

mga tiyak na akdang pampanitikan:Ibong Adarna (sa unang taon), Florante at Laura
(sa ikalawang taon); Noli Me Tangere (sa ikatlong taon), atEl Filibusterismo (ikaapat
na taon).Sinasabing mas mainam kung ang mga akdang pampanitikang nabanggit
ay maging batayan sa malalim na pag- aaral at paghahambing sa estilo ng pagsulat
at paggamit ng wika sa mga kontemporaryong akdang pampanitikan upang
maisabuhay ng mga estudyante ang nilalaman.Kasabay rin nito ang pagtiyak sa
mga batayan at sukatan ng pagkatuto tulad ng mga teorya, pamantayan at
simulain. Kapwa ang aspektong wika at panitikan ay napagsasanib sa isang oras
bawat araw sa isang linggo, batay sa kautusan ng DepEd Order No. 37, s. 2003,
Revised Implementing Guidelines of the 2003 Secondary Education Curriculum
Effective School 2003-2004.May ilang paghahawan pa tungkol sa kalikasan ng
Filipino sa BEC.Ayon kay Chioco (2007), ang pagtuturo/pagkatuto ng Filipino bilang
isang subject pangwika ay naglalayong maglinang ng kahusayan hinggil sa
maunawaing pagbasa at pagkilala sa mga tiyak na istrukturang
gramatikal.Iminungkahi niyang gamitin ang istratehiyang Teaching Grammar
through Text Types (TGIT).Sa ganitong lapit, ang pagkatuto ng tiyak na istrukturang
gramatikal ng wika ay kasabay sa paglinang ng maunawaing pagbasa.Ang pagaaral ng tiyak na istruktura ng wika ay hahanguin sa mga paksang pangnilalaman
ng subject na Araling Panlipunan.Sa pag-aaral naman ng panitikan, ang pagtalakay
ay magsisimula sa paglalapit ng akda sa mga tiyak na karanasan ng mga magaaral, susundan ng pagsusuring linggwistika, susundan ng pagsusuring
pangnilalaman, pagsusuring pampanitikan, paglikha at pagpapahalaga, sa kung ano
man angsocial relevance ng sinuring akda.Sa paglalapit ng akda sa mga mag-aaral,

iuugnay ito (ang akda) sa mga dating kaalaman at mga tiyak na karanasan.
Susundan naman ito ng pagsusuring panlinggwistika kung saan ang pagsusuri ay
ibabatay sa mga tiyak na elementong ponemiko tulad ng sukat/tugma, pag-uulit ng
mga salita, pantig, letra, onomatopea. Sa bahagi ring ito, masusuri ang akda batay
sa mga ibig sabihin ng salita (pamimili ng salita, pahiwatig, kapangyarihan ng salita,
pag-aagawan ng kahulugan ng salita, etimoloji ng salita).Maaari ring suriin ang akda
batay sa pagkakabuo ng mga pangungusap (haba, ikli, pag-uulit, pagbabago- bago).
Sa pagtalakay sa aspektong pangnilalaman, susuriin ang akda sa mga nais sabihin
nito sa mga tiyak na tradisyonal na elemento, at tutukuyin ang bisa nito sa
kamalayang panlipunan.Sa paglikha, ang mga mag-aaral ay aakaying makalikha ng
mga tiyak na genre ng panitikan habang sa pagpapahalaga ay aakayin silang
magsuri ng kanilang sariling gawa batay sa mga natutunang pamantayan.Sa
kabilang banda, ang pagkatuto ng komposisyon ay gagawing isang proseso. Ano
mang naisulat ng mga mag-aaral ay ituturing na personal.Ang isinulat ay daraan sa
pagwawastong pansarili at pagwawasto ng iba, at proseso ng revisyon.Susundin
ang proseso ng pagsulat, pagbabahaginan, pag-eedit, revisyon at faynalisasyon.
Tinatawag itongprocessed writingisang kasanayang dapat malinang ng
estudyante upang maipamalas ang kagalingan sa paggamit ng wikang Filipino.
Taong 2005, nagsimula ang pagmomonitor ng BEC Filipino sa sekondarya.Nang
sumunod na taon (Enero 5-6, 2006), tumawag ang Bureau of Secondary Education
(BSE) ng isang konsultatibong pulong, at iniulat ang kinalabasan ng isang
sarbey.Pangunahing rekomendasyon ng sarbey ang pagrerebyu ng BEC Filipino na
nakatuon sa (a) balangkas, (b) nilalaman at (c) kasanayan sa pagkatuto. Ang Filipino
sa antas tersyarya Ang paglikha ng Komisyon ng Lalong Mataas na Edukasyon
(CHED) ay napaloob sa RA 772 na tinawag na Higher Education Act of 1994.Ang
unang ginawa ng Komisyon ay ang pagrebisa sa kurikulum ng lahat ng tersyaryong
programa sa lebel nabaccalaureate. Noong 1996-1997, ipinatupad ang bagong
kurikulum na may layuning maakit ang mga estudyante upang maging integral na
nilalang ng

68 R.J. MENDOZA TOMO XX BLG. 2 ABRIL 2008 ang uunahin o bibigyan-pansin,

kung alin ang lilinangin sa unang semestre o ikalawang semestre at ilan pang
katulad nito.Walang nagsasabi kung ganito ba ang dapat na pagsunod-sunod o
paglalahad ng mga kasanayan.May ilang pagtatangka upang magkaroon ng mga
batayang reporma sa kurikulum, ngunit hanggang doon lamang, walang. Sa mga
paaralan, mahabang oras pa rin ang ginugugol sa mga guro sa paglinang ng mga
hiwa- hiwalay ng mga kompetensi sa halip na pagbibigay- tuon sa uri ng literasi na
kailangan ng mga mag- aaral sa tunay na buhay.Naroon pa rin ang walangkamatayang bilugan, guhitan, kulayan, at kung ano- ano pa.Noong dekada 70
hanggang simula ng dekada 80, maraming edukador ang naniniwala na ang
mabisang paglinang ng kasanayan sa pakikipagtalastasan ay ang pagtiyak ng isang
set ng hiwa-hiwalay at di-magkakauring kasanayan na tinatawag na mga makrong

kasanayan.Kaya ang pagtuturo ay isa-isang paglinang ng kasanayan bagamat

marami nang pag-aagam-agam sa ganitong gawi sa pagtuturo.May mga pag-aaral
na nagsasabi na ang isa-isang paglinang ng kasanayan, halimbawa sa pagtukoy ng
detalye, pangunahing diwa, pagsunod-sunod, sanhi at bunga ay hindi nakatutulong
upang maging magaling sa komprehensyon ang mga mag-aaral (Rosenshine sa
Badayos 2007). Samantala sa tersyarya, ang binagong kurikulum na Filipino ang
siyang magiging sandigan ng bawat magsisipagtapos na estudyante upang maging
ganap ang kanilang pagkakakilanlan sa kanilang sarili bilang mga Filipino.Sa
pamamagitan ng pagbibigay-pansin sa kahalagahan ng Filipino hindi lamang bilang
subject bagkus bilang wikang pambansa, koda ng komunikasyon, at akademik na
wika/rejister, ang estudyante ay inaasahang may sapat na kaalaman at kasanayan
sa pag-unawa at paggamit ng wikang pang-akademiko na isang basehan sa
pagkakakilanlan natin bilang Filipino. Sa Filipino rin, naipahahayag ang malaya at
natural na saloobin, pananaw at ideya upang ito ay maging madaling maunawaan
at ma-conceptualize ng bawat estudyante.Dahil dito, madaling maipamamalas ng
mga estudyante ang kanilang kahusayan sa paglinang ng mga kaalamang
natutunan sa mga aralin at sa aktuwal na karanasan.Masasabing ang kurikulum na
Filipino ang siyang susi sa pagbubukas ng kaisipan, at paglilinang ng maka- Diyos,
makatao, makakalikasan at makabayan na pananaw ng isang Filipino dahil sa
nilalaman nito tungkol sa Filipinas (tao, kultura, kasaysayan, heograpiya at iba
pa).Matatamo rin ang pagkakaisa dahil sa paggamit ng wika. Sa paggamit ng wika
ay napapalapit din ang estudyante sa mga ibang kapwa Filipino, nakikilala ang
subkultura ng mga kababayan, nagkakaroon ng lalim at lawak ang damdaming
Filipino, ang pagka-Filipino (Garcia, 2007).Kaya ang damdaming pagka- Filipino,
ayon kay Garcia, ay ang pagkakaroon ng kaisipang Filipino, ang paglinang sa
identidad ng Filipino ang siyang pinakadahilan kung bakit patuloy na ipinaglalaban
ang pagkakaroon ng sariling wika na siyang magiging sandata sa paglinang at
pagyabong ng ating pagka-Filipino.Kaya ang Filipino ay hindi lang isang tool subject
sa kurikulum kundi isang daan ang pagyabong ng ating damdamin at kaisipang
maka-Filipino.Hindi dapat mawala o maging konsuelo de bobo lang ang
pagkakaroon nito sa kurikulum, dapat ipaglaban ito bilang pangangailangan.
Filipino at Globalisasyon Nakita natin ang katayuan ng Filipino na kurikulum sa
pamamagitan ng paglatag sa bawat antas ng edukasyon.Sa mga sumusunod na
bahagi ng papel, ilalatag ang kahalagahan ng kurikulum na Filipino sa
pagpapaigting ng damdaming pagka- Filipino sa hamon ng globalisasyon.Ayon kay
Tullao (2001), ang globalisasyon ay mailalarawan bilang mga samot saring proseso
na naglalayong mapag-isa ang ibat ibang network ng mga network sa buong
mundo sa pamamagitan ng kompetisyon, pakikipag-ugnayan, at pagtutulungan.Ang
kasalukuyang prosesong ito ay bumabalot at nagpapabago sa lahat halos ng antas
ng buhay at lipunan sa ibat ibang lugar sa buong mundo.Ang lawak, lalim, at bilis
ng paggalaw ng mga produkto, kapital, kaalaman at mga tao sa mga bansa ang
nagpalawak sa kasalukuyang gamit ng konsepto

69 MALAY ANG KURIKULUM NA FILIPINO ng globalisasyon. Dahil dito, ang

globalisasyon ang isa sa mga pinakalantad na realidad sa kasalukuyan na
nakaapekto sa ibat ibang bahagi ng buhay at ito ang pangunahing dahilan na
nagbibigay ng bagong batayan at katuturan sa umuusbong na papel ng mga
indibidwal, institusyon at istruktura sa isang lipunan.Kaya ang nilalaman at
kasanayan ng kurikulum na Filipino ay dapat iangkop o iangkla sa pangangailangan
ng isang estudyanteng magtatapos upang mapalakas ang kakayahan niya na
makipagtunggali sa kalakarang global.Ang malakas na pagkakaisa rin ang
magpaparami sa mga mamamayang makikisangkot sa mga benepisyo ng
globalisasyon.Samakatuwid, kinakailangang pasiglahin, pagyamanin, at palakasin
ang diwa at yaman ng Filipino upang makipatunggali, at makinabang sa mga
benepisyo ng globalisasyon.Ang malakas na pagkakaisa ng mga Filipino ang
panlaban sa kultura ng eksklusyon ng globalisasyon na pumapatid sa mga mahihina
at di-kompetitibo.Upang matamo ang malakas na pagkakaisa, kakailanganin ding
pagyamanin ang antas ng kaalaman sa ibat ibang disiplina sa wikang Filipino upang
maging instrumento ito sa pagpapakitid ng mga agwat sa pagitan ng mga
mamamayan sa ibat ibang aspekto ng lipunan. Dito ay malaki ang papel na
ginagampanan ng mga intelektuwal (guro, propesyunal sa ibat ibang
larangan).Kinakailangang maunawaan ng mga ordinaryong mamamayan ang mga
prinsipyo at konsepto sa wikang alam nila sa kanilang pakikisangkot sa proseso ng
globalisasyon.Kaya dapat magkaroon ng isang estandardisadong wika sa
kodipikasyon sa pamamagitan ng mga diksyunaryo, manwal at gramatika.Kasunod
nito ang kultibasyon na tumutukoy sa pagbuo ng korpus ng mga sulatin sa ibat
ibang intelektuwal na disiplina.Sa korpus na ito ibabatay ang rejister ng wika, o ang
tangi at tiyak na gamit ng wika sa bawat larang (Zafra, 2006). Kaya nararapat na
magkaroon ng isang estandardisadong wika sa kodipikasyon na gagamitin sa
Filipino sa bawat antas sa edukasyon upang matamo o makamit ang visyon ng
bansa na maging globally competitive sa pamamagitan ng paglinang ng
mgaglobal-class competency standard and assessment. Bilang mga Filipino, magisip tayo sa ating sarili para magampanan natin ang tungkulin hindi lamang sa ating
bayan kundi pati na rin sa gampaning global.Unti-unti tayong lumayo sa kultura ng
pagsang-ayon (culture of conformity).Dapat tayong maniwala na ang mahuhusay na
estratehiya at inobasyon sa pagtuturo/pagkatuto ay hindi galing sa mga aklat o sa
mga experto daw.Sana ay magkaroon tayo ng isang mekanismo sa pagtukoy at
pagkilala ng mga napapanahong teknik, istratehiya at inobasyon sa mabisang
pagtuturo, at isailalim ang mga ito sa ebalwasyon at kung napatunayang epektibo
at mabisa, malawakan itong ipalaganap.Dapat may mga paniniwala, pananaw,
mithiin, tunguhin at simulain ang magdidikta ng kabuuang sistema ng mabisang
pagtuturo at pagkatuto hindi lamang sa wika bilang wika ng komunikasyon kundi
pati rin sa panitikan. Hindi sapat na tungkol sa wika lamang ang itinuturo. Kailangan
ang malawak at makabuluhang pagsasanib ng mga paksang may sosyal, politikal,
ekonomik, kultural at global na kabuluhan. Magsama-sama tayong lahat upang
makalinang ng mga global-class competency standard and assessment.Kritikal ang
mga ito sa paghahanda ng ating mga mag-aaral sa pagkatutong walang

hangganan.Sa pamamagitan ng mga standard at assessment, magagawa ng mga

guro, mag-aaral, magulang at pamayanan na matukoy kung matutugunan ba nila
ang itinakdang layunin o dili kaya naman ay mayroon ba silang pag-unlad:kung
wala tayong mga standard at asesment, mahirap matiyak kung ang mga reporma o
inobasyong inilunsad sa kurikulum, pagtuturo at pagkatuto ay nagbunga ng
makabuluhang pagbabago at pag- unlad. Ang kurikulum ay nararapat lamang
sigurong hugutin ayon sa pangangailangan ng isang partikular na pangkat ng magaaral upang maging makabuluhan sa daigdig na papasukin nila pagkatapos ng
kanilang pag-aaral.Sa pagsasagawa nito, laging isaisip ang paglinang ng mga magaaral sa hinaharap.Dapat ang mga nilalaman ng bawat subject ay nakaangkla sa
larangan o disiplina kung saan nagpapakadalubhasa

70 R.J. MENDOZA TOMO XX BLG. 2 ABRIL 2008 ang estudyante, bilang

paghahanda para sa kanyang kinabukasan bilang isang doktor, nars, accountant,
abogado, titser, negosyante o ano pa man na kanyang tatahakin upang makamtan
ang kanyang pangarap.Kaya mas mainam kung sa unibersidad o kolehiyo pa
lamang, ang mga estudyante ay inaasahang nakalilinang at nahahasa ang kanyang
kakayahan ayon sa larangan o disiplinang kanyang susuungin upang maging ganap
na kapaki-pakinabang sa mundong kanyang kinagagalawan mapalokal o
mapaglobal.Ang kurikulum ay dapat na maging kasangkapan upang makalinang
tayo ng mga estudyanteng may sapat na kakayahan at kaalaman na titingalain
hindi lamang pambansa kundi pandaigdig.Kung global ang tinatahak natin, dapat
bigyan-pansin ang Filipino na kurikulum bilang pinakasusi sa pagpapanatili sa
identidad o pagka-Filipino. Mahalaga rin ang papel ng wika sa mobilisasyon ng mga
mamamayan tungo sa kaunlaran.Hindi lamang mabisa ang wika sa agarang
mobilisasyon, nagagamit rin ito sa pagtugon sa mga isyung pangkaunlaran tulad ng
populasyon, pagkasira ng kapaligiran, pagpopondo ng kaunlaran, pagnenegosyo,
pagbabayad ng tamang buwis, pagpapataas ng produktibidad at marami pang iba.
Ang wika ay magagamit upang mapalawak ang kapasidad ng ekonomiya na
makalikha ng yaman sa mga susunod na henerasyon.Sa harap ng globalisasyon,
ang Filipino na kurikulum ang siyang sandigan sa pagkatuto at paglinang sa mga
kasanayang pangangailangan sa pag-unlad at pagsulong ng bansa.Makikilala ang
identidad na Filipino hindi lamang sa paggamit ng pambansang wika at sa mga
katutubong wika, kundi sa galing natin sa ibang wika lalong-lalo na sa wikang
English, na wika ng globalisasyon.Sa larangan ng pulitika, batas, ekonomiya, at
kultura, napag- uugnay ang lahat ng mga mamamayang Filipino sa kanilang
pakikilahok sa mga nabanggit na aspekto ng lipunan kung may sapat na kasanayan
at kaalaman sa Filipino. Makikilala rin ang Filipinong sikolohiya, kultura at wika kung
ito ay naipapakita, naisasagawa at naipagmamalaki ng bawat estudyanteng
nakapag-aral ng sapat na kaalaman at kasanayan sa kani-kanilang mga subject na
Filipino. Kaya dapat panatilihin at pagtuunan ng pansin ng pamahalaan at ng iba
pang ahensya ang kahalagahan ng kurikulum na Filipino. Huwag hayaang ang

Filipino/Kurikulum na Filipino ay mabuwag upang mabigyan-pansin ang English

bilang wika ng globalisasyon. TALASANGGUNIAN Badayos, Paquito.Pagbukas na
Pananalita. sa Pagharap sa Hamon ng Kasalukuyang Kurikulum ng DepEd at CHED:
Implementasyon at Aplikasyon. NISMED Auditorium, University of the Philippines.
Diliman, Quezon City, October 25-26, 2007. Bernardo, Allan & Mendoza,
Rizalyn.Makabayan in the Philippine Basic Education Curriculum: Problems and
Prospect for Reforming Student Learning in the Philippines.Reforming Learning. The
Netherlands: Kluwer Academic Publisher, 2005. Chioco, Cristina. Presentor. Basic
Education Curriculum Filipino. Pambansang Seminar- Workshop ng
SANGFIL:Pagharap sa Hamon ng Kasalukuyang Kurikulum ng DepEd at CHED:
Implementasyon at Aplikasyon. NISMED Auditorium, University of the Philippines.
Diliman, Quezon City, October 25- 26, 2007. Constantino, Pamela.Presentor. Ang
Filipino sa General Education Curriculum (GEC) ng Komisyon ng Lalong Mataas na
Edukasyon. Pambansang Seminar-Workshop ng SANGFIL: Pagharap sa Hamon ng
Kasalukuyang Kurikulum ng DepEd at CHED: Implementasyon at Aplikasyon.
NISMED Auditorium, University of the Philippines. Diliman, Quezon City, October 2526, 2007. Cruz, Isagani. Wika sa Edukasyon:Hanggang Salita Lamang. Seminar sa
Filipinolohiya. Pamantasang De La Salle, 28 Abril 2004. Garcia, Fanny.Ang Walang
Katapusang Balitaktakan hinggil sa Wikang Pambansa at sa Wikang Panturo. Field
Notes. 2401: The

71 MALAY ANG KURIKULUM NA FILIPINO Official Newsletter of De La Salle UniversityManila. Vol. 39, no. 10, October 8, 2007. Lacuna, J. Ang Basic Education Curriculum:
Pang-elementarya. Pambansang Seminar- Workshop ng SANGFIL: Pagharap sa
Hamon ng Kasalukuyang Kurikulum ng DepEd at CHED: Implementasyon at
Aplikasyon. NISMED Auditorium, University of the Philippines. Diliman, Quezon City,
October 25- 26, 2007. Mendoza, Rizalyn. Ang Bago at Makabago sa Pagbabago:
Ang Nagpatuloy na Inobasyon at Hamon sa mga Isyu ng Pagtuturo at Pagkatuto
ng/sa Filipino.Ang Curriculum Development na Filipino. University of San Carlos,
Cebu City, Philippines, October 11-13 2007. .Makabayan Curriculum for Secondary
Schools in the Philippines: The Development of Citizenship.Educational Research
for Policy and Practice. Tullao, Tereso. Wikang FilipinoWika sa Globalisasyon.
Seminar sa Filipinolohiya. Pamantasang De La Salle, 28 AbriL 2004. Zafra,
Galileo.Ilang tala sa estado at direksyon ng intelektuwalisasyon ng wikang Filipino.
Daluyan: Journal ng Wikang Filipino8:1-2, 2006.