Than Khuc - La Divina Commedia - Dante Alighieri

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 2647

THN KHC

(La Divina Commedia)

ANT ALIGHIERI

THN KHC
NGUYN VN HON
dch t nguyn tc ting trong
cun
La Commedia secondo Vantica vulgata
ca Giorgio Petrocchi

NH XUT BN KHOA HC X
HI
H NI - 2009

Questo libro stato tradotto con il


contributo del Ministero degli Esteri
italiano.
Cun sch ny c dch vi s ti
tr ca B Ngoi giao Italia.
Chn thnh cm n Nh xut bn
Le Lettere Firenze (Italia) cho
chng ti c s dng cun La
Commedia secondo Vantica vulgata
ca Giorgio Petrocchi (1994) thuc
Tng th quc gia nhng tc phm
ant ca Hi nghin cu ant
(Italia).

Thn khc - a ngc, H Ni,


2005
Thn khc (trn b), H Ni, 2009
Ngi dch gi bn quyn

Tn ebook: Thn Khc (full prc, pdf, epub)


Tc gi: Dante Alighieri
Th loi: Sch hay, S thi, Tn gio, Vn hc
phng Ty

Dch gi: Nguyn Vn Hon

Nh xut bn: NXB Khoa Hc X Hi

Kch thc: 13 x 19 cm
S trang: 1638 trang

Trng lng: 782 gram

Thc hin ebook: thanhhaitq, superlazy,

lemontree123, vqsvietnam, Fish, hongvan0207,


assam1719, Shwarzenerger, TheArc, Foli,
Tengen037, thomas

Ngun: tve-4u.org

Ebook: o Tiu V's eBook - http://www.dtvebook.com

Gii thiu:
Thn khc (La divina commedia) l trng ca ca
nh th thi Trung c Dante Alighieri (1265-1321),
l mt trong s nhng nh th kit xut nht ca nc
v th gii. Tc phm c sng tc trong thi gian
Dante b trc xut khi qu hng Florence, t khong
nm 1308 n khi ng mt nm 1321, c vit bng
ting gm 100 kh th vi 14.226 cu th, c
chia lm ba phn, mi phn bao gm 33 kh th: a
ngc (Inferno), Luyn ngc (Purgatorio) v Thin

ng (Paradiso). Tc phm c xp vo hng


nhng bn trng ca v i nht ca nn vn hc th
gii. Sc tng tng v tnh n d v hnh nh th
gii bn kia trong th gii quan Thin cha gio l nh
im s pht trin nhn quan v th gii ca Nh th
Thin cha gio Ty u. Tc phm ny cng gp phn
vo s pht trin ca th m vng Tuscane, trong v
kch c s dng nh ngn ng tiu chun.
Nm 1882, trong chuyn ging bi vng quanh nc
M, Oscar Wilde v cng ngc nhin khi nhn thy
cun Thn khc (The Divine Comedy) ti mt tri
phc hi nhn phm Nebraska. "Cha i! Ai c th
tng tng c l li tm thy Dante chn
ny, ng tht ln.
Thu H -

Nhng iu d hiu l ch, thin trng ca trung c


v ti c v s cu ri ca Dante s l ngun sng
khai tr cho nhng con ngi ang trong cuc hnh
trnh hng thin. Gn y, Jeffrey Archer, mt t

nhn ngi Anh, vit 3 tp Nht k ngi t vi li


kt cu 3 phn ht nh Thn khc ca Dante: a
Ngc, Luyn ngc (cn c dch l Tnh ngc) v
Thin ng.
Thin ti ca Dante hu nh khng c nh gi
xng ng ti cc quc gia s dng ting Anh. Li ny
mt phn do cc dch gi thi i Victoria. Cc gio
s, cng chc v nhng nhn vt ng trng khc
thi ny dch nhng ng th trong sut nh pha l
ca Dante thnh th vn chng so ng m o hoc
nhng gio l o c kh khan. Ngay c Longfellow,
tc gi ca bn dch c coi l u vit nht, xut bn
trong khong 1865-1867, khi chuyn ng trng ca ny
ca nh th cng phi ct b rt nhiu on hoc d
dm theo kiu word by word (dch tng ch).
Trong Thn khc, Dante khc ho mt cch chnh
xc nhng cnh trng pht y sng ng v gh rn:
nhng tn bun thn bn thnh b t chn trong la;
nhng k cm quyn ngang ngc b nhng trong m
phn; k hung c b luc chn trong dng sng si mu
nng, ngi tm a xu xa b nhn chm trong bng

Hn 700 nm qua, Dante khng c i th trong nhng


trang vit cp n ni kinh hong ni chn tng a
ngc mt th gii khc.
Dante Alighieri sinh nm 1265 trong mt gia nh
thuc dng di qu tc lu i ti Florence. M ng, b
Bella degli Abati, mt sm khi nh th ch mi 7 tui
(1272). Cha ng ly v hai nhng cng qua i khng
lu sau . ng may mn c Brunetto Latini nui
nng v u. Latini l mt nh chnh tr, mt hc
gi uyn bc. ng dy cho nh th nhiu kin thc
phong ph v vn hc La M v nhng kin thc khoa
hc ng thi.
Nm 12 tui, Dante c ha hn vi Gemma Donati.
Nhng trc , tri tim ca nh th tng lai phi
lng mt c b khc tn l Beatrice. Lc nng mi
9 tui. Nhiu nm v sau, Dante gp li Beatrice. ng
lm rt nhiu bi th tng nng nhng tuyt nhin
v ng, Gemma, khng bao gi c cp n trong
bt c mt bi th no ca ng. Beatrice mi mi l
nng th ca Dante.

Cuc hn nhn vi Gemma Donati ko di c 2


nm (1285-1287). Simone dei Bardi tr thnh ngi v
th hai ca ng nhng vn khng thay th c v tr
ca Beatrice trong lng nh th. Beatrice ly chng v
qua i thng 6/1290, lc mi 24 tui. Dante trn chy
ni bun bng cch lao u vo nghin cu trit hc,
thn hc, thin vn hc v bt u vit nhng bi th
ghi li hi c vi Beatrice.
Vo cui nhng nm 1290, Dante b cun ht vo cc
hot ng chnh tr. ng tham gia i quan bo v
quyn t tr ca x Florence trc sc p ca chnh
quyn La M nhng tht bi. Nm 1302, Dante b
buc ti lin quan n nhng v b bi mua quan bn
tc. ng b tuyn b t hnh bng cch thiu sng.
Nh th trn thot v sau phi i y bit x, vnh
vin li v con qu hng.
T 1302, Dante khng bao gi tr li Florence. ng
sng lang bt k h qua nhiu thnh ph trn nc
Italy. Vo m 13 rng ngy 14/9/1321, nh th qua
i. Thi th ca ng c chuyn n mt nh th ti
San Francisco. Sau khi nh th mt, gio hong John

XXII cn ra lnh thiu hy tc phm De Monarchia


ca ng. Nhng trc tc cn li ca Dante c cc
gio s ti Francisco ct giu. Nm 1519, Gio hong
Leo X quyt nh giao cho Michelangelo chuyn s t
liu ny v Florence v c lu gi li cho n ngy
nay.
Dante vit Thn khc trong nhng ngy thng lu
vong. Cuc i tri ni v s phn bi kch ca nh th
khin ng sng tc nn nhng cu th va giu gi
tr trit hc, tn gio va th hin r th gii tinh thn
phong ph ca con ngi. ng l mt trong nhng
ngi khp li thi k trung c v m ra cnh ca ca
thi i Phc Hng.
GS NGUYN VN HON V 30 NM DCH
'THN KHC'
'Liu' dch 'Thn khc' v qu am m ngn ng v
vn hc Italy; mit mi nghin ngm sut 30 nm v i
din vi mt tc phm qu kh, GS Nguyn Vn
Hon cui cng cng mang n cho c gi VN
bn dch ting Vit y u tin kit tc ca Dante

Alighieri.
Thn khc bn ting Vit ca GS Honc i s
qun Italy VN gii thiu chiu 16/11/2009 ti H
Ni. i s Italy Andrea Perugini pht biu: Tht l
vui mng v bit n n nhn bn dch ca Gio
s Nguyn Vn Hon. ng thc hin vic dch
hon chnh sang ting Vit ln u tin mt trong
nhng kit tc vn hc ca mi thi i.
L mt trong nhng tc phm vn hc v i nht ca
nhn loi, Thn khc ca Dante gm 100 khc, 14.226
cu th c chia lm 3 phn: a ngc, Tnh th v
Thin ng. a ngc, chia lm 9 khu, l nhng cuc
gp g ca nh th (ng vai nhn vt chnh trong tc
phm) vi loi ti nhn, t tham nhng, dm , try
lc n nhng k t thng, bi phn... Ty ti nng nh
khc nhau, tt c u phi chu nhng cc hnh gh s.
Phn 2 - Tnh th - din ra ti mt ngn ni tn cc
Nam ca tri t, l ni c 7 tng, tng trng cho by
trng ti theo quan nim ca C c gio. Tnh th l
ni cc ti nhn suy t sm hi. Cn phn 3 - Thin

ng, gm 9 tng - l s tng tng ca Dante v


nhng ngi c Thng la chn.
Ra i cch y 7 th k, Thn khc c nh gi
l mt tc phm tng hp nhng kin thc trit hc ngh thut ca vn ha trung c, ng thi l im kt
ni vi thi i Phc hng, bt u t chnh Italy.
Dch gi cun sch cho bit, vt qua nhng kh
khn ny, ng va dy cng nghin cu ngn ng v
vn ha Italy; va huy ng vn ngoi ng ting Php
ca mnh; ng thi i chiu cng lc vi nhiu bn
dch cc ngn ng khc nhau ca nhng ngi i
trc. "Sau khi dch xong phn th nht - a
ngc - ti t ho cho rng, th l mnh d dng
tha thng xng ln vi hai phn cn li. Nhng
khng ng, cng dch ti cng thy kh", ng k.
C nh th, kit tc ni ting ny ngn ht ca GS
Hon 30 nm rng r. "Tt nhin, trong 30 nm ,
ti cng cn nhiu cng vic khc. Nu dn li,
ch chuyn tm dch Thn khc, ti ng chng s
mt khong 5 nm", ng ni.

Mi cc bn n c Thn Khc ca tc gi Dante


Alighieri.

ANT ALIGHIRI (1265- 1321)

MC LC
MC LC
LI NGI DCH
ANT V THN KHC
PHN 1: A NGC
KHC I
KHC II
KHC III
KHC IV
KHC V
KHC VI
KHC VII
KHC VIII
KHC IX
KHC X
KHC XI

KHC XII
KHC XIII
KHC XIV
KHC XV
KHC XVI
KHC XVII
KHC XVIII
KHC XIX
KHC XX
KHC XXI
KHC XXII
KHC XXIII
KHC XXIV
KHC XXV
KHC XXVI
KHC XXVII
KHC XXVIII

KHC XXIX
KHC XXX
KHC XXXI
KHC XXXII
KHC XXXIII
KHC XXXIV
PHN 2: TNH TH
KHC I
KHC II
KHC III
KHC IV
KHC V
KHC VI
KHC VII
KHC VIII
KHC IX
KHC X

KHC XI
KHC XII
KHC XIII
KHC XIV
KHC XV
KHC XVI
KHC XVII
KHC XVIII
KHC XIX
KHC XX
KHC XXI
KHC XXII
KHC XXIII
KHC XXIV
KHC XXV
KHC XXVI
KHC XXVII

KHC XXVIII
KHC XXIX
KHC XXX
KHC XXXI
KHC XXXII
KHC XXXIII
PHN 3: THIN NG
KHC I
KHC II
KHC III
KHC IV
KHC V
KHC VI
KHC VII
KHC VIII
KHC IX
KHC X

KHC XI
KHC XII
KHC XIII
KHC XIV
KHC XV
KHC XVI
KHC XVII
KHC XVIII
KHC XIX
KHC XX
KHC XXI
KHC XXII
KHC XXIII
KHC XXIV
KHC XXV
KHC XXVI
KHC XXVII

KHC XXVIII
KHC XXIX
KHC XXX
KHC XXXI
KHC XXXII
KHC XXXIII
CH GII
A NGC
KHC I
KHC II
KHC III
KHC IV
KHC V
KHC VI
KHC VII
KHC VIII
KHC IX

KHC X
KHC XI
KHC XII
KHC XIII
KHC XIV
KHC XV
KHC XVI
KHC XVII
KHC XVIII
KHC XIX
KHC XX
KHC XXI
KHC XXII
KHC XXIII
KHC XXIV
KHC XXV
KHC XXVI

KHC XXVII
KHC XXVIII
KHC XXIX
KHC XXX
KHC XXXI
KHC XXXII
KHC XXXIII
KHC XXXIV
TNH TH
KHC I
KHC II
KHC III
KHC IV
KHC V
KHC VI
KHC VII
KHC VIII

KHC IX
KHC X
KHC XI
KHC XII
KHC XIII
KHC XIV
KHC XV
KHC XVI
KHC XVII
KHC XVIII
KHC XIX
KHC XX
KHC XXI
KHC XXII
KHC XXIII
KHC XXIV
KHC XXV

KHC XXVI
KHC XXVII
KHC XXVIII
KHC XXIX
KHC XXX
KHC XXXI
KHC XXXII
KHC XXXIII
THIN NG
KHC I
KHC II
KHC III
KHC IV
KHC V
KHC VI
KHC VII
KHC VIII

KHC IX
KHC X
KHC XI
KHC XII
KHC XIII
KHC XIV
KHC XV
KHC XVI
KHC XVII
KHC XVIII
KHC XIX
KHC XX
KHC XXI
KHC XXII
KHC XXIII
KHC XXIV
KHC XXV

KHC XXVI
KHC XXVII
KHC XXVIII
KHC XXIX
KHC XXX
KHC XXXI
KHC XXXII
KHC XXXIII
BNG CH VIT TT
TH MC THAM KHO

LI NGI DCH
V SAO TI DM MO HIM
DCH THN KHC CA ANT?
Xin cho php ti - bt u - gi
li mt vi k nim nh trng. Ti nghe
ni n ant, n Thn khc ln u
tin l vo nhng nm u thp nin 50,
trong thi gian hc Trng D b i
hc v S phm cao cp Lin khu IV.
Gio s ng Thai Mai, Gio s v B
mn Vn hc phng Ty ca chng ti,
dn ging khi c nhng cu khc trn
ca vo a ngc ca ant, tt nhin l
ng c bng ting Php, trong bn dch

ting Vit ti dch cc cu nh


sau:
Qua khi y l x thm su,
Qua khi y l au thng vnh
vin,
Qua khi y l th gii ca bn
ngi v vng!
... Hi chng sinh khi bc vo
y, hy vt li mi nim hy vng! (N
- III)
Gio s cho bit: Mt nh vn Php
lm phng s v cc nh t ca ch
Ht-le vit: My cu th trn y ca
ant c th em khc ln ca ra vo

ca bt k nh t pht xt no, d l
loi nh t c in, git dn, git mn
ngi t bng roi vt v lao ng kh
sai nh Buchenwald, hoc loi nh t
hin i c phng git ngi hng lot
bng hi ngt nh Auschwitz.
Gio s cng cho bit: B t in
T Hi ca Trung Quc xp ant vo
mt trong s t i thi thnh ca Vn
hc phng Ty, cng vi Homre,
Shakespeare v Goethe. Trong tiu lun
Ch ngha nhn vn di thi Vn ha
phc hng xut bn Thanh Ha nm
1949 trong khng chin chng Php, gio
s nhn nh v ant nh sau:
ant (1256 - 1321) l mt nh thi s
qu tc i biu cho thi k qu .

Tp Thn khc l tc phm i biu


cho lun l Trung c, nhng tc phm
ca ant bao hm nhiu yu t
mi(1). l nhng k nim nh
trng u tin ca ti v ant v
Thn khc.
u nin kho 1978 ti c n
Trng i hc Italia dnh cho ngi
nc ngoi Perugia (Universit
Italiana per stranieri di Perugia) hc
ting , sau n Khoa Vn hc v
Trit hc ca Trng i hc Roma
La Sapiema (Universit degli studi di
Roma La Sapienza) nghin cu v
Vn hc . y l ln u tin ti c
tip cn vi Thn khc ca ant t
nguyn tc ting , bc u ch l mt

vi on trch ging trong cc gi hc


i cng v Lch s Vn hc Italia, sau
l tng khc tiu biu. n thi im
ny, ti tri qua trn 20 nm nghin
cu v ging dy v Vn hc c in
Vit Nam, v vy mt cch t nhin ti
cng b Vn hc c Italia hp dn, trc
ht l Thn khc ca ant.
Trong thi gian Roma nh tr ca
ti gn Khu ph tch La M, chiu chiu
ti hay do b n y tm mt cht
khng gian thong ng v tnh lng gia
mt thnh ph ln. Ngi i din n th
Hong Antonio Pio (86- 161) v
Hong hu Faustina, di tch c nht ca
Khu ph tch cn gi c hnh dng
tng i nguyn vn, ti bt gic nh

n hai cu th ca n s Thanh Quan:


Li xa xe nga, hn thu tho,
Nn c lu i, bng tch dng.
v trong u c bng lng vng
ngh v s ph hng ca lch s: bit bao
lu i, thnh quch ca cc triu i
hin hch mt thi, cui cng vn phi
mn mi, hoang ph dn theo nm thng,
trong lc mt s kit tc vn chng
th c trng tn, c ti bn i ti bn
li, c tip tc thng thc, nghin
cu, phin dch v ngy cng truyn rng
ra ngoi bin gii quc gia m chng
c sinh ra.
c hc ngn ng v vn hc ca

mt dn tc khc ngay trn t nc ca


h l mt thun li ln; vi hon cnh
c th thu nhn c nhiu cm xc,
thm tha hn l qua trang sch. Trong
thi gian i hc Italia, cng nh nhiu
ln sang thm Italia ngn ngy d hi
tho khoa hc, hoc i nghin cu, ti
thng tranh th i thm cc a phng
ca Italia, c bit l n thm thnh ph
Firenze, th ph ca Khu Toscana. y
l qu hng ca ant, hin y cn
c nh c ca ant. Th trn Vinci gn
Firenze, l qu hng ca nh danh ho
Leonardo da Vinci. Petrarca sinh
Arezzo cng thuc Khu Toscana. C t
liu cho bit, rt c th Boccaccio cng
sinh ra Firenze. l cha k n

nhiu v nhn Italia thuc cc lnh vc


khc cng tng sng v hot ng
y... Khu Toscana vi th ph Firenze
l ci ni hnh thnh ting v vn ho
. Goethe tng ca ngi Firenze l mt
thnh ph k diu nn n thm, t ra l
mt ln trong i.
Dn a phng Toscana, qu hng
ca ant, pht m ting vi mt ng
iu ring, ln bng xung trm rt nhp
nhng, m i. Ngay di a ngc, ant
vn nhn ra cc m hn ng hng, qua
ging th m c bit ca qu hng
mnh.
Mt ln i thm Matera, mt thnh
ph min nam Italia tham quan cc

nh - hang" c m t trong cun


Cha Kit dng li Ebli ca Carlo
Levi, ti c dp tr chuyn vi mt b
c, khong trn 80 tui nhng ging ni
ting cn rt tr v rt hay, khin ti
mnh dn ni ra nhn xt . B c
mm ci sung sng v ni: Ti l
ngi Tt-xcan".
min bc Italia, mt hm ti n
thm Nh xut bn Tallone Alpignano,
gn thnh ph Torino, mt nh xut bn
chuyn cho ra mt cc n phm p, cc
kit tc ni ting trong Vn hc Italia v
th gii, trong s c c mt bn dch
Chinh ph ngm ca ta c dch sang
ting . B Bianca Tallone, ngi k tc
cng vic ca ngi chng qu c, c

vinh danh l ngh s ca ngnh in, lm


Gim c Nh xut bn, c cho ti
nghe nhn xt ca nh th Chil ni ting
Pablo Neruda v cng vic ca Nh xut
bn vi ng iu c trng ca ting
vng Tt-xcan.
Thng 10 nm 2000, ti H Ni, ti
hn hnh c gp v ni chuyn vi
Ngi Lamberto Dini sang thm chnh
thc nc ta vi cng v B trng B
Ngoi giao Italia. Bit ti ang dch
Thn khc ca ant, m u cu
chuyn, Ngi B trng vui v t gii
thiu: Ti l ngi Tt-xcan. i vi
mt ngi nc ngoi ang dch ant
th mt li t gii thiu nh vy t ming
mt ngi c ngha nh mt s c

v rt thn i.
Sau khi kt thc kho hc Italia,
nn. 1979 ti tr v nc, mang theo kh
nhiu sch bo v ant v Vn hc
Italia. Theo ngh ca gio s Hunh
L (1914-1993), bn ng nghip
Khoa Vn trng i hc S phm H
Ni, ngi ph trch Nhm nghin cu
vn hc L Qu n, ti cho Nhm
mn bn dch ting Php La Divine
Comdie do Henri Longnon dch, Nh
xut bn Garnier Frres, in Paris nm
1962. Bn ny c Gii thng dch
thut ca Vin Hn lm Php. Kt qu l
mt bn dch Thn khc sang ting Vit
do gio s L Tr Vin v nh th lo
thnh Khng Hu Dng thc hin,

c Nh xut bn Vn hc (H Ni)
pht hnh vo cui nm 1979. y l
bn dch Thn khc c xut bn u
tin Vit Nam. Bn ny ch chn dch
30 khc trong tng s 100 khc ca Thn
khc.
Nhn dp pht hnh bn dch ny ti
c cuc ni chuyn ti Th vin Quc
gia H Ni gii thiu Thn khc v
ant. Ngi Lodovico Masetti, i s
nc Cng ha Italia nc ta hi ,
n d cuc ni chuyn v nng nhit
pht biu kin.
Nm 1980 ti Hi ngh quc t k
nim 600 nm ngy sinh Nguyn Tri
(1380-1980) c t chc ti H Ni,

ti trnh by bn tham lun nhan


Nguyn Tri v ant. So snh s
nghip chnh tr v a v ca hai nh th
m tn tui tiu biu cho c mt thi i
trong lch s vn hc mi nc, ti
trnh by kin sau y: Trong cuc
u tranh lu di khng nh t
cch v phm gi ngn ng, vn ho
dn tc mnh, mi dn tc s tm thy
ant ca mnh. Nguyn Tri l ant
ca Vit Nam".
T nin kho 1980, ti ph trch
gio trnh Vn hc Italia ti Khoa Vn
hc trng i hc Tng hp H Ni.
Bn dch ting Vit Thn khc ni trn
gip ch rt nhiu cho cng vic ging
dy ca ti. Ln u tin sinh vin Vit

Nam c th tip cn, qua ting m ca


mnh, mt phn quan trng ni dung kit
tc ca ant. Trong qu trnh ging dy
ti thng i chiu nguyn bn ting
vi li dch ting Vit, cng nh i
chiu c vi cc bn dch ting Php m
ti c, dn dn ti bng ny ra ngh:
gi nh ti c mt bn dch Thn khc,
dch thng t ting sang ting Vit, th
cng vic ging dy ca ti chc s thun
li hn. Th l ti bt u dch tng
on ca Thn khc cn trch dn lm
dn chng trong qu trnh ging dy; tin
ln mt bc, ti dch trn tng chng
quan trng, cui cng ti mnh dn t
k hoch dch li ton b Thn khc t
nguyn tc ting sang ting Vit.

Nhm mc ch b khuyt cho s


yu km ca mnh v vn iu th ca, ti
n gp nh th Khng Hu Dng
(1907-2005), ngi cao tui nht trong
Hi Nh vn Vit Nam hi by gi,
chuyn dch th c Trung Hoa v cng l
mt hi vin trong bui u thnh lp
Trung tm Vn ho ant thuc Hi hu
ngh Vit Nam - Italia, mi c gip
mt tay. Trong mt cn phng ti m m
ca Khu tp th Phng Mai (H Ni),
va dng lm phng ng, phng n,
phng tip khch, nh th gi ng knh
tr li : - Cm n anh nh n
ti nhng ti nay gn t xa tri
ri, khng dm ngh n mt cng vic
di hi nh th!". Lc ny c ngoi

80 tui. C gii thiu ti vi mt nh th


tr, chuyn dch th phng Ty. Ti tm
n nh th ny th thy anh, mt tay
ang kh u a chic ni mt b s
sinh, cn tay kia ang tranh th dch th!
Anh bo ti: - Anh thy y, v em
mi sinh con, li cha c vic lm; em
by gi ch ngh n cc vic m n
lin, c thu nhp ngay...
Th l ti nh n thng c m,
dch Thn khc mt mnh. Kh khn th
nhiu, nhng cui cng ti li nghim ra
rng: mt mnh c lp tc chin", lm
ngi dch duy nht mt tc phm ln
cng khng phi l hon ton khng c
ci hay. N ging nh ngi i du lch
mt mnh, t do nhn nha khm ph ci

k th ca danh lam thng cnh, ch no


thch th dng li lu, khng thch th
lt qua, khng c s cu thc ca ngi
hng dn, khng chu sc p ca
chng trnh tua" du lch, m c t t,
khoan thai tin bc, mi vic ch ty
thuc sc kho ca mnh, hng th ca
mnh. Mt mnh c lp dch mt tc
phm ln cng vy, khng b khng ch
bi dy chuyn lm vic tp th, c t
mnh g dn tng ch, tng cu, ht cu
ny qua cu khc, ht khc ny qua khc
khc, theo tc lm vic ca mnh,
trnh hiu bit ca mnh, nht l c
t do la chn, t do quyt nh trc
nhng on vn ti ngha, lm ny
sinh nhiu cch hiu khc nhau. T c

c cm gic yn tm - tt nhin c
phn o tng - l mnh m bo
c tnh nht qun ca kit tc, iu m
ant t ra ht sc quan tm!
Trong qu trnh dch Thn khc ti
lun nhn c s khuyn khch, gip
ca cc bn b ng nghip Vit Nam v
Italia. Nh xut bn Le Lettere ca Hi
nghin cu v an t Firenze (Italia)
m ti l mt hi vin, ho hip cho
php ti c quyn s dng nguyn bn
ting ca Thn khc trong cng trnh
tra cu vn bn rt cng phu ca Giorgio
Petrocchi, Gio s trng i hc
Torino, nhan l Thn khc theo vn
bn c. Bn ng nghip Carlo Arduini,
ngi cng ti bin son T in Vit

- , - Vit gi cho ti b sch


s v qu gi ny.
Pino Tagliazucchi (1921-2005), nh
nghin cu Lch s Vit Nam hin i,
tc gi cun H Ch Minh - Tiu s
chnh tr (2004) ngi cng tc vi
ti dch tuyn tp Ca dao Vit Nam sang
ting gi cho ti cun a ngc
ant (Linferno di Dante) ca Vittorio
Sermonti (Milano - Rizzoli - 1988).
Luciano Sossai, ngi lnh o
Cng on cng nhn cng Genova, nh
hot ng trong phong tro Italia ng h
Vit Nam khng chin chng M, dn
con tu Hu ngh ch hng cu tr ca
Italia cp bn cng Hi Phng trong khi

cng ny ang b thy li M phong ta


(1973), gi cho ti b La Commedia,
ba tp, in c bit, ca Nh xut bn
Mondadori.
Gio s Charles Fourniau, ngi
bn Php thn thit lu nm, gi cho
ti bn dch Thn khc in song ng Php ca Jacqueline Risset. i s qun
nc Cng ho Italia ti H Ni v i
s qun nc ta Rma cng nh Hi
hu ngh Italia - Vit Nam v Trung tm
Vit Nam hc Torino, bng hnh thc
ny hay hnh thc khc, cng h tr,
khch l ti rt nhiu.
Song song vi qu trnh i su vo
vic nghin cu, ging dy Vn hc

Italia ti tham gia hot ng trong Hi


hu ngh Vit Nam - Italia v Trung tm
Vn ho Italia ant H Ni ngay t
ngy u thnh lp v gia nhp mt s
t chc vn ho, khoa hc ca Italia lin
quan n ant nh Hi ant Roma
(Societ Dante Alighieri - Roma) do nh
th Giose Carducci (1835-1907), c
Gii thng Nobel, thanh lp nm 1889,
vi mc ch ph cp ting ra th gii,
Hi nghin cu ant Firenze (Societ
Dantesca Italiana - Firenze), thnh lp
nm 1888, vi mc ch bo tn v pht
huy di sn tc phm ca ant, Trung
tm t liu v ant ca Trng i hc
Roma La Sapienza, Hi quc t nghin
cu Ngn ng v Vn hc Italia

(Associazione Internazionale per gli


Studi di Lingua e Letteratura Italiana).
Trung tm giao lu vn ha ca
thnh ph Ravenna, ni lu gi phn m
ca ant, t nm 1995, thng xuyn
hng nm vo thng 9, nhn ngy gi ca
ant, vn t chc hnh thc sinh hot
hc thut, c cc bn dch Thn khc
bng ting nc ngoi. Thng 9 nm
2004 Trung tm ny mi ti sang
Ravenna c li dch ting Vit khc
th V, a ngc, c t chc ti nh th
San Francesco bn cnh m ant. l
khc k li mi tnh say m v ti li
gia Francesca v Paolo, mt ni dung
gn gi vi cc truyn Nm nc ta.
Trc , thng 9 nm 2003, ti Hi

ngh khoa hc quc t v ant do Hi


ant t chc ti Siena, ti trnh by
bn tham lun ant Vit Nam, gii
thiu thi tip nhn Thn khc ca
ngi c Vit Nam.
Tt c cc hot ng trn y, cng
vi nhit tnh khuyn khch c v ca bn
b ng nghip Vit Nam v Italia
buc ti phi c i cho n ch ca
cuc phiu lu hc thut ny, nh tr
mt mn n tinh thn.
n cui nm 1999 th ti s b
hnh thnh bn tho c ba phn ca Thn
khc v ti a bn tho cho Ngi
i s Italia hi d l Mario - Vittorio
Zamboni di Salerano xem, mt ngi

lun thc gic ti mt cch thn i v


cng vic ny. Tip sau l bc sa
cha, gt ra li dch m ti c cm
tng nh khng bao gi c th kt thc
c. Tuy vy n cui nm 2005 ti
a xut bn phn th nht: a ngc,
thm d d lun v cht chnh cng
[1]
bn c .
TI DCH THN KHC
NH TH NO?
Thng 6 nm 1988 ti Hi tho
quc t v ting v Vn hc trn th
gii hin nay c t chc ti Trng
i hc Italia dnh cho ngi nc
ngoi Perugia, ni mi nm trc ti

hc nhng ting u tin, sau khi


nghe ti trnh by bn tham lun Vn hc
[2]
Vit Nam
mt ng nghip ngi
hi ti:
- Nghe ni anh ang dch Thn khc
ca ant, c ng khng?
Ti tr li: - ng.
Ngi bn hi tip: - Xin th li
cho ti... Anh lm th no c th dch
c?
Ti p: - Cm n s thng cm ca
bn. Cch lm ca ti l th ny: Ti
lun c trc mt ba bn Thn khc
bng ting , vi li ch gii rt t m.

Ti cng lun c trc mt ba bn


dch Thn khc sang ting Php. Ti c
i chiu tng cu gia cc bn, c gng
nm bt cho c nguyn ca ant.
Sau , tm cch din t sang ngn ng
dn tc ca chng ti.
Ngi bn li hi: - Anh cng
dch thnh th?
- Khng. Ti p. Ti ch c gng
dch thnh mt th vn xui, t nhiu c
nhp iu.
Trong cc cu hi ca ngi bn
ng nghip l r hoi nghi v c
thi lo lng cho ti khi phi i din
vi th thch kh khn l dch Thn

khc. Hu nh mi ngi c hc u
gi mt k nim thi trung hc v Thn
khc. Hi n kit tc ny h vui nhn
hn ln v khng giu ni thi t ho,
nhng nu khng phi l ngi hot ng
trong ngnh vn hc th cui cng ch
cn mt thi knh nhi vin chi trc
b n" ca ant.
Bn thn ti cng khng n ni l
ngi ic dan sng, ngay t lc mi
quyt nh dn thn vo cng vic mo
him ny ti cng phn no hnh dung
c i th s phc tp ca n, nhng
nh phn trn trnh by, quyt nh
khng phi l mt hnh ng xc ni,
bt pht trong mt pht cao hng; tuy vy
ti cng phi tha nhn rng: ch trong

qu trnh thc s bt tay vo vic dch


tng cu, tng on, ti mi dn dn cm
nhn c mt cch su sc v y
mi kha cnh phc tp, t nh ca cng
vic.
Khc vi chng ta, cc dch gi
ngi Php khi bt tay vo cng vic ny
h c trc mt mt di sn kinh
nghim nhiu th k. Cho n nay Th
vin Quc gia Php Paris vn cn lu
gi c nhng bn dch Thn khc u
tin t th k XVI. Th vin Quc gia
H Ni cng cn lu gi c bn dch
kh c Thn khc ca Artaud de Montor,
[3]
in Paris nm 1879 . Li gii thiu
u bn ny nhc n bn dch bng

th ca Grangier, in Paris nm 1596,


c theo st nguyn tc, n ni c nhiu
on ngi c hu nh khng th hiu
c.
Bn dch ca B tc Colbert
dEstonteville, chu ca Colbert ni
ting, lc u ch lu hnh dng vn
bn chp tay, n nm 1796 mi c in
thnh sch. Tip theo l hai bn ca
Moutonnet (1776) v Rivarol (1785) ch
dch phn a ngc. Rivarol, tc gi ca
bn dch ni ting u tin vit:
Khng c nh th no li chng ra
cho ngi dch nhiu cm by hn
ant; hu nh ng lun a ra nhng
iu k quc, nhng n ng, hay nhng
iu kinh khng; ng cht ng nhng

so snh gh tm nht, nhng m ch,


nhng t ng nh trng v c nhng
thnh ng tm thng nht; hnh nh
i vi ant khng c g l ng
khinh v ting Php, thun khit v
thn trng, hong s trc tng cu
[4]
th ca ant .
Gio s Andr Pezard, ngi c
nhiu tri nghim trong vic dch Ton
[5]
tp ant , k c cc tc phm vit
bng ting Latinh, cp t m n
vn t c, vn phong c, vn lut, cc
tn ring trong Thn khc v cho rng
dch ant - c bit dch sang ting
Php - l mt vic lm mo him, n
cha nhiu ri ro, bt trc nht!

Ting Php c chung ngun gc


Latinh vi ting , Vn ho Php cng
c chung ngun gc Hy Lp vi Vn ho
; gia hai nc c ng bin gii
chung, trong qu trnh lch s lu di
tng c quan h trao i vn ho bnh
thng v c quan h chin tranh can
thip, th m cc dch gi ngi Php
cn ni nh vy, th hi i vi trng
hp ca chng ta th sao: Ting Vit khc
xa vi Ting , Vn ho Vit c khong
cch rt xa v khng gian v thi gian
vi Vn ho thi ant.
Vn cng tr nn phc tp v t
nh v y li l lnh vc dch th. Chnh
ant vit trong Ba tic: Mi

ngi u bit rng: khng c ci g


c kt hp bng mi lin lc th ca
m khi b chuyn i t ngn ng ny
sang ngn ng khc li khng mt i
[6]
tt c s m i v hi ho ca n .
Ci m ant gi l mi lin lc th ca
(legame musaico) y bao gm tt c
cc yu t to thnh vn bn th, ngn
ng th, chng hn hnh thc cu th, vn
lut th v nht l mi lin h mu tht,
khng th tch ri gia m thanh v ng
ngha.
kin trn y ca ant, ngi
Vit chng ta cng c th cm nhn c
mt cch d dng. Phan Nhun, mt dch
gi Vit kiu, sng sut i trn t

Php, am hiu ting Php, dch rt


thnh cng Ngc trung nht k ca Ch
[7]
tch H Ch Minh
v nhn dch
Truyn Kiu sang ting Php nhm mc
ch phc v vic k nim 200 nm sinh
Nguyn Du vo nm 1965 nhng mi
dch c khong 100 cu Kiu th ng
t ngt t trn vo nm 1963. Cng
vic d dang ca ng s c mt ngi
[8]
bn ca ng hon thnh .
Phan Nhun tng tm s v vic
dch: Dch xong, c li bn dch ti
c mt cm tng rt k l, k l ging
nh khi nhn v cm thy mt ngn tay
b ct ri khi bn tay mnh v

[9]
trong mt ci a trn bn " . C
th cng l cm tng ca nhiu dch
gi khc khi c li bn dch ca mnh
v i chiu vi nguyn bn ca kit tc
m mnh dch.
Ngi ta cng thng hay nhc n
cu ngn ng c truyn b rt rng
[10]
ri. Ngi dch thut, k phn bi
nh nhc nh cc dch gi v tinh thn
trch nhim v s cn trng trong dch
thut.
Nhc li mt s kin trn y ti
khng c nh s trnh by kin ca
mnh v quan nim v l thuyt dch
thut m ch t gii thiu v cch

x l, nng tnh cht thc hnh, ca ti


trong qu trnh dch Thn khc.
Trc ht v cn c t liu - Chng
ti da theo nguyn tc ting do
Giorgio Petrocchi tra cu v xc lp
trong cun Thn khc theo vn bn c,
4 tp, do Nh xut bn Le Lettere in ln
th hai Firenze nm 1994. y l cng
trnh thuc Tng th n phm quc gia
(Italia) do G. Petrocchi cng b t nm
1965, da trn c s i chiu 27 bn
chp tay c c t trc nm 1355 l nm
xut hin bn in u tin ca Giovanni
Boccaccio (1313 - 1375).
Chng ti cng thng xuyn tham
kho cc b sch sau y, c bit l

phn ch gii v ngha tng cu v


cch hiu khc nhau gia cc nh vn
bn hc Thn khc:
- La Divina Commedia, ba tp, do
Giuseppe Vandelli ch gii, Nh xut
bn Ulrico Hoepli, Milano, 1971 - 1974.
- La Divina Commedia, ba tp, do
Umberto Bosco v Giovanni Reggio ch
gii, Nh xut bn Le Monnier, Firenze,
bn in ln th hai, nm 1980.
- La Commedia, ba tp, do Anna
Maria Chivacci Leonardi ch gii, Nh
xut bn Mondadori, Milano, 1994 2000.
Nh phn trn trnh by chng ti

cng tham kho mt s bn dch Thn


khc sang ting Php:
- Divine Comdie trong Dante Oeuvres Compltes do Andr Pezard
dch, Gallimard, Paris, 1968.
- La Divine Comdie do Henri
Longnon dch, Nh xut bn Garnier
Frres, Paris, 1962.
- La Divine Comdie do Jacqueline
Risset dch, Nh xut bn Flammarion,
Paris, 1992.
Nhn y, t y lng mnh, ti
mun by t s bit n chn thnh i
vi cc hc gi v Php m ti
c tham kho cc cng trnh nghin

cu v dch thut, hoc c trc tip


gp g v trao i kin mt vi hi
tho khoa hc v ant v Vn hc
Italia. Quan h giao lu may mn ny
gip ti rt nhiu trong vic tip cn v
hc tp v ant.
Cc sch, bo nghin cu, dch thut
v Thn khc v ant xut bn trn th
[11]
gii tht l thin kinh vn quyn
chng ti ch c th tham kho mt s rt
nh, vit bng ting v ting Php, m
chng ti c c trong cc chuyn i
nghin cu v Php v ti hai th
vin ln H Ni l Th vin Quc gia
v Th vin Khoa hc x hi. iu ny
s c ghi r trong Th mc tham kho.

V vic dch. Chng ti quan nim


dch l da vo mt vn bn nguyn tc
vit bng ting nc ngoi, c gng bm
st vn bn , to ra mt vn bn th
hai bng ngn ng ca dn tc mnh, nh
vy dch l da st vo mt vn bn
c sng to ra mt vn bn mi, din
t bng mt ngn ng, vn t mi, nhm
mc ch phc v mt i tng ngi
c mi. Bn dch Thn khc ca chng
ti nhm phc v cho i tng ngi
c Vit Nam, trc ht ct lm cho
ngi Vit c c, hiu c v cm
nhn c mt phn no ci tinh thn
ca nguyn tc. y l yu cu kh t
nht ca cng vic dch thut. Ngi ta
thng ni: ci chnh l c trung thnh

v tng ch khng phi l ngn t,


nhng trn thc t th hai yu t ny lun
gn b, thm nhp cht ch vi nhau.
tng c th hin bng ngn t, thm
ch nh ngi ta ni, c th nm gia
hai dng ch. y l lnh vc th,
nhng ti li khng dch thnh th, khng
th no theo vn lut ca ant.
Th th ba cu (Terzina) ca vn
c t trc, nhng ant l ngi u
tin thc hin mt cch nht qun vo
mt tc phm s. Th th ba cu l
sn phm c th ca ting , ca th ;
n mang tit tu, m hng, n tng
thnh gic ca nguyn tc, c th ni bt
c ngi dch th no cng rt kh khn
trong vic chuyn ti hm lng gi tr

ny. C kin vn ch trng rng: Dch


mt tc phm th th phi dch thnh
th. Nhng nu nh ti c cng g gm
dch Thn khc theo quy tc th th ba
cu ca th chc chn ti s ch to ra
mt ci g cng xa l hn vi kit tc
ca ant. Nh vy trong lnh vc dch
th - vic chuyn dch t mt ngn ng
ny sang mt ngn ng khc, t mt th
th ny sang mt th th khc, ngi
dch s kh trnh khi vic phn li
nguyn tc trong mt hn no .
Ti cng cn nhc kh nhiu v
vic nn dng cch phin m hay gi
nguyn dng vn t ca cc tn ring.
cui cng ti chn bin php phin
m cho phn vn bn dch Thn khc.

Nguyn tc c hng ngn tn ring, c


khi ch trong my cu lin nhau m mi
cu c n hai tn ring, t sng i
nh th tiu i, cn trong phn nghin
cu, ch gii, ti gi nguyn dng ting
v ting Php.
Trong khi dch ti cng trnh ht sc
vic o trt t ca cc cu trong mt
kh th ba cu v mi cu th ca ant
ti c dch gn thnh mt cu ting Vit.
Mt ln na, ti mun by t lng
bit n i vi hai dch gi i trc,
ngi bn ng nghip cao tui, Gio s
L Tr Vin v nh th lo thnh Khng
Hu Dng. Vn s khi u nan! C
nhng t, nhng on cu ca bn dch

c m theo chng ti l t, chng ti


xin php c dng li. Cng c mt s
trng hp, nhiu nht l hai phn cui
- Tnh th v Thin ng - vn phc
tp hn phn a ngc, c kh nhiu ch
chng ti dch khc vi bn dch c, l
do ch yu c l l do da vo nhng
vn bn gc khc nhau.
V ch thch, chng ti c gng vit
ngn gn, ch ct gip ngi c hiu
c ngha trc tip ca nguyn tc.
Cui cng chng ti xin php c
th nhn rng: dch Thn khc l mt
vic lm, v mi phng din, u vt
qu kh nng ca chng ti; nhiu ln ti
ni vi cc bn ng nghip v

Vit, y l mt cuc phiu lu v tr


tu ca ti. C lc ti cng t trn an
rng: trong sinh hot hc thut c nhng
vic cn lm, nhng mt thi im c
th no nu mnh khng mnh dn lm
th c th cng cha c ai lm. Chng ti
hy vng rng trong tng lai s c nhiu
ng nghip khc gii ting , ting Vit
hn, c tri thc v vn hc, vn ho
su rng hn chng ti, li c nng khiu
th hn, s dch li Thn khc sang ting
Vit, nh chnh li nhng sai st, lm
ln ca chng ti, b cu nhng bt
cp ca chng ti trong cng vic phiu
lu th v ny.
NGUYN VN

HON

ANT V THN KHC


Cuc i ca ant
ant sinh nm 1265 ti Firenze,
[12]
min trung Italia
, thi ant, trn
bn o Italia cha c mt quc gia
Italia thng nht nh ngy nay, m tri li
ang tn ti hng chc tiu vng quc
v cng quc thnh ph t tr: pha bc
Firenze l cng quc Milano; pha ng
Milano l nc Cng ho Venezia, qu
hng ca Marco Polo m nm 1271
du hnh sang tn Trung Quc v lu li
Bc Kinh 17 nm; pha ty Milano l
nc Cng ho Genova, qu hng ca

Cristoforo Colombo m nm 1492


pht hin ra Tn th gii ; pha nam
Firenze l nhng lnh a rng ln, ni
m trt t phong kin ang ng tr vng
chc nh Vatican ca Gio hong, Vng
quc Napoli, Vng quc Sicilia... Mc
du tnh hnh , ng v phng din
pht trin x hi, bn o Italia vn l
khu vc tin tin, pht trin sm nht v
ch x hi chu u thi Trung C.
Trong li ta Tuyn ngn ca ng Cng
sn xut bn ln th nht bng ting
Milano nm 1893, F. ngghen khng
nh: Nc t bn ch ngha u tin l
[13]
nc
Nh v tr a l thun li nm gia

trung tm a Trung Hi, cc cng quc


t tr Firenze, Milano, Venezia, Genova
sm pht trin cc hot ng ngoi
thng gia Ty u v phng ng.
Nn kinh t thng mi - nhanh chng
lm ny sinh hot ng sn xut hng ho
theo hnh thc cng ngh th cng gia
nh, cng mt i ng cho vay nng li
v bun bn tin t, ni mt cch khc,
Italia l ni sm xut hin cc trung tm
kinh t hng ho v nhng tng lp tng
lai ca t bn k ngh, t bn thng
mi, v t bn ngn hng. S bin i
kinh t quan trng s dn n nhng
bin i x hi su sc, ni theo ngn t
ca C.Mc: s thoi ha ca nhng
quan h nng n. Nng n s trn khi

nng thn, ra sng cc thnh ph t tr,


t gii thot khi ch p bc chuyn
ch ca cc lnh cha phong kin. Mt
khc, tnh trng phn chia lnh th thnh
nhiu thc th quc gia nh b - mt tnh
trng in hnh ca thi phong kin s k
- s mu thun su sc vi nhu cu pht
trin ca ch ngha t bn ang manh
nha, cn c mt th trng rng ln,
thng nht. l nguyn nhn ch yu
dn n s th ch gia cc tiu vng
quc v cng quc t tr v s chia r
ngay trong ni b mi thc th quc gia
.
Firenze, qu hng ca ant, chnh
l mt chin trng nng bng ca cuc
u tranh . V ant vi tt c tm

huyt v ngh lc, cng s dn thn vo


cuc u tranh kch lit .
Sm m ci b m, tui tr ca
ant din ra bun thm. Khng ti sn,
khng th lc. Mt thn ho ho tm
dy ant ting La tinh v truyn cho
ant nim say m vn chng phng d
by gi ang n r Php. Thng qua
ting La tinh ant say m th ca c i
v tn sng thn tng Virgilio:
Ngi l Thy, l Tc gi ca ti,
Chnh ni Ngi ti hc
Phong cch thanh tao lm vinh d
th ti.
(N - I)

ant cng hc ting Php, ting


Provenal, i su nghin cu thn hc,
trit hc, thin vn hc v cui cng
tr thnh mt ngi c kin thc bch
khoa uyn bc nht thi i ng. Phi
chng ant cng c th ni nh
Leonardo da Vinci (1452-1519), con
ngi khng l ca thi Phc hng (F.
ngghen): Ti chng c hc hnh g
nhiu. Dng ca Leonardo l mun
ni mnh khng c theo hc nhiu
trong cc trng lp chnh quy v do
may mn khng b nhi s nhiu trong
nn gio dc kinh vin ca Nh th
Thin cha gio v cui cng chnh vic
t hc chp cnh cho ti nng sng
to bay cao.

Cuc i thanh nin ca ant ni


bt ba nim say m: yu ng, sng tc
th v hot ng chnh tr.
ant i vo tnh yu v th ca rt
sm. Trc tin l lm th v mi tnh
u tui thiu thi, m by nm sau,
ant s gom li thnh tp Cuc i mi
(La Vita nova). l cuc i ca mt
chng trai t bui tri tim bit php
phng xc ng theo nhp p ca tnh
yu.
ant cng tham gia hot ng chnh
tr rt sm. Qu hng Firenze ca ng
sm chia r thnh phe phi i ch:
Phi Ghibellini mun tm s ng h ca
Hong c thng nht t nc,

trong khi phi Guelfi li t nim tin


Gio hong. T nm 1289, phi Guelfi
hon ton thng th, nhng ri phi ny
li chia thnh hai phe: phe en v phe
Trng. Phe en mun lin minh vi Gio
hong, con phe Trng li hng v
Hong c. Mu thun vn cn
nguyn v cuc u tranh li tip din
khng km phn c lit.
ant ng v phi Guelfi v tng
hai ln i din cho phi mnh i lm
nhim v thng thuyt. Nm 1300 ng
c bu vo Hi ng Th chnh
Firenze. Sau s chia r ca phi Guelfi,
ng ng v phe Trng v kin quyt
chng li ng li da vo Gio hong.
Gio hong cu vin Hong t Php

Charles de Valois. Nm 1301 qun Php


tin vo Firenze, phe en lu vong tr
v, t chc n p phc th, ant b vu
khng. Hai ln b xt x. Ln th hai, b
kt n thiu sng trn dn la, khin ng
phi ri b qu hng, bt u cuc
sng lu vong, mai danh n tch, nay y
mai , do , cm nhn su sc v
ng cay ca ming bnh n nh v
bc chn nng n khi ln xung cu
thang u(Thin ng, Khc
XVII). Nim hy vng tr v, nhn li qu
hng ln cui, cng tan bin dn. v hai
ln tn ng b xo khi danh sch c
n x.
ant mt nm 1321 ti Ravenna,
mt thnh ph nm trn b bin vng

ng bc Firenze. Nm 1519 Vin Hn


lm Firenze kin ngh vi Gio hong
tha thit xin chuyn phn m ca nh th
v qu hng, nhng Ravenna kin quyt
t chi. Vn bn kin ngh hin cn
c lu gi S Lu tr nh nc
Firenze, c ch k ca nhiu nhn vt
ni ting ng thi, trong c danh
ho Michelangelo. Cui cng Firenze
nh t bng lng vi vic xy mt ci
m gi ca ant bn cnh cc m tht
ca Michelangelo (1475-1564), Galileo
Galilei (1564- 1642)... trong nh th
Santa Croce, mt th in Panthon ca
Italia trung tm thnh ph Firenze.
Tn tc phm

nc ta tn tc phm ca ant
c l v da vo tn dch ting Php La
Divine Comdie v lin h vi tc phm
vn hc hin i La Comdie humaine
ca nh vn Php H. de Balzac (17991850) nn c dch l Hi kch thn
thnh (Bo Vn ngh s 133, 12-111965, Bi K nim ngt...), hoc
Tn hi kch tuyt diu (C. Mc v Ph.
Angghen, v vn hc v ngh thut,
Nxb. S tht, H Ni, 1958, tr. 152).
Nhng trong hng chc bn chp tay c
cn lu li, c nhng bn c nht c
chp sau ngy mt ca nh th ch 15
nm, th ngi ta ch thy ghi ch bng
ting : Commedia, hoc bng ting La
tinh: Comoedia. Thut ng ny ca khoa

Tu t hc Trung c khng c ngha l


mt th loi vn hc gy ci, l hi
kch, i snh vi bi kch, nh cch hiu
thng thng ngy nay, m ch mt
cp phong cch, v tr trung gian
gia phong cch cao sang v phong cch
bnh dn. Thut ng ny cng l tn gi
ca loi vn m u nng n" nhng
kt thc c hu". Nh vy phi chng
chng ta c th ngh l chnh ant cng
cha t n ch t c cho tc phm
ca mnh - vn c mt dung lng phn
nh rng ln - mt ci tn chnh thc.
Cn hai ch Thn thnh l do mt ngi
no i sau thm vo, dng
biu dng gi tr tuyt diu ca cc tc
phm. C kin cho l G. Boccaccio

(1313-1375), ngi u tin nghin


cu v a in kit tc ca ant. Th l
dn dn hnh thnh mt ci tn chnh
thc: La Divina Commedia, c th dch
sang ting Vit l Nhng khc ca thn
diu, m n nay chng ta quen dng
theo tn gi ngn gn, m Trung Quc
dng l Thn khc.
Ni dung v gi tr ca Thn khc
Thn khc, k li cuc du hnh k
l ca ant sang th gii bn kia - th
gii ca ngi cht. Nh th Virgilio
c Beatrice, ngi yu thu thiu thi
ca ant, phi n lm ngi hng
dn ant i tham quan a ngc v
mt phn Tnh th. n y Virgilio v

cha chu php ra ti ca o Thin


cha, nn khng c php i tip.
Beatrice xut hin v hng dn ant
i xem Thin ng.
Cuc vin du xung a ngc ln
Thin ng, i vi vn hc c
phng ng ni chung, vn hc c ca
Vit Nam ni ring, khng phi l mt
ti xa l. Phm Cng - Cc Hoa, Phm
Ti - Ngc Hoa, Dng T - H Mu
cng cp n. Trc ant L
Enide ca Virgilio cng cp,
nhng cha c tc gia no tng tng
v thit k ra c mt cnh a ngc,
Thin ng rng ln, a dng, sinh
ng nh ant.

Mu sc Trung c in m trn Thn


khc. Tc phm gm 3 phn: a ngc,
Tnh th, Thin ng. Mi phn 33
khc, thm mt khc khai mo, th l tt
c 100 khc.
a ngc, cng nh Tnh th, Thin
ng, li c chia thnh 3 vng. Ton
tc phm theo th th Terzina, c mi
kh th gm 3 cu, cc cu c mc
ni vi nhau bng h thng vn nh sau:
ABA, BCA, CDC, DED, V. V... Chng ta
nhn thy ngay vai tr quan trng ca con
s 3. i su vo Thn khc, chng ta
cn c th pht hin ra nhiu dng k
cng, l lng khc ca ant, chng hn
t con s 3, ta c bi s ca 3 l 9.
Trong Cuc i mi, ant gp ngi

yu l Beatrice ln u lc hai ngi


u ln 9, gp li ln th hai 9 nm sau,
ng vo 9 gi sng, lc c hai va trn
i 9. Trong Thn khc, ant sp
xp cho Beatrice xut hin li khc 30
ca phn Tnh th, nhng i vi ton b
tc phm th l khc 63, cn 36 khc
na l kt thc tc phm; 63 v 36 l hai
con s i xng vi nhau v u da
trn c s con s 3. i vi ngi c
ngy nay th cc k cng trn y ca
ant ch l mt tr tiu xo, nhng i
vi quan nim gio l ca o Thin
cha th 3 l mt con s hon thin, hon
m, biu th tinh thn tam v nht th,
phn nh trt t vnh hng ca v tr. Ch
ring vic ant sp xp cho s xut

hin ca Beatrice trong Thn khc mt


cch k cng nh vy, chng t, i
vi ant, Beatrice, hnh bng c nhn
ca thu ban u lu luyn, khng ch l
mt ngi yu - mt ngi yu bnh
thng, m l mt thn lc, c kh nng
huyn diu s dn dt con ngi ti ch
linh hn siu thot.
Trong Thn khc, ngi c cn
hiu l Beatrice, Virgilio v c ant
na khng phi l nhng nhn vt lch s
c tht, m trc ht l nhng nhn vt
vn hc. ant m u tc phm ca
mnh vi ging ngi k chuyn v lun
xng ti, nhng trc ht cn hiu y l
ant - nhn vt vn hc, sau c
th cng c t nhiu chi tit lin quan n

ant - nhn vt lch s c thc.


Virgilio (70-19 sau Kit) l nh th
La M c i lc cn sng rt ni
ting, sau khi mt, ng c thn thnh
ho nh l ngi pht ngn chn l,
c tip nhn trc tip t cc thnh
thn. Trong Thn khc ngi c s thy
ant cm nhn v th hin "thn tng
Virgilio ca mnh nh th no?
Mu sc trung c ca Thn khc
cng m nt trong phng php sng tc
theo ch ngha biu tng. Trong Ba
tic, ant ni rng: bt k tc phm no
ca ng cng bao hm bn ngha: ngha
en (ngha trc tip) theo st cu, ch
ca vn bn; ngha biu tng, ngha

lun l, ngha khi qut, tc l tinh thn


c bn, tim n, bng bc trong tc
phm.
p dng vo Thn khc, c th tm
hiu bn ngha nh sau: Ngha trc
tip l s phn con ngi sau ci cht;
ngha biu tng l t tng v s trng
pht th gii bn kia: ngha lun l l
khuyn thin tr c: ngha khi qut l ca
ngi sc mnh huyn diu ca s ci
ho, gii thot cho linh hn con ngi
ca Kit gio.
Trong khc m u, ant k li:
na ng i, ng chng may b lc
vo mt khu rng rm, ri b ba con d
th xng n tn cng, may c

Virgilio, do Beatrice phi n, cu


thot...
y, khu rng rm tng trng
cho cuc i dng th y bt trc v
ti li; ba con d th m tn gi rt kh
dch cho tht chnh xc sang ting Vit,
tng trng cho cc thi h tt xu ca
con ngi. Virgilio tng trng cho s
sng sut trn th (trit hc, khoa
hc...); Beatrice tng trng cho s sng
sut thng gii, c th chi phi s
sng sut h gii. Ngay cc hnh pht
di a ngc cng c ngha biu
tng nht nh, nhng tn bo cha li
b bm trong bin mu si sc; nhng tn
cho vay nng li phi mang c nhng
ti tin nng chu; nhng k am m sc

dc b cun quay cung trong gi lc;


nhng nh tin tri chuyn khoc lc l
bit ht mi chuyn tng lai pha
trc, th u b b ngot v pha sau...
Nhng nu nh Thn khc ch l mt
cun sch rao ging cc gio l Thin
cha gio theo phng php biu tng,
va cu k, kh hiu, va cng thc, kh
khan th n khng th chinh phc,
quyn r c cc th h ngi c trn
th gii nh thc t lch s chng t.
Ngy nay nhc n Thn khc,
ngi vn thng bc l mt thi
va t ho, va knh nhi vin chi, tuy
vy h vn c th c thuc lng mt vi
trch on. Thng 9 nm 2002, ti l k
nim ln th 681 ngy mt ca ant

Ravenna m bn thn ti c c tham


d, mt n gio vin ngi , 45 tui,
tn l Silvana Bedodi, biu din nng
lc c th c thuc lng ton b Thn
khc trn 14 ngn cu! Mt ngi no
ch cn c mt cu bt k trong tc
phm l b c th c lu lu cc cu
tip theo, khng h ngc ng hoc sai
st.
n tng v Thn khc vn thng
trc trong tm tr ngi . i thm cha
Lng (H Ni) thot thy nhng tng
p ni trn tng m t cc cnh trng
pht di a ngc, mt khch du lch
bt gic ku ln: y l minh ho Thn
khc ca ant!. Pierre Abraham trong
s tp ch Chu u thng 9 v 10 nm

1965, k nim ant, thut li chuyn


mt i u pho binh trong Chin tranh
th gii th nht (1918), ngay gia lc
trn chin cng thng, vn ung dung c
Thn khc bng ting . Ngy nay
Italia, Thn khc vn c ging dy
trong nh trng, t trng hc n i
hc. Hi nghin cu v ant
Firenze, qu hng ca ant, hng nm
vn t chc vic c v phn tch Thn
khc trc ng o cng chng. Ngi
ta cng t chc cc cuc thi c din
cm tc phm ca ant. Trung tm giao
lu vn ho ca thnh ph Ravenna, ni
c phn m ca ant, hng nm vo
thng 9, k nim ngy mt ca ant, li
t chc gii thiu cc bn dch Thn

khc sang ting nc ngoi mi xut


hin trn th gii.
Nh th Php Voltaire (1694-1778)
tng vit: Vi cu chuyn Thin
ng, a ngc, ant ch nh mt anh
tm thn nhng Thn khc cha ng
nhiu on th tuyt diu.
Khng ai c Thn khc m qun
c nhng trang xc ng, k li mi
tnh ti li m say m gia nng
Francesca da Rimini v ngi em chng
Paolo (N - V), hoc cnh bi thm ca
B tc Ugolino b giam trong thp t,
phi tn mt chng kin cnh tng a
con ln lt b cht l v i (N XXXIII), hoc cnh bi hng ca on

Ultx trong chuyn i bin cui cng


(N - XXVI).
Thn khc l bc tranh hin thc
ca x hi Italia thi ant. V quan ta
ant m phin ta xt x cc ti nhn
ch v mc ch mun un nn, ci ho
con ngi, nhm hon thin Thin ng
trn th. Cc ti nhn b xt x khng
phi v mt ti t tng vu v no m
chnh v nhng ti c do chnh h gy ra,
b dn chng v lch s ln n.
ant t ra coi trng hnh phc trn
th, tha nhn kip nhn sinh hin hu
trc mt v hu nh khng h o tng
th gii mai sau. Nhng iu ny khc
hn v nguyn tc vi gio l o Thin

cha.
ant cng khng giu dim thi
chnh tr khi nm cc i th - phi
Ghibellini v cc v Gio hong, k c
Gio hong Bonifazio ng tr v xung cc tng a ngc su nht (Khc
XIX), trong lc ng li dnh cho ng
minh chnh tr ca mnh - Hong c
Enrico VII - ngi m ng t hy vng
vo vic h tr thng nht nc , mt
ch vinh d trn Thin ng.
Quan tm n s phn v kht vng
ca con ngi, yu thin nhin, yu qu
hng t nc, yu th m ca qu
hng v ting ni ca dn tc, trn
trng di sn th ca c i, ant ng

thi c xem l ngi bo hiu cho


thi i Phc hng. ngghen vit: Cui
thi Trung C phong kin v bui u
ca k nguyn t bn ch ngha hin
i c nh du bng mt nhn vt
v i l ant, mt ngi , va l
nh th cui cng ca thi i Trung
C, va l mt nh th u tin ca
[14]
thi k hin i
.
Nh nghin cu vn hc ngi Italia
Francesco De Sanctis (1817-1883) m
cng trnh Lch s vn hc Italia (1870)
ca ng c lit vo hng nhng tc
phm kinh in ca Italia, vit:
Thn khc l thi Trung c c biu
hin trong ngh thut... Nhng iu

trng thy v phng d, vn chnh lun


v truyn thuyt, s bin nin, truyn
k, tng thi, thnh ca, ch ngha thn b
v kinh vin hc, tt c nhng hnh
thi vn chng v ton b vn ha
ca thi i c biu hin v ti
sinh y, trong ci b n v ca
mt tm hn v ca c nhn loi, mt
tc phm tm c th gii, phn
chiu mi dn tc, mi th k, c gi
[15]
l thi Trung C
.
Ngi ta dng nhng nh ng v
vang nht tn vinh ant: Thn khc
l Kinh thnh ca thi Trung C,
ant l mer ca Italia.
Nu nh Italia l nc t bn u

tin ca chu u Trung C th y qu


trnh hnh thnh dn tc Italia li din ra
mt cch qu chm chp. Ni nh
Alexandre
Dumas
(1802-1870)
Thng ch cn 6 ngy sng to
ra th gii cn Italia cn n 6 th k
[16]
t sng to
. Tht vy, mi n
nm 1861, t nc ny mi t c s
thng nht quc gia trong vic Vng
quc Italia c chnh thc thnh lp.
c im lch s ring c o ny ca
tin trnh pht trin x hi Italia cng lm
ni bt s v i ca ant. Trc
ant, vn hc Italia ch mi t c
vi thnh tu a phng rt khim tn,
ngn ng Italia ch mi l mt th ting
a phng vng Toscana m cha

pht trin thnh ngn ng ca ton dn


tc Italia. Thn khc ra i khng
nh s bt u xut hin mt ngn ng
dn tc, mt nn vn hc dn tc khi
chnh dn tc vn cha hon thnh
vic pht trin thnh mt th ch quc
gia thng nht. Thn khc, cng vi
nhng thnh tu sng to bng ting
ca G. Boccaccio v F. Petrarca,
nng a v ting a phng Toscana ln
a v ngn ng dn tc Italia v
khng nh s xut hin ca nn Vn hc
dn tc Italia. Chnh v vy ngi ta
gi ant l ngi cha ca ting v
ca Vn hc .

PHN I
A NGC

KHC I

Khc m u Thn khc: ant


thy mnh lc trong rng ti. Ba
con d th chn ng. Vicgili
xut hin, dn ant du hnh sang
th gii bn kia.
n na ng i,
Ti thy mnh lc trong rng ti:
3-

Lc mt ng chnh o!
i, ni sao cho ht bao iu cay

ng,

Rng hoang vu, him tr, trp


trng...
6hi!

Ch nh li xit bao iu kinh


Cay ng sao, ci cht cng khn

bng!
Nhng t by i iu hay
trong y,
9-

Xin k li mi iu trng thy:

Ti khng k c v sao lc vo
chn y,
V m chm trong gic ng,
12- Lc ri xa chnh o.

Ri... bng ti mt chn i,


Ni ht phn thung lng,
15- Tng v x tim ti bao ni hi
hng!
Ngc nhn ln, ti thy,
Sn i non rc r nh mt tri.
18- Soi t mi ng i li li.
Nim knh s trong ti hi lng
du
Nh mt h tri tim,
21- Sut m qua xao ng.

Nh mt ngi kit sc
Thot ln b, t bin c mnh
mng,
24- Ngoi li nhn ln sng bin
him ngho.
Trong lng ti vn cn run s
Khi nhn li qung ng va
qua,
27- Cha tng mt ai i thot!
Khi ngh ngi tm thn xc
mt nhoi
Ti bc tip trn ng ct
vng,

30- Chn phi vn do hn chn tri.


ka, ngay trn u dc.
Mt con bo l lng xut hin,
33- Vi b lng lm m hoa.
Trc mt ti, n im nhin bt
ng,
ng chn ht li i.
36- Nhiu phen ti tnh bi quay
li.
l lc bnh minh va rng
Mt tri ln gia cc v sao,

39- V tnh yu thn thnh.


Khi dy bao iu tt p,
Nh cho lng ti hy vng,
42- Vi con th c b lng vui mt!
Vo gi u mt ngy v mt
ma m du,
Nhng khng lu li p ti ni
kinh hong
45- Khi mt con s t thnh lnh xut
hin!
N n, hnh nh tn cng ti,
u rn cao, v i kht cung

di,
48- n khng kh cng rng mnh
kinh hi!
Tip n li thm con si ci,
Dng gy g, y v thm kht,
51- Tng lm iu ng bit bao
ngi!
N lm ti rng ri, run ry,
V e da pht ra t mt n,
54- Khin ti ht hy vng ln c
nh i.
Nh mt k mu m thm thng

bc,
Nhng li gp hi en thua sch,
57- Ch cn bit au kh than vn!
Con th kia cng khin ti nh
vy,
N n tn cng ti,
60- y ti li v pha ti nh mt
tri.
Trong khi ti ang tut dn xung
thp,
Th c mt khun mt hin ra.
63- Nhng im lm lng l...

Va cht thy gia v bin hoang


vng,
Ti lin ku: - Xin hy thng
ti,
66sng!

D l ai, hn ma hay ngi


Ta l ngi, ng hn, l

ngi!
Cha m ta l dn Lmbcia,
69- C hai cng qu Mantva.
Ta sinh ra vo cui thi Xda,
Ln ln Rma, di triu minh

qun Augtxt,
72- Thi ca bn thnh thn gi danh
v di tr!
L nh th, ta ngi ca
Ngi con hiu tho Ankix n
t Tria,
75- Khi thnh Iling kiu hng ang
bng bng bc chy!
Cn ngi, chn au thng ny,
sao cn tr li?
Sao khng tro ln nh ni diu
k,
78- Ni khi ngun ca mi iu cc

lc?
Phi chng Ngi l Vicgili,
Dng sui pht thnh sng th
v i?
81- Ti p li, thn bng tn trn!
i nh sng v vinh quang ca
bao thi s,
gip ti mit mi n sch,
84- V say m su tp th Ngi.
Ngi l Thy, l Tc gi ca
ti.
Chnh ni Ngi, ti hc

87- Phong cch thanh tao lm vinh d


th ti!
Con c th kia - Ngi thy y dn ti quay li,
lm mu v tim ti run ry,
90- Xin hy cu ti, bc hin gi ly
lng!
- Ch c cch tm li khc,
Nu mun thot khi ni ny
hoang di,
93- Ngi tr li, khi thy ti than
khc.

V con th ang lm ngi tht


ln kinh hi
Khng ai thot khi li ny,
96- N s tn cng v cn cht tc
th.
N bn tnh xu xa qui c,
Lng ham mun chng bao gi
vi,
99- Nch y bng li cng thy i!
Nhiu th vt cng n kt i,
V s cn nhiu con na, cui
cng

102- Mt thn khuyn xut hin cho


n i i trong n au.
Thn chng sng v t ai, vng
bc,
M ch v tri thc, o c, tnh
yu,
105- x s thanh cao huyn diu.
Thn l cu tinh ca nc
khim nhng,
V t nc , Camminla ng
trinh tun nn,
108- V ch v hip s rial,
Tucn, Nix b t thng.

Thn s ui si ci khi
thnh,
Ri em giam vo ngc ti,
111- Ni n ra i vi bao dc vng!
i vi ngi, ta ngh iu tt
nht:
Hy i theo ta - ta s l ngi
hng o
114- Dn ngi i khi ni y, ti
chn vnh hng!
Ngi s nghe nhng ting ku
tuyt vng,
S thy nhng m hn au n,

117- Khc than v phi cht ln th


hai!
Ngi s thy c nhng ngi an
tm trong la ngc,
V hy vng mt ngy mai
120- c sng gia nhng ngi
hng phc.
Nu ngi mun ln trn ,
Ta s gi ngi cho mt anh hn
xng ng hn ta.
123- Vo lc ta cng ngi t gi.
ng Thng trn cao ng tr,

Khng mun ta bc chn ln ,


126- V ta cha quy thun lut Ngi!
Ngi thng lnh ni ni,
nhng cao xanh l ni
Ngi ng tr,
L thnh , l ngai vng vi vi.
129- Hnh phc thay nhng ai c
Ngi tuyn la.
Cn ti hng v Thy cu khn:
- Hi nh th,
xin
ni dm ti,

Vi ng Thng m Thy
cha quen bit,
132- Thot khi chn ny, cng cc
nguy nan!
Xin hy dn ti n ni Thy ni,
Xin cho ti thy ca Thnh
Pitr,
V nhng m hn ang cha y
au kh...
136- Th l nh th chuyn ng cn
ti i theo Ngi.

KHC II

ant e ngi trc cuc du hnh.


Vicgili khch l ant bng cch
tit l s u thc ca Batris.
ant c trn tnh.
Mt ngy sp qua, bu tri sm
ti,
Gii thot mi sinh linh trn th,
3-

Khi bao gnh nng nhc nhn!


Cn ti, chun b i vo cuc

chin,

Ca chng ng di, th thch


tnh trc n,
6li.

M k c ti s trung thnh ghi

Hi nh th, hi thin thn v i,


xin hy gip ti,
Hi k c, xin hy ghi li mi
iu trng thy,
9- Chnh im ny chng t ngi
cao qu.
Hi nh th hng o,
Hy thm tra xem, ti c lng
can m,

12- Trc khi dn dt ti vo cuc du


hnh.
Ngi tng k rng thn sinh ca
Xinvi,
Khi cn mang thn phn phm
trn,
15- Vi thn xc thng i vo
ci trng sinh.
V v thn chng li mun iu
c,
Quan tm n hu qu vinh
quang,
18- gia n cho nhng ai xng

ng.
iu hnh nh khng hp vi
thin lng,
Nhng v trn tri cao, ng uc
chn,
21- Lm cha tinh thn ca Rma v
quc.
ng thnh ny, lnh a ny,
c chn lm t Thnh,
24- Ni ng ca ngi k v
Thnh Pitr.
Vi chuyn du hnh ny s lm
Ngi vinh d,

Ngi bit r mi iu,


27- Thng li ca mnh v chic o
khoc Gio hong.
Thnh Paol cng ln trn ,
tng thm sc mnh cho c
Tin,
30- Bc u tin trn con ng
gii thot.
Nhng ti, sao li i? Ti
c ai cho php?
Ti khng phi na, cng chng
phi Paol,

33- Bn thn ti v khng mt ai ngh


l ti xng ng.
Ti ngn ngi v nu quyt nh
i,
Th hn l chuyn in r,
36- Thy anh minh, chc cng cho
vic ti i l v l?.
Nh mt ngi khng cn mun
iu mun,
Mt tng mi lm i thay
k hoch,
39- T b tt c, ng vo lc bt
u.

Trn dc ti ny ti cng th,


Cng ngh suy, cng tiu tan k
hoch,
42- Mi khi u m thy cam go!
- Li con ni, nu ta hiu ng.
Bng ho hip kia lin p:
45- Th s n hn nng tru hn
con!
N thng ngn cn ta,
Lm chn bc trc cao
c,
48- Nh vic hiu sai con th lm

con qun tr!


Ta s ni gii thot cho con
iu e ngi,
V sao ta n y, v nhng g ta
nghe c,
51- Sao ngay t pht u ta xt
thng con?
Ta thuc s ngi vn mnh cha
nh r,
Khi mt Nng Nng hng phc
xinh p tuyt vi,
54- Nh th chnh ta khn cu
c

Nng sai khin!


Mt Nng lp lnh sng hn sao!
Nng ni khoan thai v m i,
57thn!

Thanh m ngn ng ca thin


Hi linh hn tao nh x

Mantva,
M vinh quang cn lu li ni
trn th,
60- Cn vng mi, vnh hng cng v
tr!
Mt bn ca ti, nhng khng
phi ca iu may mn!

ang gp nguy nan trn ng ct


vng,
63- Nim s hi c th khin chng
quay li!
Ti s chng s lc li qu xa,
cu chng, ti s mnh n
mun,
66- Chuyn ca chng ti mi r ti
Thin nh.
Ngi hy n, vi ngn t m
l,
Ngh ca Ngi trong cuc i
bnh sinh,

69- Cu vt chng cho ti ng bnh


tm!
Ti l Batris, ti cu Ngi
i,
Ti n y t ni ti ch mong
sm tr v,
72- Tnh yu khin ti bc l!
Khi no trnh din trc Cha
Tri,
V Ngi ti s ca ngi mi cng
lao.
75- Nng ngng li v ti by t:

Hi Nng Nng c hnh,


Nh c hnh m nhn loi vt
ln tt c,
78- Di bu tri c qu o nh
hn.
Lnh Ngi truyn, ti xit bao
vinh hnh,
Vng mnh ngay m thy vn cn
chm tr!
81- Nhng c mong ny, xin Ngi
ging r.
Xin hi cho bit nguyn do,
khin Ngi h c xung y,

84- T v tr bao la m Ngi tha


thit tr v.
Nng p: - Ngi mun ngn
ngun tng t,
Ta ch xin vn tt i li,
87- Ti sao ta khng s xung ni
ny.
Ta ch s tit l nhng iu,
M l ra, phng hi n k
khc,
90- Cn ngoi ra chng c g ng s!
Ta c Cha to ra v ban cho

nhiu n hu,
Ni kh trn gian khng th m
nh ta,
93- Ngn la thiu khng bn n ta.
Trn cao c mt c B nhn
hu,
hy i mt o lut tri,
96- Do vng iu ny nn ta cy
ngi.
c B cho gi Luxia v ni:
- Mt tn ang cn ngi gip
,

99- Cn ta, ta y thc cho ngi.


Luxia, k t th ca mun iu
c,
Ln ng ngay v tm n ch
ta,
102- Ni hi xa ta ngi cnh
Rakenl.
B ni: - Hi Batris m
Cha Tri hng khen ngi,
Sao khng i cu con ngi
yu ngi bit my!
105- V v ngi, ang c tch khi
phm trn!

Sao ngi khng nghe ting


chng than khc?
Sao khng bit ci cht ang e
da chng?
108- Trn dng sng d m bin c
cng khn b.
- Khng mt ai li khn trng
hn ta,
D i lm iu phc hay trnh xa
iu ha,
111- Khi thot nghe by nhiu li y.
Ta xung y t i vinh quang
hng phc,

Tin cy Ngi, ti ngn lun t


tm,
114- Lm vinh d cho Ngi
v cho c ai c
Ngi ch gio.
Sau khi th l by nhiu li,
Nng quay li nhn ta, mt long
lanh m l,
117- Gic d ta nhanh chng n ngay
y.
Ta n vi ngi, theo ch
ca Nng,
cu ngi thot con th chn

ng,
120- Ch cho ngi ng ngn nht
ln nh non p !
C chuyn g vy, ti sao, ti sao
li dng bc?
Ti sao y bc nhc trong tim?
123- Thiu dng kh v kin gan im
tnh?
Th cn ba Tin nng hng
phc,
Lo lng cho ngi, t thin nh
vi vi?
126- V c ta, ta ha vi ngi

bao chuyn tt lnh?


Nh ngn hoa r cnh khp cnh,
Qua m trng lnh gi sng
sa,
129- Bng bng n khi vng dng
to sng,
Ti vn ln t dng kh mi
mn,
Mu can m bng bng bng
huyt qun,
132- Li bt u, nh mt ngi gii
phng!
i Tin nng khoan hng cu

gip ti,
V Thy, Thy ho hip bit bao
khi thc thi nhanh
chng!
135- Bao ngun cn Nng chn
thnh by t!
Thy tt bit bao, vi ngn t
chnh trc,
hm nng tim ti ni nim
c mun,
138- Gip ti, tr li vi nh
ban u.
By gi c hai, nhng ch mt

mc ch,
Thy l ngi Hng o, l Tn
s, l Ch soi,
Ti ni vy khi bng ngi
chuyn ng.
142- Ti bc theo li him tr,
hoang vu.

KHC III
Ca vo a ngc. Nhm ti
th nht: Bn bc nhc. Dng
sng Akrngt v lo li
Carng.
Qua khi y l x thm su,
Qua khi y l au thng vnh
vin!
3- Qua khi y l th gii ca bn
ngi v vng!
Cng l To ho, quyn uy Thnh
Thn,

to ra Ta,
6- Tr tu tuyt vi cng Tnh yu
th nht.
Trc Ta cha c g c to
lp,
Cha c g vnh cu; cn Ta, Ta
tn ti vnh hng.
9y,

Hi chng sinh, khi bc vo


hy vt li mi

nim hy vng!
Nhng dng ch mt mu en kt,
Khc su trn cng ra vo,

12- i Thy i, li l sao qu i


d dn!
Nh thng t mi ni lng ti,
Thy p:
ti y: phi trt ht mi iu
ng vc!
15- ti y: phi r b mi n
hn!
Chng ta ti ni m ta ni,
Ngi s thy nhng m ng
au n,
18- V t lu nh mt Tr tu con
ngi!

Ri nm cht tay ti,


V mt ti vui, Thy lm ti
vng d,
21- Dn ti i khm ph iu b n.
y, ting th di, ting ku
khc go rng,
m m trong khng gian chng
mt v sao,
24- Mi thot nghe, nc mt ti
tun tro!
Nhng ngn ng khc nhau,
nhng th m khng khip,

Nhng ngn t au n, nhng


ng iu in khng,
27- Nhng ting qut to, khn khn v
ting bn tay...
Tt c to nn cnh no ng
quay cung,
Trong khng gian vnh vin ti
m
30- Nh ct bi trong cn lc xoy.
Cn ti, vi u c u m,
Ti hi: - Thy i, con ang
nghe g vy?
33- H l ai m cc au thng?

Thy bo: - Tnh cnh n au


ny,
Dnh cho nhng linh hn nhm
chn,
36- Sng khng hn nhng chng dm
khen, ch.
Chng ha theo bn ng ca ca
m thin thn,
Khng phn Cha, nhng cng
chng trung vi Cha,
39- Ch v mnh, ch v chng m thi!
Thin nh tng chng i,
Thng gii

khi gim
phn ti p,
a ngc thm su cng chng
thm nhn chng,
42- V s m ti li c c
vnh vang!
Ti li hi: - Thy i, c ci g
nng
M chng ku khc gh gm qu
chng?
45- Ngi p: - Ta s ni vi con
rt vn tt.
n ci cht, chng cng khng

cn hy vng,
Ch sng tip cuc i m lo
thp km,
48- Nn c ao bt k s phn no!
Th gian ny, khng cn ai nh
chng,
Lng thng hi v cng l cng
l i,
51- Thi ni lm chi chuyn chng,
hy nhn ln v i tip.
Ti nhn quanh v thy mt l c,
Va quay trn, va lt chy cc

nhanh,
54- Hnh nh chng bao gi ngh.
Cun theo sau mt on ngi
dng dc,
ng n mc ti khng th no
tin c,
57- Rng Thn Cht nhanh tay n
th!
Sau khi nhn ra mt vi khun
mt,
V nhn ra bng dng mt con
ngi,
60- V n hn c s t chi xu

xa.
Lp tc ti cht hiu ri tin chc,
y ng l l ngi t mt,
63- C Cha Tri ln ch th u
khinh!
L khn ny cha bao gi dm
sng,
Chng trn trung v b quy
nhiu lin hi,
66- Bi l rui v ong v v.
Mt chng b rch ngang rch
dc,

Mu ho nc mt, rng rng


chy xung chn,
69- Ni di b thi tha ang ch
ung!
Nhn ra xa ti thy!
Mt m ng ng ch trn b
sng ln,
72- Ti lin hi: - Xin Thy cho
bit:
H l ai v v lut l no,
C v nh ang vi v qua sng,
75- Con nhn thy trong nng chiu
nht nht.

Thy p: - Mi vic ri s
sng t,
Khi chng ta ti :
78- Dng sng Akrngt su thm.
Mt xu h nhn xung,
Ti ch s tht thm iu tht th,
81 - Nn lng thinh n tn b sng.
Mt chic thuyn hng v chng
ti lt ti.
Mt ng gi tc bc ph qut
ln:

84- ng i chng bay, nhng linh


hn c cl
ng c hng thy li tri xanh!
Tao n ch chng my sang
bn b khc.
87- Trong vnh vin m en, khi la
thiu, khi gi but.
Cn ngi, mt linh hn cn
sng, sao lc bc n y?
Hy trnh xa ra, chng u
cht.
90- Thy chng ti cha i, ng li
bo:

- Hy tm ng khc, tm bn
khc,
Cng m sng ny, nhng khng
phi ni y,
93- Hai ngi cn nh sang
sng.
n lc thy ti mi bo:
- Carng, xin ng quy nhiu,
Chng ti s n ni c th,
96- Cn iu chng ti mun, xin
ng tra vn!
Ti thy mt lo gi hi du
xung,

B mt lng l, trn dng sng


ly li,
99- Mt bc quanh mt vng la
bng!
m hn ma trn trung mt mi.
Rng nh lp cp v mt my ti
mt,
102- Thot nghe by nhiu li c c.
Lin nguyn ra Cha Tri,
nguyn ra m cha,
Nguyn ra loi ngi, qu
hng, ni ging,

105- Nguyn ra vic sinh thnh v c


t tin.
Ri chng trt cc vo nhau,
Rm r khc than trn b sng
qui c,
108- Ni i ch bn ngi khng s
Cha.
Lo Carng hai mt to la,
Tip n chng v ra du hiu,
111- Nn mi cho nhng k no
chm tr.
Nh l ma thu ri rng,

Tng chic, tng chic, cho n


lc,
114- Tr ht cho t v gi cnh tr
tri.
Bn ging ni Aam c c,
Nhy ln b, tng a, tng a,
117- Nh by chim theo hiu ngi
iu khin.
C nh th chng vt qua dng
nc c,
V khi chng sp ln b bn kia,
120- Th bn ny mt tp mi li
chen chc t hp.

Thy ti cn k gii thch:


- Nhng ai cht trong cn thnh
n ca Cha,
123- u phi t tp v y, t khp
t x.
Ri hi h qua sng,
Cng l thn thnh thc p h,
126- Ni khip s li bin thnh ham
mun.
Cha mt linh hn tt lnh no
phi qua y,
Nu vi con, Carng c phn cu

knh,
129- Th by gi con hiu v sao.
Thy va dt li th cnh ng
en ti,
Bng rung ln d di,
132- Ton thn ti t m m hi!
Mt t lin ng ng ni gi,
Mt chp rch ngang tri,
Khin ti khng cn cm gic,
136- sp xung nh ngi m ng.

KHC IV
Tng th nht ca a ngc.
Minh ph dnh ring cho cc v
nhn cha qua php ra ti. Bn
thi b c i: mero, Oraxi,
viio, Lucan. Vicgili c tn
vinh l ngi th nm v ant,
th su.
Gic ng m trong ti t qung,
Mt ting st m vang... ti phc
hi tri gic,
3-

Nh b thc tnh bng sc mnh.

o cp mt mi c ngh ngi,
nhn quanh,
Ti ng thng v chm ch quan
st,
6-

C hiu ra ni mnh ang .


ng l ti ang trn b vc,
Ca thung lng thm su,

9- Ni n nhn mun vn ting ku


than hn n.
Vc en ngm, thm su, m mt,
Ti chm chm nhn xung tn
y su,

12- Nhng chng thy g r rt!


- By gi xung th gii m la
di.
Thy ti ni, mt my ti mt,
15- Ta i u, cn con th hai.
V ti, khi nhn ra mt thy ti
xm,
tht ln: - Con i sao ni,
nu Thy cng s,
18- Thy l ch da lun khch l
con".
Thy bo: - Ni n au ca
cc m hn,

truyn sang c ta.


21- Tnh trc n, con ch hiu lm l
s hi.
Thi i i, ng xa ang gic
gi.
Th l Thy bc tip v ti
bc theo,
24- Vo vng th nht ca vc thm
su.
, nhng g m ti nghe c,
Khng phi ting ku van m l
ting th di,

27- Lm xao ng c bu khng kh!


N thot ra t ni au khng b
cc hnh,
Ca c mt m ng, cc k
ng c,
30- C c tr th, ln n b, n
ng.
n s ca ti li bo: - Sao con
khng hi ta,
H l ai, nhng m hn con ang
thy,
33- Ta mun con t tng khi bc
tip xa hn.

H khng phi l nhng ngi


phm ti,
Cng tch khng nhiu, tuy cng
c,
36- Nhng cha qua l ra ti,
ngng ca c Tin m
con c.
H sinh ra trc khi c o Kit,
Nn khng bit th Cha cho hp
thc,
39- Chnh ta cng l mt ngi trong
bn h.
V khim khuyt , khng phi

v ti li,
Chng ta b b qun v hnh pht
duy nht:
42- Khng hy vng v c sng trong
thm kht.
Xt xa lng ti khi nghe by
nhiu li,
V cht hiu khng t v nhn,
45- Chn Minh ph, nhn thn cha
c nh.
- Hy cho con hay, hi Tn s,
cha t ca con,
Ti hi thm v mun c yn

lng,
48- V c Tin thng mi sai lm.
Th khng mt ai c thot khi
ni y,
V cng tch, v ngi khc, hay
v c ban phc?
51- Thy hiu ngay nhng li ti kn
o,
V tr li: Ci ny ta ti,
cng cha lu,
Ta thy n y mt bc k v,
54- Vng ho quang chi li quanh
u!

Ngi a khi bng m anh


hn thy t,
Anh hn ca con trai Aben v c
N,
57- Ca Mix, v lut gia hiu thun.
C Abraham, trng lo v vua
avt,
V txraen, cha ca ng cng cc
con,
60- C nng Rakenl m Ngi u i.
Nhiu ngi khc cng c
Ngi ban phc,

Ta mun con hiu rng trc h,


63- Cha h mt ai tng c gia
n.
Trong khi Thy ni, chng ti
khng dng bc,
Chnh lc y chng ti qua mt
khu rng,
66- Ti mun ni ngay, cht nch
nhng m hn.
Xa xa ng chng ti i,
Ti thy mt vng nh sng,
69- Chiu t na bu tri en ti.

Tuy cn cch mt qung kh xa,


Nhng ti cng c th nhn ra,
72- y t hn ni ca nhng ngi
ng knh!
i Thy i, ngi tng lm vinh
d
khoa hc v
th ca,
Nhng ngi ny l ai m li
c tn vinh?
75- S phn h, sao khc xa nhng
ngi khc?
Thy p: - Danh ting ly lng

ca h,
Cn vang mi trong cuc i
dng th,
78- Nn Thng ban cho nhiu n
hu.
Va lc , ti nghe ai ni:
Hy tn vinh nh th cao c
nht,
81- Ngi ri chng ta, nay
quay li!
Khi li va dt,
Ti thy tin n trc chng ti
bn ngi v i:

84- Scmt khng bun m cng


khng vui.
V thy nhn hu lin bo: - Hy
nhn ka:
Ngi cm kim trong tay,
87- Dn u ba v kia nh mt v
vng gi.
chnh l mer, nh th ti
thng,
Sau ng l Oraxi, nh th tro
phng,
90- vii, th ba v sau na
Lucan.

Mi ngi cng ta u xng ng


danh hiu ,
Nh ting ni va ri tuyn b,
93- H tn vinh ta v h lm
ng.
Trc mt ti mt tao n tuyt
m,
V cha t vi bi ca bt t,
96- Nh phng hong bay ln trn
cao.
H tr chuyn cng nhau giy lt,
Ri quay v pha ti lm du hiu

ci cho,
99- V Thy ti mm ci sung
sng.
H ban cho ti mt vinh d ln
lao:
c ng trong Tao n ca h,
102- Lm ngi th su trong m
hin gi .
Chng ti i n tn cng vng
sng,
Mun ni bao iu m nn lng
cng hay
105- Nhng cng rt hay nu bn

ni
Chng ti ti di chn mt lu
i tn qu,
c bao quanh by lp thnh
cao,
108- Thm mt dng sng xinh bo
v.
Ging nh trn t lin, chng ti
qua sng,
Qua by ln ca, n thm nhm
i hin,
111- Qua c mt thm c non, mu
xanh ti mt.

Nhng v mt trang nghim,


im m,
Dng bn ngoi oai v uy nghi,
114- Tuy ni t nhng ng iu du
dng.
Chng ti i vo t cnh bn,
Mt vng cao, thong ng v
sng sa,
117- Khin chng ti nhn thy tt c.
, ngay trc mt, trn nn
xanh ngc bch,
Hin hin nhng anh hn v i,

120- Mi thot thy khin ti phn


khch.
Ti thy c b ltra v n
con chu,
Trong s ti bit tto va na,
123- Xda eo gm v i mt rc
la.
Ti thy Camminla v
Pantaxila,
Xa hn l vua Latin,
126- Ngi vi cng cha Lavina.
Ti thy Brut, ngi nh ui
Tckin,

Lucrxia, Giulia, Mcxia v


Cocnilia,
129- V mt mnh tch ra l Xalain
Ngc mt nhn chch ln mt
cht,
Ti thy v tn s m mi ngi
u bit,
132- ang ngi gia gia nh trit
hc.
Tt c hng v h, by t nim
tn knh,
Ngi gn ngi nht v trc c
mi ngi,

135- L Xcrat v Platn.


Ti thy mcrit, ngi ch
trng
th gii theo lut
ngu nhin,
igint, Antxagra v Tal,
138- Empclt,
Znn.

raclit

Ti thy ngi i su tm tho


dc,
itcri v thy Ocph,
141- Tuli, Lin v nh o c

Xnca.
cli, nh hnh hc v
Tlm,
Ipcrtt, Avisenna v Galin,
144- Avrt, nh bnh lun ti ba.
Ti khng th k tt c,
V ti ln li cun ti i,
147- Nhiu khi ngn t khng din ht
s vic.
Nhm su ngi bt i hai,
Nh hin trit dn ng a ti
theo hng khc,

Ra khi chn lng yn, ni khng


kh khng xao ng,
151- n mt ni khng cn nh sng.

KHC V
Tng a ngc th hai. Nhng
ngi dm ng. Mi tnh bi thm
ca Phrngstxca da Rimini.

T tng mt xung tng hai,


Khng gian hp dn, nhng ni
au cng ln!
3than!

Cng nhiu hn ting rn r khc

Mint ng , nghin rng


khng khip,

Kho ti tng ngi mi ti,


6Phn xt, ri ui i, theo s
vng roi xoay tt!
Xin ni r: khi mt linh hn khn
kh,
n trnh din v cung khai tt
c,
9-

Th v chuyn gia v ti trng


Cn nhc ch giam thch ng,
Xoay roi my vng,

12- ch nh s tng a ngc!


Cc m hn hi h, chen chc,

K trc, ngi sau, ch phn


xt,
15- H kho nhau, lng nghe, ri qu
xung!
, sao ngi cng ti y,
nh khch thp phng
au kh?
Mint tht ln, khi nhn ra ti,
18- Qun c phn s ang lm!
V sao ngi li n, v ai
ngi tin tng?
Hay lc bc, ch v cng vo

rng m?
21- Ngi hng dn ti lin bo: Sao li go ln th?
ng cn ngn cuc du hnh nh
mnh,
iu ny do ni c quyn uy
quyt nh,
24- M iu , ngi ng gng hi
lm chi!
By gi ti mi nhn thy mi
cnh kh au,
Ti ti v c nghe,
27- Mun vn ting khc than a ti!

Ni y, mi nh sng u tt
ngm,
Ch nghe ting gm rt nh bin
ang bo t,
30- Ging x nhau nhng lung gi
ngc chiu!
Trn cung phong nh khng bao
gi dt!
Cun cc m hn theo cn in
ca n,
33- B vn xoay, b va p, b quy
ry!
Khi chng n li i t l,

Th n ln ting khc, ting than,


36- n ln mi li bng b thnh
thn!
Ti hiu nhng cc hnh ,
L s phn nhng ti v xc
tht,
39- t dc vng ln trn l tr!
Nh i cnh qup theo by so
,
Ln xoay vng trong kh tri
lnh gi,
42- Trn cung phong cun theo

nhng linh hn ti li.


Cun khp y, tung ln ri
ging xung,
Khng mt cht hy vng c
ngh ngi,
45- Khng mt cht hy vng cc hnh
gim bt!
Nh n su go ln thm thit,
To thnh hng dng dc trn
khng,
48- Trt li bao li than khc!
Nhng m hn b cung phong
ging x,

Tha thy, h l ai?


51- M b lung gi en trng pht?
Ngi u tin trong s ngi
con mun bit,
By gi Thy ti ct ting - L
mt n hong,
54- Xa tng cai tr nhiu b tc.
B ta l ngi qu quyt,
bin thi dm thnh lut
php,
57- Mong thot khi mi li m tiu.

l Xmiramt m ngi ta
bit c,
L hong hu k v Nin,
60- Cai qun thnh m quc vng
tng cai tr.
K n l ngi ph n v tnh
mt st,
Phn li nm xng tn ca
chng c Xik,
63- Ri Clpt, n hong dm
ng,
Cn kia l Elna, v nng,
n ra c mt thi th thm,

66- Kia l Akinl vi, cui cng


chin u vi Tnh yu!
Ngi thy Partx, Trtxtan
v hn nghn
ngi khc
Thy k tn v ly tay ch tr,
69- Nhng linh hn m i tnh loi
khi trn gian!
Khi lng nghe nh hc gi,
im li tn tui bao hip s, giai
nhn thu trc,
72- Tnh xt thng khin lng ti

xao xuyn!
Ti ni: - Hi nh th, ti s
vui lng tr chuyn,
Vi cp gi trai ang cng nhau
snh bc,
75- Nh nhng bay nh ln gi
thong!
Thy p: - Ngi s gp,
V hy thnh cu, khi h ti gn
ta,
78- H s ti, theo tnh yu dn dt
Ngay khi gi y h v pha
chng ti,

Ti hi: - Hi hai linh hn


au kh,
81- Hy n ni chuyn vi chng ti,
nu khng c
g ngn tr!
Nh i chim cu theo ting gi
ca am m,
Sithng cnh, hng v t m,
84- Vt khng kh, theo nim kht
vng!
Th l tch khi nhm i,
Tch khi bu m kh, tin v

pha chng ti,


87- Hiu nghim bit bao, li cu
khn thn thng!
- Hi sinh linh ng yu v nhn
hu,
n thm chng ti trong a
ngc ti tm.
90- Chng ti, nhng k nhum
mu phm trn!
Nu Thng vn cn l bn
ca chng ti,
Th chng ti cu cho Ngi vn
s bnh yn.

93- V Ngi r lng thng chng


ti
trong ni au
dn vt!
Ngi mun nghe, mun hi iu
g?
Chng ti xin vng v th l cng
Ngi,
96- Khi cn gi ni y tm thi lng
du!
X s ti sinh ra cnh ven
sng,
Ni sng P h thp dng chy,

99- Ho cng cc chi lu ra bin


c!
i tnh chim ot nhanh sao
nhng tri tim kh i!
Chim ot nhng chng trai tun
t!
102- Ti nh th, v iu vn
lm ti xc ng!
i tnh mun yu tt c v mun
c yu p li,
V du dng ca chng quyn r
ti mnh lit!
105- Ngi thy y, chng bao gi

chng s xa ti!
i tnh dn hai chng ti n
cng ci cht,
Ngc Caina gi ang ch k git
hi chng ti!
108- l tt c nhng g ti nghe
c!
Nghe cu chuyn hai tm hn au
n,
Ti ci u v ci mi thp hn!
111- Khin nh th phi hi: Ngi ang ngh g vy?
Vi li l sau y, ti p: -

Than i!
Du dng bit bao tng am
m!
114- a n mt kt cc ti t
au lng!
Ri quay v pha h, ti ni:
- Hi Phrngstxca, ci cht v
tnh yu ca nng
117- Khin ta xit bao au bun v
ch mun khc,
Hy cho ta hay: Thu ban u,
trong hi th ngt ngo,
Du hiu no v tnh yu cho

php ra sao,
120- M hai ngi cng thu hiu ni
lng nhau thm kn?
Nng p: Khng g au n
hn,
Phi nh li nhng ngy hnh
phc,
123- Gia thi kh i, v hc gi ca
Ngi t bit r!
Nhng nu Ngi mun t r
ngun cn
Tnh yu ca chng ti, hi ngi
nhn i,

126- Ti s ni, va khc, va by


t...
Mt hm cng c truyn
Lansialtt,
Bit i tnh chim ot ra sao
chng tui tr,
129- Ch c hai chng ti v khng c
g ng ngi...
Nhiu ln cun truyn khin
chng ti ngc ln,
Mt trong mt, v c hai cng ti
mt!
132- Ch mt im thi: c hai cng

khut phc!
c n ch kho ming ci
ham mun
Nhn c n hn ca ngi tnh
yu qu,
135- T khng bao gi chng xa
la ti na!
Ci ming hn ti, cc k run ry,
Galtt l cun sch v ai
vit ra,
138- T ngy y chng ti khng dm
c g thm!
Trong lc ngi ny k,

Ngi kia nc n khc hoi!


Cn ti, lng qun au mun
cht,
142- Ng qu xung nh mt thy ma

KHC VI
Tng a ngc th III. Sicc,
m hn qu Phirenxe, tin on
v din bin tng lai ca thnh
ph mnh.

Hi tnh li sau cn ngt xu,


Xt thng thay cho nhng ngi
thn,
3-

Lng ti trn ngp ni bun au.

Chung quanh v khp ni ti


ngoi nhn,

Nhng ni qua v nhng ni


thy,
6- u u cng ch cc hnh mi
v au kh mi.
Ti ang tng ba a ngc,
Ma lin hi, lnh but thu
xng,
9-

V c th, khng h thay i.


Ma , ma en v ma tuyt,
Trt xung t khng trung ti mt,

12- Cn mt t nng nc mi x u.

Con qui vt Scbr c c,


C ba mm cng sa ln nh ch,
15- Hng v m ngi ngp chm
trong nc.
Mt ngu, ru ria en bng,
Bng to knh, tay y vut nhn,
18- Co cu, lt da, x xc cc m
hn!
Ma khin chng go ln nh
ch,
Ly sn ny lm mc che sn
kia,

21- Khin chng n c phi lin tc


xoay mnh.
Khi Scbr nhn thy chng ti,
Ba mm h hc v khoe rng
nhn,
24- Khng m hn no l khng run
s!
Thy dn ng xo rng bn tay,
Bc y mt nm t,
27- Nm thng vo nhng mm ang
thm kht.
Nh con ch tham n ang sa,

Bng cm ngay v mi dnh


rng,
30- N hm h mt mnh ngu nghin.
Th y, ba ci mm th vt,
Ca qu Scbr quy ry qu
ng,
33- Khin cc m hn ch mong c
ic!
Chng ti i gia nhng m hn,
Ma vn nng n dn dp,
36- Chn t ln h khng hay cc m
hn.

Tt c chng u nm ln trn
mt t,
Bng c mt ngi bt dy rt
nhanh,
39- Ngay khi va thot thy chng ti
i qua.
- Ka anh, ai a anh n chn
ny?
Hn ni: - C bit ti khng, nu
anh c th,
42- V anh c to ra trc khi
ti b hu.
Ti p: - Ni au kh m

ngi ang chu,


xa nho mi k c ca ti.
45- n mc thy nh cha h quen
bit.
Hy ni cho ti hay ngi l ai?
M phi chn thm su ny, vi
cc hnh nh th,
48- M n k c ti nng hn cng
phi bt bnh.
Hn p: - thnh ca ngi
cht y dc vng,
Nh ci ti cng y sp bt
tung,

51- Km gi ta trong , gia cuc


i thanh thn.
ng bo ngi vn gi ta l
Sicc,
Ti trng ta ch v l ming,
54- Ngi thy y, trn ma kia lm
ta kit qu.
V ta, khng phi l ti nhn duy
nht,
Tt c bn y, ti ging nhau
v hnh pht ging
nhau.

57- Ri sau , khng ni thm li


no na!
Ti p: - Hi Sicc, ni cc
kh ca ngi,
Khin ta ch chc ri nc mt,
60- Nhng nu bit, hy ni ta hay,
ci g s n?
Nhng cng dn ca thnh ph
chng ta
chia nm s
by.
Trong s h liu c ai ng n?
63- M v sao s bt ho li cng nh

th?
Hn tr li: - Sau cuc u ko
di
S dn n mu, v phe nh
qu
66- S ui phe kia trong cuc phn
cng khng khip.
Nhng ri phe nh qu suy n,
Sau ba vng mt tri, phe kia li
thng,
69- Nh quyn lc mt ngi m n
nay vn giu tn.
Mt thi gian di phe thng ngng

u ln,
Dm phe kia di xing xch nng
n,
72- Vi bao kh au v nhc nh.
Chnh trc th ch c hai ngi
nhng chng ai theo,
Kiu cng, tham vng v keo kit.
75- L ba ngn la thiu chy mi
con tim!
n y hn tm ngng li ni
m nc mt,
Ti vi ni: - Ti mong ngi
ch bo thm,

78- Mong ngi ni cho nhiu tin tc


khc.
- Pharinata v Tcghiai, hai
con ngi dng kh,
Jacp Rtxticcsi, Arig v
Mtxca.
81- V nhng ngi khc c sc
lm vic tt.
- 'Xin cho bit gi h u
v gip ti lm quen vi
h,
V ti thit tha mun bit,

84- H ang hng phc trn cao,


hay ang phi ung thuc
a ngc?
p: - H ang vi nhng m
hn en ti nht,
Nhng ti khc nhau gi h di
y su,
87- Nu xung na, ngi s gp.
Nhng khi tr v ni dng th
m m,
Cu xin ngi nhc nh mi
ngi nh n ta,
90- Thi khng di dng na v ta

cng khng ni na!


i mt ang nhn thng bng
dng bin dng,
Nhn ti ln cui ri ci u,
93- Ng vt xung gia m ngi
m ti.
Ngi hng o lin bo: Anh ta
s khng ngc u ln
c na,
Cho n khi ting kn thin thn
ct ln,
96- Khi quyn lc siu phm s ti:

Mi ngi s quay li nm m
ring bun thm
Nhn li hnh hi v b mt khi
xa.
99- lng nghe li phn xt vnh
hng.
Chng ti i qua mt ni kinh
tm,
Bc chm chm gia ma v
m m hn,
102- Va trao i i cht v kip
i hu vn.
Ti hi: - Thy i, nhng cc

hnh ny,
Sau li phn xt, s gim nh,
tng thm,
105- Hay vn nguyn au n?
Thy p: - Hy quay v khoa
kinh vin ca ngi,
dy rng: Khi mt s vt cng
hon thin,
108- Th cng nhn r iu hay ni
kh.
m m hn ng nguyn ra ny,
Khng th no t ti hon thin,

111- Ci i chng ch c th ti t
hn!
Chng ti men theo ng trn
vng quanh tng ngc,
Tr chuyn nhiu n ni ti
khng nh ht,
Ri chng ti n li i xung
su hn.
115- , chng ti gp Plut, k
th ln nht.

KHC VII
Tng a ngc th IV v th V:
Qui vt Plut. Nhng k h tin,
nhng k hoang ph, nhng k
cung n.

- , Sa tng, Sa tng, Bo ng!


Plut ku ln, ging khn khn.
3Nhng nh hin trit mi iu
thng t
Trn an ti: - ng ni s
lm con bi ri,

Tt c quyn lc ca n,
6.

u ngn cn ni chng ta xung


Ri hng v ci mm sng

phng,
Ngi qut: - Cm i, con si
ng nguyn ra,
9Hy gm nhm ni in khng
ca my!
Khng phi v c m chng ta
xung vc ti ny,
iu , trn cao xanh quyt
nh.

12- Ni Thnh Mikenl trng tr by


phn nghch,
Ging nh nhng cnh bum cng
gi,
Bng xp xung v ct bum gy
gc.
15- Con c th hung d lin ng
xung!
Th l chng ti xung tng th
t,
Tip tc i theo ng dc bun
thm,
18- Ni nhn chm mi ti c nhn

gian.
i! Cng l ca Tri! Ai dn
li ni y,
mi hnh pht tra tn m ti
thy,
21- Ti sao ti li lm sa ng con
ngi nh vy?
Ging nh sng nc trn vc
xoy Carti,
V tung ra khi gp ln sng khc,
24- Mi m hn u phi vo vng
nhy.
y m b y i cn ng

hn,
Pha ny, pha kia, nhng ting
go r ln,
27- H dng ngc y ln nhng khi
nng.
H va p vo nhau, ri t ,
Quay tr li v b dn v pha
sau,
30- H mng nhau: - Sao bo bo
th? - Sao xi hoang th?
C nh vy h i theo vng trn
en ti,
Cho ti im i din bn kia,

33- Ming khng ngng go ln ip


khc xu h!
Ri mi ngi li quay tr li,
Khi i ht na vng m bn
kia,
36- Cn ti, trc cnh , tri tim
ti tan nt!
Ti ni: - Tha Thy xin hy
ging cho con hay,
H l ai, phi chng tt c h u
l tng l,
39- Nhng k co trc u, bn tri
chng ta?

Ngi tr li: - Tt c u l
mt bn m ti,
Sut mt i khng bit ngh suy,
42- Nn khng bit tiu pha cho ng
mc.
Li h ni, phn r rng iu ,
Khi ng vo nhau hai im
ca vng trn,
45- Ni m nhng li lm tri ngc
i lp h vi nhau.
L tng l, nhng k khng mt
chm tc trn u,

Nhng cn Gio hong v Hng y


gio ch,
48- Nhng k m tnh keo kit ln
tt bc.
- Tha Thy, trong cc nhn vt
trn y,
C th con cng bit mt i
ngi,
51- lm bn i mnh v mt trong
hai li .
- Ngi bo: - Con c mt
tng v ch,
Cuc sng m ti khin bn

ny,
54- Tr thnh m ti nn chng
khng cn nhn bit
mt ai.
Mi mi chng s phi i n
im gp nhau,
Ri mt ngy no chng s
chui ra khi m:
57- Bn ny hai bn tay nm cht,
cn bn kia th mnh trn
thn tri!
Khng bit cho, khng bit gi,
hai ti li y,

y h khi th gian, ri vo
cuc nh vt ny,
60- M thi chng cn phi di dng
ging gii.
Gi y con thy y,
ch l mt tr a ngn
ngi,
Mi tin ca m loi ngi
ginh nhau ch t!
63- Cui cng li c giao cho Thn
Ti ct gi.
V tt c bc vng di nh trng

Cng khng th ban mt pht


thnh thi
66- Cho ai trong m m hn mt
mi.
- Tha Thy - ti hi - xin Thy
ging cho con,
Thn Ti m Thy ni l ai.
69- M gi ni mi th ca ci th
gian?
Ngi p: - i nhng sinh linh
ng ngn,
Sao s ngu dt li nng n
nhng y!

72- tng ny, ta mong con lnh hi


c.
ng Ti cao m tr thng tu
vt ln tt c,
to ra cc vng tri v ngi
hng dn,
75- vng ny chiu sang vng kia.
V to ra nh sng u nhau,
Cng nh vy, i vi nhng
huy hong ca th
gian,
78- Cha cho ngi hng dn mt
tr nng t chc,

u u lun chuyn nhng ca


ci ph du,
T ngi ny sang ngi khc,
t h ny sang h
khc,
81- Bt chp tr ngi l lng tham ca
con ngi!
Vy l k th phn pht, k mn
mi i ch,
Tu theo s iu chnh ca tr
nng ,
84- Vn n kn nh con rn trong m
c.

S hiu bit ca ngi chng h


tc ng
n vic Thn theo di, phn xt
v cai qun,
87- Cc Thn khc cng lm nh vy.
Mi chuyn i khng h ngng
ngh.
S cn thit cng khin din bin
nhanh hn,
90- V vy con ngi lun phi i
thay s phn.
Chnh cc Thn cng c lc phin
no,

Bi chnh nhng ngi ng ra


phi ca ngi Thn,
93- Li ch trch Thn mt cch sai
lm, hn hc.
Nhng Thn vn thanh thn v
chng cht bn tm,
Vn vui v cng nhng thin thn
khc,
96- Ln qu cu v an lc vi mnh.
By gi chng ta xung ni au
thng nht,
Nhng v sao ln,

99- V chng ta khng c dng li


qu lu.
Chng ti i ti m bn kia ca
vng trn,
T trn cao mt dng sui chy
xung,
102- vo ci khe ri t chy
ra.
Nc en nh b hng hn l
mu xanh m,
Chng ti i theo dng nc en
y,
105- Vo su hn bng mt li kh

i.
Con khe bun thm chy
xung,
Ti chn nhng vch xanh
lnh lo,
108- Ho vo ci m tn l Xtigi.
V ti nhn chm ch,
Nhng con ngi, vy y bn
d,
111- Tt c u trn trung v mt
my gin d.
H nh ln nhau, nhng khng
phi bng tay

M bng u, bng ngc v bng


chn,
114- V dng rng p nhau tng
ming mt.
Thy ca ti ni: - Con i by
gi con thy,
Linh hn nhng k m s cung
n thng th,
117- Nhng ta cn mun con bit
rng:
Di nc kia cn c nhng k
ang th di.
Lm bong bng si ln.

120- Cho con bit ni chng ang n


np.
ng trong bn h ni:
- Xa chng ti sng bun
chn.
Mc khng kh du m v nh mt
tri rng r
123- V chng ti mang trong mnh
nhng lung khi u
bun.
By gi chng ti li sng bun
hn trong bn en.

C hng h ng c bi ca y,
126- M khng th tht r thnh li.
Chng ti i theo vng cung
ln ca m ly hi thi,
Gia s kh ro v s t t,
Mt nhn v nhng k ang ngn
bn d.
130- Cui cng chng ti n di
chn mt ngn thp.

KHC VIII
Tng a ngc th V v mt
phn th VI.
Philpp Acgingti, mt ngi
Phirenxe giu c, thuc phi en,
b trng pht. Bn qu s ngn
khng cho Vicgili v ant vo
thnh it.
Nh trn y ni,
Chng ti n di chn mt
ngn thp,
3-

Ngc mt nhn ln nh cao vt!

Trn nhp nhy hai chm la,


Mt chm khc, xa hn, p li,
6thy.

Xa n ni, phi c nhn mi

Quay v con ngi i dng


ca cc ngnh khoa hc,
Ti hi: - Hai m la kia ang
ni g vi nhau?
9-

Ai l k to ra chng?

Thy p: - ng kia, cui


dng nc bn,
Con s thy ci ang i chng
ta,

12- Nu sng m khng che khut.


Mi tn t dy cung bay i,
X rch bu khng kh,
15- Cng ch nhanh bng chic thuyn
nh ang lao ti.
Trong nhy mt, x nc, n
trc chng ti.
Trn tay li, ch mt thu th ang
go ln,
18- My n ri , hi m hn b
y i!
Thy ti lin ni: Phlgit,

Phlgit,
Go to lm chi cho v ch!
21- Anh ch vic ch chng ti qua
sng bn ny.
Nh mt k nhn ra sai lm,
T cng thng i thnh u du,
24- Phlgit ngui cn gin.
Thy ti bc xung thuyn,
Ri quay li ti xung theo,
27- Ch khi chic thuyn mi hi
ln xung!

Ngay sau khi thy hng o v


ti bc n,
Con thuyn c vi r sng lt
i,
30- V cn nhiu vic phi lm vi
ngi khc.
Trong lc thuyn cn lt trn
ln nc cht,
Trc mt ti hin ra mt m hn
bn b bt,
33- Hn hi ti: - Anh l ai, sao li
n trc gi?
Ti p: - Ti n nhng s

khng li,
Cn anh, anh lai m trng gh
nh vy?
36- Hn p: - Anh thy y, ti l
mt
trong nhng k
ang khc than.
Ti p: - Hy li m khc
than vi tang tc,
Hi m hn ng nguyn ra.
39- Ta nhn ra ngi, d bn en
nhem nhuc.
Hn gi c hai tay v pha chic

thuyn,
Nhng Thy ti gt i:
42- Hy ct khi y, vi nhng con
ch khc.
Ri Thy m c ti v hn,
- Hi tm hn kiu hnh,
45- Cu Cha ph h cho ngi
thai nghn ra con!
G ny, trn trn th, l mt tn
kiu ngo,
Trong lng n khng mt cht
tnh nhn i,

48- Nn y n cng gin d in


khng.
Bao k trn kia t xem l nhng
c vua v i,
M xung y l n ln trong
chung phn,
51- Ch cn c s khinh b kinh
ngi.
Ti ni: - Thy i, con mong
c thy,
Hn cht ngt trong dng nc
bn,
54- Trc khi chng ta ri khi m

ly.
Thy ti p: - Trc khi n
bn bn kia,
Con s c hi lng,
57- Mt c mun nh th s lm
con vui sng.
Ch sau chc lt, ti thy cuc tra
tn,
m m hn bn b bt khp u,
60- Khin ti n nay vn cn thm
cm n Thng
C bn go ln: , thng
Philpp cgingti

V tn Phirenxe in khng,
63- C nh ng thn mnh m cn!
Chng ti b mc hn v xin
khng ni na,
p vo tai ti, nhng li nc n
khc than,
66- Khin ti phi chm chm nhn v
pha trc.
V n s ca ti lin bo:
n gn thnh ph it,
69- Vi mt l ng c, b y i
nng n.

Ti ni: Tha Thy, con thy


nhng nh th.
Hin ln rt r ng xa, trong
thung lng.
72- Rc hng ln trong la .
Ngi p: - l ngn la
vnh hng,
Rc chy bn trong v ta ra mu
hng,
75- Nh con thy ni a ngc thm
su ny.
Cui cng chng ti n cnh
nhng ho su,

Bao quanh mt thnh ph n


c,
78- M tng thnh trng nh bng
st.
Sau khi ln quanh mt vng,
Thuyn a chng ti n mt
ni,
81- Lo li qut ln: - Cng vo!
Xung i,
Ti thy trn cng c hn nghn
qu s,
Chng nhy xung v ht ln gin
d:

84- My l ai, sao cha cht?


M li dm n vng quc
nhng ngi cht?
V thy thng thi ca ti lin ra
du hiu,
87- T c iu b mt, mun bn
ring vi chng.
Bn qu s lin gim bt mt
phn khinh th,
V bo: - Mt mnh ngi vo
thi cn tn kia th i i,
90- Sao n dm liu lnh n vng
quc ny?

N nh phi tr v mt mnh
theo con ng r di,
M n th, bit, cn ngi
li,
93- Mc d ngi dn n qua bao
vng tm ti
Bn c th ngh xem ti nn ch
bit bao,
Khi nghe by nhiu li c c,
96- V ti tin rng khng bao gi c
th tr v.
- i Thy dn ng knh mn,
hn by ln,

Ngi cho con s che ch an


ton.
98- ko con ra khi bao him nguy
e do.
Xin ng b ri con, xin ng
lm con tuyt vng,
Nu chng khng cho con i
xung su hn,
102- Th c hai thy tr ta cng nhau
quay li.
Nhng v s ph dt dn ti n
y,
Li bo: - Con ng s, chng

ai ngn ni chng ta u.
105- Khi c Uy quyn ti cao
cho php.
Con hy i ta y,
Hy ly hy vng vc dy tinh
thn mt mi,
108- Ta s khng b con li di vc
thm su ny.
Ri ngi cha thn yu ca ti
bc di,
ti li vi tm trng ri bi,
111- Na tin na ng, u c cng
thng.

Khng nghe c Thy ni g vi


chng,
Nhng Thy cng ch ni trong
chc lt,
114- Ri c bn chng chy vt vo
trong.
ng sm cng li, ngay trc
mi Thy ti,
V ngi ng li bn ngoi,
117- Quay li pha ti, tng bc i
chm chm,
Mt nhn xung v khng cn v
bnh tm,

Ngi thm th trong ting th


di:
120- Chng cm ta vo ni y i!
Ri ngi ni: Ta rt bt bnh,
Nhng con ch ngi, chng ta s
vt qua cuc u ny.
123- D bn trong chng ang tm
mi cch ngn cn.
Tr hn lo ny, u c g mi
m,
Chng tng by tr cng
khc t c mt hn,

126- Ci cng n nay khng cn


ng na.
Con thy trn cng nhng
dng ch cht.
Nhng ka, trn dc ni c ngi
i xung
Mt mnh vt qua cc tng a
ngc
130- Nh ngi ny ca s m cho
chng ti.

KHC IX
Tng a ngc th VI. Nh s
can thip ca Thin nh, Vicgili
v ant c vo thnh it, ni
giam nhng ngi d gio.
Mt ti bin sc v lo s,
Khi thy Thy quay li,
3mnh.

ang vi giu i ni lo s ca

Thy dng li, v cng thng v


nh nghe ngng,
V mt khng th nhn xa,

6-

Trong m ti sng sa m mt.


- Chng ta cn thng trn ny,

Thy ni tip: - Nu khng...


nng thn hnh...
9- Ta nng lng ch i mt ngi
s n.
Ti nhn thy Thy c cha li
Cu ni u bng cu ni sau,
12- V cu trc, cu sau, khng
thng nht.
Li l ca Thy lm ti lo ngi,

V nhn ra qua nhng cu t


on,
15- Mt g, c th ti t hn.
C bao gi mt ngi t vng
u a ngc
Xung tn y ca lng cho
thm su
18- Ch nhn c mt iu: mi
hy vong tiu tan!
Ti hi th v Thy lin p:
Tht him ngi nh chng ta,
21- Dm lm mt hnh trnh nh
tri qua.

Hi xa c ln ta n y,
Theo khn cu ca ritng c
c,
24- Ngi chuyn vic gi hn v
nhp xc.
Khng lu sau khi hn ta la xc,
M sai ta vo sau dy thnh ny,
27- cu mt linh hn thot khi
ngc Giua.
l ni thm su v ti tm
nht,
Xa mt tri v mun vt vn

xoay,
30- Nhng con c yn tm, ta thng t
mi ng i.
Vng m ly, hi bc ln nng
nc,
Bao bc quanh thnh ph thm
su,
33- Khng th vo, nu khng dng v
lc.
Thy ni nhiu nhng ti u
qun ht,
V mt ti b thu ht hon ton,
36- Bi nh thp cao, sng ngi nh

la.
Ni bng thnh lnh xut hin,
Ba hung thn b bt mu me,
39- C c ch v dng dp n gii.
Tht lng ton bng rn by u
xanh lt,
Rn sng, rn giun lm tc trn
u,
42- Vn quanh thi dng, i khng
khip!
Cn Thy th bit tt c,
l tu tng ca N hong

X Vnh vin au thng,


45- Thy ni vi ti: - Trng ka,
by rin hung d.
Bn tri l Mgira,
Altt ang khc than bn phi
48- Cn gia l Txiphn. Ri
Thy ngng li.
L hung thn dng mng tay sc
t co mnh,
Tay m ngc, ming go ln m
,
51- Ti khip s, vi m chm ly

nh th.
- Muxa, li y, hy bin n
thnh
C bn cng ht ln v cng nhn
xung di.
54- Chng tao cha bo mi th
Tx ngy trc!
Thy bo: - Hy quay lng v
nhm nghin mt li,
V nu Gocgn hin ra m con
nhn n,
57- Th vnh vin khng cn c tr
li trn kia!

Thy bo th ri t xoay ti li,


V chng cha hn tin ti,
60- Thy ly tay mnh bt kn mt ti!
Hi c gi, tr thng minh lnh
mnh,
Hy tm xem ngha n tng,
63- Di lp mn nhng cu th k
l.
Bng c ting ng m m khng
khip,
Ri p n mt dng nc c
ngu,

66- Khin c i b cng run ry.


Chng khc g mt trn cung
phong d di,
Sinh ra t nhng lung kh ngc
chiu,
69- Tp vo rng, khng c g ngn
c.
Vt cnh cy, qut nt, ri cun
i,
Xc ti trc, bi tung m, hn
lon,
72- C th d ln mc ng u chy
trn.

Thy b tay bt mt ti v ni:


- Tr vng tinh thn m xem cn
in
ca dng
sng c i,
75- Ni thot ra ln khi mu en kt.
Nh gp phi k th rn ro,
L nhi to tc chy trn mt
nc,
78- Cho n khi giu mnh c di
bn.
Ti thy hng nghn m hn tn
t,

Cng chy trn trc mt ngi


ang si bc,
81- Vt qua dng sng Xtigi
nhng nc chng
t chn.
Ngi y nh mun trnh ln u
kh,
Thng dng tay tri phy ngang
trc mt,
84- C v vic khin ngi khng
thoi mi.
Ti bit l s gi Thin nh,

Vi nhn Thy v Thy ra hiu


cho ti,
87- ng lng im v ci u trc
ngi .
Ti cm thy ngi sao cao
ngo,
Tin n ca, ly a con g nh,
90- Ca m toang, khng cht g
vng vu!
ng trn bc ca kinh hong,
ngi qut:
- Hi bn y bit x, bn thi
tha ngu ngc,

93- Sao chng bay li hn xc th


kia?
Dm chng li mt lnh ch t
tri cao?
M kt cc th khng th no khc
c,
96- Ch lm nng thm ti trng chng
bay.
C ch g i u vi s phn,
Chuyn Scbr hn cc ngi
cn nh,
99- n nay c v cm hn vn cn
tr tri.

Ri ngi quay li con ng ly


li,
Khng ni vi chng ti ly mt
li,
102- C v nh ang bn tm iu
khc.
Nhng khng phi cho nhng
ngi va gp trn ng,
Cn chng ti tin v pha
thnh,
105- Rt yn tm v by nhiu li
thnh thin
Chng ti i vo, khng b ai sinh

s,
Cn ti, ch mong sao c thy,
108- S phn nhng ngi b giam
gi ni y.
Va bc vo, ti o mt nhn
quanh,
V thy... mng mnh l ng
rung,
111- Rn ting khc than v cc hnh
tn khc.
Ging nh cli, ni dng
Ran chy chm,
Hay nh Pla, gn vnh

Ccnar,
114- Min bin cng nc tm
mnh trong bin c.
Mt t nhp nh ton m m,
Cao thp, ln nhn, khp ni,
117- Cn quang cnh th mun phn
bun b!
La ri khp, chy quanh cc m,
La trm ln, cc k gay gt,
120- Tng khng st no nung c
hn.
Mi nm m, np u bt m,

T bn trong thot ra mi ting


khc than,
123- Chc ca nhng m hn ang b
kho tra khn kh.
Ti hi: Tha Thy, h l ai?
M b chn vi trong nhng m
ny,
126- Ting khc than, sao no nng
au n?
Thy p: - y ton nhng tn
d gio,
mi gii, cng mn ca
chng,

129- M y cha nhiu ngi hn


con tng.
Nhng ti phm ging nhau c
nht cng mt h,
Nhng nm m t nhiu u b
nung ,
Ri ngi r qua bn phi,
133- Chng ti i, gia nhng nhc
hnh
v
tng thnh cao ngt.

KHC X
Tng a ngc thVI. ant
gp k th chnh tr ca phe mnh:
Pharinata, th lnh ca phe
Ghibenlini v gp cha ca ngi
bn c thn thit Guy.

Gi y theo mt li i b mt,
Gia nhng tng thnh v nhng
cc hnh,
3-

Thy ti i v ti theo p gt.


Ti ni: - Hi ngi Thy c

cao siu,
khin con, vng Ngi
tr li nhng min
v o,
6- Xin Ngi ch gio cho iu con
mun bit.
Nhng hn ma trong cc m kia.
Chng ta c th n xem khng?
9- V np m m, h bt dy
v khng ai canh gi?
Thy p: - "Ri s ng li tt
c,

Khi bn chng tr v t Ixapht,


12- Cng vi thn xc b li phm
trn
Ngha a ca chng pha bn
ny,
Gm picur v cc mn ,
M linh hn cht cng th xc.
V cu hi con va t ra,
S c tr li tc khc, ngay ti
y
18- C nhng iu m vi ta, con cn
giu gim,

Tha Thy hng o t tm,


vi Ngi,
con u c g
giu gim!
C chng ch v s qu nhiu li,
21- t lu, Ngi lun v con ch
bo.
Hi ngi Ttxcan cung cch
ni nng thnh thin.
Cn sng m dm n thnh ph
la thiu ny,
24- Xin vui lng tm dng bc li
y,

Vi ngn t thanh tao trong sng,


Chc hn ngi c sinh ra t
t nc cao sang,
27- Vi ngi, c th, ti c phn
nghim khc?
Li ni pht ra t ngt,
T mt trong nhng nm m,
30- Khin ti kinh s, tin st Thy
ti hn na!
Thy lin bo: - Quay li i!
Con sao th?
Hy nhn kia, Pharinata ng
dy,

33- Con s thy n, t tht lng n


nh u.
Ti hng mt nhn v pha ,
Hn ng, ngc n thng, trn
ngng cao,
36- Nh th rt coi thng a ngc!
Vi bn tay dng cm v cng
quyt,
Thy y ti v pha hn, gia
cc phn m,
39- V bo: Hy ni nng cho thn
trng!

Khi ti n bn chn m hn,


Hn nhn ti, vi v khinh khi,
42- V hi: - Ai l t tin ca
ngi?
Cn ti, v mun chiu theo
mun ca hn,
th l tt c, khng mt iu
giu gim,
45- Hn nghe xong, hi nhu cp lng
my.
Ri ni: - H l bn chng ta
kch lit.
Chng ta, chng c h hng, phe

ng nh ta.
48- Bi vy, hai ln, ta ui h i
phiu tn!
Ti p: - Hai ln b ui i,
Hai ln, t khp ni, h tr
v,
51- Ngh thut ny, phe ng ng
khng hc c
bao nhiu!
ng lc , nm m bn cnh,
Mt hn khc nh ln, nhng ch
n cm,

54- Ti on l hn ch nhm dy
bng u gi.
Hn o mt nhn quanh quan st,
Nh mun bit xem cn ai i
cng,
57- V khi iu nghi ngi tiu tan.
Hn va khc va ni: - Nu
nh ti siu vit,
M ngi xung c ni t
ngc ti tm ny,
60- Th con trai ta u? Sao khng
xung vi ngi?
Ti p: - Nu i mt mnh th

ti u xung c.
Ngi i ng kia dn dt
ti.
63- M c th Guy ca ngi trc
y khng coi trng.
Ngn t v hnh thc b trng
pht,
khin ti on c ng ta,
66- Nn tr li ht sc chu o!
Nhng hn ng pht dy v la
ln: - Ti sao,
Ti sao ngi li ni trc y

69- Phi chng n khng cn sng,


khng cn
c thy nh nng
du dng?
Ri thy ti hi nn n,
Cn cht thi gian tm cu tr
li,
72- Hn ng ln v bin mt!
Cn ci hn cao ln kia th vn
ng yn,
Lng vn thng, c khng h ng
y,
75- Sc mt khng i thay khi ti

tm dng cu chuyn.
Ri ni li cuc tr chuyn lc
u:
- Ngh thut kia nu qu phe ta
khng hc c g.
78- Nh ngi ni, th vi ta,
iu cn au hn cc
hnh ny.
Nhng cch y nm mi ln
chiu sng,
Ca N thn Mt trng ng tr
ni y,
81- Ngi s hiu, ngh thut kia kh

khn bit my!


Cu mong cho ngi c thy
li ci trn m i,
Nhng hy ni ta hay: ti sao
thin h qu tn c,
84- Tng iu lut mt, u chng li
h hng ta?
Ti tr li: - Cuc tn st v s
kinh hong,
nhum dng sng cbia,
87- Lm vang ln li cu nguyn
trong thnh ng.
Va lc u, va th di, hn

ni:
- Khng phi ch mnh ta c mt
ngy hm ,
90- Cng khng phi v c m ta
tham gia cuc chin.
Nhng cng ng l ch c mt
mnh ta,
Khi mi ngi ch trng trit
ph Phirenxe,
93- Ta l ngi duy nht cng khai
bo v n.
-Cu cho con chu ngi s
c yn hn,

Ti ni: - Nhng xin g h ti


thc mc ny,
96- ang lm ri iu ti suy lun.
Nu ti khng lm th ngi c
kh nng nhn thy.
Mi vic tng lai m thi gian
s mang ti,
99- Nhng vi vic hin ti th hnh
nh hi khc!
Hn p: - Chng ti nh nhng
ngi km mt.
Nhn r c nhng ci cch
xa,

102- Nh Thng ban cho nh


sng.
Tr tu chng ti bt lc vi
nhng g gn gi,
Vi c hin ti, nu khng c ai
mch bo,
105- Th cng m tt nh v trn gii
ca ngi.
Nh vy ngi c th hiu rng,
Tri gic ca ta tt c s tiu tan,
108- Khi cnh ca tng lai ng
li.
By gi, hi n hn vi li lm

mc,
Ti ni: - Nh ngi bo li
vi hn va bin mt,
111- Rng con trai ca hn vn sng
dng gian.
Nu ti ngp ngng trong vic tr
li,
Ch v u c cn vng iu
thc mc,
114- M va ri ngi gii p
cho ti.
Ti nghe ting Thy ti nhc nh,
Hy hi hn ni thm cho r,

117- H tn nhng ngi ang cng


vi hn?
Hn p: - Ti y vi hn
nghn hn khc,
C vua Phric nh v Hng
y gio ch,
120- V nhiu ngi khc na khng
cn k tn.
Ni xong hn bin mt,
Con ti quay tr li vi nh th
c i,
123- Va suy ngh v nhng li l
nh hnh th ch.

Bng Thy lay ng ri va i


va hi:
Sao con c v v cng bi ri?
126- V ti vi tr li Thy.
- Hy nh ly by nhiu iu
va nghe c,
Nhng li chng li con - Nh
hin trit ca ti ch th.
129- Gi mt ngn tay ngi bo:
Cn by gi hy ch iu ny:
Khi n trc nh mt hin du,

Ca i mt en nhn thu mi
iu,
132- Hy hi, hnh trnh cuc i con
v s c t tng.
Ri thy i hng i v pha
tri,
Ri cc tng thnh, tr li khu
trung tm,
Theo mt li hm chy thng
xung lng thung lng.
136- T nng nc xng ln mi hi
thi.

KHC XI
Tng a ngc th VII. Trt t
giam gi di a ngc. Ti bo
hnh v ti gian ln.
T mp mt b vch dng ng,
Do nhng tng ln xp vng
trn,
3Chng ti nhn thy bao nhiu
iu ng s.
Trc cnh tng khng khip,
V mi thi xc ln t vc thm,

6m.

Chng ti n np sau mt ngi


Ngi m c ghi dng ch:
Ni giam Gio hong Anttaxi,

9- M Phtanh li chch ng
chnh thng.
- Dng mt lt ri hng xung,
Cho quen dn mi hi thi,
12- V cng thm phn cn trng!
Thy bo th v ti tha li:
- Ta nn tranh th cho khi ph

thi gian!
15- Thy li bo: - Con s thy l ta
ngh n.
Hy nhn kia, sau nhng tng ,
L ba tng ngc nh,
18- V hp hn nhng tng con
qua.
Nhng c ba u cht nch nhng
linh hn ti li,
con hiu c nhng iu s
thy,
21- Ta s ni ti sao, th no, chng
b buc y.

Trong cc ti m tri xanh cm


ght,
Ti bt cng l ti cui cng,
24- Xc phm k khc bng bo lc
hay gian ln.
Gian ln l ti ring ca con
ngi,
Nn Thng cng thm cm
ght,
27- Nm chng xung tn y su v
gia tng hnh pht.
Vng th nht dnh cho cc ti
bo lc,

c xy dng chia thnh ba


vng ngc,
30- V bo lc c th xc phm n
ba ngi:
Thng , bn thn v ng
loi,
Xc phm n hnh hi hay ca
ci,
33- Con c th hiu nh mt suy lun
gin n.
Ngi ta c th gy trng thng
hay cht chc.
Xc phm n ngi khc, hoc

ti sn,
36- Ph hoi, t nh hay cp bc.
V vy, nhng hung st nhn
gy thng tch cho ngi
khc.
Cng bn cn , trm cp, u
b cc hnh,
39- Theo tng nhm, vng ngc th
nht.
Con ngi cng c th xc phm
bn thn mnh,
Xc phm n ti sn ca mnh,

42- Trong vng ngc th hai, h hi


hn trong nim v vng.
Nhng ai t xa s thn mnh,
Chi tr en v vung tin
phung ph,
45- Ri khc than khi l ra s c
hi lng.
Ngi ta cng c th xc phm
n Cha,
Bng s ph nhn hay li nguyn
ra,
48- Khinh mit thin nhin v thnh
qu ca Tri.

Chnh v vy, vng ngc cht hp


nht,
In du n ln bn Xtma v
Caocxa,
51- C nhng ai, t trong tim, khinh
mit Cha Tri.
Ti gian ln lm thng tn mi
lng tm,
C th gy ra cho chnh k tin
mnh,
54- Hay vi k i vi mnh khng
tin cy.
Thi tt sau ny ch ct t,

Mi lin h tnh thng m To


ho sinh ra,
57- V vy ch ca chng l vng
hai t ngc.
Bn o c gi, bn ph thy
cng qun xu nnh,
Bn di tr, trm cp, bn bun
thn bn thnh,
60- Bn ma c, c gian bc ln v
mi rc ri cng loi.
Thi tt kia lm lng qun,
Tnh yu t t nhin em li v
tnh yu tip ni,

63- T to ra lng tin c bit.


V l , vng ngc hp nht,
L im trung tm ca v tr, ni
ng tr ca it,
66- Bn phn bi b chn vi vnh
vin.
Ti tht ln: - i tn s!
Lp lun bao sng t, ging
gii cho con cn k,
69- Ci vc thm ny v bn ti nhn
b cm gi.
Nhng hy ni cho con hay:

Bn ngi trong m ly hi thi,


ang b gi ma hnh h,
72- V chu ng bao li gay gt.
Sao h khng phi th hnh trong
thnh la chy,
Nu Thng cc k cm gin
h.
75- Nu khng, sao h li b cc
hnh?
- Ti sao ? Ngi p, sao
hm nay con lm lc th?
Khc vi tnh cch thng ngy,

78- Hay u c con cn mc chno


khc?
Sao con khng nh nhng li ny,
Tng c din gii trong sch
o c,
81- V ba iu m Thng khng
a.
Thi bung tung, him c v
th tnh in cung.
V hnh nh thi bung tung,
84- Xc phm Thng t hn
nn hnh pht c phn no
gim nh.

Nu con n li li ni ,
Ri im li trong tr nh, xem
h l ai,
87- M ang phi chu cc hnh ngoi
thnh la.
Con s hiu ti sao nhng tn c
c ny,
B tch ra nhng ti sao vn b
trng tr,
90- Tuy lm Thng t cm gin
hn.
- i, Mt tri chnh li ci
nhn con bi ri,

Khin con hi lng khi c gii


p mi nghi ng,
93- Nhng vi con, nghi ng cng
ngang bng hiu bit.
Xin Thy hy tr li mt cht,
Thy va ni, ngh cho vay nng
li,
96- Xc phm lng nhn t thn thnh
xin ging cho con thc
mc ny.
Ngi p: - Trit hc vi
nhng ai nghin cu.

ging r khng phi ch mt


ln,
99- Rng T nhin c trc
Tri thc thn thnh v Ngh thut,
V nu ngi xem k sch Vt l,
102- Ngi s thy ngay trong my
trang u.
Rng Ngh thut ca con ngi
trong chng mc c
th.
Vn i theo T nhin, nh
i theo s ph,

105- Nh th Ngh thut l con chu


ca Thng .
C hai, Ngh thut v T nhin,
nu con cn nh.
Ngay nhng cu m u chng
Sng th,
108- Rng loi ngi kim sng v
tin ln.
Con k cho vay nng li theo
ng khc.
Khinh mit T nhin v Ngh
thut,
111- V nim hy vng chng t ni

khc.
Nhng by gi hy theo ta, ta
mun ln ng.
Chm Ng tinh lp lnh
chn tri,
V chm i hng tinh tri theo
lung gi Ty - Bc,
115- V xa xa vch h thp dn.

KHC XII
Tng a ngc th VII. Con
qui vt Mintr. Dng sng mu
v nhng k bo hnh. Con nhn
m Ntx dn dng cho Vicgili
v ant.

ng i xung, mt b dc
ng,
C con qui vt ng canh,
3- Khin mi nh mt u nhn sang
hng khc.

l do tai nn lt nm xa,
T sn ni Trent ging xung
Aix,
6- V ng t, hay v ni non thiu
im ta.
T nh ni, t m m,
Tt c p xung cnh ng,
9- To nn ng dc t trn cao i
xung.
l ng dc dn xung vc
thm,
Trn sn ni sp ,

12- Phi by ni nhc Crtti.


N c thai nghn trong tng
con b,
Thot thy chng ti, n t cn x
mnh,
15- B kch ng bi lng cm gin.
Nh thng thi ca ti lin qut:
- C l my lm ngi ny l
qun cng Atn
18- tng my ci cht trn trn
th?
Hy ct i, sc sinh!

Ngi ny n y, u phi do
ch my ch dn,
21- M n, ch xem nhng hnh
pht ca chng bay.
Nh con b c b t thng,
Git t tung dy buc,
24- Khng cn i c m ch nhy
in cung.
Ti thy Mintr lng ln,
ng lc Thy ti qut ln:
- Hy chy qua l hng,
27- N ang pht cung, ch b l

thi c!
Th l chng ti i xung,
t lo xo di chn,
30- Do tc ng ca sc nng bt
thng.
Thy ti nng chu trm t, Thy
hi:
- Chc con ang ngh v ng
t l v con qui vt.
33- M ta va dp yn cn in ca
n,
Nhng ta mun con hay,

Ln trc khi ta xung a ngc


ny,
36- Th ln vn cha sp .
Nhng nu ta khng lm, th
khng lu,
Trc khi Ngi h c xung y,
39- Tc ca it my mi to tng
th nht.
Khp bn pha ca vc su thm
thm
Chuyn ng cc k d di, n
ni ta lm tng
42- V tr xc ng v tnh yu

nn quay tr li thi hng


hoang.
Th gii i khi vn thnh hn
lon,
Chnh lc , ln c ny,
45- y v xa hn sp.
Nhng con hy nhn xung di,
ti gn dng sng mu ang
si,
48- Ni y luc nhng k hi ngi
bng bo lc.
i, thi hm ca m qung v

cn gin in cung,
Kch ng chng ta trong cuc
i ngn ngi.
51- ri b chm m trong vnh
vin khn cng.
Ti thy mt vc ln hnh vng
cung,
Chim trn mt cnh ng rng,
54- ng nh Thy h tng ti ni.
Gia dng sng v vch ,
Bn qu s na ngi na nga
ni nhau i,

57- Lm lm cung tn nh th sn trn


trn th.
Va thy chng ti, chng lin
dng li,
Ba a tch ngay khi hang,
60- V cung tn, chun b sn sng.
Mt a gm ln: - Bay chu
cc hnh g?
Hi hai tn ang t dc i xung
63- Tr li ngay, nu khng tao bn!
Thy ti p: - Cu tr li, khi
ti gn,

Chng ta s ni vi Kirng,
66- Con ngi, sao vn b thi v phu
sai khin?
Ri quay li ti, Thy kh bo: l Ntx,
cht v nng janira kiu
dim,
69- Nhng cui cng, cng tr c
th.
K ng gia, mt nhn xung
ngc,
L Kirng v i, nui dng
Akinl,

72- Cn a kia l Phl lun in


cung gin d,
Chng i, hng nghn, hng nghn,
quanh b vc.
Dng tn bn h nhng hn nh
ngoi ln,
75- Khi sng mu, khi cha n
xong ti li.
Chng ti tin n gn m qui
vt tinh nhanh,
Kirng ly mt mi tn, v dng
ui tn,
78- Gt ru sang hai bn mp.

Khi l ra ci mm rng hoc,


N r tai ng nghip: - "Chng
bay c nhn thy khng,
81- Ci g i sau c th lm ng y
mi th,
Vy khng phi l bc chn ca
ngi cht!"
Thy hng o ca ti n
bn cnh,
84- Con qui vt na ngi na nga.
Thy ni: - "ng l anh ta cn
sng, v ch anh ta thi.
Nn ti phi dn anh i thm

thung lng thm su.


87- Anh ta n v cn thit, ch khng
phi v thch th.
Mt v phi b gi bi thnh
ca hoan h,
n giao cho ti s mnh ny,
90- Anh ta khng phi k cp,
cn ti khng phi dn
trm cp.
Chnh Bc c hnh khin
ti ct bc,
Qua ng i qu i him
ngho,

93- Hy cho ngi ca ngi dn


chng ti i.
Ch cho ti ch no nng c th
li qua,
V dng lng, cng gim anh bn
ny,
96- Anh khng phi m hn
nn khng i c
trn khng".
Kirng quay sang phi v bo
Netx:
"Ngi quay li v dn h i,

99- Gp ton canh no th bo trnh


ra!"
Chng ti li ln ng vi k
thp tng tin cy.
i dc b sng, sc si mu .
102- T vang ln ting ku ca
bn ngi b luc.
Ti thy nhiu k ngp su tn
mt,
Qu nhn m bo ti: - "y l
bn bo cha,
105- cp mu v ca ci ngi
khc.

y l ni chng khc than nhng


ti c bt nhn,
Ka Alcxanr v inixi
hung d,
108- nhn chm Xixilia nhiu nm
di au kh.
V ci trn c b tc en kt,
L Atdlin; cn a tc hung,
111- Chnh l ptx x txti.
Trn trn th, tn ny b a con
ring git cht.
Ti quay sang nh th nhng
ngi bo:

114- "K ny, ngi hng dn th


nht, cn ta, th hai".
i mt qung na, xa hn, con
nhn m dng li,
Trc mt m ti hnh nh
ang mun thot ra,
117- Khi dng mu si ngp su ti
c!
Hn ch mt m hn ng ring
mt x,
"K ny trc bn th Cha,
120- m thng tri tim, n nay

cn c th trn
sng Tamixi".
Ti thy nhiu k nh u,
Hoc nh na thn khi dng
sui ,
123- Trong s , ti nhn ra nhiu
ngi.
Dng sng mu cng lu cng
cn,
Ri ch cn lp xp bn chn,
126- l ni chng ti vt qua
vc thm.
Con nhn m ni: - "Khi thy

m ny,
Dng sng mu cn dn,
129- Th ngi phi hiu rng:
m kia dng sng s dn su
thm mi,
Cho n khi tip ni,
132- Vi ni m s bo tn ang rn
r.
l ni cng l thn thnh x
pht,
Attila, k gp tai ng trn
tri t,

135- Ri Pir cng vi Stxt.


Cng l lin tc lm tun nc
mt bng la t,
Ca Rini x Coocnt v Rini
dng h Ptx,
gy bao chin tranh trn cc
no ng".
139- Ni xong, Netx quay li v
vt qua sui .

KHC XIII

Tng a ngc th VII. Ngc


th hai.
Nhng ngi t st b bin
thnh cy. S phn ca Phirenxe
Ntx cha sang n b bn kia,
Th chng ti vo mt khu
rng,
3Cha tng c du vt ca li
mn i li!
L cy khng xanh m mt mu
xm xt,

Cnh khng thng m vn vo, x


x,
6c!

Qu khng c m ch ton gai

Th rng xa lnh c nhng vng


trng ta,
T sng Sxina n tn
Cocnt,
9- Khng rng no rm rp v d
dn nh th!
y l ni ton c iu cpi lm
t,
ui dn Tria chy khi

thnh Xtrfa,
12- V li bo trc v mt tng lai
th thm.
Chng c cnh chim nhng c v
mt ngi,
Chn c vut cong, bng ln y
lng l,
15- V rn r trn nhng cnh cy k
l.
Thy ti bo: - "Trc khi tin
vo su hn,
Con nn ghi nh, con ang ngc
th hai,

18- V vn cho ti khi...


i vo bi ct rng rn,
Hy nhn cho k v con s thy,
21- Bao s vic c th xo ht lng
tin
vo nhng iu ta
ni".
Khp ni nghe ting ngi than
khc,
Nhng tuyt nhin khng thy mt
bng ngi,
24- Qu sng st ti vi dng chn,

Ti on chng Thy ngh ti


tin rng:
Li than khc l ca nhng ngi
ang n np,
27- u , sau cc lm cy.
Nn Thy bo: - "Nu con b vi
cnh,
Ca mt cy no ,
30- Th thc mc ca con s lp tc
sng t".
Ti bn gi tay ra pha trc,
B mt cnh ca cy ngi gn
bn,

33- Cy bng ku ln: - "Sao li hnh


ta nh th?"
T ch cnh gy mu en ta
chy,
Cy li bo: - "Sao tn hi ta nh
vy?
36- Hay l ngi khng cn cht nhn
tnh?
Chng ta, xa cng l ngi, nay
l cy,
Bn tay ngi nn s sng mi
phi,
39- D chng ta l nhng linh hn

rn rt".
Nh mt mu ci ti chy
mt u,
Nhng u kia vn nghin rng,
rn r...
42- Ting thot ra y l nh c gi.
Vy l t cnh gy cng pht ra,
Li ni v c mu, khin ti v
cng kinh hi,
45- Bung ri cnh cy v ng im
ti ch.
Bc hin gi ca ti ln ting:

"Hi linh hn b xc phm.


Nu t u, n c th tin,
48- Nhng g c c trong th ta.
Th vi ngi, tay n khng
chm ti,
Nhng s vic qu kh tin khin
ta cng dnh lu,
51- Hnh ng , lm nng tru hn
ta!
Xin cho bit, ngi l ai, nu c
th,
sa sai, n s lm sng li k
c v ngi,

54- Ni trn th, m n cn c quyn


tr li!"
Cy p: - "Ngi thuyt phc
c ti
vi li l du
dng,
Khin ti khng th lng im,
nhng xin ch phin,
57- Nu nh ti c im t cht no
cu chuyn k.
ti l ngi gi hai cha kho,
Ca tri tim hong Phrig,

60- Kho, m l lng, mt tay ti


qun xuyn.
B mt ca c Vua ti gi kn,
Cc trung thnh vi chc v vinh
quang,
63- n qun c ng v coi thng
sinh lc.
Thi k khng h ri mt,
Tr tro dm ng cung in
Xda,
66- Ci cht th chung, cn tt xu,
ring ca cung nh.
N nhen dn ngn la chng ti

trong cc linh hn.


La bn dn n c Hong
Augutxt,
69- a v sng vui bin thnh tang
tc au bun.
Tm hn ti, trong tt cng phn
ut,
Ngh rng, bng ci cht s trn
c s khinh thng,
72- Chng li mnh, mt ngi chnh
trc, ti bt cng!
Vi gc r mi ca thn phn cy
ci,

Ti xin th, chng bao gi ph


lng tin,
75- Ca Cha ti, nim vinh quang
xng ng.
Nu mt trong hai ngi c th
tr v dng th,
Xin bo v gim k c v ti,
78- ang bp d di nhng n
k."
Ch mt lt, nh th lin bo:
"Hn ngng, ng b ph thi
gian,
81- hi thm, nu con cn mun

bit".
Ti p: - "Mong Thy hi gip,
Nhng iu m Thy ngh l con
nn bit,
84- Con khng th, v b tnh xt
thng h gc".
Thy lin tip: - "Nu ngi ta
ht lng p ng,
Ci iu m ngi cu khn,
87- Th hi hn ang b cm t, xin
hy ni thm.
V sao hn li nhp c vo
cy,

V nu c th, cng xin cho bit,


90- C bao gi hn thot khi thn
cy?"
By gi cy th di mt ting tht
to,
Ri gi i thnh ting ni:
93- "Ch xin tr li vn tt.
Khi mt linh hn d dn,
Tch khi xc do chnh mnh
mong mun,
96- Th Mint s qung xung tng
th by.

Xung rng ny, nhng no c


chn la!
Ri xung u l ty s ri may!
99- , ny mm nh mt ht m
nu.
Ri m chi v bin thnh cy
hoang di,
c iu cpi n m l n,
102- Gy au n cho cy v to ca
cho nim au n.
Chng ti rt mun tr li hnh
hi c,

Nh mi ngi, nhng chng cn


ci g... nhp,
105- Thc bt cng, nu li c ci
chnh mnh vt i!
Chng ti s ko xc ti y,
Chng s b treo trong khu rng
bun thm.
108- Mi ci trn cy ca oan hn
hung hn."
ang ch lng nghe li cy ni,
V ngh rng cy cn nhiu iu
khc na,
111- Bng sng st nghe ting ng

m m.
Tng nh ang tin n pha
mnh,
Con ln rng v c on th sn,
114- Nghe rm r ting cnh cy v
th vt.
y ri, c hai ngi, t sn
i bn tri,
Trn trung, ti t, ang chy trn
rt nhanh,
117- Lm gy bao cnh cy rng ni.
Ngi th nht ku: - "Cu ti
vi,

Cu ti vi! i Thn Cht!"


Ngi th hai, nh thy mnh cn
qu chm.
120- Go ln: - "Lan, chn my, u
c nhanh nh th.
Khi chin trn Tpp!"
V nh ht hi kit sc,
123- Hn lao vo, cng bi cy kt
thnh mt khi.
Pha sau chng, kn c khu rng,
Mt by ch en i kht ui
theo,

126- Nh th chng va tut xch!


Chng ngom rng vo ngi np
trong bi,
X ra tng mnh, tng mnh,
129- Ri tha i nhng t chi th thm.
Ngi bn ng nm ly tay ti,
Dt ti n bn cy ang than
khc,
132- Nhng vt thng ang rng
rng chy mu.
"i, Jacp a Xant Anra,

No c ch g u, anh dng ti
lm ni n np.
135- Ti c li g vi cuc i anh
ti li?"
Thy ti dng li trc bi cy,
V hi: - "Ngi l ai m xum
xu cnh l,
138- Mu tun tro v li than au
n?"
Cy ni: - "Hi nhng linh hn
mi ti,
chng kin ni au kh d
man,

141- vt tri ca ti bao cnh l.


Xin hy nht gim v gom li
di gc cy su thm.
Ti l dn ca thnh v
Thnh Battxta,
144- M ui i v ch nh th nht.
Vi ti ngh ca mnh, Ngi
lm cho iu ng.
V nay ch trn cu sng cn,
147- Cn st li t du tch ca
Ngi.
Th sau , nhng cng dn ca
thnh,

Trn ng tro tn do ttila li,


xy dng li mt cch v ch,
151- V ti bin nh mnh thnh
gin treo c!"

KHC XIV

Tng a ngc th VII. Ngc


th ba.
Sa mc ct di trn ma la.
Dng sng mu. Ngun gc cc
sng di a ngc.
Xc ng v tnh ng hng,
Ti nht nhng l ri tn mt,
3ni.

Tr li cho cy, gi im ting


Ri chng ti i ti ni,

im phn gii vng ngc hai


vi vng ba,
6V thy mt cnh tng khng
khip khc.
trnh by nhng vic l ny,
Xin ni r l chng ti ti mt
trng ct,
9y!

Khng mt cy no mc ni ni

Khu rng au thng nh vng


hoa bao quanh,
Mt ci h to bun thm,
12- Chng ti dng li, ngay st ra.

Khong trng l mt lp ct dy
kh cn,
C l khng khc g bi ct,
15- M xa kia chn Catng phi
xo qua.
i, s trng pht ca Cha, ng
s bit bao!
Vi nhng ai c nhng dng
ny,
18- V nhng g by ra trc mt ti
lc .
Ti thy tng l m hn trn
trung,

Tt c u khc lc cc thm
thng,
21- V hnh nh hnh pht khc nhau.
C nhng ngi nm di trn mt
t,
Nhng k khc th ngi thu mnh
li,
24- Mt s khc c phi i li lin
hi.
Bn i thnh vng trn, ng
nht,
Nhng k nm lit trong au n,
t hn.

27- Nhng mm li khng ngng than


vn!
Theo mt nhp chm chp, trn
khp trng ct,
Ma la ri, nhng bng la to
phng,
30- Nh hoa tuyt trn ni Anp ngy
lng gi.
Ging nh Altxanr trong
nhng vng nng nc,
n , thy ri xung qun
mnh,
33- Nhng ngn la, xung ti t

vn cn bc chy!
Th l ng lnh cho qun s,
Gip xung t, tng m la,
36- ang tch ring th d gip tt
hn.
C th, trn la nng trt xung
bt tn,
Ging nh bi nhi bn la,
39- Ct cng bc chy, nhn au n
gp i.
Th l khng bao gi dng cuc
khiu v,

Ca nhng bn tay khn kh,


vng vy ch n ch kia,
42- Gt khi thn mnh nhng vt
chy mi lan.
Ti lin hi: - "Tha Thy, ngi
thng c,
Mi tr ngi, ngoi tr bn qu
s hung d,
45- a ra chng li ta cng
thnh.
Kia l ai? Ci ngi to ln, hnh
nh chng quan tm,
n la chy; ch nm mt gm

gm hung bo,
48- Chc n ma ging cng chng
ph ri ni anh ta."
Ci ngi khi nhn ra,
Ti ang hi Thy v lo,
51- Lin qut ln: - "Ta sng sao,
cht vy!
D cho Giv c lm mt ngi
th rn ca ng,
V ni cn thnh n, cm li
tm st nhn,
54- m ta trong ngy cui cuc
i.

D cho Thn cn lm mt nhng


ngi khc,
Trong l rn en da
Mnggibenl,
57- tht gi: - Hi Vuncan, hy
gip ta, gip ta!
Hoc nh Thn lm trn
Phlgra,
Dc ton b sc lc ging vo ta,
60- Nhng cng chng tr th g
c!"
By gi, ngi hng dn ca ti
mi mnh m ln ting,

Mnh nh ti cha tng nghe bao


gi,
63- i, Capan, thi kiu ngo ca
ngi
cn b trng pht
nng hn,
Nhng khng s y o no,
ngoi s in cung ca
ngi,
66- Li xng vi tnh hung hn ca
ngi!"
Ri quay li pha ti, vi v du
dng,

Ngi ni: "y l mt trong by


ng vua,
69- vy thnh Tb; anh ta v
hnh nh
Vn coi khinh v nh gi thp
ch thn,
Nhng nh ta ni vi anh ta,
72- Ci thi khinh mn y l trang
sc hp vi anh ta.
By gi hy theo ta v lun ch
,
ng t chn vo ch ct ang
bc la,

75- Hy i st v pha m rng"


Im lng, chng ti i ti ni,
Mt con sui nh t rng chy ra,
78mnh.

Mu nc khin ti rng

Ging nh con sui chy ra t h


Bulicam,
chia cho nhng ngi phm
ti,
81- Con sui ny chy xung bi ct.
Lng sui v hai b,

u lt , cng nh hai bn l,
84- Nh th ti nhn bit y l li
i.
- "Trong mi iu ta ch dn
cho con,
T khi chng ta vt qua ca
ny,
87- M li vo khng ngn cm bt
c ai.
Khng ci g, trong nhng iu
con thy,
Li ng ch hn con sui ny,
90- N lm mi ngn la du i cng

n".
Ngi hng dn ti ni vy v
ti vi cu xin,
Ngi ban cho ti bi ging rng
hn,
93- Nhng hiu bit m ngi gi
cho ti lng ham
mun.
Ngi lin ni: - "Ngoi khi
ny c mt x iu tn,
M ngi ta gi l o Crta,
96- Di s tr v ca mt nh vua,

xa mi ngi u lng
thin.
c mt qu ni tn l Ia,
Xa kia, rng cy, sng ni tt
ti,
99- Nhng nay khng cn, ch cn li
hoang vu.
Xa Ra chn ni ny lm ci
ni,
Cho con trai yu qu ca mnh v
giu kn hn,
102- Mi khi a b khc, li lm
pht ra

nhiu ting ng
ln hn.
ng thng trong lng ni l mt
ng gi cao ln,
Quay lng li ammiata,
105- V nhn v Rma nh nhn mt
tm gng.
Ci u to bng vng tinh luyn,
Hai cnh tay v ngc bng bc
nguyn cht,
108- T n ht thn l bng ng.
Phn di bng st chn lc,

Nhng chn phi li bng t


nung,
111- V ng gi ng tr trn chn
ny hn chn kia.
Mi phn, tr phn bng vng,
u c vt nt, t nc mt
a ra,
114- T ng li v xuyn thng hang
ni.
Trong thy lng ny, dng nc
y chy qua si ,
To thnh cc sng Akrngt,
Xtigi v

Phlgitngta,
117- Ri chy xung thp na, theo
dng khe hp.
Xung ti im m ngi ta
khng th xung,
To thnh m Cxit; l m
g?
120- Ngi s thy, nn y ta
khng ni n".
Ti bn hi Thy: - "Nu con
sui ny,
Chy n t th gii chng ta,
123- Ti sao ch hin ra b bn

ny?"
Ngi p: - "Con bit rng a
ngc hnh trn,
V mc du con lm mt hnh
trnh di,
126- Nhng lun theo m tri v
hng i xung y.
Con vn cha i quanh ht mt
vng,
Do , nu c iu mi l g xut
hin,
129- Th cng khng c g ng ngc
nhin".

Ti li hi: - "Tha Thy,


Sng Phlgitngta v Lt
u?
Mt sng th Thy khng ni n,
132- Sng kia Thy bo do nc mt
tun y".
- "Nhng cu hi ca con u
lm ta thch,
Nhng s sc si ca dng nc
,
135- l li gii p cho mt trong
hai cu hi .
Con s thy sng Lt, nhng

ngoi vc ny,
mi m hn n ra ry,
138- Khi li lm c chuc n".
Ri Thy ni: - "Nay ti lc
phi ri khu rng ny,
hy nhn v
theo ng sau ta,
B no khng chy, l ng i
c,
142- Trn nhng b y, la tt
ngm!"

KHC XV
Tng a ngc th VII. Ngc
th ba. ant gp li v tr chuyn
vi thy hc, Bruntt Latin.
By gi chng ti i trn b vng
chc,
C hi nc bc ln che kn,
3chy.

Bo v b sui khi ln la
Ging nh ngi Phiamminghi
gia Gutxant v

Brtgia,
S sng d dng ln ph hoi,
6-

xy tng thnh ngn bin c.

Cng ging dn Paan dc


sng Brenta,
bo v thnh ph v cc pho
di,
9Trc khi nng p xung
Carentana.
Cc b sui y cng theo cch
y,
Ch khc l th To,

12- Khng xy qu cao v qu s.


Chng ti b xa khu rng,
n ni khng cn thy n na,
15- D ngoi nhn li ng sau.
Chng ti gp mt on m hn,
ang i dc theo b sui,
18- Mi ngi trong bn h u nhn
chng ti.
Nh ngi ta vn lm, bui ti
khi gp nhau di trng,
H nhu mt nhn chng ti,

21- Nh bc th may gi chm ch


nhn mi kim.
Mt ngi, c v quen bit,
nhn ti nh th,
Ri mt ngi trong s
nhn ra ti,
24- ng nm ly t o ti v ku ln:
"Tuyt qu!"
Cn ti, khi ng a tay ra,
Ti nhn chm chm vo b
mt b chy sm,
27- Nhanh n ni, b mt y khng
kp g giu gim.

Tr nh ca ti kp nhn ra,
V ti gi tay v pha khun mt
,
30- - "Thy y ? Thy Bruntt?"
- "i, con ca ta, ng p, xin
ch phin lng,
Nu Bruntt Latin dng li
chc lt,
33- Vi con, mc cho on m hn i
tip".
Ti p: - "Rt vui lng, ht mc
m con c th,
V nu Thy mun, con s ngi

xung cnh Thy,


36- Con s lm, nu ngi hng dn
con cho php".
- "i con i, ng ni, nu c k
no trong on ny,
Ch dng li mt lc thi,
th sau phi li trm
nm.
39- V khng trnh khi b la thiu
hnh h!
Vy con c i tip v ta i bn
cnh,
Ri ta s nhp li vo on ca

ta,
42- ang va i va khc v ti hnh
vnh vin".
Ti khng dm r qua ng
khc,
c i cnh ng, u hi ci
xung,
45- Nh i cnh mt ngi tn knh.
ng hi: - "Nh may mn hay
nh s phn,
M con ti c y, trc c
ngy cui ca cuc i?
48- V dn ng cho con l ai ?

Trn kia, ni trn gii, trong cuc


sng thanh bnh".
Ti p: - "Con b lc ng
trong thung lng,
51- Trc khi t tui chn ca cuc
i.
Ch mi sng qua khi con quay
lng li,
Th thy v ny xut hin,
54- Dn con i theo nhng li ny".
ng bo: - "C i theo ngi sao
chiu mnh ca con.

Ri con s n bn vinh quang.


57- Nu ta d on ng, trong cuc
i ti p.
V nu nh ta khng cht sm,
thy c tri ph h con,
60- Th ta cng tng tr lc cho s
nghip ca con.
Nhng ci dn c c v bi bc
ny,
Xa kia t Phixl trn xung,
63- V n nay vn chim gi ni
rng y.

H s l k th ca con, v cc
hnh x tt ca con,
Cng hp l thi, v gia nhng
cy l cht,
66- Cy sung ngt khng th no m
hoa kt tri.
Mt nhn vt xa ni ting gi h
l m ti,
L mt bn keo kit, k v
kiu ngo,
69- Nhng tt xu, con ch b ly
truyn.
S mnh cn dnh cho con nhiu

vinh d,
C phe ny, phe kia u khao kht
c c con,
72- Nhng e l ci m con qu xa
ngn c!
C cho bn sc sinh Phixl,
Cu x nhau m khng ng n
cy,
75- Nu cy cn mc c trong
chung phn ca chng.
s sng li ht ging thing,
Ca nhng ngi La M cn tr
li ,

78- Ngay khi ci gian manh n to


lp".
Ti ni: - "Nu li khn cu ca
con c chp thun,
Th Thy vn cn cha b t,
81- Ra ngoi cuc sng nhn qun.
Khc su trong tm khm, vn
lm con xc ng,
Hnh nh cha ch thn thng v
nhn hu,
84- Ca cc Thy dy d con trn
trn th.

Gi qua gi, lm th no thnh


ngi bt t.
Con thch th bit bao iu
trong sut cuc i.
87- Trong lp ngn ca con, mi
ngi u r.
Cn nhng iu Thy ni v
tng lai cuc i con,
Con xin ghi nh v c nhng iu
khc,
90- Con s em cht chnh mt phu
nhn, nu nh c gp.
Tuy nhin con xin by t vi

Thy,
cho lng tm hon ton
thanh thn,
93- Mi iu s mnh mun, con xin
sn sng.
Nhng tin on vi con cng
khng mi l,
C Thn S mnh vn xoay
bnh xe ca n.
96- Cng nh ngi nng dn vi
chic xng ca mnh".
Khi Thy ti quay li pha
sau,

Nhn ti ri ni:
99- - "Ai chm ch lng nghe th t
hiu ng!"
Trong lc ti vn i v tr
chuyn,
Vi Thy Bruntt v hi:
102- - "Nhng ai ni y l bn
ng
quan trng nht ca
Thy".
ng tr li: - "Cng tt, nu bit
c i ngi,
Cn vi s khc th im lng cn

hn,
105- Thi gi qu t c th k
nhiu tn tui.
Ch cn bit, tt c bn h u l
tng l,
Hc vn cao v rt c ting tm,
108- Trn trn th b danh cng mt
ti.
Prtxian ang i trong on
khn kh,
Cng vi Phrngstxc
DAccocx m con s thy,
111- Nu con t m mun bit loi

su mt .
C c v "ti t ca cc ti t"
c chuyn t cn n
Bckilin,
114- Ti y ng ta trt ht ngun
tinh lc.
Ta cn mun ni, nhng khng th
i tip,
Cng khng th ni di hn, v xa
xa thy,
117- Mt ln khi mi bc ln.
Ta khng mun b lc trong m
ngi s ti,

Ta gi con cun Kho bu ca ta,


120- Trong ta vn sng v ta khng
mong g hn".
Ri ng quay i v ti thy ng
ging mt ngi,
ang chy thi trn cnh ng
Vrna,
ot tm vi xanh v gia bn
h,
124- ng ging nh ngi thng
ch khng phi
ngi thua cuc.

KHC XVI

Tng a ngc th VIII. Ngc


th ba. ant tr chuyn vi ba m
hn Phirenxe.
Ti i n ch, t c th
nghe thy,
Ting nc chy xung vng ngc
tip theo,
3-

Nh ting r rm ca t ong.
Ti thy ba bng en cng chy,

Tch ra khi mt m ng ang


i,
6-

Di cn ma a y khc lit.
Mt bng, hng v pha ti, ku

ln:
"Hy dng li, hi ngi m
cch n mc,
9tc".

C v l ngi ca th gii trn

Than i, trn thn th h chi cht


vt thng,
Mi c, hn su do la chy!
12- Ti vn cm thy au, mi khi

nh li.
Nghe ting ku, nh bc hc ca
ti dng li,
Quay li pha ti v bo: - "i
mt lt,
15- i vi h, con cn t ra lch s.
Bi, nu ni ny khng c tia la
phng ra,
Th ta s ni: S vn v
18- ng ra phi t con, ch khng
phi t pha h"
Thy chng ti dng li, bn h
li tip tc,

ip khc than vn, ri khi n


cnh chng ti,
21- C ba quy li thnh vngtrn.
Ging nh nhng vt trn v
xoa u,
Khi h tm cch chp nhau v th
li th,
24- Trc khi u v lm cho nhau b
thng.
Trong khi i vng trn, mi
ngi trong bn h
u hng mt nhn v pha ti

27- Thnh th c lun ngc li


hng chn i.
Mt ngi ni: - "Nu cnh kh
au, ni t ln ny,
Khin anh khinh b chng ti, c
nhng li cu khn.
30- Cng b ngoi trn tri, en i
ca chng ti.
Mong rng s ni ting ca chng
ti
s lm anh xiu
lng,
V ni cho chng ti bit: anh l

ai,
33- M dm t tin t nhng bc
chn
cn sng ln a
ngc.
Ngi ny, nh anh thy, ti ang
bc theo ng,
Tuy chng o qun v tht da sy
st,
36- Li thuc mt dng di cao sang
hn anh tng.
ng l chu ca b Guanraa
c hnh,

Tn l Guy Guera m trong


sut cuc i,
39- Bng tr c v thanh gm lp
nhiu k tch.
Ngi kia, ang theo gt ti dm
ln bi ct,
L Tcghiai Anbrngi, m
li ca ng,
42- Trn trn th hn cn ca ngi.
Cn ti, cng vi h, ln dn tra
tn,
Ti l Jacp Rtxticcsi, v
khng nghi ng g na,

45- Ngi hi ti, chnh l m v


c c ca ti!"
Nu nh trnh c la,
Ti lao vo gia m ngi
ny,
48- V ti tin rng nh bc hc ca ti
cng cho php.
Nhng nh vy ti s b t v
thui chn,
S s hi thng nh tt p,
51- Khin ti ch cn ham mun m
hn h.
Ti lin ni: - "Khng khinh b

m ch c xt thng,
S phn cc v khc su vo
tm tr ti,
54- Su n mc cn lu mi phai
nho.
Ngay t pht u, khi bc b trn
ca ti y,
Bo ban vi li, ti hiu,
57- C nhng nhn vt nh cc v s
ti gp ti.
Ti l ngi cng mnh t vi
cc v,
T lu nghe, ni vi lng

knh trng,
60- S nghip v tn tui vinh quang
ca cc v.
Ti ri b ng cay v i tm qu
ngt,
M v hng o chnh trc ny
ha vi ti,
63- Nhng trc ht, ti phi xung
tn trung tm".
Vn ci bng y tr li ti:
- "Cu mong cho anh sng lu
hn na,
66- V danh ting ca anh to mi mai

sau.
Nhng hy ni cho chng ti bit,
trong thnh ph
chng ta,
vn cn phm gi v thanh lch
nh xa,
69- Hay tt c nay tan bin?
Bi Guyli Bocxi ang i ng
kia,
Trong on chng ti, lu nay
vn khng ngng
than vn,

72- Nhng cu chuyn ca ng khin


chng ti thc mc.
Mt c dn mi v nhng li lc
bt ng,
Lm ny sinh tnh kiu ngo v
thi v ,
75- ni ngi, hi Phirenxe, v
ngi
khc than v
iu ."
Th l ti ku ln vi vng trn
ngng cao,
V c ba, coi l cu tr li,

78- Nhn ln nhau nh nhn mt s


tht.
H ni: - "Mi ln lm vui
lng ngi khc,
i vi anh chng my kh khn,
81- Anh tht hnh phc c ni theo
mnh.
Nu anh thot khi ni en ti
ny,
c tr v v thy li cc v
sao p ,
84- Xin anh vui lng ni vi mi
ngi: "Ti n y",

Lm cho nhng ngi ang sng


nh li chng ti".
Ri h ph vng trn v b chy,
87- Bn chn l lng nh nhng cnh
chim bay.
Mt li "Amen" cha kp ni,
Th c ba bin mt vi vng!
90- ng khi y, Thy ti bo nn i
tip.
Ti theo ngi v ch my bc
thi,
Ting nc m m, gn n
ni,

93- Chng ti hu nh chng nghe


c ting nhau.
Con sng kia, theo dng chy ca
n,
T nh Vix tin v pha mt
tri mc,
96- Trn sn bn tri ca dy
Apennin.
on thng ngun gi l
cquakta,
Trc khi trt xung ng bng,
99- n Phocli khng cn mang tn
.

m m ng kia pha tu vin


Thnh Bntt,
T ni Anp xung thnh thc,
102- Ni , c th c n ngn ci
thc.
Th y, di mt vch
thng ng,
Chng ti thy mt dng nc ti
sm ang ro,
105- Ch chc lt tai vang.
Quanh mnh, ti lun tht mt si
thng,

Vi n, c lc ti ngh,
108- Dng bt con bo c b lng
lm m.
Theo lnh ca Thy hng o,
Ti ci dy thng ra khi lng,
111- Cun gn li v a cho Ngi.
Lc ngi lin quay v bn
phi,
V cch xa b mt qung,
114- Ngi qung dy xung vc
thm su.
Chc mt iu l sp xy ra,

Ti ngm ngh th,


117- M Thy ti cng ang nhn theo
di.
Ch, cn thn trng bit bao,
Cnh nhng ngi khng ch thy
cc hnh vi,
120- M con nhn thu c tm t ta
na.
- "Lt na, ngi ni, t trn cao
s ti,
Ci m ta ch i v ngi ang
ngh n,

123- N s hin ra tc th trc mt


ngi.
Trc mt s tht m li nh mt
iu khng tht,
Ngi ta phi gi mm n mc
c th,
126- V d khng c li vn phi chu
phn xu h.
Nhng y ti khng th lng
im,
Hi bn c, ti xin th trn
nhng vn th ny,
129- V mong cho chng c lu di

yu thch.
Ri ti thy trong khng kh ti
en dy c,
Bi v pha chng ti mt b
mt,
132- Tht kl khi nhn thy, ngay vi
nhng tri tim st .
N chuyn ng nh mun ngoi
ln,
Sau khi ln xung nh g
mt ci g,
Vng vo hay ci g di
y bin,

132- Ri vn mnh ln cao v thu


chn li.

KHC XVII
a ngc. Tng th VII. Ngc
th ba:ant n xem bn cho vay
nng li. Vicgili v ant ci
trn lng qui vt Giring
xung vc su.

Con qui vt c ci ui sc
nhn,
Vt qua c ni v hc c
tng thnh,
3-

lm x u th gian.

Thy hng dn ni vi ti nh
vy,
Ri ra hiu cho con vt li gn,
6-

Con ng chng ti ang i.


Hnh nh gh tm ca s gian

gio,
Tin n, gc u v na thn ln
b,
9-

Cn ci ui th khng ko ln.
N c b mt ca mt ngi ngay

thng,
V bn ngoi hin hu bit bao!

12- Nhng phn cn li l mt con


rn!
N c hai chn y lng l,
Lng, ngc v hai bn sn,
15- Ni cun nhng cc v u trn.
C ngi Th, ngi Tcta, cng
khng bao gi
Dt hay thu nhng tm vi sc
s n th,
18- C nng Aranh cng khng lm
iu tng t.
Ging nh mt con thuyn
c ko ln,

Mt na trn b, mt na cn
di nc,
21- Nh thng thy ti ni bn Ph
phm n.
Ging nh con hi ly ngi rnh
bt c,
Con vt ng ght ny cng ngi,
24- Trn mp b , ct bao quanh.
ui ca n qut trong khng kh,
Cha ln cao ci mt y nc
c,
27- N cng v trang ci ui nh

con b cp.
Thy hng dn ni: - "By gi,
i vng mt cht ti ch con
vt xu xa,
30- ang nm di ng kia."
Chng ti xung sn bn phi,
i mi bc trn mp b,
33- trnh dm ln ct nng v tn
la.
Khi ti ni con vt,
Ti thy xa hn mt cht, trn bi
ct,

36- C nhiu ngi ngi trn b vc


thm.
Thy ti bo: - " con c th
mang theo,
Mt hiu bit y v tng ngc
ny,
39- Hy i n ni xem cc hnh
ca h.
Nhng ch nn ni ngn thi,
Trong lc ch ta i ni vi con
vt,
42- Cho chng ta mn i vai mnh
khe ca n."

Mt ln na, ti li mt mnh n
c,
i xa hn trn mp b ca tng
th by,
45- Ti ni m ngi su no ang
ngi.
Ni au n l ra ngoi nh mt,
Thnh thong h ly tay chng ,
48- Khi vi tn la, khi vi mt t
nng bng.
Cng khng khc g my con ch
trong ma h,

Dng chn, dng mm, i


ph,
51- Khi b rn, hay rui tru t.
Lc ti ch mc nhn k vi
ngi,
Trong s ang chu trn ma la
tn khc ,
54- Khng nhn ra ai, nhng ti thy.
c mi ngi eo mt ti tin,
C mu sc v in hnh g ,
57- Mt ca h nh hnh ch nhn
xung.

Khi n gia bn h, ti thy,


Mt mnh mu xanh da tri trn
ci ti mu vng,
60- C hnh nh mt con s t.
Ri tip tc quan st,
Ti thy mt ti khc, mu
nh mu,
63- C hnh con ngng trng, trng
hn c b!
Mt ngi li c ci ti mu
trng,
In hnh con ln ni ln mu xanh
da tri!

66- N hi ti: - "Anh lm g trong


ci h ny?
Hy mau i khi y, hnh nh
anh con sng,
Cn bit rng anh bn Vitalian
ca ti,
69- S chim ch ny, bn tri ti.
Gia cnh Phirenxe ny, ti l
dn Pau,
Nhiu lc h lm ti ic c tai,
72- Khi h go ln: "Hy n y vua
ca cc hip s".

Anh ta mang ci ti c hnh ba


con d c,
Ni xong anh ta mo ming v th
li ra ngoi,
75- Ging nh mt con b ang lim
mi!
Cn ti s lm Thy pht ,
V Ngi dn ti dng lu li
qu lu,
78- Ti tr v, b li nhng m hn
mt mi.
Ti thy ngi hng dn ti
tro ln,

Trn lng ca con vt hung d,


81- Ngi bo ti: - "By gi, hy
mnh m v can m ln.
T nay chng ta s i bng ci
thang ny,
Con hy tro ln pha trc, ta
mun ngi sau,
84- ci ui n khng lm con
au".
Nh mt ngi b nhim bnh st
rt,
Cm thy cn n lnh u tin v
mng tay bc,

87- Ton thn run ry khi thy bng


mt.
Ti ng nh th khi thot nghe
Thy ni,
Nhng s xu h thc p ti,
90- Tng lng can m cho anh hu
bn ng ch tt.
Ti nh ngi ln ci lng gm
ghic,
Ti mun ni: - "Xin Thy m
cht ly con",
93- Nhng chng dm tht ln li!
Nhng Thy, ngi nhiu ln

cu ti,
Thot bao cn him ngho; ngay
khi ti va tro ln,
96- vng tay m v gi ly ti.
"By gi, i i, Giring, ngi
ni,
Vng bay rng v h xung t t,
99- Hy nh ti khi nng mi m
ngi phi ch".
Ging mt chic tu nh ri bn,
N hi li li v pha sau,
102- Ri khi cm thy khng cn b

vng,
N cun ui li di ngc,
Cng ngc ra ri bi i nh mt
con ln,
105- Dng hai chn ko khng kh v
mnh.
Ti tin khng ni s no ln hn,
C khi Phtngt bung lng dy
cng,
108- Khin tri bc chy, nh ta
thy.
C khi chng Icar khn kh,

Cm thy sp b chy tan v lng


rng xung,
111- V ting ngi cha tht ln:
"Con sai ng ri!"
Nh ni s ca ti, khi ti thy,
Mnh gia bn b khng kh,
114- Khng thy g, ngoi con qui
vt.
N bi i, chm chm, chm
chm,
Ln vng ri h xung dn,
nhng ti ch nhn ra iu ,
117- Nh gi t di thi ln, p

vo mt ti.
Ti nghe ting thc nc,
pha bn phi,
Ro khng khip bn di
chng ti,
120- V ci nhn xung di thp.
By gi ti con s hn khi thy
thc nc,
V thy nhng ng la v nghe
nhng li than khc,
123- Run ry ti khp cht i li.
Ti li thy, iu m trc
khng thy c,

Nh vng ln h thp dn,


126- Nhng iu au thng t bn
pha c li gn.
Nh con chim ct bay ln
qu lu,
Nhng ri chng thy mi cng
chng thy chim nh,
129- Khin ch sn phi bo: "Thi,
xung i".
N mt mi h xung ni
nhanh nhn bay ln,
Sau hng trm vng ln, n u
xung,

132- Cch xa ng ch gin d v bc


bi.
Th l Giring t chng ti
xung y,
ng chn vch dng ng,
135- V khi trt b c chng
ti,
N bin i, nhanh nh mi tn ri
khi dy cung.

KHC XVIII

Tng VIII a ngc. Ngc th


nht:
Nhng k quyn r v nhng tn
mac i thnh hai ton. Ngc th
hai:Bn xu nnh ngp trong h
phn.

a ngc c ni gi l H thm
su,
Tt c bng , mt mu st xm,
3-

Ging nh ni vng quanh.

gia khu t ng nguyn ra


ny,
C mt ci ging va rng, va
su,
6-

Khi n ti s t r.
Phn bao quanh cn li cng hnh

trn,
Nm gia ging v vch cao,
9bit.

y ging chia mi h ring


Ngi ta c th thy: nhng h

,
Vy quanh cc lu di c tng

thnh bo v,
12- Khung cnh chung l nh vy.
Cc h to nn ton cnh ,
T cc pho i, cn c nhng
cu nh,
15- Ni lin cc ca vi b ngoi.
Nhng thanh vn ra t vch
ng,
Ct ngang ng ngn v cc h,
18- Ti tn ging v dng li .
l ni chng ti ang ng,

Sau khi tt xung khi lng


Giring,
21- Nh th i v m tri v ti theo
ngi.
bn phi ti thy cnh au
thng mi,
Cch tra tn mi v bn ao ph
mi,
24- H th nht, y m p!
Di y h bn ti phm trn
trung,
T gia h h tin v chng ti,
27- H i cng chng ti m ngoi

nhng nhanh hn.


Ging nh ngi La M, nm l
i x,
dng cch y cho m
ngi ng c,
30- C th ln lt qua cu.
Nh vy, bn ny, mi ngi
u quay mt,
V pha lu di v i v nh th
Thnh Pitr,
33- Cn bn kia mi ngi i v
pha ni.
y , trn nhng mm mu

en,
Ti thy mt bn qu s c sng,
36- Dng roi to qut cc phm nhn
mt cch tn bo.
Chng buc h phi ro bc i
nhanh,
Ngay t roi u. Khng mt ai
39- Ch n roi th hai, ni g n
roi th ba!
Trong lc ang i, mt ti gp
phi,
Mt ngi trong s h v ti
ngh:

42- "Hn ta thy ngi ny u


ri!"
Th l ti dng li v nhn k anh
ta,
Ngi hng dn nhn t cng
cng ti ng li,
45- Cn cho php ti quay li sau vi
bc.
Ngi b nhn din tng c th
du mnh,
Bng cch ci gm mt xung,
nhng khng c.
48- V ti ni: - "Hi ngi ang

nhn xung,
Nu dung mo anh khng la di
ti,
Th anh chnh l Vnic
Ccxianmic.
51- Nhng ai dn anh n ci x
ng cay ny?"
Anh ta p: - "Ti s ni, mc d
cc k bt c d,
Chnh ging ni trong sng ca
ngi buc ti lm nh vy,
54- N khin ti nh li th gii ngy
xa!

Ti chnh l k li ko nng
Ghixlabenla,
Nhng b dc vng ca vin
hu tc,
57- D chuyn y nhc nh n th
no chng na!
y, khng ch mnh ti khc
than bng ting Blnha,
Tri li ni y y ry,
60- Nhng k lun ming ni "xi pa".
Vng Xavna v Rn cng
chng hiu nhiu nh vy,
Nu ngi mun thm tra hoc tm

bng chng,
63- Th xin nh li tnh hm ca ca
chng ti".
Trong khi hn ni, mt qu s,
Ly roi qut v qut ln: - "i i,
ma c,
66- y, khng c n b cho my
bn chc u!"
Ti tr li vi ngi h tng,
i qu vi bc, chng ti ti
ch,
69- Mt hn nh ra khi mp b.

Chng ti tro ln y kh d
dng,
Ri r sang phi, i trn nh ca
n,
72- Chng ti i khi nhng vng
vnh cu.
i ti ch tng b o trng
di,
c li cho nhng ngi phm
ti i qua,
75- Ngi hng dn ti lin bo: "Hy dng li,
cho nhng k xu s kia c

nhn thy con,


M con cng nhn c h,
78- V h i cng chiu vi chng ta".
T trn chic cu c, chng ti
nhn on ngi,
T ng kia tin li pha chng
ti,
81- ang b ngn roi xua ui.
Ngi Thy tt bng, mc du ti
khng hi,
bo: - "Hy nhn ngi cao
ln ang i ti,

84- D n au vn khng ri
nc mt!
Phong thi vng vn con gi
c,,
l Jaxng, k bng ti tr
v dng cm,
87- ot ca ngi Cnki b lng
cu vng!
ng qua o Lenn,
Ni m bn n b liu mng
v khng lng
thng xt,
90- git cht tt c cnh n ng!

bng th tht v ngn t hoa


m,
ng la di nng Ixiphil tr
tui,
93- Chnh nng trc la gt
nhiu k khc.
Ri ng b ri nng, mang thai
v n c,
Ti c y buc ng phi chu hnh
pht ny,
96- Nng Ma, do cng c
bo th.
Cng vi ng ta ton mt l la

di,
Th l con bit v h th
nht ny,
99- V nhng k b y o y".
Chng ti i ti ch ng
hp,
Ct ngang b cao th hai,
102- Dng lm ch ta cho mt vng
ngc khc.
Chng ti li nghe mt bn ang
rn r,
Trong h khc v chng rng ln,

105- Ly mu bn tay t lm au mnh.


B h b mc ng cc,
Hi t di bc ln t li,
108- Lm kh c mt v mi!
y h ti om n chng nhn
thy g,
Nu khng tro ln nh ca vm
cung,
111- Ti ch mm cha ra xa hn.
Chng ti ti v di y h,
Ti thy nhng ngi chm ngp
trong phn,

114- C v ly ra t h phn ngi.


Mt ti lc tm trong h ,
V ti thy mt ci u, vy phn
nhiu n ni,
117- Khng nhn c hn l th tc
hay thy tu.
Anh ta hi ti: - "Lm sao anh c
chm chm,
Nhn ti nhiu hn nhng k
khc?"
120- Ti tr li: - "V c l nu ta
nh ng,

Ta thy ngi, xa kia u tc


kh ro:
Ngi l Altxi Intcminy
Lcca,
123- V th ta nhn ngi k hn k
khc".
Anh ta lin nh vo mi tc b
x:
"Nhng li nnh ht di tr m
li ti ni,
126- Khng mt mi, nhn chm ti
y".
Lc ngi hng dn ti lin

bo: - "Hy c gng,


a mt nhn xa hn mt cht,
di y,
129- con c th thy r tn mt.
Ci con bn thu, u b tc ri,
ng kia, ang t co mnh
bng nhng mng tay vy
phn,
132- Khi th ngi thp xung, khi li
ng ln.
l con im Tai , n p
ngi tnh ca n,

Khi anh ta hi: "Ta c c nng


ban n hu khng?"
- "C, tht tuyt vi!"
136- Thi y, qu vi mt
chng ta ri!

KHC XIX

Tng a ngc th VIII. Ngc


th ba:Ni
Gio hong Nicla III v bn
bun thn bn thnh b hnh ti.
Hi thy php Ximng, hi l
mn khn nn,
S nghip ca Cha ch v thnh
thin,
3manh.

Cn l chng bay, mt bn gian

Ch bit tham vng kht bc,


V gi y ting kn vang ln,
6-

Ngc th ba l ca chng bay!


Chng ti n ngi m tip

theo,
ng trn mm pha bn ny,
9-

Nh ra n gia ming h.

i, ng Thng tr ti cao, ti
nng siu vit,
trn tri, ni dng gian v
chn m ph,

12- Hiu lc ca Ngi, vn cng


bnh thc hin.
Ti thy trn b vch v trn mt
h,
Mt xm xanh b c nhiu l,
15- Rng nh nhau, tt c u hnh
trn.
Hnh nh khng ln m cng
khng nh hn,
Nhng h trong nh th Thnh
Givanni p ca ti,
18- Ni ngi ta n nhn l ra ti.
Cch y khng lu, ti ph

mt l,
ko ra mt ngi cht ui,
21- Mong nhng li sau y s khin
mi ngi tnh ng.
T ming mi h trn thi ra,
i bn chn ca ngi b x ti,
24- Cn bp chn v th xc th bn
trong.
Cc bn chn, la ang bng
chy,
Cc khp xng giy gia in
cung,

27- Tng nh gn ct, thng cho


no cng s t tung.
Nh ngn la trn mt vt tm
du,
Chy loang dn khp b mt,
30- La t gt lan n cc ngn chn.
"Tha Thy, k ny l ai,
M co qup, giy gia d hn
ng bn,
33- V la thiu cng gay gt hn
nhiu!"
Thy p: - "Nu con mun, ta s
dn con xung ,

Theo mt b dc thoai thoi.


36- Con s r tn tui v ti trng
ca n!"
Ti p: - "Mi iu Thy mun
th con cng thch,
Thy l Tn s, Thy r con u
dm tri lnh,
39- Thy thng t c nhng iu con
cha ni."
Chng ti vt ng th t,
R v i xung m tri,
42- y h hp c o nhiu l.

V Thy tt bng khng ri ti


na,
Lun bn ti v dt ti n,
45- Ni hn ang khc than vi i
chn b t.
"Hi m hn au kh, hy cho ti
hay,
Hn l ai m chn chng ngc
ln tri,
48- u cm xung t nh l ci
cc!"
Ti ng nh c cha nghe
xng ti,

Ca tn st nhn nguy him b


nm vo ngc ti,
51- C hi hn chm gi hnh
quyt.
Hn qut ln: - "My ti ri
sao,
My ti ri sao, hi
Bniphaxi?
54- Nhiu nm qua Sm k la
tao!
Sao my chn bc vng sm
th?
V vng, my chng s tr thnh

phn bi,
57- Chng li Nh th, xc phm
thnh thn".
Ti ging nh mt ngi ng tr.
Chng hiu g nhng iu hn ni,
60- Cng chng bit tr li ra sao!
Vicgili lin bo: - "Tr li n
nhanh ln,
Ti khng phi... khng phi l
ngi anh lm tng".
63- V ti tr li nh Thy ch
bo.

By gi hn cng vn chn d
di hn,
Ri va th di va no nut
ni:
66- - "Vy anh hi g ta?
Nu ngi mun bit ta l ai?
V mc ch ngi xung
tn y!
69- Th ngi nn bit xa kia
ta tng khoc o Gio
hong.
Ta ng l dng di h Gu,

Qu tham lam tin ca cho l gu


con,
72- Trn kia ta nht vng y ti
th y ta nht ti
c thn ta!
Di u ta cn bao a khc,
i trc ta trong ngh bun thn
bn thnh,
75- Nay hn chng c nht trong
tng k .
Ri c ta cng s ri xung ,
Khi k m ta lm vi ngi s
n,

78- Cu hi ta a ra vi ngi,
qu sm!
lu lm ri, i chn ta b
t,
Cng lu lm ri ta b chn
ngc th ny,
81- Tn sp n s khng phi chn
vi i chn rc.
Bi v sau hn, t phng ty s
n,
Mt k chn chin cn v o lc
loi hn,
84- Ti ca hn bng ca hai chng

tao gp li!
N s l tn Jaxng mi,
N ni g, vua ca n cng nghe
theo,
87- l k s tr v nc Php".
Ti khng r c qu s sng
chng,
Khi p li hn vi li l sau
y:
90- - "Ny, hy cho ta bit s chu
bu l bao nhiu?
M Cha Tri i hi Thnh
Pitr,

Trc khi trao chic kho quyn


lc?
93- Ngi khng i hi g, tt nhin,
m ch ni "i theo ta"
Thnh Pitr v cc ngi khc
cng khng nhn g
Matia,
Vng hay bc, khi ngi ny
c ch nh,
96- Vo a v m tn phn bi
mt!
Hy yn y, ngi b trng
pht ch ng,

Hy gi cho cht nhng ng tin


khng ng gi,
99- Tng khin ngi liu lnh chng
li Ccl!
Nu khng c iu ngn cn ta,
Do sng knh nhng cha kho
thn thnh,
102- M ngi tng gi trong qung
i sung sng.
Th ta cn dng nhng li l nng
n hn,
Tnh keo kit ca ngi lm
bun au th gii,

105- p bc ngi lnh, kch ng


k c.
Chnh v nhng k chn chin cc
ngi
m ngi tho Thnh
Kinh hng ti,
Khi thy m n b ng tr
trn cao,
108- V h ho tt c m vua cha!
N sinh ra c by ci u,
V mi ci sng pht ra sc
mnh,

111- Chng no chng n cn ham


c hnh.
Cc ngi to ra Thng
vng bc,
C g khc gia cc ngi vi
mt tn
sng bi
tng thnh?
114- Nu khng phi n ch c mt,
cn cc ngi hng trm!
Hi Ctxtngtin, u l m
ca bao ti li?
Khng phi chuyn ngi ci

o, m l chuyn t lt,
117- Ngi ta nhn t ngi, tn
Gio hong giu c u tin!"
Trong lc ti ca bi ny,
Khng hiu v tc gin, hay v
lng tm cn rt,
120- i chn hn giy ln mnh lit!
Ti tin rng: tt c lm Thy
hng o thch th,
Ngi lng nghe vi v hi lng,
123- Ti ni nhng li chn tht.
Vy l ngi b ti vi c hai

tay,
Tt c thn ti p vo ngc
ngi,
126- Ngi li i ln con ng
xung.
V khng bit mt, m ti tht
cht,
Ngi a ti ln tn nh vng
cung,
129- Ni th t vi th nm.
Ti ngi nh nhng t xung
gnh nng,
Trn mm g gh dc ng,

Kh vt qua, ngay c vi d
rng,
133- T , trc mt ti, m ra mt
thung lng khc.

KHC XX

Tng a ngc th VIII, Ngc


th t:
Nhng thy bi tin tri. Vicgili
ni v ngun gc thnh ph
Mantva, qu hng ca ng.

Ti phi k bng th mt hnh


pht mi,
V cung cp cht liu cho khc
th hai mi,

3Ca bi ca th nht dnh cho


nhng k b o y.
Ti ch ht sc,
Nhn xung h khng che ph,
6-

m a nc mt s hi.

Ti thy men theo ngvng


trn thung lng,
Mt bn ngi va i va khc,
9kinh.

Nh trn trn va i va c
Khi tm nhn ca ti h xung

thp hn,

Mi ngi trong bn h hin ra


tht k l,
12- B vn ngc gia cm v phn
trn bn thn.
V mt b vn ngc li sau lng,
Nn h nh phi i git li,
15- V khng th nhn ra pha trc.
C th v hu qu ca bnh bi
lit,
Nn thn hnh b vn ngc nh
th chng?
18- Nhng ti cha tng thy v
khng th no tin c.

Hi bn c, nu Cha Tri cho


php,
Bn hy rt ra kt lun, t nhng
g c c,
21- V chc hiu, ti sao ti khng
gi ni
mt mnh kh
ro?
Khi ti thy rt gn cnh tng
,
V h b vn ngc li, nn nc
mt,
24- Chy m a t thn n mng.

Ta vo ct ca bi ngm,
Ti khc nhiu n ni Thy
ti bo:
27- "Phi chng con cng l mt trong
s k in r?
y ch tn ti lng thng hi
cht,
V cn ai b i hn ci k,
30- Dm ni lng trc n khi Cha
phn xt?
Hy ngng u ln, m nhn ci
k,

t m ra v nut chng,
trc mt dn thnh Tban,
33- Khin tt c ku ln: - "Anh ri i
u?
Hi Anphiarao, ti sao li b
trn chin?"
Nhng anh ta vn khng ngng
ln xung vc,
36- Xung tn ni m Mint tm
c!
Hy nhn kia, nay lng n li bin
thnh ngc,
V n mun nhn qu xa v pha

trc,
39- Nn nay phi nhn v pha sau v
i git li.
Hy nhn Trxia thay hnh
i dng,
T nam gii bin thnh n
gii,
42- V tt c t chi u bin i!
Ri mt ln na li dng dng
vt ca mnh,
nh hai con rn ang qun nhau,
45- Trc khi ly li c hnh hi
nam gii!

Arngta theo sau, ta vo bng


ng,
Anh ta trn nh Luni, ni y
Carard,
48- Sng di chn ni, vn ln cy
cuc.
Gia vch cm thch trng c
mt ci hang,
Arngta dng lm ch v t
y,
51- Tm nhn rng m, tha h ngm
bin c v trng sao!
C mt ngi con gi, mi tc

bung di,
Che kn ngc nn con khng nhn
thy,
54- Che c ln da cn mc lng t.
l nng Mant lng du qua
nhiu x s,
Ri dng li ni ta sinh ra,
57- Ta mun ngi lng nghe mt cht
iu ta sp k.
Khi cha nng t gi cuc i,
Thnh Bac bin thnh n l,
60- Mt thi gian di, nng i khp

th gian.
min bc nc Italia xinh p
c mt ci h,
Tn l Bnac, nm tng cao
Tirali,
63- Bn di l chn ni Anp, ngn
li nc Lamanha.
T hng nghn con sui, ta tin th,
Ti khp vng Gca, thung
lng Camnica v Pennin,
66- Chnh l nc t h ny chy ra.
chnh gia h l ni ngi
chn chin thnh Trent,

Hoc Brtsia hay Vrna,


69- Ban phc lnh, nu h i qua
y.
Thnh Ptkira , p v hng
mnh,
sc ng u vi Brtsia
v Bcgam,
72- Ni b h h xung thp nht.
Chnh t y trn ra lng nc,
Khng cn cha c trong h,
75- To ra dng chy gia cnh ng
xanh.

T ch dng nc bt u chy,
Khng cn gi l Benac na, m
l Menxi,
78- Chy n Gvcnn th vo
sng P.
Chy mt qung khng xa th gp
cnh ng,
Lng sng m rng to thnh m
ly,
81- V ma h i khi nc khng
lnh.
n y nng trinh n c n,

Thy mt vng t gia m


ly,
84- Cha trng trt m cng cha
ngi .
trnh khi phi giao du vi
mi ngi,
Nng li sng gia m ngi
hu,
87- Ri gi li ci thn tn v
dng.
V sau dn chng sng tn mc
quanh vng,
T tp li ni c bo v,

90- Nh c m ly bao quanh t


pha.
Trn nm xng tn ngi
khut,
h lp nn
thnh ph,
V chng cn tra S mnh, h t
tn l Mantua,
93- tng nh ngi n u
tin.
Dn c y xa kia ng c,
Trc khi c s r di ca
Caxaldi,

96- cho Pinamngt la di.


Ta cho con r khi no nghe
thy,
Ngi ta ni khc i v s ra i
ca thnh ph ta,
99- Th iu di tr s khng lm tn
thng s tht".
Ti ni: - "Tha Thy, nhng l
l ca Thy.
Tht vng chc, chim c
lng tin ca con,
102- Mi l l khc, i vi con,
ch l nhng hn than

tt.
Nhng xin Thy hy ni cho con
hay,
Trong m ngi kia, theo Thy,
c ai ng ch ?
105- Tm tr con c lun ngh n
iu ny!"
By gi Thy mi ni: - "Ngi
c chm ru,
Di t m n tn vai nu,
108- L thy bi. Khi nc Hy Lp
ht c n ng.
Hu nh ch cn cc b trai ang

nm ni,
Auli, cng vi Cancngta,
ng ra hiu,
111- Cht t si dy neo thuyn u
tin.
Tn ng lripil; ta ngi ca
ng,
Trong b bi kch ca ta, c on
nhc n,
114- Ngi cng bit, chc t
tng tt c.
Cn ngi kia, c b sn gy
guc.

L Mikenl Xctt, rt thng tho


117- Cc tr gian ma thut.
Hy trng Guy Bntti v
tent,
By gi chc ch mong bit v da
v ch khu giy,
120- Nhng than i, qu mun!
Hy trng m n b bt hnh,
b c thoi dt v kim ch
hnh ngh bi ton.
123- Ri to ra ba ym vi c cy
v tranh tng.

Nhng hin gi Cain u c gai


to sng,
V tin n b hai bn cu,
126- Chm ti bin di Xbilia.
m qua trng trn,
Con hn cn nh, v hn mt
ln,
Trng gip con, gia chn
rng su",
130- Thy ni th trong lc cng tin
bc.

KHC XXI
Tng a ngc th VIII. Ngc
th nm:
Bn ti vi thng nha si.
Vicgili thng lng vi con qu
c ui. ant v Vicgili c
qu s "h tng".

C th, t cu ny sang cu khc,


Chng ti ni sang chuyn khc,
M khc ca ca ti cng chng
bn tm,

3cu.

Chng ti ang trn mt vm


Dng li xem mt h khc,
V nghe nhng li than vn,

6-

Cc h ny ti tm l thng.

Ging nh nhng ngi Vinixiani


trong xng sa tu,
Vo cui ma ng, ang un
nha dnh,
9-

trm nhng con tu b hng.


Trong thi gian tm ngh khng i

bin,

Ngi th tn trang tu, k th vt


cc khe h
12- Trn sn nhng con tu bn
ba nhiu.
Ngi sa mui thuyn, k cha
ui,
Ngi lm bi cho, k vn dy
cp,
15- Ngi v bum - bum mi v
bum ui.
Di h, mt thng nha ang
si,
Khng phi do la un m do

php thut,
18- V khp b pht y nha dnh!
Trong thng nha ang si ti
thy,
Khng g ngoi nhng bt nc,
21- Chng phng to ri li xp xung.
Thy ti chm ch nhn xung
thp,
Thy hng dn lin bo: - "Hy
coi chng!"
24- V ko ti t ch ang ng ti
gn ngi.

Ti quay li, nh mt ngi thp


thm,
Mun thy ci m mnh cn trnh,
27- Mt ni s bt thn khin ti bi
ri!
Nhng v mun xem nn khng
th b i,
Ti thy ng sau xut hin mt
con qu en,
30- ang chy n trn mm cu.
i, n hung d lm sao!
V dng v th rt c c,

33- Vi bc i nh nhng v i
cnh dang rng!
Trn i vai nhn v vnh ln
ca n,
N vc mt ti b gp ngang
lng,
36- V nm ly hn gn chn.
T trn cu, n tht: - "B l qu,
y l mt lo gi ca n thnh
Dita,
39- Hy t n xung y, ta cn quay
li.
thnh phnay, ta bit c y ry,

Nhng bn lm sai chc trch,


ngoi tr Ngi Bngtur,
42- ng l ni khng, c tin,
chng ni c!"
N vt k phm ti xung ri
quay tr li,
Theo thnh dc ng; cha
tng c con ch no
45- Li khn trng ui theo tn
trm nh vy!
K b hnh ti b chm xung ri
ni ln dnh y nha,
Nhng bn qu b vm cu che

khut,
48- Tht ln: - " y khng cn
thnh gi Xan Vnt u!
y ngi ta bi khc
Xcki!
Nu ngi khng mun nm vut
chng tao,
51- Th ng tri ln mt nha nh
vy".
Ri chng xa hn bng hng trm
mc st,
V ni: - " y cn nhy ma
ni c che kn,

54- Nu c th, ngi li i m gian


ln vng trm!"
Cc u bp thng sai ph vic
lm nh vy,
Dng mc dm nhng ming tht
xung,
57- chng khi ni ln mt nc!
V Thy tt bng lin bo:
" ngi ta khi thy,
L con y, th hy ngi xung,
60- ng sau tng , n s che cho
con.

V d c b xc phm th no,
Con cng ng s, ta bit mi
din bin s vic,
63- Mt ln ta gp cuc gy g
tng t.
Ri ngi i sang u cu bn
kia,
Khi ti b th su,
66- Ngi t ra rt im tnh.
Vi thi hung c, d tn,
Ca con ch lao vo k c ti,
69- Chng bng sng li nh xin

ca b th.
L qu t di cu i ra,
Cha v pha ngi nhng mi
xin cong,
72- Nhng ngi tht: "Khng c
phn nghch!
Trc khi xin mc nhn vo ta
Mt k trong bn ngi hy tin
ln v nghe ta ni.
75- Ri ngh xem c nn lao mc
khng?"
C bn lin ku ln: - "Ka ui
Nc c, tin ln",

Mt con tin ln, cc con khc


dng li,
78- N hi: - "C vic g no?"
Thy ti bo: - "Ny Qu c
ui,
Hy tin ta, my thy y, ta
n y,
81- Rt bnh tm trc s tn cng
ca chng bay!
V c ch thn thnh v thun
theo gio lnh,
Hy ta i, trn tri cao
mun,

84- Ta dn mt ngi qua ng


khng khip ny!"
Lng kiu ngo ca con qu b h
gc,
N bung ri chic mc st
xung chn,
87- Ri ni vi ng bn: - "Thi
ng dy vi n!"
Ngi dn ng ca ti lin ln
ting gi:
"Hi anh ang ngi thu lu sau
tng ,
90- Hy n y mi s bnh yn".

Ti lin ng dy v i nhanh
n bn ngi,
Cn l qu, tt c u tin ln
mt bc,
93- Khin ti s chng s hu iu
tho thun.
Ngy xa ti thy i qun
n tr,
Tin mt li ni ri ra khi thnh
Caprna,
96- Bng thy mnh b vy gia qun
th.
Ti ng np st vo Thy hng

dn,
Cn mt th khng ri bn qu,
99- Tng tinh chng chng c g
lng thin!
Chng h mc st xung v hi:
"C thch b nn khng?"
Mt a bo: - "Nn vo mng
n"
102- C bn p: - ", c mc vo
y!"
Nhng con qu trao i vi
Thy hng dn,

Lin chy li v bo:


105- "Ny l qu, thi dp! Dp!"
Ri n bo chng ti: - "Khng
th i li ny,
V vm cu th su b gy,
108- Tt c chm xung vc su.
Nhng nu mun tin ln pha
trc,
Hy i vng quanh tng ny,
111- n mt tng khc, cch y
khng xa, vt.
Tnh n hm qua, mun hn by

gi nm ting,
Th con ng ny sp ,
114- c mt ngn hai trm su
mi su nm!
Ta sp phi my a i v mn
,
xem c a no quy ph g
khng,
117- i vi chng, hai v c yn lng.
Ny tin ln, Cnh Ct v Bng
Gi,
N bt u ni, v c my na,
Ch in,

120- Thng Ru Ngc s cm u c


ton mi tn.
C Gi c v Rng c,
Ln Nanh Nhn v Vut Ch
123- Thng Yu Tinh v thng in
Mt .
Hy lng sot quanh l nha,
Ri dn hai ngi ny, an ton
sang bn kia,
126- Ni hang ca cc loi d th".
"i Thy i, sao li th ny?

Tt hn l chng ta i khng c
bn ny h tng,
129- Thy bit ng, cn con
chng thch th u!"
Ngi bo: - "Nu con chn chn
hn nh con vn th,
Con khng thy chng nghin
rng sao?
132- V lng my chng cau li!
Ta khng mun thy con s hi,
C chng nghin rng cho tho
thch,
135- Chng ch do bn ngi khn

kh ang b nu".
Chng i qunh sang m tri
dng d,
Mi a th li ra v cn cht,
Hng v tn u bn cho,
139- Con tn ny th thi kn ra lnh.

KHC XXII
Tng a ngc VIII. Ngc th
nm: Bn n hi l v bn c lm
sai chc trch. L qu s tc gin
v b nh la.
Ti thy nhng k s nh tri,
Bt u cuc tin cng hay diu
binh,
3chy.

i khi thy c nhng ngi tho

Ti thy nhng ngi chy thi


thn qu,

Hay Artini, ti thy k binh


diu hnh,
6- Ti thy trn ci nga u
thng.
Theo ting kn trm-pt v ting
chung,
Hoc theo nhp trng hay tn hiu
trn thnh lu,
9-

Theo l tc ca ta hay cc nc.

Nhng cha bao gi ti thy cuc


diu binh,
Theo ting t v k l nh th,

12- Khng mt chic tu vi tn hiu


t mt t hay t
cc v sao.
Chng ti i cng mi con qu,
i nhng bn ng hung d,
nhng...
nh th th i vi
Thnh,
15- tu qun th i vi bm ru!
Mt ti vn dn vo l nha,
xem nhng cnh tng ca
ni x ti ny,

18- C m ngi b nu trong l


nha.
Ging nh nhng con c heo ra
tn hiu,
Cho cc thy th bng cch un
cong lng,
21- bo h cu tu mnh.
Cng nh vy, lm gim nh
hnh pht,
Thnh thong mt ti ni lng
ln mt nha,
24- Ri li bin nhanh nh tia chp!
V ging nh mp h nc,

Ngi ta thng thy ch ch nh


mi ln,
27- Cn chn v thn mnh th du
kn,
Cng nh vy, bn ti phm thot
ln ng khp ni
Nhng khi Qu Ru Ngc li
gn,
30- Chng nho ngay xung l nha
si.
Ti nhn thy... v ti nay tim ti
vn cn p,
Mt ngi vn ng li, nh

thngxy ra th,
33- Mt con ch cn li, trong khi
cc con khc nhy
xung.
Ngay lp tc, Vut Ch, con qu
ng di din,
Lao mc st vo b tc y nha
ca anh ta,
36- V li anh ra ngoi, ti tng nh
nhn thy mt con
ri c.
Ti nh tn tt c l qu,

V ghi li khi chng c la


chn,
39- Ti li nghe chng kho chuyn
vi nhau.
Ny Mt cm vut su vo
lng n,
Ri mc cho tut da ra,
42- Tt c l cht tit y ua nhau la
ht.
"Tha Thy, ti ni: Nu c th,
Thy th hi ai l k xu s kia,
45- ri vo tay cc ch th ca
mnh".

Ngi hng o ca ti lin


tin li gn,
Hi anh ta l ai v c tr li:
48- "Ti sinh ra di triu vua
Navara.
M ti khin ti phc v mt
lnh cha,
B sinh ra ti t mt ngi
gm ghic,
51- hu hoi ht ca ci v c bn
thn mnh.
Ri ti thnh ngi hu ca vua
Tban tt bng,

Nhng y ti bt u c
khot cng qu,
54- By gi phi trnh din ni nng
bng ny".
Qu Ln c hai nanh cha ra
ngoi mm,
Lin chng t cho hn thy,
57- Ch mt rng thi cng rch
rut hn ra.
Con chut gia n mo c
c,
Nhng Qu Ru Ngc dng tay
che hn,

60- V bo: - " yn y, ri ta


xin n".
Ri quay v pha Thy ti, n
ni:
"Hi na i, nu ngi cn mun
bit thm,
63- Nhng iu khc, trc khi l kia
lt da n".
V cha t ca ti lin hi: "Hy cho ta bit,
Trong m ti phm l nha
ny,
66- Ngi c bit k no dng di la

tinh?"
"Ti va ri mt tn, hn tr li,
i nu ti di y vi hn, c
hn khng,
69- Ti chng phi s mng vut hay
lao mc."
Qu Gi c ku ln: - "Chng
tao i qu lu ri",
V dng mc xin tay k phm
ti,
72- X tay ra v ly i mt mng tht.
Qu Rng c li mun mc pha
di,

Vo bp chn k phm ti,


75- Nhng tn u lnh o mt mt
vng e do.
Khi l qu hi im tnh li,
K khn kh ang nhn vt
thng,
78- Khng chm tr, ngi hng o
ca ti lin hi:
"Ai l k m ngi ni sai
lm,
Khi ri hn ln b?"
81- Hn tr li: - "L thy dng

Gmita,
khu Ganlura, trung tm ca mi
tr gian ln,
N nm trong tay mi k th ca
ch,
84- V i x vi chng tt n ni
a no cng hi lng.
Hn thu tin ri cho chng c
t do,
Nh hn ni, trong mi chc
trch,
87- Hn khng phi thng n cp vt
m l tn i bp.

Hn dng cch vi c Ngi


Mikenl Dank,
Lgr v ni v o
Xcinha,
90- Th chng bao gi bit mt!
Eo i, ngi hy trng, con qu kia
nghin rng,
Ti cn c th ni, nhng ti s
qu,
93- N ang chun b co u ti!"
Qu u lnh lin quay v pha
Yu Tinh,
N l mt nh sp chong n,

96- Ri bo: - "Ct khi y, c


iu".
"Nu ngi mun thy hoc nghe g
na,
K b y a ni tip, v rt s
hi,
99- Ti s kim n vi ngi
Ttxcan hay Lmbci".
Nhng bn qu h nha phi xa
xa mt cht,
h khi s b bo th,
102- Cn ti th c ngi li ch ny.

Ch mt mnh ti, ti gi c
by ngi,
Nu ti hut so, theo m hiu
ca chng ti,
105- Mi khi mt trong chng ti ra
ngoi.
Nghe cu , qu Ch in hch
mm ln,
Lc u v ni: - "Hy xem ci
mnh kho,
108- M n ngh n vic ln
xung di kia".
Nhng tn kia vn nhiu mu

mo,
N ni: - "Cc tr ma mnh th
ti c qu nhiu,
111- Nhng cng ch mang li cho bn
b
iu au kh
ln hn".
Cnh Ct khng chu c, lin
p lun:
N ni: - "Nu my m b trn,
114- Tao u cn phi nc i
ui theo.
Ch mt ci v cnh l tao

trn thng nha,


Chng tao ri mp thng v n
b sng my n nu,
117- Th xem my c hn bn tao
khng?"
Hi bn c, hy nghe mt v
la khc,
Khi c l qu ang hng mt v
pha bn kia,
120- Ngi tinh ranh nht thy ngay
iu phi lm.
Anh chng Navara kho chn thi
khc ca n,

Tr vng hai chn xung t v


trong nhy mt,
123- Nhy xung, t gii thot khi
ca chng.
C bn qu u bc tc v b
mc la,
Nht l k gy ra sai lm ,
126- N lao ln v tht: - "Ngi s
b bt".
Nhng v ch: nhng cnh ca
n,
Khng nhanh hn s s hi; k
kia ln xung

129- Cn con qu phi rn ngc ln


bay.
Chng khc g con vt ln xung,
Khi chim ct lao n gn,
132- Ri li tri ln gin d v tht
vng!
Nhng Qu Bng Gi in tit v
v la ny,
Cng si cnh bay theo bn
chng,
135- Mong tm c c tn tu thot!
V khi tn la o bin mt,

N cha mng vut vo tn ng


bn,
138- V m vo hn trong h.
Nhng tn ny l mt qu chim
ng sng s,
N co cu li v c hai,
141- Ri xung gia l nha ang
si.
Sc nng lm c hai mun b
cuc,
C thot ra nhng m v vng,
144- V cnh ca chng bt b y
nha!

Qu Ru Ngc cng tc ti nh
ng bn,
N sai bn con bay sang b bn
kia,
147- Chng hi h, vi so mc ca
chng.
Chng dn v tr, ch ny ch kia,
V cha mc cho hai a b bt
nha,
ang b nu chn trong bao v
cng,
151- Cn chng ti b mc chng
vng chn .

KHC XXIII

Tng a ngc th VIII. Ngc


th su: Bn o c gi mc o
ch nng chu...

Lng l, l loi, khng k thp


tng,
Chng ti i, k trc ngi sau,
3- Nh hai thy dng rong rui trn
ng.
T s lc c gia bn qu,

T tng ti quay v chuyn ng


ngn Isp,
6-

Ni v hai con ch v chut.


Cng chng khc g chuyn m v

txa,
Nu em so snh chuyn ny vi
chuyn kia,
9- Mt cch chnh xc, on u v
on cui.
Ri nh ny khi dy khc,
C th u sinh ra sau,
12- Ni s ban u bng ln gp i.

V ti ngh rng: Bn qu,


Ti chng ti m b chi khm v
diu ct,
15- Chc chng s cm tc chng ti.
S tc gin cng thm tm a
c c,
Chng s ui theo chng ti ro
rit hn,
18- Nh ch sn mun chp th rng.
Cm thy lng tc dng ln v
khip s,
Ti tt li pha sau, nghe ngng,

21- -"Thy i, nu chng ta khng


tm ni n nu.
Cho c Thy v con - ti ni con s,
Bn qu c, ang ui theo
chng ta,
24- Con nghe thy v mng tng
ra
Thy ni: - "Nu ta l tm gng
trng thy,
Cng khng phn chiu c hnh
nh bn ngoi
27- Nhanh hn l ta tip nhn hnh

nh tm hn con.
ngh ca con bt gp ngh
ta,
Ging c c ch v din mo,
30- Cng to nn ch mt .
Nu b bn kia thoai thoi,
chng ta chuyn sang h khc,
33- Chng ta s thot cuc sn ui
ny".
Thy cha ging gii xong k
hoch,
Th l qu ti, vi cnh xe

rng,
36- Khng xa g c th bt c.
Lp tc Thy m cht ly ti,
Nh mt b m cht tnh gic v
ting ng,
39- Thy ngn la bc chy bn mnh.
B ly con ri vng chy,
Lo cho con hn c thn mnh,
42- Ch kp khoc vi mt manh o
cnh.
T nh cao dc cng,

Ngi trt lng theo sn ,


45- Xung cnh mp mt h ngc
khc.
Cha bao gi nc knh chy
nhanh,
Khi vo cc gu,
48- lm quay bnh ci xay.
Li nhanh bng Thy ti trt
trn sn ,
Va m ti trn ngc,
51- Nh m mt a con, ch khng
phi bn ng hnh.

Khi chn Thy va chm y vc


su,
mm trn u hin ra l
qu,
54- Nhng khng cn g ng s na!
V ng ti cao ch giao cho
chng,
Vic cai qun vng ngc th nm,
57- tc i ci quyn ri khi ni
.
Chng ti gp mt ton ngi,
Va l bc chm chp i vng
quanh,

60- Va khc than, mt mi v suy


sp.
H mc o chong, m trm kn
mt,
Ct theo kiu Clunhi,
63- Vn dnh cho cc tu s.
Nhng o chong bn ngoi git
vng chi li,
Nhng bn trong tt c bng ch,
66- Nng n ni, nhng o ch
Phrig ch nh l o c.
i, nhng o khoc nng n cho

mun i mun kip!


Chng ti cng r v bn tri
69- Nh h, nn vn phi nghe ting
khc than bun thm.
Nhng v gnh nng, bn ngi
kit sc ,
L bc i qu chm chp,
72- Nn mi vng i, chng ti li c
bn mi cng hng.
Ti ni vi Thy: - "Xin Thy
th xem,
C k bit hnh trng, hoc tn
tui,

75- ang va i va nhn v pha


Thy".
Mt k nghe ti ni ging
Ttxcan,
T pha sau ht to: "Xin hy
chm bc,
78- Hi hai ngi cng i trong bng
ti.
C th anh s c t ta iu mun
bit"
Thy ti ngoi li v bo: - "Hy
ch n,
81- Ri bc tip theo nhp chn ca

n".
Ti dng li v thy hai ngi,
Dng hi h tin v pha chng
ti,
84- Nhng chm chp v nng n v
li i cht chi.
Khi n gn, h nhn ti
Hi lu, khng tht ln li,
87- Ri quay li ni vi nhau:
"Ci ngi ny cn sng, yt hu
cn ng y,
Nu cht th v c n g,

90- M khng phi mang o ch nng


chu?"
Ri h bo ti: - "Ny anh bn
Ttxcan,
n c k tc x nhng k
o c gi su thm,
93- Nu khng khinh chng ti, xin
cho bit anh l ai?"
Ti tr li: - "Ti sinh ra v ln
ln,
Trong thnh ph ln bn b sng
cn xinh p,
96- V thn th ti vn nh ti tng

c.
Cn cc ngi, cc ngi l ai?
M au kh chy di trn m?
99- Hnh pht g m pht ra nhiu tia
sng?"
Mt ngi tr li: - "Nhng o
khoc dt vng ny,
u bng ch, rt nng,
102- n ni bn cn cng ku ln
ken kt!
Chng ti thuc dng tu hip s,
ngi Blnha,

Ti l Catalan, cn hn
Lring,
105- c thnh ph ca anh bu ra
cng mt ln.
Theo thng l mi ln ch bu
mt,
Nhng gi an ninh v chng
ti lm tt,
108- M nay cn nhn thy quanh
vng Gcing."
Ti ni: - "Hi bn thy tu, ti
li cc ngi..."
Th khng ni c g na, v

thy,
111- Mt ti nhn nm trn mt t
B ng cc cng ra ba pha.
Khi nhn thy ti, hn vn vo
thn mnh,
114- Thy dng Catalan nhn ra iu
.
Hn ni vi ti: - "Ci g b
ng inh m anh thy,
Xa khuyn ngi Pharixy,
117- Hy sinh mt ngi v dn chng.
Lo b trn trung gia

ng i,
Ri anh thy, v n phi cm
thy,
120- Khi mt ngi i qua l phi
cn h.
Cng chu kiu hnh pht
trong h ny, cn b v g,
V nhng ngi khc trong Hi
ng xt x,
123- tng gieo au thng cho
ngi Do Thi".
Ti thy Vicgili c v ngc
nhin,

Trc k b cng thy trn thnh


gi,
126- Hn h bit bao trong a y
vnh vin.
Ri quay li hi vin thy tu:
"Nu khng phin, xin hy cho
hay,
129- Hnh nh pha bn phi c mt
li i?
T chng ti c th ra khi
y,
M khng cn n cc hc thn,
132- n ko chng ti ra khi vc

ny?"
Hn tr li: - "Hn c ngi hy
vng,
C mt b i theo vng quanh
ln,
135- Vt qua thung lng thm su.
Nhng y c mt on b
hng,
Cc ngi c th tro ln t ch
nt,
138- Theo ng dc t di y i
ln".
Sau mt lc ci u suy ngh,

Thy ti ni: - "N li bp chng


ta ri!
141- li c k ang ch bt
ngi phm ti."
Tn thy tu ni tip: - Ti nghe
ni Blnha,
Rng qu s c nhiu tt xu m
trong cc tt ,
144- L ni di, b ca mi tr
la o."
Nghe my li Thy ti lin
ro bc b i,
Nt mt l xc ng v gin d,

Ti cng ri bn ti nhn nng


tru,
148- Theo du chn yu du ca
ngi.

KHC XXIV
Tng a ngc th VIII. Ngc
th by. Bn n trm th Cha
b rn cn, chy thnh tro, ri ly
li hnh ngi. Vanni Phcsi bc l
ti trng ca mnh.
Vo thi khc ny ca nm mi,
Khi nhng tia nng mt tri ca
h Thi dng m ln,
3ngy.

V m ch cn di bng na
Khi sng gi ph kn mt t,

Hnh nh ngi ch trng tinh ca


mnh,
6- Nhng nt im t cng chng
c di lu!
Nng dn ht sch c kh,
Sng thc dy, nhn ra cnh ng,
Va th di lm lay ng chm
ru,
9-

Thy tt c u trng xo
V ch bit p hai tay vo sn!
Quay vo nh, i li v than th,

Nh mt k ti nghip chng bit


lm g,
12- Ri li i ra v hy vng ny
sinh...
Khi thy tri t ang i thay b
mt,
Ch trong chc lt, anh cm ly
chic gy,
15- i la n cu ca mnh ra ng
c.
Cng nh vy, Thy ti lm ti
lo lng,
Khi thy trn vng trn ca ngi

nim xc ng,
18- Nhng ngay tc th, ngi lm ti
du bt ni lo.
V khi chng ti ti chic cu b
gy,
Ngi quay li nhn ti vi v
du hin,
21- M trc ti thy di
chn ni.
Ngi giang rng hai tay v m
ly ti,
Sau khi t mnh suy tnh k,
24- V trc quan st k ni

st l.
Nh mt ngi va hnh ng
va suy ngh,
V c v lun tin liu mi vic,
27- Ngi dn ti i ln nh tng .
Ch cho ti mt tng khc v ni:
"Hy bu chc vo mm ny,
30- Nhng trc hy th xem n
c ni con khng?
y khng phi ng i cho mt
k mc o chong,"
Thy ti th nh, cn ti c ko

ln rt kh khn,
33- treo t mm ny qua mm
khc.
V nu dc b thnh ny,
Khng ngn hn dc b thnh
trc,
36- Cha r Thy ti s th no, cn
ti chc thoi ch.
Nhng v tt c u dn xung,
y su nht ca H thm su,
39- Nn hnh th mi vc u nh
nhau.

Mt bn dc ng cn bn kia
thoai thoi,
Cui cng chng ti cng ti
c im cao nht,
42- Ni mm ca vm cu nh ra.
Hi th ti ch cn thoi thp,
Chng th lm g hn,
45- L vi ngi thp xung!
"By gi con phi gng sc ln,
Thy ti bo: - u phi c ngi
trn nm lng,
48- Hoc nm trn m bng m t

ti vinh quang!
Ai sng m khng bit iu ,
Th ch lu li trn mt t du
tch,
51- Nh ln khi trn khng hay bt
trn mt nc...
Vy hy ng ln; hy thng s
s hi,
Bng tinh thn s chin thng
trong mi
cuc u tranh,
54- Khng nhng b v sc nng ca
thn xc.

V cn phi tro mt bc thang


di hn,
V khng phi ch trnh c l
qu l n u,
57- Con hy nghe ta, t rt ly bi
hc cho mnh".
By gi ti lin ng dy v c
t ra
Nhiu gn sc hn l ti cm
thy,
60- V ni: - "No i thi, con
kho ln ri".
T nh tng chng ti li ln

ng,
ng nhm rp, cht hp kh i,
63- V dc hn con dng i trc.
Ti va i va ni khng t ra
hn yu,
Bng c mt ting ni t di h
vng ln,
66- Nhng kh khn cha din c
thnh li.
Ti khng hiu iu n ni mc
du ti ,
Trn nh vng cu bc qua h,

69- K ang ni li hnh nh ang


chy.
Ti ci xung nhng mt mt
ngi ang sng,
Khng th xuyn qua bng ti
thy y h,
72- Ti lin ni - "Tha Thy, chng
ta hy i n
M bn kia v xung di bc
tng,
V y con nghe m chng hiu
g,
75- Cng nhn xung m chng thy

g".
Thy ti bo: - "Ta s khng cho
con cu tr li no.
Khc hn l hnh ng; v mt
thnh cu chnh trc.
78- Phi c p li bng hnh ng
m khng cn
ni g thm."
Chng ti i xung t nh cu,
Ni y lin vi b th tm,
81- Ri ci h hin ra trc mt:
Ti nhn ra mt ng tht khng

khip,
Ton l rn, mi loi k l,
84- Ch ngh ti, mu ti cn ng
li!
Nc Libia ng khoe khoang
nhng bi ct,
V vic c th sn sinh,
87- Rn rt xanh, loi...
V cng cha bao gi c c
loi nc c,
V hung d n th; c nc
tipia na,

90- Vi nhng sa mc vin b Bin


.
Trong m lc nhc kinh tm ,
Mt bn trn trung khip s
chy t tung,
93- Khng hy vng tm c ni n
nu
hay
php tng hnh.
Tay h b rn tri qut sau lng,
Rn qun cht quanh sn,
96- u v ui rn kho li pha
trc.

Bng c mt ti nhn ng gn
chng ti,
B mt con rn lao n v cn
thng,
99- Ni ni lin c vi vai.
Ch trong khonh khc, ta cha
kp
vit xong ch
O, ch I,
K khn kh bt la chy,
102- Ri sp xung v ch cn li mt
m tro tn.

V khi b hy hoi trn mt


t,
m tro tn li t t tp,
105- V to li thn hnh lc trc.
Cc nh thng thi thng ni,
Chim phng hong cht i ri
sng li,
108- Khi gn ti nm trm tui.
Sut i n khng n c hay rm,
M ch n nha hng v sa
nhn,
111- Cy cam tng v nha trm

hng l nhng th lt .
Nh mt ngi b ng m chng
hiu ti sao,
Hoc do qu s x ng,
114- Hay do bnh bi lit.
Khi ng dy anh ta o mt nhn
quanh,
Cc hoang mang v ni lo
nng,
117- Va tri qua, ri li nhn quanh
th di.
K ti nhn ny cng vy, khi anh
ta ng ln,

i nghim khc bit bao, quyn


uy ca Cha,
120- Khi ging nhng n trng pht
nh th.
Ngi hng o ca ti hi anh
ta l ai,
Anh p: - "Cch y khng lu,
123-Ti ri t Ttxcan xung ci vc
tai c ny.
Ti yu cuc sng sc vt m
khng phi ca ngi,
Ti l mt con la, l Vanni
Phcsi th vt,

126- Pistia l hang ca ti".


"Xin Thy bo n ng i
Ti ni vi ngi hng dn,
Hi xem ti li no y hn
xung y,
129- V ti thy hn con ngi ca
mu v bo lc."
K ti nghe c v khng
ngn ngi,
Hng v pha ti, vi linh hn
v c b mt,
132- L r v thn thng au n.

Hn ni: - "Ti au n hn c
iu anh ngc nhin v ti,
135-Trong s khn cng ca ti m
anh thy,
Ti khng con na khi cuc i
khc cp mt ti.
Ti khng th t chi iu anh
hi,
138- Ti tt xung thp th ny v ti
l mt
thng n trm,
Nhng vt trang hong p nht

trong kho th Thnh.


Ri mt k khc b buc ti
oan,
141- Nhng anh khi vui mng l
thy ti,
Nu nh khng bao gi anh ra
khi chn ti tm ny.
Hy m rng tai ra m nghe thng
bo:
Pstia,trc ht s gim bn phe
en;
144- Ri Phirenxa s i mi dn
chng v lut l.

T thung lng Magra my en


bao ph,
Thn Mc s phng ra tia chp,
147- V trong cn ging d di v
khng khip.
Ngi ta s nh nhau trn cnh
ng Pixen,
Mt tia chp bng x toang m
my,
Khin mi ngi phe Trng u
b thng.
151- Ti bo vi anh iu anh
khi au n."

KHC XXV

Tng a ngc th VIII. Ngc


th by:
Nhng s hn xc ca Vanni
Phcsi. Cac. S bin ha khng
khip ca hai tn k cp.
Khi ni xong, tn k cp
Gi hai tay ln tri to hnh mt
qu v,
3-

Ri tht ln: - "Ny Cha Tri,

hy bt ly, ta cho
ngi y!"
T pht , nhng con rn thnh
bn ti,
V mt con qun quanh c hn,
6- Nh mun ni: "Tao khng cho
my ni thm g na!"
Mt con khc, qun cht hai tay,
Ri qun nt pha trc,
9quy.

Khin hn khng cn c th ca

Pstia, Pstia, sao ngi khng


quyt nh,

T ho thnh tro m bin ngay i,


12- V ngi vt t tin trong
iu c?
Qua tt c cc h giam ca a
ngc ti tm,
Cha tng thy m hn no hn
xc
vi
Cha tri nh th,
15- K c bn ri xung t tng
thnh Tb!
Hn chy trn khng ni thm
mt li,

Mt tp qu u ngi mnh nga


chy ti,
18- Ht ln gin d: - "N u ri,
ci thng v o?"
Ti khng tin rng vng
Maremma,
Li c nhiu rn nh hn mang
trn mnh,
21- Ti tn ch bt u ci mt!
Hn cng trn lng v sau gy,
Mt con rng, cnh ang dang
rng,

24- Sn sng phun la vo bt k ai!


Thy ti bo: - "K ny l Cac,
Sng trong hang ni Aventin,
27- N thng lm hng h mu.
Hn khng i theo ng ca anh
em hn,
Do v trm m hn cum,
30- n gia sc ln gn ni hn .
Nhng vic lm khut tt ca hn
chm dt.
Di mi chu ca ccul, m c
l,

33- nh ra mt trm n nhng hn


khng
chu ni mi!"
Trong khi Thy ti ni, con qu
lnh i,
C ba m hn n pha di
chng ti,
36- M c ti v Thy u khng nhn
thy.
Cho n lc chng ku ln: - "!
Cc ngi l ai vy?"
Cuc tr chuyn gia chng ti
lin b ngt qung,

39- V chng ti ch cn lu n
h.
Ti khng quen h, nhng xy
ra,
Ci iu tnh c vn n,
42- Mt a trong bn bng gi tn
a khc:
- "Sianpha, n u ri?"
V cho Thy hng dn ch ,
45- Ti t mt ngn tay ln trc
ming.
Hi bn c, nu bn chm tin,

iu ti sp ni th cng chng
c g l,
48- V chnh ti chng kin m vn
thy kh tin!
Trong khi ti ang dn mt vo
h,
Th mt con rn su chn lao vo,
51- Mt ngi trong bn v dnh cht
vo anh ta.
Vi hai chn gia n b cht
bng anh ta,
Vi hai chn trc n tri cht
hai tay,

54- Ri m ht m ny sang m khc.


Hai chn sau n bm vo hai i,
Lun ci ui qua hng anh ta,
57- Ri chch ln pha sau hai qu
thn.
Cha bao gi c cy tm gi bm
vo cy khc,
Li cht bng con vt kinh khng
y,
60- Dng thn mnh qun cht thn
khc.
Chng dnh vi nhau nh c hai,

u bng sp nng v ln c mu
sc,
63- C k ny ln k kia, khng cn g
ging trc.
Tt c bin ha nh v sc nng,
Trn t giy hin ra mt mu nu,
66- Cha phi l en nhng mu trng
mt dn.
Hai k ti kia nhn thy v ku
ln:
"i! Anhen, sao my bin i
nhanh th!

69- Xem ny, by gi my khng cn


na,
khng hai m cng
khng mt!
Hai ci u ch cn li mt,
Hai din mo b trn ln xut
hin,
72- Thnh mt b mt mi, ni c hai
trc y u
bin mt!
T t chi ca h hnh thnh hai
cnh tay,
Vi hai chn, bng v thn mnh,

75- Thnh nhng chn tay m ta cha


tng thy.
Ton b dng v ban u b
xo sch,
Hnh nh b lm hng nh l hai,
hoc khng l g c,
78- Ri b i, theo bc chn chm
chm.
Nh mt con thn ln di ngn
roi,
Ca ngy u h nng gt, chuyn
bi cy,
81- Nh mt tia chp vt qua ng.

Cng nh vy, mt con rn la


nh,
Xm v en nh mt ht tiu,
84- Vt nhy ln bng ca hai ti nhn
cn li.
m thng mt k, ng ch c
th,
M mi chng ta khi mi sinh ra
tip nhn thc
n ban u,
87- Ri ri xung, nm dui thng
trc anh ta.

K b thng nhn con rn khng


ni g,
Ri ng thng trn hai chn m
ngp,
90- Nh b gic ng hay cn st tn
cng!
Anh ta nhn con rn, con rn nhn
anh ta,
Anh ta t vt thng, con rn t
l ming,
93- Cng phun ra ln khi mnh,
ri hai ln
khi ng nhau.

Xin nh th Lucan hy gi im
lng,
ng ni g v Xabenl v
Naxii bt hnh,
96- V lng nghe nhng iu ti sp
pht ra.
Cng xin nh th vidi ng
ni
v Ctm v
Artuxa,
Rng trong th ng, ngi ny
bin thnh rn,
ngi

kia thnh sui,


99- Ti chng ghen t vi ng v iu
.
Bi cha bao gi ng thy hai
thc th,
Mt i mt ri chuyn i,
102- n mc chuyn i c bn cht
ca chng.
Chng bin i tng ng theo
th l:
Con rn th x ui lm hai nh
ci cha,
105- Ri k b thng ni khp vi

chn mnh.
Chn v i hp li vi nhau,
Nhanh n mc ch trong khonh
khc,
108- Ch khp ni khng cn du vt.
Ci ui b x lm i mang dn
ci hnh dng,
mt i ch khc; v da ca
n,
111 - Tr nn mm mi, cn k kia
li cng ln.
Ti thy hai cnh tay thu gn vo
trong nch,

V hai chn ca con vt, vn


ngn,
114- Li di ra theo mc hai cnh tay
ngn li.
Ri hai chn sau vn xon vi
nhau,
To ra ci b phn m con ngi
vn giu i,
117- Cn k khn kh li thy t
mc ra hai chn.
Trong khi ln khi vn che ph c
hai,
C mu sc mi, khin cho lng

mc ln,
120- Trn da k ny v tri i k
kia.
K ny ng ln v k kia ng
xung,
Nhng vn khng i hng
nhng ci nhn bng b,
123- Di ci mm ca mi bn ang
bin i.
K ng ko mm v pha thi
dng,
V t ch vt liu cn d,
126- Mc ra hai ci tai, ch hai m

phng.
Phn d tha cn li pha
trc,
To thnh mt ci mi cho b
mt,
129- Nhng ci mi phnh ra ng
mc thch ng.
K ang nm nh mm v pha
trc,
V thu hai tai vo trong u,
132- Nh con c sn thu sng ca n
li.
Li ca n trc kia l mt v

ni nng linh hot,


Nay x ra, trong lc ci li b
x i k kia,
135- Li khp li v ln khi tan.
m hn b hnh ti bin thnh
th vt,
Va chy trn vo khe ca h
ngc va rt ln,
138- Cn k kia theo sau v khc vo
mng n.
N quay ci lng mi toanh ca
hn,
Ni vi mt k khc: "Ta mun

rng Bux,
141- Phi b bn chn nh ta lm
trn li i ny".
Ti thy nh vy ngc th
by,
Vic lt xc, i xc v iu k
l ny,
144- L s t li nu ngi bt ca ti
c phn lng tng.
Nhng d cho mt ti c hi hn
lon,
S can m ca ti c phn gim
st,

147- Ba m hn cng khng th


chy trn hay n giu c.
Ti khng nhn ra Pcxi
Xiancat,
Anh ta l k duy nht, trong s ba
m hn,
Cng xut hin lc u., m
khng b bin i,
151- Con k kia l ngi m lu i
Gavinl s cn than khc.

KHC XXVI
Tng a ngc th VIII. Ngc
th tm:
Nhng m hn b bc trong la.
Ultx k lai chuyn i bin cui
cng.
Hy vui ln hi thnh
Phirenxe,
Tung cnh trn t lin, bin c,
3cung!

Danh ting vang truyn tn m

ngc bn trm cp,


ta gp nm cng
dn ca ngi,
iu khin ta v cng h thn!
6- Cn ngi, chc cng khng ly
lm vinh d ln.
Ngi ta ni, nhng gic m
lc gn sng
thng xc thc,
Ngi s hc c y ch sau
mt thi gian ngn,
9-

iu bt hnh m Prat

v nhiu k khc
mong cho ngi.
Nu vic y xy ra, v cng khng
qu sm,
N xy ra v t phi xy ra,
12- Cng cao tui ta cng thy au
n!
Chng ti li i, theo nhng bc
thang,
M chng ti cht vt i
xung,
15- By gi li i ln, Thy y ti
sau lng.

Chng ti i trn ng hoang


vng,
Gia nhng tng v mm
nhn,
18- Nu khng c tay th chn khng
th di di.
Ti au bun v n gi vn
au bun,
Khi nh li nhng iu thy,
21- Khc vi l thng, ch mun
hm u c li.
n khi ngh lung tung, khng
c o l dn ng,

Nu s phn hay vn may thn


thnh,
24- Ban cho nng khiu m ti
thm mun.
Nh ngi nng phu nm ngh
trn i,
Trong then khc ngn n To
ho
27- Hin hin ra v n nu t hn.
l lc mui n thay rui,
V om m lp le trong thung
lng,
30- Ni ban ngy ngi ta hi nho v

cy rung.
Hng nghn ngn la sng rc
ngc th tm,
Ti thy nh vy,
33- Khi t trn nhn xung y ngc.
V nh ngi c gu rng ra
hn,
Nhn thy xe ca lia lc ln
ng,
36- Khi nhng con nga bay ln tri
xanh.
Nhng khng th ri theo bng
mt,

Khng thy g khc hn l mt


nh la,
39- Bay ln cao nh mt ln my nh.
Cng nh th, mi ngn la di
y ngc,
u cha bn trong mt ti nhn,
42- Nhng khng th thy g trong .
Ti ln nh cu xem cho r,
V nu khng bm cht vo mm
,
45- Th ti ri tm xung vc su.

Thy ti nhn xung qu chm


ch,
Thy ti bo: - "Bn trong ngn
la l nhng m hn,
48- B bao bc v b thiu t".
"Tha Thy - ti p - nghe Thy
ni,
Con vng tin hn iu d on,
51- S th tt nh th, nhng con
mun hi:
K no trong m la c ngn
tch lm hai?
Ngi ta s bo nh ngy xa

54- Ngn la to ra t dn thiu anh


em tcl".
Ngi p: - "Trong Ultx
v im
ang th hnh.
Xa chng cng chung cn thnh
n,
57- Nay cng chung mt cc hnh.
Trong ngn la chng ang than
khc,
V mu con nga m ca
thnh,

60- T xut hin ging ni La m


cao qu.
Chng than khc v mo la
git cht iamia,
Nng vn cn thng nh Akinl,
63- Chng n ti c v trm tng
thn ngy trc".
"Thy i, nu trong la h cn
ni c,
Con khn cu, xin khn cu ln
na,
66- Nghn khn cu trong mt li xin.
Thy ch ngn con i y,

Ch ngn la hai sng tin li,


69- Thy thy y, v ham mun,
con ang nghing mnh v pha
n".
Thy tr li: - "Li thnh cu tht
ng khen,
V vy ta sn lng chp thun,
72- Nhng con phi bit gi mm gi
ming!
C mt mnh ta ni,
Ta hiu iu con mun hi,

75- H l ngi Hy Lp, nn c th


ght ting ni
ca con."
Khi ngn la n gn, v Thy
ti
Cho l chn ng thi khc,
a im,
78- Ti nghe Thy ni theo cung cch
th ny:
- "Hi cc anh l hai trong cng
mt ngn la,
Nu lc sinh thi ti xng ng
vi cc anh,

81- Xng ng hoc nhiu, hoc t.


Khi ti vit nhng li th ca
ngi,
Cc anh ng b i; mt ngi
hy cho ti bit,
84- u, cc anh x thn tm n ci
cht?"
Tia cao nht ca ngn la c s,
Bt u lay ng v ni thm th,
87- Nh ang lung lay trc gi.
Ngn la chao i o li,
Nh mt ci li ang ni,

90- Ri mt ting ni thot ra.


- "Sau khi ta ri Sics.
Ri nu li hn mt nm gn
Gata,
93- Trc khi na cho ci tn .
C s du ngt ca a con trai,
C tnh thng ngi cha gi c,
96- C tnh yu em li hnh phc
cho nng Pnlp.
u khng thng ni nhit tnh
trong ta,

Mun tr thnh ngi thng tho


th gii,
99- Thng tho c nhng yu hn
cng bn lnh ca
con ngi.
Th l ta xng ra mun trng bin
c,
Ch vi mt con tu v mt nhm
ng i,
102- Nhng chin hu khng bao gi
b ri ta.
Ta thy bn b ny bn b
khc,

n tn Ty Ban Nha, Marc v


o Xci,
105- Cng nhiu o khc m bin c
bao quanh.
Cc bn ng hnh v ta u
thnh gi nua, chm chp,
Khi n c eo bin cht
hp,
108- Ni xa kia ccul trng hai ct
bo hiu,
e cnh co mi ngi ch c
vt qua.
V bn phi, ta b li Xibilia,

111- V bn tri, ta vt qua


Xtta".
Ta ni: - "Hi anh em, qua trm
ngn nguy khn,
Chng ta n c phng
Ty,
114- Nay ch cn mt chng ng
ngn.
Theo hng i ca chng ta,
l chng cn li,
ng t b kinh nghim i theo
hng mt tri,
117- n th gii cha tng c ngi

.
Vn dng di thanh cao,
Chng ta sinh ra khng phi
sng mt
cuc i phm tc,
120- M theo ui o c v Tr
tu."
Sau din t ngn , nhng bn
ng hnh ca ti,
u no nc tip tc cuc hnh
trnh,
123- D ai mun, cng khng th no
ngn li!

H quay mi tu v pha rng


ng,
Mi cho nh c cnh trong
chuyn bay in di,
126- V lun gi v m tri.
Ban m ta thy nhng v sao,
Ca a cc khc, cn a cc
ca chng ta,
129- Dn chm thp xung nh khng
cn nh ln mt bin.
nm ln sng, ri nm ln ti,
nh sng ca vng trng,

132- T khi chng ti vt qua bc


quyt nh .
Khi chng ti nhn thy mt ngn
ni mu nu,
Cn cch xa m hnh nh cao vi
vi,
135- Bn thn ti cha tng thy bao
gi!
Chng ti cc hn hoan, nhng
nim vui
vt bin thnh
li than khc,
Mt ngn sng thn bng vt

ln t min t mi,
138- Ging mnh xung mi con tu...
Ba ln con tu xoay trn trong
nc,
n ln th ba th ui tu chng
ngc ln tri,
Ri tt c chm xung nh tun
theo mun ca ai ,
142- Cui cng bin khp li trn tt
c chng ti.

KHC XXVII
Tng a ngc th VIII. Ngc
th tm: Bn c vn gian gio. Guy
Mngtphentrv vai tr ca
Bniphaxi VIII.
Ngn la chy thng v yn tnh,
Khng ni g na v ri xa
chng ti,
3Vi s chp thun ca nh th
nhn hu.
Sau n mt ngn la khc tin
n,

Khin chng ti quay mt v nh


ca n,
6- Theo m thanh khng r pht ra
t u.
Con b o Xixin rng ln trc
ht,
M cng l hp l, l ting
ku than,
9Ca chnh k vi ci gia ca
mnh, to ra n.
N rng nh ting tht ca k b
nhc hnh,
Tht n mc nh chnh n b ni

au xu x,
12- Mc du n c lm bng ng
thau!
y cng vy, v khng c li
ra,
Nhng li su thm, t trong m
la,
15- c th hin bng ngn ng ca
la.
Nhng t khi chng tm c li
i,
Ln dnh ngn la v c ban
s rung ng,

18- Ting ni pht ra ch chng i


qua.
Chng ti nghe c: - "Hi
ngi
m ting ca
ti hng ti."
Ci ngi hi ny ni ting
Lmbc,
21- By gi, hy i i, ta khng phin
na".
- "C l v ti n qu mun,
Nhng hy vui lng nn li tr
chuyn cng ti".

24- - "Ti bng lng, anh thy y, tuy


rng ti ang chy.
Nu ngi mi ri vo th gii
m ti ny,
T vng t la tinh m du,
27- Ti mang n y tt c li
lm.
Xin cho bit Rmanha ang ha
bnh hay chin tranh?
V ti n t cc ni non ni ,
30- Gia ocbin v ngn i t
pht tch sng Tvr,"
Nghing ngi v pha y h,

ti lng nghe chm ch,


Khi v cha t ng vo sn ti,
33- V bo: - "Con ni i, anh ny l
ngi La tinh".
V ti, sn cu tr li,
Khng cht chm tr, ti lin hi:
36- - "Hi m hn ang n nu di
kia.
Rmanha ca ngi, nay cng
nh trc,
Cha bao gi khng c chin
tranh

trong tm can
bn bo cha,
39- Nhng chin tranh thc s th
khng c!
Ravenna vn th t nhiu nm
nay,
Con i bng Plenta p n kh
tt,
42- Vi i cnh ca n, ch che cho
c Xcvina.
Vng t xa kia hng chu
nhiu th thch,
V tng lm mu qun

Php,
45- Vn sng yn bnh di cc vut
xanh.
Con ch ngao gi Vrcki v
con ca n,
cho Mngtanha mt v au,
48- Nh l thng, xu x ,
con mi ca chng.
Cc thnh ph Lamn v
Xantcn,
Thuc quyn cai tr ca con s t
nh nm trong trng,
51- C h sang ng li thay phe

phi.
V thnh ph nm bn sng
Xavi,
Gia ng bng v ni non,
54- Vn sng gia t do v chuyn
ch.
By gi hy ni ngi l ai, ti
cu xin ngi y,
ng qu khe kht vi chng ti
hn nhng k khc,
57- V cho tn tui ngi lu li
lu di trn mt t."
Sau mt lt gm g theo cch ca

n,
Ngn la lc l, bn ny bn kia,
60- Ri ct ting th tho:
"Nu ta tin rng cu tr li ca ta,
Ti mt ngi s c tr v ni
trn th,
63- Th ngn la ny s ngng li v
khng lay ng na.
Nhng nu iu mi ngi ni l
ng,
Chng bao gi c ai, li t vc
thm ny

m cn
sng tr v,
66- Ta s tr li ngi m chng s
b danh!
Ta l qun nhn, ri l thy tu,
Ta tin c th chuc lai li lm
mc,
69- V tt nhin nim tin ca ta c
thc hin.
Nu khng c mt i gio ch cu cho ng ta gp i ho,
Li ko ta tr li nhng ti li
ban u,

72- Th no v ti sao, ta mun ngi


nghe ht.
Khi ta cn th xc bng xng
bng tht,
Do m ta ban cho th cc hnh vi
ca ta,
75- Chng phi ca s t m l ca
mt con co.
Mi mu mo v li i khut tt,
Ta bit tut v nng thnh ngh
thut,
78- Danh ting ta vang n tn cng
tri t.

Khi ta t thy mnh n lc,


Ca cuc i m mi chng ta,
81- Nn thu bum v cun li cc dy
thuyn.
Nhng g ti khin ta thch
th, li nng ln ta.
n nn v hi hn, ta i lm thy
tu,
84- i! iu tt cho ta bit bao!
By gi ng Hong ca nhng
ngi Pharixy mi,
M cuc chin tranh gn
Latran,

87- Khng phi chng ngi Xarasin,


cng chng
chng ngi Do Thi.
V tt c k th ca ng u l
ngi C c gio,
V u c ai chin thng
Acri,
90- Hay lm c t Xnan!
ng chng k g n chc v ti
cao,
v s mnh
thing ling,

i vi ta ng cng chng k g,
93- C si dy ca dng tu vn lm
cho ngi eo n gy i.
Ging nh Hong Ctxtngtin
cho tm Gio
hong Xinvttr,
Trn nh ni Xirtti cha
bnh hi cho mnh,
96- Con ngi y yu cu ta lm thy
thuc.
cha cho ng ta khi cn st
kiu ngo,
ng hi ta li khuyn v ta im

lng,
99- Bi vi ta, li ca ng nh ca
mt anh say.
ng ta ni: - "T trong tim, con
ng s,
Ta x ti trc cho con, bo
cho ta bit,
102- Lm th no bp thnh
Pnttrin?
Ta c th m v ng ca nh
tri,
Nh con bit, ta c n hai cha
kho,

105- M ngi tin nhim ca ta


khng dm gi."
Nhng li l nghim trng y
khin ta ngh rng:
Nu c im lng mi s l iu t
hi nht,
108- V ta ni: - Trnh Cha, nu
Ngi x cho con.
Mi ti li m con mc...
Cha c ha nhiu m nn thc
hin t,
111- Th Ngi s chin thng trn
ngi v ti cao.

V sau, Thnh Phrngstc c


n tm ta,
Khi ta cht, nhng mt trong
nhng hc thn,
114- tha vi Thnh: - Xin ch
mang n i,
ch gy cho
n iu hi na,
N phi nhp bn vi cc n l
ca thn,
V dng nhng li khuyn
phn bi,
117- T lc , thn tm tc n

ri!
V khng hi hn th khng c
x ti,
Dc vng v hi hn khng th
cng i,
120- Mu thun mi mi khng th
dung ho.
i, khin bn thn ta, ta tnh
ng,
Khi v thn tm ly ta vo
bo:
123- C th ngi khng ngh ta l
nh lgc hc.

Ri dong ta n trc qu Mint,


Qu ny qun ui tm vng
quanh tm lng rn chc,
126- Gin d cn ui m ni:
Nhng tn ny phi la tha i,
V ngi thy y, ta ang u
b hnh ti,
129- n vn nh th ny, ta va i
va on hn."
Khi kt thc cu chuyn ,
Ngn la ri xa dn vi v cc
k au n,

132- Va i va lay ng nh la
nhn.
Thy hng o v ti li i tip,
n mm ca nh cu khc,
Bc qua ci h, ni ang phi tr
n,
136- Nhng tn phm ti gieo rc s
bt ho.

KHC XXVIII
Tng angc th VIII. Ngc
th chn:Bn chia r v ly gin tn
gio. Cuc gp g Mamtto v
Bctram dan Bocni.
Khng ai c th, d ch bng vn
xui,
K li y bao mu me v au
thng,
3-

M ti thy...
Tht th mi ngn ng u bt

lc,

V li ni v t tng chng ta,


6 thu hiu mi iu, qu l
khng !
Ngay nu hp tt c mi ngi,
Xa tng sng trn mnh t
Puglia bo t,
9-

tng n au v mu.

V dn thnh Tria v v cuc


chin lu di,
tch thnh ng, nhnchin li
phm,
12- Nh s gia Livi t khi lm ln,
chp.

Nhng k cn cm thy au n
v nhng vt thng,
Khi chin u chng li Rubct,
Gutxcan,
15- Nhng k m ngi ta cn nht
c xng tn
Trn chin trng Xpran,
mi ngi dn Puglia,
u thnh phn bi v
Tagliactx,
18- Ni lo Alc chin thng
m khng cn v kh.
D ngi ny c cha ra nhng

chn tay qu ct,


V k kia, mt tm thn ti t,
21- Cng chng l g, so vi nhng
iu
Kinh khng ngc th chn.
Mt ci thng tut ai hay lng
vn,
Cng khng hng hoc nh mt
m hn ti thy,
24- B x t cm cho n tn ni bi
tit.
Rut lng thng treo gia hai
chn,

Li c phi v ci ti kinh tm,


27- Ch bin thnh phn mi th
nut vo!
Thy ti nhn qu chm ch,
Anh ta nhn li, ri ly tay phanh
ngc:
30- - "Hy nhn y, ti t x ti y
ny!
Kia Mamtt b lm qu ct
nh th no?
trc ti l Ali, va i va
khc,

33- Mt b ch t cm n tn nh
u,
Tt c bn m ngi thy y,
Lc sng, ton gy b bi v chia
r tn gio,
36- Nay b x ra v ti li .
Con qu i pha sau cai qun
chng ti,
Dn mi ngi vo hng ng,
39- Bng thanh gm c c ca n.
Khi chng ti i ht mt vng su
thm,

Khi cc vt thng khp li,


42- Chng ti li mt ln na n
trc mt n.
Nhng ngi l ai m dng li
trn cu?
Chc ch mong chm vic
nhn nhc hnh,
45- b phn quyt sau khi th ti?"
Thy ti p; - "Ci cht cha
tm c anh ta,
Cng khng ti li no y anh ta
n ni y da,
48- Vi anh ch mun c thm nhiu

kinh nghim.
Cn ti, cht, nhng phi dn
anh ta,
Thm a ngc thm su, tng
ny xung tng khc,
51- iu l thc cng nh ta ang
ni vi ngi".
Nghe ni th, hn mt trm m
hn,
Dng li trong h v nhn ti,
54- Kinh ngc n qun c nhc hnh!
"Vy th ngi chc s sm thy
mt tri,

Hy ni vi thy dng nxin


phi t trang b,
57- Nu khng mun theo ta xung
y qu sm.
Phi tch tr nhiu lng thc,
bng tuyt khng mang li li
th cho ngi Nar,
60- Cn nu lm khc th kh ginh
chin thng"
Mamt ni vi ti iu ,
nhc chn ln, toan b i,
63- Li t chn xung, nhng ri

cng ri xa.
Mt k khc hng b m thng,
Mi b xo n tn lng my,
66- V ch cn mt tai duy nht.
N ng li nhn ti kinh ngc,
Ming h hc trc bn i cnh
anh ta,
69- Mt ci hng lm nhng mu!
Anh ta ni: - "Hi ngi khng
b kt mt ti no,
M ti thy, trn kia, vng
t la tinh

72- Nu ti khng lm, ch v qu


ging nhau!
Hy nh li Pie a Mixina,
Nu ngi c dp thm li cnh
ng m ,
75- Tri rng t Vcxenli n
Mccab,
Xin hy bo cho hai con ngi
u vit Phan,
Cc ngi Guy v Angilenb,
78- Rng y s tin tri khng phi
l v ch!

H s b nm ra khi con tu,


S b cht ui gn Cttlica,
81- V s phn bi ca mt bo cha
c c.
Gia o Sipri v o Mailica,
Thn Nttun cha tng thy ti
c no ln hn,
84- Do bn k cp hay ngi cgt
gy ra.
Tn phn bi y ch cn nhn
bng mt mt,
Chim gi c thnh ph m c k
y,

87- Mong rng s khng bao gi phi


thy li.
N s khin h n thng
thuyt,
Ri chng chc tng hay cu
nguyn,
90- M cng chng ch che h trc
lung gi c Phcara."
Ti p: - "Xin hy ni r v ch
cho ti,
Ci k c ci nhn cay ng.
93- Nu anh mun ti mang tin tc
ca anh v trn ",

By gi anh ta lin t tay ln


hm,
Mt ngi bn ng ri vch
mm n ra,
96- Va ku ln: "N y, nhng
khng ni c na.
B y bit x, v lm tiu tan
hoi nghi,
Ca Xda, khi khng nh rng:
99- Khng bao gi thnh cng nu
hon li
mt
vic sn sng".

i, ti trng hn sao m kinh


tm,
Vi ci li t la trong hng,
102- Ci thng Curin ny ngy xa
rt ham ni!
Mt tn khc c hai tay b ct,
Gi cao hai tay ct ln khng
trung en ti,
105- n ni lm mt my vy mu!
N go ln: - "Xin nh n c
Mtxca,
Than i, n ni cu ny: Vic

g xong l xong,
108- l mm gy au kh cho dn
Ttxcan".
Ti ni thm: - "V l ci cht
cho ni ging ngi",
N, au kh cng thm au kh,
111- B i nh mt g va bun va
in.
Cn ti, ng li nhn c l,
C iu g lm ti lo s,
114- Nhng ch cm thy m khng
chng c.

Nu nh ti khng trn tnh c


lng tm
Ngi bn tt khin con ngi
c t do,
117- Vi o gip ca lng trong sng.
Ti thy, thc th v ti tin vn
cn thy,
Mt ci thn khng u cng ang
i,
120- Nh nhng k khc, trong on
ngi bun thm.
Anh ta cm ci u ca mnh
b cht la, nh m tc,

Ngoc tay nh mt ci n
lng,
123- Anh nhn chng ti v ni: "Than i!
T mnh n mnh, to thnh ngn
uc,
l hai trong mt v mt trong
hai,
126- Ti sao vic li c th, ch
ngi ra lnh bit iu ".
Khi n ng chn cu,
Anh ta gi tay ln khng trung
cng vi ci u lu,

129- li ni ca anh gn chng ti


hn.
"Hy xem s trng pht khng
khip i vi ti,
Anh cn sng m n thm ngi
cht,
132- Th xem cn trng pht no
nng hn?
v ta, ngi mang h tin tc,
Ngi cn bit rng: ta l
Bctram an Bocni,
135- dng li khuyn ti t ln v
vua tr tui.

Ta lm cho cha con h th


nhau,
ckitghen vi nhng li xc
xim him c,
138- Cng khng lm hn c khin
pxalng chng li avt.
V chia r hai ngi qu gn
gi,
Ta phi mang, than i, khi c ta
tch ri,
M l ra n phi trong thn xc
ny,
142- i vi ta, l lut pht ngang

ti".

KHC XXIX
Tng a ngc th VIII. Ngc
th mi: Bn lm gi kim - Bn
di tr.
m m hn ng c
vi nhng vt thng khc nhau
thu ht mt ti mnh m,
3-

V lm cho ti mun bt khc!

Nhng Vicgili bo ti: - "Con


nhn g vy?
Ti sao mt con vn dn cht

vo,
6Nhng m hn bun b v qu
ct di kia?
Con khng lm th vi cc h
khc,
Ta ngh, hay con mun m
chng?
9Thung lng ny chu vi n hai
mi nghn dm.
Nhng mt trng di chn
chng ta,
T nay ch cn t thi gian,
12- Cn nhiu ci cn xem m con

cha thy".
Ti lin tr li: - "Nu Thy
quan tm,
n l do khin con ch ,
15- C th Thy cho php con nn
li".
Tuy vy Thy vn i v ti,
Trong khi tr li vn bc theo
ngi,
18- Ti ni thm: - "V trong h ny,
Ni con ang hng mt chm
ch,

Con tin c mt m hn thuc


dng h con,
21- ang than th li lm v n ti
vi gi nghit ng".
Khi , Thy ti ni: - "T nay,
ng bt rt lng tm v n
na,
24- Hy quan tm n ci khc v
n li y.
Ta thy n chn cu nh,
Ly ngn tay ch tr con, v hn
hc,
27- Ta nghe h gi n l Giri en

Benl.
Nhng lc con ang mi bn
Vi k xa kia l ch nhn lu
i Antaphoct,
30- Nn con khng nhn thy v n
i ri".
- "Tha Thy, ti ni, Ci cht
d dn ca anh y,
Cho n nay vn cha c tr
th,
33- Bi mt ngi no cng chu
chung iu nhc nh.
iu khin anh khinh b con,

con on th,
Ri khng ni g m b i,
36- iu cng khin lng con thm
bt rt".
Chng ti tr chuyn cho ti ch
u tin,
Trn mm cu , t c th
thy,
39- H kia, nu sng hn mt
cht.
Khi chng ti trn ngc giam
cui cng,
Ca H thm su v nhng k b

giam cm,
42- Hin ra tt c trc mt chng
ti.
Nhng ting ku k qui xuyn
sut thn ti,
Nh nhng ngn lao ca lng
thng xt,
45- Khin ti phi ly tay bt kn hai
tai.
Ni au m ngi ta ang chng
kin,
Bng c ni au t thng by n
thng chn,

48- Ca cc bnh vin Kiana,


Maremma, Xcinha.
Dn tt c vo cng mt h,
Ngi ta s thy, y, c mi
bc ln,
51- Nh mi bc ra t cc chn tay
thi ra.
Chng ti i xung b cui cng,
Ca ng di v vn lun
theo m tri,
54- ti nhn thy r hn.
i xung di su, ni b
qun ngc,

Ca ng Ton nng, nn Cng l


khng th sai lm,
57- Trng pht nhng k di tr m
b ghi vo s.
Ti ngh: khng c ni bun no
ln hn,
Khi nhn thy ton b dn chng
gina bnh,
60- Bu khng gian cha y chng
kh!
Tt c loi vt, cho n con giun
b nh nht,
u cht; v v sau dn chng c

i,
63- M cc nh th oan chc.
phi ti sinh li t loi kin,
Nh thy y trong thung lng
ti tn ny,
66- Mt l m hn o no cht thnh
ng.
K th p sp bng xung, k th
nm,
Vai ta vo nhau; c nhng k
khc,
69- B bn chn trn li i kinh tm.

Tng bc mt chng ti i
khng ni nng g,
Va i va nhn nhng sinh linh
qu qut,
72- Khng cn mang ni thn mnh!
Ti thy hai ngi ngi ta vo
nhau,
Nh hai vin ngi c xp trong
l nung,
75- T u n chn, gh ng thnh
vy!
Ti cha bao gi thy bn chi
c a nhanh nh th,

Bi ngi hu, khi ch anh ta


ang i,
78- Hoc bi mt ngi khng mun
thc khuya.
Bng hai k ang dng mng tay,
Co cu thn mnh, mt cch in
di.
81- Bi cn nga khng c cch g
i ph.
H dng mng tay git lp vy
ra,
Ging nh dng dao nh vy c
chp,

84- Hay mt ging c no khc c vy


ln hn.
Thy hng dn ni vi mt
ngi trong bn h,
- "Hi anh ang dng mng tay
co tut da,
87- Nhng mng tay nh nhng gng
km.
Hy cho chng ti bit c ai l
ngi La tinh,
Trong m ngi kia v chc cho
nhng mng tay anh,
90- S lun lun hon thnh nhim

v!"
"C hai chng ti u l ngi La
tinh,
b tn
ph th ny,
Nh cc ng thy y, mt ngi
va tr li va khc,
93- Nhng ng, ng l ai m li hi
chng ti?"
Ngi hng dn ca ti lin
p: - "Ta l ngi,
Phi cng ci anh ang sng ny
men vch

ny n vch khc,
96- Ti c giao vic dn anh ta i
xem a ngc".
Nghe ni vy h khng da vo
nhau na,
C hai run ry quay v pha ti,
99- C mt s khc, tnh c nghe
c.
ng Thy tt bng tin li gn
ti,
V bo: - "Hy ni vi h iu
con mun ni,"
102- ng nh ngi mun, ti lin

bt u:
"Mong rng nhng k nim
ca cc anh
cha bin mt,
Trong th gii u tin ca nhng
linh hn nhn loi,
105- Nhng s cn sng qua nhiu
nm thng.
Hy cho ti bit: Cc anh l ai,
v n t thnh ph no?
Mong rng nhng hnh pht khng
khip v kinh tm,
108- S khng ngn cc anh by t

vi ti".
- "Ti l ngi Artx, cn
Anbr Xina,
Mt trong hai ngi tr li:
- Ngi ta nm ti vo la,
111- Nhng anh thy, ti y, li v
chuyn khc.
Ti ni vi hn ta - thc vy nhng ch l ni chi,
Rng ti bit t nng mnh ln
khng trung v bay c,
114- Cn hn l ngi t m, li km
lng tri.

Hn mun c ti dy cho ti
ngh ,
Nhng ti khng lm cho hn
thnh mt al khc,
117- Th l hn lm cho ti b git
bi mt
ngi yu ti nh con.
Nhng ngc th mi trong s
mih ngc ny,
V thut gi kim m ti thi th
trn trn th,
120- Mint khng h lm ln, kt
n ti."

- "C bao gi - ti ni vi nh
th,
C mt dn chng ph phim nh
ngi Xina?
123- Cn hn c dn Php sng cnh
".
Lc y ci anh hi kia, cng nghe
thy,
Lin p li ti: - "Ngoi tr
Xttrcca!
126- Lun bit iu chnh chi tiu.
V Nccl n vn bnh bao,

Ngi u tin pht hin ra


inh hng,
129- Ti khu vn, ni ny mm ht
ging .
Cng tr c b on Ccxia
txian,
bn c vn nho v cnh rng
rng ln ca h,
132- V bbagliat cng th hin
lng tri ca mnh.
Nhng ngi bit ai gip
ngi,
Chng li ngi Xina, xin hy

hng mt v pha ti,


135- cho b mt ti tr li ngi
r rng.
Anh s thy ti l hn ca
Capcki,
K lm gi cc kim loi bng
thut gi kim,
Anh cn bit, nu ti nhn ra anh,
Ti l ngi c bn cht bm
sinh tt p."

KHC XXX
Tng a ngc th VIII. Ngc
th mi: Nhng k gian di, gi
mo - Gianni, Xkcki,Miara, Adam,
th c c tin gi.
Vo thi gian m Junn ni cn
cung n,
Chng lidng mu Tban v
chuyn nng Xmle,
3khc.

Nh n ra, ht ln ny n ln
Hong Atamant thnh ngi

mt tr,
Thy v v hai con trai,
6-

M Hong hu ang b trn tay.


Lin tht ln: - "Mau chng li

ra,
ta tm con s t ci vi hai
s t con"
9nhn,

Ri gi nhng mng vut bt

V c mt trong hai hong t,


tn l Lcc,
X tan xc ri nm vo hc ,

12- Hong hu lin nhy xung bin


vi a con cn li.
Khi thn S mnh lm sp ,
Lng kiu cng dm lm tt c
ca dn Tria,
15- Th c Vng quc cng Quc
vng u sp .
Nng cuba b cm t, bun b,
khn kh,
Khi thy con gi l Polissenna b
git,
18- V xc con trai Plir dt v
trn b bin.

V ngi n b au kh cc
,
Trong cn in sa nh mt
con ch,
21- S kh au lm thn tr nng
hong lon.
Nhng khng phi nhng cn
cung in
Tb hay Tria,
Li c th c c n mc,
24- Hnh h cc loi vt v thn xc
con ngi n th.
Ti thy hai m hn trn

trung xanh xm,


Va chy va cn nhau nh
nhng con ln,
27- Mi c sng khi chung.
Mt nhy ln Capcki v cm
rng nhn,
Vo c anh ta, mnh n ni khi
rt ra,
30- Lm bng anh ta xt xung mt
t.
Cn Artanh th ng , run ry,
Ni vi ti: - "Con ma x anh
va thy l Gianni Xkcki,

33- Trong cn in n i x vi
ngi khc nh vy y!"
- "Mong sao - ti ni - n ng
cm rng,
Vo lng anh, v xin vui lng cho
ti bit,
36- N l ai, trc khi n bin mt."
By gi anh tr li: - " l mt
m hn i xa,
Nng Miara i bi; tri vi i
tnh chnh ng,
39- Li mun lm nhn tnh ca chnh
cha mnh.

c th phm ti vi cha,
N ci trang thnh hnh hi
mt c gi khc,
42- Nh ci k ang chy ng kia.
dm ci trang thnh Bux
nati,
chim c con nga ci p
nht n,
45- V lm di chc truyn li mt
cch hp php".
Khi hai k in di m ti quan
st k,

ri i ch khc,
48- Ti quay sang nhn nhng ngi
khn kh khc.
V ti thy mt k c hnh dng
con ra bin,
V hai chn b cht ct n tn
bn,
51- Ni c th ngi ta phn thnh
hai chi.
Bnh ph thng nng do cht dch
chuyn bin khng tt,
lm bin dng c t chi,
54- Mt v bng cng chng cn

tng xng.
i mi lun m rng,
Mt b ko ngc pha mi, mt
v pha cm.
57- V kh ho v kit nc.
- "Hi ci ngi khng b hnh
pht no,
Trong ci th gii kh au ny,
ti khng hiu ti sao,
60- Anh ta ni - hy nhn ti v ch .
n tnh cnh khn kh ca th
c Aam,

Khi cn sng, c tha thi nhng


g ti mun,
63- M y, than i, ti phi cu xin
tng git nc.
Nhng dng sui nh t cc i
xanh ti,
Ca vng Caxentin chy xung
sng cn,
66- Lm cho b sui va m va mt.
Nhng hnh nh lun trc
mt ti,
Khng phi khng c tc dng
m cng lm

ti kh kht hn,
69- iu au kh khin mt ti
hc hc.
Cng l khc nghit ang hnh h
ti,
Vch ra ng c ti phm ti,
72- Khin ti cng than th nhiu hn!
Ti sng Rmana v lm
gi,
Hp kim c ng du thnh
Battxta,
75- V ti gi li thn xc b thiu
trn .

Nhng nu y ti thy c
linh hn th thm.
Ca Guy, ca Altxanr hay
anh em nh chng,
78- Ti s khng i vic thy cnh
,
d ci nc Brana.
Mt tn trong bn chng y
ri,
Nu cc m hn lng vng quanh
y ni ng,
81- Nhng cn ch g cho ti, v chn

tay ti b co rm.
Ch cn ti cn ca quy c t
cht,
c th, d mt trm nm ch
tin ln mt tc,
84- Th ti cng ln ng ln theo
chng n.
Ti s truy lng chng trong m
ti tin ny,
Cho d h ngc ny chu vi ti
mi mt nghn dm!
87- V chiu rng cng khng km
na dm.

Ch ti chng m ti phi trong


m khn kh ny,
Chng xui ti c nhng ng
phlring,
90- C ti ba cara x kim loi!"
Ti li hi: - "Cc k thm hi
kia l ai,
Chng ang bc khi nh mt
bn tay t gia ma ng,
93- Nm st nhau, bn phi ca
anh".
- "Ti thy chng y, t khi
b ri xung

Hm ny, h khng h ng
y,
96- V ti ngh chng vnh vin s
khng cn ng y.
y l mt gian xo buc ti
Gixpp,
y l Dinng di tr, ngi Hy
lp Tria,
99- Do cn st c tnh v thi ra nn
ang bc khi."
By gi mt trong hai a, chc
l bt bnh,
V b bu riu thm hi nh th,

102- Dng nm m nn vo ci bng

cng phng ca tn ph thng.


Ci bng ku vang nh mt ci
trng,
V th c Aam lin nn li vo
gia mt n,
105- Vi cnh tay cng chng km
phn rn chc.
V ni - "Tuy chn ta qu nng
n,
Khin ta khng c ng c

nhng cnh tay ta,


108- Cn kh quen vi ngh nghip
c."
K kia p: - "My y , khi ln
dn thiu,
Tay my ch nhanh nhy n th
u!
111- Nhng khi c tin gi th qu l
nhanh hn th!"
Anh ph thng ni: - "iu th
my ni ng,
Nhng my u phi l ngi
lm chng trung thc,

114- Khi thnh Tria, ngi ta hi


my v s thc".
- "Nu tao ni sai th my
lm tin gi,
Dinng p li, tao y ch v
mt ti,
117- Cn ti ca my th nng hn bt
c con qu no khc".
- "Hy nh li con nga, phn
bi,
m hn c ci bng phng to,
p li,
120- Mc k my, nu mi ngi u

bit iu ".
- "Mc k my, nu cn kht s
lm li my nt n,
Tn Hy Lp ni tip: - V nu th
nc hi thi,
123- Lm cho bng my thnh ci
tng chn, che mt my".
Tn c tin gi lin p: - "Nh
l thng,
Bnh ca my s x rch ming
my,
126- Cn tao nu kht, cht dch s
gip tao chu c.

Cn my th mc c st rt ln
chng au u,
V vic lim tm gng
Ncstx,
129- Th vi my chng tn nhiu li
mi mc!"
Ti ng im, lng nghe tt c,
Khi Thy ti bo: - "Hy coi
chng,
132- Ch cn t thi gi v ta sp ni
cu vi con ri !"
Khi nghe Thy ni ging gin d,
Ti quay li pha Thy, xu h,

135- n nay vn cn thy xao xuyn


trong lng.
Nh mt ngi nm m thy iu
khng may,
M khi ang m li c mnh
c m,
138- Mun ci iu ang c nh th
l cha c.
Ti nh th, khng th ni g
hn,
Mun xin li v thc t ti xin
li,
141- xin li m vn tng nh

cha lm iu .
- "t hi tic li c th ra li
lm ln,
Thy ni vi ti nh vy. Thi
ng kh kh na,
144Mong con chng ci b c u phin!
Hy nh rng: ta lun bn con,
Nu con xy ra chuyn tnh c,
a ti ni mi ngi ang ci
ln,
148Th
thch nghe h cng l mt mun thp

hn?"

KHC XXXI
Tng a ngc th IX. Nhng
k khng l quanh h ngc. Khng
l Antt Vicgili v ant
xung y ngc su.
Cng ci li , lc u cn
ti,
Lm m ny ri m kia,
3-

Sau li p thuc cho ti.

Ging nh ngi ta ni, mi gio


ca Akinl,

V cha chng, l nguyn nhn,


6- Ca iu bt hnh lc u, nhng
v sau
l ca iu may mn,
Chng ti quay lng li thung
lng bun thm,
Men theo ng bao quanh,
9-

Vt qua, khng ni mt li.


l m hn l ngy,
Nn tm nhn ca ti khng c

xa,

12- Bng ti nghe mt ting t v


mnh m.
To n mc t c ting sm
rn,
Ti vi hng mt nhn v pha
15- m thanh vng ti.
Sau cuc tht trn au n,
Khi vua CclManh b mt i
qun thn thnh,
18- oclan cng khng rc t v
gh gm n th.
Ti va quay u v pha y,

V tng nh trng thy rt nhiu


thp cao.
21- Ti vi hi: - "Tha Thy, y l
u?"
Thy p: - "V khi con nhn,
T qu xa, xuyn qua bng ti,
24- Nn dn n sai lm trong phn
on.
Khi n tn ni, con s thy,
Gic quan ta nhm ln bit bao
do khong cch,
27- Nhng hy c ro bc ln mt
cht".

Ri mt cch thn i, ngi cm


ly tay ti,
V ni: - " lc chng ta n
gn,
30- Cho con thy s vic bt k l,
Con nn bit, y khng phi
nhng ngn thp
m l nhng ngi khng l,
H ng trong h, vng quanh
b,
33- Tt c u b che t rn xung
di.

Ri khi sng m bt u tan,


Khi mt dn dn nhn c r
hn,
36- Nhng g trc b hi nc
trong khng kh che khut.
Ging nh vy, ti nhn xuyn
qua mn ti dy c,
Khi tin li gn b hn,
39- S lm ln bin dn v ni s hi
tng ln.
V ging nh trn tng thnh

bao quanh,
Lu i Mngtrgin c nhiu
thp t im,
42- Cng nh vy cc nh cao vng
quanh h.
ng sng sng, thay cho thp,
l n na thn,
L nhng ngi khng l khng
khip,
45- M Giv trn tri, vn hm do,
mi khi gy sm st.
V ti nhn c mt mt k
trong bn h,

i vai, b ngc v mt phn


bng,
48- V hai cnh tay bung thng
xung dc sn.
To ho tt nhin hnh ng
ng,
Khi thi, khng to ra nhng sinh
vt ,
51- tc i ca thn Mct nhng
chin binh nh vy.
Nhng nu to ho khng h hi
tic,
sinh ra voi v c ng th mt

ngi gii quan st,


54- S nh gi vic nay l ng v
thn trng.
Bi v nu nng lc ca l tr,
Kt hp vi c tm v bo lc,
57- Th con ngi khng th no i
ph ni.
Khun mt ca ngi khng l
di v s,
Nh qu thng bng ng en
nh th Xan Pitr Rma,
60- Nhng b phn khc u c t l

tng ng.
Thnh h che khut mt tht lng,
Nhng vn thy c phn trn,
63- M n ba ngi Phrixng
cng khng th khoe khoang.
L vi ti c b tc ca ng
ta,
ng vy, ti thy c ti ba mi
gang tay ln,
66- T b ming h ln ti im cai
khuy o chong.

"Raphl mai amche zabi almi"


Bng go ln ci mm gm
ghic,
69- Ci mm ny tht khng hp vi
bi thnh ca du dng.
Ngi hng o ca ti lin
bo:
- "B linh hn ngc nghch,
Hy gi ly v dng ci t v ca
ngi lm nh bt,
72- Cn gin d hay dc vng ang
li cun ngi.
Hy tm c, ngi s thy si

dy,
Tri buc ngi, hi linh hn l
ln,
75- N kia ka, ngang trc tm ngc
s ca ngi":
Ri ngi bo ti: - "N t buc
ti mnh,
N l Menbrtt, c tng
in khng,
78- Khng mun loi ngi trn tri
t
dng chung mt ngn ng.

Hy n y, ng ni na, v
ch,
Bi mi ngn ng i vi n,
cng nh
81- Ngn ng ca n i vi mi
ngi, chng ai hiu ni!"
Chng ti i tip con ng ca
mnh,
Theo m tri; cch mt khong
tn n bn,
84- Li hin ra mt khng l khc,
s hn, d tn hn.
Ngi th c no tri ni hn

ta,
Ti khng bit, nhng tay tri hn
b tri ra ng trc,
87- Cn tay phi th ra ng sau.
Bi mt dy xing qun cht,
T c n chn, qun n nm
vng,
90- Ci phn thn th nhn thy c.
Nh thng thi ni: - "Tn kiu
cng ny mun th,
Dng sc mnh ca mnh chng
li Givti cao,

93- V phn thng dnh cho n l


nh vy y!
Tn n l Phiant, n chng
minh kh nng ca mnh,
Khi cc khng l lm cho cc
thn linh s hi,
96- N s khng cn c ng c
cnh tay vung ln."
Ti ni: - "Con rt mun, nu c
th,
Nhn tn mt hiu r,
99- Khng l qu kh Bricc".
Thy tr li: - "Con s c thy

Ant,
cch y khng xa, n ni
c v khng b xch,
102- Chnh anh ta s a chng ta
xung tn y a ngc.
Cn k m con mun thy li xa
hn,
Hn b tri v cng nh anh ny,
105- Nu mt hn cng khng hung d
hn".
Cha bao gi ngi ta thy mt
trn ng t,
Li lay chuyn mt ngn thp

mnh n th,
108- Nh khi Phiant vn vo sng
lng.
Cng cha bao gi ti s cht
n th,
M git cht ti, ring ni s
cng ,
111- Nu ti khng trng thy nhng
vng xch tri n.
Chng ti li theo ng ca
chng ti,
n ch Ant ang ng, l ra
ngoi h,

114- Ti mi hai si, khng k u.


- "Hi ngi, trong thung lng
may mn,
Ni Siping tha hng vinh
quang ca ngi,
117- Khi Aniban cng bn b quay
lng tho chy.
Ngi thu c chin li
phmmt nghn s t,
Nu ngi tham gia trn nh cao
c,
120- Ca cc anh em ngi, ngi ta
tin rng:

Ngi s chin thng nhng


ngi con ca tri t,
Hy mang chng ti xung y
h
v ch xem thng vic ,
123- Xung ni m Cxit b ng
bng.
ng a chng ti ti Tixi,
cng khng ti Tiph,
Con ngi ny c th cho ci m
y ngi ta mun,
126- Hy ci xung v ng c vn

mm na.
Con ngi ny c th cho ngi
vinh quang trn trn th,
V anh ta cn sng v mt cuc
sng
di lu cn ch i anh ta,
129- Nu ng Ti caokhng gi anh
ta v trc hn".
Thy ti ni vy v ngi khng
l lp tc,
Cha hai tay ra nhc Thy ln,
132- Hai bn tay m xa kia ccul

tng nm sc bp cht.
Khi cm thy mnh c nng
ln,
Thy lin bo ti: - "Li gn y,
ta nm ly con",
135- Ri Thy v ti ch lm thnh
mt.
Ging nh thp Carixena,
Nu ta t di tin ln, v pha
thp nghing,
138- ng lc c mt m my bay
qua.

Th ti thy Ant cng nh vy,


Khi ti ang ch xem anh ta ci
xung,
141- V lc y, tht tnh ti ch mun
chun i!
Nhng rt nh nhng anh t
chng ti xung,
Ci vc su thm thm, ni ang
dy v Luyxiphe v Giua.
Anh khng ci nghing lu,
145- M lin ng thng dy nh ct
bum ca mt con tu.

KHC XXXII

Tng a ngc th IX. Vng th


nht (Caina): Nhng b tc
Mangna. Vng th hai (Antnra):
Bcca Abbtti, Ganln.

Nu ti c nhng vn th kh khc v
d di,
Ph hp vi h su thm ny,
3M trn chng chtbao a
ngc khc.

Th ti s trnh by ct li t
tng ti,
y hn, nhng ti li khng
c,
6- Mc du vy, ti vn khng ngn
ngi m sn sng by t.
y khng phi l mt vic thiu
suy ngh,
i miu t ci y ny ca th
gii,
9- Cng khng phi l vic ca loi
ngn ng
ch mi

bit gi "b m".


Hi nhng Nng Th tng gip
Anphin xy thnh Tb,
Hy n y h tr th ti,
12- ngn t khng qu xa s thc.
Hi l xu xa ti t nht,
ang ni, tht kh khn khi
phi m t,
L5- n kip d, cu vn cn hn!
Chng ti ang di thp, trong
h ti,
Thp hn nhiu so vi chn

khng l,
18- Mt vn nhn v vch dng
ng.
Bng c ting ni: - "Xin ch
khi i qua,
Nu c th, xin ch gim ln u,
21- Nhng anh em au kh ni y".
Ti quay nhn li v thy pha
trc,
Ngay di chn ti mt ci h
ng bng,
24- Trng ging thu tinh hn l
nc.

Cha bao giv ma ng, sng


ania ttclicki,
Hay sng Tanai di bu tri
bng gi,
27- Li ph mt lp bng dy n th.
Cho d ni Tambcnicki hay ni
Pitrapana,
C p xung y,
30- Th mt h cng khng b rn nt!
Nh con ch ang ku op,
Mi th ln mt nc,

33- Ngi nng dn ngho m ang


mt la ngoi ng.
Nhng m hn au kh sng trong
bng gi,
Ti xanh tn ni vn biu hin
nim xu h,
36- Rng lp cp nh c gp lnh.
Mi ngi ci gm mt xung,
T ci ming rt cng, t cp mt
u bun,
39- Mi bng chng u phi by...
Khi ti a mt nhn quanh,

Ti thy di chn ti, hai m


hn m gh ly nhau,
42- n ni tc trn u ho ln.
Ti hi: - "Cc anh l ai, sao gh
nhau cht vy?"
H lin quay u li,
45- V ngng mt nhn ln.
Hai mt m a l nh,
Chy dngdng xung mi v
ng li,
48- Li go khc v m gh nhau mi.
Cha bao gi hai tm g ghp

vo nhau,
Cht c nh vy; cn h, nh
hai con d c,
51- Trong cn in gin, hc vo
nhau.
C mt m hn khc rng c hai
tai,
V lnh gi, mt ci gm, hi ti:
54- - "Sao nhn chng ti chm chm
nh soi gng vy?
Nu ngi mun bit hai hn ny
l ai,
Hy nh li: Thung lng sng

Bixend,
57- Xa l ca cha h, ng Anbct,
nay l ca h,
Chng sinh ra t mt lng m,
Nhng nu ngi c th lc tm
khp ngc Caina,
60- Th khng ai ng lm ng thnh
keo hn chng n.
Cng khng phi tn kia, ngc b
m thng,
V mt nht kim ca ctu;
63- Cng khng phi
Phccsia; hay tn n.

tn ny,

u b che khut, khin ta khng


thy r,
Hn tn l Xtxn Mtkrni,
66- Nu ngi l dn Ttxcan, hn
bit n l ai.
By gi, khi dng di hn
na,
Ngi nn bit ta l Canisin
Ptxi,
69- ang ch Cclin n, c
nh bt ti trng."
Ti cn thy hng nghn khun
mt khc,

Tm bm v lnh v t lc ti
cng run ln,
72- V vn nh th h thy nc ng
bng.
Trong lc , chng ti i gn
vo trung tm,
V pha y, dn nn mi trng
lc,
75- V ti run ry trong gi lnh vnh
cu.
y l mun, l nh mnh hay
ngu nhin,
Ti khng bit, nhng ang i

qua gia nhng ci u,


78- Chn ti bng vp mnh vo mt
khun mt.
m hn va ku va khc:
- "Sao ngi li dm ln ti,
81- Hay ngi n, hnh ti, tr
th
thm trn
Mngtapcti?"
Ti ni: - "Xin Thy nn li v
i con y,
Con mun thanh ton mt nghi
vn vi hn ma ny,

84- Ri s ro bc theo mc Thy


mun."
Thy ti dng li v ti ni,
Vi k ang lng nhc ti d di:
87- - "Ngi l ai m qut mng
ngi khc nh th?"
Hn ni: - "Cn ngi l ai m
qua min Antnra,
V mnh vo m k khc,
90- qu mnh nh th ngi cn
sng?"
Ti tr li: - "Ta cn sng,

Chc vic ni danh l iu ngi


khao kht
93- V mun ta s vit tn ngi vo
th ca ta?"
Hn p: - "Ta mong iu tri li,
Ngi i khi y v ch lm
phin ta,
96- Ngi bit y, mua chuc c
ngha g
ni
vc thm ny!"
Ti lin tm ly da gy n,

V ni: - "My phi xng tn


ngay,
99- Hoc s khng cn si tc no
trn u!"
N li ni: - "Sao li lm ta tri
tc,
Ta s chng ni h tn, cng
khng cho bit ta l ai?
102- C khi ngi, mt ngn ln nn
xung u ta!"
Ti c trong bn tay mt t tc
ca n,
V ti nh i nhiu m tc,

105- Cn n, mt ci gm xung t,
ming sa ln nh ch.
Mt tn khc qut to: - "Bcca,
my sao th?
Nghin rng cha hay sao,
108- Li cn sa ln, con qu no
chc my th?"
Ti ni vi n: - "Gi ta khng
cn ngi ni na,
Tn phn bi hn; cn ni
nhc ca ngi,
111- Ta s mang ln trn kia vi
nhng tin xc thc."

Hn tr li: - "i i, c k li
nhng iu ngi thch,
Nhng nu ngi ra khi ch ny,
114- Th ng gi im lng v ci
thng mng mi .
y n khc trn bc vng qun
Php,
Ngi s c th ni: Ti thy
Ngi lnh cha,
117- Ni nhng ti phm c giam
ni mt m!
Nu ngi ta gng hi ngi: Con nhng ai na,

Th bn cnh ngi l c ng
Bckria,
120- b dn Phirenxe ct c.
Xa hn l Gianni Xaniri,
Cng vi Ganln v
Tbanenal,
123- m ca thnh Phaenxa khi
mi ngi ang ng."
Chng ti ri xa m hn ny,
Khi thy hai a ng li
trong cng mt h,
126- u ngi ny i u ngi
kia nh i m.

V ging nh ngi ta n bnh


khi i,
Ngi trn cm rng vo ngi
di,
129- ni b c ni lin vi gy.
Khng khc g Ti trong cn
gin d,
Gm thi dng Mnalipp,
132- Chn xong hp s ri cc b
phn khc.
"Hi ngi - ti ni - ngi biu
l lng cm hn

i vi k m ngi n, theo
cch qu th vt,
135- Hy ni vi ta l do ti sao?
Nu ngi c l on hn n,
Xin cho bit ngi l ai v ti
trng ca n,
Ta s minh oan cho ngi trn
trn th,
Nu ngn t ta ni khng thnh
kh cn."

KHC XXXIII
Tng a ngc th IX. Ngc
th hai(Antnra) v ngc th ba
(Tlm). B tc Uglin k v
ci cht ca ng v con chu.
ant nhc m Pida v Genva.
Ci mm ngng ln t ba n
khng khip,
Chi vo m tc ca u lu,
3-

b gm thng pha sau.


on ni: - "Ngi mun ta k

li,

Ni au tuyt vng vn v x tim


ta,
6- Mi khi ngh n, d khng tht
thnh li.
Nhng nu chuyn ta k c th
to ra,
Bn n tn phn bi m ta ang
gm n,
9-

Th ta s va khc va k.

Ta chng bit ngi l ai v bng


cch no,
Xung c n y, nhng nghe
ging ni,

12- Ngi hnh nh ch thc l dn


Phirenxe.
Ngi cn bit: ta xa l B tc
Uglin,
Cn tn ny l Gim mc
Rugiri,
15- Ta s ni, ti sao ta li l mt
lng ging nh th.
Do kt qu mt m mu c c,
Tin n, khin ta b bt,
18- Ri b x cht, vic chng cn
ni nhiu.

Nhng iu ngi cn bit r,


L ci cht dnh cho ta c a
n nhng no,
21- Ngi hy nghe v s hiu v sao
ta cm hn!
Mt thp t c mt ca nh,
Ri v ta m c tn Thp i,
24- V sau ta, cn giam gi nhiu
ngi.
Qua ca, trng bao ln trn
khuyt,
Trong khi cn c mng nng n,

27- v ta, x tm mn che ph


tng lai.
Mt k hnh nh th lnh v lnh
cha,
ui con si v by si con trn
ngn ni,
30- ngn khng cho Pidanhn
thyLcca.
Vi n ch gy g, nhng lanh
ln v c hun luyn.
Bn Goalngdi, Xtmngi v
Lngphrngi,
33- Tin ln trc dn thnh trn

tuyn.
Cuc sn khng ko di: ngi
b v by con,
Hu nh mt l v kit sc,
36- Ta nh thy nhng rng nhn
ngom vo mng sn.
Va sng tinh m ta thc gic,
Trong gic ng ta nghe ting
con khc,
39- Chng bn ta v ang i n.
Ngi s cc k c c nu
khng au n,

Khi bit iu ang v x tim ta,


42- Nu ngi khng khc th v ci
g ngi mi khc?
Bn tr thc gic v cng gn
n gi,
Theo l thng, c pht ba
n sng,
45- Nhng tt c, v gic m ca
mnh, u thpthm!
Ta nghe r ting bt ca pha
di,
Ca i ra ca thp t gh tm,
48- Ta nhn con, khng tht c nn

li!
Ta khng khc nhng sng s,
ho ,
Cn chng u khc..., b
Anxm hi ta:
51- - "Cha lm sao vy? Sao li nhn
chng con nh th?"
Ta khng khc nhng khng tr
li g c,
Sut c ngy v sut c m sau,
54- Cho n khi vng mt tri tr li
th gian ny!
Mt tia nng lt vo thp t au

kh,
Nhn sc mt ca con,
57- Ta thy sc mt ca chnh mnh.
Qu xt xa ta cn cht bn tay,
Bn tr tng lm ta mun n,
60- Lp tc chng cng ng dy v
ni:
- "Tha cha, chng con s bt
phn no au kh,
Nu cha chu n tht chng con,
63- Da tht thm thng ny, cha
cho, gi xin ngi ly li".

Ta c nn, trnh lm au lng


thm bn tr,
Sut hai ngy, tt c u cm
lng,
66- i, mt t nghit ng, sao chng
m lng ra?
Chng ta tr c n ngy th
t,
Th Gt ng sng soi di
chn ta,
69- Ming lm bm: - Cha i, sao
chng cu con!
Ri cht ; cng nh gi y

ngi nhn thy ta,


Ta nhn thy c ba a con gc
ng,
ln
lt tng a mt,
72- Trc ngy th su th n lt
ta!
M lo, ta trn trn xc cc
con,
Gi tn chng, hai ngy sau khi
chng cht,
75- Ri ci i lm c vic m
ci kh au cha th?"

Ni xong by nhiu li, hai mt


ngu ,
Uglin li v ly ci s thm
thng,
78- V gm tip, vi hm rng sc
nh rng ch.
Hi Pida, ni nhc ca mi
ngi,
Ca t nc ti p, ni ting
"xi" vang ln!
81- Sao cc lng ging li qu chm
tr vic trng pht ngi?
Hi Capraia v Gocgna, hy

hnh ng,
Hy chn ca dng sng cn,
84- dm cht ui sau cc bc
tng tt c dn chng!
V nu B tc Uglin ni
ting,
V vic phn bi thnh tr ca
cc ngi,
87- Th cng khng c v th m h
c con chu ng!
Tui cn tr khin chng thnh v
ti,
i thnh Tb mi, hi

Uguicsin v Bbrrigata,
90- V nhng ngi khc m khc ca
ca ta nhc ti.
Chng ti i xa hn, n mt ni
ton bng gi
Nghit ng bao quanh cc m hn
khc,
93- Mt khng phi ci gm xung m
b lt ngc ln.
y c nc mt cng b ngn
khng cho chy,
Ni kh au b hai mt chn li,
96- Phi chy ngc vo trong cng

gy thm au n.
V nhng git nc mt u tin
ng li,
To thnh hai ci m li trai
trong sut,
99- Lp yh mt di b mi.
L thay, cng ti v lnh gi,
Mi xc cm bin khi mt
ti,
102- Nh ch cn mt ln da chai sn.
Ti cm thy nh c ln gi
thong,

- "Thy i, c ci g lay ng,


105- M y th kh bc ln u b
dp xung?"
Thy ti p: - "Con s ti ngay
ni ,
V mt con s thy li gii p,
108- Con s thy cn nguyn ln kh
".
Mt m hn bi thm ca ngc t
lnh gi,
Tht ln vi chng ti: - "Hi
nhng m hn c c,
111- Bay c dnh ring bung

ngc cui cng.


Hy gip ta, g b mn bng
cng,
ta thy c hnh pht ang
tru nng tim ta!
114- Mt lt thi, trc khi nc mt
li ng cng".
Ti p: - "Nu ngi mun
c lm nh bt,
Th hy ni cho bit ngi l ai?
117- Nu khng gip ngi th ta
s b dm xung tn
cng bng tuyt!"

Hn p: - "Ta l thy dng


Anbrig,
Ngi tht tri cy ca Vn
qu c,
120- Xa gieo ti c, nay chu n
trng pht!"
Ti ku ln: - ", ngi cht ri
sao?"
Hn p: - "Trn kia, ni trn
th,
123- Xc ti th no, ti chng r!
X Tlma ny c mt c
quyn,

L c khi hn ri xung y,
126- Trc khi xc c Atrpt a
vo ci cht,
V ngi vui lng gip ta g
b,
Nhng dng l kt thnh thu tinh
trn mt,
129- Ngi nn bit rng: ngay lp
tc hn b phn bi.
Ging nh ta lm; xc ta s b
chim ot,
Bi mt con qu; n cai qun xc
y,

132- Cho n khi n ht hn thi gian!


Hn tn dn trong ngc lnh,
M xc c th cn trn kia,
135- Ri hn y ng li trong gi
lnh.
iu ngi cn bit, nu nh
ngi mi n,
Kia l ngi Brngcaria,
138- T nhiu nm nay, ngi
y!"
Ti ku ln: - "Ngi nh la ta
chng?

V Brngcaria vn cn cha
cht,
141- ng ta vn n, vn ung, vn ng
v mc qun o!"
Hn p: - "Trong h trn kia ca
qu Mal Brngk,
Ni vc nha dnh ang si sng
sc,
144- MikenDngk cng cn cha
n!
Khi Brngca cho mt con qu th
vo ch n,
Dng xc n th cng vi mt

ngi thn thch,


147- Chng vn cng nhau tip tc
hnh ngh phn bi.
V by gi, ngi hy gi tay ra,
G h ta i mt". Nhng ti
khng lm,
150- Ti g phi gi li ha vi mt
thng qu quyt!
i, dn Ginva, hng ngi k
qui,
Tp tc ton thi h tt xu,
153- Sao chng bay cha b ui c
khi th gian ny?

i cng mt m hn tin x
Rmanha,
Ta thy mt tn trong bn
ngi,
V ti c, hn b y xung
ngc Cxit,
157- Trong khi xc vn sng, nhn
nh ni dng th!

KHC XXXIV
Tng a ngc th IX. Ngc
th t (Giudcca):Luyxiphe v ba
tn ti phm ln nht ca Nh th:
Giuda, Brut v Ctxi.
Hai nh th tr v trn th.
on c lnh ca Dim vng
ang tin,
V pha chng ta.Thy ti bo:
3- - "Con hy nhn pha trc, xem
c thy g khng?"

Ti thy ng xa, nh c m
sng m dy c,
Bc ln, khi m xung trn bn
cu chng ta,
6- Hin ra ci ci xay m gi ang
xoay cnh.
Ci m ti thy lc trng
ging nh vy,
trnh gi ti np vo sau lng
Thy,
9khc.

V cng khng c ch n np no
Nay ti vn run ln, khi vit li

iu ,
Ti ni bng bao bc hon
ton cc m hn,
12- Trong bng, h trong sut
nh cng rm trong
thu tinh.
K th nm, k th ng,
K ny ng bng u, k kia
bng hai chn,
15- Mt k khc th un vng cung,
mt hng v hai chn.
Khi chng ti tin n kh gn,

V Thy ti mun ch cho ti thy,


18- To ho to ra mt nhn vt
p bit bao!
Ngi ng trnh ra trc ti, v
bo ti dng li:
"y l it - ngi ni - v y
l ni,
21- Con phi t trang b thm lng
can m!"
Lc ti lnh cng ngi v
khng cn sc lc,
Ti khng th hi g thm, cng
khng th vit ra,

24- V mi li ni s l qu t i!
Ti cha cht nhng cng khng
cn sng,
Nu bn c tr thng minh, xin
hy on xem,
27- Lc ti nh th no, khng
sng m cng khng cht.
v Hong ca Vng
quc au thng,
Nh na mnh ra khi lp bng,
30- Ti c th so tm vc mnh vi v
khng l.
So nhng khng l vi nhng

cnh tay ca it,


T c th hnh dung ra ton
b,
33- Sao cho tng ng vi cc phn
khc.
Xa hn p th m nay sao xu
vy!
Hn dm ni dy chng li
ngi to ra n,
36- V mi iu xu u t m ra.
i kinh ngc bit bao i vi ti,
Khi ti thy hn c nhng ba mt,

39- Mt mt pha trc, ton mu


.
Hai mt na b sung cho mt th
nht,
Ni lin nhau vi nh u,
42- pha trn, chnh gia mi
vai.
Mt pha phi nh
na vng na trng,
Cn mt tri trng ta mt nhng
ngi,
45- Ti t x s sng Nil chy
xung,
Di mi mt dng ra i cnh

ln,
Vi kch thc mt con chim to
nh ng phi c,
48- Ti cha tng thy ngoi bin
nhng cnh bum to nh th.
Chng khng c lng chim m
ging cnh di,
V mi khi v cnh,
51- Th li to ra lung gi lnh.
Lm cho m Cxit ng bng,
Hn khc vi su con mt v t
ba ci cm,

54- R xung nc mt v bt mp
ln mu.
Trong mi ming, hn dng rng,
Nhai mt k phm ti, nh mt
my nghin,
57- Th l cng mt lc, hn hnh h
ba ngi.
i vi tn ng trc, vt cn
ch thm g,
So vi nhng vt co, i khi
bc ht,
60- Ton b da dc sng lng.
- "m hn trn chu hnh pht

nng nht,
Thy ti ni - l
Giuatcarit,
63- u n trong mm, pha ngoi
i chn giy da.
Hai k khc u chc xung
di,
K b treo t ci mm en l
Brut,
66- Hy nhn n qun qui m khng
ku mt ting.
Cn tn kia chn tay to kho l
Ctxi,

Nhng m tr li v by gi,
69- Phi i thi; v chng ta xem
tt c".
Nh Thy mun, ti m hn c
ngi,
Thy chn ng lc v ni
thch hp.
72- Khi cc cnh kia dang rng.
Thy nm vo sn y lng l,
Ri t tm ny sang tm khc
tro xung,
75- Gia m lng rm v cc v
bng.

Khi chng ti xung n ch,


i khp vo hng nh ra,
78- Thy hng dn ca ti, mt nhc
v lo s,
Ln u xung ni hai chn,
V bm vo lp lng tro ln,
81- n ni ti tng Thy quay li
a ngc.
Thy ni, th hn hn nh mt
ngi kit sc,
- "Hy bm cho chc, chnh vi
nhng bc thang ny,

84- Chng ta s ri khi chn bao kh


au ny".
Ri ra khi ni , nh mt l
hng ca mm ,
Thy t ti ngi cnh li ra,
87- Va i ti vi nhng bc chn
thn trng.
Ti ngc nhn ln v tng li
thy Luyxipher,
Nh khi ti va ri hn ra i,
90- Nhng ti li thy hai chn n gi
ln khng.

Lc ti cc bi ri,
Nhng k th thin chc s ngh,
93- im ti vt qua l u,
- Hy ng ln i, Thy ti bo,
Hnh trnh cn di m ng i
th xu,
96- V mt tri ti gn na bui."
Ni chng ti ang ng khng
phi
l mt phng
cung in.
M ch l mt hang ng t

nhin,
99- Nn g gh v khng mt cht nh
sng.
Khi ng ln, ti ni:
- "Tha Thy, trc khi ri chn
vc su ny,
102- Xin Thy ni i li ko con
khi iu lm ln.
Bng u c ri? V ngi ny,
Sao li chc u xung di,
V ti sao li cn t gi th,
105- mt tri chuyn t ti n

sng?"
V ngi tr li: - "Con vn cn
hnh dung,
pha bn kia trung tm, ni ta
tm lng,
108- Con trng gh tm ang khot
thng th gii,
Con bn y trong thi gian
ta tro xung,
Nhng khi ta quay li, con
vt qua im y,
111- Ni t mi pha cc sc nng
u hng vo.

V by gi con bn cu
di,
i xng vi bn cu che ph
min kh ro,
114- Di nh bn cu qua
di.
Mt con ngi c sinh ra v
sng khng ti li,
Con ang ng trn qu cu nh,
117- V mt kia l vng Giucca.
y l ban ngy th bn kia l
bui ti,
V ci tn c b lng lm thang

cho ta xung,
120- Vn b trng nh trc kia.
Chnh pha bn ny n ri t
tri xung,
V qu t xa kia tri rng n
y,
123- V khip s n, trn xung
bin.
V chy n bn cu ca chng
ta,
C th trn n m li
khong trng ny,
126- Ci m ngi ta thy trn cao l

ni n nh ln".
C mt ni ng kia, cch xa
Bendebu,
Cng tri di bng ci hang ny,
129- Nhn bng mt khng th thy,
nhng nghe c
Ting con sui nh chy xung
,
Qua mt l nh trong m nc
xuyn thng,
132- Theo dng chy n m ra v dc
xung thoai thoi.
Thy hng dn v ti theo con

ng khut ,
Chng ti tr li th gii sng
sa,
135- V chng mt cht quan tm n
vic ngh ngi!
Chng ti tro ln, Thy th nht,
ti th hai,
Cho ti khi, cui cng, thy c
nhng s vt p ,
M tri chuyn ch v theo mt
l trn nh,
139- Chng ti i ra t v thy li
cc v sao!

PHN II
TNH TH

KHC I
Li mo u: ant ra khi a
nguc v ngm cc v sao. Bi bin
ca Tnh th. S xut hin ca
Catn, thin thn ca Tnh th Cuc tr chuyn gia Virgili v
Catn.

lt trn ln nc tt lnh,
Chic thuyn tr tu ca ti dng
bum ln,
3-

B li pha sau, bin sao hung

d!
Ti s ngi ca vng quc th
hai ny,
Ni linh hn ngi ta c lm
trong sch,
6-

xng ng ln vi tri cao!


y, s sng li cu th

cht,
Hi cc Thnh th, ti thuc v
cc ngi,
9ln.

Calip trong chc lt s bay


Ha theo ti vi ging ca tuyt

diu,
M v n, l khu en au kh,
12- phm li v ht ng c
tha th!
i du dng thay, mu ngc lam
Tri rng trong khng gian thanh
khit,
15- Trong xanh n tn chn tri.
Ti li bt u cm thy thch
th,
K t khi ri x s thm su,
18- Lm tm ti mt mi v tri tim

ti!
Hnh tinh p mi gi yu
thng,
Khin c phng ng nh mm
ming ci,
21- Lm m phai c chm Ng tinh
h tng!
Ti quay sang phi v nhn cc
bn kia,
Thy bn v sao cha mt ai
trng thy,
24C chng ch nhng ngi
nguyn thy ban s!

Bu tri nh vui ln vi nh sao


,
Hi i cc bc ga ba,
27- Khng c thy nh sao ny!
Khi ti ri mt khi phng tri
y,
Ti quay ngi nhn sang cc
khc,
30ri!

Chm Thn nng cng khut

Bng xut hin bn ti mt c gi


n c,
V xng ng mi nim tn knh,

33cha.

M cc con thng biu l vi


B ru di im nhiu si bc
Cng ging nh mi tc

36- Bung xa xung hai bn ngc.


nh sng t bn v sao thnh,
Lm rng r khun mt c gi,
39- Khin ti ngh c ang hng v
mt tri.
-Anh l ai m dm ngc dng
sng m ti,

Thot khi chn ngc t vnh


vin!
42- ng c hi, b ru phc hu kh
rung rinh.
-Ai dn anh i, ai l ngn
n soi t,
Cho anh ra khi m en su
thm,
45- Lun ph ti thung lng ngc t.
Hay l di lut i thay?
Mt lut mi, t tri cao ban
xung,
48-

Nn nhng k b y i n

c ni ca ta?
By gi Thy hng o kh nm
ly vai ti,
Bng li ni, bn tay v du hiu,
51- Bo ti hy biu l s khim
nhng, tn knh.
Ri Thy ni: - Ti khng t
n y,
Mt nng nng xung t tri
cao,
54- Thnh cu ti cng i, h tr
ngi ny.
mun ca C i ti gii thch,

u l tnh thc ca thn phn


chng ti,
57- mun ca ti li khng dm t
chi C!
Anh ny cha n bui ti cui
cng,
Nhng cng gn, v thi cung
ngng,
60- Khi thi gian sng ca anh chng
cn nhiu!
Nh t by, ti c phi i,
cu anh ta, v chng cn cch
no khc,

63- Anh ta i n u l do ti dn
n!
Ti cho anh ta xem bn ti
phm,
V by gi mun cho anh ta thy
cc linh hn,
66- ang c lm trong sch di
quyn uy ca C.
Ti di li tha chuyn,
T tri cao mt v c hnh s
xung,
69gio!

Dn anh ta n nghe C ch

Xin C chp nhn cuc ving


thm,
Anh i tm t do, i t do xit
bao thn mn,
72- V t do, anh t b cuc i!
C hn bit, ci cht u c ng
cay,
Khi trt b hnh hi Utica,
75- V mt ngy mai ti sng!
Chng ti khng vi phm lut
tri,
Anh cn sng, cn ti, Mint

khng chn li,


78- V ti thuc nhm m i mt
trong trng ca b Macxia
ang nhn C v khn cu!
Tri tim thnh thin, nng t ti,
lun gn gi,
81- Cho tnh yu ca mnh, mong C
lng tnh!
Cho chng ti qua by tng C
cai qun,
Ti s trnh vi nng t ti s
gia n ca C,
84-

Nu c cn quan tm tn c

nhc n trn kia!


C p: - Di mt ta, Macxia
xit bao thn mn,
Khi ta cn bn b bn kia,
87- Mi iu nng mun, ta u p
ng.
Nhng t khi nng li bn kia
sng,
Nng u lay chuyn ta c
na!
90- Lut tri nh, khi ta bc ra
khi .
Nhng nu nng t trn tri cao

s n dn ng,
Nh ngi ni, th nn n vi ta
no c ch g!
93- Ch nhn danh Ngi m nguyn
cu l !
Hy i i, v nh buc cho anh
ny,
Mt si ci mm v ra mt cho
anh ta,
96- xo sch ht mi t vt.
V s khng thch hp nu mt
cn vng m sng,
M li n trnh din

99ng!

Nhng phi vin ca Thin


Chung quanh hn o nh ny,
ng kia, ni sng bin v b,

102- Ci mc y trn ph sa mm
mn!
y, d cy c vm l xum xu,
Hay ch l cng , cng khng
sng c,
105- V khng chu ni nn va p.
Nhng y, ng quay li,

Mt tri sp ln, s soi t ng


i,
108- Ln ni theo sn dc thoai
thoi.
By gi c gi bin mt, cn ti
ng dy
Khng ni nng v m chm ly
Thy,
111- Hai mt ngc nhn ln.
Thy ni: - Ny con, hy theo ta
Li li sau cnh ng ny,
114- T y, c th xung tn b
bin.

Bnh minh chim dn thi khc


sng sm,
N ang li dn v xa xa,
117- Ti lng nghe ting bin c r
rm.
Chng ti i trn bi ct vng,
Nh ngi quay v con ng i
lc,
120- V thy an tm khng cn i v
ch.
Khi chng ta n ch sng mai,
ang chng li mt tri, ri bc

hi,
123- Tan dn trong gi thi.
Thy ti nh nhng t hai bn
tay,
Xe ra trn c mt,
126- V ti hiu ngha hnh vi .
Ti cha hai m m a nc
mt,
V Thy pht hin ra,
129- Mu sc m a ngc in du.
Chng ti i tip n b bin
vng,

Ni khng thy ai dong thuyn


trn bin,
132- Hay l ngi ta quay v.
y, theo ch dn ca ng C,
Thy qung cho ti si ci,
i tuyt vi sao, si ci Thy
chn!
136- Ci cy bnh thng, va b
ngt, mc li tc th!

KHC II
Tin Tnh th, trn bi bin: S
xut hin ca cc thin thn ch
thuyn. ant gp li bn c
Caxenla v chuyn tr thn mt.

Mt tri h xung chn tri,


Vng kinh tuyn bao quanh
3- Thnh Giruxalem nh im
ca n.
m ti ph ln bn cu bn
kia,

T sng Hng xut hin chm sao


Cn,
6- Dn thot ra khi m en ng tr.
Bu tri trng v hng ti
C t bui bnh minh,
9- Cng dn dn i sang mu vng
ngh.
Chng ti vn cn i dc b
bin,
Nh mt ngi ang ngh n l
trnh,
12-

u c i nhng thn vn bt

ng
Nh ngi ta thy vo bui sng,
Sao Ha bng gia hi nc
dy c,
15-

Pha tri ty, trn bin c


Bng xut hin v ti thy c,
Mt lung nh sng t bin ang

bay ti,
18- Nhanh n mc, khng c g snh
kp.
Khi ti hi quay i,
hi Thy hng o,

21- Li thy lung sng cng ln


v cng chi.
Quanh n, t mi pha, xut hin
Khng hiu mt ci g trng trng,
24- Ri mt vt trng na li nh ra
t di.
n lc Thy ti vn khng
ni g,
Khi mng trng u tin r hnh
ci cnh,
27s.

Th Thy hiu ngay l thin

Thy ku ln: - Chm gi v


chp tay li,
Thin s n,
30- Anh s cn thy nhiu v khc
na!
Anh xem, ngi khng khoi cc
phng tin ca con ngi,
Khng mi cho, cng chng cnh
bum,
33- Ch vi i cnh, n t ni
xa tp!
Anh xem, hnh nh ngi hng
ln tri cao,

R khng kh vi b cnh vnh


cu,
36- Khng thay i nh b lng c
sng c cht
Ri tin li gn chng ti,
Thin iu trng cng rc r
39- V mt ti phi hng chu bao
nh sng!
Ti ci u v v thn i n b
bin,
Ln mt chic thuyn con gn
nh,
42- Thuyn ch chm n vch nc

u tin.
V thin thn ch thuyn ng
u mi,
Nt mt biu l r nim an nhin
cc lc,
45- V hn mt trm m hn ngi
dui chn.
t Ai Cp, dn Itxaren i
thot,
Tt c cng ho vang ting ht,
48- Ri ht tip cho n ht bi ca.
V thin thn lm du thnh,

By gi h nhy ln b.
51- Thin thn thot vt i cng nhanh
nh khi n.
C bn t ra l lm vi ni y,
H a mt nhn khp chung
quanh,
54- Nh mi ngi thng l khi n
mt quang cnh mi.
Khp ni chan ho nh sng
Mt tri vi nhng mi tn thin
ngh,
57-

ui i chm sao Ng

Bn mi n tin v pha chng


ti,
H hi: - Nu cc v bit
ng,
60-

Xin ch h ng i ln ni.

Vicgili tr li: - C l cc v
tng rng:
Chng ti thng thuc ni y
63- Cng nh cc v, chng ti ch
l khch hnh hng.
n trc cc v ch trong chc
lt,
Theo ng khc, gai gc v

khc nghit,
66- Khin vic leo ni gi y ch
nh mt tr chi!.
By gi cc m hn mi nhn
thy:
Ti ang th, vy l ti cn sng!
69-

Tt c bn ti mt ngc nhin!

Nh c s gi truyn tin cm
cnh liu,
m ng t m ko n,
72- Chng ai ngi phi chen nhau!
Th l nhng linh hn may mn

,
m m ngm nhn ti,
75- Qun c vic lm p cho mnh!
Ti thy mt ngi chen ln
trc,
m hn ti vi bao thn thit,
78- Khin ti cng lm theo nh th!
i, m hn h o, d c nhn
thy,
Ba ln ti giang tay m ngi,
81- Ba ln ch m c ngc ti!

V sng st, chc l ra trn mt,


Khin m hn mm ci ri b
i,
84- Cn ti, bc vi theo anh.
m hn du dng bo ti dng
li,
n lc ti mi nhn ra anh
87- Ni anh dng li cng nhau
tr chuyn.
Anh bo: - Hi xa, lc cn
da, tht,
Ti mn anh, gi c thanh
thot, ti vn mn anh,

90- Nn ti dng li, cn anh, sao


li n y?.
- Caxenla ca ti i, ti ni
tr v,
Ni sinh ra, ti lm cuc du
hnh ny,
93- Cn anh, sao mt qu nhiu
thi gian?
Anh ni: - Ti khng h b lng
nhc,
Nhng h dn ai i, khi no, ty
h thch,
96- nhiu ln h t chi ti qua.

Ri mun chnh xc ca h
hnh thnh,
Thc ra, ch cch y ba thng,
99Rt thoi mi, cho nhng ai
mun i ln.
Ti lc quay li b bin,
Ni nc sng Tvr bin thnh
nc mn
102- l ni ti may mn c tip
nhn!
Thin thn xe cnh n ca
sng,

V y l ni lun t hp,
105- Nhng ai khng phi i xung
pha Akrng!
Ti ni: - Nu lut mi khng
tc mt tr nh,
Th xin anh dng li cc bi ht
tnh yu,
108- M hi xa gip ti gim bt
u su.
an i v lm ti thch th,
Linh hn ti v c thn xc ti,
111- n c y, phi tri qua bao
gian kh

- Tnh yu i, dn dt tri tim


ta,
Anh bt u, sao qu du dng,
114- S du dng , trong ti lun
vang vng!
Thy ti, ti v c m m hn
kia,
Vi anh, u cm thy hi lng,
117- Nh khng cn cht lo u trong
tm tr.
Chng ti ng yn, chm ch,
lng nghe ting ht,

Bng c gi tt bng qut to:


120- - Sao th, l linh hn chm
chp,
Sao dng li v sao l nh th?
Hy chy nhanh ln ni v trt v
hnh hi,
123- Vi v ny sao nhn thy c
Cha?
Nh chim cu kt li thnh by,
Lng l i nht ht la m, la
mch,
126- Khng cn v kiu hnh thng
ngy

Nh c iu g ng s,
lp tc chng
b i
B kch ng v mt iu g h
trng.
129- Ti thy bn ngi mi n
B mc li ca v chy v sn
ni,
Nh mt ngi mun i m cha
bit ng i,
133- Phn chng ti cng chy nhanh
chng km.

KHC III
Tin Tnh th. Trn bi bin:
Gp g mt on m hn. Tr
chuyn vi
linh hn vua
Manphrti.
m m hn t nhin b chy,
Qua cnh ng, ri t li chn
ni,
3xt.

Ni cng l s tin hnh phn


Ti theo st ngi dn ng tin

cy,

Khng c ngi ti i sao ni,


6-

Ai s dn dt ti ln nh ni?
Hnh nh ngi cng t dn vt,
i lng tm thanh cao v ng

knh!
9- Ch mt li nh cng lm ngi
cn rt!
Khi bc i ht vi v,
Khin cho ngi bt v trang
nghim,
12- Th tr c ti cng b c ch.

Nay rng m v y ham mun,


Ti ngc nhn ln nh ni,
15- nh cao vi vi nh vn ti
tri xanh!
Mt tri chi li sau lng ti,
Nhng trc mt ti th khng c,
18- Thn xc ti cn mi tia sng.
Ti lo s nhn sang bn cnh,
S b b ri, khi ti nhn thy,
21- Ch trc mt ti l mt t b
che ti.

Thy quay li nhn ti an i,


-Ti sao con s? Sao khng thy
ta vn y,
24- Lun du dt con?
Bng chiu xung ni chn
vi thn xc,
M ta lc sinh ra bng ti,
27- Napli gn gi cn Branixic
th nh mt.
Nu bng ti khng cn hin ra
trc mt,
Cng ng ngc nhin khi thy

30- Cc bu tri khng cn nh sng


ca nhau.
ng to ha to ra thn xc
ta,
Chu ng c s dy v, nng
bc v gi rt,
33- Nhng khng mun cho ta bit
cch lm.
Tht in r khi mong l tr ca
chng ta,
C th tri qua con ng v tn,
36- Ca ng Ba Ngi.
Hi loi ngi, hy bng lng

vi thn
phn phm trn,
Nu cc ngi c th lm tt c,
39- Th u cn c M to ra!
Ngi tng thy bao ngi kh v
i,
C mong c mt cch v ch;
mong c y
42- C th du bt nhng mi dn
vt th vnh vin.
Ta mun ni n Artttil v
Plat,

V nhiu ngi khc na. Ni


n
45- Ngi dng li v y v u t.
Chng ti n chn ni,
V thy mt dc dng ngc,
48- M chn ngi kh c th vt
qua!
Con ng nt nht gia
Lris v Tucbia,
Nu so vi ci dc ny,
51- Ch l nhng bc tam cp rng,
d i qua!

- Ai bit pha no th sn ni
dc,
c th ln m khng cn c
cnh.
54bc.

Thy ti va ni va dng
Trong lc Thy ang ci u,
Thm tr tnh ng i,

57- Th ti nhn ln nh ni.


bn tri hin ra mt ton m
hn,
ang tin v pha chng ti,

60- Nhng qu chm chp nh khng


i vy.
Ti ni: - Xin Thy ngc nhn
ln,
Hnh nh h c th ch ng cho
chng ta,
63- Nu t mnh, Ngui khng tr
tnh ni.
Thy nhn ln v ra chiu trn
tnh,
Ngi bo: - i theo h, v h
i chm ri,
66- Con yu qu, hy tng thm nim

hy vng.
Chng ti i c khong nghn
bc,
Th ch cn cch m kia mt
qung,
69Chng tm mt hn si nm
mnh bng tay.
H bn theo ng dc,
Ri dng li v np vo nhau,
72ngi.

Nh khi thy mt iu g nghi

- Hi nhng linh hn hon ho


hay c chn,

Vicgili ni - V cnh tr ny
75- M ta tin tt c cc ngi u
mong i.
Hy bo cho chng ta u ni
s h thp,
c th vt qua
78Cho nhng k mun bit m
khng mun mt th gi.
Nh nhng con cu i ra khi
chung,
Mt con, hai con, ba con, ri tt
c.

81xung.

Hin lnh, mt v mi nhn

Con i u lm g nhng con sau


cng lm theo,
Nu con u dng li, chng cng
dng li,
84- n gin, lng l v chng hiu
ti sao.
Cng nh th ti thy,
m ng hnh phc ny chuyn
ng v i ti,
87th.

V mt thn trng, dng i tht

Khi nhng k i u
Thy nh sng b sn phi ti
che khut,
90- Khin bng ti tri di n tn
dc .
Th h dng li ri git li mt
cht,
Nhng ngi khc lin lm theo
93- Khng hi v sao nhng cng
lm nh th.
-"Cc ngi khng hi nhng ta
xin ni r,
Ci ngi ny l mt thn xc

cn sng,
96- N ngn nh sng chiu trn mt
t.
ng ngc nhin m nn tin rng:
Anh ta c tri xanh ban cho n
hu,
99- ang tm cch vt qua dc ni
ny.
Thy ti ni th v m ngi
ng knh
Va ni va ngot bn tay:
102- - Hy quay li v i qua trc
chng ti.

Ri mt ngi trong bn h ln
ting:
Anh l ai m va i va nhn ta,
105- Nh li xem ln no thy ta
trn trn th?
Ti quay li v ngm anh tht k:
p trai, tc vng, dng qu
phi,
108- Mt nht gm xn mt mt
bn my.
Khi ti thnh tht th nhn:
Cha thy bao gi th anh bo:

111- By gi nhn xem v ch cho ti


mt vt thng trn ngc.
Ri mm ci v ni: - 'Ta l
Manphrti,
Chu ca N hong Ctxtanxa,
114- Ta nh anh khi tr v dng th.
Hy n thm ngi con gi ca
ta,
Xinh p v l m hin,
nim vinh d
ca Xixilia va Aragna,
117- V ni vi n s tht, nu c ai

ni khc.
Khi thn ta b xuyn thng,
Bng hai nht kim t thng,
120- Ta va khc va t by li xin
tha th.
Kinh khng thay ti li ca ta!
Nhng lng nhn hu v bin
m rng vng tay,
123- Tip nhn tt c nhng ai
khn cu.
Gim mc x Csenxa
Theo lnh Clment truy

ui ta,
126- Nhng c k trang sch ny
ca Cha.
Hi ct ta cn c th tm thy,
u cu, gn Bnvent,
129- Di s ch che ca ng
nng.
V hin nay ang b ma dm gi
cun,
ngoi Vng quc, khong dc
b sng Vce,
132- mi nh sng u tt ngm.

Tnh yu vnh cu khng b nhng


li nguyn ra
Lm tiu ma m cn c th ti
sinh,
135- Chng no nim hy vng cn
gi c mu xanh.
Qu ng l k cht v phn
nghch,
Chng li Nh th thnh m n
pht cui,
138- Bit n nn hi li, s phi dng
li b sng.
Ba mi ln cng lu bng

thi gian phn nghch,


Nhng nu thnh tm cu nguyn,
141- Th c th rt ngn hn k.
By gi anh xem, nu c th
Tit l cho b Ctxtanxa hin hu
ca ta,
Tnh cnh ta v lut l trn kia
145- Ngi ta c th tin b nh di
trn nhiu lm!

KHC IV
Tin Tnh Th: Tng th nht
ca ngn ni. Mt tri bn cu
Nam. ant gp ngi quen
Benlcqua
Khi do hu qu mt vic vui hay
bun,
Mt nng lc tm hn ta b li
cun,
3- Ri ton b tm hn ta b thu ht
vo y.
Hu nh chng cn bit n g

khc!
iu ny tri ngc vi quan
nim cho rng:
6- trong ta, c mt tm hn chiu
sng mt tm hn khc.
V vy khi ta nghe, hoc thy mt
u g,
Thu ht mnh m tm tr ta,
9Thi gian tri i m ta khng
nhn thy!
V mt nng lc thuc v vic
nhn thc,
Mt nng lc thuc v tm hn,

12- Mt ci vn gn vi tm hn,
mt ci th tri git.
iu ny ti c kinh nghim chc
chn,
Khi lng nghe linh hn m ta cm
phc,
15- Nhng mt tri ln cao nm
mi .
Th m ti chng nhn thy,
Khi chng ti i ti ch cc linh
hn,
18- C ting ku ln: y l iu
m cc ngi hi.

Ngi nng phu, khi nho chn


sm,
Thng dng mt b gai,
21- Bt l thng ln hng ro.
Ci ngch m chng ti tro ln,
Thy hng dn i trc, ti theo
sau,
24Khi on m hn ri
chng ti.
Chng ti i ln Xanl, xung
Nli,
Tro ln Btmantva v Cacum,

27- Bng i chn nhng ti y th


phi bay!
Bay bng cnh - ti mun ni,
i cnh ca lng c mun ln
lao,
30- Theo sau Thy, nim hy vng
chm n.
Chng ti tro ln, theo mt khe
,
Thnh khe p cht hai bn sn,
33- Phi dng n c tay ln chn.
Khi chng ti ti b cao nht

Ca vch cao, pha trc


sn dc,
36- Ti hi: - By gi theo ng
no, Thy i?
Thy bo: - Khng li mt
bc,
Theo ta c tip tc tro ln,
39- Cho ti khi xut hin v thn h
tng.
nh ni qu cao vt c tm
mt,
V li i dc ng

42- Nh mt ng vch theo mt


phn t ng trn.
Ti mt nhoi v ni vi Thy:
- Cha du hin, xin ngoi li
nhn con.
45li!

Nu cha khng i, con nh


Con i, hy c l ti ch kia,
Thy p v ch cho ti mt bc

phng,
48ni.

pha trn, vng quanh thn


Li ca Thy thi thc ti,

C b ln theo ngi,
51- Cho n lc ln c ch nc
thang bng phng.
C hai chng ti lin ngi ,
Nhn v pha mt tri mc, t
tro ln,
54vy.

V ngi ta vn thch lm nh
Trc ht, ti nhn xung pha b

bin,
Ri ngc nhn mt tri v ly
lm l,

57- Thy mt tri chiu vo bn tri


chng ti.
Nh th nhn ra ngay vic ti
kinh ngc
Khi thy c xe nh sng
60- i qua gia chng ti v vng
gi bc.
Ngi bo ti: - Nu Ctxtr
v Plus
i h tng c xe nh sng
63- Chiu ln pha bc v xung c
pha nam.
Con s thy vng Hong o

chi,
Quay gn hn n chm sao Gu,
66- Ch tr khi n khng theo ng
c.
Nu con mun hiu iu ny,
Hy bnh tm li v tng tng
rng Xing
69- V ngn ni ny c t trn
a cu.
Theo cch m c hai hai bn
cu khc nhau,
Nhng li c chung mt chn
tri,

72- V th m Phtn li xe sai


ng v gp nn.
Mt ng dn ti chn ni,
Cn ng kia ti mt im
khc,
75- Nu u c con ch tm hiu
r.
Ti ni: - Tha Thy, tt nhin
cha bao gi,
Con hiu r iu ny nh y,
78- iu m u c con thng lm
ln.

Rng vng trn ca vng tri


trn
M khoa hc gi l xch o,
81- N lun gia ma ng v
ma h.
M cng cch xa ni y v pha
bc,
V bi l do m Thy ni, ngi
Do Thi xa
84- Nhn thy n cch xa v pha
min nng chy.
Nhng nu ngi vui lng, con
rt mun bit

Cn phi i bao lu na, v nh


ni vn cao,
87- Cao hn nhiu m tm mt con
khng vn ti.

Ngi p: - Ngn ni ny l
nh vy,
Lun vt v lc bt u,
90- Nhng cng leo ln cng kh
nhc.
Do khi no thy dc ni thoai
thoi,
Khin con tro ln d dng,
93- Nh cho thuyn xui theo dng
nc.
y l con on cui ca con
ng,

con c th ngh ngi,


96- Ta khng ni na nhng ta bit
chc l th.
Khi Thy va ni nhng li ,
Lin nghe mt li ni rt gn:
99- C th trc ngi s rt cn
ngi ngh.
Chng ti quay li pha c ting
ni
V ch thy m tri mt tng
ln
102- M c Thy c ti, khng ai ch


Chng ti thy c nhiu ngi
ang di bng tng y,
105- Trong nhng t th rt u oi.
Mt ngi c v mt nhoi,
Ngi m hai u gi,
108- Cn mt th gc xung.
- Tn s du hin ca ti i, ti
ni, xin hy nhn
Ngi kia, c v b ph,
111- Hn c s li nhc l ch anh

ta.
ng lc anh ta quay v pha
chng ti,
Ngc i mt trn u g v
ni:
114- - Vy hy ln trn cao kia i,
hi con ngi dng cm.
Khi ti mi nhn ra anh l ai,
Mc du ni lo s cn lm ti
nght th,
117- Cng khng ngn c ti bc
li gn anh.
Khi ti ti, anh kh nhc ngng

u ln v ni:
Anh thy r cha, y
120- Mt tri iu khin c xe mnh
bng tay tri?
Nhng c ch li bing v li
ni ngn ngi ca anh
Khin ti bt ci v ni:
123- - Benlcqua, ti khng phin
trch anh na u!
Nhng hy ni cho ti bit:
Ti sao anh ngi li ni y?
126- i ngi h tng, hay tt

li bing c li pht?
Ngi anh em i, anh ni, ln
trn cao kia ,
lm g? V thn canh ca ca
Cha,
129- S chng cho ti i n ni.
Tri s cn vn xoay ti,
Bng s ln lm trong i ti,
132- V rng ti vn chm li hi ci.
Ch tr trc , c mt li cu
nguyn gip ti
Ca mt tri tim sng trong n

Cha,
135- Cn ca k khc, Cha khng
nghe c!
Trc mt ti nh th tro ln,
V ni: - Li y, con s thy
mt tri
chm vo ng kinh tuyn
v di b bin
139- m ti, ly chn mnh, che
ph Mrcc.

KHC V

Tin Tnh th: Tng th hai


ca ngn ni. Gp g v tr
chuyn vi nhng m hn b cht v
bo lc: Iacp en Ctxr,
Bngcngt da Mngtphentr, La
Pia.
Ti ri khi nhng m hn,
V bc theo chn ca ngi
hng dn,
3- Khi pha sau, c ngi ly ngn

tay ch ti.
V ku ln: - Nhn ka, nhng tia
sng mt tri
Khng chiu thu qua bn tri
ngi kia,
6Anh ta i c v nh mt ngi
cn sng!
Nghe nhng li ti quay li
nhn,
Thy bn h ang s sng nhn
ti,
9- Ch ti thi, ring ti thi, v nh
nng b chn li!

- Ti sao tm tr con bi ri th,


V bc chm li? Thy ti hi,
12- Nhng iu th thm y, u
c th lm g con?
i theo ta v mc h,
Hy nh mt ngn thp, c ci
nh vng chc,
15- Khng sp bao gi trc
lung gi thi!
Con ngi m lun t tng
ny,
Ny sinh mt tng khc, s ri
xa mc ch,

18- Bi v s bng bt ny s xa i
s bng bt khc.
Ti cn c th tr li g khc,
nu khng phi
l Con n y!
Ti ni vy v mt hi i sc,
21- iu i khi khin ta xng
ng c tha th!
Trong lc , ngang qua sn
dc,
Cao hn chng ti mt cht c
nhiu ngi i ti,

24- Va ht, ht khc ny tip khc


khc,
bi
Cu Cha xt thng
Nhng khi h thy rng ti cn
c,
Bng thn xc mnh, nhng tia
nng mt tri,
27- Ting ht ca h lin bin thnh
, ko di
Hai ngi trong bn h, ta nh
s gi,
Chy v pha chng ti v hi:

30- Xin cho chng ti bit thn phn


ca cc ng.
Thy ti p: - Cc anh c th
quay li,
V bo cho nhng ngi c
cc anh ti y,
33- Rng thn xc ngi ny thc s
bng xng bng tht.
Nu ch dng li, xem ci
bng ca anh ta
Nh ti ngh, tr li th l ,
36- Hay cho mng anh ta, iu ny
c th c ch!

Cha bao gi ti thy nhng ln


hi nc bc la,
bui u m ti,
cng nh nhng
ng my thng tm,
39- Bay qua bu tri quang v pha
mt tri ln.
Nhanh bng nhng m hn ny
chy i,
Ri chy li, cng nhiu m hn
khc,
42i.

Nh mt i k binh phi nc

-ng qu, m ng ang vi


chen v pha chng ta,
H n khn cu con y, nh
th ni,
45h

C i tip ri va i va nghe

-Hi linh hn ang i tm


hnh phc,
Vi thn hnh m ngi c khi
sinh ra,
48- H ku ln khi ti: Hy chm
chn mt cht!
Hy nhn xem bao gi thy

mt
ngi trong chng ti,
khi v di kia, mang theo tin
tc ca chng ti,
51- ! Sao li b i? Xin hy lm
n dng li!
Tt c chng ti u cht bng
bo lc,
V l nhng k phm ti cho ti
pht cui i,
54- Khi nh sng Cha soi
sng chng ti.
n mc chng ti n nn v

c tha th,
Chng ti ri b cuc i trong
s ch che ca Cha,
57-

Ngi hun c trong chng

ti
mong mun
c thy Ngi.
Ti p: - Ti nhn k khun
mt cc ngi,
Ti thy khng quen ai
nhng hi cc linh
hn c n sng,
60- Trong kh nng ca ti,

ti s lm iu cc ngi
mong mun.
Hy ni iu vi ti, ti s
lm,
Nhn danh s bng an, i theo
bc chn ngi hng dn,
63- gip ti i t th gii ny
sang th gii khc.
Mt linh hn ni: - Ngi
khng cn phi th,
Chng ti u tin lng tt ca
ngi,
66-

Ch mong s bt lc khng hn

ch mun ca ngi.
Ti, ngi u tin xin by t i
li:
Ti khn cu ngi, nu c n,
69- Vng gia Romanha v lnh a
ca Ccl.
Hy gia n mi mi ngi
Phan,
C cu nguyn cho ti,
72- ti c th ra sch nhng ti
li nng n!
Ti sinh ra , nhng nhng
vt thng su,

lm chy nhiu mu nui


sng ti,
75Khin ti phi n ch bn
Antnri.
Ti tng l ni an ton
nht,
Nhng mt tn txti sai ngi
git hi ti,
78- N th ti nhiu hn mc php
lut mong mun!
Ti chy trn v hng Miara,
Nhng ti b ui kp riac,

81- C th ti cn c ni mi
ngi u th.
Nhng m su, ci lc, bn ly,
lm vng chn khin ti ng
xung,
84- Ri ti thy mnh nm gia vng
mu.
Mt linh hn khc ni: - Mong
sao iu mong mun,
ang li ko ngi tro ln ni
cao c thc hin,
87- Vi lng thng xt, xin hy
gip iu mong mun ca ti.

Ti l Bngcngt
Mngtphentr,
C nng Givanna v ngi thn
chng ai
quan tm n ti,
90- V ti phi ci gm mt, i gia
m ngi ny.
Ti ni vi anh: - Sc mnh
no, hay s phn no,
a anh i xa Cmpanin
n th,
93- n ni chng bao gi ngi ta
bit phn m ca anh.

- Than i, anh ta ni, di chn


i Caxentin,
C con sng tn l ckian chy
qua,
96- Bt ngun t dy Apennin, pha
trn cm.
Ti ti ni con sng khng
cn mang tn na,
B mt vt m ln c hng,
99- Ti chy trn bng chn, rc
mu khp cnh ng!
ti mt c th gic v khng
cn ni c,

Ti ng xung v ku tn c M
Maria,
102- Ch ring xc ti nm li .
Ti s ni s tht v xin ngi
ni li vi ngi sng,
Thin thn ca Cha mang ti
i,
v
qu s a ngc
105- ku ln: , ngi nh tri,
sao li tc ot ca ti
Ngi mang i phn vnh vin
ca n,

Vi mt cht nc mt ngi
tc n ca ti,
108- Nhng ti s c cch x s i
vi phn cn li ca n!
Ngi hn bit, hi m t li
trong khng kh,
Khi bay ln cao v gp lnh,
111- Li bin thnh nc,
Tr thng minh kt hp vi tm
a xu ch thch iu c,
Thin thn vn my chuyn gi,
114- Vi nng lc do bn cht vn
c.

Ri t Pratmanh n ni cao,
Khi ngy tt, thn ph sng
m,
117- Khin bu tri nng chu!
Khng kh dy c chuyn thnh
nc,
Ma trt xung, khp ni y
nc,
120- t cng khng thm ht c.
Ri nc chy vo sng nh,
t vo sng ln,

123- Mnh lit n mc khng c g


cn c!
Con sng ckian hung hn,
im hp lu,
Tm thy thi th lnh gi ca ti,
lin
nm vo sng cn,
126- Tho c chic thp t trn ngc
ti.
M ti c, khi ni au kh
thng ti,
Thi th ti b cun dc theo b
sng, ri chm xung y

129- V b si ct bao ph!


Sau , mt linh hn th ba ni:
- Khi ngi tr li trn gian,
132- Ri ngh ngi sau mt chuyn i
di.
Xin nh n ti, ti l Pia,
Sinh Xina, cht Maremma,
Con ngi trao cho ti chic
nhn ngc
136- xin ci ti, hn bit r tt
c!

KHC VI

Tin Tnh th: Tng ni th


hai. Bn v hiu qu li cu
nguyn. Vicgili gp Xocenl.
Li ch trch nc Italia, ch,
Gio hong v Phirenxe.
Khi cuc en kt thc,
K b thua ngi li bun thiu,
3T dy mnh bng cch n li
cc vn bc.
K thng ra i vi m ng,

Ngi i ng trc, k nu ko
ng sau,
6Anh i bn cnh nhc li tnh
thn c.
Cn hn, khng dng li nhng
lng nghe tt c,
Ai c hn bt tay th h h,
9Cn hn, ch mong thot khi
m ng!
Ti cng vy, gia m ng dy
c,
a mt nhn ch ny ch n,

12thot!

Va ha hn, va tm cch
Artin cng , b cht
V bn tay c c ca Ghin

Tcc,
15- Cn ngi kia b cht ui trong
cuc chin.
Phrig Nvenl ang cha tay
cu nguyn,
Cn anh chng qu Pida,
18- Th ang chng minh lng dng
cm ca Mcdcc,
Ti thy B tc Ocx, v c

linh hn
tch khi th xc v th hn v
k,
21- Cn hn ni, khng phi v li
lm mc.
y l Pie a Brcxia ang
cha tr
Cho B ln x Brabngt,
24- Nu khng s phi i trong on
ti t nht.
Khi ti thot khi m m hn,
ang cu nguyn ch xin k
khc cu nguyn,

27- Cho mnh chng thnh Thnh!


Ti hi Thy: - Hi nh sng
ca ti i,
Hnh nh trong mt bn vn no
, Ngi vit,
30- Rng li cu nguyn c th b
cong lut tri?
Cc m hn cu nguyn ch v
mc ch ,
c mong ca h phi chng l
ho huyn,
33- Nhng li Thy vit, vi ti
cha sng t!

Thy tr li: - iu ta vit tht


sng t,
Hy vng ca h khng la di h,
36thng.

Nu suy xt vi u c ngay
nh cao ca lut tri u c h

thp,
Li cu nguyn ch hin trong
chc lt,
39- Cn iu m hn phi tr th ko
di mi ni y.
Ta cp n im ny,

Li cu nguyn khng th sa i
li lm,
42- V hnh vi cu nguyn khng
lin quan g vi Cha.
Con chng nn ngh ngi v hoi
nghi hc ba ny ,
Nu khng c li khuyn ca mt
ngi
45- S l nh sng gia s tht v tr
tu ca con.
Con ang nghe y ch? Ta mun
ni v Batris,
Con s gp li nng trn kia, ni

nh ni,
48- Ti ci, sung sng...
Ti lin tha: - Tn s i, xin
i nhanh hn,
Con khng cm thy mt nh
trc na,
51- V n nay ni ng bng.
Ngi p: - Chng ta s i
phn cn li hm nay,
Vi mc chng ta c th,
54ngh.

Nhng mi vic khng nh con

Trc khi n trn kia, con s


thy,
Mt tri s quay v, cn by gi
ang b ni che khut,
57Nn thn con chng ngn tia
nng na.
Trng ka mt m hn ang ngi,
Mt mnh n c v ang nhn
v pha chng ta,
60- Hn s ch cho ta ng i ngn
nht.
Chng ti i ti. i linh hn
Lngbca cao c!

Sao kiu hnh, khinh mn v ng


knh,
63- Hn chm chp quay li nhn
chng ti.
Khng ni mt li no,
Ch cho chng ti n v nhn,
66- Theo cung cch mt cha sn
lm ang yn ngh.
Vicgili li gn v cu khn,
Mong c ch ng leo ln tt
nht,
69- Nhng hn khng tr li cu hi.

M ch hi v qu qun, cuc
i,
Ngi hng dn nhn hu mi
tht ln: Mantua...
72nh...

Th hn ang tnh tm nhp

Bng ng pht dy v lao v


pha Thy ti,
i, ngi Mantva, ti l
Xocenl,
chng ta cng qu,
75- V hai ngi m chm ly nhau

thn thit.
Than i! Nc Italia n l, ci
qun tr kh au,
Con tu khng ngi li gia cn
bo t,
78- u cn l b hong ca cc tnh
m ch
l mt x hn n!
Ch mi nghe n tn qu hng
ngt ngo,
m hn kia vi vng
81hng.

Nng nhit n tip bn ng

Trong lc qu hng khng


ngt chin tranh.
Nhng ngi sng cn x ln
nhau,
84Nhng ngi cht chen chc
cng mt h!
t nc bt hnh, hy i dc
cc b sng,
b bin
ca ngi,
Ri ngm li lng mnh
87- Xem c ni no c hng ha
bnh?

lm g vic Jutxtinian cha


li dy cng,
Khi ci yn cn b trng?
90- Khng c ci , c l cn
h thn hn!
Hi nhng ngi l ra phi sng
o,
V cho Xda yn v trn ngi,
93- Nu cc ngi nghe theo yu cu
ca Cha!
Hy xem con vt tr thnh bt
kham,

V khng cn c un nn bng
inh st,
96cng.

T ngy cc ngi nn ly dy

Anbct ngi c, ng
bung lng
Con vt , by gi n thnh
hoang d v bt tr,
99- ng l ng phi ci ln yn.
Cu cho cc v sao ging xung
ging ni ngi
Mt cuc phn xt ng n, c
mt khng hai,

102- Khin cho k tha k ngi cng


phi s!
Lm sao b con ngi c th
chp nhn,
B li cun bi thi tham tin
hm ca,
105- Lm hoang tn cng vin
quc?
Hi k v tnh n m xem,
Bn Mngtcki v Cppenltti,
bn
Mnandi v Philipptki
108- Bn th nn lng, bn th ang

run s.
Hi k c c, n m xem bn
ti t ca ngi,
Sng trong y a v bng b
vt thng cho chng,
111- Ngi s thy Xantaphio xit
bao r!
n m xem thnh Rma ca
ngi ang than khc,
Go ba, c n, ngy m ku
go:
114- Xda ca ta, sao chng vi
ta?

n m xem thn dn ca ngi,


H yu thng nhau bit my,
117- Nu khng thng hi th ch cn
xu h v s ni ting.
Hi Giv cao c, phi chng ti
c th ni:
V chng ti, Ngi xung
trn chu ng inh,
120- Cn nay i mt cng bng ca
Ngi

nhn sang hng khc?


Hay l trong su thm ,

Ngi ang chun b mt ci g


tt p?
123- Hon ton vt khi tm nhn
thc ca chng ti?
Cc thnh ang y ry
qun bo ngc,
V bt k tn tin mt hng
no
126- Tham gia vo cng thnh mt
Macxen!
Nhng Phirenxe ca ta i, ngi
chc an tm.
Ta hi tn rng ngoi nhng

ngi chng lin quan,


129- V dn chng ca ngi c
bao n lc!
Nhiu ngi m p lng chnh
trc trong tim,
H phng ra chm khng
chch vng cung.
132- Nhng m ng th ch c
u ming!
Nhiu ngi t chi cc chc v
cng,
Nhng dn chng th tr li hi
h:

135- Ti xin tn ty, mc du chng


ai vi gi!
Vy hy vui ln, v ngi c :
Giu c, ha bnh v l phi!
138- Nu ta ni ng, hu qu s hin
ra r rng.
Atn v Lasmna t ra,
Nhng php lut c i nhng
cung cch sng ca h
111- Thi ch l biu hin mt du hiu
ngho nn!
Bn cnh ngi, nhng php lut
tinh vi

c to ra t thng mi,
144- Khng sng ni n trung tun
thng mi mt.
Bit bao ln, theo tr nh ca con
ngi.
Ngi thay i tin t, lut
php, nghi l v tp tc,
147- V i mi c cc thnh vin.
Nu ngi cn tr nh th s thy,
Ngi ging nh mt ngi tn
ph,
Nm trn m lng m chng

c ngh yn,
151- C lun phi tr mnh, cho
au.

KHC VII

Tin Tnh th: Cuc tr chuyn


gia Vicgili v Xocenl.
Xocenl dn hai nh th n mt
thung lng nh xinh p v ch cho
thy mt s m hn khc.

Sau cuc tip n thn tnh v


hoan h,
Vi ba bn lt m nhau.
3-

Xocenl li li v hi:

"Ngi l ai?"
-Trc khi cc linh hn c
tr li ni ny,
V xng ng c ln vi Cha,
6Th nm xng ta c
ttavian cho mai tng.
Ta l Vicgili. Khng phi v li
no
Nn khng c ln thng gii
m ch v
cha c c tin".
9-

l li Thy ti p li.

Nh mt ngi bng thy trc


mt mnh
Mt ci g lm mnh kinh ngc,
12bm:

Tin ri li khng tin v lm


"L nng ... , khng phi!"

Xocenl hnh nh cng th,


ng ci u.
15Khim nhng quay li vi
Vicgili,
v m hn
Ngi ln na.
ng ni i vinh quang ca

ngi La tinh.
Nh ngi m ting ni ca
chng ta
lm
c iu n c th,
18- Lm vinh d vnh vin cho ni
ta sinh ra.
Cng lao, n hu g, Ngi sp
cho ta xem,
Nu ta xng ng c nghe
Ngi ni,
21- Hy ni vi ta, nu Ngi ln
y t a ngc,

th t tng no?
- Ta i qua tt c cc tng
ca Vng quc kh au,
ti y, Thy ti ni.
24- Mt bc c hnh trn tri
yu cu v dn dt ta
Khng phi v hnh ng m v
khng hnh ng,
Ta nh mt ci Tri cao m
ngi c ao,
27- Ta hiu ra iu ny qu mun!
Di kia, c mt ni, bng ti

gieo u bun,
Khng c cc hnh v ,
nhng n au
30Khng bin thnh ting ku khc
m ch th di.
Ta y vi m tr em v ti,
B thn cht bt i,
33- Trc khi c ra ti t tng!
Ta y vi nhng ngi cha
c ba thnh c.
H khng mc tt xu g,
36- M ch bit v thc thi mt o
c khc.

Nhng nu ngi bit v c th.


Xin cho chng ti mt cht tn
hiu,
39- Khin chng ti n sm ng
ng, dn vo Tinh th.
Hn tr li: - "Khng c ch no
c
nh r cho chng ti
Nhng chng ti c php i
ln cao
v khp vng
chung quanh,

42- Nu c th. ti s i cng.


Nhng ngi thy y, bng
chiu ng,
Khng th i ln trn y trong
m ti,
45- Tt hn hy ngh n ngy mai
p tri.
Cch mt qung, v m phi, c
mt m m hn,
Ti s dn ngi n , nu
ngi bng lng
48- Quen bit h, chc ngi s vui
thch?"'

Vicgili hi: - Th no, nu c


ngi
Mun i ln trong m ti th b
ngn cn chng?
51- Hay l h khng th i c?
Xocen ly ngn tay vch mt
ng trn mt t.
Va ni: - Ngi thy khng,
ngi khng th
vt qua vch ny,
54- Khi mt tri ln.
Khng c g ngn cn ta i ln
cao,

Ngoi bng ti ban n dy c,


57- S bt lc tc b mi mun.
Tt nhin c th tr li xung
thp,
V lang thang quanh b bin,
60- Trong khi chn tri ngy vn
cha rng".
Lc . Thy ti, rt ngc nhin,
lin ni:
- Xin hy a chng ti n ni
ngi va ni,
63-

C th thch th v c ngh

ngi".
Chng ti cng khng cn qu
xa,
Khi ti thy sn non rng m,
66- Cng nh cc thung lng ni y.
m hn bo: - No chng ta hy
i ti ,
Ni sn sn to thnh mt ci
hm,
69- chng ta ch ngy mi".
Mt li i nghing, men sun dc
v nhng t

mp m,
Dn chng ti n mt dng khe
nh,
72- B khe h thp dn n na,
Vng v bc rng, mu thm
hoc trng tinh,
G bng by v ngc lc bo
mu xanh.
75- Vn sng ngi nu b v.
Trn thm c ca thung lng nh,
Cc hoa khoe mu rc r,
78- Nh k yu phi nhng cho k

mnh.
Thin nhin y khng ch nh
tranh v,
M cn ngo ngt mun mi
hng thm,
81- Hp thnh mt mi chung, l
lng, c bit.
Trn thm c xanh v trm hoa
ua n,
Vang ln bi ca Knh c M,
84- Ca cc m hn m t bn ngoi
khng thy c.
Ngi bn dn ng Mantva

ni:
- Mt tri t sp ln
87- ng bt ti dn n tn ni cc
m hn.
T b cao ny cc ngi s thy
r.
C ch, nt mt tng ngi trong
bn h,
90- Hn c khi h n cc ngi
trong thung lng.
K ang ngi ch cao nht nn
thy c r,
Qu l l cng vic phi lm,

93- Khng chu m ming ha theo


bi ht.
l Hong Rnph,
Ngi c th cha nhng vt
thng
lm cht
dn Italia,
96- Nhng mun qu ri, ngay vi c
mt ngi no khc.
Ngi c nh mt khch l,
L vua ca x s pht sinh
dng sng,

99- Chy t Mnta Anbia ri t


Anbia ra bin c.
l ttaca m lc cn nm
trong t lt,
kh hn cu con l Vinstlao,
102- Rm ru, li nhc v ch thch
n chi.
Ci anh chng mi nh,
ang ni chuyn vi mt ngi
c dng hin t,
] 05- cht khi chy trn v lm
danh x hoa hu trng.
Hy nhn kia, hnh nh hn ang

m ngc,
V k kia p hai m trong lng
bn tay,
108- Cng ang th di.
B , b v ca n u l tai
ha ca nc Php,
Chng bit cuc i chng thp
km v sa a,
111- S au kh cn cn rt chng
n bao gi!
Cn ci ngi vm v,
ang ha ging ht vi anh c
ci mi to.

114- V qun ci ai c gi tr ln.


Tip theo l chng tr tui ngi
sau ng ta,
Vn gi c ngi vua,
117- Nhng gi tr th chng qua ch
l s i ch!
Ngi ta c th ni g v nhng
k tha k khc,
Iacm v Phrig cng gi
c ngi vua,
120- Nhng khng mt ai c cng
hin tt.

c lim khit ca con ngi


him khi li
pht con chu,
V thnh ban pht iu cng
mun vy,
123- Phi khn cu th mi c c.
Anh mi to chc cng ng vi
ti,
C anh kia - Pie - ang cng ht
vi n,
126- X Puglia v Prenda bt
u ca thn.
Ci cy mi mc thng km hn

ht ging,
Nn Ctxtanxa c th kiu hnh
v chng,
129- Hn
Mcghrita.

Batris

Hy trng c vua Arig ca


nc Anh,
ang ngi mt mnh, ngi
sng mt i gin d,
132- T gc gc ca Ngi s ny
mm tt p.
Ngi ngi thp nht trong bn
h,

ang nhn ln tri l Hu tc


Guylienm,
M Alxanria, vi cuc chin
ca mnh,
136- lm cho hai x Mngphera
va Canavs phi khc.

KHC VIII
Tin Tnh th: Trong thung lng
nh. Cu kinh bui chiu. Con rn
v hai thin thn bo v thung lng.
Dant tr chuyn vi Nin
Vtcngti v Cnrt Maltpina.

l gi khc m nhng ngi


i bin
Cm thy xc ng v mi lng
tng nh
3-

Ngy ni vi cc bn hin li

tm bit.
Gi khc lm tn thng tnh cm
ngi
mi hnh hng,
Nghe t xa ngn nga ting
chung,
6tt.

Nh khc than nh dng ang


Ti khng cn nghe thy g na,
Khi thy mt m hn ng ln,

9- Dng bn tay yu cu mi ngi


lng nghe.

m hn chp hai tay li ri gi


lng bn tay ln,
Mt m m nhn v phng
ng,
12- Nh ni vi Cha Tri: 'Ti
khng cn u lo g na.
Ri ht ln sng knh:
Trc khi nh sng mt tri tt,
Vi mt giai iu du m,
15- Khin ti nh thot ra khi bn
thn mnh.
Cc linh hn khc du dng, thnh
kinh.

Cng ht theo cho ht bi thnh


ca,
18cao.

Mt m m hng ln tri
Xin bn c hy nhn vo s

thc,
Bi by gi mn che tht mng
manh,
21- Khin ta thu hiu qu d dng.
Ti thy i qun d thng ,
Im lng nhn hng ln tri,
24-

V khim nhng, xanh xao v

nh ch i.
Ri hin ra v xung t tri cao,
Hai thin thn vi hai thanh kim
sng chi,
27- Khng c mi v cng khng c
li.
o thin thn mu xanh, xanh nh
l non mi ny,
i cnh cng mu xanh,
30- Php phi ng sau v lay ng
theo gi.
Mt thin thn dng li trn
chng ti mt cht,

Thin thn kia p xung b i


din,
33- Thnh ra cc m hn u vo
gia.
Ti nhn c mi tc vng hoe
ca cc thin thn,
Nhng khi nhn ti mt. mt ti b
chi,
36sc.

Nh phi lm mt vic g qu

- C hai thin thn u xung t


ch c M,
bo v thung lng ny,

Xocen ni,
39- V c con rn sp n tc th.
Nghe thy vy, nhng khng bit
rn
s
n t hng no,
Ti nhn quanh v s cng ngi,
42dn.

Vi p cht vo ngi hng

Xocen li ni: - By gi
chng ta i xung,
Gia m m hn, chng ta s
ni chuyn vi h,

45- Chc h s rt vui mng c


gp cc anh.
Ti i xung v cm thy nh ch
i ba bc,
Ti di v thy mt
ngi c nhn ti,
48- Chm chm, nh th mun nhn
ra ti.
Lc tri bt u ti,
Nhng cng cha n mc, mt
anh v mt ti,
51- Khng nhn c ci m trc
n du.

Anh tin v pha ti v ti v


pha anh:
Ngi thm phn Nin kh i, ti
rt vui,
54- Khi thy ng khng b sa xung
a ngc!
Chng ti chng tic nhau mt li
cho lch s,
Ri ng hi ti: - Qua bin c
xa xi,
57- Anh n chn ni ny khi no
th?
- , ch mi sng nay, qua x s

thm su.
Ti ti y v ti cn sng,
60- i nh vy. ti c thm mt
cuc i khc!

Thot nghe cu tr li ca ti,


Xocen v ng ta bng li li
mt bc,
63- Nh nhng ngi t ngt sng
st thng lm.
Mt ngi quay v pha
Vcgili v ngi kia
Hng v mt ngi ang ngi
v ku ln:
Cuara, ng dy
66-

Li m xem iu Cha ban n

hu cho con ngi.


Quay li vi ti anh ni: - c
n duy nht,
M Cha ban cho anh, nhng
nguyn do u tin
69Ngi vn giu kn khin ta
khng vi ti c.
Khi no vt bin c tr v,
Nh ni vi Givanna ca ti
hy cu xin cho ti,
72- Trn ngi ta vn tr li cho
ngi v ti.
Ti tin rng m ca n khng cn

yu ti na,
T khi nng ci b bng khn
trng,
75- Nhng than i nng s cn phi
hi tic.
Qua nng ngi ta hiu c d
dng,
Ngn la tnh yu chy c bao
lu ngi ph n,
78- Nu thiu nhng nh mt v bn
tay vut ve?
Con rn lc m ngi ta ph
trng Milan,

S khng cho lm cho nng mt


l tang trng th,
81 - Nh con g trng Ganlura.
ng ta ni th vi v mt
Th hin mt nhit tnh ng n,
84- ang chy trong tim mt cch
chng mc.
i mt kht khao ca ti khng
ngng hng ln tri,
c nhng ngi sao quay
chm nht,
87- Nh bnh xe gn trc.

Thy hng dn hi ti: Con


trai, nhn g trn ?
Ti tr li Thy: - D, ba ngn
uc
90- lm cho cc ny sng rc.
Ngi ni: - Bn ngi sao sng
M con thy sng nay ang bn
di,
93- Cn nhng ngi ny mi mc
th ch nhng
ngi sao u.
Nh ko s ch v mnh,
Xocen ni:

- Hy trng ka, ch th ca cc
anh,
96nhn.

V ch ngn tay v pha ang

T pha thung lng khng c b


l ng,
Xut hin mt con rn, c th
chnh con rn ny,
99- Xa kia tng xui nng va n
qu ng.
Gia c v hoa con b st kinh
tm tin n,
Thnh thong n quay u li

lim lng,
102- Nh cho trn mt v d
trn hn.

Ti khng thy nn khng th ni,


Cc chim ng nh tri ct
cnh ra sao.
105- Nhng ti thy con ny, con khc
ang bay.
Nghe ting nhng chic cnh xanh
x khng kh,
Con rn b chy v cc thin thn
108- Tr li v tr ban u, cng vi
nhp bay nh th.
m hn lc ny c gi

ti gn ng thm phn v sut


cuc tn cng,
111- Khng mt pht no ngng ngm
nhn ti.
Mong cho ngn uc trn cao
Tm c sp nh mun ca
ngi,
114- chng ti c th ln tn tng
xanh cao nht.
Anh ta ni thm: Nu ngi c
mt vi tin xc thc
V thung lng Magra hay vng
ph cn,

117- Xin hy ni vi ti, v hi xa


ti l lnh cha .
Ti l Cuara Maltpina,
Ti khng phi C Cuara gi
nhng l chu
ca ng y,
120- Ti yu gia nh vi mt tnh
yu
ang c
lm sch y.
- , ti p, ti cha bao gi
c n
X s ca Ngi, nhng chu

u
123- Khng c ni no m x s
li khng ni ting?
Vinh quang lm v vang gia
nh Ngi,
biu dng cc lnh cha v
x s Ngi,
126- Khin cho ai cng bit m khng
cn n .
Ti xin th vi Ngi, vi mong
mun ln c trn kia,
Dng di c vinh danh ca
Ngi s khng gim st

129- Nh ting tm thu c t gia


ti v thanh bo kim.
Phong tc v bn cht ca n
s to ra mt
c quyn ring,
D mt th lnh xu xa ang lm
ri lon th gii,
132- Ring n vn tin thng, cch xa
con ng xu.
ng p: - Vy xin ngi c i,
bi mt tri
S cha ln by ln trn
ging m Mngtn

135- Che ph v ci bn chn trn


.
Mong cho ngh nh nhn ca
ngi
c khc su trong tr c mi
ngi,
Bng nhng chic inh chc hn
nhng li bn
tn ca thin h,
139- V tin trnh xt x khng b
nh hon.

KHC IX
Tin Tnh th: ant ng v m.
Tnh gic gn Tnh th. Thin
thn gc cng, ca m.

Ngi v l ca lo Titn
hin ra trng tot ban cng
pha ng,
3qu.

Ri vng tay ngi bn i yu


Vng trn nng rc sng ngc

qu,

Xp thnh hnh mt con vt kinh


khng,
6- Thng tn cng con ngi bng
ui ca n.
V m ti, ni chng ti ang ,
i ln hai bc,
9- Ri h cnh xung tin bc
th ba.
Khi cn mang gnh nng Aam,
B gic ng chin thng, ti nm
di trn c,
12- nm chng ti ngi dy.

Gn sng khi chim n


Bt u ru rt nhng bi ca bun
bun,
15- Nh nhc li nhng bt hnh u
tin ca chng.
Tr lc chng ti thot khi
xc tht,
Bt u hnh ng v nh t duy
18- Hu nh thn diu trong cch
nhn s vt.
Trong m hnh nh ti thy
Mt con i bng lng vng bay

trn khng trung,


21- ang xe cnh v sn sng p
xung.
Ti tng nh y l ni
Ganim phi la xa bn b,
24- Khi b iu ln phng s cc
thn linh.
Ti ngh: C l theo thi quen,
N sn mi ni y,
27sc.

Ri tha i ni khc trong mng


Ri bng n quay li,

p xung nh mt lung st,


30- V cp ti ln tn l tri.
hnh nh c hai chng ti
u b thiu trong ngn la, sao
m d di,
33- Khin ti git mnh tnh dy.
Khng khc g Akinl khi tnh
ng,
a mt nhn chung quanh,
36- V chng hiu mnh ang u.
Khi m chng nhn li chng t

lo Kirng,
m chng ang ng thip trong
tay,
39- Mang sang Xir, v sau b
qun Hy lp bc mt.
Quay li chuyn ti, khi gic ng
ri xa,
Ti mt my ti xanh,
42Nh mt ngi lnh but v
khip s.
Ch c ngi ng vin vn
bn cnh,
Mt tri ln hai gi,

45- Ti quay mt nhn ra bin.


Thy ti bo: - Khng s g na,
Hy bnh tm chng ta n ni
thun li,
48- ng nn cht tri tim, hy m
rng ra.
Th l con n Tnh th,
Hy trng ci thnh bao
quanh,
51- V trng li vo, mt khi
b c thng.
Khi ny, lc mi rng ng,

Khi tm hn con ang chm trong


gic ng,
53- Gia trm hoa im trang lng
thung lng.
Mt nng nng n v ni:
- Ti l Luxia
Hy ti mang i ngi ang
ng,
57- Ti s lm d dng ng i ca
anh ta.
Xocen ang nn li vi cc m
hn cao qu cng ni:
- Nng nhc ngi ln v khi

ngy t rng,
60- Nng i ln cao v ta bc theo
nng.
Nng t ngi xung y,
nhng trc ,
i mt xinh p ca nng
khin li vo rng m,
63- Ri nng v gic ng ca ngi
cng bin mt.
Nh mt ngi hoi nghi c
trn tnh,
Ri s hi i thnh nim tin,
66- Khi s tht c pht l.

Th l ti thay i v Thy
hng dn
Thy ti khng cn s hi, li
tip bc ln ng,
69- Cn ti, theo sau, hng v vch
.
Hi bn c, thy chng, ti
cao bit my,
ti ca ti v xin ch ngc
nhin,
72- Nu ti li cao vi nhiu
ngh thut.
Chng ti tin gn ti ni,

M trc ti tng l mt
khi b v,
75- Nh mt l hng xuyn qua bc
tng.
Ti thy mt ci ca c ba bc,
Mu sc khc nhau,
78- V mt ngi gc ca ngi lng
im.
n chng ti m to mt hn,
Ti thy ngi ng bc
cao nht,
81-

Nhng ti khng chu ng ni

nh sng mt ngi.
Ngi cm tay mt thanh kin
tut trn,
N chiu nhng tia sng rc v
pha chng ti,
84- Nhiu ln ti c nhn m khng
chu ni.
Ngi canh ca bt u ni: Ngi mun g?
Ngi dn ng u? Hy cn
thn,
87y.

V bc ln c th t hi mnh

Thy ti lin p: - Mt nng


nng trn tri,
Am hiu ni y, lc ny bo
chng ti:
90y.

Hy i v pha ny, li vo

By gi ngi gc cng lin tr


li nh nhn:
- Cu Ngi dt dn cc ngi
n ci thin,
93- Vy hy tin ln, n bc ca
chng ti.
Chng ti i n bc th nht

Bng cm thch trng, bng


long v nhn l,
96- n mc ti thy nh ang nhn
vo gng soi.
Bc th hai mu en, ng hn l
mu ta,
Bng x x, kh khc,
99- V li lm c b ngang, b dc.
Bc th ba, l mt tng ln,
ng vn nh rc la,
102- Ging nh mu chy trong mch
mu.

Thin thn ca Cha ngi


ngng ca,
Chn t trn bc ,
105- Nh mt pho tng kim cng.
Ti bc ln cc bc vi lng
thnh knh,
Theo li Thy hng dn bo:
108- Hy knh cn nh m kha.
Ti qu xung, sng knh, di
chn thing,
Cu xin ngi m kho,
111- Nhng trc ht, ba ln ti phi

m ngc.
Ngi ly mi gm vch ch P
ln trn ti,
V bo: Khi vo trong,
114- Nh ra sch cc vt thng
ny.
Y phc ca ngi c mu tro,
Hay mu t kh,
117- Ngi rt t o chong ra hai
cha kha.
Mt chic bng vng, mt chic
bng bc,

Dng ci mu bc, ri ci mu
vng,
120- Ngi lm rt tho khin ti
thy yn tm.
Ngi bo: Nu dng ln hai
cha,
Th khng quay c kha,
123- V ca s khng m.
Cha ny qu hn, cn cha kia
Li i hi qu nhiu o c v
kinh nghim,
126- V chnh n tho g im nt.

Ti nhn cha kha t Thnh


Pie,
Ngi bo ti:
- Tri vi vic m ra th nn
ng cht,
129- V c ngi qu di chn
ngi ang cu xin.
Ri y cnh ca thing v bo:
- Hy vo i nhng ta bo
trc
132- K no nhn li ng sau s phi i
ra.
Khi nhng tr ng ca ci ca

thing,
Quay theo cc bn l,
135- Ting kim loi rt ln, dn d.
Hang Tcpa cng khng rt d
nh th,
M cng khng chc bng,
138- Nn Mtenl tt bng mt
kho bu.
Ti quay u li pha ting cnh
ca,
Dng nh c ting ht bi
Ngi ca c Cha,

141- Ting ht m i ha vi ting


ca m kh khc.
Phi chng iu nghe c cho
ti mt ngh,
Ging vi iu ngi ta cm
nhn c,
Khi ting ht ha theo ting n,
145- Th li ca khi nghe c, khi
khng.

KHC X

Tnh th: Tng ni th nht.


Nhng tranh khc trn vch
:
Maria, avt, Traian. Ch trch tt
kiu cng ca con ngi.
Khi chng ti bc qua
ngng ca,
Cc tnh cm xu dn ri xa cc
m hn,
3- Tng lm tng ng quanh co
l ng thng.

Nghe ting ng, ti bit ca


ng,
Nu lc m ti quay nhn li,
6-

Th bit co li sao v sai st

y.
Chng ti i ln theo mt khe ,
N un ln sang bn ny hay
bn kia,
9-

Nh con sng tin ln ri li li.


i y phi rt cn thn,

Thy hng dn bo ti, nn ta


vo vch ,

12- Mi khi n li vo trong.


iu ny lm chm bc tin ca
chng ti,
Mnh trng li lim nghing
nghing,
15- vo ging i ng.
Khi chng ti ra khi ci khe ,
c t do trong khng gian ca
tri,
18- ni li vo trong.
Ti mt nhoi v c hai chng ti
u khng bit chc v con

ng i,
21- Ri n mt ch phng, bit lp
nh ng trn sa mc.
T mp ngoi gip vi khong
khng,
Cho ti chn vch ng vn vn
cao,
24- Ti c tnh chiu di bng ba
thn ngi.
V nh mt ti c th lt nhn,
Sn bn tri qua sn bn phi,
27- Ti ngh l phm vi tng ni
ny.

Chn chng ti cha bc di,


Th ti nhn ra chung quanh
u l thnh ,
30qua.

Vng chc v khng mt li i

Thnh bng hoa trng, trang


im hnh chm ni,
p n mc m Plicltt, v
khng ch ng ta
33- M c thin nhin na cng phi
chu thua.
V thin thn xung trn
truyn tin,

S bnh an t lu c cu khn,
36lu.

M tri cao b cm on qu

c th hin trc mt chng


ti mt hnh chm.
Sinh ng bit bao trong t th
du hin,
39- Khin ta ngh khng phi l mt
hnh nh cm lng.
Ngi ta s ngh rng thin thn
ni Ave"
Bi v gn thn l hnh nh

42dn

Ngi ph n m kha ng
n tnh yu

thun khit.
C ch ca nng din t r rng
cu ni:
y l k n bc ca Cha,
45- Nh mt hnh nh in trn sp.
Ch ch tm vo mt ch,
V Thy hin hu ca ti bo,
48- Ti ang ng cnh Thy, v
pha tri tim ngi.

Ti ang hng mt nhn v pha


bn phi v thy
Sau hnh c M Maria, ang
ng cng mt pha,
51- Ngi du dt ti, ang ng.
Mt tch chuyn khc cng khc
trn vch ,
Ti vt qua Thy, tin li gn,
54mt.

xem tch by ra trc

, vn trn hoa ngi ta


thy khc,
C xe vi nhng con b ang ko

trp thnh in,


57- tng lm khip s mt vin
chc lm quyn.
Mt m ng i ng trc,
Tt c phn thnh by nhm,
60- Hai gic quan ca ti, mt th
bo H ang ht,
mt th bo Khng.
Cng nh vy, trc ln khi
hng,
s vic ang trnh din ra
nhng mt

v mi ca ti,
63- Vn ci nhau l C hay Khng.
i trc trp thnh in
Ngi sng tc thnh ca khim
nhng o chng vn ln,
66- ang nhy ma, trong trng
hp ny
th ch hn hoc
km mt ng vua.
i din vi avt, chm bn
ca s,

Mt lu i ln, nng Micn


ang nhn,
69- Nh mt ngi n b bun b
v tc ti.
Ti ri ni dng li,
c xem gn hn mt tch
chuyn khc,
72- Trn nn trng tot, pha sau
Micn.
y ghi li hnh ng v vang,
Ca Hong t La M m c
ca ng,
75- em li cho Thnh Grgri

mt thng li ln.
Ti mun ni v Hong
Traian,
V mt ngi n b ga khc
lc au n,
78- ang nu cng nga ca Ngi.
Xung quanh Hong chen chc
cc k s,
Nhng ph hiu con i bng trn
nn vng,
81- pha trn h, ta nh lay ng
trong gi.
Ngi n b khn kh gia m

n ng y
C v nh ang ni: - Xin B h
gip ti bo th
84- Cho con trai ti b git,
v vic lm tan
nt tri tim ti.
V Hong hnh nh ang tr
li:
- Hy
i n khi ta tr v,
Ngi n b m ni au kh
lm cn ht bnh tnh
87-

Li ni: Nhng nu l b h

khng tr v th sao?
Hong p: - Th ngi k v
ta s lm cho nng,
Ngi n b: - Mt vic tt li
do ngi khc lm,
90- Th c gi tr g cho Hong ,
nu chnh ngi li qun
bn phn ca mnh?
- Hy yn tm, Hong ni, v
ta cn phi,
Lm trn bn phn ca mnh
trc khi ra i,
93- Cng l i hi nh vy

v lng
thng ngi gi ta li.
Chnh ng khng bao gi thy
ci g mi,
v nn ngn ng nhn thy
c ,
96- Mi i vi chng ta v cha
tng thy nh th.
Ti vui thch bit bao khi ngm
nhn,
Nhng hnh nh ca s nhn
nhng tt p ,
99-

M tc gi chng lm cho

chng cng qu gi hn.


y c nhiu ngi ang n,
Nh th th thm, nhng h i
chm chp,
102- H s gip chng ta bit nhng
bc i ln.
Mt ti ang thch th c xem,
Nhng iu mi l v t m
mun bit,
105- Nn khng chm tr quay v
pha ngi.
Hi bn c, ti khng mun lm
nn,

Nhng nh ca bn, khi ni


vi bn,
108- Rng Cha Tri mun n phi
c tr th no.
Xin ng ch n hnh thc ca
hnh pht,
Hay ngh v iu g s n tip
theo, d c xu nht,
111- Cng s chm dt sau ngy Phn
xt cui cng.
Ti ni: Tha Thy, ci m con
ang thy,
ang i n chng ta, khng c

v l nhng hnh ngi,


114- Con khng hiu l ci g, mt
con b ri lon.
Ngi p: - S nng ca
hnh pht,
Lm cho h phi ci thp xung
t,
117- n ni, lc u, mt ta cng
ng ngng.
Nhng hy nhn k h v g ri
bng cch nhn,
Ci m ang i ti, cng lng
di cc tng ,

120- Con s thy mi ngi trong bn


h
b
hnh pht ra sao?
Hi nhng tn C c gio
kiu ngo,
hi nhng k
xu s khn kh,
B tc mt ci nhn ca tr tu,
123- C t tin i tht li v pha sau.
Cc ngi khng thy rng chng
ta ch l su b,
c sinh ra to thnh con

bm thnh thn,
126- N s bay, khng giu gim,
v pha chnh
ngha sao?
V ci g m tri tim cc ngi
kiu ngo?
Nu cc ngi ch l nhng su
b bt thnh
129- Nhng u trng m s sinh
trng
ang khim
khuyt sao?
Ging nh chng mt ci

trn hay mi nh,


Thnh thong ngi ta vn lm
gi chng ,
132- Nhng hnh ngi c ngc lin
vi u g.
V ci khng thc li gi ln
mt ni au thc,
Ti thy nhng ngi kia,
135- Cng c t th tng t khi ti
nhn chm ch.
Thc ra h b gp ngi nhiu
hay t,
Tu theo sc nng nhiu hay t

trn lng,
Nhng k kin nhn nht trong
bn h, qua ng i
139- Hnh nh mun ni cng nc
mt:
Ti khng
chu ni na.

KHC XI
Tng ni th nht: on m
hn va i va cu nguyn. Nhng
k
kiu
ngo:
mbct,
Anbrngtc,
rixi
da
Gpbi. Prvenxan Xanvani.
c Cha cha ang trn tri,
Khng phi v Ngi thch
m v qu thng yu
3Nhng sng to u tin ca
Ngi trn d.
Cu cho tn Ngi, quyn lc

ca Ngi
c mi ngi ca ngi,
6V bit n v hng thm to
ngt ca Ngi.
Cu cho s an bnh ca Vng
quc Ngi,
n vi chng con, bi v ch
ring chng con,
9Mc d c gng cng khng th
t ti.
Cng nh cc thin thn v
Ngi m hy sinh,
Mi ham mun v ht mng

osanna,
12Ngi

Cu mong mi ngi cng v


m hy

sinh ham mun.


Xin cho chng con ming n
thng nht,
M thiu n, ni sa mc gay gt
ny,
15- Ngi ta c tin ln th cng li
li sau.
Tt c chng con au n v
iu c,

Xin Ngi r lng nhn tha th


cho chng con,
18M khng cn xem xt cng
trng ca chng con.
Tnh cch ca chng con thng
d sa ng,
Xin Ngi ng bt n dn mt
vi k th xa,
21- M gii thot n khi nhng m
nh y.
Cha knh yu, li cu xin cui
cng ny,
Khng phi cho chng con,

24- M cho nhng ai cn li ng


sau chng con.
Nhng m hn va tin ln va
cu phc lnh,
Cho h v cho c chng ta,
27- Vn phi mang cc khi nng
m i khi ta thy
trong m.
R ri, mt mi, h i vng
quanh
Tng ni th nht
30- gt ra mnh khi nhng bi
bm ca trn gian.

Nu trn kia, h lun cu


nguyn cho chng ta,
Th ni y chng ta s ni v
lm g cho h,
33- Khi lng mong mun lun c gc
r tt lnh?
Phi gip h ra sch nhng vt
nh,
M h mang ln y, ri trong
sch, nh nhng,
36- H sm c ln qu o ca
cc v sao.
- Mong sao cho cng l v tnh

thng lm cho nh bt,


cc ngi c th lp tc
dng thng cnh,
39lnh.

Bay ln cao theo nguyn tt

Hy ch cho chng ti con ng


ngn nht,
ti cc bc i ln. Nu khng
ch c mt ng,
42- Hy ch cho chng ti ng
kh leo nht.
Bi anh bn ng ca ti vn
nng n,

V vn mang xng tht Aam,


45- D ham mun nhng leo ln rt
kh nhc.
Nhng li m cc m hn tr li,
Cu hi ca ngi ti i theo,
48- Khng bit t u ti.
C ai ni: - i theo m
bn phi
Vi chng ti, cc ngi s thy
li i,
51- M mt ngi ang sng c th
tro ln c.

Nu ti khng b tng ny ngn


tr,
N ang ch ng ci gy kiu k
ca ti,
54- Buc ti c phi ci mt xung.
Nhng anh bn ang sng v
khng xng tn ,
Nu nhn ln c, c l ti bit
anh ta,
57- Mong anh thng hi ti v gnh
nng ny.
Ti l ngi la tinh, con trai mt
ng ln Ttxcan,
Guyglienm

Anbrantc l cha ti,


60- Khng hiu tn ng c n tai
cc ngi khng?
Dng mu cao qu v s nghip
hin hch,
Ca t tin ti lm ti sinh
kiu ngo,
63- Khng cn ngh n b m chung
ca chng ta.
Ti khinh b tt c mi ngi,
Ti cht v th v mi ngi
Xina bit r,
66-

n a tr no

Campanhatic cng bit.


Ti l mbct v tnh kiu
ngo ca ti,
Khng ch gy thit hi cho ti
m cn li ko
69- C nhng ngi thn thch vo
cnh kh au.
y, v li lm m ti phi
mang khi nng ny
Cho ti khi no va lng Cha,
72- Ti khng lm trong cuc
sng m lm y,

gia
nhng ngi cht.
Ti ci u lng nghe anh ni,
Mt ngi trong bn h khng
phi ngi ang ni,
75- ang on lng di khi nng
anh xung.
Anh ta nhn, nhn ra ti v gi ti
n,
Hai mt chm ch nhn,
78- Nhng vn khom mnh i gia
bn h.
- , ti ni, phi chng anh l

rixi,
Danh ting ca Agpbi
v nim vinh quang
ca ngh thut,
81- M Pari ngi ta gi l ngh
thut trang tr.
- Ngi anh em i, anh ta ni,
nhng trang
giy m ti t bt,
Phrngc ngi Blnha v
ti hn,
84- Mi vinh d thuc v anh, ti
ch c mt phn.

Ti cng chng t ra lch s,


Trong khi cn sng bi dc vng
kht khao,
87ti.

V s tuyt vi thu ht tri tim

V tnh kiu ngo ti phi tr


n y,
V cng chng c y,
90- Nu sau khi phm ti, ti
khng quay v vi Cha.
i vinh quang ho huyn ca sc
mnh con ngi,

Mu xanh cc nh cao ca n
sao t bn n th,
93- V tip ngay sau l thi suy
thoi.
Ximabu tng rng trong hi
ho,
Mnh chim lnh trn a
nhng ri
Gitt xut hin,
96- Lm lu m danh ting ca ng ta.
Cng nh th, Gui ot ca
k khc,
Vinh quang v ngn ng, nhng

c th,
99- ra i ngi s xua ui c
hai ng.
D lun ca thin h ch nh gi
thong,
Khi n t pha ny, khi n t
pha khc,
102- V n s i tn khi i chiu.
Liu anh cn gi c ting tm
khng,
Khi ri b mt thn hnh gi ci,
105- Hay cht trc khi li
bnh m v tin ca.

Trc khi mt nghn nm tri i,


Khonh khoc y, bn ci vnh
hng,
ngn nh mt
chp mt,
108- gn ni vm tri quay chm
nht.
Ngi i trc ti ang l tng
bc,
Vng Ttxcan xa vang dy tn
anh,
111- Ngy nay may ra Xina cn th
thm tn y.

Anh ta lm lnh cha ,


Cn hn lon Firentina b p
tan,
114- Phirenxe lc kiu k cn nay
th b rc.
Danh ting c mu l c,
N n, n i, ri n phai tn,
117- Bi chnh k lm cho n mc
ln xanh tt.
Ti ni: - Nhng li chn tht
ca anh,
gi ln ti s khim nhng

tt p,
120- Nhng k anh va ni n l ai
vy?
- y l Prvenxan Xanvani,
Anh ta ang y v t ph
123- L nm ton b Xina trong
tay.
Anh ta nh th y v c nh th
cho n cht.
Cn tin ti th phi li
126- Lm vui lng cho nhng ai
lm qu nhiu

trn th gian.
Ti ni: - Nhng nu linh hn
no,
Cng i n cui i mi n
nn hi hn,
129- Th phi li bn di, ch sao
ln c y?
Nu khng c gip ,
t nht bng mt li
cu nguyn,
Trc khi tri qua mt thi gian
bng thi gian
sng,

132- Th sao c chp thun ln


y?
- Khi anh ta sng t do vi qu
nhiu danh ting,
Trn qung trng Cmp
Xina, linh hn kia ni,
135- Th anh ta chng mt ra, b qua
mi xu h.
y, ko mt ngi bn ra
khi hnh pht,
ang phi th n trong nh t ca
Ccl,
138- Anh ta t n, run ry tng

mch mu.
Ti s khng ni g na;
v bit rng nu ni s
kh t tng,
Nhng chng lu na nhng
ngi lng ging ca anh,
S buc anh phi gii thch,
142- Vic s gip anh ta qua c
cht ngn ny.

KHC XII

i ln Tng ni th hai. Tranh


khc v nhng k kiu ngo. Thin thn
ca c tnh khim nhng.
Ti vn i cng m hn phi
mang nng,
Nh hai con b chung mt ch,
3Trong sut thi gian c nh
gio nhn t cho php.
Nhng khi Ngi bo: - Hy ri
ra v cho h i,

y h cn c ht sc
6Vi mi cho v cnh bum
y thuyn tin ln.
Ti lin vn thng mnh,
Ri li i tip,
9- Nhng ngh ca ti khng khi
vn vng.
Ti li ln ng v vui lng,
i theo nhng bc chn ca
Thy,
12- C hai u c v nh nhng.

Thy bo ti: - Hy mt
xung,
V s va con v chc chn
hn,
15- Nu lun nhn thy ni con t
chn xung.
Ging nh d nh ngi
khut,
Trn cc nm m,
18- Ngi ta thng t nhiu k
vt v h.
iu ny thng khin ngi thn
li khc,

V b kch thch bi k c xa,


21- Gy xc ng cho nhng tm
lng hiu tho.
Ti thy y y hnh chm
khc,
Trn mt vch ni nh ra ngoi,
24hn.

Nhng vi ngh thut hon ho


Ti thy hnh nh k c to ra,

Hon m hn bt c sng to no
ca Thng ,
27- Xung t tri cao gia nhng tia
chp sng.

Ti thy Briar b mt mi tn
xuyn thng,
Nm sng soi trn mt t,
30- Bng bt u bao ph.
Ti thy Timbro, thy Panla
v Mct,
Vn mang v kh ng quanh cha
mnh,
33- ang nhn nhng t chi ca bn
khng l
b
vt vung vi.

Ti thy Nembrt ng chn


cng trnh ln,
Nh c v lm ln, ang nhn
nhng k,
36Xenna.

cng n rt kiu hnh


V Nib, vi cp mt au kh,
Hnh nng c khc trn mt

ng,
39Vi by ngi con, c by
ngi u b git.
i Xaun, ti thy ngi hin ra
kia,

Cht trn chnh thanh gm ca


mnh, Genbe,
42- T khng cn cm nhn c
ma v sng na.
i, Aranh in r, ti thy nng
bun b,
bin thnh nhn mt na,
45- Trn tm vi, dt bng ni au
kh ca nng.
i Rbam, y, hnh nh ca
ngi,
Khng cn e do c ai m ch
gy sng st,

48- Mt ci xe ch ngi i, khng


mt ngi h tng.
Cn th hin trn mt ng cng
rn,
Ci gi m Anmng bt m
mnh,
51- Phi tr, t bit bao ch v mt
mn trang sc tai ho.
Th hin cnh cc con ca vua
Xennakrp,
Nhy x vo cha ca chng trong
ngi n,
54- ng cht ra sao, xc b b li

y.
Th hin s tht bi v cuc tn
st c c
Ca Tamiri, khi b ni vi Xir:
57nay

Trc kia ngi kht mu th


ta cho ung

n sc mu!
Th hin cnh dn txiri chy
trn,
Khi tng lphcn t trn,
60- V nhng mnh thi th st li
ca ng ta.

Ti thy thnh Tria thnh tro tn


nt,
i Iling, sao m ngi hn h
v thp km n th,
63- Trong hnh nh c ngi ta
th hin y.
Ho s bc thy no
to nn nhng hnh nh v
ng nt kia,
66- S lm kinh ngc mi tm hn
tinh t!
Nhng ngi cht ging nh
cht,

nhng ngi sng


trng nh cn sng,
Ai nhn tn mt cng khng
thy c hn ti,
69- Nhng g m ti ang gim ln,
khi i u ci xung.
C kiu ngo i v vi v mt
kiu k,
Hy i i, hi nhng ngi con
ca va,
71- Nhng ng ci xung, s rng
li thy
con ng ti t

ca cc ngi.
Chng ti i vng quanh ngn
ni,
Cn mt tri ln kh cao,
75- Nhng u c mi m ca ti
khng nhn thy.
Nhng ngi i trc ti lun
chm ch,
bo ti - Hy ngng u ln,
78- By gi khng cn l lc m
mng nh th,
Hy nhn, ng kia, mt thin
thn ang i n,

Pha chng ta v ngi con gi


th su
81- tr li lm nhim v trong
ngy.
Hy chun b mt nt mt v c
ch tn knh,
thin thn chm sc cho chng
ta ln cao hn,
84- Ch qun rng ngy hm nay
khng bao gi tr li.
Ti quen vi vic Ngi nhc
nh,
V khng bao gi mun lm mt

thi gian ca Ngi,


87- Cn Ngi khng bao gi ni
vi ti mt cch kh hiu.
ang i n pha chng ti mt
ngi xinh p,
Mc ton trng v v mt
90- Nh th sao mai ang lp lnh!
Thn m rng hai cnh tay v hai
cnh,
Ri bo: - Hy tin ln, cc bc
i ln rt gn y,
93- T nay vic i ln tht d dng.

Tht him nhng ngi n vi


li mi nh th,
i nhn loi sinh ra l bay ln
tri,
96- Ti sao li ri, ch v mt ln
gi nh?
Thin thn a chng ti n mt
tng b o,
, ly cnh p ln trn ti,
99- Ri ni vi ti rng ng i rt
chc chn.
V pha tay phi c ng ln
ni,

c mt ngi nh th
102- Nhn xung thnh
Rubacngt c cai tr tt.

ph

Sn dc cng b ct thnh bc
i ln,
c xy dng t thi xa,
105- Khi mi tnh ton v o lng
u chnh xc.
Cng nh vy, ci b dc thng
ng c h xung,
V vng cung bn kia,
108- Thnh ca hai b cng b gt
bt.

V khi chng ti va ct bc li
ca vang ln:
Cu phc cho nhng linh hn
khim nhng
111- Hay n mc khng li no t
ni!
Nhng ci ming y tht khc
xa ni a ngc,
Bi v y pht ra ting ht,
114- Cn di kia, nhng ting ku
khng khip.
Chng ti bc ln nhng bc
tam cp thn thnh,

V ti cm thy mnh cng nh


hn,
117- So vi trc, trn t bng.
Ti ni: - Tha Thy, khng
hiu vt nng no,
c ct khi con m nay
bc i,
120- Con chng thy mt nhc g.
Thy p: - Khi nhng ch P
Trn mt con, hnh nh phai
mu
123- S b xa i ging nh ch u

tin.
Th hai chn con s tun theo mi
mun,
Ri khng ch cm thy khng
mt nhc,
126- M vic i ln ch cn l nim
thch th.
Lc ti ging nh nhng
ngi
i ci g trn u m khng
bit,
129- Nu tn hiu ca ngi khc
khng lm

mnh ng vc.
By gi t trn an, ti a tay
ln,
tm, thy v hiu bit,
132- M th gic khng th lm trn.
Vi nhng ngn ca bn tay phi
m rng,
Ti s thy ch cn su ch trn
trn,
M thin thn gi ca khc ln
trn ti,
136- Nhn thy iu , ngi hng
dn

ca ti tm tm ci.

KHC XIII

Quang cnh tng ni th hai.


Vicgili ca ngi mt tri. Li ni ca
cc thin thn bay trn khng trung.
Chuyn k ca Xapia, mt m hn
Xina.
Chng ti ti nh cao ca bc
tam cp,
Mt ngn ni th hai li c gt
sa,
3-

Ni m vic i ln s trt c

li lm.
y li mt tng ni bao quanh,
m ly ngn ni, ging nh tng
th nht,
6- Ch khc l vng cung un khc
gp hn.
Khng c tranh v hay chm khc
g y,
Mp ng v mt ng u
trn nhn,
9-

Ch mt mu xm nht ca .

- Phi i ai dn ng cho
chng ta y,

Nh th ni, ta s rng s la
chn ca chng ta
12- S gy nn s chm tr qu lu.
Ri Ngi nhn chm chm ln
mt tri,
Xoay mnh sang sn phi,
15- Ri a c sn tri quay theo.
-i, nh sng du dng, v tin
Ngi,
Ti i vo con ng mi
ny, Ngi ni,
18- Xin hy dn dt chng ti, nh

y cn c dn dt.
Ngi si m v chiu sng th
gian,
Khng l v l do no li ui
chng ti i,
21- Nhng tia sng ca Ngi
s lun
hng dn chng ti.
Khong cch m ngi ta tnh l
mt dm,
y chng ti vt qua,
24- Ch cn t thi gian, do s c
mong nng nhit.

Chng ti nghe ting cnh bay v


pha chng ti,
Nhng khng thy g, ch nghe li
nh nhn
27thng.

Mi gi n bn tic yu
Ting ni th nht lt qua trong

khi bay,
Khng cn ru na,
30- V li cn lp li pha sau
chng ti.
Chng ti vn khng ngng lng
nghe,

T xa mt ting khc ni: Ta l


rtt,
33- Nhng ri cng khng dng li!
-i cha i, nhng ting l g
vy?
Ti hi v ting th ba li bay
qua,
36- Hy yu thng k lm iu
c cho ngi.
ng Thy nhn hu ca ti lin
ni:
- Vng ny nh vo ti k,

39- V vy nhng ngn roi c tt


bng tnh yu thng.
Nhng ci hm s c ni bng
li ngc li,
Con s c nghe, ta ngh vy v
s bo cho con,
42ny.

Trc khi n ca tha th ti


Nhng hy hng nhn ln khng

trung,
Con s thy nhng ngi ang
ngi
trc

mt chng ta,
45.

Tt c u ta lng vo vch
Ti lin m to mt nhn v pha

trc,
V thy nhng linh hn,
48- Mc o chong mu .
Khi chng ti n gn hn,
Ti nghe thy ting cu c m,
xin hy
cu chng con.
51-

V Mikenl, Pitr v

Ch v lit thnh.
Ti ngh rng c ngi no
ang sng trn tri t,
D cng rn n u cng phi
mi lng thng xt,
54thy.

iu m khi ti ang nhn


Khi ti ti kh gn h,
V nhn c r hn,

57- Ni au thng khin nc mt


ti tun tro.
Hnh nh h mc o khoc si
lng d th rp,

Ngi ny ly vai ngi kia,


60- Tt c u ta vo vch .
Ging nh nhng ngi m, thiu
thn th,
Phi i n xin sng,
63- Ngi ny cng ta u vo
ngi kia nh vy.
gi lng thng hi ca ngi
khc,
Khng bng thanh m ca li
van xin,
66-

M c bng nh mt, gy xc

ng khng km.
Cng nh nh sng mt tri
khng n c
vi ngi m,
i vi nhng linh hn ti ang
ni y,
69ch g.

nh sng mt tri cng chng

Mt si dy thp xuyn qua m


mt ri khu li,
Nh ngi ta lm vi nhng con
chim ct,
72- Khng chu u yn.

Ti cm thy nh xc phm
h,
Khi ti trng thy h m h chng
thy ti,
75- V ti quay li ngi c vn
thng thi ca ti.
Ngi rt hiu ngha s yn
lng ca ti,
Khng i ti hi, Ngi ni:
78- Hy tr chuyn vi h, nhng
phi ngn v r rng.
Vicgili i cnh ti, nhng men
sn ni,

Ni ngi ta d dng b ng
xung
81- V khng c b chng .
pha kia l nhng linh hn sng
o,
Qua ng khu khng khip,
84- Nc mt a ra, chy t c m.
Hng v h, ti ni:
-Hi cc linh hn chc chn
s c thy nh
sng ca Tri,

87- l iu duy nht trong mong


c ca cc v.
Cu cho n hu ca Cha s xua
tan ht bt bn,
Trong lng tm ca cc ngi,
ri
90- Con sng k c li tr thnh
sng t.
Xin cho bit: Nu trong cc v c
mt linh hn la tinh,
Vi ti, s l mt iu rt may
mn,
93-

V c th cng s tt cho c

ngi ti c lm quen.
Hi ngi anh em, mi chng ta
u l cng dn,
Ca mt thnh ph c thc,
nhng c phi anh
mun ni
96- Mt linh hn sng xa l .
Ti cm thy hnh nh cu tr li,
n t mt ni xa hn ni ti
ang ng,
99- V vy ti tin li h nghe ti
r hn.

Ti thy trong h c mt linh hn


nh ang ch i,
V nu c ai hi G th?
102- Th ht cm ln nh ngi m
thng lm th.
-Hi linh hn t ch ng
ln c y,
Ti ni, nu ng anh l ngi
tr li ti,
105- Xin cho bit qu danh v qu
qun.
-Ti l ngi Xina, anh p,
Cng vi nhng ngi ny ti

lm li y,
108- Cuc i ti li v va khc
va cu Cha chng gim.
Ti khng khn ngoan, d tn ti
l Xapia,
Ti rt vui trc tai ha ca
ngi khc,
111- Hn c hnh phc ca chnh
mnh.
V ngi khng ngh l ti
ang la di,
Xin hy nghe, xem c ng l ti
in r,

114- Nh ti ni khng, khi i


xung x t ca cuc i.
Trong khi nhng ng hng ca
ti gn Cnl,
Sp ri vo tay k th,
117- Ti cu cho h iu m Cha
Tri cng mun.
H b b gy v b nm vo,
Mt cuc tho chy au n,
120- Nghe tin , ti cha bao gi
c vui sng n th!
Ti ngng ln tri ci mt xc
xc ca ti,

V ht ln vi Cha Tri: Ta
chng s g ngi na
123- Ging nh mt con chim ht lm
lc lng gi.
Vo cui i ti mun ha thun
vi Cha,
Nhng bn phn sm hi ca ti
126- Vn cha th kt thc.
Nu nh Pie Pttinai khng
nh n ti,
V trong nhng li cu nguyn
thn thnh ca ng,

129- nhn ph trch ti v lng


nhn i.
Nhng ngi l ai m li i hi
han
S phn ca chng ti, m mt
vn m,
132- V vn th trong khi ni?
- Mt ca ti, ti ni, y
cng b ly mt,
Nhng ch t thi gian thi, v ti
k,
135- Ti phm, cng khng nng
lm.

Ln hn nhiu ni s hi xo
ng tm hn ti,
Bi nhng hnh pht tng bn
di,
138- Gnh nng vn nng trn
ti.
Linh hn li ni: - Nhng ai
dn dt ngi
n y, gia chng ti,
v nu ngi cn mong
c xung?
141- Ti tr li: - Ngi dn ti i,
khng ni li no.

Ti cn sng, vy hy yu cu
ti,
Hi linh hn c n sng,
anh mun ti
s lm g cho anh,
144- Mt khi vi i chn cha cht
ti tr v mt t.
i, tht l mt iu mi l c
nghe
Hn ni, mt du hiu chng t
Cha yu ngi.
147- Vy th, thnh thong hy gip ti
bng li cu nguyn.

V ti cu xin ngi, iu mong


c thit tha nht,
Nu c dp t chn ti Ttxcan,
150- Xin hy em tin tt v ti cho b
m ti.
Ngi s thy h trong m dn
chng ho huyn,
tin vo cng Talamn v s
nh mt ,
Ci hy vng ln hn l tm kim
sng iana,
154- Nhng cc ngi c, cn mt
nhiu hn.

KHC XIV

Tng th hai: Nhng k k


(phn cui).
Gui del Duca v Riniri da
Canbli: S suy thoi ca thung
lng Acn v Rmanha. Nhng
trng hp d ky h trng pht.
Nhng ting ni huyn b trn
khng trung.
K no ang i vng quanh ni
ca chng ta,
Trc khi ci cht cho anh ta ct
cnh,

3- V vn m mt, nhm mt c,
theo mnh.
Ti khng bit, ch bit anh ta
khng i mt mnh,
Hy hi anh ta xem, v cu gn
hn,
6- Nh cho hi cho t t anh ta
chu chuyn.
Hai m hn, bn phi, nghing
u vo nhau,
Bn tn v ti nh vy,
9ti.

Ri ngng mt ln ni chuyn vi

Mt ngi ni: - Hi linh hn


cn mu trong
xng tht,
M cng ang i ln tri,
12- V lng nhn t, xin an i chng
ti v hy k:
Ngi t u n v ngi l ai,
Chng ti kinh ngc v c n
anh c,
15- Mt iu cha tng thy bao
gi!
Ti ni: - Chy qua mt na

vng Ttxcan,
Mt dng sui khi ngun t ni
Phantrna,
18- Chy c mt trm dm vn
cha tho thch.
T b sui ti mang hnh hi
n y,
Ni vi cc ngi ti l ai, cng
chng ch g,
21- V tn ti u c ni ting.
Ngi th nht ni: - Nu ti
hiu ng anh
Nh cht thng minh, th iu

va ni,
24- L anh mun m ch dng sng
cn?
Ngi th hai ni: - Nhng ti
sao trong cu tr li,
Anh li giu tn con sng ,
27- Nh ngi ta giu mt iu khng
khip?
Hn c tr li:
- Ti khng bit, nhng tht l
ng,
30- Nu tn con sng d cht.

Bi u ngun, ni nh ni
Anpi,
Nh ln qu cao, t tch ra
ngn Plr,
33- Ri mt t im, nh ny li b
vt qua.
N s em tr li,
Nhng g m bu tri ht t
bin khi,
36- Cho cc dng sng mang i.
Tt c u trnh xa c hnh coi
nh k th,
Hoc nh rn rt; bi do s bt

hnh ca a phng,
39- Hay tc ng ca nhng tp qun
xu.
Dn c ca thung lng khn kh
ny,
b bin i bn cht n ni
42- Ngi ta tng h ang b Xics
la i chn.
u tin con sui m dng chy
thm hi ca n,
Gia nhng con ln bn thu,
ch ng nui
bng qu si,

45- Hn l nhng thc phm dnh cho


con ngi.
Chy xung di n gp nhng
con ch sa cn,
Thch gy s nhiu hn l thc
lc ca chng,
48- Khinh b n quay i hng khc.
N tip tc chy v ln dn ln,
Thnh mt dng nc thm hi v
ng nguyn ra,
51- N li gp nhng con ch ang t
lm thnh si.

Khi n chy xung vc su,


N gp nhng con co y mu
m xo tr,
54- Khin chng chng cn s him
nguy no na.
Ti s ni tt tay kia cng
nghe c,
S tt cho n, nu n nh li,
57- iu m mt linh hn chn tht
nhc nh ti.
Ti thy chu ca n tr thnh k
i sn,
Ca nhng con si trn b

60- Ca con sng hoang di, lm


mi ngi kinh s.
N bn tht ca h khi h ang
sng,
Ri git h nh git mt c th,
63- N lm mt mng ngi ta cn n
th mt danh d.
Vy y mu n i ra khi khu
rng bun thm,
li nh th m nghn nm sau
66- Cng s khng phc hi c nh
trc kia.

Khi c bo v mt iu khng
may sn,
Nt mt ngi nghe tt s xc
ng,
69- D cho ni him nguy n t
pha no.
Ging nh th ti thy linh hn
ang lng nghe
quay li ngi th nht, vi
v xc ng bun ru
72- Khi nghe by nhiu li.
Nhng li ca ngi ny cng v
mt ngi kia,

Khin ti mun bit danh tnh ca


h,
75- ngh ca ti a ra c phn
cu khn.
Linh hn ni vi ti trc li
ni tip:
- Vy l ngi li thc gic ti,
78- Lm ci vic m ngi khng
mun lm vi ti.
Nhng v Cha Tri mun lm
rng r ngi
n hu ca Ngi, nn vi ngi
ta s khng h tin

81- Vy hy bit rng: Ta l


Guyen uca.
Dng mu ta bc chy v tnh
k,
Khi thy mt ai vui sng,
84- Ngi s thy mt ta ti mt
Ta gt ci m ta gieo,
Hi ging ngi, ti sao c t
tri tim mnh,
87- ch phi xua ui ng loi.
Cn ng ny l Rini, nim vinh
d v trang sc,

Ca dng h Canbli, khng


mt ai
90- V sau k tha c gi tr ca
ng.
Dng mu ca ng khng phi l
ci duy nht b ngho i,
M gia sng P v ni non, gia
bin c v Rn,
93- C ca ci cn thit cho nim vui
v s tht.
V rng trong phm vi nhng a
gii ,
Nay y nhng cy c hi,

96- n ni qu mun canh tc


li.
u con ngi tt Lixi v Arig
Mainci?
Pie Travcxar v Guy i
Ccpigna?
99- i con dn Rmanha bin
thanh l con hoang!
Khi no Blgna li sinh ra
mt Phabr,
Phaenxa, mt Bcncin i
Phtc?
102- Cy cao sang ca mt ht non

yu?
Hi dn Ttxcan, ng ngc
nhin, nu ti khc,
Khi ti nh li Guy a Prata,
105- V Uglin d tx, h u
sng cng chng ta.
Phrig Nm tc v binh
on ca ng,
Hai dng h Travcxara v
Anttagi,
108- Ngy nay tn li.
Nhng phu nhn v hip s, nhng
lo u v nim vui,

tng dy chng ta v tnh yu


v s lch thip
111- nay to ra nhng con
ngi c c.
i Brtinr, sao ngi khng
trn i,
V gia nh ca ngi cng i
ri,
114- V nhiu ngi khc na,
khi thnh ti phm?
Banhacavan lm ng khi
khng c con trai,
Cattrcar lm sai, cn

Cmi th t hn na,
117- Khi vi v sinh ra nhng th b
tc nh vy.
H Pagan cng lm ng, khi con
qu ca h ra i.
Nhng khng bao gi l qu sm,
120- Nn khng li c cho h
m hnh nh trong sng.
i, Uglin Phngtlin, tn
ca ngi,
Chc chn l s b suy st v lu
m,
123- V khng cn ai ch i na.

By gi hy i i, anh bn
Ttxcan,
V by gi ta thch khc hn l
ni,
126- Cuc tr chuy bp nght
bit bao tri tim ta.
Chng ti bit rng nhng linh
hn tt ny
Nghe c chng ti bc i,
bng s im lng
129- H lm chng ti tin tng vo
ng i ca chng ti.
T khi tin ln pha trc chng

ti thnh n c,
Ging nh ting st x toang
khng kh,
132- Mt ting ni vang ln trc mt
chng ti.
Hn s git ta, ci ngi s gp
ta
Ri lng i nh ting st xa dn,
135- Ngay lp tc m my b x
toang.
Khi thnh gic ca chng ti mi
c tm ngh,
Th mt ting khc li vang ln,

ln n ni
138- Ngi ta tng nh c ting sm
tip ting sm.
"Ti l Aglaor ho thnh
,
By gi np vo nh th,
141- ng l phi tin ln trc ti
li lam mt bc sang phi.
Bn pha tr li yn ng,
Thy ti bo: - Nhng ting ni
l ci hm cng,
144- N gi con ngi trong gii hn
ca h.

Nhng nu cc ngi li cn mi
cu,
Th k th c li ko v pha n,
147- Vy l ci hm v c li ku gi
chng gip ch
c bao nhiu.
Tri ku gi v xoay vn quanh
cc ngi,
ph cho cc ngi nhng v
p vnh hng,
Nhng mt cc ngi c nhn
xung t,

151- Ngi thy tt c v s trng


pht cc ngi.

KHC XV

T tng ni th hai ln tng


th ba: S xut hin ca thin thn
khoan dung. Vicgili ging mt cu
kh hiu ca Guid del uca vs
phn chia ca ci th gian v trn
tri. Tng th ba: Nhng k gin d.
Nhng tm gng v s khoan dung.
T kinh ti n kinh bui sng,
Qu cu c vn xoay,
3-

Theo s thch nh m a tr.

Hnh nh mt tri n chiu ti,


Vn cn phi tip tc ng i
ca mnh,
6Ni kia l gi cu kinh chiu
nhng y l na m.
Nhng tia mt tri chiu thng
vo mt,
Bi chng ti i vng quanh
ni kh nhiu,
9- V lc ny ang i v pha mt
tri ln.
Ti cm thy nng ln mt,
Mt nh sng rc r hn trc

nhiu,
12- iu cha r khin ti s sng.
Ti t tay ln vng cung ca
lng my,
To nn mt ci che chn,
15- lm nh bt nh sng qu
mc .
Ging nh, n t mt nc hay
mt gng,
Mt tia sng phn chiu v pha
i din,
18- Cng chiu ht ln theo cch y.

Khi chiu xung n cng chch ra


mt on,
Cch vi im chiu thng xung
ca dy di,
21- Nh kinh nghim v khoa hc
chng minh.
Cng nh vy ti cm thy mt
tia khc x,
T pha trc chiu thng vo
mt ti,
24- V mt ti vi vng ln trnh.
Ci g th, ngi cha du hin
hi,

Con khng th tm c mn
chn,
27- Chng li ci g ang chiu v
pha chng ta.
Ch ngc nhin nu mt con b
lo,
Bi h nh tri, Thy tr li,
30- l s gi n mi chng ta
ln.
S chng ti lc con c thy
nhiu iu,
i vi con khng phi gnh
nng m l nim thch th,

33- To ho chun b cho con cm


nhn.
Khi chng ti theo kp thin thn
ban php lnh,
Ngi ni vi chng ti, ging
vui v:
36- Vo y, y la bc ln kh
khn hn.
Chng ti i ln v trc khi ri
,
nghe vang
ln ting ht:
Sung sng thay, nhng k c

khoan dung,
39- V: Hy vui mng trong
chinthng".
Thy v ti, ch hai chng ti,
Tin ln tng cao v ti cht ngh
ra,
42- Cn tranh th nhng li ging ca
Thy.
Quay li pha Thy, ti hi:
m hn Rmanha mun ni g,
45- Khi dng nhng li phi xua ui
ng loi?

Thy p: - Anh ta nhn ra


nhng thit hi,
Ca li lm ln nht i mnh, v
dng ngc nhin
48- Anh ta ch trch n, ngi
khc au kh v n.
Bi v nhng c mun lun c
mc tiu,
Ci g em chia ra th s b gim
bt,
51- Ri lng k s pht ra ting
th di.
Nhng nu c tnh yu i vi

ci tri ti thng,
Nhng c ao y hng ln cao,
54- Th trong lng ngi u c ni
s .
V rng trn cao kia, khi ngi
ta ni:
Ca chng ti th mi ngi
cng c nhiu ca ci hn.
57- V tnh yu thng gia h cng
nng nhit hn.
- Con tht cn lu mi c an
lng,
Ti ni, v mi bt u hi

60- Nhiu nghi hoc mi li ny ra


trong tm tr.
Lm th no m mt ti sn em
chia ra,
Cho nhiu ngi nm gi, li lm
giu ln,
63- Hn l ch do mt vi ngi nm
gi.
Ngi p: Bi v con c lun
lun
Quy t tng ca con v nhng
vic trn th,
66- Nn ch thu c bng ti trong

nh sng tht s.
Ca ci v tn v kh t nn li,
trn cao kia, n rt nhanh ti
tnh yu thng,
69- Nh mt tia sng bay ti mt vt
th lng lnh.
Cng gp nhit tnh, n cng hin
tng,
Thnh th lng nhn i cng m
rng,
72- Gi tr vnh hng cng ln ln.
Hn na trn cao kia c nhiu
linh hn thit tha,

S c nhiu ca ci yu v
ngi ta cng yu nhiu hn,
75- V ngi ny dp ng ngi kia
nh mt tm gng.
Nu nhng li l ca ta cha lm
con tho mn,
Con s gp Batris, nng s
bit cch
78- Gii p thc mc ca con v
nhng iu khc na.
Nhng hy nhanh ln sm xo
c,
Nm ci vt cn li trn trn,

81- Chng ch bin mt sau khi ta chu


au n.
Ti sp ni: - Thy lm con
tha mn,
Nhng thy mnh ln ti tng
trn,
84- Lng ham mun ca i mt
khin ti im lng.
Khi bng nhin ti cm thy,
B cun vo mt ci nhn xut
thn,
87- V thy mt m my trong mt
ngi n.

Mt phu nhn trn ngng ca,


v c ch hin hu,
Ca ngi m, ni: Con trai
yu qu,
90- Sao con li x s vi chng ta
nh th?
Rt au kh, cha con v ta.
Chng ta i tm con; n
im ngi im ting,
93- V ci ti thy bin mt.
Tip theo, mt ph n khc hin
ra,

M m a nc mt,
96- Ny sinh t mt ni bc tc su
xa.
B ni: Phi chng Ngi l tn
ng ca thnh ph,
M tn ca n gy tranh ci
gia cc thn,
99- V t ta sng mi ngnh
khoa hc.
i Pixttrat, hy tr th i,
Nhng cnh tay trng tro m
con gi ngi,
102- V mt cng c v hin

tn hu.
Tr li b vi nt mt bnh tnh,
Chng ta s lm g vi k gy
cho ta iu c,
105- Nu chng ta li trng pht
ngi yu mn chng ta?
Ri ti thy nhiu ngi bc ln
gin d,
Ly nm cht chng trai,
108- V ht ln: Git n i! Git n
i.
Ti thy sc nng ca ci cht

ko chng trai xung mt t,


111- Nhng mt th vn cn nhn ln
tri.
ang cu nguyn ng ti cao,
Tha th cho nhng k hnh h
mnh,
114- Vi mt dng v gi lng thng
xt!
Khi tr c ti t th gii bn kia
tr li,
Vi nhng s vt c tht
117- Ti bit nhng lm ln ca ti
khng nh la ti.

Ngi hng dn ca ti c th
thy ti
Hnh ng nh mt ngi va ra
khi gic m,
120- Lin hi: - Sao con khng th
ng vng na?
Con i hn na dm ng,
Mt m c v chn lo o,
123- Nh mt ngi say ru hoc
bun ng.
- i ngi cha thn yu, nu cha
mun nghe con,

Con s k, ti ni, ci g hin


ra vi con,
126- Lm cho i chn con hu nh
mt tc dng.
Ngi p: - D con c eo n
mt trm mt n,
Cng khng mt ngh no ca
con,
129- D l nh nht, li giu ni
c ta
Nhng iu con thy ch l
ngn con
ng t chi tri tim con trc

nhng dng nc bnh yn, 132- Chy t


ngn sui vnh hng.
Ta khng hi: Con sao th?
Nh mt ngi ch nhn bng mt
m mt khng thy g,
135- Khi thn xc di chuyn nhng
bt tnh.
Ta hi thc tnh bc chn
con,
Cn thc gic nh vy nhng k
li nhc,
138- Chm bit s dng s thc tnh
khi n tr li.

Chng ti i chm ch gia trhi


chiu,
Trong chng mc mt cn c th
nhn xuyn qua
141- Nhng tia nng rc r mun
mng.
Ri dn dn c mt ln khi
Tin v pha chng ti, en nh
mn m
Khng c ch no n trnh,
145- Ln khi tc mt ca chng ti
con mt

v khng kh trong lnh.

KHC XVI

Trong ln khi en: Gp Mcc


Lmbcd. Nghi hoc ca ant v
Mcc ging gii v t do ch. Nhng
nguyn nhn ca s bin cht.
Di mt bu tri thm hi,
Chm su trong my,
3- Mu en ca a ngc v m ti
khng sao.
Cha bao gi c mt mn che
dy c n vy,

Nh ln khi bao bc chng ti


lc ,
6-

Tht gay gt d di!


Mt ti khng m ra c na,

Lc ngi bn ng khn
ngoan v trung thnh,
9da.

Tin li gn v a vai cho ti

Nh mt ngi m i theo sau


ngi dn ng,
khi b lc v khi b va p,
12- Vo vt g c th gy thng

tch hay cht chc.


Ti i trong khng kh hng hc
v bn,
Ngi hng dn lin tc nhc
nh:
15- Hy ch , ch tch ra khi ta.
Ti nghe nhiu ting ni, nh u
cu xin,
S bng an v tha th
18- Ca ng chn chin c th xo
cc ti li.
Cu Cha Gisu, l li m
u ca h,

Tt c cng mt li, mt ging,


21- Gia h hnh nh c s ha ng.
Thy i, c phi con ang nghe
cc linh hn y khng?
Phi, con hiu ra s thc
24- H ang i tho ci nt ca s
gip .
Ngi l ai, ngiang r ln
khi ca chng ti,
V ni v chng ti, v y
27- Ngi vn phn chia thi gian
theo ngy thng.

Mt ging ni vi ti nh vy,
Hy tr li i, Thy ti bo,
30- V hi xem c th i ln li ny
khng?
Ti ni: - Hi linh hn ang t
lm trong sch,
tr v p bn ng to
ra mnh,
33- Ngi s bit iu k diu, nu i
theo ti.
Ti s i theo ngi chng no
cn c php,

Hn tr li, nu ln khi ngn


khng cho ti thy ngi,
36- Th hai tai s th ch v lin kt
chng ta.
Khi ti bt u: - Vi b
qun o ny,
M ci cht s lm tiu tan ti i
ln cao,
39- n c y, ti tri qua
bao ni kinh hong
ca a ngc.
V Cha mun ban cho ti n hu,
Ti mc mun cho ti ln thm

Thin nh,
42- Theo mt con ng ti nay cha
ai bit.
Ch giu ti ngi l ai khi cn
sng,
V cho bit: ti c i ng ng
khng,
45- Li ni ca ngi s l ngi h
tng chng ti.
- Ti l ngi Lmbci, tn l
Mcc,
Ti bit trn gian v ti yu
c hnh,

48- M ngy nay chng ai mun vn


ti.
ln trn, ngi ang i ng
ng,
Linh hn kia, tr li nh th v
ni thm:
51- - Xin hy cu nguyn cho ti khi
ngi trn cao.
Ti p: - Trn c tin, ti xin
ha,
iu ngi thnh cu nhng ti
sp nght th y,
54- V mi nghi hoc trong ti, nu

khng c gii to.


Ban u th n cng n gin,
nhng nay nhn i,
V nhng li ca ngi xc
nhn,
57- y v ni khc na, c cng
mt nghi hoc.
Th gii ny, nh ngi ni,
t b mi c hnh
60- B bp nght nng n bi c tm.
Nhng ti khn cu ngi, ch
cho ti nguyn nhn,

ti thy v by cho ngi


khc,
63- Bi ngi ny t n trn tri
v ngi khc ni y.
Mt ting th di ln, pht ra t
ni au n,
- Than i, ri hn bt u ni:
66- Th gii m qung v ngi t
n y.
Cc ngi, nhng k cn sng,
ch quy mi nguyn nhn
L do tri, ti v n vn ng,
69- V ko theo mi vt, v cn thit.

Nu ng nh vy th ci ch
tdo
S b hy hoi cc ngi v s
l bt cng,
72- Ngi c hng nim vui v
iu thin,
v chu au
kh v iu c.
Vng tri l cn nguyn mi hnh
ng ca cc ngi,
Ti khng ni tt c, nhng c khi
chp nhn iu ,
75- nh sng c ban l cho c iu

thin v iu c.
V mun t do, nu phi au
n
Trong nhng cuc chin u u
tin vi tri,
78- V sau s khc phc c, nu
bit rn luyn.
c t do, cc ngi ph thuc
vo mt sc
mnh ln hn
V bn cht tt hn, chnh n to
ra
81- Tr tu cc ngi m tri khng

cai qun.
Vy l nu th gii hin ti c b
lm lc,
Cn nguyn chnh cc ngi,
phi tm cc ngi,
84- V by gi ta s ni r ti sao.
Linh hn c sinh ra tr bn tay
k yu n,
Khi c sinh ra, n nh mt a
tr,
87- N chi a, va khc va ci.
Ngy ng v cha hiu bit g,

Ngoi tr do mt ng vui v to
ra,
90- N vui v chy ti ci g khin n
thch th.
Trc tin n cm thy mi v
ca mt cht ca ci,
N b lm ln v chy theo,
93- Nu ngi hng dn, hay ci
hm,
khng lm thay i
tnh yu ca n.
Vy cn c mt o lut lm
ci hm,

Cn c mt ng vua bit nhn


thy
96- t nht l ngn thp ca thnh ph
thc ti.
Nhng o lut c ri nhng ai
nm gi chng?
Chng ai c v ngi chn chin
i ng trc
99- C th bit suy ngm nhng li
khng bit
phn bit quyn hn.
V dn chng thy ngi hng

dn mnh
Ch nhm vo ca ci m ng a
chung,
102- Cng t tho mn v chng cn
tm xa hn.
Chnh mt chnh ph ti, ngi
c th thy iu ,
lm cho th gii thnh c c,
105- Ch khng phi bn cht cc
ngi h hng.
La M, xa kia lm cho th
gii tt p,
C hai mt tri chiu sng hai

con ng,
108- Mt ca th gii v mt ca
Cha.
Ci ny lm du bt ci kia,
Thanh kim ni vi chic gy ca
linh mc,
111- S kt hp thc hin bng sc
mnh ch em li ci xu.
V chng ni vi nhau nn ci
ny khng s ci kia,
Nu ngi khng tin, hy nhn
bng la,
114- V t qu ngi ta nhn ra cy.

min sng Aix v sng P


chy qua,
Ngi ta tm c phm gi v
s lch lm
117- Trc khi Phrig gp cn
try.
Nhng by gi, bt k ai cng c
th i qua,
K c k trc kia ln trnh,
120- V xu h, s phi gp v ni
chuyn
Vi nhng ngi c hnh.

Vn cn li ba ng gi, i
din cho thi xa,
trch c nhng ngi mi v
ch i
123- Cha gi n mt cuc i tt
p hn.
l Cuara a Paltx,
Ghrc tt bng,
V Guy a Catxten m mi
ngi thch gi
126- Theo kiu Php la Lmba gin
d.
T nay xin hy rao ging rng:

Nh th La M
kt hp vo mnh c hai
quyn lc,
129- Nn ri vo bn, lm vy bn
mnh v c chc trch.
i, Mcc yu qu, ti ni,
ngi lp lun rt gii, By gi ti
hiu v sao con chu ca Lvi.
132- Li b loi ra, khng c
hng quyn tha k.
Nhng Ghrc l ai, m theo
ngi
L i biu cn li ca lp ngi

qua,
135- ch trch ci th k d man
ny.
Pht biu ca ngi mun nh
la hay th thch ta?
Hn p: - Ngi ni ting
Ttxcan,
138- M li khng bit g v
Ghrc tt bng sao?
Ti khng bit ng ta cn bit
danh no khng,
t nht ti bit ng c c con gi
tn Gaia,

141- Cu Cha ph h cho cc ngi,


bi ti khng th i
theo na.
Ngi thy nh sng xuyn
qua ln khi,
Ngy n ri v thin thn
y,
Ti phi i trc khi thin thn
trng thy,
145- V linh hn cng b i, khng
mun nghe ti na.

KHC XVII

T tng ni th ba ln tng th
t: Nhng dn chng cui cng v s
gin d ti li. Vicgili trnh by l
thuyt v tnh yu, c xem l ngun
gc ca mi c hnh v ti li.
Hi bn c, hy nh li, c khi
no ang trn ni,
C m my m lm sc nhn ca
bn,
3-

Ging nh ca con chut chi,

mt b vy c che.
Khi qua ln hi nc m v nng,
Qu cu mt tri bt u sng
dn ra,
6- Phi kh khn lm mi m c
li qua my m.
Th bn s d dng tng tng
ra,
iu ti thy li lc by gi,
9-

Mt tri ang sp ln.

Theo nhng bc chn trung


thnh ca ngi Thy,

Ti i ra khi ln khi,
12- Di nhng tia nng ang tt dn
trn b bin.
i tr tng tng, i khi li
cun ta,
i xa n ni chng ta khng
nghe thy g,
15- C khi nu c ngn chic kn
ang thi quanh ta.
Ci g lm ngi xc ng,
nu gic quan
khng nh thc ngi?
Mt tia sng hnh thnh trn bu

tri,
18- Do t n hoc do mt mun
no.
Mt vt chiu hin ra trong tm
nhn ca ti,
V ngi n b in cung c
c ho thnh chim,
21 - ang ht vui v nht.
V tr c ti t khp kn li,
n mc chng ci g t bn
ngoi
24- C th ti v c tip nhn.

Ri trong s tng tng ca ti


hin ra,
Mt ngi b ng inh cu rt
ri xung,
27- V mt phn n, d tn v cht
nh th.
Cnh ng ta l txur v i,
Etxte v ca ng v Mcx
chnh trc
30- Trong li ni cng nh trong vic
lm.
Ri hnh nh ny tan v,
Nh mt chic bong bng b thiu

nc,
33- Chnh nh nc m n hnh thnh.
Mt thiu n xut hin trong tm
nhn ca ti,
Khc ln v ni: i, Hong hu,
36- Ti sao, v gin d, Ngi li
khng mun sng na.
Ngi t st khng mt
Lavina,
Nhng m i, m mt con tht
ri,
39- Chnh con khc ci cht ca m
trc khi khc ngi khc.

Ging nh gic ng b t qung,


Khi t nhin lung nh sng mi
di vo mt
42- Gic ng cn chp chn trc khi
bin mt.
Th l th gic ca ti li bng
tnh,
T khi b nh sng chiu vo mt,
45- Mt nh sng mnh hn mi nh
sng ta bit.
Ti quay li xem mnh ang
u,

Khi c ting ni: Ngi ta i


ln li ny
48- Lm cho ti t b nh khc.
Ting ni cho ti mt c
mun mnh lit,
c thy ngi ni,
51- Uc mun khng du i chng
no cha c thy.
Nh mt tri lm lo mt ta,
Bi nh sng qu chi,
54- Cng nh vy, y, mt ti
khng chu ni.

l mt thin thn, chng


c yu cu,
Nhng hng dn chng ti i
ln cao,
57- Thn n sau nh sng ca chnh
minh.
Thn lo cho chng ti nh lo cho
chnh mnh,
Bi v ai thy iu cn thit
m cn i mt li
yu cu,
60- Th k y sn sng mt li t
chi tn nhn.

Nhng chng la hy theo li mi,


Ro bc i ln trc khi tri
ti,
63- V chm hn th khng th, v
ngy mai khng tr li.
Ngi hng dn ca ti ni vy,
C hai chng ti lin quay v bc
i ln,
66- Khi va ln bc th nht,
Ti cm thy gn ti nh c ting
v cnh,
Mt ln gi nh ph vo mt, v
ti nghe ni:

69- Sung sng thay nhng ngi


sng yn bnh,
khng
gin d xu xa.
Nhng tia nng cui cng cn li,
trc khi m n,
ln kh cao trn chng ti,
72- T nhiu pha, cc v sao bt u
xut hin.
i sc mnh ca ta, sao li bin
mt?
Ti t hi, v cm thy

75- i chn ca ti mun c tm


ngh.
Chng ti dng li bc tam
cp,
Khng ln cao na, v chng ti
ng im,
78- Nh mt con thuyn ti bn.
Ti nghe ngng mt cht,
xem c g tng mi ny
81- Ri quay v pha Thy, ti hi:
Cha hin t, hy ni cho con r,
Ti li no c gt ra vng

ta ang ng,
84- Chn chng ta ngng bc
nhng xin Ngi ch
ngng li.
Ngi p: Lng yu iu thin
Mcha tng xng vi bn
phn, s ly thm sc y,
87- y ngi ta to mi
cho nhng mi
cho qu chm chp.
Nhng cho con hiu r hn,
Hy ch v con s thu nhn

c,
90- i iu ch li trong lc dng
y.
C ng sng to v mi con
ngi,
Con bit , chng ai l khng c
tnh yu,
93- Tnh yu t nhin, hoc tnh yu
l tr.
Tnh yu t nhin khng bao gi
sai lm,
Nhng tnh yu kia li c th lm
ln,

96- V gp i tng xu,


hoc qu tha hay qu
thiu v sinh lc.
Chng no n hng ln iu ch
thin,
V bit t hn ch nhng iu th
yu,
99- Th khng th gy ra nhng vui
th ti li.
Nhng khi n nhm vo iu c,
hoc tm kim
iu hay,
Vi qu nhiu hay qu t mc cn

thit,
102- Th con ngi chng li ng
sng to.
T con c th hiu rng,
Tnh yu l mm mng ca mi
c hnh,
105- V ca c mi hnh ng ng
b trng pht.
Bi khng bao gi tnh yu qun
chm lo
Cho hnh phc ca ngi mang
tnh yu ,
108- Nn tt c u c che chn

chng li mi s th ght.
V nu ngi ta khng th quan
nim
C con ngi tch bit vi Cha
Tri vn t tn ti,
111- Th cng khng ai c th cm
ght Ngi.
Nu ta phn tch r, iu cn li
l,
iu c m ngi ta thch lm
cho ng loi,
114- Sinh ra trong vng bn ca cc
ngi theo ba cch.

Nhiu ngi mong mun cho


mnh iu tuyt vi,
Trong khi ngi hng xm ang
b sa st,
117- Li mong cho ngi ri khi
nh cao danh vng.
K th s mt quyn lc, n hu,
danh d,
V ting tm, nu c k khc ang
thng tin,
120- Th bun v mong cho h iu
ngc li.
K th xu h v mt iu b xc

phm,
M tr nn thm kht tr th,
128- Nn gy iu khng may cho
ngi khc.
Ba kiu ham h ang than
khc tng di,
Nay ta mun con thy mt kiu
khc,
126- N lm iu thin theo mt cung
cch i bi.
Mi ngi hiu mt cch l m
v iu thin.
, tm hn c ngh ngi v

v mong mun iu ,
129- Mi ngi u c gng t ti.
Khi mt tnh yu thc y ta,
Ginh ly n th ti tng ni ny,
132- Sau s n nn ng n l s
trng pht.
C mt th ca ci khng lm
cho ngi ta sung sng,
N khng phi l hnh phc, hay
bn cht tt p,
135- N l qu v r ca iu thin.
Tnh yu qu am m iu ,

ang b trng pht ba tng ni,


pha trn chng ta,
Nhng s phn nh thnh ba loi
nh th no,
139- Ta s khng ni, tm hiu l vic
ca con.

KHC XVIII
Tng ni th t: Nhng k li
bing. Vicgili ni tip v tnh yu,
t do ch v trch nhim ca con
ngi: Cu chuyn ca Tu vin
trng Thnh Dn.
V tin s cao cp kt thc bi
bin lun,
ang chm ch nhn vo mt ti,
3-

xem ti c hi lng khng.


Cn ti, mt vn mi li dy

v ti,

Ti gi im lng nhng t nh
mnh:
6-

Nhng cu hi ca mnh,
c th cng nng

ln Thy.
Nhng ngi cha thc s
nhn thy
c mun rt r m ti khng
dm bc l,
9- Bn truyn cho ti sc mnh
ni ra.
Do ti ni: Tha Thy, ci
nhn ca con sng ln

Nh nh sng ca Thy v con


nhn r
12- Cc l l Thy bin bit hay
ging gii.
Vy con xin Thy, ngi cha rt
mc hin t,
Ging thm cho con v tnh yu
m t
15- Dn n hnh ng thin hay
ngc li.
Ngi p: - Hy hng v ta
nhng con mt sc so,
Ca tr tu v con s thy

18- Sai lm ca nhng k m qung


m mun lm
ngi hng dn.
Linh hn c to ra sn sng
yu ng,
S chuyn ng v pha n thch
th,
21- Ngay khi n thc tnh t thch th
sang hnh ng.
L tr rt t mt ci c thc,
Mt hnh nh, ri m rng n
trong ta,

24- Lm cho tm hn ta hng v n.


Nu khi tm hn nghing v i
tng,
S thu ht y l tnh yu, mt tnh
yu t nhin,
27- Ni kt vi ta bi nim vui thch
mi.
Ri ging nh mt ngn la bc
ln khng trung,
Bi do bn cht n sinh ra l
bc ln,
30- Bn cht s tn ti lu di.
Cng nh vy tm hn khao kht

i vo ham mun,
Cuc vn ng ca tm hn s
khng dng li,
33- Chng no cha c c i
tng yu ng.
Gi y con c th nhn thy,
S tht vn b che giu nhng
ngi c tin chc rng:
36- Mi tnh yu t n l ng khen.
Bi ci cht c v nh bao gi
cng tt,
Nhng khng phi mi con du
u tt,

39- Mc du cht sp l tt.


- Nhng li ni ca Thy m tr
c con theo di,
Ti tr li, ci m cho con
hiu tnh yu,
42- Nhng v th con cng thm nghi
hoc.
Bi tnh yu nu t bn ngoi a
n cho ta,
V nu tm hn ta cng t i n,
45- Th d i ng hay chch ng,
n cng chng c

cng lao g.
Ngi p: - Ci m l phi
nhn thy y,
Ta c th ni vi con, nhng xa
hn na
48- L vn lng tin, con ch trng
ch Batris.
Tt c ci g dng thc cht,
Vn kt hp vo mt vt th,
51- D rng n vn ring bit
v cha ng tnh
nng c th.

Ch cm thy c nh hot ng
ca n,
Khng th hin ra g khc ngoi
hiu qu,
54- Ging nh s sng ca cy th
hin l xanh.
Cng nh vy, con ngi khng
bit t u mnh c,
Hiu bit v nhng khi nim u
tin,
57- V s thm mun nhng bn nng
u tin.
Chng trong anh nh bn nng

ca con ong,
L lm ra mt, nhng xu hng
u tin ny,
60- Khng ng c khen hay b
ch trch.
Nhng ci ny v nhng ci
khc ha hp,
Cn bm sinh anh tnh nng
khuyn bo,
63- N canh chng ngng ca s
ng ca ta.
T nguyn l sinh ra
L do xng dng, tu theo

vic,
66- N tip nhn v la chn tnh yu
tt hay xu.
Nhng ngi i n y su
ca l phi,
nhn ra ci t do bm sinh
ny,
69- V li o c cho th gii.
Do , trong khi tha nhn l cn
thit.
Mi tnh yu bng chy trong ta,
72- Ta vn c kh nng kim ch
chng.

l c tnh cao qu m
Batris cm th
Bng t do ch, v con cn ghi
nh cn thn,
75- Nu nng ni vi con v iu
.
ti na m, mnh trng mun
Trng ging nh mt ci cho
ang chy
78- Lm xut hin nhng v sao him
hoi.
N i ln bu tri theo con
ng

M mt tri chiu sng rc, vo


lcngi La M
81- Thy n s ln gia o Xci v
Cocxi.
Linh hn v i, ngi em li
nhiu danh ting,
Cho lng Pitla hn l thnh ph
Mantva,
84- ct cho ti gnh nng ca s
nghi hoc.
n ni, sau khi tip nhn
S tr li ci m v r sng
nhng cu hi

87- Ti nh ngi thiu thiu ng v


ang m.
Nhng t nhin ti b nh thc
khi gic ng,
V c nhiu m hn i sau,
90- theo kp chng ti.
Ging nh ngy xa m ng
dn chng Tbng,
Si sc ko i dc sng Itxmn
v Axp
93- Gia ban m cu khn thn
Bcct.

Nh th, ti thy h ko n,
Si nhng bc chn di,
96- B hi thc bi mun tt lnh v
tnh yu ng n.
H n ch chng ti rt nhanh,
v h chy
C mt on ln chuyn ng
99- Hai ngi i trc, va ku va
khc:
Maria chy vi ln ni;
V Xdar, khut phc
Ilca,

102- nh Macxilia v chy sang Ty


Ban Nha.
Nhanh ln, nhanh ln, ng d
mt thi gian,
V thiu tnh yu, nhng ngi
khc ku ln:
105- Nhit tm hnh ng tt lm
thc tnh n hu
Hi cc ngi m hm nay phi
ly nhit tnh mnh lit
B li s chm chp v chnh
mng,
108- M cc ngi lnh m khi

c th lm tt.
- Con ngi ny cn sng, chc
chn th,
ti
khng ni di u
Mun i ln trn cao, khi mt tri
mc,
111- Hy ch dm chng ti, u li
i tip theo?
l li ca v hng dn ca
ti,
V mt trong s linh hn ni: n y,

114- i sau chng ti, ngi s tm


c li i.
Chng ti qu vi v c mun i
ln,
Nn khng th dng li, xin hy
lng th,
117- Nu ngi phn xt l chng ti
thiu lch s.
Vrna, ti l Trng tu vin
Thnh Dn,
Di triu Hong
Bcbartxatt bng,
120- M Milan cn nhc n vi lng

au n.
C k mt chn bc vo m,
Chng lu na s phi khc tu
vin ny,
123- S bun kh v tng nm
quyn hnh y.
Bi v con trai ng ta, xu xa
ton thn xc,
M tm hn cn t mt hn, dng
di li khng trong sch,
126- c ng ta xp vo a v
ca mt ngi chn
chin thc s.

Ti khng r linh hn cn ni
na hay s lng im,
V ng i xa chng ti,
129- Nhng ti hiu v mun ghi tc
li ng vo k c.
Khi , con ngi lun cu gip
ti trong mi lc,
Bo ti: - Hy quay li v nhn
hai linh hn kia
132- ang i ti v x rch s li
bing.
i sau c on, h ni: - N
cht ri!

Ci dn tc u tin m v h
bin m ra,
135- V Giocan c thy nhng
ngi tha k ca n.
V nhng ngi khng chu ni
s vt v,
Cho n pht cui cng, vi con
trai ca Ankis,
138- dnh cho mnh mt cuc sng
khng vinh quang.
Khi nhng linh hn i xa,
Khin chng ti khng nhn thy
h na,

141- Mt ngh mi lt vo tr c
ti.
T ny sinh nhiu khc,
V ti lan man t ny sang
khc,
n ni nhm hai mt li v vui
thch,
145- V ngh bin thnh gic ng.

KHC XIX
Tng ni th t: Gic m tng
trng ca ante v s gii thch
ca Vicgili.
Tng ni th nm: Nhng k
bin ln v nhng k hoang ph.
ante ni chuyn vi Gio hong
Arian.
Ban m, khi kh nng ban ngy
b qu t ht ht v khi Sao
Ha
3-

Khng cn c th lm m ln kh

lnh ca mt trng.
Trc rng ng, cc nh a l
Nhn v pha ng vn may ln
ca h,
6ang ln, theo mt con ng
cn hi ti.
Ti thy hin ra trong m mt c
lc mt,
Ming ni lp v hai chn khoo,
9xanh.

Hai tay b cht t v mt ti


Ti nhn c ta v ging nh mt

tri

Lm c ng li tay chn ca c
b m lm lnh cng,
12- nh mt ca ti cng khin c ta
ni c.
Ri ng dy c hon ton,
Khng lu sau, b mt ca c ta
hng ln,
15- Nh tnh yu mun th.
Ngay khi sau hi phc c ngn
ng,
C lin ht v ht hay n ni,
18- Kh khn lm, ti mi ri c

mt khi c ta.
C ht: Ti l nng tin c du
hin,
quyn r, lm bao thu th lc
li gia bin c,
21- V ti cho h bao vui th khi nghe
ti.
Bng ting ht, ti lm cho
Ulitx i ng lang thang,
Ai n gn ti, him ngi b
i c,
24- Bi v ti lm h sung sng bit
bao!

Ming c ta cha kp khp li,


Th mt phu nhn hin ra,
thnh thin v linh hot,
27- Li gn bn ti v lm cho c
nng b mt.
Vicgili, Vicgili, ngi
ny l ai?
Ngi lin ti ngay,
30- i mt nhn vo phu nhn thnh
thin.
B tm ly c gi kia, m o c
ra.
Phanh o pha trc v ch cho

xem ci bng c ta,


33- Mi hi thi xng ta khin ti tnh
gic.
Ti m mt v nghe Thy ni:
- t ra l ba ln ta gi con,
36- Hy dy i, chng ta cng tm li
vo.
Ti ng dy, tt c cc tng
Ca ngn ni thn thnh chan
ha nh sng,
39- Chng ti i, lng quay v pha
mt tri.

Trong khi i theo, ti mang b


mt
Mt ngi nng tru lo u,
42- Thn ci khom xung theo hnh
na vm cu.
Bng ti nghe mt ging ni du
dng v thn i,
Tng nh khng th nghe c
x s cht chc ny.
45- - Hy li y, i qua li ny.
Thin thn va ni vi chng ti,
C i cnh xe ra, ging nh
thin nga,

48- a chng ti i ln gia hai


vch .
Ri v cnh v ly cnh qut
chng ti,
V ni: - Tht sung sng nhng
k ang khc
51- Bi linh hn ca h s c an
i.
- Sao con c nhn mi xung t
vy?
Ngi hng dn bng hi,
54- Khi chng ti vt qua thin
thn mt cht.

Ti p: - iu khin con bc
i m vn bn khon,
chnh l ci o nh mi c m
nh con,
57- Mnh n ni con khng ngng
ngh ti.
Ngi bo: - Con thy m ph
thu gi y,
Mt mnh n lm nhiu ngi
ang phi
khc trn kia,
60- Con cng thy ngi ta t gii
thot khi n nh th no.

Th l ! Gi hy nn bc
chn ln mt t,
V hng mt ln cc hnh nh
m ng vnh hng
63- ang quay nhng bnh xe ln.
Nh con chim ct nhn xung
chn mnh,
Ri ku ln v ct cnh,
66- V ham mun ci mi ang cm
d n.
Ti cng vy, men theo khe hm,
M ra trong ni mt li i ln,

69- Cho ti im bt vo ng vng


quanh ni.
Khi i ra ngoi ng trn th
nm,
Ti thy nhiu ngi ang khc
lc y,
72- Nm p mt xung t v hng
xung di.
Linh hn ti gn b vi t,
H va rn r nh vy va khc
ln,
75- Khin li ni ca h rt kh nghe.

-Hi cc linh hn c n sng


ca Cha,
M nhng kh au c s cng
bng
v hy
vng lm nh bt,
78- Xin ch cho chng ti nhng bc
ln sp ti.
Nu cc ngi n y m
khng phi nm li
Ch ct tm ng ln nhanh nht,
81- Th hy lun theo bn tay phi
m ngoi.

l cu hi ca nh th v cu
tr li
Ca linh hn i trc chng ti
mt cht,
84- V ti pht hin ra linh hn n
sau li ni .
Ti quay mt nnh v pha Thy,
Thy chp thun vi mt du hiu
vui v,
87- iu mong mun m ti cu xin
qua nh mt.
Khi ti c th hnh ng theo
mun,

Ti bn tin li gn to phm
ca Thng
90- M nhng li ni lm ti ch
Ti ni: - "Hi linh hn m nc
mt lm chn mui
Nhng g cn thiu tr v vi
Cha,
93- Xin hy v ti tm gc li
ni phin mun ln
ca ngi.
Ngi l ai v ti sao quay lng
li Tri,
Xin cho ti bit, nu ngi mun

ti
lm c
cht g cho ngi,
96- di kia, ni t ti ln y
nhng cn sng,
Ti sao Tri xoay lng
chng ti v pha Tri,
iu ngi s bit, hn ni,
nhng trc ht
99- Nn bit rng ta l ngi k v
Thnh Pie.
gia Xittri v Kiavri chy
xung

Mt dng sng p m t tn n
102- ny ra tc hiu ca dng h
ta.
Trong mt thng v lu hn mt
cht, ta cm nhn c
Chic o chong ln nng ln
k gi n
khi
vy bn nh th no.
105- Mi chc trch so vi n u
nh ta lng hng.
Than i, vic tr v vi Cha
ca ta tht l mun,

Nhng mt khi thnh ngi


chn chin La M,
108- Ta pht hin ra rng cuc i ch
l la lc.
Ta hiu tri tim ta s khng
c yn,
V i ny khng th ln cao
hn na,
111- V vy trong ta ny sinh tnh yu
v cuc i khc.
Ti ngy ta thnh mt tm hn
au kh,
Tch khi Cha v tham lam mi

th,
114- Cn by gi, ngi thy y,
ta ang b
trng pht y.
iu m tnh bin ln lm,
y c th hin
Trong s trng pht nhng linh
hn ang ci to,
117- ni ny khng c hnh pht
no cay ng hn.
V mt chng ti c nhm vo
ca ci trn mt t,
Chng bao gi chu hng ln

cao,
120- Nn cng l y bt c phi
ci gm xung t.
V tnh bin ln dp tt tnh yu
ca chng ti
i vi iu thin; nn cng l
y
cho mi hnh
ng l v ch,
123- Chng ti lun b xit cht.
Chn tay u b tri,
Chng no Thn cng l cn
mun th,

126- Chng ti nm y bt ng.


Ti qu gi ni chuyn
V khi ti bt u,
129- Linh hn nghe v nhn ra s knh
trng ca ti.
V l do g, linh hn ni,
khin ngi phi ci xung thp
th
Ti p: - Chnh l v phm gi
ca ngi,
132- Lng tm khng cho php ti
ng.

Hy ng dy i, ng thng
ln, ngi anh em,
Hn ni, ng lm ln th, ti l
n l,
135- Cng vi ngi v nhng ngi
khc
l n l ca cng
mt quyn uy.
Nu lc no ngi nghe trong
kinh Phc m
C cu: Khng c hn l g c!
138- Ngi s hiu v sao ta ni nh
vy.

By gi hy i i, ta khng mun
ngi li na
s c mt ca ngi s cn tr
vic than khc
141- V ta mun suy nghchn hn v
nhng g ngi ni.
di t ta c mt chu gi tn
l Alagia
Bn cht tt nhng tm gng ca
dng h ta
lm cho n xu i,
145- l ngi duy nht ta cn c
di .

KHC XX
Tng ni th nm: Nhng k
bin ln b trng pht. Huyg Cap
v dng h Php. ng t. Bi
thnh ca Vinh quang thay Cha
Tri.
Mt mun kh chng li mt
mun mnh hn,
lm va lng ngi nhng li
tri vi
mun ca mnh,
3-

Nh rt nc ra khi ming bt

bin con cha no nc.


Ti i v ngi hng dn ca
ti tin ln,
Theo nhng ch trng, dc theo
vch ,
6- Nh i trn bc tng dc theo
nhng l chu mai
Nhng ngi nm gn mp b
pha ngoi,
ang nh git nc ny n git
khc,
9- T mt h, v cc thi xu ngp
trn th gii.

A, con si ci c xa, tri tru


t dit,
Tham mi hn bt c con th no
khc,
12- V ci i cn co v v gii hn.
i tri, m s vn hnh nh
ngi ta ngh,
S lm i thay hon cnh cc s
vt di trn,
15- Khi no s n, ngi xua ui
con si ci i.
Chng ti i, m tng bc
chm ri,

V ti, ch n cc linh hn,


lng y thng xt,
18- Nghe h th than v khc nc n.
Bng ti nghe thy pha trc ti,
Ting ku khc: i c M
Maria du hin
21- Nh ca mt ngi n b ang
tr d.
V tip tc: - Sao ngi kh s
vy,
Nh ngi ta c th thy qua ch
ti tn,
24- Ni ngi sinh ra ci gnh nng

thn thnh ca mnh.


Ti li nghe ting: - i ngi
Phabrixi tt bng,
Ngi coi trng danh d v s
ngho kh,
27- Hn l s giu c vi cc tt
xu.
Nhng li lm ti thch
th,
Ti tin ln bit c,
30- Linh hn m hnh nh t li
ni pht ra.
Linh hn cn ni v s ho phng

Ca Niccl ngy xa vi cc c
gi thanh tn,
33- cu vt danh d cho tui xun
ca h.
- Hi linh hn ni nhng li
tt p,
Hy ni cho ti bit ngi l ai,
ti ni,
36- Sao ch mt mnh ngi ni ln
li xng ng nh th?
Nhng 1i ca ngi s c
n b,
Nu ti tr v hon tt on

ng ngn cn li,
39- Ca cuc i ny ang n lc
kt thc.
- Ti s ni, hn p, khng
phi v ch i
Mt s tr gip no n t di
kia,
nhng chnh
l v ngi
42- to sng bao n hu trc khi
ngi cht.
Ta l r ca ci cy xu xa,
M tn cy che ph tt c cc

nc theo o Kit,
45- V him khi ngi ta hi c
mt qu ngt.
Nhng nu agi, Linla, Guant
v Brtgia
C th lm th s tr th s nhanh
48- V ta s xin iu vi phn
quan xt x.
di ngi ta gi ta l Ug
Sipptta,
T ta sinh ra Philppi v
Luigi,
51- T t lu nay vn cai tr nc

Php.
Ta l con mt ngi bn tht
Paris,
Khi cc v vua c mt ht,
54- Ch tr mt ngi thnh thy tu
o xm.
Ta thy mnh nm trong tay dy
cng,
Cai tr vng quc v mt quyn
lc nh th,
57- Tht nhiu ca ci v lm bn b.
Ri ci vng min ang trng,

c t ln u con trai ta,


60- T truyn xung cc i vua
khc.
Cho n khi mn ca hi mn ln
ca Prvng,
Cha tc mt ca dng h ta ht
mi lim x,
63- D km ti gii nhng t nht cng
khng gy hi.
T , bt u s cp bc bng
v lc v ni di,
V ri, v sm hi,
66- N chim Pngti, Nocmngia

v Gutcnha.
Ccl n Italia v v sm h
Bin Cuarain thnh nn nhn
ca mnh,
69- Ri a Tmax v tri, cng v
sm hi.
Ta thy ci thi khc cng khng
cn xa lm,
Ngi ta s ko t Php sang mt
anh Ccl khc,
72- cho bit r hn v hn v h
hng hn.
Hn n khng v kh, ch vi

mt ngn lao duy nht,


M Giua tng s dng,
75- Hn lm v bng Phirenxa.
Hn chim c khng ch t
ai
M c s nhc nh v ti li,
78- V cng nng hn, hn coi thng
tt c cc ci .
Mt tn Ccl khc thot khi
con tu giam gi,
Ta thy n bn con gi mnh v
mc c,

81- Nh mt tn cp bin bn mt
n l bnh thng.
i tnh bin ln, ngi cn c th
lm g hn na,
Sau khi u c n th dng
h ta,
84- n ni h chng cn quan tm g
n mu tht ca mnh?
V lm nh bt iu xu
lm v cn lm na,
Ta thy hoa hu ty vo c
Alanha.
87- V Cha Kit b cm t thng qua

Gio hong ca Cha.


Ta thy v y b ch diu,
Ta thy lp 1i s hn hc v cay
chua,
90- Hai tn k cp cn sng lm v y
phi cht.
Ta thy tn Pilat mi ny qu
c c,
Nhng hn cha cho th l ;
khng c gio lnh
93- Hn vn a vo in th nhng
tay chn tham lam.
i, Cha ca ti, bao gi ti s

c nim vui sng,


c nhn thy s bo th ang
c che giu,
96- S lm du, mt cch kn do, s
gin d ca Ngi.
Cn v iu ti ni v ngi
v c nht y
Ca c Thnh Thn, m
khin
99- Ngi quay v pha ti c
vi li gii thch.
l nhng g p li nhng li
cu nguyn,

Ban ngy ca chng ti; nhng


khi m n,
102- Chng ti li nu nhng tm
gng ngc li.
Khi chng ti k v
Pigmaling,
M lng thm vng kht bc,
105- bin anh ta thnh k cp, tn
phn bi v a git cha.
V s cng qun ca Mia bin
ln,
theo ui s i hi tham lam
ca anh ta,

108- M ngi ta lun ci nho.


Tt c mi ngi u nh n
Acan in r,
n cp chin li phm, v s
tc gin ca Jxu,
111- Vn cn cn x anh ta y.
Ri chng ti ln n Xpphiara
v chng ca c ta,
Chng ti ca ngi v nga
dm ln lir,
114- Hn ln ln khp ni ny trong
nhc.
Chng ti ln n Polintxt

git Plir,
V cui cng chng ti cng ku
ln: Crtx,
117- Hy ni xem vng c v th no,
v my bit y.
C k ni to, c k ni kh,
Tu theo nhit tnh mun i ln
kch thch h,
120- Khi bc i hot bt, khi chm
ri.
Vy l iu tt m chng ti ni
ban ngy,
Ti khng phi l ngi duy nht,

nhng y,
123- Rt gn y, khng mt linh hn
no ln ting.
Chng ti i xa linh hn y,
V ang c i ht con ng,
126- Vi tt c sc lc cho php.
Ri ti cm thy ngn ni rung
chuyn,
Nh sp sp, s s hi chim
ot ti,
129- Nh chim ot ngi bem i
hnh hnh.

Chc o l cng khng rung


chuyn mnh th,
Khi Latna cn cha xy t
y,
132- sinh ra hai con mt ca Cha
Tri.
Ri khp bn pha r ln ting
ku,
Khin Thy ti vi n bn ti
135- V ni: ng s, c ta che
ch.
Tt c u ht: Vinh quang thay
c Cha Tri,

l iu ti hiu c, qua
nhng tin ht gn nht,
138- M ti c th nghe c.
Chng ti ng im, ch i,
Ging nh nhng ngi chn cu
nghe c u
tin bi ht ,
141- Cho n khi chm dt srung
chuyn v bi thnh ca.
Chng ti li i tip con ng
thn thnh ca mnh,
Va nhn cc m hn nm di
trn mt t,

144- tr li vi nhng li than


khc quen thuc.
Cha bao gi s dt nt li gy
chin vi ti,
V cho ti lng mong mun hiu
bit nh vy,
147- Nu tr nh ca ti, im ny,
khng lm ti lm ln.
N mnh bit bao nh ti cm
thy v ngh n lc ,
Trong lc vi vng, ti khng
dm hi Thy,
Nhng t ti, ti cng khng hiu

g c,
151- Th l ti bc i, rt r v t
l.

KHC XXI
Tng ni th nm: Linh hn ca
Xtaxi gii thch v s rung chuyn
ca qu t v s gii thot cc
linh hn trong sch. Vicgili v
Xtaxi nhn ra nhau.
Cn kht bm sinh m khng g
c th lm du,
Nu khng phi l th nc m
ngi n b
3-

Xamaritana au kh xin ban n.


iu c dy v ti, v s vi

vng thc p,
Theo cho kp Thy hng dn
trn con ng vng tc,
6Nhng vn ng lng trc n
trc s trng pht ng n.
Thnh Luca vit,
Cha Kit ngay sau khi ra khi
hm m,
9Thy xut hin trc mt mnh
bn tng ,
Chng ti cng th, sau chng ti,
hin ra mt m hn,
M v bn trnh nhng ngi nm

di di t,
12- Chng ti ch nhn bit khi m
hn ln ting:
i, hai ngi anh em,
cu Cha ban cho
cc ngi s bnh an
Chng ti lin quay li,
15- V Vicgili p li li cho.
Hn ni tip: - Mong cho to n
cng l
S cho cc ngi bnh an i vo
ci cc lc,

18- Cn ti, b xp vo loi b lu


y vnh vin.
- Ti sao , hn ni v chng
ti ro bc chn.
V nu cc ngi thuc vo s
m Cha khng mun,
21- Th ai c th dn dt cc ngi
ln tn bc cao ny?
Nh bc hc ca ti lin bo: Nu ngi ch
n nhng du hiu do thin thn
to ra,
m ngi ny

ang mang,
24- Th ngi s hiu anh ta thuc
nhng ngi tt.
Nhng v n thn ang ngy m
ko si,
Vn cha ko ht cc si,
27- M nng Clt qun v giao
cho mi ngi.
Linh hn ca anh ta l ch em vi
linh hn chng ta,
Nhng ln cao, khng th i mt
mnh,
30- Bi anh ta khng thy c nh

chng ta thy.
V th, ti c ko ra khi
ci phng
Ngoi a ngc, hng dn
anh ta i,
33- n tn ni m s hiu bit ca
ti cn lm c.
Nhng hy ni cho ti r nu
ngi bit,
V sao ngn ni ny va rung
chuyn mnh th,
36- V v sao mi ngi, hnh nh tn
di chn ni,

u ku ln?
Bng cu hi , Thy xu
ng l kim,
c mun ca ti v v hy vng
39- Cn kht ca ti mt phn du
bt.
Hn bt u ni: - S rung
chuyn
Khng phi l mt s ri lon
ca ngn ni,
42- Cng khng phi l iu vt ra
ngoi l thng thng.

y ni lun t do thay i
trng thi:
Ch nhng tc ng m Tri thc
hin cho chnh mnh
45- L nguyn nhn, ch khng v g
khc.
y khng c ma, ma hay
tuyt,
Khng cn sng bng gi ri t
trn cao xung,
48- Chic tam cp nh i ln kia cng
ch c ba bc.
y cng khng c my, d

dy, d mng,
Cng chng c chp v c c con
gi ca Tamant,
51- Thng xung mt t thay i
vng.
Kh kh nng khng sinh ra
y,
Trn bc cao nht ca tam cp
nh,
54- M ta va ni, l ni ngi thay
mt thnh Pie ng.
di thp, ngn ni ny
c th rung chuyn

nhiu hoc t,
Bi lung gi n trong lng t,
57- Cn y khng bao gi rung
chuyn,
ta khng hiu
v sao.
Ni rung chuyn khi c mt linh
hn
Cm thy trong sch, ng
dy v i ln,
60- Mt ting ku s p li s rung
chuyn .
S trong sch ch c chng t

bng ch,
N t do trong vic thay i thi
gian lu li y,
63- ch t nhp vo tm hn
v lm cho tm hn
thch th.
Trc kia tm hn cng mun, tt
nhin l th,
nhng b ngn cn.
V cng l thn thnh hng v
s trng pht,
66- Nh trc kia hng v ti li.

Ti phi nm, chu trng pht


y
hn nm trm nm, n nay
ti cm thy
69- mun t do n mt ni tt p
hn.
Ngi nghe thy t chuyn
ng,
V khp ni cc linh hn hiu
knh ang t n Cha,
72- Cu cho bn thn mnh c gi
ln.
Linh hn ni vy v nh ngi ta

thch
Ung cng nhiu khi cn kht
cng ln,
75- Ti khng th ni ht s vui thch
m linh hn
cho ti.
Ngi hng dn thng thi ni:
- By gi ti mi hiu
Ci li g cc ngi y v
thot ra nh th no,
78- Ti sao ni rung chuyn v v ci
g cc ngi vui sng.
By gi hy cho ti bit, ngi l

ai.
Ti xin ngi y, ti sao ngi
li y,
81- Nm y nhiu th k, xin ging
cho ti hiu.
- Vo thi m Tit ti gii,
Vi s gip ca ng ti cao,
tr th
nhng vt thng,
84- T chy ra dng mu b Giua
bn i.
Ti , linh hn tr li,

Vi ci tn s lu truyn lu v
vinh d nht
87- Rt ni ting nhng c tin th
cha c.
Ln iu khc ht ca ti rt m
du,
Nn tuy l ngi Tulud m La
M vn mun c ti,
90- V cnh mia trang im trn
ti.
Dn chng ca ngi Xtaxi,
Cn Xtaxi ca ngi thnh
Tb v Akinl v i,

93- Nhng cht khi tc phm th


hai cha hon chnh.
Nhit tnh ca ti t nhng tia la
sinh ra,
bng ln trong ti ngn la
thn thnh,
96- , thp sng hn ngn thi
s.
Ti mun ni n s thi nia,
i vi ti
l b m, l v nui ti trong
ngh thut thi ca,
99- Khng c n, ti s khng cn

nng qu mt gam.
V c sng di d, vo
thi Vicgili ang sng,
Ti s chp nhn thm mt vng
quay mt tri na
102- Vo mn n phi tr, khi ti ra
khi chn lu y.
Nghe my li , Vicgili quay
v pha ti
Vi v mt, nh bo ti ng
ni g,
105- Nhng c hnh mun m u
c th lm tt c!

Bi v ting ci v ting khc


thng gn nhau,
Ci tnh cm ny sinh ngi
ny ngi kia,
108- V nhng ngi thnh tht
nht, s tht vn vut ra.
Ti mm ci hnh nh c c
nhy mt,
Linh hn im bt v nhn vo mt
ti,
111- Qua mong c th c c
ngh ti tt hn.
- Cu cho s vt v ln ca

ngi
c c kt
thc tt dp.
Nhng hn li hi: - V sao trn
mt ngi,
114- Va ri li thong mt n
ci?
Th l ti b kt gia hai ln n:
Mt bn bo ti im, mt bn khn
khon yu cu,
117- Ti th di v Thy ti.
Hiu r, ni: - Thi ng
ngi,

Hy tr li v ni cho anh ta
120- iu anh ta hi, vi nhiu bn
khon.
Ti p: - Hi linh hn c xa,
C th ngi ngc nhin v n
ci ca ta,
123- Nhng ta mun ngi c mt
iu ngc nhin khc na.
Ngi ang hng mt nhn ln
cao kia,
Chnh l Vicgili m ngi
mn,

126- Nhit tnh ca ngi con ngi v


thn linh.
Nu ngi ngh ci ci ca ta
c nguyn c khc,
Th hy gt iu khng thc i
v tin rng
129- Nhng li ngi ni l v
ngi .
Linh hn ci xung hn
chn
Nh bc hc ca ti, nhng Thy
ni: Ngi anh em,
132- ng lm th, y l mt linh

hn, gp mt linh hn.


Xtaxic ng dy v ni: - Xin
Ngi hiu cho,
Tnh yu i vi Ngi chy
bng trong ti,
lm ti qun mt trng thi h
o ca chng ta
136- i x vi mt linh hn nh
mt thn xc rn chc.

KHC XXII
Tng th nm ln tng th su:
Cu chuyn cuc i ca Xtaxi.
Cc nh th c i.
Tng th su: Cy cm d
nhng k tham n.
V thin thn dn chng ti i ln
tng th su,
V xo mt du tch trn mt ti,
3-

Gi xa chng ti v pha sau.


Nhng ai t c s cng bng

nh ham mun,
c gi l nhng ngi sung
sng
v
nhng li l ca h
6S dng li li thnh ca
sitiunt.
Cn ti, nh nhng hn cc tng
qua,
Ti bc i khng cht mt nhc,
9- i ln cao theo nhng linh hn
nhanh nhn.
By gi Vicgili mi ln ting:

- Mt tnh yu
c nung nu bng c hnh
s lm bng chy
mt tnh yu khc,
12- V ngn la s to sng ra ngoi.
Khi i xung vi chng ti
vng ngoi a ngc, anh bn
Givnal
15- cho ti bit, tnh i m ca
anh i vi ti.
Tnh thn i ca ti i vi anh,
Vt xa mc gia nhng ngi

cha tng quen bit,


18- Nn qung ng i ln ny i
vi ti thnh ngn ngi.
Xin hy cho ti bit v ch bn
b xin th li,
Nu v qu t do nn thiu gi
gn.
21- T nay, l bn b, xin hy ni vi
ti.
Ti sao tnh h tin cn tm c
ch
Trong lng anh, gia bao khn
ngoan

24- M anh quan tm luyn ?


Nghe hi th, thot tin Xtazi
Hi mm ci ri p li:
27- Nhng li anh ni t r lng qu
mn.
Nhng trong thc t thng c
nhiu vic
Dn ta n ch hoi nghi khng
ng,
30- Cn l do tht s vn cn n giu.
Cu hi ca anh khin ti ngh l
anh tin,

Trn th gian ti l thng bin


ln,
33- C th v thy ti tng ni kia.
Mong anh bit cho tnh bin ln,
i vi ti tht v cng xa l,
36- S qu ng khin ti b
pht hng nghn tun trng.
V ti ch chu t sa mnh,
Khi ti hiu ra iu anh vit,
39- y phn n dnh cho ging
ngi.
Hi s i vng thn thnh, ti

sao khng hng dn


S thm n ca con ngi
42- Ti s quay v cuc chin bun
thm.
By gi ti ra hiu rng: khi tiu
xi
C th vung tay qu trn,
45- V ti hi hn v ti ny nh bao
ti khc.
Bit bao k ti sinh m ngu dt,
Nn khng bit rng ti ny
48- Nu sm hi, ngay cui i,

vn ra sch.
V xin bit rng ci li ny,
i lp mt cch trc tip vi
li khc,
51- Th y, cng mt lc, b phai
mau.
Cho nn nu ti y vi nhng
ngi
ang ku khc v ti keo kit
c thnh trong sch
54- Th i vi ti l v ti ngc
li.
Ngi ngi ca th in vin li

hi:
- Vy l khi anh ngi ca cuc
chin tranh tn khc
57- Lm hai ln au n Gictxta.
V vi tp th do Cli gi t,
Hnh nh anh cha c c tin,
60- Thiu c tin, d hnh x tt, vn
l cha .
Nu ng th th mt tr no,
ngn uc no,
soi sng cho anh, v sau,
63- Anh ging bum theo sau Ng

ph?
Xtaxi p: - Chnh anh l
ngi trc tin
Triu ti n Thi n
huuwongr dng sui ngt,
66- Chnh anh, sau Cha, l ngi
u tin soi sng cho ti.
Anh nh ngi i trong m
ti,
Mang ngn uc sau lng, khng
soi cho mnh,
69- M ct soi ng cho nhng
ngi i theo.

Khi anh ni: M k nguyn mi


i thay,
Cng l tr v nh bui ban u
ca nhn loi,
72- Th t tri cao h xung mt ni
ging mi.
Nh anh m ti thnh nh th,
nh anh ti thnh
tn Thin cha,
anh thy r hn nhng g ti
v vi,
75- Bn tay ti t mu ln .
thm nhun khp c th gian,

c tin chn chnh c truyn


b,
78- Bi nhng ngi a tin ca
Vng quc vnh hng.
Nhng li ca anh m ti va
dn,
Rt ph hp vi cc nh truyn
o mi,
81- V ti dn quen thm ving h.
Ti thy h dn dn thnh thnh,
Nn khi midian ngc i h,
84- Ti ho nc mt ti vi li

h khc than.
Sut thi gian cn sng trn mt
t,
Ti tr lc cho h v nhng thi
tc trong sch ca h
87- Khin ti coi thng mi tn phi
khc.
Ti chu php ra ti trc khi
bng th ca
a ngi Hy Lp n cc sng
ngi Tb,
90- Nhng v qu s hi ti l tn
Thin cha b mt.

Rt lu ti t ra l ngi khng
c o,
S lnh m lm ti mt bn
trm nm,
93- Trong hng ro ca tng ni th
t.
Nhng anh vn chic mn che
ph
iu tt lnh ln m ti va ni,
96- V chng ta cn nhiu th gi i
ln.
Xin cho hay Terenxi, nh th gi
ca chng ta,

Nay u, v c Ssili,
Plaot, Var,
99- Hoc ang b y i u, nu
anh bit.
Thy ti dp: Nhng ngi ,
v Pcxi, v ti
Cng nhiu ngi khc ang
vi ngi Hy Lp ,
102- M Nng Th trn trng hn bt
c ai.
Trong vng th nht ca ngc t
m qung,
Chng ti thng bn lun v

ngn ni cao,
105- Ni ca nhng ngi nui
dng th ca.
ripi vi chng ta v con
Antiphngt,
Ximni, Agatn v nhiu
ngi Hy Lp khc,
108- M ngy xa, vng trn mang
vng nguyt qu!
Cng thy nhng ngi m
anh tng ca ngi:
ngtogn, iphil, cgia,
111- V Itxmn vn bun nh xa.

Cng thy ngi tm ra sui


Langi,
C c con gi ca Tirxia v
Tti,
114- iamia vi cc b ch.
Ri hai nh th yn lng,
Li chm ch nhn quanh,
117- Ri i ra khi cu thang cht
hp.
Th l bn c gi u ca ngy
hm
li sau chng ti, con c th

nm
120- Bn tay li, ang chiu vo
khng gian nh sng chi li.
Khi ngi hng dn ti ni:
- Ti tng
Cn quay vai phi ra pha ngoi
b
123- nh l thng, i vng quanh
ni.
Kinh nghim l bin ch ng,
Chng ti li i tip khng cht e
ngi,
126- V ng tnh vi linh hn c

la chn.
Hai ngi i trc, mt mnh ti
theo sau,
Chm ch lng nghe hai ngi tr
chuyn,
129- Hc hi c nhiu v ngh
thut th ca.
Nhng cuc ni chuyn th v
sm b ngt qung,
chnh gia ng xut hin mt
cy ln,
132- Chi cht qu v ngo ngt hng
thm.

Nh cy bch, cng ln nh cao


cng nh li,
Cy ny, tri li, cng xung thp
cng b i.
135- Theo ti on, khng ai tro
ln c.
V pha ng chng ti b ng
li,
C mt dng nc to ra t vch
,
138- T trn cao ti xung vm l.
Hai nh th tin li gn cy,
T vm l pht ra ting ni:

141- Cc ngi khng th dng nc


ny,
Ri tip: - c M Maria
ngh n,
Mt ba ti hu hnh v trang
trng,
144- Dnh ring cho cc ngi.
V thc ung, cc ph n La M
c xa
bng lng vi nc l,
147- Cn anienl th xem thng n
ung m chm lo kin thc.

Thu s khai thi tit p nh


vng,
Khin qu si cng thnh ngon
lnh khi i,
V mi dng sui l ru ngon
khi kht.
151- Mt ong v chu chu tng l
thc n
Nui sng Battxta trong nhng
ngy sa mc,
Tht vinh quang v v i,
154- Nh Kinh thnh tn vinh

KHC XXIII
Tng ni th su: Nhng k
tham n. ant gp bn c
Phrn. S suy thoi o c ca
cc phu nhn thnh Phirenxe.
Trong lc ti hng mt
Chm chm nhn vo vm l
xanh,
3lm.

Nh k c i i sn chim vn

Con trai ca ta, ngi cn hn


c cha ti ni,

Hy ti y, v thi gian dnh


cho chng ta
6ch.

Phi c s dng mt cch c

Ti quay mt li v chn cng


nhanh nhn khng km
V pha hai nh thng thi, h
ang ni chuyn rt vui,
9Khin ti bc i chng mt
nhc g!
Bng chng ti nghe ting khc
v ht,
i cha, mi ca chng con,

bng mt ging
12- Va thch th va bun ru.
i, ngi cha du hin, con ang
nghe thy g vy?
Ti hi v Ngi p: - Chc l
nhng linh hn,
15- ang ci dy buc mn n ca h
y.
Ging nh nhng ngi hnh
hng t l,
Dc ng gp nhng k khng
quen,
18- Ngoi c nhn nhau nhng khng

dng li:
Cng nh vy, pha sau chng ti,
vi bc i
nhanh hn,
Mt ton m hn tin n, lng l
v thnh knh,
21- Nhn chng ti ri vt ln.
Tt c h u c con mt ti v
trng su,
Mt xanh xao v thn th gy g,
24- Da hn r hnh th ca xng xu.
Ti khng tin l rixttn,

Cng b gy t n tn ngoi da
nh th,
27- Ngay c lc anh ta i nht.
Ti sy ngh v t nh:
chnh l nn i

Khi thnh Giruxalem mt,


30- n ni nng Maria phi n tht
con trai mnh.
Nhng hc mt ca h trng nh
chic nhn
khng c mt ,
K no thng c thy ch

OMO trn mt ngi,


33- S d dng nhn ra y ch M
trn mt h.
Liu c ai tin rng, hng thm
ca mt tri cy,
Hay ca mt ln nc c th gy
hu qua nh vy,
36- Do nguyn nhn thm mun m
khng hiu ti sao.
Ti t hi, ci g lm cho h
i nh vy,
V vn cha r l do
39- Ca s gy cm v ln da kt vy

ca h.
Bng c mt linh hn t pha
cui
Hng mt v ti, nhn chm ch,
42- Ri ku to: May mn cho ti bit
bao!
Ti cha bao gi quen b mt
ny,
Nhng thanh m ting ni th lm
sng t
45- Ci hnh dng b bin dng.
Tia sng ny nhen nhm trong ti,

Tt c hiu bit v khun mt


i khc,
48- Cui cng ti nhn ra l
Phrx.
A, ng ch n s ct xn
ny,
N lm i mu da ca ti,
anh ta khn khon,
51- Cng ng ch n s thiu tht
ti.
Hy ni cho ti bit s tht v
anh,
Ni cho bit c hai linh hn ang

h tng anh,
54- H l ai th, ni i, ng ng
m khng ni g!
B mt anh m khi anh cht, ti
khc,
V by gi li lm ti bun kh
hn,
57- V thy n bin dng nh vy, ti
tr li.
Nhng v Cha, hy ni ci g
vt tri anh nh vy,
ng bt ti ni l ti qu i
ngc nhin,

60- Tht kh ni khi lng y bn


khon khc.
V anh ni: - T Hi ng vnh
hng
Mt tnh nng truyn vo trong
nc v trong ci cy
63- ng sau chng ta, gm nhm
ti nh vy.
Tt c m ng va ht va
khc y,
tng chiu ci l ming mnh
khng hn ,
66- Cn y, dng ci i, ci kht,

mong tr
thnh thnh.
Nhng mi thm tot ra t tri
cy,
T nhng git sng trn l
69- lm bng ln chng ti s
thm n, kht ung.
Hn mt ln, i vng quanh tng
ni,
Ni au n ca chng ti li
ti mi hn,
72- Ti ni au n, nhng ng ra
phi ni l nim vui.

Chnh ham mun dn chng


ti n hai ci cy,
V dn Kit vui v n v
ni: Cha cha i,
75- Khi ngi gii thot chng ta
bng mu ca ngi.
Ti li ni: - Phrx i,
T ngy anh ri trn th n mt
cuc sng tt p hn,
78- Nm nm vn cha tri qua.
Nu mun phm ti anh,
chm dt,
Trc lc au kh tt lnh n,

81- ti ha hp chng ta vi
Cha.
Th ti sao anh ln c tn
y?
Ti c tng cn thy anh di
kia,
84- Ni thi gian phi c n bng
thi gian.
Anh p: - Ngi ph n
sm dn ti
n ung ru p - xanh m du
ca s tun o,
87- Chnh l nng Nenla ca ti.

Vi nhng git l nng bng


v nhng li cu
nguyn tt p,
Vi c ting th di, nng ko
ti ra khi dc,
90- V gii thot ti khi cc tng ni
trc y.
Nng cng thn thit v knh
thng trc Cha,
Nng qu ph du hin ca ti m
ti yu qu bit bao,
93- Nng ng x tt trong khi qu
n c.

Chnh vng Bcbagia ca


Xcnha,
Ni c nhiu ph n d dt, bit
gi gn,
96- Ti nng li.
Ngi anh em thn mn,
anh c mun ti ni cho
anh bit khng?
Ti thy ci thi bui tng
lai,
99- Khng cn xa gi ny na.
Khi bng ch d ngi ta s cm

Cc qu b Phirentin trng tro,


102- Khng c h ngc v v.
C ph n d man hay ph n
Xaraxin no,
M phi cn n s trng pht
tinh thn hay hnh pht khc,
105- Mi buc c h n mc kn
o?
Nu cc b v lim s y bit
chc rng:
iu m Tri ang chun b, ch
t lu na thi,

108- Hn l h s m to mm go
tht!
Nu s tin on khng lm ti
lm ln,
Th cc b s bun kh khi thy
lng sm mc trn m,
111- Ngi m trong chc lt cn cn
phi ru ng!
Hi ngi anh em, by gi ng
giu ti na,
Hy trng, khng ch mt mnh ti
m tt c
nhng ngi ny,

114- u nhn ch m anh ngn nh


mt tri li.
V ti p: - Nu anh cn nh,
Anh l g i vi ti, nh ti
l g vi anh,
117- K nim n nay vn cn
nng ln chng ta.
Ngi ang i trc ti,
V ch cho cc anh mt tri
trn,
120- Mi gn y ko ti ra khi
cuc i.
Ngi a ti

i qua m en su thm ca
nhng ngi cht,
123- Cn ti, vi thn xc bng
xng tht ny,
ang i
theo Ngi.
Nhng li khuyn bo ca Ngi
hng dn
ti i ln cao,
Vng quanh ngn ni ny, n
gip cc anh
126- ng thng ln khi b cuc
i trn th un cong.

Ngi ni rng ngi s i cng


ti,
Ti ni m Batris s c mt,
129- Khi ti phi li m khng
c ngi.
Vicgili ni vi ti nh
vy,
Ti ly ngn tay ch Ngi, cn
ngi kia l linh hn
M mi y, chia tay vi linh hn
y
133- Vng quc ca cc anh rung
ln.

KHC XXIV
Tng ni th su: Nhng k tham
n. (phn cui). Bnagiunta
Lcca. Vn phong mi du dng Cu chuyn ca Phrx v ci
cht ca Coocx nati. Cy cm
d th hai.
Vic tr chuyn khng lm cho
vic i chm li,
Vic i cng khng lm gim vic
tr chuyn,
m ch

lm i nhanh hn,
3- Nh con thuyn c gi thun
chiu y mnh.
Cn cc linh hn ta nh cht ln
th hai,
Qua hc mt thy r s kinh ngc
6-

V ti, khi bit ti cn sng.


Ti lin tip tc cu chuyn:

Hi linh hn i chm, anh khng


lm khc,
9-

C th v linh hn kia.
Nhng nu anh bit, hy ni cho

ti bit,
Pccca u?
V cho ti bit c linh hn no
ng ch ,
12- Trong s ang nhn ti.
Ch gi ti, tt bng v xinh p,
Ti khng r ch c hn nhiu
ngi khng,
15- Nhng ch thng v ot
vng min limpi.
Anh ta cn ni thm: y
ngi ta c php,

Nu r tn tng ngi, bi b
ngoi ca chng ti
18- bin dng v s nhn n ny.
Ngi ny, anh ta ch cho ti, l
Bnagiunta,
Bnagiunta Lcca m b mt
21- B thng l ch nhiu hn nhng
ngi khc.
ng tng gi nh th Thnh,
Tng lm th qu v y, b
trng pht
24- V mn ln h Bnxna v ru

vang Vcnc.
Anh ta cn nu tn nhiu ngi
khc,
Nu tng tn mt v xem ra tt c
u c v bng lng,
27- V khng thy b mt no li sa
sm.
Ti thy Ubanin a Pila v
Bnifaxi,
Xa vi chic gy quyn trng
mi bit bao
ngi vo bn tic,
30- Nay, v i, nhai khng, mn c

rng.
Ti thy c ng Mckd, xa
kia Phocli,
Ngi ung ru sut ngy v tuy
c hng khng kht,
33- Ngi vn ung khng h bit chn.
C mt ngi ch nhn ti hn
ngi khc,
V c v mun gp ti,
36- Th l ti tin n vi anh
Lcca.
Anh ta th thm v ti nghe c

Ci g nh Gentcca, m
anh cm thy
39- Mt vt thng cng l ang gm
nhm anh.
- Hi linh hn, ti ni, anh c
v mun
Ni chuyn vi ti, xin c
nghe r hn,
42- Chc s tho mn mun ca anh
v c ca ti,
Anh ni: - C mt phu nhn
c sinh ra,
n nay cha eo mng che mt,

c th anh s
thch tr chuyn,
45- Cn thnh ph ti, ni v b vi
iu xu.
Khi i khi y, anh nh mang
theo iu tin on ny:
Nu ting ni th thm ca ti c
th lm anh lm ln
48- Th nhng s vic c tht s lm
sng t.
Nhng hy ni vi ti nu ti c
th gp ngi
tm ra ngh thut Vn iu

mi, bt u vi cu:
51- Hi cc phu nhn hiu bit v
tnh yu.
Ti tr li: - Chnh ti l ngi
vit,
Khi tnh yu gi cm hng, hu
nh n c
54- Cho tri tim ta v ti ch din
t.
Anh ni tip: - Ngi anh em ,
by gi ti mi thy r,
Ci tr ngi khin Ngi cng
chng, Guittn v ti

57- i khc hng vn phong mi m


anh cho ti nghe
Ti thy ngi bt ca cc anh
theo st nh th no Ngi
gp cho cc anh,
60- iu chc chn l khng bao
gi xy ra vi chng ti.
V ngi cn mun i xa hn,
Khng thy g khc ngoi vn
phong ny
qua
vn phong khc,
63- Ri, nh tho mn, anh ta lng

im.
Ging nh nhng con chim tr
ng sng Nil,
i khi kt thnh n trn khng,
66- Ri xp thnh hng v vi v bay
i,
m linh hn ang ng ,
Cng quay i ri vi ro bc,
69- Nh nhng trong s gy g v
mong mun ca h.
Nh mt ngi mt v i
nhanh,

Phrx cho bn b vt ln,


con mnh th do b,
72- Cho lng ngc ang p nhanh
du xung.
Khi on con chin thn thnh
i qua,
Anh i n sau ti v hi:
75- n khi no ti s gp li anh.
Ti p: - Ti khng bit mnh
cn sng c bao lu na,
Nhng vic ti tr li chc cng
khng nhanh hn,
78- Vic ti tr li trong mun.

V x s ni ti sinh ra sng,
Cng ngy cng trt b ht iu
tt lnh,
81- V c v s i ti s suy sp
ng bun.
- Thi anh i i, anh ta ni, ti
thy k c ti nht
B ko sau ui mt con vt,
84- i v pha thung lng khng bao
gi c tha th.
Con vt mi bc li i nhanh
hn,

V nhanh ln khng ngng, cho


n lc lm gy
87- Ri b li ci thi th ti t mt
cch nhc nh.
Nhng thin cu ny khng cn
quay lu na,
Anh ngc mt nhn ln tri,
trc khi s r vi anh
90- Nhng iu m li ni ca ti
khng th lm sng t hn.
By gi anh li, v thi gia rt
qu
Vng quc ny, v ti

mt qu nhiu
93- n v i st cnh cng anh.
Ging nh k binh ca mt i
i,
i khi, phi nga tch ra, vt
ln trc,
96- ginh vinh d ra n nh u
tin.
Cng nh vy, Phrs ri chng
ti ri si bc di,
Cn ti cn li trn ng vi
hai linh hn,
99- tng l nhng i nguyn soi

trn i.
Khi anh y kh xa, pha
trc chng ti,
Ti a mt nhn theo anh,
102- Cng nh tm tr ti i theo
nhng li anh ni.
Mt ci cy th hai hin ra,
Cnh nng tru v mnh m
105- Chng ti quay li nhn.
Di gc cy ti thy nhiu cnh
tay gi ln,
Hng ln vm l v ku iu g

khng r,
108- Ging nh nhng a tr km
nhn ni v di dt.
H cu xin, nhng k m h cu
xin chng tr li,
Nhng kch thch hn na s
thm mun ca h,
111- Gi vt m h thm mun trn
cao, khng che giu.
Ri m linh hn b i, nh
tnh ng ra,
Lp tc chng ti tin n ci cy
114- t chi bao li khn cu v

nc mt.
- Hy i qua v dng n gn,
Ci cy m va cn vo, cn
cao hn,
117- V cy ny cng t cy m
ra.
Ti khng bit ai ni th trong
vm l,
Vicgili, Xtaxi v ti, ngi
n np vo ngi kia,
120- Chng ti tin ln men theo tng
.
Ci ting kia li ni: - Hy nh

n
Nhng ngi con ng nguyn
ra ca m my,
123- M trong cn say ly b ngc
kp chng li Tx.
V nhng ngi Do Thi qu yu
mm bn ging nc,
B Gng t chi khng cho
lm ng i,
126- Khi ng xung ni tin v
Maian.
C th chng ti i qua mt trong
hai b,

Va nghe k cc ti li ca ci l
ming,
129- Theo sau nhng tri cy khn
kh.
Ri trn ch rng ca con ng
vng v,
Chng ti tin ln hn mt nghn
bc,
132- Chng ai ni g m ch suy ngm.
Bt cht nghe ting ni: Ba
ngi t l kia,
i u y?, ti git mnh run
ry,

135- Nh mt con vt s bng v


ngc nghch.
Ti ngng u ln xem ai ni,
Nhng c bao gi thy c
trong l la,
138- Thu tinh hoc kim loi ang
rc .
Li ting ni tip: - Nu cc
ngi mun ln cao hn
Th phi qunh y,
141- Chnh t y, ngi mun tm
s bnh yn ra i.
Khng nhn thy g hnh dng ca

thin thn,
Ti quay li vi hai nh bc hc,
144- Nh mt ngi theo s hng
dn ca tai mnh.
Nh bo rng ng,
Mt ln gi nh thng nm bc
ln,
147- Khng kh thm ngt mi c v
hoa.
Ging nh vy, ti cm thy c
ln gi lt qua trn,
V ti cm thy c ln gi ca ci
cnh

150- Lm to ra trong khng trung


mi thm
thc n thin thn.
Ri ti nghe thy ting ni: "Sung
sng thay
Nhng k nh n Cha soi sng
nn khng b quyn r
V mi thm kch thch qu nhiu
thm mun.
V lun i v ni i chnh
ng.

KHC XXV

T tng ni th su ln tng
th by: Bn v s hnh thnh thn
xc v linh hn c l tr ca con
ngi, s hot ng ca linh hn
sau khi cht.
Tng th by: Nhng k dm
dng v phm ti v xc tht.

n lc i ln khng cn tr
ngi,

V mt tri b kinh tuyn


3- chm Kim ngu v m ti ri
chm Thn nng,
Th l ngi i khng dng li
M i tip ng ca mnh, d
thy g i na,
6-

Nu c s kch thch ca nhu cu.


Chng ti i vo mt li hp,

K trc, ngi sau, bc ln


ng bc thang,
9- Kh gn nhau khong cch gia
hai ngi.

Ging nh con c nh tp bay


ln,
ging cnh ln nhng cha
dm ri t,
12- Ri li h cnh xung.
Cng nh vy su khao kht
mun hi,
bng chy trong ti, ri li tt
ngm,
15- Cui cng ch cn dng v ca
ngi mun hi.
Ngi cha hin du, d ang phi
i nhanh,

Lin bo ti: - C bung dy


cung,
18- Mang i li ni m con y
n mi st.
By gi, chc n ri, ti lin m
ming:
- Lm sao ngi ta li c th
gy i,
21- Khi nhu cu c n khng thi
thc?.
Ngi ni: - Nu con nh li
Chuyn Mlagr t hu hoi
nh th no,

24- Trong khi mu ci chy, th con s


t kinh ngc hn.
Nu con ch mi c ng ca
con
Cng lm hnh nh trong tm
gng c ng theo,
27- Th ci iu con thy kh hiu
hnh nh d hiu hn.
Nhng con bnh tm trong
mun hiu bit,
C Xtaxi y, ta s gi ng v
nh ng
30- Cha lnh nhng vt thng cho

con.
Xtaxi ni: - Vicgili, v anh
vn c mt y,
M ti li ging cho anh y v
ci nhn vnh hng,
33- Ti xin li ch v khng th t
chi.
Ri ng bt u: - Hi con trai,
nu tr c con
Tip nhn v lu gi nhng li
ca ta,
36- Chng s lm sng t vn con
nu ra.

Ci dng mu hon ho m cc
mch mu kht khao
Khng hp th m cn li
39- Khng nh thc n tha m ngi
ta dn khi bn n,
Trong tri tim n nhn c tnh
nng thnh to,
Vi c th con ngi n c
nhim v,
42- Lu thng trong mch mu to
thnh n.
c lm tinh khit hn, n chy
xung mt ni,

M tt hn ng ni tn, ri n
chy sang
45- Mt dng mu khc, vo bnh
cha t nhin.
, dng ny v dng kia cng
n nhn nhau,
Mt ci sn sng chu ng, ci
kia th tc ng,
48- Nh mt ni hon ho, t n
i xung.
Kt hp vi dng mu kia, n bt
u hot ng,
Trc ht ng t li, ri em li

s sng
51- Cho ci m cht liu tr nn
chc li.
Tnh nng hnh ng ca n tr
thnh linh hn,
Ging nh linh hn ca ci cy,
nhng khc ch:
54- Mt ci cn trn ng i, mt
ci th n bn.
N hot ng, t ch ng y
n ch cm nhn c,
Nh bt bin, ri n bt u
57- T chc cc kh nng m n l

mm mng.
By gi ch th ko di, ch th
m rng,
Ci tnh nng c c t tri tim
ngi cha,
60- Bi thin nhin ngh ti cc
phn ca c th.
Nh th no mt con vt tr thnh
mt sinh vt bit ni,
Con vn cha bit, chnh y l
ci im,
63- Xa kia lm lm ln mt
ngi thng thi hn con.

Trong hc thuyt ca mnh ng ta


tch ri
Linh hn v nng lc hiu bit,
66- Nng lc ny ng khng cho gn
b
vi mt gic quan
no c.
Hy m tri tim con cho cc chn
l tm n,
V nn bit rng ngay t trong
bo thai
69- c s hot ng ca mt b c
hon thin.

ng lc u tin c lin quan


n n,
Vui sng bit bao v tuyt tc
ca to ho,
72- sinh ra mt tr tu mi, phong
ph tnh nng.
N ko v bn th ca n nhng
g n tm thy
Hot ng v to thnh mt
linh hn duy nht,
75- Sng, cm nhn v quay tr v
chnh mnh.
Nhng nhng li ta ni lm

con ngc nhin,


Hy ngh rng sc nng ca mt
tri
78- Kt hp vi nha qu nho
chuyn ho thnh ru vang.
Khi nng Lakxit khng cn si
lanh na,
V cho thn xc theo quyn
nng
81- Mang theo n c phn con ngi
ln phn thn thnh.
Nhng tnh nng khc cn bt
ng,

Nhng tr nh, tr thng minh v


ch
84- Vn hot ng, cn sinh ng
hn trc.
Khng chm tr, mt cch k
diu,
Linh hn ri xung mt trong hai
bn b,
87- , trc ht, n bit c u
l ng i ca n.
V ngay lc n b bao bc bi
khng gian,
Tnh nng thnh to vn to ra

xung quanh,
90- Ging nh ang hot ng trong
cc b phn c th sng.
Cng nh khng kh, khi tri ma
Cc tia sng mt tri khc x vo
n,
93- Lm hin ra nhiu mu sc khc
nhau.
Cng nh vy, khng kh bao
quanh linh hn
Tu theo hnh thc n c,
96- M linh hn in vo v c nh
.

Cng nh ngn la theo la


i khp ni, n chuyn
ng,
99- Linh hn cng i khp ni vi
hnh thc mi ca n.
V n mang hnh dng bn ngoi
,
Nn ngi ta gi n l ci hn,
102- Ri linh hn t chc tng gic
quan, n c th gic.
Nh th chng ta ni, chng ta
ci,

Chng ta th di v khc lc,


105- Nh con nghe khi tro ln
ni.
Linh hn th hin mi ham mun,
V mi trng thi xc ng khc,
108- l l do ca ci iu m con
ngc nhin.
Chng ti ti vng cui cng,
V phi qut v bn phi,
111- Mt iu quan tm mi chim
ly chng ti.
y, t vch to ra nhng

ngn la,
Nhng mp b li pht ra gi,
thi ln cao,
114- y ngn la ln v lm cho n
tch ra.
Nh vy l phi i ln m ng
trng,
Ngi ny sau ngi kia, nhng
ti vn s la,
117- V pha ny hay pha kia, ti
u s ng.
Thy hng dn bo ti: -
on ny,

Phi gi mt nhn tht cn trng,


120- Bi ngi ta s c th sy chn,
bt c lc no.
Lc ti nghe thy ting ht:
'c Cha Tri khoan hng cc
pht ra t l la,
123- Khin ti lin quay v .
Ti thy cc linh hn i trong
la,
Ti nhn h ri nhn xung chn
ti,
126- V a mt nhn c hai bn.

Sau nhng li cui ca bi thnh


ca,
H ku to: Ta khng bit ngi
n ng no c
129- Ri ht tip vi mt ging trm
hn.
Khi kt thc, h li ku ln:
iana
li trong rng v ui lis ra
khi ,
132- Nng ny nhim phi nc c
Vnr.
H li tip tc ht ri xng tn,

Nhng ngi v, ngi chng


gi c trong trng,
135- Khi hn nhn v c hnh i
hi.
Ti tin rng vi cch lm
Din ra sut thi gian b ngn la
thiu t,
Vi phng thc y, thc n y,
139- Vt thng ca h cui cng s
lin li.

KHC XXVI
Tng ni th by: Nhng k
phm ti v xc tht. Nhng ngi
vi pham quy lut t nhin. Nh th
Guy Guinidenli. Nh th cn
anien.
Trong khi chng ti tin ln theo
mp ni,
K trc ngi sau, v thnh
thong Thy ti li bo:
3- Hy ch nhng iu ta lu
con.

Mt tri chiu vo vai phi ti,


Nhng tia nng lm bin i
6- Bu tri pha Ty t mu xanh
thnh mu trng.
V ti, vi ci bng ca mnh
Lm cho ngn la hin ra hn,
9- iu lm cho nhiu linh hn
ang i, ch .
l l do khin h
Bn tn v ti; h ni:
12- Ngi ny hnh nh khng phi
l mt c th gi to.

Ri mt s tin li gn ti,
n mc c th c, bng cch
gi
15- Khng qu ra ngoi,
ni m la khng thiu
t h c.
- Hi ngi ang i sau nhng
ngi kia,
Khng phi v chm chp m v
l .
18- Xin hy tr li ti, ang b la
t v kht.

Cu tr li ca ngi khng ch
cn cho ti,
V tt c cc linh hn ny u
ang kht,
21- Hn c ngi n hay Etipi
thm nc mt.
Xin ni cho chng ti bit ngi
t u n,
Lm th no m bn thn ngi
thnh tng
chn mt tri,
24- Nh ngi cha b mc vo li
ca thn cht.

Mt ngi trong bn h ni
nh th, v ti
C l t bc l mnh, nu ti
khng ch
27- n mt s vic mi va hin ra.
gia con ng la
Mt ton khc i ti trc on
ny,
30- Ti nhn h v bn khon suy
ngh.
Ti thy, t hai pha, mi linh
hn u vi v
Hn ny, hn kia khng ngng

33- Vui v v cuc hi ngn ngi y.


Ging nh nhng on kin nu
gp nhau,
Con ny chm mi vo con kia,
36- C th hi ng v s may
ri.
Ngay t khi kt thc cuc n
tip thn tnh,
Trc khi bc chn u tin
chia r hai on,
39- Mi ngi u ku ln ct lc:
Tp ny ku: - Xtma v

Gmora,
Tp kia ku: - Paxiphe chui vo
bng con b ci
42- con b mng chy ti ng
c.
Ri nh nhng con su ri nhau
ra,
Bay v ni Riph, hay v sa mc,
45- Nhm ny trnh bng tuyt, nhm
kia trn mt tri.
Mt ton ra i, ton khc li n,
Va khc va tip tc bi tng
ca,

48- V ht ln cu thch hp vi h.
Ging nh trc, h tin li gn
ti,
Nhng linh hn cu khn ti,
51- Vi thi sn sng mun nghe
ti ni.
Ti, hai ln thy s mong
mun ca h,
Lin ni: - Hi cc linh hn
chc chn
54- S c n chn bng an, d
cha bit khi no.

Cc b phn c th ti khng b
li di kia,
M tt c u c mang n y
vi ti,
57- Vi mu v vi c cc khp ni.
Ti i ln trn kia khng cn
ui m na,
Mt phu nhn trn xin cho
ti c n hu
60- Mang thn xc con ngi ti th
gii cc ngi.
Mong cho c mun ln nht ca
cc ngi

Sm c tha mn, cu tri s


n tip cc ngi,
63- Tri y tnh thng yu v v
cng cao rng!
Hy ni vi ti, cc ngi l ai,
ti chp li vo tc phm ca
ti,
66- m ng kia l ai,
h ang i quay lng li
cc ngi.
Ging nh dn min ni ln u
ra tnh,
Qu kch v hoang d, h nhn

quanh
69- Ht sc ngc nhin ri im lng.
Tt c u t v bi ri,
Nhng mt khi r b c s
ngc nhin,
72- H tr li im tnh vi nhng
tri tim cao qu.
Linh hn hi ti lc trc, li
tip tc:
- Sung sng thay ngi c
n x s chng ti,
75- Hc hi kinh nghim cht ng
n hn!

m ng ang i v pha kia


phm ci ti,
M Xda trong l mng chin
thng,
78- nghe thy ngi ta gn cho
mnh ci danh "Hong hu".
H i va ku ln Xma,
t ln n mnh nh ngi
nghe thy,
81- H thm vo vt bng, s nhc
nh.
Ti ca chng ti l i nam i n,

Chy theo ni thm kht nh th


vt,
84- Khng gi c quy tc con
ngi!
V s nhc nh , mi khi ri
nhau,
Chng ti phi ku tn ngi n
b
87- thnh th vt trong b da con
vt.
Th l ngi bit hnh tch v
ti phm ca chng ti,
Nu ngi cn mun bit h tn

v chng ti l ai,
90- Th khng cn th gi ni v
ti cng khng bit.
Tuy nhin, ring v ti, ti c th
lm ngi hi lng,
Ti l Guyd Guynienli v
t lm trong sch,
93- V trc khi cht, ti thc tm
hi hn.
Ging nh cn thnh n ca
Ligucg,
Dn n kt qu hai ngi con
tm thy m mnh,

96- Ti cng nh vy, nhng ti


khng to bo.
Khi ti nghe gi tn cha ti,
Ngi cha ca ti v ca c
nhng ngi khc
gii hn
ti,
99- ht nhng vn th tnh yu du
dng.
Ti khng nghe, khng ni, ch
bc i t l,
V nhn ngm ng rt lu,

102- Nhng khng dm li gn ng


hn v s la.
Khi ngm ng tho thu ri,
Ti vn v ngh c gip
ng,
105- Bng mt li cu nguyn khin
mi ngi tin tng.
Ri linh hn ni vi ti: Ngi li ni ti
Mt n tng thc s, v ngi
ni vi ti, thc r rng
108- M nc sng Lt cng khng
th xo i

hay
lm sai lch.
Nhng nu nhng li ngi ni
th hin s tht,
Hy ni cho ti bit, v l do no
m ci nhn v ging ni
111- Ca ngi li cha chan tnh
thng mn i vi ti?
Ti p: - Chnh l nhng cu
th du dng ca ngi,
Chng no li ni hin i cn
tn ti,
114- S cn lm nhng dng mc

tr nn thn thit.
- i ngi anh em, hn ni,
ngi m ti ang ch,
V ng dng ngn tay ch mt
ngi pha trc.
117- L mt ngi th gii nht ca
ting ni m .
V th tnh yu, v vn xui tiu
thuyt,
Anh ta vt mi ngi khc, v
c cho bn ngc ni,
120- Chng c tng gii hn con
ngi x Lmxi.

H i theo thi thng hn l s


tht,
V da vo xy dng ch
kin ca mnh
123- Trc khi nghe ngh thut v l
phi.
Chnh v vy m ngi xa
cho Guyttn
Gii thng, truyn t ming ny
qua ming khc,
126- Cui cng s tht ginh c
nhiu phiu bu.
By gi nu ngi c c quyn

rng ri nh vy,
L c php n tu vin
129- M Gixu l Tu vin trng.
Ni vi ngi h ti mt cht
vi c Cha cha,
Trong chng mc m chng ti
cn n, trong th gii ny,
132- Ni chng ti khng cn quyn
phm ti.
Ri, chc l mun nhng ch
cho ngi khc,
ang ng gn ng ta, linh hn
bin ngay vo trong la,

135- Nh mt con c lao xung y


nc.
Ti tin li gn linh hn m
Guy ch
V ni rng: - Tn tui ca ng
l nim khao
kht ca ti,
138- Lun chim trong tm tr ti mt
ch tn knh.
ng tr li mt cch thnh tht:
- Li yu cu nh nhn ca
ngi lm ti rt thch th,
141- Khin ti khng th

v cng khng
mun giu gim ngi,
Ti l cn, k va khc, va
ht,
Ti au kh v s in r ngy
trc,
144- V sung sng v nim vui thn
thnh ang mong i.
Ti cu xin ngi, vi quyn lc
c trao,
ang dn dt ngi ln tt nh
bc thang,
Hy kp thi nh n ni au kh

ca ti.
Ni xong linh hn li ln vo
trong la
c lm
trong sch.

KHC XXVII
Tng ni th by: Thin thn
ca s trong trng. an t trc bc
tng la. Thin thn ca Thin ng
mt t. Gic m ca ant: Lia v
Raken. ngng ca Thin ng,
Vicgili ni li t bit ant.
Mt tri chiu nhng tia nng
u tin
Xung ni mu ng sng
to ra n.
3-

Dng sng Ibr vn tip tc

chy.
Nc sng Hng c hm
nng,
Tri x chiu, mt ngy sp
ht,
6Khi thin thn, vui v hin ra
trc chng ti.
Thin thn ng trn mp ni, xa
ngn la,
V ht: Sung sng thay
nhng ngi c tri tim
trong sng,
9-

Vi mt ging nng nn hn

chng ta.
Ri bo chng ti: - Hi cc
linh hn thn thnh,
Khng i xa hn c na, nu
khng qua la t,
12- Hy bc vo v lng nghe ting
ht t b bn kia.
Nghe by nhiu li, khi n gn,
Ti run ry
15- Ging nh ngi sp b chn
xung h.
Ti gi hai ban tay nm cht ra
pha trc,

Nhn ngn la v hnh dung qu


r,
18- Nhng c th con ngi b la
thiu m ti thy.
Ngi hng dn tt bng quay
v pha ti v ni:
- Hi con trai yu qu,
21- y c th la mt cc hnh,
nhng khng phi l ci cht.
Hy nh li, nh li i, ta
hng dn con,
Bnh yn v s trn lng qui vt
Girin,

24- By gi ta s lm g y, khi
n gn Cha Tri?
C tin chc rng, d con c li
nghn nm
Trong nhng ngn la ny,
27- Cng khng mt si tc no ca
con b chy!
V nu con s ta nh la,
Hy n st la v lm php th,
30- Dng tay d mp o khoc vo
la.
T gi hy b li, b li mi ni

s hi,
Quay mt vo la v bc vo
mt cch t tin.
33- Nhng ti nh b ng inh,
chng li l tr ca ti.
Thy ti vn bt ng v nh
ng li,
Vicgili ni, hi bi ri: - Ny
con trai,
36- Con bit y, gia Batris v
con, c bc tng ny.
Ging nh khi sp cht, Piram
nghe thy tn Ttxb,

Lin m mt ra nhn nng,


39- Trong lc cy du nhum
mu mu.
Cng nh th, tm thn cng
ca ti bng mm ra,
Ti nhn ngi hng dn thng
thi, ci tn
42- Vn lun vang ln trong tr c
ti.
Ngi lc u v ni: - Th
no,
Chng ta li pha bn ny
sao?, ri mm ci.

45- Nh cch ngi ta chinh phc


a tr vi mt qu to.
Sau ngi nhy vo la trc
ti,
V ngh Xtaxi nhy theo,
48- T lu ng ny vn i cng chng
ti.
Khi vo trong , ti ch mun
nhy vo,
Bnh thu tinh ang si c
mt hn,
51- V la chy nng khng g o
c.

Ngi cha hin t, lm ti


thm can m,
Va i, va lun ni vi ti v
Batris:
54- Dng nh ta thy i mt
nng.
Mt ting ht t pha bn kia,
Lun hng dn chng ti,
57- V chng ti i ra ng ch bt
u tro ln.
Hy ti y, nhng ngi c
n sng ca Cha ti".
Li ni vang ln trong nh

sng ,
60- Sng n mc lm lo mt ti va
ti khng th thy g.
Ting ni li tip tc: Mt
tri ra i,
m ti n, nhng xin ng
dng li m ro bc ln,
63- pha Ty tri vn cn cha
ti.
Con ng i ln thng trong
khi ,
Theo ci hng khin thn ti,
66- Khng cn chn li nhng tia

nng mt tri.
Nhng chng ti va vt qua
vi bc,
Th bng ti loang ra,
69- V chng ti cm thy mt tri
ln ng sau
chng ti.
Trc khi khng gian bao la
V chn tri cng c mt mu
duy nht
72- m ti bao trm khp mi
ni.

Mi ngi chng ti ly mt bc
lm ging,
Bi ngn ni ly i ca chng
ti
75- Sc lc v nim vui thch leo ln
na.
Ging nh nhng ch d nhanh
nhn v gan d
Trn nh ni, khi cha c n
no,
78- Gi ng im nhai li.
Ngi mc ng chn chng,
Lng l di bng cy, trong khi

mt tri chiu sng,


81- ng ta ln cy gy, canh chng
cho chng ngh ngi.
Hoc vo m c sao p,
Ngi chn cu qua m yn
tnh,
84- Bn n cu, gi cho chng
khi b cc th vt khc
tn cng.
Lc y, ba chng ti cng ging
nh th,
Ti nh con d v hai v kia l
ngi chn d,

87- B vch cao p hai bn sn.


T , nhn thy c bn ngoi
rt t,
Nhng qua khong tri hp,
90- Ti thy cc v sao, to hn, lp
lnh hn thng l.
Th l trong khi ngm nhn v suy
ngm,
Gic ng chim lnh ly ti,
93- V thng bo trc vic mi s
n.
Vo gi ny, theo ti ngh, pha

ng,
Sao Kim bt u rc sng trn
nh ni,
96- V hnh nh vn lun nng nn
ngn la tnh yu.
Hnh nh ti thy trong gic m,
Mt phu nhn tr v p, ang i
gia cnh ng,
99- Va hi hoa, va ct ting ht.
Ai mun bit tn ti th s bit,
Ti l Lia v ti i khp chung
quanh,

102- Vi bn tay p, ti kt nhng


vng hoa.
Ti trang im, trc gng,
lm mnh vui thch,
Nhng Raken, em gi ti, th
chng bao gi
105- Ri ci gng ca mnh, sut
ngy em ngi trc gng,
Em thch ngm i mt p ca
mnh,
Cn ti li thch trang im bng
i tay ca mnh.
108- Nhn ngm l nim vui ca em,

cn ti th thch hot ng.


Nhng tia sng lng ly ca bnh
minh ta ra,
V khch hnh hng thy tht m
du,
111- H ng cng khng xa my con
ng tr v.
Bng ti dn tiu tan khp mi
ni,
Gic ng ca ti cng tan bin,
114- Tnh gic, ti thy hai ngi
Thy ng dy.
Tri qu ngt ngo gia bao

cnh l,
M con ngi bn tm i tm
kim,
117- Hm nay s lm du cn i ca
con.
Vicgili ni vi ti nhng li
,
V cha bao gi mt qu tng,
120- Li lm ti vui thch n nh
th.
Vy l kht khao ni tip kht
khao
c ln trn cao, khin mi

bc chn
123- Ti cm thy nh c cnh bay
ln.
Khi mi bc ln c vt
qua,
V chng ti n bc cui
cng,
126- Vicgili nhn vo mt ti v
ni:
Con trai , con thy ngn la
nht thi
V ngn la vnh hng; th l con
ti ni

129- M chnh ta cng khng hiu r.


Ta dn dt con n y nh
khoa hc v ngh thut,
T nay hy ly ca con lm
ngi hng dn,
132- Con ra kh nhng con ng
cht hp v nguy him.
Hy nhn mt tri chiu sng trn
trn con,
Nhn c, nhn hoa v cy ci,
135- y t ai cng t n sinh ra.
Ri s n, tht vui v, nhng i
mt p,

Tng va khc va yu cu ta
n vi con,
138- By gi con c th ngi, c th
i li y .
ng ch kin hay du hiu ca
ta,
S suy xt ca con l t do, thng
thn v lnh mnh,
Khng lm theo con s l mt
sai lm,
142- Ta t ln u con vng hoa v
chic m hnh l.

KHC XXVIII

Thin ng mt t: N thin
thn Matenda ging gii cho ant v
sng Lt v mi hin tng v bn
cht khc thng ca Thin ng mt
t.
Ho hc mun tm hiu y ,
Khu rng thing xanh ti, rm
rp,
3Lm mt mt mi ngi trong
ngy mi.

Khng ch i na, ti ri b
sng,
Thong th do b vo cnh ng,
6Mt t khp ni ngo ngt
hng thm.
Mt ln gi nh thong qua,
Lt trn mt ti,
9- Khng p mnh, ch l mt ln
gi cc k m du.
L cy hin ho rung rinh,
Tt c cng hng v mt pha,
12- Ni thn ni tung ra tia sng u

tin.
Tuy nhin cy ci vn ng
thng,
cho chim chc trn ngn cy,
15- Tip tc tr ti ca chng.
Chim vui v ht trong vm l,
Cho n nhng thi khc u
tin ca ngy mi.
18- Vi ging trm trm theo vn
iu.
Thanh m truyn t cnh nay sang
cnh khc,

Ca rng thng trn bi Kitxi,


21- Khi thn gii phng, cho php bay
i.
Cuc do chi thong th,
a ti kh xa vo khu rng
c,
24- n ni khng cn bit mnh
ang u.
Mt dng sui ct ngang ng
i,
Nhng ln sng nh v m
tri,
27- Ni c mc dc theo b sui.

Nc y trong sut cc k,
Dng nh c pha cht g ,
30- Nn c th nhn r tn y.
Ln nc tri i lng l,
Di bng mt vnh hng,
33- Khng mt tia sng rnt tri, hay
mt trng, c th di ti.
Ti dng chn v
a mt nhn lt b bn kia,
36- ngm cy ci mun mu mun
v ang tr hoa.

Bng t nhin xut hin,


Mt vic lm o ln mi ngh
ca ti,
39- Khin ti kinh ngc v thn phc.
Mt phu nhn n c va i
va ht,
Va chn hoa gia mun hoa
hi
42- Con ng nng i cng c lt
p .
- Hi ngi p, ti ni, cu
cho nh sng tnh yu
S em li cho nng s nng

nhit,
45- V ti tin, iu l bng chng
ca tri tim.
Khin nng vui chn n ni y.
Mong nng tin li gn dng
sng,
48- cho ti nghe c li nng
ht.
Nng lm ti nh li
Prxcpina,
Ni v thi khc m nng nh
mt con
51- V nng nh mt c ma

xun.
Th l nng quay li,
Hai chn lt nh trn mt t,
54- Nh mt ngi ang ma.
Kh khn lm mi t c chn
ny trc chn kia,
Ri quay li vi nhng o hoa
vng, ta,
57- Quay li c vi ti, mt nhn
xung
nh mt trinh n thn thng.
Nng p li thnh cu ca ti,

Tin li gn, khin cho ging ht


du dng
60- n c ni ti cng vi
ngha.
T khi nng n ni c xanh t
m,
V nc ca dng sng xinh p,
63- Nng ban cho ti dim phc
c ngc nhn ln.
Ti khng tin mt thn V n,
C th sng ngi hn th
66- Khi b thng tch v con nng

bt cn.
Nng ng, ti cui, bn kia
b sui,
Tay loang l cc mu hoa sc s,
69- M t ny khng cn gieo ht
vn sinh si.
Ch c ba bc, dng sui
ngn cch chng ti,
Th m xa kia Xcx bc cu
ltpngt qua bin,
72- Nhng s tht bi cnh co
tnh kiu ngo
ca con ngi.

Lngr chc khng cm th


sng bin
ngn cch Xtt v Abi
75- Bng ti th ght dng sui ny,
v n chng m ng i.
- "Ngi l ngi mi, nng bt
u ct ting
Ta ci bi v ni ny c chn
78- C th v l ci t pht sinh
loi ngi.
Ngi kinh ngc thn phc

nhng chc cng cn hoi nghi,


Nhng nh sng ta ra t thnh ca
81- S xua ui my m trong tr no
ca cc ngi.
Cn ngi, i hng u, li
thnh cu ta,
Nu cn mun bit iu g khc
84- Ta sn sng tr li cc cu hi
ca ngi.
Ti ni: - Nc v ting ng
ca ni rng
ng chm vi nim tin mi ca
ti,

87- Mt vic m ngi ta ni vi


ti tri ngc y.
Nng p: - Ta s ni vi ngi
ngn ngun,
iu lm ngi ngc nhin,
90- Ta s xua tan my m lm
ngi b thng tn.
ng ti thng mt mnh
thch th
To ra con ngi tt lnh, ton
thin,
93- V cho n ni ny bo m
s an bnh vnh vin.

Nhng do li lm h khng y
c lu,
V li lm, h i ting ci
hn nhin
96- V s m du ca cuc sng
thnh ting khc v dn vt.
Vic hn lon hnh thnh t di
thp,
S bc mi t nc v t,
M sc nng a ln y.
Khng gy phin mun cho con
ngi,

Qu ni ny vn cao ln tri,
102- Lun yn bnh ngay t ca i
vo.
Khng kh xoay thnh vng trn
ton b,
Do vm tri th nht cun i,
105- Tr khi vng y c im no t
on.
cao ny tt c u t do,
Trong khng kh sng ng, vng
quay chm phi rng su,
08- Gy nn ting ng trong b dy
ca n.

Cy ci b sc tc ng,
Li ngp vo trong gi do tnh
nng ca n
111- Ri quay vng v lan to ra
chung quanh.
V t, theo phm cht ca n,
Do n v do tri, s hp th v
sinh ra,
114- Cc cy c a dng c tnh cht
khc nhau.
C th s khng c g phi kinh
ngc,

Khi hiu c iu ny,


117- Vi loi cy mc ln y m
khng cn vic gieo trng.
Ngi cn bit rng, cnh ng
thn thnh ny,
Ni ngi ang ng, c y
mm mng mi loi,
120- V qu y ngi ta khng hi
nh ni khc.
Nc m ngi thy khng chy
ra t ngun no,
M do hi nc b lnh lm ng
li,

123- Thnh mt dng sng khi cn,


khi y.
Nc chy ra t ging cha vnh
hng,
Chia thnh hai dng knh m
rng,
126- Tt c ch ty thuc ring ca
Cha.
y dng nc chy c mt
tnh nng,
Tc b i mi k c v ti c,
129- M li cho tr nh mi iu
tt lnh.

y l sng Lt, v m bn kia,


Li c tn l n; v vn l
ch
132- Cn phi nm nc bn ny v
c bn kia.
V nc y vt xa mi th
khc,
V tt nht l cn kht ca ngi
c th ht hn,
135- Thi, ta khng tit l cho ngi
thm iu g na.
Nhng ta ban cho ngi mt cu
kt lun,

Ta khng tin l iu ta ni lm
ngi khng thch,
138- N s i theo ngi xa hn mt
li ha.
Cc nh th xa hay ca ngi
Thi i hong kim v cuc i
cc lc,
141- Ni Thi n, chc h m c
chn ny.
y l qu gc ca nhn loi v
t,
y l ma xun vnh vin, vi
mi loi hoa qu,

144- Nc y l ru ngt m mi
ngi ca ngi.
By gi ti quay li pha hai nh
th ca ti.
u c cng thng nhng ti li
thy h mm ci
Khi c nghe li cui cng ny.
148- Th l ti hng mt nhn v
pha phu nhn xinh p.

KHC XXIX

Thin ng mt t (tip
theo): ant v Malenda i dc sng
Lt. m rc thn b: by cy n
nn, hai mi bn ng gi, bn con vt
c cnh, c xe do S t - chim ng ko.
By ng gi cui cng.
Kt thc li thuyt ging ca
mnh,
N thn ht vang nh mt ph n
am m,

3Sung sng thay nhng k m


ti li c tha th!
Ri cc n thn i do,
Di bng rng cy hoang d,
ngi th thch th,
6-

Ngi th ln trnh nh mt tri.


Mt n thn men theo b,
i ngc con sng,

9nng.

V ti, tng bc ngn, i theo


Khi chng ti i cha c trm

bc,

Th hai b sng u cng r qut,


12- Thnh th ti thy mnh li i v
hng mt tri mc.
Theo hng chng ti i cha
xa lm,
Th nng quay v pha ti v ni:
15kia.

- Ngi anh em, hy nhn

Ti thy mt lung nh sng,


Xuyn qua khu rng rm, n mi
pha
18chp.

Lm ti tng l mt nh

Nhng ri lung nh sng chy i


nh khi n n.
Lun chi sng v ko di lu,
21- Khin ti t hi trong u: Ci
g th ny?
Ri mt giai iu du dng vang
ln,

Trong khng trung sng lng ,


by gi vi 1ng sng o tt lnh,
24- Ti ch trch s to tn ca
nng Eva.
Bi v ni, tri v t u
thch vng li,
Mt ngi n b, mt mnh, mi
c to thnh,
27- M khng chu n sau mng
che mt.
Nu m nng khn ngoan hn,

Th ti c hng nim vui


khn t ,
30- Sm hn v lu hn.
Trong lc ti i vi cc hiu bit
ban u
Ca nim vui vnh hng, cn phi
ch i,
33- Nhng kht khao c hnh phc
nhiu hn.
Khng kh trc mt chng ti,
di nhng
tn l xanh,
Nh bin thnh mu la chy

36- V trong m thanh m du ngi


ta nhn ra mt ging ht.
i, cc N thn ngh thut,
Nu v cc ngi, c lc ti
phi chu i, chu rt.
39- Phi thc m, th by gi l lc
ti i c gia n.
Ni Elicna cn tip nc cho
ti,
V nng Urani, vi i hp
xng ca nng, cn h tr ti,
42- ti vit thnh th nhng iu
k diu.

Xa hn mt cht, hin ra by cy
bng vng,
C th l ti lm ln,
45- Do khong cch gia cc vt
v chng ti.
Nhng khi ti n kh gn,
cho cc vt khng nh
la gic quan,
48- Th cng khng c g sai lch, do
khong cch sinh ra.
Nhng tnh nng vn nui dng
l tr.

Bo cho ti bit: c th l nhng


cy n nn,
51- V ti nghe vang ln ting ht
mmg.
T vt p chiu ra
Mt nh sng rc r hn nh
trng vo m p tri,
54- Hoc lc na m vo tun trng
sng.
y cm phc, ti quay v pha
Vicgili,
Ngi p li ti
57- Bng mt ci nhn khng km

phn kinh ngc.


Ri ti quay mt nhn nhng vt
p khc,
ang chm chp tin v pha
chng ti.
60- M mt c du mi cng cn i
nhanh hn.
V n thn lin trch ti: Ti sao
ch quan tm
n nhng nh sng rc r y,
63- M khng nhn xem ci g n
sau na?
By gi ti thy c nhng ngi

Nh i theo ngi ch huy ca h


v u mc trng,
66- M cha bao gi ti thy trng
n nh vy.
bn tri ti, nc sng long
lanh
Phn chiu mi hnh nh
69- Nh mt tm gng, nu nhn
vo y.
Khi n mt im trn b m ti
i,
Ch cn con sng ngn cch ti
vi on ngi.

72- Ti dng li nhn cho r.


V ti thy nhng ngn la ang
tin ln,
li pha sau khng kh c t
mu
75- Trng c v nh nhmg l c nh.
C th nhn ra by ci,
c im t bng mi mu
sc,
78- Nh cu vng trn tri hay tht
lng ca nng lia.
Nhng ngn c y cn ko di v

pha sau,
Vt qu tm nhn ca ti v theo
phn on ca ti,
81- Chng cch nhau khong mi
bc
Di bu tri p nh ti m
t,
Hai mi bn c gi tin ln, c
hai ngi mt,
84- u i vng hoa hu trng.
H ng thanh ht: - Cu cho
nng c ban phc lnh
Trong nhng ngi con gi ca

Aam,
87- V cu cho sc p ca nng mi
mi vnh hng!
Khi bn b kia, i din vi ti,
m c hoa xanh ti khng cn
b dm p
90- Bi m rc ca on ngi
c n sng.
Th trn tri cao, nh nh sng
ni tip nh sng
Bn con vt tin n
93- Tt c i vng l xanh ti.

Mi con c su cnh,
Lng cnh y nhng con mt,
96- Ging nh mt ca cg, nu
nh ng cn sng.
Hi cc c gi ca ti, ti s
khng vit nhng dng th,
m t hnh th ca chng, bi
mt cng vic khc
99- ang thi thc ti, khin ti
khng th cng hin ch ny.
Nhng hy c dkicn, ng
m t chng,
ng thy chng n t vng

lnh
102- Cng vi gi, la v my.
Trong nhng tc phm ca ng,
bn s thy chng.
Ging nh chng ang trn cao
kia,
ch khc nhng ci cnh,
105- V im ny th Givanni v ti
ni khc nhau.
Gia bn con vt
L mt c xe chin thng, c hai
bnh,

108- ang tin n, do mt con S t


- chim ng ko.
Con S t - chim ng vn i
cnh ln tri,
chnh gia cc l c,
111- Nn khi r khng kh, n khng
lm hng mt l c no c.
Nhng l c ln cao ht tm
mt,
Cc b phn ca chim ng mu
vng,
114- Cn cc b phn khc mu trng,
ln mu .

Chng nhng ngi La M

khng cung phng c cho Augtxt


Mt c xe p nh th, v c xe
mt tri
117- Ca ngi chu Phi, nu em so
cng tht ngho nn,
C xe mt tri , i chch
hng, bc chy,
V theo li cu xin thnh knh ca
qu t
120- Giv cng bng mt cch b
mt.

Quanh bnh xe bn phi


Ba phu nhn ang nhy ma, mt
ngi mu ,
123- Tht kh phn bit c nng
trong m la.
Ngi th hai, tht va xng
Nh lm bng ngc bch,
126- Ngi th ba trng ta tuyt mi
sa.
Khi th c v do nng o trng
iu khin,
Khi th nng o , bng ging

ht
129- iu chnh nhp i nhanh hay
chm.
Quanh bnh xe bn tri,
Bn nng khc, bn qun o mu
ta ang nhy,
132- Theo nhp ca mt nng c ba
con mt.
Sau tt c hai nhm m ti va
m t,
Ti thy hai ng ga n mc khc
nhau,
135- Nhng cng mt dng v rn ri

v ng knh.
Ngi th nht c v l mt
ngi thn thit
Ca Ipcrat v i, c To
ho to ra
138- Cho cc sinh vt m Ngi yu
qu nht.
Ngi kia li th hin mt s
quan tm ngc li,
ng mang mt thanh gm sc,
sng long,
141- Lm cho ti s, t bn ny sui.
Bn ng gi khc i theo h, c

v khim nhng.
V sau rt, mt ng gi i mt
mnh.
144- Nh bun ng nhng li c v
mt tinh qui.
By ng gi ny cng n mc
ging nh ton th nht,
Nhng khng c vng hoa hu,
147- Vn quanh u.
H mang hoa hng v nhiu hoa
khc thm,
Nhn t xa ngi ta dm th rng:

u h nh chy rc pha trn


lng my.
Khi c xe n trc mt ti
Sm rn vang, v cc nhn vt.
ng knh.
Nh b cm, khng c tin ln
na,
154- ng dng li vi nhng ngn
c u tin.

KHC XXX

Thin ng mt t: S xut
hin ca Batris.
Vicgii
bin mt. Nhng li trch mc ca
Batris. Lng trc n ca cc thin
thn.
Tng tri th nht ca phng
Bc,
Ni tinh t chng bao gi mc,
chng bao gi ln,
3- Chng c sng m, ngoi sng
m ti li.

Ch cho mi ngi trn cao


thc v nhim v, ging nh
h gii
6Ngi hoa tiu hng dn cho
tu thuyn cp bn.
m rc thn thing dng li,
Cc c gi chnh trc i cnh S
t - chim ng
9Quay nhn c xe ch kinh nh
nhn v ni ngi ngh.
Mt ngi trong bn, hnh nh
c Tri phi n,
Ht ln ba ln v tt c ht theo:

12- Hi em yu, hy v y, t t
Libng.
Ging nh nhng ngi c
tuyn phc
Nghe xng tn, i m, t ngt
ng ln,
15- Va h reo, v ting ni c hi
phc.
Cng nh vy, hng trm gio s
v s gi truyn tin
Ca cuc i vnh cu cng ng
dy trn c xe thing,
18- Theo ting gi ca c gi v i.

H tung hoa ln tri v khp xung


quanh,
Ri h vang: Hoan h ngi
n,
21- Hy tung ln i nhng nm hu
dy.
Thnh thong ti thy vo bui
bnh minh,
Bu tri pha ng tt c rc
hng,
24- Nhng phn cn li vn gi mu
xanh.
Mt tri hin ra nhng cha chi

sng,
B sng m iu tit nn cn m
du,
27- Khin mt ngi c th nhn lu.
Cng nh vy trong m my hoa,
Do nhng bn tay thin thn tung
ln,
30- Ri vung vi khp trong ngoi.
Bng hin ra mt phu nhn, o
khoc xanh
u i vng nguyt qu trn
voan trng,

33- Bn mt mu la ti.
Tm thn ti t lu vn bnh thn,
V s hin din ca nng,
36- Bng thnh bn lon, run ry v
sng st!
Mt ti cha kp nhn ra nng,
Nhng nh thn lc b n t nng
pht ra,
39- Khin ti cm nhn c sc
mnh ca mi tnh xa.
Lp tc mt ti b tc ng,
Bi thn lc ngy xa xuyn

thng tri tim ti.


42- Trc khi ti thot khi tui nin
thiu.
Ti quay sang tri, ch i,
Nh mt em b chy v pha m,
45- Khi c iu g bun b hay s
hi.
Ti ni vi Vicgili: - Khng
git mu no
Trong ti m khng run ry,
48- Ti nhn ra nhng tn hiu ca
ngn la ngy xa".

Nhng Vicgili b chng ti


li,
Khng cn Ngi, Vicgili,
ngi cha cc k hin du.
51- Vicgili m vi Ngi, ti cha
kp tha li tm bit.
Ngay vi tt c nhng g m b
m c xa mt,
Cng khng ngn c i m
ti, c sng ra sch
54- Li mt ln na m a nc
mt.
ant i, v Vicgili b i

ri,
ng khc na, xin ng khc
na,
57- Nn dnh nc mt cho th thch
sau ny".
Ta nh mt c ng mi
tu,
Nhn cc thy th ang cho
chng
60- Trn cc tu v c v h
Ti ghi li y v cn thit.
Khi nghe gi tn ti, ti quay li,

63- V thy bn thnh tri ca xe.


Xut hin mt phu nhn, trong l
hi thin thn,
u trm khn,
66- Ngc mt nhn ti, t bn kia
b sui.
Tm khn voan ri khi u
nng,
Nhng do vng nguyt qu bao
quanh,
69- Khin ti vn khng nhn r mt
nng.
V kiu k qu tc,

Nng tip tc ni v nh mt
ngi din thuyt
72- Dnh cho phn cui nhng li
nng bng nht.
- Chng nhn y, ti chnh l
Batris,
Sao chng dm n ni non ny?
75- Chng bit khng, y l ni
dnh cho ngi hng phc?.
Mt ti nhn xung ging nc
trong,
V thy nng, ti li nhn sang bi
c,

78- Ni xu h lm trn ti nng tru.


Mt b m hnh nh lun tuyt
vi vi con mnh,
Nng cng th, nhng v tnh yu
b xc phm
81- V nhim v ng cay.
Nng im ting v lp tc cc
thin thn ct ting ht:
Ly Cha ti, chng con tin
tng Ngi,
84- Nhng bi thnh ca khng vt
qu my cu du.

Nh gia cc thn cy kho


mnh,
Tuyt ng bng trn lng nc
,
87- V rn li di lung gi ng
lnh but.
Ri tan ra v chy xung thn
mnh,
Khi t m ln v bng mt li
dn,
90- Ging nh ngn la vn lm vi
chic n nn.
Cn ti, khng khc, cng khng

th di,
T trc khi vang ln ting ht
ca nhng ngi i theo,
93- Ha theo thi gian ca bnh xe
vnh hng.
Nhng ti nm ly s ng tnh
thn i,
Trong tnh trc n ca h khi nghe
h ni:
96- N thnh i, sao li h thp
phm gi chng nh th?
Tng bng bc quanh tri tim ti,
Bng bin thnh nc, thnh ting

th di,
V ni u lo trong lng ngc,
biu hin ra nh mt.
Cn nng, lun ng bt ng
bn thnh xe,
Gi li ln ting,
102- Ni v ni dung sng o.
- Cc ngi theo di cuc i
vnh vin,
Gic ng, gic m, khng g che
giu c cc ngi,
105- C tng bc i nh ca th k
trn ng ca n.

Cu tr li ca ta xc nh t
lu,
Khng phi cho ngi ang than
khc ng kia,
108- M cho ni au kh xng vi
tm ti li.
Cng khng phi do hu qu ca
bnh xe To ho,
Dn mi ging gieo n kt qu
ca n,
111- Theo nhng ngi sao dn ng.
M chnh v s qung i ca n
hu thing ling,

Nh hi nc ti khp gn xa,
114- M mt chng ta khng bao gi
thy ht c.
Con ngi kia tng nh th,
y ti nng
Trong cuc i mi, mi iu
cao qu c hi t,
117- To nn chng mt to phm
ng ngi ca.
Nhng gieo ging hng th khng
c thu hoch,
t ai cng i thnh xu v
hoang ho,

120- Khi cng c bi p thm


nhiu sinh lc.
Mt thi ta ly dung nhan nng
chng,
i mt tr trung dnh cho chng
ngm,
123- Mong dn dt chng cng ta trn
ng chnh trc.
Nhng khi ta va bc vo
ngng ca
Chng i th hai, t thay i
vng lun hi,
126- Chng lin coi thng ta, vi

ng vo tay k khc.
Khi ta ri th xc ln ci tinh
thn,
V ta, nhan sc v c hnh
cng ny n,
129- Th vi chng, ta cng km thn
thng v kh i
Chng quay v con ng lm
li,
Theo ui nhng hnh nh la di
v ci thin,
132M khng mt li ha no chc chn.

Nhng thn cm ca ta, c


Cha ban cho,
cng
thnh v ch
Vi cc phng sch ,
ta bo mng v c bng cch khc,
135- Ta gi chng, nhng chng chng
quan tm!
Chng ri xung kh su
v mi phng thuc chy cha
u tr nn qu t hiu lc,

138- Ngoi tr vic cho chng thy


bn ngi v vng.
V vy, ta thn hnh ti ca
ngc nhng ngi cht
Va khc va by t li khn
cu,
141- Vi linh hn thn dn chng
ln y.
Nhng lut l ti cao ca Cha s
b ph v,
Nu sng Lt c vt qua
v nu thc n
Cng c nm m khng c

tin gp tic,
145- S hi hn khng lm chy mt
git nc mt no!

KHC XXXI

Thin ng mt t (tip
theo): Batris tip tc trch mc.
Nhng li th ti ca ant. Matena
em nhng chng vo dng sng Lt
v chng dc dn n trnh din
Batris.
- Hi ngi, ang bn kia
sng thing,
Hy ni cho ta bit, c ng th
khng?

3ti.

Li t co cn tip theo li th

Nng quay v pha ti, ni tip


khng chm tr,
V cha thm mi nhn ngn t,
6Mi 1i ca nng, vi ti, sc
nh gm!
u c ti ht sc bi ri,
iu nh ni chc pht ra,
9-

Li b tc ngay trong c hng.

i mt lt, nng li ni: - No,


chng ang ngh g,

Hy tr li ti i v nhng k c
bun
12- Chc nc sng kia cha kp xo
ht.
Ngng ngng v e ngi ln ln,
Ti but ra mt ting vng!,
15- Nhng ch c th nghe bng mt.
Nh cnh cung cng qu ,
Khi tn phng i th cung v dy
cng t,
18- Nn tn chm ch mt cch yu
t.

Ti nh mun v tung di sc
p nng n
Bc l ra bng nc mt v ting
th di,
21- V ting ni yu dn trong qu
trnh bay i.
Nng ni tip: - Trc ht trong
mi iu ham mun,
Ti hng chng n yu qu
iu thin,
24- Sau iu th khng cn g
ham mun na.
Nhng hm h no, nhng xing

xch no
Gp phi trn ng i
27- khin chng t b hy vng
tin ln cao?
Th vui no, li lc no
by ra trc mi iu tt,
30- Khin chng phi chy theo sn
n?
Sau khi pht ra ting th di cay
ng,
Kh khn lm ti mi tr li,
33-

M i mi phi xit bao c

gng.
Ti ni trong ting khc: - Bao
vic by ra
Vi th vui gi to li ko
chn ti,
36- T khi dung nhan nng khut
bng.
Nng p: - Nu chng im lng
hay chi b
iu va th nhn,
th
ti li ca chng vn khng giu ni,
39- V phn quan ti cao s bit tt

c mi iu.

Nhng khi li buc ti li c


pht ra
T ming ngi c ti th trc
to n
42- Li gm trng pht s gim
bt phn nghim khc.
Tuy nhin, cho chng thy xu
h nhiu hn,
V lm l ca mnh v ln
khc,
45- Khi nghe cc n yu qui, c
vng vng hn.

T b c mm mng kh au
v hy nghe y:
Chng s hiu v sao d xng
tht b chn vi,
48- Em vn thc y chng v hng
ngc li.
Chng bao gi thin nhin hay
ngh thut
Li cho chng nim vui th
bng nhng cnh tay xinh p
51- ang b ph kn, trong lng t.
Nhng nu nim vui cao nht m

chng thiu,
Do ci cht ca em th c ci g
d cht
54- Vn c kh nng hp dn nim
vui ca chng.
Chng cn phi, t nhng mi tn
u tin
Ca s la di, t nng cao mnh
ln
57- ng sau em, v em m khng
nh th.
Chng khng cn x lng ln
i mt v khc nng hn,

hay nh hn,
60- Hay mt tr mi ch dng trong
chc lt.
Vi mt con chim mi n ch cn
hai hay ba ln rnh rp, Nhng i
vi nhng con lng cnh,
63- Bn tn, chng li, c khi cng
chng ch g!.
Ging nh nhng a tr, xu h
ng lng im,
Mt nhn xung t, lng nghe,
66- Nhn ra li lm, ri hi hn.
Ti cng ng im v nng ni: -

Nu chng au kh
Khi nghe em ni th hy ngng ru
ln,
69- Chng cn phi bun kh nhiu
hn khi nhn em.
Ngi ta s cn t n lc hn,
o gc mt cy si vm v,
72- B gi Nttran, hay gi t Icba
lm .
Hn ti, phi ngc cm ln,
theo lnh nng,
Khi phi nghe nng ni ngng ru
ln

thay cho ngc mt,


75- Ti cm nhn c nc c trong
li ni .
V khi ngng mt ln,
Ti thy nhng ngi m Cha
tri to ra u tin,
78- thi, khng tung hoa na!
Mt ti, tuy cha nh thn
Cng thy c Batris ang
nhn sang con vt,
81- Sinh linh duy nht gm hai tnh

cht.
Di tm khn chong, v t bn
kia sng,
Ti thy hnh nh nng thng
c chnh nng ngy xa,
84- V hn tt c nhng ph n
y.
Nhng ci gai ca lng hi hn
chm chch ti,
Tt c u xa lnh ti,
87- Nht l tnh yu bin thnh th
ch.
Ni n hn v x tri tim ti,

Ti ng xung, ri th no,
90- Nng bit r v chnh nng l
nguyn nhn ca s vic.
Khi tri tim tr li cho ti sc
lc,
Ti thy mt ph n m c
thy mt ln,
93- Ci xung trn ti v bo: Bm
vo ta! Bm vo ta!"
Nng ko ti i trong dng sng,
nc ngp tn c
Nng lt i, v ko ti ng sau

96- L lng nh mt chic xung.


Khi n gn b hnh phc,
Ti nghe c ting ni du dng:
Vy nc cho ti.
99- Ti ch nh th m khng ghi li
c.
B phu nhn xinh p lin gi hai
tay,
Gi ly u ti v nhng xung
nc,
102- Khin ti phi nut vi ngm.
Xong b ko ti ra, o qun t
sng,

V y ti vo gia mn ma ca
bn c gi p,
105- Ngi no cng ly tay che cho
ti.
- Chng ti l tin n y,
gia tri sao,
Trc khi Batris ging trn,
108- Chng ti c lnh n hu h
nng.
Chng ti s dn chng n trc
mt nng,
Nhng nh mt vui v, c ba
ngi ang ng kia,

111- H nhn xa hn v s nh hng


cho chng.
Cc tin n ni nh vy v ht,
Ri dn ti n gn con S t chim ng.
114- Ni Batris quay li vi
chng ti.
H bo ti: - ng d sn mt
nhn,
Chng ti chng trc i
ngc bch,
117- M ngy xa tnh yu bn mi
tn vo chng.

Hng ngn ham mun bng bng


hn ngn la,
Dn mt ti vo mt ai rc sng,
120- ang chm ch nhn S t chim ng.
Nh mt tri trong chic gng
soi,
Trong cp mt kia con vt hai
tnh cch biu hin,
123- Khi th hnh ny, khi th dng
khc.
Hi c gi hy ngh xem, ti
kinh ngc bit bao,

Khi thy mt con vt vn y


nguyn nh th,
126- Nhng vo mt ai hnh nh li
bin ha khng ngng.
Trong khi tm hn ti sung sng,
Kinh ngc thng thc mn n
,
129- M cng n li nh cng i.
Th c ba tin n khc i ti,
M c ch t ra cp cao hn,
132- Va ma theo bi ht thin thn.

- Quay li i, Batris,
hy quay li i mt thnh thn,
Hy nhn ngi bn tnh chung
thu,
135- M gp li nng, phi
vt qua bao sng ni.
H ht tip: Hy lm n cho
chng ti,
Lm n ng che ming, cho
chng
138- c chim ngng sc p th
hai

m nng cn che giu!


i, v huy hong ca nh sng
vnh hng chi li,
khin ai ti mt
141- Trong bng ti Thi n.
Xin cho tinh thn chng khng b
ngng nghu,
V tr li cho nng v nng hin
hin,
Nh Tri ban cho nng s hi
ho,
145- Khi nng l din gia khng

gian sng sa.

KHC XXXII
m rc tip tc. Gic ng ca
ant. S mnh ca ant i vi
nhng ngi sng. Nhng hin
tng tng trng: con i bng,
con co, con rng. Bin i ca c
xe. C gi im v anh khng l.
Ti m to mt v nhn chm ch,
Cho tho ni kht khao mi nm
qua,
3- n ni cc gic quan khc u
tr thnh n,

V bn ny hay bn kia, mt ti
nh b che chn
V u oi, bi n ci thn thnh
6 thu ht ht vo mng li
ngy xa!
Khi ti quay v pha tri
Theo yu cu ca cc thn n,
9- Ti nghe c ting ni: Nhn k
qu!.
Ri mt ti b lo,
Bi mt tri chi sng,
12-

Khin cho ti, mt thi gian,

chng trng thy g.


Nhng khi nh sng du hn chiu
ti,
Ti ni du hn l so v nh
sng chi li
15- M lc u ti phi chu ng.
Ti thy v m bn phi
m rc vinh quang tr li,
18- Vi mt tri v by cy nn.
H mang khin t bo v,
Mt ton tr li, mang theo nhng
l c,

21- Ton b ton i u d c thay


i.
Nhng k s ca Vng quc nh
tri
ang i pha trc, tt c vt
qua chng ti,
24hng.

Trc khi cng c xe xoay


Ri cc phu nhn tr li bn hai

bnh xe,
Con S t - chim ng ko i vt
nng hng phc,
27- M tuyt nhin khng cn dng

n cnh.
Phu nhn xinh p dn ti dn
khc sui cn,
Xtazi v ti, c ba chng ti i
theo sau bnh xe,
30- N vch ra mt vng cung nh.
Nh th chng ti i qua khu
rng ln hoang vng,
Bi li lm ca ngi n b
qu tin con rn c,
33- Chng ti iu chnh bc chn
theo khc ht

ca cc thin thn.
C th mt mi tn, ba ln bay
S vt qua qung ng m
chng ti i,
36- Khi Batris t c xe bc
xung.
Ti nghe thy tt c th thm:
Aam,
Ri h bao quanh mt ci cy,
39- M cc cnh tri ht l v
hoa.
Nhng nhng cnh cy, cng ln
cao bao nhiu

Cng xe rng ra by nhiu v


nu ch ngi n
42- S c khm phc v cao
ca chng.
- Sung sng thay S t - chim
ng,
M ca ngi khng ra cht
g ci cy ngon ngt y,
45- V sau , bng ngi b qun
au.
ng xung quanh ci cy to khe,
Mi ngi ku ln nh vy v
con vt kp ni:

48c

Chnh nh vy ngi ta gi

mm mng s cng bng.


Ri quay li cng c xe,
N ko xe ti gc ci cy tr
tri,
51- Buc xe vo mt cnh cy ri
li y.
Nh nhng ci cy ca chng ta,
Khi nh sng mt tri ta xung,
54-

Hoa vi nh sng ta ra sau

chm Ng tinh.
N ra y n,
ri nhanh chng ly li mu
sc,
57- Trc khi mt tri dng nga
di chm sao khc.
Hoa n, mu sc km rc r hoa
hng,
Nhng li hn cc loi hoa tm,
60- Cy hi sinh m cnh l cn tr
tri.
Ti khng hiu, v sao y
ngi ta khng ht,

Bi tng ca m nhng ngi


trc va ht
63- Nn ti khng nh c ho m
cho n cui.
Nu ti c th k nhng con mt
tru nng,
Nh th no khi nghe k chuyn
Xiringga,
66- Nhng con mt canh m d phi
tr gi qu t.
Nh mt ho s v theo mu,
Ti s t li ti ng i nh th
no,

69- Nhng ai m t c mnh thip


i ra sao!
V vy ti chuyn sang k t lc
tnh dy,
Mt nh sng rc r x bc
mn gic ng ca ti,
72- V ti nghe ting gi: Dy i,
ngi lm g y?
Khi c a n di nhng
cnh hoa ca cy to,
M qu ca n lm cho cc thin
thn kht khao,
75-

V em li cho thng gii

nhng tic vui bt tn.


Pietr, Givanni v Iacp u
b ngt,
Ri tnh dy v ting gi,
78- nh thc c nhng gic ng
cn say.
V h thy lp hc ca h bt
mt
Mix cng nh lia,
81- V thy gio thay o khc.
Ti tnh li nh th v ti thy,
Ci xung ti l mt phu nhn

hin hu,
84- dn dt ti di dc b sng.
y nghi ngi, ti hi ngay:
Batris u?
B p: Ngi thy y, nng
ang di tn l mi,
87- Ngi trn r cy.
Ti thy mt m ngi ang vy
quanh nng,
Nhng ngi khc theo S t
- chim ng i ln cao,
90- Vi ging ht m du v trm
lng.

B cn ni g na chng?
Ti khng nh, bi trong mt ti
lc
93- Ch c ngi chim lnh ti,
tch ti khi mi ngh.
Nng ch c mt mnh, ngi ngay
trn t,
Nh ang canh gi c xe,
96- M ti thy con vt hai hnh
th buc d.
By n thn quanh nng nh to
thnh mt tu vin,

Mt vng trn, tay cm uc,


99- Chng s g gi Akiln hoc
Aotr.
- Chng s khng li lu trong
khu rng ny,
Nhng chng s mi mi, cng
vi em
102- L cng dn ca thnh La M,
ni Cha l ngi La M.
V ci tt p cho mt th gii
khng bit sng tt p,
Chng hy ch n c xe v tt

c nhng g thy,
105- Khi v di , xin chng s
vit ra.
Batris ni nh vy,
Cn ti, ghi nh mi ch dn ca
nng
vi lng sng knh,
108- Tp trung mi ngh v mt nhn
vo
c xe nh nng mun.
Cha bao gi mt ting st

li ging xung nhanh nh th,


T mt m my dy, khi ma
n
111- T nhng vng tri xa nht.
Nh ti thy con chim ca Giv
lao xung
Vt qua cy, x c v cy
114- C nhng hoa v l mi.
N lao xung c xe vi tt c sc
mnh ca n,
Chic xe on xung nh mt

chic tu trong ging bo


117- B sng gip vo mn tri, mn
phi.
Ri ti thy lao vo
C xe khi hon mt con co,
120- Trng c v nh nhn mi
thc n.
B trch mng n v nhng ti li
gh tm,
Nhng li lm cho n phi b i
nhanh chng.
123- M b xng gy g ca n cho
php.

Ri theo con ng m trc


n n,
Mt con i bng u xung
thng xe,
126- Ri li y lng ca n.
Lc t trn tri vang ln ting
ni,
Nh pht ra t mt tri tim au
bun,
129- i, con tu ca ta, sao cht th
hng ti nh th!
Ri hnh nh t m ra, gia cc
bnh xe,

Ti thy thot ra mt con rng


132- N dng ng ci ui ca n
trong thng xe.
V nh mt con ong v v rt
ngi chm,
N thu v ci uii tai qui ca
n,
135- Ra khi thng xe v b i, c v
bng lng.
Nhng g cn li trong thng xe
Ging nh mt m t mu m
y c hoang v lng,

138- Mt c th l tt v trong
sng.
Ri cng xe v bnh xe ny, bnh
xe kia
Cng u ph y lng
141- Ch trong t thi gian, cha ht
mt ting th di.
C xe thn thnh b bin dng i
nh vy,
Ti thy t khp mi pha mc ra
nhng ci u,
144- Ba ci cng xe v mt ci
mi gc.

Nhng ci th nht ging u b


v hai sng,
Cn bn u kia ch c mt sng
gia trn,
147- Cha bao gi ngi ta thy mt
qui vt nh vy.
Ti thy mt con im na trn
trung
Ci trn qui vt, vng chc,
nh mt to thnh t trn nh ni,
150- Hai mt o in nhn xung
quanh.

V nh d ngn ngi khc cp


mt n,
Ti thy ng bn cnh l mt tn
khng l,
153- Vi ln c hai m hn nhau.
Nhng khi c ta hng v ti,
V ham h v lng nhng th anh
nhn tnh hung d,
156- Dng roi qut cho c ta, t u
n chn.
Ri y nghi k v in cung
gin d,
Anh ta g con qui vt ra v li

n vo rng,
Dn dn chng mt ht,
160- C con im v con th l lng
.

KHC XXXIII
Thin ng mt t (on
cui). Nhng li bo trc ca
Batris. Matenda dn ant i
ung nc sng n. ant sn
sng i ln cc v sao.
i Cha Tri, cc dn tc
xm chim...
Li thnh ca m du vang ln,
3- Xen k ba bn ging, cc thnh
n va ht va khc.
Batris th di, thng cm,

Lng nghe, v r,
6- Con Maria ng trc thnh gi,
cng khng khc hn.
Nhng khi cc trinh n ngng
ht,
Batris ng dy tht thng,
9-

V ni, nt mt bng bng.


Hi ch em thn mn,

Khng lu na, cc ngi s


khng thy ta,
12- V ri, khng lu na, cc ngi
s li thy ta.

Ri nng sp xp cho by trinh


n i trc,
V ra hiu cho chng ti cng i,
theo sau nng,
15- V b phu nhn, ti v c nh
hin trit dng li.
Nng i nh vy v theo ti,
C l cha kp t bc chn th
mi ln mt t,
18- Th nng nhn thng vo mt
ti.
Vi mt v mt thanh thn, nng
ni:

- Xin i nhanh hn v xin chng


li gn ta hn,
21- nu ta c ni g, chng c th
d dng nghe c.
Khi ti n gn, nh nng
mun,
Nng ni: - Ngi anh em, ti
sao
24- Chng khng dm hi g ta khi
chng ta cng i?
C nhng ngi v qu tn knh,
Khi phi ni trc nhng bc ln
hn mnh,

27- Ting ni c nght li trong hm


rng!
Ti cng vy, nn m thanh khng
pht c trn vn,
Ti bt u: - Phu nhn i, nng
bit ht
30- Tt c nhng g ti cn v nhng
g l tt.
Nng p: - T nay ti mong
chng
S t gii thot khi s s hi v
xu h,
33- V ng ni nh ngi ang m

na.
Chng nn bit rng: c xe m
con rn ph v
tng c nhng nay khng cn
na,
36- V s tr th ca Cha chng s
mn xp no.
S chng phi mi mi khng c
ngi k v,
Con i bng trt li lng trn
c xe,
39- bin thnh, trc l mt qui
vt, sau l mt ci mi.

Ti thy mt cch r rng nn ti


xin bo li,
Cc chng ngi v km hm
khng cn cn tr,
42- Nhng v tinh t sn sng
mang li
cho
chng ta mt thi i.
Khi c mt v nm trm mi
v mi lm
Do Cha Tri phi n, s git
cht con k cp,
45- V tn khng l thng dm vi

n.
C th l li sm ca ti hi ti
ngha,
Nh cu ca Tmi v
Xphingi,
nn khng thuyt
phc c chng.
48- Theo cch d, n ch lm ri tr
chng ta.
Nhng nhng s vic s nhanh
chng thnh nhng Naia,
V gii c cu b him y,
51- M chng gy tn hi g cho n

cu v ma mng.
Cn vi chng, xin hy ghi nh
v k li,
ng nh ti ni, cho nhng
ngi ang sng,
54- M cuc i ch l cuc chy
ua ti ci cht.
Khi vit li, xin chng hy nh,
Ch che du vic chng thy
ci cy,
57- Hai ln b vt tri nh th no.
K no ly trm hay tn ph n,

L xc phm n Cha, trn


thc t, nh mt li bng b,
60- Cha to ra cy thnh v nhu
cu ca Ngi.
Linh hn u tin cn vo n,
Do au kh va thm mun,
63- phi ch i hn nm nghn
nm,
Chng ng thip i nn khng
hiu rng,
Mt l do c bit khin
ngi to ra cy y,
66- Cao nh th v ngn xe rng

nh th.
Nu nhng ngh ph phim
trong t duy ca chng
Khng tc ng n chng nh
nc sng Enxa,
69ng

Hay nhng th vui khng tc


n cy du

nh mu Piram.
Nhng ch vi by nhiu tnh tit,
Chng s nhn thy, trong s cm
on i vi ci cy,
72- Cng l ca Cha, v ngha

o dc.
Th nhng ti thy l tr ca
chng
Nh ho m l th en
n mc
75- N b lo bi nhng iu ta ni.
Ti cng mun chng s mang
chng trong mnh,
Nu khng ghi chp li th t nht
bng hnh nh,
78- Nh ngi ta mang v chic gy
hnh hng qun l c.
Ti ni: - Nh ming sp

c in hnh con du,


Khng bao gi thay i na,
81- u c ti by gi nhn c
du n t nng.
Nhng ti sao nhng li nng
mong mun,
C bay bng kh cao trn tm
nhn ca ti
84- Ti cng c nm bt th chng
cng ln trnh.
Nng ni: - Chng cn phi bit
rng:
Trng phi m chng theo v

hc thuyt ca n
87- Sao c th kt hp c vi
nhng iu ti ni.
Rng con ng ca chng v
ca chng ti, cch xa nhau,
Nh t tri t ln ti con ng
ca Cha,
90- vng tri cao nht v quay
nhanh nht.
Ti p li iu : - Ti khng
nh,
C khi no ti tch khi nng,
93- Lng tm ti khng cn rt g

v iu d.
- Nu chng khng cn nh iu
,
Nng mm ci tr li ti, xin
hy nh,
96- Rng hm nay chng ung
nc sng Lt!
T ln khi ngi ta nhn ra la,
Vic qun ny chng t r rng
rng:
99- Li trong c mun ca chng
quay sang ni khc.
T nay li l ca ti s r rng,

Khng che dy, nh cn phi th,


102- by ra trc tm nhn th
thin ca chng.
Lc mt tri ln chm v chi
sng hn,
n vng chnh ng,
105- N i ch ny, ch kia theo du
hiu.
Ging nh mt ngi i trc
on anh ta h tng,
Bo cho mi ngi dng li
108- Khi thy, hay on c iu g

mi.
Cng nh vy by phu nhn dng
li di bng cy,
Nh ni Anpi thng c, bn
b sui lnh,
111- Di nhng l xanh v cnh cy
en thm.
Ti thy nh chy ra trc mt
h,
C sng phrtt v Tigri
cng mt ngun duy nht,
114- Ri tch ra, nh mt i bn
khng mun ri nhau.

i vinh quang v nh sng ca


loi ngi,
Dng nc kia, t cng mt
ngun duy nht,
117- Chy ra v xa nhau.
Ti c tr li nh sau:
Xin Matena ni cho chng r
120- V phu nhn xinh p tr li nh
t thanh minh.
Ti ni vi chng,
iu ny iu khc v ti chc
chn rng:

123- Nc sng Lt cha xo ht


u.
Batris ni: - C th mt mi
lo u quan trng hn,
nhiu ln lm mt tr nh,
126- V lm ri lon u c chng
n tn nh mt.
Nhng hy nhn sng n ang
chy,
Hy dn chng ti v nng
bit cch
129- Lm cho tr nh ca chng
mt mt na hi li.

Nh mt tri tim ho hip, khng


h bit t chi,
Lun ly mun ngi khc lm
ca mnh,
132- Ngay t khi thy du hiu biu
l mun .
Phu nhn xinh p lin cm tay
ti,
Bc i v ni vi Xtaxio mt
cch nh nhn:
135- Xin vui lng i vi anh ta.
Hi bn c, nu ti c thi gian
nhiu hn,

Ti s th ngi ca th nc ung
du ngt ,
138- M ti ung chng bao gi .
Nhng v nhng t giy
Dnh cho khc ca th hai ny
vit y,
141- Mc ca ngh thut khng
cho php ti ko di.
Ti tr li t dng nc thing,
c ti to li nh mt cy
non,
Vi tn l mi c lm xanh tt,

145- Trong sch v hon ton sn


sng i ln cc v sao.

PHN III
THIN NG

KHC I
Khc do u. ant ln Thin
ng. S thn phc v s say m
ca ant. Batris gii thch cho
ant v trt t v s chuyn vn
ca v tr.
Vinh quang ca ngi lm chuyn
ng mun vt,
Xm nhp v tr v chiu sng
3hn.

Ni ny nhiu cn ni khc t
Ti n bu tri tip nhn

nhiu nh sng nht,


thy nhiu iu m ngi t
trn tr v
6-

Khng bit hoc khng th k li.


V khi n gn iu mong mun,
Tr tu ta thng thm nhp qu

su,
9-

V k c khng theo kp.

Tt c nhng g ti bit v Vng


quc thn thnh,
S to nn mt kho bu trong ti,
12- T nay thnh ti bi ca ca

ti.
Hi ppnl ch thin,
v nhim v cui cng
kh khn ny,
Xin hy lm cho ti ci bnh ti
tr ca Ngi,
15- Nh Ngi mun,
ban cho ti vng
nguyt qu ca Ngi.
n nay, ti ch bit mt trong
hai nh Thi n,
cng tm ,

Nhng gi y ti li mun bit


c hai,
18- Ti mun tham gia c u trng
cn li.
Xin hy np vo ngc ti hi th
Nh Ngi c, khi h Mcsia.
21- Lm vng bao tay ca hn
i ti nng thn thnh, hy cho ti
mn kha kh,
ti c th by t
24- Hnh nh triu i hnh phc in
su trong u c ti.

Ngi s thy ti n ngn i


tuyt diu ca Ngi,
kt vng nguyt qu bng l
cy .
27- M ti v Ngi s khin ti
xng ng.
Cha i, tht him khi ngi ta hi
c .
mng vic thng X da hay
nh th.
30- Do li lm v h thn ca dc
vng trn th.
Cu mong cho vm l cy pn

khi kht
Vn c ngi lm ny n
33- Nim vui ca v thn vui v
enphi.
Tia la nh sinh ra ngn la ln,
Sau ti chc s c nhiu ting ni
tuyt vi hn.
36- Ngi ta s bit cu xin Siara
ph tr.
Ngn uc th gii xut hin
trc vn vt,
nhiu im khc nhau, nhng
n pht ra

39- T im bn vng trn ni vi


ba ch thp.
Ri nhp vo l trnh tt nht v
ngi sao tt nht,
V in du n tt p
42- Vo nn sp nhn gian theo cch
ca n.
im ny c to ra ni y
bui sng, bui chiu,
Bn cu ny hu nh tt c u
trng.
45- Cn mt kia th en.

Khi ti thy Batris quay v


bn tri
V ngm nhn mt tri.
48- n chim i bng cng chng
bao gi dm nhn nh th.
Ngi ta nh thy mt tia sng
th hai pht ra
T tia sng th nht v phng ln
cao.
51- Hoc nh thy ngi hnh hng
trn ng tr v.
Hnh ng ca nng truyn i
bng mt,

Lm ny sinh trong tm tr hnh


ng ca ti,
54- V ti cng nhn ln mt tri hn
mc c th.
Nhiu vic lm c trn ny,
m khng th
lm di kia,
Do nng lc ca chng ta, m ty
c kh nng a im.
57- V ty thi gian ca ging ngi
chng ta.
Ti khng chu ng c nh
sng , d trong chc lt,

Nhng ti thy nhng tia sng


te ra
60- Nh thi st mi ly ra t l
la.
t nhin ngy nh c thm
ngy,
Nh th ng ton nng
63- trang im cho bu tri mt
mt tri th hai.
Batris vn dnh ton b hai
con mt
Chm chm nhn nhng bnh xe
vnh hng,

66- Cn ti, thi nhn ln cao, ch


chm chm nhn nng.
Chim ngng nng, ti cng
ging nh Glaoc,
Nm hng v c
69- V bin thnh thin thn bin c.
Vic vt qua thn phn ngi
khng th gii thch
bng ngn ng,
Nhng dn chng ny cng
72- Dnh kinh nghim cho nhng ai
c n tin.

Ti ch l mt linh hn mi c
to tc,
ng yu thng cai qun tri
cao chc bit r.
75- Chnh Ngi nng ti ln bng
nh sng ca Ngi.
Khi bnh xe m Ngi chuyn
vn vnh vin theo mun
Lm ti ch n s hi ha
78- Do Ngi iu tit v phn phi.
Mt mng tri qu ln, theo ti,
hnh nh rc sng
Nh la mt tri; mt cn ma

hay mt dng sng


81- Cng chng bao gi to c
mt mt h ln nh vy.
S mi l ca m thanh v nh
sng ln lao
Lm bt pht trong ti mun tm
hiu nguyn nhn,
84- Cha bao gi ti cm thy bc
xc nh vy.
lm du bt s kch ng tm
tr ca ti.
M nng nhn thy
87- Nn trc khi ti m ming hi,

nng ni:
- ng lm cho mnh nng n
thm
vi
nhng ngh sai lm,
Ch c th
90- Nhn r cc s vic nu r b
c chng.
Chng khng cn di tri t
nh chng ngh,
V st t trn tri phng xung,
93- Cng khng nhanh bng chng t
y tr v.

Nu ti g c im hoi nghi
th nht
Nh n ci v my li ngn
gn.
96- Th ti cng vng trong mt
xch ca im th hai.
V ti ni: - Ti yn tm
trong nim thn phc
Nhng by gi ti li kinh ngc
99- Sao ti li c th nhanh hn cc
vt th thinh khng?
V nng, sau mt ting th di
thng hi,

Hng mt v pha ti vi ci v
102- Ca mt b m nhn a con kh
di.
V ni: - Vn vt c trt t lin
quan
Gia chng v l hnh thi
105- M v tr v Thng th hin
s tng ng.
y nhng to vt cao nht nhn
thy
Du n ca gi tr vnh hng, n
l ci ch cui cng
108- Ca chun mc ang ni y.

Mi sinh vt u hng v trt t


,
Theo nhng hon cnh khc nhau.
111- Nhng nhiu hay t u gn vi
nguyn l .
T y chng tin n cc bn b
khc nhau
Ca i dng tn ti,
114- Mi loi theo bn nng th bm,
ri c n dn i.
Chnh bn nng ny mang la
cho mt trng.

N l ng c trong tri tim sinh


vt,
117- N xit cht v sp xp li qu
t.
Cnh cung ny bn i
Khng ch nhng to vt v tri v
gic
120- M c nhng to vt c tri thc
v tnh yu.
Thng sp xp tt c,
Dng nh sng ca Ngi to ra
ci tri,
132- Ni chuyn ng my tri nhanh

nhy nht.
By gi l ni c nh,
phng chng ta i nh sc
mnh ca dy cung,
126- Phng i n mt ni hnh phc.
Nhng ng l khng phi bao
gi,
Dy cung thc hin c ng
nh.
129- V rng vt cht nh ic
khng p ng.
Do ng i b chch hng,

V c khi to vt cng c quyn.


132- c y i pha khc
Nh ta c th thy la ri t mt
ng my,
bay u tin lm n ri xung
t,
135- Do mt thch th sai lm.
V vy, nu ta hiu ng, chng
ng t thn phc
Vic chng ln c cao, iu
cng ging nh
138- Nc mt dng sng t nh cao
xung lng su.

iu ng ngc nhin l nu
chng
Khng c g ngn cn m vn
di ,
Trn mt t, nh yn ngh trong
mt ngn la nng nhit.
142- Ri nng quay mt nhn v pha
tri cao.

KHC II
Vng tri th nht: Vng tri
ca Mt trng. Li bo trc vi
c gi. S thm nhp k diu ca
ant vo trong thin th .
Nhng vt en trn Mt trng. S
lm ln ca ant v gii thch ca
Ratris.
Hi cc bn trn chic thuyn b
nh,
V nghe ti, i theo
3-

Con tu ln ca ti va lt i

va ht,
Hy quay li, nhn li bn b ca
cc bn,
ng ra khi, bi v c th
6Mt ht ti th cc bn s lc
ng.
Dng nc ti ang lt i, cha
tng c ai qua,
Chnh Mincva thi gi v
ppnl dn ng,
9- Chn ch em n thn ch cho ti
cc Hng tinh
Cc bn, s t ngi c chn,

Mt thi gian tng mun bnh m


ca cc thin thn,
12- M ngi ta n khng bao gi
chn.
Cc bn c th lao ra i dng,
i theo vt nc ca tu ti,
15- Trc khi mt nc tr li bng
lng.
Nhng con ngi vinh quang n
Cnc,
Khng ngc nhin nh cc bn.
18- Khi thy Jaxng tr thnh dn

cy y.
Ni kht khao bm sinh v vnh
hng,
c thy Vng quc thn
thnh cun chng ti i,
21- Hu nh cng nhanh bng cc anh
nhn thy bu tri.
Batris nhn ti, v ti nhn
nng,
C l ch trong khonh khc.
24- cho mt mi tn ri cung bay
i
Ti thy mnh trong mt vt huy

hong,
N thu ht ci nhn ca ti
27- V by gi vi nng,
ti chng bit che giu
ngh no na.
Quay li pha ti, vui v v xinh
p,
Nng ni: - Hy hng tm hn
ln v t n Cha,
30- Ngi hp chng ta vi v
tinh t th nht
Hnh nh mt m my bao
bc ly chng ti,

Lng lnh, dy dn, vng chc v


nhn bng.
33- Nh mt vin kim cng c
mt tri chiu sng.
bn trong n, vin ngc trai bt
dit y,
n nhn chng ti, ging nh
nc
36- n nhn mt tia sng m khng
b chc thng.
Nu ti vn cn thn xc thc th
khng th hiu ni,
Sao mt hnh khi li lng c

vo mt hnh khi khc,


39- iu tt phi xy ra l mt thn
xc
li nhp vo
mt thn xc khc.
mun hiu bit cng rc chy
hn na,
c chim ngng ci bn
th ngi ta thy
42- Bn cht chng ta hp nht vi
Cha nh th no?
Trn cao kia, ngi ta s thy
iu phi tin,

Khng c chng minh nhng


mi ngi u bit,
45- Nh l mt nguyn l m con
ngi phi tha nhn.
Ti tr li: - Phu nhn ca ti
i, vi lng sng knh
C th c c, ti xin t n
Ngi
48- a ti ra khi th gii nhn
qun.
Nhng hy ni cho ti hay
Nhng vt sm trn thin th ny
l g?

51- Khin di kia, trn mt t,


ngi ta by t ra s tch v
Cain.
Nng hi mm ci v tr li:
- Nu kin ca ngi trn lm
ln,
54- L v , cha kha ca cc
gic quan khng m c.
T nay nhng mi tn ca s kinh
ngc
S khng tn cng chng na, nu
chng bit rng:
57- ng sau cc gic quan, l tr ch

c i cnh ngn.
Nhng xin hy cho bit, bn thn
chng,
chng
ngh g v iu ?
Ti ni: - Ci hin ra khc nhau
y,
60- Ti tin rng, l do cht liu
him hay c.
Nng ni: - Hn chng s thy
iu tin tng ca mnh
Chm ngp trong sai lm, nu
chng chu kh lng nghe

63- Nhng l l m ti s nu ra
i li,
Vm tri th tm c rt nhiu v
tinh t,
Do cht v lng ca nh sng.
66- M hin ra vi nhng b mt
khc nhau.
Nu cht liu him hay c l
nguyn nhn duy nht,
Th c mt tnh nng thuc v tt
c,
69- S chiu sng nhiu, t, hay bng
nhau.

Nhng tnh nng khc nhau l kt


qu
Ca nhng nguyn nhn hnh thc
v chng
72- u b hy, ch tr mt, theo l
l ca chng.
By gi nu cht liu him ng
l nguyn nhn
Ca nhng im ti m chng
ang tm hiu
75- Th tinh t ny dn dn s thiu
cht liu.
Hay ging nh mt thn xc c

to thnh
Bng cht bo v cht gy, nh
vy thn xc
78- Trong th tch ca n s c nhng
lp dy, mng khc nhau.
Nu l trng hp th nht th
s thy
Trong nht thc, nh sng mt
tri
81- Xuyn qua mt trng nh mt vt
th trong sut.
Nu khng th, hy xem xt
Trng hp th hai, v nu ta bc

c n
84- Th l l ca chng t chng t l
sai lm.
Nu cht him khng xuyn
sut
c t bn
ny sang bn kia
Tc l, pha sau, c mt ci g
ngn cn
87- Khng cho ci ngc li vi n
i qua.
Nh tia sng mt tri chiu vo
mt tm knh,

Ri phn chiu tr li vi mu
sc khc.
90- V c n du, mt sau tm knh,
mt lp ch.
Chng s bo rng tia sng
C v ti hn so vi mt im
khc,
93- V chiu n mt im xa hn.
t gii thot khi iu phn
bc y,
Hy lm mt th nghim gin n,
96- Vn l ngun gc ca nhiu khoa
hc.

Hy ly ba tm gng v t hai
tm,
Cng mt khong cch bng nhau
trc mt chng,
99- Cn tm th ba th t xa hn
sau lng chng
Mt ngun nh sng chiu vo
cc tm gng
102- S tr li pha chng sau khi
phn chiu vo gng.
Khi , d nh sng phn chiu
t tm gng xa nht

Khng rng bng nhng chng s


nhn thy
105- L c ba u chi sng ngang
nhau,
Di sc nng ca cc tia mt
tri
D khng cn gi c mu
trng v lnh ca n,
108- Tuyt vn trong th trng ca
n.
Chng cng vy, b tc b mt t
tr lc,
Nhng ta li chiu ri cho chng

mt nh sng mi.
111- Chi li hn v n s lm ngi
sng nhn quan ca chng.
Trong bu tri ca s bnh yn
thn thnh,
C mt vt th chuyn ng,
trong tnh nng ca n
114- to ra s tn ti ca tt c
nhng g n cha ng.
Bu tri tip theo, c bao nhiu
l tinh t,
Phn b cc to vt thnh nhng
bn cht khc nhau,

117- Ring bit vi n nhng cha


ng trong n.
Nhng bu tri khc, ty theo
tnh cht ca chng,
B tr nhng to vt chng c
120- Ty theo mc ch v tc ng
ca chng,
Chng thy , nhng tng tri
Vn ng t bc n ln bc kia,
123- Chng tip nhn t trn v tc
ng xung di.
By gi hy nhn xem, ta i
theo con ng no

ti chn l m chng mong


mun
126- Sau d chng s bit, t mnh
vt qua ch cn.
S vn hnh v tnh nng ca cc
thin cu thn thnh,
Pht xut t cc thin thn,
129- Ging nh ngh thut quai ba
ca bc th rn.
Vm tri c im t p
bi bao v tinh t,
Mang hnh nh ca tinh thn bn
trong

132- Lm cho n chuyn ng v to


nn du n.
V nh linh hn trong mi ht bi
con ngi,
Do nhng b phn khc nhau hp
li
135- Thch ng vi nhng kh nng
a dng
Nh vy tr nng c pht trin,
c nhn ln qua cc v tinh t,
138- V vn ng trn c s tnh
thng nht ca n.

Tnh nng a dng c nhng


lin kt khc nhau,
Vi nhng vt th qu bu m n
lm cho hot ng,
141- Ging nh linh hn kt hp vi
con ngi chng.
Xut pht t mt bn cht tt
lnh,
Tnh nng y kt hp vi vt th
y, rc sng
144- Nh nim vui trong nh mt con
ngi,
Chnh t tnh nng y, ch khng

phi
Cht c hay cht long sinh
ra
s khc nhau gia
cc ngi sao,
Tnh nng l ngun gc sinh ra
148- Ty theo cht lng ca n, ch
sng, ch ti.

KHC III
Vng tri Mt trng: Nhng
linh hn khng hon thnh li
nguyn ca mnh.
Pcccda nati. Hong hu
Ctxtanxa v i.
Mt tri ny trc lm bng
chy tri tim ti,
Gi li pht hin, chng minh v
bc b h ti
3Nhng phng din th v ca
chn l tuyt vi,

Cn ti, th nhn c
thuyt phc,
V tt nhin l hi lng,
6-

Ti ngng u ln nh ni,
Nhng mt hnh nh xut hin
thu ht ti mnh lit,

9nhn.

Khin ti khng cn nh li th

Ging nh trong mt khi pha l


trong sut v nhn bng,
Hay trong dng nc trong vt,
phng lng,

12- Khng qu su nn nhn c tn


y.
Nhng b mt n vi chng ti
Bng by nh mt vin ngc trai
trn vng trn trng,
15- Khng km du dng so vi nh
mt chng ta.
Ti thy nhiu khun mt sn
sng ni chuyn,
Nhng ti ri vo mt sai lm
tri ngc,
18- V nhn thc gia hnh nh v
ngun gc thc ca n.

Ngay khi va nhn thy h,


Ti ngh rng y l nhng hnh
nh phn chiu,
21- V ti quay li pha sau xem
h l ai.
Nhng chng thy g, ti li quay
v ng trc,
Nhn thng vo mt ca ngi
hng dn du hin,
24- Nng ci, i mt thnh thin
lng lnh.
- Xin ng ngc nhin, nu
chng thy ti mm ci,

V ngha ngy th ca chng,


nng ni,
27- Chng cha i ti s tht bng
i chn ca mnh.
Chng hy hnh ng,
nh cc hnh nh
trong chn khng,
Nhng g chng trng thy l
nhng con ngi thc
30- B xp x y v qun nhng
li nguyn ca mnh.
Vy hy ni chuyn vi h, hy
nghe v tin h,

V nh sng tht s s lm h hi
lng,
33- V ng h xa ri nh sng
.
Ti lin hng v linh hn nh
c v
Nng lng mun ni chuyn nhiu
nht,
36- Nh ang b kch ng v mt
kht khao qu ln.
Ti ni: - Hi linh hn c
sinh ra trong nh sng
V ang sng cuc i vnh hng

39- M ngi ta khng th hiu ni


nu khng qua nm tri.
Ti s rt vui nu c ngi
cho bit,
Tn tui v s phn ca ngi.
42- Linh hot v vi i mt ti
ci, nng tr li:
- Lng t tm chng ti khng
ng ca,
i vi nhng yu cu chnh
ng, hn na
45- iu cng ph hp vi mong
mun ca Cha.

trn trn, ti l trinh n v n


tu s,
V nu k c ca ngi cn nh
r
48- Ti s khng du v sc p
tuyt trn ca mnh.
Ngi s nhn ra rng ti l
Pccca,
c y gia nhng ngi
chn phc.
51- Ti cm thy sung sng trong
thin cu quay chm nht.
Nhng tnh cm ca chng ti ch

c nung nu,
Do mun ca ng Thnh thn,
54- Chng ti sung sng c ha
hp vi trt t ca Ngi.
S phn ny hnh nh cng kh
khim nhng,
Ban cho chng ti bi v nhng
li nguyn ca chng ti
57- i khi cn l l, hay b chi
b.
Ti p: - Trng b ngoi ng
chim ngng ca nng
Rc r mt ci g thn thnh,

60- lm thay i hnh nh u tin


ca nng.
Ti chm chp trong vic nh
li,
Nhng nh nhng li gi m ca
nng,
63- S hi tng ca ti d dng
hn.
Nhng hy cho ti bit:
d y cc ngi
rt sung sng,
Cc ngi c mong c ln mt
ni cao hn.

66- c thy nhiu hn v yu


mn nhiu hn?
Nng hi mm ci vi cc linh
hn khc,
Ri tr li ti vi dng iu vui
sng,
69- Nh ang bng bt v la tnh
yu ban u,
- Hi ngi anh em, nguyn
vng ca chng ti du xung
Trong c hnh ca t tm, khin
chng ti ch mun
72- Nhng g chng ti c m khng

kht khao g thm.


Nu mong mun c ln cao
hn,
mun ca chng ti s mu
thun
75- Vi ca Ngi nh ch cho
chng ti.
iu m ngi s c th thy
trong cc vng cu nay
Lng knh Cha l lut l cuc
i chng ti
78- Nu ngi xem xt k bn cht
ca n.

iu ct yu ca vic sng hnh


phc
L gi mnh trong mun thn
thnh,
81- cho mi mun u thng
nht,
Trong vng quc ny c nhiu
tng, bc,
iu cng ging vi tt c cc
vng quc,
84- Cng nh mt hong khin
chng ta
mun ci m

ng ta mun.
S bng an ca chng ta trong
mun ca Ngi,
N l bin c hng ti tt c
87- Nhng g Ngi to ra hay
ban cho n bn cht.
By gi ti mi r, cng nh
tt c mi ni
Trn tri, ti Thin ng,
ngay c n hu ca
ng ti thng
90- Ti xung mi ni mt khc.

Nh vic xy ra, khi mt mn n


lm ta tha mn,
Nhng li thm mun i vi
mn khc,
93- Ta xin thm mn ny v cm n
mn kia.
l iu ti lm, bng c ch
v li ni
bit t nng v tm vi
96- M nng cha dt n nhp thoi
cui cng,
Nng ni: - Mt cuc i hon
ho,

mt phm
hnh xng ng,
Mt phu nhn cao c ln tri,
m di h gii
99- Ngi ta vn bn qun o v
trm khn
quy cch ca b.
vn cng vi chng

theo
Cho n lc cht b

Lun n nhn mi li nguyn


M tnh yu lun ho hp vi
nim vui th,
Cn rt tr, ti trn khi trn

gian.
i theo b v t giam mnh
trong b o tu hnh,
105- V tm nguyn i theo gio phi
ca b.
Ri nhng con ngi quen vi
iu xu hn iu tt
ko ti ra khi tu vin m
m ,
108- T cuc i ti ra sao, c
Cha Tri bit.
nh sng rc r ang chi sng
trc mt ngi

bn phi ti v ang rc ln
111- Bao bc ly ton b thin th
chng ta,
Nhng iu ti ni v ti cng
ng vi b,
B l n tu s nhng ngi ta
tc
114- Khi u b, tm khn thnh
thin,
Nhng khi phi tr li cuc
i,
Tri vi b v tri vi thng l
ng n,

117- B khng bao gi ci b tm


khn khi tri tim mnh.
l nh sng ca Ctxtanxa v
i,
Ngi i t trn cung phong
th hai x Xav,
120- Sinh ra trn cung phong th ba
v l cui cng,
Nng ni vi ta nh vy ri ct
ting ht,
Bi Knh mng c M Maria,
ri va ht
va bin mt,

123- Nh mt vt nng chm xung


nc su,
Ti nhn theo nng lu n mc
c th,
Cho n khi bng nng khut,
126- Nh th nng tin n du hiu
ca mt ham mun ln hn,
Ti quay li hng tt c v
Batris,
Nhng nng lm chong vng mt
nhn ca ti,
n mc thot u ti khng chu
ni.

130- iu khin ti phi chm li


iu nh hi.

KHC IV
Vng tri Mt trng: Batris
gii p nhng thc mc ca
ant: u l ngi v ca nhng
ngi chn phc? Cng l thn
thnh c thc thi th no?
Batris khng nh sai lm ca
Platn: sau khi con ngi cht
linh hn tr v cc ngi sao, mi
quan h gia bo lc v ch.
Trc hai mn n cch xa
bng nhau,
V ngon nh nhau, mt ngi t

do s cht i,
3Trc khi a ln ming mt
trong hai mn.
Cng nh th, gia hai con si
hung d,
Con cu non ng lng, trc hai
ni s bng nhau,
6-

V cng nh vy,

mt con ch s ng im
gia hai con hong.
Vy nu ti im lng, ti khng th
t trch mnh,
Cng khng th khen mnh, v

phn vn
9- Gia hai cu hi m c hai u
cn thit.
Ti im lng nhng mun ca
ti
C yu cu ca ti l r trn nt
mt,
12- Cn hng hn hn c li ni ra
r rng.
Khi y Batris lin lm iu
m anienl lm
xoa du cn gin
15-

Bt cng v c c ca vua

Nabccnx.
Nng ni: - Ti thy c mt, hai
iu ham mun,
chng, hai iu bn khon b
chnh chng cn tr,
18- Khng th l ra ngoi.
y l l l ca chng: Nu ch
Vn c gi vng th v l do g
m
21- Bo lc ca ngi khc li c
th
lm gim cng
trng ca ti?.

Ngoi ra vic cc linh hn tr li


cc v sao
Theo nh l thuyt ca Platn,
24- Cng l nguyn nhn khin chng
bn khon thm na.
y l hai cu hi trong tm tr
chng,
Quy ry chng ngang nhau;
bt u
27- Ti s bn trc v iu ng lo
ngi hn.
Thin thn thng ng gn
Cha Tri nht,

Mix, Xamuen v mt trong hai


thnh Givanni,
30- Ty chng chn, v c Maria
na.
u khng tr ng bu tri no
khc,
Vi cc linh hn m chng thy
xut hin,
33- V h s y nhiu hay t nm
thng.
Tt c h lm p cho vm
tri th nht,
Cuc sng m du ca h cng c

khc nhau,
36- Do ch h cm nhn c nhiu
hay t nhp th vnh hng.
H y, khng phi v thin cu
ny
c phn cho h m ch l mt
tn hiu
39- ch cp thin cu ny t
cao nht.
Cn phi ni nh vy vi tr c
con ngi
Bi n ch hiu duy nht bng
cm nhn

42- V sau mi l iu lin h n


vi tr nng.
V vy, Kinh thnh chiu c n
kh nng ca con ngi,
hnh nh Cha Tri c
chn tay,
45- Trong khi tinh thn ca n li
khc.
Nh th thnh cng trnh din
Gabrien v Misen c hnh dng
con ngi,
48- V c v thnh tr li sc khe
cho Tbia.

iu m Tim ni v cc linh
hn,
Khng hp vi iu ngi ta thy
y,
51- Bi v hnh nh ng ch ni iu
cm nhn c.
ng ni rng linh hn s tr li
ngi sao ca mnh,
L tin rng linh hn t d tch
ra,
54- Khi to ha cho n hnh hi.
C th t tng ca ng c mt
ngha khc,

N khng nm trong cu, ch,


57- M c th vi mt nh khng
ng b ta ch diu.
Bi v nu cho rng vic tr li
cc ngi sao,
L vinh d hay l iu ch trch,
60- Th c th l c t nhiu s tht,
Nguyn l ny b hiu sai, xa
kia gy lm ln,
Hu nh cho c th gii,
dn n vic gi
cc sao ny.

63- Theo cch thn thnh ha la sao


Ha, sao Thy, sao Mc,
im hoi nghi khc lm
chng b r,
Nhng s tai hi t hn nhiu,
66- V s man tr ca n khng th
lm chng xa ti.
Nu cng l ca chng ti trc
mt ngi trn
C v bt cng, l do nim
tin,
69- Ch khng phi ti mn en d
gio

V y tr nng ca chng ta
C th thm nhp chn l ny,
72- Ti s lm chng hi lng nh
chng mun.
Ch c cng bc khi ngi phi
hng chu
Khng nhn nhng g vi k c
hip mnh,
75thy,

Cn nhng linh hn chng


khng c l do

c tha th.
Mt ch, nu n khng mun,

khng th dp tt,
Do bn cht, ch s lm nh
ngn la
78- Ch un vn mnh trc nghn ln
b bo lc tn cng.
Nhng nu n t nhiu chu thua
bo lc,
N tun theo; l iu mt s
linh hn lm,
81- M l ra h c th tr li chn
thn thnh.
Nu ch ca h gi c ton
vn,

Nh ch gi Thnh Lrenx
trn gin la thiu,
84- Hay khin Maxi nghim khc
vi bn tay mnh.
ch y s dn dt cc linh hn,
khi c t do,
Tr li con ng m t
ngi ta ko h i,
87- Nhng mt ch kin quyt nh
vy tht qu him!
Nhng l l ny, nu chng
tip nhn,
M ng ra phi nh th, nhng

cc l l b bc b
90- V nhiu ln lm chng phi bn
khon.
Nhng gi y mt nghi hoc
mi li ny sinh
Trc mt chng v bn thn
chng
93- S cn phi mt mi trc khi
thot ra c,
Tht th, ti khc su trong tr
c chng
Rng mt linh hn chn phc
chng th ni di,

96- V linh hn lun gn s tht


ti cao,
Vy m chng nghe t
Pccca,
Rng Ctxtanxa gi trn tnh
yu vi chic khn tu,
99- Nhng y Pccca hnh nh
mu thun vi iu ti ni,
Ngi anh em , t xa, vn
thng xy ra,
trnh mt him nguy ngi ta
nh lm tri vi mnh.
102- Mt vic, l ra khng c xy

ra.
Nh Anmn, theo li khn cu
ca cha,
h st m mnh.
105- tr thnh va l a con c
hiu, va l k nghch o.
Trong trng hp ny, ti mun
chng ngh rng:
Bo lc v ch ln ln.
108- n ni khng th tha th cho s
xc phm.
ch tuyt i khng chp nhn
ci c,

Tuy nhin n s chp nhn trong


chng mc n lo ngi,
111- Nu t chi c th ri vo mt
thm ha ln hn!
Vy l nu Pccca ni nh
th,
L nng mun ni v ch tuyt
i,
114- Cn ti, ni v ch khc, do
c hai u ni s tht,
Dng nc ca con sng thnh
thin l th,
N chy ra t ngun, sinh ra

chn l,
117- Th l hai bn khon ca ti
c du ngui.
By gi ti lin ni: - i ngi
yu ca thu ban u,
i bc thnh thn, nhng li ni
ca nng,
120- trn ngp trong ti, si m
lng ti
v cho
ti thm sc mnh.
Tnh thng yu su sc ca ti
khng cn

cm n nhng n hu ca
nng,
123- Cu mong ng chng gim
v thc thi tt c s
ban thng cho nng.
Ti thy r rng chng bao gi tr
c chng ta
Tha mn, nu khng c s
tht soi sng,
126- Ngoi s tht, khng c ch cho
chn l no khc.
Chn l da vo s tht,
nh con vt nm

trong hang ca n,
Tr c ta c th t ti s tht
,
129- Nu khng, mi c mun s l
v ch.
Chnh c mun lm ny sinh
s hoi nghi,
Nh mt chi non gc cy s
tht,
132- To ha s a chng ta ln
nh,
t bu tri ny sang
bu tri khc.

iu mi gi v khuyn khch
ti
Trn trng thnh vn nng, phu nhn
ca ti,
135- V mt chn l m ti thy cha
sng t.
Ti mun bit ngi ta c th
lm trn
Nhng li nguyn cha thc hin
bng mt vic khc
138- Khng qu nh trn bn cn ca
cc v.
Khi y Batris nhn ti vi i

mt hi lng,
Lp lnh nh sng tnh yu thn
thnh,
Khin mi n lc ca ti nh
phi nhng b,
142- Thnh k b thua, ti lng l ci
u.

KHC V

Vng tri Mt trng: Thc cht


gi tr ca mt li nguyn. iu
kin v gii hn cho vic i mt
li nguyn.
Vng tri th hai: Vng tri ca
sao Thy.
Nhng ngi chn phc n
mng ant.
- Nu vi chng, ti rc sng
trong nh la tnh yu,

Vt mc nhng g trn tri


t,
3-

Nu th th ti thng chng.
Xin ch ngc nhin, v iu i

trc
Mt ci nhn hon ho, ang i
nhng bc u
6-

Trong hng tin n iu thin.


Ti thy trong u c chng,
bt u rc r nh sng vnh

hng,
9-

N lun lm bng chy tnh yu.

V nu c ci g na quyn r tri
tim chng,
Th khng c g khc l du vt
cn li
12- Kh nhn ra ca nh sng ,
ang lp lnh.
Chng mun bit, bng mt vic
thin no ,
C th khin linh hn c x
ti,
15- Trong trng hp mt li nguyn
cha c thc hin.
Batris bt u nh vy,

V khng mun b lng li pht


biu,
18- Nng li tip tc lp lun thnh
thin:
- Qu tng ln nht m Cha
Tri
to ra, trong s ho phng ca
Ngi,
21- Ph hp vi thin tm ca Ngi
v c Ngi coi
trng nht.
l quyn t do quyt nh,
M nhng to vt c tr khn,

24- Tt c h v ring h, c
ph bm.
By gi chng s thy, nu chng
chu suy lun,
Gi tr cao nht ca mt li
nguyn c to ra,
27- L Cha ng thun khi chng
ng thun.
l giao c k kt gia Cha
v con ngi,
Ngi ta hy sinh bu vt ,
bn giao c
30- M ti trnh by.

Ngi ta c th a ra ci g khi
trao i,
Nu chng ngh l c th dng ci
cho i,
33- Lm mt iu thin vi ca phi
ngha?
Th l chng r v im
chnh,
Nhng Nh th thnh cng c
nhng min tr,
36- iu ny c v tri vi s tht
m ti va ni.
Chng nn nn li bn n cht

na,
V chng va dng mt mn kh
tiu,
39- V tiu ha c, cn c s
gip .
Xin ch ti iu ti ch dn,
V hy ghi su iu ,
42- V khng nh th khng th to ra
hiu bit.
Thc cht ca mt s hy sinh i
hi hai iu:
Th nht, ni dung ca s hy sinh
,

45- Th hai l tha c.


iu ny khng bao gi c xa
b,
Nu khng thc hin, v iu ny,
48- Ti ni dt khot phn trn.
Chnh v vy ngi Do Thi,
Nhim v hin tng c p
t,
51- Du rng hin tng, chc
chng bit, c th thay i.
Cn v ni dung li nguyn,

N c th th no m vn
khng phm ti,
54- Nu chuyn i thnh mt ni
dung khc.
Nhng ch c i gnh nng khi
vai mnh,
Nh chnh mnh l trng ti,
57- V ng ln ln cha kha bc
vi cha kha vng.
Tt c mi hon i s l phi l,
chng c tin nh vy,
Nu vt thu li so vi vt thay
th,

60- Khng nh hn, nh bn vi su,


Vy l nu c mt vt m gi tr
ca n,
C nhiu trng lng v lm lch
mi bn cn,
63- Th khng th i vi bt k mt
vt no khc.
Hi ngi trn, ch c nh d
trong th nguyn,
Hy trung thnh vi li nguyn
nhng khng m qung,
66- Nh Gipt trong li th hin
tng u tin.

Ti hnh ng sai, tt hn l
ng ta ni nh vy,
Cn hn l hnh ng t hi
gi li ha,
69- Cng in r khng km, v th
lnh v i kia ca Hy Lp,
khin cho b mt xinh p
ca nng
phiginia phi khc,
V c ngi in ln cc nh
hin trit cng phi khc,
72- Khi bit mt chuyn hin t nh
th.

Hi nhng ngi Kit gio,


hy cn trng
mi khi quyt nh,
ng vi bay i nh mt lng
chim trc gi,
75- ng tng rng nc c th ra
sch c tt c!
Cc ngi c Kinh Tn c
v Cu c,
c Nh th v K chn chin
dt dn,
78- Th l cho s cu vt cc
ngi.

Nu c nhng ham h xu xa li
ko cc ngi,
Hy lm ngi ch ng lm con
cu ngu ngc,
81- cho Giu khng ci nho
cc ngi.
ng lm nh con cu non coi
thng sa m,
Nghch ngm, ngy th, to th
vui
84- Bng cch nh nhau vi chnh
mnh.
Batris ni nh ti k li

trn y,
Ri vi thi nng nhit, nng
quay v
87- Ni nh sng rc r nht ca th
gii.
Vic nng ngng ni v s thay
i thi ca nng
Buc ti phi im lng v cc cu
hi mi,
90- M tr c khao kht ca ti
chun b,
Nh mt mi tn ti ch,
Ngay trc khi dy cung ngng

rung,
93- Chng ti chy o vo Vng
quc th hai.
ti thy phu nhn ca ti
cc k vui sng,
Nng m mnh trong nh sng
ca bu tri,
96- Lm cho hnh tinh ny tr nn
rc r hn.
Nu ngi sao y thay i v ti
ci,
Th ti ra sao, ti - m bn tnh
99- C th chuyn i theo mi hnh

thi?
Ging nh trong mt ao c lng
l v trong sch,
n c lao n n tt c nhng
g t ngoi nm vo,
Bi chng ngh tt c l thc n.
Ti thy hng nghn hnh bng
rc r,
Chy v pha chng ti, mi
ngi cng ni:
y l k s lm tng thm tnh yu
ca chng ta.
Khi mt s ti gn chng ti,

Ti thy ngay cc linh hn


trn ngp nim vui,
108- Bi nh sng ta ra t h.
Hi c gi, th ngh xem, nu
nhng g bt u
y m li khng tin trin
na,
111- Th bn s lo lng mun bit
thm n chng no!
V bn s hiu c c mun
ca ti,
Mong c nghe h ni v s
phn ca h,

114- Ngay khi h va hin ra trc


mt ti.
Hi con ngi sinh ra may mn,
c n trn cho thy nhng ngai
vng
ca
chin thng vnh cu.
117- Trc khi ri b i qun chin
u.
Chng ti rc r trong ngun
sng
ang ta ra khp bu tri,

120- Nu ngi mun c r v


chng ti,
chng
ti xin p ng.
Mt trong nhng linh hn tn
knh, ni vi ti nh vy,
V Batris ni thm: - Hy
ni i,
123- Ni mt cch t tin v hy xem
h nh nhng v thn,
Ti mun bit Ngi xy t
mnh nh th no
Trong nh sng ca Ngi v nh

sng le ra t mt Ngi,
126- N cng sng hn khi Ngi
ci.
Ti cn mun bit Ngi l ai,
Hi linh hn dng knh,
v sao ngi n
c thin cu ny.
129- M n thng n, i vi ngi
trn,
trong nhng
tia sng khc.
Ti ni nh th, hng v nh
sng

ni chuyn vi ti u tin,
132- V by gi cng chi sng hn
na!
Ta nh mt tri t du mnh,
Bi qu nhiu nh sng, khi hi
nng
135- ht i ln hi nc dy iu
tit bao quanh.
Hnh nh thnh thin y cng ngi
sng nim vui,
M theo ti, cng n sau nhng
tia sng ca Ngi,

n kn nh th, linh hn kia


tr li ti.
139- Nh li ca tip ni li ca.

KHC VI
Vng tri th hai - Vng tri
ca sao Thy.
Linh hn ca Hong
Giustinian k cho ant nhng
chin cng ca con ai bng La
M, t Ena n Ccl Manh.
Nhng sai lm ca Guenf v
Ghibenlini chng li quc. Ca
ngi Rm i Vinlanva.
- Sau khi Ctxtngtin dn con
bng La M

Bay ngc chiu vn hnh ca


tri, m xa kia
3- ng ta i theo ngi anh hung c
i kt hn vi Lavina.
Con chim ca Cha Tri trong
mt trm,
v mt trm
nm v hn na,
dang cnh n min tn cng
ca chu u,
6Cch khng xa nhng ngn ni
m n xut pht.
, di s che ch ca i

cnh thing ling,


Truyn t tay ny sang tay khc,
n cai tr c th gii,
9- V do tha k, n bay ti, u
trn tay ta.
Ta lm Xda, ta tn l
Giustinian,
Ngi m do cm nhn c
Cha
12- loi b khi lut php nhng
g thi qu v v ch.
Trc khi mit mi vo cng
vic ,

Ta tin rng, Cha Kit ch c mt


bn cht,
15- V ta yn tm vi nim tin .
Nhng ngi hng phc Agapit,
Tr thnh ngi chn chin ti
cao,
18- Bng li ging, hng ta v
mt nim tin thc s.
Ta tin ng, v by gi ta thy
Nim tin ca ng cng r rng
nh ngi nhn thy,
21- Mi mu thun gia ng v sai.

T khi ta bc vo con ng
ca Nh th,
n Cha gi cho ta
24- Vic nng nhc cao c, v ta
chuyn tm vo .
Ta giao ph qun i cho Bltxa
ca ta,
Vi ng, n hu ca Cha tht
ngt ngo,
27- Vi ta, l du hiu cho php
ta c ngh ngi,
n y ta kt thc vic tr li,
Cu hi th nht ca ngi,

30- Nhng do tnh cht ca n,


ta cn phi thm
phn tip theo,
ngi thy nu h c l,
Nhng k ni dy chng li biu
trng thing ling y,
33- Nhng k chim hu v nhng k
chng li n,
Hy xem bit bao ti nng
khin biu trng
Xng ng c tn sng, bt
du t thi khc

Panlngt hy sinh bo m cho


triu i .
Ngi bit r Anba l nh ca
n,
Ba trm nm v hn, cho ti ngy
kt thc,
Khi m ba chi ba, chin du v
n.
Ngui bit r biu trng
lm g,
T ni au kh ca Xabin
n ni khn kh
ca Lucrxia,

42- Qua by triu vua,


khut phc c
cc dn tc lng ging.
Ngi bit r biu trng y
c nhng ngi La
M ni ting
Mang i chin u chng
Brenn, chng Piar,
45- Chng cc hong t khc cng
ng minh ca chng.
Tocquat v Quinxi, c gi
tn nh th
Do b tc b x v cc gia tc

si v Phabi
48- Nh c ni ting v ta vui
sng ngi ca.
Chnh biu trng ny h thi
kiu ngo ca ngi Rp
i theo Aniban vt qua cc ln
Anpi,
51- T pht tch dng sng P.
Di biu trng y, Xipin v
Pmp cn rt tr,
chin thng; ngn ni m di
chn n
54- Ngi sinh ra, cng tng cm

thy ng cay.
Ri ti thi Cha Tri mun lm
cho
Th gii cng trong sch theo
hnh nh ca mnh,
57- Xdar nm ly biu trng y,
theo mun ca La M.
Tt c nhng g n lm,
T sng Va n sng Rn, Sng
Ixara,
sng Era, sng
Xenna
60- V tt c nhng dng sui lm

y sng Ran.
Nhng g n lm tip sau khi
ri Ravenna,
Vt qua sng Rubicon, mt c
nhy,
63- Khin li ni v ngi bt kh m
t kp.
N chuyn qun v hng Ty
Ban Nha,
Ri v uyrtc v nh ph
Phcxalia,
66- n ni tn sng Nin nng bng
cng cm thy tang tc.

N tr li thm Antanr v
Ximngta,
Ni xut pht ca n v ni
Ettr yn ngh,
69- Ri li tip tc xng i, gy tai
ha cho Tlm.
T n i xung, ging sm st
xung Giuba,
Ri quay tr li phng Ty,
72- Ni cn nghe ting kn trmpt
ca Pmp.
V nhng g n lm vi nhng
ngi k nhim,

Th Brut v Ctxi ang go


tht di a ngc,
75- Mna v Prugia vn cn thy
au kh.
Nng Clpt bun ru cn
than khc mi,
Khi trn chy trc n, phi
cu xin rn c
78- Mt ci cht tc th v bi thm.
Di v Cha t ny, biu trng
ti B bin ,
V a th gii n ha bnh
81-

Khin ngi ta ng ca n

Gian.
Nhng tt c nhng g biu trng
lm lc u,
M ta ngi ca trn v nhng
g n cn phi lm,
84- Ti Vng quc trn gian c
phn cho n.
C v tr nn ngho nn v m
m,
Di bn tay ca Xda th ba,
87- Nu quan st vi con mt sng
sut v tri tim trong sch.
Cng l ca Cha Tri m ti

da vo,
giao cho n qua tay v Hong
m ta ni,
90- Vinh d thc hin s trng pht
chnh ng ca Ngi.
By gi hy chim ngng iu
m ta ni,
V sau vi Ti t, n li ti tr
th,
93- V s trng pht i vi ti li
c xa.
V khi nhng ci rng
Lnggbci nh cn x

Nh th Thnh; di i cnh
ca n
96- Ccl Manh, ngi chin thng,
ti cu vin.
By gi ngi c th phn on
v nhng con ngi ,
M trn kia ta ln n; nhng
li lm ca h
99- L nguyn nhn ca tt c tai ha
cc ngi.
K ny ly hoa hu vng i lp vi
biu trng chung,
K kia li dng n phc v

cho ng mnh,
n ni kh c th thy k no
li ln hn.
Bn Ghibenlini, c hnh ng
di mt biu trng khc.
V khng nh gi ng biu
trng ny,
105- Nu tch ri n vi cng l.
V cn Ngi Ccl mi kia, vi
bn Guenfi ca n
Ch ngh s chin thng,
m hy bit
s nhng mng vut

108- tng vt lng nhng con s


t kiu hnh hn.
Thng c nhiu a con phi
khc
V sai lm ca cha v ch ngh
rng
111- Cha s i v kh ly nhng
hoa hu ca chng!
Ngi sao nh ny c trang
im
Bng nhng linh hn tt p
hnh ng tch cc,
114- danh d v vinh quang cn

sng mi.
V khi nhng c mun hng v
di thp,
Chch hng nh vy, th nhng
tia sng
117- Ca tnh yu thc s cng km
nhit tnh hng ln cao.
Nhng hy tnh ton phn c
n b ca chng ta,
Nim vui xng ng ca chng ta,
120- Chng ta khng mun c t,
cng chng mun
c nhiu hn.

Cha cng bng iu tit tnh


cm ca chng ta,
n ni chng khng cn c th
123- Hng v s bt chnh no na,
Nhng ging ht khc nhau to ra
mt ha m m i,
Cng nh th nhng mc khc
nhau ca cuc sng
126- To ra s ha hp m du cho
cc thin cu ny.
trong 1ng ca hn ngc ny
Cn rc r nh sng ca Rm,

129- M s nghip to ln v p
cn t c tha nhn.
Nhng ngi Prvng hnh
ng chng li ng,
Xin ng ci,
k no lm hng iu
thin ca ngi khc,
132- K y i vo con ng t
hi.
Raimng Branhghir l cha
ca bn ngi con gi,
Mi ngi u thnh Hong hu,

135- l nh Rm, mt ngi


hnh hng khim nhng.
Nhng sau ny theo nhng li di
tr xi gic,
ng ta i tnh s vi con ngi
chn chnh ,
138- ng ny phi tr by cng
nm
cho mn n ch ng
mi.
Ri sau , ngho kh v gi yu,
ng ra i,
Phi kim n ln hi,

Nu mi ngi bit c tm
1ng ca ng,
142- Tt s ca ngi ng v s cn ca
ngi ng nhiu hn na

KHC VII

Vng tri th hai - vng tri


ca sao Thy:
Batris gii p nhng nghi
hoc mi ca ant: s tr th v
ci cht ca Kit; s ha thn ca
Cha; s bin cht ca cc yu t
v s hi sinh ca th xc con
ngi.
Xin cho mng, v Cha thn
thnh ca cc o qun,

T trn cao ang ta nh sng


3- Xung nhng ngn la hng phc
ca Vng quc ny.
Ti thy thc th ny,
Va ht va quay theo nhp ca
n,
6-

Qun vo mnh ln nh sng i,

Ri li cun nhng thc th khc


vo iu ma,
Nh mt m tia la bay nhanh,
9-

Ri bng tn mt vo khng gian.


Ti nghi hoc t nh: Hi nng

i,
Hi nng i v ngh ti phu nhn
ca ti,
12- lm ti du cn kht vi ln
sng ca nng.
Nhng s knh trng chon ht
tm tr ti,
Ch cn nh vi m ca tn nng:
B, s
15- Ti ci u xung nh ngi sp
ng.
Batris khng th chu ng
ti lu nh th,

Nng lin ni, vi n ci ti


sng,
18- C th lm cho ngi trong la
cng sng ly.
- Theo s phn on khng
nhm ca ti,
Th chng ang bn khon khng
hiu v sao
21- Li c th trng pht mt s tr
th chnh ng.
Ti s nhanh chng lm cho tr c
chng thanh thn,
V chng, xin hy lng nghe,

24- N s mang li cho chng mt


chm ngn su sc.
V khng chu c s km hm
b ch
i vi mun ca mnh, con
ngi c Cha to ra.
27- chuc ti vo mnh v lm ti
c ni ging.
T loi ngi sng,
di kia, hng th k, trong li
lm ln lao,
30- Cho ti khi c Cha Con h
xung.

ci bn cht xa ri ngi
sng to ra n,
c kt hp li, bi ch thn
Cha,
33- Ch bng mt hnh ng ca tnh
yu vnh hng.
By gi hy ch n lp lun
ca ti,
Bn cht y kt hp vi ngi
sng to
36- c to ra l chn cht v tt.
Nhng do li lm n b ui khi
Thin ng,

Bi v n xa ri
39- Con ng ca chn l v ca
i mnh.
Vy nn hnh pht phi chu trn
gi ch thp,
Nu tnh ton n bn cht
chn.
42- Th chng c s trng pht no
li ng hn.
Cng khng c hnh pht no li
bt cng hn,
Nu ta xt ti con ngi b au
kh,

45- con ngi bn cht c


n nhn.
Vy l t mt hnh ng sinh
ra
nhng hu
qu khc nhau,
Cha v Giui c th cng hi
lng v mt ci cht.
48- V ci tri t rung chuyn v
tri m ra.
T nay chng s khng cn ly
lm l,
Khi nghe ni rng mt s tr th

ng n.
51- Sau li b trng pht bi mt
ta n cng bng.
Nhng ti thy tr c chng c
mc kt,
T tng ny sang tng
khc, mt ci nt,
54- M n rt cn c tho g.
Chng ni: Ti hiu nhng g
nghe c,
Nhng iu cn cha sng t i
vi ti,
57- L ti sao Cha li mun s cu

th c phng thc .
Ngi anh em , quy nh ny l
khng th hiu c,
i vi tt c nhng ai m u
c
60- Khng c nui dng trong
ngn la tnh yu.
Tuy nhin, v y l mt im,
Ngi ta quan tm nhiu
m khng hiu bit
c bao nhiu,
63- Ti s ni vi chng,

v sao phng thc l


xng ng nht.
Lng nhn t ca Cha gt b
Mi on hn ang bng chy,
66- Mnh n ni lm sinh ra nhng
v p bt dit.
Nhng g c sinh ra trc tip

L bt t, bi mt khi du n ca
Ngi.
69- c in vo th s khng suy
chuyn na.
Nhng g pht tn t , m

khng b ngn che,


L t do hon ton, v khng phi
chu
72- Tc ng ca nhng s vic mi.
Cng ging vi Ngi cng lm
va lng Ngi,
Bi nhit tnh thnh thin ta ra
t mi vt.
75- Ci g ging nht th sng chi
nht.
T nhng ci ban tng , loi
ngi
c hng li, nhng nu ch

thiu mt,
78- Th s thanh cao ca n s b tt
xung.
Ch mt ti li l h thp
n,
V lm n khc vi ng ch
thin,
81- V n pht ra c t nh sng.
N khng bao gi tr li c
phm gi ca mnh,
Nu khng lp y l trng do ti
li gy ra,
84- Bng mt hnh pht ng n,

ngang vi th vui xu xa.


Loi ngi, t trong mm mng
phm ti tt c, do tch
xa
87- Phm gi , cng nh tch xa
Thin ng.
Nu chng xem xt k th thy h
khng th
Phc hi li nhng th bng
bt c cch g,
90- Nu khng qua mt trong hai
ng ny:
Hoc c Cha Tri, vi s

rng lng ca Ngi,


X ti cho; hoc l chnh con
ngi,
93- Tm cch t li s in r ca
mnh.
By gi chng hy a mt nhn
tn y,
Li khuyn vnh hng, n mc
chng c th,
96- Ht sc ch vo li ti sp
ni.
Con ngi, trong nhng gii hn
ca n,

khng
bao gi c th,
Chuc c ti li, n khng th
i xung
99- Sau li vng li mt cch
nhn nhng.
Cng nh n tng c th i
ln, khi khng vng li,
l l do khin cho con ngi,
102- B trut quyn chuc li ti li.
Nh vy l cn c Cha Tri,
vi nhng con
ng ca mnh,

a con ngi tr li cuc sng


nguyn vn,
105- Ti ni, bng mt, hay bng c
hai con ng y.
Nhng v l tc phm rt c
ngi th yu qu
Li khng cn phn chiu c
108- c hnh ca tri tim m n sinh
ra.
Lng nhn t ca Cha thm
nhun khp th gian,
Rt sung sng c nng con
ngi ln,

111- Bng tt c mi con ng ca


Ngi.
Gia m cui cng v ngy u
tin
Cha bao gi c hoc s c,
bng ng ny
hay ng kia
114- Mt hnh ng cao qu v tuyt
vi nh th.
Cha Tri ho phng hn c
vic t hin thn mnh,
lm cho con ngi c t
cch t ng dy,

117- Hn l, t Ngi, min ti li


cho n.
Tt c nhng phng thc khc
u khng y ,
V mt cng l, nu ngi con
ca Cha,
120- Khng t h mnh xung ha
thn.
Nhng tha mn tt c c
mun ca chng,
Ti s lm sng t thm mt
im,
123- chng cng hiu r nh ti.

Chng bo: Ti thy nc, li


thy la,
Thy khng kh, t ai v tt c
nhng hn hp ca chng,
126- Cui cng chng cng thoi ha
v ch
tn ti mt thi gian.
Song l tt c nhng ci u
do Cha to ra,
Vy l nu ngi ta ni ng,
129- Chng u c t do bin cht.
Ngi anh em , cc thin thn

v vng thanh khit


Ni chng ang c mt, u c
th ni
132- c to ra ging nh hin
nay,
vi s tn ti
ton vn ca n.
Nhng nhng yu t m chng
va k ra,
V nhng vt th c to ra t
chng,
135- Cng nhn c hnh dng t
tnh nng c to ra.

Ci vt cht chng c c
sng to,
Ci tnh nng to dng cho chng
cng c sng to,
138- Trong nhng ngi sao quay
quanh chng.
Linh hn ca sc vt v ca c
cy,
c ly ra t th cht tim tng,
141- Ca nh sng v s vn hnh
ca nhng ngi sao
thn thnh.
Nhng cuc sng ca chng ta,

chnh l do
ng nhn t ti cao
Truyn thng cho v ban cho tnh
yu t Ngi,
144- Cha lun c n kht
khao.
T chng c th suy ra
S phc sinh ca con ngi,
Nu chng ngh n s to tc c
th con ngi,
148- Khi hai v cha m u tin c
to ra.

KHC VIII
Vng tri th hai, vng tri
ca sao Kim.
Linh hn Ccl Mctenl vua
Hunggari, tr chuyn vi an t.
ng ta nhn xt v dng h mnh v
l gii v sao m con chu li c
tnh cch khc vi ng cha mnh.
Xa kia, tht ng tic, ngi ta
tin rng:
Nng Siprinha xinh p bc l
mt tnh yu in r,

3Trong khi quay vng ngoi


thin cu th ba.
Vi lm ln c xa , nhng
ngi c i
Khng ch t lng qu trng nng
63- Bng l hin sinh v nhng li
cu nguyn,
M cn t lng tn knh c
in, m nng,
Cupi, con trai nng, v ni
rng
9- Chng trai ny ti ngi trong
lng nng i.

Chnh t tnh yu ca nng


khi ngun th ca ca ti,
Ngi ta ly tn nng cho mt
ngi sao,
12- Vn c mt tri vut ve nh
nhng vo gy hay trn.
Ti khng nhn ra l mnh ln
ngi sao y,
Nhng khi thy phu nhn ca ti
tr nn xinh p hn,
15- Ti bit chc l mnh trong
ngi sao y.
Ging nh ta nhn ra mt tia sng

trong mt ngn la,


Nhn ra mt ging ht trong mt
b ng ca,
18- Khi cc ging tm ngng v ging
kia vn hot ng.
Ti thy trong ngi sao nhng nh
sng khc,
Chuyn ng vng trn nhanh
nhiu hay t,
21- Hnh nh theo ci lc ni tm
ca chng.
Nhng ngn gi lt xung t
m my lnh,

Rt nhanh, d thy r hay n giu,


24- M hnh nh chm chp v
vng vu,
Ti thy nhng nh sng thin
thn
Ri vng trn cuc nhy bt u,
27- Ca cc thin thn thng ng,
ang tin n chng ti.
H xut hin pha trc,
Bi ht mng vang ln, hay ti
mc
30- Ti cha bao gi ngng mun
c nghe li,

Mt ngi tin li gn,


V ni: - Tt c chng ti u
sn sng.
33- p ng mun ca ngi,
mong ngi cng vui v
chng ti.
Chng ti ang nhy vi i hp
xng,
Cng mt vng trn, mt nhp
iu,
mt tnh cm
nng nhit,

36- M di mt t chnh ngi


ca ngi:
Hi cc ngi m tr c lm
chuyn ng bu tri th ba
Chng ti qu mn ngi v
lm ngi vui lng.
39- Ngng nhy mt lt cng khng
km phn d chu.
Sau khi a mt tn sng,
V pha phu nhn ca ti,
42- c nng p li ng , ti rt
yn tm.
Quay v pha linh hn ha hn

vi ti,
Vi ging cha chan tnh thn i,
ti ni:
45- - Vng, xin cho bit ngi l
ai?
Ti thy linh hn kia t lm cho
mnh ln hn,
Rc r hn v c thi hoan h
mi
48- Khi thy ti p li s hoan h
, ni:
- Th gii di kia ch gi ta
li, vi t thi gian,

Nhng nu ta cn lu li ,
51- Nhng tai ha ln khng xy
ra.
Nim vui sng ca ta gi ta n
giu trc anh,
Nhng nh sng chiu ta ra
chung quanh lm ta l din,
54- Nh mt con vt bn ton t la.
Anh tng yu qu ta nhiu v
anh c l,
Nu ta cn lu li trn mt t.
57- Ta s bc l r hn tnh yu su
nng ca ta.

X s bn m tri dng sng


Ran,
Ni hp lu vi dng Xoc ga,
60- Mt thi ch ta n lm Lnh
cha.
Cng nh vng rng Auxnia,
Ni c cc thnh ph Bari, Gata
va Catna,
63- hai dng Trngt v
Vc ra bin.
Nhng lc trn trn ta lp
lnh vng min

Ca t nc m sng anubi
chy qua,
66- Sau khi ri cc b sng c.
Vng Trinacria ti p, ni
b khi bao ph,
Gia Pakin v Plr, bn b
vnh.
69- Ni b quy ri nht bi gi r.
Khng phi do thn gi Tiph
m do lu
hunh sinh ra,
Cng ang i nhng v vua ca
h

72- Do ta sinh ra l Ccl v


Ringh.
Nu ci chnh ph ti t lun lm
thng tn
Tri tim dn chng b cai tr
75- y dn Palcm ku ln:
Git i! Git i.
V nu em trai ta c th d kin
trc iu ,
Th trnh c s ngho kh
cng kit.
78phm.

Catalnha, v khi b xc

Bi v, thc ra t n hay mt
ngi khc,
Cn thy rng khng nn cht
thm na
81- Ln chic thuyn ca n vn
qu y!
Bn cht ca n vn sinh ra t
mt ni ging qung i,
S cn c mt i tr th
84- t chm lo hn vic lm y ti
ca mnh.
i v Cha ca ti, ti tin rng:

Nim vui cao c m li ni ca


ngi em li cho ti,
87- L mi iu tt lnh s li bt
u ni n kt thc.
iu ngi nhn thy khi nhn
vo Cha,
Cng nh ti nhn thy, n
thit thn vi ti.
90- V thit thn vi ti mi mi.
Ngi lm ti vui sng v
sng t
Nhng li ca ngi cng em
li cho ti iu nghi hoc,

93- Ti sao mt mm ngt li c th


sinh ra mt qu ng?
Ti ni nh vy v linh hn
p:
V iu ngi hi, ta c th ch
cho ngi mt s tht,
96- Nu ngi ngoi nhn li th s
thy
c ci m
nay cha thy.
ng ch thin lm chuyn ng
ton b Vng quc
M ngi ang i ln; trong cc

vt th v i ny
99- Thng tr thnh mt tnh
nng hot ng.
Khng ch nhng bn cht dc
d kin
Trong t tng hon ho ca bn
thn n,
102- M cc kt cc ca nhng bn
cht
cng
c d kin.
Nh vy l nhng g t cy cung
phng ra

S ri xung ni c nh
trc,
105- Nh l n bay thng ti ch.
Nu khng nh vy, bu tri m
ngi ang ti,
S to ra nhng hu qu khc,
108- Khng phi l nhng cng trnh
ngh thut,
m ch l s nt.
iu khng th c, nu nhng
tr tu
Lm chuyn ng cc ngi sao

khng c khim khuyt,


111- Nu c khim khuyt l ngi
u tin
lm khng
hon ho.
Ngi c mun, ta lm sng t
thm chn l .
Ti p: - Khng, ti cho rng
khng th c
114- Vic thin nhin li khim khuyt
trong vic phi lm.
Linh hn ni tip: -Vy hy ni
xem,

C phi l ti t, i vi con
ngi
nu khng l
mt cng dn.
117- Phi, ti p, ti khng cn hi
l do ca vic .
- C th nh th, nhng nu
di
Ngi ta khng sng theo nhng
cch
v chc
nghip khc nhau,
120- V nu ng thy ca ngi

vit ng.
ng ta i n nhng suy din
,
Ri kt lun: Vy th cc
ngi
123- Gc r cc cng trnh ca cc
ngi phi khc nhau.
Ngi ny sinh ra l Xln,
ngi kia l Xcx,
K khc l Menkixc v k
khc na,
126- L ngi mt con trai khi bay
trong khng trung.

Thin nhin xoay vn in du


vo sp nn,
lm trn s mnh ca mnh,
129- Nhng khng phn bit nh ny
vi nh khc.
Do xy ra vic xao, v
ni ging
Khc vi Jacp v Quirin c
ngi cha hn km
132- n ni c gn l con ca
thn Mct.
Bn cht c sinh ra s i con
ng

Lun ging vi ngi sinh ra n


135- Nu khng ginh mt d kin
ca tri.
Th l by gi nhng ci g
ng sau ngi
ng trc,
Nhng ngi bit rng vic
gp ngi lm ta vui thch,
138- Ta mun trang b cho ngi mt
h lun khc.
Bn tnh t nhin cng nh mi
ht ging,

Nu gp ri, ngoi vng thch


hp vi n
141- Th lun km thnh cng.
Nu th gii di kia mi ngi
quan tm
n nn tng m thin nhin
sp t,
144- Lm thun theo vi n th s c
ni ging tt.
Nhng cc ngi li bc i
theo con ng tn gio,
K th sinh ra eo gm v
lm vua,

K th sinh ra lm ngi truyn


o
148- Do d m cc ngi i chch
ra ngoi con ng

KHC IX
Vng tri th ba, vng tri ca sao
Kim. Nhng li tit l ca Celo
Mctenl v Cunitxa a Rman. Nh
th tnh yu Phnc i Mcxighia. Vinh
d ca Raab. Li ln n Gio hong.
Hi nng Clmenxa xinh p,
sau khi soi
sng cho ti,
Ngi Ccl ca nng k cho
ti nghe
3Nhng s phn bi m ngi
con ni di
ca ngi phi
chu,
Nhng ngi li bo: Anh c

im lng,
hy cho
nm thng tri i.
Nn ti khng ni g v vic
, ngoi vic tin rng:
6Mt s trng pht chnh ng
s n sau bt
hnh ca cc ngi.
Cuc i ca nh sng thn
thnh ,
tr v vi mt tri lm cho
n vin mn,
9Nh cc iu thin tha mn
mi vic.
i nhng tm hn la bp,
nhng sinh linh bi bc,
Sao tri tim cc ngi quay i

trc
mt bc ch
thin nh th?
12V hng mt v nhng iu
ph phim!
V y, mt nh sng khc,
T ngun nh sng huy hong
tin n gp ti,
15- S chi sng chng t hn
mun lm vui lng ti.
Cng nh ln trc, nhng nh
mt ca Batris
Nhn thng vo ti v bo m
vi ti
18S tn ng du dng mun
ca ti.
Ti ni: -Hi linh hn hng

phc,
Xin nhanh chng p ng c
mun ca ti,
21- Hy cho ti bng chng,
ngh ca ti
c th phn nh ngi.
By gi, linh hn m ti cha
quen bit,
T y lung sng, ni pht ra
ting ht
24Tr li ti, vi ging sung
sng c lm iu tt.
- vng ny ca nc suy
i,
Tri ra gia min Riant
27- n ngun ca sng Brenta v
Piava.

Ni ln mt ngn i khng cao


lm,
Xa kia t ny ra mt b
uc la,
30- N tn ph c vng ny.
B uc v ti, chng ti
sinh ra t mt gc,
Cuntxa l tn ti v ti chy
sng y,
33- Ri ngn la ca ngi sao ny
thng ti.
Tuy nhin ti vui v tha th cho
mnh,
Nguyn nhn l ti s phn v
ti khng hi tic,
36- iu hnh nh hi l vi thi
thng.

Bu vt qu gi v sng chi y
ca bu tri,
ang gn ti nht,
39- Danh ting ln lao ca ng cn
li v trc khi n mt.
Sau th k ny s cn nm th
k na,
Hy xem con ngi phi sng
nh th no,
42- c mt cuc sng khc tip
sau cuc sng th nht.
V iu m dn v x
ang sng gia hai sng
Tagliament v Ais.
45- Chng h lu tm, d c b nh
cng khng hi hn.
Nhng chng bao lu na ta s

thy
Dn Pava tin n m ly
v nc sng
Vinsexa i mu.
48- Dn chng y,
rt kh thuyt
phc h theo nhim v.
V ni hai sng Xil v
Canhng hp lu,
C v lnh cha ang i, ngng
cao u
51- M b ngi ta ngm chun
b bt.
Phentr s phi khc v s bi
th
Ca k chn chin nghch o
ca mnh,

54Mt s bi th khng khip


cha tng thy
ngc ti
ny.
S cn c mt ci thng cc
ln
ng ht mu ca ngi
Pherara,
57M ngi ta s qu mt nu
phi ong tng bt mt.
Mu m ngi linh mc lch lm
giao np
t chng t mnh l thnh
vin tt.
60- L qu tng thch hp vi phong
tc x ny.
trn kia, ni c nhng tm

gng,
m cc ngi
gi l vng tam thn
M vi chng ti l ni phn
nh cng l ca Cha.
63V th nhng li trn y vn
ch ng.
Ri nng lng v ti hiu
Nng ngh v chuyn khc,
66- Ri i nhn li v tr trong vng
nhy.
Mt linh hn vui v khc li
xut hin,
M ti on chc l mt ngi
ng trng,
69- Ging mt vin hng ngc c
mt tri chiu sng.

trn kia, s rc r l biu


hin ca vui sng,
Nh ting ci y, nhng
di kia.
72Bng ti l biu th linh hn
ang bun phin.
Ti ni: - Hi linh hn hng
phc,
Cha nhn
thy tt c,
Con ngi, mt nhn c trong
Cha,
75- Vy th chng c c mun no
ln trnh c ngi!
Ti sao ting ni ca ngi lm
cho Tri vui thch,
Ha vi ting ht trong nhng

ngn la sng knh,


78- Nhng ngn la lm ra chic
o chong su cnh.
Li khng chiu c tha mn
nhng c mun ca ti,
Ti chc s khng i nhng
cu hi ca hn
81Nu nh ti nhn thy c
trong hn
nh hn nhn
thy c trong ti.
Khi , hn mi bt u bi
din vn ca mnh,
- Chc ngi bit ci thung
lng ln nht, ni vo
84Nc ca i dng bao bc
khp mi min t ai,

N tri ra xa tt, gia hai b


i nhau,
Ngc vi hng i ca mt tri,
to ra ng
kinh tuyn,
87Ni trc kia l ng chn
tri.
Ti l dn ven b thung lng
,
Gia br v sng Macra,
vi mt dng chy ngn,
90Ngn cch qu hng ngi
Ginva vingi Ttxcan.
Hu nh cng pha mt tri
ln v mt tri mc, c
Bugia v mnh t t ti
n

93- C bn cng xa kia tng ngp


mu nng.
Trong dn chng, ai bit ti,
Th gi tn l Phnc v bu
tri ny.
96In du ca ti, nh ti thm
nhun tinh thn
bu tri y.
Bi trong chng mc tui tr
cho php,
ti chy
bng tnh yu,
Hn c ngi con gi ca Bl.
99- gy au kh cho Xik v
Crxa.
Hn c nng Rpa b
mphnt la di,

Hn c Ansi
102- Khi chng gi cht nng Il
trong tri tim mnh.
Tuy nhin y ngi ta chng
hi hn m ch ci,
Khng phi v ti li m v
khng cn nh n na,
105- V c hnh thn thnh sp
xp v chm lo tt c.
y ngi ta chim ngng
ngh thut lm p
Cng trnh to ln ny
v ngi ta
quan tm n iu thin,
108- M thng gii lm chuyn
ng th gii trn gian.
Nhng trang b cho ngi

Tt c nhng c mun ny
sinh thin cu ny,
111- Con cn phi i xa hn na.
Ngi c mun bit ai trong
nh sng ny
ang nhp nhy mnh m bn
cnh ti,
114- Nh mt tia sng mt tri trong
ln nc trong sut.
Hy bit rng Raab ang sng
yn vui trong ,
V nhm thin thn m nng
tham gia,
117- c mang m nt du n ca
nng.
bu tri ny, ni tip nhn
cc linh hn

n t th gii ca ngi, nng


c a ln,
120- Trc mi linh hn, nh thng
li ca Cha.
a c nng ln bu tri ny
Nh mt cnh c ca chin
thng cao c,
123- L nh nhng bn tay tng b
ng ln gi ch thp.
V nng gip vo vinh quang
u tin,
Ca Gisu trn min t thnh,
126- M Gio hong chng quan tm
nh ti.
Chnh thnh ph ca ngi, l
ci mm
Ca k quay lng li vi ngi

sng to ra n,
129- V lng k lm chy bit
bao nc mt!
sinh ra v gieo rc loi hoa
ng nguyn ra ,
Lm lm ng lc li cc cu
ci, cu con.
132- V bin k chn chng thnh
mt con ch si.
Th l sch Phc m v cc nh
ging gio l
u b gt ra, ch cn cc gio
lnh
135- L c nghin cu,
c thy r
qua cc ghi ch bn l sch.
ngh ca Gio hong v Hng

y,
Chng cn hng v Nadartt
138- Ni Thnh Gabrienl dang
i cnh.
Nhng Vaticng v nhng ni
ni ting khc
Ca La M, bin thnh m
chn
Ton k s i theo Thnh Pie,
142- Khng lu sau s c gii thot
khi tn phn bi.

KHC X
Vng tri th t, vng ca Mt tri.
Cc thin thn hp thnh vng nhy
quanh ant v Batris . Thnh
Tmt akin gii thiu vi ant
tng thin thn c mt.
Nhn Con trai mnh vi Tnh
yu.
M c hai vnh vin th hin,
3ng Sng th khng th t
c.
to nn tt c nhng g
chuyn ng
Theo trt t trong khng gian v
nh tr tu,
6Khng ai nhn ngm m khng

hoan h?
Hi bn c, xin hy cng ti
ngc mt
Nhn cc thin cu trn cao,
thng v pha
9Ni hai chuyn ng chm vo
nhau.
V , bt u chim ngng
tc phm
Ca v Cha t thch th bit
bao vi chnh mnh,
12- n ni khng bao gi ri mt
khi .
Bn s thyvng trn nghing
tch khi im y,
cc hnh tinh quay.
15p ng th gii ang cn

chng.
Nu ng i ca cc hnh tinh
khng nghing
S c nhiu lc trn tri b b
ph.
18- V hu ht s sng trn tri t
cng s cht.
V nu khong cch gia n
vi con ng thng,
Nh hn hay ln hn, trn
nh hay pha di,
21- Trt t ca v tr s km hon
ho.
By gi, hi bn c, hy ngi
yn trn gh,
V suy ngh v cm tng u
tin c trc,

24- Nu bn mun c th vui vt


ln kh khn ca mnh.
Ti gip bn, by gi bn
hy t mnh thng thc,
ti ny m ti l ngi
ging gii,
27i hi ti dnh vo mi
cng sc.
V b trng ln nht ca v
tr
in mi tnh nng ca Tri
vo th gii chng ta,
30V o thi gian cho chng ta
bng nh sng.
n ci thi im m ti
ni trn kia,
Thc hin qu o ca mnh

theo nhng vng xon,


33- M , mi ngy ng li xut
hin sm hn.
Ti vi ng nhng khng
nhn bit
L mnh ln ti , ta nh
ta chng nhn thy
36- Mt ngh trc khi n n.
Batris l ngi dn dt,
T ch tt ny n ch tt khc
v nhanh n ni
39- Hnh ng ca nng khng cn
n thi gian.
Nhng linh hn trong Mt
tri, h chi sng bit bao,
Ti vo v ch c th
nhn thy h

42Khng phi bngmu sc m


bng nh sng!
D ti c vin n tr tu, ngh
thut v kinh nghim,
Ti s chnglm cho ngi ta
tng tng niiu ,
45- Nhng ri ti li tin l c th,
v ngi ta
mong mun thy.
Nu tr tng tng ca chng
ta thp km,
Trc mt cao nh th th
cng chng c g l l.
48- Bi cha bao gi mt ta c th
nhn thy
c bn kia
mt tri.

Nh vy y, ni ca gia
nh th t
Ca Ngi cha ti cao,
lun c
Ngi cho tha nguyn
51- Bng cch cho thy Ngi yu
qu h nh th no.
Batris bng ni: - Chng
hy t n di,
T n Mt tri ca cc thin
thn,
54 gia n cho chng ln mt
tri ny.
Cha khi no mt ngi trn li
sn sng
T lng sng knh v nhanh
chng

57Sn lng hin dng mnh cho


Cha Tri.
Bng ti, khi nghe nhng li y,
Tnh yu ca ti hng v
Ngi qu mnh lit,
60- Khin Batris b lu m trong
s lng qun.
Nhng nng chng pht , m
li ci vui,
S rc r trong i mt ti
ci ca nng,
63- Lm cho tr c tp trung ca ti
b phn tn.
Ti thy nhiu ngn la rc r
v sng quc,
Xp thnh vng trn v ly
chng ti lm tm im,

66ln.

Ri mt ging ht du dng vang

Cng nh vy, i khi ta thy


ngi con gi ca Latna,
c bao bc ho quang nh
vy,
69Khi sng m cn che khut
tht lng ca nng.
Trn thin nh ca tri, ni ti
t y tr v,
C bit bao bu vt tht qu gi
72- Nhng ngi ta khng th
a chng ra
khi Vng quc.
Nh ting ht ca nhng thin
thn ny,
Nu khng c cnh bay ln

.
75Th ch c th ch mt ngi
cm ging
cho nghe m
thi.
Khi nhng mt tri rc chy
ht
Ba ln h hng v chng ti,
78- Nh nhng ngi sao hng v
cc c nh,
Ti thy c nhng phu nhn
khng ri vng nhy,
Nhng tm ngng v yn lng
ch lng nghe
81- Mt bi ht mi sp vang ln.
Ri ti nghe thy mt ngi
trong bn h ct ting:

-Khi tia sng ca n trn thp


sng
84Tnh yu thc s v ln ln
cng vi tnh yu.
Nhn ln v rc r ni ngi
nh vy,
N dt dn ngi ln cao theo
bc thang,
87- M ngita khng xung c
nu khng tro ln.
K no t chi ngi khc
ru vang
trong bnh
ca mnh,
Trc mt ngi ang kht, k
y s chng t do hn.
90Mt dng nc khng chy

c ra bin.
Chc ngi mun bit nhng
cy no n ra hoa
Trong trng hoa ny m vng
nhy nh nhng
93- Bao quanh phu nhn xinh p
khin
ngi xng ng c ln tri.
Ti l mt con cu non trong
n cu c ban phc
M Thnh minic dt dn
trn ng,
96- ngita bo ra, ch t nu
khng b lc.
Ngi gn ti nht pha tay
tri
L ngi anh v ngi thy ca

ti, Anbct Clnha,


99- Cn ti Tmt a Akin.
Nu ngi cn mun bit nhng
ngi khc,
Xin hy va nghe, va nhn,
102- Hng v trng hoa hnh phc
ny.
Ngn la ny thot ra t n
ci
Ca Gradian, con ngi qu
bu.
105- Do iu lut ny hay iu lut
khc,
nn c yu
thch Thin ng.
Ngi bn cnh im t
cho i hp

xng ca chng ti
L Pitr, ging nh ngi
n b ngho kh xa kia.
108- hin tng cho Nh th ti
sn ca mnh.
Ngn la th nm, p nht
trong chng ti,
Biu hin mt tnh yu m ton
th gii di kia,
111. u mong mun bit tin tc ca
ng ta.
Trong ngn la y l linh hn
cao c ,
Mt vn hiu bit su sc, m
nu s tht l tht,
114- Th cha tng sinh ra mt con
nginh vy.

Bn cnh l ngn la ca cy
nn th,
Khi cn sng o su hiu
bit,
117- V bn cht v s mnh ca cc
thin thn.
Xa hn, trong ngn la nh
Ngi lut s ca thi i
Thin Cha,
120- M tc phm gip ch cho
Thnh Augtxtanh.
n lc ny, tr c ngi,
di theo
nhng li ca ngi ca ti.
V nhn t nh sng ny sang
nh sng khc,
123- Chc kht khao mun bit

v ngun nh
sng th tm.
Linh hn thnh thin ny lun
sung sng
thy mi iu
tt
V khin cho mi ngi nghe
ng,
126- Hiu c ci th gii la lc.
Th xc m linh hn ny la
b,
Vn nm li Nh th Tri
vng,
129- Nhng do vic t v o,
linh hn
ti c ci bng an.
Xa hn na ang rc chy linh

hn mnh lit,
Ca Ixir, Ba v Ricc,
132- V ny cn hn c mt con
ngikhi nhp nh.
Con ngi m ngi quay li
nhn ti
L ngn la ca b c nhng t
tng quan trng,
135- ng nhn rng ci cht n
chm qu.
l ngn la bt dit ca
Xigiri,
Ngi ging bi ph Vic
Xtrami,
138- Tam on lun ca nhng chn
l
gy tai hi

cho ng.
Ri nh mt chic ng h gi
chng ti,
ti gi m ngi v ca
Cha Tri,
141- Tr dy vi bi kinh bui sng
ca ngi chng mnh.
Trong khi mt bnh xe ko
v y mt bnh xe khc
Va pht ra nhng m thanh du
dng,
144- Lm cho linh hn trn ngp tnh
yu thng.
Ti thy vng nhy vinh quang
y,
Li chuyn ng v cng ha
ging ca,

Trong s du dng m ta khng


th bit c.
148- Nu khng ni c nim vui bt
tn .

KHC XI
Vng tri th t; vng ca Mt tri.
Thnh Tmt on bit nhng bn
khon ca ant lin gi thch. Thnh
Tmt ca ngi Thnh Phrngstc a
txixi v ch trch s thoi ha ca
cc tu s dng minch.
i nhng bn tm in r ca
con ngi,
V nhng bin lun ti t,
3ang hng cnh ca h xung
thp.
K th chuyn tm v lut hc,
k th y hc,
K khc i kim mt chc v
nhiu bng lc,

6-

K khc na th ngh cch cai

tr
bng bo lc
v mu mo.
Ngi ngh n vic n cp,
ngi bun bn,
Ngi t vt kit sc mnh
trong th vui xc tht,
9Ngi ch thch sng nhn h.
Trong khi , c gii thot
khi mi lo toan,
Ti ang trn tri vi
Batris,
12c tip i mt cch v
vang.
Cc linh hn tr li
Ch ng ca h trong vng

nhy trc kia,


15- H ng yn nh ngn nn trn
gi n.
Ti nghe thy, t bn trong nh
sng,
Ci ging ni vi ti ln
trc,
18Li tip tc, ti ci v r
rng:
- Ti c thp ln nh nh
sng ca Cha,
Nhn qua nh sng vnh hng
,
21- Ti hiu c ngun gc nhng
bn khon ca ngi.
Ngi ang thc mc v mun
ti lm r

iu ni, bng mt ngn t


minh bch
24- Thch ng vi l tr ca ngi.
Ti ni: ngi ta bo
ra,
V Cha tng c mt ngi
nh th sinh ra
27- y cn minh nh r.
Cha Tri cai qun v tr
Bng s khn ngoan m mi
con mt nhn vo
30- u cm thy tht bi trc khi
nhn tn y.
i c v pha ngi
chng yu qu,
Ngi v ca k ln ting
ku gi

33- Kt hp vi nng ging mu


c ban php lnh.
thm tin v t lng trung
thnh
Vi Ngi, nng phong
chc cho hai v hong t.
36Lm ngi hng dn hai
bn.
Mt ngi l thin thn thng
ng y nhit huyt,
Cn ngi kia, do tr khn
ngoan trn th
39 t sc huy hong ca nh
sng thin thn.
Ta s ni v mt trong hai
ngi ,
Nhng khi ni v mt, ta ca

ngi c hai,
42- V s nghip ca h cng hng
v mt ch.
Nc sng Tupin chy xung
Ngn i c ngi chn
phc Uban la chn,
45- C sn i mu m tri xung
t ni cao.
, Prugia cm c ci
nng, ci lnh,
Qua Cng Mt tri v ng
sau n,
48Nsra v Guan cng khc
v tai ch nghit ng.
T sn i, ni b ct qung,
Mt tri n vi th gii,
51- Nh lm sng Hng.

Ai ni n ni ny.
Xin ng gi l Atsxi, v nh
th th ni c qu t,
54M nn gi l Phng ng,
nu nh mun ni,
Vng dng y mc cng cha
lu,
bt u lm cho tri t cm
thy
57- S khch l bi nng lc to ln
ca n,
Cn tr tui, ngi gy
chin vi b,
V mt ngi ph n, v ngi
,
cng nh i
vi ci cht,

60- Chng bao gi c ai m ca


ti nim vui,
Trc ta n tinh thn,
V trc mt b, ngi kt
hn vi nng,
63Ri ngy qua ngy, cng yu
qu nng mnh lit,
Nng, khi khng cnngi
chng th nht,
vy, trong mt nghn mt
trm nm v hn th,
66- Bun kh, ti tm, khng mt ai
oi hoi!
Chng l g i vi nng, khi
cng Amiclat
Vn cm thy yn n, khi nghe
ting qut

69s.

Ca k lm c th gii run

Chng l g i vi nng, vic


dng cm v kiu hnh,
Khi Maria ng li di.
72Cn nng v Cha Kit chu
au n trn gi ch thp.
Nhng cho li k ca ti
ti tm,
T nay xin nhn r, qua li ni
ri rm ca ti,
75Cp tnh nhn ny l Thnh
Phrngstc
v s ngho
kh.
S ha hp v nhng b mt
sung sng,

Tnh yu v nhng nh mt du
dng tuyt diu,
78Lm ny sinh nhng ngh
thnh thin.
n ni ngi u tin,
Bcnc ng knh,
Vi ci giy, chy theo sau s
bng an,
81- V d chy, vn ngh mnh
qu chm chp
i s giu c khng bit xu!
i ti sn tha ma!
gi ci giy, Xinvtr ci
giy,
84- Theo sau ngi chng m ngi
v yu qu bit bao.
Ri ngi ra i, ngi cha,

ngi thy y,
Vi phu nhn ca mnh v vi
ci gia nh,
87- Khi y mang si thng khim
nhng,
Chng ni yu hn no trong
lng
lm ngi
phi ci u,
K c vic l con trai ca
Pitr Bcnc,
90- K c b dng l lng v ng
thng ca ngi,
Nhng, mt cch vng,
ngi by t
vi Innsenxi,
nh cng rn ca mnh

v nhn c
t Gio hong,
93- Ci n u tin cho gio phi
ca mnh.
Khi m ng sau Ngi, m
con chin ngheo kh
ng ln v cuc i ng
phc ca Ngi
96S c ca ngi nhiu hn
trong s vinh quang ca tri,
nguyn thn thnh ca ng
chn chin ny,
S c phong tng chic m
min th hai,
99- Bi Gio hong nri,
v tng
vnh cu ca Ngi.

Trong nim kht khao c t


v o
Ngi v nhng tn i theo
102- ging o Kit cho mt
quc vng
Khi nhn ra m dn bt kham
ny,
Tht kh ci to v vic li
cng v ch,
105- Ngi tr v hi qu cc cy
,
Trn mm him tr
gia hai dng
sng Tvr v cn
Ngi nhn c t Cha
chic n cui cng.
108- M Ngi s mang theo mnh

sut hai nm,


Khi ng cao c la chn
Ngi
Mun a Ngi, k lm
bao iu thin ln lao,
111- Ln tri khen thng,
v Ngi tht
xng ng khi t lm b mnh.
Ngi gi gm Phu nhn yu
qu nht ca Ngi
Cho cc anh em, nhng ngi
tha k xng ng,
114- V ra lnh cho h phi yu qu
nng chn thnh,
By gi linh hn trong sng ca
Ngi
Mi chu ra i, tr v

Vng quc ca mnh,


117- Nhng vn khng mun th xc
ca mnh li
nm trong quan ti.
By gi hy ngh xem ai l
ngi ng nghip
Xng ng, gip Ngi gi
vng con thuyn
120- Ca Thnh Pie gia bin khi
v i theo ng thng.
Ngi l v gio trng ca
chng ta,
C nhng ngi i theo
Ngi
v theo s ch
huy ca Ngi.
123- Ngi c th thy Ngi

c mt ti
sn qu nh th no.
Nhng n chin ca Ngi li
tr thnh
Mt bn hu thc n mi, nn
khng dng c
126- Vic i lang thang trn cc bi
c khc.
V nhng con cu ci cng i
lang thang,
Cng xa ngi chn th khi tr
v chung
129- Li cng c t sa,
Cng c nhng con chin s
nguy him
C np mnh bn ngi chn,
nhng chng qu t.

132- Nn ch cn mt t d cng
may o
chong cho chng,
By gi nu li ni ca ta
khng qu km,
Nu ngi ch lng nghe
135- V nh li iu ta ni,
Mong mun ca ngi chc
c mt ln tha mn,
Ngi c th thy t u ci
cy b ta cnh,
V thy c s sa cha lm
sng t.
139- ngi ta bo ra, nu khng
i lc.

KHC XII
Vng tri th t, vng ca Mt tri.
Thnh Bnauentura ca ngi Thnh
mnic v ch trch s sa st. ca
cc tu s Dng Phrngxtcanh. Thnh
Bnaventura gii thiu 11 ngi bn
mnh vi ant.
Sau khi ngn la c ban
phc lnh,
Ni xong li cui cng
3Vng nhy thn thnh li tip
tc.
ng quay trn cha kt thc,
Th mt vng nhy mi bao
quanh vng c,
6Cng ha ging ht v nhp

nhy.
Trong ting so m i, mt
ging ht vt ln,
Hay hn c nhng n thn ngh
thut v tin c,
9Mt nh sng cng vt ln v
sc phn chiu.
Trong m my du dng,
xut hin hai vng cung
song song, cng mu,
12- Khi Giunn ra lnh cho tin n
truyn tin ca mnh.
T vng cung bn trong sinh ra
vng cung bn ngoi,
Ging nh ting ni ca tin n
lang thang,
15- Sinh ra t tnh yu b tiu tan

nh sng sm
di nh mt
tri.
Nhng ngi di kia t y
to ra iu d bo.
Theo giao c gia Cha Tri
v N,
18- Th gii s khng bao gib nn
hng thy na.
Nhng vng hoa vnh hng
Bao quanh chng ti thnh hai
vng,
21- Cng p li nhau gia ngi
gn v ngi xa.
Nhng iu nhy v cuc vui
chi,
Cng vi ting ht v nh sng

ta chiu,
24- Biu hin s vui mng v tnh
thn i.
Cng mt lc v cng theo mt
mun
Tt c dng li, nh nhng con
mt vui thch
27- Cng m ra v cng nhm li
T bn trong mt ngn la mi
n,
Mt ting ni ct ln, khin cho
ti
30- Nh chic kim la bn, quay v
hng y.
Ting ni bt u : -Tnh
yu lm p ti,
Thc y ti ni v s gio

trng kia,
33V c hai cng dn thn trong
mt cuc chin.
i qun ca Cha phi tn
ph nhiu,
Mi v trang li c, i sau
ngn c
39- Tin ln chm chp, tha tht
v s st.
Khi v Hong tr v vnh
vin
gip i v binh ca Ngi
ang gp nguy him,
42- Ch bng n hu ca Ngi, d
h chng xng ng.
V nh ngi ta ni, ta gip
v ca Ngi,

Nh hai v qun qun, m vic


lm v li ni
45- lm tnh ng m dn chng
lm lc.
x s ln gi mt du
lm ny n cc l mi,
48M chu u khoc trong ma
xun.
Cch khng xa l ni sng
v,
Di mt tri mt mi sau
cuc hnh trnh di,
51Thnh thong n nu trnh
mt mi ngi.
Thnh Calarga may mn ,
Di s ch che ca tm khin
ln,

54C hnh con s t ang vn


mnh ng dy.
Chnh sinh ra ngi
tnh say m
c tin o C c v ngi
hip s thn thnh,
57- Hin lnh vi ngi thn nhng
cng rn vi k th,
Ngay trc khi tr c va c
to ra
trn y ti nng mn tip,
60n mc cn nm trong bng
m
khin m
thnh tin tri.
Khi bn bn nc thnh
L kt hn gia Ngi v c

tin c t chc,,
63 cng gip gii thot ln
nhau,
V phu nhn ban cho Ngi
s ng ,
Trong m nhn thy nhng
kt qu ng ca ngi
66- Ca Ngi v nhng ngi tha
k em li.
Tn ca Ngi ni r Ngi
nh th no,
Mt thin thn t tri xung t
tn cho Ngi,
69- T tn ca ng ti cao m t
Ngi c tt c.
Ngi c gi l minic,
v ti ni v Ngi

Nh mt ngi lm vn c
Kit la chn,
72- tr gip trong khu vn ca
Ngi.
Ngi c v nh ngi a tin
v thn thuc ca Kit
Bi tnh yu u tin m Ngi
by t
75- Chnh l li khuyn th nht ca
Kit.
B v nui nhiu ln thy
Ngi
Nm di t, im lng, tnh to,
nh mun ni:
78- Ta n lm vic ny y.
i, b Ngi thc ng l
Felice!

V m Ngi ng l
Giovanna!
81Nu s dn gii l ng nh
ngi ta ni!
Chng phi v th gii m
chng ta
mit mi
n kit sc.
Theo nhng bi hc ca
ttins v Ta
84- Nhng v yu thch th thc n
thc s ca Cha ban.
Ch sau mt t thi gian
Ngi tr
thnh nh ging o ln,
V bt tay ngay vo vic chm
sc cy nho,

87ang tn ho nhanh di tay


ngi trng nho km ci.
V Ta Thnh xa kia vn hin
lnh
Vi nhng ngi ngheo chnh
trc;
nay khng
phi li ca Ngi
90- M do li ca k chim gi a
v sa st v o c.
Ngi i hi, khng chi hai
hay ba cho su,
Khng xin x chc tc u
tin b trng,
93Khng thu phn t thuc v
ngi ngho cho Gio hi.
V i hi chng li th gii

phiu lu,
i hi cu vt cc ht ging,
96- Ca hai mi bn ci cy ang
quanh Ngi.
Ri vi gio l v ch,
Vi s y nhim ca Ta
Thnh, Ngi ra i
99Nh mt dng thc tro ra t
mch trn cao.
nh mnh vo rng rm d
gio,
V mnh m hn na,
102- Vo nhng ni m s chng i
ngoan c nht.
Ri t Ngi ny ra nhiu
con sui khc,
Ti cho vn cy ca nh

Cha,
105- cho cy ci y xanh ti
hn.
Mt trong nhng bnh ca c xe
Nh th Thnh chin u t
v,
108- V chin thng trong cuc chin
nh th.
Hn by gi ngi thy
S u t ca v kia, Thnh
Tmt,
111- M trc khi ti n, t ra
lch lm bit bao!
Nhng ci vt do bnh xe trn
ca Ngi li
b b qun
114- mc meo thay th cn

ru.
Gia nh ca Ngi ang i
thng,
Theo du chn ca Ngi
nhng nhiu lc
117- u, ui li dm p ln nhau.
Ngi ta s thy ngay thu hoch
Ca mt cng vic ti t nh
th,
120- V c di than vn, i vi
chng, ca kho ng li.
Ta ngh rng ngi no lt li
tng trang,
Cun sch ca chng ta, c th
tm thy mt trang,
123- c th c c : Trc
ti th no nay vn th".

Chng phi t Caxan, cng


chng t cquapcta,
Nhng ngi coi sc gio lut
ca chng ta
126- Lut l m c k th n trnh, k
th phng i ra.
Ti l linh hn ca
Bnaventura Banhrgi,
M trong nhng chc trch ln
129- Ti lun chm lo nhng phn
vic bn tri,
Inluminat v Augtxtanh cng
y,
H l nhng ngi ngho u
tin ci giy,
132- V tr thnh bn ca Cha vi
dy tht lng ti tn.

Ug a Xan Vttr cng y,


Cng Pitr Mangiar v
Pitr Xtpan,
135- Tng ta sng tr tu di kia
vi mi hai cun sch.
Natan, nh tin tri v i gio
ch
Crtxttm v Anxenm v
nat
138- Lo lng chm sc ngh thut th
nht.
Raban cng y, v bn
cnh ti
Vn chi sng Tu vin trng
Givckit Calabria
141- Mt con ngi c ph bm
nng khiu tin tri.

S tranh ua ca mt gio ch
ln,
S lch lm nhit thnh ca
ngi anh em Tmt,
V li gii by sng sa ca
ng,
145- khin ti thay i s nhn
nhn v Dng tu ny,

KHC XIII
Vng tri th t, vng ca Mt tri.
Thnh Tmt ni vi ant v s hiu
bit tng i ca Xalmn. Nguyn
nhn s khng bng nhau gia cc linh
hn.
Ai mun hiu iu m ti nhn
thy,
Hy tng tng v trong khi
ti ni
3Hy gi hnh nh nhn c,
nguyn vn
nh mt tng .
Mi lm ngi sao cc im
khc nhau trn tri,
Cng c nh sng chi li,

6Xuyn thng c tng khng kh


dy c.
Hy tng tng chm i
hng tinh,
M bu tri cho n ngy v
m
9Quay cng xe khng bao gi
ln.
Hy tng tng ci ming t
v ca Tiu hng tinh
Bt u im mi ca trc,
12- Quay quanh n bnh xe th nht.
Ngi con gi ca Mint
to xong hai du hiu trn
bu tri,
15- Khi nng cm thy kh lnh ca
ci cht.

Hy tng tng ci ny c
nhng tia sng
chiu sng
ci kia,
V c hai u quay
18- Mt ci tin ln pha trc, cn
ci kia v pha sau.
Hu nh c hnh nh mt chm
sao thc
V mn ma kp
21- ang xoay vng quanh im ti
ang ng.
N khc xa thng l ca chng
ta,
Khc xa dng chy ca sng
Kiana,
24- Vn tc trn tri bay nhanh lm!

ngi ta khng ca ngi


Bcc hay Pana,
M ca ngi ba ngi trong bn
cht thn thnh,
27V bn cht ngi ca mt
trong ba ngi.
Bi ht v vng trn nhy ma
xong,
Cc thin thn li quay v pha
chng ti
30Thch th c chuyn sang
vic khc,
S yn lng ca cc thin thn
i hp xng
B ph v bi mt ngn la
k cho ti,
33- Cuc i ng ca ngi

ca mt
ngi con ngho kh ca Cha.
Ngn la bo ti:
- Khi mt
cng rm b nghin nt,
V ht ca n c ct i,
36- Mt tnh cm du dng mi gi
ta p cng khc.
Ngi nn tin rng: t chic
xng sn
rt ra t b
ngc
to nn mt khun mt m
l,
39Trong lu i gy tai ha
nng n cho trn th.
V trong b ngc b ngn lao

xuyn thng,
tr xong mn n trc
v sau ,
42n mc mi ti li u
dc i ngang.
Tt c nhng g m bn cht
ngi c th,
L c c t nh sng c
truyn vo,
45- Bi tnh nng to ra c hai.
V th ngi ngc nhin v cu
chuyn ta k,
Ta ni rng khng c ngi
tng t,
48iu tuyt diu ang n nu
trong ngn la th nm.
By gi hy ch v iu ta tr

li,
Ngi s thy iu ngi tin v
iu ta ni
51u trong s tht nh tm
im ca hnh trn.
Ci g khng cht v ci g c
th cht,
Ch l nh sng huy hong ca
nim,
54- M Cha ca chng ta, v tnh
yu, sinh ra.
Bi v nh sng rc r c
pht ra
T ngun sng ca Ngi v
khng tch ri Ngi
57- Cng khng tch ri tnh yu v
tt c to thnh ba.

Lng nhn i ca Ngi tp


hp
li mi tia
sng ca Ngi,
Nh mt tm gng, gm chn
thc th,
60- Nhng tn ti thi vnh vin ch
l mt.
Ri n i xung, t ng tc
ny n ng tc khc,
Cho n kh nng cui cng v
tr thnh
63Ch cn sinh ra c nhng
ngu nhin ngn ngi.
Ti hiu nhng ngu nhin
L nhng s vt do tri to ra
nh chuyn ng,

66ging.

Vi ht ging hoc khng c ht

Sp nn thnh chng v tri to


mu chng,
Khng theo cng mt cch
nhng phn nh
69Nhiu hay t nh sng ca
nim l tng.
T c kt qu l cng mt
cy,
Ty theo ging m sinh ra qu
ngon nhiu hay t,
72- V nhng con ngi sinh ra
cng c tinh
thn khc nhau.
Nu cht sp va nn,
Nu tri mc ti tr ti cao,

75tt c.

nh sng ca du n s hin ra

Nhng thin nhin bao gi


cng lm cho
n khng hon ho,
Bi thin nhin hnh ng nh
mt ngh s,
78- C tay ngh nhng li run tay.
Nhng nu tnh yu nng nhit
sp xp,
V in du ci nhn trong sng
ca tnh nng u tin,
81- Th tt c s hon ho, do s
t c.
V vy Tri t tht xng ng
c nhn mt sinh vt hon
ho,

84- V c M ng trinh phi


mang thai.
Vy ta ch c th tn thnh
kin ca ngi,
Rng bn cht ngi cha bao
gi c,
87- Hoc s c nh hai ngi
ny.
V by gi, nu ta khng i xa
hn,
Li u tin ca ngi chc s
l:
90- Vy th ti sao v kia khng c
ai snh bng?
Nhng cho sng t iu
cha sng t,
Hy ngh xem ng ta l g v

l do no thc y
93ng ta hi, khi c ta bo:
Hy hi i.
Ta khng ni theo cch,
khin ngi
Khng th thy rng ng ta l
Vua
v ch hi s
hiu bit
96- lm mt ng vua gii.
M khng phi bit cc ng
lc
trn tri, hoc xem ci tt
yu
99- Cng ci ngu nhin c th lm
ra ci tt yu khng.
Cng khng phi bit c

ng lc u tin khng,
Hay trong mt na vng trn c
th v
102- Mt tam gic m khng c mt
gc vung khng.
T , nu ngi ghi nhn iu
ta ni, v by gi
S khn ngoan ca ng vua l
ci nhn duy nht,
105- M nh ca ta nhm vo.
Nu khng nh kin, hy
n cu cha tng c,
Ngi s thy, n ch nhm vo
cc ng vua
108- C qu nhiu vua nhng vua tt
th qu him.
Vy hy chp nhn li ta ni, r

rng nh th,
N c th ph hp vi iu
ngi tin,
111- V ngi cha u tin v ng
yu qu ca chng ta.
V iu , i vi ngi, lun
s l cc ch chn,
i nhng bc chm chp
nh mt ngi mt mi,
114- n ch ni c hay khng, khi
ngi cn cha nhn r.
Bi v s l ngi ngc nht
trong nhng ngi ngc,
K no c khng nh hay ph
nh m chng phn bit
117- Ci ny vi ci kia.
Bi v nhiu khi ta c mt

kin vi vng,
Thng nghing v pha sai
lm,
120- V s am m ngn cn tr xt
on.
Tht nguy him khi ri b,
Ri chng tr v c nh
ra i.
123- chi li cho s tht nhng
khng bit ngh thut .
Th gian c bao chng c
hin nhin v vic ny,
Pcmni, Mltx, Brtx
v nhiu ngi khc,
126- H c i m chng bit i u.
Cng nh th, Xabenli,
Ari v bn in r,

Chng l thanh gm i vi
Kinh Thnh,
129- Lm cong queo nhng ci g
vn l thng.
Hi con ngi, ch qu bo
gan,
Khi phn xt nh tin rng:
132- La m chn trc khi n nh
th.
Bi v ti thy sut ma
ng,
Mt ci cy cha gai nhn v
hung d,
135- Nhng ri cui cng trn nh
cy
li n mt
bng hng.

Ti thy mt con tu lao


thng v nhanh
Trn bin c trong sut cuc
hnh trnh,
138- Cui cng li b m khi i vo
bn cng.
Ti khng tin b Bcta v ng
Mctin,
Nu thy k ny n cp, k kia
dng l,
ng vi phng on v s
phn xt ca thn thnh,
142- V ngi ny c th ng ln cn
k kia li ng xung.

KHC XIV
Vng tri th t, vng ca Mt tri.
Xalmng gii p mt thc mc
ca ant. S xut hin vng trn nhy
ma th ba.
ant ln Vng tri th nm, vng
tri ca sao Ha. Cha Kit phng ra
nhng tia sng chi li. Nhng bi ht
ca ngi Cha,
T gia ra ngoi hay t ngoi
vo gia,
Nc trong bnh trn xao ng,
3Ty theo vic bnh b v
ngoi hay trong.
ngh y bng ny ra,
Trong tm tr ti,

6Khi linh hn vinh quang Tmt


va ngng li.
S so snh y ny sinh
T li Thnh Tmt v li
Batris
9Nng thch th tip li ngay.
- Ngi ny khng ni ra bng
li,
Hay bng ngh nhng chng
cn cn
12- i ti tn gc mt chn l khc.
Xin hy ni vi chng, hi
ngun nh sng,
Ta rng t Ngi, hnh nh s
cnh chng ti
15- Mi mi nh hin nay.
Nu nh sng cn li mi,

Lm th no c th thy
c,
18M khng lm tn hi n th
lc ca chng ti?
Nhiu khi phn khch v mt
iu vui sng,
Nhng ngi ang ma ht,
21Li ct ging cao hn v lm
cc iu b.
Cng nh th, khi nghe li thnh
cu mau mn
v trc tip,
Hai vng thin thn bc l nim
vui mi,
24- Li tip tc bi ca tuyt diu.
K no c phn nn rng phi
cht trn mt t,

Ri sng li trn tri, l v


cha c bit
27S mt m ca cn ma vnh
hng./
ng Mt, ng Hai, ng Ba
kia, c sng mi,
V tr v mi trong Ba, Hai,
Mt,
30- Khng b ci g gii hn m li
gii hn tt c.
c cc linh hn ngi ca ba
ln,
Theo mt m iu hay n mc,
33C th ni, c nghe l mt
phn thng xng ng.
Ri trong ngn la thn thnh
nht

Ca vng trn nh, mt ging


ni khim nhng,
36- C th l ging ca thin thn
Maria.
- Chng no l hi Thin
ng cn tip din,
Th chng y tnh yu ca
chng ti
39- Vn dt nn quanh chng ti b
qun o p nh vy.
nh sng ca n ty thuc vo
nhit tnh,
Nhit tnh ca th gic v n
cng ln bng
42- n trn m n c ban thm
vo ti nng ca n,
Khi chng ti mang li xc tht

vinh quang
V thn thnh, con ngi chng
ti
45- S hon ho hn, v tht nguyn
vn.
Khi nh sng m ng ti
cao ban cho chng ti
S tng ln.
48nh sng quy nh th lc
ca n.
T th lc phi tng thm,
Nhit tnh thp sng n cng
tng thm,
51- Tia sng pht ra cng tng thm.
Nhng ta nh mt hn than to
ra ngn la,
V sng vn tri hn la,

54hin

Khin vn nhn thy s biu


ca n trong

ngn la.
Cng nh vy s huy hong bao
quanh chng ti
S khng ln t c s hin
hnh ca xc tht,
57- M lc ny ang b t ai che
ph.
Nh vy bao nhiu nh sng
cng khng ngn cn
Cc gic quan ca thn th
thnh mnh m,
60V c kh nng lm tt c v
nim vui ca chng ti.
Nghe iu , i hp xng

ny
cng nh i
hp xng kia,
Vn v, cng ni: - Xin c
nh nguyn,
63- Biu th nguyn vng mun nhn
li th xc cht.
C th, khng phi v h, m v
m h,
V cha h, v tt c nhng
ngi h yu mn,
66Trc khi h tr thnh nhng
ngn la vnh hng.
V y, gia m nh sng
ging nhau,
Pht sinh mt nh sng rc r
hn

69Ta nh mt chn tri bng


bng sng.
Cng nh bui ti khi bng m
ang loang ra,
Trn tri bt u xut hin
nhng ngi sao u tin,
72Nhn c v nh tht m cng
khng tht.
Ti tng nh bt u thy,
Nhng thc th mi ang to ra
mt vng trn
75- Ngoi hai vng trn c.
i thc s chi li nh sng
ca ng Thnh thn,
Sao bng nhin tr nn nng
sng,
78Khin mt ti khng sao chu

ng ni!
Nhng Batrris lc d, hin
ra xinh p bit bao,
V ti ci, khin ti khng
th b qua,
81- Nhng k c bt lc khng th
lu li hnh nh .
Ri hai mt ti ly li c
sc lc
m ra, v ti thy mt mnh
ti
84- Cng phu nhn ca ti c
ln
mt tng hnh
phc cao hn.
Trong v ti vui ca v tinh t,
M ti thy rc hn l

thng,
87Ti nhn ra rng mnh ln
tng cao.
Vi tt c tm lng mnh v vi
ngn ng
Chung ca mi ngi, ti t
hin mnh ln Cha,
90- Cho tht xng vi n hu mi
ny.
Nhit tnh ca s hin dng
Cha tt trong tri tim ti
nhng ti bit
93- N c c n chp nhn.
Bi ti thy nhiu nh sng c
mu ta
Hin ra huy hong v phn
thnh hai di

96-

Khin ti tht ln:

- i, lit,
ngi lm cho chng p bit bao!.
T im bng nhng ngn uc
nh, hoc ln,
Tri di thnh vt trng gia
hai cc ca th gii
99- Di Ngn h gy tranh ci gia
cc bc hin trit.
Ging nh th, trn nn sao
Ha,
Nhng tia sng lm m v
nn mt du
hiu ng knh,
102- Cc cung phn t hp thnh
vng trn.
y tr tu ti phi nhng

cho tr nh,
Trn thp t y, Cha Kit rc
sng,
105- M ti chng th gi ra mt
hnh nh tng xng.
Nhng ngi vc thp t theo
sau Cha Kit,
S th li cho ti v thiu st
,
108- Nu ti nhn thy trn nn
trng ,
sng rc
Cha.
T cnh tay ny sang cnh tay
kia,
v t u
xung chn,

Hng nghn nh sng chuyn


ng, lp lnh,
111- Khi gp nhau hay vt nhau.
Ngi ta thy y thng hay
cong,
Nhanh hay chm, lun thay i
dng v,
114- Nhng m bi t nhng thn
hnh ang nhy.
Nhy ma trong tia sng, bn
ra bng rm,
M che ch cho mnh
117- Con ngi khn ngoan v
kho lo thu xp.
Ha m ca cc dy n hc
V n lut vang ln du dng,
120- C vi nhng ngi khng bit

iu ht.
Trong ngn la xut hin
Mt m iu du dng ct ln,
123- Lm ti say m tuy chng nghe
c li.
Ti hiu rng l mt bi ca
ngi vinh quang,
Bi vang n ti nhng t
Phc sinh! Chin thng!
126- Nhng c th c ngi nghe
c m vn khng hiu.
Ti say m tt c nhng ci ,
M cho n nay ti cha tng
bit,
129- N gn b ti bng s lin lc
du dng.
iu ti sp ni ra hnh nh

qu bo ming
Ti xung hng th hai
th vui ngm i mt p,
132- Vic ngm nhn l s ngh
ngi ca ham mun.
Nn hiu rng nhng du n
sinh ng
Ca mi v p u mnh v
cao hn,
135- Nn ti cha tr li vi nhng
con mt .
Xin tha th cho ti iu m ti
t trch mnh,
Bin bch v thy rng ti ni
tht,
S vui thch thnh thin khng
b loi tr y,

139- V rng cng ln cao ngi ta cng


trong sng hn.

KHC XV
Vng tri th nm, vng tri sao
Ha.
ant gp v t ba i l
Ccxiguya. ng ny k li i mnh
v ca ngi thnh Phirenxe ngy xa.
mun, nhn i lun pht sinh,
T tnh yu thng cng trc,
3Nh lng tham tin hm ca ch
bm vo ci xu.
Cy n lia du hin buc phi
im ting,
Nhng dy n thn thnh c
ngh ngi,
6M bn tay ca Tri d iu
chnh.

Ti sao nhng thc th kia c


th lm ng
Trc nhng li khn cu ng
n,
9V ngng cuc ha nhc.
Tht l ng khi b au n tt
cng,
K v yu thng nhng ci
nht thi,
12- M trt b tnh yu nhn i.
Trong bu tri trong xanh v
yn tnh
Bng thnh thong lt qua mt
ngn la,
15- Lm lay ng nhng con mt bt
ng.
Hnh nh l mt v sao i

ngi,
V ch n soi sng,
18- Khng mt v sao no bin mt
v vic
din ra cng khng lu,
Mt thin th trong chm sao
sng
Lt t cnh phi xung chn
thnh gi,
21- Ri chi sng vng di,
Nhng vin qu khng
tch khi
ng bng
ca n,
M chuyn sang vng ta sng,
24- Trng ging nh mt ngn la
sau khi

thch cao trng,


Nh nh th ln nht ca chng
ta m t,
Khi linh hn Ankix tru mn
nhn ra
27- Con trai mnh trong vn Elix.
i, git mu ca ta, i n hu
thn thnh tt cng,
C bao gi i vi ai nh i
vi con,
30- Cng tri li hai ln rng m!
Ngn la tht ra nh vy, ti
nhn ngn la,
Ri quay nhn phu nhn ca ti,
33C hai pha u lm ti ngc
nhin tt .
Trong mt nng lp lnh n

ci,
V ti ngh, cng vi mt ti,
c th nhn thy tn y,
36- Nim vinh quang v ci Thin
ng ca ti,
Ri hm h c thy, c
nghe,
Linh hn cn ni thm my cu
g na,
39- Nhng ti khng hiu ni v hn
ni qu su xa.
Khng phi v mun che giu
ti,
M v tt yu thi, v t duy ca
hn
42Vt qua mi gii hn ca
ngi ang sng.

Khi dy cung tnh cm bt


cng,
45-

V li ni ca hn,
H xung tm nhn thc ca ti.
Th li u tin ti hiu c

l:
- i, Cha Ba ngi,
48- Ngi lng vi dng mu
ca con bit bao!
Ri hn ni tip: Ni kht
khao lu di v thit tha
n vi ta trong khi c B
sch ln,
51M trng cng nh en
khng bao gi thay i,
Chu yu qu i, chu ti khin
lng ta lng du,

Ni chuyn c vi chu
trong nh sng ny,
54Chnh l nh nng, ngi
chp cnh
cho chu
trong chuyn bay cao.
Chu nn tin rng t tng ca
chu truyn sang ta
Qua ng ch tn nht, nh
t mt
57- M ngi ta bit n nm, su,
Cng th, ta l ai v ti sao
Ta hnh nh vui v hn hn
nhng ngi khc,
60- Trong m ng vui v ny,
iu chu
cng khng cn hi.

Chu nn tin mt s thc, l


trong cuc sng y,
Nhng ngi c hng hng
phc ln hay nh,
63- u nhn vo tm gng,
ngh
ca ta hin ra trc khi ta ngh.
Nhng cho tnh yu thn
thnh m ta chm lo
Bng ci nhn lin tc, c
thc hin tt,
66- Ta lun kht khao mt mun
du hin.
Mong chu hy tin, vui v, bo
dn,
Bc bch r iu chu c ao,
mong mun,

69- Vi chu, cu tr li ca ta
sn sng.
Ti quay nhn v pha
Batris, nng hiu
Trc khi ti ni v t du hiu
bng mt n ci,
72- Khin cho mun ca ti mc
cnh.
Ti lin bt u: - Tnh yu v
tr tu,
Khi s bnh ng u tin xut
hin,
75Th mi ngi u c trng
lng nh nhau.
V mt tri chiu sng v si
m mi ngi,
Bng nh sng v sc nng

bng nhau
78M s ng u khng u
snh c.
Nhng ham mun v hnh ng
nhng ngi sng,
Li c chp cnh rt khc
nhau,
81- M l do th rt d hiu.
V chu, mt ngi ang sng,
chu cm thy
s chnh lch ,
Chu ch c th, t tri tim
mnh,
84- Cm t s vui mng rut tht,
Chu khn cu ngi, vin
hong ngc rc r,
N hoa trn bu vt qu gi,

87ngi.

c tha mn vic bit tn

- i, vm l ca ta, c trong
thi gian ch i,
Ta vn vui sng, ta l ci gc
ca chu,
90- Hn m u cu tr li nh
vy.
Ri ni tip: - Ngi m c
gia tc mang tn
V hn mt trm nm nay
93- i vng quanh con ng u
tin men dc ni.
L con trai ta v c ni ca
chu,
Tht l may nu chu s rt
ngn c

96Thi gian di nhc nhn nh


nhng vic lm tt,
Phirenxe xa, trong vng thnh
c,
Kinh sng, kinh chiu, theo
ng gi chung im,
99Sng thanh bnh, gin d v
oan chnh.
Thnh ph khng xuyn vng,
m bc,
Khng xim o thu tha, khng
cn ai che khut,
102- Nn cn nhn thy c con
ngi.
Con gi sinh ra khng lm cha
s khip m,
V mn ca hi mn

105thng.

Cha vt qu mc thng

Thnh ph khng nh no khng


c t m gia nh,
ngi ta cng cha gp
Xcanapal,
108- ch cho ta ci g c php
lm trong phng ring.
Mngtmal cng cha b
csenlati
ca cc ngi
nh bi,
Hn cng bc cao chin thng,
111- Cng ri su xung suy i.
Ta thy Benlinsin Bcti i
ra khi nh
Ch vi ai ngc bng da v

phu nhn ca ng,


114- Ri bn trang im, mt khng
t son trt phn.
Ta thy ngi ca hai h
Ncchi v Vckit,
Bng lng vi chic o da
khng c lt lng,
117- V n b con gi nh h ngi
bn cc si xe t.
i hnh phc thay ci thi m
mi ph n
u an tm l s c m yn
m p,
120- V khng v nc Php m n
chic trn ging,
Ngi th c chm sc bn
ni con th,

V v con bng ngn ng ca


n,
123- Vui vi hnh phc u tin
c lm cha, lm m.
Ngi th va qun len bn cc
si,
Va k cho con chu nghe
truyn ngy xa
126- Ca dn thnh Troa, Phixl
v thnh La M.
Mt Sianghenla, mt Lap
Xantrenl,
Chc s ngc nhin,
129Bng mt Sinsinnat hay
Cocniglia ngy nay.
l cuc sng p , th
thi

Ca dn chng, trong mt cng


ng tin cy,
132- Qua nhng thng ngy m i,
c M Maria cho ta cuc
i,
Trong mt nh th c,
135- Cng mt lc, ta thnh tn
Kit v Ccxiaguya.
Mrngt v lix l hai em
ta,
V ta n vi ta t thung lng
Pa,
138- T tn b c tn gi ca con.
Ri ta ra i theo Hong
Cuara,
c lm v s ca Ngi,
141- V Ngi hi lng v thnh tch

ca ta.
i sau Ngi, ta chng li
nhng bt cng v sa a,
Ca lut php m dn chng
tim ot
144- V Gio hong xc phm
cng l.
ta c bn phn
nghch gii thot,
Khi ci th gii la lc,
lm h n bao tm hn,
148- Ta tun tit v n c ci an
bnh vnh vin,

KHC XVI
Vng tri th nm, vng tri ca
sao Ha.
ant hi lng v dng di qu tc
ca gia nh mnh.
Ccxiaguyda ni v s thnh suy ca
cc dng h Phirenxe.
i, s qu tc ca dng mu,
iu tm thng nh b!
Ngi lm cho ngi t ho v
ngi bit bao,
3Di , ni tnh yu ca chng
ta lm lc.
Vi ti, s chng bao gi l
iu ngc nhin na,
V ni m s ham mun

khng bit n sai lm,


6Ti mun ni ngay trn ci
tri ny,
ti cng t
ho v ngi.
Tt nhin ngi ch l chic o
khoc chng b ngn,
Nu ngi ta khng lm cho n
di ra tng ngy,
9Thi gian ln quanh n vi
nhng chic ko.
Vi ting Ngi dn La M s
dng u tin,
Nhng dn y li khng gi
lu bng dn ni khc,
12- V ti li bt u ni.
Batris lc ng cch xa

mt t,
Lin ci, ging nh hi xa
c ngi ho,
15- Khi Ginevra mc sai lm u
tin, theo ngi ta k li.
Ti bt u: - Ngi l t tin
ca ti,
Ngi cho ti s bo dn
ni,
18- Ngi nng ti ln, khin ti
li hn c ti.
Tm hn ti trn ngp nim vui
sng,
Nh bao con sui, v thm tm
ti cng hoan h,
21- Khng hiu sao ti khng b v
ra!

Xin Ngi cho bit, i ci gc


yu qu ca ti,
T tin Ngi l nhng ai v
nhng nm thng
24- nh du tui th ca Ngi.
Xin hy ni c v t m ca
Thnh Givanni,
ng nh hi y v v nhng
ngi
27- xng ng gi nhng chc
v cao nht.
Ging nh mt hn than
Gp lung gi thi lin rc
ln,
30- Ti thy nh sng kia cng chi
li
trc li ca

ngi ca ti.
Trc mt ti nh sng cng
tr nn p hn,
Ging ngt ngo v du dng
hn,
33Nhng khng dng ngn ng
hin nay.
nh sng ni:
-K t ngy
Thin thn ht Knh mng
Cho ti ngy m ta, nay
hng chn phc,
36- Mang thai v sinh ra ta.
Ngi sao ny nm trm tm
mi ln,
Bay qua chm S t,
39- thp li ngn la ca n

.
T tin ta v ta sinh ra ni
M cc lc s, trong cuc thi
hng nm,
42- T chy vo n tn khu ph
cui.
V t tin ta ch vi li th l
,
Cn h th no v t u ti
y,
45- Tt hn l nn im lng m ng
bn lun nhiu.
Tt c nhng ngi thi ,
C th mang v kh, trong
khong t tng Mct
48- n Nh ra ti ch bng mt
phn nm

s ngi hin
nay.
Nhng trong m dn chng
ha hp d,
Vi Sampi, Sctan v
Phcghin
51n ngi th th cng cui
cng
u thuc
dng mu thun khit.
S tt hn bit bao nu ch c
lng ging
L nhng ngi nh ta k vi
con,
54- V a gii thnh ph dng li
Ganltx
va Trtpian.

Hn l phi chu ng s bng


hoi,
V c trong thnh ph tn
Agulfng ng khinh,
57- C tn Xinha, chng ang mi
sc con mt i la o.
Nu ci bn ngi ti t nht
th gii ,
Khng i x vi Xda nh d
gh,
60- M du hin nh b m vi con
trai.
Th ngi Phirenxe i bun bn
v i chc,
S tr v Xmihngt,
63- cc c t ca con vn i
tun.

V lu i Mngtmcl vn
thuc h Cngti ,
H Ccki vn x o Acn,
66- H Bunenmngti c th cn
thung lng Grev.
S pha trn c dn lun l
ngun gc
Ci xu ca thnh ph chng ta,
69- Cng nh qu nhiu thc n l
ngun gc ca bnh tt.
Con b mng m gc g nhanh
hn
Con cu non m, v nhiu khi
mt thanh kim
72- Chm c nhiu v nhanh hn
nm thanh kim,
Nu con thy Lumi v

Ocbixaglia
suy vi nh th no v Kiuxi
v Xinigalia
75i theo nhng vt ca cc
thnh ph y ra sao.
Cng khng ly lm l v kh
hiu,
Khi thy s suy tn ca cc
dng h,
78- V ngay nhng thnh ph
cng c s
kt thc ca chng.
Mi s vt u cht, cng nh
con ngi
Nhng i vi cc s vt, iu
kh nhn bit,
81V chng ko di, cn cuc

sng ca con ngi th ngn.


Cng nh th, vng quay ca
mt tri, mt trng,
Lm nc bin khng ngng
ph kn,
ri li phi
by b bin,
84- S mnh cng lm nh vy
vi Phirenxe.
V vy chu cng chng nn ly
lm l,
V nhng g m ta s ni
v nhng
ngi Phirenxe v i,
87- M danh ting b thi gian
lm phi pha.
Ta thy cc ngi Ughi v

Catenlini,
Nhng Philppi , Gresi,
Ocmanni va Anberiki,
90- Nhng cng dn ni ting vo
lc suy tn.
Ta thy h v i cng nh
h c xa,
Nhng ngi ca dng h
Xanenla, cca,
93Xnaninri, cdinghi v
Bttiki.
Gn cng thnh, vo lc ny
Li c s phn nghch mi, kh
nng n
96- N s sm lm chm m con
thuyn,
l dng h Ravinhani, m

sinh ra
B tc Guy v tip , tt
c nhng ngi,
99S mang h ca ngi
Benlinsin v i.
Nhng ngi ca dng h
Prtxa
bit phi cai tr nh th no,
102- V h Galigai, c i v
binh v c kim m vng.
kh ln biu trng ca cc
dng h Vai,
Xcktti, Giuki, Phiphngti,
Barcsi v Ganli
105- C nhng k mt v ci thng
ong ca h.
Dng di sinh ra cc ngi

Canphcsi
Ngy xa ln lm, cn cc ngi
ca dng h Xidi,
108- Arigcsi lun ngi trn cc gh
ng,
Ta thy bao ngi tht bi,
V thi kiu ngo ca h, cn
nhng qu cu vng
111- Nhng k tch ca h tng lm
Phirenxe n hoa.
Cng nh th, nhng ng b ca
chng
Mi khi Nh th c chc v b
khuyt,
114- Th t bo ra trn gh hp Hi
ng.
Bn ngo mn ang ha thnh

rng,
sau nhng ngi chy trn
chng, nhng trc k
117- Nhe nanh vut, hay ve vy ti
tin,
th chng
nhn nh cu non.
pht ln loi ngi chng ra
g,
Nn Ubctanh nat rt tc
ti,
120- Khi lo b v thnh thn thch
ca n.
Capngxcc xung ch c
Phixl,
V Guya, Ingngphat
123- thnh nhng th dn tt.

Ta s ni mt iu kh tin
nhng c tht:
Trong vng thnh nh ngi ta
vn i vo
126- Qua cc cng mang tn dng h
La Pra:
Tt c nhng ngi con mang
nhng huy hiu tt p
Ca Ngi Nam tc v i m
tn tui v danh ting,
129- Vn c biu dng trong
ngy l Thnh Tmt.
nhn c t Ngi tc v
qu tc v c quyn,
Nay kt cnh vi dn chng
132- t thm mt bng thu ln
huy hiu .

Guantrtti v Impoctuni
n ,
Dn qun Bocg vn sng yn
tnh
135- Nu khng c nhng v lng
ging mi.
Dng h lm chy nc mt
cc ngi
V mt cn thnh n chnh ng
138- chm dt cuc sng hnh
phc.
Tng c tn vinh, h v cc
ng minh ca h,
i ngi Bunenmngti, ngi
hnh x sai,
141- Khi bi hn c theo li khuyn
ca k khc!

Mi ngi l ra c vui thch


li b bun kh,
Cha cho dng tc Ema tip
nhn ngi,
144- Khi ln u tin ngi ti thnh
ph.
Nhng Phirenxe cn c vt hy
sinh
Cho bc tng ct ng canh
trn cu,
147- Vo lc nn ha bnh ca n kt
thc.
Vi dng h ny v dng h
khc,
Ta thy Phirenx c ngh
ngi,
150- V thnh ph chng cn l g

khc than.
Vi nhng dng h ny ta thy
nhn dn ca n
Vinh quang v chnh ng n
mc chng bao gi
Ngn c hoa hu b ln ngc
trn cn ca n,
154- Cng chng b nhum v s chia
r.

KHC XVII
Vng tri th nm, vng tri ca
sao Ha.
ant mun bit v tng lai ca
i mnh. Tit l ca Ccxiaguya:
ant s b y bit x.
Nh xy ra vi b Climn,
lm ch
Trc nhng iu nghe c
chng li mnh,
3iu khin nhng ng b cng
rn hn vi con trai.
Ti cng nh th, ti hiu
Nh Batris v ngn n
thn,
6Ti thay i ch .

Phu nhn ca ti ni: - Xin c


bc bch
Ngn la mun ca chng
9Theo cnh n mang m du n
ni tm chng.
Khng phi lm tng hiu
bit ca chng ti
Qua li ca chng, m chng
t lm quen vi vic
12- Bit ku kht, ngi ta cho
ung nc.
- i ci gc thn thng ca
chu, ngi ln rt cao,
Ngi hiu r cc tr tu trn
gian,
15Rng hai gc t khng th
trong mt tam gic,

Cng th, ngi thy c c


cc s vic ngu nhin,
Trc khi chng xy ra, v
ngm nhn c ci im
18Ni tt c cc thi gian cng
hin din.
Khi chu cn cnh Vicgili,
i theo ngn ni chm sc
cc tm hn,
21- Xung tn th gii ngi cht.
Ngi ni vi chu v cuc
i tng lai ca chu,
Nhng li ni nng ln chu,
khin chu cm thy
24Khng th no trnh c
nhng c nh ca s phn.
V vy, c mong ca chu s

c tha mn,
Nu c mt v hng phc ch
dn cho,
27V mi tn bit trc s n
chm hn.
Ti ni nhng li y vi ngun
nh sng
ni chuyn vi ti u tin;
v nh
Batris mong mun,
30 mun ca ti c th
nhn vi ngi.
Khng phi bng nhng li mp
m m bn ngu ngc
Thi xa th thm trc Cha,
33- mong thot c ti li.
Tm lng rut tht tr li

ti
Bng nhng li r rng v
chnh xc,
36- Va kn, va l, v im thm
mt n ci.
- Ci ngu nhin khng nm
ngoi
Cun sch chp cc s vic,
39V c trong tinh thn thn
thnh.
Tuy nhin n khng mang tnh
tt yu,
Khng ging nh iu phn nh
trong mt nhn,
42- V mt con tu ang lao xung
dng thc.
Hay nh vang n tai ta

Ha m du dng ca chic i
phong cm,
45- Theo ta, thi khc ca chu
n.
Nh Iplit phi i khi Atn
V m d gh c c v phn
trc,
48Chu cng s phi i khi
Phirenxe.
l iu ngi ta mun v
ang chun b,
Nhng ngi quan tm n vic
s lm ngay,
51- Ti ni m hng ngy Cha b
em ra bun bn.
Theo thi thng, ting la ht,
S li cho ngi b hi,

54- Nhng s phc th s chng t


u l l phi.
Chu s phi ri b tt c
nhng g
Yu qu nht v l mi tn,
57- M ci cung lu y bit x m
u,
Chu s cm thy v ng cay
Ca ming bnh n nh,
60- V bc chn nng n khi ln
xung cu thang u.
Nhng ci nng nht ln vai
chu,
S l m bn ng hnh xu xa
v ngu xun,
63Cng vi chng, chu s ri
xung vc su.

Tt c bn, bt nhn, in
cung v tro tr
S chng li chu, nhng t lu
sau,
66Chnh chng, ch khng phi
chu,
s mt v
xu h.
Nhng hnh ng chng t
Tnh cht th vt ca chng,
cn chu th cao p thay
69- V lc tr mt mnh mt
phi.
Ni n giu v tm tr u tin
ca chu
S l tm lng hiu khch ca
mt ngi Lmba v i,

72- eo gia huy l chic thang vng


c chim thing u.
Vi chu, ngi s c ci nhn
nhn hu,
V hnh ng v thnh cu gia
hai bn
75- S n trc tin ci g xa
v thng th
n mun nht.
Nh ngi, chu s gp mt
nhn vt c bit,
c sinh ra dui mt v sao
mnh
78Khin cho cc s nghip ca
ng s thnh ni ting.
Nay th th gian cha bit ng,
v ng cn t tui,

Cc thin cu xoay vn quanh


ng
81-

Ch mi vn vn c chn nm.
Nhng trc khi tn Gutc la
bp Ngi Arig cao c,
Th nhng ho quang ca ti
nng ng xut hin,
84- Trong thi xem thng vng
bc v gian kh.
S ni ting huy hong ca ng
Cui cng s c mi ngi
bit n,
87- Ngay c k th ca ng cng s
khng th im lng.
Chu hy t ho v ng v
nhng ngha c ca ng,
Bit bao ngi, nh ng, m s

c s phn mi,
90Giu hay ngho u thay i
cuc i.
Chu s mang trong thm tm
nhng li ta ni
Nhng khng c ni ra;
ngi cn ni
93- Nhng iu khng th tin c
ngay c
vi ngi
chng kin.
Ri ngi ni thm: - Chu
ca ta i,
l li bn lun v nhng
iu ta bo trc,
96- V nhng cm by khng cn n
giu lu na u.

Tuy vy, vi ng bo chu


ng ghen ght,
V cuc i chu cn di trong
tng lai,
99- Sau khi bn phn trc v di tr
b trng pht.
Hn lng im, bo cho ti bit,
kt thc vic vch ra i
ng nt ln,
102- Trn tm vi ng i ti
ng dt.
Ti bt u nh mt k hoi
nghi,
c li khuyn ca ngi
khc,
105- Bit nhn, mong mun ngay
thng v yu thng.

- Tha t ph, chu thy thi


gian ang thc nga,
Phi v pha chu cho chu
mt n nng,
108- n s cn nng hn nu
chu bung xui ch i.
Vy th chu cn phi v trang
cho mnh
s lo toan
trc,
nu phi ui khi mnh t
yu thng nht,
111- Th nh cc vn th chu s
khng mt tt c.
Di kia, t th gii tn cng
au kh,
T nh ni cao xinh p,

114- i mt nng nng chu ln.


Ri trn tri, t nh sng ny
n nh sng khc,
Chu hc c nhiu iu
m nu chu ni li,
117- Khng khi cho nhiu ngi
mt v cc k ng cay.
V nu chu l ngi bn rt r
ca chn l,
Chu nhng s cht i gia
nhng ngi
120- S gi thi nay l th c
xa.
nh sng, kho bu ca ti
ang mm ci,
Bng nhp nhy rc r,
123- Nh mt chic gng vng

di nh mt tri.
Ri ni: - Mt lng tm vn
c,
V li lm ca mnh hay ca
ngi khc,
126- Chc s nhn ra nhng li l
ca chu l tn nhn.
Tuy nhin, gt i tt c nhng g
khng tht,
a ra gia ban ngy nhng g
chu thy c,
129- V c cho ngi ta gi
nhng ni c gh.
Th li ca chu, kh chu khi
mi thot nghe,
Nhng mt khi c tiu ha
132- S l thc n cho cuc sng.

V ting ku ca chu s nh
ngn gi
Thc mnh hn vo nhng nh
ni cao nht,
135- Ci vinh d s l khng nh.
V vy, trn cc thin cu,
Trn nh ni hay trong thung
lng au thng,
138- Ngi ta s cho chu gp nhng
linh hn lng ly.
V mt linh hn khi nghe s
khng dng li,
V khng tng thm nim tin
trc mt v d
C mt ngun gc khng ai bit
hay mp m,
142- Hay mt chng c khng ai trng

thy.

KHC XVIII
Vng tri th nm, vng tri ca
sao Ha:
Nhc li mt s anh hng Do Thi,
hip s ca cuc Thp t chinh v ca
Anh hng ca.
Ln vng tri th su, vng tri ca
sao Mc: Cc thin thn v cc v hng
phc va ht va xp ch, ca ngi mt
cng l.
quay v vi suy t ring ca
mnh
Tm gng chn phc y v ti
cng nghin ngm
3Nhng ngh ring, ha ln
ngt ngo vi cay ng.

Ngi ph n dn ti ln
vi Cha Tri ni:
- Xin chng hy thay i
nhng suy ngh ,
6Xin nh rng, ti bn cnh s
gip lm nh li lm.
Ti quay v pha ting ni yu
thng khch l ti,
Nhn thy bao tnh yu trong
i mt thnh thin,
9Ti khng th ni nn li.
Khng ch v ti nghi ng li
ni ca ti,
M v k c khng th quay v
vi chnh mnh,
12- Nu khng c ai gip .
T lc y ti ch c th ni

c rng:
C nhn nng, tnh cm ca ti
15- c gii thot khi mi mong
mun khc.
Nim vui thch vnh hng ang
ri ra nhng tia sng
Thng ti nng, ri t i mt
xinh p ca nng,
18- Phn chiu li, lm ti m mn.
Thng ti bng mt n ci
rng r,
Nng ni: - Xin chng quay li
v xin nghe y,
21- Khng phi thin ng trong
mt em.
Nhng i khi ta thy c
Tnh thng yu trong nh mt

nhn,
24- Ln bit bao, chim lnh tt
c tm hn ta.
Cng vy, trong nh rc r ca
ngn la thn thnh,
M ti quay li nhn, ti nhn
thy mun,
27Ca ngn la cn mun ni
chuyn vi ti.
Ri bt u: - tng th nm
ny
C ci cy nhn s sng t
ngn ca mnh,
30- Lun ra qu v khng bao gi
rng l,
l nhng linh hn chn
phc, khi cn di trn,

Trc khi ln tri, c ting


tm lng ly,
33S lm le ra mt nh
chp x rch m my,
Ti thy mt nh la chy trn
cy thp t,
Ngay t khi tn Jxu c c
ln,
39nh la hin ra ngay lc cn
ting ni.
Ri n tn ngi cao c
Marab,
Ti li thy mt ngn la khc
va chuyn
ng va quay,
42Nim vui kch thch con quay
ny,

Vi Ccl Magn v
Oclan,
Mt ti chm ch theo di hai
ngi,
45- Nh mt ngi th sn theo di
con chim ct ang bay.
Ri n Guyglienm v
Rinc,
Cng cng tc Gttiphrei
v Rubct Guyxcc,
48Khin ci nhn ca ti hng
ln cy thp t.
Ri di chuyn gia nhng ngn
la khc,
Linh hn ang tr chuyn vi
ti cho bit,
51- Mnh l mt ngh s trong bu

tri.
Ti quay v m phi,
bit qua Batris vic nn
lm,
54hiu.

c ch dn bng li hay du
Thy mt nng long lanh tht

trong tro,
Ti vui v sc p ca nng
lc y
57.

Vt tt c mi thi gian trc

Cng nh th, mt con ngi


ang cm thy vui sng,
Cm thy mnh ng x ng,
hiu ra rng,
60- c hnh ca mnh ang tin b

tng ngy.
Cng nh th, ti nhn ra vng
cung
cc chuyn i
ca ti
Trong thi gian , m rng
cng vi bu tri,
63Nhn ra iu k diu , tht
phn khi,
Cng nhanh chng sc mt ca
phu nhn
Ly li v trong trng thng
ngy,
66- Ngay sau khi b c v thn
thng e l.
Cng nhanh nh vy, khi ti
quay li

Trc mt ti ta ra mu
trng trong
69- Ca v tinh t th su n ha,
ang n ti vo lng.
Ti thy trong vng la sng
ny,
Cc hn tnh yu ang lp lnh
y
72- Xp thnh hnh ch trc mt
ti.
Nh nhng con chim t di
sng bay ln,
Vui sng v thc n ngon
75Khi bay thnh vng trn, khi
thnh cc hnh khc.
Cng nh vy, trong cc ngn
la,

cc sng to
phm thn thnh
Va bay va ht,
78V to thnh hnh, khi ch D,
khi th ch I, ch L.
Trc ht h chuyn ng theo
nhp bi ht,
Ri khi v c mt du
hiu,
81- H dng li v im lng.
i n thn Pgaxa, ngi phn
pht vinh quang
V s trng sinh cho cc linh
hn,
84- Cng vi h, lm cho cc thnh
bang
v Vng

quc ni ting.
Xin hy ban cho ti mt t nh
sng ca ngi
ti t li nhng hnh v m
h to ra,
87- V c nim v sc mnh
ca ngi
qua cu th ngn gn.
Sau nm ln hin ra by
nguyn m
V ph m; ti ghi li tng
ch,
90- Khi chng hin hnh.
DILIGITE JUSTITIAM
u tin l mt ng t ri mt
danh t
93- V nhng t cui cng l QUI

JUDICATIS TERRAM.
Ri ch M ca t th nm
Nhng ngn la chm li,
96Giv hin ra nh bng
bc khm vng.
Ti li thy nhng nh sng
khc h xung,
Trn nh ch M v dng li
,
99- Va ca iu thin thu ht h.
Cng nh nhng mu ci chy
d chm nhau
Lm te ra v s nhng tia la
nh,
102- M bn ngc thng cho l
im bo.
Hn ngn tia la li ny ra

Vt ln, ci ny cao, ci kia


thp,
105- Nh mun vn ti mt tri
thp sng chng.
V cui cng khi mi nh sng
yn ch,
Ti thy hin ra u v c mt
con i bng
108- c hnh thnh bi nhiu nh
sng ring bit.
Ngi v trn cao y khng c
ngi hng dn,
Anh ta t hng dn mnh v t
gi nh n,
111- Ci ti nng xy t.
Nhng v hng phc khc hnh
nh li bng lng

To ra mt bng hu trong
ch M,
114- Ch bng mt chuyn ng nh
lm xong du n .
i v tinh t hin lnh, bit bao
qu p ni ngi
Chng t cho ti bit rng cng
l ca chng ti
117- L mt hiu qu t tri,
ngi rc sng.
Ti cu mong tinh thn t
sinh ra,
S chuyn ng v tnh nng
ca ngi, hy xem xt
120- T u x ra ln khi lm
vy bn
cc tia sng

ca ngi.
mt ln na, ngi ni cn
thnh n
V nhng g ngi ta mua v
bn trong n
123- M trn ng u v cc v
tun o v php l!
Hi cc hip s ca tri m ti
ngng m,
Hy cu nguyn cho chng ti
trn mt t,
126- Tt c ang b lm lc v cc
gng xu,
Xa kia ngi ta lm chin
tranh bng gm gio,
Nhng nay, y, ngi ta li
lm bng cch

129- Tc phn bnh m m Cha


chng t chi mt ai,
Nhng ngi ch vit ri li
xa i,
Hy nh rng Pitr v Paol
cht v cy nho
132- M ngi ph hoi, vn cn
ang sng.
Ngi c th ni: Ti gn b
bit bao
Vi ngi ch mun sng mt
mnh
V iu nhy a ti s tun
o,
136- Ti chng bit ngi nh c cng
chng bit Paol.

KHC XIX
Vng tri th su, vng tri ca sao
Mc.
i bng ni v cng l thn thnh.
Tnh cht xu xa ca mt s vua C
c gio chu u.
Cnh dang rng, ng thng,
trc mt ti,
Hnh nh p y cng cc
linh hn ang t hp
3To ra nim vui v nh nhng.
Mi linh hn nh mt vin hng
ngc,
rc r nhng tia sng mt
tri mnh lit,
6Phn chiu vo c trong mt ti.

iu m gi y ti phi t li,
Cha tng c ai ni, cha tng
c ai vit,
9n tr tng tng cng cha
tng ngh ra.
Ti nghe v trng thy ci m
i bng ni,
Trong ting ni vang ln
ting ti v ca ti,
12- Khi trong t tng ca n li l
chng ti
v ca
chng ti.
i bng ni: - V chnh trc
v sng o,
Ta c thng s vinh quang,
15M khng th t c bng

ham mun.
Ta li trn tri t k c
ca ta
Rng con ngi di y tht
c c xu xa,
18- H ca ngi anh nhng khng noi
theo gng anh.
Nh nhiu hn than ch ta ra
Mt hi nng, bao tnh yu
21- Ch tht ra mt m thanh.
By gi ti lin p li: - i,
nhng bng hoa bt dit
Ca hnh phc vnh hng, khin
cho ti
24- Trong mt hng thm
cm nhn
c hng thm ca tt c.

Bng hng gi thong, xin hy


chm dt vic nhn n
t lu gi ti trong cn i,
27- V trn tri t khng tm c
thc n no.
Ti bit rng, nu trn tri,
cng l thn thnh
Ngm nhn mt vng quc
khc
30Th cng l vn th hin ra
khng c g che giu.
Ngi bit r, ti ch
chun b nh th no
nghe ngi ni v ngi
cng bit ni hoi nghi ny
33- i vi ti, l cn i lu
ngy.

Ging nh mt con chim ct


c ci b m trm,
Lc u, v cnh v to dng,
36 biu l s ham mun ca
mnh,
Ti thy ci biu hiu
c dt bng vinh quang ca
nim vui thn thnh,
39- Vi nhng bi ca m ch ngi
c n sng
trn tri mi
bit.
V i bng bt u: - Ngi
dng com pa v ra
Nhng gii hn ca th gii ny
phn bn trong
42- Phn bit nhng g n giu v

nhng g hin hin.


Khng th in tht tt c hnh
ca mnh
Vo v tr v khng cho li
ni
45- Tn ti vi s thi qu v
hn .
Chng c l ngi u tin
trong nhng k kiu ngo,
Tuy l sng to phm cao nht,
48- Vn khng i c nh sng
m rng
xung lc cn xanh.
T c th thy tt c cc
sinh vt nh b
Rt hn ch trong vic tip
nhn iu thin,

51-

Vn l v tn nn n ch c th
ly chnh n
lm thc o,
Vy nn, ci nhn ca ngi, tt
yu
Ch l mt trong nhng tia sng
ca i tr
54- c thm nhun vo mun vt.
Khng th cho bn cht ca
mnh l kh mnh,
Khin cho nguyn l
57- Ri xa biu hin bn ngoi ca
n.
V th ci nhn m th gii cc
ngi nhn c
Thm nhp vo bn trong chn
l vnh hng

60-

Nh con mt nhn trong bin c.


Khi gn b n thy c y,
Nhng ngoi khi th khng,
63- Tuy ci y vn nhng b
chiu su che giu.
Khng c nh sng, nu bu
tri khng quang ng,
Bin cng khng xao ng; ch
c bng ti,
66- Bng ti do gic quan, hay do
thuc c ca chng.
By gi chnh l lc cn lm
sng t im ti ,
N che giu ngi ci cng l
sng ng,
69- M v vn ngi t
ra nhiu cu hi.

Ngi ni: - Mt ngi


sinh ra
Trn b bin n ,
chng c ai
72Ni v Cha Kit, hoc c,
hoc vit v Kit.
Mi ham mun v hnh ng
ca anh ta u tt,
Nh l tr nhn loi c th hnh
dung,
75- V anh khng phm li g trong
hnh ng
v trong ngn
lun,
Ri anh ta cht, khng qua ra
ti v khng c c tin,
Vy u l cng l khi kt n

anh ta?
78- u l ti li ca anh ta nu anh
khng tin tng.
Nhng ngi, ngi l ai m
mun ngi gh trng ti,
phn xt t xa, xa n hng
nghn dm,
81- Vi tm nhn ch bng mt gang
tay?
Tt nhin, i vi ngi lm
cho chng ta trong sch,
V nu Kinh Thnh vn trn
ngi,
84Th khng c vn g khin
ngi hoi nghi c.
Hi nhng con vt ca tri t,
hi nhng

u c th thin,
ch th nht l iu ng n
87 l iu Thin cao c nht
khng bao gi c ri xa.
Tt c nhng g ph hp vi
ch y u ng,
Khng iu thin no c to
ra
m khng
hng v ch y,
90- Chnh ch y, khi ta sng,
sinh ra iu thin.
Ging nh mt con c ln
vng trn t,
Sau khi mm cho n con n
li bay i,
93- V c con, no bng, di nhn

theo m.
Cng nh th, ti ngc nhn
ln,
Hnh nh thnh thin ang v
i cnh,
96c nng ln nh bao hy
vng.
V va quay va ht: -Hi
nhng ngi trn,
Cng l ca Cha i vi cc
ngi,
99Cng nh ting ht ca ta m
cc ngi khng hiu,
Khi m sng chi li y ca
tr nng thn thnh
du xung, cng vn hnh
thc biu hin y

102- lm cho th gii knh trng


ngi La M.
i bng tip tc ni: -
Vng quc ny,
Cha c ai ln c y m
khng tin Cha,
105- Hoc trc, hoc sau khi Ngi
b ng inh thp t.
Nhng xem ka, nhiu k c ku
Cha ti, Cha ti,
Nhng n ngy phn xt s
khng c gn Ngi,
108- Nh mt k cha tng bit
Cha.
Nhng tn Kit nh th s b
y nh ngi tipi,
H b chia ra hai nhm,

111- Mt mi mi bnh an, mt mi


mi khn kh,
Nhng ngi Bat s ni g v
vua ca h,
Khi h s m cun sch,
114- Trong ghi chp tt c nhng
iu nhc
ca cc ng
vua?
Ngi ta s thy , ci tin
v hnh ng ca Anbct,
Ci tin s lm cho ngi vit
sch ni gin,
117- Rng ng ta s san bng Vng
quc Praga.
Ngi ta s thy ni au
kh ca sng Xenna,

V nn tin gi,
120- Ri c ng vua cht v ln rng
tn cng.
Ngi ta s thy tnh kiu
ngo dn ti tt hm li,
Khin cho vua Xctt v vua
Anh ha r,
123- Khng chu yn trong bin
gii nc mnh.
Ngi ta s thy s bc
nhc v dm dng,
Ca vua Spagna v Bemm,
126- Chng cha bao gi hiu v
mun c lng dng cm,
Ngi ta s thy lng t
thin,
Ca vua Qu Girusalemm

c dnh
du bng ch i
129- V ch M, vi ngha ngc
li.
Ngi ta s thy s keo
kit v hn h
Ca k trn gi hn o la,
132- Ni Ankix kt thc cuc i
di ca ng.
V chng t chng c g
ng k,
S phn ng ta ch cn vi ch
vn tt,
135- Chim t khng gian m s ni
c nhiu iu.
Mi ngi c th thy
nhng hnh vi b i

Ca ch v em ng ta, chng
lm danh,
138- Mt dng h ni ting v hai
chic vng min.
Kia Poctganl v Nocvgia
S b ch nho v c
Rtxia,
141- Ngi c tin gi Vingia.
i x Ungheria s sung sng,
nu khng
B cai tr km ci na v x
Navara,
144- S sung sng nu v trang
c nhng
ngn ni bao quanh.
V mi ngi cn phi tin rng,
c im bo trc

Cho mt s phn nh th;


Niccxia v Phamagtta
ang ku khc chng li cc
vua sc vt ca mnh,
148- Chng cng mt giuc vi l sc
vt k trn.

KHC XX
Vng tri th su, vng tri ca sao
Mc.
Phn ni tip theo ca i bng.
Nhng linh hn ni ting hp thnh
con mt ca i bng. Hai ngi
khng c o trn Thin ng:
Riph v Traian
Khi v thn soi sng ton th
gii,
h xung sau chn tri,
3Khp ni, ngy ang tn dn,
Bu tri vn ch chiu sng cho
n,
n lc bng sng tr li,
6Vi mun vn tia sng phn

chiu.
S thay i ca bu tri n
vi k c ti,
Khi biu hiu ca th gii
9Lng im vi chic m c ban
php lnh.
V nh sng sng ng ca cc
thin thn,
Trc chi sng hn v ct
cao ging ht,
12Nhanh chng lt qua tr nh
ca ti,
i, tnh yu du hin, c bao
bc bng ting ci,
Hnh nh nng nhit hn trong
ting so,
15Ch thi ln nhng tng

thnh thin.
Khi nhng vin ngc qu v
sng chi,
M ti thy gn vng tri th
su ny,
18 kt thc bn hp xng
thin thn ca h.
Ti nh nghe thy ting r rm
ca mt dng sng,
M dng nc trong sut chy,
t mm
ny xung mm khc,
21- Theo sc mnh ca dng chy.
Ta nh mt m thanh ang
hnh thnh
Trn n xita, hay ta nh c
ln gi

24-

ln,
27-

Thi vo l mt ng so.
Ri nh vi v, nhit tnh,
Ting r r ca i bng vang
Dc theo c ta nh b rng.
, ting ni c to ra ri

pht i,
Qua ci m, thnh hnh thc li
ni,
30i.

M tri tim ca ti ang mong

- Ci gic quan nhn v


chu nh sng mt tri,
nhng i bng di trn th
ta
33- Ngi cn quan st k.
Bi v nhng ngn la to nn

khun mt ta,
V nhng ngn la khin mt ta
lp lnh,
36- L nh nhng linh hn cao qu
thuc cc trnh .
Cn ci lp lnh gia nh l
con ngi
L thin thn ht l ca c
Thnh thn,
39- M c con tu a i t thnh
ph ny
n thnh ph
khc.
Gi y ng bit gi tr ting
ht ca ng,
N l kt qu thin ch ca ng,
42- V ng c ban thng ln.

Trong nm ngn la to thnh


lng mi ta,
Ngn gn m ta nht,
45- L an i b qu ph v ci
cht ca con trai b.
n nay th nh kinh nghim,
ng bit
Ci gi ca vic khng i theo
Cha,
48- V cuc sng m du ny cng
nh cuc sng ngc li.
Ngn la n sau pha trn
vng chu vi
M ta t, ch c th lm
chm ci cht ca n,
51y mt s vic t hm nay
sang ngy mai.

Mt ngn la khc nhng


Rma cho k chn chin,
Vi mt nh tt nhng
mang li kt qu xu,
57- Vi vic ng ta thnh ngi
Hy Lp
v ta cng Hy
Lp!
n nay ng ta bit mt iu
xu
Gy ra t mt ng c tt c
th khng gy hi cho ng
60- Nhng lm cho th gii b hy
hoi.
V ngn la m ngi thy
trong vng cung i xung,
L Guyglienm m t nc

thng khc ng,


63Cng khc Ccl v
Phrig cn sng.
n nay ng ta bit tri say m
mt ng vua chnh trc
Nh th no v cn lm cho
mi ngi thy
66S huy hong trong nh sng
ca ng ta.
Ai di ci trn lm lc c
th tin rng,
Riph, ngi dn thnh
Troa, li l
69Ngn la th nm trong cc
ngn la
thn thnh ni
y?

n nay ng ta bit r nhng


vic
M th gii khng th thy v
n hu ca Cha,
72- Mc d ci nhn ca ng
cng cha
hiu tn y s vic.
Nh con chin chin tung bay
vo khng trung,
Trc ht ht vang, ri lng im,
75- Hi lng vi nt cui du dng
lm n say m.
Ging nh ngi ta thy hnh
nh ca du n
Nim vui vnh hng v hoan h
78Thy mi vt u tr li nh
chng vn c.

Khi v mt ti l ra iu
nghi hoc,
Nh cc pha l l mu m
n che ph,
81V khng th no gi im lng
c.
Do sc mnh t trng lng
ca n,
But ra t ming ti: Ngi
ni g vy?
84- Ri ti thy nhp nhy nhng tia
sng mng vui.
V lp tc vi con mt rc
sng hn,
Ci biu hin chn phc y lin
tr li ti,
87- khng gi ti lu hn trong

s ngc nhin nghi hoc.


-Ta thy r l ngi tin vo
nhng iu ny,
Bi v l do ta ni, nhng
ngi khng bit ti sao,
90- Ngi li tin, khi chng vn cn
b n giu.
Ngi nh k hc gii mt
vic,
Ch bng tn ca n, nhng
khng th hiu
93- Bn cht ca n nh th no,
nu khng c
ngi phn tch cho.
Vng quc nh tri phi chu
ng bao sc p,
Ca tnh yu nng nn v hy

vng mnh lit,


96- Chng chin thng c ch thn
thnh.
Nhng khng ging nh mt
ngi vt ln
mt ngi
khc,
N chin thng v rng n mun
b nh bi,
99- V khi b nh bi vi tm
lng rng lng
n li c
chin thng.
Vic linh hn th nht v th
nm
trong lng mi ta khin ngi
kinh ngc,

102- V ngi pht hin ra rng khu


vc thin thn
cng c h t
im.
Nhng khng nh ngi ngh h
khng ri thn xc,
Nh ngi khng c o, m
nh mt ngi Kit gio,
105- C c tin, chu au kh, hay
phi au kh.
V a ngc l ni chng bao
gi ngi ta c mun,
Quay tr li, nhng tr li
trong xng ct ca mnh,
108- Th li l phn thng cho nim
hy vng mnh lit.
Vi hy vng mnh lit, ng

ht sc,
Cu nguyn Cha Tri cho ng
c phc sinh,
111- mun ca ng c th thay
i.
Linh hn vinh quang m ta ang
k vi ngi,
c tr li xc tht mnh trong
mt thi gian,
114- Khi tin Ngi c th
cu vt mnh.
Nim tin bc chy thnh
ngn la,
Ca tnh yu thc s v n ln
cht th hai ny,
117- ng ta xng ng n d l hi
ny.

Ngi kia, do mt n hu pht


ra
T mt ci ging cc su nn
cha tng c sinh linh no
120- Nhn c ln sng u tin ca
ngun nc y.
Trn tri t ng hin dng
tt c
tnh yu cho
cng l
Khin Cha Tri, t n hu ny
n n hu khc
123- m mt cho ng thy s cu
th tng lai.
ng tin v khng au kh
na,
Trc vic lm xu xa ca bn

t gio,
126- M ng thng qu trch nhng
k h hng.
Ba phu nhn m ngi thy
bnh xe bn phi
lm l ra ti cho ng,
129- Hn mt nghn nm trc khi c
l ra ti.
i s tin nh, sao m ngun
gc ca ngi,
Xa tm nhn n th,
132- Khin cho kh thy c
tt c nguyn
nhn u tin,
V cc ngi, nhng con ngi
ca ci trn tc,
Ch vi phn xt iu g, bi

v chng ti
135- nhn thy Cha m vn cha
bit ht
nhng ngi
c n sng.
iu khng bit , i vi
chng ti, l du ngt,
Bi iu thin ca chng ti
thc hin
trong iu
thin,
138- V ci g Cha tri mun,
chng ti cng mun.
Nh vy nh hnh nh thn
thnh,
Tm nhn hn hp ca ti c
soi sng,

141- V ti c ban mt liu


thuc b ch.
V nh mt ngi chi n
thp huyn gii,
m theo vi nhng ting thnh
tht ca dy n
144- Lm tng hng th ca ging
ht.
Trong khi i bng ni, ti nh
rng
Ti thy hai nh sng chn phc
y,
Nh hai con mt cng chp
theo mt nhp,
148- Nhng ngn la cng lung linh
theo li ni.

KHC XXI
Vng tri th by, vng tri ca sao
Th.
Batris khng ci na, cc v
chn phc khng ht na. Chic cu
vng. Thnh Pitr amian v s
ph phn cc v chn chin hin i. B
mt ca s tin nh.
Mt ti li m m ngm nhn
khun mt
Ca phu nhn ti v cng vi
mt nhn
3Tm hn ti tch khi mi
ngh khc,
Nng khng ci na nhng li
bo ti:

- Nu ti ci, chng li ging


6Nh Xml, s bin thnh tro.
Bi v nhan sc ca ti, nh
chng thy,
Cng ln cao hn, theo cc cp
9Ca cung in vnh hng th
cng tng thm.
V rc sng mnh lit, nu
khng c mn che
Th gic quan ngi trn ca
chng,
trc sc
chi sng,
12- S nh l cy trc la st.
Chng ta n tng tri th
by,
V tinh t ny, t ci c nng

bng ca s t,
15- ang chiu i cc tia sng ca
n.
Xin ch vo ch mt chng
nhn,
V mt chng phn chiu
hnh nh,
18S hin ra trong tm gng
ny.
Ngi no hiu c s chm
sc
Ca b mt sung sng i vi
mt nhn ca ti
21- Khi ti chuyn sang nhn s vt
khc.
S hnh dung c ti vui thch
bit bao,

Khi vng li ngi h tng nh


tri ca ti,
24 cn bng nim vui c vi
nim vui mi.
Trong ci khi pha l quay
quanh th gii
Mang tn v Cha thn yu,
27- M di quyn Ngi mi iu
c phi cht.
Ti thy mt mu ca vng pht
ra,
T mt ci thang rt di vn
tt ln cao,
30M mt ti khng nhn theo
c.
Ti cng thy cc bc i xung,
Trn ngp nh sng huy hong,

33-

Khin ti tng mi nh sng


ca tri u
pht ra t y.
Theo bn nng t nhin, vo
lc rng ng,
Nhng con qu khoang cng
nhau r lng r cnh,
36 lm m b lng b lnh
cng.
Ri mt s bay i m khng
quay li,
Mt s khc quay tr li ri li
bay i,
39- Nhng con khc na th c quay
trn v li,
Ti thy hnh nh y cng
din ra nh th,

Trong m nh sng nhp nhnh


ang i ti,
42Mt s dng li trn bc
thang.
Mt ngn la dng li gn
chng ti nht,
Sng chi ln khin ti thm
ngh:
45- Ti thy r cm tnh m ngi
biu l vi ti.
Nhng ngi m ti ch i
cho bit khi no, th no,
Ni v lm th vn bt ng,
48- Vy l tri vi mun ca ti,
tt hn l ng hi.
Nhng nng, vi ci nhn hiu
thu tt c,

c c s im lng ca ti,
51- Lin ni: - Hy gii phng cho
ci mun
ang thiu t
chng.
V ti bt u: - Chc phm
gi ca ti
Cha xng ng c
Ngi tr li,
54- Nhng v phu nhn cho php
ti hi,
Hi linh hn hng phc ang n
kn
Trong nim vui sng ca
Ngi, xin hy cho bit,
57- L do no khin Ngi n gn
ti nh vy,

Xin cng cho bit ti sao


thin cu ny
Li lng im bn hp xng du
dng ca Thin ng,
60- ang vang ln sng knh cc
thin cu bn di.
- L v ngi c thnh gic,
cng nh th
gic ca ngi cn sng
Linh hn tr li, y ngi ta
khng ht,
63- Cng cng l do m Batris
khng ci na.
Cn ta i xung cc bc
thang thn thnh,
L chc mng ngi,
66- Bng li ni v nh sng rc r

ang bao bc quanh ta.


Khng phi v nhiu tnh yu
hn khin ta linh li,
Cn nhiu v nhiu tnh yu hn
na
nng chy t
y ln cao,
69Nh ngn la sng kia m
ngi thy r.
Lng knh Cha thng ngi
cao c
khin
chng ti,
Nng nhit thi hnh li khuyn
ca Ngi
cai qun v tr,
72- Phn nh cc nhim v y,

nh ngi thy .
- Vng, ti thy r, hi ngn
n thing ling,
Ti ni, tnh yu t do trong
Vng quc ny
75- cho ngi ta tun th Tri
bt dit.
Nhng iu m hnh nh kh
hiu vi ti,
Ti sao ch mt mnh Ngi li
c ch nh trc,
78Cho nhim v y, trong tt c
gio hu ca Ngi.
Ti cha kp ni ht cu cui
cng,
Th nh sng huy hong y, ly
mnh lm trung tm,

81- Xoay quanh chnh mnh, nhanh


nh mt tht ci xay.
Ri tnh yu tr li ti:
- Mt nh sng ca Cha
nhp vo trong ti,
84- Nhp vo nh sng to ra ti.
V tnh nng ca n, kt hp
vi th lc ca ti,
nng ti cao ln rt nhiu,
87- Khin ti nhn c Bn th ti
cao,
t nh
sng y pht xut.
V vy m nim hoan h ang
chy sng trong ti,
Th gic ca ti hin nay sng
t

90- Cng ngang vi nh sng ngn


la ca ti.
Nhng linh hn chi sng nht
Ca thin thn thng ng,
ngi nhn
chm ch nht vo Cha Tri,
93- Cng khng th tha mn c
yu cu ca ngi.
Bi v iu ngi hi nm
chm di y,
Ca vc su cc sc lnh vnh
hng,
96- N ngoi tt c mi tm nhn
c to ra.
V khi no ngi tr v vi th
gii ngi sng,
Hy ni li cu tr li ca ta,

h ng
phng on,
99Mong tip cn c mt mc
tiu nh th.
Tr c y th sng sut, cn
di t th m m,
Vy hy ngh xem, lm sao
di , c th lm
102- iu m y khng th lm,
khi c Tri tip n.
Nhng li kt thc cuc
tr chuyn,
Khin ti nh b lng cu hi,
105- V t hn ch trong yu cu
khim tn:
hi tn ngi
i thoi.

Hn ni: - Gia hai b bin


ca nc
Khng xa qu hng ca ngi,
c ni dng ng
108- Cao n ni sm st ch gm
vang di.
C mt phn nh ra, tn l
Catria,
m di c mt nh tu kh
hnh
111- dnh ring cho vic ch th
Cha Tri.
Linh hn m u phn th
ba nh vy,
Ri li tip tc ni: -
114- Trong vic phc v Cha, ta
tr nn mnh m.

Ta ch t nui sng bng du


liu,
D dng chu ng nng bc v
gi rt
117- V bng lng vi suy tng
trm t.
Hi y tu vin c c ma
mng phong ph,
Nhng hin nay th hoang tn
bit bao,
120- n mc chng lu na s phi
l ra tt c,
ta l Pitr amian,
V Pitr K phm ti th
nh th c B,
123- Trn b bin Arian,
Ta chng cn bao thi gian

sng na,
Khi b p buc phi i ci m,
126- M n c truyn li t ngi
xu n k ti t nht.
Xpht n, ri n con tu ln
Ca c Cha thnh thn, gy
go, i chn trn,
129- V qua ba bt k qun n
no,
Cn ngy nay h mun c
mi ngi hu h,
y, kia, vi nhng v chn
chin hin i,
132- Ngi ta phi nng ui o,
phi dn dt h,
m h nng
bit bao!

H ph o chong ln nga ca
h,
Hai con ch cn dng chung mt
o chong,
135- i s nhn ni ca Cha,
sao Ngi
phi chu ng nhiu th.
Sau li ny, ti thy nhiu ngn
uc,
i xung v quay trn t bc
n xung bc kia,
138- V sau mi vng quay h li
cng p hn.
Ri h n v dng li quanh
ngn la th nht,
V pht ra mt ting ku, to v
mnh,

n mc khng g c th so
snh c,
142- V ti khng hiu g c, ting sm
p o ti.

KHC XXII
Vng tri th by, vng tri ca sao
Th.
Batris trn an ant. Thnh
Bndtt ni v mnh, v cc gio hu
v nguyn ra s h ha ca cc tu s.
Vng tri th tm, vng tri ca cc
nh tinh. ant nhn v cc hnh tinh
v tri t.
Sng st ht sc, ti quay v
Pha ngi hng dn ca ti,
3Nh a tr chy li ni m n
lun tin cy nht.
V nng, ging nh mt b m
Vi ging ni khch l,
6Lp tc cu con trai ang t

hi v ti mt,
Nng ni: - Chng khng nh
l ang trn tri sao?
V chng khng bit, trn tri
tt c u thnh thin,
9Nhng g ngi ta lm y
u t nhit tm tt p.
Ting ht ca nhng linh hn
hng phc
v n ci
ca ti
S lm chng thay i, hn
chng cng ngh ra c,
12- Sao ting ku kia li lm chng
xc ng n th?
Nu chng nghe nhng li
cu nguyn,

15cht.

Chng s bit c s tr th,


M chng s thy trc khi

Thanh gm trn cao khng


ging xung vi vng,
Cng khng qu mun, tr khi
tnh cm ca ngi
18ang ch i iu , mong
mun hay s hi.
By gi xin chng hy quay v
cc linh hn khc,
Chng s thy nhiu linh hn rt
ni ting
21- Nu chng bit i hng mt
nhn nh ti ni.
Theo nng ti quay mt nhn,
V ti thy mt trm qu cu

nh t hp,
24- u p trong vng nh sng
chung.
Ti nh ngi ang t kim
ch mnh,
Tuy im tt cng ca
mun,
27Nhng khng hi, v s mnh
qu lm dng.
Nhng mt v ln nht v ni
bt nht
Trong nhng vin ngc tin
li gn
30 tha mn mun ca ti
bng mt c ch.
Ti nghe c t linh hn :
- Nu ngi nhn thy, cng

nh ta nhn thy,
33- Lng nhn t ang bng sng,
nhng ngh
ca ngi s bc l,
Nhng cho s ch i khng
lm chm tr
Mc ch cao c, ta s tr li,
36Ci ngh m ngi cn gi
li.
Ci ni ny m bn sn n l
i Ctxin,
Xa kia sng trn nh n
39- Nhng k c c v v li.
Ta l ngi u tin a ti

Tn ca ng mang n cho
tri t,

42cao.

Ci chn l nng chng ta ln


V bao n hu ngi sng ni

ta,
Khin ta li ko c nhiu
thnh ph xung quanh
45- Thot khi t o quyn r
th gian.
Nhng ngn la khc y u
l nhng con ngi
Trm t, rc chy nhit tnh,
48Lm ua n cc hoa qu thn
thnh.
y l Mccari v y l
Rman,
Nhng ngi anh em cng tu
vin vi ta,

51- dng chn v gi vng lng


mnh .
Ti ni: - Tnh thng yu m
Ngi biu l,
Bng vic ni chuyn vi ti,
v v nhn t
54- M ti thy tt c cc ngn
la.
lm ny n mnh m lng
tin cy ca ti,
Nh mt tri lm cho hoa hng
n,
57Nay pht trin ln hn v c
sc mnh.
Vy ti xin Ngi, tha Cha,
hy cho con bit,
Liu con c th c mt n

hu
60-

Nhn thy khun mt Cha l r.


- Ngi anh em i, c mun
cao qu ca ngi,
S c thc hin trn vng
tri cao nht,
63- , s thc hin mun ca
mi ngi v ca ta.
, mi c mun s hon
ho, chn mui v ton vn,
c thc hin trong vng tri
duy nht ,
66- V xa nay vn th.
Vng tri y khng c ni chn
v khng c cc;
V chic thang ca chng ta ln
tn y,

69- V th m n vt khi tm mt
ca ngi.
V gio trng Jacpb thy
thang y
Phn trn ca thang ti tn trn
kia
72- N hin ra trc mt ng vi
nhiu thin thn trn .
Nhng ngy nay chng ngi
no mun ri mt t,
tro ln thang y v th
nhng lut l ca ta
75- Ch cn trn giy.
Nhng ngi nh xa kia l tu
vin,
Nay bin thnh hang ng
v o

thng thy tu
78- L nhng ci ti ng y bt
hng.
Nhng nhng s sa st ti t
,
Khng chng li Cha bng
nhng mn thu nhp,
81ang lm in cung tri tim
cc thy tu.
Bi v tt c nhng g m Nh
th s hu,
Tt c nhng g kim c
nhn danh Cha
84Khng phi ca h hng cc
thy tu,
hoc bn
ngi ti t.

Da tht ngi trn tht yu ui,


V mt s khi u tt cng
khng di lu
87- Bng thi gian t khi mt cy
si
sinh ra n
lc c qu.
Thnh Pitr khi u
khng vng khng bc,
Ta bt u bng vic cu
nguyn v nhn n,
90- Thnh Phrngstc cng khi
u
mt cch
khim nhng.
Nu ngi n s khi
u ca mi Dng tu,

Ri im n ca n,
93Ngi s thy trng i
thnh en.
ng l nu sng Giocng
quay li ng sau,
V cnh nc bin trn chy
cng s khng
gy ngc nhin,
96Nu Cha Tri mun cu vt
chng n.
Ngi ni vi ti nh vy, ri
ti nhp
Vi nhm ca mnh v c nhm
ng st vo nhau,
99- Ri nh mt cn lc, bay ln tt
c.
Phu nhn du hin, ch bng mt

c ch,
y ti n sau h, bc ln
chic thang,
102- Tnh nng ca nng thng bn
cht ti.
Cha bao gi di trn, ni
ta ln xung
Mt cch t nhin, li thy mt
chuyn ng nhanh
105- C th ngang vi i cnh ca
ti lc .
Hi bn c, c th ti khng
bao gi tr li,
Thng li thing ling ny, n
khin ti bao phen
108- T m vo ngc v khc lc
v ti li ca mnh.

Nu bn th ngn tay vo la
ri rt ra
Th cng khng nhanh hn vic
ti thy du hiu
111- Ca sao Kim Ngu ri thy
mnh trong .
i nhng v tinh t vinh quang,
C kh nng v song m t
ti nhp
114- Ti nng ca ti, bt k n th
no.
Cc ngi mc v ln,
Cng vi ngi cha ca cuc
sng trn gian,
117- Khi ln u tin ti cm c
kh tri Ttxcan.
Ri khi ti c ban hng

phc,
Bay vo vng tri cao nht,
120- Vng ca cc ngi m ti
c phi dn.
Lc ny y linh hn ti ang
hng v cc ngi,
Thnh knh v mong c c
sc mnh,
123- vt qua bc kh khn
ang li cun ti.
- Chng n rt gn s gii
thot cui cng,
Batris ni - t nay chng
cn phi
126- C ci nhn tht sc v sng
sut.
Vy trc khi vo y, chng

hy nhn xung di,


Hy xem ci phn ca th gii
129- M ti dn i qua di chn
chng.
cho tr c chng vui v n
mc c th
Ra trnh din trc m ng
chin thng,
132- Sung sng c n vng tri
thanh khit ny.
Ti quay li nhn tt c by
vng tri qua
V nhn qu a cu
134- Ti phi mm ci v b ngoi
ti tn ca n.
Ti ngh tt hn l t quan tm
n diu ,

Ngi no hng ngh ca


mnh vo vic khc,
138- C th thc s l k khn
ngoan.
Ti thy ngi con gi bc la
ca Latna,
Chng cn ci bng ti l l
do
141- Khin ti trc kia ngh l
cht c hay cht lng,
Ti thy nh sng rc r ca
con trai h, Iprin
M y ti chu ng c
v ti hiu ti sao
144- Maia v in li vn ng
quanh chng.
Ti thy xut hin vai tr iu

ha ca Giv
Gia cha v con trai, t vi
ti sng t
147- S thay i v tr ca h.
Tt c by v tinh t hin ra
trc mt ti,
To ln bit bao, vn ng
nhanh bit bao,
150- Mi v li c phm vi cch bit
ca mnh.
Ci cht hp ca mt t cng
sinh ra tn bo,
Ti chuyn i cng sao Song t
bt dit,
Trc ti, hin ra tt c, t i
ni n b bin,
154- Ri mt ti quay li vi i mt

xinh p.

KHC XXIII
Vng tri th tm, vng tri ca cc
nh tinh. Cha Kit v Maria xut
hin gia nhng ngi hng phc, sau
tr ln vng tri Thin thanh. Maria
vi chic vng min bng la. Thnh
ca ca ngi Maria.
Ging nh chim m, di vm
l cy yu qu,
ang p cc chim non du
dng trong t,
3Trong khi m ti cn bao ph
vn vt.
Mun thy li cc hnh th yu
du,
V ngh n vic tm mi nui

chng,
6thch.

Mt cng vic vt v m yu

Trn cnh cy cao, chim m


ch n mt tri ln,
Vi tnh thng yu v mun
vt c thi gian
9Chm chm rnh n rng ng
t rng.
Cng ging nh vy, phu nhn
ca ti ng thng,
Chm ch nhn ra bi bin,
12- Ni mt tri ang t ra t vi
vng nht.
Cn ti, thy nng nhit tnh v
ch i,
Li tr thnh nh ngi ang

c mun
15- Mt ci g khc, xoa du bt
ni nim khc khoi
Nhng ch mt t thi gian qua
i,
Gia ch i cho ti khi thy
18- Bu tri mi lc mt sng hn.
Batris ni: - y l i
qun chin thng
Ca Cha v l tt c kt
qu
21- M th gian gt hi t s xoay
vn
ca cc thin
th.
V mt nng nh bng sng,
V i mt nhn cha chan hnh

phc,
24- M ti phi b qua v khng th
t c.
Ging nh Trivia trong mt
m p tri,
Mm ci gia cc n thn
sng ni bt dit,
27- ang n hoa trn tt c cc vnh
ca bu tri.
Ti thy pha trn hng nghn
b uc,
Mt tri ang thp sng tt c,
30- C cc v sao tt trn cao.
V trong nh sng rc r ,
Xuyn qua mt khi cht liu
sng chi li
33- M mt ti khng th no chu

ni.
Batris, ngi hng dn du
hin v yu qu
Bo ti: - Ci lm cho chng
b la
36L mt sc mnh khng c g
cng li.
l s khn ngoan, l
quyn nng
khai m con ng gia
tri v tri t
39- M t xa th gii tng mong
mun.
Ging nh la thot khi m
my,
n bung ra khin n khng
th trong na,

42V ri xung t tri vi bn


cht ca n.
Tr c ti, sau mt ln c bi
dng
Cng tr thnh ln hn v thot
ra ngoi,
45- V khng cn nh c iu g
va xy ra.
- Chng hy m mt v nhn
ti y,
Chng thy nhng iu c
ban tng,
48Ci sc mnh chu ng
c n ci ca ti.
Ti ging nh mt ngi chu
tc ng
Ca iu thy nhng li b

qun mt,
51- ang v vng tm cch gi n
tr li tr nh mnh.
Li ngh ti nghe c
Xng ng c cm n v
khng th xa i
54- Khi cun sch ghi li qu kh.
Nu by gi tt c ting ni
Ca Plimnia v cc ch em
57c nui dng bng nhng
dng sa du ngt.
S gip ti, cng ln ting
ngi ca
n ci thnh
thin,
M v thn nh sng lm cho
tinh khit,

60- Th cng ch t c mt phn


nghn s tht.
Cng nh vy m t c
Thin ng
Bi th thing ling phi lm
mt c nhy
63Nh mt ngi bng thy
ng i
ca mnh b
t on.
Nhng ai ngh ti sc nng ca
ti ti,
V i vai ca k trn tc ny
ang phi gnh vc,
66- Chc s khng n ch trch
nu n run
ry di gnh nng.

y khng phi l chuyn i


ca mt con tu nh b,
V ca mt thuyn trng ngi
kh,
69M ca nhng con ngi vi
mt mi tu
ang dng
cm r sng.
- Ti sao chng say m v
mt ti nh vy,
Sao chng ngm khu vn p
dng kia?
72- Ni trm hoa ang ua n di
nh sng ca Cha,
c Bng hng sinh ra
xng tht
c Cha con; c nhng

bng hoa hu
75- M hng thm hng ngi ta
i theo ng thin.
Batris ni vy v ti, bao
gi cng sn sng
Theo nhng li khuyn ca
nng v i vo trn,
78- Vi cp mt yu ui ca ti.
Ging nh c mt tia sng mt
tri
Trong sng, xuyn thng mt
tng my
81- Khin mt ti li nhn thy c
mt cnh ng hoa.
Ti thy y nhng m nh
sng
c nhng tia sng nng nhit

t trn cao
lm cho sng hn,
84Nhng ti khng thy c
ngun gc
ca nhng tia
sng .
i c ti thng,
Ngi ghi du n ca mnh
nh vy,
Ngi t ln cao hn cu
vt cp mt ca con,
87Chng khng sc chu
ng nh sng ca Ngi.
Tn ca bng hoa p y m
sm chiu
Ti khng ngng cu nguyn,
ang hng tr c ti

90-

Quan st nh sng v i nht

y.
V n phn chiu vo hai mt
ti,
S v i v v p ca Ngi
sao sng y,
93- chin thng trn tri v c
di trn.
Mt b la t trn tri bay
xung
To thnh vng trn nh mt
chic vng min
96Bay xung quanh nh qun ly
Ngi.
Mt giai iu du dng nht
vang ln
Thu ht tm hn ta v Ngi,

99- Nh mt m my b ting sm
thu ht.
Bi ht ca cy n kia
Nh qun quanh vin ngc lam
p nht
102- V bu tri c mu xanh trong
sng nht.
- Ti l tnh yu thn thnh,
lm chuyn ng
Nim vui cao c thot ra t tm
lng ta,
105- Ni tr ng nim mong c ca
chng ta.
V ti s cn chuyn ng, hi
phu nhn ca bu tri,
Cn Ngi s i theo con trai
ca Ngi,

108- V lm cho vng tri ti cao tr


nn tuyt diu hn.
Giai iu y ngn nga ri kt
thc,
Cn nhng ngun nh sng
khc,
111- Th h vang ci tn p
Maria.
Chic o chong Hong che
ph mi vng tri
Soi sng v lm chy rc ln
114- Cm hng v hnh ng ca
Cha.
M trong ca vng tri y,
Vn cn xa ni ti ng,
117- n ni ti cn cha thy c
ton cnh ca n.

Mt ti cng khng sc,


Nhn theo ngn la mang vng
min,
120mnh.

ang bay ln pha sau con

V ging nh mt em b cha
tay ra vi m
Sau khi b no,
123- V nim vui ngp trn ra bn
ngoi.
Nhng ngn la bao quanh
vn ln cao,
Tn nh, khin ti cm thy
tht r rng,
126- Tnh yu tn knh ca h i
vi c M Maria.
Sau h dng li, vn trong

tm mt ca ti,
Cng ht bi ca ngi Hong hu
ca Tri tht du dng
129- Khng bao gi nim vui thch
bi ht y s xa ri ti.
i phong ph bit bao!
Nhng kho nh vm cc k
giu c,
132- M di trn s gieo c
bao t ai mu m.
y ngi ta sng v hng
th
Ci kho bu ginh c, khi
phi than khc
135- ni i y Babilon,
vng b t b.
Chnh ni y, vi ngi con

trai cao c ca Cha,


V ca c M Maria,
Ti Hi ng Gim mc c v
mi
139- Ngi gi nhng cha kha ca
vinh quang
trn tri
thng.

KHC XXIV
Vng tri th tm, vng tri ca cc
nh tinh. Batris gii thiu ant
vi nhng ngi hng phc v ngh
Thnh Pitr kim tra ant v c
tin. Thnh Pitr hi lng v nhng
cu tr li ca ant.
- Hi cc v c chn d
ba tic ln ca Cha,
cc v s c bi dng
tt,
3Mi mong mun ca cc v u
c tha mn.
Ngi ny, nh n hu ca
Cha, c nm trc,
Nhng g ri vi t bn tic

ca cc v,
6Trc khi ci cht nh cho anh
mt thi hn.
Xin hy quan tm n cm xc
ca anh ta,
V ti cho anh cht t, bi cc
v lun ung
9Ci ngun nc, t dn n
nhng iu anh suy ngh.
Batris ni vy v nhng linh hn
chn phc
To thnh nhng vng trn c cc c
nh
12- Phng la ra nh nhng v sao
chi.
Cng nh nhng bnh xe ca ng h
Chuyn ng khp nhau nhng nu

quan st chng
15- Th bnh xe th nht hnh nh
ng im,
cn ci cui cng th quay tt.
Nhng ngn la nhy vng ny khc
nhau
ch nhanh hay chm,
18- Khin ti cm nhn c c
ca h.
T vng trn, theo ti, hnh nh sng
gi nht,
Bay ra mt ngn la tht vui v,
21- Ri y khng cn ngn la
no sng hn na.
Ba ln ngn la y quay quanh
Batris,
Ri chuyn sang ht mt bi ca

tuyt diu,
24- M kh nng ca ti khng thut
li ni.
Vy l ngi bt ca ti nh
phi b qua,
Khng ch v ngn t m c tr
tng tng,
27- Nhng sc thi c mu sc qu
ni bt .
-Hi b ch thnh thin,
khn cu chng ti,
Vi bao nhit tm, v tnh yu
nng nhit ca ngi,
30- Khin ti ri vng nhy p
ca ti.
Ngn la c ban php lnh
y dng li,

Hng v pha phu nhn ca


ti,
33li.

Bc l cm xc nh ti thut
Nng lin ni:

- Hi nh
sng bt dit ca con ngi v i,
c Cha giao ph cc
cha kha,
36Ca hnh phc tuyt nh m
Ngi
mang
xung di trn,
Xin Ngi hy vui lng th
thch ngi ny,
V vi im d hay kh
39Ca c tin, khin Ngi i

c trn bin.
Xem anh ta c yu ng,
c vng
ng v tin ng khng,
Khng c g c th che du
c Ngi
42- V ci nhn ca Ngi thu hiu
mi vt.
V rng Vng quc ny to
cho cng dn ca mnh
c tin chn chnh v vinh
danh c tin,
45- Tht l c hi tt anh ta ni
v iu .
Nh mt v t ti t chun b
nhng cha ni g
Trc khi ng thy ra cu hi,

48- thuyt minh ch khng phi


kt thc vn .
Ti cng vy, trong khi nng
ni
Ti cng t trang b mi l l,
c th sn sng
51Pht biu trc mt ng thy
nh th.
- Hi ngi tn ngoan o,
hy gii thch
c tin l g? Nghe hi th ti
ngng u
54- Hng v pha nh sng, t
pht ra ting ni.
Ri quay v pha Batris,
Nng lin ra hiu cho ti, c
tun tro

57- Dng nc, t ci ging ni tm


ca ti.
Ti bt u: - Mong rng n
hu ban cho con
c trnh by c tin vi
ngi cm c cao nht,
60- Gip con din t c r rng
ngh ca mnh.
Tha Cha, ti ni tip, nh
ngi bt chn thc
Ca ngi anh em yu qu ca
Ngi vit,
63- V cng Ngi a La M
vo con ng ng,
c tin l thc cht nhng iu
ta mong c
V l lun chng ca nhng

iu
ta khng trng
thy c
66- i vi con, bn cht c tin,
c l l nh vy.
Khi ti nghe ting ni:
- Ngi suy ngh ngay thng,
Nu ngi hiu c ti sao
ngi y
69 ni trc v thc cht v
sau l lun chng.
Ti ni: - Nhng vic huyn
b su xa
M y con thy biu hin ra
r rng,
72- Th li n kn trc mt nhng
ngi di kia.

y s tn ti ca nhng iu
y ch l mt nim tin,
Trn xy dng nim hy vng
ln lao,
75- Chnh v th n mang tn l thc
cht,
V t c tin chng ta phi suy
ra
Theo hnh thc tam on lun,
ch khng c g khc,
78- Chnh v th Ngi gi chng l
lun chng.
V lc y ti nghe thy: Nu
tt c nhng g hc c
Trn tri t, bng l thuyt,
cng c
hiu tt nh th

81- Th chng cn c ch cho thi


ngy bin.
Tnh yu nng nhit ni
nh vy,
Ri thm: - Hp kim v trng
lng
ca ng tin
ny
84Th l vt qua c bn
tay ngi.
Nhng ni cho ta bit ngi c
n trong v khng,
Ti p: - C, con c n, mt
ng bng long v rt trn
87- Chng c g ng nghi ng v
khun rp ca n.
Khi , ti nghe t su trong

ngn la,
ang chy sng trc mt ti,
cu hi.
90thit lp.

- Ci vt bu ny,
M trn mi c hnh c

T u n vi ngi? Ti
p: Cn ma rng khp
Ca c Cha thnh thn,
truyn b
93- Trn cc giy da c v mi.
L ci tam on lun chng
t cho ti
Kh r rng v bn cnh n
96- Mi s chng minh khc hnh
nh km gi tr.
Ri ti li nghe tip: Ci

mnh c v mi y
Khin ngi kt lun theo
hng
99- Ti sao ngi li cho l li
ca Cha?.
Ti p: Bng chng h
m cho ti chn l,
l nhng s vic n tip
sau v v chng
102- Thin nhin khng nung st
v khng p e.
Ngi tr li ti: - Hy ni
xem,
Ai bo m vi ngi rng
nhng s vic
y s xy ra,
105- iu cng phi chng minh,

ta bo m
vi ngi iu !.
Ti ni: - Nu c th gii n
vi Kit gio,
Ch ring vic y l iu k
diu,
108- V cc vic khc cha ng mt
phn trm ca n:
V chnh Ngi ngho kh
v i kht
bc vo cnh ng
nh trng mt cy tt,
111- Nhng ri li nhanh chng c
mt cy ngy.
Nhng li va kt thc
th triu nh
thn thnh ti cao

Vang ln bi ht Hy ngi ca
Cha Tri,
114- Theo giai iu m ngi ta ht
trn.
V v nam tc y, trong khi
kho st ti
a ti t cnh ny sang
cnh khc,
117- Ln kh cao v chng ti n
vm l cui cng.
Ngi li ni tip: - n trn
qu trng
Tr tu ca ngi, khin
ngi m ming
120- V n nay n m nh cn
phi m.
Ta tn thnh nhng iu ngi

ni ra,
Nhng by gi ngi cn ni
vi ta iu ngi tin,
123- V t u nim tin ca ngi
n.
- i c Cha thnh thn,
Ngi l bc i tr tu
Nhn thy c iu m Ngi
tin,
126- Ngi thng nhng i chn
tr hn
chy n m
Cha.
Ngi mun con gii by
y,
Lng tin vng chc ca con,
129- V c nhng l do ca n.

Con xin tr li: Con tin mt


Cha Tri
Duy nht v bt dit, lm
chuyn ng c bu tri
132- Bng tnh yu v mun,
nhng bn
thn th li khng chuyn ng.
V nim tin y con khng ch c
nhng bng chng
Vt l v siu hnh, m cn nh
c chn l
135- c ma xung y.
Do Mix, do cc nh tin tri
v Thnh thi,
Do sch Phc m v do nhng
iu Cha vit
138- Sau khi bc i tr lm cho

Ngi thnh Thnh.


Con tin Ba ngi bt dit,
V tin ch l mt bn th,
mt m l ba,
141- Bn th y va l s nhiu,
va s t.
V tnh trng su xa thn thnh
y
M con trnh by y, du n
thng ghi vo tr c con,
144- Lun nhp nhnh nh mt ngi
sao trn tri.
Nh mt v ch nhn c nghe
mt iu thch th,
Lin m hn ngi y t ca
mnh,
ngay khi anh

ta va dt li,
150- Qu vui sng v mt tin tc
mi.
Cng nh vy, Ngi va ban
phc lnh
cho ti va
ht,
Ri quay quanh ti ba ln,
Khi ti va dt ting tr li,
theo yu cu ca Ngi,
154- Cu tr li lm Ngi hi lng
bit bao!

KHC XXV
Vng tri th tm, vng tri cc
nh tinh.
Thnh Giacm cht vn ant v
vn Hy vng. S xut hin ca
Thnh Givanni. ant c nhn Thnh
v mt b m tm thi.
Nu khi no xy ra vic vi tp
th thing ling,
M c tri v t gp tay
vo,
3V lm cho ti gy mn sau
nhiu nm tri.
Thng c s c c y
ti i qu xa,
Khi qu hng p , ni ti

ng nh cu non,
6Nhng th ch vi l si gy
chin.
Vi mt ging ni v mt mi
tc i khc
Ti s tr v l nh th v bn
bn nc
9Ti c ra ti v c nhn
vng hoa.
ti s i vo c tin
Khin Cha tha nhn cc linh
hn,
12- V v sau c Thnh Pitr
qun vng hoa ln trn.
Vo lc y, mt nh sng i v
pha chng ti,
T vng nhy, chnh l

ngi u tin
15c Cha Kit li lm
Gio hong.
Phu nhn ca ti, ht sc vui
mng, ni:
- Hy nhn, hy nhn, y l v
nam tc,
18- M v ng, di tri t,
ngi ta hnh
hng n Galixia.
Nh khi con chim b cu n
bn n con ca mnh,
Chng quay trn, ku g g u
ym
21- t tnh thng yu nhau.
Ti thy hai ng hong vinh
quang cng th,

H mng r cho n nhau


24- V ca ngi cc mn n trn
cao nui dng h.
Nhng khi ni xong nhng li
chc mng,
H yn lng, n trc ti dng
li,
27- Ta sng rc r khin ti phi
ci u.
By gi Batris mm ci
ni:
- Hi linh hn ni ting,
Ngi ca ngi
30- S ho phng ca tu vin chng
ta.
Ngi hy lm vang ln nim
hy vng trn cao ny,

Ngi hn cn nh Cha
thng biu dng Ngi
33- L mt trong ba tm gng ca
lng nhn t.
- Ngi hy ngng cao u v
hy t tin ln,
Bi v ngi no ln y, t th
gii ngi trn
36- Cng phi t lm mnh chn hn
di nhng
tia sng ca chng ti.
Li khch l y n vi ti t
ngn la th hai,
V ti ngc mt nhn ln
nhng nh cao y,
39- M sc chi sng, lc u,
khin ti ci xung.

- Bi v n hu ca Ngi,
Hong ca chng ta mun
Trc lc cht, ngi s c
gp trc din
42- Cc B tc ca Ngi trong
phng C mt.
cho vic thy c quang
cnh ca triu nh ny
S khch l ngi v nhng k
khc di ,
45- Nim hy vng m h say m.
Hy ni nim hy vng l g,
n ny n
Trong tm hn ngi th no v
t u n n,
48nh sng th hai ni tip vi
ti nh vy.

Ngi bn gi thn qu
hng dn
i cnh ca ti trong chuyn
bay qu cao ny,
51- p trc khi ti tr li:
- Nh th chin u khng c
ngi con no
C nhiu hy vng hn, iu
c vit r,
54Di mt tri chiu sng hi
on chng ta.
V th, ng c chp thun
i n Ai Cp ri thm
Giruxalemm,
57Trc khi kt thc s mnh
chin u.
Cn hai im khc m anh ta

c hi,
Khng phi nh gi anh m
ch anh k li,
60- Anh yu thch c hnh bao
nhiu.
Ti li cho anh, v khng
qu kh vi anh,
Cng khng mun ph trng,
vy anh tr li,
63- Cu mong n hu Cha s ph
tr cho anh.
Nh mt hc tr tr th cho
thy gio,
Sn sng v thoi mi tr li v
iu mnh nm vng,
66- mong c bc l kh nng
ca mnh.

- Hy vng, ti ni, l s ch
i chc chn
Mt vinh quang tng lai c
sinh ra,
69Nh n hu ca Cha v s
xng ng c ca chng ta.
nh sng n vi ti t v
s ngi sao,
Nhng ngi th nht tinh
lc n trong ti,
72- L ngi tng ca ln nht ca
nh vua ln nht.
Trong thuyt bin thn ca
mnh, ng ni:
Mong sao nhng k bit tn
Ngi,
hy hy vng

Ngi,
75- V k khng bit, nu c nim
tin nh ti.
ng truyn s hiu bit y
cho ti,
V Ngi li truyn thm cho
ti
bng Thnh
thi ca Ngi,
78- Ti trn y v s gy ma
truyn cho
ngi khc.
Trong khi ti ni, trong lng
ngn la bp bng y
C mt nh sng t nhin rung
ng
81- V lp i lp li nh mt nh

chp.
Ri ngn la y tht ln: Tnh yu m ta t ln,
V c hnh, vn i theo ta,
84Ti lc tun o v kt thc
cuc i.
Ngi mun ta ni vi ngi,
k ang thch th iu ,
Ta s bit n nu ngi ni vi
ta
87- V nhng g nim Hy vng ha
hn cho cc ngi.
Ti ni: - Kinh Tn c v
Cu c
Ch r ci ch v ci ch y
ch cho ti
90- Nhng linh hn c Cha Tri

chn l bn.
Ixaia ni: - Mi linh hn t
quc mnh
c mc b qun o kp,
93- M t quc l cuc i m du
ny.
V ngi anh em ca Ngi,
vi li l minh bch,
Khi ni v nhng chic o
trng,
96Cn bc l vi chng ti s
thn khi y.
Ngay khi ti va ni xong li
,
Bi ca Hy vng Ngi vang
ln trn u chng ti,
99- V c cc vng nhy hng

ng,
Lc trong mt vng, c mt
ngn la chi sng
n mc, nu chm sao Gii
c mt vin ngc nh vy
102- Th ma ng s c mt thng
lun l ban ngy.
Nh mt trinh n ti ci
ng dy,
V bc vo vng nhy
mng bn kt hn,
105- M khng ngh n iu g xu.
Ti thy nh sng huy hong
chi li y cng vy,
Tin n hai nh sng ang
quay,
108- Nh ph hp vi tnh yu nng

nhit ca h.
nh sng y ha mnh vo ting
ht v nhp nhy,
V phu nhn ca ti chm ch
nhn h,
111- Nh mt c du lng l v bt
ng.
- y l ngi ci xung
ngc,
Con b nng ca chng ta,
c Ngi la chn
114- i lm mt nhim v c bit,
khi Ngi
cn trn gi thp t.
Phu nhn ca ti ni vy, nhng
nhng li
Khng ngn cn ci nhn chm

ch ca nng,
117- Sau cng nh trc .
Nh mt ngi m mt nhn
v c gng
xem nht thc mt phn,
120- V mun nhn, li thnh ra khng
thy g na.
Ti cng tr thnh nh vy,
khi nhn
Ngn la sau cng, trong lc
c ting ni:
123- - Sao li t lm la mt mnh
xem
mt vic
khng c y?
- Thn xc ti thnh t v
ang di t,

S c y, cng vi cc thn
xc khc,
126- Cho ti khi s c chn s
bng s
m lut bt
dit quy nh.
Trong s nhng ngi mc hai
o
Ch c hai c chn ln tu
vin hng phc ny,
129- Ngi nn bo li iu cho
th gii ca mnh.
Sau li ni , vng nhy sng
chi
Dng li, cng lc vi ha m
du dng,
132- Ca ba ting ht to thnh.

Nh trnh s ri ro v mt
nhc,
Nhng mi cho trc khua
trong nc,
135- Cng dng li, sau mt ting
ci.
Tm hn ti xc ng bit bao
Khi ti quay li nhn Batris,
Nhng khng thy g, mc du
ti vn
139- bn cnh nng trong th gii
hng phc!

KHC XXVI
Vng tri th tm, vng tri ca cc
nh tinh. Thnh Givanni hi quan
nim ca ant v lng nhn t. ant
ly li th gic. Adam xut hin v tr
chuyn vi ant.
Trong lc ti ang lo lng v
th gic b hng,
Th trong ngn la sng chi
lm m ti b la,
3Pht ra mt ting ni lm ti
ch .
- Trong lc ch khi phc li
th gic,
M ngi lm hng khi nhn
ta,

6Th tt hn l ni chuyn b
vo vic .
Vy bt u i: hy ni tm hn
ngi
Khao kht ci ch no v hy
tin rng
9Th gic ca ngi ch b la
ch khng hng hn.
V ngi ph n ang hng
dn ngi qua cc min
Thn thnh, c trong nh mt
nhn
12- Ci tnh nng c trong bn tay
ca Anania
Ti p: - Ty theo nng,
sm hay mun,
V thuc cho mt ca ti, l

nhng ca
15- M nng vo vi ngn la
vn ang chy trong ti.
iu thin to ra nim vui
triu nh ny,
V Cha l ni khi u v ni
kt thc,
18- Ca Tnh yu mnh lit hay du
dng.
Cng ting ni y gt b cho
ti
Ni lo lng v vic t ngt b
la mt,
21- M cn cho ti s ham thch tr
chuyn.
Ting ni:
- Tt nhin

cn lm r hn ngh ca ngi,
Bng mt ci sng tinh t hn,
ngi cn ni r
24- Ai hng ci cung ca ngi
vo ci ch .
Ti tr li: - Bi nhng lun
chng trit hc,
V bi uy tn sinh ra t ,
27- M mt tnh yu nh vy in
du n trong ti.
V iu thin, vi tnh cch
thin,
ngay t khi ta
quan nim
lm bng ln tnh yu v
hn na,
30- Bao hm trong bn thn n lng

nhn t.
N hng v ci bn th nhiu
u th,
Ti mc mi iu thin bn
ngoi bn th y,
33- Ch l nh sng ca cc tia la
ca n m thi.
Cn hng v bn th hn
bt k hng no khc
Tr c ca nhng ngi nhn
thc c
36Chn l trn lp lun ny
c xy dng.
Ai ging chn l cho tr
c ti hiu,
L ngi ch cho ti
39- Rng Tnh yu l thc cht th

nht vnh hng.


Ting ni ca tc gi trung thc
tit l
ni vi Mix, khi ni v
mnh
42- Ta s cho ngi xem tt c mi
gi tr.
Chnh Ngi na, Ngi cng
ni r iu
Trong bn tuyn co cao c ca
Ngi,
c cng b
di kia,
45- Nhng b quyt y,
hn bt k
mt tuyn co no khc.
Ti li c nghe tip: - Bng

tr tu ca ngi trn,
V bng uy tn ph hp vi tr
tu y,
48Hy gi tnh yu cao c nht
ca ngi i vi Cha.
Nhng hy ni thm,
ngi c cm
thy c nhng si dy khc
Li ko ngi v vi Cha th
xin hy cho bit,
54- Nhng tc ng ca tnh yu
i vi ngi.
Ngi khng h che du nh
thn thnh
Ca con i bng ca Cha, v
ti thy r
54Ngi mun dn li tuyn b

ca ti i n u.
Ti ni tip: - Tt c nhng
tc ng
C th hng tri tim ti v
Cha
57- u gp phn vo lng nhn t
ca ti.
V s tn ti ca th gii v c
ca ti
Nh ci cht Cha phi chu
ng, m ti c sng,
60V c hy vng, mi tn
cng lm nh ti.
Vi s hiu bit nng nhit m
ti ni
ko ti ra khi bin tnh yu
lm lc,

63thc s.

V a ti n bn tnh yu
Nhng l cy ti lm c

trong vn
Ca Ngi lm vn bt dit,
ti u yu qu
66- Trong chng mc ci thin m
Ngi
ph cho
chng.
Khi ti va dt li, mt bi ca
du dng
Vang ln khp bu tri v phu
nhn ca ti
69Ni vi nhng ngi khc:
Thnh thin,
thnh thin,

thnh thin!
Nh b mt nh sng chi sc
nh thc,
Tr tu th gic ca ti mang
n
72- S sng sa hiu bit, truyn t
gic quan ny
n gic
quan khc.
Nhng ngi thc gic mun
ln trnh tt c
nhng g
trng thy
S b nh thc qu t ngt
tc mt thc,
75- V nng lc phn on cha kp
n tr gip.

Cng nh vy i mt ca
Batris
xua ui mi bi bm khi
mt ti,
78nhn xa

Bng nhng tia mt ca nng


c hn

nghn dm.
Nh th ti li nhn r hn
trc,
Gn nh sng st, ti lin hi
81- Tn ca nh sng th t ang
gia chng ti.
Nng ni: - Bn trong nh
sng ny
L linh hn u tin bc i tr
truyn cho s sng,

84- Nay ang tn th ng sng to


ra mnh.
Nh mt vm l m nh b un
cong xung
Do gi thi qua, ri li ng
thng li,
87V tnh nng ca n l ng
thng.
Ti cng nh th trong khi
nng ni
y kinh ngc, ri do mun
hi han
90- Thi thc, khin ti vng tm.
Ti bt u: -i c cha c
xa
Tri cy c sinh ra, duy nht
chn,

93- Cc b v hin nay u l con


gi, con du ca Ngi.
Ti cu khn Ngi,
vi s thnh
knh nht m ti c th
Hy cho ti r, c phi Ngi
hiu mun ca ti
96- Nhanh hn l ti ni ra khng.
i khi mt con vt quy di
tm vi
Vn lm cho ngi ta nhn bit
mun ca n,
99- Do s chuyn ng ca tm vi
ph trn n.
Ging nh th linh hn u tin,
Qua ci v bc, l cho ti
thy,

102- Linh hn s vui v chiu theo


mun ca ti.
Ri hn ni: - Khng cn
ngi phi bc l
mun ca ngi, i vi ta,
cn r rng hn
105- Ci m ngi bit chc chn
nht.
Bi v ta nhn thy iu
trong tm gng chn thc,
N phn chiu ng n mi
vt khc,
108- Nhng khng mt vt no li c
th phn chiu n.
Ngi mun bit t khi Cha
Tri t ta
Vo khu vn ny, ni phu

nhn ca ngi
111- chun b cho ngi mt cuc
bay ln di nh th.
Bit bao thi gian, y l ni
lm ta vui mt,
Ni suy ngm v l do thc s
ca cn gin d ln,
114- Ni ta s dng ci th ng
do ta to ra.
Ny con trai , khng phi v
nm qu cm
L nguyn nhn ca cuc i
y,
117- M ch v ta vt qua gii
hn c cho php,
ni m phu nhn ca ngi
dn Vicgili i ra

Trong bn nghn ba trm linh


hai vng quay
120- Ca mt tri, ta khao kht
ch i hi ngh ny.
Ta thy tr li tt c cc
ngi sao,
Trn ng i chn trm ba
mi ln,
123- Trong sut thi gian ta sng trn
tri t.
Ngn ng ta ni li tn
tt c,
Trc khi dng ging
Nembrt
126- Bt tay vo ci vic chng bao
gi xong c.
Bi chng c sn phm no

sinh ra t l tr,
Li c th bn lu, v thch
ca con ngi
129- C thay i theo nh hng ca
Tri.
Con ngi ni c, l
cng trnh ca t nhin
Nhng ni theo cch ny hay
cch khc,
132- T nhin cho con ngi lm
theo thch ca mnh.
Trc khi ta ri xung ni kinh
hong ca a ngc,
trn mt t, I l tn ca
ng ch thin
135- M t a n nim vui
bao bc ta.

Ri ngi ta li gi Ngi l
EL, v th l tt,
V phong tc ca ngi trn
ging nh chic l trn cnh,
138- N phi i cho mt chic
khc n.
Trn ngn ni cao nht ngoi
bin,
Ta c mt cuc sng trong
sch hay phm ti,
T gi th nht n gi tip
theo,
142- Cho n khi mt tri thay i
mt phn t
vng trn vo
gi th su.

KHC XXVII
Vng tri th tm, vng tri ca cc
nh tinh. Thnh Pitr ch trch
Gio hong Bniphaxi VIII. Nhim v
trao cho ant. ant nhn xung Tri
t. ant bay ln Vng tri th chn
hay vng ng lc u tin. Batris
gii thch v vng tri ny v mi quan
h vi cc vng tri khc.
Vinh quang thay c Cha
Cha,
c Cha Con v c Cha
Thnh thn,
Tt c Thin ng cng ct
ting ht,
3m iu du dng ca bi ca

lm ti ngy ngt.
Tt c nhng g nhn thy, i
vi ti, nh mt n ci,
Ca v tr v nim say m ca
ti,
6Vo theo ng thnh gic v c
th gic.
i, nim vui! i s vui sng
kh t nn li!
i cuc sng vin mn tnh yu
v an bnh!
9i s sung tc c bo m
chng cn mong c!
Trc mt ti, bn ngn uc
ln chy sng,
V ngn uc u tin i n,
12- Li bt u sng chi hn na.

V bn ngoi, cc ngn uc y
Ging Giv, nu l Ngi v
Mct
15- Ha thnh nhng con chim v
i lng cho nhau.
c Cha nhn t ang phn
phi
Vic lun phin cc nhim v;
khp ni
18- Bn ng ca ca nhng ngi
hng phc lng im.
Khi ti nghe c ting ni:
-Nu ta i mu,
Ngi ch ngc nhin, v khi ta
ni,
21Ngi s thy nhng ngi
y cng i mu.

Trn tri t c k chim


ch ca ta,
Ch ca ta, ch ca ta, hin nay
ang trng
24- Di mt ca c Cha Con.
Mt tn c c ri t y
xung
v s cn
xung thp na,
bin m ta thnh mt vng
mu,
27- V hi thi.
Khi y ti thy mu ca nhng
m my
i din mt tri, sng v
chiu
30- Lan ta ra khp c bu tri.

V nh mt ph n lng thin
T tin mnh, nhng t ra
s hi
33khc.

Khi nghe li lm ca ngi


Cng vy Batris thay i

sc mt,
V ti tin rng trn tri cng
xy ra
mt hin thc
tng t,
36- Khi ng quyn nng ti cao b
au kh.
Ri nhng li ca ngn la li
tip tc,
Vi mt ging ni i khc,
39Tuy dng thi bn ngoi cng

khng khc nhiu.


- Ngi v ca Cha Kit
khng phi c nui
Bng mu ca ta, v mu ca
Lin v Clt
42 ri s dng tch cp
vng.
Nhng b ginh c cuc
sng hng phc,
Xtxt, Pi, Calitxt v cban
45- phi mu ca mnh,
sau khi
nhiu nc mt.
Khng phi nh ca chng ta
l bn phi,
Nhng ngi k v chng ta,
mt phn dn chng

48- Theo o Kit v mt b phn


khc th ngi bn tri.
Cng khng phi nhng chic
cha kha giao cho ta
Tr thnh mt biu trng trn l
c chin u,
51- Chng li nhng ngi c
ra ti.
Cng khng phi l ta thnh
hnh nh trn con du
Chng thc cho nhng c
quyn mua bn v di tr,
54- lm ta mt xu h v ni
a.
Nhng con si tham lam khoc
o ngi chn chin
Thy y, trn cc bi chn

th,
57- bo v Cha, sao ngi c
ng yn nh th?
Caocxini v Gutxki ang
chun b
ung mu
chng ta,
i, mt s khi u tt p!
60- Khng hiu s kt thc s cn
khn nn n mc no!
Nhng nh ta bit, chng bao
lu na
Cha Cao c v Xsiping s
ti
63- Bo v La M, nim vinh quang
ca th gii.
V con, hi con trai, do gnh

nng trn th,


Con s phi tr v tri t
nhng hy m ming ra,
66- ng che giu nhng g m
y ta khng che giu.
Ta nh nhng bng hoa tuyt,
Do hi nc ng li bay trong
khng trung di ta,
69- Khi sng con D ca Tri n
gn Mt tri.
Cng nh vy ti thy khng
trung y
c trang im nhng bng
hi nc
y v chin
thng,
72- T li chung quanh chng ti.

Mt ti nhn theo nhng hnh


nh ,
75na.

Cho ti khi khong cch


Ngn khng cho ti nhn xa hn
Khi y phu nhn ca ti thy
Ti khng nhn ln cao na,

bn ni:
78- - Chng hy nhn xung di
thy
nhng ni
i qua.
Ti thy mnh di chuyn
T chnh gia cho ti cui
vng cung,
81- To thnh vng kh hu u tin
ca chng ta.

Ti thy pha bn kia Ga


Con ng m chng Ultx
in r i qua,
84- V bn ny, gn b bin, ni
nng rpa
thnh mt
gnh nng m i,
Ti cn mun pht hin thm
na
V khong khng gian y, nhng
mt tri tin n
87Di chn chng ti, ch cn
cch mt chm sao
hay hn th.
u c yu ng ca ti c
vng vn
V phu nhn ca ti, n thi

thc ti
90- Phi ngm nhn li nng.
D thin nhin hay ngh thut
to nn
Nhng nt hp dn bt gi
con mt,
tm hn
ngi ta,
93- Bng da tht con ngi hay bng
hnh nh hi ha.
Th hnh nh tt c cng ch l
h v,
Bn cnh v p thn thnh
lm ti la mt,
96Khi ti quay li vi cp mt
ti ci ca nng.
Tnh nng ca mt nng rt

ho phng vi ti,
Ko ti khi ci t p ca
Lida,
99- V tung ti ln vng tri chuyn
ng nhanh nht.
Nhng min ca vng tri ny
rt cao,
Rt sinh ng m li rt ging
nhau,
102- Khin ti khng hiu Batris
chn cho
ti min no,
Nhng nng c c ngh
ca ti,
Lin mm ci v ni rt vui
v,
105- Tng nh Cha Tri cng ti

ci trn mt nng.
-H thng v tr gi cho trung
tm
ng yn v lm chuyn ng
tt c chung quanh,
108- Bt u y nh im xut
pht.
Vng tri ny khng c ni
no khc,
y tr tu ca Cha c
thp sng ln,
111- C tnh yu lm n chuyn ng
v c tnh
nng pht i.
nh sng v tnh yu bao bc
n trong c thin cu,
Cng nh cc thin cu khc,

114- V ch c Cha cha ng tt


c,
v c th hiu
c tt c.
S chuyn ng ca n khng
th o c,
Nhng n li o c mi ni
khc,
117- Cng nh mi chia c vi
hai v nm.
Lm th no m thi gian li c
r trong ci bnh y,
V vm l th li ni khc
120- iu , i vi chng, nay hn
r rng.
i thi tham lam, ngi dm
cc ngi trn

Xung di y su ca ngi,
khin cho khng mt ai
123- C th nhn ln trn nhng ngn
sng ca ngi!
mun d c n hoa con
ngi
Nhng ma lin tip di xung
126- Bin nhng qu mn thc s
thnh nhng qu ci cc.
S trong trng v tnh v t ch
thy c,
nhng tr em b t, nhng c
hai iu u b trn
129- Khi nhng lng t bt u mc
trn m chng.
Nh vic nhn n ch lm khi
mi bit ni bp b,

Cn khi ni tho th n ngu


nghin
132- Bt k ci g v bt k lc no.
Nh mt a tr, khi cn bp
b th yu qu
V vng li m, nhng khi ngn
ng y
135- Th li mong thy m b vi
di t.
Th l con ngi t da trng
tr thnh da en,
Di tia nng u tin ca
ngi con gi p
138- Ca mt tri, dt dn ta bui
sng
v ri b ta
bui chiu.

Xin chng ng ly lm l v
iu ,
Hy ngh rng trn mt t
chng c ai hng dn,
141- chnh l iu lm cho loi
ngi lm lc.
Nhng trc khi thng ging
thot khi
Ma ng; do vic ci phn
trm thi gian
b b qun
trn mt t
144- Nhng thin cu cao nht s
chiu xung
nhng tia
nng gay gt.
Mong cho hnh phc rt c

ch i by lu,
S quay c ui con tu ra
pha mi
con tu chy thng,
148- V qu thc s s n sau bng
hoa.

KHC XXVIII
Vng tri th chn hay ng lc u
tin.
Chn vng trn la quay quanh mt
im sng c nh v chi la (Cha
Tri). Batris gii thch s tng
ng gia chn vng la ny vi chn
vng tri. Tn ty trt t gia cc thin
thn.
Tri ngc vi cuc sng hin
ti,
Nhng ngi trn ngho kh
cho ti bit s tht,
3iu lm xo ng tm hn
ti.
Ging nh ngi nhn thy

trong gng mt b uc,


Khi anh ta c chiu sng t
pha sau,
6Trc khi nhn, hay suy ngh, v
iu trng thy.
Anh ta lin ngonh li ng sau
xem tm gng,
C bo ng s tht khng v
thy n khp
9Nh li ht ph hp vi nhp
iu.
Tr nh ca ti nhc rng ti
lm nh vy,
Khi nhn vo nhng i mt
xinh p,
12- M tnh yu bin thnh si
dy tri bt ti.

Khi quay li nhn


Ci g trong bu tri p
vo mt ti,
15- Khi ti ang chm ch quan st.
Ti thy c mt im le ra nh
sng,
Sc chi n ni mt ta c th
b t chy,
18Phi nhm li trc nh sng
qu chi li .
Ngi sao y hnh nh cng
b hn,
Ta nh mt trng t cnh
im sng ,
21Hay nh mt ngi sao cnh
mt ngi khc ln hn.
C l cng ch cch mt qung

tn,
Ca im sng m n nhn
c cc sc mu,
24Khi hi nc bao quanh dy
c nht.
Quay quanh im sng y l
mt vng la,
Nhanh ti mc tc ca n
vt qua
27Mi chuyn ng nhanh nht
ca th gii.
Vng la li b mt vng
khc bao quanh,
Ri vng th ba ny li b vng
th t,
30Vng th t b vng th nm,
ri n vng th su,

Vng th by tip theo rng n


mc
Cu vng cng cn qu hp,
33- cha c n trn vn.
Li cn vng th tm, th chn,
Cc vng sau dn dn quay
chm li,
36- Ty theo n cch xa im gc
bao nhiu.
Vng c nh sng trong xanh
nht,
L vng gn im gc nht,
39- Ti ngh, v n thm nhp c
vo ci gc .
Phu nhn ca ti thy ti cn
hoi nghi, do d,
Lin ni: - Bu tri

42V ton v tr ph thuc vo


im y.
Hy nhn ci vng gn nht,
V quay nhanh nht, chnh l v
45- Ngn la tnh yu bng ln t
im y.
Ti ni vi nng: - Nu v tr
c b tr
Theo ng trt t m ti thy
thin cu ny,
48- Ti s thng sut nhng iu
c gii thch.
Nhng trong ci th gii m
ngi ta c th cm thy,
Ti c th thy rng cc bu
tri cng tuyt diu
51- Th cng xa trung tm.

Do , nu mun ca ti phi
c mt kt lun,
Trong ngi n thn thnh lng
ly ny,
54- M ch c tnh yu v nh sng
lm gii hn.
Ti mun bit ti sao
Hnh nh v bn gc li khng
khp nhau,
57- Vi ti, c ngm ngh m v
ch.
Phu nhn ca ti ni: -Nu
nhng ngn tay ca chng
Khng sc g mt ci nt
nh vy
60- Cng khng c g l,
v chng t

c th thch nn cng li.


Ri nng tip: - Hy ch
lng nghe iu ti sp ni,
Nu chng mun gim bt iu
nghi hoc,
63- Th cn suy ngh tinh t hn.
Cc vng trn rng hay hp,
Ty theo tnh nng c truyn
vo, nhiu hay t,
66- Thm nhun u vo tt c cc
b phn.
Mt tnh nng ln hn cho mt
n hu ln hn,
V mt n hu ln hn truyn
vo mt vt th ln hn, \
69- Nu cc b phn ca vt th
u hon ho.

Vy tnh nng ny ko theo vi


n
72ln nht.

Ton th v tr, tng ng vi


Vng trn c tr tu v tnh yu

Nu lm cho tng thch vi


thc o ca chng
Vi tnh nng ny v khng
phi v bn ngoi
75- Ca nhng thc th ny.
Chng s thy mt t l ng
khm phc,
Gia nhiu v t, gia t v
nhiu,
78- mi bu tri, v tr nng ca
n.
Bu khng kh vn lng ly v

quang ng,
Khi gi Bra thi ti,
81- l ln gi m du nht.
Sng m lm vn c bu
khng kh tan,
V b qut sch, bu tri nh
ti ci,
84- Vi v p ca cc chn tri.
Ti cng vy, khi phu nhn ca
ti
cho ti mt cu tr li r
rng,
87Chn l hin r nh ngi sao
trn tri,
Khi nhng li va dt,
Ging nh mt thanh st te ra
la,

90- Nh nhng tia sng nhp nhy


ca cc thin cu.
Mi tia la i theo m chy
ca n,
V s lng tia la tng ti
mc vt qu hng nghn,
93Nh vic nhn i bn c
vua.
Ti nghe thy li ht mng
vang ln,
im c nh v lu li ,
96- Ch m cc thin thn xa nay
vn .
Nhng Batris c c s
phn vn
Trong tr c ti, lin ni:
-Nhng vng u

99thn

cho chng thy cc Thin


v Thin thn

thng ng.
H nhanh chng i theo nhng
quan h tnh yu
V c n gn im gc vi
mc c th,
102- H c th t c v h c tm
nhn cao hn.
Nhng thin thn khc bay
quanh h,
L nhng Thin chc ca Thin
ng,
105- hon chnh th bc cui
cng.
Xin chng bit rng tt c h

u c nim vui,
Ty theo ci nhn cng thm
nhp su
108- Vo chn l, mi tm thn
u thanh thn,
T c th thy ngi hng
phc,
Da trn hot ng th gic,
ch khng phi
111- Hot ng ca tnh yu, iu ny
ch ng th hai.
M th gic c tnh theo s
xng ng,
Sinh ra bi n hu v bi thin
ch,
114- Nh th ngi ta s tin t bc
n ln bc kia.

Mt bc ca h tam phn khc


cng ang
m chi n hoa,
ni ma xun bt tn ny,
117- M chm sao Bch dng ban
m
cng khng
th lm rng hoa l.
y khng ngng vang ln
bi ht chc mng,
Theo ba giai iu,
120- Ba bc vui v to nn h tam
phn .
Ri cn bc ca cc n thn,
Cc N thn Tng qun,
ri n cc
N thn c hnh

123- Bc th ba l cc N thn Qun


l.
hai bc p cht
L cc thin thn Gio ch v
cc Tng thin thn,
126- Cui cng l cc thin thn L
hi.
Tt c cc bc ny u hng
ln trn
H s mnh ln khi hng ln
Cha Tri,
129- Ri tt c s c thu ht ln
cao.
inixi vi c mun ln
lao,
ht sc chm ch quan st
cc th bc ny,

132- phn bit c v gi ng


tn nh ti gi.
Nhng Thnh Grgri sau
ri xa ng ta,
Ngay khi m mt trn tri,
135- V t ci mnh.
Mt ngi trn li c th ni
cho th gian
Mt chn l b n nh th, xin
chng ch ly lm l,
Bi ng ta hc c iu
t mt ngi y,
139- Cng vi nhiu b mt khc ca
cc thin cu.

KHC XXIX
Vng tri th chn hay ng lc u
tin.
Batris ni v s sng to v lch
s cc thin thn. Cc thin thn phn
nghch v cc thin thn trung thnh.
Kh nng ca cc thin thn. Chng li
cc tng ngng cung v thn hc
v s khoan dung. S lng thin thn
v s v i ca Cha Tri.
Khi hai ngi con trai ca
Latna,
c bao ph trong hai chm
sao Hong i
v Bch
dng,

3-

Cng ct im gia chn tri.


Trong chc lt thin nh gi h
th cn bng,
Cho ti lc thay i bn cu,
6C hai cng ri khi chic tht
lng chung y.
Lc vi b mt ti ci,
Batris im lng v nhn chm
chm
9Vo ci im chin thng ti.
Ri nng bo: -Chng khng
hi, nhng ti s ni,
iu m chng mun bit, v ti
nhn thy n,
12- Ni m mi khng gian v thi
gian u dn ti.
Khng phi c c mt ti sn

cho ring mnh,


iu khng th c,
nhng cho
nh sng huy hong ca Ngi,
15- Trong s rng r, c th khng
nh Ta tn ti.
Trong s vnh hng ngoi thi
gian,
Ngoi mi gii hn m Ngi
mun th,
18- Tnh yu bt dit lm ny n
nhiu tnh yu mi.
Khng phi v trc Ngi
khng hnh ng,
V s bng qua ca Cha trn
lnh a ca mnh,
21- Khng c vn trc , hay

sau ,
Hnh thc v vt cht, kt hp
hay tch ri,
sinh ra vt th khng c
khim khuyt,
24- Nh ba mi tn bn ra t mt
chic cung c ba dy.
Ging nh qua mt cc thy
tinh, pha l hay h phch,
Mt tia sng long lanh m t
ch n i vo,
27- Ti ch n n, khng c s ct
qung no.
Vy l hiu lc ba hnh thi ca
ngi sng to
Chiu ton vn sang vt th
mi,

30u.

Khng phn r c ch bt
Th t v s sng to mt vt

th,
C nhng vt th nh cao ca
th gii,
33- u ch do mt hnh ng m
c.
Vt cht tinh nguyn phn
di thp nht,
phn gia mt mi lin h
khng th tch ri,
36- Xit cht vt cht vi tri.
Thnh Jrnim khng nh
rng: Cc thin thn
c to ra t nhiu th k
39- Trc khi phn cn li ca th

gii c to ra.
Nhng chn l cn c
vit nhiu ch khc,
Bi cc thy ging gio l ca
c thnh thn,
42Nu suy ngh k v iu ,
chng s nhn thy c.
Ngay ch vi suy lun cng thy
c mt phn iu ,
V khng th chp nhn rng
nhng ng c ,
45- Tn ti lu nh vy m khng
c
vt phm
hon thin ca chng.
By gi chng bit u,
khi no,

V nh th no, cc thin thn


c to ra,
48- Th l trong mun ca chng,
ba iu nng
nhit c dp tt.
V chng cha kp m n hai
mi
Th trong t thi gian mt b
phn thin thn
51- lm ri lon ci tr ca cc
nhn t khc.
Mt b phn vn li v bt
u ngh thut ny,
Vi bao thch th m chng
thy,
54V chng bao gi h ngng
nhy xoay vng.

Nguyn nhn ca s sa ng
l tnh kiu ngo,
ng nguyn ra ca k m
chng thy,
57- B thc p bi sc nng ca th
gii.
Nhng thin thn chng thy
y c khim tn,
hiu rng h c to ra
bi ng nhn t,
60- lm cho h c kh nng hiu
bit.
V vy m thin cm ca h
c nng cao,
Bi n hu soi sng v ti nng
ca h,
63Khin h c ch y v

kin nh.
Xin ch hoi nghi m hy tin
chc rng,
Nhn c n hu l iu ng
khen,
66- V cn ty thuc lng ham mun
rng m n nhn.
By gi, tip cn Hi ng
thin thn ny,
Nu chng tip nhn tt
nhng iu ti ni,
69Chng c th t suy ngm m
khng cn s gip .
Nhng trn tri t, trong
trng hc ca cc ngi,
Ngi ta dy rng bn cht
thin thn

72-

C l tr, tr nh v ch.
Ta s ni chng thy r,
Chn l thun ty m di
ngi ta lm ln,
75- Nn ging dy nh th.
Nhng thc th ny, sau khi vui
sng c thy Cha,
H khng cn nhn g khc,
ngoi Cha,
78- V khng ci g c th che giu
c Ngi.
V vy ci nhn ca h khng
cn b ngn cch,
Bi mt vt no khc v h
chng cn,
81- Phi nh li mt nim ri
xa.

Nh vy l di ngi ta
tuy khng ng m vn m,
Khi tin hoc khng tin mnh ni
s tht,
84- Nhng nh th cng sai lm hn
v ng xu h hn.
di cc ngi khng ch
i theo mt con ng
Trong trit hc, m s ham
chung ci b ngoi
87V cc ngh c li ko cc
ngi i.
Tuy nhin y ngi ta dung
th iu ,
V t coi khinh hn, khi m
Kinh Thnh,
90- B xung hng th hai, hoc

b xuyn tc.
Cc ngi khng bit phi
tn bao nhiu xng mu
truyn b Kinh Thnh ra th
gian
v Cha s
vui lng
93- Bit bao, nu c k bit khim
nhng da vo Ngi.
t v ta y, mi ngi c
tm cch sn xut ra
Nhng iu ba t v nhng
nh ging dy
96- Th ra sc ch gii, cn Kinh
Phc m th b b qun.
C ngi th khng nh rng
khi Cha Kit cht,

Mt trng li li ng sau v
chen vo gia,
99Nn mt tri khng cn chiu
sng tri t.
Hn ni di, bi v nh sng t
che khut,
l ti nht thc, v iu
l chung
102- Cho c ngi Ty Ban Nha,
ngi n
cng nh ngi Do Thi.
Phirenxe khng c nhiu Lapi
v Bindi
Bng nhng chuyn hoang
ng
c sng tc
t trn ta ging,

105- V tung ra khp ni, sut quanh


nm.
Do vy m nhng con chin
km hiu bit
T bi chn tr v, ch no gi
108- V s m qung ca h khng
th l l do xin li.
Kit khng bo on tu s
u tin ca mnh:
Hy i i v hy ging cho th
gian
nhng iu
ngu ngc,
111- M cung cp cho h mt cn
bn gio l xc thc.
Cn bn gio l vang ln
tt p t ming h,

V trong cuc chin t ln


c tin,
114- H lm cho Kinh Thnh bin
thnh khin v gio.
Cn ngy nay ngi ta ging
o
bng nhng
cu chc ci,
Nhng li a ct,
min l c
cho mi ngi ci nhiu
117- Th ci m chm phng ln
v khng cn
mong g hn na!
Nu mt gio dn trng thy
con chim y,
Np trong o chong thy

ging, h s hiu
120- Gi tr ca s x ti m h tin
l nh th no!
S ngu ngc trn trn th ang
pht trin,
Khng c chng c, cng chng
c t liu,
123- Ngi ta c x ti mi li
ha ho.
Con ln ca Thnh Antni
bo ln nh th,
Nhiu k khc cn bn hn c
ln,
126- Chng tr cho mi ngi nhng
ng tin rm.
Nhng chng ta i qu xa
vn ,

Xin chng hy a mt nhn v


con ng thng,
129- cho ng i khp vi thi
gi ta c.
Cc thin thn pht trin qu
nhanh v s lng,
n ni chng c mt t no,
132- Cng chng c khi nim no
ca loi ngi theo kp.
Nu chng ch ti iu
anien tit l,
Chng s thy trong nhng con
s nghn
m ng nu
ra,
135- Mt con s chnh xc cn c
du kn.

nh sng u tin chiu sng tt


c,
c n nhn bng nhiu cch
khc nhau,
138- Ty theo s huy hong m
Ngi kt hp.
T suy ra, v tnh yu ti
sau,
Hot ng tr tu, nn s du
dng ca tnh yu
141- Cng nng nn hay m p khc
nhau.
By gi chng thy s v i v
rng ln
Ca bn th vnh hng, sau khi
to ra
Bit bao tm gng,

Ngi t chia nh ra
145- M vn c l mt, nh trc kia.

KHC XXX
Vng tri th mi, vng Thin
thanh.
Thin nh, thin thn v nhng
ngi hng phc. Dng sng nh sng,
nhng tia la, nhng bng hoa. ant
c th lc mi. Bng hng Thin ng.
Chic ngai dnh cho Hong d Enric
VII.
C th t su nghn dm cch
xa,
Gi th su im,
3Th gii nghing bng mnh
xung chn tri.
Bu tri su thm bt u rng
dn,

Cc v sao mt nh sng
6Dn dn h xung thp.
Ngi n t lo vic nh sng
ca mt tri xut hin,
Ht v sao ny n v sao khc,
9n c v sao p nht, tt dn.
Song song vi i thnh ca
biu din,
Chung quanh im sng
thng ti,
12- Nh bao bc ly ci chnh mnh
c bao bc,
Dn dn h bin mt trc mt
ti,
Vic khng cn thy g v tnh
yu
15- Thi thc mt ti nhn v pha

Batris.
Nu tt c nhng g ni v
nng,
Cho n y, em c c li
thnh mt li
tn vinh duy nht,
18- Cng vn l qu t i i vi
cng hin ca nng.
Sc p ca nng, theo ti,
khng ch
vt mi chun mc,
Ca chng ta m ti tin chc
rng
21- Ch c ng to ha mi cm
thng c trn vn.
Ti th nhn mnh bt lc,
Trc bt k mt im no v

ti nng,
24Ti cng khng th tr thnh
mt tc gi
trung bnh hay
kh hn.
Nh mt con mt yu ui
trc nh mt tri,
Ch hnh dung li n ci hin
du ca nng,
27- Cng lm cho thn tr ti bay
bng khi thn xc.
T ngy u tin c thy
khun mt nng,
Trn ci i, cho n ln chim
ngng ny,
30Bi th ca ti vit v nng
cha mt ln t on.

Nhng t nay ti nh dng


vic lo o chy theo,
Sc p ca nng, bng th ca,
33- Nh mi ngh s phi thy c
gii hn ca mnh.
Ti phi nhng ch cho mt
ting ni no mnh m hn
Ting n lia ca ti, ni v
nng,
36- h kt thc ti kh khn
ny.
Vi du hiu v li ni, chuyn
gia dn ng ni tip:
-Chng ta va ra khi vng
tri rng ln nht,
39V l vng c nh sng tinh
khit.

nh sng tr tu trn ngp tnh


yu,
Tnh yu iu thin chn thc,
y vui sng hoan h,
42Vt tt c mi s m i du
dng.
chng s thy hai i hip
s,
Ca Thin ng v mt trong
cnh tng
45- S thy trong ngy Phn x cui
cng.
Nh mt nh chp bt ng nh
vo th gic,
Ngn khng cho mt thy c,
48- C s chuyn ng ca nhng
s vic mnh m.

nh sng rc r bao bc ly
ti,
Trong mt tm mn mng sng
la,
51- Ngoi nh sng, khng thy c
g hin ra,
-Tnh yu ca Cha gi cho
bu tri ny
Lun cho n mi ngi nh
vy,
54- V chun b nhn th lc thn
thnh.
Nhng li ngn gn ni vi
ti,
Khin ti hiu rng:
57Ti vt ln kh nng ca
mnh,

Mt th lc mi c hi
phc,
Nh th khng c s sng t
no tinh tng hn,
60- V mt ti c th t bo v.
Ti thy mt lung nh sng
c hnh dng
mt dng sng,
Chi sng lng ly gia hai b,
63- Mang b mt ma xun k diu.
T dng sng pht ra nhng
tia la sng rc
Bay khp ni ri u li trn
nhng bng hoa,
66- Nh nhng vin hng ngc dt
vng chung quanh.
Nh say mi hng hoa

Nhng tia la li bay v ci


vc nh sng
69- ng kinh ngc, c mt tia bay
vo
th mt tia
khc bay ra.
-Chc mt mun cao c ang
bng chy
v thi thc
chng,
Mun hiu ngha nhng g
chng thy,
72- mun tng ln bao nhiu
cng khin ti
thch th by
nhiu.
Nhng chng cn phi ung

nc ny trc,
cho ni kht khao chng
du xung
75- Mt tri ca i mt ti ni
nh vy.
Nng ni tip: - Dng sng v
nhng vin ngc
Hin ra, cng nhng bng hoa
78- L s bo trc ca chn l.
Khng phi nhng s vt y t
n cha hon thin,
M s khim khuyt n t
chng,
81- Bi chng cha c th gic
mnh.
Khng c tr th no li khng
nhanh chng,

i tm bu sa m, nu n thc
dy mun,
84So vi gi gic thng ngy
quen thuc.
Lc , lm cho mt mnh
Thnh nhng tm gng hon
ho, ti nghing mnh
87- Soi vo dng sng, mong lm
cho mt
thnh trong
sng hn.
Nhng khi mt ti va thy
dng nc
Th trc mt ti hin ra
90Chiu di ca sng ang bin
thnh hnh trn.
Nh nhng ngi eo mt n,

Hin ra khc hn, khi h ci b


93- Ci b ngoi vay mn m sau
h n giu.
Cng nh vy, nhng bng hoa
v nhng tia la,
Trc mt ti, bin thnh
nhng ngi d hi,
96- Ti thy hin ra hai loi triu
thn ca nh tri.
i vinh quang ca Cha cho
ti c chng kin,
S thng li cao c ca mt
triu nh chn thc,
99- Xin hy ban cho ti ti nng
ni ln iu thy!
Mt nh sng trn cao soi t
ng to ha ca nhng sinh

linh do Ngi sng to,


102- M ch chim ngng thi l
ng bng an.
nh sng m rng thnh
hnh trn,
Rng n ni chu vi ca n,
105- S l mt chic tht lng qu
rng cho mt tri.
Tt c nhng g thy c t
nh sng ,
L n c to thnh bi nhng
tia sng hi t li nh,
108- ng lc u tin t y pht ra
s sng v sc mnh.
m di nh mt qu i nh
Soi bng trn mt nc
ngm mnh

c trang
im,
111- Bi v vn hoa l.
Bao qut vng nh sng chung
quanh,
Ti thy hn ngn bc ng,
114- Tt c nhng ngi trong chng
ta
c tr v
trn cao y.
Nu bc thp nht cn hng
c
Nhiu nh sng nh th th
khng hiu
117- Nhng cnh cui cng ca bng
hng
ny rng ln

n th no!
Nhng vic ngm ca ti khng
lch v phng din,
B rng v chiu cao
120- M ch n cht v lng ca
nim hoan h ny.
trn cao ny, vic gn hay xa,
khng thnh
vn hn, thit
V y, Cha tr v trc tip,
123- Nn cc lut l t nhin khng
cn tc dng.
Tri tim vng ca bng hng
vnh cu,
ang n ra v ta hng thm
ngt,
126- ca ngi mt tri ca Ma

xun bt dit,
Nh ti vn l mun ni
nhng vn c gi im,
Batris lin ng vin ti v
ni: - Chng xem ka
129- Ln bit bao i thnh ca o
trng!
Hy xem, vng tri ca chng
ta rng ln bit bao,
Nhng cc ch ngi hu nh
b chon,
132- Ngi ta ch cn ch mt t v
na thi.
V ch ngi long trng kia m
mt chng
ang nhn
chm ch,

V ti sn mt chic
vng min,
135- Trc khi chng tham d tic
mng.
s ng tr linh hn ca
Hong Enric,
M di trn Ngi nh s n
phc hng Italia
138- Trc khi Ngi qua i.
Lng tham lam m qung m
hoc con ngi
Khin n ging nh mt a
tr,
141- ang i cn co m li ui i
b v nui ca mnh.
Lc by gi con ngi s ng
u Ta thnh,

Khng i cng mt ng vi
nh vua,
144- cng khai hay b mt chng
li.
Nhng Cha s khng cho ngi
lu Ta thnh,
Hn s b nm xung ch
M tn phng thut Ximng
rt xng ng,
148- V y ci g Alanha xung su
hn na.

KHC XXXI
Vng tri th mi, vng Thin
thanh:
Bng hng trng, S kinh ngc ca
ant. Batris tr li ch ca mnh,
Thnh Bcnc n thay. Li cu
khn ca ant vi Batris. c M
ng trinh trong vinh quang ca mnh.
Di hnh thc mt bng hng
trng,
i qun thnh thin hin ra,
3M Cha kt hp vi mu
ca Ngi.
Mt i khc va bay va ht
Ca ngi vinh quang ca ng
lm cho h

rc chy tnh yu,


6V lng nhn t ca Ngi
cho h
tng thm sc mnh.
Ging nh mt n ong
Lc bay vo m hoa, lc tr
v t
9Lm lan ta hng thm sn
phm ca mnh.
H x xung bng hoa ln nht,
C v s cnh hoa ri li bay
ln,
12- Mi mi gi li tnh yu ca
h.
Tt c c v mt nh la sng
rc,
Nhng cnh bay nh bng vng

v phn cn
li mu trng,
15Cha tng c tuyt no trng
c nh vy.
T bc ny n bc khc, h
xung bng hng,
V hin tng s bnh yn v
lng nhit tm,
18Thu c qua gi ca nhng
cnh bay.
Nhng s ng c ca i
bay,
Gia nh im v nhng bng
hoa,
21- Khng h ngn cn th gic v
s huy hong.
V nh sng thn thnh xuyn

thu v tr,
Ty theo v tr t ra xng ng,
24- Nh vy chng c g cn tr nh
sng .
Vng quc yn tnh v trn
ngp nim vui
Ca nhng linh hn c v hin
i,
27- Nhng cng hng mt nhn v
tri tim v mt im:
Hi nh sng Ba ngi trong
mt v sao,
Lp lnh trc mt, bao quyn
r,
30- Xin hy nhn xung, xem bo t
ca chng ti.
Nu ngi Man tc, t nhng

b bin,
Ni hng ngy c che chn
bi nng lis,
33ang quay cng a con trai
c nng yu qu.
Khi thy La M v nhng dinh
th to ln,
Vo thi lu i Ltaran cn
ng tr tt c,
36- H u kinh ngc v thn phc.
Th ti, mt ngi t ch trn
tc ln ni thn thnh,
T ch c mc thi gian n
ci vnh hng,
39V t Phirenxe c dn chng
chnh trc v trong sch.
Ti s phi kinh ngc bit bao

nhiu!
Tt nhin, kinh ngc v c vui
sng
v ti cm
thy tht thch th,
42- Nhng khng thy ai ni g nn
c phi lng im.
V ging nh mt ngi hnh
hng
Ngi ngh v ngm nhn ngi
n hng mong c,
45- ngh n vic s t li n th
no.
i i li li trong nh sng chi
la,
Ti a mt nhn qua cc bc,
48Trn cao, di thp v khp

chung quanh.
Ti thy nhng nh mt cho
mi yu thng,
Lp lnh nh sng ca Cha
v nim vui
ca chnh mnh,
51- Nhng c ch biu l c tnh
chnh trc.
Mt ti nhn bao qut
Cnh tng chung ca Thin
ng,
54- M cha dng li mt im c
th no.
Ti quay li vi mun chy
bng,
Hi phu nhn ca ti mt s
im,

57-

M u c ti cn phn vn.
Ti mong mt iu nhng li
gp mt iu khc:
Tng s c thy Batris
nhng li thy mt c gi,
60- n bn nh nhng linh hn vinh
quang.
i mt v v mt ca c biu
l,
S hoan h du dng, v nhng
c ch sng o,
63Thch hp vi mt ngi cha
nhn hu.
Ti hi ngay:- Nng u?
C ni: - dn dt nguyn
vng ca ngi n ch,
66Batris khin ta ri ch

xung y.
Nu ngi nhn ln bc th ba,
K t bc cao nht, ngi s
thy li nng
69- Ngi ch c phn nh theo
cng trng ca nng.
Khng p li c, ti ngc
mt nhn ln,
Ti thy nng c vng ho
quang
72Ca nhng tia sng vnh hng
vn phn chiu ln nng.
T vng cao nht y,
Con mt ngi trn cng khng
cch xa,
75- Ngay c khi ln xung y bin
su.

Bng khong cch t mt ti


n Batris,
Nhng khng l g c, v hnh
nh ca nng
78- Vn xung tn ch ti, khng c
g ln ln.
-Hi phu nhn, nng,
ny sinh
nim hy vng ca ti,
cu ti, nng phi chu
ng,
81- li di a ngc nhng du
chn ca nng.
Ti thy c bao iu,
Chnh l nh quyn hn v lng
tt ca nng,
84Ti tha nhn n hu v lng

dng cm.
Nng a ti t n l n t
do,
Bng mi con ng v bng
mi cch,
87- M nng c quyn s dng.
Xin gi cho ti s quan tm ca
nng,
cho tm hn c nng
cu cha,
90Mi mi trong n hu ca
nng, khi n ri th xc.
Ti cu nguyn nh vy, v
nng,
D kh xa, mm ci, nhn
ti,
93Ri quay li pha ngun gc

vnh hng.
C gi thnh thin ni tip: cho ngi
Kt thc hon ho cuc hnh
trnh ny,
96- Nn ta c phi n, theo li
khn cu
v tnh yu
thnh thin.
Bng mt nhn, ngi hy bay
lt qua khu vn ny,
Vic s lm tinh tng thm
th lc ca ngi,
99- i ln tt hn theo tia sng
thnh thn.
V Hong hu ca Tri, m v
Ngi

Ta chy bng mt tnh yu trn


vn,
Ngi s cho
chng ta
102- Ton n hu, v ta l Bcnc
trung thnh
ca Ngi.
Ta nh mt ngi n t
Croaxia chng hn,
xem tm vi Vrnica,
105- V khng tha mn s thm kht
lu i v vic .
V khi c cho xem, anh ta t
nh tm tr:
- i c Cha Gisu ca ti,
c Cha thc s,
108- Din mo ca Ngi l nh th

ny ?.
Cng nh ta, khi thy lng nhn
t nng nhit,
Ca mt ngi no trn th gii
ny,
111- Ta va chim ngng, va c
hng s bng an.
- Hi ngi con ca n hu, c
ni tip,
Ngi s khng hiu c cuc
sng hnh phc ny,
114- Nu c ch ci mt nhn xung.
Hy nhn n cc vng xa hn
Cho ti ch thy v Hong hu
117- M ton Vng quc ny
l thn dn
sng knh ca Ngi.

Ti ngc mt ln v ging nh
lc bnh minh
Phn pha ng ca chn tri,
120- vt qua ni mt tri ln.
Cng nh vy, ti lt mt nhn
ln na,
Ti thy mt vng trn nh
cao,
123- nh sng vt tri hn ni
khc.
V nh y l im ngi ta
n i c xe,
M Phtngt li km, khng
gian sng rc r,
126- Cn hai bn th nh sng km
hn.
Cng nh vy ngn c hiu ha

bnh
Rc sng gia
129- Cn cc ni khc nh la
cng du xung.
vng chnh gia, nhng chic
cnh dang rng,
Ti thy hn mt ngn thin
thn ang m hi,
132- Tt c khc nhau v dng v v
s lng ly.
V gia cc mn ma v
ht,
Mt sc p ang mm ci v
truyn nim vui,
135- n nh mt ca tt c cc thin
thn khc.
D ti c giu ngn ng

Cng tr tng tng n u,


ti cng s khng dm
138- Th t li vi nt cnh tng
vui v .
Khi c Bcnc thy ti
Chm ch nhn vo ngn la
chy bng,
C cng a mt nhn v pha
Ngi vi bao thng mn,
142- Lm cho ti cng ngm nhn nng
nhit hn.

KHC XXXII
Vng tri th mi, vng Thin
thanh. S sp xp ch ngi trong Bng
hng. Nhng thiu nin hn nhin, s
khng ngang nhau gia chng trong ci
Cc lc. S ca ngi c M ng
trinh.
Ton tm sng knh Ngi, k
chim ngng y,
T nhn nhim v ngi ging
o l,
3V bt u nhng li thing
ling ny.
- Vt thng m c M
Maria bng b
v lm khp

li,
L do ngi n b kh p
ngi di chn Ngi,
6B ta gy ra v l nguyn
nhn.
hng ca bc th ba,
Bn di b l Raken,
9Vi Batris nh ngi
thy.
Xara, Rbcca, Juit, ri ti
ngi
L c ca nh th v hi hn
12Ti li ca mnh lm bi
Xin Cha thng con.
Ngi c th thy h, t bc n
sang bc kia,
i xung di, trong khi ti

nu tn h,
15- T bng hng, t cnh ny sang
cnh khc.
V t hng th by xung di,
K tip l nhng ph n Do
Thi,
18H chia bng hoa thnh hai
phn.
Bi v theo hng mt nhn
chan cha c tin
Hng vo Cha Kit, h l
bc tng
21Chia cc bc thing thnh hai
phn.
T pha, ni cc cnh bng
hng n ht,
ang ngi nhng ngi tin,

24-

Vo Cha Kit s ti.


Pha kia, ni cn nhiu ch

trng
27 ti.

ang ngi nhng ngi


Mt lun hng ln Cha Kit

V ging nh th, y, cc
ch ngi vinh quang
Ca phu nhn ca bu tri v
cc ch ngi khc
30- Bn di Ngi, cng to ra s
phn cch .
pha i din, ch ngi ca
Thnh Giovanni v i
Ngi lun l Thnh, nhng
phi chu ng sa mc,
33V s tun o, ri a ngc

trong hai nm.


pha di cng c s phn
cch
Phrngstc, Bntt v
Augtxtin
36V nhng ngi khc na, t
bc ny xung bc khc.
Hy khm phc ch ti cao
ca Cha,
V hai phng din ca c
tin,
39- Ri cng s lp y khu vn
ny.
Ngi cng nn bit rng t
bc gia
Phn ra hai hng
42- Khng c ai c ngi do

cng trng ca mnh.


M do cng trng ca ngi
khc,
vi nhng
iu kin nht nh,
Bi tt c nhng ngi ny
u l nhng
linh hn cht,
45- Trc khi c s suy xt thc s.
Ngi c th thy iu qua
v mt,
C qua ting ni cn tr th ca
h,
48- Nu ngi nhn v nghe h
ni.
Hin ti ngi rt bi ri
nhng vn im lng,

Vy ta s g cho ngi ci nt
,
51- nhng ngh t nh ang
giy v ngi.
Trong khng gian ca Vng
quc ny,
Khng c ch cho iu ngu
nhin,
54- Cng khng c ch cho s bun
b, hay i kht.
Bi v tt c cc th ngi
thy, u c xp t,
Bi lut vnh hng rt chnh
xc,
57- Khin tt c u khp vi nhau,
nh chic
nhn vi ngn tay.

Vy l ci m ng n sm
ny,
Vi cuc sng thc, khng phi
l khng c l do,
60- c sp xp y khng phi
theo cch tt
hay km nhau
u.
V vua m nh Ngi Vng
quc ny sng
Trong bao tnh yu v bao nim
vui
63n ni chng cn c ao g
hn na.
Ngi to ra nhng linh hn
ny di cp mt vui v
V theo mnh, ph cho h

nhng n hu khc nhau,


66- Bit n th l cho chng ta,
iu ny c biu hin r
rng trong Kinh Thnh,
Thng qua trng hp hai anh
em sinh i,
69- Cn nm trong bng m m
lm no ng v gin nhau.
Cng vy, ty theo mu tc ca
chng
Cn phi hiu rng nh sng
cao c tt cng
72- bao ph n hu ln h mt
cch xng ng.
Vy l chng phi do thnh tch
ca h
Khin h c t nhng bc

khc nhau,
75- M ch do khc nhau trong ci
nhn u tin.
c cu ri vi s trong
trng
Trong nhng nm thng mi c,
78- n gin ch cn c tin ca
cha m.
Nhng khi nhng nm thng u
tin kt thc,
Cc chng trai cn lm l ct
bao quy u,
81 c sc lc cn thit cho
cnh bay hn nhin ca h.
Nhng khi n thi gian ca n
hu,
Nu khng c l ra ti hon

ho ca Cha,
84- Th s hn nhin vn b t
xung di.
By gi hy nhn khun mt
ging vi Kit nht,
Bi ch c nh sng ca Ngi,
87- Mi c th chun b cho ngi
thy c Kit.
Ti thy trn y, b mt trn
ngp hnh phc
Mang ti bi nhng linh hn
thnh thin,
90- c to ra bay c qua
nhng cao ny.
Tt c nhng ci m ti thy
Cha c ci g em li cho ti
nim hoan h

k diu nh
th,
93- Cng cha cho ti mt hnh nh
Cha Tri
ging nh
vy.
V thin thn u tin bay
xung,
Dang rng i cnh trc
Ngi v ht,
96- Knh mng Maria, trn y n
hu,
T khp ni, Triu nh hng
phc y
Tip li v ht bi thnh ca m
m y,
99- Lc mi khun mt u trong

sng hn.
- Hi Cha thing ling, Ngi
v ti m chu ng
di ny v b li ch ngi
m i,
102- Ni ngi vn ngi theo s
phn vnh hng.
L ai , v Thin thn vi bao
vui thch,
ang nhn vo mt ca N
hong chng ta
105- Vi s yu thng ging nh
mt ngn la?.
Ti phi nh ti s hiu
bit,
Ca ngi nhn v p mnh
t c M Maria

108- Nh ngi sao bui sng nhn v


p t mt tri.
C p: - Bao nhiu s t tin
v vui v
C th c mt Thin thn hay
mt linh hn
111- u v Thin thn m
chng ta u mun c.
l ngi mang cnh l
c,
Xung cho c M, khi m
c Cha Con
114- Chu gnh nng cho ngi trn
chng ta.
Nhng by gi hy nhn theo ta,
Trong khi ta ni, v hy nh ly
cc nh qu tc v i,

117- Ca quc cng bng v sng


knh ny.
Hai ngi ngi trn cao kia
l nhng
ngi sung sng nht,
c gn vi Phu nhn tn
nghim,
120- Ta nh hai ci r ca bng
hng ny.
Ngi ngi bn tri l ngi
cha
M v gic to bo
123- khin cho loi ngi phi
nm ng cay.
bn phi l ngi cha ng
knh
Ca Nh th thn thnh,

c Cha Kit
126- Giao cho gi nhng cha kha
ca bng hoa
quyn r ny.
Tip n l ngi trng thy,
trc khi cht,
Tt c nhng thi k au kh
ca ngi v xinh p
129- b vi ngn gio v nhng
ci inh.
Ngi cnh ng ta v gn ngi
kia
ang ngi v cng tc m
di thi ng ta
132- Dn chng bc bo, kh bo,
sng bng
thc n tri ban.

Trc mt Pitr, Thnh Anna


ang ngi,
Nhn con gi mnh vi bao hnh
phc,
135- B c ht mng m mt khng
ri con.
Trc v t c xa ca c gia
nh,
Thnh Luxia ngi, b l ngi
i bo cho
Phu nhn ca ngi,
138- Khi ngi ang ci u, tiu tan
hy vng ln cao.
Nhng v thi gian tri i, n
buc phi ng,
Chng ta s t mt du chm
y,

141- Nh ngi th may gii,


may qun o
theo ming d mnh c.
Chng ta hy hng mt v
Tnh yu th nht,
trong khi nhn Ngi, thm
nhp c
144- n mc cao nht vo nh sng
ca Ngi.
Tuy nhin ta s rng trong khi
v cnh,
Ngi c tng l mnh tin
ln nhng l li li,
147- Cn phi cu nguyn c thm
n hu.
n hu ca Cha c th cu
gip ngi,

Ngi s theo ta vi tnh cm


ca ngi,
V ch tri tim ngi tch
xa li ta ni,
151- Ri c bt u bi cu nguyn
thnh thin.

KHC XXXIII
Vng tri th mi, vng Thin
thanh:
Thnh Bcnc cu nguyn c
M ng trinh chiu c n ant.
ant nhn vo Bn th v tn v trc
cm v s thng nht v tr Cha, v
tnh duy nht ca ba ngi v v b mt
ca s ha thn.
- Hi c M ng trinh, con
gi ca con trai mnh,
Khim nhng v cao c hn
tt c
sinh lc c
sng to no,
3Chung cc nh trc ca mt

quyt nh vnh hng.


Chnh Ngi nng cao phm
gi ca loi ngi,
Khin cho ngi th to to
ra n,
6Cng khng coi thng sn
phm ca mnh.
Trong lng Ngi, tnh yu li
bc chy,
Nh sc nng ca tnh yu y,
trong s bnh yn bt tn,
9Bng hoa ny ny n.
y, i vi chng ti,
Ngi l ngn uc tnh thng
Gia ban tra; cn di kia,
ni ngi trn,
12Ngi l ngun hy vng lun

sng ng.
Phu nhn i, Ngi v i v
y nng lc cao c,
K mong mun mt n hu
m khng ti
ni Ngi c,
15- Anh ta nhng mong c mun
ca mnh
khng c cnh vn bay c.
Lng nhn t ca Ngi p
ng
Khng ch cu xin, m nhiu khi
18- Cn n trc c li cu xin.
Ngi, lng thng ngi,
Ngi, s thnh knh
Ngi, s huy hong,
Ngi, tp trung tt c

21- Nhng g l lng nhn t trong


mt con ngi!
Con ngi ny, t y vc thm
ca v tr
Ln n tn y, c thy
24Nhng s phn ca cc linh
hn, tng linh hn mt.
Cu xin Ngi, nh n hu ca
Ngi,
C th tng cng tnh nng
nhn
27- Ln cao hn na, hng ti s
cu ri cui cng.
Cn ti, cha bao gi nng
lng cho sc nhn ca ti,
Ti nng lng h anh ta, ti cu
khn Ngi,

30Chp thun nhng li cu


nguyn ca ti.
Mong sao s bo v ca Ngi
s thng
nhng hnh ng ca ngi trn,
Ngi hy nhn Batris v
bit bao k hng phc,
39- ang chp tay hng v Ngi,
v nhng li
cu nguyn ca ti.
Nhng con mt yu qu v ng
knh ca Cha
Chm ch nhn linh hn ang
ni, cho thy
42- Ngi vui thch bit bao li cu
nguyn nng nhit.
Ri nhng con mt y tr li

vi ngn la vnh hng,


V ta khng th ngh rng
c ci nhn
no ca ngi trn
45- Li c th xuyn thu.
Vi ti th c nguyn ang ti
ch kt thc,
Ti cm thy nhit tnh ca lng
ham mun
48- ang ny n trong ti, ng nh
n cn phi th.
Bcnc mm ci v ra hiu
cho ti
Ngc nhn ln cao, nhng t
ti
51- Ti lm iu C mun.
V rng ci nhn ca ti tr

nn trong sng hn,


C th cng lu cng i su vo
tia sng
54- Ca nh sng tuyt nh, ni tt
c u l chn l.
T lc ny, th lc ti vt xa
hn
Li ni; li ni nhng bc
cho th lc,
57- Cng nh k c phi chu thua
iu thi qu.
Ta nh ngi va thy trong
m,
Gic m i qua nhng s xc
ng in su cn li,
60- V khng cn nh iu g khc
na.

By gi ti cng nh vy,
V hu nh ton b thin cm
ca ti tt i,
63Nhng trong tim ti vn tun
chy
s m m
ny sinh t .
Cng nh tuyt tan di mt
tri,
Cng nh gi cun i nhng
chic l,
66Lm mt i nhng li sm
truyn ca nng Xibinla.
Hi nh sng tuyt nh,vt
ln trn,
Tr tu ca loi ngi, xin cho
tr nh ti mn li,

69Mt vi iu m Ngi
truyn cm cho ti.
Xin hy lm cho ngn ng ca
ti mnh m ln,
Bng mt tia sng s vinh
quang ca Ngi,
72 n c th n vi th h
tng lai.
Nu n c th tr li cht t
trong tr nh ca ti,
Vang ln mt lt trong th ti,
75- Thng li ca Ngi s c
hiu r nhiu hn.
Ti tng vi thnh nhy m
ti cm thy lc
T tia sng sng ng, ti s b
lc

78.

Nu mt ti ri khi tia sng


V t nh rng ti kh mnh

dn
Chu ng cho ti khi ha hp
c
81bin.

Ci nhn ca ti vi gi tr v

i n hu di do, nh m
ti dm
mt ti vo nh sng vnh
hng,
84- Mong hp th c cao nht th
lc mi!
Trong chn thm su y ti thy
rng
Tnh yu c kt hp li thnh

mt khi duy nht,


87Tt c nhng ci cn ri rc
trong v tr.
Thc cht v ngu nhin v
nhng dng thc ca chng
Nh ha chung li vi nhau,
90- Nh nhng g ti ni li ch l
mt nh sng m nht.
Ti ngh l ti thy c
hnh th ton b
Ca im v khi ni v n
93- Ti cm thy trong ti mt nim
thch th lan rng.
Nhng ch mt im, vi ti, l
mt s lng qun
Su xa hn c s lng qun sau
hai mi th k

96- khin Nttun kinh ngc khi


nhn thy
hnh bng ca
tu cg.
Vy l tr c ti ngng ngh
hon ton,
Cn mt nhn chm chm, bt
ng, chm ch,
99V bng ln khng ngng
mun c nhn ngm na.
Bi nh sng lm ngi
ta tr nn nh th,
Khng th no ri khi n,
102- nhn bt k mt ci g khc.
Bi v iu thin, n l ch
cui cng ca mun,
Hon ton trong nh sng ,

ci g trong
l hon ho,
105- Cn ngoi nh sng l lm
ln.
Nhng li ti ni ra tht qu s
si,
Ngay em so vi nhng g ti
cn nh c,
108- N ngho nn nh ting ni mt
em b
ang ngm v
m.
Khng phi v nh sng y ch
duy nht
mt ln hin
ra,
Trong vng ho quang m ti

thy,
111- nh sng y vn lun nh th,
ging nh lc .
Nhng v th gic ca ti
tng gi tr,
Khi nhn s hin hin duy nht,
114- Trong khi ti thay i, v ti, n
cng bin i.
Trong ci thc th su thm v
sng sa
Ca nh sng cao c y, ba
vng trn hin ra trc ti,
117- C ba mu khc nhau nhng
ln bng nhau.
T ci ny sang ci kia, nh t
cu vng sang cu vng,
Vng th hai nh phn chiu

vng th nht,
120- Cn vng th ba ging nh mt
vng la pht ra
t hai vng
kia.
i, sao m ngn t ca ti li
yu t v ngn ngi th,
So vi suy tng ca ti v vi
ci m ti thy,
123- Nu ni rng t i th cng
cn cha .
i, nh sng vnh hng, ch duy
nht c Ngi,
Duy nht hiu c Ngi v
c Ngi hiu,
126- Mm ci vi Ngi v yu
Ngi!

Vng trn ny c th thy


Nh l nh sng phn chiu t
Ngi,
129- M mt ti mi m ngm
ngha.
bn trong n, v cng mu
sc
Hin ra nh v hnh nh chng
ta,
132- V th m mt ti nhn tt c vo
.
Ta nh mt nh hnh hc chm
ch hon ton vo ,
o vng trn m chng tm
ra,
135- ang suy ngh v ci nguyn tc
cn thiu.

Ti cng suy ngh v iu mi


thy ny,
Ti mun bit hnh nh kt hp
vi vng trn th no,
138- V n c ni lin vo nh
th no.
Nhng ch ring i cnh ca
ti th qu yu,
Nu tr c ti khng c mt
tia chp,
141- Tc ng theo mun ca n.
y tr tng tng cao siu
cng khng
cn kh nng,
M ao c v mun ca ti,
Tt c u do mt bnh xe xoay
chuyn,

145- Vinh quang y lm chuyn ng


mt tri v cc v sao.

CH GII

A NGC
KHC I
1. Na ng i: ant hnh
dung ng i nh mt vng cung,
im cao nht l lc 35 tui. ant sinh
nm 1265, n nm 1300, nm din ra
cuc du hnh (tng tng) xung a
ngc, ng 35 tui.
2. Rng ti: Ngha phng d. i
vi ant c ngha l s lm lc v o
l v tinh thn.
8. iu hay: Hiu c iu ho
phc v ngha ca cuc i nhn th.
30. Cu ny ngha khng r. C
nh ch gii cho rng ant theo quan

nim c xa xem chn tri vng v hn


chn phi.
32. Con bo thng c xem l
tng trng cho thi dm ng.
37. Thi Trung c ngi ta tin
rng Cha to lp ra th gii, sau
khi ng vo u ma xun.
45. Con s t c xem l tng
trng cho s kiu cng.
49. Con si ci c xem l tng
trng cho tnh h tin, bn xn. Theo
nhiu nh ch gii, ba con vt ny c
ngha tng trng cho ba loi ti c
trong a ngc ca Thn khc: tnh
bung th, khng bit t kim ch; tnh
hung c v tnh gian ln.
63. Cu ny trong nguyn tc ngha

khng r. y tm dch theo vn cnh


ca on th.
65. Xin hy thng ti. Cu
ny trong nguyn tc ant dng ting l
tinh ni vi bng ma: Miserere di me.
67. Virgilio Marone Publio: Tn
l tinh, Publius Virgilius Maro, sinh
Mantova nm 70, mt Brindisi nm 19,
trc Kit, nh th l tinh, tc gi ca
thin anh hng ca Eneide.
Mantova ng nam khu
Lombardia, min Bc Italia, ngy nay
vn thuc khu Lombardia, th ph l
Milano.
70. Giulio Cesare (Roma 100-44
tr. Kit). Lc Virgilio sinh th Cesare
31 tui.

71. Augusto: Hong L M (63


tr. Kit - 14 s.Kit), chu ngoi ca
Xda, c cng lp li trt t x hi v
vng quyn sau mt th k ni chin.
Ho quang ca thi i ny c phn
nh trong tc phm ca hai nh th l
tinh ni ting Virgilio, (70-19 tr. Kit)
v Orazio (65-8 tr. Kit).
73. Ngi con hiu tho Anchise:
tc Enea, th lnh ngi Troia, thnh
Ilion, anh dng chng li ngi Hy Lp,
sau khi Troia tht th Enea chy sang
lnh a L M. Virgilio da vo s kin
ny vit nn thin anh hng ca
Eneide.
79. thi trung i Virgilio c
tn sng nh mt nhn vt huyn thoi,

mt v hin trit, mt bc tin tri. i


vi ant, trong Thn khc, Virgilio l
biu tng cho chn l ni trn th.
102. Nguyn tc dng t veltro,
mt loi ch sn dng mnh, nhng ng
thi li c c ngha phng d, ch mt v
cu tinh em li cng l v ho bnh
cho trn th. Cc nh ch gii mun lin
h vi mt vi nhn vt lch s c tht
ca thi , c bit l Can Grande
della Scala, ngi n tip ant khi
nh th lu vong n Verona, hoc Henri
VII, Hong c, m ant rt ngng
m.
105. Nguyn tc vit: tra feltro e
feltro. Ngha khng r. C nh ch gii
suy on ra mt a im a l c th,

nhng chng ti thy khng c l. C nh


ch gii ging i l mt xut x khim
nhng. Chng ti dch theo hng
ny.107. Cammilla, Eurialo, Turno,
Niso: Tn nhng nhn vt trong tc phm
ca Virgilio, thuc phe thnh Troia, hoc
phe ch th. ant quan nim s hy sinh
ca hai phe u cn cho s xut hin ca
quc L M.
117. Theo tn iu ca o Kit,
nhng ngi phm ti dng gian
th m hn s phi chu ti a ngc,
ging nh cht mt ln th hai.
122. Virgilio bo trc l mt anh
hn cao c (tc Beatrice) s xut hin v
dn ng cho ant i tip, ln thm
Thin ng.

126. Virgilio, v cha qua php


ra ti ca o Kit nn khng c t
chn ln Thin ng.
134. Ca Thnh Pitr (l porta
di San Pietro): c l ch ci ca Tnh th
m Virgilio hng dn ant i qua.

KHC II
2. Sinh linh: ch chung c loi
ngi v th vt.
4. Nguyn tc dng t chin tranh
(l guerra). Trong cuc du hnh y th
thch gay go ny ant s c chng
kin nhng cnh trng pht khng khip,
hu qu cc ti li ca con ngi khi
sng trn trn th.
12. Nguyn tc vit: alto passo, c
ngha l qung ng cao c. Nhiu bn
dch theo ngha cam go, kh khn. S
thc, theo ant trong Thn khc, th
cuc du hnh ny cng em li cho ant
c iu hay.

13. Thn sinh ca Silvi, tc


Enea. Cuc du hnh ca Enea sang th
gii bn kia, c Virgilio k khc
VI ca anh hng ca Eneide. Enea xung
m ph, c cha l Anchise bo trc
cho tng lai vinh quang ca Roma.
Enea c xem nh t tin ca ni ging
L M.
16. V thn chng li mun iu
c: ch Thng .
17. Hu qu vinh quang: Ch s
thnh lp quc La M.
19. Bc thin lng: Ngm ch
Enea, cng c th hiu l mun ni n
tt c nhng ngi c tri thc v lng
tri.
24. Thnh c Piero: Danh hiu

tn vinh Gio hong th nht.


28. Nguyn tc vit Vas
delezione, ngm ch vic Thnh Paolo
c ln Thin nh, ng tr tng tri
th ba.
52. Vn mnh cn cha nh:
Nhng ngi sinh ra trc khi o Kit
ra i, hoc khng theo o Kit nn
khng qua l ra ti. Minh ph l ni h
ch gp Cha Tri nhn s phn nh
cui cng ca Cha. Cnh ny s c
ant m t khc IV - a ngc.
53. Mt Nng Nng hng
phc: Ch Beatrice. Hnh tng nhn vt
ny khng ch c ngha l c nhn ca
ant m quan trng hn l mt sc
mnh mu nhim c kh nng gii thot

cho linh hn khc.


58. Linh hn x Mantova: Ch
Virgilio, qu Mantova. Xem ch gii
67, khc I.
78. Bu tri c qu o nh hn:
Ch tng tri c mt trng m theo quan
nim thin vn xa, ngi ta cho l tng
tri thp nht.
94. c b nhn hu: Ch c
M ng trinh Maria, ngi c th
hu i mt o lut tri, chng t c
quyn lc ln lao.
97. Lucia: N thnh t v o
Siracusana, th k th IV, sau Kit,
tng trng cho s cng bng thn thnh.
ant rt tn sng v n thnh ny.
102. Rachele l v ca Giacobbe

v l con gi ca Labano. Rachele l i


biu cho dng tu nhp nh. Hi xa ta
ngi cnh Rachele: Hm ch a v
ca Beatrice trn Thin nh.
c M ng trinh phi Lucia i
bo cho Beatrice v Beatrice nh cy
Virgilio i cu ant.

KHC III
39. m thin thn Khng phn
Cha nhng cng chng trung vi
Cha. ny ant da theo mt truyn
thuyt dn gian thi Trung c.
58. Cc nh ch gii khng thng
nht kin v tn tui ca nhn vt b m
ch ny. C nh ch gii cho l m ch
Pier da Morrone xut thn t mt gia
nh khim nhng c i hi cc
Hng y hp Perugia ngy 5 thng 7
nm 1294, bu lm Gio hong, ly hiu
l Celestino V, nhng do thiu kinh
nghim v bn lnh, b Hng y Caetani

gy p lc e do nn t chc Gio
hong vo thng 12 nm y. Ngi k v
l Caetani, tr thnh Gio hong
Bonifazio VIII. Tuy khng ch r ch
anh, nhng y l ti u tin c
chc Gio hong m ant cho xung
a ngc, iu ny c mt ngha c
bit.
78. Theo thn thoi Hy lp,
Akrngt l con sng di a ngc,
ng gi Carng l ngi li a cc
linh hn sang th gii bn kia, y
ant bin ng ny thnh mt qu s
ca a ngc Kit gio.
115. Ni Adam c c: Theo Cu
c, Adamo v Eva l thu t ca loi
ngi, nghe theo li xi gic ca rn,

nn bin thnh nhng k c ti (theo


quan nim ca o Kit).

KHC IV
13. Th gii m lo: Ch tng a
ngc ti tm, khng c nh sng. Tnh t
m lo (cieco) c hm ngha c v
phng din lun l, tinh thn, cng nh
ant vit cuc sng ma lo (Khc
III, 47), chn t ngc m lo (Khc X,
58-59), v.v...
37. o Kit: Thng c gi l
o Thin cha, hoc Thin cha gio,
do Kit (Cristo) lp ra. Theo quan nim
ca o Kit nhng ngi ra i trc
khi o ny thnh lp, hoc khng theo
o nn khng chu l ra ti, sau khi
cht, s khng c ln Thin ng.

53. Mt bc k v: Ch Cha Kit.


ant v mun t thi tn trng nn
khng nu r ch danh tn Cha trong
khung cnh a ngc t tm.
55. Cha Kit xung Minh ph,
c cch gii thot cho t tin ca mnh
v mt s ngi khc.
Abel: con th ca Adamo.
No: Theo Kinh Thnh, trc khi
xy ra nn hng thu, theo Cha Tri,
No ng mt chic thuyn ln, ch v
con v cc loi vt (mi loi mt cp,
gm c, ci) nh m loi ngi
v cc loi vt c thot nn dit chng
tip tc sinh si ny n.
Mois: Ngi gii phng dn tc
Do Thi khi ch n l Ai Cp (th k

XIII, trc Kit). Trn nh ni Sinai,


Tri ban cho Mois b lut Do Thi v
th y Mois c ant gi l lut
gia hiu thun.
Abraam: Trng lo Do Thi.
David: Vua Do Thi.
Israel: Tn ca Giacobbe. Cha
ca Giacobbe l Isacco c tt c 12
ngi con. Rachele l v ca Giacobbe.
80. y l li thng bo vic
Virgilio ang i ti.
88. Omero (Homre): Nh th Hy
Lp, thng c xem l tc gi ca hai
thin anh hng ca Illiade v Odysse.
Thi gian sng ca ng, c suy on
t mt s truyn thuyt, thuc th k th
VI trc Kit.

89. Orazio (Horace) : Nh th L


M (65 8 trc Kit). Cc nh hc gi
thi Vn ho phc hng v sau s xem
Oraxi nh mu mc hon ho ca mt
tit tho c in.
90. Ovidio (Ovide): Nh th L
M (43 trc Kit - 18 sau Kit), cht
trong cnh b lu y.
Lucano (Lucain): Nh th L M
(39-65), chu ca trit gia Seneca, tr
thnh bn hc v ngi c Neron n
sng, cui cng b buc phi t t.
102. Nn ch l ant t xp
mnh vo hng nhng nh th c in ca
thi c i, l ngi th su ng sau
Omero, Orazio, Ovidio, Lucano,
Virgilio.

106. Lu i tn qu: ant dng


lu i ny tch bit m hn cc v
nhn thi c vi cc m hn bnh thng
khc. Ch con s 7 (7 lp thnh cao, 7
ln ca. Trit hc c c 7 b phn, hoc
ngh thut c i c 7 mn...)
121. Elettra: M ca Dardano,
ngi lp thnh Troia, vi nhng con
chu ni ting nht nh Ettor, Enea,
Cesare.
124.
Cammilla,
Pantasilea:
Nhng nhn vt ca Virgilio trong thin
anh hng ca Eneide, gn lin vi lch s
v truyn thuyt v Roma.
Vua Latino: Vua ca Latium, cha
ca Lavina.
Lavina l v ca Enea.

127. Bruto: Ngi nh c


Tarquino v tr thnh lnh cha u tin
ca Cng ho L M. Cn phn bit vi
nhn vt Brut git Cesare.
Lucrezia,
Julia,
Marzia,
Corniglia: Bn gng mt ph n i
biu cho c hnh L M.
Lucrezia: v ca Collatino, t t
v b k th lm nhc.
Julia, con gi ca Cesare v l v
ca Pompeo.
Marzia, v ca Catone.
Corniglia, m ca anh em Gracchi.
Saladino: Tc Salah ad-Din, quc
vng Ai Cp t 1174 n 1193, c
th gii Kit gio phng Ty ca ngi
nh mt hip s v chin binh dng cm,

nhng y ant k ring ra, v ng


thuc mt nn vn ho khc v tt nhin
cng khng qua l ra ti Thin cha
gio (Xem IV, 34-36).
131. Ni v Aristotele (Aristote),
nh trit hc Hy Lp (384 - 322 trc
Kit), hc tr ca Platone. Theo ant,
Aristotele l nh trit hc kit xut nht.
135. Socrate (Socrate): Nh trit
hc Hy Lp (470- 399 trc Kit);
Platone (Platon): Nh trit hc Hy Lp
(427-347 trc Kit), hc tr v l bn
ca Socrate.
136-138. Democrito (Democrite):
Nh trit hc Hy Lp (460-370 trc
Kit).
Diogens (Diogne): C th l

Diogne le Cynique, trit gia Hy Lp


(413-327 tr. Kit) m cng c th l
Diogne dAppollonie, c Aristote
ni n.
Anassagora (Anaxagore): Trit
gia Hy Lp (500-428 tr. Kit).
Tale: (Thals): Nh ton hc v
trit hc Hy Lp (cui th k VII n na
th k th VI tr. Kit).
Empedocls (Empdocle): Trit
gia Hy Lp (khong th k VI tr. Kit).
Eraclito (Hraclite): Trit gia Hy
Lp (540 - khong 400 tr. Kit).
Zenone (Znon): Znon de Kition,
trit gia Hy Lp theo ch ngha khc k
(335-264 tr. Kit) hoc Zenon dEle,
trit gia Hy Lp sinh vo khong nm

485 trc Kit, ti Ele.


140. Diasoride (Dioscoride):
Thy thuc Hy Lp, nghin cu v dc
phm, nht l v tho dc (sinh khong
th k th I sau Kit).
Orfeo (Orphe): Nh th, nhc s,
nh tin tri, nn nhn ca i tnh bt hnh.
Orfeo s tr thnh ngun cm hng ca
nhiu nh th danh ting cc i sau.
141. Tulio (Tullius): Tullio
Cicerone, chnh khch v nh hng bin
L M (106-43 tr. Kit).
Lino (Linus): Nh th v thn
thoi Hy Lp, cng vi Orphe, c
xem l ngi cha ca ngh thut tr tnh.
Seneca (Snque): Trit gia L
M (4 tr. Kit - 65 sau Kit) thy hc

ca Nron v cui cng b Nron git.


ant ch n nhng lun vn v lun
l hc ca Snque, nhng lun vn
cp n nhng thi xu gy au kh
cho con ngi.
142. Euclide (Euclide): Nh ton
hc ni ting ca thnh Alexandrie, Ai
Cp (th k III trc Kit) c xem l
tng hp c nhng cng hin ca
Hy Lp trc Archimde.
Tolomeo (Ptolme): Nh ton
hc, thin vn hc v a l hc Hy Lp
(khong 90-168). Sng Alexandrie (Ai
Cp) c xem l nh thin vn ni ting
nht ca thi c i.
143.
Ipocrate
(Hippocrate):
Ngi thy thuc v i nht ca thi c

i (460-377 tr. Kit).


Avicenna (Avicenne): Tc AbuAli al Husayn ibn Sin, nh trit hc v
thy thuc ni ting ngi rp (9801037). Mt ti nng n r sm, tip
thu c hu ht tri thc ca thi i
mnh v sau pht trin thm v y hc
v trit hc, c ant nhc n nhiu
ln.
Galieno (Galien): Thy thuc Hy
Lp ni ting (khong 131-201).
144. Averois (Averros): Tc Abu
al - Walid Muhammad ibn Ruchd (11261198): Trit gia v thy thuc ngi
rp ni ting. V trit hc, n lc tm
mi lin h gia t tng Aristote v
kinh Coran, b cc hng gio chc cng

gio cng kch kch lit nhng bnh lun


ca Averros vn c nh hng ln lao
ti trit hc phng Ty thi trung c v
c vi ant.

KHC V
4. Minos: Theo thn thoi l vua
x Creta, ni ting cng bng v nghim
khc. y ant, da theo Virgilio, s
dng Minos lm Phn quan ca a ngc.
Minos cn nhc, xem xt ti trng tng
m hn, ri quyt nh tng ngc, biu
hin theo s vng xoay ca ngn roi.
53. Semiramis, N hong huyn
thoi ca x Caldea v Assiria th k
XIV trc Kit, n thi Trung c c
xem l in hnh ni ting v nhan sc v
dm ng, ban b o lut tha nhn
s lon lun.
59. Nino, chng Semiramis, l

Quc vng x Balilonia Ai Cp. C


nh ch gii cho rng c th ant
lm Babilonia ca Ai Cp vi Babilonia
ca Mesopotamia, th ca Vng
quc Assiria, nhng nhiu nh ch gii
khc li cho rng y l ant mun ni
n ton b x Ai Cp, m theo ngun t
liu lch s c i th Nino, chng ca
Semiramis tng nh chim c v
ln ngi Assiria.
61. Didone, N hong ca
Cartagine (Carthage), v ca Sicheo, m
theo anh hng ca Eneide ca Virgilio khi
thnh Troia tht th, Enea theo lnh cc
thnh thn, dn b tc mnh i tm t
mi xy dng mt thnh Troia mi,
sau nhiu nm lnh nh trn bin c, b

dt vo x Cartigine, trn b bin chu


Phi, do N hong Didone cai tr. Didone
yu Enea say m, nhng Enea li phi
tip tc ra i tm lnh a mi; tuyt
vng, Didone t st v nh vy l
phn li th c vi ngi chng c
(Phn li nm xng tn ca chng c
Xik).
63. Cleopatrs, N hong Ai Cp,
sng khong 69-30 trc Kit, tnh nhn
ca nhiu ngi, trong s c Cesare
va Antonio, sau trn thua Azio, t
st khi ri vo tay k chin thng
Ottaviano. Vn hc c i xem nh l
in hnh ca s dm ng.
64. Elena, N hong x Sparta,
v ca Menelao, b Paride bt cc v

a v Troia. S vic ny lm n ra
mt cuc chin tranh tn khc, ko di
mi nm m ant gi l mt thi
th thm.
66. Achille, ngi anh hng Hy
Lp trong cuc chin thnh Troia, yu
nng Polissena, con gi ca Priamo, b
li ko vo by gian v b git cht.
Cu ny nguyn bn ting vit:
e vedil grande Achille che con amore
al fine combatteo. Bn VH-78 da theo
Henri Longnon nn dch l V Asin,
ngi anh hng, cui cng chin u v
tnh, nhng cc bn Php vn ca
Andr Pzard v Jacqueline Risset u
dch ngc li l chng li tnh
yu(contre Amour).

67. Paris (Paride) con trai ca


Priamo, bt cc Elena (Xem ch thch
64).
Tristano, nhn vt hip s ca Vn
hc Trung c, yu Isotta, v ca ngi
ch Marco, vua x Cornovaglia nn b
ngi ny git cht.
on ny Virgilio ch cho ant
mt nhm m hn ni ting t i tnh
trn l tr, hoc ci cht u t nhiu c
lin quan n i tnh, ang b trng pht
tng a ngc ny.
74. Cp gi trai: y l m hn
ca Francesca da Rimini v tnh nhn l
Paolo Malatesta.
Francesca l con gi ca lnh cha
Ravenna, nm 1275 ly chng l

Gianciotto, con trai ca lnh cha


Rimini. Gianciotto Malatesta b tht, xu
x v d dng, nhng cuc hn nhn v l
do chnh tr ny xoa du c mi bt
ho gia hai gia nh lnh cha Polenta
v Malatesta cng s i ch lu i
gia thnh bang Ravenna v Rimini.
Francesca s si m ngi em trai
tun t ca chng l Paolo Malatesta.
Ngi chng bt gp v m cht c hai
cng mt nht kim. Cu chuyn m
mu ni ting ny xy ra vo khong
1282-1283.
Cc nh chp s bin nin v nh
sng tc thuc i sau s thm bt v t
m cc chi tit khc nhau ca cu
chuyn ny. Chng ta cn ch n quan

im ca ant v tnh yu c biu l


qua cu chuyn v ton on th, l
tnh yu am m song phng, ny sinh
t ci p tinh thn, tnh cm cng nh
ci p thuc v dung mo, hnh thc ca
c hai pha, n cng nh nam.
Trong thi gian sng lu vong
ngoi Firenze, trong nhng nm cui
cng ca i mnh, ant c ln sng
nh Guido Novello da Polenta
Ravenna, l chu gi Francesca bng c.
85. Nhm i: Tc nhm
Didone (xem ch gii V- 61). Nhm
i bao gm nhng ph n ca huyn
thoi v truyn thuyt nh Didone,
Elena, Semiramis, hay thuc lch s c
i nh Cleopatras.

107. Ngc Caina dnh cho nhng


k phn bi cha m v thn thch ca
mnh. Ch l theo Francesca da Rimini
th ngc Caina ang ch thu nhn k
git mnh.
127. Lancialotto, nhn vt trong
mt truyn c ni ting ca Vn hc
Php. Truyn k mi tnh b mt gia
Hong hu Ginevra, v ca vua Art x
Bretagna
(Bretagne)
vi
chng
Lancialotto del Lago. Francesca v
ngi tnh Paolo ang c n on i
tnh nhn ni ting ny trong truyn trao
cho nhau n hn u tin.
C nhiu bn k c tnh tit t
nhiu khc nhau. Theo truyn th ngi
tnh nam gii y vn rt r nht nht

v chnh Galtt, vin quan hu cn,


thc y Hong hu Ginevra hn
Lancialotto, nhng y hoc l ant
da theo mt bn k no khc, hoc l
ant vit theo cch hiu ring ca
mnh th chnh Lancialotto hn Hong
hu. D sao trong on ny cng c mt
vi chi tit km ng nht (so cc cu
131, 132, 136).
129. Ch c hai chng ti v
khng c g ng ngi. C nh ch gii
hiu: khng ng ngi v vic c ngi
th ba s bit mi tnh b mt gia hai
ngi; c ngi hiu l khng ng li
xy ra kt cc bi thm n nh th.
137. cu ny khng tht r v
km nht tr vi c on, v vy cc bn

dch thng t tm cch iu chnh,


chng hn bn VH - 78 dch l Cun
sch v nh th ng vai tr mi
li. y, chng ti dch ng theo
nguyn tc ting .

KHC VI
13. Cerbero: Mt qui vt ca
thn thoi c, c hnh dung l mt con
ch ba u, c rn qun quanh u v c
ui rn. Virgilio v Ovidio cng s
dng hnh tng qui vt ny trong tc
phm ca h. Cng nh i vi hai
trng hp Caron v Minos, ant s
dng cc vn liu, t liu ca nn vn
ho c i theo cch hiu ring ca
mnh, y Cerbero c s dng lm
qu s gc cng tng a ngc th ba.
52. Ciacco: Trong ting , Ciacco
c mt ngha c l con ln, y l

bit danh ca mt ngi Firenze no


c tt xu tham n. Boccaccio trong tc
phm Mi ngy ni ting, truyn s 8
ca Ngy th 9, cng c cp n nhn
vt ny vi tt tham n. Cc nh ch gii
v Thn khc khng nht tr nhau v tnh
cch ca nhn vt ny. Theo Boccaccio,
Ciacco l mt con ngi khn ngoan,
lch thip. C ngi li ni Ciacco cn
c chc v trong triu nh, y ta cn
ch l ant c thi thng cm v
thng xt Ciacco (43-60) v trn trng
lng nghe nhng tin on ca Ciacco v
din bin chnh tr tng lai Firenze.
61. on ny ni v cuc u
tranh chnh tr, n ra cng thng
Firenze khong nm 1300, gia hai phe

ng Ghibellini v Guelfi (Xem Li gii


thiu). T sau trn Benevento nm 1266,
phe Guelfi thng, nhng ri li chia r
thnh hai phe en v Trng, thuc hai
gia tc quyn th Cerchi v Donati.
Dng h Cerchi, th lnh phe Trng, n
t nng thn, nn b gi l phe qu
ma (l parte sel- vaggia). Dng h
Donati, th lnh phe en. ant thuc
phe Trng, b kt n v phi sng cuc
i lu vong, xa la qu hng cho n
khi cht.
68. Ba vng mt tri: ba nm.
69. C nh ch gii cho l m ch
Charles de Valois thng 11-1301 ko
qun vo Firenze theo lnh Gio hong.
C ngi li cho l m ch Gio hong

Bonifazio VIII, ngi bo tr ca phe


en.
73. Chnh trc ch c ha ngi:
Khng r ant mun m ch hai ngi
no? C th l ant t xem mnh l mt
v mt na l trong s cc bn sau y:
Dino
Compagni,
hoc
Guido
Cavalcantri, Balduccio, Giovanni da
Vespignano, m cng c th l ant
mun nhm hai ngi bn no , m
khng bao gm bn thn ng. Cng c
mun hiu hai ngi ch c ngha chung
chung l qu t i.
79. Farinata: Tc Manente degli
Uberti, th lnh phe Ghibellini, m ant
s gp trong Khc X.
Tegghiaico Aldobrandi degli

Adimari, Tng trn S. Gimignano nm


1238 v Arezzo nm 1256 (Xem khc
XVI).
80. Jacopo Rusticucci cng vi
Tegghiaio Aldobrandi lm trung gian
ha gii gia Volterra v S. Gimignano,
i din c bit ca Firenze trong nm
1254 thit lp lin minh vi cc cng
quc khc (Xem khc XVI).
Arrigo: Khng r ch xc l ai.
C ngi cho l Arrigo di Cascia,
cng Rusticucci v Aldobrani tham gia
vo cuc thng lng ha bnh
Volterra.
Mosca thuc dng h Lamberti,
tng trn Reggio nm 1242 (Xem khc
XXVIII, tng a ngc th VIII).

106. Tc hc thuyt ca Aristotele


v nhng li ging gii ca Thnh
Tommaso.
115. Pluto: Khng r ant ni
chnh xc n ai. C th l Pluto, thn
ca ci trong thn thoi Hy Lp m y
s bin thnh qu s ca tng a ngc
th IV, m nhn vic trng pht nhng
k keo kit v nhng k hoang ph. Cn
ch n nh ng k th ln, v theo
quan nim ca ant, tt tham lam ca
ci l mt k th ti t ca loi ngi.

KHC VII
1. Cu ny nguyn bn ting
vit: Pape Santn, pape Santn aleppe!
Mt cu ti ngha. y chng ti da
vo vn cnh ca on ny m dch.
2. Cariddi: Tn mt mi t nh ra
bin Sicilia.
30. Cu ny, bn ting do G.
Petrocchi xc lp, vit l Gridando:
Perch tieni? e Perch burli?.
Chng ti dch l H mng nhau: Sao
gi bo bo th?, Sao xi hoang th?
l li chi qua li gia bn keo kit
v bn hoang ph khi gp nhau.

Bn Php vn ca Henri Longnon


khng r da theo bn ting no
m dch l En criant: Amasseur!
ou bien Dissipateur! (Ku ln:
ky cp, hay Qun ph tn).
57. Bn h tin th hai bn tay
nm cht, cn bn hoang ph th ch cn
g!
62. ant th hin ca ci bng
mt v thn, c trch nhim v vn ti
sn ca loi ngi.
98. Mi hai gi ng h qua,
c ngha l ant v Virgilio ang vo
gia m.
101. Nc di a ngc c mt
ngun duy nht, con sng Acheronte.
106. Stige: Theo thn thoi c i,

y l con sng ca m ph. ant m


t thnh mt m ly.
111. Tng a ngc th V, ni
trng pht nhng ngi cung n (b ni
gin d in cung hon ton chi phi).

KHC VIII
17. Flegis: Nhn vt thn thoi,
con ca Marte v Crise, in tit v vic
Appolo quyn r con gi mnh nn
t n Appolo Delfi, tng trng cho
s ni gin mnh lit, nay c phi
xung canh gi tng V a ngc.
27. ant cn sng, thn xc c
trng lng nn thuyn mi hi ln
xung.
32. Filippo Argenti, mt ngi
Firenze giu c, thuc phi en, k th
c bit ca ant.
68. Dite l mt trong nhiu tn ca
m ph (do ch latinh Ditis hay Dis m

ra). Thnh ph Dite gn 4 tng a ngc


cui cng.
70. Nguyn tc dng t meschite.
Theo cc nh ch gii t ny c gc t
ting rp madjid. Ting Ty Ban Nha
l mezquita, ting Php c cng c t
meschite, ting Php hin i l
mosque, loi nh th ca o Hi,
c dng lm ni cu nguyn hng ngy
(khng phi dnh cho cc i l). y,
chng ti chn mt t c ngha chung
chung l nh th.
127. mun ni n cng vo a
ngc (Khc III).
128. Mt v thin s c phi
n.

KHC IX
8. Bn VH - 78 dch Nhng mt
phu nhn nh vy theo bn Php vn
ca H. Longnon: Mais une telle
Dame. Nhng bn ting - theo G.
Petrocchi - in l Se non... Tal ne
s'offerse, chng ti tm dch. Nu
khng... Nng thn hnh. Cu ny
Virgilio lm bm, t on, t ni vi
mnh, i th hin s tin tng v s
giao ng trc tr ngi va gp. Tm
tr Virgilio ang lin tng n s u
thc cn quyn ca Beatrice.
23. Eritn: M ph thu ni ting

Tessaglia, c kh nng lm cho ngi


mi cht, tm sng li, sai khin.
Ci ni Virgilio trc y c ln
xung tng a ngc ny ch l mt s
by t ca ant, cho khp vi tnh
tit ni Virgilio thng tho ng i
di a ngc (cu 30).
27. Ngc Giuda: Tng th 9, tng
su nht v l tng cui cng ca a
ngc, ni y i nhng tn phn li n
nhn ca mnh, v vy m c tn l Ngc
Giuda.
38. Ba hung thn (le tre furie): Ba
hung thn m ph ny l con gi ca
Acheronte v Notte, chuyn vic hnh
hnh cc ti nhn. Ch cc chi tit, m
t tnh cch, ngn t, hot ng ca ba

hung thn ny. Chng c kh nng lm


ho nhng k cn sng m dm xung
m ph.
40. Rn by u: mt loi rn
thn thoi.
44. N hong x vnh vin au
thng: tc N hong ca m ph. y
ch Proserpina, hay cn gi l Ecate, v
ca Plutone.
52. Medusa: Ngi tr tui nht
trong ba ch em nh Gorgoni, con gi ca
Forco, thn ca nhng ngi lm ngh i
bin. Theo thn thoi Hy Lp, Medusa
tranh ua nhan sc vi Minerva, v n
thn ny lin bin tc ch em chng thnh
rn, chng ho thnh gm ghic,
nhng vn cho chng c gi

nguyn php thut, ngi sng m nhn


vo chng th s ho thnh v th
Virgilio bo ant nhm mt li,
ng thi cn cn thn ly tay mnh bt
kn mt ant.
54. Teseo: Teseo i theo bn l
Piritoo xung m ph, nh ot ly
Proserpina, b bt v b cm t, nhng
sau c Ercole (Hercule) phng thch,
cn Piritoo th b Cerbero cn cht. Bn
hung thn bo cha bo mi th
Teseo ngy trc l hm ni cha
trng pht y , ng mc, v nu hi
git c c Teseo th s khng c ai
cn sng m li c gan dm bn mng
xung m ph.
61. ant hng v pha c gi,

lu c gi v ngha ca on th
giu ngha n d ny. V ba hung thn
m ph v Medusa th c kh nhiu ch
gii khc nhau v trong di sn thn thoi
Hy Lp, trc tip thng qua hai ngun
Virgilio v Ovidio, ant lun chn lc
v vn dng mi t liu theo dng
ring, ph hp vi gio l o Kit.
80. ant khng ni r tn v thin
s ny. Ch cc chi tit th hin tnh
siu phm v tnh cch ngi thng (v
d kh chu v ln u kh nng n...) ca
v thin s ny.
98. Cerbero ngn cn khng
cho Ercole vo a ngc phng thch
Teseo; Ercole dng mt si xch buc
vo c v li n ra khi a ngc v th

c v cm n b tri lng. y theo


quan nim truyn thng ca o Kit,
Ercole v Teseo nh l i din cho
mun ca Cha cn Cerbero v bn canh
cng b xem nh qu s xu xa.
112. Arli (ting Php: Arles, ting
L tinh: Arelas) Provenza, nm bn
tri chu th sng Rodano (Rhne), ni
y c mt ngha a L M rng ln,
thng c nhc n trong cc vn bn
thi Trung c.
113. Pola: Istria, gn vnh
Carnaro (hoc: Quarnaro), mnh t
bin cng ng bc ca nc , ni
y cng c mt ngha a ln, nhng
ngy nay khng cn na.

KHC X
11. Iosafat: Tn mt thung lng,
gn Jrusalem m theo Kinh Thnh th
y l ni din ra s Phn xt cui cng.
14. Epicuro: Trit gia Hy Lp c
i, cui th k th IV trc Kit. Bn
thn Epicuro cng nh cc mn ca
ng khng c l do g b t vo
ngha a nhng t gio a ngc. Phi
chng i vi thi Trung c th tt c
nhng ngi khng tn ngng, nhng
nh t tng t do, nhng ngi theo
thuyt duy l, duy vt, thm ch c nhng
k ngang tng, phng ng, theo mt quan
nim chung, thng thng, u b b

chung vo mt b vi ci tn nhng mn
ca Epicuro. Hoc cng c th hiu l
i vi thi Trung c th trit thuyt ca
Epicuro trc ht c ngha l s ph
nh s bt t ca linh hn v nh vy l
i lp vi quan nim Kit gio.
18. Virgilio on bit nguyn vng
thm kn ca ant mun tm gp ngi
ng hng Firenze.
22. Ngi Ttxcan: y l ch
ant, v ant sinh thnh ph
Firenze, th ph ca khu Ttxcan.
32. Farinata: khc VI, trong
cuc tr chuyn vi Ciacco, ant d
hi tin tc v nhn vt ny (Xem VI-79).
Farinata, tc Manente di Jacopo
degli Uberti, th lnh ca phe Ghibellini

t 1329, ui phe Guelfi khi Firenze


nm 1241. Nm 1251 phe Guelfi tr v
nhng n nm 1258 h li b trc xut
khi Firenze v t khu Toscana nm
trong tay phe Ghibellini (48-50). Nh
vy Farinata l ch th chnh ca phe
ant Firenze.
53. y l Cavalcante d
Cavalcanti, ngi Firenze, thuc phe
Guelfi, mn ca trit thuyt Epicuro,
cha ca Guido Cavalcanti, mt nh th
thuc Phong cch mi du dng
(Dolce Stil Nuovo), bn thiu thi ca
ant.
63. Cu ny ngha khng tht r
rng. Nu hiu s coi thng y l
nhm vo Virgilio th khng hp l. V

Virgilio l mt biu tng v l mt tn


tui phi thng. Nh ch gii Pagliaro
a ra kin gii sau y: Bo tr cho
vic ant i xung a ngc l Virgilio
v Beatrice. Guido Cavalcanti theo trit
thuyt ca Epicuro nn khng tin
tng vo thuyt thn hc ca Beatrice.
79. Nm mi ln chiu sng tc
l 50 thng. Proserpina, v ca Plutone,
theo thn thoi c i, c ng nht
vi mt trng (Xem khc IX-44). Nm
mi tun trng trc , k t l
Pasqua nm 1300, ant b trc xut
khi Firenze.
86. Arbia: Mt con sng nh gn
Siena, chy qua Montaperti, ti y nm
1260, phe Ghibellini ca Farinata

nh thng phe Guelfi ca ant. Cuc


tn st nhum dng sng Arbia.
93. Trong cuc hp ca phe
Ghibellini chin thng, h xut k
hoch trit h thnh ph Firenze, nhng
Farinata cng khai chng li. Ch
n t th, tnh cch ca Farinata v thi
ca ant i vi i th chnh tr c
ca mnh.
119. Federico nh, Hong
Vng quc Napoli (1194-1250), mt
mn theo trit thuyt ca Epicuro,
nhng c ant coi trng.
Hng y gio ch, tc Ottaviano,
hay Attaviano degli Ubaldini, xut thn
t mt gia nh ni ting, thuc phe
Ghibellini, c bu lm Gim mc x

Bologna nm 1240, ri tr thnh Hng y


gio ch nm 1244, cht nm 1273, t
nhiu c xem nh l ngi thnh lp
phe Ghibellini.
131. Ngi c nh mt hin du:
ngm ch Beatrice.

KHC XI
8. Anastasio II lm Gio hong t
nm 496 n 498. Trong thi gian ny c
mu thun cng thng v hc thuyt gia
Gio hi pha Ty v Gio hi pha
ng.
Acacio,
Gim
mc
Costantinopoli, trc l Gim mc
ca Cesarea Palestina, ch trng rng
Kit cng ch c phm cht con ngi t
nhin thng thng m khng c phm
cht thn thnh siu phm. Khong thi
gian ny, Fotin, vin t t Tessalonica
n Roma v rao ging hc thuyt ca
Acacio. Gio hong Anastasio, bn tnh
n ho li mun tm kim con ng ha

gii, ha hp, nn n tip Fotin mt


cch thn i, do , cho mi n th k
XVI, d lun Gio hi Roma vn cho
l Gio hong Anastasio II, b Fotin
li i theo t thuyt. Chng ta thy ant
cng ng tnh vi d lun .
17. Tc cc tng 7, 8 v 9.
50. Soddoma v
Caorsa:
Soddoma l mt thnh ph ca Bin
cht, ni ting do vic dn chng y
chng i li T nhin, nn b Thng
tiu hy bng mt trn ma la (Xem
Kinh thnh - Sng th 19).
Caorsa l mt thnh ph ca Php
(Cahors), ngy xa l th ph ca vng
Quercy v theo quan nim ca thi ant
th y l ni sinh sng ca bn chuyn

cho vay nng li, m theo Boccaccio th


bn cho vay nng li b gi l Caorsini
v vy trong Thn khc th Cahors b
i thnh Caorsa.
Chng ta ghi nhn l trong Thn
khc ant thng s dng song song
cc s kin c ghi trong Kinh thnh v
cc s kin v quan nim thng thng
ca dn chng thi i ng.
65. Theo thuyt a l ca
Tolomeo m ant v phng Ty thi
Trung c tin theo th y ca a ngc l
trung tm im ca qu t m cng l
trung tm ca v tr, ti y ng tr vua
m ph, m ant gi l Dite (VIII - 68)
v ngi L tinh thng gi l Plutone.
80. Sch o c: tc cun Etica

ca Aristotele.
101. Sch vt l: tc cun Fisica
ca Aristotele.
107. Sng th: tc chng
Genesi, m u Kinh thnh.
113. Chm Ng tinh: (i Pesci)
xut hin pha ng Gerusalemme vo
khong 2 gi trc bnh minh.
114. i hng tinh (il Carro) tc
chm Gu ln (lOrsa maggiore).
Lung gi Ty bc tc gi Coro
(ting L tinh l Caurus) thi vng Ty
bc. nhc nh n vn thi gi
Virgilio thng ni n cc chm sao,
nhng t di a ngc ngi ta khng
th no thy c cc tinh t, phi chng
Virgilio c th c mt kh nng siu

phm khc ngi.

KHC XII
4-9. ant m t con ng dc
cheo leo, him tr i xung tng a
ngc th VII. C th l ant mun gi
nh li nn l t xa kia xy ra gia
vng Trento v Verona, m ngy nay
ngi ta cn c th nhn thy di tch t
ngn sng Adige, pha nam Rovereto
gn Verona. Nguyn nhn ca tai ho ny
c th do ng t hoc do cu to a
cht v s xut hin ca cc mch nc
ngm, v.v...
C th ant thy di tch ny
m cng c th l ant ch bit s vic
qua sch v.

12. Creti: Tn mt hn o, ngi


c i gi l Creti hoc Creta, ngy nay
l o Candia, ni sinh ca qui vt
Minotauro, canh gi tng a ngc ny.
Huyn thoi ny ant da theo
Ovidio. Ging nh Ovidio, ant hnh
dung Minotauro l mt con b c c
u ngi, tri li trn mt vi huy
chng v iu khc c, Minotauro li
l mt con ngi c u b.
Minotauro do Pasifae, v ca
Minosse, vua ca o Creta, hn phi
vi mt con b c m sinh ra. ant
cn nhc n vic ny trong Tnh ngc,
XXVI 41, nh mt dn chng v dc
vng phn li t nhin.
13. Nguyn vn l con b ci gi

(l falsa vacca), y ch ci tng con


b, lm bng g, do Pasifae cho xy
dng nn Dedalo, dng lm ni gp
g con b c.
17. Qun cng Atene: Tc Teseo,
con trai ca Egeo, vua Atene. Thnh ph
ny, theo l phi cng np 7 nam, 7 n,
lm thc n cho con qui vt
Minotauro, sng trong M cung. Khi n
lt Teseo b np lm vt hy sinh, chng
ch huy ton nn nhn git cht
Minotauro. Arianna con gi ca
Minosse, vua Creta v Pasiface, yu
chng dng s anh hng, cung cp cho
chng cun si ch thn k bit ng
i li li trong M cung, do chng
thot ra c v t xng l vua Atena.

Trong vn hc phng Ty si ch
Arianna ni ting c hiu nh l
phng php gii quyt mi vn
kh khn phc tp.
20. Ch my: Arianna. C thuyt
cho rng gia qui vt Minotauro v
Arianna c quan h ch em khc cha
cng m (Pasifae).
38. Ch vic Kito thn hnh xung
Minh ph, gii thot cho mt s v nhn
sinh ra t trc khi o Kit ra i nn
khng qua L ra ti (Xem Khc IV);
it: Xem ch gii XI - 65.
42. m ch vic a ngc b rung
chuyn d di, nguyn nhn l do ci
cht ca cha Kit (theo Kinh thnh).
65. Chirn: Tn cm u ba con

nhn m na ngi na nga; theo thn


thoi l bn qu s chuyn s dng v
lc, mt loi v lc m qung th vt,
tuy vy trong ba tn Chirn, Nesso, Folo
th Chirn, cng theo thn thoi, l tn
bit iu hn c, nn Virgilio tuyn b
s ch ni chuyn vi Chirn.
67. Nesso: Huyn thoi do Ovidio
k: Nesso yu nng Deianira, v ca
Ercole, ch nng qua sng Eveno, ri
nh s b trn cng nng. Nhng Ercole
ui kp, dng tn thuc c bn cht
Nesso. Trc khi cht, Nesso tng
Deianira chic o c dnh mu ca mnh
v dn rng cho ai mc o ny th s
ginh c lng yu thng ca ngi
y. Deianira tin l tht, a cho chng l

Ercole mc o y, nhng mong hn gn


li tnh cm v chng, va b st m!
Ercole mc vo, b ngm thuc c, pht
in m cht. Nh vy l Nesso cng
t tr c hn th (XII 69).
71. Chirn gio dng Achille:
Bn qu s nhn m ch quen dng bo
lc m qung, nhng y ant li
tng cho Chirn tnh t v i (il gran
Chirn). Theo Ovidio v Stazio th
Chirn ni ting nh l mt chuyn gia
v thin vn, tin tri, m nhc, y hc nn
ant phong cho Chirn ci chc gia
s ca dng s Achille.
72. Folo: Cng theo Ovidio v
Stazio, Folo n d m ci ca
Piritoo, vua ca ngi Lapiti, mun bt

cc c du v cc ph n ngi Lapiti
c mt. Folo tng trng cho bo lc
tham lam.
88. Ngm ch Beatrice.
107. Alessandro: Cc nh ch gii
khng thng nht kin v vic ai ch
thc l nhn vt ny; c kin cho l
Alessandro Magno (Alexandre le
Grand) ca Macedone, v tn tui bo
cha ny ni ting hn trong lch s,
nhng cng c kin cho l Alessandro
di Fere Tessaglia.
Dionisio: Bo cha Siracusa,
sng th k IV trc Kit, c cc
nh vn c i xem l i biu cho s
tn bo.
108. Sicilia: Trong nguyn tc

ant thrng vit l Cicilia (Xem G.


Petrocchi, tp 2, tr. 203).
110. Azzolino: tc Ezzelino III
Romana, gy ra nhiu v thm st
Trevigi, thnh ph Padova v vng
Lombardia.
111. Opizzo da Esti: Lnh cha
vng Ferrara, cui cng b ngi chu
trai git cht. Nguyn tc dng ch
Figliastro. C ti liu ni l b mt a
con trai bin cht git: c ti liu li ni
l do mt a con ring git.
119. Guido di Monfort, ngi k
chc ca Charles d Anjou nht,
Toscana, nm 1271, ti bui l ban thnh
th nh th Viterbo m cht Hong
t Enrico, con trai ca vua Riccardo

nc Anh, bo th cho cha. Git


ngi trc bn th Cha, trong ngy
l trng, b o Kit xem l mt ti cc
nng, khng th tng tng c, nn
ngay xung a ngc, m hn ny vn b
cc m hn khc c lp, xa lnh (cu
118: mt m hn ng ring mt x).
120. Sng Tamisi: Tn gi thng
dng ca sng Tamigi. Sau khi Hong t
tr tui Enrico b m cht, tri tim c
trong mt chic cc bng vng, t
trn mt tr cu sng Tamigi Lun
n.
134. Attila: Vua ca b tc Unni
(Hung n) tn ph nc th k V
v trit ph thnh c Firenze (XIII149).

135. Pirro: Cha c xc nh


r. C th l Neottolemo, con trai ca
Achille, m ant s dng t kit tc
Eneide.
Sesto: c th l Sesto, con trai ca
Pompeo, sau thnh hi tc.
136. Rinier da Corneto: Mt
tng cp ni ting Maremma, thi
ant.
Rinier Pazzo: Mt th lnh ca
ng Ghibellini Toscana khong nm
1200, trn gi cc con ng t
Valdamo n Arezzo. C th thi tr
ant nghe ni n tn nhn vt ny.

KHC XIII
8. Cecina: tn mt con sng nh
mn bc Toscana.
Corneto, mt a danh mn nam
ca vng Lazio, ngy nay l Tarquina.
thi ant vn ni ting l mt vng
hoang vu, man di ca bn o . Xa
vng ny c tn l Maremma, qu hng
ca tn tng cp Ranier da Corneto
(XII-136).
10. Arpie: Mt loi qui vt thn
thoi, c mt n b, mnh chim, rt xu
x, ting Hy Lp gi l Arpazo, ting La
tinh gi l Rapio, c th lin h vi ting
hin i Rapace, c ngha l loi chim

tham mi, loi chim n tht, y ant


s dng loi chim ny trng pht
nhng k dng bo lc chng li
bn thn mnh (t t).
11. iu ny c k li trong
Eneide ca Virgilio: Khi Enea v on
tu tng n qun o Strofade trong
bin Ionio th c mt c iu Arpia, tn
l Celeno, loan bo cho h bit, nu lu
li th ch gp ton chuyn hu dit v
cht chc.
58. y l Pier delle Vigne, xut
thn t mt gia nh tm thng, hc lut
Bologna v t 1220 bc vo hon l
vi hai chc v khim nhng: lm cng
chng vin v nh vn ca triu nh
Federico II, ri ch sau mt thi gian

ngn, c s tin cy v iu kin ca


nh vua tr thnh ngi ng u
Vin Nguyn lo v gi chc T tng,
hai chc v then cht (hai cha kho),
trn thc t, l ton b quyn bnh ca
triu nh. Khng r nguyn nhn v sao,
t 1248, bt ng b tht sng, b bt
Cremona nh mt k phn nghch, b
giam nh t khng khip San Miniato
al Tedesco Pisa. Phn ut v tuyt
vng, ng p u vo tng , t vn.
ng thi ngi ta tha nhn
s v ti ca ng v theo s trnh by
ca ant y th ng l nn nhn ca
thi k ni triu nh, do a v qu
c u i ca ng. Tuy nhin, theo
gio l o Kit th ch c Cha mi c

quyn ban cho, hoc ly i s sng ca


con ngi, cho nn Pier delle Vigne vn
mang trng ti (v t t), do b trng
pht nghim khc; bn thn Pier delle
Vigne cng au kh v hi hn.
64. Thi k: Nguyn bn ca
ant dng t L meretrice nhiu bn
dch ting Php dng t L prostitue,
nn c bn dch ra ting Vit l con .
S thc, y ch l cch dng t theo
php n d v thm xng, chng ti dch
l thi k.
65. Cung in Xda: Li ni tn
xng, tc cung in nh vua. Xda l
tc hiu ca Federico m cng l cch
xng tng chung i vi cc Hong
L M.

66. Ci cht th chung cho mi


con ngi (Theo Kinh thnh I -111) cn
cc t tc xu th ring ca cung nh.
68. Hong Augusto: tc
Federigo II. Cch ni tn xng.
73. Gc r mi: Cho n lc gp
ant th Pier della Vigne cht ch mi
khong 50 nm.
96. Mins: Phn quan ca a
ngc. Cc m hn mi xung a ngc
phi n trnh din v cung khai ti trng
trc Mins, v ch quyt nh v ngc
giam gi (V-4).
120. Lano: Theo Boccaccio y
l Lano da Siena, cht trn Pieve al
Toppo nm 1278 v t nguyn cht v
chn cuc sng ngho nn.

Ngi th hai l Iacopo de Santo


Andrea, Padova, hu cn ca Federico
II v b m st cht nm 1239. V nhn
vt ny, c nhiu giai thoi l, chng hn
c ln mun xem mt m chy p, anh
ta ra lnh t chy bit th xinh p
v giu c ca mnh (theo Boccaccio).
137. Cc nh ch gii khng r ci
cy ny vn l ai.
143. Thi c i Thnh Marte
(thn Chin tranh) l thnh hong th
nht ca Firenze, t khi Firenze quy theo
o Thin cha th Thnh Giovanni
Battista tr thnh v thn bo tr cho
Firenze. V tr c t tng thn Marte
c dng xy nh th Battista, cn
tng thn Marte ci nga c di

n bn b sng Arno, chy qua Firenze.


Khi ttila (XII - 134) tn ph Firenze th
tng b vt xung sng, sau tm li
c mt phn tng th em t trn
Cu C (Ponte Vecchio) trn sng Arno.
n trn lt ln nm 1333 th tng b
mt hn. Nh vy l sinh thi, ant cn
c th thy tng thn Marte ny.
151. Cu ny gi ra nhiu cch
hiu khc nhau nhng ngha vn cha
sng t. Cn c thi gi tra cu thm.

KHC XIV
15. Sa mc Libi, xa kia Catone d
Utica dn qun vt qua.
31. Theo mt truyn thuyt ph
bin thi Trung c, khi Alessandro i
ang dn on qun vin chinh tin
trn t n nng nc th bng nhin
c mt trn ma tuyt, ri tip mt trn
ma la di xung u o qun ca
ng.
46. Ci ngi to ln: To ln
y trc ht miu t v hnh thc (thn
xc to ln) nhng dn dn ta s thy
ant phn no cng ni n s to ln
trong phm cht tinh thn ca nhn vt

ny.
52. Giove, v thn ln nht trong
cc thn La M c th n Capitole
Roma. Ngi Php gi l thn Jupiter.
Ngi th rn ca ng: tc
Vulcano, con trai ca Giove v Giunone,
chuyn nhim v rn li tm st cho
Giove.
55. Nhng ngi khc: Ch bn
Ciclopi, nhng th rn cng lm vic
vi Vulcano.
56. Mongibello: Tn gi ni la
Etna thi Trung c. T ny c ngun
gc t ting Rp. y c xem l
ni m Vulcano thit lp l rn.
58. Flegra: Thung lng Flegra
Tessaglia, ni din ra trn nh ni ting

gia nhng thn khng l v Giove. Cc


thn khng l nh vt ln nh Olimpo
tro ln tri. Giove dng la chn li.
y l mt d bn ca huyn thoi thp
Babele.
63. Capaneo: Mt trong by v
vua ca Hy Lp gip vua Polinice
chng li ngi anh l Eteole. Capaneo
dng thang vt ln c mt thnh
Tebe ang b bao vy, thch thc c thn
Giove, b thn Giove ging st y lui.
Capaneo c xem l i biu cho
nhng k bng b cc thnh thn.
77. Con sui nh, mu nc l
con sng mu chy qua khu rng
nhng ngi t vn v cnh ng la
chy... (Khc XII).

79. Bulicame: Dng sng lu


hunh si sc, cch Viterbo su cy s
v pha bc, ni y c l cho php gi
im c tm t do. ant ni
n con sng ny khc XII 117.
95. Creta: mt o trong bin
Egeo, c ngi c i xem l trung
tm ca vn minh thi .
96. Vua Saturno, v vua th nht
ca o Creta.
97. Ida: nay gi l Psylory
(Psiloritis) nm trung tm o Creta,
nh ni cao nht Creta lun c tuyt
bao ph. Giove c em giu v
nui nng y, v vy cng c tn l
ni Giove (Monte Giove).
100. Rea: V ca vua Saturno v

m ca Giove. Do c li tin tri on


rng vua Saturno s b chnh con trai
mnh cp ngi, nn Saturno nh s n
sng con mnh ngay t lc n mi lt
lng. Chnh v l do nn Rea ln
sinh h Giove trong mt hang ni, ri sai
bn hu cn tm phc em i nui giu
trn nh ni Ida. Mi khi a b khc
th bn hu cn phi h ht, ma gm
lm cho ch sa, v. v... gy ra ting
ng ln hn, t c ting tr khc.
103. Mt ng gi cao ln: Hnh
tng ny c lin quan vi gic m ca
Nabucodonosor trong Kinh thnh, vi
ngha tng trng cho s suy thoi v
o c ca nhn loi.
ant s dng t liu , nhng

iu chnh li theo nhng gio l ca


o Thin cha, v d: ci u bng
vng, tng trng cho l tr, cho ti phn
xt.
Dammiata: mt thnh ph ca Ai
Cp, tng trng cho phong ng, ni
con ngi sinh ra.
Roma: n ca ant l ni y
c hai th lc dn dt nhn loi: Nh th
o Thin cha vi Gio hong v
ch La M, c Nh th bo tr, v. v...
m theo ant c th tc ng n s
cu ri linh hn v hnh phc ca nhn
loi.
110. Hai chn: C nh ch gii
cho l i din cho hai th lc: o
(Nh th) v i (ch). Chn phi

bng t nung, m ch Gio hong thoi


ho.
112. Nc mt chy ra do ti li
ca nhn loi to nn dng sng m
ph: Acheronte, Stige v Flegetonta.
119. m Cocito: m ln ng
bng trung tm m ph.
131. Flegetonta: Con sng di
m ph, do nc mt to ra.
Let: Vi ngi c i l con
sng ca s lng qun.
ant s t con sng ny trong
phn Tnh th (Purgatorio, XXVIII-121).

KHC XV
4. Fiamminghi: Ch c dn vng
Flandre cc bc Php, ngy nay thuc
khu Pas-de-Calais, do a hnh thp nn
phi xy dc b bin ngn sng
d.
Guizzante, Bruggia: y l dng
ting ca hai a danh Php: Guitsand
(hoc Wilsand, Wissant) v Bruges.
Bruges l mt thnh ph gn Calais,
vng pha Ty ca Flandre. Wistant th
ty nam Bruges. Thi ant, nhiu
thng nhn , c bit l Firenze, hay
qua li hai th trn ny bun bn.
7. Padoan: Tc dn Padova.

Brenta: Tn con sng vng


Veneto, min bc , khi ngun t dy
ni Alpi v ra bin Adriatico.
9. Carentana: Vng ni ni y
sng Brenta khi ngun. a danh ny c
ni chp l Chiarentana.
11. Nguyn bn ting vit lo
maestro m khng ni r y l do
Thng , hay thn thnh hoc ma qu
no, xy nn. Chng ti tm dch l th
to.
30. Brunetto: Brunetto Latini,
sinh Firenze vo khong 1220 v mt
Firenze nm 1294, l nh hot ng
chnh tr, nh th, gio s khoa hng
bin, thnh vin phi Guelfi, hot ng
tch cc trong chnh quyn Firenze.

Khi phi ng b phi Ghibellini


trc xut khi Firenze, ng lu vong sang
Php t 1260 n 1266, ti y ng vit
cun Trsor (Li livres dou Tresor), bng
ting Php (ng l phi vit bng ting
Toscana, do phm ti vi Cha),
mt th bch khoa ton th, nhng tri
thc v thi i ca ng v nhiu tc
phm khc vit bng ting .
Thc ra Brunetto Latini khng phi
l thy hc thc th ca ant, nhng
nh l ngi c vn, ngi hng o
tinh thn cho ant trong thi tr. y
ta thy ant c thi v li l rt knh
trng i vi Brunetto Latini.
61. Ci dn c c v bi bc tc
c dn thnh ph Firenze. Theo truyn

thuyt th c dn Firenze gm hai loi:


ngi Fiesole v dn La M di c. y
cng l mt nguyn nhn na thm vo
s chia r Firenze.
65-66. Hai cu ny c v nh mt
tc ng c, i mun ni: mt con
ngi tt v trung thc khng th sng tt
gia bn la lc, bt lng.
71. Hai phe, trc ht l phe
Trng, sau phe en mun c ant
trong hng ng ca h. Nhng kt hp
vi hm nhng cu tip theo c ngi
li hiu l c hai phe u mun xu x,
tiu dit ant.
84. Cn ghi nhn l y ant
khng ch ni ring v c nhn Brunetto
Latini m ant dng i t cc ngi

v cng cng cung cch trong cc


cuc m lun vi Farinata, Cavalcante,
Beatrice v Cacciaguida.
90. Mt phu nhn: Ngm ch
Beatrice.
Mt iu khc: Nhng tin on
khng mi l:
Hm nhc n cc kin
c nghe t Ciacco v Farinata (Xem
khc X, 127-128).
ant c v t tin v sn sng
chp nhn s phn tht ca mnh trong
tng lai.
109. Priscian: Prisciano da
Cesare, sng khong th k th VI, mt
nh ng php hc rt ni ting, tc gi
cun Institutiones grammaticae v ng

php ting La tinh thi Trung c. T liu


li khng cho bit r ti li ca ng.
C kin cho l c th ant lm vi
Gim mc t gio Priscillano, cng sng
th k th VI.
110. Francesco d Accorso sinh
1228 v mt nm 1293, Gio s ni
ting v lut dn s i hc Bologna
n 1273, sau sang Anh dy i
hc Oxford. Thnh vin phi Ghibellini.
Ti li ca D Accorso, Priscian v c
Brunetto Latini, khin h b y xung
a ngc, cha t c s nht tr
kin gia cc nh ch gii. Thm ch nh
ant hc ngi Php ni ting Andr
Pzard con lp lun l Brunetto Latini
phm ti bo lc v tr tu v vit tc

phm chnh ca mnh bng ting Php,


ng l ra phi vit bng ting , th
ngn ng m ant rt yu qu v coi
trng.
112. Cu ny ni n trng hp
Andrea di Mozzi, xut thn t mt gia
nh qu tc ni ting Firenze, Gim
mc Firenze t 1287 n 1295 b chuyn
n Vicenza v khng lu sau th cht
(trt ht sc lc, cu 114).
y t ca cc y t ca Cha:
ch Gio hong Bonifazio VIII, ngi
thuyn chuyn Andrea di Mozzi i ni
khc. Mt cch ni ma mai, v
Bonifazio, trn cc giy t chnh thc
thng t nhn l y t ca cc y
t ca Cha.

113. Arno, Bacchiglione: Dng


tn hai con sng ch hai a phng
(Arno = Firenze, Bacchiglione =
Vicenza).
119. Cun Kho bu (Trsor), tc
cun Li livres dou Tresor, tc phm
chnh ca Brunetto, vit Php, bng
ting Php, trong khong thi gian 12621266 (Xem thm ch gii XV-30).
122. Verona, vo ngy ch nht
u tin ca tun n chay, c cuc chy
thi trn cnh ng, phn thng l mt
tm vi xanh. C th l lc sinh thi
ant bit hnh thc thi ny nn ng
ni r phn thng l tm vi xanh
ch r y l cuc chy thi bng chn,
ch khng phi cuc ua nga, cng

Verona m phn thng li l mt tm


vi mu thm.

KHC XVI
37. Gualdrada: V ca Guido il
Vecchio v m ca Ruggero, Ruggero l
cha ca Guido Guerra, nhn vt c k
trong cu tip theo.
Theo ti liu bin nin v cng
lun Firenze th b ni ting l mt tm
gng v o c gia nh v v s lim
khit, trung thc.
38. Guido Guerra: Mt trong
nhng th lnh ca phi Guelfi, dng cm
chng li phi Ghibellini do m c
bit danh Guerra (chin tranh). ng l
con ca Ruggero, nh vy l chu ni
ca b Gualdrana (ch gii 37).

41. Tegghinaio Aldobrandi: Hip


s, dng cm v khn ngoan. Li ca ng
cn c ca ngi, v ng khuyn ng
bo ca ng khng nn tn cng phi
Ghibellini Siena, nhng mi ngi
khng nghe ng v rt cc b thua trn
nng n Montaperti (1260).
44. Iacopo Rusticucci: Ngi ta
khng bit g hn v b v ca
Rusticucci, ngoi cu ny ca ant.
Ch l Khc VI, a ngc
(79-82) ant hi Ciacco tin tc v
Tegghinaio v Rusticucci.
70. Guiglielmo Borsiere: Nhn
vt triu nh, mt khong 1300. Khng
c t liu lch s c th v chnh xc v
nhn vt ny, nhng Boccaccio v mt s

nh ch gii khc ghi chp v ng vi


nhiu thin cm: mt con ngi phng
khong v lng, chuyn tc thnh
vic hn th.
95. Monte Viso: nh cao nht
ca dy ni Alpi Cozie, ni pht ngun
ca sng P (Po).
96. Apennino: Dy trng sn di
khong 1200km, tri t Bc n Nam
(Calabria), nh l xng sng ca bn
o Italia.
97. Acquacheta: Tn mt trong ba
ci thc ln u ngun to nn sng
Montone, n Forli th mang tn
Montone.
100. San Benedetto: Mt tu vin
nm trn sn ni Apennino, pha trn

Forli.
106. Cc nh ch gii suy on
nhiu v ngha tng trng ca si
thng ny. Ch l Khc I, ant
khng h ni l ng c si thng ny, m
y ng li ni l nh dng tr li
con bo chn ng. Cui khc ny th
si dy li lin quan n con qui vt
Gerione sp xut hin.

KHC XVII
3. Virgilio gii thiu qui vt
Gerione. Theo thn thoi dn gian th
Gerione l mt qui vt khng l, c ba
u, ba thn, vua ca mt o trong vng
bin ty, chuyn nui n gia sc ca n
bng tht ngi, v sau b Ercole
(Hercule) git cht.
y ta thy ant ci bin hnh
dng, mu sc ca con qui vt, b
nhim n lm ngi gc tng a ngc
th 7 v tiu biu cho thi gian ln xo
tr. Nhng thi xu ny cn tn hi mnh
hn c v lc n thun (hc c
tng thnh).

17. thi ant, ngi Tcta


(Tartari) v ngi Th Nh K (Turchi)
ni ting l nhng th dt vi, dt thm
lnh ngh v ti gii nht.
18. Aragne: Mt c th dt vi v
dt thm ni ting x Lydia (Hy Lp),
dm thch thc ti ngh vi n thn
Minerva, b n thn dng thoi dt nh
v cho bin thnh mt con nhn (ting La
tinh, con nhn l aranea).
55. Nhng ngi cho vay nng li
v bn i tin gian ln b pht eo mt
ti tin nng c, mi ti c in hnh gia
huy ca h.
57. Cu ny c hai cch ging khc
nhau: bn cho vay nng li ch nhn
xung, v h thn nn trnh mt, khng

mun cho ngi khc nhn ra mnh.


Nhng li c kin cho rng ngay
di a ngc, bn hm tin hm ca
ny, vn si m ngm ngha cc ti tin.
60. Hnh con s t mu da tri l
gia huy ca h Gianfigliazzi, mt dng
h Firenze thuc phi Guelfi, v sau
thuc phi en. Nhng li c kin cho
y l Catello di Resso Gianfigliazzi
hnh ngh cho vay nng li Php. C
hai kin u thiu c s ti liu lch s
chnh xc.
63. Con ngng mu trng: Gia
huy ca dng h Obriachi ni ting
Firenze, thuc phi Ghibellini.
65. Con ln ni mu da tri: Gia
huy ca dng h Scrovegni Padova.

Ngi b hnh ti y c th l
Reginaldo Scrovegni.
68. Vitaliano del Dente, ngi
Padova, lm Tng trn Padova nm
1307, c kin li cho ng l mt ngi
phng khong v ho phng.
72. y l Giovanni di
Buiamonte dei Becchi, lm Php quan
nm 1293, cng l mt tn cho vay nng
li kht ting. Gia huy l ba con d en
trn nn vng. Ch n ging ma mai
khi ni n v vua ca cc hip s, v
nhn vt ny c phong tc i hip
s.
107. Fetonte: Thn Apollo
thiu thn trng khi giao cho con trai
iu khin xe Mt tri. Fetonte gy ra

m chy. hn ch thit hi, Giove


(Jupiter) cho Fetonte lao xung sng
Eridano (tc sng P), m theo ant,
vn cn du vt trn Ngn h.
109. Icaro: Con trai ca Dedalo,
c cha lm cho i cnh chim, nh
bng sp vo hai cnh tay. Anh ta bay ln
qu cao, v qu gn mt tri nn sp
chy tan v b ri xung bin.

KHC XVIII
1. H thm su: Nguyn bn ting
dng dng tn ring, vit hoa:
Malebolge. Bolge c ngha l khoang,
hang, ... Male l xu, ti t... Chng ti
dch l H thm su.
y thuc phm vi tng th VIII
ca a ngc. Mt khong t rng, hnh
trn, gia c mt ci ging su, v
rng, gia ging ny li l nhng h
khc. Tt c c mi h. Cc h ny bit
lp khng n thng vi nhau m c nhng
thanh t trn, nh nhng chic cu,
ni vo tn trung tm.
28. Nm i x tc l Anno del

Giubileo, hay cn gi l Nm Thnh


(Anno Santo). y l ni v nm 1300,
Gio hong Bonifazio VIII tuyn b i
x cho tt c nhng ai ving thm nh th
v d l cu nguyn c bit, do
Roma ng nght gio dn v khch hnh
hng. cho s giao thng c thng
sut, ngi ta chia cu S. Angelo thnh
hai lan ng, dnh cho hai dng ngi
i ngc chiu nhau. Pha lu i tc l
Castel S. Angelo. Pha ni tc l i
Giordano, m tri sng Tivere, trc
mt lu i S. Angelo.
C th l ant cng c mt trong
l c x, v nm 1300 ant ang lm
i din ngoi giao Roma.
50. Venedico Caccianemico:

Caccianemico l mt dng h giu c


Bologna, c nhiu ngi l th lnh phi
Guelfi ca thnh ph ny. Venedico l
Tng trn ca thnh ph Imola, Milano,
Pistoia t 1264 n 1286. Bologna
Venedico lm c vn chnh tr cho Hu
tc Obizzo d Este. Chiu theo dc
vng ca vin hu tc ny, Venedico
d dnh chnh em gi mnh l
Ghisolabella, v ca Nicolo da Fontana,
tr thnh tnh nhn ca vin hu tc.
60. Ting a phng ca
Bologna: sipa c ngha l vng. Ngy
nay l sepa.
61. Savena, Reno: Tn hai con
sng nm pha ng v pha ty ca
thnh ph Bologna.

86. Iasn: cng vit l Giasone,


Jason. Theo thn thoi Hy Lp, x
Colchide (vng Georgia ngy nay) c
mt con cu c c cnh, c mt b lng
vng (Vello d oro) tuyt p v do mt
con rng canh gi. Iasn, con trai ca
Esone, vua x Iolco, cm u nhng
ngi Argonauti, vi s gip v ph
php ca nng Medea ot c bu
vt ny. Sau , t th k XV, ln lt
Php, o, Ty Ban Nha t ra mt
loi Hun chng Hip s ghi nh
chin tch ny (Ordre de l Toison d
or). Hun chng ny ch mi b bi b
vo u th k XX.
88. o Lenno l im u tin
m on qun Argonauti ca Iasn i

qua. H n y sau khi nhng ngi


n b trn o git cht tt c n
ng, bt k l cha, chng, anh, em hay
con trai ca h. Nguyn do l do n thn
Venere ght thi hung hn ca m n
b trn o Lenno, gy ho cho h
bng cch lm cho n ng y c mi
rt kh chu, do gy ra cuc tn st
ni trn. Ring c nng Isifile, con gi
vua Toante, cu cha mnh thot cht,
nhng vn la gt c cc bn n ca
mnh, tin l nng thc hin vic git
cha (cu 93).
Iasn th tht yu ng Isifile,
nhng ri b ri nng, lc nng ang
mang thai.
96. Medea: c Medea, con gi ca

vua x Colchi, gip Iasn ot c


b lng cu vng, cng b Iasn quyn r
ri b ri. Medea bo th bng cch
git cht hai a con nh m nng c
vi Iasn, ngay trc mt Iasn. Chnh
v cc ti c m ant qung Iasn
xung a ngc, tuy vy ta c th thy
hnh nh Iasn vn c thi bt chp
i vi hnh pht y.
122. Alessio Interminei: Thnh
vin ca mt gia nh qu tc, thuc phe
Trng Lucca. T liu c khng ghi g
c th v nhn vt ny.
133. Taide: Mt nhn vt trong v
kch Eunuchus ca Terenzio m ant
dn li qua tc phm De amicitia ca
Cicerone.

KHC XIX
1. Simon: Mt tn thy php x
Samria. Hn thy hai tng ca Cha
l Thnh Pietro v. Giovanni, ging o
v ban phc ra ti cho cc tn cng
gio bng tay, bn mc c mua kh
nng thn thng bng mt mn tin
ln. Thnh Pietro thng thng t chi
v nguyn ra hn. T in tch ny, tn
ring ca tn thy php bin thnh mt
danh t chung simonia: ti bun thn bn
thnh trc li.
2. Nguyn tc vit: Le cose di
Dio. Cose (dng s nhiu), cosa (dng

s t) l mt t rt c trng ca ting ,
dng ch cc vt c th, c tht v c
cc vic tru tng. C bn dch Nhng
th Cha, chng ti dch S nghip
ca Cha.
3. Nguyn tc vit: essere spose,
c bn dch l lm v, y chng ti
dch theo ngha bng.
5. Ting kn ca ngy Phn x
cui cng, theo gio ch ca o Thin
cha.
17. Nguyn tc vit: nel mio bel
San Giovanni: trong nh th Thnh
Giovanni p ca ti. Ch li l
thn thng ca ant khi ni v nh th
qu hng ca ng.
Theo mt nh ch gii th cc h

ny trong nh th ming rng khong 37


cm, su 80 cm.
Mt giai thoi trong cuc i ca
ant, do Benvenuto d Imola thut li:
C ln ant dp v ming mt h
cu ra mt em b sut b cht ui.
31. K ang b hnh ti y l
Gio hong Niccol III, c bu lm
Gio hong t 1277 n 1280. Cc ti
liu bin nin s u nht tr v ti tham
lam, v vt ca ng ta.
52. Niccol III tng lm ant l
Gio hong Bonifazio n th chn
mnh nn ku ln l b sch Sm k
nh la.
ant cho bit cuc du hnh ca
ng sang th gii bn kia xy ra vo nm

1300. Bonifazio lm Gio hong t 1294


n 1303, v nh vy, theo Niccol III
lm tng th Bonifazio xung a
ngc sm ba nm.
Chng ta cn ghi nhn l ant
nm tt c ba Gio hong xung a
ngc: Niccol III, Bonifazio VIII v
Clemente V (ng ny n 1314 mi
cht).
61. Virgilio thc gic ant ci
chnh n hai ln. Ti khng phi..., ti
khng phi... v cu 52-53 Niccol III
cng hai ln lp li s lm ln .
71. Nguyn tc vit: figliuol de l
orsa, con chu ca gu. y l dng h
Orsini. Theo quan nim thi trung c th
gu l con vt cc k tham lam, ham

mi.
79. lu lm ri... Niccol III
cht nm 1280 v n nm 1303 th
Bonifazio mi n thay th, nh vy l
hn 20 nm y b chn ngc v i
chn b t.
83. K chn chin v o: Ch
Gio hong Clemente V.
85. Iasone: Con trai ca Simone II
hi l vua Antioco IV Epifane mt s
tin ln c phong lm i gim
mc ca ngi Do Thi v sau sng
mt cuc i phng tng, i try.
Tn Iiaxng mi (Nuovo lasn)
m ch Gio hong Clemente V. Nm
1305, i hi cc Hng y hp Perugia
(Italia) chia thnh hai phe, phe thuc

cnh Gio hong c Bonifazio v phe


theo vua Php Philippe le Bel. Di nh
hng ca vua Php, Tng gim mc
Bordeaux l Bertrand de Got, tuy khng
c d i hi v khng phi l Hng
y, tr thnh Gio hong Clemente V.
Nhiu ti liu t co s mc ngoc bt
chnh gia Gio hong Clemente V v
vua Php Philippe le Bel. Clemente V
di tr s To thnh sang Avignon
(Php) v To thnh ng y cho n
nm 1377.
92. Cc cha kho i vo cc
tng tri.
94. Matia c ch nh thay ch
Giuda, tn phn bi Cha.
98. Nhng ng tin khng ng

gi: Gio hong Niccol III lun chng


li nh hng ca Quc vng Napoli l
Carlo d Angio. Ngi ta cng cho rng
ng ta nhn ca Jean de Procida mt
mn tin ln, do dn n cuc
chin Vespro.
107. Thnh Giovanni trong sch
Apocalisse c ni n mt ngi n b
v o lm try lc cc vua cha. Ngi
ny ci trn mt con vt c by u,
mi sng. Cc linh mc ca nh th,
khi ging kinh, li ng nht ngi n
b ny vi thnh ph Roma d gio (c 7
ngn i, tri qua 10 i vua).
n lt ant, nh th din gii
mt cch t do hn na v xem ngi
n b nh l thnh Roma ca Gio

hong, b t bun thn bn thnh lm


cho sa o v Gio hong chnh l chng
ca ngi n b try lc .
Nguyn tc vit: Siede sopra l
acque, ngha en l ngi trn nc.
Theo li ch gii ca Kinh thnh th c
ngha l trn cc dn tc ca tri t.
y chng ti dch theo ngha bng.
115. Costantin: ant cng nh
mt s ngi ng thi tin rng
quyn lc ca Gio hong bt u mnh
ln t khi Hong Costantin di kinh
quc sang Bisanzio (Byzance) v
tng Roma cho Gio hong Silvestro
(tn Gio hong giu c u tin, cu
117).

KHC XX
3. Bi ca th nht: Ch phn a
ngc ca Thn khc.
27. Ngi cng l mt k in r
khi r lng thng hi bn ngi ti li
xu xa b Cha phn xt cu cng.
31. Amphiraus: Mt trong by v
vua vy thnh Tebe, c php thut t cht
ri sng li, nhng b v phn bi, tit l
b mt , nn khi ang ngi trn chin
xa th c st ln, t m ra v nut
chng. ant k vi ging giu ct, theo
cch hiu ca th ca La tinh.
40. Tiresias: Mt v thn ni ting
ca Hy Lp trc cuc chin tranh

Troie, dng gy ca mnh (tng


trng chc v v quyn lc) nh hai
con rn ang ph nhau, nn b ho
thnh n b trong 7 nm. ant k li
vi t nhiu tnh tit bin i.
46. Aruns: Thy bi Etrusque,
sng thi Cesare v Pompei, on
trc chin thng ca Cesare.
47. Cc nh ni Luni, vng
pha bc L Spezia, ni ant sng
mt qung thi gian sung sng vo nm
1306. nh Apuani c nhiu hang cm
thch trng.
52. Ngi con gi, tc Mant, con
gi ca Tiresias v l thy bi. Sau khi
cha cht, phi b trn, i phiu bt nhiu
ni, sau dng li Mantova, thnh ph

qu hng ca Virgilio.
62. Benaco: Nay l h Garda,
gia h c o Lechi.
95.
Casalodi:
Alberto
da
Casalodi, th lnh phi Guelfi
Mantova, b Pinamonte de Bonacolsi
dng mo v ui khi thnh ph nm
1272.
112. Euripilo: Thy bi ngi Hy
Lp, ch dn cho ng bo mnh thi
khc thch hp nht xut pht, m u
cuc chin tranh thnh Troia.
113. Virgilio gi tc phm L
Enide ca mnh l bi kch (tragedia) v
c vit bng phong cch qu tc, cn
ant gi tc phm ca mnh l
Commedia v c vit bng mt phong

cch hn hp quen thuc (Xem thm bi


ant v Thn khc, mc Tn tc
phm).
115. Michele Scotto: Ngi
Ecosse, thy thuc v nh thin vn,
ngi dch v bnh lun tc phm ca
Aristote, nhng Ecosse ng vn ni
ting l mt thut s.
118. Guido Bonatti: ngi Forli,
nh thin vn.
Asdente: th giy Parma, b
ngh i lm thy bi ton.
124. Cain u c gai: Hnh nh
ny ch mt trng, theo nim tin dn gian
thi Trung c, th Caino vi m gai l
biu tng ca mt trng.
126. Mt trng t ti im cao

nht (thin nh), so vi ng chn tri


Sobilia (Sville), l im cc ty
ca th gii v ln Jerusalem, cao
im ca bn cu Bc.

KHC XXI
7. Viniziani: tc Venezia.
37. Nguyn tc vit Malebranche
tn chung ch cc con qu ca h nha
si ny.
38. Sainte Zita: Tn mt ngi
hu gi th k XIII, sau c tn lm
thnh hong ca thnh ph Lucca.
Mt lo gi ca n thnh Zita:
ni mt thnh vin ca Hi ng lnh
o thnh ph Lucca.
41. Bonturo: Bonturo Dati. Ngoi
tr Ngi Bngtuar, ma mai, s thc
y l mt tn gian gio trong Hi ng
thnh ph Lucca.

48. Santo Volto: Mt loi thnh


gi c Byzantin, lm bng g en, ngi
Lucca thng eo, mong c hng
nhng iu may mn.
49. Serchio: Tn mt con sng gn
thnh ph Lucca, ni ngi Lucca
thng n tm chung. Ch nhng li
diu cay c ca qu s (cu 48-49).
76. Nguyn vn ting l
Malacoda, c ngha l Ci ui xu xa,
c c. Tn cc con qu c sai phi
trong cc cu 118-123 cng u c th
dch ngha, c th xem y nh cc tc
danh theo kiu gi dn d, hoc do
phong cch phng tng ca ant. y
chng ti chn cch tm dch ngha sang
ting Vit trnh li phin m thnh

cc t di dng v kh c.
95. Caprona: Mt thnh tr ca
ngi Pisa, b Firenze nh la v
chim nm 1289. ant c tham gia i
qun ny ca Firenze.
105.
Nguyn
bn
vit
Scarmiglione, tn chung ca nhm qu
s bn nhau tn cng ant.
114. ant da theo kin ca
Thnh Luc tnh ra nin i ny.

KHC XXII
5. Aritini: Dn vng Arezzo. Nm
1289 trong trn Campaldina, ant
tham gia nh mt k binh.
48. Tn ti phm ny khng khai
tn tht, nhng Tebaldo II lm vua
Navarra t 1253 n 1270 nn cc nh
ch gii on nh l Gian Paolo
Ciampolo.
81. Thy dng Gomita: Sinh
Sardegna v tr thnh Gim mc gio
phn Gallura t 1275 n 1296, mt
trong bn gio phn ca Sardegna, sau
khi o ny b ngi Pisa xm chim.
88. Michel Zanche: Hu cn ca

vua Enzo, con trai ca Fdrico II


Logoduro, Sardegna. Sau khi ng vua
ny mt, Zanche ly v ca vua.

KHC XXIII
3. Nguyn tc ting vit: Frati
minor, cc bn ting Php dch l frres
mineurs, t bn VH - 78 dch l hai
anh em th di, nhng Frati minor l
tn gi mt Dng tu m theo gio lut
ca Thnh Francesco d Assisi t ra th
gm c ba dng nh: Franciscani,
Capucini, Conventuali, y ch nhng
ngi Franciscani. Chng ti tm dch l
hai thy dng.
5. Mt chuyn ng ngn ni ting
vn c dy cho hc sinh cc trng
hc thi Trung c v c gn cho Isopo
(Esope). Chuyn k rng: Mt con ch

cng trn lng mnh mt con chut, ni


l gip chut bi qua h nc nhng
thc tm nh bng s dm chut cht
ui. Mt con diu hu pht hin ra con
chut, bn lao xung v qup lun c
i, chut v ch.
7. Mo v Issa, hai t ting a
phng Firenze c, u c ngha l
vng.
62. Cluni: mt tu vin n ting
ca dng Thnh Bernardo Bourgogne,
Php.
66. Mt truyn thuyt k li rng:
Vua Federico II ca Svevia (mt vng
t lch s ca c) nh cch trng
pht nhng k phm ti khi qun bng
cch bt h mc o ch nng chu v nht

h trong l hi nng.
95. Ch thnh ph Firenze, ni c
con sng Arno chy qua.
103. Nguyn bn ting l Frati
godenti, ting Php dch l Joyeux
frres, mt dng tu do c b Maria lp
ra, thc hnh s mnh - t ra l
thc hin c mt phn no trong thi
gian u - bo v l tng Thin cha
gio, chng li cc d gio, bnh vc
nhng k yu hn, gi gn s ho hiu
gia cc tn . Cc thy tu ca dng
ny, mc trang phc c bit c mu sc
v trang b v kh nn c gi l Hip
s ca Thnh Maria, nhng dn dn h
cng tho hip vi cc nhu cu ca i
sng th, i hi nhiu tin nghi, v

th li c gi l nhng thy dng Th


hng (Frati Godenti), hoc l dng Vui
v (Joyeux Frres).
Hai i din ca dng tu ny
Firenze m ant gp di a ngc l
Catalano va Loderingo. Mt quy nh
na ca dng tu ny l cm cc tu s nhn
cc chc v cai tr, v vy y ant
coi h v thm ch c dng tu ca h l
o c gi.
104. Catalano sinh ra Bologna
khong 1210 v mt khong 1285, thuc
gia nh Guelfi, lm Tng trn nhiu
thnh ph, cui cng l Bologna.
Loderingo, sinh Bologna khong
1210 v mt khong 1285 thuc gia nh
qu tc, phi Ghibellini. Nm 1239, b

bt lm t binh ca Federico II mt thi


gian, cui cng c chn lm Tng trn
Firenze, cng vi Catalano. Vi phng
n ny ngi ta hy vng s iu ho
c mu thun gia hai phi chnh tr
i ch Firenze - phi Guelfi va
Ghibellini - nhng cui cng ngi ta
thy c hai u l bp bm v chnh tr
v ngm thng mu vi Gio hong
Clemente IV. C hai u b trc xut khi
thnh ph, dinh c ca h b t ph.
108. Gardingo: mt da im
thuc thnh ph Firenze, ni c dinh c
ca dng h Uberti, tr s ca phi
Guelfi trong thi gian Catalano v
Loderingo cai tr.
115. Ngi b ng inh l Caifas,

i gio ch Do Thi, ng sau k sch


hy sinh mt ngi cu ton dn chng
chnh l m mu thm c loi tr
Gesu Cristo.
121. Tc l Anne, b v ca
Caifas, ng lo vi Caifas trong m
mu tr kh Gesu.
124. Ti sao Virgilio li c v
ngc nhin? C nhiu cch gii thch
khc nhau. C cch gii thch rng: trong
ln thm a ngc trc, Virgilio cha
thy cnh Caifas b trng pht (v lc
hn cha cht).

KHC XXIV
85. ant da theo cc nh hc gi
c i ni Libia c nhiu loi rn
c. ant c k c th tn gi tng loi
rn c c thc, hoc l huyn thoi
nhng chng ti ch c th dch lt qua.
93. Nguyn bn dng ch
elitropia, mt vin m ngi Trung
c tin l c kh nng k diu cha khi
mi loi nc rn c, hoc gip ngi
mang vin c kh nng tng hnh.
125. Vanni Fucci: Con hoang ca
mt ngi qu tc Pistoia; khong nm
1293, hn n cp th qu trong kho
nh th Pistoia. Nhiu ngi v ti b

bt v b trng pht mt cch oan ung,


cui cng mt tn ng phm khai ra
n. Vanni Fucci b trn. Hn l mt phn
t phe en nn y hn tin on s
sp ca phe Trng tr th ant.
143. Thng 5-1301 phe Trng
Pistoia ui phe en ra khi thnh ph,
nhng cui cng, cng trong nm y,
Corso Donati, th lnh phe en, chim
c Firenze, trc xut phe Trng, sa
i li lut php. Nm 1302 di s ch
huy ca hu tc Malaspina, phe en
Pistoia c s gip ca phe en
Firenze nh chim pho i
Serravalle ca phe Trng; cuc chin
ny nh du s suy sp quyt nh ca
phe Trng.

KHC XXV
15. ngh xem li Khc XIV
(cu 43-72). Capaneo, mt trong by v
vua Hy Lp, dng thang vt ln mt
thnh Tebe, thch thc c thn Giove, b
thn ging st y li. Capaneo c
xem l mt k ngang ngc bng b
thnh thn.
25. Cacao: Theo huyn thoi c
i th Cacao l mt tn n trm sc vt,
thnh cng trong vic n trm n gia
sc gm 4 con b c v 4 con b ci,
p cc k, ca thn Ercole; xo du
vt, Cacao tm ui v ko n b i
tht li.

y, ant khai thc huyn thoi


ny theo dng ring ca mnh, chng
hn y th con rng u trn vai
Cacao phun ra la, cn ni khc th
chnh Cacao phun ra la, v y tn
trm Cacao li thnh mt th hc thn,
na ngi na th, c nhim v cai qun
h ngc dnh cho bn k trm.
35. Ba m hn: Ba tn trm ni
ting ca Firenze.
40. S thc ant c bit mt
trong ba tn ny: Puccio Sciancato (cu
148).
43. Cianfa thuc dng h Donati,
th lnh phe en. Hn ph toang cc
kt st n trm.
68.
Agnel:
tc
Agnello

Brunelleschi, xut thn t mt gia nh


lng thin nhng ri t ch n cp v
tin ca m dn dn thnh mt tn trm
chuyn nghip v lnh ngh, thc hnh
cc phi v n trm nh mt k xo.
Agnello b mt con rn su chn tm
c v bin thnh mt c th duy nht.
Con rn chnh l mt ng bn ca
n, Cianfa Donati.
94. Lucano Anneo (Cordova 39 Roma 65 sau Kit), nh th La tinh, nh
c cu l trit gia Seneca m tr thnh
bn thn ca Nerone.
Lucano k li trong b sch
Farsaghia (IX, 761) chuyn ca hai
ngi lnh ca qun i Catone Libia
b rn c cn, mt bin thnh tro, mt

th thn th phng to v cht c, cui


cng lm n tung c o gip!
97. Ovidio Nasone (Sulmona 43
trc Kit - Toni, Mar Nero, 18 sau
Kit), nh th La tinh, trong tc phm
Metamorfosi k chuyn Cadmos, ngi
thnh lp thnh Tebe, ha thnh rn v n
thn Aretasa bin thnh mt ging nc
(c ni ni l bin thnh mt dng sui).
140. Buoso: C th l Buoso
Donati, b ho thnh rn, cn con rn la
th ho thnh ngi, l Francesco
Cavalcanti.
148. Trong s ba m hn, ch c
Puccio Sciancato l khng b bin i
hnh dng th xc. Puccio thuc phi
Ghibellini Firenze, lch thip v chn

i khp khing.
151. Gaville: Mt lng phng th
trong thung lng Arno. Dn chng y
git cht Francesco Cavalcanti, sau
gia nh hn bo th d man, do
m Gaville cn khc.

KHC XXVI
1-3. on ny ant ni v qu
hng mnh vi n chm bim, ma
mai.
9. Prato: mt qun thuc Firenze.
ant h cho ngi c thy dn Prato
v nhiu ngi khc khng mong iu tt
lnh cho Firenze. iu ny ant ni
mt cch kh m h cn cc nh ch gii
cng khng dn ra c mt nguyn c
lch s g chc chn.
35. Nh tin tri Elia gp mt ton
tr con, chng ch nho ng v xc phm
c Thng . Elia nguyn ra l tr,
bng c hai con gu xut hin v n tht

mt 42 a tr. Chuyn ny c k
trong Kinh thnh.
54. Hai anh em Eteocle v
Polinice cng tranh nhau ngi bu Tebe
ri git ln nhau. Chng c t trn
cng mt dn thiu, nhng m la vn
tch thnh hai ngn i lp.
55. Ulisse v Diomede, hai ng
vua Hy Lp ni ting trong cuc chin
thnh Troia, thng hp tc vi nhau
trong nhiu m mu, chng hn vic git
Rhsus, vic n cp pho tng Athna...
59. Mt mu la ni ting ca hai
ng vua ni trn thng c sch v
nhc n. Sau nhiu ln nh chim
thnh Troia nhng tht bi, qun Hy Lp
bn gi rt lui v o Tenedo, b li

ngoi tng thnh Troia mt con nga


bng g cc ln. Qun Troia ko con
nga vo thnh, m n ton lnh v
trang n np trong bng nga, xng ra,
m cng thnh; trong nh ra, ngoi nh
vo, chim c thnh Troia. Enea dn
ngi Troia n bn o Italia lp giang
sn mi l Roma, l t tin ca ngi
La M.
61. Tetis, m ca Achille, lo cho
s an ton ca con trai mnh, bn gi
Achille n sng n thn trong lu i
ca vua x Sciro, tm lnh xa cuc
chin thnh Troia. y, Achille gi
trang lm gi, sng tr trn gia m con
gi ca vua Sciro. Nhng con gi ca
Nicomede, vua x Sciro, l Deidamia

pht hin ra, em lng yu ng v


quyn r Achille. Mt mu k ca Ulisse
v Diomede lm cho Achille ri b
Deidamia, tuy vy di m ph nng
vn khng ngui thng nh Achille.
63. Palladio : Tng thn Pallade,
c ct trong hang Troia v c
canh gc rt cn mt. Ulisse v Diomede
lp mu nh cp c.
75. Virgilio on rng Ulisse v
Diomede l ngi Hy Lp s t chi tr
li ant l ngi La M. y l mt
cch ant cao Virgilio, thn
tng thi ca ca mnh. ng v phng
din pht trin ca lch s th ca th gii
Virgilio ng l ci mc trung gian thch
ng gia hai thi ho Homre v ant.

91. on ny ant k li cc s
vic da theo Metamorfosi ca Ovidio,
ti y Macareo, mt trong nhng bn
ng hnh ca Ulisse, k li cho Enea
rng: ng ta v ng i sau mt nm lu
li ni ca Circe, hng ng li
ku gi ca Ulisse tip tc cuc hnh
trnh khm ph dng cm, nhng
Macareo gi v chm chp nn
khng tham gia m lu li ch Circe.
ant trong on th ny cng ch
k li s qua cu chuyn. Cc nh ch
gii cho bit thm: Circe l mt thut s
ni ting, sng trn nh ni Circello,
gn Gaeta, chuyn i quyn r v m
hoc n ng, ri bin h thnh sc vt.
Circe cho nhm ng hnh ca Ulisse

ung nc php v bin h thnh sc vt


(c ni ni l ln). Ulisse cng b Circe
quyn r nhng Ulisse chinh phc
c Circe v do cu c ng i
tip tc cuc hnh trnh.
92. Gaeta l tn b nh mu ca
Enea, v sau cht y (Xem Eneide),
nay l mt ca bin nh gn Napoli
(Italia).
96. Penelope: Ngi v ni ting
ca Ulisse, c xem l biu tng ca
s ch i chung thy trong vn hc c
phng Ty.
104. Morrocco: tc Marc ; Sardi
tc o Sardegna (Italia).
108. Theo thn thoi c, Ercule
t hai ct bo hiu eo Gibraltar

cnh bo mi ngi khng nn vt qua.


109. Sibilia: tc Siviglia, mt
thnh ph ca Ty Ban Nha.
111. Setta: nay l Ceuta (ch La
tinh vit l Septa) thuc b bin chu
Phi.
119. Bn VH - 78 dch sng nh
loi cc sc. J. Risset dch comme
des btes, c l v lin h vi hnh
ng ca thut s Circe on trn
nhng nguyn tc ting vit viver
come bruti nn chng ti dch sng
mt cuc i phm tc.

KHC XXVII
7. Bo cha Falaride x Agrigento
sai lm mt con b bng ng thau, rng
bng, nht cc ti nhn ri em nung
v chnh Perillo, ngi th ch tc ra
con b li l ngi u tin c
nm hnh pht ny.
20. Virgilio sinh Mantova, vng
t ny ca Italia thi Trung c gi l
Lombardia, a danh ny ch mt lnh
a kh rng. cu 21 Virgilio c dng
mt t th m Istra c ngha l by gi.
28. Romagna: mt vng t lch
s min Bc . Sau y ant s ni
v nhiu a phng v thnh ph thuc

Romagna.
29. m hn ny l Guido I sinh
khong 1220 Montefeltro, nm gia
Urbino (Orbino) v ni Coronaro, ni
pht tch ca sng Tevere, tng lm th
lnh qun s, ri Gim mc nhiu gio
phn thuc vng ny. Nm 1296 ho
hon vi Gio hong, nm 1298 cht v
c an tng trong nh th Assisi.
33. Ngi La tinh, ni ngi .
41. T y tr xung, ant dng
li ni n d, ly biu tng cc gia huy
hay hnh khc trn v kh ch th lnh
v dn chng tng vng.
Polenta, cha ca Francesca da
Rimini, cai qun vng Ravenna t 1270
v ko d trong nhiu nm. V kh c

hnh con i bng v nh ant ni, i


cnh ca n che ch mt vng rt rng,
n c Cervia trong bin Adriatico.
43. on ny ni v thnh ph
Forli, th lnh ca thnh ph c v kh
khc hnh con s t mu xanh (cc vut
xanh). Thng 5 nm 1282 Guido da
Montefetro nh bi i qun do
Gio hong Martino IV iu ti.
46. Con ch ngao gi l Malatesta
da Verrucchio v con ca n l
Malatestino. ant c nhn mnh s
tn nhn ca cha con Malatesta i vi
Montagna, th lnh Ghibellini, b bt lm
t binh v sau b git cht ( cu x
, con mi ca chng; tc l
Rimini).

49. Lamone v Santemo, tc


Feanza v Imola, thuc quyn cai tr ca
lnh cha Maghinerdo Pagani
Susinana, gia huy l mt con s t mu
xanh da tri nm trn cnh ng tuyt
trng.
52. Tc thnh ph Cesena nm
trn b sng Savio, t 1300 thuc quyn
Tng trn Galasso da Montefeltro.
67. y l Guido da Montefeltro,
th lnh ni ting ca phi Ghibellini,
nh thng nhiu ln phi Guelfi, nhiu
ln ging ho vi Gio hong v nm
1296 tham gia dng Thnh Francesco,
(cu 83)
70. y m ch Gio hong
Bonifazio VIII.

85. ng hong ca nhng ngi


Farisei: Ch Gio hong Bonifazio VIII.
86. Laterano: mt a im thuc
Roma, ch ca Gio hong. Hi ny c
s him khch gia Gio hong v dng
h La M Colonna nhng y ant
ln n Gio hong chng li C c
gio.
89-90. Khng c ai xm phm S.
Giovanni d Acri, thnh ph cui cng
ca C c gio Jerusalem, cng
khng c ai vi phm lnh cm ca Nh
th v vic bun bn t ai ca ngi
Hi gio Soldano (Soudan).
94. Mt truyn thuyt ni ting
thi Trung c: Hong Constantino b
bnh hi, c ngi khuyn nn i tm

Gio hong Silvestro, ang n trn ni


Soratte, gn Roma, v b khng b.
Silvestro cha khi bnh cho
Constatino v lm l ra ti cho ng ta.
102. Penestrino: mt pho i ca
dng h Orsini.
112. Thnh Francesco d Assisi.

KHC XXVIII
9. Puglia: Thi Trung c ngi ta
dng a danh ny ch Vng quc
Napoli, hay ton b min nam bn o
Italia.
10. Dn thnh Troia: ch ngi
La M, con chu ca Enea cng ng
i. Cuc chin lu di: cuc chin th
hai ca ngi Cartaginesi (219-202
trc Kit) m cao im l trn chin
Cannes, theo s gia Livio k li, s lnh
t trn ng khng khip, n ni cc
nhn eo tay (chin li phm) thu c
cht thnh ng.
14. Ruberto Guisardo chinh phc

Vng quc Napoli th k th XI.


16. Ceprano: Tn mt ci cu trn
sng Liri, thi Trung c c xem nh
ca ng vo Vng quc Napoli,
nhng ti y khng c cuc chin
no chn li.
Cc nh ch gii cho rng c th
ant lm a danh ny vi
Benevento, da im Malfredi rt lui
v v Carlo I d Angio nh
thng Manfredi, Hong Napoli. Hai
nm sau Hong t Php chin thng
Tagliacozzo, nh bi Conradino, con
trai ca Manfredi. Chin thng ny c
c nh c mu ca Alardo da Valry,
c vn gi ca Carlo I.
C on ny ant dn mt s

cuc chin ni ting v m mu thi c


i v Trung c ch nhn mnh ci
ni rng: cc thm cnh chin tranh rng
rn vn khng kinh khng bng cnh
tng H a ngc th 9 m ant
ang chng kin.
31. Maometto: Ngi sng lp
o Hi, sinh Mecca nm 560, mt
Medina nm 663. Cn ch l ant
xp Maometto vo s ngi phm ti
chia r cc tn gio.
32. Ali ibn Abi Talib: Con r ca
Maometto.
56. Thy dng Dolcino Tornielli,
x Novara, hot ng nh mt nh tin
tri v mt Thnh tng truyn b tnh
bc i. Nm 1305, cng 5.000 tn

chim nh ni Zebello, x Piemonte,


nhiu ln nh lui qun ca Gio hong
Clementi V. Do nn l tuyt v thiu
lng thc cui cng phi u hng v
b thiu sng trn dn la (1307).
73. Pier da Medicina: Ngi ta
hu nh khng bit g c th v nhn vt
ny. Cnh ng m y l cnh ng
Lombardia, min bc nc .
77. Guido del Cassero v
Angiolello da Carignano, hai thn ho
ca Fano, b nm xung bin vng
Cattolia ( gia Pesaro v Rimini, bin
Adriatico) do lnh ca bo cha
Malatestino.
82. Cipro v Maiolica: hai o
pha ng v pha ty a Trung Hi.

83. Nettuno: Thn bin.


Argos: ngi Hy Lp.
86. y ni thnh ph Rimini.
90. Caio Curino: mt php quan,
b Roma kt ti y bit x, chy sang
phng s Cesare, b xem nh mt tn xc
xim c c.
106. Moscadei Lamberti, ngi
Firenze, khuyn gia tc Amidei git
cht Buondelmonte (nm 1215) v ti
b ri mt c con gi ca dng h ny.
S vic ny c xem nh mt trong
nhng nguyn c to ra chia r gia cc
gia tc Firenze. khc VI - a ngc,
ant mun gp nhn vt ny.
134. Bertram del Bornio, ch
nhn lu i Hautefort Perigord, gy

chia r v th nghch gia qun cng


Aquitania (sau thnh vua Anh Enrico II)
v ng vua tr tc con trai ca ng ny
l Enrico III.
137. Achitofl, c vn ca vua
Davide, gy chia r gia vua cha v
con trai l Assalonne.

KHC XXIX
10. Mt trng di chn
chng ta: V qu t hnh cu, y ni
v im i chn ca Jerusalem.
27. Geri del Bello: Anh em con
ch bc vi thn ph ca ant, b mt
ngi thuc dng h Sacchetti git cht,
do th on. Mi th ny cui cng cng
c bo, nhng hi mun, mi n 30
nm sau.
29. Ch nhn lu di Altaforte:
Tc Bertram del Bornio (Xem Khc
XXVIII-134).
48. Bnh vin Chiana, nm trong
thung
lng
gia
Arezzo
v

Montepulciano; Maremma thuc Khu


Toscan v Sardigna (tc Sardegna), b
nhim nng, v bnh dch st rt.
59. Egina: Mt o nh gn Hy
Lp, mang tn n thn Egina. Theo thn
thoi Hy Lp, Giunone ghen tc v
Giove chim mt n thn Egina, bn gy
ra bnh dch hch khng khip, git ht
dn chng y. Ch c vua Eaco sng
st, ngh vi Giove ti sinh li dn
c trn o. Giove bin kin thnh
ngi, l b tc Mirmidoni, ting Hy
Lp c ngha l Kin.
109. Griffolino Arezzo, ngi
luyn kim v c tin gi Albero
Siena.
116. Dedalo, con trai ca Icaro,

bit bay (Xem khc XVII, 109-111).


117. Tc Gim mc Siena.

KHC XXX
1. Semel (con gi ca Cadmo, v
vua th nht, thnh lp ra Vng quc
Tebe) yu Giove v c mt con trai l
Bacchus, em gi giu trong lu i ca
ch l b hong Ino v vua Atamante ca
Tebe. Giunone ghen vi Semel, lm
cho vua Atamante pht in, git cht
con trai ca mnh l Learco. Ino tuyt
vng m a con kia, nhy xung bin t
t (cu 12).
3. Giunone vn cha h cn bo
th, cn lm cho Semele thnh m lo
ri em thiu cht. Giunone li khin
Agave, ch ca Ino, git ht n con mnh

v lm cho ngi con trai duy nht ca


ngi em gi th ba b chnh cc con ch
ca mnh x xc.
16. Ecuba, go ph ca Priamo, b
qun Hy Lp bt lm t binh, sau khi
thnh Troia tht th, c chng kin
cnh con gi b lm l hin sinh trc
m Achille v xc con trai b dt v trn
b bin.
28. Capocchio: Xem XXIX, 136.
31. Aretin: tc Griffolino. Xem
XXIX, 109.
32. Gianni Schicchi: Cu chuyn
c cc nh ch gii k vi i chi tit
khc nhau, nhng i th l Schicchi,
mt tay xo tr Firenze, tc gi ca
mt di chc gi mo ca Buoso Donatti;

theo bn di chc ny y c tha k


ti sn l mt con nga ci p nht n,
tr gi 200 phlring.
38. Mira, con gi ca Cinira, vua
ca Capri, c mu lon lun, in cung
yu chnh cha mnh v theo mu k ca
b bo mu, ci trang thnh mt c gi
khc n vi cha mnh. Nh vua bit
chuyn, mun git c ta, Mira lin b
trn.
61. Th c Adam: Adam d
Anglia, c th ngi gc Anh, c nhng
ng phlring vng c pha x, theo s
xi gic ca cc qu tc Guidi da
Romena, b thiu sng Firenze nm
1281. Romena l tn pho i ca dng
h ny.

65. i nc Branda: Mt vi
nh ch gii cho l mt i nc ni
ting Siena c tn nh th, nhng nhiu
ngi khc cho l mt i nc no
pho i Romena, nhng khng cn na.
97. V ca Putifarre quyn r
Gioseppo nhng khng c, bn vu cho
Gioseppo nh cng bc mnh, kt qu
Gioseppo b h ngc.
98. Zinon thuyt phc dn thnh
Troia ko con nga g (trong bng n
cc chin binh Hy Lp) vo thnh.
128. Tm gng ca Narcisso:
Tc dng sui trong sut, ni Narcisso
t ngm v tn sng mnh.

KHC XXXI
4. Mi gio ca Achille: Mi gio
m Achille c tha k t cha l Peleo,
c ma lc lm lnh vt thng m n
gy ra.
12. Ting t v mnh m ca
khng l Nemrod, thm ch cn mnh
hn ting t v ku cu ca Orlando.
16. Cuc bi trn au n: Ch
trn o Roncisvalle thuc Navarre
(Ty Ban Nha), hu qun ca vua Carlo
Magno, do hip s hu gi ca vua l
Orlando ch huy, b ri vo phc kch v
b tiu dit, Orlando cng t trn.
Bn anh hng ca v hip s

Orlando (L Chanson de Roland), ra


i u th k XII l bn anh hng ca
u tin v ni ting ca Php, bin
Orlando thnh mt hnh tng hip s bt
t.
21. Nguyn bn ting vit: y
l u? Nhng do vic ant nhn lm
nhng ngi khng l thnh nhng ngn
thp, nn mt s bn dch ting Php,
chng hn bn ca Andr Pezard v
Jacqueline Risset... dch: y l
thnh ph no? (Quelle est cette cit?)
41. Lu i Montereggion nm
trong thung lng Eisa, cch Siena 14 km
v pha ty bc, c 14 thp cao bao
quanh, nay mt s thp nt nhng
cnh tng chung vn ng nh ant

gi ln.
44. Nhng ngi khng l khng
khip: Giove ging sm st tiu dit
trong thung lng Phlgra (Xem a ngc,
XIV-58).
51. Marte: Thn chin tranh.
59. Qu thng bng ng en:
By gi ngi ta vn cn thy bn
trong nh th Vaticano Cortile della
Pigna.
63. Ba ngi Frison: C dn ca
x Frisia, mt vng b bin Bc u,
nay thuc lnh th H Lan, cho n th
k XIV c dn y vn c nhng ngi
kch thc cao ln nht th gii.
67. Raphl mai amche Zabi
almi: Mt cu khng c ngha, c th

c to bng cch phng theo m thanh


ting Do Thi v rp, vi n , gi li
truyn thuyt Thp Babel v vic sinh
ra cc ngn ng khc nhau.
77. Nembrotto: Ngy nay ngi ta
tm thy trong Kinh thnh vit bng ch
Do Thi, tn nhn vt ny dc vit l
Nimrod, vua th nht Babilonia. S
thc th theo Kinh thnh, chnh con chu
ca Nimrod mi lin quan n truyn
thuyt thp Babele ni ting nhng c l
v Nimrod l vua th nht Babilonia
nn c gn cho vic ny.
94. Fialte hay Efialte, con trai ca
Nettuno v Ifimedia, mt trong nhng
khng l chng Giove hng hi nht.
99. Briarco: Khng l s, n

mc qu kh, ngi kinh khng nht


trong cc khng l, con ca Urano v
Thn Tri t. Theo thn thoi th
Briarco c 59 u, 100 cnh tay, s dng
50 thanh kim v 50 ci khin v phun ra
la.
Trong tc phm ca mnh Virgilio
cng dng truyn thuyt ny, c th l
ant da theo t liu ca Virgilio.
115. Anteo: Con ca Nettuno v
Thn Tri t. Anteo sng trong mt ci
hang thung lng sng Bgrada (chu
Phi), gn Zama v sng bng tht s t
(ch n chi tit: chin li phm mt
ngn con s t Cu 118).
Thung lng may mn: Ch thung
lng ni trn; may mn v Anteo sng

v l ni chng kin trn thng ca


Scipione, ngi chu Phi, i vi
Anibale.
Cng ti thung lng ny, trc
Anteo b Ercole nh bi. Thn thoi
k li rng: Anteo bch chin bch
thng khng th b nh bi, v mi ln
chn Anteo chm t li c m l
Thn t hi phc cho sc mnh, Ercole
bit c, bn nhc bng Anteo ln khi
mt t v bp cht.
119. Anteo l khng l duy nht
khng tham gia trn nh ln chng
Giove, v c sinh ra mun hn, nhng
ant li tn tng Anteo vi ng c
mun nh Anteo gip (xem cu 122).
123. Cocito: Con sng b ng

bng a ngc, to thnh tng ngc th


9 v l tng ngc cui cng ca a ngc
(a nguc, XXXII, 22-24).
124. Tizio, Tifo: Hai khng l
khc, ngi th nht b mi tn ca thn
Apollo bn trng, ngi th hai b thn
Giove ging st nh cht.
136. Carisenda: Mt thp nghing
ni ting Bologna, c xy nm 1110,
hin nay cao hn 47 mt, thi ant
cn cao hn, v b h hng mt ln vo
na cui th k XIV.

KHC XXXII
9. Ngn ng mi bit gi b,
m: ni trnh ngn ng ca tr
con.
10. Anfione tng ku gi cc Nng
Th n gip xy dng thnh Tebe v
theo ting n lia, cc tng t ng
xp vo ng v tr cn thit.
25. Sng Danoia Osterlicchi:
Sng Danubio o, do t La tinh
Danuuius; o: Austria, do t ting c
Oesterreich.
26. Pietrapana: do t La tinh
Petra Apuana, ngy nay l ni Pania
della Croce, thuc dy Alpi Apuane,

gia Serchio v Magra, ng nam


Tambura.
Cn Tambernicchi cha xc nh
c chnh xc l ngn ni no. C
kin cho l ni Tambura, m trong cc
ti liu c c tn l Stambericche cng
thuc dy Alpi Apuane.
Theo vn cnh th y l tn hai
nh ni cao. Bn VH- 78 dch l Ngn
Thi Sn.
31-35. Hai kh th ny ngha en
khng r. Cc bn din gii khc nhau.
V d cu 35 c nh ch gii hiu l ti
xanh n tn pha di; chng ti tm
dch l Ti xanh tn ni vn hiu hin
nim xu h; chnh mun ni: ti xanh
tt c...

55. Hai m hn: Tc hai anh em


Alessandro v Napoleone ca dng h
qu tc Alterti Firenze, s hu thung
lng Bisenzo v Sieve. Napoleone thuc
phi Ghibellini v Alessandro thuc
phi Guelfi, cng c sinh ra t mt
lng m (cu 58) nhng s i lp v
chnh tr v tranh chp v ti sn dn
h n nhng cuc st pht sinh t t
nm 1282 n 1286. Thm ch nay xung
a ngc h vn tip tc th ch nhau.
59. Ngc Caina: Vng th nht
ca Cocito, ni trng pht nhng ngi
phn li cha m. Tn ngc Caina l da
vo tn ring ca Caino, v anh em th
ch u tin c ghi trong Kinh thnh.
61. Mordrt hay Mordrc l con

trai (hoc l chu) ca vua Art; anh ta


tm cch git cha ot ngi vua, b
Art xuyn cho mt nht kim qua lng
ngc. Chuyn ny c k li trong tiu
thuyt Lancillotto del Lago, bn ting
v Histoire de Lancelot du Lac, bn
ting Php.
63. Focaccia: tc Vanni d
Cancellieri, c bit danh l Focaccia,
qu tc Pistoia, thuc phi Guelf Trng,
phn bi v git cht mt ngi h
hng thuc phi Guelfi en.
65. Sassol Mascheroni: thuc gia
nh qu tc Toschi Firenze, phn
bi v git cht ch (hoc con ca ch,
cn rt nh tui) nn b x ti cht.
68. Camicion de Pazzi: Alberto

Camicione thuc phi Ghibellini, dng


h Pazzi Valdarno, git cht mt
ngi b con l Ubertino d Pazzi.
69. Carlin: tc Carlino d Pazzi,
thuc phi Guelfi Trng, mt nhn vt
phn bi chnh tr, giao lu i
Piantravigne cho phi en v c tr
li thnh ph Firenze (1302), chnh v
vy Camicion cho l ti ca Carlin nng
hn.
81. Trn Montaperti: Ngy 2
thng 9 nm 1260 Firenze thm bi nng
n trong cuc giao tranh vi phi
Ghibellini ca Siena. Bocea degli
Abbati l k phn bi trong trn chin
ny (cu 106).
83. iu nghi vn: ant c

nghe ni v hot ng phn bi ny.


88. Anteriora: Khu th hai ca
vng ngc Cocito, ni giam gi v hnh
ti nhng k phn bi t quc hay ng
ca mnh. Antenora, tn khu vc ny l
ly tn ngi dn Troia phn bi
thnh ph ca mnh, gip cho Ulisse v
Dimede n trm c tng thn
Athena.
114. Bocea degli Abbati t co k
lm l tn n. l Buoso da Duera
(hoc: Dovara), lnh cha Verona.
Nm 1263, cm u mt i qun
Ghibellini ca Lombardia chn
ng tin qun ca Php do Charles d
Anjou nht ch huy; anh ta nhn
vng bc t lt v cho qun Php i

qua (cu 115).


119. Beccheria: Tesauro dei
Beccheria, phi Ghibellini Pavia, Tu
vin trng Vallombrosa, Khm mng
ca Gio hong Alessandro IV
Toscana, b t co l thng ng vi
nhng ngi Ghibellini, b trc xut ra
khi Firenze v b phi Guelfi cht u
nm 1258.
121. Ganni d Soldanier: qu tc
Firenze, thuc phi Ghibellini, nm 1266
m mu phn li ng mnh chy sang
hng ng Guelfi.
122. Ganellone: tc Gano di
Maganza (do ting Php c l
Guenelum, sang ting La tinh l
lanelonem) phn bi v dn n vic

Olando b phc kch v t trn trn o


Roncisvalle.
Tebaldello: Tebaldello Zambrasi,
na m m ca thnh Faenza, giao
np cho phi Guelfi Bologna.
125. on ny bt u gi ln
cnh B tc Ugolino gm u Gim
mc Ruggieri (a ngc, XXIII).
130. Tideo: Vua ca Caledonia,
mt trong by vua bao vy thnh Tebe,
lm t thng Menalippo, ri gm u
Menalippo.

KHC XXXIII
1. ant m u khc ca ny bng
mt hnh ng th vt, man r, v ch t
ca hnh ng khng phi l mt tn
ngi, hay mt i t nhn xng, m l
mt ci mm (l bocea). Nhn tnh ca
B tc Ugolino v lng thng xt ca
ngi c i vi nhn vt ny ch c
gi ln dn, t cu 37, trong li t kh
ca mt ngi cha oan khut au kh.
9. Ci va khc va k ny
ant dng khi ni v Francesca
(Khc V, cu 126).
Nh ph bnh De Sanctis nhn xt:
i vi Francesca hin ti l kh au

nhng qu kh l hnh phc, cn i vi


B tc Ugolino, th c qu kh v hin
ti u l mt mu xm xt.
15. B tc Ugolino, sng vo
na u th k XIII, xut thn t mt gia
nh qu tc thuc phe ng Ghibellini,
s hu nhng lnh a rng ln dc
bin Pisa v Sardegna. Ti Sardegna ng
tng l tr th chnh ca vua Enzo.
Khong nm 1274, khi thy phe
Guelfi thng th Toscana, ng chy
sang phe Guelfi v m mu bin chnh
quyn Pisa thnh phe Guelfi, nhng
tht bi, ng b y bit x.
Nm 1276, nh s ng h ca phe
Guelfi, ng li tr v Pisa, dn dn thu
tm c quyn lc ln: Thng c

chnh quyn dn s Pisa, c thng


lnh hm i Pisa trong cuc chin tranh
chng Genova. ng thnh cng trong
vic ph v s lin minh nguy him gia
Genova - i th ca Pisa - vi Lucca v
Firenze, bng cch nhng cho hai nc
cng ho Toscana ny mt vi lu i
tch xa nn kh bo v (1288), nh
m to lp c ha bnh gia Pisa v
Genova.
Phe Ghibellini, di s ch huy
ca Gim mc Ruggieri, ni dy v
ha s thu np li Ugolino nu ng ny
chu quy thun, nhng khi Ugolino quay
v th lin b bt giam trong thp t
Muda Gualandi (nay l qung trng
Hip s Pisa) cng vi hai con l

Gaddo v Uguiccione, hai chu l.


Brigata v Anselmuccio. Tt c b b
cht i vo thng 2-1289.
25. Ugolino b giam trong thp
Gualandi t thng 7- 1288 n thng 21289 th cht.
28. Thut li cn c mng ca
Ugolino.
29. Dy ni San Giulano ngn
cch hai thnh ph Pisa v Lucca.
32.
Gualandi,
Sismondi,
Lanfranchi, ba dng h ln thuc phe
Ghibellini ca Pisa v Ruggieri tp
hp li chng Ugolino.
80. Ni vang ln ting "xi
(Dove 1 s suona) S, ting , c ngha
l vng. Thnh ng ny ni: ni ting

ra i. Cu ny thnh mt cch
ni bng - ngay c Php - ni v
Italia v ting .
81. Cc lng ging: m ch cc
thnh ph th ch vi Pisa, c bit l
Lucca v Firenze.
82. Caprai, Gorgona: Hai do
nh nm ty bc o Elba, nu ni v
phng din a l th cng kh xa ca
sng Amo, nhng c nh ch gii cho
rng s tng tng ca ant vn c c
s, v t nh ni cao ca Pisa nhn
xung th thy dng sng Arno vo
bin theo hng hai o ni trn.
84. Mt tng qu ng!
89. Thnh Tb mi (Novella
Tebe): m ch Pisa. Mt huyn thoi v

Pisa k li rng: Pelope, con trai ca vua


Tebe, gy ra chin tranh huynh tn
ph c vng Toscana.
Uguiccione, con v Brgata, chu
ca Ugolino.
90.
Hai
ngi
khc:
Anseimuccio, cu 50 v Gaddo, cu 68
ca Khc ca ny.
118. Alberigo dei Manfredi, thy
dng, mt th lnh phe Guelfi Faenza,
c him th vi hai ngi thn thch l
Manfredo v Alberghetto. Anh ta lp
mu mi h n n ti bit th Cesale,
cui ba tic anh ta cao ging gi ngi
nh mang tri cy ra. l mt lnh
nh trc, bn ngi nh bn xng ra,
git cht hai ngi khch. Vic ny xy

ra ngy 2 thng 5 nm 1285. T s vic


ny lm ny ra thnh ng Tri cy
ca thy dng Alberigo
119. Nguyn tc vit: frutta del
mal orto, tri cy ca vn c.
120. Cu ny chng ti ch dch .
Nguyn tc a ra hai th qu; ch l
(dattero) v qa v (iligo), nn theo
thin chng ti ci ti c v trng
pht, hoc theo cch din t ngy nay
th hm gieo gi, gt bo khng
c r.
124. Tolomea: Tn gi ca vng
th ba ca tng a ngc th 9, vng
m ly Cocito, ni y i nhng ti
nhn st hi nhng ngi khch n
nh mnh.

Ci tn Tolomea c th c ngun
gc t hai s kin sau y:
- Tolomeo, quan cai tr Gerico,
mi Simone Maccabeo v cc con
ca ng ny, n lu i mnh n tic, ri
git cht tt c.
- Pompeo b Cesare nh bi, phi
chy sang Ai Cp, n nu trong cung in
ca vua Tolomeo. ly lng Cesare,
Tolomeo git Pompeo.
126. Atropos: Theo thn thoi Hy
Lp c ba n thn Parches ph trch theo
di sinh mnh ca con ngi. N thn
Atropos gi nhim v ct si ch cuc
sng, si ch b ct th con ngi cht.
137. Branca Doria: Sinh khong
1233 trong mt gia nh ni ting thuc

phe ng Ghibellini ca Genova, con r


ca Michele Zanche, thm phn x
Logudoro Sardegna. Thm mun a v
v ti sn ca b v, hn mi ng ny
n lu i mnh n tic, ri git cht,
vi s gip ca mt ngi chu. Vic
ny xy ra nm 1275, hoc 1290 (theo
nhng ngun ti liu khc nhau).
Michel Zanche cng b y i h
th 5 ca vng a ngc cui cng (a
ngc, XXII - 88).

KHC XXXIV
1. Cu ny trong nguyn tc vit
bng ting La tinh: Vexilia regis
prodeunt infer ni, phng theo cu u
tin trong bn tng ca ni ting ca
Venanzio Fortunato (th k th VI).
20. Dite: y l tn gi ca
Virgilio, cn ant ng nht vi
Lucifero, nhn vt p nht trong cc
thn, trc cuc phn nghch chng li
Cha Tri. (Cu 34: Xa hn p th
m nay sao xu vy).
39. Ch s m t Lucifero ca
ant. Mt ni s tc gin v th
ght. Mt na xanh na vng, hai mu

sc biu th s ngu dt. Sng Nilo tc


sng Nin.
52. Cocito: m ly ng bng
tng ngc th 9.
62. Giuda Scariotto: phn bi li
Gesu, c ngha l tn phn bi ti nng
nht.
65. Bruto: Giunio Bruto phn bi
li Cesare, c ngha l phn bi li
quyn lc th tc ca nh vua.
67. Cassio: Caio Cassio Longino,
bn ca Bruto, ng phm phn li
Cesare.
96. Lc mt tri ln l 6 gi, vy
l khong 7 gi 30 sng.
108. Con su gh tm tc
Lucifero.

113. Min kh ro rng ln: ch


mt t trn th.
114. Di nh bn cu: ni
Gerusalemme. My cu ny ni v Gesu.
117. Giudecca: vng hp nht ca
Cocito.
119. Ni v Lucifero t trn tri
ri xung. t kinh s, tt xung thnh
bin.
139. Virgilio v ant tr li
vi "th gii sng sa, thy li cc v
sao, c ngha l ra khi a ngc ti
tm.

TNH TH
KHC I
3- ant hnh dung a ngc nh
mt ci phu khng l, gm 9 tng ng
tm, cng xung su cng cht chi, ti
tm, cn Tnh th l mt ngn ni gia
bin, gm 9 tng, chng ln nhau. y
nh phng ch ln Thin ng,
y mi linh hn c thanh lc trong
sch.
9- Calip: v thn ca s thi.
12- Huyn thoi Ovidi: Cc con
gi vua Pierio x Tessaglia thch thc,
thi ht vi thn Calip, b thua v b
ha thnh chim khu en.

15- Ch s thay i thi tnh


cm ca ant t khi ra khi a ngc
ti tm.
24- Nhng ngi nguyn thy:
Ngm ch Adamo v Eva. Bn v sao
Chm Thp t Nam, mang tn bn c
tnh: Thn trng, Cng bng, Sc mnh,
iu .
33- y l Catone x Utica, sinh
nm 95 trc Ki-t, ngi bo v ch
Cng ha Roma, t st nm 46 trc
Kit, khi Cesare chin thng. Phm ti t
t, ng l Catone cng phi nm xung
a ngc nhng ant v mt s chc
sc Nh th vn rt knh trng Catone v
xem ng nh v thn canh ca Tnh Th.
54- Mt nng nng: ni

Beatrice.
78- Minos: Xem N-V-4.
Marzia: V ca Catone, c vi
nhau nhng a con xinh p. Nh hng
bin Ortensio ngh Catone nhng
Marzia cho, Catone ng . Ortensio
cht, Marzia li xin tr li vi Catone,
Catone cng ng . Trong tc phm
Convivo ca mnh ant xem s tr v
ca Marzia vi Catone nh s tr v vi
Cha ca cc linh hn sau khi cht.
96- Cy ci tng trng cho s
khim nhng, gin d. y l mt tc l
ca Tnh th.

KHC II
3- Theo kin thc a l thi
ant, phn t ca a cu c ngi ,
tri rng t ca sng Hng, n
pha ng, n Ty Ban Nha pha Ty.
Gerusalemme gia, trn kinh tuyn
Bc,
48- Cu ht ny trong nguyn bn
bng ting La tinh, ca ngi vic dn
Itxraen thot khi vic lm n l Ai
Cp, cng nh cc m hn c gii
thot cc ti li tr thnh trong sch
thanh thn.
93- Casella l nhc s Firenze,
bn ca ant, ngi ta c qu t t liu

v nhn vt ny.
105- Acheronte: Xem N-III-78.
114- Mt cu th v tnh yu ca
ant trong tc phm Convivio.

KHC III
27- Vicgili mt nm 19 sau Kit, thi hi ca ng theo lnh ca Hong
Augusto c chuyn v mai tng
Napoli.
45- Ngay nhng trit gia v i
nht nh Aristotile v Platone cng
khng nm c ht nhng chn l cui
cng ca cuc sng.
51- Lerice l mt lu i c
trong vnh La Spezia cc ng; Turbia
l mt th trn nh gn Nice, nay gi l
La Turbie, cc ty b bin Ligure.
ant c ly nhng a danh ny, cch
xa nhau m thi ant cha c ng

giao thng ni lin, to cho cu


chuyn k, tng tng ca ng, c v
tht!
114- Manfredi, con ngoi gi th
ca vua Federico-II tr v Sicilia v
min Nam Italia. Sau ci cht ca vua
cha ng tr thanh vua ca Sicilia v
Napoli v nhn vng min Palermo
(1258).
ng theo ng li ca cha chng
li Gio hong nn b Gio hong
Clemente VII rt php thng cng. ng
ny quc tch Php, cu cu Hong t
Php Charles d' Anjou sang gip.
Manfredi b nh bi v cht trong trn
chin. Gim mc Cosenza sai khai qut
m v vt xc ng xung sng Verde

(Sng xanh, hay Fleuve vert, gn


Garigliano).
117- Con gi ca Manfredi l m
ca Jacques, vua ca Sicilia v ca
Alphonse, vua ca Aragona, v th
Manfredi ni l nim vinh d ca
Sicilia v Aragona.
126- Gim mc Cosenza cui
cng c thi khoan dung tha th
cho Manfredi v chng ta thy Manfredi
c mt phng ch Tnh th. Ch
l k c v lng k vng ca Manfredi
v trn th vn cn su sc, mnh lit.
129- Xc ca Manfredi b nm
xung mt ci h v theo lnh Charles d
Anjou, mi ngi nm xung mt hn
nn thnh mt dng nng.

KHC IV
6- Theo hc thuyt ca Platon (b
Aristote nh bi) trong con ngi c
nhiu tm hn bit lp vi nhau to
thnh, y ant theo quan nim ca
Tn Platon rp, nht l theo Averroes.
15- Theo cch quan nim, mi gi
mt tri ln 15 .
27- San Leo: Nay l thnh ph
Feltria, gn Urbino, ngy xa ngi ta
leo ln theo mt khe h, c trong lng
ni .
Noli: Mt th trn ca vng
Liguria, nm gia Savone v Finale.
Bismantova: mt lng pha nam

Reggio d Emilia.
Cacume: thuc ni Lepini, pha
bc bi ly Pontini.
63- Castore v Pouce: hai con
trai ca Giove v Lida,
69- Sion: t Do Thi Siyon, tc
Gerusalemme.
72- Feton: c cha l Apollo
cho mn v iu khin c xe mt tri
nhng thiu kinh nghim nn gp nn.
123- Belacqua: Mt ngh nhn
Fireuze, ch tc cc nhc c, m ru v
li nhc. Dante thch m nhc nn t ra
thn thin vi anh ny.
139- Morrocco: Ting c, ch
Maroc,

KHC V
69- Iacopo del Cassero sinh nm
1260, c nhiu nng lc v qun s v
chnh tr, Tng trn Bologna. Nm 1298
c c lm Tng trn Milano, mt a
v m Hu tc Azzo VIII d Este, lnh
cha Ferrara, thm mun. trnh phi
i qua phn t ca phe cnh Este,
Iacopo del Cassero theo ng bin
Venezia, ri qua Padova, n nhim
s mi.
Nhng Oriaco trn b sng
Brenta ng b cnh Este phc kch git
cht.
Lnh a Ccl: tc Charles d

Anjou, by gi ang cai qun vng


Marche.
75- Antenori: Theo truyn thuyt
Antenoro, chin binh Troia, lp nn
thnh ph Padova. ant xem nhn vt
ny nh nguyn mu ca mt k phn bi
chnh tr.
81- Mira, Oriaco: Hai lng gn
Padova,
88- Bonconte da Montefeltro,
con trai ca B tc Guido de
Montefeltro m ant ni n NXXVII. Cng nh cha mnh, Bonconte l
th lnh phi Ghibellini, b cht trong
trn Campaldino nm 1289,
136- Pia: Pia dei Tolomei
Siena, kt hn vi Nello dei

Pannocchieschi, Tng trn Volterra v


Lucca, b chng nm qua ca s pho
i Pietra Maremma, v ghen tung,
hay v mt mt tnh mi, vi Marguerita
Aldobrandini (theo hai ngun t liu
khc nhau).

KHC VI
3- Trong nguyn tc ca ant, tr
chi ny c gi l Zara, ting
provenal l azar, ting rp l azzahr, ging nh tr chi ngn tay
(mourre) ca Php.
15- Aretin tc Benincasa da
Laterina (gn Arezzo), mt phn quan
ni ting th k XIII, tr l ca Tng
trn Siena, kt n t hnh mt ngi
anh v mt ngi ch ca Ghino di
Tacco, v vy b Ghino bo th v git
cht.
Ghino di Tacco: Qu tc ca
Siena, chng li Nh th, v cui i

ha gii vi Gio hong Bonifazio VIII


v c tha th nhng ri b m st cht.
Ngi bi cht ui: Ch Guccio
dei Tarlati di Pietramlata, thuc phn
Ghibellini Arezzo, cht ui sng
Amo (Firenze) trong trn nh chng
phi Gueli.
18- Federigo Novello, con trai
ca Guido Novello, b tc
Casentino, b git nm 1289, gn
Bibbiena.
Anh chng Pida, tc Gano, con c
tn l Farinata, con trai ca Marzucco
degli Scornigiani Pisa, b B tc
Ugolino git cht nm 1287. Trong m
tang ca con mnh, Marzucco khuyn
ngi nh khng nn bo th k st

hi con mnh.
21- Orso, con trai ca B tc
Napoleone ca dng h Alberti di
Mangona, b git bi ngi h hng l
Alberto nm 1286. Chuyn ny lm
n ra mi th hn ko di trong i gia
nh, ch kt thc nm 1325 vi vic
Alberto b git.
24- Pier da Broccia, thy thuc,
ngi thn tn ca cc vua Php, Louis
XI v Philipe le Hardi (Philipe ng
ngo), sau khi c phong chc i
cn thn, ng ny t co b Hong hu
v th hai ca vua Philippe, Marie de
Brabant (con gi ca Hu tc x
Brabant, v th c gi l B ln x
Brabant) m st ngi con trng

ca Philippe mong ot ngi vua cho


con trai ca mnh l Philippe le Bel. Hai
nm sau b Hong hu ny phn cng,
t co Pierre de l Brosse ti i phn
bi v ng b kt n nm 1278.
30- nh sng ca ti (Luce mia),
cch gi tn xng knh trng ca ant
i vi Vicgili, gi li mt cu th
trong khc VI, Enide. Ch n cc
cch gi Vicgli ca ant, vi nhng
mc d tnh cm khc nhau trong Thn
Khc, ty theo tnh hung v hon cnh
c th.
72- Mantua: Ch l Vicgili
mi but ming p li hi u tin
ca m hn (qu qun) v ni tn qu
hng mnh bng ting La tinh: Mantua

(tc Mantova-ting ) m m hn b
kch dng, tc khc thay i thi , v
ct ngang ngay li ant.
75- Sordello: sinh Goito, gn
Mantova, xut thn mt gia nh qu tc
ngho. ng l nh th triu nh
Verona, ri triu nh Provence, sau
i theo on qun ca Charles d Anjou
tr v Italia, cht khong trc nm
1273, c xem l mt trong nhng nh
th quan trng nht ca th h t-ru-baua cui cng.
78- B hong ca cc tnh: Trong
li ch gii ca b lut La M ca thi
Trung c, Italia c xc nh khng
phi mt tnh m l b hong ca cc
tnh.

Bn VH-78 dch cu ny l L
Cha t bao vng quc, ngi ch cn
l mt lu xanh. Nguyn tc ting
dng t Bordello, c ngha en l nh
cha, nh th v ng thi c ngha bng
l mt ni hn n, n o chng ti da
vo vn cnh ca c on m dch l
u cn l b hong ca cc tnh m
ch l mt ni hn n
Sau y ant s m mt on h
ng di ni v Italia v Roma, mt
x s suy vi, ng h thn, trch nhim
ca cc th lnh xu xa, nht l cc
Hong v tip ant cp vai
tr ca Cha.
90- Jtxtinian (Iustiniano) cha
li dy cng: m ch vic bin son li

lut La M.
99- Alberto Tedesco tc Alberto I
d Austria, con trai ca Rodolfo di
Asburgo, c bu lm Hong nm
1298 v nm 1308 b Cng tc qun
Svevia (vng ty nam c) git cht. C
hai b con u thc thi quyn lc ti
thng i vi Italia v chng li Gio
hong. Tnh t c (tedesco) c th c
n ch trch Alberto lng qun nhim
v Hong ca La M.
105- B con ngi tc Alberto v
Rodolfo di Asburgo. Cng vin
quc, ch Italia.
108- Monteschi v Cappelletti,
hai dng h, m cng l hai phe ng,
Monteschi (Ghibellini v Cappelletti

(Guelfi) i nghch nhau Verona m


chin trng l c vng Lombardia. Da
trn s kin c thc ny Shakespeare
sng to ra cu chuyn tnh s Giulietta
v Romeo.
Cng tng t nh vy l s th
ch gia hai dng h v hai phe ng
Monaldi (Guelfl) v Filippeschi
(Ghibellini) Orvieto.
111- Santafior: B tc ca dng
h Aldobrandeschi, chim c lnh a
trong ni Amiata, sau mt thi gian di
i ch vi lnh cha Siena, n
khong nm 1300 phi ct t nhng
b Siena. ant mun xem y nh mt
dn chng s suy tn ca cc dng h
phong kin.

120- Sommo Giove: Cch gi ny


cn thy trong th Petrarca (Rime,
CLXVI v CCXLVI, 7)
126- Marcel: Kh xc nh nhn
vt ny l ai. C nh ch gii cho l
Claudius Marcellus, i th khng khoan
nhng vi Cesare.
129- Phiorenxa ca ta: ant
chuyn sang dng va yu thng va
ma mai chm bim khi ndi Firenze, qu
hng ca mnh.
141- Atene v Lacedemona tc
Atene v Sparta c xem l hai thnh
ph cho ra i h thng php ch dn
s La M.

KHC VII
6- Ottavian, bn thn ca Virgilio,
sau ln ngi thnh Hong La M
Augusto (Xem thm TT- III-27)
30- Vicgili gii thiu ci Minh
ph (ci V ti). Xem N-IV).
Ba thnh c l c tin, Hy vng,
v Nhn t.
96- Rodolfo: tc Rodolfo I d
Asburgo, nm 1273 c bu lm Hong
c v La M. Rodolfo l chu ca
Alberto ngi c (Xem TT-V-99105).
99- Ottocaro: Vua ca Bohme t
1253 n 1278, k th ca Rodolfo v

cht Vienne trong trn chin vi


Rodolfo, Tnh th ant c gii thiu
tng cp i ch nhau.
102Vinceslao:
Con
ca
Ottocaro, k ngi cha lm vua Bohme
t 1278, ri kim c vua Balan t 1300,
ly v l Guta, con gi ca Rodolfo d
Asburgo, lun i nghch vi anh v l
Alberto trong vic tranh nhau ngi vua
Ba Lan (ant cn ln n nhn vt ny
trong T-XIX-24) ng h mu ca
phe Anjou v Sicilia nhng hm i ca
ng b c Ruggero di Laura p tan.
ng b cht trong lc chy trn v mang
mt ting xu v vic ny. Nguyn tc
ting vit mor fuggendo e
disorando il giglio. Bn VH-78 dch

Hn cht khi chy trn v lm hoa


hu tn ri. Chng ti s dch nh th
cha r ngha v c th gy hiu lm.
ng t sfiorare c ngha l tc
cc cnh ca mt hng hoa, nhng
biu trng ca triu nh Php gm ba
bng hu trng; n d hoa hu y c
m ch nc Php nn chng ti dch
l lm danh x hoa hu trng.
105- Anh mi nh: Tc Philippe
III, c bit danh l Philip ng ngo
(Philippe le Hardi. Xem TT-VI-24).
108. K ang th di l Enrico I,
vua x Navarra, c bit danh l ng
bo.
111. Tai ha ca nc Php:
Philippe IV le Bel c b l Philippe

III v b v l Henri. ant kch nhn


vt ny nhiu ln nhng v khinh b nn
khng nu tn.
114. Ngi vm v l Pierre III d
Aragon, vua x Sicilia nm 1282. ant
ni v ng ny vi nhiu nh gi cao.
Anh mi to l Charles dAnjou.
120. lacm: Giacomo II, vua ca
Sicilia t 1286.
Phdrig: Federigo, vua ca
Sicilia t 1296.
126. X Puglia v Proenza (tc
Provenza) di s cai tr ti ca Carlo
II Lo Soppo. ant mun ni s suy
thoi t th h cha n th h con.
129- Beatrice v Margherita:
Beatrice de Provence v Marguerite de

Bourgogne l hai ngi v ca Charles I


d Anjou.
Costanza: con gi ca Manfredi
v v ga ca Pierre II d Aragon (Xem
TT- III-114).
132- Arrigo d Inghilterra tc
Henri III, vua Anh t 1216 v 1272. Cc
nh ch gii cho rng tnh t gin d ca
ant dng y c ngha lp l, nc
i. Cn mm tt p, m ch Edoardo I,
vua Anh t 1272 n 1307.
136- Hu tc Guiglielmo VII x
Monferrato v Cavanese vng Piemonte
Bc Italia, th lnh Ghibellini, chng
li phe Guelfi v thnh ph Alessandria.

KHC VIII
15- Te lucis ante (Trc khi
nh sng mt tri tt), trong nguyn tc
vit bng ting La tinh. y l cu m
u bn kinh bui chiu, c xem l
ca Thnh Ambrogio, ni dung l cu
nguyn cho c an lnh trong m ti.
54- Nino Visconti, hay l Ugolino
di Giovanni Visconti, chu ca B tc
Ugolino (Xem N-XXXIII).
Nino Visconti thuc phi Guelfi,
lnh cha Gallura Sardegna, ri Pisa
t 1285 n 1293, trong thi gian ny
ng thng qua Firenze, gp g v quen
bit ant.

72Giovanna
ca
ti
(Giovanna mia), cch gi u ym ngi
con gi duy nht ca Nino Visconti v v
l Beatrice d Este, nm 1300 khi ang
din ra cuc i thoi tng tng ny,
Giovanna ln 9 tui.
75- M ca n: ch l Nino
Visconti khng gi l Beatrice ca
ti nh cch gi con gi. Sau khi Nino
Visconti cht, Beatrice ti gi vi
Giangalezzo Visconti, lnh cha Milano,
hn l c t chc trng th, Beatrice
thnh go ph ln th hai v cht nm
1334.
81- Gia huy ca dng h Visconti
Pisa v Gallura l mt con g trng,
cn gia huy ca dng h Visconti

Milano l mt con rn lc, ui ang


qun mt em b.
90- Ba ngn uc tng trng
quyn lc ca Cha. Bn ngi sao m
cc nh th thy Tnh th l tng
trng cho quyn lc ca cc Hng y gio
ch.
102- Con rn, tng trng cho qu
Sa tng.
111 - 120- m hn c gi: tc
Currado Malaspina, chu ca C
Currado gi (Currado il Vechio), con
trai ca Federico I, Hu tc ca
Villafranea Val di Magra.
135- Li th ny c ngha n d:
Ci ging ch khong khng trung trn
tri ca chm sao Bch dng

(Montone).

KHC IX
3- N thn Aurora (Rng ng)
yu Titone, by tr b bt cc mnh,
c hon cnh kt hn vi Titone. N thn
li cu xin thn Giove cho Titone c
trng sinh bt t nhng li qun xin
im bt lo nn cui cng phi sng
vi mt ng chng gi nua l kh. C
nhiu cch hiu khc nhau v thn thoi
ny.
6- ni n chm sao B cp.
12- Gnh nng Adamo: gnh nng
thn xc n ng
15- Chim n v nhng bt hnh:
Progne v Filomela l hai ch em. Chng

ca Progne l Tereo, dng v lc cng


hip em v v ct li nng trnh b
t co nhng Filomela gi cho ch
mnh bc tranh t co b mt . tr
th Progne dn cho Tereo n tht con
trai. V sau chuyn bi l, Tereo m mu
git cht c hai ch em, nhng Progne
ha thnh chim ho mi v Filomela thnh
chim n.
(Xem thm TT-XVII, c chi tit
khc nhau)
24- Ganimede, p trai, con vua
Troia, ang cng bn b i sn th b
Giove bt, a ln Thin nh, lm
ngi hu ru cc thn linh.
36- Teti, m ca Achille, khng
mun con trai mnh tham gia cuc chin

thnh Troia, lin thn hnh n


Tessaglia, ni b nh Chirone nui h
con mnh, a Achille n o Sciro,
khi chng ang ng.
57- N thn Lucia, thn bo tr
ca ant (Xem thm N-II).
96- Mu sc cc bc ca y c
ngha n d, tng trng. Bc th nht,
mu trng, tng trng cho vic qun
trch nhim v ngha v ng gp. Bc
th hai mu en, mu xu h, dn n s
th ti. Bc th ba, nhit tnh sm hi v
ci ha.
114- By ch P: p l ch u ca
t Peccato, c ngha l Ti li. Tnh th
c by tng, ln lt by ch p s c
xa.

117- Mu tro: ni khim


nhng, gin d.
129- Hai cha kha ny u tin
Cristo trao cho Thnh c Pietro. Ci
th nht qu hn v bng vng, ci th
hai i hi nhiu kinh nghim v o
c cng tm. Da trn nguyn tc ting
ti dch on ny hi khc bn VH78.
138- Khi Cesare tin vo Roma,
mun lm ch kho bu cng cng ny,
c ct gi trong hang Tarpea do
Cecilio Metello canh gi. Metello chng
li nhng b Cesare dng v lc chim
ot kho bu. Cnh ca kho bu rt ln
d di.
145- on ny gi nh n cnh

ca ni ting ca Nh ra ti Latran
Roma ngy nay, c ch tc bng hp
cht 7 kim loi t thi La M c i,
mi ln c m, cnh ca pht ra mt
lot m thanh k l, gy ngc nhin cho
mi ngi, thm ch c m gn nh ting
ngi.

KHC X
24- Bng ba thn ngi: Khong
t 5 n 6 mt.
33- Policleto: Nh iu khc Hy
Lp, sng vo th k th V, c cc nh
vn La tinh thi Trung c thng nhc
n nh mt ngh s ca cc ngh s,
bit th hin chnh xc t l gia cc b
phn c th con ngi, c ant cng
coi Policleto nh mt dn chng v nh
cao ca ngh thut.
36- V thin thn truyn tin: Tc
Thng ng thn Gabriele c
Thng phi xung trn loan tin vic
ra i ca Cha cu th (Cristo), vi s

kin ny bt u k nguyn an bnh gia


Thng v con ngi (trc y c
vn ti li ca Adamo).
42- Ngi ph n y m ch
c M Maria.
45- Trong nguyn tc ca ant
li ni ny ca c M Maria c vit
bng ting La tinh Ecce ancila Dei
(y l k n bc ca Cha).
57- Trp thnh in: Ni v cuc
ch thnh in t Gabaa n Geth, trn
mt chic xe do cc con b ko, ri t
Geth n Gerusalemme bi cc dng s.
Ch c cc tu s mi c php ng tay
vo trp ch thnh in, nhng Oza, mt
trong nhng ngi li xe thy trp b
nghing, s trp ri, a tay ra , lin

b Thng ging st, nh cht (v


mc ti lm quyn).
66- Vua David c xem l mt
tc gia sng tc thnh ca cng c mt
trong by nhm nhy ma ny.
Micol, con gi ca vua Saul, v
ca David, t v tc ti trc vic
David l vua m li nhy ma un o
trc dn chng.
75- Gregorio: ant ly li mt
truyn thuyt ni ting v c ph bin
rng thi Trung c, m cc sch cc
i sau k li c nhiu chi tit khc
nhau, nhng i khi l Gio hong
Gregorio Magno cu khn Thng
gia n, biu dng Hong Traiano,
vn ni ting v c cng minh. Vic

nh vua p ng yu cu ca ngi n
b ga au kh, c th hin trn bc
tranh tng tng khc trn vch Tnh
th chng t iu .
Ch n s m t sinh ng cc
bc tranh tng tng ny. C nh ch
gii cho bit trong v s cng cho hnh
vng cung ca Roma thi trung c, c
ci mang tn l Arco dea piet (Cng
ca tnh trc n) c hnh v mt Hong
uy nghi trn yn nga v mt ngi
ph n ang qu di chn nga, thuc
khu ph tch Traiano v ngh l c th
ant c xem mt vi tranh c
thc th hin cc in tch ny.
96- ng khng bao gi thy ci
g mi: Ngm ch Thng , vn c

Kit gio xem l vnh hng.


111- Ngy Phn xt cui cng:
Nguyn tc vit ln dng li lu nht.

KHC XI
12- Osanna: Mt t Do Thi,
thng c h ln trong lc cu
nguyn.
69Omberto
Aldobrandeschi:
Con trai ca
Guiglielmo, mt dng h qu tc ni
ting vng Ttxcan m n nay vn
cn thng trc trong tr nh ca dn
chng vng ny. Dng h ny l ch th
quyt lit ca Siena.
81- Oderisi da Gubbio: Ha s
tiu ha v trang tr sch ca trng phi
Bologna, na u th k XIII. Tc
phm ca ng ny, cng nh ca Franco

Bolognese c nhc n trong kh th


84, n nay b tht truyn.
96- Cimabue: Ha s ni ting,
sinh nm 1240 Firenze v mt Pisa
khong 1302. Tc phm cn lu li trn
tng nh th Assisi khu Umbria.
Cimabue l thy hc ca Giotto
(1266-1337) bn ca ant. y l hai
tn tui ni ting m u Lch s hi ha
Italia.
99- Guido Cavalcanti ot a
v hng u v th ca ca Guinizelli, cn
ngi th ba ra i v s t c hai
ng ny c nh ch gii cho l m ch
ant
105- Bnh m v tin ca:
Nguyn tc dng hai t ng thuc ngn

ng tr em l pappo v dindi, c ngha


l mn bt quy v ci lc lc (
chi), y chng ti dch ly .
111- ant khng nu r tn,
nhng ngm ch Provenzano Savani sinh
Siena khong 1220, th lnh phi
Ghibellini lm Tng trn c uy quyn
ln Siena, nhng sau vic tht trn
Colle di Val d Eisa (1269) v phi
Guelfi chim li thnh ph Siena th dinh
c ca ng b t, danh ting ca ng b
xa trong tr nh dn chng.
135- Qung trng Campo:
Qung trng chnh v p ca thnh
ph Siena, nay vn mang tn .
138- Mt ngi bn ca
Provenzano b Charles d Anjou bt v

giam vo ngc. Provenzano phi nhn


nhng h mnh xin cho bn.

KHC XII
27- Theo Kinh thnh y l
Lucifero, ngi p nht trong cc thin
thn do Cha Tri sng to ra. Ch t
kh th 24 n 36 tc gi c lp li
nm ln hai t "Ti thy, v y, trn
vch v mt ng s thy y hnh
chm khc v cc huyn thoi chp
trong Kinh Thnh.
30- Briareo: Mt thn khng l
tham gia cuc chin chng li Giove v
b Giove trng pht.
33- Timbreo, bit danh ca
Apollo, v ngi n dnh cho thin thn
ny c xy Timbra, thuc Troade.

Appollo, Pallade v Marte u tham gia


cuc chin trn y bo v cha mnh,
l Giove.
36- Nembrot ng di chn thp
Babel ni ting do ng xy dng nn
Sennaar, gn Babilonia.
39- Niob, con gi ca Tantalo v
v ca Anfione, vua ca Tebe, v mt
chuyn in khng dn n hu qu bi
thm l by ngi con ca b b git
cht.
42- Saul, vua u tin ca Israele,
b Thng b ri v ti khng tun
lnh, nn b nhng ngi Filistei nh
bi Gelbo (Gilboa). trnh b bt
lm t binh, t st bng chnh thanh
kim ca mnh.

45- Aracne: th dt, b Minerva,


bt ha thnh nhn.
48- Roboam, con trai v k v
Salomone lm vua Israele. Dn mt s
b lc ni dy chng li, Roboam phi
chy trn khi Gerusalemme.
51- Alemeone: y l cu chuyn
bi thm ca nng Erifile, v ca
Anliarao, nh bi ton. ng ny bit
rng mnh s b cht nu tham gia cuc
chin tranh Tebe nn trn i n nu mt
ni b mt m ch c v ng l Erifle
bit, nhng Erifile v tham lam, mun
c mt chic vng qu nn tit l ni
chng n nu cho v ca Polinice, kt
qu l chng b git. Con trai l
Alemeone, bo th cho cha, git

m mnh.
54- Sennacherib, vua ca Assiria,
chng nhau vi vua x Giuda, ban m
b ot mt v kh, tht bi v h thn,
ng ang cu nguyn trong Nh th
Nisroc th b cc con ca mnh git cht.
57- Tamiri, hong hu ca ngi
Sciti. Sau mt trn nh, Ciro, vua ca
ngi Persiani, b bt v b Tamiri nm
vo mt thng y mu ngi v ni:
Ung i v ngi ang kht.
66- Oloferne, tng ca qun
Assyria, b t trn trong khi thnh
Betulia b qun Giuditta bao vy.
81- Ngi con gi th su ca
ngy: ni gi th su ca ngy, tc 12
gi tra.

99- Thin thn ly cnh p ln


trn ti: Hnh ng c ngha xa cho
ant ch p u tin trn trn. (Xem
kh th 123 v 136: Ch con su ch).
102- Rubaconte: ant dng tn
ci cu Rubaconte (nay l cu Grazie)
ngm ch thnh ph Firenze vi ma
mai. Cu ny ly tn Tng trn
Rubaconte di Mandella, ngi t
vin u tin xy dng cu nm
1237. Nm 1944 cu b pht xt c ph
hy, sau chin tranh c xy dng li
thnh cu hin i.

KHC XIII
30- Trong nguyn tc ting
nhng t ny c vit bng ting La
tinh: Vinum non habent, y l li c
M Maria ni trong tic ci ca Cana,
thc dc Cha Kit lm php k diu
u tin: bin nc l thnh ru vang,
y chng ti dch theo .
33- Ta l rtt: Oreste l con
ca Agamennone v Clitemnestra, c
phi i tm cch bo th k git cha
mnh. Oreste kt bn thn thit vi
Pilade, con trai Strofio, vua x Focide.
Hai ngi n Micene, nh hnh s bo
th th s vic bi l, Oreste b kt ti

cht, cu bn, Pilade nhn Ta l


Oreste. Cu chuyn ny ni ting trong
Vn hc Hy lp c.
60- o lng d: Nguyn tc ting
dng t Ciliccio, do t La tinh
cilicium, dng d ch mt th vi dt
bng si lng d rt cng Cilicie, min
nam Th Nh K, vng thuc chu .
Cc nh tu hnh mc o ny t hnh
xc. y chng ti dch ly l o
lng d th rp.
111- Khn ngoan... Sapia: y
c vic chi ch. Khn ngoan, ting
l savio, savia (tnh t). Tn l Sapia,
v m gn vi ng t sapere, ting ,
c ngha l bit, hiu bit. Do m
hn ny ni: Ti khng khn

ngoan, d tn ti l Xapia.
117- Cnl: Colle di Val d Elsa,
ti y ngy 8-6- 1269, qun Siena thuc
phi Ghibellini (tc l nhng ngi ng
hng ca Sapia) b qun Firenze, thuc
phi Guelfi, nh cho tan tc. Sapia cc
k vui sng v vic tht trn ca ng
hng.
129- Pier Pettinaio: C ti liu
chp: Sinh Campi thuc Chianti, m
mt ca hng bn lc Siena, c l do
m c bit danh Pettinaio (th th
cng lm lc), sng n 109 tui, ni
ting v lng nhn t.
139- Tng bn di: ni tng
dnh cho nhng k kiu ngo (Xem TTXI-XII).

154- Talamone: Mt th trn b


bin Toscana m ngi Siena mua nm
1308 vi 8.000 florins vng, nh xy
dng mt ca bin thng mi m ra
bin Tirreno.
Diana: Tn mt con sng, ngun
nc ngt cho vng ny. Talamone v
Diana gy ra mu thun su sc gia hai
thnh ph Siena v Firenze.

KHC XIV
18- Falterona: Mt nh ca dy
Appennino thuc a gii Toscana.
42- Circe: Mt n ph thy ni
ting, sng trn nh ni Circello, c kh
nng bin con ngi thnh loi vt. T
kh th ny ant d kch gay gt c dn
v nht l cc qu tc ca thung lng
Casentino.
51- Nhng con ch t lm thnh
si: m ch nhng ngi Firenze tham
lam v y tham vng.
57- m ch Cha Tri, c Nh
th tn vinh l Spiritus Veritatis.
63- Ni v Fulcieri de Calboli,

Tng trn Firenze nm 1030 mt ngi


hung d v c c (Villani)
81- Guido del Duca: Qu tc
Ravenna, lm phn quan trong nhiu
thanh ph Romagna: Imola, Faenza,
Rimini, Ravenna.
90- Rini.- Rinieri de Caboli,
Tng trn Faenza nm 1247, Parma nm
1252 v Ravenna nm 1265, b cht
trong cuc chin gia cc cng x.
99- Lizio: Lizio di Valbona, thuc
phe Guelfi, gip Rinieri de Calboli
chng li phe Ghibellini ca Forli.
Arrigo Mainardi: Bn ca Guido
del Duca, c ting khn ngoan v phng
khong.
Pier Traversaro: thuc gia nh

Traversaro ni ting Ravenna, phi


Ghibellini, tc Qun cng, Lnh cha
Ravenna.
Guido di Capigna: Tng trn
Ravenna nm 1251, phi Guelzi, c ting
lng v nhn hu.
102Fabbro:
Fabbro
dei
Laubertazzi, th lnh phi Ghibellini
Bologna v Romagna, lm Tng trn
Viterbo, Pistola, Faenza, Pisa, c ting
l nh chnh tr khn kho.
Bernardino di Fosco: xut thn
bnh thng, do ti nng ca mnh, tr
thnh ngi bo v thnh ph Faenza
chng li Federico II nm 1240, Tng
trn Faenza nm 1248, ri Pisa, Siena.
105- Guido da Prata: Gc

Prata, thuc Faenza. Cn li t t liu v


nhn vt ny.
Ugolino d Aggo: thuc gia nh
qu tc Toscana, sng Romagna.
108- Federigo Tignoso (hoc
bng ting Php: Frdric le Teigneux)
c th qu Rimini, c mi tc nu p,
do b ni ngc li l anh b nm
tc (Le Teigneux), lng v qung
giao, c nhiu bn thn, "binh on ca
ng, ch c ngha l nhm nhm bn b
tri k ng c ca ng.
114- Bretinoro: Mt lu i
Romagna, mt cch ni ch ch nhn
ca mt dng h, ni ting lch thip v
phng khong.
115- Bagnacavallo: Mt th trn

gia Lugo v Ravenna, do cc lnh


cha Malvicini cai tr.
Castrocaro: Mt lu i thung
lng Montone.
Conio: Gn Imola.
120- Pagan: Lnh cha Faenza,
ra i tc l cht. y l Maghinardo
da Susinna, c bit danh Con qu.
123- Ugolino d Fantolin: Qu
tc Faenza.
132- T kh th ny ant ni v
cc ting huyn b, vang to trong khng
trung, cnh co cc m hn.
141- Aglauro: Con gi ca
Cecrope, vua Atene, u vi nhm
Mercurio v ch l Erse, nn b ha
thnh .

KHC XV
6- Ni y tc Italia, ni kia, ch
Gerusalemme.
38- Cu ny trong nguyn tc vit
bng ting La tinh: Beati misricordes
(Kinh Matteo, V). Lng khoan dung, tha
th i lp vi tnh k, ghen ght.
45- m hn Rmanha: tc Guido
del Duca (Xem TT-XIV)
78- Beatrice: c nhn ca ant,
thu thiu thi.
87- 93- Mt ngi n: c ni
bng gi n ngi n Gerusalemme,
cu b Kit c tm thy gia cc
bc s. Maria i tm cu sut ba ngy

nhng khi gp vn im tnh ni chuyn


vi cu m khng ni gin.
Khc ny nu ln cc tm gng
v lng khoan dung, tha th.
94- Mt ph n khc: y l v
ca Pisistrato, lnh cha Atene (sng
vo th k VI trc Ki-t), i hi
chng trng pht nng v mt thanh nin
yu con gi b, gp c gi trn ng
ph v hn c trc cng chng, b
m cho l mt s s nhc cc k ln,
nhng ngi chng t chi v ni:
Nu git mt ngi yu chng ta th s
phi i x th no vi mt ngi ght
chng ta?.
108- Git n i!: Chi tit ny
ni bng gi n chuyn Santo Stefano,

v thnh t v o u tin b ngi


Farisci nm cho cht.

KHC XVI
48- Ti l Mcc: t ti liu xc
thc v nhn vt ny, mt ngi t ra
khn ngoan v tng tri, thuc th h
trc ant. C ti liu ni c th l
Marco Trevigiana, lm quan trong triu,
vo na cui th k XIII.
63- C ngi cho nguyn nhn s
suy thoi l cc v tinh t, cc ngi sao
chiu mnh, nhng ngi khc bo ti
ch con ngi.
96- Ngn thp cao l du hiu
ngi ta c th thy t xa, tng trng
cho quyn lc v s cng bng. Thnh
ph thc ti, mun ni thnh ph ca

Cha Tri.
99- Kh th ny chng ti dch ly
. Ngi chn chin ch Gio hong,
khng bit phn bit quyn hn, ni
v s phn bit quyn th tc v quyn
Gio hi.
108- Hai mt tri: Gio hong v
Hong . ant da theo l thuyt to
bo v t tin ca ng, c trnh by
trong tc phm v ch qun ch, ch
trng khng c s ph thuc gia quyn
th tc v quyn Gio hi. Hai quyn
c lp vi nhau, c lnh vc hot ng
khc nhau, m ng mnh danh l mt
trng v mt tri, nhng y v mun
nhn mnh n s bnh ng gia hai
quyn lc nn ng gi l hai mt tri.

117- Hong Federigo II chng


li quyn lc Gio hong, bt u khu
Lombardia, nm 1248 qun i nh vua
tht bi nng n Parma, ni c
Khm mng ca Gio hong.
126- Curado da Palazzo: Qu
Brescia, Tng trn Firenze nm 1276,
phi Guelfi, c ting ho phng.
Gherardo tt bung (Il buon
Gherardo): Th lnh qun s Treviso
t 1283 cho n khi mt (1306), ngi
bo tr cc nh vn v ngh s.
Guido da Castel: c gi l
Lombard le Simple, thuc gia nh
Roberti Reggio Emilia.
132- Levi c giao chc t t
ca Nh th, v th khng c quyn s

hu t ai trnh cho vin t t khi


sao lng thin chc v tham nhng.
141- Gaia: Con gi ca Gherardo,
ni ting v sc p v i sng tnh i
bung th. V nhn vt n ny c hai
nhn nh i lp nhau. Ch thi
ca ant qua li ca Marco.

KHC XVII
21- Ngi dn b ha thnh
chim: Progne in cung ni gin trc
vic chng l Tereo, cng hip em
gi mnh l Filomela, nn git cht
con trai Iti, lm thnh mn bt nho cho
chng n. trnh s tr th ca chng,
Progne t bin thnh chim ha mi v
Filomela thnh chim n.
y l v d u tin v s gin
d in lon dn n ti li, v b
trng pht. Ch cch x l ca ant
v thn thoi ny: con chim ha mi th
ht vui v, con chim n th ru r (Xem
thm TT-IX-15).

27- Mt ngi b ng inh cu


rt: y l Aman, b trng y quyn
lc ca vua Ba t Assuero, mun git
Mardoceo, cu ca Hong hu Esther v
st hi dn Do Thi. B hong ngi Do
Thi ny bit k hoch ca Aman, bo
cho chng l vua Assuero bit, kt qu l
Aman b ng inh vo gi thp t
c chun b trc, dnh cho
Mardoceo. Cc tnh t v i dnh cho
vua Assuero v chnh trc dnh cho
Mardoceo ca ant khng c cc
nh vn bn hc ng tnh, c ngi ch
ra rng trong cc vn bn Commedia c
khng c hai tnh t ny.
39- Lavian. y l tn do ant
vit trong nguyn tc ting , cc ngun

t liu khc chp l Lavinia, con gi duy


nht ca Latinus, vua ca x Latinum v
Hong hu Ameta, trc dnh hn vi
Turno, nhng ri kt hn vi Enea.
Hong hu Amata thin i Turno, tc
gin in cung, treo c t t.
Chnh con khc ci cht ca m
trc khi khc ci cht ngi khc:
Ngi khc mun ni Turno.

KHC XVIII
75- c tnh cao qu; l l
tr, l phi hng dn cc hnh vi ca
con ngi m Beatrice (v c Thn hc)
gi l t do ch.
81- o
Xcdi; Sardegna
(Sardaigne), o Coc xi: Corsica
(Corse) trong bin Tirreno, pha ty
Italia.
84- Pietola: Mt lng nh, ni
Virgilio sinh ra, gn thnh ph
Mantova.
93- Ismeno v Asopo; Hai con
sng Beotia, khi ngi Tebani (La M)
t chc l t thn Bacco (Bacchus), v

thn bo tr ca h.
102- Maria chy vi ln ni
thm ch em h Elisabetla (Theo Kinh
thnh)
Ilerda: Cesare Brutus li,
khut phc Marsiglia (Marseille) cn
bn thn mnh th vi sang Ty Ban Nha
t chc bao vy Ilerda.
y l hai hnh ng do mun
tt lnh v tnh yu ng n (Kh th
96).
120- Tu vin Thnh Dn (San
Zeno) Verona, thi vua Federico
Barborossa, do Gherardo II lm Tu vin
trng. Khng c t liu g lu li v
nhn vt ny.
Barlorossa ra lnh ph hy

thnh ph Milano nm 1162.


126- Thn xc xu xa; Giuseppe,
con hoang ca Alberto della Scala, lnh
cha Verona, l mt ngi d dng xu
x.
135- Jordan; Tc con sng
Giordano, dng ch dn Palestine.
138- Con trai ca Anchise tc
Enea. Dn Troia khng c can m i
theo Enea n Roma lp quc m
mun dng li Sicilia

KHC XIX
9-24- Gic m ca ant. C gi
ny tiu biu cho ba tnh xu: bn xn,
tham lam, dm ng.
27- Phu nhn thnh thin ny l
ai? C th l hin thn ca Chn l, iu
, Nhn t... m cng c th l Maria,
Lucia..., hay Beatrice.
51- Trong nguyn tc vit ting La
tinh. Mt cu trong kinh Matthieu (V.5).
99- Ngi k v Thnh Pie: y
l Gio hong Adriano V, ch lm Gio
hong 38 ngy nm 1276. Trong nguyn
tc ting , Adriano long trng ni
cu ny bng ting La tinh.

102- y l dng sng Lavagna


chy gia hai th trn nh Siestri v
Chiaveri, t y m c tn B tc
Lavagna.
138- Trong nguyn tc vit ting
La tinh: Negue nubent (khng c m
ci). y l li Cha Ki-t tr li
nhng ngi Sadducei v cuc i th
gii bn kia. Sau Phc sinh khng c
vic kt hn, khng c l ci v nam
gii sng nh cc thin thn trn tri,
y (hn Adriano) vn dng cu ny
ni rng th gii trn ny tt c mi
linh hn u bnh ng trc Cha.
145- Alagia: Alagia Fieschi, con
gi ca Niccolo, anh ca Adriano. Mt
ph n c c hnh m theo cc nh bnh

lun c i th c nhn ant c quen


bit trong thi gian Lunigiana.

KHC XX
3- Lin h my cu mo u c v
xa ny vi cuc trao i gia ant
v Gio hong Adriano cui Khc
XIX. C ngi cn thch tip tc tr
chuyn nhng phi chm dt v cng
vic khc.
15- Con si ci: Nh li con si
ci N -1 - 51, tng trng cho s
thm kht tham lam.
24- Gnh nng thn thnh tc
sinh linh m ngi ph n ang mang
trong d.
27- Fabrizio: Caio Fabrizio, quan
chp chnh La M nm 282 trc Kit,

chi t mi mn hi l, sng trong


sch v cht trong ngho kh.
33- Nicolo: Nicolas de Bari, Gim
mc Mira Licia, ba m lin nm tin
qua ca s, cu gip ba c gi ngho
kh sa ng, h c th tr li cuc i
lng thin. Huyn thoi ny c nhc
n trong nhiu tc phm vn hc La tinh
v thng tc.
45- Cy xu xa: Ch Nh th Kit
gio. y l li ca Huges Capet (Dng
ting l Ugo Capeto: Ugo Ciappetta)
ngi sng lp ra triu i Captiens
Php, sau trong s cc vua k nghip
c bn Filippi v bn Luigi (Xem TT51).
48- Doagio, Lilia, Guanto,

Bruggia: Tn bn thnh ph, b Italia


ha v phng din chnh t: Douai,
Lille thuc Flandre ca Php v Gand,
Bruges thuc Flandre B. Trong nhiu
nm xy ra chin tranh gia Filippo
IV il Bello, vua Php v dng h
Fiamminghi (1297-1299)
54- Con mt ngi bn tht
Paris. Mi ngi iu bit Huges Capet
xut thn t mt gia nh nhiu qun cng
ca Php nhng c mt truyn thuyt lu
hnh ngay c ti Php, ni rng ng ta l
con mt ngi bn tht giu c Paris,
chi tit ny thm ch nm 1314 cn c
nhc n trong bn anh hng ca Hugues
Capet, nhng ri Php chi tit ny sm
b qun lng. C giai thoi k rng: vua

Php Franois nht, theo li khuyn


ca ngi ch gi Marguerite, c
Thn khc, n on ny, ht ln:
Tn Nh th c c, bu xu dng
h ta!.
66Ponthieu,
Normandie,
Gascogne, s thc th cc thnh ph ny
b chim nhng thi gian khc nhau.
69- Ccl den Italia. Tc Hong
t Php Charles d Anjou n Italia nm
1265 theo yu cu ca Gio hong, git
cht chu ca vua Manfredi l Curradino
nm 1266 v m st Thnh Tommaso
nm 1274 (Xem TT-III-111).
75- n khng v kh: S thc
th Charles de Valois n Italia theo yu
cu ca Gio hong Bonifazio VIII, vin

c l gii quyt tnh trng bt ha phe


phi Firenze vi 500 hip s, trang b
v kh y , nhng ngy 1-11-1301
tin vo chim Firenze, bng mu mo
ngoi giao di tr (ngn lao Giua), i
theo l phe en tr v, t chc bo th.
Phe Trng b git, hoc phi lu vong,
trong c ant.
81- Mt tn Cc l khc lm v
bng Phirenxa;
n d, ch s thng th ca phi
Guelfi en. y l Ccl th ba, tc
Charier II d Anjou (con trai Charles I d
Anjou- Xem ch thch TT-69) b c
Roger de Lauria ca vua Aragon v
Sicilia nh bi trong mt trn thy
chin, b bt v b giam ba nm (khong

1284) trn mt chic tu. Trn thot nm


1305, hn g con gi Beatrice cn tr
tui cho Azzo VIII d Este 42 tui,
kim mt mn vng t i.
87- Hoa hu ty vo Alagna;
Alagna tc Anagni, theo cch gi ph
thng thi Trung c. T lu vua Php
Philippe - le Bel vn tranh ci kch lit
vi Gio hong Bonifazio VIII v tnh
c lp ca chic vng min Php i
vi thn quyn Roma. Bonifazio b mt
di cuc hp ca Hi ng Gim mc t
Lyon v lng nh Anagni. Phi on
Php do Philippe le Bel gi ti, gm c
B trng Guillaume de Nogaret v
Sciarra Colonna, k th ring ca Gio
hong Bonifazio, t nhp vo hi

ngh bt giam Bonifazio, sau t ngy


Gio hong thot c nhng ri cht v
ut c tc gin (TT-90).
93- Tn Pilato mi: Pilato b buc
ti l c trch nhim trong vic Kit
ri vo tay ngi Do Thi. Tn Pilato
mi l c m ch Philippe - Le Bel
dn Bonifazio vo tay h Colonna.
in th (IL Tempio); Dng o
ny c lp Gerusalemme nm 1119
tr nn giu c, t co Philippe - Le Bel
tm cch ot ti sn ca h.
99- Ngi v c nht: tc c
M ng trinh Maria.
105- Pigmalion; Vua x Tiro, v
phn bi git b v v ch v Sicheo
chim ot gia sn ca h.

106- Mida; Vua x Friga, do cng


tm c Sileno v Bacco, xin
Thng thut bin mi vt thnh vng
nu ng ta s vo. V tham lam bin
c thc n v nc ung thnh vng nn
b cht i, cht kht.
Nhng Mida cn ni ting hn v
huyn thoi ni ng ta c hai tai la.
111- Acn n cp mt phn
chin li phm thu c t ngi Do
Thi Gerico. B nm cho cht.
114- Saffra v chng nh la
cc tng c phn s gi tin ca Gio
hi. B st nh cht.
Eliodoro n cp cc th qu
gi trong n th Gerusalemme, b mt
k s b mt ci nga ui theo v

trng pht.
117- Polinestr, con r ca vua
Priamo x Troia, v phn bi git em
v l Polidoro chim ot ca ci. B
cht trong m la.
Crasso: Tc Marcus Licinius
Crassus, tng La M, ni ting v giu
c v tham lam, c phi i git
Cesare. Th cp ca Crasso c gi
n vua Orode, ng vua ny sai vng
ang nu chy vo ming Crasso.
129- Ni b rung chuyn d di v
ng dt.
130- Latona, trnh s ghen
tung ca Giunone, trn n o nh
Delo trong bin Egeo sinh ra
Apollo v Diana (hai con mt ca Cha

Tri), v sau khen thng o ny,


Apollo lm cho n c nh li, khng
tri ni trn bin na.

KHC XXI
3- Ngi n b Xamaritana
cho Gisu ung nc ging Jacob, i
li Gisu tng li b th nc ca
chn l thin khi.
27- Cloto: mt trong trong ba v
thn ko si ch cuc i con ngi.
51- C gi Taumante, tc Iride,
con gi ca Taumante v Elettra, thng
xung trn gian lm ngi truyn tin cho
cc thn.
54- Tam cp nh, ni ngi thay
mt Thnh Pie ng: y l ni i vo
phm vi thc s ca Tnh Th.
84- Tito, mt v tng La M,

chim v ph hy thnh Gierusalemme


(nm 70 sau Kit), bo th cho nhng
vt thng ca Kit do Giua v dn Do
Thi gy ra.
90- Stazio. Nh th La tinh na
th hai th k th nht, tc gi ca hai
tp anh hng ca Thbaide v Achillide
(cha hon thnh), ng qu Napoli
khong nm 45, nhng y ant
lm khi ni ng l ngi Toulouse chc
da vo ti liu ca cc nh chp tiu
s thi Trung c, lm Publius
Papinius Statius, ngi Napoli vi
Lucius Statius Ursulus, ngi Toulouse
sng di triu Nron.
Theo Stazio t gii thiu th ng
kh ni ting, c cnh mia trang

im trm trn. Cy mia (mirto) c hoa


thm, mu trng, mc vng i Trung
Hi, thi c i c xem l tng trng
cho vinh quang.

KHC XXII
6- Sitiunt: Thnh ca Matthieu:
Beati qui sitiunt iustitiam: Sung sng
thay nhng k khao kht cng l.
15- Giovenale; Tc Dcimo
Giunio Giovenale, nh th tro phng La
tinh cng thi vi Stazio.
42- S i vng thn thnh:
ant gi li li tha m ca Virgilio v
thi tham lam vng bc (Enide, III)
nhng c iu chnh li cht t.
54- Stazio b trng pht v ti
ngc li ti keo kit, tc l ti hoang
ph, tiu xi, vung tay qu trn.
57- Giocata: M ca Eteocle v

Polinice, hai ngi con c sinh ra t


mt cuc hn nhn lon lun, v tranh
ginh ngi vua git nhau trc mt
m. Li gii thch v hai ln au n
Giocasta t nhiu c khc nhau, nhng
theo chng ti c th hiu l: th nht l
cuc hn nhn lon lun, th hai l kt
cc bi t ca hai a con.
63- Ng ph: tc Thnh Pietro.
66- Thi n: Nguyn tc ting
dng t Parnaso. Bn VH-78 dch l Thi
sn, chng ti dch l Thi n vi
ngha chung l ni t hp cc Nh th.
72- Mt ni ging mi. n d
trong tp th Bucoliche ca Virgilio ca
ngi thi i Augusto v s ra i ca
Kit.

84- Domizian: Hong La M,


81 n 96 sau Kit, n p mt cch
c c nhng tn Thin Cha gio.
99- Terenzio, Cecilio, Plauto,
Varro: Nhng nh th tro phng v tr
tnh La tinh.
102- Persio: nh th tro phng
ni ting, c th ant c quen bit.
Ngi Hy lp : tc Omero.
108Euripide,
Antifonte,
Simonide, Agatone:
Nhng nh th bi kch v tr tnh
Hy lp.
111- Antigone, Deifile, Argia,
Ismene: Antigone, con gi Edipo v
Giocasta: Deifile, v ca Tideo, mt
trong by ng vua chng li Tebe: Argia,

v ca Polinice, Ismene, con gi ca


Edipo v Giocasta, ch ca Antigone,
vn bun nh xa v din bin cc au
bun ca bi kch gia nh Edipo.
114- Isifile chy trn n o
Lemno, ch cho 7 vua Hy lp ngun
nc Langia, gn Nemea.
Con gi ca Tiresia: Tiresia l
thy bi, ngi Mantova (Xem N-XX52-56).
Teti: M ca Achille
Dedamia: Con gi ca vua
Licomede, cu Achille, sau thnh v
ca Achille.
120- Mt cch din t v vic
thi gian tri i ca ngi c i: bn
c con gi u tc l bn gi u ca

ngy, vo khong 6 n 10 gi bui sng.


C th nm sau , li xe mt tri.

KHC XXIII
12- Nguyn tc vit bng ting La
tinh Labia mea, Domine mt cu trong
Miserere. Ni n ci mi v y l
nhng k tham n biu th quyt tm
mun t lm trong sch.
27- Erisittone: Con trai ca
Triopa, vua x Tessaglia, t tin h
mt cy si thing, b pht phi nhn i.
30Nm 70
sau
Kit,
Gierusalemme b bao vy nn xy ra nn
i khng khip, c mt ph n tn l
Maria n tht con trai mnh.
33- Theo cc nh thn hc thi
Trung c th cu trc b mt con ngi

hin ra ch OMO, nhng ngi i th


ra r nht hnh ch M (hnh th ci mi).
48- Forese: Forese Dona, con trai
ca Simon, mt nm 1296, bn ca
ant, trao i vi ant cc bi th
tro phng mnh bo, nhng ant t hi
ny ch trch Forese c tt tham n.
75- Nguyn tc ting chp Kit
ku ln Eli, do cu Eli, Eli, lamma
sabachtani (Kinh Matthino) c ngha l
Cha ca con, Cha ca con, sao li b
con.
87- Nella. V ca Forese. C nh
ch gii ni rng hi Forese cn sng,
ant trong th ca trao i c bi trch
Forese i x khng chu o vi v,
cn y ant li t vo ming

Forese nhng li ca tng v mnh.


96- Barbagia, vng trung tm ca
o Sardegna, thi ant b xem l
cha c gio ha lm.

KHC XXIV
12- Piccarda: Ch ca Forese m
ant s gp Khc th III, Thin
ng, di bu tri Mt trng.
21- Bonagiunta: Tc Bonagiunta
Lucca, nh th na sau th k XIII,
theo phong cch th Provenal v
Sicilia.
24- Lirdi Boisena v ru vang
Vernacia:
Bonagiunta tng lm th qu Nh
th ri lm Gio hong t 1281 n
1285, di ci tn Martino IV, b trng
pht v tham n, c bit l mn ln h
Bolsena tm ru vang Vernacia ri em

rn. Ru vang Vernaccia c th l ru


vang vng Cinque Terra Vernazza.
30- Ubaldn da l Pila, em ca
Hng y Ottaviano (Xem N-X-120 v
Ugolin d Azzo (TT-XIV - 105) v cha
ca Gim mc Ruggieri (N - XXXIII14), ni ting v tt tham n.
Bonfazio: Tc Bonifazio Fieschi,
Gim mc Ravenna t 1274 n 1295
33- Messer Marchese: tc
Marchesino degli Argugliosi Forli, ri
lm Tng trn Faenza nm 1296. C giai
thoi: Mt hm Marchese hi vin ty
tng d lun v ng. Vin ny ni: Tha c ng, h bo c ng ch lm
mi mt vic l ung sut ngy, ng ta
ci ni: Sao h khng bo ta lc no

cng kht!.
39- Gentucca: m hn ny ni
thm th nn ant ch nghe long thong
c mt t Gentucca, mt tn ring ph
n. C nh ch gii phng on trong
thi gian t nn Lucca, ant yu
mt ph n no c tn l Gentucca.
C ngi cho l Gentucca Morla (v sau
l v ca Bonnacorso Fondora) m
tui cha eo mng che mt, ant
yu vi mt tnh yu thun khit.
51- Cu ny m u tp th Cuc
i mi (L vita nova) ca ant.
57- Ngi cng chng: Tc Jacopo
da Lentini, lm cng chng v nh th
ln nht ca thi phi Sicilia, triu nh
Federico II. Mt nm 1250.

Guittone: Tc Guittone del Viva


di Arezzo, na th hai ca th k XIII,
mt nm 1264 Firenze, c xem l
nh th ln nht theo trng phi
provenal, n r Toscana.
Vn phong mi (Dolce Stil novo):
Thi phi ca ant.
60- Sng Nilo: Tc sng Nin.
81- K c ti nht: Ch Corso
Donati, em ca Forese v Piccarda, th
lnh phi Guelfi en, theo ant l k c
ti nht trong vic suy sp ca thnh
Firenze. Nm 1308 trn khi thnh, b
kt n l phn nghch v phn bi. Tr
v b bt lm t binh, cht v ng nga,
y, v i lp v chnh tr, ant k
li ci cht ca Donati theo mt cch bi

thm.
123- Nhng ngi con ca m
my: Nhng thn qui vt, na ngi
na nga, con ca Ixion v m my,
trong ba tic ci ca Piritoo, nh bt
cc c du v cc ph n khc, b Teseo
git cht.
126- Nhng ngi Do Thi trong
qun i ca Gedeon trn ng i nh
ngi Madian, gp mt ci thc, qu
xung ung nc tha thch, b th lnh
ca h ui i, khng cho lm ng i
na.

KHC XXV
24- Meleagro sinh ra, mt Thn
S mnh nh rng: Meleagro ch sng
trong phm vi thi gian mt khc ci
chy. B m l Althea tt la v du
khc ci i. Nhng khi Meleagro n
tui thanh nin, trong mt cuc ci c,
git cht cc cu rut ca mnh. B m
tc gin lin nm khc ci vo la,
Meleagro lin b hy hoi.
63- Ngi thng thi ni y l
Averro, mt thy thuc rp, (Xem
N-IV-114).
81- Lchesis: Mt trong ba v thn
Parques, ph trch vn sinh mnh ca

con ngi.
90- Theo quan nim ny, tnh nng
thnh to c th hot ng trong khng
kh cng nh trong mt c th sng.
123- Trong nguyn tc vit bng
ting La tinh: Summae Deus
ciementae (c Cha Tri khoan hng
cc ), cu u trong bn kinh bui
sng.
129- Trong nguyn tc vit bng
ting La tinh: Vrum non cognosco (Ta
khng bit ngi n ng no c!): Li
ca c M ng trinh Maria tr li
Thnh Gabriel trong l truyn tin Cha
cu th ra i.
132- Elice hay Calisto, n thn tr
t ca Diana, b Diana ui i, v

cho Jupiter quyn r. B pht bin thnh


Sao gu.

KHC XXVI
42- Soddoma v Gmorra: Hai
thnh ph Giudea vi phm lut ca
t nhin v yu ng b Thng
trng pht bng ma lu hunh v la
(Theo Kinh Thnh, Sng th - XVIIIXIX).
Parife: Huyn thoi (Xem NXII-12). Pasife, v vua o Creta hn
phi vi con b c, sinh ra qui vt
Minotauro, na ngi na b.
45- Ni Rife hay Iperborei, mt
a danh m h m ngi c i cho l
ng bc chu u v l mt ni cc
lnh.

78- Hong hu: Cesare trong l


mng chin thng, c mt v ln ni
li chc mng gi l Hong hu. C
ngi gii rng m ch mi quan h
ring gia Cesare v Nicomede, vua ca
Bitinia. C t liu chp rng: v sau
trong trn thng x Gaules, qun lnh ca
Cesare ht: Cesare khut phc
ngi Gaules cn Nicomede th khut
phc Cesare
93- Guido Guinifflli: Nh th
Bologna th k XIII theo phong cch
mi m du ca ant.
96- Cn thnh n ca Ligurgo.
Ligurgo, vua x Nemea, giao con trai
nh cho Isfile trng gi. C ny, dn
ng v ch cho vua Hy lp trn ng

i nh Tb, n ging nc Langia,


tm cu b ngi chi trn thm c.
Cu b b rn cn cht. Ligurgo ni cn
li nh, x Isipile ti cht. Hai con trai
ca Isifile l Toante v Euneo, liu cht
vt qua i qun hnh hnh c v trang,
cu sng c m.
108- Sng Lete: Con sng
Thin ng mt t, do ant hnh
dung v sng to ra.
120- Con ngi x Lemosi (ting
Php: Limousin): ch Nh th
troubadour Giraut de Borneil.
126- Guittone d Arezzo (Xem
TT-XXFS- 57).
114- Arnant Daniel: Mt nh th
troubadour vo loi ni ting nht

na th hai ca th k XII. Trong nguyn


tc, t cu 140 n 147, vit bng ting
provenal.

KHC XXVII
9- Trong nguyn tc li ht ny
vit bng ting La tinh Beati mundo
corde. (Sung sng thay nhng ngi
c tri tim trong sng)
24- Qui vt Girin Xem N XVII-79).
39- Piramo v Tisbe: i tnh
nhn tr thnh Babylone, mt bui chiu
hn gp nhau di mt cy du ngoi
tng thnh ph. C gi l Tisbe n
trc, b mt con s t ui chy. Chng
trai l Piramo n sau, thy chic khn
voan vy mu ca ngi yu v du vt
ca th d lin ngh rng ngi yu ca

mnh b th d n tht, bn rt gm
t t. C gi tr li: nghe ngi yu gi
tn mnh, chng trai m mt ri tt th.
C gi lin t st. Cy du nhum
mu hai ngi yu nhau.
60- Trong nguyn tc, cu ny
bng ting La tinh: "Venite, bendicti
Patris meiu. Theo Kinh Phc m y l
li Gisu ni vi nhng con chin c
chn trong ngy Phn x cui cng.
102- Lia: Con gi u ca Labano
v l v u ca Giacobbe, sinh vi
chng nm ngi con, Nh th xem Lia
l tm gng ca s trong trng v thch
hnh ng.
105- Rachel: Con gi th hai ca
Labano v v th hai ca Giacobbe, p

nhng v sinh. Nh th xem l tng


trng cho s suy nim nhp nh.
142- Vng hoa tng trng cho uy
quyn th tc ca mt quc vng. M
hnh l, tng trng cho quyn lc ca
Nh th: c hai th l tng trng cho
quyn lc ti thng, ton vn.

KHC XXVIII
21- Chiassi: ant s ng mt
a danh gn Ravenna ch ni ny ca
Thin ng mt t. Chiassi do tn c
l Classis, tn mt cng c t thi
quc La M. Nay l Classe.
Thn gi tn l Eolo, theo thn
thoi c, ng nht cc loi gi nng, lnh
trong hang, khi no cn loi no th th
cho bay i.
50- Proserpina: Con gi ca
Cerere v Giove, c m dn i do
chi v hi hoa trn cnh ng Enna
Sicilia. Vua m ph l Plutone sng st
trc sc p ca nng, lin bt cc a

v m ph, lp lm Hong hu.


ant vn dng hnh nh c gi
p hi hoa lin h v ca ngi n thn
ca Thin ng mt t xut hin trn
vn hoa. n khc XXXIII ant mi
cho bit tn n thn ny l Matena c
mt cuc i ton thin ton m.
72- Nm 480 trc Kit vua Bat
Serse bc cu ni bng thuyn l
Elesponto a qun vt eo bin
Dardanelles, sang nh Hy Lp, nhng
nm sau ng ta b nh bi.
75- Leandro, mt chng trai tr
ngi Hy Lp Abido, c m m li
bi qua bin n Serto gp ngi yu
l Ero. Mt m anh b cht ui.
87- TT - XXI - 48 Stazio ni

vi ant: Trn Tnh Th khng c


ma, khng c tuyt hay bng gi m
n y ant thy iu tri ngc: c
sui, c gi v.v...
V n thn Matelda ging gii tnh
cht dc bit ca Thin ng mt
t.
96- Hm nhc n ti li ca
cp nhn loi u tin, va v Aam.

KHC XXIX
3- Trong nguyn tc cu ny bng
ting La tinh: Beati quorum tecta sunt
peccata!. Cu m u Kinh Phc m.
on m hn sp vt qua sng Lt,
cc k c v cc ti phm s c
qun i vnh vin, v vy c li ht chc
mng ny.
24- Ch trch Eva: Theo quan
nim ca Thnh Tommaso th Eva l
ngi phi chu trch nhim chnh trong
ti li ny, ch khng phi l Adamo.
42- Elicona: Theo thn thoi c
i y l ni ca cc thin thn v
Ngh thut, t ni ny pht tch hai ging

nc Ipporene v Aganippe.
Uranie: N thn v cc kh nng
ca thin gii.
51- By cy n nn, tng trng
cho by tinh thn.
87- By l c nh, tng trng
cho by tinh thn: ca Cha Tri, i theo
sau n c ngha l i theo con ng do
Cha soi sng. S khn ngoan ng mc,
Tr thng minh, Tnh cn trng, Sc
mnh, Khoa hc, Lng bc i, Knh
Cha.
Delia: Tc n thn Diana, sinh
Delos, tht lng ca nng l qung sng
ca mt trng.
84- Hai mi bn c gi y
tng trng cho hai mi bn quyn ca

Kinh Cu c. u i hoa hu trng,


tng trng cho nim tin vo cc thnh
kinh. Sau y l xe ch Kinh do bn con
s t- chim ng ko.
96- Bn con vt c cnh, tng
trng cho bn b Kinh Phc m. u
bn con vt i vng l xanh ti,
tng trng cho nim hy vng c cu
ri. C su cnh ni s c truyn b
nhanh chng.
Con mt ca Argo: Huyn thoi v
mt v chn chin c con mt tinh anh,
cnh gic, nhn thu qu kh, hin ti,
tng lai.
102- Ezechiel: S m t ca ng
ny c nhc li trong sch Apocalisse
ca Thnh Giovanni (Thnh Jean).

108- Nguyn tc vit: c xe ch


kinh ny l mt con grifon ko. Con vt
ny c m t l c thn s t, c m
v cnh ca chim ng nn chng ti tm
dch l s t- chim ng. Tm li l na
th vt, na chim, cho nn c nh ch
gii cho l c n ch Kit, cng na
ngi, na thnh thn.
120- Mt cch b mt: Ti ca
cha nhng con chu thay.
121- Ba phu nhn: tng trng
cho ba c tnh v Cha: mu trng
tng trng cho c Tin: mu xanh, Hy
vng: mu , T thin.
132- Bn nng ang nhy: tng
trng cho bn c tnh ch yu ca tn
: S cng bng, S cn trng, Sc

mnh, S iu .
138- Ch Thnh Luca, bn ca
Ippocrate, c hai u l thy thuc, chm
lo cho sc khe con ngi.
141- Tng trng, ch Thnh
Paolo, tc gi tp Thng th (Epitres)
114- Bn ng gi khim nhng
ny l Pietro, Giovanni, Giacomo v
Giuda, tng trng cho bn bn Tng
th ca ca Tn c.
- ng gi i mt mnh: cn hiu
hai cu ny theo n mun din t. y
l Thnh Giovami, c gi l ng gi,
c th m ch cuc sng th ca ng,
i mt mnh, v tc phm Apocalisse ca
ng l mt cun sch c ni dung khc
bit vi cc sch khc c lin quan n

Tn c, c th ni l c gi tr tin tri.

KHC XXX
12- Li ht bng ting La tinh:
Vieni, sponsa, de Libano. Trch thnh
ca Cantico dei Cantici.
Ch sponsa, nhiu bn ting Php
dch l mon ponse (ngi v ca ti),
c nh ch gii hiu l ni bng gi n
vic sp xut hin ca Beatrice.
Trong ngn ng kinh bn cng
gio, sponsa cng c ngha l Nh th,
vy y l hm ch chic xe thing
ch Kinh, do con s t - chim ng ko.
15- Nhng ngi c tuyn
phc trong Ngy phn x cui cng
theo gio lut ca o Kit.

18- Theo ting gi ca c gi v


i. Cu ny khng trch dn kinh bn
no nhng trong nguyn bn ca ant
cng c vit bng ting La tinh c th
do yu cu ca vn th chng?
21- Nguyn vn bng ting La tinh:
Benedictus qui enis y l li hoan
h Kit n Gerusalemme ca dn Do
Thi (Kinh Matthieu, XXI, 9).
Manibus, date lilia plenis-.
Cu ny trch t tc phm Eneide (VI,
883). Virgilio t cu ny vo ming ca
Anchise thng bo cho Enea v s phn
ca Marcello, y ant dng lm li
ca cc thin thn.
Hai cu hoan h ny c ngi cng
hiu l bng gi m ch n vic

Beatrice sp xut hin.


54- B m c xa-. Ch Eva.
57- y l u tin v l ln duy
nht tn ant c nu ra trong Thn
khc.
84- Nguyn vn bng ting La tinh:
In te, Domine, speravi) (Thnh ca,
XXXII, 1-9). Bi ca c ht nhng
khng vt qu my cu u. S thc
ch c ht 8 cu u, v on tip
khng ph hp vi cuc gp g y hn
di, trch mc ca Beatrice i vi
ant.
87- Lung gi ng lnh but:
Nguyn bn ca ant - theo s tra cu
ca G.Petrocchi vit l venti schi- avi,
tc l gi n t Schavonia, mt x

Slave, nay thuc nc Serbia: nhiu bn


ting Php dch l gi slave, chng ti
tm dch l gi ng (n t pha ng).
Xng sng nc : Ch dy ni
Appennino, nm ko di trn lnh th
nc , t Bc xung Nam.
126- Vng lun hi: Beatrice t
i sng trn th hn ch chuyn sang
ci Thin ng vnh hng.
Khc ny c mt s chi tit m ch
n mi quan h gia Beatrice v ant
trong i thc nhng cn nh y l tc
phm sng to ca ant, cn hiu
Beatrice v ant y xut hin vi t
cch nhng nhn vt sng to ca tc
phm vn hc Thn khc.
145- Tin gp tic: Nguyn bn

ting dng ch Scotto, s tin ng


gp ca mi ngi cho mt ba n chung
nh hng hay nh ring. Cu ny ni:
ant ung nc sng Lt th s phi
c hiu qu tt p (s hi li).

KHC XXXI
42- Chng ti dch theo .
45- N yu qui, chng ti dch
theo . Nguyn tc dng t serene nng
tin c, trong vn hc c Hy Lp ch mt
n thn u ngi thn chim, hoc u
ngi ui c, c sc p v s quyn r
m hn, thng lm lc li cc thy th
trn bin c. Cc nh vn c i khai
thc huyn thoi c ny theo cc hng
khc nhau.
72- Gi nostral t phng Bc
thi xung chu u, em n ci lnh
kinh khng.
Gi t Iarba, Iarba l tn mt ng

vua huyn thoi x Numidie, thuc


Libia, yu say m nng Didone. Nh
vy, gi Iarba thi ngc chiu vi gi
Nostral.
75- Ngng ru ln, nguyn tc
vit: alza l barba. C nh ch gii ni
trong Vn hc c Hy lp, cho n th k
th III, ru ch c ngha n gin l ci
cm, nhng c nha ch gii li mun
hiu: ru l th trang im c bit cho
cm, biu th cho din mo n ng
trng thnh. Beatrice mun ngm
nhn mnh: ant l ngi hon ton
trng thnh, hnh ng phi c cn
nhc, c tinh thn trch nhim, phi dng
cm i din vi s tht.
84- thng c chnh nng ngy

xa: Di con mt ca ant, ngi yu


c Beatrice hin nay cn p hn c
ngy xa.
93- Ngi ph n ny l Matelda
m ant gp ln u Tnh Th
(khc XXVIII v XXIX).
99- Asperges me: Ry nc cho
ti, ry nc ban phc lnh trong lc
hnh l ca Nh th cng gio. Trch li
Thnh ca.
105- Bn c gi tng trng cho
bn c hnh theo Kit gio.
Ly tay che cho ti: Hm ni
che ch ti chng li cc thi xu n
tn cng.

KHC XXXII
3- Mi nm: Mong c c gp
li Beatrice ca ant tri qua mi
nm, t nm 1290 Beatrice cht cho n
khi ant ln c Thin ng mt t.
39- Tt c th thm Adam:
Hm nh li v trch mc li lm ca
ngi n ng u tin ny.
Ci cy tri l: Cc nh ch gii
cho ci cy ny l tng trng cho ch
thn thnh v Quy lut t nhin: trc
khi Cha Kit ra i, ci cy b tri l
c ngha l quyn lc ca quc La
M v Cng l cha m bo c s
thnh vng.

45- Con ngi c nui sng


bng thc n khng tt th s au n,
cng nh Adam v Eva b au kh v
khng vng li Cha Tri.
51- Ct c xe (Nh th) vo ci
cy ( quc La M) m ch s ha gii
v Nh th t tr s ti Roma.
66- Siringa: Argo, ngi bo v
y cnh gic c mt trm con mt, b
Mercurio lp mu k cho nghe chuyn
tnh yu ca tin n Sivenga, Argo m ly,
thiu thiu ng, ri b git cht.
78- Ba v thnh tng Pietro
(Pierre), Giovanni (Jean) v Iacopo
(Jacques) i theo ln ni Tabor chng
kin s bin thn ca Cha, nhng b nh
sng lm la mt, ngt i v ng xung

t, Cha ln ting gi Dy i, c ba
hi tnh.
81- Ci o khoc ca Gesu cng
pht ra nh sng chi la, Moise v Elia
khng chu ng ni, nn Gesu thay
sang chic o bnh thng.
99- Aquilone hay Austro: Hai th
gi mnh c th lm tt cc n nn.
102- Roma, thnh ph vnh hng
m Cha Kit c xem l ngi cng
dn th nht.
114- Con chim ca Giove: i
din cho quyn lc ca quc La M,
khng b nhng tn Ki-t gio u
tin lm phng hi n cng l ca
Cha (ci cy b tn hi) v c Nh th
(c xe ch Kinh Thnh).

120- Con co: i din cho cc d


gio v t thuyt, n phi chy trn trc
l tr thn hc m Beatrice l i din.
126- Con i bng tng trng cho
quc La M, c xe tng trng cho
Nh th. Hong La M Costantino
tha nhn Nh th, em Roma quy thun
Gio hong: lai y lng ca n, tc
li ca ci v quyn lc chnh tr ca
quc. y c th l mt tt v
trong sng (ca Costantino) nhng cng
s gy ra nhiu vn cho quyn lc tn
gio ca Nh th (ci xe y lng, b
bin dng v.v... Ch n trong cc kh
th 138 v 141).
129- Th hng ti: Mt huyn
thoi k li: Sau khi Hong

Costantino quy thun Nh th La M thi


t trn tri vng xung cu ni: Th l
thuc c ngm vo Nh th ca
Cha. Ngi ta cho rng l ting ni
ca Thnh Pietro.
132- Con rng, tng trng cho
Satan s lm hi Nh th, hoc c kin
cho l m ch s chia r gia Nh th Hy
Lp v Nh th La M, hoc Mahomet
ngn cn Thin cha gio pht trin sang
cc tnh pha ng.
114- By ci u biu hin by ti
li cn bn m ba ci u tin l Kiu
ngo, Ham m v Gin d.
150- Con im y l Triu
nh ca Gio hong thi ca Gio
hong Bonifazio VIII v ngi k nhim

l Clemente V. Anh chng khng l ghen


tung l tng trng cc quyn lc ca
vua Php Philippe- le Bel, mt tn
sng o ca C c gio, nhng li
khng ch Nh th nh quan h gia anh
khng l v nhn tnh ca n.
160- m ch vic chuyn tr s
Ta Thnh t Roma n Avignon (Php)
nm 1305, sau khi Clemente V c bu
lm Gio hong.

KHC XXXIII
3- Deus, vensrunt gentes: i
Cha Tri, cc dn tc xm chim di
sn tha k ca Ngi, lm vy bn
Nh th ca Ngi, chng bin
Jerusalemme thnh ngun gc s bt
ha.
ant trch dn Thnh ca ni v
nhng s thng trm ca Nh th nhc
li vic c xe thnh b xc phm (Xem
TT-XXXII).
12- Nguyn tc bng La tinh. y
l li Kit bo trc cho cc tn v
ci cht v s phc sinh ca mnh, y
Beatrice i din cho quyn lc ca o

Kit, bng gi m ch vic tr s ca


Gio hong s di t Roma () sang
Avignon (Php).
18- Buxc chn th mi: C nh
ch gii ni cn hiu chi tit ny theo
ngha biu tng. ant lin tng n
10 nm xa cch Beatrice.
36- Mt cu chuyn dn gian
Firenze k rng: mt tn git ngi
bo th c ch th, by ngy sau
n mng bng cch n xp nng trn m
nn nhn.
Cu ny hm ni: S bo th ca
Cha khng s bt k gio lut no.
39- ant ni bng gi n tnh
hnh quc La M, Federico II mt
nm 1250 n nm 1308 Enrico VII mi

k v.
45- V cu tinh ny, c kin cho
l ant hm nhc n s ln ngi ca
Enrico VII, ngi m ant hy vng s
cu c nc .
48- Temi: con gi ca Tri v t,
ngi c i xa cho l hin thn ca
Cng l.
Sphinge (Sphinx): con qui vt,
na s t, na ngi, n tht nhng ai i
qua trc n m khng gii c, cc
cu b him ca n.
51- Naiade: Oedipe, con trai ca
Laius, gii c cu ca Sphinx.
Cu chuyn ny c k trong sch
Laiade. C nh ch gii cho l ant
nhm tn sch thnh Naiade, nhng c

ngi cho bit c bn c chp tn sch


l Naiade.
69- Sng Elsa, mt nhnh ca
sng Arno Firenze, c nhiu cht vi.
Piramo: Xem TT-XXVII-39.
78- Ci gy qun l c ca nhng
ngi hnh hng tr v t t thnh
Palestine.
129- Euno: ung nc sng ny
th c tr nh v cc iu tt (Xem TTXXVIII- 131).

THIN NG
KHC I
3- Ngi lm chuyn ng mun
vt, tc Cha Tri.
ant vit trong De Vulgari
Eloquentia: Cha Tri hin hin con
ngi nhiu hn loi vt, loi vt
nhiu hn cy ci.
6- Bu tri tip nhn nhiu nh
sng nht: Bu tri cao nht (Empreo).
18- Thi n c hai nh: nh
Elicona ca cc thin thn v ngh thut,
nh Cirrha ca Appollo.
21- Marsia: Thn d Marsia thch
Appollo thi ti v m nhc. Appollo

thng v lt sng da ca Marsia.


ant cng s dng in tch ny nhng
k li hnh ng ca k thng t tn bo
hn.
30- Xda hay Nh th: Trong
nguyn tc ch xda khng vit hoa, nh
tn ring ca mt ngi, m c s
dng nh mt danh t chung, y i
ng vi t Nh th, chng ti tm dch
mt ti nng qun s.
33- Vm l cy pn: N thn
Dafne, con gi ca thn sng Peneo,
ngi yu ca Appollo, bin thnh cy
nguyt qu thot khi Appollo.
36- ant mun ni: Sau ng, s
cn c ngi ti gii hn ng.
39- Bn vng trn l Chn tri,

cung Hong i (gii thin cu gm mt


tri, mt trng v mt s hnh tinh):
Vng xch o, vng kinh tuyn. y ni
vic mt tri (ngn uc th gii) xut
hin, dn ln cao v ct ngang cc vng
thin cu khc, to ra ba ch thp (
cung Hong o, vng xch o, vng
knh tuyn) v gp ngi sao tt nht
(chm sao Bch dng).
69- Glauco: Mt ngi nh c
nhn thy cc con c b bt, n mt loi
c trong gi c th sng li, ng cng bt
chc v bin thnh Thn bin.
129- on ny hm ni: Tt c
mi sinh vt do Cha to ra u c
Cha hng bn nng v ci thin, nhng
kt cc th no cn ty thuc cc nhn

t" khc.

KHC II
12- Bnh m ca cc thin thn:
ni s hiu bit, s khn ngoan, cc tri
thc thn thnh.
18- Nhng ngi Argonauti i
theo th lnh ca h l Giasone n
Colchide tm cch ot b lng cu
vng (Xem N-XIII-87) c thi gian
phi lm dn cy y.
51- Caino: thi Trung c ngi
tin rng nhng vt en lm m trn
Mt trng l b mt ca Caino ang b an
tr trn mt trng. ant ni n vic
ny N- XX- 126.
60- Nguyn tc vit i corpi rari e

densi nn chng ti tm dch l cht


liu him v c: theo quan nim ca
ant th him l nhng phn c nhiu
nh sng v c l nhng ch en sm.
iu ny ant dn gii trong tc
phm Ba tic (Conviuio, II, XIII).
66- Vm tri th tm: Vm tri
ca cc ngi sao c nh.
114- Bu tri ca s bnh yn
thn thnh: Tc bu tri cao nht
(Empireo). Bu tri ny c m t
bng nhiu cch ca ngi khc nhau. Bu
tri nhiu nh sng nht (T -I- 6),
Vng quc thn thnh (T-II-21).
135- Hat bi con ngi: tc con
ngi cc k b nh trong v tr.

KHC III
3- Mt tri ny: Ch Batris.
18- ant lm tng cc linh hn
hin ra y ch l s phn chiu mt
hnh nh khc nn quay u tm ngun
gc thc ca n.
30- Nguyn tc dng t rilegate,
chng ti mnh dn dch l xp x. Cc
linh hn c ln Thin ng
nhng vng tri khc nhau v hng n
hu ca Cha vi nhng mc khc
nhau. c n kh th 90 ta s thy
ant khng nh iu .
51- Piccarda: Piccarda Donati,
ch ca Forese, bn ca ant (Xem TT-

XXIII-48) v XXIV - 72 - 99) v cng l


ch ca Corso, th lnh ca phe Guelfi
en, b cht thm TT-XXIV- 8487). Piccarda l bn ca ant, TTXXIV - 12, ant hi Forese: Hy
ni cho ti bit, Piccarda u?
Thin cu quay chm nht: tc bu
tri Mt trng.
76- Ngi nh ch cho chng
ti: tc Cha Tri.
99- Phu nhn cao c: N thnh
Chiara di Assisi (1194-1253) nguyn
tu theo Dng Thnh Francesco, ngi
ng hng ca b (Assisi) v lp ra chi
nhnh dng tu ph n, c gi theo tn
b l Dng tu Clarisse, c truyn b
nhanh chng khp ton Italia.

108- Piccarda b quyn r bi


cuc i v Dng tu ca N thnh
Chiara, trn vo tu vin v b ngi
anh ca b dng v lc li ra khi tu
vin.
120- Costanza v i: Costanza
(1154-1198) con gi ca Ruggero II, vua
ca x Sicilia. Nm 1185, kt hn
Milano vi Enrico VI (trn cung
phong th hai), con trai ca Federico
Barbarossa. T cuc hn nhn nay
sinh ra (nm 1194) Federico II, trn
cung phong th ba v l cui cng.
n y chm dt s truyn ngi vua ca
dng h ny. ant da theo quan nim
ca truyn thuyt dn gian m gi l
trn cung phong. ny c cc

nh ch gii hiu theo hai hng i lp


nhau: tiu cc v tch cc.

KHC IV
15- Chuyn k trong Kinh
Thnh: Danielo, nh thn khi ca
Cha, ging uc gic mng ca vua
Nabuccodonosor. ng ny ni cn
gin bt cng v c c, ra lnh git cc
nh hin trit Babylone v khng on
c gic mng ca ng, thm ch cn
qun c nhim v c ng giao cho.
21- Nu ch vn c gi
vng. Ngm ch hai trng hp ca
Riccarda v Costanza.
24- Theo Platon, linh hn c to
ra trc th xc v c k gi cc v
sao, sau khi cht, linh hn s tr li cc

v sao nhn li.


L thuyt ny i lp trc tip vi
hc thuyt Kit gio.
30- Mois: Nh lp php ca
ngi Do Thi v cng l nh tin tri.
Samuel: Nh tin tri, ngi thit
lp ch qun ch Israel.
Hai Giovanni tc Giovanni
Battista v Giovanni Evangelista.
48- Gabriel, Michel v Raffaele
l ba thng ng thn ca Kit gio.
Gabriel xung trn bo tin c
m Maria sinh ra Gisu (Xem TT-X36).
Michel chin thng Lucfero.
Raffaele cha cho Tobia khi
m mt.

51- Timeo: tn tc phm ca


Platon.
63- Do hiu sai l thuyt ca
Platon m mt s ngi sao c t tn
cc v thnh: Jupiter, Mercure v Mars.
84- Thnh Lorenzo: T t Nh
th Roma b a ln gin ha thiu nm
258.
Muzio: Caio Muzio Scevola t
t tay mnh trng pht bn tay
khng git cht c bo cha Porsenna,
vua ca nhng ngi Etruschi, ang vy
hm Roma.
105- Almeone: Ovide vit: Git
m, bo th cho cha, Almeone
cng mt lc chng t l ngi hiu tho
v k git ngi (Xem TT-XII-51).

129- T v ch ny, trong nguyn


tc ant vit bng La tinh Frusta, hm
mun nhn mnh ny.

KHC V
57- Hai cha kha m Kit
trao cho Thnh Retro (Xem TT-IX- 117129).
66- Jepht: Phn quan Israel
th nu chin thng tr v th s hin t
sinh linh u tin bc ra khi nh mnh.
Kt qu ngi con gi yu duy nht ra
n ng phi thc hin li th .
69- V th lnh v i ca Hy
Lp: Agamemnon hy sinh con gi
xinh p l Eligenia cho thn linh
Aulis cu c gi thun trn ng
vt bin v Trole.
93- Vng quc th hai: tc

Vng tri sao Thy (Mercurio).


123- Mt linh hn tn knh: Tc
Hong Giuistiniano. Xem T - VI
tip theo.

KHC VI
3- Con i bng La M bay
ngc chiu ca Tri:
Costantino I (274-337 sau Kit)
nm 330 di chuyn tr s Ta Thnh
t Roma n Bisanzio. Ngc chiu, v
chuyn t phng Ty sang phng
ng.
Ngi anh hng c i: tc Enea,
ngi thnh lp quc La M, sau mt
hnh trnh gian nan cp bn Latium
v ly nng Lavina, con gi ca vua
Latino, lm v.
6- Con chim ca Cha Tri: tc
quc La M, tn ti trn 200 nm.

Bisanzio gn Tiu , pha ng nn


c xem l tn cng ca chu u v
gn nhng ngn ni m t Enea ra
i.
12- Ta lm Xda: Xa c s
dng nh mt danh t chung, y c
ngha l Ta lm Hong .
- Giustiniano I (482-505), Hong
ni ting ca quc ng La M,
ra lnh lp mt Hi ng lp php
chnh l li Lut La M.
18- Agapito I lm Gio hong t
533 n 536.
27- Belisar: V tng ni ting
ca Giustiniano nh thng ngi
Vandali Bc Phi v ngi Goti
Italia.

36- Pallante: Con trai ca


Evandro, vua ca Latium, c vua cha
phi i gip Enea chng li qun Turno.
ant, chu nh hng cch nhn ca
Virgilio trong Eneide, xem Pallante l s
hy sinh u tin cho s thng li ca
quc La M trong tng lai.
Cc kh th t 36 n 54 l s
tm tt bng th Lch s ca Cng ha
La M.
39- Anba: tc thnh ph
Albalonga, do Ascanio, con trai ca
Enea, thnh lp v t bn doanh y
trong ba trm nm cho n cuc chin
gia hai nh Orazi v Curiazi: ba chi
ba, tc gia ba anh em La M v ba
Albani. Cuc chin ny nh du s

thng th ca Roma i vi Alba.


42- Vic bt cc cc ph n Sabia
din ra di triu Romolo. Nng
Lucrezia t vn v b con trai ca vua
Targuinio il Superbo lm nhc. a ngc
IV- 127 ni n n nhn vt ny.
45-48- ant gp li mt s cuc
chin ca La M: nh ngi Gaulois do
Brenno lnh o: chng Pirro, vua x
Epiro, n cu nhng ngi
Tarentini: Torquato chin thng ngi
Gaulois v ngi La tinh: Quinzio, do t
La tinh Cincinnus, c ngha l mn tc,
b tc. Cha con Deci nh thng ngi
La tinh v ngi Samnites, u t trn
trn chin trng. Gia nh Fabi nhiu
ngi t trn trong cuc chin vi Veio.

51- Ngi Arp: thi ant


ngi ta gi tt c cc dn c Bc Phi l
Ngi Arp, s thc y l ngi
Cartaginesi.
54- Scipion thng Annibale lc
mi 33 tui
Pompeo thng bn cp Ty
Ban Nha lc 25 tui.
60- Sng Rno: sng Rhin:
Senna: sng Seine: Rodano: sng
Rhnne.
63-68- Tc gi thut li tm tt
nhng cuc hnh qun ca Cesare: Vt
sng Rubicon, thi ny l bin gii gia
Italia v nc Gaule ngoi Alpe (tc
vng bc ni Alpe, nhn t Italia).
Durazzo: nay thuc Albania.

Farsalia Tessaglia, thuc Hy


Lp, ni din ra cuc chin gia Cesare
v Pompeo.
69- Sau trn thng Farsalia,
Cesare lm mt bc ngot xem cc
ph tch ca Troia, do n Antadro
bn cng m t Enea ra i, ri n
con sng Simeonta, gn c m Ettore
(Hector), ngi anh hng ca Troia, ri
tin nh Ai Cp, chim Vng quc ca
Tolomeo (Ptolme), giao li cho
Cleopatra.
72- Giuba (Juba), vua ca
Mauritania, ngi ng h Pompeo. C
nh ch gii vit: Mauritania pha Ty
Ai Cp (Egitto) v vy ant vit
Cesare i xung (scen- dere) l khng

ng.
75- Bruto v Cassio: Ngi k
nhim tip theo nu cao biu trng
con i bng La M l Hong
Augusto s gy au kh cho Bruto v
Casso (Xem N- XXXIV- 66-69): di
tng thnh Modena, Marco Antonio b
nh bi v thnh ph Perugia s b xo
tung bi qun i ca Octaviano.
78- Cleopatra, c nhc n
trong N - V- 63, sau ci cht ca
Antonio t st bng cch cho rn
c cn cht.
81- Giano: Octaviano, k chin
thng n hong Cleopatra, v xm chim
Ai Cp. n Giano (Jamus) s b ng
ca sut di triu Augusto v ch m

ca khi Roma c ha bnh, trn c s


bnh nh c cc dn tc khc.
87- Cesare th ba: Hong th
ba ca La M, tc Tiberio.
93- Tito: Hong Tito bao vy
v tn ph Gerusalemme nm 70 sau
Kit (s kin nh du s kt thc ca
Nh nc Do Thi v bt u s tn pht
ca dn Do Thi). Theo ant th y l
mt s trng pht chnh ng i vi
vic ng inh Kit ln thnh gi v i
vi ti li c xa (ca Adamo).
Beatrice s cp n diu ny
trong khc tip theo.
96Nhng
ci
rng
Lnggbcdi: y l t c dng
trong Kinh thnh. Khi ngi Longobardi

tn cng Nh th (Xem T-XVIII-43),


vua Php (Cario Magno, ting Php:
Charlemagne le Grand), theo yu cu ca
Gio hong Adriano I n cu (nm
774). ant xem nh t y c s
lin mnh gia Triu nh Php v La M
(di i cnh ca n).
102- Phi Guelfi khng tha nhn
biu trng con i bng ca ch La
M, cn Ghibellin th li dng v s
dng biu trng cho li ch ca ng
mnh.
108- Ngi Carlo mi, tc Carlo II
d Angib, vua ca Napoli t 1258 n
1309.
111- V kh: ch biu trng con
i bng.

114- Ngi sao nh ny: Vng tri


sao Thy, nh nht trong bu tri.
129-142- Romeo di Villanova
(1170-1250), Th tng ca B tc
Raimondo Beringhiere x Provence, sau
khi phc v trung thnh ng ch ca
mnh v gip cho bn c con gi ca ch
u tr thnh Hong hu, ng b dm
pha, vu co v ra i lm mt ngi hnh
hng ngho kh. Ngi ta xy dng
cuc i nhn vt ny thnh mt huyn
thoi v ant i theo hng ny.

KHC VII
3- Trong nguyn tc ting , kh
th ba cu gm c ting La tinh v ting
Do Thi, chng ti dch theo li ch
thch ting .
6- Lm nh sng i: ny cha
c hiu mt cch thng nht. y l
nh sng ca Cha v ca Giustiniano,
hay gia nh sng ca quc v ca
lut php, thc t cng l ca
Giustiniano.
27- Ni v Adamo.
141- Nhng ngi sao thn thnh:
nh sng v s vn hnh ca cc ngi
sao to ra cc vt th nh linh hn ca

sc vt v cy ci: chng khng c


Cha trc tip to ra, nn c th b bin
cht.

KHC VIII
3- Cipigna, tc Venere (Vnus),
sinh Chypre, theo mt truyn thng thi
ant, tn nng c dng t cho
mt ngi sao.
9- Dione: con gi ca Ocano via
Titi l m ca Venere. Cupido l con trai
ca Venere.
Dido: Cch ant gi tt thn mt
tn ca nng Didone, v ca Enea, ngi
anh hng Troia. Mt huyn thoi k rng:
Cupido c nhiu nt ging Ascanio, con
trai ca Enea nn c m gi n thm
Didone. Didone thn mt cho cu b
ngi vo lng mnh v do Didone

b thng v tnh yu nng chy ca


Cupido i vi ngi anh hng Enea.
11- Ngi sao Vnus, bui ti i
theo sau mt tri, bui sng xut hin
trc, bo hiu mt tri sp mc.
15- C ln mt tng tri th
Beatrice, c nhn ca ant, li xinh
p hn, rc r hn.
30- Bi ht mng: Trong nguyn
tc dng t Do Thi Hosanna, nhiu
ch khc cng th.
39- ant c n tip trng th:
cc thin thn tm ngng iu nhy va
mi bt u n tip ant. Hi cc
ngi m tr c lm chuyn ng bu
tri th ba, cu u mt bi th ca
ant trong Convivio.

51- Linh hn ny l Carlo Martel


lo, con trai u ca Carlo d Angi v
Maria di Unghieria, mt Napoli
(Italia) vo nm 1295 tui 24.
Martello c n thm Firenze v quen
bit ant, nhng ti liu lu li t i,
khng cho bit g nhiu v mi quan h
ny, ngoi li gii thiu ca chnh ant
trong Thn khc.
66- t nc m dng sng
Danube chy qua, mun ni Hunggari.
Carlo Martello c phong vua
Hunggari Aix nhng lnh a m ng ta
ni r y v a gii th nay li thuc
nc o.
69- Trinacria: Tn c ca vng
t Sicilia, nm gia mi Pachino (nay

l Passaro, ng nam) v Peloro (nay


l Faro ng bc). B vnh, tc vnh
Catinia, lun b lung gi ng (Euro) t
Scirocco thi ti, quy nhiu. ant
khng lp li huyn thoi ni rng gi
ny do thn khng l Tifeo, b Giove
giam trong ni Etne qut ra (Xem N XXXI - 124). y ant thay huyn
thoi bng mt nguyn nhn khoa hc (do
nh hng ca kh lu hunh).
75- Ngy 30 thng 3 nm 1282
Palermo, do mt hnh ng gy phin
nhiu ca mt lnh Php, vo gi kinh
bui chiu ca ngy l Phc sinh, nh
mt git nc lm trn ly, dn chng
y ni dy chng li ch cai tr ca
dng h Anjou v cm th h to: Git

cht bn Php i.
78- Catalogtia: Robert d Anjou,
em trai ca Charles Martel b bt cc v
giam Calalogna, t 1288 n 1295.
Bn s quan ca Robert cng ton mt l
tham lam v vt v hung c.
93- ant t s ng tnh ca mnh
v vic Charles Martel ph phn s tham
lam, tn c ca triu Anjou nhng thc
mc v im ni Bn cht ca n (tc
Robert, em trai ca ng) vn sinh ra t
mt ni ging qung i (84), ant
vn li Ti sao mt mm mng ngt
li c th sinh ra mt qu ng (Kh
93).
96- L l ca Charles Martel
(Carlo Martello) l: nu ngoi nhn li

ng sau th s thy c ci m gi y
cha thy v mi vic cho nh mnh
do Cha nh trc.
117- Con ngi... cng dn, ni
con ngi khng th sng mt cch t
nhin m phi sng trong mt thnh bang,
mt vng quc, c mt th ch cai
qun.
120- ng thy ca ngi. ch nh
hin trit ln nht ca thi c di:
Aristote.
126- Solone. nh lp php.
Serse: vin tng qun s (chin
binh)
Melchisedch: nh truyn o
(linh mc)
132- Esau v Jacob cng mt m

sinh ra v c nui dng cng mt


bu sa m, nhng Jacob li hin ha
hn Esau.
Quirinus, tc Romulus, c thu
xp lm con ca thn Marte, v cha tht
c mt ngun gc thp hn.

KHC IX
3- Clemenza: V ca Carlo
Martello, mt nm. 1295. Con trai l
Carlo Roberto, vua x Napoli, b ngi
cu cp mt ngi vua.
C nh ch gii cho rng: c th
y ant ni vi con gi ca Clemenza,
cng c tn l Clemenza, kt hn vi vua
Php Louis Hutin nm 1315. Nhng cn
c vo cc chi tit vn bn y nh
Carlo ca nng (tuo Carlo), ht
ging ca nng (Sua semenza) chng
ti cho rng ant ang ni vi
Clemenza, v ca Carlo Martello.
27- Vng ny ca suy i.

Vng gia Venezia v sng Brenta.


30- B uc la: m ch bo cha
Ezzelino III, ch nhn ca lu i
Ezzelini, trn i Romano, gia
Venezia v Trevise.
33- Cunizza: Cunizza da Romano,
ch ca Ezzelino, c n ba chng v
mt t tnh nhn, trong s c nh
th troubadour Sordello.
48- Padova: iu tit l th nht
ca Cunizza: C th l ant m ch n
s tht bi m mu ca nhng ngi
Guelfi Padova nm 1314 trc phi
Vicenza, khin cho m ly v nc
sng y i mu (v mu).
51- iu tit l th hai ca
Cunizza: Rizzardc da Camino, con trai

ca Gherardo tt bng (TT-XVII-124),


k tc cha lm c chnh thnh ph
Treviso nm 1306, sau b cc ch th
git cht.
54- Feltro.- iu tit l th ba ca
Cunizza.
Linh mc a phn Feltro, thuc
Treviso, l Alessandro Novello, thng 7
-1314, bi li th, cho php mt s
ngi Ferrara lu vong c sng n
nu trong gio phn ca mnh, sau li
t tay mnh giao np nhng ngi ny,
chng t mnh l mt thnh vin tt ca
phi Guelf (kh 60)
Ngc ti: Nguyn tc ting vit
in malta". Malta l loi ngc ngm
di t, ti v bn thu, y chng ti

tm dch l ngc ti.


57- Nguyn tc vit: s qu mt
nu phi cn t onda ny qua onda
khc. Onda l mt dn v o trng
lng thi xa. Mt onda La M bng
1/12 livr. y chng ti tm dch l
s qu mt nu phi ong tng bt
mt (bt mu).
63- Vng Thin ng th nht
chia lm ba vng nh: Serafim chng ti
tm dch: Thng ng thn:
Cherubini, tm dch: Thin thn: Troni,
tm dch Ni hng phc, y c t
nhiu tm gng ln, c kh nng gim
st cc hnh vi v pht ngn ca cc
thin thn v nhng ngi hng phc.
Nng Cunizza va pht ra mt s

nhn nh, ph phn nghim khc mt s


nhn vt, thm ch c th ni l nghit
ng, tn nhn, nhng nng li khng nh
ni th l ch ng, ngha l vn ng
vi cng l ti cao ca Cha Tri.
78- Chic o chong su cnh:
Hnh nh truyn thng ca thin thn do
Khoa tranh tng Nh th sng to ra.
90- Con sng Macra phn chia
Khu Liguria v Khu Toscana nhng ch
phn cui ca thung lng.
93- Bn cng ngp mu: Nhc li
s vic xa kia Brutus, qun ca Cesare
tn st cng Marseille.
96- Foloco hay Folchetto da
Marsiglia, Nh th Provenal ni ting,
ngi sinh ra Marseille, nhng gc

Genova, nm 1205 tr thnh Gim mc


Toulouse.
99- Con gi ca Belo: tc Hong
hu Didon, con gi ca Creusa v v ga
ca Sicheo.
102- Rodopea: tc nng Fillide,
con gi ca Sitone, vua x Tracia, sng
gn ni Rodope, do c tn gi l
Rodopea, lm tng ngi yu l
Demofoonte la di, nn t t v
bin thnh mt cy hnh nhn.
Alcide: tc Ercole ( y c
gi theo tn ca ngi ng l Alceo) yu
say m nng Iole, gy ra s ghen
tung ca v l nng Deianira (Xem
thm N-12- 67).
117- Raab (hay Rahab): tnh nhn

ca vua Gerico, che du trong nh


mnh hai thm t do Giosu gi ti. Vua
Gerico cho lnh lng bt hai ngi ny,
nhng Raab gip cho h vt sng v
tr v cn c. Raab phng s li ch
ca dn tc Do Thi v c cc nh
vn Thin cha gio ca ngi. Raab c
a ln tri trc, do s quan tm ca
Kit (cc kh th 120-123).
129- Ni v thnh ph Firenze,
loi hoa ng nguyn ra l m ch
ng tin ca Firenze.
138- Nazarette: Thnh ph, ni
Thnh Gabriello sp tung cnh i bo tin
c M ng trinh s thnh m ca ng
cu th.

KHC X
3- Trong cc kh th m u khc
ny ant m t v ging gii theo
hc thuyt Thin cha gio - qu trnh
sng to v vn hnh v tr ca ng
Sng th (Cha Tri).
15- Vng trn nghing (1 oblico
cercho): Gii thin cu bao gm mt
tri, mt trng v mt s hnh tinh khc.
30- V b trng ln nht: m
ch mt tri, ang bt u ma xun nn
mi ngy bt u sm hn (Kh 33).
51- Gia nh th t: Nhng
ngi hng phc vng tri th t: nh
thn hc, nh bc hc, nh thng thi.

54- Mt tri ca cc thin thn:


Cha Tri.
69- Ngi con gi ca Latna:
Tc Diana, con gi ca Latona v
Giove, c ng nht vi Mt trng.
99- Alberlto Cologna: Cn
c gi l Alberto v i, nh trit
hc v thn hc, gia nhp dng Thnh
Domenico, i dy hc nhiu ni, t
1254 n 1248 dy Paris, c th l
thy ca Thnh Tommaso trong thi gian
ny.
Thomas d Aguno (1125-1274),
c mnh danh l Tin s thin thn,
gio s nhiu trng, k c Pars.
C kin cho rng phn ln t tng
thn hc ca ant bt ngun t Thnh

Thomas.
105- Grazian: Tc Francesco
Graziano, dy hc Bologna t 1139
n 1151, vit cun Deczetum (Gio
lnh) gii thch mt s lut l gio hi v
lut dn s.
108- Pietro: Pietro Lombardo, mt
Paris nm 1164, y ng dy thn
hc v tr thnh Gim mc nm 1159.
C ngi cho rng cc nh thn hc
cc th k sau u xut pht t cc
tng ca ng.
111- Ngn la th nm:
Salomone, con trai ca Davide, vua ca
Israele.
117- Kh th ny ni v Dionigi
V Areopagita, ci o sang Thin cha

gio.
120- C kin cho rng kh th
ny ni v Paolo Orosio, tc gi cun
Lch s chng cc d gio, vit ra theo
ngh ca Thnh Augustin. Ngi lut
s c ngha l ngi bo v.
126- Linh hn thnh thin: Ch
Boezio, c xem l v thnh v nh t
v o ca thi Trung c.
132- Isidoro: Isidero di Siviglia,
Gim mc ca Siviglia.
Beda. Beda II Venerabile, tc gi
mt cun sch v Lch s o Thin
cha Anh.
Riccardo: Riccardo di San
Vittore, mt trong nhng i biu quan
trng ca tro lu thn b ca tn gio.

138- Sigieri: Sigieri di Brabante,


gio s khoa Ngh thut ca i hc
Paris, ging bi trn ph Vico de li
Strami Paris, tc Rue du Fouarre,
y c khoa Trit hc.
B Thnh Thomas ch trch l theo
d gio, cht d di Orvieto (Italia)
nm 1283. ant vinh danh ng nh mt
nn nhn ca t tng trit hc.
141- Ngi v ca Cha tri:
Ch Nh th, nhc nh gi Kinh bui
sng.

KHC XI
18- y l Thnh Thomas d
Aquino xut hin v tr chuyn vi
ant T-X-99.
33- Trong khc ny ant nhiu n
d, cho nn- chnh ng t nhn li vn
thnh ri rm, ti ngha. Ngi v
y l m ch Nh th.
36 - 39- y ni vic Nh th
phong chc cho Thnh Francesco, nng
nn lng bc c nh mt thin thn
thng ng (un Seraino) v Thnh
Domenico chi li ho quang tr tu nh
mt thin thn (un Cherubno).
45- Sng Chiascio t ni

Ausciano trn Gubbio xung, y


ngi hng phc Ubaldo Baldassini sng
cuc i tu hnh n s. Sng Chiascio s
hp lu vi sng Tupino v cng vo
sng Tevere.
48- Nocera Umbra v Gualdo
Tadino l hai th trn nh gn Perugia
cng chu chung mt kh hu. C kin
ni h than khc v ch ca cc bo
cha cai tr y, nhng chng ti ngh
rng ny khng hp vi vn cnh on
ny.
54- Ascesi l th m Ttxcan ca
tn thnh ph Assisi ni ting. Thnh
Francesco qu y, c ca ngi l
Mt tri (Francesco - Sol), do
Assisi l Phng ng (Assisi -

Oriente).
57- Vng dng y ch Thnh
Francesco.
60- T kh th ny ant thut li
cuc i huyn thoi ca Thnh
Francesco theo ngn t n d v tng
trng.
Thnh Francesco khng c ngi
yu hay ngi v no c. Ngi ph n
y l s ngho kh (L Poverta). Mi
24 tui Thnh Francesco tnh nguyn
kt hn vi s ngho kh, do
gy chin (nguyn tc vit in guerra),
vi b l Pietro Bemardone (T- XI90), mt thng nhn rt giu c
Assisi. Trong nguyn tc ting , cm t
trc mt b c vit bng ch La tinh

Cor am patre nhn mnh ngha s


dt khot v trang trng trong hnh ng
ny ca Thnh Francesco.
66- Ngi chng th nht ch
Ges.
69- Andate, mt ngi nh c
ngho, trong khi cuc chin gia Cesare
v Pompea n ra, nhng ng vn ng
ca, Cesare n v qut tho, ng ta
khng h run s trc Cesare v tin rng
s ngho kh s che ch cho mnh tt c.
ant s dng in tch ny ni
rng: mt khi kt hn vi s ngho
kh th khng s ci g na.
72- Khng ch mt mnh Kit m
c s ngho kh cng b ng inh ln
gi ch thp.

81- Bernardo di Quintavale,


sinh Assisi khong 1170, noi gng
Thnh Francesco chia gia sn mnh
cho dn ngho, c ca ngi l
Bernardo ng knh (il Venerabile
Bernardo).
84- Egidio: Qu Assisi, mt con
ngi gin d v t rt tr, i theo
Thnh Francesco.
Silvestro: Lnh mc Assisi, nm
m thy c mt con rng qui vt n tn
cng thnh ph Assisi nhng mt chic
thnh gi bay t ming Thnh Francesco
ra xua ui c con qui vt.
Silvestro lin i theo Thnh Francesco.
87- Si thng: Nguyn tc dng t
capestro, si giy dng dt nga, b

v.v... Thnh Francesco dng lm tht


lng, biu th s khim nhng v ngho
kh.
93- Innocenzio III (1198-1216),
Gio hong, lc u i lp vi Thnh
Francesco, nhng nm m thy Nh th
Thnh Giovanni in Laterano c nguy c
sp , may c Thnh Francesco a vai
ra gi c, lin ban gio ch cng nhn
Dng tu ca Francesco. S thc ch l
li cng nhn bng li ni, nhng ant
ni n ci n cho tng thm phn quan
trng.
99- Onorio III ban b cng nhn
chnh thc Dng tu ca Thnh Francesco
nm 1223.
102- Khong nm 1219, Thnh

Francesco cng 12 gio s i truyn o


phng ng, b bt lm t binh
Saint- Jean d Acre, sau c a v
Cairo: Francesco truyn o cho quc
vng Malek al Kamil nhng khng
thnh cng, tuy vy quc vng ny
ra lnh phng thch on ca Francesco.
108- Li mt huyn thoi na v
vic Francesco c ban n Gio ch
nm 1224 v ln ny l do Cha trc
tip trao v Francesco gi c hai
nm (ngha l cho n khi cht).
117- Khi sp cht, Thnh
Francesco yu cu khng dng quan ti
m t thng thi th ca ng vo lng t,
biu th s khim nhng v ngho kh.
120- Con thuyn ca Thnh Pie:

Nh th
123- V gio trng ca chng
ta: Tc Thnh Domenico.

KHC XII
3- Ngn la c ban php lnh:
y ch Thnh Thomas.
12- Tin n y l Iride, ngi
truyn tin ca Thnh Giunone (cu vng
c nhn cch ho).
15- Tin n lang thang, m ch
Eco, b ngi yu l Narciso b ri.
30- Ting ni ca Thnh
Bonaventura.
- Hi ny, la bn c sng
ch.
33- Kh th ny l li ca Thnh
Bonaventura thuc Dng tu Francesco.
ng ni: Ngi ta (ch Thnh Thomas d

Aquino. Xem T - XI) ni tt v


gio trng ca ti (tc Thnh
Francesco d Assisi) nay ti mun ni v
v gio trng kia (tc Thnh
Domenico).
39- Ngn c: tc thnh gi ch
thp.
42- V hong vnh vin: Cha
Tri.
54- Calaroga: theo ant, c ti
liu vit Calaruega, Calahorra, hoc
Calagurris (La tinh), y l tn mt khu
thuc thnh c Castiglia.
57- Caloroga may mn v l ni
sinh ra ngi tnh ca c Tin, ch
Thnh Domenico sinh nm 1170, khng
xa vnh Gascogne Calaroga, cn v

ngi hip s thn thnh, kin cc


nh ch gii khng nht tr.
60- B m Thnh Domenico nm
m thy mt con ch na en na trng,
mm ngm mt b uc, nh t chy
c th gii.
66- Nhng ngi tha k: ch
cc mn ca Thnh Domenico.
69- Tn ca Thnh Domenico
(Ting ), ting La tinh l Dominicus c
ngha l s hu ca Cha (propriet
del Signore)
81- Felice, ngha l sung sng,
hnh phc (v l thn sinh ca mt v
thnh ln).
Giovanna: ting Php l Jeanne:
ting Do Thi c ngha l nh n

Cha".
84- Ostiense: Henri de Suze,
chuyn gia ni ting v lut Gio hi,
c phong lm Hng y Ostie nm 1262.
Taddeo: C th l Thade Pepoli,
ngi Ba Lan, chuyn gia c ting v
lut Gio hi, ngi ng thi vi
ant.
93- Nng dn ngho phi np t
cho Gio hi. Trong nguyn tc ting ,
ant long trng dng ting La tinh, hm
chm bim, ma mai.
117- Kh th ny hi ti ngha,
chng ti tm dch theo cch hiu ca
mnh: S thc cc mn ca Thnh
Francesco v sau i theo mt hng tri
ngc vi tn ch ca ngi thnh lp

Dng tu ny.
123-Vt ln trn li ni n d
bng by, ca ant mun ni l:
Trong Dng tu ny vn c nhng mn
i theo cc gio lut do v thnh sng lp
nh ra, nhng khng phi l th gio
lut n trnh, hoc 'phng i ra
ca Ubertino da Casale, hoc ca Matteo
di Acquasparta (Kh 126).
Uberto da Casale: sinh nm 1259
Casale Monferato, vo Dng tu ny
nm 1273, l mt trong nhng ngi
hung hng nht, sau phi i sang Dng
tu Benedettino.
Matteo d Acquasparta vo dng
tu Francesco, c bu lm Hng y nm
1288, c Gio hong Bonifazio VIII

phi n Firenze ha gii mu thun


gia phi en v phi Trng.
129- Bonaventura: sinh nm 1221
Bagnoregio, thuc Lazio, vo Dng tu
Francescano nm 1238 hoc 1243 v tr
thanh Linh mc trng ca Dng tu ny
nm 1257, tc gia ca mt cun sch
Tiu s Thnh Francesco, t tng gio
l thng i lp vi Thnh Thomas.
Ti lun chm lo nhng phn
vic bn tri:
Nguyn bn ting , theo vn bn
ca Giorgio Petrocchi, th cu ny l
sempre pospussi l sinsitra cura,
ngha l ti lun chm lo nhng phn
vic bn tri. Phi, tri y ch l
cch ni c ngha quy c, tng

trng. Bn phi l nhng vic thuc v


tinh thn, v gio l ca gio hi, bn
tri l nhng vic th tc ca nh th.
132- Illuminato da Rieti v
Augustin, tc Agostino di Assisi, hai
trong s nhng ngi u tin i theo
Thnh Francesco.
Giy tht lng: Xem T-XI-87.
135- Ugo da San Vittore: Sinh
khong 1097 Flandre, thy tu tu vin
Saint - Victor Paris.
Pietro Mangladore, tc Pierre le
Mangeur, sinh u th k XII, nh thn
hc ngi Php, chng n i hc
Paris, sau vo tu vin Saint - Victor v
mt y nm 1179.
Pietro Spano. Sinh Lisbona, hc

y khoa, lm Hng y nm 1274, c bu


lm Gio hong nm 1276 di ci tn
Giovanni XXL Cht Viterbo nm
1277, ni ting vi 12 cun sch v l v
Gio hong c ant cho ln Thin
ng.
138- Natan nh tin tri Do Thi.
Ti sao ant li t ng y? C
kin phng on rng ci tn Nathan,
theo ting Do Thi, cng nh ci tn
ant u c ngha l ngi i cho....
- Crisostomo. Tc Thnh
Giovanni Crisostomo, lm Gio trng
Constantinople nm 398, ni ting v
ti hng bin.
- Anselmo: Sinh Aosta nm
1033, mt nh thn hc ni ting ca thi

trung c.
Donato: Elio Donto, nh ng php
hc ni ting.
141- Rabano: Rabano Mauro,
Gim mc Mayence, ni ting vi mt
tc phm din gii Kinh Thnh.
Gioachim da Flore, sinh nm
1130, lp tu vin S. Giovanni Flore
nm 1187, ni ting v din gii Kinh
Thnh.

KHC XIII
3- Trong khc ny ant cho
ngi c mt hnh nh Thin ng
theo tr tng tng ca ng v theo cc
tri thc thin vn hc ca thi ng nn
kh kh hiu.
15- Con gi ca Mint: Tc
Ariane, theo thn thoi ca Ovide,
Ariane s bin thnh mt chm sao.
24- Chiana: Mt con sng
Toscana, ngy xa vo sng Tevere,
t thi trung c bin thnh mt m ly.
27- Bacco: tc Bacchus (ting La
tinh) c ngi La M tn vinh l Thn
ru vang.

Peana: tc Apollo, c xem l


thn ca Y hc.
33- Eva, trong lu i, n qu
to, gy tai ha cho c loi ngi.
42- B ngc b xuyn thng:
Cha Kit.
48- Ngon la th nm:
Salomone, c Thnh Thomas gii
thiu.
60- Chn thc th: tc chn bi
thnh ca vn c mt s nht tr chung.
93- Khi Cha mi Salomone (tc
vua Php- Robert de Naples) hi, ng
ny hi v nhng hiu bit lm mt
ng vua gii. on tip theo ant
ch giu ng vua nay khng hi nhng
vn thit thn n cng vic cai tr

ca ng.
111- Ngi chp hnh u tin:
Adamo
ng yu qu: Kit
126- Parmeide: Trit gia Hy Lp,
sinh khong 540 trc Kit, thuc
trng phi leatique ( thnh El, Hy
Lp) do Senofane ng u. Parmenide
c vit mt cun sch V t nhin, hin
khng cn, c l ant ch cn c vo
li ph phn nng n ca Aristote i
vi Parmenide vit. i vi Melisso,
bn ca Parmenide cng vy.
Brisso: Trit gia Hy Lp, bn ca
Socrate v Euclide. V c ba trit gia
ny, c th ant cn tham kho qua
cun Vt l ca Albert le grand.

129- Sabellio: thuc phi D gio


th k th III, ph nhn thuyt tam v
nht th.
Arrio (280-336) ch trng rng
Kit c th l mt sinh linh hon thin
nhng bn thn ng khng th l Thng
, t y sinh ra phi D gio Arrio.
142- B Berta, ng Martino:
Nhng tn ring ph bin, c ngha nh
ni cc ng b nng dn.

KHC XIV
12- S thc ant cha hnh thnh
c r rng thc mc ca mnh nhng
Batris hi h v nh sng bao
quanh cc linh hn.
27- ni v cn ma n hu
ca Cha ban cho cc linh hn c
chn a ln Thin ng.
30- ant ni v thuyt Tam v
nht th ca o Kit.
36- Ging ni ca Salomone.
63- Nhng ngi hng phc cng
biu l mun c nhn li th xc ca
mnh. Trong vn bn ting , ant dng
t "Amme", dng ting a phng

Ttxcan ca t Amen, n nay vn cn


c dng, y chng ti dch hm
ngha ca t ny trong li cu nguyn.
84- ant c ln vng tri
cao hn, vng tri ca sao Ha.
96- Elios: (Hlios): Ting Hy Lp
c ngha l mt tri. S ng nht gia
Cha v mt tri c trong vn hc
Kit gio, ngay c vi ant trong tc
phm Ba tic: r rng l vi t Elis,
ant mun gi n Cha. Cc nh ch
gii khng nh ant khng bit ting
Hy Lp nhng thnh thong vn s dng
i t Hy Lp cho tc phm ca mnh
c thm v, mu sc. Nhng c nh ch
gii li ch trng y l Elyos, ting
Do Thi c ngha l Ti cao, mt t

ch Cha Tri.
99- Gii Ngn h: Trong nguyn
bn ting dng t Galassia. Cc nh
hin trit thi xa tranh ci v bn
cht t nhin ca hin tng tinh t ny.
102- ant mun gi ln hnh nh
chic thp t Hy Lp.
105- Cc nh ch gii tho lun
v ngha thc s ca kh th ny.
kin c chp nhn: Khng phi Cha
Kito hin hnh m ch phng ra nhng
nh sng thn thnh c bit v nhng
bi ht tuyt diu ca ngi Cha vang
ln, trong c bi hnh nh ca ngi s
phc sinh ca Cha (Khc 126).

KHC XV
15- Tc gi bo cc du hiu v
chun b khng kh cho Ccxiguya, mt
v t trong dng h ca ant xut hin.
21- Chm sao sng ca chic
thnh gi.
30- Kh th ny trong nguyn tc
vit bng ting La tinh. ant mn ca
Virgilio trong Enide (VI, 835) to
cho cuc gp g ca ng, chu ant
mt ngha thn thnh. ant t
cuc gp ny vo on gia ca phn
Thin ng, iu ny cng chng t
dng ca ng.
33- C hai pha u lm ant

ngc nhin, v pha Beatrice th cng ln


cao, sc p ca nng cng lng ly.
54- Nh nng tc Beatrice.
63- Nhng ngi c hng
chn phc trn Thin ng mc
cng khc nhau, ty trng hp c th.
V Tm gng, xem T - IX- 63.
87- Bu vt qu gi: ngm ch
chic thnh gi chi sng.
93- Alighiero I, con trai ca
Cacciaguida v cha ca Bellincione, ng
ny sinh ra Alighiero II, cha ca ant
Alighieri.
105- Thi ant, Firenze, ca
hi mn cho con gi i ly chng tng
ln mc qu ng khin cho cc bc cha
m rt s sinh con gi.

108- Sarnadapalo, vua x Assiri,


cai tr khong 667 n 626 trc Kit,
tng trng cho s sch nhiu v dm
ng thi trung c.
111- Montemalo: ngy nay l
Monte Mario (i Mario) gn Roma.
Uccellatoio: mt ngn i mn
bc Firenze. Tc gi dng hai tn ni
ch hai a phng, hai lc lng chng
i nhau.
114- Bellincion Berti, mt cng
dn ni ting ca Firenze, thn sinh ca
b Gualdrada nhn hu (Xem NXVI-37)
117- Nerli v Vecchio: hai dng
h giu c v y th lc Frirenze,
thuc phi Guelfi, sau khi chia r, h

Vecchio thuc phi en.


120- n chic trn ging v
chng b i bun bn hay i lnh nn
phe phi Php.
123- Ngn ng ring ca tr con
lc mi tp ni.
129- Cianghella: Mt ph n
Firenze, chng cht, sng t do, bung
th.
Lapo Salterello: Lut s v chnh
khch gian xo.
Cincinnato: Quinzio Cincinnato,
nh c ti La M ni ting, tiu biu
cho s cng trc chnh tr v thi quen
gin d. ant nhc n nhn vt ny
T-VI-46.
Cornighia: B m dng cm ca

anh em nh Gracchi. ant nhc n


trong N-IV-129.
138- Pado: Thung lng Padana.
141- Currado: Corrado II il
Salico lm Hong t 1024 n 1039,
n Italia v v trang cho cc hip s
Frrenze, tham gia cuc chinh pht ngi
Saraceni Calabria.

KHC XVI
6- ant bc l s t ho v dng
di qu tc ca gia tc mnh (Hip s
ca Hong ) m ln u tin ng c
bit.
12- Ngi: Trong Thn khc
ant ch xng Ngi vi by ngi
Brunetto Latini, Farinata, Cavalcanti,
Andrien V, Guinixelli, Beatrice v vi
Cacciaguida.
15- Beatrice ci: Trong tiu
thuyt Lancelot b Malehaut khi tnh c
bt gp cuc tnh t ca Hong hu
Ginevre v ngi yu lin ho ln
nh ting, y Beatrice cng ci

chng t s c mt ca mnh v gin tip


nhc ant cn cn nhc li l.
27- Thnh Giovanni: Tc
Giovanni - Batista, v thnh bo tr
thnh ph Firenze.
36-39: T khi thin thn ht "Knh
mng, bo tin Cha Ges ra i
cho n ngy Cacciaguida sinh, sao Ha
580 ln bay qua gn sao S t.
42- Cuc thi hng nm Firenze
bt u t cng Thnh Pietro (Porta San
Pietro), im trung tm ca thnh ph
xa.
48- a gii thnh ph Firenze c:
pha Bc l Nh th ra ti, pha Nam l
cu Vecchio, trn cu c tng thn
Marte.

51- Campi nay l Campi Bisenzio,


nm trong thung lng Bisenzio, cch
trung tm Firenze 12 km: Certaldo, mt
lng nh nm trong thung lng Valdelsa:
Fegghine, nay l Figline, thuc Khu
Thng Valdamo, cch Firenze khong
30 km.
54- Galluzzo, Trespiano: nm
trn ng i Siena v Bologna.
57- Aguglion: Tn mt lu i c
trong Val di Pesa, thuc gia nh Baldo.
Nhn vt c ni n y l Baldo d
Agulione, mt lut s, chu trch nhim
v cuc ci cch nm 1311, trong c
vic trc xut phi Guelfi Trng, tc l
phi ca ant.
Signa: Tc Fazio, hoc Bonifazio

da Signa, (Signa l mt a danh trn


ng Firenze i Pisa), lut s, t phi
Trng chy sang phi en, ng h Gio
hong Bonifazio VIII, i th chnh tr
ca ant chng li Henri.
60- m ch vic mt s nhn vt
ca Nh th mun kim sot chnh quyn
th tc ca Cesare.
63- Simifonti: Mt lu i c
Valdelsa
66- Lu i Montemurlo gia
Prato v Pistola thuc s hu ca B
tc Guidi (sau gi l Conti), sau nhiu
v vic phi bn cho thnh ph Firenze.
H Cerchi, bun bn giu c x
Acone, thuc Val di Sieve.
Buondelmonti thung lng Greve,

pha nam Firenze, s hu lu i


Montebuoni, sau b ph hy, v h ny b
xem l c trch nhim chnh trong s
chia r thnh ph ra hai phi Guelfi v
Ghibellini (1216).
75- Luni: thnh ph c Etrusque,
nm trn b bin Tirreno, bin mt
thi ant.
Orbisaglia, mt thnh ph nh gn
Acona, b ngi Visigoti ph hy.
Chiusi: Thnh ph c Etrusque
Valdichina, b suy vi, nay ch cn l mt
th trn nh.
Siniglia, thuc khu Marches, b
ph hy bi ngi Saraceni.
96- Cng thnh: cng thnh
Pietro, ni thng din ra cc xung t

chnh tr, phe phi Firenze.


102- Khu Pressa gn Nh th Ln
(Duomo)
H Galigaio gn cng San
Pietro, mt ngi trong h c phong
Hip s nn c i v binh v c kim
m vng.
105- Dng h Pigli c biu trng
l mt gii lng sc mu xm bc treo
thng ng. Dng h Chiaromontesi xu
h v gian ln trong vic dng thng
ong mui khng ng kch thc quy
nh.
108- Gh ng (Le curule): Gh
long trng dnh ring cho cc quan chc
La M.
114- Hi ng (Consistoro): Thi

Trung c t ny ch i hi ng cc
Hng y. y l cuc hp cc linh mc
v chc sc gio phm bu Gim
mc.
120- Ubertin Donato: Con r ca
Bellicione Berti.
129- Ngi Nam tc v i: Tc
Ugo il Grande, Tng trn Txcan. y
ni n nhng ngi vn c hng n
hu ca Ugo, nh Giano della Bella, nay
li tp hp dn chng chng li th lnh
c, nhm ginh quyn li cho mnh.
135- Gualterotti v Imporuni,
hai gia nh ny c ti liu ni thuc
phi Guelfi: c ti liu li ni thuc phi
Ghibellini.
Borgo: Borgo Santi Apostoli, nm

ngoi thnh c nhng l khu th hai ca


Firenze.
138-141: Buondelmonte ha
hn vi mt ngi con gi ca dng h
Amidei, li bt ng bi hn ly con
gi ca Gualdrada Donati. Dng h
Annidei b b mt, lin git cht
Buondelmonte, t s vic ny gy ra s
chia r trong thnh ph Firenze.
144- Ema: con sng ct ngang con
ng gia Firenze v lu i ca dng
h Buondelmonti.
147- Bc tng ct u trn cu
c (Ponte Vecchio).
154- Hoa hu trng, biu trng ca
thnh ph Firenze: cn ln ngc, ni
tht bi. Nm 1251, hoa hu trng c

thay bng hoa hu , theo mun ca


phi Guelfi.

KHC XVII
3- Fetonte mt hm hi m (b
Climen) mnh c thc l con ca
Apollo khng (hay l khng phi nh bn
Epafo ni). B m tr li l ng v
cng c li khng nh ca b m, ng
b Apollo vn l thn nh sng, lin
chiu con cho mn xe mt tri. V
khng c kinh nghim, Fetonte xe
i chch ng, sut lm chy c v tr.
Giove ni gin, ging st nh cht
Fetonte v ni lm b phi bit cng rn
vi con trai (Ovidio k trong
Metamorphosi).
6- Ngn n thn: Ch

Cacciaguida.
15- Ci gc thn thng: Nguyn
bn ting dng t piota, mt t ca
ngn ng bnh dn, c ngha bng l ci
r.
24- Vicgil ni v tng lai ca
ant: Xem N- X- XV, XXIV: TTVIII, XII, XXIV.
32- Sch chp cc s vic: Ni
bng, chung chung, v mt cun bin
nin no , khng ch nh mt kinh bn
c th no.
48- M d gh: Ippolito t chi
li ngh i tnh phi lun ca m d gh
Fedra, b m ny t iu, k ti Ippolito
vi b cu l Teseo, ng ny ui
Ippolito phi i khi Atene.

51- m ch vic Gio hong


Bonifazio VIII, nm 1300, ang b mt
m mu vic lt chnh quyn phe
Trng Firenze, ant mi c bu
vo Hi ng Th chnh. Nm 1301, theo
li cu vin ca Gio hong, qun Php
tin vo Firenze, phe en lu vong tr
v, n p tr th, ant phi lu vong
(Xem bi ant v Thn khc u
sch ny).
63- Ri xung vc: Nhm phe
Trng ca ant b ui i lu vong,
ba ln lp mu tr v Firenze nhng
k hoch khng c s ch o tp trung
nn ant t chi tham gia k hoch th
ba ca Lastra (1304), nn ng b cng
kch l hn nht v ng la vic bn

ng Firenze v.v...
72- Ngi Lmba v i:
Bartolommeo della Scala, Lnh cha
Verona, mt nm 1307- Gia huy c ci
thang bng bc, trn c con i bng
u.
78- Nhn vt c bit: Em trai
ca Bartolommeo, tn l Cane, thng
c gi l Cangrande (Cane v i),
lm lnh cha Verona t 1213 n 1329.
Cangrande l dng tng qun s, eo
huy hiu sao Ha (v sao mnh).
84- Gio hong Clemente V, ngi
Guascone, tng mi Hong Henri
VII n Italia gy thanh th cho ng
nhng t nm 1312 li i u vi Henri
VII, Cangrande lm v s dng cm

bo v nh vua.
Ch li vn ca ant: tn
Guaseo v Arrigo cao c (alto Arrigo
tc Henri VII).

KHC XVIII
30- Mt n d ni v Thin
ng: Ci cy nhn s sng t ngn
(Cha Tri) v khng bao gi rng l (v
lun c tip nhn thm nhiu linh hn
hng phc khc).
39- Josu: Ngi k tc Mos
dn dt dn tc Do Thi i chinh phc
t ha.
42- Macabeo cng bn ngi anh
chin u chng Antioco Epifane, vua x
Siria, gii phng nhng ngi Do
Thi thot khi s tn bo y.
Macbeo mt nm 160 trc Ki-t.
45Cario
Magno:
Tc

Charlemagne le Grand.
Orlando: Tc Roland. Xem N XXXI-16.
48- Guiglielmo: C vn ca vua
Charlemagne, mt tng lnh qun s,
mt nm 812.
Rinoardo: Khng phi l mt nhn
vt lch s c thc m l mt nhn vt h
cu ca th loi chanson de geste.
Gottifredi: Mt trong nhng ch
huy ca cuc Thp t chinh ln th nht
tn cng Gerusalemme.
Huberto Guiscardo: Sinh 1015
Normandie (Php), n nm 1047,
tham gia chin tranh bnh nh min Nam
, chng li ngi Byzantins, mt nm
1085.

69- ant ln vng tri th su,


vng tri ca Giove, kh hu n ha,
khng lnh qu nh sao Th, cng
khng nng qu nh sao Ha.
84- Pegasea: Thn ngh thut,
Pegasea c biu th thnh hnh nh
mt con nga c cnh, t mt c vo
ni Hlicon, lm sinh ra sui
Hippocrne, tng trng cho cm hng
th ca.
93- Diligite
justitiam qui
judicatis terrain: Trong nguyn tc vit
bng ting La tinh: Hy yu cng l, hi
ngi xt x tri t'' (Cu m u
Thng th).
102- Ch : ant t ra coi khinh
m tn d oan trong lc li t tin

khng nh v iu kin cc tn iu tn
gio ca mnh.
108- Con i bng: Tng trng
ch. Ch M on trn l ch ci
u tin ca t Monarchia, ch qun
ch (Kh th 96 v 99): trn nh ch
M c lc li hin ra bng hoa hu
(kh th 114), biu trng ca triu nh
Php nhng ant ch ni lt qua, c
v khng coi trng lm, ngay ch m
ant rt cao y cng ch c
ngha chung, ch khng nhm vo mt
ch c th no.
120- Trong kh th ny c mt t
v tr ch ng gy kh khn rt ln
cho vic dch cc kh th tip theo.
Nguyn tc ting - theo bn ca

Giorgio Petrocchi m chng ti s dng


- dng t l mente (khng vit hoa).
Henri Longnon dch sang ting Php l
Intelligence (vit hoa), c th dch sang
ting Vit l Bc i tr, cn bn ca
A. Pzarad v J. Risset dch thnh kh
nng ton nng, ti thng v nh vy
ch thuc v Cha Tri, y chng ti
tm dch La tinh thn.
136- Ngi nh c: ch Pietro,
Pl l hnh thc thng tc, ph bin
ca Paolo, th hin mt chm bim.

KHC XIX
12- Trong nguyn bn ting ch
vit "ci m (lo rostro) ni" nhng y
l con i bng ni. i bng, biu
trng ca quc La M m theo ant,
quc ny v php lut, cng l, trt
t dn s l ph hp vi tinh thn ca
Cha tri. i bng to thnh bi nhiu
tr nng thn thnh, s pht ngn sut c
khc ny nh l mt thc th duy nht,
chng t rng chn l thn thnh ch c
mt. N ni Ti v ca ti nhng
thc ra l chng ti v "ca chng
ti.
18- Nguyn tc dng t Malvagio

c ngha l xu xa, x l, c c v vit:


H ca ngi anh nhng khng theo lch
s (l storia). Chng ti dch theo .
45- ni Cha Tri khng th in
du n quyn nng ca mnh khp v tr,
cng nh khng mun ni thi qu v ni
dung sng to ca mnh.
48- ni cha t c mc hon
ho trong s sng to (cn xanh) m
t hy hoi.
66- S hiu bit b ngn cn v
nhng li lm, nhng hn ch ca cc
gic quan, hay b u c bi chng.
84- Nu khng c Kinh Thnh ch
dn th c th ny ra nhiu hoi nghi v
cng l thn thnh.
111- Nhng ngi tiopi

(Ethiopie): ch nhng k D gio ni


chung.
Nhm: mt c Cha la chn,
mt b kt ti, s kh cc mi mi.
117- T kh th ny i bng s
ch trch, ln n cc vua Cha Kit gio
ca chu u.
Aberto: tc vua o, Aberto d
Austria, b ch trch TT-VI-99,
y b ln n v ti tn ph x Bohme
(Vng quc Praga, tc Praha), do
ngi anh em l Venceslas tr v.
Ngi vit sch tc Cha Tri.
120- Sng Senna (tc sng Seine,
Php): Philippe le Bel phm ti c mt
loi tin khng t gi tr thc, sau b
cht trong khi i sn, b mt con ln rng

hung d tn cng, lm cho ng nga.


123- Vua Scotto: tc Roberto
Bruce di Scozia (1306- 1329) v vua
Anh Edoardo I d Inghiterra (1307-1327)
tin hnh chin tranh lin tc, v Anh
mun chim Scozia. Nhng TT-VII132 Edoardo I li c biu dng l
mt ngi con dng cm ca Enrico III.
126- Vua Ty Ban Nha (Spagna):
Ferdinado IV, vua x Castiglia (12861312).
Vua
Boemme
(Bohme):
Venceslao IV. Xem TT-VII - 102.
129- Cario II d Angi, vua
Gerusalemme, c bit danh Ciotto (Le
Boiteux), (Vua Qu), cng l vua
Napoli, c ant cao l s 1 v

c tnh phng khong (Xem T - VIII51) cn y b nh gi thp (Ch


Ierusalemme, theo chnh t c, ch J
cng l I, ant xem ch i ny l I,
con ch cui l M, ant cho c ngha l
mille (1.000), v hiu ngc li l 1).
132- Hn o la: Ch Sicilia,
Federico II d Aragona, trc lm Tng
trn (1291), sau lm vua Sicilia (1296),
cht nm 1337. i vi ng vua ny
nh gi ca ant lun l tiu cc
(Xem TT-VII-119-120 v T - XX62,63). Anchise, cha ca Enea, b cht
thnh ph Trapami (Sicilia).
137- Ch v em: Giacomo, vua
ca Majorca (1262- 1311) v Pietro III
d Aragona, b ca Federico II (Xem T

- XIX - 132). Giacono c bit danh


Ru vi hm ch giu, khinh b.
141Vua
Poctganl
(Portogallo, B o Nha), Dionigi "l'
Agricola, vua B o Nha (12611325) b ch giu l anh nh qu v
khng c cuc sng vng gi qu phi
ca mt v Hong .
Vua Nocvgia (Norvegia, Na
Uy), Acone VII, vua Na Uy t 1299 n
1319. Ngi ta cho l ant kh c th
quen bit ng vua ny.
Rascia: Stepano Uros II, vua
Serbia (1282-1321). Venigia, t c ch
Venezia. Hi ny ng tin Venezia lu
hnh khp vng a Trung Hi. Cc nh
ch gii cho rng, khng r v vua ny c

cho c tin gi hay khng, nhng d


lun ny c th da trn quyt nh nm
1282 ca Thng c Venezia ra lnh tiu
hy ng tin ca Rascia v qu ging
vi ng tin c Serenissima v c th
da vo mt v kin nm 1305
Bologna v cm i tin Rascia.
144- Ungheria (tc Hunggari).
ant cho rng vua Hung Andrea III v
cc vua k v cai tr km.
Navarra: Louis Hutin (13141316), vua Navarre, mt vng thuc Ty
Ban Nha, nm 1304 b Php chim. Theo
ant c th trnh c, nu bit phng
th bng cch v trang cc ni bao quanh
(thuc dy Pyrnes).
148- Niccosia v Famagosta: Hai

thnh ph chnh ca o Chypre, do


Henri II de Lusignan (1285-1324), mt
ng vua c ti v c c cai tr.

KHC XX
9- Ci m c ban php lnh:
i bng
24- ant c th ha vic chun b
ni ca i bng bng m thanh ca hai
nhc c. Theo Boccaccio (1313- 1375)
thi trai tr ant say m m thanh v ca
nhc.
39- Thin thn ht l: tc David,
vua Israel.
45- An i ci cht ca con trai
b: Linh hn th nht ca vng cung l
Hong Traianno c s mnh an i b
m c con trai b git v th hin cng
l. (Xem TT-X- 78-93).

51- Ezechia, vua ca x Giuda, b


m nng cu nguyn xin li ci cht li
15 nm. Cu chuyn ny c k trong
Kinh Thnh.
57- Costantino (274-337 sau
Kit) di tr s quc n Bisanzio
v nhng Roma cho Gio hong, do
mt d nh tt, nhng em li kt
qu xu cho c Nh th v quc.
ant nhiu ln ch trch Costantino
(Xem N- XIX-114-117 v TT-XXXII126). Ch l do c dng tt,
Costantino vn c ln Thin ng.
63- Guiglielmo: Guiglielmo II di
Altavilla, c gi l "Ngi Nhn
hu", vua ca Sicilia v Puglia t 1166
n 1189. T liu c lu li u ghi

nhn ng l mt v vua chnh trc, yu


ha bnh, n ni dn chng thy hai v
vua cn sng cng nh n m khc!
69- Rifeo, ngi thnh Troie, bn
ca Enea, nhng ti liu v mi tnh bn
ny rt t. Virgilio ch vit v Rifo vn
vn nm cu th trong Eneide: Con
ngi chnh trc v ti nng nht trong
nhng ngi thnh Troia.
96- Vng quc nh tri: Trong
nguyn tc vit thng bng ting La tinh
Regnam celoram.
102- Linh hn th nht v th
nm: Linh hn Traiano v Rifeo.
108- Tr li trong xng ct ca
mnh: Phc sinh.
111- ant ang ni v trng hp

Traiano.
120- ant ni v Rio.
129- Ba phu nhn: Xem TTXXIX-123-129.
148- i bng, tng trng cho
cng l thn thnh. Hai nh sng chn
phc l Traiano v Rifeo.

KHC XXI
6- Semel, con gi ca Cadmo,
vua x Tebe, yu Giove. Chng l
Giunone ghen, lp mu hm hi, bng
cch xui Semel xin Giove cho chng
kin tt c ho quang ca chng, do
m b chy thnh tro (Theo thoi k ca
Ovidio). Xem thin N-XXX-3.
15- Tng th by, tc tng tri ca
sao Th, trong thi gian ant ln Thin
ng, sao Th ang c v tr trong
chm sao S t.
30- Ci thang bng vng trn
Thin ng ny ngi ta thng gp
trong cc vn bn thi trung c, u tin

l trong gic m ca Jacob trong Kinh


Thnh (Sng th, XXVIII).
111- Catria: nh Catria trong dy
Appennino (1.700m so vi mt bin),
nm gia Pergola v Gubbio.
Ch th Cha Tri: Nguyn tc
dng t Latria, gc Hy Lp, ch vic
dnh th ring, duy nht c Cha
Tri.
123- Pietro Damiano sinh
Ravenna trong mt gia nh ngho u
th k XI, lc u lm lut s, 30 tui
lm thy tu, 1057 c bu lm Hng y,
mt nh th S.Maria degli Angeli nm
1072.
y nguyn bn ting vit
khng sng r, khin ngi ta c th hiu

lm Pietro Damiano v Pietro K phm


ti (Peccator) cng l mt ngi!
Pietro Peccator (Pie K phm
ti), thy tu Nh th S. Maria in Porto
Fuori, mt y nm 1119, c bia m
hn hoi, mt khc, cn lu li vi bc
th, k tn c tnh cht t chm bim l
Petrus peccator monacus. Nh th ny
nm 1944 b my bay nm bom ph hy
hon ton.
126- Ci m ni ci m Hng y.
S thc m Hng y c Gio hong
Innocenzo IV nh ra khong nm 1252,
gn hai th k sau khi Pietro Damiano
cht.
129- Cefs: tc Thnh Pietro v
con tu ln (Le vas electionis) tc

Thnh Paolo. Hai v ny sng m bc,


ngho nn, khc vi nhng v chn chin
hin i.
142- Vic Batris khng ci,
vic cc v hng phc im lng v ting
n kh hiu ny to cho Khc XXI mt
khng kh b n, khc bit.

KHC XXII
15- Li bo trc ny khng c
xc nh r. L ci cht ca Bonifazio
VIII hay Clemente V?
39- Cassino: mt ngn i thuc
ni Cairo (Montecassino). on ny l
li ca Thnh Benedetto, tuy khng nu
r tn.
51- Maccario v Romoaldo:
Nhng thy tu c tn l Maccario hi ny
c kh nhiu ngi, kh xc nh chnh
xc l ngi no.
Romoaldo: Thnh Romoaldo degli
Onesti, sinh khong 956 Ravenna, mt
1027.

93- Trng thnh en: Bin thnh


suy i, h ha.
96- Kh th ny khng r. Cc
bn c nhiu cch hiu khc nhau. Chng
ti chn cch hiu sau y: Cc k quan
nh sng Jordan v thy triu Hng
Hi cng khng gy ngc nhin sng st
bng vic Cha li mun cu tnh hnh
trn ca cc Nh th.
117- Ngi cha ca cuc sng
trn gian: tc Mt tri. ant sinh thng
nm, nm 1265 v t y cm c kh
tri Ttxcan.
141- Ngi con gi ca Latona:
tc Mt trng. Cc vt trn Mt trng
tng lm ant hiu lm l do cht c
hay cht long. Xem T- 11-60.

144- Iperione: Con trai ca Tri


v qu t v b ca Mt tri (Theo thn
thoi).
Maia v Dione tc sao Mercure
v Vnus.
147- Giove iu ha ci lnh ca
sao Saturno (cha) v ci nng ca sao
Marte (con).

KHC XXIII
27- Trivia: Mt trng, ngi c
i ng nht vi Diana.
33- S xut hin ca Cha.
57- Polimnia: Thn ca th tr
tnh.
75- Bng hng: ch c M ng
trinh Maria.
Nhng bng hoa hu: ch 12 v
Thnh tng , mn ca Kit.
105-108: Thnh ca ca ngi Maria.
114- Chic o chong ca Cha
che ph c tm vng tri, c trc tip
mang du n tinh thn v chuyn vn theo
lut l ca Cha.

129- Hong hu ca Tri: Trong


nguyn tc ting vit bng ting La tinh
Regina celi.
135- Babillon: s lu y
Babylone do b dn Do Thi bt (theo
Kinh Thnh), trong vn hc Thin cha
gio cn c dng ch s lu dy
trn trn th ca loi ngi.
139- Ngi gi cha kha: Thnh
Pietro.

KHC XXIV
36- c Cha giao ph cc
cha kha: tc Thnh Pitr.
39- i c trn bin: Theo
huyn thoi do Thnh Matteo k li:
Cha Kit i n trn mt chic thuyn
nh, Thnh Pitr ngh l mt o nh,
lin cu nguyn: Nu ch thc l Cha
Tri, xin ban php cho con i c trn
bin ra n Ngi, do Pitr i
c trn bin.
Batris hm ni: Pitr c
y t cch v nng lc thn thnh
kim tra ant v c tin.
48- y l mt kiu pht ngn kinh

vin ca Nh th Kit gio.


63- Ngi anh em yu qu ca
Ngi: Ch Thnh Paolo. Pietro v
Paolo truyn b Kinh Phc m vo La
M.
69- Ngi y: Ngm ch Thnh
Paolo.
87- Ngi c ng tin trong
v khng? Trong khc ny ant dng
nhiu n d, cn phi hiu theo ngha
bng, Thnh Pietro mun ni: Ngi
hiu c tin nh th l rt ng, ng v
l thuyt nhng ngi c n trong tm
hn ca ngi (trong v) khng?
ant tr li: - C v l mt
ng tin thc, khng th nghi ng g v
khun c ra ng tin .

102- Thin nhin khng nung st


v khng p de: Li mt cu ni n d
na m ngha kh m h. Theo mt nh
ch gii th thin nhin y c i
biu bng ngi th rn, khng c vt
liu (st), cng khng c dng c, nng
lc (p de).
kh th 105, Thnh Pietro li c
ni l ant ngy bin. ant ni n
bng chng, n s vic vy iu
cn phi chng minh.
Cu tr li ca ant hm ni:
Chn l ca Cha Tri c chng thc
bng cc s vic k diu nh: Kit ra
i v s ha thn ca Kit, li thuyt
gio, s phc sinh, s pht trin ca cc
Nh th Kit gio, s truyn b c tin

Kit gio trn khp th gii... nhng vic


thin nhin khng th lm c.
111- Mt cy tt: ni vic
truyn b c tin nhng li gp phi tnh
trng h ha suy thoi ca x hi Thin
cha gio. Cy ngy: mt loi cy hoang
c gai, thuc h hoa hng.
Sau cu tr li ny, thnh ca li
vang ln chm dt cuc tranh ci
n ch hi gay go gia ant v Thnh
Pietro, tuy vy on sau, Thnh Pietro
t thi ng v khen ngi ant.
126- thng nhng i chn
tr: Thnh Pietro v Giovanni nghe ni
m ca Kit l rng, lin chy n r
thc h. Pietro tuy nhiu tui hn nhng
n c trc Giovanni, hm ni

lng Knh Cha ca Pietro nng nhit


hn.

KHC XXV
3- Tp th thing ling: Ch phn
th ba ca Thn khc: Thin ng.
ant dng cch gi ny T
XXIII-6-63.
6- Cu non - Ch si: n d
thng c dng trong vn hc Kit
gio.
9- Ngm ni n Nh th San
Giovanni, rt thn thit vi ant.
15- Ch Thnh Pietro.
18- Galizia: ty - bc Ty Ban
Nha, theo truyn thuyt ti nh th
Santiago di Compostella y c m
Thnh Jacopo. Cng vi Roma, ni c

m cc v thnh tng , th Galixia l


ni hnh hng ca cc tn Kit gio
trong thi Trung i.
24- Cc mn n: Vic c chim
ngng Cha tri cng l mt mn n
qu gi nht ca nhng ngi hng phc.
27- Hai ch trc ti trong
nguyn tc dng ting La tinh: Coram
me, mt cng thc ngn t rt long trng.
30- Tu vin ca chng ta: y
ch Thin ng.
33- Ba tm gng: Ba v trong 12
Thnh tng : Pietro, Jacopo v
Giovanni.
48- ant ni v Cha v Thin
ng theo ngn t phong kin. Phng
C mt: Ch vng tri Thin thanh, ci

Cc lc.
69- S xng ng c: Nhng
thnh tch c t c.
93- Isaia: Kh th ny ni mi
linh hn hng phc bn qun o kp T
quc mnh, tc l Thin ng m i
du dng. C ngi gii thch b qun o
kp ny mun ch linh hn v th xc.
96- Ngi anh em ca Ngi:
Ch Thnh Giovanni Evangelo.
99- Hy vng ngi: Trong
nguyn tc dng ting La tinh: Sperent in
te.
114- Con b nng: thi Trung
i ngi ta tin rng b nng nui con
bng chnh tht ca n. Cha Ges khi
cn b ng inh trn gi thp t (ngha

l trc khi cht) chn Thnh


Giovanni Evangelo lm em nui thay
mnh phng dng c M Maria.
139- Khng thy g: Mt ant
b la v nh sng cc chi ca Thnh
Giovanni Evangelo (ant c nhn cho
c dung mo thc ca v thnh ny).

KHC XXVI
1- Th gic b hng: ant tm
thi b hng th gic v c nhn xem
dung mo ca Thnh Giovanni. (Xem
khc XXV).
12- Anania: Mt ngi dn
Damas, mt trong nhng tn u tin
ca Kit, cha mt cho Thnh Paolo
di Tarso trn ng Damas.
18- Ni khi u v ni kt
thc: Nguyn tc vit : Alfa v Omga.
6-66: Cuc tr chuyn gia Thnh
Giovanni v ant v lng nhn t.
51- Cu th ny chng ti dch
theo hm . Nguyn tc vit: C bao

nhiu ci rng ca tnh yu cn


ngi, ri cu 55: Nhng vt cn
v.v...
72- Chng ti dch thot . Nguyn
tc vit: Truyn t mng ny qua mng
khc (ca mt).
84- Linh hn u tin: tc
Adamo.
114- Kh th ny, chng ti dch
theo s cm nhn v mch vn y.
117- Theo Adamo (m thc ra l
theo quan nim ca tc gi - ant)
Adamo b y khng phi v ti n
qu cm m v vt qua gii hn
c cho php. n mun ni l
Adamo v Eva mun t ti tr thc thn
thnh (nh Cha Tri).

120-123: Theo Kinh Thnh (Sng


th - 5) th Adamo sau khi sng 930
nm, tri qua Minh ph (Limbo)
4.302 nm.
120- Hi ngh tc Concilio, Hi
ng Gim mc, ni vic c tr li
Thin ng.
126- Nembrot: m ch vic xy
dng thp Babel. Trong kh th ny v
cc kh th tip theo, ant iu
chnh li l thuyt v ngn ng ca mnh.
Trong tc phm De Vulgari Eloquentia
ant cho rng: ngn ng ca Adamo
khng th b bin i hay mt i , y
ant li ni - thng qua li ca Adamo
- l th ng do Adamo sng to tn
li hon ton v mi sn phm sinh ra t

l tr con ngi s khng c nh lu di


m phi thay i, bin ha.
135- I l tng trng cho tn
ca Cha, c nh ch gii hiu l s I La
M v hm ngha l duy nht, c nht:
cn El l mt trong nhng ca tn Cha
theo ngn ng Do Thi.

KHC XXVII
12- Bn ngn uc: Thnh Pietro,
Thnh Giacomo, Thnh Giovanni v
Adamo. Ngn uc i n l Thnh
Pietro.
15- i lng: i mu. Sao Mc
trng bc, Sao Ha, mu .
27- ant m ch Bonifazio VIII
v Clemente V. S lp li nhiu ln ch
ca ta, ch ca ta l mt kiu vn
hng bin ca Kinh Thnh, mc ch
nhn mnh.
36- ng quyn nng ti cao:
Cha Tri. Ngm ch vic Kit cht.
Beatrice thay i sc mt v au

n trc s suy i ca Nh th.


42- Lin, ngi k tc Thnh
Pietro, t v o nm 78: Cleto, k tc
Lin, t v o nm 90.
45- Sisto I, Pio I, Calisto 1,
Urbano I, u l Gio hong t v o
hi u thnh lp Nh th La M.
48- ni khng c thin v nhm
tn no c, chng hn gia Guelf v
Ghibelini.
60- Caorsini v Guaschi ang li
dng mu ca cc v t v o trc li
qua cng vic Nh th.
Caorsini: m ch Giovanni XXII,
lm Gio hong t 1316 n 1334, sinh
ra x Cahors (Xem T-XVIII - 129132 v N- XI-51).

Guaschi: m ch Clemente V, lm
Gio hong t 1305 n 1314, ngi
Guasco (Xem T- XVII-84).
63- Scipio: Publio Scipio, ngi
chu Phi, thng Annibale trong cuc
chin tranh Carthage th hai, cu
Roma.
69- ni trong ma ng, cui
thng 12 ca nm.
81- Theo quan nim thin vn thi
xa c by vng ca th gii c dn c
sinh sng. y ch vng t sng Hng
n Jerusalem.
84- Huyn thoi Ovidio k: Giove
yu nng Europa, con gi ca vua
Agenore, bin thnh mt con b c
lng trng, cho nng ci t Fenicia

n Creta (gnh nng m i).


99- Chm sao Song t, con ca
Leda v Giove.
Vng tri chuyn ng nhanh
nht tc vng tri th chn, vng chuyn
ng th nht hay ng lc u tin (il
Primo Mobile). Trong cc kh th sau,
Beatrice s gii thch v cc tnh nng
c nht v nh ca vng tri ny.
108- Nguyn tc ting dng t
meta, ci tr c nh ca sn khu quay
ca rp xic.
120- Thi gian c c th ha
thnh mt ci cy, r th Vng tri
chuyn ng th nht, cn vm l th
ni khc, iu b n ny khng th nhn
thy v ch c Cha mi hiu c tt

c (!).
138- Kh th ny ngha khng
c sng t, nn c nhiu cch l
gii khc nhau, y chng ti tm dch
theo cch hiu: ngi con gi p l
Circe, con gi mt tri, tng trng cho
s quyn r v ma thut.
144- Kh th ny m ch khim
khuyt ca lch php Julien, mi nm c
365 ngy v cng thm khong 10 pht,
ci mt phn trm ca mt ngy b b
qun (khng c tnh y ).

KHC XXVIII
9- Li ht ph hp vi nhp iu
nh hnh nh ph hp vi vt th thc.
27- im sng chi: im pht
ng lc u tin (tc Cha Tri)
Cc vng la: Cc thin thn
thng ng.
33- Cu vng: Nguyn tc vit
Ngi a tin ca Juno" Cu vng
c xem l ngi a tin ca Juno.
Nu cu vng l mt hnh trn
hon chnh th vn l qu hp c th
cha c vng la th by.
78- ant thc mc: S chuyn
ng nhanh hay chm v s hon ho ph

thuc vo vic gn hay xa im gc.


Beatrice gii p: cn hiu tnh nng
c truyn nhiu hay t ch khng phi
cc yu t b ngoi.
81- Gi Borea: Gi t phng
Bc thi ti.
93- kh th ny da theo mt
truyn c dn gian phng ng: Vua Ba
T thi nh c vi ngi sng ch ra tr
chi nh c. Ngi ny nu iu kin:
nu anh ta thng vn th nht th nh vua
thng cho mt ht la m: thng vn th
hai th nhn i, thng hai ht: thng
vn th ba th thng bn ht v c tip
tc nhn i nh th. Nh vua ng
nhng cui cng kho ca nh vua khng
la m tr thng.

99- Cc thin thn c chia thnh


ba cp: Thin thn thng ng
(Serafi): Thin thn (Cherubi): Thin
chc (Troni). Trong kh th 105 ni n
loi thin thn ny, nh l ngi ban b
v thc thi cc lnh ch ca Thin
ng.
123- Cc n thin thn cng chia
lm ba cp mang nhng tn nh: Thin
thn Tng qun (Dominazioni): Thin
thn c Hnh (Virtudi): Thin thn
Qun l (Podestadi).
126- Thin thn Gio ch
(Principati):
Tng
thin
thn
(Arcangeli): Thin thn l hi (Angelici
ludi). Ludo, ting La tinh, c ngha l hi
h (festa). Cc thin thn ny thuc cp

bc thp nht, l c dn ca Thin


ng, c gi l Thin thn l hi
(Angeli festanti).
132Dionisio:
Dionigi
Areopagita, c nhc n T - X
- 117, c xem nh l tc gi ca cun
Di coelesti hierarchia m ngi ta cho
l ant da vo s phn cp bc cc
thin thn y.
135- Gregorio: Gio hong
Gregrio Magno.
139- Mt ngi y: Thnh
Paolo.

KHC XXIX
1-3: Khi mt tri v mt trng,
thin th ny trong chm sao Hong
i, thin th kia trong chm Bch
dng i nhau, mt bn ln, mt bn
mc, do cng ri chic tht lng
chn tri.
12- Khng gian v thi gian:
Chng ti dch thot theo ngha. Nguyn
tc ting vit ubi v quando.
Ubi l t ng chuyn mn ca
ngn ng thn hc kinh vin, c ngha l
u: cn quando l t La tinh, gia
nhp vo ting , c ngha l khi no
(thi im).

15- Ta tn ti: Nguyn tc vit


Subsisto. T ng La tinh ca thn hc
kinh vin, c dng nhn mnh s
trang trng trong li ni ca Beatrice.
21- Trc , sau : Trong din
bin s sng to ca Cha Tri, khng
th xc nh thi im ca mt hnh
dng, ngha l khng c vn trc
hay sau .
33- Nhng vt th nh cao ca
th gii: Cc thin thn.
37- Thnh Jeronimo vit rng
cc thin thn c to tc u tin,
trc cc phn khc ca th gii.
(Nhng Thnh Thomas th khng ng
).
m ch s ni lon ca Lucifero,

k m chng thy di a ngc


(Kh 57).
99- ant chng li kin cho
rng: Khi Cha Kit cht, mt trng
li li, ri chen vo gia mt tri v qu
t, do che mt nh sng mt tri
chiu xung tri t. ant ni y l do
nht thc.
105- Lapi v Bindi: Lapi hay
Lado, li ni rt gn t Girolamo: Bindi
hay Bindo, rt gn t Alessandrino. Li
ni ny rt thng dng trong khu ng
ting , dng cho tin li hay th
hin s thn mt. Lapi v Bindi l nhng
nhn danh rt ph bin Firenze thi
Trung c.
117- Ci m chm phng ln:

ch nho ngi ging o ly lm c


, kiu cng v kt qu s rao ging ca
mnh.
120- Con chim: ni con qu n
trong tri tim gi di ca ngi truyn
o.
126- Con ln ca Thnh
Antni: Thi c i con ln c xem
l con qu, bn ng hnh ca Thnh
Antonio i sang Ai Cp vo th k th
III, th IV: hoc m ch cc con ln do tu
vin Thnh Antonio Firenze nui
trc li.
135- Daniel: Nh tin tri Daniel
ni thy hng nghn, hng nghn thin
thn bn Cha. C th Daniel ni i
th v s nhiu, cn ant mun hiu v

mt s lng c th.
138- nh sng u tin: Ch Cha
Tri.

KHC XXX
9- Ngi n t ca mt tri:
Rng ng, t kh 3 n kh 9 ant m
t cnh bnh minh.
3- Vng tri c nh sng tinh
khit: Vng Thin thanh.
45- Hai i hip s ca Thin
ng: Cc thin thn v nhng ngi
hng phc.
54- Nguyn tc vit: chun b cho
cy n, tc chun b th lc mi cho
con ngi.
60- T y ant bt u c th
lc thn thnh v dn dn thy c
nhiu iu mi l (Xem kh 90, 96).

Nhng tia la chnh l cc thin thn.


Nhng bng hoa l nhng ngi hng
phc.
75- Ung nc: ung bng mt.
78- Kh th ny chng ti dch
thot ly , c phn tch ri ngha en
ca mt s t ca nguyn tc.
87- Trong sng: ant dng mt
t do ng sng to ra: immegli, chng ti
dch theo vn cnh ca on th.
138- Hong Arrigo: Tc Henri
VII, B tc Luxembourg, sinh khong
1270-1280. Nm 1308 lm Hong
c. Nm 1311 nhn vng min i
La M Milano, cht gn Siena
(Italia) nm 1313.
ant hy vng Henri VII c th tr

b c cc phe phi i ch Italia,


chn hng t nc Italia nn tn vinh
v vua ny v chun b sn cho mt a
v vinh d trn Thin ng.
144- Clemente V tr thnh Gio
hong, lc u ng tnh vi Henri VII,
sau phn bi Henri VII v cng b cht
sau Henri VII tm thng.
148- Xi mng: Xem N-XIX - 1.
G Alanha: tc Gio hong
Bonifazio VIII, qu Alagna (hoc
Anagni). Xem N-XIX-52.

KHC XXXI
3- Bng hng trng to nn bi
nhng ngi hng phc mc o khoc
trng, hm dng mu thnh trong
sng.
33- Elice: N thn sng ni, ngi
yu ca Giove, cn c tn l Calisto v
con trai l Arcade, do Giunone ghen,
lm Elice bin thnh sao Gu ln v con
trai thnh sao Gu b (Theo Ovidio).
36- Laterano: Trc l Ta thnh
ca Gio hong, sau thnh cung in
Hong cho n Constanti. Trong vn
cnh y, nn hiu l thnh ph La M
ni chung.

60- ng c gi: Trong nguyn tc


ant dng mt t La tinh: sene: va ni
c s tri ngc bt ng so vi ngi
p Beatrice, mt khc vn ni c s
long trng ca Thnh Bernardo. ant
cn dng t sene vi ch khc, khi ni
v Bernardo.
93- Ngun gc vnh hng: Tc
Cha Tri, ni pht ra mi quyn lc v
n hu thn thnh.
102- Bernardo: Thnh Bernard,
sinh Fontaines, gn Dijon nm 1091,
tham gia cuc Chin tranh Thp t th
hai, mt nm 1153. y l hnh nh mt
v Thnh bnh dn, rt ni ting v c
lng sng knh cao c i vi c M
ng trinh.

105- Tm vi Veronica: Mt bc
tranh vi cn c lu gi mt ngn
tng trong vm nh th Thnh Pietro
Roma. Tng truyn l c mt ln Kit
dng lau mt, do din mo thc
ca Kit cn c in hnh y.
Croazia: Hm mt nc rt xa
xi.
126- Fetonte: Xem T - XVII-3.

KHC XXXII
6- m ch Eva, ngi gy ra ti
li t tng.
9- Rachel: Ngi v th hai ca
Giacobbe v tng trng cho cuc i
trm t nhp nh.
12- Sarra: V ca Abramo v m
ca Isacco.
Rebecca: V ca Isacco v m
ca Giacobbe.
Judit: Giuditta anh dng cu
nhng ngi Do Thi khi ch cai tr ca
ngi Assiri, git cht Oloferne. (Xem
TT-XII-60).
Ruth: ng t ca vua Davide

lm bi thnh ca Miserere mei, hi hn


v vic quyn r Betsabea ri li git
chng b ny l Uria.
30- Phu nhn ca bu tri: c
M Maria.
33- Thnh Giovanni: Giovanni
Battista li Minh ph khong hai nm,
k t khi cht cho n khi Cha xung
a ngc gii thot cho.
36- Francesco d Assisi: Xem
T-XI-54-60.
Benedetto: Xem T - XXII-4263.
Augustino: Mt trong nhng tn
tui ni ting ca Nh th chu u.
Sinh 354 Tegaste, chu Phi, mt nm
426. Lm gio s v mn hng bin

Roma, ri Milano, y c quen bit


Thnh Ambrogio v theo o Kit, tc
gi cc cun sch ni ting Confessioni
v De civitate Dei.
66- Bit n th l : C n :
khng nn bit qu nhiu iu huyn b
ca Cha Tri.
69-75: Essau v Giacobbe l anh
em sinh i m bt ha vi nhau t
trong bng m. Essa c tc mu hoe.
Theo Thnh Paolo, Cha c ni: Ta
ght Essau.
V tr ch ngi ca cc tr nh trn
sn khu Thin ng khng ty thuc
cng trng ca chng m ch do ci nhn
u tin, t pha Cha hay t tr nh
hng v Cha.

96- V thin thn ny l Thnh


Gabriele. Trong nguyn tc th li ht
ny vit bng ting La tinh Ave, Maria,
gratia plena.
114- Thnh Gabriele.
120- Phu nhn tn nghim:
Nguyn tc dng t Aguata, vit hoa, vi
tnh cch mt tc hiu. Trong quc
La M xa cc m vua, v vua (c khi
c con gi) u c phong tc hiu.
123- Adamo.
126- Thnh Pietro.
129- Thnh Giovanni Evangelista
trc khi cht tin tri v vic Kit b
ng inh trn gi thp t v Nh th
(ngi v xinh p) s tri qua mt thi
k kh khn.

132- Ni v Mois v dn Do
Thi.
135- Thnh Anna: Thn mu ca
c M ng trinh, v ca Gioachino.
138- Lucia: Xem N-II-99.

KHC XXXIII
3- c M..., con gi ca con
trai mnh: Mt li ni nghch l trong
ngn t l tit ca Kit gio biu t
trng hp ca c M ng trinh m
nh th Petrarca gi l s th thai trinh
bch.
12- Ngon uc gia ban tra:
Cng nh ni Mt tri lc chnh ng.
66- Li sm truyn ca Sibilla:
Nng Sibilla de Cumes vit nhng li
sm truyn trn l cy, b gi cun i
(trong Enide, III).
96- Nettuno: ngha kh th ny
c nhiu cch hiu khc nhau. Huyn

thoi sau hai mi th k, Nettuno t


di y bin su kinh ngc nhn thy
hnh bng con tu Argo ngy xa ca
mnh lt qua trn mt bin. Hm ni
s lin quan gia thi gian v vic lng
qun.
117-120: ant hnh tng ha
quan nim Tam v nht th: vng trn
th nht, n phn chiu l Cha Cha:
vng th hai b phn chiu, l Cha Con:
vng th ba l Cha Thnh Thn (Cha
Tri).
145- Cc nh ch gii ghi nhn
rng: ant kt thc c ba phn a
ngc, Tnh th, Thin ng cng mt
t ging nhau: V sao. C l ngha c
th tm thy trong vic ant lp cu u

tin v cu cui cng ca phn Thin


ng, cng mt ni dung v li vn gn
nh ging ht nhau.

BNG CH VIT TT
N a ngc
TT Tnh th
T Thin ng
N - III
a ngc, Khc III
N- V - 4 a ngc, Khc V, Kh
th 4 hoc: Ch thch 4
50
Khc 50 (Phn ch thch)
Nxb Nh xut bn
tr.
trang
VH - 78
Bn dch ca Nxb. Vn
hc - 1978

TH MC THAM KHO
(Cc ti liu tham kho chnh
trong qu trnh lm bn dch ny)
Ting

ant, Thn khc theo vn


bn c (L Commedia secondo l'antica
vulgata) do Giorgio Petrocchi tra cu,
xc lp vn bn, 4 tp, Firenze, Nxb. Le
Lettere, 1994.

ant, Thn khc (L


Divina Commedia) do Giuseppe
Vandelli ch gii, 3 tp, Milano, Nxb.
Ulrico Hoepli), 1971- 1974.

ant, Thn khc (L


Divina Commedia) do Umberto Bosco
v Giovanni Reggio ch gii, 3 tp,

Firenze, Nxb. Le Monnier, 1980.

ant, Thn khc (L


Commedia) do Anna Maria Chiavacchi
Leonardi ch gii, 3 tp, Milano,
Mondadori, 1994- 2000.

ant, Ba tic (Convivio)


do Giorgio Inglese tra cu, gii thiu,
BUR Classici, Rizzoli, 2004.

Francesca De Sanctis, Lch


s Vn hc , (Storia della Letteratura
Italiana), do Enrico Malato ch o, tp
I, T ngun gc n ant (Dalle
Origini a ant), Roma, Nxb. Il sole 24
ore, 2005.

Luca Serianni, Vn ngn


ng trong Lch s Italia (L lingua
nella Storia dItalia), Roma, Hi ant

Alighieri, 2002.
Ting Php

ant, Thn khc (L


Divine Comdie), do Artaud de Montor
dch sang ting Php, Paris, Nxb.
Garnier Frres, 1879.

ant, Thn khc (Divine


Comdie) trong ant - Oeuvres
compltes do Andr Pzard dch, Paris,
Bibliothque de l Pliade, Gallimard,
1968.

ant, Thn khc (L


Divine Comdie) do Henri Longnon
dch, Paris, Nxb. Garnier Frres, 1962,

ant, Thn khc (L


Divine Comdie), sch song ng Php, do Jacqueline Risset dch sang

ting Php, Paris, Nxb. Flammarion,


1992.

Virgile, Lnide, sch song


ng, do Jean - Pierre Chausserie Lapre dch t ting La tinh sang ting
Php, trong Oeuvres compltes de
Virgile, Paris, Nxb. L Diffrence,
1993.

[1]

ant Alighiri, Thn khc a ngc, Nxb. Khoa hc x


hi, H NI, 2005, 382tr.
[2]
La letteratura Italiana in Vietnam, ng K yu Hi ngh
Ngn ng v Vn hc Italia trn th gii ngy nay (Lingua e
Letteratura Italiana nel mondo oggi, Firenze, Lo S. Olschki editore,
1991, tr.673-676.
[3]
Dante Alighieri, La Divine Comdie, Artaud de M otor dch
sang Php vn, Paris, Garnier Frres Libraires Editeurs, 1879,
592tr.

[4]

Rivarol, L` Enfer, Paris, M ligot et Barrois, 1783. Dn


theo Jacqueline Risset trong bn dch La Divine Comdie, L` Enfer,
Paris, Flammarion, 1985, tr.17
[5]
Dantem Oeuvres compltes, Andr P zard dch v ch
gii, Paris, Gallimard, 1986.
[6]
Dante Alighieri, Canvivio (Ba tic), do Giorgio Inglese tra
cu, BUR Classic, Rizzoli, 2004, chng VII, tr.62.
[7]
H Ch M inh, Carnet de prison, Phan Nhun dch, Nxb.
Pieree Serghers, Paris, 1963.
[8]
Phan Nhun (1909 1963), qu c Th, Nguyn
Khch hngc Vin (1913-1997) qu Hng Sn, cng tnh H
Tnh, cng hot ng lu nm trong phng tro Vit kiu Php.
[9]
kin ca Phan Nhun, in trong bn dch Carnet de
prison, Nxb Leuve rouge, H Ni, 1983, tr.103
[10]
Nguyn vn ting : Traduttore, traditore
[11]
Theo mt nghin cu ca UNESCO ti 40 trung tm i
hc ln trn th gii th cc tc gia vn hc Italia c cc i hc
trn th gii quan tm nghin cu c trt t c ch nh sau:
Dante Aligheri, Giacomo Leopardi, Luigi Pirandello, Giovanni
Boccacio, Francesco Petrarca

[12]

nc ta, cc nhn danh, a danh ca Italia thng


c s dng theo ting Php (v d Florence tc Firenze). Trong
bn dch ny chng ti s dng theo ting , k c mt s tn nc
ngoi, nu nm trong vn cnh li th ting ca ant chng ti
cng dng cch c ca ting .
[13]

C.M c v F. ngghen: V vn hc v ngh thut. Dn


theo bn dch ting Vit ca Nvb. S tht, H ni, 1958, tr.152
[14]
C. M c v ngghen, V vn hc v Ngh thut, Bn dch
ting Vit, Nxb. S tht, H Ni, 1958m tr.152
[15]
Francesco De Sanctics, Storia della Letteratura Italiana
(Lch s Vn hc Italia), Ting , Nxb. Feltrinelli, 1964, Tp I,
tr.169
[16]
Alexandre Dumas, Une anne Florence (M t nm
Florence), Nxb. Calmann Levy, Paris, sch khng nm xut
bn, tr.140.

Mi cc bn gh thm o Tiu V's eBook


ti thm nhiu ebook hn na.

You might also like