Problem B3

On a sunny day, Michelle and Nancy noticed that their shadows were different lengths.
Nancy measured Michelle's shadow and found that it was 96 inches long. Michelle then
measured Nancy's shadow and found that it was 102 inches long.
a.
Who do you think is taller, Nancy or Michelle? Why?
b.
If Michelle is 5 feet 4 inches tall, how tall is Nancy?
c.
If Nancy is 5 feet 4 inches tall, how tall is Michelle?

Problem B3
a. Nancy is taller. Since the right triangles defined by their heights and their shadows
are similar, then the bases of the triangles have to be proportional to the heights
of the triangles (i.e., their body heights).
b. Converting Michelle's height into inches (64 inches) and setting up a proportion,
you would have:
64 / x = 96 / 102, or
x = 68
Converting 68 inches back to feet, Nancy is 5 feet 8 inches tall.
c. Converting Nancy's height into inches (64 inches) and setting up a proportion, you
would have:
64 / x = 102 / 96, or
x = 60.24
Converting 60.24 inches back to feet, Michelle is approximately 5 feet and 1/4
inch tall.

Applications of Similarity
Similar triangles can be applied to solve real world problems.

Example 28
Find the value of the height, h m, in the following diagram at which the tennis ball
must be hit so that it will just pass over the net and land 6 metres away from the base
of the net.

Solution:

So, the height at which the ball should be hit is 2.7 m.

Note:

a. Equal angles are marked in the same way in diagrams.

b. Two triangles are similar if:

two pairs of corresponding sides are in the same ratio and the angle included
between them are equal.
the corresponding sides are in the same ratio.
the corresponding angles are the same.

Kuzhina popullore
Fjala kuzhin thuhet se sht fjal e lasht shqipe. N kohn e lasht ilire ka qen kuzhina (ku zina) vendi ku ziejm,
ku bjm gjella, q m von sht transformuar n kuzhin.
Maza e kallamojt, Lakrori, me miell t grurit dhe t misrit, Flija, Krelana, Krelana e kallamojt, Pitja, Perpeqi,
Rrethatorja, Kungullori, Samza, etj. jan ushqime tradicionale shqiptare. Thuhet se jan gatuar n ditn e enjte pasi
q tek shqiptart dita e enjte ka qen dit apo nat e shenjt, edhe sot tek disa shqiptar sht shenj, simbol
(sante, san, saint, shn) dita e Enjte, ku festohet dhe gatuhen trejte(pite). Kurse n t premten han ushqim m t
leht dhe jepen premtimet tek yjet e tyre.
N disa restorante sht br tradit q langu(lloj ushqimi i lngt) t prdoret si paragjell. Ndrsa ndonse pitja
sht gjith ballkanase n Kosov prdoret shum dhe ka disa lloje si: Pitet me Mish t Grir, Spinaq, Gjiz, Lakra,
Qep, Molla, Fasule, Mantia, etj.
Prpeqi
Ndrsa prpeqi sht nj ushqim q n dukje t par do t dukej se sht pite me djath. Albanologjia e njeh si pica
shqiptare, daton qysh nga koha ilire. Prgatitet me djath t grir, vez, maz dhe margarin. Vetm nj pet e
madhe vendoset n tepsi pr pjekje ku i hidhet masa e prgatitur. Pastaj i hidhen ve sipas dshirs, dy ose tri. Mbetja
e pets mbshtillet n rrethinat e tepsis dhe bhet pjekja. Pjekja mund t bhet edhe me sa sikur flija ku edhe del
m e shijshme.
Flija Kosovare
Flija sht ushqim shum i preferuar shqiptar por edhe turk. Ajo mund t pjekt edhe n shporet oft ai me rrym
apo me dru por m tepr paraplqehet me sa. Pr brumin duhet: 1 kg miell, 3-4 gota uj, krip. Pr masn duhet:
200 gr gjalp, 2 filxhan aji ajk, 3 lug vaj. N nj en hidhet miell, krip, uj i ftoht dhe przihen n nj brum t
holl si pr petulla. N nj en tjetr shkrihet gjalp, ajk, vaj dhe qumsht, przihet masa e krijuar derisa t gjith
prmbajtsit t jen shkrir n nj mas t vetme, Lyhet tepsia me yndyr dhe me nj lug merret brumi i holl dhe
hidhet nga cepi i tepsis deri afr mesit dhe krijohen radh t cilat mbulojn gjith tepsin. Mesi i cili sht bosh
mbushet me radh paralele. Gjith siprfaqja lyhet me masn e prgatitur dhe futet n furrn e ngrohur. Kjo piqet pr
3-5 minuta. Nxirret nga furra pr t vazhduar me rendin tjetr. Brumi i holl tashm hidhet n t njjtn mnyr por
midis dy radhve derisa t jet mbuluar e gjith tepsia. Prsri lyhet me masn dhe piqet pr 3-5 minuta. Kjo
procedur vazhdon derisa t mbushet tepsia. Flija lihet t ftohet pr 10 minuta dhe shrbehet me kos, djath ose
mjalt.
Ushqimi dhe pijet
Kuzhina shqiptare sht nj przierje e influencave t kuzhins turke, asaj ballkanike dhe evropiane. Ajo sht e
njohur pr vlerat e larta ushqimore dhe shijen e saj mjaft t mir. Pothuajse do krahin ofron specialitet e saj t
veanta.
Gatimi i mishit t pjekur, sidomos qengjit dhe prgatitja e byrekve t ndryshm sht e prhapur n t gjith vendin.
Veanrisht n krahinat e jugut dhe Shqipris s mesme sht i njohur prdorimi n shkall t gjer i perimeve dhe
zarzavateve, vajit t ullirit, erzave t ndryshme dhe limonit.
Pjatat e peshkut jan t njohura veanrisht n qytetin e Shkodrs ( tava e krapit) , Pogradecit ( korani me arra dhe
lloje t tjera) , zona bregdetare e Jonit dhe Adriatikut etj.
N Shqipri gatuhen mblsira t shumllojshme, shum prej t cilave jan t prbashkta edhe pr vendet e tjera
ballkanike dhe Azis s vogl (ballkavaja, kadaifi, sheqerparet, ashurja etj). Ndr mblsirat m tradicionale sht
"ballokumja", e cila gatuhet n qytetin e Elbasanit pr festen e Dits s Vers ( 14 Mars).
Si rezultat i klims s prshtatshme mesdhetare Shqipria sht e njohur pr kultivimin e rrushit dhe prodhimit e nj
varieteti verrash t kuqe dhe t bardha. Ndr m t prmendurat jan ato Merlot, Kabrnet, Pinot Nero, Kallmet ,
Shesh i Zi, San Gioveze, Riesling, Shesh i Bardh etj.
Pija m tradicionale alkoolike sht rakia ( nj lloj brandy i prodhuar nga rrushi). N disa zona t Shqipris
prodhohet edhe rakia e kumbulls ( Kore, Dibr), ajo e manit ( Boboshtic etj). Shqipria sht gjithashtu e njohur
edhe pr prodhimin e konjakut Sknderbej, i prmendur pr shijen dhe aromn e tij. Konjaku shqiptar ka fituar
gjithashtu edhe mime ndrkombtare.
Ndr pijet jo alkoolike sht pr tu prmendur boza ( nj pije freskuese me baz misrin), e prodhuar n veri t vendit
sidomos n krahinn e Kuksit si dhe rehania, e cila vjen nga lngu i rrushit dhe sht pije tipike e Skraparit.

Frges Tirane, ose si thone tironcit: Frges Tirone, sht nj pjat q e kam shum przemr! Edhe
pse origjina e familjes sime nuk shte nga kjo treve, dhe sic thuhet ne raste te tilla nga Tironcit nuk e
kena ngjak, n familjen time kjo pjat sht gatuar prher dhe si shum pjata t tjera tradicionale sht
emblem e kuzhins autoktone shqiptare. Duke biseduar me shume miq t mij, qe punojn ka vite ne
sektorin e shrbimit te restoranteve apo dhe duke u konsultuar me amvisa t familjeve autoktone tiranase
kam msuar q, si do gates antike dhe e vjetr n koh, frgesss i sht i vshtir prcaktimi me
saktsi i zanafills s saj si n koh ashtu dhe n gjeografin e territorit. Por sht fakt q familje si
Bakkallt, Demnert, Alla-jt, Petrelasit, Karaj-t, Tafaj-t etj, e kan gatuar kt pjat n fterret dhe tavat e
dheut t tyne sipas t njjts mnyr. Nj miku im, studiues i historis s artit kulinar autokton shqiptar,
Zoti Mondi Kikino, m shpjegoi q frgesa tiranase mundi q ti shptoj dhe ngrirjes s tradits q
ushqimi social i periudhs s socializmit i imponoi kuzhins shqiptare. Kjo pjat ndjellse dhe gjith shij
ka brenda saj prbrsit kryesor t gatesave t kohs q e lindi si, tlynin, ose vajin apo sallon (dhjamin
e kafshve), gjizn, mishin ose melit e zeza, miellin dhe specin e kuq djegs. Qept dhe hudhrat, t
cilat dhe ato jan pjes prbrse e recets, sipas tiranasve, jan shtuar shum m von, por q tashm
prbjn elementt kryesor t saj. Shumkush frgesn e quan dhe tav dheu, pasi prbrsit e saj
pasi frgohen, vendosen n nj tav dheu dhe futen n furr derisa me i dal tlynit cipr. Kjo gates nuk
duhet ngatrruar me fergesn e vers si quhet dhe ndryshe frgesa e gatuar me speca, domate,
djath t bardh dhe vez. Frgesa autoktone, sht e gatuar, sipas tiranasve n receten q do t jap m
posht, pr t ciln falnderoj zonjn Zeqine Hoxha, nj amvis tiranase, q me nd e dshir gatuan
dhe mban gjall traditn e ksaj treve, mbitgjitha mikpritse, zemrbardh dhe historike. Shpresoj ta
shijoni dhe si do tiranas do tju uronte, ju them: Ju boft mir inshallah!
Frges Tirone
Prbrsit
500 gr mli t zeza (ose dhe mish, kjo sipas dshirs)
500 gr gjiz e bardh
2 qep mesatare
1 kokrr hudhr (sipas dshirs)
1 lug gjelle miell
Pak spec djegs (jeshil, i kuq)
250 gr lng mishi, ose uj i ngroht
4-5 lug gjell vaj
2-3 gjethe dafine (sipas dshirs, shumkush nuk e duron dot aromn e fort t mlive dhe dafina n
kt rast aromatizon dhe ul kt efekt)
Ent q nevojiten
Tigan me baz 20-22 cm
Tave dheu ose argjile
Prgatitja
N nj tigan ku sht nxehur vaji, hidhen mlit e prera copacopa dhe frgohen mire. Kur t jet arritur
avullimi i gjith lngut q prmbajn hiqen nga zjarri dhe lihen veant. Prseri n tigan shtohet vaj dhe
qepet e prera holl, frgohen derisa t zverdhen shtohet mielli dhe trazohen me lug druri n mnyr q
t shmanget formimi i topthave. Mpas shtohet lngu i ngroht i mishit. Mass q sht trashur i shtohet
gjiza dhe trazohet q t njtrajtsohet me qepn dhe miellin. Pasi fillon t zjej i shtohen mlit e zjera
mpar, speci djegs, thelpijt e hudhrs (t paprer) trazohen prsri dhe transferohen n tavn e
dheut. Tava futet n furr t nxehur mpar dhe piqet derisa ti dal vaji sipr (me i dal tlynit cipr).

Shrbehet e nxeht.
Kshilla pa para
Pr t lar xhamat e shtpive tona mund t prdorim uj ezm dhe frkuar me letr gazetash. Efekti qe
do t kemi sht i befasueshm. Xhamat do t shklqejn.
Kini parasysh se nse keni furre sob me ventilim sht e mira q ta prdorni. Pjekja me ventilim do tju
kursej 30% t energjis elektrike n krahasim me pjekjen e zakonshme. Prdorimi i grill ju harxhon s
teprmi energji ndaj e mira sht ta prdorni vetm n 5 minutat e fundit t pjekjes s tavs q keni n
furr.
Nj mnyr tjetr pr t mosharxhuar ujin sht momenti kur lahemi. Para se t lahemi, ujin e ftoht q
del nga dushi derisa t vije i ngrohti, mund ta mbledhim n nj legen dhe ta prdorim pr ujitjen e luleve
apo shplarjen e orapeve apo shamive t duarve etj. Po t mendojm sesa uj derdhet kot n shtepit
tona, nuk do uditemi m pr faturn e fundmuajit. - See more at:
http://shqiptarja.com/blogs/luga_e_argjendte/ferges_tirone-285-6.html#sthash.DGNeS6K6.dpuf