Ayon kay Agapay, anumang uri ng tao ang isang indibiduwal ngayon at kung

magiging anong uri siya ng tao sa mga susunod na araw, ay nakasalalay sa uri ng
kilos
na kaniyang ginagawa ngayon at gagawin pa sa mga nalalabing araw ng kaniyang
buhay.
Tatlong uri ng Kilos ayon sa Kapanagutan
Kusang-loob
kilos na may kaalaman at pagsang-ayon
Di kusang-loob
may paggamit ng kaalaman ngunit kulang
ang pagsang-ayon
Walang kusang loob
ang tao ay walang kaalaman kayat walang
pagsang-ayon sa kilos
Batayan ng Mabuti at Masamang Kilos
Ayon kay Aristoteles, ang kilos o gawa ay hindi agad nahuhusgahan kung masama o
mabuti. Ito ay makikita sa intensyon ng isang tao.
Makataong Kilos at Obligasyon
Ayon kay Sto. Tomas, hindi lahat ng kilos ay obligado. Ang isang gawa o kilos ay
obligado lamang
kung ang hindi pagtuloy sa paggawa nito ay may masamang mangyayari.
Mga Salik na Nakaaapekto sa Makataong Kilos
1. Kamangmangan
2. Masidhing Damdamin
3. Takot
4. Karahasan
5. Gawi
Dalawang uri ng Kilos
Kilos ng Tao ( Acts of Man )
likas sa tao o ayon sa kaniyang kalikasan bilang tao
Makataong Kilos ( Human Act )
isinagawa ng tao nang may kaalaman, malaya, at kusa
Ang Pagkukusa ng Makataong Kilos at Mga Salik na Nakaaapekto sa
Pananagutan ng Tao sa Kahihinatnan ng Kilos at Pasiya
Proseso ng Pagkilos
1. Paglalayon
2. Pag-iisip ng paraan na makarating sa layunin
3. Pagpili ng pinakamalapit na paraan
4. Pagsasakilos ng paraan

1. Ano ang pagkatao ng isang taong may matibay na

paninindigan sa kaniyang kilos?
Ang isang taong may matibay na paninindigan sa kaniyang
kilos ay kaya niyang tuunan pansin sa kung ano ang karapatdapat at hindi karapat- dapat, sa kung ano ang mali at tama,
ano ang masamang maidudulot ng kaniyang kilos o mabuting
maidudulot ng kaniyang kilos, ang patuloy niyang
pananampalataya sa Diyos at ang kaniyang kamalayan sa
kaniyang mga kilos at gawa. Sa pagkakaroon ng pagkataong
ito mas mapapalawak ang kaalaman niya at lakas ng kilos-loob
niya na tumutugon sa kung ano ang nakakabuti sa kaniyang
buhay na nakasalalay sa sitwasyong pinagdadaanan nito.
2. Ano ang mga paraan na maaari mong gawin upang hindi ka
maapektuhan ng mga salik ng makataong kilos?
Ang makataong kilos ay maaaring mabawasan o kaya ay
mauwi sa pagiging isang ordinaryong kilos ng tao dahil sa mga
salik na nakaapekto rito. Ang mga salik ay direktang
nakaaapekto o nakapagbabago ng

kalikasan ng isang

makataong kilos na lalo na sa papel ng isip at kilos-loob. Maari

ring mabawasan ang

panangutan ng makataong kilos dahil

sa impluwensiya ng mga salik na ito. Isa sa mga salik ay ang

kamang-mangan dapat alamin natin na kung tayo ay
magpapagamit at magiging mang-mang o walang

kalakas

lakas na lumaban at alamin ang katotohanan wala tayong

mapapala rito, ikalawa ay ang

masidhing damdamin

ay yung pagiiwas sa mga sakit at dusa at ang laging pagaasa o

paghahangad ng

kasiyahan at kasarapan sa buhay. Isa sa

mga halimbawa nito ay ang pagibig. Sabi nga nila hindi ito
pag- ibig kapag walang masasaktan, hindi maiiwasan
masaktan ang mga taong nagmamahalan dahil dito
naipapakita ang kahalagan ng isang tao sa buhay mo, dahil

papasok narin ang loyalty niyo para sa isat isa. Ikatlo ang
takot, lahat tayoy natatakot sa mga karanasang hindi natin
kakayanin dahil sa pangamba at panganib na dala nito.
Papasok rito ang mga aksidente, ayaw natin masali sa mga
aksidenteng nakakamatay at punong-puno ng panganib. Dapat
lagi tayong handa sa anumang sakuna na dadating sa ating
buhay.
Dapat lagi tayong handa sa mga ano mang pwedeng
mangyari sa atin. Pinagpala tayo ng Diyos sa buhay
dito sa mundo pero dapat pahalagahan rin natin ito.
Wag tayo maging mangmang at walang kabuhaybuhay dapat matuto tayong lumaban sa kung ano ang
tama, wag tayong magkaroon ng masidhing damdamin
dahil hindi ito nakakabuti para sa atin, at huli, dapat
wag tayong matakot sa panganib dahil ang Diyos ang
siyang bahala sa kung ano ang patutunguhan natin at
tayoy narito lamang sa mundo upang mabuhay ng
mapayapa, masaya kasama ang ating mga mahal sa
buhay, at hinding -hindi malilimutan ang ginawa ng
Diyos para sa ating gumandang kinabukasan.
Ayon kay Agapay...
Anumang uri ng tao ang isang indibidwal ngayon at magiging anong uri sa susunod
ay nakasalalay sa uri ng
KILOS
na kanyang ginagawa.

Dahil sa
isip, kilos-loob
ng tao at iba pang pakultad na taglay niya, siya ay may kapangyarihang kumilos
ayon sa kanyang nais at ayon sa katuwiran.
Ang Kilos ang nagbibigay Patunay kung ang isang tao ay may kontrol at
pananagutan sa sarili.
KILOS
DALAWANG URI NG KILOS ANG TAO
1. Ang Kilos ng tao
( Acts of man)
Kilos na nagaganap sa tao.
Likas sa tao
Hindi ginagamitan ng isip at kilos-loob
Walang aspekto ng pagiging mabuti o masama

Walang pananagutan ang tao kung naisasagawa ito.

Halimbawa
HALIMBAWA
Pagsusuri: Maliwanag na walang kamalayan si Jasmin a tsismis sa loob ng klase.
Ang kilos na pandinig sa usapan ay hindi malayang pinili
Tatlong uri ng kilos ayon sa Kapanagutan (Aristoteles)
1.
Kusang loobito ang kilos na may kaalaman at pagsang-ayon. Ang gumagawa ng kilos ay may
lubos na pagkaunawa sa kalikasan at kahihinatnan nito.. (see Halimbawa)

2. Di Kusang Loob
Dito ay may paggamit ng kaalaman ngunit kulang ang pag sang ayon. Makikita ito
sa kilos na hindi isinagawa bagaman may kaalaman sa gawain na dapat
isakatuparan...
3. Walang kusang loob
GOAL!
Ang Makataong Kilos
2. Makataong Kilos (Human Act)
May kaalaman, malaya at kusa
Ginagamitan ng isip at kilos-loob.
May kapanagutan ang tao sa pagsasagawa nito.

MAAARI BANG MAGING MAKATAONG KILOS ANG KILOS NG TAO? ANG SAGOT AY
OO
Pagsusuri: Si Jasmin ay nagkaroon ng kaalaman sa usapan sa pamamagitan ng
pagkakaroon ng interes sa tsismis.
Voluntary Act- nagpapakita ng pagkukusang kilos
Ang
bigat ng pananagutan
(degree) sa kinakaharap na sitwasyon ng isang makataong kilos ay nakabatay sa
bigat ng kagusutuhan o pagkukusa.
Ang mga ito (degree of willfulness o voluntariness) ay nasa ilalim ng kaalaman at
kalayaan na tinatamasa. Sa madaling salita;
Kung malawak ang kaalaman o kalayaan- mas mataas o mababang digri ang
pagkukuso o pagkagusto
Mas mataas o mababang digri ang pagkukusa, mas mabigat o mababaw ang
pananagutan.
Dito ang tao ay walang kaalaman kaya't walang pagsang ayon sa kilos. Ang kilos na
ito ay hindi pananagutan ng tao dahil hindi niya alam kaya't walang pagkukusa.