REPUBLIKA E SHQIPRIS

GRUPI PARLAMENTAR I PARTIS DEMOKRATIKE

O P I N I O N1

NE
W

I. Hyrje

MBI
PROJEKTLIGJIN PR ORGANIZIMIN DHE FUNKSIONIMIN E
INSTITUCIONEVE PR T LUFTUAR KORRUPSIONIN DHE
KRIMIN E ORGANIZUAR2

Projektligji Pr organizimin dhe funksionimin e institucioneve pr t luftuar korrupsionin

dhe krimin e organizuar me t drejt prezantohet si nj nga ligjet m t rndsishme
zbatuese t Amendamenteve Kushtetuese t Reforms n Drejtsi dhe ka si qllim
prcaktimin e rregullave mbi organizimin dhe funksionimin e tre institucioneve t reja t
krijuara sipas ndryshimeve kushtetuese t miratuara me konsensus dhe konkretisht (i)
gjykatave t posacme kundr korrupsionit dhe krimit t organizuar; (ii) prokuroris s
posacme kundr korrupsionit dhe krimit t organizuar; si dhe (iii) njsis s posacme
hetimore. Mirfunksionimi i ktyre organeve sht padyshim themeli kryesor i nj lufte
eficente dhe pa kompromis ndaj korrupsionit dhe krimit t organizuar n Shqipri.

OR
A

Mnyra e organizimit dhe funksionimit t ktyre organeve, duhet t garantoj

njkohsisht pavarsin dhe prgjegjshmrin e tyre, pr t mundsuar funksionimin
sic duhet t ktyre strukturave. Garanci pr t respektuar parimin e msiprm japin
Opinioni i Ndrmjetm dhe Final i Komisionit t Venecias, si dhe standardet e
gjithpranuara ndrkombtare. T gjitha palt politike kan shprehur besimin se sht
Komisioni i Venecias autoriteti q garanton se Shqipria po shkon drejt nj reforme
efikase dhe t duhur n sistemin e drejtsis. Madje palt politike kan shprehur edhe
besimin se jan standardet e Komisionit t Venecias rruga e vetme pr nj reform
trsore dhe t thell n sistemin e drejtsis. Pr kt arsye, respektimi i plot i
dipozitave t Kushtetuts dhe Opinioneve t Komisonit t Venecias, si organizimi
i vetm kompetent dhe garant pr ruajtjen e standardeve ndrkombtare t
organizimit t sistemit t drejtsis, sht m shum se kurr e rndsishme.
Projektligji sht hartuar pa prezencn ton dhe versioni q i sht prcjell Kuvendit
nuk sht konsultuar me ekspertt e opozits, dhe pr kt arsye prezantojm kt
Opinion.
Dshirojm t theksojm q n fillim, se bazuar n procedurn parlamentare t ndjekur
n shqyrtimin e projektligjit pr vettingun dhe komenteve tona mbi kt ligj, ku
vlersimi i imtsishm i tij nga ana jon, si kontribut konstruktiv pr t prmirsuar
Dokument Pune i Ekspertve t Opozits [03/09/2016]
Ky Opinion sht prgatitur bazuar n draftin e projektligjit (version shqip) t shprndar deputetve t
opozits parlamentare n Komisionin e Posacm Parlamentar, me email-in e dates 16/08/2016
1
2

prmbajtjen e tij, jo vetm nuk u vlersua, por n aspekte t rndsishme t tij nuk u
mor parasysh pa dhn asnj argument apo shpjegim t arsyeshm, n kt Opinion
do t ndalemi vetm tek aspektet kryesore t prmbajtjes s tij, duke shmangur
sugjerimet apo komentet pr pasaktsi n formulime apo referime, situata q
mund t krijojn paqartsi gjat zbatimit t ligjit, apo efikasitetin e zgjidhjeve
organizative t propozuara. N kt drejtim, gjejm rastin tju kujtojm prgjegjsin
tuaj si mazhoranc n Kuvend, pr t treguar kujdesin maksimal pr cilsin e ligjeve,
qartsin e formulimeve t tij, shmangien e cdo mundsie pr krijimin e situatave
problematike gjat zbatimit, si dhe dhe efikasitetin e zgjidhjeve q ofrojn kto ligje.

NE
W

Ne konstatojm se edhe prmbajtja e projektligjit, paraqet nj sr cshtjesh q

vlersojm se jan hartuar n mnyr t paqart dhe n kundrshtim me teknikn e
hartimit t ligjeve, cka mund t krijonte probleme gjat zbatimit. Mirpo, ne kuptojm q
vullneti i mazhorancs nuk sht ndrtimi i nj procesi teknik, t sinqert dhe
konsensual, me qllim garantimin e nj ligji sa m cilsor. Pr kt qllim, shprehim
qndrimin ton se cilsia e ligjit dhe funksionaliteti i zgjidhjeve teknike apo
organizative t orfuara prej tij, sht prgjegjsi e hartuesve dhe mazhorancs
aktuale parlamentare, q pa arsye dhe me kokfortsi, ka treguar se nuk sht e
interesuar pr t vlersuar me seriozitet kontributin konstruktiv t opozits n
kt drejtim.

OR
A

N kto kushte, jemi t detyruar q, pavarsisht se konstatojm problematika t

karakterit teknik, t prqndrojm komentet dhe sugjerimet tona vetm pr cshtje q
konsiderohen thelbsore nga ana jon, pr t siguruar prputhshmrin e projektligjit
me Kushtetutn dhe standardet ndrkombtare. Gjithashtu, pr cshtjet m t
rndsishme, me qllim pr t fituar koh, do t propozojm n kt Opinion edhe
Amendamente konkrete bazuar n konstatimet q do t bhen. Pr cshtjet e tjera, jemi
t gadshm t ofrojm vlersime, sugjerime, zgjidhje apo formulime q i vlersojm t
drejta dhe efikase, si dhe t identifikojm formulimet e paqarta apo referimet e gabuara,
mirpo pr kt duhet q mazhoranca t ofroj nj proces t till parlamentar q na e
bn t mundur at kontribut.
II. Konsiderata t prgjithshme

a. Problematika madhore t projektligjit

(pr t cilat gjendet bashklidhur edhe Amendamentet nr. 1 20)
Nga analiza n trsi e projektligjit, duke mbajtur n konsiderat Kushtetutn,
konstatimet e Opinioneve t Komisionit t Venecias, dhe standardet ndrkombtare,
rezulton se aspektet m problematike t prmbajtjes s projektligjit, dhe q krkojn
zgjidhje, jan si m posht:
1) Projektligji parashikon q n prbrje t Njsis s Posacme Hetimore (NJPH)
t ket shrbime t Policis Gjyqsore, t cilt emrohen nga Policia e Shtetit dhe
organet e tjera t pushtetit ekzekutiv. Kjo bie ndesh me varsin ekskluzive q
Kushtetuta (neni 148) i ka njohur NJPH vetm nga Prokuroria e Posacme, dhe si e
till bie ndesh me parimin e shtetit t s drejts dhe at t ndarjes dhe balancimit
t pushteteve, sepse krijon premisa varsie t dyfisht (t drejtprdrejt apo t
trthort) t NJPH nga pushteti ekzekutiv. Pr kt arsye, krkojm q cdo
punonjs i NJPH, prfshir punonjsit e Shrbimeve t Policis Gjyqsore, q do t
2

jen pjes e saj, t emrohen e przgjidhen njlloj sic parashikohet edhe pr hetuesit e
NJPH, nga vet SPAK, pa asnj ndrhyrje apo influenc nga Policia e Shtetit ose
organet e tjera t pushtetit ekzekutiv. Organizimi i brendshm i NJPH duhet t miratohet
nga Drejtuesi i Prokuroris s Posacme, me propozimin e Drejtorit t NJPH.
Pr m tepr, lutemi referojuni piks 6 dhe 28, t Kreut III, t ktij Opinioni.

NE
W

2) Projektligji i jep mundsi pushtetit ekzekutiv ose organeve nn varsin apo

ndikimin e tij (ILDKPKI, DSIK), q t pengojn/ndrhyjn n mnyr t
pakontrolluar dhe disproporcionale, n przgjedhjen dhe emrimin e gjyqtarve
dhe prokurorve t Gjykatave/Prokurorive t Posacme, hetuesve t Njsis s
Posacme Hetimore, si dhe punonjsve t tjer t ktyre organeve kushtetuese.
Plqimi i institucioneve t kontrolluara nga ekzekutivi si conditio sine qua non pr
emrimin e gjyqtarve, prokurorve, hetuesve, apo punonjsve t tjer t Gjykatave t
Posacme dhe t SPAK minon haptazi pavarsin dhe mosndikimin q kjo struktur
duhet t ket si prerogativ t ekzistencs s saj, sipas nenit 135 dhe 148 t
Kushtetuts. Pr kt arsye, propozojm q kontrolli i integritetit t zyrtarve t ktyre
strukturave t bhet nga nj Komision Ad Hoc, me prbrje prokuror, gjyqtar dhe
punonjs t NJPH. Pr nj periudh tranzitore, kontrolli i integritetit prpara emrimit
pr gjyqtart dhe prokurort t bhet nga Komisioni i Pavarur i Kualifikimit, n kuadr t
procesit kushtetues t rivlersimit. Sigurisht q Komisioni Ad Hoc do t ket t drejt t
marr infomacioni nga institucionet e treta lidhur me pasurin dhe figurn, por
vlersimin e ktyre t dhnave duhet ta bj pikrisht ky komision i pavarur Ad Hoc.
Pr m tepr, lutemi referojuni piks 7 dhe 34, t Kreut III, t ktij Opinioni.

OR
A

3) Sipas projektligjit, t gjitha institucionet e pavarura t lufts ndaj korrupsionit

(gjykatat e posacme, prokuroria e posacme dhe njsia e posacme hetimore),
vendosen nn mbikqyrjen dhe kontrollin e Qeveris, jasht kontrollit t nj
prokurori, sepse telekomunikimet dhe t ardhurat financiare t antarve t tyre
kontrollohen n mnyr periodike nga agjenci n varsi t Qeveris, si psh. Drejtoria e
Parandalimit t Pastrimit t Parave3. N kt mnyr, shkelen standardet e pavarsis
dhe t paansis s organeve t reja kushtetuese. Nga ana tjetr, vlersojm si t
paprshtatshme q kontrolli i telekomunikimeve t bhet nga nj punonjs i nivelit
hetues t NJPH. Pr kt arsye, krkojm q kontrolli i telekomunikimeve dhe t
dhnave financiare t gjyqtarve, prokurorve, NJPH, dhe punonjsve t ktyre
struktrave, t bhet nga nj prokuror i caktuar pr kt qllim. Me synimin q kontrolli t
jet efektiv dhe t shmanget mbrojtja e ndrsjellt midis vet funksionarve t SPAK,
sugjerojm q kontrolli i telekomunikimeve dhe t dhnave financiare t bhet nga nj
prokuror i Prokuroris s Prgjithshme, i caktuar me short.
Pr m tepr, lutemi referojuni piks 30 dhe 35, t Kreut III, t ktij Opinioni.

4) Kriteret e emrimit t Drejtorit t Njsis s Posacme Hetimore nuk garantojn

standardet e nj konkurimi t lir dhe prthithjen n konkurim t personave me
integritet t lart profesional dhe moral. Nga ana tjetr, projektligji nuk vendos asnj
rregull pr prjashtimin nga kandidimi t individve q kan ushtruar detyrn e gjyqtarit,
t prokurorit, apo hetuesit, t punonjsve t organeve t ish-Sigurimit t Shtetit apo
Drejtori i saj, sipas ligjit, emrohet dhe shkarkohet nga Kryeministri. Aktualisht, kt detyr e ushtron
Kryetari (apo ish) i Komisionit t Garancive Statutore n Partin Socialiste.
3

bashkpuntorve t ish-Sigurimit t Shtetit, prgjat regjimit komunist dhe q me

vendimet e dhna apo veprimet e tyre kan persekutuar politikisht qytetart shqiptar.
Pr kt arsye, krkojm rishikimin trsor t kritereve pr emrimin e Drejtorit t
NJPH, duke shtuar jo vetm rregullin e konkurimit t hapur, mes kandidatve q
prmbushin kriterin 10 vjet t eksperiencs n pun, pavarsisht nga detyra q
ushtrojn aktualisht (prjashtuar funksionet politike), dhe q n t shkuarn nuk kan
qen t angazhuar n funksione gjat regjimit komunist.
Pr m tepr, lutemi referojuni piks 24, t Kreut III, t ktij Opinioni.

b. Shtes e nevojshme n projektligj

(pr t cilat gjendet bashklidhur edhe Amendamenti nr. 21)

NE
W

Dshirojm t evidentojm nj tjetr cshtje q nuk lidhet me prmbajtjen e projektligjit,

por me nj situat q mendojm se duhet trajtuar. Ne vlersojm se ky ligj duhet ti
jap zgjidhje tranzitore edhe situats s krijuar me organin e prokuroris, dhe
rrezikun evident t pushimit t hetimeve q po kryhen aktualisht pr nj kategori
zyrtarsh t lart. Konkretisht, projektligji, n prputhje me nenin 175 t Kushtetuts,
duhet t parashikoj nj rregull tranzitor mbi mnyrn e vijimit t hetimeve pr rastet e
veprave penale t kryer nga zyrtart e lart (prfshir Kryeministri, ministrat apo
deputett), gjat periudhs nga hyrja n fuqi e ndryshimeve kushtetuese deri n fillimin
e funksionimit t SPAK. E kundrta, mund t krijonte premis t pushimit arbitrar t
hetimeve t nisura apo dshtimit t cshtjeve penale q jan aktualisht nn hetim apo
gjykim, pr Kryeministrin, ministrat, deputett apo antart e Gjykats s Lart.
Pr m tepr, lutemi referojuni piks 36, t Kreut III, t ktij Opinioni.
c. Cshtje t tjera t rndsishme pr vlersim

OR
A

1) Projektligji krijon premis t cnimit t liris s medias, duke rrezikuar n kt

mnyr censurimin e paprshtatshm t saj dhe duke cenuar nenin 22 t Kushtetuts,
ku garantohet liria e medias.
Pr m tepr, lutemi referojuni piks 13, t Kreut III, t ktij Opinioni, si dhe
Amendamentin nr. 6 bashklidhur.

2) Projektligji prmban rregulla mbi pushimin e cshtjes, t cilat mund t krijojn

premis pr trajtim t pabarabart, si dhe mund t cenojn parimin kushtetues t
pavarsis s brendshme t prokurorit t cshtjes n ushtrimin e ndjekjes penale, n
kundrshtim me nenin 148 t Kushtetuts.
Pr m tepr, lutemi referojuni piks 18, t Kreut III, t ktij Opinioni.

3) Projektligji karakterizohet nga nj munges ekstreme e fleksibilitetit,

problemeve me teknikn legjislative, detajimin dhe riprsritje ekstreme t shum
aspekteve t panevojshme, mungess s parashikimit t rregullave apo cshtjeve
t nevojshme, si dhe krijon premisa pr konflikte normash me Kodin e Procedurs
Penale dhe legjislacionin n fuqi, pr t cilat nuk jepet zgjidhje. Nga ana tjetr, n disa
raste ligji referon tek Kodi i Procedurs Penale, i cili sht gjithashtu n proces rishikimi,
dhe mund t krijoj nevoj pr ndryshim t mvonshm t shpejt t ktij ligji. Kjo do t
4

krkonte nj zgjedhje dhe mundsi pr prdorim t nj metode tjetr referimi.

NE
W

Mbi kt cshtje, riprsrisim qndrimin ton se cilsia e ligjit dhe funksionaliteti i

zgjidhjeve teknike apo organizative t orfuara prej tij, sht prgjegjsi e hartuesve dhe
mazhorancs aktuale parlamentare. Megjithat, sjellim n vmendjen tuaj se Gjykata
Kushtetutese n jurisprudencn e saj ka theksuar se vet siguria juridike, si element i
shtetit t s drejts, ka si krkes t domosdoshme q ligji n trsi apo dispozita t
veanta t tij, n prmbajtjen e tyre duhet t jen t qarta, t prcaktuara dhe t
kuptueshme. Pr t kuptuar dhe zbatuar drejt parimin e siguris juridike, krkohet, nga
njra an, q ligji n nj shoqri t ofroj siguri, qartsi dhe vazhdimsi, n mnyr q
individt ti drejtojn veprimet e tyre n mnyr korrekte e n prputhje me t. Nj
rregullim i pasakt i norms ligjore, q i l shteg zbatuesit ti jap asaj kuptime t
ndryshme dhe q sjell pasoja, nuk shkon n prputhje me qllimin, stabilitetin,
besueshmrin dhe efektivitetin q synon vet norma. Nga ana tjetr, mungesa e
harmonizimit t dispozitave t nj ligji me ato t ligjeve t tjera mund t mos krijoj n
vetvete antikushtetutshmri, por kur paqartsia krijon probleme t tilla q ojn n
zbatim t gabuar t dispozitave ligjore dhe n cenim t parimit t shtetit t s drejts e
t siguris juridike, ather nuk mund t pranohet se kto norma jan t pajtueshme
edhe me frymn e Kushtetuts.
Pr m tepr, lutemi referojuni Kreut III, t ktij Opinioni.

III. Komente pr dispozitat konkrete

1. Tek baza hyrse kushtetuese, duhet t hiqen nenet 135, 148 dhe 148/dh e
Kushtetuts pr dy arsye. S pari, sipas tradits legjislative shqiptare n bazn hyrse
vendosen vetm normat procedurale t Kushtetuts pr shqyrtimin dhe miratimin e nj
projektligji. S dyti, vendosja e disa normave materiale t Kushtetuts ngushton
prmbajtjen e ligjit sepse krijon iden q ky projekligj nuk mbshtetet n norma t tjera
kushtetuese.

OR
A

2. N nenin 1 t projektligjit, i cili prcakton objektin e ligjit, konstatojm se nuk

prfshihen cshtje q kan t bjn me rregullat e organizimit dhe funksionimit t
Gjykatave t Posacme kundr Korrupsionit dhe Krimit t Organizuar, detyrat, kushtet
dhe procedurat e emrimit t Kryetarit t ktyre gjykatave, si dhe kushtet dhe kriteret
shtes pr tu emruar gjyqtar i ktyre gjykatave. Kjo munges vrehet edhe n
prmbajtjen e projektligjit, ku kto aspekte nuk jan trajtuar. Nga analiza e titullit t
projektligjit, kuptojm se edhe cshtjet q kan t bjn me organizimin dhe
funksionimin e gjykatave t posacme, do duhet t jen pjes e ktij projektligji, duke
qen se edhe gjykatat e posacme jan nj nga tre institucionet e krijuara nga
Kushtetuta pr t luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar. Nga ana tjetr,
konstatojm se neni 60 i projektligjit parashikon edhe shfuqizimin n nj moment t
mvonshm t ligjit nr. 9110/2003 Pr organizimin dhe funkionimin e Gjykatave pr
Krimet e Rnda. Pr kt arsye, mebet e pambuluar nga legjislacioni shqiptar, cshtja
e organizimit dhe funksionimit t gjykatave t posacme.
N kt drejtim, dy jan mnyrat sesi duhet t adresohet kjo cshtje:
a) Nse hartuesit e projektligjit kan menduar q cshtjen e organizimit dhe funkionimit
t Gjykatave t Posacme, ta rregullojn me nj ligj t vecant, nn t njjtin model si
5

NE
W

ligji nr. 9110/2003, ather kjo do t krkonte mbajtjen n konsiderat t tre cshtjeve:
(i)
Ndryshimin e titullit t projektligjit, duke specifikuar q ai prcakton vetm
organizimin dhe funksionimin e SPAK.
(ii)
Heqjen nga teksti i projektligjit i cshtjeve t tjera q kan t bjn me
gjykatat e posacme, sic jan parashikimi i kompetencave parsore ose
plotsuese, transferimi tranzitor i gjyqtarve apo cshtjeve nga gjykatat pr
krime t rnda tek gjykatat e posacme, kushteve dhe kritereve pr tu
emruar punonjs, apo organizimi dhe funksionimi i procesit t kontrollit t
figurs, vzhgimit t t dhnave financiare dhe vzhgimeve t
telekomunikacionit t gjyqtarve dhe punonjsve t Gjykatave t Posacme.
Kto cshtje, nn t njjtin model, duhet t parashikohen nga ligji i vecant
q do t rregulloj organizimin dhe funksionimin e Gjykatave t Poacme.
(iii)
Mosparashikimin nga neni 60 i shfuqizimit t ligjit nr. 9110/2003. Shfuqizimi i
tij duhet t parashikohet nga ligji i vecant q do t rregulloj organizimin dhe
funksionimin e Gjykatave t Poacme.
b) Nse hartuesit e projektligjit kan menduar q t mos ket nj ligj tjetr t vecant
q t rregulloj cshtjen e organizimit dhe funkionimit t Gjykatave t Posacme, ather
kjo do t krkonte mbajtjen n konsiderat t tre cshtjeve:
(i)
Plotsimin e objektit dhe qllimit t ligjit edhe me cshtjet q kan t bjn
me Gjykatat e Posacme kundr korrupsionit dhe krimit t organizuar.
(ii)
Shtimin n dispozitat e prgjithshme t projektligjit (nen i ri prpara nenit 4 t
projektligjit) t nj dispozite t re q trajton Gjykatat e Posacme.
(iii)
Plotsimin e prmbajtjes s projektligjit edhe me rregullat q kan t bjn
me organizimin dhe funksionimin e Gjykatave t Posacme kundr
Korrupsionit dhe Krimit t Organizuar, detyrat, kushtet dhe procedurat e
emrimit t Kryetarit t ktyre gjykatave, si dhe kushtet dhe kriteret shtes
pr tu emruar gjyqtar i ktyre gjykatave.

OR
A

3. N tekstin e neneve 1, 3, 8, 9, 16, 28 dhe 60 jan prdorur n mnyr konfuze

termat e juridiksionit dhe t kompetencs, t cilat jo vetm nuk prputhen me konceptet
e legjislacionit shqiptar, por rrezikojn edhe deformime praktike. N legjislacionin dhe
jurisprudencn shqiptare koncepti i juridiksionit i referohet mass s pushtetit gjyqsor,
pr tu ndar ai nga pushteti administrativ, ndrsa pushtetet e ndara brenda gjykatave
zgjidhen me an t konceptit t kompetencs. N vijim, n Shqipri nuk njihen
konceptet e kompetencave parsore, t kompetencave plotsuese, t kompetencave
kryesore dhe t kompetencave t tjera. shtja e prcaktimit t sakt t kompetencs
sht shum sensitive sepse lidhet drejtprdrejt me vlefshmrin e procedimit penal
dhe pr kt arsye, sugjerohet q ligji t jet uniform dhe brenda standardeve t
krkuara profesionale. Rrjedhimisht, sugjerohet saktsimi i termave n mnyr uniforme
dhe pa asnj ekuivok, duke trajtuar kompetencn lndore, toksore dhe at
funksionale.
4. N nenin 2 t projektligjit, sjellim n vmendjen tuaj se krijimi i Prokuroris s
Posacme dhe Njsis s Posacme Hetimor, si struktura t pavarura dhe jasht cdo
ndikimi, sht arritur nprmjet miratimit t ndryshimeve kushtetuese. Ndrkoh qllimi
i ktij ligji duhet t jet garantimi i funksionimit t ktyre organeve kushtetuese, si
struktura t pavarura dhe efikase n luftn kundr korrupsionit dhe krimit t organizuar.
Qllimi i ktij ligji sht dhe duhet t jet lufta kundr korrupsionit dhe krimit t
organizuar prmes organizimit dhe funksionimit t institucioneve t posame. Po ashtu,
6

konstatojm se prmbajtja e nenit 2 ka br nj ngushtim t rrethit t kompetencave t

Prokuroris s Posacme dhe Njsis s Posacme Hetimore. Kjo dispozit parashikon
se prokuroria e specializuar dhe njsia hetimore e specializuar ushtrojn ndjekjen
penale apo kryejn hetime pr krimet e kryera nga nj kategori e caktuar zyrtarsh dhe
ish-zyrtarsh. Pika 2 e nenit 135 t Kushtetuts, e cila m pas referohet nga pika 1 e
nenit 148/dh t Kushtetuts, prdor termin akuza penale kundr nj kategorie t
caktuar zyrtarsh apo ish-zyrtarsh. N kt kuptim, cdo akuz penale, pavarsisht
nse i referohet nj krimi apo kundrvajtje penale, sht n kompetencn e
Gjykatave t Posacme, prokuroris s Posacme dhe Njsis s Posacme Hetimore.

Amendament 1

NE
W

Neni 2
Qllimi

Pr kt arsye, sugjerojm q neni 2 i projektligjit, t riformulohet si m posht vijon:

Ky ligj ka pr qllim:
a) garantimin e funksionimit t Prokuroris s Posacme, si nj prokurori e specializuar,
q ushtron kompetencn, e parashikuar n paragrafin 1 t nenit 148/dh t Kushtetuts,
n mnyr efikase, t pavarur dhe jasht cdo ndikimit t paligjshm, t brendshm apo
t jashtm.
b) garantimin e funksionimit t Njsis s Posacme Hetimore, si nj struktur hetimore
e specializuar, q ushtron veprimtarin e saj, n mnyr efikase, t pavarur dhe jasht
cdo ndikimit t paligjshm, t brendshm apo t jashtm, pr t hetuar veprat penale n
fushn e korrupsionit dhe krimit t organizuar, pavarsisht nga subjekti, si dhe veprat e
tjera penale vetm pr subjektet e parashikuara n paragrafin 2 t nenit 135 t
Kushtetuts..
5. N nenin 3, konstatojm se:

OR
A

a) N paragrafin 3, mendojm se kriteri person i lidhur nga gjaku apo martesa, i cili
banon m shum se 60 dit n vit n t njjtin vendbanim sht i pamatshm. Askush
nuk mund t verifikoj, pr shkak t pamundsis pr t mbajtur evidenca t sakta,
sesa dit n nj vit, nj person i lidhur nga gjaku apo martesa me zyrtarin, jeton n t
njjtin vendbanim me t. Nga ana tjetr, ky prkufizim l jasht personin i cili
bashkjeton me zyrtarin, n kuptim t dipozitave t Kodit t Familjes. Ne mendojm se
zgjidhja m e mir pr kuptimin e termit antar i afrt i familjes sht unifikimi i saj me
kuptimin q legjislacioni shqiptar i jep termit person i lidhur4.
b) N paragrafin 4, konstatojm se nprmjet formulimit t br sht ngushtuar rrethi i
kompetencs s Gjykatave t Posacme, Prokuroris s Posacme dhe Njsis s
Posacme Hetimore, pr shkak t ngushtimit t rrethit t subjekteve q konsiderohen
drejtues i institucioneve qndrore ose t pavaruara, t prcaktuara n Kushtetut ose
n ligj. N fakt ky koncept kushtetues, i prdorur nga paragrafi 2 i nenit 135 t
Kushtetuts, ka patur pr qllim q t gjitha akuzat pr t gjith drejtuesit e
institucioneve qndrore ose t pavaraura, t prcaktuara n Kushtetut ose n ligj (dhe
n kt rast i referohet statusit q Kushtetuta apo ligji i ka dhn institucionit, si
Shiko pikn 11 t nenit 3 dhe nenit 24 t ligjit 9367/2005 Pr parandalimin e konfliktit t interesit n
ushtrimin e funksioneve publike, t ndryshuar.
4

institucion qndror ose i pavarur). Ndrkoh q projektligji e ka ngushtuar kt koncept

vetm tek 7 (shtat) institucione, duke mos mbuluar n kt mnyr nj sr
institucionesh t tjera qndrore ose t pavarur, t parashikuar n Kushtetut ose n ligj.
Pr ilustrim, institucion i pavarur i parashikuar nga Kushtetuta sht edhe Avokati i
Popullit apo institucione qndrore (n disa raste edhe t pavarura) t krijuara me ligj
jan edhe Autoriteti i Medias Audiovizive, Komisioneri i Mbrojtjes s t Dhnave
Personale dhe t Drejts s Informimit, Komisioneri pr mbrojtjen nga diskriminimi,
Drejtoria e Prgjithshme e Tatimeve, Drejtoria e Prgjithshme e Doganave, Drejtoria e
Prgjithshme e Burgjeve, Avokati i Prgjithshm i Shtetit, Drejtori i Agjencis s
Trajtimit t Pronave, Drejtoria e Parandalimit t Pastrimit t Parave, Drejtori i ALUIZNI-t,
etj.

NE
W

Pr kt arsye, vlersojm se kjo cshtje duhet t adresohet n dy mnyra:

(i) Nse do t vijohet me listimin e institucioneve, ather duhet t krkohet informacion
nga Kuvendi se kush jan institucionet qndrore apo t pavarura t krijuara me ligj, dhe
q raportojn pran Kuvendit mbi veprimtarin e tyre. Ndrkoh, duhet t krkohet
edhe nga Kshilli i Ministrave nj informacion i plot mbi institucionet qndrore, t
krijuara me ligj, q jan n varsin e Kshillit t Ministrave apo ministrive respektive.
(ii) Nse vlersohet e pamundur q t kemi nj list shteruese t intitucioneve t
pavaruara ose qndrore t krijuara me ligj, ather duhet t jepet nj kuptim i
prgjithshm se kush do t konsiderohen institucione qndrore ose t pavarura, t
prcaktuara n Kushtetut ose n ligj.

OR
A

c) Prkufizimi i dhn n pikn 5 sht konfuz dhe bie n konflikt me legjisacionin

ekzistues procedural penal dhe at penal. Konkretisht, legjislacioni shqiptar jep
konceptin e procedimeve t lidhura apo t bashkuara n nenin 70 t K.Pr.Penale,
ndrsa veprn penale q kryhet me qllim prgatitjen, mbshtetjen, mundsimin,
fshehjen ose shmangien e zbulimit t nj shkeljeje penale apo pengimin e hetimit t
shtjes apo t kanosjes s subjekteve t procedimit penal cilsohen si vepra penale t
veanta n fushn e sistemit t drejtsis konkretisht veprat penale t parashikuara
nga nenet 300 324/a t K.Penal. Rrjedhimisht, sugjerojm rishikimin trsor t ktij
koncepti, pasi saktsia e tij ka rndsi delikate duke qen se lidhet me ndarjen e sakt
t kompetencave midis gjykats s posame/prokurori e posame dhe gjykats
penale/prokuroris s juridiksionit t prgjithshm.
) N paragrafin 7, konstatojm se organi kushtetues Njsia e Posacme Hetimore, n
projektligj do t quhet Byroja Kombtare e Hetimit. Ne vlersojm se projektligji nuk
mund t jap nj koncept tjetr t emrtess s organit kushtetues. Prsa koh
Kushtetuta e njeh kt organ si Njsia e Posacme Hetimore, ather mendojm se
edhe ligji duhet ti referohet n cdo rast si Njsia e Posacme Hetimore. Nj fakt i till t
mbahet n konsiderat n t gjith tekstin e projektligjit.
d) Prkufizimi i dhn n paragrafin 8 sht gjithashtu konfuz, i papajtueshm me
konceptet e legjislacionit ekzistues shqiptar, madje edhe me konotacion negativ dhe
famkeq pr historin institucionale shqiptare. Prmbajtja konfuze e ktij koncepti lidhet
me togfjalshin sht prgjegjs, ndrkoh q nj figur e till merr urdhra, merr
porosi me delegim, merr udhzime dhe kontrollohet n kryerjen e detyrave nga
prokurori. N mnyrn e formuluar duket q kjo figur tejkalon n mnyr flagrante
parashikimin kushtetues t neneve 148 pika 4 dhe 148/dh pika1 t Kushtetuts sepse i
jep atij rol pr t kryer veprime procedurale hetimore me nismn e tij pa u drejtuar dhe
8

pa u kontrolluar nga prokurori. Kushtetuta nuk prdor n asnj rast termin hetues, por
bn fjal pr subjektin procedural oficer i hetimit.

6. N nenin 5, duke e analizuar prmbatjen e tij edhe me nenet 31, 33/4 dhe 41 t
projektligjit, konstatojm se bie ndesh me fjalin e fundit t piks 4, t nenit 148 t
Kushtetuts, ku sanksionohet se: Njsia e Posacme Hetimore sht n varsi t
Prokuroris s Posacme.. Pr kt arsye, shprehim mosdakordsin ton t thell
me prmbajtjen e ktyre dispozitave, pr shkak se cenojn pavarsin e Njsis s
Posacme t Hetimit dhe pr pasoj bien ndesh edhe me parimin e ndarjes dhe
balancimit midis pushteteve, duke dhunuar n mnyr t hapur Kushtetutn. Pr m
tepr, prfshirja n prbrje t Njsis s Posame Hetimore edhe t shrbimeve t
policis gjyqsore krijon kanal t gjer ndrhyrs t Qeveris n NjPH sepse shrbimet
e policis gjyqsore nuk jan gj tjetr, prvese pjes e Policis s Shtetit, pjes e
pushtetit ekzekutiv.

NE
W

Pavarsia e Njsis s Posacme Hetimore dhe shmangia e cdo ndikimi t jashtm tek
veprimtaria e ksaj strukture, sht rekomanduar edhe nga Komisioni i Venecias n
Opinionin e Ndrmjetm, ku specifikon se: 90. .........Ka nj dispozit pr kryerjen e
hetimeve nga Byroja Kombtare e Hetimit (e cila nuk prmendet tjetrkund n
Kushtetut) nn drejtimin e prokurorve t SPA. Q kjo zgjidhje t jet praktike,
duhet q vet BKH t mos i nnshtrohet ndonj drejtimi t jashtm, dhe q roli dhe
kompetencat e saj duhen specifikuar, t paktn shkurtimisht, n Kushtetut.. N vijim
t ktij rekomandimi, Amendamentet Kushtetuese qartsuan fjalin e fundit t piks 4 t
nenit 148, duke shmangur cdo mundsi t varsis s saj, n mnyr t drejtprdrejt
apo t trthort, nga pushteti ekzekutiv.

OR
A

Mirpo, neni 5 e prcakton Njsin e Posacme Hetimore (BKH-n) si nj seksion t

specializuar t policis gjyqsore, q heton veprat penale n juridiksionin e Prokuroris
s Posame. Pavarsisht se n vijim theksohet se: Byroja Kombtare e Hetimit dhe
Shrbimet e Policis Gjyqsore mbikqyren dhe veprojn vetm nn drejtimin e
prokurorve special t Prokuroris s Posame, ky parashikim humbet qllimin nse
analizohet i lidhur me neni 33 t projektligjit, paragrafi 4, q prforcon faktin se Byroja
Kombtare e Hetimit ka n prbrje t saj shrbime t policis gjyqsore t prbra
nga oficer t policis gjyqsore nga Policia e Shtetit dhe institucionet e tjera
prkatse, nn drejtimin administrativ t Zvends Drejtorit.N vijim, ky nen
gjithashtu prcakton se: Organizimi i shrbimeve t policis gjyqsore t Byros
Kombtare t Hetimit prcaktohet n prputhje me kt ligj prmes urdhrave t
prbashkt t Drejtorit t Byros Kombtare t Hetimit dhe drejtuesve te
autoriteteve kompetente.
Sa m sipr, neni 5 i projektligjit prmban nj formulim t till t prgjithshm, q lejon
parashikimin e mtejshm n dispozitat e projektligjit (nenet 31, 33, 41, etj.) t nj
varsie t dyfisht t stafit t Njsis s Posacme Hetimore. Kjo prforcohet edhe nga
prmbajtja e nenit 41, ku specifikohet se: Drejtori i Prgjithshm i Policis s Shtetit
nxjerr rregullore t prbashkt me Drejtorin e Byros Kombtare t Hetimit pr
caktimin/emrimin e punonjsve t kualifikuar pr n Shrbimet e Policis Gjyqsore.
Ndrkoh, po n kt dispozit specifikohet se sht Policia e Shtetit instituconi q
organizon procesin e aplikimit pr przgjedhjen e oficerve q jan pjes e strukturs
s Njsis s Posacme Hetimore, nn emrtesn Shrbime t Policis Gjyqore t
BKH.
9

Ne vlersojm, se parashikime t tilla dhe nj formulim jo i qart i nenit 5 t projektligjit,

bie ndesh me frymn e nenit 148 t Kushtetuts. Gjithashtu, vlersojm se nuk mundet
q nj struktur hetimore, e cila krijohet pr t luftuar korrupsionin dhe krimin e
organizuar n nivele t zyrtarve t lart, t ket varsi, t drejtprdrejt apo t
trthort, nga subjekte t cilat mund t jen objekt hetimi prej saj (pushteti ekzekutiv).

NE
W

Kto lloj parashikimesh (nnkupto: nenet 5, 31, 33 dhe 41 t projektligjit) krijojn

premisa varsie (t drejtprdrejt apo t trthort) t Njsis s Posacme Hetimore
nga pushteti ekzekutiv. Kjo varsi e nnkuptuar apo e trthort, gjithashtu, do t
nnkuptonte nj influenc/ndrhyrje t pushtetit ekzekutiv n fazn fillestare t ndjekjes
penale, at t hetimeve paraprake, ka do t ndikonte n krijimin e raporteve t
pabalancuara ndrmjet pushtetit ekzekutiv, nga njra an, dhe SPAK, nga ana tjetr
(tagr ekskluzive e t cilit sht ndjekja penale). Pikrisht pr t shmangur kt rrezik,
n funksion edhe t respektimit t parimit t ndarjes dhe balancimit t pushteteve,
kushtetutbrsi ka sanksionuar qartsisht se Njsia e Posacme Hetimore sht vetm
n varsi t Prokuroris s Posacme. Cdo mundsi ndrhyrje e pushtetit ekzekutiv, n
pjes t caktuara t strukturs prbrse t Njsis s Posacme Hetimore, do t binte
ndesh me varsin ekskluzive q Kushtetuta i ka njohur vetm nga Prokuroria e
Posacme, dhe si e till bie ndesh me parimin e shtetit t s drejts dhe at t ndarjes
dhe balancimit t pushteteve.

OR
A

N t njjtin drejtim me cenimin e parimit t ndarjes dhe balancimit t pushteteve, shkon

edhe kompetenca q i njihet strukturave nn varsin e pushtetit ekzekutiv, q me akte
nnligjore t prcaktojn aspekte t caktuara t organizimit t Njsis s Posacme
Hetimore, apo stafit n prbrje t saj. Pr efekt t rndsis q paraqet parimi i
ndarjes dhe balancimit t pushteteve, garancit q ofron ligjvnsi n kuptim t ktij
parimi duhet t jen integrale e t prshkallzuara nga niveli menaxhues deri n at
ekzekutues. N kt drejtim, do rregullim i ri ligjor nuk sht i mjaftueshm nse nuk
garanton shmangien e ndikimeve q mund t ushtroj pushteti ekzekutiv n shtje q
lidhen me ushtrimin e ndjekjes penale (pjes e t cilit sht edhe hetimi). Prcaktimi i
kompetencave t strukturave nn varsin e pushtetit ekzekutiv, prtej standardeve
kushtetuese dhe prmbajtjes s nenit 148 t Kushtetuts, do t krijonte raporte t
pabalancuara ndrmjet funksioneve e, pr rrjedhoj, edhe ndrmjet pushteteve ku bn
pjes secili prej tyre.
Pr kt qllim, krkojm, q n mbshtetje me nenin 148 t Kushtetuts, neni 5 i
projektligjit, t riformulohet si m posht vijon:
Amendament 2

Neni 5
Njsia e Posacme Hetimore

1. Njsia e Posacme Hetimore sht nj struktur e pavarur dhe e specializuar

hetimi, q ushtron atributet e Policis Gjyqsore. Ajo ka pr detyr t marr dijeni,
pengoj ardhjen e pasojave t mtejshme, krkoj, kryej hetime dhe grumbulloj
gjithka q i shrben zbatimit t ligjit penal pr veprat penale apo subjektet q jan n
kompetenc t Prokuroris s Posacme, sipas nenit 148/dh t Kushtetuts.
2. Njsia e Posacme Hetimore sht n varsi t Prokuroris s Posacme dhe
10

nn mbikqyrjen dhe drejtimin e saj prdor t gjitha mjetet e ligjshme t krkimit t

provave pr t vrtetuar kryerjen ose jo t veprave penale n kompetenc t saj,
pasojat e tyre, fajsin apo pafajsin e t pandehurit, shkalln e prgjegjsis s tij, si
dhe ushtron cdo detyr tjetr t ngarkuar nga Prokuroria e Posacme.
3. Veprimtaria procedurale penale e Njsis s Posacme Hetimore n nj
cshtje konkrete, drejtohet dhe kontrollohet nga prokurori i posacm q ushtron
ndjekjen penale pr at cshtje. Ajo sht e detyruar q t kryej do veprim hetimor q
i urdhrohet ose i delegohet prej prokurorit..

NE
W

7. Lidhur me nenin 6, konstatojm se kushtet e siguris para caktimit n detyr,

synojn t detajojn prmbajtjen e paragrafit 5 t nenit 148/dh t Kushtetuts. Kjo
dispozit kushtetuese ka sanksionuar detyrimin q kandidatt pr prokuror, oficer
hetimi, personel administrativ t Prokuroris s Posacme, njsis s posacme hetimore
dhe familjart e tyre t afrt, ti nnshtrohen verifikimit t pasuris dhe t figurs, si dhe
t japin plqimin pr kontrollin e tyre periodik, sipas ligjit. I njjti parashikim sht br
edhe pr gjyqtart dhe npunsit civil gjyqsor, n pikn 4 t nenit 135 t
Kushtetuts.

OR
A

Mirpo, qllimi i mir i ksaj dispozite kushtetuese, sht shndrruar nprmjet

parashikimeve n ligj, n nj mekanizm q i jep mundsi pushtetit ekzekutiv ose
organeve nn varsin apo ndikimin e tij (ILDKPKI dhe DSIK), q t
pengojn/ndrhyjn n mnyr t pakontrolluar dhe disproporcionale, n przgjedhjen
dhe emrimin e gjyqtarve dhe prokurorve t Gjykatave/Prokurorive t Posacme,
hetuesve t Njsis s Posacme Hetimore, si dhe punonjsve t tjer t ktyre
organeve kushtetuese. Kto kompetenca prbjn burim shqetsimi pr sa koh
emerimi i kandidatve n strukturat e posacme antikorrupsion, t cilat presupozohen t
jen t pavarura, ndikohet drejpersdrejti nga institucione t cilat kontrollohen nga
ekzekutivi, si jan ILDKPKI apo DSIK. Praktikisht asnj kandidat i cili nuk merr plqimin
e ekzekutivit nuk mund t emrohet n asnj pozicion n SPAK apo gjykatat e
posacme, n kundrshtim me qllimet e shprehura n nenin 2 t projektligjit, pr
ngritjen e ktyre strukturave n mnyr t pavarur dhe jasht cdo ndikim t brendshm
ose t jashtm. Pr m tepr, paragrafi 2 i ktij neni n vend q t jap kushtet e
siguris, flet pr procedur t kontrollit t funksionarve, si dhe ka ometuar t prmend
kushtet e siguris s familjarve t afrt t tyre si urdhron neni 148/dh pika 5 e
Kushtetuts.
Paragrafi 2 i nenit 6 parashikon se sht ILDKPKI q kontrollon dokumentet dhe
deklaratn e pasuris t kandidatve dhe i paraqet nj raport dhe nj opinion autoritetit
q i cakton n detyr ose i merr n pun. Ndrkoh, paragrafi 3 i njeh t njjta t drejta
Autoritetit t Siguris Kombtare (DSIK) pr hetimin dhe kontrollin e verifikimit t figurs
s kandidatve. Edhe pse kjo dispozit flet pr raport apo opinion, n fakt paragrafi 2 i
nenit 12 t ktij projektligji, flet pr nj konkluzion detyrues, pr shkak se parashikon se
nj kandidat i cili ka marr nj opinion negativ nga ILDKPKI apo DSIK nuk mund t
caktohet n detyr n Prokurorin e Posacme. Mbi prmbajtjen e ktyre dispozitave
(nnkupto: paragraft 2 dhe 3 t nenit 6 dhe paragrafin 2 t nenit 12 t projektligjit),
shprehim mosdakordsin ton t thell, pr shkak se cenojn pavarsin e
Gjykatave t Posacme, Prokuroris s Posacme dhe Njsis s Posacme t Hetimit,
dhe prbjn ndrhyrje t pushtetit ekzekutiv n procesin e przgjedhjes dhe emrimit
t funksionarve t ktyre organeve kushtetuese.
11

NE
W

N kt pik, dshirojm t theksojm se ILDKPKI, nuk sht struktur q gzon

besueshmri pr paansi politike, pr shkak se ka qen przgjedhje individuale e
Kryeministrit aktual dhe mazhorancs aktuale. Pa dashur t vm n diskutim
integritetin profesional t Inspektorit t Prgjithshm t ILDKPKI-s, vlersojm se ai
nuk siguron n dukje paansin politike pr realizimin e ktij procesi dhe mbi t gjitha
nuk jep asnj garanci pr opozitn parlamentare, se do t ushtroj kompetencn e
njohur nga ligji, i pandikuar nga Kryeministri aktual. N kuadr t ktij konstatimi,
ILDKPKI mund t deformoj rezultatin e verifikimit, mund t prish prova apo t fsheh
prova, mund t tregoj zell t tepruar, deri n abuzim, pr nj kategori t caktuar
gjyqtarsh dhe prokurorsh me qllim q t pengoj emrimin e tyre, dhe mund t luaj
rolin e t verbrit pr nj kategori tjetr, me qllim q t lejoj emrimin e tyre. E
gjith kjo, do t sillte dme t pariparueshme, duke deformuar politikisht procesin e
przgjedhjes dhe t emrimit. Pr m tepr, ILDKPKI ka dshtuar t provoj se gzon
integritetin e nevojshm profesional dhe moral, pr realizimin e ktij procesi, duke qen
se ka dshtuar plotsisht t prmbush misionin e vet ligjor, si nj mekanizm kryesor
pr luftn ndaj korrupsionit n sistemin gjyqsor. sht trsisht e paargumentuar dhe
e parasyeshme t besosh, se n kt proces, do t arrij t prmbush kompetencn e
tij ligjore, n paansi dhe me profesionalizm, n kushtet kur n t shkuarn ka
dshtuar ta bj kt.

OR
A

Nga ana tjetr, Autoriteti i Siguris Kombtare emrtohet nga legjislacioni n fuqi si
Drejtoria e Sigurimit t Informacionit t Klasifikuar (DSIK). Kjo Drejtori sht krijuar n
baz t ligjit nr. 8457, dat 11.2.1999 "Pr informacionin e klasifikuar "sekret shtetror"",
i ndryshuar. N nenin 25 t ktij ligji parashikohet se: Pr t organizuar, drejtuar e
kontrolluar masat pr ruajtjen, klasifikimin dhe administrimin e informacionit t
klasifikuar krijohet Drejtoria e Sigurimit t Informacionit t Klasifikuar (DSIK) si
institucion n varsi t Kryeministrit. Drejtori i saj emrohet nga Kryeministri.. Pra,
autoritet prgjegjs pr t kontrollin e figurs, t gjyqtarve, prokurorve dhe hetuesve,
me impakt t drejtprdejt n przgjedhjen dhe emrimin e tyre, sht nj zyrtar nn
varsin direkte t Kryeministrit, ose indirekt vet Kryeministri. Ky fakt e bn procesin e
przgjedhjes s gjyqtarve, prokurorve dhe hetuesve trsisht nj proces politik dhe
mund t shrbej si mekanizm konkret pr t siguruar skualifikimin nga konkurimi t t
gjith gjyqtarve, prokurorve apo hetueve t pa preferuar nga Kryeministri, si dhe
prfshirjen n konkurim t atyre q preferohen nga Kryeministri. DSIK mund t fabrikoj
dshmitar apo t dhna pr gjyqtar/prokuror/hetues t caktuar, dhe t fsheh t
dhna pr t tjer, sipas porosis dhe vullnetit t Kryeministrit. Caktimi i DSIK si
autoritet prgjegjs pr t verifikuar kontrollin e figurs sht br pa asnj argument
kushtetues dhe ligjore, duke qen se kjo kompetenc del trsisht jasht natyrs dhe
misionit t ktij organi, t parashikuar n ligjin nr. 8457/1999.
Pr pasoj parashikime t tilla jan t papranueshme pr opozitn dhe injorojn
n mnyr t hapur shqetsimin e saj legjitim, pr t shmangur do mundsi t
kontrollit nga pushteti ekzekutiv dhe Kryeministri aktual, t procesit t
przgjedhjes apo emrimit t gjyqtarve dhe prokurorve t posacm, hetuesve
t Njsis s Posacme Hetimore, apo punonjsve t tyre. N prmbledhje t sa
m sipr, dy jan arsyet pse jan t papranueshme kto parashikime:
a) Plqimi i institucioneve t kontrolluara nga ekzekutivi si conditio sine qua
non pr emrimin e gjyqtarve, prokurorve, hetuesve, apo punonjsve t
tjer t Gjykatave t Posacme dhe t SPAK minon haptazi pavarsin dhe
mosndikimin q kjo struktur duhet t ket si prerogativ t ekzistencs s
12

saj, sipas nenit 135 dhe 148 t Kushtetuts.

b) Institucionet t cilat presupozohet t kryejn verifikimin e kushteve t
siguris pr kandidatt pr gjyqtar, prokuror dhe hetues, jan institucione t
cilat nuk ofrojn besueshmri dhe profesionalizm n vlersimin e
kandidatve pr sa koh kto institucion (t cilat ekzistojn dhe funksionojn
prej nj kohe t gjat) nuk e kan kryer si duhet kt funksion prgjat ktyre
viteve dhe kan prgjegjsin e tyre prsa i prket korrupsionit n sistem.

OR
A

NE
W

Pr t adresuar kt shqetsim madhor, mendojm se rruga e vetme sht konceptimi i

procesit n nj faz kalimtare dhe n nj faz t prhershme. Konkretisht:
a) N momentin e ngritjes s ktyre strukturave, pr nj periudh tranzitore,
verifikimi i parakushteve t siguris duhet t bhet:
(i)
Pr gjyqtart dhe prokurort, nga KPK, n kuadr t procesit t
rivlersimit, deri n nj periudh 4 vite nga hyrja n fuqi e ligjit (mendojm
se kjo sht nj periudh e mjaftueshme q KPK t ket prfunduar apo
prfundoj rivlersimin e gjyqtarve dhe prokurorve. N cdo rast, duhet
t parashikohet se rivlersimi i kandidatve pr n gjykatat e posacme
apo prokurorin e posacme bhet me prioritet nga KPK). Nse kandidati
kalon apo ka kaluar me sukses procesin e rivlersimit, ather ai
konsiderohet se e plotson parakushtin e siguris t parashikuar nga
Kushtetuta dhe ligji.
(ii)
Pr npunsit civil gjyqsor t gjykatave t posacme, punonjsit e SPAK,
hetuesit e Njsis s Posacme dhe punonjsit e tjer t ktyre
strukturave, nga nj Komision Ad Hoc, t prbr nga 3 antar (2
prokuror t SPAK dhe nj gjyqtar i gjykatave t posacme, t zgjedhur me
short), deri n nj periudh 2 vjecare, aq sa sht edhe periudha e
vzhgimit aktiv t procesit t rekrutimit nga Komisioni i Pavarur i
Rivlersimit t SHBA dhe BE.
b) Pas periudhs tranzitore (respektivisht 4 dhe 2 vjecare), verifikimi i parakushteve
pr t gjith kategorit e zyrtarve, duhet t bhet nga nj Komision Ad Hoc, i
prbr nga 5 antar (2 prokuror t SPAK, 1 gjyqtar i gjykatave t posacme,
nj punonjs i seksionit t hetimit financiar pran Prokuroris s Posacme, si dhe
nj hetues i Njsis s Posacme Hetimore).
Ne konstatojm me keqardhje, se edhe pse qllimi fillestar i hartuesve t projektligjit
ndoshta ka qen ruajtja e parimit t pavarsis t gjykatave t posacme, prokuroris s
posacme dhe Njsis s Posacme Hetimore, prsri sht lejuar prfshirja e nenit 6 t
projektligjit, i cili jo vetm minon pavarsin e ktyre stukturave dhe siguron ndrhyrje e
pushtetit ekzekutiv n przgjedhjen e prokurorve, hetuesve dhe gjyqtarve, por n
thelb bie ndesh edhe me nenet 51 dhe 52 t vet projektligjit. N kto dispozita,
prezantohet prafrsisht zgjidhja q ofron edhe opozita parlamentare m sipr, duke ia
ngarkuar detyrn e verifikimit t parakushtit pr emrim, organeve t pavarura si KPK
dhe Byroja Kombtare e Hetimit. Diferenca midis nenit 6 t projektligjit dhe neneve
51-52 t t njjtit projektligji, sht prov e qart q prmbajtja e nenit 6 sht
ndryshuar m von me ndrhyrjen e mazhorancs apo ekspertve t saj dhe
synon arritjen e qllimit pr kapjen politike t gjykatave t posacme, prokuroris
s posacme dhe njsis s posacme hetimore.
S fundmi, pr kt dispozit sugjerojm t saktsohet pasoja nse familjari i afrt nuk
pranon t jap plqimin pr kontrollin periodik t telekomunikimeve dhe t llogarive
13

bankare. Ky sugjerim mbshtetet n nenin 148/dh pika 5 t Kushtetuts, q autorizon

ligjin pr t detajuar procesin e dhnies s plqimit nga familjart e afrt t ktyre
funksionarve.
Prsa m lart, n prputhje me nenet 135, 148 dhe 148/dh t Kushtetuts, si dhe
konsideratat e bra m sipr, sugjerojm q neni 6 t riformulohet si m posht vijon:
Amendament 3
Neni 6
Kushtet e siguris prpara emrimit n detyr

OR
A

NE
W

1. Kandidatt pr gjyqtar ose npuns civil gjyqsor n gjykatat e posame,

dhe familjart e afrm t tyre, si dhe kandidatt pr prokuror, oficer t hetimit,
personel administrativ i Prokuroris s Posame, njsis s posame hetimore, dhe
familjart e afrm t tyre, duhet t prmbushin kushtin e sigruris prpara emrimit n
detyr, q prfshin:
a) kontrollin e verifikimit t pasuris dhe t figurs, si dhe
b) dhnien e plqimit pr kontrollin periodik t llogarive t tyre bankare dhe t
telekomunikimeve vetjake, pr t ciln kandidati plotson dhe nnshkruan nj deklarat
me shkrim.
2. Asnj kandidat nuk mund t emrohet n funksionet e parashikuara n
paragrafin 1 t ktij neni, pa kaluar me sukses kontrollin e verifikimit t pasuris dhe t
figurs, si dhe pa dorzuar deklaratn me an t s cils jep plqimin pr kontrollin
periodik t llogarive t tij bankare dhe t telekomunikimeve vetjake.
3. Kontrolli i verifikimit t pasuris dhe t figurs prpara emrimit n detyr, pr
t gjith funksionart dhe familjart e afrt t tyre t parashikuar n paragrafin 1 t ktij
neni, bhet nga nj Komision Ad Hoc, i prbr nga:
a) dy prokuror t Prokuroris s Posacme, t zgjedhur me short;
b) nj gjyqtar i Gjykatave t Posacme, i zgjedhur me short;
c) nj punonjs i seksionit t hetimit financiar pran Prokuroris s Posacme, i caktuar
nga Drejtuesi i Prokuroris s Posacme;
) nj hetues i Njsis s Posacme Hetimore, i caktuar nga Drejtori i Njsis s
Posacme Hetimore.
4. Kandidati sbashku me krkesn pr kandidim, dorzon edhe Deklaratn e
Pasuris, t shoqruar me t gjith dokumentacionin e plot q provon ligjshmrin e
pasuris, si dhe Deklaratn e Kontrollit t Figurs. Komisioni Ad Hoc kryen verifikimet e
nevojshme pr pasurin dhe figurn, dhe brenda 120 ditve i dorzon organit t
emrtess nj raport t hollsishm mbi ligjshmrin e pasuris dhe pastrtin e
figurs. Komisioni Ad Hoc, prve dokumentacionit t paraqitur nga vet kandidatt,
mund t krkoj t dhna ose informacione zyrtare nga do institucion shtetror, n
lidhje me kandidatt. Komisioni Ad Hoc i krkon ndihm administrative institucioneve
shtetrore, objekti i ligjshm i veprimtaris s t cilave lidhet me hetimin dhe mbledhjen
e t dhnave mbi pasurin dhe figurn e individit, duke i caktuar detyra konkrete dhe
afate pr prmbushjen e tyre. Institucioni shtetror sht i detyruar q t paraqes
informacionin ose dokumentacionin e krkuar brenda 15 ditve nga data e njoftimit.
Kto akte bhen pjes e dosjes s kandidatit dhe trajtohen n prputhje me
legjislacionin n fuqi pr mbrojtjen e t dhnave personale. T dhnat dhe
informacionet zyrtare mund ti vihen n dispozicion kandidatit, mbi bazn e nj krkese
t arsyetuar dhe n prputhje me legjislacionin n fuqi pr informacionin e klasifikuar.
14

NE
W

N rast se prhapja e informacionit apo dokumenteve cenon informacionin e klasifikuar

sekret apo sigurin publike, ather Komisioni Ad Hoc, pasi njihet me to, nuk i prfshin
n dosjen individuale t kandidatit dhe sht i detyruar t ruaj konfidencialitetin mbi
prmbajtjen e tyre.
5. Deklarata e dhnies s plqimit pr kontrollin periodik t llogarive bankare dhe
t telekomunikimeve vetjake, dorzohet s bashku me krkesn pr kandidim, pran
organit prkats t emrtess.
6. Prjashtimisht nga rregulli i parashikuar n paragrafin 3 t ktij neni, pr nj
periudh 4 vjet nga hyrja n fuqi e ktij ligji, kontrolli i verifikimit t pasuris dhe figurs
s kandidatve pr gjyqtar n Gjykatat e Posacme ose prokuror n Prokurorin e
Posacme, si dhe familjarve t afrt t tyre, bhet nga Komisioni i Pavarur i Kualifikimit,
n kuadr t procesit t rivlersimit, sipas nenit 179/b t Kushtetuts. Nj gjyqtar apo
prokuror q ka kaluar gjat ksaj periudhe me sukses procesin e rivlersimit,
konsiderohet se e prmbush kushtin e siguris t parashikuar n shkronjn a t
paragrafit 1 t ktij neni. Kandidatt q nuk e kan prfunduar ende procesin e
rivlersimit, duhet t paraqesin krkes pran Komisionit t Pavarur t Kualifikimit pr
tiu nnshtruar me prioritet procesit t rivlersimit. Vetm pas kalimit me sukses t
procesit t rivlersimit, me vendim prfundimtar, ato mund t kualifikohen pr tu
przgjedhur si gjyqtar n Gjykatat e Posacme ose prokuror n Prokurorin e Posacme.
7. Prjashtimisht nga rregulli i parashikuar n paragrafin 3 t ktij neni, pr nj
periudh 2 vjet nga hyrja n fuqi e ktij ligji, kontrolli i verifikimit t pasuris dhe figurs,
pr kandidatt pr npuns civil gjyqsor n gjykatat e posame, pr oficer t
hetimit, personel administrativ i Prokuroris s Posame, njsis s posame hetimore,
si dhe familjart e afrm t tyre, bhet nga nj Komision Ad Hoc i prbr nga:
a) dy prokuror t Prokuroris s Posacme, t zgjedhur me short;
b) nj gjyqtar i Gjykatave t Posacme, i zgjedhur me short.

OR
A

8. Lidhur me nenin 7, bazuar n pikn 2 t nenit 148/dh t Kushtetuts, vlersojm se

projektligji duhet t detajoj procedurn transparente dhe publike t emrimit n mnyr
t plot, duke mos u mjaftuar vetm me prcaktimin e kritereve baz q e garantojn
at. Kjo do t ndihmonte n qartsimin edhe t mnyrs s aplikimit gjat procedurs
s przgjedhjes/emrimit t parimeve t sanksionuar n kt dispozit. Pr ilustrim,
shkronja e e nenit 7 t projektligjit, prmend nj komision me prbrje t ndryshme q
bn przgjedhjen dhe rekomandimin pr emrim, mirpo projektligji nuk qartson se pr
cilin komision bhet fjal dhe sesi caktohet/przgjidhet ai dhe nga kush prbhet.
9. Rregulli i paragrafit 1 t nenit 8 sht me natyr tautologjike sepse Kushtetuta n
nenin 135 pika 2 urdhron q kompetenca t saktsohet me zgjerim n ligj, ndrsa ligji
nuk e prmbush kt urdhrim por bn referenc t pasaktsuar srisht mbrapsh n
tekstin e Kushtetuts. Pr pasoj, sugjerojm q kjo dispozit ose t saktsoj
kompetencn me list t fundme ose ta delegoj pr rregullim n Kodin e Procedurs
Penale. Me kt rast, duhet evidentuar se konflikti i kompetencave midis gjykatave me
miratimin e ktij ligji pa ndryshuar tekstin e Kodit t Procedurs Penale krijon probleme
sepse ky i fundit trajton rastet e Gjykats pr Krime t Rnda. Pr pasoj, sugjerojm
q n nj dispozit kalimtare t prcaktohet q rregullat procedurale pr gjykatat e
krimeve t rnda jan t zbatueshme pr aq sa ky ligj nuk prcakton shprehimisht
ndryshe.
Teksti i paragrafit 2 t ktij neni sht trsisht i paqart. Nga prmbajtja e tij kuptohet
q rregulli ka natyr procedurale dhe rrjedhimisht duhet t prfshihet n Kodin e
15

Procedurs Penale. Nga ana tjetr, hipotezat e vendosura n kt paragraf jan

alogjike sepse nse nuk ngrihet akuz, shtja nuk shkon n gjykat (theksojm srisht
problematikn e koncepteve t juridiksion/kompetencs, q duhen saktsuar si i kemi
prshkruar m lart n kt Opinion). Po ashtu, termat zyrtar publik ose zyrtar i lart
jan larguar nga koncepti q prdor Kushtetuta n nenin 135 pika 2, q sht drejtues i
institucioneve qendrore ose t pavarura.

NE
W

Ndrsa paragrafi 3 nuk ka kuptim dhe rrezikon keqzbatim n praktik sepse prdor
frazn me kt paragraf pa cilsuar cilin prej tyre. Pr m tepr kjo dispozit dhe i
gjith ligji nuk i jep zgjidhje konfliktit t kompetencave midis Prokuroris s Posame
dhe Prokuroris s juridiksionit t zakonshm. N kushtet kur prokurort e ksaj
prokurorie nuk kan prokuror m t lart (drejtuesi i Prokuroris s Posame nuk ka t
drejta mbi procedimin penal t nj prokurori t ksaj Prokurorie) dhe kur kjo Prokurori
sht e pavarur nga Prokurori i Prgjithshm, qartsisht Kodi i Procedurs Penale nuk
mund t zbatohet sepse ai ia jep kt lloj autoriteti Prokurorit t Prgjithshm.
10. N tekstin e nenit 9 prshkruhet kompetenca e Gjykats s Posame dhe e
Prokuroris s Posame n mnyr atipike, me togfjalshin shqyrtuar, hetuar dhe
ndjekur penalisht. Ky togfjalsh sht konfuz dhe nuk ndjek traditn shqiptare, e cila
kompetencn e lidh me veprn penale dhe me procedimin penal (i ndar n hetim
pararprak, gjykim dhe ekzekutim i vendimit penal). Gjithashtu, konstatohet se sht
vendosur nj theks i lart tek koncepti hetimet, q sht vetm nj faz e procedimit
penal dhe q n Shqipri cilsohet ligjrisht me konceptin e hetimeve paraprake. N
legjislacionin shqiptar procedural penal, kompetenca i jepet Gjykats, duke cilsuar n
ligj se Prokuroria ndjek kompetencn e Gjykats. Pr pasoj, sugjerohet saktsimi i
ksaj dispozite, duke cilsuar sakt kompetencn e Gjykats s Posame sipas
veprave penale.

OR
A

Teksti i paragrafit 2 t ktij neni ka nevoj t shoqrohet n dispozitat tranzitore me

ndryshimet eventuale t ligjeve specifike, si jan t ashtuquajturit ligji antimafia, apo
ligji pr bashkpuntort e drejtsis.
11. N pikn 3 t nenit 11, duhet t mbahet n konsiderat konstatimi i br n kt
Opinion pr nenin 5 t projektligjit. Pr kt arsye, shprehja dhe oficert e policis
gjyqsore t shrbimeve, duhet t hiqet. Nga ana tjetr, mnyra e drejtimit t hetuesve,
duhet t trajtohet tek Kreu q flet pr Njsin e Posacme Hetimore (BKH) dhe ndrkoh
sht trajtuar edhe n nenin 5 t riformuluar nga ana jon. Prsa m lart, krkojm kt
ndryshim n prmbajtjen e projekligjit:
Amendament 4

N paragrafin 3 t nenit 11, fjalia e dyt, shfuqizohet.

Gjithashtu, i njjti sugjerim t mbahet n konsiderat edhe pr nenin 15 t projektligjit.
12. Lidhur me pikn 2 t nenit 12, konstatojm se pjesa e par e saj sht prsritje e
prmbajtjes s nenit 6 t projektligjit. Ndrkoh pr opinionin negativ t ILDKPKI dhe
DSIK, dhe rolin e ktyre organeve n procesin e przgjedhjes s gjyqtarve,
prokurorve dhe hetuesve, duhet t mbahen n konsiderat, konstatimet e bera pr
nenin 6 t ktij projektligji. Prsa m lart, krkojm kt ndryshim n prmbajtjen e
16

projekligjit:
Amendament 5
Paragrafi 2 i nenit 12, t riformulohet si m posht vijon:
2. Kshilli i Lart i Prokuroris, prpara emrimit, shqyrton dhe vlerson opinionin e
Komisionit Ad Hoc t verifikimit t kandidatve. Kandidati q ka marr nj vlersim
negativ, t bazuar n ligj dhe n prova, nga Komisioni Ad Hoc, nuk mund t emrohet
prokuror n Prokurorin e Posacme..

NE
W

Gjithashtu, n kt dispozit, vlersojm se duhet t prcaktohen n mnyr t detajuar

kriteret shtes t przgjedhjes s prokurorve t posacm, n kuptim t parashikimit t
br n fjalin e dyt t piks 2 t nenit 148/dh t Kushtetuts, ku specifikohet se: Ligji
vendos kritere t tjera pr przgjedhjen...... Kto kritere shtes, duhet t jen t lidhura
me eksperiencn n pun t prokurorve, si dhe cilsit q duhet t gzoj nj prokuror
i posacm.
N pikn 3 t ktij neni konstatojm se sht e paqart prdorimi i instituteve t
ndrprerjes dhe t pezullimit t mandatit, konkretisht kur ndodh ndrprerja dhe kur
ndodh pezullimi sepse kto dy institute kan efekte t ndryshme nga njra tjetra. Nga
ana tjetr, cenimi i mandatit thjesht me paraqitjen e krkess pr procedim disiplinor
nga Inspektori i Lart i Drejtsis na duket aspak garantiste pr dy arsye. S pari,
Inspektori sht nj prej subjekteve n kompetenc hetimi t ktyre prokurorve dhe
pr pasoj, ky mekanizm rrezikon t influencoj pavarsin e t dyja institucioneve pr
kt shkak. S dyti, Inspektori i Lart i Drejtsis ka varsi nga Kuvendi prmes
procedurs s shkarkimit dhe rrjedhimisht, ky mekanizm i hap dern influencs politike
ndaj Prokuroris s Posame. N kt rast, mendojm se projektligji duhet t sqaroj
se kush konsiderohet fillim i procedimit disiplinor, n kuptim t shkronjs c, pika 4 e
nenit 148/d t Kushstetuts.

OR
A

13. Lidhur me nenin 13:

a) prsa i prket parashikimeve t bra n paragrafin 2, sipas t cilit prokurort
zbatojn udhzimet me shkrim t nj prokurori m t lart, mendojm se ka nevoj t
specifikohet se bhet fjal pr udhzimet q nxjerr apo shprndan Drejtuesi i
Prokuroris s Posacme, n kuptim t parashikimeve t bra n shkronjat e, dhe
f, t piks 2, t nenit 16 t projektligjit. Megjithat, ne vlersojm se do t ishte m e
prshtatshme q kompetenca pr miratimin e ktyre udhzimeve (t parashikuara n
shkronjat e, dhe f t piks 2, t nenit 16 t projektligjit), ti kalonte Mbledhjes s
Prgjithshme t prokurorve t Prokuroris s Posacme, ndrkoh q Drejtuesi i
Prokuroris t kujdesej pr kontrollin e zbatimit t tyre.
b) prsa i prket prmbajtjes s paragrafit 3, konstatojm se prmbajtja e tij sht e
paqart dhe prbn krcnim serioz pr cenimin e liris s medias. Si e till ajo sht e
papranueshme pr opozitn parlamentare. Koncepti i prdorur influenc e
paprshtatshme sht i pa prkufizuar dhe ndrkoh prfshirja e medias, si mnyr e
ndikimit, sht e paprshtatshme dhe bie ndesh me nenin 22 t Kushtetuts. N kto
kushte, sugjerojm q paragrafi 3 t riformulohet si m posht vijon:
Amendament 6
17

Paragrafi 3, i nenit 13, riformulohet si m posht vijon:

3. Ndrhyrja, nprmjet ushtrimit t ndikimit t paligjshm, n veprimtarin e
Prokuroris s Posacme apo t prokurorve t posacm, ose brja e komenteve fyese,
kanosja apo ushtrimi i presionit, zyrtarisht apo n publik, e kryer nga nj funksionar
politik apo duke prdorur funksionin zyrtar, sht e ndaluar dhe passjell prgjegjsi
sipas ligjit..

14. Teksti i nenit 14 sht i paqart. Gjuha e prdorur me frazat nse ka prova se
sht i korruptuar apo mbshtet nj organizat kriminale sht e pasakt. Gjithashtu,
ne vlersojm se n fakt ky ligj duhet t zgjidh konfliktin e kompetencave dhe
korporatizmin eventual t ksaj strukture, q bie ndesh me rregullat tradicionale t
sistemit procedural penal shqiptar, sipas t cilit prokurori apo gjyqtari procedohen nga
nj prokurori dhe gjykat e ndryshme nga ajo q ushtron funksionin.

NE
W

15. N tekstin e nenit 15, prve heqjes s frazs dhe shrbimet e policis gjyqsore,
sugjerojm q fjala drejtojn t zbrthehet n frazn drejtojn, urdhrojn me delegim
kryerjen e veprimeve procedurale, udhzojn n prmbushjen e veprimeve
procedurale, si dhe kontrollojn prmbushjen e tyre.
16. N pikn 2 t nenit 16, tek shkronja b nuk jemi dakord q shprndarja e shtjeve
t jet n diskrecion t drejtuesit t Prokuroris s Posame sepse l vend pr abuzim.
Pr pasoj, sugjerojm mekanizmin e shortit pr t siguruar paansin e nevojshme pr
funksionimin normal t drejtsis.
Ndrsa pr cshtjet q kan t bjn me njsin hetimore n Policin e Shtetit
(shkronja b), apo shrbimet e oficerve t policis gjyqsore (shkronja ), t
mbahen n konsiderat komentet e bra lidhur me nenin 5 t projektligjit. Pr kt
arsye, sugjerojm q kto terma t hiqen.

OR
A

Amendament 7
N paragrafin 2 t nenit 16, bhen kto ndryshime:
a) N shkronjn b, shprehja njsin hetimore n Policin e Shtetit, shfuqizohet.
b) N shkronjn , shprehja shrbimet e oficerve t policis gjyqsore,
shfuqizohet.
17. N nenin 24, pika 1 kompetenca e prcaktuar n shkronjn b) nuk duhet ti prkas
ktij sektori por duhet t jet kompetenc e Drejtuesit t Prokuroris s Posame.
Ndrsa n shkronjn c), sht e paqart detyra e mbikqyrjes dhe si realizohet ajo, pr
m tepr pikrisht nga Sektori dhe pa pjesmarrjen e Drejtuesit t Prokuroris. N t
njjtn linj, teksti i shkronjs ) sht konfuz dhe cenon rolin e Ministris s Drejtsis
si autoritet qendror n bashkpunimin gjyqsor ndrkombtar. Sjellim n vmendjen
tuaj se sidomos n procesin penal, shtje t tilla kan natyr t pastr politike dhe nuk
mund t lihen n kompetenc t strukturave teknike. T njjtat shqetsime kemi edhe
pr pikn 2 t ktij neni.
18. Lidhur me nenin 28, konstatojm se parashikon se kur nj prokuror i posacm e
konsideron t nevojshme t marr vendim pr pushimin e akuzs ose cshtjes, sht i
detyruar t krkoj miratimin e shumics s mbledhjes s prokurorve t posacm.
18

Sipas ktij parashikimi, vendimmarrja pr pushimin e akuzs ose cshtjes, nuk sht
kompetenc e prokurorit t posacm q heton cshtjen, por sht kompetenc e
mbledhjes s prgjithshme t prokurorve. Ky parashikim sht i ndryshm nga rregulli
i prgjithshm i parashikuar n nenin 328 t Kodit t Procedurs Penale dhe duhet t
vlersohet edhe n raport me respektimin e parimit t barazis prpara ligjit. Pr m
tepr, q i njjti rregull nuk aplikohet pr vendimmarrjen mbi paraqitjen e krkess pr
gjykimin e cshtjes penal. Nga ana tjetr, nuk specifikohet se n cfar raporti qndron
kjo dispozit me parashikimin e br n nenin 329 t Kodit t Procedurs Penale, ku
sanksionohet ankimi n gjykat kundr vendimit t pushimit t shtjes.

NE
W

Gjithashtu, duket e vshtir q nj cshtje e hetuar ndoshta prej muajsh/viti nga nj

prokuror, t mund t vlersohet n detaje vetm pr 15 dit nga nj prokuror tjetr dhe
20 dit nga trupa e plot e prokurorve, n funksion t vendimmarrjes dhe arritjes s
konkluzionit nse cshtja/akuza duhet pushuar apo jo. Pr m tepr, q dispozita flet
pr votim t fsheht dhe nuk sanksionon asnj detyrim q antart e mbledhjes s
prgjithshme t prokurorve t argumentojn vendimmarrjen e tyre nse vendosin q
cshtja nuk duhet t pushohet. Pr kt arsye, ky mekanizm mund t shndrrohet n
abuzues n praktik dhe t dmtoj t drejtn dhe interesin e ligjshm t personit nn
hetim.

OR
A

Ne arrijm t kuptojm faktin se nj parashikim i till, sht nj prpjekje pr t

parandaluar pushimin abuziv t cshtjeve apo akuzave, nga nj prokuror i vetm i
posacm, si dhe mban n konsiderat vshtirsin pr t ndrhyr/intimiduar trupn e
t gjith prokurorve t posacm pr t pushuar nj cshtje apo akuz, n raport me
mundsin pr t ndrhyr/indimiduar nj prokuror t vetm. Pr pasoj, mirkuptojm
qllimin e mir t dispozits. Mirpo, parashikimi i br n nenin 28 t projektligjit,
krkon shqyrtim t kujdesshm, pr prputhshmrin e tij me parimin e parashikuar n
pikn 2 t nenit 148 t Kushtetuts, ku specifikohet se prokuroria sht organ q
respekton pavarsin e brendshme t prokurorve pr hetimin dhe ndjekjen penale.
N kto kushte, nj mekanizm tjetr, n prputhje me kt parim, mund t siguronte t
njjtin qllim t dispozits, duke mbajtur n konsiderat edhe faktin se sipas piks 2 t
nenit 148 t Kushtetuts, prokuroria sht organi q garanton kontrollin e veprimtaris
s saj.
19. N pikn 2 t nenit 29, parashikohet se me krkes t Drejtuesit t Prokuroris s
Posacme, prokurort e Prokuroris s Prgjithshme, ndihmojn prokurort e posacm
pr t prgatitur dhe mbrojtur ankimet, kur sht e nevojshme. Ky parashikim duket
sikur i jep Drejtuesit t Prokuroris s Posacme, nj autoritet urdhdhns ndaj
prokurorve t Prokuroris s Prgjithshme, pr shkak se me krkes t tij, ato duhet t
ndihmojn n prgatitjen dhe mbrojtjen e ankimit. N kto kushte, sjellim n vmendjen
tuaj se sipas piks 4 t nenit 148 t Kushtetuts, Prokuroria e Posacme sht e pavarur
nga Prokurori i Prgjithshme. N t njjtn logjik, edhe prokurort e Prokuroris s
Prgjithshme jan t pavarur nga Drejtuesi i Prokuroris s Posacme, dhe pr pasoj
krkesa e tij nuk duhet t passjell automatikisht detyrimin e tyre pr t prgatitur apo
mbrojtur ankimet, sepse kjo mund t cenonte funksionimin e Prokuroris s
Prgjithshme dhe ngarkesn n pun t prokurorve t ktyre prokurorive. Dispozita
nuk parashikon asnj mekanizm plqimi t Prokurorit t Prgjithshm mbi kt
krkes, duke qen se sht ai autoriteti q drejton dhe kontrollon veprimtarin e
prokurorve t Prokuroris s Prgjithshme, dhe aq m shum nuk parashikohet as nj
mekanizm miratimi nga Kshilli i Lart i Prokuroris. Pr t gjitha kto arsye,
19

mendojm se ky parashikim ka nevoj t rishikohet.

20. Neni 30, n mnyrn se si sht hartuar sht i paqart dhe konfuz. S pari,
rregullat kryesore t ktij neni gjenden n Kodin e Procedurs Penale dhe prsritja e
tyre rrezikon konflikte t panevojshme ligjore, nse nj prej ktyre ligjeve ndryshon n
t ardhmen. S dyti, n pikn 1, koncepti subjekt juridik sht i panjohur. N pikat 2, 3
dhe 4, kompetenca e Prokuroris pr t kryer veprime hetimore sht kufizuar sepse n
Kodin e Procedurs Penale, prokurori urdhron dhe sanksionon subjektet n kuadr t
nj procedimi penal, ndrsa n kt dispozit lejohet kryerja e veprimeve hetimore me
plqimin e subjekteve t tjera.

NE
W

Lidhur me paragrafin 4 t nenit 30, konstatojm se pr organet q administrojn

sisteme t informacionit apo bazat e t dhnave q jan t certifikuara t prmbajn
sekret shtetror, nuk aplikohen detyrimet e parashikuara n paragrafin 3 t t njjts
dispozit. Nga shqyrtimi i prmbajtjes s paragrafit 3, rezulton se nj nga detyrimet
sht edhe vnia n dispozicion e informacionit brenda 24 orve, apo dhnia e aksesit
t drejtprdrejt n bazn e t dhnave. Ne vlersojm se ndoshta sht e justifikuar,
pr t siguruar plotsisht informacionet q prmbajn sekret shtetror, q prokuroris
s posacme t mos i jepet akses i drejtprdrejt, i prhershm apo i prkohshm, n
kto baza t dhnash shtetrore. Mirpo, detyrimi i parashikuar n paragrafin 3, pr
vnien n dispozicion brenda 24 orve t informacionit, pavarsisht se ai mund t jet i
ruajtur n nj baz t dhnash t certifikuar se prmban sekrete shtetrore, mendojm
se duhet t jet i zbatueshm, n rastet kur informacioni i shrben ushtrimit t ndjekjes
penale pr nj nga veprat penale n kompetenc t prokuroris s posacme. N kt
rast, dhnia e informacionit shoqrohet me detyrimin pr ruajtjen e konfidencialitetit mbi
prmbajtjen e tij.

OR
A

21. N nenin 31, n pikn 1 sugjerojm q informacioni ti shkoj Prokuroris s

Posame dhe jo Njsis s Posame Hetimore. N pikn 2, detyrimi i Prokuroris pr t
njoftuar policin pr fillimin e hetimeve na duket i teprt dhe duhet t hiqet. Prsa i
prket paragrafve 4 dhe 5 (shnuar 6 n projektligj), duke mbajtur n konsiderat edhe
konstatimet e bra n kt Opinion pr nenin 5, vlersojm se hetimi, si pjes
thelbsore e kompetencs s ndjekjes penale, sht detyr kushtetuese e prokuroris
s posacme. N realizimin e ksaj detyre, n prputhje me Kushtetutn, prokuroria e
posacme mund ti delegoj detyra hetuese apo t krkoj t asistohet n hetim, vetm
nga Njsia e Posacme Hetimore, e cila kryen t gjith veprimet procedurale-penale, t
krkuara apo urdhruara nga Prokuroria e Posacme. Ndrkoh, punonjsit e Policis
s Shtetit, duhet t jen t detyruar vetm t ekzekutojn urdhrat e prokuroris s
posacme apo krkesat e tyre, por pa iu njohur e drejta t kryejn hetime. Pr kt
arsye, n prputhje me nenin 148 dhe 148/dh t Kushtetuts, krkojm q paragraft 4
dhe 5 t nenit 31, t bashkohen n nj paragraf t vetm me kt prmbajtje:
Amendament: 8

N nenin 31, bhen kto ndryshime:

a) Paragrafi 4, riformulohet si m posht vijon:
4. Policia e Shtetit apo do agjent ose oficer tjetr i Policis Gjyqsore, sht i detyruar
t ekzekutoj urdhrat e lshuara n prputhje me Kodin e Procedurs Penale, nga nj
prokuror i posacm apo gjykata e posacme, n rastet kur urdhri ngarkon ato me
ekzekutimin. Ato jan t detyruar t prmbushin edhe cdo detyr apo krkes tjetr t
20

ligjshme, t dhn nga nj prokuror i posacm ose nga Drejtuesi i Prokuroris s

Posacme..
b) Paragrafi 5, shfuqizohet.

NE
W

22. Lidhur me nenin 32, vlersojm se kjo sht nj cshtje e trajtuar n mnyr
shteruese n ligjin nr. 9917, dat 19.05.2008 Pr parandalimin e pastrimit t parave
dhe financimit t terrorizimit, i ndryshuar, n prputhje t plot me konventat
ndrkombtare n fushn e pastrimit t parave dhe financimit t terrorizimit,. Sipas atij
ligji, Drejtoria e Prgjithshme e Parandalimit t Pastrimit t Parave, shrben si njsi e
specializuar financiare pr parandalimin dhe luftn kundr pastrimit t parave dhe
financimit t terrorizmit. Gjithashtu, kjo drejtori funksionon si qendr kombtare e
ngarkuar me mbledhjen, analizimin dhe shprndarjen tek agjencit e zbatimit t ligjit t
t dhnave pr veprimtarit e mundshme t pastrimit t parave dhe financimit t
terrorizmit. Kjo drejtori, prmbush dhe ka detyra funksionale, shum m tepr sesa aq
sa prshkruan neni 32 i projektligjit. Nse cmohet e arsyeshme q t trajtohet n
mnyr t posacme marrdhnia midis ksaj Drejtorie dhe Prokuroris s Posacme,
ather vlersojm q neni 32 duhet t riformulohet si m posht:
Amendament 9

Neni 32
Detyrimet e Drejtoris s Prgjithshme pr Parandalimin e Pastrimit t Parave

OR
A

1. Nse ekziston dyshimi pr pastrimin e produkteve t veprave penale t

parashikuara n paragrafin 2 t nenit 135 t Kushtetuts, apo nga subjektet e
parashikuara n at nen, Drejtoria e Prgjithshme e Parandalimit t Pastrimit t Parave,
njofton menjher Prokurorin e Posacme, si dhe prmbush t gjitha detyrat e saj t
parashikuara n nenin 22 t ligjit nr. 9917, dat 19.05.2008 Pr parandalimin e
pastrimit t parave dhe financimit t terrorizimit, i ndryshuar.
2. Drejtoria e Prgjithshme e Parandalimit t Pastrimit t Parave, si njsi e
inteligjencs financiare, mbledh, administron, prpunon, analizon dhe drgon n
Prokurorin e Posacme t dhna, raporte dhe informacione pr shtjet e pastrimit t
parave, t lidhura me veprat penale apo subjektet e parashikuara n paragrafin 2 t
nenit 135 t Kushtetuts, si dhe prmbush cdo krkes apo detyr tjetr t ngarkuar
nga Prokuroria e Posacme.
3. Inspektort shtetror t autorizuar pr sekuestrimin e prkohshm t
objekteve, instrumenteve ose aseteve t dyshuara, sipas rasteve dhe kushteve t
parashikuara me ligj, i dorzojn Prokuroris s Posacme, sbashku me njoftimin, nj
raport mbi veprimet e kryera dhe transkriptin e vendimit t sekuestrimit..
23. N nenin 33 t projekltigjit, konstatojm se:
a) Pika 1 sht prsritje e paragrafit 8 t nenit 3 dhe nenit 5 t projektligjit, dhe pr
pasoj sugjerojm q t hiqet.
b) N pikn 3 t tij, specifikohet se organizimi i brendshm i njsis s posacme
hetimore, prcaktohet me urdhr t prbashkt t Drejtuesit t Prokuroris s Posacme
dhe Drejtorit t BKH-s. Duke qen se sipas paragrafit 4 t nenit 148 t Kushtetuts,
Njsia e Posacme Hetimore sht n varsi t Prokuroris s Posacme, pra kto dy
organe jan n nj marrdhnie varsie administrative, mendojm se organizimi i
21

brendshm duhet t miratohet me urdhr t Drejtorit t Prokuroris s Posacme, me

propozimin e Drejtorit t BKH-s. Ky fakt t mbahet n konsiderat edhe n paragrafin
6 t nenit 35 t projektligjit.

NE
W

c) Prsa i prket piks 4, sjellim n vmendjen tuaj, konstatimet e bra n kt Opinion

pr nenin 5 t projektligjit. Njsia e Posacme Hetimore nuk mund t ket pjes
prbrse t saj, struktura t Policis s Shtetit apo institucioneve t tjera qeveritare,
dhe organizimi i brendshm i ktyre strukturave nuk mund t prcaktohet me urdhr t
prbashkt edhe t drejtuesve t institucioneve qeveritare, pr shkak se sipas nenin
148 t Kushtetuts, Njsia e Posacme Hetimore sht n varsi vetm t Prokuroris
s Posacme. Prmbajtja e piks 4 i jep strukturave n prbrje t Njsis s Posacme
hetimore, nj varsi t dyfisht nga Prokuroria e Posacme dhe organet qeveritare
(prfshir Policin e Shtetit), fakt ky q cenon rnd nenin 148 t Kushtetuts. Pr kt
arsye, n prputhje me nenin 148 t Kushtetuts, propozojm ndryshimin e
mposhtm:
Amendament 10

Paragrafi 4, i nenit 33, shfuqizohet.

24. Lidhur me prmbajtjen e nenin 36, vlersojm se parashikimi q Drejtori i Njsis

s Posacme Hetimore vjen nga rradht e Policis s Shtetit, policis gjyqsore apo
hetuesve t BKH-s, apo prokurorve, duhet t rishikohet, sepse ngushton rrethin e
personave q mund t aplikojn pr kt pozicion dhe mund t prmbushin kriteret e
vecanta pr tu emruar n kt detyr.

OR
A

Pr ilustrim, nj prokuror i cili ka punuar pr m shum se 10 vjet dhe ka nj

eksperienc t spikatur n fushn e hetimit t veprave penale t korrupsionit, krimit t
organizuar, apo krimet e rnda, mund t jet larguar disa muaj prpara nisjes s
procesit t aplikimeve pr arsye t ndryshme nga detyra e prokurorit (duke prjashtuar
ktu sigurisht largimin me mas disiplinore, largimit si pasoje e procesit t vettingut, apo
dorheqjen pas miratimit t parashikimeve mbi procesin e vettingut). I njjti shembull,
mund t merret edhe pr nj ish-punonjs t Policis s Shtetit, i cili mund t jet
larguar nga detyra pr shkak ristrukturimi, apo shkurtimi t pozicionit t puns. Ne
vlersojm, se procesi i aplikimit duhet t jet i hapur, dhe t synoj przgjedhjen e
kandidatve me cilsit m t larta t integritetit profesional dhe moral. Fakti q ai n
momentin kur hapen aplikimet nuk ushtron m detyrn e prokurorit, nuk duhet ta
prjashtoj at apriori nga kandidimi. Nga mnyra se si sht formuluar, struktura sht
krijuar e mbyllur me mekanizm rekrutimi t mbyllur nga lart posht, ndrkoh q ideja
e Kushtetuts sht krijimi i nj strukture t re t pavarur nga strukturat ekzistuese.
Nga ana tjetr, mendojm se kriteri i reputacionit t njohur si person me integritet dhe i
njohur pr nj pun me standardet m t larta profesionale, sht i pamatshm, dhe
duhet t zvendsohet me verifikimin e figurs dhe pasuris sipas nenit 6 t riformuluar
nga ana jon, si dhe me vlersimin maksimal profesional gjat ushtrimit t detyrs prej
tij. Pr kt arsye, sugjerojm riformulimin e dispozits, si m posht vijon:
Amendament 11
22

Neni 36
Kriteret e emrimit t Drejtorit t Njsis s Posacme Hetimore

OR
A

NE
W

1. Kandidati pr drejtor i Njsis s Posacme Hetimore duhet t prmbush t

gjitha kushtet e parashikuara n nenin 6, paragrafin 4 t nenit 39, si dhe paragraft 2
dhe 3 t nenit 40, t ktij ligji. Ai duhet t plotsoj me sukses kriteret e przgjedhjes
dhe trajnimit pr Njsin e Posacme Hetimore.
2. Kandidati pr drejtor i Njsis s Posacme Hetimore, mund t jet cdo shtetas
shqiptar, q gzon cilsi t larta profesionale dhe morale, dhe q plotson kto kritere:
a) ka prfunduar ciklin e dyt t studimeve universitare pr drejtsi me diplom
t barazvlefshme me Master i Shkencave, ose arsimin e lart policor.
b) ka eksperienc pun jo m pak se 10 vjet si prokuror, punonjs i Policis s
Shtetit apo Policis Gjyqsore, ose hetues i Njsis s Posacme Hetimore.
c) ka prvoj pune t paktn 5 vjet n cshtje q kan t bjn me veprat penale
n fushn e korrupsionit, krimit t organizuar apo krimeve t rnda.
) nse ka qen apo sht punonjs i Policis s Shtetit, t ket mbajtur pr jo
m pak se 3 vjet gradn Komisar, Kryekomisar, Drejtues i Par apo Drejtues.
d) t mos jet n hetim apo gjykim pr nj vepr penale, t mos ndodhet n
kushtet e pazgjedhshmris n nj funksion publik, sipas ligjit nr. 138/2015 Pr
garantimin e integritetit t personave q zgjidhen, emrohen ose ushtrojn funksione
publike, i ndryshuar, si dhe t nnshkruaj Formularin e Vetdeklarimit n zbatim t
atij ligji.
dh) nuk ka mbajtur funksione politike n administratn publike ose funksione
drejtuese n partit politike t paktn gjat dhjet viteve t fundit prpara momentit t
kandidimit.
e) ka marr vlersim maksimal pr aftsit e tij profesionale, etike dhe integritetin
moral, nse i sht nnshtruar vlersimeve t mparshme, sipas legjislacionit n fuqi.
) ndaj tij nuk sht marr masa disiplinore e shkarkimit nga detyra, ose ndonj
mas tjetr disiplinore, e cila sht ende n fuqi sipas legjislacionit n momentin e
kandidimit;
f) t mos ket qen dhe t mos jet bashkpuntor, informator ose agjent i
ndonj shrbimi sekret.
g) n periudhn 29.11.1944 - 02.07.1991 t mos ket qen antar ose kandidat i
Byros Politike, antar i Komitetit Qendror t Partis s Puns t Shqipris, antar i
Presidiumit t Kuvendit Popullor, kryetar i Gjykats s Lart, Prokuror i Prgjithshm,
kryetar i Hetuesis s Prgjithshme, antar i Kshillit t Ministrave, kryetar i Degve t
Punve t Brendshme, punonjs i organeve t ish-Sigurimit t Shtetit, bashkpuntor i
ish-Sigurimit t Shtetit apo i favorizuar, antar i Komisionit Qendror t DbimInternimeve, hetues, prokuror, gjyqtar n procese politike, denoncues apo dshmitar i
akuzs n proceset politike t posame.
gj) t jap plqimin pr tju nnshtruar testit t poligrafit. Informacioni n raportin
e prgatitur nga specialisti i poligrafit mbahet n konsiderat gjat procesit t
przgjedhjes.
3. Prjashtimisht, pr nj periudh 5 vite nga hyrja n fuqi e ktij ligji, kandidati
pr drejtor i Njsis s Posacme Hetimore, nuk duhet t ket qen antar i Grupit t
Ekspertve t Nivelit t Lart, sipas lists s miratuar me vendimin nr. 12, dat
02.04.2015 t Komisionit t Posacm Parlamentar pr Reformn n Sistemin e
Drejtsis, ekspert i propozuar nga grupet parlamentare ose Ministri i Drejtsis.
4. Procedura e przgjedhjes s Drejtorit t Njsis s Posacme Hetimore,
garanton kandidimin e hapur, konkurimin e ndershm midis shum kandidatve,
23

vlersimin objektiv t prmbushjes s kushteve dhe kritereve, transparencn dhe

standardet e tjera t procesit t rregullt ligjor. Prmbushja e kushteve dhe kritereve t
prcaktuara n kt nen, provohet me dokumentacionin shoqrues t krkess t
depozituara nga kandidati, si dhe informacioneve zyrtare t marra nga institucione t
tjera publike, prfshir edhe informacionet konfidenciale n lidhje me kandidatt.
Gjithashtu, pr t garantuar cilsin e kandidatve, mendojm se projektligji5 duhet t
parashikoj, se pavarsisht se Drejtori i Njsis s Posacme ushtron atributet e
punonjsit t Policis Gjyqsore, pr nga privilegjet dhe trajtimi financiar, ai duhet t
ket status t njjt me prokurorin e Prokuroris s Posacme.

NE
W

25. N pikn 2 t nenit 37, mendojm se duhet t jet ky ligj, i cili detajon se cfar
konsiderohet shkleje e rnd e ligjit apo disiplins, gjat ushtrimit t detyrs. Ky
sugjerim t mbahet n konsiderat edhe n dispozitat e tjera t ligjit (pr ilustrim n
pikn 6 t nenit 38).
26. Lidhur me nenet 38 dhe 40 t projektligjit, ku specifikohet eksperienca n pun e
Zvendsdrejtorit dhe hetuesit t Njsis s Posacme Hetimore, sugjerojm q ajo t
jet m e lart, me qllim garantimin e cilsis s ktyre punonjsve. Konkretisht,
sugjerojm q Zvendsdrejtori t ket nj eksperienc jo m pak se 5 vjet, ndrsa
hetuesit jo m pak se 3 vjet, n cshtje apo institucione q lidhen me fushn e
veprimtaris s Njsis s Posacme Hetimore. Kto kritere duhet t shikohen t lidhura
edhe me nenin 44 t projektligjit, i cili krkon q cdo 6 muaj, nj hetues me t paktn 5
vite eksperienc si oficer i policis gjyqsore, t caktohet me short si oficeri prgjegjs
pr mbikqyrjen. Nse kriteri i pranimit si hetues sht i ult (vetm 1 vit pun), ather
rrezikohet q kjo dispozit t mbetet e pazbatueshme, apo numri i atyre q i
nnshtrohen shortit t jet shum i ult.

OR
A

27. N nenin 39, pika 1 prcaktimi se hetuesi sht prgjegjs pr hetimet sht
shtrembrim flagrant i Kushtetuts sepse prgjegjs pr hetimin sht vetm prokurori i
shtjes. Hetuesit urdhrohen, udhzohen, prmbushin veprime me delegim t
prokurorit dhe kontrollohen prej tij. N pikn 3 vlersojm se miratimi i rregullores, duhet
t jet kompetenc e Drejtuesit t Prokuroris s Posacme, me propozim t Drejtuesit
t NJPH.
28. Lidhur me nenin 41, konstatojm se parashikohet n detaje mekanizimi i prfshirjes
n prbrje t Njsis s Posacme Hetimore, t punonjsve t jashtm, t
emruar/przgjedhur nga Policia e Shtetit apo institucione t tjera nn varsin e
pushtetit ekzekutiv. N kto kushte, risjellim n vmendjen tuaj komentet e bra n kt
Opinion lidhur me nenin 5 t projektligjit, duke e vlersuar parashikimin e br si cenim
t pavarsis s Njsis s Posacme Hetimore, sipas paragrafit 4 t nenit 148 t
Kushtetuts. Nprmjet parashikimit t br n nenin 41, rezulton e qart se Njsia e
Posacme Hetimore (BKH), do t jet n varsi t dyfshit nga Porkuroria e Posacme,
dhe nga institucionet e pushtetit ekzekutiv (prfshir Policin e Shtetit), pr shkak se
stafi prbrs i saj, do t jet i ndar n staf nn varsin e Prorkuroris s Posacme,
dhe staf nn varsin e Policis s Shtetit apo institucioneve t tjera t pushtetit
ekzekutiv, t cilt jo vetm nuk gzojn t njjtin status, por diferencohen n shum
aspekte midis tyre. Ky fakt rezulton i qart nga prmbatja e nenin 41, ku specifikohet se
sht Policia e Shtetit apo institucioni prkats, q bn emrimin dhe przgjedhjen e
5

Ndoshta nprmjet nj shtes n nenin 35 apo 42 t projektligjit.

24

punonjsve t shrbimit t policis gjyqsore t Njsis s Posacme Hetimore (BKH).

Nj parashikim i till bhet ende m i paprshtatshm, nse mbahet n konsiderat se
n fillimin e funksionimit t saj, Njsia e Posacme Hetimore, do t ket nj buxhet q
propozohet ekskluzivisht nga Kshilli i Ministrave (paragrafi 9 i nenit 60 t projektligjit),
dhe ky i fundit nn pretekstin e pamjaftueshmris s fondeve t nevojshme financaire,
mund t propozoj nj buxhet t ult, pikrisht pr t nxitur q n fillimet e saj,
veprimtaria e Njsis s Posacme Hetimore t varet nga puna e punonjsve t
shrbimeve t policis gjyqsore, t caktuara nga Policia e Shtetit apo institucionet e
tjera t pushtetit ekzekutiv.

NE
W

Kjo dispozit sht e papranueshme pr opozitn parlamentare, sepse bie ndesh me

paragrafin 4 t nenit 148 t Kushtetuts, ku qartsisht specifikohet se: Njsia e
Posacme Hetimore sht n varsi t Prokuroris s Posacme. N kto kushte, neni
41 i projektligjit duhet t hiqet. Nse cmohet e nevojshme q n prbrje t Njsis s
Posacme Hetimore t ket shrbime t policis gjyqsore, ather przgjedhja dhe
emrimi i punonjsve t ksaj strukture, duhet t jet i njjti me mnyrn e przgjedhjes
dhe emrimit t pjess tjetr t stafit (si pr rastin e hetuesve). Prsa m lart, n
prputhje me nenin 148 t Kushtetuts, krkojm kt ndryshim n projektligj:
Amendament 12

Neni 41, shfuqizohet.

29. Tek pika 1 e nenit 42 t hiqet shprehja dhe oficert e shrbimeve t policis
gjyqsore, ndrsa n fjalin e dyt t ksaj pike fjala kontrollohen t zvendsohet me
shprehjen drejtohen dhe kontrollohen.

OR
A

30. Lidhur me nenin 44, vlersojm se realizimi i veprimtaris s mbikqyrjes duhet t

kryhet nga nj prokuror, i cili mund t delegoj veprime t caktuara edhe tek nj hetues
i NJPH. Kjo pr faktin se e vlersojm si t paprshtatshme q kontrolli i
telekomunikimeve t bhet nga nj punonjs i nivelit hetues t NJPH. Pr kt arsye,
krkojm q kontrolli i telekomunikimeve dhe t dhnave financiare t gjyqtarve,
prokurorve, NJPH, dhe punonjsve t ktyre struktrave, t bhet nga nj prokuror i
caktuar pr kt qllim. Me synimin q kontrolli t jet efektiv dhe t shmanget mbrojtja
e ndrsjellt midis vet funksionarve t SPAK, sugjerojm q kontrolli i
telekomunikimeve dhe t dhnave financiare t bhet nga nj prokuror i Prokuroris s
Prgjithshme, i caktuar me short.
Ky rregullim, do t eleminonte edhe rrezikun e prfshirjes s vet prokurorve t
posacm apo oficerit prgjegjs pr monitorimin n veprimtari korruptive apo kriminale,
gjat periudhs q ushtron kt detyr. E kemi t vshtir t kuptojm, mos marrjen
parasysh nga hartuesit t projektligjit t ksaj situate dhe faktin q prezumohet q
oficeri prgjegjs i monitorimit sht i imunizuar vet nga kryerja e veprimeve korruptive
apo kriminale. Ligji duhet t parashikoj mekanizimin se si shmanget apo zgjidhet ky
rrezik, dhe pr kt sht e nevojshme q kjo kompetenc ti lihet nj organi t pavarur
(nj prokurori t Prokuroris s Prgjithshme), me qllim q mbikqyrja t jet efektive
dhe t shmanget korporatizimi. Nga ana tjetr, lidhur me paragraft 4 dhe 5, mendojm
se nse ekzistojn dyshimet e arsyeshme q nj prokurori i posacm t jet prfshir
n veprimtari korruptive apo kriminale, kallzimi duhet t bhet tek Drejtuesi i Prokuroris
25

dhe/ose nj prokuror i posacm. Ky fakt t mbahet n konsiderat edhe n nenet 53,

54 dhe 55 t projektligjit.
Amendament 13
Neni 44, shfuqizohet.

NE
W

Gjithashtu, lidhur me kt dispozit, si dhe me parashikimin e br n paragrafin 4 t

nenit 45, mendojm se sht e nevojshme edhe parashikimi i nj dispozite t fundit, q
bn ndryshimet e nevojshme ligjore, n funksion t aplikimit t ktij rregulli t ri, n ligjin
e posacm pr prgjimet e telekomunikimeve, ku Prokuroria e Prgjithshme sht
parashikuar si struktura prgjegjse pr prgjimet. N pikn 2 t nenit 45, koncepti
bashkpunojn me krkesat e ligjshme, duhet t jet kan detyrimin t prmbushin
krkesat e ligjshme. N t njjtn pik, para fjals hetuesve duhet t shtohet edhe
fraza prokurorve t Prokuroris s Posame dhe.
31. Lidhur me nenin 47, mendojm se deklaratat e prmendura n kt dispozit (pikat
2 dhe 3), duhet ti dorzohen drejtuesit t institucionit prkats, dhe jo oficerit prgjegjs
t BKH-s, i cili ndryshohet cdo 6 muaj. Kjo dispozit duhet t shoqrohet edhe me
ndryshimin e ligjit pr kontrollin dhe deklarimin e pasuris, ku kto funksionar duhet t
shtohen si subjekte t atij ligji.
32. Lidhur me nenin 48, mendojm se rregullat e hollsishme mbi procedurn n lidhje
me garantimin e siguris s institucioneve, duhet t parashikohen me nj marrveshje
t prbashkt midis Ministrit t Brendshm dhe drejtuesit t institucionit, pr shkak se
vendimi i Kshillit t Ministrave, mund t mos parashikoj cshtje apo rregulla q
vlersohen si t rndsishme pr garantimin e siguris nga drejtuesi i institucionit.

OR
A

33. Lidhur me nenin 50, konstatojm se parashikimi i br nuk prmbush standardet e

prcaktuara nga Komisioni i Venecias, n Opinionin Final t tij pr ndryshimet
kushtetuese. Konkretisht, n kt Opinion, Komisioni i Venecias sht shprehur se:
Ndrsa kontrolli i llogarive financiare sht nj mekanizm specifik dhe i efektshm pr
monitorimin e pasurive dhe t ardhurave q duhet t deklarohen nga nj gjyqtar,
kontrolli i korrespondencs t nj gjyqtari dhe sidomos familjarve t tij, n munges
t garancive t duhura, do t onte n kufizim t parregullt t t drejtave t tyre pr jet
private. Komisioni i Venecias e kupton q shkalla e problemit t korrupsionit n Shqipri
krkon masa t veanta t mbikqyrjes n lidhje me veprime financiare t atyre q
mbajn pozicione n gjyqsor dhe prokurori, dhe q kta t fundit duhet t prgatiten
q t jen t hapur ndaj transparencs m t madhe dhe kontrolleve shtes. Megjithat,
Kushtetuta nuk duhet tu jap nj carte blanche shrbimeve t inteligjencs pr t
prgjuar t gjitha komunikimet e nj prokurori/gjyqtari t specializuar dhe sidomos
familjarve t tyre. Ky kontroll i komunikimeve duhet t shoqrohet nga garanci
t duhura dhe t efektshme procedurale, q i mbrojn kta persona nga abuzimi
dhe q jan t prshkruara qartazi n ligj; n veanti, duhet t jepet autorizim
gjyqsor bazuar n dyshim t arsyeshm q personi n fjal sht i prfshir n
veprimtari t paligjshme. Prgjimi i komunikimeve t familjarve pa plqimin e tyre
paraprak ose n munges t miratimit gjyqsor bazuar n disa fakte specifike dhe q
ojn n nj dyshim t arsyeshm t nj veprimtarie kriminale prbn qartazi nj
ndrhyrje t rnd n jetn e tyre private. Ndrsa gjyqtart dhe prokurort e
specializuar mund t heqin dor nga t drejtat e tyre pr privaci, kjo heqje dor mund t
26

mos prfshij t gjith t afrmit e tyre dhe ligji duhet t parashikoj nj mekanizm t
posam pr t mbrojtur interesat private t atyre q n mnyr aksidentale mund t
preken nga masat mbikqyrse..
Nga shqyrtimi i ksaj dispozite, si dhe neneve 53 dhe 55 t projektligjit, konstatojm se
ligji nuk prmban asnj garanci procedurale q mbron gjyqtart/prokurort, apo
familajrt e tyre nga abuzimi. Pr kt arye, kto dispozita kan nevoj pr plotsime t
mtejshme, me qllim q kontrolli i telekomunikimeve t mos jet nj mjet abuzimi pr
t ndrhyr n mnyr disproporcionale dhe t paprshtatshme n jetn private t tyre.

NE
W

34. Lidhur me prmbajtjen e neneve 51 dhe 52, sugjerojm q t mbahen n

konsiderat komentet e bra nga ana jon pr nenin 6 t projektligjit. N kt kuptim,
deklarimi dhe kontrolli fillestar, vlersojm se duhet t harmonizohet me kushtet e
siguris s prmendura n nenin 6 t projektligjit, si dhe mbulohet prej atij kontrolli.
Nse cmohet e nevojshme q t ket nj riprsritje t kontrollit fillestar, ather
sugjerojm q neni 51 dhe 52 t bashkohen n nj dispozit t prbashkt, me kt
prmbajtje:
Amendament 14

Neni 51
Deklarimet dhe kontrollet fillestare

OR
A

1. Kandidatt pr gjyqtar ose npuns civil gjyqsor n gjykatat e posame,

dhe kandidatt pr prokuror, oficer t hetimit, apo personel administrativ, i
Prokuroris s Posame ose Njsis s Posame Hetimore, prpara emrimit n
detyr duhet t jen vlersuar se prmbushin kushtet e siguris t parashikuara n
nenin 6 t ktij ligji, si dhe t ken dorzuar deklaratn dhe standardet sipas Aneksit A.
2. Struktura prgjegjse pr kontrollin e verifikimit t pasuris dhe t figurs
prpara emrimit n detyr, sipas nenit 6 t ktij ligji, i dorzon nj raport organit t
emrtess, i cili konfirmon nse deklarimi i br sipas paragrafit 1 t ktij neni sht i
plot dhe i sakt, dhe nse n t prmendet ndonj person me lidhje t njohura me nj
organizat kriminale. Raporti jep informacion mbi cdo lidhje t mundshme. Kandidati
nuk caktohet nse ai apo familjar t afrt t tij kan lidhje me persona t prfshir n
krimin e organizuar.
3. Struktura prgjegjse pr kontrollin e verifikimit t pasuris dhe t figurs
prpara emrimit n detyr, sipas nenit 6 t ktij ligji, prve dokumentacionit t
paraqitur nga vet kandidatt, mund t krkoj t dhna ose informacione zyrtare nga
do institucion shtetror, n lidhje me kandidatt. Kjo struktur i krkon ndihm
administrative institucioneve shtetrore, objekti i ligjshm i veprimtaris s t cilave
lidhet me hetimin dhe mbledhjen e t dhnave mbi figurn e individit, duke i caktuar
detyra konkrete dhe afate pr prmbushjen e tyre..
Amendament 15
Neni 52 shfuqizohet.
35. Prsa i prket nenit 54, t lidhur edhe me nenet 50, 53-55 t projektligjit,
konstatojm se cakton Drejtorin e Prgjithshme pr Parandalimin e Pastrimit t
27

Parave, si struktur prgjegjse pr t kontrolluar dhe vzhguar n mnyr t

prhershme llogarit financiare t gjyqtarve, prokurorve, hetuesve, apo punonjsve t
tjer t Gjykatave t Posacme dhe Prokuroris s Posacme, prfshir familjart e afrt
t tyre. Ne vlersojm se nj parashkim i till i vendos funksionart e ktyre organeve t
pavarura nn mbikqyrjen dhe kontrollin e pushtetit ekzekutiv, cka bie ndesh me
standardet ndrkombtare dhe bhet premis pr cenim t pavarsis s tyre. Nga ana
tjetr, kjo sht nj detyr q del jasht natyrs s detyrave t DPPPP, sipas ligjit nr.
9917, dat 19.05.2008 Pr parandalimin e pastrimit t parave dhe financimit t
terrorizimit, i ndryshuar. N kto kushte, parashikimi i ksaj kompetence t shtuar pr
nj organ t pushtetit ekzekutiv dhe q sht nn varsin e drejtprdrejt t
Kryeministrit, sht e papranueshme pr opozitn parlamentare.

NE
W

Nevoja e shmangies s cdo mundsie t ndrhyrjes politike apo cdo influence t cdo
lloj, n punn e strukturave t posacme antikorrupsion, sht prcaktuar si nj standard
i gjithpranuar edhe nga Komisoni i Venecias, n Opinionin nr. 790/2014, pr rastin e
ngritjes s nj strukture t ngjashme n Malin e Zi. N kt rast, Shqipria, pr shkak
edhe t tradits s ndrhyrjeve t jashtme n punn e gjyqtarve apo prokurorve,
duhet t eleminoj cdo mundsi t ushtrimit t influencave t paprshtatshme,
vecanrisht nga organe t pushtetit ekzekutiv, q kryesisht jan subjekt i vet gjykatave
apo prokurorive t posacme.
Pr kt arsye, krkojm q kontrolli i t dhnave financiare t gjyqtarve, prokurorve,
NJPH, dhe punonjsve t ktyre struktrave, t bhet nga nj prokuror i caktuar pr kt
qllim. Me synimin q kontrolli t jet efektiv dhe t shmanget mbrojtja e ndrsjellt
midis vet funksionarve t SPAK, sugjerojm q kontrolli i t dhnave financiare t
bhet nga nj prokuror i Prokuroris s Prgjithshme, i caktuar me short.

OR
A

Ky rregullim, do t eleminonte edhe rrezikun e prfshirjes s vet prokurorve t

posacm apo oficerit prgjegjs pr monitorimin n veprimtari korruptive apo kriminale,
gjat periudhs q ushtron kt detyr. Kjo kompetenc duhet ti lihet nj organi t
pavarur (nj prokurori t Prokuroris s Prgjithshme), me qllim q mbikqyrja t jet
efektive dhe t shmanget korporatizimi apo cenimi/ndrhyrja n pavarsin e SPAK dhe
gjykatave t posacme. N kto kushte, n prputhje me nenin 148 dhe 148/dh t
Kushtetuts, krkojm q nenet 50, 53, 54 dhe 55 t projektligjit, t ndryshohen si m
posht:
Amendament 16

N nenin 50, bhen kto ndryshime:

a) tek fjalia e fundit e paragrafit 3, togfjalshi nga oficeri prgjegjs i Byros Kombtare
t Hetimit, ndryshohet me nga prokurori prgjegjs sipas nenit 54 t ktij ligji.
b) Paragrafi 4, riformulohet si m posht vijon:
4. Gjyqtart ose npunsit civil gjyqsor n gjykatat e posame, dhe
prokurort, oficert e hetimit, apo personeli administrativ, i Prokuroris s Posame ose
Njsis s Posame Hetimore, plotsojn dhe nnshkruajn deklaratn mbi llogarit e
tyre financiare, si dhe ato t antarve t afrt t familjes, sipas Aneksit C, bashklidhur
ktij ligji. Deklarata dorzohet tek drejtuesi i institucionit prkats, i cili ia prcjell
28

menjher Prokurorit t Prgjithshm. Telekomunikimet dhe llogarit financiare t

ktyre funksionarve i nnshtrohen kontrollit periodik nga nj prokuror i Prokuroris s
Prgjithshme, i caktuar me short cdo 6 muaj. T gjitha llogarit e reja financiare
deklarohen brenda 3 ditve..
Amendament 17

NE
W

N nenin 53, bhen kto ndryshime:

a) Paragrafi 2, shfuqizohet.
b) Paragrafi 3, ndryshohet si m posht vijon:
3. Prokurori prgjegjs, sipas nenit 54 t ktij ligji, kallzon dhe raporton menjher tek
Drejtuesi i Prokuroris s Posacme, cdo dyshim t arsyeshm pr prfshirjen e
subjekteve t parashikuara paragrafin 4 t nenit 50 t ktij ligji, n veprimtari korruptive
apo kriminale. Nse dyshimi i arsyeshm ekziston pr Drejtuesin e Prokuroris s
Posacme, kallzimi dhe raportimi i bhet prokurorit t posacm m t vjetr n mosh, i
cili nuk rezulton t jet i prfshir n:
a) Transaksione t mdha financiare;
b) Modele t pazakonta transaksionesh financiare;
c) Transaksione financiare nga burime t pazakonta apo kriminale;
d) Zotrimin e llogarive financiare t pa deklaruara..
Amendament 18

Neni 54, riformulohet si m posht vijon:

Neni 54
Kontrolli dhe vzhgimi i t dhnave financiare

OR
A

1. Prokurori i Prgjithshm, organizon cdo 6 muaj, shortin pr zgjedhjen e nj

prokurori t Prokuroris s Prgjithshme, pr t mbikqyrur llogarit financiare t
gjyqtarve ose npunsve civil gjyqsor n gjykatat e posame, t prokurorve,
oficerve t hetimit, apo personelit administrativ, t Prokuroris s Posame ose
Njsis s Posame Hetimore, si dhe t antarve t afrt t familjes s tyre.
2. Prokurori prgjegjs, sipas paragrafit 1 t ktij neni, kryen ruajtjen e t
dhnave pr gjasht muaj, dhe n rast se nuk urdhrohet nga nj prokuror i Prokroris
s Posacme ti ruaj t dhnat pr m gjat, i shkatrron ato pas muajit t gjasht. Kt
detyr, prokurori prgjegjs e kryen duke respektuar t drejtn pr mbrojtjen e t
dhnave personale, n prputhje me legjislacionin n fuqi.
3. Prokurori prgjegjs shqyrton cdo muaj llogarit financiare t subjekteve t
parashikuara n paragrafin 4 t nenit 50 t ktij ligji, si dhe ka akses tek t dhnat bi
deklarimin e pasuris dhe t figurs nga kto subjekte. Ai bashkpunon edhe me
Shrbimin Informativ t Shtetit..
Amendament 19

Neni 55, riformulohet si m posht vijon:

Neni 55
Kontrolli dhe vzhgimi i telekomunikimeve
1. Prokurori prgjegjs, sipas paragrafit 1 t nenit 54 t ktij ligji, miraton nj plan
29

NE
W

konfidencial pr shqyrtimin do muaj t komunikimeve telefonike, mesazheve apo

posts elektronike t subjekteve t parashikuara n paragrafin 4 t nenit 50 t ktij ligji.
Plani ndryshohet do tre muaj.
2. Prokurori prgjegjs ka akses n deklarimet e pasurive dhe t figurs, t bra
subjekteve t parashikuara n paragrafin 4 t nenit 50 t ktij ligji. Ai bashkpunon
edhe me Shrbimin Informativ Shtetror.
3. Nse prokurori prgjegjs ka dyshim t arsyeshm se nj telefonat, mesazh
apo komunikim me post elektronike sht prov e kryerjes s veprimeve korrupsionit
apo kriminale, nxjerrjes s informacionit, komunikimit me organizata kriminale, ndikimit
politik apo fardo veprimi tjetr t paligjshm, ai vepron n prputhje me paragrafin 3
t nenit 53 t ktij ligji.
4. Prokurori Prgjegjs i ruan t dhnat e mbledhura sipas ktij neni pr 2 muaj
dhe, n rast se nuk urdhrohet nga nj prokuror i Prokuroris s Posame ti ruaj t
dhnat pr m gjat, i shkatrron ato pas muajit t dyt. Kt detyr, prokurori
prgjegjs e kryen duke respektuar t drejtn pr mbrojtjen e t dhnave personale, n
prputhje me legjislacionin n fuqi.
5. Prokurori Prgjegjs nuk mbikqyr telekomunikimet q shkelin t drejtn pr
jet private t personave q nuk kan dhn miratim paraprak pr vzhgimin. Nse
Prokrurori prgjegjs ka dyshim t arsyeshm se ka ndodhur apo do t ndodh nj
vepr penale dhe se vzhgimi i atij telekomunikimi me persona q nuk kan dhn
miratim paraprak do t jap prova pr kt vepr penale, ai vepron menjher pr t
krkuar autorizim nga gjykata.
Amendament 20

N pikn 1 t nenit 57:

a) togfjalshi prfshir oficert prgjegjs t Byros Kombtare t Hetimit dhe
Drejtoris s Prgjithshme pr Parandalimin e Pastrimit t Pavarave, shfuqizohet.
b) Togfjalshi kan t drejt zvendsohet me jan t detyruar.

OR
A

36. N nenin 60 t projektligjit, n pikn 4 duhet t saktsohet se ndaj kujt rndon

detyrimi. Po ashtu duhet t shtohet nj paragraf, ku specifikohet se deri n fillimin e
funksionimit t Prokuroris s Posacme, kompetenca e saj pr t ushtruar ndjekjen
penale dhe prfaqsimin e akuzs n gjyq, pr veprat penale apo subjektet e
specifikuara n paragrafin 2 t nenit 135 t Kushtetuts, ushtrohen respektivisht nga
Prokuroria e Prgjithshme, prokurorit e rretheve gjyqsore, apo Prokuroria e Krimeve
t Rnda, sipas rregullave pr caktimin e kompetencs dhe juridiksionit t parashikuara
nga legjislacioni n fuqi prpara hyrjes n fuqi t ligjit nr. 76/2016 Pr disa shtesa dhe
ndryshime n ligjin nr. 8417, dat 21.10.1998, Kushtetuta e Republiks s Shqipris,
t ndryshuar.
Amendament 21

N nenin 60, pas paragrafit 9, shtohet paragrafi 10, me kt prmbajtje:

10. Deri n fillimin e funksionimit t Prokuroris s Posacme, kompetenca e saj pr t
ushtruar ndjekjen penale dhe prfaqsimin e akuzs n gjyq, pr veprat penale apo
subjektet e prcaktuara n paragrafin 2 t nenit 135 t Kushttuts, ushtrohet
prkatsisht nga Prokuroria e Prgjithshme, prokurorit e rretheve gjyqsore, apo
30

Prokuroria e Krimeve t Rnda, sipas kompetencs dhe juridiksionit t parashikuar nga

legjislacioni n fuqi prpara hyrjes n fuqi t ligjit nr. 76/2016 Pr disa shtesa dhe
ndryshime n ligjin nr. 8417, dat 21.10.1998, Kushtetuta e Republiks s Shqipris,
t ndryshuar. Ditn e fillimit t funksionit t Prokuroris s Posacme, cshtjet nn hetim
apo gjykim, i transferohen menjher pr ndjekje ksaj prokurorie..
37. Pas nenit 60, t shtohet neni 61, ku t specifikohet se ligji hyn n fuqi 15 dit pas
botimit n Fletoren Zyrtare.

OR
A

NE
W

______________________________________________________________________

31