T.C.

MLL ETM BAKANLII

MZK ALETLER YAPIMI

KLASK GTAR PROJES VE ABLONU

Ankara, 2015

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul / kurumlarnda uygulanan ereve

retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak
rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme
materyalidir.

Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir.

PARA LE SATILMAZ.

NDEKLER
AIKLAMALAR .................................................................................................................... ii
GR ....................................................................................................................................... 1
RENME FAALYET1 .................................................................................................... 3
1. PROJE VE ABLON ........................................................................................................... 3
1.1. Klasik Gitar ................................................................................................................... 3
1.1.1. Denge ..................................................................................................................... 6
1.1.2. Oranlar ................................................................................................................... 8
1.1.3. Entonasyon ............................................................................................................ 9
1.1.4. Form ve Tel Boylarnn Hesaplanmas ................................................................ 10
1.2.Projenin izimi ............................................................................................................ 10
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 12
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 22
RENME FAALYET2 .................................................................................................. 23
2. MALZEME VE TUTKAL ................................................................................................. 23
2.1. Klasik Gitar Yapm in Uygun Aalar ................................................................... 24
2.1.1. Aac Tanma ...................................................................................................... 24
2.1.2. Yan ve Gvde in Uygun Aalar...................................................................... 25
2.1.3. n Tabla in Uygun Aalar.............................................................................. 26
2.1.4. Sap ve Klavye in Uygun Aalar ..................................................................... 26
2.2. Kullanlacak Tutkallarn zelikleri............................................................................. 27
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 29
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 31
MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 32
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 33
KAYNAKA ......................................................................................................................... 34

AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
ALAN

Mzik Aletleri Yapm Alan

DAL/MESLEK

Mzrapl Bat Mzii Enstrmanlar Yapm Dal

MODLN ADI

Klasik Gitar Projesi ve ablonu

MODLN TANIMI

Klasik gitar projesi ve ablonu hazrlamakla ilgili temel

bilgi ve becerilerin kazandrld bir renme materyalidir.

SRE

40/32

N KOUL

10. snf modllerini baarm olmak

YETERLK

Klasik gitar projesi ve ablonu hazrlamak

MODLN AMACI

ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI

LME VE
DEERLENDRME

Genel Ama
Gerekli atlye (laboratuvar) ortam ve donanmlar
hazrlandnda tekniine uygun olarak klasik gitar projesi
ve ablonu yapabileceksiniz.
Amalar
1. Proje ve ablon hazrlayabileceksiniz.
2. Malzeme ve tutkal hazrlayabileceksiniz.
Ortam:
Enstrman yapm atlye ortam
Donanm:
Teknik resim ders ara gereleri, sert karton veya plastik,
kaplama, tutkal eitleri, aa katalou ve nerilen
malzemeler ve dier kaynaklar
Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra
verilen lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz.
retmen modl sonunda lme arac (oktan semeli
test, doru-yanl testi, boluk doldurma, eletirme vb.)
kullanarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve
becerileri lerek sizi deerlendirecektir.

ii

GR
GR
Sevgili renci,
Bu modl Mzik Aletleri Yapm alannda mzrapl Bat mzii aletlerinden klasik gitar
yapm iin n hazrlk aamasn iermektedir.
Klasik gitar yapm mzik aletler iinde en zor olandr. Yaplacak ilem basamaklar ve
malzeme asndan birok zorluu vardr. Bundan dolay iyi malzeme teminiyle ii yar
yarya baaracanz anlamna gelir. yi bir tasarm ve iilikle iyi bir rn elde etmi
olursunuz.
n hazrlk yaparken malzemelerin kuru olmasna dikkat ediniz. Hangi malzemeyi nerede
kullanacanz ve zelliklerinin neler olduunu dier modllerde rendiniz. Bu modlde
daha da pekitirmi olacaksnz.
Mzik aleti yapm, marangozluk meslei icrasndan daha fazla zen, ince iilik, tasarm,
estetik ve mzik kabiliyetine sahip olmanz gerektirir. yi bir usta olmak iin mzik
daarcn, mzik kulan, el becerisini ve estetik bilgisini iyi gelitirmek gerekir.
Gnmz enstrman yapmclarn birou hep usta rak ilikisi iinde bilimsel olmayan
dzeyde almaktadr. Sizler lise andan itibaren almaya balarsanz ileride kaliteli
rnler reteceinize inanyoruz. yi yapmc olmak istiyorsanz renme faaliyetlerinde
baarl olmalsnz.

RENME FAALYET1
RENME FAALYET1
AMA
Uygun ortam ve donanm salandnda tekniine uygun klasik gitar projesi ve
ablonu yapabileceksiniz.

ARATIRMA

Klasik gitar nedir, aratrnz.

Entonasyon nedir, aratrnz.

Klasik gitarda ller nelerdir, aratrnz.

Tel boyu ve form lleri alnnca neye dikkat edilir, aratrnz.

Klasik gitarda bilinen projeler nelerdir, aratrnz.

Aratrma ilemleri iin internet ortam, mzik kitaplar, yapm atlyeleri,

niversitelerde alg yapm blmleri, mzikle ilgili dier ansiklopedilerden
rendiklerinizi arkadalarnzla paylaarak pekitiriniz.

1. PROJE VE ABLON
1.1. Klasik Gitar
Hitit gitar, gitar tipi enstrmanlar iinde en eskisi olarak bilinir. Gitar alan insan
oymal kaya, Anadolu Medeniyetleri Mzesindedir. Yaklak 3300 yl (M 1400) ncesine
ait olan bu kaya, Alacahyk civarndaki kazlarda kmtr. Dikkat edildiinde gitarn
sapndaki perdeler olduu gibi fark edilir. Gitarn ekli bugnki klasik gitarn formuna
olduka benzemektedir. Ayn zamanlarda Msr'da da uzun sapl lutlar vard. Tarihi bilgileri
karlatrdmzda o alarda Hititler ile Msrllarn sk ilikiler ierisinde olduunu
grrz.
Arkeolojik bilgiler nda incelemeler srdrldnde M 400 yllarnda Akdeniz
kylarnda gitara benzeyen enstrmanlara rastlanr. Grekler ve Romallarda da ok miktarda
grlen bu enstrmanlar bugnk gitar tekniine benzer ekillerde alnyordu.
MS 1500l yllarda ''Vihuela'' denen bir enstrman ber Yarmadasnda olumutur.
Birok deiik tipi olmasna ramen en yaygn olan alt ift telli olandr. ift olan teller
unison ya da oktavlara akort edilirdi. Bu ada polifonik mzik nem kazanm, birok
mzisyen kontrpuantal mzik yazmtr.
3

Barak a'n balad zamanlarda talya'da oluan talyan gitar tipi, bugn kullanlan
gitarlara ok daha fazla benziyordu. Delik bugnn gitarndaki gibi olup tamamen akt.
Perdeler delie kadar uzanyordu. Genellikle be ift tel kullanlrd. Bu gitarlarn bir tek be
ift telli olanlar da vard.
Bugn kullanlan modern gitar ilk yapan kii spanya'nn Almeria blgesinden
Antonio Torres Jurado'dur. Torres bu tipteki ilk gitarn 1863 ylnda yapm ve modern
gitarn gelimesinde en nemli adm atmtr. Gelitirdii 650 mm tel uzunluu o kadar
nemli bir karard ki daha sonra bu tel boyu standart uzunluk olarak kullanld.
Modern gitar bir ''8'' ekline benzetebiliriz. Gvde ile saptaki kpr aras tel
uzunluunun yars olup bir oktavdr. 12 perde vardr. Gitarn gvdesinin n tarafndaki ''ses
tablas'' da denen ahap ksm am aacndan yaplr. am cinslerinden sedir ya da ladin
olabilir. Gvdenin yan ve arka ksmlar gl aacndan yaplr. Sapnn n ksm ok sert bir
aa olan abanozdan, arka ksm ise maun aacndan yaplr.
Klasik gitarda dier birok enstrmandan farkl olarak ses direkt olarak parmak
ularnn tellerle irtibatndan elde edilir. Yaklak 3,5 oktavdr. Kontrpuantal pasajlar tam
armoni ve alt notaya kadar varan akorlar elde etmeye uygundur.
amzda gitarla ilgili aratrmalar sratle oalmakta ve birok nl gitar yapmcs
ok gzel enstrmanlar retmektedir. 640 mm ile 664 mm tel boylar arasnda deien gitar
tipleri ok deiik ve ilgin sonular vermektedir. Zorlukla elde edilen bu tip kaliteli
gitarlarn bakm ayr bir zen ister. Gitar ani ve byk scaklk farklarndan korunmaldr.
Havadaki nem oranna dikkat edilmedii takdirde atlaklar ya da birleim yerlerinden
almalar oluabilir. Kuru bir iklim atlak olumasna, tellerin ykselmesine ( tellerin saptan
uzaklamasna ) neden olabilir. Bu gibi durumlarda nemlendirici kullanlmaldr. Gitar iin
ideal olan nem oran %55-%75' tir.

Klasik gitarn blmleri

Aadaki resimden srasyla aklarsak;

Burgu blgesi ve burgu(1)

Sap blgesi ve sap(2)
Klavye ve perdeler(3)
Destek ksm(takoz)(4)
Ses delii ve ilemeler(rose)(5)
Arka ve yanlklar(6)
Gvde(7)
Flato(8)
Alt eik(9)

Resim1.1: Klasik gitarn blmleri

Gitarn blmleri hakknda ilerideki modllerde srasyla yeri geldiinde geni

aklamalara yer verilecektir. Sizler imdiden aratrmaya balaynz.

ekil 1.1: Klasik gitarn yaps.

1.1.1. Denge
Btn enstrmanlarda denge unsuru vardr. Gitar ve ailesinde ekme kuvveti daha
fazla olduundan denge ok nemli bir detaydr. Denge, fiziksel kurallar gz nne alnarak
yaplr. alg aletlerine tel takldktan sonra srekli ekme ve basma dediimiz kuvvetlere
maruz kalr. Bundan dolaydr ki bu kuvvetleri enstrmann dier blgelerine eit datmaya
almak ve yk alan blgelerin kuvvetini hafifletmek gerekir. Denge konumlarn yle
sralayabiliriz:
6

ekil 1.2: Gitarda denge ve oran

Alt eik st eik yerleri

Perde dalm ve yerleri
erde kullandmz destek talar ve balkonlar
Yanlklar glendirici destek talar
Takoz ve yanlk-sap balants
Takozun gse (arka kapaa) balanmas
Burgu balnn eimi ve balant yerleri

Ayn zamanda enstrmann estetik grnmesi de gerekir. Kuvvet gerektiren yerlerde,

i blgelerde gze iyi gelecek ekilde destek talar atlmaldr. rnek uygulamalar
aadadr. (bk.Resim: 1.2).

Resim1.2: Gitarda denge

1.1.2. Oranlar
Tm enstrmanlarda oranlar ALTIN ORAN kuralna gre yaplr. Bu kuraln forml
yledir: Altn oran, 1 saysna eklendiinde kendi karesine eit olan iki saydan biridir.
Altn oran 1,618033.... olarak devam eden ondalk saydr. 1 saysna eklendiinde kendi
karesine eit olan dier say da - 0,618033... olarak devam eden ondalk saydr.
Gitarda oranlar altn kurala gre alnr fakat ada tasarmclar bu oranlardaki birok
ly deitirmitir. rnein, ses delii genilii, form derinlikleri gibi. Her yapmcnn
deimez kurallar dnda yeni ortaya att tasarm ve ller vardr.

ekil 1.3: Gitarda oran

Gitarn tel boyu uzunluunun yars yanaklarla takozun birletii 12. perdeye denk
gelir. st eikten 12. perdeye kadar 32.5 cm, 12. perdeden alt eiin olduu yere kadar ise
yine 32.5 cmdir. Alt elikte gitarda en geni formun tam ortasna denk gelecek ekilde
oturtulur. Nedeni o blgeyi eit oranlamak ve ayn zamanda destek talarn diyaframda iyi
ekilde yerletirmeye alan yaratmaktr. Sap atmasn nlemek saptaki gerilmenin gvdeye de
8

eit ekilde dalmn salamaktr fakat bu akustik gitarda farkldr. Oradaki gerilimi
dengelemek iin sap iine ayarlanabilir mil yerletirilir.
Yukadaki resimde oklarla belirtilen blgelerde da doru bombeler vardr. Bunun
nedeni s deiimiden oluan gerilmelerin gitarda balant yerlerine zarar vermesini
engellemektir.

1.1.3. Entonasyon
Bir mzik aletinde baslan herhangi bir perdede olmas gereken ses frekansn tam
olarak vermemesidir. Bu frekans kulakla duyulduunda fark edilir veya tuner dediimiz
akort cihazyla llr.
Gitarn bir perdede tam olarak doru notay verdiinden emin olmak iin yaplan ayardr.
Bir bilirkii tarafndan yaplmas gereken nemli bir ayardr.
Gitar, perdeli enstrmanlarn en zor olandr. Bunun nedeni perdelerin sabitlenmesidir.
Bundan dolaydr ki perdelerin kanallar alrken ok hassas l alnmal ve hassas lm
cihazlaryla allmaldr. aklan perdenin veya fretin (perde) biraz ilerde olmas asl
tnlamas gereken notann sesini hatann ls boyutunda tizletirir (ince).Tam tersi de
vermesi gereken sesi pesletirir.

Resim 1.3: Entonasyon

rnein, yayllarda byle bir sorun yoktur. Klavyede parmaklarmzla basacamz

pozisyonlar iyi bilmek ve kulamzn iyi olmas gerekir. Perdeleri sabit olmayan perdeli
enstrmanlarda perdeden kaynakl herhangi bir entonasyon sorunu olduunda perdeler
rahatlkla ileri ve geri hareket ettirilerek bu sorun giderilir.
Entonasyon sorunu sadece fretlerden kaynaklanmaz, alt eiin doru
yaptrlamamas ve alt eik eklentisinin konumunun yanllndan da kaynaklanr. Dier
bir neden de klavye tesviyesinin iyi yaplmamas ve fretlerin yerine tam oturmamasdr.
Entonasyon gitar yapmn en can alc noktasdr, alt eikle st eik arasndaki 650 mm alann
nedeni, entonasyon sorunu olabilir.

1.1.4. Form ve Tel Boylarnn Hesaplanmas

Tel boyu 650 mm olarak belirlenmi bir gitarda denge ve oranlar yaplan hesaplamalar
ile bulunmu, form lleri karlmtr. Aadaki izelge bu form llerini vermektedir.
ENSTRMAN
ADI

FORM
BOYU

ST FORM
EN

ORTA FORM
EN

ALT FORM FORM

EN
DER.

KLASK
GTAR

50 cm

30 cm

25 cm

37.5cm

10 cm

ENSTRMAN SES DEL.

YER
ADI

EK YER

SAP. D. EK
YER

SAP
BOYU

TEL
BOYU

KLASK
GTAR

17.5cm

32.5cm

32.5cm

65 cm

15cm

Tablo1.1: Klasik gitarda standart form lleri

Gitarda, perde arasndaki aralklar 1,05946 sabit saysyal 650 mm blnmesiyle

birinci perde kalan saynn tekrar 1,05946 sayya blnmesiyle 2. perde bulunur. Bu ilem
srekli tekrarlanarak 19 perdeye kadar tm perdelerin lleri kartlm olunur. Bu konu
ilerde daha fazla incelenecektir.

1.2.Projenin izimi
Enstrman izimi konularn ve genel izim tekniini daha nce ilemitik. imdi bu
modlde tekrar gitarn n ve yan grnn izelim.
Projenin izimine balamadan nce nceki projeleri mi rnek alacamza yoksa ana
lleri baz alarak baz deiikliklerle yeni bir proje mi karacamza karar verelim. Bu
uygulama balang olaca iin yaplm bir proje takip edilmesi tavsiye olunur. Bunun iin
nceden yaplm proje, gitar kataloglarn inceleyiniz. Nasl bir n gs tasarm ve nasl
bir ba ekli, renk, olmaldr; aalarn uyumu nasl olmaldr gibi sorular zerine almalar
yapmakta fayda vardr.
eitli egzersizler yaparak projeyi gelitirebilirsiniz. Unutmaynz ki yeni tasarmlar
karmak sizin z sezi ve aratrmalarnza baldr. (bk. ekil: 1.3).

Resim 1.4: izim aralar

10

Gitar yapm alannda dnyaca nl birok yapmc vardr. Bunlar;

ANTONO DE TORRES
SANTOS HERNANDEZ
HERMAN HAUSER
HERNANDEZ Y AGUADO
IGNACO FLETA
ROBERT BOUCHET
DANEL FREDERCH
JOSE ROMANLLOS

Yurdumuzda gitar yapm gelime dnemindedir. Bu gelimeye nclk eden

yapmclar vardr. Bu yapmclar:

BRAHM KIRLI
EKREM ZCER
AL EKBER KAYI
MEHMET DORU
AHMET KAYA
ZAFER ATALAY

11

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Aadaki ilem basamaklarn ve nerileri gz nnde bulundurarak klasik gitar
projesi ve ablonu hazrlaynz.
lem Basamaklar

neriler

Klasik gitar formunu iziniz (ekil Klasik gitar formunun standart gitar form
1.4).
llerine uygun olmasna dikkat ediniz.
Klasik gitar gvdesinin iziniz
(ekil 1.4).

Gvde iziminde form l izgilerinden

faydalannz.

ekil 1.4: Klasik gitarn altn blm oranlar ile form llerinin izimi

12

 izmi olduunuz klasik gitar

formundan faydalanarak yardmc
daireler iziniz.

Klasik gitar formunun standart gitar form

llerine uygun olmasna dikkat edniz.

Yardmc daireleri ince kesik izgilerle

Yardmc daireler ile koordinat
iziniz.
noktalar belirleyiniz.
Koordinatlar isimlendiriniz (ekil
1.5).

ekil 1.5: Yardmc daireler ve koordinatlar ile gvde formunun oluturulmas

13

 Yardmc daireler ve koordinatlar

yardmyla gitar gvdesi izilir
(krmz izgi) (ekil 1.6).

Yardmc daireleri ince kesik izgilerle iziniz.

Yardmc izgiler silinir, gitar

gvdesi ortaya karlr (ekil 1.7).

Buradaki resimler zerinden l almaynz.

Klasik gitar gvdesini kaln iziniz.

nceki modlden faydalanarak form llerini

oluturunuz.

ekil: 1.6 Klasik gitar gvdesinin yardmc izgiler ile izilmesi

ekil: 1.7 Klasik gitar gvdesinin izilmi hali

14

 Klasik gitarn ses delii flato ve

eiini iziniz (ekil: 1.8).

izimde farkl kalnlkta kalem ve izgi

kullannz.

Gitar sapn burguluk ve burgular

Form llerini belirleyen izgileri silebilirsiniz.

iziniz (ekil: 1.8).

Ba ksmnda yapacanz almann size zg

ve sanatsal bir nitelikte olmasna dikkat ediniz.

ekil: 1.8: Klasik gitarn gvde ses delii, eik yeri ve sapnn izilmesi

15

 Klasik gitar llendiriniz (ekil:

1.9).

Srasyla n ve sol yan grne l

veriniz (ekil 1.9).
Resim zerinden l almaynz.

ekil 1.9: Gitarn llendirilmesi

16

 Klasik gitarn n grnn iziniz.

z dm tama kurallarn hatrlaynz.

Dey (y-y) ynnde kesiti iziniz.

Kesit izme kurallarn uygulaynz.

Taramalar yapnz.

Kesilen eleman kaln iziniz.

Klasik gitarn eleman isimlerini yaznz.

Grn olan elemanlar ince iziniz.

Bak ynn belirtiniz.

Gitarn i ksmnda kullanacamz takoz

destek talar gibi ek elamanlar
izerken nerede ve nasl llerde
kullanacamz imdiden dnsel
olarak oluturmaya ve izmeye alnz.

Kesit isimlerini yaznz.

izimi kontrol ediniz (ekil: 1.10).

ekil 1.10: Gitarn kesit izimi

17

 n kapak resmini kda aktarnz.

Resmini izdiiniz gitar formunun 1/1

ktsn alnz.
Ana gvdenin resmini kesiniz [Resmin
altna karbon kd koyarak ablon
malzemesine aktarnz. (kaplama veya
karton iin)]

Resim 1.5: Resmin kda aktarlmas

Resim 1.6: Gitar formunun aktarlmas

n kapak resmini ablon malzemesine Resmi aktarrken malzemenin zerine

aktarnz
kaymamas iin bantlaynz.

Resim 1.7: ablon malzemesine aktarlmas

18

 n kapak (gitar formunu) ablonunu

kesiniz (Resim: 1.7).

Ana gvdenin resmini kesiniz. Keserken

izginin dndan gidiniz (temizleme pay
brakmak iin).

Temizleyiniz.
Kontrol ederken resimdeki izimle
karlatrnz. Markalama izgilerinin
doruluunu kontrol ediniz.

ablonu kontrol ediniz

Resim 1.8: ablonun kesilmesi

Resim 1.9: ablonun temizlenmesi

Resim 1.10:ablonun kontrol edilmesi

19

ekil 1.11: rnek proje

20

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri Evet,
kazanamadnz becerileri Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri

Evet

Hayr

1. Klasik gitar formunu ve gvdesini izdiniz mi?

2. Klasik gitar formundan faydalanarak yardmc daireler izdiniz mi?
3. Klasik gitarn ses delii, flato eiini, sapn ve burgular izdiniz
mi?
4. Klasik gitar llendiriniz mi?
5. Gitar formunu kda ve ablon malzemesinin zerine aktardnzm
m?
6. ablonu kesip, temizleyip kontrol ettiniz mi?
7. ablonla resmini izdiiniz gitarn arasnda kyaslama yaptnz m?
(1/1 rtmesi asndan)

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

21

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki cmlelerde bo braklan yerlere doru szckleri yaznz.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

Yaklak 3300 yl (M 1400) ncesine ait kaya zerinde oyma gitar figr olan bu
kaya, .. civarndaki kazlarda kmtr.
Klasik gitarn tel boyu mm dir ve zerinde .tel vardr.
.. oran 1,618033.... olarak devam eden ondalk saydr.
Klasik gitarda st eikten 12. perdeye kadar tel boyu uzunluu . cm, 12.
perdeden alt eiin olduu yere kadar ise yine ..cm dir.
Bir mzik aletinde baslan herhangi bir perdede olmas gereken ses frekansn tam
olarak vememesine.. denir.
Gitarda form boyu cm dir. Form derinlii de ..cm dir.
Bir i ve proje yapmadan nce yaplan serbest taslak izimlerine . denir.
Modern
gitar
ilk
yapan
kii
spanya'nn
Almeria
blgesinden
Jurado'dur.
Gitar iin ideal olan nem oran .dir.
alg aletlerine tel takldktan sonra srekli .ve .. dediimiz kuvvetlere
maruz kalr.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

22

RENME FAALYET2
RENME FAALYET2
AMA
Uygun ortam salandnda tekniine uygun olarak klasik gitar yapm iin kaliteli,
kullanlabilir malzeme ve tutkal hazrlayabileceksiniz.

ARATIRMA

Mzik aletlerinde hangi yaptrclar kullanlr, aratrnz.

Gitar yapmnda kullanlan aalar nelerdir, aratrnz.

Piyasadaki kaliteli ve sradan gitarlarn yapmnda hangi aalar kullanlmtr,

gzlemleyiniz.

Dier faaliyette rendikleriniz nda gitar yapmnda kullanlan aalarda

hangi zellikler olmas gerekir ve seerken nelere dikkat edilir, aacn kuru
olduu nasl anlalr ve nasl nemden korunur, tutkaln grevi nedir, yapma
olay nasl gerekleir gibi sorular kitaplardan, modllerinizden ve internet
adreslerinden aratrnz. Piyasada retilen mzik aletlerini ve atlye ortamlarn
gzleyiniz. Akadalarnzla bilgi paylam yaparak rendiklerinizi daha iyi
pekitireceinizi biliniz. Kazanm olduunuz bilgi ve deneyimleri arkada
grubunuzla paylanz.

2. MALZEME VE TUTKAL
Malzeme: Bir retim yaparken kulandmz maddelere denir. rnein, gitar
yapmnda kullanlan malzemeler.

Resim 2.1: Malzemelerden grn

23

2.1. Klasik Gitar Yapm in Uygun Aalar

Gitar yapmnda birok malzeme kullanlr. Gitarn her blgesi iin farkl zellikte
aa seimi yaplr. Bu aalarn zellikleri nceki modllerinizde ilenmiti,
tekrarlamanzda fayda var. Aalar srasyla:

PELESENK
KELEBEK
GL(ROSEWOOD)
ABANOZ
WENGE
SEDR
LADN
BALSA
PATUK
MAUN
SEVR

Aalarn kuru ve nemsiz ortamda tutulmas gerekir.

2.1.1. Aac Tanma

Resim 2.2: Aac tanma

Malzeme seiminde ilemitik. Srasyla birka ey eklersek;

Renk dalmnn eit olmas gerekir.

Yllk halkalarnn sral ve dzgn dalml olmas gerekir.
Harelerinin frezesinin dzgn, estetik olmas gerekir.

Resim 2.3: Liflerin grnm

24

Yukarada grld zere aacn frezesi dzgn olmaldr. Tomruk kesilirken dtan
merkeze doru kesilmelidir.

Resim 2.4: Frezeli aa grnm

Yukarda gitar yanlna koyulmu aacn freze aralkarnn dalm grlmektedir.

2.1.2. Yan ve Gvde in Uygun Aalar

Klasik gitarda yan iin gl, ,abanoz, patuk, akaaa (kelebek), Brezilya pelesengi,
Hint pelesengi (Indian Rosewood), servi aalar kullanlr.

Resim 2.5: Arka ve yanlk

Aada yanlk malzemesinin ekillendirildikten sonraki hali vardr.

Resim 2.6: Yanlk

25

2.1.3. n Tabla in Uygun Aalar

Ses tablas iin Alman ladini (German spruce) veya sedir (Red cedar) aalar
kullanlr.

Ladin: Klasik Flemenco ve der gitarlarda kulanlr.

Resim 2.7: Ladin

Sedir: Klasik gitarlarda kullanlr.

Resim 2.8: Sedir aac

2.1.4. Sap ve Klavye in Uygun Aalar

Sap: Honduras maunu, kelebek veya spanyol sediri kullanlr. Aacn alma
zelliinin az olmas gerekir.

Resim 2.9: Saplk aa

26

Klavye: Abanoz, pelesenk kelebek aalar kullanlr.

Resim 2.10: Klavyelik aa

.
Resim 2.11: Aada gitar retimden bir grn

2.2. Kullanlacak Tutkallarn zelikleri

inde organik ve inorganik kimyasal malzeme bulunan sv ve kat yaptrclara
tutkal denir. Aalar birbirine yaptrmada kullanlan malzemelerdir.
Gitarda kullanlan birok tutkal eidi vardr. Bunlardan n ileyeceiz.

Gitarda paralar birbirine yaptrmak iin;

Scak tutkal: Doal tutkal diye bilinir. Boynuz ve kemik gibi

malzemenin eritilmesiyle elde edilir. ekilsel olarak boncuk halinde
sata sunulur. Kullanlmadan nce suda bekletilir daha sonra suya
kartrlak stlr. Scak kullanlr. Genelikle ok kullanlan bir
malzemedir. Kurumas kolay ve hzldr. Sklmesi istendiinde stlp
malzemeler birbirinden ayrlr.

Resim:2.12 Scak tutkal

27

Sar Tutkal (Amerikan tutkal diye de bilinir.): Kullanlan dier

tutkallardan daha homojen ve ince yapldr. thal bir rndr.
Yaptrmadan sonra arda kalan fazlalklar rahatlkla temizlenebilinir.
Aaca renk vermez. Dier plastik tutkallardan ok farkldr.

Resim:2.13 Sar tutkal

effaf Tutkal: Su renginde effaftr. Kimyasal bir rndr. Yaptrld

malzemenin rengini alr. Birok yerde kullanlr.

Dierleri: Epoksiler vb.

ki veya daha fazla aa malzemenin birbirine preslenmesi yntemiyle yaplan

sklemez birletirme ilemine tutkallama denir. Yaptrma ilemi yaplrken ortamda nem
orannn uygun olmas gerekir. Para yzeylerini temiz zmparayla zmparalayarak yapma
yzeyi oluturmak gerekir ki yzeylerde birbirine tutunacak artlar olusun.

Tutkalarn zelliklerini yle sralayabiliriz:

Malzemeye renk vermemeli ve aacn rengini almaldr.

Yapma zellii iyi olmaldr.
Mukavemeti yksek olmaldr.
Aacn yapsnda ayrt edilmemelidir.
Titreimde dalga boylarn kesecek zelikte olmamaldr.
nce taneli ve iyi ilenmi bir tutkal olmaldr.

28

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Aada verilen ilem basamaklar ve neriler dorultusunda akustik gitar yapm iin
malzeme ve tutkal hazrlaynz.
lem Basamaklar
Aadaki yllk halkalar ve
grnm kullanma uygun mu
inceleyiniz.

neriler
Her aacn kendine has dokusu, rengi, kokusu ve
yllk halkalar vardr. rnek bir katalog
oluturmanzda fayda var.
Arka kapakta kullanlaca iin hem estetik hem
de frezelerinin normal olmasna dikkat ediniz.

Gitarn sap ve klavyesi iin

uygun aac seiniz.

Sap iin sert ve az alan aa tercih edilir.

Aadaki aacn yan ve arkalk

iin uygun olup olmadna
karar veriniz.

Janjanl ve frezeli aalarn grnm daha iyidir.

Az bulunan ve yayllarda daha fazla kullanlan
aatr. Kullanacanz projeye greyse
kullannz.

Kapak yaptrmada kullanlacak Yaptrma ileminde yaptrlacak yzeyin bir

tutkal seiniz.
daha alp almayacana gre tutkal seilir.
Yaptrma ileminde mutlaka yzeyin
byklne gre presleme ilemi yapnz.

29

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri Evet,
kazanamadnz becerileri Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri

Evet

Hayr

1. Paradaki yllk halkalar ve grnm kullanma uygun mu,

incelediniz mi?
2. Gitarn sap ve klavyesi iin uygun aac setiniz mi?
3. Aacn yan ve arkalk iin uygun olup olmadn kontrol ettiniz
mi, setiniz mi?
4. Kapak yaptrmada kullanlacak tutkal setiniz mi?

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

30

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki cmlelerde bo braklan yerlere doru szckleri yaznz.
1.

ve...aac gitarn n kapanda kullanlr.

2.

Pelesenk aac gitarn yan ve .kullanlr.

3.

ersinde organik ve inorganik kimyasal malzeme bulunan sv ve kat yaptrclara

denir. Aalar birbirine yaptrmada kullanlan malzemelere .. denir.

4.

.doal tutkal diye bilinir. Boynuz ve kemik gibi malzemenin eritilmesiyle

elde edilir. Dier bir ismi de boncuk tutkaldr. Gitarda klavye ve alt eii
yaptrmada kullanlr.

5.

Gitarn klavyesinde daha ok ..ve.. aac kullanlr.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirmeye geiniz.

31

MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
Klasik gitar proje ablonunu hazrlaynz.

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri Evet,
kazanamadnz becerileri Hayr kutucuuna (X) iareti koyarak kendinizi deerlendiriniz.

Deerlendirme ltleri

Evet

Hayr

Klasik gitarn blmlerini ve denge oranlar

Denge ve oran kavradnz m?
Form tel boylarn ve entonasyonu kavradnz m?
Proje izimi
1/1 lleriyle gitar izdiniz mi?
llendirme ve kesit ilemini yaptnz m?
ablonlarn hazrlanmas ve temizleme ilemi
1/1 lleri ablon zerine aktardnz m?
ablonlarn kesimini ve temizlemesini yaptnz m?
Klasik gitar yapm iin uygun aalar
Kullanlan aalar tespit ettiniz mi?
Aalarn ana farkllklarn kavrayp seebilir misiniz?
Kullanlacak tutkal seimi ve zelikleri
Kullanlacak tutkkallar seebiliyor musunuz?
Tutkallarn teknik zeliklerini biliyor musunuz?

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz.

32

CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET 1N CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Alacahyk
650-6 tel
Altn
32,5
Entonasyon
50,10
Eskiz
Antonio
Torres
%55
ekmebasma

RENME FAALYET 2NN CEVAP ANAHTARI

1
2
3
4
5

Sedir-ladin
Arkalk
Tutkal
Scak
Abanozpelesenk

33

KAYNAKA
KAYNAKA

AIN Cafer, Enstrman izmek.

DORU Mehmet, Yaynlanmam Klasik Gitar Yapm Notlar, stanbul, 2002.

EMEK Tuncay, Yaynlanmam Ders Notlar, Ankara, 2006.

34